楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 合Hợp 轍Triệt 卷quyển 第đệ 二nhị

明minh 。 二nhị 楞lăng 庵am 釋thích 。 通thông 潤nhuận 。 述thuật 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 名danh 聖thánh 智trí 事sự 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 承thừa 一nhất 切thiết 佛Phật 威uy 神thần 之chi 力lực 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 願nguyện 為vi 說thuyết 。 聖thánh 智trí 事sự 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 百bách 八bát 句cú 分phân 別biệt 所sở 依y 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 依y 此thử 分phân 別biệt 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 以dĩ 分phân 別biệt 說thuyết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 故cố 則tắc 能năng 善thiện 知tri 周chu 徧biến 觀quán 察sát 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 淨tịnh 除trừ 妄vọng 想tưởng 照chiếu 明minh 諸chư 地địa 超siêu 越việt 一nhất 切thiết 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 諸chư 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 察sát 如Như 來Lai 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 畢tất 定định 捨xả 離ly 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 智trí 慧tuệ 善thiện 自tự 莊trang 嚴nghiêm 起khởi 幻huyễn 境cảnh 界giới 昇thăng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 。 乃nãi 至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 宮cung 逮đãi 得đắc 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。

由do 前tiền 大đại 慧tuệ 通thông 問vấn 八bát 識thức 五ngũ 法pháp 三tam 性tánh 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 。 而nhi 知tri 來lai 已dĩ 將tương 八bát 識thức 生sanh 滅diệt 始thỉ 終chung 分phân 析tích 竟cánh 然nhiên 五ngũ 法pháp 三tam 性tánh 皆giai 未vị 蒙mông 開khai 示thị 此thử 皆giai 菩Bồ 薩Tát 所sở 當đương 修tu 者giả 大đại 慧tuệ 知tri 眾chúng 心tâm 所sở 念niệm 。 故cố 特đặc 申thân 請thỉnh 言ngôn 五ngũ 法pháp 三tam 性tánh 是thị 聖thánh 智trí 與dữ 妄vọng 想tưởng 共cộng 由do 之chi 路lộ 是thị 百bách 八bát 句cú 所sở 依y 之chi 境cảnh 若nhược 以dĩ 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 入nhập 自tự 共cộng 相tương 則tắc 起khởi 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 若nhược 以dĩ 聖thánh 知tri 聖thánh 見kiến 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 入nhập 自tự 共cộng 相tương 如như 所sở 建kiến 立lập 悉tất 能năng 照chiếu 破phá 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 顯hiển 示thị 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 故cố 曰viết 聖thánh 智trí 事sự 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 百bách 八bát 句cú 分phân 別biệt 所sở 依y 然nhiên 則tắc 學học 般Bát 若Nhã 者giả 不bất 可khả 不bất 知tri 。 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 依y 此thử 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 法pháp 以dĩ 得đắc 如Như 來Lai 分phân 別biệt 。 開khai 示thị 故cố 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 法pháp 中trung 周chu 徧biến 觀quán 察sát 入nhập 二nhị 無vô 我ngã 淨tịnh 除trừ 有hữu 無vô 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 能năng 照chiếu 明minh 諸chư 地địa 能năng 超siêu 越việt 小Tiểu 乘Thừa 外ngoại 道đạo 諸chư 禪thiền 定định 。 樂nhạo/nhạc/lạc 能năng 觀quán 察sát 如Như 來Lai 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 能năng 畢tất 竟cánh 捨xả 離ly 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 能năng 以dĩ 諸chư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 智trí 慧tuệ 而nhi 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 起khởi 如như 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 昇thăng 兜Đâu 率Suất 宮cung 住trụ 色sắc 究cứu 竟cánh 逮đãi 得đắc 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 此thử 問vấn 最tối 長trường/trưởng 直trực 至chí 得đắc 力lực 神thần 通thông 自tự 在tại 。 成thành 就tựu 處xứ 作tác 結kết 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 有hữu 一nhất 種chủng 外ngoại 道đạo 作tác 無vô 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 覺giác 知tri 因nhân 盡tận 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 如như 兔thố 無vô 角giác 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 大đại 慧tuệ 復phục 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 見kiến 種chủng 求cầu 那na 極cực 微vi 陀đà 羅la 驃phiếu 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 各các 各các 差sai 別biệt 。 見kiến 已dĩ 計kế 著trước 無vô 兔thố 角giác 橫hoạnh/hoành 法pháp 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 大đại 慧tuệ 彼bỉ 墮đọa 二nhị 見kiến 不bất 解giải 心tâm 量lượng 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 妄vọng 想tưởng 增tăng 長trưởng 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 根căn 量lượng 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 離ly 有hữu 無vô 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 大đại 慧tuệ 若nhược 復phục 離ly 有hữu 無vô 而nhi 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 是thị 名danh 邪tà 想tưởng 彼bỉ 因nhân 待đãi 觀quán 故cố 兔thố 無vô 角giác 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 分phân 別biệt 事sự 性tánh 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 大đại 慧tuệ 聖thánh 境cảnh 界giới 離ly 不bất 應ưng 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 。

此thử 下hạ 先tiên 破phá 妄vọng 想tưởng 也dã 外ngoại 道đạo 妄vọng 想tưởng 不bất 出xuất 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 故cố 先tiên 出xuất 其kỳ 量lượng 而nhi 後hậu 破phá 之chi 先tiên 申thân 斷đoạn 見kiến 外ngoại 道đạo 量lượng 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 有hữu 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 為vi 宗tông 因nhân 云vân 覺giác 知tri 因nhân 盡tận 故cố 喻dụ 如như 兔thố 無vô 角giác 次thứ 申thân 常thường 見kiến 外ngoại 道đạo 量lượng 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 有hữu 法pháp 有hữu 為vi 宗tông 因nhân 云vân 大đại 種chủng 微vi 塵trần 所sở 成thành 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 各các 各các 差sai 別biệt 。 故cố 喻dụ 如như 牛ngưu 有hữu 角giác 種chủng 即tức 四tứ 大đại 種chủng 求cầu 那na 依y 也dã 極cực 微vi 陀đà 羅la 驃phiếu 猶do 言ngôn 極cực 微vi 塵trần 也dã 橫hoạnh/hoành 法pháp 各các 各các 差sai 別biệt 。 者giả 謂vị 橫hoạnh/hoành 於ư 目mục 前tiền 之chi 法pháp 形hình 相tướng 各các 各các 差sai 別biệt 。 由do 彼bỉ 見kiến 計kế 著trước 兔thố 無vô 角giác 故cố 在tại 橫hoạnh/hoành 法pháp 上thượng 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 也dã 蓋cái 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 相tương 依y 而nhi 有hữu 然nhiên 彼bỉ 此thử 兩lưỡng 方phương 計kế 斷đoạn 見kiến 者giả 極cực 多đa 為vi 害hại 最tối 大đại 故cố 標tiêu 以dĩ 為vi 首thủ 其kỳ 計kế 常thường 者giả 則tắc 以dĩ 餘dư 外ngoại 道đạo 目mục 之chi 故cố 下hạ 文văn 云vân 寧ninh 可khả 起khởi 有hữu 見kiến 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 不bất 可khả 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 空không 見kiến 如như 芥giới 子tử 許hứa 。 也dã 大đại 慧tuệ 下hạ 正chánh 破phá 二nhị 見kiến 言ngôn 彼bỉ 所sở 以dĩ 墮đọa 二nhị 見kiến 者giả 皆giai 由do 不bất 達đạt 心tâm 量lượng 本bổn 非phi 有hữu 無vô 而nhi 於ư 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 增tăng 長trưởng 妄vọng 想tưởng 作tác 二nhị 見kiến 論luận 故cố 於ư 根căn 身thân 器khí 界giới 受thọ 用dụng 處xứ 建kiến 立lập 種chủng 種chủng 。 妄vọng 想tưởng 根căn 量lượng 分phân 齊tề 不bất 通thông 耳nhĩ 若nhược 知tri 心tâm 量lượng 本bổn 非phi 有hữu 無vô 則tắc 知tri 一nhất 切thiết 。 法pháp 性tánh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 離ly 有hữu 無vô 不bất 應ưng 更cánh 作tác 。 有hữu 無vô 想tưởng 也dã 若nhược 復phục 法pháp 性tánh 本bổn 離ly 有hữu 無vô 而nhi 於ư 離ly 有hữu 無vô 處xứ 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 是thị 則tắc 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 。 因nhân 名danh 為vi 邪tà 想tưởng 以dĩ 彼bỉ 所sở 計kế 兔thố 無vô 角giác 者giả 非phi 是thị 本bổn 來lai 離ly 有hữu 離ly 無vô 之chi 無vô 因nhân 彼bỉ 見kiến 牛ngưu 角giác 為vi 有hữu 故cố 計kế 兔thố 角giác 為vi 無vô 此thử 因nhân 從tùng 對đối 待đãi 觀quán 察sát 而nhi 起khởi 名danh 曰viết 無vô 因nhân 既ký 曰viết 無vô 因nhân 則tắc 非phi 正chánh 智trí 豈khởi 應ưng 作tác 此thử 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 耶da 即tức 彼bỉ 大đại 種chủng 微vi 塵trần 所sở 成thành 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 各các 各các 差sai 別biệt 。 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 者giả 若nhược 果quả 實thật 有hữu 自tự 性tánh 為vi 生sanh 因nhân 則tắc 不bất 可khả 分phân 析tích 今kim 既ký 分phân 析tích 至chí 於ư 極cực 微vi 一nhất 一nhất 分phân 別biệt 。 求cầu 其kỳ 自tự 性tánh 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 豈khởi 能năng 生sanh 橫hoạnh/hoành 法pháp 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 哉tai 故cố 知tri 聖thánh 智trí 所sở 行hành 。 境cảnh 界giới 不bất 但đãn 離ly 無vô 亦diệc 且thả 離ly 有hữu 亦diệc 不bất 應ưng 作tác 。 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 也dã 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 以dĩ 無vô 性tánh 為vi 自tự 性tánh 於ư 自tự 性tánh 中trung 。 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 應ưng 於ư 此thử 。 執chấp 有hữu 無vô 性tánh 以dĩ 自tự 性tánh 中trung 無vô 有hữu 無vô 故cố 即tức 借tá 其kỳ 同đồng 喻dụ 立lập 量lượng 破phá 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 有hữu 法pháp 不phủ 。 生sanh 為vi 宗tông 因nhân 云vân 離ly 有hữu 離ly 無vô 故cố 喻dụ 如như 兔thố 無vô 角giác 故cố 下hạ 文văn 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 見kiến 不bất 生sanh 想tưởng 已dĩ 隨tùy 比tỉ 思tư 量lượng 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 耶da 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 非phi 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 妄vọng 想tưởng 者giả 因nhân 彼bỉ 生sanh 故cố 依y 彼bỉ 角giác 生sanh 妄vọng 想tưởng 以dĩ 依y 角giác 生sanh 妄vọng 想tưởng 是thị 故cố 言ngôn 依y 因nhân 故cố 離ly 異dị 不bất 異dị 故cố 非phi 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 角giác 大đại 慧tuệ 若nhược 復phục 妄vọng 想tưởng 異dị 角giác 者giả 則tắc 不bất 因nhân 角giác 生sanh 若nhược 不bất 異dị 者giả 則tắc 因nhân 彼bỉ 故cố 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 分phân 析tích 推thôi 求cầu 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 異dị 角giác 故cố 彼bỉ 亦diệc 非phi 性tánh 二nhị 俱câu 無vô 性tánh 者giả 何hà 法pháp 何hà 故cố 而nhi 言ngôn 無vô 耶da 大đại 慧tuệ 若nhược 無vô 故cố 無vô 角giác 觀quán 有hữu 故cố 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 者giả 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 大đại 慧tuệ 不bất 正chánh 因nhân 故cố 而nhi 說thuyết 有hữu 無vô 二nhị 俱câu 不bất 成thành 。

因nhân 上thượng 立lập 有hữu 無vô 對đối 待đãi 之chi 無vô 與dữ 有hữu 無vô 絕tuyệt 待đãi 之chi 無vô 二nhị 種chủng 比tỉ 量lượng 大đại 慧tuệ 正chánh 恐khủng 內nội 宗tông 濫lạm 同đồng 外ngoại 道đạo 故cố 興hưng 此thử 問vấn 得đắc 無vô 者giả 猶do 言ngôn 將tương 無vô 也dã 大đại 慧tuệ 意ý 謂vị 將tương 無vô 前tiền 來lai 計kế 兔thố 無vô 角giác 妄vọng 想tưởng 者giả 或hoặc 恐khủng 亦diệc 是thị 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 有hữu 離ly 無vô 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 而nhi 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 耳nhĩ 非phi 謂vị 見kiến 牛ngưu 有hữu 角giác 而nhi 生sanh 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 也dã 佛Phật 言ngôn 若nhược 果quả 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 而nhi 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 者giả 則tắc 有hữu 無vô 雙song 泯mẫn 對đối 待đãi 逈huýnh 絕tuyệt 何hà 得đắc 復phục 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 兔thố 無vô 角giác 哉tai 故cố 曰viết 非phi 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 也dã 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 者giả 不bất 離ly 前tiền 境cảnh 因nhân 彼bỉ 牛ngưu 角giác 而nhi 生sanh 故cố 以dĩ 依y 彼bỉ 虗hư 妄vọng 之chi 牛ngưu 有hữu 角giác 而nhi 生sanh 彼bỉ 兔thố 無vô 角giác 妄vọng 想tưởng 是thị 故cố 以dĩ 彼bỉ 所sở 立lập 為vi 有hữu 依y 有hữu 因nhân 依y 者giả 謂vị 依y 有hữu 而nhi 立lập 無vô 因nhân 者giả 謂vị 因nhân 境cảnh 而nhi 生sanh 心tâm 既ký 有hữu 依y 因nhân 而nhi 復phục 隨tùy 立lập 比tỉ 量lượng 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 無vô 對đối 待đãi 離ly 異dị 不bất 異dị 如như 是thị 推thôi 求cầu 。 非phi 真chân 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 而nhi 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 也dã 以dĩ 有hữu 依y 因nhân 而nhi 強cường/cưỡng 曰viết 無vô 依y 因nhân 有hữu 對đối 待đãi 而nhi 強cường/cưỡng 曰viết 無vô 對đối 待đãi 然nhiên 非phi 真chân 見kiến 離ly 異dị 不bất 異dị 之chi 正chánh 因nhân 也dã 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 妄vọng 想tưởng 異dị 角giác 則tắc 妄vọng 想tưởng 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 應ưng 離ly 角giác 生sanh 不bất 當đương 因nhân 角giác 生sanh 今kim 妄vọng 想tưởng 因nhân 角giác 生sanh 不bất 可khả 謂vị 異dị 若nhược 妄vọng 想tưởng 不bất 異dị 角giác 則tắc 妄vọng 想tưởng 即tức 角giác 不bất 應ưng 復phục 說thuyết 妄vọng 想tưởng 因nhân 彼bỉ 角giác 生sanh 今kim 因nhân 彼bỉ 角giác 生sanh 不bất 可khả 謂vị 不bất 異dị 此thử 則tắc 不bất 但đãn 兔thố 角giác 無vô 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 即tức 牛ngưu 角giác 分phân 析tích 推thôi 求cầu 以dĩ 至chí 微vi 塵trần 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 亦diệc 與dữ 兔thố 角giác 不bất 異dị 以dĩ 彼bỉ 牛ngưu 角giác 亦diệc 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 也dã 既ký 兔thố 角giác 牛ngưu 角giác 二nhị 俱câu 無vô 性tánh 則tắc 有hữu 無vô 雙song 泯mẫn 不bất 容dung 措thố 辭từ 更cánh 有hữu 何hà 法Pháp 。 當đương 情tình 復phục 以dĩ 何hà 故cố 。 而nhi 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 耶da 故cố 知tri 兔thố 角giác 之chi 無vô 必tất 待đãi 牛ngưu 角giác 之chi 有hữu 而nhi 立lập 明minh 矣hĩ 下hạ 復phục 縱túng/tung 破phá 云vân 若nhược 果quả 無vô 法pháp 無vô 故cố 而nhi 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 則tắc 觀quán 牛ngưu 有hữu 角giác 者giả 決quyết 不bất 應ưng 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 矣hĩ 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 因nhân 有hữu 計kế 無vô 雖tuy 無vô 亦diệc 有hữu 因nhân 無vô 計kế 有hữu 雖tuy 有hữu 亦diệc 無vô 故cố 知tri 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 必tất 待đãi 牛ngưu 有hữu 角giác 而nhi 生sanh 是thị 對đối 待đãi 之chi 無vô 非phi 絕tuyệt 待đãi 之chi 無vô 也dã 此thử 皆giai 不bất 了liễu 。 依y 它# 無vô 性tánh 妄vọng 生sanh 二nhị 見kiến 故cố 總tổng 斥xích 云vân 不bất 解giải 離ly 有hữu 離ly 無vô 之chi 正chánh 因nhân 而nhi 計kế 有hữu 計kế 無vô 者giả 皆giai 是thị 邪tà 因nhân 二nhị 俱câu 不bất 成thành 。

大đại 慧tuệ 復phục 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 見kiến 計kế 著trước 色sắc 空không 事sự 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 不bất 能năng 善thiện 知tri 。 虗hư 空không 分phân 齊tề 言ngôn 色sắc 離ly 虗hư 空không 起khởi 分phân 齊tề 見kiến 妄vọng 想tưởng 大đại 慧tuệ 虗hư 空không 是thị 色sắc 隨tùy 入nhập 色sắc 種chủng 大đại 慧tuệ 色sắc 是thị 虗hư 空không 持trì 所sở 持trì 處xứ 所sở 建kiến 立lập 性tánh 色sắc 空không 事sự 分phân 別biệt 當đương 知tri 大đại 慧tuệ 四tứ 大đại 種chủng 生sanh 時thời 自tự 相tương/tướng 各các 別biệt 亦diệc 不bất 住trụ 虗hư 空không 非phi 彼bỉ 無vô 虗hư 空không 如như 是thị 大đại 慧tuệ 觀quán 牛ngưu 有hữu 角giác 故cố 兔thố 無vô 角giác 大đại 慧tuệ 又hựu 牛ngưu 角giác 者giả 析tích 為vi 微vi 塵trần 。 又hựu 分phân 別biệt 微vi 塵trần 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 彼bỉ 何hà 所sở 觀quán 故cố 而nhi 言ngôn 無vô 耶da 若nhược 言ngôn 觀quán 餘dư 物vật 者giả 彼bỉ 法pháp 亦diệc 然nhiên 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 言ngôn 當đương 離ly 兔thố 角giác 牛ngưu 角giác 虗hư 空không 形hình 色sắc 異dị 見kiến 妄vọng 想tưởng 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  當đương 思tư 惟duy 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 妄vọng 想tưởng 隨tùy 入nhập 為vi 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 最tối 勝thắng 子tử 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 方phương 便tiện 。 而nhi 教giáo 授thọ 之chi 。

前tiền 於ư 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 計kế 有hữu 計kế 無vô 此thử 於ư 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 分phần/phân 色sắc 分phần/phân 空không 由do 不bất 善thiện 知tri 虗hư 空không 本bổn 無vô 分phân 齊tề 妄vọng 計kế 色sắc 異dị 虗hư 空không 不bất 相tương 融dung 即tức 起khởi 分phân 齊tề 見kiến 如như 數số 論luận 師sư 所sở 計kế 五ngũ 唯duy 生sanh 五ngũ 大đại 五ngũ 大đại 生sanh 五ngũ 根căn 謂vị 聲thanh 唯duy 生sanh 空không 大đại 空không 大đại 成thành 耳nhĩ 根căn 是thị 故cố 耳nhĩ 還hoàn 聞văn 聲thanh 觸xúc 唯duy 生sanh 風phong 大đại 風phong 大đại 成thành 身thân 根căn 是thị 故cố 身thân 根căn 還hoàn 受thọ 觸xúc 色sắc 唯duy 生sanh 火hỏa 大đại 火hỏa 大đại 生sanh 眼nhãn 根căn 是thị 故cố 眼nhãn 還hoàn 見kiến 色sắc 味vị 唯duy 生sanh 水thủy 大đại 水thủy 大đại 成thành 舌thiệt 根căn 是thị 故cố 舌thiệt 還hoàn 知tri 味vị 香hương 唯duy 生sanh 地địa 大đại 地địa 大đại 生sanh 鼻tị 根căn 是thị 故cố 鼻tị 根căn 不bất 聞văn 地địa 而nhi 聞văn 香hương 由do 彼bỉ 不bất 知tri 皆giai 是thị 自tự 心tâm 所sở 現hiện 而nhi 妄vọng 自tự 割cát 截tiệt 豈khởi 善thiện 知tri 色sắc 空không 者giả 哉tai 故cố 示thị 之chi 曰viết 虗hư 空không 是thị 色sắc 隨tùy 入nhập 色sắc 種chủng 是thị 則tắc 空không 種chủng 全toàn 是thị 色sắc 種chủng 非phi 空không 種chủng 外ngoại 別biệt 有hữu 色sắc 種chủng 也dã 又hựu 云vân 色sắc 是thị 虗hư 空không 持trì 所sở 持trì 處xứ 所sở 建kiến 立lập 性tánh 是thị 則tắc 色sắc 種chủng 全toàn 是thị 空không 種chủng 非phi 色sắc 種chủng 外ngoại 別biệt 有hữu 空không 種chủng 也dã 若nhược 如như 是thị 分phân 別biệt 。 色sắc 空không 事sự 是thị 善thiện 知tri 色sắc 空không 豈khởi 以dĩ 色sắc 空không 割cát 截tiệt 為vi 二nhị 名danh 善thiện 知tri 色sắc 空không 者giả 哉tai 若nhược 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 各các 各các 生sanh 時thời 而nhi 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 之chi 相tướng 各các 各các 差sai 別biệt 。 亦diệc 不bất 與dữ 虗hư 空không 相tướng 干can 故cố 不bất 住trụ 虗hư 空không 非phi 彼bỉ 四tứ 大đại 種chủng 離ly 虗hư 空không 而nhi 住trụ 虗hư 空không 之chi 外ngoại 也dã 例lệ 如như 觀quán 牛ngưu 有hữu 角giác 故cố 兔thố 無vô 角giác 若nhược 無vô 牛ngưu 角giác 亦diệc 無vô 兔thố 角giác 則tắc 知tri 因nhân 色sắc 有hữu 空không 因nhân 空không 有hữu 色sắc 離ly 色sắc 無vô 空không 離ly 空không 無vô 色sắc 豈khởi 色sắc 空không 各các 有hữu 分phân 齊tề 哉tai 故cố 曰viết 若nhược 言ngôn 觀quán 餘dư 物vật 者giả 彼bỉ 法pháp 亦diệc 然nhiên 故cố 復phục 總tổng 斥xích 其kỳ 異dị 見kiến 誡giới 其kỳ 當đương 離ly 何hà 以dĩ 知tri 其kỳ 為vi 異dị 見kiến 以dĩ 離ly 自tự 心tâm 外ngoại 妄vọng 計kế 有hữu 無vô 色sắc 空không 故cố 也dã 汝nhữ 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 當đương 思tư 惟duy 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 從tùng 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 變biến 現hiện 本bổn 無vô 有hữu 根căn 當đương 下hạ 無vô 生sanh 不bất 見kiến 心tâm 外ngoại 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 隨tùy 入nhập 一nhất 切thiết 剎sát 。 土thổ/độ 即tức 以dĩ 此thử 法pháp 而nhi 教giáo 授thọ 之chi 。 令linh 其kỳ 離ly 有hữu 無vô 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 色sắc 等đẳng 及cập 心tâm 無vô 色sắc 等đẳng 長trưởng 養dưỡng 心tâm 身thân 受thọ 用dụng 安an 立lập 識thức 藏tạng 現hiện 眾chúng 生sanh 心tâm 意ý 。 及cập 與dữ 識thức 自tự 性tánh 法pháp 有hữu 五ngũ 無vô 我ngã 二nhị 種chủng 淨tịnh 廣quảng 說thuyết 者giả 所sở 說thuyết 長trường 短đoản 有hữu 無vô 等đẳng 展triển 轉chuyển 互hỗ 相tương 生sanh 以dĩ 無vô 故cố 成thành 有hữu 以dĩ 有hữu 故cố 成thành 無vô 微vi 塵trần 分phân 別biệt 事sự 不bất 起khởi 色sắc 妄vọng 想tưởng 心tâm 量lượng 安an 立lập 處xứ 惡ác 見kiến 所sở 不bất 樂nhạo 覺giác 想tưởng 非phi 境cảnh 界giới 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 復phục 然nhiên 。 救cứu 世thế 之chi 所sở 說thuyết 自tự 覺giác 之chi 境cảnh 界giới 。

