大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 一nhất 。 踐tiễn 一nhất 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 升thăng 夜dạ 摩ma 天thiên 宮cung 品phẩm 第đệ 十thập 九cửu 。 自tự 下hạ 第đệ 四tứ 中trung 賢hiền 十thập 行hành 會hội 初sơ 來lai 意ý 者giả 酬thù 前tiền 十thập 行hành 問vấn 故cố 匪phỉ 知tri 之chi 艱gian 行hành 之chi 惟duy 艱gian 前tiền 解giải 此thử 行hành 若nhược 膏cao 明minh 相tướng 頼# 目mục 足túc 更cánh 資tư 故cố 次thứ 來lai 也dã 次thứ 品phẩm 來lai 者giả 此thử 會hội 四tứ 品phẩm 分phần/phân 三tam 初sơ 二nhị 品phẩm 當đương 會hội 由do 致trí 次thứ 一nhất 品phẩm 當đương 會hội 正chánh 宗tông 後hậu 一nhất 品phẩm 勝thắng 進tiến 趣thú 後hậu 於ư 由do 致trí 中trung 此thử 品phẩm 先tiên 明minh 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 後hậu 品phẩm 明minh 讚tán 德đức 顯hiển 體thể 前tiền 會hội 已dĩ 終chung 將tương 陳trần 後hậu 說thuyết 故cố 次thứ 來lai 也dã 。 二nhị 釋thích 名danh 者giả 會hội 名danh 有hữu 三tam 一nhất 約ước 處xứ 名danh 夜dạ 摩ma 天thiên 宮cung 會hội 夜dạ 摩ma 此thử 云vân 時thời 分phần/phân 即tức 空không 居cư 之chi 首thủ 表biểu 十thập 行hành 涉thiệp 有hữu 化hóa 物vật 宜nghi 適thích 其kỳ 時thời 時thời 而nhi 後hậu 言ngôn 。 聞văn 者giả 恱# 伏phục 時thời 而nhi 後hậu 動động 見kiến 者giả 敬kính 從tùng 涉thiệp 有hữu 依y 空không 即tức 事sự 入nhập 玄huyền 託thác 此thử 而nhi 說thuyết 約ước 人nhân 名danh 功công 德đức 林lâm 約ước 法pháp 名danh 十thập 行hành 會hội 並tịnh 如như 後hậu 釋thích 三tam 皆giai 依y 主chủ 次thứ 品phẩm 名danh 者giả 大đại 同đồng 於ư 會hội 然nhiên 梵Phạm 本bổn 中trung 上thượng 無vô 升thăng 字tự 下hạ 有hữu 神thần 變biến 譯dịch 者giả 以dĩ 升thăng 為vi 神thần 變biến 升thăng 為vi 神thần 變biến 略lược 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 不bất 離ly 前tiền 三tam 而nhi 升thăng 此thử 故cố 二nhị 升thăng 一nhất 處xứ 即tức 升thăng 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。 三tam 升thăng 已dĩ 廣quảng 其kỳ 處xứ 故cố 四tứ 前tiền 後hậu 同đồng 時thời 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 謂vị 佛Phật 以dĩ 圓viên 徧biến 之chi 身thân 不bất 起khởi 而nhi 升thăng 時thời 分phần/phân 天thiên 宮cung 升thăng 屬thuộc 如Như 來Lai 夜dạ 摩ma 約ước 處xứ 相tương 違vi 釋thích 也dã 前tiền 升thăng 須Tu 彌Di 後hậu 升thăng 兜Đâu 率Suất 凖# 此thử 可khả 知tri 。 三tam 宗tông 趣thú 者giả 會hội 品phẩm 之chi 宗tông 並tịnh 如như 名danh 說thuyết 意ý 趣thú 可khả 知tri 。 爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 威uy 神thần 力lực 故cố 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 及cập 須Tu 彌Di 頂đảnh 上thượng 皆giai 見kiến 如Như 來Lai 。 處xử 於ư 眾chúng 會hội 。 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悉tất 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 莫mạc 不bất 自tự 謂vị 恆hằng 對đối 於ư 佛Phật 。 四tứ 釋thích 文văn 者giả 一nhất 品phẩm 長trường/trưởng 分phân 為vi 十thập 第đệ 一nhất 本bổn 會hội 圓viên 徧biến 謂vị 前tiền 會hội 不bất 散tán 而nhi 說thuyết 後hậu 會hội 故cố 初sơ 句cú 徧biến 因nhân 十thập 方phương 下hạ 徧biến 相tương/tướng 亦diệc 有hữu 主chủ 伴bạn 等đẳng 並tịnh 如như 上thượng 說thuyết 。 但đãn 處xứ 加gia 須Tu 彌Di 則tắc 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 通thông 上thượng 三tam 會hội (# 則tắc 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 等đẳng 者giả 前tiền 第đệ 三tam 會hội 不bất 離ly 前tiền 二nhị 會hội 而nhi 昇thăng 忉Đao 利Lợi 則tắc 各các 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 說thuyết 前tiền 二nhị 會hội 之chi 法pháp 今kim 加gia 不bất 離ly 須Tu 彌Di 頂đảnh 上thượng 則tắc 如như 法Pháp 慧tuệ 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 說thuyết 十thập 住trụ 法pháp 故cố 兼kiêm 前tiền 二nhị 會hội 通thông 三tam 會hội 法pháp 也dã 餘dư 義nghĩa 多đa 同đồng 須Tu 彌Di 頂đảnh 品phẩm )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 及cập 須Tu 彌Di 山Sơn 。 頂đảnh 而nhi 向hướng 於ư 彼bỉ 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 宮cung 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 殿điện 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 下hạ 不bất 離ly 而nhi 升thăng 。 時thời 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 遙diêu 見kiến 佛Phật 來lai 。 第đệ 三tam 時thời 夜dạ 摩ma 下hạ 天thiên 王vương 見kiến 佛Phật 。 並tịnh 如như 前tiền 會hội 。 即tức 以dĩ 神thần 力lực 。 於ư 其kỳ 殿điện 內nội 化hóa 作tác 寶bảo 蓮liên 華hoa 藏tạng 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 第đệ 四tứ 即tức 以dĩ 下hạ 各các 嚴nghiêm 殿điện 座tòa 初sơ 一nhất 句cú 總tổng 依y 空không 起khởi 行hành 故cố 云vân 化hóa 作tác 無vô 著trước 導đạo 行hành 故cố 曰viết 蓮liên 華hoa 一nhất 行hành 舍xá 多đa 所sở 以dĩ 稱xưng 藏tạng 。 餘dư 如như 上thượng 說thuyết 。 百bách 萬vạn 層tằng 級cấp 以dĩ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 。 百bách 萬vạn 金kim 網võng 以dĩ 為vi 交giao 絡lạc 。 百bách 萬vạn 華hoa 帳trướng 百bách 萬vạn 鬘man 帳trướng 百bách 萬vạn 香hương 帳trướng 百bách 萬vạn 寶bảo 帳trướng 彌di 覆phú 其kỳ 上thượng 。 華hoa 蓋cái 鬘man 蓋cái 香hương 蓋cái 寶bảo 蓋cái 各các 亦diệc 百bách 萬vạn 周chu 迴hồi 布bố 列liệt 百bách 萬vạn 光quang 明minh 而nhi 為vi 照chiếu 曜diệu 百bách 萬vạn 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 恭cung 敬kính 頂đảnh 禮lễ 。 百bách 萬vạn 梵Phạm 王Vương 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 百bách 萬vạn 菩Bồ 薩Tát 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 。 百bách 萬vạn 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 各các 奏tấu 百bách 萬vạn 種chủng 法Pháp 音âm 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 百bách 萬vạn 種chủng 華hoa 雲vân 百bách 萬vạn 種chủng 鬘man 雲vân 百bách 萬vạn 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 雲vân 百bách 萬vạn 種chủng 衣y 雲vân 周chu 帀táp 彌di 覆phú 百bách 萬vạn 種chủng 摩ma 尼ni 雲vân 光quang 明minh 照chiếu 曜diệu 。 從tùng 百bách 萬vạn 種chủng 善thiện 根căn 所sở 生sanh 百bách 萬vạn 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 。 護hộ 持trì 百bách 萬vạn 種chủng 福phước 德đức 之chi 所sở 增tăng 長trưởng 百bách 萬vạn 種chủng 深thâm 心tâm 百bách 萬vạn 種chủng 誓thệ 願nguyện 之chi 所sở 嚴nghiêm 淨tịnh 百bách 萬vạn 種chủng 行hành 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 百bách 萬vạn 種chủng 法pháp 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 百bách 萬vạn 種chủng 神thần 通thông 之chi 所sở 變biến 現hiện 。 恆hằng 出xuất 百bách 萬vạn 種chủng 言ngôn 音âm 。 顯hiển 示thị 諸chư 法Pháp 。 百bách 萬vạn 已dĩ 下hạ 別biệt 顯hiển 嚴nghiêm 相tương/tướng 於ư 中trung 四tứ 初sơ 明minh 座tòa 體thể 備bị 德đức 嚴nghiêm 皆giai 云vân 百bách 萬vạn 位vị 漸tiệm 增tăng 故cố 次thứ 百bách 萬vạn 夜dạ 摩ma 下hạ 明minh 座tòa 旁bàng 圍vi 繞nhiễu 嚴nghiêm 三tam 從tùng 百bách 萬vạn 下hạ 法Pháp 門môn 行hành 德đức 嚴nghiêm 文văn 有hữu 八bát 句cú 攝nhiếp 為vi 四tứ 對đối 一nhất 因nhân 緣duyên 二nhị 福phước 智trí 深thâm 心tâm 契khế 理lý 故cố 三tam 願nguyện 行hành 四tứ 體thể 用dụng 無vô 生sanh 法pháp 體thể 之chi 所sở 起khởi 故cố 四tứ 末mạt 後hậu 一nhất 句cú 法pháp 教giáo 流lưu 通thông 嚴nghiêm 。 時thời 彼bỉ 天thiên 王vương 。 敷phu 置trí 座tòa 已dĩ 向hướng 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 曲khúc 躬cung 合hợp 掌chưởng 。 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 善thiện 來lai 世Thế 尊Tôn 。 善thiện 來lai 善Thiện 逝Thệ 。 善thiện 來lai 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 唯duy 願nguyện 哀ai 愍mẫn 。 處xử 此thử 宮cung 殿điện 。 第đệ 五ngũ 時thời 彼bỉ 下hạ 請thỉnh 佛Phật 居cư 殿điện 。 時thời 佛Phật 受thọ 請thỉnh 即tức 升thăng 寶bảo 殿điện 一nhất 切thiết 十thập 方phương 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 第đệ 六lục 時thời 佛Phật 下hạ 如Như 來Lai 受thọ 請thỉnh 。 爾nhĩ 時thời 天thiên 王vương 。 即tức 自tự 憶ức 念niệm 過quá 去khứ 。 佛Phật 所sở 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 七thất 爾nhĩ 時thời 下hạ 各các 念niệm 昔tích 因nhân 然nhiên 晉tấn 經kinh 亦diệc 有hữu 樂nhạc 音âm 止chỉ 息tức 今kim 略lược 無vô 者giả 譯dịch 人nhân 之chi 意ý 謂vị 不bất 如như 十thập 解giải 會hội 事sự 歸quy 理lý 不bất 云vân 樂nhạc 音âm 止chỉ 息tức 不bất 及cập 迴hồi 向hướng 事sự 理lý 無vô 礙ngại 不bất 云vân 熾sí 然nhiên 退thoái 可khả 同đồng 前tiền 進tiến 可khả 齊tề 後hậu 故cố 並tịnh 略lược 之chi 。 名Danh 稱Xưng 如Như 來Lai 。 聞văn 十thập 方phương 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 摩ma 尼ni 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 第đệ 八bát 偈kệ 讚tán 十thập 佛Phật 此thử 十thập 佛Phật 是thị 前tiền 會hội 十thập 佛Phật 之chi 前tiền 如như 次thứ 十thập 佛Phật 明minh 位vị 漸tiệm 高cao 念niệm 昔tích 亦diệc 遠viễn 理lý 實thật 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 皆giai 同đồng 此thử 說thuyết 餘dư 如như 前tiền 會hội 文văn 亦diệc 有hữu 二nhị 先tiên 明minh 此thử 界giới 後hậu 辨biện 結kết 通thông 前tiền 中trung 十thập 偈kệ 亦diệc 各các 有hữu 四tứ 初sơ 句cú 標tiêu 名danh 讚tán 別biệt 德đức 次thứ 句cú 通thông 顯hiển 具cụ 吉cát 祥tường 三tam 憶ức 曾tằng 入nhập 此thử 殿điện 四tứ 結kết 處xứ 成thành 勝thắng 極cực 亦diệc 初sơ 一nhất 句cú 諸chư 頌tụng 不bất 同đồng 初sơ 二nhị 字tự 別biệt 名danh 次thứ 二nhị 字tự 通thông 號hiệu 下hạ 三tam 字tự 別biệt 德đức 亦diệc 皆giai 以dĩ 下hạ 別biệt 德đức 釋thích 上thượng 別biệt 名danh 一nhất 以dĩ 聞văn 十thập 方phương 釋thích 成thành 名danh 稱xưng 。 寶bảo 王vương 如Như 來Lai 世thế 間gian 燈đăng 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 清thanh 淨tịnh 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 二nhị 以dĩ 世thế 間gian 燈đăng 釋thích 寶bảo 王vương 義nghĩa 珠châu 有hữu 夜dạ 光quang 可khả 代đại 燈đăng 者giả 為vi 寶bảo 中trung 王vương 佛Phật 有hữu 智trí 光quang 照chiếu 無vô 明minh 夜dạ 故cố 曰viết 寶bảo 王vương 。 喜hỷ 目mục 如Như 來Lai 見kiến 無vô 礙ngại 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 莊trang 嚴nghiêm 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 然Nhiên 燈Đăng 如Như 來Lai 。 照chiếu 世thế 間gian 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 殊thù 勝thắng 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 饒Nhiêu 益Ích 如Như 來Lai 。 利lợi 世thế 間gian 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 無vô 垢cấu 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 善thiện 覺giác 如Như 來Lai 無vô 有hữu 。 師sư 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 寶bảo 香hương 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 三tam 四tứ 五ngũ 六lục 。 義nghĩa 並tịnh 可khả 知tri 。 勝thắng 天thiên 如Như 來Lai 世thế 中trung 燈đăng 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 妙diệu 香hương 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 七thất 以dĩ 世thế 燈đăng 釋thích 勝thắng 天thiên 者giả 身thân 智trí 光quang 照chiếu 勝thắng 於ư 天thiên 故cố 。 無vô 去khứ 如Như 來Lai 論luận 中trung 雄hùng 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 普phổ 眼nhãn 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 八bát 以dĩ 論luận 雄hùng 釋thích 無vô 去khứ 者giả 具cụ 勇dũng 智trí 辯biện 。 不bất 可khả 動động 故cố 。 無vô 勝thắng 如Như 來Lai 具cụ 眾chúng 德đức 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 善thiện 嚴nghiêm 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 若nhược 行hành 如Như 來Lai 利lợi 世thế 間gian 諸chư 吉cát 祥tường 中trung 最tối 無vô 上thượng 彼bỉ 曾tằng 入nhập 此thử 普phổ 嚴nghiêm 殿điện 是thị 故cố 此thử 處xứ 最tối 吉cát 祥tường 。 九cửu 十thập 可khả 知tri 又hựu 此thử 中trung 殿điện 各các 舉cử 別biệt 名danh 初sơ 一nhất 嚴nghiêm 體thể 下hạ 皆giai 寶bảo 之chi 別biệt 德đức 謂vị 此thử 寶bảo 清thanh 淨tịnh 以dĩ 用dụng 莊trang 嚴nghiêm 。 殊thù 勝thắng 無vô 垢cấu 此thử 寶bảo 發phát 香hương 是thị 香hương 必tất 妙diệu 能năng 嚴nghiêm 之chi 寶bảo 無vô 所sở 不bất 見kiến 。 可khả 謂vị 普phổ 眼nhãn 如như 是thị 嚴nghiêm 者giả 是thị 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 無vô 處xứ 不bất 嚴nghiêm 名danh 普phổ 嚴nghiêm 也dã 又hựu 善thiện 嚴nghiêm 者giả 善thiện 因nhân 生sanh 故cố 。 如như 此thử 世thế 界giới 。 中trung 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 憶ức 念niệm 徃# 昔tích 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 稱xưng 揚dương 讚tán 歎thán 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 王Vương 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 歎thán 佛Phật 功công 德đức 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 入nhập 摩ma 尼ni 莊trang 嚴nghiêm 殿điện 於ư 寶bảo 蓮liên 華hoa 藏tạng 師sư 子tử 座tòa 。 上thượng 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 第đệ 九cửu 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 入nhập 下hạ 佛Phật 同đồng 升thăng 殿điện 。 此thử 殿điện 忽hốt 然nhiên 廣quảng 博bác 寬khoan 容dung 如như 其kỳ 天thiên 眾chúng 諸chư 所sở 住trú 處xứ 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 第đệ 十thập 此thử 殿điện 下hạ 處xứ 忽hốt 寬khoan 容dung 並tịnh 如như 前tiền 會hội 。 夜dạ 摩ma 宮cung 中trung 偈kệ 讚tán 品phẩm 第đệ 二nhị 十thập 。 初sơ 來lai 意ý 者giả 助trợ 化hóa 讚tán 揚dương 故cố 說thuyết 行hành 體thể 性tánh 故cố 行hành 所sở 依y 故cố 然nhiên 三tam 天thiên 偈kệ 讚tán 來lai 意ý 宗tông 趣thú 大đại 旨chỉ 是thị 同đồng 但đãn 解giải 行hạnh 願nguyện 以dĩ 為vi 異dị 耳nhĩ 。 二nhị 釋thích 名danh 三tam 宗tông 趣thú 亦diệc 不bất 異dị 前tiền 。 約ước 處xứ 約ước 行hành 少thiểu 有hữu 別biệt 耳nhĩ 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 神thần 力lực 故cố 。 四tứ 釋thích 文văn 者giả 文văn 亦diệc 有hữu 三tam 一nhất 集tập 眾chúng 二nhị 放phóng 光quang 三tam 偈kệ 讚tán 初sơ 中trung 有hữu 十thập 一nhất 正chánh 明minh 集tập 因nhân 亦diệc 即tức 各các 隨tùy 其kỳ 類loại 。 為vi 現hiện 神thần 通thông 也dã 。 十thập 方phương 各các 有hữu 一nhất 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 十thập 方phương 下hạ 辨biện 主chủ 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 一nhất 各các 與dữ 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 菩Bồ 薩Tát 俱câu 。 三tam 一nhất 一nhất 下hạ 明minh 眷quyến 屬thuộc 數số 。 從tùng 十thập 萬vạn 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 國quốc 土độ 。 外ngoại 諸chư 世thế 界giới 中trung 。 而nhi 來lai 集tập 會hội 。 四tứ 從tùng 十thập 萬vạn 下hạ 來lai 處xứ 分phần/phân 量lượng 然nhiên 顯hiển 數số 隨tùy 位vị 增tăng 信tín 十thập 住trụ 百bách 迴hồi 向hướng 是thị 萬vạn 此thử 合hợp 當đương 千thiên 而nhi 云vân 十thập 萬vạn 或hoặc 譯dịch 人nhân 之chi 誤ngộ 或hoặc 是thị 十thập 百bách 則tắc 傳truyền 寫tả 之chi 誤ngộ 。 其kỳ 名danh 曰viết 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 慧tuệ 林lâm 菩Bồ 薩Tát 勝thắng 林lâm 菩Bồ 薩Tát 無vô 畏úy 。 林lâm 菩Bồ 薩Tát 慙tàm 愧quý 林lâm 菩Bồ 薩Tát 精tinh 進tấn 。 林lâm 菩Bồ 薩Tát 力lực 林lâm 菩Bồ 薩Tát 行hành 林lâm 菩Bồ 薩Tát 覺giác 林lâm 菩Bồ 薩Tát 智trí 林lâm 菩Bồ 薩Tát 。 五ngũ 其kỳ 名danh 下hạ 列liệt 菩Bồ 薩Tát 字tự 同đồng 名danh 林lâm 者giả 表biểu 十thập 行hành 建kiến 立lập 故cố 行hành 類loại 廣quảng 多đa 故cố 聚tụ 集tập 顯hiển 發phát 故cố 深thâm 密mật 無vô 間gian 故cố 扶phù 疎sơ 庇tí 暎ánh 故cố 此thử 十thập 菩Bồ 薩Tát 。 表biểu 行hành 之chi 體thể 也dã 可khả 以dĩ 意ý 消tiêu 息tức 之chi (# 表biểu 十thập 行hành 建kiến 立lập 故cố 者giả 此thử 有hữu 五ngũ 義nghĩa 大đại 意ý 可khả 知tri 初sơ 言ngôn 建kiến 立lập 者giả 於ư 法pháp 性tánh 無vô 修tu 之chi 中trung 而nhi 起khởi 修tu 故cố 二nhị 萬vạn 行hạnh 非phi 一nhất 故cố 三tam 聚tụ 為vi 十thập 度độ 四tứ 行hành 顯hiển 發phát 性tánh 德đức 令linh 現hiện 前tiền 故cố 故cố 起khởi 信tín 云vân 以dĩ 知tri 法pháp 性tánh 無vô 慳san 貪tham 故cố 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 四tứ 一nhất 一nhất 契khế 理lý 曰viết 深thâm 意ý 趣thú 秘bí 妙diệu 為vi 密mật 相tương 續tục 無vô 間gián 。 五ngũ 扶phù 踈sơ 即tức 茂mậu 盛thịnh 之chi 貌mạo 如như 一nhất 布bố 施thí 國quốc 城thành 內nội 外ngoại 頭đầu 目mục 髓tủy 腦não 。 而nhi 興hưng 起khởi 故cố 等đẳng 言ngôn 庇tí 映ánh 者giả 一nhất 一nhất 行hành 門môn 與dữ 慈từ 悲bi 俱câu 普phổ 蔭ấm 一nhất 切thiết 相tương/tướng 映ánh 帶đái 故cố 若nhược 建kiến 謂vị 修tu 建kiến 立lập 謂vị 成thành 立lập 廣quảng 謂vị 體thể 廣quảng 多đa 謂vị 類loại 異dị 則tắc 五ngũ 句cú 皆giai 二nhị 便tiện 成thành 十thập 義nghĩa 下hạ 三tam 各các 二nhị 可khả 知tri 故cố 下hạ 結kết 云vân 可khả 以dĩ 意ý 消tiêu 息tức 之chi )# 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 從tùng 來lai 國quốc 所sở 謂vị 親thân 慧tuệ 世thế 界giới 幢tràng 慧tuệ 世thế 界giới 寶bảo 慧tuệ 世thế 界giới 勝thắng 慧tuệ 世thế 界giới 燈đăng 慧tuệ 世thế 界giới 金kim 剛cang 慧tuệ 世thế 界giới 安an 樂lạc 慧tuệ 世thế 界giới 日nhật 慧tuệ 世thế 界giới 淨tịnh 慧tuệ 世thế 界giới 梵Phạm 慧tuệ 世thế 界giới 。 六lục 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 來lai 處xứ 剎sát 名danh 同đồng 名danh 慧tuệ 者giả 十thập 解giải 之chi 慧tuệ 行hành 所sở 依y 故cố 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 各các 於ư 佛Phật 所sở 淨tịnh 修tu 梵Phạm 行hạnh 。 所sở 謂vị 常thường 住trụ 眼nhãn 佛Phật 無vô 勝thắng 眼nhãn 佛Phật 無vô 住trụ 眼nhãn 佛Phật 不bất 動động 眼nhãn 佛Phật 天thiên 眼nhãn 佛Phật 解giải 脫thoát 眼nhãn 佛Phật 審thẩm 諦đế 眼nhãn 佛Phật 明minh 相tướng 眼nhãn 佛Phật 最tối 上thượng 眼nhãn 佛Phật 紺cám 青thanh 眼nhãn 佛Phật 。 七thất 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 各các 於ư 下hạ 明minh 所sở 事sự 諸chư 佛Phật 同đồng 名danh 眼nhãn 者giả 以dĩ 智trí 導đạo 行hành 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 成thành 有hữu 目mục 之chi 足túc 故cố 斯tư 即tức 十thập 行hành 當đương 位vị 之chi 果quả 佛Phật 於ư 此thử 位vị 顯hiển 者giả 皆giai 名danh 眼nhãn 故cố 宜nghi 以dĩ 當đương 界giới 之chi 佛Phật 與dữ 當đương 界giới 菩Bồ 薩Tát 共cộng 相tương 屬thuộc 對đối 思tư 而nhi 釋thích 之chi (# 宜nghi 以dĩ 當đương 界giới 等đẳng 者giả 以dĩ 佛Phật 是thị 當đương 位vị 之chi 果quả 菩Bồ 薩Tát 即tức 當đương 位vị 之chi 因nhân 如như 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 下hạ 釋thích 云vân 積tích 行hành 在tại 躬cung 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 故cố 得đắc 成thành 於ư 常thường 住trụ 之chi 果quả 二nhị 慧tuệ 為vi 最tối 勝thắng 故cố 成thành 無vô 勝thắng 眼nhãn 三tam 悟ngộ 勝thắng 義nghĩa 諦đế 名danh 為vi 勝thắng 林lâm 故cố 成thành 無vô 住trụ 眼nhãn 佛Phật 四tứ 聞văn 深thâm 無vô 畏úy 故cố 成thành 不bất 動động 五ngũ 崇sùng 真chân 拒cự 迷mê 成thành 大đại 光quang 淨tịnh 六lục 事sự 理lý 無vô 差sai 離ly 身thân 心tâm 相tương/tướng 故cố 得đắc 解giải 脫thoát 七thất 了liễu 相tương/tướng 不bất 動động 得đắc 審thẩm 諦đế 眼nhãn 八bát 照chiếu 理lý 正chánh 修tu 故cố 成thành 明minh 相tướng 九cửu 照chiếu 心tâm 本bổn 源nguyên 果quả 成thành 最tối 上thượng 十thập 鑒giám 達đạt 諸chư 佛Phật 逈huýnh 超siêu 色sắc 聲thanh 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 故cố 名danh 智trí 林lâm 故cố 得đắc 果quả 妙diệu 明minh 為vi 紺cám 青thanh 眼nhãn 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 名danh 下hạ 文văn 自tự 釋thích 故cố 今kim 屬thuộc 對đối 則tắc 果quả 號hiệu 可khả 知tri )# 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 佛Phật 所sở 已dĩ 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 八bát 是thị 諸chư 下hạ 至chí 已dĩ 設thiết 敬kính 。 隨tùy 所sở 來lai 方phương 。 各các 化hóa 作tác 摩ma 尼ni 藏tạng 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 於ư 其kỳ 座tòa 上thượng 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 九cửu 隨tùy 所sở 下hạ 參tham 而nhi 不bất 雜tạp 。 如như 此thử 世thế 界giới 。 中trung 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 上thượng 。 菩Bồ 薩Tát 來lai 集tập 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 其kỳ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 世thế 界giới 如Như 來Lai 。 所sở 有hữu 名danh 號hiệu 。 悉tất 等đẳng 無vô 別biệt 。 十thập 如như 此thử 下hạ 結kết 通thông 無vô 盡tận 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 從tùng 兩lưỡng 足túc 上thượng 放phóng 百bách 千thiên 億ức 。 妙diệu 色sắc 光quang 明minh 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 夜dạ 摩ma 宮cung 中trung 佛Phật 及cập 大đại 眾chúng 。 靡mĩ 不bất 皆giai 現hiện 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 下hạ 放phóng 光quang 足túc 上thượng 謂vị 趺phu 背bối/bội 行hành 必tất 動động 故cố 背bối/bội 依y 輪luân 指chỉ 得đắc 有hữu 用dụng 故cố 表biểu 行hành 依y 信tín 解giải 而nhi 成thành 用dụng 故cố 餘dư 同đồng 前tiền 會hội 。 爾nhĩ 時thời 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 三tam 爾nhĩ 時thời 功công 德đức 林lâm 下hạ 明minh 說thuyết 偈kệ 讚tán 十thập 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 即tức 為vi 十thập 叚giả 亦diệc 以dĩ 東đông 方phương 為vi 始thỉ 上thượng 方phương 為vi 終chung 各các 有hữu 說thuyết 偈kệ 所sở 依y 謂vị 承thừa 佛Phật 力lực 等đẳng 今kim 初sơ 菩Bồ 薩Tát 且thả 就tựu 能năng 說thuyết 積tích 行hành 在tại 躬cung 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 故cố 名danh 功công 德đức 若nhược 就tựu 所sở 歎thán 歎thán 佛Phật 勝thắng 德đức 故cố 云vân 功công 德đức 林lâm 有hữu 十thập 二nhị 頌tụng 以dĩ 是thị 會hội 主chủ 總tổng 敘tự 此thử 會hội 普phổ 徧biến 之chi 事sự 。 佛Phật 放phóng 大đại 光quang 。 明minh 普phổ 照chiếu 於ư 十thập 方phương 。 悉tất 見kiến 天thiên 人nhân 尊tôn 。 通thông 達đạt 無vô 障chướng 礙ngại 。 於ư 中trung 二nhị 初sơ 八bát 述thuật 讚tán 奇kỳ 特đặc 後hậu 四tứ 舉cử 德đức 釋thích 成thành 前tiền 中trung 四tứ 初sơ 一nhất 偈kệ 敘tự 此thử 品phẩm 放phóng 光quang 。 佛Phật 坐tọa 夜dạ 摩ma 宮cung 普phổ 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 此thử 事sự 甚thậm 奇kỳ 特đặc 世thế 間gian 所sở 希hy 有hữu 。 須Tu 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 王vương 偈kệ 讚tán 十thập 如Như 來Lai 如như 此thử 會hội 所sở 見kiến 一nhất 切thiết 處xứ 咸hàm 爾nhĩ 。 次thứ 二nhị 敘tự 前tiền 品phẩm 感cảm 應ứng 。 彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 皆giai 同đồng 我ngã 等đẳng 名danh 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 處xử 演diễn 說thuyết 無vô 上thượng 法Pháp 。 所sở 從tùng 諸chư 世thế 界giới 名danh 號hiệu 亦diệc 無vô 別biệt 各các 於ư 其kỳ 佛Phật 所sở 。 淨tịnh 修tu 於ư 梵Phạm 行hạnh 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 等đẳng 。 名danh 號hiệu 悉tất 亦diệc 同đồng 國quốc 土độ 皆giai 豐phong 樂lạc 神thần 力lực 悉tất 自tự 在tại 。 次thứ 三tam 敘tự 此thử 品phẩm 眾chúng 集tập 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 處xử 皆giai 謂vị 佛Phật 在tại 此thử 或hoặc 見kiến 在tại 人nhân 間gian 或hoặc 見kiến 住trụ 天thiên 宮cung 如Như 來Lai 普phổ 安an 住trụ 一nhất 切thiết 。 諸chư 國quốc 土độ 我ngã 等đẳng 今kim 見kiến 佛Phật 處xứ 此thử 天thiên 宮cung 殿điện 。 後hậu 二nhị 明minh 自tự 在tại 普phổ 周chu 。 昔tích 發phát 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 普phổ 及cập 十thập 方phương 。 界giới 是thị 故cố 佛Phật 威uy 力lực 充sung 徧biến 難nan 思tư 議nghị 遠viễn 離ly 世thế 所sở 貪tham 具cụ 足túc 無vô 邊biên 德đức 故cố 獲hoạch 神thần 通thông 力lực 。 眾chúng 生sanh 靡mĩ 不bất 見kiến 。 後hậu 四tứ 舉cử 德đức 釋thích 成thành 中trung 二nhị 前tiền 二nhị 舉cử 因nhân 顯hiển 用dụng 。 遊du 行hành 七thất 方phương 界giới 如như 空không 無vô 所sở 礙ngại 一nhất 身thân 無vô 量lượng 身thân 其kỳ 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 佛Phật 功công 德đức 無vô 邊biên 云vân 何hà 可khả 測trắc 知tri 無vô 住trụ 亦diệc 無vô 去khứ 普phổ 。 入nhập 於ư 法Pháp 界Giới 。 後hậu 二nhị 辨biện 果quả 用dụng 深thâm 廣quảng 於ư 中trung 一nhất 體thể 用dụng 自tự 在tại 上thượng 半bán 不bất 去khứ 徧biến 至chí 下hạ 半bán 卷quyển 舒thư 相tương/tướng 盡tận 謂vị 一nhất 身thân 即tức 多đa 則tắc 一nhất 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 多đa 即tức 是thị 一nhất 則tắc 多đa 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 恆hằng 一nhất 恆hằng 多đa 恆hằng 非phi 一nhất 多đa 由do 此thử 自tự 在tại 一nhất 塵trần 內nội 身thân 無vô 不bất 周chu 于vu 十thập 方phương 徧biến 十thập 方phương 身thân 並tịnh 潛tiềm 一nhất 塵trần 之chi 內nội 皆giai 悉tất 圓viên 徧biến 非phi 分phần/phân 徧biến 故cố 難nan 思tư 議nghị 也dã 後hậu 一nhất 深thâm 廣quảng 相tương/tướng 成thành 上thượng 半bán 牒điệp 廣quảng 辨biện 深thâm 下hạ 半bán 釋thích 深thâm 顯hiển 廣quảng 謂vị 不bất 住trụ 故cố 無vô 處xứ 不bất 至chí 不bất 去khứ 故cố 不bất 離ly 本bổn 位vị 此thử 釋thích 深thâm 也dã 塵trần 毛mao 等đẳng 處xứ 無vô 不bất 普phổ 入nhập 。 廣quảng 無vô 邊biên 也dã (# 一nhất 塵trần 內nội 身thân 等đẳng 者giả 以dĩ 即tức 一nhất 恆hằng 多đa 故cố 等đẳng )# 。 爾nhĩ 時thời 慧tuệ 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 二nhị 上thượng 明minh 功công 德đức 此thử 辨biện 智trí 慧tuệ 悟ngộ 此thử 除trừ 冥minh 難nan 遇ngộ 之chi 慧tuệ 故cố 名danh 慧tuệ 林lâm 偈kệ 中trung 歎thán 此thử 。 世thế 間gian 大đại 導đạo 師sư 。 離ly 垢cấu 無vô 上thượng 尊tôn 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 難nan 可khả 得đắc 值trị 遇ngộ 。 十thập 頌tụng 分phần/phân 三tam 初sơ 一nhất 明minh 佛Phật 難nan 遇ngộ 。 佛Phật 放phóng 大đại 光quang 。 明minh 世thế 間gian 靡mĩ 不bất 見kiến 為vi 眾chúng 廣quảng 開khai 演diễn 饒nhiêu 益ích 諸chư 群quần 生sanh 。 如Như 來Lai 出xuất 世thế 間gian 。 為vi 世thế 除trừ 癡si 冥minh 如như 是thị 世thế 間gian 燈đăng 。 希hy 有hữu 難nan 可khả 見kiến 。 次thứ 六lục 別biệt 釋thích 難nan 遇ngộ 於ư 中trung 亦diệc 三tam 初sơ 二nhị 益ích 廣quảng 難nan 遇ngộ 。 已dĩ 修tu 施thí 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 。 及cập 禪thiền 定định 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 此thử 照chiếu 世thế 間gian 。 次thứ 一nhất 因nhân 圓viên 難nan 遇ngộ 。 如Như 來Lai 無vô 與dữ 等đẳng 求cầu 比tỉ 不bất 可khả 得đắc 不bất 了liễu 法pháp 真chân 實thật 無vô 有hữu 能năng 得đắc 。 見kiến 佛Phật 身thân 及cập 神thần 通thông 自tự 在tại 。 難nan 思tư 議nghị 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 說thuyết 法Pháp 度độ 眾chúng 生sanh 。 若nhược 有hữu 得đắc 見kiến 。 聞văn 清thanh 淨tịnh 天Thiên 人Nhân 師Sư 永vĩnh 出xuất 諸chư 惡ác 趣thú 。 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 苦khổ 。 後hậu 三tam 果quả 深thâm 難nan 遇ngộ 。 無vô 量lượng 無vô 數số 劫kiếp 。 修tu 習tập 菩Bồ 提Đề 行hành 不bất 能năng 知tri 此thử 義nghĩa 不bất 可khả 得đắc 成thành 佛Phật 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 供cúng 養dường 無vô 量lượng 佛Phật 。 若nhược 能năng 知tri 此thử 義nghĩa 。 功công 德đức 超siêu 於ư 彼bỉ 無vô 量lượng 。 剎sát 珍trân 寶bảo 滿mãn 中trung 施thí 於ư 佛Phật 不bất 能năng 知tri 此thử 義nghĩa 終chung 。 不bất 成thành 菩Bồ 提Đề 。 三tam 有hữu 三tam 偈kệ 校giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng 於ư 中trung 初sơ 一nhất 長trường 時thời 大đại 行hành 校giảo 量lượng 次thứ 一nhất 長trường 時thời 供cung 佛Phật 校giảo 量lượng 後hậu 一nhất 勝thắng 物vật 供cung 佛Phật 校giảo 量lượng 。 爾nhĩ 時thời 勝thắng 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 三tam 勝thắng 林lâm 悟ngộ 勝thắng 義nghĩa 甚thậm 深thâm 之chi 法Pháp 故cố 。 譬thí 如như 孟# 夏hạ 月nguyệt 空không 淨tịnh 無vô 雲vân 曀ê 。 赫hách 日nhật 揚dương 光quang 暉huy 十thập 方phương 靡mĩ 不bất 充sung 其kỳ 光quang 無vô 限hạn 量lượng 無vô 有hữu 能năng 測trắc 知tri 有hữu 目mục 斯tư 尚thượng 然nhiên 何hà 況huống 盲manh 冥minh 者giả 諸chư 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 功công 德đức 無vô 邊biên 際tế 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 莫mạc 能năng 分phân 別biệt 知tri 。 偈kệ 歎thán 深thâm 廣quảng 無vô 涯nhai 之chi 德đức 十thập 頌tụng 分phần/phân 二nhị 初sơ 三Tam 明Minh 佛Phật 德đức 廣quảng 博bác 後hậu 七thất 顯hiển 法pháp 體thể 甚thậm 深thâm 橫hoạnh/hoành 豎thụ 互hỗ 顯hiển 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 喻dụ 況huống 後hậu 一nhất 法pháp 合hợp 喻dụ 言ngôn 孟# 夏hạ 月nguyệt 者giả 取thủ 意ý 譯dịch 也dã 梵Phạm 本bổn 敵địch 對đối 翻phiên 云vân 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 西tây 域vực 如Như 來Lai 聖Thánh 教giáo 。 一nhất 歲tuế 立lập 為vi 三tam 際tế 謂vị 熱nhiệt 雨vũ 寒hàn 西tây 域vực 記ký 云vân 從tùng 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 五ngũ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 為vi 熱nhiệt 時thời 則tắc 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 言ngôn 兼kiêm 得đắc 此thử 方phương 孟# 夏hạ 後hậu 半bán 餘dư 之chi 二nhị 際tế 各các 有hữu 四tứ 月nguyệt 凖# 釋thích 可khả 知tri 赫hách 日nhật 之chi 言ngôn 但đãn 取thủ 陽dương 光quang 時thời 長trường/trưởng 難nạn/nan 窮cùng 其kỳ 際tế 耳nhĩ 彼bỉ 方phương 或hoặc 為vi 四tứ 時thời 與dữ 此thử 名danh 同đồng 但đãn 以dĩ 正chánh 月nguyệt 黑hắc 半bán 為vi 首thủ 耳nhĩ 不bất 見kiến 此thử 文văn 妄vọng 為vi 異dị 解giải (# 喻dụ 言ngôn 孟# 夏hạ 月nguyệt 者giả 取thủ 意ý 譯dịch 也dã 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 六lục 一nhất 總tổng 顯hiển 文văn 意ý 梵Phạm 本bổn 下hạ 二nhị 會hội 梵Phạm 經kinh 此thử 即tức 刊# 定định 引dẫn 梵Phạm 破phá 經kinh 如như 下hạ 當đương 說thuyết 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 其kỳ 所sở 引dẫn 令linh 順thuận 同đồng 今kim 經kinh 西tây 域vực 如Như 來Lai 聖Thánh 教giáo 。 下hạ 三tam 出xuất 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 相tương/tướng 明minh 其kỳ 三tam 際tế 但đãn 是thị 佛Phật 教giáo 所sở 用dụng 俗tục 之chi 所sở 用dụng 不bất 必tất 要yếu 三tam 亦diệc 說thuyết 四tứ 時thời 等đẳng 赫hách 日nhật 之chi 言ngôn 下hạ 四tứ 會hội 經kinh 通thông 難nạn/nan 即tức 刊# 定định 破phá 云vân 四tứ 月nguyệt 赫hách 日nhật 豈khởi 勝thắng 六lục 月nguyệt 故cố 孟# 夏hạ 之chi 言ngôn 不bất 順thuận 赫hách 日nhật 故cố 疏sớ/sơ 出xuất 意ý 云vân 但đãn 取thủ 光quang 長trưởng 者giả 故cố 晉tấn 經Kinh 云vân 譬thí 如như 春xuân 後hậu 月nguyệt 虛hư 空không 無vô 雲vân 。 翳ế 日nhật 曜diệu 清thanh 淨tịnh 光quang 春xuân 後hậu 與dữ 孟# 夏hạ 無vô 違vi 赫hách 日nhật 明minh 取thủ 光quang 遠viễn 彼bỉ 方phương 或hoặc 為vi 四tứ 時thời 下hạ 五ngũ 委ủy 彰chương 時thời 分phần/phân 以dĩ 正chánh 濫lạm 釋thích 不bất 見kiến 此thử 文văn 下hạ 六lục 結kết 破phá 刊# 定định 謂vị 彼bỉ 破phá 譯dịch 者giả 云vân 凖# 梵Phạm 本bổn 應ưng 云vân 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 不bất 合hợp 言ngôn 孟# 夏hạ 月nguyệt 若nhược 取thủ 意ý 總tổng 譯dịch 應ưng 云vân 譬thí 如như 盛thịnh 暑thử 月nguyệt 赫hách 日nhật 光quang 熾sí 然nhiên 於ư 淨tịnh 虛hư 空không 中trung 無vô 邊biên 光quang 照chiếu 曜diệu 由do 方phương 言ngôn 實thật 無vô 敵địch 對đối 翻phiên 故cố 應ưng 取thủ 意ý 譯dịch 也dã 言ngôn 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 者giả 西tây 域vực 時thời 節tiết 名danh 字tự 兩lưỡng 說thuyết 一nhất 云vân 一nhất 年niên 三tam 時thời 謂vị 春xuân 夏hạ 秋thu 各các 四tứ 月nguyệt 從tùng 十thập 一nhất 月nguyệt 半bán 已dĩ 後hậu 至chí 三tam 月nguyệt 半bán 已dĩ 前tiền 名danh 春xuân 時thời 餘dư 二nhị 時thời 準chuẩn 知tri 一nhất 云vân 一nhất 年niên 六lục 時thời 各các 兩lưỡng 月nguyệt 謂vị 從tùng 十thập 一nhất 月nguyệt 後hậu 半bán 至chí 正chánh 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 春xuân 時thời 二nhị 從tùng 正chánh 月nguyệt 半bán 至chí 三tam 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 熱nhiệt 時thời 三tam 從tùng 此thử 後hậu 至chí 五ngũ 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 兩lưỡng 時thời 四tứ 從tùng 此thử 後hậu 至chí 七thất 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 秋thu 時thời 五ngũ 從tùng 此thử 後hậu 至chí 九cửu 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 雪tuyết 時thời 六lục 從tùng 此thử 後hậu 半bán 至chí 十thập 一nhất 月nguyệt 前tiền 半bán 名danh 極cực 寒hàn 時thời 今kim 梵Phạm 本bổn 云vân 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 者giả 當đương 此thử 國quốc 二nhị 月nguyệt 半bán 已dĩ 後hậu 三tam 月nguyệt 半bán 已dĩ 前tiền 彼bỉ 方phương 兩lưỡng 熱nhiệt 月nguyệt 中trung 後hậu 熱nhiệt 月nguyệt 也dã 然nhiên 此thử 與dữ 西tây 國quốc 時thời 復phục 不bất 同đồng 此thử 地địa 正chánh 暄# 西tây 域vực 已dĩ [烈-列+執]# 是thị 以dĩ 但đãn 可khả 取thủ 意ý 譯dịch 耳nhĩ 上thượng 即tức 刊# 定định 記ký 義nghĩa 餘dư 之chi 二nhị 際tế 準chuẩn 知tri 者giả 應ưng 云vân 從tùng 五ngũ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 九cửu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 為vi 夏hạ 即tức 雨vũ 際tế 從tùng 九cửu 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 即tức 寒hàn 際tế 即tức 雨vũ 熱nhiệt 寒hàn 之chi 三tam 際tế 也dã 斯tư 即tức 俱câu 舍xá 光quang 法Pháp 師sư 義nghĩa 若nhược 泰thái 法Pháp 師sư 意ý 從tùng 十thập 月nguyệt 半bán 為vi 首thủ 泰thái 公công 約ước 晝trú 夜dạ 停đình 等đẳng 後hậu 說thuyết 增tăng 减# 光quang 公công 約ước 晝trú 夜dạ 極cực 長trường 時thời 後hậu 說thuyết 增tăng 减# 然nhiên 其kỳ 兩lưỡng 說thuyết 亦diệc 不bất 愜# 西tây 域vực 記ký 文văn 刊# 定định 承thừa 謬mậu 更cánh 斥xích 經kinh 義nghĩa 故cố 云vân 不bất 見kiến 此thử 文văn 妄vọng 為vi 異dị 解giải 然nhiên 疏sớ/sơ 文văn 已dĩ 正chánh 所sở 引dẫn 猶do 畧lược 今kim 當đương 具cụ 引dẫn 彼bỉ 記ký 第đệ 二nhị 卷quyển 云vân 月nguyệt 盈doanh 至chí 滿mãn 謂vị 之chi 白bạch 分phần/phân 月nguyệt 虧khuy 至chí 晦hối 謂vị 之chi 黑hắc 分phần/phân 黑hắc 分phần/phân 或hoặc 十thập 四tứ 日nhật 或hoặc 十thập 五ngũ 日nhật 。 以dĩ 月nguyệt 之chi 大đại 小tiểu 故cố 然nhiên 白bạch 前tiền 黑hắc 後hậu 合hợp 為vi 一nhất 月nguyệt 六lục 月nguyệt 合hợp 為vi 一nhất 行hành 日nhật 遊du 在tại 內nội 近cận 北bắc 行hành 也dã 日nhật 遊du 在tại 外ngoại 近cận 南nam 行hành 也dã 總tổng 此thử 二nhị 行hành 合hợp 為vi 一nhất 嵗# 又hựu 分phần/phân 一nhất 嵗# 以dĩ 為vi 六lục 時thời 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 三tam 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 漸tiệm 熱nhiệt 時thời 也dã 三tam 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 五ngũ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 盛thịnh 熱nhiệt 時thời 也dã 五ngũ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 雨vũ 時thời 也dã 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 九cửu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 茂mậu 盛thịnh 時thời 也dã 九cửu 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 十thập 一nhất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 漸tiệm 寒hàn 時thời 也dã 十thập 一nhất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 盛thịnh 寒hàn 時thời 也dã 如Như 來Lai 聖Thánh 教giáo 。 嵗# 為vi 三tam 時thời 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 五ngũ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 熱nhiệt 時thời 也dã 五ngũ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 九cửu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 雨vũ 時thời 也dã 九cửu 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 寒hàn 時thời 也dã 或hoặc 嵗# 為vi 四tứ 時thời 春xuân 夏hạ 秋thu 冬đông 也dã 春xuân 三tam 月nguyệt 謂vị 制chế 咀trớ 羅la 月nguyệt 吠phệ 舍xá 佉khư 月nguyệt 逝thệ 瑟sắt 吒tra 月nguyệt 當đương 此thử 從tùng 正chánh 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 四tứ 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 夏hạ 三tam 月nguyệt 謂vị 頞át 沙sa 茶trà 月nguyệt 室thất 羅la 伎kỹ 拏noa 月nguyệt 婆bà 羅la 鉢bát 陀đà 月nguyệt 當đương 此thử 從tùng 四tứ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 秋thu 三tam 月nguyệt 謂vị 頞át 濕thấp 縛phược 庾dữu 闍xà 月nguyệt 迦ca 賴lại 底để 迦ca 月nguyệt 末mạt 伽già 始thỉ 羅la 月nguyệt 當đương 此thử 七thất 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 十thập 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 冬đông 三tam 月nguyệt 謂vị 報báo 沙sa 月nguyệt 磨ma 祛khư 月nguyệt 頞át 勒lặc 窶lụ 拏noa 月nguyệt 當đương 此thử 十thập 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 正chánh 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 故cố 印ấn 土thổ/độ 僧Tăng 徒đồ 依y 佛Phật 聖thánh 教giáo 坐tọa 兩lưỡng 安an 居cư 或hoặc 前tiền 三tam 月nguyệt 或hoặc 後hậu 三tam 月nguyệt 前tiền 三tam 月nguyệt 當đương 此thử 從tùng 五ngũ 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 八bát 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 後hậu 三tam 月nguyệt 當đương 此thử 六lục 月nguyệt 十thập 六lục 日nhật 。 至chí 九cửu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 前tiền 代đại 譯dịch 經kinh 律luật 者giả 或hoặc 云vân 坐tọa 夏hạ 或hoặc 云vân 坐tọa 臘lạp 斯tư 皆giai 邊biên 裔duệ 俗tục 語ngữ 不bất 達đạt 中trung 國quốc 正chánh 旨chỉ 或hoặc 方phương 言ngôn 未vị 融dung 而nhi 傳truyền 譯dịch 有hữu 謬mậu 釋thích 曰viết 以dĩ 此thử 文văn 證chứng 邪tà 正chánh 可khả 知tri 又hựu 今kim 之chi 坐tọa 夏hạ 正chánh 取thủ 西tây 域vực 四tứ 時thời 非phi 佛Phật 教giáo 所sở 明minh 故cố 記ký 不bất 許hứa )# 後hậu 七thất 中trung 令linh 於ư 依y 他tha 修tu 三tam 無vô 性tánh 觀quán 以dĩ 餘dư 之chi 二nhị 性tánh 不bất 離ly 依y 他tha 故cố 由do 於ư 二nhị 性tánh 成thành 依y 他tha 故cố 謂vị 圓viên 成thành 是thị 依y 他tha 體thể 性tánh 徧biến 計kế 但đãn 橫hoạnh/hoành 執chấp 依y 他tha 又hựu 迷mê 真chân 似tự 現hiện 故cố 即tức 依y 三tam 性tánh 說thuyết 三tam 無vô 性tánh 三tam 性tánh 尚thượng 一nhất 豈khởi 有hữu 三tam 無vô 三tam 無vô 但đãn 是thị 即tức 有hữu 之chi 無vô 三tam 性tánh 但đãn 是thị 即tức 無vô 之chi 有hữu 有hữu 無vô 不bất 二nhị 為vi 一nhất 實thật 性tánh 有hữu 無vô 形hình 奪đoạt 性tánh 亦diệc 非phi 性tánh 故cố 於ư 依y 他tha 中trung 具cụ 修tu 諸chư 觀quán (# 謂vị 圓viên 成thành 即tức 是thị 依y 他tha 之chi 體thể 故cố 觀quán 依y 他tha 必tất 觀quán 其kỳ 體thể 離ly 依y 他tha 性tánh 無vô 可khả 橫hoạnh/hoành 執chấp 故cố 遍biến 計kế 性tánh 亦diệc 約ước 依y 他tha 又hựu 迷mê 真chân 似tự 現hiện 者giả 此thử 之chi 一nhất 句cú 具cụ 足túc 三tam 性tánh 迷mê 即tức 遍biến 計kế 真chân 即tức 圓viên 成thành 似tự 即tức 依y 他tha 前tiền 意ý 明minh 二nhị 不bất 離ly 依y 他tha 此thử 義nghĩa 明minh 二nhị 能năng 成thành 依y 他tha 故cố 但đãn 觀quán 依y 他tha 已dĩ 具cụ 三tam 性tánh 即tức 依y 三tam 性tánh 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 三tam 無vô 性tánh 不bất 離ly 三tam 性tánh 全toàn 是thị 唯duy 識thức 偈kệ 文văn 具cụ 足túc 應ưng 云vân 即tức 依y 此thử 三tam 性tánh 立lập 彼bỉ 三tam 無vô 性tánh 初sơ 則tắc 相tương/tướng 無vô 性tánh 次thứ 無vô 自tự 然nhiên 性tánh 後hậu 由do 遠viễn 離ly 前tiền 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 性tánh 則tắc 三tam 無vô 性tánh 依y 三tam 性tánh 有hữu 三tam 性tánh 尚thượng 一nhất 下hạ 三Tam 明Minh 融dung 通thông 謂vị 三tam 性tánh 是thị 有hữu 尚thượng 猶do 是thị 一nhất 三tam 無vô 無vô 相tướng 豈khởi 定định 有hữu 三tam 故cố 收thu 三tam 性tánh 但đãn 是thị 一nhất 有hữu 三tam 無vô 但đãn 是thị 一nhất 無vô 離ly 有hữu 無vô 無vô 故cố 有hữu 無vô 不bất 二nhị 初sơ 句cú 約ước 顯hiển 後hậu 有hữu 無vô 形hình 奪đoạt 下hạ 約ước 遮già 餘dư 義nghĩa 玄huyền 中trung 已dĩ 具cụ 其kỳ 相tương/tướng )# 。 諸chư 法pháp 無vô 來lai 。 處xử 亦diệc 無vô 能năng 作tác 。 者giả 無vô 有hữu 所sở 從tùng 生sanh 不phủ 。 可khả 得đắc 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 來lai 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 生sanh 以dĩ 生sanh 無vô 有hữu 故cố 滅diệt 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 亦diệc 復phục 無vô 有hữu 。 滅diệt 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 斯tư 人nhân 見kiến 如Như 來Lai 。 文văn 即tức 分phần/phân 三tam 初sơ 三tam 作tác 生sanh 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán 次thứ 二nhị 兼kiêm 修tu 勝thắng 義nghĩa 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán 後hậu 二nhị 修tu 相tướng 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán (# 初sơ 三tam 作tác 生sanh 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán 者giả 即tức 第đệ 二nhị 依y 他tha 上thượng 無vô 性tánh 也dã 即tức 唯duy 識thức 云vân 次thứ 無vô 自tự 然nhiên 性tánh 然nhiên 三tam 無vô 性tánh 名danh 須Tu 彌Di 偈kệ 品phẩm 文văn 中trung 已dĩ 有hữu 今kim 復phục 畧lược 釋thích 謂vị 法pháp 從tùng 緣duyên 無vô 自tự 然nhiên 生sanh 。 性tánh 故cố 上thượng 生sanh 無vô 自tự 性tánh 即tức 是thị 所sở 無vô 下hạ 一nhất 性tánh 字tự 是thị 無vô 性tánh 性tánh 謂vị 無vô 自tự 然nhiên 生sanh 。 之chi 自tự 性tánh 為vi 其kỳ 性tánh 故cố 勝thắng 義nghĩa 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 者giả 即tức 第đệ 三tam 無vô 性tánh 勝thắng 義nghĩa 自tự 性tánh 即tức 是thị 所sở 無vô 下hạ 一nhất 性tánh 字tự 義nghĩa 同đồng 於ư 前tiền 顯hiển 無vô 彼bỉ 勝thắng 義nghĩa 之chi 性tánh 為vi 其kỳ 性tánh 故cố 勝thắng 義nghĩa 即tức 是thị 圓viên 成thành 圓viên 成thành 即tức 是thị 真Chân 如Như 故cố 唯duy 識thức 云vân 此thử 諸chư 法pháp 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 常thường 如như 其kỳ 性tánh 故cố 即tức 唯duy 識thức 實thật 性tánh 相tướng 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 者giả 即tức 第đệ 一nhất 無vô 性tánh 謂vị 遍biến 計kế 之chi 相tướng 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 如như 繩thằng 上thượng 蛇xà 下hạ 一nhất 性tánh 字tự 是thị 第đệ 一nhất 性tánh 以dĩ 相tương/tướng 無vô 自tự 性tánh 而nhi 為vi 其kỳ 性tánh 故cố )# 今kim 初sơ 即tức 分phân 為vi 三tam 初sơ 偈kệ 正chánh 觀quán 無vô 生sanh 初sơ 句cú 果quả 空không 謂vị 緣duyên 生sanh 果quả 法pháp 非phi 先tiên 有hữu 體thể 從tùng 世thế 性tánh 微vi 塵trần 及cập 未vị 來lai 藏tạng 因nhân 緣duyên 心tâm 識thức 中trung 來lai 若nhược 有hữu 來lai 處xứ 即tức 先tiên 已dĩ 有hữu 如như 鳥điểu 來lai 棲tê 樹thụ 何hà 得đắc 言ngôn 生sanh 次thứ 句cú 因nhân 空không 既ký 無vô 有hữu 果quả 對đối 何hà 說thuyết 因nhân 又hựu 世thế 性tánh 等đẳng 亦diệc 是thị 妄vọng 計kế 因nhân 緣duyên 有hữu 故cố 。 次thứ 句cú 雙song 遣khiển 所sở 從tùng 是thị 因nhân 所sở 生sanh 是thị 果quả 又hựu 初sơ 句cú 不bất 自tự 生sanh 次thứ 句cú 不bất 他tha 生sanh 次thứ 句cú 不bất 共cộng 生sanh 又hựu 初sơ 句cú 非phi 先tiên 有hữu 而nhi 生sanh 次thứ 句cú 非phi 先tiên 無vô 而nhi 生sanh 次thứ 句cú 非phi 半bán 有hữu 半bán 無vô 三tam 義nghĩa 各các 以dĩ 末mạt 句cú 息tức 妄vọng 成thành 觀quán (# 初sơ 句cú 果quả 空không 等đẳng 者giả 即tức 中trung 論luận 先tiên 有hữu 先tiên 無vô 門môn 觀quán 也dã 然nhiên 亦diệc 名danh 奪đoạt 破phá 於ư 中trung 先tiên 奪đoạt 破phá 其kỳ 所sở 計kế 先tiên 有hữu 總tổng 舉cử 諸chư 宗tông 世thế 性tánh 微vi 塵trần 即tức 是thị 外ngoại 道đạo 及cập 未vị 來lai 藏tạng 即tức 一nhất 切thiết 有hữu 部bộ 因nhân 緣duyên 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 約ước 相tương/tướng 心tâm 識thức 即tức 唯duy 識thức 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 若nhược 執chấp 定định 有hữu 皆giai 為vi 所sở 遣khiển 從tùng 若nhược 有hữu 來lai 處xứ 下hạ 縱túng/tung 破phá 鳥điểu 來lai 棲tê 樹thụ 即tức 中trung 論luận 青thanh 目mục 釋thích 無vô 來lai 文văn 謂vị 先tiên 有hữu 鳥điểu 而nhi 來lai 就tựu 樹thụ 可khả 名danh 為vi 來lai 今kim 從tùng 無vô 之chi 有hữu 曰viết 生sanh 曾tằng 何hà 先tiên 有hữu 次thứ 句cú 因nhân 空không 者giả 即tức 經kinh 亦diệc 無vô 能năng 作tác 。 者giả 能năng 作tác 是thị 因nhân 因nhân 即tức 我ngã 也dã 亦diệc 即tức 牒điệp 辭từ 則tắc 通thông 於ư 法pháp 瑜du 伽già 論luận 云vân 順thuận 益ích 是thị 因nhân 義nghĩa 謂vị 無vô 常thường 法pháp 為vi 因nhân 無vô 有hữu 常thường 法pháp 能năng 為vi 法pháp 因nhân 又hựu 雖tuy 無vô 常thường 法pháp 為vi 無vô 常thường 因nhân 然nhiên 與dữ 他tha 性tánh 為vi 因nhân 亦diệc 與dữ 後hậu 自tự 性tánh 為vi 因nhân 。 非phi 即tức 此thử 剎sát 那na 從tùng 既ký 無vô 有hữu 果quả 下hạ 破phá 也dã 即tức 相tương 待đãi 門môn 破phá 可khả 知tri 又hựu 世thế 性tánh 等đẳng 亦diệc 是thị 妄vọng 計kế 因nhân 緣duyên 有hữu 故cố 。 者giả 亦diệc 因nhân 緣duyên 門môn 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 故cố 亦diệc 無vô 體thể 門môn 但đãn 有hữu 妄vọng 計kế 無vô 實thật 體thể 故cố 。 又hựu 初sơ 句cú 不bất 自tự 生sanh 等đẳng 者giả 上thượng 之chi 四tứ 句cú 各các 別biệt 門môn 破phá 今kim 通thông 用dụng 因nhân 緣duyên 門môn 以dĩ 四tứ 開khai 破phá 畧lược 無vô 無vô 因nhân 中trung 觀quán 論luận 云vân 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 亦diệc 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 是thị 故cố 知tri 無vô 生sanh 而nhi 雜tạp 集tập 論luận 二nhị 門môn 釋thích 之chi 一nhất 云vân 不bất 自tự 生sanh 者giả 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 自tự 所sở 作tác 彼bỉ 未vị 生sanh 時thời 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 不bất 從tùng 他tha 生sanh 。 者giả 謂vị 彼bỉ 法pháp 緣duyên 非phi 作tác 者giả 故cố 不bất 從tùng 共cộng 生sanh 者giả 謂vị 即tức 由do 此thử 二nhị 種chủng 因nhân 故cố 非phi 不bất 自tự 作tác 他tha 作tác 故cố 不bất 無vô 因nhân 生sanh 者giả 謂vị 緣duyên 望vọng 眾chúng 生sanh 有hữu 功công 能năng 故cố 二nhị 又hựu 因nhân 緣duyên 互hỗ 奪đoạt 釋thích 云vân 自tự 種chủng 有hữu 故cố 不bất 從tùng 他tha 等đẳng 次thứ 後hậu 當đương 釋thích 又hựu 初sơ 句cú 非phi 先tiên 有hữu 下hạ 前tiền 來lai 唯duy 初sơ 句cú 用dụng 先tiên 有hữu 門môn 今kim 通thông 三tam 句cú 皆giai 用dụng 先tiên 有hữu 先tiên 無vô 門môn 中trung 論luận 因nhân 緣duyên 品phẩm 云vân 果quả 先tiên 於ư 緣duyên 中trung 有hữu 無vô 俱câu 不bất 可khả 先tiên 無vô 為vi 誰thùy 緣duyên 先tiên 有hữu 何hà 用dụng 緣duyên 影ảnh 公công 云vân 因nhân 中trung 先tiên 有hữu 則tắc 境cảnh 界giới 在tại 六lục 根căn 因nhân 中trung 先tiên 無vô 則tắc 因nhân 同đồng 非phi 因nhân 因nhân 同đồng 非phi 因nhân 則tắc 可khả 鑽toàn 冰băng 出xuất 火hỏa 境cảnh 界giới 在tại 六lục 根căn 則tắc 可khả 湯thang 中trung 求cầu 冰băng 若nhược 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 則tắc 具cụ 上thượng 二nhị 過quá 其kỳ 第đệ 四tứ 句cú 乃nãi 非phi 此thử 門môn 故cố 中trung 論luận 云vân 若nhược 果quả 非phi 有hữu 生sanh 亦diệc 復phục 非phi 無vô 。 生sanh 亦diệc 非phi 有hữu 無vô 生sanh 何hà 得đắc 言ngôn 有hữu 緣duyên )# 。 次thứ 偈kệ 以dĩ 無vô 生sanh 釋thích 無vô 滅diệt 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 無vô 生sanh 可khả 滅diệt 故cố 二nhị 無vô 待đãi 對đối 故cố 三tam 例lệ 生sanh 從tùng 緣duyên 故cố 。 後hậu 偈kệ 觀quán 成thành 利lợi 益ích 經Kinh 云vân 無vô 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 故cố 論luận 云vân 若nhược 見kiến 因nhân 緣duyên 。 法pháp 則tắc 為vi 能năng 見kiến 佛Phật 依y 他tha 因nhân 緣duyên 即tức 無vô 生sanh 故cố 。 (# 經Kinh 云vân 等đẳng 者giả 正chánh 是thị 大đại 品phẩm 法pháp 尚thượng 答đáp 常thường 啼đề 云vân 諸chư 法pháp 如như 即tức 是thị 佛Phật 諸chư 法pháp 無vô 生sanh 。 即tức 是thị 佛Phật 等đẳng 下hạ 句cú 既ký 云vân 斯tư 人nhân 見kiến 如Như 來Lai 即tức 無vô 生sanh 是thị 佛Phật 義nghĩa 耳nhĩ 須Tu 彌Di 偈kệ 讚tán 品phẩm 一nhất 切thiết 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 故cố 論luận 云vân 等đẳng 者giả 即tức 中trung 論luận 四Tứ 諦Đế 品phẩm 末mạt 云vân 是thị 故cố 經Kinh 中trung 。 說thuyết 若nhược 見kiến 因nhân 緣duyên 。 法pháp 則tắc 為vi 能năng 見kiến 佛Phật 見kiến 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 而nhi 論luận 引dẫn 經kinh 即tức 智trí 嚴nghiêm 經kinh 至chí 第đệ 十thập 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 具cụ 引dẫn 之chi )# 。 諸chư 法pháp 無vô 生sanh 故cố 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 知tri 此thử 人nhân 達đạt 深thâm 義nghĩa 以dĩ 法pháp 無vô 性tánh 故cố 無vô 有hữu 能năng 了liễu 知tri 如như 是thị 解giải 於ư 法pháp 究cứu 竟cánh 無vô 所sở 解giải 。 次thứ 二nhị 偈kệ 約ước 依y 他tha 兼kiêm 修tu 勝thắng 義nghĩa 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán 中trung 前tiền 偈kệ 遣khiển 所sở 觀quán 上thượng 半bán 辨biện 觀quán 下hạ 半bán 明minh 益ích 各các 含hàm 二nhị 義nghĩa 故cố 致trí 兼kiêm 言ngôn 一nhất 者giả 成thành 前tiền 謂vị 非phi 唯duy 能năng 相tương/tướng 之chi 生sanh 生sanh 即tức 無vô 生sanh 所sở 生sanh 法pháp 體thể 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 即tức 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 顯hiển 依y 他tha 無vô 性tánh 是thị 圓viên 成thành 性tánh 益ích 云vân 深thâm 者giả 即tức 事sự 而nhi 真chân 故cố 二nhị 云vân 無vô 生sanh 真chân 性tánh 亦diệc 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 彼bỉ 勝thắng 益ích 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 益ích 云vân 深thâm 者giả 真chân 性tánh 不bất 立lập 故cố (# 各các 含hàm 二nhị 義nghĩa 者giả 釋thích 上thượng 兼kiêm 修tu 之chi 言ngôn 而nhi 云vân 各các 者giả 正chánh 取thủ 上thượng 半bán 觀quán 相tương/tướng 下hạ 半bán 觀quán 益ích 為vi 各các 二nhị 義nghĩa 即tức 依y 他tha 圓viên 成thành 如như 下hạ 疏sớ/sơ 列liệt 而nhi 下hạ 遣khiển 能năng 亦diệc 含hàm 依y 圓viên 故cố 此thử 各các 言ngôn 兼kiêm 於ư 能năng 所sở 方phương 順thuận 二nhị 偈kệ 兼kiêm 修tu 之chi 言ngôn 一nhất 者giả 成thành 前tiền 下hạ 別biệt 示thị 二nhị 義nghĩa 之chi 相tướng 此thử 即tức 依y 他tha 中trung 義nghĩa 也dã 先tiên 明minh 觀quán 相tương/tướng 由do 前tiền 偈kệ 遣khiển 能năng 相tương/tướng 四tứ 相tương/tướng 畧lược 舉cử 生sanh 滅diệt 已dĩ 含hàm 住trụ 異dị 此thử 偈kệ 遣khiển 所sở 相tương/tướng 色sắc 心tâm 法pháp 體thể 由do 四tứ 相tương/tướng 相tương/tướng 成thành 其kỳ 有hữu 為vi 當đương 法pháp 緣duyên 生sanh 故cố 無vô 自tự 性tánh 觀quán 益ích 可khả 知tri 二nhị 云vân 無vô 生sanh 下hạ 即tức 兼kiêm 修tu 勝thắng 義nghĩa 無vô 性tánh 義nghĩa 也dã )# 後hậu 偈kệ 遣khiển 能năng 觀quán 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 成thành 前tiền 所sở 觀quán 謂vị 以dĩ 無vô 性tánh 故cố 。 無vô 有hữu 能năng 了liễu 如như 無vô 有hữu 人nhân 能năng 。 了liễu 龜quy 毛mao 長trường 短đoản 大đại 小tiểu 知tri 無vô 所sở 了liễu 是thị 究cứu 竟cánh 了liễu 二nhị 是thị 正chánh 遣khiển 能năng 了liễu 既ký 無vô 所sở 了liễu 亦diệc 無vô 能năng 了liễu 能năng 所sở 兩lưỡng 亡vong 為vi 究cứu 竟cánh 解giải (# 後hậu 偈kệ 遣khiển 能năng 觀quán 者giả 然nhiên 此thử 疏sớ/sơ 中trung 二nhị 義nghĩa 亦diệc 通thông 前tiền 依y 圓viên 前tiền 義nghĩa 依y 他tha 圓viên 成thành 俱câu 無vô 所sở 了liễu 後hậu 義nghĩa 依y 圓viên 皆giai 無vô 能năng 了liễu 皆giai 由do 即tức 性tánh 即tức 無vô 性tánh 故cố 故cố 疏sớ/sơ 結kết 云vân 能năng 所sở 雙song 亡vong 即tức 正chánh 結kết 上thượng 二nhị 義nghĩa 也dã 亦diệc 通thông 結kết 上thượng 二nhị 偈kệ 能năng 所sở )# 。 