維Duy 摩Ma 詰Cật 所Sở 說Thuyết 。 經Kinh 無Vô 我Ngã 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát 天thiên 台thai 山sơn 幽u 溪khê 沙Sa 門Môn 。 傳truyền 燈đăng 。 著trước 。 ○# 七thất 釋thích 觀quán 眾chúng 生sanh 品phẩm 二nhị 。 初sơ 釋thích 品phẩm 題đề 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 所Sở 說Thuyết 。 經Kinh 觀Quán 眾Chúng 生Sanh 品Phẩm 第Đệ 七Thất 二Nhị 乘Thừa 觀quán 境cảnh 。 多đa 涉thiệp 於ư 空không 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 境cảnh 。 多đa 涉thiệp 於ư 有hữu 。 涉thiệp 空không 既ký 招chiêu 自tự 了liễu 之chi 譏cơ 。 涉thiệp 有hữu 又hựu 墮đọa 為vi 人nhân 之chi 失thất 。 惟duy 佛Phật 行hạnh 道đạo 。 空không 有hữu 從tùng 容dung 。 如như 曰viết 。 無vô 方phương 便tiện 慧tuệ 縛phược 。 有hữu 方phương 便tiện 慧tuệ 解giải 。 無vô 慧tuệ 方phương 便tiện 縛phược 。 有hữu 慧tuệ 方phương 便tiện 解giải 。 方phương 便tiện 豈khởi 非phi 涉thiệp 有hữu 。 慧tuệ 豈khởi 非phi 涉thiệp 空không 。 則tắc 已dĩ 備bị 之chi 前tiền 章chương 也dã 。 文Văn 殊Thù 復phục 慮lự 滯trệ 言ngôn 之chi 賓tân 未vị 得đắc 歸quy 一nhất 之chi 旨chỉ 。 是thị 故cố 復phục 有hữu 是thị 問vấn 。 維duy 摩ma 所sở 答đáp 。 則tắc 空không 有hữu 而nhi 兼kiêm 到đáo 。 中trung 道đạo 而nhi 恆hằng 居cư 。 葢# 有hữu 生sanh 可khả 度độ 。 豈khởi 忘vong 情tình 於ư 涉thiệp 有hữu 。 眾chúng 喻dụ 以dĩ 觀quán 。 豈khởi 撥bát 智trí 以dĩ 觀quán 空không 。 矧# 運vận 真chân 實thật 之chi 慈từ 。 廣quảng 破phá 三tam 十thập 之chi 弊tệ 。 如như 是thị 則tắc 生sanh 緣duyên 法pháp 緣duyên 而nhi 雙song 濟tế 。 無vô 緣duyên 中trung 道đạo 而nhi 獨độc 翔tường 。 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 之chi 道đạo 。 過quá 此thử 不bất 知tri 所sở 裁tài 也dã 。 ○# 二nhị 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 觀quán 生sanh 四tứ 。 初sơ 明minh 所sở 觀quán 眾chúng 生sanh 二nhị 。 初sơ 文Văn 殊Thù 以dĩ 云vân 何hà 觀quán 眾chúng 生sanh 問vấn 。 爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 問vấn 維Duy 摩Ma 詰Cật 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。 觀quán 於ư 眾chúng 生sanh 。 夫phu 所sở 度độ 眾chúng 生sanh 。 境cảnh 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 之chi 。 觀quán 也dã 。 不bất 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 何hà 觀quán 之chi 。 以dĩ 行hành 度độ 脫thoát 。 故cố 有hữu 是thị 問vấn 。 ○# 二nhị 維duy 摩ma 以dĩ 二nhị 十thập 九cửu 喻dụ 答đáp 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 。 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 見kiến 所sở 幻huyễn 人nhân 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 。 為vi 若nhược 此thử 。 肇triệu 公công 曰viết 。 幻huyễn 師sư 觀quán 幻huyễn 。 知tri 其kỳ 非phi 真chân 。 大Đại 士Sĩ 觀quán 眾chúng 生sanh 。 有hữu 若nhược 此thử 也dã 。 如như 智trí 者giả 見kiến 水thủy 中trung 月nguyệt 。 如như 鏡kính 中trung 見kiến 其kỳ 面diện 像tượng 。 如như 熱nhiệt 時thời 燄diệm 。 如như 呼hô 聲thanh 響hưởng 。 如như 空không 中trung 雲vân 。 如như 水thủy 聚tụ 沫mạt 。 如như 水thủy 上thượng 泡bào 。 如như 芭ba 蕉tiêu 堅kiên 。 如như 電điện 久cửu 住trụ 。 如như 第đệ 五ngũ 大đại 。 如như 第đệ 六lục 陰ấm 。 如như 第đệ 七thất 情tình 。 如như 十thập 三tam 入nhập 。 如như 十thập 九cửu 界giới 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 為vi 若nhược 此thử 。 如như 無vô 色sắc 界giới 色sắc 。 如như 焦tiêu 穀cốc 芽nha 。 如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 身thân 見kiến 。 如như 阿A 那Na 含Hàm 入nhập 胎thai 。 肇triệu 公công 曰viết 。 阿A 那Na 含Hàm 雖tuy 有hữu 暫tạm 退thoái 。 必tất 不bất 經kinh 生sanh 也dã 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 三tam 毒độc 。 阿A 羅La 漢Hán 人nhân 。 雖tuy 有hữu 界giới 外ngoại 三tam 毒độc 。 今kim 所sở 云vân 者giả 。 已dĩ 無vô 界giới 內nội 三tam 毒độc 也dã 。 如như 得đắc 忍nhẫn 菩Bồ 薩Tát 。 貪tham 恚khuể 毀hủy 禁cấm 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 破phá 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 心tâm 結kết 永vĩnh 沉trầm 。 況huống 毀hủy 禁cấm 麤thô 事sự 乎hồ 。 如như 佛Phật 煩phiền 惱não 習tập 。 肇triệu 公công 曰viết 。 唯duy 有hữu 如Như 來Lai 。 結kết 習tập 都đô 盡tận 。 如như 盲manh 者giả 見kiến 色sắc 。 如như 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 出xuất 入nhập 息tức 。 肇triệu 公công 曰viết 。 心tâm 馳trì 動động 於ư 內nội 。 息tức 出xuất 入nhập 於ư 外ngoại 。 心tâm 想tưởng 既ký 滅diệt 。 故cố 息tức 無vô 出xuất 入nhập 也dã 。 如như 空không 中trung 鳥điểu 迹tích 。 如như 石thạch 女nữ 兒nhi 。 如như 化hóa 人nhân 煩phiền 惱não 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 已dĩ 寤ngụ 。 如như 滅diệt 度độ 者giả 受thọ 身thân 。 肇triệu 公công 曰viết 。 未vị 有hữu 入nhập 涅Niết 槃Bàn 而nhi 復phục 受thọ 身thân 者giả 。 如như 無vô 煙yên 之chi 火hỏa 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 為vi 若nhược 此thử 。 所sở 度độ 眾chúng 生sanh 。 有hữu 也dã 。 觀quán 之chi 本bổn 空không 如như 眾chúng 喻dụ 。 空không 也dã 。 方phương 即tức 有hữu 而nhi 空không 。 方phương 即tức 空không 而nhi 有hữu 。 駕giá 雙song 輪luân 而nhi 直trực 運vận 。 翥# 兩lưỡng 翅sí 以dĩ 高cao 飛phi 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 為vi 若nhược 此thử 。 可khả 謂vị 居cư 其kỳ 本bổn 也dã 。 ○# 二nhị 明minh 能năng 被bị 四tứ 心tâm 四tứ 。 初sơ 慈từ 無vô 量lượng 心tâm 二nhị 。 初sơ 文Văn 殊Thù 以dĩ 云vân 何hà 行hành 慈từ 問vấn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 觀quán 者giả 。 云vân 何hà 行hành 慈từ 。 問vấn 意ý 謂vị 作tác 如như 是thị 觀quán 。 乃nãi 涉thiệp 於ư 空không 。 行hành 慈từ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 乃nãi 涉thiệp 於ư 有hữu 。 此thử 以dĩ 法pháp 緣duyên 異dị 於ư 生sanh 緣duyên 為vi 難nạn/nan 。 以dĩ 啟khải 維duy 摩ma 不bất 二nhị 之chi 宗tông 。 ○# 二nhị 維duy 摩ma 以dĩ 為vi 生sanh 說thuyết 斯tư 法pháp 答đáp 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 。 初sơ 總tổng 舉cử 真chân 實thật 之chi 慈từ 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 觀quán 已dĩ 。 自tự 念niệm 我ngã 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 如như 斯tư 法Pháp 。 是thị 即tức 真chân 實thật 慈từ 也dã 。 肇triệu 公công 曰viết 。 眾chúng 生sanh 本bổn 空không 。 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 故cố 為vi 說thuyết 斯tư 法pháp 。 令linh 其kỳ 自tự 悟ngộ 耳nhĩ 。 豈khởi 有hữu 我ngã 彼bỉ 哉tai 。 若nhược 能năng 觀quán 眾chúng 生sanh 空không 。 則tắc 心tâm 行hành 亦diệc 空không 。 以dĩ 此thử 空không 心tâm 。 而nhi 於ư 空không 中trung 行hành 慈từ 者giả 。 乃nãi 名danh 無vô 相tướng 真chân 實thật 慈từ 也dã 。 燈đăng 曰viết 。 夫phu 慈từ 名danh 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 悲bi 名danh 拔bạt 苦khổ 。 然nhiên 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 。 已dĩ 自tự 拔bạt 苦khổ 。 拔bạt 苦khổ 時thời 已dĩ 自tự 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 葢# 苦khổ 樂lạc 二nhị 法pháp 。 體thể 如như 冰băng 炭thán 。 不bất 相tương 為vi 類loại 。 眾chúng 生sanh 之chi 苦khổ 。 過quá 由do 著trước 有hữu 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 空không 。 已dĩ 度độ 彼bỉ 岸ngạn 。 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 亦diệc 觀quán 此thử 境cảnh 。 作tác 是thị 觀quán 已dĩ 。 自tự 念niệm 我ngã 當đương 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 斯tư 空không 法pháp 。 以dĩ 度độ 有hữu 苦khổ 。 而nhi 無vô 為vi 之chi 樂lạc 自tự 臻trăn 。 以dĩ 己kỷ 所sở 欲dục 。 轉chuyển 以dĩ 施thí 人nhân 。 故cố 名danh 真chân 實thật 慈từ 也dã 。 ○# 二nhị 別biệt 開khai 三tam 十thập 慈từ 。 行hành 寂tịch 滅diệt 慈từ 。 無vô 所sở 生sanh 故cố 。 無vô 明minh 之chi 惑hoặc 。 品phẩm 數số 雖tuy 多đa 。 大đại 都đô 言ngôn 之chi 。 不bất 外ngoại 乎hồ 四tứ 。 謂vị 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 何hà 況huống 此thử 中trung 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 是thị 也dã 。 約ước 惑hoặc 生sanh 起khởi 之chi 相tướng 。 則tắc 生sanh 相tương/tướng 居cư 首thủ 。 滅diệt 相tương/tướng 居cư 末mạt 。 約ước 滅diệt 除trừ 之chi 相tướng 。 則tắc 生sanh 相tương/tướng 居cư 首thủ 。 滅diệt 相tương/tướng 居cư 末mạt 。 故cố 五ngũ 忍nhẫn 以dĩ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 居cư 初sơ 住trụ 首thủ 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 居cư 玅# 覺giác 末mạt 。 今kim 一nhất 往vãng 約ước 末mạt 位vị 言ngôn 之chi 。 故cố 言ngôn 寂tịch 滅diệt 慈từ 。 一nhất 往vãng 非phi 盡tận 理lý 故cố 。 又hựu 曰viết 無vô 所sở 生sanh 故cố 。 然nhiên 寂tịch 之chi 為vi 功công 。 既ký 能năng 寂tịch 滅diệt 。 豈khởi 不bất 能năng 寂tịch 生sanh 。 故cố 得đắc 云vân 無vô 所sở 生sanh 故cố 。 此thử 慈từ 屬thuộc 無vô 緣duyên 。 以dĩ 順thuận 中trung 道đạo 空không 有hữu 俱câu 空không 。 而nhi 為vi 體thể 也dã 。 行hành 不bất 熱nhiệt 慈từ 。 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 世thế 上thượng 奇kỳ 男nam 子tử 。 胷# 中trung 抱bão 負phụ 不bất 平bình 之chi 氣khí 。 能năng 為vi 人nhân 排bài 難nan 解giải 紛phân 。 一nhất 飯phạn 之chi 惠huệ 必tất 酬thù 。 睚# 眦# 之chi 怨oán 必tất 報báo 。 謂vị 之chi 熱nhiệt 腸tràng 。 以dĩ 其kỳ 有hữu 貪tham 嗔sân 癡si 煩phiền 惱não 故cố 也dã 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 之chi 慈từ 。 視thị 怨oán 親thân 於ư 平bình 等đẳng 。 施thí 與dữ 拔bạt 於ư 法pháp 空không 。 雖tuy 似tự 排bài 難nan 解giải 紛phân 。 然nhiên 而nhi 眾chúng 生sanh 與dữ 之chi 有hữu 緣duyên 而nhi 非phi 熱nhiệt 。 即tức 與dữ 之chi 無vô 緣duyên 亦diệc 非phi 冷lãnh 。 以dĩ 其kỳ 無vô 貪tham 嗔sân 癡si 煩phiền 惱não 故cố 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 以dĩ 順thuận 冤oan 親thân 。 