色sắc 等đẳng 及cập 心tâm 無vô 此thử 無vô 字tự 是thị 頌tụng 前tiền 離ly 有hữu 無vô 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 絕tuyệt 待đãi 之chi 本bổn 無vô 也dã 言ngôn 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 及cập 眼nhãn 等đẳng 諸chư 識thức 皆giai 本bổn 來lai 自tự 無vô 非phi 推thôi 之chi 使sử 無vô 由do 眾chúng 生sanh 妄vọng 取thủ 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 增tăng 長trưởng 識thức 等đẳng 妄vọng 想tưởng 不bất 知tri 內nội 而nhi 根căn 身thân 外ngoại 而nhi 器khí 界giới 皆giai 是thị 藏tạng 識thức 所sở 現hiện 所sở 謂vị 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 也dã 心tâm 意ý 下hạ 四tứ 句cú 明minh 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 如như 此thử 長trường 短đoản 下hạ 四tứ 句cú 明minh 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 如như 此thử 由do 如Như 來Lai 。 已dĩ 證chứng 此thử 本bổn 無vô 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 立lập 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 皆giai 歸quy 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 外ngoại 道đạo 迷mê 此thử 本bổn 無vô 故cố 執chấp 為vì 己kỷ 見kiến 妄vọng 計kế 有hữu 無vô 相tướng 生sanh 長trưởng 短đoản 相tướng 形hình 以dĩ 無vô 成thành 有hữu 以dĩ 有hữu 成thành 無vô 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 不bất 離ly 對đối 待đãi 若nhược 將tương 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 一nhất 一nhất 分phân 析tích 。 至chí 於ư 微vi 塵trần 則tắc 本bổn 自tự 無vô 色sắc 既ký 無vô 有hữu 色sắc 則tắc 分phân 別biệt 妄vọng 想tưởng 。 無vô 從tùng 而nhi 起khởi 所sở 謂vị 色sắc 等đẳng 及cập 心tâm 無vô 也dã 然nhiên 此thử 有hữu 無vô 絕tuyệt 待đãi 之chi 境cảnh 界giới 是thị 達đạt 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 者giả 之chi 所sở 安an 立lập 。 外ngoại 道đạo 惡ác 見kiến 。 所sở 噬phệ 者giả 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 不bất 喜hỷ 樂lạc 聞văn 以dĩ 彼bỉ 未vị 離ly 妄vọng 想tưởng 故cố 即tức 小Tiểu 乘Thừa 雖tuy 證chứng 寂tịch 滅diệt 亦diệc 不bất 能năng 窺khuy 如Như 來Lai 所sở 行hành 。 之chi 處xứ 以dĩ 如Như 來Lai 所sở 證chứng 。 境cảnh 界giới 甚thậm 深thâm 微vi 細tế 亦diệc 唯duy 如Như 來Lai 自tự 知tri 。 自tự 覺giác 難nan 以dĩ 語ngữ 人nhân 況huống 彼bỉ 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 不bất 離ly 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 又hựu 安an 能năng 測trắc 正chánh 智trí 如Như 來Lai 之chi 境cảnh 界giới 哉tai 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 淨tịnh 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 故cố 復phục 請thỉnh 如Như 來Lai 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 為vi 頓đốn 為vi 漸tiệm 耶da 。

最tối 初sơ 一nhất 章chương 如Như 來Lai 已dĩ 為vì 。 大đại 慧tuệ 闡xiển 明minh 諸chư 識thức 展triển 轉chuyển 生sanh 滅diệt 之chi 因nhân 而nhi 大đại 慧tuệ 不bất 解giải 展triển 轉chuyển 生sanh 滅diệt 之chi 所sở 以dĩ 故cố 有hữu 海hải 浪lãng 藏tạng 識thức 之chi 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 答đáp 以dĩ 四tứ 種chủng 染nhiễm 緣duyên 和hòa 合hợp 於ư 水thủy 流lưu 處xứ 轉chuyển 識thức 浪lãng 生sanh 此thử 則tắc 已dĩ 領lãnh 識thức 浪lãng 之chi 生sanh 皆giai 因nhân 染nhiễm 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 頓đốn 生sanh 漸tiệm 生sanh 之chi 異dị 即tức 今kim 識thức 海hải 現hiện 行hành 波ba 流lưu 隨tùy 風phong 簸phả 蕩đãng 欲dục 以dĩ 淨tịnh 緣duyên 除trừ 之chi 轉chuyển 成thành 智trí 慧tuệ 為vi 復phục 頓đốn 去khứ 之chi 耶da 為vi 復phục 漸tiệm 淨tịnh 之chi 耶da 故cố 有hữu 此thử 問vấn 下hạ 文văn 意ý 在tại 漸tiệm 斷đoạn 無vô 明minh 頓đốn 見kiến 自tự 性tánh 如như 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 理lý 雖tuy 頓đốn 悟ngộ 乘thừa 悟ngộ 併tinh 銷tiêu 事sự 要yếu 漸tiệm 除trừ 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 。 此thử 錯thác 簡giản 當đương 在tại 聖thánh 智trí 三tam 相tương/tướng 之chi 後hậu 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 如như 菴am 羅la 果quả 。 漸tiệm 熟thục 非phi 頓đốn 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 譬thí 如như 陶đào 家gia 。 造tạo 作tác 諸chư 器khí 漸tiệm 成thành 非phi 頓đốn 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 譬thí 如như 大đại 地địa 。 漸tiệm 生sanh 萬vạn 物vật 非phi 頓đốn 生sanh 也dã 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 譬thí 如như 人nhân 學học 音âm 樂nhạc 書thư 畫họa 種chủng 種chủng 技kỹ 術thuật 。 漸tiệm 成thành 非phi 頓đốn 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。

此thử 明minh 漸tiệm 斷đoạn 無vô 明minh 也dã 若nhược 相tương/tướng 宗tông 別biệt 教giáo 斷đoạn 十thập 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 自tự 三tam 資tư 糧lương 位vị 修tu 行hành 六Lục 度Độ 。 令linh 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 熟thục 處xứ 漸tiệm 生sanh 生sanh 處xứ 漸tiệm 熟thục 漸tiệm 漸tiệm 調điều 伏phục 不bất 至chí 跳khiêu 梁lương 喻dụ 如như 菴am 羅la 之chi 漸tiệm 熟thục 非phi 頓đốn 熟thục 也dã 自tự 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 三tam 番phiên 策sách 進tiến 鍊luyện 磨ma 其kỳ 心tâm 於ư 是thị 鼓cổ 精tinh 進tấn 風phong 發phát 智trí 慧tuệ 火hỏa 鎔dong 無vô 明minh 銅đồng 斷đoạn 除trừ 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 鑄chú 成thành 大Đại 乘Thừa 法Pháp 器khí 喻dụ 如như 陶đào 家gia 造tạo 器khí 非phi 頓đốn 成thành 也dã 自tự 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 漸tiệm 斷đoạn 無vô 明minh 漸tiệm 證chứng 真chân 理lý 漸tiệm 增tăng 勝thắng 行hành 至chí 八bát 地địa 而nhi 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 已dĩ 盡tận 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 化hóa 諸chư 眾chúng 生sanh 。 喻dụ 如như 大đại 地địa 之chi 生sanh 物vật 非phi 頓đốn 生sanh 也dã 九cửu 地địa 已dĩ 上thượng 至chí 等đẳng 覺giác 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn 極cực 微vi 細tế 所sở 知tri 。 愚ngu 至chí 解giải 脫thoát 道đạo 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 則tắc 眾chúng 妙diệu 滿mãn 足túc 如như 人nhân 學học 種chủng 種chủng 技kỹ 術thuật 。 漸tiệm 漸tiệm 入nhập 妙diệu 非phi 頓đốn 妙diệu 也dã 若nhược 約ước 性tánh 宗tông 則tắc 斷đoạn 四tứ 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 初sơ 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 即tức 滅diệt 相tương/tướng 無vô 明minh 喻dụ 如như 菴am 羅la 之chi 漸tiệm 熟thục 次thứ 斷đoạn 根căn 中trung 積tích 生sanh 。 無vô 始thỉ 虗hư 習tập 即tức 思tư 惑hoặc 即tức 異dị 相tướng 無vô 明minh 喻dụ 如như 陶đào 家gia 之chi 造tạo 器khí 三tam 斷đoạn 住trụ 相tương/tướng 無vô 明minh 而nhi 入nhập 地địa 喻dụ 如như 大đại 地địa 之chi 生sanh 物vật 四tứ 斷đoạn 生sanh 相tương/tướng 無vô 明minh 而nhi 入nhập 妙diệu 喻dụ 如như 學học 技kỹ 而nhi 入nhập 妙diệu 。

譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 頓đốn 現hiện 一nhất 切thiết 無vô 相tướng 。 色sắc 像tượng 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 現hiện 無vô 相tướng 無vô 有hữu 所sở 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 境cảnh 界giới 如như 日nhật 月nguyệt 輪luân 。 頓đốn 照chiếu 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 。 色sắc 像tượng 如Như 來Lai 為vi 離ly 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 過quá 患hoạn 眾chúng 生sanh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 為vi 顯hiển 示thị 不bất 思tư 議nghị 。 智trí 最tối 勝thắng 境cảnh 界giới 譬thí 如như 藏tạng 識thức 頓đốn 分phân 別biệt 知tri 自tự 心tâm 現hiện 及cập 身thân 安an 立lập 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 彼bỉ 諸chư 依y 佛Phật 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 熟thục 眾chúng 生sanh 所sở 處xử 。 境cảnh 界giới 以dĩ 修tu 行hành 者giả 安an 處xứ 於ư 彼bỉ 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 譬thí 如như 法Pháp 佛Phật 所sở 作tác 依y 佛Phật 光quang 明minh 照chiếu 曜diệu 。 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 彼bỉ 於ư 法pháp 相tướng 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 照chiếu 令linh 除trừ 滅diệt 。

此thử 明minh 頓đốn 證chứng 真Chân 如Như 也dã 若nhược 據cứ 護hộ 法Pháp 由do 三tam 資tư 糧lương 位vị 用dụng 觀quán 智trí 力lực 止chỉ 伏phục 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 現hiện 行hành 不bất 起khởi 故cố 得đắc 現hiện 一nhất 切thiết 無vô 相tướng 。 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 成thành 應ứng 化hóa 佛Phật 故cố 以dĩ 明minh 鏡kính 現hiện 像tượng 為ví 喻dụ 至chí 初Sơ 地Địa 而nhi 斷đoạn 除trừ 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 證chứng 徧biến 行hành 真Chân 如Như 頓đốn 示thị 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 最tối 勝thắng 境cảnh 界giới 成thành 智trí 慧tuệ 佛Phật 故cố 以dĩ 日nhật 月nguyệt 頓đốn 照chiếu 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 。 色sắc 像tượng 為ví 喻dụ 自tự 初Sơ 地Địa 以dĩ 至chí 八bát 地địa 斷đoạn 盡tận 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 捨xả 離ly 藏tạng 識thức 成thành 法pháp 依y 佛Phật 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 。 頓đốn 熟thục 眾chúng 生sanh 所sở 處xử 。 境cảnh 界giới 以dĩ 修tu 行hành 人nhân 安an 處xứ 於ư 彼bỉ 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 所sở 謂vị 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 國quốc 土độ 莊trang 嚴nghiêm 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 以dĩ 藏tạng 識thức 頓đốn 知tri 根căn 身thân 器khí 界giới 真chân 實thật 受thọ 用dụng 之chi 物vật 。 為ví 喻dụ 至chí 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 斷đoạn 盡tận 俱câu 生sanh 微vi 細tế 所sở 知tri 。 障chướng 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 光quang 明minh 輝huy 發phát 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 化hóa 為vi 大đại 光quang 明minh 藏tạng 。 成thành 法pháp 性tánh 佛Phật 所sở 謂vị 智trí 慧tuệ 愚ngu 癡si 。 通thông 為vi 般Bát 若Nhã 。 故cố 以dĩ 法pháp 依y 佛Phật 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 為ví 喻dụ 若nhược 據cứ 馬mã 鳴minh 初sơ 斷đoạn 滅diệt 相tương/tướng 無vô 明minh 而nhi 五ngũ 根căn 清thanh 淨tịnh 。 不bất 染nhiễm 即tức 是thị 相tương/tướng 宗tông 轉chuyển 五ngũ 識thức 為vi 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 也dã 故cố 以dĩ 明minh 鏡kính 現hiện 相tướng 為ví 喻dụ 次thứ 斷đoạn 異dị 相tướng 無vô 明minh 則tắc 念niệm 無vô 異dị 相tướng 故cố 。 無vô 不bất 徧biến 知tri 是thị 轉chuyển 六lục 識thức 成thành 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 也dã 故cố 以dĩ 日nhật 月nguyệt 輪luân 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 。 色sắc 像tượng 為ví 喻dụ 三tam 斷đoạn 住trụ 相tương/tướng 無vô 明minh 念niệm 無vô 住trụ 相tương/tướng 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 轉chuyển 第đệ 七thất 為vi 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 頓đốn 證chứng 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 法pháp 性tánh 。 故cố 以dĩ 藏tạng 識thức 頓đốn 分phân 別biệt 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 為ví 喻dụ 四tứ 斷đoạn 生sanh 相tương/tướng 無vô 明minh 方phương 得đắc 離ly 念niệm 等đẳng 虗hư 空không 界giới 即tức 是thị 轉chuyển 八bát 識thức 為vi 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 無vô 所sở 不bất 照chiếu 。 故cố 以dĩ 法pháp 依y 佛Phật 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 為ví 喻dụ 心tâm 地địa 觀quán 經Kinh 。 云vân 此thử 法pháp 名danh 為vi 。 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 頓đốn 悟ngộ 法Pháp 門môn 。 此thử 法pháp 名danh 為vi 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 微vi 妙diệu 寶bảo 宮cung 。 此thử 法Pháp 能năng 引dẫn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 到đáo 色sắc 究cứu 竟cánh 。 自tự 在tại 智trí 處xứ 。 此thử 法Pháp 能năng 與dữ 。 生sanh 死tử 長trường 夜dạ 。 作tác 大đại 智trí 燈đăng 亦diệc 此thử 意ý 也dã 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 惟duy 轉chuyển 智trí 時thời 各các 有hữu 先tiên 後hậu 究cứu 其kỳ 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 則tắc 一nhất 也dã 四tứ 漸tiệm 四tứ 頓đốn 之chi 後hậu 而nhi 復phục 繼kế 以dĩ 三Tam 身Thân 說thuyết 法Pháp 者giả 正chánh 見kiến 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 本bổn 無vô 頓đốn 漸tiệm 由do 眾chúng 生sanh 根căn 器khí 有hữu 頓đốn 漸tiệm 故cố 見kiến 如Như 來Lai 法pháp 有hữu 頓đốn 漸tiệm 若nhược 下hạ 根căn 好hảo/hiếu 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 者giả 便tiện 見kiến 化hóa 佛Phật 說thuyết 六Lục 度Độ 法pháp 若nhược 中trung 根căn 好hảo/hiếu 觀quán 緣duyên 起khởi 者giả 便tiện 見kiến 法pháp 依y 佛Phật 說thuyết 緣duyên 起khởi 法pháp 若nhược 上thượng 根căn 不bất 立lập 階giai 級cấp 唯duy 心tâm 直trực 進tiến 者giả 便tiện 見kiến 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 說thuyết 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 法pháp 故cố 知tri 法Pháp 無vô 頓đốn 漸tiệm 。 頓đốn 漸tiệm 由do 人nhân 故cố 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 頓đốn 說thuyết 漸tiệm 名danh 俱câu 稱xưng 方phương 便tiện 古cổ 釋thích 云vân 若nhược 據cứ 漸tiệm 說thuyết 頓đốn 固cố 是thị 方phương 便tiện 若nhược 云vân 頓đốn 漸tiệm 俱câu 是thị 亦diệc 是thị 謗báng 佛Phật 若nhược 俱câu 不bất 是thị 亦diệc 是thị 謗báng 佛Phật 以dĩ 本bổn 覺giác 體thể 上thượng 無vô 頓đốn 漸tiệm 。 離ly 言ngôn 說thuyết 故cố 。

大đại 慧tuệ 法pháp 依y 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 。 法pháp 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 因nhân 相tương 續tục 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 因nhân 種chủng 種chủng 無vô 實thật 幻huyễn 種chủng 種chủng 計kế 著trước 不bất 可khả 得đắc 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 計kế 著trước 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 生sanh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 大đại 慧tuệ 如như 工công 幻huyễn 師sư (# 喻dụ 第đệ 八bát )# 依y 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 (# 喻dụ 無vô 明minh )# 作tác 種chủng 種chủng 幻huyễn (# 喻dụ 器khí 界giới )# 起khởi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 形hình 色sắc 。 (# 喻dụ 根căn 身thân )# 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 (# 徧biến 計kế )# 彼bỉ 諸chư 妄vọng 想tưởng 亦diệc 無vô 真chân 實thật 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 依y 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 起khởi 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 心tâm 種chủng 種chủng 相tương/tướng 行hành 事sự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 計kế 著trước 習tập 氣khí 妄vọng 想tưởng 大đại 慧tuệ 是thị 為vi 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 生sanh 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 法pháp 依y 佛Phật 說thuyết 法pháp 。

此thử 明minh 法pháp 依y 佛Phật 為vi 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 所sở 說thuyết 。 法pháp 也dã 法pháp 依y 佛Phật 依y 法Pháp 。 性tánh 流lưu 出xuất 亦diệc 名danh 法pháp 性tánh 所sở 流lưu 佛Phật 也dã 以dĩ 佛Phật 從tùng 緣duyên 起khởi 故cố 即tức 說thuyết 緣duyên 起khởi 其kỳ 所sở 說thuyết 法Pháp 。 不bất 出xuất 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 若nhược 據cứ 馬mã 鳴minh 由do 無vô 明minh 不bất 達đạt 一nhất 法Pháp 界Giới 義nghĩa 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 而nhi 有hữu 其kỳ 念niệm 遂toại 生sanh 三tam 細tế 以dĩ 無vô 明minh 從tùng 真Chân 如Như 突đột 然nhiên 而nhi 起khởi 不bất 藉tạ 他tha 力lực 故cố 名danh 自tự 相tương/tướng 若nhược 六lục 麤thô 必tất 藉tạ 外ngoại 緣duyên 而nhi 起khởi 故cố 曰viết 共cộng 相tương 即tức 起khởi 信tín 所sở 謂vị 相tương 應ứng 心tâm 與dữ 不bất 相tương 應ứng 心tâm 也dã 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 因nhân 者giả 即tức 無vô 明minh 自tự 相tương/tướng 為vi 三tam 細tế 因nhân 相tương 續tục 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 因nhân 者giả 即tức 心tâm 境cảnh 共cộng 相tương 為vi 六lục 麤thô 因nhân 如như 無vô 明minh 業nghiệp 相tương/tướng 為vi 緣duyên 轉chuyển 真Chân 如Như 而nhi 為vi 業nghiệp 識thức 再tái 轉chuyển 而nhi 為vi 轉chuyển 識thức 三tam 轉chuyển 而nhi 為vi 現hiện 識thức 此thử 皆giai 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 而nhi 起khởi 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 前tiền 五ngũ 現hiện 識thức 復phục 引dẫn 起khởi 意ý 識thức 由do 此thử 意ý 識thức 不bất 達đạt 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 於ư 緣duyên 起khởi 法pháp 妄vọng 生sanh 取thủ 著trước 名danh 徧biến 計kế 執chấp 若nhược 了liễu 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 妄vọng 想tưởng 不bất 空không 便tiện 是thị 圓viên 成thành 實thật 性tánh 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 不bất 實thật 如như 幻huyễn 種chủng 種chủng 計kế 著trước 不bất 可khả 得đắc 然nhiên 前tiền 五ngũ 何hà 以dĩ 知tri 其kỳ 引dẫn 第đệ 六lục 意ý 識thức 哉tai 由do 彼bỉ 第đệ 六lục 與dữ 前tiền 五ngũ 識thức 俱câu 時thời 而nhi 起khởi 緣duyên 五ngũ 塵trần 境cảnh 於ư 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 生sanh 計kế 著trước 。 而nhi 起khởi 智trí 相tương/tướng 相tương 續tục 計kế 名danh 執chấp 相tướng 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 依y 種chủng 種chủng 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 作tác 種chủng 種chủng 幻huyễn 事sự 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 形hình 色sắc 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 。 種chủng 種chủng 形hình 色sắc 。 是thị 幻huyễn 而nhi 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 計kế 著trước 為vi 人nhân 為vi 法pháp 而nhi 實thật 無vô 人nhân 亦diệc 無vô 有hữu 法pháp 。 故cố 曰viết 彼bỉ 諸chư 妄vọng 想tưởng 亦diệc 無vô 真chân 實thật 。 斯tư 則tắc 不bất 惟duy 妄vọng 想tưởng 不bất 真chân 即tức 緣duyên 起khởi 又hựu 何hà 曾tằng 實thật 哉tai 故cố 復phục 示thị 之chi 曰viết 所sở 謂vị 依y 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 而nhi 起khởi 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 者giả 謂vị 意ý 識thức 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 心tâm 於ư 五ngũ 塵trần 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 分phân 段đoạn 相tương/tướng 在tại 日nhật 用dụng 行hành 事sự 開khai 眼nhãn 合hợp 眼nhãn 處xứ 而nhi 生sanh 計kế 著trước 以dĩ 為vi 實thật 不bất 知tri 現hiện 前tiền 五ngũ 塵trần 境cảnh 界giới 原nguyên 從tùng 無vô 明minh 習tập 氣khí 為vi 種chủng 子tử 緣duyên 熏huân 習tập 而nhi 起khởi 本bổn 無vô 真chân 實thật 而nhi 妄vọng 想tưởng 真chân 實thật 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 復phục 結kết 之chi 曰viết 依y 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 相tương/tướng 大đại 意ý 如như 此thử 若nhược 據cứ 護hộ 法Pháp 凡phàm 夫phu 則tắc 計kế 四tứ 大đại 五ngũ 陰ấm 。 各các 有hữu 自tự 性tánh 為vi 自tự 相tương/tướng 合hợp 四tứ 大đại 而nhi 成thành 。 界giới 合hợp 五ngũ 陰ấm 而nhi 成thành 身thân 為vi 共cộng 相tương 計kế 自tự 共cộng 相tương 為vi 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 二Nhị 乘Thừa 反phản 此thử 計kế 五ngũ 陰ấm 各các 有hữu 自tự 性tánh 為vi 自tự 相tương/tướng 於ư 五ngũ 陰ấm 自tự 性tánh 各các 各các 皆giai 有hữu 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 不bất 淨tịnh 為vi 共cộng 相tương 若nhược 究cứu 而nhi 言ngôn 之chi 則tắc 真Chân 如Như 為vi 自tự 相tương/tướng 三tam 細tế 六lục 麤thô 皆giai 共cộng 相tương 也dã 此thử 五ngũ 陰ấm 為vi 緣duyên 起khởi 即tức 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 也dã 此thử 緣duyên 起khởi 法pháp 皆giai 是thị 自tự 心tâm 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 三tam 因nhân 現hiện 起khởi 故cố 曰viết 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 因nhân 愚ngu 夫phu 不bất 了liễu 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 計kế 著trước 以dĩ 為vi 實thật 我ngã 實thật 法pháp 故cố 曰viết 相tương 續tục 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 因nhân 若nhược 了liễu 緣duyên 生sanh 如như 幻huyễn 即tức 是thị 如như 如như 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 無vô 實thật 如như 幻huyễn 若nhược 了liễu 計kế 著trước 本bổn 空không 即tức 是thị 正chánh 智trí 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 計kế 著trước 不bất 可khả 得đắc 以dĩ 依y 他tha 法pháp 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 迷mê 之chi 起khởi 執chấp 則tắc 名danh 徧biến 計kế 達đạt 之chi 本bổn 空không 即tức 是thị 圓viên 成thành 下hạ 復phục 以dĩ 喻dụ 明minh 工công 幻huyễn 師sư 喻dụ 業nghiệp 識thức 依y 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 者giả 喻dụ 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 等đẳng 習tập 氣khí 眾chúng 生sanh 若nhược 干can 。 形hình 色sắc 者giả 喻dụ 五ngũ 陰ấm 身thân 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 者giả 喻dụ 意ý 識thức 計kế 五ngũ 陰ấm 以dĩ 為vi 實thật 我ngã 實thật 法pháp 若nhược 以dĩ 正chánh 智trí 觀quán 察sát 。 不bất 但đãn 幻huyễn 師sư 所sở 現hiện 是thị 幻huyễn 非phi 實thật 即tức 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 認nhận 為vi 實thật 我ngã 實thật 法pháp 亦diệc 豈khởi 真chân 實thật 哉tai 故cố 復phục 示thị 之chi 曰viết 此thử 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 心tâm 皆giai 是thị 妄vọng 計kế 色sắc 陰ấm 種chủng 種chủng 相tương 及cập 無vô 色sắc 四tứ 陰ấm 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 而nhi 起khởi 不bất 知tri 此thử 能năng 徧biến 計kế 及cập 所sở 徧biến 計kế 皆giai 是thị 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 習tập 氣khí 所sở 起khởi 總tổng 是thị 妄vọng 想tưởng 故cố 曰viết 計kế 著trước 習tập 氣khí 妄vọng 想tưởng 。

