一nhất 貫quán 別biệt 傳truyền 卷quyển 四tứ

西tây 蜀thục 忠trung 州châu 聚tụ 雲vân 寺tự 沙Sa 門Môn 。 廣quảng 真chân 。 著trước 。

楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh

總tổng 說thuyết 。

般Bát 若Nhã 所sở 謂vị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 法pháp 即tức 此thử 經Kinh 所sở 謂vị 大đại 佛Phật 頂đảnh 蓋cái 大đại 佛Phật 頂đảnh 即tức 佛Phật 性tánh 也dã 。 此thử 性tánh 天thiên 得đắc 之chi 而nhi 清thanh 地địa 得đắc 之chi 而nhi 寧ninh 人nhân 得đắc 之chi 而nhi 靈linh 王vương 侯hầu 得đắc 之chi 而nhi 太thái 平bình 太thái 空không 得đắc 之chi 而nhi 冥minh 冥minh 中trung 有hữu 精tinh 塵trần 塵trần 無vô 不bất 遍biến 剎sát 剎sát 無vô 不bất 周chu 故cố 云vân 大đại 也dã 覺giác 王vương 由do 之chi 而nhi 證chứng 圓viên 覺giác 故cố 號hiệu 密mật 因nhân 修tu 證chứng 了liễu 義nghĩa 也dã 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 之chi 而nhi 運vận 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 故cố 號hiệu 六Lục 度Độ 萬vạn 行hạnh 。 也dã 在tại 聖thánh 不bất 增tăng 處xứ 凡phàm 不bất 減giảm 先tiên 天thiên 生sanh 而nhi 不bất 精tinh 後hậu 天thiên 死tử 而nhi 不bất 老lão 變biến 化hóa 不bất 為vi 用dụng 寂tịch 然nhiên 不bất 為vi 體thể 能năng 生sanh 能năng 死tử 能năng 短đoản 能năng 長trường/trưởng 能năng 方phương 能năng 圓viên 能năng 柔nhu 能năng 剛cang 改cải 頭đầu 換hoán 面diện 應ưng 物vật 尋tầm 常thường 故cố 云vân 一nhất 切thiết 事sự 究cứu 竟cánh 堅kiên 固cố 也dã 然nhiên 曰viết 頂đảnh 者giả 謂vị 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 無vô 有hữu 過quá 於ư 此thử 亦diệc 無vô 有hữu 上thượng 於ư 此thử 故cố 云vân 頂đảnh 也dã 此thử 頂đảnh 惟duy 無vô 心tâm 道Đạo 人Nhân 不bất 舉cử 步bộ 而nhi 步bộ 步bộ 踏đạp 著trước 若nhược 是thị 多đa 足túc 蜈ngô 蚣công 隨tùy 踏đạp 隨tùy 遠viễn 也dã 更cánh 有hữu 一nhất 般ban 有hữu 眼nhãn 不bất 明minh 有hữu 耳nhĩ 不bất 聰thông 者giả 臥ngọa 於ư 頂đảnh 上thượng 自tự 謂vị 身thân 處xứ 微vi 賤tiện 終chung 日nhật 喫khiết 飯phạn 不bất 知tri 飯phạn 是thị 米mễ 作tác 終chung 日nhật 著trước 衣y 不bất 知tri 衣y 是thị 綿miên 成thành 易dị 曰viết 乾can/kiền/càn 道đạo 變biến 化hóa 各các 正chánh 性tánh 命mạng 見kiến 物vật 物vật 皆giai 有hữu 此thử 頂đảnh 也dã 又hựu 曰viết 仁nhân 者giả 見kiến 之chi 謂vị 之chi 仁nhân 智trí 者giả 見kiến 之chi 。 謂vị 之chi 智trí 百bá 姓tánh 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 者giả 。 正chánh 見kiến 此thử 頂đảnh 迷mê 悟ngộ 不bất 同đồng 。 途đồ 也dã 諸chư 仁nhân 者giả 繡tú 出xuất 鴛uyên 鴦ương 著trước 眼nhãn 看khán 會hội 得đắc 金kim 針châm 在tại 誰thùy 手thủ 。

見kiến 性tánh 耳nhĩ 性tánh 之chi 見kiến 者giả 造tạo 而nhi 不bất 犯phạm 犯phạm 而nhi 不bất 墜trụy 性tánh 之chi 不bất 見kiến 者giả 雖tuy 不bất 造tạo 猶do 犯phạm 不bất 犯phạm 亦diệc 墜trụy 也dã 何hà 以dĩ 見kiến 之chi 如như 琉lưu 璃ly 王vương 因nhân 殺sát 佛Phật 種chủng 而nhi 墮đọa 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 由do 妄vọng 說thuyết 佛Phật 法Pháp 而nhi 墮đọa 寶bảo 蓮liên 香hương 因nhân 私tư 行hành 淮hoài 而nhi 入nhập 地địa 獄ngục 此thử 有hữu 造tạo 有hữu 犯phạm 理lý 之chi 所sở 當đương 墜trụy 者giả 也dã 若nhược 老lão 人nhân 之chi 易dị 孤cô 身thân 靜tĩnh 行hành 比Bỉ 丘Khâu 之chi 易dị 白bạch 蟒mãng 此thử 不bất 造tạo 而nhi 有hữu 犯phạm 不bất 犯phạm 而nhi 有hữu 墜trụy 也dã 總tổng 其kỳ 性tánh 之chi 未vị 見kiến 也dã 至chí 於ư 上thượng 古cổ 老lão 宿túc 有hữu 以dĩ 棒bổng 而nhi 欲dục 擊kích 投đầu 蓋cái 迦ca 者giả 有hữu 以dĩ 棍# 而nhi 欲dục 打đả 達đạt 磨ma 者giả 有hữu 持trì 劍kiếm 而nhi 刺thứ 如Như 來Lai 者giả 有hữu ▆# 猶do 者giả 斬trảm 蛇xà 者giả 有hữu 以dĩ 鴿cáp 飼tự 貓miêu 者giả 有hữu 食thực 羊dương 肉nhục 饅# 首thủ 者giả 有hữu 用dụng 般Bát 若Nhã 湯thang 擊kích 瓶bình 碎toái 而nhi 洒sái 結kết 為vi 冰băng 者giả 此thử 謂vị 造tạo 而nhi 不bất 犯phạm 犯phạm 而nhi 不bất 墜trụy 總tổng 已dĩ 見kiến 其kỳ 性tánh 也dã 經Kinh 云vân 貪tham 嗔sân 癡si 出xuất 即tức 是thị 佛Phật 出xuất 又hựu 云vân ▆# 怒nộ ▆# 即tức 是thị 梵Phạm 行hạnh 此thử 正chánh 是thị 具cụ 眼nhãn 衲nạp 子tử 迴hồi 得đắc 頭đầu 轉chuyển 得đắc 腦não 提đề 得đắc 起khởi 放phóng 得đắc 下hạ 處xứ 所sở 以dĩ 云vân 任nhậm 運vận 即tức 常thường 而nhi 知tri 則tắc 合hợp 本bổn 妙diệu 違vi 時thời 夫phu 候hậu 而nhi 覺giác 則tắc 合hợp 妄vọng 塵trần 能năng 如như 是thị 者giả 。 謂vị 之chi 無vô 心tâm 應ưng 物vật 也dã 果quả 能năng 無vô 心tâm 於ư 萬vạn 物vật 則tắc 貪tham 而nhi 無vô 貪tham 慢mạn 而nhi 無vô 慢mạn 許hứa 而nhi 非phi 許hứa 乃nãi 至chí 訟tụng 而nhi 非phi 訟tụng 古cổ 人nhân 所sở 謂vị 羅la 欲dục 不bất 為vi [泳-永+(瑤-王)]# 昏hôn 荒hoang 顛điên 倒đảo 不bất 為vi 醉túy 濫lạm 誤ngộ 混hỗn 疑nghi 不bất 為vi 殺sát 也dã 且thả 道đạo 之chi 在tại 眼nhãn 為vi 見kiến 在tại 耳nhĩ 為vi 聞văn 今kim 欲dục 出xuất 世thế 者giả 豈khởi 絕tuyệt 乎hồ 見kiến 聞văn 哉tai 經Kinh 云vân 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 是thị 見kiến 也dã 非phi 見kiến 也dã 乃nãi 所sở 以dĩ 見kiến 也dã 知tri 乎hồ 此thử 者giả 則tắc 以dĩ 遍biến 大đại 地địa 。 為vi 一nhất 隻chỉ 眼nhãn 盡tận 虛hư 空không 為vi 一nhất 箇cá 耳nhĩ 森sâm 羅la 萬vạn 象tượng 為vi 一nhất 身thân 寒hàn 暑thử 往vãng 來lai 為vi 一nhất 鼻tị 流lưu 水thủy 潮triều 音âm 為vi 一nhất 舌thiệt 大đại 小tiểu 邪tà 正chánh 有hữu 無vô 真chân 假giả 世thế 出xuất 遐hà 自tự 卑ty 及cập 高cao 也dã 然nhiên 七thất 處xứ 之chi 中trung 且thả 道đạo 此thử 心tâm 果quả 不bất 在tại 耶da 唯duy 見kiến 性tánh 人nhân 則tắc 曰viết 無vô 在tại 無vô 不bất 在tại 。 說thuyết 在tại 亦diệc 得đắc 說thuyết 不bất 在tại 亦diệc 得đắc 何hà 也dã ▆# 彼bỉ 異dị 見kiến 王vương 問vấn 波ba 羅la 提đề 曰viết 何hà 者giả 是thị 佛Phật 。 荅# 曰viết 見kiến 性tánh 是thị 佛Phật 王vương 曰viết 師sư 見kiến 性tánh 否phủ/bĩ 荅# 曰viết 我ngã 見kiến 佛Phật 性tánh 王vương 曰viết 性tánh 在tại 何hà 處xứ 荅# 曰viết 性tánh 在tại 作tác 用dụng 王vương 曰viết 是thị 何hà 作tác 用dụng 我ngã 今kim 不bất 見kiến 。 荅# 曰viết 今kim 見kiến 作tác 用dụng 王vương 自tự 不bất 見kiến 王vương 曰viết 於ư 我ngã 有hữu 否phủ/bĩ 荅# 曰viết 王vương 若nhược 作tác 用dụng 無vô 有hữu 不bất 是thị 王vương 若nhược 不bất 用dụng 體thể 亦diệc 難nan 見kiến 王vương 曰viết 若nhược 當đương 用dụng 時thời 幾kỷ 處xứ 出xuất 現hiện 荅# 曰viết 若nhược 出xuất 現hiện 時thời 。 當đương 有hữu 其kỳ 入nhập 王vương 曰viết 其kỳ 入nhập 出xuất 現hiện 當đương 為vì 我ngã 說thuyết 。 波ba 羅la 提đề 即tức 說thuyết 偈kệ 曰viết 。 在tại 胎thai 曰viết 身thân 處xử 世thế 名danh 人nhân 在tại 眼nhãn 曰viết 見kiến 在tại 耳nhĩ 曰viết 聞văn 在tại 鼻tị 辯biện 香hương 在tại 舌thiệt 談đàm 論luận 在tại 手thủ 執chấp 提đề 在tại 足túc 運vận 奔bôn 遍biến 現hiện 俱câu 該cai 法Pháp 界Giới 收thu 攝nhiếp 在tại 一nhất 微vi 塵trần 識thức 者giả 知tri 是thị 佛Phật 性tánh 不bất 識thức 喚hoán 作tác 精tinh 魂hồn 今kim 則tắc 世Thế 尊Tôn 於ư 此thử 。 而nhi 提đề 挈# 阿A 難Nan 者giả 正chánh 顯hiển 佛Phật 性tánh 也dã 阿A 難Nan 作tác 用dụng 而nhi 不bất 知tri 正chánh 弄lộng 精tinh 魂hồn 也dã 精tinh 魂hồn 與dữ 佛Phật 性tánh 請thỉnh 君quân 莫mạc 錯thác 過quá 。

憍kiêu 陳trần 那na 悟ngộ 客khách 塵trần 章chương 。

此thử 一nhất 章chương 乃nãi 憍kiêu 陳trần 那na 自tự 述thuật 本bổn 起khởi 因Nhân 地Địa 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 借tá 以dĩ 導đạo 醒tỉnh 阿A 難Nan 則tắc 知tri 不bất 住trụ 之chi 客khách 與dữ 搖dao 動động 之chi 塵trần 皆giai 妄vọng 而nhi 常thường 住trụ 之chi 主chủ 與dữ 寂tịch 然nhiên 之chi 空không 實thật 真chân 也dã 阿A 難Nan 於ư 此thử 雖tuy 悟ngộ 見kiến 性tánh 如như 空không 主chủ 頭đầu 手thủ 如như 塵trần 客khách 然nhiên 猶do 未vị 識thức 能năng 見kiến 之chi 所sở 以dĩ 正chánh 空không 谷cốc 禪thiền 師sư 所sở 謂vị 似tự 到đáo 者giả 也dã 不bất 可khả 謂vị 之chi 實thật 到đáo 者giả 也dã 如như 僧Tăng 問vấn 尊tôn 宿túc 云vân 如như 何hà 是thị 自tự 身thân 已dĩ 宿túc 云vân 丙bính 丁đinh 童đồng 子tử 去khứ 討thảo 火hỏa 僧Tăng 言ngôn 下hạ 有hữu 悟ngộ 後hậu 遇ngộ 一nhất 師sư 詰cật 曰viết 汝nhữ 曾tằng 參tham 得đắc 知tri 識thức 來lai 僧Tăng 云vân 曾tằng 參tham 來lai 師sư 曰viết 有hữu 何hà 解giải 悟ngộ 僧Tăng 云vân 曾tằng 問vấn 尊tôn 宿túc 如như 何hà 是thị 自tự 身thân 已dĩ 宿túc 云vân 丙bính 丁đinh 童đồng 子tử 去khứ 討thảo 火hỏa 某mỗ 於ư 此thử 有hữu 悟ngộ 師sư 云vân 汝nhữ 作tác 何hà 領lãnh 悟ngộ 僧Tăng 云vân 丙bính 丁đinh 火hỏa 也dã 而nhi 亦diệc 求cầu 火hỏa 安an 得đắc 不bất 為vi 自tự 身thân 已dĩ 也dã 師sư 喝hát 云vân 汝nhữ 猶do 未vị 悟ngộ 。 在tại 僧Tăng 急cấp 請thỉnh 開khai 示thị 師sư 云vân 汝nhữ 問vấn 來lai 僧Tăng 仍nhưng 舉cử 前tiền 問vấn 師sư 曰viết 丙bính 丁đinh 童đồng 子tử 去khứ 討thảo 火hỏa 僧Tăng 於ư 此thử 大đại 悟ngộ 方phương 今kim 阿A 難Nan 只chỉ 能năng 悟ngộ 得đắc 前tiền 面diện 一nhất 轉chuyển 語ngữ 未vị 能năng 悟ngộ 得đắc 後hậu 面diện 一nhất 轉chuyển 語ngữ 所sở 以dĩ 世Thế 尊Tôn 於ư 下hạ 八bát 還hoàn 之chi 後hậu 追truy 彼bỉ 見kiến 精tinh 不bất 還hoàn 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 彼bỉ 猶do 擬nghĩ 意ý 在tại 故cố 只chỉ 可khả 謂vị 之chi 似tự 到đáo 而nhi 不bất 可khả 謂vị 之chi 實thật 到đáo 者giả 也dã 如như 或hoặc 悟ngộ 得đắc 則tắc 主chủ 中trung 有hữu 客khách 而nhi 客khách 中trung 有hữu 主chủ 主chủ 無vô 非phi 客khách 客khách 無vô 非phi 主chủ 空không 中trung 有hữu 塵trần 而nhi 塵trần 中trung 有hữu 空không 空không 無vô 非phi 塵trần 塵trần 無vô 非phi 空không 自tự 從tùng 識thức 得đắc 金kim 針châm 後hậu 一nhất 任nhậm 風phong 吹xuy 滿mãn 袖tụ 香hương 又hựu 何hà 拘câu 於ư 主chủ 客khách 塵trần 空không 也dã 耶da 。

八bát 還hoàn 辯biện 見kiến 。

余dư 觀quán 此thử 八bát 還hoàn 之chi 說thuyết 若nhược 以dĩ 內nội 而nhi 言ngôn 之chi 則tắc 吾ngô 人nhân 所sở 作tác 善thiện 業nghiệp 。 如như 日nhật 明minh 也dã 惡ác 業nghiệp 如như 月nguyệt 黑hắc 也dã 戶hộ 牖dũ 通thông 處xứ 即tức 六lục 根căn 也dã 壅ủng 墻tường 即tức ▆# 大đại 也dã 分phân 別biệt 即tức 第đệ 六lục 意ý 識thức 也dã 頑ngoan 虛hư 即tức 無vô 念niệm 無vô 作tác 。 之chi 法pháp 也dã 𡋯# 塵trần 即tức 有hữu 為vi 有hữu 相tướng 。 之chi 法pháp 也dã 清thanh 明minh 之chi 霽tễ 即tức 八bát 識thức 心tâm 王vương 也dã 此thử 八bát 者giả 即tức 鏡kính 中trung 像tượng 也dã 所sở 以dĩ 喻dụ 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 影ảnh 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 乃nãi 性tánh 之chi 用dụng 也dã 如như 鏡kính 之chi 光quang 也dã 所sở 以dĩ 喻dụ 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 即tức 鏡kính 之chi 體thể 也dã 所sở 以dĩ 喻dụ 如như 真chân 月nguyệt 然nhiên 無vô 鏡kính 則tắc 光quang 像tượng 何hà 來lai 若nhược 無vô 真chân 月nguyệt 則tắc 誰thùy 為vi 第đệ 二nhị 月nguyệt 與dữ 水thủy 中trung 影ảnh 故cố 知tri 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 與dữ 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 八bát 種chủng 亦diệc 由do 妙diệu 性tánh 而nhi 生sanh ▆# 故cố 經Kinh 云vân 心tâm 生sanh 種chủng 種chủng 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 種chủng 種chủng 法pháp 滅diệt 。 今kim 謂vị 各các 還hoàn 本bổn ▆# 者giả 以dĩ 內nội 觀quán 之chi 還hoàn 即tức 無vô 也dã 空không 也dã 諸chư 相tướng 既ký 空không 而nhi 我ngã 能năng 見kiến 諸chư 相tướng 之chi 明minh 元nguyên 當đương 何hà 所sở 空không 要yếu 知tri 空không 亦diệc 還hoàn 也dã 然nhiên 明minh 元nguyên 既ký 為vi 性tánh 之chi 用dụng 何hà 不bất 還hoàn 乎hồ 性tánh 體thể 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 既ký 為vi 真chân 月nguyệt 所sở 映ánh 何hà 不bất 返phản 乎hồ 真chân 明minh 此thử 一nhất 段đoạn 正chánh 與dữ 大đại 學học 格cách 物vật 物vật 格cách 之chi 理lý 相tương/tướng 符phù 何hà 以dĩ 見kiến 之chi 宋tống 張trương 子tử 韶thiều 一nhất 日nhật 問vấn 於ư 妙diệu 喜hỷ 禪thiền 師sư 曰viết 師sư 知tri 格cách 物vật 之chi 道đạo 乎hồ 曰viết 我ngã 不bất 知tri 格cách 物vật 但đãn 不bất 知tri 子tử 知tri 物vật 格cách 否phủ/bĩ 子tử 韶thiều 一nhất 時thời 罔võng 措thố 遂toại 請thỉnh 曰viết ▆# 仁nhân 者giả 詳tường 說thuyết 師sư 舉cử 明minh 皇hoàng 幸hạnh 蜀thục 以dĩ 劍kiếm 擊kích 閬# 守thủ 畫họa 像tượng 時thời 閬# 守thủ ▆# 長trường/trưởng 安an 頭đầu 即tức 段đoạn 落lạc 之chi 事sự 韶thiều 於ư 此thử 得đắc 悟ngộ 乃nãi 呈trình 偈kệ 曰viết 子tử 韶thiều 格cách ▆# 妙diệu 喜hỷ 物vật 格cách 要yếu 識thức 一nhất 貫quán 兩lưỡng 箇cá 五ngũ 自tự 可khả 見kiến 畫họa 像tượng 即tức 物vật 也dã 而nhi ▆# 中trung 影ảnh 及cập 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 亦diệc 物vật 也dã 即tức 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 與dữ 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi ▆# 裡# 亦diệc 物vật 也dã 畫họa 像tượng 一nhất 壞hoại 則tắc 物vật 亦diệc 格cách 於ư 真chân 體thể 諸chư 相tướng 既ký 空không 則tắc ▆# 遂toại 歸quy 於ư 本bổn 月nguyệt 是thị 知tri 我ngã 故cố 格cách 物vật 而nhi 物vật 亦diệc 格cách 我ngã 也dã 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 到đáo 來lai 函hàm 谷cốc 愁sầu 中trung 月nguyệt 歸quy 去khứ 蟠bàn 溪khê 夢mộng ▆# 山sơn 。

