阿A 毘Tỳ 曇Đàm 心Tâm 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam

尊tôn 者giả 法pháp 勝thắng 造tạo

晉tấn 太thái 元nguyên 元nguyên 年niên 僧Tăng 伽già 提đề 婆bà 共cộng 惠huệ 遠viễn 於ư 廬lư 山sơn 譯dịch

智Trí 品Phẩm 第đệ 六lục

智trí 慧tuệ 性tánh 能năng 了liễu 。 明minh 觀quán 一nhất 切thiết 有hữu 。

有hữu 無vô 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 相tương/tướng 今kim 當đương 說thuyết 。

謂vị 智trí 賢hiền 聖thánh 品phẩm 已dĩ 略lược 說thuyết 有hữu 無vô 。 有hữu 境cảnh 界giới 今kim 當đương 說thuyết 。

三tam 智trí 佛Phật 所sở 說thuyết 。 最tối 上thượng 第đệ 一nhất 意ý 。

法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 。 及cập 世thế 俗tục 等đẳng 智trí 。

此thử 三tam 智trí 攝nhiếp 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 於ư 中trung 法pháp 智trí 名danh 謂vị 境cảnh 界giới 。 於ư 欲dục 界giới 苦khổ 習tập 滅diệt 道đạo 無vô 漏lậu 智trí 境cảnh 界giới 。 是thị 初sơ 受thọ 法pháp 相tướng 故cố 曰viết 法pháp 智trí 。 從tùng 法pháp 智trí 根căn 現hiện 見kiến 已dĩ 。 非phi 根căn 現hiện 亦diệc 見kiến 未vị 知tri 智trí 。 未vị 知tri 智trí 名danh 謂vị 境cảnh 界giới 。 色Sắc 無vô 色sắc 界giới 苦khổ 。 習tập 滅diệt 道đạo 無vô 漏lậu 智trí 境cảnh 界giới 。 是thị 後hậu 受thọ 法pháp 相tướng 故cố 曰viết 未vị 知tri 智trí 。 等đẳng 智trí 名danh 謂vị 有hữu 漏lậu 智trí 。 是thị 多đa 取thủ 等đẳng 諦đế 智trí 男nam 女nữ 長trường 短đoản 為vi 首thủ 。

苦khổ 習tập 息tức 止chỉ 道đạo 。 二nhị 智trí 如như 可khả 得đắc 。

此thử 名danh 與dữ 四Tứ 智Trí 。 解giải 脫thoát 師sư 所sở 說thuyết 。

此thử 二nhị 智trí 法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 。 若nhược 行hành 於ư 諦đế 如như 是thị 相tương 似tự 名danh 所sở 說thuyết 。 苦Khổ 諦Đế 境cảnh 界giới 說thuyết 苦khổ 智trí 。 習Tập 諦Đế 境cảnh 界giới 說thuyết 習tập 智trí 。 滅Diệt 諦Đế 境cảnh 界giới 說thuyết 滅diệt 智trí 。 道Đạo 諦Đế 境cảnh 界giới 說thuyết 道Đạo 智trí 。 解giải 脫thoát 師sư 所sở 說thuyết 。

若nhược 智trí 觀quán 他tha 心tâm 。 是thị 從tùng 三tam 中trung 說thuyết 。

盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 。 境cảnh 界giới 在tại 四tứ 門môn 。

若nhược 智trí 觀quán 他tha 心tâm 是thị 從tùng 三tam 中trung 說thuyết 者giả 。 他tha 心tâm 智trí 謂vị 有hữu 漏lậu 境cảnh 界giới 。 是thị 等đẳng 智trí 境cảnh 界giới 。 欲dục 界giới 道đạo 是thị 法pháp 智trí 境cảnh 界giới 。 色sắc 界giới 道đạo 是thị 未vị 知tri 智trí 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 二nhị 者giả 。 無Vô 學Học 二nhị 智trí 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 於ư 中trung 所sở 作tác 已dĩ 竟cánh 。 受thọ 無Vô 學Học 智trí 是thị 盡tận 智trí 。 不bất 復phục 更cánh 作tác 。 受thọ 無Vô 學Học 智trí 。 是thị 無vô 生sanh 智trí 是thị 亦diệc 法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 。 問vấn 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 何hà 諦đế 境cảnh 界giới 。 答đáp 境cảnh 界giới 在tại 四tứ 門môn 。 此thử 二nhị 智trí 四Tứ 諦Đế 境cảnh 界giới 苦khổ 習tập 滅diệt 道đạo 。 已dĩ 說thuyết 十thập 智trí 。 行hành 今kim 當đương 說thuyết 。

二nhị 智trí 十thập 六lục 行hành 。 法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 。

如như 是thị 行hành 或hoặc 非phi 。 是thị 說thuyết 為vi 等đẳng 智trí 。

二nhị 智trí 十thập 六lục 行hành 法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 者giả 。 法pháp 智trí 性tánh 是thị 十thập 六lục 行hành 四tứ 行hành 受thọ 。 苦khổ 四tứ 行hành 習tập 四tứ 行hành 滅diệt 四tứ 行hành 道Đạo 未vị 知tri 智trí 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 是thị 行hành 或hoặc 非phi 是thị 說thuyết 為vi 等đẳng 智trí 者giả 。 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 第đệ 一nhất 法pháp 中trung 攝nhiếp 等đẳng 智trí 行hành 。 無vô 漏lậu 行hành 二nhị 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 十thập 六lục 行hành 第đệ 一nhất 法pháp 攝nhiếp 四tứ 行hành 聞văn 思tư 。 及cập 餘dư 思tư 惟duy 等đẳng 智trí 十thập 六lục 行hành 。 離ly 此thử 餘dư 等đẳng 智trí 非phi 十thập 六lục 行hành 。 謂vị 施thí 戒giới 慈từ 如như 是thị 比tỉ 。

四Tứ 智Trí 有hữu 四tứ 行hành 。 決quyết 定định 行hành 所sở 說thuyết 。

正chánh 觀quán 他tha 心tâm 智trí 。 此thử 或hoặc 是thị 或hoặc 非phi 。

四Tứ 智Trí 有hữu 四tứ 行hành 決quyết 定định 行hành 所sở 說thuyết 者giả 。 苦khổ 智trí 四tứ 行hành 如như 上thượng 說thuyết 。 習tập 滅diệt 道đạo 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 正chánh 觀quán 他tha 心tâm 智trí 此thử 或hoặc 是thị 或hoặc 非phi 者giả 。 無vô 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 四tứ 行hành 如như 道đạo 智trí 有hữu 漏lậu 非phi 。

盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 離ly 空không 無vô 我ngã 行hành 。

說thuyết 有hữu 十thập 四tứ 行hành 。 受thọ 相tương/tướng 為vi 最tối 勝thắng 。

盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 離ly 空không 無vô 我ngã 行hành 說thuyết 有hữu 十thập 四tứ 行hành 者giả 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 十thập 四tứ 行hành 除trừ 空không 無vô 我ngã 行hành 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 行hành 等đẳng 諦đế 我ngã 已dĩ 作tác 。 不bất 復phục 更cánh 作tác 。 空không 無vô 我ngã 者giả 不bất 以dĩ 此thử 行hành 。 受thọ 相tương/tướng 為vi 最tối 勝thắng 者giả 。 非phi 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 智trí 在tại 十thập 六lục 行hành 。 十thập 六lục 行hành 者giả 是thị 總tổng 行hành 。 更cánh 有hữu 無vô 漏lậu 智trí 受thọ 十thập 六lục 相tương/tướng 。 如như 身thân 意ý 止chỉ 是thị 自tự 相tương/tướng 智trí 。 不bất 在tại 十thập 六lục 行hành 前tiền 受thọ 十thập 六lục 行hành 。 此thử 自tự 相tương/tướng 行hành 於ư 諸chư 無vô 漏lậu 。 智trí 前tiền 受thọ 故cố 勝thắng 。 已dĩ 說thuyết 十thập 六lục 行hành 。 如như 此thử 智trí 所sở 得đắc 今kim 當đương 說thuyết 。

第đệ 一nhất 無vô 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 一nhất 。

二nhị 或hoặc 成thành 就tựu 三tam 。 於ư 上thượng 增tăng 益ích 一nhất 。

第đệ 一nhất 無vô 漏lậu 心tâm 或hoặc 有hữu 成thành 就tựu 一nhất 者giả 。 第đệ 一nhất 無vô 漏lậu 心tâm 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 相tương 應ứng 。 未vị 離ly 欲dục 成thành 就tựu 一nhất 等đẳng 智trí 。 已dĩ 離ly 欲dục 成thành 就tựu 他tha 心tâm 智trí 。 二nhị 或hoặc 成thành 就tựu 三tam 者giả 。 第đệ 二nhị 無vô 漏lậu 心tâm 苦khổ 法pháp 智trí 相tương 應ứng 。 未vị 離ly 欲dục 成thành 就tựu 三tam 法Pháp 。 智trí 苦khổ 智trí 等đẳng 智trí 。 已dĩ 離ly 欲dục 成thành 就tựu 他tha 心tâm 智trí 。 於ư 上thượng 增tăng 益ích 一nhất 者giả 。 於ư 上thượng 四tứ 時thời 增tăng 說thuyết 一nhất 。 四tứ 時thời 得đắc 苦khổ 未vị 知tri 智trí 。 得đắc 未vị 知tri 智trí 習tập 法pháp 智trí 。 得đắc 習tập 智trí 滅diệt 法pháp 智trí 。 得đắc 滅diệt 智trí 道Đạo 法Pháp 智trí 。 得đắc 道Đạo 智trí 。 忍nhẫn 中trung 不bất 得đắc 智trí 。 問vấn 此thử 智trí 何hà 地địa 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 。