大đại 慧tuệ 法pháp 佛Phật 者giả 離ly 心tâm 自tự 性tánh 相tướng 自tự 覺giác 聖thánh 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 建kiến 立lập 施thi 作tác 。

此thử 名danh 法pháp 佛Phật 說thuyết 法pháp 也dã 不bất 但đãn 離ly 言ngôn 說thuyết 離ly 名danh 字tự 離ly 心tâm 緣duyên 即tức 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 自tự 性tánh 等đẳng 說thuyết 亦diệc 不bất 容dung 著trước 只chỉ 要yếu 自tự 性tánh 宗tông 通thông 到đáo 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 則tắc 揚dương 眉mi 瞬thuấn 目mục 擎kình 拳quyền 合hợp 掌chưởng 。 諸chư 所sở 建kiến 立lập 。 施thi 作tác 總tổng 是thị 說thuyết 自tự 性tánh 法pháp 不bất 知tri 纔tài 說thuyết 如như 如như 早tảo 是thị 變biến 也dã 纔tài 說thuyết 自tự 覺giác 早tảo 是thị 迷mê 也dã 此thử 之chi 謂vị 法pháp 佛Phật 說thuyết 法pháp 。

大đại 慧tuệ 化hóa 佛Phật 者giả 說thuyết 施thí 戒giới 忍nhẫn 進tiến 。 禪thiền 定định 及cập 心tâm 智trí 慧tuệ 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 解giải 脫thoát 識thức 相tương/tướng 分phân 別biệt 觀quán 察sát 。 建kiến 立lập 超siêu 外ngoại 道đạo 見kiến 無vô 色sắc 見kiến 。

此thử 化hóa 佛Phật 所sở 說thuyết 六Lục 度Độ 法pháp 也dã 以dĩ 布bố 施thí 度độ 慳san 貪tham 以dĩ 持trì 戒giới 度độ 毀hủy 禁cấm 以dĩ 忍nhẫn 辱nhục 度độ 瞋sân 恚khuể 以dĩ 精tinh 進tấn 度độ 懈giải 怠đãi 以dĩ 禪thiền 定định 度độ 散tán 亂loạn 以dĩ 智trí 慧tuệ 度độ 愚ngu 癡si 故cố 能năng 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 脫thoát 分phân 別biệt 識thức 凡phàm 所sở 建kiến 立lập 超siêu 過quá 外ngoại 道đạo 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 黃hoàng 檗# 云vân 佛Phật 有hữu 三Tam 身Thân 法Pháp 身thân 說thuyết 自tự 性tánh 虗hư 通thông 法pháp 報báo 身thân 說thuyết 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 化hóa 身thân 說thuyết 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 法pháp 法Pháp 身thân 說thuyết 法Pháp 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 。 語ngữ 音âm 聲thanh 文văn 字tự 。 形hình 相tướng 而nhi 求cầu 無vô 修tu 無vô 證chứng 自tự 性tánh 虗hư 通thông 而nhi 已dĩ 故cố 曰viết 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。 報báo 身thân 化hóa 身thân 皆giai 隨tùy 機cơ 感cảm 現hiện 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 亦diệc 隨tùy 事sự 應ưng 根căn 以dĩ 為vi 攝nhiếp 化hóa 皆giai 非phi 真chân 法pháp 故cố 曰viết 報báo 化hóa 非phi 真chân 佛Phật 亦diệc 非phi 說thuyết 法Pháp 者giả 。 故cố 知tri 佛Phật 身thân 無vô 依y 隨tùy 機cơ 普phổ 現hiện 色sắc 無vô 定định 色sắc 若nhược 金kim 剛cang 之chi 合hợp 朱chu 紫tử 形hình 無vô 定định 形hình 猶do 光quang 影ảnh 之chi 任nhậm 脩tu 短đoản 相tương/tướng 無vô 定định 相tương/tướng 猶do 明minh 鏡kính 之chi 對đối 妍nghiên 媸# 紜vân 紜vân 自tự 彼bỉ 於ư 佛Phật 何hà 預dự 。

大đại 慧tuệ 又hựu 法pháp 佛Phật 者giả 離ly 攀phàn 緣duyên 攀phàn 緣duyên 離ly 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 根căn 量lượng 相tương/tướng 滅diệt 非phi 諸chư 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 外ngoại 道đạo 計kế 著trước 我ngã 相tương/tướng 所sở 著trước 境cảnh 界giới 自tự 覺giác 聖thánh 究cứu 竟cánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 建kiến 立lập 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương 當đương 勤cần 修tu 學học 自tự 心tâm 現hiện 見kiến 。 應ưng 當đương 除trừ 滅diệt 。

此thử 獨độc 揭yết 示thị 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 為vi 此thử 經Kinh 宗tông 極cực 故cố 勸khuyến 令linh 修tu 學học 若nhược 爾nhĩ 報báo 化hóa 二nhị 身thân 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 不bất 足túc 學học 耶da 然nhiên 法pháp 佛Phật 說thuyết 法pháp 是thị 自tự 性tánh 宗tông 通thông 報báo 化hóa 二nhị 身thân 所sở 說thuyết 是thị 說thuyết 通thông 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 無vô 非phi 欲dục 人nhân 離ly 念niệm 歸quy 於ư 自tự 性tánh 宗tông 通thông 而nhi 已dĩ 故cố 曰viết 離ly 攀phàn 緣duyên 若nhược 離ly 攀phàn 緣duyên 則tắc 能năng 超siêu 越việt 。 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 根căn 量lượng 之chi 境cảnh 以dĩ 離ly 念niệm 境cảnh 界giới 非phi 彼bỉ 凡phàm 小tiểu 外ngoại 道đạo 所sở 知tri 之chi 境cảnh 是thị 自tự 覺giác 聖thánh 究cứu 竟cánh 差sai 別biệt 智trí 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 是thị 故cố 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 智trí 相tương/tướng 固cố 當đương 勤cần 學học 若nhược 夫phu 凡phàm 小tiểu 外ngoại 道đạo 計kế 著trước 自tự 心tâm 所sở 現hiện 種chủng 種chủng 。 諸chư 見kiến 亦diệc 當đương 除trừ 滅diệt 也dã 辯biện 八bát 識thức 竟cánh 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 有hữu 二nhị 種chủng 。 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 通thông 分phân 別biệt 相tương 謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương 及cập 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 。

前tiền 明minh 外ngoại 道đạo 於ư 橫hoạnh/hoành 法pháp 上thượng 計kế 有hữu 計kế 無vô 此thử 明minh 二Nhị 乘Thừa 於ư 自tự 共cộng 相tương 執chấp 空không 執chấp 有hữu 雖tuy 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 分phần/phân 量lượng 各các 異dị 究cứu 竟cánh 法pháp 執chấp 未vị 空không 妄vọng 想tưởng 不bất 淨tịnh 則tắc 是thị 齊tề 驅khu 竝tịnh 駕giá 故cố 併tinh 及cập 之chi 言ngôn 通thông 分phân 別biệt 相tướng 者giả 。 言ngôn 二nhị 種chủng 通thông 名danh 聲Thanh 聞Văn 而nhi 計kế 空không 計kế 有hữu 所sở 見kiến 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 也dã 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 者giả 此thử 利lợi 根căn 聲Thanh 聞Văn 得đắc 生sanh 空không 智trí 證chứng 生sanh 空không 理lý 已dĩ 得đắc 聖thánh 智trí 之chi 差sai 別biệt 未vị 得đắc 聖thánh 智trí 之chi 圓viên 通thông 所sở 謂vị 以dĩ 無vô 。 為vi 法pháp 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 也dã 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 者giả 此thử 鈍độn 根căn 聲Thanh 聞Văn 於ư 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 起khởi 計kế 著trước 者giả 。

云vân 何hà 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 謂vị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 境cảnh 界giới 真Chân 諦Đế 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 。 息tức 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 外ngoại 不bất 壞hoại 相tương/tướng 如như 實thật 知tri 心tâm 得đắc 寂tịch 止chỉ 心tâm 寂tịch 止chỉ 已dĩ 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 道Đạo 果Quả 正chánh 受thọ 解giải 脫thoát 不bất 離ly 習tập 氣khí 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 是thị 名danh 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 大đại 慧tuệ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 非phi 滅diệt 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 受thọ 樂lạc 顧cố 憫mẫn 眾chúng 生sanh 及cập 本bổn 願nguyện 不bất 作tác 證chứng 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 彼bỉ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 應ưng 修tu 學học 。

無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 境cảnh 界giới 者giả 即tức 四tứ 念niệm 處xứ 謂vị 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 觀quán 心tâm 無vô 常thường 。 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 也dã 又hựu 觀quán 真Chân 諦Đế 本bổn 來lai 離ly 欲dục 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 由do 其kỳ 微vi 細tế 推thôi 審thẩm 諦đế 實thật 見kiến 得đắc 透thấu 徹triệt 故cố 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 。 自tự 相tương/tướng 上thượng 一nhất 一nhất 皆giai 知tri 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 不bất 生sanh 躭đam 著trước 故cố 曰viết 息tức 也dã 言ngôn 自tự 相tương/tướng 者giả 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 各các 有hữu 自tự 相tương/tướng 也dã 共cộng 相tương 者giả 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 上thượng 總tổng 有hữu 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 也dã 言ngôn 既ký 觀quán 察sát 內nội 身thân 。 如như 此thử 次thứ 復phục 觀quán 察sát 執chấp 外ngoại 境cảnh 為vi 不bất 壞hoại 者giả 亦diệc 復phục 實thật 知tri 為vi 無vô 常thường 苦khổ 空không 。 也dã 既ký 知tri 內nội 身thân 外ngoại 境cảnh 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 苦khổ 空không 毫hào 無vô 繫hệ 戀luyến 故cố 心tâm 得đắc 寂tịch 止chỉ 心tâm 既ký 寂tịch 止chỉ 遂toại 修tu 寂tịch 滅diệt 定định 習tập 八bát 解giải 脫thoát 入nhập 三tam 三tam 昧muội 證chứng 道Đạo 果Quả 得đắc 解giải 脫thoát 然nhiên 躭đam 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 度độ 生sanh 心tâm 但đãn 離ly 煩phiền 惱não 未vị 離ly 無vô 明minh 習tập 氣khí 但đãn 度độ 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 由do 躭đam 著trước 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 名danh 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 差sai 別biệt 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 故cố 唯duy 識thức 論luận 云vân 生sanh 死tử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 謂vị 諸chư 有hữu 漏lậu 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 由do 煩phiền 惱não 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 所sở 感cảm 三tam 界giới 麤thô 異dị 熟thục 果quả 身thân 定định 長trường 短đoản 隨tùy 因nhân 緣duyên 力lực 有hữu 定định 劑tề 限hạn 故cố 名danh 分phân 段đoạn 二nhị 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 生sanh 死tử 由do 所sở 知tri 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 所sở 感cảm 殊thù 勝thắng 細tế 異dị 熟thục 果quả 由do 悲bi 願nguyện 力lực 改cải 轉chuyển 身thân 命mạng 無vô 定định 劑tề 限hạn 故cố 云vân 變biến 易dị 無vô 漏lậu 定định 願nguyện 正chánh 所sở 資tư 感cảm 妙diệu 用dụng 難nan 測trắc 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 問vấn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 證chứng 寂tịch 滅diệt 樂lạc 。 亦diệc 有hữu 變biến 易dị 生sanh 死tử 與dữ 聲Thanh 聞Văn 同đồng 何hà 故cố 得đắc 名danh 菩Bồ 薩Tát 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 差sai 別biệt 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 若nhược 二Nhị 乘Thừa 躭đam 著trước 寂tịch 滅diệt 正chánh 受thọ 樂lạc 而nhi 不bất 顧cố 眾chúng 生sanh 也dã 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 本bổn 願nguyện 力lực 顧cố 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 住trụ 寂tịch 滅diệt 不bất 作tác 證chứng 心tâm 不bất 生sanh 自tự 足túc 非phi 若nhược 聲Thanh 聞Văn 躭đam 守thủ 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 醉túy 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 若nhược 是thị 大đại 心tâm 菩Bồ 薩Tát 顧cố 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 者giả 不bất 應ưng 取thủ 此thử 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 不bất 應ưng 習tập 學học 。 此thử 法Pháp 門môn 也dã 。

大đại 慧tuệ 云vân 何hà 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 所sở 謂vị 大đại 種chủng 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 堅kiên 溼thấp 煖noãn 動động 非phi 作tác 生sanh 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 先tiên 聖thánh 善thiện 說thuyết 見kiến 已dĩ 於ư 彼bỉ 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 彼bỉ 應ưng 知tri 應ưng 捨xả 隨tùy 入nhập 法pháp 無vô 我ngã 想tưởng 滅diệt 人nhân 無vô 我ngã 相tương 見kiến 漸tiệm 次thứ 諸chư 地địa 相tương 續tục 建kiến 立lập 是thị 名danh 諸chư 聲Thanh 聞Văn 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 。

此thử 觀quán 四tứ 大đại 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 為vi 其kỳ 色sắc 堅kiên 溼thấp 煖noãn 動động 為vi 其kỳ 性tánh 色sắc 色sắc 不bất 同đồng 性tánh 性tánh 各các 別biệt 雖tuy 不bất 同đồng 乎hồ 外ngoại 道đạo 計kế 作tác 者giả 生sanh 然nhiên 又hựu 依y 阿a 含hàm 小tiểu 教giáo 執chấp 彼bỉ 諸chư 法pháp 實thật 有hữu 。 自tự 性tánh 即tức 是thị 無vô 作tác 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 知tri 自tự 性tánh 。 本bổn 空không 大đại 種chủng 不bất 實thật 於ư 自tự 共cộng 相tương 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 此thử 則tắc 較giảo 前tiền 聲Thanh 聞Văn 為vi 劣liệt 以dĩ 不bất 解giải 無vô 常thường 苦khổ 。 空không 實thật 有hữu 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 故cố 較giảo 外ngoại 道đạo 為vi 勝thắng 以dĩ 不bất 計kế 作tác 者giả 生sanh 故cố 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 彼bỉ 。 應ưng 知tri 應ưng 捨xả 了liễu 知tri 法pháp 法pháp 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 隨tùy 入nhập 法pháp 無vô 我ngã 智trí 則tắc 人nhân 無vô 我ngã 相tương/tướng 自tự 除trừ 從tùng 地địa 入nhập 地địa 漸tiệm 次thứ 建kiến 立lập 故cố 曰viết 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 極cực 喜hỷ 無vô 六lục 七thất 俱câu 生sanh 地địa 地địa 除trừ 第đệ 七thất 修tu 道Đạo 除trừ 種chủng 現hiện 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 等đẳng 皆giai 無vô 此thử 則tắc 龍long 象tượng 蹴xúc 蹋đạp 豈khởi 跛bả 驢lư 心tâm 慧tuệ 所sở 可khả 及cập 哉tai 故cố 知tri 真chân 空không 難nan 會hội 應ưng 須tu 妙diệu 得đắc 指chỉ 歸quy 若nhược 隨tùy 空không 有hữu 皆giai 墮đọa 邪tà 思tư 如như 央Ương 掘Quật 魔Ma 羅La 。 經kinh 偈kệ 云vân 譬thí 如như 有hữu 愚ngu 夫phu 。 見kiến 雹bạc 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 謂vị 是thị 琉lưu 璃ly 珠châu 。 取thủ 已dĩ 執chấp 持trì 歸quy 。 置trí 之chi 瓶bình 器khí 中trung 。 守thủ 護hộ 如như 珍trân 寶bảo 不bất 久cửu 悉tất 銷tiêu 融dung 空không 想tưởng 默mặc 然nhiên 住trụ 。 於ư 餘dư 琉lưu 璃ly 珠châu 亦diệc 復phục 作tác 空không 想tưởng 。 所sở 以dĩ 外ngoại 道đạo 執chấp 斷đoạn 空không 二Nhị 乘Thừa 執chấp 但đãn 空không 皆giai 是thị 不bất 了liễu 一nhất 心tâm 真chân 空không 之chi 旨chỉ 故cố 須tu 揀giản 別biệt 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 。 常thường 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 境cảnh 界giới 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 境cảnh 界giới 世Thế 尊Tôn 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 耶da 。

前tiền 文văn 所sở 明minh 皆giai 是thị 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 妄vọng 想tưởng 未vị 空không 計kế 名danh 執chấp 相tướng 未vị 能năng 親thân 證chứng 正chánh 智trí 如như 如như 亦diệc 各các 自tự 謂vị 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 故cố 問vấn 正chánh 智trí 如như 如như 之chi 差sai 別biệt 也dã 常thường 即tức 藏tạng 識thức 海hải 常thường 住trụ 之chi 常thường 不bất 思tư 議nghị 即tức 前tiền 不bất 思tư 議nghị 熏huân 變biến 之chi 不bất 思tư 議nghị 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 境cảnh 界giới 即tức 前tiền 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 境cảnh 界giới 即tức 前tiền 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 及cập 七thất 種chủng 境cảnh 界giới 意ý 謂vị 如Như 來Lai 前tiền 所sở 說thuyết 常thường 不bất 思tư 議nghị 等đẳng 豈khởi 真chân 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 所sở 說thuyết 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 同đồng 耶da 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 緣duyên 得đắc 常thường 不bất 思tư 議nghị 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 若nhược 常thường 不bất 思tư 議nghị 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 者giả 何hà 因nhân 顯hiển 現hiện 常thường 不bất 思tư 議nghị 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 不bất 思tư 議nghị 若nhược 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 者giả 彼bỉ 則tắc 應ưng 常thường 由do 作tác 者giả 因nhân 相tương/tướng 故cố 常thường 不bất 思tư 議nghị 不bất 成thành 大đại 慧tuệ 我ngã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 常thường 不bất 思tư 議nghị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 因nhân 相tương/tướng 成thành 離ly 性tánh 非phi 性tánh 得đắc 自tự 覺giác 相tương/tướng 故cố 有hữu 相tương/tướng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 智trí 因nhân 故cố 有hữu 因nhân 離ly 性tánh 非phi 性tánh 故cố 譬thí 如như 無vô 作tác 虗hư 空không 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 盡tận 故cố 常thường 如như 是thị 大đại 慧tuệ 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 論luận 如như 是thị 大đại 慧tuệ 此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 諸chư 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 如như 是thị 故cố 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。

此thử 言ngôn 聖thánh 智trí 如như 如như 唯duy 如Như 來Lai 能năng 證chứng 能năng 得đắc 非phi 外ngoại 道đạo 所sở 得đắc 有hữu 也dã 先tiên 出xuất 外ngoại 道đạo 是thị 非phi 常thường 以dĩ 顯hiển 真chân 能năng 破phá 以dĩ 外ngoại 道đạo 因nhân 緣duyên 是thị 無vô 常thường 是thị 妄vọng 想tưởng 故cố 不bất 入nhập 常thường 不bất 思tư 議nghị 之chi 宗tông 所sở 以dĩ 下hạ 又hựu 出xuất 不bất 成thành 常thường 宗tông 之chi 因nhân 以dĩ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 不bất 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 相tương/tướng 為vi 因nhân 而nhi 以dĩ 微vi 塵trần 士sĩ 夫phu 勝thắng 妙diệu 等đẳng 異dị 相tướng 為vi 因nhân 故cố 若nhược 常thường 不bất 思tư 議nghị 既ký 不bất 以dĩ 自tự 相tương/tướng 為vi 因nhân 而nhi 以dĩ 異dị 相tướng 為vi 因nhân 者giả 但đãn 能năng 顯hiển 現hiện 無vô 常thường 妄vọng 想tưởng 之chi 宗tông 而nhi 已dĩ 何hà 由do 顯hiển 現hiện 常thường 不bất 思tư 議nghị 之chi 宗tông 乎hồ 若nhược 彼bỉ 不bất 思tư 議nghị 。 果quả 以dĩ 真Chân 如Như 自tự 相tương/tướng 為vi 因nhân 彼bỉ 宗tông 亦diệc 應ưng 稱xưng 常thường 不bất 思tư 議nghị 矣hĩ 由do 彼bỉ 以dĩ 作tác 者giả 為vi 因nhân 相tương/tướng 故cố 常thường 不bất 思tư 議nghị 之chi 宗tông 不bất 成thành 也dã 應ưng 出xuất 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 量lượng 云vân 外ngoại 道đạo 因nhân 緣duyên 是thị 有hữu 法pháp 常thường 不bất 思tư 議nghị 宗tông 以dĩ 作tác 者giả 為vi 因nhân 故cố 同đồng 喻dụ 如như 兔thố 角giác 此thử 則tắc 作tác 者giả 因nhân 與dữ 常thường 不bất 思tư 議nghị 宗tông 相tương 違vi 敵địch 體thể 成thành 無vô 常thường 斷đoạn 滅diệt 宗tông 矣hĩ 中trung 論luận 云vân 若nhược 定định 有hữu 作tác 者giả 亦diệc 定định 有hữu 作tác 業nghiệp 作tác 者giả 及cập 作tác 業nghiệp 即tức 墮đọa 於ư 無vô 因nhân 若nhược 無vô 因nhân 亦diệc 復phục 無vô 果quả 次thứ 立lập 三tam 支chi 無vô 過quá 之chi 宗tông 因nhân 以dĩ 成thành 真chân 能năng 立lập 故cố 曰viết 我ngã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 常thường 不bất 思tư 議nghị 為vi 宗tông 次thứ 立lập 因nhân 以dĩ 成thành 宗tông 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 為vi 因nhân 以dĩ 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 故cố 離ly 性tánh 以dĩ 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 故cố 離ly 非phi 性tánh 得đắc 自tự 覺giác 相tương/tướng 故cố 有hữu 如như 如như 相tương/tướng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 智trí 為vi 因nhân 故cố 有hữu 如như 如như 智trí 以dĩ 此thử 因nhân 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 故cố 得đắc 成thành 常thường 不bất 思tư 議nghị 之chi 宗tông 次thứ 復phục 立lập 喻dụ 以dĩ 成thành 宗tông 因nhân 故cố 以dĩ 三tam 無vô 為vi 為vi 同đồng 喻dụ 無vô 作tác 虗hư 空không 即tức 虗hư 空không 無vô 為vi 以dĩ 虗hư 空không 非phi 所sở 作tác 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 非phi 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。 滅diệt 盡tận 即tức 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。 以dĩ 三tam 種chủng 無vô 為vi 皆giai 是thị 無vô 作tác 相tương/tướng 故cố 也dã 故cố 唯duy 識thức 論luận 云vân 虗hư 空không 無vô 為vi 者giả 謂vị 於ư 真Chân 諦Đế 離ly 諸chư 障chướng 礙ngại 。 猶do 如như 虗hư 空không 擇trạch 滅diệt 者giả 擇trạch 謂vị 揀giản 擇trạch 滅diệt 謂vị 斷đoạn 滅diệt 由do 無vô 漏lậu 智trí 斷đoạn 諸chư 障chướng 染nhiễm 所sở 顯hiển 真chân 理lý 非phi 擇trạch 滅diệt 者giả 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 不bất 由do 擇trạch 力lực 斷đoạn 滅diệt 所sở 顯hiển 應ưng 立lập 正chánh 量lượng 云vân 我ngã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 是thị 有hữu 法pháp 不phủ 。 思tư 議nghị 宗tông 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 因nhân 故cố 離ly 性tánh 非phi 性tánh 故cố 喻dụ 如như 三tam 無vô 為vi 由do 我ngã 三tam 支chi 無vô 過quá 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 以dĩ 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 是thị 無vô 常thường 是thị 妄vọng 想tưởng 故cố 我ngã 之chi 常thường 不bất 思tư 議nghị 是thị 如như 如như 智trí 契khế 如như 如như 理lý 故cố 知tri 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 唯duy 如Như 來Lai 證chứng 如Như 來Lai 得đắc 故cố 當đương 修tu 學học 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 無vô 常thường 性tánh 異dị 相tướng 因nhân 故cố 非phi 自tự 作tác 因nhân 相tương/tướng 力lực 故cố 常thường 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 諸chư 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 於ư 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 見kiến 已dĩ 思tư 量lượng 計kế 常thường 大đại 慧tuệ 我ngã 亦diệc 以dĩ 如như 是thị 。 因nhân 緣duyên 所sở 作tác 者giả 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 見kiến 已dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 境cảnh 界giới 說thuyết 彼bỉ 常thường 無vô 因nhân 故cố 大đại 慧tuệ 若nhược 復phục 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 相tương/tướng 成thành 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 自tự 相tương/tướng 性tánh 非phi 性tánh 同đồng 於ư 兔thố 角giác 此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 有hữu 如như 是thị 過quá 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 同đồng 於ư 兔thố 角giác 自tự 因nhân 相tương/tướng 非phi 分phần/phân 大đại 慧tuệ 我ngã 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 自tự 覺giác 得đắc 相tương/tướng 故cố 離ly 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 故cố 常thường 非phi 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 思tư 量lượng 計kế 常thường 大đại 慧tuệ 若nhược 復phục 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 思tư 量lượng 計kế 常thường 不bất 思tư 議nghị 常thường 而nhi 彼bỉ 不bất 知tri 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 因nhân 之chi 相tướng 去khứ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 相tương 遠viễn 彼bỉ 不bất 應ưng 說thuyết 。

