首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 注Chú 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 一nhất )# 長trường/trưởng 水thủy 沙Sa 門Môn 子tử 璿# 集tập 二nhị 就tựu 破phá 顛điên 倒đảo 漸tiệm 明minh 真chân 見kiến 二nhị 。 一nhất 且thả 對đối 匿nặc 王vương 破phá 其kỳ 斷đoạn 見kiến 二nhị 。 一nhất 述thuật 阿A 難Nan 所sở 壞hoại 願nguyện 辨biện 真chân 妄vọng 。 爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 身thân 心tâm 泰thái 然nhiên 。 念niệm 無vô 始thỉ 來lai 。 失thất 卻khước 本bổn 心tâm 妄vọng 認nhận 緣duyên 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 今kim 日nhật 開khai 悟ngộ 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 悟ngộ 知tri 緣duyên 塵trần 之chi 心tâm 是thị 影ảnh 事sự 。 又hựu 識thức 對đối 境cảnh 之chi 見kiến 是thị 不bất 動động 。 翻phiên 思tư 往vãng 日nhật 。 認nhận 妄vọng 失thất 真chân 。 流lưu 浪lãng 既ký 深thâm 。 𣇲# 惑hoặc 難nan 曉hiểu 。 幸hạnh 逢phùng 嘉gia 會hội 。 遭tao 此thử 良lương 時thời 。 法pháp 乳nhũ 既ký 滋tư 。 如như 子tử 遇ngộ 母mẫu 。 不bất 亦diệc 快khoái 哉tai 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 如Như 來Lai 。 顯hiển 出xuất 身thân 心tâm 。 真chân 妄vọng 虛hư 實thật 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 二nhị 發phát 明minh 性tánh 。 前tiền 文văn 叱sất 責trách 。 此thử 非phi 汝nhữ 心tâm 。 蓋cái 令linh 識thức 妄vọng 。 仍nhưng 指chỉ 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 此thử 又hựu 令linh 了liễu 所sở 現hiện 之chi 妄vọng 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 元nguyên 是thị 一nhất 真chân 。 一nhất 真chân 未vị 嘗thường 動động 搖dao 。 諸chư 法pháp 何hà 曾tằng 生sanh 滅diệt 。 佛Phật 意ý 欲dục 其kỳ 即tức 妄vọng 見kiến 真chân 。 遂toại 印ấn 對đối 境cảnh 之chi 見kiến 元nguyên 來lai 無vô 動động 。 廣quảng 責trách 認nhận 物vật 為vi 己kỷ 。 性tánh 心tâm 失thất 真chân 。 阿A 難Nan 罔võng 測trắc 佛Phật 之chi 深thâm 旨chỉ 。 將tương 謂vị 真chân 妄vọng 二nhị 體thể 全toàn 殊thù 生sanh 滅diệt 之chi 外ngoại 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 唯duy 心tâm 之chi 言ngôn 虛hư 設thiết 。 妄vọng 法pháp 之chi 語ngữ 徒đồ 施thí 。 逐trục 語ngữ 迷mê 旨chỉ 。 終chung 成thành 顛điên 倒đảo 。 雖tuy 懷hoài 疑nghi 念niệm 未vị 敢cảm 形hình 言ngôn 。 故cố 云vân 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 等đẳng 也dã 。 二nhị 明minh 匿nặc 王vương 引dẫn 外ngoại 請thỉnh 證chứng 不bất 生sanh 四tứ 。 一nhất 引dẫn 外ngoại 敘tự 疑nghi 。 時thời 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 起khởi 立lập 白bạch 佛Phật 。 我ngã 昔tích 未vị 承thừa 。 諸chư 佛Phật 誨hối 勅sắc 。 見kiến 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 毘Tỳ 羅La 胝Chi 子Tử 。 咸hàm 言ngôn 此thử 身thân 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 迦Ca 旃Chiên 延Diên 姓tánh 也dã 。 名danh 迦ca 羅la 鳩cưu 馱đà 。 此thử 外ngoại 道đạo 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 刪san 闍xà 夜dạ 是thị 名danh 。 毘tỳ 羅la 胝chi 母mẫu 號hiệu 。 此thử 外ngoại 道đạo 起khởi 自tự 然nhiên 見kiến 。 外ngoại 計kế 雖tuy 多đa 不bất 離ly 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 此thử 二nhị 皆giai 斷đoạn 見kiến 類loại 故cố 云vân 。 咸hàm 言ngôn 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 人nhân 異dị 計kế 。 不bất 知tri 業nghiệp 種chủng 相tương 生sanh 。 妄vọng 謂vị 死tử 後hậu 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 雖tuy 值trị 佛Phật 。 今kim 猶do 狐hồ 疑nghi 。 云vân 何hà 發phát 揮huy 。 證chứng 知tri 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 地địa 。 今kim 此thử 大đại 眾chúng 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 咸hàm 皆giai 願nguyện 聞văn 。 狐hồ 性tánh 多đa 疑nghi 。 凡phàm 遇ngộ 氷băng 處xứ 。 聽thính 水thủy 無vô 聲thanh 然nhiên 後hậu 方phương 行hành 。 昔tích 聞văn 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 今kim 聞văn 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 孰thục 是thị 孰thục 非phi 。 猶do 豫dự 不bất 決quyết 。 故cố 云vân 狐hồ 疑nghi 。 匿nặc 王vương 深thâm 體thể 阿A 難Nan 所sở 懷hoài 。 知tri 於ư 生sanh 滅diệt 之chi 外ngoại 求cầu 不bất 生sanh 滅diệt 。 心tâm 雖tuy 密mật 請thỉnh 。 口khẩu 不bất 形hình 言ngôn 。 故cố 引dẫn 外ngoại 宗tông 冀ký 佛Phật 開khai 示thị 。 近cận 破phá 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 令linh 知tri 死tử 後hậu 續tục 生sanh 。 深thâm 引dẫn 阿A 難Nan 悟ngộ 真chân 不bất 離ly 生sanh 滅diệt 妄vọng 識thức 。 故cố 云vân 證chứng 知tri 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 地địa 。 二nhị 述thuật 身thân 遷thiên 改cải 四tứ 。 一nhất 問vấn 答đáp 身thân 常thường 不bất 常thường 。 佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。 汝nhữ 身thân 現hiện 在tại 。 今kim 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 此thử 肉nhục 身thân 。 為vi 同đồng 金kim 剛cang 。 常thường 住trụ 不bất 朽hủ 。 為vi 復phục 變biến 壞hoại 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 佛Phật 舉cử 此thử 問vấn 。 欲dục 顯hiển 生sanh 滅diệt 中trung 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 前tiền 頭đầu 自tự 搖dao 動động 。 見kiến 無vô 所sở 動động 。 二nhị 問vấn 答đáp 未vị 滅diệt 知tri 滅diệt 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 此thử 無vô 常thường 。 變biến 壤nhưỡng 之chi 身thân 。 雖tuy 未vị 曾tằng 滅diệt 。 我ngã 觀quán 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 如như 火hỏa 成thành 灰hôi 。 漸tiệm 漸tiệm 銷tiêu 殞vẫn 。 殞vẫn 亡vong 不bất 息tức 。 決quyết 知tri 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 滅diệt 盡tận 。 前tiền 念niệm 滅diệt 後hậu 念niệm 生sanh 。 剎sát 那na 變biến 異dị 。 如như 火hỏa 燒thiêu 薪tân 。 必tất 歸quy 磨ma 滅diệt 。 俱câu 舍xá 云vân 以dĩ 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 有hữu 剎sát 那na 盡tận 故cố 。 三tam 問vấn 答đáp 老lão 幼ấu 何hà 貌mạo 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 今kim 生sanh 齡linh 。 已dĩ 從tùng 衰suy 老lão 。 顏nhan 貌mạo 何hà 如như 。 童đồng 子tử 之chi 時thời 。 王vương 述thuật 無vô 常thường 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 其kỳ 理lý 必tất 然nhiên 。 故cố 印ấn 如như 是thị 。 欲dục 其kỳ 更cánh 敘tự 遷thiên 謝tạ 之chi 相tướng 。 以dĩ 老lão 少thiểu 相tương/tướng 比tỉ 為vi 問vấn 。 十thập 五ngũ 曰viết 童đồng 。 未vị 巾cân 冠quan 也dã 。 齡linh 年niên 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 昔tích 孩hài 孺nhụ 。 膚phu 腠thấu 潤nhuận 澤trạch 。 年niên 至chí 長trưởng 成thành 。 血huyết 氣khí 充sung 滿mãn 。 而nhi 今kim 頹đồi 齡linh 。 迫bách 於ư 衰suy 耄mạo 。 形hình 色sắc 枯khô 悴tụy 。 精tinh 神thần 昏hôn 昧muội 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 逮đãi 將tương 不bất 久cửu 。 如như 何hà 見kiến 比tỉ 。 充sung 盛thịnh 之chi 時thời 。 始thỉ 生sanh 曰viết 孩hài 。 始thỉ 行hành 曰viết 孺nhụ 。 孺nhụ 濡nhu 也dã 。 言ngôn 濡nhu 弱nhược 也dã 。 膚phu 布bố 也dã 。 布bố 在tại 表biểu 也dã 。 文văn 理lý 光quang 美mỹ 曰viết 腠thấu 。 此thử 皆giai 童đồng 子tử 時thời 相tương/tướng 。 長trưởng 成thành 謂vị 成thành 人nhân 之chi 時thời 。 此thử 從tùng 二nhị 十thập 已dĩ 上thượng 至chí 強cường 壯tráng 時thời 。 故cố 云vân 血huyết 氣khí 充sung 滿mãn 。 頹đồi 齡linh 即tức 今kim 六lục 十thập 有hữu 二nhị 。 年niên 齡linh 頹đồi 朽hủ 近cận 於ư 七thất 十thập 。 故cố 云vân 迫bách 於ư 衰suy 耄mạo 。 老lão 少thiểu 相tương/tướng 異dị 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 見kiến 此thử 相tương/tướng 比tỉ 。 四tứ 問vấn 答đáp 頓đốn 漸tiệm 流lưu 年niên 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 之chi 形hình 容dung 。 應ưng 不bất 頓đốn 朽hủ 。 前tiền 敘tự 相tương/tướng 變biến 。 今kim 問vấn 年niên 變biến 。 由do 年niên 變biến 故cố 令linh 其kỳ 相tương/tướng 變biến 。 不bất 頓đốn 朽hủ 言ngôn 。 要yếu 敘tự 漸tiệm 老lão 。 念niệm 念niệm 遷thiên 移di 。 王vương 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 變biến 化hóa 密mật 移di 。 我ngã 誠thành 不bất 覺giác 。 寒hàn 暑thử 遷thiên 流lưu 。 漸tiệm 至chí 於ư 此thử 。 何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 年niên 二nhị 十thập 。 雖tuy 號hiệu 年niên 少thiếu 。 顏nhan 貌mạo 已dĩ 老lão 。 初sơ 十thập 歲tuế 時thời 。 三tam 十thập 之chi 年niên 。 又hựu 衰suy 二nhị 十thập 。 于vu 今kim 六lục 十thập 又hựu 過quá 于vu 二nhị 。 觀quan 五ngũ 十thập 時thời 。 宛uyển 然nhiên 強cường 壯tráng 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 見kiến 密mật 移di 。 雖tuy 此thử 殂tồ 落lạc 。 其kỳ 間gian 流lưu 易dị 。 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 十thập 年niên 為vi 限hạn 。 麁thô 相tương/tướng 而nhi 觀quán 。 殂tồ 往vãng 也dã 。 落lạc 猶do 不bất 住trụ 也dã 。 少thiếu 壯tráng 不bất 住trụ 往vãng 而nhi 不bất 遷thiên 也dã 。 故cố 云vân 殂tồ 落lạc 。 流lưu 變biến 易dị 改cải 也dã 。 若nhược 復phục 令linh 我ngã 。 微vi 細tế 思tư 惟duy 。 其kỳ 變biến 寧ninh 唯duy 。 一nhất 紀kỷ 二nhị 紀kỷ 。 實thật 為vi 年niên 變biến 。 此thử 以dĩ 一nhất 年niên 為vi 限hạn 。 年niên 年niên 變biến 改cải 何hà 啻# 十thập 年niên 。 十thập 二nhị 年niên 曰viết 紀kỷ 也dã 。 豈khởi 唯duy 年niên 變biến 。 亦diệc 兼kiêm 月nguyệt 化hóa 。 此thử 以dĩ 一nhất 月nguyệt 為vi 限hạn 。 月nguyệt 月nguyệt 不bất 同đồng 。 不bất 唯duy 約ước 年niên 也dã 。 何hà 直trực 月nguyệt 化hóa 。 兼kiêm 又hựu 日nhật 遷thiên 。 何hà 直trực 猶do 不bất 但đãn 也dã 。 此thử 以dĩ 一nhất 日nhật 為vi 限hạn 。 日nhật 日nhật 更cánh 訛ngoa 。 不bất 但đãn 約ước 月nguyệt 。 已dĩ 上thượng 從tùng 寬khoan 至chí 狹hiệp 。 四tứ 限hạn 觀quán 察sát 。 無vô 常thường 之chi 相tướng 。 猶do 是thị 麁thô 浮phù 未vị 為vi 微vi 細tế 。 沈trầm 思tư 諦đế 觀quán 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 故cố 知tri 我ngã 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 此thử 至chí 細tế 而nhi 觀quán 也dã 。 若nhược 以dĩ 沈trầm 靜tĩnh 其kỳ 思tư 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 即tức 剎sát 那na 不bất 停đình 念niệm 念niệm 流lưu 變biến 。 此thử 即tức 微vi 細tế 四tứ 相tương/tướng 遷thiên 流lưu 不bất 息tức 。 凡phàm 夫phu 心tâm 麁thô 。 殊thù 不bất 知tri 覺giác 。 古cổ 德đức 偈kệ 云vân 。 如như 以dĩ 一nhất 睫tiệp 毛mao 置trí 掌chưởng 人nhân 不bất 覺giác 。 若nhược 置trí 眼nhãn 睛tình 上thượng 違vi 害hại 極cực 不bất 安an 。 愚ngu 人nhân 如như 手thủ 掌chưởng 。 不bất 覺giác 行hành 苦khổ 遷thiên 。 智trí 者giả 如như 眼nhãn 睛tình 違vi 。 極cực 生sanh 厭yếm 患hoạn 。 言ngôn 剎sát 那na 者giả 時thời 之chi 極cực 少thiểu 也dã 。 俱câu 舍xá 論luận 說thuyết 。 時thời 之chi 極cực 少thiểu 名danh 曰viết 剎sát 那na 。 時thời 之chi 極cực 長trường/trưởng 名danh 之chi 為vi 劫kiếp 。 乃nãi 至chí 年niên 之chi 與dữ 月nguyệt 俱câu 是thị 時thời 之chi 分phần 劑tề 。 又hựu 云vân 。 百bách 二nhị 十thập 剎sát 那na 為vi 一nhất 怛đát 剎sát 那na 。 六lục 十thập 怛đát 剎sát 那na 。 為vi 一nhất 臘lạp 縛phược 。 三tam 十thập 臘lạp 縛phược 。 為vi 一nhất 須tu 臾du 。 三tam 十thập 須tu 臾du 。 為vi 一nhất 晝trú 夜dạ 。 三tam 十thập 晝trú 夜dạ 為vi 一nhất 月nguyệt 。 十thập 二nhị 月nguyệt 為vi 一nhất 年niên 。 十thập 二nhị 年niên 為vi 一nhất 紀kỷ 。 前tiền 約ước 十thập 年niên 為vi 限hạn 。 是thị 約ước 一nhất 紀kỷ 舉cử 全toàn 數số 爾nhĩ 。 三tam 示thị 性tánh 不bất 滅diệt 三tam 。 一nhất 佛Phật 問vấn 不bất 滅diệt 王vương 答đáp 不bất 知tri 。 佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。 汝nhữ 見kiến 變biến 化hóa 。 遷thiên 改cải 不bất 停đình 。 悟ngộ 知tri 汝nhữ 滅diệt 。 亦diệc 於ư 滅diệt 時thời 。 汝nhữ 知tri 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 滅diệt 耶da 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 。 我ngã 實thật 不bất 知tri 。 生sanh 滅diệt 麁thô 相tương/tướng 如như 前tiền 可khả 知tri 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 亦diệc 在tại 汝nhữ 身thân 。 汝nhữ 知tri 之chi 否phủ 。 匿nặc 王vương 舉cử 外ngoại 敘tự 疑nghi 。 俾tỉ 欲dục 世Thế 尊Tôn 明minh 示thị 。 今kim 蒙mông 佛Phật 問vấn 。 故cố 答đáp 不bất 知tri 。 二nhị 許hứa 示thị 無vô 生sanh 廣quảng 辨biện 無vô 改cải 。 此thử 下hạ 約ước 王vương 自tự 小tiểu 至chí 長trường/trưởng 見kiến 河hà 不bất 變biến 。 以dĩ 明minh 見kiến 性tánh 。 意ý 顯hiển 只chỉ 於ư 生sanh 滅diệt 了liễu 不bất 生sanh 滅diệt 。 相tương/tướng 雖tuy 麁thô 近cận 。 旨chỉ 甚thậm 深thâm 微vi 。 一nhất 令linh 匿nặc 王vương 驗nghiệm 麁thô 相tương/tướng 而nhi 悟ngộ 。 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 一nhất 使sử 慶khánh 喜hỷ 發phát 深thâm 解giải 而nhi 知tri 滅diệt 元nguyên 不bất 滅diệt 。 即tức 相tương/tướng 顯hiển 性tánh 。 在tại 此thử 密mật 談đàm 。 頭đầu 自tự 搖dao 動động 。 見kiến 無vô 所sở 動động 。 是thị 此thử 意ý 也dã 。 維duy 摩ma 云vân 。 如như 自tự 觀quán 身thân 實thật 相tướng 。 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 肇triệu 公công 以dĩ 萬vạn 物vật 即tức 不bất 遷thiên 。 何hà 但đãn 於ư 見kiến 。 下hạ 文văn 佛Phật 答đáp 文Văn 殊Thù 。 及cập 會hội 三tam 科khoa 文văn 首thủ 。 分phân 明minh 顯hiển 會hội 。 始thỉ 現hiện 其kỳ 意ý 。 文văn 二nhị 。 一nhất 許hứa 示thị 無vô 生sanh 。 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 今kim 示thị 汝nhữ 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 許hứa 於ư 正chánh 生sanh 滅diệt 時thời 示thị 無vô 生sanh 理lý 也dã 。 二nhị 徵trưng 詰cật 廣quảng 辨biện 三tam 。 一nhất 問vấn 答đáp 見kiến 河hà 之chi 初sơ 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 年niên 幾kỷ 時thời 。 見kiến 恆Hằng 河Hà 水thủy 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 生sanh 三tam 歲tuế 。 慈từ 母mẫu 携huề 我ngã 謁yết 耆Kỳ 婆Bà 天thiên 。 經kinh 過quá 此thử 流lưu 。 爾nhĩ 時thời 即tức 知tri 。 是thị 恆Hằng 河Hà 水thủy 。 耆kỳ 婆bà 此thử 云vân 命mạng 。 西tây 國quốc 風phong 俗tục 。 皆giai 事sự 長trường 命mạng 天thiên 神thần 。 子tử 生sanh 三tam 歲tuế 。 即tức 謁yết 彼bỉ 廟miếu 。 謝tạ 求cầu 得đắc 也dã 。 此thử 以dĩ 年niên 問vấn 見kiến 者giả 。 意ý 明minh 年niên 變biến 見kiến 不bất 變biến 也dã 。 二nhị 問vấn 答đáp 見kiến 河hà 同đồng 異dị 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 二nhị 十thập 之chi 時thời 。 衰suy 於ư 十thập 歲tuế 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 日nhật 月nguyệt 歲tuế 時thời 。 念niệm 念niệm 遷thiên 變biến 。 則tắc 汝nhữ 三tam 歲tuế 。 見kiến 此thử 河hà 時thời 。 至chí 年niên 十thập 三tam 。 其kỳ 水thủy 云vân 何hà 。 王vương 言ngôn 。 如như 三tam 歲tuế 時thời 。 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 乃nãi 至chí 于vu 今kim 。 年niên 六lục 十thập 二nhị 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。 無vô 異dị 之chi 語ngữ 甚thậm 好hảo 思tư 量lượng 。 一nhất 往vãng 麁thô 浮phù 。 再tái 思tư 有hữu 旨chỉ 。 三tam 問vấn 答đáp 見kiến 有hữu 童đồng 耄mạo 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 自tự 傷thương 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 其kỳ 面diện 必tất 定định 。 皺trứu 於ư 童đồng 年niên 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 。 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不phủ 。 王vương 言ngôn 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 色sắc 身thân 麁thô 相tương/tướng 童đồng 耄mạo 易dị 知tri 。 見kiến 性tánh 不bất 遷thiên 誠thành 難nạn/nan 覺giác 了liễu 。 對đối 此thử 辨biện 異dị 。 令linh 悟ngộ 無vô 生sanh 也dã 。 三tam 克khắc 指chỉ 常thường 性tánh 斥xích 彼bỉ 置trí 疑nghi 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 面diện 雖tuy 皺trứu 。 而nhi 此thử 見kiến 精tinh 。 性tánh 未vị 曾tằng 皺trứu 。 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 變biến 者giả 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 不bất 變biến 者giả 。 元nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 受thọ 汝nhữ 生sanh 死tử 。 克khắc 指chỉ 常thường 性tánh 也dã 。 生sanh 滅diệt 但đãn 遷thiên 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 不bất 受thọ 生sanh 死tử 。 若nhược 知tri 不phủ 變biến 即tức 見kiến 無vô 生sanh 。 而nhi 猶do 引dẫn 彼bỉ 。 末mạt 伽già 梨lê 等đẳng 。 都đô 言ngôn 此thử 身thân 。 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 斥xích 彼bỉ 置trí 疑nghi 也dã 。 末mạt 伽già 梨lê 是thị 字tự 。 母mẫu 名danh 俱câu 奢xa 梨lê 。 此thử 指chỉ 與dữ 匿nặc 王vương 所sở 引dẫn 異dị 者giả 。 俱câu 是thị 外ngoại 道đạo 趣thú 爾nhĩ 指chỉ 也dã 。 色sắc 身thân 變biến 異dị 可khả 說thuyết 無vô 常thường 。 見kiến 性tánh 不bất 遷thiên 理lý 非phi 斷đoạn 滅diệt 。 四tứ 信tín 悟ngộ 續tục 生sanh 。 王vương 聞văn 是thị 言ngôn 。 信tín 知tri 身thân 後hậu 。 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 敘tự 其kỳ 淺thiển 悟ngộ 。 但đãn 云vân 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 鞠cúc 彼bỉ 深thâm 意ý 。 必tất 知tri 滅diệt 元nguyên 不bất 滅diệt 。 隨tùy 宜nghi 領lãnh 解giải 。 主chủ 伴bạn 同đồng 致trí 。 未vị 即tức 顯hiển 言ngôn 也dã 。 二nhị 正chánh 對đối 阿A 難Nan 破phá 其kỳ 常thường 見kiến 二nhị 。 一nhất 阿A 難Nan 乘thừa 違vi 發phát 問vấn 。 阿A 難Nan 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 禮lễ 佛Phật 合hợp 掌chưởng 。 長trường 跪quỵ 白bạch 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 聞văn 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 名danh 我ngã 等đẳng 輩bối 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 洗tẩy 我ngã 塵trần 垢cấu 。 據cứ 此thử 見kiến 河hà 之chi 見kiến 與dữ 我ngã 見kiến 聞văn 無vô 殊thù 。 於ư 王vương 即tức 云vân 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 於ư 我ngã 即tức 云vân 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 王vương 之chi 與dữ 我ngã 孰thục 親thân 孰thục 疎sơ 。 苟cẩu 或hoặc 殊thù 途đồ 。 如như 何hà 分phần/phân 辨biện 。 然nhiên 此thử 問vấn 意ý 。 由do 來lai 久cửu 矣hĩ 。 始thỉ 因nhân 手thủ 自tự 開khai 合hợp 。 見kiến 無vô 開khai 合hợp 。 頭đầu 自tự 動động 搖dao 。 見kiến 無vô 搖dao 動động 。 一nhất 一nhất 佛Phật 印ấn 皆giai 言ngôn 如như 是thị 。 此thử 則tắc 如Như 來Lai 令linh 於ư 妄vọng 見kiến 即tức 辨biện 真chân 見kiến 。 無vô 離ly 生sanh 滅diệt 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 。 阿A 難Nan 罔võng 知tri 佛Phật 旨chỉ 。 猶do 謂vị 生sanh 滅diệt 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 別biệt 。 遂toại 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 如Như 來Lai 。 顯hiển 出xuất 身thân 心tâm 。 真chân 妄vọng 虛hư 實thật 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 二nhị 發phát 明minh 性tánh 。 匿nặc 王vương 知tri 其kỳ 懷hoài 抱bão 。 又hựu 不bất 發phát 問vấn 伸thân 誠thành 。 於ư 是thị 引dẫn 外ngoại 六lục 師sư 執chấp 身thân 。 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 所sở 冀ký 佛Phật 親thân 開khai 示thị 。 即tức 妄vọng 見kiến 真chân 。 責trách 引dẫn 阿A 難Nan 。 無vô 執chấp 二nhị 別biệt 。 阿A 難Nan 古cổ 佛Phật 。 豈khởi 茲tư 不bất 了liễu 。 蓋cái 為vi 今kim 日nhật 惑hoặc 重trọng/trùng 情tình 深thâm 。 須tu 示thị 瞢măng 然nhiên 確xác 陳trần 拒cự 諍tranh 。 故cố 茲tư 問vấn 也dã 。 二nhị 如Như 來Lai 驗nghiệm 破phá 執chấp 情tình 三tam 。 一nhất 驗nghiệm 出xuất 倒đảo 情tình 二nhị 。 一nhất 垂thùy 手thủ 以dĩ 問vấn 引dẫn 出xuất 常thường 情tình 四tứ 。 一nhất 問vấn 。 即tức 時thời 如Như 來Lai 。 垂thùy 金kim 色sắc 臂tý 。 輪luân 手thủ 下hạ 指chỉ 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 見kiến 我ngã 。 母mẫu 陀đà 羅la 手thủ 。 為vi 正chánh 為vi 倒đảo 。 下hạ 指chỉ 。 指chỉ 下hạ 也dã 。 母mẫu 陀đà 羅la 此thử 云vân 印ấn 。 此thử 意ý 欲dục 明minh 見kiến 手thủ 不bất 同đồng 有hữu 正chánh 有hữu 倒đảo 。 以dĩ 況huống 其kỳ 見kiến 亦diệc 有hữu 正chánh 倒đảo 。 二nhị 答đáp 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 而nhi 我ngã 不bất 知tri 。 誰thùy 正chánh 誰thùy 倒đảo 。 此thử 推thôi 世thế 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 而nhi 我ngã 不bất 知tri 云vân 何hà 。 三tam 徵trưng 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 若nhược 世thế 間gian 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 即tức 世thế 間gian 人nhân 。 將tương 何hà 為vi 正chánh 。 若nhược 以dĩ 垂thùy 手thủ 為vi 倒đảo 。 復phục 將tương 何hà 者giả 為vi 正chánh 。 四tứ 釋thích 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 如Như 來Lai 竪thụ 臂tý 兜đâu 羅la 綿miên 手thủ 。 上thượng 指chỉ 於ư 空không 。 則tắc 名danh 為vi 正chánh 。 竪thụ 手thủ 為vi 倒đảo 。 卻khước 以dĩ 為vi 正chánh 。 以dĩ 不bất 順thuận 身thân 故cố 。 此thử 為vi 倒đảo 阿A 難Nan 不bất 辨biện 真chân 妄vọng 。 執chấp 妄vọng 失thất 真chân 。 故cố 如Như 來Lai 責trách 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 既ký 了liễu 妄vọng 本bổn 無vô 體thể 。 合hợp 知tri 真chân 自tự 寂tịch 然nhiên 。 遂toại 許hứa 對đối 頭đầu 動động 之chi 見kiến 觀quán 河hà 之chi 性tánh 即tức 是thị 性tánh 真chân 。 無vô 別biệt 真chân 也dã 。 慶khánh 喜hỷ 依y 前tiền 不bất 了liễu 。 將tương 謂vị 妄vọng 外ngoại 有hữu 真chân 。 遂toại 不bất 甘cam 我ngã 為vi 顛điên 倒đảo 之chi 人nhân 。 王vương 是thị 無vô 生sanh 之chi 性tánh 。 