大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 一nhất 。 何hà 一nhất 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 十Thập 地Địa 品phẩm 第đệ 二nhị 十thập 六lục 。 初sơ 來lai 意ý 者giả 為vi 答đáp 普phổ 光quang 十Thập 地Địa 問vấn 故cố 夫phu 功công 不bất 虛hư 設thiết 終chung 必tất 有hữu 歸quy 前tiền 明minh 解giải 導đạo 行hạnh 願nguyện 賢hiền 位vị 因nhân 終chung 今kim 明minh 智trí 冥minh 真Chân 如Như 聖thánh 位vị 果quả 立lập 故cố 有hữu 此thử 會hội 來lai 也dã 前tiền 是thị 教giáo 道đạo 此thử 是thị 證chứng 道Đạo 教giáo 為vi 證chứng 因nhân 證chứng 即tức 證chứng 前tiền 三tam 心tâm 之chi 教giáo 故cố 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雖tuy 是thị 有hữu 漏lậu 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 然nhiên 會hội 來lai 即tức 是thị 品phẩm 來lai 一nhất 會hội 之chi 中trung 唯duy 一nhất 品phẩm 故cố 故cố 釋thích 名danh 宗tông 趣thú 亦diệc 品phẩm 會hội 無vô 差sai 晉tấn 經kinh 此thử 會hội 有hữu 十thập 一nhất 品phẩm 則tắc 名danh 等đẳng 皆giai 別biệt (# 初sơ 來lai 意ý 等đẳng 者giả 文văn 分phân 為vi 五ngũ 一nhất 總tổng 明minh 答đáp 問vấn 可khả 知tri 夫phu 功công 不bất 下hạ 立lập 理lý 明minh 次thứ 前tiền 因nhân 後hậu 果quả 義nghĩa 次thứ 第đệ 故cố 解giải 即tức 十thập 住trụ 行hành 即tức 十thập 行hạnh 願nguyện 即tức 十thập 向hướng 故cố 為vi 賢hiền 終chung 親thân 證chứng 十thập 如như 故cố 名danh 聖thánh 位vị 先tiên 賢hiền 後hậu 聖thánh 亦diệc 次thứ 第đệ 故cố 前tiền 是thị 教giáo 道đạo 者giả 辯biện 定định 法Pháp 門môn 即tức 九cửu 種chủng 教giáo 證chứng 中trung 地địa 前tiền 地địa 上thượng 相tương 對đối 言ngôn 證chứng 前tiền 三tam 心tâm 者giả 謂vị 直trực 深thâm 大đại 悲bi 三tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 三tam 賢hiền 別biệt 增tăng 此thử 中trung 齊tề 證chứng 故cố 無vô 性tánh 下hạ 引dẫn 論luận 證chứng 成thành 前tiền 為vi 此thử 因nhân 即tức 第đệ 三tam 論luận 具cụ 云vân 此thử 聞văn 熏huân 習tập 種chủng 子tử 下hạ 中trung 上thượng 品phẩm 應ưng 知tri 亦diệc 是thị 法Pháp 身thân 種chủng 子tử 與dữ 阿a 頼# 耶da 相tương 違vi 非phi 阿a 頼# 耶da 所sở 攝nhiếp 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 最tối 淨tịnh 法Pháp 界Giới 等đẳng 流lưu 性tánh 故cố 雖tuy 是thị 世thế 間gian 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 又hựu 出xuất 世thế 心tâm 雖tuy 未vị 生sanh 時thời 已dĩ 能năng 對đối 治trị 諸chư 險hiểm 惡ác 趣thú 。 已dĩ 作tác 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 惡ác 業nghiệp 根căn 壞hoại 對đối 治trị 又hựu 能năng 隨tùy 順thuận 舉cử 事sự 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 是thị 世thế 間gian 應ưng 知tri 初sơ 修tu 業nghiệp 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 亦diệc 法Pháp 身thân 攝nhiếp 釋thích 論luận 中trung 云vân 雖tuy 是thị 世thế 間gian 者giả 以dĩ 有hữu 漏lậu 故cố 而nhi 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 者giả 是thị 無vô 漏lậu 心tâm 資tư 糧lương 性tánh 故cố 在tại 文văn 可khả 知tri 然nhiên 會hội 來lai 下hạ 辯biện 其kỳ 通thông 別biệt 一nhất 會hội 一nhất 品phẩm 來lai 意ý 即tức 通thông 晉tấn 經kinh 闕khuyết 十thập 定định 品phẩm 重trọng/trùng 會hội 普phổ 光quang 故cố 十Thập 地Địa 他tha 化hóa 中trung 說thuyết 十thập 一nhất 品phẩm 則tắc 會hội 品phẩm 意ý 別biệt )# 次thứ 釋thích 名danh 者giả 會hội 名danh 有hữu 三tam 一nhất 約ước 人nhân 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 會hội (# 釋thích 名danh 三tam 初sơ 約ước 人nhân 可khả 知tri )# 二nhị 約ước 處xứ 名danh 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 會hội 謂vị 他tha 化hóa 作tác 樂nhạc 具cụ 自tự 得đắc 受thọ 用dụng 表biểu 所sở 入nhập 地địa 證chứng 如như 無vô 心tâm 不bất 礙ngại 後hậu 得đắc 而nhi 起khởi 用dụng 故cố 事sự 理lý 存tồn 泯mẫn 非phi 即tức 離ly 故cố 因nhân 他tha 受thọ 用dụng 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 非phi 自tự 事sự 故cố 自tự 他tha 相tương/tướng 作tác 皆giai 自tự 在tại 故cố 將tương 證chứng 離ly 欲dục 之chi 實thật 際tế 故cố 不bất 處xứ 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 表biểu 凡phàm 聖thánh 隔cách 絕tuyệt 故cố (# 二nhị 約ước 處xứ 名danh 他tha 化hóa 等đẳng 者giả 分phần/phân 三tam 初sơ 釋thích 天thiên 名danh 二nhị 表biểu 所sở 入nhập 下hạ 顯hiển 表biểu 法pháp 三tam 不bất 處xứ 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 通thông 妨phương 二nhị 中trung 二nhị 先tiên 釋thích 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 後hậu 釋thích 第đệ 六lục 天thiên 前tiền 中trung 三tam 一nhất 約ước 二nhị 智trí 二nhị 約ước 事sự 理lý 三tam 約ước 自tự 他tha 今kim 初sơ 證chứng 如như 無vô 心tâm 若nhược 自tự 不bất 化hóa 後hậu 得đắc 起khởi 用dụng 如như 他tha 為vi 化hóa 事sự 理lý 存tồn 泯mẫn 非phi 即tức 離ly 故cố 者giả 二nhị 約ước 事sự 理lý 釋thích 然nhiên 事sự 理lý 相tương 望vọng 互hỗ 為vi 自tự 他tha 泯mẫn 如như 不bất 自tự 化hóa 存tồn 如như 他tha 為vi 化hóa 言ngôn 非phi 即tức 離ly 者giả 自tự 他tha 既ký 別biệt 如như 事sự 理lý 非phi 即tức 他tha 化hóa 自tự 受thọ 如như 二nhị 非phi 離ly 然nhiên 其kỳ 通thông 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 存tồn 理lý 泯mẫn 事sự 猶do 根căn 本bổn 證chứng 如như 二nhị 存tồn 事sự 泯mẫn 理lý 如như 後hậu 得đắc 觀quán 法pháp 三tam 俱câu 存tồn 如như 齊tề 照chiếu 四tứ 俱câu 泯mẫn 如như 兩lưỡng 亡vong 既ký 事sự 理lý 互hỗ 為vi 自tự 他tha 則tắc 亦diệc 應ưng 言ngôn 他tha 人nhân 無vô 心tâm 我ngã 為vi 彼bỉ 化hóa 而nhi 自tự 望vọng 他tha 是thị 他tha 之chi 化hóa 故cố 但đãn 云vân 他tha 化hóa 又hựu 應ưng 唯duy 就tựu 證chứng 如như 之chi 上thượng 亦diệc 有hữu 自tự 他tha 一nhất 於ư 境cảnh 無vô 心tâm 唯duy 能năng 證chứng 智trí 如như 他tha 無vô 心tâm 我ngã 為vi 他tha 化hóa 即tức 存tồn 自tự 泯mẫn 他tha 二nhị 絕tuyệt 能năng 證chứng 智trí 唯duy 有hữu 如như 故cố 如như 自tự 無vô 心tâm 他tha 為vi 我ngã 化hóa 即tức 存tồn 他tha 泯mẫn 自tự 三tam 不bất 壞hoại 能năng 所sở 俱câu 無vô 執chấp 故cố 云vân 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 俱câu 存tồn 義nghĩa 四tứ 取thủ 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 俱câu 泯mẫn 義nghĩa 因nhân 他tha 受thọ 用dụng 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 非phi 自tự 事sự 故cố 者giả 三tam 約ước 自tự 他tha 釋thích 然nhiên 曲khúc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 自tự 他tha 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 二nhị 自tự 他tha 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 前tiền 中trung 語ngữ 則tắc 是thị 一nhất 義nghĩa 乃nãi 有hữu 二nhị 一nhất 約ước 見kiến 他tha 受thọ 用dụng 身thân 土thổ/độ 名danh 而nhi 有hữu 所sở 作tác 。 非phi 是thị 受thọ 用dụng 之chi 自tự 事sự 故cố 二nhị 者giả 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 一nhất 向hướng 利lợi 他tha 非phi 由do 自tự 己kỷ 而nhi 有hữu 其kỳ 事sự 二nhị 自tự 他tha 下hạ 明minh 自tự 他tha 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 如như 第đệ 八Bát 地Địa 。 十thập 身thân 相tướng 作tác 經Kinh 云vân 此thử 菩Bồ 薩Tát 能năng 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 之chi 所sở 樂lạc 能năng 以dĩ 自tự 身thân 。 作tác 國quốc 土độ 身thân 眾chúng 生sanh 身thân 業nghiệp 報báo 身thân 聲Thanh 聞Văn 身thân 緣Duyên 覺Giác 身thân 菩Bồ 薩Tát 身thân 如Như 來Lai 身thân 法Pháp 身thân 智trí 身thân 虛hư 空không 身thân 此thử 即tức 自tự 作tác 他tha 也dã 又hựu 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 之chi 所sở 樂lạc 能năng 以dĩ 眾chúng 生sanh 身thân 。 作tác 自tự 身thân 即tức 他tha 作tác 自tự 也dã 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 身thân 作tác 國quốc 土độ 身thân 。 等đẳng 亦diệc 有hữu 以dĩ 他tha 作tác 他tha 今kim 但đãn 取thủ 自tự 他tha 相tương/tướng 作tác 之chi 義nghĩa 然nhiên 自tự 作tác 他tha 如như 自tự 身thân 無vô 作tác 他tha 作tác 自tự 如như 令linh 他tha 化hóa 作tác 樂nhạc 具cụ 又hựu 自tự 作tác 他tha 如như 為vi 他tha 化hóa 作tác 樂nhạc 具cụ 他tha 作tác 自tự 如như 他tha 為vì 己kỷ 化hóa 作tác 樂nhạc 具cụ 故cố 云vân 自tự 他tha 相tương/tướng 作tác 皆giai 自tự 在tại 故cố 將tương 證chứng 離ly 欲dục 下hạ 二nhị 通thông 釋thích 第đệ 六lục 天thiên 義nghĩa 以dĩ 是thị 欲dục 界giới 之chi 頂đảnh 隣lân 梵Phạm 天Thiên 故cố 色sắc 界giới 梵Phạm 天Thiên 即tức 是thị 離ly 欲dục 如như 於ư 佛Phật 位vị 今kim 明minh 十Thập 地Địa 如như 在tại 第đệ 六lục 希hy 欲dục 將tương 昇thăng 隣lân 極cực 證chứng 故cố )# 三tam 約ước 法pháp 名danh 十Thập 地Địa 會hội 即tức 同đồng 品phẩm 名danh 所sở 以dĩ 得đắc 此thử 名danh 者giả 本bổn 業nghiệp 云vân 地địa 名danh 為vi 持trì 持trì 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 功công 德đức 亦diệc 名danh 生sanh 成thành 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 故cố 名danh 為vi 地địa 本bổn 論luận 云vân 生sanh 成thành 佛Phật 智trí 住trụ 持trì 故cố 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 與dữ 所sở 修tu 行hành 為vi 勝thắng 依y 持trì 令linh 得đắc 生sanh 故cố 者giả 但đãn 語ngữ 其kỳ 因nhân 闕khuyết 生sanh 果quả 義nghĩa (# 三tam 約ước 法pháp 下hạ 就tựu 法pháp 釋thích 名danh 分phần/phân 二nhị 一nhất 得đắc 名danh 二nhị 十thập 是thị 一nhất 周chu 下hạ 釋thích 名danh 前tiền 中trung 二nhị 先tiên 解giải 本bổn 名danh 後hậu 釋thích 別biệt 目mục 今kim 初sơ 本bổn 業nghiệp 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 持trì 二nhị 生sanh 三tam 成thành 本bổn 論luận 開khai 為vi 四tứ 義nghĩa 住trụ 持trì 為vi 二nhị 故cố 一nhất 生sanh 者giả 出xuất 生sanh 謂vị 出xuất 因nhân 生sanh 果quả 二nhị 成thành 者giả 成thành 就tựu 亦diệc 通thông 因nhân 果quả 又hựu 以dĩ 因nhân 望vọng 果quả 始thỉ 起khởi 名danh 生sanh 終chung 滿mãn 名danh 成thành 又hựu 為vi 因nhân 名danh 生sanh 為vi 緣duyên 名danh 住trụ 故cố 第đệ 三tam 名danh 住trụ 住trụ 亦diệc 住trú 處xứ 故cố 龍long 樹thụ 十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 云vân 十thập 皆giai 住trú 處xứ 名danh 之chi 為vi 地địa 又hựu 因nhân 滿mãn 分phần 相tương 應ứng 不bất 退thoái 名danh 之chi 為vi 住trụ 住trụ 即tức 不bất 動động 義nghĩa 故cố 初Sơ 地Địa 云vân 以dĩ 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 四tứ 持trì 者giả 通thông 望vọng 因nhân 果quả 如như 彼bỉ 初Sơ 地Địa 能năng 持trì 自tự 地địa 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 復phục 持trì 二nhị 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 果Quả 所sở 有hữu 功công 德đức 。 若nhược 無vô 初Sơ 地Địa 餘dư 不bất 成thành 故cố 若nhược 合hợp 住trụ 持trì 但đãn 是thị 三tam 義nghĩa 則tắc 同đồng 本bổn 業nghiệp 為vi 功công 德đức 依y 地địa 能năng 持trì 故cố 能năng 持trì 為vi 持trì 所sở 持trì 為vi 住trụ 住trụ 亦diệc 依y 義nghĩa 然nhiên 若nhược 望vọng 離ly 佛Phật 智trí 外ngoại 無vô 可khả 修tu 行hành 由do 行hành 佛Phật 智trí 而nhi 成thành 十Thập 地Địa 則tắc 佛Phật 智trí 為vi 能năng 持trì 如như 下hạ 經kinh 說thuyết 十thập 山sơn 十thập 德đức 皆giai 依y 於ư 海hải 海hải 喻dụ 佛Phật 智trí 若nhược 不bất 修tu 十Thập 地Địa 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。 則tắc 佛Phật 智trí 功công 德đức 皆giai 是thị 所sở 持trì 十Thập 地Địa 能năng 持trì 今kim 約ước 此thử 義nghĩa 下hạ 會hội 唯duy 識thức 云vân 以dĩ 與dữ 所sở 修tu 行hành 為vi 勝thắng 依y 持trì 故cố 闕khuyết 生sanh 果quả 義nghĩa 本bổn 論luận 云vân 生sanh 成thành 佛Phật 智trí 佛Phật 智trí 已dĩ 含hàm 因nhân 果quả 論luận 及cập 經kinh 中trung 皆giai 名danh 地địa 智trí 為vi 佛Phật 智trí 故cố 況huống 住trụ 持trì 中trung 不bất 唯duy 佛Phật 智trí 無vô 盡tận 功công 德đức 。 皆giai 依y 持trì 故cố )# 有hữu 別biệt 行hành 譯dịch 本bổn 名danh 十thập 住trụ 經kinh 住trụ 是thị 地Địa 中trung 。 一nhất 義nghĩa 故cố 仁nhân 王vương 兼kiêm 明minh 云vân 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 名danh 為vi 住trụ 住trụ 生sanh 功công 德đức 稱xưng 為vi 地địa 而nhi 下hạ 經kinh 又hựu 名danh 集tập 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 智trí 法Pháp 門môn 亦diệc 兼kiêm 因nhân 果quả 復phục 有hữu 別biệt 譯dịch 名danh 漸tiệm 備bị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 德đức 經kinh 以dĩ 後hậu 後hậu 過quá 前tiền 前tiền 故cố 名danh 為vi 漸tiệm 備bị 漸tiệm 備bị 即tức 是thị 集tập 義nghĩa 若nhược 名danh 十Thập 地Địa 就tựu 義nghĩa 約ước 喻dụ 以dĩ 受thọ 其kỳ 名danh 若nhược 云vân 十thập 住trụ 唯duy 就tựu 法pháp 稱xưng (# 有hữu 別biệt 行hành 下hạ 二nhị 釋thích 異dị 名danh 言ngôn 名danh 十thập 住trụ 經kinh 即tức 藏tạng 中trung 大đại 十thập 住trụ 經kinh 以dĩ 古cổ 譯dịch 十Thập 地Địa 為vi 十thập 注chú 故cố 十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 亦diệc 是thị 十Thập 地Địa 言ngôn 仁nhân 王vương 兼kiêm 明minh 者giả 有hữu 住trụ 地địa 二nhị 字tự 言ngôn 入nhập 理lý 般Bát 若Nhã 者giả 入nhập 證chứng 也dã 揀giản 於ư 地địa 前tiền 未vị 證chứng 真chân 理lý 所sở 有hữu 般Bát 若Nhã 不bất 得đắc 名danh 住trụ 住trụ 字tự 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 以dĩ 無vô 住trụ 住trụ 二nhị 者giả 安an 住trụ 。 不bất 動động )# 十thập 是thị 一nhất 周chu 圓viên 數sổ 十thập 十thập 無vô [書-曰+皿]# 皆giai 帶đái 數số 釋thích 後hậu 之chi 二nhị 釋thích 皆giai 是thị 依y 主chủ 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 之chi 法Pháp 門môn 故cố 漸tiệm 備bị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 之chi 德đức 故cố 十thập 之chi 別biệt 名danh 見kiến 於ư 本bổn 分phần/phân 。 三tam 宗tông 趣thú 者giả 先tiên 總tổng 後hậu 別biệt 總tổng 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 以dĩ 地địa 智trí 斷đoạn 證chứng 寄ký 位vị 修tu 行hành 為vi 宗tông 以dĩ 顯hiển 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 行hành 相tương/tướng 為vi 趣thú 二nhị 前tiền 二nhị 皆giai 宗tông 為vi 成thành 佛Phật 果quả 為vi 趣thú (# 三tam 宗tông 趣thú 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 初sơ 正chánh 明minh 宗tông 趣thú 二nhị 別biệt 示thị 體thể 性tánh 三tam 問vấn 答đáp 料liệu 揀giản 言ngôn 總tổng 有hữu 二nhị 義nghĩa 者giả 前tiền 義nghĩa 以dĩ 行hành 布bố 為vi 宗tông 圓viên 融dung 為vi 趣thú 然nhiên 總tổng 含hàm 別biệt 義nghĩa 謂vị 證chứng 即tức 初sơ 二nhị 初sơ 證chứng 契khế 合hợp 二nhị 即tức 所sở 證chứng 故cố 智trí 即tức 第đệ 三tam 斷đoạn 即tức 第đệ 四tứ 修tu 行hành 即tức 五ngũ 六lục 寄ký 位vị 即tức 七thất 九cửu 證chứng 及cập 修tu 行hành 共cộng 為vi 第đệ 八bát 其kỳ 撮toát 要yếu 宗tông 不bất 出xuất 上thượng 九cửu 亦diệc 含hàm 在tại 總tổng 中trung )# 後hậu 別biệt 者giả 別biệt 於ư 上thượng 總tổng 略lược 有hữu 十thập 義nghĩa (# 後hậu 別biệt 中trung 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 一nhất 正chánh 明minh 十thập 義nghĩa 二nhị 以dĩ 義nghĩa 收thu 束thúc 三tam 結kết 成thành 宗tông 趣thú )# 一nhất 約ước 本bổn 唯duy 是thị 果quả 海hải 不bất 可khả 說thuyết 性tánh 以dĩ 離ly 能năng 所sở 證chứng 故cố 雖tuy 通thông 一nhất 部bộ 此thử 品phẩm 正chánh 明minh (# 今kim 初sơ 一nhất 約ước 本bổn 唯duy 是thị 果quả 海hải 者giả 此thử 義nghĩa 即tức 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 論luận 經Kinh 云vân 我ngã 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 論luận 解giải 云vân 是thị 地địa 所sở 攝nhiếp 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 因nhân 分phần/phân 二nhị 果quả 分phần/phân 說thuyết 者giả 為vi 解giải 釋thích 一nhất 分phần/phân 者giả 是thị 因nhân 分phần/phân 以dĩ 於ư 果quả 分phân 為vi 一nhất 分phần 。 故cố 然nhiên 因nhân 果quả 二nhị 言ngôn 畧lược 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 唯duy 就tựu 十Thập 地Địa 以dĩ 明minh 以dĩ 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 方phương 便tiện 寄ký 法pháp 等đẳng 並tịnh 為vi 因nhân 分phần/phân 此thử 復phục 二nhị 義nghĩa 一nhất 以dĩ 修tu 證chứng 相tương 對đối 則tắc 方phương 便tiện 造tạo 修tu 為vi 因nhân 分phần/phân 息tức 修tu 契khế 實thật 為vi 果quả 分phần/phân 二nhị 以dĩ 詮thuyên 表biểu 相tương 對đối 則tắc 以dĩ 寄ký 法pháp 顯hiển 地địa 為vi 因nhân 分phần/phân 真chân 實thật 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 二nhị 約ước 究cứu 竟cánh 佛Phật 果Quả 對đối 普phổ 賢hiền 因nhân 說thuyết 義nghĩa 通thông 一nhất 部bộ 謂vị 此thử 證chứng 智trí 冥minh 同đồng 果quả 海hải 為vi 果quả 分phần/phân 地địa 相tương/tướng 之chi 因nhân 同đồng 普phổ 賢hiền 因nhân 便tiện 為vi 因nhân 分phần/phân 然nhiên 論luận 唯duy 前tiền 意ý 就tựu 究cứu 竟cánh 果quả 說thuyết 乃nãi 是thị 古cổ 德đức 義nghĩa 取thủ 論luận 意ý 疏sớ/sơ 存tồn 二nhị 義nghĩa 故cố 云vân 雖tuy 通thông 一nhất 部bộ 此thử 品phẩm 正chánh 明minh )# 二nhị 約ước 所sở 證chứng 是thị 離ly 垢cấu 真Chân 如Như (# 二nhị 約ước 所sở 證chứng 者giả 約ước 己kỷ 出xuất 障chướng 故cố 云vân 離ly 垢cấu )# 三tam 者giả 約ước 智trí 謂vị 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 亦diệc 通thông 方phương 便tiện (# 三tam 約ước 智trí 中trung 亦diệc 通thông 方phương 便tiện 者giả 正chánh 唯duy 二nhị 智trí 以dĩ 後hậu 九cửu 方phương 便tiện 即tức 後hậu 得đắc 故cố 初Sơ 地Địa 方phương 便tiện 未vị 是thị 地địa 故cố 如như 欲dục 入nhập 二nhị 地địa 起khởi 於ư 十thập 心tâm 是thị 住trụ 初Sơ 地Địa 後hậu 得đắc 智trí 中trung 進tiến 修tu 此thử 十thập 所sở 謂vị 正chánh 直trực 柔nhu 輭nhuyễn 堪kham 能năng 調điều 伏phục 寂tịch 靜tĩnh 。 純thuần 善thiện 不bất 雜tạp 無vô 顧cố 戀luyến 廣quảng 心tâm 大đại 心tâm 此thử 十thập 若nhược 滿mãn 即tức 入nhập 二nhị 地địa 二nhị 地địa 入nhập 三tam 等đẳng 皆giai 準chuẩn 此thử 知tri 初Sơ 地Địa 加gia 行hành 若nhược 未vị 圓viên 滿mãn 正chánh 屬thuộc 地địa 前tiền 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 今kim 言ngôn 亦diệc 通thông 者giả 後hậu 九cửu 方phương 便tiện 望vọng 於ư 本bổn 地địa 雖tuy 是thị 後hậu 得đắc 望vọng 起khởi 後hậu 地địa 為vi 方phương 便tiện 故cố 初Sơ 地Địa 加gia 行hành 在tại 十Thập 地Địa 會hội 明minh 非phi 迴hồi 向hướng 位vị 故cố 屬thuộc 初Sơ 地Địa 則tắc 此thử 會hội 中trung 亦diệc 有hữu 未vị 入nhập 地địa 行hành 之chi 方phương 便tiện 也dã )# 四tứ 約ước 所sở 斷đoạn 謂vị 離ly 二nhị 障chướng 種chủng 現hiện (# 四tứ 約ước 所sở 斷đoạn 一nhất 者giả 分phân 別biệt 謂vị 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 及cập 邪tà 思tư 惟duy 入nhập 初Sơ 地Địa 時thời 便tiện 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 二nhị 者giả 俱câu 生sanh 生sanh 而nhi 便tiện 有hữu 此thử 於ư 修tu 道Đạo 地địa 地địa 斷đoạn 之chi 此thử 又hựu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 現hiện 行hành 二nhị 者giả 種chủng 子tử 若nhược 俱câu 生sanh 所sở 知tri 種chủng 現hiện 地địa 地địa 斷đoạn 之chi 若nhược 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 。 亦diệc 地địa 地địa 斷đoạn 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 直trực 至chí 金kim 剛cang 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn )# 五ngũ 約ước 所sở 修tu 初Sơ 地Địa 修tu 願nguyện 行hành 二nhị 地địa 戒giới 行hạnh 三tam 禪thiền 行hành 四tứ 道Đạo 品Phẩm 行hành 五ngũ 四Tứ 諦Đế 行hành 六lục 緣duyên 生sanh 行hành 七Thất 菩Bồ 提Đề 分Phần 。 行hành 八bát 淨tịnh 土độ 行hành 九cửu 說thuyết 法Pháp 行hành 十thập 受thọ 位vị 行hành (# 五ngũ 約ước 所sở 修tu 者giả 所sở 修tu 正chánh 約ước 行hành 時thời 故cố 禪thiền 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 起khởi 行hành 各các 別biệt )# 六lục 約ước 修tu 成thành 有hữu 四tứ 行hành 謂vị 初Sơ 地Địa 信tín 樂nhạo 行hành 二nhị 戒giới 行hạnh 三tam 定định 行hành 四tứ 地địa 已dĩ 上thượng 皆giai 慧tuệ 行hành 於ư 中trung 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 是thị 寄ký 二Nhị 乘Thừa 慧tuệ 七thất 地địa 已dĩ 去khứ 是thị 菩Bồ 薩Tát 慧tuệ (# 六lục 所sở 成thành 者giả 唯duy 成thành 四tứ 故cố )# 七thất 約ước 寄ký 位vị 行hành 十Thập 地Địa 各các 寄ký 一nhất 度độ (# 七thất 約ước 寄ký 位vị 行hành 者giả 下hạ 論luận 名danh 為vi 別biệt 地địa 行hành 相tương/tướng 一nhất 地địa 一nhất 度độ 顯hiển 位vị 別biệt 故cố 此thử 中trung 寄ký 位vị 唯duy 就tựu 大Đại 乘Thừa 顯hiển 位vị 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 二Nhị 乘Thừa 寄ký 淺thiển 近cận 法pháp 等đẳng 故cố 一nhất 地địa 說thuyết 行hành 畧lược 有hữu 四tứ 別biệt 一nhất 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 行hành 如như 第đệ 五ngũ 門môn 二nhị 約ước 三tam 學học 行hành 如như 第đệ 六lục 門môn 三tam 約ước 二nhị 利lợi 行hành 如như 第đệ 八bát 門môn 三tam 道Đạo 品Phẩm 行hành 故cố 四tứ 約ước 十thập 度độ 行hành 即tức 如như 此thử 門môn 然nhiên 十thập 度độ 行hành 曲khúc 復phục 有hữu 三tam 初sơ 別biệt 地địa 門môn 如như 今kim 文văn 二nhị 約ước 增tăng 勝thắng 門môn 則tắc 初Sơ 地Địa 成thành 檀đàn 二nhị 地địa 成thành 二nhị 度độ 以dĩ 戒giới 加gia 行hành 前tiền 檀đàn 已dĩ 得đắc 故cố 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 加gia 智trí 十thập 度độ 即tức 圓viên 謂vị 前tiền 已dĩ 得đắc 後hậu 不bất 失thất 故cố 三tam 約ước 圓viên 修tu 門môn 地địa 地địa 之chi 中trung 皆giai 修tu 十thập 度độ 初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 自tự 圓viên 修tu 豈khởi 況huống 登đăng 地địa 唯duy 施thí 無vô 戒giới 等đẳng 耶da 明minh 知tri 具cụ 足túc 今kim 顯hiển 地địa 差sai 故cố 言ngôn 各các 一nhất )# 。 八bát 者giả 約ước 法pháp 有hữu 三tam 德đức 謂vị 證chứng 德đức 阿a 含hàm 德đức 及cập 不bất 住trụ 道đạo 是thị 十Thập 地Địa 之chi 德đức 故cố (# 八bát 約ước 法pháp 有hữu 其kỳ 二nhị 德đức 者giả 若nhược 遠viễn 公công 云vân 宗tông 趣thú 者giả 何hà 若nhược 就tựu 經kinh 本bổn 義nghĩa 要yếu 唯duy 三tam 一nhất 所sở 說thuyết 教giáo 道đạo 之chi 行hành 二nhị 所sở 顯hiển 證chứng 道đạo 三tam 所sở 表biểu 地địa 法pháp 言ngôn 所sở 說thuyết 者giả 一nhất 切thiết 地địa 前tiền 因nhân 分phân 之chi 行hành 隨tùy 相tương/tướng 造tạo 修tu 可khả 以dĩ 言ngôn 說thuyết 故cố 。 曰viết 所sở 說thuyết 言ngôn 所sở 顯hiển 者giả 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 果quả 分phần/phân 行hành 德đức 捨xả 修tu 契khế 實thật 離ly 相tương 離ly 言ngôn 但đãn 可khả 寄ký 彼bỉ 因nhân 分phần/phân 修tu 相tương/tướng 顯hiển 標tiêu 真chân 德đức 故cố 說thuyết 斯tư 德đức 以dĩ 為vi 所sở 顯hiển 言ngôn 所sở 表biểu 者giả 向hướng 雖tuy 顯hiển 德đức 意ý 不bất 在tại 事sự 為vi 欲dục 寄ký 彼bỉ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 相tương/tướng 淨tịnh 證chứng 表biểu 彰chương 地địa 法pháp 以dĩ 為vi 所sở 表biểu 良lương 以dĩ 地địa 法pháp 眾chúng 生sanh 自tự 實thật 情tình 倒đảo 謬mậu 解giải 處xứ 而nhi 不bất 覺giác 今kim 欲dục 即tức 情tình 拂phất 要yếu 顯hiển 實thật 令linh 人nhân 趣thú 入nhập 即tức 要yếu 辯biện 具cụ 在tại 理lý 難nạn/nan 彰chương 故cố 寄ký 淨tịnh 證chứng 以dĩ 表biểu 法pháp 也dã 若nhược 就tựu 論luận 說thuyết 宗tông 要yếu 有hữu 四tứ 一nhất 是thị 所sở 釋thích 經kinh 本bổn 言ngôn 教giáo 二nhị 是thị 所sở 成thành 教giáo 道đạo 之chi 行hành 三tam 是thị 所sở 顯hiển 離ly 相tương/tướng 證chứng 道đạo 四tứ 是thị 所sở 表biểu 地địa 之chi 法pháp 體thể 今kim 疏sớ/sơ 就tựu 約ước 經kinh 中trung 加gia 不bất 住trụ 道đạo 成thành 真chân 德đức 故cố 畧lược 無vô 地địa 法pháp 地địa 法pháp 即tức 是thị 所sở 證chứng 十thập 如như 及cập 與dữ 果quả 海hải 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 。 既ký 不bất 別biệt 釋thích 經kinh 論luận 不bất 同đồng 故cố 不bất 存tồn 於ư 論luận 之chi 四tứ 釋thích )# 九cửu 約ước 寄ký 乘thừa 法pháp 謂vị 初sơ 二nhị 三tam 地địa 寄ký 世thế 間gian 人nhân 天thiên 。 乘thừa 四tứ 五ngũ 六lục 七thất 。 寄ký 出xuất 世thế 三tam 乘thừa 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 出xuất 出xuất 世thế 間gian 是thị 一Nhất 乘Thừa 法pháp 故cố 以dĩ 諸chư 乘thừa 為vi 此thử 地địa 法pháp (# 九cửu 約ước 寄ký 乘thừa 者giả 謂vị 初Sơ 地Địa 明minh 施thí 復phục 願nguyện 人nhân 王vương 即tức 是thị 人nhân 乘thừa 二nhị 地địa 十Thập 善Thiện 生sanh 天thiên 。 是thị 欲dục 天thiên 乘thừa 三tam 地địa 八bát 定định 是thị 色sắc 無vô 色sắc 乘thừa 故cố 以dĩ 初sơ 三tam 為vi 人nhân 天thiên 乘thừa 四tứ 地địa 初sơ 斷đoạn 俱câu 生sanh 身thân 見kiến 觀quán 於ư 道Đạo 品Phẩm 同đồng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 五ngũ 地địa 四Tứ 諦Đế 理lý 終chung 寄ký 阿A 羅La 漢Hán 六lục 地địa 觀quán 緣duyên 寄ký 於ư 緣Duyên 覺Giác 七thất 地địa 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 方phương 便tiện 涉thiệp 有hữu 故cố 寄ký 三tam 乘thừa 之chi 中trung 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 既ký 是thị 一Nhất 乘Thừa 故cố 不bất 云vân 寄ký )# 十thập 者giả 撮toát 要yếu 謂vị 六lục 決quyết 定định 宗tông 辯biện 此thử 故cố (# 十thập 撮toát 要yếu 者giả 本bổn 分phần/phân 當đương 明minh )# 於ư 此thử 十thập 中trung 二nhị 三tam 四tứ 八bát 十thập 通thông 於ư 圓viên 融dung 行hành 布bố 初sơ 一nhất 雙song 非phi 餘dư 皆giai 行hành 布bố 多đa 約ước 寄ký 法pháp 顯hiển 淺thiển 深thâm 故cố 若nhược 以dĩ 圓viên 融dung 融dung 彼bỉ 行hành 布bố 則tắc 無vô 不bất 圓viên 融dung 故cố 以dĩ 別biệt 從tùng 總tổng 皆giai 十Thập 地Địa 宗tông 若nhược 別biệt 中trung 之chi 別biệt 則tắc 地địa 地địa 別biệt 宗tông 別biệt 論luận 其kỳ 趣thú 不bất 異dị 總tổng 趣thú (# 於ư 此thử 十thập 中trung 下hạ 第đệ 二nhị 以dĩ 義nghĩa 收thu 束thúc 不bất 出xuất 圓viên 融dung 行hành 布bố 如như 二nhị 中trung 所sở 證chứng 十thập 如như 若nhược 約ước 十thập 如như 各các 異dị 即tức 行hành 布bố 門môn 若nhược 約ước 一nhất 如như 無vô 二nhị 如như 十thập 如như 之chi 德đức 各các 互hỗ 相tương 收thu 即tức 圓viên 融dung 門môn 三tam 中trung 約ước 十thập 親thân 證chứng 淺thiển 深thâm 之chi 異dị 即tức 行hành 布bố 門môn 若nhược 約ước 證chứng 如như 之chi 智trí 如như 既ký 圓viên 融dung 智trí 無vô 異dị 相tướng 一nhất 證chứng 一nhất 初sơ 證chứng 即tức 圓viên 融dung 義nghĩa 四tứ 中trung 若nhược 約ước 所sở 斷đoạn 十thập 障chướng 即tức 行hành 布bố 門môn 皆giai 是thị 所sở 知tri 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 即tức 圓viên 融dung 門môn 八bát 中trung 三tam 德đức 隨tùy 地địa 不bất 同đồng 即tức 行hành 布bố 門môn 以dĩ 教giáo 同đồng 證chứng 並tịnh 皆giai 無vô 住trụ 即tức 是thị 圓viên 融dung 十thập 中trung 六lục 決quyết 定định 不bất 出xuất 證chứng 智trí 等đẳng 倒đảo 前tiền 可khả 知tri 故cố 通thông 二nhị 相tương/tướng 初sơ 一nhất 雙song 非phi 者giả 以dĩ 離ly 言ngôn 故cố 若nhược 說thuyết 圓viên 融dung 未vị 免miễn 於ư 言ngôn 言ngôn 地địa 地địa 別biệt 宗tông 者giả 如như 初Sơ 地Địa 以dĩ 施thí 為vi 宗tông 二nhị 地địa 以dĩ 戒giới 為vi 宗tông 餘dư 非phi 不bất 修tu 不bất 成thành 宗tông 故cố 別biệt 論luận 其kỳ 趣thú 不bất 異dị 總tổng 趣thú 者giả 第đệ 三tam 結kết 成thành 宗tông 趣thú 也dã 上thượng 十thập 別biệt 宗tông 初sơ 明minh 相tướng 異dị 分phần/phân 二nhị 不bất 同đồng 後hậu 圓viên 融dung 融dung 之chi 十thập 皆giai 具cụ 二nhị 一nhất 一nhất 行hành 布bố 為vi 宗tông 則tắc 圓viên 融dung 為vi 趣thú 若nhược 具cụ 二nhị 為vi 宗tông 則tắc 一nhất 一nhất 皆giai 成thành 佛Phật 為vi 趣thú )# 論luận 其kỳ 體thể 性tánh 多đa 不bất 出xuất 前tiền 為vi 成thành 十thập 故cố 小tiểu 有hữu 加gia 減giảm 一nhất 即tức 離ly 言ngôn 體thể 二nhị 所sở 證chứng 體thể 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 出xuất 離ly 真Chân 如Như 為vi 地địa 體thể 故cố 三tam 能năng 證chứng 體thể 無vô 性tánh 論luận 云vân 法pháp 無vô 我ngã 智trí 分phần/phân 地địa 位vị 故cố 此thử 論luận 亦diệc 名danh 為vi 智trí 。 地địa 故cố 其kỳ 所sở 斷đoạn 約ước 離ly 故cố 非phi 地địa 體thể 若nhược 取thủ 離ly 惑hoặc 所sở 顯hiển 又hựu 即tức 真Chân 如Như 四tứ 合hợp 能năng 所sở 證chứng 以dĩ 為vi 地địa 體thể 獨độc 不bất 立lập 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 故cố 五ngũ 收thu 五ngũ 六lục 七thất 及cập 其kỳ 第đệ 九cửu 為vi 隨tùy 相tương/tướng 體thể 此thử 等đẳng 皆giai 為vi 成thành 地địa 法pháp 故cố 六lục 取thủ 光quang 明minh 三tam 昧muội 即tức 證chứng 入nhập 體thể 正chánh 相tương 應ứng 故cố 論luận 云vân 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 故cố 七thất 就tựu 德đức 體thể 即tức 教giáo 證chứng 不bất 住trụ 三tam 道đạo 為vi 體thể 入nhập 隨tùy 要yếu 體thể 謂vị 六lục 決quyết 定định 九cửu 總tổng 攝nhiếp 體thể 成thành 唯duy 識thức 云vân 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 功công 德đức 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 十thập 唯duy 因nhân 體thể 取thủ 其kỳ 別biệt 相tướng 異dị 果quả 海hải 故cố 收thu 此thử 十thập 體thể 不bất 出xuất 三tam 體thể 一nhất 總tổng 含hàm 體thể 二nhị 剋khắc 實thật 體thể 謂vị 智trí 與dữ 證chứng 三tam 離ly 言ngôn 體thể 配phối 屬thuộc 可khả 知tri 上thượng 二nhị 即tức 因nhân 下hạ 一nhất 為vi 果quả 因nhân 果quả 非phi 即tức 離ly 言ngôn 慮lự 雙song 絕tuyệt 以dĩ 為vi 地địa 體thể (# 論luận 其kỳ 體thể 性tánh 下hạ 第đệ 二nhị 示thị 體thể 性tánh 也dã 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 別biệt 示thị 十thập 體thể 後hậu 以dĩ 總tổng 收thu 別biệt 今kim 初sơ 然nhiên 解giải 上thượng 十thập 宗tông 體thể 可khả 例lệ 知tri 但đãn 有hữu 開khai 合hợp 取thủ 捨xả 之chi 異dị 耳nhĩ 六lục 取thủ 光quang 明minh 三tam 昧muội 即tức 證chứng 入nhập 體thể 者giả 上thượng 說thuyết 如như 智trí 合hợp 明minh 但đãn 雙song 舉cử 能năng 所sở 證chứng 法pháp 今kim 以dĩ 人nhân 就tựu 法pháp 正chánh 明minh 三tam 昧muội 剛cang 藏tạng 以dĩ 如như 如như 智trí 合hợp 如như 如như 理lý 云vân 正chánh 相tương 應ứng 收thu 此thử 十thập 體thể 下hạ 第đệ 二nhị 以dĩ 總tổng 收thu 別biệt 言ngôn 配phối 屬thuộc 可khả 知tri 者giả 十thập 中trung 初sơ 一nhất 即tức 離ly 言ngôn 體thể 二nhị 三tam 四tứ 六lục 皆giai 尅khắc 實thật 體thể 五ngũ 七thất 八bát 九cửu 十thập 。 皆giai 總tổng 含hàm 體thể )# 問vấn 何hà 為vi 地địa 前tiền 顯hiển 圓viên 融dung 德đức 地địa 上thượng 行hành 布bố 彰chương 淺thiển 劣liệt 耶da 答đáp 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 故cố 云vân 何hà 顯hiển 耶da 三tam 乘thừa 之chi 位vị 地địa 前tiền 行hành 布bố 地địa 上thượng 圓viên 融dung 今kim 一Nhất 乘Thừa 位vị 地địa 前tiền 地địa 上thượng 俱câu 有hữu 行hành 布bố 圓viên 融dung 若nhược 俱câu 雙song 辯biện 則tắc 前tiền 後hậu 不bất 異dị 若nhược 地địa 前tiền 行hành 布bố 地địa 上thượng 圓viên 融dung 則tắc 全toàn 同đồng 三tam 乘thừa 前tiền 淺thiển 後hậu 深thâm 又hựu 似tự 行hành 布bố 圓viên 融dung 各các 別biệt 教giáo 行hành 不bất 知tri 法pháp 性tánh 教giáo 行hành 非phi 即tức 非phi 離ly 故cố 於ư 地địa 前tiền 但đãn 顯hiển 圓viên 融dung 已dĩ 過quá 三tam 乘thừa 地địa 上thượng 多đa 明minh 行hành 布bố 以dĩ 顯hiển 超siêu 勝thắng 勝thắng 相tương/tướng 云vân 何hà 謂vị 賢hiền 位vị 始thỉ 終chung 已dĩ 圓viên 融dung 自tự 在tại 登đăng 地địa 已dĩ 去khứ 則tắc 甚thậm 深thâm 甚thậm 深thâm 。 言ngôn 所sở 不bất 至chí 若nhược 不bất 寄ký 位vị 何hà 以dĩ 顯hiển 深thâm 不bất 包bao 三tam 乘thừa 何hà 以dĩ 顯hiển 廣quảng 故cố 虛hư 空không 鳥điểu 迹tích 迹tích 迹tích 合hợp 空không 大đại 海hải 十thập 德đức 德đức 德đức 皆giai 海hải 地địa 地địa 之chi 中trung 具cụ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 功công 德đức 文văn 文văn 之chi 內nội 皆giai 云vân 若nhược 以dĩ 殊thù 勝thắng 願nguyện 力lực 復phục 過quá 於ư 此thử 。 不bất 可khả 數sổ 知tri 。 故cố 剛cang 藏tạng 俟sĩ 五ngũ 請thỉnh 而nhi 方phương 說thuyết 世thế 親thân 以dĩ 六lục 相tương/tướng 而nhi 圓viên 融dung 意ý 在tại 於ư 斯tư 矣hĩ 又hựu 此thử 一nhất 會hội 文văn 唯duy 一nhất 品phẩm 闕khuyết 於ư 方phương 便tiện 及cập 勝thắng 進tiến 者giả 正chánh 表biểu 斯tư 義nghĩa 所sở 以dĩ 闕khuyết 方phương 便tiện 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 表biểu 證chứng 法pháp 無vô 二nhị 離ly 方phương 便tiện 故cố 二nhị 總tổng 攝nhiếp 三tam 賢hiền 皆giai 為vi 入nhập 地địa 之chi 方phương 便tiện 故cố 闕khuyết 進tiến 趣thú 者giả 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 十Thập 地Địa 如như 佛Phật 更cánh 無vô 趣thú 故cố 二nhị 以dĩ 十thập 定định 等đẳng 品phẩm 即tức 此thử 勝thắng 進tiến 故cố 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 別biệt 會hội 說thuyết 耶da 含hàm 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 開khai 此thử 勝thắng 進tiến 成thành 等đẳng 覺giác 故cố 二nhị 勝thắng 進tiến 趣thú 佛Phật 行hạnh 深thâm 遠viễn 故cố 若nhược 別biệt 立lập 方phương 便tiện 勝thắng 進tiến 即tức 不bất 得đắc 包bao 攝nhiếp 前tiền 後hậu 顯hiển 地địa 圓viên 融dung 十Thập 地Địa 甚thậm 深thâm 良lương 在tại 於ư 此thử 地địa 前tiền 乃nãi 我ngã 地địa 之chi 前tiền 安an 得đắc 云vân 深thâm 異dị 於ư 地địa 上thượng 此thử 解giải 尤vưu 妙diệu 學học 者giả 應ưng 思tư (# 問vấn 何hà 為vi 地địa 前tiền 下hạ 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 料liệu 揀giản 先tiên 問vấn 深thâm 淺thiển 後hậu 答đáp 明minh 欲dục 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 有hữu 標tiêu 徵trưng 釋thích 釋thích 中trung 有hữu 六lục 一nhất 示thị 三tam 之chi 相tướng 二nhị 若nhược 俱câu 下hạ 反phản 舉cử 非phi 理lý 三tam 故cố 於ư 地địa 前tiền 下hạ 順thuận 答đáp 其kỳ 難nạn 四tứ 故cố 虛hư 空không 下hạ 引dẫn 證chứng 一nhất 鳥điểu 跡tích 即tức 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 二nhị 大đại 海hải 是thị 地địa 影ảnh 像tượng 中trung 三tam 即tức 第đệ 一nhất 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 住trụ 於ư 。 一nhất 地địa 具cụ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 諸chư 地Địa 。 功công 德đức 四tứ 文văn 文văn 之chi 內nội 即tức 說thuyết 分phần/phân 中trung 辯biện 五ngũ 結kết 深thâm 如như 下hạ 明minh 又hựu 此thử 一nhất 會hội 下hạ 六lục 以dĩ 文văn 成thành 立lập 於ư 中trung 二nhị 先tiên 標tiêu 由do 無vô 方phương 便tiện 進tiến 趣thú 故cố 知tri 攝nhiếp 前tiền 後hậu 故cố 為vi 甚thậm 深thâm 後hậu 所sở 以dĩ 下hạ 釋thích 於ư 中trung 四tứ 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 若nhược 爾nhĩ 下hạ 解giải 妨phương 三tam 若nhược 別biệt 立lập 下hạ 反phản 舉cử 立lập 過quá 四tứ 十Thập 地Địa 甚thậm 深thâm 下hạ 結kết 酬thù )# 第đệ 四tứ 釋thích 文văn 一nhất 品phẩm 分phần/phân 二nhị 初sơ 長trường/trưởng 行hành 散tán 說thuyết 後hậu 偈kệ 頌tụng 總tổng 攝nhiếp 偈kệ 中trung 雖tuy 有hữu 第đệ 十Thập 地Địa 偈kệ 以dĩ 後hậu 有hữu 總tổng 攝nhiếp 之chi 偈kệ 前tiền 隔cách 結kết 通thông 等đẳng 文văn 故cố 從tùng 文văn 便tiện 科khoa 之chi 中trung 間gian 諸chư 頌tụng 攝nhiếp 在tại 當đương 地địa 初sơ 長trường/trưởng 行hành 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 說thuyết 十Thập 地Địa 後hậu 爾nhĩ 時thời 復phục 以dĩ 。 下hạ 菩Bồ 薩Tát 證chứng 成thành 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 顯hiển 此thử 界giới 所sở 說thuyết 後hậu 如như 此thử 世thế 界giới 。 