此thử 復phục 申thân 明minh 兩lưỡng 家gia 宗tông 因nhân 克khắc 定định 如Như 來Lai 為vi 真chân 能năng 立lập 而nhi 外ngoại 道đạo 墮đọa 法pháp 自tự 相tương/tướng 相tương 違vi 過quá 也dã 故cố 曰viết 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 佛Phật 說thuyết 者giả 以dĩ 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 常thường 不bất 思tư 議nghị 即tức 是thị 無vô 常thường 。 性tánh 彼bỉ 以dĩ 種chủng 種chủng 。 異dị 相tướng 為vi 相tương/tướng 異dị 因nhân 為vi 因nhân 故cố 成thành 無vô 常thường 非phi 若nhược 如Như 來Lai 以dĩ 自tự 心tâm 所sở 現hiện 諸chư 識thức 展triển 轉chuyển 為vi 生sanh 因nhân 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 故cố 常thường 也dã 外ngoại 道đạo 之chi 異dị 因nhân 者giả 何hà 即tức 於ư 所sở 作tác 之chi 性tánh 為vi 無vô 性tánh 見kiến 其kỳ 為vi 無vô 常thường 而nhi 復phục 思tư 量lượng 能năng 作tác 者giả 為vi 常thường 此thử 以dĩ 所sở 作tác 之chi 性tánh 為vi 無vô 常thường 能năng 作tác 之chi 性tánh 為vi 常thường 是thị 因nhân 果quả 相tương/tướng 異dị 名danh 為vi 異dị 因nhân 也dã 唐đường 譯dịch 云vân 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 以dĩ 見kiến 所sở 作tác 法pháp 有hữu 已dĩ 還hoàn 無vô 無vô 常thường 已dĩ 比tỉ 知tri 是thị 常thường 我ngã 以dĩ 諸chư 識thức 展triển 轉chuyển 因nhân 緣duyên 所sở 作tác 性tánh 為vi 無vô 性tánh 見kiến 其kỳ 為vi 無vô 常thường 此thử 即tức 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 即tức 是thị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 作tác 者giả 常thường 為vi 無vô 因nhân 生sanh 也dã 若nhược 復phục 諸chư 外ngoại 道đạo 以dĩ 此thử 異dị 因nhân 性tánh 成thành 常thường 不bất 思tư 議nghị 者giả 。 彼bỉ 之chi 因nhân 自tự 相tương/tướng 性tánh 本bổn 不bất 可khả 得đắc 同đồng 於ư 兔thố 角giác 云vân 何hà 成thành 立lập 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 之chi 宗tông 乎hồ 此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 但đãn 是thị 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 翻phiên 成thành 有hữu 過quá 之chi 宗tông 因nhân 而nhi 已dĩ 所sở 以dĩ 三tam 支chi 犯phạm 過quá 者giả 以dĩ 彼bỉ 自tự 因nhân 之chi 相tướng 無vô 分phần/phân 故cố 也dã 我ngã 之chi 常thường 不bất 思tư 議nghị 以dĩ 自tự 覺giác 智trí 所sở 得đắc 相tương/tướng 為vi 因nhân 此thử 因nhân 離ly 彼bỉ 外ngoại 道đạo 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 故cố 常thường 非phi 若nhược 外ngoại 道đạo 以dĩ 所sở 作tác 性tánh 為vi 非phi 性tánh 見kiến 其kỳ 無vô 常thường 而nhi 比tỉ 知tri 能năng 作tác 者giả 為vi 常thường 若nhược 以dĩ 所sở 作tác 性tánh 為vi 非phi 性tánh 見kiến 其kỳ 無vô 常thường 而nhi 比tỉ 知tri 能năng 作tác 者giả 為vi 不bất 思tư 議nghị 常thường 彼bỉ 且thả 不bất 知tri 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 因nhân 之chi 相tướng 為vi 何hà 物vật 與dữ 彼bỉ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 者giả 相tương/tướng 去khứ 甚thậm 遠viễn 胡hồ 為vi 亦diệc 自tự 說thuyết 作tác 者giả 為vi 不bất 思tư 議nghị 常thường 乎hồ 故cố 曰viết 彼bỉ 不bất 應ưng 說thuyết 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 畏úy 生sanh 死tử 妄vọng 想tưởng 。 苦khổ 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 不bất 知tri 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 一nhất 切thiết 性tánh 妄vọng 想tưởng 非phi 性tánh 未vị 來lai 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 。 休hưu 息tức 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 非phi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 藏tạng 識thức 轉chuyển 是thị 故cố 凡phàm 愚ngu 說thuyết 有hữu 三tam 乘thừa 。 說thuyết 心tâm 量lượng 趣thú 無vô 所sở 有hữu 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 彼bỉ 不bất 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 。 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 計kế 著trước 外ngoại 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 生sanh 死tử 輪luân 常thường 轉chuyển 。

由do 外ngoại 道đạo 於ư 無vô 常thường 因nhân 妄vọng 計kế 常thường 因nhân 二Nhị 乘Thừa 於ư 無vô 常thường 果quả 妄vọng 計kế 常thường 果quả 故cố 并tinh 及cập 之chi 言ngôn 聲Thanh 聞Văn 畏úy 生sanh 死tử 苦khổ 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 知tri 現hiện 有hữu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 有hữu 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 者giả 皆giai 是thị 狂cuồng 勞lao 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。 豈khởi 知tri 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 無vô 自tự 性tánh 哉tai 但đãn 彼bỉ 根căn 塵trần 休hưu 息tức 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 然nhiên 非phi 轉chuyển 藏tạng 識thức 中trung 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 大đại 涅Niết 槃Bàn 趣thú 故cố 法pháp 華hoa 云vân 但đãn 離ly 虗hư 妄vọng 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 也dã 由do 彼bỉ 凡phàm 愚ngu 執chấp 有hữu 涅Niết 槃Bàn 故cố 說thuyết 實thật 有hữu 三tam 乘thừa 由do 彼bỉ 不bất 解giải 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 而nhi 說thuyết 心tâm 量lượng 趣thú 非phi 彼bỉ 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 由do 彼bỉ 不bất 達đạt 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 傳truyền 法pháp 印ấn 唯duy 是thị 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 法pháp 而nhi 反phản 妄vọng 計kế 實thật 有hữu 外ngoại 境cảnh 故cố 妄vọng 見kiến 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 若nhược 果quả 能năng 了liễu 自tự 心tâm 尚thượng 不bất 見kiến 有hữu 涅Niết 槃Bàn 安an 有hữu 生sanh 死tử 哉tai 思tư 益ích 經Kinh 云vân 諸chư 佛Phật 出xuất 世thế 。 不bất 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 出xuất 生sanh 死tử 入nhập 涅Niết 槃Bàn 但đãn 為vi 度độ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 二nhị 見kiến 耳nhĩ 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 自tự 心tâm 現hiện 性tánh 非phi 性tánh 離ly 有hữu 非phi 有hữu 生sanh 故cố 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 一nhất 切thiết 。 法pháp 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 故cố 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 境cảnh 界giới 者giả 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 不bất 生sanh 非phi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 二nhị 境cảnh 界giới 自tự 性tánh 身thân 則tắc 建kiến 立lập 趣thú 自tự 性tánh 相tướng 大đại 慧tuệ 藏tạng 識thức 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 相tương/tướng 轉chuyển 愚ngu 夫phu 墮đọa 生sanh 住trụ 滅diệt 二nhị 見kiến 希hy 望vọng 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 有hữu 非phi 有hữu 妄vọng 想tưởng 生sanh 非phi 賢hiền 聖thánh 也dã 大đại 慧tuệ 於ư 彼bỉ 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。

由do 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 皆giai 不bất 達đạt 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 本bổn 無vô 有hữu 生sanh 。 而nhi 妄vọng 立lập 種chủng 種chủng 異dị 因nhân 為vi 生sanh 因nhân 故cố 立lập 不bất 生sanh 宗tông 以dĩ 示thị 之chi 申thân 量lượng 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 有hữu 法pháp 不phủ 。 生sanh 為vi 宗tông 因nhân 云vân 離ly 有hữu 非phi 有hữu 生sanh 故cố 喻dụ 如như 兔thố 馬mã 角giác 以dĩ 立lập 此thử 無vô 生sanh 印ấn 印ấn 定định 一nhất 切thiết 法pháp 以dĩ 破phá 自tự 生sanh 他tha 生sanh 共cộng 生sanh 無vô 因nhân 生sanh 故cố 前tiền 文văn 云vân 離ly 有hữu 無vô 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 既ký 立lập 三tam 支chi 復phục 示thị 之chi 曰viết 此thử 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 宗tông 是thị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 境cảnh 界giới 者giả 見kiến 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 大đại 種chủng 性tánh 自tự 性tánh 等đẳng 皆giai 是thị 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 外ngoại 有hữu 少thiểu 法pháp 生sanh 故cố 非phi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 於ư 不bất 生sanh 處xứ 妄vọng 計kế 有hữu 無vô 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 有hữu 二nhị 種chủng 境cảnh 界giới 我ngã 唯duy 了liễu 達đạt 自tự 性tánh 所sở 現hiện 身thân 及cập 資tư 生sanh 受thọ 用dụng 器khí 界giới 還hoàn 趣thú 自tự 性tánh 本bổn 無vô 。 一nhất 物vật 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 出xuất 相tương 見kiến 二nhị 分phần 然nhiên 皆giai 是thị 藏tạng 識thức 自tự 證chứng 分phân 之chi 所sở 轉chuyển 變biến 正chánh 如như 鏡kính 中trung 所sở 現hiện 影ảnh 像tượng 愚ngu 夫phu 墮đọa 生sanh 滅diệt 二nhị 見kiến 取thủ 以dĩ 為vi 實thật 我ngã 實thật 法pháp 於ư 無vô 生sanh 中trung 。 妄vọng 見kiến 有hữu 非phi 有hữu 。 生sanh 若nhược 以dĩ 聖thánh 慧tuệ 。 眼nhãn 觀quán 本bổn 無vô 是thị 事sự 故cố 勉miễn 之chi 曰viết 此thử 無vô 生sanh 法pháp 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 所sở 傳truyền 心tâm 印ấn 應ưng 當đương 修tu 學học 。 問vấn 下hạ 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 不bất 應ưng 立lập 宗tông 何hà 故cố 此thử 中trung 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 宗tông 答đáp 立lập 宗tông 如như 用dụng 兵binh 用dụng 以dĩ 破phá 邪tà 用dụng 以dĩ 定định 亂loạn 葢# 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 用dụng 之chi 若nhược 太thái 平bình 之chi 世thế 。 何hà 須tu 復phục 用dụng 所sở 謂vị 太thái 平bình 本bổn 是thị 將tướng 軍quân 致trí 不bất 許hứa 將tướng 軍quân 見kiến 太thái 平bình 故cố 此thử 中trung 立lập 而nhi 後hậu 隨tùy 遣khiển 之chi 也dã 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 有hữu 五ngũ 無vô 間gián 種chủng 性tánh 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 不bất 定định 種chủng 性tánh 各các 別biệt 種chủng 性tánh (# 唐đường 云vân 無vô 種chủng 生sanh )# 。

由do 前tiền 分phân 別biệt 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 皆giai 由do 不bất 了liễu 。 名danh 相tướng 墮đọa 於ư 妄vọng 想tưởng 唯duy 如Như 來Lai 了liễu 達đạt 名danh 相tướng 本bổn 空không 妄vọng 想tưởng 本bổn 寂tịch 證chứng 得đắc 正chánh 智trí 如như 如như 此thử 則tắc 聖thánh 凡phàm 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 故cố 復phục 明minh 五ngũ 無vô 間gián 性tánh 以dĩ 顯hiển 佛Phật 性tánh 本bổn 同đồng 但đãn 由do 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 不bất 同đồng 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。 種chủng 性tánh 言ngôn 種chủng 性tánh 者giả 體thể 同đồng 曰viết 性tánh 相tướng 似tự 曰viết 種chủng 如như 稻đạo 自tự 生sanh 稻đạo 不bất 生sanh 餘dư 穀cốc 此thử 屬thuộc 性tánh 也dã 萌manh 稈# 華hoa 粒lạp 其kỳ 類loại 無vô 差sai 此thử 屬thuộc 種chủng 也dã 然nhiên 種chủng 性tánh 相tương 依y 毫hào 無vô 間gian 隔cách 故cố 曰viết 無vô 間gian 此thử 種chủng 性tánh 義nghĩa 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 本bổn 有hữu 謂vị 異dị 熟thục 識thức 法pháp 爾nhĩ 而nhi 有hữu 。 長trường/trưởng 劫kiếp 所sở 熏huân 染nhiễm 淨tịnh 種chủng 子tử 名danh 為vi 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 此thử 舊cựu 熏huân 也dã 二nhị 者giả 始thỉ 起khởi 謂vị 無vô 始thỉ 來lai 數sác 數sác 現hiện 行hành 。 熏huân 習tập 而nhi 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 所sở 熏huân 習tập 故cố 。 無vô 量lượng 種chủng 子tử 之chi 所sở 積tích 集tập 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 習tập 所sở 成thành 種chủng 此thử 新tân 熏huân 也dã 此thử 五ngũ 種chủng 性tánh 由do 新tân 舊cựu 二nhị 熏huân 所sở 成thành 由do 昔tích 聞văn 化hóa 佛Phật 所sở 說thuyết 方phương 便tiện 。 六Lục 度Độ 法pháp 熏huân 成thành 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 由do 昔tích 聞văn 報báo 佛Phật 所sở 說thuyết 緣duyên 生sanh 法pháp 熏huân 成thành 緣Duyên 覺Giác 種chủng 性tánh 由do 昔tích 聞văn 法Pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 離ly 攀phàn 緣duyên 自tự 性tánh 宗tông 通thông 法pháp 熏huân 成thành 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 。 若nhược 聞văn 此thử 三tam 法pháp 或hoặc 信tín 或hoặc 疑nghi 或hoặc 進tiến 或hoặc 退thoái 。 或hoặc 大đại 或hoặc 小tiểu 。 者giả 成thành 不bất 定định 種chủng 性tánh 若nhược 聞văn 此thử 三tam 法pháp 全toàn 無vô 信tín 心tâm 返phản 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 者giả 名danh 無vô 種chủng 性tánh 也dã 此thử 五ngũ 種chủng 性tánh 似tự 有hữu 差sai 殊thù 究cứu 其kỳ 本bổn 性tánh 毫hào 無vô 有hữu 異dị 故cố 以dĩ 無vô 間gian 總tổng 之chi 。

云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 若nhược 聞văn 說thuyết 得đắc 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 斷đoạn 知tri 時thời 舉cử 身thân 毛mao 孔khổng 。 熈# 怡di 欣hân 悅duyệt 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 習tập 智trí 不bất 修tu 緣duyên 起khởi 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 聲Thanh 聞Văn 無vô 間gian 見kiến 第đệ 八bát 地địa 起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 習tập 氣khí 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 不bất 度độ 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 度độ 分phân 段đoạn 死tử 正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 如như 實thật 知tri 修tu 習tập 人nhân 無vô 我ngã 乃nãi 至chí 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 覺giác 。

云vân 何hà 知tri 其kỳ 種chủng 性tánh 為vi 聲Thanh 聞Văn 耶da 若nhược 聞văn 說thuyết 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 時thời 而nhi 歡hoan 喜hỷ 徧biến 身thân 者giả 是thị 彼bỉ 昔tích 曾tằng 熏huân 得đắc 此thử 種chủng 故cố 一nhất 聞văn 而nhi 投đầu 其kỳ 所sở 好hiếu 舉cử 身thân 欣hân 悅duyệt 遂toại 能năng 樂nhạo/nhạc/lạc 滅diệt 修tu 道Đạo 證chứng 人nhân 空không 智trí 然nhiên 不bất 樂nhạo 修tu 大Đại 乘Thừa 緣duyên 起khởi 無vô 生sanh 發phát 悟ngộ 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 之chi 相tướng 者giả 由do 其kỳ 無vô 此thử 習tập 種chủng 故cố 雖tuy 聞văn 此thử 如như 風phong 過quá 耳nhĩ 而nhi 無vô 一nhất 念niệm 好hiếu 樂nhạo 之chi 心tâm 。 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 也dã 。 然nhiên 聲Thanh 聞Văn 而nhi 又hựu 曰viết 無vô 間gian 者giả 謂vị 其kỳ 不bất 修tu 大Đại 乘Thừa 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 不bất 與dữ 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 流lưu 然nhiên 其kỳ 斷đoạn 盡tận 思tư 惑hoặc 與dữ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 地địa 相tương/tướng 同đồng 故cố 華hoa 嚴nghiêm 謂vị 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 我ngã 空không 真Chân 如Như 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 諸chư 佛Phật 勸khuyến 之chi 曰viết 起khởi 善thiện 男nam 子tử 勿vật 得đắc 樂lạc 住trụ 三tam 昧muội 汝nhữ 之chi 三tam 昧muội 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 得đắc 是thị 也dã 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 正Chánh 斷Đoạn 無vô 明minh 而nhi 兼kiêm 斷đoạn 思tư 惑hoặc 至chí 八bát 地địa 而nhi 思tư 惑hoặc 不bất 期kỳ 盡tận 而nhi 自tự 盡tận 而nhi 聲Thanh 聞Văn 但đãn 斷đoạn 四tứ 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 住trụ 地địa 無vô 明minh 但đãn 度độ 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 不bất 度độ 變biến 易dị 生sanh 死tử 而nhi 於ư 天thiên 人nhân 大đại 眾chúng 中trung 。 作tác 過quá 頭đầu 語ngữ 自tự 謂vị 斷đoạn 苦khổ 集tập 故cố 而nhi 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 證chứng 滅diệt 道đạo 故cố 而nhi 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 更cánh 不bất 受thọ 三tam 界giới 生sanh 死tử 。 輪luân 轉chuyển 生sanh 滿mãn 足túc 想tưởng 不bất 知tri 我ngã 生sanh 實thật 未vị 盡tận 梵Phạm 行hạnh 實thật 未vị 立lập 也dã 故cố 總tổng 結kết 云vân 此thử 由do 昔tích 熏huân 成thành 種chủng 故cố 聞văn 說thuyết 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 而nhi 熈# 怡di 欣hân 悅duyệt 修tu 三tam 十thập 七thất 。 品phẩm 助trợ 道Đạo 法Pháp 得đắc 人nhân 空không 智trí 證chứng 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。

大đại 慧tuệ 各các 別biệt 無vô 間gian 者giả 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 是thị 覺giác 求cầu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 說thuyết 悉tất 由do 作tác 者giả 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 已dĩ 言ngôn 此thử 是thị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 作tác 如như 是thị 覺giác 法pháp 無vô 我ngã 見kiến 非phi 分phần/phân 彼bỉ 無vô 解giải 脫thoát 。 大đại 慧tuệ 此thử 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 乘thừa 無vô 間gian 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 為vi 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 故cố 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。

此thử 各các 別biệt 無vô 間gian 非phi 標tiêu 中trung 各các 別biệt 種chủng 性tánh 也dã 言ngôn 各các 別biệt 者giả 謂vị 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 同đồng 言ngôn 無vô 間gian 者giả 謂vị 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 異dị 也dã 前tiền 明minh 菩Bồ 薩Tát 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 各các 別biệt 而nhi 實thật 與dữ 聲Thanh 聞Văn 同đồng 此thử 明minh 外ngoại 道đạo 與dữ 聲Thanh 聞Văn 各các 別biệt 而nhi 實thật 與dữ 聲Thanh 聞Văn 不bất 異dị 與dữ 聲Thanh 聞Văn 各các 別biệt 者giả 謂vị 聲Thanh 聞Văn 得đắc 人nhân 空không 智trí 證chứng 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 。 此thử 則tắc 不bất 空không 我ngã 相tương/tướng 直trực 以dĩ 神thần 我ngã 受thọ 用dụng 二nhị 十thập 三tam 法pháp 長trưởng 養dưỡng 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 四tứ 相tương/tướng 計kế 為vi 涅Niết 槃Bàn 此thử 即tức 數số 論luận 師sư 所sở 計kế 也dã 彼bỉ 計kế 從tùng 冥minh 生sanh 覺giác 從tùng 覺giác 生sanh 我ngã 知tri 從tùng 我ngã 知tri 生sanh 五ngũ 唯duy 從tùng 五ngũ 唯duy 生sanh 五ngũ 大đại 從tùng 五ngũ 大đại 生sanh 十thập 一nhất 根căn 神thần 我ngã 為vi 主chủ 受thọ 用dụng 大đại 等đẳng 二nhị 十thập 三tam 法pháp 故cố 偈kệ 云vân 云vân 何hà 知tri 有hữu 我ngã 積tích 聚tụ 為vi 他tha 故cố 他tha 者giả 即tức 是thị 我ngã 由do 冥minh 性tánh 與dữ 三tam 德đức 和hòa 合hợp 造tạo 二nhị 十thập 三tam 法pháp 而nhi 神thần 我ngã 受thọ 用dụng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 為vi 生sanh 死tử 因nhân 由do 所sở 轉chuyển 變biến 擾nhiễu 亂loạn 我ngã 故cố 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 知tri 二nhị 十thập 三tam 諦đế 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 生sanh 厭yếm 修tu 道Đạo 自tự 性tánh 隱ẩn 跡tích 不bất 生sanh 諸chư 諦đế 我ngã 便tiện 解giải 脫thoát 故cố 偈kệ 云vân 我ngã 無vô 縛phược 無vô 脫thoát 。 無vô 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 以dĩ 無vô 三tam 德đức 故cố 無vô 變biến 異dị 故cố 無vô 作tác 者giả 故cố 。 復phục 有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 者giả 即tức 勝thắng 論luận 師sư 所sở 計kế 作tác 者giả 與dữ 所sở 作tác 異dị 故cố 曰viết 異dị 外ngoại 道đạo 唯duy 識thức 論luận 云vân 勝thắng 論luận 所sở 執chấp 實thật 等đẳng 句cú 義nghĩa 多đa 實thật 有hữu 性tánh 現hiện 量lượng 所sở 得đắc 。 由do 彼bỉ 計kế 實thật 德đức 業nghiệp 三tam 皆giai 由do 大đại 有hữu 性tánh 同đồng 異dị 性tánh 和hòa 合hợp 性tánh 為vi 作tác 者giả 而nhi 生sanh 故cố 實thật 德đức 業nghiệp 等đẳng 皆giai 實thật 有hữu 自tự 性tánh 若nhược 見kiến 此thử 自tự 性tánh 已dĩ 便tiện 是thị 涅Niết 槃Bàn 然nhiên 彼bỉ 作tác 如như 是thị 。 想tưởng 謂vị 為vi 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 執chấp 有hữu 實thật 性tánh 法pháp 執chấp 未vị 除trừ 法pháp 空không 未vị 證chứng 非phi 真chân 證chứng 涅Niết 槃Bàn 也dã 故cố 曰viết 法pháp 無vô 我ngã 見kiến 非phi 分phần/phân 彼bỉ 無vô 解giải 脫thoát 。 下hạ 總tổng 示thị 之chi 曰viết 前tiền 之chi 聲Thanh 聞Văn 雖tuy 空không 我ngã 執chấp 證chứng 人nhân 空không 而nhi 與dữ 外ngoại 道đạo 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 然nhiên 皆giai 未vị 能năng 空không 法pháp 執chấp 證chứng 法pháp 空không 又hựu 與dữ 外ngoại 道đạo 無vô 異dị 也dã 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 未vị 盡tận 生sanh 死tử 自tự 謂vị 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 未vị 證chứng 涅Niết 槃Bàn 而nhi 自tự 謂vị 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 此thử 與dữ 外ngoại 道đạo 未vị 出xuất 生sanh 死tử 而nhi 自tự 作tác 出xuất 生sanh 死tử 想tưởng 未vị 除trừ 我ngã 法pháp 而nhi 妄vọng 謂vị 證chứng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 何hà 異dị 哉tai 若nhược 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 欲dục 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 者giả 亦diệc 應ưng 修tu 學học 。 餘dư 則tắc 不bất 應ưng 習tập 也dã 。

大đại 慧tuệ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 者giả 若nhược 聞văn 說thuyết 各các 別biệt 緣duyên 無vô 間gian 舉cử 身thân 毛mao 竪thụ 。 悲bi 泣khấp 流lưu 淚lệ 。 不bất 相tương 近cận 緣duyên 所sở 有hữu 不bất 著trước 種chủng 種chủng 自tự 身thân 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 若nhược 離ly 若nhược 合hợp 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 聞văn 說thuyết 是thị 時thời 。 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 若nhược 知tri 彼bỉ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 已dĩ 隨tùy 順thuận 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 。 之chi 乘thừa 是thị 名danh 緣Duyên 覺Giác 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。