九cửu 智trí 聖thánh 所sở 說thuyết 。 依y 倚ỷ 於ư 上thượng 地địa 。

禪thiền 中trung 有hữu 十thập 智trí 。 無vô 色sắc 地địa 中trung 八bát 。

九cửu 智trí 聖thánh 所sở 說thuyết 依y 倚ỷ 於ư 上thượng 地địa 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 。 無vô 他tha 心tâm 智trí 根căn 本bổn 禪thiền 攝nhiếp 故cố 。 禪thiền 中trung 有hữu 十thập 智trí 者giả 。 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 中trung 有hữu 十thập 智trí 無vô 色sắc 地địa 中trung 八bát 者giả 。 無vô 色sắc 中trung 有hữu 八bát 智trí 除trừ 法pháp 智trí 他tha 心tâm 智trí 。 法pháp 智trí 者giả 境cảnh 界giới 。 於ư 欲dục 界giới 不bất 以dĩ 無vô 色sắc 境cảnh 界giới 。 於ư 欲dục 界giới 他tha 心tâm 智trí 行hành 。 乘thừa 色sắc 無vô 色sắc 中trung 無vô 色sắc 。 已dĩ 說thuyết 地địa 。 修tu 今kim 當đương 說thuyết 。 修tu 有hữu 二nhị 種chủng 得đắc 修tu 行hành 修tu 。 得đắc 修tu 者giả 。 謂vị 功công 德đức 未vị 曾tằng 得đắc 而nhi 得đắc 。 得đắc 已dĩ 諸chư 餘dư 功công 德đức 彼bỉ 所sở 倚ỷ 。 亦diệc 得đắc 得đắc 已dĩ 後hậu 時thời 不bất 求cầu 而nhi 生sanh 。 行hành 修tu 者giả 。 謂vị 曾tằng 得đắc 功công 德đức 今kim 現hiện 在tại 前tiền 行hành 。 問vấn 此thử 諸chư 智trí 云vân 何hà 修tu 。 答đáp 。

若nhược 以dĩ 得đắc 為vi 修tu 。 智trí 者giả 諸chư 聖thánh 見kiến 。

彼bỉ 即tức 當đương 來lai 修tu 。 諸chư 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 。

若nhược 已dĩ 得đắc 為vi 修tu 智trí 者giả 諸chư 聖thánh 見kiến 彼bỉ 即tức 當đương 來lai 修tu 者giả 。 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 謂vị 智trí 現hiện 在tại 前tiền 修tu 。 即tức 彼bỉ 當đương 來lai 修tu 法pháp 智trí 乃nãi 至chí 道đạo 智trí 。 諸chư 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 忍nhẫn 亦diệc 如như 是thị 苦khổ 法pháp 。 忍nhẫn 現hiện 在tại 前tiền 修tu 。 即tức 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 當đương 來lai 修tu 。 非phi 智trí 非phi 餘dư 忍nhẫn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。

是thị 於ư 三tam 心tâm 中trung 。 得đắc 修tu 於ư 等đẳng 智trí 。

或hoặc 修tu 七thất 或hoặc 六lục 。 最tối 後hậu 心tâm 所sở 說thuyết 。

是thị 於ư 三tam 心tâm 中trung 得đắc 修tu 於ư 等đẳng 智trí 者giả 。 即tức 見kiến 諦Đế 道đạo 中trung 。 三tam 心tâm 須tu 當đương 來lai 修tu 等đẳng 智trí 。 苦khổ 未vị 知tri 智trí 。 習tập 未vị 知tri 智trí 。 滅diệt 未vị 知tri 智trí 。 行hành 此thử 三tam 諦đế 時thời 得đắc 修tu 等đẳng 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 三tam 諦đế 習tập 已dĩ 觀quán 非phi 道Đạo 諦Đế 。 謂vị 地địa 見kiến 道đạo 即tức 彼bỉ 地địa 等đẳng 智trí 及cập 欲dục 界giới 。 或hoặc 修tu 七thất 或hoặc 六lục 最tối 後hậu 心tâm 所sở 說thuyết 者giả 。 道đạo 未vị 知tri 智trí 離ly 欲dục 修tu 七thất 智trí 。 謂vị 阿A 那Na 含Hàm 果quả 所sở 攝nhiếp 。 未vị 離ly 欲dục 修tu 六lục 智trí 除trừ 他tha 心tâm 智trí 。 彼bỉ 中trung 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 。 道đạo 得đắc 沙Sa 門Môn 果quả 。 是thị 以dĩ 不bất 修tu 等đẳng 智trí 。

十thập 七thất 無vô 漏lậu 心tâm 。 於ư 上thượng 思tư 惟duy 道đạo 。

當đương 知tri 修tu 於ư 七thất 。 六lục 修tu 增tăng 益ích 根căn 。

十thập 七thất 無vô 漏lậu 心tâm 於ư 上thượng 思tư 惟duy 道đạo 當đương 知tri 修tu 於ư 七thất 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 上thượng 思tư 惟duy 道đạo 。 十thập 七thất 心tâm 須tu 修tu 七thất 智trí 。 此thử 道đạo 未vị 來lai 禪thiền 所sở 攝nhiếp 是thị 以dĩ 無vô 他tha 心tâm 智trí 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 是thị 無Vô 學Học 。 以dĩ 故cố 無vô 餘dư 七thất 智trí 必tất 修tu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 意ý 此thử 功công 德đức 常thường 不bất 空không 。 若nhược 不bất 修tu 者giả 曾tằng 得đắc 已dĩ 捨xả 復phục 未vị 更cánh 得đắc 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 應ưng 空không 而nhi 不bất 空không 是thị 以dĩ 必tất 修tu 。 六lục 種chủng 增tăng 益ích 根căn 者giả 。 增tăng 益ích 根căn 名danh 謂vị 信tín 解giải 脫thoát 。 增tăng 益ích 諸chư 根căn 逮đãi 得đắc 見kiến 到đáo 。 彼bỉ 有hữu 九cửu 無vô 礙ngại 道đạo 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 。 是thị 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 。 道đạo 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 道đạo 修tu 六lục 智trí 。 此thử 說thuyết 未vị 離ly 欲dục 是thị 以dĩ 無vô 他tha 心tâm 智trí 。

爾nhĩ 時thời 學học 道Đạo 不bất 學học 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 彼bỉ 未vị 曾tằng 得đắc 修tu 功công 德đức 非phi 已dĩ 曾tằng 得đắc 。 是thị 以dĩ 不bất 修tu 等đẳng 智trí 。

得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 時thời 。 遠viễn 離ly 於ư 七thất 地địa 。

思tư 學học 諸chư 通thông 道đạo 。 解giải 脫thoát 修tu 習tập 八bát 。

得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 時thời 者giả 。 若nhược 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 修tu 八bát 智trí 彼bỉ 中trung 要yếu 得đắc 根căn 本bổn 禪thiền 是thị 以dĩ 修tu 他tha 心tâm 智trí 餘dư 智trí 如như 前tiền 。 遠viễn 離ly 於ư 七thất 地địa 者giả 。 四tứ 禪thiền 三tam 無vô 色sắc 離ly 欲dục 時thời 。 一nhất 切thiết 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 修tu 八bát 智trí 。 於ư 中trung 一nhất 切thiết 。 修tu 下hạ 地địa 禪thiền 。 思tư 學học 諸chư 通thông 道đạo 解giải 脫thoát 修tu 習tập 八bát 者giả 。 三tam 通thông 如như 意ý 足túc 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 。 一nhất 切thiết 九cửu 解giải 脫thoát 道đạo 修tu 八bát 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 攝nhiếp 根căn 本bổn 禪thiền 故cố 。

此thử 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 及cập 滅diệt 第đệ 一nhất 有hữu 。

彼bỉ 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 。 說thuyết 者giả 修tu 習tập 七thất 。

七thất 地địa 離ly 欲dục 時thời 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 修tu 七thất 智trí 除trừ 他tha 心tâm 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 無vô 礙ngại 道đạo 修tu 滅diệt 結kết 。 智trí 他tha 心tâm 智trí 非phi 滅diệt 結kết 。 以dĩ 故cố 不bất 修tu 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 第đệ 一nhất 有hữu 。 彼bỉ 離ly 欲dục 時thời 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 修tu 七thất 智trí 除trừ 等đẳng 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 等đẳng 智trí 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 轉chuyển 。 還hoàn 以dĩ 非phi 離ly 故cố 。

離ly 於ư 第đệ 一nhất 有hữu 。 六lục 修tu 無vô 礙ngại 道Đạo 。

乘thừa 上thượng 應ưng 當đương 知tri 。 修tu 習tập 於ư 下hạ 地địa 。

離ly 於ư 第đệ 一nhất 有hữu 六lục 修tu 無vô 礙ngại 道Đạo 者giả 。 第đệ 一nhất 離ly 欲dục 時thời 九cửu 無vô 礙ngại 道đạo 中trung 。 修tu 六lục 智trí 除trừ 他tha 心tâm 智trí 及cập 等đẳng 智trí 。 乘thừa 上thượng 應ưng 當đương 知tri 修tu 習tập 於ư 下hạ 地địa 者giả 。 此thử 修tu 一nhất 切thiết 地địa 當đương 知tri 修tu 自tự 地địa 諸chư 智trí 。 及cập 下hạ 地địa 所sở 攝nhiếp 。 謂vị 依y 初sơ 禪thiền 離ly 欲dục 彼bỉ 修tu 二nhị 地địa 功công 德đức 。 自tự 地địa 所sở 攝nhiếp 及cập 未vị 來lai 禪thiền 。 如như 是thị 至chí 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。