俱câu 空không 為vi 體thể 也dã 。 行hành 等đẳng 之chi 慈từ 。 等đẳng 三tam 世thế 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 慈từ 。 體thể 順thuận 四tứ 弘hoằng 。 理lý 周chu 法Pháp 界Giới 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 無vô 邊biên 。 而nhi 誓thệ 願nguyện 度độ 之chi 。 已dĩ 歷lịch 過quá 去khứ 無vô 量lượng 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 而nhi 其kỳ 心tâm 不bất 休hưu 。 當đương 經kinh 未vị 來lai 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 而nhi 其kỳ 心tâm 不bất 息tức 。 正chánh 住trụ 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 界giới 。 而nhi 其kỳ 心tâm 無vô 有hữu 厭yếm 倦quyện 。 名danh 為vi 行hành 等đẳng 之chi 慈từ 。 順thuận 常thường 住trụ 理lý 。 等đẳng 三tam 世thế 故cố 。 此thử 慈từ 屬thuộc 無vô 緣duyên 。 以dĩ 順thuận 平bình 等đẳng 為vi 體thể 也dã 。 行hành 無vô 諍tranh 慈từ 。 無vô 所sở 起khởi 故cố 。 人nhân 心tâm 於ư 法pháp 有hữu 所sở 諍tranh 競cạnh 者giả 。 為vi 於ư 緣duyên 塵trần 心tâm 有hữu 所sở 起khởi 故cố 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 心tâm 度độ 生sanh 。 已dĩ 安an 止chỉ 於ư 無vô 住trụ 。 今kim 之chi 行hành 慈từ 。 乃nãi 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 謂vị 之chi 無vô 諍tranh 慈từ 。 又hựu 復phục 釋thích 之chi 曰viết 。 無vô 所sở 起khởi 故cố 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 以dĩ 順thuận 無vô 諍tranh 無vô 起khởi 故cố 也dã 。 行hành 不bất 二nhị 慈từ 。 內nội 外ngoại 不bất 合hợp 故cố 。 觀quán 生sanh 行hành 慈từ 。 已dĩ 分phần/phân 內nội 外ngoại 。 若nhược 緣duyên 之chi 以dĩ 生sanh 分phân 別biệt 。 則tắc 根căn 塵trần 相tương/tướng 合hợp 。 生sanh 死tử 無vô 窮cùng 。 了liễu 之chi 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 則tắc 人nhân 己kỷ 不bất 二nhị 。 物vật 我ngã 皆giai 空không 。 此thử 慈từ 兩lưỡng 屬thuộc 。 不bất 二nhị 屬thuộc 無vô 緣duyên 。 不bất 合hợp 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 行hành 不bất 壞hoại 慈từ 。 畢tất 竟cánh 盡tận 故cố 。 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 一nhất 有hữu 未vị 盡tận 。 則tắc 法pháp 有hữu 可khả 壞hoại 。 惟duy 其kỳ 畢tất 竟cánh 盡tận 故cố 。 是thị 以dĩ 其kỳ 慈từ 體thể 不bất 可khả 壞hoại 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 以dĩ 順thuận 盡tận 相tương/tướng 故cố 也dã 。 行hành 堅kiên 固cố 慈từ 。 心tâm 無vô 毀hủy 故cố 。 中trung 道đạo 無vô 緣duyên 。 堅kiên 若nhược 金kim 剛cang 。 利lợi 能năng 摧tồi 惑hoặc 。 故cố 心tâm 無vô 毀hủy 。 行hành 清thanh 淨tịnh 慈từ 。 諸chư 法pháp 性tánh 淨tịnh 故cố 。 肇triệu 公công 曰viết 。 真chân 慈từ 無vô 相tướng 。 與dữ 法pháp 性tánh 同đồng 淨tịnh 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 無vô 緣duyên 也dã 。 行hành 無vô 邊biên 慈từ 。 如như 虗hư 空không 故cố 。 中trung 道đạo 無vô 緣duyên 。 體thể 若nhược 虗hư 空không 。 本bổn 無vô 邊biên 際tế 。 行hành 阿A 羅La 漢Hán 慈từ 。 破phá 結kết 賊tặc 故cố 。 梵Phạm 云vân 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 云vân 破phá 賊tặc 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 所sở 謂vị 無vô 心tâm 攀phàn 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 自tự 然nhiên 現hiện 益ích 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 慈từ 。 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 心tâm 。 以dĩ 安an 眾chúng 生sanh 為vi 心tâm 。 此thử 慈từ 屬thuộc 生sanh 緣duyên 。 是thị 故cố 云vân 也dã 。 行hành 如Như 來Lai 慈từ 。 得đắc 如như 相tướng 故cố 。 三tam 慈từ 對đối 人nhân 分phân 之chi 。 生sanh 緣duyên 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 。 法pháp 緣duyên 屬thuộc 阿A 羅La 漢Hán 。 今kim 無vô 緣duyên 應ưng 屬thuộc 如Như 來Lai 。 體thể 順thuận 中trung 道đạo 。 故cố 曰viết 得đắc 如như 相tướng 故cố 。 行hành 佛Phật 之chi 慈từ 。 覺giác 眾chúng 生sanh 故cố 。 梵Phạm 云vân 佛Phật 陀Đà 。 此thử 言ngôn 覺giác 者giả 。 然nhiên 有hữu 三tam 覺giác 。 一nhất 自tự 覺giác 。 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 二nhị 覺giác 他tha 。 屬thuộc 生sanh 緣duyên 。 三tam 覺giác 滿mãn 。 屬thuộc 無vô 緣duyên 。 今kim 云vân 覺giác 眾chúng 生sanh 故cố 。 分phần/phân 屬thuộc 生sanh 緣duyên 也dã 。 行hành 自tự 然nhiên 慈từ 。 無vô 因nhân 得đắc 故cố 。 肇triệu 公công 曰viết 。 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 無vô 師sư 而nhi 成thành 。 謂vị 之chi 自tự 然nhiên 。 菩Bồ 薩Tát 真chân 慈từ 。 亦diệc 無vô 因nhân 而nhi 就tựu 。 故cố 名danh 自tự 然nhiên 。 此thử 慈từ 屬thuộc 無vô 緣duyên 也dã 。 行hành 菩Bồ 提Đề 慈từ 。 等đẳng 一nhất 味vị 故cố 。 肇triệu 公công 曰viết 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 無vô 相tướng 之chi 道đạo 。 謂vị 之chi 菩Bồ 提Đề 。 無vô 相tướng 真chân 慈từ 亦diệc 。 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 。 可khả 名danh 菩Bồ 提Đề 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 乎hồ 無vô 緣duyên 。 行hành 無vô 等đẳng 慈từ 。 斷đoạn 諸chư 愛ái 故cố 。 慈từ 近cận 乎hồ 愛ái 。 愛ái 則tắc 與dữ 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 乎hồ 法pháp 緣duyên 。 已dĩ 斷đoạn 諸chư 愛ái 。 雖tuy 終chung 日nhật 等đẳng 。 而nhi 不bất 與dữ 之chi 等đẳng 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 行hành 大đại 悲bi 慈từ 。 導đạo 以dĩ 大Đại 乘Thừa 故cố 。 不bất 先tiên 拔bạt 苦khổ 。 所sở 與dữ 之chi 樂lạc 。 終chung 非phi 究cứu 竟cánh 。 是thị 故cố 慈từ 悲bi 。 一nhất 義nghĩa 異dị 名danh 。 導đạo 以dĩ 大Đại 乘Thừa 之chi 樂lạc 。 以dĩ 釋thích 二nhị 死tử 之chi 苦khổ 。 名danh 大đại 悲bi 慈từ 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 無vô 緣duyên 。 以dĩ 導đạo 大Đại 乘Thừa 故cố 也dã 。 行hành 無vô 厭yếm 慈từ 。 觀quán 空không 無vô 我ngã 故cố 。 肇triệu 公công 曰viết 。 疲bì 厭yếm 之chi 情tình 。 出xuất 於ư 存tồn 我ngã 。 以dĩ 空không 無vô 我ngã 心tâm 而nhi 為vi 慈từ 者giả 。 與dữ 生sanh 死tử 相tướng 畢tất 。 無vô 復phục 疲bì 厭yếm 也dã 。 此thử 慈từ 屬thuộc 法pháp 緣duyên 。 行hành 法Pháp 施thí 慈từ 。 無vô 遺di 惜tích 故cố 。 財tài 施thí 有hữu 盡tận 。 故cố 有hữu 遺di 惜tích 。 法Pháp 施thí 無vô 盡tận 。 故cố 無vô 遺di 惜tích 。 此thử 慈từ 生sanh 法pháp 兩lưỡng 屬thuộc 。 行hành 持trì 戒giới 慈từ 。 化hóa 毀hủy 禁cấm 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 持trì 戒giới 。 不bất 獨độc 自tự 止chỉ 毀hủy 禁cấm 。 兼kiêm 欲dục 化hóa 他tha 毀hủy 禁cấm 。 使sử 人nhân 見kiến 賢hiền 而nhi 思tư 齊tề 也dã 。 以dĩ 是thị 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 慈từ 莫mạc 大đại 焉yên 。 此thử 屬thuộc 生sanh 緣duyên 慈từ 也dã 。 行hành 忍nhẫn 辱nhục 慈từ 。 護hộ 彼bỉ 我ngã 故cố 。 什thập 公công 曰viết 。 若nhược 能năng 行hành 忍nhẫn 。 則tắc 內nội 不bất 自tự 累lũy/lụy/luy 。 外ngoại 不bất 傷thương 物vật 。 故cố 言ngôn 護hộ 彼bỉ 我ngã 也dã 。 亦diệc 屬thuộc 生sanh 緣duyên 慈từ 也dã 。 行hành 精tinh 進tấn 慈từ 。 荷hà 負phụ 眾chúng 生sanh 故cố 。 人nhân 雖tuy 有hữu 力Lực 。 若nhược 復phục 雜tạp 退thoái 。 則tắc 不bất 能năng 有hữu 所sở 荷hà 擔đảm 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 荷hà 負phụ 眾chúng 生sanh 。 宜nghi 以dĩ 精tinh 進tấn 而nhi 為vi 其kỳ 力lực 。 此thử 亦diệc 屬thuộc 生sanh 緣duyên 。 行hành 禪thiền 定định 慈từ 。 不bất 受thọ 味vị 故cố 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 及cập 以dĩ 凡phàm 夫phu 。 修tu 得đắc 禪thiền 定định 。 多đa 生sanh 耽đam 味vị 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 禪thiền 。 正chánh 好hảo/hiếu 依y 禪thiền 行hành 慈từ 。 行hành 慈từ 則tắc 出xuất 俗tục 利lợi 生sanh 。 不bất 愛ái 禪thiền 味vị 。 此thử 亦diệc 屬thuộc 法pháp 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 智trí 慧tuệ 慈từ 。 無vô 不bất 知tri 時thời 故cố 。 什thập 公công 曰viết 。 行hành 未vị 滿mãn 而nhi 求cầu 果quả 。 名danh 不bất 知tri 時thời 。 燈đăng 曰viết 。 不bất 特đặc 此thử 也dã 。 自tự 未vị 度độ 而nhi 度độ 人nhân 。 己kỷ 得đắc 度độ 而nhi 不bất 度độ 人nhân 。 滅diệt 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 有hữu 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 無vô 住trụ 而nhi 不bất 生sanh 心tâm 。 生sanh 心tâm 而nhi 非phi 無vô 住trụ 。 皆giai 名danh 不bất 知tri 時thời 也dã 。 此thử 亦diệc 法pháp 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 方phương 便tiện 慈từ 。 一nhất 切thiết 示thị 現hiện 故cố 。 六Lục 度Độ 之chi 外ngoại 。 有hữu 方phương 便tiện 度độ 。 慈từ 亦diệc 如như 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 機cơ 。 一nhất 切thiết 示thị 現hiện 。 即tức 謂vị 之chi 方phương 便tiện 慈từ 。 此thử 屬thuộc 生sanh 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 無vô 隱ẩn 慈từ 。 直trực 心tâm 清thanh 淨tịnh 故cố 。 有hữu 三tam 無vô 隱ẩn 。 一nhất 教giáo 無vô 隱ẩn 。 心tâm 言ngôn 直trực 故cố 。 二nhị 行hành 無vô 隱ẩn 。 無vô 曲khúc 逕kính 故cố 。 三tam 理lý 無vô 隱ẩn 。 心tâm 契khế 實thật 相tướng 故cố 。 一nhất 有hữu 所sở 隱ẩn 。 即tức 不bất 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 法pháp 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 深thâm 心tâm 慈từ 。 無vô 雜tạp 行hành 故cố 。 凡phàm 所sở 造tạo 行hành 。 雜tạp 則tắc 不bất 深thâm 。 今kim 深thâm 心tâm 慈từ 。 深thâm 故cố 不bất 雜tạp 。 此thử 亦diệc 法pháp 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 無vô 誑cuống 慈từ 。 不bất 虗hư 假giả 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 尚thượng 無vô 虗hư 假giả 。 矧# 今kim 行hành 慈từ 。 猶do 以dĩ 虗hư 假giả 而nhi 誑cuống 眾chúng 生sanh 。 此thử 亦diệc 法pháp 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 。 行hành 安an 樂lạc 慈từ 。 