緣Duyên 覺Giác 有hữu 二nhị 種chủng 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 觀quán 物vật 變biến 易dị 自tự 覺giác 無vô 生sanh 者giả 為vi 獨Độc 覺Giác 出xuất 有hữu 佛Phật 世thế 依y 教giáo 而nhi 修tu 觀quán 緣duyên 悟ngộ 道đạo 者giả 為vi 緣Duyên 覺Giác 雖tuy 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 類loại 皆giai 從tùng 緣duyên 悟ngộ 入nhập 故cố 曰viết 無vô 間gian 何hà 以dĩ 驗nghiệm 其kỳ 種chủng 性tánh 為vi 緣Duyên 覺Giác 耶da 若nhược 聞văn 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 三tam 世thế 因nhân 果quả 。 連liên 環hoàn 不bất 斷đoạn 而nhi 熏huân 發phát 宿túc 種chúng 故cố 一nhất 聞văn 說thuyết 此thử 則tắc 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 痛thống 哭khốc 流lưu 涕thế 即tức 能năng 奮phấn 志chí 還hoàn 滅diệt 不bất 復phục 隨tùy 順thuận 無vô 明minh 不bất 著trước 諸chư 有hữu 。 所sở 謂vị 隨tùy 順thuận 無vô 明minh 起khởi 諸chư 有hữu 。 若nhược 不bất 隨tùy 順thuận 諸chư 有hữu 斷đoạn 。 也dã 故cố 能năng 發phát 起khởi 神thần 通thông 得đắc 意ý 生sanh 身thân 。 若nhược 離ly 若nhược 合hợp 種chủng 種chủng 變biến 現hiện 。 化hóa 導đạo 眾chúng 生sanh 。 所sở 謂vị 不bất 欣hân 說thuyết 法Pháp 現hiện 神thần 力lực 以dĩ 化hóa 他tha 也dã 此thử 由do 聞văn 說thuyết 十Thập 二Nhị 緣Duyên 。 時thời 毛mao 骨cốt 竦tủng 然nhiên 者giả 便tiện 驗nghiệm 昔tích 有hữu 種chủng 子tử 故cố 一nhất 聞văn 之chi 如như 膠giao 投đầu 漆tất 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 也dã 若nhược 種chủng 性tánh 已dĩ 成thành 唯duy 能năng 隨tùy 順thuận 同đồng 類loại 眾chúng 生sanh 說thuyết 同đồng 類loại 法pháp 不bất 能năng 為vi 別biệt 類loại 眾chúng 生sanh 說thuyết 別biệt 類loại 法pháp 故cố 所sở 化hóa 有hữu 限hạn 此thử 緣Duyên 覺Giác 種chủng 性tánh 為vi 若nhược 此thử 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 有hữu 四tứ 種chủng 謂vị 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 離ly 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 無vô 間gian 種chủng 性tánh 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 無vô 間gian 種chủng 性tánh 大đại 慧tuệ 若nhược 聞văn 此thử 四tứ 事sự 一nhất 一nhất 說thuyết 時thời 及cập 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 身thân 財tài 建kiến 立lập 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 時thời 心tâm 不bất 驚kinh 怖bố 。 者giả 是thị 名danh 如Như 來Lai 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。

何hà 以dĩ 驗nghiệm 其kỳ 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 性tánh 耶da 若nhược 聞văn 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 佛Phật 外ngoại 無vô 心tâm 心tâm 外ngoại 無vô 佛Phật 者giả 此thử 自tự 性tánh 法pháp 也dã 若nhược 聞văn 行hành 十thập 度độ 斷đoạn 十thập 障chướng 證chứng 十thập 如như 三tam 祇kỳ 鍊luyện 性tánh 百bách 劫kiếp 調điều 心tâm 者giả 此thử 離ly 自tự 性tánh 法pháp 也dã 若nhược 聞văn 自tự 今kim 以dĩ 後hậu 。 不bất 以dĩ 佛Phật 為vi 聖thánh 師sư 。 何hà 以dĩ 故cố 自tự 在tại 於ư 地địa 不bất 在tại 他tha 鄉hương 。 自tự 歸quy 於ư 己kỷ 。 不bất 歸quy 他tha 人nhân 。 等đẳng 此thử 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 法pháp 也dã 若nhược 聞văn 說thuyết 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 。 塵trần 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 徧biến 法Pháp 界Giới 及cập 說thuyết 自tự 心tâm 所sở 現hiện 根căn 身thân 器khí 界giới 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 一nhất 一nhất 微vi 塵trần 。 皆giai 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 境cảnh 界giới 此thử 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 法Pháp 也dã 若nhược 聞văn 此thử 四tứ 種chủng 法pháp 直trực 下hạ 擔đảm 當đương 不bất 生sanh 驚kinh 怖bố 者giả 。 即tức 此thử 便tiện 是thị 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 也dã 。

大đại 慧tuệ 不bất 定định 種chủng 性tánh 者giả 謂vị 說thuyết 彼bỉ 三tam 種chủng 時thời 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 隨tùy 彼bỉ 而nhi 成thành 大đại 慧tuệ 此thử 是thị 初sơ 治trị 地địa 者giả 謂vị 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 為vi 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 故cố 作tác 是thị 建kiến 立lập 彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 自tự 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 得đắc 三tam 昧muội 樂lạc 。 住trụ 聲Thanh 聞Văn 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 。

云vân 何hà 驗nghiệm 其kỳ 種chủng 性tánh 為vi 不bất 定định 耶da 謂vị 聞văn 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 即tức 入nhập 聲Thanh 聞Văn 而nhi 成thành 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 聞văn 緣Duyên 覺Giác 法Pháp 即tức 入nhập 緣Duyên 覺Giác 而nhi 成thành 緣Duyên 覺Giác 種chủng 性tánh 聞văn 如Như 來Lai 法Pháp 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 。 而nhi 成thành 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 。 故cố 曰viết 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 隨tùy 彼bỉ 而nhi 成thành 謂vị 之chi 不bất 定định 更cánh 有hữu 一nhất 種chủng 頓đốn 根căn 聲Thanh 聞Văn 將tương 三tam 界giới 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 思tư 惑hoặc 為vi 一nhất 團đoàn 一nhất 聚tụ 頓đốn 斷đoạn 頓đốn 證chứng 如như 年niên 少thiếu 沙Sa 彌Di 以dĩ 皮bì 毬cầu 擊kích 老lão 比Bỉ 丘Khâu 而nhi 頓đốn 證chứng 四Tứ 果Quả 者giả 又hựu 有hữu 頓đốn 根căn 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 入nhập 治trị 地địa 住trụ 時thời 即tức 能năng 起khởi 入nhập 八bát 地địa 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 故cố 建kiến 立lập 此thử 不bất 定định 種chủng 性tánh 正chánh 為vi 從tùng 初sơ 治trị 地địa 時thời 即tức 能năng 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 者giả 設thiết 也dã 又hựu 為vi 一nhất 種chủng 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 回hồi 心tâm 入nhập 大Đại 乘Thừa 者giả 亦diệc 在tại 不bất 定định 性tánh 攝nhiếp 故cố 曰viết 彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 等đẳng 謂vị 彼bỉ 雖tuy 捨xả 藏tạng 識thức 證chứng 四Tứ 果Quả 而nhi 異dị 熟thục 不bất 空không 習tập 氣khí 未vị 盡tận 。 若nhược 從tùng 此thử 回hồi 心tâm 而nhi 淨tịnh 習tập 氣khí 證chứng 法pháp 空không 則tắc 住trụ 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 豈khởi 真chân 有hữu 定định 性tánh 哉tai 故cố 中trung 論luận 偈kệ 云vân 集tập 若nhược 有hữu 定định 性tánh 先tiên 來lai 所sở 不bất 斷đoạn 於ư 今kim 云vân 何hà 。 斷đoạn 道đạo 若nhược 有hữu 定định 性tánh 先tiên 來lai 所sở 不bất 修tu 於ư 今kim 云vân 何hà 。 修tu 故cố 知tri 若nhược 有hữu 定định 性tánh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 不bất 成thành 。 若nhược 無vô 定định 性tánh 一nhất 切thiết 皆giai 成thành 所sở 以dĩ 一nhất 切thiết 毛mao 道đạo 異dị 生sanh 居cư 不bất 定định 聚tụ 者giả 以dĩ 習tập 性tánh 易dị 染nhiễm 猶do 如như 素tố 絲ti 習tập 性tánh 易dị 流lưu 猶do 如như 湍thoan 水thủy 且thả 八bát 識thức 田điền 中trung 具cụ 有hữu 十thập 法Pháp 界Giới 種chủng 子tử 隨tùy 所sở 聞văn 法Pháp 。 即tức 起khởi 現hiện 行hành 故cố 學học 道Đạo 者giả 所sở 習tập 。 不bất 可khả 不bất 慎thận 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 須tu 陀đà 槃bàn 那na 果quả 往vãng 來lai 及cập 不bất 還hoàn 逮đãi 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 等đẳng 心tâm 惑hoặc 亂loạn 三tam 乘thừa 與dữ 一Nhất 乘Thừa 非phi 乘thừa 我ngã 所sở 說thuyết 愚ngu 夫phu 少thiểu 智trí 慧tuệ 諸chư 聖thánh 遠viễn 離ly 寂tịch 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 。 門môn 遠viễn 離ly 於ư 二nhị 教giáo 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。 無vô 色sắc 三Tam 摩Ma 提Đề 受thọ 想tưởng 悉tất 寂tịch 滅diệt 亦diệc 無vô 有hữu 心tâm 量lượng 。

由do 性tánh 不bất 定định 故cố 可khả 小tiểu 可khả 大đại 則tắc 知tri 萬vạn 法pháp 常thường 無vô 性tánh 無vô 不bất 性tánh 空không 時thời 法pháp 爾nhĩ 能năng 隨tùy 緣duyên 隨tùy 緣duyên 不bất 失thất 性tánh 故cố 法pháp 華hoa 云vân 知tri 法pháp 常thường 無vô 性tánh 。 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 。 故cố 在tại 定định 性tánh 之chi 後hậu 而nhi 次thứ 之chi 不bất 定định 性tánh 者giả 欲dục 人nhân 知tri 定định 性tánh 皆giai 是thị 不bất 定định 性tánh 隨tùy 緣duyên 所sở 成thành 而nhi 實thật 無vô 種chủng 種chủng 性tánh 也dã 此thử 即tức 會hội 五ngũ 性tánh 歸quy 於ư 無vô 性tánh 以dĩ 無vô 性tánh 之chi 性tánh 即tức 佛Phật 性tánh 故cố 復phục 於ư 偈kệ 中trung 發phát 明minh 此thử 義nghĩa 斷đoạn 三tam 界giới 八bát 十thập 八bát 使sử 見kiến 惑hoặc 證chứng 預dự 流lưu 果quả 斷đoạn 欲dục 界giới 前tiền 六lục 品phẩm 思tư 惑hoặc 證chứng 一nhất 來lai 果quả 斷đoạn 欲dục 界giới 後hậu 三tam 品phẩm 思tư 惑hoặc 證chứng 不bất 來lai 果quả 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 思tư 惑hoặc 證chứng 羅La 漢Hán 果Quả 。 此thử 等đẳng 雖tuy 空không 我ngã 執chấp 證chứng 四Tứ 果Quả 而nhi 法pháp 執chấp 未vị 除trừ 中trung 心tâm 惑hoặc 亂loạn 未vị 可khả 謂vị 離ly 喧huyên 得đắc 寂tịch 也dã 然nhiên 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 非phi 乘thừa 皆giai 我ngã 所sở 說thuyết 悉tất 是thị 方phương 便tiện 誘dụ 引dẫn 。 之chi 辭từ 實thật 無vô 所sở 謂vị 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 及cập 非phi 乘thừa 也dã 以dĩ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 雖tuy 有hữu 聰thông 明minh 而nhi 無vô 智trí 慧tuệ 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 有hữu 智trí 慧tuệ 得đắc 少thiểu 為vi 足túc 。 不bất 能năng 溥phổ 化hóa 故cố 非phi 乘thừa 三tam 乘thừa 總tổng 以dĩ 愚ngu 夫phu 目mục 之chi 唯duy 彼bỉ 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 行hành 如như 實thật 行hạnh 不bất 唯duy 心tâm 不bất 惑hoặc 亂loạn 抑ức 且thả 不bất 守thủ 寂tịch 滅diệt 而nhi 能năng 利lợi 生sanh 接tiếp 物vật 故cố 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 諸chư 聖thánh 目mục 之chi 若nhược 夫phu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 地địa 不bất 容dung 擬nghĩ 議nghị 即tức 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 二nhị 種chủng 教giáo 法pháp 悉tất 皆giai 遠viễn 離ly 。 而nhi 況huống 所sở 謂vị 非phi 乘thừa 乎hồ 若nhược 四tứ 禪thiền 諸chư 天thiên 所sở 修tu 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 無vô 色sắc 界giới 所sở 修tu 空không 定định 外ngoại 道đạo 天thiên 所sở 修tu 無vô 想tưởng 定định 皆giai 是thị 不bất 定định 性tánh 隨tùy 緣duyên 所sở 成thành 豈khởi 真chân 有hữu 種chủng 種chủng 心tâm 量lượng 哉tai 故cố 知tri 諸chư 法pháp 實thật 無vô 定định 性tánh 其kỳ 種chủng 種chủng 名danh 皆giai 是thị 隨tùy 緣duyên 施thi 設thiết 耳nhĩ 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 大đại 慧tuệ 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 及cập 於ư 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 發phát 願nguyện 云vân 何hà 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 謂vị 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 及cập 作tác 惡ác 言ngôn 此thử 非phi 隨tùy 順thuận 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 解giải 脫thoát 之chi 說thuyết 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 故cố 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 者giả 菩Bồ 薩Tát 本bổn 自tự 願nguyện 方phương 便tiện 故cố 非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 慧tuệ 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 相tướng 此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 。

此thử 中trung 標tiêu 文văn 應ưng 云vân 各các 別biệt 種chủng 性tánh 者giả 大đại 慧tuệ 云vân 云vân 少thiểu 此thử 一nhất 句cú 言ngôn 各các 別biệt 者giả 謂vị 一nhất 闡xiển 提đề 雖tuy 同đồng 而nhi 有hữu 正chánh 邪tà 之chi 各các 別biệt 也dã 前tiền 雖tuy 明minh 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 如Như 來Lai 不bất 定định 四tứ 種chủng 性tánh 而nhi 未vị 及cập 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 今kim 指chỉ 大đại 願nguyện 菩Bồ 薩Tát 度độ 盡tận 眾chúng 生sanh 方phương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 者giả 為vi 一nhất 闡xiển 提đề 。 故cố 曰viết 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 一nhất 闡xiển 提đề 此thử 云vân 信tín 不bất 具cụ 謂vị 三tam 界giới 若nhược 無vô 此thử 一nhất 闡xiển 提đề 則tắc 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 是thị 誰thùy 轉chuyển 而nhi 世thế 間gian 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 誰thùy 轉chuyển 之chi 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 乎hồ 復phục 恐khủng 不bất 解giải 菩Bồ 薩Tát 名danh 闡xiển 提đề 之chi 意ý 故cố 詳tường 示thị 之chi 曰viết 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 有hữu 永vĩnh 捨xả 善thiện 根căn 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 欲dục 度độ 盡tận 眾chúng 生sanh 一nhất 闡xiển 提đề 捨xả 善thiện 根căn 者giả 是thị 不bất 信tín 大Đại 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 不bất 隨tùy 順thuận 大Đại 乘Thừa 。 經kinh 律luật 輒triếp 加gia 謗báng 毀hủy 者giả 由do 謗báng 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 藏tạng 永vĩnh 捨xả 善thiện 根căn 墮đọa 於ư 阿A 鼻Tỳ 。 永vĩnh 沉trầm 生sanh 死tử 無vô 有hữu 出xuất 期kỳ 。 故cố 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 自tự 願nguyện 度độ 盡tận 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 若nhược 使sử 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 度độ 盡tận 者giả 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 非phi 永vĩnh 捨xả 善thiện 根căn 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 故cố 知tri 無vô 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 不bất 能năng 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 度độ 生sanh 之chi 弘hoằng 慈từ 無vô 菩Bồ 薩Tát 闡xiển 提đề 不bất 能năng 轉chuyển 謗báng 法pháp 闡xiển 提đề 之chi 重trọng 業nghiệp 所sở 謂vị 善thiện 人nhân 為vi 不bất 善thiện 。 人nhân 之chi 師sư 不bất 善thiện 人nhân 為vi 善thiện 人nhân 之chi 資tư 交giao 相tương/tướng 需# 而nhi 互hỗ 相tương 成thành 也dã 故cố 曰viết 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 。

大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 非phi 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 大đại 慧tuệ 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 復phục 以dĩ 如Như 來Lai 。 神thần 力lực 故cố 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 闡xiển 提đề 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

大đại 慧tuệ 更cánh 欲dục 究cứu 其kỳ 極cực 至chí 故cố 問vấn 此thử 二nhị 闡xiển 提đề 畢tất 竟cánh 是thị 何hà 等đẳng 闡xiển 提đề 永vĩnh 不bất 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 永vĩnh 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 得đắc 作tác 佛Phật 。 以dĩ 彼bỉ 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 不bất 復phục 更cánh 求cầu 入nhập 滅diệt 本bổn 來lai 作tác 佛Phật 不bất 用dụng 更cánh 求cầu 作tác 佛Phật 故cố 畢tất 竟cánh 不bất 入nhập 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 若nhược 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 闡xiển 提đề 猶do 可khả 作tác 佛Phật 也dã 以dĩ 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 雖tuy 是thị 極cực 惡ác 然nhiên 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 藉tạ 此thử 謗báng 法pháp 因nhân 緣duyên 而nhi 如Như 來Lai 以dĩ 神thần 力lực 攝nhiếp 持trì 故cố 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 雖tuy 謗báng 法pháp 亦diệc 得đắc 授thọ 記ký 作tác 佛Phật 。 若nhược 提đề 婆bà 達đạt 婆bà 多đa 尼ni 思tư 佛Phật 等đẳng 五ngũ 百bách 比Bỉ 丘Khâu 。 之chi 類loại 是thị 也dã 以dĩ 是thị 故cố 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 眾chúng 生sanh 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 故cố 可khả 作tác 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 故cố 永vĩnh 劫kiếp 度độ 生sanh 永vĩnh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 則tắc 極cực 贊tán 菩Bồ 薩Tát 悲bi 心tâm 無vô 盡tận 故cố 以dĩ 一nhất 闡xiển 提đề 。 同đồng 名danh 耳nhĩ 是thị 知tri 闡xiển 提đề 不bất 墮đọa 凡phàm 夫phu 地địa 迷mê 處xứ 全toàn 虗hư 菩Bồ 薩Tát 不bất 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 門môn 悟ngộ 時thời 無vô 得đắc 則tắc 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 斷đoạn 非phi 生sanh 死tử 所sở 出xuất 之chi 門môn 不bất 見kiến 有hữu 一nhất 法pháp 可khả 成thành 無vô 菩Bồ 提Đề 能năng 入nhập 之chi 路lộ 故cố 曰viết 性tánh 無vô 善thiện 惡ác 能năng 生sanh 善thiện 惡ác 善thiện 惡ác 可khả 斷đoạn 性tánh 不bất 可khả 斷đoạn 若nhược 斷đoạn 性tánh 惡ác 則tắc 斷đoạn 心tâm 性tánh 性tánh 不bất 可khả 斷đoạn 所sở 以dĩ 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện 縱túng/tung 墮đọa 三tam 途đồ 性tánh 善thiện 不bất 滅diệt 性tánh 惡ác 不bất 增tăng 直trực 至chí 成thành 佛Phật 性tánh 善thiện 不bất 增tăng 性tánh 惡ác 不bất 滅diệt 性tánh 善thiện 不bất 滅diệt 故cố 地địa 獄ngục 能năng 發phát 佛Phật 界giới 善thiện 性tánh 惡ác 不bất 滅diệt 故cố 佛Phật 界giới 能năng 現hiện 六lục 趣thú 之chi 惡ác 以dĩ 善thiện 惡ác 皆giai 從tùng 性tánh 起khởi 故cố 曰viết 性tánh 善thiện 性tánh 惡ác 也dã 若nhược 論luận 修tu 善thiện 修tu 惡ác 於ư 上thượng 中trung 下hạ 根căn 。 即tức 不bất 可khả 定định 若nhược 遇ngộ 淨tịnh 緣duyên 即tức 善thiện 染nhiễm 緣duyên 即tức 惡ác 以dĩ 不bất 了liễu 善thiện 惡ác 。 之chi 性tánh 故cố 為vi 善thiện 惡ác 業nghiệp 之chi 所sở 拘câu 而nhi 不bất 自tự 在tại 。 耳nhĩ 廣quảng 明minh 五ngũ 法pháp 竟cánh 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 三tam 自tự 性tánh 云vân 何hà 三tam 自tự 性tánh 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 成thành 自tự 性tánh 。

此thử 以dĩ 五ngũ 法pháp 攝nhiếp 歸quy 三tam 自tự 性tánh 也dã 三tam 自tự 性tánh 者giả 謂vị 徧biến 計kế 執chấp 性tánh 依y 他tha 起khởi 性tánh 圓viên 成thành 實thật 性tánh 也dã 言ngôn 徧biến 計kế 者giả 周chu 徧biến 計kế 度độ 故cố 曰viết 徧biến 計kế 品phẩm 類loại 眾chúng 多đa 說thuyết 名danh 彼bỉ 彼bỉ 謂vị 能năng 徧biến 計kế 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 即tức 由do 彼bỉ 彼bỉ 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 徧biến 計kế 種chủng 種chủng 所sở 徧biến 計kế 物vật 謂vị 所sở 執chấp 蘊uẩn 處xứ 界giới 等đẳng 。 若nhược 法pháp 若nhược 我ngã 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 此thử 所sở 妄vọng 執chấp 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 總tổng 名danh 徧biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 如như 是thị 自tự 性tánh 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 唯duy 識thức 頌tụng 云vân 由do 彼bỉ 彼bỉ 徧biến 計kế 徧biến 計kế 種chủng 種chủng 物vật 此thử 徧biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 無vô 所sở 有hữu 次thứ 所sở 徧biến 計kế 是thị 依y 他tha 起khởi 徧biến 計kế 心tâm 等đẳng 所sở 緣duyên 緣duyên 故cố 謂vị 眾chúng 緣duyên 所sở 生sanh 心tâm 心tâm 所sở 體thể 及cập 相tương 見kiến 分phần/phân 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 皆giai 依y 他tha 起khởi 依y 他tha 眾chúng 緣duyên 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 故cố 頌tụng 曰viết 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 言ngôn 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 者giả 應ưng 知tri 即tức 是thị 。 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 淨tịnh 分phần/phân 依y 他tha 亦diệc 圓viên 成thành 故cố 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 諸chư 法pháp 實thật 性tánh 。 名danh 圓viên 成thành 實thật 故cố 頌tụng 云vân 圓viên 成thành 實thật 於ư 彼bỉ 常thường 遠viễn 離ly 前tiền 性tánh 此thử 則tắc 以dĩ 六lục 七thất 二nhị 識thức 執chấp 我ngã 執chấp 法pháp 為vi 徧biến 計kế 相tương 見kiến 二nhị 分phần 為vi 依y 他tha 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 實thật 性tánh 為vi 圓viên 成thành 實thật 又hựu 云vân 唯duy 識thức 之chi 性tánh 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 虗hư 妄vọng 即tức 徧biến 計kế 所sở 執chấp 二nhị 者giả 真chân 實thật 即tức 圓viên 成thành 實thật 性tánh 於ư 前tiền 唯duy 識thức 性tánh 所sở 遣khiển 清thanh 淨tịnh 於ư 後hậu 唯duy 識thức 性tánh 所sở 證chứng 清thanh 淨tịnh 又hựu 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 世thế 俗tục 名danh 依y 他tha 起khởi 二nhị 者giả 勝thắng 義nghĩa 即tức 圓viên 成thành 實thật 於ư 前tiền 所sở 斷đoạn 清thanh 淨tịnh 於ư 後hậu 所sở 證chứng 清thanh 淨tịnh 又hựu 相tương/tướng 即tức 依y 他tha 起khởi 該cai 有hữu 為vi 之chi 門môn 性tánh 即tức 圓viên 成thành 實thật 通thông 無vô 漏lậu 之chi 道đạo 又hựu 色sắc 即tức 依y 他tha 起khởi 之chi 相tướng 空không 即tức 圓viên 成thành 實thật 之chi 性tánh 斯tư 則tắc 虗hư 實thật 真chân 俗tục 性tánh 相tướng 空không 有hữu 徹triệt 本bổn 窮cùng 源nguyên 皆giai 唯duy 識thức 性tánh 若nhược 據cứ 馬mã 鳴minh 真Chân 如Như 為vi 圓viên 成thành 實thật 業nghiệp 識thức 為vi 依y 他tha 起khởi 轉chuyển 現hiện 及cập 分phân 別biệt 事sự 識thức 為vi 徧biến 計kế 執chấp 。