阿A 難Nan 既ký 陳trần 諍tranh 問vấn 。 如Như 來Lai 就tựu 事sự 以dĩ 驗nghiệm 。 逆nghịch 順thuận 之chi 境cảnh 不bất 辨biện 。 顛điên 倒đảo 之chi 情tình 難nan 脫thoát 。 下hạ 文văn 即tức 破phá 。 二nhị 竪thụ 臂tý 以dĩ 示thị 比tỉ 出xuất 倒đảo 見kiến 。 佛Phật 即tức 竪thụ 臂tý 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 此thử 顛điên 倒đảo 。 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 既ký 云vân 竪thụ 臂tý 為vi 正chánh 。 佛Phật 便tiện 竪thụ 臂tý 隨tùy 而nhi 責trách 之chi 。 此thử 即tức 正chánh 是thị 顛điên 倒đảo 也dã 。 指chỉ 本bổn 垂thùy 下hạ 。 今kim 卻khước 逆nghịch 上thượng 。 故cố 云vân 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 世thế 人nhân 不bất 依y 本bổn 分phần/phân 以dĩ 正chánh 為vi 正chánh 。 而nhi 別biệt 生sanh 異dị 見kiến 以dĩ 倒đảo 為vi 正chánh 。 故cố 云vân 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 則tắc 知tri 汝nhữ 身thân 。 與dữ 諸chư 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 名danh 正Chánh 遍Biến 知Tri 。 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 若nhược 以dĩ 此thử 驗nghiệm 之chi 。 則tắc 知tri 汝nhữ 身thân 。 與dữ 如Như 來Lai 身thân 比tỉ 竝tịnh 類loại 例lệ 顯hiển 發phát 彰chương 明minh 。 佛Phật 身thân 是thị 正chánh 。 汝nhữ 身thân 應ưng 倒đảo 。 亦diệc 可khả 。 若nhược 以dĩ 佛Phật 之chi 見kiến 手thủ 類loại 顯hiển 佛Phật 身thân 。 明minh 知tri 佛Phật 身thân 。 名danh 正Chánh 遍Biến 知Tri 。 若nhược 以dĩ 汝nhữ 之chi 見kiến 手thủ 比tỉ 竝tịnh 汝nhữ 身thân 。 明minh 知tri 汝nhữ 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 汝nhữ 胡hồ 非phi 是thị 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 正Chánh 遍Biến 知Tri 者giả 。 離ly 倒đảo 名danh 正chánh 。 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 名danh 遍biến 知tri 。 凡phàm 夫phu 二nhị 乘thừa 無vô 此thử 號hiệu 者giả 。 皆giai 顛điên 倒đảo 故cố 。 二nhị 徵trưng 其kỳ 倒đảo 處xứ 二nhị 。 一nhất 徵trưng 倒đảo 所sở 在tại 。 隨tùy 汝nhữ 諦đế 觀quán 。 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 稱xưng 顛điên 倒đảo 者giả 。 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。 隨tùy 者giả 猶do 任nhậm 從tùng 也dã 。 任nhậm 汝nhữ 心tâm 中trung 諦đế 審thẩm 觀quán 察sát 。 佛Phật 若nhược 是thị 倒đảo 。 汝nhữ 名danh 佛Phật 身thân 何hà 處xứ 是thị 倒đảo 。 汝nhữ 若nhược 是thị 倒đảo 。 汝nhữ 名danh 自tự 身thân 何hà 處xứ 名danh 倒đảo 。 此thử 則tắc 令linh 其kỳ 識thức 顛điên 倒đảo 處xứ 也dã 。 名danh (# 去khứ 聲thanh )# 字tự 猶do 詺# 目mục 也dã 。 古cổ 人nhân 於ư 此thử 作tác 泯mẫn 相tương/tướng 解giải 。 遂toại 令linh 下hạ 經kinh 正chánh 辨biện 顛điên 倒đảo 血huyết 脈mạch 不bất 貫quán 。 便tiện 成thành 孤cô 起khởi 。 既ký 絕tuyệt 正chánh 倒đảo 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 卻khước 說thuyết 顛điên 倒đảo 。 學học 者giả 請thỉnh 詳tường 。 無vô 見kiến 榮vinh 古cổ 。 二nhị 敘tự 其kỳ 罔võng 知tri 。 于vu 時thời 阿A 難Nan 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 瞪trừng 瞢măng 瞻chiêm 佛Phật 。 目mục 睛tình 不bất 瞬thuấn 。 不bất 知tri 身thân 心tâm 。 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。 瞪trừng 直trực 視thị 貌mạo 。 瞢măng 昏hôn 悶muộn 不bất 了liễu 也dã 。 聞văn 徵trưng 倒đảo 處xứ 瞢măng 然nhiên 不bất 了liễu 。 既ký 不bất 措thố 其kỳ 一nhất 辭từ 。 但đãn 知tri 向hướng 佛Phật 直trực 視thị 。 三tam 廣quảng 示thị 倒đảo 相tương/tướng 二nhị 。 一nhất 興hưng 悲bi 告cáo 語ngữ 敘tự 其kỳ 常thường 說thuyết 。 佛Phật 興hưng 慈từ 悲bi 。 哀ai 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 發phát 海hải 潮triều 音âm 。 遍biến 告cáo 同đồng 會hội 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 常thường 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 心tâm 諸chư 緣duyên 。 及cập 心tâm 所sở 使sử 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 天thiên 鼓cổ 無vô 思tư 。 隨tùy 人nhân 發phát 響hưởng 。 海hải 潮triều 無vô 念niệm 。 要yếu 不bất 失thất 時thời 。 此thử 表biểu 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 應ứng 機cơ 而nhi 說thuyết 不bất 待đãi 請thỉnh 也dã 。 色sắc 謂vị 十thập 一nhất 種chủng 色sắc 。 心tâm 謂vị 八bát 識thức 心tâm 王vương 。 諸chư 緣duyên 即tức 總tổng 指chỉ 色sắc 心tâm 。 或hoặc 可khả 別biệt 指chỉ 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 心tâm 所sở 即tức 五ngũ 十thập 一nhất 心tâm 所sở 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 謂vị 六lục 無vô 為vi 也dã 。 此thử 上thượng 五ngũ 位vị 一nhất 百bách 法pháp 攝nhiếp 諸chư 法pháp 盡tận 。 皆giai 是thị 真chân 心tâm 之chi 所sở 現hiện 起khởi 。 如như 鏡kính 現hiện 像tượng 不bất 離ly 於ư 鏡kính 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 問vấn 前tiền 五ngũ 無vô 為vi 名danh 體thể 俱câu 假giả 。 可khả 同đồng 前tiền 法pháp 無vô 體thể 如như 影ảnh 。 真Chân 如Như 無vô 為vi 。 名danh 假giả 體thể 實thật 。 為vi 諸chư 法pháp 性tánh 。 何hà 言ngôn 無vô 體thể 如như 影ảnh 像tượng 耶da 。 答đáp 此thử 宗tông 所sở 說thuyết 真Chân 如Như 猶do 是thị 對đối 妄vọng 而nhi 立lập 。 既ký 因nhân 對đối 待đãi 還hoàn 成thành 妄vọng 法pháp 。 如như 下hạ 經Kinh 云vân 。 言ngôn 妄vọng 顯hiển 諸chư 真chân 。 妄vọng 真chân 同đồng 二nhị 妄vọng 。 又hựu 云vân 。 無vô 為vi 無vô 起khởi 滅diệt 。 不bất 實thật 如như 空không 華hoa 。 圓viên 覺giác 云vân 。 圓viên 覺giác 流lưu 出xuất 一nhất 切thiết 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。 由do 是thị 五ngũ 位vị 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 皆giai 同đồng 影ảnh 像tượng 也dã 。 二nhị 顯hiển 真chân 示thị 妄vọng 斥xích 其kỳ 倒đảo 情tình 二nhị 。 一nhất 就tựu 法pháp 辨biện 釋thích 迷mê 情tình 五ngũ 。 一nhất 標tiêu 指chỉ 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 心tâm 現hiện 身thân 心tâm 。 如như 鏡kính 現hiện 物vật 。 物vật 不bất 是thị 鏡kính 。 物vật 體thể 虛hư 故cố 。 鏡kính 不bất 是thị 物vật 。 鏡kính 體thể 實thật 故cố 。 虛hư 實thật 既ký 辨biện 。 由do 是thị 顛điên 倒đảo 。 於ư 茲tư 可khả 識thức 。 二nhị 責trách 失thất 。 云vân 何hà 汝nhữ 等đẳng 。 遺di 失thất 本bổn 妙diệu 。 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 心tâm 即tức 是thị 性tánh 。 體thể 遍biến 故cố 圓viên 。 無vô 昧muội 故cố 明minh 。 具cụ 法pháp 可khả 重trọng/trùng 故cố 名danh 為vi 寶bảo 。 元nguyên 來lai 自tự 爾nhĩ 。 非phi 適thích 今kim 也dã 。 故cố 云vân 本bổn 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 故cố 稱xưng 妙diệu 。 再tái 三tam 歎thán 美mỹ 。 故cố 疊điệp 言ngôn 之chi 。 悟ngộ 即tức 是thị 覺giác 。 圓viên 明minh 性tánh 也dã 。 迷mê 即tức 不bất 覺giác 。 妄vọng 身thân 心tâm 也dã 。 不bất 覺giác 處xứ 覺giác 。 如như 像tượng 處xứ 鏡kính 。 虛hư 實thật 可khả 辨biện 。 今kim 棄khí 如như 鏡kính 之chi 本bổn 性tánh 。 執chấp 似tự 像tượng 之chi 身thân 心tâm 。 不bất 辨biện 虛hư 實thật 。 斯tư 為vi 大đại 失thất 。 故cố 云vân 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 前tiền 云vân 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。 今kim 正chánh 指chỉ 此thử 顛điên 倒đảo 處xứ 也dã 。 三tam 敘tự 妄vọng 。 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 無vô 明minh 體thể 暗ám 。 故cố 云vân 晦hối 昧muội 。 內nội 有hữu 無vô 明minh 外ngoại 現hiện 空không 相tướng 。 故cố 云vân 為vi 空không 。 此thử 則tắc 最tối 初sơ 劫kiếp 濁trược 也dã 。 下hạ 文văn 云vân 。 迷mê 妄vọng 有hữu 虛hư 空không 。 又hựu 云vân 。 汝nhữ 見kiến 虛hư 空không 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 空không 見kiến 不bất 分phân 。 有hữu 空không 無vô 體thể 。 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 一nhất 重trọng 。 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。 此thử 三tam 細tế 中trung 業nghiệp 轉chuyển 二nhị 相tương/tướng 。 亦diệc 云vân 同đồng 異dị 。 亦diệc 云vân 動động 靜tĩnh 。 由do 此thử 動động 靜tĩnh 互hỗ 相tương 待đãi 故cố 。 於ư 此thử 二nhị 相tương/tướng 暗ám 中trung 結kết 成thành 形hình 色sắc 。 即tức 根căn 身thân 器khí 界giới 也dã 。 形hình 色sắc 既ký 現hiện 。 想tưởng 處xứ 其kỳ 中trung 。 色sắc 想tưởng 相tương/tướng 雜tạp 。 有hữu 知tri 覺giác 處xứ 成thành 於ư 根căn 身thân 。 想tưởng 澄trừng 凝ngưng 處xứ 即tức 是thị 器khí 界giới 。 此thử 則tắc 第đệ 三tam 現hiện 相tướng 也dã 。 以dĩ 有hữu 境cảnh 界giới 緣duyên 故cố 。 牽khiên 起khởi 麁thô 識thức 。 念niệm 念niệm 分phân 別biệt 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 故cố 云vân 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 此thử 前tiền 二nhị 麁thô 也dã 。 由do 念niệm 相tương 續tục 熏huân 習tập 不bất 斷đoạn 。 遂toại 成thành 分phân 離ly 。 取thủ 六lục 塵trần 相tương/tướng 流lưu 趣thú 不bất 息tức 。 故cố 云vân 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 此thử 後hậu 二nhị 麁thô 分phân 離ly 識thức 也dã 。 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 三tam 細tế 四tứ 麁thô 為vi 煩phiền 惱não 道đạo 。 畢tất 於ư 此thử 矣hĩ 。 四tứ 顯hiển 執chấp 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。 決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 世thế 人nhân 不bất 知tri 。 元nguyên 是thị 無vô 明minh 展triển 轉chuyển 麁thô 動động 。 將tương 此thử 昏hôn 迷mê 擾nhiễu 擾nhiễu 之chi 相tướng 。 便tiện 為vi 真chân 實thật 心tâm 性tánh 。 一nhất 從tùng 迷mê 執chấp 決quyết 定định 不bất 改cải 。 謂vị 言ngôn 我ngã 心tâm 在tại 色sắc 身thân 內nội 。 遂toại 起khởi 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 之chi 異dị 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 之chi 殊thù 。 認nhận 妄vọng 心tâm 為vi 佛Phật 心tâm 。 一nhất 何hà 鄙bỉ 見kiến 。 五ngũ 結kết 迷mê 。 不bất 知tri 色sắc 身thân 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虛hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 。 根căn 身thân 種chủng 子tử 屬thuộc 內nội 。 緣duyên 而nhi 執chấp 受thọ 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 屬thuộc 外ngoại 。 但đãn 緣duyên 非phi 執chấp 受thọ 。 此thử 之chi 三tam 境cảnh 皆giai 是thị 賴lại 耶da 相tương/tướng 分phần/phân 。 又hựu 此thử 空không 界giới 從tùng 迷mê 妄vọng 生sanh 。 識thức 所sở 變biến 故cố 。 能năng 變biến 之chi 識thức 全toàn 是thị 無vô 明minh 。 迷mê 真chân 而nhi 起khởi 。 亦diệc 無vô 自tự 體thể 。 能năng 變biến 所sở 變biến 皆giai 是thị 鏡kính 心tâm 所sở 現hiện 影ảnh 像tượng 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 真chân 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 不bất 知tri 此thử 理lý 。 卻khước 執chấp 我ngã 心tâm 在tại 色sắc 身thân 內nội 。 故cố 此thử 結kết 示thị 。 二nhị 約ước 喻dụ 結kết 指chỉ 倒đảo 相tương/tướng 。 譬thí 如như 澄trừng 清thanh 。 百bách 千thiên 大đại 海hải 。 棄khí 之chi 唯duy 認nhận 。 一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。 目mục 為vi 全toàn 潮triều 。 窮cùng 盡tận 瀛doanh 渤bột 。 如Như 來Lai 藏tạng 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 海hải 喻dụ 。 永vĩnh 絕tuyệt 百bách 非phi 如như 海hải 甚thậm 深thâm 。 包bao 含hàm 萬vạn 有hữu 如như 海hải 廣quảng 大đại 。 無vô 德đức 不bất 備bị 如như 海hải 珍trân 寶bảo 。 無vô 法pháp 不bất 現hiện 如như 海hải 現hiện 影ảnh 。 其kỳ 體thể 湛trạm 寂tịch 不bất 與dữ 妄vọng 染nhiễm 相tướng 應ưng 。 故cố 云vân 澄trừng 清thanh 。 即tức 前tiền 甚thậm 深thâm 義nghĩa 也dã 。 百bách 千thiên 者giả 即tức 前tiền 廣quảng 大đại 義nghĩa 也dã 。 不bất 識thức 是thị 元nguyên 清thanh 淨tịnh 體thể 。 故cố 云vân 棄khí 之chi 。 只chỉ 取thủ 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 故cố 云vân 唯duy 認nhận 等đẳng 。 全toàn 潮triều 大đại 瀛doanh 渤bột 澥giải 。 皆giai 海hải 之chi 異dị 名danh 也dã 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 是thị 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 可khả 憐lân 慜mẫn 者giả 。 例lệ 前tiền 結kết 指chỉ 也dã 。 棄khí 之chi 大đại 海hải 是thị 一nhất 迷mê 也dã 。 認nhận 漚âu 為vi 海hải 是thị 倍bội 迷mê 也dã 。 垂thùy 手thủ 是thị 正chánh 。 執chấp 為vi 倒đảo 。 一nhất 迷mê 也dã 。 竪thụ 手thủ 是thị 倒đảo 認nhận 為vi 正chánh 。 倍bội 迷mê 也dã 。 前tiền 舉cử 事sự 以dĩ 驗nghiệm 。 後hậu 引dẫn 喻dụ 以dĩ 況huống 。 中trung 間gian 以dĩ 法pháp 進tiến 退thoái 相tương/tướng 例lệ 。 正chánh 指chỉ 倒đảo 相tương/tướng 。 皎hiệu 然nhiên 明minh 白bạch 。 如như 何hà 謂vị 言ngôn 是thị 泯mẫn 相tương/tướng 耶da 。 有hữu 智trí 請thỉnh 詳tường 。 三tam 廣quảng 約ước 緣duyên 塵trần 正chánh 顯hiển 真chân 見kiến 。 以dĩ 前tiền 文văn 中trung 。 約ước 對đối 手thủ 觀quán 河hà 。 示thị 見kiến 無vô 生sanh 。 相tương/tướng 淺thiển 意ý 深thâm 。 猶do 成thành 隱ẩn 密mật 。 未vị 為vi 顯hiển 了liễu 。 不bất 名danh 正chánh 顯hiển 。 故cố 科khoa 云vân 麁thô 論luận 漸tiệm 明minh 也dã 。 今kim 此thử 已dĩ 下hạ 。 廣quảng 對đối 緣duyên 塵trần 。 破phá 除trừ 名danh 相tướng 。 顯hiển 此thử 見kiến 性tánh 不bất 落lạc 戲hí 論luận 。 然nhiên 後hậu 逐trục 段đoạn 會hội 通thông 。 令linh 知tri 諸chư 法pháp 虛hư 妄vọng 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 唯duy 一nhất 菩Bồ 提Đề 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 分phân 明minh 顯hiển 會hội 。 故cố 云vân 正chánh 顯hiển 真chân 見kiến 也dã 。 文văn 四tứ 。 一nhất 顯hiển 緣duyên 心tâm 非phi 性tánh 二nhị 。 一nhất 阿A 難Nan 述thuật 悟ngộ 彰chương 疑nghi 二nhị 。 一nhất 述thuật 悟ngộ 。 阿A 難Nan 承thừa 佛Phật 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 。 垂thùy 泣khấp 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 因nhân 佛Phật 廣quảng 示thị 顛điên 倒đảo 顯hiển 出xuất 真chân 心tâm 。 於ư 能năng 詮thuyên 言ngôn 音âm 。 悟ngộ 所sở 詮thuyên 心tâm 地địa 。 二nhị 彰chương 疑nghi 。 而nhi 我ngã 悟ngộ 佛Phật 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 願nguyện 佛Phật 哀ai 愍mẫn 。 宣tuyên 示thị 圓viên 音âm 。 拔bạt 我ngã 疑nghi 根căn 。 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。 佛Phật 以dĩ 言ngôn 音âm 詮thuyên 此thử 真chân 性tánh 。 今kim 我ngã 領lãnh 解giải 復phục 是thị 緣duyên 心tâm 。 所sở 悟ngộ 真chân 性tánh 。 能năng 悟ngộ 緣duyên 心tâm 。 還hoàn 同đồng 如Như 來Lai 。 前tiền 所sở 責trách 言ngôn 。 如như 汝nhữ 今kim 者giả 。 承thừa 聽thính 我ngã 法Pháp 。 此thử 則tắc 因nhân 聲thanh 。 而nhi 有hữu 分phân 別biệt 。 有hữu 何hà 別biệt 耶da 。 由do 是thị 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 心tâm 地địa 。 心tâm 有hữu 能năng 生sanh 可khả 依y 止chỉ 義nghĩa 。 喻dụ 之chi 地địa 也dã 。 言ngôn 圓viên 音âm 者giả 。 以dĩ 佛Phật 一nhất 一nhất 語ngữ 言ngôn 。 遍biến 窮cùng 生sanh 界giới 。 而nhi 其kỳ 音âm 韻vận 常thường 不bất 雜tạp 亂loạn 。 如như 起khởi 信tín 疏sớ/sơ 解giải 。 二nhị 如Như 來Lai 約ước 喻dụ 顯hiển 釋thích 二nhị 。 一nhất 指chỉ 定định 其kỳ 非phi 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 因nhân 聲thanh 而nhi 有hữu 分phân 別biệt 。 此thử 分phân 別biệt 性tánh 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 。 維duy 摩ma 云vân 無vô 以dĩ 生sanh 滅diệt 心tâm 行hành 。 說thuyết 實thật 相tướng 法Pháp 。 說thuyết 既ký 不bất 可khả 。 聽thính 豈khởi 可khả 耶da 。 緣duyên 心tâm 者giả 但đãn 緣duyên 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 故cố 云vân 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 若nhược 能năng 忘vong 懷hoài 合hợp 道đạo 。 離ly 能năng 所sở 相tương/tướng 。 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 斯tư 可khả 名danh 為vi 真chân 得đắc 法Pháp 性tánh 。 二nhị 喻dụ 顯hiển 其kỳ 失thất 二nhị 。 一nhất 執chấp 指chỉ 亡vong 月nguyệt 斥xích 認nhận 能năng 詮thuyên 二nhị 。 一nhất 喻dụ 二nhị 。 一nhất 指chỉ 月nguyệt 雙song 迷mê 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 彼bỉ 人nhân 因nhân 指chỉ 。 當đương 應ưng 看khán 月nguyệt 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 月nguyệt 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 唯duy 。 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 指chỉ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 所sở 標tiêu 指chỉ 。 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 指chỉ 喻dụ 能năng 詮thuyên 言ngôn 教giáo 。 月nguyệt 喻dụ 所sở 詮thuyên 真chân 理lý 。 若nhược 欲dục 見kiến 月nguyệt 。 須tu 亡vong 指chỉ 以dĩ 觀quán 之chi 。 若nhược 欲dục 見kiến 性tánh 。 須tu 亡vong 言ngôn 而nhi 體thể 之chi 。 不bất 能năng 亡vong 言ngôn 豈khởi 能năng 見kiến 性tánh 。 不bất 能năng 遺di 指chỉ 豈khởi 識thức 月nguyệt 輪luân 。 圓viên 覺giác 云vân 。 修Tu 多Đa 羅La 教giáo 。 如như 標tiêu 月nguyệt 指chỉ 。 若nhược 復phục 見kiến 月nguyệt 。 了liễu 知tri 所sở 標tiêu 。 畢tất 竟cánh 非phi 月nguyệt 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 種chủng 種chủng 言ngôn 說thuyết 。 開khai 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 指chỉ 月nguyệt 俱câu 迷mê 。 詮thuyên 旨chỉ 兩lưỡng 失thất 。 在tại 文văn 可khả 見kiến 。 二nhị 明minh 暗ám 俱câu 失thất 。 豈khởi 唯duy 亡vong 指chỉ 。 亦diệc 復phục 不bất 識thức 。 明minh 之chi 與dữ 暗ám 。 何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 。 為vi 月nguyệt 明minh 性tánh 。 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 。 無vô 所sở 了liễu 故cố 。 言ngôn 教giáo 屬thuộc 有hữu 為vi 。 無vô 記ký 故cố 暗ám 。 真chân 理lý 屬thuộc 無vô 為vi 。 性tánh 善thiện 故cố 明minh 。 能năng 喻dụ 可khả 解giải 。 二nhị 合hợp 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 法pháp 合hợp 喻dụ 如như 上thượng 所sở 辨biện 一nhất 客khách 去khứ 主chủ 留lưu 責trách 滯trệ 緣duyên 想tưởng 二nhị 。 一nhất 約ước 法pháp 喻dụ 順thuận 推thôi 有hữu 體thể 三tam 。 一nhất 法pháp 。 若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 。 我ngã 說thuyết 法Pháp 音âm 。 為vi 汝nhữ 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 分phân 別biệt 音âm 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 若nhược 因nhân 佛Phật 說thuyết 法Pháp 生sanh 分phân 別biệt 心tâm 。 此thử 分phân 別biệt 心tâm 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 屬thuộc 緣duyên 塵trần 。 隨tùy 塵trần 有hữu 無vô 。 非phi 是thị 常thường 住trụ 。 但đãn 如như 其kỳ 客khách 。 二nhị 喻dụ 。 譬thí 如như 有hữu 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 亭đình 人nhân 。 都đô 無vô 所sở 去khứ 。 名danh 為vi 亭đình 主chủ 。 此thử 明minh 緣duyên 心tâm 隨tùy 境cảnh 往vãng 來lai 。 真chân 心tâm 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 以dĩ 客khách 喻dụ 妄vọng 。 以dĩ 主chủ 喻dụ 真chân 。 三tam 合hợp 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 真chân 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。 如như 下hạ 經Kinh 云vân 。 聲thanh 無vô 既ký 無vô 滅diệt 。 聲thanh 有hữu 亦diệc 非phi 生sanh 。 生sanh 滅diệt 二nhị 圓viên 離ly 。 是thị 則tắc 常thường 真chân 實thật 。 二nhị 約ước 緣duyên 塵trần 反phản 責trách 無vô 性tánh 三tam 。 一nhất 例lệ 成thành 無vô 性tánh 。 云vân 何hà 離ly 聲thanh 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 斯tư 則tắc 豈khởi 唯duy 。 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 離ly 諸chư 色sắc 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 緣duyên 心tâm 若nhược 是thị 真chân 性tánh 。 應ưng 如như 其kỳ 主chủ 。 何hà 得đắc 隨tùy 聲thanh 來lai 去khứ 。 以dĩ 離ly 聲thanh 時thời 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 豈khởi 同đồng 真chân 心tâm 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 隨tùy 聲thanh 之chi 心tâm 既ký 然nhiên 。 隨tùy 色sắc 之chi 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 云vân 豈khởi 唯duy 等đẳng 。 二nhị 指chỉ 同đồng 外ngoại 宗tông 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 前tiền 舉cử 色sắc 聲thanh 顯hiển 心tâm 無vô 體thể 。 亦diệc 合hợp 遍biến 歷lịch 。 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 今kim 此thử 超siêu 過quá 。 故cố 云vân 乃nãi 至chí 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 非phi 色sắc 。 緣duyên 會hội 有hữu 故cố 非phi 空không 。 言ngôn 冥minh 諦đế 者giả 。 或hoặc 云vân 冥minh 性tánh 或hoặc 云vân 自tự 性tánh 。 梵Phạm 云vân 僧Tăng 伽già 奢xa 薩tát 咀trớ 羅la 。 此thử 云vân 數số 論luận 。 立lập 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 最tối 初sơ 一nhất 諦đế 名danh 為vi 冥minh 性tánh 。 計kế 以dĩ 為vi 常thường 。 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 。 名danh 為vi 神thần 我ngã 。 亦diệc 計kế 為vi 常thường 。 我ngã 思tư 勝thắng 境cảnh 。 冥minh 性tánh 即tức 變biến 二nhị 十thập 三tam 諦đế 為vi 我ngã 受thọ 用dụng 。 我ngã 既ký 受thọ 用dụng 。 為vi 境cảnh 纏triền 縛phược 。 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 我ngã 若nhược 不bất 思tư 冥minh 諦đế 不bất 變biến 。 既ký 無vô 纏triền 縛phược 我ngã 即tức 解giải 脫thoát 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 如như 別biệt 處xứ 說thuyết 。 拘câu 舍xá 梨lê 者giả 。 非phi 即tức 數số 論luận 。 是thị 彼bỉ 類loại 耳nhĩ 。 趣thú 爾nhĩ 舉cử 也dã 。 三tam 結kết 責trách 非phi 主chủ 。 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。 真chân 心tâm 如như 主chủ 。 妄vọng 想tưởng 如như 客khách 。 