下hạ 結kết 通thông 十thập 方phương 齊tề 說thuyết (# 第đệ 四tứ 釋thích 文văn 下hạ 然nhiên 下hạ 用dụng 論luận 小tiểu 異dị 於ư 古cổ 謂vị 論luận 先tiên 具cụ 牒điệp 經kinh 文văn 後hậu 以dĩ 論luận 釋thích 遠viễn 公công 先tiên 委ủy 釋thích 經kinh 後hậu 復phục 釋thích 論luận 後hậu 人nhân 多đa 取thủ 遠viễn 公công 釋thích 論luận 之chi 文văn 不bất 觀quán 前tiền 文văn 釋thích 經kinh 之chi 處xứ 故cố 多đa 闕khuyết 畧lược 今kim 皆giai 對đối 會hội 二nhị 處xứ 釋thích 文văn 為vi 一nhất 異dị 也dã 二nhị 昔tích 人nhân 或hoặc 釋thích 經kinh 竟cánh 後hậu 牒điệp 論luận 釋thích 或hoặc 復phục 牒điệp 論luận 而nhi 後hậu 釋thích 論luận 今kim 則tắc 經kinh 中trung 易dị 者giả 則tắc 直trực 用dụng 論luận 為vi 疏sớ/sơ 釋thích 之chi 或hoặc 令linh 義nghĩa 顯hiển 加gia 一nhất 兩lưỡng 字tự 若nhược 經kinh 文văn 難nạn/nan 則tắc 先tiên 釋thích 經kinh 後hậu 引dẫn 論luận 釋thích 若nhược 論luận 難nạn/nan 者giả 先tiên 牒điệp 論luận 文văn 後hậu 方phương 疏sớ/sơ 釋thích 或hoặc 先tiên 取thủ 論luận 意ý 以dĩ 解giải 經kinh 文văn 後hậu 引dẫn 論luận 證chứng 為vi 二nhị 異dị 也dã 三tam 晉tấn 經kinh 論luận 經kinh 及cập 今kim 唐đường 本bổn 三tam 經kinh 不bất 同đồng 賢hiền 首thủ 釋thích 晉tấn 遠viễn 公công 釋thích 論luận 後hậu 人nhân 但đãn 取thủ 以dĩ 釋thích 今kim 經kinh 若nhược 不bất 善thiện 會hội 時thời 有hữu 差sai 失thất 今kim 同đồng 則tắc 不bất 明minh 異dị 則tắc 通thông 會hội 為vi 三tam 異dị 也dã 四tứ 古cổ 德đức 隨tùy 難nạn/nan 釋thích 論luận 而nhi 不bất 具cụ 用dụng 意ý 令linh 經kinh 論luận 相tương 對đối 而nhi 講giảng 故cố 無vô 論luận 本bổn 釋thích 經kinh 不bất 盡tận 後hậu 人nhân 則tắc 多đa 牒điệp 論luận 又hựu 不bất 委ủy 釋thích 論luận 語ngữ 既ký 難nạn/nan 對đối 於ư 論luận 本bổn 講giảng 之chi 尤vưu 難nạn/nan 今kim 則tắc 難nan 易dị 皆giai 牒điệp 難nạn/nan 者giả 則tắc 釋thích 設thiết 有hữu 不bất 引dẫn 彼bỉ 論luận 易dị 了liễu 故cố 有hữu 論luận 無vô 論luận 講giảng 皆giai 無vô 滯trệ 為vi 四tứ 異dị 也dã 已dĩ 知tri 文văn 意ý 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 先tiên 總tổng 科khoa 判phán 後hậu 隨tùy 文văn 釋thích 前tiền 中trung 若nhược 準chuẩn 遠viễn 公công 就tựu 經kinh 分phần/phân 判phán 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 寄ký 人nhân 顯hiển 德đức 二nhị 就tựu 法pháp 分phân 別biệt 初sơ 中trung 復phục 二nhị 一nhất 約ước 化hóa 主chủ 二nhị 約ước 助trợ 化hóa 此thử 二nhị 各các 具cụ 體thể 相tướng 用dụng 二nhị 化hóa 主chủ 三tam 者giả 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。 顯hiển 證chứng 法pháp 體thể 次thứ 七thất 日nhật 思tư 惟duy 以dĩ 彰chương 德đức 相tương/tướng 下hạ 論luận 云vân 思tư 惟duy 因nhân 緣duyên 顯hiển 不bất 共cộng 法pháp 後hậu 金kim 剛cang 藏tạng 入nhập 三tam 昧muội 下hạ 彰chương 其kỳ 德đức 用dụng 二nhị 就tựu 金kim 剛cang 藏tạng 助trợ 化hóa 三tam 者giả 初sơ 入nhập 三tam 昧muội 顯hiển 證chứng 法pháp 體thể 諸chư 佛Phật 同đồng 加gia 顯hiển 德đức 勝thắng 相tương/tướng 故cố 下hạ 諸chư 佛Phật 相tương/tướng 與dữ 讚tán 歎thán 乃nãi 能năng 入nhập 是thị 。 大Đại 乘Thừa 三tam 昧muội 起khởi 分phần/phân 已dĩ 下hạ 是thị 其kỳ 德đức 用dụng 釋thích 曰viết 此thử 上thượng 各các 三tam 深thâm 有hữu 所sở 以dĩ 以dĩ 非phi 釋thích 法pháp 故cố 畧lược 不bất 明minh 今kim 疏sớ/sơ 科khoa 文văn 即tức 是thị 就tựu 法pháp 分phân 別biệt 耳nhĩ 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 先tiên 傍bàng 論luận 依y 經kinh 科khoa 後hậu 為vi 四tứ 十thập 八bát 下hạ 依y 論luận 約ước 義nghĩa 科khoa 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 科khoa 判phán 後hậu 明minh 次thứ 第đệ 前tiền 中trung 復phục 二nhị 先tiên 攝nhiếp 疊điệp 科khoa 從tùng 後hậu 攝nhiếp 之chi 則tắc 有hữu 三tam 重trọng/trùng 若nhược 從tùng 前tiền 數số 應ưng 為vi 四tứ 段đoạn 一nhất 此thử 界giới 說thuyết 地địa 二nhị 結kết 通thông 十thập 方phương 三tam 菩Bồ 薩Tát 證chứng 成thành 四tứ 偈kệ 頌tụng 總tổng 攝nhiếp )# 前tiền 中trung 或hoặc 總tổng 為vi 一nhất 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn (# 前tiền 中trung 或hoặc 總tổng 為vi 一nhất 下hạ 二nhị 增tăng 數số 展triển 轉chuyển 科khoa 欲dục 明minh 此thử 十thập 須tu 知tri 論luận 中trung 初Sơ 地Địa 八bát 分phần/phân 謂vị 一nhất 序tự 分phần/phân 二nhị 三tam 昧muội 分phần/phân 三tam 加gia 分phần/phân 四tứ 起khởi 分phần/phân 五ngũ 本bổn 分phần/phân 六lục 請thỉnh 分phần/phân 七thất 說thuyết 分phần/phân 八bát 較giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 下hạ 文văn 開khai 合hợp 多đa 涉thiệp 此thử 八bát )# 或hoặc 為vi 二nhị 分phần 謂vị 初sơ 正chánh 說thuyết 後hậu 動động 地địa 等đẳng 顯hiển 實thật 證chứng 成thành 。 或hoặc 為vi 三tam 分phần/phân 謂vị 序tự 正chánh 流lưu 通thông 然nhiên 教giáo 證chứng 不bất 同đồng 三tam 分phần/phân 亦diệc 異dị 就tựu 教giáo 三tam 者giả 初sơ 至chí 起khởi 分phân 是thị 其kỳ 由do 致trí 以dĩ 發phát 起khởi 正chánh 說thuyết 故cố 二nhị 本bổn 分phần/phân 已dĩ 去khứ 是thị 其kỳ 正chánh 宗tông 正chánh 說thuyết 地địa 故cố 三tam 地địa 利lợi 益ích 分phần/phân 以dĩ 為vi 流lưu 通thông 益ích 末mạt 代đại 故cố 二nhị 就tựu 證chứng 三tam 者giả 序tự 分phân 為vi 序tự 三tam 昧muội 分phân 為vi 正chánh 宗tông 因nhân 入nhập 此thử 定định 顯hiển 實thật 證chứng 故cố 故cố 論luận 云vân 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 故cố 也dã 加gia 分phần/phân 已dĩ 去khứ 皆giai 是thị 流lưu 通thông 由do 說thuyết 自tự 所sở 得đắc 令linh 信tín 行hành 菩Bồ 薩Tát 證chứng 入nhập 地địa 故cố (# 言ngôn 加gia 分phần/phân 已dĩ 去khứ 皆giai 是thị 流lưu 通thông 者giả 以dĩ 己kỷ 之chi 德đức 流lưu 彼bỉ 信tín 地địa 說thuyết 為vi 流lưu 通thông 若nhược 約ước 顯hiển 法pháp 益ích 及cập 末mạt 代đại 則tắc 屬thuộc 教giáo 攝nhiếp 信tín 行hành 菩Bồ 薩Tát 次thứ 下hạ 當đương 明minh )# 或hoặc 為vi 四tứ 分phần/phân 於ư 正chánh 說thuyết 中trung 初sơ 法pháp 說thuyết 顯hiển 地địa 影ảnh 像tượng 分phần/phân 喻dụ 顯hiển 地địa 故cố 教giáo 證chứng 凖# 前tiền (# 或hoặc 為vi 四tứ 分phần/phân 者giả 具cụ 列liệt 應ưng 云vân 一nhất 序tự 分phần/phân 二nhị 法pháp 說thuyết 顯hiển 地địa 分phần/phân 三tam 約ước 喻dụ 顯hiển 地địa 分phần/phân 四tứ 流lưu 通thông 分phần/phân 言ngôn 教giáo 證chứng 準chuẩn 前tiền 者giả 若nhược 約ước 教giáo 道đạo 即tức 正chánh 宗tông 開khai 二nhị 已dĩ 如như 上thượng 列liệt 若nhược 約ước 證chứng 道đạo 即tức 流lưu 通thông 開khai 出xuất 應ưng 云vân 一nhất 序tự 分phần/phân 二nhị 正chánh 宗tông 分phần/phân 三tam 法pháp 說thuyết 流lưu 通thông 分phần/phân 四tứ 喻dụ 說thuyết 流lưu 通thông 分phần/phân 然nhiên 下hạ 釋thích 文văn 但đãn 就tựu 教giáo 道đạo 故cố 疏sớ/sơ 但đãn 云vân 於ư 正chánh 說thuyết 中trung )# 或hoặc 為vi 五ngũ 分phần/phân 序tự 為vi 遠viễn 序tự 三tam 昧muội 已dĩ 下hạ 是thị 近cận 序tự 故cố (# 言ngôn 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 者giả 亦diệc 準chuẩn 約ước 教giáo 道đạo 就tựu 序tự 分phần/phân 二nhị 一nhất 序tự 分phân 為vi 遠viễn 序tự 二nhị 三tam 昧muội 加gia 起khởi 此thử 三tam 為vi 近cận 序tự 後hậu 三tam 同đồng 前tiền 四tứ 中trung )# 或hoặc 為vi 六lục 分phần 隨tùy 行hành 德đức 分phần/phân 初sơ 至chí 起khởi 分phần/phân 起khởi 化hóa 之chi 由do 為vi 生sanh 物vật 信tín 二nhị 本bổn 分phần/phân 中trung 略lược 說thuyết 讚tán 勝thắng 起khởi 眾chúng 樂nhạo 欲dục 三tam 請thỉnh 分phần/phân 中trung 彰chương 地địa 超siêu 言ngôn 令linh 生sanh 正chánh 解giải 。 四tứ 說thuyết 分phần/phân 中trung 廣quảng 明minh 修tu 相tương/tướng 令linh 物vật 起khởi 行hành 五ngũ 影ảnh 像tượng 分phần/phân 寄ký 喻dụ 顯hiển 德đức 六lục 利lợi 益ích 分phân 明minh 德đức 成thành 證chứng 實thật 感cảm 化hóa 斯tư 現hiện (# 言ngôn 或hoặc 分phân 為vi 六lục 者giả 即tức 於ư 前tiền 五ngũ 分phần/phân 合hợp 初sơ 二nhị 序tự 為vi 一nhất 由do 致trí 開khai 法pháp 說thuyết 顯hiển 地địa 以dĩ 為vi 三tam 分phần/phân 若nhược 立lập 名danh 者giả 一nhất 起khởi 化hóa 由do 致trí 分phần/phân 二nhị 畧lược 說thuyết 讚tán 勝thắng 分phần/phân 三tam 彰chương 地địa 超siêu 言ngôn 分phần/phân 四tứ 廣quảng 明minh 修tu 相tương/tướng 分phần/phân 五ngũ 寄ký 喻dụ 顯hiển 德đức 分phần/phân 六lục 德đức 成thành 證chứng 實thật 分phần/phân 然nhiên 其kỳ 義nghĩa 意ý 下hạ 文văn 廣quảng 明minh 今kim 當đương 畧lược 釋thích 故cố 於ư 疏sớ/sơ 中trung 皆giai 有hữu 一nhất 句cú 如như 初sơ 分phần/phân 云vân 為vi 生sanh 物vật 信tín 者giả 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 初sơ 分phần/phân 顯hiển 六lục 成thành 就tựu 明minh 信tín 可khả 知tri 三tam 昧muội 分phần/phân 信tín 其kỳ 親thân 證chứng 起khởi 分phần/phân 信tín 其kỳ 將tương 說thuyết 第đệ 二nhị 分phần 云vân 起khởi 眾chúng 樂nhạo 欲dục 者giả 示thị 體thể 舉cử 名danh 讚tán 是thị 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 同đồng 說thuyết 故cố 生sanh 樂nhạo 欲dục 第đệ 三tam 令linh 生sanh 正chánh 解giải 。 者giả 剛cang 藏tạng 令linh 知tri 心tâm 地địa 無vô 我ngã 令linh 聞văn 空không 中trung 風phong 畫họa 之chi 相tướng 示thị 其kỳ 深thâm 玄huyền 不bất 許hứa 隨tùy 識thức 令linh 隨tùy 智trí 解giải 諸chư 佛Phật 加gia 請thỉnh 令linh 開khai 勝thắng 藏tạng 廣quảng 智trí 妙diệu 行hạnh 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 修tu 習tập 之chi 相tướng 復phục 示thị 分phân 齊tề 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 同đồng 不bất 同đồng 相tương/tướng 超siêu 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 故cố 生sanh 正chánh 解giải 第đệ 四tứ 分phần/phân 令linh 起khởi 行hành 可khả 知tri 第đệ 五ngũ 分phần/phân 言ngôn 顯hiển 德đức 者giả 說thuyết 於ư 四tứ 喻dụ 顯hiển 教giáo 證chứng 德đức 寶bảo 珠châu 大đại 海hải 顯hiển 證chứng 深thâm 玄huyền 十thập 山sơn 四tứ 河hà 彰chương 教giáo 深thâm 廣quảng 故cố 名danh 顯hiển 德đức 第đệ 六lục 分phần 言ngôn 德đức 成thành 證chứng 實thật 感cảm 化hóa 斯tư 現hiện 者giả 此thử 段đoạn 意ý 籠lung 下hạ 文văn 結kết 說thuyết 證chứng 成thành 地địa 利lợi 益ích 故cố 菩Bồ 薩Tát 證chứng 成thành 即tức 是thị 證chứng 實thật 現hiện 瑞thụy 證chứng 成thành 即tức 感cảm 化hóa 斯tư 現hiện 餘dư 如như 下hạ 說thuyết )# 或hoặc 為vi 七thất 分phần 從tùng 初sơ 至chí 請thỉnh 分phân 為vi 六lục 說thuyết 分phần/phân 徧biến 通thông 於ư 十Thập 地Địa 故cố 問vấn 論luận 云vân 初Sơ 地Địa 所sở 攝nhiếp 八bát 分phân 第đệ 七thất 說thuyết 分phần/phân 八bát 校giảo 量lượng 勝thắng 分phân 明minh 知tri 說thuyết 分phần/phân 唯duy 說thuyết 初Sơ 地Địa 如như 何hà 得đắc 通thông 答đáp 若nhược 不bất 許hứa 通thông 何hà 為vi 初Sơ 地Địa 獨độc 受thọ 說thuyết 名danh 故cố 知tri 標tiêu 於ư 總tổng 稱xưng 即tức 受thọ 初Sơ 地Địa 別biệt 名danh 若nhược 以dĩ 論luận 云vân 初Sơ 地Địa 所sở 攝nhiếp 便tiện 定định 局cục 者giả 則tắc 前tiền 六lục 分phần 亦diệc 不bất 應ưng 通thông 是thị 知tri 八bát 中trung 前tiền 七thất 皆giai 通thông 後hậu 一nhất 方phương 局cục 又hựu 下hạ 說thuyết 分phần/phân 雖tuy 言ngôn 自tự 此thử 已dĩ 後hậu 。 正chánh 說thuyết 初Sơ 地Địa 既ký 有hữu 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 則tắc 有hữu 二nhị 地địa 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 說thuyết 分phần/phân (# 或hoặc 分phân 為vi 七thất 者giả 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 科khoa 合hợp 論luận 入nhập 中trung 後hậu 二nhị 為vi 說thuyết 通thông 十Thập 地Địa 故cố 後hậu 問vấn 論luận 云vân 下hạ 解giải 妨phương 難nạn/nan 先tiên 難nan 可khả 知tri 後hậu 答đáp 於ư 中trung 五ngũ 一nhất 反phản 詰cật 以dĩ 成thành 謂vị 十Thập 地Địa 皆giai 說thuyết 何hà 以dĩ 初Sơ 地Địa 獨độc 受thọ 說thuyết 名danh 二nhị 故cố 知tri 下hạ 正chánh 示thị 通thông 義nghĩa 五ngũ 塵trần 皆giai 色sắc 色sắc 獨độc 受thọ 名danh 初Sơ 地Địa 在tại 初sơ 論luận 偏thiên 名danh 說thuyết 三tam 若nhược 以dĩ 論luận 云vân 下hạ 引dẫn 例lệ 反phản 成thành 論luận 主chủ 既ký 云vân 初Sơ 地Địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 其kỳ 八bát 分phần/phân 前tiền 六lục 既ký 通thông 七thất 何hà 不bất 通thông 若nhược 前tiền 六lục 不bất 通thông 應ưng 獨độc 為vi 初Sơ 地Địa 入nhập 定định 不bất 應ưng 通thông 舉cử 十Thập 地Địa 名danh 體thể 三tam 家gia 五ngũ 請thỉnh 應ưng 唯duy 請thỉnh 初sơ 前tiền 六lục 既ký 通thông 七thất 通thông 何hà 矣hĩ 四tứ 是thị 知tri 八bát 中trung 下hạ 結kết 示thị 正chánh 義nghĩa 後hậu 一nhất 即tức 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 五ngũ 又hựu 下hạ 說thuyết 下hạ 重trọng/trùng 遮già 外ngoại 難nạn/nan 恐khủng 有hữu 難nạn/nan 云vân 下hạ 文văn 論luận 云vân 已dĩ 說thuyết 請thỉnh 分phần/phân 自tự 此thử 已dĩ 下hạ 。 正chánh 說thuyết 初Sơ 地Địa 明minh 說thuyết 局cục 從tùng 既ký 有hữu 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 下hạ 是thị 疏sớ/sơ 通thông 難nan 以dĩ 論luận 例lệ 釋thích 初Sơ 地Địa 有hữu 說thuyết 地địa 地địa 有hữu 說thuyết 復phục 應ưng 更cánh 有hữu 難nạn/nan 云vân 若nhược 許hứa 說thuyết 通thông 則tắc 此thử 一nhất 品phẩm 唯duy 有hữu 九cửu 分phần/phân 無vô 四tứ 十thập 八bát 亦diệc 應ưng 答đáp 云vân 隨tùy 地địa 別biệt 科khoa 有hữu 四tứ 十thập 八bát 。 十Thập 地Địa 通thông 說thuyết 為vi 九cửu 無vô 失thất )# 或hoặc 為vi 八bát 分phần/phân 開khai 地địa 利lợi 益ích 異dị 正chánh 說thuyết 故cố (# 或hoặc 為vi 八bát 分phần/phân 者giả 謂vị 說thuyết 分phần 分phần 二nhị 云vân 七thất 說thuyết 分phần/phân 八bát 地địa 利lợi 益ích 分phần/phân )# 或hoặc 為vi 九cửu 分phần/phân 影ảnh 像tượng 望vọng 前tiền 法pháp 喻dụ 別biệt 故cố (# 或hoặc 為vi 九cửu 分phần/phân 者giả 即tức 於ư 前tiền 八bát 說thuyết 分phần/phân 中trung 開khai 應ưng 云vân 七thất 法pháp 說thuyết 分phần/phân 八bát 喻dụ 說thuyết 分phần/phân 九cửu 利lợi 益ích 分phần/phân )# 或hoặc 為vi 十thập 分phần/phân 即tức 是thị 十Thập 地Địa 或hoặc 於ư 前tiền 九cửu 加gia 後hậu 偈kệ 頌tụng (# 或hoặc 為vi 十thập 分phần/phân 初sơ 為vi 十Thập 地Địa 即tức 是thị 論luận 意ý 因nhân 便tiện 故cố 來lai 下hạ 是thị 疏sớ/sơ 意ý 既ký 加gia 偈kệ 攝nhiếp 則tắc 現hiện 瑞thụy 證chứng 成thành 結kết 通thông 十thập 方phương 皆giai 屬thuộc 地địa 利lợi 益ích 攝nhiếp )# 此thử 十thập 次thứ 第đệ 有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 一nhất 就tựu 化hóa 相tương 通thông 為vi 起khởi 說thuyết 二nhị 就tựu 化hóa 意ý 通thông 為vi 顯hiển 證chứng 三tam 隨tùy 宗tông 要yếu 教giáo 證chứng 雙song 辨biện 初sơ 之chi 一nhất 義nghĩa 隨tùy 文văn 釋thích 中trung 論luận 自tự 具cụ 之chi 今kim 當đương 略lược 辨biện 一nhất 起khởi 說thuyết 由do 致trí 故cố 有hữu 序tự 分phần/phân 二nhị 顯hiển 證chứng 能năng 說thuyết 有hữu 三tam 昧muội 分phần/phân 三tam 示thị 說thuyết 不bất 虛hư 故cố 。 有hữu 加gia 分phần/phân 四tứ 定định 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 有hữu 起khởi 分phần/phân 五ngũ 起khởi 先tiên 略lược 陳trần 故cố 有hữu 本bổn 分phần/phân 六lục 聞văn 名danh 渴khát 仰ngưỡng 故cố 有hữu 請thỉnh 分phần/phân 七thất 正chánh 為vi 廣quảng 陳trần 故cố 有hữu 說thuyết 分phần/phân 上thượng 七thất 依y 論luận 次thứ 第đệ 八bát 別biệt 說thuyết 難nan 曉hiểu 以dĩ 喻dụ 總tổng 明minh 有hữu 影ảnh 像tượng 分phần/phân 九cửu 為vi 說thuyết 既ký 竟cánh 顯hiển 勝thắng 勸khuyến 修tu 有hữu 利lợi 益ích 分phần/phân 十thập 散tán 說thuyết 難nan 知tri 有hữu 偈kệ 頌tụng 分phần/phân 二nhị 顯hiển 證chứng 者giả 初sơ 分phân 為vi 顯hiển 證chứng 由do 致trí 餘dư 九cửu 正chánh 顯hiển 證chứng 相tương/tướng 於ư 中trung 前tiền 三tam 就tựu 相tương/tướng 顯hiển 證chứng 一nhất 寄ký 入nhập 顯hiển 證chứng 二nhị 因nhân 加gia 顯hiển 證chứng 由do 得đắc 加gia 故cố 顯hiển 證chứng 不bất 虛hư 三tam 寄ký 出xuất 顯hiển 證chứng 不bất 起khởi 無vô 言ngôn 不bất 能năng 顯hiển 寂tịch 故cố 次thứ 四tứ 就tựu 說thuyết 顯hiển 證chứng 謂vị 本bổn 分phần/phân 略lược 說thuyết 顯hiển 證chứng 請thỉnh 分phần/phân 拂phất 相tương/tướng 顯hiển 寂tịch 說thuyết 及cập 影ảnh 像tượng 寄ký 修tu 相tương/tướng 以dĩ 表biểu 德đức 但đãn 法pháp 喻dụ 不bất 同đồng 次thứ 一nhất 分phần/phân 就tựu 益ích 顯hiển 證chứng 後hậu 一nhất 重trọng/trùng 述thuật 證chứng 德đức 三tam 雙song 辨biện 者giả 初sơ 一nhất 為vi 由do 後hậu 九cửu 正chánh 顯hiển 教giáo 證chứng 之chi 相tướng 於ư 中trung 三tam 昧muội 顯hiển 證chứng 後hậu 八bát 顯hiển 教giáo 從tùng 加gia 已dĩ 去khứ 即tức 有hữu 說thuyết 故cố 八bát 中trung 次thứ 第đệ 同đồng 初sơ 門môn 說thuyết (# 此thử 十thập 次thứ 第đệ 者giả 下hạ 第đệ 二nhị 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 先tiên 標tiêu 三tam 章chương 說thuyết 即tức 教giáo 道đạo 證chứng 即tức 證chứng 道đạo 三tam 即tức 合hợp 二nhị 後hậu 初sơ 之chi 一nhất 義nghĩa 下hạ 隨tùy 章chương 別biệt 釋thích 初sơ 教giáo 可khả 知tri 二nhị 顯hiển 證chứng 中trung 言ngôn 請thỉnh 分phần/phân 拂phất 相tương/tướng 顯hiển 寂tịch 者giả 剛cang 藏tạng 三tam 昧muội 顯hiển 證chứng 深thâm 寂tịch 令linh 亡vong 情tình 相tương 知tri 心tâm 無vô 我ngã 悟ngộ 於ư 地địa 智trí 本bổn 寂tịch 默mặc 故cố 言ngôn 寄ký 修tu 相tương/tướng 以dĩ 表biểu 德đức 者giả 此thử 言ngôn 有hữu 二nhị 一nhất 通thông 二nhị 別biệt 別biệt 則tắc 七thất 為vi 修tu 相tương/tướng 八bát 為vi 表biểu 德đức 通thông 則tắc 可khả 知tri 三tam 雙song 辨biện 亦diệc 可khả 知tri )# 或hoặc 為vi 四tứ 十thập 八bát 分phần/phân 謂vị 初Sơ 地Địa 十Thập 地Địa 各các 攝nhiếp 八bát 分phần/phân 二nhị 地địa 二nhị 分phần 三tam 四tứ 與dữ 九cửu 各các 攝nhiếp 四tứ 分phần/phân 五ngũ 六lục 各các 三tam 七thất 地địa 五ngũ 分phần/phân 八bát 地địa 七thất 分phần 故cố 四tứ 十thập 八bát (# 或hoặc 為vi 四tứ 十thập 八bát 下hạ 第đệ 二nhị 依y 論luận 約ước 義nghĩa 科khoa 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 科khoa 後hậu 問vấn 答đáp 今kim 初sơ 先tiên 且thả 依y 論luận 具cụ 列liệt 對đối 疏sớ/sơ 可khả 知tri 論luận 曰viết 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 初Sơ 地Địa 所sở 攝nhiếp 八bát 分phần/phân 一nhất 序tự 分phần/phân 二nhị 三tam 昧muội 分phần/phân 三tam 加gia 分phần/phân 四tứ 起khởi 分phần/phân 五ngũ 本bổn 分phần/phân 六lục 請thỉnh 分phần/phân 七thất 說thuyết 分phần/phân 八bát 較giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 二nhị 地địa 即tức 第đệ 四tứ 論luận 論luận 云vân 如như 是thị 說thuyết 證chứng 正chánh 位vị 依y 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 因nhân 清thanh 淨tịnh 戒giới 說thuyết 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 垢cấu 地địa 此thử 清thanh 淨tịnh 戒giới 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 發phát 起khởi 淨tịnh 二nhị 自tự 體thể 淨tịnh 三tam 地địa 即tức 第đệ 五ngũ 論luận 論luận 云vân 依y 第đệ 三Tam 明Minh 地địa 。 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 一nhất 起khởi 猒# 行hành 分phần/phân 二nhị 猒# 行hành 分phần/phân 三tam 猒# 分phần/phân 四tứ 猒# 果quả 分phần/phân 四tứ 地địa 即tức 第đệ 六lục 論luận 論luận 云vân 第đệ 四tứ 燄diệm 慧tuệ 地địa 依y 彼bỉ 淨tịnh 三tam 昧muội 聞văn 持trì 如như 實thật 智trí 中trung 顯hiển 示thị 此thử 地địa 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 分phần/phân 一nhất 清thanh 淨tịnh 對đối 治trị 修tu 行hành 增tăng 長trưởng 因nhân 分phần/phân 二nhị 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 三tam 對đối 治trị 修tu 行hành 增tăng 長trưởng 分phần/phân 四tứ 彼bỉ 果quả 分phần/phân 五ngũ 地địa 即tức 第đệ 七thất 論luận 論luận 云vân 第đệ 五Ngũ 地Địa 中trung 。 分phân 別biệt 有hữu 三tam 一nhất 勝thắng 慢mạn 對đối 治trị 二nhị 不bất 住trụ 道Đạo 行hạnh 勝thắng 三tam 彼bỉ 果quả 勝thắng 六lục 地địa 即tức 第đệ 八bát 論luận 論luận 云vân 如như 五ngũ 地địa 中trung 三tam 分phần/phân 一nhất 差sai 別biệt 勝thắng 慢mạn 對đối 治trị 二nhị 不bất 住trụ 道Đạo 行hạnh 勝thắng 三tam 彼bỉ 果quả 勝thắng 六lục 地địa 亦diệc 如như 是thị 。 應ưng 知tri 轉chuyển 勝thắng 七thất 地địa 即tức 第đệ 九cửu 論luận 論luận 云vân 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 有hữu 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 差sai 別biệt 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 作tác 行hành 對đối 治trị 二nhị 彼bỉ 障chướng 對đối 治trị 三tam 雙song 行hành 差sai 別biệt 四tứ 前tiền 上thượng 地địa 勝thắng 差sai 別biệt 五ngũ 彼bỉ 果quả 差sai 別biệt 八bát 地địa 即tức 第đệ 十thập 論luận 論luận 云vân 八bát 地địa 中trung 有hữu 七thất 種chủng 相tương/tướng 差sai 別biệt 一nhất 總tổng 明minh 方phương 便tiện 集tập 作tác 地địa 分phần/phân 二nhị 得đắc 淨tịnh 忍nhẫn 分phần/phân 三tam 得đắc 勝thắng 行hành 分phần/phân 四tứ 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 分phần/phân 五ngũ 得đắc 自tự 在tại 分phần/phân 六lục 大đại 勝thắng 分phần/phân 七thất 釋thích 名danh 分phần/phân 九cửu 地địa 即tức 第đệ 十thập 一nhất 論luận 論luận 云vân 九cửu 地địa 中trung 有hữu 四tứ 分phần/phân 差sai 別biệt 一nhất 法Pháp 師sư 方phương 便tiện 成thành 就tựu 二nhị 智trí 成thành 就tựu 三tam 入nhập 行hành 成thành 就tựu 四tứ 說thuyết 成thành 就tựu 十Thập 地Địa 。 即tức 第đệ 十thập 二nhị 論luận 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 九cửu 地địa 中trung 以dĩ 作tác 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 及cập 化hóa 眾chúng 生sanh 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 修tu 行hành 令linh 智trí 覺giác 滿mãn 足túc 此thử 是thị 勝thắng 故cố 此thử 地địa 中trung 有hữu 八bát 分phần/phân 差sai 別biệt 一nhất 方phương 便tiện 作tác 滿mãn 足túc 地địa 分phần/phân 二nhị 得đắc 三tam 昧muội 分phần/phân 三tam 得đắc 受thọ 位vị 分phần/phân 四tứ 入nhập 大đại [書-曰+皿]# 分phân 第đệ 五ngũ 釋thích 名danh 分phần/phân 六lục 神thần 通thông 力lực 有hữu 上thượng 無vô 上thượng 分phần/phân 七thất 地địa 影ảnh 像tượng 分phần/phân 八bát 地địa 利lợi 益ích 分phần/phân 已dĩ 列liệt 四tứ 十thập 八bát 分phần/phân 類loại 例lệ 不bất 次thứ 而nhi 引dẫn 對đối 論luận 可khả 知tri )# 問vấn 初Sơ 地Địa 八bát 中trung 前tiền 七thất 十Thập 地Địa 八bát 中trung 後hậu 二nhị 義nghĩa 該cai 十Thập 地Địa 何hà 為vi 論luận 判phán 屬thuộc 初sơ 十thập 耶da 答đáp 地địa 論luận 科khoa 文văn 有hữu 其kỳ 四tứ 例lệ 一nhất 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 前tiền 例lệ 以dĩ 前tiền 序tự 等đẳng 近cận 初Sơ 地Địa 故cố 判phán 屬thuộc 於ư 初sơ 二nhị 以dĩ 前tiền 攝nhiếp 後hậu 例lệ 後hậu 二nhị 近cận 於ư 十Thập 地Địa 故cố 法pháp 雲vân 攝nhiếp 非phi 謂vị 不bất 通thông 三tam 當đương 相tương 分phần/phân 文văn 例lệ 如như 中trung 間gian 諸chư 分phần/phân 四tứ 顯hiển 地địa 該cai 收thu 例lệ 謂vị 顯hiển 十Thập 地Địa 是thị 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 故cố 諸chư 地địa 中trung 文văn 雖tuy 隱ẩn 顯hiển 義nghĩa 必tất 全toàn 收thu 一nhất 一nhất 地địa 中trung 皆giai 四tứ 十thập 八bát 如như 初sơ 六lục 分phần 屬thuộc 於ư 初Sơ 地Địa 許hứa 該cai 餘dư 九cửu 類loại 顯hiển 餘dư 分phần/phân 無vô 所sở 不bất 通thông 。 問vấn 初sơ 不bất 說thuyết 戒giới 無vô 彼bỉ 二nhị 淨tịnh 不bất 說thuyết 禪thiền 枝chi 無vô 起khởi 猒# 等đẳng 如như 何hà 諸chư 分phần/phân 地địa 地địa 皆giai 通thông 答đáp 明minh 言ngôn 義nghĩa 通thông 那na 引dẫn 文văn 局cục 豈khởi 不bất 經kinh 說thuyết 地địa 地địa 之chi 中trung 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 寧ninh 許hứa 初Sơ 地Địa 不bất 持trì 戒giới 等đẳng 已dĩ 略lược 料liệu 揀giản (# 問vấn 初sơ 第đệ 八bát 中trung 前tiền 七thất 下hạ 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 料liệu 揀giản 於ư 中trung 有hữu 二nhị 問vấn 答đáp 初sơ 問vấn 論luận 科khoa 通thông 局cục 後hậu 問vấn 初sơ 不bất 說thuyết 戒giới 下hạ 釋thích 通thông 外ngoại 難nạn/nan 前tiền 中trung 先tiên 問vấn 後hậu 答đáp 可khả 知tri 二nhị 答đáp 中trung 二nhị 先tiên 訶ha 問vấn 非phi 以dĩ 文văn 難nạn/nan 義nghĩa 故cố 後hậu 豈khởi 不bất 下hạ 示thị 正chánh 可khả 知tri )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 在tại 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 宮cung 。 摩Ma 尼Ni 寶Bảo 藏Tạng 殿Điện 。 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 若nhược 依y 十Thập 地Địa 即tức 為vi 十thập 段đoạn 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 文văn 有hữu 八bát 分phần/phân 七thất 如như 前tiền 明minh 第đệ 八bát 名danh 為vi 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 文văn 之chi 分phần 齊tề 至chí 下hạ 明minh 顯hiển 今kim 初sơ 序tự 分phần/phân 論luận 經kinh 別biệt 行hành 具cụ 六lục 成thành 就tựu 今kim 攝nhiếp 在tại 大đại 部bộ 故cố 闕khuyết 信tín 聞văn 但đãn 有hữu 餘dư 四tứ 謂vị 一nhất 時thời 二nhị 主chủ 三tam 處xứ 四tứ 眾chúng 雖tuy 有hữu 四tứ 事sự 而nhi 論luận 但đãn 云vân 時thời 處xứ 等đẳng 校giảo 量lượng 顯hiển 示thị 勝thắng 故cố 此thử 法pháp 勝thắng 故cố 在tại 於ư 初sơ 時thời 及cập 勝thắng 處xứ 說thuyết 而nhi 不bất 言ngôn 主chủ 眾chúng 勝thắng 者giả 意ý 明minh 主chủ 眾chúng 餘dư 經kinh 容dung 有hữu 故cố 若nhược 以dĩ 相tương 從tùng 主chủ 既ký 十thập 身thân 眾chúng 不bất 可khả 說thuyết 亦diệc 得đắc 名danh 勝thắng 故cố 論luận 有hữu 等đẳng 言ngôn (# 言ngôn 雖tuy 自tự 四tứ 事sự 等đẳng 者giả 引dẫn 論luận 釋thích 局cục 意ý 二nhị 而nhi 不bất 下hạ 出xuất 論luận 局cục 意ý 三tam 若nhược 以dĩ 下hạ 將tương 論luận 義nghĩa 通thông )# 今kim 初sơ 爾nhĩ 時thời 者giả 時thời 勝thắng 以dĩ 是thị 初sơ 時thời 得đắc 名danh 為vi 勝thắng 故cố 論luận 云vân 婆bà 伽già 婆bà 成thành 道Đạo 未vị 久cửu 。 第đệ 二nhị 七thất 日nhật 。 故cố 論luận 經kinh 別biệt 行hành 故cố 標tiêu 二nhị 七thất 今kim 經kinh 攝nhiếp 在tại 大đại 部bộ 但đãn 云vân 爾nhĩ 時thời 即tức 是thị 初sơ 會hội 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 時thời 也dã 且thả 依y 論luận 明minh 若nhược 以dĩ 初sơ 表biểu 勝thắng 初sơ 七thất 最tối 初sơ 何hà 故cố 不bất 說thuyết 論luận 云vân 思tư 惟duy 行hành 因nhân 緣duyên 行hành 故cố 因nhân 者giả 能năng 說thuyết 之chi 智trí 緣duyên 者giả 所sở 化hóa 之chi 機cơ 欲dục 將tương 所sở 得đắc 妙diệu 法Pháp 。 以dĩ 逗đậu 物vật 機cơ 故cố 云vân 思tư 惟duy 行hàng 行hàng 故cố 法pháp 華hoa 云vân 我ngã 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 微vi 妙diệu 最tối 第đệ 一nhất 。 思tư 惟duy 因nhân 也dã 眾chúng 生sanh 諸chư 根căn 鈍độn 。 等đẳng 思tư 惟duy 緣duyên 也dã 論luận 云vân 本bổn 為vi 利lợi 他tha 成thành 道Đạo 何hà 故cố 七thất 日nhật 思tư 惟duy 不bất 說thuyết 顯hiển 示thị 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 法Pháp 樂lạc 故cố 此thử 問vấn 意ý 云vân 在tại 法Pháp 身thân 地địa 見kiến 機cơ 堪kham 化hóa 方phương 應ưng 成thành 佛Phật 何hà 用dụng 更cánh 思tư 今kim 答đáp 意ý 云vân 非phi 是thị 思tư 而nhi 後hậu 知tri 自tự 為vi 受thọ 法Pháp 樂lạc 故cố 大đại 法Pháp 樂lạc 者giả 即tức 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 論luận 云vân 何hà 故cố 顯hiển 己kỷ 法Pháp 樂lạc 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 於ư 如Như 來Lai 所sở 。 增tăng 長trưởng 愛ái 敬kính 心tâm 故cố 復phục 捨xả 如như 是thị 妙diệu 樂lạc 悲bi 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 為vì 說thuyết 法Pháp 故cố 。 何hà 故cố 惟duy 行hành 因nhân 緣duyên 行hành 耶da 顯hiển 示thị 不bất 共cộng 法pháp 故cố 。 謂vị 窮cùng 智trí 究cứu 竟cánh 照chiếu 機cơ 無vô 遺di 除trừ 佛Phật 一nhất 人nhân 無vô 能năng 及cập 者giả 。 名danh 不Bất 共Cộng 法Pháp 。 又hựu 因nhân 緣duyên 亦diệc 即tức 所sở 證chứng 深thâm 理lý 唯duy 佛Phật 窮cùng 故cố (# 以dĩ 是thị 初sơ 時thời 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 初sơ 畧lược 釋thích 勝thắng 義nghĩa 二nhị 論luận 經kinh 別biệt 行hành 下hạ 會hội 今kim 無vô 二nhị 七thất 之chi 言ngôn 並tịnh 可khả 知tri 論luận 云vân 何hà 故cố 顯hiển 己kỷ 法Pháp 樂lạc 下hạ 第đệ 三tam 徵trưng 釋thích 受thọ 樂lạc 之chi 意ý 成thành 上thượng 為vì 利lợi 眾chúng 生sanh 。 非phi 己kỷ 自tự 要yếu 受thọ 樂lạc 三tam 且thả 依y 論luận 下hạ 徵trưng 釋thích 初sơ 勝thắng 前tiền 初sơ 有hữu 多đa 云vân 且thả 依y 論luận 於ư 中trung 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 徵trưng 釋thích 一nhất 明minh 初sơ 七thất 不bất 說thuyết 義nghĩa 為vi 思tư 惟duy 故cố 於ư 中trung 先tiên 依y 論luận 釋thích 後hậu 因nhân 者giả 下hạ 以dĩ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 引dẫn 法pháp 華hoa 中trung 然nhiên 彼bỉ 以dĩ 智trí 慧tuệ 為vi 所sở 說thuyết 此thử 為vi 能năng 說thuyết 小tiểu 異dị 大đại 意ý 是thị 同đồng 故cố 下hạ 論luận 釋thích 眾chúng 疑nghi 何hà 因nhân 何hà 緣duyên 。 論luận 云vân 為vi 因nhân 說thuyết 者giả 不bất 能năng 說thuyết 耶da 為vi 緣duyên 聽thính 者giả 不bất 堪kham 聞văn 耶da 即tức 是thị 義nghĩa 也dã 論luận 云vân 本bổn 為vi 下hạ 第đệ 二nhị 徵trưng 釋thích 思tư 不bất 說thuyết 意ý 可khả 知tri 何hà 故cố 唯duy 行hành 因nhân 緣duyên 行hành 下hạ 第đệ 四tứ 徵trưng 釋thích 唯duy 因nhân 緣duyên 意ý 前tiền 段đoạn 及cập 此thử 俱câu 是thị 論luận 文văn 從tùng 謂vị 窮cùng 智trí 究cứu 竟cánh 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 於ư 中trung 先tiên 順thuận 論luận 文văn 釋thích 其kỳ 通thông 相tương/tướng 審thẩm 法pháp 觀quán 察sát 又hựu 因nhân 緣duyên 下hạ 唯duy 約ước 所sở 證chứng 果Quả 海hải 得đắc 不bất 共cộng 名danh )# 二nhị 世Thế 尊Tôn 者giả 主chủ 勝thắng 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích (# 二nhị 主chủ 勝thắng 可khả 知tri )# 三tam 在tại 他tha 化hóa 下hạ 處xứ 勝thắng 論luận 云vân 此thử 處xứ 宮cung 殿điện 勝thắng 故cố 宮cung 即tức 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 勝thắng 下hạ 五ngũ 天thiên 故cố 殿điện 即tức 摩ma 尼ni 寶bảo 藏tạng 純thuần 寶bảo 所sở 成thành 。 勝thắng 寶bảo 嚴nghiêm 故cố 他tha 化hóa 天thiên 宮cung 既ký 表biểu 地địa 智trí 無vô 心tâm 而nhi 成thành 化hóa 事sự 摩Ma 尼Ni 寶Bảo 殿Điện 。 亦diệc 表biểu 慈từ 覆phú 無vô 心tâm 出xuất 用dụng 無vô [書-曰+皿]# 若nhược 以dĩ 欲dục 頂đảnh 為vi 表biểu 勝thắng 者giả 色sắc 界giới 尤vưu 勝thắng 何hà 不bất 彼bỉ 說thuyết 論luận 云vân 此thử 處xứ 感cảm 果quả 故cố 謂vị 機cơ 感cảm 在tại 此thử 故cố 又hựu 色sắc 界giới 為vi 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 不bất 能năng 感cảm 果quả 能năng 感cảm 勝thắng 果quả 必tất 是thị 欲dục 界giới 之chi 身thân 故cố 密mật 嚴nghiêm 中trung 明minh 此thử 處xứ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 所sở 遊du 履lý 大Đại 乘Thừa 同đồng 性tánh 經Kinh 云vân 此thử 處xứ 有hữu 報báo 佛Phật 淨tịnh 土độ 故cố 於ư 此thử 處xứ 說thuyết 若nhược 唯duy 約ước 機cơ 感cảm 失thất 所sở 表biểu 義nghĩa (# 三tam 處xứ 勝thắng 正chánh 釋thích 中trung 言ngôn 宮cung 即tức 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 若nhược 以dĩ 欲dục 頂đảnh 下hạ 一nhất 難nạn/nan 成thành 勝thắng 義nghĩa 於ư 中trung 三tam 初sơ 取thủ 意ý 徵trưng 起khởi 二nhị 引dẫn 論luận 王vương 釋thích 三tam 謂vị 機cơ 感cảm 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 於ư 中trung 二nhị 釋thích 一nhất 物vật 機cơ 為vi 感cảm 佛Phật 應ưng 為vi 果quả 二nhị 又hựu 色sắc 界giới 下hạ 一nhất 向hướng 就tựu 機cơ 能năng 感cảm 果quả 報báo 釋thích 下hạ 引dẫn 二nhị 經kinh 皆giai 明minh 他tha 化hóa 能năng 感cảm 勝thắng 果quả 若nhược 唯duy 約ước 下hạ 反phản 成thành 後hậu 義nghĩa 言ngôn 失thất 所sở 表biểu 者giả 失thất 地địa 智trí 無vô 心tâm 等đẳng 故cố 則tắc 前tiền 正chánh 說thuyết 對đối 下hạ 顯hiển 勝thắng 後hậu 將tương 欲dục 頂đảnh 對đối 上thượng 顯hiển 勝thắng 故cố 獨độc 第đệ 六lục 得đắc 名danh 處xứ 勝thắng )# 。 與dữ 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 俱câu 。 四tứ 與dữ 大đại 下hạ 眾chúng 勝thắng 文văn 分phân 為vi 五ngũ 一nhất 揀giản 定định 眾chúng 類loại 二nhị 住trụ 一nhất 切thiết 下hạ 歎thán 其kỳ 勝thắng 德đức 三tam 其kỳ 名danh 下hạ 依y 德đức 列liệt 名danh 四tứ 如như 是thị 下hạ 結kết 數số 難nan 測trắc 五ngũ 金kim 剛cang 藏tạng 下hạ 標tiêu 說thuyết 法Pháp 主chủ 今kim 初sơ 又hựu 三tam 一nhất 揀giản 大đại 異dị 小tiểu 同đồng 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 其kỳ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 於ư 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 不bất 退thoái 轉chuyển 。 二nhị 其kỳ 諸chư 下hạ 揀giản 尊tôn 異dị 卑ty 謂vị 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 念niệm 不bất 退thoái 轉chuyển 故cố 。 彌Di 勒Lặc 問vấn 經Kinh 云vân 自tự 分phần/phân 堅kiên 固cố 名danh 不bất 退thoái 勝thắng 進tiến 不bất 壞hoại 名danh 不bất 轉chuyển 若nhược 凖# 論luận 經kinh 又hựu 云vân 皆giai 一nhất 生sanh 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 皆giai 等đẳng 覺giác 等đẳng 覺giác 亦diệc 通thông 念niệm 不bất 退thoái 故cố 又hựu 仁nhân 王vương 經kinh 一nhất 生sanh 正chánh 得đắc 下hạ 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 言ngôn 不bất 退thoái 者giả 不bất 復phục 退thoái 入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 故cố 顯hiển 文văn 雖tuy 爾nhĩ 本bổn 迹tích 難nan 量lương 多đa 是thị 諸chư 佛Phật 之chi 所sở 化hóa 故cố 。 悉tất 從tùng 他tha 方phương 。 世thế 界giới 來lai 集tập 。 三tam 悉tất 從tùng 下hạ 揀giản 新tân 異dị 舊cựu 他tha 方phương 集tập 故cố (# 眾chúng 勝thắng 五ngũ 科khoa 中trung 初sơ 文văn 分phần/phân 三tam 揀giản 大đại 異dị 小tiểu 揀giản 尊tôn 異dị 卑ty 揀giản 新tân 異dị 舊cựu 並tịnh 可khả 知tri )# 。 住trụ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 所sở 住trụ 境cảnh 入nhập 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 智trí 所sở 入nhập 處xứ 勤cần 行hành 不bất 息tức 。 二nhị 歎thán 德đức 中trung 有hữu 二nhị 十thập 句cú 初sơ 二nhị 略lược 明minh 後hậu 二nhị 總tổng 結kết 中trung 間gian 廣quảng 歎thán 今kim 初sơ 略lược 中trung 初sơ 句cú 自tự 分phần/phân 行hành 滿mãn 謂vị 權quyền 實thật 無Vô 礙Ngại 智Trí 住trụ 真chân 俗tục 雙song 融dung 境cảnh 境cảnh 智trí 一nhất 如như 無vô 住trụ 住trụ 故cố 後hậu 句cú 勝thắng 進tiến 行hành 滿mãn 證chứng 佛Phật 所sở 證chứng 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 勤cần 行hành 不bất 息tức 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 (# 二nhị 歎thán 德đức 畧lược 明minh 中trung 言ngôn 證chứng 佛Phật 所sở 證chứng 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 者giả 此thử 明minh 是thị 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 即tức 十thập 定định 品phẩm 意ý 舉cử 其kỳ 十thập 對đối 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 則tắc 名danh 為vi 佛Phật 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 即tức 名danh 菩Bồ 薩Tát 恐khủng 繁phồn 不bất 引dẫn )# 。 善thiện 能năng 示thị 現hiện 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 諸chư 所sở 作tác 事sự 。 教giáo 化hóa 調điều 伏phục 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 不bất 失thất 時thời 為vi 成thành 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 。 大đại 願nguyện 於ư 一nhất 切thiết 世thế 。 一nhất 切thiết 劫kiếp 一nhất 切thiết 剎sát 勤cần 修tu 諸chư 行hành 。 無vô 暫tạm 懈giải 息tức 。 二nhị 善thiện 能năng 下hạ 廣quảng 歎thán 有hữu 十thập 六lục 句cú 分phần/phân 二nhị 前tiền 十thập 三tam 句cú 廣quảng 自tự 分phần/phân 。 