令linh 得đắc 佛Phật 樂lạc 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 大đại 慈từ 。 恆hằng 欲dục 與dữ 眾chúng 生sanh 佛Phật 智trí 慧tuệ 樂lạc 。 以dĩ 證chứng 四tứ 德đức 。 故cố 所sở 行hành 慈từ 。 名danh 安an 樂lạc 也dã 。 此thử 屬thuộc 無vô 緣duyên 慈từ 攝nhiếp 也dã 。 ○# 二nhị 結kết 成thành 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 慈từ 。 為vi 若nhược 此thử 也dã 。 ○# 二nhị 悲bi 無vô 量lượng 心tâm 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 又hựu 問vấn 。 何hà 謂vị 為vi 悲bi 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 功công 德đức 。 皆giai 與dữ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 共cộng 之chi 。 肇triệu 公công 曰viết 。 哀ai 彼bỉ 長trường 苦khổ 。 不bất 自tự 計kế 身thân 。 所sở 有hữu 眾chúng 德đức 。 願nguyện 與dữ 一nhất 切thiết 。 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 大đại 悲bi 之chi 行hành 也dã 。 ○# 三tam 喜hỷ 無vô 量lượng 心tâm 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 何hà 謂vị 為vi 喜hỷ 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 有hữu 所sở 饒nhiêu 益ích 。 歡hoan 喜hỷ 無vô 悔hối 。 肇triệu 公công 曰viết 。 自tự 得đắc 法Pháp 利lợi 。 與dữ 眾chúng 同đồng 歡hoan 。 喜hỷ 於ư 彼bỉ 己kỷ 俱câu 得đắc 法Pháp 悅duyệt 。 謂vị 之chi 為vi 喜hỷ 。 ○# 四tứ 捨xả 無vô 量lượng 心tâm 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 何hà 謂vị 為vi 捨xả 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 所sở 作tác 福phước 祐hựu 。 無vô 所sở 希hy 望vọng 。 什thập 公công 曰viết 。 現hiện 世thế 不bất 求cầu 恩ân 。 未vị 來lai 不bất 求cầu 報báo 也dã 。 約ước 教giáo 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 眾chúng 生sanh 如như 幻huyễn 化hóa 。 而nhi 能năng 行hành 慈từ 。 通thông 別biệt 圓viên 三tam 教giáo 。 皆giai 得đắc 言ngôn 之chi 。 而nhi 正chánh 意ý 在tại 圓viên 。 以dĩ 真chân 實thật 慈từ 中trung 所sở 開khai 三tam 十thập 慈từ 。 關quan 三tam 種chủng 慈từ 悲bi 故cố 也dã 。 觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 。 雖tuy 在tại 於ư 迷mê 。 以dĩ 如như 幻huyễn 等đẳng 二nhị 十thập 九cửu 喻dụ 觀quán 之chi 。 於ư 不bất 可khả 得đắc 中trung 。 吾ngô 故cố 以dĩ 真chân 實thật 相tướng 慈từ 三tam 十thập 慈từ 。 與dữ 性tánh 德đức 之chi 樂lạc 。 拔bạt 性tánh 德đức 之chi 苦khổ 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 方phương 便tiện 與dữ 慧tuệ 。 二nhị 者giả 並tịnh 行hành 也dã 。 慈từ 既ký 如như 是thị 。 三tam 亦diệc 如như 是thị 而nhi 觀quán 。 ○# 三Tam 明Minh 所sở 依y 功công 德đức 六lục 。 初sơ 明minh 生sanh 死tử 有hữu 畏úy 。 當đương 何hà 所sở 依y 。 二nhị 初sơ 問vấn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 又hựu 問vấn 。 生sanh 死tử 有hữu 畏úy 。 菩Bồ 薩Tát 當đương 何hà 所sở 依y 。 肇triệu 公công 曰viết 。 生sanh 死tử 為vi 畏úy 。 畏úy 莫mạc 大đại 之chi 。 悲bi 疾tật 大Đại 士Sĩ 。 何hà 所sở 依y 恃thị 。 而nhi 能năng 永vĩnh 處xứ 生sanh 死tử 。 不bất 以dĩ 畏úy 為vi 畏úy 乎hồ 。 ○# 二nhị 答đáp 。 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 生sanh 死tử 畏úy 中trung 。 當đương 依y 如Như 來Lai 。 功công 德đức 之chi 力lực 。 悲bi 疾tật 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 苦khổ 海hải 而nhi 作tác 慈từ 航# 。 應ưng 依y 二nhị 種chủng 佛Phật 功công 德đức 力lực 。 一nhất 依y 他tha 佛Phật 功công 德đức 力lực 。 即tức 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 所sở 修tu 功công 德đức 之chi 力lực 。 冥minh 熏huân 加gia 被bị 。 使sử 無vô 退thoái 轉chuyển 。 一nhất 依y 自tự 所sở 修tu 佛Phật 功công 德đức 力lực 。 即tức 下hạ 問vấn 答đáp 中trung 所sở 示thị 之chi 法pháp 。 依y 而nhi 修tu 之chi 。 有hữu 生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 功công 德đức 。 若nhược 據cứ 現hiện 文văn 所sở 答đáp 。 惟duy 是thị 自tự 力lực 。 亦diệc 謂vị 之chi 如Như 來Lai 功công 德đức 。 約ước 義nghĩa 言ngôn 之chi 。 必tất 須tu 二nhị 種chủng 。 ○# 二nhị 明minh 如Như 來Lai 功công 德đức 。 當đương 依y 何hà 住trụ 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 又hựu 問vấn 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 依y 如Như 來Lai 。 功công 德đức 之chi 力lực 。 當đương 於ư 何hà 住trụ 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 依y 如Như 來Lai 。 功công 德đức 力lực 者giả 。 當đương 住trụ 度độ 脫thoát 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 功công 德đức 。 之chi 力lực 無vô 他tha 。 一nhất 惟duy 以dĩ 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 為vi 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 住trụ 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 則tắc 契khế 合hợp 佛Phật 心tâm 。 佛Phật 必tất 以dĩ 功công 德đức 力lực 而nhi 加gia 被bị 之chi 。 此thử 一nhất 舉cử 而nhi 兩lưỡng 得đắc 之chi 矣hĩ 。 ○# 三Tam 明Minh 欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 當đương 何hà 所sở 除trừ 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 又hựu 問vấn 。 欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 當đương 何hà 所sở 除trừ 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 欲dục 度độ 眾chúng 生sanh 。 除trừ 其kỳ 煩phiền 惱não 。 未vị 除trừ 己kỷ 之chi 煩phiền 惱não 。 而nhi 遽cự 焉yên 度độ 人nhân 。 自tự 他tha 俱câu 溺nịch 。 其kỳ 理lý 必tất 然nhiên 。 ○# 四tứ 明minh 欲dục 除trừ 煩phiền 惱não 。 當đương 何hà 所sở 行hành 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 又hựu 問vấn 。 欲dục 除trừ 煩phiền 惱não 。 當đương 何hà 所sở 行hành 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 當đương 行hành 正chánh 念niệm 。 煩phiền 惱não 者giả 。 貪tham 嗔sân 癡si 慢mạn 疑nghi 五ngũ 鈍độn 使sử 也dã 。 皆giai 從tùng 不bất 正chánh 念niệm 生sanh 。 是thị 故cố 欲dục 除trừ 煩phiền 惱não 。 當đương 行hành 正chánh 念niệm 。 ○# 五ngũ 問vấn 云vân 何hà 行hành 於ư 正chánh 念niệm 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 又hựu 問vấn 。 云vân 何hà 行hành 於ư 正chánh 念niệm 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 當đương 行hành 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 ○# 六lục 問vấn 何hà 法pháp 不bất 生sanh 。 何hà 法pháp 不bất 滅diệt 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 又hựu 問vấn 。 何hà 法pháp 不bất 生sanh 。 何hà 法pháp 不bất 滅diệt 。 ○# 二nhị 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 不bất 善thiện 不bất 生sanh 。 善thiện 法Pháp 不bất 滅diệt 。 上thượng 五ngũ 問vấn 答đáp 。 展triển 轉chuyển 釋thích 成thành 。 至chí 此thử 不bất 善thiện 不bất 生sanh 。 善thiện 法Pháp 不bất 滅diệt 。 為vi 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 之chi 要yếu 道đạo 。 葢# 必tất 不bất 善thiện 不bất 生sanh 。 斯tư 可khả 以dĩ 自tự 利lợi 。 善thiện 法Pháp 不bất 滅diệt 。 斯tư 可khả 以dĩ 利lợi 生sanh 。 是thị 則tắc 舉cử 不bất 善thiện 。 則tắc 一nhất 切thiết 蔽tế 病bệnh 。 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 舉cử 善thiện 法Pháp 。 則tắc 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 下hạ 去khứ 六lục 問vấn 。 一nhất 以dĩ 此thử 答đáp 。 而nhi 為vi 根căn 本bổn 。 ○# 四tứ 明minh 善thiện 不bất 善thiện 根căn 本bổn 二nhị 。 初sơ 答đáp 明minh 六lục 。 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 善thiện 不bất 善thiện 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 善thiện 不bất 善thiện 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 身thân 為vi 本bổn 。 什thập 公công 曰viết 。 身thân 謂vị 五ngũ 陰ấm 也dã 。 ○# 二nhị 一nhất 問vấn 答đáp 身thân 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 身thân 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 欲dục 貪tham 為vi 本bổn 。 什thập 公công 曰viết 。 由do 欲dục 著trước 情tình 深thâm 。 故cố 廣quảng 生sanh 結kết 業nghiệp 。 亦diệc 以dĩ 愛ái 潤nhuận 。 所sở 以dĩ 受thọ 生sanh 。 是thị 以dĩ 於ư 諸chư 結kết 中trung 。 偏thiên 舉cử 欲dục 貪tham 也dã 。 ○# 三tam 一nhất 問vấn 答đáp 貪tham 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 次thứ 貪tham 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 為vi 本bổn 。 貪tham 欲dục 起khởi 於ư 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 美mỹ 惡ác 。 貪tham 欲dục 是thị 生sanh 。 ○# 四tứ 一nhất 問vấn 答đáp 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 為vi 本bổn 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 。 如như 虗hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 而nhi 眾chúng 生sanh 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 故cố 謂vị 之chi 為vi 有hữu 。 空không 華hoa 世thế 界giới 。 本bổn 無vô 美mỹ 惡ác 。 而nhi 眾chúng 生sanh 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 謂vị 為vi 美mỹ 惡ác 。 皆giai 名danh 顛điên 倒đảo 。 譬thí 如như 狂cuồng 醉túy 。 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 故cố 謂vị 首thủ 為vi 尾vĩ 。 豈khởi 非phi 顛điên 倒đảo 。 ○# 五ngũ 一nhất 問vấn 答đáp 顛điên 倒đảo 想tưởng 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 顛điên 倒đảo 想tưởng 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 ○# 六lục 一nhất 問vấn 答đáp 無vô 住trụ 孰thục 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 。 無vô 住trụ 孰thục 為vi 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 無vô 住trụ 則tắc 無vô 本bổn 。 ○# 二nhị 結kết 成thành 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 肇triệu 公công 曰viết 。 心tâm 猶do 水thủy 也dã 。 靜tĩnh 則tắc 有hữu 照chiếu 。 動động 則tắc 無vô 鑒giám 。 癡si 愛ái 所sở 濁trược 。 邪tà 風phong 所sở 扇thiên/phiến 。 湧dũng 溢dật 波ba 蕩đãng 。 