金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 通Thông 宗Tông 記Ký 卷quyển 第đệ 五ngũ

天thiên 台thai 山sơn 華hoa 頂đảnh 嗣tự 祖tổ 沙Sa 門Môn 。 寂tịch 震chấn 。 述thuật 。

無Vô 生Sanh 行Hành 品Phẩm 第đệ 三tam

此thử 為vi 法Pháp 忍Nhẫn 分phần/phân 。 夫phu 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 即tức 無vô 生sanh 法pháp 忍nhẫn 也dã 。 無vô 生sanh 法pháp 有hữu 十thập 。 一nhất 諸chư 蘊uẩn 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 二nhị 諸chư 見kiến 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 三tam 空không 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 四tứ 性tánh 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 五ngũ 時thời 劫kiếp 不bất 遷thiên 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 六lục 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 七thất 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 。 寂tịch 默mặc 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 八bát 智trí 慧tuệ 分phần 別biệt 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 九cửu 神thần 通thông 道Đạo 力lực 。 一nhất 一nhất 周chu 遍biến 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 十thập 不bất 出xuất 剎sát 那na 際tế 。 對đối 現hiện 三tam 世thế 盡tận 古cổ 今kim 劫kiếp 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 。 自tự 性tánh 無vô 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 第đệ 七Thất 地Địa 。 先tiên 當đương 以dĩ 方phương 便tiện 慧tuệ 。 發phát 起khởi 殊thù 勝thắng 廣quảng 遠viễn 之chi 行hành 。 方phương 能năng 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 故cố 此thử 品phẩm 之chi 名danh 。 乃nãi 為vi 無vô 生sanh 行hành 。 又hựu 必tất 從tùng 自tự 心tâm 上thượng 。 辨biện 明minh 無vô 生sanh 之chi 法Pháp 。 所sở 以dĩ 假giả 心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 發phát 問vấn 。 若nhược 求cầu 契khế 證chứng 之chi 功công 。 須tu 具cụ 決quyết 烈liệt 性tánh 。 發phát 大đại 勇dũng 猛mãnh 。 用dụng 剛cang 斷đoạn 之chi 智trí 。 乃nãi 能năng 證chứng 入nhập 。 葢# 忍nhẫn 者giả 。 刃nhận 於ư 心tâm 也dã 。 將tương 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 之chi 妄vọng 心tâm 。 真chân 下hạ 一nhất 刀đao 而nhi 割cát 裂liệt 之chi 。 永vĩnh 不bất 復phục 起khởi 。 此thử 乃nãi 得đắc 忍nhẫn 之chi 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 成thành 於ư 忍nhẫn 。 又hựu 大đại 經Kinh 云vân 。 離ly 心tâm 意ý 識thức 分phân 別biệt 想tưởng 。 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虗hư 空không 性tánh 。 是thị 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 又hựu 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 念niệm 念niệm 無vô 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 是thị 名danh 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 又hựu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 住trụ 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 於ư 法pháp 生sanh 染nhiễm 著trước 。 是thị 法pháp 愛ái 。 如như 宿túc 食thực 生sanh 。 能năng 為vi 過quá 患hoạn 。 即tức 不bất 能năng 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 結kết 。 墮đọa 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 離ly 於ư 法pháp 愛ái 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 所sở 得đắc 。 名danh 離ly 生sanh 。 則tắc 不bất 墮đọa 頂đảnh 結kết 。 又hựu 云vân 。 正chánh 性tánh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 之chi 理lý 。 離ly 生sanh 。 即tức 見kiến 道đạo 無vô 漏lậu 智trí 。 得đắc 此thử 智trí 。 自tự 不bất 為vị 煩phiền 惱não 所sở 迷mê 。 而nhi 於ư 三tam 界giới 受thọ 生sanh 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 即tức 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 以dĩ 是thị 觀quán 之chi 。 無vô 剛cang 斷đoạn 。 決quyết 不bất 能năng 離ly 。 不bất 割cát 裂liệt 。 豈khởi 非phi 是thị 愛ái 。 只chỉ 此thử 二nhị 語ngữ 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 盡tận 於ư 斯tư 。 然nhiên 今kim 行hành 此thử 無vô 生sanh 行hành 。 以dĩ 求cầu 證chứng 於ư 心tâm 體thể 。 必tất 須tu 從tùng 法pháp 上thượng 辨biện 心tâm 。 故cố 先tiên 言ngôn 法pháp 而nhi 後hậu 言ngôn 心tâm 。 若nhược 心tâm 之chi 所sở 行hành 。 而nhi 契khế 於ư 無vô 生sanh 之chi 法Pháp 。 即tức 便tiện 證chứng 此thử 心tâm 體thể 於ư 日nhật 用dụng 動động 靜tĩnh 之chi 間gian 矣hĩ 。 夫phu 何hà 難nạn/nan 之chi 有hữu 。 此thử 品phẩm 。 從tùng 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 中trung 。 無vô 生sanh 之chi 心tâm 句cú 發phát 來lai 。

爾nhĩ 時thời 心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 出xuất 三tam 界giới 外ngoại 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 從tùng 座tòa 而nhi 起khởi 。 叉xoa 手thủ 合hợp 掌chưởng 。 以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。

此thử 序tự 述thuật 聞văn 法Pháp 啟khải 問vấn 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 問vấn 法pháp 之chi 儀nghi 。 皆giai 各các 不bất 同đồng 。 如như 圓viên 覺giác 中trung 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 禮lễ 足túc 右hữu 繞nhiễu 。 長trường 跪quỵ 叉xoa 手thủ 而nhi 問vấn 。 又hựu 必tất 三tam 請thỉnh 乃nãi 止chỉ 。 此thử 會hội 獨độc 不bất 然nhiên 。 葢# 有hữu 所sở 表biểu 也dã 。 今kim 心tâm 王vương 唯duy 。 叉xoa 手thủ 合hợp 掌chưởng 。 表biểu 身thân 心tâm 合hợp 一nhất 。 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 學học 。 決quyết 定định 圓viên 成thành 。 若nhược 三tam 學học 圓viên 成thành 。 始thỉ 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 也dã 。

如Như 來Lai 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 出xuất 世thế 無vô 有hữu 相tướng 。 可khả 有hữu 一nhất 切thiết 生sanh 。 皆giai 得đắc 盡tận 有hữu 漏lậu 。 斷đoạn 結kết 空không 心tâm 我ngã 。 是thị 則tắc 無vô 有hữu 生sanh 。 云vân 何hà 無vô 有hữu 生sanh 。 而nhi 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。

此thử 贊tán 頌tụng 法pháp 利lợi 。 以dĩ 發phát 起khởi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 之chi 問vấn 也dã 。 言ngôn 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 乃nãi 超siêu 出xuất 於ư 世thế 間gian 。 而nhi 實thật 無vô 世thế 間gian 有hữu 為vi 之chi 相tướng 。 可khả 謂vị 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 不bất 皆giai 得đắc 令linh 其kỳ 盡tận 於ư 有hữu 漏lậu 。 斷đoạn 於ư 結kết 。 空không 於ư 心tâm 我ngã 。 由do 是thị 觀quán 之chi 。 則tắc 無vô 有hữu 於ư 生sanh 矣hĩ 。 云vân 何hà 無vô 有hữu 於ư 生sanh 。 而nhi 言ngôn 有hữu 得đắc 於ư 無vô 生sanh 法pháp 忍nhẫn 耶da 。 葢# 恐khủng 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 作tác 有hữu 得đắc 想tưởng 。 故cố 興hưng 此thử 問vấn 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 。 諸chư 行hành 無vô 生sanh 。 非phi 無vô 生sanh 行hành 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 為vi 虗hư 妄vọng 。

此thử 示thị 忍nhẫn 揀giản 明minh 。 葢# 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 謂vị 此thử 心tâm 於ư 一nhất 切thiết 。 生sanh 滅diệt 之chi 法pháp 。 本bổn 無vô 所sở 生sanh 。 非phi 謂vị 諸chư 行hành 無vô 有hữu 所sở 生sanh 也dã 。 若nhược 諸chư 行hành 無vô 有hữu 所sở 生sanh 。 非phi 可khả 謂vị 之chi 無vô 生sanh 行hành 。 若nhược 以dĩ 此thử 謂vị 之chi 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 乃nãi 是thị 有hữu 無vô 得đắc 失thất 之chi 想tưởng 。 即tức 為vi 虗hư 妄vọng 矣hĩ 。 後hậu 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 問vấn 。 法pháp 若nhược 無vô 生sanh 。 收thu 此thử 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 為vi 虗hư 妄vọng 。 無vô 得đắc 無vô 忍nhẫn 。 應ưng 非phi 虗hư 妄vọng 。

此thử 揀giản 問vấn 誤ngộ 解giải 。 謂vị 如như 佛Phật 所sở 言ngôn 。 若nhược 謂vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 即tức 為vi 虗hư 妄vọng 。 若nhược 乃nãi 無vô 有hữu 得đắc 於ư 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 應ưng 非phi 虗hư 妄vọng 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

不phủ 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 得đắc 無vô 忍nhẫn 。 是thị 則tắc 有hữu 得đắc 。 有hữu 得đắc 有hữu 忍nhẫn 。 是thị 則tắc 有hữu 生sanh 。 有hữu 生sanh 於ư 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 法Pháp 。 竝tịnh 為vi 虗hư 妄vọng 。

此thử 折chiết 非phi 揀giản 妄vọng 。 謂vị 若nhược 言ngôn 無vô 有hữu 得đắc 於ư 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 亦diệc 不bất 出xuất 得đắc 失thất 有hữu 無vô 之chi 中trung 。 是thị 則tắc 同đồng 於ư 有hữu 得đắc 。 既ký 同đồng 於ư 有hữu 得đắc 。 亦diệc 乃nãi 有hữu 忍nhẫn 。 是thị 則tắc 真chân 有hữu 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 矣hĩ 。 若nhược 果quả 有hữu 無vô 生sanh 。 於ư 心tâm 有hữu 得đắc 。 即tức 是thị 有hữu 所sở 得đắc 法pháp 。 作tác 此thử 計kế 度độ 。 竝tịnh 為vi 虗hư 妄vọng 。 此thử 皆giai 以dĩ 知tri 解giải 分phân 別biệt 。 以dĩ 盡tận 夫phu 後hậu 世thế 之chi 疑nghi 也dã 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 云vân 何hà 無vô 忍nhẫn 無vô 生sanh 心tâm 。 而nhi 非phi 虗hư 妄vọng 。