所sở 說thuyết 有hữu 生sanh 者giả 以dĩ 現hiện 諸chư 國quốc 土độ 能năng 知tri 國quốc 土độ 性tánh 其kỳ 心tâm 不bất 迷mê 惑hoặc 。 世thế 間gian 國quốc 土thổ 。 性tánh 觀quán 察sát 悉tất 如như 實thật 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 知tri 善thiện 說thuyết 一nhất 切thiết 義nghĩa 。 後hậu 二nhị 偈kệ 明minh 相tướng 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 觀quán 中trung 初sơ 偈kệ 正chánh 明minh 後hậu 偈kệ 總tổng 結kết 前tiền 中trung 上thượng 半bán 顯hiển 執chấp 不bất 了liễu 國quốc 等đẳng 依y 他tha 謂vị 為vi 現hiện 見kiến 妄vọng 計kế 為vi 生sanh 故cố 晉tấn 經Kinh 云vân 所sở 言ngôn 有hữu 生sanh 者giả 當đương 知tri 由do 所sở 生sanh 下hạ 半bán 明minh 觀quán 若nhược 知tri 無vô 性tánh 則tắc 離ly 徧biến 計kế 故cố 後hậu 偈kệ 總tổng 結kết 稱xưng 於ư 事sự 理lý 之chi 實thật 以dĩ 觀quán 世thế 等đẳng 故cố 善thiện 說thuyết 也dã (# 不bất 了liễu 國quốc 等đẳng 者giả 而nhi 言ngôn 等đẳng 者giả 國quốc 即tức 共cộng 業nghiệp 緣duyên 生sanh 以dĩ 後hậu 偈kệ 總tổng 結kết 云vân 世thế 間gian 國quốc 土thổ 。 性tánh 世thế 間gian 之chi 言ngôn 通thông 有hữu 情tình 世thế 間gian 故cố 致trí 等đẳng 言ngôn 言ngôn 謂vị 為vi 現hiện 見kiến 者giả 以dĩ 中trung 論luận 內nội 小Tiểu 乘Thừa 被bị 破phá 皆giai 悉tất 救cứu 云vân 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 故cố 意ý 云vân 不bất 合hợp 與dữ 世thế 間gian 相tương 違vi 又hựu 佛Phật 言ngôn 世thế 智trí 說thuyết 有hữu 我ngã 亦diệc 說thuyết 有hữu 世thế 智trí 說thuyết 無vô 我ngã 亦diệc 說thuyết 無vô 今kim 現hiện 見kiến 有hữu 國quốc 等đẳng 諸chư 法pháp 豈khởi 得đắc 言ngôn 無vô 故cố 引dẫn 晉tấn 經Kinh 云vân 當đương 知tri 由do 所sở 生sanh 所sở 生sanh 即tức 現hiện 故cố 見kiến 國quốc 等đẳng )# 。 爾nhĩ 時thời 無vô 畏úy 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 四tứ 以dĩ 信tín 樂nhạo 力lực 聞văn 深thâm 不bất 畏úy 名danh 無vô 畏úy 林lâm 偈kệ 歎thán 信tín 向hướng 益ích 深thâm 德đức 故cố 。 如Như 來Lai 廣quảng 大đại 身thân 究cứu 竟cánh 於ư 法Pháp 界Giới 不bất 離ly 於ư 此thử 座tòa 。 而nhi 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 十thập 頌tụng 分phần/phân 二nhị 初sơ 一nhất 所sở 信tín 之chi 境cảnh 謂vị 法Pháp 身thân 體thể 即tức 法Pháp 界Giới 智trí 身thân 證chứng 極cực 法Pháp 界Giới 致trí 令linh 應ứng 用dụng 之chi 身thân 不bất 動động 而nhi 徧biến 。 若nhược 聞văn 如như 是thị 法Pháp 。 恭cung 敬kính 信tín 樂nhạo 者giả 。 永vĩnh 離ly 三tam 惡ác 道đạo 。 一nhất 切thiết 諸chư 苦khổ 難nạn/nan 。 後hậu 九cửu 聞văn 信tín 之chi 益ích 分phần/phân 五ngũ 初sơ 一nhất 聞văn 信tín 離ly 惡ác 。 設thiết 往vãng 諸chư 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 不bất 可khả 數sổ 。 專chuyên 心tâm 欲dục 聽thính 聞văn 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 力lực 如như 是thị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 是thị 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 假giả 使sử 欲dục 暫tạm 聞văn 無vô 有hữu 能năng 得đắc 者giả 。 次thứ 二nhị 辨biện 其kỳ 難nạn 聞văn 。 若nhược 有hữu 於ư 過quá 去khứ 信tín 如như 是thị 佛Phật 法Pháp 。 已dĩ 成thành 兩Lưỡng 足Túc 尊Tôn 。 而nhi 作tác 世thế 間gian 燈đăng 若nhược 有hữu 當đương 得đắc 聞văn 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 力lực 聞văn 已dĩ 能năng 生sanh 信tín 彼bỉ 亦diệc 當đương 成thành 佛Phật 。 若nhược 有hữu 於ư 現hiện 在tại 能năng 信tín 此thử 佛Phật 法Pháp 亦diệc 當đương 成thành 正chánh 覺giác 。 說thuyết 法Pháp 無vô 所sở 畏úy 。 次thứ 三Tam 明Minh 聞văn 信tín 成thành 佛Phật 將tương 過quá 去khứ 已dĩ 成thành 證chứng 現hiện 未vị 當đương 成thành 。 無vô 量lượng 無vô 數số 劫kiếp 。 此thử 法pháp 甚thậm 難nan 值trị 若nhược 有hữu 得đắc 聞văn 。 者giả 當đương 知tri 本bổn 願nguyện 力lực 。 四tứ 有hữu 一nhất 偈kệ 明minh 聞văn 必tất 有hữu 由do 勵lệ 物vật 起khởi 願nguyện 。 若nhược 有hữu 能năng 受thọ 持trì 。 如như 是thị 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 持trì 已dĩ 廣quảng 宣tuyên 說thuyết 此thử 。 人nhân 當đương 成thành 佛Phật 況huống 復phục 勤cần 精tinh 進tấn 堅kiên 固cố 。 心tâm 不bất 捨xả 當đương 知tri 如như 是thị 人nhân 。 決quyết 定định 成thành 菩Bồ 提Đề 。 五ngũ 有hữu 二nhị 頌tụng 顯hiển 起khởi 行hành 益ích 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 一Nhất 音âm 釋thích 拒cự (# 舊cựu 許hứa 切thiết 抵để 也dã )# 。 曀ê (# 於ư 計kế 切thiết 音âm 醫y )# 。 盲manh (# 眉mi 庚canh 切thiết 目mục 無vô 瞳# 也dã )# 。 翳ế (# 於ư 計kế 切thiết 蔽tế 也dã )# 。 濫lạm (# 盧lô 瞰# 切thiết 音âm 藍lam 去khứ 聲thanh 水thủy 延diên 漫mạn 也dã )# 。 暄# (# 呼hô 淵uyên 切thiết 溫ôn 也dã )# 。 愜# (# 乞khất 恊# 切thiết 音âm 怯khiếp 適thích 意ý 也dã )# 。 謬mậu (# 靡mĩ [ㄠ*刀]# 切thiết 詐trá 也dã )# 。 勵lệ (# 力lực 霽tễ 切thiết 音âm 例lệ 勉miễn 力lực 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 二nhị 。 踐tiễn 二nhị 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 爾nhĩ 時thời 慙tàm 愧quý 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 五ngũ 拒cự 妄vọng 崇sùng 真chân 拒cự 迷mê 崇sùng 智trí 名danh 為vi 慙tàm 愧quý 林lâm 故cố 偈kệ 讚tán 如Như 來Lai 大đại 智trí 勝thắng 益ích 。 若nhược 人nhân 得đắc 聞văn 。 是thị 希hy 有hữu 自tự 在tại 法pháp 能năng 生sanh 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 疾tật 除trừ 疑nghi 惑hoặc 網võng 。 十thập 頌tụng 分phần/phân 三tam 初sơ 三tam 法pháp 說thuyết 難nan 思tư 次thứ 六lục 以dĩ 喻dụ 並tịnh 决# 後hậu 一nhất 結kết 德đức 歸quy 佛Phật 今kim 初sơ 初sơ 偈kệ 明minh 聞văn 生sanh 勝thắng 益ích 令linh 物vật 希hy 聞văn 自tự 在tại 法pháp 者giả 即tức 佛Phật 智trí 也dã 。 一nhất 切thiết 知tri 見kiến 。 人nhân 自tự 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。 如Như 來Lai 無vô 不bất 知tri 是thị 故cố 難nan 思tư 議nghị 。 次thứ 偈kệ 佛Phật 窮cùng 種chủng 智trí 故cố 下hạ 位vị 難nan 思tư 。 無vô 有hữu 從tùng 無vô 智trí 而nhi 生sanh 於ư 智trí 慧tuệ 世thế 間gian 常thường 暗ám [宴-女+六]# 是thị 故cố 無vô 能năng 生sanh 。 後hậu 偈kệ 顯hiển 智trí 從tùng 生sanh 此thử 文văn 反phản 顯hiển 然nhiên 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 者giả 成thành 前tiền 謂vị 欲dục 生sanh 智trí 慧tuệ 當đương 於ư 佛Phật 求cầu 佛Phật 無vô 不bất 知tri 故cố 。 不bất 應ưng 求cầu 之chi 於ư 凡phàm 凡phàm 暗ám [宴-女+六]# 故cố 猶do 搴# 芙phù 蓉dung 必tất 於ư 深thâm 水thủy 而nhi 於ư 木mộc 末mạt 安an 可khả 得đắc 耶da (# 後hậu 有hữu 一nhất 偈kệ 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 一nhất 案án 經kinh 釋thích 有hữu 二nhị 意ý 前tiền 二nhị 中trung 云vân 猶do 搴# 芙phù 蓉dung 等đẳng 即tức 顯hiển 所sở 應ưng 而nhi 於ư 木mộc 末mạt 非phi 所sở 應ưng 也dã 。 即tức 楚sở 詞từ 意ý 彼bỉ 云vân 搴# 芙phù 蓉dung 於ư 木mộc 末mạt 此thử 明minh 不bất 應ưng 也dã )# 二nhị 者giả 成thành 後hậu 智trí 從tùng 熏huân 習tập 自tự 種chủng 而nhi 生sanh 不bất 從tùng 煩phiền 惱não 無vô 智trí 所sở 生sanh 是thị 故cố 下hạ 言ngôn 二nhị 心tâm 不bất 同đồng 時thời 屬thuộc 自tự 愚ngu 智trí 故cố 故cố 應ưng 慎thận 所sở 習tập 也dã (# 二nhị 者giả 成thành 後hậu 智trí 從tùng 熏huân 習tập 自tự 種chủng 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 謂vị 由do 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 與dữ 多đa 聞văn 熏huân 習tập 。 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 。 無vô 漏lậu 智trí 故cố 依y 唯duy 識thức 論luận 本bổn 有hữu 新tân 熏huân 三tam 師sư 異dị 說thuyết 第đệ 一nhất 清thanh 目mục 等đẳng 師sư 唯duy 立lập 本bổn 有hữu 故cố 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 皆giai 悉tất 性tánh 有hữu 不bất 從tùng 熏huân 生sanh 由do 熏huân 習tập 力lực 但đãn 可khả 增tăng 長trưởng 第đệ 二nhị 難Nan 陀Đà 唯duy 立lập 新tân 熏huân 故cố 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 種chủng 子tử 皆giai 熏huân 故cố 生sanh 所sở 熏huân 能năng 熏huân 俱câu 無vô 始thỉ 有hữu 故cố 諸chư 種chủng 子tử 無vô 始thỉ 成thành 就tựu 第đệ 三tam 護hộ 法Pháp 正chánh 義nghĩa 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 種chủng 子tử 各các 有hữu 二nhị 類loại 一nhất 者giả 本bổn 有hữu 二nhị 者giả 始thỉ 起khởi 乃nãi 至chí 云vân 由do 此thử 應ưng 信tín 凡phàm 有hữu 諸chư 有hữu 情tình 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 不bất 由do 熏huân 習tập 法pháp 爾nhĩ 成thành 就tựu 又hựu 云vân 其kỳ 聞văn 熏huân 習tập 非phi 唯duy 有hữu 漏lậu 聞văn 正Chánh 法Pháp 時thời 。 亦diệc 熏huân 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 令linh 漸tiệm 增tăng 盛thịnh 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 生sanh 出xuất 世thế 心tâm 釋thích 曰viết 出xuất 世thế 心tâm 者giả 即tức 是thị 見kiến 道đạo 其kỳ 第đệ 三tam 義nghĩa 正chánh 同đồng 瑜du 伽già 三tam 十thập 五ngũ 種chủng 性tánh 品phẩm 論luận 云vân 云vân 何hà 種chủng 性tánh 謂vị 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 性tánh 二nhị 習tập 所sở 成thành 性tánh 住trụ 種chủng 性tánh 者giả 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 處xứ 殊thù 勝thắng 有hữu 如như 是thị 相tướng 。 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 。 展triển 轉chuyển 傳truyền 來lai 法pháp 爾nhĩ 所sở 得đắc 名danh 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 性tánh 今kim 疏sớ/sơ 云vân 熏huân 習tập 即tức 是thị 新tân 熏huân 自tự 種chủng 而nhi 生sanh 者giả 熏huân 但đãn 熏huân 舊cựu 無vô 別biệt 新tân 成thành )# 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 經kinh 言ngôn 煩phiền 惱não 泥nê 中trung 。 有hữu 佛Phật 法Pháp 矣hĩ 此thử 說thuyết 在tại 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 然nhiên 此thử 大đại 智trí 從tùng 藏tạng 德đức 生sanh 非phi 從tùng 迷mê 起khởi (# 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 經kinh 言ngôn 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 難nan 會hội 通thông 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 難nạn/nan 初sơ 即tức 引dẫn 淨tịnh 名danh 第đệ 二nhị 佛Phật 道Đạo 品phẩm 難nạn/nan 因nhân 淨tịnh 名danh 問vấn 文Văn 殊Thù 言ngôn 何hà 等đẳng 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 言ngôn 。 有hữu 身thân 為vi 種chủng 。 無vô 明minh 有hữu 愛ái 為vi 種chủng 。 四tứ 顛điên 倒đảo 為vi 種chủng 。 五ngũ 葢# 為vi 種chủng 六lục 入nhập 為vi 種chủng 。 七thất 識thức 處xứ 為vi 種chủng 。 八bát 邪tà 法pháp 為vi 種chủng 。 九cửu 惱não 處xứ 為vi 種chủng 。 十thập 不bất 善thiện 道đạo 為vi 種chủng 。 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 及cập 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 是thị 佛Phật 種chủng 。 何hà 謂vị 也dã 答đáp 曰viết 若nhược 見kiến 無vô 為vi 。 入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 不bất 能năng 復phục 發phát 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 譬thí 如như 高cao 原nguyên 陸lục 地địa 。 不bất 生sanh 蓮liên 華hoa 。 卑ty 濕thấp 淤ứ 泥nê 。 乃nãi 生sanh 是thị 華hoa 如như 是thị 見kiến 無vô 為vi 入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 終chung 不bất 復phục 能năng 。 生sanh 於ư 佛Phật 法Pháp 。 煩phiền 惱não 泥nê 中trung 。 乃nãi 有hữu 眾chúng 生sanh 。 起khởi 佛Phật 法Pháp 耳nhĩ 。 今kim 疏sớ/sơ 引dẫn 此thử 以dĩ 為vi 難nạn/nan 耳nhĩ 又hựu 入nhập 大Đại 乘Thừa 論luận 第đệ 一nhất 引dẫn 龍long 樹thụ 偈kệ 云vân 不bất 從tùng 虗hư 空không 有hữu 亦diệc 非phi 地địa 種chủng 生sanh 但đãn 從tùng 煩phiền 惱não 中trung 而nhi 證chứng 成thành 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 此thử 說thuyết 在tại 纏triền 下hạ 疏sớ/sơ 答đáp 然nhiên 約ước 彼bỉ 經kinh 文văn 見kiến 無vô 為vi 入nhập 正chánh 位vị 者giả 。 不bất 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 則tắc 已dĩ 入nhập 見kiến 道đạo 便tiện 不bất 能năng 發phát 若nhược 約ước 迦Ca 葉Diếp 領lãnh 解giải 云vân 如như 是thị 聲Thanh 聞Văn 。 諸chư 結kết 斷đoạn 者giả 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 無vô 所sở 復phục 益ích 。 則tắc 諸chư 凡phàm 夫phu 地địa 。 前tiền 菩Bồ 薩Tát 有hữu 諸chư 煩phiền 惱não 增tăng 修tu 對đối 治trị 成thành 諸chư 度Độ 門môn 得đắc 為vi 佛Phật 種chủng 若nhược 已dĩ 斷đoạn 結kết 不bất 可khả 得đắc 為vi 一Nhất 切Thiết 智Trí 因nhân 。 故cố 諸chư 菩Bồ 薩Tát 留lưu 惑hoặc 潤nhuận 生sanh 以dĩ 至chí 惑hoặc 盡tận 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 煩phiền 惱não 伏phục 不bất 起khởi 如như 毒độc 咒chú 所sở 害hại 留lưu 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 證chứng 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 此thử 是thị 經Kinh 之chi 顯hiển 意ý 今kim 疏sớ/sơ 所sở 明minh 乃nãi 是thị 經Kinh 之chi 蜜mật 意ý 而nhi 是thị 勝thắng 鬘man 楞lăng 伽già 等đẳng 義nghĩa 故cố 云vân 在tại 纏triền 如Như 來Lai 藏tạng 煩phiền 惱não 如như 泥nê 覆phú 於ư 二nhị 藏tạng 然nhiên 大đại 智trí 自tự 從tùng 所sở 藏tạng 不bất 空không 大đại 智trí 光quang 明minh 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 生sanh 故cố 二nhị 相tương/tướng 亦diệc 異dị )# 若nhược 爾nhĩ 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 復phục 云vân 何hà 通thông 約ước 體thể 性tánh 故cố 從tùng 所sở 迷mê 故cố 如như 波ba 與dữ 濕thấp (# 若nhược 爾nhĩ 等đẳng 者giả 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 難nạn/nan 既ký 言ngôn 即tức 者giả 則tắc 不bất 得đắc 云vân 二nhị 事sự 別biệt 也dã 謂vị 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 說thuyết 為vi 煩phiền 惱não 妄vọng 體thể 即tức 真chân 元nguyên 是thị 佛Phật 種chủng 無vô 行hành 經Kinh 云vân 婬dâm 欲dục 即tức 是thị 道đạo 恚khuể 癡si 亦diệc 復phục 然nhiên 等đẳng 疏sớ/sơ 約ước 體thể 性tánh 故cố 下hạ 疏sớ/sơ 答đáp 上thượng 難nan 有hữu 其kỳ 二nhị 意ý 一nhất 約ước 體thể 性tánh 者giả 煩phiền 惱não 性tánh 即tức 菩Bồ 提Đề 非phi 約ước 相tương/tướng 也dã 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 煩phiền 惱não 是thị 道đạo 塲# 知tri 如như 實thật 故cố 。 無vô 行hành 經Kinh 云vân 貪tham 欲dục 及cập 瞋sân 恚khuể 無vô 有hữu 能năng 得đắc 。 者giả 是thị 法pháp 皆giai 如như 空không 知tri 是thị 即tức 成thành 佛Phật 故cố 知tri 煩phiền 惱não 實thật 性tánh 即tức 菩Bồ 提Đề 耳nhĩ 亦diệc 就tựu 相tương/tướng 明minh 二nhị 事sự 不bất 一nhất 二nhị 云vân 約ước 所sở 迷mê 故cố 者giả 即tức 第đệ 二nhị 義nghĩa 也dã 謂vị 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 離ly 真chân 則tắc 無vô 能năng 迷mê 妄vọng 心tâm 故cố 云vân 即tức 菩Bồ 提Đề 耳nhĩ 真chân 即tức 性tánh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 如như 波ba 與dữ 濕thấp 雙song 喻dụ 上thượng 二nhị 濕thấp 是thị 波ba 性tánh 波ba 是thị 濕thấp 相tương/tướng 動động 濕thấp 成thành 波ba 是thị 波ba 所sở 依y 能năng 所sở 不bất 同đồng 故cố 非phi 一nhất 也dã )# 然nhiên 實thật 義nghĩa 者giả 真chân 妄vọng 愚ngu 智trí 若nhược 約ước 相tương/tướng 成thành 二nhị 門môn 峙trĩ 立lập 若nhược 約ước 相tương/tướng 奪đoạt 二nhị 相tương/tướng 寂tịch 然nhiên 雙song 照chiếu 二nhị 門môn 非phi 即tức 非phi 離ly 若nhược 說thuyết 一nhất 者giả 離ly 之chi 令linh 異dị 如như 此thử 章chương 中trung 若nhược 云vân 異dị 者giả 合hợp 之chi 令linh 同đồng 如như 後hậu 章chương 是thị 善thiện 須tu 得đắc 意ý 勿vật 滯trệ 於ư 言ngôn (# 然nhiên 實thật 義nghĩa 者giả 下hạ 第đệ 二nhị 會hội 實thật 義nghĩa 通thông 會hội 兩lưỡng 章chương 方phương 顯hiển 中trung 道đạo 正chánh 通thông 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 難nạn/nan 是thị 顯hiển 真chân 妄vọng 交giao 徹triệt 之chi 義nghĩa 雖tuy 說thuyết 三tam 門môn 義nghĩa 含hàm 四tứ 句cú 謂vị 初sơ 二nhị 門môn 峙trĩ 立lập 依y 理lý 成thành 事sự 則tắc 唯duy 妄vọng 非phi 真chân 事sự 能năng 顯hiển 理lý 即tức 唯duy 真chân 非phi 妄vọng 故cố 各các 峙trĩ 立lập 若nhược 說thuyết 一nhất 者giả 下hạ 明minh 此thử 二nhị 章chương 正chánh 為vi 破phá 病bệnh 若nhược 據cứ 菩Bồ 薩Tát 二nhị 皆giai 會hội 中trung 又hựu 此thử 章chương 則tắc 二nhị 門môn 峙trĩ 立lập 後hậu 章chương 則tắc 二nhị 相tương/tướng 寂tịch 然nhiên 故cố 合hợp 此thử 二nhị 非phi 即tức 非phi 離ly 言ngôn 若nhược 說thuyết 一nhất 者giả 則tắc 離ly 之chi 今kim 異dị 者giả 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 萬vạn 法pháp 即tức 真chân 一nhất 如như 無vô 異dị 故cố 妄vọng 即tức 真chân 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 略lược 有hữu 三tam 過quá 一nhất 者giả 能năng 依y 即tức 是thị 所sở 依y 謂vị 依y 真chân 有hữu 妄vọng 如như 依y 水thủy 有hữu 波ba 今kim 妄vọng 即tức 是thị 真chân 便tiện 無vô 能năng 依y 以dĩ 無vô 能năng 依y 亦diệc 失thất 所sở 依y 則tắc 生sanh 滅diệt 真Chân 如Như 二nhị 俱câu 不bất 立lập 二nhị 者giả 既ký 不bất 異dị 亦diệc 失thất 真chân 妄vọng 以dĩ 妄vọng 即tức 真chân 故cố 無vô 妄vọng 無vô 妄vọng 對đối 何hà 說thuyết 真chân 三tam 者giả 亦diệc 失thất 真chân 假giả 二nhị 門môn 若nhược 別biệt 則tắc 三tam 義nghĩa 俱câu 成thành 如như 金kim 與dữ 嚴nghiêm 具cụ 波ba 之chi 與dữ 水thủy 動động 濕thấp 體thể 相tướng 二nhị 俱câu 不bất 同đồng 能năng 依y 所sở 依y 各các 有hữu 三tam 義nghĩa 皆giai 不bất 雜tạp 亂loạn 若nhược 云vân 異dị 者giả 合hợp 之chi 令linh 同đồng 者giả 下hạ 章chương 云vân 如như 金kim 與dữ 金kim 色sắc 其kỳ 性tánh 無vô 差sai 別biệt 等đẳng )# 若nhược 凖# 晉tấn 經Kinh 云vân 非phi 從tùng 智trí 慧tuệ 生sanh 。 亦diệc 非phi 無vô 智trí 生sanh 了liễu 達đạt 一nhất 切thiết 。 法pháp 滅diệt 除trừ 世thế 間gian 。 闇ám 則tắc 顯hiển 智trí 體thể 絕tuyệt 於ư 愚ngu 智trí 不bất 稱xưng 實thật 了liễu 則tắc 名danh 無vô 智trí 此thử 偈kệ 雙song 明minh 性tánh 相tướng 後hậu 喻dụ 但đãn 顯hiển 二nhị 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 如như 色sắc 及cập 非phi 色sắc 。 此thử 二nhị 不bất 為vi 一nhất 智trí 無vô 智trí 亦diệc 然nhiên 其kỳ 體thể 各các 殊thù 異dị 如như 相tương/tướng 與dữ 無vô 相tướng 生sanh 死tử 及cập 涅Niết 槃Bàn 分phân 別biệt 各các 不bất 同đồng 智trí 無vô 智trí 如như 是thị 世thế 界giới 。 始thỉ 成thành 立lập 無vô 有hữu 敗bại 壞hoại 相tương/tướng 智trí 無vô 智trí 亦diệc 然nhiên 二nhị 相tương/tướng 非phi 一nhất 時thời 如như 菩Bồ 薩Tát 初sơ 心tâm 不bất 與dữ 後hậu 心tâm 俱câu 智trí 無vô 智trí 亦diệc 然nhiên 二nhị 心tâm 不bất 同đồng 時thời 譬thí 如như 諸chư 識thức 身thân 各các 各các 無vô 和hòa 合hợp 智trí 無vô 智trí 如như 是thị 究cứu 竟cánh 無vô 和hòa 合hợp 。 二nhị 並tịnh 決quyết 中trung 二nhị 先tiên 五ngũ 明minh 二nhị 性tánh 相tướng 違vi 後hậu 一nhất 辨biện 功công 能năng 不bất 等đẳng 今kim 初sơ 唯duy 第đệ 二nhị 偈kệ 三tam 句cú 是thị 喻dụ 餘dư 偈kệ 喻dụ 合hợp 各các 有hữu 半bán 偈kệ 一nhất 約ước 色sắc 非phi 色sắc 者giả 非phi 色sắc 謂vị 心tâm 緣duyên 慮lự 質chất 礙ngại 體thể 性tánh 不bất 同đồng 故cố 二nhị 中trung 有hữu 二nhị 喻dụ 相tương/tướng 無vô 相tướng 者giả 理lý 事sự 相tướng 反phản 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 妄vọng 相tương 反phản 雖tuy 同đồng 一nhất 體thể 分phân 別biệt 義nghĩa 門môn 不bất 相tương 是thị 故cố 三tam 成thành 之chi 與dữ 壞hoại 約ước 相tương/tướng 別biệt 故cố 四tứ 初sơ 心tâm 後hậu 心tâm 時thời 不bất 同đồng 故cố 五ngũ 諸chư 識thức 身thân 所sở 用dụng 別biệt 故cố 緣duyên 會hội 不bất 同đồng 故cố 眼nhãn 無vô 耳nhĩ 用dụng 又hựu 此thử 眼nhãn 識thức 不bất 合hợp 餘dư 根căn 識thức 身thân 同đồng 識thức 尚thượng 不bất 相tương 合hợp 愚ngu 智trí 性tánh 異dị 安an 得đắc 相tương 生sanh (# 諸chư 識thức 身thân 下hạ 釋thích 此thử 有hữu 四tứ 意ý 一nhất 眼nhãn 唯duy 見kiến 色sắc 耳nhĩ 唯duy 聞văn 聲thanh 等đẳng 二nhị 緣duyên 會hội 不bất 同đồng 者giả 眼nhãn 以dĩ 色sắc 等đẳng 而nhi 為vi 緣duyên 故cố 耳nhĩ 用dụng 聲thanh 等đẳng 為vi 緣duyên 故cố 三tam 眼nhãn 無vô 耳nhĩ 用dụng 者giả 對đối 於ư 果quả 位vị 互hỗ 用dụng 而nhi 說thuyết 初sơ 意ý 顯hiển 自tự 此thử 意ý 遮già 他tha 四tứ 又hựu 此thử 眼nhãn 識thức 不bất 合hợp 餘dư 根căn 者giả 亦diệc 對đối 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 義nghĩa 說thuyết 以dĩ 互hỗ 用dụng 義nghĩa 或hoặc 言ngôn 眼nhãn 根căn 發phát 於ư 眼nhãn 識thức 而nhi 了liễu 六lục 境cảnh 餘dư 根căn 亦diệc 爾nhĩ 即tức 第đệ 三tam 意ý 對đối 之chi 二nhị 或hoặc 言ngôn 眼nhãn 根căn 能năng 發phát 六lục 識thức 以dĩ 了liễu 六lục 境cảnh 此thử 意ý 對đối 之chi 此thử 識thức 不bất 合hợp 餘dư 根căn 此thử 根căn 亦diệc 不bất 發phát 餘dư 識thức 更cánh 有hữu 說thuyết 言ngôn 言ngôn 互hỗ 用dụng 者giả 眼nhãn 根căn 發phát 耳nhĩ 識thức 而nhi 能năng 齅khứu 於ư 香hương 等đẳng 不bất 出xuất 上thượng 之chi 二nhị 意ý 識thức 身thân 同đồng 識thức 下hạ 結kết 其kỳ 不bất 同đồng )# 。 如như 阿a 伽già 陀đà 藥dược 。 能năng 滅diệt 一nhất 切thiết 。 毒độc 有hữu 智trí 亦diệc 如như 是thị 能năng 滅diệt 於ư 無vô 智trí 。 二nhị 功công 能năng 不bất 等đẳng 者giả 非phi 唯duy 二nhị 性tánh 各các 別biệt 然nhiên 智trí 能năng 滅diệt 愚ngu 愚ngu 不bất 滅diệt 智trí 藥dược 能năng 去khứ 毒độc 毒độc 不bất 去khứ 藥dược 亦diệc 猶do 明minh 能năng 滅diệt 闇ám 闇ám 不bất 滅diệt 明minh (# 二nhị 功công 能năng 不bất 等đẳng 下hạ 先tiên 法pháp 說thuyết 後hậu 舉cử 二nhị 喻dụ 皆giai 明minh 不bất 等đẳng 此thử 亦diệc 生sanh 公công 十thập 四tứ 科khoa 善thiện 不bất 受thọ 報báo 義nghĩa 彼bỉ 問vấn 云vân 善thiện 惡ác 相tướng 傾khuynh 其kỳ 猶do 明minh 闇ám 不bất 並tịnh 云vân 何hà 言ngôn 萬vạn 善thiện 理lý 同đồng 惡ác 異dị 各các 有hữu 限hạn 域vực 耶da 答đáp 明minh 闇ám 雖tuy 相tương/tướng 傾khuynh 而nhi 理lý 實thật 天thiên 絕tuyệt 明minh 能năng 滅diệt 闇ám 故cố 無vô 闇ám 而nhi 不bất 滅diệt 所sở 以dĩ 一nhất 爝# 之chi 火hỏa 與dữ 巨cự 澤trạch 火hỏa 同đồng 闇ám 不bất 能năng 滅diệt 明minh 以dĩ 其kỳ 理lý 盡tận 闇ám 質chất 故cố 也dã 思tư 之chi 可khả 知tri )# 。 如Như 來Lai 無vô 有hữu 。 上thượng 亦diệc 無vô 與dữ 等đẳng 。 者giả 一nhất 切thiết 無vô 能năng 。 比tỉ 是thị 故cố 難nan 值trị 遇ngộ 。 三tam 一nhất 偈kệ 結kết 歸quy 如Như 來Lai 逈huýnh 出xuất 世thế 表biểu 故cố 難nan 值trị 遇ngộ 。 爾nhĩ 時thời 精tinh 進tấn 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 六lục 勤cần 觀quán 理lý 事sự 同đồng 無vô 差sai 別biệt 。 離ly 身thân 心tâm 相tương/tướng 故cố 名danh 精tinh 進tấn 十thập 頌tụng 總tổng 相tương/tướng 顯hiển 佛Phật 此thử 德đức 前tiền 即tức 無vô 差sai 之chi 差sai 此thử 乃nãi 差sai 之chi 無vô 差sai 二nhị 章chương 相tương 接tiếp 顯hiển 非phi 即tức 離ly 亦diệc 互hỗ 相tương 成thành (# 二nhị 章chương 相tương 接tiếp 者giả 非phi 即tức 離ly 義nghĩa 已dĩ 如như 上thượng 明minh 言ngôn 互hỗ 相tương 成thành 者giả 由do 非phi 即tức 故cố 方phương 成thành 不bất 離ly 等đẳng 故cố 有hữu 問vấn 言ngôn 若nhược 言ngôn 不bất 一nhất 者giả 即tức 應ưng 離ly 於ư 金kim 別biệt 有hữu 器khí 體thể 若nhược 異dị 金kim 有hữu 體thể 者giả 即tức 應ưng 與dữ 金kim 不bất 異dị 以dĩ 同đồng 金kim 有hữu 體thể 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 言ngôn 無vô 差sai 別biệt 者giả 。 一nhất 種chủng 有hữu 體thể 故cố 答đáp 只chỉ 由do 不bất 異dị 方phương 得đắc 不bất 一nhất 何hà 者giả 若nhược 異dị 即tức 妄vọng 自tự 有hữu 體thể 不bất 依y 真chân 立lập 不bất 依y 真chân 故cố 即tức 不bất 得đắc 有hữu 妄vọng 今kim 有hữu 妄vọng 者giả 由do 不bất 異dị 故cố 得đắc 成thành 不bất 一nhất 以dĩ 妄vọng 無vô 自tự 體thể 故cố 妄vọng 依y 真chân 成thành 以dĩ 妄vọng 成thành 故cố 與dữ 真chân 不bất 一nhất 如như 波ba 依y 水thủy 由do 不bất 異dị 水thủy 遂toại 得đắc 成thành 波ba 以dĩ 波ba 成thành 故cố 與dữ 濕thấp 不bất 一nhất 此thử 上thượng 即tức 以dĩ 不bất 異dị 成thành 不bất 一nhất 也dã 言ngôn 不bất 一nhất 成thành 不bất 異dị 者giả 即tức 如như 上thượng 章chương 由do 有hữu 能năng 依y 所sở 依y 故cố 得đắc 交giao 徹triệt 不bất 異dị 如như 有hữu 波ba 故cố 說thuyết 波ba 即tức 濕thấp 由do 有hữu 濕thấp 故cố 說thuyết 水thủy 即tức 波ba 等đẳng )# 。 諸chư 法pháp 無vô 差sai 別biệt 無vô 有hữu 能năng 知tri 者giả 。 唯duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 知tri 智trí 慧tuệ 究cứu 竟cánh 故cố 。 十thập 頌tụng 分phần/phân 二nhị 初sơ 一nhất 約ước 法pháp 雙song 標tiêu 後hậu 九cửu 就tựu 喻dụ 雙song 釋thích 今kim 初sơ 也dã 初sơ 句cú 標tiêu 其kỳ 所sở 知tri 五ngũ 類loại 之chi 法pháp 皆giai 無vô 有hữu 差sai 餘dư 三tam 句cú 對đối 人nhân 以dĩ 顯hiển 次thứ 句cú 揀giản 非phi 餘dư 境cảnh 下hạ 半bán 唯duy 佛Phật 究cứu [書-曰+皿]# 。 如như 金kim 與dữ 金kim 色sắc 其kỳ 性tánh 無vô 差sai 別biệt 法pháp 。 非phi 法pháp 亦diệc 然nhiên 體thể 性tánh 無vô 有hữu 異dị 。 後hậu 九cửu 釋thích 中trung 前tiền 五ngũ 釋thích 所sở 知tri 後hậu 四tứ 釋thích 能năng 知tri 前tiền 中trung 初sơ 四tứ 正chánh 釋thích 後hậu 一nhất 遣khiển 疑nghi 前tiền 中trung 皆giai 上thượng 半bán 喻dụ 下hạ 半bán 法pháp 無vô 差sai 所sở 由do 在tại 於ư 末mạt 句cú 然nhiên 其kỳ 能năng 喻dụ 不bất 離ly 諸chư 法pháp 取thủ 其kỳ 所sở 易dị 喻dụ 其kỳ 所sở 難nạn/nan 耳nhĩ (# 然nhiên 其kỳ 能năng 喻dụ 者giả 如như 云vân 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 三tam 世thế 生sanh 滅diệt 皆giai 是thị 初sơ 句cú 諸chư 法pháp 中trung [(冰-水+〡)*ㄆ]# 並tịnh 無vô 差sai 別biệt 斯tư 則tắc 難nan 見kiến 若nhược 就tựu 未vị 來lai 無vô 過quá 去khứ 相tương/tướng 則tắc 無vô 相tướng 理lý 昭chiêu 然nhiên 易dị 見kiến 故cố 喻dụ 色sắc 心tâm 無vô 相tướng 之chi 難nạn/nan )# 一nhất 體thể 色sắc 無vô 別biệt 喻dụ 此thử 喻dụ 為vi 總tổng 喻dụ 雖tuy 是thị 一nhất 法Pháp 。 合hợp 有hữu 二nhị 該cai 橫hoạnh/hoành 豎thụ 故cố (# 此thử 喻dụ 為vi 總tổng 者giả 法pháp 非phi 法pháp 言ngôn 該cai 通thông 性tánh 相tướng 及cập 諸chư 法pháp 故cố )# 豎thụ 約ước 理lý 事sự 交giao 徹triệt 法pháp 者giả 事sự 也dã 非phi 法pháp 理lý 也dã 色sắc 即tức 空không 故cố 亦diệc 可khả 法pháp 真chân 法pháp 也dã 非phi 法pháp 妄vọng 法pháp 也dã 取thủ 文văn 雖tuy 異dị 義nghĩa 旨chỉ 乃nãi 同đồng 謂vị 如như 金kim 之chi 黃hoàng 色sắc 與dữ 金kim 體thể 斤cân 兩lưỡng 性tánh 無vô 差sai 別biệt 隨tùy 取thủ 互hỗ [(冰-水+〡)*ㄆ]# 合hợp 中trung 金kim 是thị 所sở 依y 喻dụ 其kỳ 真chân 法pháp 色sắc 是thị 能năng 依y 喻dụ 妄vọng 非phi 法pháp 以dĩ 妄vọng 無vô 體thể 攬lãm 真chân 而nhi 起khởi 則tắc 真chân 無vô 不bất 隱ẩn 唯duy 妄vọng 現hiện 也dã 以dĩ 真chân 體thể 實thật 妄vọng 無vô 不bất [書-曰+皿]# 唯duy 真chân 現hiện 也dã 是thị 則tắc 無vô 體thể 之chi 妄vọng 不bất 異dị 體thể 實thật 之chi 真chân 故cố 云vân 無vô 有hữu 異dị 也dã 。 亦diệc 同đồng 密mật 嚴nghiêm 如như 金kim 與dữ 指chỉ 環hoàn 展triển 轉chuyển 無vô 差sai 別biệt (# 取thủ 文văn 雖tuy 異dị 者giả 謂vị 若nhược 理lý 若nhược 事sự 若nhược 真chân 若nhược 妄vọng 此thử 文văn 乃nãi 異dị 互hỗ 相tương 交giao 徹triệt 義nghĩa 旨chỉ 則tắc 齊tề 亦diệc 同đồng 密mật 嚴nghiêm 者giả 問vấn 明minh 已dĩ 引dẫn 云vân 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 藏tạng 世thế 間gian 阿a 頼# 耶da 如như 金kim 與dữ 指chỉ 環hoàn 展triển 轉chuyển 無vô 差sai 別biệt 則tắc 金kim 色sắc 如như 指chỉ 環hoàn 金kim 體thể 即tức 金kim 然nhiên 此thử 上thượng 不bất 異dị 總tổng 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 以dĩ 本bổn 成thành 末mạt 本bổn 隱ẩn 末mạt 存tồn 此thử 即tức 存tồn 隱ẩn 不bất 異dị 即tức 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 妄vọng 無vô 體thể 攬lãm 真chân 而nhi 起khởi 則tắc 真chân 無vô 不bất 隱ẩn 唯duy 妄vọng 現hiện 也dã 二nhị 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 末mạt 盡tận 本bổn 顯hiển 此thử 即tức 顯hiển 滅diệt 不bất 異dị 故cố 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 真chân 體thể 實thật 妄vọng 無vô 不bất 盡tận 唯duy 真chân 現hiện 也dã 三tam 攝nhiếp 本bổn 從tùng 末mạt 末mạt 存tồn 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 本bổn 顯hiển 此thử 則tắc 兩lưỡng 法pháp 俱câu 存tồn 但đãn 真chân 妄vọng 有hữu 異dị 即tức 有hữu 真chân 有hữu 妄vọng 明minh 不bất 異dị 故cố 疏sớ/sơ 云vân 是thị 則tắc 無vô 體thể 之chi 妄vọng 不bất 異dị 體thể 實thật 之chi 真chân 故cố 云vân 無vô 有hữu 異dị 也dã 。 四tứ 攝nhiếp 本bổn 從tùng 末mạt 本bổn 隱ẩn 是thị 不bất 無vô 義nghĩa 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 末mạt 盡tận 是thị 不bất 有hữu 義nghĩa 此thử 則tắc 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 明minh 不bất 異dị 亦diệc 是thị 末mạt 後hậu 二nhị 句cú 又hựu 非phi 異dị 故cố 非phi 邊biên 不bất 一nhất 故cố 非phi 中trung 非phi 邊biên 非phi 中trung 是thị 無vô 寄ký 法Pháp 界Giới 妙diệu 智trí 所sở 證chứng 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 無vô 所sở 寄ký 也dã 又hựu 非phi 一nhất 即tức 非phi 異dị 故cố 恆hằng 居cư 邊biên 而nhi 即tức 中trung 等đẳng 又hựu 非phi 一nhất 即tức 生sanh 死tử 非phi 異dị 即tức 涅Niết 槃Bàn 非phi 一nhất 即tức 非phi 異dị 故cố 恆hằng 住trụ 生sanh 死tử 即tức 處xứ 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 云vân 云vân 然nhiên 其kỳ 法pháp 體thể 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 非phi 一nhất 異dị 等đẳng 亦diệc 是thị 假giả 言ngôn 故cố 前tiền 疏sớ/sơ 云vân 善thiện 須tu 得đắc 意ý 以dĩ 法pháp 就tựu 喻dụ 金kim 等đẳng 亦diệc 然nhiên )# 橫hoạnh/hoành 者giả 異dị 法pháp 相tướng 望vọng 法pháp 者giả 可khả 軌quỹ 之chi 法pháp 也dã 非phi 法pháp 者giả 不bất 可khả 軌quỹ 之chi 法pháp 也dã 又hựu 法pháp 謂vị 有hữu 法pháp 非phi 法pháp 謂vị 無vô 故cố 中trung 論luận 釋thích 法pháp 不bất 生sanh 非phi 法pháp 云vân 有hữu 不bất 生sanh 無vô 。 故cố 體thể 性tánh 無vô 異dị 者giả 謂vị 同đồng 如như 故cố (# 橫hoạnh/hoành 者giả 異dị 法pháp 相tướng 望vọng 者giả 即tức 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 法pháp 無vô 差sai 別biệt 也dã 。 法pháp 即tức 是thị 善thiện 法Pháp 非phi 法pháp 即tức 惡ác 法pháp 故cố 百bách 論luận 取thủ 般Bát 若Nhã 意ý 云vân 福phước 上thượng 捨xả 何hà 況huống 罪tội 以dĩ 金kim 剛cang 云vân 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 故cố 以dĩ 非phi 法pháp 而nhi 名danh 為vi 罪tội 又hựu 法pháp 謂vị 有hữu 法pháp 者giả 亦diệc 是thị 橫hoạnh/hoành 論luận 有hữu 無vô 相tướng 對đối 故cố 中trung 論luận 下hạ 引dẫn 論luận 證chứng 成thành 無vô 法pháp 為vi 非phi 法pháp 也dã 即tức 第đệ 三tam 論luận 成thành 壞hoại 品phẩm 頌tụng 云vân 從tùng 法pháp 不bất 生sanh 法pháp 。 亦diệc 不bất 生sanh 非phi 法pháp 從tùng 非phi 法pháp 不bất 生sanh 。 法pháp 及cập 於ư 非phi 法pháp 直trực 釋thích 偈kệ 意ý 法pháp 即tức 是thị 有hữu 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 非phi 法pháp 是thị 無vô 如như 兔thố 角giác 等đẳng 若nhược 從tùng 法pháp 生sanh 法pháp 如như 母mẫu 生sanh 子tử 法pháp 生sanh 非phi 法pháp 如như 人nhân 生sanh 石thạch 女nữ 兒nhi 從tùng 非phi 法pháp 生sanh 法pháp 如như 兔thố 角giác 生sanh 人nhân 從tùng 非phi 法pháp 生sanh 非phi 法pháp 者giả 如như 龜quy 毛mao 生sanh 兔thố 角giác 故cố 長trường/trưởng 行hành 釋thích 云vân 從tùng 法pháp 不bất 生sanh 法pháp 。 者giả 若nhược 至chí 若nhược 失thất 二nhị 俱câu 不bất 然nhiên 從tùng 法pháp 不bất 生sanh 非phi 法pháp 者giả 非phi 法pháp 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 法pháp 名danh 為vi 有hữu 云vân 何hà 從tùng 有hữu 相tương 生sanh 無vô 相tướng 從tùng 非phi 法pháp 不bất 生sanh 。 法pháp 者giả 非phi 法pháp 名danh 為vi 無vô 無vô 云vân 何hà 生sanh 有hữu 若nhược 從tùng 無vô 生sanh 有hữu 者giả 是thị 則tắc 無vô 因nhân 無vô 因nhân 則tắc 有hữu 大đại 過quá 是thị 故cố 不bất 從tùng 非phi 法pháp 。 生sanh 法pháp 不bất 從tùng 非phi 法pháp 。 生sanh 非phi 法pháp 者giả 兔thố 角giác 不bất 生sanh 龜quy 毛mao )# 然nhiên 前tiền 義nghĩa 正chánh 順thuận 於ư 喻dụ 後hậu 義nghĩa 乃nãi 順thuận 標tiêu 中trung 諸chư 法pháp 之chi 言ngôn 要yếu 由do 初sơ 義nghĩa 性tánh 相tướng 無vô 差sai 方phương 得đắc 顯hiển 於ư 後hậu 義nghĩa 事sự 事sự 無vô 差sai 若nhược 但đãn 用dụng 後hậu 義nghĩa 未vị 顯hiển 相tương/tướng 全toàn 同đồng 性tánh 那na 得đắc 顯hiển 於ư 事sự 事sự 同đồng 於ư 一nhất 性tánh (# 然nhiên 前tiền 義nghĩa 下hạ 斷đoạn 上thượng 二nhị 說thuyết 前tiền 義nghĩa 即tức 事sự 理lý 無vô 礙ngại 後hậu 義nghĩa 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 若nhược 但đãn 用dụng 後hậu 義nghĩa 下hạ 反phản 以dĩ 理lý 結kết 要yếu 用dụng 上thượng 二nhị 謂vị 要yếu 由do 事sự 理lý 無vô 礙ngại 方phương 得đắc 以dĩ 理lý 融dung 於ư 事sự 事sự 事sự 隨tùy 理lý 而nhi 融dung 通thông 耳nhĩ 此thử 中trung 更cánh 有hữu 別biệt 義nghĩa 謂vị 又hựu 若nhược 依y 前tiền 義nghĩa 則tắc 心tâm 等đẳng 四tứ 類loại 即tức 第đệ 五ngũ 無vô 為vi 若nhược 依y 後hậu 義nghĩa 由do 無vô 為vi 故cố 。 前tiền 四tứ 無vô 差sai 又hựu 依y 前tiền 義nghĩa 是thị 性tánh 無vô 異dị 故cố 無vô 有hữu 差sai 若nhược 依y 後hậu 義nghĩa 是thị 同đồng 一nhất 如như 體thể 故cố 無vô 差sai 也dã )# 。 眾chúng 生sanh 非phi 眾chúng 生sanh 。 二nhị 俱câu 無vô 真chân 實thật 如như 是thị 諸chư 法pháp 。 性tánh 實thật 義nghĩa 俱câu 非phi 有hữu 。 第đệ 二nhị 偈kệ 假giả 名danh 不bất 實thật 喻dụ 以dĩ 真chân 奪đoạt 俗tục 是thị 故cố 無vô 差sai 攬lãm 緣duyên 成thành 眾chúng 生sanh 即tức 虛hư 非phi 眾chúng 生sanh 所sở 遣khiển 既ký 無vô 能năng 遣khiển 安an 有hữu 故cố 俱câu 無vô 實thật 以dĩ 喻dụ 諸chư 法pháp 皆giai 無vô 實thật 義nghĩa 並tịnh 從tùng 緣duyên 故cố 若nhược 以dĩ 正chánh 報báo 為vi 眾chúng 生sanh 依y 報báo 非phi 眾chúng 生sanh 乃nãi 全toàn 是thị 所sở 喻dụ 非phi 實thật 之chi 相tướng 尚thượng 難nạn/nan 顯hiển 了liễu (# 以dĩ 真chân 奪đoạt 俗tục 下hạ 初sơ 立lập 二nhị 相tương 次thứ 所sở 遣khiển 既ký 無vô 下hạ 釋thích 無vô 實thật 義nghĩa 以dĩ 喻dụ 下hạ 釋thích 合hợp 下hạ 半bán 後hậu 若nhược 以dĩ 正chánh 報báo 下hạ 結kết 彈đàn 古cổ 釋thích )# 。 譬thí 如như 未vị 來lai 世thế 無vô 有hữu 過quá 去khứ 。 相tương/tướng 諸chư 法pháp 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 三tam 三tam 世thế 互hỗ 無vô 喻dụ 喻dụ 無vô 相tướng 故cố 無vô 別biệt 謂vị 若nhược 未vị 來lai 有hữu 。 過quá 去khứ 者giả 應ưng 名danh 過quá 去khứ 何hà 名danh 未vị 來lai 故cố 知tri 定định 無vô 過quá 現hiện 之chi 相tướng 文văn 舉cử 一nhất 隅ngung 應ưng 反phản 餘dư 二nhị 諸chư 法pháp 無vô 相tướng 。 如như 彼bỉ 互hỗ 無vô 此thử 以dĩ 差sai 別biệt 喻dụ 無vô 差sai 別biệt (# 文văn 舉cử 一nhất 隅ngung 應ưng 反phản 餘dư 二nhị 者giả 應ưng 明minh 現hiện 在tại 無vô 過quá 未vị 過quá 去khứ 無vô 現hiện 未vị 等đẳng 故cố 論luận 語ngữ 云vân 舉cử 一nhất 隅ngung 不bất 以dĩ 三tam 隅ngung 反phản 諸chư 法pháp 亦diệc 然nhiên )# 。 譬thí 如như 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 種chủng 種chủng 皆giai 非phi 實thật 諸chư 法pháp 亦diệc 復phục 然nhiên 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 四tứ 四tứ 相tương/tướng 非phi 實thật 喻dụ 喻dụ 無vô 性tánh 故cố 無vô 差sai 別biệt 生sanh 等đẳng 四tứ 相tương 離ly 所sở 相tương/tướng 法pháp 無vô 別biệt 自tự 性tánh 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 離ly 所sở 依y 理lý 無vô 別biệt 自tự 性tánh 。 此thử 以dĩ 相tương/tướng 無vô 喻dụ 於ư 性tánh 無vô 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 可khả 取thủ 說thuyết 時thời 有hữu 二nhị 種chủng 諸chư 法pháp 亦diệc 復phục 然nhiên 。 分phân 別biệt 有hữu 殊thù 異dị 。 後hậu 遣khiển 疑nghi 者giả 疑nghi 云vân 若nhược 都đô 無vô 別biệt 云vân 何hà 見kiến 有hữu 性tánh 相tướng 等đẳng 殊thù 故cố 此thử 釋thích 云vân 亦diệc 如như 涅Niết 槃Bàn 體thể 離ly 有hữu 無vô 百bách 非phi 斯tư 絕tuyệt 而nhi 強cường/cưỡng 立lập 名danh 字tự 曰viết 餘dư 無vô 餘dư 諸chư 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 真chân 俗tục 並tịnh 虛hư 分phân 別biệt 成thành 異dị 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 之chi 相tướng (# 真chân 俗tục 並tịnh 虗hư 等đẳng 者giả 故cố 肇triệu 公công 云vân 涅Niết 槃Bàn 葢# 是thị 鏡kính 像tượng 之chi 所sở 歸quy 絕tuyệt 稱xưng 之chi 幽u 宅trạch 也dã 豈khởi 可khả 以dĩ 有hữu 無vô 標tiêu 牓# 故cố 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 乃nãi 出xuất 處xứ 之chi 異dị 號hiệu 應ưng 物vật 之chi 假giả 名danh 耳nhĩ 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 者giả 即tức 起khởi 信tín 論luận 前tiền 文văn 已dĩ 引dẫn 此thử 論luận 前tiền 文văn 云vân 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 唯duy 依y 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 次thứ 云vân 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 之chi 相tướng )# 。 如như 依y 所sở 數số 物vật 而nhi 有hữu 於ư 能năng 數sổ 彼bỉ 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 如như 是thị 了liễu 知tri 法pháp 。 第đệ 二nhị 四tứ 偈kệ 喻dụ 能năng 知tri 者giả 皆giai 展triển 轉chuyển 遣khiển 疑nghi 初sơ 偈kệ 疑nghi 云vân 既ký 有hữu 分phân 別biệt 則tắc 有hữu 能năng 知tri 故cố 釋thích 云vân 離ly 所sở 數số 物vật 無vô 能năng 數sổ 數số 既ký 所sở 知tri 無vô 性tánh 何hà 有hữu 能năng 知tri 無vô 知tri 之chi 知tri 是thị 真chân 了liễu 法pháp 。 譬thí 如như 筭# 數số 法pháp 增tăng 一nhất 至chí 無vô 量lượng 數số 法pháp 無vô 體thể 性tánh 智trí 慧tuệ 故cố 差sai 別biệt 。 次thứ 復phục 疑nghi 云vân 若nhược 依y 向hướng 喻dụ 能năng 數sổ 喻dụ 能năng 知tri 能năng 知tri 雖tuy 無vô 所sở 知tri 猶do 有hữu 故cố 復phục 用dụng 能năng 數sổ 法pháp 以dĩ 喻dụ 所sở 知tri 智trí 慧tuệ 差sai 別biệt 。 以dĩ 喻dụ 能năng 知tri 反phản 覆phúc 相tương/tướng 遣khiển 顯hiển 無vô 差sai 理lý 謂vị 一nhất 上thượng 加gia 一nhất 名danh 之chi 為vi 二nhị 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 皆giai 是thị 諸chư 一nhất 由do 能năng 數sổ 智trí 作tác 百bách 千thiên 解giải 故cố 晉tấn 譯dịch 中trung 第đệ 三tam 句cú 云vân 皆giai 悉tất 是thị 本bổn 數số 今kim 譯dịch 明minh 一nhất 多đa 相tương 待đãi 故cố 無vô 體thể 性tánh 喻dụ 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 於ư 無vô 性tánh 中trung 計kế 為vi 有hữu 無vô 耳nhĩ (# 反phản 覆phúc 相tương/tướng 遣khiển 者giả 謂vị 以dĩ 所sở 知tri 遣khiển 能năng 知tri 復phục 以dĩ 能năng 知tri 遣khiển 所sở 知tri 耳nhĩ )# 。 譬thí 如như 諸chư 世thế 間gian 劫kiếp 燒thiêu 有hữu 終chung [書-曰+皿]# 虛hư 空không 無vô 損tổn 敗bại 。 佛Phật 智trí 亦diệc 如như 是thị 。 次thứ 又hựu 疑nghi 云vân 都đô 無vô 能năng 所sở 何hà 名danh 佛Phật 智trí 故cố 釋thích 云vân 能năng 所sở 雙song 亡vong 佛Phật 智trí 斯tư 顯hiển 故cố 所sở 知tri 妄vọng 法pháp 如như 世thế 成thành 壞hoại 能năng 知tri 真chân 智trí 湛trạm 若nhược 虛hư 空không 尚thượng 不bất 初sơ 成thành 况# 當đương 有hữu 敗bại 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 又hựu 權quyền 智trí 照chiếu 俗tục 同đồng 世thế 成thành 壞hoại 權quyền 即tức 是thị 實thật 如như 不bất 離ly 空không 。 (# 況huống 當đương 有hữu 敗bại 者giả 經Kinh 云vân 譬thí 如như 世thế 界giới 。 有hữu 成thành 壞hoại 而nhi 其kỳ 虛hư 空không 不bất 增tăng 減giảm 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 成thành 菩Bồ 提Đề 成thành 與dữ 不bất 成thành 。 無vô 差sai 別biệt 是thị 也dã )# 。 如như 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 各các 取thủ 虛hư 空không 相tướng 諸chư 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 世thế 間gian 妄vọng 分phân 別biệt 。 末mạt 偈kệ 疑nghi 云vân 佛Phật 智trí 既ký 等đẳng 應ứng 用dụng 何hà 殊thù 釋thích 云vân 隨tùy 心tâm 妄vọng 取thủ 佛Phật 無vô 異dị 相tướng 又hựu 謂vị 常thường 無vô 常thường 如như 各các 取thủ 空không 佛Phật 智trí 雙song 非phi 如như 空không 無vô 別biệt 。 爾nhĩ 時thời 力lực 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 七thất 智trí 了liễu 三tam 種chủng 世thế 間gian 性tánh 相tướng 諸chư 邊biên 不bất 動động 故cố 名danh 力lực 林lâm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 。 皆giai 在tại 三tam 世thế 中trung 三tam 世thế 諸chư 眾chúng 生sanh 悉tất 在tại 五ngũ 蘊uẩn 中trung 諸chư 蘊uẩn 業nghiệp 為vi 本bổn 諸chư 業nghiệp 心tâm 為vi 本bổn 心tâm 法pháp 猶do 如như 幻huyễn 。 世thế 間gian 亦diệc 如như 是thị 。 十thập 頌tụng 顯hiển 佛Phật 離ly 相tương/tướng 真chân 智trí 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 初sơ 四tứ 徧biến 明minh 世thế 間gian 次thứ 五ngũ 雙song 遣khiển 世thế 及cập 出xuất 世thế 。 後hậu 一nhất 觀quán 成thành 利lợi 益ích 今kim 初sơ 略lược 有hữu 二nhị 觀quán 初sơ 二nhị 偈kệ 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 觀quán 顯hiển 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 空không 後hậu 二nhị 緣duyên 生sanh 無vô 作tác 觀quán 兼kiêm 顯hiển 器khí 世thế 間gian 空không 今kim 初sơ 也dã 初sơ 二nhị 句cú 推thôi 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 不bất 出xuất 三tam 世thế 顯hiển 是thị 無vô 常thường 次thứ 二nhị 句cú 推thôi 三tam 世thế 眾chúng 生sanh 。 不bất 出xuất 於ư 蘊uẩn 顯hiển 無vô 有hữu 我ngã 次thứ 句cú 蘊uẩn 由do 業nghiệp 生sanh 以dĩ 明minh 果quả 空không 顯hiển 非phi 邪tà 因nhân 次thứ 句cú 推thôi 業nghiệp 唯duy 心tâm 明minh 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 次thứ 句cú 體thể 心tâm 如như 幻huyễn 不bất 離ly 性tánh 空không 及cập 與dữ 中trung 道đạo 如như 幻huyễn 無vô 性tánh 故cố 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 末mạt 句cú 以dĩ 本bổn 例lệ 末mạt 則tắc 上thượng 五ngũ 一nhất 如như 皆giai 。 展triển 轉chuyển 緣duyên 生sanh 故cố 。 世thế 間gian 非phi 自tự 作tác 亦diệc 復phục 非phi 他tha 作tác 而nhi 其kỳ 得đắc 有hữu 成thành 亦diệc 復phục 得đắc 有hữu 壞hoại 世thế 間gian 雖tuy 有hữu 成thành 世thế 間gian 雖tuy 有hữu 壞hoại 了liễu 達đạt 世thế 間gian 。 者giả 此thử 二nhị 不bất 應ưng 說thuyết 。 二nhị 緣duyên 生sanh 無vô 作tác 觀quán 中trung 初sơ 偈kệ 無vô 作tác 故cố 緣duyên 成thành 後hậu 偈kệ 緣duyên 成thành 即tức 無vô 作tác (# 二nhị 有hữu 二nhị 頌tụng 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 初sơ 總tổng 科khoa 謂vị 前tiền 偈kệ 上thượng 半bán 無vô 作tác 下hạ 半bán 緣duyên 成thành 後hậu 偈kệ 上thượng 半bán 緣duyên 成thành 下hạ 半bán 無vô 作tác )# 今kim 初sơ 言ngôn 不bất 自tự 他tha 作tác 者giả 通thông 遣khiển 諸chư 非phi 一nhất 約ước 外ngoại 道đạo 非phi 自tự 性tánh 等đẳng 作tác 亦diệc 非phi 梵Phạm 天Thiên 。 等đẳng 他tha 作tác 但đãn 以dĩ 虛hư 妄vọng 無vô 業nghiệp 報báo 故cố 廣quảng 如như 三tam 論luận 破phá (# 非phi 自tự 性tánh 等đẳng 作tác 者giả 即tức 明minh 非phi 自tự 作tác 也dã 外ngoại 道đạo 宗tông 計kế 之chi 盛thịnh 不bất 出xuất 數số 論luận 勝thắng 論luận 數số 論luận 計kế 自tự 性tánh 能năng 作tác 自tự 性tánh 即tức 冥minh 諦đế 能năng 作tác 而nhi 我ngã 非phi 能năng 作tác 者giả 但đãn 是thị 知tri 者giả 而nhi 疏sớ/sơ 言ngôn 等đẳng 即tức 等đẳng 於ư 我ngã 我ngã 為vi 能năng 作tác 者giả 即tức 勝thắng 論luận 師sư 次thứ 言ngôn 亦diệc 非phi 梵Phạm 天Thiên 。 等đẳng 作tác 者giả 且thả 等đẳng 取thủ 安an 茶trà 論luận 師sư 所sở 計kế 第đệ 一nhất 疏sớ/sơ 已dĩ 明minh 自tự 在tại 即tức 塗đồ 灰hôi 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 合hợp 上thượng 為vi 共cộng 作tác 離ly 上thượng 為vi 無vô 因nhân 故cố 但đãn 舉cử 自tự 作tác 四tứ 句cú 已dĩ 備bị 但đãn 以dĩ 虗hư 妄vọng 者giả 即tức 總tổng 破phá 四tứ 句cú 四tứ 句cú 之chi 計kế 皆giai 無vô 業nghiệp 報báo 言ngôn 廣quảng 如như 三tam 論luận 破phá 者giả 不bất 欲dục 繁phồn 文văn 指chỉ 廣quảng 有hữu 原nguyên 然nhiên 三tam 論luận 皆giai 破phá 百bách 論luận 廣quảng 破phá 二nhị 宗tông 今kim 取thủ 順thuận 非phi 四tứ 句cú 作tác 苦khổ 且thả 依y 十thập 二nhị 門môn 論luận 釋thích 云vân 然nhiên 自tự 性tánh 一nhất 計kế 第đệ 一nhất 疏sớ/sơ 抄sao 已dĩ 廣quảng 破phá 竟cánh 衛vệ 世thế 計kế 我ngã 為vi 自tự 今kim 當đương 更cánh 釋thích 即tức 觀quán 作tác 者giả 門môn 第đệ 十thập 偈kệ 云vân 自tự 作tác 及cập 他tha 作tác 共cộng 作tác 無vô 因nhân 作tác 如như 是thị 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 則tắc 無vô 有hữu 苦khổ 。 長trường/trưởng 行hành 以dĩ 因nhân 緣duyên 門môn 釋thích 則tắc 通thông 小Tiểu 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 。 等đẳng 次thứ 約ước 破phá 外ngoại 道đạo 說thuyết 先tiên 總tổng 敘tự 云vân 如như 經kinh 說thuyết 有hữu 裸lõa 形hình 迦Ca 葉Diếp 問vấn 佛Phật 苦khổ 自tự 作tác 耶da 。 佛Phật 默mặc 然nhiên 不bất 答đáp 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 爾nhĩ 苦khổ 不bất 自tự 作tác 者giả 是thị 他tha 作tác 耶da 佛Phật 亦diệc 不bất 答đáp 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 爾nhĩ 苦khổ 自tự 作tác 他tha 作tác 耶da 佛Phật 亦diệc 不bất 答đáp 。 世Thế 尊Tôn 若nhược 爾nhĩ 者giả 苦khổ 無vô 因nhân 無vô 緣duyên 。 作tác 耶da 佛Phật 亦diệc 不bất 答đáp 。 釋thích 曰viết 下hạ 論luận 破phá 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 約ước 性tánh 空không 結kết 云vân 如như 是thị 四tứ 問vấn 佛Phật 皆giai 不bất 答đáp 當đương 知tri 苦khổ 則tắc 是thị 空không 第đệ 二nhị 約ước 外ngoại 道đạo 說thuyết 問vấn 曰viết 佛Phật 說thuyết 是thị 經Kinh 。 不bất 說thuyết 苦khổ 空không 隨tùy 可khả 度độ 眾chúng 生sanh 。 作tác 是thị 說thuyết 是thị 裸lõa 形hình 迦Ca 葉Diếp 謂vị 人nhân 是thị 苦khổ 因nhân 有hữu 我ngã 者giả 說thuyết 好hảo 醜xú 皆giai 神thần 所sở 作tác 神thần 常thường 清thanh 淨tịnh 無vô 有hữu 苦khổ 惱não 。 所sở 知tri 所sở 解giải 悉tất 皆giai 是thị 神thần 作tác 好hảo 醜xú 苦khổ 樂lạc 還hoàn 受thọ 種chủng 種chủng 身thân 。 以dĩ 是thị 邪tà 見kiến 。 故cố 問vấn 佛Phật 苦khổ 自tự 作tác 耶da 。 是thị 故cố 佛Phật 不bất 答đáp 苦khổ 實thật 非phi 是thị 我ngã 作tác 若nhược 我ngã 是thị 苦khổ 因nhân 因nhân 我ngã 生sanh 苦khổ 我ngã 即tức 無vô 常thường 何hà 以dĩ 故cố 若nhược 法pháp 是thị 因nhân 及cập 從tùng 因nhân 生sanh 法pháp 皆giai 亦diệc 無vô 常thường 若nhược 我ngã 無vô 常thường 則tắc 罪tội 福phước 果quả 報báo 。 皆giai 悉tất 斷đoạn 滅diệt 。 修tu 梵Phạm 行hạnh 福phước 報báo 是thị 亦diệc 應ưng 空không 若nhược 我ngã 是thị 苦khổ 因nhân 則tắc 無vô 解giải 脫thoát 。 何hà 以dĩ 故cố 我ngã 若nhược 作tác 苦khổ 離ly 苦khổ 無vô 我ngã 能năng 作tác 苦khổ 者giả 以dĩ 無vô 身thân 故cố 。 若nhược 無vô 身thân 而nhi 能năng 作tác 苦khổ 者giả 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 亦diệc 應ưng 是thị 苦khổ 如như 是thị 則tắc 無vô 解giải 脫thoát 。 而nhi 實thật 有hữu 解giải 脫thoát 是thị 故cố 苦khổ 自tự 作tác 不bất 然nhiên 釋thích 曰viết 此thử 破phá 我ngã 為vi 自tự 作tác 故cố 疏sớ/sơ 云vân 自tự 性tánh 等đẳng 等đẳng 於ư 我ngã 故cố 次thứ 破phá 他tha 作tác 論luận 云vân 他tha 作tác 苦khổ 亦diệc 不bất 然nhiên 離ly 苦khổ 何hà 有hữu 人nhân 而nhi 能năng 作tác 苦khổ 與dữ 他tha 復phục 次thứ 若nhược 他tha 作tác 苦khổ 者giả 則tắc 為vi 是thị 自tự 在tại 天thiên 作tác 如như 此thử 邪tà 見kiến 問vấn 故cố 佛Phật 亦diệc 不bất 答đáp 。 而nhi 實thật 不bất 從tùng 自tự 在tại 天thiên 作tác 何hà 以dĩ 故cố 性tánh 相tương 違vi 故cố 。 如như 牛ngưu 子tử 還hoàn 生sanh 牛ngưu 若nhược 萬vạn 物vật 從tùng 自tự 在tại 天thiên 生sanh 皆giai 應ưng 似tự 自tự 在tại 天thiên 是thị 其kỳ 子tử 故cố 復phục 次thứ 若nhược 自tự 在tại 天thiên 作tác 眾chúng 生sanh 者giả 不bất 應ưng 以dĩ 苦khổ 與dữ 子tử 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 言ngôn 自tự 在tại 天thiên 作tác 問vấn 曰viết 眾chúng 生sanh 從tùng 自tự 在tại 天thiên 生sanh 苦khổ 樂lạc 亦diệc 自tự 在tại 天thiên 生sanh 以dĩ 不bất 識thức 樂nhạo/nhạc/lạc 因nhân 故cố 與dữ 其kỳ 苦khổ 答đáp 曰viết 若nhược 眾chúng 生sanh 是thị 自Tự 在Tại 天Thiên 子Tử 。 者giả 唯duy 應ưng 以dĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 遮già 苦khổ 不bất 應ưng 與dữ 苦khổ 亦diệc 應ưng 但đãn 供cúng 養dường 自tự 在tại 天thiên 則tắc 滅diệt 苦khổ 得đắc 樂lạc 而nhi 實thật 不bất 爾nhĩ 但đãn 自tự 行hành 苦khổ 樂lạc 因nhân 緣duyên 而nhi 自tự 受thọ 報báo 非phi 自tự 在tại 天thiên 。 作tác 復phục 次thứ 彼bỉ 若nhược 自tự 在tại 者giả 。 不bất 復phục 有hữu 所sở 須tu 有hữu 所sở 須tu 自tự 作tác 不bất 名danh 自tự 在tại 若nhược 無vô 所sở 須tu 何hà 用dụng 變biến 化hóa 作tác 萬vạn 物vật 如như 小tiểu 兒nhi 戲hí 復phục 次thứ 若nhược 自tự 在tại 作tác 眾chúng 生sanh 者giả 誰thùy 復phục 作tác 自tự 在tại 若nhược 自tự 在tại 自tự 作tác 則tắc 不bất 然nhiên 如như 物vật 不bất 能năng 自tự 作tác 若nhược 更cánh 有hữu 作tác 者giả 不bất 名danh 自tự 在tại 下hạ 廣quảng 有hữu 破phá 具cụ 如như 彼bỉ 論luận 乃nãi 至chí 云vân 若nhược 自tự 在tại 作tác 苦khổ 樂lạc 等đẳng 事sự 而nhi 自tự 成thành 壞hoại 世thế 間gian 法pháp 等đẳng 又hựu 自tự 在tại 亦diệc 從tùng 他tha 作tác 則tắc 無vô 窮cùng 無vô 窮cùng 則tắc 無vô 因nhân 故cố 非phi 自tự 在tại 已dĩ 破phá 共cộng 作tác 有hữu 上thượng 二nhị 過quá 故cố 假giả 因nhân 和hòa 合hợp 故cố 非phi 無vô 因nhân 四tứ 皆giai 邪tà 見kiến 故cố 佛Phật 不bất 答đáp 破phá 梵Phạm 天Thiên 等đẳng 例lệ 同đồng 自tự 在tại 約ước 人nhân 雖tuy 異dị 他tha 作tác 義nghĩa 同đồng 然nhiên 此thử 方phương 妄vọng 計kế 亦diệc 自tự 西tây 天thiên 相tương/tướng 傳truyền 之chi 說thuyết 案án 三tam 王vương 曆lịch 云vân 天thiên 地địa 渾hồn 沌# 盤bàn 古cổ 生sanh 其kỳ 中trung 一nhất 日nhật 九cửu 變biến 神thần 於ư 天thiên 聖thánh 於ư 地địa 天thiên 日nhật 高cao 一nhất 丈trượng 地địa 日nhật 厚hậu 一nhất 丈trượng 盤bàn 古cổ 亦diệc 長trường/trưởng 一nhất 丈trượng 如như 此thử 萬vạn 八bát 千thiên 嵗# 然nhiên 後hậu 天thiên 地địa 開khai 闢tịch 。 盤bàn 古cổ 龍long 身thân 人nhân 首thủ 首thủ 極cực 東đông 西tây 足túc 極cực 東đông 西tây 左tả 手thủ 極cực 南nam 右hữu 手thủ 極cực 北bắc 開khai 目mục 成thành 曙# 合hợp 目mục 成thành 夜dạ 呼hô 為vi 暑thử 吸hấp 為vi 寒hàn 吹xuy 氣khí 成thành 風phong 雲vân 叱sất 聲thanh 為vi 雷lôi 霆đình 盤bàn 古cổ 死tử 頭đầu 為vi 甲giáp 喉hầu 為vi 乙ất 肩kiên 為vi 丙bính 心tâm 為vi 丁đinh 膽đảm 為vi 戊# 脾tì 為vì 己kỷ 脅hiếp 為vi 庚canh 肺phế 為vi 辛tân 腎thận 為vi 壬nhâm 足túc 為vi 癸quý 目mục 為vi 日nhật 月nguyệt 髭tì 為vi 星tinh 辰thần 眉mi 為vi 斗đẩu 樞xu 九cửu 竅khiếu 為vi 九cửu 州châu 乳nhũ 為vi 崑# 崙lôn 膝tất 為vi 南nam 嶽nhạc 股cổ 為vi 太thái 山sơn 尻# 為vi 魚ngư 鼈miết 手thủ 為vi 飛phi 鳥điểu 爪trảo 為vi 龜quy 龍long 骨cốt 為vi 金kim 銀ngân 髮phát 為vi 草thảo 木mộc 毫hào 毛mao 為vi 鳬# 鴨áp 齒xỉ 為vi 玉ngọc 石thạch 汗hãn 為vi 雨vũ 水thủy 大đại 腸tràng 為vi 江giang 海hải 小tiểu 腸tràng 為vi 淮hoài 泗# 膀# 胱# 為vi 百bách 川xuyên 面diện 輪luân 為vi 洞đỗng 庭đình 韋vi 昭chiêu 同đồng 記ký 曰viết 世thế 俗tục 相tương/tướng 傳truyền 為vi 盤bàn 古cổ 一nhất 日nhật 七thất 十thập 化hóa 覆phú 為vi 天thiên 偃yển 為vi 地địa 八bát 萬vạn 嵗# 乃nãi 死tử 然nhiên 盤bàn 古cổ 事sự 跡tích 近cận 為vi 虗hư 妄vọng 既ký 無vô 史sử 籍tịch 難nan 可khả 依y 憑bằng 但đãn 是thị 古cổ 來lai 相tương/tướng 傳truyền 詭quỷ 妄vọng 耳nhĩ 斷đoạn 曰viết 誠thành 如như 所sở 言ngôn 。 亦diệc 依y 稀# 西tây 域vực 梵Phạm 天Thiên 韋vi 紐nữu 等đẳng 今kim 既ký 破phá 邪tà 敘tự 之chi 無vô 失thất )# 二nhị 約ước 小Tiểu 乘Thừa 非phi 同đồng 類loại 因nhân 自tự 作tác 亦diệc 非phi 異dị 熟thục 因nhân 他tha 作tác 以dĩ 皆giai 相tương 待đãi 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 三tam 約ước 因nhân 緣duyên 相tương 待đãi 如như 十Thập 地Địa 論luận 及cập 對đối 法pháp 所sở 明minh (# 三tam 約ước 因nhân 緣duyên 者giả 十Thập 地Địa 在tại 下hạ 對đối 法pháp 云vân 自tự 種chủng 有hữu 故cố 不bất 從tùng 他tha 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 非phi 自tự 作tác 無vô 作tác 用dụng 故cố 不bất 共cộng 生sanh 有hữu 功công 能năng 故cố 非phi 無vô 因nhân 斯tư 則tắc 以dĩ 因nhân 為vi 自tự 以dĩ 緣duyên 為vi 他tha 假giả 因nhân 遣khiển 緣duyên 假giả 緣duyên 遣khiển 因nhân 假giả 無vô 用dụng 以dĩ 遣khiển 共cộng 假giả 有hữu 功công 遣khiển 無vô 因nhân 十Thập 地Địa 更cánh 廣quảng )# 四tứ 約ước 以dĩ 因nhân 望vọng 果quả 中trung 論luận 云vân 自tự 作tác 及cập 他tha 作tác 共cộng 作tác 無vô 因nhân 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 苦khổ 於ư 果quả 則tắc 不bất 然nhiên 此thử 自tự 他tha 言ngôn 含hàm 於ư 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 果quả 為vi 自tự 以dĩ 因nhân 為vi 他tha 論luận 云vân 果quả 法pháp 不bất 能năng 自tự 作tác 己kỷ 體thể 故cố 二nhị 以dĩ 因nhân 為vi 自tự 以dĩ 緣duyên 為vi 他tha 此thử 明minh 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 。 