未vị 始thỉ 暫tạm 住trụ 。 以dĩ 此thử 觀quán 法pháp 。 何hà 往vãng 不bất 倒đảo 。 譬thí 如như 臨lâm 面diện 湧dũng 泉tuyền 。 而nhi 責trách 以dĩ 本bổn 狀trạng 者giả 。 未vị 之chi 有hữu 也dã 。 倒đảo 想tưởng 之chi 興hưng 。 本bổn 乎hồ 不bất 住trụ 。 義nghĩa 存tồn 於ư 此thử 乎hồ 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 眾chúng 緣duyên 會hội 而nhi 成thành 體thể 。 緣duyên 未vị 會hội 。 則tắc 法pháp 無vô 寄ký 。 無vô 寄ký 則tắc 無vô 住trụ 。 無vô 住trụ 則tắc 無vô 法pháp 。 以dĩ 無vô 法pháp 為vi 本bổn 。 故cố 能năng 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 若nhược 以dĩ 心tâm 動động 為vi 本bổn 。 則tắc 有hữu 有hữu 相tương 生sanh 。 理lý 極cực 初sơ 動động 。 更cánh 無vô 本bổn 也dã 。 若nhược 以dĩ 無vô 法pháp 為vi 本bổn 。 則tắc 有hữu 因nhân 無vô 生sanh 。 無vô 不bất 因nhân 無vô 。 故cố 更cánh 無vô 本bổn 也dã 。 無vô 住trụ 故cố 想tưởng 倒đảo 。 想tưởng 倒đảo 故cố 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 故cố 貪tham 欲dục 。 貪tham 欲dục 故cố 有hữu 身thân 。 既ký 有hữu 身thân 也dã 。 則tắc 善thiện 惡ác 並tịnh 陳trần 。 善thiện 惡ác 既ký 陳trần 。 則tắc 萬vạn 法pháp 斯tư 起khởi 。 自tự 茲tư 以dĩ 往vãng 。 言ngôn 數số 不bất 能năng 盡tận 也dã 。 若nhược 善thiện 得đắc 其kỳ 本bổn 。 則tắc 眾chúng 未vị 可khả 除trừ 矣hĩ 。 燈đăng 曰viết 。 有hữu 妄vọng 無vô 住trụ 。 有hữu 真chân 無vô 住trụ 。 今kim 文văn 正chánh 言ngôn 妄vọng 法pháp 。 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 肇triệu 公công 釋thích 之chi 詳tường 矣hĩ 。 若nhược 真chân 無vô 住trụ 者giả 。 如như 般Bát 若Nhã 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 宗tông 。 以dĩ 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 為vi 理lý 。 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 為vi 行hành 。 所sở 謂vị 以dĩ 無vô 住trụ 法pháp 。 住trụ 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 中trung 。 金kim 剛cang 云vân 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 皆giai 明minh 此thử 義nghĩa 。 應ưng 知tri 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 為vi 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 。 雖tuy 不bất 變biến 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 是thị 則tắc 世thế 間gian 萬vạn 法pháp 。 悉tất 從tùng 真Chân 如Như 之chi 所sở 生sanh 。 即tức 不bất 變biến 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 即tức 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 。 依y 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 又hựu 此thử 經Kinh 言ngôn 外ngoại 之chi 旨chỉ 也dã 。 ○# 二nhị 兼kiêm 明minh 餘dư 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 天thiên 女nữ 現hiện 身thân 五ngũ 。 初sơ 現hiện 身thân 散tán 華hoa 。 時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 室thất 。 有hữu 一nhất 天thiên 女nữ 。 見kiến 諸chư 天thiên 人nhân 。 聞văn 所sở 說thuyết 法Pháp 。 便tiện 現hiện 其kỳ 身thân 。 即tức 以dĩ 天thiên 華hoa 。 散tán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 弟đệ 子tử 上thượng 。 肇triệu 公công 曰viết 。 天thiên 女nữ 即tức 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 也dã 。 常thường 與dữ 淨tịnh 名danh 。 共cộng 弘hoằng 大Đại 乘Thừa 不bất 思tư 議nghị 道đạo 。 故cố 現hiện 為vi 宅trạch 神thần 。 同đồng 處xứ 一nhất 室thất 。 見kiến 大đại 眾chúng 集tập 。 聞văn 所sở 說thuyết 法Pháp 。 故cố 現hiện 身thân 散tán 華hoa 。 欲dục 以dĩ 生sanh 論luận 也dã 。 ○# 二nhị 華hoa 著trước 不bất 著trước 。 華hoa 至chí 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 皆giai 墮đọa 落lạc 。 至chí 大đại 弟đệ 子tử 。 便tiện 著trước 不bất 墮đọa 。 什thập 公công 曰viết 。 天thiên 以dĩ 此thử 未vị 曾tằng 有hữu 室thất 。 室thất 無vô 雜tạp 教giáo 。 故cố 毀hủy 賤tiện 小Tiểu 乘Thừa 。 顯hiển 揚dương 大Đại 道Đạo 。 所sở 以dĩ 共cộng 為vi 影ảnh 響hưởng 。 發phát 明minh 勝thắng 致trí 也dã 。 燈đăng 曰viết 。 天thiên 女nữ 欲dục 顯hiển 揚dương 大đại 教giáo 是thị 也dã 。 若nhược 夫phu 毀hủy 賤tiện 小Tiểu 乘Thừa 。 豈khởi 其kỳ 心tâm 哉tai 。 須tu 知tri 小Tiểu 乘Thừa 致trí 毀hủy 之chi 本bổn 。 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 一nhất 以dĩ 結kết 習tập 未vị 盡tận 。 華hoa 則tắc 著trước 身thân 。 一nhất 以dĩ 神thần 力lực 去khứ 華hoa 。 不bất 能năng 令linh 去khứ 。 華hoa 既ký 著trước 身thân 。 是thị 一nhất 病bệnh 也dã 。 勅sắc 之chi 令linh 去khứ 。 此thử 又hựu 病bệnh 之chi 又hựu 病bệnh 者giả 也dã 。 初sơ 病bệnh 為vi 本bổn 有hữu 之chi 病bệnh 。 後hậu 病bệnh 為vi 因nhân 病bệnh 之chi 病bệnh 。 二nhị 病bệnh 縈oanh 懷hoài 。 所sở 以dĩ 致trí 毀hủy 也dã 。 ○# 三tam 弟đệ 子tử 去khứ 華hoa 。 一nhất 切thiết 弟đệ 子tử 。 神thần 力lực 去khứ 華hoa 。 不bất 能năng 令linh 去khứ 。 肇triệu 公công 曰viết 。 將tương 辯biện 大đại 小tiểu 之chi 殊thù 。 故cố 使sử 華hoa 若nhược 此thử 。 ○# 四tứ 天thiên 問vấn 何hà 故cố 。 爾nhĩ 時thời 天thiên 問vấn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 何hà 故cố 去khứ 華hoa 。 答đáp 曰viết 。 此thử 華hoa 不bất 如như 法Pháp 。 是thị 以dĩ 去khứ 之chi 。 香hương 華hoa 著trước 身thân 。 尚thượng 非phi 沙Sa 彌Di 法pháp 。 矧# 比Bỉ 丘Khâu 乎hồ 。 是thị 以dĩ 去khứ 之chi 。 ○# 五ngũ 天thiên 女nữ 說thuyết 法Pháp 五ngũ 。 初sơ 示thị 華hoa 為vi 分phân 別biệt 。 非phi 不bất 如như 法Pháp 。 天thiên 曰viết 。 勿vật 謂vị 此thử 華hoa 。 為vi 不bất 如như 法Pháp 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 是thị 華hoa 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 華hoa 屬thuộc 無vô 情tình 。 無vô 有hữu 如như 法Pháp 不bất 如như 法Pháp 之chi 分phần 別biệt 。 ○# 二nhị 示thị 仁Nhân 者Giả 自tự 生sanh 。 分phân 別biệt 故cố 不bất 如như 法Pháp 。 仁Nhân 者Giả 自tự 生sanh 。 分phân 別biệt 想tưởng 耳nhĩ 。 分phân 別biệt 之chi 義nghĩa 有hữu 二nhị 。 一nhất 凡phàm 夫phu 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 。 則tắc 墮đọa 於ư 有hữu 。 一nhất 二Nhị 乘Thừa 緣duyên 空không 分phân 別biệt 。 則tắc 墮đọa 於ư 無vô 。 凡phàm 夫phu 分phân 別biệt 墮đọa 於ư 有hữu 。 謂vị 華hoa 為vi 如như 法Pháp 。 以dĩ 之chi 為vi 翫ngoạn 好hảo/hiếu 。 以dĩ 之chi 為vi 服phục 飾sức 。 所sở 以dĩ 成thành 生sanh 死tử 。 二Nhị 乘Thừa 分phân 別biệt 墮đọa 於ư 無vô 。 謂vị 華hoa 為vi 不bất 如như 法Pháp 。 以dĩ 之chi 為vi 厭yếm 患hoạn 。 以dĩ 神thần 力lực 而nhi 去khứ 之chi 。 所sở 以dĩ 成thành 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 自tự 生sanh 分phân 別biệt 。 與dữ 華hoa 何hà 預dự 哉tai 。 ○# 三tam 示thị 若nhược 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 如như 法Pháp 。 若nhược 於ư 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 。 有hữu 所sở 分phân 別biệt 。 為vi 不bất 如như 法Pháp 。 若nhược 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 如như 法Pháp 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 如như 法Pháp 者giả 。 初sơ 不bất 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 墮đọa 於ư 有hữu 。 二nhị 不bất 緣duyên 空không 分phân 別biệt 墮đọa 於ư 無vô 。 是thị 則tắc 如như 於ư 中trung 實thật 之chi 法pháp 。 ○# 四tứ 指chỉ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 著trước 為vi 證chứng 。 觀quán 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 華hoa 不bất 著trước 者giả 。 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 想tưởng 故cố 。 一nhất 切thiết 之chi 言ngôn 。 義nghĩa 該cai 二nhị 種chủng 。 已dĩ 如như 上thượng 說thuyết 。 ○# 五ngũ 指chỉ 畏úy 生sanh 死tử 故cố 。 五ngũ 欲dục 得đắc 便tiện 二nhị 。 初sơ 譬thí 喻dụ 。 譬thí 如như 人nhân 畏úy 時thời 。 非phi 人nhân 得đắc 其kỳ 便tiện 。 什thập 公công 曰viết 。 如như 一nhất 羅la 剎sát 。 變biến 形hình 為vi 馬mã 。 有hữu 一nhất 士sĩ 夫phu 。 乘thừa 之chi 不bất 疑nghi 。 中trung 道đạo 馬mã 問vấn 士sĩ 夫phu 。 馬mã 為vi 好hảo/hiếu 不phủ 。 士sĩ 夫phu 拔bạt 刀đao 示thị 之chi 。 問vấn 言ngôn 此thử 刀đao 好hảo/hiếu 不phủ 。 羅la 剎sát 知tri 其kỳ 心tâm 正chánh 無vô 畏úy 。 竟cánh 不bất 敢cảm 加gia 害hại 。 ○# 二nhị 合hợp 法pháp 。 如như 是thị 弟đệ 子tử 。 畏úy 生sanh 死tử 故cố 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 得đắc 其kỳ 便tiện 也dã 。 已dĩ 離ly 畏úy 者giả 。 一nhất 切thiết 五ngũ 欲dục 。 無vô 能năng 為vi 也dã 。 結kết 習tập 未vị 盡tận 。 華hoa 著trước 身thân 耳nhĩ 。 結kết 習tập 盡tận 者giả 。 華hoa 不bất 著trước 也dã 。 生sanh 死tử 界giới 中trung 。 因nhân 二nhị 種chủng 病bệnh 。 一nhất 結kết 習tập 。 二nhị 生sanh 死tử 。 結kết 習tập 者giả 。 通thông 言ngôn 見kiến 思tư 等đẳng 煩phiền 惱não 耳nhĩ 。 非phi 謂vị 宿túc 世thế 曾tằng 習tập 何hà 結kết 。 今kim 不bất 能năng 忘vong 。 如như 迦Ca 葉Diếp 聞văn 琴cầm 不bất 安an 起khởi 舞vũ 。 通thông 言ngôn 界giới 外ngoại 見kiến 思tư 結kết 習tập 。 屠đồ 緯# 真chân 隆long 。 謬mậu 謂vị 迦Ca 葉Diếp 曾tằng 司ty 樂nhạo/nhạc/lạc 部bộ 。 鄙bỉ 哉tai 言ngôn 乎hồ 。 今kim 人nhân 不bất 諳am 教giáo 義nghĩa 。 類loại 多đa 如như 此thử 。 結kết 習tập 為vi 因nhân 。 生sanh 死tử 為vi 果quả 。 然nhiên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 界giới 內nội 結kết 習tập 生sanh 死tử 。 二nhị 界giới 外ngoại 結kết 習tập 生sanh 死tử 。 界giới 內nội 則tắc 以dĩ 見kiến 思tư 惑hoặc 為vi 結kết 習tập 。 分phân 段đoạn 為vi 生sanh 死tử 。 界giới 外ngoại 則tắc 以dĩ 塵trần 沙sa 無vô 明minh 為vi 結kết 習tập 。 變biến 易dị 為vi 生sanh 死tử 。 三tam 乘thừa 人nhân 於ư 此thử 二nhị 法pháp 。 畏úy 與dữ 得đắc 便tiện 。 各các 有hữu 不bất 同đồng 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 畏úy 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 猶do 如như 牢lao 獄ngục 。 雖tuy 於ư 界giới 內nội 五ngũ 欲dục 。 不bất 得đắc 其kỳ 便tiện 。 而nhi 於ư 界giới 外ngoại 淨tịnh 玅# 五ngũ 欲dục 。 早tảo 得đắc 其kỳ 便tiện 。 