文Văn 殊Thù 請thỉnh 問vấn 章chương 。

此thử 節tiết 云vân 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở ▆# ▆# 如như 虛hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 既ký 云vân 精tinh 見kiến 與dữ 色sắc 空không 。 諸chư 象tượng 并tinh 分phân 別biệt 識thức 相tương/tướng 如như 空không 中trung 之chi 華hoa 本bổn 來lai 無vô 有hữu 。 云vân 何hà 又hựu 言ngôn 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 要yếu 知tri ▆# 相tương 見kiến 緣duyên 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 非phi 離ly 妙diệu 明minh 而nhi 有hữu 而nhi 此thử 妙diệu 明minh 若nhược 無vô 見kiến 精tinh 見kiến 緣duyên 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 則tắc 不bất 能năng 顯hiển 如như 清thanh 淨tịnh 經Kinh 云vân 大Đại 道Đạo 無vô 形hình 生sanh 育dục 天thiên 地địa 大Đại 道Đạo 無vô 情tình 運vận 行hành 日nhật 月nguyệt 大Đại 道Đạo 無vô 名danh 長trưởng 養dưỡng 萬vạn 物vật 吾ngô 不bất 知tri 其kỳ 名danh 強cường/cưỡng 名danh 曰viết 道đạo 故cố 知tri 天thiên 地địa 日nhật 月nguyệt 。 萬vạn 物vật 即tức 道đạo 之chi 形hình 道đạo 之chi 情tình 道đạo 之chi 名danh 也dã 而nhi 此thử 妙diệu 明minh 即tức 斯tư 道đạo 也dã 見kiến 精tinh 見kiến 緣duyên 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 即tức 天thiên 地địa 日nhật 月nguyệt 。 萬vạn 物vật 也dã 蓋cái 斯tư 三tam 者giả 若nhược 無vô 斯tư 道đạo 則tắc 何hà 以dĩ 有hữu 而nhi 斯tư 道đạo 若nhược 無vô 三tam 者giả 則tắc 何hà 以dĩ 彰chương 可khả 謂vị 妄vọng 因nhân 真chân 有hữu 而nhi 妄vọng 即tức 真chân 色sắc 因nhân 空không 成thành 而nhi 空không 即tức 色sắc 正chánh 如như 水thủy 銀ngân 落lạc 地địa 大đại 處xứ 大đại 圓viên 小tiểu 處xứ 小tiểu 闃khuých 斂liểm 來lai 還hoàn 歸quy 一nhất 體thể 故cố 下hạ 文văn 謂vị 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 七thất 大đại 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 即tức 程# 子tử 所sở 謂vị 天thiên 下hạ 無vô 性tánh 外ngoại 之chi 物vật 也dã 。

識thức 陰ấm 。

此thử 節tiết 明minh 識thức 妄vọng 即tức 真chân 真chân 空không 妙diệu 性tánh 絕tuyệt 諸chư 塵trần 壤nhưỡng 本bổn 無vô 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 之chi 相tướng 及cập 思tư 想tưởng 煩phiền 動động 之chi 念niệm 秖kỳ 因nhân 一nhất 迷mê 即tức 如như 海hải 中trung 漚âu 發phát 便tiện 有hữu 識thức 相tương/tướng 存tồn 焉yên 故cố 如Như 來Lai 以dĩ 瓶bình 伽già 瓶bình 為ví 喻dụ 者giả 正chánh 指chỉ 識thức 陰ấm 之chi 區khu 宇vũ 也dã 然nhiên 識thức 陰ấm 一nhất 成thành 即tức 與dữ 真chân 空không 相tướng 隔cách 則tắc 似tự 瓶bình 之chi 空không 有hữu 內nội 外ngoại 矣hĩ 兩lưỡng 孔khổng 者giả 為vi 此thử 識thức 一nhất 生sanh 即tức 分phần/phân 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 之chi 跡tích 眾chúng 生sanh 之chi 法pháp 總tổng 不bất 出xuất 此thử 兩lưỡng 端đoan 有hữu 此thử 兩lưỡng 端đoan 於ư 真chân 空không 中trung 即tức 被bị 兩lưỡng ▆# 塞tắc 之chi 也dã 要yếu 知tri 彼bỉ 方phương 此thử 方phương 皆giai 真chân 空không 也dã 喻dụ 瓶bình 擎kình 空không 之chi 去khứ 來lai 而nhi 無vô 少thiểu 空không 之chi 跡tích 并tinh 開khai 孔khổng 之chi 出xuất 入nhập 而nhi 無vô 出xuất 入nhập 之chi 相tướng 正chánh 喻dụ 識thức 陰ấm 或hoặc 過quá 去khứ 生sanh 而nhi 至chí 於ư 現hiện 在tại 生sanh 。 或hoặc 現hiện 在tại 生sanh 。 至chí 於ư 未vị 來lai 生sanh 不bất 見kiến 此thử 真chân 空không 妙diệu 性tánh 之chi 有hữu 減giảm 亦diệc 不bất 見kiến 此thử 識thức 陰ấm 之chi 有hữu 出xuất 入nhập 也dã 若nhược 能năng 打đả 破phá 此thử 瓶bình 則tắc 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 之chi 相tướng 及cập 思tư 想tưởng 煩phiền 動động 之chi 念niệm 宛uyển 然nhiên 真chân 空không 一nhất 體thể 矣hĩ 即tức 瓶bình 之chi 內nội 空không 瓶bình 之chi 外ngoại 空không 渾hồn 然nhiên 不bất 相tương 隔cách 也dã 何hà 識thức 陰ấm 之chi 有hữu 故cố 法pháp 句cú 經kinh 曰viết 精tinh 神thần 居cư 形hình 內nội 猶do 雀tước 藏tạng 瓶bình 中trung 瓶bình 破phá 則tắc 雀tước 飛phi 去khứ 矣hĩ 山sơn 野dã 之chi 說thuyết 即tức 破phá 瓶bình 法pháp 也dã 。

同đồng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 瞪trừng 發phát 勞lao 相tướng 。

或hoặc 問vấn 目mục 睛tình 瞪trừng 發phát 勞lao 相tướng 。 可khả 也dã 乃nãi 云vân 同đồng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 瞪trừng 發phát 勞lao 相tướng 。 者giả 何hà 也dã 荅# 菩Bồ 提Đề 乃nãi 正chánh 覺giác 性tánh 體thể 眼nhãn 根căn 之chi 妙diệu 如như 之chi 經kinh 中trung 所sở 云vân 翳ế 與dữ 華hoa 及cập 空không 中trung 狂cuồng 相tương/tướng 并tinh 第đệ 二nhị 月nguyệt 者giả 俱câu 障chướng 睛tình 之chi 物vật 也dã 皆giai 因nhân 瞪trừng 勞lao 而nhi 得đắc 如như 菩Bồ 提Đề 妙diệu 性tánh 體thể 即tức 太thái 虛hư 只chỉ 因nhân 迷mê 境cảnh 識thức 動động 便tiện 起khởi 舞vũ 明minh 內nội 則tắc 根căn 身thân 成thành 十thập 八bát 界giới 外ngoại 則tắc 器khí 界giới 成thành 九cửu 種chủng 相tương/tướng 此thử 與dữ 眼nhãn 中trung 之chi 翳ế 亦diệc 然nhiên 故cố 云vân 同đồng 是thị 菩Bồ 提Đề 。 瞪trừng 發phát 勞lao 相tướng 。 又hựu 問vấn 何hà 不bất 直trực 就tựu 眼nhãn 根căn 塵trần 上thượng 推thôi 破phá 見kiến 性tánh 而nhi 必tất 每mỗi 根căn 引dẫn 前tiền 勞lao 目mục 之chi 事sự 者giả 何hà 也dã 荅# 謂vị 六lục 入nhập 皆giai 如như 空không 華hoa 。 故cố 根căn 塵trần 遍biến 迷mê 悟ngộ 必tất 從tùng 要yếu 只chỉ 得đắc 指chỉ 凡phàm 夫phu 易dị 解giải 之chi 妄vọng 事sự 開khai 阿A 難Nan 未vị 了liễu 之chi 執chấp 情tình 也dã 故cố 此thử 六lục 根căn 總tổng 謂vị 之chi 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。

富phú 樓lâu 那na 章chương 。

此thử 一nhất 節tiết 雖tuy 是thị 開khai 富phú 樓lâu 那na 之chi 大đại 機cơ 實thật 乃nãi 顯hiển 如Như 來Lai 藏tạng 之chi 大đại 用dụng 重trọng/trùng 在tại 汝nhữ 以dĩ 色sắc 空không 。 相tương 傾khuynh 相tương 奪đoạt 。 於ư 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 為vi 色sắc 空không 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 我ngã 以dĩ 妙diệu 明minh 。 不bất 滅diệt 不bất 生sanh 。 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 之chi 句cú 蓋cái 以dĩ 色sắc 空không 相tướng 傾khuynh 相tương/tướng 奪đoạt 者giả 是thị ▆# 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 起khởi 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 欲dục 以dĩ 此thử 心tâm 合hợp 如Như 來Lai 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 之chi 心tâm 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 何hà 為vi 生sanh 滅diệt 如như 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 者giả 人nhân 以dĩ 為vi 實thật 有hữu 是thị 相tương/tướng 若nhược 以dĩ 眾chúng 類loại 所sở 觀quán 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 論luận 之chi 地địa 性tánh 是thị 實thật 則tắc 不bất 可khả ▆# 易dị 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 能năng 變biến 大đại 地địa 為vi 金kim 地địa 種chủng 頓đốn 失thất 則tắc 豈khởi 真chân 實thật 又hựu 如như 墻tường 如như 山sơn 呼hô 聲thanh 能năng 度độ 則tắc 豈khởi 真chân 實thật 水thủy 性tánh 是thị 實thật 亦diệc 不bất 可khả 更cánh 易dị 然nhiên 則tắc 天thiên 人nhân 見kiến 之chi 為vi 琉lưu 璃ly 餓ngạ 鬼quỷ 見kiến 之chi 為vi 火hỏa 魚ngư 則tắc 謂vị 之chi 室thất 廬lư 亦diệc 豈khởi 真chân 實thật 火hỏa 性tánh 是thị 實thật 亦diệc 不bất 可khả 更cánh 易dị 樹thụ 提đề 伽già 生sanh 於ư 火hỏa 中trung 是thị 火hỏa 為vi 母mẫu 慈từ 又hựu 西tây 國quốc 有hữu 布bố 以dĩ 火hỏa 浣hoán 之chi 鮮tiên 明minh 謂vị 之chi 火hỏa 浣hoán 布bố 亦diệc 豈khởi 真chân 實thật 風phong 性tánh 是thị 實thật 然nhiên 則tắc 列liệt 子tử 御ngự 之chi 旬tuần 有hữu 五ngũ 日nhật 而nhi 後hậu 反phản 又hựu 舟chu 得đắc 其kỳ 便tiện 而nhi 駕giá 之chi 亦diệc 豈khởi 真chân 實thật 彼bỉ 之chi 諸chư 物vật 悟ngộ 者giả 觀quán 之chi 雖tuy 屬thuộc 虛hư 妄vọng 而nhi 知tri 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 者giả 存tồn 迷mê 者giả 見kiến 之chi 以dĩ 為vi 實thật 有hữu 而nhi 惑hoặc 為vi 實thật 相tướng 故cố 欲dục 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 之chi 性tánh 而nhi 不bất 可khả 得đắc 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 初sơ 非phi 之chi 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 藏tạng 可khả 以dĩ 為vi 非phi 相tướng 之chi 相tướng 也dã 次thứ 即tức 之chi 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 藏tạng 可khả 以dĩ 為vi 即tức 相tương/tướng 之chi 相tướng 也dã 終chung 則tắc 離ly 不bất 離ly 之chi 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 藏tạng 可khả 以dĩ 為vi 是thị 非phi 莫mạc 定định 有hữu 無vô 莫mạc 測trắc 體thể 用dụng 齊tề 彰chương 之chi 相tướng 也dã 或hoặc 問vấn 曰viết 何hà 謂vị 是thị 余dư 曰viết 天thiên 女nữ 神thần 通thông 。 變biến 舍xá 利lợi 何hà 謂vị 非phi 窮cùng 子tử 見kiến 父phụ 。 不bất 知tri 歸quy 何hà 謂vị 離ly 不bất 離ly 有hữu 時thời 憨# 有hữu 時thời 癡si 非phi 我ngã 徒đồ 中trung 怎chẩm 得đắc 知tri 。

演Diễn 若Nhã 達Đạt 多Đa 。 迷mê 頭đầu 認nhận 影ảnh 。

眾chúng 生sanh 背bội 覺giác 合hợp 塵trần 。 而nhi 不bất 返phản 如như 達đạt 多đa 背bối/bội 頭đầu 著trước 影ảnh 而nhi 狂cuồng 走tẩu 然nhiên 此thử 合hợp 塵trần 著trước 影ảnh 處xứ 只chỉ 一nhất 迷mê 耳nhĩ 豈khởi 有hữu 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 耶da 所sở 以dĩ 諸chư 佛Phật 合hợp 塵trần 返phản 影ảnh 只chỉ 一nhất 悟ngộ 耳nhĩ 亦diệc 豈khởi 有hữu 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 哉tai 故cố 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 也dã 在tại 二Nhị 乘Thừa 人nhân 又hựu 不bất 然nhiên 彼bỉ 則tắc 捨xả 妄vọng 塵trần 而nhi 執chấp 無vô 相tướng 以dĩ 為vi 正chánh 卻khước 妄vọng 心tâm 而nhi 守thủ 照chiếu 心tâm 以dĩ 為vi 真chân 於ư 中trung 恬điềm 然nhiên 自tự 在tại 便tiện 謂vị 涅Niết 槃Bàn 殊thù 不bất 知tri 真chân 常thường 流lưu 注chú 而nhi 妄vọng 為vi 恬điềm 靜tĩnh 此thử 亦diệc 與dữ 達đạt 多đa 之chi 迷mê 頭đầu 認nhận 影ảnh 。 無vô 異dị 也dã 在tại 二Nhị 乘Thừa 則tắc 曰viết 藏tạng 鏡kính 狂cuồng 走tẩu 之chi 人nhân 也dã 在tại 眾chúng 生sanh 則tắc 曰viết 執chấp 鏡kính 狂cuồng 走tẩu 之chi 人nhân 也dã 在tại 如Như 來Lai 則tắc 打đả 破phá 鏡kính 了liễu 故cố 有hữu 頭đầu 面diện 無vô 影ảnh 有hữu 照chiếu 而nhi 無vô 相tướng 塵trần 亦diệc 不bất 去khứ 而nhi 法pháp 亦diệc 不bất 著trước 也dã 問vấn 何hà 為vi 鏡kính 荅# 前tiền 不bất 云vân 乎hồ 覺giác 明minh 為vi 咎cữu 。 是thị 也dã 問vấn 如như 何hà 打đả 破phá 荅# 拔bạt 倒đảo 須Tu 彌Di 山Sơn 踏đạp 穿xuyên 香hương 水thủy 海hải 突đột 出xuất 混hỗn 沌# 來lai 幾kỷ 箇cá 知tri 好hảo/hiếu 歹# 莊trang 子tử 云vân 中trung 有hữu 一nhất 人nhân 。 非phi 陰ấm 非phi 陽dương 處xứ 乎hồ 天thiên 地địa 之chi 間gian 。 此thử 乃nãi 打đả 破phá 鏡kính 子tử 之chi 人nhân 也dã 。

浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 等đẳng 句cú 。

諸chư 家gia 以dĩ 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 解giải 為vi 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 或hoặc 者giả 又hựu 以dĩ 為vi 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 予# 獨độc 不bất 然nhiên 據cứ 阿A 難Nan 荅# 世Thế 尊Tôn 云vân 我ngã 今kim 觀quan 此thử 。 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 祗chi 在tại 我ngã 面diện 之chi 句cú 則tắc 一nhất 面diện 字tự 已dĩ 局cục 定định 矣hĩ 如như 是thị 準chuẩn 正chánh 受thọ 禪thiền 師sư 所sở 解giải 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 也dã 有hữu 問vấn 者giả 曰viết 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 以dĩ 之chi 解giải 阿A 難Nan 所sở ▆# 則tắc 可khả 以dĩ 之chi 解giải 世Thế 尊Tôn 云vân 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 流lưu 逸dật 奔bôn 觸xúc 。 流lưu 逸dật 奔bôn 法pháp 。 者giả 恐khủng 說thuyết 不bất 過quá 去khứ 也dã 荅# 正chánh 在tại 世Thế 尊Tôn 所sở 。 說thuyết 者giả 極cực 當đương 以dĩ 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 解giải 也dã 所sở 云vân 浮phù 根căn 四tứ 塵trần 。 而nhi 獨độc 不bất 云vân 六lục 者giả 何hà 也dã 蓋cái 四tứ 大đại 中trung 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 為vi 浮phù 根căn 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 乃nãi (# 浮phù 塵trần )# 也dã 而nhi 身thân 意ý 兩lưỡng 根căn 為vi 根căn 塵trần 之chi 本bổn 當đương 以dĩ 沉trầm 字tự 對đối 看khán 在tại 身thân 則tắc 統thống 此thử 浮phù 根căn 在tại 意ý 則tắc 無vô 此thử 浮phù 塵trần 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 緣duyên 影ảnh 妄vọng 想tưởng 皆giai 由do 此thử 浮phù 根căn 之chi 所sở 招chiêu 引dẫn 。 若nhược 無vô 浮phù 根căn 招chiêu 引dẫn 則tắc 意ý 根căn 以dĩ 何hà 分phân 別biệt 思tư 量lượng 身thân 根căn 以dĩ 何hà 分phân 別biệt 觸xúc 受thọ 正chánh 以dĩ 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 為vi 枝chi 葉diệp 故cố 曰viết 浮phù 而nhi 以dĩ 身thân 意ý 觸xúc 法pháp 為vi 本bổn 蒂# 故cố 曰viết 沉trầm 也dã 四tứ 大đại 一nhất 有hữu 此thử 四tứ 者giả 為vi 先tiên 則tắc 門môn 門môn 奔bôn 外ngoại 而nhi 交giao 物vật 耳nhĩ 深thâm 造tạo 者giả 請thỉnh 熟thục 參tham 之chi 勿vật 叱sất 予# 之chi 饒nhiêu 舌thiệt 。

觀quán 音âm 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。

或hoặc 問vấn 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 圓viên 通thông 隨tùy 類loại 應ưng 現hiện 如như 現hiện 獨Độc 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。 等đẳng 身thân 則tắc 可khả 也dã 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 勝thắng 解giải 現hiện 圓viên 。 即tức 現hiện 佛Phật 身thân 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 然nhiên 則tắc 佛Phật 身thân 者giả 而nhi 反phản 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 能năng 現hiện 乎hồ 若nhược 是thị 則tắc 觀quán 音âm 為vi 何hà 等đẳng 人nhân 也dã 荅# 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 者giả 有hữu 理lý 有hữu 跡tích 以dĩ 跡tích 言ngôn 之chi 則tắc 觀quán 音âm 由do 耳nhĩ 根căn 聞văn 熏huân 聞văn 脩tu 此thử 根căn 極cực 圓viên 而nhi 內nội 外ngoại 十thập 方phương 世thế 界giới 。 無vô 所sở 不bất 通thông 。 故cố 始thỉ 修tu 者giả 圓viên 通thông 之chi 因nhân 而nhi 所sở 證chứng 必tất 圓viên 通thông 之chi 果quả 安an 能năng 不bất 應ưng 現hiện 於ư 三tam 十thập 二nhị 身thân 也dã 以dĩ 理lý 言ngôn 之chi 則tắc 洪hồng 荒hoang 未vị 判phán 太thái 音âm 希hy 聲thanh 繼kế 而nhi 大đại 冶dã 將tương 陶đào 則tắc 有hữu 威uy 音âm 有hữu 雷lôi 音âm 有hữu 梵Phạm 音âm 有hữu 世thế 音âm 也dã 大đại 何hà 以dĩ 謂vị 之chi 觀quán 世thế 音âm 也dã 蓋cái 萬vạn 物vật 皆giai 負phụ 陰ấm 抱bão 陽dương 而nhi 成thành 形hình 沖# 氣khí 以dĩ 為vi 和hòa 此thử 氣khí 入nhập 於ư 形hình 質chất 散tán 於ư 四tứ 肢chi 言ngôn 則tắc 為vi 聲thanh 聽thính 則tắc 成thành 響hưởng 視thị 則tắc 為vi 光quang 動động 則tắc 成thành 觸xúc 無vô 不bất 賴lại 此thử 沖# 和hòa 之chi 氣khí 也dã 欲dục 反phản 之chi 者giả 作tác 何hà 下hạ 手thủ 脩tu 持trì 唯duy 聲thanh 與dữ 視thị 可khả 為vi 漸tiệm 入nhập 之chi 法pháp 故cố 收thu 視thị 返phản 聽thính 者giả 正chánh 內nội 觀quán 其kỳ 音âm 聲thanh 。 也dã 觀quán 與dữ 聲thanh 爾nhĩ 者giả 成thành 片phiến 而nhi 圓viên 裹khỏa 太thái 無vô 融dung 合hợp 十thập 極cực 則tắc 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 者giả 何hà 人nhân 無vô 之chi 語ngữ 佛Phật 法Pháp 則tắc 現hiện 佛Phật 身thân 語ngữ 獨Độc 覺Giác 法pháp 則tắc 現hiện 獨Độc 覺Giác 身thân 。 乃nãi 至chí 語ngữ 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。 等đẳng 法pháp 即tức 是thị 現hiện 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 。 等đẳng 身thân 也dã 此thử 乃nãi 不bất 自tự 觀quán 音âm 以dĩ 觀quán 觀quán 者giả 。 之chi 觀quán 音âm 而nhi 使sử 之chi 然nhiên 也dã 。 噫# 南nam 華hoa 云vân 咸hàm 其kỳ 自tự 取thủ 怒nộ 者giả 其kỳ 誰thùy 耶da 此thử 非phi 世thế 音âm 乎hồ 還hoàn 丹đan 一nhất 粒lạp 分phân 明minh 在tại 流lưu 落lạc 人nhân 間gian 是thị 幾kỷ 年niên 。