無vô 果quả 待đãi 對đối 故cố 離ly 既ký 不bất 成thành 合hợp 亦diệc 不bất 成thành 故cố 論luận 云vân 若nhược 彼bỉ 此thử 共cộng 成thành 應ưng 有hữu 共cộng 作tác 若nhược 彼bỉ 此thử 尚thượng 無vô 作tác 何hà 况# 無vô 因nhân 作tác 彼bỉ 此thử 即tức 自tự 他tha 也dã (# 約ước 以dĩ 因nhân 望vọng 果quả 者giả 初sơ 標tiêu 也dã 即tức 無vô 相tướng 宗tông 說thuyết 中trung 論luận 云vân 下hạ 次thứ 引dẫn 論luận 正chánh 釋thích 即tức 破phá 苦khổ 品phẩm 初sơ 引dẫn 一nhất 偈kệ 即tức 初sơ 總tổng 標tiêu 偈kệ 明minh 四tứ 句cú 不bất 作tác 此thử 自tự 他tha 下hạ 三tam 疏sớ/sơ 釋thích 初sơ 以dĩ 果quả 為vi 自tự 引dẫn 論luận 果quả 法pháp 不bất 能năng 自tự 作tác 己kỷ 體thể 即tức 青thanh 目mục 釋thích 因nhân 緣duyên 品phẩm 中trung 不bất 自tự 生sanh 義nghĩa 其kỳ 以dĩ 因nhân 為vi 自tự 以dĩ 緣duyên 為vi 他tha 雖tuy 同đồng 雜tạp 集tập 雜tạp 集tập 即tức 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 奪đoạt 此thử 即tức 當đương 句cú 以dĩ 辨biện 緣duyên 生sanh 無vô 果quả 對đối 待đãi 正chánh 釋thích 偈kệ 中trung 於ư 果quả 則tắc 不bất 然nhiên 也dã 然nhiên 疏sớ/sơ 取thủ 意ý 釋thích 初sơ 二nhị 句cú 若nhược 論luận 偈kệ 中trung 各các 一nhất 偈kệ 破phá 破phá 初sơ 自tự 作tác 云vân 苦khổ 若nhược 自tự 作tác 者giả 則tắc 不bất 從tùng 緣duyên 生sanh 。 因nhân 有hữu 此thử 陰ấm 故cố 而nhi 有hữu 彼bỉ 陰ấm 生sanh 釋thích 曰viết 上thượng 半bán 縱túng/tung 其kỳ 自tự 作tác 不bất 從tùng 緣duyên 下hạ 半bán 示thị 其kỳ 因nhân 緣duyên 明minh 非phi 自tự 作tác 次thứ 破phá 他tha 作tác 云vân 若nhược 謂vị 此thử 五ngũ 陰ấm 異dị 彼bỉ 五ngũ 陰ấm 者giả 如như 是thị 則tắc 應ứng 。 言ngôn 從tùng 他tha 而nhi 作tác 苦khổ 釋thích 曰viết 此thử 但đãn 反phản 顯hiển 不bất 他tha 作tác 以dĩ 今kim 此thử 陰ấm 必tất 不bất 異dị 後hậu 故cố 不bất 他tha 作tác 必tất 若nhược 令linh 異dị 因nhân 則tắc 異dị 果quả 因nhân 同đồng 非phi 因nhân 自tự 作tác 他tha 作tác 俱câu 不bất 從tùng 緣duyên 如như 何hà 得đắc 果quả 以dĩ 待đãi 於ư 因nhân 故cố 不bất 可khả 也dã 離ly 既ký 下hạ 疏sớ/sơ 生sanh 起khởi 第đệ 三tam 四tứ 句cú 後hậu 引dẫn 論luận 正chánh 釋thích 不bất 共cộng 句cú 但đãn 躡niếp 前tiền 縱túng/tung 破phá 舉cử 況huống 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 故cố 上thượng 論luận 云vân 有hữu 因nhân 尚thượng 不bất 成thành 無vô 因nhân 何hà 得đắc 成thành )# 下hạ 半bán 二nhị 意ý 一nhất 不bất 礙ngại 緣duyên 成thành 以dĩ 遣khiển 無vô 因nhân 二nhị 非phi 但đãn 不bất 礙ngại 幻huyễn 有hữu 亦diệc 由do 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 能năng 成thành 因nhân 果quả 是thị 則tắc 不bất 動động 真chân 際tế 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 又hựu 非phi 但đãn 說thuyết 於ư 苦khổ 四tứ 種chủng 義nghĩa 不bất 成thành 一nhất 切thiết 外ngoại 萬vạn 物vật 四tứ 義nghĩa 皆giai 不bất 成thành 成thành 壞hoại 之chi 言ngôn 顯hiển 兼kiêm 器khí 界giới (# 下hạ 半bán 二nhị 意ý 者giả 即tức 經kinh 而nhi 其kỳ 得đắc 有hữu 成thành 亦diệc 復phục 得đắc 有hữu 壞hoại 前tiền 意ý 則tắc 上thượng 半bán 性tánh 空không 不bất 礙ngại 下hạ 半bán 緣duyên 成thành 即tức 事sự 理lý 無vô 礙ngại 義nghĩa 後hậu 意ý 由do 上thượng 性tánh 空không 成thành 於ư 下hạ 半bán 即tức 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 則tắc 是thị 事sự 理lý 相tương/tướng 成thành 門môn 又hựu 非phi 下hạ 即tức 是thị 中trung 論luận 結kết 例lệ 之chi 言ngôn 成thành 壞hoại 之chi 言ngôn 者giả 中trung 論luận 正chánh 約ước 正chánh 報báo 今kim 經kinh 意ý 在tại 雙song 含hàm 耳nhĩ )# 。 後hậu 偈kệ 緣duyên 成thành 即tức 無vô 作tác 者giả 向hướng 約ước 幻huyễn 有hữu 雖tuy 言ngôn 成thành 壇đàn 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 故cố 不bất 應ưng 說thuyết 是thị 則tắc 不bất 壞hoại 假giả 名danh 而nhi 說thuyết 實thật 相tướng 。 云vân 何hà 為vi 世thế 間gian 。 云vân 何hà 非phi 世thế 間gian 世thế 間gian 非phi 世thế 間gian 。 但đãn 是thị 名danh 差sai 別biệt 三tam 世thế 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 說thuyết 名danh 為vi 世thế 間gian 彼bỉ 滅diệt 非phi 世thế 間gian 如như 是thị 。 但đãn 假giả 名danh 云vân 何hà 說thuyết 諸chư 蘊uẩn 諸chư 蘊uẩn 有hữu 何hà 性tánh 蘊uẩn 性tánh 不bất 可khả 滅diệt 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 分phân 別biệt 此thử 諸chư 蘊uẩn 其kỳ 性tánh 本bổn 空không 。 寂tịch 空không 故cố 不bất 可khả 滅diệt 此thử 是thị 無vô 生sanh 義nghĩa 。 眾chúng 生sanh 既ký 如như 是thị 諸chư 佛Phật 。 亦diệc 復phục 然nhiên 佛Phật 及cập 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 第đệ 二nhị 五ngũ 頌tụng 雙song 遣khiển 中trung 初sơ 半bán 偈kệ 假giả 徵trưng 次thứ 半bán 標tiêu 答đáp 次thứ 偈kệ 出xuất 體thể 釋thích 成thành 蘊uẩn 是thị 世thế 間gian 緣duyên 成thành 寂tịch 滅diệt 即tức 出xuất 世thế 間gian 。 故cố 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 世thế 間gian 性tánh 空không 。 即tức 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 體thể 說thuyết 二nhị 故cố 云vân 假giả 名danh (# 故cố 淨tịnh 名danh 下hạ 引dẫn 證chứng 即tức 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 品phẩm 第đệ 十thập 二nhị 那Na 羅La 延Diên 菩Bồ 薩Tát 曰viết 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 為vi 二nhị 。 世thế 間gian 性tánh 空không 。 即tức 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 不bất 入nhập 不bất 出xuất 不bất 溢dật 不bất 散tán 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 是thị 也dã 又hựu 思tư 益ích 第đệ 一nhất 云vân 五ngũ 陰ấm 是thị 世thế 間gian 世thế 間gian 所sở 依y 止chỉ 依y 止chỉ 於ư 五ngũ 陰ấm 不bất 脫thoát 於ư 世thế 間gian 菩Bồ 薩Tát 有hữu 智trí 慧tuệ 知tri 世thế 間gian 實thật 性tánh 所sở 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 如như 世thế 間gian 法pháp 不bất 染nhiễm 又hựu 云vân 五ngũ 陰ấm 無vô 自tự 性tánh 即tức 是thị 世thế 間gian 。 性tánh 若nhược 人nhân 不bất 知tri 。 是thị 常thường 住trụ 於ư 世thế 間gian 。 若nhược 見kiến 知tri 五ngũ 陰ấm 無vô 生sanh 亦diệc 無vô 死tử 是thị 人nhân 行hành 世thế 間gian 而nhi 不bất 依y 世thế 間gian 。 凡phàm 夫phu 不bất 知tri 法pháp 於ư 世thế 起khởi 諍tranh 訟tụng 是thị 實thật 是thị 不bất 實thật 但đãn 是thị 二nhị 相tương/tướng 中trung 我ngã 常thường 不bất 與dữ 世thế 起khởi 於ư 諍tranh 訟tụng 事sự 世thế 間gian 之chi 實thật 相tướng 悉tất 已dĩ 了liễu 知tri 故cố 與dữ 此thử 大đại 同đồng )# 次thứ 二nhị 句cú 徵trưng 蘊uẩn 名danh 體thể 世thế 以dĩ 蘊uẩn 為vi 體thể 蘊uẩn 以dĩ 何hà 為vi 體thể 次thứ 二nhị 句cú 標tiêu 答đáp 上thượng 句cú 答đáp 體thể 下hạ 句cú 答đáp 名danh 應ưng 名danh 無vô 生sanh 五ngũ 蘊uẩn 既ký 云vân 性tánh 不bất 可khả 滅diệt 則tắc 顯hiển 前tiền 非phi 事sự 滅diệt (# 則tắc 顯hiển 前tiền 非phi 事sự 滅diệt 者giả 然nhiên 滅diệt 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 理lý 及cập 事sự 故cố 上thượng 出xuất 世thế 間gian 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 約ước 事sự 出xuất 謂vị 地địa 前tiền 為vi 世thế 間gian 登đăng 地địa 為vi 出xuất 世thế 此thử 約ước 事sự 滅diệt 由do 偈kệ 但đãn 云vân 彼bỉ 滅diệt 非phi 世thế 間gian 則tắc 通thông 二nhị 釋thích 以dĩ 此thử 文văn 證chứng 明minh 非phi 事sự 滅diệt 二nhị 者giả 約ước 相tương/tướng 名danh 世thế 約ước 性tánh 為vi 出xuất 世thế 即tức 今kim 文văn 意ý 即tức 約ước 理lý 滅diệt 合hợp 於ư 淨tịnh 名danh 思tư 益ích 等đẳng 經kinh )# 次thứ 一nhất 偈kệ 釋thích 成thành 空không 故cố 不bất 滅diệt 亦diệc 非phi 事sự 在tại 不bất 滅diệt 則tắc 知tri 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 是thị 無vô 生sanh 義nghĩa 。 (# 則tắc 知tri 等đẳng 者giả 既ký 言ngôn 空không 故cố 不bất 可khả 滅diệt 是thị 無vô 滅diệt 義nghĩa 而nhi 結kết 云vân 此thử 是thị 無vô 生sanh 義nghĩa 。 者giả 以dĩ 無vô 可khả 滅diệt 故cố 。 是thị 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 即tức 法pháp 自tự 在tại 菩Bồ 薩Tát 曰viết 生sanh 滅diệt 為vi 二nhị 。 法pháp 本bổn 不bất 生sanh 。 今kim 則tắc 無vô 滅diệt 。 得đắc 此thử 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 是thị 為vi 入nhập 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 )# 後hậu 偈kệ 例lệ 出xuất 世thế 間gian 顯hiển 智trí 正chánh 覺giác 世thế 間gian 亦diệc 應ưng 緣duyên 無vô 性tánh 又hựu 證chứng 無vô 性tánh 之chi 理lý 為vi 自tự 體thể 故cố (# 又hựu 證chứng 無vô 性tánh 之chi 理lý 者giả 前tiền 約ước 應ưng 身thân 論luận 無vô 性tánh 此thử 約ước 真chân 身thân 論luận 無vô 性tánh )# 。 能năng 知tri 此thử 諸chư 法pháp 。 如như 實thật 不bất 顛điên 倒đảo 。 一nhất 切thiết 知tri 見kiến 。 人nhân 常thường 見kiến 在tại 其kỳ 前tiền 。 末mạt 後hậu 一nhất 偈kệ 明minh 觀quán 益ích 者giả 佛Phật 以dĩ 實thật 法pháp 為vi 其kỳ 體thể 故cố 見kiến 法pháp 則tắc 常thường 見kiến 佛Phật 也dã 。 爾nhĩ 時thời 行hành 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 八bát 照chiếu 理lý 觀quán 佛Phật 而nhi 起khởi 正chánh 修tu 故cố 名danh 行hành 林lâm 。 譬thí 如như 十thập 方phương 。 界giới 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 種chủng 自tự 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 處xứ 不bất 周chu 徧biến 佛Phật 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 普phổ 徧biến 諸chư 世thế 界giới 種chủng 種chủng 諸chư 色sắc 相tướng 無vô 住trụ 無vô 來lai 處xứ 。 十thập 頌tụng 觀quán 佛Phật 體thể 相tướng 普phổ 周chu 德đức 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 前tiền 七thất 約ước 喻dụ 顯hiển 修tu 後hậu 三tam 見kiến 實thật 成thành 益ích 前tiền 中trung 復phục 二nhị 初sơ 二nhị 地địa 種chủng 無vô 性tánh 普phổ 周chu 喻dụ 喻dụ 佛Phật 無vô 生sanh 徧biến 應ưng 德đức 。 但đãn 以dĩ 諸chư 業nghiệp 故cố 說thuyết 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 離ly 眾chúng 生sanh 。 而nhi 有hữu 業nghiệp 可khả 得đắc 業nghiệp 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 眾chúng 生sanh 所sở 依y 。 止chỉ 普phổ 作tác 眾chúng 色sắc 相tướng 亦diệc 復phục 無vô 來lai 處xứ 如như 是thị 諸chư 色sắc 相tướng 業nghiệp 力lực 難nan 思tư 議nghị 了liễu 達đạt 其kỳ 根căn 本bổn 於ư 中trung 無vô 所sở 見kiến 。 後hậu 五ngũ 業nghiệp 相tương/tướng 無vô 依y 成thành 事sự 喻dụ 喻dụ 佛Phật 難nan 思tư 現hiện 用dụng 德đức 於ư 中trung 二nhị 三tam 偈kệ 喻dụ 二nhị 偈kệ 合hợp 前tiền 中trung 初sơ 一nhất 明minh 業nghiệp 果quả 互hỗ 依y 次thứ 偈kệ 明minh 相tướng 依y 無vô 性tánh 業nghiệp 不bất 離ly 生sanh 故cố 業nghiệp 性tánh 空không 因nhân 業nghiệp 有hữu 生sanh 故cố 生sanh 無vô 來lai 處xứ 後hậu 偈kệ 雙song 結kết 難nan 思tư 顯hiển 成thành 真chân 觀quán 若nhược 逆nghịch 推thôi 其kỳ 本bổn 業nghiệp 復phục 有hữu 因nhân 卒thốt 至chí 無vô 住trụ 無vô 住trụ 無vô 本bổn 故cố 無vô 所sở 見kiến 無vô 見kiến 之chi 見kiến 方phương 了liễu 業nghiệp 空không (# 若nhược 逆nghịch 推thôi 等đẳng 者giả 前tiền 偈kệ 因nhân 業nghiệp 有hữu 生sanh 即tức 是thị 順thuận 明minh 今kim 明minh 生sanh 依y 於ư 業nghiệp 業nghiệp 亦diệc 從tùng 緣duyên 故cố 云vân 性tánh 空không 已dĩ 是thị 逆nghịch 推thôi 言ngôn 卒thốt 至chí 無vô 住trụ 即tức 淨tịnh 名danh 經kinh 意ý 彼bỉ 逆nghịch 推thôi 云vân 身thân 孰thục 為vi 本bổn 答đáp 曰viết 欲dục 貪tham 為vi 本bổn 。 又hựu 問vấn 欲dục 貪tham 孰thục 為vi 本bổn 答đáp 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 為vi 本bổn 又hựu 問vấn 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 孰thục 為vi 本bổn 答đáp 曰viết 顛điên 倒đảo 想tưởng 為vi 本bổn 又hựu 問vấn 顛điên 倒đảo 想tưởng 孰thục 為vi 本bổn 答đáp 曰viết 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 經kinh 中trung 三tam 並tịnh 攝nhiếp 在tại 業nghiệp 眾chúng 生sanh 即tức 身thân 空không 寂tịch 無vô 來lai 即tức 無vô 住trụ 本bổn )# 。 佛Phật 身thân 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 可khả 得đắc 思tư 議nghị 。 種chủng 種chủng 諸chư 色sắc 相tướng 普phổ 現hiện 十thập 方phương 剎sát 。 身thân 亦diệc 非phi 是thị 佛Phật 佛Phật 亦diệc 非phi 是thị 身thân 但đãn 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 。 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 法pháp 。 二nhị 頌tụng 合hợp 中trung 初sơ 偈kệ 難nan 思tư 普phổ 應ưng 合hợp 上thượng 業nghiệp 果quả 互hỗ 依y 次thứ 二nhị 句cú 以dĩ 互hỗ 不bất 相tương 是thị 合hợp 互hỗ 依y 無vô 性tánh 身thân 若nhược 是thị 佛Phật 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 等đẳng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 佛Phật 若nhược 是thị 身thân 正chánh 覺giác 之chi 心tâm 。 應ưng 同đồng 色sắc 相tướng 後hậu 二nhị 句cú 結kết 示thị 真chân 體thể 唯duy 如như 唯duy 智trí 合hợp 第đệ 三tam 偈kệ 難nan 思tư 達đạt 本bổn (# 身thân 若nhược 是thị 佛Phật 者giả 謂vị 色sắc 相tướng 之chi 身thân 即tức 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 若nhược 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 者giả 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 後hậu 二nhị 句cú 結kết 示thị 三tam 即tức 如như 如như 四tứ 即tức 如như 如như 智trí )# 。 若nhược 能năng 見kiến 佛Phật 身thân 清thanh 淨tịnh 如như 法Pháp 性tánh 此thử 人nhân 於ư 佛Phật 。 法pháp 一nhất 切thiết 無vô 疑nghi 惑hoặc 若nhược 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 性tánh 如như 涅Niết 槃Bàn 是thị 則tắc 見kiến 如Như 來Lai 。 究cứu 竟cánh 無vô 所sở 住trụ 。 若nhược 修tu 習tập 正chánh 念niệm 明minh 了liễu 見kiến 正chánh 覺giác 無vô 相tướng 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 。 二nhị 有hữu 三tam 偈kệ 明minh 見kiến 實thật 中trung 初sơ 頌tụng 見kiến 佛Phật 即tức 了liễu 法pháp 以dĩ 見kiến 佛Phật 稱xưng 性tánh 不bất 疑nghi 同đồng 體thể 故cố (# 以dĩ 見kiến 佛Phật 稱xưng 性tánh 者giả 三Tam 寶Bảo 同đồng 體thể 佛Phật 即tức 是thị 法Pháp 。 法Pháp 即tức 是thị 眾Chúng 。 故cố 經Kinh 云vân 清thanh 淨tịnh 如như 法Pháp 界giới 者giả 如như 即tức 稱xưng 義nghĩa 人nhân 信tín 法Pháp 界Giới 難nan 信tín 法pháp 佛Phật 故cố 致trí 如như 言ngôn 實thật 則tắc 佛Phật 身thân 即tức 法Pháp 界Giới 也dã )# 次thứ 偈kệ 見kiến 法pháp 即tức 見kiến 佛Phật 了liễu 法pháp 即tức 性tánh 淨tịnh 知tri 佛Phật 不bất 住trụ 性tánh 相tướng 故cố 後hậu 偈kệ 明minh 了liễu 正chánh 修tu 行hành 照chiếu 了liễu 無vô 相tướng 心tâm 寂tịch 分phân 別biệt 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 故cố 名danh 正chánh 念niệm 則tắc 從tùng 佛Phật 法Pháp 生sanh 是thị 法Pháp 王Vương 子Tử 故cố 。 又hựu 上thượng 三tam 偈kệ 初sơ 知tri 離ly 名danh 為vi 法pháp 次thứ 如như 法Pháp 名danh 為vi 佛Phật 後hậu 知tri 無vô 名danh 為vi 僧Tăng 窮cùng 見kiến 三Tam 寶Bảo 之chi 實thật (# 初sơ 知tri 離ly 名danh 法pháp 者giả 即tức 思tư 益ích 第đệ 一nhất 已dĩ 如như 上thượng 引dẫn 第đệ 曰viết 句cú 云vân 是thị 菩Bồ 薩Tát 遍biến 行hành )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 二Nhị 音âm 釋thích 搴# (# 苦khổ 堅kiên 切thiết 音âm 牽khiên )# 。 淤ứ 泥nê (# 云vân 虗hư 切thiết 音âm 迂# )# 。 峙trĩ (# 丈trượng 几kỉ 切thiết 池trì 上thượng 聲thanh 屹# 立lập 也dã )# 。 爝# (# 子tử 肖tiếu 切thiết 炬cự 火hỏa 也dã )# 。 [攬-(罩-卓)]# (# 魯lỗ 敢cảm 切thiết 音âm 覧# 手thủ 取thủ 也dã )# 。 裸lõa (# 郎lang 果quả 切thiết 赤xích 體thể 也dã )# 。 混hỗn 沌# (# 混hỗn 胡hồ 本bổn 切thiết 魂hồn 上thượng 聲thanh 沌# 徒đồ 本bổn 切thiết 豚đồn 上thượng 聲thanh 混hỗn 沌# 隂# 陽dương 未vị 分phần/phân 也dã )# 。 曙# (# 殊thù 遇ngộ 切thiết 旦đán 也dã )# 。 叱sất (# 尺xích 栗lật 切thiết 嗔sân 入nhập 聲thanh 怒nộ 聲thanh 也dã )# 。 膽đảm (# 都đô 敢cảm 切thiết 連liên 肝can 之chi 府phủ 也dã )# 。 脾tì (# 頻tần 彌di 切thiết 土thổ/độ 藏tạng 也dã )# 。 脅hiếp (# 虗hư 業nghiệp 切thiết 腋dịch 下hạ 也dã )# 。 肺phế (# 芳phương 吠phệ 切thiết 金kim 藏tạng 也dã )# 。 腎thận (# 時thời 忍nhẫn 切thiết 水thủy 藏tạng 也dã )# 。 髭tì (# 津tân 私tư 切thiết 口khẩu 毛mao 也dã )# 。 樞xu (# 抽trừu 居cư 切thiết 音âm 樗xư )# 。 竅khiếu (# 苦khổ 第đệ 切thiết 穴huyệt 也dã )# 。 尻# (# 苦khổ 高cao 切thiết 脊tích 梁lương 盡tận 處xứ 為vi 尻# )# 。 鳬# (# 逢phùng 無vô 切thiết 水thủy 鳥điểu 也dã )# 。 膀# 胱# (# 膀# 音âm 旁bàng 胱# 音âm 光quang 膀# 胱# 脬# 也dã )# 。 詭quỷ (# 古cổ 委ủy 切thiết 詐trá 也dã )# 。 韋vi 紐nữu (# 紐nữu 女nữ 九cửu 切thiết 韋vi 紐nữu 天thiên 名danh )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 三tam 。 踐tiễn 三tam 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 爾nhĩ 時thời 覺giác 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 徧biến 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 九cửu 照chiếu 心tâm 本bổn 末mạt 名danh 為vi 覺giác 林lâm 。 十thập 頌tụng 顯hiển 於ư 具cụ 分phần/phân 唯duy 識thức 大đại 分phân 為vi 二nhị 前tiền 五ngũ 約ước 喻dụ 顯hiển 法pháp 後hậu 五ngũ 法pháp 合hợp 成thành 觀quán 前tiền 中trung 二nhị 前tiền 二nhị 約ước 事sự 後hậu 三tam 約ước 心tâm 乍sạ 觀quán 此thử 喻dụ 似tự 前tiền 喻dụ 所sở 作tác 後hậu 喻dụ 能năng 作tác 細tế 尋tầm 喻dụ 意ý 前tiền 喻dụ 卻khước 親thân 故cố 喻dụ 真chân 妄vọng 依y 持trì 後hậu 喻dụ 心tâm 境cảnh 依y 持trì 然nhiên 依y 生sanh 滅diệt 八bát 識thức 但đãn 有hữu 心tâm 境cảnh 依y 持trì 而nhi 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 心tâm 故cố 有hữu 真chân 妄vọng 依y 持trì 以dĩ 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 差sai 別biệt 相tương/tướng 盡tận 唯duy 真Chân 如Như 門môn 即tức 前tiền 喻dụ 所sở 顯hiển 攝nhiếp 境cảnh 從tùng 心tâm 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 即tức 後hậu 喻dụ 所sở 明minh 存tồn 壞hoại 不bất 二nhị 唯duy 一nhất 緣duyên 起khởi 二nhị 門môn 無vô 礙ngại 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 下hạ 合hợp 中trung 但đãn 明minh 心tâm 造tạo 欲dục 分phần/phân 義nghĩa 別biệt 喻dụ 顯hiển 二nhị 門môn 是thị 名danh 具cụ 分phần/phân 唯duy 識thức (# 具cụ 分phần/phân 唯duy 識thức 者giả 已dĩ 如như 上thượng 釋thích 正chánh 取thủ 真chân 妄vọng 合hợp 成thành 以dĩ 為vi 具cụ 分phần/phân 乍sạ 觀quán 此thử 喻dụ 等đẳng 者giả 即tức 揀giản 刊# 定định 云vân 前tiền 二nhị 喻dụ 真chân 妄vọng 心tâm 所sở 作tác 以dĩ 辨biện 唯duy 識thức 次thứ 二nhị 喻dụ 真chân 妄vọng 心tâm 能năng 作tác 以dĩ 辨biện 唯duy 識thức 今kim 言ngôn 似tự 者giả 大đại 種chủng 異dị 色sắc 似tự 畫họa 師sư 所sở 作tác 。 然nhiên 不bất 離ly 心tâm 有hữu 彩thải 畫họa 者giả 似tự 能năng 作tác 也dã 則tắc 麤thô 觀quán 似tự 爾nhĩ 細tế 尋tầm 不bất 然nhiên 細tế 尋tầm 已dĩ 下hạ 即tức 顯hiển 正chánh 義nghĩa 然nhiên 依y 生sanh 滅diệt 下hạ 辨biện 一nhất 所sở 由do 顯hiển 法pháp 相tướng 宗tông 但đãn 是thị 心tâm 境cảnh 依y 持trì 而nhi 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 下hạ 辨biện 具cụ 二nhị 所sở 以dĩ 於ư 中trung 先tiên 總tổng 後hậu 以dĩ 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 下hạ 別biệt 示thị 二nhị 相tương/tướng 即tức 以dĩ 起khởi 信tín 真Chân 如Như 生sanh 滅diệt 二nhị 門môn 為vi 二nhị 義nghĩa 耳nhĩ 存tồn 壞hoại 不bất 二nhị 唯duy 一nhất 緣duyên 起khởi 結kết 歸quy 華hoa 嚴nghiêm 會hội 緣duyên 入nhập 實thật 壞hoại 也dã 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 存tồn 也dã 二nhị 門môn 無vô 礙ngại 者giả 結kết 歸quy 起khởi 信tín 依y 一nhất 心tâm 法pháp 立lập 二nhị 種chủng 門môn 故cố 須tu 具cụ 足túc 二nhị 義nghĩa 方phương 名danh 具cụ 分phần/phân 唯duy 識thức 問vấn 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 說thuyết 其kỳ 所sở 轉chuyển 依y 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 持trì 種chủng 依y 謂vị 第đệ 八bát 識thức 二nhị 迷mê 悟ngộ 依y 謂vị 即tức 真Chân 如Như 何hà 以dĩ 說thuyết 言ngôn 然nhiên 依y 生sanh 滅diệt 八bát 識thức 唯duy 有hữu 心tâm 境cảnh 依y 持trì 答đáp 彼bỉ 雖tuy 說thuyết 迷mê 悟ngộ 依y 非phi 即tức 心tâm 境cảnh 持trì 種chủng 以dĩ 真Chân 如Như 不bất 變biến 不bất 隨tùy 於ư 心tâm 變biến 萬vạn 境cảnh 故cố 但đãn 是thị 所sở 迷mê 耳nhĩ 後hậu 還hoàn 淨tịnh 時thời 非phi 是thị 攝nhiếp 相tương/tướng 即tức 真Chân 如Như 故cố 但đãn 是thị 所sở 悟ngộ 耳nhĩ 今kim 乃nãi 心tâm 境cảnh 依y 持trì 即tức 是thị 真chân 妄vọng 非phi 有hữu 二nhị 體thể 故cố 說thuyết 一nhất 心tâm 約ước 義nghĩa 不bất 同đồng 分phần/phân 成thành 兩lưỡng 義nghĩa 說thuyết 二nhị 門môn 別biệt 故cố 論luận 云vân 然nhiên 此thử 二nhị 門môn 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 以dĩ 此thử 二nhị 門môn 不bất 相tương 離ly 故cố 。 廣quảng 如như 問vấn 明minh 及cập 玄huyền 談đàm 中trung )# 。 譬thí 如như 工công 畫họa 師sư 分phân 布bố 諸chư 彩thải 色sắc 虛hư 妄vọng 取thủ 異dị 相tướng 大đại 種chủng 無vô 差sai 別biệt 大đại 種chủng 中trung 無vô 色sắc 色sắc 中trung 無vô 大đại 種chủng 亦diệc 不bất 離ly 大đại 種chủng 而nhi 有hữu 色sắc 可khả 得đắc 。 今kim 初sơ 二nhị 偈kệ 真chân 妄vọng 依y 持trì 即tức 真Chân 如Như 門môn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 也dã 初sơ 偈kệ 初sơ 句cú 總tổng 喻dụ 一nhất 心tâm 次thứ 句cú 喻dụ 隨tùy 緣duyên 熏huân 變biến 成thành 依y 他tha 也dã 次thứ 句cú 不bất 了liễu 依y 他tha 故cố 成thành 徧biến 計kế 第đệ 四tứ 句cú 喻dụ 依y 他tha 相tương/tướng 盡tận 體thể 即tức 圓viên 成thành (# 初sơ 偈kệ 依y 持trì 真chân 妄vọng 者giả 含hàm 真chân 含hàm 妄vọng 有hữu 能năng 有hữu 所sở 論luận 云vân 所sở 言ngôn 法pháp 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 是thị 心tâm 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 故cố 下hạ 合hợp 云vân 心tâm 如như 上thượng 畫họa 師sư 次thứ 句cú 隨tùy 緣duyên 等đẳng 者giả 起khởi 信tín 論luận 云vân 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 有hữu 其kỳ 染nhiễm 心tâm 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 藏tạng 識thức 海hải 常thường 住trụ 境cảnh 界giới 風phong 所sở 動động 種chủng 種chủng 諸chư 識thức 浪lãng 騰đằng 躍dược 而nhi 轉chuyển 生sanh 亦diệc 是thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 頼# 耶da 識thức 次thứ 句cú 不bất 了liễu 等đẳng 者giả 以dĩ 經Kinh 云vân 虛hư 妄vọng 取thủ 異dị 相tướng 故cố 故cố 起khởi 信tín 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 依y 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 之chi 相tướng 第đệ 四tứ 句cú 喻dụ 依y 他tha 等đẳng 者giả 以dĩ 言ngôn 大đại 種chủng 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 大đại 種chủng 即tức 喻dụ 真Chân 如Như 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 即tức 真Chân 如Như 矣hĩ 又hựu 一nhất 二nhị 兩lưỡng 句cú 即tức 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 三tam 四tứ 兩lưỡng 句cú 即tức 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 故cố 有hữu 後hậu 偈kệ 喻dụ 不bất 即tức 離ly )# 後hậu 偈kệ 喻dụ 依y 圓viên 真chân 妄vọng 非phi 即tức 離ly 義nghĩa 上thượng 半bán 不bất 即tức 能năng 所sở 異dị 故cố 大đại 種chủng 中trung 無vô 色sắc 身thân 所sở 觸xúc 故cố 色sắc 中trung 無vô 大đại 種chủng 眼nhãn 所sở 見kiến 故cố 又hựu 能năng 造tạo 無vô 異dị 畫họa 色sắc 差sai 別biệt 故cố 喻dụ 妄vọng 依y 真chân 能năng 所sở 異dị 故cố 性tánh 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 不bất 同đồng 故cố 下hạ 半bán 不bất 離ly 義nghĩa 謂vị 所sở 造tạo 青thanh 等đẳng 離ly 能năng 造tạo 地địa 等đẳng 無vô 別biệt 體thể 故cố 假giả 必tất 依y 實thật 同đồng 聚tụ 現hiện 故cố 喻dụ 妄vọng 必tất 依y 真chân 性tánh 相tướng 交giao 徹triệt 故cố 然nhiên 大đại 必tất 能năng 造tạo 色sắc 非phi 色sắc 能năng 造tạo 大đại 喻dụ 妄vọng 必tất 依y 真chân 起khởi 真chân 不bất 依y 妄vọng 生sanh 故cố 不bất 云vân 也dã 然nhiên 不bất 離ly 於ư 色sắc 有hữu 大đại 種chủng 可khả 得đắc (# 大đại 種chủng 中trung 無vô 色sắc 身thân 所sở 觸xúc 故cố 者giả 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 皆giai 是thị 觸xúc 故cố 言ngôn 色sắc 中trung 無vô 大đại 種chủng 眼nhãn 所sở 見kiến 故cố 者giả 約ước 顯hiển 色sắc 說thuyết 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 眼nhãn 之chi 境cảnh 故cố 直trực 就tựu 法pháp 體thể 大đại 種chủng 是thị 觸xúc 色sắc 即tức 是thị 色sắc 若nhược 就tựu 根căn 得đắc 謂vị 身thân 反phản 眼nhãn 又hựu 能năng 造tạo 無vô 異dị 色sắc 者giả 然nhiên 取thủ 增tăng 勝thắng 地địa 多đa 則tắc 黃hoàng 水thủy 多đa 則tắc 白bạch 火hỏa 多đa 即tức 赤xích 風phong 多đa 即tức 青thanh 而nhi 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 共cộng 造tạo 於ư 青thanh 亦diệc 共cộng 造tạo 於ư 黃hoàng 赤xích 及cập 白bạch 在tại 能năng 造tạo 邊biên 同đồng 一nhất 堅kiên 等đẳng 及cập 所sở 造tạo 邊biên 即tức 有hữu 青thanh 等đẳng 故cố 云vân 能năng 造tạo 無vô 異dị 畫họa 色sắc 差sai 別biệt 故cố 疏sớ/sơ 喻dụ 妄vọng 依y 真chân 下hạ 合hợp 先tiên 合hợp 能năng 所sở 異dị 故cố 亦diệc 應ưng 具cụ 言ngôn 真chân 中trung 無vô 妄vọng 聖thánh 智trí 境cảnh 故cố 妄vọng 中trung 無vô 真chân 凡phàm 所sở 知tri 故cố 從tùng 性tánh 無vô 差sai 別biệt 下hạ 合hợp 上thượng 又hựu 能năng 造tạo 無vô 異dị 等đẳng 假giả 必tất 依y 實thật 等đẳng 者giả 諸chư 宗tông 正chánh 義nghĩa 堅kiên 等đẳng 為vi 實thật 色sắc 等đẳng 為vi 假giả 唯duy 成thành 實thật 宗tông 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 實thật 也dã 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 假giả 也dã 以dĩ 其kỳ 是thị 數số 論luận 弟đệ 子tử 後hậu 入nhập 佛Phật 法Pháp 尚thượng 順thuận 本bổn 師sư 故cố 故cố 智trí 論luận 云vân 精tinh 巧xảo 有hữu 餘dư 而nhi 明minh 實thật 未vị 足túc 然nhiên 大đại 必tất 能năng 造tạo 色sắc 下hạ 通thông 妨phương 妨phương 云vân 上thượng 非phi 即tức 中trung 既ký 云vân 大đại 種chủng 中trung 無vô 色sắc 色sắc 中trung 無vô 大đại 種chủng 今kim 非phi 離ly 中trung 何hà 不bất 言ngôn 大đại 種chủng 不bất 離ly 色sắc 色sắc 不bất 離ly 大đại 種chủng 答đáp 意ý 可khả 知tri 上thượng 明minh 真Chân 如Như 依y 持trì 但đãn 取thủ 心tâm 中trung 真Chân 如Như 一nhất 門môn 對đối 妄vọng 染nhiễm 說thuyết )# 。 心tâm 中trung 無vô 彩thải 畫họa 彩thải 畫họa 中trung 無vô 心tâm 然nhiên 不bất 離ly 於ư 心tâm 。 有hữu 彩thải 畫họa 可khả 得đắc 。 後hậu 三tam 約ước 心tâm 者giả 喻dụ 於ư 唯duy 識thức 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 於ư 中trung 初sơ 一nhất 亦diệc 明minh 心tâm 境cảnh 不bất 即tức 離ly 義nghĩa (# 初sơ 一nhất 亦diệc 明minh 心tâm 境cảnh 者giả 對đối 上thượng 真chân 妄vọng 故cố 有hữu 亦diệc 言ngôn 然nhiên 後hậu 三tam 偈kệ 亦diệc 似tự 上thượng 二nhị 偈kệ 此thử 偈kệ 似tự 前tiền 第đệ 二nhị 偈kệ 以dĩ 因nhân 不bất 即tức 離ly 之chi 便tiện 故cố 先tiên 明minh 之chi 後hậu 二nhị 偈kệ 似tự 前tiền 初sơ 偈kệ 至chí 下hạ 當đương 知tri )# 上thượng 半bán 不bất 即tức 心tâm 中trung 無vô 彩thải 畫họa 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 彩thải 畫họa 中trung 無vô 心tâm 無vô 慮lự 知tri 故cố 喻dụ 能năng 變biến 所sở 變biến 見kiến 相tương/tướng 別biệt 故cố 下hạ 半bán 不bất 離ly 隨tùy 心tâm 安an 布bố 故cố 喻dụ 離ly 心tâm 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 相tướng 故cố 。 (# 見kiến 相tương/tướng 別biệt 者giả 且thả 順thuận 上thượng 喻dụ 有hữu 知tri 無vô 知tri 以dĩ 見kiến 分phần/phân 合hợp 心tâm 有hữu 慮lự 知tri 義nghĩa 以dĩ 相tương/tướng 分phần/phân 合hợp 畫họa 無vô 慮lự 知tri 故cố 以dĩ 器khí 世thế 間gian 即tức 是thị 第đệ 八bát 之chi 相tướng 分phần/phân 故cố 喻dụ 離ly 心tâm 者giả 三tam 世thế 所sở 有hữu 。 皆giai 是thị 一nhất 心tâm 。 作tác 故cố )# 要yếu 由do 心tâm 變biến 於ư 境cảnh 非phi 是thị 境cảnh 能năng 變biến 心tâm 故cố 云vân 唯duy 識thức 不bất 言ngôn 唯duy 境cảnh 但đãn 云vân 然nhiên 不bất 離ly 於ư 心tâm 。 有hữu 彩thải 畫họa 可khả 得đắc 不bất 言ngôn 然nhiên 不bất 離ly 於ư 畫họa 而nhi 有hữu 心tâm 可khả 得đắc (# 要yếu 由do 心tâm 變biến 下hạ 解giải 妨phương 妨phương 一nhất 如như 前tiền 答đáp 意ý 亦diệc 爾nhĩ )# 。 彼bỉ 心tâm 恆hằng 不bất 住trụ 無vô 量lượng 難nan 思tư 議nghị 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 各các 各các 不bất 相tương 知tri 。 次thứ 一nhất 偈kệ 喻dụ 能năng 所sở 變biến 之chi 行hành 相tương/tướng 明minh 畫họa 師sư 巧xảo 思tư 不bất 住trụ 變biến 態thái 多đa 端đoan 所sở 畫họa 非phi 心tâm 誰thùy 相tương 知tri 者giả 法pháp 合hợp 彼bỉ 心tâm 者giả 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 心tâm 也dã 恆hằng 言ngôn 遮già 斷đoạn 不bất 住trụ 遮già 常thường 如như 瀑bộc 流lưu 故cố 含hàm 一nhất 切thiết 種chủng 故cố 云vân 無vô 量lượng 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 細tế 名danh 難nan 思tư 議nghị (# 次thứ 一nhất 喻dụ 等đẳng 者giả 大đại 同đồng 前tiền 喻dụ 心tâm 如như 工công 畫họa 師sư 分phân 布bố 諸chư 彩thải 色sắc 第đệ 先tiên 明minh 喻dụ 中trung 先tiên 釋thích 上thượng 三tam 句cú 所sở 畫họa 非phi 心tâm 下hạ 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 法pháp 合hợp 言ngôn 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 心tâm 者giả 揀giản 異dị 法pháp 相tướng 宗tông 心tâm 即tức 起khởi 信tín 云vân 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 名danh 阿a 頼# 耶da 識thức 是thị 也dã 恆hằng 言ngôn 遮già 斷đoạn 等đẳng 即tức 唯duy 識thức 論luận 釋thích 第đệ 八bát 識thức 初sơ 能năng 變biến 中trung 第đệ 九cửu 因nhân 果quả 譬thí 喻dụ 門môn 具cụ 云vân 恆hằng 轉chuyển 如như 瀑bộc 流lưu 論luận 先tiên 問vấn 云vân 阿a 頼# 耶da 識thức 為vi 斷đoạn 為vi 常thường 答đáp 云vân 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 以dĩ 恆hằng 轉chuyển 故cố 謂vị 此thử 識thức 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 一nhất 類loại 相tương 續tục 常thường 無vô 間gián 斷đoạn 。 是thị 界giới 趣thú 生sanh 施thi 設thiết 本bổn 故cố 性tánh 堅kiên 持trì 種chủng 令linh 不bất 失thất 故cố 轉chuyển 謂vị 此thử 識thức 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 前tiền 後hậu 變biến 異dị 因nhân 滅diệt 果quả 生sanh 非phi 常thường 一nhất 故cố 可khả 為vi 轉chuyển 識thức 熏huân 成thành 種chủng 故cố 恆hằng 言ngôn 遮già 斷đoạn 轉chuyển 表biểu 非phi 常thường 猶do 如như 瀑bộc 流lưu 因nhân 果quả 法pháp 爾nhĩ 如như 瀑bộc 流lưu 水thủy 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 相tương 續tục 長trường 時thời 有hữu 所sở 漂phiêu 溺nịch 此thử 識thức 亦diệc 爾nhĩ 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 非phi 常thường 非phi 斷đoạn 。 漂phiêu 溺nịch 有hữu 情tình 。 令linh 不bất 出xuất 離ly 是thị 也dã 含hàm 一nhất 切thiết 種chủng 者giả 即tức 第đệ 三tam 因nhân 相tương/tướng 門môn 彼bỉ 偈kệ 云vân 一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 細tế 即tức 含hàm 二nhị 門môn 彼bỉ 偈kệ 云vân 不bất 可khả 知tri 執chấp 受thọ 處xứ 了liễu 其kỳ 了liễu 一nhất 字tự 即tức 第đệ 五ngũ 行hành 相tương/tướng 門môn 其kỳ 執chấp 受thọ 處xứ 即tức 第đệ 四tứ 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 門môn 其kỳ 不bất 可khả 知tri 即tức 能năng 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 之chi 內nội 差sai 別biệt 之chi 義nghĩa 論luận 先tiên 問vấn 云vân 此thử 識thức 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 云vân 何hà （# 即tức 合hợp 問vấn 也dã ）# 謂vị 不bất 可khả 知tri 執chấp 受thọ 處xứ 了liễu 了liễu 謂vị 了liễu 別biệt 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 處xứ 謂vị 處xứ 所sở 即tức 器khí 世thế 間gian 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 執chấp 受thọ 有hữu 二nhị 謂vị 諸chư 種chủng 子tử 及cập 有hữu 根căn 身thân 次thứ 論luận 云vân 不bất 可khả 知tri 者giả 謂vị 此thử 行hành 相tương/tướng 極cực 微vi 細tế 故cố 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 （# 此thử 明minh 見kiến 分phần/phân ）# 或hoặc 此thử 所sở 緣duyên 內nội 執chấp 受thọ 境cảnh 亦diệc 微vi 細tế 故cố 外ngoại 器khí 世thế 間gian 量lượng 難nan 測trắc 故cố 名danh 不bất 可khả 知tri 故cố 。 經kinh 偈kệ 云vân 阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 瀑bộc 流lưu 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 恐khủng 彼bỉ 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。 )# 次thứ 句cú 頓đốn 現hiện 萬vạn 境cảnh 下hạ 句cú 喻dụ 所sở 變biến 境cảnh 離ly 心tâm 無vô 體thể (# 次thứ 句cú 頓đốn 現hiện 者giả 亦diệc 即tức 彼bỉ 果quả 相tương/tướng 門môn 云vân 異dị 熟thục 論luận 云vân 此thử 是thị 能năng 引dẫn 諸chư 界giới 趣thú 生sanh 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 異dị 熟thục 果quả 故cố 即tức 通thông 辨biện 此thử 識thức 能năng 變biến 之chi 義nghĩa 此thử 是thị 第đệ 一nhất 。 能năng 變biến 頓đốn 現hiện 萬vạn 境cảnh 故cố 楞lăng 伽già 云vân 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 頓đốn 現hiện 萬vạn 像tượng 現hiện 識thức 處xứ 現hiện 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 下hạ 句cú 喻dụ 所sở 變biến 等đẳng 者giả 以dĩ 無vô 體thể 故cố 。 無vô 可khả 相tương 知tri 故cố 問vấn 明minh 品phẩm 云vân 諸chư 法pháp 無vô 作tác 。 用dụng 亦diệc 無vô 有hữu 體thể 性tánh 。 是thị 故cố 彼bỉ 一nhất 切thiết 各các 各các 不bất 相tương 知tri 。 )# 又hựu 常thường 不bất 住trụ 者giả 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 故cố 無vô 量lượng 難nan 思tư 總tổng 標tiêu 深thâm 廣quảng 下hạ 二nhị 句cú 釋thích 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 廣quảng 故cố 難nan 思tư 各các 不bất 相tương 知tri 。 深thâm 故cố 難nan 思tư (# 又hựu 常thường 不bất 住trụ 下hạ 上thượng 約ước 法pháp 相tướng 常thường 不bất 住trụ 言ngôn 是thị 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 今kim 明minh 不bất 者giả 即tức 是thị 無vô 義nghĩa 常thường 不bất 住trụ 者giả 即tức 常thường 無vô 住trụ 無vô 住trụ 即tức 實thật 相tướng 異dị 名danh 故cố 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 斯tư 法pháp 性tánh 宗tông 真chân 心tâm 隨tùy 緣duyên 成thành 萬vạn 有hữu 故cố 深thâm 廣quảng 難nan 思tư 前tiền 之chi 經kinh 偈kệ 亦diệc 可khả 證chứng 此thử )# 。 譬thí 如như 工công 畫họa 師sư 不bất 能năng 知tri 自tự 心tâm 而nhi 由do 心tâm 故cố 畫họa 諸chư 。 法pháp 性tánh 如như 是thị 。 三tam 一nhất 偈kệ 重trọng/trùng 喻dụ 上thượng 來lai 不bất 相tương 知tri 義nghĩa 謂vị 非phi 唯duy 所sở 畫họa 之chi 法pháp 自tự 不bất 相tương 知tri 。 喻dụ 所sở 變biến 之chi 境cảnh 無vô 有hữu 體thể 性tánh 。 能năng 畫họa 之chi 心tâm 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 自tự 不bất 相tương 知tri 。 故cố 亦diệc 不bất 能năng 知tri 。 於ư 所sở 畫họa 雙song 喻dụ 心tâm 境cảnh 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 故cố 言ngôn 不bất 能năng 知tri 自tự 心tâm 而nhi 由do 心tâm 故cố 畫họa 又hựu 雖tuy 不bất 知tri 畫họa 心tâm 而nhi 由do 心tâm 能năng 畫họa 喻dụ 眾chúng 生sanh 雖tuy 迷mê 心tâm 現hiện 量lượng 而nhi 心tâm 變biến 於ư 境cảnh 又hựu 由do 不bất 能năng 知tri 所sở 畫họa 但đãn 畫họa 於ư 自tự 心tâm 故cố 能năng 成thành 所sở 畫họa 喻dụ 眾chúng 生sanh 由do 迷mê 境cảnh 唯duy 心tâm 方phương 能năng 現hiện 妄vọng 境cảnh 又hựu 喻dụ 正chánh 由do 無vô 性tánh 方phương 成thành 萬vạn 境cảnh 故cố 云vân 諸chư 法pháp 性tánh 如như 是thị 。 (# 能năng 畫họa 之chi 心tâm 者giả 心tâm 雖tuy 慮lự 知tri 今kim 取thủ 生sanh 滅diệt 不bất 住trụ 。 故cố 不bất 能năng 知tri 以dĩ 前tiền 念niệm 已dĩ 滅diệt 後hậu 念niệm 未vị 生sanh 未vị 生sanh 無vô 體thể 能năng 知tri 前tiền 念niệm 前tiền 念niệm 已dĩ 滅diệt 復phục 無vô 可khả 知tri 前tiền 念niệm 亦diệc 不bất 知tri 後hậu 前tiền 念niệm 已dĩ 滅diệt 無vô 有hữu 能năng 知tri 。 後hậu 念niệm 未vị 生sanh 亦diệc 無vô 所sở 知tri 。 能năng 知tri 之chi 心tâm 。 既ký 不bất 自tự 知tri 。 安an 能năng 知tri 所sở 雙song 喻dụ 心tâm 境cảnh 下hạ 合hợp 文văn 可khả 知tri 然nhiên 釋thích 此thử 偈kệ 總tổng 有hữu 四tứ 意ý 一nhất 明minh 性tánh 空không 以dĩ 性tánh 空không 故cố 不bất 能năng 知tri 自tự 心tâm 又hựu 二nhị 雖tuy 不bất 知tri 下hạ 明minh 雖tuy 性tánh 空không 不bất 礙ngại 緣duyên 起khởi 三tam 又hựu 由do 不bất 能năng 下hạ 明minh 由do 迷mê 真chân 起khởi 似tự 若nhược 悟ngộ 自tự 心tâm 不bất 造tạo 妄vọng 境cảnh 四tứ 又hựu 正chánh 由do 下hạ 即tức 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 耳nhĩ 云vân 諸chư 法pháp 性tánh 如như 是thị 。 者giả 過quá 結kết 四tứ 意ý 然nhiên 唯duy 識thức 論luận 第đệ 一nhất 能năng 變biến 有hữu 兩lưỡng 偈kệ 半bán 而nhi 有hữu 十thập 門môn 上thượng 隨tùy 用dụng 已dĩ 辨biện 今kim 當đương 具cụ 出xuất 偈kệ 云vân 初sơ 阿a 頼# 耶da 識thức （# 即tức 自tự 性tánh 門môn ）# 異dị 熟thục （# 二nhị 舉cử 相tương/tướng 門môn ）# 一nhất 切thiết 種chủng （# 三tam 因nhân 相tương/tướng 門môn ）# 不bất 可khả 知tri 執chấp 受thọ 處xứ （# 四tứ 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 門môn ）# 了liễu （# 五ngũ 行hành 相tương/tướng 門môn ）# 常thường 與dữ 觸xúc 作tác 意ý 受thọ 想tưởng 思tư 相tương 應ứng （# 六lục 相tương 應ứng 門môn ）# 唯duy 捨xả 受thọ （# 七thất 五ngũ 受thọ 俱câu 門môn ）# 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký （# 八bát 三tam 性tánh 門môn ）# 觸xúc 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 （# 同đồng 上thượng ）# 恆hằng 轉chuyển 如như 瀑bộc 流lưu （# 九cửu 因nhân 果quả 譬thí 喻dụ 門môn ）# 阿A 羅La 漢Hán 位vị 捨xả （# 十thập 斷đoạn 伏phục 位vị 次thứ 門môn ）# 上thượng 十thập 門môn 疏sớ/sơ 中trung 已dĩ 有hữu 隨tùy 配phối 可khả 知tri 前tiền 後hậu 有hữu 此thử 相tương 當đương 例lệ 可khả 知tri )# 。 心tâm 如như 工công 畫họa 師sư 能năng 畫họa 諸chư 世thế 間gian 五ngũ 蘊uẩn 悉tất 從tùng 生sanh 無vô 法pháp 而nhi 不bất 造tạo 。 第đệ 二nhị 五ngũ 偈kệ 合hợp 中trung 分phần/phân 四tứ 初sơ 一nhất 偈kệ 合hợp 初sơ 二nhị 句cú 初sơ 句cú 合hợp 最tối 初sơ 句cú 心tâm 者giả 即tức 總tổng 相tương/tướng 之chi 心tâm 也dã 下hạ 三tam 句cú 合hợp 第đệ 二nhị 句cú 諸chư 世thế 間gian 者giả 即tức 諸chư 彩thải 色sắc 此thử 句cú 為vi 總tổng 下hạ 出xuất 諸chư 相tướng 即tức 蘊uẩn 界giới 處xứ 故cố 云vân 無vô 法pháp 不bất 造tạo 故cố 晉tấn 譯dịch 云vân 造tạo 種chủng 種chủng 五ngũ 蘊uẩn 正Chánh 法Pháp 念niệm 云vân 心tâm 如như 畫họa 師sư 。 手thủ 畫họa 出xuất 五ngũ 彩thải 黑hắc 青thanh 赤xích 黃hoàng 白bạch 及cập 白bạch 白bạch 故cố 上thượng 文văn 云vân 布bố 諸chư 彩thải 色sắc 畫họa 手thủ 譬thí 心tâm 六lục 色sắc 如như 次thứ 喻dụ 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 脩tu 羅la 人nhân 天thiên 若nhược 言ngôn 種chủng 種chủng 則tắc 十thập 法Pháp 界Giới 五ngũ 蘊uẩn 等đẳng 法pháp 皆giai 心tâm 所sở 造tạo (# 心tâm 者giả 如như 前tiền 喻dụ 中trung 已dĩ 辨biện 今kim 第đệ 二nhị 句cú 者giả 此thử 句cú 有hữu 二nhị 一nhất 從tùng 能năng 畫họa 即tức 屬thuộc 上thượng 因nhân 二nhị 從tùng 諸chư 世thế 間gian 之chi 言ngôn 即tức 屬thuộc 於ư 果quả 則tắc 上thượng 半bán 是thị 因nhân 能năng 變biến 下hạ 半bán 屬thuộc 果quả 能năng 變biến 故cố 唯duy 識thức 云vân 能năng 變biến 有hữu 二nhị 一nhất 因nhân 能năng 變biến 謂vị 第đệ 八bát 識thức 中trung 等đẳng 流lưu 異dị 熟thục 二nhị 因nhân 習tập 氣khí （# 即tức 種chủng 子tử 現hiện 行hành 門môn ）# 此thử 二nhị 習tập 氣khí 俱câu 名danh 因nhân 變biến 此thử 總tổng 辨biện 也dã 論luận 云vân 等đẳng 流lưu 習tập 氣khí 由do 七thất 識thức 中trung 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng （# 三tam 種chủng 子tử 中trung 各các 生sanh 自tự 現hiện 除trừ 第đệ 八bát 識thức 不bất 能năng 熏huân 故cố ）# 異dị 熟thục 習tập 氣khí 由do 六lục 識thức 中trung 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng （# 除trừ 第đệ 七thất 識thức 及cập 無vô 記ký 者giả 非phi 異dị 熟thục 因nhân 故cố 。 前tiền 是thị 因nhân 緣duyên 此thử 增tăng 上thượng 緣duyên 也dã ）# 二nhị 果quả 能năng 變biến 者giả 謂vị 前tiền 二nhị 種chủng 習tập 氣khí 力lực 故cố 有hữu 第đệ 八bát 識thức 生sanh 現hiện 種chủng 種chủng 相tướng 。 （# 即tức 前tiền 二nhị 因nhân 所sở 生sanh 現hiện 果quả 謂vị 自tự 緣duyên 法pháp 能năng 變biến 現hiện 者giả 名danh 果quả 能năng 變biến 種chủng 種chủng 相tương/tướng 者giả 即tức 是thị 第đệ 八bát 相tương 應ứng 心tâm 所sở 見kiến 分phần/phân 等đẳng 也dã ）# 等đẳng 流lưu 習tập 氣khí 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 八bát 識thức 體thể 相tướng 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 名danh 等đẳng 流lưu 果quả 果quả 似tự 因nhân 故cố （# 即tức 現hiện 八bát 識thức 三tam 性tánh 種chủng 子tử 名danh 生sanh 自tự 現hiện 名danh 等đẳng 流lưu 果quả 所sở 生sanh 之chi 果quả 與dữ 能năng 生sanh 種chủng 性tánh 是thị 一nhất 象tượng 故cố ）# 異dị 熟thục 習tập 氣khí 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 感cảm 第đệ 八bát 識thức 酬thù 引dẫn 業nghiệp 力lực 恆hằng 相tương 續tục 故cố 故cố 云vân 異dị 熟thục 感cảm 前tiền 六lục 識thức 酬thù 滿mãn 業nghiệp 者giả 從tùng 異dị 熟thục 起khởi 名danh 異dị 熟thục 生sanh 不bất 名danh 異dị 熟thục 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 即tức 前tiền 異dị 熟thục 及cập 異dị 熟thục 生sanh 名danh 異dị 熟thục 果quả 果quả 異dị 因nhân 故cố 釋thích 曰viết 以dĩ 五ngũ 陰ấm 無vô 法pháp 不bất 造tạo 皆giai 異dị 熟thục 也dã 如như 次thứ 喻dụ 等đẳng 者giả 謂vị 黑hắc 即tức 地địa 獄ngục 黑hắc 黑hắc 業nghiệp 報báo 故cố 黃hoàng 即tức 中trung 方phương 修tu 羅la 非phi 天thiên 亦diệc 復phục 非phi 人nhân 季quý 孟# 間gian 故cố 人nhân 白bạch 者giả 多đa 善thiện 業nghiệp 故cố 天thiên 白bạch 白bạch 者giả 因nhân 果quả 俱câu 善thiện 故cố 九cửu 地địa 當đương 廣quảng 則tắc 十thập 法Pháp 界Giới 五ngũ 蘊uẩn 者giả 謂vị 六lục 道đạo 四tứ 聖thánh 四tứ 聖thánh 中trung 佛Phật 在tại 後hậu 偈kệ 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 攝nhiếp 在tại 種chủng 種chủng 之chi 中trung 既ký 言ngôn 無vô 法pháp 不bất 造tạo 亦diệc 不bất 揀giản 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 更cánh 云vân 等đẳng 法pháp 者giả 以dĩ 今kim 經kinh 無vô 法pháp 不bất 造tạo 三tam 科khoa 萬vạn 類loại 皆giai 心tâm 造tạo 也dã )# 。 如như 心tâm 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 如như 佛Phật 眾chúng 生sanh 然nhiên 應ưng 知tri 佛Phật 與dữ 心tâm 體thể 性tánh 皆giai 無vô 盡tận 若nhược 人nhân 知tri 心tâm 行hành 普phổ 造tạo 諸chư 世thế 間gian 是thị 人nhân 則tắc 見kiến 佛Phật 了liễu 佛Phật 真chân 實thật 性tánh 。 次thứ 二nhị 頌tụng 合hợp 前tiền 初sơ 偈kệ 下hạ 半bán 於ư 中trung 二nhị 初sơ 一nhất 舉cử 例lệ 以dĩ 合hợp 由do 成thành 前tiền 諸chư 言ngôn 謂vị 如như 世thế 五ngũ 蘊uẩn 從tùng 心tâm 而nhi 起khởi 造tạo 諸chư 佛Phật 五ngũ 蘊uẩn 亦diệc 然nhiên 如như 佛Phật 五ngũ 蘊uẩn 餘dư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 然nhiên 皆giai 從tùng 心tâm 造tạo 然nhiên 心tâm 是thị 總tổng 相tương/tướng 悟ngộ 之chi 名danh 佛Phật 成thành 淨tịnh 緣duyên 起khởi 迷mê 作tác 眾chúng 生sanh 成thành 染nhiễm 緣duyên 起khởi 緣duyên 起khởi 雖tuy 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 心tâm 體thể 不bất 殊thù 佛Phật 果Quả 契khế 心tâm 同đồng 真chân 無vô 盡tận 妄vọng 法pháp 有hữu 極cực 故cố 不bất 言ngôn 之chi (# 然nhiên 心tâm 是thị 總tổng 相tương/tướng 者giả 法Pháp 界Giới 染nhiễm 淨tịnh 萬vạn 類loại 萬vạn 法pháp 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 是thị 心tâm 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 故cố 名danh 總tổng 相tương/tướng 餘dư 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 緣duyên 各các 屬thuộc 二nhị 類loại 然nhiên 總tổng 說thuyết 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 六lục 道đạo 為vi 染nhiễm 四tứ 聖thánh 為vi 淨tịnh 佛Phật 果Quả 契khế 心tâm 下hạ 釋thích 其kỳ 下hạ 半bán 上thượng 有hữu 三tam 法pháp 而nhi 但đãn 說thuyết 心tâm 與dữ 佛Phật 二nhị 法pháp 無vô [書-曰+皿]# 不bất 言ngôn 眾chúng 生sanh 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 有hữu [書-曰+皿]# 故cố 心tâm 即tức 觀quán 心tâm 以dĩ 真chân 為vi 體thể 本bổn 自tự 不bất [書-曰+皿]# 佛Phật 果Quả 契khế 心tâm 始thỉ 本bổn 無vô 二nhị 同đồng 一nhất 圓viên 覺giác 故cố 亦diệc 無vô 盡tận 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 無vô 始thỉ 有hữu 終chung 不bất 言ngôn 無vô 。 盡tận 然nhiên 其kỳ 佛Phật 果Quả 契khế 心tâm 則tắc 佛Phật 亦diệc 心tâm 造tạo 謂vị 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 是thị 淨tịnh 八bát 識thức 之chi 所sở 造tạo 故cố 若nhược 取thủ 根căn 本bổn 即tức 淨tịnh 第đệ 八bát 若nhược 依y 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 此thử 佛Phật 淨tịnh 識thức 稱xưng 為vi 第đệ 九cửu 名danh 阿a 摩ma 羅la 識thức 磨ma 三tam 藏tạng 云vân 此thử 翻phiên 無vô 垢cấu 是thị 第đệ 八bát 異dị 熟thục 謂vị 成thành 佛Phật 時thời 轉chuyển 第đệ 八bát 成thành 無vô 垢cấu 識thức 無vô 別biệt 第đệ 九cửu 若nhược 依y 蜜mật 嚴nghiêm 文văn 具cụ 說thuyết 之chi 經Kinh 云vân 心tâm 有hữu 八bát 識thức 或hoặc 復phục 有hữu 九cửu 又hựu 下hạ 卷quyển 云vân 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 藏tạng 亦diệc 名danh 無vô 垢cấu 智trí 即tức 同đồng 真Chân 諦Đế 所sở 立lập 第đệ 九cửu 以dĩ 出xuất 障chướng 故cố 不bất 同đồng 異dị 熟thục 為vi 九cửu 有hữu 由do 又hựu 真Chân 諦Đế 所sở 翻phiên 决# 定định 藏tạng 論luận 九cửu 識thức 品phẩm 云vân 第đệ 九cửu 阿a 摩ma 羅la 識thức 三tam 藏tạng 釋thích 云vân 阿a 摩ma 羅la 識thức 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 所sở 緣duyên 即tức 是thị 真Chân 如Như 二nhị 者giả 本bổn 覺giác 即tức 真Chân 如Như 智trí 能năng 緣duyên 即tức 不bất 空không 藏tạng 所sở 緣duyên 即tức 空không 藏tạng 若nhược 據cứ 通thông 論luận 此thử 二nhị 並tịnh 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 釋thích 曰viết 此thử 二nhị 即tức 起khởi 信tín 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 本bổn 覺giác 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 一nhất 心tâm 即tức 真Chân 如Như 故cố 故cố 論luận 云vân 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 名danh 真Chân 如Như 無vô 論luận 八bát 九cửu 俱câu 異dị 凡phàm 識thức 即tức 淨tịnh 識thức 所sở 造tạo 四Tứ 智Trí 三Tam 身Thân 等đẳng )# 若nhược 依y 舊cựu 譯dịch 云vân 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 是thị 三tam 無vô 差sai 別biệt 則tắc 三tam 皆giai 無vô 盡tận 無vô 盡tận 即tức 是thị 。 無vô 別biệt 之chi 相tướng (# 若nhược 依y 舊cựu 下hạ 二nhị 會hội 晉tấn 譯dịch 則tắc 三tam 皆giai 無vô [書-曰+皿]# 而nhi 二nhị 經kinh 互hỗ 闕khuyết 唐đường 闕khuyết 眾chúng 生sanh 晉tấn 闕khuyết 無vô [書-曰+皿]# 故cố 有hữu 第đệ 三tam 別biệt 更cánh 立lập 理lý )# 應ưng 云vân 心tâm 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 體thể 性tánh 皆giai 無vô 盡tận 以dĩ 妄vọng 體thể 本bổn 真chân 故cố 亦diệc 無vô 盡tận 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 不bất 斷đoạn 性tánh 惡ác 亦diệc 猶do 闡xiển 提đề 不bất 斷đoạn 性tánh 善thiện (# 應ưng 云vân 下hạ 是thị 第đệ 三tam 也dã 若nhược 取thủ 圓viên 是thị 合hợp 如như 是thị 譯dịch 則tắc 三tam 事sự 皆giai 具cụ 無vô 差sai 之chi 相tướng 又hựu 得đắc 顯hiển 明minh 以dĩ 妄vọng 體thể 下hạ 出xuất 妄vọng 無vô [書-曰+皿]# 之chi 由do 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 下hạ 引dẫn 例lệ 證chứng 此thử 即tức 涅Niết 槃Bàn 經kinh 意ý 天thiên 台thai 用dụng 之chi 以dĩ 善thiện 惡ác 二nhị 法pháp 同đồng 以dĩ 真Chân 如Như 而nhi 為vi 其kỳ 性tánh 若nhược 斷đoạn 善thiện 性tánh 即tức 斷đoạn 真Chân 如Như 真chân 不bất 可khả 斷đoạn 故cố 云vân 性tánh 善thiện 不bất 可khả 斷đoạn 也dã 佛Phật 性tánh 即tức 是thị 真chân 實thật 。 之chi 性tánh 真chân 實thật 之chi 性tánh 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 如như 何hà 可khả 斷đoạn 性tánh 惡ác 不bất 斷đoạn 即tức 妄vọng 法pháp 本bổn 真chân 故cố 無vô [書-曰+皿]# 也dã )# 又hựu 上thượng 三tam 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 總tổng 心tâm 二nhị 者giả 一nhất 染nhiễm 二nhị 淨tịnh 佛Phật 二nhị 義nghĩa 者giả 一nhất 應ứng 機cơ 隨tùy 染nhiễm 二nhị 平bình 等đẳng 違vi 染nhiễm 眾chúng 生sanh 二nhị 者giả 一nhất 隨tùy 流lưu 背bối/bội 佛Phật 二nhị 機cơ 熟thục 感cảm 佛Phật 各các 以dĩ 初sơ 義nghĩa 成thành 順thuận 流lưu 無vô 差sai 各các 以dĩ 後hậu 義nghĩa 為vi 反phản 流lưu 無vô 差sai 則tắc 無vô 差sai 之chi 言ngôn 含hàm 盡tận 無vô 盡tận (# 又hựu 上thượng 三tam 下hạ 第đệ 四tứ 別biệt 開khai 義nghĩa 門môn 則tắc 卻khước 收thu 晉tấn 經kinh 以dĩ 為vi 盡tận 理lý 謂vị 唐đường 經kinh 無vô 盡tận 但đãn 得đắc 二nhị 法pháp 又hựu 唯duy 約ước 淨tịnh 次thứ 言ngôn 三tam 皆giai 無vô 盡tận 又hựu 遺di 有hữu 盡tận 之chi 義nghĩa 今kim 云vân 無vô 差sai 盡tận 與dữ 無vô 盡tận 俱câu 無vô 差sai 也dã 亦diệc 顯hiển 染nhiễm 淨tịnh 本bổn 無vô 差sai 矣hĩ 言ngôn 心tâm 總tổng 二nhị 義nghĩa 一nhất 染nhiễm 二nhị 淨tịnh 者giả 淨tịnh 即tức 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 染nhiễm 即tức 本bổn 來lai 之chi 染nhiễm 染nhiễm 淨tịnh 無vô 二nhị 為vi 一nhất 心tâm 耳nhĩ 言ngôn 各các 以dĩ 初sơ 義nghĩa 成thành 順thuận 流lưu 無vô 差sai 者giả 眾chúng 生sanh 本bổn 有hữu 。 染nhiễm 故cố 隨tùy 流lưu 背bối/bội 佛Phật 佛Phật 隨tùy 其kỳ 染nhiễm 豈khởi 相tương 違vi 耶da 逆nghịch 流lưu 例lệ 此thử )# 又hựu 三tam 中trung 二nhị 義nghĩa 各các 全toàn 體thể 相tướng [(冰-水+〡)*ㄆ]# 此thử 三tam 無vô 差sai 成thành 一nhất 緣duyên 起khởi 。 上thượng 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 若nhược 約ước 一nhất 人nhân 心tâm 即tức 總tổng 相tương/tướng 佛Phật 即tức 本bổn 覺giác 眾chúng 生sanh 即tức 不bất 覺giác 乃nãi 本bổn 覺giác 隨tùy 緣duyên 而nhi 成thành 此thử 二nhị 為vi 生sanh 滅diệt 門môn 下hạ 半bán 此thử 二nhị 體thể 性tánh 無vô 盡tận 即tức 真Chân 如Như 門môn 隨tùy 緣duyên 不bất 失thất 自tự 真chân 性tánh 故cố 正chánh 合hợp 前tiền 文văn 大đại 種chủng 無vô 差sai 若nhược 謂vị 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 有hữu 異dị 者giả 即tức 是thị 虛hư 妄vọng 取thủ 異dị 色sắc 也dã (# 若nhược 竪thụ 說thuyết 者giả 於ư 一nhất 人nhân 上thượng 即tức 有hữu 二nhị 法pháp 即tức 觀quán 行hành 之chi 人nhân 宜nghi 用dụng 此thử 門môn )# 後hậu 一nhất 偈kệ 反phản 勢thế 合hợp 謂vị 妄vọng 取thủ 異dị 色sắc 則tắc 不bất 知tri 心tâm 行hành 若nhược 知tri 心tâm 行hành 。 普phổ 造tạo 世thế 間gian 則tắc 無vô 虛hư 妄vọng 便tiện 了liễu 真chân 實thật 即tức 正chánh 合hợp 大đại 種chủng 無vô 差sai 兼kiêm 明minh 觀quán 益ích 。 心tâm 不bất 住trụ 於ư 身thân 身thân 亦diệc 不bất 住trụ 心tâm 而nhi 能năng 作tác 佛Phật 事sự 。 自tự 在tại 未vị 曾tằng 有hữu 。 三tam 一nhất 偈kệ 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 雙song 合hợp 前tiền 真chân 妄vọng 心tâm 境cảnh 不bất 即tức 離ly 義nghĩa 上thượng 半bán 合hợp 前tiền 二nhị 三tam 偈kệ 之chi 上thượng 半bán 即tức 前tiền 互hỗ 無vô 不bất 即tức 之chi 義nghĩa 心tâm 即tức 能năng 變biến 及cập 心tâm 體thể 故cố 身thân 即tức 所sở 變biến 謂vị 有hữu 根căn 身thân 是thị 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 及cập 性tánh 之chi 相tướng 故cố 下hạ 半bán 雙song 合hợp 前tiền 兩lưỡng 偈kệ 下hạ 半bán 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 謂vị 雖tuy 不bất 相tương 住trụ 而nhi 依y 心tâm 現hiện 境cảnh 依y 體thể 起khởi 用dụng 作tác 諸chư 佛Phật 事sự 。 體thể 用dụng 不bất 礙ngại 為vi 未vị 曾tằng 有hữu 。 (# 上thượng 半bán 合hợp 前tiền 二nhị 三tam 偈kệ 之chi 上thượng 半bán 者giả 心tâm 不bất 住trụ 於ư 身thân 卻khước 是thị 色sắc 中trung 無vô 大đại 種chủng 身thân 亦diệc 不bất 住trụ 心tâm 即tức 大đại 種chủng 中trung 無vô 色sắc 此thử 合hợp 第đệ 二nhị 偈kệ 上thượng 半bán 也dã 若nhược 合hợp 第đệ 三tam 上thượng 半bán 云vân 心tâm 不bất 住trụ 於ư 身thân 即tức 彩thải 畫họa 中trung 無vô 心tâm 身thân 亦diệc 不bất 住trụ 心tâm 即tức 心tâm 中trung 無vô 彩thải 畫họa 心tâm 即tức 能năng 變biến 者giả 心tâm 境cảnh 依y 持trì 中trung 心tâm 也dã 及cập 心tâm 體thể 故cố 者giả 即tức 真chân 妄vọng 依y 持trì 中trung 真chân 也dã 言ngôn 身thân 即tức 所sở 變biến 下hạ 即tức 上thượng 境cảnh 也dã 及cập 性tánh 之chi 相tướng 即tức 前tiền 妄vọng 也dã 下hạ 半bán 雙song 合hợp 前tiền 兩lưỡng 偈kệ 下hạ 半bán 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 者giả 即tức 就tựu 不bất 離ly 大đại 種chủng 而nhi 有hữu 色sắc 可khả 得đắc 即tức 作tác 佛Phật 事sự 也dã 。 