然nhiên 而nhi 畏úy 生sanh 死tử 者giả 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 所sở 證chứng 涅Niết 槃Bàn 之chi 心tâm 。 不bất 知tri 如như 此thử 涅Niết 槃Bàn 。 正chánh 界giới 外ngoại 之chi 結kết 習tập 。 豈khởi 非phi 畏úy 生sanh 死tử 。 正chánh 五ngũ 欲dục 得đắc 便tiện 之chi 因nhân 。 以dĩ 例lệ 凡phàm 夫phu 。 不bất 畏úy 生sanh 死tử 。 界giới 內nội 五ngũ 欲dục 。 亦diệc 得đắc 其kỳ 便tiện 。 如như 今kim 之chi 凡phàm 夫phu 不bất 怖bố 生sanh 死tử 。 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 者giả 。 是thị 也dã 。 故cố 曰viết 。 結kết 習tập 未vị 盡tận 。 華hoa 著trước 身thân 耳nhĩ 。 結kết 習tập 盡tận 者giả 。 華hoa 不bất 著trước 也dã 。 觀quán 解giải 者giả 。 一nhất 心tâm 中trung 道đạo 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 現hiện 前tiền 。 全toàn 性tánh 起khởi 修tu 。 即tức 天thiên 女nữ 散tán 華hoa 也dã 。 若nhược 觀quán 此thử 心tâm 。 雖tuy 即tức 空không 。 而nhi 不bất 即tức 假giả 。 即tức 華hoa 則tắc 著trước 身thân 。 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 不bất 獨độc 界giới 內nội 華hoa 不bất 著trước 。 即tức 界giới 外ngoại 二nhị 種chủng 之chi 華hoa 。 亦diệc 不bất 著trước 身thân 。 能năng 了liễu 修tu 無vô 修tu 相tương/tướng 故cố 也dã 。 ○# 二nhị 因nhân 事sự 問vấn 答đáp 二nhị 。 初sơ 天thiên 女nữ 彰chương 其kỳ 辨biện 才tài 六lục 。 初sơ 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 真chân 解giải 脫thoát 義nghĩa 二nhị 。 初sơ 且thả 往vãng 復phục 泛phiếm 問vấn 四tứ 。 初sơ 問vấn 止chỉ 此thử 久cửu 如như 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 天thiên 止chỉ 此thử 室thất 。 其kỳ 已dĩ 久cửu 如như 。 肇triệu 公công 曰viết 。 止chỉ 淨tịnh 名danh 大Đại 乘Thừa 之chi 室thất 久cửu 近cận 。 玅# 辯biện 若nhược 此thử 乎hồ 。 ○# 二nhị 答đáp 以dĩ 。 耆kỳ 年niên 解giải 脫thoát 。 答đáp 曰viết 。 我ngã 止chỉ 此thử 室thất 。 如như 耆kỳ 年niên 解giải 脫thoát 。 肇triệu 公công 曰viết 。 將tương 明minh 第đệ 一nhất 無vô 久cửu 近cận 之chi 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 解giải 脫thoát 為vi 論luận 。 解giải 脫thoát 即tức 三tam 無vô 為vi 也dã 。 ○# 三tam 問vấn 止chỉ 此thử 久cửu 耶da 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 止chỉ 此thử 久cửu 耶da 。 生sanh 公công 曰viết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 前tiền 問vấn 意ý 。 雖tuy 云vân 止chỉ 室thất 。 而nhi 語ngữ 交giao 在tại 久cửu 。 於ư 不bất 達đạt 者giả 取thủ 之chi 。 便tiện 謂vị 向hướng 答đáp 是thị 矣hĩ 。 苟cẩu 答đáp 其kỳ 語ngữ 。 則tắc 云vân 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 解giải 脫thoát 來lai 久cửu 也dã 。 今kim 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 解giải 脫thoát 來lai 實thật 久cửu 。 止chỉ 室thất 得đắc 不bất 久cửu 乎hồ 。 止chỉ 室thất 既ký 已dĩ 有hữu 久cửu 。 便tiện 不bất 復phục 得đắc 同đồng 解giải 脫thoát 也dã 。 是thị 以dĩ 不bất 得đắc 。 不bất 以dĩ 久cửu 為vi 問vấn 焉yên 。 ○# 四tứ 反phản 問vấn 解giải 脫thoát 亦diệc 久cửu 。 天thiên 曰viết 。 耆kỳ 年niên 解giải 脫thoát 。 亦diệc 何hà 如như 久cửu 。 肇triệu 公công 曰viết 。 逆nghịch 問vấn 其kỳ 所sở 得đắc 。 令linh 自tự 悟ngộ 也dã 。 耆kỳ 年niên 所sở 得đắc 無vô 為vi 解giải 脫thoát 寧ninh 可khả 稱xưng 久cửu 乎hồ 。 ○# 二nhị 正chánh 示thị 以dĩ 解giải 脫thoát 二nhị 。 初sơ 身thân 子tử 顯hiển 小Tiểu 乘Thừa 解giải 脫thoát 二nhị 。 初sơ 以dĩ 無vô 言ngôn 示thị 解giải 脫thoát 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 默mặc 然nhiên 不bất 答đáp 。 ○# 二nhị 以dĩ 言ngôn 語ngữ 釋thích 無vô 言ngôn 二nhị 。 初sơ 天thiên 女nữ 問vấn 。 天thiên 曰viết 。 如như 何hà 耆kỳ 舊cựu 。 大đại 智trí 而nhi 默mặc 。 ○# 二nhị 身thân 子tử 答đáp 。 答đáp 曰viết 。 解giải 脫thoát 者giả 。 無vô 所sở 言ngôn 說thuyết 。 故cố 吾ngô 於ư 是thị 。 不bất 知tri 所sở 云vân 。 天thiên 台thai 明minh 四tứ 教giáo 。 各các 各các 皆giai 有hữu 。 有hữu 無vô 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 四tứ 句cú 。 總tổng 謂vị 之chi 有hữu 言ngôn 句cú 。 四tứ 句cú 之chi 外ngoại 。 更cánh 有hữu 無vô 言ngôn 句cú 。 如như 此thử 中trung 所sở 明minh 解giải 脫thoát 。 累lũy/lụy/luy 以dĩ 言ngôn 說thuyết 辯biện 之chi 。 即tức 有hữu 言ngôn 句cú 。 默mặc 然nhiên 不bất 答đáp 。 即tức 無vô 言ngôn 句cú 。 然nhiên 而nhi 初sơ 不bất 以dĩ 無vô 言ngôn 便tiện 為vi 是thị 。 有hữu 言ngôn 便tiện 為vi 非phi 。 如như 天thiên 女nữ 曰viết 。 言ngôn 說thuyết 文văn 字tự 。 皆giai 解giải 脫thoát 相tướng 。 何hà 嘗thường 定định 以dĩ 有hữu 言ngôn 為vi 非phi 耶da 。 今kim 時thời 學học 人nhân 。 例lệ 尚thượng 無vô 言ngôn 。 假giả 使sử 預dự 啞á 羊dương 羣quần 。 又hựu 不bất 知tri 孰thục 為vi 是thị 非phi 也dã 。 ○# 二nhị 天thiên 女nữ 示thị 大Đại 乘Thừa 解giải 脫thoát 二nhị 。 初sơ 示thị 文văn 字tự 解giải 脫thoát 三tam 。 初sơ 竪thụ 義nghĩa 。 天thiên 曰viết 。 言ngôn 說thuyết 文văn 字tự 。 皆giai 解giải 脫thoát 相tướng 。 ○# 二nhị 徵trưng 釋thích 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 解giải 脫thoát 者giả 。 不bất 內nội 不bất 外ngoại 。 不bất 在tại 兩lưỡng 間gian 。 文văn 字tự 亦diệc 不bất 內nội 不bất 外ngoại 。 不bất 在tại 兩lưỡng 間gian 。 ○# 三tam 結kết 成thành 。 是thị 故cố 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 無vô 離ly 文văn 字tự 。 說thuyết 解giải 脫thoát 也dã 。 世thế 間gian 以dĩ 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 為vi 解giải 脫thoát 者giả 。 以dĩ 其kỳ 能năng 絕tuyệt 分phân 別biệt 故cố 也dã 。 以dĩ 文văn 字tự 為vi 繫hệ 縛phược 者giả 。 以dĩ 其kỳ 能năng 起khởi 緣duyên 塵trần 故cố 也dã 。 不bất 知tri 解giải 脫thoát 之chi 所sở 以dĩ 成thành 解giải 脫thoát 者giả 。 正chánh 以dĩ 無vô 內nội 外ngoại 兩lưỡng 間gian 之chi 相tướng 。 而nhi 反phản 求cầu 乎hồ 文văn 字tự 語ngữ 言ngôn 。 亦diệc 無vô 有hữu 內nội 外ngoại 。 兩lưỡng 間gian 之chi 相tướng 也dã 。 苟cẩu 文văn 字tự 果quả 與dữ 解giải 脫thoát 異dị 。 謂vị 一nhất 解giải 脫thoát 一nhất 繫hệ 縛phược 可khả 也dã 。 今kim 也dã 求cầu 之chi 。 初sơ 無vô 兩lưỡng 異dị 。 如như 之chi 何hà 謂vị 解giải 脫thoát 無vô 文văn 字tự 。 文văn 字tự 非phi 解giải 脫thoát 乎hồ 。 ○# 二nhị 示thị 諸chư 法pháp 解giải 脫thoát 三tam 。 初sơ 天thiên 女nữ 示thị 以dĩ 要yếu 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 是thị 解giải 脫thoát 相tướng 。 普phổ 賢hiền 觀quán 經Kinh 云vân 。 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 是thị 佛Phật 法Pháp 。 豈khởi 不bất 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 是thị 解giải 脫thoát 相tướng 。 則tắc 無vô 離ly 文văn 字tự 。 說thuyết 解giải 說thuyết 相tương/tướng 。 實thật 矣hĩ 。 ○# 二nhị 身thân 子tử 因nhân 疑nghi 興hưng 問vấn 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 不bất 復phục 以dĩ 離ly 。 婬dâm 怒nộ 癡si 為vi 解giải 脫thoát 乎hồ 。 此thử 之chi 疑nghi 問vấn 。 承thừa 上thượng 章chương 二nhị 義nghĩa 而nhi 起khởi 。 一nhất 者giả 意ý 謂vị 。 夫phu 言ngôn 者giả 心tâm 之chi 表biểu 。 心tâm 者giả 言ngôn 之chi 體thể 。 形hình 曲khúc 影ảnh 凹ao 。 其kỳ 來lai 舊cựu 矣hĩ 。 今kim 也dã 解giải 脫thoát 必tất 離ly 三tam 毒độc 。 豈khởi 不bất 體thể 當đương 離ly 而nhi 言ngôn 亦diệc 當đương 離ly 。 天thiên 女nữ 謂vị 無vô 離ly 文văn 字tự 。 說thuyết 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 此thử 則tắc 婬dâm 怒nộ 癡si 亦diệc 不bất 須tu 離ly 。 然nhiên 則tắc 汝nhữ 雖tuy 謂vị 云vân 可khả 。 而nhi 吾ngô 則tắc 未vị 之chi 可khả 。 苟cẩu 緣duyên 本bổn 以dĩ 尋tầm 末mạt 。 則tắc 無vô 離ly 文văn 字tự 。 同đồng 歸quy 乎hồ 不bất 可khả 。 故cố 舉cử 此thử 而nhi 反phản 質chất 之chi 曰viết 。 不bất 復phục 離ly 婬dâm 怒nộ 癡si 。 為vi 解giải 脫thoát 乎hồ 。 二nhị 者giả 意ý 謂vị 。 諸chư 法pháp 者giả 法Pháp 界Giới 之chi 都đô 稱xưng 。 婬dâm 怒nộ 癡si 者giả 諸chư 法pháp 之chi 三tam 法pháp 。 舉cử 總tổng 該cai 別biệt 。 亦diệc 其kỳ 來lai 舊cựu 矣hĩ 。 今kim 云vân 解giải 脫thoát 即tức 是thị 諸chư 法pháp 。 豈khởi 不bất 總tổng 即tức 是thị 而nhi 別biệt 亦diệc 即tức 是thị 。 若nhược 如như 天thiên 女nữ 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 此thử 則tắc 婬dâm 怒nộ 癡si 亦diệc 不bất 須tu 離ly 。 汝nhữ 雖tuy 謂vị 之chi 可khả 。 而nhi 吾ngô 則tắc 未vị 之chi 可khả 。 若nhược 覽lãm 別biệt 以dĩ 歸quy 總tổng 。 皆giai 是thị 解giải 脫thoát 。 同đồng 歸quy 於ư 不bất 可khả 。 故cố 舉cử 此thử 而nhi 反phản 質chất 之chi 曰viết 。 不bất 復phục 離ly 婬dâm 怒nộ 癡si 。 為vi 解giải 脫thoát 乎hồ 。 ○# 三tam 天thiên 女nữ 示thị 其kỳ 所sở 以dĩ 。 天thiên 曰viết 。 佛Phật 為vì 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 說thuyết 離ly 婬dâm 怒nộ 癡si 。 為vi 解giải 脫thoát 耳nhĩ 。 若nhược 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 佛Phật 說thuyết 婬dâm 怒nộ 癡si 性tánh 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 慢mạn 有hữu 七thất 。 增tăng 上thượng 慢mạn 其kỳ 尤vưu 者giả 也dã 。 夫phu 增tăng 上thượng 法pháp 者giả 。 聖thánh 人nhân 所sở 證chứng 之chi 道Đạo 果Quả 也dã 。 婬dâm 怒nộ 癡si 者giả 。 眾chúng 生sanh 修tu 惡ác 中trung 之chi 尤vưu 惡ác 者giả 也dã 。 不bất 知tri 修tu 惡ác 即tức 性tánh 惡ác 者giả 。 縱túng/tung 之chi 則tắc 三tam 毒độc 熾sí 然nhiên 。 奪đoạt 之chi 則tắc 視thị 為vi 仇cừu 宼# 。 而nhi 增tăng 上thượng 聖thánh 人nhân 。 自tự 己kỷ 觀quán 之chi 而nhi 得đắc 道Đạo 。 欲dục 以dĩ 此thử 道đạo 覺giác 斯tư 民dân 也dã 。 使sử 人nhân 知tri 修tu 惡ác 即tức 性tánh 惡ác 。 性tánh 惡ác 融dung 通thông 。 無vô 法pháp 不bất 趣thú 。 任nhậm 運vận 攝nhiếp 得đắc 佛Phật 界giới 性tánh 善thiện 。 乃nãi 示thị 現hiện 三tam 毒độc 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 婆bà 須tu 密mật 女nữ 。 以dĩ 貪tham 欲dục 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 無vô 厭yếm 足túc 王vương 。 以dĩ 嗔sân 恚khuể 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 勝thắng 熱nhiệt 婆Bà 羅La 門Môn 。 