十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 。

此thử 十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 一nhất 節tiết 重trọng/trùng 在tại 由do 我ngã 不bất 自tự 觀quán 音âm 。 以dĩ 觀quán 觀quán 者giả 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 觀quán 其kỳ 音âm 聲thanh 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 之chi 處xứ 夫phu 聲thanh 音âm 無vô 相tướng 者giả 也dã 而nhi 曰viết 觀quán 者giả 何hà 義nghĩa 且thả 云vân 不bất 自tự 觀quán 音âm 而nhi 又hựu 以dĩ 觀quán 觀quán 是thị 必tất 有hữu 所sở 以dĩ 焉yên 予# 嘗thường 讀đọc 周chu 易dị 諸chư 子tử 等đẳng 書thư 多đa 見kiến 有hữu 論luận 性tánh 學học 之chi 理lý 與dữ 吾ngô 教giáo 漸tiệm 說thuyết 者giả 無vô 別biệt 蓋cái 天thiên 地địa 未vị 形hình 世thế 界giới 未vị 立lập 先tiên 有hữu 無vô 極cực 之chi 真chân 而nhi 宰tể 於ư 恍hoảng 惚hốt 杳# 冥minh 之chi 間gian 即tức 空không 中trung 之chi 妙diệu 有hữu 也dã 及cập 乎hồ 天thiên 地địa 既ký 分phần/phân 世thế 界giới 已dĩ 成thành 則tắc 萬vạn 物vật 各các 得đắc 此thử 真chân 而nhi 為vi 性tánh 為vi 命mạng 命mạng 猶do 令linh 也dã 非phi 血huyết 氣khí 之chi 質chất 識thức 息tức 煖noãn 三tam 之chi 所sở 謂vị 命mạng 也dã 謂vị 天thiên 之chi 所sở 以dĩ 命mạng 於ư 我ngã 者giả 吾ngô 則tắc 謂vị 之chi 性tánh 也dã 然nhiên 則tắc 此thử 性tánh 作tác 何hà 形hình 狀trạng 。 而nhi 窺khuy 之chi 橫hoạnh/hoành 渠cừ 先tiên 生sanh 有hữu 云vân 由do 太thái 虛hư 而nhi 有hữu 天thiên 之chi 名danh 由do 氣khí 化hóa 而nhi 有hữu 道Đạo 之chi 名danh 。 合hợp 虛hư 與dữ 氣khí 故cố 有hữu 性tánh 之chi 名danh 合hợp 性tánh 與dữ 知tri 覺giác 故cố 有hữu 心tâm 之chi 名danh 此thử 氣khí 負phụ 於ư 人nhân 身thân 藏tạng 於ư 虛hư 穴huyệt 升thăng 降giáng/hàng 錯thác 綜tống 充sung 塞tắc 周chu 遍biến 有hữu 此thử 氣khí 有hữu 此thử 理lý 所sở 以dĩ 謂vị 之chi 理lý 者giả 即tức 靈linh 靈linh 寂tịch 寂tịch 的đích 東đông 西tây 也dã 楞lăng 伽già 所sở 謂vị 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 即tức 橫hoạnh/hoành 渠cừ 所sở 謂vị 知tri 覺giác 也dã 故cố 氣khí 以dĩ 行hành 乎hồ 理lý 理lý 以dĩ 載tái 乎hồ 氣khí 互hỗ 相tương 動động 交giao 則tắc 在tại 眼nhãn 能năng 見kiến 在tại 耳nhĩ 能năng 聞văn 在tại 鼻tị 辯biện 香hương 在tại 舌thiệt 談đàm 論luận 在tại 手thủ 執chấp 捉tróc 在tại 足túc 運vận 奔bôn 唯duy 在tại 虛hư 穴huyệt 腔# 子tử 中trung 發phát 則tắc 為vi 機cơ 擬nghĩ 則tắc 為vi 意ý 起khởi 則tắc 為vi 念niệm 動động 則tắc 為vi 情tình 正chánh 則tắc 為vi 志chí 邪tà 則tắc 為vi 欲dục 知tri 則tắc 為vi 分phân 別biệt 識thức 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 而nhi 不bất 能năng 打đả 破phá 此thử 一nhất 著trước 此thử 即tức 含hàm 藏tạng 識thức 之chi 體thể 也dã 今kim 之chi 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 不bất 自tự 觀quán 音âm 者giả 謂vị 不bất 以dĩ 外ngoại 觀quán 之chi 目mục 視thị 其kỳ 竅khiếu 中trung 已dĩ 發phát 之chi 音âm 而nhi 以dĩ 返phản 視thị 內nội 觀quán 天thiên 則tắc 之chi 目mục 視thị 其kỳ 竅khiếu 中trung 未vị 發phát 之chi 源nguyên 所sở 謂vị 氣khí 母mẫu 也dã 太thái 音âm 也dã 無vô 極cực 之chi 真chân 也dã 空không 中trung 之chi 妙diệu 有hữu 也dã 天thiên 命mạng 也dã 性tánh 也dã 所sở 以dĩ 令linh 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 自tự 觀quán 其kỳ 所sở 以dĩ 之chi 音âm 聲thanh 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 諸chư 種chủng 煩phiền 惱não 也dã 工công 夫phu 至chí 此thử 則tắc 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 俱câu 化hóa 根căn 塵trần 識thức 相tương/tướng 盡tận 泯mẫn 六lục 根căn 圓viên 澄trừng 而nhi 互hỗ 用dụng 三Tam 身Thân 任nhậm 運vận 而nhi 無vô 礙ngại 又hựu 何hà 愛ái 欲dục 兵binh 戈qua 藥dược 叉xoa 枷già 鎖tỏa 之chi 能năng 侵xâm 耶da 後hậu 之chi 知tri 見kiến 旋toàn 復phục 。 觀quán 聽thính 旋toàn 復phục 。 斷đoạn 滅diệt 妄vọng 想tưởng 。 熏huân 聞văn 成thành 聞văn 。 聞văn 熏huân 精tinh 明minh 。 音âm 性tánh 圓viên 銷tiêu 。 滅diệt 音âm 圓viên 聞văn 。 熏huân 聞văn 離ly 塵trần 。 純thuần 音âm 無vô 塵trần 。 銷tiêu 塵trần 旋toàn 明minh 。 融dung 形hình 復phục 聞văn 。 六lục 根căn 圓viên 通thông 。 單đơn 持trì 名danh 號hiệu 之chi 十thập 三tam 無vô 畏úy 者giả 莫mạc 不bất 在tại 此thử 最tối 初sơ (# 一nhất 著trước 而nhi 變biến 化hóa 也dã 善thiện 念niệm 觀quán 音âm 者giả 切thiết 勿vật 錯thác 過quá )# 。

八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 首thủ 臂tý 寶bảo 日nhật 。

或hoặc 曰viết 觀quán 音âm 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 圓viên 通thông 之chi 修tu 證chứng 者giả 能năng 應ưng 三tam 十thập 二nhị 化hóa 亦diệc 能năng 施thí 十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 此thử 則tắc 有hữu 理lý 有hữu 跡tích 然nhiên 茲tư 之chi 四tứ 不bất 思tư 議nghị 。 中trung 又hựu 能năng 現hiện 此thử 多đa 首thủ 多đa 臂tý 多đa 目mục 此thử 亦diệc 有hữu 理lý 有hữu 跡tích 乎hồ 荅# 此thử 真chân 不bất 可khả 以dĩ 心tâm 思tư 言ngôn 議nghị 也dã 蓋cái 由do 修tu 持trì 有hữu 不bất 思tư 議nghị 理lý 而nhi 後hậu 有hữu 不bất 思tư 議nghị 跡tích 也dã 非phi 善thiện 觀quán 音âm 者giả 孰thục 能năng 入nhập 之chi 夫phu 此thử 首thủ 臂tý 目mục 三tam 者giả 俱câu 以dĩ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 為vi 數số 即tức 觀quán 音âm 之chi 身thân 一nhất 世thế 界giới 也dã 一nhất 天thiên 地địa 也dã 何hà 也dã 地địa 至chí 天thiên 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 里lý 人nhân 身thân 賢hiền 脈mạch 至chí 心tâm 脈mạch 八bát 寸thốn 四tứ 分phần/phân 道đạo 家gia 所sở 謂vị 心tâm 天thiên 腎thận 地địa 也dã 散tán 於ư 周chu 身thân 則tắc 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 毫hào 毛mao 也dã 在tại 心tâm 意ý 識thức 中trung 。 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 (# 塵trần 勞lao )# 也dã 在tại 法Pháp 門môn 則tắc 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 度Độ 無Vô 極Cực 也dã 。 獨độc 人nhân 身thân 八bát 寸thốn 四tứ 分phần/phân 中trung 有hữu 一nhất 無vô 位vị 真Chân 人Nhân 非phi 陰ấm 非phi 陽dương 徹triệt 上thượng 徹triệt 下hạ 處xứ 乎hồ 天thiên 地địa 之chi 間gian 。 放phóng 乎hồ 廣quảng 莫mạc 之chi 野dã 逍tiêu 遙diêu 乎hồ 無vô 何hà 有hữu 之chi 鄉hương 與dữ 太thái 虛hư 同đồng 體thể 真chân 空không 絕tuyệt 待đãi 所sở 以dĩ 觀quán 音âm 得đắc 此thử 而nhi 能năng 變biến 此thử 多đa 首thủ 多đa 臂tý 多đa 目mục 者giả 也dã 此thử 其kỳ 跡tích 乎hồ 昔tích 有hữu 無vô 目mục 道đạo 者giả 淋lâm 雨vũ 之chi 後hậu 著trước 白bạch 衣y 拄trụ 杖trượng 而nhi 自tự 山sơn 來lai 時thời 人nhân 見kiến 其kỳ 衣y 履lý 無vô 泥nê 堊# 謂vị 曰viết 纔tài 風phong 雨vũ 已dĩ 道Đạo 人Nhân 何hà 為vi 衣y 上thượng 無vô 泥nê 跡tích 道đạo 者giả 荅# 曰viết 吾ngô 拄trụ 杖trượng 頭đầu 上thượng 有hữu 眼nhãn 若nhược 是thị 則tắc 通thông 身thân 是thị 首thủ 通thông 身thân 是thị 臂tý 通thông 身thân 是thị 目mục 也dã 此thử 其kỳ 理lý 乎hồ 箇cá 裡# 知tri 音âm 切thiết 勿vật 執chấp 像tượng 為vi 是thị 。

文Văn 殊Thù 選tuyển 擇trạch 。

或hoặc 問vấn 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 者giả 各các 以dĩ 一nhất 門môn 而nhi 獲hoạch 圓viên 通thông 而nhi 文Văn 殊Thù 獨độc 擇trạch 觀quán 音âm 為vi 最tối 是thị 何hà 義nghĩa 也dã 且thả 世Thế 尊Tôn 於ư 雪Tuyết 山Sơn 夜dạ 睹đổ 明minh 星tinh 悟ngộ 道đạo 此thử 則tắc 由do 見kiến 而nhi 得đắc 也dã 至chí 如như 手thủ 弄lộng 琵tỳ 琶bà 樓lâu 閣các 彈đàn 指chỉ 袖tụ 出xuất 摩ma 尼ni 良lương 久cửu 默mặc 示thị 放phóng 下hạ 歡hoan 梧# 拈niêm 花hoa 微vi 笑tiếu 達đạt 磨ma 安an 心tâm 慧tuệ 可khả 懺sám 罪tội 天thiên 龍long 一nhất 指chỉ 黃hoàng 蘗bách 三tam 打đả 若nhược 皆giai 必tất 以dĩ 耳nhĩ 根căn 而nhi 得đắc 則tắc 諸chư 老lão 輩bối 只chỉ 今kim 猶do 在tại 葛cát 藤đằng 窩# 裡# 尚thượng 不bất 知tri 文Văn 殊Thù 作tác 何hà 見kiến 解giải 而nhi 有hữu 如như 是thị 。 去khứ 取thủ 也dã 請thỉnh 詳tường 教giáo 之chi 荅# 前tiền 不bất 云vân 乎hồ 彼bỉ 等đẳng 修tu 行hành 。 實thật 無vô 優ưu 劣liệt 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 我ngã 今kim 欲dục 令linh 。 阿A 難Nan 開khai 悟ngộ 。 二nhị 十thập 五ngũ 行hạnh 。 誰thùy 當đương 其kỳ 根căn 。 又hựu 云vân 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 求cầu 無vô 上thượng 道Đạo 。 何hà 有hữu 便tiện 門môn 得đắc 易dị 成thành 就tựu 。 蓋cái 文Văn 殊Thù 以dĩ 耳nhĩ 根căn 為vi 最tối 者giả 謂vị 耳nhĩ 根căn 反phản 聞văn 用dụng 工công 便tiện 易dị 過quá 於ư 二nhị 十thập 四tứ 行hành 也dã 何hà 以dĩ 見kiến 之chi 要yếu 知tri 圓viên 通thông 即tức 性tánh 體thể 也dã 發phát 而nhi 為vi 視thị 聽thính 言ngôn 動động 用dụng 也dã 用dụng 易dị 明minh 而nhi 體thể 難nan 會hội 即tức 諸chư 根căn 只chỉ 可khả 明minh 於ư 外ngoại 而nhi 實thật 難nạn/nan 返phản 乎hồ 內nội 也dã 如như 眼nhãn 能năng 見kiến 外ngoại 而nhi 不bất 能năng 見kiến 。 膲# 腑phủ 身thân 能năng 與dữ 物vật 相tương/tướng 合hợp 而nhi 不bất 能năng 內nội 合hợp 於ư 性tánh 鼻tị 能năng 聞văn 香hương 於ư 外ngoại 而nhi 不bất 能năng 返phản 縮súc 於ư 內nội 舌thiệt 能năng 嘗thường 味vị 而nhi 不bất 能năng 自tự 嘗thường 其kỳ 舌thiệt 意ý 則tắc 舉cử 念niệm 為vi 知tri 不bất 念niệm 則tắc 無vô 知tri 唯duy 耳nhĩ 根căn 外ngoại 則tắc 能năng 聞văn 諸chư 聲thanh 。 內nội 則tắc 能năng 聞văn 真chân 氣khí 徹triệt 上thượng 徹triệt 下hạ 恍hoảng 惚hốt 氤# 氳uân 其kỳ 耳nhĩ 神thần 乎hồ 陳trần 眉mi 公công 云vân 耳nhĩ 中trung 忽hốt 聞văn 金kim 聲thanh 玉ngọc 聲thanh 乃nãi 是thị 真chân 氣khí 來lai 入nhập 道đạo 欲dục 成thành 就tựu 雪tuyết 竇đậu 云vân 眼nhãn 見kiến 不bất 如như 耳nhĩ 見kiến 者giả 是thị 也dã 觀quán 音âm 以dĩ 此thử 而nhi 入nhập 便tiện 能năng 三tam 十thập 二nhị 應ứng 。 十thập 四Tứ 無Vô 畏Úy 謂vị 通thông 身thân 是thị 耳nhĩ 也dã 而nhi 諸chư 餘dư 聖thánh 者giả 各các 自tự 以dĩ 見kiến 為vi 見kiến 以dĩ 心tâm 為vi 心tâm 而nhi 不bất 能năng 通thông 身thân 遍biến 用dụng 也dã 又hựu 安an 知tri 眼nhãn 可khả 耳nhĩ 鼻tị 可khả 口khẩu 身thân 可khả 心tâm 豈khởi 拘câu 拘câu 一nhất 塊khối 血huyết 肉nhục 而nhi 已dĩ 哉tai 。

楞lăng 嚴nghiêm 咒chú 。

或hoặc 問vấn 此thử 咒chú 之chi 靈linh 何hà 廣quảng 大đại 無vô 窮cùng 也dã 能năng 令linh 聞văn 持trì 讀đọc 誦tụng 書thư 寫tả 。 佩bội 帶đái 供cúng 養dường 者giả 即tức 獲hoạch 摩ma 頂đảnh 遠viễn 厄ách 滅diệt 罪tội 息tức 災tai 感cảm 通thông 護hộ 持trì 乃nãi 至chí 入nhập 道đạo 以dĩ 證chứng 菩Bồ 提Đề 等đẳng 事sự 自tự 今kim 觀quán 之chi 則tắc 聞văn 持trì 讀đọc 誦tụng 者giả 不bất 少thiểu 書thư 寫tả 供cúng 養dường 。 者giả 恆hằng 多đa 而nhi 摩ma 頂đảnh 感cảm 通thông 之chi 妙diệu 不bất 逢phùng 滅diệt 災tai 護hộ 持trì 之chi 功công 未vị 得đắc 豈khởi 佛Phật 之chi 虛hư 說thuyết 耶da 抑ức 持trì 之chi 不bất 法pháp 耶da 請thỉnh 詳tường 其kỳ 故cố 荅# 古cổ 德đức 有hữu 云vân 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 。 法pháp 為vi 度độ 一nhất 切thiết 心tâm 我ngã 。 無vô 一nhất 切thiết 心tâm 何hà 用dụng 一nhất 切thiết 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 自tự 雪tuyết 嶺lĩnh 而nhi 來lai 唯duy 以dĩ 直trực 心tâm 修tu 煉luyện 初sơ 未vị 嘗thường 說thuyết 是thị 咒chú 也dã 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 經kinh 見kiến 世Thế 尊Tôn 宴yến 坐tọa 帝Đế 釋Thích 護hộ 持trì 亦diệc 有hữu 魔ma 屬thuộc 欲dục 侵xâm 其kỳ 側trắc 帝Đế 釋Thích 云vân 予# 有hữu 咒chú 乃nãi 默mặc 念niệm 曰viết 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 是thị 魔ma 屬thuộc 盡tận 化hóa 蓋cái 咒chú 從tùng 直trực 心tâm 而nhi 得đắc 縱túng/tung 念niệm 之chi 亦diệc 般Bát 若Nhã 也dã 今kim 之chi 人nhân 耳nhĩ 雖tuy 聞văn 而nhi 心tâm 未vị 持trì 口khẩu 雖tuy 誦tụng 而nhi 身thân 未vị 佩bội 設thiết 以dĩ 供cúng 養dường 或hoặc 一nhất 日nhật 一nhất 至chí 一nhất 月nguyệt 一nhất 至chí 而nhi 已dĩ 故cố 於ư 感cảm 通thông 不bất 相tương 干can 涉thiệp 然nhiên 持trì 非phi 徒đồ 以dĩ 言ngôn 句cú 而nhi 持trì 也dã 即tức 佩bội 亦diệc 非phi 徒đồ 以dĩ 言ngôn 句cú 而nhi 佩bội 也dã 此thử 咒chú 乃nãi 不bất 思tư 議nghị 之chi 旨chỉ 即tức 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 之chi 心tâm 持trì 之chi 迺nãi 可khả 夫phu 此thử 心tâm 既ký 至chí 於ư 無vô 忍nhẫn 無vô 議nghị 矣hĩ 是thị 則tắc 何hà 思tư 何hà 議nghị 即tức 郡quận 子tử 所sở 謂vị 終chung 日nhật 思tư 慮lự 而nhi 未vị 嘗thường 有hữu 所sở 思tư 慮lự 者giả 果quả 能năng 到đáo 此thử 不bất 思tư 不bất 議nghị 之chi 處xứ 則tắc 萬vạn 有hữu 皆giai 空không 真chân 常thường 獨độc 露lộ 如như 如như 了liễu 了liễu 明minh 明minh 曉hiểu 曉hiểu 此thử 真chân 白bạch 傘tản 蓋cái 也dã 朝triêu 如như 斯tư 夕tịch 如như 斯tư 一nhất 息tức 如như 是thị 千thiên 古cổ 如như 是thị 若nhược 逝thệ 水thủy 之chi 不bất 舍xá 晝trú 夜dạ 也dã 六lục 祖tổ 云vân 從tùng 劫kiếp 至chí 劫kiếp 。 手thủ 不bất 失thất 經kinh 從tùng 晝trú 至chí 夜dạ 。 無vô 不bất 念niệm 時thời 正chánh 此thử 之chi 謂vị 與dữ 如như 是thị 之chi 人nhân 。 非phi 佛Phật 之chi 來lai 摩ma 頂đảnh 而nhi 自tự 性tánh 自tự 摩ma 謂vị 公công 若nhược 知tri 本bổn 源nguyên 佛Phật 亦diệc 不bất 相tương 似tự 也dã 非phi 金kim 剛cang 之chi 來lai 護hộ 持trì 而nhi 自tự 性tánh 護hộ 持trì 謂vị 念niệm 慮lự 未vị 起khởi 鬼quỷ 神thần 莫mạc 知tri 不bất 由do 乎hồ 我ngã 更cánh 由do 乎hồ 誰thùy 也dã 非phi 惡ác 星tinh 災tai 難nạn 之chi 遠viễn 離ly 而nhi 自tự 性tánh 遠viễn 離ly 謂vị 內nội 省tỉnh 不bất 疚# 夫phu 何hà 憂ưu 何hà 懼cụ 也dã 若nhược 然nhiên 者giả 通thông 身thân 是thị 咒chú 通thông 身thân 是thị 護hộ 法Pháp 烏ô 得đắc 以dĩ 虛hư 說thuyết 目mục 之chi 乎hồ 咦# 只chỉ 恐khủng 未vị 到đáo 水thủy 窮cùng 山sơn 盡tận 處xứ 還hoàn 須tu 默mặc 地địa 娑sa 婆bà 訶ha 。