漏lậu 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 修tu 功công 德đức 。

初sơ 無Vô 學Học 心tâm 中trung 。 此thử 未vị 知tri 智trí 意ý 。

漏lậu 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 修tu 功công 德đức 初sơ 無Vô 學Học 心tâm 中trung 者giả 。 得đắc 無Vô 著Trước 果Quả 。 時thời 九cửu 地địa 及cập 自tự 地địa 。 亦diệc 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 於ư 中trung 修tu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 地địa 煩phiền 惱não 相tương 違vi 。 一nhất 切thiết 地địa 有hữu 煩phiền 惱não 意ý 不bất 明minh 淨tịnh 。 無vô 煩phiền 惱não 意ý 明minh 淨tịnh 。 是thị 以dĩ 離ly 彼bỉ 修tu 一nhất 切thiết 。 問vấn 此thử 無Vô 學Học 初sơ 心tâm 何hà 智trí 相tương 應ứng 。 答đáp 此thử 未vị 知tri 智trí 意ý 。 是thị 初sơ 無Vô 學Học 心tâm 未vị 知tri 智trí 相tương 應ứng 。 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 生sanh 已dĩ 滅diệt 。 是thị 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 生sanh 緣duyên 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 最tối 後hậu 盡tận 故cố 是thị 以dĩ 苦khổ 未vị 知tri 智trí 相tương 應ứng 。 問vấn 又hựu 世Thế 尊Tôn 言ngôn 見kiến 智trí 慧tuệ 此thử 三tam 為vi 一nhất 種chủng 為vi 種chủng 種chủng 。 答đáp 此thử 是thị 慧tuệ 之chi 差sai 別biệt 慧tuệ 性tánh 所sở 有hữu 。 但đãn 以dĩ 事sự 故cố 世Thế 尊Tôn 或hoặc 說thuyết 見kiến 或hoặc 說thuyết 智trí 。 問vấn 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 答đáp 。

謂vị 決quyết 定định 能năng 知tri 。 諸chư 忍nhẫn 非phi 智trí 性tánh 。

盡tận 智trí 則tắc 非phi 見kiến 。 無vô 生sanh 智trí 亦diệc 然nhiên 。

謂vị 決quyết 定định 能năng 知tri 。 諸chư 忍nhẫn 非phi 智trí 性tánh 者giả 。 修tu 行hành 八bát 忍nhẫn 能năng 求cầu 故cố 見kiến 能năng 視thị 故cố 慧tuệ 。 但đãn 非phi 智trí 不bất 決quyết 定định 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 用dụng 始thỉ 緣duyên 故cố 。 盡tận 智trí 則tắc 非phi 見kiến 無vô 生sanh 智trí 亦diệc 然nhiên 者giả 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 視thị 故cố 慧tuệ 決quyết 定định 故cố 智trí 。 但đãn 非phi 見kiến 不bất 求cầu 故cố 。 無vô 所sở 為vi 故cố 。 餘dư 無vô 漏lậu 慧tuệ 種chủng 三tam 性tánh 所sở 有hữu 見kiến 智trí 及cập 慧tuệ 。

善thiện 俗tục 有hữu 漏lậu 智trí 。 在tại 意ý 及cập 諸chư 見kiến 。

當đương 知tri 此thử 則tắc 見kiến 。 說thuyết 一nhất 切thiết 是thị 慧tuệ 。

善thiện 俗tục 有hữu 漏lậu 智trí 在tại 意ý 及cập 諸chư 見kiến 當đương 知tri 此thử 則tắc 見kiến 者giả 。 意ý 識thức 地địa 中trung 善thiện 有hữu 漏lậu 慧tuệ 。 三tam 性tánh 見kiến 智trí 及cập 慧tuệ 。 五ngũ 見kiến 煩phiền 惱não 性tánh 此thử 見kiến 所sở 有hữu 觀quán 察sát 故cố 。 亦diệc 不bất 離ly 智trí 及cập 慧tuệ 。 餘dư 有hữu 漏lậu 慧tuệ 種chủng 非phi 見kiến 性tánh 所sở 有hữu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 記ký 意ý 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 種chủng 。 非phi 見kiến 性tánh 所sở 有hữu 不bất 觀quán 察sát 故cố 。 穢uế 污ô 慧tuệ 種chủng 亦diệc 非phi 見kiến 性tánh 。 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 所sở 壞hoại 故cố 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 慧tuệ 種chủng 亦diệc 非phi 見kiến 性tánh 。 所sở 有hữu 不bất 觀quán 察sát 故cố 亦diệc 不bất 離ly 智trí 性tánh 。 說thuyết 一nhất 切thiết 是thị 慧tuệ 者giả 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 離ly 如như 忍nhẫn 中trung 。 離ly 智trí 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 離ly 見kiến 。 除trừ 善thiện 意ý 識thức 地địa 及cập 五ngũ 見kiến 已dĩ 餘dư 有hữu 漏lậu 慧tuệ 離ly 見kiến 慧tuệ 不bất 如như 是thị 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 種chủng 一nhất 切thiết 見kiến 種chủng 即tức 是thị 慧tuệ 種chủng 故cố 。 問vấn 一nhất 一nhất 智trí 幾kỷ 智trí 緣duyên 。 答đáp 。

法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 。 曉hiểu 了liễu 於ư 九cửu 智trí 。

因nhân 智trí 及cập 果quả 智trí 。 是thị 二nhị 智trí 境cảnh 界giới 。

法pháp 智trí 未vị 知tri 智trí 曉hiểu 了liễu 於ư 九cửu 智trí 者giả 。 法pháp 智trí 觀quán 九cửu 智trí 緣duyên 九cửu 智trí 除trừ 未vị 知tri 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 未vị 知tri 智trí 者giả 非phi 欲dục 界giới 果quả 非phi 欲dục 界giới 因nhân 非phi 欲dục 界giới 滅diệt 非phi 欲dục 界giới 道đạo 。 未vị 知tri 智trí 亦diệc 如như 是thị 九cửu 智trí 緣duyên 除trừ 法pháp 智trí 。 因nhân 智trí 及cập 果quả 智trí 是thị 二nhị 智trí 境cảnh 界giới 者giả 。 習tập 智trí 是thị 因nhân 智trí 。 彼bỉ 有hữu 漏lậu 他tha 心tâm 智trí 及cập 等đẳng 智trí 緣duyên 同đồng 習tập 故cố 。 餘dư 非phi 緣duyên 無vô 漏lậu 故cố 。 苦khổ 智trí 亦diệc 如như 是thị 此thử 即tức 果quả 智trí 。

道đạo 智trí 是thị 九cửu 智trí 。 解giải 脫thoát 智trí 無vô 緣duyên 。

餘dư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 。

道đạo 智trí 是thị 九cửu 智trí 者giả 道đạo 智trí 境cảnh 界giới 九cửu 智trí 不bất 緣duyên 等đẳng 智trí 有hữu 漏lậu 故cố 。 餘dư 盡tận 緣duyên 同đồng 道Đạo 諦Đế 故cố 。 解giải 脫thoát 智trí 無vô 緣duyên 者giả 。 解giải 脫thoát 智trí 是thị 滅diệt 智trí 。 非phi 緣duyên 智trí 緣duyên 無vô 為vi 故cố 。 餘dư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 決quyết 定định 智trí 所sở 說thuyết 者giả 餘dư 有hữu 四Tứ 智Trí 緣duyên 一nhất 切thiết 十thập 智trí 。 等đẳng 智trí 緣duyên 十thập 智trí 境cảnh 界giới 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 他tha 心tâm 智trí 亦diệc 緣duyên 十thập 智trí 。 具cụ 他tha 心tâm 境cảnh 界giới 故cố 。 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 亦diệc 緣duyên 十thập 智trí 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 問vấn 又hựu 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 未vị 知tri 智trí 如như 離ly 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 得đắc 無Vô 著Trước 果Quả 。 未vị 知tri 智trí 是thị 彼bỉ 道đạo 。 非phi 以dĩ 此thử 可khả 知tri 未vị 知tri 智trí 。 是thị 彼bỉ 道đạo 非phi 餘dư 耶da 。 答đáp 亦diệc 有hữu 法pháp 智trí 是thị 色sắc 無vô 色sắc 界giới 道đạo 。 問vấn 何hà 者giả 。 答đáp 。

若nhược 息tức 止chỉ 及cập 道đạo 。 法pháp 智trí 之chi 所sở 行hành 。

是thị 滅diệt 於ư 三tam 界giới 。 非phi 欲dục 未vị 知tri 智trí 。

若nhược 息tức 止chỉ 及cập 道Đạo 法Pháp 智trí 之chi 所sở 行hành 是thị 滅diệt 於ư 三tam 界giới 者giả 。 謂vị 滅diệt 法pháp 智trí 及cập 道Đạo 法Pháp 智trí 。 在tại 思tư 惟duy 道đạo 是thị 滅diệt 於ư 三tam 界giới 結kết 。 或hoặc 有hữu 法pháp 智trí 離ly 色sắc 無vô 色sắc 界giới 欲dục 。 謂vị 此thử 重trọng/trùng 見kiến 惡ác 是thị 於ư 欲dục 界giới 思tư 惟duy 滅diệt 及cập 道đạo 。 離ly 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 欲dục 非phi 苦khổ 智trí 非phi 習tập 智trí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 不bất 同đồng 苦khổ 習tập 同đồng 於ư 滅diệt 道đạo 故cố 。 問vấn 頗phả 有hữu 未vị 知tri 智trí 滅diệt 欲dục 界giới 不phủ 。 答đáp 非phi 欲dục 未vị 知tri 智trí 。 無vô 有hữu 未vị 知tri 智trí 能năng 滅diệt 於ư 欲dục 界giới 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 無vô 彼bỉ 重trọng/trùng 見kiến 惡ác 而nhi 悲bi 此thử 。 問vấn 神thần 通thông 智trí 性tánh 所sở 有hữu 彼bỉ 。 亦diệc 應ưng 當đương 說thuyết 一nhất 一nhất 幾kỷ 智trí 。 答đáp 。

如như 意ý 足túc 等đẳng 智trí 。 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 亦diệc 然nhiên 。

六lục 於ư 宿túc 命mạng 中trung 。 五ngũ 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 。