以dĩ 邪tà 見kiến 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 雖tuy 現hiện 三tam 毒độc 。 而nhi 彌di 欲dục 彌di 淨tịnh 。 彌di 殺sát 彌di 慈từ 。 彌di 邪tà 彌di 正chánh 。 此thử 增tăng 上thượng 聖thánh 人nhân 之chi 法Pháp 也dã 。 今kim 言ngôn 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 所sở 謂vị 未vị 得đắc 聖thánh 人nhân 法pháp 。 謂vị 得đắc 聖thánh 人nhân 法pháp 。 不bất 能năng 於ư 邪tà 濟tế 。 以dĩ 獲hoạch 正chánh 濟tế 。 而nhi 偏thiên 行hành 邪tà 濟tế 。 或hoặc 初sơ 聞văn 此thử 經Kinh 婬dâm 怒nộ 癡si 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 或hoặc 聞văn 無vô 行hành 經kinh 。 貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo 。 嗔sân 恚khuể 亦diệc 復phục 然nhiên 。 如như 是thị 三tam 法Pháp 中trung 。 具cụ 一nhất 切thiết 佛Phật 法pháp 。 或hoặc 見kiến 華hoa 嚴nghiêm 三tam 大đại 聖thánh 人nhân 。 以dĩ 三tam 毒độc 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 謂vị 我ngã 已dĩ 悟ngộ 圓viên 頓đốn 法pháp 。 已dĩ 入nhập 聖thánh 人nhân 階giai 。 乃nãi 廣quảng 行hành 貪tham 欲dục 。 恣tứ 意ý 殺sát 生sanh 。 入nhập 邪tà 見kiến 稠trù 林lâm 。 執chấp 撥bát 無vô 斷đoạn 見kiến 。 自tự 行hành 教giáo 人nhân 。 廣quảng 行hành 非phi 法pháp 。 如như 是thị 之chi 人nhân 。 乃nãi 增tăng 上thượng 慢mạn 人nhân 。 佛Phật 鑒giám 此thử 機cơ 。 難nan 可khả 度độ 脫thoát 。 即tức 為vi 其kỳ 嚴nghiêm 制chế 戒giới 律luật 。 令linh 其kỳ 誓thệ 斷đoạn 三tam 毒độc 。 明minh 示thị 因nhân 果quả 。 判phán 其kỳ 罪tội 福phước 。 說thuyết 貪tham 欲dục 為vi 地địa 獄ngục 之chi 深thâm 因nhân 。 嗔sân 恚khuể 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 捷tiệp 徑kính 。 邪tà 見kiến 必tất 墮đọa 畜súc 生sanh 。 愚ngu 癡si 定định 落lạc 邪tà 道đạo 。 是thị 以dĩ 聞văn 其kỳ 教giáo 者giả 。 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 。 學học 以dĩ 增tăng 明minh 。 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 三Tam 寶Bảo 而nhi 弘hoằng 演diễn 。 小tiểu 機cơ 修tu 此thử 而nhi 證chứng 果Quả 。 大đại 根căn 悟ngộ 此thử 而nhi 入nhập 道đạo 。 佛Phật 為vi 增tăng 慢mạn 人nhân 。 說thuyết 斷đoạn 婬dâm 怒nộ 癡si 。 而nhi 為vi 解giải 脫thoát 者giả 。 以dĩ 此thử 之chi 不phủ 。 則tắc 佛Phật 說thuyết 婬dâm 怒nộ 癡si 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 前tiền 不bất 云vân 乎hồ 。 不bất 斷đoạn 婬dâm 怒nộ 癡si 。 亦diệc 不bất 與dữ 居cư 。 明minh 明minh 格cách 言ngôn 。 可khả 不bất 鑒giám 諸chư 。 ○# 二nhị 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 無vô 得đắc 無vô 證chứng 二nhị 。 初sơ 身thân 子tử 問vấn 何hà 得đắc 何hà 證chứng 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 天thiên 女nữ 。 汝nhữ 何hà 所sở 得đắc 。 以dĩ 何hà 為vi 證chứng 。 辯biện 乃nãi 如như 是thị 。 肇triệu 公công 曰viết 。 善thiện 其kỳ 所sở 說thuyết 。 非phi 己kỷ 所sở 及cập 。 故cố 問vấn 得đắc 何hà 道đạo 。 證chứng 何hà 果quả 。 辯biện 乃nãi 如như 是thị 乎hồ 。 ○# 二nhị 天thiên 女nữ 答đáp 無vô 得đắc 無vô 證chứng 二nhị 。 初sơ 竪thụ 義nghĩa 。 天thiên 曰viết 。 我ngã 無vô 得đắc 無vô 證chứng 。 故cố 辯biện 如như 是thị 。 肇triệu 公công 曰viết 。 夫phu 有hữu 礙ngại 之chi 道đạo 。 不bất 能năng 生sanh 無vô 礙ngại 之chi 辯biện 。 無vô 礙ngại 之chi 辯biện 。 必tất 出xuất 于vu 無vô 礙ngại 之chi 道đạo 。 道đạo 有hữu 得đắc 有hữu 證chứng 者giả 。 必tất 有hữu 所sở 不bất 得đắc 。 有hữu 所sở 不bất 證chứng 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 之chi 道Đạo 。 無vô 得đắc 無vô 證chứng 。 故cố 無vô 所sở 不bất 得đắc 。 無vô 所sở 不bất 證chứng 。 從tùng 此thử 生sanh 辯biện 。 故cố 無vô 所sở 不bất 辯biện 也dã 。 ○# 二nhị 徵trưng 釋thích 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 得đắc 有hữu 證chứng 者giả 。 則tắc 於ư 佛Phật 法Pháp 。 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 道đạo 本bổn 天thiên 然nhiên 。 元nguyên 無vô 所sở 得đắc 。 謂vị 有hữu 所sở 得đắc 。 不bất 契khế 大Đại 道Đạo 。 豈khởi 非phi 增tăng 上thượng 慢mạn 乎hồ 。 觀quán 解giải 者giả 。 若nhược 但đãn 觀quán 此thử 心tâm 。 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 離ly 言ngôn 說thuyết 即tức 得đắc 。 涉thiệp 言ngôn 說thuyết 即tức 不bất 得đắc 。 小Tiểu 乘Thừa 解giải 脫thoát 也dã 。 能năng 觀quán 心tâm 性tánh 。 雖tuy 復phục 即tức 空không 。 無vô 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 而nhi 亦diệc 即tức 假giả 。 即tức 言ngôn 說thuyết 而nhi 。 本bổn 無vô 言ngôn 說thuyết 。 乃nãi 即tức 文văn 字tự 。 而nhi 說thuyết 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 觀quán 一nhất 念niệm 諸chư 法pháp 與dữ 夫phu 三tam 毒độc 。 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 真chân 解giải 脫thoát 義nghĩa 也dã 。 ○# 三tam 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 三tam 乘thừa 何hà 所sở 志chí 求cầu 二nhị 。 初sơ 身thân 子tử 問vấn 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 天thiên 。 汝nhữ 於ư 三tam 乘thừa 。 為vi 何hà 志chí 求cầu 。 肇triệu 公công 曰viết 。 上thượng 直trực 云vân 無vô 得đắc 無vô 證chứng 。 未vị 知tri 何hà 乘thừa 。 故cố 復phục 問vấn 也dã 。 ○# 二nhị 天thiên 女nữ 答đáp 二nhị 。 初sơ 明minh 隨tùy 機cơ 化hóa 現hiện 。 天thiên 曰viết 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 我ngã 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 我ngã 為vi 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 以dĩ 大đại 悲bi 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 我ngã 為vi 大Đại 乘Thừa 。 生sanh 公công 曰viết 。 隨tùy 彼bỉ 為vi 之chi 。 我ngã 無vô 定định 也dã 。 ○# 二nhị 明minh 惟duy 求cầu 佛Phật 乘thừa 五ngũ 。 初sơ 立lập 瞻chiêm 蔔bặc 華hoa 譬thí 況huống 其kỳ 所sở 以dĩ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 如như 人nhân 入nhập 瞻chiêm 蔔bặc 林lâm 。 唯duy 齅khứu 瞻chiêm 蔔bặc 。 不bất 齅khứu 餘dư 香hương 。 瞻chiêm 蔔bặc 華hoa 。 其kỳ 香hương 極cực 盛thịnh 。 雖tuy 有hữu 諸chư 華hoa 之chi 香hương 。 皆giai 為vi 所sở 奪đoạt 。 隱ẩn 而nhi 不bất 現hiện 。 復phục 能năng 變biến 諸chư 華hoa 之chi 香hương 。 以dĩ 為vi 瞻chiêm 蔔bặc 之chi 香hương 。 ○# 二nhị 以dĩ 方phương 丈trượng 室thất 合hợp 其kỳ 功công 德đức 。 如như 是thị 。 若nhược 入nhập 此thử 室thất 。 但đãn 聞văn 佛Phật 功công 德đức 之chi 香hương 。 不bất 樂nhạo 聞văn 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 功công 德đức 香hương 也dã 。 淨tịnh 名danh 寂tịch 光quang 丈trượng 室thất 。 三tam 德đức 之chi 香hương 。 極cực 為vi 究cứu 竟cánh 。 超siêu 勝thắng 餘dư 乘thừa 。 復phục 能năng 化hóa 餘dư 乘thừa 。 以dĩ 為vi 佛Phật 乘thừa 。 咸hàm 使sử 一nhất 切thiết 。 俱câu 修tu 佛Phật 乘thừa 。 不bất 復phục 更cánh 修tu 餘dư 乘thừa 也dã 。 ○# 三tam 示thị 大Đại 乘Thừa 機cơ 惟duy 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 香hương 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 其kỳ 有hữu 釋Thích 梵Phạm 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 諸chư 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 等đẳng 。 入nhập 此thử 室thất 者giả 。 聞văn 斯tư 上thượng 人nhân 。 講giảng 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 皆giai 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 功công 德đức 之chi 香hương 。 發phát 心tâm 而nhi 出xuất 。 ○# 四tứ 舉cử 十thập 二nhị 年niên 但đãn 聞văn 佛Phật 香hương 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 吾ngô 止chỉ 此thử 室thất 。 十thập 有hữu 二nhị 年niên 。 初sơ 不bất 聞văn 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 法Pháp 。 但đãn 聞văn 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 肇triệu 公công 曰viết 。 上thượng 止chỉ 室thất 久cửu 近cận 。 欲dục 生sanh 論luận 端đoan 。 故cố 答đáp 以dĩ 解giải 脫thoát 。 今kim 言ngôn 實thật 年niên 。 以dĩ 明minh 所sở 聞văn 之chi 不bất 雜tạp 也dã 。 燈đăng 曰viết 。 或hoặc 問vấn 實thật 年niên 所sở 指chỉ 。 始thỉ 於ư 何hà 時thời 。 對đối 曰viết 。 應ưng 是thị 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 時thời 。 正chánh 當đương 齊tề 阿a 含hàm 初sơ 年niên 。 今kim 為vi 方Phương 等Đẳng 之chi 初sơ 。 彈đàn 偏thiên 折chiết 小tiểu 之chi 時thời 也dã 。 ○# 五ngũ 示thị 此thử 丈trượng 室thất 八bát 未vị 曾tằng 有hữu 法pháp 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 室thất 常thường 現hiện 。 八bát 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 二nhị 別biệt 出xuất 八bát 。 初sơ 金kim 色sắc 光quang 照chiếu 。 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。 此thử 室thất 常thường 以dĩ 。 金kim 色sắc 光quang 照chiếu 。 晝trú 夜dạ 無vô 異dị 。 不bất 以dĩ 日nhật 月nguyệt 。 所sở 照chiếu 為vi 明minh 。 是thị 為vi 一nhất 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 二nhị 不bất 為vi 垢cấu 惱não 。 此thử 室thất 入nhập 者giả 。 不bất 為vị 諸chư 垢cấu 。 之chi 所sở 惱não 也dã 。 是thị 為vi 二nhị 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 三tam 大Đại 乘Thừa 來lai 會hội 。 此thử 室thất 常thường 有hữu 。 釋Thích 梵Phạm 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 及cập 他tha 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 來lai 會hội 不bất 絕tuyệt 。 是thị 為vi 三tam 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 四tứ 常thường 說thuyết 六Lục 度Độ 。 此thử 室thất 常thường 說thuyết 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 不bất 退thoái 轉chuyển 法Pháp 。 是thị 為vi 四tứ 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 五ngũ 常thường 奏tấu 法Pháp 樂lạc 。 此thử 室thất 常thường 作tác 。 天thiên 人nhân 第đệ 一nhất 之chi 樂lạc 。 絃huyền 出xuất 無vô 量lượng 。 法Pháp 化hóa 之chi 聲thanh 。 是thị 為vi 五ngũ 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 六lục 寶bảo 藏tạng 周chu 濟tế 。 