眾chúng 生sanh 十thập 二nhị 種chủng 類loại 。

或hoặc 問vấn 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 皆giai 因nhân 妄vọng 明minh 發phát 生sanh 而nhi 有hữu 然nhiên 則tắc 今kim 人nhân 所sở 作tác 所sở 為vi 無vô 不bất 是thị 妄vọng 明minh 顯hiển 現hiện 何hà 世thế 界giới 不bất 見kiến 重trọng/trùng 出xuất 眾chúng 生sanh 不bất 見kiến 并tinh 有hữu 似tự 與dữ 經kinh 義nghĩa 相tương 背bội 也dã 請thỉnh 釋thích 其kỳ 說thuyết 荅# 大Đại 道Đạo 本bổn 乎hồ 一nhất 心tâm 一nhất 心tâm 包bao 乎hồ 法Pháp 界Giới 此thử 理lý 之chi 所sở 難nạn/nan 隱ẩn 者giả 所sở 以dĩ 世Thế 尊Tôn 前tiền 云vân 富phú 樓lâu 那na 之chi 義nghĩa 謂vị 虛hư 空không 為vi 同đồng 。 世thế 界giới 為vi 異dị 。 眾chúng 生sanh 乃nãi 無vô 同đồng 無vô 異dị 。 之chi 相tướng 倘thảng 若nhược 吾ngô 人nhân 一nhất 念niệm 清thanh 淨tịnh 則tắc 六lục 根căn 寂tịch 然nhiên 而nhi 同đồng 體thể 是thị 吾ngô 之chi 虛hư 空không 也dã 纔tài 一nhất 著trước 境cảnh 則tắc 六lục 塵trần 紛phân 然nhiên 而nhi 異dị 支chi 是thị 吾ngô 之chi 世thế 界giới 也dã 少thiểu 焉yên 忽hốt 生sanh 忽hốt 滅diệt 或hoặc 真chân 或hoặc 妄vọng 則tắc 六lục 識thức 熾sí 然nhiên 而nhi 若nhược 同đồng 體thể 若nhược 異dị 支chi 是thị 吾ngô 之chi 眾chúng 生sanh 也dã 有hữu 此thử 三tam 者giả 。 含hàm 藏tạng 自tự 性tánh 遷thiên 轉chuyển 不bất 化hóa 是thị 則tắc 為vi 輪luân 迴hồi 中trung 物vật 矣hĩ 即tức 十thập 二nhị 類loại 亦diệc 由do 是thị 而nhi 有hữu 也dã 豈khởi 不bất 是thị 眾chúng 生sanh 世thế 界giới 。 皆giai 因nhân 妄vọng 明minh 發phát 生sanh 而nhi 有hữu 耶da 大đại 顛điên 所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 界giới 中trung 纔tài 一nhất 念niệm 閻Diêm 浮Phù 早tảo 已dĩ 八bát 千thiên 年niên 者giả 正chánh 此thử 義nghĩa 也dã 透thấu 得đắc 過quá 的đích 當đương 於ư 這giá 裡# 猛mãnh 省tỉnh 劈phách 破phá 面diện 門môn 同đồng 自tự 不bất 同đồng 異dị 自tự 不bất 異dị 山sơn 河hà 原nguyên 是thị 法Pháp 王Vương 身thân 糊# 餅bính 依y 舊cựu 是thị 饅# 首thủ 是thị 佛Phật 亦diệc 空không 何hà 十thập 二nhị 類loại 之chi 與dữ 有hữu 。

三tam 漸tiệm 次thứ 。

或hoặc 問vấn 三tam 漸tiệm 次thứ 法pháp 除trừ 其kỳ 助trợ 因nhân 。 則tắc 身thân 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 刳khô 其kỳ 正chánh 性tánh 。 則tắc 心tâm 清thanh 淨tịnh 矣hĩ 此thử 則tắc 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。 則tắc 根căn 塵trần 二nhị 種chủng 不bất 相tương 流lưu 礙ngại 二nhị 種chủng 不bất 偶ngẫu 識thức 亦diệc 不bất 生sanh 所sở 以dĩ 安an 隱ẩn 且thả 有hữu 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 密mật 圓viên 淨tịnh 妙diệu 。 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 而nhi 獲hoạch 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 似tự 將tương 及cập 第đệ 矣hĩ 何hà 故cố 又hựu 云vân 從tùng 此thử 漸tiệm 修tu 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 耶da 荅# 菩Bồ 提Đề 本bổn 無vô 漸tiệm 次thứ 因nhân 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 而nhi 有hữu 漸tiệm 次thứ 眾chúng 生sanh 既ký 著trước 有hữu 而nhi 生sanh 則tắc 攝nhiếp 生sanh 處xứ 亦diệc 假giả 相tương/tướng 而nhi 進tiến 即tức 法pháp 華hoa 之chi 化hóa 城thành 為vi 歇hiết 其kỳ 勞lao 心tâm 以dĩ 助trợ 前tiền 程# 也dã 若nhược 是thị 過quá 量lượng 之chi 人nhân 開khai 口khẩu 道đạo 著trước 舉cử 步bộ 踏đạp 著trước 夜dạ 夜dạ 同đồng 眠miên 朝triêu 朝triêu 共cộng 起khởi 以dĩ 何hà 為vi 漸tiệm 復phục 誰thùy 作tác 次thứ 這giá 是thị 不bất 讀đọc 詩thi 書thư 人nhân 公công 案án 若nhược 是thị 讀đọc 詩thi 書thư 人nhân 此thử 三tam 漸tiệm 次thứ 法pháp 正chánh 是thị 會hội 做tố 文văn 字tự 了liễu 必tất 須tu 舉cử 鄉hương 試thí 舉cử 進tiến 士sĩ 然nhiên 後hậu 得đắc 名danh 。 得đắc 位vị 也dã 豈khởi 可khả 不bất 用dụng 聖thánh 位vị 哉tai 只chỉ 是thị 到đáo 那na 事sự 業nghiệp 完hoàn 備bị 時thời 歸quy 來lai 林lâm 下hạ 依y 舊cựu 是thị 箇cá 未vị 曾tằng 讀đọc 書thư 人nhân 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 休hưu 歇hiết 如như 是thị 或hoặc 又hựu 曰viết 過quá 量lượng 者giả 不bất 用dụng 漸tiệm 次thứ 即tức 名danh 位vị 亦diệc 不bất 用dụng 乎hồ 荅# 應ưng 以dĩ 佛Phật 身thân 得đắc 度độ 者giả 。 即tức 現hiện 佛Phật 身thân 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。

十thập 信tín 。

或hoặc 曰viết 合hợp 論luận 云vân 此thử 十thập 信tín 尚thượng 屬thuộc 生sanh 滅diệt 其kỳ 說thuyết 果quả 否phủ/bĩ 荅# 曰viết 然nhiên 信tín 有hữu 有hữu 內nội 而nhi 發phát 者giả 有hữu 自tự 外ngoại 而nhi 來lai 。 者giả 自tự 內nội 發phát 者giả 木mộc 無vô 生sanh 滅diệt 有hữu 外ngoại 來lai 者giả 有hữu 生sanh 滅diệt 也dã 何hà 以dĩ 見kiến 之chi 如như 人nhân 初sơ 生sanh 下hạ 地địa 手thủ 便tiện 知tri 動động 足túc 便tiện 知tri 踢# 鼻tị 便tiện 知tri 出xuất 入nhập 氣khí 口khẩu 便tiện 知tri 號hào 叫khiếu 眼nhãn 便tiện 知tri 視thị 此thử 天thiên 則tắc 所sở 不bất 昧muội 者giả 乃nãi 性tánh 信tín 也dã 非phi 習tập 信tín 也dã 及cập 長trường/trưởng 而nhi 根căn 塵trần 識thức 相tương/tướng 互hỗ 起khởi 緣duyên 境cảnh 便tiện 昧muội 了liễu 日nhật 用dụng 中trung 叫khiếu 即tức 回hồi 頭đầu 喫khiết 飯phạn 便tiện 舉cử 箸trứ 穿xuyên 衣y 便tiện 抬# 手thủ 矣hĩ 即tức 有hữu 具cụ 信tín 者giả 亦diệc 是thị 教giáo 而nhi 善thiện 指chỉ 而nhi 歸quy 蓋cái 自tự 外ngoại 來lai 者giả 也dã 所sở 以dĩ 十thập 信tín 山sơn 除trừ 欲dục 而nhi 生sanh 便tiện 有hữu 依y 倚ỷ 此thử 乃nãi 不bất 得đắc 已dĩ 為vi 初sơ 學học 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 一nhất 繫hệ 馬mã 楊dương 柳liễu 耳nhĩ 正chánh 蘇tô 長trường/trưởng 公công 云vân 瞽# 者giả 欲dục 告cáo 之chi 以dĩ 物vật 患hoạn 其kỳ 不bất 識thức 也dã 則tắc 又hựu 以dĩ 一nhất 物vật 狀trạng 之chi 夫phu 此thử 一nhất 物vật 狀trạng 之chi 則tắc 又hựu 一nhất 物vật 也dã 非phi 是thị 物vật 矣hĩ 又hựu 云vân 道đạo 有hữu 至chí 是thị 者giả 有hữu 用dụng 是thị 者giả 故cố 其kỳ 法pháp 常thường 二nhị 猶do 器khí 之chi 用dụng 於ư 手thủ 不bất 如như 手thủ 之chi 自tự 用dụng 莫mạc 知tri 其kỳ 所sở 以dĩ 然nhiên 而nhi 然nhiên 也dã 今kim 之chi 十thập 信tín 者giả 其kỳ 器khí 乎hồ 後hậu 之chi 住trụ 行hành 向hướng 地địa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。

五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。

予# 謂vị 四tứ 十thập 四tứ 心tâm 。 一nhất 心tâm 也dã 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 一nhất 位vị 也dã 何hà 耶da 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 者giả 乾can/kiền/càn 其kỳ 愛ái 欲dục 而nhi 生sanh 慧tuệ 慧tuệ 既ký 生sanh 矣hĩ 則tắc 靈linh 臺đài 潔khiết 淨tịnh 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 自tự 靜tĩnh 中trung 生sanh 即tức 現hiện 前tiền 最tối 初sơ 一nhất 著trước 厥quyết 後hậu 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 四tứ 加gia 行hành 十Thập 地Địa 亦diệc 皆giai 自tự 此thử 建kiến 立lập 將tương 去khứ 有hữu 是thị 心tâm 故cố 有hữu 是thị 位vị 也dã 要yếu 知tri 淨tịnh 信tín 一nhất 著trước 實thật 菩Bồ 提Đề 根căn 本bổn 信tín 此thử 心tâm 而nhi 信tín 此thử 法pháp 則tắc 真chân 性tánh 常thường 住trụ 住trụ 即tức 定định 也dã 定định 而nhi 後hậu 行hành 者giả 則tắc 以dĩ 信tín 住trụ 自tự 利lợi 而nhi 復phục 能năng 利lợi 他tha 得đắc 利lợi 他tha 已dĩ 我ngã 與dữ 眾chúng 生sanh 。 共cộng 迴hồi 無vô 為vi 之chi 心tâm 向hướng 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 路lộ 是thị 皆giai 止chỉ 於ư 至chí 善thiện 之chi 地địa 到đáo 這giá 裡# 佛Phật 慧tuệ 資tư 生sanh 故cố 有hữu 四tứ 加gia 行hành 四tứ 行hành 既ký 成thành 則tắc 如như 土thổ 長trưởng 苗miêu 。 似tự 地địa 之chi 有hữu 發phát 生sanh 處xứ 及cập 至chí 十Thập 地Địa 圓viên 滿mãn 與dữ 佛Phật 相tương/tướng 齊tề 而nhi 無vô 功công 用dụng 。 可khả 施thí 故cố 曰viết 等đẳng 覺giác 到đáo 等đẳng 覺giác 已dĩ 了liễu 知tri 法pháp 位vị 皆giai 空không 依y 前tiền 只chỉ 是thị 舊cựu 時thời 人nhân 故cố 云vân 始thỉ 獲hoạch 金kim 剛cang 心tâm 中trung 。 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 也dã 所sở 以dĩ 善thiện 財tài 初sơ 參tham 文Văn 殊Thù 者giả 以dĩ 智trí 生sanh 智trí 也dã 即tức 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 也dã 逮đãi 得đắc 歷lịch 過quá 五ngũ 十thập 三tam 員# 知tri 識thức 復phục 蒙mông 文Văn 殊Thù 摩ma 頂đảnh 者giả 終chung 歸quy 於ư 智trí 也dã 即tức 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 也dã 又hựu 詣nghệ 普phổ 賢hiền 而nhi 記ký 者giả 得đắc 妙diệu 覺giác 之chi 用dụng 也dã 所sở 謂vị 末mạt 後hậu 一nhất 句cú 即tức 未vị 生sanh 已dĩ 前tiền 一nhất 句cú 也dã 然nhiên 法pháp 不bất 離ly 體thể 內nội 外ngoại 本bổn 如như 何hà 必tất 南nam 參tham 知tri 識thức 遍biến 歷lịch 法pháp 位vị 哉tai 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 云vân 修tu 習tập 空không 華hoa 萬vạn 行hạnh 宴yến 坐tọa 水thủy 月nguyệt 道Đạo 場Tràng 降hàng 伏phục 鏡kính 像tượng 天thiên 魔ma 證chứng 得đắc 夢mộng 中trung 佛Phật 果Quả 蓋cái 頌tụng 此thử 也dã 太thái 初sơ 云vân 會hội 得đắc 頻tần 來lai 註chú 我ngã 閒gian/nhàn 不bất 勞lao 涉thiệp 水thủy 與dữ 登đăng 山sơn 往vãng 來lai 長trường/trưởng 與dữ 君quân 相tương/tướng 伴bạn 覺giác 後hậu 方phương 知tri 道đạo 不bất 難nan 蓋cái 明minh 此thử 也dã 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 癡si 人nhân 。 面diện 前tiền 不bất 得đắc 與dữ 仙tiên 說thuyết 夢mộng 。

想tưởng 舉cử 情tình 沉trầm 。

予# 謂vị 情tình 與dữ 想tưởng 似tự 別biệt 而nhi 同đồng 也dã 想tưởng 雖tuy 輕khinh 舉cử 第đệ 所sở 想tưởng 者giả 必tất 先tiên 緣duyên 境cảnh 而nhi 後hậu 想tưởng 也dã 情tình 雖tuy 沉trầm 重trọng/trùng ▆# ▆# 發phát 者giả 必tất 先tiên 由do 想tưởng 而nhi 後hậu 動động 也dã 蓋cái 想tưởng 之chi 相tướng 即tức 心tâm 之chi 所sở 思tư 思tư 而nhi 存tồn 之chi 於ư 心tâm 故cố 常thường 虛hư 懸huyền 渴khát 仰ngưỡng 此thử 只chỉ 以dĩ 存tồn 想tưởng 善thiện 法Pháp 希hy 冀ký 道Đạo 理lý 一nhất 邊biên 論luận 若nhược 見kiến 色sắc 而nhi 思tư 見kiến 利lợi 而nhi 想tưởng 見kiến 一nhất 切thiết 喜hỷ 樂lạc 。 之chi 事sự 而nhi 存tồn 之chi 於ư 心tâm 此thử 又hựu 屬thuộc 於ư 情tình 矣hĩ 何hà 也dã 情tình 乃nãi 性tánh 之chi 所sở 發phát 也dã 若nhược 發phát 之chi 中trung 節tiết 即tức 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 之chi 妙diệu 也dã 奈nại 何hà 一nhất 見kiến 諸chư 境cảnh 著trước 而nhi 不bất 回hồi 癡si 而nhi 不bất 脫thoát 故cố 其kỳ 源nguyên 本bổn 清thanh 而nhi 濁trược 也dã 其kỳ 根căn 本bổn 飛phi 而nhi 況huống 也dã 其kỳ 體thể 本bổn 輕khinh 而nhi 重trọng/trùng 也dã 豈khởi 吾ngô 人nhân 之chi 性tánh 覺giác 中trung 有hữu 若nhược 是thị 想tưởng 若nhược 是thị 情tình 若nhược 是thị 境cảnh 相tướng 之chi 多đa 者giả 耶da 總tổng 為vi 一nhất 切thiết 惟duy 心tâm 造tạo 也dã 若nhược 想tưởng 處xứ 不bất 真chân 則tắc 想tưởng 亦diệc 情tình 也dã 若nhược 情tình 能năng 返phản 照chiếu 則tắc 情tình 勝thắng 想tưởng 矣hĩ 道đạo 家gia 有hữu 云vân 情tình 來lai 歸quy 性tánh 初sơ 乃nãi 得đắc 稱xưng 還hoàn 丹đan 六lục 祖tổ 云vân 無vô 情tình 無vô 佛Phật 種chủng 。 者giả 亦diệc 是thị 義nghĩa 也dã 經kinh 文văn 以dĩ 持trì 戒giới 持trì 咒chú 存tồn 佛Phật 存tồn 天thiên 之chi 想tưởng 為vi 輕khinh 者giả 純thuần 於ư 善thiện 者giả 也dã 以dĩ 貪tham 味vị 貪tham 財tài 行hành 淫dâm 之chi 情tình 為vi 重trọng/trùng 者giả 純thuần 於ư 惡ác 者giả 也dã 所sở 以dĩ 善thiện 惡ác 情tình 想tưởng 之chi 中trung 而nhi 有hữu 十thập 分phân 之chi 例lệ 加gia 感cảm 者giả 蓋cái 專chuyên 於ư 善thiện 惡ác 之chi 論luận 也dã 豈khởi 區khu 區khu 想tưởng 為vi 輕khinh 情tình 為vi 重trọng/trùng 哉tai 倘thảng 能năng 純thuần 情tình 於ư 善thiện 重trọng/trùng 亦diệc 可khả 輕khinh 也dã 若nhược 純thuần 想tưởng 於ư 惡ác 飛phi 亦diệc 為vi 沉trầm 也dã 學học 者giả 須tu 細tế 思tư 之chi 或hoặc 問vấn 曰viết 經Kinh 云vân 心tâm 欲dục 生sanh 天thiên 。 夢mộng 想tưởng 飛phi 舉cử 。 若nhược 飛phi 心tâm 中trung 。 善thiện 福phước 兼kiêm 慧tuệ 似tự 想tưởng 自tự 想tưởng 而nhi 心tâm 自tự 心tâm 也dã 又hựu 云vân 純thuần 情tình 即tức 沉trầm 。 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 有hữu 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 似tự 情tình 與dữ 心tâm 為vi 兩lưỡng 樣# 也dã 請thỉnh 詳tường 示thị 之chi 荅# 若nhược 飛phi 心tâm 中trung 。 若nhược 沉trầm 心tâm 中trung 。 語ngữ 雖tuy 別biệt 而nhi 義nghĩa 同đồng 也dã 所sở 以dĩ 謂vị 之chi 心tâm 者giả 知tri 覺giác 而nhi 後hậu 有hữu 也dã 凡phàm 人nhân 之chi 一nhất 生sanh 所sở 作tác 所sở 為vi 或hoặc 善thiện 或hoặc 惡ác 唯duy 心tâm 知tri 之chi 若nhược 相tương/tướng 與dữ 渾hồn 忘vong 則tắc 臨lâm 終chung 之chi 時thời 。 不bất 現hiện 於ư 前tiền 反phản 能năng 轉chuyển 業nghiệp 此thử 之chi 沉trầm 於ư 心tâm 飛phi 於ư 心tâm 者giả 謂vị 臨lâm 終chung 之chi 時thời 。 知tri 覺giác 猶do 存tồn 也dã 故cố 善thiện 則tắc 超siêu 升thăng 惡ác 則tắc 墜trụy 墮đọa 此thử 謂vị 被bị 業nghiệp 轉chuyển 也dã 安an 得đắc 謂vị 情tình 與dữ 想tưởng 離ly 吾ngô 心tâm 而nhi 別biệt 有hữu 耶da 諸chư 仁nhân 者giả 但đãn 能năng 無vô 心tâm 於ư 事sự 無vô 事sự 於ư 心tâm 則tắc 外ngoại 塵trần 無vô 所sở 依y 內nội 心tâm 無vô 所sở 為vi 想tưởng 非phi 想tưởng 而nhi 情tình 非phi 情tình 天thiên 堂đường 不bất 有hữu 地địa 獄ngục 本bổn 空không 矣hĩ 咦# 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 只chỉ 恐khủng 依y 舊cựu 尋tầm 他tha 舌thiệt 頭đầu 路lộ 等đẳng 閒gian/nhàn 昧muội 卻khước 空không 裡# 步bộ 。

十thập 習tập 因nhân 六lục 交giao 報báo 。

或hoặc 問vấn 曰viết 今kim 人nhân 日nhật 用dụng 中trung 舉cử 動động 謀mưu 為vi 無vô 不bất 在tại 此thử 十thập 習tập 六lục 交giao 之chi 中trung 固cố 難nạn/nan 免miễn 其kỳ 沉trầm 墜trụy 矣hĩ 然nhiên 則tắc 升thăng 舉cử 者giả 亦diệc 在tại 此thử 十thập 習tập 六lục 交giao 之chi 中trung 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 而nhi 越việt 眾chúng 焉yên 請thỉnh 不bất 吝lận 其kỳ 說thuyết 作tác 將tương 來lai 眼nhãn 。 荅# 十thập 習tập 由do 六lục 根căn 而nhi 起khởi 六lục 交giao 由do 十thập 習tập 而nhi 結kết 以dĩ 根căn 緣duyên 塵trần 塵trần 緣duyên 識thức 互hỗ 相tương 幻huyễn 成thành 身thân 口khẩu 意ý 之chi 三tam 業nghiệp 也dã 若nhược 論luận 沉trầm 墜trụy 升thăng 舉cử 在tại 乎hồ 見kiến 性tánh 與dữ 不phủ 。