亦diệc 前tiền 就tựu 不bất 離ly 於ư 心tâm 。 有hữu 彩thải 畫họa 可khả 得đắc 是thị 作tác 佛Phật 事sự 也dã 。 依y 心tâm 現hiện 境cảnh 合hợp 前tiền 第đệ 三tam 偈kệ 下hạ 半bán 依y 體thể 起khởi 用dụng 即tức 合hợp 前tiền 第đệ 二nhị 偈kệ 下hạ 半bán 作tác 諸chư 佛Phật 事sự 。 雙song 合hợp 上thượng 二nhị 體thể 用dụng 不bất 礙ngại 下hạ 釋thích 第đệ 四tứ 句cú )# 二nhị 又hựu 將tương 合hợp 前tiền 第đệ 四tứ 偈kệ 謂vị 上thượng 半bán 合hợp 前tiền 恆hằng 不bất 住trụ 義nghĩa 及cập 各các 不bất 相tương 知tri 。 而nhi 能năng 作tác 佛Phật 事sự 。 合hợp 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 自tự 在tại 未vị 曾tằng 有hữu 合hợp 無vô 量lượng 難nan 思tư 議nghị 。 為vi 兼kiêm 此thử 義nghĩa 不bất 以dĩ 互hỗ 無vô 言ngôn 之chi 而nhi 言ngôn 不bất 住trụ 譯dịch 之chi 妙diệu 也dã 晉tấn 經kinh 但đãn 云vân 心tâm 亦diệc 非phi 是thị 身thân 但đãn 得đắc 前tiền 文văn 互hỗ 無vô 之chi 義nghĩa (# 為vi 兼kiêm 此thử 義nghĩa 等đẳng 者giả 羙# 斯tư 經Kinh 也dã 若nhược 不bất 合hợp 第đệ 四tứ 偈kệ 但đãn 合hợp 第đệ 二nhị 三tam 偈kệ 應ưng 云vân 心tâm 中trung 無vô 有hữu 身thân 身thân 中trung 無vô 有hữu 心tâm 即tức 互hỗ 無vô 之chi 言ngôn 也dã 則tắc 不bất 顯hiển 於ư 彼bỉ 心tâm 恆hằng 不bất 住trụ 義nghĩa 然nhiên 不bất 相tương 住trụ 與dữ 恆hằng 不bất 住trụ 義nghĩa 則tắc 小tiểu 異dị 文văn 則tắc 兼kiêm 之chi 若nhược 將tương 此thử 不bất 住trụ 同đồng 前tiền 不bất 住trụ 者giả 以dĩ 心tâm 念niệm 念niệm 滅diệt 故cố 不bất 能năng 住trụ 身thân 身thân 念niệm 念niệm 滅diệt 安an 能năng 住trụ 心tâm 思tư 之chi 可khả 見kiến )# 。 若nhược 人nhân 欲dục 了liễu 知tri 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 造tạo 。 末mạt 後hậu 一nhất 偈kệ 結kết 勸khuyến 即tức 反phản 合hợp 前tiền 畫họa 師sư 不bất 知tri 。 心tâm 喻dụ 若nhược 不bất 知tri 心tâm 常thường 畫họa 妄vọng 境cảnh 觀quán 唯duy 心tâm 造tạo 則tắc 了liễu 真chân 佛Phật 上thượng 半bán 有hữu 機cơ 下hạ 半bán 示thị 觀quán 然nhiên 有hữu 二nhị 釋thích 一nhất 云vân 若nhược 欲dục 了liễu 佛Phật 者giả 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 上thượng 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 皆giai 唯duy 心tâm 作tác 以dĩ 見kiến 法pháp 即tức 見kiến 佛Phật 故cố 二nhị 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 是thị 真Chân 如Như 門môn 觀quán 唯duy 心tâm 造tạo 即tức 生sanh 滅diệt 門môn 是thị 雙song 結kết 也dã (# 然nhiên 有hữu 二nhị 下hạ 開khai 義nghĩa 別biệt 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 意ý 初sơ 是thị 結kết 歸quy 唯duy 心tâm 二nhị 觀quán 法pháp 下hạ 是thị 結kết 歸quy 二nhị 門môn )# 又hựu 一nhất 是thị 真Chân 如Như 實thật 觀quán 。 一nhất 是thị 唯duy 心tâm 識thức 觀quán 。 大Đại 乘Thừa 觀quán 要yếu 不bất 出xuất 此thử 二nhị 觀quán 此thử 二nhị 門môn 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 盡tận 二nhị 諦đế 雙song 融dung 無vô 礙ngại 一nhất 味vị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 證chứng 此thử 為vi 體thể 故cố 欲dục 知tri 彼bỉ 者giả 應ưng 當đương 觀quán 此thử 既ký 為vi 妙diệu 極cực 是thị 以dĩ 暫tạm 持trì 能năng 破phá 地địa 獄ngục (# 是thị 以dĩ 蹔tạm 持trì 者giả 即tức 纂toản 靈linh 記ký 云vân 文văn 明minh 元nguyên 年niên 洛lạc 京kinh 人nhân 姓tánh 王vương 名danh 明minh 幹cán 既ký 無vô 戒giới 行hạnh 曾tằng 不bất 修tu 善thiện 因nhân 患hoạn 致trí 死tử 見kiến 被bị 二nhị 人nhân 引dẫn 至chí 地địa 獄ngục 地địa 獄ngục 門môn 前tiền 見kiến 有hữu 一nhất 僧Tăng 云vân 是thị 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 教giáo 王vương 氏thị 誦tụng 一nhất 行hành 偈kệ 其kỳ 文văn 曰viết 若nhược 人nhân 欲dục 了liễu 知tri 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 應ưng 當đương 如như 是thị 。 觀quán 心tâm 造tạo 諸chư 如Như 來Lai 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 授thọ 經kinh 偈kệ 謂vị 之chi 曰viết 誦tụng 得đắc 此thử 偈kệ 能năng 排bài 地địa 獄ngục 之chi 苦khổ 。 王vương 氏thị 既ký 誦tụng 遂toại 入nhập 見kiến 閻diêm 羅la 王vương 王vương 問vấn 曰viết 有hữu 何hà 功công 德đức 。 答đáp 唯duy 受thọ 持trì 一nhất 四tứ 句cú 偈kệ 。 具cụ 如như 上thượng 說thuyết 。 王vương 遂toại 放phóng 免miễn 當đương 誦tụng 偈kệ 時thời 聲thanh 所sở 及cập 處xứ 受thọ 苦khổ 之chi 人nhân 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。 王vương 氏thị 三tam 日nhật 方phương 穌tô 憶ức 持trì 此thử 偈kệ 向hướng 空không 觀quán 寺tự 僧Tăng 定định 法Pháp 師sư 說thuyết 之chi 參tham 驗nghiệm 偈kệ 文văn 方phương 知tri 是thị 舊cựu 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 第đệ 十thập 二nhị 卷quyển 新tân 經kinh 當đương 第đệ 十thập 九cửu 夜dạ 摩ma 天thiên 宮cung 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 雲vân 集tập 說thuyết 法Pháp 品phẩm 偈kệ )# 。 爾nhĩ 時thời 智trí 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 威uy 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 十thập 鑒giám 達đạt 諸chư 佛Phật 逈huýnh 超siêu 色sắc 聲thanh 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 故cố 云vân 智trí 林lâm 頌tụng 顯hiển 此thử 德đức 。 所sở 取thủ 不bất 可khả 取thủ 所sở 見kiến 不bất 可khả 見kiến 所sở 聞văn 不bất 可khả 聞văn 一nhất 。 心tâm 不bất 思tư 議nghị 。 十thập 頌tụng 分phần/phân 二nhị 初sơ 一nhất 標tiêu 章chương 後hậu 九cửu 觧# 釋thích 今kim 初sơ 若nhược 準chuẩn 晉tấn 本bổn 第đệ 四tứ 句cú 云vân 所sở 思tư 不bất 可khả 思tư 則tắc 四tứ 句cú 皆giai 標tiêu 章chương 今kim 經kinh 則tắc 上thượng 三tam 句cú 標tiêu 章chương 第đệ 四tứ 句cú 總tổng 結kết 謂vị 標tiêu 章chương 遮già 過quá 令linh 不bất 依y 識thức 明minh 佛Phật 三tam 業nghiệp 非phi 凡phàm 境cảnh 故cố 第đệ 四tứ 總tổng 結kết 顯hiển 德đức 示thị 智trí 入nhập 門môn 謂vị 若nhược 了liễu 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 言ngôn 思tư 斯tư 絕tuyệt 則tắc 合hợp 菩Bồ 提Đề 之chi 體thể 故cố 梵Phạm 本bổn 第đệ 四tứ 句cú 云vân 於ư 不bất 思tư 何hà 思tư 即tức 是thị 以dĩ 一nhất 真chân 心tâm 而nhi 成thành 三tam 業nghiệp 三tam 業nghiệp 不bất 離ly 一nhất 真chân 形hình 奪đoạt 相tương/tướng 融dung 不bất 可khả 以dĩ 一nhất 多đa 思tư 也dã 又hựu 非phi 唯duy 佛Phật 之chi 三tam 業nghiệp 同đồng 一nhất 真chân 心tâm 亦diệc 與dữ 觀quán 者giả 真chân 心tâm 非phi 異dị 非phi 一nhất 故cố 難nan 思tư 議nghị 若nhược 能năng 離ly 於ư 思tư 議nghị 則tắc 終chung 日nhật 見kiến 聞văn 亦diệc 無vô 所sở 見kiến 。 聞văn 矣hĩ (# 故cố 梵Phạm 本bổn 第đệ 四tứ 可khả 云vân 於ư 不bất 思tư 何hà 思tư 者giả 此thử 是thị 刊# 定định 引dẫn 梵Phạm 本bổn 證chứng 第đệ 四tứ 句cú 亦diệc 為vi 標tiêu 章chương 成thành 於ư 晉tấn 經kinh 所sở 思tư 不bất 可khả 思tư 義nghĩa 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 其kỳ 所sở 引dẫn 亦diệc 成thành 第đệ 四tứ 句cú 為vi 總tổng 結kết 義nghĩa 謂vị 於ư 不bất 思tư 議nghị 。 之chi 法pháp 不bất 應ưng 思tư 議nghị 。 以dĩ 一nhất 真chân 心tâm 下hạ 出xuất 總tổng 結kết 難nan 思tư 之chi 相tướng 可khả 知tri )# 。 有hữu 量lượng 及cập 無vô 量lượng 二nhị 俱câu 不bất 可khả 取thủ 。 若nhược 有hữu 人nhân 欲dục 取thủ 畢tất 竟cánh 無vô 所sở 得đắc 。 不bất 應ưng 說thuyết 而nhi 說thuyết 是thị 為vi 自tự 欺khi 誑cuống 己kỷ 事sự 不bất 成thành 就tựu 不phủ 。 令linh 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 後hậu 九cửu 別biệt 釋thích 中trung 即tức 分phần/phân 三tam 別biệt 初sơ 二nhị 釋thích 不bất 可khả 取thủ 次thứ 四tứ 釋thích 不bất 可khả 見kiến 後hậu 三tam 釋thích 不bất 可khả 聞văn (# 次thứ 四tứ 釋thích 等đẳng 者giả 若nhược 順thuận 晉tấn 經kinh 四tứ 皆giai 標tiêu 章chương 釋thích 亦diệc 分phần/phân 四tứ 前tiền 二nhị 則tắc 同đồng 三tam 一nhất 偈kệ 釋thích 所sở 聞văn 不bất 可khả 聞văn 四tứ 二nhị 偈kệ 釋thích 所sở 思tư 不bất 可khả 思tư 今kim 不bất 依y 此thử )# 今kim 初sơ 也dã 初sơ 半bán 偈kệ 奪đoạt 以dĩ 正chánh 釋thích 後hậu 一nhất 偈kệ 半bán 縱túng/tung 以dĩ 生sanh 過quá 然nhiên 有hữu 量lượng 等đẳng 實thật 通thông 三tam 業nghiệp 為vi 對đối 下hạ 二nhị 且thả 就tựu 智trí 明minh 有hữu 如như 理lý 智trí 不bất 可khả 言ngôn 量lượng 有hữu 如như 量lượng 智trí 不bất 可khả 言ngôn 無vô 又hựu 一nhất 智trí 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 智trí 故cố 眾chúng 智trí 所sở 用dụng 不bất 相tương 雜tạp 故cố 後hậu 縱túng/tung 中trung 初sơ 半bán 縱túng/tung 其kỳ 令linh 取thủ 必tất 無vô 果quả 利lợi 後hậu 一nhất 偈kệ 顯hiển 取thủ 之chi 失thất 夫phu 說thuyết 法Pháp 者giả 。 當đương 如như 法Pháp 說thuyết 。 法pháp 無vô 所sở 得đắc 。 而nhi 欲dục 取thủ 得đắc 心tâm 計kế 有hữu 說thuyết 執chấp 石thạch 為vi 寶bảo 是thị 謂vị 自tự 欺khi 理lý 無vô 謂vị 有hữu 是thị 為vi 自tự 誑cuống 終chung 不bất 契khế 理lý 故cố 云vân 己kỷ 事sự 不bất 成thành 汙ô 他tha 心tâm 識thức 故cố 不bất 令linh 眾chúng 喜hỷ 又hựu 以dĩ 量lượng 無vô 量lượng 取thủ 則tắc 墮đọa 斷đoạn 常thường 自tự 損tổn 損tổn 他tha 故cố 皆giai 不bất 可khả (# 執chấp 石thạch 為vi 寶bảo 者giả 涅Niết 槃Bàn 春xuân 池trì 喻dụ 中trung 入nhập 水thủy 求cầu 珠châu 競cạnh 執chấp 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 各các 各các 自tự 謂vị 。 得đắc 瑠lưu 璃ly 寶bảo 歡hoan 喜hỷ 持trì 出xuất 乃nãi 知tri 非phi 真chân 。 亦diệc 自tự 誑cuống 也dã 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 經kinh 論luận 說thuyết 有hữu 人nhân 見kiến 雹bạc 謂vị 是thị 瑠lưu 璃ly 収thâu 之chi 瓶bình 內nội 皆giai 悉tất 成thành 水thủy 後hậu 見kiến 真chân 瑠lưu 璃ly 亦diệc 謂vị 為vi 雹bạc 棄khí 而nhi 不bất 取thủ 世thế 人nhân 皆giai 爾nhĩ 不bất 應ưng 取thủ 而nhi 取thủ 應ưng 取thủ 而nhi 不bất 取thủ 也dã 又hựu 以dĩ 量lượng 無vô 量lượng 者giả 此thử 有hữu 二nhị 意ý 謂vị 以dĩ 量lượng 取thủ 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 以dĩ 無vô 量lượng 取thủ 則tắc 墮đọa 於ư 常thường 二nhị 者giả 若nhược 以dĩ 常thường 取thủ 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 若nhược 以dĩ 斷đoạn 取thủ 則tắc 墮đọa 於ư 常thường 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 修tu 一nhất 切thiết 常thường 者giả 墮đọa 於ư 斷đoạn 見kiến 修tu 一nhất 切thiết 斷đoạn 者giả 墮đọa 於ư 常thường 見kiến 如như 步bộ 屈khuất 蟲trùng 要yếu 因nhân 前tiền 足túc 得đắc 移di 後hậu 足túc 修tu 斷đoạn 常thường 者giả 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 要yếu 曰viết 斷đoạn 常thường 第đệ 三tam 住trụ 中trung 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt )# 。 有hữu 欲dục 讚tán 如Như 來Lai 無vô 邊biên 妙diệu 色sắc 身thân 盡tận 於ư 無vô 數số 劫kiếp 。 無vô 能năng 盡tận 稱xưng 述thuật 。 第đệ 二nhị 有hữu 四tứ 偈kệ 歎thán 佛Phật 色sắc 身thân 深thâm 奧áo 釋thích 不bất 可khả 見kiến 章chương 文văn 分phân 為vi 二nhị 初sơ 一nhất 法pháp 說thuyết 後hậu 三tam 喻dụ 況huống 今kim 初sơ 非phi 色sắc 現hiện 色sắc 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 物vật 感cảm 斯tư 現hiện 是thị 曰viết 無vô 邊biên 又hựu 色sắc 即tức 空không 故cố 邊biên 即tức 無vô 邊biên 又hựu 淨tịnh 識thức 所sở 現hiện 空không 色sắc 相tướng 融dung 故cố 身thân 分phần/phân 總tổng 別biệt 乃nãi 至chí 一nhất 毛mao 。 皆giai 無vô 邊biên 量lượng 攝nhiếp 德đức 無vô 盡tận 具cụ 上thượng 三tam 義nghĩa 豈khởi 可khả 以dĩ 盡tận 言ngôn (# 非phi 色sắc 現hiện 色sắc 下hạ 此thử 有hữu 二nhị 釋thích 一nhất 依y 體thể 現hiện 用dụng 與dữ 無vô 邊biên 不bất 同đồng 二nhị 又hựu 色sắc 即tức 空không 下hạ 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 妙diệu 即tức 無vô 邊biên 色sắc 即tức 是thị 空không 。 已dĩ 為vi 妙diệu 色sắc 色sắc 空không 相tướng 即tức 離ly 空không 有hữu 邊biên 三tam 又hựu 淨tịnh 識thức 所sở 現hiện 下hạ 約ước 事sự 事sự 無vô 礙ngại 方phương 為vi 妙diệu 色sắc 亦diệc 是thị 邊biên 即tức 無vô 邊biên 無vô 邊biên 乃nãi 廣quảng 如như 初sơ 無vô 邊biên 淨tịnh 識thức 所sở 現hiện 即tức 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 門môn 空không 色sắc 相tướng 融dung 即tức 法pháp 性tánh 融dung 通thông 門môn 此thử 二nhị 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 之chi 因nhân 也dã )# 。 譬thí 如như 隨tùy 意ý 珠châu 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 無vô 色sắc 而nhi 現hiện 色sắc 。 諸chư 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 次thứ 三tam 喻dụ 中trung 分phần/phân 二nhị 初sơ 一nhất 摩ma 尼ni 隨tùy 映ánh 喻dụ 喻dụ 佛Phật 地địa 實thật 無vô 異dị 色sắc 隨tùy 感cảm 便tiện 現hiện 故cố 言ngôn 無vô 色sắc 而nhi 現hiện 色sắc 喻dụ 全toàn 似tự 法pháp 故cố 但đãn 合hợp 云vân 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 又hựu 如như 淨tịnh 虛hư 空không 非phi 色sắc 不bất 可khả 見kiến 雖tuy 現hiện 一nhất 切thiết 色sắc 。 無vô 能năng 見kiến 空không 者giả 諸chư 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 普phổ 現hiện 無vô 量lượng 色sắc 非phi 心tâm 所sở 行hành 處xứ 。 一nhất 切thiết 莫mạc 能năng 覩đổ 。 後hậu 二nhị 偈kệ 淨tịnh 空không 現hiện 色sắc 喻dụ 喻dụ 佛Phật 法Pháp 身thân 體thể 非phi 是thị 色sắc 能năng 現hiện 麤thô 妙diệu 一nhất 切thiết 諸chư 色sắc 。 初sơ 偈kệ 喻dụ 後hậu 偈kệ 合hợp 四tứ 句cú 對đối 前tiền 但đãn 二nhị 三tam 前tiền 卻khước 此thử 是thị 分phần/phân 喻dụ 故cố 委ủy 合hợp 之chi 以dĩ 空không 但đãn 不bất 可khả 眼nhãn 見kiến 。 而nhi 可khả 心tâm 知tri 佛Phật 所sở 現hiện 色sắc 心tâm 行hành 處xứ 絕tuyệt 故cố 為vi 分phần/phân 喻dụ 心tâm 眼nhãn 尚thượng 不bất 能năng 見kiến 。 況huống 肉nhục 眼nhãn 哉tai 此thử 即tức 見kiến 中trung 絕tuyệt 思tư 議nghị 也dã (# 此thử 即tức 見kiến 中trung 絕tuyệt 思tư 議nghị 者giả 以dĩ 古cổ 人nhân 將tương 後hậu 二nhị 偈kệ 明minh 所sở 思tư 不bất 可khả 思tư 今kim 明minh 不bất 思tư 遍biến 上thượng 三tam 段đoạn 故cố 指chỉ 此thử 中trung 身thân 業nghiệp 中trung 不bất 思tư 也dã 下hạ 指chỉ 語ngữ 中trung 不bất 思tư 亦diệc 然nhiên )# 問vấn 二nhị 喻dụ 豈khởi 不bất 違vi 經kinh 上thượng 云vân 有hữu 無vô 邊biên 妙diệu 色sắc 今kim 云vân 非phi 色sắc 無vô 色sắc 耶da 亦diệc 違vi 諸chư 論luận 佛Phật 有hữu 妙diệu 色sắc 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 古cổ 德đức 云vân 若nhược 約ước 初sơ 教giáo 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 若nhược 實thật 教giáo 大Đại 乘Thừa 佛Phật 地địa 無vô 此thử 色sắc 聲thanh 麤thô 相tương/tướng 功công 德đức 但đãn 有hữu 大đại 智trí 大đại 悲bi 。 大đại 定định 大đại 願nguyện 諸chư 功công 德đức 等đẳng 然nhiên 諸chư 功công 德đức 等đẳng 並tịnh 同đồng 證chứng 真Chân 如Như 若nhược 眾chúng 生sanh 機cơ 感cảm 即tức 現hiện 色sắc 無vô 盡tận 既ký 無vô 不bất 應ứng 機cơ 時thời 故cố 所sở 現hiện 色sắc 亦diệc 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 此thử 以dĩ 隨tùy 他tha 為vi 自tự 更cánh 無vô 別biệt 自tự 約ước 此thử 為vi 有hữu 故cố 云vân 無vô 邊biên 妙diệu 色sắc 今kim 約ước 自tự 說thuyết 不bất 約ước 隨tùy 他tha 故cố 云vân 無vô 色sắc 非phi 色sắc 也dã 亦diệc 可khả 前tiền 喻dụ 初sơ 教giáo 後hậu 喻dụ 實thật 教giáo (# 問vấn 二nhị 喻dụ 下hạ 問vấn 答đáp 料liệu 揀giản 先tiên 問vấn 言ngôn 上thượng 經kinh 者giả 即tức 初sơ 偈kệ 法pháp 說thuyết 之chi 文văn 前tiền 經kinh 亦diệc 有hữu 今kim 只chỉ 要yếu 此thử 亦diệc 違vi 諸chư 論luận 即tức 瑜du 伽già 唯duy 識thức 等đẳng （# 補bổ ）# 古cổ 德đức 云vân 下hạ 賢hiền 首thủ 答đáp 後hậu 有hữu 云vân 若nhược 爾nhĩ 下hạ 苑uyển 公công 破phá 然nhiên 上thượng 二nhị 解giải 下hạ 今kim 疏sớ/sơ 會hội 釋thích （# 此thử 三tam 段đoạn 文văn 難nan 解giải 姑cô 摘trích 方phương 發phát 科khoa 補bổ 之chi ）# )# 有hữu 云vân 若nhược 爾nhĩ 彼bỉ 能năng 現hiện 體thể 為vi 有hữu 無vô 耶da 。 十thập 蓮liên 華hoa 藏tạng 塵trần 數số 之chi 相tướng 皆giai 示thị 現hiện 耶da 八bát 地địa 七thất 勸khuyến 言ngôn 佛Phật 色sắc 聲thanh 皆giai 無vô 有hữu 量lượng 寧ninh 不bất 違vi 耶da 若nhược 執chấp 佛Phật 果Quả 唯duy 有hữu 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 者giả 無vô 漏lậu 蘊uẩn 界giới 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 徧biến 因nhân 陀đà 羅la 網võng 皆giai 非phi 實thật 事sự 亦diệc 違vi 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 無vô 常thường 色sắc 而nhi 獲hoạch 常thường 色sắc 此thử 義nghĩa 具cụ 如như 智trí 慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 。 經kinh 說thuyết (# 唯duy 如như 如như 等đẳng 即tức 金kim 光quang 明minh 亦diệc 梁lương 攝nhiếp 論luận 第đệ 十thập 三tam 本bổn 論luận 云vân 自tự 性tánh 身thân 者giả 是thị 如Như 來Lai 法Pháp 。 身thân 釋thích 論luận 云vân 唯duy 有hữu 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 又hựu 云vân 身thân 以dĩ 依y 止chỉ 為vi 義nghĩa 何hà 法Pháp 為vi 依y 止chỉ 。 本bổn 論luận 云vân 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 在tại 依y 止chỉ 故cố 釋thích 論luận 云vân 謂vị 十thập 種chủng 自tự 在tại 乃nãi 至chí 云vân 云vân 何hà 此thử 法pháp 依y 止chỉ 法Pháp 身thân 不bất 離ly 清thanh 淨tịnh 及cập 圓viên 智trí 智trí 即tức 如như 如như 如như 如như 即tức 智trí 故cố 除trừ 實thật 教giáo 蘊uẩn 界giới 未vị 離ly 斷đoạn 常thường 之chi 見kiến 具cụ 如như 智trí 慧tuệ 者giả 此thử 引dẫn 本bổn 是thị 賢hiền 首thủ 證chứng 成thành 摩ma 尼ni 隨tùy 映ánh 等đẳng 喻dụ 此thử 經Kinh 亦diệc 名danh 度độ 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 境cảnh 界giới 智trí 嚴nghiêm 經kinh 一nhất 卷quyển 在tại 王Vương 舍Xá 城Thành 。 耆Kỳ 闍Xà 崛Quật 山Sơn 頂đảnh 。 說thuyết 如Như 來Lai 放phóng 光quang 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 雲vân 集tập 瞻chiêm 仰ngưỡng 佛Phật 於ư 山sơn 頂Đảnh 法Pháp 界giới 宮cung 殿điện 上thượng 起khởi 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 師sư 子tử 之chi 座tòa 。 無vô 量lượng 摩ma 尼ni 。 寶bảo 宮cung 殿điện 等đẳng 於ư 摩ma 尼ni 座tòa 中trung 出xuất 偈kệ 上thượng 取thủ 意ý 引dẫn 次thứ 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 問vấn 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 佛Phật 答đáp 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 譬thí 如như 大đại 地địa 。 瑠lưu 璃ly 所sở 成thành 。 帝Đế 釋Thích 毗tỳ 闍xà 延diên 宮cung 殿điện 供cúng 具cụ 等đẳng 影ảnh 現hiện 其kỳ 中trung 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 見kiến 瑠lưu 璃ly 地địa 諸chư 宮cung 殿điện 影ảnh 。 合hợp 掌chưởng 供cúng 養dường 。 燒thiêu 香hương 散tán 華hoa 。 願nguyện 我ngã 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 宮cung 殿điện 。 我ngã 當đương 遊du 戲hí 。 如như 帝Đế 釋Thích 等đẳng 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 此thử 地địa 。 是thị 宮cung 殿điện 影ảnh 。 乃nãi 布bố 施thí 持trì 戒giới 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 為vì 得đắc 如như 是thị 。 宮cung 殿điện 果quả 報báo 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如như 此thử 宮cung 殿điện 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 以dĩ 地địa 淨tịnh 故cố 。 影ảnh 現hiện 其kỳ 中trung 。 彼bỉ 宮cung 殿điện 影ảnh 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 其kỳ 心tâm 淨tịnh 故cố 。 見kiến 佛Phật 身thân 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 起khởi 不bất 盡tận 非phi 色sắc 非phi 非phi 色sắc 不bất 可khả 見kiến 非phi 不bất 可khả 見kiến 。 非phi 世thế 間gian 非phi 非phi 世thế 間gian 。 非phi 心tâm 非phi 非phi 心tâm 以dĩ 眾chúng 生sanh 心tâm 淨tịnh 。 見kiến 如Như 來Lai 身thân 。 散tán 華hoa 燒thiêu 香hương 。 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 。 願nguyện 我ngã 當đương 得đắc 。 如như 是thị 色sắc 身thân 。 布bố 施thí 持trì 戒giới 。 作tác 諸chư 功công 德đức 。 為vi 得đắc 如Như 來Lai 。 微vi 妙diệu 身thân 故cố 。 如như 是thị 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 神thần 力lực 。 出xuất 現hiện 世thế 間gian 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 利lợi 益ích 。 如như 影ảnh 如như 像tượng 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 見kiến 。 次thứ 舉cử 如như 日nhật 光quang 無vô 心tâm 普phổ 照chiếu 喻dụ 謂vị 先tiên 照chiếu 高cao 山sơn 。 等đẳng 隨tùy 其kỳ 所sở 照chiếu 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 次thứ 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如như 大đại 海hải 中trung 。 有hữu 摩ma 尼ni 珠châu 。 名danh 滿mãn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 願nguyện 。 安an 置trí 幢tràng 上thượng 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 須tu 。 彼bỉ 摩ma 尼ni 珠châu 。 無vô 心tâm 意ý 識thức 。 如Như 來Lai 無vô 心tâm 意ý 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 不bất 可khả 測trắc 量lượng 。 不bất 可khả 到đáo 不bất 可khả 得đắc 不bất 可khả 說thuyết 除trừ 過quá 患hoạn 除trừ 無vô 明minh 不bất 實thật 不bất 虛hư 。 非phi 常thường 非phi 不bất 常thường 非phi 光quang 明minh 非phi 不bất 光quang 明minh 。 非phi 世thế 間gian 非phi 不bất 世thế 間gian 等đẳng 廣quảng 歷lịch 諸chư 非phi 結kết 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 住trụ 大đại 慈từ 幢tràng 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 樂nhạo 。 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 釋thích 曰viết 本bổn 意ý 皆giai 以dĩ 體thể 無vô 生sanh 滅diệt 不bất 礙ngại 生sanh 滅diệt 如như 非phi 色sắc 約ước 體thể 非phi 不bất 色sắc 約ước 用dụng 等đẳng 次thứ 又hựu 舉cử 谷cốc 響hưởng 無vô 實thật 喻dụ 次thứ 後hậu 即tức 有hữu 虛hư 空không 喻dụ 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如như 虛hư 空không 平bình 等đẳng 。 無vô 下hạ 中trung 上thượng 。 如Như 來Lai 平bình 等đẳng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 眾chúng 生sanh 自tự 見kiến 。 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 如Như 來Lai 不bất 作tác 下hạ 中trung 上thượng 意ý 何hà 以dĩ 故cố 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 平bình 等đẳng 。 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 乃nãi 至chí 云vân 若nhược 得đắc 法pháp 性tánh 。 則tắc 無vô 希hy 望vọng 。 等đẳng 又hựu 云vân 若nhược 眾chúng 生sanh 著trước 一nhất 切thiết 法pháp 。 則tắc 起khởi 煩phiền 惱não 。 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 文Văn 殊Thù 問vấn 云vân 云vân 何hà 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 答đáp 無vô 根căn 無vô 處xứ 。 文Văn 殊Thù 重trọng/trùng 徵trưng 佛Phật 言ngôn 身thân 見kiến 為vi 根căn 。 不bất 真chân 實thật 思tư 惟duy 為vi 處xứ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 與dữ 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 等đẳng 是thị 故cố 無vô 根căn 無vô 處xứ 。 是thị 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 云vân 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 不bất 動động 。 名danh 如như 如như 實thật 如như 如như 。 實thật 者giả 不bất 見kiến 此thử 岸ngạn 。 不bất 見kiến 彼bỉ 岸ngạn 。 則tắc 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 稱xưng 為vi 如Như 來Lai 。 又hựu 菩Bồ 提Đề 者giả 。 是thị 不bất 破phá 句cú 。 不bất 破phá 者giả 無vô 相tướng 句cú 者giả 如như 實thật 下hạ 廣quảng 釋thích 大đại 意ý 皆giai 以dĩ 遮già 過quá 為vi 不bất 破phá 顯hiển 實thật 為vi 句cú 又hựu 云vân 以dĩ 從tùng 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 而nhi 為vi 真chân 實thật 。 故cố 又hựu 云vân 菩Bồ 提Đề 者giả 以dĩ 行hành 入nhập 無vô 行hành 。 以dĩ 行hành 者giả 緣duyên 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 無vô 行hành 者giả 不bất 得đắc 。 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 又hựu 云vân 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 者giả 不bất 起khởi 心tâm 意ý 識thức 。 不bất 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 我ngã 說thuyết 。 見kiến 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 即tức 是thị 見kiến 法pháp 。 見kiến 法pháp 者giả 即tức 是thị 見kiến 佛Phật 。 如như 是thị 見kiến 者giả 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 又hựu 云vân 云vân 何hà 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 答đáp 不bất 行hành 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 下hạ 亦diệc 廣quảng 釋thích 後hậu 校giảo 量lượng 功công 德đức 。 云vân 假giả 使sử 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 生sanh 人nhân 道đạo 。 悉tất 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 為vì 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 作tác 大đại 施thí 主chủ 。 以dĩ 種chủng 種chủng 供cúng 具cụ 。 供cúng 養dường 無vô 數số 佛Phật 。 并tinh 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 緣Duyên 覺Giác 與dữ 聲thanh 聞văn 。 乃nãi 至chí 入nhập 滅diệt 度độ 。 各các 起khởi 七thất 寶bảo 塔tháp 。 高cao 至chí 百bách 由do 旬tuần 。 種chủng 種chủng 寶bảo 嚴nghiêm 餙# 若nhược 人nhân 持trì 此thử 經Kinh 。 或hoặc 說thuyết 一nhất 句cú 偈kệ 。 出xuất 過quá 此thử 功công 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 有hữu 邊biên 。 以dĩ 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 無vô 相tướng 法Pháp 身thân 故cố 。 釋thích 曰viết 上thượng 已dĩ 具cụ 畧lược 經kinh 文văn 其kỳ 瑠lưu 璃ly 地địa 喻dụ 眾chúng 生sanh 心tâm 影ảnh 喻dụ 佛Phật 身thân 即tức 色sắc 即tức 非phi 色sắc 摩ma 尼ni 珠châu 喻dụ 則tắc 同đồng 此thử 經Kinh 空không 無vô 下hạ 中trung 上thượng 。 亦diệc 同đồng 此thử 經Kinh 淨tịnh 空không 現hiện 色sắc 故cố 賢hiền 首thủ 意ý 證chứng 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 苑uyển 公công 誤ngộ 引dẫn 於ư 和hòa 尚thượng 之chi 引dẫn 故cố 畧lược 具cụ 出xuất )# 然nhiên 上thượng 二nhị 解giải 各các 是thị 一nhất 理lý 並tịnh 符phù 經kinh 論luận 今kim 當đương 會hội 之chi 攝nhiếp 末mạt 從tùng 本bổn 唯duy 如như 如như 智trí 自tự 受thọ 用dụng 色sắc 智trí 所sở 現hiện 故cố 攝nhiếp 相tương 從tùng 性tánh 但đãn 有hữu 如như 如như 既ký 所sở 現hiện 即tức 如như 何hà 妨phương 妙diệu 色sắc 故cố 有hữu 亦diệc 無vô 失thất 然nhiên 如như 外ngoại 無vô 法pháp 何hà 要yếu 須tu 現hiện 萬vạn 法pháp 即tức 如như 如như 即tức 法Pháp 身thân 更cánh 何hà 所sở 現hiện 故cố 云vân 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 於ư 理lý 未vị 失thất 如như 色sắc 相tướng 即tức 有hữu 無vô 交giao 徹triệt 若nhược 定định 執chấp 有hữu 無vô 恐khủng 傷thương 聖thánh 旨chỉ 故cố 今kim 二nhị 喻dụ 前tiền 後hậu 相tương/tướng 成thành 摩ma 尼ni 現hiện 色sắc 但đãn 云vân 無vô 色sắc 無vô 即tức 但đãn 是thị 無vô 他tha 非phi 無vô 自tự 體thể 淨tịnh 空không 現hiện 色sắc 既ký 云vân 非phi 色sắc 非phi 即tức 非phi 其kỳ 自tự 體thể 不bất 獨độc 無vô 他tha 前tiền 喻dụ 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 後hậu 喻dụ 法Pháp 身thân 此thử 二nhị 不bất 二nhị 為vi 佛Phật 真chân 身thân 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。 所sở 現hiện 眾chúng 色sắc 形hình 令linh 入nhập 此thử 法pháp 中trung (# 然nhiên 上thượng 二nhị 解giải 下hạ 第đệ 三tam 疏sớ/sơ 為vi 會hội 釋thích 意ý 在tại 雙song 存tồn 二nhị 義nghĩa 融dung 即tức 耳nhĩ 於ư 中trung 有hữu 八bát （# 補bổ ）# 一nhất 總tổng 會hội 二nhị 攝nhiếp 末mạt 從tùng 本bổn 下hạ 收thu 賢hiền 首thủ 義nghĩa 三tam 既ký 所sở 現hiện 下hạ 收thu 苑uyển 公công 義nghĩa （# 藏tạng ）# 四tứ 然nhiên 如như 外ngoại 無vô 法pháp 下hạ 四tứ 假giả 以dĩ 苑uyển 公công 重trọng/trùng 難nạn/nan 意ý 云vân 既ký 如như 収thâu 法pháp 更cánh 無vô 所sở 遺di 何hà 言ngôn 機cơ 冝# 現hiện 色sắc 無vô 盡tận 五ngũ 萬vạn 法pháp 即tức 如như 下hạ 為vi 賢hiền 首thủ 通thông 由do 萬vạn 法pháp 如như 實thật 無vô 所sở 現hiện 故cố 正chánh 現hiện 時thời 亦diệc 唯duy 如như 矣hĩ 此thử 即tức 疏sớ/sơ 家gia 立lập 理lý 收thu 賢hiền 首thủ 也dã （# 補bổ ）# 六lục 如như 色sắc 相tướng 下hạ 正chánh 融dung 前tiền 二nhị 七thất 若nhược 定định 執chấp 下hạ 雙song 彈đàn 前tiền 執chấp （# 藏tạng ）# 八bát 故cố 今kim 二nhị 喻dụ 下hạ 出xuất 有hữu 無vô 無vô 礙ngại 之chi 旨chỉ 以dĩ 釋thích 喻dụ 文văn 無vô 即tức 但đãn 是thị 無vô 他tha 者giả 此thử 借tá 俱câu 舍xá 論luận 意ý 以dĩ 會hội 二nhị 喻dụ 別biệt 理lý 以dĩ 古cổ 俱câu 舍xá 釋thích 無vô 為vi 非phi 因nhân 果quả 唐đường 三tam 藏tạng 云vân 無vô 為vi 是thị 能năng 作tác 因nhân 何hà 得đắc 言ngôn 非phi 因nhân 無vô 為vi 是thị 離ly 繫hệ 果quả 豈khởi 得đắc 言ngôn 非phi 果quả 故cố 新tân 譯dịch 云vân 無vô 為vi 無vô 因nhân 果quả 謂vị 無vô 餘dư 五ngũ 因nhân 無vô 餘dư 四Tứ 果Quả 故cố 云vân 無vô 耳nhĩ 所sở 以dĩ 總tổng 云vân 非phi 即tức 非phi 其kỳ 自tự 體thể 無vô 即tức 乃nãi 是thị 無vô 他tha 故cố 非phi 無vô 二nhị 言ngôn 理lý 則tắc 懸huyền 隔cách 今kim 借tá 此thử 言ngôn 用dụng 之chi 摩ma 尼ni 現hiện 色sắc 喻dụ 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 有hữu 其kỳ 根căn 本bổn 色sắc 但đãn 無vô 青thanh 黃hoàng 等đẳng 異dị 青thanh 黃hoàng 等đẳng 異dị 隨tùy 機cơ 映ánh 生sanh 虛hư 空không 以dĩ 喻dụ 法pháp 性tánh 身thân 虛hư 空không 本bổn 非phi 色sắc 法pháp 豈khởi 同đồng 摩ma 尼ni 上thượng 顯hiển 二nhị 喻dụ 別biệt 相tướng 即tức 是thị 顯hiển 文văn 此thử 二nhị 不bất 二nhị 下hạ 正chánh 明minh 融dung 會hội 即tức 出xuất 經kinh 意ý 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 下hạ 但đãn 引dẫn 此thử 文văn 以dĩ 證chứng 後hậu 義nghĩa 以dĩ 扶phù 法pháp 相tướng 者giả 不bất 許hứa 無vô 色sắc 故cố 有hữu 義nghĩa 文văn 顯hiển 如như 苑uyển 公công 難nạn/nan 中trung 空không 色sắc 相tướng 融dung 以dĩ 為vi 真chân 身thân 亦diệc 繫hệ 表biểu 之chi 談đàm 可khả 以dĩ 雙song 摧tồi 二nhị 執chấp （# 此thử 段đoạn 鈔sao 一nhất 二nhị 三tam 六lục 七thất 科khoa 依y 方phương 冊sách 補bổ 與dữ 原nguyên 鈔sao 夾giáp 雜tạp 故cố 各các 以dĩ 字tự 別biệt 之chi ）# )# 。 雖tuy 聞văn 如Như 來Lai 。 聲thanh 音âm 聲thanh 非phi 如Như 來Lai 亦diệc 不phủ 。 離ly 於ư 聲thanh 能năng 知tri 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 提Đề 無vô 來lai 去khứ 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 云vân 何hà 於ư 是thị 。 中trung 自tự 言ngôn 能năng 得đắc 見kiến 諸chư 佛Phật 。 無vô 有hữu 法pháp 佛Phật 於ư 何hà 有hữu 說thuyết 但đãn 隨tùy 其kỳ 自tự 心tâm 謂vị 。 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 第đệ 三tam 三tam 偈kệ 釋thích 所sở 聞văn 不bất 可khả 聞văn 中trung 初sơ 約ước 應ưng 聲thanh 緣duyên 感cảm 便tiện 應ưng 離ly 相tương 離ly 性tánh 故cố 聲thanh 非phi 如Như 來Lai 應ưng 不bất 差sai 機cơ 非phi 聲thanh 之chi 聲thanh 故cố 云vân 不bất 離ly 故cố 以dĩ 聲thanh 取thủ 是thị 行hành 邪tà 道đạo 。 若nhược 離ly 聲thanh 取thủ 未vị 免miễn 斷đoạn 無vô (# 故cố 以dĩ 聲thanh 取thủ 者giả 結kết 成thành 上thượng 義nghĩa 上thượng 句cú 即tức 金kim 剛cang 經kinh 意ý 若nhược 以dĩ 色sắc 見kiến 我ngã 。 以dĩ 音âm 聲thanh 求cầu 我ngã 。 是thị 人nhân 行hành 邪tà 道đạo 。 不bất 能năng 見kiến 如Như 來Lai 。 後hậu 句cú 即tức 兜Đâu 率Suất 偈kệ 讚tán 意ý 故cố 偈kệ 云vân 色sắc 身thân 非phi 是thị 佛Phật 音âm 聲thanh 亦diệc 復phục 然nhiên 亦diệc 不bất 離ly 色sắc 。 聲thanh 見kiến 佛Phật 神thần 通thông 。 力lực 天thiên 鼓cổ 無vô 心tâm 出xuất 現hiện 當đương 辨biện )# 次thứ 頌tụng 約ước 體thể 釋thích 湛trạm 然nhiên 不bất 遷thiên 心tâm 離ly 分phân 別biệt 尚thượng 非phi 心tâm 見kiến 安an 可khả 耳nhĩ 聞văn 猶do 如như 天thiên 鼓cổ 。 無vô 心tâm 出xuất 故cố 此thử 即tức 聞văn 中trung 不bất 思tư 議nghị 也dã 後hậu 偈kệ 釋thích 疑nghi 疑nghi 云vân 為vi 是thị 有hữu 法pháp 不phủ 。 可khả 聞văn 耶da 為vi 是thị 無vô 法pháp 無vô 可khả 說thuyết 耶da 上thượng 半bán 順thuận 後hậu 句cú 答đáp 次thứ 疑nghi 云vân 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 現hiện 聞văn 教giáo 法pháp 下hạ 半bán 釋thích 云vân 但đãn 自tự 心tâm 變biến 非phi 佛Phật 說thuyết 也dã 若nhược 依y 權quyền 教giáo 此thử 約ước 有hữu 影ảnh 無vô 本bổn 然nhiên 本bổn 影ảnh 相tương 望vọng 通thông 有hữu 四tứ 句cú 若nhược 依y 此thử 宗tông 果quả 海hải 離ly 言ngôn 故cố 無vô 有hữu 說thuyết 用dụng 隨tùy 機cơ 現hiện 謂vị 如như 是thị 說thuyết 而nhi 此thử 本bổn 質chất 亦diệc 是thị 自tự 心tâm 餘dư 如như 懸huyền 談đàm 中trung 說thuyết (# 若nhược 依y 權quyền 等đẳng 者giả 本bổn 影ảnh 四tứ 句cú 即tức 如như 玄huyền 談đàm 若nhược 依y 此thử 宗tông 四tứ 句cú 皆giai 用dụng 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 故cố 質chất 亦diệc 自tự 心tâm )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 三Tam 音âm 釋thích [瀑-(暴-(日/共))+(恭-共)]# (# 蒲bồ 報báo 切thiết 急cấp 也dã )# 。 纂toản (# 作tác 管quản 切thiết 綜tống 集tập 也dã )# 。 闡xiển (# 齒xỉ 善thiện 切thiết 徹triệt 上thượng 聲thanh )# 。 穌tô (# 孫tôn 租tô 切thiết 音âm 蘓# 復phục 生sanh 也dã )# 。 雹bạc (# 弼bật 角giác 切thiết 音âm 薄bạc 雨vũ 氷băng 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 四tứ 。 踐tiễn 四tứ 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 十thập 行hành 品phẩm 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 來lai 意ý 有hữu 二nhị 一nhất 前tiền 序tự 此thử 正chánh 故cố 二nhị 前tiền 辨biện 所sở 依y 佛Phật 智trí 此thử 辨biện 能năng 依y 之chi 行hành 故cố 次thứ 來lai 也dã 。 二nhị 釋thích 名danh 者giả 隨tùy 緣duyên 順thuận 理lý 造tạo 修tu 名danh 行hành 數số 越việt 塵trần 沙sa 寄ký 圓viên 辨biện 十thập 仁nhân 王vương 名danh 為vi 十thập 止chỉ 就tựu 三tam 學học 中trung 定định 心tâm 增tăng 故cố 梵Phạm 網võng 名danh 為vi 長trưởng 養dưỡng 長trường/trưởng 道đạo 五ngũ 根căn 故cố 若nhược 具cụ 梵Phạm 本bổn 應ưng 云vân 功công 德đức 華hoa 聚tụ 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 十thập 行hành 品phẩm 則tắc 兼kiêm 能năng 說thuyết 人nhân 今kim 文văn 略lược 耳nhĩ (# 仁nhân 王vương 名danh 為vi 十thập 止chỉ 者giả 即tức 上thượng 卷quyển 伏phục 忍nhẫn 聖thánh 胎thai 三tam 十thập 人nhân 十thập 信tín 十thập 止chỉ 十thập 堅kiên 心tâm 故cố 已dĩ 如như 上thượng 引dẫn 梵Phạm 網võng 經kinh 者giả 彼bỉ 立lập 三tam 賢hiền 名danh 云vân 十thập 發phát 趣thú （# 十thập 住trụ ）# 十thập 長trưởng 養dưỡng （# 十thập 行hành ）# 十thập 金kim 剛cang （# 十thập 廻hồi 向hướng ）# )# 宗tông 趣thú 可khả 知tri 。 爾nhĩ 時thời 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 善thiện 思tư 惟duy 三tam 昧muội 。 四tứ 釋thích 文văn 此thử 品phẩm 不bất 同đồng 前tiền 之chi 二nhị 會hội 有hữu 行hành 德đức 者giả 以dĩ 行hành 為vi 主chủ 故cố 略lược 無vô 之chi 又hựu 行hành 德đức 已dĩ 純thuần 熟thục 進tiến 趣thú 中trung 收thu 故cố 唯duy 一nhất 品phẩm 義nghĩa 當đương 行hành 中trung 之chi 解giải 品phẩm 有hữu 七thất 分phần 第đệ 一nhất 爾nhĩ 時thời 功công 德đức 林lâm 下hạ 三tam 昧muội 分phần/phân 功công 德đức 林lâm 入nhập 者giả 為vi 眾chúng 首thủ 故cố 表biểu 說thuyết 十thập 行hành 眾chúng 德đức 建kiến 立lập 故cố 承thừa 佛Phật 下hạ 是thị 入nhập 定định 因nhân 入nhập 菩Bồ 薩Tát 下hạ 顯hiển 定định 別biệt 名danh 揀giản 因nhân 異dị 果quả 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 巧xảo 順thuận 事sự 理lý 揀giản 擇trạch 無vô 礙ngại 無vô 心tâm 成thành 事sự 。 名danh 善Thiện 思Tư 惟Duy 。 入nhập 是thị 三tam 昧muội 已dĩ 。 十thập 方phương 各các 過quá 。 萬vạn 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 外ngoại 有hữu 萬vạn 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 諸chư 佛Phật 皆giai 號hiệu 功công 德đức 林lâm 而nhi 現hiện 其kỳ 前tiền 。 告cáo 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 善thiện 哉tai 佛Phật 子tử 。 乃nãi 能năng 入nhập 此thử 善thiện 思tư 惟duy 三tam 昧muội 。 善thiện 男nam 子tử 此thử 是thị 十thập 方phương 各các 萬vạn 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 同đồng 名danh 諸chư 佛Phật 共cộng 加gia 於ư 汝nhữ 亦diệc 是thị 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 如Như 來Lai 往vãng 昔tích 。 願nguyện 力lực 威uy 神thần 之chi 力lực 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 善thiện 根căn 力lực 令linh 汝nhữ 入nhập 是thị 三tam 昧muội 。 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 第đệ 二nhị 入nhập 是thị 下hạ 加gia 分phần/phân 文văn 中trung 三tam 一nhất 總tổng 辨biện 作tác 加gia 因nhân 緣duyên 文văn 中trung 四tứ 一nhất 入nhập 是thị 下hạ 總tổng 標tiêu 加gia 因nhân 二nhị 十thập 方phương 下hạ 加gia 緣duyên 顯hiển 現hiện 三tam 告cáo 功công 德đức 林lâm 下hạ 讚tán 有hữu 加gia 因nhân 四tứ 善thiện 男nam 子tử 下hạ 雙song 顯hiển 加gia 定định 因nhân 緣duyên 文văn 中trung 二nhị 一nhất 別biệt 顯hiển 所sở 因nhân 二nhị 結kết 因nhân 所sở 屬thuộc 今kim 初sơ 亦diệc 有hữu 四tứ 因nhân 一nhất 伴bạn 佛Phật 同đồng 加gia 十thập 住trụ 文văn 云vân 悉tất 以dĩ 神thần 力lực 共cộng 加gia 於ư 汝nhữ 二nhị 主chủ 佛Phật 宿túc 願nguyện 三tam 主chủ 佛Phật 現hiện 威uy 四tứ 大đại 眾chúng 機cơ 感cảm 略lược 無vô 助trợ 化hóa 善thiện 根căn 或hoặc 是thị 諸chư 字tự 中trung 攝nhiếp 餘dư 義nghĩa 具cụ 於ư 前tiền 會hội 二nhị 令linh 汝nhữ 下hạ 結kết 因nhân 所sở 屬thuộc (# 畧lược 無vô 助trợ 化hóa 者giả 十thập 住trụ 卻khước 有hữu 經Kinh 云vân 亦diệc 是thị 汝nhữ 勝thắng 智trí 力lực 故cố 云vân 畧lược 無vô )# 。 為vi 增tăng 長trưởng 佛Phật 智trí 故cố 深thâm 入nhập 法Pháp 界Giới 。 故cố 了liễu 知tri 眾chúng 生sanh 。 界giới 故cố 所sở 入nhập 無vô 礙ngại 故cố 所sở 行hành 無vô 障chướng 故cố 得đắc 無vô 量lượng 方phương 便tiện 故cố 。 攝nhiếp 取thủ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 性tánh 故cố 覺giác 悟ngộ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 故cố 知tri 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 故cố 能năng 持trì 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 所sở 謂vị 發phát 起khởi 諸chư 菩Bồ 薩Tát 十thập 種chủng 行hành 。 二nhị 為vi 增tăng 長trưởng 下hạ 辨biện 加gia 所sở 為vi 有hữu 十thập 一nhất 句cú 前tiền 十thập 別biệt 明minh 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 一nhất 句cú 總tổng 結kết 乃nãi 至chí 起khởi 分phần/phân 皆giai 同đồng 前tiền 會hội 但đãn 住trụ 行hành 之chi 殊thù 。 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 當đương 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 之chi 力lực 而nhi 演diễn 此thử 法pháp 是thị 時thời 諸chư 佛Phật 。 即tức 與dữ 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 無Vô 礙Ngại 智Trí 無vô 著trước 智trí 無vô 斷đoạn 智trí 無vô 師sư 智trí 無vô 癡si 智trí 無vô 異dị 智trí 無vô 失thất 智trí 無vô 量lượng 智trí 無vô 勝thắng 智trí 無vô 懈giải 智trí 無vô 奪đoạt 智trí 何hà 以dĩ 故cố 此thử 三tam 昧muội 力lực 法pháp 如như 是thị 故cố 爾nhĩ 時thời 。 諸chư 佛Phật 各các 申thân 右hữu 手thủ 。 摩ma 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。 三tam 善thiện 男nam 子tử 。 等đẳng 下hạ 正chánh 辨biện 加gia 相tương/tướng 文văn 中trung 三tam 一nhất 語ngữ 業nghiệp 加gia 二nhị 意ý 業nghiệp 加gia 三Tam 身Thân 業nghiệp 加gia 今kim 初sơ 語ngữ 業nghiệp 加gia 命mạng 其kỳ 說thuyết 二nhị 是thị 時thời 諸chư 下hạ 意ý 業nghiệp 加gia 與dữ 智trí 慧tuệ 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 捷tiệp 辯biện 故cố 即tức 無vô 斷đoạn 辯biện 故cố 前tiền 後hậu 二nhị 會hội 並tịnh 無vô 此thử 智trí 即tức 是thị 本bổn 覺giác 之chi 智trí 了liễu 因nhân 自tự 得đắc 悟ngộ 不bất 由do 師sư 假giả 佛Phật 緣duyên 顯hiển 故cố 得đắc 云vân 與dữ 與dữ 無vô 癡si 智trí 並tịnh 是thị 迅tấn 辯biện 故cố 應ưng 辯biện 故cố 無vô 謬mậu 錯thác 辯biện 故cố 豐phong 義nghĩa 味vị 辯biện 故cố 一nhất 切thiết 世thế 間gian 最tối 。 上thượng 妙diệu 辯biện 故cố 總tổng 策sách 前tiền 七thất 故cố 此thử 七thất 無vô 勝thắng 故cố 上thượng 皆giai 別biệt 顯hiển 次thứ 下hạ 徵trưng 釋thích 三tam 爾nhĩ 時thời 下hạ 身thân 業nghiệp 加gia 增tăng 威uy 力lực 故cố (# 捷tiệp 辨biện 等đẳng 者giả 七thất 辯biện 之chi 義nghĩa 前tiền 文văn 已dĩ 有hữu 十Thập 地Địa 更cánh 廣quảng )# 。 時thời 功công 德đức 林lâm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 定định 起khởi 。 第đệ 三tam 時thời 功công 德đức 林lâm 下hạ 起khởi 分phần/phân 。 告cáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 與dữ 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 。 界giới 等đẳng 何hà 以dĩ 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 學học 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 而nhi 修tu 行hành 故cố 。 第đệ 四tứ 告cáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 本bổn 分phần/phân 二nhị 初sơ 行hành 體thể 若nhược 約ước 所sở 依y 即tức 前tiền 善thiện 思tư 惟duy 三tam 昧muội 。 為vi 體thể 若nhược 約ước 所sở 觀quán 即tức 二nhị 諦đế 雙song 融dung 若nhược 約ước 能năng 觀quán 悲bi 智trí 無vô 礙ngại 今kim 從tùng 教giáo 相tương/tướng 下hạ 四tứ 行hành 為vi 體thể 若nhược 約ước 十thập 行hành 別biệt 體thể 即tức 以dĩ 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 體thể 義nghĩa 見kiến 初sơ 會hội 今kim 就tựu 教giáo 相tương/tướng 中trung 若nhược 直trực 就tựu 經kinh 文văn 文văn 分phân 為vi 二nhị 一nhất 標tiêu 顯hiển 二nhị 徵trưng 釋thích 今kim 初sơ 標tiêu 行hành 體thể 難nan 思tư 行hành 即tức 深thâm 心tâm 所sở 修tu 行hành 。 海hải 也dã 與dữ 法Pháp 界Giới 下hạ 顯hiển 難nan 思tư 之chi 相tướng 深thâm 等đẳng 法Pháp 界Giới 廣quảng 齊tề 虛hư 空không 故cố 心tâm 言ngôn 罔võng 及cập 也dã 又hựu 超siêu 下hạ 位vị 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 又hựu 即tức 理lý 之chi 事sự 行hành 同đồng 事sự 法Pháp 界Giới 之chi 無vô 量lượng 等đẳng 虛hư 空không 之chi 無vô 邊biên 即tức 事sự 之chi 理lý 行hành 同đồng 理lý 法Pháp 界Giới 之chi 寂tịch 寥liêu 等đẳng 虛hư 空không 之chi 絕tuyệt 相tương/tướng 此thử 二nhị 俱câu 非phi 言ngôn 之chi 表biểu 詮thuyên 心tâm 之chi 顯hiển 詮thuyên 故cố 難nan 思tư 議nghị 況huống 二nhị 交giao 徹triệt 能năng 令linh 一nhất 行hành 攝nhiếp 一nhất 切thiết 行hành 一nhất 位vị 攝nhiếp 一nhất 切thiết 位vị 純thuần 雜tạp 無vô 礙ngại 故cố 第đệ 十thập 行hành 云vân 入nhập 因nhân 陀đà 羅la 網võng 法Pháp 界Giới 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 無vô 礙ngại 解giải 脫thoát 。 人nhân 中trung 雄hùng 猛mãnh 大đại 師sư 子tử 吼hống 。 乃nãi 至chí 到đáo 一nhất 切thiết 法pháp 實thật 相tướng 源nguyên 底để 故cố 又hựu 若nhược 唯duy 遮già 者giả 則tắc 凡phàm 聖thánh 絕tuyệt 分phần/phân 故cố 非phi 但đãn 遮già 常thường 心tâm 言ngôn 亦diệc 應ưng 融dung 常thường 心tâm 言ngôn 是thị 則tắc 於ư 中trung 思tư 議nghị 不bất 可khả 盡tận 也dã 遮già 融dung 無vô 二nhị 則tắc 思tư 與dữ 非phi 思tư 體thể 俱câu 寂tịch 滅diệt 方phương 曰viết 真chân 不bất 思tư 議nghị (# 顯hiển 難nan 思tư 下hạ 初sơ 就tựu 法pháp 說thuyết 別biệt 配phối 事sự 理lý 以dĩ 為vi 深thâm 廣quảng 又hựu 超siêu 下hạ 二nhị 就tựu 人nhân 顯hiển 又hựu 即tức 理lý 之chi 事sự 下hạ 三tam 事sự 理lý 相tương/tướng 融dung 釋thích 則tắc 法Pháp 界Giới 通thông 四tứ 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 。 是thị 喻dụ 亦diệc 含hàm 四tứ 義nghĩa 一nhất 事sự 法Pháp 界Giới 即tức 事sự 之chi 理lý 下hạ 二nhị 明minh 理lý 法Pháp 界Giới 於ư 中trung 顯hiển 非phi 表biểu 義nghĩa 名danh 言ngôn 及cập 顯hiển 境cảnh 名danh 言ngôn 所sở 及cập 即tức 不bất 思tư 議nghị 。 也dã 况# 二nhị 交giao 徹triệt 者giả 即tức 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 能năng 令linh 一nhất 行hành 下hạ 四tứ 明minh 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 仍nhưng 上thượng 而nhi 起khởi 要yếu 由do 事sự 即tức 是thị 理lý 方phương 得đắc 以dĩ 理lý 融dung 事sự 故cố 有hữu 事sự 事sự 無vô 礙ngại 下hạ 引dẫn 證chứng 可khả 知tri 第đệ 三tam 事sự 理lý 無vô 礙ngại 亦diệc 應ưng 言ngôn 虛hư 空không 不bất 礙ngại 於ư 色sắc 色sắc 不bất 礙ngại 空không 故cố 四tứ 事sự 事sự 無vô 礙ngại 如như 空không 。 入nhập 在tại 一nhất 毛mao 孔khổng 。 即tức 攝nhiếp 無vô 邊biên 法Pháp 界Giới 空không 又hựu 若nhược 唯duy 遮già 者giả 下hạ 第đệ 二nhị 融dung 拂phất 恐khủng 滯trệ 絕tuyệt 思tư 議nghị 故cố 絕tuyệt 但đãn 是thị 遮già 絕tuyệt 心tâm 言ngôn 故cố 融dung 者giả 即tức 言ngôn 無vô 言ngôn 故cố 故cố 云vân 於ư 中trung 思tư 議nghị 不bất 可khả 盡tận 即tức 用dụng 第đệ 八bát 真Chân 如Như 相tương/tướng 廻hồi 向hướng 偈kệ 文văn 云vân 菩Bồ 薩Tát 住trụ 是thị 。 不bất 思tư 議nghị 於ư 中trung 思tư 議nghị 不bất 可khả 盡tận 入nhập 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 處xử 思tư 與dữ 非phi 思tư 俱câu 寂tịch 滅diệt 上thượng 即tức 前tiền 半bán 意ý 從tùng 遮già 融dung 無vô 二nhị 下hạ 即tức 後hậu 半bán 意ý 也dã )# 二nhị 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 何hà 以dĩ 因nhân 人nhân 之chi 行hành 便tiện 叵phả 思tư 耶da 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 下hạ 釋thích 云vân 同đồng 佛Phật 果Quả 故cố 佛Phật 窮cùng 事sự 行hành 之chi 邊biên 極cực 理lý 行hành 之chi 際tế 斷đoạn 一nhất 切thiết 障chướng 。 證chứng 一nhất 切thiết 理lý 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 融dung 無vô 障chướng 礙ngại 菩Bồ 薩Tát 同đồng 彼bỉ 寧ninh 可khả 思tư 議nghị 。 若nhược 取thủ 論luận 勢thế 菩Bồ 薩Tát 行hành 為vi 總tổng 句cú 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 即tức 真chân 實thật 行hạnh 也dã 彼bỉ 約ước 地địa 前tiền 不bất 見kiến 此thử 約ước 凡phàm 愚ngu 叵phả 思tư 亦diệc 名danh 真Chân 實Thật 行Hạnh 。 布bố 位vị 中trung 無vô 真Chân 如Như 觀quán 故cố 無vô 觀quán 相tương/tướng 行hành 二nhị 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 即tức 是thị 勝thắng 行hành 亦diệc 是thị 佛Phật 本bổn 故cố 三tam 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 即tức 因nhân 行hành 也dã 是thị 無vô 常thường 因nhân 亦diệc 未vị 得đắc 地địa 智trí 缺khuyết 常thường 果quả 因nhân 也dã 四tứ 學học 三tam 世thế 佛Phật 而nhi 修tu 行hành 者giả 。 是thị 不bất 怯khiếp 弱nhược 行hành 未vị 能năng 順thuận 理lý 真chân 實thật 救cứu 護hộ 故cố 無vô 大đại 行hành 餘dư 同đồng 前tiền 會hội (# 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 者giả 例lệ 後hậu 十Thập 地Địa 六lục 决# 定định 中trung 有hữu 真chân 實thật 善thiện 决# 定định 彼bỉ 經Kinh 云vân 不bất 可khả 見kiến 今kim 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 當đương 之chi 無vô 觀quán 相tương/tướng 行hành 者giả 彼bỉ 云vân 無vô 雜tạp 無vô 帶đái 相tương/tướng 之chi 雜tạp 故cố 今kim 經kinh 地địa 前tiền 猶do 帶đái 如như 相tương/tướng 故cố 無vô 無vô 雜tạp 之chi 言ngôn 故cố 無vô 大đại 行hành 者giả 大đại 行hành 合hợp 云vân 遍biến 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 普phổ 能năng 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 今kim 無vô 此thử 言ngôn )# 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 行hành 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 有hữu 十thập 種chủng 行hành 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 之chi 所sở 宣tuyên 說thuyết 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 一nhất 。 者giả 歡hoan 喜hỷ 行hành 二nhị 者giả 饒nhiêu 益ích 行hành 三tam 者giả 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 四tứ 者giả 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 五ngũ 者giả 無vô 癡si 亂loạn 行hành 六lục 者giả 善thiện 現hiện 行hành 七thất 者giả 無vô 著trước 行hành 八bát 者giả 難nan 得đắc 行hành 九cửu 者giả 善thiện 法Pháp 行hành 十thập 者giả 真chân 實thật 行hạnh 是thị 為vi 十thập 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 下hạ 辨biện 行hành 相tương/tướng 文văn 中trung 三tam 一nhất 總tổng 徵trưng 其kỳ 名danh 二nhị 標tiêu 數số 顯hiển 勝thắng 三tam 徵trưng 數số 列liệt 名danh 今kim 初sơ 二nhị 佛Phật 子tử 等đẳng 下hạ 標tiêu 三tam 世thế 佛Phật 下hạ 顯hiển 勝thắng 也dã 三tam 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。 下hạ 徵trưng 數số 列liệt 名danh 上thượng 徵trưng 下hạ 列liệt 然nhiên 與dữ 本bổn 業nghiệp 名danh 雖tuy 小tiểu 異dị 而nhi 義nghĩa 意ý 大đại 同đồng 一nhất 施thí 悅duyệt 自tự 他tha 故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 約ước 三tam 施thí 說thuyết 在tại 因nhân 皆giai 恱# 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 若nhược 就tựu 果quả 說thuyết 財tài 獲hoạch 富phú 饒nhiêu 無vô 畏úy 身thân 心tâm 安an 泰thái 法Pháp 施thí 當đương 獲hoạch 法Pháp 喜hỷ 皆giai 歡hoan 喜hỷ 義nghĩa 此thử 約ước 隨tùy 相tương/tướng 本bổn 業nghiệp 云vân 始thỉ 入nhập 法pháp 空không 不bất 為vi 外ngoại 道đạo 邪tà 論luận 。 所sở 倒đảo 入nhập 正chánh 位vị 故cố 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 行Hạnh 。 此thử 約ước 離ly 相tương/tướng (# 本bổn 業nghiệp 云vân 者giả 經kinh 此thử 前tiền 總tổng 明minh 從tùng 住trụ 入nhập 行hành 云vân 從tùng 灌quán 頂đảnh 進tiến 入nhập 五ngũ 陰ấm 法pháp 性tánh 空không 亦diệc 行hành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 名danh 十thập 行hành )# 二nhị 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 。 亦diệc 益ích 自tự 他tha 故cố 名danh 饒nhiêu 益ích 或hoặc 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 前tiền 本bổn 業nghiệp 云vân 得đắc 常thường 化hóa 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 法pháp 皆giai 利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。 此thử 唯duy 據cứ 利lợi 他tha 。 三tam 忍nhẫn 順thuận 物vật 理lý 名danh 無vô 違vi 逆nghịch 彼bỉ 云vân 得đắc 實thật 法Pháp 忍Nhẫn 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 名danh 無vô 瞋sân 恨hận 。 此thử 約ước 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 初sơ 晉tấn 云vân 無vô 恚khuể 恨hận 亦diệc 是thị 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 而nhi 實thật 二nhị 忍nhẫn 順thuận 物vật 法Pháp 忍Nhẫn 順thuận 理lý 以dĩ 後hậu 遵tuân 前tiền 皆giai 順thuận 事sự 理lý (# 彼bỉ 云vân 者giả 經kinh 具cụ 云vân 於ư 實thật 法pháp 得đắc 法Pháp 忍nhẫn 心tâm 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 )# 四tứ 勤cần 無vô 怠đãi 退thoái 名danh 無vô 屈khuất 撓nạo 亦diệc 通thông 三tam 勤cần 彼bỉ 云vân 常thường 住trụ 功công 德đức 現hiện 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 名danh 無vô 盡tận 謂vị 若nhược 有hữu 怠đãi 退thoái 斯tư 則tắc 有hữu 盡tận 而nhi 攝nhiếp 論luận 三tam 精tinh 進tấn 中trung 三tam 名danh 無vô 弱nhược 無vô 退thoái 無vô 喜hỷ 足túc 則tắc 是thị 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 初sơ 。 五ngũ 以dĩ 慧tuệ 資tư 定định 離ly 沉trầm 掉trạo 故cố 名danh 無vô 癡si 亂loạn 彼bỉ 云vân 命mạng 終chung 之chi 時thời 。 無vô 明minh 鬼quỷ 不bất 亂loạn 不bất 濁trược 正chánh 念niệm 故cố 名danh 離ly 癡si 亂loạn 此thử 但đãn 從tùng 一nhất 義nghĩa 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 於ư 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 。 六lục 慧tuệ 能năng 顯hiển 發phát 三tam 諦đế 之chi 理lý 般Bát 若Nhã 現hiện 前tiền 故cố 名danh 善thiện 現hiện 彼bỉ 云vân 生sanh 生sanh 常thường 在tại 佛Phật 國quốc 中trung 生sanh 此thử 但đãn 據cứ 得đắc 報báo 謂vị 即tức 空không 照chiếu 有hữu 而nhi 能năng 現hiện 生sanh 。 七thất 不bất 滯trệ 事sự 理lý 故cố 名danh 無vô 著trước 彼bỉ 云vân 於ư 我ngã 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 故cố 此thử 即tức 涉thiệp 有hữu 不bất 迷mê 於ư 空không 謂vị 於ư 我ngã 而nhi 無vô 有hữu 我ngã 。 也dã 若nhược 於ư 我ngã 無vô 我ngã 。 皆giai 不bất 著trước 者giả 則tắc 雙song 不bất 滯trệ 也dã 以dĩ 有hữu 不bất 捨xả 不bất 受thọ 。 方phương 便tiện 智trí 故cố 。 八bát 大đại 願nguyện 可khả 尊tôn 故cố 又hựu 成thành 大đại 行hạnh 願nguyện 乃nãi 能năng 得đắc 故cố 故cố 名danh 難nan 得đắc 彼bỉ 云vân 三tam 世thế 佛Phật 法Pháp 。 中trung 常thường 敬kính 順thuận 故cố 名danh 尊Tôn 重Trọng 行Hạnh 。 彼bỉ 約ước 修tu 心tâm 此thử 約ước 難nan 勝thắng 。 