後hậu 三tam 廣quảng 勝thắng 進tiến 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 初sơ 三Tam 明Minh 行hành 修tu 具cụ 足túc 一nhất 神thần 用dụng 善thiện 巧xảo 二nhị 調điều 化hóa 應ứng 時thời 三tam 行hạnh 願nguyện 徧biến 於ư 時thời 處xứ 。 具cụ 足túc 菩Bồ 薩Tát 。 福phước 智trí 助trợ 道đạo 普phổ 益ích 眾chúng 生sanh 而nhi 恆hằng 不bất 匱quỹ 到đáo 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 慧tuệ 方phương 便tiện 。 究cứu 竟cánh 彼bỉ 岸ngạn 。 示thị 入nhập 生sanh 死tử 。 及cập 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 不bất 廢phế 捨xả 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 善thiện 入nhập 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 禪thiền 定định 。 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 神thần 通thông 明minh 智trí 。 諸chư 所sở 施thi 為vi 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。 獲hoạch 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 在tại 神thần 力lực 。 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 無vô 所sở 動động 作tác 悉tất 能năng 徃# 詣nghệ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 道đạo 塲# 眾chúng 會hội 為vi 眾chúng 上thượng 首thủ 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 護hộ 持trì 諸chư 佛Phật 正Chánh 法Pháp 。 之chi 輪luân 以dĩ 廣quảng 大đại 心tâm 。 供cúng 養dường 承thừa 事sự 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 常thường 勤cần 修tu 習tập 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 行hành 事sự 業nghiệp 。 餘dư 十thập 句cú 德đức 用dụng 圓viên 備bị 四tứ 福phước 智trí 益ích 而nhi 不bất 竭kiệt 五ngũ 權quyền 實thật 智trí 慧tuệ 雖tuy 已dĩ 究cứu 竟cánh 六lục 以dĩ 無vô 住trụ 道đạo 不bất 捨xả 修tu 行hành 七thất 內nội 證chứng 定định 智trí 通thông 明minh 八bát 外ngoại 用dụng 施thí 為vi 自tự 在tại 七thất 中trung 若nhược 順thuận 三tam 乘thừa 法Pháp 相tương/tướng 禪thiền 即tức 四tứ 禪thiền 定định 即tức 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 解giải 脫thoát 謂vị 八bát 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 者giả 此thử 云vân 等đẳng 持trì 平bình 等đẳng 持trì 心tâm 趣thú 一nhất 境cảnh 故cố 即tức 三tam 三tam 昧muội 諸chư 有hữu 心tâm 定định 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 此thử 云vân 等đẳng 至chí 由do 離ly 沈trầm 掉trạo 至chí 一nhất 境cảnh 故cố 局cục 在tại 定định 地địa 通thông 無vô 心tâm 定định 謂vị 無vô 想tưởng 滅diệt 定định 等đẳng 神thần 通thông 明minh 智trí 。 即tức 通thông 目mục 一nhất 切thiết 有hữu 心tâm 。 無vô 心tâm 定định 地địa 所sở 引dẫn 功công 德đức 今kim 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 能năng 善thiện 入nhập 善thiện 引dẫn 若nhược 就tựu 一Nhất 乘Thừa 釋thích 者giả 禪thiền 定định 即tức 十thập 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 即tức 不bất 思tư 議nghị 。 等đẳng 三tam 昧muội 等đẳng 至chí 各các 有hữu 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 通thông 明minh 及cập 智trí 皆giai 各các 有hữu 十thập 十thập 十thập 無vô [書-曰+皿]# 是thị 普phổ 賢hiền 位vị 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 九cửu 內nội 獲hoạch 自tự 在tại 幹cán 能năng 十thập 外ngoại 能năng 一nhất 念niệm 周chu 徧biến 請thỉnh 法pháp 十thập 一nhất 護hộ 法Pháp 十thập 二nhị 供cúng 養dường 十thập 三tam 二nhị 利lợi 勤cần 修tu (# 言ngôn 若nhược 順thuận 三tam 乘thừa 者giả 即tức 瑜du 伽già 論luận 釋thích 中trung 明minh 已dĩ 見kiến 上thượng 文văn 中trung )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 一Nhất 音âm 釋thích 襵# (# 陟trắc 涉thiệp 切thiết 猶do 摺# 也dã )# 。 匱quỹ (# 求cầu 位vị 切thiết 乏phạp 也dã )# 。 掉trạo (# 徒đồ 了liễu 切thiết 搖dao 動động 也dã )# 。 榦# (# 古cổ 尸thi 切thiết 枝chi 榦# 也dã )# 。 顧cố 戀luyến (# 戀luyến 龍long 眷quyến 切thiết 顧cố 戀luyến 係hệ 慕mộ 也dã )# 。 撮toát (# 子tử 括quát 切thiết 捎# 取thủ 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 二nhị 。 何hà 二nhị 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 其kỳ 身thân 普phổ 現hiện 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 其kỳ 音âm 普phổ 及cập 十thập 方phương 。 法Pháp 界Giới 心tâm 智trí 無vô 礙ngại 普phổ 見kiến 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 有hữu 功công 德đức 。 後hậu 三tam 廣quảng 勝thắng 進tiến 即tức 三tam 業nghiệp 廣quảng 大đại 及cập 下hạ 結kết 文văn 並tịnh 顯hiển 可khả 知tri 。 悉tất 已dĩ 修tu 行hành 而nhi 得đắc 圓viên 滿mãn 。 於ư 不bất 可khả 說thuyết 。 劫kiếp 說thuyết 不bất 能năng 盡tận 。 其kỳ 名danh 曰viết 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 寶Bảo 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 蓮Liên 華Hoa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 蓮Liên 華Hoa 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 日Nhật 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 蘇tô 利lợi 耶da 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 無Vô 垢Cấu 月Nguyệt 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 普phổ 現hiện 莊trang 嚴nghiêm 。 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 智trí 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 妙Diệu 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 栴Chiên 檀Đàn 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 華Hoa 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 俱câu 蘇tô 摩ma 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 優Ưu 鉢Bát 羅La 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 天Thiên 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 福Phước 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 礙ngại 清thanh 淨tịnh 智trí 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 功Công 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 那Na 羅La 延Diên 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 無Vô 垢Cấu 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 離Ly 垢Cấu 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 種Chủng 種Chủng 辯Biện 才Tài 。 莊Trang 嚴Nghiêm 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 大Đại 光Quang 明Minh 網Võng 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 威uy 德đức 光quang 明minh 。 王Vương 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 金kim 莊trang 嚴nghiêm 大đại 功công 德đức 光quang 明minh 。 王Vương 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 一Nhất 切Thiết 相Tướng 莊Trang 嚴Nghiêm 淨Tịnh 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 金kim 剛cang 燄diệm 德đức 相tương/tướng 莊Trang 嚴Nghiêm 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 光quang 明minh 燄diệm 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 星Tinh 宿Tú 王Vương 光Quang 照Chiếu 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 虛hư 空không 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 妙diệu 音âm 無vô 礙ngại 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 陀đà 羅la 尼ni 功công 德đức 持trì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 願nguyện 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 海Hải 莊Trang 嚴Nghiêm 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 須Tu 彌Di 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 淨Tịnh 一Nhất 切Thiết 功Công 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 列liệt 名danh 中trung 前tiền 三tam 十thập 八bát 同đồng 名danh 藏tạng 者giả 表biểu 於ư 地địa 法pháp 有hữu 含hàm 攝nhiếp 眾chúng 德đức 出xuất 生sanh 果quả 用dụng 故cố 後hậu 一nhất 名danh 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 。 者giả 即tức 請thỉnh 法pháp 上thượng 首thủ 脫thoát 眾chúng 疑nghi 闇ám 使sử 得đắc 清thanh 涼lương 如như 夜dạ 月nguyệt 故cố 又hựu 藏tạng 表biểu 根căn 本bổn 智trí 包bao 含hàm 出xuất 生sanh 月nguyệt 表biểu 後hậu 得đắc 清thanh 涼lương 益ích 物vật 蘇tô 利lợi 耶da 者giả 此thử 云vân 月nguyệt 也dã 俱câu 蘇tô 摩ma 者giả 恱# 意ý 也dã 即tức 是thị 華hoa 名danh 餘dư 之chi 別biệt 名danh 可khả 隨tùy 義nghĩa 釋thích 。 如như 是thị 等đẳng 無vô 數số 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 無vô 等đẳng 不bất 可khả 數số 不bất 可khả 稱xưng 不bất 可khả 思tư 不bất 可khả 量lượng 不bất 可khả 說thuyết 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 眾chúng 。 四tứ 結kết 數số 可khả 知tri 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 五ngũ 標tiêu 法pháp 主chủ 論luận 云vân 何hà 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 法Pháp 門môn 。 為vi 令linh 增tăng 長trưởng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 力lực 。 故cố 謂vị 彼bỉ 同đồng 類loại 而nhi 能năng 爾nhĩ 故cố (# 五ngũ 標tiêu 法pháp 主chủ 中trung 文văn 有hữu 三tam 節tiết 第đệ 一nhất 釋thích 菩Bồ 薩Tát 從tùng 謂vị 彼bỉ 同đồng 類loại 而nhi 能năng 爾nhĩ 故cố )# 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 多đa 何hà 故cố 唯duy 金kim 剛cang 藏tạng 說thuyết 論luận 答đáp 云vân 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 難nạn/nan 壞hoại 此thử 法Pháp 能năng 破phá 。 善thiện 根căn 堅kiên 實thật 猶do 如như 金kim 剛cang 。 故cố 不bất 異dị 名danh 說thuyết 此thử 釋thích 金kim 剛cang 謂vị 表biểu 地địa 智trí 有hữu 堅kiên 利lợi 二nhị 義nghĩa 如như 金kim 剛cang 故cố 。 能năng 壞hoại 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 利lợi 義nghĩa (# 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 多đa 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 金kim 剛cang 義nghĩa 上thượng 句cú 義nghĩa 生sanh 次thứ 何hà 故cố 下hạ 皆giai 是thị 論luận 文văn 後hậu 此thử 釋thích 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 但đãn 釋thích 利lợi 義nghĩa 堅kiên 義nghĩa 文văn 顯hiển )# 下hạ 釋thích 藏tạng 義nghĩa 論luận 先tiên 問vấn 云vân 何hà 故cố 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 此thử 問vấn 意ý 云vân 為vi 以dĩ 藏tạng 攝nhiếp 金kim 剛cang 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 為vi 以dĩ 金kim 剛cang 而nhi 為vi 藏tạng 耶da 上thượng 即tức 有hữu 財tài 下hạ 即tức 持trì 業nghiệp 而nhi 論luận 雙song 順thuận 二nhị 句cú 順thuận 後hậu 句cú 云vân 藏tạng 即tức 名danh 堅kiên 其kỳ 猶do 樹thụ 藏tạng 謂vị 如như 樹thụ 心tâm 堅kiên 密mật 能năng 生sanh 長trưởng 枝chi 葉diệp 華hoa 實thật 。 地địa 智trí 亦diệc 爾nhĩ 能năng 生sanh 因nhân 果quả 此thử 就tựu 能năng 藏tạng 名danh 藏tạng 次thứ 順thuận 上thượng 句cú 云vân 又hựu 如như 懷hoài 孕dựng 在tại 藏tạng 是thị 故cố 堅kiên 如như 金kim 剛cang 。 如như 金kim 剛cang 藏tạng 此thử 謂vị 子tử 孕dựng 在tại 胎thai 藏tạng 中trung 善thiện 業nghiệp 所sở 持trì 堅kiên 不bất 可khả 壞hoại 而nhi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 此thử 就tựu 所sở 藏tạng 名danh 藏tạng 二nhị 喻dụ 俱câu 有hữu 生sanh 長trưởng 之chi 義nghĩa 論luận 下hạ 廣quảng 合hợp 云vân 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 一nhất 切thiết 餘dư 善thiện 根căn 中trung 其kỳ 力lực 最tối 上thượng 猶do 如như 金kim 剛cang 。 亦diệc 能năng 生sanh 成thành 人nhân 天thiên 道Đạo 行hạnh 諸chư 餘dư 善thiện 根căn 所sở 不bất 能năng 壞hoại 。 故cố 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 此thử 之chi 一nhất 合hợp 通thông 上thượng 二nhị 喻dụ 是thị 諸chư 善thiện 根căn 。 謂vị 無vô 漏lậu 善thiện 餘dư 諸chư 善thiện 根căn 即tức 二Nhị 乘Thừa 地địa 前tiền 今kim 無vô 漏lậu 善thiện 於ư 餘dư 善thiện 中trung 如như 孕dựng 在tại 於ư 胎thai 藏tạng 其kỳ 力lực 最tối 上thượng 雙song 合hợp 二nhị 喻dụ 堅kiên 義nghĩa 亦diệc 能năng 生sanh 成thành 通thông 合hợp 一nhất 喻dụ 生sanh 長trưởng 之chi 義nghĩa 其kỳ 力lực 最tối 上thượng 猶do 如như 金kim 剛cang 。 當đương 體thể 名danh 堅kiên 餘dư 不bất 能năng 壞hoại 對đối 他tha 名danh 堅kiên (# 下hạ 釋thích 藏tạng 義nghĩa 下hạ 第đệ 三tam 釋thích 藏tạng 然nhiên 含hàm 攝nhiếp 名danh 藏tạng 前tiền 已dĩ 總tổng 釋thích 今kim 將tương 金kim 剛cang 問vấn 藏tạng 從tùng 此thử 問vấn 意ý 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 問vấn 意ý 次thứ 而nhi 論luận 下hạ 生sanh 起khởi 後hậu 答đáp 藏tạng 即tức 名danh 堅kiên 下hạ 論luận 文văn 謂vị 如như 樹thụ 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 言ngôn 就tựu 能năng 藏tạng 名danh 藏tạng 者giả 金kim 剛cang 即tức 藏tạng 持trì 業nghiệp 釋thích 也dã 從tùng 又hựu 如như 懷hoài 孕dựng 下hạ 論luận 文văn 從tùng 此thử 謂vị 子tử 孕dựng 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 所sở 藏tạng 名danh 藏tạng 即tức 有hữu 財tài 釋thích 也dã 從tùng 論luận 下hạ 廣quảng 釋thích 合hợp 下hạ 論luận 文văn 從tùng 此thử 之chi 一nhất 合hợp 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 然nhiên 能năng 藏tạng 即tức 地địa 智trí 所sở 藏tạng 即tức 因nhân 果quả 俱câu 有hữu 堅kiên 及cập 生sanh 長trưởng 故cố 得đắc 通thông 合hợp 餘dư 可khả 思tư 準chuẩn )# 。 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 下hạ 明minh 三tam 昧muội 分phần/phân 爾nhĩ 時thời 者giả 眾chúng 已dĩ 集tập 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 者giả 標tiêu 入nhập 定định 人nhân 為vi 眾chúng 首thủ 故cố 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 者giả 辯biện 入nhập 所sở 依y 顯hiển 定định 深thâm 玄huyền 唯duy 佛Phật 窮cùng 究cứu 故cố 推thôi 功công 有hữu 在tại 無vô 我ngã 慢mạn 故cố 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 者giả 顯hiển 所sở 入nhập 定định 名danh 三tam 昧muội 通thông 稱xưng 餘dư 皆giai 別biệt 名danh 智trí 慧tuệ 是thị 體thể 光quang 明minh 就tựu 用dụng 照chiếu 二nhị 無vô 我ngã 證chứng 如như 名danh 慧tuệ 照chiếu 事sự 名danh 智trí 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 能năng 破phá 見kiến 惑hoặc 及cập 無vô 明minh 故cố 名danh 曰viết 光Quang 明Minh 。 大đại 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 揀giản 異dị 凡phàm 小tiểu 二nhị 能năng 斷đoạn 大đại 惑hoặc 能năng 證chứng 大đại 理lý 成thành 大đại 果quả 故cố 彰chương 非phi 果quả 定định 故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 即tức 照chiếu 之chi 寂tịch 故cố 云vân 三tam 昧muội 智trí 與dữ 理lý 冥minh 故cố 稱xưng 為vi 入nhập (# 第đệ 二nhị 三tam 昧muội 分phần/phân 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 釋thích 文văn 二nhị 會hội 論luận 三tam 出xuất 體thể 四tứ 入nhập 意ý 今kim 初sơ 照chiếu 二nhị 無vô 我ngã 證chứng 如như 名danh 慧tuệ 者giả 即tức 根căn 本bổn 智trí 照chiếu 事sự 即tức 後hậu 得đắc 智trí 此thử 二nhị 通thông 十Thập 地Địa 故cố 能năng 破phá 見kiến 惑hoặc 局cục 初Sơ 地Địa 證chứng 智trí 謂vị 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 及cập 無vô 明minh 言ngôn 通thông 於ư 十Thập 地Địa 地địa 地địa 斷đoạn 二nhị 愚ngu 離ly 所sở 知tri 故cố 亦diệc 以dĩ 上thượng 二nhị 智trí 別biệt 對đối 二nhị 惑hoặc 慧tuệ 破phá 見kiến 惑hoặc 智trí 斷đoạn 無vô 明minh 一nhất 揀giản 異dị 凡phàm 小tiểu 者giả 地địa 前tiền 為vi 凡phàm 不bất 破phá 惑hoặc 故cố 不bất 證chứng 理lý 故cố 不bất 得đắc 稱xưng 大đại 二Nhị 乘Thừa 為vi 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 唯duy 照chiếu 生sanh 空không 故cố 二nhị 能năng 斷đoạn 下hạ 當đương 相tương 辯biện 大đại )# 論luận 經kinh 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 光quang 明minh 三tam 昧muội 則tắc 光quang 明minh 即tức 智trí 此thử 與dữ 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 四tứ 定định 初sơ 定định 名danh 同đồng (# 論luận 經kinh 下hạ 第đệ 二nhị 會hội 論luận 則tắc 光quang 明minh 即tức 智trí 者giả 光quang 明minh 乃nãi 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 全toàn 喻dụ 智trí 慧tuệ 即tức 雙song 含hàm 體thể 用dụng 言ngôn 同đồng 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 四tứ 定định 者giả 四tứ 定định 已dĩ 見kiến 第đệ 六lục 廻hồi 向hướng 出xuất 現hiện 更cánh 廣quảng 然nhiên 論luận 釋thích 云vân 一nhất 大Đại 乘Thừa 光quang 明minh 定định 謂vị 此thử 能năng 發phát 照chiếu 了liễu 大Đại 乘Thừa 理lý 教giáo 行hành 果quả 智trí 光quang 明minh 故cố 即tức 知tri 大Đại 乘Thừa 之chi 言ngôn 通thông 體thể 用dụng 矣hĩ 即tức 今kim 大đại 字tự )# 然nhiên 其kỳ 體thể 性tánh 。 不bất 出xuất 三tam 種chủng 一nhất 定định 二nhị 慧tuệ 三tam 所sở 證chứng 如như 以dĩ 具cụ 能năng 所sở 證chứng 兼kiêm 寂tịch 照chiếu 故cố (# 然nhiên 其kỳ 體thể 性tánh 。 下hạ 出xuất 三tam 昧muội 體thể 三tam 合hợp 為vi 體thể 非phi 獨độc 定định 也dã )# 所sở 以dĩ 入nhập 者giả 意ý 略lược 有hữu 六lục 論luận 但đãn 有hữu 二nhị 一nhất 謂vị 表biểu 深thâm 論luận 云vân 顯hiển 示thị 此thử 法pháp 非phi 思tư 量lượng 境cảnh 界giới 。 故cố 二nhị 即tức 以dĩ 此thử 義nghĩa 顯hiển 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 故cố 餘dư 四tứ 如như 十thập 住trụ 品phẩm (# 所sở 以dĩ 入nhập 者giả 下hạ 第đệ 四tứ 入nhập 意ý 言ngôn 二nhị 即tức 以dĩ 此thử 義nghĩa 顯hiển 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 者giả 論luận 文văn 唯duy 有hữu 上thượng 語ngữ 此thử 即tức 取thủ 意ý 為vi 第đệ 二nhị 義nghĩa 耳nhĩ 然nhiên 非phi 思tư 量lượng 境cảnh 直trực 就tựu 法pháp 體thể 顯hiển 其kỳ 離ly 言ngôn 非phi 證chứng 不bất 說thuyết 約ước 人nhân 就tựu 法pháp 言ngôn 餘dư 四tứ 如như 十thập 住trụ 者giả 三tam 示thị 法pháp 體thể 故cố 四tứ 觀quán 機cơ 審thẩm 法pháp 故cố 五ngũ 上thượng 受thọ 佛Phật 加gia 故cố 六lục 下hạ 為vi 物vật 軌quỹ 故cố 其kỳ 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 即tức 次thứ 下hạ 論luận 文văn )# 。 入nhập 是thị 三tam 昧muội 已dĩ 。 第đệ 三tam 入nhập 是thị 下hạ 加gia 分phần/phân 有hữu 六lục 一nhất 辯biện 加gia 所sở 因nhân 二nhị 即tức 時thời 下hạ 能năng 加gia 佛Phật 現hiện 三tam 作tác 如như 是thị 下hạ 讚tán 其kỳ 得đắc 定định 四tứ 善thiện 男nam 子tử 此thử 是thị 下hạ 雙song 辯biện 加gia 定định 因nhân 緣duyên 五ngũ 欲dục 令linh 汝nhữ 下hạ 辯biện 加gia 所sở 為vi 六lục 善thiện 男nam 子tử 下hạ 別biệt 顯hiển 加gia 相tương/tướng 今kim 初sơ 入nhập 是thị 三tam 昧muội 已dĩ 。 者giả 若nhược 未vị 入nhập 定định 佛Phật 不bất 加gia 故cố 故cố 下hạ 論luận 云vân 所sở 以dĩ 偏thiên 加gia 金kim 剛cang 藏tạng 者giả 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 故cố 十thập 住trụ 會hội 云vân 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 (# 三tam 加gia 分phần/phân 有hữu 六lục 初sơ 辯biện 加gia 所sở 因nhân 可khả 知tri )# 。 即tức 時thời 十thập 方phương 。 各các 過quá 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 。 外ngoại 各các 有hữu 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 諸chư 佛Phật 同đồng 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 而nhi 現hiện 其kỳ 前tiền 。 二nhị 能năng 加gia 佛Phật 現hiện 中trung 有hữu 五ngũ 一nhất 佛Phật 現hiện 時thời 謂vị 正chánh 入nhập 定định 時thời 二nhị 十thập 方phương 下hạ 來lai 處xứ 遠viễn 近cận 三tam 各các 有hữu 下hạ 能năng 加gia 佛Phật 數số 四tứ 同đồng 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 顯hiển 名danh 同đồng 所sở 加gia 五ngũ 而nhi 現hiện 其kỳ 前tiền 。 現hiện 身thân 生sanh 信tín (# 二nhị 能năng 加gia 佛Phật 現hiện 等đẳng 者giả 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 一nhất 略lược 消tiêu 經kinh 文văn )# 上thượng 二nhị 三tam 中trung 意ý 明minh 多đa 數số 勝thắng 前tiền 位vị 故cố 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 不bất 言ngôn 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 而nhi 云vân 十thập 億ức 剎sát 塵trần 界giới 耶da 論luận 云vân 方phương 便tiện 顯hiển 多đa 佛Phật 故cố 謂vị 無vô 量lượng 雖tuy 多đa 其kỳ 言ngôn 猶do 漫mạn 人nhân 不bất 謂vị 多đa 今kim 假giả 以dĩ 剎sát 塵trần 一nhất 塵trần 一nhất 剎sát 一nhất 剎sát 一nhất 佛Phật 便tiện 謂vị 細tế 而nhi 叵phả 測trắc 若nhược 爾nhĩ 但đãn 趣thú 舉cử 剎sát 塵trần 即tức 已dĩ 顯hiển 多đa 何hà 要yếu 定định 言ngôn 十thập 億ức 有hữu 二nhị 意ý 故cố 一nhất 為vi 說thuyết 十Thập 地Địa 故cố 二nhị 此thử 經Kinh 如như 是thị 。 多đa 說thuyết 十thập 數số 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 即tức 由do 此thử 義nghĩa 不bất 云vân 無vô 量lượng 無vô 量lượng 。 不bất 得đắc 顯hiển 無vô 盡tận 故cố 何hà 要yếu 顯hiển 此thử 多đa 佛Phật 加gia 耶da 論luận 云vân 顯hiển 於ư 法pháp 及cập 法Pháp 師sư 增tăng 長trưởng 恭cung 敬kính 心tâm 故cố 。 又hựu 表biểu 諸chư 佛Phật 皆giai 同đồng 說thuyết 故cố (# 二nhị 上thượng 二nhị 三tam 下hạ 依y 論luận 釋thích 五ngũ 叚giả 釋thích 文văn 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 合hợp 觧# 二nhị 三tam 同đồng 顯hiển 多đa 故cố 後hậu 別biệt 釋thích 第đệ 四tứ 前tiền 中trung 四tứ 一nhất 舉cử 少thiểu 顯hiển 多đa 二nhị 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 下hạ 釋thích 成thành 多đa 義nghĩa 先tiên 舉cử 論luận 謂vị 無vô 量lượng 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 三tam 若nhược 爾nhĩ 但đãn 趣thú 舉cử 下hạ 釋thích 成thành 十thập 字tự 四tứ 何hà 要yếu 顯hiển 此thử 多đa 下hạ 釋thích 多đa 所sở 以dĩ )# 何hà 要yếu 同đồng 名danh 加gia 論luận 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 云vân 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 何hà 故cố 如Như 來Lai 。 作tác 如như 是thị 願nguyện 。 顯hiển 示thị 多đa 佛Phật 故cố 此thử 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 本bổn 行hạnh 菩Bồ 薩Tát 時thời 皆giai 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 同đồng 說thuyết 此thử 法Pháp 。 今kim 成thành 正chánh 覺giác 亦diệc 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 故cố 不bất 異dị 名danh 加gia 此thử 中trung 論luận 意ý 云vân 諸chư 佛Phật 因nhân 中trung 得đắc 定định 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 遂toại 發phát 願nguyện 言ngôn 我ngã 成thành 佛Phật 時thời 。 亦diệc 同đồng 其kỳ 名danh 所sở 以dĩ 同đồng 者giả 為vi 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 法pháp 體thể 同đồng 於ư 多đa 佛Phật 明minh 人nhân 異dị 道đạo 同đồng 故cố 論luận 意ý 正chánh 爾nhĩ 若nhược 以dĩ 義nghĩa 取thủ 亦diệc 通thông 遮già 那na 本bổn 願nguyện 以dĩ 佛Phật 因nhân 中trung 得đắc 定định 說thuyết 法Pháp 能năng 加gia 所sở 加gia 同đồng 名danh 法pháp 爾nhĩ 亦diệc 發phát 斯tư 願nguyện 以dĩ 顯hiển 道đạo 同đồng 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 亦diệc 是thị 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 如Như 來Lai 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 第đệ 二nhị 意ý 論luận 云vân 又hựu 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 己kỷ 名danh 已dĩ 增tăng 勇dũng 恱# 故cố 前tiền 就tựu 法pháp 理lý 此thử 就tựu 化hóa 儀nghi (# 何hà 要yếu 同đồng 名danh 加gia 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 第đệ 四tứ 叚giả 先tiên 問vấn 意ý 云vân 若nhược 顯hiển 多đa 佛Phật 何hà 不bất 說thuyết 一nhất 切thiết 異dị 名danh 佛Phật 加gia 豈khởi 不bất 更cánh 多đa 故cố 論luận 有hữu 二nhị 答đáp 初sơ 意ý 中trung 二nhị 先tiên 舉cử 論luận 然nhiên 論luận 文văn 有hữu 三tam 初sơ 標tiêu 本bổn 願nguyện 二nhị 何hà 故cố 如Như 來Lai 。 下hạ 釋thích 願nguyện 所sở 以dĩ 三tam 本bổn 行hạnh 菩Bồ 薩Tát 時thời 下hạ 出xuất 願nguyện 相tương/tướng 此thử 中trung 論luận 意ý 云vân 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 中trung 先tiên 順thuận 文văn 釋thích 後hậu 以dĩ 義nghĩa 釋thích 前tiền 中trung 二nhị 先tiên 釋thích 論luận 第đệ 三tam 願nguyện 相tương/tướng 後hậu 所sở 以dĩ 同đồng 者giả 下hạ 釋thích 論luận 第đệ 二nhị 出xuất 願nguyện 所sở 以dĩ 然nhiên 上thượng 論luận 文văn 顯hiển 是thị 多đa 佛Phật 故cố 此thử 三tam 昧muội 是thị 法pháp 體thể 者giả 此thử 言ngôn 稍sảo 略lược 合hợp 云vân 顯hiển 示thị 多đa 佛Phật 同đồng 依y 此thử 三tam 昧muội 。 法pháp 體thể 故cố 此thử 明minh 佛Phật 得đắc 三tam 昧muội 同đồng 於ư 菩Bồ 薩Tát 故cố 疏sớ/sơ 云vân 為vi 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 法pháp 體thể 同đồng 於ư 多đa 佛Phật 反phản 釋thích 論luận 文văn 從tùng 人nhân 異dị 道đạo 同đồng 下hạ 結kết 成thành 同đồng 意ý 故cố 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 地địa 門môn 顯hiển 皆giai 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 從tùng 廻hồi 向hướng 顯hiển 皆giai 名danh 金Kim 剛Cang 幢Tràng 。 等đẳng 若nhược 以dĩ 義nghĩa 取thủ 下hạ 第đệ 二nhị 以dĩ 義nghĩa 釋thích 前tiền 明minh 諸chư 佛Phật 本bổn 願nguyện 。 今kim 顯hiển 遮già 那na 本bổn 願nguyện 引dẫn 下hạ 經kinh 證chứng 即tức 是thị 次thứ 文văn 雙song 辯biện 加gia 定định 因nhân 緣duyên 中trung 文văn 彼bỉ 既ký 主chủ 佛Phật 願nguyện 加gia 則tắc 其kỳ 願nguyện 相tương/tướng 同đồng 多đa 佛Phật 也dã 第đệ 二nhị 意ý 下hạ 同đồng 己kỷ 名danh 者giả 然nhiên 結kết 云vân 前tiền 就tựu 法pháp 理lý 者giả 證chứng 金kim 剛cang 智trí 名danh 皆giai 同đồng 故cố 此thử 就tựu 化hóa 儀nghi 者giả 謂vị 化hóa 儀nghi 誘dụ 物vật 故cố 言ngôn 踴dũng 悅duyệt 非phi 金kim 剛cang 體thể 有hữu 此thử 悅duyệt 也dã 約ước 化hóa 儀nghi 中trung 二nhị 儀nghi 故cố 悅duyệt 一nhất 約ước 自tự 行hành 諸chư 佛Phật 證chứng 窮cùng 金kim 剛cang 之chi 智trí 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 我ngã 入nhập 此thử 定định 上thượng 造tạo 佛Phật 境cảnh 是thị 故cố 悅duyệt 也dã 二nhị 約ước 利lợi 他tha 我ngã 入nhập 此thử 定định 將tương 演diễn 斯tư 法pháp 恐khủng 物vật 未vị 知tri 今kim 佛Phật 自tự 說thuyết 與dữ 己kỷ 名danh 同đồng 眾chúng 知tri 金kim 剛cang 藏tạng 同đồng 佛Phật 所sở 證chứng 言ngôn 必tất 信tín 受thọ 故cố 踴dũng 悅duyệt 也dã )# 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 金kim 剛cang 藏tạng 乃nãi 能năng 入nhập 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 第đệ 三tam 同đồng 讚tán 得đắc 定định 顯hiển 有hữu 加gia 因nhân 。 善thiện 男nam 子tử 此thử 是thị 十thập 方phương 各các 十thập 億ức 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 諸chư 佛Phật 共cộng 加gia 於ư 汝nhữ 以dĩ 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 威uy 神thần 力lực 故cố 。 亦diệc 是thị 汝nhữ 勝thắng 智trí 力lực 故cố 。 第đệ 四tứ 雙song 辯biện 加gia 定định 因nhân 緣duyên 中trung 有hữu 四tứ 因nhân 緣duyên 。 一nhất 伴bạn 佛Phật 同đồng 加gia 故cố 二nhị 主chủ 佛Phật 本bổn 願nguyện 故cố 三tam 主chủ 佛Phật 現hiện 威uy 故cố 四tứ 定định 者giả 智trí 力lực 故cố (# 第đệ 四tứ 雙song 辯biện 加gia 定định 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 略lược 囑chúc 經kinh 文văn 二nhị 料liệu 揀giản 通thông 局cục 三tam 彰chương 冥minh 顯hiển 加gia 異dị 四tứ 定định 其kỳ 因nhân 數số )# 初sơ 之chi 一nhất 事sự 唯duy 得đắc 定định 因nhân 先tiên 由do 佛Phật 加gia 方phương 能năng 入nhập 故cố 。 故cố 論luận 云vân 彼bỉ 佛Phật 先tiên 作tác 是thị 願nguyện 今kim 復phục 自tự 加gia 後hậu 之chi 三tam 事sự 通thông 於ư 二nhị 因nhân 由do 此thử 能năng 入nhập 定định 由do 此thử 得đắc 加gia 故cố 非phi 正chánh 加gia 相tương/tướng 故cố 論luận 云vân 後hậu 餘dư 佛Phật 加gia 故cố 言ngôn 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 加gia 此thử 論luận 意ý 云vân 後hậu 文văn 方phương 顯hiển 諸chư 佛Phật 加gia 相tương/tướng 即tức 由do 此thử 中trung 本bổn 願nguyện 力lực 耳nhĩ 則tắc 此thử 是thị 加gia 因nhân (# 初sơ 之chi 一nhất 事sự 下hạ 第đệ 二nhị 料liệu 揀giản 通thông 局cục 然nhiên 其kỳ 論luận 文văn 但đãn 有hữu 前tiền 一nhất 無vô 現hiện 威uy 自tự 智trí 論luận 釋thích 已dĩ 具cụ 疏sớ/sơ 文văn 今kim 先tiên 連liên 引dẫn 論luận 云vân 彼bỉ 佛Phật 先tiên 作tác 是thị 願nguyện 今kim 復phục 自tự 加gia 後hậu 餘dư 佛Phật 如như 故cố 云vân 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 加gia 疏sớ/sơ 離ly 開khai 論luận 以dĩ 釋thích 二nhị 因nhân 則tắc 以dĩ 論luận 文văn 後hậu 餘dư 佛Phật 加gia 為vi 後hậu 加gia 相tương/tướng 今kim 主chủ 佛Phật 願nguyện 為vi 後hậu 加gia 因nhân 細tế 尋tầm 可khả 知tri )# 若nhược 約ước 得đắc 定định 由do 主chủ 佛Phật 加gia 則tắc 此thử 中trung 願nguyện 等đẳng 已dĩ 顯hiển 加gia 相tương/tướng 但đãn 意ý 冥minh 加gia 故cố 即tức 前tiền 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 耳nhĩ (# 若nhược 約ước 得đắc 定định 下hạ 第đệ 三tam 彰chương [宴-女+六]# 顯hiển 加gia 異dị 所sở 以dĩ 辯biện 此thử 者giả 由do 古cổ 人nhân 以dĩ 初sơ 伴bạn 加gia 為vi 顯hiển 加gia 相tương/tướng 後hậu 之chi 三tam 因nhân 唯duy 是thị 加gia 因nhân 則tắc 因nhân 與dữ 加gia 別biệt 為vi 因nhân 義nghĩa 成thành 今kim 既ký 後hậu 三tam 皆giai 通thông 定định 因nhân 今kim 已dĩ 得đắc 定định 那na 言ngôn 非phi 正chánh 加gia 相tương/tướng 加gia 相tương/tướng 在tại 後hậu 故cố 有hữu 此thử 義nghĩa 明minh 加gia 有hữu 二nhị 一nhất 則tắc 冥minh 加gia 在tại 於ư 定định 前tiền 加gia 今kim 得đắc 定định 二nhị 是thị 顯hiển 加gia 要yếu 得đắc 定định 後hậu 方phương 堪kham 受thọ 加gia 故cố )# 是thị 則tắc 定định 因nhân 有hữu 四tứ 加gia 因nhân 亦diệc 四tứ 雖tuy 闕khuyết 伴bạn 佛Phật 加gia 因nhân 而nhi 有hữu 得đắc 定định 一nhất 因nhân 故cố 有hữu 四tứ 也dã 所sở 以dĩ 第đệ 三tam 會hội 中trung 後hậu 三tam 因nhân 初sơ 有hữu 又hựu 是thị 之chi 言ngôn 四tứ 五ngũ 兩lưỡng 會hội 同đồng 云vân 亦diệc 是thị 故cố 不bất 可khả 。 將tương 前tiền 一nhất 因nhân 為vi 正chánh 作tác 加gia 若nhược 此thử 已dĩ 作tác 加gia 何hà 用dụng 下hạ 文văn 正chánh 顯hiển 加gia 相tương/tướng 餘dư 如như 第đệ 三tam 會hội 辯biện (# 是thị 則tắc 加gia 因nhân 下hạ 第đệ 四tứ 定định 其kỳ 因nhân 數số 伴bạn 佛Phật 之chi 加gia 唯duy 是thị 定định 因nhân 故cố 加gia 因nhân 闕khuyết 一nhất 是thị 前tiền 得đắc 定định 還hoàn 成thành 四tứ 因nhân 故cố 上thượng 云vân 讚tán 其kỳ 得đắc 定định 顯hiển 有hữu 加gia 因nhân 於ư 中trung 三tam 初sơ 正chánh 明minh 二nhị 所sở 以dĩ 第đệ 三tam 會hội 下hạ 引dẫn 例lệ 成thành 立lập 三tam 故cố 不bất 可khả 下hạ 結kết 彈đàn 古cổ 人nhân 初sơ 文văn 可khả 知tri 二nhị 中trung 凡phàm 言ngôn 又hựu 亦diệc 皆giai 是thị 重trọng/trùng 義nghĩa 上thượng 已dĩ 有hữu 一nhất 下hạ 方phương 言ngôn 又hựu 若nhược 初sơ 伴bạn 佛Phật 是thị 其kỳ 加gia 相tương/tướng 主chủ 佛Phật 本bổn 願nguyện 初sơ 是thị 加gia 因nhân 何hà 得đắc 言ngôn 又hựu 亦diệc 字tự 同đồng 此thử 明minh 知tri 伴bạn 加gia 已dĩ 是thị 定định 因nhân 下hạ 二nhị 亦diệc 是thị 定định 因nhân 故cố 云vân 又hựu 耳nhĩ 故cố 不bất 可khả 下hạ 第đệ 三tam 結kết 彈đàn 古cổ 人nhân 先tiên 直trực 非phi 後hậu 若nhược 此thử 已dĩ 下hạ 出xuất 其kỳ 所sở 以dĩ 成thành 復phục 重trùng 故cố 餘dư 如như 第đệ 三tam 會hội 辯biện 者giả 彼bỉ 處xứ 廣quảng 顯hiển 差sai 當đương 故cố 略lược 敘tự 少thiểu 分phần 一nhất 者giả 十thập 住trụ 中trung 古cổ 人nhân 以dĩ 初sơ 一nhất 為vi 定định 因nhân 後hậu 三tam 轉chuyển 為vi 加gia 因nhân 亦diệc 非phi 定định 因nhân 二nhị 者giả 前tiền 自tự 問vấn 云vân 加gia 之chi 與dữ 定định 何hà 先tiên 何hà 後hậu 若nhược 先tiên 定định 後hậu 加gia 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 汝nhữ 能năng 入nhập 是thị 三tam 昧muội 。 此thử 是thị 諸chư 佛Phật 。 共cộng 加gia 於ư 汝nhữ 若nhược 先tiên 加gia 後hậu 定định 則tắc 不bất 應ưng 在tại 三tam 昧muội 分phần/phân 後hậu 又hựu 散tán 心tâm 不bất 能năng 受thọ 加gia 古cổ 人nhân 過quá 云vân 加gia 定định 一nhất 時thời 疏sớ/sơ 前tiền 難nạn/nan 云vân 為vi 因nhân 不bất 成thành 不bất 同đồng 俱câu 有hữu 因nhân 義nghĩa 加gia 定định 可khả 分phần/phân 故cố 示thị 正chánh 義nghĩa 云vân 加gia 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 冥minh 與dữ 顯hiển 冥minh 加gia 在tại 前tiền 顯hiển 居cư 定định 後hậu 等đẳng 故cố 云vân 餘dư 如như 彼bỉ 疏sớ/sơ )# 。 欲dục 令linh 汝nhữ 為vi 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 光quang 明minh 。 故cố 所sở 謂vị 令linh 入nhập 。 智trí 地địa 故cố 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 故cố 。 善thiện 簡giản 擇trạch 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 。 廣quảng 知tri 諸chư 法pháp 故cố 。 善thiện 能năng 說thuyết 法Pháp 。 故cố 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 清thanh 淨tịnh 故cố 一nhất 切thiết 世thế 法pháp 。 不bất 染nhiễm 故cố 出xuất 世thế 善thiện 根căn 。 清thanh 淨tịnh 故cố 得đắc 。 不bất 思tư 議nghị 智trí 。 境cảnh 界giới 故cố 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 人nhân 智trí 境cảnh 界giới 故cố 。 第đệ 五ngũ 明minh 加gia 所sở 為vi 故cố 論luận 云vân 何hà 故cố 加gia 然nhiên 直trực 就tựu 經kinh 文văn 則tắc 應ưng 分phần/phân 二nhị 初sơ 總tổng 明minh 後hậu 所sở 謂vị 下hạ 別biệt 顯hiển 論luận 無vô 所sở 謂vị 二nhị 字tự 故cố 取thủ 別biệt 中trung 入nhập 智trí 地địa 句cú 入nhập 初sơ 總tổng 句cú 總tổng 別biệt 合hợp 明minh 但đãn 有hữu 二nhị 十thập 前tiền 十thập 依y 自tự 利lợi 行hành 後hậu 十thập 依y 利lợi 他tha 行hành 義nghĩa 雖tuy 兼kiêm 通thông 從tùng 多đa 分phần 判phán 欲dục 顯hiển 二nhị 利lợi 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 今kim 依y 論luận 釋thích 初sơ 十thập 句cú 中trung 論luận 以dĩ 二nhị 門môn 解giải 釋thích 一nhất 直trực 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 會hội 通thông 本bổn 末mạt 初sơ 門môn 先tiên 釋thích 總tổng 句cú 彼bỉ 經Kinh 云vân 又hựu 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 明minh 。 說thuyết 令linh 入nhập 智trí 慧tuệ 地địa 故cố 。 既ký 將tương 別biệt 句cú 入nhập 總tổng 即tức 經kinh 論luận 開khai 合hợp 不bất 同đồng 論luận 經Kinh 云vân 明minh 即tức 今kim 經kinh 光quang 明minh 但đãn 廣quảng 略lược 有hữu 異dị 彼bỉ 云vân 明minh 說thuyết 此thử 云vân 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 彼bỉ 未vị 廻hồi 文văn 即tức 經kinh 論luận 方phương 言ngôn 有hữu 異dị (# 第đệ 五ngũ 明minh 加gia 所sở 為vi 等đẳng 者giả 然nhiên 論luận 有hữu 二nhị 問vấn 云vân 何hà 故cố 加gia 復phục 云vân 何hà 加gia 以dĩ 復phục 云vân 何hà 加gia 是thị 徵trưng 加gia 相tương/tướng 下hạ 文văn 重trọng/trùng 徵trưng 故cố 此thử 不bất 釋thích 言ngôn 義nghĩa 雖tuy 兼kiêm 通thông 者giả 以dĩ 自tự 利lợi 中trung 有hữu 善thiện 能năng 說thuyết 法Pháp 。 利lợi 他tha 中trung 有hữu 習tập 無vô 漏lậu 法pháp 則tắc 是thị 互hỗ 有hữu 今kim 通thông 云vân 從tùng 多đa 多đa 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 句cú 多đa 二nhị 如như 善thiện 說thuyết 法Pháp 亦diệc 通thông 二nhị 利lợi 今kim 取thủ 自tự 利lợi 之chi 能năng 故cố 故cố 分phần/phân 二nhị 利lợi 略lược 有hữu 四tứ 門môn 一nhất 就tựu 行hành 體thể 六Lục 度Độ 等đẳng 行hành 以dĩ 為vi 自tự 利lợi 四tứ 攝nhiếp 等đẳng 行hành 以dĩ 為vi 利lợi 他tha 二nhị 就tựu 行hành 益ích 六Lục 度Độ 四Tứ 等Đẳng 。 