摩ma 阿A 難Nan 頂đảnh 。 告cáo 示thị 阿A 難Nan 一nhất 節tiết 。

此thử 一nhất 節tiết 乃nãi 如Như 來Lai 舒thư 金kim 色sắc 之chi 臂tý 摩ma 阿A 難Nan 頂đảnh 。 且thả 曰viết 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 大đại 佛Phật 頂đảnh 又hựu 云vân 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 一nhất 門môn 超siêu 出xuất 。 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 路lộ 。 何hà 故cố 於ư 此thử 依y 舊cựu 詰cật 其kỳ 講giảng 堂đường 林lâm 園viên 之chi 見kiến 竟cánh 未vị 示thị 出xuất 一nhất 門môn 者giả 果quả 何hà 門môn 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 路lộ 。 者giả 果quả 何hà 路lộ 也dã 要yếu 知tri 此thử 節tiết 重trọng/trùng 在tại 不bất 見kiến 如Như 來Lai 。 見kiến 堂đường 外ngoại 者giả 。 之chi 句cú 此thử 中trung 潛tiềm 有hữu 此thử 門môn 隱ẩn 有hữu 此thử 路lộ 也dã 然nhiên 雖tuy 有hữu 為vi 權quyền 教giáo 實thật 寓# 無vô 為vi 至chí 理lý 世Thế 尊Tôn 以dĩ 此thử 段đoạn 而nhi 提đề 挈# 阿A 難Nan 者giả 蓋cái 以dĩ 講giảng 堂đường 喻dụ 阿A 難Nan 之chi 色sắc 身thân 以dĩ 如Như 來Lai 喻dụ 阿A 難Nan 之chi 性tánh 體thể 以dĩ 堂đường 外ngoại 喻dụ 阿A 難Nan 之chi 塵trần 境cảnh 也dã 柰nại 何hà 阿A 難Nan 不bất 自tự 覺giác 了liễu 。 而nhi 移di 真chân 遂toại 妄vọng 所sở 以dĩ 世Thế 尊Tôn 以dĩ 此thử 徵trưng 為vi 七thất 徵trưng 之chi 首thủ 以dĩ 此thử 見kiến 為vi 諸chư 見kiến 之chi 本bổn 能năng 於ư 此thử 悟ngộ 入nhập 者giả 又hựu 安an 得đắc 不bất 稱xưng 為vi 大đại 佛Phật 頂đảnh 哉tai 。

七thất 處xứ 徵trưng 心tâm 。

昔tích 陵lăng 行hành 婆bà 被bị 趙triệu 州châu 勘khám 破phá 哭khốc 聲thanh 乃nãi 云vân 趙triệu 州châu 眼nhãn 光quang 灼chước 破phá 四tứ 天thiên 下hạ 州châu 問vấn 之chi 即tức 令linh 侍thị 者giả 問vấn 云vân 如như 何hà 是thị 趙triệu 州châu 眼nhãn 婆bà 豎thụ 起khởi 拳quyền 頭đầu 州châu 遂toại 傳truyền 偈kệ 曰viết 當đương 機cơ 覿# 面diện 提đề 覿# 面diện 當đương 機cơ 疾tật 報báo 與dữ 陵lăng 行hành 婆bà 哭khốc 聲thanh 何hà 得đắc 失thất 婆bà 亦diệc 荅# 偈kệ 云vân 哭khốc 聲thanh 師sư 已dĩ 曉hiểu 已dĩ 曉hiểu 復phục 誰thùy 知tri 當đương 時thời 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 。 幾kỷ 喪táng 日nhật 前tiền 機cơ 只chỉ 如như 世Thế 尊Tôn 問vấn 阿A 難Nan 唯duy 心tâm 與dữ 目mục 。 今kim 何hà 所sở 在tại 。 若nhược 是thị 阿A 難Nan 得đắc 此thử 妙diệu 心tâm 當đương 時thời 豎thụ 起khởi 這giá 箇cá 拳quyền 頭đầu 豈khởi 不bất 令linh 世Thế 尊Tôn 。 拄trụ 口khẩu 無vô 言ngôn 何hà 更cánh 有hữu 此thử 七thất 徵trưng 耶da 世Thế 尊Tôn 原nguyên 為vi 垂thùy 手thủ 接tiếp 引dẫn 一nhất 事sự 故cố 以dĩ 阿A 難Nan 為vi 法pháp 緣duyên 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 使sử 末mạt 代đại 兒nhi 孫tôn 自tự 邇nhĩ 及cập 世thế 間gian 為vi 一nhất 法pháp 也dã 孰thục 為vi 造tạo 孰thục 為vi 犯phạm 孰thục 為vi 墜trụy 哉tai 咦# 前tiền 日nhật 圓viên 通thông 寺tự 無vô 馬mã 便tiện 騎kỵ 騾loa 今kim 日nhật 普phổ 賢hiền 庵am 天thiên 熱nhiệt 便tiện 下hạ 河hà 分phân 明minh 只chỉ 是thị 這giá 此thử 兒nhi 一nhất 任nhậm 諸chư 人nhân 唱xướng 哩rị 囉ra 。

十thập 種chủng 鬼quỷ 類loại 。

或hoặc 問vấn 眾chúng 生sanh 既ký 已dĩ 非phi 謗báng 律luật 儀nghi 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 毀hủy 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 墮đọa 入nhập 無vô 間gian 理lý 固cố 然nhiên 也dã 云vân 何hà 出xuất 為vi 鬼quỷ 趣thú 唯duy 有hữu 貪tham 物vật 貪tham 色sắc 乃nãi 至chí 貪tham 黨đảng 等đẳng 十thập 種chủng 之chi 因nhân 而nhi 出xuất 竟cánh 未vị 見kiến 破phá 律luật 犯phạm 戒giới 毀hủy 涅Niết 槃Bàn 者giả 作tác 何hà 鬼quỷ 也dã 請thỉnh 解giải 其kỳ 惑hoặc 可khả 乎hồ 荅# 眾chúng 生sanh 由do 有hữu 十thập 習tập 就tựu 有hữu 六lục 交giao 蓋cái 習tập 與dữ 交giao 即tức 純thuần 情tình 也dã 然nhiên 謗báng 律luật 犯phạm 戒giới 毀hủy 涅Niết 槃Bàn 者giả 豈khởi 捨xả 此thử 而nhi 別biệt 有hữu 哉tai 如như 十thập 罪tội 中trung 以dĩ 貪tham 為vi 主chủ 貪tham 而nhi 不bất 返phản 即tức 癡si 也dã 貪tham 恨hận 即tức 瞋sân 也dã 此thử 是thị 意ý 根căn 之chi 業nghiệp 乃nãi 根căn 本bổn 罪tội 中trung 犯phạm 戒giới 之chi 首thủ 罪tội 也dã 貪tham 物vật 則tắc 有hữu 殺sát 盜đạo 存tồn 焉yên 貪tham 惑hoặc 貪tham 罔võng 貪tham 明minh 貪tham 成thành 皆giai 出xuất 心tâm 之chi 虛hư 妄vọng 舌thiệt 之chi 奸gian 詐trá 謗báng 佛Phật 謗báng 法pháp 。 皆giai 由do 此thử 出xuất 罪tội 之chi 總tổng 者giả 破phá 律luật 犯phạm 戒giới 毀hủy 涅Niết 槃Bàn 是thị 也dã 罪tội 之chi 散tán 者giả 貪tham 物vật 乃nãi 至chí 貪tham 黨đảng 之chi 十thập 罪tội 是thị 也dã 括quát 而nhi 言ngôn 之chi 不bất 出xuất 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 故cố 經kinh 文văn 不bất 重trùng 說thuyết 耳nhĩ 。

十thập 種chủng 人nhân 道đạo 。

據cứ 上thượng 十thập 種chủng 則tắc 知tri 人nhân 道đạo 參tham 乎hồ 想tưởng 明minh 者giả 十thập 三tam 合hợp 乎hồ 情tình 幽u 者giả 十thập 七thất 所sở 以dĩ 昏hôn 愚ngu 頑ngoan 鈍độn 者giả 多đa 文văn 明minh 特đặc 達đạt 者giả 少thiểu 向hướng 上thượng 者giả 少thiểu 下hạ 流lưu 者giả 多đa 也dã 然nhiên 此thử 界giới 為vi 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 故cố 究cứu 其kỳ 用dụng 心tâm 則tắc 人nhân 趣thú 中trung 五ngũ 趣thú 皆giai 有hữu 復phục 形hình 者giả 不bất 止chỉ 畜súc 生sanh 一nhất 類loại 如như 天Thiên 竺Trúc 僧Tăng 皆giai 域vực 晉tấn 惠huệ 時thời ▆# 洛lạc 陽dương 請thỉnh 僧Tăng 作tác 禮lễ 指chỉ 文văn 法pháp 淵uyên 曰viết 此thử 菩Bồ 薩Tát 從tùng 羊dương 中trung 來lai 。 又hựu 指chỉ 竺trúc 法pháp 興hưng 曰viết 此thử 菩Bồ 薩Tát 從tùng 天thiên 中trung 來lai 又hựu 僧Tăng 曇đàm 翼dực 生sanh 時thời 脅hiếp 有hữu 雉trĩ 毛mao 故cố 名danh 翼dực 因nhân 宿túc 生sanh 聽thính 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 得đắc 脫thoát 雉trĩ 身thân 故cố 然nhiên 則tắc 人nhân 中trung 諸chư 類loại 皆giai 有hữu 不bất 止chỉ 一nhất 類loại 如như 富phú 貴quý 而nhi 慈từ 善thiện 者giả 似tự 天thiên 中trung 來lai 克khắc 佷hận 而nhi 剛cang 愎# 者giả 似tự 脩tu 羅la 中trung 來lai 貧bần 賤tiện 而nhi 常thường 凍đống 餒nỗi 者giả 似tự 餓ngạ 鬼quỷ 中trung 來lai 頑ngoan 癡si 而nhi 無vô 知tri 識thức 者giả 似tự 畜súc 生sanh 中trung 來lai 常thường 牢lao 禁cấm 而nhi 囚tù 首thủ 垢cấu 面diện 者giả 似tự 地địa 獄ngục 中trung 來lai 夫phu 種chủng 類loại 不bất 同đồng 。 勝thắng 劣liệt 各các 異dị 則tắc 知tri 來lai 路lộ 定định 非phi 一nhất 處xứ 今kim 則tắc 偏thiên 就tựu 畜súc 生sanh 一nhất 道đạo 復phục 形hình 者giả 說thuyết 以dĩ 見kiến 人nhân 身thân 難nan 得đắc 。 而nhi 袈ca 裟sa 一nhất 失thất 人nhân 身thân 猶do 難nạn/nan 復phục 也dã 故cố 裴# 公công 序tự 圓viên 覺giác 云vân 鬼quỷ 神thần 沉trầm 幽u 愁sầu 之chi 苦khổ 鳥điểu 獸thú 懷hoài 獝# 狘# 之chi 悲bi 脩tu 羅la 方phương 瞋sân 諸chư 天thiên 正chánh 樂nhạo/nhạc/lạc 可khả 以dĩ 整chỉnh 心tâm 慮lự 趣thú 菩Bồ 提Đề 唯duy 人nhân 道đạo 為vi 能năng 耳nhĩ 人nhân 而nhi 不bất 為vi 吾ngô 末mạt 如như 之chi 何hà 也dã 已dĩ 矣hĩ 。

十thập 種chủng 仙tiên 。

此thử 十thập 種chủng 仙tiên 雖tuy 優ưu 等đẳng 於ư 人nhân 然nhiên 其kỳ 所sở 行hành 之chi 術thuật 皆giai 屬thuộc 幻huyễn 妄vọng 且thả 羅La 漢Hán 以dĩ 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 為vi 坐tọa 禪thiền 法pháp 世Thế 尊Tôn 猶do 責trách 之chi 為vi 妄vọng 想tưởng 緣duyên 影ảnh 何hà 況huống 著trước 認nhận 一nhất 色sắc 身thân 而nhi 求cầu 壽thọ 相tương/tướng 者giả 乎hồ 故cố 黃hoàng 龍long 斥xích 為vi 守thủ 屍thi 鬼quỷ 玄huyền 沙sa 呼hô 為vi 魂hồn 不bất 散tán 死tử 人nhân 也dã 或hoặc 曰viết 幾kỷ 見kiến 脩tu 仙tiên 者giả 多đa 有hữu 顯hiển 化hóa 之chi 遺di 跡tích 又hựu 有hữu 相tương/tướng 傳truyền 之chi 驗nghiệm 術thuật 似tự 有hữu 所sở 倚ỷ 而nhi 不bất 落lạc 空không 談đàm 若nhược 近cận 之chi 脩tu 佛Phật 者giả 不bất 惟duy 不bất 見kiến 其kỳ 顯hiển 妙diệu 而nhi 反phản 有hữu 不bất 如như 意ý 事sự 豈khởi 若nhược 西tây 域vực 道đạo 者giả 動động 徹triệt 渡độ 水thủy 騰đằng 雲vân 或hoặc 入nhập 定định 千thiên 百bách 年niên 一nhất 醒tỉnh 而nhi 闍xà 維duy 出xuất 其kỳ 舍xá 利lợi 似tự 此thử 亦diệc 令linh 人nhân 有hữu 化hóa 城thành 之chi 想tưởng 也dã 而nhi 我ngã 輩bối 何hà 沓đạp 漠mạc 之chi 荅# 此thử 輩bối 縱túng/tung 履lý 水thủy 如như 平bình 地địa 閃thiểm 睛tình 如như 耀diệu 日nhật 亦diệc 是thị 妄vọng 想tưởng 。 所sở 成thành 有hữu 為vi 所sở 就tựu 盡tận 屬thuộc 外ngoại 道đạo 波Ba 旬Tuần 非phi 大Đại 乘Thừa 根căn 器khí 也dã 又hựu 安an 知tri 最Tối 上Thượng 乘Thừa 法pháp 與dữ 太thái 空không 同đồng 體thể 無vô 為vi 而nhi 彰chương 以dĩ 遍biến 千thiên 世thế 界giới 為vi 一nhất 隻chỉ 眼nhãn 以dĩ 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。 為vi 一nhất 箇cá 心tâm 其kỳ 顯hiển 化hóa 鳥điểu 得đắc 有hữu 窮cùng 之chi 者giả 哉tai 彼bỉ 地địa 行hành 者giả 以dĩ 食thực 道đạo 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 之chi 甘cam 露lộ 漿tương 禪thiền 悅duyệt 食thực 金kim 牛ngưu 飯phạn 雲vân 門môn 餅bính 趙triệu 州châu 茶trà 投đầu 子tử 油du 一nhất 飽bão 可khả 以dĩ 忘vong 百bách 饑cơ 矣hĩ 彼bỉ 飛phi 行hành 者giả 以dĩ 藥dược 道đạo 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 之chi 阿a 伽già 陀đà 藥dược 。 觸xúc 之chi 則tắc 根căn 結kết 皆giai 消tiêu 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 草thảo 服phục 之chi 則tắc 萬vạn 苦khổ 盡tận 除trừ 壽thọ 命mạng 無vô 量lượng 。 矣hĩ 彼bỉ 遊du 行hành 者giả 以dĩ 化hóa 道đạo 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 於ư 煩phiền 惱não 。 礦quáng 中trung 煉luyện 出xuất 佛Phật 性tánh 金kim 光quang 遍biến 世thế 界giới 耀diệu 滿mãn 十thập 方phương 矣hĩ 彼bỉ 空không 行hành 者giả 以dĩ 氣khí 精tinh 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 不bất 依y 氣khí 息tức 不bất 依y 形hình 色sắc 不bất 依y 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 者giả 是thị 真chân 空không 行hành 也dã 彼bỉ 天thiên 行hành 者giả 以dĩ 潤nhuận 德đức 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 性tánh 水thủy 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 水thủy 。 能năng 現hiện 香hương 水thủy 大đại 海hải 生sanh 長trưởng 鳥điểu 曇đàm 世thế 界giới 也dã 彼bỉ 通thông 行hành 者giả 以dĩ 吸hấp 粹túy 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 夜dạ 明minh 符phù 無vô 盡tận 燈đăng 灼chước 破phá 天thiên 地địa 過quá 於ư 日nhật 月nguyệt 。 矣hĩ 彼bỉ 道Đạo 行hạnh 者giả 以dĩ 術thuật 法pháp 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 心tâm 持trì 不bất 思tư 議nghị 咒chú 則tắc 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 立lập 時thời 護hộ 衛vệ 矣hĩ 彼bỉ 照chiếu 行hành 者giả 以dĩ 思tư 憶ức 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 終chung 日nhật 思tư 慮lự 而nhi 未vị 嘗thường 有hữu 所sở 思tư 慮lự 正chánh 當đương 恁nhẫm 麼ma 時thời 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 自tự 能năng 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 也dã 彼bỉ 精tinh 行hành 者giả 以dĩ 交giao 遘cấu 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 純thuần 一nhất 無vô 雜tạp 。 具cụ 足túc 清thanh 白bạch 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng 。 一nhất 受thọ 形hình 來lai 在tại 眼nhãn 能năng 見kiến 在tại 耳nhĩ 能năng 聞văn 在tại 鼻tị 辯biện 香hương 在tại 手thủ 執chấp 捉tróc 在tại 足túc 運vận ▆# 所sở 謂vị 夜dạ 夜dạ 抱bão 佛Phật 眠miên 朝triêu 朝triêu 還hoàn 共cộng 起khởi 矣hĩ 彼bỉ 絕tuyệt 行hành 者giả 以dĩ 變biến 化hóa 為vi 功công 且thả 不bất 知tri 我ngã 之chi 變biến 化hóa 不bất 造tạo 生sanh 死tử 不bất 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 染nhiễm 凡phàm 不bất 入nhập 聖thánh 不bất 居cư 鬧náo 不bất 居cư 靜tĩnh 不bất 捨xả 道Đạo 法Pháp 。 而nhi 現hiện 凡phàm 夫phu 相tương/tướng 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 而nhi 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 矣hĩ 諸chư 仁nhân 者giả 若nhược 識thức 著trước 採thải 藥dược 煉luyện 石thạch 運vận 氣khí 持trì 咒chú 者giả 是thị 誰thùy 或hoặc 者giả 畢tất 竟cánh 是thị 誰thùy 便tiện 與dữ 和hòa 尚thượng 共cộng 一nhất 鼻tị 孔khổng 如như 或hoặc 未vị 然nhiên 且thả 去khứ 深thâm 山sơn 岩# 穴huyệt 裡# 搬# 弄lộng 此thử 精tinh 魂hồn 也dã 罷bãi 。