此thử 室thất 有hữu 四tứ 大đại 藏tạng 。 眾chúng 寶bảo 積tích 滿mãn 。 周chu 窮cùng 濟tế 乏phạp 。 求cầu 得đắc 無vô 盡tận 。 是thị 為vi 六lục 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 七thất 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 此thử 室thất 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 阿a 閦súc 佛Phật 。 寶bảo 德đức 。 寶bảo 炎diễm 。 寶bảo 月nguyệt 。 寶bảo 嚴nghiêm 。 難nan 勝thắng 。 師sư 子tử 響hưởng 。 一nhất 切thiết 利lợi 成thành 。 如như 是thị 等đẳng 十thập 方phương 。 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 。 是thị 上thượng 人nhân 念niệm 時thời 。 即tức 皆giai 為vi 來lai 。 廣quảng 說thuyết 諸chư 佛Phật 。 秘bí 要yếu 法Pháp 藏tạng 。 說thuyết 已dĩ 還hoàn 去khứ 。 是thị 為vi 七thất 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 ○# 八bát 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。 此thử 室thất 一nhất 切thiết 諸chư 天thiên 。 嚴nghiêm 飾sức 宮cung 殿điện 。 諸chư 佛Phật 淨tịnh 土độ 。 皆giai 於ư 中trung 現hiện 。 是thị 為vi 八bát 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 此thử 八bát 種chủng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 再tái 往vãng 讀đọc 之chi 。 不bất 無vô 所sở 表biểu 。 初sơ 之chi 二nhị 種chủng 。 表biểu 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 之chi 體thể 。 金kim 色sắc 光quang 。 體thể 中trung 照chiếu 也dã 。 不bất 為vi 垢cấu 惱não 。 體thể 中trung 寂tịch 也dã 。 後hậu 之chi 六lục 種chủng 。 表biểu 常thường 寂tịch 光quang 之chi 用dụng 。 大Đại 乘Thừa 來lai 會hội 。 用dụng 能năng 攝nhiếp 眾chúng 也dã 。 常thường 說thuyết 六Lục 度Độ 。 應ứng 機cơ 說thuyết 法Pháp 也dã 。 常thường 奏tấu 法Pháp 樂lạc 。 使sử 修tu 得đắc 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 也dã 。 寶bảo 藏tạng 周chu 濟tế 。 攝nhiếp 物vật 之chi 心tâm 普phổ 也dã 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 被bị 其kỳ 究cứu 竟cánh 也dã 。 現hiện 諸chư 淨tịnh 土độ 。 俾tỉ 眾chúng 有hữu 依y 也dã 。 一nhất 期kỳ 表biểu 報báo 。 體thể 周chu 用dụng 足túc 矣hĩ 。 觀quán 解giải 。 觀quán 根căn 塵trần 相tương 對đối 。 一nhất 念niệm 心tâm 起khởi 。 隨tùy 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 必tất 屬thuộc 一nhất 界giới 。 每mỗi 日nhật 之chi 間gian 。 起khởi 若nhược 干can 念niệm 。 現hiện 若nhược 干can 界giới 。 即tức 是thị 隨tùy 機cơ 化hóa 現hiện 。 而nhi 此thử 十thập 界giới 。 了liễu 即tức 空không 假giả 中trung 。 惟duy 一nhất 佛Phật 乘thừa 。 無vô 有hữu 餘dư 乘thừa 。 即tức 是thị 惟duy 求cầu 佛Phật 乘thừa 。 入nhập 瞻chiêm 蔔bặc 林lâm 不bất 齅khứu 餘dư 香hương 。 如như 是thị 則tắc 二nhị 六lục 時thời 中trung 但đãn 聞văn 佛Phật 法Pháp 。 具cụ 足túc 大đại 體thể 大đại 用dụng 。 寂tịch 照chiếu 雙song 融dung 。 亦diệc 即tức 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 八bát 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 也dã 。 ○# 三tam 結kết 成thành 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 此thử 室thất 常thường 現hiện 。 八bát 未vị 曾tằng 有hữu 。 難nan 得đắc 之chi 法Pháp 。 誰thùy 有hữu 見kiến 斯tư 。 不bất 思tư 議nghị 事sự 。 而nhi 復phục 樂nhạo 於ư 。 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 乎hồ 。 ○# 四tứ 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 定định 相tướng 四tứ 。 初sơ 身thân 子tử 問vấn 天thiên 何hà 不phủ 。 轉chuyển 女nữ 成thành 男nam 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 汝nhữ 何hà 以dĩ 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 ○# 二nhị 天thiên 女nữ 答đáp 求cầu 女nữ 相tương/tướng 本bổn 不bất 可khả 得đắc 二nhị 。 初sơ 法pháp 說thuyết 。 天thiên 曰viết 。 我ngã 從tùng 十thập 二nhị 年niên 來lai 。 求cầu 女nữ 人nhân 相tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 當đương 何hà 所sở 轉chuyển 。 維duy 摩ma 示thị 迹tích 。 為vi 居cư 士sĩ 身thân 。 故cố 可khả 以dĩ 天thiên 女nữ 為vi 侍thị 。 迹tích 居cư 毗tỳ 耶da 。 已dĩ 十thập 二nhị 年niên 。 則tắc 天thiên 女nữ 為vi 侍thị 。 久cửu 近cận 相tương/tướng 齊tề 。 非phi 曰viết 爾nhĩ 許hứa 之chi 年niên 恆hằng 求cầu 女nữ 相tương/tướng 。 葢# 以dĩ 今kim 之chi 所sở 難nạn/nan 。 反phản 而nhi 求cầu 之chi 。 實thật 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 或hoặc 問vấn 曰viết 。 男nam 女nữ 二nhị 相tương/tướng 。 果quả 孰thục 為vi 勝thắng 劣liệt 。 答đáp 曰viết 。 如Như 來Lai 之chi 教giáo 。 凡phàm 有hữu 二nhị 宗tông 。 一nhất 曰viết 立lập 相tương/tướng 宗tông 。 則tắc 以dĩ 男nam 身thân 為vi 勝thắng 。 女nữ 身thân 為vi 劣liệt 。 如như 法Pháp 華hoa 八bát 歲tuế 龍long 女nữ 。 變biến 為vi 男nam 子tử 。 無Vô 垢Cấu 世Thế 界Giới 成thành 佛Phật 。 不bất 以dĩ 男nam 為vi 勝thắng 乎hồ 。 二nhị 曰viết 破phá 相tương/tướng 宗tông 。 略lược 如như 此thử 經Kinh 天thiên 女nữ 所sở 答đáp 。 本bổn 無vô 男nam 女nữ 之chi 相tướng 。 孰thục 分phần/phân 勝thắng 與dữ 劣liệt 乎hồ 。 如như 是thị 論luận 議nghị 。 皆giai 為vi 如Như 來Lai 。 示thị 生sanh 欲dục 界giới 。 就tựu 世thế 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 為vi 男nam 為vi 女nữ 。 要yếu 知tri 佛Phật 道Đạo 之chi 中trung 本bổn 無vô 男nam 女nữ 之chi 相tướng 。 如như 劫kiếp 初sơ 人nhân 種chủng 。 從tùng 光Quang 音Âm 天Thiên 下hạ 。 本bổn 無vô 生sanh 熟thục 二nhị 臟tạng 。 何hà 有hữu 水thủy 穀cốc 二nhị 道đạo 。 既ký 無vô 二nhị 道đạo 。 孰thục 分phần/phân 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 一nhất 自tự 貪tham 食thực 地địa 肥phì 。 展triển 轉chuyển 麤thô 澁sáp 。 欲dục 去khứ 內nội 滓chỉ 。 二nhị 道đạo 是thị 生sanh 。 以dĩ 例lệ 西tây 方phương 安an 養dưỡng 蓮liên 華hoa 化hóa 生sanh 。 不bất 入nhập 胞bào 胎thai 。 人nhân 皆giai 相tướng 好hảo 。 因nhân 知tri 分phần/phân 男nam 女nữ 相tướng 者giả 。 順thuận 鄙bỉ 穢uế 眾chúng 生sanh 以dĩ 為vi 之chi 教giáo 也dã 。 若nhược 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 則tắc 破phá 立lập 俱câu 無vô 。 ○# 二nhị 譬thí 說thuyết 三tam 。 初sơ 以dĩ 幻huyễn 法pháp 變biến 化hóa 問vấn 於ư 身thân 子tử 。 譬thí 如như 幻huyễn 師sư 。 化hóa 作tác 幻huyễn 女nữ 。 若nhược 有hữu 人nhân 問vấn 。 何hà 以dĩ 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 是thị 人nhân 為vi 正chánh 問vấn 不phủ 。 ○# 二nhị 以dĩ 幻huyễn 法pháp 無vô 定định 答đáp 於ư 天thiên 女nữ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 不phủ 也dã 。 幻huyễn 無vô 定định 相tướng 。 當đương 何hà 所sở 轉chuyển 。 ○# 三tam 以dĩ 諸chư 法pháp 無vô 定định 合hợp 於ư 幻huyễn 師sư 。 天thiên 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 云vân 何hà 乃nãi 問vấn 。 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 肇triệu 公công 曰viết 。 萬vạn 物vật 如như 幻huyễn 。 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 誰thùy 好hảo/hiếu 誰thùy 醜xú 。 而nhi 欲dục 轉chuyển 之chi 乎hồ 。 ○# 三tam 天thiên 好hảo/hiếu 變biến 轉chuyển 以dĩ 問vấn 身thân 子tử 六lục 。 初sơ 問vấn 身thân 子tử 何hà 以dĩ 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 即tức 時thời 天thiên 女nữ 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 變biến 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 令linh 如như 天thiên 女nữ 。 天thiên 自tự 化hóa 身thân 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 而nhi 問vấn 言ngôn 。 何hà 以dĩ 不bất 轉chuyển 女nữ 身thân 。 ○# 二nhị 答đáp 不bất 知tri 何hà 轉chuyển 。 變biến 為vi 女nữ 身thân 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 以dĩ 天thiên 女nữ 像tượng 而nhi 答đáp 言ngôn 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 何hà 轉chuyển 。 而nhi 變biến 為vi 女nữ 身thân 。 ○# 三tam 示thị 若nhược 能năng 轉chuyển 此thử 女nữ 身thân 。 人nhân 亦diệc 當đương 轉chuyển 。 天thiên 曰viết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 若nhược 能năng 轉chuyển 此thử 女nữ 身thân 。 則tắc 一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 。 亦diệc 當đương 能năng 轉chuyển 。 ○# 四tứ 示thị 佛Phật 說thuyết 諸chư 法pháp 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 非phi 女nữ 。 而nhi 現hiện 女nữ 身thân 。 一nhất 切thiết 女nữ 人nhân 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 現hiện 女nữ 身thân 。 而nhi 非phi 女nữ 也dã 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 非phi 男nam 非phi 女nữ 。 肇triệu 公công 曰viết 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 實thật 非phi 女nữ 而nhi 今kim 現hiện 是thị 女nữ 像tượng 。 眾chúng 女nữ 亦diệc 現hiện 是thị 女nữ 像tượng 。 實thật 非phi 女nữ 也dã 。 男nam 女nữ 無vô 定định 相tương/tướng 。 類loại 已dĩ 可khả 知tri 矣hĩ 。 ○# 五ngũ 還hoàn 攝nhiếp 神thần 變biến 問vấn 女nữ 何hà 所sở 在tại 。 即tức 時thời 天thiên 女nữ 。 還hoàn 攝nhiếp 神thần 力lực 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 身thân 。 還hoàn 復phục 如như 故cố 。 天thiên 問vấn 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 女nữ 身thân 色sắc 相tướng 。 今kim 何hà 所sở 在tại 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 女nữ 身thân 色sắc 相tướng 。 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 。 肇triệu 公công 曰viết 。 欲dục 言ngôn 有hữu 在tại 。 今kim 見kiến 無vô 相tướng 。 欲dục 言ngôn 無vô 在tại 。 向hướng 復phục 有hữu 相tương/tướng 。 猶do 幻huyễn 化hóa 無vô 定định 。 莫mạc 知tri 所sở 在tại 也dã 。 ○# 六lục 示thị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 在tại 無vô 不bất 在tại 。 天thiên 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 。 夫phu 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 者giả 。 佛Phật 所sở 說thuyết 也dã 。 