此thử 正chánh 問vấn 其kỳ 義nghĩa 。 始thỉ 出xuất 此thử 心tâm 字tự 。 從tùng 前tiền 兩lưỡng 番phiên 窮cùng 詰cật 。 只chỉ 為vì 此thử 一nhất 字tự 耳nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

無vô 忍nhẫn 無vô 生sanh 心tâm 者giả 。 心tâm 無vô 形hình 段đoạn 。 猶do 如như 火hỏa 性tánh 。 雖tuy 處xứ 木mộc 中trung 。 其kỳ 在tại 無vô 所sở 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 但đãn 名danh 但đãn 字tự 。 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 欲dục 詮thuyên 其kỳ 理lý 。 假giả 說thuyết 為vi 名danh 。 名danh 不bất 可khả 得đắc 。 心tâm 相tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 見kiến 處xứ 所sở 。 知tri 心tâm 如như 是thị 。 則tắc 無vô 生sanh 心tâm 。 (# 流lưu 通thông 本bổn 作tác 心tâm 生sanh )# 。

此thử 明minh 無vô 生sanh 心tâm 。 言ngôn 此thử 心tâm 無vô 形hình 段đoạn 可khả 見kiến 。 亦diệc 無vô 處xứ 所sở 。 可khả 住trụ 喻dụ 如như 火hỏa 性tánh 之chi 在tại 木mộc 中trung 。 但đãn 虗hư 有hữu 名danh 字tự 。 而nhi 不bất 可khả 得đắc 。 今kim 欲dục 詮thuyên 釋thích 其kỳ 理lý 。 故cố 假giả 說thuyết 為vi 名danh 。 而nhi 名danh 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 心tâm 相tướng 亦diệc 爾nhĩ 。 知tri 心tâm 如như 是thị 。 則tắc 是thị 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 瞿Cù 曇Đàm 老lão 漢hán 當đương 時thời 如như 是thị 論luận 說thuyết 。 總tổng 屬thuộc 支chi 離ly 。 連liên 累lũy/lụy/luy 後hậu 代đại 。 種chủng 種chủng 說thuyết 心tâm 論luận 性tánh 。 總tổng 是thị 相tương/tướng 樓lâu 打đả 樓lâu 。 依y 樣# 畵họa 樣# 。 皆giai 不bất 能năng 出xuất 於ư 範phạm 圍vi 。 如như 西tây 天thiên 不Bất 如Như 蜜Mật 多Đa 尊Tôn 者Giả 偈kệ 云vân 。 真chân 性tánh 心tâm 地địa 藏tạng 。 無vô 頭đầu 亦diệc 無vô 尾vĩ 。 應ưng 緣duyên 而nhi 化hóa 物vật 。 方phương 便tiện 呼hô 為vi 智trí 。 又hựu 如như 東đông 土thổ/độ 六lục 祖tổ 曰viết 。 我ngã 有hữu 一nhất 物vật 。 無vô 頭đầu 無vô 尾vĩ 。 無vô 名danh 無vô 字tự 。 無vô 背bối 無vô 面diện 。 諸chư 人nhân 還hoàn 識thức 否phủ 。

時thời 沙Sa 彌Di 神thần 會hội 曰viết 。 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 本bổn 源nguyên 。 神Thần 會Hội 之chi 佛Phật 性tánh 。 祖tổ 曰viết 。 向hướng 道đạo 無vô 名danh 無vô 字tự 。 汝nhữ 又hựu 喚hoán 作tác 。 本bổn 源nguyên 佛Phật 性tánh 。 已dĩ 後hậu 有hữu 把bả 茅mao 葢# 頭đầu 。 也dã 只chỉ 成thành 知tri 解giải 宗tông 徒đồ 。 所sở 以dĩ 宗tông 乘thừa 中trung 。 至chí 南nam 岳nhạc 馬mã 祖tổ 百bách 丈trượng 黃hoàng 檗# 臨lâm 濟tế 。 代đại 代đại 顯hiển 大đại 機cơ 大đại 用dụng 。 翻phiên 盡tận 心tâm 性tánh 窠khòa 窟quật 。 直trực 顯hiển 頓đốn 悟ngộ 一nhất 宗tông 。 然nhiên 而nhi 返phản 觀quán 一nhất 大đại 藏tạng 教giáo 。 如như 嚼tước 飯phạn 喂# 嬰anh 兒nhi 相tương 似tự 。 雖tuy 然nhiên 。 為vi 下hạ 根căn 人nhân 。 固cố 合hợp 如như 是thị 。 亦diệc 怪quái 伊y 不bất 得đắc 。

善thiện 男nam 子tử 。 是thị 心tâm 性tánh 相tướng 。 又hựu 如như 阿a 摩ma 勒lặc 果quả 。 本bổn 不bất 自tự 生sanh 。 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 生sanh 。 不bất 因nhân 生sanh 。 不bất 無vô 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 代đại 謝tạ 故cố 。 緣duyên 起khởi 非phi 生sanh 。 緣duyên 謝tạ 非phi 滅diệt 。 隱ẩn 顯hiển 無vô 相tướng 。 根căn 理lý 寂tịch 滅diệt 。 在tại 無vô 有hữu 處xứ 。 不bất 見kiến 處xứ 所sở 。 住trụ 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 是thị 決quyết 定định 性tánh 。 亦diệc 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 入nhập 不bất 出xuất 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 離ly 諸chư 四tứ 謗báng 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 無vô 生sanh 心tâm 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 云vân 何hà 說thuyết 生sanh 不bất 生sanh 。 有hữu 忍nhẫn 無vô 忍nhẫn 。 若nhược 有hữu 說thuyết 心tâm 。 有hữu 得đắc 有hữu 住trụ 。 及cập 以dĩ 見kiến 者giả 。 即tức 為vi 不bất 得đắc 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 為vi 長trường 夜dạ 。 了liễu 別biệt 心tâm 性tánh 者giả 。 知tri 心tâm 性tánh 如như 是thị 。 性tánh 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 無vô 生sanh 行hành 。

此thử 明minh 無vô 生sanh 行hành 。 阿a 摩ma 勒lặc 。 葉diệp 似tự 棗táo 。 華hoa 小tiểu 而nhi 白bạch 。 果quả 如như 胡hồ 桃đào 。 味vị 酸toan 甜điềm 。 可khả 入nhập 藥dược 。 又hựu 菴am 沒một 羅la 。 葉diệp 似tự 柳liễu 而nhi 長trường/trưởng 。 果quả 似tự 梨lê 。 一nhất 翻phiên 云vân 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 謂vị 其kỳ 似tự 桃đào 而nhi 非phi 桃đào 。 似tự 柰nại 而nhi 非phi 柰nại 。 可khả 以dĩ 療liệu 疾tật 。 又hựu 菴am 摩ma 勒lặc 。 形hình 似tự 檳# 榔# 。 食thực 之chi 除trừ 風phong 。 此thử 土thổ/độ 皆giai 無vô 。 故cố 不bất 翻phiên 。 今kim 此thử 言ngôn 阿a 摩ma 勒lặc 果quả 。 因nhân 移di 接tiếp 乃nãi 生sanh 。 故cố 以dĩ 為ví 喻dụ 。 言ngôn 不bất 因nhân 生sanh 者giả 。 不bất 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 也dã 。 不bất 無vô 生sanh 者giả 。 亦diệc 不bất 無vô 有hữu 生sanh 也dã 。 如như 龍long 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 中trung 觀quán 論luận 偈kệ 云vân 。 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 。 取thủ 義nghĩa 同đồng 此thử 。 後hậu 又hựu 徵trưng 明minh 其kỳ 義nghĩa 。 謂vị 此thử 乃nãi 緣duyên 之chi 代đại 謝tạ 故cố 。 以dĩ 緣duyên 起khởi 而nhi 生sanh 。 非phi 實thật 有hữu 所sở 生sanh 。 以dĩ 緣duyên 謝tạ 而nhi 滅diệt 。 非phi 實thật 有hữu 所sở 滅diệt 。 緣duyên 滅diệt 即tức 隱ẩn 。 緣duyên 起khởi 即tức 顯hiển 。 本bổn 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 窮cùng 詰cật 其kỳ 根căn 源nguyên 。 而nhi 真chân 理lý 本bổn 自tự 寂tịch 滅diệt 。 欲dục 求cầu 其kỳ 在tại 。 終chung 無vô 有hữu 處xứ 。 然nhiên 不bất 見kiến 其kỳ 處xứ 所sở 。 以dĩ 其kỳ 住trụ 於ư 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 是thị 決quyết 定định 性tánh 。 無vô 有hữu 名danh 狀trạng 。 亦diệc 非phi 一nhất 異dị 斷đoạn 常thường 。 入nhập 出xuất 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 。 若nhược 謂vị 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 。 即tức 同đồng 於ư 四tứ 謗báng 。 葢# 有hữu 是thị 增tăng 益ích 謗báng 。 無vô 是thị 損tổn 滅diệt 謗báng 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 是thị 相tương 違vi 謗báng 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 是thị 戲hí 論luận 謗báng 。 四tứ 謗báng 若nhược 離ly 。 百bách 非phi 都đô 絕tuyệt 。 至chí 此thử 則tắc 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 何hà 有hữu 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。 有hữu 忍nhẫn 無vô 忍nhẫn 。 若nhược 有hữu 說thuyết 於ư 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 住trụ 。 及cập 以dĩ 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 者giả 。 即tức 為vi 不bất 得đắc 。 無vô 上thượng 正chánh 徧biến 知tri 覺giác 。 而nhi 困khốn 於ư 無vô 明minh 長trường 夜dạ 矣hĩ 。 若nhược 真chân 曉hiểu 了liễu 分phân 別biệt 。 此thử 心tâm 性tánh 者giả 。 知tri 心tâm 之chi 性tánh 相tướng 如như 是thị 。 性tánh 體thể 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 則tắc 為vi 無vô 生sanh 行hành 。 然nhiên 心tâm 之chi 與dữ 性tánh 。 本bổn 非phi 二nhị 物vật 。 迷mê 則tắc 結kết 性tánh 為vi 心tâm 。 悟ngộ 則tắc 轉chuyển 心tâm 成thành 性tánh 。 正chánh 如như 水thủy 之chi 成thành 氷băng 。 而nhi 氷băng 還hoàn 成thành 水thủy 也dã 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 心tâm 若nhược 本bổn 如như 。 無vô 生sanh 於ư 行hành 。 諸chư 行hành 無vô 生sanh 。 生sanh 行hành 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 無vô 行hành 。 即tức 無vô 生sanh 行hành 也dã 。