如như 意ý 足túc 等đẳng 智trí 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 亦diệc 然nhiên 者giả 。 如như 意ý 足túc 說thuyết 等đẳng 智trí 天thiên 眼nhãn 天thiên 。 耳nhĩ 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 漏lậu 智trí 不bất 以dĩ 此thử 行hành 。 六lục 於ư 宿túc 命mạng 中trung 者giả 。 宿túc 命mạng 通thông 有hữu 六lục 智trí 。 法pháp 智trí 憶ức 法pháp 智trí 分phần/phân 未vị 知tri 智trí 憶ức 未vị 知tri 智trí 分phần/phân 等đẳng 智trí 憶ức 俗tục 。 苦khổ 智trí 憶ức 過quá 去khứ 苦khổ 習tập 智trí 。 憶ức 過quá 去khứ 習tập 道đạo 智trí 憶ức 過quá 去khứ 道đạo 。 五ngũ 說thuyết 他tha 心tâm 智trí 者giả 。 他tha 心tâm 智trí 通thông 有hữu 五ngũ 智trí 。 法pháp 智trí 知tri 他tha 心tâm 中trung 法pháp 智trí 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 未vị 知tri 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 等đẳng 智trí 知tri 他tha 俗tục 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 道đạo 智trí 知tri 他tha 無vô 漏lậu 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 他tha 心tâm 智trí 五ngũ 。

九cửu 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 。 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 說thuyết 。

八bát 境cảnh 界giới 於ư 身thân 。 法pháp 十thập 九cửu 智trí 二nhị 。

九cửu 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 說thuyết 者giả 。 漏lậu 盡tận 通thông 無vô 漏lậu 九cửu 智trí 。 一nhất 切thiết 漏lậu 相tương 違vi 故cố 。 問vấn 又hựu 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 身thân 身thân 觀quán 意ý 止Chỉ 觀Quán 者giả 。 是thị 慧tuệ 此thử 意ý 止chỉ 何hà 智trí 所sở 有hữu 。 答đáp 八bát 境cảnh 界giới 於ư 身thân 八bát 智trí 觀quán 身thân 色sắc 。 假giả 名danh 為vi 身thân 。 是thị 八bát 智trí 所sở 知tri 除trừ 他tha 心tâm 智trí 及cập 滅diệt 智trí 。 若nhược 智trí 緣duyên 色sắc 者giả 是thị 身thân 意ý 止chỉ 。 此thử 二nhị 智trí 不bất 緣duyên 色sắc 。 法pháp 十thập 者giả 。 法pháp 意ý 止chỉ 有hữu 十thập 智trí 離ly 色sắc 痛thống 心tâm 餘dư 法pháp 。 謂vị 法pháp 是thị 境cảnh 界giới 有hữu 十thập 智trí 自tự 相tương/tướng 界giới 。 及cập 一nhất 切thiết 總tổng 如như 是thị 法pháp 意ý 止chỉ 。 九cửu 智trí 二nhị 者giả 。 痛thống 及cập 心tâm 九cửu 智trí 除trừ 滅diệt 智trí 。 謂vị 智trí 緣duyên 痛thống 是thị 痛thống 意ý 止chỉ 。 謂vị 智trí 緣duyên 心tâm 是thị 心tâm 意ý 止chỉ 。 問vấn 諸chư 如Như 來Lai 有hữu 智trí 力lực 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 力lực 施thi 設thiết 智trí 。 及cập 如Như 來Lai 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 智trí 性tánh 。 所sở 有hữu 如như 所sở 說thuyết 我ngã 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 此thử 諸chư 法pháp 未vị 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 不bất 見kiến 此thử 相tương/tướng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 此thử 亦diệc 應ưng 當đương 分phân 別biệt 。 一nhất 一nhất 幾kỷ 智trí 性tánh 所sở 有hữu 。 答đáp 。

是thị 處xứ 非phi 處xứ 力lực 。 及cập 無vô 畏úy 第đệ 一nhất 。

此thử 是thị 佛Phật 十thập 智trí 。 餘dư 此thử 中trung 差sai 別biệt 。

是thị 處xứ 非phi 處xứ 。 力lực 及cập 無vô 畏úy 第đệ 一nhất 。 此thử 是thị 佛Phật 十thập 智trí 者giả 。 佛Phật 有hữu 十thập 智trí 是thị 處xứ 。 非phi 處xứ 力lực 。 是thị 處xứ 智trí 名danh 受thọ 諸chư 法pháp 真chân 實thật 相tướng 真chân 實thật 行hạnh 。 受thọ 知tri 此thử 法Pháp 如như 是thị 。 相tương/tướng 如như 是thị 行hành 。 是thị 謂vị 是thị 處xứ 智trí 非phi 處xứ 智trí 。 名danh 諸chư 法pháp 他tha 相tương/tướng 他tha 行hành 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 知tri 非phi 此thử 法Pháp 如như 是thị 。 相tương/tướng 如như 是thị 行hành 是thị 名danh 非phi 處xứ 智trí 。 是thị 佛Phật 十thập 智trí 初sơ 無vô 畏úy 。 亦diệc 十thập 智trí 等đẳng 正chánh 受thọ 故cố 。 餘dư 此thử 中trung 差sai 別biệt 者giả 。 是thị 處xứ 非phi 處xứ 。 力lực 差sai 別biệt 有hữu 十Thập 力Lực 初sơ 無vô 畏úy 差sai 別biệt 。 有hữu 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 處xử 非phi 處xứ 智trí 。 是thị 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 故cố 十thập 種chủng 分phân 別biệt 。 初sơ 無vô 畏úy 亦diệc 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 故cố 四tứ 種chủng 分phân 別biệt 。 問vấn 四tứ 辯biện 亦diệc 智trí 性tánh 所sở 有hữu 。 此thử 亦diệc 應ưng 當đương 分phân 別biệt 。 一nhất 一nhất 幾kỷ 智trí 。 答đáp 。

法pháp 辯biện 辭từ 辯biện 一nhất 。 應ưng 義nghĩa 辯biện 俱câu 十thập 。

願nguyện 智trí 是thị 七thất 智trí 。 智trí 最tối 勝thắng 所sở 說thuyết 。

法pháp 辯biện 辭từ 辯biện 一nhất 者giả 。 法pháp 辯biện 名danh 覺giác 諸chư 法pháp 名danh 是thị 等đẳng 智trí 。 非phi 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 受thọ 名danh 。 世thế 俗tục 中trung 名danh 是thị 假giả 號hiệu 。 無vô 漏lậu 智trí 不bất 以dĩ 此thử 行hành 。 辭từ 辯biện 名danh 覺giác 正chánh 說thuyết 。 此thử 亦diệc 等đẳng 是thị 俗tục 中trung 假giả 智trí 號hiệu 。 應ưng 義nghĩa 辯biện 俱câu 十thập 者giả 。 應ưng 辯biện 名danh 觀quán 及cập 現hiện 無vô 所sở 罣quái 礙ngại 。 方phương 便tiện 智trí 是thị 十thập 智trí 義nghĩa 辯biện 名danh 覺giác 。 諸chư 法pháp 真chân 實thật 。 彼bỉ 亦diệc 十thập 智trí 受thọ 真chân 實thật 相tướng 故cố (# 其kỳ 人nhân 云vân 辭từ 應ưng 二nhị 辭từ 應ưng 一nhất 等đẳng 智trí 法pháp 義nghĩa 二nhị 辯biện 十thập 智trí 也dã )# 。 問vấn 願nguyện 智trí 有hữu 幾kỷ 智trí 。 答đáp 願nguyện 智trí 是thị 七thất 智trí 智trí 最tối 勝thắng 所sở 說thuyết 。 願nguyện 智trí 有hữu 七thất 智trí 除trừ 他tha 心tâm 智trí 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 。 願nguyện 智trí 者giả 利lợi 捷tiệp 疾tật 境cảnh 界giới 。 於ư 三tam 世thế 受thọ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 是thị 七thất 智trí 性tánh 所sở 有hữu (# 其kỳ 人nhân 云vân 一nhất 等đẳng 智trí )# 。

定Định 品Phẩm 第đệ 七thất

問vấn 如như 是thị 知tri 諸chư 智trí 。 此thử 智trí 當đương 云vân 何hà 。 答đáp 。

智trí 依y 於ư 諸chư 定định 。 行hành 無vô 罣quái 礙ngại 行hành 。

是thị 以dĩ 思tư 惟duy 定định 。 欲dục 求cầu 其kỳ 真chân 實thật 。

智trí 依y 於ư 諸chư 定định 行hành 無vô 罣quái 礙ngại 行hành 者giả 。 如như 燈đăng 依y 油du 離ly 風phong 處xứ 光quang 焰diễm 甚thậm 明minh 。 如như 是thị 智trí 依y 於ư 定định 意ý 離ly 諸chư 亂loạn 。 智trí 光quang 甚thậm 明minh 必tất 定định 無vô 疑nghi 行hành 於ư 緣duyên 。 是thị 以dĩ 思tư 惟duy 。 定định 欲dục 求cầu 其kỳ 真chân 實thật 。

決quyết 定định 說thuyết 四tứ 禪thiền 。 及cập 與dữ 無vô 色sắc 定định 。

此thử 中trung 一nhất 一nhất 說thuyết 。 雜tạp 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 。

決quyết 定định 說thuyết 四tứ 禪thiền 及cập 與dữ 無vô 色sắc 定định 者giả 。 有hữu 八bát 定định 四tứ 禪thiền 及cập 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 此thử 中trung 一nhất 一nhất 。 說thuyết 雜tạp 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 者giả 。 初sơ 禪thiền 有hữu 三tam 種chủng 味vị 相tương 應ứng 淨tịnh 無vô 漏lậu 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 諸chư 定định 門môn 。 云vân 何hà 味vị 相tương 應ứng 。 云vân 何hà 淨tịnh 。 云vân 何hà 無vô 漏lậu 。 答đáp 。

善thiện 有hữu 漏lậu 是thị 淨tịnh 。 無vô 熱nhiệt 謂vị 無vô 漏lậu 。

氣khí 味vị 愛ái 相tương 應ứng 。 最tối 上thượng 無vô 無vô 漏lậu 。

善thiện 有hữu 漏lậu 是thị 淨tịnh 者giả 。 謂vị 善thiện 是thị 淨tịnh 故cố 說thuyết 淨tịnh 。 無vô 熱nhiệt 謂vị 無vô 漏lậu 者giả 。 煩phiền 惱não 假giả 名danh 熱nhiệt 謂vị 定định 無vô 煩phiền 惱não 是thị 無vô 漏lậu 。 氣khí 味vị 愛ái 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 禪thiền 無vô 色sắc 定định 愛ái 相tương 應ứng 。 是thị 具cụ 足túc 共cộng 相tương 應ưng 共cộng 行hành 是thị 說thuyết 味vị 相tương 應ứng 。 最tối 上thượng 無vô 無vô 漏lậu 者giả 。 最tối 上thượng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 彼bỉ 中trung 無vô 無vô 漏lậu 。 不bất 揵kiền 疾tật 行hành 故cố 是thị 有hữu 三tam 種chủng 餘dư 各các 三tam 種chủng 。 問vấn 禪thiền 何hà 性tánh 所sở 有hữu 。 答đáp 。