成thành 之chi 在tại 己kỷ 皆giai 名danh 自tự 利lợi 勸khuyến 人nhân 修tu 起khởi 盡tận 名danh 利lợi 他tha 三tam 約ước 修tu 說thuyết 自tự 他tha 二nhị 利lợi 自tự 分phần/phân 所sở 成thành 可khả 用dụng 化hóa 人nhân 皆giai 名danh 利lợi 他tha 勝thắng 進tiến 分phần/phân 中trung 一nhất 切thiết 行hành 德đức 修tu 之chi 未vị 熟thục 未vị 任nhậm 化hóa 他tha 唯duy 可khả 自tự 習tập 名danh 為vi 自tự 利lợi 如như 下hạ 第đệ 九cửu 地địa 法Pháp 師sư 方phương 便tiện 中trung 說thuyết 四tứ 就tựu 義nghĩa 門môn 以dĩ 分phần/phân 自tự 他tha 諸chư 行hành 皆giai 同đồng 一nhất 體thể 互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。 自tự 利lợi 門môn 說thuyết 皆giai 成thành 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 門môn 說thuyết 無vô 不bất 利lợi 他tha 今kim 就tựu 第đệ 四tứ 故cố 云vân 兼kiêm 通thông 從tùng 多đa 說thuyết 耳nhĩ 文văn 有hữu 二nhị 十thập 句cú 分phần/phân 二nhị 初sơ 十thập 依y 自tự 利lợi 後hậu 十thập 依y 利lợi 他tha 前tiền 中trung 二nhị 初sơ 直trực 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 通thông 會hội 本bổn 末mạt 前tiền 中trung 又hựu 二nhị 初sơ 釋thích 總tổng 二nhị 釋thích 別biệt 總tổng 中trung 二nhị 初sơ 會hội 二nhị 經kinh 同đồng 異dị 可khả 知tri )# 既ký 知tri 二nhị 經kinh 同đồng 異dị 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 初sơ 欲dục 令linh 汝nhữ 為vi 者giả 標tiêu 舉cử 章chương 門môn 總tổng 顯hiển 加gia 意ý 意ý 為vi 何hà 事sự 謂vị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 等đẳng 此thử 中trung 三tam 義nghĩa 一nhất 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 所sở 被bị 機cơ 二nhị 不bất 思tư 議nghị 諸chư 佛Phật 法Pháp 光quang 明minh 。 是thị 所sở 說thuyết 法Pháp 。 二nhị 令linh 入nhập 智trí 地địa 是thị 說thuyết 之chi 益ích (# 二nhị 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 初sơ 總tổng 標tiêu 三tam 義nghĩa 可khả 知tri )# 被bị 何hà 等đẳng 機cơ 論luận 云vân 是thị 中trung 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 者giả 謂vị 住trụ 信tín 行hành 地địa 。 此thử 通thông 二nhị 類loại 一nhất 謂vị 地địa 前tiền 未vị 證chứng 真Chân 如Như 但đãn 依y 信tín 心tâm 而nhi 起khởi 行hành 故cố 無vô 著trước 論luận 中trung 亦diệc 同đồng 此thử 名danh 二nhị 通thông 地địa 上thượng 如như 初Sơ 地Địa 加gia 行hành 位vị 中trung 名danh 信tín 行hành 地địa 即tức 地địa 地địa 加gia 行hành 皆giai 名danh 信tín 行hành 以dĩ 攝nhiếp 論luận 中trung 意ý 言ngôn 無vô 分phân 別biệt 觀quán 通thông 於ư 四tứ 位vị 故cố 知tri 地địa 上thượng 亦diệc 有hữu 信tín 行hành 下hạ 釋thích 所sở 入nhập 智trí 地địa 及cập 別biệt 入nhập 中trung 皆giai 通thông 十Thập 地Địa 明minh 知tri 所sở 被bị 不bất 唯duy 地địa 前tiền 况# 下hạ 請thỉnh 分phần/phân 中trung 論luận 云vân 未vị 入nhập 地địa 者giả 。 令linh 得đắc 淨tịnh 心tâm 已dĩ 。 入nhập 地địa 者giả 令linh 得đắc 十Thập 力Lực 必tất 通thông 被bị 也dã (# 二nhị 別biệt 釋thích 三tam 義nghĩa 三tam 初sơ 所sở 被bị 機cơ 中trung 言ngôn 被bị 何hà 等đẳng 機cơ 者giả 徵trưng 也dã 二nhị 釋thích 經kinh 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 舉cử 論luận 可khả 知tri 從tùng 此thử 通thông 二nhị 類loại 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 然nhiên 其kỳ 分phần/phân 位vị 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 信tín 二nhị 證chứng 趣thú 證chứng 方phương 便tiện 決quyết 定định 名danh 信tín 正chánh 得đắc 云vân 證chứng 若nhược 大đại 位vị 以dĩ 分phần/phân 地địa 前tiền 名danh 信tín 地địa 上thượng 名danh 證chứng 故cố 下hạ 論luận 云vân 已dĩ 入nhập 初Sơ 地Địa 非phi 信tín 地địa 攝nhiếp 即tức 疏sớ/sơ 初sơ 意ý 若nhược 通thông 相tương/tướng 說thuyết 地địa 前tiền 地địa 上thượng 皆giai 有hữu 未vị 得đắc 名danh 信tín 已dĩ 得đắc 名danh 證chứng 今kim 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 信tín 非phi 證chứng 即tức 疏sớ/sơ 後hậu 意ý 於ư 後hậu 意ý 中trung 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 標tiêu 舉cử 立lập 理lý 可khả 知tri 以dĩ 攝nhiếp 論luận 中trung 下hạ 引dẫn 證chứng 於ư 中trung 二nhị 先tiên 引dẫn 攝nhiếp 論luận 意ý 言ngôn 之chi 義nghĩa 已dĩ 見kiến 上thượng 文văn 即tức 是thị 意ý 識thức 依y 名danh 言ngôn 分phân 別biệt 故cố 是thị 地địa 地địa 加gia 行hành 非phi 正chánh 證chứng 也dã 通thông 四tứ 位vị 者giả 五ngũ 位vị 之chi 中trung 唯duy 除trừ 究cứu 竟cánh 耳nhĩ 下hạ 釋thích 所sở 入nhập 下hạ 引dẫn 當đương 論luận 證chứng )# 二nhị 中trung 說thuyết 何hà 法pháp 被bị 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 所sở 證chứng 法pháp 論luận 云vân 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 道Đạo 品Phẩm 此thử 明minh 十Thập 地Địa 法pháp 體thể 是thị 無vô 漏lậu 故cố 名danh 出xuất 世thế 間gian 。 生sanh 佛Phật 果Quả 故cố 名danh 道đạo 十thập 位vị 行hành 法pháp 類loại 別biệt 名danh 品phẩm 既ký 是thị 佛Phật 因nhân 是thị 佛Phật 所sở 證chứng 。 故cố 云vân 佛Phật 法Pháp 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 二nhị 說thuyết 能năng 證chứng 論luận 云vân 光quang 明minh 者giả 見kiến 智trí 得đắc 證chứng 此thử 謂vị 後hậu 得đắc 觀quán 事sự 差sai 別biệt 名danh 見kiến 根căn 本bổn 觀quán 理lý 一nhất 相tương/tướng 名danh 智trí 見kiến 達đạt 於ư 事sự 名danh 得đắc 智trí 契khế 於ư 理lý 名danh 證chứng 直trực 語ngữ 智trí 體thể 故cố 言ngôn 見kiến 智trí 以dĩ 智trí 合hợp 境cảnh 故cố 言ngôn 得đắc 證chứng 地địa 法pháp 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 此thử 二nhị 見kiến 智trí 雖tuy 廣quảng 此thử 釋thích 正chánh 宜nghi 故cố 解giải 深thâm 密mật 第đệ 三tam 云vân 我ngã 無vô 量lượng 門môn 宣tuyên 說thuyết 智trí 。 見kiến 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 略lược 說thuyết 。 其kỳ 相tương/tướng 若nhược 緣duyên 總tổng 法pháp 。 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 所sở 有hữu 妙diệu 慧tuệ 。 是thị 名danh 為vi 智trí 。 若nhược 緣duyên 別biệt 法pháp 。 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 所sở 有hữu 妙diệu 慧tuệ 。 是thị 名danh 為vi 見kiến 。 即tức 斯tư 義nghĩa 也dã 上thượng 云vân 說thuyết 者giả 令linh 分phân 別biệt 上thượng 來lai 能năng 所sở 證chứng 法pháp (# 二nhị 歎thán 能năng 被bị 法pháp 中trung 二nhị 初sơ 徵trưng 可khả 知tri 二nhị 釋thích 中trung 三tam 初sơ 標tiêu 可khả 知tri 二nhị 釋thích 三tam 結kết 釋thích 中trung 此thử 明minh 十Thập 地Địa 法pháp 等đẳng 者giả 是thị 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 然nhiên 道đạo 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 即tức 證chứng 道đạo 當đương 相tương 名danh 道đạo 二nhị 道đạo 即tức 因nhân 義nghĩa 即tức 疏sớ/sơ 中trung 意ý 既ký 是thị 佛Phật 因nhân 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 經kinh 文văn 佛Phật 法Pháp 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 是thị 佛Phật 因nhân 法pháp 二nhị 是thị 佛Phật 所sở 證chứng 。 法pháp 同đồng 證chứng 如như 故cố 從tùng 心tâm 言ngôn 路lộ 絕tuyệt 釋thích 不bất 思tư 議nghị 謂vị 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 故cố 前tiền 文văn 已dĩ 具cụ 然nhiên 遠viễn 公công 云vân 歎thán 勝thắng 之chi 辭từ 也dã 據cứ 法pháp 望vọng 情tình 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 其kỳ 法pháp 外ngoại 本bổn 無vô 情tình 故cố 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 情tình 相tương/tướng 之chi 興hưng 原nguyên 由do 妄vọng 想tưởng 妄vọng 想tưởng 故cố 便tiện 有hữu 相tương 生sanh 以dĩ 依y 相tương/tướng 故cố 復phục 起khởi 心tâm 想tưởng 隨tùy 名danh 取thủ 實thật 即tức 是thị 覺giác 觀quán 依y 此thử 覺giác 觀quán 便tiện 起khởi 言ngôn 說thuyết 起khởi 言ngôn 說thuyết 已dĩ 復phục 起khởi 心tâm 想tưởng 取thủ 所sở 說thuyết 法Pháp 此thử 即tức 言ngôn 語ngữ 以dĩ 之chi 為vi 道Đạo 心tâm 以dĩ 為vi 行hành 於ư 是thị 心tâm 想tưởng 熾sí 然nhiên 不bất 息tức 。 今kim 契khế 法pháp 實thật 滅diệt 除trừ 妄vọng 想tưởng 。 相tương/tướng 即tức 不bất 生sanh 相tương/tướng 不bất 生sanh 故cố 立lập 名danh 心tâm 滅diệt 名danh 心tâm 滅diệt 故cố 名danh 即tức 不bất 生sanh 名danh 不bất 生sanh 故cố 覺giác 觀quán 不bất 起khởi 覺giác 觀quán 不bất 起khởi 故cố 言ngôn 說thuyết 隨tùy 亡vong 言ngôn 說thuyết 亡vong 故cố 不bất 復phục 依y 言ngôn 取thủ 於ư 所sở 說thuyết 不bất 取thủ 說thuyết 故cố 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 心tâm 行hành 滅diệt 故cố 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 法pháp 出xuất 情tình 心tâm 言ngôn 不bất 及cập 故cố 不bất 思tư 議nghị 今kim 就tựu 情tình 望vọng 法pháp 故cố 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 釋thích 曰viết 言ngôn 雖tuy 繁phồn 重trọng/trùng 亦diệc 有hữu 理lý 在tại 二nhị 說thuyết 能năng 證chứng 下hạ 即tức 釋thích 經kinh 光quang 明minh 字tự 先tiên 舉cử 論luận 可khả 知tri 從tùng 此thử 謂vị 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 於ư 中trung 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 可khả 知tri 後hậu 地địa 法pháp 雖tuy 多đa 下hạ 結kết 成thành 於ư 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 結kết 成thành 論luận 意ý 謂vị 地địa 法pháp 無vô 量lượng 門môn 不bất 出xuất 能năng 所sở 二nhị 智trí 故cố 將tương 此thử 二nhị 以dĩ 釋thích 光quang 明minh 為vi 至chí 當đương 也dã 見kiến 智trí 雖tuy 廣quảng 下hạ 結kết 成thành 於ư 疏sớ/sơ 謂vị 見kiến 智trí 二nhị 字tự 雖tuy 有hữu 多đa 釋thích 此thử 釋thích 正chánh 順thuận 論luận 意ý 故cố 云vân 正chánh 冝# 故cố 觧# 深thâm 密mật 下hạ 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 此thử 釋thích 要yếu 當đương 緣duyên 總tổng 法pháp 者giả 萬vạn 法pháp 雖tuy 異dị 一nhất 智trí 以dĩ 貫quán 故cố 云vân 總tổng 法pháp 隨tùy 事sự 相tướng 差sai 名danh 為vi 別biệt 法pháp 故cố 與dữ 疏sớ/sơ 釋thích 義nghĩa 理lý 合hợp 也dã 言ngôn 見kiến 智trí 雖tuy 廣quảng 者giả 略lược 示thị 一nhất 二nhị 如như 般Bát 若Nhã 論luận 見kiến 即tức 是thị 智trí 揀giản 於ư 比tỉ 智trí 故cố 云vân 見kiến 也dã 揀giản 於ư 眼nhãn 見kiến 故cố 云vân 智trí 也dã 又hựu 遠viễn 公công 云vân 俱câu 是thị 一nhất 智trí 隨tùy 義nghĩa 立lập 名danh 見kiến 智trí 是thị 觧# 得đắc 證chứng 是thị 行hành 觧# 有hữu 始thỉ 終chung 見kiến 始thỉ 智trí 終chung 推thôi 求cầu 名danh 見kiến 決quyết 斷đoán 稱xưng 智trí 行hành 有hữu 始thỉ 終chung 得đắc 始thỉ 證chứng 終chung 法pháp 顯hiển 在tại 心tâm 名danh 之chi 為vi 得đắc 心tâm 冥minh 合hợp 如như 說thuyết 以dĩ 為vi 證chứng 上thượng 之chi 二nhị 觧# 雖tuy 各các 有hữu 理lý 不bất 如như 前tiền 觧# 契khế 合hợp 論luận 文văn 故cố 云vân 正chánh 宜nghi 以dĩ 其kỳ 二nhị 智trí 遍biến 攝nhiếp 諸chư 法pháp 故cố 三tam 結kết 可khả 知tri )# 三tam 中trung 說thuyết 此thử 何hà 益ích 令linh 入nhập 智trí 地địa 論luận 云vân 入nhập 者giả 信tín 樂nhạo 得đắc 證chứng 此thử 中trung 信tín 樂nhạo 即tức 所sở 被bị 機cơ 得đắc 證chứng 即tức 上thượng 二nhị 智trí 契khế 合hợp 入nhập 何hà 法pháp 耶da 所sở 謂vị 智trí 地địa 論luận 云vân 智trí 慧tuệ 地địa 者giả 謂vị 十Thập 地Địa 智trí 如như 本bổn 分phần/phân 中trung 說thuyết 即tức 上thượng 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 也dã 上thượng 說thuyết 能năng 所sở 證chứng 者giả 意ý 令linh 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 能năng 。 證chứng 智trí 入nhập 佛Phật 所sở 證chứng 法Pháp 。 是thị 此thử 總tổng 意ý (# 三tam 中trung 說thuyết 此thử 何hà 益ích 下hạ 即tức 釋thích 令linh 入nhập 智trí 地địa 之chi 經kinh 先tiên 釋thích 令linh 入nhập 二nhị 初sơ 引dẫn 論luận 證chứng 可khả 知tri 此thử 中trung 信tín 樂nhạo 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 若nhược 準chuẩn 遠viễn 公công 信tín 樂nhạo 得đắc 證chứng 皆giai 是thị 入nhập 義nghĩa 信tín 樂nhạo 入nhập 始thỉ 得đắc 證chứng 入nhập 終chung 於ư 證chứng 決quyết 定định 名danh 信tín 信tín 增tăng 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 得đắc 證chứng 如như 前tiền 此thử 亦diệc 有hữu 理lý 疏sớ/sơ 意ý 可khả 知tri )# 已dĩ 說thuyết 總tổng 句cú 入nhập 地địa 之chi 相tướng 次thứ 下hạ 九cửu 句cú 依y 本bổn 開khai 末mạt 顯hiển 入nhập 差sai 別biệt 論luận 云vân 此thử 修Tu 多Đa 羅La 。 中trung 依y 根căn 本bổn 入nhập 有hữu 九cửu 種chủng 入nhập 此thử 九cửu 種chủng 入nhập 寄ký 於ư 四tứ 位vị 初sơ 四tứ 願nguyện 樂nhạo 位vị 次thứ 一nhất 見kiến 位vị 次thứ 三tam 修tu 位vị 後hậu 一nhất 究cứu 竟cánh 位vị (# 此thử 九cửu 種chủng 入nhập 下hạ 是thị 疏sớ/sơ 觧# 釋thích 先tiên 科khoa 為vi 四tứ 願nguyện 樂nhạo 即tức 是thị 地địa 前tiền )# 近cận 地địa 方phương 便tiện 亦diệc 屬thuộc 地địa 故cố 地địa 後hậu 勝thắng 進tiến 趣thú 究cứu 竟cánh 故cố 皆giai 十Thập 地Địa 攝nhiếp (# 近cận 地địa 方phương 便tiện 下hạ 通thông 妨phương 謂vị 別biệt 九cửu 入nhập 依y 總tổng 開khai 出xuất 以dĩ 總tổng 名danh 別biệt 皆giai 帶đái 入nhập 言ngôn 即tức 入nhập 約ước 證chứng 地địa 前tiền 未vị 證chứng 何hà 得đắc 屬thuộc 入nhập 究cứu 竟cánh 非phi 因nhân 豈khởi 為vi 地địa 智trí 故cố 云vân 近cận 地địa 方phương 便tiện 等đẳng 通thông 前tiền 願nguyện 樂nhạo 後hậu 勝thắng 進tiến 下hạ 通thông 後hậu 究cứu 竟cánh )# 言ngôn 九cửu 入nhập 者giả 一nhất 者giả 攝nhiếp 入nhập 謂vị 聞văn 慧tuệ 中trung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 故cố 。 (# 言ngôn 九cửu 入nhập 者giả 一nhất 攝nhiếp 入nhập 下hạ 別biệt 釋thích 九cửu 入nhập 全toàn 是thị 論luận 文văn 若nhược 有hữu 疏sớ/sơ 釋thích 自tự 當đương 指chỉ 出xuất 初sơ 一nhất 全toàn 是thị 論luận 文văn )# 二nhị 者giả 思tư 義nghĩa 入nhập 思tư 慧tuệ 於ư 一nhất 切thiết 道đạo 。 品phẩm 中trung 智trí 方phương 便tiện 故cố 智trí 方phương 便tiện 者giả 即tức 善thiện 揀giản 擇trạch 道Đạo 品Phẩm 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 (# 二nhị 思tư 義nghĩa 入nhập 者giả 然nhiên 思tư 慧tuệ 二nhị 句cú 後hậu 句cú 思tư 成thành 此thử 句cú 正chánh 思tư 思tư 必tất 依y 義nghĩa 云vân 思tư 義nghĩa 入nhập 從tùng 智trí 方phương 便tiện 者giả 下hạ 是thị 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 會hội 就tựu 經kinh 文văn )# 三tam 法pháp 相tướng 入nhập 彼bỉ 彼bỉ 義nghĩa 中trung 無vô 量lượng 種chủng 種chủng 。 知tri 故cố 彼bỉ 彼bỉ 即tức 是thị 諸chư 法pháp 種chủng 種chủng 知tri 即tức 廣quảng 知tri 此thử 即tức 所sở 思tư 法pháp 成thành (# 言ngôn 彼bỉ 彼bỉ 即tức 是thị 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích )# 四tứ 教giáo 化hóa 入nhập 隨tùy 所sở 思tư 義nghĩa 名danh 字tự 具cụ 足túc 故cố 能năng 善thiện 說thuyết 此thử 知tri 修tu 慧tuệ 修tu 通thông 二nhị 利lợi 菩Bồ 薩Tát 利lợi 他tha 即tức 是thị 自tự 成thành 佛Phật 法Pháp 。 故cố 入nhập 自tự 利lợi 中trung [(冰-水+〡)*ㄆ]# (# 四tứ 中trung 修tu 通thông 二nhị 利lợi 下hạ 通thông 妨phương 謂vị 既ký 言ngôn 前tiền 十thập 自tự 利lợi 那na 明minh 善thiện 說thuyết 通thông 意ý 可khả 知tri )# 五ngũ 證chứng 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 中trung 平bình 等đẳng 智trí 見kiến 道đạo 時thời 中trung 善thiện 清thanh 淨tịnh 故cố 。 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 正chánh 證chứng 真Chân 如Như 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 云vân 平bình 等đẳng 二nhị 我ngã 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 不bất 生sanh 名danh 善thiện 清thanh 淨tịnh 最tối 初sơ 照chiếu 理lý 立lập 見kiến 道đạo 名danh (# 五ngũ 證chứng 入nhập 者giả 從tùng 言ngôn 平bình 等đẳng 下hạ 即tức 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 此thử 入nhập 見kiến 道đạo 正chánh 證chứng 真Chân 如Như 故cố 唯duy 識thức 論luận 通thông 達đạt 位vị 頌tụng 云vân 若nhược 時thời 於ư 所sở 緣duyên 智trí 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 爾nhĩ 時thời 住trụ 唯duy 識thức 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 釋thích 論luận 曰viết 若nhược 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 不bất 取thủ 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 相tương/tướng 故cố 爾nhĩ 時thời 乃nãi 名danh 實thật 住trụ 唯duy 識thức 真chân 勝thắng 義nghĩa 性tánh 。 即tức 證chứng 真Chân 如Như 智trí 與dữ 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 俱câu 離ly 能năng 取thủ 所sở 取thủ 相tương/tướng 故cố 能năng 取thủ 所sở 取thủ 俱câu 是thị 分phân 別biệt 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 。 戲hí 論luận 相tương/tướng 故cố 觧# 曰viết 此thử 即tức 總tổng 釋thích 偈kệ 意ý 言ngôn 俱câu 離ly 能năng 取thủ 所sở 取thủ 相tương/tướng 者giả 謂vị 能năng 證chứng 智trí 及cập 所sở 證chứng 如như 俱câu 無vô 二nhị 取thủ 又hựu 上thượng 言ngôn 不bất 取thủ 者giả 離ly 於ư 能năng 取thủ 種chủng 種chủng 相tương/tướng 者giả 離ly 於ư 所sở 取thủ 餘dư 可khả 思tư 準chuẩn 一nhất 次thứ 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 此thử 智trí 二nhị 分phần 俱câu 無vô 所sở 取thủ 能năng 取thủ 相tương/tướng 故cố 二nhị 有hữu 義nghĩa 此thử 智trí 相tương 見kiến 俱câu 有hữu 帶đái 彼bỉ 相tương/tướng 起khởi 名danh 緣duyên 彼bỉ 故cố 若nhược 無vô 彼bỉ 相tương/tướng 名danh 緣duyên 彼bỉ 者giả 應ưng 色sắc 等đẳng 智trí 名danh 聲thanh 等đẳng 智trí 若nhược 無vô 見kiến 分phần/phân 應ưng 不bất 能năng 緣duyên 寧ninh 可khả 說thuyết 為vi 緣duyên 真Chân 如Như 智trí 勿vật 真Chân 如Như 性tánh 亦diệc 是thị 能năng 緣duyên 故cố 應ưng 許hứa 此thử 定định 有hữu 見kiến 分phần/phân 釋thích 曰viết 即tức 破phá 前tiền 師sư 義nghĩa 先tiên 破phá 無vô 相tướng 謂vị 如như 智trí 之chi 上thượng 無vô 真chân 之chi 相tướng 而nhi 能năng 緣duyên 如như 色sắc 等đẳng 智trí 上thượng 無vô 聲thanh 等đẳng 相tương 應ứng 緣duyên 聲thanh 等đẳng 後hậu 破phá 無vô 見kiến 中trung 言ngôn 勿vật 真Chân 如Như 性tánh 亦diệc 是thị 能năng 緣duyên 者giả 同đồng 無vô 見kiến 分phần/phân 而nhi 能năng 緣duyên 故cố 三tam 次thứ 彼bỉ 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 此thử 智trí 見kiến 有hữu 相tương/tướng 無vô 說thuyết 無vô 相tướng 取thủ 不bất 取thủ 相tướng 故cố 。 雖tuy 有hữu 見kiến 分phần/phân 而nhi 無vô 分phân 別biệt 。 說thuyết 非phi 無vô 取thủ 非phi 取thủ 全toàn 無vô 釋thích 曰viết 說thuyết 無vô 相tướng 取thủ 下hạ 即tức 瑜du 伽già 七thất 十thập 三tam 文văn 既ký 無vô 相tướng 分phần/phân 何hà 名danh 緣duyên 彼bỉ 彼bỉ 論luận 次thứ 答đáp 云vân 雖tuy 無vô 相tướng 分phần/phân 而nhi 可khả 說thuyết 此thử 帶đái 如như 相tương/tướng 起khởi 不bất 離ly 如như 故cố 如như 自tự 證chứng 分phần/phân 緣duyên 見kiến 分phần/phân 時thời 不bất 變biến 而nhi 緣duyên 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 變biến 而nhi 緣duyên 者giả 便tiện 非phi 親thân 證chứng 如như 後hậu 得đắc 智trí 應ưng 有hữu 分phân 別biệt 故cố 應ưng 許hứa 此thử 見kiến 有hữu 相tương/tướng 無vô 釋thích 曰viết 謂vị 此thử 緣duyên 真chân 智trí 挾hiệp 帶đái 真Chân 如Như 之chi 體thể 相tướng 起khởi 故cố 名danh 所sở 緣duyên 非phi 帶đái 相tương/tướng 分phần/phân 影ảnh 像tượng 而nhi 起khởi 名danh 緣duyên 於ư 如như 不bất 離ly 如như 故cố 釋thích 曰viết 上thượng 之chi 三tam 師sư 彼bỉ 論luận 以dĩ 後hậu 義nghĩa 為vi 正chánh 依y 今kim 經kinh 宗tông 應ưng 雙song 取thủ 前tiền 二nhị 有hữu 即tức 俱câu 有hữu 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 無vô 即tức 俱câu 無vô 能năng 所sở 斯tư 寂tịch 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 方phương 名danh 證chứng 如như 然nhiên 今kim 疏sớ/sơ 文văn 先tiên 釋thích 平bình 等đẳng 從tùng 二nhị 我ngã 下hạ 釋thích 善thiện 清thanh 淨tịnh 釋thích 平bình 等đẳng 中trung 但đãn 觀quán 上thượng 來lai 所sở 引dẫn 唯duy 識thức 居cư 然nhiên 易dị 了liễu 若nhược 細tế 委ủy 配phối 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 將tương 論luận 就tựu 經kinh 論luận 中trung 平bình 等đẳng 即tức 是thị 經Kinh 中trung 無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 。 從tùng 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 正chánh 證chứng 真Chân 如Như 下hạ 釋thích 無vô 分phân 別biệt 稱xưng 平bình 等đẳng 所sở 以dĩ 即tức 唯duy 識thức 中trung 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 言ngôn 二nhị 我ngã 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 不bất 生sanh 名danh 善thiện 清thanh 淨tịnh 者giả 釋thích 論luận 善thiện 清thanh 淨tịnh 言ngôn 論luận 意ý 正chánh 明minh 見kiến 道đạo 時thời 中trung 清thanh 淨tịnh 今kim 疏sớ/sơ 先tiên 釋thích 清thanh 淨tịnh 後hậu 重trọng/trùng 解giải 見kiến 道đạo 得đắc 名danh 言ngôn 二nhị 我ngã 者giả 即tức 人nhân 我ngã 法pháp 我ngã 二nhị 我ngã 為vi 本bổn 而nhi 起khởi 二nhị 障chướng 今kim 言ngôn 二nhị 我ngã 意ý 取thủ 二nhị 障chướng 耳nhĩ 故cố 唯duy 識thức 云vân 煩phiền 惱não 障chướng 者giả 謂vị 執chấp 徧biến 計kế 所sở 執chấp 實thật 我ngã 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 根căn 本bổn 煩phiền 惱não 。 及cập 彼bỉ 等đẳng 流lưu 諸chư 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 此thử 皆giai 擾nhiễu 亂loạn 有hữu 情tình 身thân 心tâm 能năng 障chướng 涅Niết 槃Bàn 名danh 煩phiền 惱não 障chướng 釋thích 曰viết 欲dục 界giới 四Tứ 諦Đế 各các 有hữu 十thập 惑hoặc 為vi 四tứ 十thập 上thượng 二nhị 界giới 各các 除trừ 瞋sân 有hữu 七thất 十thập 二nhị 。 為vi 百bách 一nhất 十thập 二nhị 並tịnh 是thị 見kiến 道đạo 根căn 本bổn 之chi 惑hoặc 然nhiên 疑nghi 及cập 三tam 見kiến 唯duy 是thị 見kiến 斷đoạn 修tu 道Đạo 之chi 中trung 欲dục 界giới 唯duy 六lục 上thượng 二nhị 界giới 除trừ 瞋sân 為vi 十thập 故cố 修tu 有hữu 十thập 六lục 見kiến 修tu 辯biện 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 論luận 曰viết 所sở 知tri 障chướng 者giả 謂vị 執chấp 徧biến 計kế 所sở 執chấp 實thật 法pháp 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 見kiến 疑nghi 無vô 明minh 愛ái 恚khuể 慢mạn 等đẳng 覆phú 所sở 知tri 境cảnh 無vô 顛điên 倒đảo 性tánh 能năng 障chướng 菩Bồ 提Đề 名danh 所sở 知tri 障chướng 釋thích 曰viết 見kiến 疑nghi 已dĩ 下hạ 辯biện 出xuất 頭đầu 數số 與dữ 煩phiền 惱não 障chướng 同đồng 煩phiền 惱não 障chướng 麤thô 有hữu 多đa 品phẩm 類loại 二Nhị 乘Thừa 所sở 斷đoạn 唯duy 是thị 不bất 善thiện 有hữu 覆phú 性tánh 故cố 以dĩ 數sác 來lai 顯hiển 今kim 所sở 知tri 障chướng 細tế 無vô 多đa 品phẩm 類loại 唯duy 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 亦diệc 是thị 異dị 熟thục 無vô 記ký 所sở 攝nhiếp 故cố 不bất 顯hiển 數số 又hựu 顯hiển 法pháp 執chấp 無vô 明minh 唯duy 一nhất 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 即tức 是thị 四tứ 住trụ 地địa 攝nhiếp 故cố 不bất 顯hiển 數số 言ngôn 慢mạn 等đẳng 者giả 亦diệc 等đẳng 隨tùy 惑hoặc 言ngôn 所sở 知tri 境cảnh 者giả 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 言ngôn 無vô 顛điên 倒đảo 性tánh 者giả 謂vị 真Chân 如Như 理lý 由do 處xứ 此thử 境cảnh 今kim 智trí 不bất 生sanh 前tiền 則tắc 煩phiền 惱não 即tức 障chướng 今kim 所sở 知tri 之chi 障chướng 然nhiên 二nhị 障chướng 別biệt 義nghĩa 之chi 本bổn 在tại 我ngã 法pháp 兩lưỡng 字tự 故cố 二nhị 我ngã 言ngôn 即tức 是thị 二nhị 障chướng 言ngôn 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 者giả 分phân 別biệt 揀giản 與dữ 俱câu 生sanh 謂vị 依y 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 邪tà 思tư 惟duy 生sanh 言ngôn 隨tùy 眠miên 揀giản 於ư 現hiện 行hành 即tức 是thị 種chủng 子tử 由do 上thượng 二nhị 不bất 生sanh 故cố 名danh 清thanh 淨tịnh 故cố 唯duy 識thức 云vân 如như 是thị 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 起khởi 者giả 見kiến 所sở 斷đoạn 攝nhiếp 任nhậm 運vận 起khởi 者giả 修tu 所sở 斷đoạn 攝nhiếp 二Nhị 乘Thừa 但đãn 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 障chướng 菩Bồ 薩Tát 俱câu 斷đoạn 永vĩnh 斷đoạn 二nhị 種chủng 唯duy 聖thánh 道Đạo 能năng 伏phục 二nhị 現hiện 行hành 通thông 有hữu 漏lậu 道đạo 釋thích 曰viết 今kim 是thị 大Đại 乘Thừa 復phục 是thị 斷đoạn 道đạo 異dị 地địa 前tiền 伏phục 及cập 與dữ 二Nhị 乘Thừa 。 名danh 善thiện 清thanh 淨tịnh 言ngôn 最tối 初sơ 照chiếu 理lý 立lập 見kiến 道đạo 名danh 者giả 此thử 釋thích 上thượng 論luận 見kiến 道đạo 時thời 中trung 故cố 唯duy 識thức 云vân 加gia 行hành 無vô 間gian 此thử 智trí 生sanh 時thời 體thể 會hội 真Chân 如Như 名danh 通thông 達đạt 位vị 初sơ 照chiếu 理lý 故cố 亦diệc 名danh 見kiến 道đạo 釋thích 曰viết 此thử 是thị 彼bỉ 論luận 釋thích 位vị 名danh 也dã 此thử 智trí 者giả 即tức 無vô 。 分phân 別biệt 智trí 體thể 者giả 通thông 也dã 會hội 者giả 達đạt 也dã 照chiếu 理lý 名danh 見kiến 見kiến 即tức 是thị 道đạo 而nhi 言ngôn 初sơ 者giả 此thử 應ưng 有hữu 難nạn/nan 若nhược 照chiếu 理lý 名danh 見kiến 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 豈khởi 不bất 照chiếu 理lý 故cố 今kim 釋thích 云vân 此thử 最tối 初sơ 故cố 以dĩ 此thử 受thọ 名danh 餘dư 隨tùy 別biệt 義nghĩa 此thử 言ngôn 時thời 中trung 即tức 真chân 見kiến 道đạo 中trung 故cố 唯duy 識thức 云vân 真chân 見kiến 道đạo 者giả 清thanh 即tức 所sở 說thuyết 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 實thật 證chứng 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 真chân 理lý 實thật 斷đoạn 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 隨tùy 眠miên 釋thích 曰viết 既ký 真chân 見kiến 實thật 斷đoạn 明minh 是thị 真chân 見kiến 道đạo 中trung 二nhị 見kiến 道đạo 義nghĩa 次thứ 下hạ 當đương 說thuyết )# 六lục 不bất 放phóng 逸dật 入nhập 於ư 修tu 道Đạo 時thời 。 中trung 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 故cố 世thế 法pháp 不bất 染nhiễm (# 六lục 不bất 放phóng 逸dật 入nhập 等đẳng 者giả 初sơ 舉cử 論luận 說thuyết 世thế 法pháp 不bất 染nhiễm 疏sớ/sơ 會hội 經kinh 文văn 言ngôn 修tu 道Đạo 者giả 唯duy 識thức 頌tụng 曰viết 無vô 得đắc 不bất 思tư 議nghị 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 智trí 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 故cố 便tiện 證chứng 得đắc 轉chuyển 依y 釋thích 論luận 曰viết 菩Bồ 薩Tát 從tùng 前tiền 見kiến 道đạo 起khởi 已dĩ 為vi 斷đoạn 餘dư 障chướng 證chứng 得đắc 轉chuyển 依y 復phục 數số 修tu 習tập 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 離ly 能năng 所sở 取thủ 故cố 說thuyết 無vô 得đắc 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 或hoặc 離ly 戲hí 論luận 說thuyết 為vi 無vô 得đắc 妙diệu 用dụng 難nan 測trắc 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 釋thích 曰viết 此thử 釋thích 偈kệ 初sơ 句cú 言ngôn 餘dư 障chướng 者giả 即tức 俱câu 生sanh 二nhị 障chướng 故cố 今kim 論luận 云vân 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 障chướng 。 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 亦diệc 以dĩ 煩phiền 惱não 為vi 能năng 障chướng 故cố 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 不bất 由do 分phân 別biệt 故cố 名danh 俱câu 生sanh 此thử 上thượng 辯biện 立lập 修tu 意ý 斷đoạn 俱câu 生sanh 惑hoặc 故cố 從tùng 復phục 數số 修tu 下hạ 出xuất 所sở 修tu 法pháp 體thể 離ly 能năng 所sở 取thủ 下hạ 辯biện 修tu 之chi 德đức 即tức 釋thích 論luận 偈kệ 無vô 得đắc 不bất 思tư 議nghị 。 言ngôn 論luận 有hữu 二nhị 釋thích 初sơ 遠viễn 離ly 所sở 取thủ 名danh 為vi 無vô 得đắc 遠viễn 離ly 能năng 取thủ 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 上thượng 唯duy 就tựu 體thể 釋thích 下hạ 約ước 體thể 用dụng 對đối 明minh 故cố 世thế 法pháp 不bất 染nhiễm 者giả 以dĩ 經kinh 帖# 論luận 既ký 離ly 煩phiền 惱não 即tức 世thế 法pháp 不bất 染nhiễm 即tức 唯duy 識thức 論luận 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 智trí 也dã 釋thích 論luận 云vân 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 名danh 出xuất 世thế 間gian 。 二nhị 取thủ 隨tùy 眠miên 是thị 世thế 間gian 本bổn 唯duy 此thử 能năng 斷đoạn 獨độc 得đắc 出xuất 名danh 或hoặc 出xuất 世thế 名danh 依y 二nhị 義nghĩa 立lập 謂vị 體thể 無vô 漏lậu 及cập 證chứng 真Chân 如Như 此thử 智trí 具cụ 斯tư 二nhị 種chủng 義nghĩa 故cố 獨độc 名danh 出xuất 世thế 餘dư 智trí 不bất 然nhiên 即tức 十Thập 地Địa 中trung 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 釋thích 曰viết 言ngôn 餘dư 智trí 者giả 後hậu 得đắc 智trí 也dã )# 七thất 地địa 地địa 轉chuyển 入nhập 出xuất 世thế 間gian 道đạo 。 品phẩm 無vô 貪tham 等đẳng 善thiện 根căn 淨tịnh 故cố 此thử 明minh 修tu 道Đạo 位vị 中trung 離ly 障chướng 證chứng 理lý 智trí 行hành 轉chuyển 進tiến 於ư 地địa 地địa 中trung 雙song 斷đoạn 二nhị 愚ngu 是thị 無vô 漏lậu 善thiện 能năng 淨tịnh 所sở 知tri 以dĩ 此thử 無vô 漏lậu 淨tịnh 三tam 善thiện 根căn 名danh 淨tịnh 煩phiền 惱não 論luận 復phục 云vân 復phục 有hữu 善thiện 根căn 能năng 為vi 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 品phẩm 因nhân 此thử 明minh 諸chư 地địa 中trung 加gia 行hành 善thiện 根căn 淨tịnh 也dã (# 七thất 地địa 地địa 轉chuyển 入nhập 中trung 此thử 明minh 修tu 道Đạo 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 先tiên 釋thích 地địa 地địa 轉chuyển 入nhập 以dĩ 地địa 非phi 一nhất 故cố 言ngôn 離ly 障chướng 者giả 即tức 是thị 十thập 障chướng 如như 本bổn 分phân 明minh 言ngôn 證chứng 理lý 者giả 即tức 證chứng 十thập 真Chân 如Như 如như 第đệ 八bát 廻hồi 向hướng 下hạ 說thuyết 分phần/phân 中trung 隨tùy 地địa 別biệt 說thuyết 從tùng 於ư 地địa 地địa 中trung 下hạ 釋thích 淨tịnh 善thiện 根căn 義nghĩa 於ư 中trung 二nhị 前tiền 明minh 正chánh 地địa 善thiện 根căn 淨tịnh 後hậu 論luận 復phục 有hữu 下hạ 明minh 加gia 行hành 善thiện 根căn 淨tịnh 亦diệc 即tức 唯duy 識thức 第đệ 三tam 句cú 意ý 論luận 云vân 數số 修tu 此thử 故cố 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 立lập 麤thô 重trọng/trùng 名danh 性tánh 無vô 堪kham 任nhậm 違vi 細tế 輕khinh 故cố 今kim 彼bỉ 永vĩnh 滅diệt 故cố 說thuyết 為vi 捨xả 此thử 即tức 總tổng 意ý 言ngôn 於ư 地địa 地địa 中trung 雙song 斷đoạn 二nhị 愚ngu 者giả 謂vị 開khai 上thượng 十thập 障chướng 一nhất 各các 成thành 二nhị 故cố 有hữu 二nhị 十thập 愚ngu 若nhược 兼kiêm 等đẳng 覺giác 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 。 愚ngu 今kim 約ước 十Thập 地Địa 故cố 說thuyết 二nhị 十thập 下hạ 說thuyết 分phần/phân 中trung 亦diệc 皆giai 別biệt 說thuyết 今kim 當đương 略lược 示thị 初Sơ 地Địa 斷đoạn 二nhị 愚ngu 者giả 一nhất 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 是thị 惑hoặc 二nhị 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 是thị 業nghiệp 二nhị 地địa 二nhị 者giả 一nhất 微vi 細tế 悞ngộ 犯phạm 愚ngu 二nhị 種chủng 種chủng 業nghiệp 趣thú 愚ngu 三tam 地địa 二nhị 者giả 一nhất 欲dục 貪tham 愚ngu 二nhị 圓viên 滿mãn 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 愚ngu 四tứ 地địa 二nhị 者giả 一nhất 等đẳng 至chí 愛ái 愚ngu 二nhị 法pháp 愛ái 愚ngu 五ngũ 地địa 二nhị 者giả 一nhất 純thuần 作tác 意ý 背bối/bội 生sanh 死tử 愚ngu 二nhị 純thuần 作tác 意ý 向hướng 涅Niết 槃Bàn 愚ngu 六lục 地địa 二nhị 者giả 一nhất 現hiện 觀quán 察sát 行hành 流lưu 轉chuyển 愚ngu 二nhị 相tương/tướng 多đa 現hiện 行hành 愚ngu 七thất 地địa 二nhị 者giả 一nhất 細tế 相tướng 現hiện 行hành 。 愚ngu 二nhị 純thuần 作tác 意ý 求cầu 無vô 相tướng 愚ngu 八bát 地địa 二nhị 者giả 一nhất 於ư 無vô 相tướng 作tác 。 加gia 行hành 愚ngu 二nhị 於ư 相tướng 自tự 在tại 。 愚ngu 九cửu 地địa 二nhị 者giả 一nhất 於ư 無vô 量lượng 所sở 說thuyết 法Pháp 無vô 量lượng 。 名danh 句cú 字tự 後hậu 後hậu 慧tuệ 辯biện 。 陀đà 羅la 尼ni 自tự 在tại 。 愚ngu 二nhị 辯biện 才tài 自tự 在tại 。 愚ngu 十Thập 地Địa 二nhị 者giả 一nhất 大đại 神thần 通thông 愚ngu 二nhị 悟ngộ 入nhập 微vi 細tế 。 祕bí 密mật 愚ngu 至chí 說thuyết 分phần/phân 中trung 地địa 地địa 之chi 初sơ 各các 辯biện 其kỳ 相tương/tướng 然nhiên 准chuẩn 唯duy 識thức 此thử 後hậu 更cánh 有hữu 二nhị 愚ngu 障chướng 於ư 佛Phật 地địa 謂vị 一nhất 於ư 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 境cảnh 極cực 微vi 細tế 著trước 愚ngu 即tức 是thị 此thử 中trung 第đệ 二nhị 智trí 障chướng 二nhị 極cực 微vi 細tế 礙ngại 愚ngu 即tức 是thị 此thử 中trung 一nhất 切thiết 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng )# 八bát 菩Bồ 薩Tát [書-曰+皿]# 入nhập 於ư 第đệ 十Thập 地Địa 。 中trung 入nhập 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 秘bí 密mật 智trí 故cố 即tức 下hạ 大đại 盡tận 分phần/phân 中trung 入nhập 如Như 來Lai 十thập 種chủng 秘bí 密mật 之chi 智trí 是thị 也dã 如Như 來Lai 秘bí 密mật 下hạ 地địa 不bất 測trắc 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 若nhược 入nhập 彼bỉ 所sở 入nhập 是thị 智trí 之chi 境cảnh 入nhập 彼bỉ 能năng 入nhập 即tức 智trí 是thị 境cảnh 得đắc 即tức 是thị 入nhập 故cố 歎thán 淨tịnh 名danh 云vân 諸chư 佛Phật 秘bí 藏tạng 無vô 不bất 得đắc 入nhập 。 (# 即tức 大đại 盡tận 分phần/phân 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 入nhập 如Như 來Lai 十thập 種chủng 祕bí 蜜mật 者giả 經Kinh 云vân 又hựu 入nhập 如Như 來Lai 祕bí 密mật 。 處xử 所sở 謂vị 身thân 祕bí 密mật 語ngữ 祕bí 密mật 心tâm 祕bí 密mật 時thời 非phi 時thời 祕bí 密mật 授thọ 菩Bồ 薩Tát 記ký 。 祕bí 密mật 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 祕bí 密mật 種chủng 種chủng 乘thừa 祕bí 密mật 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 根căn 行hành 祕bí 密mật 業nghiệp 所sở 作tác 祕bí 密mật 得đắc 菩Bồ 薩Tát 記ký 祕bí 密mật 如như 是thị 等đẳng 皆giai 如như 實thật 知tri 。 故cố 歎thán 淨tịnh 名danh 云vân 下hạ 引dẫn 證chứng 即tức 問vấn 疾tật 品phẩm 文Văn 殊Thù 歎thán 也dã 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 師sư 利lợi 汝nhữ 行hành 詣nghệ 維duy 摩ma 詰cật 問vấn 疾tật 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 彼bỉ 上thượng 人nhân 者giả 。 難nan 為vi 詶thù 對đối 。 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 。 善thiện 說thuyết 法Pháp 要yếu 。 辯biện 才tài 無vô 滯trệ 。 智trí 慧tuệ 無vô 礙ngại 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 式thức 悉tất 知tri 。 諸chư 佛Phật 祕bí 藏tạng 。 無vô 不bất 得đắc 入nhập 。 降hàng 伏phục 眾chúng 魔ma 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 其kỳ 慧tuệ 方phương 便tiện 。 皆giai 已dĩ 得đắc 度độ 。 今kim 取thủ 一nhất 句cú )# 九cửu 佛Phật 盡tận 入nhập 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。 