此thử 自tự 審thẩm 於ư 解giải 。 言ngôn 此thử 心tâm 若nhược 本bổn 自tự 如như 。 於ư 心tâm 。 無vô 所sở 生sanh 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 於ư 諸chư 行hành 。 亦diệc 無vô 所sở 生sanh 於ư 其kỳ 心tâm 。 如như 是thị 。 則tắc 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 與dữ 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 二nhị 俱câu 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 則tắc 無vô 所sở 行hành 。 是thị 即tức 無vô 生sanh 行hành 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 以dĩ 無vô 生sanh 。 而nhi 證chứng 無vô 生sanh 行hành 耶da (# 北bắc 藏tạng 作tác 也dã )# 。

此thử 揀giản 問vấn 所sở 證chứng 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 不phủ 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 無vô 生sanh 行hành 。 性tánh 相tướng 空không 寂tịch 。 無vô 見kiến 無vô 聞văn 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 無vô 言ngôn 無vô 說thuyết 。 無vô 知tri 無vô 相tướng 。 無vô 取thủ 無vô 捨xả 。 云vân 何hà 取thủ 證chứng 。 若nhược 取thủ 證chứng 者giả 。 即tức 為vi 諍tranh 論luận 。 無vô 諍tranh 無vô 論luận 。 乃nãi 無vô 生sanh 行hành 。

此thử 發phát 明minh 正chánh 解giải 。 初sơ 拂phất 去khứ 所sở 詰cật 之chi 意ý 。 而nhi 後hậu 乃nãi 發phát 明minh 。 言ngôn 如như 無vô 生sanh 行hành 者giả 。 性tánh 相tướng 二nhị 俱câu 空không 寂tịch 。 即tức 今kim 無vô 見kiến 無vô 聞văn 。 體thể 自tự 空không 故cố 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 性tánh 本bổn 具cụ 故cố 。 無vô 言ngôn 無vô 說thuyết 。 文văn 字tự 性tánh 空không 故cố 。 內nội 無vô 知tri 覺giác 。 外ngoại 無vô 幻huyễn 相tương/tướng 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 取thủ 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 捨xả 。 云vân 何hà 而nhi 有hữu 取thủ 證chứng 。 若nhược 有hữu 取thủ 證chứng 者giả 。 即tức 為vi 諍tranh 論luận 。 以dĩ 言ngôn 相tương 爭tranh 曰viết 諍tranh 。 執chấp 理lý 辨biện 駁bác 曰viết 論luận 。 須tu 是thị 無vô 諍tranh 無vô 論luận 。 乃nãi 為vi 無vô 生sanh 行hành 。 此thử 無vô 生sanh 行hành 。 即tức 是thị 淨tịnh 名danh 問vấn 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。

時thời 法pháp 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 首thủ 唱xướng 云vân 。 生sanh 滅diệt 為vi 二nhị 。 法pháp 本bổn 不bất 生sanh 。 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。 得đắc 此thử 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 各các 各các 說thuyết 已dĩ 。 最tối 後hậu 文Văn 殊Thù 大Đại 士Sĩ 曰viết 。 如như 我ngã 意ý 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 言ngôn 無vô 說thuyết 。 無vô 示thị 無vô 識thức 。 離ly 諸chư 問vấn 答đáp 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 復phục 以dĩ 問vấn 於ư 淨tịnh 名danh 。 淨tịnh 名danh 默mặc 然nhiên 無vô 言ngôn 。 文Văn 殊Thù 嘆thán 曰viết 。 善thiện 哉tai 。 是thị 真chân 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 是thị 時thời 眾chúng 中trung 。 五ngũ 千thiên 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 說thuyết 是thị 已dĩ 。 皆giai 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 肇triệu 法Pháp 師sư 曰viết 。 有hữu 言ngôn 於ư 無vô 言ngôn 。 未vị 若nhược 無vô 言ngôn 於ư 無vô 言ngôn 。 所sở 以dĩ 示thị 默mặc 然nhiên 也dã 。 今kim 以dĩ 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 而nhi 證chứng 心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 之chi 解giải 。 若nhược 合hợp 符phù 節tiết 。 然nhiên 初sơ 祖tổ 西tây 來lai 。 以dĩ 不bất 立lập 文văn 字tự 。 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 直trực 接tiếp 世Thế 尊Tôn 拈niêm 華hoa 正chánh 傳truyền 心tâm 印ấn 一nhất 宗tông 。 至chí 今kim 四tứ 十thập 有hữu 三tam 傳truyền 。 皆giai 用dụng 勦# 絕tuyệt 著trước 子tử 。 要yếu 人nhân 將tương 金kim 剛cang 王vương 寶bảo 劍kiếm 。 向hướng 自tự 己kỷ 意ý 根căn 下hạ 一nhất 揮huy 。 直trực 教giáo 一nhất 斬trảm 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 而nhi 顯hiển 無vô 言ngôn 之chi 旨chỉ 。 用dụng 覿# 面diện 一nhất 機cơ 。 真chân 是thị 得đắc 忍Nhẫn 法Pháp 門môn 。 但đãn 世Thế 尊Tôn 當đương 日nhật 曲khúc 。 為vì 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 。 敷phu 演diễn 教giáo 義nghĩa 。 不bất 肯khẳng 截tiệt 斷đoạn 葛cát 藤đằng 。 致trí 使sử 心tâm 王vương 牽khiên 枝chi 引dẫn 蔓mạn 。 設thiết 遇ngộ 而nhi 今kim 濟tế 下hạ 兒nhi 孫tôn 。 纔tài 見kiến 伊y 恁nhẫm 麼ma 說thuyết 。 便tiện 喝hát 住trụ 云vân 。 此thử 猶do 涉thiệp 唇thần 吻vẫn 在tại 。 屏bính 卻khước 咽yết 喉hầu 唇thần 吻vẫn 。 快khoái 道đạo 一nhất 句cú 來lai 。 且thả 看khán 心tâm 王vương 作tác 何hà 抵để 對đối 。

佛Phật 言ngôn 。

汝nhữ 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 也dã 。

此thử 印ấn 成thành 其kỳ 解giải 。 雖tuy 然nhiên 。 者giả 一nhất 句cú 。 也dã 是thị 惡ác 毒độc 語ngữ 。 直trực 使sử 心tâm 王vương 退thoái 身thân 三tam 步bộ 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 我ngã 無vô 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 提Đề 性tánh 中trung 。 無vô 得đắc 無vô 失thất 。 無vô 覺giác 無vô 知tri 。 無vô 分phân 別biệt 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 中trung 。 即tức 清thanh 淨tịnh 性tánh 。 性tánh 無vô 間gian 襍tập 。 無vô 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 知tri 非phi 不bất 知tri 。 諸chư 可khả 法pháp 行hành 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 行hành 。 不bất 見kiến 處xứ 所sở 。 決quyết 定định 性tánh 故cố 。 本bổn 無vô 有hữu 得đắc 不bất 得đắc 。 云vân 何hà 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

此thử 自tự 斷đoạn 真chân 見kiến 。 梵Phạn 語ngữ 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 云vân 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 在tại 菩Bồ 薩Tát 。 始thỉ 能năng 發phát 此thử 覺giác 心tâm 。 在tại 諸chư 佛Phật 。 始thỉ 能năng 得đắc 此thử 覺giác 果quả 。 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 於ư 是thị 中trung 無vô 實thật 無vô 虗hư 。 今kim 心tâm 王vương 所sở 言ngôn 。 亦diệc 即tức 此thử 義nghĩa 。 故cố 曰viết 菩Bồ 提Đề 性tánh 中trung 。 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。 無vô 有hữu 得đắc 失thất 。 本bổn 無vô 迷mê 。 故cố 亦diệc 無vô 覺giác 。 心tâm 不bất 自tự 知tri 故cố 無vô 知tri 。 又hựu 分phân 別biệt 是thị 識thức 。 不bất 分phân 別biệt 是thị 智trí 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 相tướng 。 然nhiên 無vô 分phân 別biệt 中trung 。 即tức 清thanh 淨tịnh 性tánh 。 以dĩ 故cố 真chân 常thường 獨độc 露lộ 而nhi 無vô 間gian 襍tập 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 而nhi 無vô 言ngôn 說thuyết 。 絕tuyệt 於ư 朕trẫm 兆triệu 而nhi 非phi 有hữu 。 任nhậm 運vận 自tự 在tại 而nhi 非phi 無vô 。 體thể 性tánh 湛trạm 寂tịch 而nhi 非phi 知tri 。 靈linh 明minh 常thường 照chiếu 又hựu 非phi 不bất 知tri 。 至chí 於ư 一nhất 切thiết 。 可khả 修tu 之chi 法pháp 。 可khả 行hành 之chi 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 俱câu 不bất 見kiến 有hữu 處xứ 所sở 。 得đắc 決quyết 定định 性tánh 。 本bổn 無vô 有hữu 得đắc 與dữ 不bất 得đắc 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 得đắc 於ư 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 耶da 。 雖tuy 然nhiên 。 心tâm 王vương 被bị 世Thế 尊Tôn 驀# 頭đầu 一nhất 印ấn 。 便tiện 覺giác 頂đảnh 門môn 重trọng/trùng 。 看khán 來lai 也dã 是thị 膽đảm 小tiểu 。 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 普phổ 見kiến 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 成thành 正chánh 覺giác 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 知tri 自tự 心tâm 。 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 。 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。 若nhược 恁nhẫm 麼ma 會hội 去khứ 。 也dã 只chỉ 是thị 尋tầm 常thường 事sự 耳nhĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 一nhất 切thiết 心tâm 行hành 。 不bất 過quá 無vô 相tướng 。 體thể 寂tịch 無vô 生sanh 。 所sở 有hữu 諸chư 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 眼nhãn 眼nhãn 觸xúc 悉tất 皆giai 空không 寂tịch 。 識thức 亦diệc 空không 寂tịch 。 無vô 有hữu 動động 不bất 動động 相tương/tướng 。 內nội 無vô 三tam 受thọ 。 三tam 受thọ 寂tịch 滅diệt 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 及cập 以dĩ 末mạt 那na 。 阿a 梨lê 耶da 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 皆giai 亦diệc 不bất 生sanh 寂tịch 滅diệt 心tâm 。 及cập 無vô 生sanh 心tâm 。