五ngũ 枝chi 有hữu 覺giác 觀quán 。 亦diệc 復phục 有hữu 三tam 痛thống 。

若nhược 干can 種chủng 四tứ 心tâm 。 謂vị 之chi 是thị 初sơ 禪thiền 。

五ngũ 枝chi 者giả 。 謂vị 五ngũ 枝chi 攝nhiếp 受thọ 初sơ 禪thiền 令linh 堅kiên 固cố 。 亦diệc 從tùng 此thử 得đắc 名danh 覺giác 觀quán 。 喜hỷ 樂lạc 一nhất 心tâm 覺giác 名danh 。 當đương 入nhập 定định 時thời 。 生sanh 善thiện 功công 德đức 。 始thỉ 麁thô 心tâm 思tư 惟duy 觀quán 名danh 。 令linh 心tâm 細tế 相tương 續tục 相tương 連liên 喜hỷ 名danh 。 於ư 定định 中trung 悅duyệt 樂lạc 名danh 。 已dĩ 悅duyệt 於ư 身thân 心tâm 中trung 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 一nhất 心tâm 名danh 。 於ư 緣duyên 中trung 心tâm 專chuyên 不bất 散tán 。 此thử 種chủng 住trụ 定định 時thời 是thị 枝chi 及cập 入nhập 時thời 捨xả 時thời 是thị 故cố 五ngũ 枝chi 。 初sơ 禪thiền 有hữu 覺giác 觀quán 者giả 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 即tức 是thị 初sơ 禪thiền 。 問vấn 以dĩ 受thọ 五ngũ 枝chi 今kim 覺giác 觀quán 何hà 用dụng 。 答đáp 枝chi 者giả 謂vị 善thiện 是thị 於ư 五ngũ 枝chi 中trung 。 說thuyết 穢uế 污ô 及cập 無vô 記ký 。 亦diệc 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 而nhi 不bất 是thị 善thiện 。 亦diệc 復phục 有hữu 三tam 痛thống 者giả 。 初sơ 禪thiền 有hữu 三tam 痛thống 樂lạc 根căn 喜hỷ 根căn 護hộ 根căn 。 於ư 痛thống 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 是thị 身thân 痛thống 。 喜hỷ 根căn 是thị 意ý 地địa 。 護hộ 根căn 在tại 四tứ 識thức 。 若nhược 干can 種chủng 者giả 梵Phạm 世Thế 中trung 若nhược 干can 種chủng 有hữu 上thượng 有hữu 下hạ 。 是thị 說thuyết 具cụ 足túc 生sanh 處xứ 。 四tứ 心tâm 者giả 初sơ 禪thiền 有hữu 四tứ 心tâm 。 眼nhãn 識thức 耳nhĩ 識thức 身thân 識thức 意ý 識thức 。 謂vị 之chi 是thị 初sơ 禪thiền 者giả 。 此thử 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 謂vị 是thị 初sơ 禪thiền 。 已dĩ 說thuyết 初sơ 禪thiền 。 第đệ 二nhị 今kim 當đương 說thuyết 。

二nhị 痛thống 若nhược 干can 種chủng 。 二nhị 禪thiền 有hữu 四tứ 枝chi 。

五ngũ 枝chi 是thị 第đệ 三tam 。 此thử 禪thiền 說thuyết 二nhị 痛thống 。

二nhị 痛thống 者giả 。 第đệ 二nhị 禪thiền 有hữu 二nhị 痛thống 喜hỷ 根căn 及cập 護hộ 根căn 。 若nhược 干can 種chủng 者giả 。 於ư 中trung 身thân 有hữu 若nhược 干can 種chủng 。 已dĩ 離ly 覺giác 觀quán 有hữu 若nhược 干can 心tâm 。 或hoặc 時thời 入nhập 喜hỷ 根căn 或hoặc 時thời 入nhập 護hộ 根căn 。 但đãn 喜hỷ 是thị 根căn 本bổn 邊biên 有hữu 護hộ 根căn 。 二nhị 禪thiền 有hữu 四tứ 枝chi 者giả 。 第đệ 二nhị 禪thiền 有hữu 四tứ 枝chi 。 內nội 淨tịnh 喜hỷ 樂lạc 一nhất 心tâm 內nội 淨tịnh 名danh 。 是thị 信tín 於ư 離ly 中trung 生sanh 信tín 。 已dĩ 得đắc 初sơ 禪thiền 離ly 。 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 可khả 離ly 餘dư 枝chi 如như 前tiền 說thuyết 。 此thử 種chủng 於ư 第đệ 二nhị 禪thiền 是thị 枝chi 。 五ngũ 枝chi 是thị 第đệ 三tam 者giả 。 第đệ 三tam 禪thiền 有hữu 五ngũ 枝chi 樂nhạo/nhạc/lạc 護hộ 念niệm 智trí 一nhất 心tâm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 意ý 識thức 地địa 中trung 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 。 護hộ 者giả 已dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 求cầu 餘dư (# 其kỳ 人nhân 云vân 護hộ 雖tuy 有hữu 義nghĩa 不bất 應ưng 云vân 枝chi 也dã )# 念niệm 者giả 。 是thị 護hộ 方phương 便tiện 不bất 捨xả 智trí 者giả 不bất 令linh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 心tâm 者giả 定định 此thử 種chủng 於ư 第đệ 三tam 禪thiền 中trung 是thị 枝chi 。 此thử 禪thiền 說thuyết 二nhị 痛thống 者giả 。 第đệ 三tam 禪thiền 有hữu 二nhị 痛thống 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 及cập 護hộ 根căn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 是thị 根căn 本bổn 。 護hộ 根căn 是thị 邊biên 。

離ly 息tức 入nhập 息tức 出xuất 。 第đệ 四tứ 有hữu 四tứ 枝chi 。

此thử 枝chi 謂vị 說thuyết 善thiện 。 亦diệc 復phục 分phân 別biệt 種chủng 。

離ly 息tức 入nhập 息tức 出xuất 者giả 。 息tức 入nhập 者giả 來lai 息tức 出xuất 者giả 去khứ 。 是thị 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 無vô 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 由do 定định 力lực 故cố 身thân 諸chư 毛mao 孔khổng 合hợp 。 第đệ 四tứ 有hữu 四tứ 枝chi 者giả 。 第đệ 四tứ 禪thiền 有hữu 四tứ 枝chi 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 護hộ 淨tịnh 念niệm 。 一nhất 心tâm 求cầu 離ly 苦khổ 樂lạc 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 問vấn 何hà 禪thiền 是thị 枝chi 相tương 應ứng 。 答đáp 此thử 枝chi 謂vị 說thuyết 善thiện 。 善thiện 禪thiền 枝chi 相tương 應ứng 枝chi 非phi 穢uế 污ô 亦diệc 非phi 無vô 記ký 。 亦diệc 復phục 分phân 別biệt 種chủng 者giả 。 謂vị 種chủng 隨tùy 處xứ 已dĩ 說thuyết 。 當đương 知tri 是thị 餘dư 處xứ 不bất 應ưng 有hữu 。 如như 初sơ 禪thiền 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 四tứ 心tâm 說thuyết 此thử 種chủng 餘dư 一nhất 切thiết 地địa 無vô 。 第đệ 四tứ 禪thiền 離ly 息tức 入nhập 息tức 出xuất 。 是thị 三tam 中trung 無vô 不bất 應ưng 說thuyết 。 已dĩ 說thuyết 四tứ 禪thiền 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 謂vị 餘dư 今kim 當đương 說thuyết 。 問vấn 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 有hữu 根căn 本bổn 依y 。 若nhược 未vị 離ly 欲dục 。 未vị 有hữu 根căn 本bổn 依y 。 而nhi 有hữu 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 是thị 無vô 漏lậu 功công 德đức 何hà 地địa 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 未vị 來lai 禪thiền 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 有hữu 三tam 定định 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 無vô 覺giác 少thiểu 觀quán 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 於ư 中trung 初sơ 禪thiền 是thị 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 第đệ 二nhị 禪thiền 是thị 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 謂vị 無vô 覺giác 少thiểu 觀quán 。 定định 是thị 何hà 地địa 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 是thị 中trung 間gian 禪thiền 所sở 攝nhiếp 。 是thị 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 相tương/tướng 今kim 當đương 說thuyết 。

相tương 應ứng 有hữu 覺giác 觀quán 。 俱câu 在tại 未vị 來lai 禪thiền 。

觀quán 相tương 應ứng 中trung 間gian 。 明minh 智trí 之chi 所sở 說thuyết 。

相tương 應ứng 有hữu 覺giác 觀quán 俱câu 在tại 未vị 來lai 禪thiền 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 中trung 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 觀quán 相tương 應ứng 中trung 間gian 明minh 智trí 之chi 所sở 說thuyết 者giả 。 中trung 間gian 禪thiền 少thiểu 有hữu 觀quán 而nhi 無vô 覺giác 。 彼bỉ 漸tiệm 漸tiệm 心tâm 息tức 止chỉ 。