三tam 界giới 諸chư 天thiên 。

或hoặc 問vấn 六Lục 欲Dục 天Thiên 雖tuy 離ly 塵trần 擾nhiễu 而nhi 未vị 能năng 絕tuyệt 欲dục 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 。 雖tuy 離ly 情tình 欲dục 而nhi 未vị 盡tận 形hình 累lụy 。 尚thượng 有hữu 色sắc 質chất 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 色sắc 空không 俱câu 無vô 而nhi 伏phục 識thức 現hiện 行hành 得đắc 定định 果quả 色sắc 此thử 固cố 以dĩ 各các 所sở 修tu 因nhân 而nhi 得đắc 證chứng 故cố 不bất 能năng 出xuất 三tam 界giới 。 者giả 也dã 然nhiên 維duy 摩ma 室thất 中trung 散tán 花hoa 天thiên 女nữ 與dữ 宴yến 坐tọa 岩# 邊biên 獻hiến 花hoa 聞văn 法Pháp 天thiên 人nhân 散tán 花hoa 者giả 變biến 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 而nhi 舍xá 利lợi 不bất 曉hiểu 聞văn 法Pháp 者giả 知tri 無vô 聞văn 無vô 說thuyết 而nhi 空không 生sanh 欣hân 取thủ 此thử 兩lưỡng 種chủng 天thiên 人nhân 不bất 知tri 生sanh 自tự 何hà 天thiên 而nhi 受thọ 自tự 何hà 師sư 乃nãi 有hữu 如như 是thị 。 之chi 聖thánh 辯biện 神thần 通thông 也dã 而nhi 諸chư 天thiên 何hà 獨độc 滯trệ 礙ngại 乎hồ 且thả 法pháp 華hoa 龍long 女nữ 具cụ 腥tinh 臊tao 之chi 質chất 獻hiến 摩ma 尼ni 而nhi 南nam 方phương 證chứng 果Quả 涅Niết 槃Bàn 廣quảng 額ngạch 擲trịch 屠đồ 刀đao 而nhi 成thành 千thiên 佛Phật 一nhất 數số 此thử 兩lưỡng 者giả 較giảo 之chi 諸chư 天thiên 又hựu 何hà 如như 又hựu 六lục 念niệm 中trung 念niệm 天thiên 之chi 法pháp 未vị 審thẩm 所sở 念niệm 何hà 天thiên 元nguyên 珪# 付phó 嶽nhạc 神thần 之chi 戒giới 曰viết 先tiên 後hậu 不bất 合hợp 天thiên 心tâm 亦diệc 不bất 識thức 所sở 合hợp 何hà 天thiên 之chi 心tâm 請thỉnh 詳tường 示thị 諸chư 種chủng 乃nãi 可khả 荅# 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 豈khởi 諸chư 天thiên 離ly 此thử 三tam 種chủng 耶da 但đãn 執chấp 一nhất 不bất 通thông 妄vọng 成thành 絕tuyệt 欲dục 離ly 情tình 空không 色sắc 伏phục 識thức 之chi 因nhân 故cố 現hiện 三tam 界giới 天thiên 形hình 也dã 彼bỉ 天thiên 女nữ 者giả 知tri 佛Phật 性tánh 本bổn 無vô 男nam 女nữ 之chi 相tướng 則tắc 此thử 身thân 可khả 任nhậm 性tánh 而nhi 化hóa 隨tùy 物vật 不bất 變biến 正chánh 能năng 化hóa 者giả 不bất 變biến 之chi 真chân 也dã 岩# 邊biên 聞văn 法Pháp 者giả 般Bát 若Nhã 了liễu 然nhiên 則tắc 與dữ 帝Đế 釋Thích 豎thụ 草thảo 何hà 異dị 龍long 女nữ 所sở 獻hiến 者giả 豈khởi 世thế 珠châu 耶da 即tức 性tánh 珠châu 一nhất 呈trình 三tam 界giới 鎖tỏa 殞vẫn 何hà 智trí 如như 之chi 若nhược 廣quảng 額ngạch 屠đồ 兒nhi 又hựu 不bất 可khả 與dữ 諸chư 天thiên 共cộng 論luận 也dã 何hà 也dã 擲trịch 刀đao 者giả 已dĩ 非phi 廣quảng 額ngạch 乃nãi 千thiên 佛Phật 中trung 一nhất 佛Phật 所sở 擲trịch 也dã 世Thế 尊Tôn 豈khởi 肯khẳng 猶do 豫dự 不bất 諾nặc 之chi 云vân 如như 是thị 者giả 正chánh 見kiến 千thiên 古cổ 老lão 作tác 家gia 也dã 所sở 以dĩ 諸chư 天thiên 。 不bất 悟ngộ 於ư 此thử 執chấp 絕tuyệt 欲dục 為vi 絕tuyệt 欲dục 而nhi 不bất 知tri 欲dục 本bổn 無vô 絕tuyệt 執chấp 離ly 情tình 為vi 離ly 情tình 而nhi 不bất 知tri 情tình 本bổn 無vô 離ly 執chấp 空không 色sắc 為vi 空không 色sắc 而nhi 不bất 知tri 色sắc 即tức 是thị 空không 。 執chấp 伏phục 識thức 為vi 伏phục 識thức 而nhi 不bất 知tri 識thức 即tức 是thị 智trí 強cường/cưỡng 於ư 中trung 研nghiên 窮cùng 銷tiêu 礙ngại 捨xả 苦khổ 覓mịch 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 樂nhạo/nhạc/lạc 歸quy 淨tịnh 殊thù 不bất 知tri 捨xả 有hữu 歸quy 無vô 猶do 是thị 逃đào 峰phong 而nhi 赴phó 壑hác 本bổn 無vô 含hàm 那na 凡phàm 夫phu 外ngoại 道đạo 皆giai 由do 不bất 翻phiên 觔# 斗đẩu 而nhi 致trí 若nhược 能năng 翻phiên 得đắc 觔# 斗đẩu 則tắc 成thành 法pháp 破phá 法pháp 。 皆giai 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 智trí 慧tuệ 愚ngu 癡si 。 通thông 為vi 般Bát 若Nhã 。 諸chư 戒giới 定định 慧tuệ 。 及cập 婬dâm 怒nộ 癡si 。 通thông 是thị 梵Phạm 行hạnh 能năng 如như 是thị 即tức 謂vị 之chi 六lục 念niệm 中trung 之chi 念niệm 天thiên 也dã 亦diệc 謂vị 之chi 先tiên 後hậu 所sở 合hợp 之chi 天thiên 心tâm 也dã 夫phu 天thiên 心tâm 者giả 即tức 先tiên 天thiên 而nhi 天thiên 弗phất 違vi 後hậu 天thiên 而nhi 奉phụng 天thiên 時thời 天thiên 且thả 弗phất 違vi 而nhi 況huống 於ư 人nhân 乎hồ 況huống 於ư 鬼quỷ 神thần 之chi 說thuyết 也dã 柰nại 何hà 在tại 天thiên 而nhi 不bất 知tri 噫# 。

發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。

或hoặc 問vấn 若nhược 謂vị 一nhất 人nhân 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 此thử 十thập 方phương (# 空không 界giới )# 皆giai 悉tất 銷tiêu 殞vẫn 。 果quả 如như 斯tư 言ngôn 則tắc 釋Thích 迦Ca 成thành 佛Phật 後hậu 無vô 天thiên 無vô 地địa 久cửu 矣hĩ 何hà 以dĩ 十thập 方phương 世thế 界giới 。 猶do 存tồn 耶da 荅# 昔tích 有hữu 問vấn 於ư 袁viên 中trung 郎lang 曰viết 仲trọng 尼ni 乃nãi 致trí 中trung 和hòa 者giả 何hà 春xuân 秋thu 之chi 天thiên 地địa 不bất 位vị 萬vạn 物vật 不bất 育dục 中trung 郎lang 曰viết 今kim 人nhân 愁sầu 苦khổ 則tắc 晴tình 日nhật 和hòa 風phong 皆giai 成thành 憂ưu 隱ẩn 今kim 人nhân 快khoái 樂lạc 則tắc 疾tật 風phong 暴bạo 雨vũ 皆giai 成thành 暢sướng 適thích 何hà 關quan 他tha 天thiên 地địa 萬vạn 物vật 。 事sự 因nhân 人nhân 自tự 得đắc 不bất 同đồng 耳nhĩ 若nhược 在tại 孔khổng 子tử 分phần/phân 上thượng 實thật 位vị 釋Thích 迦Ca 合hợp 上thượng 實thật 殞vẫn 但đãn 非phi 麤thô 浮phù 者giả 所sở 能năng 知tri 見kiến 夫phu 不bất 殞vẫn 則tắc 不bất 位vị 不bất 位vị 則tắc 不bất 殞vẫn 殞vẫn 位vị 之chi 間gian 總tổng 無vô 見kiến 聞văn 思tư 慮lự 盡tận 之chi 矣hĩ 奚hề 必tất 深thâm 求cầu 哉tai 。

魔ma 王vương 宮cung 殿điện 崩băng 裂liệt 。

或hoặc 問vấn 行hành 人nhân 發phát 真chân 歸quy 元nguyên 。 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 不bất 相tương 惱não 害hại 者giả 正chánh 所sở 謂vị 千thiên 聖thánh 同đồng 源nguyên 彼bỉ 此thử 如như 一nhất 也dã 然nhiên 則tắc 魔ma 王vương 鬼quỷ 神thần 及cập 水thủy 陸lục 精tinh 靈linh 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 而nhi 宮cung 殿điện 崩băng 裂liệt 自tự 相tương/tướng 驚kinh 慴triệp 耶da 荅# 方Phương 等Đẳng 會hội 上thượng 有hữu 無vô 量lượng 塵trần 屬thuộc 惱não 害hại 世Thế 尊Tôn 而nhi 世Thế 尊Tôn 安an 詳tường 不bất 遣khiển 唯duy 文Văn 殊Thù 即tức 入nhập 破phá 魔ma 軍quân 三tam 昧muội 定định 魔ma 眾chúng 當đương 時thời 腦não 裂liệt 而nhi 肌cơ 骨cốt 欲dục 碎toái 世Thế 尊Tôn 興hưng 慈từ 復phục 止chỉ 文Văn 殊Thù 出xuất 定định 魔ma 眾chúng 乃nãi 云vân 寧ninh 聞văn 千thiên 萬vạn 釋Thích 迦Ca 佛Phật 名danh 不bất 願nguyện 聞văn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 一nhất 名danh 且thả 文Văn 殊Thù 自tự 白bạch 云vân 魔ma 非phi 外ngoại 來lai 乃nãi 自tự 己kỷ 心tâm 境cảnh 所sở 招chiêu 若nhược 能năng 一nhất 心tâm 。 大đại 定định 萬vạn 慮lự 冰băng 銷tiêu 則tắc 內nội 外ngoại 魔ma 境cảnh 自tự 滅diệt 以dĩ 此thử 觀quán 之chi 。 喜hỷ 有hữu 喜hỷ 魔ma 怒nộ 有hữu 怒nộ 魔ma 煩phiền 惱não 有hữu 煩phiền 惱não 魔ma 自tự 性tánh 若nhược 無vô 喜hỷ 怒nộ 煩phiền 惱não 內nội 境cảnh 不bất 出xuất 外ngoại 境cảnh 不bất 入nhập 矣hĩ 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 能năng 令linh 魔ma 宮cung 崩băng 裂liệt 驚kinh 懼cụ 者giả 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。 或hoặc 又hựu 曰viết 心tâm 無vô 境cảnh 滅diệt 理lý 固cố 然nhiên 也dã 其kỳ 後hậu 僉thiêm 來lai 惱não 害hại 者giả 何hà 耶da 荅# 那na 伽già 大đại 定định 無vô 論luận 森sâm 羅la 萬vạn 象tượng 俱câu 在tại 定định 裡# 蹉sa 跎# 東đông 入nhập 西tây 出xuất 男nam 入nhập 女nữ 出xuất 者giả 即tức 此thử 定định 也dã 是thị 定định 若nhược 使sử 魔ma 王vương 得đắc 遇ngộ 即tức 令linh 轉chuyển 魔ma 為vi 佛Phật 初sơ 修tu 行hành 人nhân 未vị 能năng 及cập 此thử 雖tuy 入nhập 真chân 修tu 行hành 路lộ 聖thánh 智trí 未vị 圓viên 識thức 陰ấm 未vị 盡tận 縱túng/tung 到đáo 三tam 摩ma 境cảnh 界giới 猶do 如như 不bất 破phá 明minh 鏡kính 未vị 免miễn 胡hồ 漢hán 影ảnh 來lai 佛Phật 生sanh 相tương/tướng 現hiện 稍sảo 失thất 主chủ 持trì 則tắc 魔ma 王vương 住trụ 舍xá 矣hĩ 要yếu 得đắc 撒tản 手thủ 無vô 礙ngại 請thỉnh 君quân 打đả 破phá 明minh 鏡kính 乃nãi 可khả 。

五ngũ 陰ấm 主chủ 人nhân 。

或hoặc 曰viết 正chánh 受thọ 禪thiền 師sư 謂vị 入nhập 三tam 摩ma 提đề 者giả 。 要yếu 在tại 不bất 迷mê 五ngũ 陰ấm 主chủ 人nhân 。 而nhi 親thân 識thức 主chủ 人nhân 面diện 目mục 知tri 主chủ 人nhân 住trú 處xứ 若nhược 識thức 其kỳ 面diện 目mục 知tri 其kỳ 住trú 處xứ 魔ma 將tương 何hà 所sở 施thí 力lực 豈khởi 待đãi 煖noãn 氣khí 漸tiệm 鄰lân 始thỉ 能năng 銷tiêu 殞vẫn 之chi 說thuyết 善thiện 固cố 善thiện 矣hĩ 但đãn 不bất 知tri 以dĩ 何hà 為vi 五ngũ 。 陰ấm 主chủ 人nhân 也dã 若nhược 五ngũ 陰ấm 中trung 別biệt 有hữu 一nhất 主chủ 人nhân 所sở 主chủ 則tắc 可khả 謂vị 真chân 土thổ/độ 矣hĩ 何hà 云vân 五ngũ 陰ấm 若nhược 即tức 五ngũ 陰ấm 而nhi 為vi 主chủ 則tắc 成thành 五ngũ 主chủ 人nhân 矣hĩ 何hà 得đắc 歸quy 一nhất 請thỉnh 析tích 其kỳ 源nguyên 荅# 發phát 而nhi 為vi 識thức 轉chuyển 而nhi 為vi 智trí 者giả 此thử 五ngũ 陰ấm 主chủ 人nhân 。 也dã 五ngũ 陰ấm 以dĩ 此thử 為vi 體thể 此thử 以dĩ 五ngũ 陰ấm 為vi 用dụng 若nhược 駕giá 船thuyền 之chi 師sư 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 無vô 一nhất 不bất 曉hiểu 乃nãi 生sanh 乃nãi 佛Phật 為vi 實thật 為vi 權quyền 能năng 為vi 無vô 量lượng 。 劫kiếp 來lai 生sanh 死tử 本bổn 者giả 。 此thử 也dã 即tức 妙diệu 圓viên 明minh 無vô 作tác 本bổn 心tâm 。 者giả 此thử 也dã 謂vị 其kỳ 靈linh 靈linh 寂tịch 寂tịch 者giả 乃nãi 伊y 假giả 面diện 目mục 也dã 破phá 靈linh 靈linh 寂tịch 寂tịch 而nhi 歸quy 之chi 無vô 所sở 住trụ 者giả 。 真chân 面diện 目mục 也dã 謂vị 其kỳ 罔võng 象tượng 虛hư 無vô 。 者giả 乃nãi 伊y 假giả 住trú 處xứ 也dã 如như 如như 不bất 動động 。 了liễu 了liễu 常thường 知tri 者giả 真chân 住trú 處xứ 也dã 昔tích 有hữu 生sanh 問vấn 於ư 見kiến 吾ngô 子tử 曰viết 今kim 人nhân 所sở 作tác 所sở 為vi 無vô 一nhất 不bất 是thị 靈linh 性tánh 顯hiển 現hiện 忽hốt 然nhiên 氣khí 絕tuyệt 時thời 未vị 審thẩm 這giá 箇cá 靈linh 靈linh 寂tịch 寂tịch 的đích 東đông 西tây 當đương 歸quy 何hà 所sở 見kiến 吾ngô 子tử 曰viết 你nễ 今kim 問vấn 我ngã 的đích 時thời 候hậu 這giá 箇cá 靈linh 靈linh 寂tịch 寂tịch 的đích 東đông 西tây 住trụ 在tại 甚thậm 麼ma 處xứ 若nhược 識thức 得đắc 今kim 日nhật 所sở 住trú 處xứ 則tắc 知tri 後hậu 日nhật 所sở 歸quy 處xứ 矣hĩ 若nhược 未vị 知tri 生sanh 又hựu 焉yên 知tri 其kỳ 死tử 哉tai 故cố 世Thế 尊Tôn 謂vị 慶khánh 喜hỷ 曰viết 汝nhữ 若nhược 不bất 識thức 心tâm 目mục 所sở 在tại 。 則tắc 不bất 能năng 降hàng 伏phục 。 塵trần 勞lao 所sở 以dĩ 知tri 其kỳ 住trú 處xứ 識thức 其kỳ 面diện 目mục 魔ma 變biến 為vi 佛Phật 真chân 無vô 假giả 何hà 銷tiêu 殞vẫn 如như 之chi 不bất 見kiến 古cổ 之chi 宗tông 師sư 常thường 自tự 召triệu 曰viết 主chủ 人nhân 翁ông 復phục 自tự 應ưng 之chi 曰viết 諾nặc 惺tinh 惺tinh 著trước 他tha 時thời 後hậu 日nhật 莫mạc 受thọ 人nhân 瞞man 復phục 自tự 應ưng 之chi 曰viết 諾nặc 嗚ô 呼hô 此thử 其kỳ 可khả 謂vị 真chân 知tri 真chân 識thức 者giả 也dã 。

色Sắc 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。

若nhược 云vân 動động 靜tĩnh 不bất 移di 。 憶ức 忘vong 如như 一nhất 。 似tự 打đả 成thành 一nhất 片phiến 而nhi 精tinh 明minh 不bất 為vi 動động 靜tĩnh 憶ức 忘vong 所sở 奪đoạt 可khả 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 矣hĩ 云vân 何hà 又hựu 被bị 色sắc 陰ấm 所sở 覆phú 蓋cái 色sắc 陰ấm 者giả 由do 精tinh 明minh 而nhi 有hữu 有hữu 明minh 然nhiên 後hậu 見kiến 色sắc 明minh 即tức 色sắc 之chi 因nhân 也dã 有hữu 明minh 然nhiên 後hậu 別biệt 暗ám 明minh 即tức 暗ám 之chi 機cơ 也dã 精tinh 明minh 未vị 脫thoát 如như 癡si 蠅dăng 之chi 撲phác 窗song 心tâm 望vọng 其kỳ 明minh 以dĩ 求cầu 出xuất 不bất 知tri 有hữu 紙chỉ 為vi 隔cách 礙ngại 也dã 原nguyên 見kiến 因nhân 明minh 不bất 知tri 有hữu 隔cách 也dã 如như 此thử 則tắc 未vị 免miễn 落lạc 入nhập 色sắc 陰ấm 窠khòa 裡# 又hựu 如như 飛phi 蛾nga 之chi 樸phác 燈đăng 亦diệc 求cầu 明minh 也dã 而nhi 不bất 知tri 身thân 被bị 明minh 沒một 即tức 此thử 一nhất 精tinh 明minh 即tức 是thị 障chướng 道đạo 之chi 魔ma 軍quân 何hà 關quan 外ngoại 來lai 者giả 耶da 昔tích 袁viên 中trung 即tức 過quá 江giang 陵lăng 夜dạ 見kiến 一nhất 僧Tăng 於ư 舟chu 中trung 自tự 剃thế 其kỳ 首thủ 旁bàng 有hữu 曰viết 何hà 不bất 點điểm 燈đăng 中trung 即tức 哂# 之chi 曰viết 縱túng/tung 有hữu 燈đăng 亦diệc 無vô 用dụng 也dã 彼bỉ 自tự 有hữu 真chân 明minh 在tại 何hà 用dụng 假giả 明minh 為vi 要yếu 知tri 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 當đương 用dụng 手thủ 中trung 眼nhãn 可khả 也dã 。

受thọ 陰ấm 區khu 宇vũ 。

所sở 謂vị 得đắc 其kỳ 體thể 而nhi 不bất 能năng 用dụng 。 者giả 何hà 也dã 蓋cái 見kiến 諸chư 佛Phật 心tâm 。 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 此thử 是thị 工công 夫phu 上thượng 事sự 未vị 是thị 見kiến 性tánh 一nhất 著trước 所sở 以dĩ 雖tuy 識thức 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 之chi 真chân 有hữu 在tại 而nhi 未vị 曉hiểu 感cảm 而nhi 遂toại 通thông 之chi 妙diệu 無vô 窮cùng 也dã 若nhược 得đắc 見kiến 性tánh 則tắc 無vô 事sự 非phi 體thể 無vô 時thời 非phi 用dụng 無vô 體thể 而nhi 體thể 無vô 用dụng 而nhi 用dụng 何hà 隔cách 礙ngại 之chi 有hữu 哉tai 正chánh 如như 香hương 嚴nghiêm 初sơ 見kiến 仰ngưỡng 山sơn 而nhi 呈trình 偈kệ 云vân 去khứ 年niên 窮cùng 未vị 為vi 窮cùng 今kim 年niên 窮cùng 始thỉ 是thị 窮cùng 去khứ 年niên 窮cùng 時thời 猶do 有hữu 插sáp 錐trùy 地địa 今kim 年niên 窮cùng 時thời 錐trùy 也dã 無vô 仰ngưỡng 山sơn 曰viết 師sư 兄huynh 會hội 得đắc 如Như 來Lai 禪thiền 祖tổ 師sư 禪thiền 猶do 未vị 夢mộng 見kiến 在tại 此thử 點điểm 香hương 嚴nghiêm 得đắc 其kỳ 體thể 處xứ 也dã 一nhất 日nhật 香hương 嚴nghiêm 鋤# 地địa 擲trịch 瓦ngõa 擊kích 竹trúc 而nhi 有hữu 聲thanh 即tức 此thử 有hữu 悟ngộ 次thứ 而nhi 成thành 偈kệ 於ư 仰ngưỡng 山sơn 曰viết 我ngã 有hữu 一nhất 機cơ 舉cử 目mục 視thị 伊y 若nhược 然nhiên 不bất 信tín 便tiện 喚hoán 沙Sa 彌Di 仰ngưỡng 山sơn 曰viết 師sư 兄huynh 會hội 得đắc 祖tổ 師sư 禪thiền 也dã 此thử 點điểm 香hương 嚴nghiêm 得đắc 其kỳ 用dụng 處xứ 也dã 若nhược 得đắc 其kỳ 用dụng 則tắc 識thức 陰ấm 亦diệc 超siêu 何hà 止chỉ 受thọ 陰ấm 若nhược 未vị 能năng 得đắc 此thử 如như 其kỳ 魅mị 魘yểm 之chi 人nhân 心tâm 固cố 明minh 了liễu 而nhi 不bất 能năng 足túc 之chi 蹈đạo 之chi 手thủ 之chi 舞vũ 之chi 若nhược 布bố 袋đại 裡# 老lão 鴉# 欲dục 出xuất 則tắc 不bất 能năng 出xuất 欲dục 破phá 則tắc 不bất 能năng 破phá 左tả 研nghiên 右hữu 究cứu 心tâm 境cảnh 熾sí 然nhiên 不bất 免miễn 受thọ 陰ấm 之chi ▆# 有hữu 出xuất 也dã 可khả 不bất 慎thận 哉tai 。 可khả 不bất 悟ngộ 哉tai 。