此thử 重trọng/trùng 印ấn 釋thích 成thành 。 夫phu 佛Phật 與dữ 心tâm 王vương 。 皆giai 曲khúc 為vì 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 。 互hỗ 為vi 唱xướng 酧# 。 故cố 云vân 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 葢# 此thử 非phi 為vi 印ấn 成thành 心tâm 王vương 可khả 知tri 矣hĩ 。 下hạ 發phát 明minh 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 心tâm 量lượng 境cảnh 界giới 。 言ngôn 一nhất 切thiết 心tâm 中trung 之chi 行hành 。 亦diệc 不bất 過quá 於ư 無vô 相tướng 。 其kỳ 體thể 本bổn 自tự 。 空không 寂tịch 無vô 生sanh 。 所sở 有hữu 諸chư 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 眼nhãn 根căn 。 及cập 眼nhãn 觸xúc 之chi 色sắc 塵trần 。 與dữ 眼nhãn 根căn 之chi 識thức 。 皆giai 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 動động 與dữ 不bất 動động 之chi 相tướng 。 於ư 內nội 。 本bổn 無vô 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 夫phu 苦khổ 受thọ 中trung 。 具cụ 壞hoại 苦khổ 行hạnh 苦khổ 苦khổ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 。 唯duy 壞hoại 苦khổ 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 中trung 。 唯duy 行hành 苦khổ 。 如như 眼nhãn 識thức 中trung 苦khổ 受thọ 。 具cụ 三tam 苦khổ 者giả 。 眼nhãn 視thị 苦khổ 色sắc 是thị 壞hoại 苦khổ 。 苦khổ 色sắc 觸xúc 眼nhãn 是thị 行hành 苦khổ 。 眼nhãn 與dữ 色sắc 交giao 互hỗ 。 為vi 苦khổ 苦khổ 。 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 。 見kiến 好hảo/hiếu 色sắc 不bất 常thường 。 緣duyên 謝tạ 即tức 壞hoại 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 中trung 。 一nhất 切thiết 色sắc 皆giai 有hữu 無vô 常thường 所sở 侵xâm 。 若nhược 眼nhãn 之chi 根căn 塵trần 色sắc 三tam 。 悉tất 皆giai 空không 寂tịch 。 而nhi 此thử 三tam 受thọ 。 皆giai 歸quy 寂tịch 滅diệt 。 至chí 於ư 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 亦diệc 然nhiên 。 各các 有hữu 三tam 受thọ 。 具cụ 三tam 種chủng 苦khổ 。 如như 耳nhĩ 聞văn 苦khổ 聲thanh 。 苦khổ 聲thanh 觸xúc 耳nhĩ 。 耳nhĩ 與dữ 聲thanh 交giao 互hỗ 。 是thị 苦khổ 受thọ 中trung 三tam 種chủng 苦khổ 。 耳nhĩ 聽thính 好hảo/hiếu 聲thanh 不bất 常thường 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 壞hoại 苦khổ 。 終chung 有hữu 無vô 常thường 所sở 侵xâm 。 是thị 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 中trung 行hành 苦khổ 。 餘dư 如như 鼻tị 聞văn 惡ác 臭xú 。 舌thiệt 嘗thường 苦khổ 味vị 。 身thân 遇ngộ 惡ác 觸xúc 。 心tâm 意ý 緣duyên 慮lự 苦khổ 境cảnh 。 意ý 識thức 分phân 別biệt 苦khổ 法pháp 。 又hựu 惡ác 臭xú 觸xúc 鼻tị 。 苦khổ 味vị 觸xúc 舌thiệt 。 惡ác 觸xúc 觸xúc 身thân 。 惡ác 境cảnh 逼bức 心tâm 。 惡ác 法pháp 亂loạn 意ý 。 以dĩ 至chí 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 與dữ 臭xú 味vị 觸xúc 。 及cập 境cảnh 法pháp 交giao 互hỗ 等đẳng 。 皆giai 是thị 苦khổ 受thọ 中trung 三tam 苦khổ 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 不bất 常thường 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 中trung 壞hoại 苦khổ 。 一nhất 切thiết 終chung 有hữu 無vô 常thường 所sở 侵xâm 。 是thị 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 受thọ 。 中trung 行hành 苦khổ 也dã 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 例lệ 推thôi 。 悉tất 皆giai 空không 寂tịch 。 然nhiên 心tâm 意ý 意ý 識thức 一nhất 句cú 。 成thành 唯duy 識thức 論luận 云vân 。 約ước 緣duyên 慮lự 積tích 集tập 。 八bát 識thức 皆giai 名danh 心tâm 。 若nhược 集tập 諸chư 種chủng 子tử 。 第đệ 八bát 獨độc 名danh 心tâm 。 又hựu 約ước 等đẳng 無vô 間gian 思tư 慮lự 。 八bát 識thức 皆giai 名danh 意ý 。 若nhược 恆hằng 審thẩm 思tư 慮lự 。 第đệ 七thất 獨độc 名danh 意ý 。 約ước 了liễu 達đạt 分phân 別biệt 。 八bát 識thức 皆giai 名danh 識thức 。 若nhược 了liễu 別biệt 六lục 塵trần 粗thô 境cảnh 。 前tiền 六lục 可khả 名danh 識thức 。 謂vị 其kỳ 皆giai 從tùng 所sở 依y 之chi 根căn 而nhi 發phát 。 為vi 屬thuộc 為vi 助trợ 。 一nhất 如như 六lục 根căn 之chi 識thức 。 故cố 曰viết 識thức 。 末mạt 那na 。 此thử 云vân 染nhiễm 污ô 。 第đệ 七thất 識thức 之chi 名danh 。 謂vị 其kỳ 與dữ 我ngã 見kiến 癡si 慢mạn 愛ái 四tứ 惑hoặc 相tương 應ứng 。 能năng 染nhiễm 污ô 真chân 性tánh 。 故cố 得đắc 此thử 名danh 。 阿a 梨lê 耶da 。 此thử 云vân 藏tạng 。 謂vị 能năng 含hàm 藏tạng 諸chư 種chủng 子tử 。 以dĩ 變biến 起khởi 諸chư 現hiện 行hành 故cố 。 又hựu 謂vị 之chi 現hiện 識thức 。 以dĩ 能năng 隨tùy 五ngũ 塵trần 。 對đối 至chí 即tức 現hiện 。 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 。 如như 鏡kính 之chi 現hiện 像tượng 故cố 。 又hựu 具cụ 能năng 所sở 執chấp 三tam 義nghĩa 。 謂vị 我ngã 愛ái 執chấp 所sở 攝nhiếp 藏tạng 也dã 。 又hựu 名danh 阿a 陀đà 那na 。 此thử 云vân 執chấp 持trì 。 謂vị 能năng 執chấp 持trì 善thiện 惡ác 業nghiệp 果quả 。 故cố 又hựu 謂vị 之chi 業nghiệp 識thức 也dã 。 復phục 名danh 毗tỳ 播bá 迦ca 。 此thử 云vân 異dị 熟thục 。 以dĩ 其kỳ 能năng 變biến 心tâm 真Chân 如Như 相tương/tướng 而nhi 為vi 異dị 。 受thọ 前tiền 七thất 識thức 善thiện 惡ác 業nghiệp 所sở 熏huân 。 而nhi 成thành 熟thục 為vi 果quả 故cố 。 前tiền 言ngôn 心tâm 意ý 意ý 識thức 一nhất 句cú 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 虗hư 妄vọng 心tâm 識thức 而nhi 言ngôn 。 後hậu 末mạt 那na 阿a 梨lê 耶da 。 以dĩ 明minh 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 大Đại 乘Thừa 。 七thất 八bát 二nhị 識thức 之chi 別biệt 。 據cứ 法pháp 相tướng 宗tông 云vân 。 第đệ 八bát 識thức 有hữu 三tam 位vị 。 名danh 異dị 而nhi 體thể 不bất 異dị 。 凡phàm 位vị 至chí 七thất 地địa 。 名danh 梨lê 耶da 識thức 。 八bát 地địa 至chí 等đẳng 覺giác 。 名danh 異dị 熟thục 識thức 。 佛Phật 位vị 。 名danh 陀đà 那na (# 亦diệc 云vân 無vô 垢cấu )# 識thức 。 前tiền 二nhị 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 。 後hậu 一nhất 。 純thuần 真chân 。 又hựu 云vân 。 唵án 摩ma 羅la 識thức (# 此thử 云vân 白bạch 淨tịnh )# 。 乃nãi 佛Phật 位vị 純thuần 真chân 之chi 識thức 。 若nhược 無vô 此thử 識thức 。 則tắc 過quá 未vị 因nhân 緣duyên 。 悉tất 應ưng 忘vong 失thất (# 見kiến 後hậu 本bổn 覺giác 利lợi 品phẩm 中trung )# 。 然nhiên 經kinh 言ngôn 一nhất 心tâm 。 論luận 云vân 唯duy 識thức 。 心tâm 意ý 識thức 三tam 。 名danh 字tự 雖tuy 異dị 。 皆giai 以dĩ 寂tịch 滅diệt 為vi 體thể 。 而nhi 亦diệc 不bất 生sanh 寂tịch 滅diệt 心tâm 。 及cập 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 此thử 真chân 為vi 無vô 生sanh 行hành 也dã 。 後hậu 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 無vô 生sanh 識thức 。 乃nãi 收thu 此thử 中trung 之chi 義nghĩa 。