夫phu 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 者giả 。 萬vạn 法pháp 自tự 然nhiên 之chi 理lý 也dã 。 法pháp 在tại 人nhân 而nhi 不bất 知tri 悟ngộ 。 世thế 有hữu 聰thông 明minh 睿# 智trí 之chi 士sĩ 。 衍diễn 為vi 傳truyền 奇kỳ 。 藉tạ 八bát 人nhân 而nhi 倐thúc 忽hốt 變biến 為vi 。 百bách 千thiên 萬vạn 人nhân 。 貴quý 賤tiện 貧bần 富phú 。 男nam 女nữ 主chủ 僕bộc 。 善thiện 善thiện 惡ác 惡ác 。 離ly 合hợp 悲bi 歡hoan 。 恩ân 怨oán 相tương/tướng 酬thù 。 吉cát 凶hung 昭chiêu 應ưng 。 合hợp 古cổ 今kim 於ư 旦đán 暮mộ 。 集tập 楚sở 漢hán 於ư 片phiến 場tràng 。 真chân 令linh 涕thế 泗# 交giao 流lưu 。 擊kích 節tiết 撫phủ 掌chưởng 。 調điều 應ưng 偶ngẫu 會hội 。 曾tằng 無vô 執chấp 著trước 。 此thử 可khả 以dĩ 取thủ 譬thí 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 也dã 。 然nhiên 猶do 實thật 有hữu 人nhân 焉yên 。 不bất 無vô 情tình 也dã 。 未vị 若nhược 巧xảo 幻huyễn 之chi 師sư 。 幻huyễn 作tác 男nam 女nữ 。 無vô 而nhi 倐thúc 有hữu 。 有hữu 而nhi 倐thúc 無vô 。 無vô 情tình 無vô 念niệm 。 非phi 色sắc 非phi 聲thanh 。 此thử 固cố 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 矣hĩ 。 然nhiên 而nhi 又hựu 不bất 如như 今kim 之chi 天thiên 女nữ 。 神thần 變biến 無vô 方phương 。 身thân 子tử 小Tiểu 乘Thừa 。 位vị 居cư 上thượng 聖thánh 。 具cụ 神thần 通thông 力lực 。 能năng 變biến 化hóa 者giả 。 而nhi 反phản 為vi 其kỳ 所sở 變biến 。 使sử 非phi 男nam 者giả 為vi 男nam 。 非phi 女nữ 者giả 為vi 女nữ 。 都đô 無vô 移di 易dị 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 此thử 真chân 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 者giả 也dã 。 以dĩ 況huống 諸chư 法pháp 。 莫mạc 不bất 如như 斯tư 。 不bất 可khả 以dĩ 情tình 求cầu 。 但đãn 當đương 以dĩ 理lý 悟ngộ 也dã 。 觀quán 解giải 。 觀quán 一nhất 心tâm 諸chư 法pháp 。 本bổn 無vô 一nhất 物vật 可khả 得đắc 。 即tức 是thị 女nữ 相tương/tướng 。 雖tuy 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 性tánh 具cụ 昭chiêu 然nhiên 。 即tức 是thị 男nam 相tương/tướng 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 則tắc 女nữ 無vô 女nữ 相tương/tướng 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 則tắc 男nam 無vô 男nam 相tương/tướng 。 寂tịch 寂tịch 惺tinh 惺tinh 。 是thị 不bất 妨phương 女nữ 變biến 為vi 男nam 。 惺tinh 惺tinh 寂tịch 寂tịch 。 是thị 不bất 妨phương 男nam 變biến 為vi 女nữ 。 是thị 則tắc 一nhất 心tâm 諸chư 法pháp 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 也dã 。 ○# 五ngũ 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 無vô 沒một 無vô 生sanh 四tứ 。 初sơ 問vấn 沒một 此thử 何hà 生sanh 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 天thiên 。 汝nhữ 於ư 此thử 沒một 。 當đương 生sanh 何hà 所sở 。 身thân 子tử 知tri 天thiên 女nữ 。 變biến 化hóa 無vô 方phương 。 既ký 應ưng 生sanh 於ư 此thử 。 必tất 應ưng 生sanh 於ư 彼bỉ 。 不bất 知tri 沒một 此thử 丈trượng 室thất 當đương 復phục 何hà 生sanh 。 ○# 二nhị 答đáp 佛Phật 化hóa 所sở 生sanh 。 天thiên 曰viết 。 佛Phật 化hóa 所sở 生sanh 。 吾ngô 如như 彼bỉ 生sanh 。 吾ngô 之chi 所sở 化hóa 。 同đồng 於ư 佛Phật 化hóa 。 ○# 三tam 問vấn 非phi 沒một 生sanh 耶da 。 曰viết 。 佛Phật 化hóa 所sở 生sanh 。 非phi 沒một 生sanh 也dã 。 ○# 四tứ 答đáp 眾chúng 生sanh 猶do 然nhiên 。 天thiên 曰viết 。 眾chúng 生sanh 猶do 然nhiên 。 無vô 沒một 生sanh 也dã 。 此thử 章chương 問vấn 答đáp 。 正chánh 欲dục 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 與dữ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 生sanh 無vô 沒một 。 第đệ 小Tiểu 乘Thừa 未vị 悟ngộ 者giả 。 惟duy 知tri 佛Phật 果Quả 無vô 沒một 無vô 生sanh 。 不bất 知tri 佛Phật 果Quả 所sở 證chứng 第đệ 證chứng 眾chúng 生sanh 之chi 理lý 性tánh 耳nhĩ 。 是thị 故cố 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 以dĩ 果quả 弊tệ 因nhân 。 曰viết 佛Phật 化hóa 所sở 生sanh 。 非phi 沒một 生sanh 耶da 。 天thiên 女nữ 直trực 破phá 其kỳ 執chấp 曰viết 。 眾chúng 生sanh 猶do 然nhiên 。 無vô 沒một 生sanh 也dã 。 觀quán 解giải 。 觀quán 心tâm 諸chư 法pháp 。 常thường 住trụ 玅# 明minh 。 不bất 動động 周chu 圓viên 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 去khứ 來lai 。 是thị 為vi 無vô 沒một 無vô 生sanh 。 ○# 六lục 一nhất 問vấn 答đáp 明minh 大Đại 道Đạo 不bất 可khả 得đắc 九cửu 。 初sơ 身thân 子tử 問vấn 久cửu 如như 當đương 得đắc 大Đại 道Đạo 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 問vấn 天thiên 。 汝nhữ 久cửu 如như 當đương 得đắc 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 身thân 子tử 問vấn 意ý 。 謂vị 天thiên 女nữ 雖tuy 具cụ 玅# 辨biện 神thần 通thông 。 尚thượng 居cư 菩Bồ 薩Tát 因nhân 位vị 。 因nhân 必tất 得đắc 果quả 。 未vị 知tri 久cửu 如như 。 是thị 故cố 問vấn 之chi 。 ○# 二nhị 天thiên 女nữ 答đáp 汝nhữ 還hoàn 為vi 凡phàm 夫phu 。 我ngã 當đương 得đắc 道Đạo 。 天thiên 曰viết 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 還hoàn 為vi 凡phàm 夫phu 。 我ngã 乃nãi 當đương 成thành 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 ○# 三Tam 身Thân 子tử 答đáp 我ngã 。 還hoàn 為vi 凡phàm 夫phu 。 無vô 有hữu 是thị 理lý 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 我ngã 作tác 凡phàm 夫phu 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 ○# 四tứ 天thiên 女nữ 答đáp 我ngã 得đắc 道Đạo 果quả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 天thiên 曰viết 。 我ngã 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 無vô 是thị 處xứ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 菩Bồ 提Đề 無vô 住trụ 處xứ 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 得đắc 者giả 。 凡phàm 世thế 間gian 之chi 物vật 。 有hữu 相tương/tướng 而nhi 後hậu 有hữu 住trú 處xứ 。 有hữu 住trú 處xứ 而nhi 後hậu 有hữu 所sở 得đắc 。 菩Bồ 提Đề 既ký 無vô 相tướng 。 安an 有hữu 住trú 處xứ 。 而nhi 云vân 可khả 得đắc 耶da 。 ○# 五ngũ 身thân 子tử 問vấn 諸chư 佛Phật 得đắc 道Đạo 皆giai 何hà 謂vị 乎hồ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 今kim 諸chư 佛Phật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 已dĩ 得đắc 當đương 得đắc 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 皆giai 謂vị 何hà 乎hồ 。 ○# 六lục 天thiên 女nữ 答đáp 世thế 俗tục 文văn 字tự 。 有hữu 去khứ 來lai 今kim 。 天thiên 曰viết 。 皆giai 以dĩ 世thế 俗tục 。 文văn 字tự 數số 故cố 。 說thuyết 有hữu 三tam 世thế 。 非phi 謂vị 菩Bồ 提Đề 。 有hữu 去khứ 來lai 今kim 。 佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 真chân 實thật 諦đế 。 即tức 菩Bồ 提Đề 是thị 也dã 。 竪thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 徹triệt 。 三tam 世thế 之chi 所sở 不bất 能năng 遷thiên 。 一nhất 世thế 俗tục 諦đế 。 即tức 諸chư 法pháp 是thị 也dã 。 凡phàm 夫phu 以dĩ 世thế 俗tục 眼nhãn 。 見kiến 有hữu 去khứ 來lai 。 佛Phật 順thuận 凡phàm 夫phu 。 示thị 現hiện 得đắc 道Đạo 。 故cố 有hữu 去khứ 來lai 今kim 。 ○# 七thất 天thiên 女nữ 反phản 問vấn 汝nhữ 得đắc 無vô 生sanh 道đạo 耶da 。 天thiên 曰viết 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 汝nhữ 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 耶da 。 天thiên 謂vị 無vô 論luận 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 。 即tức 汝nhữ 所sở 證chứng 小tiểu 果quả 。 有hữu 得đắc 不phủ 耶da 。 ○# 八bát 身thân 子tử 答đáp 無vô 所sở 得đắc 而nhi 得đắc 。 曰viết 無vô 所sở 得đắc 故cố 而nhi 得đắc 。 ○# 九cửu 天thiên 女nữ 答đáp 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 天thiên 曰viết 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 而nhi 得đắc 。 以dĩ 小tiểu 證chứng 大đại 。 無vô 得đắc 可khả 知tri 。 觀quán 解giải 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 。 即tức 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 以dĩ 即tức 空không 故cố 。 在tại 無vô 所sở 得đắc 。 以dĩ 即tức 假giả 故cố 。 亦diệc 云vân 可khả 得đắc 。 空không 假giả 相tương/tướng 即tức 。 則tắc 無vô 得đắc 而nhi 得đắc 。 得đắc 而nhi 無vô 得đắc 。 ○# 二nhị 維duy 摩ma 。 讚tán 其kỳ 功công 德đức 。 爾nhĩ 時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 語ngứ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 是thị 天thiên 女nữ 。 已dĩ 曾tằng 供cúng 養dường 。 九cửu 十thập 二nhị 億ức 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 能năng 遊du 戲hí 。 菩Bồ 薩Tát 神thần 通thông 。 所sở 願nguyện 具cụ 足túc 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 住trụ 不bất 退thoái 轉chuyển 。 以dĩ 本bổn 願nguyện 故cố 。 隨tùy 意ý 能năng 現hiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 。 別biệt 在tại 初Sơ 地Địa 。 圓viên 在tại 初sơ 住trụ 。 三tam 種chủng 不bất 退thoái 。 乃nãi 念niệm 不bất 退thoái 也dã 。 論luận 此thử 章chương 文văn 勢thế 。 非phi 觀quán 眾chúng 生sanh 品phẩm 氣khí 類loại 所sở 能năng 得đắc 收thu 。 應ưng 齊tề 天thiên 女nữ 散tán 華hoa 來lai 。 立lập 為vi 天thiên 女nữ 問vấn 答đáp 品phẩm 可khả 也dã 。 葢# 經kinh 之chi 品phẩm 第đệ 是thị 譯dịch 人nhân 安an 。 即tức 失thất 其kỳ 義nghĩa 次thứ 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 。 竊thiết 原nguyên 天thiên 女nữ 問vấn 答đáp 。 文văn 辭từ 浩hạo 汗hãn 。 義nghĩa 理lý 精tinh 微vi 。 其kỳ 間gian 顯hiển 發phát 。 大đại 略lược 有hữu 三tam 。 一nhất 彰chương 維duy 摩ma 所sở 證chứng 微vi 玅# 。 一nhất 彰chương 方phương 丈trượng 所sở 寓# 深thâm 玄huyền 。 一nhất 彰chương 已dĩ 證chứng 。 辯biện 才tài 無vô 礙ngại 。 總tổng 是thị 此thử 經Kinh 彈đàn 偏thiên 斥xích 小tiểu 歎thán 大đại 褒bao 圓viên 之chi 正chánh 宗tông 也dã 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 所Sở 說Thuyết 。 經Kinh 無Vô 我Ngã 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 八bát