想Tưởng 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。

或hoặc 曰viết 從tùng 是thị 凡phàm 身thân 。 上thượng 歷lịch 六lục 十thập 聖thánh 位vị 。 已dĩ 登đăng 聖thánh 矣hĩ 何hà 故cố 喻dụ 為vi 寐mị 中trung 寱nghệ 語ngữ 荅# 古cổ 人nhân 謂vị 修tu 習tập 萬vạn 行hạnh 尚thượng 成thành 空không 華hoa 宴yến 坐tọa 道Đạo 場Tràng 猶do 同đồng 水thủy 月nguyệt 縱túng/tung 見kiến 靈linh 山sơn 一nhất 會hội 諸chư 佛Phật 聖thánh 賢hiền 亦diệc 是thị 天thiên 臺đài 眼nhãn 底để 之chi 沙sa 何hà 況huống 六lục 十thập 種chủng 絡lạc 索sách 行hành 門môn 不bất 為vi 真chân 空không 體thể 上thượng 之chi 障chướng 礙ngại 哉tai 所sở 以dĩ 龍long 女nữ 知tri 獻hiến 珠châu 即tức 授thọ 記ký 廣quảng 額ngạch 明minh 擲trịch 刀đao 是thị 證chứng 果Quả 故cố 覺giác 速tốc 而nhi 成thành 亦diệc 速tốc 善thiện 財tài 不bất 知tri 始thỉ 參tham 之chi 文Văn 殊Thù 即tức 末mạt 後hậu 摩ma 頂đảnh 之chi 文Văn 殊Thù 則tắc 覺giác 遲trì 而nhi 了liễu 亦diệc 遲trì 從tùng 是thị 凡phàm 夫phu 上thượng 歷lịch 聖thánh 位vị 者giả 正chánh 善thiện 財tài 邊biên 事sự 也dã 故cố 喻dụ 為vi 寐mị 中trung 寱nghệ 語ngữ 何hà 也dã 試thí 觀quán 睡thụy 熟thục 之chi 人nhân 而nhi 有hữu 寐mị 言ngôn 及cập 至chí 於ư 惺tinh 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 亦diệc 不bất 自tự 知tri 。 可khả 見kiến 六lục 十thập 聖thánh 位vị 。 是thị 人nhân 雖tuy 進tiến 歷lịch 修tu 而nhi 自tự 性tánh 不bất 相tương 干can 涉thiệp 此thử 惟duy 不bất 寐mị 者giả 知tri 有hữu 夢mộng 覺giác 之chi 差sai 到đáo 地địa 者giả 識thức 有hữu 頓đốn 漸tiệm 之chi 階giai 也dã 漸tiệm 中trung 之chi 路lộ 既ký 繁phồn 則tắc 乘thừa 間gian 之chi 魔ma 亦diệc 擾nhiễu 參tham 理lý 之chi 想tưởng 既ký 生sanh 則tắc 區khu 局cục 之chi 陰ấm 方phương 起khởi 又hựu 豈khởi 能năng 如như 獻hiến 珠châu 擲trịch 刀đao 者giả 之chi 暢sướng 快khoái 哉tai 祖tổ 師sư 云vân 見kiến 道đạo 方phương 修tu 道Đạo 不bất 見kiến 復phục 何hà 修tu 道Đạo 性tánh 如như 虛hư 空không 虛hư 空không 何hà 所sở 修tu 遍biến 觀quán 修tu 道Đạo 者giả 撥bát 火hỏa 覓mịch 浮phù 漚âu 試thí 看khán 弄lộng 傀# 儡# 線tuyến 斷đoạn 一nhất 時thời 休hưu 又hựu 云vân 道đạo 性tánh 本bổn 無vô 修tu 無vô 修tu 自tự 合hợp 道đạo 若nhược 起khởi 修tu 道Đạo 心tâm 斯tư 人nhân 不bất 見kiến 道đạo 昧muội 卻khước 一nhất 真chân 性tánh 反phản 人nhân 鬧náo 浩hạo 浩hạo 若nhược 逢phùng 修tu 道Đạo 人nhân 第đệ 一nhất 莫mạc 向hướng 道đạo 能năng 會hội 此thử 老lão 數số 轉chuyển 語ngữ 始thỉ 信tín 搬# 柴sài 運vận 水thủy 漢hán 即tức 是thị 放phóng 光quang 動động 地địa 人nhân 。

行Hành 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。

或hoặc 問vấn 既ký 云vân 了liễu 罔võng 陳trần 習tập 。 唯duy 一nhất 精tinh 真chân 。 則tắc 識thức 陰ấm 已dĩ 現hiện 矣hĩ 何hà 故cố 行hành 陰ấm 猶do 未vị 盡tận 荅# 想tưởng 陰ấm 如như 大đại 流lưu 行hành 陰ấm 如như 波ba 識thức 陰ấm 如như 澄trừng 冰băng 蓋cái 想tưởng 即tức 六lục 識thức 行hành 即tức 七thất 識thức 識thức 即tức 八bát 識thức 也dã 想tưởng 陰ấm 已dĩ 盡tận 六lục 識thức 滅diệt 矣hĩ 滅diệt 即tức 為vi 七thất 識thức 之chi 半bán 分phần/phân 相tương/tướng 又hựu 能năng 見kiến 諸chư 十thập 二nhị 眾chúng 生sanh 。 者giả 是thị 則tắc 精tinh 要yếu 復phục 生sanh 矣hĩ 生sanh 則tắc 又hựu 為vi 七thất 識thức 之chi 半bán 分phần/phân 相tương/tướng 也dã 有hữu 此thử 生sanh 滅diệt 之chi 境cảnh 則tắc 清thanh 擾nhiễu 猶do 在tại 安an 得đắc 不bất 為vi 行hành (# 陰ấm 區khu )# 宇vũ 也dã 故cố 楞lăng 伽già 所sở 謂vị 不bất 覺giác 五ngũ 陰ấm 自tự 共cộng 相tương 是thị 自tự 心tâm 所sở 現hiện 不bất 實thật 計kế 有hữu 七thất 識thức 身thân 由do 此thử 觀quán 之chi 修tu 行hành 不bất 知tri 者giả 於ư 中trung 起khởi 染nhiễm 故cố 成thành 十thập 種chủng 外ngoại 道đạo 也dã 楞lăng 伽già 又hựu 云vân 惡ác 心tâm 出xuất 佛Phật 身thân 血huyết 。 者giả 正chánh 以dĩ 空không 無vô 相tướng 願nguyện 。 三tam 無vô 漏lậu 智trí 斷đoạn 彼bỉ 七thất 識thức 妄vọng 覺giác 染nhiễm 污ô 蓋cái 以dĩ 染nhiễm 如như 血huyết 也dã 。

識Thức 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。

或hoặc 問vấn 行hành 陰ấm 已dĩ 盡tận 則tắc 生sanh 機cơ 隳huy 裂liệt 而nhi 感cảm 應ứng 懸huyền 絕tuyệt 。 矣hĩ 且thả 能năng 六lục 根căn 虛hư 靜tĩnh 。 不bất 復phục 馳trì 逸dật 而nhi 內nội 外ngoại 湛trạm 明minh 。 矣hĩ 因nhân 何hà 猶do 是thị 識Thức 陰Ấm 區Khu 宇Vũ 。 未vị 曾tằng 破phá 也dã 荅# 若nhược 欲dục 破phá 盡tận 識thức 陰ấm 須tu 憑bằng 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 中trung 間gian 少thiểu 留lưu 見kiến 聞văn 少thiểu 著trước 思tư 議nghị 依y 前tiền 又hựu 是thị 鐵thiết 山sơn 銅đồng 網võng 雖tuy 云vân 六lục 根căn 虛hư 靜tĩnh 。 猶do 若nhược 六lục 根căn 在tại 也dã 雖tuy 見kiến 內nội 外ngoại 湛trạm 明minh 。 猶do 有hữu 內nội 外ngoại 影ảnh 也dã 且thả 又hựu 觀quán 由do 執chấp 元nguyên 。 這giá 裡# 純thuần 是thị 第đệ 八bát 識thức 生sanh 理lý 如như 鏡kính 在tại 握ác 何hà 嘗thường 破phá 得đắc 此thử 局cục 所sở 以dĩ 破phá 後hậu 之chi 相tướng 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 則tắc 六lục 根căn 之chi 門môn 已dĩ 銷tiêu 明minh 若nhược 琉lưu 璃ly ▆# 內nội 外ngoại 之chi 境cảnh 俱câu 化hóa 方phương 得đắc 名danh 為vi 。 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 也dã 故cố 鏡kính 清thanh 和hòa 尚thượng 問vấn 靈linh 雲vân 曰viết 混hỗn 沌# 未vị 分phần/phân 時thời 如như 何hà 雲vân 曰viết 露lộ 柱trụ 懷hoài 胎thai 清thanh 云vân 分phần/phân 後hậu 如như 何hà 雲vân 曰viết 如như 片phiến 雲vân 點điểm 太thái 清thanh 清thanh 云vân 秪# 如như 太thái 清thanh 還hoàn 受thọ 點điểm 也dã 無vô 雲vân 不bất 對đối 清thanh 云vân 恁nhẫm 麼ma 則tắc 含hàm 生sanh 不bất 來lai 也dã 雲vân 亦diệc 不bất 對đối 清thanh 云vân 直trực 饒nhiêu 純thuần 清thanh 絕tuyệt 點điểm 時thời 何hà 如như 雲vân 曰viết 猶do 是thị 真chân 常thường 流lưu 注chú 清thanh 云vân 如như 何hà 是thị 真chân 常thường 流lưu 注chú 雲vân 曰viết 似tự 鏡kính 常thường 明minh 清thanh 云vân 向hướng 上thượng 更cánh 有hữu 事sự 不bất 雲vân 曰viết 有hữu 清thanh 云vân 如như 何hà 是thị 向hướng 上thượng 事sự 雲vân 曰viết 打đả 破phá 鏡kính 來lai 與dữ 子tử 相tương 見kiến 蓋cái 瞻chiêm 顧cố 精tinh 色sắc 觀quán 由do 執chấp 元nguyên 。 之chi 處xứ 正chánh 是thị 真chân 常thường 流lưu 注chú 不bất 知tri 者giả 於ư 中trung 妄vọng 度độ 故cố 有hữu 向hướng 下hạ 十thập 種chủng 外ngoại 道đạo 要yếu 得đắc 本bổn 無vô 留lưu 礙ngại 須tu 打đả 破phá 鏡kính 也dã 天thiên 童đồng 拈niêm 曰viết 且thả 道đạo 打đả 破phá 鏡kính 來lai 向hướng 甚thậm 麼ma 處xứ 相tương 見kiến 還hoàn 會hội 麼ma 清thanh 秋thu 老lão 兔thố 吞thôn 光quang 後hậu 湛trạm 水thủy 蒼thương 龍long 蛻thuế 骨cốt 時thời 。

諸chư 根căn 互hỗ 用dụng 。

或hoặc 問vấn 諸chư 根căn 互hỗ 用dụng 。 之chi 法pháp 如như 何hà 解giải 荅# 互hỗ 用dụng 有hữu 二nhị 不bất 見kiến 。 性tánh 者giả 互hỗ 用dụng 則tắc 為vi 十thập 習tập 六lục 交giao 即tức 百bá 姓tánh 日nhật 用dụng 而nhi 不bất 知tri 永vĩnh 嘉gia 所sở 謂vị 觸xúc 塗đồ 成thành 滯trệ 也dã 見kiến 性tánh 者giả 互hỗ 用dụng 則tắc 為vi 三tam 十thập 二nhị 。 應ưng 三tam 類loại 化hóa 身thân 古cổ 德đức 所sở 謂vị 隨tùy 流lưu 認nhận 得đắc 性tánh 無vô 喜hỷ 亦diệc 無vô 憂ưu 也dã 然nhiên 諸chư 根căn 可khả 合hợp 而nhi 入nhập 於ư 一nhất 一nhất 根căn 可khả 分phần/phân 而nhi 散tán 於ư 萬vạn 一nhất 處xứ 不bất 見kiến 減giảm 萬vạn 處xứ 不bất 見kiến 增tăng 又hựu 安an 知tri 有hữu 非phi 一nhất 非phi 萬vạn 之chi 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 哉tai 昔tích 仰ngưỡng 山sơn 問vấn 中trung 邑ấp 如như 何hà 是thị 佛Phật 性tánh 義nghĩa 邑ấp 云vân 我ngã 與dữ 你nễ 說thuyết 箇cá 譬thí 喻dụ 如như 室thất 有hữu 六lục 窗song 中trung 安an 一nhất 獼mi 猴hầu 外ngoại 有hữu 人nhân 喚hoán 云vân 往vãng 往vãng 獼mi 猴hầu 即tức 應ưng 如như 是thị 。 六lục 窗song 俱câu 喚hoán 俱câu 應ưng 即tức 云vân 只chỉ 如như 獼mi 猴hầu 睡thụy 時thời 又hựu 作tác 麼ma 生sanh 邑ấp 乃nãi 下hạ 禪thiền 床sàng 把bả 住trụ 云vân 狌# 狌# 我ngã 與dữ 你nễ 相tương 見kiến 蓋cái 六lục 根căn 猶do 六lục 窗song 也dã 獼mi 猴hầu 猶do 佛Phật 性tánh 也dã 人nhân 只chỉ 知tri 六lục 根căn 有hữu 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 而nhi 不bất 知tri 所sở 以dĩ 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 者giả 性tánh 也dã 若nhược 在tại 見kiến 聞văn 覺giác 如như 上thượng 用dụng 心tâm 則tắc 諸chư 根căn 不bất 能năng 互hỗ 用dụng 若nhược 在tại 本bổn 來lai 性tánh 體thể 上thượng 任nhậm 運vận 則tắc 一nhất 根căn 能năng 作tác 諸chư 根căn 用dụng 諸chư 根căn 圓viên 成thành 無vô 量lượng 覺giác 正chánh 所sở 謂vị 無vô 邊biên 剎sát 境cảnh 自tự 他tha 不bất 隔cách 於ư 毫hào 端đoan 十thập 世thế 古cổ 今kim 始thỉ 終chung 不bất 離ly 於ư 當đương 念niệm 也dã 。

八bát 識thức 因nhân 緣duyên 說thuyết 。

世thế 界giới 未vị 成thành 色sắc 身thân 未vị 就tựu 總tổng 一nhất 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 即tức 真chân 空không 圓viên 湛trạm 之chi 體thể 儒nho 家gia 所sở 謂vị 無vô 極cực 而nhi 太thái 極cực 也dã 蓋cái 此thử 妙diệu 明minh 一nhất 現hiện 則tắc 如như 鏡kính 生sanh 明minh 即tức 名danh 真chân 常thường 流lưu 注chú 楞lăng 嚴nghiêm 謂vị 之chi 覺giác 明minh 為vi 咎cữu 。 者giả 即tức 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 也dã 此thử 識thức 空không 空không 洞đỗng 洞đỗng 靈linh 靈linh 皎hiệu 皎hiệu 如như 罔võng 象tượng 虛hư 無vô 。 之chi 相tướng 楞lăng 伽già 所sở 謂vị 譬thí 如như 巨cự 海hải 。 也dã 海hải 者giả 能năng 納nạp 眾chúng 流lưu 若nhược 鏡kính 能năng 照chiếu 萬vạn 象tượng 故cố 曰viết 含hàm 藏tạng 又hựu 為vi 心tâm 王vương 然nhiên 海hải 之chi 水thủy 澄trừng 而nhi 淨tịnh 為vi 靜tĩnh 徹triệt 而nhi 波ba 為vi 動động 動động 則tắc 生sanh 而nhi 靜tĩnh 則tắc 滅diệt 即tức 心tâm 王vương 之chi 中trung 滅diệt 則tắc 真chân 而nhi 生sanh 則tắc 妄vọng 也dã 既ký 有hữu 真chân 妄vọng 生sanh 滅diệt 則tắc 成thành 業nghiệp 識thức 號hiệu 曰viết 末mạt 那na 識thức 楞lăng 伽già 所sở 謂vị 識thức 浪lãng 也dã 然nhiên 又hựu 名danh 之chi 傳truyền 送tống 者giả 何hà 也dã 蓋cái 此thử 識thức 依y 真chân 染nhiễm 妄vọng 緣duyên 妄vọng 亂loạn 真chân 忽hốt 有hữu 忽hốt 無vô 乍sạ 生sanh 乍sạ 滅diệt 。 故cố 曰viết 傳truyền 送tống 也dã 傳truyền 送tống 由do 知tri 而nhi 有hữu 知tri 由do 想tưởng 生sanh 知tri 妄vọng 知tri 真chân 知tri 有hữu 知tri 無vô 。 知tri 生sanh 知tri 滅diệt 者giả 第đệ 六lục 分phần 別biệt 意ý 識thức 也dã 此thử 識thức 由do 境cảnh 而nhi 知tri 境cảnh 由do 根căn 偶ngẫu 而nhi 對đối 故cố 眼nhãn 能năng 識thức 色sắc 耳nhĩ 能năng 識thức 聲thanh 鼻tị 能năng 識thức 香hương 舌thiệt 能năng 識thức 味vị 身thân 能năng 識thức 觸xúc 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 納nạp 之chi 於ư 意ý 而nhi 分phân 別biệt 其kỳ 美mỹ 惡ác 淑thục 慝# 精tinh 粹túy 幽u 戾lệ 者giả 即tức 意ý 之chi 法pháp 塵trần 也dã 楞lăng 伽già 所sở 謂vị 斯tư 由do 猛mãnh 風phong 起khởi 也dã 所sở 以dĩ 八bát 識thức 因nhân 七thất 識thức 影ảnh 現hiện 七thất 識thức 因nhân 六lục 識thức 染nhiễm 習tập 六lục 識thức 因nhân 五ngũ 識thức 分phân 別biệt 五ngũ 識thức 因nhân 六lục 識thức 攬lãm 境cảnh 然nhiên 五ngũ 識thức 非phi 因nhân 六lục 識thức 不bất 能năng 攬lãm 境cảnh 六lục 識thức 非phi 因nhân 七thất 識thức 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 七thất 識thức 非phi 因nhân 八bát 識thức 不bất 能năng 染nhiễm 習tập 八bát 識thức 非phi 因nhân 七thất 識thức 不bất 能năng 影ảnh 現hiện 當đương 自tự 性tánh 覺giác 妙diệu 明minh 。 真chân 空không 圓viên 湛trạm 之chi 初sơ 一nhất 識thức 尚thượng 無vô 何hà 況huống 有hữu 八bát 只chỉ 因nhân 一nhất 覺giác 明minh 則tắc 散tán 為vi 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 同đồng 體thể 異dị 戶hộ 十thập 八bát 境cảnh 界giới 牽khiên 纏triền 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 鉤câu 鎖tỏa 栽tài 下hạ 三tam 世thế 革cách 囊nang 也dã 楞lăng 嚴nghiêm 既ký 曰viết 若nhược 識thức 陰ấm 盡tận 則tắc 汝nhữ 現hiện 前tiền 。 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 從tùng 互hỗ 用dụng 中trung 。 便tiện 能năng 超siêu 過quá 十Thập 地Địa 是thị 必tất 有hữu 下hạ 手thủ 處xứ 或hoặc 曰viết 五ngũ 識thức 不bất 著trước 諸chư 相tướng 。 六lục 識thức 不bất 分phân 別biệt 取thủ 捨xả 則tắc 七thất 識thức 滅diệt 而nhi 八bát 識thức 無vô 生sanh 矣hĩ 其kỳ 得đắc 互hỗ 用dụng 可khả 乎hồ 曰viết 美mỹ 則tắc 美mỹ 矣hĩ 猶do 落lạc 雲vân 門môn 病bệnh 處xứ 天thiên 童đồng 所sở 謂vị 船thuyền 橫hoạnh/hoành 野dã 渡độ 涵# 秋thu 碧bích 此thử 頌tụng 到đáo 法Pháp 身thân 處xứ 未vị 免miễn 棹# 入nhập 蘆lô 花hoa 照chiếu 雪tuyết 明minh 此thử 頌tụng 直trực 饒nhiêu 透thấu 脫thoát 放phóng 過quá 即tức 不bất 可khả 也dã 又hựu 曰viết 轉chuyển 而nhi 成thành 智trí 可khả 乎hồ 曰viết 轉chuyển 則tắc 落lạc 於ư 漸tiệm 次thứ 矣hĩ 只chỉ 饒nhiêu 轉chuyển 到đáo 大đại 圓viên 鏡kính 則tắc 心tâm 經kinh 又hựu 謂vị 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 者giả 何hà 也dã 曰viết 然nhiên 則tắc 何hà 以dĩ 返phản 還hoàn 之chi 曰viết 真chân 空không 太thái 虛hư 也dã 以dĩ 一nhất 氣khí 而nhi 化hóa 生sanh 萬vạn 物vật 者giả 道đạo 也dã 天thiên 性tánh 也dã 有hữu 虛hư 然nhiên 後hậu 有hữu 氣khí 有hữu 氣khí 然nhiên 後hậu 有hữu 靈linh 有hữu 靈linh 然nhiên 後hậu 有hữu 覺giác 有hữu 覺giác 然nhiên 後hậu 有hữu 知tri 知tri 然nhiên 後hậu 明minh 明minh 然nhiên 後hậu 生sanh 生sanh 然nhiên 後hậu 化hóa 化hóa 化hóa 而nhi 生sanh 生sanh 者giả 即tức 生sanh 滅diệt 滅diệt 生sanh 也dã 無vô 同đồng 異dị 中trung 。 熾sí 然nhiên 成thành 異dị 。 也dã 若nhược 欲dục 返phản 還hoàn 如như 天thiên 目mục 中trung 峰phong 云vân 一nhất 味vị 生sanh 擒cầm 活hoạt 捉tróc 百bách 般bát 大đại 用dụng 全toàn 提đề 正chánh 永vĩnh 嘉gia 不bất 肯khẳng 摘trích 葉diệp 尋tầm 枝chi 處xứ 汝nhữ 但đãn 眼nhãn 如như 眉mi 鼻tị 如như 口khẩu 心tâm 如như 髮phát 腳cước 如như 首thủ 則tắc 眼nhãn 為vi 天thiên 則tắc 之chi 眼nhãn 而nhi 見kiến 此thử 性tánh 耳nhĩ 為vi 天thiên 則tắc 之chi 耳nhĩ 而nhi 聞văn 此thử 虛hư 鼻tị 為vi 天thiên 則tắc 之chi 鼻tị 而nhi 調điều 此thử 空không 舌thiệt 為vi 天thiên 則tắc 之chi 舌thiệt 而nhi 嘗thường 此thử 真chân 矣hĩ 夫phu 如như 是thị 則tắc 五ngũ 蘊uẩn 為vi 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 也dã 根căn 塵trần 識thức 為vi 不bất 空không (# 如Như 來Lai )# 藏tạng 也dã 七thất 大đại 為vi 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 也dã 得đắc 不bất 成thành 互hỗ 用dụng 哉tai 咦# 纔tài 聞văn 枯khô 木mộc 裡# 龍long 吟ngâm 又hựu 道đạo 鼻tị 孔khổng 解giải 撩# 天thiên 。