若nhược 生sanh 寂tịch 滅diệt 心tâm 。 若nhược 生sanh 無vô 生sanh 心tâm 。 是thị 有hữu 生sanh 行hành 。 非phi 無vô 生sanh 行hành 。 內nội 生sanh 三tam 受thọ 。 三tam 行hành 。 三tam 戒giới 。 若nhược 寂tịch 滅diệt 生sanh 。 心tâm 則tắc 不bất 生sanh 。 心tâm 常thường 寂tịch 滅diệt 。 無vô 功công 無vô 用dụng 。 不bất 證chứng 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 無vô 證chứng 。 可khả 處xứ 無vô 住trụ 。 總tổng 持trì 無vô 相tướng 。 即tức 無vô 三tam 受thọ 。 三tam 受thọ 等đẳng 三tam 。 悉tất 皆giai 寂tịch 滅diệt 。 清thanh 淨tịnh 無vô 住trụ 。 不bất 入nhập 三tam 昧muội 。 不bất 住trụ 坐tọa 禪thiền 。 無vô 生sanh 無vô 行hành 。

此thử 揀giản 明minh 無vô 生sanh 行hành 相tương/tướng 。 乃nãi 承thừa 上thượng 所sở 言ngôn 。 若nhược 生sanh 寂tịch 滅diệt 與dữ 。 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 是thị 即tức 有hữu 生sanh 行hành 。 非phi 謂vị 之chi 無vô 生sanh 行hành 。 於ư 內nội 則tắc 生sanh 三tam 種chủng 受thọ 。 由do 三tam 受thọ 。 便tiện 隨tùy 情tình 識thức 而nhi 行hành 。 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 三tam 毒độc 。 成thành 三tam 惡ác 業nghiệp 。 然nhiên 貪tham 因nhân 緣duyên 盜đạo 。 瞋sân 因nhân 緣duyên 殺sát 。 癡si 因nhân 緣duyên 婬dâm 。 此thử 三tam 因nhân 若nhược 斷đoạn 。 即tức 三tam 緣duyên 不bất 生sanh 。 故cố 以dĩ 三tam 戒giới 作tác 對đối 治trị 方phương 便tiện 。 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 明minh 止chỉ 作tác 持trì 犯phạm 。 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 修tu 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 三tam 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 即tức 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 雖tuy 然nhiên 。 若nhược 寂tịch 滅diệt 之chi 心tâm 生sanh 。 則tắc 妄vọng 心tâm 決quyết 定định 不bất 生sanh 。 而nhi 心tâm 體thể 常thường 自tự 寂tịch 滅diệt 。 如như 是thị 。 則tắc 功công 用dụng 俱câu 泯mẫn 。 故cố 曰viết 無vô 功công 無vô 用dụng 。 既ký 無vô 功công 無vô 用dụng 。 則tắc 自tự 不bất 取thủ 證chứng 於ư 寂tịch 滅diệt 之chi 相tướng 。 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 無vô 證chứng 。 可khả 處xứ 而nhi 無vô 所sở 住trụ 。 此thử 是thị 總tổng 持trì 無vô 相tướng 。 大đại 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 。 若nhược 得đắc 如như 是thị 。 即tức 無vô 三tam 受thọ 。 而nhi 三tam 受thọ 。 三tam 行hành 。 三tam 戒giới 。 亦diệc 皆giai 寂tịch 滅diệt 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 皆giai 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 皆giai 依y 無vô 住trụ 而nhi 住trụ 。 入nhập 不bất 三tam 昧muội 。 亦diệc 不bất 住trụ 坐tọa 禪thiền 。 是thị 為vi 無vô 生sanh 無vô 行hành 。

○# 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 七thất 遠Viễn 行Hành 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 成thành 就tựu 圓viên 滿mãn 方phương 便tiện 慧tuệ 。 而nhi 住trụ 於ư 此thử 地địa 。 無vô 有hữu 一nhất 念niệm 休hưu 息tức 廢phế 捨xả 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 乃nãi 至chí 睡thụy 夢mộng 。 未vị 嘗thường 暫tạm 與dữ 葢# 障chướng 相tương 應ứng 。 念niệm 念niệm 中trung 。 常thường 能năng 具cụ 足túc 。 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 無vô 相tướng 行hành 。 成thành 就tựu 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 無vô 相tướng 行hành 。 故cố 行hành 於ư 實thật 際tế 而nhi 不bất 作tác 證chứng 。 雖tuy 示thị 現hiện 生sanh 死tử 。 而nhi 恆hằng 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 雖tuy 萬vạn 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 而nhi 心tâm 如như 獨độc 處xứ 。 雖tuy 以dĩ 願nguyện 力lực 。 三tam 界giới 受thọ 生sanh 。 而nhi 不bất 為vi 世thế 諦đế 所sở 染nhiễm 。 雖tuy 常thường 寂tịch 滅diệt 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 而nhi 還hoàn 熾sí 然nhiên 作tác 用dụng 。 雖tuy 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 而nhi 常thường 行hành 一nhất 切thiết 。 出xuất 世thế 之chi 法Pháp 。 獲hoạch 如như 實thật 三tam 昧muội 。 離ly 一nhất 切thiết 心tâm 意ý 識thức 分phân 別biệt 想tưởng 。 無vô 所sở 取thủ 著trước 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 是thị 名danh 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 能năng 於ư 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世thế 界giới 。 為vi 大đại 明minh 師sư 。 即tức 此thử 。 便tiện 入nhập 第đệ 八Bát 地Địa 。 捨xả 前tiền 七thất 地địa 一nhất 切thiết 功công 用dụng 行hành 。 住trụ 無vô 功công 用dụng 。 為vi 深thâm 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 於ư 諠huyên 諍tranh 。 所sở 作tác 皆giai 息tức 。 住trụ 於ư 報báo 行hành 。 得đắc 真chân 寂tịch 滅diệt 心tâm 。 至chí 此thử 。 又hựu 發phát 起khởi 無vô 功công 用dụng 大đại 覺giác 慧tuệ 。 獲hoạch 無vô 量lượng 差sai 別biệt 智trí 。 得đắc 入nhập 法pháp 流lưu 門môn 中trung 。 入nhập 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 境cảnh 界giới 。 今kim 此thử 中trung 。 即tức 華hoa 嚴nghiêm 七thất 地địa 入nhập 八bát 地địa 。 所sở 修tu 所sở 證chứng 行hành 相tương/tướng 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 禪thiền 能năng 攝nhiếp 動động 。 定định 諸chư 幻huyễn 亂loạn 。 云vân 何hà 不bất 禪thiền 。

此thử 揀giản 問vấn 。 禪thiền 寂tịch 之chi 義nghĩa 。 葢# 禪thiền 能năng 攝nhiếp 心tâm 之chi 所sở 動động 。 而nhi 能năng 定định 諸chư 虗hư 幻huyễn 亂loạn 想tưởng 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 不bất 住trụ 於ư 坐tọa 禪thiền 耶da 。