無vô 依y 而nhi 二nhị 種chủng 。 除trừ 其kỳ 味vị 相tương 應ứng 。

中trung 禪thiền 有hữu 三tam 種chủng 。 俱câu 為vi 說thuyết 一nhất 痛thống 。

無vô 依y 而nhi 二nhị 種chủng 除trừ 其kỳ 味vị 相tương 應ứng 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 一nhất 向hướng 善thiện 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 者giả 淨tịnh 。 無vô 漏lậu 即tức 無vô 漏lậu 。 中trung 禪thiền 有hữu 三tam 種chủng 者giả 。 中trung 間gian 禪thiền 有hữu 三tam 種chủng 味vị 淨tịnh 無vô 漏lậu 生sanh 死tử 居cư 故cố 。 俱câu 為vi 說thuyết 一nhất 痛thống 者giả 。 未vị 來lai 禪thiền 及cập 中trung 間gian 禪thiền 。 俱câu 有hữu 一nhất 痛thống 護hộ 根căn 非phi 根căn 本bổn 地địa 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 定định 餘dư 功công 德đức 。 於ư 中trung 攝nhiếp 今kim 當đương 說thuyết 。

三Tam 摩Ma 提Đề 有hữu 通thông 。 無vô 量lượng 修tu 一nhất 切thiết 。

除trừ 入nhập 及cập 諸chư 智trí 。 解giải 脫thoát 於ư 中trung 起khởi 。

三tam 摩ma 提đề 者giả 。 三tam 三Tam 摩Ma 提Đề 空không 無vô 願nguyện 無vô 相tướng 。 無vô 漏lậu 心tâm 繫hệ 縛phược 故cố 。 有hữu 通thông 者giả 。 有hữu 六Lục 通Thông 如như 意ý 足túc 智trí 天thiên 耳nhĩ 智trí 他tha 心tâm 通thông 智trí 憶ức 宿túc 命mạng 智trí 生sanh 死tử 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 智trí 。 無vô 量lượng 者giả 。 四tứ 無vô 量lượng 慈từ 悲bi 喜hỷ 護hộ 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 境cảnh 界giới 故cố 曰viết 無vô 量lượng 。 修tu 一nhất 切thiết 者giả 。 十thập 一nhất 切thiết 入nhập 。 地địa 一nhất 切thiết 入nhập 。 水thủy 火hỏa 風phong 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 一nhất 切thiết 入nhập 。 無vô 量lượng 空không 處xứ 一nhất 切thiết 入nhập 。 無vô 量lượng 識thức 處xứ 一nhất 切thiết 入nhập 。 盡tận 具cụ 解giải 故cố 一nhất 切thiết 入nhập 。 除trừ 入nhập 者giả 。 八bát 除trừ 入nhập 內nội 未vị 除trừ 色sắc 想tưởng 不bất 淨tịnh 觀quán 少thiểu 境cảnh 界giới 。 一nhất 無vô 量lượng 境cảnh 界giới 。 二nhị 除trừ 色sắc 相tướng 少thiểu 境cảnh 界giới 。 三tam 無vô 量lượng 境cảnh 界giới 。 四tứ 復phục 除trừ 色sắc 想tưởng 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 觀quán 除trừ 入nhập 。 除trừ 淨tịnh 境cảnh 界giới 故cố 故cố 曰viết 除trừ 入nhập 。 及cập 諸chư 智trí 者giả 。 諸chư 智trí 有hữu 十thập 如như 前tiền 說thuyết 。 解giải 脫thoát 者giả 。 八bát 解giải 脫thoát 未vị 除trừ 色sắc 想tưởng 不bất 淨tịnh 思tư 惟duy 一nhất 。 除trừ 色sắc 想tưởng 不bất 淨tịnh 思tư 惟duy 二nhị 。 淨tịnh 思tư 惟duy 三tam 。 四tứ 無vô 色sắc 及cập 滅diệt 盡tận 定định 。 境cảnh 界giới 背bối/bội 不bất 向hướng 故cố 說thuyết 解giải 脫thoát 。 於ư 中trung 起khởi 者giả 。 此thử 諸chư 功công 德đức 。 九cửu 地địa 中trung 可khả 得đắc 及cập 於ư 中trung 起khởi (# 其kỳ 人nhân 云vân 應ưng 十Thập 地Địa 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 功công 德đức 隨tùy 地địa 可khả 得đắc 今kim 當đương 說thuyết 。

一nhất 慧tuệ 悲bi 及cập 護hộ 。 慈từ 亦diệc 有hữu 五ngũ 通thông 。

說thuyết 遍biến 四tứ 禪thiền 中trung 。 六lục 中trung 有hữu 現hiện 智trí 。

一nhất 慧tuệ 悲bi 及cập 護hộ 慈từ 亦diệc 有hữu 五ngũ 通thông 說thuyết 遍biến 四tứ 禪thiền 中trung 者giả 。 一nhất 慧tuệ 謂vị 他tha 心tâm 智trí 三tam 無vô 量lượng 。 及cập 五ngũ 通thông 是thị 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 中trung 非phi 餘dư 。 六lục 中trung 有hữu 現hiện 智trí 者giả 。 現hiện 智trí 是thị 法pháp 智trí 。 六lục 地địa 中trung 有hữu 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 未vị 來lai 禪thiền 中trung 間gian 禪thiền 。

除trừ 入nhập 中trung 說thuyết 四tứ 。 於ư 中trung 亦diệc 有hữu 喜hỷ 。

初sơ 解giải 脫thoát 及cập 二nhị 。 功công 德đức 初sơ 二nhị 禪thiền 。

前tiền 四tứ 除trừ 入nhập 喜hỷ 等đẳng 初sơ 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 。 此thử 功công 德đức 初sơ 第đệ 二nhị 禪thiền 中trung 非phi 餘dư 。

除trừ 入nhập 謂vị 有hữu 餘dư 。 及cập 與dữ 解giải 脫thoát 一nhất 。

亦diệc 八bát 一nhất 切thiết 入nhập 。 佛Phật 說thuyết 最tối 上thượng 禪thiền 。

後hậu 四tứ 除trừ 入nhập 淨tịnh 解giải 脫thoát 前tiền 八bát 一nhất 切thiết 入nhập 。 是thị 功công 德đức 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 非phi 餘dư 。

餘dư 脫thoát 即tức 名danh 說thuyết 。 二nhị 一nhất 切thiết 亦diệc 然nhiên 。

滅diệt 盡tận 最tối 在tại 後hậu 。 餘dư 九cửu 謂vị 無vô 漏lậu 。

餘dư 脫thoát 即tức 名danh 說thuyết 二nhị 一nhất 切thiết 亦diệc 然nhiên 者giả 。 餘dư 四tứ 解giải 脫thoát 自tự 名danh 所sở 說thuyết 。 及cập 二nhị 一nhất 切thiết 入nhập 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 量lượng 空không 處xứ 解giải 脫thoát 。 無vô 量lượng 空không 處xứ 一nhất 切thiết 入nhập 。 於ư 無vô 量lượng 空không 處xứ 中trung 所sở 攝nhiếp 如như 是thị 至chí 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 滅diệt 盡tận 最tối 在tại 後hậu 者giả 。 滅diệt 盡tận 定định 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 所sở 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 未vị 離ly 彼bỉ 欲dục 亦diệc 入nhập 。 餘dư 九cửu 謂vị 無vô 漏lậu 者giả 。 謂vị 餘dư 無vô 漏lậu 法pháp 九cửu 地địa 所sở 攝nhiếp 。 如như 三tam 三Tam 摩Ma 提Đề 七thất 智trí 漏lậu 盡tận 通thông 是thị 九cửu 地địa 所sở 攝nhiếp 。 四tứ 禪thiền 三tam 無vô 色sắc 未vị 來lai 。 及cập 中trung 間gian 等đẳng 智trí 是thị 十Thập 地Địa 所sở 攝nhiếp 。 此thử 亦diệc 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 可khả 得đắc 以dĩ 定định 數số 故cố 。 問vấn 此thử 功công 德đức 幾kỷ 有hữu 漏lậu 幾kỷ 無vô 漏lậu 。 答đáp 。

三tam 解giải 脫thoát 當đương 知tri 。 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 。

定định 智trí 已dĩ 分phân 別biệt 。 謂vị 餘dư 盡tận 有hữu 漏lậu 。

三tam 解giải 脫thoát 當đương 知tri 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 漏lậu 者giả 。 無vô 量lượng 空không 處xứ 無vô 量lượng 識thức 處xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 解giải 脫thoát 。 是thị 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 定định 智trí 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 定định 如như 契Khế 經Kinh 品phẩm 說thuyết 。 無vô 漏lậu 智trí 及cập 諸chư 通thông 如như 智trí 品phẩm 說thuyết 。 謂vị 餘dư 盡tận 有hữu 漏lậu 者giả 。 餘dư 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 如như 三tam 通thông 威uy 儀nghi 法pháp 故cố 色sắc 聲thanh 受thọ 相tương/tướng 故cố 。 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 緣duyên 故cố 。 一nhất 切thiết 入nhập 意ý 解giải 希hy 望vọng 故cố 。 三tam 解giải 脫thoát 亦diệc 如như 是thị 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 非phi 揵kiền 疾tật 行hành 故cố 。 想tưởng 智trí 滅diệt 離ly 覺giác 觀quán 故cố 。 除trừ 入nhập 亦diệc 意ý 解giải 希hy 望vọng 故cố 。 已dĩ 說thuyết 諸chư 功công 德đức 。 相tương/tướng 成thành 就tựu 今kim 當đương 說thuyết 。

未vị 能năng 度độ 於ư 欲dục 。 成thành 就tựu 味vị 相tương 應ứng 。

度độ 下hạ 未vị 至chí 上thượng 。 成thành 就tựu 淨tịnh 諸chư 定định 。

未vị 能năng 度độ 於ư 欲dục 成thành 就tựu 味vị 相tương 應ứng 者giả 。 謂vị 地địa 若nhược 未vị 離ly 欲dục 。 於ư 彼bỉ 地địa 成thành 就tựu 味vị 相tương 應ứng 度độ 。 下hạ 未vị 至chí 上thượng 成thành 就tựu 淨tịnh 諸chư 定định 者giả 。 謂vị 離ly 欲dục 界giới 欲dục 。 若nhược 未vị 生sanh 梵Phạm 世Thế 上thượng 地địa 。 彼bỉ 成thành 就tựu 淨tịnh 初sơ 禪thiền 。 及cập 初sơ 禪thiền 地địa 有hữu 漏lậu 功công 德đức 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。