轉chuyển 識thức 說thuyết 。

蓋cái 性tánh 覺giác 之chi 妙diệu 明minh 者giả 天thiên 然nhiên 智trí 慧tuệ 也dã 法pháp 華hoa 所sở 謂vị 無vô 師sư 智trí 自tự 然nhiên 智trí 也dã 及cập 至chí 轉chuyển 為vi 覺giác 明minh 而nhi 生sanh 妄vọng 則tắc 是thị 轉chuyển 智trí 為vi 識thức 也dã 今kim 欲dục 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 須tu 明minh 逆nghịch 順thuận 之chi 理lý 逆nghịch 順thuận 者giả 即tức 妙diệu 明minh 之chi 心tâm 向hướng 外ngoại 生sanh 妄vọng 而nhi 影ảnh 現hiện 為vi 順thuận 為vi 識thức 向hướng 內nội 明minh 性tánh 覺giác 而nhi 真chân 實thật 為vi 逆nghịch 為vi 智trí 道đạo 家gia 所sở 謂vị 順thuận 則tắc 生sanh 人nhân 逆nghịch 則tắc 成thành 仙tiên 也dã 或hoặc 曰viết 此thử 中trung 何hà 以dĩ 見kiến 其kỳ 四Tứ 智Trí 之chi 妙diệu 乎hồ 曰viết 得đắc 到đáo 返phản 本bổn 田điền 地địa 即tức 是thị 入nhập 門môn 見kiến 釋Thích 迦Ca 出xuất 門môn 遇ngộ 彌Di 勒Lặc 眼nhãn 識thức 見kiến 色sắc 色sắc 即tức 是thị 空không 。 耳nhĩ 識thức 聞văn 聲thanh 聲thanh 即tức 是thị 法pháp 此thử 正chánh 一nhất 相tương/tướng 中trung 得đắc 見kiến 彌di 陀đà 也dã 古cổ 有hữu 云vân 任nhậm 運vận 即tức 常thường 而nhi 知tri 則tắc 合hợp 本bổn 妙diệu 遠viễn 時thời 失thất 候hậu 而nhi 覺giác 則tắc 合hợp 妄vọng 塵trần 倘thảng 能năng 應ưng 物vật 不bất 迷mê 此thử 即tức 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 也dã 意ý 者giả 主chủ 於ư 分phân 別biệt 取thủ 捨xả 若nhược 能năng 見kiến 有hữu 亦diệc 有hữu 而nhi 不bất 有hữu 見kiến 無vô 亦diệc 無vô 而nhi 不bất 無vô 遇ngộ 分phân 別biệt 與dữ 之chi 分phần 別biệt 而nhi 常thường 一nhất 遇ngộ 取thủ 捨xả 共cộng 之chi 取thủ 捨xả 而nhi 不bất 變biến 斯tư 則tắc 謂vị 之chi 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 也dã 傳truyền 送tống 識thức 者giả 有hữu 風phong 則tắc 有hữu 浪lãng 無vô 風phong 則tắc 浪lãng 絕tuyệt 雖tuy 前tiền 六lục 識thức 既ký 不bất 分phân 別biệt 攬lãm 境cảnh 則tắc 銷tiêu 其kỳ 麤thô 分phần/phân 矣hĩ 然nhiên 而nhi 依y 附phụ 覺giác 明minh 則tắc 生sanh 滅diệt 之chi 根căn 猶do 在tại 但đãn 能năng 滅diệt 之chi 以dĩ 氣khí 生sanh 之chi 以dĩ 虛hư 氣khí 也dã 者giả 虛hư 而nhi 待đãi 物vật 者giả 也dã 常thường 常thường 積tích 塵trần 斯tư 則tắc 謂vị 之chi 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 也dã 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 不bất 離ly 含hàm 藏tạng 八bát 識thức 此thử 識thức 似tự 鏡kính 常thường 明minh 故cố 號hiệu 真chân 常thường 流lưu 注chú 若nhược 能năng 打đả 破phá 鏡kính 子tử 則tắc 大đại 地địa 法Pháp 王Vương 身thân 全toàn 身thân 華hoa 藏tạng 海hải 斯tư 則tắc 謂vị 之chi 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 也dã 雖tuy 然nhiên 如như 是thị 只chỉ 饒nhiêu 踢# 翻phiên 滄thương 海hải 遍biến 地địa 塵trần 飛phi 喝hát 散tán 白bạch 雲vân 虛hư 空không 粉phấn 碎toái 的đích 到đáo 來lai 秪# 許hứa 一nhất 半bán 。

銷tiêu 安an 逸dật 鬼quỷ 說thuyết 。

吹xuy 萬vạn 子tử 一nhất 日nhật 出xuất 泥Nê 洹Hoàn 之chi 室thất 處xứ 法Pháp 王Vương 之chi 殿điện 當đương 斯tư 時thời 太thái 音âm 力lực 聲thanh 太thái 素tố 方phương 形hình 唯duy 以dĩ 何hà 三tam 昧muội 為vi 涉thiệp 世thế 具cụ 嗟ta 彼bỉ 闡xiển 提đề 曹tào 抱bão 塵trần 焰diễm 於ư 閻Diêm 浮Phù 耽đam 鳶diên 鼠thử 於ư 器khí 界giới 其kỳ 智trí 莫mạc 吾ngô 信tín 也dã 而nhi 髡# 頭đầu 啞á ▆# 者giả 蔽tế 摩ma 尼ni 於ư 衣y 下hạ 眨# 圓viên 影ảnh 於ư 眼nhãn 底để 其kỳ 智trí 莫mạc 吾ngô 進tiến 也dã 吾ngô ▆# 為vi 曇đàm 無vô 竭kiệt 俟sĩ 洒sái 血huyết 波ba 倫luân 而nhi 當đương 機cơ 乎hồ 欲dục 為vi 莎sa 陀đà 詞từ 作tác 不bất 請thỉnh 之chi 友hữu 。 而nhi 醒tỉnh 之chi 乎hồ 噫# 俟sĩ 則tắc 有hữu 待đãi 矣hĩ 刖# 足túc 而nhi 泣khấp 玉ngọc 者giả 幾kỷ 誰thùy 智trí 則tắc 有hữu 悲bi 仰ngưỡng 矣hĩ 藥dược 草thảo 之chi 三tam 根căn 易dị 庇tí 其kỳ 不bất 請thỉnh 之chi 友hữu 。 不bất 擇trạch 主chủ 人nhân 請thỉnh 事sự 斯tư 以dĩ 決quyết 已dĩ 而nhi 殿điện 旁bàng 有hữu 言ngôn 曰viết 自tự 古cổ 高cao 上thượng 之chi 士sĩ 不bất 入nhập 而nhi 藏tạng 不bất 動động 而nhi 揚dương 且thả 有hữu 坐tọa 臥ngọa 松tùng 巖nham 飽bão 芻sô 粟túc 以dĩ 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 況huống 復phục 春xuân 山sơn 之chi 釣điếu 甘cam 貧bần 賤tiện 而nhi 肆tứ 志chí 乎hồ 梅mai 熟thục 深thâm 山sơn 者giả 以dĩ 芥giới 葉diệp 流lưu 通thông 而nhi 設thiết 問vấn 此thử 果quả 莫mạc 辯biện 歲tuế 時thời 則tắc 見kiến 風phong 薰huân 雪tuyết 冽liệt 為vi 一nhất 色sắc 何hà 怡di 怡di 然nhiên 自tự 得đắc 焉yên 若nhược 何hà 必tất 汶# 汶# 於ư 物vật 濁trược 濁trược 於ư 塵trần 徒đồ 賣mại 舌thiệt 根căn 於ư 齒xỉ 上thượng 而nhi 竟cánh 莫mạc 怖bố 其kỳ 杜đỗ 口khẩu 者giả 坐tọa 斷đoạn 耶da 若nhược 無vô 以dĩ 上thượng 林lâm 子tử 規quy 為vi 聒# 耳nhĩ 也dã 請thỉnh 思tư 之chi 吹xuy 萬vạn 子tử 聆linh 其kỳ 說thuyết 矚chú 之chi 四tứ 方phương 則tắc 有hữu 聲thanh 而nhi 無vô 形hình 喟vị 然nhiên 嘆thán 曰viết 彼bỉ 何hà 人nhân 兮hề 乃nãi 不bất 可khả 蹤tung 跡tích 之chi 若nhược 是thị 其kỳ 語ngữ 也dã 詢tuân 諸chư 人nhân 圓viên 主chủ 人nhân 主chủ 人nhân 曰viết 闃khuých 闃khuých 寂tịch 寂tịch 靈linh 靈linh 皎hiệu 皎hiệu 吾ngô 之chi 質chất 也dã 銷tiêu ▆# ▆# 以dĩ 復phục 吾ngô 太thái 無vô 之chi 初sơ 隨tùy 其kỳ 圓viên 湛trạm 依y 其kỳ 性tánh 覺giác 不bất 有hữu 而nhi 有hữu 不bất 無vô 而nhi 無vô 吾ngô 之chi 極cực 矣hĩ 奚hề 暇hạ 言ngôn 語ngữ 為vi 哉tai 請thỉnh 問vấn 諸chư 平bình 等đẳng 公công 公công ▆# ▆# ▆# 戕# 真chân 返phản 體thể 作tác 用dụng 者giả 吾ngô 先tiên 有hữu 之chi 今kim 則tắc 閉bế 門môn 打đả 睡thụy 青thanh 黃hoàng ▆# ▆# 不bất 關quan 其kỳ 色sắc 金kim 石thạch 絲ti 竹trúc 不bất 關quan 其kỳ 聲thanh 若nhược 水thủy 之chi 常thường 性tánh 隨tùy 圓viên ▆# ▆# 不bất 識thức 短đoản 長trường/trưởng 語ngữ 則tắc 吾ngô 未vị 之chi 出xuất 也dã 請thỉnh 問vấn 諸chư 妙diệu 觀quán 察sát 長trưởng 者giả 長trưởng 者giả 曰viết 剖phẫu 碔# 砆# 以dĩ 別biệt 玉ngọc 析tích 魚ngư 目mục 以dĩ 辯biện 珠châu 吾ngô 能năng 之chi 也dã 而nhi 後hậu 是thị 有hữu 是thị 無vô 則tắc 隨tùy 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 則tắc 隨tùy 非phi 是thị 非phi 群quần 起khởi 靈linh 臺đài 物vật 蔽tế 得đắc 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 大đại 德đức 以dĩ 無vô 住trụ 益ích 我ngã 無vô 心tâm 喚hoán 我ngã 忽hốt 爾nhĩ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 無vô 障chướng 礙ngại 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 常thường 三tam 昧muội 矣hĩ 語ngữ 則tắc 吾ngô 不bất 能năng 也dã 請thỉnh 問vấn 諸chư 垣viên 外ngoại 五ngũ 老lão 五ngũ 老lão 曰viết 拙chuyết 本bổn 太thái 元nguyên 之chi 根căn 靈linh 荒hoang 之chi 母mẫu 遭tao 六lục 動động 之chi 牽khiên 纏triền 七thất 繞nhiễu 之chi 繁phồn 繫hệ 歸quy 則tắc 同đồng 門môn 出xuất 則tắc 異dị 戶hộ 軒hiên 轅viên 氏thị 名danh 吾ngô 曹tào 為vi 五ngũ 賊tặc 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 今kim 則tắc 遇ngộ 怛đát 闊khoát 丈trượng 人nhân 以dĩ 玄huyền 珠châu 而nhi 易dị 其kỳ 睛tình 以dĩ 無vô 絃huyền 之chi 琴cầm 而nhi 奪đoạt 其kỳ 聲thanh 以dĩ 天thiên 籟# 靈linh 靈linh 而nhi 變biến 其kỳ 面diện 孔khổng 以dĩ 谷cốc 響hưởng 潮triều 音âm 松tùng 聲thanh 竹trúc 韻vận 而nhi 換hoán 其kỳ 舌thiệt 根căn 又hựu 復phục 以dĩ 枯khô 木mộc 寒hàn 灰hôi 而nhi 轉chuyển 其kỳ 四tứ 大đại 使sử 吾ngô 曹tào 脫thoát 脫thoát 然nhiên 成thành 所sở 作tác 處xứ 而nhi 無vô 心tâm 此thử 尚thượng 無vô 心tâm 孰thục 為vi 有hữu 心tâm 而nhi 出xuất 諸chư 言ngôn 乎hồ 先tiên 生sanh 宜nghi 自tự 反phản 慎thận 勿vật 將tương 心tâm 外ngoại 求cầu 若nhược 瞥miết 耳nhĩ 回hồi 頭đầu 彼bỉ 身thân 自tự 露lộ 也dã 吹xuy 萬vạn 子tử 遂toại 柴sài 其kỳ 中trung 稿# 其kỳ 形hình 灰hôi 其kỳ 心tâm 問vấn 之chi 無vô 荅# 舉cử 之chi 無vô 陳trần 絕tuyệt 情tình 緒tự 於ư 氣khí 漠mạc 理lý 庖bào 刀đao 於ư 絡lạc 經kinh 安an 詳tường 自tự 若nhược 額ngạch 規quy 規quy 而nhi 頻tần 頻tần 少thiểu 焉yên 殿điện 側trắc 之chi 語ngữ 者giả 果quả 露lộ 其kỳ 形hình 也dã 吹xuy 萬vạn 子tử 咄đốt 然nhiên 責trách 之chi 曰viết 若nhược 乃nãi 安an 逸dật 鬼quỷ 也dã 若nhược 之chi 所sở 以dĩ 安an 逸dật 者giả 非phi 安an 逸dật 之chi 所sở 以dĩ 也dã 若nhược 常thường 飯phạn 梁lương 囓khiết 肥phì 以dĩ 可khả 其kỳ 口khẩu 毛mao 褥nhục 紡# 絲ti 以dĩ 厚hậu 其kỳ 身thân 衣y 食thực 足túc 而nhi 思tư 安an 安an 而nhi 逸dật 逸dật 而nhi 倦quyện 不bất 展triển 七thất 佛Phật 之chi 儀nghi 不bất 築trúc 五ngũ 王vương 之chi 階giai 況huống 復phục 知tri 有hữu 饑cơ 者giả 在tại 巷hạng 寒hàn 者giả 在tại 林lâm 陷hãm 溺nịch 者giả 在tại 顛điên 危nguy 哉tai 若nhược 不bất 見kiến 夫phu 白bạch 蟒mãng 處xứ 幽u 邃thúy 於ư 二nhị 千thiên 歲tuế 者giả 好hảo/hiếu 靜tĩnh 之chi 比Bỉ 丘Khâu 也dã 目mục 放phóng 品phẩm 光quang 而nhi 渡độ 河hà 不bất 以dĩ 筏phiệt 者giả 黃hoàng 蘗bách 所sở 呵ha 之chi 神thần 僧Tăng 也dã 如như 獐chương 獨độc 躍dược 不bất 保bảo 其kỳ 群quần 者giả 瞿Cù 曇Đàm 所sở 病bệnh 之chi 辟Bích 支Chi 也dã 雖tuy 然nhiên 巢sào 父phụ 許hứa 由do 善thiện 卷quyển 子tử 陵lăng 為vi 上thượng 古cổ 之chi 隱ẩn 君quân 蓋cái 彼bỉ 一nhất 時thời 者giả 也dã 又hựu 安an 能năng 為vi 我ngã 今kim 世thế 之chi 覺giác 有hữu 情tình 者giả 哉tai 若nhược 何hà 以dĩ 子tử 規quy 啟khải 我ngã 其kỳ 歸quy 去khứ 來lai 明minh 時thời 吹xuy 萬vạn 子tử 欲dục 痛thống 之chi 以dĩ 棒bổng 窆biếm 之chi 以dĩ 無vô 陰âm 陽dương 地địa 安an 逸dật 鬼quỷ 厲lệ 爾nhĩ 厲lệ 聲thanh 曰viết 影ảnh 之chi 所sở 以dĩ 弄lộng 者giả 童đồng 兒nhi 也dã 象tượng 之chi 所sở 以dĩ 舞vũ 者giả 狂cuồng 夫phu 也dã 棄khí 影ảnh 勞lao 形hình 則tắc 不bất 可khả 處xứ 陰ấm 滅diệt 影ảnh 固cố 其kỳ 然nhiên 先tiên 生sanh 知tri 我ngã 為vi 鬼quỷ 寧ninh 知tri 我ngã 亦diệc 真chân 乎hồ 知tri 我ngã 為vi 影ảnh 寧ninh 知tri 我ngã 亦diệc 形hình 乎hồ 夫phu 鬼quỷ 之chi 所sở 以dĩ 為vi 鬼quỷ 者giả 識thức 也dã 吾ngô 有hữu 時thời 而nhi 鬼quỷ 復phục 有hữu 時thời 而nhi 真chân 有hữu 時thời 而nhi 鬼quỷ 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 無vô 不bất 鬼quỷ 有hữu 時thời 而nhi 真chân 視thị 聽thính 言ngôn 動động 無vô 不bất 真chân 先tiên 生sanh 莫mạc 輕khinh 錯thác 過quá 我ngã 也dã 吹xuy 萬vạn 子tử 曰viết 吾ngô 善thiện 知tri 若nhược 為vi 鬼quỷ 者giả 返phản 識thức 成thành 智trí 融dung 智trí 而nhi 後hậu 有hữu 知tri 也dã 不bất 知tri 若nhược 為vi 真chân 者giả 銷tiêu 鬼quỷ 為vi 真chân 脫thoát 真chân 而nhi 後hậu 相tương/tướng 圓viên 也dã 若nhược 但đãn 知tri 汝nhữ 之chi 安an 逸dật 為vi 是thị 又hựu 烏ô 知tri 汝nhữ 之chi 安an 逸dật 為vi 非phi 哉tai 蓋cái 不bất 知tri 安an 逸dật 之chi 所sở 以dĩ 而nhi 安an 逸dật 也dã 若nhược 將tương 何hà 歸quy 焉yên 安an 逸dật 鬼quỷ 請thỉnh 示thị 安an 逸dật 之chi 所sở 以dĩ 吹xuy 萬vạn 子tử 曰viết 夫phu 安an 逸dật 者giả 匪phỉ 一nhất 匪phỉ 多đa 若nhược 種chủng 蓮liên 花hoa 於ư 大đại 焰diễm 坑khanh 中trung 趺phu 正chánh 覺giác 於ư 碎toái 刀đao 樹thụ 上thượng 者giả 此thử 羼sằn 提đề 之chi 安an 逸dật 也dã 蹈đạo 三tam 月nguyệt 聚tụ 糧lương 之chi 程# 而nhi 腳cước 跟cân 不bất 遐hà 於ư 戶hộ 者giả 動động 用dụng 之chi 安an 逸dật 也dã 唱xướng 懸huyền 河hà 之chi 舌thiệt 根căn 而nhi 海hải 口khẩu 無vô 聲thanh 者giả 說thuyết 法Pháp 之chi 安an 逸dật 也dã 又hựu 烏ô 知tri 有hữu 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 一nhất 空không 無vô 量lượng 空không 收thu 一nhất 息tức 而nhi 萬vạn 有hữu 全toàn 彰chương 遍biến 十thập 方phương 而nhi 一nhất 毫hào 不bất 露lộ 其kỳ 安an 逸dật 何hà 自tự 然nhiên 耶da 豈khởi 與dữ 爾nhĩ 默mặc 默mặc 於ư 一nhất 界giới 一nhất 身thân 踖# 踖# 於ư 一nhất 心tâm 一nhất 眼nhãn 者giả 同đồng 日nhật 語ngữ 哉tai 鬼quỷ 聞văn 其kỳ 旨chỉ 恍hoảng 若nhược 失thất 魄phách 喪táng 神thần 啾thu 啾thu 然nhiên 曰viết 願nguyện 同đồng 遊du 安an 逸dật 矣hĩ 願nguyện 同đồng 遊du 安an 逸dật 矣hĩ 繼kế 而nhi 大đại 圓viên 主chủ 人nhân 而nhi 平bình 等đẳng 公công 而nhi 妙diệu 觀quán 察sát 長trưởng 者giả 而nhi 垣viên 外ngoại 五ngũ 老lão 異dị 其kỳ 口khẩu 而nhi 問vấn 音âm 曰viết 安an 逸dật 鬼quỷ 銷tiêu 矣hĩ 吾ngô 曹tào 亦diệc 願nguyện 先tiên 生sanh 銷tiêu 之chi 吹xuy 萬vạn 子tử 曰viết 若nhược 輩bối 不bất 在tại 銷tiêu 而nhi 在tại 融dung 也dã 予# 唱xướng 之chi 而nhi 若nhược 和hòa 之chi 唱xướng 之chi 以dĩ 無vô 聲thanh 和hòa 之chi 以dĩ 無vô 音âm 無vô 聲thanh 則tắc 昏hôn 昏hôn 而nhi 默mặc 默mặc 無vô 音âm 則tắc 杳# 杳# 而nhi 冥minh 冥minh 混hỗn 沌# 之chi 精tinh 乃nãi 吾ngô 之chi 門môn 予# 與dữ 若nhược 共cộng 遊du 廣quảng 莫mạc 之chi 源nguyên 於ư 何hà 有hữu 探thám 寥liêu 天thiên 之chi 一nhất 於ư 無vô 生sanh 大đại 圓viên 主chủ 人nhân 曰viết 善thiện 。

一nhất 貫quán 別biệt 傳truyền 卷quyển 四tứ (# 終chung )#