○# 夫phu 禪thiền 為vi 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 第đệ 五Ngũ 地Địa 中trung 行hành 相tương/tướng 。 凡phàm 初sơ 習tập 禪thiền 定định 。 正chánh 身thân 端đoan 坐tọa 。 或hoặc 半bán 跏già 趺phu 。 或hoặc 全toàn 跏già 趺phu 。 先tiên 挺đĩnh 動động 其kỳ 身thân 。 并tinh 諸chư 骨cốt 節tiết 。 作tác 七thất 八bát 反phản 。 如như 自tự 按án 摩ma 法pháp 。 既ký 而nhi 令linh 脊tích 相tương 對đối 。 身thân 心tâm 適thích 然nhiên 。 乃nãi 開khai 口khẩu 吐thổ 胸hung 中trung 濁trược 氣khí 。 想tưởng 身thân 分phần/phân 中trung 。 百bách 脈mạch 不bất 通thông 處xứ 。 皆giai 得đắc 舒thư 暢sướng 。 後hậu 方phương 閉bế 口khẩu 。 納nạp 鼻tị 中trung 清thanh 氣khí 。 如như 是thị 至chí 三tam 。 若nhược 習tập 久cửu 。 身thân 息tức 調điều 和hòa 。 但đãn 一nhất 亦diệc 得đắc 。 次thứ 當đương 唇thần 齒xỉ 相tương/tướng 合hợp 。 舌thiệt 拄trụ 上thượng 齶ngạc 。 後hậu 方phương 閉bế 目mục 。 祇kỳ 令linh 斷đoạn 光quang 而nhi 已dĩ 。 若nhược 欲dục 出xuất 定định 時thời 。 先tiên 開khai 口khẩu 放phóng 氣khí 。 想tưởng 息tức 從tùng 百bách 脈mạch 隨tùy 意ý 而nhi 散tán 。 然nhiên 後hậu 微vi 動động 其kỳ 身thân 。 及cập 肩kiên 胛# 頭đầu 項hạng 。 以dĩ 至chí 於ư 足túc 。 復phục 以dĩ 手thủ 徧biến 摩ma 。 悉tất 令linh 柔nhu 軟nhuyễn 。 又hựu 擦sát 手thủ 令linh 煖noãn 摩ma 抄sao 兩lưỡng 眼nhãn 。 方phương 使sử 其kỳ 開khai 。 乃nãi 可khả 隨tùy 意ý 。 葢# 入nhập 定định 。 從tùng 粗thô 入nhập 細tế 。 出xuất 定định 從tùng 細tế 出xuất 粗thô 。 若nhược 在tại 定định 既ký 久cửu 。 出xuất 時thời 陡# 促xúc 。 則tắc 細tế 法pháp 未vị 散tán 。 恐khủng 於ư 身thân 中trung 。 作tác 風phong 痛thống 諸chư 患hoạn 。 至chí 若nhược 調điều 息tức 之chi 法pháp 。 有hữu 聲thanh 喘suyễn 氣khí 息tức 四tứ 相tương/tướng 。 守thủ 聲thanh 則tắc 散tán 。 守thủ 喘suyễn 則tắc 結kết 。 守thủ 氣khí 則tắc 勞lao 。 守thủ 息tức 則tắc 定định 也dã 。 若nhược 夫phu 論luận 禪thiền 定định 之chi 法pháp 。 余dư 嘗thường 得đắc 諸chư 藏tạng 典điển 中trung 。 如như 經Kinh 云vân 。 初sơ 學học 不Bất 思Tư 議Nghị 三Tam 昧Muội 。 當đương 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 若nhược 久cửu 習tập 成thành 就tựu 。 更cánh 無vô 心tâm 想tưởng 。 恆hằng 與dữ 定định 俱câu 。 此thử 修tu 定định 之chi 初sơ 門môn 也dã 。 又hựu 云vân 。 若nhược 入nhập 徧biến 處xứ 定định 。 或hoặc 行hành 或hoặc 住trụ 。 或hoặc 坐tọa 或hoặc 臥ngọa 。 隨tùy 所sở 入nhập 定định 。 境cảnh 界giới 現hiện 前tiền 。 如như 是thị 。 則tắc 繁phồn 興hưng 大đại 用dụng 。 無vô 有hữu 不bất 定định 時thời 矣hĩ 。 此thử 修tu 定định 得đắc 力lực 處xứ 也dã 。 又hựu 經kinh 中trung 言ngôn 次thứ 第đệ 入nhập 定định 之chi 法Pháp 云vân 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 正chánh 念niệm 現hiện 前tiền 。 便tiện 入nhập 初sơ 禪thiền 。 從tùng 初sơ 禪thiền 起khởi 。 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 。 從tùng 二nhị 禪thiền 起khởi 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền 。 從tùng 三tam 禪thiền 起khởi 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 又hựu 云vân 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 念niệm 得đắc 喜hỷ 安an 。 遊du 心tâm 初sơ 禪thiền 。 無vô 覺giác 無vô 觀quán 。 定định 生sanh 喜hỷ 樂lạc 。 遊du 心tâm 二nhị 禪thiền 。 護hộ 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 無vô 有hữu 眾chúng 想tưởng 。 遊du 心tâm 三tam 禪thiền 。 憂ưu 喜hỷ 既ký 盡tận 。 無vô 復phục 苦khổ 樂lạc 。 意ý 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 遊du 心tâm 四tứ 禪thiền 。 又hựu 云vân 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 中trung 。 諸chư 漏lậu 不bất 動động 。 名danh 為vi 初Sơ 禪Thiền 。 粗thô 漏lậu 已dĩ 伏phục 。 名danh 為vi 二Nhị 禪Thiền 。 安an 隱ẩn 心tâm 中trung 。 歡hoan 喜hỷ 畢tất 具cụ 。 名danh 為vi 三Tam 禪Thiền 。 諸chư 苦khổ 樂lạc 境cảnh 。 所sở 不bất 能năng 動động 。 名danh 為vi 四Tứ 禪Thiền 。 此thử 四tứ 是thị 色sắc 界giới 。 以dĩ 禪thiền 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 食thực 。 然nhiên 初sơ 禪thiền 過quá 患hoạn 。 內nội 有hữu 覺giác 觀quán 。 故cố 外ngoại 有hữu 火hỏa 灾# 。 二nhị 禪thiền 過quá 患hoạn 。 內nội 有hữu 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 外ngoại 有hữu 水thủy 灾# 。 三tam 禪thiền 過quá 患hoạn 。 內nội 有hữu 喘suyễn 息tức 。 故cố 外ngoại 有hữu 風phong 灾# 。 至chí 四tứ 。 禪thiền 內nội 外ngoại 過quá 患hoạn 。 一nhất 切thiết 俱câu 無vô 。 諸chư 灾# 所sở 不bất 能năng 及cập 。 得đắc 四tứ 禪thiền 已dĩ 。 於ư 自tự 身thân 相tướng 。 與dữ 虗hư 空không 相tướng 等đẳng 。 心tâm 緣duyên 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 而nhi 為vi 行hành 相tương/tướng 。 即tức 證chứng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 法pháp 。 從tùng 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 起khởi 。 觀quán 空không 無vô 邊biên 。 識thức 亦diệc 無vô 邊biên 。 觀quán 空không 則tắc 外ngoại 。 觀quán 識thức 則tắc 內nội 。 一nhất 心tâm 緣duyên 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 而nhi 為vi 行hành 相tương/tướng 。 即tức 證chứng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 定Định 法pháp 。 從tùng 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 起khởi 。 空không 色sắc 既ký 亡vong 。 識thức 心tâm 都đô 滅diệt 。 澄trừng 定định 寂tịch 然nhiên 。 無vô 去khứ 無vô 住trụ 。 故cố 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 而nhi 為vi 行hành 相tương/tướng 。 即tức 證chứng 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 定Định 法pháp 。 亦diệc 名danh 不bất 用dụng 處xứ 。 從tùng 不Bất 用Dụng 處Xứ 起khởi 。 如như 存tồn 不bất 存tồn 。 若nhược 盡tận 非phi 盡tận 。 故cố 以dĩ 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 而nhi 為vi 行hành 相tương/tướng 。 即tức 證chứng 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 定định 法pháp 。 亦diệc 名danh 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 處xứ 。 此thử 四tứ 。 是thị 無vô 色sắc 界giới 。 以dĩ 寂tịch 為vi 食thực 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 至chí 此thử 身thân 心tâm 滅diệt 盡tận 。 定định 性tánh 現hiện 前tiền 。 無vô 復phục 行hành 相tương/tướng 。 滅diệt 諸chư 想tưởng 受thọ 。 名danh 滅diệt 盡tận 定định 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 又hựu 名danh 此thử 定định 為vi 想tưởng 知tri 滅diệt 定định 。 故cố 曰viết 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 處xứ 想tưởng 滅diệt 。 入nhập 想tưởng 知tri 滅diệt 定định 。 得đắc 此thử 想tưởng 已dĩ 。 作tác 是thị 念niệm 。 有hữu 念niệm 為vi 惡ác 。 無vô 念niệm 為vi 善thiện 。 若nhược 不bất 為vi 念niệm 行hành 。 不bất 起khởi 思tư 惟duy 。 微vi 玅# 想tưởng 滅diệt 。 粗thô 想tưởng 不bất 生sanh 。 即tức 入nhập 想tưởng 知tri 滅diệt 定định 。 此thử 名danh 背bối/bội 捨xả 法pháp 。 亦diệc 名danh 次thứ 第đệ 滅diệt 想tưởng 法pháp 。 通thông 前tiền 四tứ 禪thiền 。 名danh 為vi 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 又hựu 云vân 。 若nhược 入nhập 初sơ 禪thiền 。 則tắc 聲thanh 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 。 則tắc 覺giác 觀quán 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 第đệ 三tam 禪thiền 。 則tắc 喜hỷ 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 第đệ 四tứ 禪thiền 。 則tắc 出xuất 入nhập 息tức 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 空không 處xứ 。 則tắc 色sắc 想tưởng 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 識thức 處xứ 。 則tắc 空không 想tưởng 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 則tắc 識thức 想tưởng 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 則tắc 無vô 所sở 有hữu 想tưởng 刺thứ 滅diệt 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 則tắc 想tưởng 受thọ 刺thứ 滅diệt 。 此thử 諸chư 想tưởng 中trung 。 以dĩ 不bất 用dụng 處xứ 想tưởng 為vi 無vô 上thượng 。 諸chư 言ngôn 有hữu 想tưởng 。 諸chư 言ngôn 無vô 想tưởng 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 能năng 次thứ 第đệ 得đắc 想tưởng 知tri 滅diệt 定định 。 是thị 為vi 第đệ 一nhất 無vô 上thượng 想tưởng 。 又hựu 云vân 。 從tùng 初sơ 禪thiền 起khởi 。 次thứ 第đệ 入nhập 於ư 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 次thứ 第đệ 還hoàn 入nhập 。 至chí 於ư 初sơ 禪thiền 。 是thị 名danh 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三tam 昧muội 。 喻dụ 如như 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 之chi 時thời 。 既ký 能năng 進tiến 前tiền 奮phấn 迅tấn 而nhi 去khứ 。 亦diệc 能năng 卻khước 行hành 奮phấn 迅tấn 而nhi 還hoàn 。 此thử 餘dư 獸thú 之chi 所sở 不bất 及cập 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 此thử 三tam 昧muội 亦diệc 爾nhĩ 。 因nhân 名danh 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三tam 昧muội 。 既ký 因nhân 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三Tam 昧Muội 。 逆nghịch 順thuận 出xuất 入nhập 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 有hữu 超siêu 越việt 三tam 昧muội 。 能năng 超siêu 越việt 諸chư 法pháp 次thứ 第đệ 。 有hữu 順thuận 入nhập 超siêu 。 逆nghịch 入nhập 超siêu 。 順thuận 逆nghịch 入nhập 超siêu 。 逆nghịch 順thuận 入nhập 超siêu 。 超siêu 出xuất 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 名danh 超siêu 越việt 三tam 昧muội 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 能năng 具cụ 足túc 超siêu 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 具cụ 足túc 超siêu 。 但đãn 能năng 從tùng 初sơ 禪thiền 超siêu 入nhập 三tam 禪thiền 。 尚thượng 不bất 能năng 超siêu 二nhị 。 何hà 況huống 能năng 超siêu 三tam 耶da 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 禪thiền 。 便tiện 能năng 超siêu 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 故cố 名danh 頂đảnh 禪thiền 。 亦diệc 名danh 佛Phật 智trí 三tam 昧muội 。 所sở 謂vị 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 善thiện 入nhập 出xuất 住trụ 也dã 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 於ư 滅diệt 度độ 時thời 。 從tùng 初sơ 禪thiền 次thứ 第đệ 入nhập 於ư 。 滅diệt 盡tận 三tam 昧muội 。 從tùng 滅Diệt 盡Tận 三Tam 昧Muội 起khởi 。 入nhập 燄diệm 光quang 三tam 昧muội 。 從tùng 燄diệm 光quang 三tam 昧muội 起khởi 。 入nhập 水Thủy 氣Khí 三Tam 昧Muội 。 復phục 從tùng 水Thủy 氣Khí 三Tam 昧Muội 起khởi 。 還hoàn 入nhập 燄diệm 光quang 三tam 昧muội 。 從tùng 燄diệm 光quang 三tam 昧muội 起khởi 。 還hoàn 入nhập 滅diệt 盡tận 三tam 昧muội 。 次thứ 第đệ 還hoàn 入nhập 。 以dĩ 至chí 初sơ 禪thiền 。 復phục 從tùng 初sơ 禪thiền 至chí 。 滅diệt 盡tận 三tam 昧muội 。 而nhi 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 入nhập 滅diệt 定định 。 而nhi 不bất 樂nhạo 著trước 寂tịch 滅diệt 。 俱câu 時thời 發phát 起khởi 四tứ 心tâm 。 由do 慈từ 辦biện 悲bi 。 緣duyên 悲bi 得đắc 喜hỷ 。 緣duyên 喜hỷ 有hữu 捨xả 。 由do 空không 得đắc 無vô 願nguyện 。 由do 無vô 願nguyện 得đắc 無vô 相tướng 。 是thị 為vi 解giải 脫thoát 門môn 。 亦diệc 名danh 三tam 三tam 昧muội 也dã 。 然nhiên 比Bỉ 丘Khâu 心tâm 無vô 異dị 緣duyên 。 意ý 在tại 禪thiền 息tức 。 其kỳ 始thỉ 以dĩ 一nhất 心tâm 專chuyên 思tư 寂tịch 想tưởng 為vi 旨chỉ 訣quyết 。 而nhi 能năng 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 善thiện 入nhập 出xuất 住trụ 。 為vi 要yếu 終chung 也dã 。 故cố 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 云vân 。 昔tích 初sơ 發phát 意ý 。 求cầu 入nhập 不bất 可khả 思tư 議nghị 定định 。 我ngã 於ư 今kim 日nhật 。 無vô 復phục 此thử 意ý 。 當đương 入nhập 不bất 可khả 思tư 議nghị 定định 。 若nhược 我ngã 入nhập 不bất 可khả 思tư 議nghị 定định 者giả 。 則tắc 成thành 可khả 思tư 議nghị 矣hĩ 。 此thử 誠thành 可khả 與dữ 學học 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 之chi 。 而nhi 未vị 可khả 與dữ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 說thuyết 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 禪thiền 即tức 是thị 動động 。 不bất 動động 不bất 禪thiền 。 是thị 無vô 生sanh 禪thiền 。 禪thiền 性tánh 無vô 生sanh 。 離ly 生sanh 禪thiền 相tướng 。 禪thiền 性tánh 無vô 住trụ 。 離ly 住trụ 禪thiền 動động 。 若nhược 知tri 禪thiền 性tánh 。 無vô 有hữu 動động 靜tĩnh 。 即tức 得đắc 無vô 生sanh 。