入nhập 智trí 故cố 上thượng 一Nhất 切Thiết 智Trí 釋thích 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 下hạ 智trí 字tự 即tức 智trí 境cảnh 界giới 入nhập 即tức 得đắc 也dã 上thượng 直trực 釋thích 竟cánh 自tự 下hạ 論luận 文văn 融dung 會hội 本bổn 末mạt 初sơ 會hội 末mạt 歸quy 本bổn 謂vị 上thượng 九cửu 種chủng 入nhập 為vi 欲dục 校giảo 量lượng 地địa 智trí 差sai 別biệt 轉chuyển 勝thắng 之chi 相tướng 非phi 根căn 本bổn 入nhập 有hữu 此thử 行hành 布bố 後hậu 明minh 本bổn 末mạt 無vô 礙ngại 欲dục 顯hiển 前tiền 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 則tắc 無vô 別biệt 之chi 別biệt 次thứ 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 別biệt 而nhi 無vô 別biệt 故cố 以dĩ 六lục 相tương/tướng 融dung 而nhi 無vô 礙ngại (# 自tự 下hạ 下hạ 通thông 會hội 本bổn 末mạt 二nhị 初sơ 會hội 末mạt 歸quy 本bổn 可khả 知tri 後hậu 明minh 本bổn 未vị 無vô 礙ngại 中trung 言ngôn 以dĩ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 者giả 然nhiên 遠viễn 公công 四tứ 門môn 解giải 釋thích 一nhất 立lập 意ý 為vi 破phá 定định 執chấp 二nhị 立lập 依y 依y 初Sơ 地Địa 行hành 例lệ 釋thích 三tam 泛phiếm 就tựu 諸chư 法pháp 以dĩ 釋thích 四tứ 釋thích 文văn 三tam 中trung 如như 一nhất 色sắc 中trung 同đồng 時thời 具cụ 足túc 有hữu 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 法pháp 義nghĩa 集tập 為vi 一nhất 色sắc 為vi 總tổng 相tương/tướng 無vô 常thường 色sắc 等đẳng 為vi 別biệt 相tướng 無vô 常thường 等đẳng 上thượng 皆giai 有hữu 色sắc 言ngôn 是thị 同đồng 相tương/tướng 無vô 常thường 非phi 苦khổ 等đẳng 是thị 異dị 相tướng 成thành 壞hoại 二nhị 門môn 約ước 體thể 同đồng 異dị 成thành 前tiền 二nhị 門môn 以dĩ 彼bỉ 異dị 相tướng 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 體thể 不bất 相tương 雜tạp 是thị 故cố 隨tùy 彼bỉ 差sai 別biệt 多đa 色sắc 得đắc 攝nhiếp 為vi 一nhất 故cố 取thủ 攝nhiếp 為vi 成thành 以dĩ 彼bỉ 異dị 相tướng 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 義nghĩa 不bất 同đồng 故cố 一nhất 色sắc 隨tùy 之chi 分phần 成thành 多đa 色sắc 故cố 名danh 為vi 壞hoại 非phi 實thật 成thành 壞hoại 如như 色sắc 既ký 爾nhĩ 即tức 色sắc 無vô 常thường 為vi 總tổng 亦diệc 然nhiên 謂vị 色sắc 無vô 常thường 苦khổ 無vô 常thường 空không 無vô 常thường 等đẳng 別biệt 餘dư 四tứ 例lệ 知tri 餘dư 同đồng 相tương/tướng 亦diệc 然nhiên 色sắc 體thể 既ký 爾nhĩ 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 今kim 疏sớ/sơ 文văn 中trung 牒điệp 論luận 便tiện 釋thích 無vô 別biệt 釋thích 文văn 又hựu 以dĩ 易dị 故cố 無vô 別biệt 立lập 依y 但đãn 有hữu 二nhị 門môn 兼kiêm 取thủ 賢hiền 首thủ 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 中trung 意ý 故cố 今kim 疏sớ/sơ 中trung 總tổng 有hữu 七thất 門môn 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 二nhị 標tiêu 舉cử 顯hiển 通thông 三tam 彰chương 其kỳ 立lập 意ý 四tứ 列liệt 名danh 略lược 釋thích 五ngũ 總tổng 以dĩ 喻dụ 明minh 六lục 舉cử 例lệ 徧biến 釋thích 七thất 指chỉ 廣quảng 在tại 餘dư 今kim 初sơ 謂vị 欲dục 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 今kim 本bổn 末mạt 無vô 礙ngại 故cố 從tùng 本bổn 起khởi 末mạt 即tức 前tiền 直trực 釋thích 經kinh 文văn 中trung 依y 根căn 本bổn 入nhập 開khai 為vi 九cửu 入nhập 根căn 本bổn 無vô 別biệt 於ư 中trung 說thuyết 九cửu 故cố 云vân 無vô 別biệt 之chi 別biệt 言ngôn 次thứ 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 者giả 即tức 向hướng 會hội 末mạt 歸quy 本bổn 門môn 九cửu 入nhập 為vi 別biệt 會hội 歸quy 根căn 本bổn 言ngôn 非phi 根căn 本bổn 入nhập 有hữu 此thử 差sai 別biệt 者giả 別biệt 而nhi 無vô 別biệt )# 論luận 云vân 一nhất 切thiết 所sở 說thuyết 。 十thập 句cú 中trung 皆giai 有hữu 六lục 種chủng 差sai 別biệt 相tương/tướng 門môn 者giả 此thử 標tiêu 舉cử 顯hiển 通thông 故cố 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 (# 論luận 云vân 一nhất 切thiết 所sở 說thuyết 。 下hạ 第đệ 二nhị 標tiêu 舉cử 顯hiển 通thông 法pháp 之chi 體thể 狀trạng 目mục 之chi 為vi 相tương/tướng 義nghĩa 別biệt 為vi 門môn 又hựu 由do 此thử 通thông 入nhập 證chứng 智trí 中trung 故cố )# 此thử 言ngôn 說thuyết 解giải 釋thích 應ưng 知tri 除trừ 事sự 者giả 此thử 顯hiển 立lập 意ý 謂vị 此thử 六lục 相tương/tướng 為vi 顯hiển 緣duyên 起khởi 圓viên 融dung 之chi 法pháp 勿vật 以dĩ 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 事sự 相tướng 執chấp 取thủ (# 此thử 言ngôn 說thuyết 觧# 釋thích 下hạ 第đệ 三tam 彰chương 其kỳ 立lập 意ý 先tiên 舉cử 論luận 此thử 顯hiển 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 即tức 賢hiền 首thủ 意ý 為vi 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 無vô 盡tận 圓viên 融dung 自tự 在tại 相tương/tướng 即tức 無vô 礙ngại 容dung 持trì 乃nãi 至chí 因nhân 陁# 羅la 網võng 無vô 窮cùng 理lý 事sự 等đẳng 此thử 義nghĩa 現hiện 前tiền 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 乃nãi 至chí 即tức 具cụ 普phổ 賢hiền 圓viên 因nhân 十thập 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 此thử 言ngôn 說thuyết 者giả 約ước 教giáo 道đạo 觧# 釋thích 故cố 後hậu 勿vật 以dĩ 下hạ 釋thích 除trừ 事sự 之chi 言ngôn 論luận 中trung 但đãn 云vân 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 今kim 疏sớ/sơ 加gia 執chấp 取thủ 之chi 言ngôn 以dĩ 釋thích 論luận 意ý 意ý 不bất 令linh 人nhân 隨tùy 事sự 執chấp 取thủ 非phi 陰ấm 界giới 體thể 不bất 具cụ 六lục 相tương/tướng 故cố 遠viễn 公công 云vân 如như 陰ấm 等đẳng 色sắc 非phi 受thọ 想tưởng 乃nãi 至chí 非phi 識thức 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 以dĩ 其kỳ 別biệt 相tướng 無vô 總tổng 相tương/tướng 故cố 不bất 得đắc 將tương 別biệt 對đối 總tổng 說thuyết 成thành 之chi 與dữ 壞hoại 故cố 曰viết 不bất 具cụ 若nhược 就tựu 體thể 性tánh 一nhất 一nhất 陰ấm 等đẳng 悉tất 具cụ 六lục 相tương/tướng 如như 向hướng 泛phiếm 就tựu 諸chư 法pháp 中trung 辨biện )# 。 言ngôn 六lục 相tương/tướng 者giả 謂vị 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 同đồng 相tương/tướng 異dị 相tướng 成thành 相tương/tướng 壞hoại 相tương/tướng 此thử 標tiêu 列liệt 也dã 下hạ 釋thích 云vân 總tổng 者giả 是thị 根căn 本bổn 入nhập 者giả 以dĩ 初sơ 一nhất 入nhập 無vô 不bất 攝nhiếp 故cố 別biệt 者giả 餘dư 九cửu 入nhập 別biệt 依y 止chỉ 本bổn 滿mãn 彼bỉ 本bổn 故cố 者giả 謂vị 依y 一nhất 開khai 九cửu 無vô 總tổng 別biệt 不bất 立lập 故cố 云vân 依y 止chỉ 由do 別biệt 方phương 成thành 總tổng 故cố 云vân 滿mãn 彼bỉ 同đồng 相tương/tướng 者giả 入nhập 故cố 者giả 同đồng 名danh 入nhập 故cố 異dị 相tướng 者giả 增tăng 相tương/tướng 故cố 者giả 九cửu 相tương/tướng 漸tiệm 增tăng 不bất 相tương 似tự 故cố 成thành 相tương/tướng 者giả 略lược 說thuyết 故cố 者giả 攬lãm 九cửu 緣duyên 以dĩ 成thành 一nhất 略lược 言ngôn 標tiêu 顯hiển 故cố 壞hoại 相tương/tướng 者giả 廣quảng 說thuyết 故cố 者giả 分phần/phân 一nhất 作tác 九cửu 九cửu 外ngoại 無vô 一nhất 此thử 九cửu 因nhân 緣duyên 各các 住trụ 自tự 相tương/tướng 不bất 相tương 成thành 也dã 又hựu 云vân 如như 世thế 界giới 成thành 壞hoại 。 者giả 猶do 如như 世thế 界giới 多đa 緣duyên 共cộng 成thành 其kỳ 中trung 事sự 物vật 一nhất 一nhất 推thôi 徵trưng 何hà 者giả 是thị 界giới 名danh 壞hoại (# 言ngôn 六lục 相tương/tướng 者giả 下hạ 第đệ 四tứ 列liệt 名danh 略lược 釋thích 先tiên 須tu 總tổng 識thức 其kỳ 相tương/tướng 一nhất 總tổng 相tương/tướng 者giả 一nhất 含hàm 多đa 德đức 故cố 一nhất 別biệt 相tướng 者giả 多đa 德đức 非phi 一nhất 故cố 三tam 同đồng 相tương/tướng 者giả 多đa 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 故cố 四tứ 異dị 相tướng 者giả 多đa 義nghĩa 不bất 相tương 似tự 故cố 五ngũ 成thành 相tương/tướng 者giả 由do 此thử 諸chư 義nghĩa 緣duyên 起khởi 成thành 故cố 六lục 壞hoại 相tương/tướng 者giả 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 性tánh 不bất 移di 動động 故cố 。 列liệt 名danh 皆giai 是thị 論luận 文văn 此thử 標tiêu 下hạ 疏sớ/sơ 參tham 釋thích 之chi 欲dục 分phần/phân 主chủ 客khách 先tiên 一nhất 時thời 出xuất 論luận 論luận 云vân 總tổng 者giả 是thị 根căn 本bổn 入nhập 別biệt 者giả 餘dư 九cửu 入nhập 別biệt 依y 止chỉ 本bổn 滿mãn 彼bỉ 本bổn 故cố 同đồng 相tương/tướng 者giả 入nhập 故cố 異dị 相tướng 者giả 增tăng 相tương/tướng 故cố 成thành 相tương/tướng 者giả 略lược 說thuyết 故cố 壞hoại 相tương/tướng 者giả 廣quảng 說thuyết 故cố 如như 世thế 界giới 成thành 壞hoại 。 餘dư 一nhất 切thiết 十thập 句cú 隨tùy 義nghĩa 類loại 知tri 釋thích 曰viết 其kỳ 中trung 有hữu 疏sớ/sơ 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 言ngôn 九cửu 相tương/tướng 漸tiệm 增tăng 者giả 疏sớ/sơ 釋thích 如như 攝nhiếp 入nhập 是thị 聞văn 慧tuệ 思tư 義nghĩa 入nhập 是thị 思tư 慧tuệ 後hậu 後hậu 勝thắng 前tiền 故cố 以dĩ 漸tiệm 增tăng 為vi 不bất 相tương 似tự 言ngôn 攬lãm 九cửu 緣duyên 成thành 一nhất 者giả 成thành 一nhất 入nhập 故cố 言ngôn 分phần/phân 一nhất 作tác 九cửu 者giả 九cửu 義nghĩa 不bất 同đồng 總tổng 入nhập 隨tùy 之chi 故cố 無vô 別biệt 一nhất 也dã 然nhiên 準chuẩn 遠viễn 公công 成thành 壞hoại 二nhị 門môn 因nhân 上thượng 異dị 相tướng 而nhi 有hữu 故cố 成thành 是thị 略lược 者giả 以dĩ 彼bỉ 異dị 中trung 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 體thể 不bất 相tương 應ứng 是thị 故cố 隨tùy 彼bỉ 九cửu 入nhập 復phục 成thành 一nhất 入nhập 故cố 名danh 為vi 略lược 壞hoại 是thị 廣quảng 者giả 以dĩ 彼bỉ 異dị 中trung 聞văn 等đẳng 九cửu 種chủng 義nghĩa 不bất 同đồng 故cố 總tổng 入nhập 隨tùy 之chi 分phần 以dĩ 為vi 九cửu 故cố 云vân 廣quảng 也dã 亦diệc 可khả 總tổng 則tắc 攬lãm 別biệt 而nhi 成thành 別biệt 則tắc 分phần/phân 總tổng 為vi 別biệt 同đồng 則tắc 別biệt 別biệt 帶đái 總tổng 異dị 則tắc 別biệt 別biệt 互hỗ 乖quai 成thành 則tắc 雙song 攬lãm 同đồng 異dị 方phương 成thành 若nhược 無vô 異dị 相tướng 總tổng 不bất 成thành 故cố 如như 舍xá 椽chuyên 梁lương 總tổng 皆giai 相tương 似tự 終chung 不bất 成thành 舍xá 壞hoại 則tắc 唯duy 別biệt 各các 住trụ 自tự 性tánh 故cố 此thử 二nhị 對đối 歷lịch 然nhiên 不bất 同đồng 又hựu 云vân 如như 世thế 界giới 下hạ 論luận 喻dụ 成thành 壞hoại 從tùng 猶do 如như 下hạ 即tức 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 謂vị 三tam 輪luân 四tứ 大đại 等đẳng 即tức 成thành 剎sát 之chi 緣duyên 起khởi 攬lãm 為vi 娑sa 婆bà 故cố 名danh 為vi 成thành 就tựu 。 一nhất 分phân 為vi 百bách 億ức 四tứ 天thiên 下hạ 。 無vô 別biệt 娑sa 婆bà 稱xưng 之chi 為vi 壞hoại 非phi 如như 世thế 界giới 二nhị 十thập 劫kiếp 成thành 二nhị 十thập 劫kiếp 壞hoại )# 亦diệc 如như 梁lương 等đẳng 共cộng 成thành 一nhất 舍xá 總tổng 則tắc 一nhất 舍xá 別biệt 則tắc 諸chư 緣duyên 同đồng 則tắc 互hỗ 不bất 相tương 違vi 異dị 則tắc 諸chư 緣duyên 各các 別biệt 成thành 則tắc 諸chư 緣duyên 辦biện 果quả 壞hoại 即tức 各các 住trụ 自tự 法pháp (# 亦diệc 如như 梁lương 下hạ 第đệ 五ngũ 以dĩ 喻dụ 總tổng 釋thích 即tức 賢hiền 首thủ 意ý )# 餘dư 一nhất 切thiết 十thập 句cú 皆giai 應ưng 隨tùy 義nghĩa 類loại 知tri (# 餘dư 一nhất 切thiết 十thập 句cú 下hạ 第đệ 六lục 舉cử 例lệ 遍biến 釋thích 即tức 論luận 文văn 也dã )# 別biệt 章chương 廣quảng 顯hiển (# 別biệt 章chương 廣quảng 顯hiển 者giả 即tức 第đệ 七thất 指chỉ 廣quảng 在tại 餘dư 即tức 賢hiền 首thủ 教giáo 義nghĩa 分phân 齊tề 彼bỉ 唯duy 三tam 門môn 一nhất 教giáo 興hưng 義nghĩa 二nhị 別biệt 名danh 略lược 釋thích 三tam 問vấn 答đáp 料liệu 揀giản 前tiền 之chi 二nhị 門môn 上thượng 已dĩ 具cụ 竟cánh 今kim 但đãn 明minh 問vấn 答đáp 寄ký 就tựu 一nhất 舍xá 之chi 上thượng 辨biện 其kỳ 六lục 相tương/tướng 例lệ 法pháp 可khả 知tri 問vấn 何hà 等đẳng 是thị 總tổng 相tương/tướng 答đáp 云vân 舍xá 是thị 總tổng 相tương 問vấn 此thử 但đãn 椽chuyên 等đẳng 何hà 者giả 是thị 舍xá 答đáp 椽chuyên 等đẳng 即tức 是thị 舍xá 獨độc 能năng 作tác 舍xá 故cố 離ly 即tức 不bất 成thành 若nhược 爾nhĩ 未vị 有hữu 瓦ngõa 等đẳng 應ưng 即tức 是thị 舍xá 答đáp 未vị 有hữu 瓦ngõa 等đẳng 不bất 是thị 椽chuyên 故cố 以dĩ 無vô 瓦ngõa 等đẳng 對đối 何hà 說thuyết 椽chuyên 若nhược 諸chư 緣duyên 共cộng 出xuất 少thiểu 力lực 共cộng 作tác 不bất 全toàn 作tác 者giả 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 但đãn 諸chư 少thiểu 力lực 不bất 成thành 一nhất 全toàn 舍xá 故cố 舍xá 則tắc 斷đoạn 也dã 不bất 成thành 執chấp 有hữu 是thị 無vô 因nhân 常thường 今kim 去khứ 一nhất 椽chuyên 即tức 非phi 全toàn 舍xá 明minh 椽chuyên 全toàn 成thành 椽chuyên 即tức 舍xá 也dã 由do 此thử 全toàn 成thành 便tiện 令linh 此thử 椽chuyên 即tức 瓦ngõa 栿# 等đẳng 以dĩ 去khứ 於ư 緣duyên 即tức 舍xá 便tiện 壞hoại 則tắc 瓦ngõa 栿# 等đẳng 亦diệc 皆giai 壞hoại 故cố 故cố 此thử 諸chư 緣duyên 皆giai 即tức 是thị 椽chuyên 舍xá 方phương 善thiện 成thành 一nhất 緣duyên 既ký 爾nhĩ 餘dư 緣duyên 亦diệc 然nhiên 故cố 緣duyên 起khởi 法pháp 不bất 成thành 則tắc 已dĩ 成thành 則tắc 圓viên 融dung 第đệ 二nhị 別biệt 相tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 別biệt 於ư 總tổng 故cố 若nhược 不bất 別biệt 者giả 總tổng 義nghĩa 不bất 成thành 由do 無vô 別biệt 時thời 則tắc 無vô 總tổng 故cố 是thị 故cố 即tức 以dĩ 總tổng 為vi 別biệt 也dã 問vấn 若nhược 總tổng 即tức 別biệt 應ưng 不bất 成thành 總tổng 答đáp 由do 即tức 別biệt 故cố 故cố 得đắc 成thành 總tổng 如như 椽chuyên 即tức 舍xá 故cố 名danh 總tổng 相tương/tướng 舍xá 即tức 是thị 椽chuyên 故cố 名danh 別biệt 相tướng 若nhược 別biệt 不bất 即tức 舍xá 不bất 是thị 椽chuyên 故cố 若nhược 舍xá 不bất 即tức 椽chuyên 不bất 是thị 舍xá 故cố 若nhược 不bất 相tương 即tức 總tổng 在tại 別biệt 外ngoại 即tức 非phi 總tổng 也dã 別biệt 在tại 總tổng 外ngoại 即tức 非phi 別biệt 也dã 問vấn 若nhược 不bất 別biệt 者giả 復phục 有hữu 何hà 過quá 答đáp 有hữu 斷đoạn 常thường 過quá 謂vị 若nhược 無vô 別biệt 即tức 無vô 椽chuyên 等đẳng 舍xá 不bất 成thành 故cố 無vô 而nhi 執chấp 有hữu 無vô 因nhân 常thường 故cố 下hạ 之chi 四tứ 相tương/tướng 各các 有hữu 斷đoạn 常thường 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 第đệ 三tam 同đồng 相tương/tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 和hòa 合hợp 作tác 舍xá 不bất 相tương 違vi 故cố 皆giai 名danh 舍xá 緣duyên 非phi 作tác 餘dư 物vật 故cố 若nhược 不bất 同đồng 者giả 諸chư 緣duyên 相tương 背bội 則tắc 不bất 同đồng 作tác 舍xá 則tắc 不bất 成thành 與dữ 總tổng 何hà 別biệt 答đáp 總tổng 相tương/tướng 唯duy 望vọng 一nhất 舍xá 同đồng 則tắc 諸chư 緣duyên 互hỗ 望vọng 成thành 力lực 義nghĩa 齊tề 第đệ 四tứ 異dị 相tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 隨tùy 自tự 形hình 類loại 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 問vấn 異dị 應ưng 不bất 同đồng 答đáp 由do 相tương/tướng 各các 異dị 長trường 短đoản 等đẳng 殊thù 方phương 為vi 舍xá 緣duyên 同đồng 力lực 成thành 舍xá 此thử 與dữ 別biệt 何hà 異dị 別biệt 相tướng 諸chư 緣duyên 別biệt 於ư 一nhất 舍xá 異dị 則tắc 諸chư 緣duyên 自tự 互hỗ 相tương 望vọng 第đệ 五ngũ 成thành 相tương/tướng 者giả 由do 此thử 諸chư 緣duyên 舍xá 義nghĩa 得đắc 成thành 故cố 由do 成thành 舍xá 故cố 椽chuyên 等đẳng 名danh 緣duyên 不bất 爾nhĩ 二nhị 俱câu 不bất 成thành 問vấn 現hiện 見kiến 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 性tánh 何hà 因nhân 得đắc 成thành 答đáp 由do 不bất 作tác 舍xá 舍xá 方phương 得đắc 成thành 以dĩ 若nhược 作tác 舍xá 失thất 本bổn 緣duyên 故cố 舍xá 不bất 得đắc 成thành 今kim 由do 不bất 作tác 諸chư 緣duyên 現hiện 在tại 故cố 舍xá 得đắc 成thành 又hựu 若nhược 不bất 作tác 舍xá 椽chuyên 不bất 名danh 緣duyên 今kim 既ký 名danh 緣duyên 明minh 知tri 作tác 舍xá 第đệ 六lục 壞hoại 相tương/tướng 者giả 椽chuyên 等đẳng 諸chư 緣duyên 各các 住trụ 自tự 法pháp 本bổn 不bất 作tác 故cố 若nhược 作tác 舍xá 者giả 即tức 失thất 本bổn 法pháp 舍xá 則tắc 不bất 成thành 由do 不bất 作tác 故cố 舍xá 得đắc 成thành 也dã 又hựu 總tổng 即tức 一nhất 舍xá 別biệt 即tức 諸chư 緣duyên 同đồng 即tức 互hỗ 不bất 相tương 違vi 異dị 則tắc 諸chư 緣duyên 各các 別biệt 成thành 則tắc 諸chư 緣duyên 辨biện 果quả 壞hoại 則tắc 各các 住trụ 自tự 法pháp 乃nãi 為vi 頌tụng 曰viết 一nhất 則tắc 是thị 多đa 為vi 總tổng 相tương/tướng 多đa 即tức 非phi 一nhất 是thị 別biệt 相tướng 多đa 類loại 自tự 同đồng 成thành 於ư 異dị 各các 體thể 別biệt 異dị 顯hiển 於ư 同đồng 一nhất 多đa 緣duyên 起khởi 理lý 妙diệu 成thành 壞hoại 住trụ 自tự 法pháp 恆hằng 不bất 作tác 唯duy 智trí 境cảnh 界giới 非phi 事sự 識thức 以dĩ 此thử 方phương 便tiện 。 會hội 一Nhất 乘Thừa 六lục 相tương/tướng 之chi 義nghĩa 略lược 已dĩ 終chung 矣hĩ )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 二Nhị 音âm 釋thích 孕dựng (# 以dĩ 證chứng 切thiết 妊nhâm 也dã )# 。 攬lãm (# 魯lỗ 敢cảm 切thiết 取thủ 也dã )# 。 分phân 齊tề (# 分phần/phân 扶phù 問vấn 切thiết 齊tề 才tài 詣nghệ 切thiết 分phân 齊tề 限hạn 量lượng 也dã )# 。 栿# (# 房phòng 六lục 切thiết 音âm 伏phục 梁lương 也dã )# 。 椽chuyên (# 重trọng/trùng 圎# 切thiết 音âm 傳truyền 秦tần 謂vị 之chi 椽chuyên 周chu 謂vị 之chi 榱# 齊tề 魯lỗ 謂vị 之chi 桷# )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 三tam 。 何hà 三tam 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 又hựu 令linh 得đắc 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 始thỉ 終chung 故cố 如như 實thật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 緣duyên 念niệm 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法pháp 故cố 修tu 習tập 分phân 別biệt 無vô 漏lậu 法pháp 故cố 善thiện 選tuyển 擇trạch 觀quán 察sát 大đại 智trí 光quang 明minh 。 巧xảo 莊trang 嚴nghiêm 故cố 善thiện 入nhập 決quyết 定định 智trí 門môn 。 故cố 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 。 次thứ 第đệ 顯hiển 說thuyết 無vô 所sở 畏úy 故cố 。 得đắc 無vô 礙ngại 辯biện 。 才tài 光quang 明minh 故cố 住trụ 大đại 辯biện 才tài 地địa 善thiện 決quyết 定định 故cố 憶ức 念niệm 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 不bất 忘vong 失thất 。 故cố 成thành 熟thục 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 界giới 故cố 。 能năng 徧biến 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 決quyết 定định 開khai 悟ngộ 故cố 。 第đệ 二nhị 又hựu 令linh 得đắc 下hạ 十thập 句cú 依y 利lợi 他tha 行hành 是thị 增tăng 數sổ 十thập 經kinh 有hữu 十thập 二nhị 句cú 論luận 經kinh 合hợp 七thất 八bát 二nhị 句cú 故cố 唯duy 十thập 一nhất (# 第đệ 二nhị 又hựu 令linh 得đắc 下hạ 十thập 句cú 依y 利lợi 他tha 行hành 疏sớ/sơ 文văn 分phần/phân 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 句cú 數số 開khai 合hợp 言ngôn 增tăng 數sổ 十thập 者giả 依y 大đại 智Trí 度Độ 論luận [婁*殳]# 法pháp 有hữu 二nhị 一nhất 小tiểu 二nhị 大đại 以dĩ 十thập 為vi 十thập 數số 狹hiệp 名danh 小tiểu 少thiểu 減giảm 名danh 狹hiệp 數số 寬khoan 少thiểu 增tăng 名danh 寬khoan 名danh 大đại 七thất 八bát 等đẳng 名danh 少thiểu 減giảm 十thập 一nhất 二nhị 等đẳng 名danh 為vi 少thiểu 增tăng 今kim 據cứ 大đại 數số 名danh 增tăng 數sổ 十thập 以dĩ 十thập 二nhị 為vi 十thập 故cố )# 初sơ 句cú 為vi 總tổng 餘dư 十thập 為vi 別biệt 總tổng 中trung 始thỉ 者giả 內nội 起khởi 信tín 欲dục 外ngoại 近cận 善thiện 友hữu 聽thính 聞văn 終chung 者giả 憶ức 念niệm 任nhậm 持trì 所sở 聞văn 地địa 法pháp 地địa 地địa 皆giai 爾nhĩ 故cố 云vân 十Thập 地Địa 始thỉ 終chung 此thử 約ước 教giáo 行hành (# 初sơ 句cú 為vi 總tổng 下hạ 正chánh 釋thích 文văn 先tiên 釋thích 總tổng 句cú 中trung 依y 論luận 有hữu 二nhị 解giải 一nhất 就tựu 教giáo 行hành 解giải 二nhị 教giáo 證chứng 相tương 對đối 解giải 前tiền 中trung 始thỉ 於ư 地địa 法pháp 決quyết 定định 名danh 信tín 信tín 增tăng 名danh 欲dục 欲dục 是thị 信tín 果quả 故cố 依y 欲dục 趣thú 法pháp 名danh 為vi 親thân 近cận 攝nhiếp 法pháp 在tại 心tâm 故cố 名danh 憶ức 念niệm 念niệm 法pháp 不bất 失thất 故cố 說thuyết 為vi 持trì 地địa 法pháp 是thị 其kỳ 所sở 持trì 言ngôn 地địa 地địa 皆giai 爾nhĩ 故cố 云vân 十Thập 地Địa 始thỉ 終chung 者giả 疏sớ/sơ 結kết 釋thích 經kinh 文văn 非phi 論luận 文văn 也dã 十thập 入nhập 約ước 次thứ 位vị 始thỉ 終chung 約ước 行hành 修tu 行hành 位vị 並tịnh 舉cử 如như 下hạ 經Kinh 云vân 復phục 應ưng 於ư 諸chư 佛Phật 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 請thỉnh 問vấn 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 地địa 等đẳng 相tương 及cập 得đắc 果quả 為vì 欲dục 成thành 就tựu 。 彼bỉ 地địa 法pháp 故cố 等đẳng 皆giai 其kỳ 例lệ 也dã 明minh 知tri 地địa 地địa 之chi 內nội 皆giai 有hữu 始thỉ 終chung 問vấn 何hà 故cố 自tự 利lợi 云vân 入nhập 利lợi 他tha 云vân 始thỉ 終chung 答đáp 自tự 利lợi 以dĩ 入nhập 證chứng 為vi 本bổn 故cố 皆giai 云vân 入nhập 利lợi 他tha 令linh 知tri 性tánh 相tướng 故cố 有hữu 始thỉ 終chung )# 復phục 有hữu 阿a 含hàm 為vi 始thỉ 以dĩ 證chứng 為vi 終chung 則tắc 前tiền 皆giai 是thị 教giáo (# 復phục 有hữu 阿a 含hàm 為vi 始thỉ 下hạ 第đệ 二nhị 教giáo 證chứng 相tương 對đối 也dã 疏sớ/sơ 中trung 三tam 初sơ 總tổng 次thứ 別biệt 後hậu 結kết 今kim 初sơ 言ngôn 阿a 含hàm 者giả 梵Phạm 言ngôn 此thử 云vân 淨tịnh 教giáo 既ký 唯duy 以dĩ 證chứng 為vi 終chung 而nhi 行hành 非phi 是thị 證chứng 故cố 前tiền 教giáo 始thỉ 行hành 終chung 並tịnh 名danh 為vi 始thỉ 故cố 疏sớ/sơ 結kết 云vân 則tắc 前tiền 皆giai 是thị 教giáo )# 此thử 教giáo 證chứng 義nghĩa 總tổng 有hữu 九cửu 重trọng/trùng 一nhất 教giáo 行hành 相tương 對đối 言ngôn 聲thanh 為vi 教giáo 行hành 德đức 為vi 證chứng 猶do 下hạ 請thỉnh 中trung 字tự 義nghĩa 二nhị 藏tạng (# 此thử 教giáo 證chứng 義nghĩa 下hạ 第đệ 二nhị 別biệt 釋thích 也dã 言ngôn 猶do 下hạ 請thỉnh 中trung 字tự 義nghĩa 二nhị 藏tạng 者giả 即tức 下hạ 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 中trung 義nghĩa 偈kệ 云vân 佛Phật 子tử 當đương 承thừa 諸chư 佛Phật 力lực 開khai 此thử 法Pháp 王Vương 最tối 勝thắng 藏tạng 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 勝thắng 妙diệu 行hạnh 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 。 分phân 別biệt 說thuyết 論luận 云vân 歎thán 此thử 法Pháp 藏tạng 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 義nghĩa 藏tạng 成thành 就tựu 二nhị 字tự 藏tạng 成thành 就tựu 云vân 何hà 。 義nghĩa 藏tạng 諸chư 地địa 上thượng 妙diệu 行hạnh 即tức 今kim 經kinh 勝thắng 妙diệu 行hạnh 論luận 云vân 行hành 者giả 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 謂vị 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 妙diệu 者giả 真chân 實thật 智trí 故cố 上thượng 者giả 神thần 力lực 勝thắng 故cố 如như 是thị 顯hiển 示thị 。 深thâm 妙diệu 勝thắng 上thượng 故cố 釋thích 曰viết 初sơ 是thị 助trợ 道đạo 真chân 實thật 智trí 即tức 證chứng 道đạo 神thần 力lực 勝thắng 是thị 不bất 住trụ 道đạo 次thứ 論luận 云vân 云vân 何hà 字tự 藏tạng 偈kệ 言ngôn 分phân 別biệt 智trí 地địa 義nghĩa 即tức 今kim 經kinh 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 及cập 分phân 別biệt 說thuyết 謂vị 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 論luận 云vân 分phân 別biệt 說thuyết 者giả 。 說thuyết 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 故cố 。 既ký 以dĩ 分phân 別biệt 說thuyết 為vi 字tự 明minh 是thị 言ngôn 教giáo 三tam 道đạo 皆giai 為vi 義nghĩa 藏tạng 明minh 以dĩ 行hành 德đức 為vi 證chứng 論luận 以dĩ 字tự 義nghĩa 為vi 教giáo 證chứng 故cố )# 二nhị 地địa 前tiền 地địa 上thượng 相tương 對đối 如như 下hạ 請thỉnh 中trung 歎thán 眾chúng 以dĩ 地địa 前tiền 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 為vi 教giáo 淨tịnh 地địa 上thượng 行hành 德đức 為vi 澄trừng 淨tịnh (# 二nhị 地địa 前tiền 地địa 上thượng 相tương 對đối 者giả 遠viễn 公công 云vân 二nhị 約ước 位vị 相tương 對đối 解giải 行hành 已dĩ 前tiền 依y 教giáo 修tu 行hành 。 名danh 為vi 阿a 含hàm 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 離ly 言ngôn 合hợp 實thật 說thuyết 之chi 為vi 證chứng 言ngôn 如như 下hạ 請thỉnh 中trung 歎thán 眾chúng 以dĩ 地địa 前tiền 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 為vi 教giáo 淨tịnh 等đẳng 者giả 即tức 解giải 脫thoát 月nguyệt 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 請thỉnh 中trung 文văn 經Kinh 云vân 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 此thử 句cú 為vi 總tổng 下hạ 九cửu 別biệt 云vân 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 善thiện 能năng 親thân 近cận 百bách 千thiên 億ức 佛Phật 。 成thành 就tựu 無vô 量lượng 。 功công 德đức 善thiện 根căn 。 此thử 四tứ 別biệt 句cú 名danh 為vi 教giáo 淨tịnh 次thứ 云vân 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 名danh 為vi 證chứng 淨tịnh 釋thích 曰viết 以dĩ 前tiền 四tứ 句cú 屬thuộc 地địa 前tiền 故cố )# 三tam 真chân 偽ngụy 相tương 對đối 即tức 於ư 地địa 中trung 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 報báo 生sanh 識thức 智trí 緣duyên 照chiếu 之chi 解giải 名danh 曰viết 阿a 含hàm 真chân 智trí 出xuất 言ngôn 為vi 證chứng 下hạ 論luận 云vân 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 地địa 智trí 離ly 言ngôn (# 三tam 真chân 偽ngụy 相tương 對đối 等đẳng 者giả 不bất 與dữ 如như 合hợp 隨tùy 世thế 而nhi 修tu 名danh 之chi 為vi 偽ngụy 契khế 如như 為vi 真chân 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 正chánh 釋thích 後hậu 引dẫn 證chứng 正chánh 釋thích 中trung 云vân 即tức 於ư 地địa 中trung 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 報báo 生sanh 識thức 智trí 緣duyên 照chiếu 之chi 解giải 名danh 曰viết 阿a 舍xá 者giả 此thử 第đệ 三tam 教giáo 證chứng 不bất 對đối 地địa 前tiền 但đãn 就tựu 地địa 上thượng 而nhi 論luận 教giáo 證chứng 故cố 云vân 即tức 於ư 地địa 中trung 總tổng 有hữu 四tứ 法pháp 皆giai 名danh 為vi 教giáo 三tam 慧tuệ 及cập 報báo 生sanh 識thức 智trí 下hạ 請thỉnh 分phần/phân 中trung 具cụ 明minh 謂vị 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 生sanh 來lai 即tức 有hữu 此thử 智trí 故cố 云vân 報báo 生sanh 識thức 智trí 非phi 約ước 證chứng 如như 故cố 皆giai 屬thuộc 教giáo 可khả 宣tuyên 示thị 故cố 真chân 智trí 出xuất 言ngôn 故cố 名danh 為vi 證chứng 論luận 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 即tức 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 文văn 而nhi 是thị 義nghĩa 引dẫn 故cố 云vân 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 若nhược 具cụ 引dẫn 者giả 即tức 彼bỉ 論luận 釋thích 經Kinh 云vân 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 非phi 念niệm 離ly 心tâm 道đạo 非phi 蘊uẩn 界giới 處xứ 門môn 智trí 如như 意ý 不bất 及cập 之chi 偈kệ 論luận 云vân 此thử 偈kệ 示thị 現hiện 思tư 慧tuệ 及cập 報báo 生sanh 識thức 智trí 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 此thử 智trí 非phi 彼bỉ 境cảnh 以dĩ 不bất 同đồng 故cố 即tức 其kỳ 文văn 也dã )# 四tứ 修tu 成thành 相tương 對đối 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 真chân 偽ngụy 合hợp 修tu 為vi 教giáo 捨xả 偽ngụy 契khế 真chân 為vi 證chứng 猶do 下hạ 所sở 明minh 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại (# 四tứ 修tu 成thành 相tương 對đối 者giả 引dẫn 證chứng 言ngôn 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 者giả 即tức 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 全toàn 意ý 謂vị 如Như 來Lai 大đại 仙tiên 。 道đạo 等đẳng 十thập 二nhị 偈kệ 分phân 之chi 為vi 二nhị 初sơ 七thất 偈kệ 義nghĩa 大đại 後hậu 慈từ 悲bi 及cập 願nguyện 力lực 下hạ 五ngũ 偈kệ 說thuyết 大đại 說thuyết 大đại 中trung 有hữu 證chứng 智trí 故cố 云vân 真chân 有hữu 加gia 行hành 後hậu 得đắc 緣duyên 世thế 法pháp 故cố 云vân 偽ngụy 真chân 偽ngụy 合hợp 修tu 義nghĩa 大đại 唯duy 明minh 證chứng 智trí 故cố 云vân 捨xả 偽ngụy 契khế 真chân 又hựu 準chuẩn 下hạ 文văn 解giải 脫thoát 月nguyệt 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 中trung 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 初sơ 所sở 行hành 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 故cố 論luận 云vân 最tối 初sơ 所sở 行hành 。 者giả 依y 阿a 含hàm 行hành 故cố 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 者giả 謂vị 是thị 證chứng 智trí 釋thích 曰viết 此thử 明minh 依y 修tu 而nhi 證chứng 亦diệc 修tu 成thành 相tương 對đối )# 五ngũ 相tương/tướng 實thật 相tướng 對đối 世thế 間gian 中trung 修tu 得đắc 彼bỉ 證chứng 相tương/tướng 名danh 教giáo 契khế 本bổn 實thật 相tướng 為vi 證chứng 猶do 下hạ 所sở 說thuyết 增tăng 上thượng 妙diệu 法Pháp 光quang 明minh 法Pháp 門môn 。 光quang 明minh 是thị 教giáo 增tăng 上thượng 是thị 證chứng (# 五ngũ 相tương/tướng 實thật 相tướng 對đối 等đẳng 者giả 其kỳ 所sở 引dẫn 文văn 即tức 本bổn 分phần/phân 中trung 彰chương 地địa 要yếu 勝thắng 內nội 文văn 經Kinh 云vân 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 最tối 上thượng 道đạo 亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 法pháp 光quang 明minh 門môn 釋thích 曰viết 上thượng 句cú 證chứng 下hạ 句cú 教giáo 論luận 云vân 歎thán 說thuyết 者giả 於ư 中trung 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 為vi 說thuyết 阿a 含hàm 二nhị 者giả 為vi 證chứng 入nhập 義nghĩa 其kỳ 論luận 上thượng 句cú 增tăng 上thượng 勝thắng 妙diệu 。 法pháp 故cố 疏sớ/sơ 云vân 增tăng 上thượng 妙diệu 法Pháp 論luận 釋thích 證chứng 句cú 云vân 大đại 勝thắng 妙diệu 法Pháp 者giả 諸chư 法Pháp 門môn 中trung 勝thắng 故cố 清thanh 淨tịnh 法Pháp 者giả 。 即tức 法pháp 體thể 光quang 明minh 者giả 此thử 大Đại 乘Thừa 法Pháp 顯hiển 照chiếu 一nhất 切thiết 餘dư 法Pháp 門môn 故cố 既ký 云vân 照chiếu 餘dư 法pháp 則tắc 得đắc 修tu 相tương/tướng 既ký 云vân 最tối 上thượng 明minh 契khế 本bổn 離ly 相tương/tướng 故cố 彼bỉ 下hạ 經kinh 自tự 釋thích 二nhị 句cú 釋thích 初sơ 阿a 含hàm 云vân 所sở 謂vị 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 。 釋thích 證chứng 句cú 云vân 佛Phật 子tử 此thử 處xứ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 隨tùy 證chứng 智trí 明minh 是thị 相tương/tướng 實thật 相tướng 對đối )# 六lục 體thể 德đức 相tương 對đối 就tựu 彼bỉ 離ly 相tương/tướng 所sở 成thành 行hành 中trung 顯hiển 本bổn 法pháp 性tánh 為vi 證chứng 依y 本bổn 成thành 德đức 為vi 教giáo 猶do 下hạ 鍊luyện 金kim 金kim 體thể 與dữ 釧xuyến 等đẳng (# 六lục 體thể 德đức 相tương 對đối 等đẳng 者giả 謂vị 所sở 成thành 行hành 體thể 為vi 證chứng 成thành 德đức 為vi 教giáo 引dẫn 鍊luyện 金kim 喻dụ 者giả 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 鍊luyện 金kim 之chi 喻dụ 且thả 初Sơ 地Địa 云vân 是thị 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 。 勤cần 修tu 供cúng 養dường 。 諸chư 佛Phật 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 皆giai 以dĩ 修tu 行hành 清thanh 淨tịnh 。 地địa 法pháp 所sở 有hữu 善thiện 根căn 。 悉tất 以dĩ 廻hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 地địa 轉chuyển 轉chuyển 明minh 淨tịnh 調điều 柔nhu 成thành 就tựu 隨tùy 意ý 堪kham 用dụng 。 佛Phật 子tử 譬thí 如như 金kim 師sư 。 善thiện 巧xảo 鍊luyện 金kim 數sác 數sác 入nhập 火hỏa 轉chuyển 轉chuyển 明minh 淨tịnh 調điều 柔nhu 成thành 就tựu 隨tùy 意ý 堪kham 用dụng 。 釋thích 曰viết 火hỏa 即tức 能năng 鍊luyện 喻dụ 供cúng 養dường 佛Phật 等đẳng 金kim 即tức 所sở 鍊luyện 喻dụ 信tín 心tâm 慈từ 悲bi 捨xả 等đẳng 如như 世thế 之chi 金kim 在tại 鑛khoáng 石thạch 中trung 融dung 冶dã 便tiện 出xuất 喻dụ 真chân 地địa 法pháp 與dữ 妄vọng 和hòa 合hợp 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 行hành 人nhân 修tu 行hành 至chí 初sơ 入nhập 地địa 時thời 出xuất 煩phiền 惱não 障chướng 今kim 至chí 地địa 滿mãn 復phục 更cánh 供cúng 養dường 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 如như 重trọng/trùng 入nhập 火hỏa 熏huân 發phát 真chân 心tâm 令linh 生sanh 信tín 等đẳng 名danh 為vi 修tu 行hành 清thanh 淨tịnh 。 地địa 法pháp 至chí 二nhị 地địa 時thời 如như 重trùng 以dĩ 攀phàn 石thạch 煑chử 之chi 方phương 得đắc 清thanh 淨tịnh 初Sơ 地Địa 之chi 時thời 雖tuy 除trừ 慳san 垢cấu 微vi 過quá 猶do 在tại 至chí 二nhị 地địa 時thời 慳san 嫉tật 破phá 戒giới 並tịnh 皆giai 遠viễn 離ly 如như 轉chuyển 清thanh 淨tịnh 至chí 三tam 地địa 中trung 修tu 習tập 淨tịnh 禪thiền 令linh 其kỳ 不bất 退thoái 。 如như 秤xứng 兩lưỡng 不bất 減giảm 四tứ 地địa 集tập 起khởi 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 如như 為vi 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 五ngũ 地địa 之chi 中trung 以dĩ 不bất 住trụ 道đạo 方phương 便tiện 起khởi 觀quán 修tu 治trị 力lực 故cố 如như 硨xa 磲cừ 磨ma 瑩oánh 轉chuyển 更cánh 明minh 淨tịnh 。 六lục 地địa 以dĩ 觀quán 因nhân 緣duyên 不bất 住trụ 巧xảo 智trí 修tu 治trị 力lực 故cố 如như 瑠lưu 璃ly 磨ma 瑩oánh 光quang 色sắc 轉chuyển 盛thịnh 七thất 地địa 中trung 具cụ 修tu 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 益ích 更cánh 精tinh 好hảo/hiếu 如như 以dĩ 眾chúng 妙diệu 寶bảo 。 間gian 錯thác 莊trang 嚴nghiêm 。 轉chuyển 更cánh 增tăng 勝thắng 。 倍bội 益ích 光quang 明minh 八bát 地địa 之chi 中trung 無vô 功công 用dụng 修tu 如như 持trì 金kim 寶bảo 冠quan 置trí 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 主chủ 聖thánh 王vương 頂đảnh 上thượng 。 一nhất 切thiết 羣quần 臣thần 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 九Cửu 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 自tự 在tại 修tu 如như 善thiện 巧xảo 金kim 師sư 。 用dụng 作tác 寶bảo 冠quan 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 以dĩ 嚴nghiêm 其kỳ 首thủ 。 四tứ 天thiên 下hạ 內nội 一nhất 切thiết 小tiểu 王vương 。 及cập 諸chư 臣thần 民dân 。 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 業nghiệp 自tự 在tại 修tu 譬thí 如như 金kim 師sư 。 以dĩ 上thượng 妙diệu 金kim 。 作tác 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 大đại 摩ma 尼ni 寶bảo 。 鈿điền 廁trắc 其kỳ 間gian 。 自Tự 在Tại 天Thiên 王Vương 。 身thân 自tự 服phục 戴đái 其kỳ 餘dư 人nhân 天thiên 莊trang 嚴nghiêm 之chi 具cụ 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 釋thích 曰viết 十Thập 地Địa 皆giai 具cụ 金kim 喻dụ 意ý 皆giai 以dĩ 金kim 喻dụ 證chứng 顯hiển 本bổn 性tánh 故cố 成thành 信tín 等đẳng 德đức 以dĩ 為vi 教giáo 道đạo 是thị 修tu 成thành 故cố 然nhiên 云vân 金kim 與dữ 釧xuyến 等đẳng 者giả 此thử 經Kinh 無vô 釧xuyến 之chi 文văn 即tức 嚴nghiêm 身thân 具cụ 是thị )# 。 七thất 體thể 用dụng 相tương 對đối 前tiền 體thể 及cập 德đức 皆giai 證chứng 依y 體thể 起khởi 教giáo 智trí 之chi 用dụng 為vi 教giáo 下hạ 珠châu 放phóng 光quang 光quang 喻dụ 於ư 教giáo 珠châu 體thể 喻dụ 證chứng (# 七thất 體thể 用dụng 相tương 對đối 等đẳng 者giả 引dẫn 文văn 云vân 下hạ 珠châu 放phóng 光quang 喻dụ 教giáo 珠châu 體thể 喻dụ 證chứng 者giả 即tức 第đệ 四tứ 地địa 調điều 柔nhu 果quả 中trung 云vân 如như 摩ma 尼ni 寶bảo 。 清thanh 淨tịnh 光quang 輪luân 。 能năng 放phóng 光quang 明minh 。 非phi 諸chư 餘dư 寶bảo 之chi 所sở 能năng 及cập 。 風phong 雨vũ 等đẳng 緣duyên 悉tất 不bất 能năng 壞hoại 論luận 云vân 摩ma 尼ni 寶bảo 生sanh 光quang 喻dụ 者giả 彼bỉ 證chứng 智trí 法pháp 明minh 摩ma 尼ni 寶bảo 中trung 。 放phóng 阿a 含hàm 光quang 明minh 入nhập 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 智trí 處xứ 普phổ 照chiếu 示thị 現hiện 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 此thử 地địa 釋thích 名danh 為vi 燄diệm 地địa 即tức 其kỳ 事sự 也dã )# 八bát 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 相tương 對đối 自tự 分phần/phân 所sở 成thành 體thể 德đức 及cập 用dụng 皆giai 證chứng 進tiến 受thọ 佛Phật 教giáo 為vi 教giáo 下hạ 歎thán 金kim 剛cang 藏tạng 二nhị 力lực 妙diệu 智trí 及cập 辯biện 名danh 為vi 證chứng 力lực 堅kiên 念niệm 教giáo 法pháp 為vi 阿a 含hàm (# 八bát 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 相tương 對đối 等đẳng 者giả 引dẫn 文văn 云vân 下hạ 歎thán 金kim 剛cang 藏tạng 二nhị 力lực 妙diệu 智trí 如như 者giả 即tức 大đại 眾chúng 請thỉnh 中trung 經Kinh 云vân 上thượng 妙diệu 無vô 垢cấu 智trí 。 