九cửu 善thiện 巧xảo 說thuyết 法Pháp 名danh 善Thiện 法Pháp 行Hạnh 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 說thuyết 法Pháp 授thọ 人nhân 動động 成thành 物vật 則tắc 故cố 同đồng 於ư 九cửu 地địa 法Pháp 師sư 位vị 故cố 。 十thập 言ngôn 行hạnh 不bất 虛hư 故cố 名danh 真chân 實thật 又hựu 稱xưng 二nhị 諦đế 故cố 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 二nhị 諦đế 非phi 如như 非phi 相tướng 非phi 非phi 相tướng 。 故cố 名danh 真chân 實thật 然nhiên 上thượng 約ước 十thập 度độ 釋thích 名danh 度độ 各các 有hữu 三tam 並tịnh 見kiến 初sơ 會hội 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 第đệ 五ngũ 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vi 下hạ 說thuyết 分phần/phân 十thập 行hành 則tắc 為vi 十thập 段đoạn 一nhất 各các 三tam 謂vị 一nhất 徵trưng 名danh 二nhị 釋thích 相tương/tướng 三tam 結kết 名danh 今kim 初sơ 歡hoan 喜hỷ 行hành 即tức 是thị 檀đàn 度độ 初sơ 徵trưng 名danh 中trung 已dĩ 如như 前tiền 釋thích 。 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 大đại 施thí 主chủ 。 凡phàm 所sở 有hữu 物vật 。 悉tất 能năng 惠huệ 施thí 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 釋thích 相tương/tướng 分phần/phân 二nhị 先tiên 略lược 辨biện 體thể 相tướng 後hậu 修tu 此thử 行hành 時thời 下hạ 廣quảng 顯hiển 名danh 相tướng 今kim 初sơ 瑜du 伽già 菩Bồ 薩Tát 地địa 菩Bồ 薩Tát 六Lục 度Độ 。 各các 有hữu 九cửu 門môn 一nhất 自tự 性tánh 謂vị 出xuất 行hành 體thể 二nhị 者giả 一nhất 切thiết 謂vị 能năng 具cụ 行hành 三tam 者giả 難nan 行hành 謂vị 就tựu 中trung 別biệt 顯hiển 者giả 一nhất 切thiết 門môn 謂vị 行hành 差sai 別biệt 五ngũ 者giả 善thiện 士sĩ 謂vị 作tác 饒nhiêu 益ích 六lục 一nhất 切thiết 種chủng 謂vị 偏thiên 攝nhiếp 聖thánh 教giáo 七thất 者giả 遂toại 求cầu 謂vị 隨tùy 所sở 須tu 八bát 者giả 與dữ 二nhị 世thế 樂lạc 謂vị 於ư 現hiện 在tại 作tác 大đại 饒nhiêu 益ích 。 令linh 得đắc 未vị 來lai 廣quảng 大đại 安an 樂lạc 九cửu 者giả 清thanh 淨tịnh 謂vị 勝thắng 離ly 相tương/tướng 成thành 波Ba 羅La 蜜Mật 今kim 文văn 分phần/phân 三tam 以dĩ 攝nhiếp 於ư 九cửu 一nhất 總tổng 標tiêu 施thí 主chủ 二nhị 其kỳ 心tâm 下hạ 離ly 所sở 不bất 應ưng 三tam 但đãn 為vi 下hạ 彰chương 其kỳ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc (# 瑜du 伽già 等đẳng 者giả 即tức 三tam 十thập 九cửu 為vi 首thủ 明minh 法pháp 品phẩm 已dĩ 畧lược 引dẫn 之chi 今kim 更cánh 具cụ 引dẫn 疏sớ/sơ 但đãn 通thông 釋thích 六Lục 度Độ 九cửu 門môn 之chi 相tướng 其kỳ 列liệt 名danh 即tức 論luận 謂vị 字tự 已dĩ 下hạ 即tức 是thị 疏sớ/sơ 釋thích 今kim 先tiên 具cụ 出xuất 布bố 施thí 九cửu 門môn 論luận 嗢ốt 柁đả 南nam 曰viết 自tự 性tánh 一nhất 切thiết 難nạn/nan 一nhất 切thiết 門môn 善thiện 士sĩ 一nhất 切thiết 種chủng 遂toại 求cầu 二nhị 世thế 樂lạc 清thanh 淨tịnh 一nhất 自tự 性tánh 者giả 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 身thân 財tài 無vô 所sở 顧cố 惜tích 。 能năng 施thí 一nhất 切thiết 。 所sở 應ưng 施thí 物vật 無vô 貪tham 俱câu 生sanh 思tư 及cập 因nhân 此thử 所sở 發phát 能năng 施thí 一nhất 切thiết 。 施thí 物vật 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 安an 住trụ 律luật 儀nghi 阿a 笈cấp 摩ma 見kiến 定định 有hữu 果quả 見kiến 隨tùy 所sở 希hy 求cầu 即tức 以dĩ 此thử 物vật 而nhi 行hành 惠huệ 施thí 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 性tánh 施thí 二nhị 一nhất 切thiết 施thí 畧lược 有hữu 二nhị 法pháp 謂vị 內nội 物vật 外ngoại 物vật 又hựu 一nhất 切thiết 施thí 。 物vật 謂vị 財tài 法pháp 無vô 畏úy 三tam 難nan 行hành 施thí 有hữu 三tam 一nhất 財tài 物vật 尠tiển 少thiểu 而nhi 自tự 貧bần 苦khổ 施thí 二nhị 可khả 愛ái 惜tích 物vật 甚thậm 深thâm 愛ái 著trước 物vật 施thí 三tam 艱gian 辛tân 所sở 獲hoạch 財tài 物vật 施thí 四tứ 一nhất 切thiết 門môn 有hữu 四tứ 一nhất 自tự 財tài 物vật 二nhị 勸khuyến 他tha 得đắc 物vật 三tam 施thí 父phụ 母mẫu 妻thê 子tử 。 奴nô 婢tỳ 作tác 使sử 。 等đẳng 四tứ 施thí 與dữ 諸chư 來lai 求cầu 者giả 。 五ngũ 善thiện 士sĩ 施thí 有hữu 五ngũ 一nhất 淨tịnh 信tín 施thí 二nhị 恭cung 敬kính 施thí 三tam 自tự 手thủ 施thí 四tứ 應ứng 時thời 施thí 五ngũ 不bất 惱não 亂loạn 他tha 施thí 六lục 一nhất 切thiết 種chủng 有hữu 六lục 有hữu 七thất 故cố 有hữu 十thập 三tam 言ngôn 六lục 者giả 一nhất 無vô 依y 施thí 二nhị 廣quảng 大đại 施thí 三tam 歡hoan 喜hỷ 施thí 四tứ 數sác 數sác 施thí 五ngũ 因nhân 噐# 施thí 六lục 非phi 因nhân 噐# 施thí 言ngôn 有hữu 七thất 者giả 一nhất 一nhất 切thiết 物vật 施thí 。 二nhị 一nhất 切thiết 處xứ 施thí 。 三tam 一nhất 切thiết 時thời 施thí 四tứ 無vô 罪tội 施thí 五ngũ 有hữu 情tình 物vật 施thí 六lục 方phương 土thổ/độ 物vật 施thí 七thất 財tài 穀cốc 物vật 施thí 七thất 遂toại 求cầu 施thí 有hữu 八bát 一nhất 匱quỹ 乏phạp 飲ẩm 食thực 施thí 以dĩ 飲ẩm 食thực 二nhị 匱quỹ 乏phạp 車xa 乘thừa 三tam 衣y 服phục 四tứ 嚴nghiêm 具cụ 五ngũ 資tư 生sanh 什thập 物vật 六lục 種chủng 種chủng 塗đồ 飾sức 香hương 鬘man 七thất 舍xá 宅trạch 八bát 光quang 明minh 皆giai 如như 第đệ 一nhất 句cú 八bát 此thử 世thế 他tha 世thế 。 樂nhạo 施thí 有hữu 九cửu 謂vị 財tài 無vô 畏úy 法pháp 各các 有hữu 三tam 故cố 財tài 有hữu 三tam 者giả 一nhất 清thanh 淨tịnh 如như 法Pháp 物vật 二nhị 調điều 伏phục 慳san 恡lận 垢cấu 三tam 調điều 伏phục 藏tạng 積tích 垢cấu 二nhị 即tức 捨xả 財tài 物vật 執chấp 著trước 三tam 即tức 捨xả 受thọ 用dụng 執chấp 著trước 無vô 畏úy 三tam 者giả 一nhất 濟tế 拔bạt 師sư 子tử 虎hổ 狼lang 。 鬼quỷ 魅mị 等đẳng 畏úy 二nhị 王vương 賊tặc 等đẳng 畏úy 三tam 水thủy 火hỏa 等đẳng 畏úy 法Pháp 施thí 三tam 者giả 一nhất 無vô 倒đảo 說thuyết 法Pháp 二nhị 稱xưng 理lý 說thuyết 法Pháp 三tam 勸khuyến 修tu 學học 處xứ 九cửu 清thanh 淨tịnh 施thí 有hữu 十thập 一nhất 不bất 留lưu 滯trệ 施thí 二nhị 不bất 執chấp 取thủ 施thí 三tam 不bất 積tích 聚tụ 施thí 四tứ 不bất 高cao 舉cử 施thí 五ngũ 無vô 所sở 依y 施thí 六lục 不bất 退thoái 轉chuyển 施thí 七thất 不bất 下hạ 劣liệt 施thí 八bát 無vô 向hướng 背bối/bội 施thí 九cửu 不bất 望vọng 報báo 施thí 十thập 不bất 希hy 異dị 熟thục 施thí 餘dư 廣quảng 如như 彼bỉ 論luận 然nhiên 九cửu 門môn 自tự 性tánh 皆giai 一nhất 一nhất 切thiết 皆giai 二nhị 皆giai 三tam 難nan 行hành 皆giai 三tam 一nhất 切thiết 門môn 皆giai 四tứ 善thiện 士sĩ 皆giai 五ngũ 一nhất 切thiết 種chủng 皆giai 或hoặc 六lục 或hoặc 七thất 共cộng 有hữu 十thập 三tam 遂toại 求cầu 皆giai 八bát 二nhị 世thế 樂lạc 皆giai 九cửu 清thanh 淨tịnh 皆giai 十thập 而nhi 相tương 隨tùy 度độ 異dị 然nhiên 下hạ 文văn 中trung 九cửu 門môn 之chi 內nội 或hoặc 多đa 或hoặc 少thiểu 。 不bất 必tất 俱câu 全toàn 若nhược 一nhất 一nhất 配phối 乃nãi 成thành 繁phồn 碎toái 隨tùy 顯hiển 配phối 之chi 知tri 法pháp 包bao 含hàm )# 今kim 初sơ 舍xá 攝nhiếp 前tiền 四tứ 及cập 與dữ 六lục 七thất 謂vị 一nhất 者giả 施thí 主chủ 惠huệ 施thí 顯hiển 施thí 自tự 性tánh 惠huệ 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 惠huệ 即tức 是thị 施thí 二nhị 謂vị 巧xảo 惠huệ 籌trù 量lượng 可khả 不bất 凡phàm 所sở 有hữu 物vật 悉tất 能năng 施thí 者giả 攝nhiếp 餘dư 五ngũ 門môn 謂vị 一nhất 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 二nhị 若nhược 難nạn/nan 若nhược 易dị 三tam 財tài 法pháp 無vô 畏úy 四tứ 一nhất 切thiết 種chủng 門môn 五ngũ 隨tùy 求cầu 與dữ 故cố (# 含hàm 攝nhiếp 前tiền 者giả 即tức 示thị 此thử 經Kinh 包bao 含hàm 之chi 相tướng 下hạ 別biệt 配phối 之chi 一nhất 者giả 施thí 主chủ 即tức 九cửu 門môn 中trung 初sơ 一nhất 也dã 雜tạp 集tập 第đệ 八bát 云vân 云vân 何hà 施thí 圓viên 滿mãn 謂vị 數sác 數sác 施thí 故cố 無vô 偏thiên 黨đảng 施thí 故cố 隨tùy 其kỳ 所sở 願nguyện 。 圓viên 滿mãn 施thí 故cố 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 經kinh 作tác 是thị 說thuyết 為vi 大đại 施thí 主chủ 。 者giả 此thử 顯hiển 數sác 數sác 施thí 及cập 由do 慣quán 習tập 成thành 性tánh 數sác 數sác 能năng 故cố 謂vị 一nhất 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 即tức 九cửu 門môn 一nhất 切thiết 施thí 中trung 前tiền 二nhị 義nghĩa 也dã 二nhị 若nhược 難nạn/nan 若nhược 易dị 即tức 難nan 行hành 三tam 財tài 法pháp 無vô 畏úy 即tức 一nhất 切thiết 施thí 中trung 後hậu 義nghĩa 四tứ 攝nhiếp 第đệ 四tứ 一nhất 切thiết 門môn 第đệ 六lục 一nhất 切thiết 種chủng 五ngũ 即tức 遂toại 求cầu 故cố 攝nhiếp 五ngũ 門môn )# 。 其kỳ 心tâm 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 悔hối 吝lận 不bất 望vọng 果quả 報báo 。 不bất 求cầu 名danh 稱xưng 。 不bất 貪tham 利lợi 養dưỡng 。 二nhị 離ly 所sở 不bất 應ưng 即tức 清thanh 淨tịnh 施thí 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 以dĩ 攝nhiếp 十thập 義nghĩa 心tâm 平bình 等đẳng 者giả 略lược 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 無vô 執chấp 取thủ 離ly 妄vọng 見kiến 故cố 二nhị 不bất 積tích 聚tụ 施thí 觀quán 漸tiệm 與dữ 頓đốn 皆giai 平bình 等đẳng 故cố 。 三tam 不bất 高cao 舉cử 但đãn 行hành 謙khiêm 下hạ 不bất 與dữ 他tha 競cạnh 離ly 憍kiêu 慢mạn 故cố 四tứ 無vô 向hướng 背bối/bội 不bất 朋bằng 黨đảng 故cố 言ngôn 無vô 有hữu 悔hối 悋lận 者giả 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 不bất 退thoái 弱nhược 施thí 已dĩ 無vô 悔hối 故cố 二nhị 不bất 下hạ 劣liệt 勝thắng 物vật 無vô 悋lận 故cố 三tam 不bất 留lưu 滯trệ 速tốc 與dữ 無vô 悋lận 故cố 言ngôn 不bất 望vọng 果quả 報báo 。 者giả 不bất 求cầu 異dị 熟thục 果quả 故cố 不bất 求cầu 名danh 稱xưng 。 者giả 無vô 所sở 依y 故cố 。 不bất 貪tham 利lợi 養dưỡng 。 者giả 不bất 望vọng 報báo 恩ân 故cố (# 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 者giả 但đãn 觀quán 前tiền 列liệt 具cụ 知tri 次thứ 第đệ )# 。 但đãn 為vi 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 饒nhiêu 益ích 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 為vi 學học 習tập 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 憶ức 念niệm 諸chư 佛Phật 。 本bổn 所sở 修tu 行hành 。 愛ái 樂nhạo 諸chư 佛Phật 。 本bổn 所sở 修tu 行hành 。 清thanh 淨tịnh 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 增tăng 長trưởng 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 住trụ 持trì 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 顯hiển 現hiện 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 演diễn 說thuyết 諸chư 佛Phật 本bổn 所sở 修tu 。 行hành 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 三tam 彰chương 其kỳ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 有hữu 十thập 二nhị 句cú 攝nhiếp 上thượng 二nhị 門môn 謂vị 前tiền 十thập 一nhất 句cú 明minh 善thiện 士sĩ 施thí 此thử 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 一nhất 但đãn 為vi 救cứu 護hộ 者giả 不bất 損tổn 惱não 故cố 二nhị 攝nhiếp 受thọ 者giả 自tự 手thủ 授thọ 與dữ 故cố 三tam 饒nhiêu 益ích 者giả 應ứng 其kỳ 時thời 故cố 上thượng 三tam 下hạ 益ích 次thứ 有hữu 八bát 句cú 明minh 其kỳ 上thượng 攀phàn 不bất 出xuất 二nhị 意ý 一nhất 淨tịnh 信tín 故cố 二nhị 恭cung 敬kính 故cố 八bát 中trung 一nhất 創sáng/sang 起khởi 習tập 學học 二nhị 憶ức 持trì 不bất 忘vong 。 三tam 愛ái 樂nhạo 不bất 捨xả 。 四tứ 淨tịnh 治trị 其kỳ 障chướng 五ngũ 更cánh 修tu 增tăng 廣quảng 六lục 住trụ 持trì 不bất 斷đoạn 七thất 令linh 不bất 隱ẩn 沒một 八bát 演diễn 以dĩ 示thị 人nhân 後hậu 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 結kết 歸quy 慈từ 悲bi 即tức 二nhị 世thế 樂lạc 上thượng 但đãn 為vi 之chi 言ngôn 流lưu 下hạ 諸chư 句cú 又hựu 上thượng 救cứu 護hộ 是thị 無vô 畏úy 施thí 攝nhiếp 受thọ 是thị 財tài 饒nhiêu 益ích 是thị 法pháp 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 修tu 此thử 行hành 時thời 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 歡hoan 喜hỷ 愛ái 樂nhạo 。 隨tùy 諸chư 方phương 土thổ/độ 有hữu 貧bần 乏phạp 處xứ 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 往vãng 生sanh 於ư 彼bỉ 。 豪hào 貴quý 大đại 富phú 財tài 寶bảo 無vô 盡tận 假giả 使sử 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 有hữu 無vô 量lượng 無vô 數số 眾chúng 生sanh 。 詣nghệ 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 白bạch 言ngôn 仁nhân 者giả 我ngã 等đẳng 貧bần 乏phạp 靡mĩ 所sở 資tư 贍thiệm 飢cơ 羸luy 困khốn 苦khổ 命mạng 將tương 不bất 全toàn 。 惟duy 願nguyện 慈từ 哀ai 施thí 我ngã 身thân 肉nhục 令linh 我ngã 得đắc 食thực 以dĩ 活hoạt 其kỳ 命mạng 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 便tiện 施thí 之chi 。 令linh 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。 心tâm 得đắc 滿mãn 足túc 如như 是thị 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 眾chúng 生sanh 。 而nhi 來lai 乞khất 求cầu 菩Bồ 薩Tát 於ư 彼bỉ 。 曾tằng 無vô 退thoái 怯khiếp 但đãn 更cánh 增tăng 長trưởng 慈từ 悲bi 之chi 心tâm 。 以dĩ 是thị 眾chúng 生sanh 。 咸hàm 來lai 乞khất 求cầu 菩Bồ 薩Tát 見kiến 之chi 。 倍bội 復phục 歡hoan 喜hỷ 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 得đắc 善thiện 利lợi 。 此thử 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 是thị 我ngã 福phước 田điền 是thị 我ngã 善thiện 友hữu 不bất 求cầu 不bất 請thỉnh 而nhi 來lai 教giáo 我ngã 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 我ngã 今kim 應ưng 當đương 。 如như 是thị 修tu 學học 。 不bất 違vi 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 第đệ 二nhị 廣quảng 顯hiển 名danh 相tướng 中trung 廣quảng 前tiền 一nhất 切thiết 施thí 也dã 。 亦diệc 具cụ 諸chư 施thí 恐khủng 繁phồn 不bất 配phối 文văn 中trung 二nhị 先tiên 現hiện 行hành 財tài 施thí 後hậu 願nguyện 行hành 法Pháp 施thí 財tài 中trung 復phục 二nhị 一nhất 隨tùy 相tương/tướng 二nhị 離ly 相tương/tướng 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 一nhất 明minh 施thi 行hành 二nhị 迴hồi 向hướng 行hành 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 初sơ 願nguyện 受thọ 勝thắng 生sanh 行hành 施thí 二nhị 示thị 異dị 類loại 身thân 行hành 施thí 前tiền 中trung 依y 無vô 著trước 論luận 有hữu 六lục 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 一nhất 方phương 便tiện 二nhị 歡hoan 喜hỷ 三tam 恩ân 德đức 四tứ 廣quảng 大đại 五ngũ 善thiện 好hảo/hiếu 六lục 清thanh 淨tịnh 下hạ 並tịnh 具cụ 之chi (# 先tiên 現hiện 行hành 財tài 施thí 等đẳng 者giả 即tức 九cửu 門môn 中trung 一nhất 切thiết 施thí 中trung 之chi 三tam 相tương/tướng 也dã 前tiền 六Lục 度Độ 章chương 雖tuy 皆giai 畧lược 示thị 今kim 更cánh 依y 攝nhiếp 論luận 釋thích 之chi 本bổn 論luận 云vân 施thí 三tam 品phẩm 者giả 一nhất 法Pháp 施thí 二nhị 財tài 施thí 三tam 無vô 畏úy 施thí 無vô 性tánh 釋thích 云vân 言ngôn 法Pháp 施thí 者giả 謂vị 無vô 染nhiễm 心tâm 如như 實thật 宣tuyên 說thuyết 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 言ngôn 財tài 施thí 者giả 謂vị 無vô 染nhiễm 心tâm 施thí 資tư 生sanh 具cụ 無vô 畏úy 施thí 者giả 謂vị 心tâm 無vô 損tổn 害hại 濟tế 拔bạt 驚kinh 怖bố 釋thích 曰viết 此thử 第đệ 一nhất 番phiên 自tự 施thi 行hành 相tương/tướng 論luận 云vân 又hựu 法Pháp 施thí 者giả 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 諸chư 善thiện 根căn 財tài 施thí 者giả 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 身thân 無vô 畏úy 施thí 者giả 為vi 欲dục 資tư 益ích 他tha 心tâm 釋thích 曰viết 此thử 第đệ 二nhị 番phiên 明minh 施thí 所sở 為vi 天thiên 親thân 同đồng 此thử 論luận 又hựu 云vân 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 三tam 施thí 梁lương 攝nhiếp 論luận 法Pháp 施thí 利lợi 益ích 他tha 心tâm 財tài 施thí 資tư 益ích 他tha 身thân 無vô 畏úy 施thí 通thông 益ích 他tha 身thân 心tâm 復phục 次thứ 由do 財tài 施thí 故cố 有hữu 向hướng 惡ác 者giả 悉tất 令linh 歸quy 善thiện 由do 無vô 畏úy 施thí 攝nhiếp 彼bỉ 令linh 成thành 眷quyến 屬thuộc 由do 法Pháp 施thí 故cố 生sanh 彼bỉ 善thiện 根căn 及cập 成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。 由do 具cụ 此thử 義nghĩa 故cố 說thuyết 三tam 施thí 依y 無vô 著trước 論luận 者giả 一nhất 方phương 便tiện 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 謂vị 先tiên 作tác 意ý 二nhị 歡hoan 喜hỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 謂vị 見kiến 求cầu 者giả 深thâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 遇ngộ 於ư 乞khất 者giả 稱xưng 意ý 歡hoan 喜hỷ 三tam 者giả 恩ân 德đức 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 謂vị 遇ngộ 乞khất 者giả 深thâm 心tâm 荷hà 恩ân 由do 彼bỉ 令linh 我ngã 勝thắng 行hành 成thành 故cố 四tứ 者giả 廣quảng 大đại 意ý 樂lạc 。 謂vị 廣quảng 行hành 施thí 唯duy 期kỳ 大đại 果quả 故cố 五ngũ 善thiện 好hảo/hiếu 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 謂vị 令linh 乞khất 者giả 現hiện 在tại 豐phong 樂lạc 未vị 來lai 得đắc 道Đạo 故cố 六lục 清thanh 淨tịnh 意ý 樂lạc 。 謂vị 離ly 障chướng 離ly 相tương/tướng 成thành 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 列liệt 名danh 後hậu 隨tùy 文văn 釋thích 中trung 方phương 釋thích 其kỳ 相tương/tướng 故cố 併tinh 舉cử 之chi )# 。 於ư 中trung 文văn 四tứ 一nhất 願nguyện 具cụ 施thí 緣duyên 即tức 方phương 便tiện 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 先tiên 作tác 意ý 故cố 亦diệc 即tức 廣quảng 前tiền 為vi 大đại 施thí 主chủ 。 二nhị 假giả 使sử 下hạ 難nạn/nan 求cầu 能năng 求cầu 三tam 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 明minh 難nan 捨xả 能năng 捨xả 。 舉cử 難nạn/nan 況huống 易dị 即tức 便tiện 施thí 者giả 無vô 留lưu 滯trệ 也dã 四tứ 如như 是thị 下hạ 明minh 一nhất 切thiết 無vô 違vi 有hữu 三tam 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 初sơ 即tức 廣quảng 大đại 意ý 樂lạc 。 能năng 廣quảng 行hành 故cố 二nhị 但đãn 更cánh 下hạ 即tức 歡hoan 喜hỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 三tam 作tác 如như 是thị 念niệm 。 下hạ 恩ân 德đức 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 我ngã 今kim 應ưng 下hạ 是thị 隨tùy 順thuận 心tâm 。 又hựu 作tác 是thị 念niệm 願nguyện 我ngã 已dĩ 作tác 現hiện 作tác 當đương 作tác 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 令linh 我ngã 未vị 來lai 於ư 一nhất 切thiết 。 世thế 界giới 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 受thọ 廣quảng 大đại 身thân 以dĩ 是thị 身thân 肉nhục 充sung 足túc 一nhất 切thiết 。 飢cơ 苦khổ 眾chúng 生sanh 乃nãi 至chí 。 若nhược 有hữu 一nhất 小tiểu 眾chúng 生sanh 未vị 得đắc 飽bão 足túc 願nguyện 不bất 捨xả 命mạng 所sở 割cát 身thân 肉nhục 。 亦diệc 無vô 有hữu 盡tận 。 第đệ 二nhị 又hựu 作tác 下hạ 明minh 示thị 異dị 類loại 身thân 而nhi 行hành 布bố 施thí 。 迴hồi 現hiện 施thí 善thiện 未vị 來lai 受thọ 身thân 以dĩ 悲bi 深thâm 故cố 亦diệc 廣quảng 大đại 心tâm 也dã 。 以dĩ 此thử 善thiện 根căn 。 願nguyện 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 願nguyện 諸chư 眾chúng 生sanh 。 食thực 我ngã 肉nhục 者giả 。 亦diệc 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 獲hoạch 平bình 等đẳng 智trí 具cụ 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 廣quảng 作tác 佛Phật 事sự 。 乃nãi 至chí 入nhập 於ư 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 一nhất 眾chúng 生sanh 。 心tâm 不bất 滿mãn 足túc 我ngã 終chung 不bất 證chứng 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 第đệ 二nhị 以dĩ 此thử 下hạ 廻hồi 向hướng 行hành 初sơ 自tự 期kỳ 大đại 果quả 亦diệc 廣quảng 大đại 意ý 樂lạc 。 也dã 後hậu 願nguyện 施thí 田điền 亦diệc 得đắc 二nhị 果quả 是thị 善thiện 好hảo/hiếu 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc (# 初sơ 自tự 期kỳ 大đại 果quả 者giả 上thượng 總tổng 釋thích 廣quảng 大đại 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 謂vị 廣quảng 行hành 施thí 二nhị 唯duy 期kỳ 大đại 果quả 故cố 前tiền 一nhất 切thiết 無vô 違vi 即tức 是thị 初sơ 意ý 今kim 是thị 期kỳ 大đại 果quả 也dã 亦diệc 是thị 善thiện 好hảo/hiếu 者giả 前tiền 亦diệc 二nhị 義nghĩa 一nhất 令linh 乞khất 者giả 現hiện 在tại 豐phong 樂lạc 二nhị 未vị 來lai 得đắc 道Đạo 今kim 是thị 後hậu 意ý )# 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 我ngã 想tưởng 眾chúng 生sanh 想tưởng 有hữu 想tưởng 命mạng 想tưởng 種chủng 種chủng 想tưởng 補bổ 伽già 羅la 想tưởng 人nhân 想tưởng 摩ma 納nạp 婆bà 想tưởng 作tác 者giả 想tưởng 受thọ 者giả 想tưởng 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 下hạ 明minh 離ly 相tương/tướng 施thí 即tức 清thanh 淨tịnh 意ý 樂lạc 。 也dã 隨tùy 相tương 離ly 相tương/tướng 行hành 必tất 同đồng 時thời 言ngôn 不bất 並tịnh 彰chương 故cố 分phần/phân 前tiền 後hậu 應ưng 將tương 離ly 相tương/tướng 別biệt 別biệt 貫quán 前tiền 如như 大đại 般Bát 若Nhã 不bất 欲dục 繁phồn 文văn 故cố 併tinh 居cư 一nhất 處xứ 前tiền 後hậu 體thể 勢thế 類loại 此thử 可khả 知tri (# 隨tùy 相tương/tướng 等đẳng 者giả 即tức 總tổng 示thị 儀nghi 式thức 言ngôn 如như 大đại 般Bát 若Nhã 者giả 如như 般Bát 若Nhã 清thanh 淨tịnh 遍biến 歷lịch 八bát 十thập 餘dư 科khoa 遞đệ 為vi 其kỳ 首thủ 成thành 百bách 餘dư 卷quyển 如như 清thanh 淨tịnh 既ký 爾nhĩ 若nhược 以dĩ 無vô 生sanh 。 為vi 首thủ 亦diệc 遍biến 歷lịch 諸chư 法pháp 無vô 性tánh 。 無vô 得đắc 無vô 相tướng 等đẳng 一nhất 一nhất 皆giai 然nhiên 故cố 賢hiền 首thủ 云vân 若nhược 歷lịch 事sự 備bị 陳trần 言ngôn 過quá 二nhị 十thập 萬vạn 頌tụng 今kim 併tinh 隨tùy 相tương/tướng 居cư 于vu 一nhất 處xứ 併tinh 諸chư 離ly 相tương/tướng 居cư 于vu 一nhất 處xứ 猶do 般Bát 若Nhã 目mục 故cố 束thúc 乃nãi 數số 紙chỉ 展triển 則tắc 成thành 多đa )# 文văn 分phân 為vi 三tam 初sơ 人nhân 空không 觀quán 次thứ 法pháp 空không 觀quán 後hậu 二nhị 觀quán 之chi 益ích 即tức 成thành 彼bỉ 岸ngạn 智trí 今kim 初sơ 也dã 如như 是thị 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 者giả 牒điệp 前tiền 事sự 行hành 欲dục 顯hiển 正chánh 利lợi 益ích 時thời 即tức 無vô 我ngã 想tưởng 等đẳng 故cố 所sở 無vô 之chi 法pháp 略lược 有hữu 十thập 句cú 我ngã 謂vị 主chủ 宰tể 諸chư 蘊uẩn 假giả 者giả 也dã 故cố 智trí 論luận 三tam 十thập 五ngũ 云vân 於ư 五ngũ 蘊uẩn 中trung 我ngã 我ngã 所sở 心tâm 起khởi 故cố 瑜du 伽già 大đại 同đồng 此thử 說thuyết 此thử 句cú 為vi 總tổng 但đãn 是thị 一nhất 我ngã 隨tùy 事sự 立lập 下hạ 別biệt 名danh 然nhiên 由do 迷mê 緣duyên 生sanh 實thật 性tánh 計kế 有hữu 即tức 蘊uẩn 異dị 蘊uẩn 之chi 我ngã 既ký 了liễu 性tánh 空không 迷mê 想tưởng 斯tư 寂tịch 故cố 云vân 無vô 也dã 若nhược 別biệt 別biệt 觀quán 無vô 之chi 所sở 以dĩ 如như 十thập 定định 品phẩm 第đệ 二nhị 定định 辨biện (# 我ngã 謂vị 主chủ 宰tể 等đẳng 者giả 即tức 唯duy 識thức 文văn 論luận 云vân 我ngã 謂vị 主chủ 宰tể 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 主chủ 如như 君quân 主chủ 有hữu 自tự 在tại 故cố 宰tể 如như 宰tể 輔phụ 能năng 割cát 斷đoạn 故cố 諸chư 蘊uẩn 假giả 者giả 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 假giả 建kiến 立lập 故cố 稱xưng 之chi 為vi 我ngã 唯duy 識thức 論luận 云vân 世thế 間gian 聖thánh 教giáo 說thuyết 有hữu 我ngã 法pháp 但đãn 由do 假giả 立lập 非phi 實thật 有hữu 性tánh 解giải 曰viết 假giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 無vô 體thể 隨tùy 情tình 假giả 隨tùy 自tự 執chấp 情tình 名danh 我ngã 法pháp 故cố 即tức 外ngoại 道đạo 等đẳng 計kế 二nhị 有hữu 體thể 強cường/cưỡng 設thiết 假giả 隨tùy 位vị 隨tùy 緣duyên 假giả 施thi 設thiết 故cố 即tức 聖thánh 教giáo 所sở 說thuyết 今kim 於ư 二nhị 義nghĩa 準chuẩn 下hạ 智trí 論luận 及cập 瑜du 伽già 文văn 當đương 初sơ 義nghĩa 也dã 故cố 智trí 論luận 者giả 問vấn 曰viết 如như 我ngã 乃nãi 至chí 見kiến 者giả 為vi 是thị 一nhất 事sự 為vi 各các 各các 異dị 答đáp 曰viết 皆giai 是thị 一nhất 我ngã 但đãn 以dĩ 隨tùy 事sự 為vi 異dị 於ư 五ngũ 陰ấm 中trung 。 我ngã 我ngã 所sở 心tâm 起khởi 故cố 名danh 為vi 我ngã 釋thích 曰viết 次thứ 云vân 但đãn 是thị 一nhất 我ngã 下hạ 即tức 上thượng 論luận 文văn 瑜du 伽già 論luận 中trung 者giả 論luận 云vân 於ư 五ngũ 蘊uẩn 我ngã 我ngã 所sở 現hiện 前tiền 行hành 故cố 即tức 八bát 十thập 三tam 論luận 然nhiên 由do 生sanh 下hạ 釋thích 其kỳ 無vô 義nghĩa 若nhược 別biệt 別biệt 觀quán 者giả 即tức 四tứ 十thập 經kinh 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 我ngã 故cố 是thị 名danh 入nhập 無vô 命mạng 法pháp 無vô 作tác 法pháp 。 者giả 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 勤cần 修tu 行hành 無vô 諍tranh 法pháp 故cố 是thị 名danh 住trụ 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 如như 實thật 見kiến 一nhất 切thiết 身thân 皆giai 從tùng 緣duyên 起khởi 。 故cố 是thị 名danh 住trụ 無vô 眾chúng 生sanh 法pháp 者giả 菩Bồ 薩Tát 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 生sanh 滅diệt 皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 是thị 名danh 住trụ 無vô 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 法pháp 者giả 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 法pháp 本bổn 性tánh 平bình 等đẳng 故cố 。 是thị 名danh 住trụ 無vô 意ý 生sanh 法pháp 無vô 摩ma 納nạp 婆bà 法pháp 者giả 釋thích 曰viết 此thử 即tức 別biệt 觀quán 無vô 之chi 所sở 以dĩ )# 二nhị 眾chúng 生sanh 者giả 智trí 論luận 云vân 五ngũ 蘊uẩn 和hòa 合hợp 中trung 生sanh 故cố 瑜du 伽già 名danh 為vi 有hữu 情tình 謂vị 諸chư 賢hiền 聖thánh 如như 實thật 了liễu 知tri 。 唯duy 有hữu 此thử 法Pháp 。 更cánh 無vô 餘dư 故cố (# 智Trí 度Độ 論luận 云vân 五ngũ 陰ấm 和hòa 合hợp 中trung 生sanh 故cố 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 瑜du 伽già 等đẳng 者giả 論luận 有hữu 二nhị 解giải 今kim 是thị 其kỳ 一nhất 言ngôn 唯duy 有hữu 此thử 法Pháp 。 者giả 有hữu 此thử 有hữu 情tình 法pháp 有hữu 情tình 即tức 識thức 言ngôn 無vô 餘dư 者giả 無vô 彼bỉ 識thức 外ngoại 餘dư 我ngã 體thể 也dã 二nhị 云vân 又hựu 復phục 於ư 彼bỉ 。 有hữu 愛ái 著trước 故cố 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 言ngôn 於ư 彼bỉ 者giả 彼bỉ 即tức 所sở 愛ái 中trung 八bát 識thức 也dã 即tức 是thị 有hữu 能năng 愛ái 情tình 名danh 為vi 有hữu 情tình 有hữu 情tình 梵Phạm 言ngôn 薩tát 埵đóa 舊cựu 云vân 眾chúng 生sanh )# 三tam 有hữu 想tưởng 者giả 智trí 論luận 瑜du 伽già 俱câu 名danh 生sanh 者giả 謂vị 計kế 有hữu 我ngã 人nhân 能năng 起khởi 眾chúng 事sự 如như 父phụ 生sanh 子tử 故cố 有hữu 即tức 所sở 起khởi 諸chư 趣thú 生sanh 也dã 。 四tứ 命mạng 者giả 謂vị 命mạng 根căn 成thành 就tựu 故cố 瑜du 伽già 云vân 壽thọ 命mạng 和hòa 合hợp 現hiện 存tồn 活hoạt 故cố (# 謂vị 命mạng 根căn 者giả 智trí 論luận 具cụ 云vân 命mạng 根căn 成thành 就tựu 故cố 名danh 壽thọ 者giả 命mạng 者giả 釋thích 曰viết 此thử 論luận 雙song 釋thích 經kinh 中trung 壽thọ 命mạng 二nhị 種chủng 以dĩ 命mạng 根căn 體thể 即tức 壽thọ 故cố 已dĩ 見kiến 問vấn 明minh 世thế 親thân 釋thích 云vân 一nhất 報báo 命mạng 根căn 不bất 斷đoạn 故cố 論luận 偈kệ 云vân 不bất 斷đoạn 至chí 命mạng 住trụ 大đại 雲vân 解giải 云vân 此thử 是thị 根căn 命mạng 瑜du 伽già 亦diệc 是thị 二nhị 法pháp 合hợp 釋thích )# 五ngũ 種chủng 種chủng 者giả 智trí 論luận 名danh 為vi 眾chúng 數số 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 諸chư 因nhân 緣duyên 是thị 眾chúng 數số 法pháp 故cố 新tân 譯dịch 名danh 異dị 生sanh 能năng 受thọ 異dị 趣thú 生sanh 故cố (# 新tân 譯dịch 等đẳng 者giả 即tức 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 十thập 三tam 前tiền 引dẫn 智trí 論luận 其kỳ 文văn 小tiểu 畧lược 具cụ 即tức 大đại 品phẩm 名danh 為vi 眾chúng 數số 智trí 論luận 云vân 從tùng 我ngã 人nhân 有hữu 陰ấm 界giới 等đẳng 眾chúng 數số 之chi 法pháp 又hựu 取thủ 我ngã 人nhân 為vi 陰ấm 界giới 入nhập 諸chư 法pháp 之chi 數số 。 故cố 眾chúng 多đa 之chi 法pháp 是thị 種chủng 種chủng 義nghĩa )# 六lục 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 者giả 此thử 云vân 數số 取thủ 趣thú 瑜du 伽già 云vân 計kế 有hữu 我ngã 人nhân 數sác 數sác 往vãng 取thủ 諸chư 趣thú 無vô 厭yếm 故cố 此thử 名danh 依y 一nhất 聲thanh 中trung 呼hô 一nhất 人nhân 若nhược 依y 多đa 聲thanh 中trung 呼hô 多đa 人nhân 即tức 云vân 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 (# 補bổ 特đặc 等đẳng 者giả 即tức 瑜du 伽già 中trung 名danh )# 七thất 人nhân 者giả 有hữu 靈linh 於ư 土thổ/độ 木mộc 之chi 稱xưng 智trí 論luận 云vân 行hành 人nhân 法pháp 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 名danh 士sĩ 夫phu 瑜du 伽già 釋thích 云vân 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 士sĩ 夫phu 用dụng 故cố (# 有hữu 靈linh 者giả 有hữu 靈linh 於ư 土thổ/độ 木mộc 之chi 稱xưng 即tức 關quan 中trung 生sanh 公công 語ngữ 即tức 智trí 論luận 意ý 瑜du 伽già 名danh 士sĩ 夫phu 即tức 十thập 七thất 相tương/tướng 中trung 第đệ 六lục 論luận 云vân 言ngôn 養dưỡng 育dục 者giả 謂vị 增tăng 長trưởng 後hậu 有hữu 業nghiệp 故cố 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 士sĩ 夫phu 用dụng 故cố 疏sớ/sơ 云vân 養dưỡng 育dục 者giả 令linh 滋tư 茂mậu 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 義nghĩa 業nghiệp 令linh 致trí 果quả 果quả 士sĩ 夫phu 用dụng 未vị 來lai 莫mạc 窮cùng 故cố 名danh 養dưỡng 育dục 釋thích 曰viết 彼bỉ 雙song 釋thích 士sĩ 夫phu 養dưỡng 育dục 文văn 便tiện 故cố 引dẫn 之chi )# 八bát 摩ma 納nạp 婆bà 此thử 云vân 儒nho 童đồng 謂vị 計kế 有hữu 我ngã 人nhân 為vi 少thiếu 年niên 有hữu 學học 之chi 者giả 此thử 名danh 依y 一nhất 聲thanh 中trung 但đãn 呼hô 一nhất 人nhân 若nhược 呼hô 多đa 人nhân 多đa 聲thanh 中trung 呼hô 應ưng 云vân 摩ma 納nạp 婆bà 嚩phạ 迦ca 也dã (# 摩ma 納nạp 婆bà 此thử 云vân 儒nho 童đồng 即tức 出xuất 智trí 論luận 若nhược 瑜du 伽già 云vân 謂vị 依y 止chỉ 於ư 意ý 或hoặc 高cao 或hoặc 下hạ 。 故cố 彼bỉ 疏sớ/sơ 云vân 意ý 高cao 下hạ 者giả 約ước 行hành 以dĩ 釋thích 然nhiên 行hành 高cao 下hạ 皆giai 由do 於ư 意ý 稚trĩ 年niên 之chi 者giả 高cao 下hạ 不bất 定định 故cố 以dĩ 高cao 下hạ 而nhi 以dĩ 顯hiển 之chi 釋thích 曰viết 稚trĩ 年niên 高cao 下hạ 者giả 即tức 少thiếu 年niên 有hữu 學học 者giả 也dã )# 九cửu 作tác 者giả 者giả 作tác 諸chư 業nghiệp 故cố 智trí 論luận 云vân 手thủ 足túc 能năng 有hữu 所sở 作tác 故cố 。 十thập 受thọ 者giả 者giả 智trí 論luận 云vân 計kế 後hậu 世thế 受thọ 罪tội 福phước 果quả 報báo 。 故cố 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 三tam 四tứ 大đại 品phẩm 第đệ 二nhị 及cập 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 中trung 說thuyết 數số 有hữu 增tăng 減giảm 名danh 或hoặc 小tiểu 異dị 大đại 意ý 不bất 殊thù 迴hồi 向hướng 十thập 定định 凖# 斯tư 會hội 釋thích (# 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 三tam 下hạ 結kết 示thị 本bổn 源nguyên 古cổ 有hữu 章chương 門môn 七thất 門môn 分phân 別biệt 一nhất 列liệt 名danh 二nhị 釋thích 名danh 三tam 體thể 性tánh 四tứ 二nhị 執chấp 五ngũ 伏phục 害hại 六lục 成thành 觀quán 七thất 問vấn 答đáp 初sơ 諸chư 說thuyết 互hỗ 望vọng 差sai 別biệt 畧lược 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 數số 增tăng 減giảm 二nhị 互hỗ 有hữu 無vô 三tam 變biến 名danh 字tự 初sơ 增tăng 減giảm 者giả 第đệ 六lục 廻hồi 向hướng 但đãn 有hữu 其kỳ 八bát 畧lược 無vô 總tổng 我ngã 及cập 種chủng 種chủng 耳nhĩ 十thập 定định 有hữu 七thất 已dĩ 如như 上thượng 辨biện 一nhất 作tác 者giả 二nhị 命mạng 三tam 我ngã 四tứ 眾chúng 生sanh 五ngũ 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 六lục 意ý 生sanh 七thất 摩ma 納nạp 婆bà 畧lược 無vô 受thọ 者giả 及cập 種chủng 種chủng 而nhi 加gia 總tổng 我ngã 大đại 般Bát 若Nhã 第đệ 四tứ 說thuyết 十thập 七thất 相tương/tướng 一nhất 我ngã 二nhị 有hữu 情tình 三tam 命mạng 者giả 四tứ 生sanh 者giả 五ngũ 養dưỡng 者giả 六lục 士sĩ 夫phu 七thất 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 八bát 意ý 生sanh 九cửu 儒nho 童đồng 十thập 作tác 者giả 十thập 一nhất 使sử 作tác 者giả 十thập 二nhị 起khởi 者giả 十thập 三tam 使sử 起khởi 者giả 十thập 四tứ 受thọ 者giả 十thập 五ngũ 使sử 受thọ 者giả 十thập 六lục 知tri 者giả 十thập 七thất 見kiến 者giả 第đệ 十thập 三tam 中trung 但đãn 說thuyết 十thập 四tứ 闕khuyết 使sử 作tác 者giả 起khởi 者giả 使sử 起khởi 者giả 使sử 受thọ 者giả 闕khuyết 四tứ 加gia 異dị 生sanh 異dị 生sanh 義nghĩa 當đương 起khởi 故cố 三tam 使sử 大đại 同đồng 故cố 其kỳ 第đệ 二nhị 有hữu 無vô 已dĩ 含hàm 在tại 前tiền 增tăng 減giảm 之chi 中trung 三tam 變biến 名danh 字tự 此thử 云vân 眾chúng 生sanh 大đại 般Bát 若Nhã 中trung 是thị 有hữu 情tình 此thử 云vân 補bổ 伽già 羅la 彼bỉ 云vân 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 此thử 云vân 人nhân 彼bỉ 云vân 士sĩ 夫phu 此thử 云vân 摩ma 納nạp 婆bà 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 儒nho 童đồng 廻hồi 向hướng 云vân 童đồng 子tử 此thử 云vân 有hữu 想tưởng 大đại 般Bát 若Nhã 云vân 生sanh 者giả 等đẳng 疏sớ/sơ 中trung 已dĩ 對đối 大đại 般Bát 若Nhã 辨biện 竟cánh 餘dư 門môn 可khả 畧lược 言ngôn 也dã )# 。 但đãn 觀quán 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 邊biên 際tế 法pháp 空không 法pháp 無vô 所sở 有hữu 。 法pháp 無vô 相tướng 法pháp 無vô 體thể 法pháp 無vô 處xứ 法pháp 無vô 依y 。 法pháp 無vô 作tác 法pháp 。 二nhị 但đãn 觀quán 下hạ 明minh 法pháp 空không 觀quán 菩Bồ 薩Tát 既ký 了liễu 法pháp 空không 安an 有hữu 我ngã 耶da 故cố 上thượng 云vân 人nhân 空không 非phi 如như 二Nhị 乘Thừa 人nhân 空không 法pháp 有hữu 故cố 此thử 直trực 云vân 但đãn 觀quán 法Pháp 界Giới 空không 等đẳng 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 界giới 。 總tổng 舉cử 所sở 觀quán 法pháp 體thể 不bất 出xuất 此thử 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 了liễu 之chi 究cứu 竟cánh 無vô 差sai 橫hoạnh/hoành 則tắc 無vô 邊biên 等đẳng 虛hư 空không 故cố 。 豎thụ 則tắc 無vô 際tế 離ly 始thỉ 終chung 故cố 空không 法pháp 者giả 此thử 二nhị 皆giai 空không 。 也dã 空không 亦diệc 總tổng 句cú 何hà 以dĩ 知tri 空không 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 無vô 實thật 所sở 有hữu 故cố 無vô 何hà 所sở 有hữu 一nhất 外ngoại 無vô 自tự 共cộng 之chi 相tướng 狀trạng 二nhị 內nội 無vô 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 之chi 體thể 性tánh 三tam 無vô 所sở 住trú 之chi 處xứ 。 所sở 謂vị 不bất 在tại 內nội 外ngoại 。 中trung 間gian 有hữu 中trung 住trụ 故cố 四tứ 無vô 二nhị 法pháp 之chi 相tướng 依y 有hữu 去khứ 不bất 留lưu 空không 故cố 五ngũ 無vô 造tạo 作tác 之chi 功công 用dụng 故cố 無vô 所sở 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 空không 空không 故cố 眾chúng 生sanh 界giới 即tức 法Pháp 界Giới 也dã (# 一nhất 外ngoại 無vô 自tự 共cộng 之chi 相tướng 狀trạng 者giả 自tự 相tương/tướng 者giả 謂vị 色sắc 礙ngại 相tương/tướng 受thọ 領lãnh 納nạp 等đẳng 各các 別biệt 所sở 屬thuộc 共cộng 相tương 者giả 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 等đẳng 同đồng 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 此thử 二nhị 皆giai 外ngoại 相tướng 也dã 二nhị 為vi 無vô 為vi 諸chư 法pháp 之chi 體thể 諸chư 法pháp 不bất 出xuất 此thử 二nhị 有hữu 去khứ 不bất 留lưu 空không 者giả 明minh 空không 有hữu 無vô 二nhị 故cố 有hữu 即tức 是thị 空không 若nhược 去khứ 於ư 有hữu 即tức 以dĩ 去khứ 空không 若nhược 有hữu 去khứ 存tồn 空không 則tắc 空không 有hữu 為vi 二nhị 故cố )# 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 不bất 見kiến 自tự 身thân 不bất 見kiến 施thí 物vật 。 不bất 見kiến 受thọ 者giả 。 不bất 見kiến 福phước 田điền 不bất 見kiến 業nghiệp 不bất 見kiến 報báo 不bất 見kiến 果quả 不bất 見kiến 大đại 果quả 不bất 見kiến 小tiểu 果quả 。 第đệ 三tam 作tác 是thị 下hạ 觀quán 益ích 九cửu 句cú 皆giai 云vân 不bất 見kiến 者giả 窮cùng 於ư 法pháp 性tánh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 故cố 。 初sơ 三tam 即tức 是thị 三tam 輪luân 福phước 田điền 者giả 施thí 所sở 生sanh 也dã 業nghiệp 約ước 成thành 因nhân 招chiêu 果quả 剋khắc 獲hoạch 為vi 果quả 酬thù 因nhân 曰viết 報báo 習tập 因nhân 習tập 續tục 於ư 前tiền 習tập 果quả 剋khắc 獲hoạch 為vi 後hậu 習tập 因nhân 習tập 果quả 通thông 名danh 為vi 因nhân 能năng 牽khiên 後hậu 報báo 此thử 報báo 酬thù 因nhân 此thử 則tắc 果quả 通thông 現hiện 得đắc 又hựu 報báo 謂vị 有hữu 漏lậu 果quả 謂vị 無vô 漏lậu 同đồng 是thị 當đương 果quả 漏lậu 無vô 漏lậu 殊thù 小tiểu 施thí 小tiểu 果quả 大đại 施thí 大đại 果quả (# 剋khắc 獲hoạch 為vi 果quả 者giả 此thử 釋thích 果quả 報báo 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 果quả 通thông 現hiện 在tại 報báo 唯duy 未vị 來lai 如như 修tu 初sơ 禪thiền 為vi 習tập 因nhân 證chứng 得đắc 初sơ 禪thiền 為vi 習tập 果quả 故cố 云vân 習tập 因nhân 習tập 續tục 於ư 前tiền 習tập 果quả 剋khắc 獲hoạch 於ư 後hậu 上thượng 一nhất 重trọng/trùng 因nhân 果quả 望vọng 其kỳ 當đương 報báo 總tổng 名danh 為vi 因nhân 生sanh 於ư 初sơ 禪thiền 梵Phạm 眾chúng 等đẳng 天thiên 方phương 名danh 感cảm 報báo 故cố 上thượng 云vân 酬thù 因nhân 為vi 報báo 此thử 則tắc 下hạ 結kết 示thị 二nhị 又hựu 報báo 謂vị 有hữu 漏lậu 下hạ 則tắc 果quả 之chi 與dữ 報báo 俱câu 在tại 未vị 來lai 大đại 施thí 大đại 果quả 等đẳng 者giả 此thử 等đẳng 有hữu 三tam 一nhất 一nhất 物vật 施thí 等đẳng 為vi 小tiểu 多đa 物vật 施thí 為vi 大đại 二nhị 小tiểu 心tâm 施thí 為vi 小tiểu 大đại 心tâm 施thí 為vi 大đại 自tự 利lợi 無vô 常thường 等đẳng 為vi 小tiểu 心tâm 利lợi 他tha 空không 觀quán 等đẳng 為vi 大đại 三tam 近cận 果quả 為vi 小tiểu 究cứu 竟cánh 果quả 為vi 大đại )# 。 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 觀quán 去khứ 來lai 今kim 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 。 受thọ 之chi 身thân 尋tầm 即tức 壞hoại 滅diệt 便tiện 作tác 是thị 念niệm 。 奇kỳ 哉tai 眾chúng 生sanh 愚ngu 癡si 。 無vô 智trí 於ư 生sanh 死tử 內nội 受thọ 無vô 數số 身thân 危nguy 脆thúy 不bất 停đình 速tốc 歸quy 壞hoại 滅diệt 若nhược 已dĩ 壞hoại 滅diệt 若nhược 今kim 壞hoại 滅diệt 若nhược 當đương 壞hoại 滅diệt 而nhi 不bất 能năng 以dĩ 不bất 堅kiên 固cố 身thân 求cầu 堅kiên 固cố 身thân 我ngã 當đương 盡tận 學học 諸chư 佛Phật 所sở 學học 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 隨tùy 順thuận 寂tịch 靜tĩnh 不bất 壞hoại 法pháp 性tánh 。 令linh 其kỳ 永vĩnh 得đắc 安an 隱ẩn 。 快khoái 樂lạc 佛Phật 子tử 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 一nhất 歡hoan 喜hỷ 行hành 。 第đệ 二nhị 願nguyện 行hành 法Pháp 施thí 文văn 分phân 為vi 二nhị 初sơ 觀quán 悲bi 境cảnh 為vi 起khởi 願nguyện 由do 二nhị 我ngã 當đương 盡tận 學học 下hạ 起khởi 願nguyện 利lợi 益ích 不bất 壞hoại 法pháp 性tánh 。 是thị 堅kiên 固cố 因nhân 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 是thị 堅kiên 固cố 果quả 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 四Tứ 音âm 釋thích 笈cấp (# 忌kỵ 立lập 切thiết 書thư 箱tương 也dã )# 。 尠tiển (# 蘇tô 典điển 切thiết 先tiên 上thượng 聲thanh 少thiểu 也dã )# 。 匱quỹ (# 求cầu 位vị 切thiết 乏phạp 也dã )# 。 慣quán (# 古cổ 患hoạn 切thiết )# 。 羸luy (# 力lực 為vi 切thiết 瘦sấu 也dã )# 。 危nguy 脆thúy (# 脆thúy 此thử 芮# 切thiết 物vật 易dị 斷đoạn 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 五ngũ 。 踐tiễn 五ngũ 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 饒nhiêu 益ích 行hành 。 第đệ 二nhị 饒nhiêu 益ích 行hành 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 護hộ 持trì 淨tịnh 戒giới 。 於ư 色sắc 聲thanh 香hương 。 味vị 觸xúc 心tâm 無vô 所sở 著trước 。 亦diệc 為vì 眾chúng 生sanh 。 如như 是thị 宣tuyên 說thuyết 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 之chi 中trung 先tiên 略lược 後hậu 廣quảng 皆giai 顯hiển 三tam 聚tụ 含hàm 於ư 九cửu 戒giới 今kim 初sơ 略lược 中trung 文văn 三tam 初sơ 明minh 持trì 相tương 次thứ 彰chương 離ly 過quá 後hậu 顯hiển 持trì 意ý 今kim 初sơ 初sơ 句cú 為vi 總tổng 總tổng 該cai 三tam 聚tụ 即tức 戒giới 自tự 性tánh 於ư 色sắc 聲thanh 下hạ 別biệt 釋thích 淨tịnh 義nghĩa 意ý 地địa 無vô 著trước 是thị 真chân 律luật 儀nghi 亦diệc 為vi 生sanh 說thuyết 即tức 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 也dã (# 皆giai 顯hiển 三tam 聚tụ 等đẳng 者giả 廣quảng 略lược 皆giai 顯hiển 初sơ 句cú 為vi 總tổng 總tổng 該cai 三tam 聚tụ 是thị 略lược 中trung 具cụ 也dã 即tức 戒giới 自tự 性tánh 者giả 是thị 九cửu 戒giới 之chi 一nhất 也dã 意ý 地địa 無vô 染nhiễm 是thị 真chân 律luật 儀nghi 者giả 出xuất 三tam 聚tụ 相tương/tướng 起khởi 心tâm 即tức 破phá 菩Bồ 薩Tát 戒giới 故cố 。 亦diệc 為vi 生sanh 下hạ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 下hạ 顯hiển 持trì 戒giới 意ý 含hàm 於ư 攝nhiếp 善thiện )# 。 不bất 求cầu 威uy 勢thế 不bất 求cầu 種chủng 族tộc 不bất 求cầu 富phú 饒nhiêu 不bất 求cầu 色sắc 相tướng 不bất 求cầu 王vương 位vị 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 皆giai 無vô 所sở 著trước 。 二nhị 不bất 求cầu 下hạ 彰chương 其kỳ 離ly 過quá 亦diệc 是thị 於ư 果quả 無vô 依y 顯hiển 清thanh 淨tịnh 義nghĩa (# 亦diệc 是thị 於ư 果quả 無vô 依y 即tức 第đệ 九cửu 清thanh 淨tịnh 戒giới 之chi 一nhất 也dã )# 。 但đãn 堅kiên 持trì 淨tịnh 戒giới 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 持trì 淨tịnh 戒giới 必tất 當đương 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 。 纏triền 縛phược 貪tham 求cầu 熱nhiệt 惱não 諸chư 難nạn 逼bức 迫bách 毀hủy 謗báng 亂loạn 濁trược 得đắc 佛Phật 所sở 讚tán 。 平bình 等đẳng 正Chánh 法Pháp 。 三tam 但đãn 堅kiên 持trì 下hạ 顯hiển 持trì 戒giới 意ý 初sơ 句cú 為vi 總tổng 盡tận 壽thọ 堅kiên 持trì 作tác 如như 是thị 下hạ 以dĩ 誓thệ 自tự 要yếu 。 成thành 上thượng 堅kiên 相tương 謂vị 一nhất 切thiết 利lợi 養dưỡng 恭cung 敬kính 。 他tha 論luận 本bổn 隨tùy 煩phiền 惱não 不bất 能năng 伏phục 故cố 一nhất 切thiết 惡ác 止chỉ 得đắc 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 是thị 真chân 善thiện 行hành (# 謂vị 一nhất 切thiết 利lợi 養dưỡng 等đẳng 者giả 出xuất 堅kiên 相tương/tướng 也dã 四tứ 分phần/phân 戒giới 云vân 明minh 人nhân 能năng 護hộ 戒giới 能năng 得đắc 三tam 種chủng 樂nhạo/nhạc/lạc 名danh 譽dự 及cập 利lợi 養dưỡng 死tử 得đắc 生sanh 天thiên 。 上thượng 若nhược 希hy 此thử 三tam 非phi 真chân 堅kiên 持trì 本bổn 隨tùy 煩phiền 惱não 者giả 下hạ 經kinh 自tự 出xuất 彼bỉ 又hựu 具cụ 明minh 纏triền 即tức 隨tùy 惑hoặc 縛phược 即tức 根căn 本bổn 言ngôn 一nhất 切thiết 惡ác 止chỉ 者giả 即tức 是thị 律luật 儀nghi 善thiện 行hành 即tức 是thị 攝nhiếp 善thiện )# 纏triền 謂vị 八bát 纏triền 即tức 無vô 慙tàm 無vô 愧quý 。 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 。 惛hôn 睡thụy 慳san 嫉tật 初sơ 二nhị 障chướng 戒giới 正chánh 障chướng 律luật 儀nghi 次thứ 二nhị 障chướng 止chỉ 次thứ 二nhị 障chướng 觀quán 後hậu 二nhị 障chướng 捨xả 即tức 障chướng 善thiện 法Pháp 饒nhiêu 益ích 於ư 相tương/tướng 修tu 中trung 纏triền 繞nhiễu 身thân 心tâm 所sở 以dĩ 偏thiên 說thuyết 或hoặc 說thuyết 十thập 纏triền 謂vị 加gia 忿phẫn 覆phú 於ư 被bị 舉cử 時thời 為vi 重trọng 障chướng 故cố 此thử 即tức 隨tùy 惑hoặc (# 纏triền 謂vị 八bát 纏triền 下hạ 釋thích 此thử 纏triền 字tự 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 五ngũ 一nhất 釋thích 八bát 名danh 二nhị 辯biện 障chướng 業nghiệp 三tam 釋thích 總tổng 名danh 四tứ 明minh 十thập 纏triền 五ngũ 者giả 結kết 示thị 然nhiên 初sơ 八bát 纏triền 廣quảng 如như 論luận 釋thích 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 十thập 藏tạng 廣quảng 明minh 餘dư 之chi 六lục 事sự 前tiền 後hậu 頻tần 有hữu 初sơ 二nhị 障chướng 戒giới 下hạ 辯biện 障chướng 業nghiệp 雜tạp 集tập 第đệ 七thất 修tu 尸thi 羅la 時thời 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 為vi 障chướng 由do 具cụ 此thử 二nhị 犯phạm 諸chư 學học 處xứ 無vô 差sai 恥sỉ 故cố 次thứ 二nhị 障chướng 止chỉ 者giả 論luận 云vân 謂vị 修tu 止chỉ 時thời 惛hôn 沉trầm 睡thụy 眠miên 二nhị 法pháp 為vi 障chướng 於ư 內nội 引dẫn 沉trầm 沒một 故cố 修tu 慧tuệ 時thời 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 。 二nhị 法pháp 為vi 障chướng 於ư 外ngoại 引dẫn 散tán 亂loạn 故cố 釋thích 曰viết 此thử 論luận 約ước 二nhị 順thuận 障chướng 今kim 疏sớ/sơ 反phản 此thử 者giả 以dĩ 約ước 違vi 障chướng 掉trạo 舉cử 惡ác 作tác 。 正chánh 違vi 止chỉ 故cố 惛hôn 沉trầm 睡thụy 眠miên 正chánh 違vi 慧tuệ 故cố 後hậu 二nhị 障chướng 捨xả 者giả 論luận 云vân 於ư 修tu 捨xả 時thời 慳san 嫉tật 為vi 障chướng 由do 成thành 就tựu 此thử 於ư 自tự 他tha 利lợi 恡lận 妬đố 門môn 中trung 數sác 數sác 搖dao 動động 心tâm 故cố 即tức 障chướng 善thiện 法Pháp 饒nhiêu 益ích 者giả 止Chỉ 觀Quán 是thị 善thiện 法Pháp 捨xả 即tức 饒nhiêu 益ích 於ư 相tương/tướng 修tu 中trung 者giả 釋thích 總tổng 名danh 亦diệc 出xuất 偏thiên 說thuyết 所sở 以dĩ 也dã 本bổn 論luận 云vân 數sác 數sác 增tăng 盛thịnh 纏triền 繞nhiễu 於ư 心tâm 故cố 名danh 為vi 纏triền 釋thích 論luận 中trung 云vân 由do 此thử 諸chư 纏triền 數sác 數sác 增tăng 盛thịnh 纏triền 繞nhiễu 一nhất 切thiết 觀quán 行hành 者giả 心tâm 於ư 修tu 善thiện 品phẩm 為vi 障chướng 礙ngại 故cố 。 或hoặc 說thuyết 十thập 纏triền 者giả 即tức 第đệ 四tứ 明minh 十thập 纏triền 俱câu 舍xá 頌tụng 第đệ 五ngũ 隨tùy 眠miên 品phẩm 云vân 纏triền 八bát 無vô 慚tàm 愧quý 嫉tật 慳san 并tinh 悔hối 眠miên 掉trạo 舉cử 與dữ 惛hôn 沉trầm 或hoặc 十thập 加gia 忿phẫn 覆phú 論luận 云vân 八bát 纏triền 者giả 品phẩm 類loại 足túc 論luận 或hoặc 十thập 者giả 毗tỳ 婆bà 沙sa 師sư 言ngôn 於ư 被bị 舉cử 時thời 為vi 重trọng 障chướng 者giả 忿phẫn 以dĩ 令linh 心tâm 忿phẫn 發phát 為vi 性tánh 覆phú 以dĩ 覆phú 藏tàng 自tự 罪tội 為vi 性tánh 故cố 此thử 即tức 隨tùy 惑hoặc 下hạ 結kết 示thị )# 縛phược 謂vị 四tứ 縛phược 即tức 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 戒giới 取thủ 我ngã 見kiến 貪tham 利lợi 不bất 遂toại 熱nhiệt 惱não 生sanh 瞋sân 梵Phạm 行hạnh 命mạng 難nạn 則tắc 生sanh 毀hủy 謗báng 謗báng 則tắc 戒giới 取thủ 我ngã 則tắc 濁trược 亂loạn 不bất 毀hủy 不bất 持trì 方phương 為vi 平bình 等đẳng (# 縛phược 謂vị 四tứ 縛phược 者giả 先tiên 標tiêu 列liệt 後hậu 會hội 經kinh 今kim 初sơ 雜tạp 集tập 等đẳng 論luận 但đãn 有hữu 三tam 縛phược 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 。 由do 此thử 三tam 縛phược 縛phược 諸chư 有hữu 情tình 令linh 處xứ 三tam 苦khổ 今kim 言ngôn 四tứ 者giả 此thử 經Kinh 第đệ 三tam 地địa 文văn 亦diệc 云vân 此thử 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。 欲dục 縛phược 色sắc 縛phược 有hữu 縛phược 無vô 明minh 縛phược 皆giai 轉chuyển 微vi 薄bạc 。 釋thích 曰viết 此thử 即tức 修tu 所sở 斷đoạn 中trung 三tam 界giới 煩phiền 惱não 。 及cập 無vô 明minh 故cố 於ư 見kiến 縛phược 之chi 外ngoại 說thuyết 四tứ 并tinh 前tiền 即tức 五ngũ 住trụ 地địa 惑hoặc 也dã 今kim 此thử 四tứ 縛phược 即tức 按án 次thứ 文văn 貪tham 利lợi 已dĩ 下hạ 會hội 經kinh 四tứ 相tương/tướng 初sơ 貪tham 利lợi 即tức 經kinh 貪tham 求cầu 為vi 一nhất 二nhị 熱nhiệt 惱não 即tức 瞋sân 三tam 諸chư 難nạn 逼bức 迫bách 毀hủy 謗báng 即tức 是thị 戒giới 取thủ 四tứ 濁trược 亂loạn 即tức 是thị 我ngã 見kiến 正chánh 於ư 持trì 戒giới 而nhi 說thuyết 四tứ 故cố 然nhiên 其kỳ 戒giới 取thủ 由do 癡si 而nhi 生sanh 不bất 了liễu 諸chư 難nạn 而nhi 生sanh 毀hủy 謗báng 。 亦diệc 是thị 邪tà 見kiến 同đồng 三tam 業nghiệp 故cố 故cố 亦diệc 不bất 出xuất 三tam 毒độc 及cập 見kiến 我ngã 見kiến 特đặc 為vi 諸chư 見kiến 之chi 主chủ 不bất 毀hủy 不bất 持trì 釋thích 經kinh 得đắc 佛Phật 所sở 讚tán 平bình 等đẳng 正Chánh 法Pháp 。 故cố 淨tịnh 名danh 第đệ 三tam 見kiến 阿a 閦súc 佛Phật 品phẩm 云vân 不bất 施thí 不bất 慳san 。 不bất 戒giới 不bất 犯phạm 。 不bất 忍nhẫn 不bất 恚khuể 。 不bất 進tiến 不bất 怠đãi 。 不bất 定định 不bất 亂loạn 。 不bất 智trí 不bất 愚ngu 。 不bất 誠thành 不bất 欺khi 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 今kim 取thủ 此thử 勢thế 但đãn 用dụng 一nhất 戒giới 中trung 義nghĩa 耳nhĩ 不bất 犯phạm 故cố 事sự 相tướng 無vô 違vi 不bất 持trì 故cố 了liễu 戒giới 空không 寂tịch )# 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 持trì 。 淨tịnh 戒giới 時thời 於ư 一nhất 日nhật 中trung 。 假giả 使sử 無vô 數số 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 。 諸chư 大đại 惡ác 魔ma 詣nghệ 菩Bồ 薩Tát 所sở 。 一nhất 一nhất 各các 將tương 無vô 量lượng 。 無vô 數số 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 。 天thiên 女nữ 皆giai 於ư 五ngũ 欲dục 善thiện 行hành 方phương 便tiện 。 端đoan 正chánh 姝xu 麗lệ 傾khuynh 惑hoặc 人nhân 心tâm 執chấp 持trì 種chủng 種chủng 珍trân 玩ngoạn 。 之chi 具cụ 欲dục 來lai 惑hoặc 亂loạn 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 意ý 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 廣quảng 顯hiển 三tam 聚tụ 即tức 分phân 為vi 三tam 初sơ 攝nhiếp 律luật 儀nghi 二nhị 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 三tam 攝nhiếp 善thiện 法Pháp (# 初sơ 攝nhiếp 律luật 儀nghi 等đẳng 者giả 唯duy 識thức 十thập 度độ 但đãn 有hữu 三tam 名danh 而nhi 無vô 解giải 釋thích 若nhược 梁lương 攝nhiếp 論luận 三tam 學học 之chi 中trung 具cụ 有hữu 解giải 釋thích 本bổn 論luận 中trung 云vân 一nhất 攝nhiếp 律luật 儀nghi 戒giới 。 謂vị 正chánh 遠viễn 離ly 所sở 應ưng 離ly 法pháp 二nhị 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 謂vị 正chánh 修tu 證chứng 應ưng 修tu 證chứng 法pháp 三tam 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 謂vị 正chánh 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 律luật 儀nghi 戒giới 者giả 謂vị 於ư 不bất 善thiện 能năng 遠viễn 離ly 法pháp 防phòng 護hộ 受thọ 持trì 由do 能năng 防phòng 護hộ 諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 身thân 語ngữ 等đẳng 業nghiệp 故cố 云vân 律luật 儀nghi 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 能năng 令linh 證chứng 得đắc 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 戒giới 。 能năng 助trợ 有hữu 情tình 如như 法Pháp 所sở 作tác 平bình 等đẳng 分phân 布bố 。 無vô 罪tội 作tác 業nghiệp 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 有hữu 說thuyết 後hậu 二nhị 佼# 初sơ 建kiến 立lập 釋thích 曰viết 此thử 下hạ 釋thích 立lập 三tam 所sở 以dĩ 無vô 性tánh 云vân 此thử 能năng 建kiến 立lập 後hậu 二nhị 尸thi 羅la 由do 自tự 防phòng 護hộ 能năng 修tu 供cúng 養dường 佛Phật 等đẳng 善thiện 根căn 及cập 益ích 諸chư 有hữu 故cố 故cố 世thế 親thân 云vân 住trụ 律luật 儀nghi 者giả 便tiện 能năng 建kiến 立lập 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 由do 此thử 修tu 集tập 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 復phục 能năng 建kiến 立lập 益ích 有hữu 情tình 戒giới 由do 此thử 故cố 能năng 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 準chuẩn 梁lương 攝nhiếp 論luận 及cập 釋thích 論luận 云vân 若nhược 不bất 離ly 惡ác 攝nhiếp 善thiện 利lợi 他tha 則tắc 不bất 得đắc 成thành 有hữu 說thuyết 前tiền 二nhị 為vi 成thành 後hậu 一nhất 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 若nhược 人nhân 住trụ 前tiền 二nhị 種chủng 淨tịnh 戒giới 則tắc 能năng 引dẫn 攝nhiếp 利lợi 眾chúng 生sanh 戒giới 為vi 成thành 熟thục 他tha 梁lương 論luận 三tam 戒giới 大đại 意ý 同đồng 前tiền 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 此thử 三tam 品phẩm 戒giới 即tức 四Tứ 無Vô 畏Úy 因nhân 何hà 以dĩ 故cố 初sơ 戒giới 是thị 斷đoạn 德đức 第đệ 二nhị 戒giới 是thị 智trí 德đức 第đệ 三tam 戒giới 是thị 思tư 德đức 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 不bất 出xuất 三tam 德đức 故cố 由do 此thử 故cố 說thuyết 戒giới 有hữu 三tam 品phẩm 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 戒giới 有hữu 三tam 緣duyên 一nhất 自tự 性tánh 戒giới 二nhị 善thiện 法Pháp 戒giới 三tam 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 戒giới 。 