客khách 有hữu 來lai 去khứ 。 主chủ 無vô 移di 動động 。 若nhược 離ly 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 顯hiển 汝nhữ 心tâm 性tánh 隨tùy 塵trần 各các 還hoàn 。 是thị 則tắc 為vi 客khách 。 云vân 何hà 名danh 主chủ 。 二nhị 示thị 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 二nhị 。 一nhất 阿A 難Nan 承thừa 前tiền 敘tự 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 我ngã 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 唯duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 心tâm 性tánh 之chi 言ngôn 通thông 於ư 真chân 妄vọng 。 阿A 難Nan 執chấp 者giả 是thị 妄vọng 。 如Như 來Lai 示thị 者giả 為vi 真chân 。 今kim 以dĩ 所sở 執chấp 之chi 生sanh 滅diệt 。 疑nghi 於ư 所sở 示thị 之chi 妙diệu 明minh 。 故cố 云vân 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 還hoàn 猶do 滅diệt 也dã 。 二nhị 如Như 來Lai 約ước 相tương 對đối 辨biện 三tam 。 一nhất 約ước 權quyền 標tiêu 指chỉ 以dĩ 許hứa 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 且thả 者giả 權quyền 宜nghi 之chi 辭từ 。 權quyền 指chỉ 阿A 難Nan 能năng 見kiến 之chi 心tâm 。 為vi 明minh 元nguyên 也dã 。 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聽thính 。 今kim 當đương 示thị 汝nhữ 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。 此thử 之chi 明minh 元nguyên 非phi 本bổn 真chân 性tánh 。 其kỳ 猶do 捏niết 目mục 所sở 見kiến 之chi 月nguyệt 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 非phi 月nguyệt 影ảnh 者giả 非phi 水thủy 中trung 之chi 影ảnh 也dã 。 水thủy 中trung 月nguyệt 影ảnh 從tùng 真chân 月nguyệt 降giáng/hàng 。 可khả 喻dụ 妙diệu 應ưng 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 。 捏niết 目mục 所sở 觀quán 全toàn 體thể 虛hư 妄vọng 。 從tùng 病bệnh 眼nhãn 生sanh 。 堪kham 喻dụ 妄vọng 見kiến 本bổn 不bất 可khả 得đắc 。 只chỉ 就tựu 此thử 見kiến 權quyền 示thị 無vô 還hoàn 也dã 。 二nhị 約ước 境cảnh 可khả 還hoàn 以dĩ 明minh 辨biện 二nhị 。 一nhất 明minh 境cảnh 有hữu 還hoàn 二nhị 。 一nhất 列liệt 八bát 境cảnh 。 阿A 難Nan 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 洞đỗng 開khai 東đông 方phương 。 日nhật 輪luân 升thăng 天thiên 。 則tắc 有hữu 明minh 曜diệu 。 中trung 夜dạ 黑hắc 月nguyệt 。 雲vân 霧vụ 晦hối 瞑minh 。 則tắc 復phục 昏hôn 暗ám 。 戶hộ 牖dũ 之chi 隙khích 。 則tắc 復phục 見kiến 通thông 。 牆tường 宇vũ 之chi 間gian 。 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 頑ngoan 虛hư 之chi 中trung 。 遍biến 是thị 空không 性tánh 。 欝uất 𡋯# 之chi 像tượng 。 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 氛phân 。 又hựu 觀quan 清thanh 淨tịnh 。 舉cử 此thử 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 空không 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 八bát 種chủng 之chi 相tướng 。 皆giai 仗trượng 因nhân 托thác 緣duyên 以dĩ 立lập 其kỳ 象tượng 也dã 。 二nhị 明minh 各các 還hoàn 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 咸hàm 看khán 此thử 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 云vân 何hà 本bổn 因nhân 。 阿A 難Nan 。 此thử 諸chư 變biến 化hóa 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 日nhật 不bất 明minh 。 明minh 因nhân 屬thuộc 日nhật 。 是thị 故cố 還hoàn 日nhật 。 暗ám 還hoàn 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 還hoàn 戶hộ 牖dũ 。 壅ủng 還hoàn 牆tường 宇vũ 。 緣duyên 還hoàn 分phân 別biệt 。 頑ngoan 虛hư 還hoàn 空không 。 欝uất 𡋯# 還hoàn 塵trần 。 清thanh 明minh 還hoàn 霽tễ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 此thử 之chi 八bát 境cảnh 既ký 從tùng 緣duyên 有hữu 。 還hoàn 從tùng 緣duyên 無vô 。 有hữu 去khứ 有hữu 來lai 。 非phi 同đồng 真chân 見kiến 。 二nhị 示thị 見kiến 無vô 還hoàn 三tam 。 一nhất 標tiêu 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 能năng 觀quán 八bát 種chủng 之chi 見kiến 。 名danh 為vi 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 既ký 非phi 緣duyên 生sanh 。 當đương 還hoàn 何hà 所sở 。 豈khởi 同đồng 八bát 境cảnh 各các 有hữu 所sở 歸quy 。 二nhị 釋thích 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 還hoàn 於ư 明minh 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 雖tuy 明minh 暗ám 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 真chân 見kiến 離ly 緣duyên 。 緣duyên 還hoàn 見kiến 在tại 。 若nhược 隨tùy 境cảnh 去khứ 。 後hậu 更cánh 誰thùy 觀quán 。 境cảnh 自tự 有hữu 差sai 。 見kiến 且thả 無vô 別biệt 。 三tam 結kết 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 八bát 境cảnh 可khả 還hoàn 。 自tự 非phi 汝nhữ 見kiến 。 汝nhữ 不bất 還hoàn 性tánh 正chánh 是thị 汝nhữ 真chân 此thử 若nhược 非phi 真chân 。 孰thục 為vi 真chân 耶da 。 三tam 就tựu 實thật 彰chương 迷mê 以dĩ 結kết 責trách 。 則tắc 知tri 汝nhữ 心tâm 。 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 汝nhữ 自tự 迷mê 悶muộn 。 喪táng 本bổn 受thọ 輪luân 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 名danh 可khả 憐lân 慜mẫn 。 前tiền 將tương 八bát 境cảnh 。 以dĩ 對đối 妄vọng 見kiến 權quyền 示thị 無vô 還hoàn 。 由do 是thị 則tắc 知tri 。 本bổn 妙diệu 明minh 心tâm 未vị 嘗thường 生sanh 滅diệt 。 本bổn 有hữu 真chân 性tánh 迷mê 而nhi 不bất 知tri 。 卻khước 執chấp 緣duyên 塵trần 自tự 取thủ 流lưu 浪lãng 。 如như 前tiền 文văn 云vân 。 由do 汝nhữ 無vô 始thỉ 。 至chí 于vu 今kim 生sanh 。 認nhận 賊tặc 為vi 子tử 。 失thất 汝nhữ 元nguyên 常thường 。 故cố 受thọ 輪luân 轉chuyển 。 然nhiên 雖tuy 權quyền 指chỉ 。 意ý 顯hiển 即tức 是thị 。 以dĩ 末mạt 不bất 離ly 本bổn 故cố 。 三tam 約ước 體thể 用dụng 重trọng/trùng 明minh 二nhị 。 一nhất 伸thân 問vấn 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 阿A 難Nan 問vấn 意ý 。 前tiền 對đối 八bát 境cảnh 。 權quyền 指chỉ 妄vọng 見kiến 有hữu 無vô 還hoàn 義nghĩa 。 因nhân 是thị 得đắc 識thức 本bổn 真chân 元nguyên 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 為vi 復phục 只chỉ 此thử 表biểu 知tri 性tánh 常thường 。 為vi 更cánh 有hữu 義nghĩa 。 別biệt 得đắc 真chân 妄vọng 。 故cố 云vân 云vân 何hà 得đắc 知tri 等đẳng 。 向hướng 下hạ 。 更cánh 約ước 用dụng 有hữu 優ưu 劣liệt 體thể 無vô 差sai 異dị 。 用dụng 約ước 人nhân 辨biện 。 體thể 對đối 物vật 論luận 。 斯tư 則tắc 前tiền 後hậu 三tam 義nghĩa 以dĩ 辨biện 真chân 也dã 。 一nhất 顯hiển 無vô 生sanh 滅diệt 。 二nhị 明minh 有hữu 勝thắng 用dụng 。 三tam 示thị 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 此thử 答đáp 釋thích 分phân 為vi 二nhị 科khoa 。 一nhất 約ước 用dụng 優ưu 劣liệt 以dĩ 略lược 明minh 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 今kim 汝nhữ 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 清thanh 淨tịnh 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 得đắc 初sơ 果quả 證chứng 。 方phương 斷đoạn 分phân 別biệt 。 故cố 云vân 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 。 自tự 無vô 定định 力lực 。 假giả 他tha 而nhi 見kiến 。 故cố 云vân 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 借tá 通thông 令linh 見kiến 者giả 。 意ý 欲dục 阿A 難Nan 信tín 知tri 自tự 己kỷ 見kiến 之chi 真chân 用dụng 有hữu 若nhược 是thị 也dã 。 色sắc 界giới 之chi 首thủ 梵Phạm 眾chúng 梵Phạm 輔phụ 大đại 梵Phạm 俱câu 名danh 初sơ 禪thiền 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 阿A 那Na 律Luật 此thử 云vân 如như 意ý 。 亦diệc 云vân 無vô 貧bần 。 過quá 去khứ 以dĩ 食thực 。 施thí 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 受thọ 如như 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 所sở 劣liệt 少thiểu 。 未vị 入nhập 道đạo 時thời 。 為vi 性tánh 多đa 睡thụy 。 為vi 佛Phật 所sở 呵ha 。 因nhân 是thị 不bất 寐mị 。 遂toại 失thất 明minh 耳nhĩ 。 佛Phật 教giáo 修tu 天thiên 眼nhãn 用dụng 見kiến 世thế 事sự 。 因nhân 是thị 修tu 得đắc 。 見kiến 三Tam 千Thiên 界Giới 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 。 大đại 論luận 所sở 明minh 。 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 見kiến 小tiểu 千thiên 界giới 。 大đại 辟Bích 支Chi 見kiến 百bách 佛Phật 界giới 。 諸chư 佛Phật 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 土thổ 。 那na 律luật 獨độc 見kiến 大Đại 千Thiên 者giả 。 以dĩ 彼bỉ 遍biến 修tu 作tác 意ý 數số 故cố 。 於ư 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 天thiên 眼nhãn 第đệ 一nhất 。 今kim 言ngôn 閻Diêm 浮Phù 者giả 。 以dĩ 大Đại 千Thiên 皆giai 有hữu 閻Diêm 浮Phù 。 以dĩ 別biệt 顯hiển 總tổng 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 初Sơ 地Địa 見kiến 百bách 佛Phật 土độ 。 二nhị 地địa 見kiến 千thiên 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 見kiến 無vô 量lượng 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 。 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 也dã 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 。 佛Phật 具cụ 五ngũ 眼nhãn 三tam 智trí 。 所sở 見kiến 窮cùng 盡tận 法Pháp 界Giới 。 已dĩ 上thượng 四tứ 位vị 。 階giai 級cấp 所sở 見kiến 。 淺thiển 深thâm 不bất 同đồng 。 蓋cái 真chân 見kiến 之chi 用dụng 。 隨tùy 證chứng 所sở 得đắc 。 漸tiệm 明minh 漸tiệm 遠viễn 也dã 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。 隔cách 紙chỉ 瞙# 不bất 見kiến 外ngoại 物vật 。 隔cách 皮bì 膚phu 不bất 見kiến 五ngũ 藏tạng 。 豈khởi 同đồng 前tiền 聖thánh 真chân 見kiến 之chi 用dụng 。 斯tư 則tắc 真chân 見kiến 妄vọng 見kiến 前tiền 後hậu 五ngũ 重trọng/trùng 。 條điều 然nhiên 可khả 辨biện 。 而nhi 云vân 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 往vãng 。 胡hồ 不bất 察sát 焉yên 。 二nhị 約ước 體thể 非phi 物vật 以dĩ 廣quảng 辨biện 二nhị 。 一nhất 正chánh 辨biện 見kiến 體thể 非phi 物vật 三tam 。 一nhất 標tiêu 塵trần 。 阿A 難Nan 。 且thả 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trụ 宮cung 殿điện 。 中trung 間gian 遍biến 覽lãm 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 雖tuy 有hữu 昏hôn 明minh 。 種chủng 種chủng 形hình 像tượng 。 無vô 非phi 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 留lưu 礙ngại 。 分phân 別biệt 者giả 差sai 別biệt 也dã 。 或hoặc 可khả 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 即tức 是thị 所sở 分phân 別biệt 之chi 境cảnh 。 二nhị 勅sắc 揀giản 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 分phân 別biệt 自tự 他tha 。 此thử 標tiêu 勸khuyến 也dã 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 所sở 緣duyên 境cảnh 中trung 。 試thí 分phần/phân 自tự 他tha 令linh 其kỳ 差sai 別biệt 。 自tự 即tức 見kiến 性tánh 。 他tha 即tức 物vật 像tượng 。 吾ngô 今kim 將tương 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 誰thùy 是thị 我ngã 體thể 。 誰thùy 為vi 物vật 像tượng 。 將tương 請thỉnh 也dã 。 誰thùy 何hà 也dã 。 我ngã 今kim 請thỉnh 汝nhữ 。 於ư 所sở 見kiến 中trung 詳tường 而nhi 擇trạch 之chi 。 何hà 者giả 是thị 汝nhữ 見kiến 體thể 。 何hà 者giả 是thị 其kỳ 物vật 像tượng 。 此thử 正chánh 勸khuyến 令linh 揀giản 。 三tam 正chánh 辨biện 二nhị 。 一nhất 明minh 非phi 見kiến 之chi 物vật 是thị 前tiền 塵trần 。 阿A 難Nan 。 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 周chu 遍biến 諦đế 觀quan 。 雖tuy 種chủng 種chủng 光quang 。 亦diệc 物vật 非phi 汝nhữ 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 雲vân 騰đằng 鳥điểu 飛phi 。 風phong 動động 塵trần 起khởi 。 樹thụ 木mộc 山sơn 川xuyên 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 咸hàm 物vật 非phi 汝nhữ 。 極cực 窮cùng 也dã 。 研nghiên 窮cùng 汝nhữ 之chi 見kiến 性tánh 。 自tự 遠viễn 至chí 近cận 。 所sở 見kiến 無vô 非phi 物vật 像tượng 。 非phi 是thị 汝nhữ 之chi 見kiến 性tánh 。 芥giới 小tiểu 草thảo 也dã 。 二nhị 明minh 非phi 物vật 之chi 見kiến 是thị 真chân 性tánh 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 近cận 遠viễn 。 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 復phục 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 囑chúc 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 物vật 類loại 雖tuy 殊thù 。 見kiến 性tánh 常thường 一nhất 。 不bất 隨tùy 境cảnh 異dị 。 即tức 是thị 汝nhữ 真chân 。 此thử 顯hiển 真chân 見kiến 平bình 等đẳng 無vô 差sai 。 汝nhữ 前tiền 問vấn 云vân 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 今kim 明minh 。 境cảnh 自tự 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 由do 是thị 得đắc 知tri 是thị 汝nhữ 真chân 性tánh 。 二nhị 廣quảng 破phá 展triển 轉chuyển 執chấp 情tình 二nhị 。 一nhất 師sư 資tư 能năng 見kiến 互hỗ 緣duyên 破phá 三tam 。 一nhất 正chánh 破phá 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 汝nhữ 若nhược 執chấp 言ngôn 。 汝nhữ 能năng 見kiến 心tâm 同đồng 所sở 見kiến 物vật 。 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 。 斯tư 則tắc 見kiến 即tức 是thị 物vật 。 佛Phật 之chi 見kiến 性tánh 亦diệc 合hợp 是thị 物vật 。 應ưng 被bị 汝nhữ 見kiến 。 二nhị 轉chuyển 破phá 。 若nhược 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 汝nhữ 若nhược 執chấp 言ngôn 。 我ngã 與dữ 世thế 尊tôn 同đồng 緣duyên 物vật 時thời 。 世Thế 尊Tôn 之chi 見kiến 既ký 著trước 彼bỉ 物vật 。 我ngã 見kiến 物vật 時thời 便tiện 是thị 見kiến 佛Phật 之chi 見kiến 。 經kinh 文văn 省tỉnh 略lược 。 但đãn 云vân 見kiến 吾ngô 。 此thử 牒điệp 所sở 計kế 也dã 。 即tức 便tiện 破phá 云vân 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 意ý 云vân 。 我ngã 若nhược 不bất 緣duyên 彼bỉ 物vật 之chi 時thời 。 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 此thử 不bất 見kiến 體thể 汝nhữ 應ưng 合hợp 見kiến 。 為vi 何hà 不bất 見kiến 也dã 。 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 此thử 破phá 轉chuyển 計kế 也dã 。 汝nhữ 若nhược 執chấp 言ngôn 。 我ngã 亦diệc 見kiến 佛Phật 不bất 見kiến 之chi 體thể 復phục 有hữu 何hà 失thất 。 故cố 云vân 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 即tức 便tiện 破phá 云vân 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 意ý 云vân 。 不bất 見kiến 之chi 體thể 既ký 被bị 汝nhữ 見kiến 。 此thử 則tắc 何hà 成thành 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 不bất 見kiến 之chi 體thể 已dĩ 被bị 見kiến 故cố 。 三tam 結kết 破phá 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。 此thử 文văn 之chi 意ý 。 展triển 轉chuyển 結kết 歸quy 都đô 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 。 以dĩ 顯hiển 阿A 難Nan 見kiến 性tánh 。 經kinh 文văn 存tồn 三tam 。 而nhi 隱ẩn 二nhị 意ý 。 若nhược 具cụ 論luận 者giả 。 合hợp 云vân 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 亦diệc 不bất 見kiến 吾ngô 見kiến 處xứ 。 既ký 不bất 見kiến 吾ngô 見kiến 處xứ 。 吾ngô 見kiến 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 吾ngô 見kiến 若nhược 非phi 是thị 物vật 。 汝nhữ 見kiến 亦diệc 非phi 是thị 物vật 。 汝nhữ 見kiến 既ký 非phi 是thị 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 真chân 見kiến 。 二nhị 心tâm 境cảnh 更cánh 觀quán 雜tạp 亂loạn 破phá 三tam 。 一nhất 正chánh 破phá 。 又hựu 則tắc 汝nhữ 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 又hựu 若nhược 汝nhữ 執chấp 見kiến 性tánh 是thị 物vật 。 亦diệc 應ưng 彼bỉ 物vật 即tức 是thị 於ư 見kiến 。 如như 是thị 則tắc 應ứng 。 汝nhữ 見kiến 物vật 時thời 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 斯tư 則tắc 人nhân 物vật 如như 何hà 分phần/phân 辨biện 。 物vật 體thể 見kiến 性tánh 自tự 然nhiên 雜tạp 亂loạn 。 物vật 即tức 是thị 汝nhữ 。 汝nhữ 即tức 是thị 物vật 。 世thế 間gian 一nhất 切thiết 。 俱câu 不bất 成thành 立lập 。 如như 何hà 名danh 為vi 安an 立lập 諦đế 耶da 。 二nhị 顯hiển 是thị 。 阿A 難Nan 。 若nhược 汝nhữ 見kiến 時thời 。 是thị 汝nhữ 非phi 我ngã 。 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 若nhược 汝nhữ 現hiện 見kiến 物vật 時thời 。 宛uyển 然nhiên 分phần/phân 辨biện 。 阿A 難Nan 非phi 佛Phật 。 佛Phật 非phi 阿A 難Nan 。 此thử 則tắc 世thế 間gian 顯hiển 然nhiên 安an 立lập 。 皆giai 汝nhữ 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 了liễu 知tri 。 此thử 周chu 遍biến 性tánh 若nhược 非phi 汝nhữ 真chân 。 復phục 是thị 何hà 耶da 。 故cố 結kết 云vân 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 三tam 斥xích 疑nghi 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 。 責trách 其kỳ 不bất 認nhận 也dã 。 此thử 是thị 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 能năng 性tánh 於ư 汝nhữ 。 謂vị 性tánh 一nhất 切thiết 心tâm 也dã 。 前tiền 云vân 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 而nhi 不bất 自tự 識thức 。 卻khước 從tùng 他tha 求cầu 。 豈khởi 不bất 迷mê 倒đảo 。 此thử 之chi 大đại 意ý 。 明minh 真chân 見kiến 離ly 緣duyên 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 妙diệu 用dụng 無vô 邊biên 。 平bình 等đẳng 清thanh 淨tịnh 體thể 非phi 差sai 別biệt 。 用dụng 釋thích 前tiền 文văn 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 四tứ 就tựu 疑nghi 難nan 廣quảng 釋thích 四tứ 。 一nhất 見kiến 性tánh 縮súc 斷đoạn 疑nghi 三tam 。 一nhất 伸thân 疑nghi 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 秖kỳ 見kiến 伽già 藍lam 。 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 但đãn 瞻chiêm 簷diêm 廡vũ 。 敘tự 見kiến 近cận 遠viễn 也dã 。 因nhân 前tiền 開khai 示thị 雖tuy 了liễu 是thị 真chân 。 洎kịp 觀quán 遠viễn 近cận 不bất 無vô 疑nghi 悔hối 。 四tứ 天thiên 宮cung 殿điện 與dữ 日nhật 月nguyệt 齊tề 。 同đồng 四tứ 萬vạn 由do 旬tuần 。 娑sa 婆bà 此thử 云vân 堪kham 忍nhẫn 。 大Đại 千Thiên 界Giới 之chi 都đô 名danh 。 今kim 舉cử 總tổng 顯hiển 別biệt 也dã 。 僧Tăng 伽già 藍lam 摩ma 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 廡vũ 堂đường 下hạ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 見kiến 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 遍biến 一nhất 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 是thị 。 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 當đương 牆tường 宇vũ 。 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 願nguyện 垂thùy 弘hoằng 慈từ 。 為vì 我ngã 敷phu 演diễn 。 一nhất 界giới 初sơ 天thiên 也dã 。 一nhất 室thất 講giảng 堂đường 也dã 。 借tá 力lực 見kiến 寬khoan 。 自tự 力lực 見kiến 狹hiệp 。 寬khoan 狹hiệp 既ký 著trước 。 縮súc 斷đoạn 堪kham 疑nghi 。 猶do 豫dự 在tại 懷hoài 。 故cố 云vân 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 以dĩ 阿A 難Nan 未vị 證chứng 真Chân 如Như 。 未vị 發phát 真chân 用dụng 。 佛Phật 隨tùy 外ngoại 相tướng 對đối 物vật 辨biện 真chân 。 既ký 未vị 親thân 證chứng 。 故cố 難nạn/nan 領lãnh 會hội 。 此thử 之chi 疑nghi 意ý 。 亦diệc 約ước 外ngoại 相tướng 以dĩ 明minh 縮súc 斷đoạn 。 乘thừa 前tiền 起khởi 難nan 以dĩ 洗tẩy 物vật 情tình 。 二nhị 正chánh 破phá 三tam 。 一nhất 總tổng 斥xích 其kỳ 非phi 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 對đối 待đãi 假giả 立lập 。 俱câu 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 能năng 見kiến 真chân 心tâm 何hà 舒thư 何hà 卷quyển 。 故cố 此thử 總tổng 責trách 令linh 知tri 其kỳ 非phi 。 二nhị 舉cử 喻dụ 釋thích 義nghĩa 四tứ 。 一nhất 雙song 問vấn 。 譬thí 如như 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 方phương 器khí 中trung 。 所sở 見kiến 方phương 空không 。 為vi 復phục 定định 方phương 。 為vi 不bất 定định 方phương 。 器khí 喻dụ 前tiền 塵trần 。 空không 喻dụ 見kiến 性tánh 。 空không 之chi 方phương 圓viên 喻dụ 疑nghi 見kiến 舒thư 縮súc 。 二nhị 雙song 破phá 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 若nhược 不bất 定định 者giả 。 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 。 方phương 器khí 中trung 空không 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 除trừ 去khứ 方phương 器khí 別biệt 著trước 圓viên 器khí 。 此thử 處xứ 虛hư 空không 應ưng 無vô 圓viên 相tương/tướng 。 若nhược 言ngôn 虛hư 空không 不bất 定định 方phương 者giả 。 顯hiển 是thị 方phương 器khí 無vô 方phương 虛hư 空không 。 三tam 合hợp 顯hiển 。 汝nhữ 言ngôn 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 義nghĩa 性tánh 如như 是thị 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。 汝nhữ 疑nghi 見kiến 性tánh 縮súc 斷đoạn 。 要yếu 在tại 一nhất 義nghĩa 決quyết 定định 。 見kiến 性tánh 之chi 義nghĩa 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 虛hư 空không 豈khởi 有hữu 方phương 圓viên 而nhi 可khả 在tại 耶da 。 此thử 明minh 真chân 見kiến 周chu 遍biến 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 如như 彼bỉ 虛hư 空không 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 有hữu 常thường 之chi 法pháp 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 虛hư 空không 常thường 故cố 。 無vô 處xứ 不bất 遍biến 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 是thị 故cố 為vi 常thường 。 無vô 常thường 之chi 法pháp 。 此thử 有hữu 彼bỉ 無vô 。 如Như 來Lai 不bất 爾nhĩ 。 是thị 故cố 為vi 常thường 。 四tứ 會hội 釋thích 。 阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 但đãn 除trừ 器khí 方phương 。 