住trụ 上thượng 應ưng 當đương 知tri 。 無vô 漏lậu 成thành 就tựu 禪thiền 。

求cầu 得đắc 諸chư 功công 德đức 。 知tri 非phi 無vô 欲dục 中trung 。

住trụ 上thượng 應ưng 當đương 知tri 無vô 漏lậu 成thành 就tựu 禪thiền 者giả 。 謂vị 離ly 下hạ 地địa 欲dục 彼bỉ 住trụ 上thượng 地địa 。 亦diệc 成thành 就tựu 下hạ 地địa 無vô 漏lậu 。 如như 見kiến 諦Đế 離ly 欲dục 住trụ 梵Phạm 世Thế 上thượng 地địa 。 成thành 就tựu 無vô 漏lậu 初sơ 禪thiền 。 及cập 初sơ 禪thiền 地địa 定định 等đẳng 諸chư 無vô 漏lậu 功công 德đức 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 世thế 俗tục 功công 德đức 繫hệ 在tại 隨tùy 生sanh 處xứ 。 無vô 漏lậu 在tại 斷đoạn 中trung 。 是thị 以dĩ 離ly 生sanh 處xứ 捨xả 有hữu 漏lậu 功công 德đức 不bất 捨xả 無vô 漏lậu 。 求cầu 得đắc 諸chư 功công 德đức 知tri 非phi 無vô 欲dục 中trung 者giả 。 已dĩ 說thuyết 離ly 下hạ 地địa 欲dục 成thành 就tựu 上thượng 功công 德đức 。 當đương 知tri 非phi 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 離ly 欲dục 時thời 得đắc 。 如như 如như 意ý 足túc 智trí 天thiên 眼nhãn 智trí 天thiên 耳nhĩ 智trí 無vô 記ký 性tánh 。 所sở 有hữu 欲dục 及cập 滅diệt 盡tận 定định 此thử 求cầu 得đắc 。 非phi 離ly 下hạ 地địa 欲dục 時thời 得đắc 。 已dĩ 說thuyết 成thành 就tựu 因nhân 緣duyên 今kim 當đương 說thuyết 。 定định 種chủng 有hữu 二nhị 十thập 三tam 。 八bát 味vị 相tương 應ứng 八bát 淨tịnh 七thất 無vô 漏lậu 。 問vấn 此thử 一nhất 一nhất 種chủng 幾kỷ 種chủng 因nhân 。 答đáp 。

妙diệu 無vô 漏lậu 無vô 染nhiễm 。 七thất 種chủng 謂vị 之chi 因nhân 。

淨tịnh 味vị 相tương 應ứng 禪thiền 。 當đương 知tri 因nhân 有hữu 一nhất 。

妙diệu 無vô 漏lậu 無vô 染nhiễm 七thất 種chủng 謂vị 之chi 因nhân 者giả 。 一nhất 一nhất 無vô 漏lậu 七thất 種chủng 自tự 然nhiên 因nhân 。 自tự 地địa 相tương 應ứng 因nhân 共cộng 因nhân 。 淨tịnh 味vị 相tương 應ứng 禪thiền 。 當đương 知tri 因nhân 有hữu 一nhất 者giả 。 味vị 相tương 應ứng 初sơ 禪thiền 。 於ư 味vị 相tương 應ứng 初sơ 禪thiền 因nhân 非phi 餘dư 。 非phi 善thiện 因nhân 不bất 相tương 似tự 故cố 。 非phi 餘dư 地địa 穢uế 污ô 因nhân 行hành 相tương 違vi 故cố 。 淨tịnh 初sơ 禪thiền 於ư 淨tịnh 初sơ 禪thiền 因nhân 。 非phi 穢uế 污ô 因nhân 不bất 相tương 似tự 故cố 。 非phi 無vô 漏lậu 因nhân 亦diệc 不bất 相tương 似tự 故cố 。 非phi 餘dư 地địa 淨tịnh 因nhân 自tự 地địa 果quả 報báo 故cố 。 及cập 自tự 地địa 繫hệ 縛phược 故cố 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 已dĩ 說thuyết 因nhân 緣duyên 次thứ 第đệ 緣duyên 。 今kim 當đương 說thuyết 。 問vấn 一nhất 一nhất 次thứ 第đệ 生sanh 幾kỷ 種chủng 。 答đáp 。

無vô 漏lậu 禪thiền 次thứ 第đệ 。 興hưng 起khởi 六lục 種chủng 禪thiền 。

七thất 八bát 九cửu 有hữu 十thập 。 起khởi 禪thiền 亦diệc 空không 定định 。

無vô 漏lậu 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 生sanh 六lục 種chủng 自tự 地địa 淨tịnh 及cập 無vô 漏lậu 。 如như 是thị 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 禪thiền 無vô 漏lậu 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 次thứ 第đệ 生sanh 七thất 。 自tự 地địa 二nhị 下hạ 地địa 四tứ 上thượng 地địa 一nhất 。 無vô 漏lậu 第đệ 三tam 禪thiền 次thứ 第đệ 生sanh 八bát 。 自tự 地địa 二nhị 下hạ 地địa 二nhị 上thượng 地địa 四tứ 。 無vô 漏lậu 無vô 量lượng 識thức 處xứ 次thứ 第đệ 生sanh 九cửu 。 自tự 地địa 二nhị 下hạ 地địa 四tứ 上thượng 地địa 三tam 。 餘dư 無vô 漏lậu 次thứ 第đệ 生sanh 十thập 。 自tự 地địa 二nhị 下hạ 地địa 四tứ 上thượng 地địa 四tứ 。

淨tịnh 六lục 有hữu 七thất 八bát 。 九cửu 十thập 生sanh 十thập 一nhất 。

味vị 相tương 應ứng 諸chư 禪thiền 。 興hưng 二nhị 乃nãi 已dĩ 十thập 。

淨tịnh 六lục 有hữu 七thất 八bát 九cửu 十thập 。 生sanh 十thập 一nhất 者giả 。 淨tịnh 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 次thứ 第đệ 生sanh 六lục 。 自tự 地địa 味vị 相tương 應ứng 及cập 淨tịnh 下hạ 地địa 四tứ 。 淨tịnh 無vô 漏lậu 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 無vô 量lượng 識thức 處xứ 。 非phi 味vị 相tương 應ứng 離ly 欲dục 故cố 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 一nhất 切thiết 自tự 地địa 味vị 相tương 應ứng 。 味vị 相tương 應ứng 諸chư 禪thiền 興hưng 二nhị 乃nãi 以dĩ 十thập 者giả 。 味vị 相tương 應ứng 禪thiền 次thứ 第đệ 生sanh 二nhị 。 自tự 地địa 味vị 相tương 應ứng 及cập 淨tịnh 不bất 生sanh 餘dư 。 各các 各các 相tương 違vi 故cố 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 自tự 地địa 二nhị 下hạ 地địa 一nhất 淨tịnh (# 其kỳ 人nhân 云vân 不bất 應ưng 有hữu 下hạ 地địa 一nhất 淨tịnh )# 。 一nhất 切thiết 味vị 相tương 應ứng 死tử 時thời 生sanh 。 已dĩ 說thuyết 次thứ 第đệ 緣duyên 緣duyên 。 今kim 當đương 說thuyết 問vấn 一nhất 一nhất 幾kỷ 種chủng 緣duyên 。 答đáp 。

淨tịnh 以dĩ 無vô 漏lậu 禪thiền 。 必tất 緣duyên 一nhất 切thiết 地địa 。

穢uế 污ô 相tương 應ứng 禪thiền 。 獨độc 緣duyên 於ư 己kỷ 地địa 。

淨tịnh 以dĩ 無vô 漏lậu 禪thiền 必tất 緣duyên 一nhất 切thiết 地địa 者giả 。 淨tịnh 及cập 無vô 漏lậu 禪thiền 一nhất 切thiết 地địa 緣duyên 一nhất 切thiết 種chủng 。 穢uế 污ô 相tương 應ứng 禪thiền 獨độc 緣duyên 於ư 己kỷ 地địa 者giả 。 味vị 相tương 應ứng 禪thiền 緣duyên 於ư 自tự 地địa 味vị 相tương 應ứng 禪thiền 及cập 淨tịnh 。 非phi 無vô 漏lậu 愛ái 無vô 無vô 漏lậu 緣duyên 。 亦diệc 不bất 樂nhạo 於ư 他tha 地địa 。

無vô 色sắc 無vô 有hữu 力lực 。 緣duyên 下hạ 有hữu 漏lậu 地địa 。

善thiện 有hữu 根căn 本bổn 地địa 。 穢uế 污ô 如như 味vị 禪thiền 。

無vô 色sắc 無vô 有hữu 力lực 緣duyên 下hạ 有hữu 漏lậu 地địa 者giả 。 無vô 色sắc 定định 不bất 能năng 緣duyên 下hạ 地địa 有hữu 漏lậu 法pháp 極cực 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 問vấn 何hà 謂vị 無vô 色sắc 不bất 能năng 緣duyên 下hạ 地địa 有hữu 漏lậu 法pháp 。 答đáp 善thiện 有hữu 根căn 本bổn 地địa 淨tịnh 。 及cập 無vô 漏lậu 根căn 本bổn 無vô 色sắc 。 是thị 自tự 地địa 緣duyên 及cập 上thượng 地địa 非phi 下hạ 地địa 緣duyên 。 穢uế 污ô 如như 味vị 禪thiền 者giả 。 如như 味vị 相tương 應ứng 說thuyết 無vô 色sắc 亦diệc 然nhiên 。