義nghĩa 皆giai 同đồng 也dã )# 今kim 初sơ 即tức 堅kiên 持trì 不bất 犯phạm 為vi 第đệ 一nhất 難nan 持trì 文văn 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 顯hiển 難nan 持trì 之chi 境cảnh 謂vị 多đa 而nhi 且thả 麗lệ 加gia 以dĩ 惑hoặc 心tâm 日nhật 日nhật 長trường 時thời 故cố 為vi 難nạn/nan 也dã (# 今kim 初sơ 即tức 堅kiên 持trì 不bất 犯phạm 者giả 即tức 難nan 行hành 戒giới 準chuẩn 瑜du 伽già 論luận 第đệ 四tứ 十thập 二nhị 有hữu 其kỳ 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 菩Bồ 薩Tát 現hiện 在tại 具cụ 足túc 大đại 財tài 大đại 族tộc 自tự 在tại 增tăng 上thượng 。 弃khí 捨xả 如như 是thị 大đại 財tài 大đại 族tộc 自tự 在tại 增tăng 上thượng 。 具cụ 受thọ 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 戒giới 。 律luật 儀nghi 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 難nan 行hành 戒giới 二nhị 者giả 菩Bồ 薩Tát 若nhược 遭tao 急cấp 難nạn/nan 乃nãi 至chí 失thất 命mạng 。 於ư 所sở 受thọ 戒giới 。 尚thượng 無vô 缺khuyết 減giảm 何hà 況huống 全toàn 犯phạm 三tam 者giả 如như 是thị 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 行hành 住trụ 作tác 意ý 恆hằng 住trụ 正chánh 念niệm 常thường 無vô 放phóng 逸dật 。 乃nãi 至chí 命mạng 終chung 。 於ư 所sở 受thọ 戒giới 。 無vô 有hữu 悞ngộ 失thất 尚thượng 不bất 犯phạm 輕khinh 何hà 況huống 犯phạm 重trọng/trùng 釋thích 曰viết 今kim 即tức 第đệ 一nhất 次thứ 二nhị 疏sớ/sơ 中trung 具cụ 之chi )# 。 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 此thử 五ngũ 欲dục 者giả 是thị 障chướng 道Đạo 法Pháp 乃nãi 至chí 障chướng 礙ngại 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 不bất 生sanh 一nhất 念niệm 。 欲dục 想tưởng 心tâm 淨tịnh 如như 佛Phật 。 後hậu 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 起khởi 觀quán 對đối 治trị 即tức 能năng 持trì 於ư 難nan 持trì 也dã 言ngôn 乃nãi 至chí 者giả 凖# 大đại 品phẩm 云vân 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。 障chướng 礙ngại 生sanh 天thiên 況huống 復phục 菩Bồ 提Đề 勝thắng 事sự 皆giai 障chướng 故cố 云vân 乃nãi 至chí 。 唯duy 除trừ 方phương 便tiện 教giáo 化hóa 。 眾chúng 生sanh 而nhi 不bất 捨xả 於ư 。 一nhất 切thiết 智trí 心tâm 。 第đệ 二nhị 唯duy 除trừ 下hạ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 戒giới 。 於ư 中trung 四tứ 初sơ 明minh 忘vong 犯phạm 濟tế 物vật 如như 祗chi 陀đà 末mạt 利lợi 唯duy 酒tửu 唯duy 戒giới 唯duy 除trừ 教giáo 化hóa 即tức 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 不bất 捨xả 智trí 心tâm 即tức 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。 (# 祇kỳ 陁# 末mạt 利lợi 者giả 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 為vi 救cứu 厨trù 子tử 飲ẩm 酒tửu 塗đồ 飾sức 等đẳng 祇kỳ 陁# 太thái 子tử 為vi 順thuận 國quốc 人nhân 亦diệc 和hòa 飲ẩm 酒tửu 而nhi 不bất 忘vong 戒giới 並tịnh 如như 別biệt 說thuyết )# 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 不bất 以dĩ 。 欲dục 因nhân 緣duyên 故cố 。 惱não 一nhất 眾chúng 生sanh 寧ninh 捨xả 身thân 命mạng 。 而nhi 終chung 不bất 作tác 惱não 眾chúng 生sanh 事sự 。 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 輕khinh 身thân 益ích 物vật 為vi 第đệ 二nhị 難nan 持trì 乃nãi 至chí 捨xả 命mạng 。 亦diệc 無vô 缺khuyết 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 得đắc 見kiến 佛Phật 已dĩ 來lai 未vị 曾tằng 心tâm 生sanh 一nhất 念niệm 欲dục 想tưởng 何hà 況huống 從tùng 事sự 。 若nhược 或hoặc 從tùng 事sự 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 自tự 得đắc 下hạ 彰chương 持trì 分phân 齊tề 是thị 第đệ 三tam 難nan 持trì 謂vị 恆hằng 住trụ 正chánh 念niệm 無vô 誤ngộ 失thất 故cố 即tức 以dĩ 難nạn/nan 況huống 易dị 以dĩ 誤ngộ 況huống 故cố 本bổn 性tánh 慣quán 習tập 故cố 分phân 齊tề 者giả 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 了liễu 見kiến 心tâm 性tánh 成thành 正chánh 覺giác 。 故cố 解giải 法pháp 無vô 生sanh 常thường 見kiến 佛Phật 故cố 觸xúc 境cảnh 皆giai 佛Phật 豈khởi 容dung 佛Phật 所sở 生sanh 欲dục 想tưởng 耶da 。 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 作tác 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 於ư 長trường 夜dạ 中trung 。 想tưởng 念niệm 五ngũ 欲dục 趣thú 向hướng 五ngũ 欲dục 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。 其kỳ 心tâm 決quyết 定định 。 耽đam 染nhiễm 沉trầm 溺nịch 隨tùy 其kỳ 流lưu 轉chuyển 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 四tứ 爾nhĩ 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 明minh 深thâm 起khởi 大đại 悲bi 是thị 善thiện 士sĩ 相tương/tướng 在tại 文văn 分phần/phân 三tam 初sơ 悲bi 物vật 著trước 欲dục 二nhị 生sanh 勸khuyến 持trì 心tâm 三tam 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 今kim 初sơ 七thất 句cú 初sơ 二nhị 為vi 總tổng 無vô 時thời 不bất 起khởi 是thị 長trường 夜dạ 中trung 想tưởng 念niệm 下hạ 別biệt 一nhất 想tưởng 念niệm 未vị 得đắc 二nhị 趣thú 向hướng 可khả 得đắc 三tam 貪tham 著trước 已dĩ 得đắc 四tứ 決quyết 謂vị 為vi 淨tịnh 五ngũ 躭đam 染nhiễm 無vô 厭yếm 六lục 迷mê 醉túy 沈trầm 溺nịch 七thất 隨tùy 境cảnh 流lưu 轉chuyển 八bát 欲dục 罷bãi 不bất 能năng (# 深thâm 起khởi 大đại 悲bi 者giả 論luận 云vân 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 士sĩ 戒giới 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 具cụ 尸thi 羅la （# 一nhất ）# 勸khuyến 他tha 受thọ 戒giới （# 二nhị ）# 讚tán 戒giới 功công 德đức （# 三tam ）# 見kiến 聞văn 法Pháp 者giả 深thâm 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 （# 四tứ ）# 設thiết 有hữu 毀hủy 犯phạm 。 如như 法Pháp 悔hối 除trừ （# 五ngũ ）# 釋thích 曰viết 今kim 正chánh 當đương 中trung 三tam 疏sớ/sơ 文văn 自tự 配phối 自tự 具cụ 尸thi 羅la 前tiền 文văn 已dĩ 有hữu 已dĩ 毀hủy 令linh 悔hối 文văn 中trung 略lược 無vô )# 。 我ngã 今kim 應ưng 當đương 。 令linh 此thử 諸chư 魔ma 及cập 諸chư 天thiên 女nữ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 住trụ 無vô 上thượng 戒giới 住trụ 淨tịnh 戒giới 已dĩ 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。 心tâm 無vô 退thoái 轉chuyển 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 入nhập 於ư 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 我ngã 今kim 下hạ 生sanh 勸khuyến 持trì 心tâm 初sơ 勸khuyến 他tha 持trì 戒giới 次thứ 住trụ 淨tịnh 戒giới 下hạ 兼kiêm 讚tán 戒giới 功công 德đức 。 何hà 以dĩ 故cố 此thử 是thị 我ngã 等đẳng 。 所sở 應ưng 作tác 業nghiệp 應ưng 隨tùy 諸chư 佛Phật 如như 是thị 修tu 學học 。 三tam 徵trưng 釋thích 者giả 大đại 悲bi 益ích 他tha 菩Bồ 薩Tát 家gia 業nghiệp 故cố 。 作tác 是thị 學học 已dĩ 離ly 諸chư 惡ác 行hành 計kế 我ngã 無vô 知tri 以dĩ 智trí 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 令linh 除trừ 顛điên 倒đảo 。 第đệ 三tam 作tác 是thị 學học 已dĩ 下hạ 明minh 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 文văn 分phân 為vi 二nhị 初sơ 明minh 自tự 分phần/phân 現hiện 攝nhiếp 後hậu 辨biện 勝thắng 進tiến 當đương 攝nhiếp 今kim 初sơ 善thiện 法Pháp 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 悲bi 智trí 故cố 文văn 中trung 略lược 舉cử 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 初sơ 雙song 標tiêu 悲bi 智trí 二nhị 然nhiên 知tri 已dĩ 下hạ 雙song 釋thích 二nhị 相tương/tướng 三tam 如như 是thị 解giải 者giả 。 已dĩ 下hạ 雙song 明minh 二nhị 果quả 今kim 初sơ 也dã 先tiên 智trí 後hậu 悲bi 智trí 中trung 先tiên 明minh 離ly 過quá 謂vị 離ly 惡ác 行hành 無vô 明minh 後hậu 以dĩ 智trí 下hạ 明minh 其kỳ 成thành 德đức 為vi 眾chúng 生sanh 下hạ 即tức 是thị 攝nhiếp 悲bi 。 然nhiên 知tri 不bất 離ly 眾chúng 生sanh 。 有hữu 顛điên 倒đảo 不bất 離ly 顛điên 倒đảo 有hữu 眾chúng 生sanh 。 二nhị 雙song 釋thích 二nhị 相tương/tướng 中trung 悲bi 智trí 雙song 運vận 文văn 分phân 為vi 二nhị 先tiên 以dĩ 智trí 導đạo 。 悲bi 自tự 成thành 正chánh 觀quán 二nhị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 下hạ 通thông 明minh 入nhập 法pháp 顯hiển 彼bỉ 倒đảo 因nhân 今kim 初sơ 文văn 有hữu 四tứ 對đối 前tiền 三tam 二nhị 互hỗ 相tương 望vọng 後hậu 一nhất 當đương 體thể 以dĩ 辨biện 前tiền 三tam 對đối 中trung 前tiền 二nhị 不bất 離ly 後hậu 一nhất 不bất 即tức 即tức 顯hiển 生sanh 之chi 與dữ 倒đảo 非phi 即tức 離ly 也dã 眾chúng 生sanh 即tức 能năng 起khởi 顛điên 倒đảo 之chi 人nhân 。 乃nãi 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 顛điên 倒đảo 即tức 所sở 起khởi 之chi 妄vọng 是thị 徧biến 計kế 所sở 執chấp 初sơ 對đối 明minh 不bất 離ly 者giả 謂vị 依y 似tự 執chấp 實thật 故cố 離ly 生sanh 無vô 倒đảo 依y 執chấp 似tự 起khởi 離ly 倒đảo 無vô 生sanh (# 謂vị 依y 似tự 執chấp 實thật 者giả 眾chúng 生sanh 是thị 依y 他tha 似tự 有hữu 故cố 顛điên 倒đảo 謂vị 執chấp 似tự 為vi 實thật 如như 依y 繩thằng 之chi 依y 他tha 執chấp 為vi 蛇xà 實thật 依y 執chấp 似tự 起khởi 者giả 即tức 唯duy 識thức 云vân 依y 他tha 起khởi 自tự 性tánh 。 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 謂vị 依y 遍biến 計kế 之chi 執chấp 起khởi 依y 之chi 似tự 似tự 即tức 眾chúng 生sanh )# 。 不bất 於ư 顛điên 倒đảo 內nội 有hữu 眾chúng 生sanh 不bất 於ư 眾chúng 生sanh 。 內nội 有hữu 顛điên 倒đảo 。 第đệ 二nhị 對đối 明minh 不bất 相tương 在tại 重trọng/trùng 釋thích 前tiền 義nghĩa 言ngôn 不bất 離ly 者giả 明minh 因nhân 果quả 相tương 待đãi 緣duyên 成thành 非phi 先tiên 有hữu 體thể 二nhị 物vật 相tương/tướng 在tại 因nhân 中trung 無vô 果quả 故cố 倒đảo 內nội 無vô 生sanh 若nhược 必tất 有hữu 者giả 則tắc 應ưng 徧biến 計kế 是thị 依y 他tha 起khởi 果quả 中trung 無vô 因nhân 故cố 生sanh 內nội 無vô 倒đảo 若nhược 要yếu 令linh 有hữu 者giả 則tắc 應ưng 無vô 有hữu 不bất 倒đảo 眾chúng 生sanh (# 第đệ 二nhị 對đối 明minh 不bất 相tương 在tại 即tức 不bất 於ư 顛điên 倒đảo 內nội 有hữu 眾chúng 生sanh 言ngôn 不bất 離ly 者giả 此thử 句cú 牒điệp 前tiền 上thượng 言ngôn 不bất 離ly 眾chúng 生sanh 。 有hữu 顛điên 倒đảo 等đẳng 明minh 因nhân 果quả 相tương 待đãi 方phương 得đắc 緣duyên 成thành 釋thích 上thượng 義nghĩa 也dã 依y 似tự 執chấp 實thật 待đãi 果quả 成thành 因nhân 也dã 依y 執chấp 似tự 起khởi 待đãi 因nhân 成thành 果quả 也dã 上thượng 辯biện 前tiền 對đối 之chi 是thị 非phi 先tiên 有hữu 下hạ 揀giản 前tiền 對đối 之chi 非phi 即tức 先tiên 有hữu 先tiên 無vô 門môn 因nhân 中trung 無vô 果quả 下hạ 示thị 其kỳ 正chánh 義nghĩa 以dĩ 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 句cú 之chi 中trung 皆giai 先tiên 順thuận 說thuyết 正chánh 義nghĩa 後hậu 反phản 顯hiển 先tiên 有hữu 之chi 過quá 初sơ 云vân 因nhân 中trung 無vô 果quả 故cố 倒đảo 內nội 無vô 生sanh 者giả 順thuận 說thuyết 正chánh 義nghĩa 也dã 次thứ 若nhược 必tất 下hạ 反phản 釋thích 揀giản 非phi 非phi 先tiên 有hữu 故cố 遍biến 計kế 是thị 因nhân 因nhân 中trung 有hữu 果quả 故cố 遍biến 計kế 中trung 有hữu 依y 他tha 起khởi 果quả 中trung 無vô 因nhân 故cố 生sanh 內nội 無vô 倒đảo 者giả 順thuận 說thuyết 正chánh 義nghĩa 也dã 若nhược 要yếu 令linh 有hữu 下hạ 反phản 釋thích 揀giản 非phi 也dã 若nhược 果quả 有hữu 因nhân 有hữu 眾chúng 生sanh 等đẳng 即tức 有hữu 顛điên 倒đảo 。 今kim 有hữu 不bất 倒đảo 眾chúng 生sanh 故cố 知tri 果quả 中trung 無vô 有hữu 因nhân 也dã )# 。 亦diệc 非phi 顛điên 倒đảo 是thị 眾chúng 生sanh 亦diệc 非phi 眾chúng 生sanh 是thị 顛điên 倒đảo 。 第đệ 三tam 對đối 明minh 不bất 即tức 不bất 壞hoại 因nhân 果quả 能năng 所sở 徧biến 計kế 之chi 二nhị 相tương/tướng 故cố 由do 前tiền 對đối 則tắc 知tri 生sanh 倒đảo 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 即tức 非phi 離ly (# 第đệ 三tam 對đối 者giả 因nhân 即tức 能năng 遍biến 計kế 果quả 即tức 所sở 遍biến 計kế 所sở 遍biến 計kế 即tức 依y 他tha 也dã 由do 前tiền 已dĩ 下hạ 結kết 歸quy 中trung 道đạo )# 。 顛điên 倒đảo 非phi 內nội 法pháp 顛điên 倒đảo 非phi 外ngoại 法pháp 眾chúng 生sanh 非phi 內nội 法pháp 眾chúng 生sanh 非phi 外ngoại 法pháp 。 第đệ 四tứ 對đối 當đương 體thể 以dĩ 辨biện 倒đảo 心tâm 託thác 境cảnh 方phương 生sanh 故cố 非phi 內nội 法pháp 若nhược 是thị 內nội 者giả 無vô 境cảnh 應ưng 有hữu 境cảnh 由do 情tình 計kế 故cố 非phi 外ngoại 法pháp 若nhược 是thị 外ngoại 者giả 智trí 者giả 於ư 境cảnh 不bất 應ưng 不bất 染nhiễm 既ký 非phi 內nội 外ngoại 寧ninh 在tại 中trung 間gian 則tắc 當đương 體thể 自tự 虛hư 將tương 何hà 對đối 他tha 以dĩ 明minh 即tức 離ly 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 即tức 蘊uẩn 求cầu 無vô 故cố 非phi 內nội 法pháp 離ly 蘊uẩn 亦diệc 無vô 故cố 非phi 外ngoại 法pháp 既ký 非phi 內nội 外ngoại 亦diệc 絕tuyệt 中trung 間gian 本bổn 性tánh 自tự 空không 。 何hà 能năng 起khởi 倒đảo 將tương 何hà 對đối 他tha 明minh 非phi 即tức 離ly 既ký 如như 是thị 知tri 。 則tắc 自tự 無vô 倒đảo 為vi 物vật 說thuyết 此thử 倒đảo 惑hoặc 自tự 除trừ (# 第đệ 四tứ 對đối 者giả 不bất 對đối 眾chúng 生sanh 說thuyết 顛điên 倒đảo 等đẳng 亦diệc 皆giai 先tiên 順thuận 明minh 後hậu 反phản 顯hiển 如như 倒đảo 心tâm 託thác 境cảnh 方phương 生sanh 故cố 非phi 內nội 即tức 先tiên 順thuận 明minh 次thứ 若nhược 是thị 內nội 下hạ 反phản 顯hiển 既ký 如như 是thị 知tri 。 下hạ 結kết 成thành 二nhị 利lợi )# 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 虛hư 妄vọng 不bất 實thật 。 速tốc 起khởi 速tốc 滅diệt 。 無vô 有hữu 堅kiên 固cố 。 如như 夢mộng 如như 影ảnh 。 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 夫phu 。 二nhị 一nhất 切thiết 下hạ 通thông 明minh 入nhập 法pháp 顯hiển 彼bỉ 倒đảo 因nhân 謂vị 由do 不bất 達đạt 緣duyên 成thành 不bất 堅kiên 妄vọng 生sanh 徧biến 計kế 故cố 云vân 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 夫phu 。 實thật 則tắc 愚ngu 夫phu 自tự 誑cuống 若nhược 獮# 猴hầu 執chấp 月nguyệt (# 實thật 則tắc 愚ngu 夫phu 自tự 誑cuống 者giả 如như 獮# 猴hầu 執chấp 月nguyệt 月nguyệt 豈khởi 有hữu 心tâm 誑cuống 獼mi 猴hầu 耶da 愚ngu 夫phu 執chấp 虛hư 為vi 實thật 明minh 是thị 自tự 誑cuống 經Kinh 云vân 誑cuống 愚ngu 夫phu 者giả 是thị 愚ngu 夫phu 不bất 了liễu 之chi 境cảnh 義nghĩa 似tự 誑cuống 耳nhĩ )# 。 如như 是thị 解giải 者giả 。 即tức 能năng 覺giác 了liễu 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 通thông 達đạt 生sanh 死tử 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 證chứng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 自tự 得đắc 度độ 令linh 他tha 得đắc 度độ 自tự 解giải 脫thoát 令linh 他tha 解giải 脫thoát 自tự 調điều 伏phục 令linh 他tha 調điều 伏phục 自tự 寂tịch 靜tĩnh 令linh 他tha 寂tịch 靜tĩnh 自tự 安an 隱ẩn 令linh 他tha 安an 隱ẩn 自tự 離ly 垢cấu 令linh 他tha 離ly 垢cấu 自tự 清thanh 淨tịnh 令linh 他tha 清thanh 淨tịnh 自tự 涅Niết 槃Bàn 令linh 他tha 涅Niết 槃Bàn 自tự 快khoái 樂lạc 令linh 他tha 快khoái 樂lạc 。 三tam 如như 是thị 已dĩ 下hạ 雙song 明minh 二nhị 果quả 即tức 前tiền 悲bi 智trí 所sở 成thành 之chi 果quả 也dã 亦diệc 九cửu 戒giới 中trung 二nhị 世thế 樂lạc 戒giới 也dã (# 即tức 前tiền 悲bi 智trí 者giả 如như 是thị 。 解giải 者giả 覺giác 了liễu 一nhất 切thiết 等đẳng 即tức 智trí 果quả 也dã 通thông 達đạt 生sanh 死tử 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 具cụ 二nhị 果quả 也dã 有hữu 大đại 悲bi 故cố 通thông 達đạt 生sanh 死tử 有hữu 大đại 智trí 故cố 通thông 達đạt 涅Niết 槃Bàn 又hựu 自tự 度độ 等đẳng 即tức 智trí 果quả 也dã 令linh 他tha 得đắc 度độ 即tức 悲bi 果quả 也dã 二nhị 利lợi 皆giai 即tức 悲bi 智trí 果quả 耳nhĩ 亦diệc 九cửu 戒giới 中trung 者giả 論luận 云vân 當đương 知tri 此thử 戒giới 略lược 有hữu 九cửu 種chủng 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 為vì 諸chư 有hữu 情tình 。 於ư 應ưng 遮già 處xứ 而nhi 正chánh 遮già 止chỉ （# 一nhất ）# 於ư 應ưng 開khai 處xứ 而nhi 正chánh 開khai 許hứa （# 二nhị ）# 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 應ưng 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 正chánh 攝nhiếp 受thọ 之chi （# 三tam ）# 應ưng 調điều 伏phục 者giả 。 正chánh 調điều 伏phục 之chi （# 四tứ ）# 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 常thường 清thanh 淨tịnh 轉chuyển 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 四tứ 種chủng 淨tịnh 戒giới 復phục 有hữu 所sở 餘dư 施thí 忍nhẫn 精tinh 進tấn 靜tĩnh 慮lự 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 俱câu 行hành 淨tịnh 戒giới 則tắc 為vi 五ngũ 種chủng 總tổng 說thuyết 名danh 為vi 九cửu 種chủng 淨tịnh 戒giới 能năng 令linh 自tự 他tha 。 現hiện 法pháp 後hậu 法pháp 皆giai 得đắc 安an 樂lạc 。 釋thích 曰viết 今kim 但đãn 通thông 說thuyết 悲bi 智trí 之chi 果quả 智trí 果quả 了liễu 一nhất 切thiết 行hành 即tức 般Bát 若Nhã 相tương 應ứng 。 故cố 云vân 亦diệc 是thị 若nhược 別biệt 配phối 者giả 令linh 他tha 解giải 脫thoát 離ly 垢cấu 即tức 是thị 遮già 止chỉ 開khai 許hứa 斯tư 即tức 制chế 聽thính 二nhị 戒giới 可khả 以dĩ 離ly 垢cấu 解giải 脫thoát 其kỳ 令linh 他tha 安an 隱ẩn 即tức 是thị 攝nhiếp 受thọ 令linh 他tha 調điều 伏phục 其kỳ 名danh 全toàn 同đồng 皆giai 令linh 他tha 得đắc 二nhị 世thế 樂lạc 也dã 五ngũ 度độ 助trợ 戒giới 含hàm 在tại 其kỳ 中trung 有hữu 攝nhiếp 善thiện 故cố )# 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 總tổng 中trung 由do 解giải 諸chư 法pháp 不bất 實thật 。 幻huyễn 化hóa 是thị 覺giác 了liễu 諸chư 行hành 了liễu 行hành 相tương/tướng 虛hư 名danh 達đạt 生sanh 死tử 知tri 行hành 體thể 寂tịch 是thị 了liễu 涅Niết 槃Bàn 了liễu 之chi 究cứu 竟cánh 即tức 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 自tự 得đắc 度độ 下hạ 別biệt 有hữu 九cửu 對đối 一nhất 度độ 苦khổ 二nhị 脫thoát 集tập 以dĩ 了liễu 生sanh 死tử 故cố 三tam 調điều 之chi 以dĩ 道đạo 四tứ 寂tịch 之chi 以dĩ 滅diệt 以dĩ 了liễu 涅Niết 槃Bàn 故cố 次thứ 四tứ 即tức 證chứng 四Tứ 諦Đế 之chi 德đức 如như 次thứ 配phối 上thượng 謂vị 由do 斷đoạn 苦khổ 故cố 得đắc 安an 樂lạc 等đẳng 九cửu 即tức 證chứng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 之chi 樂lạc 。 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 。 如Như 來Lai 離ly 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 行hành 具cụ 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 住trụ 無vô 上thượng 平bình 等đẳng 處xứ 等đẳng 觀quán 眾chúng 生sanh 。 明minh 達đạt 境cảnh 界giới 離ly 諸chư 過quá 失thất 。 斷đoạn 諸chư 分phân 別biệt 捨xả 諸chư 執chấp 著trước 善thiện 巧xảo 出xuất 離ly 心tâm 恆hằng 安an 住trụ 無vô 上thượng 。 無vô 說thuyết 無vô 依y 無vô 動động 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 無vô 盡tận 無vô 色sắc 甚thậm 深thâm 智trí 慧tuệ 。 佛Phật 子tử 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 二nhị 饒nhiêu 益ích 行hành 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 已dĩ 下hạ 勝thắng 進tiến 當đương 攝nhiếp 於ư 中trung 有hữu 二nhị 十thập 句cú 前tiền 十thập 具cụ 勝thắng 德đức 一nhất 順thuận 佛Phật 二nhị 離ly 世thế 三tam 行hành 勝thắng 法Pháp 四tứ 住trụ 等đẳng 理lý 五ngũ 等đẳng 慈từ 六lục 明minh 智trí 七thất 離ly 過quá 八bát 忘vong 緣duyên 九cửu 捨xả 執chấp 十thập 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 後hậu 十thập 住trụ 深thâm 智trí 末mạt 句cú 為vi 總tổng 即tức 是thị 佛Phật 智trí 餘dư 別biệt 顯hiển 深thâm 廣quảng 之chi 義nghĩa 一nhất 上thượng 無vô 過quá 二nhị 言ngôn 不bất 及cập 三tam 離ly 依y 著trước 四tứ 無vô 變biến 動động 五ngũ 超siêu 數số 量lượng 六lục 無vô 邊biên 畔bạn 七thất 無vô 終chung 盡tận 八bát 絕tuyệt 色sắc 相tướng 由do 上thượng 故cố 深thâm 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 。 第đệ 三tam 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 即tức 是thị 忍nhẫn 度độ 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 常thường 修tu 忍Nhẫn 法Pháp 謙khiêm 下hạ 恭cung 敬kính 。 不bất 自tự 害hại 不bất 他tha 害hại 不bất 兩lưỡng 害hại 不bất 自tự 取thủ 不bất 他tha 取thủ 不bất 兩lưỡng 取thủ 不bất 自tự 著trước 不bất 他tha 著trước 不bất 兩lưỡng 著trước 。 於ư 釋thích 相tương/tướng 中trung 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 初sơ 略lược 辨biện 行hành 相tương/tướng 後hậu 對đối 境cảnh 正chánh 修tu 今kim 初sơ 分phần/phân 三tam 一nhất 修tu 忍nhẫn 行hành 二nhị 離ly 忍nhẫn 過quá 三tam 修tu 忍nhẫn 意ý 今kim 初sơ 常thường 修tu 忍Nhẫn 法Pháp 即tức 標tiêu 行hành 所sở 屬thuộc 謙khiêm 下hạ 等đẳng 言ngôn 彰chương 忍nhẫn 之chi 相tướng 文văn 有hữu 十thập 句cú 初sơ 總tổng 顯hiển 自tự 性tánh 謙khiêm 尊tôn 而nhi 光quang 卑ty 而nhi 不bất 可khả 踰du 若nhược 海hải 之chi 下hạ 百bách 川xuyên 歸quy 焉yên 恭cung 敬kính 崇sùng 彼bỉ 安an 敢cảm 不bất 忍nhẫn (# 謙khiêm 尊tôn 而nhi 光quang 者giả 即tức 周chu 易dị 謙khiêm 卦# 云vân 謙khiêm 亨# 君quân 子tử 有hữu 終chung 吉cát 最tối 曰viết 謙khiêm 亨# 天thiên 道đạo 下hạ 濟tế 而nhi 光quang 明minh 地địa 道đạo 卑ty 而nhi 上thượng 行hành 天thiên 道đạo 虧khuy 盈doanh 而nhi 益ích 謙khiêm 地địa 道đạo 變biến 盈doanh 而nhi 流lưu 謙khiêm 鬼quỷ 神thần 害hại 盈doanh 而nhi 福phước 謙khiêm 人nhân 道đạo 惡ác 盈doanh 而nhi 好hảo/hiếu 謙khiêm 謙khiêm 尊tôn 而nhi 光quang 卑ty 而nhi 不bất 可khả 踰du 君quân 子tử 之chi 終chung 也dã 象tượng 曰viết 地địa 中trung 有hữu 山sơn 謙khiêm 君quân 子tử 以dĩ 襄tương 多đa 益ích 寡quả 稱xưng 物vật 平bình 施thí 釋thích 曰viết 上thượng 所sở 引dẫn 文văn 其kỳ 相tương/tướng 並tịnh 顯hiển 但đãn 謙khiêm 之chi 象tượng 地địa 在tại 上thượng 山sơn 在tại 下hạ 山sơn 合hợp 出xuất 地địa 今kim 入nhập 地địa 下hạ 謙khiêm 之chi 象tượng 也dã 又hựu 言ngôn 裒# 多đa 者giả 裒# 聚tụ 也dã 聚tụ 其kỳ 多đa 而nhi 益ích 其kỳ 寡quả 是thị 益ích 謙khiêm 義nghĩa 故cố 為vi 平bình 施thí 若nhược 王vương 注chú 云vân 多đa 者giả 用dụng 謙khiêm 以dĩ 為vi 裒# 少thiểu 者giả 用dụng 謙khiêm 以dĩ 為vi 益ích 隨tùy 物vật 所sở 施thí 不bất 失thất 乎hồ 者giả 也dã 謙khiêm 下hạ 忍nhẫn 之chi 本bổn 也dã 若nhược 海hải 之chi 下hạ 等đẳng 即tức 老lão 子tử 德đức 經Kinh 云vân 江giang 海hải 所sở 以dĩ 能năng 為vi 百bách 谷cốc 王vương 者giả 以dĩ 其kỳ 善thiện 下hạ 是thị 以dĩ 聖thánh 人nhân 。 欲dục 上thượng 人nhân 以dĩ 其kỳ 言ngôn 下hạ 之chi 欲dục 先tiên 人nhân 以dĩ 其kỳ 身thân 後hậu 之chi 是thị 以dĩ 處xứ 上thượng 而nhi 人nhân 不bất 為vi 重trọng/trùng 處xứ 前tiền 而nhi 人nhân 不bất 為vi 害hại 是thị 以dĩ 天thiên 下hạ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 推thôi 而nhi 不bất 猒# 釋thích 曰viết 特đặc 由do 謙khiêm 卑ty 天thiên 下hạ 歸quy 之chi )# 不bất 自tự 害hại 下hạ 九cửu 句cú 別biệt 明minh 通thông 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 約ước 三tam 毒độc 二nhị 就tựu 三tam 業nghiệp 三tam 據cứ 三tam 忍nhẫn 初sơ 云vân 前tiền 三tam 治trị 瞋sân 行hành 忍nhẫn 瞋sân 必tất 害hại 故cố 一nhất 無vô 如như 前tiền 境cảnh 而nhi 自tự 刑hình 害hại 二nhị 力lực 及cập 害hại 他tha 三tam 以dĩ 死tử 相tướng 敵địch 無vô 論luận 先tiên 後hậu 一nhất 時thời 但đãn 取thủ 兩lưỡng 害hại 次thứ 三tam 治trị 貪tham 成thành 忍nhẫn 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 取thủ 是thị 貪tham 愛ái 別biệt 名danh 一nhất 自tự 貪tham 名danh 利lợi 二nhị 使sử 彼bỉ 令linh 取thủ 或hoặc 隨tùy 喜hỷ 彼bỉ 取thủ 三tam 兼kiêm 行hành 上thượng 二nhị 後hậu 三tam 治trị 癡si 修tu 忍nhẫn 癡si 故cố 執chấp 著trước 一nhất 著trước 己kỷ 德đức 能năng 云vân 何hà 毀hủy 我ngã 二nhị 彼bỉ 人nhân 若nhược 是thị 。 云vân 何hà 辱nhục 我ngã 三tam 俱câu 染nhiễm 可khả 知tri 此thử 九cửu 皆giai 過quá 菩Bồ 薩Tát 正chánh 觀quán 以dĩ 不bất 不bất 之chi 能năng 治trị 之chi 觀quán 下hạ 文văn 自tự 辨biện (# 一nhất 無vô 如như 前tiền 境cảnh 者giả 天thiên 宮cung 云vân 自tự 害hại 略lược 由do 五ngũ 緣duyên 謂vị 貪tham 瞋sân 邪tà 見kiến 。 愚ngu 癡si 不bất 善thiện 。 心tâm )# 二nhị 約ước 三tam 業nghiệp 者giả 害hại 必tất 加gia 身thân 著trước 必tất 由do 意ý 自tự 他tha 讚tán 舉cử 名danh 為vi 取thủ 也dã 苟cẩu 心tâm 讚tán 他tha 尚thượng 為vi 謟siểm 媚mị 況huống 自tự 稱xưng 舉cử 故cố 並tịnh 安an 忍nhẫn 之chi (# 苟cẩu 心tâm 讚tán 他tha 者giả 大đại 智Trí 度Độ 論luận 五ngũ 十thập 三tam 說thuyết 舍Xá 利Lợi 弗Phất 讚tán 須Tu 菩Bồ 提Đề 善thiện 說thuyết 法Pháp 好hảo/hiếu 人nhân 相tương/tướng 不bất 自tự 讚tán 不bất 自tự 毀hủy 於ư 他tha 外ngoại 人nhân 亦diệc 不bất 讚tán 毀hủy 若nhược 自tự 讚tán 非phi 大đại 人nhân 相tương/tướng 不bất 為vi 人nhân 讚tán 而nhi 便tiện 自tự 美mỹ 若nhược 自tự 毀hủy 者giả 是thị 妖yêu 謟siểm 人nhân 若nhược 毀hủy 他tha 者giả 是thị 讒sàm 賊tặc 人nhân 若nhược 讚tán 他tha 者giả 是thị 謟siểm 媚mị 人nhân 須Tu 菩Bồ 提Đề 了liễu 無vô 生sanh 法pháp 故cố 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 雖tuy 讚tán 而nhi 不bất 謟siểm 以dĩ 稱xưng 實thật 讚tán 故cố 又hựu 以dĩ 斷đoạn 法pháp 愛ái 故cố 心tâm 不bất 高cao 亦diệc 不bất 愛ái 著trước 但đãn 益ích 無vô 障chướng 礙ngại 因nhân 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 無vô 障chướng 礙ngại 又hựu 言ngôn 取thủ 即tức 是thị 著trước 唯duy 識thức 第đệ 八bát 釋thích 三tam 熏huân 習tập 中trung 云vân 或hoặc 名danh 苦khổ 名danh 取thủ 能năng 所sở 取thủ 故cố 取thủ 是thị 著trước 義nghĩa 業nghiệp 不bất 得đắc 名danh 智trí 論luận 取thủ 增tăng 名danh 著trước 七thất 十thập 四tứ 云vân 初sơ 染nhiễm 曰viết 取thủ 生sanh 愛ái 名danh 著trước )# 三tam 約ước 三tam 忍nhẫn 者giả 害hại 即tức 怨oán 害hại 取thủ 即tức 不bất 能năng 安an 受thọ 飢cơ 寒hàn 等đẳng 苦khổ 妄vọng 受thọ 取thủ 故cố 著trước 則tắc 不bất 見kiến 諦Đế 理lý 由do 見kiến 諦Đế 理lý 三tam 忍nhẫn 皆giai 成thành 故cố 思tư 益ích 云vân 諸chư 法pháp 念niệm 念niệm 滅diệt 其kỳ 性tánh 常thường 不bất 住trụ 於ư 中trung 無vô 罵mạ 辱nhục 亦diệc 無vô 有hữu 恭cung 敬kính 。 若nhược 節tiết 節tiết 解giải 身thân 。 其kỳ 心tâm 常thường 不bất 動động 等đẳng 又hựu 上thượng 三tam 即tức 約ước 違vi 順thuận 中trung 庸dong 之chi 境cảnh 故cố 成thành 三tam 毒độc 餘dư 可khả 凖# 思tư 。 亦diệc 不bất 貪tham 求cầu 。 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 。 二nhị 亦diệc 不bất 下hạ 離ly 忍nhẫn 過quá 也dã 名danh 引dẫn 中trung 人nhân 利lợi 誘dụ 下hạ 士sĩ 菩Bồ 薩Tát 上thượng 士sĩ 故cố 不bất 貪tham 求cầu 。 但đãn 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 法Pháp 令linh 離ly 一nhất 切thiết 惡ác 。 斷đoạn 貪tham 瞋sân 癡si 憍kiêu 慢mạn 。 覆phú 藏tàng 慳san 嫉tật 諂siểm 誑cuống 令linh 恆hằng 安an 住trụ 。 忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 和hòa 。 三tam 但đãn 作tác 下hạ 修tu 忍nhẫn 之chi 意ý 也dã 所sở 以dĩ 修tu 者giả 先tiên 自tự 忍nhẫn 已dĩ 後hậu 為vi 生sanh 說thuyết 令linh 修tu 忍nhẫn 行hành 離ly 惡ác 斷đoạn 惑hoặc 是thị 內nội 安an 忍nhẫn 惑hoặc 亡vong 智trí 現hiện 則tắc 住trụ 法Pháp 忍Nhẫn 既ký 去khứ 煩phiền 惱não 鑛khoáng 穢uế 則tắc 身thân 心tâm 柔nhu 和hòa 堪kham 任nhậm 法pháp 噐# 如như 彼bỉ 鍊luyện 金kim 上thượng 來lai 皆giai 是thị 清thanh 淨tịnh 。 忍nhẫn 也dã (# 上thượng 來lai 皆giai 是thị 清thanh 淨tịnh 。 忍nhẫn 者giả 論luận 云vân 略lược 有hữu 十thập 種chủng 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 遇ngộ 他tha 所sở 作tác 不bất 饒nhiêu 益ích 。 事sự 損tổn 惱não 違vi 越việt 終chung 不bất 反phản 報báo （# 一nhất ）# 亦diệc 不bất 意ý 憤phẫn （# 二nhị ）# 亦diệc 不bất 怨oán 嫌hiềm （# 三tam ）# 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 相tương/tướng 賴lại 恆hằng 常thường 現hiện 前tiền 欲dục 作tác 饒nhiêu 益ích 。 先tiên 後hậu 無vô 異dị 非phi 一nhất 益ích 已dĩ 捨xả 而nhi 不bất 益ích （# 四tứ ）# 於ư 有hữu 怨oán 者giả 自tự 生sanh 悔hối 謝tạ 終chung 不bất 令linh 他tha 生sanh 癡si 猒# 已dĩ 然nhiên 後hậu 受thọ 謝tạ （# 五ngũ ）# 於ư 不bất 堪kham 忍nhẫn 成thành 就tựu 增tăng 上thượng 。 猛mãnh 利lợi 慚tàm 愧quý 。 （# 六lục ）# 依y 於ư 堪kham 忍nhẫn 於ư 大đại 師sư 所sở 成thành 就tựu 增tăng 上thượng 。 猛mãnh 利lợi 愛ái 敬kính （# 七thất ）# 依y 不bất 損tổn 惱não 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 成thành 就tựu 猛mãnh 利lợi 哀ai 愍mẫn 愛ái 樂nhạo （# 八bát ）# 一nhất 切thiết 不bất 忍nhẫn 并tinh 助trợ 伴bạn 法pháp 皆giai 得đắc 斷đoạn 故cố （# 九cửu ）# 離ly 欲dục 界giới 欲dục （# 十thập ）# 由do 此thử 十thập 相tương 當đương 知tri 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 行hành 。 忍nhẫn 清thanh 淨tịnh 無vô 垢cấu 。 釋thích 曰viết 不bất 可khả 別biệt 配phối 大đại 意ý 同đồng 經kinh )# 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 如như 是thị 忍Nhẫn 法Pháp 假giả 使sử 有hữu 百bách 千thiên 億ức 。 那na 由do 他tha 阿a 僧Tăng 祗chi 眾chúng 生sanh 來lai 至chí 其kỳ 所sở 。 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 化hóa 作tác 百bách 千thiên 億ức 。 那na 由do 他tha 阿a 僧Tăng 祗chi 口khẩu 一nhất 一nhất 口khẩu 出xuất 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧Tăng 祗chi 語ngữ 所sở 謂vị 不bất 可khả 。 喜hỷ 語ngữ 非phi 善thiện 法Pháp 語ngữ 不bất 悅duyệt 意ý 語ngữ 不bất 可khả 愛ái 語ngữ 非phi 仁nhân 賢hiền 語ngữ 非phi 聖thánh 智trí 語ngữ 非phi 聖thánh 相tương 應ứng 語ngữ 非phi 聖thánh 親thân 近cận 語ngữ 深thâm 可khả 厭yếm 惡ác 。 語ngữ 不bất 堪kham 聽thính 聞văn 語ngữ 以dĩ 是thị 言ngôn 詞từ 毀hủy 辱nhục 菩Bồ 薩Tát 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 對đối 境cảnh 修tu 忍nhẫn 廣quảng 顯hiển 行hành 相tương/tướng 文văn 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 明minh 修tu 忍nhẫn 行hành 後hậu 明minh 修tu 忍nhẫn 意ý 前tiền 中trung 有hữu 三tam 初sơ 耐nại 冤oan 害hại 次thứ 安an 受thọ 苦khổ 三tam 諦đế 察sát 法pháp (# 初sơ 耐nại 怨oán 害hại 等đẳng 者giả 三tam 忍nhẫn 之chi 義nghĩa 略lược 見kiến 初sơ 會hội 今kim 更cánh 重trọng/trùng 依y 攝nhiếp 論luận 釋thích 之chi 無vô 性tánh 論luận 云vân 耐nại 怨oán 害hại 者giả 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 成thành 熟thục 轉chuyển 因nhân 世thế 親thân 釋thích 云vân 能năng 忍nhẫn 他tha 人nhân 所sở 作tác 怨oán 害hại 勤cần 修tu 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 事sự 時thời 由do 此thử 忍nhẫn 力lực 化hóa 生sanh 雖tuy 苦khổ 而nhi 不bất 退thoái 轉chuyển 。 言ngôn 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 者giả 是thị 成thành 佛Phật 因nhân 寒hàn 熱nhiệt 飢cơ 渴khát 。 種chủng 種chủng 苦khổ 事sự 。 皆giai 能năng 忍nhẫn 受thọ 無vô 退thoái 轉chuyển 故cố 言ngôn 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 者giả 是thị 前tiền 二nhị 忍nhẫn 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 堪kham 忍nhẫn 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 法pháp 故cố 世thế 親thân 釋thích 云vân 堪kham 能năng 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 諸chư 法pháp 或hoặc 由do 諦đế 察sát 為vi 前tiền 二nhị 依y 者giả 世thế 親thân 釋thích 云vân 由do 此thử 忍nhẫn 力lực 建kiến 立lập 次thứ 前tiền 所sở 說thuyết 二nhị 忍nhẫn 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 由do 觀quán 察sát 法Pháp 忍Nhẫn 菩Bồ 薩Tát 能năng 入nhập 諸chư 法pháp 。 真chân 理lý 此thử 忍nhẫn 即tức 是thị 前tiền 二nhị 依y 處xứ 以dĩ 能năng 除trừ 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 故cố )# 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 先tiên 彰chương 難nan 忍nhẫn 之chi 境cảnh 後hậu 明minh 能năng 忍nhẫn 之chi 行hành 此thử 亦diệc 難nan 行hành 忍nhẫn 也dã (# 此thử 亦diệc 難nan 行hành 忍nhẫn 難nan 行hành 有hữu 三tam 一nhất 忍nhẫn 羸luy 劣liệt 有hữu 情tình 所sở 不bất 饒nhiêu 益ích 二nhị 忍nhẫn 自tự 臣thần 隸lệ 所sở 不bất 饒nhiêu 益ích 三tam 忍nhẫn 種chủng 姓tánh 卑ty 賤tiện 所sở 不bất 饒nhiêu 益ích 今kim 同đồng 第đệ 三tam )# 今kim 初sơ 分phần/phân 三tam 初sơ 明minh 口khẩu 加gia 毀hủy 辱nhục 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 以dĩ 耐nại 冤oan 害hại 亦diệc 名danh 他tha 毀hủy 辱nhục 忍nhẫn 略lược 顯hiển 十thập 種chủng 一nhất 觸xúc 忌kỵ 諱húy 故cố 二nhị 惡ác 軌quỹ 則tắc 故cố 三tam 令linh 憂ưu 慼thích 故cố 四tứ 無vô 風phong 雅nhã 故cố 五ngũ 極cực 庸dong 賤tiện 故cố 六lục 詮thuyên 邪tà 惡ác 故cố 七thất 不bất 入nhập 人nhân 心tâm 故cố 八bát 詮thuyên 猥ổi 雜tạp 故cố 九cửu 極cực 鄙bỉ 惡ác 故cố 十thập 極cực 麤thô 獷quánh 故cố 以dĩ 是thị 言ngôn 。 下hạ 總tổng 結kết 所sở 作tác 多đa 人nhân 多đa 口khẩu 各các 多đa 惡ác 言ngôn 。 又hựu 此thử 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧Tăng 祗chi 手thủ 一nhất 一nhất 手thủ 各các 執chấp 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 阿a 僧Tăng 祗chi 噐# 仗trượng 逼bức 害hại 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 又hựu 此thử 下hạ 身thân 加gia 逼bức 害hại 上thượng 二nhị 事sự 廣quảng 。 如như 是thị 經Kinh 於ư 阿a 僧Tăng 祗chi 劫kiếp 。 曾tằng 無vô 休hưu 息tức 。 三tam 如như 是thị 經Kinh 下hạ 總tổng 辨biện 長trường 時thời 是thị 謂vị 難nan 忍nhẫn 之chi 境cảnh 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 遭tao 此thử 。 極cực 大đại 楚sở 毒độc 身thân 毛mao 皆giai 竪thụ 。 命mạng 將tương 欲dục 斷đoạn 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 因nhân 是thị 苦khổ 心tâm 若nhược 動động 亂loạn 則tắc 自tự 不bất 調điều 伏phục 自tự 不bất 守thủ 護hộ 自tự 不bất 明minh 了liễu 自tự 不bất 修tu 習tập 自tự 不bất 正chánh 定định 自tự 不bất 寂tịch 靜tĩnh 自tự 不bất 愛ái 惜tích 自tự 生sanh 執chấp 著trước 何hà 能năng 令linh 他tha 。 心tâm 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 遭tao 此thử 。 下hạ 明minh 其kỳ 忍nhẫn 行hành 先tiên 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 謂vị 遭tao 前tiền 極cực 苦khổ 二nhị 作tác 是thị 念niệm 下hạ 正chánh 顯hiển 忍nhẫn 相tương/tướng 以dĩ 失thất 自tự 要yếu 文văn 有hữu 十thập 句cú 初sơ 一nhất 假giả 設thiết 不bất 忍nhẫn 失thất 念niệm 易dị 志chí 故cố 云vân 動động 亂loạn 餘dư 九cửu 明minh 失thất 一nhất 則tắc 不bất 調điều 瞋sân 恚khuể 二nhị 則tắc 不bất 護hộ 根căn 門môn 。 三tam 迷mê 忍Nhẫn 法Pháp 門môn 四tứ 不bất 修tu 忍nhẫn 行hành 五ngũ 隨tùy 風phong 外ngoại 轉chuyển 六lục 動động 亂loạn 內nội 生sanh 七thất 不bất 惜tích 善thiện 根căn 八bát 未vị 忘vong 彼bỉ 此thử 上thượng 八bát 自tự 損tổn 由do 此thử 不bất 能năng 。 利lợi 他tha 今kim 能năng 忍nhẫn 故cố 以dĩ 不bất 不bất 之chi 便tiện 成thành 八bát 行hành 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。 自tự 他tha 俱câu 調điều 若nhược 說thuyết 此thử 勝thắng 利lợi 成thành 善thiện 士sĩ 行hành (# 若nhược 說thuyết 此thử 勝thắng 利lợi 者giả 論luận 云vân 善thiện 士sĩ 忍nhẫn 有hữu 五ngũ 種chủng 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 於ư 其kỳ 忍nhẫn 見kiến 諸chư 勝thắng 利lợi 謂vị 能năng 堪kham 忍nhẫn 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 無vô 多đa 怨oán 敵địch 無vô 多đa 乖quai 離ly 有hữu 多đa 喜hỷ 樂lạc 臨lâm 終chung 無vô 悔hối 於ư 身thân 壞hoại 後hậu 當đương 生sanh 善thiện 趣thú 天thiên 世thế 界giới 中trung 見kiến 勝thắng 利lợi 已dĩ 自tự 能năng 堪kham 忍nhẫn （# 一nhất ）# 勸khuyến 他tha 行hành 忍nhẫn （# 二nhị ）# 讚tán 忍nhẫn 功công 德đức （# 三tam ）# 見kiến 能năng 行hành 忍nhẫn 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 慰úy 意ý 慶khánh 喜hỷ （# 四tứ ）# 應ưng 有hữu 設thiết 有hữu 不bất 忍nhẫn 如như 法Pháp 悔hối 除trừ （# 論luận 問vấn 第đệ 五ngũ 怨oán 是thị 脫thoát 漏lậu 故cố 今kim 具cụ 之chi ）# 而nhi 疏sớ/sơ 云vân 說thuyết 此thử 勝thắng 利lợi 王vương 是thị 第đệ 三tam 讚tán 忍nhẫn 功công 德đức 如như 失thất 自tự 要yếu 即tức 第đệ 一nhất 自tự 忍nhẫn 不bất 忍nhẫn 不bất 能năng 令linh 他tha 安an 忍nhẫn 今kim 不bất 不bất 之chi 即tức 是thị 第đệ 二nhị 既ký 自tự 慶khánh 慰úy 亦diệc 能năng 慶khánh 他tha 當đương 第đệ 四tứ 五ngũ 也dã )# 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 從tùng 無vô 始thỉ 。 劫kiếp 住trụ 於ư 生sanh 死tử 。 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 重trọng/trùng 自tự 勸khuyến 勵lệ 令linh 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 得đắc 歡hoan 喜hỷ 善thiện 自tự 調điều 攝nhiếp 自tự 能năng 安an 住trụ 於ư 佛Phật 法Pháp 。 中trung 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 同đồng 得đắc 此thử 法pháp 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 下hạ 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 雖tuy 仍nhưng 前tiền 文văn 義nghĩa 當đương 安an 受thọ 故cố 引dẫn 徃# 所sở 受thọ 苦khổ 以dĩ 況huống 今kim 苦khổ 而nhi 欲dục 安an 受thọ 所sở 以dĩ 引dẫn 者giả 無vô 始thỉ 顯hiển 昔tích 苦khổ 時thời 長trường/trưởng 諸chư 苦khổ 明minh 其kỳ 事sự 廣quảng 雖tuy 事sự 廣quảng 時thời 長trường/trưởng 而nhi 空không 無vô 二nhị 利lợi 今kim 時thời 促xúc 苦khổ 少thiểu 能năng 成thành 忍nhẫn 度độ 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 安an 不bất 忍nhẫn 哉tai 故cố 練luyện 磨ma 頌tụng 云vân 汝nhữ 已dĩ 惡ác 道đạo 經kinh 多đa 劫kiếp 無vô 益ích 受thọ 苦khổ 尚thượng 能năng 超siêu 今kim 行hành 少thiểu 善thiện 得đắc 菩Bồ 提Đề 大đại 利lợi 不bất 應ưng 生sanh 退thoái 屈khuất 由do 斯tư 重trọng/trùng 自tự 勸khuyến 勉miễn 誡giới 勵lệ 令linh 淨tịnh 而nhi 無vô 亂loạn 喜hỷ 不bất 憂ưu 慼thích 調điều 其kỳ 瞋sân 蔽tế 攝nhiếp 護hộ 根căn 門môn 是thị 自tự 住trụ 忍Nhẫn 法Pháp 令linh 物vật 同đồng 忍nhẫn (# 故cố 鍊luyện 磨ma 頌tụng 者giả 即tức 三tam 種chủng 鍊luyện 磨ma 心tâm 斷đoạn 除trừ 四tứ 處xứ 障chướng 中trung 之chi 一nhất 即tức 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 釋thích 入nhập 現hiện 觀quán 云vân 由do 何hà 能năng 入nhập 由do 善thiện 根căn 力lực 所sở 住trụ 持trì 。 故cố 謂vị 三tam 種chủng 鍊luyện 磨ma 心tâm 斷đoạn 四tứ 處xứ 故cố 若nhược 唯duy 識thức 論luận 第đệ 九cửu 明minh 資tư 糧lương 位vị 釋thích 於ư 二nhị 取thủ 隨tùy 眠miên 猶do 未vị 能năng 伏phục 滅diệt 云vân 此thử 位vị 二nhị 障chướng 雖tuy 未vị 伏phục 除trừ 修tu 勝thắng 行hành 時thời 有hữu 三tam 退thoái 屈khuất 而nhi 能năng 三tam 事sự 鍊luyện 磨ma 其kỳ 心tâm 於ư 所sở 證chứng 修tu 勇dũng 猛mãnh 不bất 退thoái 。 一nhất 聞văn 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 心tâm 便tiện 退thoái 屈khuất 引dẫn 他tha 況huống 己kỷ 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 者giả 鍊luyện 磨ma 自tự 心tâm 勇dũng 猛mãnh 不bất 退thoái 。 釋thích 曰viết 即tức 第đệ 一nhất 菩Bồ 提Đề 廣quảng 大đại 屈khuất 引dẫn 他tha 況huống 己kỷ 鍊luyện 廣quảng 者giả 無vô 邊biên 大đại 者giả 無vô 上thượng 深thâm 者giả 難nan 測trắc 遠viễn 者giả 時thời 長trường/trưởng 由do 斯tư 故cố 退thoái 引dẫn 他tha 鍊luyện 之chi 攝nhiếp 論luận 頌tụng 云vân 十thập 方phương 世thế 界giới 。 諸chư 有hữu 情tình 念niệm 念niệm 速tốc 證chứng 善Thiện 逝Thệ 果quả 彼bỉ 既ký 丈trượng 夫phu 我ngã 亦diệc 爾nhĩ 不bất 應ưng 自tự 輕khinh 而nhi 退thoái 屈khuất 唯duy 識thức 論luận 云vân 二nhị 聞văn 施thí 等đẳng 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 甚thậm 難nan 可khả 修tu 心tâm 便tiện 退thoái 屈khuất 者giả 己kỷ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 能năng 修tu 施thí 等đẳng 鍊luyện 磨ma 自tự 心tâm 勇dũng 猛mãnh 不bất 退thoái 。 釋thích 曰viết 即tức 第đệ 二nhị 萬vạn 行hạnh 難nạn/nan 修tu 屈khuất 者giả 己kỷ 增tăng 修tu 鍊luyện 頌tụng 云vân 汝nhữ 昔tích 惡ác 道đạo 經kinh 多đa 劫kiếp 無vô 益ích 勸khuyến 苦khổ 尚thượng 能năng 超siêu 今kim 行hành 少thiểu 善thiện 得đắc 菩Bồ 提Đề 大đại 利lợi 不bất 應ưng 生sanh 退thoái 屈khuất 唯duy 識thức 論luận 云vân 三tam 聞văn 諸chư 佛Phật 圓viên 滿mãn 轉chuyển 依y 極cực 難nan 可khả 證chứng 心tâm 便tiện 退thoái 屈khuất 引dẫn 他tha 麤thô 善thiện 況huống 己kỷ 妙diệu 因nhân 鍊luyện 磨ma 自tự 心tâm 勇dũng 猛mãnh 不bất 退thoái 。 釋thích 曰viết 即tức 第đệ 三tam 轉chuyển 依y 難nạn/nan 證chứng 屈khuất 引dẫn 麤thô 況huống 妙diệu 鍊luyện 頌tụng 云vân 博bác 地địa 一nhất 切thiết 諸chư 凡phàm 夫phu 尚thượng 擬nghĩ 遠viễn 證chứng 菩Bồ 提Đề 果Quả 。 汝nhữ 已dĩ 勤cần 苦khổ 經kinh 多đa 劫kiếp 不bất 應ưng 退thoái 屈khuất 卻khước 沉trầm 淪luân 唯duy 識thức 論luận 云vân 由do 斯tư 三tam 事sự 鍊luyện 磨ma 其kỳ 心tâm 堅kiên 固cố 。 熾sí 然nhiên 修tu 諸chư 勝thắng 行hành 。 釋thích 曰viết 今kim 是thị 十thập 行hành 正chánh 是thị 其kỳ 位vị 故cố 疏sớ/sơ 引dẫn 之chi 言ngôn 斷đoạn 四tứ 處xứ 障chướng 者giả 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 但đãn 舉cử 四tứ 云vân 由do 離ly 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 作tác 意ý 故cố （# 一nhất ）# 由do 於ư 大Đại 乘Thừa 諸chư 疑nghi 離ly 疑nghi 以dĩ 能năng 永vĩnh 斷đoạn 異dị 慧tuệ 疑nghi 故cố （# 二nhị ）# 由do 難nạn/nan 能năng 聞văn 所sở 聞văn 法Pháp 中trung 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 斷đoạn 法pháp 執chấp 故cố （# 三tam ）# 由do 於ư 現hiện 前tiền 現hiện 住trụ 安an 立lập 一nhất 切thiết 。 於ư 中trung 無vô 所sở 作tác 意ý 無vô 分phân 別biệt 斷đoạn 斷đoạn 分phân 別biệt 故cố （# 四tứ ）# 釋thích 曰viết 即tức 由do 此thử 四tứ 是thị 四tứ 處xứ 故cố 然nhiên 三tam 鍊luyện 磨ma 通thông 治trị 四tứ 障chướng 然nhiên 皆giai 由do 忍nhẫn 三tam 輪luân 故cố 忍nhẫn 三tam 輪luân 者giả 自tự 他tha 過quá 失thất 分phân 別biệt 也dã )# 。 復phục 更cánh 思tư 惟duy 。 此thử 身thân 空không 寂tịch 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 性tánh 空không 無vô 二nhị 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 諸chư 法pháp 空không 故cố 。 我ngã 當đương 解giải 了liễu 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 滅diệt 除trừ 此thử 見kiến 。 是thị 故cố 我ngã 今kim 。 雖tuy 遭tao 苦khổ 毒độc 。 應ưng 當đương 忍nhẫn 受thọ 。 第đệ 三tam 復phục 更cánh 已dĩ 下hạ 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。 亦diệc 仍nhưng 前tiền 起khởi 故cố 云vân 復phục 更cánh 斯tư 則tắc 一nhất 忍nhẫn 之chi 中trung 便tiện 具cụ 三tam 忍nhẫn 表biểu 非phi 全toàn 異dị 故cố 一nhất 境cảnh 具cụ 明minh 文văn 分phần/phân 三tam 別biệt 一nhất 自tự 成thành 法Pháp 忍Nhẫn 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 初sơ 句cú 總tổng 標tiêu 無vô 我ngã 已dĩ 下hạ 釋thích 成thành 空không 義nghĩa 以dĩ 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 四tứ 行hành 釋thích 之chi 倒đảo 為vi 其kỳ 次thứ 又hựu 約ước 大Đại 乘Thừa 故cố 苦khổ 樂lạc 等đẳng 雙song 遣khiển 一nhất 人nhân 我ngã 法pháp 我ngã 兩lưỡng 亡vong 二nhị 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 非phi 實thật 相tướng 待đãi 有hữu 故cố 三tam 空không 有hữu 俱câu 寂tịch 故cố 云vân 無vô 二nhị 四tứ 苦khổ 樂lạc 皆giai 遣khiển 云vân 無vô 所sở 有hữu 二nhị 諸chư 法pháp 空không 下hạ 令linh 他tha 成thành 忍nhẫn 眾chúng 生sanh 迷mê 空không 故cố 應ưng 為vi 說thuyết 皆giai 清thanh 淨tịnh 忍nhẫn 也dã (# 二nhị 令linh 他tha 成thành 忍nhẫn 至chí 皆giai 清thanh 淨tịnh 忍nhẫn 者giả 清thanh 淨tịnh 有hữu 十thập 如như 前tiền 已dĩ 引dẫn 今kim 但đãn 總tổng 相tương/tướng 是thị 彼bỉ 之chi 意ý 亦diệc 不bất 別biệt 配phối )# 三tam 是thị 故cố 下hạ 結kết 行hành 應ưng 修tu 然nhiên 莊trang 嚴nghiêm 論luận 中trung 由do 三tam 思tư 五ngũ 想tưởng 則tắc 能năng 忍nhẫn 受thọ 一nhất 思tư 他tha 毀hủy 辱nhục 我ngã 是thị 我ngã 自tự 業nghiệp 二nhị 思tư 彼bỉ 我ngã 俱câu 是thị 行hành 苦khổ 三tam 思tư 聲Thanh 聞Văn 自tự 利lợi 尚thượng 不bất 以dĩ 苦khổ 加gia 人nhân 此thử 三tam 文văn 在tại 安an 受thọ 忍nhẫn 中trung 思tư 昔tích 諸chư 苦khổ 自tự 他tha 調điều 攝nhiếp 故cố 言ngôn 五ngũ 想tưởng 者giả 一nhất 本bổn 親thân 想tưởng 眾chúng 生sanh 無vô 始thỉ 無vô 非phi 親thân 屬thuộc 故cố 二nhị 修tu 法pháp 想tưởng 打đả 罵mạ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 三tam 修tu 無vô 常thường 想tưởng 。 四tứ 修tu 苦khổ 想tưởng 五ngũ 修tu 攝nhiếp 取thủ 想tưởng 即tức 此thử 文văn 攝nhiếp 對đối 前tiền 可khả 思tư (# 然nhiên 莊trang 嚴nghiêm 論luận 者giả 即tức 第đệ 二nhị 論luận 此thử 三tam 思tư 等đẳng 者giả 前tiền 念niệm 無vô 始thỉ 劫kiếp 受thọ 諸chư 苦khổ 惱não 。 即tức 是thị 自tự 業nghiệp 及cập 行hành 苦khổ 也dã 亦diệc 令linh 他tha 得đắc 此thử 法pháp 即tức 況huống 二Nhị 乘Thừa 也dã 對đối 前tiền 可khả 思tư 者giả 前tiền 性tánh 空không 無vô 二nhị 即tức 不bất 可khả 得đắc 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 苦khổ 若nhược 樂lạc 。 即tức 是thị 苦khổ 想tưởng 廣quảng 為vì 人nhân 說thuyết 。 等đẳng 即tức 攝nhiếp 取thủ 想tưởng 略lược 無vô 本bổn 親thân 攝nhiếp 在tại 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 之chi 中trung )# 。 為vi 慈từ 念niệm 眾chúng 生sanh 。 故cố 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 故cố 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 故cố 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 捨xả 眾chúng 生sanh 故cố 。 自tự 得đắc 覺giác 悟ngộ 故cố 令linh 他tha 覺giác 悟ngộ 故cố 心tâm 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 。 趣thú 向hướng 佛Phật 道Đạo 故cố 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 三tam 無vô 違vi 逆nghịch 行hành 。 第đệ 二nhị 為vi 慈từ 念niệm 下hạ 明minh 修tu 忍nhẫn 意ý 文văn 有hữu 十thập 句cú 義nghĩa 兼kiêm 通thông 別biệt 通thông 則tắc 三tam 忍nhẫn 皆giai 為vi 此thử 十thập 在tại 義nghĩa 可khả 知tri 別biệt 則tắc 為vi 初sơ 五ngũ 故cố 修tu 耐nại 冤oan 害hại 慈từ 念niệm 為vi 總tổng 次thứ 但đãn 欲dục 饒nhiêu 益ích 於ư 他tha 不bất 懼cụ 他tha 不bất 饒nhiêu 益ích 本bổn 欲dục 安an 人nhân 豈khởi 當đương 加gia 報báo 愍mẫn 彼bỉ 淪luân 倒đảo 寧ninh 懷hoài 恨hận 心tâm 以dĩ 忍nhẫn 調điều 行hạnh 。 攝nhiếp 諸chư 恚khuể 怒nộ 。 次thứ 一nhất 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 隨tùy 逐trục 眾chúng 生sanh 無vô 疲bì 苦khổ 故cố 次thứ 二nhị 句cú 為vi 覺giác 自tự 他tha 修tu 諦đế 察sát 法pháp 後hậu 二nhị 通thông 於ư 前tiền 三tam 上thượng 一nhất 為vi 言ngôn 下hạ 流lưu 至chí 此thử 斯tư 即tức 九cửu 中trung 二nhị 世thế 樂lạc 也dã (# 愍mẫn 彼bỉ 淪luân 倒đảo 者giả 準chuẩn 智trí 論luận 云vân 羅la 睺hầu 羅la 被bị 外ngoại 道đạo 打đả 悲bi 泣khấp 人nhân 問vấn 其kỳ 故cố 。 答đáp 曰viết 我ngã 苦khổ 少thiểu 時thời 爾nhĩ 奈nại 渠cừ 長trường 苦khổ 何hà 即tức 愍mẫn 其kỳ 淪luân 溺nịch 而nhi 言ngôn 倒đảo 者giả 亦diệc 愍mẫn 其kỳ 因nhân 但đãn 由do 顛điên 倒đảo 如như 提đề 婆bà 菩Bồ 薩Tát 被bị 外ngoại 道đạo 開khai 腹phúc 弟đệ 子tử 欲dục 追truy 菩Bồ 薩Tát 廣quảng 說thuyết 法Pháp 空không 誡giới 諸chư 弟đệ 子tử 云vân 此thử 等đẳng 顛điên 倒đảo 妄vọng 見kiến 我ngã 人nhân 故cố 生sanh 此thử 惡ác 不bất 了liễu 性tánh 空không 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 等đẳng 斯tư 即tức 九cửu 中trung 二nhị 世thế 樂lạc 者giả 論luận 云vân 二nhị 世thế 樂lạc 忍nhẫn 有hữu 九cửu 謂vị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 不bất 放phóng 逸dật 。 （# 一nhất ）# 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 悉tất 能năng 堪kham 忍nhẫn （# 二nhị ）# 於ư 諸chư 寒hàn 熱nhiệt 悉tất 能năng 堪kham 忍nhẫn （# 三tam ）# 於ư 諸chư 飢cơ 渴khát （# 四tứ ）# 於ư 蚊văn 虻manh 觸xúc （# 五ngũ ）# 於ư 諸chư 風phong 日nhật （# 六lục ）# 於ư 蛇xà 蠍yết 觸xúc （# 七thất ）# 於ư 諸chư 劬cù 勞lao 所sở 生sanh 種chủng 種chủng 若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。 疲bì 倦quyện 憂ưu 惱não （# 八bát ）# 於ư 墮đọa 生sanh 死tử 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 苦khổ 。 等đẳng 有hữu 情tình 現hiện 前tiền 哀ai 愍mẫn 而nhi 修tu 忍nhẫn 行hành （# 九cửu ）# 上thượng 七thất 皆giai 有hữu 悉tất 能năng 堪kham 忍nhẫn 之chi 。 言ngôn 論luận 云vân 如như 是thị 順thuận 忍nhẫn 得đắc 二nhị 世thế 樂lạc 斯tư 亦diệc 總tổng 相tương/tướng 愍mẫn 念niệm 眾chúng 生sanh 。 令linh 得đắc 二nhị 世thế 樂lạc 也dã )# 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 。 第đệ 四tứ 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 撓nạo 者giả 曲khúc 也dã 弱nhược 也dã 即tức 牢lao 強cường 精tinh 進tấn 。 也dã (# 撓nạo 者giả 即tức 周chu 易dị 大đại 過quá 卦# 意ý 易dị 云vân 大đại 過quá 棟đống 撓nạo 利lợi 有hữu 攸du 徃# 亨# 象tượng 曰viết 大đại 過quá 大đại 者giả 過quá 也dã 楝# 撓nạo 本bổn 末mạt 弱nhược 也dã 易dị 文văn 以dĩ 弱nhược 釋thích 撓nạo 音âm 義nghĩa 云vân 撓nạo 者giả 曲khúc 也dã 曲khúc 之chi 與dữ 弱nhược 義nghĩa 相tương 似tự 也dã 今kim 取thủ 弱nhược 義nghĩa 釋thích 無vô 屈khuất 撓nạo 則tắc 弱nhược 者giả 亦diệc 曲khúc 也dã 既ký 曰viết 牢lao 強cường 則tắc 無vô 屈khuất 弱nhược 然nhiên 梵Phạm 云vân 鉢bát 履lý 耶da 捺nại 多đa 此thử 云vân 無vô 盡tận 即tức 晉tấn 經kinh 之chi 名danh 謂vị 大đại 願nguyện 之chi 力lực 無vô 有hữu 盡tận 耳nhĩ 此thử 亦diệc 大đại 同đồng )# 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 修tu 諸chư 精tinh 進tấn 所sở 謂vị 第đệ 一nhất 。 精tinh 進tấn 大đại 精tinh 進tấn 勝thắng 精tinh 進tấn 殊thù 勝thắng 精tinh 進tấn 最tối 勝thắng 精tinh 進tấn 。 最tối 妙diệu 精tinh 進tấn 上thượng 精tinh 進tấn 無vô 上thượng 精tinh 進tấn 。 無vô 等đẳng 精tinh 進tấn 。 普phổ 徧biến 精tinh 進tấn 。 二nhị 釋thích 相tương/tướng 中trung 二nhị 先tiên 總tổng 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 後hậu 隨tùy 難nạn/nan 別biệt 釋thích 前tiền 中trung 文văn 三tam 初sơ 正chánh 顯hiển 精tinh 進tấn 二nhị 性tánh 無vô 下hạ 明minh 離ly 過quá 失thất 三tam 但đãn 為vi 下hạ 辨biện 進tiến 所sở 為vi 此thử 之chi 三tam 段đoạn 初sơ 即tức 總tổng 舉cử 次thứ 是thị 釋thích 精tinh 謂vị 無vô 雜tạp 故cố 三tam 是thị 釋thích 進tiến 趣thú 所sở 為vi 故cố 今kim 初sơ 正chánh 顯hiển 中trung 初sơ 句cú 標tiêu 行hành 所sở 屬thuộc 所sở 謂vị 已dĩ 下hạ 顯hiển 勝thắng 列liệt 名danh 精tinh 進tấn 多đa 名danh 望vọng 業nghiệp 用dụng 故cố 初sơ 第đệ 一nhất 者giả 亦diệc 是thị 首thủ 義nghĩa 此thử 義nghĩa 有hữu 三tam 一nhất 大đại 故cố 第đệ 一nhất 謂vị 為vi 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 二nhị 勝thắng 故cố 第đệ 一nhất 光quang 明minh 。 功công 德đức 故cố 三tam 殊thù 勝thắng 故cố 第đệ 一nhất 謂vị 超siêu 出xuất 故cố 第đệ 二nhị 大đại 亦diệc 三tam 義nghĩa 一nhất 最tối 勝thắng 故cố 大đại 勝thắng 中trung 極cực 故cố 如như 世thế 大đại 王vương 二nhị 最tối 妙diệu 故cố 大đại 事sự 理lý 融dung 通thông 故cố 如như 世thế 大đại 德đức 三tam 上thượng 故cố 大đại 行hành 體thể 高cao 上thượng 如như 世Thế 尊Tôn 長trường/trưởng 第đệ 三tam 勝thắng 者giả 亦diệc 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 無vô 上thượng 故cố 勝thắng 不bất 可khả 加gia 故cố 二nhị 無vô 等đẳng 故cố 勝thắng 不bất 可khả 匹thất 故cố 三tam 普phổ 徧biến 故cố 勝thắng 體thể 周chu 法Pháp 界Giới 無vô 可khả 勝thắng 故cố (# 此thử 義nghĩa 有hữu 三tam 者giả 此thử 十Thập 地Địa 勢thế 十thập 句cú 相tương/tướng 釋thích 以dĩ 二nhị 三tam 四tứ 釋thích 於ư 初sơ 句cú 以dĩ 五ngũ 六lục 七thất 釋thích 第đệ 二nhị 大đại 字tự 以dĩ 八bát 九cửu 十thập 釋thích 第đệ 三tam 勝thắng 字tự 文văn 並tịnh 可khả 知tri )# 。 性tánh 無vô 三tam 毒độc 性tánh 無vô 憍kiêu 慢mạn 性tánh 不bất 覆phú 藏tàng 性tánh 不bất 慳san 嫉tật 性tánh 無vô 諂siểm 誑cuống 性tánh 自tự 慙tàm 愧quý 終chung 不bất 為vi 惱não 一nhất 眾chúng 生sanh 故cố 。 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 二nhị 離ly 過quá 中trung 即tức 難nan 行hành 精tinh 進tấn 性tánh 無vô 間gian 雜tạp 。 最tối 為vi 難nạn/nan 故cố 先tiên 離ly 自tự 惱não 之chi 過quá 謂vị 本bổn 隨tùy 煩phiền 惱não 任nhậm 運vận 不bất 起khởi 故cố 曰viết 性tánh 無vô 圓viên 融dung 教giáo 中trung 地địa 前tiền 得đắc 爾nhĩ 後hậu 終chung 不bất 為vi 下hạ 明minh 離ly 惱não 他tha (# 即tức 難nan 行hành 者giả 在tại 文văn 易dị 知tri 然nhiên 皆giai 亡vong 三tam 輪luân 故cố 精tinh 進tấn 三tam 輪luân 者giả 即tức 眾chúng 生sanh 高cao 下hạ 事sự 用dụng 分phân 別biệt )# 。 但đãn 為vì 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vì 拔bạt 一nhất 切thiết 。 惑hoặc 本bổn 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vì 除trừ 一nhất 切thiết 。 習tập 氣khí 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 三tam 辨biện 精tinh 進tấn 所sở 為vi 中trung 有hữu 二nhị 十thập 句cú 具cụ 含hàm 三tam 種chủng 精tinh 進tấn 但đãn 為vi 是thị 被bị 甲giáp 四tứ 弘hoằng 願nguyện 故cố 而nhi 行hành 即tức 是thị 方phương 便tiện 。 