空không 體thể 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 更cánh 除trừ 虛hư 空không 。 方phương 相tướng 所sở 在tại 。 入nhập 達đạt 解giải 也dã 。 若nhược 欲dục 達đạt 解giải 無vô 方phương 圓viên 義nghĩa 。 但đãn 去khứ 器khí 之chi 方phương 圓viên 不bất 可khả 更cánh 除trừ 虛hư 空không 方phương 相tương/tướng 。 若nhược 欲dục 達đạt 解giải 無vô 大đại 小tiểu 義nghĩa 。 但đãn 去khứ 塵trần 境cảnh 大đại 小tiểu 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 性tánh 寬khoan 狹hiệp 。 三tam 就tựu 疑nghi 難nan 破phá 二nhị 。 一nhất 以dĩ 延diên 破phá 縮súc 疑nghi 。 若nhược 如như 汝nhữ 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 汝nhữ 豈khởi 挽vãn 見kiến 。 齊tề 於ư 日nhật 面diện 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 言ngôn 縮súc 見kiến 成thành 小tiểu 。 應ưng 可khả 引dẫn 見kiến 令linh 伸thân 等đẳng 到đáo 日nhật 邊biên 挽vãn 引dẫn 齊tề 等đẳng 。 面diện 猶do 邊biên 也dã 。 二nhị 以dĩ 續tục 破phá 斷đoạn 疑nghi 。 若nhược 築trúc 牆tường 宇vũ 。 能năng 夾giáp 見kiến 斷đoạn 。 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 寧ninh 無vô 續tục 迹tích 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 竇đậu 孔khổng 穴huyệt 也dã 。 若nhược 執chấp 夾giáp 令linh 見kiến 斷đoạn 。 應ưng 可khả 接tiếp 之chi 令linh 見kiến 相tương 續tục 。 若nhược 相tương 接tiếp 者giả 應ưng 有hữu 續tục 跡tích 。 三tam 會hội 通thông 二nhị 。 一nhất 迷mê 心tâm 執chấp 境cảnh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 迷mê 真chân 性tánh 之chi 已dĩ 。 成thành 色sắc 心tâm 之chi 物vật 。 色sắc 心tâm 既ký 成thành 。 真chân 性tánh 即tức 隱ẩn 。 故cố 云vân 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 前tiền 文văn 云vân 能năng 生sanh 諸chư 緣duyên 。 緣duyên 所sở 遣khiển 者giả 。 境cảnh 從tùng 心tâm 變biến 。 心tâm 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 。 故cố 見kiến 大đại 小tiểu 之chi 異dị 內nội 外ngoại 之chi 殊thù 不bất 能năng 離ly 緣duyên 觀quán 性tánh 。 但đãn 知tri 隨tùy 境cảnh 生sanh 執chấp 。 故cố 有hữu 前tiền 來lai 種chủng 種chủng 疑nghi 倒đảo 。 二nhị 悟ngộ 物vật 同đồng 真chân 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 遍biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 若nhược 了liễu 色sắc 心tâm 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虛hư 妄vọng 有hữu 生sanh 。 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虛hư 妄vọng 名danh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 斯tư 則tắc 了liễu 妄vọng 唯duy 真chân 無vô 物vật 可khả 轉chuyển 為vi 真chân 轉chuyển 物vật 。 背bối/bội 塵trần 合hợp 覺giác 同đồng 諸chư 佛Phật 矣hĩ 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 者giả 。 身thân 圓viên 明minh 則tắc 毛mao 端đoan 現hiện 土thổ 。 心tâm 圓viên 明minh 則tắc 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 此thử 乃nãi 悟ngộ 物vật 咸hàm 真chân 。 即tức 成thành 妙diệu 用dụng 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 我ngã 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 是thị 故cố 於ư 中trung 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 乃nãi 至chí 坐tọa 微vi 塵trần 裏lý 。 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 然nhiên 上thượng 諸chư 文văn 。 俱câu 約ước 對đối 境cảnh 辨biện 見kiến 顯hiển 不bất 生sanh 滅diệt 。 如như 對đối 手thủ 之chi 開khai 合hợp 。 身thân 之chi 遷thiên 變biến 。 境cảnh 之chi 可khả 還hoàn 。 物vật 之chi 差sai 別biệt 。 麁thô 相tương/tướng 而nhi 辨biện 。 密mật 示thị 生sanh 滅diệt 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 。 尚thượng 見kiến 外ngoại 境cảnh 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 今kim 此thử 會hội 通thông 。 令linh 了liễu 心tâm 之chi 與dữ 境cảnh 皆giai 是thị 迷mê 己kỷ 所sở 成thành 。 無vô 心tâm 外ngoại 法pháp 可khả 以dĩ 相tương 對đối 。 則tắc 法pháp 法pháp 皆giai 如như 。 塵trần 塵trần 咸hàm 遍biến 。 分phân 明minh 顯hiển 示thị 令linh 悟ngộ 本bổn 真chân 同đồng 如Như 來Lai 耳nhĩ 。 下hạ 文văn 縱túng/tung 有hữu 破phá 諸chư 疑nghi 難nan 。 一nhất 一nhất 隨tùy 文văn 。 會hội 通thông 皆giai 此thử 意ý 也dã 。 二nhị 破phá 見kiến 性tánh 離ly 身thân 疑nghi 。 此thử 疑nghi 。 因nhân 前tiền 佛Phật 令linh 轉chuyển 物vật 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 了liễu 會hội 通thông 萬vạn 法pháp 之chi 旨chỉ 。 便tiện 謂vị 如Như 來Lai 令linh 轉chuyển 前tiền 物vật 成thành 我ngã 真chân 見kiến 。 物vật 若nhược 是thị 見kiến 。 此thử 則tắc 見kiến 性tánh 離ly 身thân 而nhi 。 有hữu 故cố 成thành 此thử 疑nghi 。 文văn 三tam 。 一nhất 伸thân 疑nghi 三tam 。 一nhất 疑nghi 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 必tất 我ngã 妙diệu 性tánh 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 我ngã 今kim 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 若nhược 此thử 物vật 處xứ 見kiến 精tinh 。 定định 是thị 我ngã 之chi 真chân 性tánh 。 顯hiển 是thị 此thử 性tánh 在tại 我ngã 眼nhãn 前tiền 已dĩ 離ly 我ngã 體thể 。 此thử 眼nhãn 前tiền 見kiến 既ký 是thị 真chân 我ngã 。 現hiện 今kim 身thân 心tâm 須tu 不bất 是thị 我ngã 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 二nhị 難nạn/nan 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 彼bỉ 見kiến 無vô 別biệt 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 若nhược 實thật 我ngã 心tâm 。 令linh 我ngã 見kiến 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 若nhược 以dĩ 現hiện 理lý 而nhi 推thôi 。 今kim 此thử 身thân 心tâm 實thật 有hữu 分phân 別biệt 。 緣duyên 於ư 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 在tại 前tiền 見kiến 。 且thả 無vô 別biệt (# 彼bỉ 列liệt 反phản )# 識thức 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 彼bỉ 若nhược 實thật 我ngã 真chân 心tâm 令linh 我ngã 見kiến 者giả 。 彼bỉ 既ký 真chân 我ngã 。 我ngã 應ưng 非phi 我ngã 。 三tam 結kết 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 唯duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。 設thiết 使sử 彼bỉ 見kiến 能năng 有hữu 分phần/phân 辨biện 。 何hà 殊thù 前tiền 難nạn/nan 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 二nhị 廣quảng 破phá 三tam 。 一nhất 如Như 來Lai 破phá 其kỳ 疑nghi 三tam 。 一nhất 標tiêu 指chỉ 其kỳ 非phi 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 今kim 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 前tiền 顯hiển 諸chư 法pháp 唯duy 心tâm 。 故cố 云vân 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 不bất 了liễu 斯tư 旨chỉ 。 妄vọng 謂vị 見kiến 在tại 眼nhãn 前tiền 。 雖tuy 形hình 其kỳ 言ngôn 。 實thật 無vô 斯tư 理lý 。 二nhị 牒điệp 疑nghi 立lập 理lý 。 若nhược 實thật 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 實thật 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 。 設thiết 若nhược 眼nhãn 前tiền 可khả 見kiến 。 應ưng 有hữu 處xứ 所sở 可khả 指chỉ 。 豈khởi 成thành 真chân 見kiến 離ly 名danh 絕tuyệt 相tương/tướng 。 三tam 依y 理lý 正chánh 破phá 二nhị 。 一nhất 約ước 離ly 物vật 以dĩ 推thôi 是thị 見kiến 三tam 。 一nhất 推thôi 徵trưng 其kỳ 體thể 四tứ 。 一nhất 令linh 觀quán 物vật 象tượng 。 且thả 今kim 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 遍biến 觀quán 林lâm 渠cừ 。 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 。 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 。 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 舉cử 手thủ 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 者giả 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 草thảo 樹thụ 纖tiêm 毫hào 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 指chỉ 著trước 。 物vật 象tượng 差sai 異dị 。 巨cự 細tế 雖tuy 殊thù 。 形hình 相tướng 既ký 分phần/phân 。 必tất 歸quy 指chỉ 示thị 。 二nhị 勸khuyến 指chỉ 見kiến 精tinh 。 若nhược 必tất 其kỳ 見kiến 。 現hiện 在tại 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 見kiến 性tánh 若nhược 在tại 汝nhữ 前tiền 。 便tiện 同đồng 物vật 像tượng 。 可khả 指chỉ 見kiến 性tánh 如như 何hà 。 三tam 以dĩ 理lý 推thôi 徵trưng 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 空không 見kiến 是thị 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 為vi 物vật 。 諸chư 像tượng 雖tuy 差sai 。 不bất 離ly 空không 有hữu 。 故cố 將tương 二nhị 事sự 。 以dĩ 辨biện 是thị 見kiến 也dã 。 四tứ 使sử 其kỳ 明minh 示thị 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 像tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 披phi 開khai 。 剝bác 折chiết 。 析tích 辨biện 也dã 。 物vật 像tượng 現hiện 前tiền 纖tiêm 洪hồng 咸hàm 見kiến 。 應ưng 於ư 此thử 處xứ 開khai 析tích 分phần/phân 辨biện 。 令linh 此thử 見kiến 精tinh 。 分phân 明minh 出xuất 現hiện 。 如như 諸chư 物vật 像tượng 更cánh 無vô 迷mê 亂loạn 。 二nhị 答đáp 釋thích 不bất 能năng 二nhị 。 一nhất 述thuật 已dĩ 不bất 能năng 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 今kim 於ư 此thử 。 重Trùng 閣Các 講Giảng 堂Đường 。 遠viễn 洎kịp 恆Hằng 河Hà 。 上thượng 觀quan 日nhật 月nguyệt 。 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 。 縱túng 目mục 所sở 觀quan 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 目mục 觀quán 手thủ 指chỉ 但đãn 見kiến 緣duyên 塵trần 。 於ư 諸chư 物vật 中trung 不bất 辨biện 是thị 見kiến 。 二nhị 引dẫn 他tha 況huống 已dĩ 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 況huống 我ngã 有hữu 漏lậu 。 初sơ 學học 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 萬vạn 物vật 像tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 若nhược 如như 佛Phật 說thuyết 。 令linh 指chỉ 見kiến 精tinh 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 至chí 於ư 證chứng 真chân 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 諸chư 物vật 之chi 中trung 分phần/phân 出xuất 其kỳ 見kiến 。 況huống 我ngã 聲Thanh 聞Văn 初sơ 學học 者giả 乎hồ 。 三tam 印ấn 成thành 難nạn/nan 辨biện 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 印ấn 其kỳ 不bất 能năng 分phần/phân 出xuất 見kiến 性tánh 。 二nhị 約ước 即tức 物vật 以dĩ 推thôi 非phi 見kiến 四tứ 。 一nhất 牒điệp 前tiền 無vô 是thị 。 佛Phật 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 精tinh 見kiến 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 既ký 不bất 能năng 於ư 物vật 中trung 辨biện 出xuất 見kiến 性tánh 。 斯tư 則tắc 所sở 指chỉ 咸hàm 物vật 無vô 於ư 是thị 見kiến 。 既ký 無vô 是thị 見kiến 應ưng 即tức 非phi 見kiến 。 故cố 下hạ 徵trưng 之chi 。 二nhị 徵trưng 此thử 有hữu 非phi 。 今kim 復phục 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 與dữ 如Như 來Lai 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 更cánh 觀quan 林lâm 苑uyển 。 乃nãi 至chí 日nhật 月nguyệt 。 種chủng 種chủng 像tượng 殊thù 。 必tất 無vô 見kiến 精tinh 。 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 汝nhữ 又hựu 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 所sở 指chỉ 物vật 像tượng 既ký 不bất 是thị 見kiến 。 反phản 應ưng 非phi 見kiến 。 若nhược 了liễu 唯duy 真chân 。 更cánh 無vô 是thị 見kiến 非phi 見kiến 。 以dĩ 不bất 了liễu 故cố 隨tùy 語ngữ 生sanh 執chấp 。 洎kịp 乎hồ 徵trưng 詰cật 。 罔võng 知tri 所sở 從tùng 。 向hướng 下hạ 會hội 通thông 皎hiệu 然nhiên 可khả 見kiến 。 三tam 答đáp 釋thích 不bất 知tri 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 實thật 遍biến 見kiến 。 此thử 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 不bất 知tri 是thị 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 樹thụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 若nhược 空không 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 空không 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 是thị 萬vạn 像tượng 中trung 微vi 細tế 發phát 明minh 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 先tiên 答đáp 不bất 知tri 也dã 。 何hà 以dĩ 下hạ 釋thích 。 不bất 知tri 所sở 以dĩ 。 若nhược 也dã 樹thụ 不bất 是thị 見kiến 。 應ưng 離ly 能năng 見kiến 之chi 外ngoại 見kiến 所sở 不bất 及cập 。 云vân 何hà 現hiện 今kim 復phục 見kiến 於ư 樹thụ 。 又hựu 若nhược 此thử 樹thụ 即tức 是thị 於ư 見kiến 。 云vân 何hà 更cánh 名danh 。 此thử 以dĩ 為vi 樹thụ 。 空không 例lệ 此thử 釋thích 。 離ly 之chi 既ký 不bất 可khả 。 即tức 之chi 又hựu 難nạn/nan 明minh 。 進tiến 退thoái 研nghiên 之chi 。 未vị 知tri 所sở 適thích 。 四tứ 印ấn 成thành 難nan 曉hiểu 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 如như 汝nhữ 所sở 辨biện 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 無vô 乃nãi 是thị 乎hồ 。 故cố 云vân 如như 是thị 。 二nhị 大đại 眾chúng 失thất 其kỳ 守thủ 。 於ư 是thị 大đại 眾chúng 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 佛Phật 此thử 言ngôn 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 茫mang 然nhiên 者giả 暝# 昧muội 不bất 明minh 也dã 。 是thị 見kiến 義nghĩa 既ký 失thất 。 非phi 見kiến 理lý 復phục 乖quai 。 終chung 始thỉ 難nạn/nan 明minh 。 守thủ 歸quy 何hà 所sở 。 而nhi 不bất 知tri 能năng 見kiến 所sở 緣duyên 俱câu 為vi 勞lao 相tương/tướng 。 是thị 非phi 即tức 離ly 。 咸hàm 是thị 緣duyên 塵trần 。 既ký 法pháp 空không 之chi 慧tuệ 未vị 開khai 。 智trí 障chướng 之chi 惑hoặc 難nạn/nan 破phá 由do 是thị 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 三tam 法Pháp 王Vương 安an 其kỳ 意ý 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 心tâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 。 非phi 末mạt 伽già 梨lê 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 。 變biến 動động 。 慴triệp 懼cụ 也dã 。 世thế 間gian 王vương 者giả 尚thượng 無vô 二nhị 語ngữ 。 何hà 況huống 法Pháp 王Vương 親thân 證chứng 而nhi 說thuyết 。 故cố 云vân 如như 所sở 如như 說thuyết 。 佛Phật 有hữu 五ngũ 語ngữ 。 謂vị 真chân 語ngữ 。 實thật 語ngữ 。 如như 語ngữ 。 不bất 誑cuống 語ngữ 。 不bất 異dị 語ngữ 。 無vô 偽ngụy 曰viết 真chân 。 稱xưng 理lý 曰viết 實thật 。 不bất 變biến 曰viết 如như 。 心tâm 境cảnh 相tướng 應ưng 曰viết 不bất 誑cuống 。 懸huyền 見kiến 未vị 然nhiên 曰viết 不bất 異dị 也dã 。 知tri 時thời 知tri 機cơ 應ưng 根căn 而nhi 說thuyết 。 豈khởi 同đồng 外ngoại 道đạo 。 不bất 死tử 矯kiểu 亂loạn 。 四tứ 種chủng 矯kiểu 亂loạn 。 至chí 下hạ 當đương 辨biện 。 此thử 意ý 所sở 明minh 。 是thị 非phi 雙song 離ly 。 心tâm 境cảnh 俱câu 融dung 。 顯hiển 真chân 妙diệu 體thể 無vô 戲hí 論luận 相tương/tướng 。 故cố 令linh 諦đế 而nhi 思tư 惟duy 。 不bất 須tu 心tâm 辱nhục 哀ai 慕mộ 。 三tam 會hội 通thông 二nhị 。 一nhất 文Văn 殊Thù 旁bàng 為vi 請thỉnh 問vấn 三tam 。 一nhất 敘tự 其kỳ 不bất 悟ngộ 。 是thị 時thời 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。 大đại 眾chúng 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 所sở 措thố 。 雖tuy 聞văn 安an 慰úy 令linh 諦đế 思tư 惟duy 。 智trí 慧tuệ 不bất 明minh 。 罔võng 解giải 所sở 問vấn 。 文Văn 殊Thù 智trí 德đức 旁bàng 為vi 發phát 機cơ 。 先tiên 敘tự 不bất 悟ngộ 。 後hậu 方phương 請thỉnh 示thị 。 言ngôn 二nhị 種chủng 者giả 。 謂vị 於ư 色sắc 空không 之chi 上thượng 。 辨biện 於ư 精tinh 見kiến 是thị 與dữ 非phi 是thị 之chi 二nhị 義nghĩa 也dã 。 二nhị 出xuất 其kỳ 因nhân 由do 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 色sắc 空không 等đẳng 像tượng 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 非phi 是thị 疇trù 昔tích 。 善thiện 根căn 輕khinh 尠tiển 。 自tự 是thị 是thị 非phi 難nạn/nan 明minh 。 非phi 謂vị 善thiện 根căn 尠tiển 少thiểu 故cố 此thử 惶hoàng 悚tủng 。 疇trù 昔tích 往vãng 日nhật 也dã 。 三tam 為vi 其kỳ 請thỉnh 問vấn 。 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 大đại 慈từ 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 像tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 阿A 難Nan 前tiền 云vân 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 如Như 來Lai 一nhất 一nhất 印ấn 許hứa 。 意ý 令linh 於ư 真chân 法Pháp 界Giới 達đạt 無vô 是thị 非phi 。 及cập 至chí 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 又hựu 囑chúc 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 深thâm 欲dục 令linh 了liễu 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 文Văn 殊Thù 愍mẫn 眾chúng 。 請thỉnh 佛Phật 明minh 示thị 。 此thử 見kiến 與dữ 緣duyên 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 無vô 是thị 非phi 相tướng 。 二nhị 如Như 來Lai 正chánh 與dữ 會hội 通thông 三tam 。 一nhất 顯hiển 諸chư 法pháp 唯duy 真chân 是thị 非phi 雙song 絕tuyệt 。 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 其kỳ 自tự 住trụ 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 自tự 住trụ 之chi 定định 即tức 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 也dã 。 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 起khởi 信tín 云vân 。 諸chư 佛Phật 已dĩ 離ly 業nghiệp 識thức 。 無vô 自tự 他tha 相tương 見kiến 。 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 分phần/phân 證chứng 此thử 法pháp 。 亦diệc 如như 佛Phật 見kiến 也dã 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 。 見kiến 謂vị 識thức 體thể 。 見kiến 緣duyên 即tức 根căn 。 是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 能năng 生sanh 識thức 故cố 。 所sở 想tưởng 相tương/tướng 即tức 境cảnh 也dã 。 是thị 所sở 緣duyên 緣duyên 。 牽khiên 生sanh 識thức 故cố 。 下hạ 文văn 云vân 。 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 或hoặc 可khả 見kiến 即tức 是thị 根căn 見kiến 緣duyên 即tức 境cảnh 。 所sở 想tưởng 相tương/tướng 即tức 識thức 。 此thử 根căn 境cảnh 識thức 即tức 十thập 八bát 界giới 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 盡tận 。 即tức 龍long 樹thụ 四tứ 句cú 中trung 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 也dã 。 如như 虛hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 根căn 境cảnh 識thức 。 從tùng 妄vọng 心tâm 有hữu 。 其kỳ 體thể 元nguyên 無vô 。 如như 空không 中trung 華hoa 翳ế 病bệnh 故cố 見kiến 。 下hạ 文văn 云vân 。 見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 故cố 空không 華hoa 。 此thử 則tắc 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 雖tuy 如như 幻huyễn 華hoa 本bổn 無vô 其kỳ 體thể 。 世thế 俗tục 諦đế 中trung 說thuyết 名danh 根căn 境cảnh 。 即tức 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。 諸chư 法pháp 無vô 體thể 。 不bất 覺giác 故cố 有hữu 。 不bất 覺giác 即tức 覺giác 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 起khởi 信tín 云vân 。 念niệm 無vô 自tự 相tương/tướng 。 不bất 離ly 本bổn 覺giác 。 若nhược 離ly 覺giác 性tánh 則tắc 無vô 不bất 覺giác 。 下hạ 經kinh 亦diệc 云vân 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 。 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 即tức 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 也dã 。 文Văn 殊Thù 前tiền 問vấn 。 此thử 諸chư 物vật 像tượng 及cập 此thử 見kiến 精tinh 元nguyên 是thị 何hà 物vật 等đẳng 。 故cố 佛Phật 答đáp 云vân 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 此thử 則tắc 顯hiển 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 離ly 性tánh 離ly 相tướng 。 圓viên 收thu 諸chư 法pháp 無vô 不bất 是thị 如như 。 云vân 何hà 更cánh 說thuyết 是thị 見kiến 非phi 見kiến 。 即tức 洗tẩy 滌địch 前tiền 來lai 緣duyên 塵trần 辨biện 見kiến 。 或hoặc 見kiến 或hoặc 塵trần 。 是thị 非phi 之chi 相tướng 。 若nhược 不bất 以dĩ 三tam 昧muội 遣khiển 蕩đãng 。 何hà 能năng 契khế 此thử 一nhất 如như 。 故cố 淨tịnh 名danh 息tức 言ngôn 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。 二nhị 引dẫn 文Văn 殊Thù 為vi 例lệ 二nhị 相tương/tướng 元nguyên 無vô 三tam 。 一nhất 引dẫn 例lệ 二nhị 。 一nhất 問vấn 。 文Văn 殊Thù 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 佛Phật 意ý 問vấn 云vân 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 是thị 一nhất 體thể 性tánh 。 吾ngô 欲dục 於ư 此thử 更cánh 立lập 是thị 名danh 為vi 是thị 文Văn 殊Thù 。 復phục 欲dục 於ư 此thử 立lập 一nhất 無vô 名danh 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 為vi 得đắc 已dĩ 否phủ/bĩ 。 意ý 顯hiển 一nhất 真chân 體thể 上thượng 不bất 立lập 是thị 名danh 不bất 立lập 無vô 相tướng 。 是thị 即tức 對đối 非phi 以dĩ 立lập 。 無vô 即tức 待đãi 有hữu 而nhi 稱xưng 。 是thị 非phi 有hữu 無vô 戲hí 論luận 之chi 見kiến 。 豈khởi 會hội 一nhất 真chân 。 前tiền 約ước 觀quán 門môn 無vô 是thị 非phi 相tướng 。 唯duy 證chứng 乃nãi 知tri 。 若nhược 不bất 指chỉ 事sự 以dĩ 明minh 。 未vị 證chứng 如như 何hà 領lãnh 解giải 。 故cố 託thác 文Văn 殊Thù 以dĩ 明minh 一nhất 相tương/tướng 。 二nhị 答đáp 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 先tiên 答đáp 無vô 是thị 。 若nhược 立lập 是thị 者giả 。 即tức 須tu 對đối 非phi 便tiện 有hữu 二nhị 相tương/tướng 。 故cố 云vân 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 次thứ 答đáp 無vô 無vô 。 