謂vị 餘dư 於ư 色sắc 界giới 。 無vô 量lượng 等đẳng 功công 德đức 。

是thị 必tất 欲dục 界giới 緣duyên 。 世Thế 尊Tôn 之chi 所sở 說thuyết 。

謂vị 色sắc 界giới 餘dư 功công 德đức 如như 無vô 量lượng 等đẳng 。 一nhất 切thiết 入nhập 除trừ 入nhập 及cập 解giải 脫thoát 。 唯duy 緣duyên 欲dục 界giới 緣duyên 無vô 量lượng 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 青thanh 等đẳng 諸chư 色sắc 此thử 則tắc 欲dục 界giới 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 神thần 通thông 二nhị 界giới 緣duyên 故cố 。 問vấn 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 。 勳huân 禪thiền 是thị 云vân 何hà 。 答đáp 勳huân 一nhất 切thiết 四tứ 禪thiền 無vô 漏lậu 者giả 。 勳huân 有hữu 漏lậu 是thị 無vô 漏lậu 力lực 故cố 。 受thọ 淨tịnh 居cư 果quả 報báo 。 問vấn 若nhược 一nhất 切thiết 四tứ 禪thiền 勳huân 者giả 。 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 下hạ 三tam 禪thiền 中trung 無vô 淨tịnh 居cư 果quả 。 答đáp 。

若nhược 能năng 勳huân 諸chư 禪thiền 。 是thị 依y 第đệ 四tứ 禪thiền 。

三tam 地địa 愛ái 盡tận 故cố 。 淨tịnh 居cư 果quả 實thật 中trung 。

若nhược 得đắc 第đệ 四tứ 。 禪thiền 是thị 能năng 勳huân 禪thiền 。 第đệ 四tứ 禪thiền 者giả 先tiên 勳huân 餘dư 者giả 後hậu 。 謂vị 得đắc 第đệ 四tứ 禪thiền 。 離ly 三tam 禪thiền 欲dục 。 以dĩ 是thị 故cố 下hạ 地địa 無vô 有hữu 淨tịnh 居cư 果quả 實thật 中trung 。 有hữu 問vấn 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 有hữu 願nguyện 智trí 是thị 云vân 何hà 。 答đáp 謂vị 。

無vô 著trước 性tánh 不bất 動động 。 是thị 得đắc 一nhất 切thiết 定định 。

彼bỉ 由do 定định 力lực 故cố 。 能năng 起khởi 頂đảnh 四tứ 禪thiền 。

於ư 中trung 若nhược 彼bỉ 意ý 生sanh 功công 德đức 。 願nguyện 智trí 不bất 諍tranh 辯biện 首thủ 諸chư 功công 德đức 。 願nguyện 智trí 者giả 如như 所sở 願nguyện 入nhập 定định 。 或hoặc 過quá 去khứ 或hoặc 未vị 來lai 或hoặc 現hiện 在tại 。 或hoặc 有hữu 為vi 或hoặc 無vô 為vi 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 知tri 。 不bất 諍tranh 者giả 。 欲dục 令linh 他tha 意ý 不bất 起khởi 諍tranh 。 便tiện 不bất 起khởi 辯biện 者giả 。 諸chư 法pháp 義nghĩa 及cập 味vị 決quyết 定định 。 無vô 疑nghi 不bất 罣quái 礙ngại 無vô 所sở 畏úy 。 問vấn 是thị 願nguyện 智trí 不bất 諍tranh 及cập 辯biện 何hà 地địa 攝nhiếp 。 答đáp 。

三tam 地địa 有hữu 願nguyện 智trí 。 無vô 諍tranh 依y 五ngũ 地địa 。

法pháp 辭từ 辯biện 依y 二nhị 。 二nhị 辯biện 依y 於ư 九cửu 。

三tam 地địa 有hữu 願nguyện 智trí 者giả 。 願nguyện 智trí 三tam 地địa 所sở 攝nhiếp 。 第đệ 四tứ 禪thiền 初sơ 禪thiền 及cập 欲dục 界giới 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 知tri 初sơ 禪thiền 及cập 欲dục 界giới 。 說thuyết 無vô 諍tranh 依y 五ngũ 地địa 者giả 。 無vô 諍tranh 五ngũ 地địa 可khả 得đắc 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 四tứ 及cập 欲dục 界giới 。 欲dục 令linh 一nhất 切thiết 不bất 諍tranh 。 法pháp 辭từ 辯biện 依y 二nhị 者giả 。 法pháp 辯biện 名danh 緣duyên 味vị 是thị 欲dục 界giới 及cập 梵Phạm 天Thiên 世thế 。 非phi 上thượng 地địa 離ly 覺giác 觀quán 故cố 。 辭từ 辯biện 名danh 是thị 味vị 撰soạn 智trí 。 彼bỉ 亦diệc 二nhị 地địa 中trung 可khả 得đắc 。 欲dục 界giới 及cập 梵Phạm 天Thiên 世thế 。 二nhị 辯biện 依y 於ư 九cửu 者giả 。 義nghĩa 辯biện 及cập 應ưng 辯biện 九cửu 地địa 中trung 可khả 得đắc 。 四tứ 禪thiền 四tứ 無vô 色sắc 及cập 欲dục 界giới 。 已dĩ 說thuyết 初sơ 禪thiền 。 當đương 知tri 已dĩ 說thuyết 未vị 來lai 及cập 中trung 間gian 。 此thử 是thị 初sơ 禪thiền 眷quyến 屬thuộc 故cố 。 問vấn 云vân 何hà 得đắc 此thử 定định 。 答đáp 。

斷đoạn 欲dục 亦diệc 復phục 生sanh 。 而nhi 得đắc 於ư 淨tịnh 禪thiền 。

穢uế 污ô 退thoái 及cập 生sanh 。 無vô 漏lậu 唯duy 斷đoạn 欲dục 。

斷đoạn 欲dục 亦diệc 復phục 生sanh 而nhi 得đắc 於ư 淨tịnh 禪thiền 者giả 。 淨tịnh 初sơ 禪thiền 二nhị 時thời 得đắc 。 離ly 欲dục 時thời 及cập 上thượng 地địa 沒một 生sanh 梵Phạm 天Thiên 世thế 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 穢uế 污ô 退thoái 及cập 生sanh 者giả 。 穢uế 污ô 味vị 相tương 應ứng 是thị 退thoái 時thời 得đắc 。 若nhược 欲dục 界giới 及cập 梵Phạm 天Thiên 世thế 纏triền 退thoái 於ư 爾nhĩ 時thời 得đắc 。 味vị 相tương 應ứng 初sơ 禪thiền 生sanh 時thời 得đắc 者giả 。 若nhược 上thượng 地địa 命mạng 終chung 生sanh 欲dục 界giới 及cập 梵Phạm 天Thiên 世thế 於ư 爾nhĩ 時thời 得đắc 。 味vị 相tương 應ứng 初sơ 禪thiền 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 無vô 漏lậu 唯duy 斷đoạn 欲dục 者giả 。 無vô 漏lậu 唯duy 斷đoạn 欲dục 時thời 得đắc 。 謂vị 聖thánh 得đắc 離ly 欲dục 於ư 爾nhĩ 時thời 得đắc 無vô 漏lậu 初sơ 禪thiền 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 問vấn 此thử 功công 德đức 誰thùy 。 能năng 除trừ 煩phiền 惱não 。 答đáp 。

無vô 漏lậu 除trừ 煩phiền 惱não 。 亦diệc 復phục 定định 中trung 間gian 。

一nhất 切thiết 定định 中trung 間gian 。 相tương 應ứng 於ư 護hộ 根căn 。

無vô 漏lậu 除trừ 煩phiền 惱não 者giả 。 無vô 漏lậu 初sơ 禪thiền 八bát 地địa 除trừ 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 定định 中trung 間gian 者giả 。 定định 中trung 間gian 名danh 謂vị 下hạ 地địa 除trừ 欲dục 。 以dĩ 方phương 便tiện 道đạo 故cố 終chung 不bất 得đắc 根căn 本bổn 生sanh 。 未vị 得đắc 離ly 欲dục 餘dư 不bất 能năng 除trừ 。 一nhất 切thiết 定định 中trung 間gian 相tương 應ứng 於ư 護hộ 根căn 者giả 。 一nhất 切thiết 定định 中trung 間gian 護hộ 根căn 相tướng 應ưng 終chung 不bất 得đắc 喜hỷ 至chí 不bất 得đắc 義nghĩa 。 問vấn 變biến 化hóa 心tâm 有hữu 幾kỷ 。 謂vị 有hữu 如như 意ý 足túc 能năng 變biến 化hóa 答đáp 八bát 。 四tứ 禪thiền 果quả 欲dục 界giới 。 四tứ 禪thiền 果quả 初sơ 禪thiền 地địa 。 問vấn 彼bỉ 誰thùy 成thành 就tựu 。 答đáp 。

下hạ 地địa 變biến 化hóa 意ý 。 成thành 就tựu 彼bỉ 種chủng 果quả 。

若nhược 合hợp 三tam 種chủng 心tâm 。 上thượng 地địa 應ưng 當đương 說thuyết 。

下hạ 地địa 變biến 化hóa 意ý 成thành 就tựu 彼bỉ 種chủng 果quả 者giả 。 謂vị 若nhược 成thành 就tựu 禪thiền 是thị 成thành 就tựu 彼bỉ 果quả 下hạ 地địa 變biến 化hóa 心tâm 。 問vấn 如như 說thuyết 初sơ 禪thiền 有hữu 四tứ 心tâm 。 住trụ 於ư 上thượng 地địa 欲dục 聞văn 欲dục 見kiến 。 彼bỉ 云vân 何hà 見kiến 聞văn 。 答đáp 。

梵Phạm 世Thế 地địa 識thức 現hiện 在tại 前tiền 。 問vấn 彼bỉ 幾kỷ 時thời 成thành 就tựu 。 答đáp 若nhược 合hợp 三tam 種chủng 心tâm 上thượng 地địa 應ưng 當đương 說thuyết 。 若nhược 時thời 彼bỉ 識thức 現hiện 在tại 前tiền 。 若nhược 眼nhãn 識thức 若nhược 鼻tị 識thức 若nhược 耳nhĩ 識thức 若nhược 身thân 識thức 。

爾nhĩ 時thời 成thành 就tựu 彼bỉ 識thức 。 若nhược 不bất 現hiện 在tại 前tiền 。 即tức 滅diệt 爾nhĩ 時thời 不bất 成thành 就tựu 。

阿A 毘Tỳ 曇Đàm 心Tâm 論Luận 卷quyển 第đệ 三tam