無vô 邊biên 分phân 別biệt 辨biện 宣tuyên 暢sướng 深thâm 美mỹ 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 相tướng 。 應ưng 念niệm 持trì 清thanh 淨tịnh 行hạnh 謂vị 前tiền 四tứ 句cú 歎thán 證chứng 念niệm 持trì 清thanh 淨tịnh 行hạnh 歎thán 教giáo 論luận 云vân 初sơ 偈kệ 歎thán 證chứng 力lực 辯biện 才tài 成thành 就tựu 。 第đệ 二nhị 偈kệ 上thượng 句cú 歎thán 阿a 含hàm 力lực 辯biện 成thành 就tựu 以dĩ 證chứng 力lực 阿a 含hàm 力lực 故cố 能năng 有hữu 所sở 說thuyết 。 是thị 故cố 讚tán 歎thán 是thị 也dã )# 九cửu 約ước 詮thuyên 就tựu 實thật 相tướng 對đối 真chân 智trí 之chi 體thể 為vi 證chứng 約ước 言ngôn 分phần/phân 十thập 為vi 阿a 含hàm 猶do 下hạ 迹tích 處xứ 虛hư 空không 喻dụ 證chứng 空không 處xứ 之chi 迹tích 喻dụ 地địa 阿a 含hàm 下hạ 論luận 云vân 字tự 身thân 住trú 處xứ 證chứng 智trí 所sở 攝nhiếp 非phi 無vô 地địa 智trí 名danh 句cú 字tự 身thân 。 名danh 句cú 字tự 身thân 。 即tức 阿a 含hàm 也dã (# 九cửu 約ước 詮thuyên 就tựu 實thật 相tướng 對đối 等đẳng 者giả 下hạ 引dẫn 論luận 云vân 字tự 身thân 住trú 處xứ 等đẳng 者giả 即tức 下hạ 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 鳥điểu 跡tích 喻dụ 也dã 經Kinh 云vân 如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 難nạn/nan 說thuyết 難nan 可khả 示thị 如như 是thị 十Thập 地Địa 義nghĩa 心tâm 意ý 不bất 能năng 了liễu 論luận 云vân 此thử 偈kệ 是thị 何hà 義nghĩa 如như 鳥điểu 行hành 空không 中trung 跡tích 處xứ 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 何hà 以dĩ 故cố 虛hư 空không 鳥điểu 跡tích 相tương/tướng 不bất 可khả 分phân 別biệt 故cố 。 非phi 無vô 虛hư 空không 行hành 跡tích 如như 是thị 鳥điểu 跡tích 住trú 處xứ 名danh 句cú 字tự 身thân 。 住trú 處xứ 菩Bồ 薩Tát 地địa 智trí 所sở 攝nhiếp 不bất 可khả 得đắc 說thuyết 。 不bất 可khả 得đắc 聞văn 。 何hà 以dĩ 故cố 非phi 。 如như 聲thanh 性tánh 故cố 非phi 無vô 地địa 智trí 名danh 句cú 字tự 身thân 。 此thử 中trung 深thâm 故cố 示thị 義nghĩa 大đại 踴dũng 悅duyệt 釋thích 曰viết 空không 處xứ 之chi 跡tích 喻dụ 教giáo 跡tích 處xứ 之chi 空không 喻dụ 證chứng 也dã 然nhiên 上thượng 九cửu 重trọng/trùng 教giáo 證chứng 前tiền 五ngũ 前tiền 教giáo 後hậu 證chứng 後hậu 四tứ 前tiền 證chứng 後hậu 教giáo 又hựu 前tiền 五ngũ 教giáo 則tắc 後hậu 後hậu 漸tiệm 寬khoan 證chứng 則tắc 後hậu 後hậu 漸tiệm 狹hiệp 後hậu 四tứ 中trung 證chứng 則tắc 後hậu 後hậu 漸tiệm 寬khoan 教giáo 則tắc 後hậu 後hậu 漸tiệm 狹hiệp )# 當đương 第đệ 四tứ 一nhất 經kinh 之chi 內nội 頻tần 語ngữ 教giáo 證chứng 理lý 須tu 通thông 會hội 勿vật 厭yếm 繁phồn 文văn (# 今kim 當đương 第đệ 四tứ 者giả 第đệ 三tam 結kết 示thị 兼kiêm 遮già 妨phương 難nạn/nan 恐khủng 有hữu 嫌hiềm 繁phồn 故cố 以dĩ 論luận 文văn 但đãn 云vân 復phục 有hữu 阿a 含hàm 及cập 證chứng 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 依y 初sơ 相tương 應ứng 知tri 謂vị 令linh 以dĩ 阿a 含hàm 為vi 始thỉ 以dĩ 證chứng 為vi 終chung 故cố 云vân 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 依y 前tiền 始thỉ 終chung 前tiền 始thỉ 後hậu 終chung 云vân 依y 初sơ 相tương 應ứng 知tri 何hà 用dụng 廣quảng 明minh 疏sớ/sơ 意ý 恐khủng 人nhân 教giáo 證chứng 既ký 多đa 相tương 對đối 文văn 生sanh 疑nghi 故cố 總tổng 併tinh 說thuyết 豈khởi 得đắc 為vi 繁phồn )# 次thứ 依y 根căn 本bổn 始thỉ 終chung 有hữu 十thập 始thỉ 終chung (# 有hữu 十thập 始thỉ 終chung 下hạ 釋thích 別biệt 句cú 義nghĩa 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 摽phiếu/phiêu 指chỉ 二nhị 總tổng 科khoa 三tam 料liệu 揀giản 四tứ 釋thích 文văn 今kim 初sơ 謂vị 菩Bồ 薩Tát 利lợi 他tha 行hành 該cai 法Pháp 界Giới 隨tùy 宜nghi 列liệt 十thập 耳nhĩ )# 前tiền 三tam 地địa 前tiền 思tư 修tu 利lợi 物vật 次thứ 一nhất 見kiến 道đạo 餘dư 六lục 修tu 道Đạo (# 前tiền 三tam 地địa 前tiền 下hạ 總tổng 科khoa 可khả 知tri )# 此thử 陿hiệp 前tiền 入nhập 謂vị 初sơ 闕khuyết 聞văn 慧tuệ 後hậu 無vô 佛Phật 盡tận 者giả 理lý 實thật 齊tề 通thông 以dĩ 此thử 二nhị 並tịnh 非phi 正chánh 地địa 前tiền 已dĩ 說thuyết 竟cánh 故cố 此thử 略lược 無vô (# 三tam 此thử 狹hiệp 前tiền 入nhập 下hạ 料liệu 揀giản 言ngôn 故cố 此thử 略lược 無vô 者giả 明minh 有hữu 亦diệc 無vô 妨phương 若nhược 出xuất 所sở 以dĩ 此thử 中trung 利lợi 他tha 略lược 自tự 所sở 聞văn )# 一nhất 攝nhiếp 始thỉ 終chung 經Kinh 云vân 如như 實thật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 謂vị 以dĩ 思tư 慧tuệ 智trí 攝nhiếp 持trì 所sở 聞văn 稱xưng 思tư 宣tuyên 說thuyết 故cố 云vân 如như 實thật (# 一nhất 攝nhiếp 始thỉ 終chung 下hạ 四tứ 釋thích 文văn 十thập 句cú 分phần/phân 二nhị 初sơ 明minh 前tiền 五ngũ 句cú 於ư 中trung 初sơ 句cú 一nhất 摽phiếu/phiêu 名danh 二nhị 牒điệp 經kinh 三tam 謂vị 以dĩ 下hạ 釋thích 義nghĩa 此thử 取thủ 意ý 釋thích 若nhược 具cụ 論luận 云vân 思tư 慧tuệ 智trí 隨tùy 所sở 聞văn 義nghĩa 。 受thọ 持trì 說thuyết 故cố 謂vị 如như 經kinh 如như 實thật 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 方phương 便tiện 故cố 論luận 經kinh 加gia 方phương 便tiện 之chi 言ngôn 謂vị 善thiện 巧xảo 集tập 成thành 十Thập 地Địa 之chi 相tướng 今kim 經kinh 即tức 差sai 別biệt 中trung 收thu 然nhiên 論luận 受thọ 持trì 即tức 釋thích 摽phiếu/phiêu 中trung 攝nhiếp 義nghĩa 故cố 疏sớ/sơ 云vân 攝nhiếp 持trì 所sở 聞văn 即tức 自tự 攝nhiếp 也dã 此thử 上thượng 釋thích 論luận 其kỳ 稱xưng 思tư 宣tuyên 說thuyết 下hạ 以dĩ 論luận 釋thích 經kinh 若nhược 不bất 稱xưng 思tư 非phi 如như 實thật 說thuyết 故cố 論luận 云vân 思tư 慧tuệ 智trí 說thuyết 如như 實thật 說thuyết 者giả 。 即tức 是thị 攝nhiếp 他tha 前tiền 入nhập 即tức 以dĩ 說thuyết 為vi 修tu 此thử 則tắc 以dĩ 說thuyết 為vi 思tư 亦diệc 是thị 影ảnh 略lược 以dĩ 前tiền 說thuyết 後hậu 無vô 修tu 故cố 以dĩ 說thuyết 為vi 修tu 此thử 中trung 說thuyết 後hậu 有hữu 修tu 故cố 以dĩ 說thuyết 為vi 思tư )# 二nhị 欲dục 始thỉ 終chung 緣duyên 念niệm 佛Phật 法pháp 意ý 欲dục 令linh 物vật 證chứng 故cố 此thử 即tức 思tư 慧tuệ 上thượng 品phẩm 求cầu 心tâm (# 二nhị 欲dục 始thỉ 終chung 緣duyên 念niệm 下hạ 以dĩ 論luận 釋thích 經kinh 論luận 具cụ 云vân 令linh 證chứng 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 。 今kim 謂vị 經kinh 明minh 緣duyên 念niệm 非phi 是thị 自tự 念niệm 念niệm 欲dục 令linh 物vật 證chứng 所sở 念niệm 法pháp 故cố 論luận 云vân 欲dục 言ngôn 上thượng 品phẩm 求cầu 心tâm 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 令linh 物vật 證chứng 二nhị 唯duy 緣duyên 佛Phật 法Pháp 故cố )# 三tam 行hành 始thỉ 終chung 以dĩ 是thị 修tu 慧tuệ 故cố 名danh 修tu 習tập 言ngôn 分phân 別biệt 無vô 漏lậu 法pháp 者giả 於ư 地địa 上thượng 無vô 漏lậu 道Đạo 品phẩm 起khởi 意ý 言ngôn 分phân 別biệt 。 觀quán 行hành 故cố 以dĩ 未vị 證chứng 故cố 但đãn 是thị 觀quán 分phân 之chi 時thời 帶đái 相tương/tướng 觀quán 心tâm 未vị 覺giác 無vô 相tướng 故cố 云vân 分phân 別biệt (# 三tam 行hành 始thỉ 終chung 者giả 論luận 釋thích 云vân 觀quán 分phần/phân 時thời 中trung 無vô 漏lậu 道Đạo 品phẩm 分phân 別biệt 修tu 覺giác 相tương/tướng 故cố 論luận 中trung 修tu 字tự 釋thích 摽phiếu/phiêu 名danh 行hành 字tự 依y 念niệm 進tiến 修tu 名danh 行hàng 行hàng 即tức 此thử 經Kinh 修tu 習tập 故cố 疏sớ/sơ 先tiên 解giải 修tu 習tập 之chi 言ngôn 言ngôn 分phân 別biệt 無vô 漏lậu 法pháp 下hạ 牒điệp 經kinh 解giải 釋thích 即tức 明minh 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 於ư 地địa 上thượng 法pháp 而nhi 起khởi 觀quán 修tu 但đãn 是thị 意ý 識thức 名danh 言ngôn 分phân 別biệt 次thứ 以dĩ 未vị 證chứng 下hạ 釋thích 論luận 觀quán 分phân 之chi 時thời 即tức 加gia 行hành 位vị 然nhiên 觀quán 分phần/phân 言ngôn 論luận 釋thích 彼bỉ 經kinh 觀quán 字tự 以dĩ 論luận 經Kinh 云vân 觀quán 達đạt 分phân 別biệt 無vô 漏lậu 法pháp 故cố 後hậu 帶đái 相tương/tướng 下hạ 釋thích 經kinh 分phân 別biệt 字tự 謂vị 帶đái 如như 相tương/tướng 故cố 論luận 名danh 修tu 覺giác 相tương/tướng 也dã 即tức 唯duy 識thức 云vân 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 住trụ 唯duy 識thức 彼bỉ 論luận 釋thích 四tứ 加gia 行hành 已dĩ 云vân 皆giai 帶đái 相tương/tướng 故cố 未vị 能năng 證chứng 實thật 故cố 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 此thử 四tứ 位vị 中trung 猶do 於ư 現hiện 前tiền 安an 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 真chân 勝thắng 義nghĩa 性tánh 。 以dĩ 彼bỉ 空không 有hữu 相tương/tướng 未vị 除trừ 故cố 帶đái 相tương/tướng 觀quán 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 安an 住trụ 真chân 唯duy 識thức 性tánh 彼bỉ 相tương/tướng 滅diệt 已dĩ 方phương 實thật 安an 住trụ 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 心tâm 上thượng 變biến 如như 名danh 為vi 少thiểu 物vật 此thử 非phi 無vô 相tướng 故cố 名danh 帶đái 相tương/tướng 若nhược 證chứng 真chân 時thời 彼bỉ 相tương/tướng 便tiện 滅diệt 者giả 即tức 是thị 空không 所sở 執chấp 相tướng 有hữu 依y 他tha 相tương/tướng 名danh 空không 有hữu 相tương/tướng 位vị 謂vị 有hữu 空không 相tướng 是thị 彼bỉ 唯duy 識thức 真chân 勝thắng 義nghĩa 性tánh 。 由do 有hữu 此thử 相tương/tướng 未vị 證chứng 真chân 理lý 滅diệt 空không 有hữu 相tương/tướng 方phương 識thức 真chân 故cố 彼bỉ 論luận 結kết 云vân 依y 如như 是thị 義nghĩa 故cố 。 有hữu 頌tụng 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 於ư 定định 位vị 觀quán 影ảnh 唯duy 是thị 心tâm 義nghĩa 相tương/tướng 既ký 滅diệt 除trừ 審thẩm 觀quán 唯duy 自tự 相tương/tướng 如như 是thị 住trụ 內nội 心tâm 知tri 所sở 取thủ 非phi 有hữu 次thứ 能năng 取thủ 亦diệc 無vô 後hậu 觸xúc 無vô 所sở 得đắc 。 釋thích 曰viết 此thử 則tắc 結kết 四tứ 加gia 行hành 謂vị 初sơ 二nhị 句cú 煖noãn 位vị 次thứ 二nhị 句cú 頂đảnh 次thứ 二nhị 句cú 中trung 下hạ 悉tất 次thứ 一nhất 句cú 即tức 上thượng 忍nhẫn 位vị 合hợp 上thượng 三tam 句cú 為vi 世thế 第đệ 一nhất 末mạt 句cú 見kiến 位vị 也dã )# 。 四tứ 證chứng 始thỉ 終chung 即tức 見kiến 道đạo 位vị 大đại 智trí 者giả 即tức 真chân 見kiến 道đạo 根căn 本bổn 法pháp 無vô 我ngã 智trí 過quá 小Tiểu 乘Thừa 故cố 名danh 大đại 治trị 無vô 明minh 故cố 云vân 光quang 明minh 此thử 智trí 親thân 證chứng 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 名danh 善thiện 觀quán 察sát 。 實thật 斷đoạn 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 名danh 善thiện 選tuyển 擇trạch 巧xảo 莊trang 嚴nghiêm 者giả 即tức 相tương 見kiến 道đạo 是thị 後hậu 得đắc 智trí 故cố 論luận 名danh 方phương 便tiện 方phương 便tiện 。 即tức 巧xảo 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 種chủng 種chủng 建kiến 立lập 名danh 為vi 莊trang 嚴nghiêm 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 者giả 即tức 二nhị 智trí 成thành 德đức 由do 得đắc 此thử 二nhị 善thiện 達đạt 法Pháp 界Giới 於ư 多đa 百bách 門môn 已dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 故cố 云vân 莊trang 嚴nghiêm 故cố 論luận 云vân 此thử 事sự 中trung 彼bỉ 時thời 中trung 皆giai 善thiện 知tri 故cố 由do 相tương 見kiến 道đạo 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 觀quán 安an 立lập 諦đế 名danh 此thử 事sự 中trung 二nhị 觀quán 非phi 安an 立lập 諦đế 名danh 彼bỉ 時thời 中trung 以dĩ 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 正chánh 證chứng 如như 時thời 不bất 可khả 名danh 事sự 相tướng 望vọng 前tiền 真chân 故cố 名danh 為vi 彼bỉ (# 四tứ 證chứng 始thỉ 終chung 具cụ 足túc 論luận 云vân 四tứ 證chứng 始thỉ 終chung 見kiến 道đạo 時thời 中trung 法pháp 無vô 我ngã 智trí 方phương 便tiện 故cố 如như 經kinh 善thiện 決quyết 擇trạch 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 方phương 便tiện 故cố 是thị 中trung 善thiện 決quyết 擇trạch 者giả 擇trạch 中trung 最tối 勝thắng 最tối 勝thắng 。 者giả 法pháp 無vô 我ngã 智trí 故cố 。 大đại 智trí 慧tuệ 者giả 。 過quá 小Tiểu 乘Thừa 故cố 光quang 明minh 者giả 對đối 治trị 無vô 明minh 故cố 此thử 事sự 中trung 彼bỉ 時thời 中trung 皆giai 善thiện 知tri 故cố 釋thích 曰viết 此thử 中trung 論luận 有hữu 三tam 節tiết 初sơ 略lược 釋thích 次thứ 引dẫn 經kinh 帖# 後hậu 是thị 中trung 下hạ 隨tùy 難nạn/nan 牒điệp 釋thích 今kim 疏sớ/sơ 摘trích 論luận 銷tiêu 經kinh 義nghĩa 無vô 遺di 矣hĩ 然nhiên 經kinh 中trung 巧xảo 莊trang 嚴nghiêm 字tự 是thị 相tương 見kiến 道đạo 上thượng 皆giai 真chân 見kiến 道đạo 疏sớ/sơ 乃nãi 當đương 中trung 先tiên 釋thích 大đại 智trí 此thử 二nhị 見kiến 道đạo 即tức 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 今kim 欲dục 釋thích 疏sớ/sơ 須tu 知tri 根căn 源nguyên 先tiên 當đương 具cụ 引dẫn 彼bỉ 論luận 論luận 中trung 先tiên 總tổng 釋thích 偈kệ 意ý 已dĩ 如như 上thượng 證chứng 入nhập 中trung 已dĩ 具cụ 引dẫn 文văn 今kim 但đãn 引dẫn 二nhị 見kiến 道đạo 即tức 彼bỉ 次thứ 論luận 云vân 然nhiên 此thử 見kiến 道đạo 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 真chân 見kiến 道đạo 謂vị 即tức 所sở 說thuyết 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 實thật 證chứng 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 真chân 理lý 實thật 斷đoạn 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 雖tuy 多đa 剎sát 那na 事sự 方phương 究cứu 竟cánh 而nhi 相tương/tướng 等đẳng 故cố 總tổng 名danh 一nhất 心tâm 釋thích 曰viết 言ngôn 雖tuy 多đa 剎sát 那na 者giả 此thử 一nhất 心tâm 見kiến 道đạo 以dĩ 無vô 間gian 解giải 脫thoát 并tinh 一nhất 切thiết 勝thắng 進tiến 故cố 中trung 問vấn 多đa 有hữu 剎sát 那na 論luận 云vân 有hữu 義nghĩa 此thử 中trung 二nhị 空không 二nhị 障chướng 漸tiệm 證chứng 漸tiệm 斷đoạn 以dĩ 有hữu 淺thiển 深thâm 麤thô 細tế 異dị 故cố 有hữu 義nghĩa 此thử 中trung 二nhị 空không 二nhị 障chướng 頓đốn 證chứng 頓đốn 斷đoạn 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 力lực 有hữu 堪kham 能năng 故cố 釋thích 曰viết 加gia 行hành 意ý 樂nhạo 欲dục 俱câu 斷đoạn 故cố 論luận 曰viết 二nhị 相tương 見kiến 道đạo 此thử 復phục 有hữu 二nhị 一nhất 觀quán 非phi 安an 立lập 諦đế 有hữu 三tam 品phẩm 心tâm 一nhất 內nội 遣khiển 有hữu 情tình 假giả 緣duyên 智trí 能năng 除trừ 輭nhuyễn 品phẩm 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 二nhị 內nội 遣khiển 諸chư 法pháp 假giả 緣duyên 智trí 能năng 除trừ 中trung 品phẩm 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 三tam 遍biến 遣khiển 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 諸chư 法pháp 假giả 緣duyên 智trí 能năng 除trừ 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 前tiền 二nhị 名danh 法pháp 智trí 各các 別biệt 緣duyên 故cố 第đệ 三tam 名danh 類loại 智trí 總tổng 合hợp 緣duyên 故cố 彼bỉ 疏sớ/sơ 云vân 即tức 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 非phi 安an 立lập 即tức 真Chân 如Như 也dã 內nội 謂vị 內nội 身thân 假giả 者giả 談đàm 其kỳ 無vô 體thể 先tiên 計kế 有hữu 情tình 皆giai 妄vọng 所sở 計kế 但đãn 有hữu 內nội 心tâm 似tự 有hữu 情tình 現hiện 今kim 能năng 遣khiển 之chi 緣duyên 智trí 者giả 謂vị 能năng 緣duyên 心tâm 即tức 緣duyên 內nội 身thân 為vi 境cảnh 遣khiển 有hữu 情tình 假giả 緣duyên 之chi 智trí 然nhiên 此thử 中trung 人nhân 法pháp 二nhị 障chướng 各các 分phần/phân 上thượng 下hạ 麤thô 者giả 為vi 上thượng 細tế 者giả 為vi 下hạ 合hợp 為vi 四tứ 類loại 然nhiên 二nhị 麤thô 者giả 各các 別biệt 除trừ 之chi 以dĩ 智trí 猶do 弱nhược 未vị 雙song 斷đoạn 故cố 若nhược 上thượng 品phẩm 智trí 方phương 能năng 雙song 斷đoạn 此thử 即tức 隨tùy 智trí 說thuyết 為vi 輭nhuyễn 等đẳng 輭nhuyễn 者giả 下hạ 也dã 初sơ 智trí 名danh 輭nhuyễn 次thứ 智trí 名danh 中trung 勝thắng 前tiền 劣liệt 後hậu 後hậu 起khởi 名danh 上thượng 能năng 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 此thử 智trí 最tối 上thượng 然nhiên 初sơ 二nhị 智trí 未vị 能năng 殊thù 勝thắng 別biệt 緣duyên 內nội 身thân 除trừ 我ngã 法pháp 假giả 第đệ 三tam 心tâm 時thời 其kỳ 智trí 上thượng 品phẩm 廣quảng 緣duyên 內nội 外ngoại 若nhược 我ngã 若nhược 法pháp 故cố 三tam 別biệt 也dã 言ngôn 類loại 智trí 者giả 前tiền 智trí 類loại 故cố 論luận 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 二nhị 空không 見kiến 分phần/phân 自tự 所sở 斷đoạn 障chướng 無vô 間gian 解giải 脫thoát 總tổng 別biệt 建kiến 立lập 名danh 相tướng 見kiến 道Đạo 法Pháp 者giả 倣# 學học 為vi 義nghĩa 真chân 見kiến 道đạo 中trung 雖tuy 有hữu 二nhị 空không 自tự 證chứng 分phần/phân 而nhi 見kiến 分phần/phân 親thân 緣duyên 真Chân 如Như 所sở 以dĩ 法pháp 之chi 然nhiên 見kiến 分phần/phân 中trung 有hữu 無vô 間gian 解giải 脫thoát 隨tùy 自tự 所sở 斷đoạn 障chướng 有hữu 四tứ 見kiến 分phần/phân 無vô 間gian 道đạo 中trung 斷đoạn 惑hoặc 別biệt 故cố 人nhân 法pháp 二nhị 見kiến 分phần/phân 各các 別biệt 法pháp 之chi 立lập 初sơ 二nhị 心tâm 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 證chứng 理lý 同đồng 故cố 人nhân 法pháp 一nhất 見kiến 總tổng 以dĩ 法pháp 之chi 有hữu 第đệ 三tam 心tâm 故cố 論luận 云vân 總tổng 別biệt 建kiến 立lập 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 論luận 有hữu 義nghĩa 此thử 三tam 即tức 是thị 真chân 見kiến 道đạo 攝nhiếp 以dĩ 相tương 見kiến 道đạo 緣duyên 四Tứ 諦Đế 故cố 有hữu 義nghĩa 此thử 三tam 是thị 相tương 見kiến 道đạo 以dĩ 真chân 見kiến 道đạo 不bất 別biệt 緣duyên 故cố 釋thích 曰viết 論luận 以dĩ 後hậu 義nghĩa 為vi 正chánh 故cố 疏sớ/sơ 但đãn 云vân 相tương 見kiến 道đạo 有hữu 二nhị 論luận 云vân 二nhị 緣duyên 安an 立lập 諦đế 有hữu 十thập 六lục 心tâm 等đẳng 前tiền 廻hồi 向hướng 品phẩm 十thập 六lục 智trí 寶bảo 處xứ 已dĩ 引dẫn 但đãn 觀quán 上thượng 所sở 引dẫn 論luận 文văn 疏sớ/sơ 文văn 易dị 了liễu 然nhiên 疏sớ/sơ 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 標tiêu 位vị 云vân 即tức 見kiến 道đạo 位vị 通thông 二nhị 見kiến 道đạo 次thứ 大đại 智trí 者giả 下hạ 牒điệp 經kinh 以dĩ 釋thích 當đương 中trung 牒điệp 釋thích 者giả 大đại 智trí 即tức 是thị 二nhị 見kiến 。 道đạo 依y 依y 真chân 見kiến 道đạo 以dĩ 立lập 相tương/tướng 故cố 故cố 先tiên 明minh 真chân 言ngôn 即tức 真chân 見kiến 道đạo 者giả 辨biện 位vị 言ngôn 根căn 本bổn 法pháp 無vô 我ngã 智trí 者giả 。 出xuất 體thể 也dã 謂vị 即tức 所sở 說thuyết 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 然nhiên 唯duy 識thức 論luận 實thật 證chứng 二nhị 空không 今kim 文văn 為vi 揀giản 勝thắng 二Nhị 乘Thừa 故cố 標tiêu 法pháp 無vô 我ngã 言ngôn 治trị 無vô 明minh 者giả 根căn 本bổn 智trí 用dụng 正chánh 破phá 迷mê 理lý 無vô 明minh 從tùng 此thử 智trí 親thân 證chứng 真Chân 如Như 下hạ 釋thích 善thiện 選tuyển 擇trạch 大đại 光quang 明minh 言ngôn 而nhi 善thiện 字tự 兩lưỡng 用dụng 善thiện 觀quán 察sát 者giả 實thật 證chứng 如như 故cố 即tức 上thượng 唯duy 識thức 實thật 證chứng 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 真Chân 如Như 從tùng 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 下hạ 即tức 前tiền 論luận 文văn 正chánh 釋thích 論luận 偈kệ 無vô 得đắc 之chi 言ngôn 以dĩ 能năng 證chứng 所sở 證chứng 俱câu 離ly 二nhị 取thủ 故cố 有hữu 二nhị 平bình 等đẳng 言ngôn 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 即tức 平bình 等đẳng 義nghĩa 若nhược 有hữu 二nhị 取thủ 非phi 善thiện 觀quán 故cố 實thật 斷đoạn 二nhị 障chướng 下hạ 即tức 全toàn 用dụng 唯duy 識thức 論luận 文văn 以dĩ 釋thích 善thiện 選tuyển 擇trạch 語ngữ 二nhị 障chướng 即tức 煩phiền 惱não 所sở 知tri 前tiền 入nhập 就tựu 根căn 本bổn 故cố 云vân 二nhị 我ngã 今kim 通thông 就tựu 能năng 生sanh 所sở 生sanh 故cố 云vân 二nhị 障chướng 其kỳ 分phân 別biệt 隨tùy 眠miên 已dĩ 如như 前tiền 釋thích 即tức 相tương 見kiến 道đạo 下hạ 釋thích 相tương 見kiến 道đạo 中trung 文văn 分phần/phân 三tam 初sơ 正chánh 就tựu 相tương 見kiến 以dĩ 釋thích 莊trang 嚴nghiêm 二nhị 雙song 就tựu 二nhị 智trí 以dĩ 釋thích 莊trang 嚴nghiêm 三tam 釋thích 本bổn 論luận 初sơ 中trung 即tức 相tương 見kiến 道đạo 者giả 辨biện 位vị 也dã 是thị 後hậu 得đắc 智trí 者giả 出xuất 體thể 也dã 故cố 論luận 名danh 方phương 便tiện 者giả 以dĩ 論luận 證chứng 成thành 是thị 後hậu 得đắc 義nghĩa 方phương 便tiện 即tức 巧xảo 者giả 以dĩ 論luận 會hội 經kinh 言ngôn 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 種chủng 種chủng 建kiến 立lập 者giả 釋thích 莊trang 嚴nghiêm 義nghĩa 具cụ 如như 上thượng 引dẫn 謂vị 三tam 心tâm 十thập 六lục 心tâm 故cố 云vân 種chủng 種chủng 建kiến 立lập 又hựu 莊trang 嚴nghiêm 下hạ 第đệ 二nhị 雙song 就tựu 二nhị 智trí 以dĩ 釋thích 莊trang 嚴nghiêm 不bất 同đồng 前tiền 義nghĩa 但đãn 用dụng 後hậu 得đắc 言ngôn 由do 得đắc 此thử 二nhị 善thiện 達đạt 法Pháp 界Giới 者giả 法Pháp 界Giới 有hữu 事sự 理lý 二nhị 智trí 別biệt 能năng 了liễu 之chi 亦diệc 以dĩ 無vô 礙ngại 二nhị 智trí 了liễu 事sự 理lý 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 等đẳng 也dã 言ngôn 於ư 多đa 百bách 門môn 等đẳng 者giả 謂vị 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 得đắc 百bách 三tam 昧muội 。 得đắc 見kiến 百bách 佛Phật 。 知tri 百bách 佛Phật 神thần 力lực 。 能năng 動động 百bách 世thế 界giới 。 能năng 過quá 百bách 佛Phật 世thế 界giới 。 能năng 照chiếu 百bách 佛Phật 世thế 界giới 。 能năng 教giáo 化hóa 百bách 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 能năng 住trụ 壽thọ 百bách 劫kiếp 。 能năng 知tri 前tiền 後hậu 際tế 各các 百bách 劫kiếp 事sự 。 能năng 入nhập 百bách 法Pháp 門môn 能năng 示thị 現hiện 百bách 身thân 。 一nhất 一nhất 身thân 能năng 示thị 百bách 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 等đẳng 故cố 云vân 於ư 多đa 百bách 門môn 皆giai 由do 二nhị 智trí 得đắc 自tự 在tại 也dã 故cố 論luận 云vân 此thử 事sự 中trung 下hạ 第đệ 三tam 釋thích 本bổn 論luận 然nhiên 古cổ 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 云vân 此thử 事sự 中trung 即tức 真chân 見kiến 道đạo 彼bỉ 時thời 中trung 即tức 前tiền 觀quán 分phân 之chi 時thời 二nhị 云vân 此thử 事sự 中trung 同đồng 前tiền 彼bỉ 時thời 中trung 即tức 後hậu 修tu 道Đạo 位vị 中trung 亦diệc 須tu 善thiện 了liễu 如như 下hạ 發phát 趣thú 果quả 中trung 須tu 知tri 二nhị 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 果Quả 等đẳng 三tam 云vân 此thử 事sự 即tức 後hậu 得đắc 相tương 見kiến 道đạo 中trung 彼bỉ 時thời 中trung 即tức 是thị 根căn 本bổn 智trí 真chân 見kiến 道đạo 皆giai 須tu 善thiện 知tri 今kim 以dĩ 後hậu 義nghĩa 稍sảo 正chánh 故cố 依y 傍bàng 之chi 而nhi 皆giai 屬thuộc 相tương 見kiến 道đạo 並tịnh 是thị 後hậu 得đắc 故cố 異dị 昔tích 解giải 以dĩ 法pháp 真chân 見kiến 道đạo 觀quán 彼bỉ 正chánh 證chứng 亦diệc 後hậu 得đắc 故cố 言ngôn 相tương 望vọng 前tiền 真chân 故cố 名danh 為vi 彼bỉ 者giả 則tắc 相tương/tướng 為vi 此thử 也dã )# 五ngũ 修tu 道Đạo 始thỉ 終chung 論luận 云vân 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 智trí 力lực 得đắc 入nhập 法pháp 義nghĩa 故cố 者giả 以dĩ 後hậu 得đắc 了liễu 俗tục 由do 於ư 證chứng 真chân 名danh 出xuất 世thế 間gian 。 智trí 智trí 由do 證chứng 真chân 達đạt 俗tục 故cố 名danh 善thiện 入nhập 智trí 能năng 入nhập 法pháp 即tức 名danh 為vi 門môn 上thượng 寄ký 從tùng 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa 竟cánh (# 五ngũ 修tu 道Đạo 始thỉ 終chung 等đẳng 者giả 修tu 道Đạo 之chi 義nghĩa 已dĩ 見kiến 入nhập 中trung 論luận 云vân 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 智trí 者giả 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 即tức 根căn 本bổn 智trí 重trọng/trùng 言ngôn 智trí 者giả 即tức 後hậu 得đắc 智trí 從tùng 以dĩ 後hậu 得đắc 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 可khả 知tri 言ngôn 上thượng 寄ký 從tùng 二nhị 地địa 至chí 七thất 地địa 者giả 以dĩ 功công 用dụng 行hành 滿mãn 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 滿mãn 為vi 一nhất 類loại 故cố 初Sơ 地Địa 二nhị 見kiến 道đạo 後hậu 即tức 是thị 修tu 道Đạo 一nhất 約ước 地địa 分phần/phân 見kiến 屬thuộc 初Sơ 地Địa 故cố 從tùng 二nhị 說thuyết )# 次thứ 下hạ 五ngũ 句cú 有hữu 五ngũ 始thỉ 終chung 寄ký 入nhập 八bát 地địa 至chí 於ư 佛Phật 地Địa 。 治trị 菩Bồ 薩Tát 於ư 菩Bồ 提Đề 五ngũ 障chướng 五ngũ 障chướng 在tại 於ư 七thất 地địa 至chí 於ư 等đẳng 覺giác 經kinh 文văn 但đãn 有hữu 能năng 治trị 障chướng 在tại 文văn 外ngoại 今kim 初sơ 二nhị 句cú 即tức 能năng 破phá 邪tà 論luận 障chướng 始thỉ 終chung 不bất 能năng 破phá 邪tà 論luận 障chướng 即tức 是thị 所sở 治trị 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 。 者giả 即tức 邪tà 論luận 心tâm 住trụ 著trước 之chi 處xứ 言ngôn 次thứ 第đệ 顯hiển 說thuyết 者giả 以dĩ 宗tông 因nhân 喻dụ 現hiện 比tỉ 教giáo 量lượng 顯hiển 己kỷ 正chánh 義nghĩa 隨tùy 病bệnh 治trị 之chi 上thượng 皆giai 論luận 所sở 據cứ 言ngôn 無Vô 所Sở 畏Úy 者giả 。 即tức 論luận 莊trang 嚴nghiêm 後hậu 句cú 辯biện 才tài 即tức 是thị 論luận 體thể 亦diệc 論luận 莊trang 嚴nghiêm 謂vị 語ngữ 具cụ 圓viên 滿mãn 順thuận 言ngôn 敦đôn 肅túc 故cố 名danh 辯biện 才tài 又hựu 上thượng 皆giai 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 所sở 作tác 有hữu 三tam 一nhất 善thiện 自tự 他tha 宗tông 二nhị 勇dũng 猛mãnh 無vô 畏úy 。 三tam 辯biện 才tài 不bất 竭kiệt 配phối 文văn 可khả 知tri 言ngôn 光quang 明minh 者giả 性tánh 不bất 闇ám 故cố 。 即tức 論luận 出xuất 離ly 謂vị 善thiện 觀quán 察sát 得đắc 失thất 等đẳng 故cố 由do 具cụ 上thượng 諸chư 義nghĩa 故cố 不bất 墮đọa 負phụ 由do 破phá 此thử 障chướng 得đắc 入nhập 八bát 地địa (# 次thứ 下hạ 五ngũ 句cú 中trung 言ngôn 寄ký 從tùng 八bát 地địa 至chí 於ư 佛Phật 地Địa 。 者giả 然nhiên 論luận 但đãn 云vân 此thử 處xứ 菩Bồ 薩Tát 於ư 菩Bồ 提Đề 有hữu 五ngũ 障chướng 不bất 配phối 地địa 位vị 配phối 即tức 遠viễn 公công 之chi 意ý 而nhi 彼bỉ 不bất 立lập 等đẳng 覺giác 即tức 佛Phật 地địa 之chi 中trung 治trị 於ư 二nhị 障chướng 又hựu 彼bỉ 云vân 寄ký 在tại 八bát 地địa 至chí 於ư 佛Phật 地Địa 。 則tắc 以dĩ 最tối 後hậu 句cú 以dĩ 為vi 佛Phật 位vị 便tiện 乖quai 後hậu 無vô 佛Phật 盡tận 之chi 言ngôn 故cố 疏sớ/sơ 云vân 寄ký 入nhập 八bát 地địa 等đẳng 則tắc 正chánh 在tại 等đẳng 覺giác 斷đoạn 第đệ 五ngũ 障chướng 當đương 入nhập 佛Phật 地địa 故cố 未vị 有hữu 佛Phật 盡tận 然nhiên 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 寄ký 位vị 釋thích 後hậu 約ước 通thông 相tương/tướng 釋thích 以dĩ 此thử 五ngũ 障chướng 地địa 前tiền 即tức 容dung 對đối 治trị 故cố 地địa 地địa 用dụng 之chi 由do 上thượng 已dĩ 配phối 七thất 地địa 故cố 依y 遠viễn 公công 先tiên 配phối 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 然nhiên 此thử 五ngũ 障chướng 亦diệc 虛hư 亦diệc 實thật 謂vị 此thử 障chướng 者giả 不bất 得đắc 五ngũ 種chủng 功công 德đức 。 名danh 為vi 實thật 障chướng 已dĩ 登đăng 地địa 者giả 實thật 無vô 此thử 障chướng 假giả 立lập 顯hiển 得đắc 名danh 之chi 為vi 虛hư 五ngũ 中trung 前tiền 二nhị 是thị 其kỳ 解giải 障chướng 次thứ 二nhị 行hành 障chướng 後hậu 一nhất 用dụng 障chướng 今kim 初sơ 解giải 障chướng 疏sớ/sơ 不bất 能năng 破phá 邪tà 論luận 障chướng 即tức 是thị 所sở 治trị 者giả 乖quai 理lý 之chi 言ngôn 名danh 曰viết 邪tà 論luận 不bất 堪kham 以dĩ 正chánh 摧tồi 邪tà 稱xưng 曰viết 不bất 能năng 此thử 一nhất 叚giả 具cụ 有hữu 瑜du 伽già 十thập 五ngũ 釋thích 因nhân 明minh 中trung 論luận 有hữu 七thất 例lệ 頌tụng 云vân 論luận 體thể 論luận 處xứ 所sở 論luận 據cứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 論luận 負phụ 論luận 出xuất 離ly 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 第đệ 一nhất 論luận 體thể 有hữu 六lục 一nhất 言ngôn 論luận 二nhị 尚thượng 論luận 三tam 諍tranh 論luận 四tứ 毀hủy 謗báng 論luận 五ngũ 順thuận 正chánh 論luận 六lục 教giáo 道đạo 論luận 一nhất 言ngôn 論luận 謂vị 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 言ngôn 音âm 言ngôn 辭từ 是thị 名danh 言ngôn 論luận 二nhị 尚thượng 論luận 者giả 謂vị 諸chư 世thế 間gian 隨tùy 所sở 應ưng 聞văn 。 所sở 有hữu 言ngôn 論luận 下hạ 取thủ 意ý 略lược 引dẫn 三tam 諍tranh 論luận 謂vị 或hoặc 依y 諸chư 欲dục 所sở 起khởi 自tự 他tha 所sở 攝nhiếp 諸chư 欲dục 更cánh 相tương 侵xâm 奪đoạt 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 或hoặc 因nhân 惡ác 行hành 所sở 起khởi 自tự 身thân 惡ác 行hành 他tha 譏cơ 毀hủy 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 或hoặc 依y 諸chư 見kiến 所sở 起khởi （# 云vân 云vân ）# 四tứ 毀hủy 謗báng 論luận 者giả 謂vị 懷hoài 憤phẫn 發phát 者giả 以dĩ 染nhiễm 汙ô 心tâm 振chấn 發phát 威uy 勢thế 更cánh 相tương 擯bấn 毀hủy 所sở 有hữu 言ngôn 論luận （# 云vân 云vân ）# 五ngũ 順thuận 正chánh 論luận 者giả 謂vị 於ư 善thiện 說thuyết 法Pháp 。 律luật 中trung 為vì 諸chư 有hữu 情tình 。 宣tuyên 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 （# 云vân 云vân ）# 隨tùy 順thuận 正chánh 行hạnh 隨tùy 順thuận 解giải 故cố 六lục 教giáo 道đạo 論luận 者giả 謂vị 教giáo 習tập 增tăng 上thượng 心tâm 學học 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 。 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 最tối 後hậu 二nhị 論luận 是thị 真chân 實thật 能năng 引dẫn 義nghĩa 利lợi 所sở 應ưng 修tu 習tập 。 中trung 間gian 二nhị 論luận 能năng 引dẫn 無vô 義nghĩa 。 故cố 應ưng 遠viễn 離ly 初sơ 之chi 二nhị 論luận 應ưng 分phân 別biệt 之chi 第đệ 二nhị 論luận 處xứ 所sở 有hữu 六lục 一nhất 於ư 王vương 家gia 二nhị 於ư 執chấp 理lý 家gia 三tam 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 四tứ 於ư 賢hiền 哲triết 前tiền 五ngũ 於ư 解giải 法pháp 義nghĩa 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 前tiền 六lục 於ư 樂nhạo 法Pháp 義nghĩa 者giả 前tiền 第đệ 三tam 論luận 據cứ 即tức 依y 義nghĩa 所sở 依y 有hữu 十thập 謂vị 所sở 成thành 立lập 義nghĩa 有hữu 二nhị 一nhất 自tự 性tánh 二nhị 差sai 別biệt 自tự 性tánh 謂vị 有hữu 立lập 為vi 有hữu 無vô 立lập 為vi 無vô 差sai 別biệt 謂vị 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 等đẳng 能năng 成thành 立lập 法pháp 有hữu 八bát 一nhất 立lập 宗tông 二nhị 辨biện 因nhân 三tam 引dẫn 喻dụ 四tứ 同đồng 類loại 五ngũ 異dị 類loại 六lục 現hiện 量lượng 七thất 比tỉ 量lượng 八bát 正chánh 教giáo （# 云vân 云vân ）# 同đồng 類loại 謂vị 隨tùy 所sở 立lập 法pháp 望vọng 餘dư 展triển 轉chuyển 少thiểu 分phần 相tương 似tự （# 云vân 云vân ）# 異dị 類loại 望vọng 餘dư 少thiểu 分phần 不bất 相tương 似tự 六lục 現hiện 量lượng 有hữu 三tam 一nhất 非phi 不bất 現hiện 見kiến 二nhị 非phi 已dĩ 思tư 應ưng 思tư 三tam 非phi 錯thác 亂loạn 境cảnh （# 云vân 云vân ）# 此thử 下hạ 取thủ 意ý 釋thích 謂vị 初sơ 如như 眼nhãn 見kiến 等đẳng 二nhị 如như 良lương 醫y 授thọ 藥dược 色sắc 香hương 味vị 足túc 有hữu 大đại 勢thế 力lực 。 纔tài 取thủ 便tiện 成thành 取thủ 所sở 依y 止chỉ 病bệnh 若nhược 末mạt 愈dũ 名danh 為vi 應ưng 思tư 其kỳ 病bệnh 若nhược 愈dũ 名danh 為vi 已dĩ 思tư 亦diệc 如như 瑜du 伽già 師sư 作tác 地địa 水thủy 等đẳng 觀quán 建kiến 立lập 境cảnh 界giới 取thủ 之chi 所sở 依y 非phi 錯thác 亂loạn 者giả 謂vị 想tưởng 亂loạn 數số 亂loạn 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 上thượng 總tổng 謂vị 有hữu 世thế 間gian 現hiện 量lượng 有hữu 出xuất 世thế 間gian 現hiện 量lượng 謂vị 出xuất 世thế 智trí 所sở 行hành 境cảnh 。 七thất 比tỉ 量lượng 者giả 謂vị 與dữ 思tư 擇trạch 俱câu 已dĩ 思tư 應ưng 思tư 所sở 有hữu 境cảnh 界giới 。 此thử 復phục 有hữu 五ngũ 一nhất 相tương/tướng 比tỉ 量lượng 如như 見kiến 煙yên 比tỉ 知tri 有hữu 火hỏa 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 二nhị 體thể 比tỉ 量lượng 謂vị 現hiện 見kiến 彼bỉ 自tự 體thể 性tánh 比tỉ 類loại 彼bỉ 物vật 不bất 現hiện 見kiến 體thể 如như 以dĩ 現hiện 比tỉ 過quá 未vị 等đẳng 又hựu 如như 飲ẩm 食thực 衣y 服phục 。 等đẳng 現hiện 見kiến 一nhất 分phần/phân 得đắc 失thất 之chi 相tướng 比tỉ 知tri 一nhất 切thiết 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 三tam 業nghiệp 比tỉ 量lượng 謂vị 以dĩ 作tác 用dụng 比tỉ 業nghiệp 所sở 依y 如như 見kiến 遠viễn 物vật 無vô 有hữu 動động 搖dao 鳥điểu 居cư 其kỳ 上thượng 比tỉ 知tri 是thị 杌ngột 等đẳng 唯duy 聞văn 哮hao 吼hống 比tỉ 知tri 師sư 子tử 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 四tứ 法pháp 比tỉ 量lượng 謂vị 以dĩ 相tương/tướng 隣lân 相tương/tướng 屬thuộc 之chi 法pháp 比tỉ 餘dư 相tương/tướng 隣lân 相tương/tướng 屬thuộc 之chi 法pháp 如như 屬thuộc 無vô 常thường 比tỉ 知tri 有hữu 苦khổ 以dĩ 屬thuộc 苦khổ 故cố 比tỉ 空không 無vô 我ngã （# 云vân 云vân ）# 五ngũ 因nhân 果quả 比tỉ 量lượng 謂vị 以dĩ 因nhân 果quả 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 比tỉ 如như 見kiến 有hữu 行hành 比tỉ 至chí 餘dư 方phương 見kiến 至chí 餘dư 方phương 比tỉ 先tiên 有hữu 行hành 見kiến 善thiện 作tác 業nghiệp 比tỉ 知tri 當đương 有hữu 大đại 富phú 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 八bát 正chánh 教giáo 量lượng 者giả 一Nhất 切Thiết 智Trí 所sở 說thuyết 。 言ngôn 教giáo 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 一nhất 不bất 違vi 聖thánh 言ngôn 二nhị 能năng 治trị 雜tạp 染nhiễm 三tam 不bất 違vi 法pháp 相tướng 。 （# 云vân 云vân ）# 已dĩ 說thuyết 論luận 據cứ 第đệ 四tứ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 者giả 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 善thiện 自tự 他tha 宗tông 二nhị 言ngôn 具cụ 圓viên 滿mãn 三tam 無vô 畏úy 四tứ 敦đôn 肅túc 五ngũ 應Ứng 供Cúng 言ngôn 具cụ 圓viên 滿mãn 謂vị 尼ni 有hữu 所sở 說thuyết 皆giai 以dĩ 其kỳ 聲thanh 不bất 以dĩ 非phi 聲thanh 聲thanh 者giả 具cụ 五ngũ 德đức 一nhất 不bất 鄙bỉ 陋lậu 二nhị 不bất 輕khinh 易dị 三tam 雄hùng 朗lãng 四tứ 相tương 應ứng 五ngũ 義nghĩa 善thiện 相tương 應ứng 者giả 謂vị 前tiền 後hậu 法pháp 義nghĩa 相tương/tướng 符phù （# 云vân 云vân ）# 無vô 畏úy 可khả 知tri 敦đôn 肅túc 者giả 謂vị 如như 有hữu 一nhất 人nhân 。 待đãi 時thời 方phương 說thuyết 而nhi 不bất 嚵# 速tốc 是thị 名danh 敦đôn 肅túc 應Ứng 供Cúng 者giả 謂vị 如như 有hữu 一nhất 人nhân 。 為vi 性tánh 諷phúng 善thiện 不bất 惱não 於ư 他tha 乃nãi 至chí 言ngôn 語ngữ 柔nhu 軟nhuyễn 。 