若nhược 立lập 無vô 者giả 即tức 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 將tương 何hà 名danh 為vi 真chân 文Văn 殊Thù 體thể 。 但đãn 於ư 真chân 體thể 無vô 是thị 非phi 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 真chân 體thể 全toàn 無vô 。 見kiến 之chi 與dữ 緣duyên 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 同đồng 是thị 一nhất 真chân 故cố 無vô 二nhị 相tướng 也dã 。 二nhị 合hợp 顯hiển 。 佛Phật 言ngôn 。 此thử 見kiến 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 塵trần 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 皆giai 是thị 妄vọng 心tâm 。 分phân 別biệt 故cố 有hữu 。 說thuyết 何hà 為vi 是thị 而nhi 更cánh 立lập 非phi 。 若nhược 了liễu 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 咸hàm 是thị 一nhất 如như 。 即tức 同đồng 文Văn 殊Thù 無vô 是thị 非phi 相tướng 。 故cố 云vân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三tam 重trọng/trùng 喻dụ 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 。 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 本bổn 唯duy 一nhất 月nguyệt 。 未vị 曾tằng 有hữu 二nhị 。 病bệnh 眼nhãn 不bất 了liễu 。 二nhị 相tương/tướng 俄nga 生sanh 。 既ký 知tri 第đệ 二nhị 無vô 體thể 。 更cánh 欲dục 名danh 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 三tam 指chỉ 妄vọng 顯hiển 真chân 結kết 成thành 得đắc 失thất 。 是thị 以dĩ 。 汝nhữ 今kim 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 由do 是thị 精tinh 真chân 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 妄vọng 想tưởng 若nhược 存tồn 。 心tâm 境cảnh 難nan 脫thoát 。 故cố 不bất 能năng 出xuất 是thị 非phi 是thị 相tương/tướng 。 若nhược 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 前tiền 後hậu 際tế 斷đoạn 。 唯duy 一nhất 妙diệu 覺giác 湛trạm 然nhiên 周chu 遍biến 。 於ư 中trung 更cánh 無vô 是thị 相tương/tướng 非phi 相tướng 。 指chỉ 即tức 是thị 見kiến 也dã 。 非phi 指chỉ 即tức 非phi 見kiến 也dã 。 但đãn 文văn 變biến 耳nhĩ 。 然nhiên 文văn 字tự 法Pháp 師sư 。 困khốn 於ư 章chương 句cú 。 竟cánh 不bất 能năng 通thông 一nhất 相tướng 一nhất 味vị 者giả 。 莫mạc 不bất 競cạnh 執chấp 空không 華hoa 爭tranh 馳trì 二nhị 月nguyệt 攻công 乎hồ 異dị 端đoan 。 彼bỉ 我ngã 天thiên 隔cách 。 苟cẩu 能năng 居cư 一nhất 切thiết 時thời 。 不bất 起khởi 妄vọng 念niệm 。 於ư 諸chư 妄vọng 心tâm 。 亦diệc 不bất 息tức 滅diệt 。 住trụ 妄vọng 想tưởng 境cảnh 。 不bất 加gia 了liễu 知tri 。 於ư 無vô 了liễu 知tri 。 不bất 辨biện 真chân 實thật 。 斯tư 則tắc 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。 云vân 何hà 更cánh 容dung 是thị 非phi 是thị 相tương/tướng 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 注Chú 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 一nhất )# 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 注Chú 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 二nhị )# 長trường/trưởng 水thủy 沙Sa 門Môn 子tử 璿# 集tập 三tam 破phá 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 疑nghi 二nhị 。 一nhất 破phá 自tự 然nhiên 二nhị 。 一nhất 伸thân 難nạn/nan 三tam 。 一nhất 外ngoại 計kế 同đồng 真chân 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 誠thành 如như 法Pháp 王vương 所sở 說thuyết 。 覺giác 緣duyên 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 性tánh 非phi 生sanh 滅diệt 。 覺giác 之chi 緣duyên 由do 行hành 相tương/tướng 也dã 。 周chu 遍biến 無vô 生sanh 即tức 是thị 其kỳ 緣duyên 。 與dữ 先tiên 梵Phạm 志Chí 。 娑Sa 毘Tỳ 迦Ca 羅La 。 所sở 談đàm 冥minh 諦đế 。 及cập 投đầu 灰hôi 等đẳng 。 諸chư 外ngoại 道đạo 種chủng 。 說thuyết 有hữu 真chân 我ngã 。 遍biến 滿mãn 十thập 方phương 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 婆Bà 羅La 門Môn 此thử 云vân 梵Phạm 志Chí 。 或hoặc 淨tịnh 志chí 。 投đầu 灰hôi 等đẳng 即tức 苦khổ 行hạnh 外ngoại 道đạo 。 裸lõa 形hình 披phi 髮phát 。 鞭tiên 纏triền 棘cức 刺thứ 。 五ngũ 熱nhiệt 炙chích 身thân 也dã 。 我ngã 遍biến 十thập 方phương 者giả 。 此thử 外ngoại 道đạo 不bất 知tri 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 為vi 界giới 趣thú 生sanh 本bổn 含hàm 藏tạng 種chủng 子tử 惑hoặc 潤nhuận 受thọ 生sanh 。 遂toại 計kế 身thân 中trung 有hữu 一nhất 神thần 我ngã 常thường 在tại 不bất 滅diệt 。 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 彼bỉ 之chi 所sở 說thuyết 計kế 我ngã 行hành 相tương/tướng 。 似tự 濫lạm 真chân 覺giác 。 故cố 云vân 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 二nhị 自tự 語ngữ 相tương 違vi 難nạn/nan 。 世Thế 尊Tôn 。 亦diệc 曾tằng 於ư 楞Lăng 伽Già 山Sơn 。 為vì 大Đại 慧Tuệ 等đẳng 。 敷phu 演diễn 斯tư 義nghĩa 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 常thường 說thuyết 自tự 然nhiên 。 我ngã 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 毘tỳ 楞lăng 伽già 此thử 云vân 能năng 種chủng 種chủng 現hiện 。 佛Phật 於ư 彼bỉ 山sơn 。 為vi 大đại 惠huệ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 楞lăng 伽già 經kinh 。 明minh 諸chư 因nhân 緣duyên 。 破phá 彼bỉ 外ngoại 道đạo 執chấp 自tự 然nhiên 見kiến 。 因nhân 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 非phi 是thị 外ngoại 道đạo 所sở 知tri 境cảnh 故cố 。 三tam 雙song 結kết 請thỉnh 開khai 示thị 。 我ngã 今kim 觀quan 此thử 。 覺giác 性tánh 自tự 然nhiên 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 虛hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 云vân 何hà 開khai 示thị 。 不bất 入nhập 群quần 邪tà 。 獲hoạch 真chân 實thật 心tâm 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 今kim 觀quán 覺giác 性tánh 。 本bổn 是thị 無vô 生sanh 。 離ly 諸chư 虛hư 妄vọng 。 有hữu 似tự 不bất 同đồng 楞lăng 伽già 所sở 說thuyết 。 與dữ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 自tự 然nhiên 執chấp 見kiến 如như 何hà 分phần/phân 辨biện 。 此thử 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 隨tùy 宜nghi 說thuyết 法Pháp 。 在tại 楞lăng 伽già 時thời 。 為vi 破phá 外ngoại 道đạo 不bất 了liễu 業nghiệp 種chủng 熏huân 習tập 感cảm 外ngoại 增tăng 上thượng 。 遂toại 即tức 妄vọng 計kế 烏ô 自tự 然nhiên 黑hắc 鶴hạc 自tự 然nhiên 白bạch 等đẳng 。 故cố 佛Phật 說thuyết 有hữu 因nhân 緣duyên 。 約ước 世thế 間gian 相tương/tướng 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 。 今kim 此thử 直trực 明minh 一nhất 真chân 法pháp 性tánh 。 豈khởi 同đồng 因nhân 緣duyên 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 耶da 。 二nhị 正chánh 破phá 二nhị 。 一nhất 牒điệp 疑nghi 審thẩm 定định 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 如như 是thị 。 開khai 示thị 方phương 便tiện 。 真chân 實thật 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 猶do 未vị 悟ngộ 。 惑hoặc 為vi 自tự 然nhiên 。 阿A 難Nan 。 若nhược 必tất 自tự 然nhiên 。 自tự 須tu 甄chân 明minh 。 有hữu 自tự 然nhiên 體thể 。 示thị 方phương 便tiện 者giả 。 約ước 理lý 約ước 事sự 。 就tựu 喻dụ 就tựu 境cảnh 。 一nhất 一nhất 無vô 非phi 顯hiển 真chân 實thật 性tánh 。 尚thượng 此thử 不bất 了liễu 。 迷mê 作tác 自tự 然nhiên 。 若nhược 是thị 自tự 然nhiên 必tất 須tu 有hữu 體thể 。 如như 何hà 甄chân 別biệt 。 二nhị 就tựu 緣duyên 推thôi 破phá 二nhị 。 一nhất 徵trưng 。 汝nhữ 且thả 觀quán 此thử 。 妙diệu 明minh 見kiến 中trung 。 以dĩ 何hà 為vi 自tự 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 以dĩ 明minh 為vi 自tự 。 以dĩ 暗ám 為vi 自tự 。 以dĩ 空không 為vi 自tự 。 以dĩ 塞tắc 為vi 自tự 。 自tự 然nhiên 之chi 體thể 。 為vi 何hà 所sở 在tại 。 故cố 約ước 四tứ 境cảnh 。 以dĩ 問vấn 顯hiển 體thể 無vô 得đắc 。 二nhị 破phá 。 阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 為vi 自tự 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 復phục 以dĩ 空không 。 為vi 自tự 體thể 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 諸chư 暗ám 等đẳng 相tướng 。 以dĩ 為vi 自tự 者giả 。 則tắc 於ư 明minh 時thời 。 見kiến 性tánh 斷đoạn 滅diệt 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 若nhược 四tứ 境cảnh 即tức 是thị 見kiến 之chi 自tự 體thể 。 則tắc 互hỗ 相tương 乖quai 反phản 。 為vi 自tự 不bất 成thành 。 隨tùy 屬thuộc 一nhất 境cảnh 即tức 不bất 見kiến 三tam 。 今kim 汝nhữ 不bất 然nhiên 。 云vân 何hà 妄vọng 執chấp 。 二nhị 破phá 因nhân 緣duyên 二nhị 。 一nhất 翻phiên 前tiền 為vi 難nạn/nan 三tam 。 一nhất 伸thân 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 必tất 此thử 妙diệu 見kiến 。 性tánh 非phi 自tự 然nhiên 。 我ngã 今kim 發phát 明minh 。 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 心tâm 猶do 未vị 明minh 。 諮tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。 既ký 非phi 自tự 然nhiên 。 必tất 是thị 因nhân 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 。 此thử 有hữu 彼bỉ 無vô 。 體thể 非phi 周chu 遍biến 。 豈khởi 同đồng 覺giác 性tánh 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 圓viên 滿mãn 十thập 方phương 。 行hành 相tương/tướng 相tương 違vi 。 故cố 云vân 云vân 何hà 。 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。 二nhị 正chánh 破phá 二nhị 。 一nhất 破phá 因nhân 義nghĩa 二nhị 。 一nhất 徵trưng 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 言ngôn 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 因nhân 見kiến 。 見kiến 性tánh 現hiện 前tiền 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 因nhân 明minh 有hữu 見kiến 。 因nhân 暗ám 有hữu 見kiến 。 因nhân 空không 有hữu 見kiến 。 因nhân 塞tắc 有hữu 見kiến 。 以dĩ 境cảnh 為vi 因nhân 有hữu 此thử 見kiến 性tánh 。 故cố 云vân 因nhân 見kiến 。 還hoàn 以dĩ 四tứ 境cảnh 徵trưng 其kỳ 見kiến 因nhân 。 二nhị 破phá 。 阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 明minh 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 如như 因nhân 暗ám 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 明minh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 因nhân 空không 因nhân 塞tắc 。 同đồng 於ư 明minh 暗ám 。 四tứ 境cảnh 相tướng 違vi 。 一nhất 三tam 互hỗ 闕khuyết 。 為vi 因nhân 不bất 成thành 。 二nhị 破phá 緣duyên 二nhị 。 一nhất 徵trưng 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 此thử 見kiến 又hựu 復phục 。 緣duyên 明minh 有hữu 見kiến 。 緣duyên 暗ám 有hữu 見kiến 。 緣duyên 空không 有hữu 見kiến 。 緣duyên 塞tắc 有hữu 見kiến 。 因nhân 親thân 緣duyên 疎sơ 。 分phân 為vi 二nhị 門môn 。 互hỗ 相tương 違vi 破phá 。 四tứ 義nghĩa 徵trưng 訖ngật 。 二nhị 破phá 。 阿A 難Nan 。 若nhược 緣duyên 空không 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 若nhược 緣duyên 塞tắc 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 緣duyên 明minh 緣duyên 暗ám 。 同đồng 於ư 空không 塞tắc 。 如như 文văn 。 三tam 會hội 通thông 二nhị 。 一nhất 亡vong 相tương/tướng 顯hiển 法pháp 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 亦diệc 非phi 自tự 然nhiên 。 非phi 不bất 自tự 然nhiên 。 無vô 非phi 不bất 非phi 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 所sở 亡vong 之chi 相tướng 通thông 有hữu 八bát 句cú 。 謂vị 因nhân 緣duyên 也dã 。 自tự 然nhiên 也dã 。 是thị 也dã 非phi 也dã 。 此thử 四tứ 是thị 病bệnh 。 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 自tự 然nhiên 非phi 是thị 非phi 非phi 。 此thử 四tứ 是thị 藥dược 。 經kinh 文văn 從tùng 非phi 因nhân 緣duyên 下hạ 三tam 句cú 。 雙song 亡vong 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 之chi 藥dược 病bệnh 。 謂vị 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 自tự 然nhiên 非phi 不bất 因nhân 緣duyên 。 非phi 不bất 自tự 然nhiên 。 不bất 因nhân 緣duyên 義nghĩa 在tại 自tự 然nhiên 中trung 也dã 。 無vô 非phi 下hạ 二nhị 句cú 。 雙song 亡vong 是thị 非phi 之chi 藥dược 病bệnh 。 謂vị 無vô 非phi 無vô 不bất 非phi 。 無vô 是thị 無vô 不bất 是thị 。 藥dược 病bệnh 俱câu 亡vong 。 無vô 跡tích 可khả 滯trệ 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 故cố 云vân 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 以dĩ 前tiền 諸chư 相tướng 皆giai 是thị 虛hư 妄vọng 。 遍biến 計kế 執chấp 故cố 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 別biệt 有hữu 體thể 。 但đãn 於ư 諸chư 法pháp 遠viễn 離ly 前tiền 來lai 虛hư 妄vọng 遍biến 執chấp 。 即tức 是thị 圓viên 成thành 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 起khởi 信tín 云vân 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 名danh 真Chân 如Như 。 唯duy 識thức 亦diệc 云vân 。 此thử 諸chư 法pháp 勝thắng 義nghĩa 。 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 常thường 如như 其kỳ 性tánh 故cố 。 即tức 唯duy 識thức 實thật 性tánh 。 又hựu 云vân 。 圓viên 成thành 實thật 於ư 彼bỉ 常thường 遠viễn 離ly 前tiền 性tánh 。 下hạ 經kinh 廣quảng 辨biện 。 須tu 預dự 此thử 知tri 。 二nhị 結kết 責trách 滯trệ 情tình 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 於ư 中trung 措thố 心tâm 。 以dĩ 諸chư 世thế 間gian 。 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 而nhi 得đắc 分phân 別biệt 。 如như 以dĩ 手thủ 掌chưởng 。 撮toát 摩ma 虛hư 空không 。 秖kỳ 益ích 自tự 勞lao 。 虛hư 空không 云vân 何hà 。 隨tùy 汝nhữ 執chấp 捉tróc 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 等đẳng 皆giai 是thị 世thế 間gian 。 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 如như 何hà 以dĩ 此thử 於ư 真chân 覺giác 中trung 舉cử 心tâm 分phân 別biệt 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 汝nhữ 暫tạm 舉cử 心tâm 。 塵trần 勞lao 先tiên 起khởi 。 名danh 相tướng 手thủ 掌chưởng 摩ma 真chân 覺giác 空không 。 勞lao 黷# 自tự 為vi 。 一nhất 無vô 所sở 益ích 。 二nhị 引dẫn 經kinh 為vi 難nạn/nan 三tam 。 一nhất 伸thân 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 必tất 妙diệu 覺giác 性tánh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 常thường 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 。 宣tuyên 說thuyết 見kiến 性tánh 。 具cụ 四tứ 種chủng 緣duyên 。 所sở 謂vị 因nhân 空không 。 因nhân 明minh 因nhân 心tâm 因nhân 眼nhãn 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 此thử 依y 俗tục 諦đế 具cụ 緣duyên 能năng 見kiến 為vi 難nạn/nan 。 唯duy 識thức 說thuyết 九cửu 緣duyên 。 此thử 唯duy 出xuất 四tứ 。 約ước 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 。 減giảm 大đại 五ngũ 緣duyên 。 心tâm 即tức 分phân 別biệt 緣duyên 也dã 。 二nhị 正chánh 破phá 三tam 。 一nhất 總tổng 示thị 雙song 徵trưng 。 佛Phật 言ngôn 。 阿A 難Nan 。 我ngã 說thuyết 世thế 間gian 。 諸chư 因nhân 緣duyên 相tướng 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 說thuyết 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 非phi 諸chư 相tướng 。 今kim 以dĩ 世thế 諦đế 因nhân 緣duyên 為vi 難nạn/nan 。 如như 說thuyết 鏡kính 體thể 明minh 淨tịnh 以dĩ 像tượng 差sai 別biệt 為vi 難nạn/nan 。 於ư 理lý 如như 何hà 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 說thuyết 我ngã 能năng 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。 徵trưng 問vấn 世thế 諦đế 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 之chi 由do 。 二nhị 別biệt 答đáp 雙song 難nạn/nan 二nhị 。 一nhất 答đáp 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 人nhân 因nhân 於ư 。 日nhật 月nguyệt 燈đăng 光quang 。 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 名danh 之chi 為vi 見Kiến 。 若nhược 復phục 無vô 此thử 。 三tam 種chủng 光quang 明minh 。 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。 此thử 舉cử 由do 一nhất 明minh 緣duyên 。 以dĩ 答đáp 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 假giả 因nhân 託thác 緣duyên 方phương 始thỉ 名danh 見kiến 。 非phi 是thị 離ly 相tương/tướng 湛trạm 然nhiên 之chi 見kiến 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 緣duyên 見kiến 因nhân 明minh 。 暗ám 成thành 無vô 見kiến 。 不bất 明minh 自tự 發phát 。 則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。 永vĩnh 不bất 能năng 昏hôn 。 三tam 難nạn/nan 二nhị 。 一nhất 正chánh 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 。 若nhược 無vô 明minh 時thời 。 名danh 不bất 見kiến 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 必tất 見kiến 暗ám 。 此thử 但đãn 無vô 明minh 。 云vân 何hà 無vô 見kiến 。 若nhược 無vô 明minh 相tướng 名danh 不bất 見kiến 者giả 。 暗ám 時thời 無vô 明minh 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 實thật 見kiến 暗ám 。 只chỉ 可khả 說thuyết 無vô 明minh 相tướng 。 不bất 可khả 說thuyết 為vi 無vô 見kiến 也dã 。 二nhị 反phản 難nạn/nan 。 阿A 難Nan 。 若nhược 在tại 暗ám 時thời 。 不bất 見kiến 明minh 故cố 。 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 今kim 在tại 明minh 時thời 。 不bất 見kiến 暗ám 相tướng 。 還hoàn 名danh 不bất 見kiến 。 如như 是thị 二nhị 相tướng 。 俱câu 名danh 不bất 見kiến 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 言ngôn 。 雖tuy 然nhiên 見kiến 暗ám 只chỉ 名danh 不bất 見kiến 。 以dĩ 不bất 見kiến 明minh 故cố 。 此thử 牒điệp 計kế 也dã 。 次thứ 即tức 破phá 云vân 。 今kim 雖tuy 見kiến 明minh 。 亦diệc 合hợp 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 以dĩ 不bất 見kiến 暗ám 故cố 。 若nhược 立lập 見kiến 明minh 為vi 見kiến 。 見kiến 暗ám 亦diệc 合hợp 名danh 見kiến 。 若nhược 立lập 見kiến 暗ám 為vi 不bất 見kiến 。 見kiến 明minh 亦diệc 合hợp 名danh 不bất 見kiến 。 故cố 云vân 俱câu 名danh 不bất 見kiến 也dã 。 三tam 結kết 成thành 俱câu 見kiến 。 若nhược 復phục 二nhị 相tướng 。 自tự 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 於ư 中trung 暫tạm 無vô 。 如như 是thị 則tắc 知tri 。 二nhị 俱câu 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。 明minh 暗ám 自tự 有hữu 相tương/tướng 陵lăng 。 見kiến 性tánh 未vị 曾tằng 移di 動động 。 斯tư 則tắc 見kiến 相tương 見kiến 暗ám 。 俱câu 名danh 為vi 見kiến 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 暗ám 之chi 時thời 。 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 三tam 會hội 通thông 二nhị 。 一nhất 結kết 顯hiển 會hội 通thông 三tam 。 一nhất 會hội 前tiền 見kiến 性tánh 非phi 他tha 所sở 成thành 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 當đương 知tri 。 見kiến 明minh 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 明minh 。 見kiến 暗ám 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 暗ám 。 見kiến 空không 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 空không 。 見kiến 塞tắc 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 塞tắc 。 四tứ 義nghĩa 成thành 就tựu 時thời 。 明minh 等đẳng 四tứ 境cảnh 自tự 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 見kiến 性tánh 未vị 曾tằng 生sanh 滅diệt 。 雖tuy 見kiến 四tứ 境cảnh 。 而nhi 非phi 四tứ 境cảnh 成thành 就tựu 於ư 見kiến 。 譯dịch 人nhân 巧xảo 略lược 。 故cố 別biệt 列liệt 而nhi 總tổng 結kết 也dã 。 若nhược 欲dục 經kinh 文văn 當đương 句cú 中trung 具cụ 者giả 。 應ưng 云vân 。 見kiến 明minh 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 明minh 成thành 就tựu 。 乃nãi 至chí 見kiến 非phi 是thị 塞tắc 成thành 就tựu 。 此thử 之chi 四tứ 見kiến 古cổ 今kim 多đa 解giải 。 不bất 看khán 前tiền 文văn 及cập 此thử 非phi 字tự 。 但đãn 見kiến 成thành 就tựu 之chi 語ngữ 。 便tiện 別biệt 作tác 意ý 度độ 解giải 釋thích 。 文văn 無vô 連liên 貫quán 。 旨chỉ 非phi 起khởi 盡tận 。 孤cô 然nhiên 作tác 解giải 。 豈khởi 稱xưng 佛Phật 心tâm 。 然nhiên 此thử 經Kinh 意ý 。 明minh 真chân 見kiến 不bất 假giả 明minh 暗ám 等đẳng 緣duyên 。 而nhi 體thể 常thường 照chiếu 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 不bất 由do 前tiền 塵trần 。 所sở 起khởi 知tri 見kiến 。 明minh 不bất 循tuần 根căn 。 寄ký 根căn 明minh 發phát 。 則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。 永vĩnh 不bất 能năng 昏hôn 等đẳng 。 見kiến 性tánh 既ký 然nhiên 。 聞văn 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 聲thanh 無vô 既ký 無vô 滅diệt 。 聲thanh 有hữu 亦diệc 非phi 生sanh 。 生sanh 滅diệt 二nhị 圓viên 離ly 。 是thị 則tắc 常thường 真chân 實thật 。 豈khởi 得đắc 復phục 言ngôn 。 因nhân 空không 因nhân 明minh 因nhân 心tâm 因nhân 眼nhãn 耶da 。 二nhị 克khắc 爾nhĩ 見kiến 體thể 離ly 自tự 見kiến 相tương/tướng 。 汝nhữ 復phục 應ưng 知tri 。 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 前tiền 約ước 信tín 解giải 行hành 位vị 明minh 此thử 真chân 見kiến 。 不bất 逐trục 緣duyên 生sanh 。 不bất 因nhân 境cảnh 起khởi 。 仍nhưng 留lưu 真chân 見kiến 不bất 亡vong 自tự 相tương/tướng 。 今kim 此thử 所sở 明minh 。 約ước 見kiến 道đạo 已dĩ 去khứ 直trực 至chí 極cực 果quả 。 真chân 用dụng 顯hiển 發phát 。 照chiếu 真chân 體thể 時thời 。 體thể 之chi 與dữ 用dụng 俱câu 非phi 見kiến 相tương/tướng 。 若nhược 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 用dụng 下hạ 見kiến 為vi 體thể 。 用dụng 照chiếu 體thể 時thời 。 理lý 智trí 㳷vẫn 然nhiên 。 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 用dụng 相tương/tướng 亦diệc 亡vong 。 