此thử 示thị 無vô 生sanh 禪thiền 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 言ngôn 禪thiền 即tức 是thị 動động 者giả 。 即tức 前tiền 所sở 謂vị 。 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 譬thí 如như 虗hư 空không 。 無vô 有hữu 動động 住trụ 。 無vô 有hữu 起khởi 相tương/tướng 。 無vô 有hữu 作tác 相tương/tướng 。 又hựu 如như 具cụ 離ly 空không 寂tịch 。 心tâm 處xứ 無vô 住trụ 。 是thị 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 以dĩ 離ly 於ư 動động 靜tĩnh 。 故cố 曰viết 不bất 動động 不bất 禪thiền 。 是thị 無vô 生sanh 禪thiền 。 然nhiên 禪thiền 性tánh 本bổn 無vô 生sanh 。 當đương 離ly 於ư 生sanh 。 是thị 禪thiền 之chi 行hành 相tương/tướng 。 禪thiền 性tánh 本bổn 無vô 住trụ 。 自tự 當đương 離ly 其kỳ 住trụ 於ư 禪thiền 動động 之chi 相tướng 也dã 。 若nhược 知tri 此thử 禪thiền 性tánh 無vô 有hữu 動động 靜tĩnh 之chi 相tướng 。 即tức 得đắc 於ư 無vô 生sanh 矣hĩ 。

○# 台thai 教giáo 依y 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 。 修tu 三tam 止Chỉ 觀Quán 。 分phần/phân 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 四tứ 教giáo 。 謂vị 圓viên 教giáo 三tam 諦đế 圓viên 融dung 。 此thử 心tâm 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 一nhất 心tâm 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 。 三tam 千thiên 性tánh 相tướng 。 百bách 界giới 千thiên 如như 。 安an 心tâm 止Chỉ 觀Quán 。 以dĩ 三tam 觀quán 破phá 三tam 惑hoặc 。 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 。 無vô 惑hoặc 不bất 破phá 。 此thử 亦diệc 與dữ 圓viên 覺giác 中trung 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 最tối 後hậu 三tam 觀quán 齊tề 修tu 義nghĩa 同đồng 。 圓viên 覺giác 又hựu 云vân 。 修tu 於ư 禪thiền 那na 。 先tiên 取thủ 數sổ 門môn 。 為vi 初sơ 首thủ 方phương 便tiện 。 疏sớ/sơ 云vân 。 次thứ 第đệ 有hữu 六lục 妙diệu 門môn 。 一nhất 數số 。 二nhị 隨tùy 。 三tam 止chỉ 。 四tứ 觀quán 。 五ngũ 還hoàn 。 六lục 淨tịnh 。 一nhất 數sổ 息tức 。 攝nhiếp 心tâm 在tại 數số 。 不bất 令linh 馳trì 散tán 。 二nhị 隨tùy 息tức 。 心tâm 隨tùy 於ư 息tức 。 捨xả 於ư 數số 故cố 。 三tam 止chỉ 。 凝ngưng 心tâm 寂tịch 慮lự 。 捨xả 隨tùy 修tu 止chỉ 。 四tứ 觀quán 。 不bất 著trước 於ư 止chỉ 。 起khởi 觀quán 分phân 別biệt 。 五ngũ 還hoàn 。 捨xả 觀quán 修tu 還hoàn 。 轉chuyển 心tâm 返phản 照chiếu 。 六lục 淨tịnh 。 捨xả 還hoàn 修tu 淨tịnh 。 淨tịnh 心tâm 成thành 就tựu 。 心tâm 無vô 所sở 依y 。 不bất 起khởi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 能năng 發phát 真chân 性tánh 之chi 明minh 。 前tiền 三tam 是thị 定định 。 後hậu 三tam 是thị 慧tuệ 。 台thai 教giáo 謂vị 修tu 此thử 六lục 妙diệu 門môn 。 能năng 至chí 涅Niết 槃Bàn 之chi 道Đạo 也dã 。 昔tích 有hữu 大đại 珠châu 慧tuệ 海hải 禪thiền 師sư 。 因nhân 止Chỉ 觀Quán 座tòa 主chủ 來lai 參tham 。 問vấn 曰viết 。 如như 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết 止chỉ 破phá 止chỉ 。 說thuyết 觀quán 破phá 觀quán 。 住trụ 止chỉ 沒một 生sanh 死tử 。 住trụ 觀quán 心tâm 神thần 亂loạn 。 且thả 為vi 當đương 將tương 心tâm 止chỉ 心tâm 。 為vi 復phục 起khởi 心tâm 觀quán 觀quán 。 若nhược 有hữu 心tâm 觀quán 。 是thị 常thường 見kiến 法pháp 。 若nhược 無vô 心tâm 觀quán 。 是thị 斷đoạn 見kiến 法pháp 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 成thành 二nhị 見kiến 法pháp 。 試thí 請thỉnh 說thuyết 看khán 。 座tòa 主chủ 不bất 能năng 對đối 。 珠châu 曰viết 。 何hà 曾tằng 修tu 得đắc 止Chỉ 觀Quán 來lai 。 圭# 峯phong 禪thiền 師sư 以dĩ 禪thiền 教giáo 互hỗ 相tương 非phi 毀hủy 。 嘗thường 著trước 禪thiền 源nguyên 詮thuyên 。 其kỳ 序tự 略lược 曰viết 。 禪thiền 。 是thị 天Thiên 竺Trúc 之chi 語ngữ 。 具cụ 云vân 禪thiền 那na 。 此thử 云vân 思tư 惟duy 修tu 。 亦diệc 云vân 靜tĩnh 慮lự 。 定định 慧tuệ 之chi 通thông 稱xưng 也dã 。 源nguyên 者giả 。 是thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 覺giác 真chân 性tánh 。 悟ngộ 之chi 名danh 慧tuệ 。 修tu 之chi 名danh 定định 。 定định 慧tuệ 通thông 明minh 為vi 禪thiền 。 又hựu 云vân 。 若nhược 頓đốn 悟ngộ 自tự 心tâm 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 元nguyên 無vô 煩phiền 惱não 。 無vô 漏lậu 智trí 性tánh 。 本bổn 自tự 具cụ 足túc 。 此thử 心tâm 即tức 佛Phật 。 畢tất 竟cánh 無vô 異dị 。 依y 此thử 而nhi 修tu 。 是thị 最Tối 上Thượng 乘Thừa 。 禪thiền 。 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 禪thiền 。 達đạt 磨ma 門môn 下hạ 。 展triển 轉chuyển 相tương 傳truyền 者giả 。 是thị 也dã 。

無vô 生sanh 般Bát 若Nhã 。 亦diệc 不bất 依y 住trụ 。 心tâm 亦diệc 不bất 動động 。 以dĩ 是thị 智trí 故cố 。 故cố 得đắc 無vô 生sanh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