大đại 慧tuệ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 謂vị 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương 及cập 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 計kế 著trước 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 即tức 彼bỉ 如như 是thị 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 相tương 計kế 著trước 是thị 名danh 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 。

瑜du 伽già 云vân 徧biến 計kế 所sở 執chấp 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 依y 名danh 徧biến 計kế 義nghĩa 自tự 性tánh 謂vị 徧biến 計kế 此thử 色sắc 是thị 名danh 有hữu 色sắc 實thật 性tánh 等đẳng 如như 未vị 識thức 牛ngưu 名danh 因nhân 聞văn 牛ngưu 名danh 即tức 便tiện 推thôi 度độ 因nhân 何hà 道Đạo 理lý 名danh 之chi 為vi 牛ngưu 等đẳng 二nhị 依y 義nghĩa 徧biến 計kế 名danh 自tự 性tánh 謂vị 徧biến 計kế 此thử 事sự 名danh 自tự 性tánh 色sắc 或hoặc 不bất 名danh 色sắc 等đẳng 如như 未vị 識thức 牛ngưu 因nhân 見kiến 牛ngưu 故cố 不bất 知tri 其kỳ 名danh 即tức 便tiện 推thôi 度độ 此thử 物vật 名danh 何hà 鬼quỷ 耶da 獸thú 耶da 三tam 依y 名danh 徧biến 計kế 名danh 自tự 性tánh 謂vị 不bất 了liễu 色sắc 事sự 分phân 別biệt 色sắc 名danh 而nhi 起khởi 徧biến 計kế 等đẳng 四tứ 依y 義nghĩa 徧biến 計kế 義nghĩa 自tự 性tánh 謂vị 不bất 了liễu 色sắc 名danh 分phân 別biệt 色sắc 事sự 而nhi 起khởi 徧biến 計kế 等đẳng 五ngũ 依y 名danh 義nghĩa 徧biến 計kế 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 謂vị 徧biến 計kế 此thử 事sự 是thị 色sắc 自tự 性tánh 名danh 之chi 為vi 色sắc 等đẳng 此thử 之chi 徧biến 計kế 約ước 體thể 不bất 出xuất 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 約ước 義nghĩa 不bất 出xuất 名danh 義nghĩa 二nhị 種chủng 此thử 中trung 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 即tức 緣duyên 起khởi 法pháp 種chủng 種chủng 義nghĩa 也dã 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 即tức 緣duyên 起khởi 法pháp 種chủng 種chủng 名danh 也dã 由do 依y 名danh 以dĩ 顯hiển 相tương/tướng 由do 依y 相tương/tướng 以dĩ 彰chương 名danh 此thử 二nhị 乃nãi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 之chi 處xứ 也dã 計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 者giả 由do 計kế 名danh 著trước 相tương/tướng 故cố 生sanh 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 也dã 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 計kế 著trước 此thử 計kế 內nội 身thân 外ngoại 境cảnh 之chi 名danh 而nhi 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 謂vị 喚hoán 內nội 法pháp 為vi 根căn 身thân 喚hoán 外ngoại 法pháp 為vi 器khí 界giới 於ư 是thị 執chấp 此thử 名danh 非phi 彼bỉ 名danh 等đẳng 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 謂vị 即tức 彼bỉ 如như 是thị 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 法pháp 計kế 著trước 既ký 有hữu 內nội 身thân 外ngoại 境cảnh 之chi 名danh 即tức 有hữu 根căn 身thân 器khí 界giới 之chi 事sự 於ư 是thị 計kế 著trước 親thân 者giả 為vi 內nội 疎sơ 者giả 為vi 外ngoại 五ngũ 蘊uẩn 各các 有hữu 自tự 體thể 謂vị 之chi 自tự 和hòa 合hợp 成thành 人nhân 謂vị 之chi 共cộng 蓋cái 詮thuyên 表biểu 呼hô 召triệu 為vi 名danh 行hành 狀trạng 可khả 觀quán 曰viết 相tương/tướng 以dĩ 名danh 處xứ 全toàn 相tương/tướng 相tương/tướng 處xứ 全toàn 名danh 名danh 是thị 見kiến 分phần/phân 相tương/tướng 是thị 相tương/tướng 分phần/phân 此thử 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 是thị 從tùng 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 生sanh 起khởi 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 則tắc 知tri 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 無vô 相tướng 可khả 得đắc 矣hĩ 。

若nhược 依y 若nhược 緣duyên 生sanh 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 。

然nhiên 不bất 但đãn 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 無vô 自tự 性tánh 可khả 得đắc 即tức 名danh 相tướng 二nhị 種chủng 原nguyên 依y 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 業nghiệp 愛ái 為vi 緣duyên 而nhi 生sanh 謂vị 之chi 緣duyên 起khởi 是thị 知tri 萬vạn 法pháp 從tùng 緣duyên 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 昔tích 未vị 曾tằng 生sanh 今kim 亦diệc 無vô 滅diệt 如như 文Văn 殊Thù 觀quán 幻huyễn 頌tụng 云vân 此thử 會hội 眾chúng 善thiện 事sự 從tùng 本bổn 未vị 曾tằng 有hữu 。 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 悉tất 等đẳng 於ư 前tiền 際tế 所sở 以dĩ 正chánh 作tác 時thời 無vô 作tác 以dĩ 無vô 作tác 者giả 故cố 。 當đương 為vi 時thời 不bất 為vi 以dĩ 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 任nhậm 從tùng 萬vạn 法pháp 縱tung 橫hoành 常thường 等đẳng 未vị 生sanh 之chi 際tế 縱túng/tung 使sử 羣quần 生sanh 出xuất 沒một 不bất 離ly 無vô 相tướng 之chi 宗tông 。

云vân 何hà 成thành 自tự 性tánh 謂vị 離ly 名danh 相tướng 事sự 相tướng 妄vọng 想tưởng 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 及cập 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 生sanh 境cảnh 界giới 是thị 名danh 成thành 自tự 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。

若nhược 夫phu 圓viên 成thành 實thật 性tánh 超siêu 名danh 相tướng 越việt 事sự 相tướng 出xuất 妄vọng 想tưởng 一nhất 切thiết 世thế 智trí 所sở 不bất 得đắc 唯duy 是thị 入nhập 地địa 聖thánh 人nhân 智trí 慧tuệ 所sở 得đắc 亦diệc 是thị 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 金kim 剛cang 斷đoạn 智trí 所sở 行hành 境cảnh 。 界giới 以dĩ 能năng 轉chuyển 名danh 相tướng 而nhi 成thành 如như 如như 轉chuyển 妄vọng 想tưởng 而nhi 成thành 正chánh 智trí 故cố 知tri 如như 外ngoại 無vô 智trí 智trí 外ngoại 無vô 如như 自tự 性tánh 圓viên 成thành 不bất 從tùng 他tha 覓mịch 所sở 以dĩ 云vân 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 無vô 性tánh 即tức 空không 空không 即tức 圓viên 成thành 圓viên 成thành 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 寂tịch 滅diệt 一nhất 心tâm 也dã 此thử 中trung 若nhược 約ước 唯duy 識thức 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 圓viên 成thành 為vi 真chân 遍biến 計kế 是thị 妄vọng 依y 他tha 起khởi 性tánh 通thông 妄vọng 通thông 真chân 淨tịnh 分phần/phân 通thông 真chân 染nhiễm 分phần/phân 通thông 妄vọng 依y 此thử 三tam 性tánh 說thuyết 三tam 無vô 性tánh 初sơ 依y 徧biến 計kế 說thuyết 相tương/tướng 無vô 性tánh 以dĩ 彼bỉ 體thể 相tướng 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 故cố 次thứ 約ước 依y 他tha 說thuyết 生sanh 無vô 性tánh 謂vị 假giả 眾chúng 緣duyên 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 三tam 依y 圓viên 成thành 說thuyết 勝thắng 義nghĩa 無vô 性tánh 謂vị 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 無vô 性tánh 性tánh 故cố 若nhược 約ước 性tánh 宗tông 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 來lai 不bất 出xuất 畢tất 竟cánh 空không 無vô 所sở 有hữu 。 以dĩ 生sanh 相tướng 滅diệt 相tướng 。 決quyết 定định 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 徧biến 計kế 無vô 物vật 故cố 如như 空không 妄vọng 計kế 故cố 無vô 相tướng 緣duyên 起khởi 不bất 實thật 故cố 如như 幻huyễn 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 性tánh 若nhược 約ước 一nhất 念niệm 即tức 具cụ 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 謂vị 一nhất 念niệm 剎sát 那na 是thị 緣duyên 起khởi 情tình 計kế 為vi 有hữu 是thị 徧biến 計kế 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 是thị 圓viên 成thành 即tức 依y 三tam 性tánh 說thuyết 三tam 無vô 性tánh 若nhược 一nhất 念niệm 心tâm 生sanh 。 具cụ 斯tư 六lục 義nghĩa 即tức 具cụ 一nhất 切thiết 。 法pháp 以dĩ 一nhất 切thiết 真chân 俗tục 萬vạn 法pháp 不bất 出xuất 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 故cố 故cố 知tri 心tâm 無vô 自tự 性tánh 緣duyên 起khởi 即tức 空không 如như 欲dục 斷đoạn 其kỳ 流lưu 但đãn 塞tắc 其kỳ 源nguyên 欲dục 免miễn 其kỳ 生sanh 但đãn 斷đoạn 其kỳ 本bổn 不bất 用dụng 多đa 功công 最tối 為vi 省tỉnh 要yếu 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 名danh 相tướng 覺giác 想tưởng 自tự 性tánh 二nhị 相tương/tướng 正chánh 智trí 如như 如như 是thị 則tắc 成thành 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 觀quán 察sát 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 相tướng 經kinh 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  應ưng 當đương 修tu 學học 。

前tiền 束thúc 八bát 識thức 歸quy 五ngũ 法pháp 謂vị 真chân 識thức 是thị 正chánh 智trí 如như 如như 轉chuyển 識thức 是thị 名danh 現hiện 識thức 是thị 相tương/tướng 分phân 別biệt 事sự 識thức 是thị 妄vọng 想tưởng 此thử 又hựu 束thúc 五ngũ 法pháp 歸quy 三tam 自tự 性tánh 名danh 相tướng 是thị 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 覺giác 想tưởng 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 正chánh 智trí 如như 如như 是thị 圓viên 成thành 實thật 性tánh 下hạ 又hựu 束thúc 三tam 性tánh 歸quy 二nhị 無vô 我ngã 若nhược 於ư 緣duyên 起khởi 法pháp 上thượng 起khởi 種chủng 種chủng 徧biến 計kế 計kế 我ngã 為vi 我ngã 執chấp 計kế 法pháp 為vi 法pháp 執chấp 若nhược 了liễu 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 即tức 法pháp 空không 若nhược 了liễu 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 即tức 人nhân 空không 空không 即tức 圓viên 成thành 也dã 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 云vân 何hà 二nhị 種chủng 。 無vô 我ngã 相tương 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 及cập 法pháp 無vô 我ngã 。

若nhược 據cứ 馬mã 鳴minh 見kiến 五ngũ 陰ấm 法pháp 實thật 有hữu 生sanh 滅diệt 而nhi 生sanh 怖bố 畏úy 。 妄vọng 取thủ 涅Niết 槃Bàn 名danh 人nhân 無vô 我ngã 觀quán 五ngũ 陰ấm 法pháp 自tự 性tánh 不bất 生sanh 則tắc 無vô 。 有hữu 滅diệt 本bổn 來lai 涅Niết 槃Bàn 不bất 生sanh 取thủ 證chứng 名danh 法pháp 無vô 我ngã 若nhược 據cứ 護hộ 法Pháp 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 數sác 數sác 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 即tức 為vi 能năng 取thủ (# 因nhân 也dã )# 當đương 來lai 五ngũ 趣thú 名danh 為vi 所sở 取thủ (# 果quả 也dã )# 雖tuy 復phục 數sác 數sác 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 五ngũ 趣thú 輪luân 轉chuyển 都đô 無vô 主chủ 宰tể 實thật 自tự 在tại 用dụng 故cố 名danh 人nhân 無vô 我ngã 又hựu 彼bỉ 凡phàm 夫phu 計kế 著trước 心tâm 外ngoại 實thật 有hữu 諸chư 法pháp 。 又hựu 執chấp 此thử 法pháp 實thật 有hữu 主chủ 宰tể 故cố 說thuyết 為vi 我ngã 此thử 說thuyết 為vi 無vô 無vô 即tức 空không 也dã 又hựu 人nhân 者giả 五ngũ 陰ấm 之chi 假giả 名danh 法pháp 者giả 五ngũ 蘊uẩn 之chi 實thật 法pháp 於ư 五ngũ 蘊uẩn 假giả 合hợp 中trung 推thôi 之chi 無vô 我ngã 名danh 人nhân 無vô 我ngã 於ư 五ngũ 蘊uẩn 實thật 法pháp 中trung 推thôi 之chi 無vô 我ngã 名danh 法pháp 無vô 我ngã 若nhược 了liễu 人nhân 無vô 我ngã 則tắc 名danh 空không 若nhược 了liễu 法pháp 無vô 我ngã 則tắc 相tương/tướng 空không 也dã 。

云vân 何hà 人nhân 無vô 我ngã 謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 生sanh 眼nhãn 色sắc 等đẳng 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 生sanh 識thức 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 自tự 心tâm 現hiện 器khí 身thân 等đẳng 藏tạng 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 如như 河hà 流lưu 如như 種chủng 子tử 如như 燈đăng 如như 風phong 如như 雲vân 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 躁táo 動động 如như 猿viên 猴hầu 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 淨tịnh 處xứ 如như 飛phi 蠅dăng 無vô 厭yếm 足túc 如như 風phong 火hỏa 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 因nhân 如như 汲cấp 水thủy 輪luân 生sanh 死tử 趣thú 有hữu 輪luân 種chủng 種chủng 身thân 色sắc 幻huyễn 術thuật 神thần 咒chú 機cơ 發phát 像tượng 起khởi 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 是thị 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí 。

外ngoại 道đạo 計kế 一nhất 陰ấm 為vi 我ngã 餘dư 四tứ 陰ấm 為vi 我ngã 所sở 今kim 言ngôn 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 者giả 謂vị 內nội 不bất 見kiến 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 身thân 心tâm 是thị 誰thùy 為vi 我ngã 誰thùy 為vi 我ngã 所sở 故cố 曰viết 離ly 也dã 然nhiên 何hà 以dĩ 知tri 其kỳ 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 也dã 由do 彼bỉ 以dĩ 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 陰ấm 十thập 八bát 界giới 六lục 入nhập 積tích 聚tụ 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 人nhân 原nguyên 從tùng 過quá 去khứ 二nhị 支chi 現hiện 在tại 一nhất 支chi 為vi 因nhân 招chiêu 感cảm 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 生sanh 死tử 之chi 果quả 實thật 無vô 我ngã 為vi 主chủ 宰tể 而nhi 能năng 作tác 也dã 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 為vi 能năng 攝nhiếp 受thọ 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 為vi 所sở 攝nhiếp 受thọ 由do 根căn 塵trần 和hòa 合hợp 計kế 著trước 而nhi 生sanh 識thức 是thị 心tâm 本bổn 無vô 我ngã 為vi 能năng 作tác 也dã 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 所sở 現hiện 內nội 身thân 外ngoại 境cảnh 皆giai 是thị 藏tạng 識thức 所sở 變biến 是thị 根căn 身thân 器khí 界giới 本bổn 無vô 我ngã 為vi 能năng 作tác 也dã 而nhi 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 不bất 亦diệc 謬mậu 哉tai 豈khởi 知tri 皆giai 是thị 自tự 己kỷ 妄vọng 想tưởng 之chi 所sở 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 以dĩ 色sắc 陰ấm 為vi 堅kiên 固cố 妄vọng 想tưởng 。 乃nãi 至chí 識thức 陰ấm 為vi 微vi 細tế 精tinh 想tưởng 。 其kỳ 妄vọng 想tưởng 幽u 隱ẩn 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 如như 河hà 流lưu 能năng 生sanh 現hiện 行hành 如như 種chủng 子tử 炷chú 燄diệm 相tương 生sanh 則tắc 如như 燈đăng 飄phiêu 颺dương 不bất 定định 則tắc 如như 風phong 變biến 幻huyễn 不bất 測trắc 則tắc 如như 雲vân 捨xả 一nhất 執chấp 一nhất 如như 猿viên 猴hầu 躭đam 著trước 不bất 淨tịnh 如như 飛phi 蠅dăng 無vô 厭yếm 無vô 足túc 。 如như 風phong 中trung 火hỏa 此thử 等đẳng 妄vọng 想tưởng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 皆giai 由do 藏tạng 識thức 海hải 中trung 含hàm 藏tạng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 為vi 因nhân 發phát 生sanh 種chủng 種chủng 識thức 浪lãng 現hiện 行hành 由do 是thị 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 如như 汲cấp 井tỉnh 輪luân 於ư 三tam 界giới 中trung 。 或hoặc 昇thăng 或hoặc 降giáng/hàng 變biến 現hiện 種chủng 種chủng 。 身thân 色sắc 無vô 有hữu 停đình 寢tẩm 正chánh 如như 死tử 屍thi 以dĩ 咒chú 力lực 故cố 行hành 亦diệc 如như 木mộc 人nhân 因nhân 機cơ 動động 而nhi 像tượng 發phát 豈khởi 真chân 有hữu 主chủ 宰tể 者giả 為vi 能năng 作tác 耶da 若nhược 能năng 如như 是thị 。 觀quán 察sát 推thôi 求cầu 。 則tắc 知tri 皆giai 是thị 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 為vi 發phát 動động 之chi 機cơ 若nhược 滅diệt 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 則tắc 名danh 色sắc 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 假giả 合hợp 而nhi 成thành 人nhân 者giả 蕩đãng 然nhiên 一nhất 空không 矣hĩ 若nhược 能năng 善thiện 知tri 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 之chi 相tướng 是thị 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí 也dã 故cố 大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 無vô 常thường 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 敗bại 壞hoại 無vô 常thường 二nhị 者giả 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 人nhân 但đãn 知tri 敗bại 壞hoại 無vô 常thường 不bất 知tri 。 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。

云vân 何hà 法pháp 無vô 我ngã 智trí 謂vị 覺giác 陰ấm 界giới 入nhập 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 自tự 性tánh 如như 陰ấm 界giới 入nhập 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 積tích 聚tụ 因nhân 業nghiệp 愛ái 繩thằng 縛phược 展triển 轉chuyển 相tương 緣duyên 。 生sanh 無vô 動động 搖dao 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 自tự 共cộng 相tương 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 妄vọng 想tưởng 力lực 是thị 凡phàm 夫phù 生sanh 非phi 聖thánh 賢hiền 也dã 心tâm 意ý 識thức 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 善thiện 法Pháp 無vô 我ngã 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 當đương 得đắc 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 所sở 有hữu 觀quán 。 地địa 相tương/tướng 觀quán 察sát 開khai 覺giác 歡hoan 喜hỷ 次thứ 第đệ 漸tiệm 進tiến 超siêu 九cửu 地địa 相tương/tướng 得đắc 法Pháp 雲vân 地địa 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 無vô 量lượng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 王vương 像tượng 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 幻huyễn 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 修tu 習tập 生sanh 於ư 彼bỉ 而nhi 坐tọa 同đồng 一nhất 像tượng 類loại 諸chư 最tối 勝thắng 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 繞nhiễu 。 從tùng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 來lai 佛Phật 手thủ 灌quán 頂đảnh 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 太thái 子tử 灌quán 頂đảnh 超siêu 佛Phật 子tử 地địa 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 法pháp 趣thú 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 法Pháp 身thân 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 故cố 是thị 名danh 法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  應ưng 當đương 修tu 學học 。

前tiền 人nhân 無vô 我ngã 觀quán 觀quán 察sát 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 本bổn 無vô 主chủ 宰tể 此thử 法pháp 無vô 我ngã 觀quán 觀quán 察sát 陰ấm 界giới 入nhập 及cập 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 本bổn 自tự 如như 如như 也dã 謂vị 此thử 陰ấm 界giới 入nhập 雖tuy 見kiến 積tích 聚tụ 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 若nhược 一nhất 一nhất 推thôi 求cầu 本bổn 無vô 有hữu 我ngã 。 亦diệc 無vô 我ngã 所sở 。 以dĩ 陰ấm 界giới 入nhập 皆giai 由do 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 三tam 種chủng 繩thằng 縛phược 相tương/tướng 緣duyên 而nhi 生sanh 故cố 也dã 然nhiên 生sanh 則tắc 緣duyên 生sanh 法pháp 性tánh 不bất 與dữ 。 緣duyên 俱câu 生sanh 滅diệt 則tắc 緣duyên 滅diệt 法pháp 性tánh 不bất 與dữ 。 緣duyên 俱câu 滅diệt 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 但đãn 以dĩ 眾chúng 法pháp 。 合hợp 成thành 此thử 身thân 。 起khởi 唯duy 法pháp 起khởi 。 滅diệt 唯duy 法pháp 滅diệt 。 又hựu 此thử 法pháp 者giả 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 起khởi 時thời 不bất 言ngôn 我ngã 起khởi 。 滅diệt 時thời 不bất 言ngôn 我ngã 滅diệt 。 故cố 曰viết 無vô 動động 搖dao 若nhược 陰ấm 界giới 入nhập 如như 此thử 則tắc 諸chư 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 分phần/phân 而nhi 推thôi 之chi 了liễu 無vô 自tự 相tương/tướng 可khả 得đắc 合hợp 而nhi 究cứu 之chi 亦diệc 無vô 共cộng 相tương 可khả 得đắc 故cố 曰viết 離ly 自tự 共cộng 相tương 是thị 則tắc 法pháp 法pháp 皆giai 無vô 我ngã 矣hĩ 故cố 禪thiền 要yếu 經Kinh 云vân 法Pháp 身thân 徧biến 滿mãn 無vô 非phi 佛Phật 土độ 十thập 方phương 世thế 界giới 。 五ngũ 陰ấm 精tinh 舍xá 性tánh 空không 自tự 離ly 即tức 是thị 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 又hựu 文Văn 殊Thù 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 道Đạo 場Tràng 是thị 不bất 動động 相tương/tướng 然nhiên 而nhi 見kiến 有hữu 法pháp 相tướng 生sanh 滅diệt 。 者giả 皆giai 是thị 愚ngu 夫phu 無vô 明minh 未vị 破phá 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 之chi 力lực 所sở 持trì 故cố 。 見kiến 諸chư 法pháp 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 非phi 入nhập 地địa 聖thánh 賢hiền 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 以dĩ 十Thập 地Địa 聖thánh 賢hiền 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 如như 如như 不bất 動động 。 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 俱câu 離ly 八bát 識thức 二nhị 無vô 我ngã 悉tất 遣khiển 此thử 則tắc 尚thượng 不bất 見kiến 有hữu 無vô 。 我ngã 之chi 法pháp 當đương 情tình 況huống 有hữu 我ngã 之chi 法pháp 乎hồ 故cố 中trung 論luận 偈kệ 云vân 若nhược 有hữu 不bất 真chân 法pháp 即tức 應ưng 有hữu 真chân 法pháp 實thật 無vô 不bất 真chân 法pháp 何hà 得đắc 有hữu 真chân 法pháp 此thử 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 執chấp 悉tất 皆giai 蕩đãng 盡tận 名danh 法pháp 無vô 我ngã 智trí 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 善thiện 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 不bất 當đương 為vi 法pháp 所sở 縛phược 也dã 然nhiên 我ngã 法pháp 有hữu 二nhị 謂vị 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 若nhược 斷đoạn 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 創sáng/sang 登đăng 初Sơ 地Địa 若nhược 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 從tùng 初sơ 至chí 七thất 地địa 斷đoạn 盡tận 方phương 入nhập 八bát 地địa 若nhược 俱câu 生sanh 法pháp 執chấp 從tùng 初Sơ 地Địa 任nhậm 運vận 而nhi 斷đoạn 至chí 等đẳng 覺giác 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn 盡tận 即tức 入nhập 妙diệu 覺giác 故cố 曰viết 善thiện 法Pháp 無vô 我ngã 菩Bồ 薩Tát 不bất 久cửu 。 當đương 得đắc 初Sơ 地Địa 無vô 所sở 有hữu 觀quán 。 即tức 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 。 觀quán 觀quán 察sát 初Sơ 地Địa 之chi 相tướng 忽hốt 然nhiên 開khai 覺giác 覺giác 通thông 如Như 來Lai 。 盡tận 佛Phật 境cảnh 界giới 。 分phần/phân 證chứng 真Chân 如Như 入nhập 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 從tùng 此thử 次thứ 第đệ 漸tiệm 斷đoạn 漸tiệm 進tiến 超siêu 九cửu 地địa 而nhi 至chí 十Thập 地Địa 即tức 於ư 彼bỉ 地địa 建kiến 立lập 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 王vương 像tượng 及cập 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 幻huyễn 出xuất 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 此thử 皆giai 從tùng 修tu 習tập 法pháp 無vô 我ngã 觀quán 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 從tùng 此thử 坐tọa 蓮liên 華hoa 宮cung 。 一nhất 切thiết 異dị 佛Phật 剎sát 土thổ/độ 諸chư 同đồng 類loại 菩Bồ 薩Tát 眷quyến 屬thuộc 。 悉tất 皆giai 圍vi 繞nhiễu 諸chư 佛Phật 悉tất 以dĩ 智trí 水thủy 灌quán 頂đảnh 。 授thọ 寶bảo 王vương 位vị 亦diệc 如như 輪Luân 王Vương 以dĩ 金kim 瓶bình 盛thịnh 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 灌quán 太thái 子tử 頂đảnh 。 授thọ 輪Luân 王Vương 位vị 至chí 此thử 則tắc 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 超siêu 菩Bồ 薩Tát 地địa 到đáo 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 究cứu 竟cánh 趣thú 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 法Pháp 身thân 此thử 由do 法pháp 無vô 我ngã 。 智trí 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 汝nhữ 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 故cố 般Bát 若Nhã 云vân 我ngã 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 無vô 所sở 執chấp 故cố 得đắc 常thường 光quang 一nhất 尋tầm 。 身thân 真chân 金kim 色sắc 。 故cố 知tri 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 俱câu 亡vong 一nhất 道đạo 常thường 光quang 自tự 現hiện 還hoàn 同đồng 釋Thích 迦Ca 親thân 證chứng 之chi 身thân 所sở 以dĩ 諸chư 佛Phật 教giáo 門môn 無vô 非phi 令linh 人nhân 破phá 執chấp 更cánh 無vô 他tha 事sự 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 唯duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。 令linh 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 覺giác 已dĩ 離ly 常thường 建kiến 立lập 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 見kiến 。 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。