故cố 云vân 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 若nhược 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 體thể 下hạ 見kiến 為vi 用dụng 。 體thể 發phát 用dụng 時thời 。 無vô 法pháp 可khả 照chiếu 。 亦diệc 不bất 名danh 見kiến 。 若nhược 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 真chân 下hạ 見kiến 為vi 妄vọng 。 真chân 覺giác 妄vọng 時thời 。 無vô 妄vọng 可khả 得đắc 。 亦diệc 不bất 名danh 見kiến 。 唯duy 一Nhất 法Pháp 界Giới 無vô 二nhị 相tướng 故cố 。 斯tư 則tắc 由do 無vô 相tướng 境cảnh 發phát 無vô 緣duyên 智trí 。 以dĩ 無vô 緣duyên 智trí 緣duyên 無vô 相tướng 境cảnh 。 境cảnh 智trí 冥minh 合hợp 。 如như 水thủy 投đầu 水thủy 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 說thuyết 名danh 為vi 見kiến 。 唯duy 識thức 云vân 。 若nhược 時thời 於ư 所sở 緣duyên 。 智trí 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 爾nhĩ 時thời 住trụ 唯duy 識thức 。 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 真chân 見kiến 自tự 體thể 尚thượng 離ly 見kiến 相tương/tướng 。 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 豈khởi 令linh 見kiến 用dụng 照chiếu 所sở 及cập 乎hồ 。 又hựu 見kiến 體thể 尚thượng 無vô 體thể 。 豈khởi 及cập 有hữu 見kiến 用dụng 。 又hựu 所sở 覺giác 之chi 妄vọng 。 尚thượng 無vô 有hữu 體thể 。 能năng 覺giác 之chi 見kiến 豈khởi 能năng 及cập 乎hồ 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 及cập 和hòa 合hợp 相tướng 。 此thử 則tắc 結kết 責trách 。 以dĩ 世thế 間gian 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 分phân 別biệt 真chân 見kiến 也dã 。 或hoặc 可khả 從tùng 見kiến 猶do 離ly 見kiến 下hạ 。 名danh 結kết 真chân 離ly 妄vọng 。 意ý 云vân 。 真chân 見kiến 自tự 體thể 。 離ly 自tự 見kiến 相tương/tướng 。 尚thượng 不bất 可khả 以dĩ 見kiến 之chi 名danh 字tự 。 之chi 所sở 能năng 及cập 。 云vân 何hà 更cánh 說thuyết 屬thuộc 乎hồ 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 等đẳng 耶da 。 三tam 責trách 小tiểu 無vô 識thức 勸khuyến 進tấn 大đại 途đồ 。 汝nhữ 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 。 狹hiệp 劣liệt 無vô 識thức 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 清thanh 淨tịnh 實thật 相tướng 。 吾ngô 今kim 誨hối 汝nhữ 。 當đương 善thiện 思tư 惟duy 。 無vô 得đắc 疲bì 怠đãi 。 妙diệu 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 實thật 相tướng 無vô 相tướng 。 即tức 見kiến 無vô 見kiến 。 識thức 劣liệt 智trí 昧muội 。 無vô 法pháp 空không 慧tuệ 。 如như 何hà 通thông 達đạt 。 故cố 勸khuyến 善thiện 思tư 不bất 怠đãi 。 大đại 行hành 可khả 庶thứ 幾kỷ 矣hĩ 。 二nhị 酬thù 請thỉnh 廣quảng 釋thích 三tam 。 一nhất 承thừa 前tiền 置trí 請thỉnh 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 宣tuyên 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 及cập 與dữ 自tự 然nhiên 。 指chỉ 已dĩ 聞văn 也dã 。 已dĩ 知tri 真chân 見kiến 。 非phi 是thị 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 相tương/tướng 。 諸chư 和hòa 合hợp 相tướng 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 心tâm 猶do 未vị 開khai 。 述thuật 未vị 悟ngộ 也dã 。 心tâm 中trung 猶do 疑nghi 此thử 見kiến 和hòa 合hợp 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 未vị 得đắc 開khai 解giải 。 是thị 一nhất 迷mê 悶muộn 。 而nhi 今kim 更cánh 聞văn 。 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 重trùng 增tăng 迷mê 悶muộn 。 和hòa 合hợp 等đẳng 義nghĩa 。 尚thượng 未vị 明minh 白bạch 。 何hà 堪kham 更cánh 聞văn 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 斯tư 則tắc 醉túy 更cánh 洪hồng 飲ẩm 。 孰thục 能năng 醒tỉnh 悟ngộ 。 故cố 云vân 重trùng 增tăng 迷mê 悶muộn 。 伏phục 願nguyện 弘hoằng 慈từ 。 施thí 大đại 惠huệ 目mục 。 開khai 示thị 我ngã 等đẳng 。 覺giác 心tâm 明minh 淨tịnh 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 悲bi 淚lệ 頂đảnh 禮lễ 。 承thừa 受thọ 聖thánh 旨chỉ 。 求cầu 法Pháp 空không 智trí 。 名danh 施thí 大đại 惠huệ 目mục 。 見kiến 實thật 相tướng 理lý 。 名danh 覺giác 心tâm 明minh 淨tịnh 。 此thử 明minh 真chân 見kiến 離ly 緣duyên 絕tuyệt 相tương/tướng 言ngôn 思tư 不bất 及cập 。 非phi 二nhị 乘thừa 境cảnh 界giới 。 故cố 增tăng 迷mê 悶muộn 。 不bất 承thừa 決quyết 擇trạch 孰thục 能năng 通thông 曉hiểu 。 故cố 垂thùy 淚lệ 禮lễ 請thỉnh 也dã 。 二nhị 總tổng 告cáo 許hứa 宣tuyên 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 憐lân 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 將tương 欲dục 敷phu 演diễn 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 諸chư 三tam 摩ma 提đề 。 妙diệu 修tu 行hành 路lộ 。 陀đà 羅la 尼ni 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 然nhiên 有hữu 一nhất 字tự 多đa 字tự 無vô 字tự 之chi 異dị 。 若nhược 指chỉ 下hạ 文văn 神thần 咒chú 。 即tức 多đa 字tự 也dã 。 若nhược 顯hiển 實thật 相tướng 妙diệu 理lý 。 即tức 無vô 字tự 也dã 。 今kim 此thử 所sở 明minh 真chân 覺giác 妙diệu 心tâm 。 是thị 諸chư 三tam 昧muội 妙diệu 修tu 行hành 門môn 之chi 基cơ 址# 。 故cố 若nhược 不bất 通thông 達đạt 。 而nhi 修tu 行hành 者giả 。 皆giai 為vi 邪tà 僻tích 。 故cố 指chỉ 此thử 法pháp 為vi 通thông 衢cù 耳nhĩ 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 雖tuy 強cường 記ký 。 但đãn 益ích 多đa 聞văn 。 於ư 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 微vi 密mật 觀quán 照chiếu 。 心tâm 猶do 未vị 了liễu 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 亦diệc 令linh 將tương 來lai 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 獲hoạch 菩Bồ 提Đề 果Quả 。 此thử 之chi 妙diệu 心tâm 。 若nhược 欲dục 眾chúng 生sanh 。 生sanh 信tín 解giải 者giả 。 故cố 可khả 詮thuyên 辯biện 。 種chủng 種chủng 開khai 示thị 。 若nhược 欲dục 明minh 證chứng 親thân 顯hiển 此thử 境cảnh 。 應ưng 以dĩ 微vi 密mật 觀quán 照chiếu 。 奢Xa 摩Ma 他Tha 中trung 。 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 方phương 為vi 親thân 證chứng 。 故cố 起khởi 信tín 中trung 說thuyết 。 離ly 言ngôn 真Chân 如Như 是thị 觀quán 智trí 境cảnh 。 依y 言ngôn 真Chân 如Như 是thị 生sanh 信tín 境cảnh 。 今kim 斥xích 多đa 聞văn 強cường/cưỡng 記ký 不bất 修tu 理lý 觀quán 。 故cố 於ư 此thử 境cảnh 。 心tâm 猶do 未vị 了liễu 。 故cố 般Bát 若Nhã 云vân 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 得đắc 。 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 三tam 舉cử 事sự 開khai 曉hiểu 三tam 。 一nhất 雙song 標tiêu 二nhị 見kiến 。 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 輪luân 迴hồi 世thế 間gian 。 由do 二nhị 顛điên 倒đảo 。 分phân 別biệt 見kiến 妄vọng 。 當đương 處xứ 發phát 生sanh 。 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。 云vân 何hà 二nhị 見kiến 。 一nhất 者giả 眾chúng 生sanh 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 二nhị 者giả 眾chúng 生sanh 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 一nhất 念niệm 心tâm 動động 。 名danh 為vi 分phân 別biệt 。 動động 故cố 有hữu 見kiến 。 俱câu 無vô 實thật 體thể 。 故cố 云vân 見kiến 妄vọng 。 此thử 一nhất 念niệm 動động 。 無vô 別biệt 所sở 依y 。 只chỉ 迷mê 一nhất 真chân 忽hốt 然nhiên 而nhi 起khởi 。 故cố 名danh 當đương 處xứ 發phát 生sanh 。 此thử 即tức 無vô 明minh 無vô 始thỉ 義nghĩa 也dã 。 起khởi 信tín 云vân 。 以dĩ 不bất 達đạt 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 忽hốt 然nhiên 念niệm 起khởi 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 即tức 此thử 無vô 明minh 動động 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 業nghiệp 。 動động 即tức 有hữu 苦khổ 。 果quả 不bất 離ly 因nhân 。 故cố 云vân 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。 此thử 顯hiển 無vô 始thỉ 根căn 本bổn 無vô 明minh 亦diệc 名danh 為vi 業nghiệp 亦diệc 名danh 見kiến 妄vọng 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 汝nhữ 見kiến 虛hư 空không 。 遍biến 十thập 方phương 界giới 。 空không 見kiến 不bất 分phân 。 有hữu 空không 無vô 體thể 。 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 也dã 。 妄vọng 見kiến 是thị 一nhất 。 約ước 人nhân 分phần/phân 二nhị 。 故cố 有hữu 同đồng 別biệt 之chi 名danh 。 眾chúng 生sanh 望vọng 佛Phật 。 見kiến 無vô 見kiến 殊thù 。 又hựu 眾chúng 生sanh 妄vọng 識thức 。 緣duyên 境cảnh 有hữu 異dị 。 故cố 名danh 別biệt 業nghiệp 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 見kiến 我ngã 及cập 汝nhữ 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 皆giai 即tức 見kiến 眚sảnh 。 性tánh 非phi 眚sảnh 者giả 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 起khởi 信tín 云vân 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 未vị 離ly 業nghiệp 識thức 。 則tắc 皆giai 有hữu 見kiến 。 無vô 見kiến 即tức 真chân 。 有hữu 見kiến 皆giai 妄vọng 。 故cố 云vân 妄vọng 見kiến 。 此thử 之chi 妄vọng 見kiến 。 約ước 眾chúng 生sanh 界giới 。 彼bỉ 彼bỉ 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 同đồng 分phần/phân 。 是thị 知tri 。 妄vọng 見kiến 是thị 一nhất 。 約ước 人nhân 名danh 異dị 。 故cố 不bất 可khả 將tương 常thường 途đồ 二nhị 業nghiệp 而nhi 得đắc 相tương/tướng 配phối 。 恐khủng 失thất 經kinh 旨chỉ 。 下hạ 文văn 即tức 云vân 。 一nhất 病bệnh 目mục 人nhân 。 同đồng 彼bỉ 一nhất 國quốc 。 彼bỉ 見kiến 圓viên 影ảnh 。 眚sảnh 妄vọng 所sở 生sanh 。 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 所sở 現hiện 不bất 祥tường 同đồng 見kiến 業nghiệp 中trung 。 瘴chướng 惡ác 所sở 起khởi 。 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 妄vọng 所sở 生sanh 。 問vấn 阿A 難Nan 此thử 疑nghi 。 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 故cố 請thỉnh 開khai 示thị 。 如Như 來Lai 何hà 故cố 。 不bất 便tiện 直trực 答đáp 。 而nhi 卻khước 廣quảng 明minh 二nhị 種chủng 妄vọng 見kiến 耶da 。 答đáp 若nhược 不bất 廣quảng 示thị 妄vọng 見kiến 有hữu 見kiến 。 不bất 能năng 顯hiển 於ư 真chân 見kiến 無vô 見kiến 。 若nhược 據cứ 阿A 難Nan 所sở 疑nghi 。 既ký 名danh 真chân 見kiến 。 合hợp 須tu 有hữu 見kiến 。 如như 何hà 卻khước 云vân 。 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 若nhược 見kiến 無vô 見kiến 。 應ưng 不bất 名danh 為vi 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 而nhi 不bất 知tri 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 故cố 名danh 真chân 見kiến 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 故cố 非phi 是thị 見kiến 。 故cố 佛Phật 廣quảng 約ước 。 一nhất 人nhân 多đa 人nhân 。 對đối 辯biện 真chân 妄vọng 見kiến 無vô 見kiến 異dị 。 應ưng 知tri 。 未vị 離ly 無vô 明minh 眚sảnh 病bệnh 。 俱câu 名danh 有hữu 見kiến 。 眚sảnh 病bệnh 若nhược 亡vong 。 彼bỉ 見kiến 精tinh 真chân 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 如như 下hạ 細tế 辯biện 。 二nhị 雙song 釋thích 能năng 喻dụ 二nhị 。 一nhất 別biệt 業nghiệp 三tam 。 一nhất 別biệt 徵trưng 略lược 示thị 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 阿A 難Nan 。 如như 世thế 間gian 人nhân 。 目mục 有hữu 赤xích 眚sảnh 。 夜dạ 見kiến 燈đăng 光quang 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 。 五ngũ 色sắc 重trùng 疊điệp 。 目mục 喻dụ 真chân 見kiến 。 眚sảnh 喻dụ 業nghiệp 相tương/tướng 。 眚sảnh 因nhân 熱nhiệt 氣khí 逼bức 成thành 。 業nghiệp 因nhân 無vô 明minh 所sở 動động 。 燈đăng 喻dụ 法pháp 性tánh 。 夜dạ 見kiến 喻dụ 妄vọng 見kiến 。 圓viên 影ảnh 喻dụ 五ngũ 蘊uẩn 。 斯tư 則tắc 由do 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 說thuyết 名danh 為vi 業nghiệp 。 以dĩ 依y 動động 故cố 能năng 見kiến 。 依y 能năng 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 以dĩ 有hữu 境cảnh 界giới 緣duyên 故cố 起khởi 心tâm 分phân 別biệt 等đẳng 。 二nhị 廣quảng 破phá 即tức 離ly 二nhị 。 一nhất 別biệt 破phá 二nhị 。 一nhất 破phá 即tức 燈đăng 即tức 見kiến 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 此thử 夜dạ 燈đăng 明minh 。 所sở 現hiện 圓viên 光quang 。 為vi 是thị 燈đăng 色sắc 。 為vi 當đương 見kiến 色sắc 。 阿A 難Nan 。 此thử 若nhược 燈đăng 色sắc 。 則tắc 非phi 眚sảnh 人nhân 。 何hà 不bất 同đồng 見kiến 。 而nhi 此thử 圓viên 影ảnh 。 唯duy 眚sảnh 之chi 觀quan 。 若nhược 此thử 圓viên 影ảnh 。 是thị 燈đăng 上thượng 現hiện 。 無vô 眚sảnh 之chi 人nhân 應ưng 合hợp 俱câu 見kiến 。 何hà 以dĩ 獨độc 有hữu 眚sảnh 人nhân 自tự 觀quán 。 餘dư 無vô 見kiến 者giả 。 若nhược 是thị 見kiến 色sắc 。 見kiến 已dĩ 成thành 色sắc 。 則tắc 彼bỉ 眚sảnh 人nhân 。 見kiến 圓viên 影ảnh 者giả 。 名danh 為vi 何hà 等đẳng 。 影ảnh 若nhược 從tùng 彼bỉ 眚sảnh 者giả 見kiến 發phát 。 其kỳ 見kiến 爾nhĩ 時thời 已dĩ 成thành 於ư 影ảnh 。 不bất 合hợp 名danh 見kiến 。 見kiến 圓viên 影ảnh 者giả 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 色sắc 即tức 影ảnh 也dã 。 二nhị 破phá 離ly 燈đăng 離ly 見kiến 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 若nhược 此thử 圓viên 影ảnh 。 離ly 燈đăng 別biệt 有hữu 。 則tắc 合hợp 旁bàng 觀quán 屏bính 帳trướng 几kỉ 筵diên 。 有hữu 圓viên 影ảnh 出xuất 。 離ly 見kiến 別biệt 有hữu 。 應ưng 非phi 眼nhãn 矚chú 。 云vân 何hà 眚sảnh 人nhân 。 目mục 見kiến 圓viên 影ảnh 。 若nhược 離ly 燈đăng 外ngoại 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 。 旁bàng 見kiến 餘dư 物vật 何hà 無vô 影ảnh 出xuất 。 色sắc 若nhược 離ly 見kiến 別biệt 有hữu 體thể 者giả 。 不bất 合hợp 眚sảnh 眼nhãn 見kiến 於ư 圓viên 影ảnh 。 几kỉ 案án 屬thuộc 。 筵diên 席tịch 也dã 。 二nhị 總tổng 結kết 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 實thật 在tại 燈đăng 。 見kiến 病bệnh 為vi 影ảnh 。 影ảnh 見kiến 俱câu 眚sảnh 。 色sắc 燈đăng 光quang 也dã 。 燈đăng 實thật 有hữu 光quang 。 不bất 曾tằng 有hữu 影ảnh 。 今kim 見kiến 影ảnh 者giả 乃nãi 是thị 眚sảnh 病bệnh 。 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 以dĩ 此thử 而nhi 推thôi 。 所sở 見kiến 之chi 影ảnh 能năng 見kiến 之chi 見kiến 俱câu 為vi 眚sảnh 病bệnh 。 見kiến 眚sảnh 非phi 病bệnh 。 終chung 不bất 應ưng 言ngôn 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 於ư 是thị 中trung 有hữu 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 見kiến 無vô 眚sảnh 病bệnh 之chi 人nhân 。 自tự 然nhiên 無vô 影ảnh 可khả 緣duyên 。 說thuyết 誰thùy 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 亦diệc 可khả 見kiến 是thị 了liễu 知tri 義nghĩa 。 了liễu 知tri 五ngũ 影ảnh 是thị 眚sảnh 所sở 成thành 。 則tắc 無vô 執chấp 影ảnh 之chi 病bệnh 。 終chung 不bất 說thuyết 影ảnh 有hữu 生sanh 處xứ 也dã 。 下hạ 文văn 云vân 。 然nhiên 見kiến 眚sảnh 者giả 。 終chung 無vô 見kiến 咎cữu 。 三tam 重trùng 以dĩ 喻dụ 顯hiển 二nhị 。 一nhất 喻dụ 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 體thể 非phi 影ảnh 。 何hà 以dĩ 故cố 。 第đệ 二nhị 之chi 觀quan 。 捏niết 所sở 成thành 故cố 。 非phi 是thị 真chân 月nguyệt 之chi 體thể 。 又hựu 非phi 水thủy 中trung 之chi 影ảnh 。 但đãn 是thị 捺nại 目mục 根căn 識thức 參tham 差sai 。 故cố 見kiến 二nhị 相tương/tướng 。 其kỳ 實thật 無vô 體thể 。 如như 彼bỉ 圓viên 影ảnh 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 無vô 體thể 可khả 得đắc 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 此thử 捏niết 根căn 元nguyên 。 是thị 形hình 非phi 形hình 。 離ly 見kiến 非phi 見kiến 。 捏niết 猶do 月nguyệt 也dã 。 非phi 形hình 見kiến 也dã 。 非phi 見kiến 形hình 也dã 。 智trí 人nhân 不bất 言ngôn 此thử 月nguyệt 生sanh 處xứ 是thị 形hình 是thị 見kiến 離ly 形hình 離ly 見kiến 。 譯dịch 人nhân 用dụng 巧xảo 。 變biến 其kỳ 文văn 耳nhĩ 。 二nhị 合hợp 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 今kim 欲dục 名danh 誰thùy 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 以dĩ 喻dụ 顯hiển 喻dụ 合hợp 前tiền 可khả 見kiến 。 二nhị 同đồng 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 通thông 列liệt 外ngoại 報báo 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 阿A 難Nan 。 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 除trừ 大đại 海hải 水thủy 。 中trung 間gian 平bình 陸lục 。 有hữu 三tam 千thiên 洲châu 。 正chánh 中trung 大đại 洲châu 。 東đông 西tây 括quát 量lượng 。 大đại 國quốc 凡phàm 有hữu 。 二nhị 千thiên 三tam 百bách 。 其kỳ 餘dư 小tiểu 洲châu 。 在tại 諸chư 海hải 中trung 。 其kỳ 間gian 或hoặc 有hữu 。 三tam 兩lưỡng 百bách 國quốc 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 二nhị 。 至chí 于vu 三tam 十thập 四tứ 十thập 五ngũ 十thập 。 水thủy 中trung 可khả 居cư 曰viết 洲châu 。 三tam 千thiên 總tổng 號hiệu 。 閻Diêm 浮Phù 中trung 而nhi 復phục 大đại 者giả 是thị 此thử 五ngũ 天thiên 也dã 。 括quát 結kết 。 量lượng 數số 也dã 。 國quốc 域vực 也dã 。 有hữu 限hạn 域vực 也dã 。 二nhị 別biệt 示thị 業nghiệp 緣duyên 。 阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 此thử 中trung 。 有hữu 一nhất 小tiểu 洲châu 。 秖kỳ 有hữu 兩lưỡng 國quốc 。 唯duy 一nhất 國quốc 人nhân 。 同đồng 感cảm 惡ác 緣duyên 。 則tắc 彼bỉ 小tiểu 洲châu 。 當đương 土thổ 眾chúng 生sanh 。 覩đổ 諸chư 一nhất 切thiết 不bất 祥tường 境cảnh 界giới 。 或hoặc 見kiến 二nhị 日nhật 。 或hoặc 見kiến 兩lưỡng 月nguyệt 。 其kỳ 中trung 乃nãi 至chí 暈vựng 適thích 。 兩lưỡng 國quốc 二nhị 土thổ 也dã 。 眾chúng 生sanh 穢uế 土thổ 以dĩ 有hữu 漏lậu 識thức 為vi 體thể 。 煩phiền 惱não 造tạo 業nghiệp 所sở 共cộng 感cảm 故cố 。 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 為vi 體thể 。 真Chân 如Như 淨tịnh 用dụng 之chi 所sở 現hiện 故cố 。 暈vựng 適thích 謂vị 日nhật 月nguyệt 之chi 暈vựng 。 適thích 近cận 也dã 。 近cận 日nhật 月nguyệt 也dã 。 珮bội 玦quyết 。 玉ngọc 器khí 也dã 。 妖yêu 氣khí 近cận 日nhật 月nguyệt 。 如như 珮bội 玦quyết 之chi 形hình 。 人nhân 之chi 所sở 佩bội 或hoặc 環hoàn 或hoặc 琨# 或hoặc 玦quyết 。 今kim 氣khí 如như 之chi 也dã 。 彗tuệ 孛bột 飛phi 流lưu 。 此thử 皆giai 妖yêu 星tinh 。 其kỳ 光quang 似tự 箒trửu 。 孛bột 孛bột 然nhiên 起khởi 。 絕tuyệt 跡tích 而nhi 去khứ 曰viết 飛phi 。 光quang 跡tích 相tương 連liên 曰viết 流lưu 。 負phụ 耳nhĩ 虹hồng 蜺nghê 。 氣khí 負phụ 日nhật 邊biên 。 如như 耳nhĩ 之chi 有hữu 珥nhị 也dã 。 雄hùng 曰viết 虹hồng 。 雌thư 曰viết 蜺nghê 。 即tức 陰âm 陽dương 之chi 精tinh 也dã 。 種chủng 種chủng 惡ác 相tướng 。 但đãn 此thử 國quốc 見kiến 。 彼bỉ 國quốc 眾chúng 生sanh 。 本bổn 所sở 不bất 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 聞văn 。 所sở 現hiện 不bất 一nhất 。 故cố 云vân 種chủng 種chủng 。 皆giai 是thị 災tai 惡ác 所sở 表biểu 前tiền 相tương/tướng 。 凡phàm 夫phu 五ngũ 濁trược 同đồng 業nghiệp 共cộng 感cảm 。 如như 惡ác 相tướng 國quốc 。 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 唯duy 一nhất 清thanh 淨tịnh 。 如như 不bất 見kiến 國quốc 。 三tam 雙song 例lệ 所sở 喻dụ 二nhị 。 一nhất 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 為vì 汝nhữ 。 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 進tiến 退thoái 合hợp 明minh 。 進tiến 例lệ 於ư 法pháp 。 退thoái 例lệ 於ư 喻dụ 。 互hỗ 相tương 合hợp 顯hiển 。 以dĩ 明minh 見kiến 與dữ 無vô 見kiến 也dã 。 二nhị 別biệt 例lệ 二nhị 。 一nhất 例lệ 合hợp 別biệt 業nghiệp 二nhị 。 一nhất 舉cử 喻dụ 例lệ 法pháp 二nhị 。 一nhất 能năng 喻dụ 燈đăng 眚sảnh 二nhị 。 一nhất 示thị 妄vọng 。 阿A 難Nan 。 如như 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 矚chú 燈đăng 光quang 中trung 。 所sở 現hiện 圓viên 影ảnh 。 雖tuy 現hiện 似tự 境cảnh 。 終chung 彼bỉ 見kiến 者giả 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 眚sảnh 即tức 見kiến 勞lao 。 非phi 色sắc 所sở 造tạo 。 妄vọng 心tâm 變biến 起khởi 。 似tự 有hữu 不bất 真chân 。 眚sảnh 病bệnh 所sở 生sanh 。 故cố 非phi 色sắc 造tạo 。 二nhị 顯hiển 真chân 。 然nhiên 見kiến 眚sảnh 者giả 。 終chung 無vô 見kiến 咎cữu 。 若nhược 知tri 五ngũ 影ảnh 因nhân 眚sảnh 故cố 見kiến 。 終chung 不bất 執chấp 影ảnh 是thị 實thật 有hữu 體thể 。 既ký 無vô 所sở 見kiến 。 能năng 見kiến 何hà 立lập 。 故cố 無vô 見kiến 咎cữu 。 此thử 約ước 喻dụ 釋thích 見kiến 無vô 見kiến 也dã 。 二nhị 所sở 喻dụ 心tâm 境cảnh 二nhị 。 一nhất 示thị 妄vọng 。 例lệ 汝nhữ 今kim 日nhật 。 以dĩ 目mục 觀quan 見kiến 。 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 病bệnh 所sở 成thành 。 國quốc 土độ 眾chúng 生sanh 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 皆giai 是thị 妄vọng 念niệm 。 分phân 別biệt 故cố 有hữu 。 若nhược 離ly 於ư 念niệm 。 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 眾chúng 生sanh 妄vọng 分phân 別biệt 有hữu 佛Phật 有hữu 世thế 界giới 。 若nhược 了liễu 真chân 法pháp 性tánh 。 無vô 佛Phật 無vô 世thế 界giới 。 二nhị 顯hiển 真chân 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 。 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 見kiến 之chi 與dữ 境cảnh 皆giai 如như 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 云vân 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 故cố 云vân 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 二nhị 重trọng/trùng 釋thích 結kết 酬thù 二nhị 。 一nhất 寄ký 喻dụ 重trọng/trùng 釋thích 。 見kiến 所sở 緣duyên 眚sảnh 。 覺giác 見kiến 即tức 眚sảnh 。 覺giác 猶do 見kiến 也dã 。 若nhược 見kiến 實thật 有hữu 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 及cập 能năng 緣duyên 見kiến 皆giai 是thị 眚sảnh 病bệnh 。 以dĩ 能năng 所sở 緣duyên 如như 空không 華hoa 故cố 。 