此thử 別biệt 明minh 般Bát 若Nhã 義nghĩa 。 言ngôn 既ký 得đắc 此thử 無vô 生sanh 。 即tức 得đắc 於ư 般Bát 若Nhã 。 何hà 故cố 。 以dĩ 無vô 生sanh 亦diệc 不bất 依y 於ư 有hữu 住trụ 。 而nhi 心tâm 本bổn 亦diệc 不bất 動động 。 以dĩ 有hữu 是thị 智trí 故cố 。 故cố 得đắc 無vô 生sanh 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 無vô 生sanh 般Bát 若Nhã 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 無vô 住trụ 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 無vô 離ly 。 心tâm 無vô 住trú 處xứ 。 無vô 處xứ 住trụ 心tâm 。 無vô 住trụ 無vô 心tâm 。 心tâm 無vô 生sanh 住trụ 。 如như 此thử 住trụ 心tâm 。 即tức 無vô 生sanh 住trụ 。 尊tôn 者giả 。 心tâm 無vô 生sanh 行hành 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 思tư 議nghị 中trung 。 可khả 不bất 可khả 說thuyết 。

此thử 自tự 述thuật 領lãnh 解giải 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 明minh 主chủ 伴bạn 互hỗ 為vi 唱xướng 酧# 也dã 。 故cố 承thừa 上thượng 而nhi 言ngôn 。 無vô 生sanh 般Bát 若Nhã 者giả 。 今kim 我ngã 已dĩ 知tri 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 無vô 所sở 住trụ 。 亦diệc 無vô 所sở 離ly 。 然nhiên 此thử 無vô 生sanh 之chi 心tâm 。 本bổn 無vô 住trú 處xứ 。 亦diệc 無vô 處xứ 可khả 住trụ 其kỳ 心tâm 。 由do 此thử 心tâm 無vô 住trú 處xứ 。 無vô 處xứ 住trụ 心tâm 。 故cố 心tâm 得đắc 於ư 無vô 生sanh 而nhi 住trụ 。 如như 此thử 而nhi 住trụ 其kỳ 心tâm 。 即tức 是thị 無vô 生sanh 住trụ 矣hĩ 。 既ký 而nhi 又hựu 歎thán 美mỹ 其kỳ 法pháp 曰viết 。 尊tôn 者giả 。 心tâm 無vô 生sanh 行hành 。 誠thành 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 思tư 口khẩu 議nghị 於ư 其kỳ 間gian 也dã 。 然nhiên 此thử 不bất 可khả 思tư 議nghị 中trung 。 正chánh 智trí 現hiện 前tiền 。 雖tuy 可khả 說thuyết 。 而nhi 又hựu 不bất 可khả 說thuyết 。 固cố 當đương 於ư 言ngôn 外ngoại 體thể 而nhi 明minh 之chi 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 如như 是thị 。

此thử 印ấn 成thành 其kỳ 解giải 。 如như 是thị 者giả 。 唯duy 如như 為vi 是thị 。 重trọng/trùng 言ngôn 者giả 。 深thâm 美mỹ 之chi 也dã 。 此thử 又hựu 為vi 不bất 可khả 說thuyết 。 下hạ 一nhất 注chú 脚cước 矣hĩ 。

心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 如như 是thị 言ngôn 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

此thử 述thuật 聞văn 法Pháp 喜hỷ 歎thán 。 後hậu 說thuyết 偈kệ 發phát 明minh 。

滿mãn 足túc 大đại 智trí 尊Tôn 。 廣quảng 說thuyết 無vô 生sanh 法Pháp 。 聞văn 所sở 未vị 曾tằng 聞văn 。 未vị 說thuyết 而nhi 今kim 說thuyết 。

此thử 贊tán 法pháp 所sở 未vị 有hữu 。 然nhiên 佛Phật 以dĩ 智trí 方phương 便tiện 。 為vì 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 斯tư 義nghĩa 。 故cố 即tức 稱xưng 大đại 智trí 也dã 。 前tiền 無vô 相tướng 法pháp 中trung 。 亦diệc 說thuyết 無vô 生sanh 。 而nhi 未vị 能năng 若nhược 此thử 。 所sở 以dĩ 謂vị 廣quảng 說thuyết 也dã 。 然nhiên 我ngã 等đẳng 今kim 。 聞văn 所sở 未vị 曾tằng 聞văn 。 而nhi 如Như 來Lai 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 未vị 說thuyết 之chi 法pháp 。 今kim 亦diệc 說thuyết 之chi 矣hĩ 。

猶do 如như 淨tịnh 甘cam 露lộ 。

時thời 時thời 乃nãi 一nhất 出xuất 。 難nan 遇ngộ 難nan 思tư 議nghị 。 聞văn 者giả 亦diệc 復phục 難nan 。

此thử 歎thán 聞văn 遇ngộ 之chi 難nạn/nan 。

時thời 時thời 。 猶do 言ngôn 久cửu 久cửu 也dã 。 如như 是thị 妙diệu 法Pháp 今kim 已dĩ 說thuyết 。 雖tuy 云vân 後hậu 世thế 難nan 遇ngộ 此thử 法pháp 。 然nhiên 欲dục 求cầu 聞văn 而nhi 深thâm 解giải 者giả 。 亦diệc 復phục 難nạn/nan 矣hĩ 。

無vô 上thượng 良lương 福phước 田điền 。 最tối 上thượng 勝thắng 妙diệu 藥dược 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 今kim 為vi 宣tuyên 說thuyết 。

此thử 明minh 悉tất 檀đàn 法pháp 利lợi 。 葢# 田điền 能năng 長trưởng 養dưỡng 根căn 苗miêu 。 而nhi 藥dược 能năng 療liệu 身thân 心tâm 之chi 病bệnh 。 以dĩ 明minh 度độ 生sanh 說thuyết 法Pháp 意ý 也dã 。

爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung 。 聞văn 說thuyết 此thử 已dĩ 。 皆giai 得đắc 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 般Bát 若Nhã 。

此thử 結kết 眾chúng 聞văn 獲hoạch 益ích 。 無vô 生sanh 般Bát 若Nhã 。 本bổn 是thị 七thất 地địa 中trung 法pháp 。 在tại 會hội 同đồng 聞văn 而nhi 得đắc 共cộng 證chứng 。 理lý 固cố 然nhiên 也dã 。 又hựu 須tu 知tri 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 。 同đồng 修tu 無vô 相tướng 法pháp 。 次thứ 第đệ 斷đoạn 俱câu 生sanh 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 同đồng 入nhập 滅diệt 定định 。 但đãn 前tiền 六lục 地địa 。 有hữu 出xuất 有hữu 入nhập 。 定định 相tương/tướng 未vị 忘vong 。 以dĩ 其kỳ 同đồng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 厭yếm 生sanh 死tử 。 欣hân 涅Niết 槃Bàn 。 墮đọa 有hữu 為vi 行hành 。 有hữu 能năng 取thủ 所sở 取thủ 故cố 。 七thất 地địa 則tắc 遠viễn 離ly 定định 相tương/tướng 。 能năng 念niệm 念niệm 入nhập 。 念niệm 念niệm 起khởi 。 念niệm 念niệm 無vô 相tướng 。 以dĩ 捨xả 於ư 二Nhị 乘Thừa 之chi 善thiện 。 住trụ 於ư 亡vong 善thiện 之chi 地địa 。 無vô 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 。 第đệ 功công 用dụng 未vị 忘vong 。 心tâm 量lượng 猶do 在tại 。 故cố 必tất 至chí 八bát 地địa 。 捨xả 離ly 藏tạng 識thức 。 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 已dĩ 盡tận 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 相tương/tướng 滅diệt 。 方phương 得đắc 住trụ 於ư 滅diệt 定định 不bất 起khởi 。 然nhiên 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 之chi 力lực 所sở 持trì 。 終chung 不bất 為vi 定định 相tương/tướng 所sở 醉túy 。 是thị 故cố 不bất 取thủ 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 也dã 。

音âm 釋thích

療liệu

(# 音âm 料liệu 。 治trị 病bệnh 也dã )# 。

諍tranh

(# 爭tranh 去khứ 聲thanh )# 。

駁bác

(# 音âm 博bác 。 色sắc 不bất 純thuần 也dã )# 。

吻vẫn

(# 音âm 刎# 。 脣thần 邊biên 曰viết 吻vẫn )# 。

屏bính

(# 音âm 丙bính 。 除trừ 也dã 與dữ 迸bính 同đồng )# 。

朕trẫm

(# 呈trình 錦cẩm 切thiết 。 上thượng 聲thanh 。 線tuyến 縫phùng 處xứ 。 又hựu 帝đế 王vương 自tự 稱xưng 曰viết 朕trẫm )# 。

兆triệu

(# 音âm 趙triệu 。 與dữ 兆triệu 同đồng 事sự 先tiên 見kiến 也dã )# 。

驀#

(# 音âm 麥mạch 。 躍dược 身thân 上thượng 馬mã 之chi 狀trạng )# 。

供cung

(# 平bình 聲thanh 。 具cụ 也dã )# 。

首thủ

(# 去khứ 聲thanh 。 有hữu 罪tội 自tự 陳trần 曰viết 首thủ )# 。

諠huyên

(# 音âm 暄# 。 譁hoa 也dã 。 囂hiêu 也dã )# 。

挺đĩnh

(# 汀# 上thượng 聲thanh 。 聳tủng 直trực 貌mạo )# 。

齶ngạc

(# 音âm 噩# )# 。

胛#

(# 音âm 夾giáp 肩kiên 脾tì )# 。

嚙giảo

(# 音âm 舛suyễn 。 息tức 在tại 心tâm 胸hung 之chi 圓viên 則tắc 嚙giảo )# 。

奮phấn

(# 音âm 糞phẩn 。 鳥điểu 忽hốt 飛phi 起khởi 貌mạo 。 又hựu 力lực 舉cử 也dã )# 。

迅tấn

(# 音âm 信tín 。 疾tật 也dã 。 又hựu 與dữ 奮phấn 同đồng 。 奮phấn 亦diệc 音âm 信tín 。 鳥điểu 之chi 張trương 羽vũ 自tự 奮phấn 也dã )# 。

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 通Thông 宗Tông 記Ký 卷Quyển 五Ngũ