此thử 問vấn 躡niếp 前tiền 二nhị 無vô 我ngã 而nhi 起khởi 也dã 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 由do 我ngã 建kiến 立lập 若nhược 無vô 有hữu 我ngã 。 則tắc 萬vạn 法pháp 本bổn 如như 了liễu 無vô 一nhất 法pháp 當đương 情tình 無vô 非phi 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 境cảnh 界giới 云vân 何hà 。 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 。 處xử 起khởi 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 此thử 二nhị 見kiến 者giả 云vân 何hà 建kiến 立lập 。 且thả 由do 二nhị 見kiến 障chướng 彼bỉ 二nhị 空không 為vi 害hại 最tối 甚thậm 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 了liễu 此thử 則tắc 疾tật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 了liễu 此thử 則tắc 永vĩnh 離ly 惡ác 見kiến 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 故cố 特đặc 申thân 請thỉnh 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 受thọ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 請thỉnh 已dĩ 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 無vô 有hữu 彼bỉ 心tâm 量lượng 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 及cập 心tâm 不bất 能năng 知tri 。 愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 慧tuệ 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 此thử 偈kệ 義nghĩa 復phục 重trùng 顯hiển 示thị 告cáo 大đại 慧tuệ 言ngôn 有hữu 四tứ 種chủng 非phi 有hữu 建kiến 立lập 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 謂vị 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 是thị 名danh 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 又hựu 誹phỉ 謗báng 者giả 謂vị 於ư 彼bỉ 所sở 立lập 無vô 所sở 得đắc 觀quán 察sát 非phi 分phần/phân 而nhi 起khởi 誹phỉ 謗báng 。 是thị 名danh 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 。

先tiên 說thuyết 偈kệ 略lược 答đáp 謂vị 此thử 二nhị 見kiến 非phi 彼bỉ 心tâm 量lượng 之chi 所sở 固cố 有hữu 由do 彼bỉ 無vô 明minh 障chướng 翳ế 不bất 知tri 根căn 身thân 器khí 界giới 皆giai 是thị 自tự 心tâm 所sở 現hiện 影ảnh 像tượng 本bổn 非phi 實thật 有hữu 亦diệc 非phi 實thật 無vô 由do 無vô 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 於ư 影ảnh 像tượng 邊biên 執chấp 為vi 實thật 有hữu 計kế 為vi 實thật 無vô 遂toại 起khởi 二nhị 見kiến 不bất 達đạt 二nhị 空không 耳nhĩ 下hạ 復phục 詳tường 明minh 故cố 分phần/phân 建kiến 立lập 為vi 四tứ 種chủng 謂vị 相tương 見kiến 因nhân 性tánh 殊thù 不bất 知tri 法pháp 本bổn 非phi 有hữu 從tùng 非phi 有hữu 中trung 建kiến 立lập 為vi 有hữu 其kỳ 誹phỉ 謗báng 者giả 。 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 相tương 見kiến 因nhân 性tánh 處xứ 一nhất 一nhất 推thôi 求cầu 不bất 見kiến 其kỳ 實thật 即tức 起khởi 誹phỉ 謗báng 謗báng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 皆giai 是thị 無vô 殊thù 不bất 知tri 法pháp 本bổn 非phi 無vô 從tùng 非phi 無vô 中trung 誹phỉ 謗báng 為vi 無vô 若nhược 能năng 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 便tiện 能năng 隨tùy 順thuận 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 矣hĩ 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 云vân 何hà 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 非phi 有hữu 自tự 共cộng 相tương 而nhi 起khởi 計kế 著trước 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 是thị 名danh 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 此thử 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 計kế 著trước 生sanh 大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 若nhược 彼bỉ 如như 是thị 陰ấm 界giới 入nhập 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 見kiến 建kiến 立lập 是thị 名danh 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 。

此thử 明minh 二nhị 種chủng 外ngoại 道đạo 不bất 了liễu 相tương 見kiến 本bổn 空không 而nhi 生sanh 計kế 著trước 妄vọng 起khởi 二nhị 種chủng 建kiến 立lập 故cố 於ư 二nhị 空không 不bất 能năng 得đắc 入nhập 。 也dã 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 謂vị 勝thắng 論luận 師sư 不bất 了liễu 陰ấm 界giới 入nhập 本bổn 來lai 無vô 有hữu 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 而nhi 妄vọng 計kế 有hữu 同đồng 異dị 性tánh 如như 地địa 望vọng 地địa 是thị 同đồng 如như 地địa 望vọng 水thủy 是thị 異dị 其kỳ 曰viết 此thử 如như 是thị 者giả 異dị 也dã 此thử 不bất 異dị 者giả 同đồng 也dã 此thử 在tại 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 法pháp 中trung 建kiến 立lập 同đồng 異dị 故cố 曰viết 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 也dã 建kiến 立lập 見kiến 者giả 謂vị 數số 論luận 師sư 不bất 了liễu 陰ấm 界giới 入nhập 處xứ 本bổn 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 而nhi 妄vọng 立lập 神thần 我ngã 受thọ 用dụng 冥minh 諦đế 所sở 生sanh 二nhị 十thập 三tam 法pháp 增tăng 長trưởng 我ngã 見kiến 。 此thử 在tại 無vô 我ngã 見kiến 中trung 妄vọng 立lập 我ngã 見kiến 故cố 曰viết 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 也dã 。

大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 謂vị 初sơ 識thức 無vô 因nhân 生sanh 後hậu 不bất 實thật 如như 幻huyễn 本bổn 不bất 生sanh 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 前tiền 生sanh 生sanh 已dĩ 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 是thị 名danh 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 謂vị 虗hư 空không 滅diệt 般bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 作tác 計kế 著trước 性tánh 建kiến 立lập 此thử 離ly 性tánh 非phi 性tánh 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 如như 垂thùy 髮phát 現hiện 雖tuy 有hữu 非phi 有hữu 是thị 名danh 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 不bất 善thiện 觀quan 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 非phi 賢hiền 聖thánh 也dã 是thị 故cố 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 惡ác 見kiến 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。

非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 者giả 謂vị 二Nhị 乘Thừa 不bất 知tri 。 藏tạng 識thức 為vi 諸chư 法pháp 之chi 生sanh 因nhân 妄vọng 計kế 六lục 識thức 三tam 毒độc 為vi 生sanh 因nhân 故cố 諭dụ 之chi 曰viết 心tâm 念niệm 不bất 起khởi 。 時thời 初sơ 識thức 本bổn 無vô 因nhân 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 境cảnh 界giới 風phong 動động 而nhi 六lục 識thức 浪lãng 生sanh 生sanh 後hậu 即tức 歸quy 于vu 滅diệt 故cố 不bất 實thật 喻dụ 如như 幻huyễn 人nhân 初sơ 亦diệc 本bổn 無vô 因nhân 咒chú 力lực 故cố 機cơ 發phát 則tắc 動động 動động 後hậu 還hoàn 歸quy 於ư 無vô 也dã 應ưng 出xuất 量lượng 云vân 初sơ 識thức 是thị 有hữu 法pháp 無vô 為vi 宗tông 因nhân 云vân 因nhân 生sanh 故cố 後hậu 不bất 實thật 故cố 同đồng 喻dụ 如như 幻huyễn 本bổn 不bất 生sanh 者giả 釋thích 初sơ 識thức 本bổn 無vô 也dã 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 前tiền 生sanh 者giả 謂vị 眼nhãn 與dữ 色sắc 明minh 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 而nhi 識thức 生sanh 此thử 釋thích 因nhân 生sanh 也dã 生sanh 已dĩ 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 者giả 謂vị 界giới 念niệm 生sanh 而nhi 即tức 滅diệt 此thử 釋thích 後hậu 不bất 實thật 也dã 殊thù 不bất 知tri 諸chư 識thức 之chi 生sanh 因nhân 本bổn 乎hồ 藏tạng 識thức 含hàm 藏tạng 種chủng 子tử 因nhân 眼nhãn 色sắc 明minh 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 此thử 則tắc 因nhân 塵trần 則tắc 有hữu 離ly 塵trần 則tắc 無vô 豈khởi 能năng 為vi 諸chư 法pháp 。 之chi 生sanh 因nhân 哉tai 故cố 知tri 意ý 識thức 本bổn 非phi 是thị 因nhân 而nhi 妄vọng 計kế 為vi 因nhân 故cố 曰viết 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 也dã 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 者giả 法Pháp 身thân 無vô 為vi 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 是thị 無vô 為vi 本bổn 無vô 有hữu 三tam 而nhi 二Nhị 乘Thừa 妄vọng 分phân 為vi 三tam 復phục 妄vọng 執chấp 此thử 三tam 非phi 可khả 作tác 法pháp 必tất 無vô 變biến 壞hoại 實thật 有hữu 自tự 性tánh 故cố 立lập 三tam 支chi 以dĩ 論luận 之chi 三tam 無vô 為vi 是thị 有hữu 法pháp 離ly 性tánh 非phi 性tánh 是thị 宗tông 因nhân 云vân 離ly 有hữu 非phi 有hữu 故cố 喻dụ 如như 兔thố 馬mã 角giác 亦diệc 如như 垂thùy 髮phát 現hiện 是thị 則tắc 三tam 無vô 為vi 本bổn 非phi 實thật 果quả 而nhi 妄vọng 計kế 為vi 實thật 果quả 故cố 曰viết 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 也dã 故cố 中trung 論luận 疏sớ/sơ 云vân 若nhược 諸chư 法pháp 有hữu 性tánh 不bất 應ưng 從tùng 眾chúng 緣duyên 出xuất 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 法pháp 從tùng 眾chúng 緣duyên 出xuất 即tức 是thị 作tác 法pháp 無vô 有hữu 定định 性tánh 故cố 總tổng 示thị 曰viết 此thử 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 種chủng 惡ác 見kiến 皆giai 是thị 愚ngu 夫phu 虗hư 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 不bất 善thiện 觀quan 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 本bổn 非phi 有hữu 無vô 而nhi 妄vọng 計kế 有hữu 無vô 墮đọa 於ư 斷đoạn 常thường 非phi 賢hiền 聖thánh 所sở 有hữu 也dã 汝nhữ 等đẳng 欲dục 成thành 賢hiền 作tác 聖thánh 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 前tiền 二nhị 種chủng 外ngoại 道đạo 執chấp 相tướng 見kiến 而nhi 生sanh 妄vọng 計kế 固cố 見kiến 法pháp 執chấp 即tức 小Tiểu 乘Thừa 所sở 執chấp 眼nhãn 色sắc 明minh 等đẳng 為vi 因nhân 三tam 無vô 為vi 為vi 果quả 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 故cố 并tinh 遣khiển 之chi 蓋cái 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 離ly 相tương 離ly 見kiến 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 目mục 之chi 離ly 因nhân 離ly 果quả 豈khởi 可khả 以dĩ 因nhân 性tánh 執chấp 之chi 哉tai 若nhược 據cứ 識thức 論luận 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 分phần/phân 見kiến 即tức 見kiến 分phần/phân 因nhân 即tức 自tự 證chứng 分phần/phân 性tánh 即tức 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 又hựu 相tương 見kiến 因nhân 三tam 是thị 有hữu 為vi 法pháp 。 性tánh 是thị 無vô 為vi 法Pháp 。 於ư 此thử 四tứ 法pháp 舉cử 心tâm 動động 念niệm 。 悉tất 名danh 建kiến 立lập 故cố 總tổng 非phi 之chi 。

復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 知tri 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 趣thú 究cứu 竟cánh 為vi 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 作tác 種chủng 種chủng 類loại 像tượng 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 依y 於ư 緣duyên 起khởi 譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 大đại 眾chúng 集tập 會hội 。 悉tất 於ư 其kỳ 中trung 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 光quang 影ảnh 水thủy 月nguyệt 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 生sanh 滅diệt 斷đoạn 常thường 及cập 離ly 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 之chi 法pháp 得đắc 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 三tam 昧muội 。 得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。 遊du 諸chư 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 生sanh 諸chư 天thiên 宮cung 。 宣tuyên 揚dương 三Tam 寶Bảo 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 悉tất 令linh 遠viễn 離ly 有hữu 無vô 。 等đẳng 見kiến 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 心tâm 量lượng 世thế 間gian 佛Phật 子tử 觀quán 察sát 種chủng 類loại 之chi 身thân 離ly 所sở 作tác 行hành 得đắc 力lực 神thần 通thông 自tự 在tại 成thành 就tựu 。

上thượng 言ngôn 不bất 達đạt 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 計kế 有hữu 計kế 無vô 墮đọa 惡ác 見kiến 坑khanh 不bất 能năng 自tự 出xuất 。 若nhược 善thiện 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 則tắc 八bát 識thức 五ngũ 法pháp 三tam 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 皆giai 從tùng 自tự 心tâm 顯hiển 現hiện 以dĩ 心tâm 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 則tắc 為vi 名danh 相tướng 為vi 妄vọng 想tưởng 為vi 依y 他tha 起khởi 若nhược 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 則tắc 為vi 正chánh 智trí 為vi 如như 如như 為vi 成thành 自tự 性tánh 若nhược 捨xả 染nhiễm 緣duyên 則tắc 了liễu 人nhân 無vô 我ngã 捨xả 淨tịnh 緣duyên 則tắc 了liễu 法pháp 無vô 我ngã 若nhược 一nhất 一nhất 善thiện 知tri 其kỳ 相tương/tướng 趣thú 向hướng 真Chân 如Như 。 至chí 於ư 究cứu 竟cánh 而nhi 入nhập 乎hồ 妙diệu 覺giác 已dĩ 然nhiên 為vi 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 逆nghịch 流lưu 而nhi 出xuất 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 現hiện 種chủng 種chủng 像tượng 譬thí 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 之chi 依y 緣duyên 起khởi 亦diệc 如như 摩ma 尼ni 。 之chi 現hiện 眾chúng 色sắc 又hựu 能năng 隨tùy 心tâm 現hiện 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 現hiện 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 大đại 眾chúng 集tập 會hội 。 復phục 現hiện 己kỷ 身thân 於ư 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 前tiền 聽thính 受thọ 一nhất 切thiết 經Kinh 法Pháp 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 經Kinh 法Pháp 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 如như 光quang 如như 影ảnh 如như 水thủy 月nguyệt 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 遠viễn 離ly 外ngoại 道đạo 斷đoạn 常thường 惡ác 見kiến 及cập 離ly 聲Thanh 聞Văn 孤cô 調điều 但đãn 空không 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 即tức 得đắc 無vô 量lượng 。 三tam 昧muội 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 遊du 諸chư 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 然nhiên 後hậu 示thị 生sanh 天thiên 宮cung 轉chuyển 法Pháp 輪luân 成thành 正chánh 覺giác 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 圍vi 繞nhiễu 聽thính 法Pháp 者giả 即tức 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 之chi 法pháp 而nhi 度độ 脫thoát 之chi 。 復phục 說thuyết 外ngoại 境cảnh 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 悉tất 如như 幻huyễn 夢mộng 水thủy 月nguyệt 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 令linh 聞văn 法Pháp 者giả 。 悉tất 能năng 遠viễn 離ly 。 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 此thử 則tắc 逆nghịch 流lưu 菩Bồ 薩Tát 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 時thời 前tiền 所sở 謂vị 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 疾tật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 者giả 為vi 如như 此thử 下hạ 復phục 說thuyết 偈kệ 以dĩ 明minh 若nhược 佛Phật 子tử 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 觀quan 察sát 世thế 間gian 。 即tức 知tri 是thị 幻huyễn 即tức 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 即tức 能năng 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 。 導đạo 引dẫn 眾chúng 生sanh 。 若nhược 摩ma 尼ni 之chi 現hiện 色sắc 非phi 有hữu 勉miễn 強cường/cưỡng 作tác 意ý 而nhi 行hành 。 悉tất 以dĩ 神thần 通thông 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 此thử 非phi 真chân 達đạt 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 得đắc 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 者giả 曷hạt 能năng 有hữu 此thử 自tự 大đại 慧tuệ 請thỉnh 問vấn 聖thánh 智trí 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 至chí 此thử 方phương 是thị 一nhất 大đại 結kết 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 請thỉnh 佛Phật 言ngôn 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 我ngã 等đẳng 及cập 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 覺giác 悟ngộ 是thị 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 已dĩ 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 言ngôn 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 空không 空không 者giả 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 處xứ 大đại 慧tuệ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 者giả 說thuyết 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。

前tiền 來lai 所sở 破phá 相tương 見kiến 因nhân 性tánh 即tức 聖thánh 慧tuệ 眼nhãn 入nhập 自tự 共cộng 相tương 凡phàm 所sở 建kiến 立lập 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 。 論luận 惡ác 見kiến 共cộng 者giả 亦diệc 不bất 離ly 此thử 四tứ 種chủng 而nhi 別biệt 有hữu 建kiến 立lập 但đãn 如Như 來Lai 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 為vi 性tánh 自tự 性tánh 以dĩ 壞hoại 不bất 壞hoại 相tương/tướng 展triển 轉chuyển 因nhân 為vi 因nhân 以dĩ 轉chuyển 識thức 為vi 見kiến 以dĩ 現hiện 識thức 為vi 相tương/tướng 為vi 差sai 別biệt 耳nhĩ 若nhược 以dĩ 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 而nhi 總tổng 斥xích 之chi 為vi 非phi 有hữu 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 蕩đãng 然nhiên 皆giai 歸quy 於ư 空không 。 無vô 相tướng 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 已dĩ 此thử 則tắc 雖tuy 離ly 於ư 有hữu 未vị 免miễn 復phục 墮đọa 於ư 無vô 故cố 願nguyện 如Như 來Lai 為vi 說thuyết 。 空không 無vô 生sanh 等đẳng 不bất 墮đọa 無vô 之chi 所sở 以dĩ 我ngã 等đẳng 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 。 覺giác 悟ngộ 此thử 義nghĩa 則tắc 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 疾tật 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 矣hĩ 故cố 世Thế 尊Tôn 首thủ 告cáo 之chi 曰viết 我ngã 說thuyết 空không 之chi 所sở 以dĩ 為vi 空không 者giả 豈khởi 徒đồ 然nhiên 哉tai 。 是thị 指chỉ 其kỳ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 本bổn 空không 故cố 言ngôn 空không 耳nhĩ 以dĩ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 依y 緣duyên 而nhi 起khởi 緣duyên 生sanh 無vô 性tánh 無vô 性tánh 即tức 空không 空không 即tức 圓viên 成thành 故cố 即tức 指chỉ 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 實thật 有hữu 實thật 無vô 處xứ 為vi 空không 無vô 生sanh 無vô 相tướng 。 離ly 自tự 性tánh 非phi 若nhược 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 實thật 有hữu 空không 相tướng 可khả 得đắc 故cố 曰viết 空không 而nhi 重trọng/trùng 言ngôn 空không 也dã 故cố 中trung 論luận 頌tụng 曰viết 若nhược 有hữu 不bất 空không 法pháp 則tắc 應ưng 有hữu 空không 法pháp 若nhược 無vô 不bất 空không 法pháp 何hà 得đắc 有hữu 空không 法pháp 又hựu 云vân 大đại 聖thánh 說thuyết 空không 法pháp 為vi 斷đoạn 諸chư 見kiến 故cố 若nhược 復phục 見kiến 有hữu 空không 諸chư 佛Phật 所sở 不bất 化hóa 斯tư 則tắc 空không 空không 之chi 義nghĩa 昭chiêu 然nhiên 矣hĩ 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 略lược 說thuyết 七thất 種chủng 空không 謂vị 相tương/tướng 空không 性tánh 自tự 性tánh 空không 行hành 空không 無vô 行hành 空không 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 彼bỉ 彼bỉ 空không 云vân 何hà 相tướng 。 空không 謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 共cộng 相tương 空không 觀quán 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 故cố 分phân 別biệt 無vô 性tánh 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 自tự 他tha 俱câu 性tánh 無vô 性tánh 故cố 相tương/tướng 不bất 住trụ 是thị 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 空không 是thị 名danh 相tướng 空không 云vân 何hà 性tánh 自tự 性tánh 空không 謂vị 自tự 己kỷ 性tánh 自tự 性tánh 不bất 生sanh 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 是thị 故cố 說thuyết 性tánh 自tự 性tánh 空không 。

相tương/tướng 空không 者giả 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 空không 也dã 由do 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 皆giai 由do 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 三tam 世thế 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 若nhược 一nhất 一nhất 分phân 析tích 。 悉tất 無vô 自tự 性tánh 。 則tắc 所sở 謂vị 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 者giả 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 譬thí 如như 以dĩ 轅viên 輪luân 輞võng 轂cốc 等đẳng 合hợp 輳# 成thành 車xa 若nhược 一nhất 一nhất 分phân 析tích 。 即tức 車xa 之chi 名danh 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 矣hĩ 故cố 曰viết 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 惟duy 自tự 他tha 俱câu 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 相tương/tướng 不bất 住trụ 是thị 名danh 相tướng 空không 此thử 則tắc 四tứ 加gia 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 總tổng 相tương/tướng 者giả 如như 無vô 常thường 等đẳng 別biệt 相tướng 者giả 如như 地địa 為vi 堅kiên 相tương/tướng 火hỏa 為vi 熱nhiệt 相tương/tướng 等đẳng 性tánh 空không 者giả 諸chư 法pháp 性tánh 常thường 空không 也dã 華hoa 嚴nghiêm 偈kệ 云vân 法pháp 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 示thị 現hiện 而nhi 有hữu 生sanh 是thị 中trung 無vô 能năng 現hiện 亦diệc 無vô 所sở 現hiện 物vật 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 心tâm 。 意ý 諸chư 情tình 根căn 一nhất 切thiết 空không 無vô 。 性tánh 妄vọng 心tâm 分phân 別biệt 有hữu 如như 理lý 而nhi 觀quán 察sát 一nhất 切thiết 。 皆giai 無vô 性tánh 譬thí 如như 水thủy 性tánh 自tự 冷lãnh 假giả 火hỏa 故cố 熱nhiệt 止chỉ 火hỏa 停đình 久cửu 水thủy 則tắc 還hoàn 冷lãnh 若nhược 水thủy 實thật 有hữu 自tự 性tánh 冷lãnh 則tắc 不bất 熱nhiệt 熱nhiệt 則tắc 不bất 冷lãnh 矣hĩ 大đại 集tập 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 究cứu 竟cánh 無vô 生sanh 是thị 以dĩ 緣duyên 不bất 生sanh 因nhân 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 自tự 性tánh 不bất 生sanh 自tự 性tánh 他tha 性tánh 不bất 生sanh 他tha 性tánh 自tự 性tánh 不bất 生sanh 他tha 性tánh 他tha 性tánh 不bất 生sanh 自tự 性tánh 是thị 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 此thử 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 境cảnh 界giới 為vi 若nhược 此thử 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 尋tầm 相tương/tướng 以dĩ 推thôi 性tánh 見kiến 諸chư 法pháp 之chi 無vô 性tánh 尋tầm 性tánh 以dĩ 推thôi 相tương 見kiến 諸chư 法pháp 之chi 無vô 相tướng 性tánh 相tướng 互hỗ 推thôi 悉tất 無vô 自tự 性tánh 。 是thị 以dĩ 若nhược 執chấp 有hữu 性tánh 墮đọa 四tứ 見kiến 之chi 稠trù 林lâm 若nhược 了liễu 性tánh 空không 歸quy 一nhất 心tâm 之chi 正Chánh 道Đạo 。