或hoặc 可khả 見kiến 與dữ 所sở 緣duyên 已dĩ 俱câu 是thị 眚sảnh 。 若nhược 起khởi 覺giác 智trí 覺giác 此thử 二nhị 空không 。 此thử 能năng 覺giác 者giả 亦diệc 是thị 眚sảnh 也dã 。 圓viên 覺giác 亦diệc 云vân 。 依y 幻huyễn 說thuyết 覺giác 。 亦diệc 名danh 為vi 幻huyễn 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 此thử 顯hiển 真chân 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 虛hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 故cố 非phi 眚sảnh 也dã 。 言ngôn 覺giác 緣duyên 者giả 。 覺giác 之chi 緣duyên 由do 行hành 相tương/tướng 也dã 。 如như 前tiền 文văn 云vân 。 誠thành 如như 法Pháp 王vương 所sở 說thuyết 。 覺giác 緣duyên 遍biến 十thập 方phương 界giới 等đẳng 。 覺giác 所sở 覺giác 眚sảnh 。 覺giác 非phi 眚sảnh 中trung 。 此thử 雙song 結kết 真chân 妄vọng 也dã 。 若nhược 起khởi 能năng 覺giác 。 覺giác 於ư 所sở 覺giác 俱câu 是thị 眚sảnh 病bệnh 。 真chân 覺giác 之chi 體thể 非phi 能năng 所sở 中trung 。 故cố 云vân 覺giác 非phi 眚sảnh 中trung 。 此thử 實thật 見kiến 見kiến 。 云vân 何hà 復phục 名danh 。 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 此thử 無vô 能năng 所sở 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 名danh 為vi 見kiến 見kiến 。 以dĩ 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 故cố 。 於ư 此thử 豈khởi 名danh 見kiến 聞văn 知tri 等đẳng 。 然nhiên 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 自tự 無vô 始thỉ 來lai 。 由do 見kiến 聞văn 知tri 以dĩ 為vi 病bệnh 本bổn 。 分phần/phân 能năng 立lập 所sở 。 顛điên 倒đảo 從tùng 生sanh 。 今kim 聞văn 非phi 見kiến 。 碩# 乖quai 先tiên 志chí 。 於ư 是thị 迷mê 悶muộn 。 由do 此thử 廣quảng 示thị 妄vọng 故cố 有hữu 見kiến 真chân 元nguyên 無vô 見kiến 。 是thị 故cố 指chỉ 云vân 。 此thử 實thật 見kiến 見kiến 。 云vân 何hà 可khả 立lập 。 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 圓viên 覺giác 經kinh 中trung 。 無vô 知tri 覺giác 明minh 。 正chánh 同đồng 此thử 也dã 。 二nhị 寄ký 喻dụ 結kết 詶thù 。 是thị 故cố 汝nhữ 今kim 。 見kiến 我ngã 及cập 汝nhữ 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 皆giai 即tức 見kiến 眚sảnh 。 非phi 見kiến 眚sảnh 者giả 。 彼bỉ 見kiến 真chân 精tinh 。 性tánh 非phi 眚sảnh 者giả 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 分phân 別biệt 彼bỉ 此thử 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 。 皆giai 屬thuộc 見kiến 妄vọng 。 無vô 見kiến 妄vọng 者giả 說thuyết 名danh 真chân 精tinh 。 故cố 此thử 真chân 精tinh 無vô 境cảnh 可khả 見kiến 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 如như 前tiền 觀quán 燈đăng 有hữu 圓viên 影ảnh 者giả 皆giai 屬thuộc 於ư 眚sảnh 。 見kiến 若nhược 無vô 眚sảnh 。 說thuyết 名danh 淨tịnh 眼nhãn 。 此thử 真chân 淨tịnh 眼nhãn 無vô 影ảnh 可khả 見kiến 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 此thử 則tắc 結kết 詶thù 前tiền 問vấn 見kiến 非phi 是thị 見kiến 也dã 。 二nhị 例lệ 合hợp 同đồng 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 舉cử 喻dụ 例lệ 法pháp 二nhị 。 一nhất 能năng 喻dụ 一nhất 多đa 理lý 齊tề 。 阿A 難Nan 。 若nhược 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 例lệ 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 別biệt 業nghiệp 一nhất 人nhân 。 一nhất 病bệnh 目mục 人nhân 。 同đồng 彼bỉ 一nhất 國quốc 。 彼bỉ 見kiến 圓viên 影ảnh 。 眚sảnh 妄vọng 所sở 生sanh 。 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 所sở 現hiện 不bất 祥tường 同đồng 見kiến 業nghiệp 中trung 。 瘴chướng 惡ác 所sở 起khởi 。 一nhất 人nhân 所sở 見kiến 與dữ 多đa 人nhân 同đồng 。 由do 眚sảnh 病bệnh 故cố 見kiến 圓viên 影ảnh 出xuất 。 由do 瘴chướng 惡ác 故cố 感cảm 災tai 祥tường 起khởi 。 瘴chướng 即tức 病bệnh 也dã 。 將tương 有hữu 惡ác 病bệnh 預dự 見kiến 此thử 事sự 。 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 妄vọng 見kiến 所sở 生sanh 。 約ước 法pháp 雙song 結kết 。 汝nhữ 及cập 眾chúng 生sanh 。 一nhất 多đa 雖tuy 殊thù 。 分phân 別biệt 世thế 間gian 。 業nghiệp 果quả 眾chúng 生sanh 。 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 斯tư 則tắc 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 無vô 明minh 分phân 別biệt 見kiến 妄vọng 。 反phản 顯hiển 真chân 心tâm 本bổn 非phi 見kiến 也dã 。 二nhị 所sở 喻dụ 心tâm 境cảnh 俱câu 妄vọng 。 例lệ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 三tam 千thiên 洲châu 中trung 。 兼kiêm 四tứ 大đại 海hải 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 并tinh 洎kịp 十thập 方phương 。 諸chư 有hữu 漏lậu 國quốc 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 是thị 覺giác 明minh 。 無vô 漏lậu 妙diệu 心tâm 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 虛hư 妄vọng 病bệnh 緣duyên 。 和hòa 合hợp 妄vọng 生sanh 。 和hòa 合hợp 妄vọng 死tử 。 從tùng 一nhất 眾chúng 生sanh 。 至chí 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 少thiểu 及cập 多đa 。 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 皆giai 由do 不bất 了liễu 。 一nhất 法Pháp 界Giới 相tướng 。 於ư 無vô 漏lậu 心tâm 忽hốt 起khởi 見kiến 妄vọng 。 而nhi 分phần/phân 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 以dĩ 為vi 虛hư 妄vọng 病bệnh 緣duyên 。 遂toại 見kiến 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 境cảnh 界giới 。 生sanh 之chi 與dữ 死tử 俱câu 不bất 離ly 妄vọng 。 故cố 云vân 和hòa 合hợp 。 和hòa 合hợp 者giả 不bất 相tương 離ly 義nghĩa 也dã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 見kiến 聞văn 如như 幻huyễn 翳ế 。 三tam 界giới 若nhược 空không 華hoa 。 起khởi 信tín 亦diệc 云vân 。 三tam 界giới 虛hư 偽ngụy 。 唯duy 心tâm 所sở 作tác 。 離ly 心tâm 則tắc 無vô 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。 二nhị 息tức 妄vọng 歸quy 真chân 。 若nhược 能năng 遠viễn 離ly 。 諸chư 和hòa 合hợp 緣duyên 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 復phục 滅diệt 除trừ 。 諸chư 生sanh 死tử 因nhân 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。 三tam 相tương 應ứng 染nhiễm 名danh 為vi 和hòa 合hợp 。 三tam 不bất 相tương 應ứng 名danh 不bất 和hòa 合hợp 。 此thử 是thị 麁thô 細tế 妄vọng 念niệm 。 起khởi 信tín 名danh 為vi 染nhiễm 心tâm 。 是thị 生sanh 死tử 本bổn 。 輪luân 迴hồi 之chi 因nhân 。 若nhược 能năng 遠viễn 離ly 。 即tức 滅diệt 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 於ư 斯tư 成thành 就tựu 。 故cố 云vân 圓viên 滿mãn 。 即tức 同đồng 起khởi 信tín 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 故cố 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 心tâm 即tức 常thường 住trụ 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 四tứ 破phá 和hòa 合hợp 非phi 合hợp 疑nghi 二nhị 。 一nhất 牒điệp 前tiền 未vị 曉hiểu 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 雖tuy 先tiên 悟ngộ 。 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 性tánh 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 而nhi 猶do 未vị 明minh 。 如như 是thị 覺giác 元nguyên 。 非phi 和hòa 合hợp 生sanh 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 前tiền 文văn 敘tự 云vân 。 諸chư 和hòa 合hợp 相tướng 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 心tâm 猶do 未vị 開khai 。 故cố 今kim 牒điệp 也dã 。 然nhiên 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 。 和hòa 合hợp 。 非phi 和hòa 合hợp 。 義nghĩa 雖tuy 無vô 別biệt 。 詮thuyên 言ngôn 有hữu 殊thù 。 故cố 隨tùy 其kỳ 門môn 一nhất 一nhất 遍biến 破phá 。 以dĩ 世thế 間gian 人nhân 。 說thuyết 能năng 證chứng 智trí 。 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 假giả 因nhân 仗trượng 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 其kỳ 所sở 證chứng 理lý 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 但đãn 了liễu 因nhân 所sở 了liễu 。 一nhất 向hướng 偏thiên 執chấp 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 二nhị 性tánh 全toàn 別biệt 。 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 。 遂toại 成thành 戲hí 論luận 。 皆giai 障chướng 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 。 微vi 細tế 法pháp 執chấp 。 故cố 今kim 破phá 之chi 。 二nhị 別biệt 破phá 疑nghi 情tình 二nhị 。 一nhất 破phá 和hòa 合hợp 疑nghi 二nhị 。 一nhất 指chỉ 出xuất 疑nghi 情tình 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 復phục 以dĩ 。 前tiền 塵trần 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 猶do 以dĩ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 妄vọng 想tưởng 和hòa 合hợp 。 諸chư 因nhân 緣duyên 性tánh 。 而nhi 自tự 疑nghi 惑hoặc 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 和hòa 合hợp 起khởi 者giả 。 執chấp 方phương 便tiện 教giáo 依y 安an 立lập 說thuyết 。 遂toại 疑nghi 勝thắng 義nghĩa 一nhất 真chân 菩Bồ 提Đề 從tùng 和hòa 合hợp 有hữu 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 性tánh 。 即tức 違vi 淨tịnh 名danh 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 。 滅diệt 諸chư 相tướng 故cố 。 乃nãi 至chí 無vô 為vi 。 是thị 菩Bồ 提Đề 無vô 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 故cố 。 二nhị 正chánh 破phá 和hòa 合hợp 二nhị 。 一nhất 破phá 和hòa 二nhị 。 一nhất 總tổng 徵trưng 。 則tắc 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 和hòa 。 為vi 與dữ 暗ám 和hòa 。 為vi 與dữ 通thông 和hòa 。 為vi 與dữ 塞tắc 和hòa 。 見kiến 若nhược 是thị 和hòa 。 和hòa 必tất 從tùng 境cảnh 。 故cố 舉cử 此thử 四tứ 境cảnh 。 總tổng 而nhi 徵trưng 之chi 。 二nhị 別biệt 破phá 二nhị 。 一nhất 就tựu 明minh 推thôi 破phá 四tứ 。 一nhất 明minh 見kiến 相tương/tướng 雜tạp 何hà 形hình 。 若nhược 明minh 和hòa 者giả 。 且thả 汝nhữ 觀quan 明minh 。 當đương 明minh 現hiện 前tiền 。 何hà 處xứ 雜tạp 見kiến 。 見kiến 相tương/tướng 可khả 辯biện 。 雜tạp 何hà 形hình 像tượng 。 明minh 屬thuộc 前tiền 境cảnh 。 見kiến 屬thuộc 內nội 心tâm 。 齊tề 何hà 處xứ 所sở 而nhi 論luận 其kỳ 雜tạp 。 見kiến 之chi 與dữ 相tương/tướng 。 目mục 擊kích 可khả 辯biện 。 若nhược 其kỳ 相tương/tướng 雜tạp 。 作tác 何hà 形hình 像tượng 。 二nhị 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 非phi 理lý 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 見kiến 。 若nhược 此thử 雜tạp 相tương/tướng 。 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 應ưng 亦diệc 不bất 見kiến 明minh 相tướng 。 云vân 何hà 現hiện 見kiến 於ư 明minh 。 若nhược 此thử 雜tạp 相tương/tướng 即tức 可khả 見kiến 者giả 。 雜tạp 中trung 有hữu 見kiến 。 應ưng 合hợp 見kiến 見kiến 。 三tam 互hỗ 遍biến 失thất 其kỳ 和hòa 義nghĩa 。 必tất 見kiến 圓viên 滿mãn 。 何hà 處xứ 和hòa 明minh 。 若nhược 明minh 圓viên 滿mãn 。 不bất 合hợp 見kiến 和hòa 。 若nhược 一nhất 切thiết 處xứ 。 遍biến 是thị 於ư 見kiến 。 則tắc 無vô 明minh 相tướng 可khả 和hòa 。 若nhược 一nhất 切thiết 處xứ 。 總tổng 是thị 於ư 明minh 。 則tắc 無vô 有hữu 見kiến 可khả 雜tạp 。 四tứ 俱câu 亡vong 立lập 理lý 不bất 成thành 。 見kiến 必tất 異dị 明minh 。 雜tạp 則tắc 失thất 彼bỉ 。 性tánh 明minh 名danh 字tự 。 雜tạp 失thất 明minh 性tánh 。 和hòa 明minh 非phi 義nghĩa 。 心tâm 境cảnh 不bất 同đồng 。 能năng 所sở 殊thù 體thể 。 故cố 云vân 必tất 異dị 。 明minh 見kiến 若nhược 雜tạp 。 各các 失thất 其kỳ 義nghĩa 。 明minh 則tắc 非phi 明minh 。 見kiến 亦diệc 非phi 見kiến 。 二nhị 義nghĩa 既ký 失thất 名danh 字tự 亦diệc 亡vong 。 猶do 如như 微vi 塵trần 。 與dữ 水thủy 相tương 和hòa 。 但đãn 名danh 泥nê 團đoàn 。 不bất 名danh 塵trần 水thủy 。 明minh 見kiến 既ký 失thất 將tương 何hà 名danh 和hòa 。 故cố 云vân 非phi 義nghĩa 也dã 。 二nhị 略lược 例lệ 餘dư 塵trần 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 群quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 明minh 相tướng 既ký 爾nhĩ 餘dư 境cảnh 亦diệc 然nhiên 。 二nhị 破phá 合hợp 二nhị 。 一nhất 總tổng 徵trưng 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 又hựu 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 合hợp 。 為vi 與dữ 暗ám 合hợp 。 為vi 與dữ 通thông 合hợp 。 為vi 與dữ 塞tắc 合hợp 。 和hòa 則tắc 如như 水thủy 雜tạp 塵trần 。 合hợp 則tắc 如như 函hàm 與dữ 蓋cái 。 故cố 成thành 二nhị 門môn 。 二nhị 別biệt 破phá 二nhị 。 一nhất 就tựu 明minh 推thôi 破phá 二nhị 。 一nhất 正chánh 推thôi 破phá 。 若nhược 明minh 合hợp 者giả 。 至chí 於ư 暗ám 時thời 。 明minh 相tướng 已dĩ 滅diệt 。 此thử 見kiến 即tức 不phủ 。 與dữ 諸chư 暗ám 合hợp 。 云vân 何hà 見kiến 暗ám 。 見kiến 與dữ 明minh 合hợp 。 暗ám 相tướng 現hiện 時thời 明minh 相tướng 必tất 滅diệt 。 既ký 與dữ 明minh 合hợp 。 應ưng 隨tùy 明minh 滅diệt 。 不bất 應ưng 見kiến 暗ám 。 設thiết 使sử 不bất 滅diệt 。 亦diệc 不bất 見kiến 暗ám 。 以dĩ 此thử 不bất 與dữ 諸chư 暗ám 合hợp 故cố 。 合hợp 即tức 有hữu 見kiến 。 不bất 合hợp 無vô 見kiến 。 如như 鼻tị 聞văn 香hương 。 二nhị 破phá 轉chuyển 救cứu 。 若nhược 見kiến 暗ám 時thời 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 與dữ 明minh 合hợp 者giả 。 應ưng 非phi 見kiến 明minh 。 既ký 不bất 見kiến 明minh 。 云vân 何hà 明minh 合hợp 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 彼bỉ 若nhược 救cứu 云vân 。 我ngã 此thử 見kiến 性tánh 雖tuy 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 無vô 妨phương 見kiến 暗ám 。 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 故cố 此thử 牒điệp 云vân 。 若nhược 見kiến 暗ám 時thời 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 隨tùy 即tức 破phá 云vân 與dữ 明minh 合hợp 者giả 。 應ưng 非phi 見kiến 明minh 。 若nhược 許hứa 不bất 合hợp 有hữu 見kiến 。 即tức 應ưng 合hợp 必tất 無vô 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 言ngôn 見kiến 與dữ 明minh 合hợp 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 故cố 知tri 。 見kiến 明minh 而nhi 無vô 合hợp 義nghĩa 。 和hòa 合hợp 見kiến 性tánh 既ký 而nhi 不bất 成thành 。 菩Bồ 提Đề 證chứng 心tâm 因nhân 和hòa 合hợp 有hữu 。 從tùng 茲tư 破phá 矣hĩ 。 二nhị 略lược 例lệ 餘dư 塵trần 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 群quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 文văn 。 二nhị 破phá 非phi 和hòa 合hợp 疑nghi 二nhị 。 一nhất 述thuật 所sở 解giải 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 思tư 惟duy 。 此thử 妙diệu 覺giác 元nguyên 。 與dữ 諸chư 緣duyên 塵trần 。 及cập 心tâm 念niệm 慮lự 。 非phi 和hòa 合hợp 耶da 。 由do 前tiền 破phá 菩Bồ 提Đề 心tâm 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 得đắc 。 便tiện 計kế 離ly 緣duyên 別biệt 有hữu 體thể 性tánh 。 執chấp 菩Bồ 提Đề 心tâm 有hữu 別biệt 異dị 相tướng 。 從tùng 分phân 別biệt 生sanh 。 還hoàn 成thành 法pháp 執chấp 障chướng 一nhất 真chân 性tánh 。 故cố 今kim 破phá 之chi 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 當đương 令linh 此thử 諸chư 天thiên 子tử 。 捨xả 於ư 分phân 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 之chi 見kiến 。 二nhị 破phá 所sở 計kế 二nhị 。 一nhất 破phá 非phi 和hòa 三tam 。 一nhất 牒điệp 計kế 總tổng 徵trưng 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 又hựu 言ngôn 。 覺giác 非phi 和hòa 合hợp 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 和hòa 。 為vi 非phi 暗ám 和hòa 。 為vi 非phi 通thông 和hòa 。 為vi 非phi 塞tắc 和hòa 。 此thử 總tổng 牒điệp 別biệt 徵trưng 如như 文văn 可khả 解giải 。 二nhị 就tựu 明minh 推thôi 破phá 二nhị 。 一nhất 非phi 和hòa 宛uyển 成thành 其kỳ 畔bạn 。 若nhược 非phi 明minh 和hòa 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 必tất 有hữu 邊biên 畔bạn 。 汝nhữ 且thả 諦đế 觀quán 。 何hà 處xứ 是thị 明minh 。 何hà 處xứ 是thị 見kiến 。 在tại 見kiến 在tại 明minh 。 自tự 何hà 為vi 畔bạn 。 若nhược 見kiến 明minh 時thời 明minh 見kiến 不bất 和hòa 。 明minh 之chi 與dữ 見kiến 應ưng 分phần/phân 邊biên 際tế 。 汝nhữ 今kim 細tế 審thẩm 。 於ư 見kiến 於ư 明minh 。 齊tề 何hà 處xứ 所sở 而nhi 論luận 邊biên 畔bạn 。 二nhị 不bất 及cập 畔bạn 義nghĩa 全toàn 乖quai 。 阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 際tế 中trung 。 必tất 無vô 見kiến 者giả 。 則tắc 不bất 相tương 及cập 。 自tự 不bất 知tri 其kỳ 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 畔bạn 云vân 何hà 成thành 。 如như 或hoặc 定định 不bất 相tương 和hòa 。 見kiến 應ưng 緣duyên 明minh 不bất 及cập 。 尚thượng 自tự 不bất 知tri 明minh 相tướng 。 約ước 何hà 以dĩ 分phần/phân 畔bạn 義nghĩa 。 三tam 略lược 例lệ 餘dư 塵trần 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 群quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 如như 文văn 二nhị 破phá 非phi 合hợp 三tam 。 一nhất 總tổng 徵trưng 。 又hựu 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 合hợp 。 為vi 非phi 暗ám 合hợp 。 為vi 非phi 通thông 合hợp 。 為vi 非phi 塞tắc 合hợp 。 四tứ 義nghĩa 徵trưng 訖ngật 。 二nhị 別biệt 破phá 。 若nhược 非phi 明minh 合hợp 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 性tánh 相tương 乖quai 角giác 。 如như 耳nhĩ 與dữ 明minh 。 了liễu 不bất 相tương 觸xúc 。 見kiến 且thả 不bất 知tri 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 云vân 何hà 甄chân 明minh 。 合hợp 非phi 合hợp 理lý 。 若nhược 見kiến 明minh 時thời 不bất 與dữ 明minh 合hợp 。 明minh 見kiến 二nhị 性tánh 應ưng 相tương/tướng 乖quai 異dị 。 如như 牛ngưu 之chi 角giác 。 敵địch 對đối 各các 立lập 。 曾tằng 不bất 相tương 應ứng 。 亦diệc 如như 耳nhĩ 根căn 對đối 於ư 明minh 緣duyên 。 何hà 曾tằng 相tương 觸xúc 。 耳nhĩ 但đãn 聞văn 聲thanh 。 不bất 緣duyên 明minh 故cố 。 若nhược 以dĩ 此thử 例lệ 見kiến 。 須tu 不bất 知tri 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 若nhược 無vô 明minh 相tướng 亦diệc 不bất 顯hiển 見kiến 。 明minh 見kiến 既ký 無vô 。 如như 何hà 分phân 別biệt 合hợp 與dữ 非phi 合hợp 二nhị 種chủng 義nghĩa 耶da 。 三tam 例lệ 餘dư 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 群quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 已dĩ 上thượng 破phá 妄vọng 顯hiển 真chân 。 唯duy 約ước 心tâm 見kiến 二nhị 門môn 。 歷lịch 緣duyên 對đối 境cảnh 以dĩ 辨biện 。 雖tuy 有hữu 會hội 通thông 。 止chỉ 就tựu 一nhất 門môn 而nhi 顯hiển 。 次thứ 下hạ 備bị 約ước 三tam 科khoa 七thất 大đại 。 一nhất 切thiết 法pháp 上thượng 。 即tức 妄vọng 顯hiển 真chân 。 即tức 相tương/tướng 顯hiển 性tánh 。 廣quảng 斥xích 世thế 間gian 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 有hữu 因nhân 緣duyên 及cập 自tự 然nhiên 性tánh 。 而nhi 不bất 知tri 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 豈khởi 唯duy 心tâm 見kiến 是thị 藏tạng 性tánh 耶da 。 故cố 次thứ 前tiền 段đoạn 有hữu 此thử 文văn 來lai 。 文văn 五ngũ 。 一nhất 正chánh 就tựu 三tam 科khoa 顯hiển 性tánh 二nhị 。 一nhất 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 以dĩ 總tổng 標tiêu 四tứ 。 一nhất 總tổng 指chỉ 咸hàm 真chân 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 猶do 未vị 明minh 。 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 諸chư 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 總tổng 指chỉ 諸chư 相tướng 。 前tiền 文văn 雖tuy 就tựu 眼nhãn 之chi 一nhất 門môn 。 顯hiển 真chân 見kiến 體thể 離ly 緣duyên 絕tuyệt 相tương/tướng 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 略lược 會hội 見kiến 之chi 與dữ 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 而nhi 未vị 明minh 三tam 科khoa 諸chư 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 故cố 此thử 指chỉ 也dã 。 虛hư 假giả 不bất 實thật 。 污ô 染nhiễm 真chân 性tánh 。 故cố 曰viết 浮phù 塵trần 。 假giả 託thác 虛hư 偽ngụy 妄vọng 設thiết 情tình 。 名danh 稱xưng 幻huyễn 。 無vô 而nhi 忽hốt 有hữu 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 稱xưng 之chi 曰viết 化hóa 。 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 幻huyễn 妄vọng 稱xưng 相tướng 。 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 此thử 諸chư 幻huyễn 相tương/tướng 本bổn 無vô 所sở 依y 。 但đãn 是thị 迷mê 真chân 忽hốt 然nhiên 而nhi 起khởi 。 故cố 云vân 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 生sanh 即tức 無vô 生sanh 。 本bổn 自tự 寂tịch 滅diệt 。 故cố 云vân 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 我ngã 說thuyết 剎sát 那na 義nghĩa 。 初sơ 生sanh 即tức 有hữu 滅diệt 。 不bất 為vi 愚ngu 者giả 說thuyết 。 中trung 論luận 云vân 。 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。 是thị 故cố 知tri 無vô 生sanh 。 彼bỉ 之chi 無vô 生sanh 即tức 此thử 滅diệt 盡tận 也dã 。 以dĩ 妄vọng 見kiến 取thủ 似tự 有hữu 浮phù 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 猶do 如như 幻huyễn 事sự 。 故cố 云vân 幻huyễn 妄vọng 稱xưng 相tướng 。 無vô 體thể 之chi 處xứ 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 云vân 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 問vấn 幻huyễn 相tương/tướng 不bất 實thật 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 何hà 得đắc 復phục 云vân 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 答đáp 譬thí 如như 空không 華hoa 。 由do 依y 翳ế 病bệnh 觀quán 空không 故cố 有hữu 。 