如như 對đối 善thiện 友hữu （# 云vân 云vân ）# 第đệ 五ngũ 論luận 墮đọa 負phụ 者giả 謂vị 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 捨xả 言ngôn 二nhị 言ngôn 屈khuất 三tam 言ngôn 過quá 捨xả 者giả 取thủ 意ý 謂vị 辭từ 謝tạ 對đối 論luận 者giả 言ngôn 我ngã 不bất 善thiện 論luận 等đẳng 二nhị 言ngôn 屈khuất 者giả 為vi 對đối 論luận 者giả 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 或hoặc 託thác 餘dư 事sự 方phương 便tiện 而nhi 退thoái 或hoặc 引dẫn 外ngoại 言ngôn 或hoặc 現hiện 憤phẫn 發phát 或hoặc 默mặc 然nhiên 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 言ngôn 過quá 者giả 謂vị 雜tạp 亂loạn 麤thô 獷quánh 不bất 辯biện 了liễu 無vô 限hạn 量lượng 非phi 義nghĩa 相tương 應ứng 不bất 以dĩ 時thời 不bất 決quyết 定định 不bất 顯hiển 了liễu 不bất 相tương 續tục 等đẳng （# 云vân 云vân ）# 第đệ 六lục 論luận 出xuất 離ly 者giả 先tiên 應ưng 以dĩ 彼bỉ 三tam 種chủng 觀quán 察sát 論luận 端đoan 方phương 興hưng 言ngôn 論luận 或hoặc 不bất 與dữ 論luận 名danh 論luận 出xuất 離ly 謂vị 一nhất 觀quán 察sát 得đắc 失thất 二nhị 觀quán 察sát 時thời 眾chúng 三tam 觀quán 察sát 善thiện 巧xảo 及cập 不bất 善thiện 巧xảo 觀quán 得đắc 失thất 者giả 謂vị 我ngã 立lập 論luận 無vô 自tự 損tổn 他tha 損tổn 俱câu 損tổn 等đẳng 耶da （# 云vân 云vân ）# 觀quán 時thời 眾chúng 有hữu 僻tích 執chấp 耶da 有hữu 正chánh 見kiến 耶da 等đẳng 觀quán 善thiện 巧xảo 不bất 善thiện 巧xảo 者giả 謂vị 自tự 觀quán 我ngã 於ư 論luận 處xứ 論luận 據cứ 等đẳng 為vi 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 （# 云vân 云vân ）# 第đệ 七thất 論luận 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 善thiện 自tự 他tha 宗tông 二nhị 勇dũng 猛mãnh 無vô 畏úy 。 三tam 辯biện 才tài 無vô 竭kiệt 由do 有hữu 此thử 三tam 能năng 善thiện 酬thù 答đáp 故cố 名danh 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 耳nhĩ 釋thích 曰viết 上thượng 所sở 引dẫn 瑜du 伽già 略lược 其kỳ 大đại 綱cương 廣quảng 說thuyết 如như 彼bỉ 但đãn 觀quán 所sở 引dẫn 論luận 文văn 疏sớ/sơ 文văn 居cư 然nhiên 易dị 了liễu 今kim 更cánh 略lược 釋thích 一nhất 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 。 等đẳng 者giả 即tức 善thiện 於ư 他tha 宗tông 言ngôn 次thứ 第đệ 顯hiển 說thuyết 兼kiêm 善thiện 自tự 宗tông 然nhiên 經Kinh 云vân 隨tùy 所sở 住trú 處xứ 。 亦diệc 兼kiêm 論luận 處xứ 所sở 而nhi 文văn 正chánh 在tại 執chấp 著trước 之chi 處xứ 故cố 次thứ 便tiện 云vân 次thứ 第đệ 顯hiển 說thuyết 等đẳng 言ngôn 以dĩ 宗tông 因nhân 喻dụ 現hiện 比tỉ 教giáo 量lượng 顯hiển 己kỷ 正chánh 義nghĩa 隨tùy 病bệnh 治trị 之chi 上thượng 皆giai 論luận 所sở 據cứ 者giả 顯hiển 己kỷ 正chánh 義nghĩa 即tức 所sở 據cứ 中trung 所sở 成thành 二nhị 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 此thử 二nhị 即tức 是thị 己kỷ 宗tông 能năng 成thành 八bát 中trung 文văn 但đãn 有hữu 六lục 闕khuyết 同đồng 類loại 異dị 類loại 以dĩ 此thử 二nhị 但đãn 約ước 所sở 立lập 與dữ 餘dư 有hữu 少thiểu 同đồng 異dị 故cố 是thị 喻dụ 及cập 宗tông 中trung 攝nhiếp 之chi 言ngôn 隨tùy 病bệnh 治trị 之chi 者giả 以dĩ 所sở 執chấp 非phi 一nhất 故cố 言ngôn 辯biện 才tài 即tức 論luận 體thể 者giả 流lưu 於ư 聽thính 表biểu 曰viết 辯biện 巧xảo 應ưng 物vật 心tâm 曰viết 才tài 即tức 是thị 言ngôn 論luận 宣tuyên 說thuyết 教giáo 道đạo 順thuận 正chánh 理lý 故cố 言ngôn 亦diệc 論luận 莊trang 嚴nghiêm 者giả 標tiêu 下hạ 出xuất 莊trang 嚴nghiêm 莊trang 嚴nghiêm 有hữu 五ngũ 無vô 畏úy 一nhất 種chủng 前tiền 句cú 已dĩ 有hữu 善thiện 自tự 他tha 宗tông 後hậu 所sở 作tác 法pháp 中trung 兼kiêm 明minh 此thử 但đãn 有hữu 三tam 一nhất 語ngữ 具cụ 圓viên 滿mãn 二nhị 順thuận 言ngôn 者giả 即tức 是thị 惠huệ 供cung 謂vị 不bất 惱não 於ư 他tha 言ngôn 辭từ 柔nhu 軟nhuyễn 。 故cố 曰viết 順thuận 言ngôn 三tam 敦đôn 肅túc 可khả 知tri 言ngôn 又hựu 上thượng 皆giai 多đa 所sở 作tác 法pháp 。 者giả 此thử 標tiêu 謂vị 總tổng 收thu 上thượng 二nhị 門môn 二nhị 句cú 以dĩ 成thành 所sở 作tác 法pháp 一nhất 善thiện 自tự 下hạ 列liệt 言ngôn 配phối 文văn 可khả 知tri 者giả 下hạ 二nhị 可khả 知tri 善thiện 自tự 他tha 宗tông 即tức 隨tùy 所sở 著trước 處xứ 。 即tức 善thiện 他tha 宗tông 次thứ 第đệ 顯hiển 說thuyết 即tức 善thiện 自tự 宗tông 言ngôn 謂vị 善thiện 觀quán 察sát 得đắc 失thất 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 餘dư 二nhị 謂vị 時thời 眾chúng 及cập 善thiện 巧xảo 不bất 善thiện 巧xảo 從tùng 由do 具cụ 上thượng 諸chư 義nghĩa 下hạ 即tức 仍nhưng 前tiền 五ngũ 例lệ 釋thích 不bất 墮đọa 負phụ 謂vị 有hữu 體thể 有hữu 據cứ 有hữu 嚴nghiêm 有hữu 作tác 既ký 出xuất 離ly 有hữu 能năng 何hà 得đắc 墮đọa 負phụ 言ngôn 由do 破phá 此thử 障chướng 得đắc 入nhập 八bát 地địa 者giả 謂vị 七thất 地địa 中trung 猶do 有hữu 此thử 障chướng 不bất 入nhập 八bát 地địa 破phá 故cố 得đắc 入nhập 下hạ 四tứ 句cú 例lệ 然nhiên )# 二nhị 能năng 善thiện 答đáp 難nạn/nan 始thỉ 終chung 上thượng 明minh 能năng 破phá 此thử 顯hiển 能năng 立lập 第đệ 九cửu 善thiện 慧tuệ 是thị 辯biện 才tài 地địa 住trụ 即tức 證chứng 也dã (# 言ngôn 上thượng 明minh 能năng 破phá 此thử 顯hiển 能năng 立lập 者giả 總tổng 釋thích 也dã 因nhân 明minh 論luận 云vân 能năng 立lập 與dữ 能năng 破phá 及cập 以dĩ 唯duy 悟ngộ 他tha 現hiện 量lượng 與dữ 比tỉ 量lượng 及cập 似tự 唯duy 自tự 悟ngộ 此thử 之chi 一nhất 偈kệ 總tổng 有hữu 八bát 義nghĩa 一nhất 真chân 能năng 立lập 二nhị 似tự 能năng 立lập 三tam 真chân 能năng 破phá 四tứ 似tự 能năng 破phá 五ngũ 真chân 現hiện 量lượng 六lục 似tự 現hiện 量lượng 七thất 真chân 比tỉ 量lượng 八bát 似tự 比tỉ 量lượng 今kim 此thử 辨biện 於ư 利lợi 他tha 故cố 但đãn 明minh 能năng 立lập 能năng 破phá 而nhi 菩Bồ 薩Tát 離ly 過quá 但đãn 有hữu 真chân 能năng 立lập 破phá 無vô 似tự 能năng 立lập 破phá )# 三tam 樂nhạo 著trước 小Tiểu 乘Thừa 對đối 治trị 始thỉ 終chung 不bất 忘vong 菩Bồ 提Đề 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 故cố 四tứ 化hóa 眾chúng 生sanh 懈giải 怠đãi 對đối 治trị 始thỉ 終chung 成thành 就tựu 。 不bất 疲bì 故cố 五ngũ 無vô 方phương 便tiện 對đối 治trị 始thỉ 終chung 善thiện 達đạt 五ngũ 明minh 為vì 一nhất 切thiết 處xứ 。 開khai 悟ngộ 故cố 能năng 巧xảo 化hóa 又hựu 上thượng 五ngũ 障chướng 一nhất 不bất 能năng 破phá 邪tà 二nhị 雖tuy 能năng 破phá 而nhi 不bất 能năng 立lập 三tam 雖tuy 能năng 破phá 立lập 情tình 樂nhạo/nhạc/lạc 小Tiểu 乘Thừa 四tứ 雖tuy 不bất 樂nhạo 小Tiểu 乘Thừa 。 而nhi 不bất 勤cần 化hóa 他tha 五ngũ 雖tuy 化hóa 不bất 疲bì 而nhi 無vô 化hóa 方phương 便tiện 治trị 於ư 此thử 五ngũ 行hành 化hóa 略lược 周chu (# 又hựu 上thượng 五ngũ 障chướng 下hạ 二nhị 重trọng/trùng 收thu 總tổng 釋thích 不bất 要yếu 對đối 他tha 則tắc 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 離ly 此thử 五ngũ 則tắc 得đắc 菩Bồ 提Đề )# 第đệ 六lục 正chánh 顯hiển 加gia 相tương/tướng 論luận 云vân 已dĩ 說thuyết 何hà 故cố 加gia 復phục 云vân 何hà 加gia 加gia 相tương/tướng 有hữu 三tam 謂vị 口khẩu 意ý 身thân 約ước 別biệt 相tướng 說thuyết 口khẩu 加gia 以dĩ 益ích 辯biện 意ý 加gia 以dĩ 與dữ 智trí 身thân 加gia 以dĩ 增tăng 威uy 如như 實thật 說thuyết 者giả 。 能năng 加gia 則tắc 局cục 所sở 加gia 皆giai 通thông 乘thừa 前tiền 語ngữ 便tiện 故cố 先tiên 口khẩu 加gia 得đắc 智trí 堪kham 說thuyết 事sự 須tu 起khởi 定định 使sử 身thân 觸xúc 令linh 覺giác 故cố 為vi 此thử 次thứ 此thử 就tựu 十thập 方phương 佛Phật 辯biện 若nhược 約ước 舍xá 那na 先tiên 意ý 令linh 得đắc 定định 當đương 有hữu 所sở 說thuyết 次thứ 身thân 光quang 照chiếu 觸xúc 。 增tăng 威uy 後hậu 雲vân 臺đài 說thuyết 偈kệ 令linh 演diễn 亦diệc 義nghĩa 次thứ 第đệ 非phi 有hữu 優ưu 劣liệt (# 第đệ 六lục 正chánh 顯hiển 加gia 相tương/tướng 者giả 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 一nhất 引dẫn 論luận 生sanh 起khởi 何hà 故cố 加gia 結kết 前tiền 云vân 何hà 加gia 生sanh 後hậu 言ngôn 云vân 何hà 者giả 謂vị 加gia 相tương/tướng 云vân 何hà 加gia 相tương/tướng 有hữu 三tam 下hạ 二nhị 辨biện 加gia 相tương/tướng 言ngôn 約ước 別biệt 說thuyết 者giả 謂vị 以dĩ 身thân 加gia 身thân 以dĩ 口khẩu 加gia 口khẩu 等đẳng 如như 實thật 說thuyết 者giả 。 謂vị 能năng 加gia 隨tùy 舉cử 一nhất 業nghiệp 即tức 加gia 所sở 加gia 三tam 業nghiệp 故cố 若nhược 約ước 舍xá 那na 下hạ 二nhị 辨biện 本bổn 師sư 次thứ 第đệ 意ý 加gia 即tức 承thừa 神thần 力lực 入nhập 菩Bồ 薩Tát 大Đại 智Trí 慧Tuệ 光Quang 明Minh 三Tam 昧Muội 。 次thứ 身thân 光quang 照chiếu 觸xúc 。 等đẳng 者giả 即tức 下hạ 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 文văn 中trung 放phóng 眉mi 間gian 光quang 。 照chiếu 十thập 方phương 竟cánh 云vân 又hựu 照chiếu 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 加gia 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 金kim 剛cang 藏tạng 之chi 身thân 是thị 後hậu 雲vân 臺đài 下hạ 口khẩu 加gia 者giả 時thời 光quang 臺đài 中trung 以dĩ 諸chư 佛Phật 威uy 神thần 力lực 。 故cố 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 佛Phật 無vô 等đẳng 等đẳng 如như 虛hư 空không 。 十thập 方phương 無vô 量lượng 。 勝thắng 功công 德đức 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 世thế 中trung 上thượng 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 加gia 於ư 彼bỉ 是thị 也dã 言ngôn 令linh 演diễn 者giả 彼bỉ 次thứ 偈kệ 云vân 佛Phật 子tử 當đương 承thừa 諸chư 佛Phật 力lực 開khai 此thử 法Pháp 王Vương 最tối 勝thắng 藏tạng 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 勝thắng 妙diệu 行hạnh 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 。 分phân 別biệt 說thuyết 即tức 其kỳ 文văn 也dã 謂vị 即tức 先tiên 須tu 冥minh 加gia 次thứ 放phóng 光quang 成thành 臺đài 後hậu 方phương 得đắc 臺đài 中trung 勸khuyến 說thuyết 云vân 亦diệc 義nghĩa 次thứ 第đệ )# 。 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 當đương 辯biện 說thuyết 。 此thử 法Pháp 門môn 差sai 別biệt 善thiện 巧xảo 法pháp 所sở 謂vị 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 如Như 來Lai 智trí 明minh 所sở 加gia 故cố 淨tịnh 自tự 善thiện 根căn 故cố 。 普phổ 淨tịnh 法Pháp 界Giới 故cố 普phổ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 故cố 深thâm 入nhập 法Pháp 身thân 智trí 身thân 故cố 受thọ 一nhất 切thiết 佛Phật 灌quán 頂đảnh 故cố 得đắc 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 最tối 高cao 大đại 身thân 故cố 。 超siêu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 道đạo 故cố 清thanh 淨tịnh 出xuất 世thế 善thiện 根căn 。 故cố 滿mãn 足túc 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 故cố 。 初sơ 口khẩu 加gia 中trung 有hữu 十thập 一nhất 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 中trung 令linh 以dĩ 樂nhạo 說thuyết 辯biện 。 說thuyết 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 名danh 相tướng 差sai 別biệt 不bất 違vi 事sự 理lý 善thiện 巧xảo 成thành 故cố 故cố 云vân 汝nhữ 當đương 辯biện 說thuyết 。 等đẳng (# 總tổng 中trung 等đẳng 者giả 謂vị 以dĩ 樂nhạo 說thuyết 為vi 能năng 說thuyết 說thuyết 十Thập 地Địa 之chi 法Pháp 。 義nghĩa 故cố 經Kinh 云vân 辯biện 說thuyết 說thuyết 必tất 有hữu 詞từ 其kỳ 所sở 說thuyết 中trung 名danh 相tướng 差sai 別biệt 即tức 是thị 法pháp 義nghĩa 論luận 以dĩ 名danh 相tướng 釋thích 於ư 差sai 別biệt 亦diệc 可khả 在tại 口khẩu 為vi 辯biện 辯biện 通thông 四tứ 辯biện 也dã 不bất 違vi 已dĩ 下hạ 釋thích 善thiện 巧xảo 字tự )# 所sở 謂vị 下hạ 十thập 句cú 別biệt 中trung 依y 根căn 本bổn 辯biện 才tài 有hữu 二nhị 種chủng 辯biện 才tài 一nhất 他tha 力lực 辯biện 即tức 是thị 初sơ 句cú 謂vị 承thừa 佛Phật 力lực 承thừa 何hà 力lực 耶da 如Như 來Lai 智trí 明minh 故cố 二nhị 自tự 力lực 辯biện 即tức 後hậu 九cửu 句cú 自tự 他tha 因nhân 緣duyên 方phương 有hữu 說thuyết 故cố 攝nhiếp 此thử 九cửu 力lực 為vi 四tứ 種chủng 淨tịnh 以dĩ 因nhân 中trung 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 一nhất 有hữu 力lực 能năng 作tác 二nhị 無vô 力lực 不bất 作tác 三tam 具cụ 二nhị 能năng 引dẫn 生sanh 四tứ 泯mẫn 攝nhiếp 前tiền 三tam 稱xưng 理lý 成thành 德đức 故cố 為vi 四tứ 淨tịnh (# 由do 自tự 他tha 因nhân 緣duyên 者giả 自tự 力lực 為vi 因nhân 他tha 力lực 為vi 緣duyên 故cố 攝nhiếp 此thử 九cửu 力lực 此thử 句cú 總tổng 標tiêu 以dĩ 因nhân 中trung 有hữu 四tứ 下hạ 二nhị 總tổng 出xuất 四tứ 淨tịnh 所sở 以dĩ 言ngôn 因nhân 中trung 有hữu 四tứ 義nghĩa 者giả 揀giản 非phi 約ước 緣duyên 但đãn 就tựu 自tự 力lực 因nhân 中trung 耳nhĩ 亦diệc 如như 泛phiếm 舉cử 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 中trung 有hữu 其kỳ 四tứ 義nghĩa 如như 穀cốc 子tử 為vi 因nhân 水thủy 土thổ/độ 為vi 緣duyên 能năng 生sanh 於ư 芽nha 。 但đãn 就tựu 穀cốc 子tử 即tức 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 緣duyên 不bất 生sanh 自tự 因nhân 生sanh 故cố 即tức 穀cốc 子tử 是thị 有hữu 力lực 義nghĩa 二nhị 因nhân 不bất 生sanh 自tự 緣duyên 生sanh 故cố 即tức 穀cốc 子tử 上thượng 有hữu 無vô 力lực 義nghĩa 要yếu 具cụ 有hữu 力lực 無vô 力lực 。 方phương 能năng 生sanh 芽nha 即tức 第đệ 二nhị 義nghĩa 總tổng 攝nhiếp 上thượng 三tam 即tức 穀cốc 子tử 之chi 德đức 是thị 第đệ 四tứ 義nghĩa 一nhất 有hữu 力lực 能năng 作tác 故cố 有hữu 有hữu 作tác 善thiện 法Pháp 淨tịnh 二nhị 無vô 力lực 能năng 作tác 故cố 有hữu 無vô 作tác 法pháp 淨tịnh 三tam 具cụ 二nhị 能năng 引dẫn 生sanh 故cố 有hữu 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 四tứ 泯mẫn 攝nhiếp 前tiền 三tam 稱xưng 理lý 成thành 德đức 故cố 有hữu 第đệ 四tứ 身thân 淨tịnh 泯mẫn 謂vị 泯mẫn 絕tuyệt 以dĩ 三tam 不bất 相tương 離ly 互hỗ 相tương 即tức 故cố 便tiện 互hỗ 泯mẫn 奪đoạt 攝nhiếp 者giả 三tam 不bất 相tương 離ly 舉cử 一nhất 全toàn [(冰-水+〡)*ㄆ]# 具cụ 泯mẫn 奪đoạt 義nghĩa 故cố 稱xưng 理lý 成thành 德đức 又hựu 上thượng 四tứ 義nghĩa 前tiền 三tam 行hành 圓viên 後hậu 一nhất 行hành 滿mãn 前tiền 三tam 之chi 中trung 前tiền 二nhị 自tự 利lợi 後hậu 一nhất 利lợi 他tha 自tự 利lợi 二nhị 中trung 依y 體thể 相tướng 分phần/phân 故cố 有hữu 有hữu 作tác 無vô 作tác 。 然nhiên 其kỳ 別biệt 義nghĩa 正chánh 在tại 前tiền 二nhị 此thử 二nhị 並tịnh 以dĩ 真chân 心tâm 為vi 體thể 以dĩ 真chân 心tâm 中trung 有hữu 於ư 三tam 大đại 順thuận 體thể 相tướng 大đại 故cố 有hữu 無vô 作tác 法pháp 淨tịnh 順thuận 用dụng 大đại 故cố 有hữu 有hữu 作tác 善thiện 法Pháp 淨tịnh 言ngôn 有hữu 作tác 者giả 即tức 是thị 教giáo 行hành 教giáo 行hành 本bổn 無vô 順thuận 性tánh 德đức 用dụng 而nhi 修tu 起khởi 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 作tác 有hữu 作tác 順thuận 理lý 故cố 名danh 為vi 善thiện 善thiện 之chi 自tự 體thể 故cố 名danh 為vi 法pháp 法pháp 出xuất 垢cấu 染nhiễm 目mục 之chi 為vi 淨tịnh 言ngôn 無vô 作tác 者giả 即tức 是thị 證chứng 行hành 性tánh 出xuất 自tự 古cổ 不bất 由do 緣duyên 造tạo 故cố 名danh 無vô 作tác 此thử 無vô 作tác 體thể 不bất 更cánh 順thuận 他tha 不bất 立lập 善thiện 言ngôn 若nhược 約ước 性tánh 善thiện 亦diệc 可khả 名danh 善thiện 論luận 依y 前tiền 義nghĩa 故cố 無vô 善thiện 字tự 法pháp 淨tịnh 二nhị 義nghĩa 不bất 異dị 前tiền 釋thích 然nhiên 有hữu 純thuần 真chân 不bất 生sanh 單đơn 妄vọng 不bất 成thành 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 方phương 有hữu 所sở 作tác 無vô 明minh 內nội 熏huân 惡ác 友hữu 外ngoại 引dẫn 造tạo 諸chư 惡ác 行hành 背bội 真chân 流lưu 轉chuyển 真Chân 如Như 。 內nội 熏huân 善thiện 友hữu 外ngoại 引dẫn 造tạo 諸chư 善thiện 行hành 反phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 順thuận 真chân 名danh 善thiện 無vô 妄vọng 可khả 治trị 不bất 成thành 善thiện 故cố 由do 順thuận 性tánh 無vô 慳san 貪tham 故cố 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 則tắc 反phản 慳san 含hàm 成thành 於ư 檀đàn 度độ 之chi 善thiện 餘dư 可khả 例lệ 知tri 然nhiên 此thử 二nhị 淨tịnh 若nhược 在tại 凡phàm 時thời 但đãn 可khả 有hữu 性tánh 名danh 作tác 無vô 作tác 不bất 得đắc 名danh 淨tịnh 然nhiên 無vô 作tác 體thể 古cổ 今kim 常thường 湛trạm 體thể 無vô 增tăng 減giảm 約ước 就tựu 於ư 緣duyên 有hữu 隱ẩn 有hữu 顯hiển 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 。 說thuyết 因nhân 說thuyết 果quả 有hữu 作tác 法pháp 體thể 本bổn 無vô 其kỳ 體thể 但đãn 可khả 依y 生sanh 方phương 名danh 有hữu 作tác 如như 樹thụ 有hữu 芽nha 等đẳng 乳nhũ 有hữu 酪lạc 等đẳng 非phi 是thị 事sự 有hữu 然nhiên 雖tuy 修tu 生sanh 若nhược 無vô 有hữu 性tánh 修tu 不bất 可khả 生sanh 故cố 作tác 無vô 作tác 皆giai 名danh 有hữu 性tánh 此thử 二nhị 入nhập 住trụ 有hữu 作tác 名danh 為vi 習tập 種chủng 性tánh 攝nhiếp 無vô 作tác 名danh 為vi 性tánh 種chủng 性tánh 攝nhiếp 若nhược 就tựu 解giải 行hành 有hữu 作tác 名danh 方phương 便tiện 淨tịnh 無vô 作tác 名danh 體thể 性tánh 淨tịnh 今kim 就tựu 聖thánh 位vị 有hữu 作tác 名danh 教giáo 行hành 無vô 作tác 名danh 證chứng 行hành 若nhược 至chí 果quả 位vị 有hữu 作tác 名danh 方phương 便tiện 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 報báo 身thân 佛Phật 無vô 作tác 名danh 為vi 性tánh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 及cập 法Pháp 身thân 佛Phật 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 今kim 明minh 剛cang 藏tạng 內nội 順thuận 德đức 用dụng 萬vạn 行hạnh 爰viên 增tăng 云vân 有hữu 作tác 淨tịnh 心tâm 冥minh 性tánh 德đức 思tư 慮lự 斯tư 寂tịch 有hữu 無vô 作tác 淨tịnh 大đại 意ý 如như 是thị )# 一nhất 淨tịnh 自tự 善thiện 根căn 者giả 有hữu 作tác 善thiện 法Pháp 淨tịnh 即tức 是thị 教giáo 行hành 亦diệc 約ước 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 作tác (# 次thứ 正chánh 釋thích 一nhất 淨tịnh 自tự 善thiện 下hạ 釋thích 此thử 一nhất 淨tịnh 文văn 有hữu 四tứ 節tiết 初sơ 句cú 牒điệp 經kinh 二nhị 有hữu 作tác 善thiện 法Pháp 淨tịnh 依y 論luận 立lập 名danh 三tam 即tức 是thị 教giáo 行hành 出xuất 其kỳ 行hành 體thể 四tứ 亦diệc 約ước 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 作tác 依y 體thể 釋thích 名danh 謂vị 由do 約ước 相tương/tướng 約ước 教giáo 故cố 有hữu 修tu 作tác 修tu 作tác 即tức 是thị 教giáo 行hành )# 二nhị 普phổ 淨tịnh 法Pháp 界Giới 者giả 無vô 作tác 法pháp 淨tịnh 此thử 約ước 證chứng 行hành 亦diệc 約ước 體thể 故cố 名danh 為vi 無vô 作tác 依y 此thử 性tánh 相tướng 而nhi 有hữu 說thuyết 故cố 上thượng 二nhị 皆giai 自tự 利lợi (# 二nhị 普phổ 淨tịnh 法Pháp 界Giới 故cố 者giả 釋thích 此thử 一nhất 淨tịnh 文văn 有hữu 五ngũ 段đoạn 一nhất 牒điệp 經kinh 二nhị 無vô 作tác 法pháp 淨tịnh 依y 論luận 立lập 名danh 三tam 此thử 約ước 證chứng 行hành 出xuất 其kỳ 行hành 體thể 四tứ 亦diệc 約ước 體thể 故cố 名danh 為vi 無vô 作tác 依y 體thể 釋thích 名danh 由do 約ước 體thể 故cố 無vô 有hữu 修tu 作tác 但đãn 出xuất 妄vọng 染nhiễm 故cố 稱xưng 為vi 淨tịnh 如như 拂phất 雲vân 霧vụ 顯hiển 出xuất 晴tình 空không 故cố 此thử 但đãn 約ước 顯hiển 體thể 名danh 淨tịnh 不bất 同đồng 前tiền 門môn 對đối 治trị 名danh 淨tịnh 五ngũ 依y 此thử 性tánh 相tướng 下hạ 雙song 結kết 上thượng 二nhị 先tiên 結kết 二nhị 淨tịnh 性tánh 即tức 體thể 證chứng 相tương/tướng 即tức 相tương 教giáo 後hậu 上thượng 二nhị 皆giai 自tự 利lợi 者giả 結kết 上thượng 自tự 利lợi 生sanh 下hạ 第đệ 三tam 利lợi 他tha 故cố 也dã )# 三tam 普phổ 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 者giả 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 即tức 是thị 利lợi 他tha 餘dư 六lục 句cú 經kinh 皆giai 名danh 身thân 淨tịnh 攝nhiếp 為vi 三tam 種chủng 盡tận 皆giai 顯hiển 二nhị 利lợi 滿mãn 故cố 成thành 德đức 成thành 德đức 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 當đương 位vị 顯hiển 益ích 有hữu 菩Bồ 薩Tát 盡tận 二nhị 寄ký 對đối 辯biện 勝thắng 有hữu 後hậu 二nhị 盡tận (# 餘dư 六lục 句cú 下hạ 釋thích 第đệ 四tứ 淨tịnh 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 第đệ 一nhất 標tiêu 名danh 約ước 體thể 無vô 垢cấu 故cố 名danh 身thân 淨tịnh 攝nhiếp 為vi 三tam 種chủng 盡tận 下hạ 依y 論luận 開khai 義nghĩa 於ư 中trung 亦diệc 三tam 初sơ 句cú 標tiêu 望vọng 論luận 是thị 聞văn 為vi 三tam 望vọng 經kinh 六lục 句cú 六lục 攝nhiếp 為vi 三tam 二nhị 皆giai 顯hiển 二nhị 利lợi 滿mãn 故cố 成thành 德đức 者giả 總tổng 顯hiển 三tam 盡tận 但đãn 滿mãn 上thượng 三tam 句cú 二nhị 利lợi 故cố 下hạ 三tam 盡tận 中trung 皆giai 有hữu 二nhị 利lợi 三tam 成thành 德đức 有hữu 二nhị 下hạ 出xuất 三tam 所sở 以dĩ 言ngôn 後hậu 二nhị 盡tận 者giả 一nhất 對đối 下hạ 彰chương 出xuất 有hữu 二Nhị 乘Thừa 不bất 同đồng 盡tận 二nhị 對đối 上thượng 彰chương 入nhập 故cố 有hữu 佛Phật 盡tận 故cố 此thử 三tam 盡tận 約ước 人nhân 為vi 三tam 一nhất 自tự 約ước 菩Bồ 薩Tát 二nhị 出xuất 二Nhị 乘Thừa 三tam 上thượng 同đồng 佛Phật )# 初sơ 菩Bồ 薩Tát 盡tận 者giả 因nhân 位vị 窮cùng 終chung 故cố 攝nhiếp 經kinh 三tam 句cú 初sơ 句cú 位vị 滿mãn 謂vị 十Thập 地Địa 勝thắng 進tiến 破phá 和hòa 合hợp 識thức 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 非phi 心tâm 意ý 識thức 。 之chi 所sở 能năng 得đắc 。 唯duy 如như 智trí 所sở 依y 成thành 於ư 智trí 身thân 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 寂tịch 故cố 云vân 深thâm 入nhập (# 初sơ 菩Bồ 薩Tát 下hạ 第đệ 三tam 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 初sơ 句cú 標tiêu 名danh 具cụ 足túc 論luận 云vân 一nhất 菩Bồ 薩Tát 盡tận 有hữu 二nhị 種chủng 利lợi 益ích 初sơ 句cú 位vị 滿mãn 是thị 一nhất 益ích 即tức 顯hiển 後hậu 二nhị 句cú 成thành 益ích 為vi 二nhị 今kim 約ước 即tức 經kinh 深thâm 入nhập 法Pháp 身thân 智trí 身thân 故cố 從tùng 謂vị 十Thập 地Địa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 今kim 疏sớ/sơ 先tiên 以dĩ 起khởi 信tín 意ý 釋thích 後hậu 用dụng 本bổn 論luận 今kim 初sơ 即tức 釋thích 本bổn 覺giác 中trung 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 文văn 論luận 云vân 復phục 次thứ 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 分phân 別biệt 生sanh 二nhị 種chủng 相tướng 。 與dữ 彼bỉ 本bổn 覺giác 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 云vân 何hà 為vi 二nhị 。 一nhất 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 二nhị 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 相tương/tướng 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 者giả 謂vị 依y 法pháp 力lực 熏huân 習tập 如như 實thật 修tu 行hành 。 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 故cố 破phá 和hòa 合hợp 識thức 相tương/tướng 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 智trí 純thuần 淨tịnh 故cố 今kim 正chánh 用dụng 此thử 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 言ngôn 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 者giả 即tức 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 還hoàn 淨tịnh 之chi 相tướng 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 。 相tương/tướng 者giả 明minh 還hoàn 淨tịnh 本bổn 覺giác 業nghiệp 用dụng 之chi 相tướng 此thử 之chi 二nhị 門môn 若nhược 離ly 染nhiễm 緣duyên 則tắc 不bất 能năng 得đắc 。 成thành 故cố 云vân 隨tùy 染nhiễm 此thử 智trí 淨tịnh 中trung 論luận 文văn 先tiên 明minh 因nhân 法pháp 力lực 熏huân 習tập 此thử 是thị 地địa 前tiền 非phi 今kim 所sở 用dụng 如như 實thật 修tu 行hành 。 此thử 當đương 地địa 上thượng 十Thập 地Địa 行hành 終chung 故cố 云vân 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 此thử 在tại 金kim 剛cang 因nhân 位vị 之chi 極cực 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 意ý 故cố 云vân 謂vị 十Thập 地Địa 勝thắng 進tiến 從tùng 破phá 和hòa 合hợp 識thức 下hạ 辯biện 果quả 也dã 謂vị 本bổn 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 名danh 阿a 頼# 耶da 識thức 今kim 破phá 和hòa 合hợp 識thức 由do 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 顯hiển 其kỳ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 之chi 性tánh 此thử 根căn 本bổn 無vô 明minh 盡tận 故cố 心tâm 無vô 所sở 合hợp 即tức 顯hiển 法Pháp 身thân 本bổn 覺giác 義nghĩa 也dã 即tức 於ư 此thử 時thời 。 能năng 染nhiễm 心tâm 中trung 滅diệt 業nghiệp 相tương/tướng 等đẳng 相tương 續tục 之chi 相tướng 。 不bất 滅diệt 心tâm 體thể 故cố 令linh 本bổn 覺giác 還hoàn 源nguyên 淳thuần 淨tịnh 圓viên 智trí 以dĩ 相tương 續tục 心tâm 體thể 故cố 合hợp 本bổn 覺giác 故cố 今kim 疏sớ/sơ 不bất 引dẫn 智trí 淳thuần 淨tịnh 者giả 智trí 淳thuần 淨tịnh 言ngôn 意ý 在tại 下hạ 疏sớ/sơ 非phi 心tâm 意ý 識thức 。 下hạ 是thị 本bổn 論luận 意ý 論luận 具cụ 云vân 菩Bồ 薩Tát 盡tận 者giả 法Pháp 身thân 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 唯duy 智trí 依y 止chỉ 如như 經Kinh 法Pháp 身thân 智trí 身thân 故cố 今kim 疏sớ/sơ 言ngôn 非phi 心tâm 意ý 識thức 。 之chi 所sở 能năng 得đắc 。 即tức 取thủ 論luận 意ý 反phản 成thành 法Pháp 身thân 了liễu 心tâm 體thể 離ly 念niệm 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 說thuyết 名danh 法Pháp 身thân 故cố 慮lự 知tri 集tập 起khởi 思tư 量lượng 分phân 別biệt 。 安an 能năng 得đắc 耶da 如như 智trí 所sở 依y 下hạ 釋thích 智trí 身thân 體thể 此thử 一nhất 句cú 向hướng 上thượng 順thuận 成thành 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 唯duy 為vi 智trí 依y 故cố 非phi 心tâm 等đẳng 能năng 得đắc 二nhị 向hướng 下hạ 成thành 智trí 身thân 即tức 依y 法Pháp 身thân 之chi 智trí 即tức 是thị 智trí 身thân 始thỉ 覺giác 義nghĩa 也dã 然nhiên 此thử 始thỉ 覺giác 無vô 別biệt 始thỉ 覺giác 即tức 是thị 本bổn 覺giác 隨tùy 染nhiễm 而nhi 作tác 今kim 染nhiễm 緣duyên 既ký 息tức 始thỉ 還hoàn 同đồng 本bổn 故cố 云vân 淳thuần 淨tịnh 則tắc 法pháp 報báo 一nhất 體thể 故cố 經Kinh 云vân 唯duy 如như 如như 及cập 如như 如như 智trí 獨độc 存tồn 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 故cố 次thứ 下hạ 論luận 云vân 若nhược 無vô 明minh 滅diệt 相tương 續tục 則tắc 滅diệt 智trí 性tánh 不bất 滅diệt 明minh 智trí 身thân 全toàn 同đồng 法pháp 性tánh 如như 金kim 成thành 像tượng 像tượng 不bất 離ly 金kim 從tùng 能năng 所sở 證chứng 義nghĩa 分phần/phân 二nhị 身thân 耳nhĩ 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 寂tịch 者giả 此thử 以dĩ 瓔anh 珞lạc 經kinh 釋thích 深thâm 入nhập 義nghĩa 彼bỉ 經Kinh 云vân 等đẳng 覺giác 照chiếu 寂tịch 妙diệu 覺giác 寂tịch 照chiếu 今kim 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 云vân 照chiếu 還hoàn 寂tịch 則tắc 等đẳng 覺giác 已dĩ 未vị 為vi 深thâm 入nhập )# 後hậu 二nhị 句cú 成thành 益ích 一nhất 成thành 現hiện 報báo 益ích 得đắc 佛Phật 灌quán 頂đảnh 受thọ 佛Phật 位vị 故cố (# 後hậu 二nhị 句cú 等đẳng 者giả 此thử 句cú 總tổng 標tiêu 一nhất 成thành 現hiện 報báo 纔tài 證chứng 十Thập 地Địa 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 末mạt 後hậu 有hữu 一nhất 三tam 昧muội 名danh 受thọ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 勝thắng 職chức 此thử 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 時thời 有hữu 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 忽hốt 然nhiên 出xuất 現hiện 。 身thân 坐tọa 其kỳ 上thượng 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 現hiện 身thân 灌quán 頂đảnh 名danh 為vi 受thọ 位vị 故cố 是thị 現hiện 報báo 廣quảng 如như 第đệ 十Thập 地Địa 說thuyết 然nhiên 泛phiếm 明minh 受thọ 位vị 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 唯duy 就tựu 相tương/tướng 如như 彌Di 勒Lặc 等đẳng 。 示thị 居cư 長trưởng 子tử 已dĩ 窮cùng 聖thánh 位vị 授thọ 記ký 當đương 來lai 次thứ 補bổ 佛Phật 處xứ 。 二nhị 就tựu 相tương/tướng 顯hiển 實thật 如như 廻hồi 向hướng 所sở 引dẫn 名danh 為vi 得đắc 位vị 三tam 唯duy 就tựu 實thật 十Thập 地Địa 行hành 滿mãn 眾chúng 累lũy/lụy/luy 永vĩnh 寂tịch 法Pháp 身thân 之chi 相tướng 。 顯hiển 自tự 心tâm 源nguyên 雖tuy 有hữu 三tam 義nghĩa 今kim 取thủ 第đệ 二nhị 故cố 云vân 現hiện 報báo )# 二nhị 成thành 後hậu 報báo 益ích 十Thập 地Địa 攝nhiếp 報báo 生sanh 大đại 自tự 在tại 云vân 高cao 大đại 身thân 高cao 大đại 二nhị 義nghĩa 一nhất 色sắc 形hình 中trung 極cực 量lượng 最tối 大đại 故cố 居cư 有hữu 頂đảnh 故cố 二nhị 約ước 三tam 乘thừa 此thử 成thành 報báo 身thân 位vị 極cực 普phổ 周chu 故cố 云vân 高cao 大đại 論luận 云vân 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 處xứ 生sanh 故cố 者giả 智trí 處xứ 亦diệc 二nhị 義nghĩa 一nhất 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 自tự 在tại 故cố 二nhị 攝nhiếp 報báo 智trí 滿mãn 成thành 種chủng 智trí 故cố (# 二nhị 成thành 後hậu 報báo 益ích 疏sớ/sơ 有hữu 三tam 節tiết 初sơ 句cú 標tiêu 名danh 二nhị 十Thập 地Địa 攝nhiếp 報báo 下hạ 取thủ 論luận 意ý 釋thích 經kinh 三tam 正chánh 引dẫn 論luận 釋thích 二nhị 中trung 然nhiên 十Thập 地Địa 各các 有hữu 攝nhiếp 報báo 之chi 果quả 初Sơ 地Địa 多đa 作tác 閻Diêm 浮Phù 提Đề 王vương 。 二nhị 地địa 輪Luân 王Vương 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 為vi 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 王vương 今kim 是thị 第đệ 十thập 一nhất 。 色sắc 形hình 中trung 極cực 者giả 俱câu 舍xá 頌tụng 云vân 欲dục 天thiên 俱câu 盧lô 舍xá 四tứ 分phần/phân 一nhất 一nhất 增tăng 色sắc 天thiên 瑜du 繕thiện 那na 初sơ 四tứ 增tăng 半bán 半bán 此thử 上thượng 增tăng 倍bội 倍bội 唯duy 無vô 雲vân 滅diệt 三tam 謂vị 色sắc 界giới 十thập 七thất 天thiên 初sơ 之chi 四tứ 天thiên 各các 半bán 瑜du 繕thiện 那na 至chí 於ư 第đệ 四tứ 方phương 二nhị 由do 旬tuần 此thử 上thượng 增tăng 倍bội 倍bội 謂vị 第đệ 五ngũ 有hữu 四tứ 第đệ 六lục 有hữu 八bát 七thất 有hữu 十thập 六lục 八bát 有hữu 三tam 十thập 二nhị 。 九cửu 有hữu 六lục 十thập 四tứ 。 第đệ 十thập 合hợp 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 十thập 即tức 無vô 雲vân 欲dục 成thành 上thượng 都đô 數số 故cố 減giảm 於ư 三tam 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 五ngũ 則tắc 第đệ 十thập 一nhất 有hữu 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 十thập 二nhị 五ngũ 百bách 十thập 三tam 一nhất 千thiên 十thập 四tứ 二nhị 千thiên 十thập 五ngũ 四tứ 千thiên 十thập 六lục 八bát 千thiên 十thập 七thất 一nhất 萬vạn 六lục 千thiên 故cố 至chí 十thập 七thất 即tức 色sắc 究cứu 竟cánh 身thân 高cao 一nhất 萬vạn 六lục 千thiên 由do 旬tuần 。 故cố 云vân 高cao 大đại 言ngôn 居cư 有hữu 頂đảnh 者giả 唯duy 是thị 色sắc 界giới 之chi 頂đảnh 無vô 色sắc 無vô 處xứ 。 故cố 此thử 便tiện 為vi 三tam 有hữu 之chi 頂đảnh 二nhị 約ước 三tam 乘thừa 下hạ 上thượng 就tựu 攝nhiếp 報báo 王vương 身thân 為vi 大đại 今kim 約ước 成thành 佛Phật 報báo 身thân 為vi 大đại 然nhiên 云vân 約ước 三tam 乘thừa 者giả 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 中trung 唯duy 說thuyết 攝nhiếp 報báo 多đa 作tác 此thử 王vương 亦diệc 不bất 必tất 作tác 而nhi 其kỳ 實thật 成thành 妙diệu 覺giác 不bất 局cục 於ư 處xứ 不bất 定định 於ư 天thiên 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 成thành 亦diệc 成thành 真chân 佛Phật 故cố 指chỉ 三tam 乘thừa 而nhi 三tam 乘thừa 意ý 亦diệc 就tựu 攝nhiếp 報báo 身thân 為vi 彼bỉ 王vương 於ư 彼bỉ 成thành 佛Phật 。 即tức 周chu 法Pháp 界Giới 學học 人nhân 便tiện 謂vị 報báo 身thân 之chi 佛Phật 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 則tắc 今kim 報báo 土thổ/độ 皆giai 成thành 局cục 劣liệt 故cố 指chỉ 三tam 乘thừa 便tiện 為vi 不bất 同đồng 法Pháp 界Giới 論luận 云vân 下hạ 三tam 引dẫn 論luận 釋thích 從tùng 智trí 處xứ 二nhị 義nghĩa 即tức 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 二nhị 義nghĩa 亦diệc 順thuận 上thượng 高cao 大đại 二nhị 義nghĩa 一nhất 即tức 就tựu 攝nhiếp 報báo 之chi 身thân 智trí 便tiện 自tự 在tại 故cố 賢hiền 首thủ 品phẩm 云vân 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 智trí 自tự 在tại 大đại 海hải 龍long 王vương 。 降giáng 雨vũ 時thời 悉tất 能năng 分phân 別biệt 。 數số 其kỳ 滴tích 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 皆giai 辯biện 了liễu 即tức 其kỳ 文văn 也dã 然nhiên 此thử 天thiên 何hà 以dĩ 為vi 智trí 處xứ 耶da 以dĩ 下hạ 天thiên 定định 少thiểu 四tứ 空không 定định 多đa 以dĩ 四tứ 禪thiền 中trung 定định 慧tuệ 均quân 等đẳng 色sắc 界giới 中trung 極cực 故cố 文văn 約ước 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 多đa 無vô 漏lậu 之chi 智trí 熏huân 習tập 禪thiền 定định 故cố 二nhị 攝nhiếp 報báo 智trí 者giả 此thử 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 約ước 未vị 成thành 佛Phật 但đãn 是thị 十Thập 地Địa 攝nhiếp 報báo 居cư 彼bỉ 智Trí 度Độ 已dĩ 圓viên 故cố 云vân 攝nhiếp 報báo 智trí 滿mãn 二nhị 就tựu 彼bỉ 天thiên 上thượng 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 。 具cụ 足túc 種chủng 智trí 名danh 為vi 智trí 處xứ 然nhiên 論luận 成thành 佛Phật 通thông 說thuyết 有hữu 三tam 一nhất 寄ký 化hóa 顯hiển 實thật 在tại 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 即tức 周chu 法Pháp 界Giới 二nhị 寄ký 報báo 顯hiển 實thật 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 成thành 便tiện 遍biến 法Pháp 界Giới 三tam 就tựu 實thật 顯hiển 實thật 妙diệu 出xuất 三tam 世thế 不bất 可khả 定định 其kỳ 時thời 處xứ 身thân 相tướng 今kim 就tựu 中trung 義nghĩa )# 二nhị 寄ký 對đối 顯hiển 勝thắng 中trung 一nhất 對đối 下hạ 彰chương 出xuất 有hữu 二Nhị 乘Thừa 不bất 同đồng 盡tận 攝nhiếp 經kinh 二nhị 句cú 一nhất 超siêu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 道đạo 者giả 度độ 五ngũ 道đạo 故cố 道đạo 即tức 因nhân 義nghĩa 二nhị 清thanh 淨tịnh 出xuất 世thế 善thiện 根căn 。 者giả 論luận 云vân 復phục 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 淨tịnh 故cố 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 度độ 五ngũ 道đạo 有hữu 三tam 餘dư 故cố 不bất 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 今kim 無vô 三tam 餘dư 故cố 云vân 復phục 淨tịnh 也dã 由do 具cụ 此thử 二nhị 故cố 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 (# 二nhị 寄ký 對đối 顯hiển 勝thắng 下hạ 釋thích 後hậu 二nhị 淨tịnh 此thử 句cú 總tổng 標tiêu 一nhất 對đối 下hạ 彰chương 出xuất 下hạ 釋thích 第đệ 二nhị 盡tận 也dã 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 上thượng 論luận 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 淨tịnh 言ngôn 三tam 餘dư 者giả 一nhất 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 惑hoặc 為vi 煩phiền 惱não 餘dư 二nhị 無vô 漏lậu 有hữu 分phân 別biệt 對đối 業nghiệp 為vi 業nghiệp 餘dư 三tam 變biến 易dị 生sanh 死tử 為vi 苦khổ 。 餘dư 故cố 有hữu 三tam 餘dư 涅Niết 槃Bàn 非phi 淨tịnh 即tức 佛Phật 性tánh 論luận 文văn 故cố 法pháp 華hoa 云vân 是thị 人nhân 於ư 何hà 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 但đãn 離ly 虛hư 妄vọng 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 佛Phật 說thuyết 是thị 人nhân 。 未vị 實thật 滅diệt 度độ 。 斯tư 人nhân 未vị 得đắc 。 無vô 上thượng 道Đạo 故cố 。 等đẳng 第đệ 一nhất 疏sớ/sơ 中trung 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 今kim 則tắc 金kim 剛cang 藏tạng 已dĩ 出xuất 三tam 餘dư 故cố 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 淨tịnh 經kinh 言ngôn 出xuất 世thế 善thiện 根căn 。 者giả 根căn 者giả 即tức 無vô 貪tham 等đẳng 既ký 盡tận 所sở 知tri 超siêu 度độ 變biến 易dị 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 行hành 諸chư 度Độ 皆giai 圓viên 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 三tam 德đức 皆giai 圓viên 處xứ 而nhi 不bất 住trụ 故cố 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 淨tịnh 問vấn 此thử 句cú 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 義nghĩa 則tắc 可khả 爾nhĩ 上thượng 句cú 度độ 於ư 五ngũ 道đạo 。 