加gia 行hành 所sở 為vi 之chi 法pháp 是thị 所sở 攝nhiếp 善thiện (# 具cụ 含hàm 三tam 種chủng 者giả 唯duy 識thức 說thuyết 三tam 一nhất 被bị 甲giáp 二nhị 攝nhiếp 善thiện 三tam 利lợi 樂lạc 無vô 性tánh 釋thích 云vân 一nhất 被bị 甲giáp 二nhị 加gia 行hành 三tam 無vô 怯khiếp 弱nhược 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 喜hỷ 足túc 初sơ 者giả 謂vị 最tối 初sơ 時thời 自tự 勵lệ 言ngôn 我ngã 當đương 作tác 如như 是thị 。 事sự 即tức 是thị 解giải 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 初sơ 有hữu 勢thế 力lực 句cú 次thứ 即tức 加gia 行hành 有hữu 勤cần 句cú 無vô 怯khiếp 等đẳng 者giả 謂vị 隨tùy 事sự 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 所sở 作tác 善thiện 事sự 乃nãi 至chí 安an 坐tọa 妙diệu 菩Bồ 提Đề 。 座tòa 復phục 不bất 放phóng 捨xả 於ư 自tự 疲bì 苦khổ 心tâm 無vô 退thoái 屈khuất 名danh 無vô 怯khiếp 弱nhược 於ư 他tha 逼bức 惱não 心tâm 不bất 動động 移di 名danh 無vô 退thoái 轉chuyển 乃nãi 至chí 菩Bồ 提Đề 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 進tiến 修tu 善thiện 品phẩm 常thường 無vô 懈giải 廢phế 名danh 無vô 喜hỷ 足túc 如như 是thị 三tam 句cú 解giải 釋thích 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 有hữu 勇dũng 猛mãnh 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 不bất 捨xả 離ly 故cố 。 世thế 親thân 釋thích 三tam 精tinh 進tấn 大đại 同đồng 無vô 性tánh 釋thích 經kinh 五ngũ 句cú 復phục 云vân 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 或hoặc 有hữu 最tối 初sơ 求cầu 於ư 無vô 上thượng 。 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 雖tuy 有hữu 勢thế 力lực 而nhi 加gia 行hành 時thời 不bất 能năng 策sách 勵lệ 故cố 說thuyết 有hữu 勤cần 雖tuy 復phục 有hữu 勤cần 心tâm 或hoặc 怯khiếp 弱nhược 為vi 對đối 治trị 彼bỉ 故cố 說thuyết 有hữu 勇dũng 由do 有hữu 勇dũng 故cố 心tâm 無vô 退thoái 屈khuất 心tâm 雖tuy 無vô 怯khiếp 逢phùng 至chí 死tử 苦khổ 心tâm 或hoặc 退thoái 轉chuyển 由do 此thử 退thoái 失thất 所sở 求cầu 佛Phật 果Quả 為vi 對đối 治trị 彼bỉ 立lập 無vô 退thoái 轉chuyển 無vô 退thoái 轉chuyển 者giả 。 即tức 是thị 堅kiên 猛mãnh 故cố 無vô 退thoái 轉chuyển 顯hiển 示thị 堅kiên 猛mãnh 由do 有hữu 堅kiên 故cố 逢phùng 苦khổ 不bất 退thoái 由do 有hữu 猛mãnh 故cố 不bất 懼cụ 於ư 苦khổ 雖tuy 逢phùng 眾chúng 苦khổ 能năng 不bất 退thoái 轉chuyển 而nhi 得đắc 少thiểu 善thiện 便tiện 生sanh 喜hỷ 足túc 。 由do 此thử 不bất 證chứng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 次thứ 說thuyết 無vô 喜hỷ 足túc 是thị 不bất 得đắc 少thiểu 善thiện 生sanh 喜hỷ 足túc 義nghĩa 此thử 即tức 顯hiển 示thị 不bất 捨xả 善thiện 軛ách 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 三tam 精tinh 進tấn 然nhiên 被bị 甲giáp 者giả 從tùng 喻dụ 立lập 名danh 如như 人nhân 入nhập 障chướng 先tiên 須tu 被bị 甲giáp 以dĩ 防phòng 兮hề 矢thỉ 今kim 求cầu 菩Bồ 提Đề 必tất 先tiên 誓thệ 願nguyện 以dĩ 防phòng 退thoái 屈khuất 本bổn 業nghiệp 直trực 云vân 一nhất 起khởi 大đại 誓thệ 願nguyện 之chi 心tâm 二nhị 方phương 便tiện 進tiến 修tu 三tam 勤cần 化hóa 眾chúng 生sanh 。 )# 文văn 分phân 為vi 四tứ 初sơ 三tam 斷đoạn 惑hoặc 次thứ 七thất 度độ 生sanh 次thứ 四tứ 知tri 法pháp 後hậu 六lục 求cầu 佛Phật 即tức 四tứ 弘hoằng 也dã 今kim 初sơ 初sơ 斷đoạn 現hiện 行hành 次thứ 斷đoạn 種chủng 子tử 後hậu 斷đoạn 餘dư 習tập 。 但đãn 為vì 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 。 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 境cảnh 界giới 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 勝thắng 劣liệt 。 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 二nhị 度độ 眾chúng 生sanh 中trung 為vi 成thành 十Thập 力Lực 智trí 故cố 煩phiền 惱não 是thị 漏lậu 意ý 令linh 其kỳ 盡tận 境cảnh 界giới 即tức 徧biến 趣thú 行hành 心tâm 行hành 義nghĩa 兼kiêm 於ư 業nghiệp 生sanh 死tử 義nghĩa 兼kiêm 宿túc 住trú 處xứ 非phi 處xứ 力lực 總tổng 故cố 不bất 明minh 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 界giới 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 根căn 本bổn 性tánh 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 平bình 等đẳng 性tánh 。 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 性tánh 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 三tam 有hữu 四tứ 句cú 知tri 法pháp 中trung 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 別biệt 中trung 一nhất 事sự 法Pháp 界Giới 若nhược 自tự 入nhập 法pháp 則tắc 以dĩ 淨tịnh 信tín 為vi 根căn 本bổn 。 若nhược 約ước 利lợi 他tha 則tắc 以dĩ 慈từ 悲bi 為vi 根căn 本bổn 等đẳng 二nhị 即tức 理lý 法Pháp 界Giới 云vân 平bình 等đẳng 性tánh 三tam 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 三tam 世thế 之chi 事sự 。 即tức 平bình 等đẳng 理lý 性tánh 也dã 事sự 隨tùy 理lý 融dung 義nghĩa 含hàm 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 但đãn 為vi 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 智trí 光quang 明minh 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 證chứng 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 智trí 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 一nhất 實thật 相tướng 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 知tri 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 無vô 邊biên 際tế 。 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 得đắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 廣quảng 大đại 決quyết 定định 善thiện 巧xảo 。 智trí 故cố 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 但đãn 為vi 得đắc 分phân 別biệt 。 演diễn 說thuyết 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 句cú 義nghĩa 智trí 故cố 。 而nhi 行hành 精tinh 進tấn 。 四tứ 有hữu 六lục 句cú 求cầu 佛Phật 中trung 初sơ 二nhị 即tức 智trí 初sơ 句cú 教giáo 智trí 光quang 明minh 後hậu 句cú 證chứng 智trí 次thứ 二nhị 知tri 境cảnh 先tiên 真chân 後hậu 俗tục 後hậu 二nhị 皆giai 權quyền 智trí 前tiền 句cú 知tri 機cơ 識thức 藥dược 後hậu 句cú 四tứ 辯biện 宣tuyên 陳trần 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 即tức 是thị 樂nhạo 說thuyết 說thuyết 於ư 法pháp 義nghĩa 句cú 即tức 是thị 辭từ 上thượng 之chi 四tứ 弘hoằng 初sơ 二nhị 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 後hậu 二nhị 修tu 道Đạo 證chứng 滅diệt 即tức 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 之chi 境cảnh 也dã 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 成thành 就tựu 如như 是thị 。 精tinh 進tấn 行hành 已dĩ 設thiết 有hữu 人nhân 言ngôn 。 汝nhữ 頗phả 能năng 為vi 無vô 數số 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 一nhất 一nhất 眾chúng 生sanh 。 故cố 於ư 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 經kinh 無vô 數số 劫kiếp 。 備bị 受thọ 眾chúng 苦khổ 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 得đắc 值trị 無vô 數số 諸chư 佛Phật 。 出xuất 興hưng 於ư 世thế 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 故cố 。 具cụ 受thọ 眾chúng 樂nhạo/nhạc/lạc 乃nãi 至chí 入nhập 於ư 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 汝nhữ 乃nãi 當đương 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 能năng 爾nhĩ 不phủ 耶da 答đáp 言ngôn 我ngã 能năng 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 隨tùy 難nạn/nan 別biệt 釋thích 於ư 中trung 二nhị 先tiên 明minh 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 。 後hậu 明minh 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 今kim 初sơ 全toàn 同đồng 瑜du 伽già 之chi 文văn 但đãn 論luận 以dĩ 被bị 甲giáp 為vi 初sơ 約ước 先tiên 心tâm 自tự 誓thệ 故cố 本bổn 業nghiệp 三tam 進tiến 之chi 中trung 初sơ 名danh 大đại 誓thệ 今kim 居cư 攝nhiếp 善thiện 之chi 後hậu 就tựu 假giả 設thiết 遇ngộ 緣duyên 耳nhĩ 文văn 有hữu 兩lưỡng 番phiên 問vấn 答đáp 初sơ 番phiên 可khả 知tri (# 今kim 初sơ 全toàn 同đồng 瑜du 伽già 者giả 四tứ 十thập 二nhị 云vân 一nhất 擐hoàn 誓thệ 願nguyện 甲giáp 若nhược 我ngã 脫thoát 一nhất 有hữu 情tình 苦khổ 以dĩ 千thiên 大đại 劫kiếp 為vi 一nhất 日nhật 夜dạ 。 處xử 於ư 地địa 獄ngục 經kinh 爾nhĩ 所sở 時thời 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 至chí 過quá 此thử 千thiên 俱câu 胝chi 倍bội 。 無vô 懈giải 怠đãi 心tâm 況huống 短đoản 時thời 苦khổ 薄bạc 耶da 有hữu 能năng 於ư 此thử 生sanh 少thiểu 淨tịnh 信tín 已dĩ 長trưởng 養dưỡng 無vô 量lượng 勇dũng 猛mãnh 大đại 菩Bồ 提Đề 性tánh 況huống 成thành 就tựu 耶da 故cố 云vân 約ước 先tiên 心tâm 自tự 誓thệ )# 。 設thiết 復phục 有hữu 人nhân 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 有hữu 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 大đại 海hải 汝nhữ 當đương 以dĩ 一nhất 毛mao 端đoan 。 滴tích 之chi 令linh 盡tận 有hữu 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 世thế 界giới 盡tận 末mạt 為vi 塵trần 。 彼bỉ 滴tích 及cập 塵trần 一nhất 一nhất 數số 之chi 。 悉tất 知tri 其kỳ 數số 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 經kinh 爾nhĩ 許hứa 劫kiếp 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 受thọ 苦khổ 不bất 斷đoạn 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 以dĩ 。 聞văn 此thử 語ngữ 故cố 而nhi 生sanh 一nhất 念niệm 悔hối 恨hận 之chi 心tâm 但đãn 更cánh 增tăng 上thượng 歡hoan 喜hỷ 踊dũng 躍dược 。 深thâm 自tự 慶khánh 幸hạnh 。 得đắc 大đại 善thiện 利lợi 。 以dĩ 我ngã 力lực 故cố 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 永vĩnh 脫thoát 諸chư 苦khổ 。 後hậu 設thiết 復phục 有hữu 下hạ 第đệ 二nhị 番phiên 中trung 更cánh 難nan 於ư 前tiền 得đắc 大đại 善thiện 利lợi 。 者giả 我ngã 本bổn 發phát 心tâm 。 願nguyện 代đại 物vật 苦khổ 但đãn 慮lự 不bất 容dung 相tướng 代đại 今kim 聞văn 苦khổ 身thân 能năng 遂toại 順thuận 本bổn 悲bi 心tâm 不bất 慮lự 時thời 長trường/trưởng 但đãn 增tăng 喜hỷ 慶khánh 長trường/trưởng 劫kiếp 不bất 懈giải 況huống 盡tận 壽thọ 耶da 一nhất 念niệm 不bất 悔hối 即tức 忘vong 身thân 無vô 間gian 自tự 慶khánh 得đắc 利lợi 即tức 平bình 等đẳng 通thông 達đạt 有hữu 深thâm 功công 德đức 為vi 難nan 行hành 也dã (# 有hữu 深thâm 功công 德đức 者giả 瑜du 伽già 難nan 行hành 精tinh 進tấn 有hữu 三tam 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 間gian 遠viễn 離ly 諸chư 衣y 服phục 想tưởng 諸chư 飲ẩm 食thực 想tưởng 諸chư 臥ngọa 具cụ 想tưởng 及cập 己kỷ 身thân 想tưởng 於ư 諸chư 善thiện 法Pháp 。 無vô 間gian 修tu 習tập 曾tằng 無vô 懈giải 怠đãi 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 難nan 行hành 精tinh 進tấn 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 精tinh 進tấn 。 盡tận 眾chúng 同đồng 分phần/phân 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 曾tằng 無vô 懈giải 廢phế 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 難nan 行hành 精tinh 進tấn 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 平bình 等đẳng 通thông 達đạt 功công 德đức 相tương 應ứng 不bất 緩hoãn 不bất 思tư 無vô 有hữu 顛điên 倒đảo 。 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 精tinh 進tấn 成thành 就tựu 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 難nan 行hành 精tinh 進tấn 今kim 文văn 具cụ 三tam 長trường/trưởng 劫kiếp 不bất 懈giải 況huống 盡tận 壽thọ 耶da 即tức 是thị 第đệ 二nhị 一nhất 念niệm 不bất 悔hối 即tức 亡vong 身thân 無vô 間gian 即tức 是thị 第đệ 一nhất 自tự 慶khánh 已dĩ 下hạ 即tức 第đệ 三tam 前tiền 行hành 初sơ 離ly 過quá 亦diệc 此thử 第đệ 一nhất )# 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 。 所sở 行hành 方phương 便tiện 。 於ư 一nhất 切thiết 世thế 界giới 中trung 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 究cứu 竟cánh 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 四tứ 無vô 屈khuất 撓nạo 行hành 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 此thử 下hạ 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 即tức 用dụng 前tiền 加gia 行hành 攝nhiếp 善thiện 以dĩ 利lợi 眾chúng 生sanh 令linh 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 真chân 安an 樂lạc 也dã 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 五Ngũ 音âm 釋thích 姝xu (# 昌xương 朱chu 切thiết 美mỹ 好hảo/hiếu 也dã )# 。 鑛khoáng (# 古cổ 猛mãnh 切thiết )# 。 獷quánh (# 音âm 鑛khoáng 惡ác 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 十thập 九cửu 之chi 六lục 。 踐tiễn 六lục 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 第đệ 五ngũ 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 正chánh 念niệm 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 最tối 上thượng 清thanh 淨tịnh 。 廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。 無vô 有hữu 迷mê 惑hoặc 。 釋thích 相tương/tướng 中trung 二nhị 先tiên 總tổng 顯hiển 無vô 癡si 亂loạn 後hậu 別biệt 明minh 無vô 癡si 亂loạn 今kim 初sơ 句cú 雖tuy 有hữu 六lục 義nghĩa 乃nãi 有hữu 十thập 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 成thành 就tựu 正chánh 念niệm 。 者giả 然nhiên 通thông 三tam 義nghĩa 皆giai 名danh 正chánh 念niệm (# 總tổng 云vân 成thành 就tựu 下hạ 釋thích 此thử 總tổng 句cú 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 即tức 瑜du 伽già 九cửu 門môn 中trung 自tự 性tánh 禪thiền 也dã 論luận 云vân 靜tĩnh 慮lự 自tự 性tánh 者giả 聞văn 思tư 為vi 先tiên 所sở 有hữu 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 總tổng 也dã )# 一nhất 就tựu 奢xa 摩ma 他tha 品phẩm 名danh 為vi 正chánh 念niệm 正chánh 念niệm 即tức 定định 以dĩ 彼bỉ 定định 心tâm 離ly 妄vọng 念niệm 之chi 亂loạn 故cố 名danh 為vi 正chánh 此thử 從tùng 業nghiệp 用dụng 立lập 名danh 亦diệc 隣lân 近cận 立lập 稱xưng 故cố 八bát 正Chánh 道Đạo 中trung 正chánh 念niệm 定định 攝nhiếp 起khởi 信tín 論luận 云vân 心tâm 若nhược 馳trì 散tán 即tức 當đương 攝nhiếp 來lai 令linh 住trụ 正chánh 念niệm 二nhị 就tựu 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 品phẩm 亦diệc 名danh 正chánh 念niệm 謂vị 不bất 偏thiên 鑒giám 達đạt 明minh 了liễu 於ư 緣duyên 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 正chánh 念niệm 諸chư 法pháp 未vị 曾tằng 。 忘vong 失thất 三tam 雙song 運vận 道đạo 名danh 為vi 正chánh 念niệm 次thứ 下hạ 經Kinh 云vân 以dĩ 正chánh 念niệm 故cố 善thiện 解giải 世thế 間gian 。 等đẳng 謂vị 於ư 緣duyên 明minh 了liễu 是thị 無vô 癡si 義nghĩa 不bất 異dị 所sở 緣duyên 名danh 無vô 亂loạn 義nghĩa 即tức 雙song 運vận 也dã 又hựu 下hạ 經Kinh 云vân 禪thiền 定định 持trì 心tâm 常thường 一nhất 緣duyên 智trí 慧tuệ 了liễu 境cảnh 同đồng 三tam 昧muội (# 一nhất 或hoặc 奢xa 摩ma 他tha 品phẩm 二nhị 或hoặc 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 品phẩm 三tam 或hoặc 雙song 運vận 道đạo 也dã 疏sớ/sơ 中trung 雙song 標tiêu 便tiện 引dẫn 釋thích 成thành 文văn 意ý 可khả 知tri 善thiện 解giải 世thế 間gian 。 等đẳng 者giả 下hạ 云vân 以dĩ 正chánh 念niệm 故cố 善thiện 解giải 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 能năng 持trì 出xuất 世thế 諸chư 法pháp 言ngôn 說thuyết 乃nãi 至chí 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 疏sớ/sơ 自tự 配phối 無vô 癡si 亂loạn 即tức 是thị 雙song 運vận 又hựu 以dĩ 別biệt 義nghĩa 善thiện 解giải 是thị 觀quán 能năng 持trì 是thị 止chỉ 故cố 為vi 雙song 運vận 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 禪thiền 定định 持trì 心tâm 者giả 即tức 是thị 第đệ 十thập 廻hồi 向hướng 偈kệ 中trung )# 。 雖tuy 有hữu 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 及cập 雙song 運vận 道đạo 皆giai 就tựu 心tâm 一nhất 境cảnh 辨biện 名danh 禪thiền 自tự 性tánh (# 雖tuy 有hữu 毗tỳ 鉢bát 下hạ 第đệ 二nhị 解giải 妨phương 在tại 文văn 可khả 知tri 正chánh 是thị 瑜du 伽già 出xuất 禪thiền 自tự 性tánh )# 別biệt 中trung 初sơ 句cú 復phục 是thị 無vô 亂loạn 之chi 總tổng 謂vị 不bất 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 故cố 無vô 散tán 亂loạn 三tam 障chướng 不bất 能năng 壞hoại 名danh 為vi 堅Kiên 固Cố 。 四tứ 緣duyên 不bất 能năng 牽khiên 故cố 云vân 不bất 動động 五ngũ 超siêu 劣liệt 顯hiển 勝thắng 故cố 云vân 最tối 上thượng 六lục 異dị 世thế 無vô 染nhiễm 故cố 云vân 清thanh 淨tịnh 上thượng 五ngũ 釋thích 無vô 亂loạn 也dã 下hạ 四tứ 義nghĩa 釋thích 無vô 癡si 謂vị 七thất 稱xưng 法Pháp 界Giới 故cố 云vân 廣quảng 八bát 趣thú 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 故cố 云vân 大đại 九cửu 引dẫn 發phát 難nan 量lương 故cố 云vân 無vô 量lượng 十thập 不bất 捨xả 大đại 悲bi 。 名danh 無vô 迷mê 惑hoặc 上thượng 九cửu 別biệt 句cú 攝nhiếp 為vi 三tam 禪thiền 前tiền 六lục 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 次thứ 二nhị 引dẫn 生sanh 功công 德đức 後hậu 一nhất 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 (# 上thượng 九cửu 別biệt 句cú 者giả 三tam 禪thiền 即tức 瑜du 伽già 一nhất 切thiết 禪thiền 也dã 唯duy 識thức 但đãn 列liệt 而nhi 不bất 釋thích 名danh 瑜du 伽già 釋thích 廣quảng 今kim 依y 攝nhiếp 論luận 無vô 性tánh 釋thích 云vân 一nhất 安an 住trụ 靜tĩnh 慮lự 謂vị 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 離ly 慢mạn 見kiến 愛ái 得đắc 清thanh 淨tịnh 故cố 。 二nhị 引dẫn 發phát 靜tĩnh 慮lự 謂vị 能năng 引dẫn 發phát 六lục 神thần 通thông 等đẳng 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 故cố 三tam 成thành 所sở 作tác 事sự 靜tĩnh 慮lự 謂vị 欲dục 饒nhiêu 益ích 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 以dĩ 能năng 止chỉ 息tức 飢cơ 儉kiệm 疾tật 疫dịch 諸chư 怖bố 畏úy 等đẳng 。 苦khổ 惱não 事sự 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 釋thích 三tam 定định 云vân 有hữu 現hiện 世thế 得đắc 安an 。 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 何hà 以dĩ 故cố 能năng 離ly 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 法pháp 故cố 一nhất 依y 能năng 定định 為vi 生sanh 自tự 利lợi 謂vị 三Tam 明Minh 故cố 能năng 引dẫn 成thành 六Lục 通Thông 二nhị 引dẫn 因nhân 成thành 通thông 定định 生sanh 隨tùy 利lợi 他tha 利lợi 他tha 即tức 是thị 三tam 輪luân 一nhất 神thần 通thông 輪luân 謂vị 身thân 通thông 天thiên 耳nhĩ 通thông 天thiên 眼nhãn 通thông 此thử 輪luân 為vi 引dẫn 邪tà 向hướng 正chánh 者giả 令linh 其kỳ 歸quy 正chánh 二nhị 記ký 心tâm 輪luân 謂vị 他tha 心tâm 通thông 天thiên 耳nhĩ 通thông 天thiên 眼nhãn 通thông 此thử 輪luân 為vi 引dẫn 己kỷ 歸quy 正chánh 者giả 若nhược 未vị 信tín 受thọ 令linh 其kỳ 信tín 受thọ 。 三tam 正chánh 教giáo 輪luân 謂vị 宿túc 住trụ 通thông 漏lậu 盡tận 通thông 宿túc 住trụ 通thông 識thức 其kỳ 根căn 性tánh 由do 漏lậu 盡tận 通thông 如như 自tự 所sở 得đắc 為vi 說thuyết 正chánh 教giáo 令linh 得đắc 下hạ 種chủng 成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。 由do 具cụ 此thử 義nghĩa 是thị 故cố 說thuyết 定định 有hữu 其kỳ 三tam 品phẩm 為vi 離ly 癡si 亂loạn 行hành )# 。 以dĩ 是thị 正chánh 念niệm 故cố 。 第đệ 二nhị 以dĩ 是thị 下hạ 別biệt 顯hiển 無vô 癡si 亂loạn 如như 次thứ 釋thích 前tiền 十thập 義nghĩa 即tức 為vi 十thập 段đoạn 亦diệc 初sơ 一nhất 為vi 總tổng 釋thích 前tiền 正chánh 念niệm 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 初sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 。 善thiện 解giải 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 。 能năng 持trì 出xuất 世thế 諸chư 法pháp 言ngôn 說thuyết 。 後hậu 善thiện 解giải 已dĩ 下hạ 顯hiển 正chánh 念niệm 之chi 能năng 文văn 曲khúc 分phần/phân 二nhị 先tiên 雙song 標tiêu 後hậu 雙song 釋thích 今kim 初sơ 也dã 正chánh 念niệm 有hữu 觀quán 故cố 能năng 善thiện 解giải 正chánh 念niệm 有hữu 止chỉ 所sở 以dĩ 能năng 持trì 世thế 言ngôn 無vô 益ích 但đãn 須tu 善thiện 解giải 出xuất 世thế 有hữu 益ích 偏thiên 語ngữ 憶ức 持trì 出xuất 世thế 不bất 解giải 應ưng 不bất 持trì 義nghĩa 世thế 言ngôn 不bất 持trì 應ưng 無vô 記ký 憶ức 故cố 文văn 雖tuy 影ảnh 略lược 義nghĩa 必tất 兩lưỡng 兼kiêm 解giải 事sự 解giải 理lý 故cố 名danh 善thiện 解giải (# 正chánh 念niệm 有hữu 觀quán 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 五ngũ 初sơ 正chánh 釋thích 順thuận 文văn 二nhị 世thế 言ngôn 無vô 益ích 下hạ 出xuất 經kinh 局cục 意ý 三tam 出xuất 世thế 不bất 解giải 下hạ 立lập 理lý 顯hiển 通thông 四tứ 故cố 文văn 雖tuy 下hạ 結kết 成thành 通thông 義nghĩa 五ngũ 解giải 事sự 下hạ 別biệt 釋thích 善thiện 解giải )# 。 所sở 謂vị 能năng 持trì 色sắc 法pháp 非phi 色sắc 法pháp 言ngôn 說thuyết 能năng 持trì 建kiến 立lập 色sắc 自tự 性tánh 言ngôn 說thuyết 乃nãi 至chí 能năng 持trì 建kiến 立lập 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 自tự 性tánh 言ngôn 說thuyết 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 於ư 世thế 間gian 中trung 。 死tử 此thử 生sanh 彼bỉ 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 入nhập 胎thai 出xuất 胎thai 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 發phát 菩Bồ 提Đề 意ý 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 事sự 善Thiện 知Tri 識Thức 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 勤cần 修tu 佛Phật 法Pháp 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 覺giác 知tri 魔ma 事sự 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 離ly 諸chư 魔ma 業nghiệp 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 於ư 不bất 可khả 說thuyết 。 劫kiếp 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 雙song 釋thích 分phần/phân 二nhị 先tiên 通thông 就tựu 諸chư 境cảnh 明minh 無vô 癡si 亂loạn 後hậu 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 別biệt 約ước 所sở 持trì 明minh 無vô 癡si 亂loạn 今kim 初sơ 也dã 據cứ 無vô 癡si 亂loạn 文văn 但đãn 有hữu 九cửu 開khai 初sơ 為vi 二nhị 句cú 亦diệc 有hữu 十thập 謂vị 法pháp 義nghĩa 別biệt 故cố 初sơ 句cú 即tức 法pháp 無vô 礙ngại 合hợp 蘊uẩn 成thành 二nhị 謂vị 色sắc 與dữ 心tâm 非phi 色sắc 謂vị 心tâm 即tức 餘dư 四tứ 蘊uẩn 二nhị 能năng 持trì 建kiến 立lập 下hạ 義nghĩa 無vô 礙ngại 也dã 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 自tự 性tánh 亦diệc 二nhị 一nhất 事sự 二nhị 理lý 事sự 即tức 質chất 礙ngại 為vi 色sắc 性tánh 等đẳng 理lý 即tức 無vô 性tánh 為vi 色sắc 等đẳng 性tánh 皆giai 無vô 名danh 相tướng 中trung 施thi 設thiết 建kiến 立lập 持trì 言ngôn 及cập 義nghĩa 即tức 文văn 義nghĩa 二nhị 持trì 今kim 正chánh 覺giác 理lý 事sự 離ly 妄vọng 分phân 別biệt 名danh 無vô 癡si 亂loạn 此thử 二nhị 釋thích 上thượng 能năng 持trì 下hạ 八bát 釋thích 上thượng 善thiện 解giải 義nghĩa 必tất 兼kiêm 具cụ 故cố 癡si 亂loạn 雙song 舉cử 。 三tam 於ư 五ngũ 蘊uẩn 生sanh 滅diệt 得đắc 無vô 癡si 亂loạn 十Thập 地Địa 品phẩm 云vân 死tử 有hữu 二nhị 種chủng 業nghiệp 一nhất 能năng 壞hoại 諸chư 行hành 。 二nhị 不bất 覺giác 知tri 故cố 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 今kim 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 二nhị 事sự 理lý 靜tĩnh 無vô 遺di 照chiếu 故cố 無vô 癡si 亂loạn 四tứ 偏thiên 語ngữ 胎thai 生sanh 明minh 無vô 癡si 亂loạn 瑜du 伽già 第đệ 二nhị 說thuyết 四tứ 種chủng 入nhập 胎thai 一nhất 正chánh 知tri 入nhập 而nhi 不bất 知tri 住trụ 出xuất 。 所sở 謂vị 輪Luân 王Vương 二nhị 正chánh 知tri 入nhập 住trụ 不bất 正chánh 知tri 出xuất 所sở 謂vị 獨Độc 覺Giác 三tam 俱câu 能năng 正chánh 知tri 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 四tứ 俱câu 不bất 正chánh 知tri 謂vị 餘dư 有hữu 情tình 前tiền 之chi 二nhị 人nhân 尚thượng 有hữu 癡si 亂loạn 也dã 凡phàm 夫phu 癡si 亂loạn 相tương/tướng 者giả 謂vị 下hạ 者giả 見kiến 所sở 生sanh 處xử 在tại 於ư 廁trắc 穢uế 中trung 者giả 見kiến 在tại 舍xá 宅trạch 上thượng 者giả 見kiến 處xứ 華hoa 林lâm 若nhược 男nam 於ư 母mẫu 生sanh 愛ái 於ư 父phụ 生sanh 瞋sân 謂vị 競cạnh 母mẫu 故cố 女nữ 則tắc 反phản 上thượng 大đại 集tập 二nhị 十thập 七thất 涅Niết 槃Bàn 十thập 八bát 二nhị 十thập 九cửu 俱câu 舍xá 第đệ 九cửu 皆giai 具cụ 說thuyết 之chi (# 瑜du 伽già 第đệ 二nhị 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 無vô 癡si 亂loạn 言ngôn 二nhị 示thị 癡si 亂loạn 相tương/tướng 前tiền 中trung 文văn 顯hiển 俱câu 舍xá 第đệ 九cửu 論luận 問vấn 起khởi 云vân 前tiền 說thuyết 倒đảo 心tâm 入nhập 母mẫu 胎thai 藏tạng 一nhất 切thiết 胎thai 藏tạng 皆giai 定định 爾nhĩ 耶da 釋thích 曰viết 此thử 牒điệp 前tiền 倒đảo 心tâm 趣thú 欲dục 境cảnh 濕thấp 化hóa 染nhiễm 香hương 處xứ 為vi 問vấn 也dã 論luận 中trung 答đáp 云vân 不bất 爾nhĩ 經kinh 言ngôn 入nhập 胎thai 有hữu 四tứ 其kỳ 四tứ 者giả 何hà 頌tụng 云vân 一nhất 於ư 入nhập 正chánh 知tri 二nhị 三tam 兼kiêm 住trụ 出xuất 四tứ 於ư 一nhất 切thiết 位vị 及cập 卵noãn 恆hằng 無vô 知tri 前tiền 三tam 種chủng 入nhập 胎thai 謂vị 輪Luân 王Vương 一nhất 佛Phật 業nghiệp 智trí 俱câu 勝thắng 故cố 如như 次thứ 餘dư 四tứ 生sanh 釋thích 曰viết 但đãn 觀quán 上thượng 瑜du 伽già 頌tụng 文văn 易dị 了liễu 但đãn 業nghiệp 智trí 俱câu 勝thắng 更cánh 須tu 略lược 釋thích 第đệ 一nhất 輪Luân 王Vương 以dĩ 業nghiệp 勝thắng 故cố 正chánh 知tri 於ư 入nhập 宿túc 世thế 曾tằng 修tu 廣quảng 大đại 福phước 故cố 第đệ 二nhị 辟Bích 支Chi 佛Phật 但đãn 知tri 勝thắng 故cố 正chánh 知tri 入nhập 住trụ 久cửu 習tập 多đa 聞văn 勝thắng 思tư 擇trạch 故cố 第đệ 三tam 大đại 覺giác 福phước 智trí 俱câu 勝thắng 三tam 皆giai 正chánh 知tri 謂vị 曠khoáng 劫kiếp 修tu 行hành 勝thắng 福phước 智trí 故cố 除trừ 此thử 前tiền 三tam 餘dư 胎thai 卵noãn 濕thấp 福phước 智trí 俱câu 劣liệt 故cố 皆giai 癡si 亂loạn 大đại 集tập 二nhị 十thập 七thất 多đa 同đồng 涅Niết 槃Bàn 涅Niết 槃Bàn 十thập 八bát 者giả 南nam 本bổn 十thập 六lục 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 人nhân 有hữu 三tam 種chủng 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 。 下hạ 品phẩm 之chi 人nhân 初sơ 入nhập 胎thai 時thời 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 今kim 在tại 廁trắc 眾chúng 穢uế 歸quy 處xứ 如như 死tử 屍thi 間gian 棘cức 刺thứ 叢tùng 林lâm 大đại 黑hắc 闇ám 中trung 。 初sơ 出xuất 胎thai 時thời 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 今kim 出xuất 廁trắc 謂vị 穢uế 惡ác 處xứ 乃nãi 至chí 出xuất 於ư 大đại 黑hắc 闇ám 中trung 。 中trung 者giả 念niệm 言ngôn 我ngã 今kim 入nhập 於ư 眾chúng 樹thụ 花hoa 果quả 園viên 林lâm 清thanh 淨tịnh 河hà 中trung 房phòng 室thất 屋ốc 宇vũ 宅trạch 舍xá 之chi 中trung 出xuất 時thời 亦diệc 爾nhĩ 上thượng 品phẩm 之chi 人nhân 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 我ngã 昇thăng 殿điện 堂đường 在tại 華hoa 林lâm 間gian 乘thừa 馬mã 乘thừa 象tượng 登đăng 上thượng 高cao 山sơn 出xuất 時thời 亦diệc 爾nhĩ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 初sơ 入nhập 胎thai 時thời 自tự 知tri 入nhập 胎thai 住trụ 時thời 知tri 住trụ 出xuất 時thời 知tri 出xuất 不bất 起khởi 貪tham 欲dục 瞋sân 恚khuể 。 之chi 心tâm 而nhi 亦diệc 未vị 得đắc 初sơ 住trụ 之chi 地địa 是thị 故cố 復phục 名danh 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 二nhị 十thập 九cửu 者giả 。 南nam 本bổn 二nhị 十thập 七thất 經Kinh 云vân 中trung 陰ấm 二nhị 種chủng 一nhất 善thiện 業nghiệp 果quả 二nhị 惡ác 業nghiệp 果quả 因nhân 義nghĩa 業nghiệp 故cố 得đắc 善thiện 覺giác 觀quán 因nhân 惡ác 業nghiệp 故cố 得đắc 惡ác 覺giác 觀quán 父phụ 母mẫu 交giao 會hội 和hòa 合hợp 之chi 時thời 隨tùy 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 向hướng 受thọ 生sanh 處xứ 於ư 母mẫu 生sanh 愛ái 於ư 父phụ 生sanh 瞋sân 父phụ 精tinh 出xuất 時thời 謂vị 是thị 己kỷ 有hữu 見kiến 已dĩ 心tâm 恱# 而nhi 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 以dĩ 是thị 三tam 種chủng 煩phiền 惱não 因nhân 緣duyên 。 中trung 陰ấm 陰ấm 壞hoại 生sanh 後hậu 五ngũ 陰ấm 如như 蠟lạp 印ấn 印ấn 泥nê 印ấn 壞hoại 文văn 成thành 釋thích 曰viết 此thử 略lược 舉cử 男nam 俱câu 舍xá 第đệ 九cửu 則tắc 具cụ 男nam 女nữ 論luận 釋thích 倒đảo 心tâm 趣thú 欲dục 境cảnh 云vân 此thử 明minh 中trung 有hữu 先tiên 起khởi 倒đảo 心tâm 馳trì 趣thú 欲dục 境cảnh 彼bỉ 由do 業nghiệp 力lực 所sở 起khởi 眼nhãn 根căn 雖tuy 住trụ 遠viễn 方phương 能năng 見kiến 生sanh 處xứ 父phụ 母mẫu 交giao 會hội 而nhi 起khởi 倒đảo 心tâm 若nhược 男nam 中trung 有hữu 緣duyên 母mẫu 起khởi 愛ái 生sanh 於ư 欲dục 心tâm 。 若nhược 女nữ 中trung 有hữu 緣duyên 父phụ 起khởi 愛ái 生sanh 於ư 欲dục 想tưởng 翻phiên 此thử 緣duyên 二nhị 俱câu 起khởi 瞋sân 心tâm 彼bỉ 由do 起khởi 此thử 二nhị 種chủng 倒đảo 心tâm 便tiện 謂vị 己kỷ 身thân 與dữ 所sở 愛ái 合hợp 所sở 泄tiết 不bất 淨tịnh 流lưu 至chí 胎thai 時thời 謂vị 是thị 己kỷ 有hữu 便tiện 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 此thử 心tâm 生sanh 已dĩ 中trung 有hữu 便tiện 沒một 受thọ 生sanh 有hữu 身thân 餘dư 廣quảng 如như 彼bỉ 瑜du 伽già 又hựu 說thuyết 彼bỉ 胎thai 藏tạng 者giả 若nhược 當đương 為vi 女nữ 於ư 母mẫu 左tả 脇hiếp 倚ỷ 脊tích 向hướng 腹phúc 而nhi 住trụ 若nhược 當đương 為vi 男nam 於ư 母mẫu 右hữu 脇hiếp 。 倚ỷ 腹phúc 向hướng 脊tích 而nhi 住trụ 又hựu 此thử 胎thai 藏tạng 業nghiệp 報báo 所sở 發phát 生sanh 分phần/phân 風phong 起khởi 令linh 頭đầu 向hướng 下hạ 足túc 便tiện 向hướng 上thượng 胎thai 衣y 纏triền 裹khỏa 而nhi 趣thú 產sản 門môn 其kỳ 正chánh 出xuất 時thời 胎thai 衣y 遂toại 裂liệt 分phân 之chi 兩lưỡng 腋dịch 出xuất 產sản 門môn 時thời 名danh 正chánh 生sanh 位vị 並tịnh 可khả 知tri )# 次thứ 三tam 及cập 十thập 文văn 並tịnh 可khả 知tri 八bát 九cửu 各các 有hữu 通thông 別biệt 別biệt 謂vị 四tứ 魔ma 十thập 魔ma 及cập 業nghiệp 如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 及cập 大đại 品phẩm 魔ma 事sự 品phẩm 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 若nhược 依y 智trí 論luận 除trừ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 皆giai 菩Bồ 薩Tát 魔ma 事sự 。 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 悉tất 是thị 魔ma 業nghiệp 今kim 以dĩ 智trí 覺giác 察sát 不bất 隨tùy 其kỳ 轉chuyển 。 如như 人nhân 覺giác 賊tặc 及cập 偷thâu 狗cẩu 故cố 知tri 魔ma 界giới 如như 與dữ 佛Phật 界giới 如như 如như 無vô 二nhị 。 故cố 既ký 覺giác 其kỳ 事sự 即tức 不bất 造tạo 其kỳ 業nghiệp (# 別biệt 謂vị 四tứ 魔ma 者giả 四tứ 謂vị 天thiên 陰ấm 煩phiền 惱não 及cập 死tử 言ngôn 十thập 魔ma 者giả （# 一nhất ）# 蘊uẩn 魔ma 生sanh 取thủ 著trước 故cố （# 二nhị ）# 煩phiền 惱não 魔ma 恆hằng 雜tạp 染nhiễm 故cố （# 三tam ）# 業nghiệp 魔ma 能năng 障chướng 礙ngại 故cố （# 四tứ ）# 心tâm 魔ma 起khởi 高cao 慢mạn 故cố （# 五ngũ ）# 死tử 魔ma 捨xả 生sanh 處xứ 故cố （# 六lục ）# 天thiên 魔ma 自tự 慢mạn 縱túng/tung 故cố （# 七thất ）# 善thiện 根căn 魔ma 恆hằng 執chấp 取thủ 故cố （# 八bát ）# 三tam 昧muội 魔ma 久cửu 躭đam 味vị 故cố （# 九cửu ）# 善Thiện 知Tri 識Thức 魔ma 起khởi 著trước 心tâm 故cố （# 十thập ）# 菩Bồ 提Đề 法Pháp 智trí 魔ma 不bất 願nguyện 捨xả 離ly 故cố 言ngôn 及cập 業nghiệp 者giả 一nhất 忘vong 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 修tu 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 為vi 魔ma 業nghiệp 二nhị 惡ác 心tâm 布bố 施thí 瞋sân 心tâm 持trì 戒giới 捨xả 惡ác 性tánh 人nhân 遠viễn 懈giải 怠đãi 者giả 輕khinh 慢mạn 亂loạn 意ý 譏cơ 嫌hiềm 惡ác 慧tuệ 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 增tăng 長trưởng 我ngã 慢mạn 無vô 有hữu 恭cung 敬kính 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 多đa 行hành 惱não 害hại 不bất 求cầu 止chỉ 法pháp 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 。 其kỳ 心tâm 弊tệ 惡ác 難nan 可khả 開khai 悟ngộ 是thị 為vi 魔ma 業nghiệp 起khởi 信tín 論luận 者giả 餘dư 論luận 廣quảng 有hữu 此thử 論luận 分phân 明minh 人nhân 易dị 尋tầm 故cố 故cố 依y 示thị 耳nhĩ 即tức 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 中trung 論luận 云vân 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 無vô 善thiện 根căn 力lực 則tắc 為vi 諸chư 魔ma 外ngoại 道đạo 。 鬼quỷ 神thần 之chi 所sở 惑hoặc 亂loạn 。 若nhược 於ư 坐tọa 中trung 現hiện 形hình 恐khủng 怖bố 或hoặc 現hiện 端đoan 正chánh 男nam 女nữ 等đẳng 相tướng 。 當đương 念niệm 唯duy 心tâm 境cảnh 界giới 則tắc 滅diệt 終chung 不bất 為vi 惱não 或hoặc 現hiện 天thiên 像tượng 。 菩Bồ 薩Tát 像tượng 亦diệc 作tác 如Như 來Lai 像tượng 。 相tướng 好hảo 具cụ 足túc 。 若nhược 說thuyết 陁# 羅la 尼ni 若nhược 說thuyết 布bố 施thí 持trì 戒giới 忍nhẫn 。 辱nhục 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 。 智trí 慧tuệ 或hoặc 說thuyết 平bình 等đẳng 空không 無vô 。 相tương/tướng 無vô 願nguyện 無vô 怨oán 無vô 親thân 。 無vô 因nhân 無vô 果quả 。 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 。 是thị 真chân 涅Niết 槃Bàn 或hoặc 令linh 人nhân 知tri 宿túc 命mạng 過quá 去khứ 之chi 事sự 。 亦diệc 知tri 未vị 來lai 之chi 事sự 得đắc 他Tha 心Tâm 智Trí 。 辯biện 才tài 無vô 礙ngại 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 貪tham 著trước 世thế 問vấn 名danh 利lợi 之chi 事sự 又hựu 復phục 今kim 人nhân 數số 瞋sân 數số 喜hỷ 性tánh 無vô 常thường 凖# 或hoặc 多đa 慈từ 愛ái 多đa 睡thụy 多đa 病bệnh 其kỳ 心tâm 懈giải 怠đãi 卒thốt 起khởi 精tinh 進tấn 後hậu 便tiện 休hưu 廢phế 生sanh 於ư 不bất 信tín 多đa 疑nghi 多đa 慮lự 或hoặc 捨xả 本bổn 勝thắng 行hành 更cánh 修tu 雜tạp 業nghiệp 若nhược 著trước 世thế 事sự 種chủng 種chủng 牽khiên 纏triền 亦diệc 能năng 使sử 人nhân 。 得đắc 諸chư 三tam 昧muội 。 少thiểu 分phần 相tương 似tự 皆giai 是thị 外ngoại 道đạo 所sở 得đắc 非phi 真chân 三tam 昧muội 或hoặc 復phục 令linh 人nhân 。 若nhược 一nhất 日nhật 若nhược 二nhị 日nhật 若nhược 三tam 日nhật 乃nãi 至chí 七thất 日nhật 。 住trụ 於ư 定định 中trung 得đắc 自tự 然nhiên 香hương 美mỹ 飲ẩm 食thực 。 身thân 心tâm 適thích 恱# 不bất 飢cơ 不bất 渴khát 。 使sử 人nhân 愛ái 著trước 或hoặc 亦diệc 令linh 人nhân 食thực 無vô 分phân 齊tề 乍sạ 多đa 乍sạ 少thiểu 顏nhan 色sắc 變biến 異dị 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 行hành 者giả 當đương 應ưng 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 勿vật 令linh 此thử 心tâm 墮đọa 於ư 邪tà 網võng 當đương 勤cần 正chánh 念niệm 不bất 取thủ 不bất 著trước 。 則tắc 能năng 遠viễn 離ly 是thị 諸chư 業nghiệp 障chướng 釋thích 曰viết 此thử 一nhất 叚giả 文văn 雖tuy 則tắc 稍sảo 廣quảng 亦diệc 為vi 要yếu 用dụng 其kỳ 中trung 兼kiêm 有hữu 對đối 治trị 則tắc 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 心tâm 無vô 癡si 亂loạn 若nhược 依y 智trí 論luận 除trừ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 等đẳng 者giả 論luận 有hữu 喻dụ 云vân 譬thí 如như 蠅dăng 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 物vật 唯duy 不bất 能năng 緣duyên 火hỏa 焰diễm 即tức 為vi 燒thiêu 故cố 魔ma 亦diệc 如như 是thị 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 唯duy 不bất 能năng 緣duyên 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 若nhược 入nhập 實thật 相tướng 魔ma 即tức 實thật 相tướng 何hà 所sở 惑hoặc 耶da 故cố 論luận 云vân 魔ma 界giới 如như 佛Phật 界giới 如như 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 皆giai 法Pháp 界Giới 印ấn 豈khởi 以dĩ 法Pháp 界Giới 印ấn 更cánh 壞hoại 法Pháp 界Giới 印ấn 又hựu 八bát 十thập 二nhị 云vân 魔ma 見kiến 解giải 般Bát 若Nhã 菩Bồ 薩Tát 如như 捕bộ 魚ngư 人nhân 見kiến 一nhất 大đại 魚ngư 入nhập 深thâm 大đại 水thủy 鉤câu 網võng 所sở 不bất 及cập 則tắc 絕tuyệt 望vọng 憂ưu 愁sầu 以dĩ 離ly 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 網võng 故cố 又hựu 七thất 十thập 三tam 中trung 魔ma 作tác 大đại 沙Sa 門Môn 有hữu 重trọng 威uy 德đức 等đẳng 或hoặc 時thời 語ngữ 菩Bồ 薩Tát 般Bát 若Nhã 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 是thị 魔ma 說thuyết 但đãn 是thị 空không 汝nhữ 常thường 習tập 此thử 空không 於ư 中trung 得đắc 證chứng 不bất 得đắc 證chứng 云vân 何hà 作tác 佛Phật 作tác 佛Phật 法pháp 先tiên 行hành 布bố 施thí 持trì 戒giới 等đẳng 。 修tu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 福phước 德đức 坐tọa 道đạo 塲# 時thời 爾nhĩ 乃nãi 用dụng 空không 菩Bồ 薩Tát 或hoặc 行hành 或hoặc 信tín 或hoặc 凝ngưng 遠viễn 離ly 般Bát 若Nhã 釋thích 曰viết 依y 此thử 世thế 魔ma 甚thậm 多đa 七thất 十thập 一nhất 云vân 魔ma 作tác 知tri 識thức 身thân 說thuyết 般Bát 若Nhã 空không 雖tuy 有hữu 罪tội 福phước 名danh 而nhi 無vô 道Đạo 理lý 或hoặc 說thuyết 空không 可khả 即tức 取thủ 涅Niết 槃Bàn 釋thích 曰viết 前tiền 七thất 十thập 三tam 魔ma 令linh 莫mạc 修tu 空không 而nhi 須tu 修tu 事sự 行hành 此thử 中trung 說thuyết 斷đoạn 滅diệt 空không 令linh 其kỳ 趣thú 證chứng 故cố 人nhân 多đa 惑hoặc 耳nhĩ 若nhược 得đắc 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 亦diệc 不bất 捨xả 空không 修tu 事sự 亦diệc 不bất 謂vị 空không 礙ngại 有hữu 亦diệc 不bất 以dĩ 空không 為vi 證chứng 。 則tắc 以dĩ 般Bát 若Nhã 性tánh 空không 導đạo 一nhất 切thiết 行hành 修tu 無vô 所sở 修tu 則tắc 魔ma 不bất 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 癡si 亂loạn 今kim 以dĩ 智trí 覺giác 察sát 下hạ 示thị 不bất 為vi 癡si 亂loạn 所sở 以dĩ 如như 人nhân 覺giác 賊tặc 及cập 偷thâu 狗cẩu 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 南nam 經kinh 邪tà 正chánh 品phẩm 北bắc 經kinh 亦diệc 如Như 來Lai 性tánh 品phẩm 即tức 第đệ 七thất 經kinh 如như 人nhân 覺giác 賊tặc 賊tặc 無vô 能năng 為vi 又hựu 因nhân 迦Ca 葉Diếp 問vấn 依y 四tứ 種chủng 人nhân 難nạn/nan 云vân 世Thế 尊Tôn 魔ma 等đẳng 尚thượng 能năng 變biến 作tác 佛Phật 身thân 況huống 當đương 不bất 能năng 作tác 羅La 漢Hán 等đẳng 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 於ư 我ngã 所sở 說thuyết 。 若nhược 生sanh 疑nghi 者giả 。 尚thượng 不bất 應ưng 受thọ 況huống 如như 是thị 等đẳng 是thị 故cố 應ưng 當đương 。 善thiện 分phân 別biệt 知tri 善thiện 男nam 子tử 譬thí 如như 偷thâu 狗cẩu 夜dạ 入nhập 人nhân 舍xá 其kỳ 家gia 婢tỳ 使sử 若nhược 覺giác 知tri 者giả 即tức 應ưng 驅khu 罵mạ 汝nhữ 疾tật 出xuất 去khứ 若nhược 不bất 出xuất 者giả 當đương 奪đoạt 汝nhữ 命mạng 偷thâu 狗cẩu 聞văn 之chi 即tức 去khứ 不bất 還hoàn 汝nhữ 等đẳng 從tùng 今kim 。 亦diệc 應ưng 如như 是thị 。 降hàng 伏phục 波Ba 旬Tuần 。 應ưng 作tác 是thị 言ngôn 。 波Ba 旬Tuần 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 作tác 如như 是thị 像tượng 。 若nhược 故cố 作tác 者giả 。 當đương 以dĩ 五ngũ 繫hệ 。 繫hệ 縛phược 於ư 汝nhữ 魔ma 聞văn 是thị 已dĩ 。 便tiện 當đương 還hoàn 去khứ 如như 彼bỉ 偷thâu 狗cẩu 更cánh 不bất 復phục 還hoàn 下hạ 廣quảng 說thuyết 佛Phật 說thuyết 魔ma 說thuyết 。 之chi 相tướng 此thử 文văn 但đãn 令linh 覺giác 察sát )# 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 成thành 就tựu 。 如như 是thị 無vô 量lượng 。 正chánh 念niệm 於ư 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 中trung 從tùng 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 第đệ 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 別biệt 約ước 所sở 持trì 法Pháp 門môn 明minh 無vô 癡si 亂loạn 文văn 有hữu 二nhị 別biệt 先tiên 正chánh 明minh 後hậu 徵trưng 釋thích 前tiền 中trung 三tam 初sơ 結kết 前tiền 標tiêu 後hậu 次thứ 所sở 謂vị 下hạ 正chánh 顯hiển 所sở 持trì 三tam 菩Bồ 薩Tát 下hạ 結kết 無vô 癡si 亂loạn 。 所sở 謂vị 甚thậm 深thâm 法Pháp 廣quảng 大đại 法pháp 莊trang 嚴nghiêm 法pháp 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 法pháp 演diễn 說thuyết 種chủng 種chủng 名danh 句cú 文văn 身thân 。 法pháp 菩Bồ 薩Tát 莊trang 嚴nghiêm 。 法pháp 佛Phật 神thần 力lực 光quang 明minh 無vô 上thượng 法pháp 正chánh 希hy 望vọng 決quyết 定định 解giải 清thanh 淨tịnh 法pháp 不bất 著trước 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 法pháp 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 法pháp 甚thậm 廣quảng 大đại 法pháp 離ly 癡si 翳ế 照chiếu 了liễu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 法pháp 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 共cộng 法pháp 不bất 共cộng 法pháp 菩Bồ 薩Tát 智trí 無vô 上thượng 法pháp 一Nhất 切Thiết 智Trí 自tự 在tại 法pháp 。 二nhị 正chánh 顯hiển 中trung 有hữu 十thập 五ngũ 法pháp 一nhất 所sở 證chứng 理lý 體thể 大đại 分phần/phân 深thâm 義nghĩa 所sở 謂vị 空không 故cố 即tức 事sự 真chân 故cố (# 大đại 分phần/phân 深thâm 義nghĩa 者giả 即tức 十thập 二nhị 門môn 論luận 但đãn 改cải 彼bỉ 也dã 字tự 為vi 故cố 字tự 耳nhĩ )# 二nhị 即tức 體thể 業nghiệp 用dụng 之chi 法pháp 三tam 具cụ 德đức 相tương/tướng 故cố 四tứ 一nhất 具cụ 一nhất 切thiết 故cố 云vân 種chủng 種chủng 上thượng 四tứ 即tức 所sở 詮thuyên 理lý 法pháp 五ngũ 即tức 能năng 詮thuyên 教giáo 法pháp 義nghĩa 見kiến 初sơ 卷quyển 六lục 行hành 法pháp 以dĩ 因nhân 嚴nghiêm 果quả 故cố 七thất 果quả 法pháp 上thượng 七thất 通thông 明minh 四tứ 法pháp 下hạ 八bát 唯duy 約ước 地địa 位vị 亦diệc 果quả 行hành 收thu 謂vị 八bát 即tức 初Sơ 地Địa 大đại 願nguyện 已dĩ 證chứng 理lý 故cố 名danh 正chánh 希hy 望vọng 決quyết 定định 解giải 斷đoạn 二nhị 障chướng 故cố 。 云vân 清thanh 淨tịnh 九cửu 即tức 根căn 木mộc 智trí 十thập 即tức 後hậu 得đắc 此thử 二nhị 通thông 至chí 七thất 地địa 十thập 一nhất 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 法pháp 即tức 八bát 地địa 法pháp 證chứng 深thâm 法Pháp 忍nhẫn 如như 法Pháp 界giới 故cố 十thập 二nhị 九cửu 地địa 是thị 法Pháp 師sư 位vị 了liễu 物vật 機cơ 故cố 十thập 三tam 十Thập 地Địa 知tri 世thế 間gian 集tập 共cộng 不bất 共cộng 等đẳng 故cố 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 通thông 色sắc 心tâm 故cố 名danh 之chi 為vi 共cộng 色sắc 心tâm 類loại 殊thù 名danh 為vi 不bất 共cộng 又hựu 器khí 世thế 間gian 名danh 共cộng 共cộng 業nghiệp 感cảm 故cố 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 不bất 共cộng 自tự 業nghiệp 成thành 故cố 此thử 二nhị 唯duy 約ước 所sở 知tri 又hựu 隨tùy 他tha 意ý 行hành 名danh 共cộng 隨tùy 自tự 意ý 行hành 名danh 不bất 共cộng 又hựu 靜tĩnh 慮lự 無vô 色sắc 四Tứ 等Đẳng 五ngũ 通thông 雖tuy 共cộng 凡phàm 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 漏lậu 大đại 悲bi 故cố 名danh 不bất 共cộng (# 共cộng 不bất 共cộng 等đẳng 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 前tiền 義nghĩa 十Thập 地Địa 更cánh 釋thích 後hậu 義nghĩa 出xuất 現hiện 品phẩm 明minh 又hựu 隨tùy 他tha 意ý 行hành 下hạ 即tức 涅Niết 槃Bàn 經kinh 意ý 明minh 佛Phật 有hữu 三tam 語ngữ 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 隨tùy 自tự 他tha 意ý 語ngữ 立lập 行hành 亦diệc 然nhiên 如như 前tiền 已dĩ 引dẫn )# 十thập 四Tứ 等Đẳng 覺giác 智trí 十thập 五ngũ 如Như 來Lai 智trí 上thượng 豎thụ 明minh 諸chư 位vị 若nhược 約ước 橫hoạnh/hoành 配phối 者giả 初sơ 一nhất 唯duy 因nhân 後hậu 一nhất 唯duy 果quả 中trung 間gian 六lục 智trí 通thông 於ư 因nhân 果quả 而nhi 別biệt 義nghĩa 相tương/tướng 顯hiển 。 菩Bồ 薩Tát 聽thính 聞văn 如như 是thị 。 法pháp 已dĩ 經kinh 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 不bất 忘vong 不bất 失thất 。 心tâm 常thường 憶ức 念niệm 。 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 。 三tam 結kết 無vô 癡si 亂loạn 者giả 不bất 忘vong 不bất 癡si 不bất 失thất 不bất 亂loạn 心tâm 常thường 憶ức 下hạ 通thông 結kết 相tương 續tục 。 何hà 以dĩ 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 無vô 量lượng 劫kiếp 。 修tu 諸chư 行hành 時thời 終chung 不bất 惱não 亂loạn 一nhất 眾chúng 生sanh 令linh 失thất 正chánh 念niệm 不bất 壞hoại 正Chánh 法Pháp 不bất 斷đoạn 。 善thiện 根căn 心tâm 常thường 增tăng 長trưởng 廣quảng 大đại 智trí 故cố 。 第đệ 二nhị 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 徵trưng 釋thích 釋thích 中trung 以dĩ 因nhân 深thâm 故cố 不bất 亂loạn 眾chúng 生sanh 得đắc 無vô 亂loạn 果quả 不bất 壞hoại 正Chánh 法Pháp 增tăng 廣quảng 大đại 智trí 得đắc 無vô 癡si 果quả 不bất 斷đoạn 善thiện 根căn 得đắc 相tương 續tục 果quả 因nhân 果quả 影ảnh 響hưởng 孱# 然nhiên 無vô 差sai (# 孱# 然nhiên 無vô 差sai 者giả 孱# 現hiện 也dã )# 。 復phục 次thứ 此thử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 。 不bất 能năng 惑hoặc 亂loạn 。 第đệ 二nhị 復phục 次thứ 下hạ 別biệt 釋thích 上thượng 九cửu 攝nhiếp 為vi 三tam 禪thiền 初sơ 六lục 釋thích 前tiền 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 即tức 為vi 六lục 段đoạn 今kim 初sơ 釋thích 前tiền 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 文văn 二nhị 初sơ 標tiêu 。 所sở 謂vị 高cao 大đại 聲thanh 麤thô 濁trược 聲thanh 極cực 令linh 人nhân 恐khủng 怖bố 聲thanh 悅duyệt 意ý 聲thanh 不bất 悅duyệt 意ý 聲thanh 諠huyên 亂loạn 耳nhĩ 識thức 聲thanh 沮trở 壞hoại 六lục 根căn 聲thanh 。 二nhị 所sở 謂vị 下hạ 釋thích 釋thích 中trung 又hựu 二nhị 前tiền 釋Thích 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 略lược 列liệt 七thất 種chủng 言ngôn 沮trở 壞hoại 六lục 根căn 者giả 非phi 唯duy 引dẫn 奪đoạt 耳nhĩ 根căn 亦diệc 令linh 餘dư 根căn 不bất 能năng 緣duyên 境cảnh 故cố 名danh 沮trở 壞hoại 根căn 以dĩ 見kiến 等đẳng 而nhi 為vi 義nghĩa 故cố 又hựu 沮trở 壞hoại 者giả 如như 治trị 禪thiền 病bệnh 經Kinh 云vân 因nhân 於ư 外ngoại 聲thanh 動động 六lục 情tình 根căn 心tâm 脉mạch 顛điên 倒đảo 五ngũ 種chủng 惡ác 風phong 從tùng 心tâm 脉mạch 入nhập 風phong 動động 心tâm 故cố 或hoặc 歌ca 或hoặc 舞vũ 。 作tác 種chủng 種chủng 變biến 。 此thử 即tức 破phá 壞hoại 之chi 義nghĩa 既ký 壞hoại 意ý 身thân 餘dư 皆giai 隨tùy 壞hoại 然nhiên 色sắc 可khả 冥minh 目mục 觸xúc 味vị 合hợp 知tri 香hương 少thiểu 詮thuyên 顯hiển 為vi 禪thiền 定định 刺thứ 唯duy 在tại 於ư 聲thanh 故cố 偏thiên 語ngữ 之chi 明minh 無vô 癡si 亂loạn 非phi 餘dư 四tứ 塵trần 不bất 能năng 亂loạn 也dã 故cố 上thượng 忍nhẫn 中trung 遇ngộ 身thân 加gia 害hại 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 (# 五ngũ 種chủng 惡ác 風phong 者giả 即tức 治trị 禪thiền 病bệnh 秘bí 要yếu 經kinh 第đệ 一nhất 標tiêu 云vân 治trị 阿a 蘭lan 若nhã 亂loạn 心tâm 病bệnh 七thất 十thập 二nhị 種chủng 法pháp 經Kinh 云vân 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 所sở 問vấn 出xuất 雜tạp 阿a 含hàm 阿a 蘭lan 若nhã 事sự 下hạ 取thủ 意ý 引dẫn 即tức 諸chư 釋Thích 子tử 此thử 丘khâu 坐tọa 禪thiền 因nhân 毗tỳ 瑠lưu 璃ly 王vương 象tượng 戲hí 驚kinh 怖bố 發phát 狂cuồng 阿A 難Nan 令linh 閉bế 門môn 白bạch 舍Xá 利Lợi 弗Phất 舍Xá 利Lợi 弗Phất 牽khiên 其kỳ 問vấn 佛Phật 經Kinh 云vân 唯duy 願nguyện 天Thiên 尊Tôn 。 慈từ 悲bi 一nhất 切thiết 。 為vì 未vị 來lai 世thế 。 諸chư 阿a 蘭lan 若nhã 比Bỉ 丘Khâu 因nhân 五ngũ 種chủng 事sự 令linh 心tâm 發phát 狂cuồng 一nhất 因nhân 亂loạn 聲thanh 二nhị 因nhân 惡ác 名danh 三tam 因nhân 利lợi 養dưỡng 四tứ 因nhân 外ngoại 風phong 五ngũ 因nhân 內nội 風phong 此thử 五ngũ 種chủng 病bệnh 當đương 云vân 何hà 治trị 。 唯duy 願nguyện 天Thiên 尊Tôn 。 為vì 我ngã 解giải 說thuyết 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 即tức 便tiện 微vi 笑tiếu 。 有hữu 五ngũ 色sắc 光quang 。 從tùng 佛Phật 口khẩu 出xuất 。 繞nhiễu 佛Phật 七thất 帀táp 還hoàn 從tùng 頂đảnh 入nhập 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 若nhược 有hữu 行hành 者giả 。 於ư 阿a 蘭lan 若nhã 修tu 心tâm 十thập 二nhị 願nguyện 陁# 於ư 阿a 那na 般bát 那na 。 因nhân 外ngoại 惡ác 聲thanh 觸xúc 內nội 心tâm 根căn 四tứ 百bách 四tứ 脉mạch 治trị 心tâm 急cấp 故cố 一nhất 時thời 動động 亂loạn 風phong 力lực 強cường/cưỡng 故cố 最tối 初sơ 發phát 狂cuồng 心tâm 脉mạch 動động 轉chuyển 五ngũ 風phong 入nhập 咽yến/ế/yết 先tiên 作tác 惡ác 口khẩu 汝nhữ 等đẳng 應ưng 當đương 。 教giáo 是thị 行hành 者giả 服phục 食thực 酥tô 蜜mật 及cập 阿a 梨lê 勒lặc 繫hệ 心tâm 一nhất 處xứ 。 先tiên 想tưởng 作tác 一nhất 玻pha 瓈lê 色sắc 鏡kính 自tự 觀quan 己kỷ 身thân 。 在tại 彼bỉ 鏡kính 中trung 作tác 諸chư 狂cuồng 事sự 見kiến 此thử 事sự 已dĩ 。 復phục 當đương 更cánh 觀quán 而nhi 作tác 是thị 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 明minh 鏡kính 自tự 見kiến 汝nhữ 作tác 狂cuồng 癡si 事sự 等đẳng 廣quảng 有hữu 治trị 法pháp 末mạt 後hậu 結kết 云vân 是thị 名danh 治trị 亂loạn 倒đảo 心tâm 法pháp 復phục 次thứ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 既ký 去khứ 外ngoại 聲thanh 已dĩ 當đương 去khứ 內nội 聲thanh 者giả 因nhân 於ư 外ngoại 聲thanh 動động 六lục 情tình 根căn 心tâm 脉mạch 顛điên 倒đảo 五ngũ 種chủng 惡ác 風phong 從tùng 心tâm 脉mạch 入nhập 風phong 動động 心tâm 故cố 或hoặc 歌ca 或hoặc 舞vũ 。 作tác 種chủng 種chủng 變biến 。 汝nhữ 當đương 教giáo 洗tẩy 心tâm 觀quán 洗tẩy 心tâm 觀quán 者giả 先tiên 自tự 觀quán 心tâm 令linh 漸tiệm 漸tiệm 明minh 猶do 如như 火hỏa 珠châu 四tứ 百bách 四tứ 脉mạch 如như 毗tỳ 瑠lưu 璃ly 等đẳng 廣quảng 說thuyết 治trị 法pháp 今kim 疏sớ/sơ 即tức 引dẫn 後hậu 段đoạn 之chi 文văn 然nhiên 彼bỉ 但đãn 云vân 五ngũ 種chủng 惡ác 風phong 下hạ 更cánh 不bất 說thuyết 然nhiên 似tự 前tiền 因nhân 五ngũ 種chủng 事sự 便tiện 為vi 五ngũ 風phong 凖# 金kim 七thất 十thập 論luận 說thuyết 五ngũ 種chủng 風phong 一nhất 者giả 波ba 那na 二nhị 者giả 阿a 波ba 那na 三tam 者giả 優ưu 陁# 那na 四tứ 者giả 婆bà 那na 五ngũ 者giả 婆bà 摩ma 那na 是thị 五ngũ 種chủng 風phong 一nhất 切thiết 根căn 同đồng 一nhất 事sự 波ba 那na 風phong 者giả 口khẩu 鼻tị 是thị 其kỳ 路lộ 取thủ 外ngoại 塵trần 是thị 事sự 謂vị 我ngã 止chỉ 我ngã 行hành 是thị 其kỳ 作tác 事sự 外ngoại 曰viết 是thị 波ba 那na 何hà 根căn 能năng 作tác 答đáp 曰viết 是thị 十thập 三tam 根căn 共cộng 一nhất 事sự （# 謂vị 十thập 一nhất 根căn 并tinh 大đại 我ngã 慢mạn ）# 譬thí 如như 籠lung 中trung 鳥điểu 鳥điểu 動động 故cố 籠lung 動động 是thị 故cố 十thập 三tam 根căn 同đồng 其kỳ 事sự 阿a 波ba 那na 風phong 者giả 見kiến 可khả 畏úy 事sự 即tức 縮súc 避tị 之chi 是thị 風phong 若nhược 多đa 令linh 人nhân 怯khiếp 弱nhược 優ưu 陁# 那na 者giả 我ngã 欲dục 上thượng 山sơn 我ngã 勝thắng 他tha 不bất 如như 我ngã 能năng 作tác 此thử 是thị 風phong 若nhược 多đa 令linh 人nhân 自tự 高cao 謂vị 我ngã 勝thắng 我ngã 富phú 等đẳng 是thị 優ưu 陁# 那na 事sự 婆bà 那na 風phong 者giả 遍biến 滿mãn 於ư 身thân 亦diệc 極cực 離ly 身thân 是thị 風phong 若nhược 多đa 令linh 人nhân 離ly 他tha 不bất 得đắc 安an 樂lạc 。 若nhược 稍sảo 稍sảo 離ly 分phần 分phần 如như 死tử 離ly 盡tận 便tiện 卒thốt 婆bà 摩ma 那na 風phong 者giả 住trụ 在tại 心tâm 處xứ 能năng 攝nhiếp 持trì 是thị 事sự 是thị 風phong 若nhược 多đa 令linh 人nhân 慳san 惜tích 覓mịch 財tài 覓mịch 伴bạn 是thị 五ngũ 種chủng 風phong 事sự 並tịnh 十thập 三tam 根căn 所sở 作tác 釋thích 曰viết 此thử 五ngũ 必tất 是thị 也dã 不bất 依y 常thường 位vị 從tùng 心tâm 脉mạch 入nhập 故cố 發phát 狂cuồng 亂loạn )# 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 聞văn 如như 是thị 等đẳng 無vô 量lượng 。 無vô 數số 好hảo 惡ác 音âm 聲thanh 假giả 使sử 充sung 滿mãn 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 。 未vị 曾tằng 一nhất 念niệm 。 心tâm 有hữu 散tán 亂loạn 。 二nhị 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 釋thích 不bất 能năng 惑hoặc 亂loạn 文văn 亦diệc 分phần/phân 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 長trường 時thời 不bất 亂loạn 。 所sở 謂vị 正chánh 念niệm 不bất 亂loạn 。 境cảnh 界giới 不bất 亂loạn 三tam 昧muội 。 不bất 亂loạn 入nhập 甚thậm 深thâm 法Pháp 不bất 亂loạn 行hành 菩Bồ 提Đề 行hạnh 。 不bất 亂loạn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 不bất 亂loạn 憶ức 念niệm 諸chư 佛Phật 。 不bất 亂loạn 觀quán 真chân 實thật 法pháp 不bất 亂loạn 化hóa 眾chúng 生sanh 智trí 不bất 亂loạn 淨tịnh 眾chúng 生sanh 智trí 不bất 亂loạn 決quyết 了liễu 甚thậm 深thâm 義nghĩa 不bất 亂loạn 。 