離ly 空không 無vô 別biệt 華hoa 相tương/tướng 。 空không 華hoa 雖tuy 無vô 自tự 性tánh 。 然nhiên 以dĩ 虛hư 空không 為vi 所sở 依y 體thể 。 若nhược 翳ế 病bệnh 差sai 。 華hoa 相tương/tướng 雖tuy 滅diệt 。 空không 性tánh 不bất 滅diệt 。 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 幻huyễn 相tương/tướng 雖tuy 滅diệt 。 真chân 性tánh 不bất 動động 。 問vấn 若nhược 如như 是thị 者giả 。 斯tư 則tắc 真Chân 如Như 即tức 萬vạn 法pháp 。 萬vạn 法pháp 即tức 真Chân 如Như 。 何hà 得đắc 一nhất 體thể 立lập 真chân 立lập 妄vọng 。 答đáp 亦diệc 如như 空không 華hoa 翳ế 者giả 妄vọng 見kiến 。 若nhược 無vô 翳ế 目mục 。 唯duy 見kiến 晴tình 空không 而nhi 無vô 華hoa 相tương/tướng 。 故cố 知tri 萬vạn 法pháp 雖tuy 真chân 。 唯duy 證chứng 乃nãi 知tri 。 非phi 是thị 識thức 心tâm 。 之chi 所sở 能năng 見kiến 。 以dĩ 凡phàm 夫phu 人nhân 。 心tâm 識thức 麁thô 動động 。 唯duy 見kiến 世thế 間gian 麁thô 動động 之chi 相tướng 。 執chấp 此thử 麁thô 相tương/tướng 。 為vi 相tương/tướng 所sở 礙ngại 不bất 見kiến 真chân 性tánh 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 故cố 今kim 廣quảng 破phá 。 執chấp 喪táng 空không 明minh 。 因nhân 茲tư 悟ngộ 入nhập 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。 前tiền 文văn 亦diệc 云vân 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 皆giai 斯tư 義nghĩa 也dã 。 二nhị 別biệt 列liệt 諸chư 妄vọng 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 從tùng 十thập 二nhị 處xứ 。 至chí 十thập 八bát 界giới 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虛hư 妄vọng 有hữu 生sanh 。 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虛hư 妄vọng 名danh 滅diệt 。 諸chư 法pháp 名danh 數số 不bất 能năng 盡tận 言ngôn 。 但đãn 舉cử 三tam 科khoa 。 自tự 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。 三tam 科khoa 者giả 。 謂vị 蘊uẩn 處xứ 界giới 。 今kim 於ư 處xứ 中trung 別biệt 出xuất 六lục 根căn 。 故cố 有hữu 六lục 入nhập 。 此thử 之chi 三tam 科khoa 乃nãi 是thị 世thế 間gian 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 幻huyễn 因nhân 緣duyên 合hợp 假giả 名danh 為vi 生sanh 。 幻huyễn 因nhân 緣duyên 離ly 假giả 名danh 為vi 滅diệt 。 實thật 無vô 有hữu 體thể 可khả 生sanh 可khả 滅diệt 。 三tam 斥xích 迷mê 圓viên 實thật 。 殊thù 不bất 能năng 知tri 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 常thường 住trụ 妙diệu 明minh 。 不bất 動động 周chu 圓viên 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 殊thù 不bất 知tri 者giả 。 斥xích 其kỳ 異dị 乎hồ 能năng 知tri 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 本bổn 。 自tự 不bất 生sanh 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。 非phi 三tam 世thế 法pháp 。 故cố 無vô 去khứ 來lai 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 既ký 不bất 可khả 得đắc 。 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 元nguyên 自tự 常thường 住trụ 本bổn 不bất 曾tằng 動động 。 周chu 遍biến 湛trạm 寂tịch 。 眾chúng 生sanh 迷mê 倒đảo 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 殊thù 不bất 覺giác 知tri 。 是thị 迷mê 圓viên 實thật 也dã 。 四tứ 結kết 顯hiển 超siêu 情tình 。 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 了liễu 畢tất 竟cánh 也dã 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 佛Phật 也dã 。 亦diệc 真chân 妄vọng 也dã 。 生sanh 佛Phật 真chân 妄vọng 去khứ 來lai 生sanh 死tử 。 一nhất 切thiết 對đối 待đãi 。 情tình 謂vị 故cố 有hữu 。 一nhất 真Chân 如Như 性tánh 尚thượng 無vô 此thử 名danh 。 況huống 有hữu 諸chư 法pháp 對đối 待đãi 相tương/tướng 耶da 。 情tình 忘vong 體thể 現hiện 。 畢tất 竟cánh 無vô 得đắc 。 二nhị 破phá 執chấp 顯hiển 真chân 以dĩ 別biệt 釋thích 。 四tứ 一nhất 破phá 五ngũ 陰ấm 二nhị 。 一nhất 總tổng 徵trưng 。 阿A 難Nan 。 云vân 何hà 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 梵Phạm 云vân 塞tắc 健kiện 陀đà 。 此thử 云vân 蘊uẩn 。 古cổ 翻phiên 為vi 陰ấm 。 蘊uẩn 是thị 積tích 聚tụ 。 陰ấm 是thị 蓋cái 覆phú 。 積tích 聚tụ 有hữu 為vi 。 蓋cái 覆phú 真chân 性tánh 。 此thử 陰ấm 有hữu 五ngũ 。 攝nhiếp 有hữu 為vi 盡tận 。 前tiền 文văn 總tổng 標tiêu 乃nãi 至chí 五ngũ 陰ấm 等đẳng 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 此thử 別biệt 徵trưng 。 逐trục 科khoa 推thôi 檢kiểm 。 令linh 知tri 虛hư 妄vọng 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 及cập 自tự 然nhiên 有hữu 。 元nguyên 是thị 藏tạng 體thể 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 二nhị 別biệt 破phá 五ngũ 。 一nhất 色sắc 陰ấm 三tam 。 一nhất 寄ký 喻dụ 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 目mục 。 觀quan 晴tình 明minh 空không 。 唯duy 一nhất 晴tình 虛hư 。 逈huýnh 無vô 所sở 有hữu 。 喻dụ 真chân 性tánh 本bổn 空không 也dã 。 目mục 喻dụ 智trí 。 空không 喻dụ 理lý 。 以dĩ 果quả 海hải 無vô 別biệt 色sắc 聲thanh 。 唯duy 如như 如như 理lý 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 不bất 動động 目mục 睛tình 。 瞪trừng 以dĩ 發phát 勞lao 。 則tắc 於ư 虛hư 空không 。 別biệt 見kiến 狂cuồng 華hoa 。 復phục 有hữu 一nhất 切thiết 。 狂cuồng 亂loạn 非phi 相tướng 。 色sắc 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 喻dụ 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 也dã 。 故cố 事sự 也dã 。 瞪trừng 直trực 視thị 貌mạo 。 不bất 由do 別biệt 事sự 。 只chỉ 因nhân 自tự 不bất 動động 目mục 直trực 視thị 於ư 空không 。 目mục 睛tình 勞lao 倦quyện 遂toại 見kiến 華hoa 相tương/tướng 。 或hoặc 見kiến 毛mao 輪luân 第đệ 二nhị 月nguyệt 等đẳng 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 色sắc 陰ấm 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 。 不bất 覺giác 動động 念niệm 。 現hiện 六lục 塵trần 境cảnh 。 即tức 色sắc 陰ấm 起khởi 也dã 。 二nhị 約ước 喻dụ 廣quảng 破phá 二nhị 。 一nhất 標tiêu 無vô 生sanh 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 狂cuồng 華hoa 。 非phi 從tùng 空không 來lai 。 非phi 從tùng 目mục 出xuất 。 空không 元nguyên 無vô 華hoa 。 妄vọng 見kiến 生sanh 起khởi 。 說thuyết 誰thùy 出xuất 來lai 。 真chân 元nguyên 無vô 色sắc 。 妄vọng 分phần/phân 質chất 礙ngại 。 復phục 何hà 從tùng 所sở 。 二nhị 破phá 生sanh 處xứ 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 從tùng 空không 來lai 。 還hoàn 從tùng 空không 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 即tức 非phi 虛hư 空không 。 空không 若nhược 非phi 空không 。 自tự 不bất 容dung 其kỳ 。 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 如như 阿A 難Nan 體thể 。 不bất 容dung 阿A 難Nan 。 破phá 空không 生sanh 也dã 。 見kiến 華hoa 既ký 從tùng 空không 生sanh 。 不bất 見kiến 應ưng 從tùng 空không 入nhập 。 空không 無vô 內nội 外ngoại 。 何hà 出xuất 入nhập 之chi 有hữu 。 設thiết 有hữu 出xuất 入nhập 即tức 是thị 實thật 色sắc 。 不bất 合hợp 名danh 空không 。 既ký 非phi 虛hư 空không 。 云vân 何hà 華hoa 出xuất 。 見kiến 實thật 物vật 時thời 無vô 華hoa 生sanh 故cố 。 如như 阿A 難Nan 體thể 。 是thị 其kỳ 實thật 色sắc 。 見kiến 汝nhữ 體thể 時thời 。 豈khởi 更cánh 容dung 有hữu 阿A 難Nan 出xuất 耶da 。 若nhược 目mục 出xuất 者giả 。 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 還hoàn 從tùng 目mục 入nhập 。 即tức 此thử 華hoa 性tánh 。 從tùng 目mục 出xuất 故cố 。 當đương 合hợp 有hữu 見kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 去khứ 既ký 華hoa 空không 。 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 若nhược 無vô 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 翳ế 空không 。 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 又hựu 見kiến 華hoa 時thời 。 目mục 應ưng 無vô 翳ế 。 云vân 何hà 晴tình 空không 。 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 。 此thử 不bất 破phá 目mục 出xuất 。 如như 人nhân 從tùng 屋ốc 出xuất 必tất 有hữu 入nhập 。 目mục 既ký 有hữu 見kiến 能năng 出xuất 於ư 華hoa 。 華hoa 應ưng 有hữu 見kiến 。 從tùng 目mục 出xuất 去khứ 能năng 華hoa 於ư 空không 。 自tự 空không 歸quy 目mục 合hợp 見kiến 於ư 眼nhãn 。 若nhược 此thử 華hoa 性tánh 雖tuy 從tùng 目mục 出xuất 。 而nhi 無vô 有hữu 見kiến 。 斯tư 但đãn 為vi 翳ế 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 去khứ 翳ế 虛hư 空không 。 歸quy 目mục 之chi 時thời 應ưng 合hợp 翳ế 眼nhãn 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 言ngôn 實thật 不bất 成thành 翳ế 無vô 妨phương 見kiến 華hoa 。 既ký 無vô 翳ế 目mục 。 而nhi 能năng 見kiến 華hoa 。 見kiến 晴tình 明minh 空không 應ưng 是thị 翳ế 眼nhãn 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 。 三tam 結kết 成thành 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 陰ấm 虛hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 華hoa 無vô 所sở 出xuất 。 色sắc 陰ấm 不bất 生sanh 。 本bổn 妙diệu 真chân 常thường 。 何hà 曾tằng 起khởi 滅diệt 。 而nhi 有hữu 說thuyết 為vi 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 者giả 真chân 為vi 虛hư 妄vọng 。 二nhị 受thọ 陰ấm 三tam 。 一nhất 寄ký 喻dụ 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 手thủ 足túc 宴yến 安an 。 百bách 骸hài 調điều 適thích 。 忽hốt 如như 忘vong 生sanh 。 性tánh 無vô 違vi 順thuận 。 喻dụ 一nhất 真chân 也dã 。 宴yến 靜tĩnh 。 調điều 和hòa 。 適thích 悅duyệt 也dã 。 骸hài 體thể 也dã 。 忘vong 生sanh 忘vong 形hình 也dã 。 身thân 肢chi 安an 靜tĩnh 。 恬điềm 然nhiên 暢sướng 適thích 。 而nhi 無vô 苦khổ 樂lạc 二nhị 境cảnh 相tướng 逼bức 。 忽hốt 然nhiên 如như 其kỳ 無vô 形hình 一nhất 般ban 。 斯tư 蓋cái 但đãn 以dĩ 捨xả 受thọ 相tương 應ứng 。 不bất 覺giác 此thử 形hình 之chi 有hữu 生sanh 也dã 。 李# 陵lăng 云vân 。 每mỗi 一nhất 念niệm 至chí 。 忽hốt 如như 忘vong 生sanh 。 法pháp 中trung 可khả 知tri 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 以dĩ 二nhị 手thủ 掌chưởng 。 於ư 空không 相tương 摩ma 。 於ư 二nhị 手thủ 中trung 。 妄vọng 生sanh 澁sáp 滑hoạt 冷lãnh 熟thục 諸chư 相tướng 。 受thọ 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 喻dụ 起khởi 妄vọng 也dã 。 妄vọng 本bổn 無vô 因nhân 故cố 云vân 無vô 故cố 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 如như 二nhị 手thủ 相tương 摩ma 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 變biến 起khởi 世thế 間gian 。 故cố 云vân 生sanh 澁sáp 滑hoạt 等đẳng 。 或hoặc 可khả 二nhị 手thủ 及cập 空không 喻dụ 根căn 境cảnh 識thức 。 根căn 境cảnh 識thức 三tam 和hòa 合hợp 生sanh 觸xúc 。 觸xúc 是thị 受thọ 因nhân 。 從tùng 此thử 領lãnh 納nạp 。 故cố 知tri 受thọ 陰ấm 無vô 明minh 妄vọng 念niệm 。 迷mê 真chân 和hòa 合hợp 假giả 託thác 而nhi 生sanh 。 故cố 下hạ 破phá 之chi 。 二nhị 約ước 喻dụ 廣quảng 破phá 二nhị 。 一nhất 標tiêu 無vô 生sanh 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 幻huyễn 觸xúc 。 不bất 從tùng 空không 來lai 。 不bất 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 冷lãnh 煖noãn 本bổn 無vô 。 手thủ 合hợp 故cố 有hữu 。 故cố 云vân 幻huyễn 觸xúc 。 受thọ 陰ấm 不bất 實thật 。 妄vọng 緣duyên 假giả 生sanh 。 故cố 無vô 來lai 處xứ 。 二nhị 破phá 生sanh 處xứ 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 能năng 觸xúc 掌chưởng 。 何hà 不bất 觸xúc 身thân 。 不bất 應ưng 虛hư 空không 。 選tuyển 擇trạch 來lai 觸xúc 。 破phá 空không 生sanh 也dã 。 虛hư 空không 平bình 等đẳng 。 無vô 所sở 不bất 在tại 。 豈khởi 能năng 選tuyển 擇trạch 不bất 觸xúc 乎hồ 身thân 而nhi 觸xúc 於ư 掌chưởng 。 若nhược 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 應ưng 非phi 待đãi 合hợp 。 已dĩ 下hạ 破phá 掌chưởng 出xuất 。 若nhược 此thử 澁sáp 滑hoạt 從tùng 掌chưởng 而nhi 出xuất 。 掌chưởng 未vị 合hợp 時thời 何hà 無vô 澁sáp 滑hoạt 。 又hựu 掌chưởng 出xuất 故cố 。 合hợp 則tắc 掌chưởng 知tri 。 離ly 即tức 觸xúc 入nhập 。 臂tý 脫thoát 骨cốt 髓tủy 應ưng 亦diệc 覺giác 知tri 。 入nhập 時thời 蹤tung 跡tích 。 必tất 有hữu 覺giác 心tâm 。 知tri 出xuất 知tri 入nhập 。 自tự 有hữu 一nhất 物vật 。 身thân 中trung 往vãng 來lai 。 何hà 待đãi 合hợp 知tri 。 要yếu 名danh 為vi 觸xúc 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 言ngôn 。 掌chưởng 雖tuy 生sanh 觸xúc 。 須tu 待đãi 合hợp 時thời 此thử 觸xúc 方phương 出xuất 。 若nhược 爾nhĩ 合hợp 既ký 觸xúc 出xuất 。 離ly 應ưng 觸xúc 入nhập 。 若nhược 觸xúc 入nhập 時thời 。 所sở 經kinh 之chi 處xứ 應ưng 亦diệc 覺giác 知tri 。 觸xúc 入nhập 蹤tung 跡tích 。 若nhược 實thật 覺giác 知tri 。 觸xúc 常thường 在tại 體thể 。 應ưng 須tu 常thường 知tri 。 何hà 待đãi 合hợp 知tri 。 三tam 結kết 成thành 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 受thọ 陰ấm 虛hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 既ký 知tri 幻huyễn 觸xúc 能năng 生sanh 於ư 受thọ 。 推thôi 其kỳ 觸xúc 性tánh 都đô 無vô 。 故cố 知tri 受thọ 陰ấm 虛hư 妄vọng 也dã 。 三tam 想tưởng 陰ấm 三tam 。 一nhất 寄ký 喻dụ 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 談đàm 說thuyết 酢tạc 梅mai 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 思tư 蹋đạp 懸huyền 崖nhai 。 足túc 心tâm 酸toan 澁sáp 。 想tưởng 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 想tưởng 謂vị 取thủ 像tượng 。 想tưởng 像tượng 不bất 實thật 。 從tùng 虛hư 妄vọng 有hữu 。 故cố 以dĩ 說thuyết 酢tạc 水thủy 生sanh 思tư 崖nhai 酸toan 起khởi 為ví 喻dụ 。 因nhân 說thuyết 想tưởng 酸toan 。 因nhân 思tư 想tưởng 峻tuấn 。 故cố 有hữu 水thủy 酸toan 。 以dĩ 想tưởng 喻dụ 想tưởng 。 近cận 取thủ 譬thí 耳nhĩ 。 酢tạc 音âm 醋thố 。 二nhị 約ước 喻dụ 廣quảng 破phá 三tam 。 一nhất 標tiêu 無vô 生sanh 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 酢tạc 說thuyết 。 不bất 從tùng 梅mai 生sanh 。 非phi 從tùng 口khẩu 入nhập 。 以dĩ 水thủy 喻dụ 想tưởng 。 今kim 推thôi 酢tạc 說thuyết 。 說thuyết 既ký 不bất 有hữu 。 水thủy 從tùng 何hà 生sanh 。 二nhị 破phá 生sanh 處xứ 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 梅mai 生sanh 者giả 。 梅mai 合hợp 自tự 談đàm 。 何hà 待đãi 人nhân 說thuyết 。 若nhược 從tùng 口khẩu 入nhập 。 自tự 合hợp 口khẩu 聞văn 。 何hà 須tu 待đãi 耳nhĩ 。 若nhược 獨độc 耳nhĩ 聞văn 。 此thử 水thủy 何hà 不phủ 。 耳nhĩ 中trung 而nhi 出xuất 。 因nhân 人nhân 說thuyết 梅mai 。 梅mai 何hà 有hữu 說thuyết 。 故cố 非phi 梅mai 生sanh 。 若nhược 因nhân 人nhân 說thuyết 水thủy 便tiện 口khẩu 流lưu 。 口khẩu 既ký 流lưu 水thủy 。 應ưng 合hợp 聞văn 說thuyết 。 何hà 用dụng 耳nhĩ 聞văn 。 口khẩu 若nhược 不bất 聞văn 唯duy 耳nhĩ 聞văn 者giả 。 耳nhĩ 既ký 聞văn 說thuyết 。 亦diệc 合hợp 流lưu 水thủy 。 故cố 云vân 此thử 水thủy 何hà 不phủ 。 耳nhĩ 中trung 流lưu 出xuất 。 說thuyết 不bất 得đắc 梅mai 。 梅mai 不bất 至chí 口khẩu 。 耳nhĩ 自tự 聞văn 說thuyết 。 水thủy 卻khước 口khẩu 流lưu 。 說thuyết 梅mai 與dữ 水thủy 二nhị 俱câu 叵phả 得đắc 。 三tam 類loại 思tư 崖nhai 。 想tưởng 蹋đạp 懸huyền 崖nhai 。 與dữ 說thuyết 相tương 類loại 。 類loại 說thuyết 應ưng 云vân 。 如như 是thị 崖nhai 想tưởng 。 不bất 從tùng 崖nhai 生sanh 。 不bất 從tùng 足túc 入nhập 。 若nhược 崖nhai 生sanh 者giả 。 崖nhai 合hợp 自tự 思tư 。 何hà 待đãi 人nhân 想tưởng 。 若nhược 從tùng 足túc 入nhập 。 足túc 應ưng 有hữu 思tư 。 何hà 須tu 心tâm 想tưởng 。 若nhược 獨độc 心tâm 思tư 。 此thử 酸toan 只chỉ 應ưng 心tâm 中trung 自tự 有hữu 。 何hà 以dĩ 足túc 心tâm 卻khước 有hữu 酸toan 澁sáp 。 三tam 結kết 成thành 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 想tưởng 陰ấm 虛hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 說thuyết 酢tạc 思tư 崖nhai 。 水thủy 酸toan 形hình 體thể 。 想tưởng 像tượng 虛hư 偽ngụy 。 能năng 所sở 俱câu 空không 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 何hà 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 之chi 有hữu 耶da 。 四tứ 行hành 陰ấm 三tam 。 一nhất 寄ký 喻dụ 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 瀑bộc 流lưu 。 波ba 浪lãng 相tương 續tục 。 前tiền 際tế 後hậu 際tế 。 不bất 相tương 踰du 越việt 。 行hành 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 行hành 以dĩ 遷thiên 流lưu 造tạo 作tác 為vi 義nghĩa 。 剎sát 那na 無vô 常thường 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 生sanh 死tử 死tử 生sanh 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 故cố 以dĩ 瀑bộc 流lưu 波ba 浪lãng 相tương 續tục 。 無vô 踰du 越việt 義nghĩa 以dĩ 為ví 喻dụ 也dã 。 二nhị 約ước 喻dụ 廣quảng 破phá 二nhị 。 一nhất 標tiêu 無vô 生sanh 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 流lưu 性tánh 。 不bất 因nhân 空không 生sanh 。 不bất 因nhân 水thủy 有hữu 。 亦diệc 非phi 水thủy 性tánh 。 非phi 離ly 空không 水thủy 。 即tức 空không 即tức 水thủy 。 離ly 空không 離ly 水thủy 。 求cầu 瀑bộc 流lưu 體thể 。 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 行hành 陰ấm 亦diệc 爾nhĩ 。 本bổn 無vô 生sanh 處xứ 。 二nhị 破phá 生sanh 處xứ 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 空không 生sanh 。 則tắc 諸chư 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虛hư 空không 。 成thành 無vô 盡tận 流lưu 。 世thế 界giới 自tự 然nhiên 。 俱câu 受thọ 淪luân 溺nịch 。 破phá 空không 生sanh 流lưu 也dã 。 流lưu 從tùng 空không 生sanh 。 空không 體thể 常thường 在tại 流lưu 應ưng 常thường 生sanh 。 虛hư 空không 性tánh 遍biến 流lưu 亦diệc 應ưng 遍biến 。 斯tư 則tắc 俱câu 見kiến 瀑bộc 流lưu 。 應ưng 無vô 世thế 界giới 。 又hựu 如như 何hà 分phần/phân 水thủy 陸lục 空không 行hành 耶da 。 若nhược 因nhân 水thủy 有hữu 。 則tắc 此thử 瀑bộc 流lưu 。 性tánh 應ưng 非phi 水thủy 。 有hữu 所sở 有hữu 相tướng 。 今kim 應ưng 現hiện 在tại 。 破phá 水thủy 生sanh 流lưu 也dã 。 流lưu 從tùng 水thủy 生sanh 。 水thủy 與dữ 瀑bộc 流lưu 兩lưỡng 體thể 應ưng 異dị 。 水thủy 為vi 能năng 生sanh 。 流lưu 為vi 所sở 生sanh 。 如như 樹thụ 生sanh 果quả 。 果quả 不bất 是thị 樹thụ 。 二nhị 俱câu 現hiện 在tại 。 今kim 且thả 不bất 然nhiên 。 如như 何hà 因nhân 水thủy 耶da 。 若nhược 即tức 水thủy 性tánh 。 則tắc 澄trừng 清thanh 時thời 。 應ưng 非phi 水thủy 體thể 。 破phá 流lưu 即tức 水thủy 也dã 。 流lưu 相tương/tướng 漂phiêu 動động 。 水thủy 相tương/tướng 澄trừng 清thanh 。 若nhược 此thử 漂phiêu 動động 便tiện 是thị 水thủy 相tương/tướng 者giả 。 至chí 澄trừng 清thanh 時thời 應ưng 非phi 是thị 水thủy 。 暴bạo 流lưu 漂phiêu 動động 已dĩ 是thị 水thủy 故cố 。 若nhược 離ly 空không 水thủy 。 空không 非phi 有hữu 外ngoại 。 水thủy 外ngoại 無vô 流lưu 。 破phá 離ly 空không 離ly 水thủy 也dã 。 離ly 空không 有hữu 流lưu 。 空không 且thả 無vô 外ngoại 。 何hà 離ly 之chi 有hữu 。 若nhược 離ly 水thủy 有hữu 。 水thủy 外ngoại 求cầu 波ba 。 故cố 應ưng 非phi 理lý 。 流lưu 既ký 無vô 生sanh 。 行hành 陰ấm 元nguyên 寂tịch 。 三tam 結kết 成thành 虛hư 妄vọng 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 行hành 陰ấm 虛hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 如như 前tiền 可khả 解giải 。 五ngũ 識thức 陰ấm 三tam 。 一nhất 寄ký 喻dụ 總tổng 標tiêu 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 取thủ 頻tần 伽già 瓶bình 。 塞tắc 其kỳ 兩lưỡng 孔khổng 。 滿mãn 中trung 擎kình 空không 。 千thiên 里lý 遠viễn 行hành 。 用dụng 餉hướng 他tha 國quốc 。 識thức 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頻tần 伽già 好hảo 聲thanh 鳥điểu 也dã 。 瓶bình 形hình 似tự 彼bỉ 。 識thức 陰ấm 無vô 形hình 。 在tại 有hữu 情tình 身thân 。 如như 瓶bình 盛thịnh 空không 。 遠viễn 餉hướng 他tha 國quốc 者giả 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 為vi 業nghiệp 所sở 使sử 隨tùy 處xứ 受thọ 生sanh 。 此thử 陰ấm 若nhược 滅diệt 彼bỉ 陰ấm 續tục 生sanh 。 如như 人nhân 擎kình 空không 遠viễn 餉hướng 千thiên 里lý 。 死tử 有hữu 至chí 時thời 。 諸chư 根căn 不bất 通thông 。 如như 塞tắc 兩lưỡng 孔khổng 。 二nhị 約ước 喻dụ 廣quảng 破phá 二nhị 。 一nhất 標tiêu 無vô 生sanh 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 虛hư 空không 。 非phi 彼bỉ 方phương 來lai 。 非phi 此thử 方phương 入nhập 。 虛hư 空không 非phi 出xuất 入nhập 。 喻dụ 識thức 無vô 往vãng 來lai 。 既ký 無vô 往vãng 來lai 。 將tương 何hà 為vi 識thức 而nhi 了liễu 別biệt 耶da 。 二nhị 破phá 生sanh 處xứ 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 彼bỉ 方phương 來lai 。 則tắc 本bổn 瓶bình 中trung 。 既ký 貯trữ 空không 去khứ 。 於ư 本bổn 瓶bình 地địa 。 應ưng 少thiểu 虛hư 空không 。 若nhược 此thử 方phương 入nhập 。 開khai 孔khổng 倒đảo 瓶bình 。 應ưng 見kiến 空không 出xuất 。 彼bỉ 方phương 瓶bình 來lai 方phương 也dã 。 名danh 本bổn 瓶bình 地địa 。 空không 若nhược 彼bỉ 方phương 來lai 於ư 此thử 方phương 。 本bổn 瓶bình 來lai 處xứ 。 應ưng 少thiểu 虛hư 空không 。 本bổn 處xứ 既ký 無vô 所sở 少thiểu 。 應ưng 知tri 非phi 彼bỉ 方phương 來lai 。 瓶bình 倒đảo 之chi 地địa 名danh 為vi 此thử 方phương 。 若nhược 此thử 方phương 空không 入nhập 於ư 瓶bình 內nội 。 先tiên 合hợp 見kiến 空không 從tùng 瓶bình 而nhi 出xuất 方phương 知tri 空không 入nhập 。 出xuất 空không 既ký 無vô 。 入nhập 空không 何hà 有hữu 。 空không 既ký 無vô 出xuất 入nhập 。 識thức 何hà 曾tằng 往vãng 來lai 。 又hựu 此thử 方phương 入nhập 者giả 入nhập 此thử 方phương 也dã 。 其kỳ 文văn 易dị 解giải 。 三tam 結kết 成thành 虛hư 空không 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 識thức 陰ấm 虛hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 可khả 解giải 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 注Chú 經Kinh 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 二nhị )#