云vân 何hà 行hành 空không 謂vị 陰ấm 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 因nhân 所sở 成thành 所sở 作tác 業nghiệp 方phương 便tiện 生sanh 是thị 名danh 行hành 空không 大đại 慧tuệ 即tức 此thử 如như 是thị 行hành 空không 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 無vô 性tánh 是thị 名danh 無vô 行hành 空không 。

遷thiên 流lưu 為vi 行hành 此thử 觀quán 念niệm 念niệm 遷thiên 流lưu 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 曰viết 空không 也dã 然nhiên 遷thiên 流lưu 之chi 始thỉ 基cơ 乎hồ 第đệ 七thất 執chấp 我ngã 而nhi 起khởi 今kim 觀quán 諸chư 法pháp 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 皆giai 以dĩ 無vô 明minh 為vi 因nhân 。 為vi 能năng 作tác 能năng 成thành 業nghiệp 行hành 為vi 緣duyên 為vi 所sở 成thành 所sở 作tác 方phương 便tiện 由do 此thử 二nhị 支chi 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 而nhi 生sanh 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 於ư 中trung 念niệm 念niệm 遷thiên 流lưu 。 不bất 得đắc 暫tạm 停đình 而nhi 陰ấm 中trung 本bổn 無vô 我ngã 亦diệc 無vô 我ngã 所sở 。 其kỳ 計kế 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 者giả 皆giai 第đệ 七thất 識thức 虗hư 妄vọng 計kế 度độ 也dã 故cố 名danh 行hành 空không 中trung 論luận 云vân 云vân 何hà 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 皆giai 是thị 空không 義nghĩa 答đáp 曰viết 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 虗hư 妄vọng 相tương/tướng 故cố 空không 諸chư 行hành 生sanh 滅diệt 。 不bất 住trụ 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 空không 諸chư 行hành 名danh 五ngũ 陰ấm 從tùng 行hành 生sanh 故cố 空không 是thị 五ngũ 陰ấm 皆giai 虗hư 妄vọng 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 何hà 以dĩ 故cố 如như 嬰anh 兒nhi 時thời 非phi 匍bồ 匐bặc 時thời 色sắc 匍bồ 匐bặc 時thời 色sắc 非phi 行hành 時thời 色sắc 行hành 時thời 色sắc 非phi 童đồng 子tử 時thời 色sắc 童đồng 子tử 時thời 色sắc 非phi 壯tráng 時thời 色sắc 壯tráng 時thời 色sắc 非phi 老lão 年niên 時thời 色sắc 如như 色sắc 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 故cố 。 分phân 別biệt 決quyết 定định 。 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 肇triệu 論luận 疏sớ/sơ 云vân 紅hồng 顏nhan 自tự 在tại 童đồng 子tử 之chi 時thời 。 白bạch 首thủ 自tự 處xứ 老lão 年niên 之chi 體thể 剎sát 那na 不bất 相tương 知tri 念niệm 念niệm 不bất 相tương 到đáo 故cố 知tri 是thị 空không 色sắc 陰ấm 既ký 爾nhĩ 諸chư 陰ấm 皆giai 然nhiên 此thử 二nhị 地địa 至chí 六lục 地địa 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 言ngôn 無vô 行hành 空không 者giả 謂vị 即tức 此thử 遷thiên 流lưu 之chi 法pháp 雖tuy 從tùng 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 而nhi 有hữu 究cứu 其kỳ 遷thiên 流lưu 之chi 體thể 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 斯tư 則tắc 本bổn 無vô 諸chư 行hành 名danh 無vô 行hành 空không 此thử 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 念niệm 念niệm 入nhập 滅diệt 正chánh 受thọ 境cảnh 界giới 。 也dã 故cố 諸chư 法pháp 無vô 行hành 。 經Kinh 云vân 若nhược 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 貪tham 欲dục 嗔sân 恚khuể 愚ngu 癡si 際tế 即tức 是thị 真chân 際tế 則tắc 能năng 畢tất 竟cánh 滅diệt 業nghiệp 障chướng 之chi 罪tội 。 乃nãi 至chí 凡phàm 夫phu 不bất 知tri 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 。 滅diệt 相tương/tướng 故cố 自tự 見kiến 其kỳ 身thân 。 亦diệc 見kiến 他tha 人nhân 以dĩ 是thị 見kiến 故cố 。 便tiện 起khởi 身thân 口khẩu 意ý 。 業nghiệp 乃nãi 至chí 不bất 見kiến 。 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 是thị 則tắc 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 不bất 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 則tắc 不bất 生sanh 疑nghi 不bất 生sanh 疑nghi 故cố 則tắc 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 。 法pháp 不bất 受thọ 一nhất 切thiết 。 法pháp 故cố 則tắc 自tự 寂tịch 滅diệt 此thử 則tắc 所sở 謂vị 。 無vô 行hành 空không 也dã 。

云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 一nhất 切thiết 見kiến 過quá 習tập 氣khí 空không 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。

一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 本bổn 。 來lai 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 不bất 自tự 言ngôn 我ngã 青thanh 我ngã 黃hoàng 我ngã 黑hắc 我ngã 白bạch 我ngã 生sanh 死tử 我ngã 涅Niết 槃Bàn 悉tất 由do 意ý 度độ 而nhi 起khởi 言ngôn 說thuyết 名danh 意ý 言ngôn 境cảnh 若nhược 知tri 妄vọng 想tưởng 既ký 寂tịch 言ngôn 說thuyết 何hà 有hữu 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 言ngôn 說thuyết 不bất 容dung 措thố 口khẩu 是thị 名danh 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 此thử 即tức 第đệ 八bát 地địa 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 妙diệu 湛trạm 圓viên 寂tịch 。 本bổn 來lai 自tự 空không 但đãn 由do 無vô 始thỉ 見kiến 過quá 習tập 氣khí 覆phú 而nhi 不bất 顯hiển 若nhược 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 光quang 明minh 暉huy 發phát 則tắc 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 應ứng 念niệm 化hóa 成thành 。 性tánh 自tự 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 聖thánh 智trí 大đại 空không 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 聖thánh 智trí 建kiến 立lập 第đệ 一nhất 。 義nghĩa 聖thánh 智trí 空không 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 空không 是thị 名danh 大đại 空không 此thử 即tức 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 空không 異dị 熟thục 時thời 所sở 證chứng 境cảnh 界giới 也dã 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 若nhược 世thế 諦đế 如như 毫hào 釐li 許hứa 。 有hữu 實thật 者giả 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 應ưng 有hữu 實thật 以dĩ 世thế 諦đế 無vô 毫hào 釐li 有hữu 實thật 故cố 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 亦diệc 空không 又hựu 云vân 若nhược 一nhất 法pháp 是thị 有hữu 非phi 無vô 摩ma 訶ha 衍diễn 不bất 能năng 勝thắng 出xuất 若nhược 更cánh 有hữu 一nhất 法pháp 則tắc 不bất 得đắc 稱xưng 獨độc 尊tôn 獨độc 勝thắng 為vi 萬vạn 行hạnh 之chi 所sở 依y 矣hĩ 。

云vân 何hà 彼bỉ 彼bỉ 空không 謂vị 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 鹿lộc 子tử 母mẫu 舍xá 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 等đẳng 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 而nhi 說thuyết 彼bỉ 空không 非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 亦diệc 非phi 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 彼bỉ 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 是thị 名danh 七thất 種chủng 。 空không 彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 是thị 空không 最tối 麤thô 。 汝nhữ 當đương 遠viễn 離ly 。

彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 謂vị 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 無vô 彼bỉ 相tương/tướng 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 譬thí 如như 鹿lộc 子tử 之chi 母mẫu 毗tỳ 舍xá 佉khư 優Ưu 婆Bà 夷Di 深thâm 重trọng 三Tam 寶Bảo 造tạo 立lập 精tinh 舍xá 。 安an 置trí 比Bỉ 丘Khâu 於ư 中trung 但đãn 不bất 蓄súc 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 等đẳng 故cố 言ngôn 空không 不bất 知tri 雖tuy 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 等đẳng 尚thượng 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 在tại 也dã 由do 彼bỉ 不bất 能năng 達đạt 舍xá 相tương/tướng 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 相tương/tướng 空không 亦diệc 不bất 能năng 達đạt 舍xá 性tánh 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 又hựu 非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 但đãn 彼bỉ 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 自tự 共cộng 相tương 彼bỉ 彼bỉ 求cầu 空không 不bất 可khả 得đắc 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 此thử 即tức 鈍độn 根căn 小Tiểu 乘Thừa 析tích 色sắc 求cầu 空không 也dã 七thất 種chủng 空không 中trung 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 最tối 大đại 此thử 空không 最tối 小tiểu 故cố 勉miễn 之chi 曰viết 。 汝nhữ 當đương 遠viễn 離ly 。

大đại 慧tuệ 不bất 自tự 生sanh 非phi 不bất 生sanh 除trừ 住trụ 三tam 昧muội 是thị 名danh 無vô 生sanh 。

言ngôn 不bất 生sanh 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 仗trượng 因nhân 托thác 緣duyên 生sanh 而nhi 非phi 自tự 生sanh 故cố 曰viết 不bất 生sanh 非phi 若nhược 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 不bất 生sanh 者giả 能năng 生sanh 生sanh 及cập 確xác 定định 死tử 常thường 。 之chi 不bất 生sanh 也dã 唯duy 除trừ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 三tam 昧muội 中trung 以dĩ 智trí 慧tuệ 力lực 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 種chủng 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 名danh 真chân 無vô 生sanh 今kim 言ngôn 無vô 生sanh 者giả 除trừ 八bát 地địa 無vô 生sanh 外ngoại 是thị 立lập 法pháp 性tánh 本bổn 無vô 。 生sanh 以dĩ 破phá 外ngoại 道đạo 諸chư 生sanh 見kiến 耳nhĩ 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 無vô 生sanh 有hữu 二nhị 一nhất 理lý 無vô 生sanh 圓viên 成thành 實thật 性tánh 本bổn 不bất 生sanh 故cố 。 二nhị 事sự 無vô 生sanh 緣duyên 生sanh 之chi 法pháp 。 即tức 無vô 生sanh 故cố 。

離ly 自tự 性tánh 即tức 是thị 無vô 生sanh 離ly 自tự 性tánh 剎sát 那na 相tương 續tục 。 流lưu 注chú 及cập 異dị 性tánh 現hiện 一nhất 切thiết 性tánh 離ly 。 自tự 性tánh 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 性tánh 離ly 自tự 性tánh 。

離ly 自tự 性tánh 者giả 由do 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 無vô 生sanh 相tương/tướng 可khả 得đắc 故cố 離ly 自tự 性tánh 所sở 以dĩ 離ly 者giả 以dĩ 相tương 續tục 流lưu 注chú 。 之chi 體thể 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 流lưu 入nhập 他tha 性tánh 他tha 性tánh 現hiện 即tức 離ly 自tự 性tánh 是thị 名danh 一nhất 切thiết 。 性tánh 離ly 自tự 性tánh 此thử 雖tuy 立lập 本bổn 宗tông 亦diệc 是thị 破phá 外ngoại 道đạo 執chấp 冥minh 性tánh 勝thắng 性tánh 大đại 有hữu 和hòa 合hợp 同đồng 異dị 諸chư 自tự 性tánh 耳nhĩ 故cố 曰viết 知tri 離ly 者giả 名danh 為vi 法pháp 覺giác 法pháp 者giả 名danh 為vi 佛Phật 知tri 離ly 者giả 色sắc 性tánh 離ly 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 性tánh 亦diệc 離ly 黃hoàng 檗# 云vân 若nhược 擬nghĩ 著trước 一nhất 法pháp 印ấn 早tảo 成thành 也dã 印ấn 著trước 有hữu 即tức 四tứ 生sanh 文văn 現hiện 印ấn 著trước 空không 即tức 空không 界giới 無vô 想tưởng 文văn 現hiện 但đãn 不bất 印ấn 一nhất 切thiết 物vật 此thử 印ấn 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 。

云vân 何hà 無vô 二nhị 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 陰ấm 熱nhiệt 如như 長trường 短đoản 如như 黑hắc 白bạch 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 非phi 於ư 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 生sanh 死tử 非phi 於ư 生sanh 死tử 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 異dị 相tướng 因nhân 有hữu 性tánh 故cố 是thị 名danh 無vô 二nhị 如như 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 故cố 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。

此thử 于vu 不bất 齊tề 處xứ 顯hiển 至chí 齊tề 故cố 先tiên 言ngôn 不bất 齊tề 以dĩ 發phát 端đoan 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 陰ấm 熱nhiệt 者giả 雲vân 則tắc 陰ấm 而nhi 日nhật 則tắc 熱nhiệt 也dã 如như 長trường 短đoản 者giả 鶴hạc 脛hĩnh 長trường/trưởng 而nhi 鳧phù 脛hĩnh 短đoản 也dã 如như 黑hắc 白bạch 者giả 烏ô 色sắc 黑hắc 而nhi 鵠hộc 色sắc 白bạch 也dã 此thử 略lược 舉cử 物vật 之chi 不bất 齊tề 者giả 言ngôn 然nhiên 有hữu 至chí 齊tề 者giả 在tại 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 如như 是thị 則tắc 知tri 。 非phi 涅Niết 槃Bàn 外ngoại 有hữu 生sanh 死tử 非phi 生sanh 死tử 外ngoại 有hữu 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 無vô 異dị 相tướng 故cố 。 無vô 異dị 因nhân 亦diệc 非phi 各các 各các 有hữu 性tánh 。 故cố 是thị 名danh 無vô 二nhị 如như 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 二nhị 則tắc 知tri 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 法pháp 如như 陰ấm 熱nhiệt 黑hắc 白bạch 長trường 短đoản 種chủng 種chủng 有hữu 對đối 待đãi 法pháp 悉tất 皆giai 無vô 二nhị 此thử 雖tuy 立lập 自tự 宗tông 亦diệc 是thị 破phá 外ngoại 道đạo 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 無vô 一nhất 異dị 斷đoạn 常thường 諸chư 二nhị 見kiến 也dã 故cố 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 何hà 者giả 是thị 如Như 來Lai 。 所sở 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 文Văn 殊Thù 言ngôn 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 處xứ 。 是thị 如Như 來Lai 所sở 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 佛Phật 言ngôn 云vân 何hà 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 處xứ 。 是thị 如Như 來Lai 所sở 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 文Văn 殊Thù 言ngôn 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 於ư 空không 無vô 求cầu 無vô 願nguyện 法Pháp 中trung 。 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 處xứ 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 所sở 住trụ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 佛Phật 言ngôn 童đồng 子tử 。 空không 豈khởi 是thị 有hữu 法pháp 。 而nhi 言ngôn 於ư 中trung 。 有hữu 貪tham 瞋sân 癡si 。 文Văn 殊Thù 言ngôn 空không 是thị 有hữu 是thị 故cố 貪tham 瞋sân 癡si 亦diệc 是thị 有hữu 。 佛Phật 言ngôn 童đồng 子tử 。 空không 云vân 何hà 有hữu 。 貪tham 瞋sân 癡si 復phục 云vân 何hà 有hữu 。 文Văn 殊Thù 言ngôn 空không 以dĩ 言ngôn 說thuyết 故cố 有hữu 。 貪tham 瞋sân 癡si 亦diệc 以dĩ 言ngôn 說thuyết 故cố 有hữu 。 此thử 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 也dã 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 若nhược 以dĩ 齊tề 不bất 齊tề 者giả 未vị 齊tề 也dã 若nhược 以dĩ 齊tề 而nhi 齊tề 於ư 齊tề 未vị 齊tề 也dã 善thiện 齊tề 物vật 者giả 以dĩ 不bất 齊tề 齊tề 之chi 何hà 須tu 夷di 岳nhạc 實thật 淵uyên 然nhiên 後hậu 為vi 平bình 續tục 鳧phù 截tiệt 鶴hạc 於ư 焉yên 始thỉ 等đẳng 但đãn 了liễu 法pháp 法pháp 皆giai 如như 自tự 然nhiên 平bình 等đẳng 。 則tắc 青thanh 松tùng 綠lục 蕙# 不bất 見kiến 短đoản 長trường/trưởng 鵬# 翥# 蜎quyên 飛phi 自tự 忘vong 大đại 小tiểu 矣hĩ 是thị 故cố 下hạ 結kết 勸khuyến 當đương 學học 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 我ngã 常thường 說thuyết 空không 法pháp 遠viễn 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 生sanh 死tử 如như 幻huyễn 夢mộng 而nhi 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 虗hư 空không 及cập 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 二nhị 亦diệc 如như 是thị 愚ngu 夫phu 作tác 妄vọng 想tưởng 諸chư 聖thánh 離ly 有hữu 無vô 。

我ngã 所sở 說thuyết 空không 者giả 以dĩ 緣duyên 生sanh 故cố 。 有hữu 無vô 性tánh 故cố 空không 無vô 性tánh 故cố 有hữu 緣duyên 生sanh 故cố 空không 所sở 以dĩ 遠viễn 離ly 斷đoạn 常thường 。 二nhị 見kiến 所sở 言ngôn 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 二nhị 者giả 以dĩ 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 生sanh 死tử 雖tuy 無vô 而nhi 不bất 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 即tức 生sanh 死tử 故cố 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 有hữu 而nhi 不bất 墮đọa 死tử 常thường 虗hư 空không 二nhị 句cú 即tức 三tam 無vô 為vi 也dã 由do 愚ngu 夫phu 不bất 達đạt 真chân 空không 無vô 二nhị 之chi 旨chỉ 故cố 起khởi 妄vọng 想tưởng 而nhi 墮đọa 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 諸chư 聖thánh 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 照chiếu 之chi 則tắc 一nhất 真chân 凝ngưng 寂tịch 萬vạn 法pháp 皆giai 如như 而nhi 有hữu 無vô 皆giai 離ly 若nhược 離ly 之chi 又hựu 離ly 至chí 於ư 無vô 所sở 離ly 處xứ 所sở 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 心tâm 無vô 上thượng 法pháp 也dã 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 緣duyên 起khởi 有hữu 二nhị 法pháp 一nhất 無vô 相tướng 如như 空không 則tắc 蕩đãng 盡tận 無vô 有hữu 是thị 相tương/tướng 空không 二nhị 無vô 性tánh 如như 幻huyễn 則tắc 業nghiệp 果quả 不bất 失thất 是thị 性tánh 空không 以dĩ 相tương/tướng 空không 故cố 萬vạn 法pháp 體thể 虗hư 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 以dĩ 性tánh 空không 故cố 不bất 壞hoại 業nghiệp 相tương/tướng 因nhân 果quả 歷lịch 然nhiên 是thị 知tri 自tự 體thể 常thường 空không 不bất 壞hoại 緣duyên 生sanh 之chi 因nhân 果quả 本bổn 無vô 作tác 者giả 寧ninh 無vô 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 。 門môn 此thử 皆giai 不bất 二nhị 之chi 宗tông 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 復phục 告cáo 。 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 言ngôn 大đại 慧tuệ 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 普phổ 入nhập 諸chư 佛Phật 。 一nhất 切thiết 修Tu 多Đa 羅La 。 凡phàm 所sở 有hữu 經kinh 悉tất 說thuyết 此thử 義nghĩa 諸chư 修tu 多đa 羅la 悉tất 墮đọa 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 心tâm 故cố 為vi 分phân 別biệt 。 說thuyết 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 如như 鹿lộc 渴khát 想tưởng 誑cuống 惑hoặc 羣quần 鹿lộc 鹿lộc 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 計kế 著trước 水thủy 性tánh 而nhi 彼bỉ 無vô 水thủy 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 修tu 多đa 羅la 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 為vi 令linh 愚ngu 夫phu 發phát 歡hoan 喜hỷ 故cố 非phi 實thật 聖thánh 智trí 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 是thị 故cố 當đương 依y 於ư 義nghĩa 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 。

由do 前tiền 大đại 慧tuệ 謂vị 如Như 來Lai 說thuyết 空không 無vô 二nhị 等đẳng 是thị 墮đọa 於ư 無vô 故cố 結kết 勸khuyến 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 也dã 言ngôn 我ngã 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 實thật 無vô 一nhất 法pháp 與dữ 人nhân 不bất 過quá 隨tùy 方phương 解giải 縛phược 耳nhĩ 由do 彼bỉ 愚ngu 夫phu 執chấp 我ngã 法pháp 為vi 實thật 有hữu 故cố 言ngôn 空không 以dĩ 遣khiển 之chi 執chấp 自tự 生sanh 他tha 生sanh 共cộng 生sanh 無vô 因nhân 生sanh 故cố 言ngôn 無vô 生sanh 。 以dĩ 誘dụ 之chi 執chấp 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 。 法pháp 故cố 言ngôn 無vô 二nhị 以dĩ 曉hiểu 之chi 執chấp 一nhất 切thiết 法pháp 實thật 有hữu 自tự 性tánh 故cố 言ngôn 離ly 自tự 性tánh 以dĩ 諭dụ 之chi 耳nhĩ 故cố 我ngã 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 修Tu 多Đa 羅La 。 中trung 無vô 非phi 此thử 義nghĩa 但đãn 眾chúng 生sanh 迷mê 根căn 深thâm 固cố 希hy 望vọng 心tâm 多đa 諸chư 修tu 多đa 羅la 悉tất 是thị 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 曲khúc 提đề 巧xảo 誘dụ 施thi 設thiết 種chủng 種chủng 。 名danh 言ngôn 令linh 其kỳ 因nhân 言ngôn 以dĩ 悟ngộ 入nhập 耳nhĩ 然nhiên 非phi 真chân 實thật 在tại 言ngôn 說thuyết 也dã 故cố 下hạ 文văn 云vân 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 空không 離ly 自tự 性tánh 等đẳng 皆giai 不bất 應ưng 立lập 宗tông 也dã 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 此thử 義nghĩa 執chấp 言ngôn 說thuyết 以dĩ 為vi 實thật 法pháp 不bất 知tri 法pháp 。 不bất 在tại 言ngôn 正chánh 如như 渴khát 鹿lộc 執chấp 陽dương 燄diệm 而nhi 為vi 水thủy 不bất 知tri 陽dương 燄diệm 本bổn 非phi 是thị 水thủy 如như 是thị 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 無vô 非phi 止chỉ 啼đề 黃hoàng 葉diệp 欲dục 令linh 愚ngu 夫phu 發phát 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 非phi 謂vị 聖thánh 智trí 實thật 在tại 言ngôn 說thuyết 也dã 故cố 經Kinh 云vân 佛Phật 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 時thời 不bất 得đắc 一nhất 法pháp 。 實thật 空không 拳quyền 嚇# 小tiểu 兒nhi 誘dụ 度độ 於ư 一nhất 切thiết 。 是thị 故cố 欲dục 得đắc 。 自tự 性tánh 宗tông 通thông 者giả 當đương 依y 於ư 義nghĩa 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 也dã 故cố 宗tông 鏡kính 云vân 因nhân 迷mê 立lập 覺giác 對đối 妄vọng 說thuyết 真chân 皆giai 狥# 機cơ 宜nghi 實thật 無vô 自tự 體thể 約ước 世thế 俗tục 有hữu 依y 實thật 諦đế 無vô 但đãn 除trừ 相tương 待đãi 之chi 名danh 非phi 滅diệt 一nhất 靈linh 之chi 性tánh 性tánh 唯duy 絕tuyệt 待đãi 事sự 有hữu 對đối 治trị 遣khiển 蕩đãng 為vi 破phá 執chấp 情tình 建kiến 立lập 為vi 除trừ 斷đoạn 見kiến 苦khổ 行hạnh 伏phục 諸chư 外ngoại 道đạo 。 神thần 通thông 化hóa 彼bỉ 愚ngu 癡si 三tam 昧muội 降hàng 伏phục 天thiên 魔ma 空không 觀quán 破phá 其kỳ 相tương/tướng 縛phược 見kiến 苦khổ 斷đoạn 集tập 為vi 對đối 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 欲dục 除trừ 戲hí 論luận 之chi 語ngữ 盡tận 將tương 權quyền 智trí 引dẫn 入nhập 斯tư 門môn 實thật 無vô 一nhất 法pháp 可khả 立lập 亦diệc 無vô 一nhất 法pháp 可khả 遣khiển 顧cố 此thử 法pháp 是thị 眾chúng 生sanh 。 之chi 本bổn 原nguyên 諸chư 佛Phật 之chi 命mạng 脉mạch 超siêu 一nhất 切thiết 理lý 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 豈khởi 可khả 以dĩ 言ngôn 語ngữ 智trí 識thức 推thôi 求cầu 而nhi 得đắc 但đãn 心tâm 心tâm 相tương/tướng 印ấn 印ấn 印ấn 相tương/tướng 契khế 令linh 自tự 證chứng 知tri 光quang 明minh 受thọ 用dụng 而nhi 已dĩ 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 合Hợp 轍Triệt 卷quyển 第đệ 二nhị