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 不bất 亂loạn 之chi 相tướng 句cú 有hữu 十thập 一nhất 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 別biệt 為vi 五ngũ 對đối 一nhất 境cảnh 審thẩm 心tâm 定định 二nhị 教giáo 達đạt 行hành 成thành 三tam 憶ức 因nhân 念niệm 緣duyên 四tứ 觀quán 真chân 起khởi 用dụng 五ngũ 外ngoại 淨tịnh 他tha 惑hoặc 自tự 決quyết 義nghĩa 門môn 雖tuy 遇ngộ 惡ác 聲thanh 此thử 皆giai 無vô 損tổn 上thượng 皆giai 一nhất 切thiết 種chủng 禪thiền 謂vị 通thông 名danh 義nghĩa 止Chỉ 觀Quán 及cập 二nhị 利lợi 故cố (# 上thượng 皆giai 一nhất 切thiết 種chủng 禪thiền 者giả 瑜du 伽già 四tứ 十thập 三tam 一nhất 切thiết 種chủng 禪thiền 有hữu 六lục 種chủng 七thất 種chủng 總tổng 成thành 十thập 二nhị 言ngôn 六lục 種chủng 者giả 一nhất 善thiện 靜tĩnh 慮lự 二nhị 無vô 記ký 變biến 化hóa 三tam 者giả 摩ma 他tha 四tứ 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 五ngũ 於ư 自tự 他tha 利lợi 正chánh 審thẩm 思tư 惟duy 六lục 能năng 引dẫn 神thần 通thông 威uy 力lực 。 功công 德đức 言ngôn 七thất 種chủng 者giả 一nhất 名danh 緣duyên 二nhị 義nghĩa 緣duyên 三tam 心tâm 相tương/tướng 緣duyên 四tứ 奉phụng 相tương/tướng 緣duyên 五ngũ 捨xả 相tương/tướng 緣duyên 六lục 現hiện 法pháp 緣duyên 位vị 七thất 能năng 饒nhiêu 益ích 他tha 今kim 云vân 名danh 義nghĩa 即tức 後hậu 七thất 中trung 一nhất 二nhị 是thị 也dã 止Chỉ 觀Quán 即tức 六lục 七thất 中trung 各các 是thị 三tam 四tứ 二nhị 利lợi 即tức 前tiền 六lục 中trung 五ngũ 六lục 及cập 後hậu 七thất 中trung 五ngũ 六lục 七thất 故cố 攝nhiếp 十thập 三tam 善thiện 及cập 與dữ 無vô 記ký 亦diệc 有hữu 通thông 也dã )# 。 不bất 作tác 惡ác 業nghiệp 故cố 無vô 惡ác 業nghiệp 障chướng 不bất 起khởi 煩phiền 惱não 。 故cố 無vô 煩phiền 惱não 障chướng 不bất 輕khinh 慢mạn 法pháp 故cố 無vô 有hữu 法pháp 障chướng 不bất 誹phỉ 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 故cố 無vô 有hữu 報báo 障chướng 。 第đệ 三tam 不bất 作tác 下hạ 釋thích 前tiền 堅kiên 固cố 謂vị 四tứ 障chướng 不bất 壞hoại 是thị 知tri 菩Bồ 薩Tát 正chánh 念niệm 堅kiên 固cố 亦diệc 是thị 出xuất 前tiền 不bất 亂loạn 之chi 因nhân 言ngôn 法pháp 障chướng 者giả 於ư 法Pháp 不bất 了liễu 。 如như 彼bỉ 牛ngưu 羊dương 此thử 即tức 所sở 知tri 障chướng 也dã 三tam 障chướng 為vi 言ngôn 攝nhiếp 在tại 煩phiền 惱não 體thể 即tức 無vô 明minh 故cố 斯tư 亦diệc 清thanh 淨tịnh 靜tĩnh 慮lự 也dã (# 斯tư 亦diệc 清thanh 淨tịnh 者giả 瑜du 伽già 四tứ 十thập 三tam 云vân 有hữu 十thập 種chủng 一nhất 由do 世thế 間gian 淨tịnh 離ly 諸chư 愛ái 味vị 清thanh 淨tịnh 靜tĩnh 慮lự 二nhị 由do 出xuất 世thế 淨tịnh 無vô 有hữu 染nhiễm 污ô 。 三tam 由do 加gia 行hành 四tứ 由do 根căn 本bổn 五ngũ 由do 本bổn 勝thắng 進tiến 六lục 由do 入nhập 住trụ 自tự 在tại 七thất 捨xả 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 復phục 還hoàn 證chứng 入nhập 自tự 在tại 八bát 神thần 通thông 變biến 現hiện 。 自tự 在tại 九cửu 離ly 一nhất 切thiết 見kiến 趣thú 十thập 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 所sở 知tri 障chướng 淨tịnh 皆giai 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 靜tĩnh 慮lự 之chi 言ngôn 若nhược 配phối 經kinh 者giả 正chánh 是thị 九cửu 十thập 及cập 與dữ 初sơ 二nhị 離ly 垢cấu 障chướng 故cố 然nhiên 大đại 意ý 清thanh 淨tịnh 者giả 由do 離ly 三tam 輪luân 故cố 定định 三tam 輪luân 者giả 一nhất 境cảnh 界giới 二nhị 眾chúng 生sanh 三tam 惑hoặc 故cố )# 。 佛Phật 子tử 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 如như 是thị 等đẳng 聲thanh 。 一nhất 一nhất 充sung 滿mãn 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 。 於ư 無vô 量lượng 無vô 數số 。 劫kiếp 未vị 曾tằng 斷đoạn 絕tuyệt 。 悉tất 能năng 壞hoại 亂loạn 眾chúng 生sanh 身thân 心tâm 。 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 而nhi 不bất 能năng 壞hoại 此thử 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 第đệ 四tứ 佛Phật 子tử 如như 上thượng 下hạ 釋thích 前tiền 不bất 動động 謂vị 惡ác 緣duyên 不bất 能năng 牽khiên 故cố 悉tất 能năng 壞hoại 亂loạn 眾chúng 生sanh 身thân 心tâm 。 者giả 彰chương 聲thanh 之chi 過quá 不bất 能năng 壞hoại 亂loạn 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 者giả 。 對đối 顯hiển 難nan 思tư 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 三tam 昧muội 中trung 住trụ 於ư 聖thánh 法pháp 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 。 善thiện 知tri 音âm 聲thanh 生sanh 住trụ 滅diệt 相tướng 。 善thiện 知tri 音âm 聲thanh 生sanh 住trụ 滅diệt 性tánh 。 第đệ 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 入nhập 下hạ 釋thích 前tiền 最tối 上thượng 謂vị 超siêu 劣liệt 顯hiển 勝thắng 故cố 此thử 下hạ 三tam 段đoạn 亦diệc 即tức 出xuất 前tiền 無vô 癡si 亂loạn 緣duyên 正chánh 示thị 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 之chi 相tướng 言ngôn 超siêu 勝thắng 者giả 初sơ 標tiêu 人nhân 揀giản 禪thiền 云vân 菩Bồ 薩Tát 入nhập 異dị 凡phàm 小tiểu 故cố 住trụ 於ư 已dĩ 下hạ 舉cử 法pháp 以dĩ 揀giản 聖thánh 法pháp 即tức 是thị 無vô 漏lậu 揀giản 於ư 凡phàm 夫phu 思tư 惟duy 觀quán 察sát 。 揀giản 於ư 二Nhị 乘Thừa 二Nhị 乘Thừa 入nhập 禪thiền 不bất 能năng 緣duyên 境cảnh 故cố 身thân 子tử 不bất 覺giác 刑hình 害hại 之chi 手thủ 迦Ca 葉Diếp 不bất 聞văn 涅Niết 槃Bàn 之chi 音âm (# 身thân 子tử 不bất 覺giác 者giả 準chuẩn 智trí 論luận 說thuyết 舍Xá 利Lợi 弗Phất 當đương 道đạo 坐tọa 禪thiền 有hữu 大đại 力lực 鬼quỷ 名danh 為vi 刑hình 害hại 以dĩ 手thủ 搏bác 之chi 。 從tùng 禪thiền 定định 起khởi 。 微vi 覺giác 頭đầu 痛thống 白bạch 佛Phật 佛Phật 言ngôn 賴lại 汝nhữ 定định 力lực 此thử 鬼quỷ 之chi 力lực 摑quặc 須Tu 彌Di 山Sơn 令linh 如như 微vi 塵trần 。 自tự 今kim 已dĩ 後hậu 。 莫mạc 當đương 道đạo 坐tọa 迦Ca 葉Diếp 不bất 聞văn 者giả 如Như 來Lai 二nhị 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 晨thần 朝triêu 出xuất 聲thanh 普phổ 告cáo 一nhất 切thiết 。 言ngôn 如Như 來Lai 今kim 日nhật 。 中trung 夜dạ 當đương 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 有hữu 疑nghi 者giả 今kim 悉tất 可khả 問vấn 。 為vi 最tối 後hậu 問vấn 然nhiên 以dĩ 佛Phật 神thần 力lực 。 其kỳ 聲thanh 遍biến 滿mãn 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 萬vạn 類loại 皆giai 至chí 而nhi 迦Ca 葉Diếp 不bất 聞văn 定định 起khởi 方phương 覺giác 世thế 界giới 變biến 異dị 驚kinh 恠# 詢tuân 問vấn 方phương 知tri 如Như 來Lai 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 上thượng 之chi 二nhị 事sự 一nhất 定định 中trung 不bất 能năng 覺giác 觸xúc 二nhị 定định 中trung 不bất 能năng 聞văn 聲thanh 故cố 知tri 劣liệt 也dã 今kim 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 故cố 為vi 超siêu 勝thắng )# 善thiện 知tri 已dĩ 下hạ 正chánh 顯hiển 勝thắng 相tương/tướng 了liễu 性tánh 相tướng 故cố 相tương/tướng 則tắc 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 取thủ 不bất 可khả 得đắc 。 性tánh 則tắc 三tam 相tương/tướng 性tánh 空không 固cố 無vô 所sở 得đắc 不bất 得đắc 性tánh 相tướng 違vi 順thuận 何hà 依y (# 相tương/tướng 則tắc 念niệm 念niệm 等đẳng 者giả 然nhiên 三tam 相tương/tướng 四tứ 相tương/tướng 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 已dĩ 如như 初sơ 卷quyển 今kim 性tánh 相tướng 別biệt 明minh 若nhược 相tương/tướng 融dung 為vi 四tứ 者giả 攬lãm 緣duyên 名danh 生sanh 生sanh 即tức 無vô 生sanh 空không 有hữu 無vô 礙ngại 虗hư 相tương/tướng 安an 立lập 名danh 之chi 為vi 住trụ 住trụ 即tức 無vô 住trụ 圓viên 融dung 形hình 奪đoạt 隨tùy 緣duyên 轉chuyển 變biến 名danh 之chi 為vi 異dị 異dị 即tức 無vô 異dị 兩lưỡng 相tương/tướng 都đô [書-曰+皿]# 各các 無vô 自tự 性tánh 名danh 之chi 為vi 滅Diệt 。 滅diệt 即tức 無vô 滅diệt 斯tư 則tắc 即tức 相tương/tướng 而nhi 性tánh 故cố 無vô 所sở 得đắc )# 。 如như 是thị 聞văn 已dĩ 。 不bất 生sanh 於ư 貪tham 不bất 起khởi 於ư 瞋sân 不bất 失thất 於ư 念niệm 善thiện 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 。 而nhi 不bất 染nhiễm 著trước 。 第đệ 六lục 如như 是thị 聞văn 已dĩ 。 下hạ 釋thích 前tiền 清thanh 淨tịnh 即tức 清thanh 淨tịnh 禪thiền 順thuận 違vi 中trung 境cảnh 不bất 生sanh 三tam 毒độc 不bất 染nhiễm 善thiện 取thủ 有hữu 定định 慧tuệ 故cố 了liễu 相tương/tướng 無vô 相tướng 故cố 名danh 善thiện 取thủ 有hữu 斯tư 正chánh 念niệm 大đại 地địa 為vi 鼓cổ 妙diệu 高cao 為vi 椎chùy 豈khởi 能năng 亂loạn 哉tai (# 大đại 地địa 為vi 鼓cổ 等đẳng 者giả 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 云vân 假giả 使sử 以dĩ 大đại 地địa 為vi 鼓cổ 須Tu 彌Di 為vi 槌chùy 於ư 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 耳nhĩ 邊biên 打đả 不bất 能năng 生sanh 微vi 念niệm 心tâm 亂loạn 何hà 以dĩ 故cố 入nhập 空không 定định 故cố )# 。 知tri 一nhất 切thiết 聲thanh 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 亦diệc 無vô 本bổn 際tế 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 第đệ 七thất 知tri 一nhất 切thiết 下hạ 釋thích 廣quảng 謂vị 稱xưng 法Pháp 界Giới 如như 虛hư 空không 故cố 。 亦diệc 近cận 釋thích 前tiền 又hựu 有hữu 六lục 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 別biệt 中trung 無vô 得đắc 相tương/tướng 空không 無vô 作tác 人nhân 空không 無vô 際tế 性tánh 空không 此thử 三tam 相tương/tướng 盡tận 故cố 法Pháp 界Giới 理lý 現hiện 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 事sự 如như 理lý 故cố 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 理lý 即tức 事sự 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 成thành 就tựu 寂tịch 靜tĩnh 身thân 語ngữ 意ý 行hành 至chí 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 永vĩnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 第đệ 八bát 菩Bồ 薩Tát 。 如như 是thị 下hạ 釋thích 前tiền 大đại 義nghĩa 此thử 下hạ 二nhị 段đoạn 釋thích 引dẫn 生sanh 功công 德đức 今kim 云vân 大đại 者giả 趣thú 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 。 即tức 難nan 行hành 禪thiền 也dã (# 即tức 難nan 行hành 禪thiền 者giả 難nan 行hành 瑜du 伽già 有hữu 三Tam 明Minh 法pháp 已dĩ 引dẫn 今kim 重trọng/trùng 取thủ 意ý 出xuất 之chi 謂vị 住trụ 深thâm 靜tĩnh 慮lự 捨xả 而nhi 利lợi 生sanh 生sanh 欲dục 界giới 為vi 一nhất 依y 止chỉ 靜tĩnh 慮lự 發phát 無vô 量lượng 菩Bồ 薩Tát 。 二Nhị 乘Thừa 境cảnh 界giới 等đẳng 持trì 為vi 二nhị 依y 此thử 速tốc 證chứng 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 為vi 三tam 今kim 文văn 正chánh 當đương 第đệ 三tam )# 。 善thiện 入nhập 一nhất 切thiết 。 諸chư 禪thiền 定định 門môn 知tri 諸chư 三tam 昧muội 同đồng 一nhất 體thể 性tánh 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 。 得đắc 離ly 音âm 聲thanh 甚thậm 深thâm 三tam 昧muội 。 得đắc 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 諸chư 三tam 昧muội 門môn 。 增tăng 長trưởng 無vô 量lượng 。 廣quảng 大đại 悲bi 心tâm 是thị 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 得đắc 無vô 數số 百bách 千thiên 。 三tam 昧muội 聞văn 如như 是thị 聲thanh 。 心tâm 不bất 惑hoặc 亂loạn 令linh 其kỳ 三tam 昧muội 漸tiệm 更cánh 增tăng 廣quảng 。 第đệ 九cửu 善thiện 入nhập 下hạ 釋thích 前tiền 無vô 量lượng 謂vị 引dẫn 發phát 難nan 量lương 故cố 文văn 分phân 為vi 三tam 初sơ 引dẫn 自tự 利lợi 德đức 文văn 有hữu 六lục 句cú 初sơ 標tiêu 一nhất 切thiết 門môn 禪thiền 次thứ 四tứ 別biệt 顯hiển 後hậu 一nhất 類loại 結kết 多đa 門môn 則tắc 何hà 定định 不bất 攝nhiếp 復phục 云vân 門môn 者giả 三tam 昧muội 無vô 量lượng 數số 如như 虛hư 空không 今kim 一nhất 中trung 攝nhiếp 多đa 故cố 名danh 為vi 門môn 如như 牽khiên 衣y 一nhất 角giác 如như 蠭# 王vương 來lai (# 初sơ 句cú 標tiêu 舉cử 一nhất 切thiết 門môn 者giả 瑜du 伽già 云vân 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 靜tĩnh 慮lự 二nhị 喜hỷ 俱câu 行hành 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 俱câu 行hành 四tứ 捨xả 俱câu 行hành 復phục 云vân 門môn 者giả 即tức 智trí 論luận 云vân 何hà 以dĩ 不bất 但đãn 言ngôn 三tam 昧muội 而nhi 復phục 說thuyết 門môn 答đáp 但đãn 語ngữ 三tam 昧muội 無vô 量lượng 數số 如như 虗hư 空không 無vô 邊biên 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 何hà 盡tận 得đắc 是thị 故cố 說thuyết 門môn 菩Bồ 薩Tát 入nhập 一nhất 三tam 昧muội 中trung 攝nhiếp 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 如như 牽khiên 衣y 下hạ 同đồng 此thử 中trung 意ý )# 次thứ 增tăng 長trưởng 下hạ 引dẫn 利lợi 他tha 德đức 後hậu 是thị 時thời 下hạ 結kết 不bất 為vi 亂loạn 非phi 唯duy 不bất 亂loạn 本bổn 定định 更cánh 增tăng 如như 豬trư 揩khai 金kim 山sơn 風phong 熾sí 於ư 火hỏa (# 非phi 唯duy 不bất 亂loạn 者giả 下hạ 出xuất 增tăng 相tương/tướng 豬trư 以dĩ 穢uế 身thân 揩khai 於ư 金kim 山sơn 非phi 唯duy 不bất 污ô 而nhi 令linh 山sơn 色sắc 轉chuyển 益ích 明minh 淨tịnh 斯tư 乃nãi 外ngoại 境cảnh 之chi 猪trư 益ích 定định 山sơn 之chi 淨tịnh )# 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 安an 住trụ 無vô 上thượng 。 清thanh 淨tịnh 念niệm 中trung 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 。 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 五ngũ 離ly 癡si 亂loạn 行hành 。 第đệ 十thập 作tác 如như 是thị 下hạ 釋thích 無vô 迷mê 惑hoặc 謂vị 躭đam 著trước 禪thiền 味vị 不bất 起khởi 大đại 悲bi 是thị 為vi 迷mê 惑hoặc 今kim 悲bi 以dĩ 導đạo 禪thiền 故cố 無vô 迷mê 也dã 此thử 即tức 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 禪thiền 也dã 住trụ 清thanh 淨tịnh 念niệm 即tức 現hiện 世thế 樂lạc 得đắc 智trí 斷đoạn 果quả 即tức 後hậu 世thế 樂lạc 是thị 謂vị 與dữ 二nhị 世thế 樂lạc 也dã (# 住trụ 清thanh 淨tịnh 念niệm 等đẳng 者giả 瑜du 伽già 二nhị 世thế 樂lạc 有hữu 九cửu 一nhất 神thần 通thông 變biến 現hiện 。 調điều 伏phục 有hữu 情tình 。 靜tĩnh 慮lự 二nhị 記ký 心tâm 變biến 現hiện 調điều 伏phục 有hữu 情tình 。 三tam 教giáo 誡giới 變biến 現hiện 調điều 伏phục 有hữu 情tình 。 四tứ 於ư 造tạo 惡ác 者giả 示thị 現hiện 惡ác 趣thú 五ngũ 於ư 失thất 辯biện 者giả 能năng 施thí 辯biện 才tài 六lục 於ư 失thất 念niệm 者giả 能năng 施thí 正chánh 念niệm 七thất 制chế 造tạo 建kiến 立lập 無vô 顛điên 倒đảo 論luận 微vi 妙diệu 讚tán 頌tụng 摩ma 怛đát 理lý 迦ca 能năng 令linh 正Chánh 法Pháp 。 久cửu 住trụ 於ư 世thế 。 八bát 於ư 諸chư 世thế 間gian 。 工công 巧xảo 業nghiệp 處xứ 。 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 饒nhiêu 益ích 有hữu 情tình 。 種chủng 種chủng 書thư 筭# 測trắc 度độ 數số 印ấn 牀sàng 座tòa 等đẳng 事sự 能năng 隨tùy 造tạo 作tác 九cửu 生sanh 於ư 惡ác 趣thú 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 為vi 欲dục 蹔tạm 時thời 息tức 彼bỉ 眾chúng 苦khổ 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 照chiếu 觸xúc 靜tĩnh 慮lự 今kim 但đãn 通thông 舉cử 二nhị 世thế 樂lạc 義nghĩa )# 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 善thiện 現hiện 行hành 。 第đệ 六lục 善thiện 現hiện 行hành 體thể 即tức 般Bát 若Nhã (# 體thể 即tức 般Bát 若Nhã 者giả 亦diệc 忘vong 三tam 輪luân 而nhi 照chiếu 也dã 般Bát 若Nhã 三tam 輪luân 者giả 境cảnh 智trí 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt )# 瑜du 伽già 一nhất 切thiết 般Bát 若Nhã 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 能năng 於ư 所sở 知tri 真chân 實thật 隨tùy 覺giác 通thông 達đạt 慧tuệ 二nhị 能năng 於ư 如như 所sở 說thuyết 五ngũ 明minh 處xứ 及cập 三tam 聚tụ 中trung 決quyết 定định 善thiện 巧xảo 。 慧tuệ 三tam 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 義nghĩa 利lợi 。 慧tuệ 攝nhiếp 論luận 以dĩ 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 為vi 三tam 皆giai 六Lục 度Độ 明minh 義nghĩa 唯duy 識thức 以dĩ 生sanh 法pháp 俱câu 空không 本bổn 業nghiệp 以dĩ 照chiếu 於ư 三tam 諦đế 皆giai 十thập 度độ 明minh 義nghĩa (# 瑜du 伽già 下hạ 正chánh 釋thích 名danh 有hữu 二nhị 先tiên 引dẫn 三tam 慧tuệ 立lập 名danh 不bất 同đồng 略lược 出xuất 四tứ 說thuyết 就tựu 攝nhiếp 論luận 三tam 中trung 準chuẩn 論luận 具cụ 列liệt 之chi 一nhất 無vô 分phân 別biệt 加gia 行hành 慧tuệ 二nhị 無vô 分phân 別biệt 根căn 本bổn 慧tuệ 三tam 無vô 分phân 別biệt 後hậu 得đắc 慧tuệ 論luận 具cụ 釋thích 云vân 無vô 分phân 別biệt 加gia 行hành 慧tuệ 謂vị 真Chân 如Như 觀quán 前tiền 勝thắng 方phương 便tiện 智trí 二nhị 無vô 分phân 別biệt 根căn 本bổn 慧tuệ 者giả 謂vị 真Chân 如Như 觀quán 智trí 三tam 無vô 分phân 別biệt 後hậu 得đắc 慧tuệ 者giả 現hiện 諸chư 世thế 俗tục 智trí 能năng 起khởi 種chủng 種chủng 等đẳng 事sự 梁lương 論luận 三tam 慧tuệ 者giả 論luận 中trung 釋thích 云vân 從tùng 聞văn 無vô 相tướng 大Đại 乘Thừa 教giáo 得đắc 聞văn 思tư 修tu 入nhập 分phân 別biệt 相tương/tướng 空không 通thông 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 加gia 行hành 般Bát 若Nhã 以dĩ 入nhập 三tam 無vô 性tánh 者giả 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 般Bát 若Nhã 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 後hậu 得đắc 入nhập 觀quán 如như 於ư 所sở 證chứng 或hoặc 自tự 思tư 惟duy 或hoặc 為vì 他tha 說thuyết 。 名danh 無vô 分phân 別biệt 。 後hậu 得đắc 般Bát 若Nhã 由do 具cụ 此thử 義nghĩa 故cố 說thuyết 般Bát 若Nhã 有hữu 其kỳ 三tam 品phẩm 本bổn 業nghiệp 以dĩ 照chiếu 於ư 三tam 諦đế 者giả 經Kinh 云vân 一nhất 照chiếu 有hữu 諦đế 慧tuệ 二nhị 照chiếu 無vô 諦đế 慧tuệ 三tam 照chiếu 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 慧tuệ 皆giai 十thập 度độ 明minh 義nghĩa 者giả 經kinh 具cụ 十thập 故cố )# 經kinh 有hữu 十thập 度độ 應ưng 依y 本bổn 業nghiệp 今kim 為vi 順thuận 文văn 且thả 依y 瑜du 伽già 則tắc 權quyền 實thật 無vô 礙ngại 皆giai 名danh 善thiện 現hiện 雖tuy 彼bỉ 依y 六Lục 度Độ 今kim 圓viên 行hành 菩Bồ 薩Tát 則tắc 十thập 度độ 齊tề 修tu 據cứ 行hành 布bố 分phần/phân 兼kiêm 正chánh 不bất 同đồng 亦diệc 不bất 相tương 濫lạm (# 雖tuy 彼bỉ 依y 下hạ 解giải 妨phương 云vân 唯duy 識thức 云vân 若nhược 依y 六Lục 度Độ 則tắc 般Bát 若Nhã 具cụ 攝nhiếp 三tam 慧tuệ 謂vị 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 若nhược 為vi 十thập 度độ 第đệ 六lục 唯duy 攝nhiếp 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 今kim 何hà 引dẫn 六lục 而nhi 成thành 十thập 耶da 故cố 今kim 釋thích 云vân 約ước 圓viên 行hành 說thuyết 亦diệc 兼kiêm 正chánh 明minh 義nghĩa 如như 本bổn 業nghiệp 是thị )# 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 身thân 。 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 語ngữ 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 意ý 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 住trụ 無vô 所sở 得đắc 。 示thị 無vô 所sở 得đắc 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 能năng 知tri 三tam 業nghiệp 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 虛hư 妄vọng 故cố 。 無vô 有hữu 繫hệ 縛phược 凡phàm 所sở 示thị 現hiện 無vô 性tánh 無vô 依y 。 就tựu 釋thích 相tương/tướng 中trung 古cổ 人nhân 亦diệc 依y 本bổn 業nghiệp 三tam 慧tuệ 分phần/phân 三tam 初sơ 明minh 中trung 道đạo 次thứ 念niệm 生sanh 無vô 性tánh 等đẳng 以dĩ 為vi 照chiếu 無vô 普phổ 入nhập 已dĩ 下hạ 明minh 其kỳ 照chiếu 有hữu 此thử 得đắc 次thứ 第đệ 三tam 諦đế 失thất 於ư 圓viên 融dung 又hựu 照chiếu 無vô 經kinh 中trung 佛Phật 法Pháp 世thế 法pháp 二nhị 互hỗ 不bất 異dị 亦diệc 不bất 雜tạp 亂loạn 。 豈khởi 獨độc 是thị 無vô 今kim 約ước 圓viên 融dung 依y 於ư 瑜du 伽già 兼kiêm 正chánh 以dĩ 辨biện 各các 具cụ 三tam 諦đế 故cố 彼bỉ 論luận 釋thích 初sơ 慧tuệ 云vân 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 悟ngộ 平bình 等đẳng 性tánh 入nhập 大đại 總tổng 相tương/tướng 究cứu 達đạt 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 邊biên 際tế 遠viễn 離ly 增tăng 益ích 。 損tổn 減giảm 二nhị 邊biên 。 順thuận 入nhập 中trung 道đạo 故cố (# 古cổ 人nhân 亦diệc 依y 下hạ 初sơ 敘tự 昔tích 此thử 得đắc 次thứ 第đệ 下hạ 二nhị 辯biện 非phi 今kim 約ước 下hạ 三tam 辯biện 正chánh 文văn 中trung 猶do 略lược 今kim 具cụ 引dẫn 三tam 慧tuệ 瑜du 伽già 釋thích 三tam 慧tuệ 相tương/tướng 云vân 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 慧tuệ 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 世thế 間gian 慧tuệ 二nhị 者giả 出xuất 世thế 間gian 慧tuệ 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 能năng 於ư 所sở 知tri 真chân 實thật 隨tùy 覺giác 通thông 達đạt 慧tuệ 謂vị 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 離ly 言ngôn 說thuyết 法Pháp 無vô 性tánh 或hoặc 於ư 真Chân 諦Đế 將tương 欲dục 覺giác 悟ngộ 或hoặc 於ư 真Chân 諦Đế 正chánh 覺giác 悟ngộ 時thời 或hoặc 於ư 真Chân 諦Đế 覺giác 悟ngộ 已dĩ 後hậu 所sở 有hữu 妙diệu 慧tuệ 。 最tối 勝thắng 寂tịch 靜tĩnh 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 悟ngộ 平bình 等đẳng 性tánh 入nhập 大đại 總tổng 相tương/tướng 究cứu 達đạt 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 邊biên 際tế 遠viễn 離ly 增tăng 益ích 。 損tổn 減giảm 二nhị 邊biên 。 順thuận 入nhập 中trung 道đạo 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 入nhập 所sở 知tri 真chân 實thật 隨tùy 覺giác 通thông 達đạt 慧tuệ 釋thích 曰viết 據cứ 此thử 即tức 具cụ 足túc 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 三tam 慧tuệ 亦diệc 具cụ 照chiếu 有hữu 照chiếu 無vô 照chiếu 中trung 道đạo 三tam 慧tuệ 之chi 體thể 是thị 第đệ 一nhất 慧tuệ 今kim 經kinh 文văn 中trung 第đệ 一nhất 段đoạn 內nội 便tiện 具cụ 二nhị 諦đế 之chi 慧tuệ 故cố 與dữ 之chi 同đồng 二nhị 將tương 上thượng 證chứng 真chân 善thiện 了liễu 於ư 俗tục 故cố 廣quảng 知tri 五ngũ 明minh 等đẳng 論luận 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 五ngũ 明minh 處xứ 決quyết 定định 善thiện 巧xảo 。 演diễn 說thuyết 如như 前tiền 力lực 種chủng 性tánh 品phẩm 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 及cập 於ư 三tam 聚tụ 中trung 決quyết 定định 善thiện 巧xảo 。 謂vị 於ư 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 法pháp 聚tụ 能năng 引dẫn 非phi 義nghĩa 。 利lợi 法pháp 聚tụ 能năng 引dẫn 非phi 義nghĩa 。 利lợi 非phi 非phi 義nghĩa 利lợi 法pháp 聚tụ 皆giai 如như 實thật 知tri 。 於ư 是thị 八bát 處xứ 所sở 有hữu 妙diệu 慧tuệ 。 善thiện 巧xảo 攝nhiếp 受thọ 能năng 速tốc 圓viên 滿mãn 廣quảng 大đại 。 無vô 上thượng 妙diệu 智trí 資tư 糧lương 速tốc 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 釋thích 曰viết 此thử 是thị 後hậu 得đắc 廣quảng 知tri 諸chư 法pháp 三tam 聚tụ 即tức 前tiền 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 等đẳng 亦diệc 即tức 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 兼kiêm 五ngũ 明minh 為vi 八bát 五ngũ 明minh 即tức 內nội 明minh 因nhân 明minh 等đẳng 二nhị 釋thích 能năng 作tác 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 義nghĩa 利lợi 。 慧tuệ 云vân 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 者giả 即tức 二nhị 十thập 七thất 論luận 成thành 熟thục 品phẩm 成thành 熟thục 自tự 性tánh 自tự 有hữu 十thập 一nhất 謂vị 由do 有hữu 善thiện 法Pháp 種chủng 子tử 。 （# 一nhất ）# 及cập 數số 習tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 （# 二nhị ）# 獲hoạch 得đắc 能năng 順thuận 二nhị 障chướng 斷đoạn 淨tịnh （# 三tam ）# 增tăng 上thượng 心tâm 有hữu 堪kham 任nhậm 性tánh （# 四tứ ）# 極cực 調điều 善thiện 性tánh （# 五ngũ ）# 正chánh 加gia 行hành 滿mãn （# 六lục ）# 安an 住trụ 於ư 此thử 。 若nhược 遇ngộ 大đại 師sư 不bất 遇ngộ 大đại 師sư 皆giai 有hữu 堪kham 任nhậm （# 七thất ）# 有hữu 大đại 勢thế 力lực 。 （# 八bát ）# 無vô 間gian 能năng 證chứng 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn （# 九cửu ）# 所sở 知tri 障chướng 斷đoạn （# 十thập ）# 譬thí 如như 癕# 腫thũng 熟thục 至chí 究cứu 竟cánh 無vô 間gian 可khả 破phá 說thuyết 名danh 為vi 熟thục 十thập 一nhất 前tiền 十thập 別biệt 明minh 後hậu 一nhất 總tổng 喻dụ 熟thục 相tương/tướng )# 。 文văn 分phần/phân 二nhị 別biệt 先tiên 明minh 行hành 相tương/tướng 後hậu 顯hiển 成thành 益ích 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 略lược 後hậu 廣quảng 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 總tổng 標tiêu 後hậu 能năng 知tri 下hạ 解giải 釋thích 今kim 初sơ 也dã 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 是thị 能năng 示thị 體thể 示thị 於ư 三tam 業nghiệp 正chánh 是thị 現hiện 義nghĩa 住trụ 無vô 得đắc 現hiện 現hiện 即tức 無vô 得đắc 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 斯tư 即tức 中trung 道đạo 可khả 稱xưng 善thiện 現hiện 若nhược 異dị 後hậu 有hữu 無vô 而nhi 說thuyết 中trung 者giả 相tương 待đãi 中trung 也dã (# 住trụ 無vô 得đắc 現hiện 者giả 住trụ 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 空không 觀quán 也dã 示thị 無vô 所sở 得đắc 身thân 等đẳng 假giả 觀quán 也dã 故cố 云vân 住trụ 無vô 得đắc 現hiện 言ngôn 現hiện 即tức 無vô 得đắc 上thượng 二nhị 不bất 二nhị 中trung 道đạo 觀quán 也dã 故cố 云vân 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 斯tư 為vi 中trung 道đạo 從tùng 若nhược 異dị 後hậu 下hạ 結kết 彈đàn 古cổ 人nhân 以dĩ 瓔anh 珞lạc 三tam 慧tuệ 別biệt 配phối 得đắc 中trung 道đạo 慧tuệ 是thị 相tương 待đãi 中trung 非phi 得đắc 中trung 也dã )# 二nhị 釋thích 中trung 能năng 知tri 三tam 業nghiệp 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 住trụ 無vô 得đắc 義nghĩa 不bất 妄vọng 取thủ 有hữu 離ly 二nhị 邊biên 縛phược 是thị 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 凡phàm 所sở 示thị 現hiện 無vô 性tánh 無vô 依y 釋thích 示thị 無vô 得đắc 義nghĩa 以dĩ 境cảnh 無vô 定định 性tánh 心tâm 無vô 所sở 依y 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 也dã 三tam 業nghiệp 皆giai 示thị 故cố 致trí 凡phàm 言ngôn 。 住trụ 如như 實thật 心tâm 知tri 無vô 量lượng 心tâm 。 自tự 性tánh 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 無vô 得đắc 無vô 相tướng 甚thậm 深thâm 難nan 入nhập 。 二nhị 住trụ 如như 實thật 下hạ 廣quảng 辨biện 行hành 相tương/tướng 中trung 三tam 初sơ 如như 實thật 隨tùy 覺giác 慧tuệ 二nhị 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 作tác 如như 是thị 下hạ 於ư 五ngũ 明minh 等đẳng 善thiện 巧xảo 慧tuệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 下hạ 能năng 作tác 有hữu 情tình 。 義nghĩa 利lợi 慧tuệ 今kim 初sơ 如như 實thật 覺giác 於ư 三tam 業nghiệp 而nhi 現hiện 三tam 業nghiệp 於ư 中trung 先tiên 別biệt 明minh 後hậu 總tổng 結kết 前tiền 中trung 三tam 業nghiệp 即tức 為vi 三tam 段đoạn 今kim 初sơ 意ý 業nghiệp 是thị 二nhị 本bổn 故cố 首thủ 而nhi 明minh 之chi 如như 實thật 心tâm 者giả 用dụng 所sở 依y 也dã 住trụ 者giả 心tâm 冥minh 體thể 也dã 知tri 無vô 量lượng 心tâm 。 等đẳng 者giả 不bất 礙ngại 用dụng 也dã 即tức 所sở 示thị 意ý 業nghiệp 多đa 心tâm 多đa 法pháp 皆giai 有hữu 諦đế 也dã 境cảnh 既ký 無vô 相tướng 心tâm 何hà 所sở 得đắc 即tức 無vô 諦đế 也dã 有hữu 無vô 不bất 二nhị 故cố 曰viết 甚thậm 深thâm 即tức 中trung 道đạo 義nghĩa 也dã 不bất 可khả 以dĩ 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 而nhi 觀quán 故cố 名danh 難nan 入nhập 唯duy 圓viên 機cơ 方phương 能năng 入nhập 故cố 。 何hà 者giả 若nhược 偏thiên 觀quán 三tam 諦đế 是thị 常thường 是thị 斷đoạn 是thị 相tương 待đãi 故cố 若nhược 總tổng 觀quán 者giả 一nhất 則tắc 壞hoại 於ư 三tam 諦đế 異dị 則tắc 迷mê 於ư 一nhất 實thật 故cố 即tức 一nhất 而nhi 三tam 即tức 三tam 而nhi 一nhất 非phi 三tam 非phi 一nhất 雙song 照chiếu 三tam 一nhất 在tại 境cảnh 則tắc 三tam 諦đế 圓viên 融dung 在tại 心tâm 則tắc 三tam 觀quán 俱câu 運vận 住trụ 之chi 與dữ 知tri 即tức 是thị 觀quán 也dã (# 何hà 者giả 若nhược 偏thiên 觀quán 下hạ 出xuất 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 過quá 相tương/tướng 有hữu 則tắc 定định 有hữu 定định 有hữu 著trước 常thường 以dĩ 離ly 空không 故cố 定định 無vô 著trước 斷đoạn 離ly 二nhị 明minh 中trung 故cố 是thị 相tương 待đãi 若nhược 總tổng 觀quán 下hạ 示thị 圓viên 融dung 三tam 觀quán 之chi 德đức 於ư 中trung 先tiên 有hữu 兩lưỡng 句cú 向hướng 上thượng 成thành 次thứ 第đệ 之chi 過quá 明minh 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 有hữu 一nhất 異dị 過quá 故cố 二nhị 者giả 即tức 初sơ 二nhị 句cú 反phản 釋thích 雙song 遮già 三tam 一nhất 故cố 即tức 一nhất 而nhi 三tam 下hạ 雙song 融dung 三tam 一nhất 具cụ 有hữu 四tứ 句cú 皆giai 融dung 即tức 一nhất 而nhi 三tam 是thị 一nhất 句cú 即tức 三tam 而nhi 一nhất 是thị 第đệ 二nhị 句cú 雙song 非phi 三tam 一nhất 是thị 雙song 非phi 句cú 由do 即tức 一nhất 而nhi 三tam 故cố 非phi 三tam 即tức 三tam 而nhi 一nhất 故cố 非phi 一nhất 四tứ 雖tuy 即tức 一nhất 體thể 而nhi 三tam 用dụng 歷lịch 然nhiên 雖tuy 有hữu 三tam 用dụng 而nhi 一nhất 體thể 無vô 二nhị 故cố 雙song 照chiếu 三tam 一nhất 即tức 遮già 而nhi 照chiếu 即tức 照chiếu 而nhi 遮già 故cố 圓viên 融dung 也dã 在tại 境cảnh 下hạ 結kết 成thành 諦đế 觀quán )# 古cổ 德đức 以dĩ 凡phàm 所sở 下hạ 至chí 於ư 難nan 入nhập 明minh 唯duy 識thức 觀quán 非phi 無vô 所sở 以dĩ 唯duy 識thức 之chi 義nghĩa 不bất 彰chương 又hựu 有hữu 釋thích 云vân 心tâm 非phi 境cảnh 外ngoại 故cố 無vô 得đắc 境cảnh 非phi 心tâm 外ngoại 故cố 無vô 相tướng 即tức 心tâm 是thị 境cảnh 故cố 甚thậm 深thâm 即tức 境cảnh 是thị 心tâm 故cố 難nan 入nhập 亦diệc 是thị 一nhất 理lý (# 古cổ 德đức 下hạ 敘tự 昔tích 雖tuy 非phi 經kinh 意ý 釋thích 文văn 稍sảo 巧xảo 故cố 復phục 敘tự 之chi 故cố 云vân 亦diệc 是thị 一nhất 理lý 以dĩ 唯duy 識thức 觀quán 相tương/tướng 不bất 明minh 顯hiển 故cố 不bất 為vi 正chánh 故cố )# 。 住trụ 於ư 正chánh 位vị 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 方phương 便tiện 出xuất 生sanh 而nhi 無vô 業nghiệp 報báo 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 二nhị 住trụ 於ư 正chánh 位vị 下hạ 釋thích 示thị 身thân 業nghiệp 正chánh 位vị 等đẳng 三tam 即tức 示thị 所sở 依y 方phương 便tiện 已dĩ 下hạ 依y 體thể 起khởi 用dụng 由do 非phi 惑hoặc 業nghiệp 之chi 生sanh 故cố 生sanh 滅diệt 即tức 無vô 生sanh 滅diệt 此thử 中trung 正chánh 位vị 即tức 真Chân 如Như 異dị 名danh 非phi 約ước 見kiến 道đạo 以dĩ 智trí 契khế 會hội 故cố 稱xưng 為vi 住trụ 無vô 住trụ 住trụ 者giả 即tức 住trụ 真Chân 如Như 。 住trụ 涅Niết 槃Bàn 界giới 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 住trụ 於ư 真chân 實thật 無vô 性tánh 之chi 性tánh 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 超siêu 諸chư 世thế 間gian 。 無vô 有hữu 所sở 依y 。 三tam 住trụ 涅Niết 槃Bàn 下hạ 釋thích 示thị 語ngữ 業nghiệp 前tiền 之chi 三tam 句cú 示thị 之chi 所sở 依y 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 顯hiển 示thị 而nhi 無vô 相tướng 即tức 言ngôn 亡vong 言ngôn 是thị 斷đoạn 言ngôn 道đạo 故cố 晉tấn 經Kinh 云vân 非phi 有hữu 說thuyết 有hữu 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 (# 晉tấn 經Kinh 云vân 非phi 有hữu 說thuyết 有hữu 者giả 今kim 經kinh 無vô 此thử 示thị 言ngôn 相tương/tướng 隱ẩn 但đãn 有hữu 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 即tức 通thông 身thân 意ý 故cố 引dẫn 晉tấn 經kinh 意ý 在tại 有hữu 說thuyết 之chi 言ngôn )# 。 然nhiên 上thượng 之chi 所sở 住trụ 總tổng 有hữu 七thất 種chủng 體thể 一nhất 名danh 異dị 異dị 從tùng 義nghĩa 別biệt 一nhất 如như 實thật 心tâm 者giả 即tức 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 是thị 為vi 總tổng 相tương 次thứ 正chánh 位vị 等đẳng 三tam 即tức 心tâm 之chi 體thể 性tánh 正chánh 位vị 者giả 法pháp 所sở 住trụ 故cố 真Chân 如Như 語ngữ 其kỳ 自tự 體thể 是thị 實thật 是thị 常thường 法pháp 性tánh 約ước 為vi 諸chư 法pháp 之chi 本bổn 。 迷mê 此thử 真Chân 如Như 有hữu 諸chư 法pháp 故cố 成thành 諸chư 法pháp 已dĩ 不bất 失thất 自tự 性tánh 故cố 名danh 法pháp 性tánh 亦diệc 即tức 因nhân 相tương/tướng 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 三tam 即tức 是thị 果quả 相tương/tướng 住trụ 涅Niết 槃Bàn 界giới 即tức 是thị 真Chân 如Như 體thể 圓viên 寂tịch 故cố 出xuất 二nhị 礙ngại 故cố 故cố 智trí 論luận 云vân 有hữu 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 即tức 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 恐khủng 此thử 涅Niết 槃Bàn 濫lạm 唯duy 在tại 果quả 故cố 云vân 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 性tánh 謂vị 約ước 真Chân 如Như 體thể 無vô 妄vọng 動động 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 如như 此thử 之chi 性tánh 體thể 為vi 有hữu 無vô 故cố 云vân 無vô 性tánh 無vô 性tánh 之chi 性tánh 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 非phi 謂vị 斷đoạn 無vô 故cố 舉cử 多đa 名danh 方phương 顯hiển 所sở 住trụ 之chi 深thâm 奧áo 依y 此thử 示thị 現hiện 方phương 明minh 所sở 現hiện 之chi 為vi 善thiện 。 (# 然nhiên 上thượng 之chi 所sở 住trụ 下hạ 總tổng 釋thích 上thượng 三tam 業nghiệp 所sở 住trụ 不bất 同đồng 一nhất 如như 實thật 心tâm 即tức 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 者giả 勝thắng 鬘man 起khởi 信tín 等đẳng 皆giai 立lập 此thử 名danh 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 六lục 云vân 眾chúng 生sanh 於ư 無vô 性tánh 及cập 有hữu 可khả 得đắc 此thử 二nhị 處xứ 中trung 互hỗ 生sanh 怖bố 畏úy 為vi 遮già 怖bố 心tâm 而nhi 說thuyết 頌tụng 云vân 譬thí 如như 清thanh 水thủy 。 濁trược 穢uế 除trừ 還hoàn 本bổn 淨tịnh 自tự 心tâm 淨tịnh 亦diệc 爾nhĩ 唯duy 離ly 客khách 塵trần 故cố 以dĩ 說thuyết 心tâm 性tánh 淨tịnh 而nhi 為vi 客khách 塵trần 染nhiễm 不bất 離ly 心tâm 真Chân 如Như 別biệt 有hữu 心tâm 性tánh 淨tịnh 釋thích 曰viết 後hậu 偈kệ 釋thích 前tiền 偈kệ 上thượng 半bán 合hợp 上thượng 半bán 下hạ 半bán 釋thích 下hạ 半bán 既ký 不bất 離ly 心tâm 真Chân 如Như 別biệt 有hữu 心tâm 性tánh 明minh 知tri 但đãn 是thị 離ly 於ư 客khách 塵trần 說thuyết 之chi 為vi 淨tịnh 淨tịnh 體thể 即tức 是thị 自tự 心tâm 。 心tâm 即tức 真Chân 如Như 此thử 自tự 性tánh 淨tịnh 心tâm 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 是thị 本bổn 來lai 淨tịnh 識thức 故cố 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 說thuyết 有hữu 九cửu 識thức 第đệ 九cửu 名danh 阿a 摩ma 羅la 識thức 若nhược 唐đường 三tam 藏tạng 此thử 翻phiên 無vô 垢cấu 即tức 第đệ 八bát 異dị 名danh 謂vị 成thành 佛Phật 時thời 轉chuyển 第đệ 八bát 識thức 。 以dĩ 成thành 此thử 識thức 無vô 別biệt 第đệ 九cửu 若nhược 依y 蜜mật 嚴nghiêm 經kinh 心tâm 有hữu 八bát 種chủng 或hoặc 復phục 有hữu 九cửu 又hựu 下hạ 卷quyển 云vân 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 藏tạng 亦diệc 名danh 無vô 垢cấu 智trí 即tức 同đồng 真Chân 諦Đế 所sở 立lập 第đệ 九cửu 又hựu 真Chân 諦Đế 三tam 藏tạng 所sở 翻phiên 決quyết 定định 藏tạng 論luận 九cửu 識thức 品phẩm 云vân 第đệ 九cửu 阿a 摩ma 羅la 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 所sở 緣duyên 即tức 是thị 真Chân 如Như 二nhị 者giả 本bổn 覺giác 即tức 真Chân 如Như 智trí 能năng 緣duyên 即tức 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 所sở 緣duyên 即tức 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 若nhược 據cứ 通thông 論luận 此thử 二nhị 並tịnh 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 故cố 起khởi 信tín 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 說thuyết 其kỳ 本bổn 覺giác 即tức 真Chân 如Như 門môn 體thể 無vô 二nhị 也dã 餘dư 名danh 隨tùy 釋thích 可khả 知tri 故cố 舉cử 多đa 名danh 者giả 即tức 上thượng 七thất 名danh 故cố 收thu 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 略lược 有hữu 百bách 名danh 權quyền 教giáo 最tối 多đa 言ngôn 百bách 名danh 者giả 謂vị 法pháp 性tánh 不bất 虗hư 妄vọng 性tánh 不bất 變biến 異dị 性tánh 平bình 等đẳng 性tánh 離ly 生sanh 性tánh 法pháp 定định 法pháp 住trụ 實thật 際tế 。 虗hư 空không 界giới 不bất 思tư 議nghị 界giới 。 （# 已dĩ 上thượng 大đại 般Bát 若Nhã ）# 真Chân 如Như 實thật 有hữu 空không 不bất 空không 性tánh 勝thắng 義nghĩa （# 已dĩ 上thượng 佛Phật 地địa 論luận 攝nhiếp 論luận ）# 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 正chánh 性tánh （# 已dĩ 上thượng 思tư 益ích 中trung ）# 法pháp 位vị （# 大đại 品phẩm ）# 真chân 性tánh 無vô 我ngã 性tánh 真chân 實thật 性tánh 心tâm 性tánh 一nhất 心tâm （# 上thượng 亦diệc 大đại 品phẩm 下hạ 三tam 亦diệc 華hoa 嚴nghiêm ）# 唯duy 識thức 性tánh 無vô 性tánh 法pháp 印ấn （# 第đệ 一nhất 廻hồi 向hướng 云vân 以dĩ 法Pháp 界Giới 印ấn 印ấn 諸chư 善thiện 根căn ）# 寂tịch 滅diệt （# 智trí 論luận ）# 三tam 性tánh 中trung 名danh 圓viên 成thành 實thật 性tánh 三Tam 身Thân 中trung 名danh 法Pháp 身thân 三tam 淨tịnh 土độ 中trung 名danh 法pháp 性tánh 上thượng 三tam 佛Phật 性tánh 中trung 名danh 自tự 性tánh 住trụ 性tánh 五ngũ 法pháp 中trung 名danh 如như 如như 五ngũ 藏tạng 中trung 名danh 皆giai 是thị 謂vị 法Pháp 界Giới 藏tạng 法Pháp 身thân 藏tạng 出xuất 世thế 間gian 上thượng 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 藏tạng 。 如Như 來Lai 藏tạng 四tứ 勝thắng 義nghĩa 中trung 名danh 勝thắng 義nghĩa 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 通thông 證chứng 得đắc 及cập 道Đạo 理lý 中trung 滅Diệt 諦Đế （# 瑜du 伽già 六lục 十thập 四tứ 中trung ）# 六lục 諦đế 中trung 亦diệc 名danh 真Chân 諦Đế 現hiện 觀quán 七thất 諦đế 通thông 達đạt 中trung 名danh 法pháp 性tánh 顯hiển 揚dương 二nhị 種chủng 佛Phật 性tánh 中trung 名danh 理lý 佛Phật 性tánh 十thập 四Tứ 諦Đế 中trung 名danh 勝thắng 義nghĩa 諦đế 三tam 般Bát 若Nhã 中trung 名danh 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 三tam 三Tam 寶Bảo 中trung 名danh 一nhất 體thể 三tam 解giải 脫thoát 中trung 名danh 空không （# 出xuất 智trí 論luận 七thất 十thập 四tứ ）# 二nhị 果quả 中trung 名danh 智trí 果quả 涅Niết 槃Bàn 中trung 名danh 性tánh 淨tịnh 方phương 便tiện 淨tịnh 二nhị 諦đế 中trung 名danh 真Chân 諦Đế 勝thắng 義nghĩa 諦đế 三tam 諦đế 中trung 名danh 空không 諦đế （# 仁nhân 王vương 經kinh ）# 四Tứ 諦Đế 中trung 名danh 滅Diệt 諦Đế 或hoặc 名danh 實thật 諦đế 顯hiển 揚dương 名danh 一nhất 諦đế 或hoặc 名danh 中trung 道đạo 或hoặc 名danh 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 中trung 以dĩ 一nhất 百bách 門môn 顯hiển 解giải 脫thoát 異dị 名danh 或hoặc 名danh 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 或hoặc 名danh 無vô 二nhị 無vô 性tánh 或hoặc 名danh 實thật 性tánh 或hoặc 名danh 實thật 相tướng 或hoặc 名danh 無Vô 量Lượng 義Nghĩa 。 亦diệc 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 亦diệc 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 空không 上thượng 來lai 眾chúng 名danh 若nhược 在tại 大Đại 乘Thừa 權quyền 教giáo 中trung 者giả 但đãn 就tựu 理lý 名danh 之chi 若nhược 實thật 教giáo 中trung 或hoặc 就tựu 即tức 事sự 之chi 理lý 即tức 理lý 之chi 事sự 事sự 事sự 無vô 礙ngại 然nhiên 皆giai 通thông 權quyền 實thật )# 。 入nhập 離ly 分phân 別biệt 無vô 縛phược 著trước 法pháp 入nhập 最tối 勝thắng 智trí 真chân 實thật 之chi 法Pháp 。 入nhập 非phi 諸chư 世thế 間gian 。 所sở 能năng 了liễu 知tri 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 示thị 現hiện 生sanh 相tướng 。 二nhị 入nhập 離ly 下hạ 總tổng 結kết 三tam 業nghiệp 中trung 初sơ 句cú 結kết 心tâm 故cố 無vô 縛phược 著trước 次thứ 句cú 結kết 身thân 即tức 所sở 住trụ 真Chân 如Như 等đẳng 三tam 結kết 前tiền 語ngữ 即tức 超siêu 諸chư 世thế 間gian 。 等đẳng 末mạt 句cú 總tổng 結kết 三tam 業nghiệp 皆giai 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 故cố 名danh 善thiện 巧xảo 善thiện 現hiện 之chi 名danh 從tùng 斯tư 而nhi 立lập 。 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 作tác 如như 是thị 念niệm 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 。 性tánh 為vi 性tánh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 為vi 為vi 性tánh 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 無vô 相tướng 為vi 相tương/tướng 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 唯duy 有hữu 言ngôn 說thuyết 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 無vô 有hữu 依y 處xứ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 於ư 言ngôn 說thuyết 中trung 亦diệc 無vô 依y 處xứ 。 第đệ 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 辨biện 五ngũ 明minh 處xứ 三tam 聚tụ 中trung 決quyết 定định 善thiện 巧xảo 。 慧tuệ 故cố 於ư 文văn 中trung 解giải 世thế 間gian 法pháp 於ư 中trung 分phần/phân 三tam 初sơ 以dĩ 理lý 會hội 事sự 二nhị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 事sự 理lý 無vô 礙ngại 三tam 永vĩnh 不bất 下hạ 順thuận 理lý 起khởi 悲bi 今kim 初sơ 文văn 有hữu 六lục 句cú 一nhất 眾chúng 生sanh 緣duyên 生sanh 故cố 說thuyết 無vô 性tánh 二nhị 法pháp 依y 真chân 起khởi 故cố 會hội 歸quy 無vô 為vi 三tam 國quốc 是thị 心tâm 之chi 相tướng 分phần/phân 故cố 四tứ 時thời 依y 法pháp 以dĩ 假giả 言ngôn 故cố 五ngũ 名danh 無vô 得đắc 物vật 之chi 功công 故cố 若nhược 名danh 在tại 法pháp 中trung 見kiến 義nghĩa 應ưng 知tri 名danh 故cố 六lục 物vật 無vô 當đương 名danh 之chi 實thật 故cố 若nhược 法pháp 在tại 名danh 中trung 聞văn 名danh 則tắc 應ưng 識thức 義nghĩa 召triệu 火hỏa 應ưng 當đương 燒thiêu 口khẩu 故cố (# 名danh 無vô 得đắc 物vật 之chi 功công 者giả 若nhược 依y 世thế 俗tục 名danh 以dĩ 召triệu 實thật 實thật 以dĩ 當đương 名danh 故cố 使sử 命mạng 火hỏa 不bất 得đắc 於ư 水thủy 命mạng 水thủy 不bất 得đắc 於ư 火hỏa 今kim 約ước 真Chân 諦Đế 故cố 平bình 等đẳng 無vô 依y 此thử 五ngũ 六lục 句cú 皆giai 先tiên 標tiêu 無vô 依y 後hậu 若nhược 名danh 在tại 法pháp 等đẳng 反phản 以dĩ 釋thích 成thành 如như 有hữu 一nhất 人nhân 。 雖tuy 先tiên 知tri 有hữu 曾tằng 未vị 相tương/tướng 識thức 忽hốt 然nhiên 見kiến 面diện 終chung 不bất 得đắc 知tri 。 此thử 是thị 某mỗ 人nhân 此thử 為vi 見kiến 義nghĩa 不bất 知tri 名danh 耳nhĩ 義nghĩa 即tức 境cảnh 義nghĩa 六lục 中trung 有hữu 人nhân 雖tuy 聞văn 其kỳ 名danh 竟cánh 不bất 識thức 面diện 召triệu 火hỏa 不bất 燒thiêu 口khẩu 明minh 知tri 名danh 中trung 無vô 有hữu 義nghĩa 也dã 亦diệc 應ưng 云vân 言ngôn 飯phạn 即tức 應ưng 已dĩ 飽bão 等đẳng 故cố 智trí 論luận 四tứ 十thập 七thất 云vân 凡phàm 有hữu 二nhị 法pháp 一nhất 者giả 名danh 字tự 二nhị 者giả 名danh 字tự 義nghĩa 如như 火hỏa 能năng 照chiếu 能năng 燒thiêu 是thị 其kỳ 義nghĩa 照chiếu 是thị 造tạo 色sắc 燒thiêu 是thị 火hỏa 用dụng 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 名danh 為vi 火hỏa 也dã 今kim 聞văn 火hỏa 名danh 不bất 得đắc 照chiếu 燒thiêu 之chi 義nghĩa 故cố 無vô 得đắc 物vật 之chi 功công 等đẳng )# 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 解giải 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 悉tất 甚thậm 深thâm 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 皆giai 悉tất 寂tịch 靜tĩnh 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 無vô 所sở 增tăng 益ích 佛Phật 法Pháp 不bất 異dị 世thế 間gian 法pháp 世thế 間gian 法pháp 不bất 異dị 佛Phật 法Pháp 佛Phật 法Pháp 世thế 間gian 法pháp 無vô 有hữu 雜tạp 亂loạn 亦diệc 無vô 差sai 別biệt 。 了liễu 知tri 法Pháp 界Giới 體thể 性tánh 。 平bình 等đẳng 普phổ 入nhập 三tam 世thế 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 明minh 事sự 理lý 無vô 礙ngại 文văn 有hữu 七thất 句cú 初sơ 一nhất 總tổng 顯hiển 甚thậm 深thâm 餘dư 句cú 別biệt 顯hiển 深thâm 相tương/tướng 然nhiên 世thế 法pháp 與dữ 佛Phật 法Pháp 實thật 無vô 二nhị 體thể 假giả 約ước 事sự 理lý 以dĩ 分phần/phân 其kỳ 二nhị 故cố 以dĩ 五ngũ 句cú 顯hiển 非phi 一nhất 異dị 一nhất 世thế 相tương/tướng 即tức 空không 故cố 云vân 寂tịch 靜tĩnh 二nhị 佛Phật 法Pháp 平bình 等đẳng 。 故cố 無vô 增tăng 益ích 三tam 以dĩ 理lý 無vô 不bất 事sự 故cố 佛Phật 法Pháp 不bất 異dị 世thế 法pháp 事sự 無vô 不bất 理lý 故cố 世thế 法pháp 不bất 異dị 佛Phật 法Pháp 四tứ 此thử 全toàn 理lý 之chi 事sự 與dữ 全toàn 事sự 之chi 理lý 而nhi 事sự 理lý 不bất 雜tạp 五ngũ 各các 全toàn 收thu 盡tận 互hỗ 無vô 所sở 遺di 故cố 云vân 亦diệc 無vô 差sai 別biệt 。 末mạt 句cú 了liễu 前tiền 諸chư 法pháp 同đồng 法Pháp 界Giới 體thể 故cố 得đắc 鎔dong 融dung 普phổ 入nhập 三tam 世thế 橫hoạnh/hoành 豎thụ 該cai 攝nhiếp (# 然nhiên 世thế 法pháp 者giả 同đồng 一nhất 真Chân 如Như 故cố 無vô 事sự 非phi 真chân 事sự 亦diệc 即tức 如như 故cố 云vân 假giả 約ước 事sự 理lý 以dĩ 分phần/phân 其kỳ 二nhị 故cố 以dĩ 五ngũ 句cú 顯hiển 非phi 一nhất 異dị 者giả 初sơ 二nhị 句cú 當đương 相tương 以dĩ 辯biện 通thông 非phi 一nhất 異dị 正chánh 是thị 非phi 一nhất 三tam 一nhất 句cú 正chánh 明minh 不bất 異dị 四tứ 一nhất 句cú 別biệt 明minh 不bất 一nhất 五ngũ 亦diệc 無vô 差sai 別biệt 。 句cú 即tức 事sự 事sự 無vô 礙ngại 第đệ 六lục 了liễu 知tri 總tổng 出xuất 所sở 以dĩ )# 若nhược 約ước 漏lậu 無vô 漏lậu 說thuyết 為vi 世thế 法pháp 佛Phật 法Pháp 各các 具cụ 事sự 理lý 釋thích 者giả 一nhất 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 云vân 世thế 間gian 寂tịch 靜tĩnh 。 二nhị 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 佛Phật 法Pháp 故cố 更cánh 何hà 所sở 增tăng 三tam 二nhị 法pháp 染nhiễm 淨tịnh 雖tuy 殊thù 同đồng 一nhất 真chân 性tánh 故cố 不bất 相tương 異dị 四tứ 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 無vô 有hữu 雜tạp 亂loạn 五ngũ 皆giai 是thị 即tức 理lý 之chi 事sự 而nhi 各các 互hỗ 收thu 無vô 遺di 即tức 無vô 差sai 也dã 六lục 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 總tổng 顯hiển 所sở 因nhân (# 若nhược 約ước 漏lậu 無vô 漏lậu 等đẳng 對đối 上thượng 事sự 理lý 此thử 二nhị 皆giai 通thông 事sự 理lý 上thượng 初sơ 二nhị 句cú 即tức 是thị 非phi 一nhất 今kim 約ước 漏lậu 等đẳng 初sơ 二nhị 句cú 義nghĩa 卻khước 成thành 非phi 異dị 以dĩ 相tương/tướng 即tức 故cố 三tam 約ước 同đồng 體thể 四tứ 不bất 壞hoại 事sự 五ngũ 事sự 事sự 無vô 礙ngại )# 。 永vĩnh 不bất 捨xả 離ly 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 恆hằng 不bất 退thoái 轉chuyển 化hóa 眾chúng 生sanh 心tâm 。 轉chuyển 更cánh 增tăng 長trưởng 。 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 所sở 依y 處xứ 。 三tam 永vĩnh 不bất 下hạ 順thuận 理lý 起khởi 悲bi 謂vị 無vô 緣duyên 之chi 悲bi 以dĩ 導đạo 前tiền 忘vong 機cơ 之chi 智trí 入nhập 假giả 化hóa 物vật 初sơ 句cú 為vi 總tổng 謂vị 雖tuy 深thâm 入nhập 智trí 慧tuệ 。 不bất 忘vong 本bổn 心tâm 非phi 如như 八bát 地địa 心tâm 欲dục 放phóng 捨xả 。 下hạ 三tam 句cú 別biệt 一nhất 不bất 捨xả 願nguyện 炷chú 二nhị 增tăng 大đại 悲bi 油du 三tam 兼kiêm 前tiền 智trí 光quang 故cố 堪kham 為vi 依y 處xứ (# 非phi 如như 八bát 地địa 者giả 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 便tiện 欲dục 放phóng 捨xả 利lợi 眾chúng 生sanh 事sự 。 諸chư 佛Phật 勸khuyến 起khởi 令linh 憶ức 本bổn 願nguyện 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 是thị 不bất 忘vong 本bổn 心tâm 不bất 捨xả 願nguyện 炷chú 等đẳng 即tức 菩Bồ 提Đề 燈đăng )# 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 不bất 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 誰thùy 當đương 成thành 熟thục 我ngã 不bất 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 誰thùy 當đương 調điều 伏phục 我ngã 不bất 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 誰thùy 當đương 教giáo 化hóa 我ngã 不bất 覺giác 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 誰thùy 當đương 覺giác 悟ngộ 我ngã 不bất 清thanh 淨tịnh 眾chúng 生sanh 。 誰thùy 當đương 清thanh 淨tịnh 此thử 我ngã 所sở 宜nghi 我ngã 所sở 應ưng 作tác 。 第đệ 三tam 菩Bồ 薩Tát 。 爾nhĩ 時thời 下hạ 作tác 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 義nghĩa 利lợi 慧tuệ 於ư 中trung 二nhị 先tiên 建kiến 攝nhiếp 生sanh 志chí 二nhị 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 今kim 初sơ 文văn 有hữu 五ngũ 句cú 成thành 熟thục 是thị 總tổng 或hoặc 因nhân 成thành 果quả 熟thục 故cố 或hoặc 始thỉ 末mạt 勸khuyến 獎tưởng 故cố 餘dư 句cú 是thị 別biệt 一nhất 折chiết 伏phục 二nhị 攝nhiếp 化hóa 三tam 令linh 悟ngộ 本bổn 性tánh 成thành 大đại 菩Bồ 提Đề 。 四tứ 斷đoạn 惑hoặc 清thanh 淨tịnh 得đắc 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 我ngã 自tự 解giải 此thử 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 唯duy 我ngã 一nhất 人nhân 。 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 獨độc 得đắc 解giải 脫thoát 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 盲manh [宴-女+六]# 無vô 目mục 入nhập 大đại 險hiểm 道đạo 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 纏triền 縛phược 。 如như 重trọng 病bệnh 人nhân 恆hằng 受thọ 苦khổ 痛thống 處xứ 貪tham 愛ái 獄ngục 不bất 能năng 自tự 出xuất 。 不bất 離ly 地địa 獄ngục 。 餓ngạ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 。 閻Diêm 羅La 王Vương 界giới 。 不bất 能năng 滅diệt 苦khổ 不bất 捨xả 惡ác 業nghiệp 常thường 處xứ 癡si 暗ám 不bất 見kiến 真chân 實thật 。 輪luân 迴hồi 生sanh 死tử 。 無vô 得đắc 出xuất 離ly 住trụ 於ư 八bát 難nạn 。 眾chúng 垢cấu 所sở 著trước 種chủng 種chủng 。 煩phiền 惱não 覆phú 障chướng 其kỳ 心tâm 邪tà 見kiến 所sở 迷mê 不bất 行hành 正Chánh 道Đạo 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 觀quán 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 若nhược 此thử 眾chúng 生sanh 。 未vị 成thành 熟thục 未vị 調điều 伏phục 捨xả 而nhi 取thủ 證chứng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 所sở 不bất 應ưng 我ngã 當đương 先tiên 化hóa 眾chúng 生sanh 於ư 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 劫kiếp 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 未vị 成thành 熟thục 者giả 。 先tiên 令linh 成thành 熟thục 未vị 調điều 伏phục 者giả 。 先tiên 令linh 調điều 伏phục 。 二nhị 復phục 作tác 下hạ 先tiên 人nhân 後hậu 己kỷ 。 文văn 分phân 為vi 四tứ 一nhất 假giả 設thiết 自tự 度độ 二nhị 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 下hạ 觀quán 物vật 輪luân 迴hồi 具cụ 業nghiệp 惑hoặc 苦khổ 三tam 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 結kết 所sở 不bất 應ưng 有hữu 二nhị 過quá 故cố 一nhất 違vi 本bổn 誓thệ 心tâm 二nhị 墮đọa 慳san 貪tham 失thất 此thử 為vi 不bất 可khả 四tứ 我ngã 當đương 下hạ 決quyết 志chí 先tiên 拔bạt (# 二nhị 墮đọa 慳san 貪tham 失thất 者giả 法pháp 華hoa 第đệ 一nhất 云vân 自tự 證chứng 無vô 上thượng 道Đạo 。 大Đại 乘Thừa 平bình 等đẳng 法Pháp 。 若nhược 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 化hóa 。 乃nãi 至chí 於ư 一nhất 人nhân 。 我ngã 則tắc 墮đọa 慳san 貪tham 。 此thử 是thị 為vi 不bất 可khả )# 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。 此thử 行hành 時thời 諸chư 天thiên 魔ma 梵Phạm 。 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 乾càn 闥thát 婆bà 阿a 修tu 羅la 等đẳng 。 若nhược 有hữu 得đắc 見kiến 。 暫tạm 同đồng 住trụ 止chỉ 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng 。 承thừa 事sự 供cúng 養dường 。 及cập 暫tạm 耳nhĩ 聞văn 一nhất 經kinh 心tâm 者giả 如như 是thị 所sở 作tác 。 悉tất 不bất 唐đường 捐quyên 。 必tất 定định 當đương 成thành 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 第đệ 六lục 善thiện 現hiện 行hành 。 第đệ 二nhị 是thị 菩Bồ 薩Tát 下hạ 顯hiển 行hành 成thành 益ích 於ư 中trung 三tam 業nghiệp 不bất 空không 是thị 為vi 徧biến 益ích 終chung 至chí 菩Bồ 提Đề 是thị 究cứu 竟cánh 益ích 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 十Thập 九Cửu 之Chi 六Lục 音âm 釋thích 泄tiết (# 私tư 列liệt 切thiết 漏lậu 也dã )# 。 脇hiếp (# 虛hư 業nghiệp 切thiết 腋dịch 下hạ 也dã )# 。 孱# (# 士sĩ 限hạn 切thiết )# 。 摑quặc (# 古cổ 伯bá 切thiết )# 。 蠭# (# 孚phu 容dung 切thiết 與dữ 蜂phong 同đồng )# 。 豬trư (# 專chuyên 於ư 切thiết 與dữ 猪trư 同đồng )# 。 縮súc (# 所sở 六lục 切thiết 退thoái 也dã )# 。 槌chùy (# 直trực 錐trùy 切thiết )# 。