則tắc 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 何hà 名danh 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 人nhân 答đáp 云vân 但đãn 約ước 超siêu 勝thắng 略lược 無vô 凡phàm 夫phu 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 今kim 謂vị 凡phàm 夫phu 此thử 不bất 足túc 論luận 今kim 明minh 正chánh 度độ 五ngũ 道đạo 有hữu 濫lạm 小Tiểu 乘Thừa 故cố 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 顯hiển 不bất 同đồng 彼bỉ 故cố 合hợp 二nhị 句cú 方phương 成thành 此thử 盡tận 又hựu 二nhị 句cú 皆giai 濫lạm 二Nhị 乘Thừa 今kim 皆giai 不bất 同đồng 由do 淨tịnh 善thiện 根căn 故cố 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 由do 度độ 五ngũ 道đạo 故cố 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 合hợp 二nhị 無vô 住trụ 故cố 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 度độ 於ư 五ngũ 道đạo 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 矣hĩ )# 。 後hậu 一nhất 望vọng 上thượng 顯hiển 同đồng 名danh 為vi 佛Phật 盡tận 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 滿mãn 種chủng 智trí 故cố (# 後hậu 一nhất 望vọng 上thượng 下hạ 明minh 第đệ 三tam 盡tận 此thử 句cú 顯hiển 意ý 標tiêu 名danh 言ngôn 滿mãn 種chủng 智trí 者giả 釋thích 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 字tự 此thử 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 上thượng 一Nhất 切Thiết 智Trí 是thị 根căn 本bổn 智trí 重trọng/trùng 言ngôn 智trí 者giả 是thị 後hậu 得đắc 智trí 此thử 二nhị 無vô 礙ngại 名danh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 二nhị 依y 論luận 經kinh 意ý 上thượng 一Nhất 切Thiết 智Trí 是thị 佛Phật 下hạ 智trí 字tự 是thị 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 論luận 云vân 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 人nhân 智trí 滿mãn 足túc 故cố 二nhị 義nghĩa 皆giai 是thị 智trí )# 自tự 力lực 辯biện 中trung 多đa 義nghĩa 顯hiển 者giả 校giảo 量lượng 後hậu 後hậu 勝thắng 前tiền 前tiền 故cố (# 自tự 力lực 辨biện 下hạ 解giải 妨phương 問vấn 意ý 云vân 他tha 力lực 唯duy 一nhất 句cú 自tự 力lực 有hữu 十thập 句cú 者giả 答đáp 謂vị 他tha 力lực 總tổng 彰chương 佛Phật 加gia 不bất 在tại 彰chương 於ư 佛Phật 德đức 自tự 力lực 欲dục 彰chương 剛cang 藏tạng 勝thắng 德đức 故cố 具cụ 列liệt 多đa 句cú 後hậu 後hậu 勝thắng 前tiền 前tiền 則tắc 無vô 德đức 不bất 偹# 如như 無vô 作tác 法pháp 淨tịnh 即tức 勝thắng 有hữu 作tác 善thiện 法Pháp 淨tịnh 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 勝thắng 前tiền 自tự 利lợi 身thân 淨tịnh 已dĩ 勝thắng 前tiền 三tam 皆giai 顯hiển 二nhị 利lợi 滿mãn 故cố 身thân 淨tịnh 中trung 受thọ 位vị 過quá 於ư 位vị 滿mãn 後hậu 報báo 勝thắng 於ư 現hiện 前tiền 得đắc 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 同đồng 佛Phật 種chủng 智trí 謂vị 位vị 極cực 尊tôn 勝thắng 方phương 顯hiển 剛cang 藏tạng 從tùng 因nhân 至chí 果quả 無vô 德đức 不bất 偹# 方phương 堪kham 說thuyết 法Pháp 故cố 廣quảng 顯hiển 之chi )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 三Tam 音âm 釋thích 鈿điền 廁trắc (# 鈿điền 亭đình 年niên 切thiết 廁trắc 初sơ 吏lại 切thiết 鈿điền 廁trắc 以dĩ 金kim 華hoa 間gian 飾sức 也dã )# 。 狹hiệp (# 胡hồ 夾giáp 切thiết 窄# 狹hiệp 也dã )# 。 鑛khoáng (# 古cổ 猛mãnh 切thiết 與dữ 礦quáng 同đồng 金kim 樸phác 也dã )# 。 礬phàn (# 符phù 袁viên 切thiết 藥dược 名danh )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 四tứ 。 何hà 四tứ 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 與dữ 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 能năng 映ánh 奪đoạt 。 身thân 與dữ 無vô 礙ngại 樂nhạo 說thuyết 。 辯biện 與dữ 善thiện 分phân 別biệt 。 清thanh 淨tịnh 智trí 與dữ 善thiện 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 力lực 與dữ 善thiện 決quyết 定định 。 明minh 了liễu 慧tuệ 與dữ 至chí 一nhất 切thiết 處xứ 開khai 悟ngộ 智trí 與dữ 成thành 道Đạo 自tự 在tại 力lực 與dữ 如Như 來Lai 無Vô 所Sở 畏Úy 。 與dữ 一Nhất 切Thiết 智Trí 入nhập 觀quán 察sát 分phân 別biệt 。 諸chư 法Pháp 門môn 辯biện 才tài 智trí 與dữ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 上thượng 妙diệu 身thân 語ngữ 意ý 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 第đệ 二nhị 意ý 加gia 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 顯hiển 後hậu 徵trưng 釋thích 偏thiên 加gia 所sở 以dĩ 前tiền 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 中trung 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 與dữ 無vô 上thượng 勝thắng 威uy 德đức 身thân 如như 王vương 處xứ 眾chúng 無vô 能năng 暎ánh 奪đoạt 二nhị 與dữ 辯biện 才tài 無vô 能năng 暎ánh 奪đoạt 身thân 前tiền 色sắc 身thân 勝thắng 後hậu 名danh 身thân 勝thắng (# 第đệ 二nhị 意ý 加gia 者giả 雷lôi 時thời 如Như 來Lai 但đãn 意ý 地địa 冥minh 被bị 與dữ 其kỳ 智trí 力lực 都đô 無vô 言ngôn 說thuyết 皆giai 集tập 經kinh 者giả 言ngôn 總tổng 中trung 者giả 論luận 經kinh 總tổng 句cú 云vân 與dữ 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 實thật 無vô 畏úy 身thân 無vô 畏úy 即tức 無vô 能năng 勝thắng 義nghĩa 上thượng 力lực 被bị 下hạ 故cố 名danh 為vi 與dữ 雖tuy 己kỷ 之chi 智trí 即tức 不bất 可khả 他tha 用dụng 約ước 為vi 緣duyên 助trợ 故cố 得đắc 言ngôn 與dữ 如như 鬼quỷ 入nhập 身thân 尚thượng 增tăng 智trí 辯biện 況huống 於ư 如Như 來Lai 問vấn 此thử 與dữ 為vi 蹔tạm 為vi 未vị 答đáp 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 就tựu 實thật 相tướng 金kim 剛cang 藏tạng 上thượng 契khế 佛Phật 心tâm 佛Phật 力lực 下hạ 被bị 相tương 應ứng 為vi 與dữ 此thử 與dữ 則tắc 常thường 二nhị 就tựu 化hóa 體thể 既ký 金kim 剛cang 藏tạng 化hóa 周chu 法Pháp 界Giới 無vô 時thời 不bất 說thuyết 隨tùy 說thuyết 即tức 與dữ 無vô 有hữu 蹔tạm 廢phế 亦diệc 得đắc 名danh 永vĩnh 三tam 就tựu 化hóa 相tương/tướng 有hữu 說thuyết 不bất 說thuyết 說thuyết 時thời 即tức 與dữ 此thử 則tắc 非phi 永vĩnh 然nhiên 此thử 總tổng 句cú 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 總tổng 謂vị 總tổng 攝nhiếp 十thập 句cú 為vi 無vô 能năng 勝thắng 身thân 故cố 別biệt 謂vị 此thử 句cú 即tức 當đương 色sắc 身thân 後hậu 九cửu 句cú 別biệt 唯duy 屬thuộc 名danh 故cố 二nhị 名danh 已dĩ 去khứ 即tức 得đắc 名danh 身thân 身thân 者giả 眾chúng 義nghĩa )# 後hậu 與dữ 無vô 礙ngại 下hạ 別biệt 別biệt 開khai 名danh 身thân 成thành 九cửu 種chủng 身thân 所sở 加gia 通thông 三tam 故cố 增tăng 其kỳ 色sắc 身thân 在tại 心tâm 名danh 智trí 在tại 口khẩu 稱xưng 辯biện 經Kinh 云vân 與dữ 智trí 論luận 判phán 為vi 名danh 二nhị 文văn 影ảnh 略lược 顯hiển 義nghĩa 方phương 備bị (# 後hậu 與dữ 無vô 礙ngại 下hạ 釋thích 別biệt 句cú 於ư 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 總tổng 顯hiển 別biệt 句cú 不bất 徧biến 色sắc 身thân 所sở 加gia 通thông 三tam 下hạ 二nhị 解giải 妨phương 謂vị 有hữu 難nạn/nan 云vân 上thượng 云vân 口khẩu 加gia 增tăng 辯biện 意ý 加gia 益ích 智trí 身thân 加gia 增tăng 威uy 今kim 何hà 意ý 加gia 而nhi 增tăng 身thân 威uy 此thử 即tức 難nạn/nan 前tiền 身thân 勝thắng 故cố 為vi 此thử 答đáp 亦diệc 是thị 此thử 釋thích 云vân 如như 實thật 者giả 能năng 加gia 則tắc 屬thuộc 所sở 加gia 則tắc 通thông 故cố 隨tùy 一nhất 業nghiệp 皆giai 加gia 三tam 業nghiệp 今kim 此thử 意ý 加gia 故cố 益ích 身thân 勝thắng 由do 意ý 得đắc 智trí 便tiện 說thuyết 無vô 礙ngại 即tức 益ích 口khẩu 也dã 在tại 心tâm 名danh 智trí 下hạ 三tam 會hội 論luận 同đồng 經kinh 正chánh 顯hiển 所sở 加gia 通thông 加gia 口khẩu 義nghĩa )# 一nhất 與dữ 不bất 著trước 辯biện 才tài 說thuyết 法Pháp 。 不bất 斷đoạn 無vô 滯trệ 礙ngại 故cố 謂vị 無vô 偏thiên 住trụ 著trước 故cố 不bất 滯trệ 事sự 理lý 云vân 無vô 礙ngại 樂nhạo 說thuyết 。 (# 一nhất 與dữ 不bất 著trước 下hạ 隨tùy 文văn 別biệt 釋thích 九cửu 中trung 前tiền 八bát 與dữ 其kỳ 自tự 在tại 說thuyết 智trí 後hậu 一nhất 與dữ 其kỳ 殊thù 勝thắng 化hóa 業nghiệp 前tiền 中trung 相tương 從tùng 攝nhiếp 為vi 三tam 對đối 初sơ 二nhị 句cú 一nhất 對đối 前tiền 句cú 說thuyết 能năng 後hậu 句cú 能năng 說thuyết 智trí 令linh 知tri 世thế 法pháp 次thứ 三tam 句cú 為vi 一nhất 對đối 初sơ 句cú 說thuyết 能năng 後hậu 二nhị 句cú 能năng 說thuyết 智trí 前tiền 句cú 方phương 便tiện 智trí 後hậu 句cú 了liễu 理lý 智trí 後hậu 三tam 句cú 為vi 一nhất 對đối 前tiền 二nhị 句cú 說thuyết 能năng 後hậu 一nhất 句cú 說thuyết 智trí 令linh 知tri 教giáo 法pháp 然nhiên 案án 文văn 影ảnh 略lược 故cố 為vi 此thử 判phán 實thật 則tắc 智trí 能năng 皆giai 通thông 諸chư 句cú 故cố 總tổng 名danh 與dữ 智trí 已dĩ 總tổng 科khoa 判phán 今kim 當đương 別biệt 釋thích 今kim 初sơ 一nhất 不bất 著trước 辯biện 才tài 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 此thử 上thượng 即tức 論luận 標tiêu 名danh 峻tuấn 若nhược 懸huyền 流lưu 無vô 澀sáp 滯trệ 故cố 二nhị 說thuyết 法Pháp 不bất 斷đoạn 無vô 滯trệ 礙ngại 故cố 即tức 是thị 論luận 釋thích 三tam 謂vị 無vô 偏thiên 住trụ 著trước 故cố 不bất 滯trệ 事sự 理lý 即tức 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 四tứ 云vân 無vô 礙ngại 樂nhạo 說thuyết 。 疏sớ/sơ 舉cử 經kinh 帖# 下hạ 八bát 大đại 同đồng )# 二nhị 與dữ 堪kham 辯biện 分phân 別biệt 法pháp 相tướng 能năng 正chánh 說thuyết 故cố 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 論luận 云vân 善thiện 淨tịnh 堪kham 智trí 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 者giả 緣duyên 二nhị 者giả 法pháp 三tam 者giả 作tác 四tứ 者giả 成thành 善thiện 知tri 此thử 義nghĩa 成thành 不bất 成thành 相tương/tướng 故cố 此thử 言ngôn 緣duyên 者giả 即tức 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 亦diệc 名danh 觀quán 待đãi 二nhị 法pháp 者giả 即tức 法pháp 爾nhĩ 之chi 法pháp 三tam 作tác 者giả 此thử 二nhị 作tác 用dụng 四tứ 成thành 者giả 引dẫn 正chánh 理lý 例lệ 證chứng 成thành 上thượng 三tam 若nhược 順thuận 此thử 四tứ 名danh 為vi 成thành 相tương/tướng 不bất 順thuận 此thử 四tứ 名danh 不bất 成thành 相tương/tướng 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 故cố 堪kham 能năng 有hữu 說thuyết 名danh 為vi 堪kham 辯biện 然nhiên 其kỳ 此thử 四tứ 經kinh 論luận 多đa 明minh 相tướng 續tục 解giải 脫thoát 經kinh 名danh 為vi 四tứ 成thành 相tương 續tục 觧# 脫thoát 即tức 解giải 深thâm 密mật 經kinh 前tiền 後hậu 異dị 譯dịch 深thâm 密mật 第đệ 五ngũ 名danh 為vi 四tứ 種chủng 。 道Đạo 理lý 然nhiên 上thượng 二nhị 經kinh 文văn 愽# 義nghĩa 隱ẩn 今kim 依y 雜tạp 集tập 十thập 一nhất 釋thích 之chi 名danh 次thứ 全toàn 同đồng 深thâm 密mật 彼bỉ 論luận 云vân 觀quán 待đãi 道Đạo 理lý 者giả 。 謂vị 諸chư 行hành 生sanh 時thời 要yếu 待đãi 眾chúng 緣duyên 如như 牙nha 生sanh 時thời 要yếu 待đãi 種chủng 子tử 時thời 節tiết 水thủy 土thổ/độ 等đẳng 二nhị 作tác 用dụng 者giả 謂vị 異dị 相tướng 諸chư 法pháp 各các 別biệt 作tác 用dụng 如như 眼nhãn 等đẳng 根căn 為vi 眼nhãn 等đẳng 識thức 所sở 依y 作tác 用dụng 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 為vi 眼nhãn 識thức 等đẳng 所sở 緣duyên 作tác 用dụng 等đẳng 三tam 證chứng 成thành 者giả 謂vị 為vi 證chứng 成thành 所sở 應ưng 成thành 義nghĩa 宣tuyên 說thuyết 諸chư 量lượng 不bất 相tương 違vi 語ngữ 所sở 應ưng 成thành 義nghĩa 者giả 謂vị 自tự 體thể 差sai 別biệt 所sở 攝nhiếp 所sở 應ưng 成thành 義nghĩa 諸chư 量lượng 不bất 相tương 違vi 語ngữ 者giả 謂vị 現hiện 量lượng 等đẳng 不bất 違vi 立lập 宗tông 等đẳng 言ngôn 故cố 四tứ 法pháp 爾nhĩ 者giả 謂vị 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 於ư 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 所sở 住trụ 法pháp 中trung 所sở 有hữu 成thành 就tựu 法pháp 性tánh 法pháp 爾nhĩ 如như 火hỏa 能năng 燒thiêu 等đẳng 有hữu 為vi 法pháp 無vô 常thường 等đẳng 而nhi 彼bỉ 經kinh 論luận 次thứ 第đệ 爾nhĩ 者giả 謂vị 緣duyên 生sanh 之chi 法pháp 。 有hữu 此thử 作tác 用dụng 以dĩ 理lý 成thành 證chứng 後hậu 結kết 諸chư 法pháp 性tánh 相tướng 。 常thường 爾nhĩ 今kim 論luận 義nghĩa 次thứ 已dĩ 如như 前tiền 說thuyết (# 二nhị 與dữ 堪kham 辯biện 此thử 論luận 標tiêu 名danh 分phân 別biệt 法pháp 相tướng 下hạ 疏sớ/sơ 以dĩ 論luận 意ý 會hội 經kinh 由do 解giải 法pháp 相tướng 故cố 能năng 正chánh 說thuyết 解giải 故cố 名danh 堪kham 正chánh 故cố 名danh 淨tịnh 論luận 云vân 下hạ 二nhị 別biệt 示thị 堪kham 相tương/tướng 解giải 此thử 四tứ 事sự 名danh 解giải 法pháp 相tướng 故cố 堪kham 說thuyết 法Pháp 所sở 應ưng 成thành 義nghĩa 者giả 聲thanh 為vi 自tự 體thể 常thường 無vô 常thường 等đẳng 而nhi 為vi 差sai 別biệt 又hựu 色sắc 是thị 自tự 體thể 形hình 色sắc 顯hiển 色sắc 表biểu 無vô 表biểu 等đẳng 而nhi 為vi 差sai 別biệt 謂vị 現hiện 量lượng 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 比tỉ 量lượng 聖thánh 言ngôn 量lượng 不bất 違vi 立lập 宗tông 等đẳng 言ngôn 者giả 等đẳng 取thủ 於ư 因nhân 因nhân 唯duy 一nhất 字tự 何hà 故cố 不bất 言ngôn 不bất 違vi 宗tông 因nhân 今kim 等đẳng 取thủ 言ngôn 云vân 何hà 等đẳng 言ngôn 如như 云vân 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 定định 無vô 常thường 故cố 宗tông 法pháp 因nhân 云vân 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 此thử 言ngôn 既ký 多đa 今kim 立lập 宗tông 等đẳng 言ngôn 四tứ 字tự 攝nhiếp 之chi 故cố 云vân 等đẳng 言ngôn 如như 火hỏa 能năng 燒thiêu 者giả 此thử 釋thích 自tự 相tương/tướng 下hạ 釋thích 其kỳ 相tương/tướng )# 三tam 即tức 任nhậm 放phóng 辯biện 才tài 說thuyết 不bất 待đãi 次thứ 言ngôn 辭từ 不bất 斷đoạn 處xứ 處xứ 隨tùy 意ý 不bất 忘vong 名danh 義nghĩa 故cố 云vân 善thiện 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 力lực 謂vị 隨tùy 門môn 異dị 說thuyết 不bất 忘vong 本bổn 宗tông 故cố (# 三tam 任nhậm 放phóng 辯biện 才tài 於ư 中trung 有hữu 三tam 此thử 標tiêu 名danh 言ngôn 說thuyết 恣tứ 心tâm 故cố 名danh 任nhậm 放phóng 二nhị 說thuyết 不bất 待đãi 下hạ 論luận 釋thích 三tam 謂vị 隨tùy 門môn 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 然nhiên 論luận 經Kinh 云vân 與dữ 善thiện 憶ức 念niệm 不bất 忘vong 。 加gia 論luận 釋thích 加gia 字tự 云vân 是thị 不bất 忘vong 加gia 意ý 力lực 故cố 所sở 以dĩ 偏thiên 就tựu 此thử 釋thích 者giả 意ý 加gia 正chánh 為vi 不bất 忘vong 故cố )# 四tứ 能năng 說thuyết 辯biện 隨tùy 所sở 應ưng 度độ 。 種chủng 種chủng 譬thí 喻dụ 。 能năng 斷đoạn 疑nghi 故cố 。 謂vị 應ứng 機cơ 斷đoạn 疑nghi 故cố 名danh 決quyết 定định 能năng 隨tùy 所sở 應ưng 是thị 謂vị 明minh 了liễu (# 四tứ 能năng 說thuyết 辯biện 者giả 初sơ 舉cử 論luận 二nhị 謂vị 字tự 下hạ 疏sớ/sơ 會hội 論luận 就tựu 經kinh )# 五ngũ 不bất 雜tạp 辯biện 三tam 種chủng 同đồng 智trí 常thường 現hiện 前tiền 故cố 三tam 同đồng 智trí 者giả 即tức 自tự 相tương/tướng 同đồng 相tương 及cập 不bất 二nhị 相tương/tướng 自tự 相tương/tướng 者giả 色sắc 心tâm 等đẳng 殊thù 故cố 同đồng 相tương/tướng 者giả 同đồng 無vô 常thường 苦khổ 無vô 我ngã 故cố 不bất 二nhị 相tương/tướng 者giả 即tức 一nhất 實thật 理lý 又hựu 自tự 相tương/tướng 即tức 俗tục 諦đế 同đồng 相tương/tướng 即tức 真Chân 諦Đế 不bất 二nhị 即tức 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 金kim 剛cang 仙tiên 等đẳng 諸chư 論luận 皆giai 明minh 此thử 三tam 無vô 法pháp 不bất 爾nhĩ 故cố 云vân 徧biến 至chí 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 了liễu 故cố 云vân 開khai 悟ngộ (# 五ngũ 不bất 雜tạp 下hạ 初sơ 舉cử 論luận 三tam 義nghĩa 無vô 亂loạn 故cố 云vân 不bất 雜tạp 次thứ 三tam 種chủng 同đồng 智trí 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 無vô 法pháp 不bất 爾nhĩ 下hạ 會hội 經kinh )# 六lục 教giáo 出xuất 辯biện 以dĩ 十Thập 力Lực 智trí 自tự 在tại 。 化hóa 物vật 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 果quả 故cố 云vân 自tự 在tại 成thành 道Đạo (# 六lục 教giáo 出xuất 辯biện 然nhiên 論luận 但đãn 云vân 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 不bất 壞hoại 於ư 可khả 度độ 故cố 者giả 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 。 釋thích 曰viết 謂vị 令linh 眾chúng 生sanh 。 斷đoạn 惑hoặc 出xuất 離ly 故cố 名danh 教giáo 出xuất 而nhi 論luận 經Kinh 云vân 與dữ 佛Phật 不bất 壞hoại 力lực 故cố 故cố 有hữu 不bất 壞hoại 之chi 言ngôn 今kim 疏sớ/sơ 云vân 化hóa 物vật 即tức 是thị 教giáo 義nghĩa 斷đoạn 惑hoặc 是thị 出xuất 義nghĩa 論luận 無vô 得đắc 果quả 之chi 言ngôn 今kim 會hội 經kinh 文văn 成thành 道Đạo 二nhị 字tự )# 。 七thất 不bất 畏úy 辯biện 於ư 他tha 言ngôn 說thuyết 。 不bất 怯khiếp 弱nhược 故cố 。 八bát 無vô 量lượng 辯biện 於ư 一nhất 切thiết 智trí 。 隨tùy 順thuận 宣tuyên 說thuyết 修Tu 多Đa 羅La 。 等đẳng 法pháp 六lục 種chủng 正chánh 見kiến 故cố 六lục 正chánh 見kiến 者giả 即tức 是thị 法Pháp 門môn 金kim 剛cang 仙tiên 論luận 云vân 一nhất 真chân 實thật 智trí 正chánh 見kiến 能năng 知tri 理lý 法pháp 二nhị 行hành 正chánh 見kiến 能năng 知tri 行hành 法pháp 此thử 二nhị 教giáo 旨chỉ 三tam 教giáo 正chánh 見kiến 能năng 知tri 教giáo 法pháp 四tứ 離ly 二nhị 邊biên 正chánh 見kiến 知tri 前tiền 理lý 法pháp 不bất 同đồng 情tình 取thủ 五ngũ 不bất 思tư 議nghị 正chánh 見kiến 知tri 前tiền 行hành 法pháp 成thành 德đức 出xuất 情tình 六lục 根căn 欲dục 性tánh 正chánh 見kiến 知tri 前tiền 教giáo 法pháp 說thuyết 隨tùy 物vật 心tâm 瑜du 伽già 六lục 十thập 四tứ 名danh 六lục 種chủng 理lý 門môn 大đại 旨chỉ 無vô 異dị (# 八bát 無vô 量lượng 辯biện 先tiên 舉cử 論luận 言ngôn 修Tu 多Đa 羅La 等đẳng 。 等đẳng 餘dư 二nhị 藏tạng 次thứ 言ngôn 六lục 正chánh 見kiến 者giả 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 此thử 正chánh 見kiến 即tức 深thâm 密mật 中trung 六lục 種chủng 理lý 趣thú 已dĩ 如như 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 說thuyết 此thử 中trung 名danh 亦diệc 小tiểu 異dị 用dụng 其kỳ 能năng 知tri 教giáo 法pháp 合hợp 云vân 教giáo 道đạo 前tiền 三tam 為vi 本bổn 後hậu 三tam 次thứ 第đệ 釋thích 於ư 前tiền 三tam 就tựu 其kỳ 所sở 知tri 名danh 為vi 理lý 趣thú 就tựu 其kỳ 能năng 知tri 名danh 為vi 正chánh 見kiến 。 全toàn 與dữ 前tiền 同đồng 若nhược 約ước 今kim 文văn 前tiền 三tam 即tức 理lý 行hành 教giáo 略lược 無vô 果quả 耳nhĩ )# 九cửu 同đồng 化hóa 辯biện 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 同đồng 以dĩ 三tam 輪luân 化hóa 故cố 三tam 業nghiệp 殊thù 勝thắng 故cố 曰viết 莊trang 嚴nghiêm 上thượng 十thập 已dĩ 辯biện 他tha 力lực (# 上thượng 十thập 已dĩ 辯biện 他tha 力lực 者giả 然nhiên 論luận 文văn 中trung 無vô 自tự 力lực 他tha 力lực 之chi 文văn 以dĩ 前tiền 口khẩu 加gia 中trung 有hữu 自tự 力lực 他tha 力lực 二nhị 辯biện 才tài 故cố 以dĩ 義nghĩa 例lệ 之chi 故cố 此thử 上thượng 已dĩ 有hữu 佛Phật 力lực 正chánh 與dữ 智trí 故cố 為vi 他tha 力lực 具cụ 德đức 堪kham 加gia 故cố 為vi 自tự 力lực )# 。 何hà 以dĩ 故cố 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 法pháp 如như 是thị 故cố 本bổn 願nguyện 所sở 起khởi 故cố 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 故cố 善thiện 淨tịnh 智trí 輪luân 故cố 。 善thiện 積tích 集tập 助trợ 道đạo 故cố 善thiện 修tu 治trị 所sở 作tác 故cố 念niệm 其kỳ 無vô 量lượng 法pháp 噐# 故cố 知tri 其kỳ 清thanh 淨tịnh 信tín 解giải 故cố 得đắc 無vô 錯thác 謬mậu 總tổng 持trì 故cố 法Pháp 界Giới 智trí 印ấn 善thiện 印ấn 故cố 。 第đệ 二nhị 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 釋thích 偏thiên 加gia 所sở 以dĩ 以dĩ 顯hiển 自tự 力lực 堪kham 加gia 偏thiên 就tựu 意ý 業nghiệp 釋thích 者giả 意ý 為vi 本bổn 故cố 初sơ 徵trưng 意ý 云vân 諸chư 佛Phật 慈từ 力lực 若nhược 隨tùy 闕khuyết 者giả 可khả 許hứa 偏thiên 加gia 既ký 有hữu 力lực 能năng 與dữ 有hữu 慈từ 能năng 普phổ 何hà 以dĩ 上thượng 十thập 偏thiên 加gia 剛cang 藏tạng 而nhi 不bất 加gia 餘dư 下hạ 釋thích 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 明minh 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 法pháp 合hợp 偏thiên 加gia 剛cang 藏tạng 得đắc 此thử 餘dư 不bất 得đắc 故cố 何hà 以dĩ 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 下hạ 別biệt 顯hiển 中trung 有hữu 二nhị 因nhân 故cố 一nhất 本bổn 願nguyện 所sở 致trí 。 故cố 即tức 初sơ 句cú 顯hiển 示thị 二nhị 善thiện 淨tịnh 下hạ 三tam 昧muội 身thân 攝nhiếp 功công 德đức 故cố (# 何hà 以dĩ 得đắc 此thử 者giả 疏sớ/sơ 徵trưng 得đắc 三tam 昧muội 之chi 由do 上thượng 總tổng 句cú 中trung 由do 得đắc 三tam 昧muội 故cố 得đắc 偏thiên 加gia 今kim 徵trưng 意ý 云vân 三tam 昧muội 殊thù 勝thắng 何hà 以dĩ 能năng 得đắc 下hạ 別biệt 顯hiển 下hạ 答đáp 有hữu 二nhị 因nhân 一nhất 宿túc 願nguyện 深thâm 重trọng 謂vị 因nhân 中trung 發phát 願nguyện 欲dục 證chứng 十Thập 地Địa 智trí 光quang 二nhị 昧muội 故cố 今kim 得đắc 之chi 二nhị 是thị 現hiện 緣duyên 即tức 三tam 昧muội 身thân 攝nhiếp 功công 德đức 也dã 現hiện 身thân 無vô 德đức 雖tuy 有hữu 宿túc 願nguyện 亦diệc 不bất 能năng 入nhập 然nhiên 諸chư 菩Bồ 薩Tát 皆giai 具cụ 此thử 德đức 隨tùy 門môn 顯hiển 法pháp 在tại 金kim 剛cang 藏tạng 故cố 偏thiên 言ngôn 有hữu 又hựu 標tiêu 佛Phật 力lực 能năng 加gia 草thảo 木mộc 何hà 要yếu 有hữu 德đức 欲dục 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 進tiến 修tu 具cụ 德đức 上thượng 契khế 佛Phật 心tâm 方phương 得đắc 加gia 故cố 表biểu 此thử 地địa 法pháp 證chứng 方phương 說thuyết 故cố )# 此thử 復phục 八bát 種chủng 淨tịnh 依y 自tự 利lợi 利lợi 他tha 故cố 。 謂vị 前tiền 四tứ 自tự 利lợi 後hậu 四tứ 利lợi 他tha (# 此thử 復phục 八bát 種chủng 下hạ 就tựu 總tổng 開khai 別biệt 於ư 中trung 有hữu 三tam 初sơ 總tổng 科khoa 先tiên 出xuất 論luận 文văn 前tiền 四tứ 已dĩ 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích )# 一nhất 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 是thị 因nhân 淨tịnh 信tín 樂nhạo 至chí 極cực 能năng 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 皆giai 清thanh 淨tịnh 故cố 故cố 云vân 善thiện 淨tịnh 此thử 一nhất 為vi 眾chúng 行hành 本bổn 故cố 名danh 為vi 因nhân 次thứ 三Tam 明Minh 自tự 利lợi 行hành 德đức 謂vị 二nhị 即tức 智trí 淨tịnh 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 修tu 道Đạo 真Chân 如Như 觀quán 如như 日nhật 輪luân 圓viên 滿mãn 普phổ 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 故cố 此thử 即tức 智trí 德đức 三Tam 身Thân 轉chuyển 淨tịnh 謂vị 生sanh 生sanh 轉chuyển 勝thắng 集tập 助trợ 道đạo 福phước 德đức 故cố 四tứ 心tâm 調điều 伏phục 淨tịnh 善thiện 斷đoạn 煩phiền 惱não 習tập 。 故cố 云vân 修tu 治trị 此thử 即tức 斷đoạn 德đức 上thượng 三tam 亦diệc 證chứng 助trợ 不bất 住trụ (# 一nhất 善thiện 淨tịnh 下hạ 別biệt 釋thích 此thử 一nhất 句cú 中trung 文văn 有hữu 五ngũ 節tiết 上thượng 句cú 牒điệp 經kinh 二nhị 是thị 因nhân 淨tịnh 者giả 是thị 論luận 立lập 名danh 三tam 信tín 樂nhạo 下hạ 是thị 論luận 釋thích 義nghĩa 論luận 中trung 具cụ 云vân 一nhất 因nhân 淨tịnh 深thâm 心tâm 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 清thanh 淨tịnh 故cố 如như 經kinh 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 者giả 信tín 樂nhạo 等đẳng 復phục 是thị 一nhất 切thiết 。 善thiện 根căn 本bổn 故cố 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 後hậu 論luận 向hướng 前tiền 釋thích 其kỳ 信tín 樂nhạo 字tự 是thị 論luận 釋thích 經kinh 深thâm 心tâm 即tức 初Sơ 地Địa 契khế 理lý 淨tịnh 心tâm 論luận 主chủ 但đãn 云vân 信tín 樂nhạo 其kỳ 至chí 極cực 兩lưỡng 字tự 即tức 是thị 疏sớ/sơ 釋thích 深thâm 心tâm 之chi 言ngôn 以dĩ 信tín 樂nhạo 殷ân 重trọng 故cố 日nhật 深thâm 心tâm 由do 此thử 深thâm 心tâm 故cố 能năng 得đắc 第đệ 二nhị 。 第đệ 三tam 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 即tức 論luận 等đẳng 字tự 既ký 至chí 地địa 盡tận 障chướng 無vô 不bất 除trừ 云vân 盡tận 清thanh 淨tịnh 故cố 云vân 下hạ 疏sớ/sơ 以dĩ 論luận 會hội 經kinh 此thử 一nhất 為vi 眾chúng 行hành 本bổn 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 立lập 名danh 即tức 復phục 是thị 一nhất 切thiết 。 善thiện 根căn 本bổn 也dã 既ký 此thử 為vi 因nhân 則tắc 顯hiển 下hạ 德đức 為vi 其kỳ 行hành 體thể 二nhị 即tức 智trí 淨tịnh 下hạ 舉cử 論luận 則tắc 顯hiển 初sơ 句cú 是thị 見kiến 道đạo 故cố 次thứ 如như 日nhật 輪luân 下hạ 義nghĩa 取thủ 論luận 釋thích 具cụ 足túc 論luận 云vân 此thử 真Chân 如Như 觀quán 內nội 智trí 圓viên 滿mãn 普phổ 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 猶do 如như 日nhật 輪luân 。 光quang 遍biến 世thế 界giới 故cố 然nhiên 今kim 疏sớ/sơ 文văn 言ngôn 含hàm 法pháp 喻dụ 三Tam 身Thân 轉chuyển 淨tịnh 者giả 助trợ 道đạo 能năng 得đắc 出xuất 世thế 報báo 身thân 名danh 身thân 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 受thọ 身thân 非phi 一nhất 後hậu 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 前tiền 名danh 生sanh 生sanh 轉chuyển 勝thắng 總tổng 由do 助trợ 道đạo 福phước 行hành 淨tịnh 故cố 四tứ 心tâm 調điều 伏phục 者giả 空không 有hữu 自tự 在tại 名danh 心tâm 調điều 伏phục 言ngôn 善thiện 斷đoạn 等đẳng 者giả 不bất 著trước 有hữu 故cố 斷đoạn 麤thô 煩phiền 惱não 不bất 住trụ 。 無vô 故cố 斷đoạn 微vi 細tế 習tập 無vô 住trụ 而nhi 斷đoạn 故cố 稱xưng 善thiện 斷đoạn 言ngôn 故cố 云vân 修tu 治trị 者giả 以dĩ 論luận 會hội 經kinh 無vô 住trụ 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 業nghiệp 即tức 是thị 修tu 治trị 故cố 論luận 經Kinh 云vân 善thiện 修tu 本bổn 業nghiệp 。 本bổn 業nghiệp 即tức 是thị 今kim 經kinh 所sở 作tác 亦diệc 是thị 以dĩ 無vô 住trụ 心tâm 修tu 前tiền 證chứng 助trợ 以dĩ 為vi 本bổn 業nghiệp 言ngôn 此thử 即tức 斷đoạn 德đức 者giả 初sơ 是thị 智trí 德đức 則tắc 顯hiển 助trợ 道đạo 是thị 其kỳ 恩ân 德đức 已dĩ 配phối 三tam 德đức 下hạ 配phối 三tam 道đạo 故cố 有hữu 亦diệc 言ngôn )# 後hậu 四tứ 利lợi 他tha 中trung 五ngũ 聞văn 攝nhiếp 淨tịnh 能năng 聞văn 持trì 佛Phật 法Pháp 故cố 為vi 法pháp 噐# 此thử 利lợi 他tha 方phương 便tiện 餘dư 三tam 利lợi 他tha 行hành 體thể 即tức 身thân 語ngữ 意ý 業nghiệp 。 六lục 者giả 通thông 淨tịnh 以dĩ 勝thắng 神thần 通thông 生sanh 物vật 信tín 解giải 故cố 七thất 辯biện 才tài 淨tịnh 由do 總tổng 持trì 力lực 於ư 一nhất 字tự 中trung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 字tự 句cú 前tiền 後hậu 無vô 違vi 故cố 無vô 錯thác 謬mậu 八bát 離ly 慢mạn 淨tịnh 謂vị 雖tuy 化hóa 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 實thật 智trí 印ấn 印ấn 之chi 。 不bất 違vi 法Pháp 界Giới 故cố 無vô 化hóa 慢mạn (# 五ngũ 聞văn 攝nhiếp 淨tịnh 謂vị 聞văn 持trì 智trí 而nhi 為vi 能năng 念niệm 其kỳ 無vô 量lượng 法pháp 即tức 是thị 所sở 念niệm 持trì 即tức 是thị 念niệm 具cụ 能năng 所sở 持trì 故cố 為vi 法Pháp 器khí 論luận 云vân 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 祕bí 密mật 法pháp 者giả 一nhất 切thiết 明minh 廣quảng 祕bí 密mật 顯hiển 深thâm 若nhược 不bất 持trì 法Pháp 不bất 能năng 利lợi 他tha 故cố 以dĩ 聞văn 持trì 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 其kỳ 無vô 量lượng 言ngôn 便tiện 含hàm 二nhị 義nghĩa 一nhất 多đa 無vô 分phần/phân 量lượng 二nhị 深thâm 無vô 分phần/phân 量lượng )# 上thượng 八bát 句cú 中trung 前tiền 四tứ 自tự 利lợi 因nhân 一nhất 精tinh 進tấn 因nhân 二nhị 不bất 忘vong 因nhân 三tam 勢thế 力lực 因nhân 四tứ 彼bỉ 不bất 染nhiễm 因nhân 如như 次thứ 配phối 前tiền 四tứ 句cú 謂vị 由do 深thâm 心tâm 能năng 起khởi 行hành 等đẳng 後hậu 四tứ 利lợi 他tha 因nhân 謂vị 五ngũ 是thị 斷đoạn 疑nghi 因nhân 由do 知tri 法pháp 故cố 六lục 是thị 敬kính 重trọng 因nhân 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 令linh 信tín 入nhập 故cố 七thất 是thị 轉chuyển 法pháp 理lý 因nhân 法pháp 若nhược 壞hoại 時thời 假giả 餘dư 尊tôn 法pháp 誦tụng 持trì 故cố 八bát 教giáo 授thọ 出xuất 離ly 因nhân 論luận 云vân 如như 是thị 化hóa 者giả 。 得đắc 自tự 利lợi 不bất 忘vong 故cố 此thử 意ý 明minh 若nhược 化hóa 時thời 取thủ 相tương/tướng 以dĩ 法Pháp 界Giới 印ấn 即tức 自tự 利lợi 不bất 忘vong 便tiện 能năng 出xuất 離ly (# 上thượng 八bát 句cú 下hạ 第đệ 三tam 總tổng 顯hiển 上thượng 八bát 行hành 能năng 為vi 因nhân 義nghĩa 謂vị 由do 深thâm 心tâm 者giả 前tiền 明minh 深thâm 心tâm 是thị 起khởi 行hành 方phương 便tiện 起khởi 行hành 即tức 是thị 精tinh 進tấn 故cố 深thâm 心tâm 為vi 精tinh 進tấn 因nhân 二nhị 由do 得đắc 如như 智trí 故cố 常thường 不bất 忘vong 三tam 由do 助trợ 道đạo 成thành 勝thắng 勢thế 力lực 四tứ 由do 不bất 住trụ 道đạo 不bất 住trụ 空không 有hữu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 無vô 染nhiễm 著trước 五ngũ 由do 自tự 念niệm 法pháp 能năng 斷đoạn 他tha 疑nghi 六lục 由do 神thần 通thông 故cố 令linh 他tha 敬kính 重trọng 敬kính 重trọng 即tức 是thị 信tín 入nhập 七thất 是thị 轉chuyển 法pháp 理lý 因nhân 者giả 即tức 無vô 錯thác 謬mậu 總tổng 持trì 法Pháp 是thị 故cố 法pháp 是thị 教giáo 法pháp 理lý 是thị 義nghĩa 理lý 化hóa 流lưu 名danh 轉chuyển 謂vị 正Chánh 法Pháp 滅diệt 時thời 。 假giả 餘dư 外ngoại 法pháp 流lưu 通thông 誦tụng 持trì 彼bỉ 正Chánh 法Pháp 義nghĩa 故cố 以dĩ 總tổng 持trì 持trì 餘dư 尊tôn 法pháp 為vi 教giáo 理lý 流lưu 轉chuyển 之chi 因nhân 八bát 教giáo 授thọ 出xuất 離ly 因nhân 者giả 具cụ 足túc 論luận 云vân 教giáo 授thọ 出xuất 離ly 因nhân 即tức 經Kinh 法Pháp 界giới 智trí 印ấn 善thiện 印ấn 故cố 謂vị 教giáo 授thọ 於ư 他tha 由do 契khế 法Pháp 界Giới 自tự 出xuất 取thủ 相tương/tướng 即tức 化hóa 而nhi 無vô 化hóa 也dã 亦diệc 今kim 他tha 出xuất 次thứ 引dẫn 論luận 釋thích 此thử 意ý 明minh 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận )# 。 爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 各các 申thân 右hữu 手thủ 。 摩ma 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 頂đảnh 。 第đệ 三Tam 身Thân 加gia 增tăng 威uy 令linh 起khởi 故cố 言ngôn 各các 申thân 者giả 不bất 離ly 本bổn 處xứ 。 而nhi 申thân 即tức 延diên 促xúc 無vô 礙ngại 諸chư 佛Phật 皆giai 摩ma 故cố 云vân 各các 申thân 即tức 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 即tức 四tứ 通thông 中trung 如như 意ý 通thông 也dã 餘dư 義nghĩa 如như 前tiền 三tam 會hội 中trung 說thuyết (# 不bất 離ly 本bổn 者giả 今kim 經kinh 但đãn 云vân 各các 申thân 右hữu 手thủ 。 論luận 經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 不bất 離ly 本bổn 處xứ 。 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 皆giai 各các 申thân 右hữu 手thủ 。 故cố 疏sớ/sơ 為vi 此thử 釋thích 即tức 四tứ 通thông 者giả 智trí 論luận 云vân 一nhất 如như 意ý 通thông 轉chuyển 變biến 自tự 身thân 以dĩ 大đại 音âm 聲thanh 。 聞văn 一nhất 切thiết 等đẳng 二nhị 者giả 幻huyễn 通thông 轉chuyển 變biến 外ngoại 事sự 三tam 法pháp 智trí 通thông 智trí 法pháp 無vô 礙ngại 四tứ 聖thánh 自tự 在tại 通thông 。 能năng 於ư 苦khổ 中trung 。 生sanh 於ư 樂lạc 想tưởng 。 於ư 彼bỉ 樂nhạc 中trung 。 能năng 生sanh 苦khổ 想tưởng 於ư 苦khổ 樂lạc 中trung 生sanh 於ư 捨xả 想tưởng 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 今kim 於ư 自tự 身thân 但đãn 延diên 促xúc 一nhất 多đa 故cố 是thị 如như 意ý 非phi 餘dư 三tam 也dã )# 。 摩ma 頂đảnh 已dĩ 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 第đệ 四tứ 摩ma 頂đảnh 已dĩ 下hạ 起khởi 分phần/phân 所sở 以dĩ 起khởi 者giả 三tam 昧muội 事sự 訖ngật 故cố 云vân 何hà 訖ngật 已dĩ 得đắc 勝thắng 力lực 故cố 雖tuy 已dĩ 得đắc 力lực 何hà 不bất 且thả 定định 說thuyết 時thời 至chí 故cố 何hà 不bất 定định 中trung 說thuyết 定định 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố (# 所sở 以dĩ 起khởi 等đẳng 者giả 徵trưng 其kỳ 起khởi 因nhân 乃nãi 有hữu 四tứ 義nghĩa 論luận 主chủ 但đãn 云vân 即tức 三tam 昧muội 起khởi 者giả 以dĩ 三tam 昧muội 事sự 訖ngật 故cố 又hựu 得đắc 勝thắng 力lực 說thuyết 時thời 復phục 至chí 定định 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 釋thích 此thử 論luận 文văn 乃nãi 通thông 二nhị 勢thế 一nhất 當đương 句cú 釋thích 二nhị 相tương/tướng 承thừa 釋thích 即tức 今kim 疏sớ/sơ 意ý 後hậu 後hậu 躡niếp 於ư 前tiền 前tiền 若nhược 當đương 句cú 釋thích 者giả 言ngôn 事sự 訖ngật 者giả 上thượng 入nhập 三tam 昧muội 為vi 顯hiển 已dĩ 證chứng 故cố 能năng 宣tuyên 說thuyết 今kim 已dĩ 顯hiển 竟cánh 故cố 名danh 事sự 訖ngật 二nhị 前tiền 入nhập 三tam 昧muội 為vi 受thọ 佛Phật 加gia 今kim 佛Phật 已dĩ 加gia 云vân 得đắc 勝thắng 力lực 三tam 前tiền 入nhập 三tam 昧muội 為vi 觀quán 物vật 機cơ 隨tùy 順thuận 受thọ 法pháp 物vật 悟ngộ 在tại 今kim 故cố 云vân 時thời 至chí 四tứ 前tiền 入nhập 三tam 昧muội 顯hiển 證chứng 離ly 言ngôn 今kim 說thuyết 起khởi 定định 反phản 顯hiển 所sở 入nhập 寂tịch 滅diệt 離ly 言ngôn 故cố 云vân 定định 無vô 言ngôn 說thuyết 當đương 句cú 則tắc 顯hiển 入nhập 定định 有hữu 其kỳ 四tứ 義nghĩa 句cú 句cú 不bất 同đồng 相tương/tướng 躡niếp 則tắc 得đắc 勝thắng 力lực 言ngôn 含hàm 於ư 多đa 意ý 謂vị 顯hiển 證chứng 得đắc 加gia 觀quán 機cơ 已dĩ 竟cánh 皆giai 名danh 得đắc 力lực 應ưng 存tồn 二nhị 釋thích )# 第đệ 五ngũ 普phổ 告cáo 下hạ 本bổn 分phần/phân 略lược 示thị 綱cương 要yếu 為vi 廣quảng 本bổn 故cố 亦diệc 與dữ 下hạ 請thỉnh 為vi 其kỳ 本bổn 故cố 不bất 請thỉnh 而nhi 說thuyết 者giả 不bất 自tự 說thuyết 本bổn 眾chúng 則tắc 不bất 知tri 為vi 說thuyết 不bất 說thuyết 又hựu 復phục 不bất 知tri 欲dục 說thuyết 何hà 法Pháp 。 故cố 文văn 分phân 為vi 三tam 初sơ 明minh 六lục 決quyết 定định 以dĩ 為vi 地địa 體thể 次thứ 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 下hạ 標tiêu 列liệt 十thập 名danh 以dĩ 顯hiển 地địa 相tương/tướng 三tam 佛Phật 子tử 我ngã 不bất 見kiến 下hạ 舉cử 十thập 方phương 同đồng 說thuyết 彰chương 地địa 要yếu 勝thắng (# 第đệ 五ngũ 普phổ 告cáo 下hạ 本bổn 分phần/phân 者giả 若nhược 約ước 教giáo 道đạo 分phần/phân 三tam 分phần/phân 者giả 此thử 下hạ 當đương 其kỳ 正chánh 宗tông 正chánh 說thuyết 地địa 故cố 如như 品phẩm 初sơ 所sở 明minh 例lệ 如như 法Pháp 華hoa 方phương 便tiện 品phẩm 去khứ 以dĩ 為vi 正chánh 宗tông 此thử 中trung 本bổn 分phần/phân 如như 雙song 歎thán 二nhị 深thâm 下hạ 請thỉnh 分phần/phân 如như 身thân 子tử 三tam 請thỉnh 說thuyết 分phần/phân 如như 彼bỉ 廣quảng 明minh 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 故cố 前tiền 四tứ 分phân 為vi 序tự 即tức 起khởi 說thuyết 之chi 由do 今kim 物vật 生sanh 信tín 今kim 此thử 本bổn 分phần/phân 舉cử 法pháp 歎thán 勝thắng 令linh 起khởi 樂nhạo 欲dục 是thị 所sở 成thành 行hành 文văn 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 釋thích 名danh 何hà 名danh 為vi 本bổn 生sanh 下hạ 二nhị 分phần 故cố 於ư 此thử 中trung 略lược 示thị 綱cương 要yếu 有hữu 體thể 有hữu 相tương/tướng 說thuyết 分phân 之chi 中trung 說thuyết 於ư 地địa 相tương/tướng 以dĩ 顯hiển 體thể 故cố 請thỉnh 分phần/phân 下hạ 於ư 名danh 體thể 而nhi 申thân 請thỉnh 故cố 若nhược 別biệt 說thuyết 者giả 十thập 名danh 地địa 相tương/tướng 即tức 說thuyết 分phần/phân 本bổn 說thuyết 分phần/phân 廣quảng 顯hiển 十Thập 地Địa 相tương/tướng 故cố 云vân 為vi 廣quảng 本bổn 此thử 中trung 地địa 體thể 即tức 請thỉnh 分phần/phân 本bổn 廣quảng 顯hiển 地địa 體thể 寂tịch 滅diệt 出xuất 言ngôn 道đạo 故cố 故cố 云vân 亦diệc 與dữ 請thỉnh 分phân 為vi 其kỳ 體thể 故cố 不bất 請thỉnh 而nhi 說thuyết 下hạ 二nhị 辨biện 妨phương 妨phương 云vân 下hạ 待đãi 三tam 請thỉnh 此thử 何hà 不bất 請thỉnh 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 前tiền 意ý 疑nghi 說thuyết 後hậu 意ý 疑nghi 法pháp 謂vị 設thiết 知tri 欲dục 說thuyết 不bất 知tri 說thuyết 何hà 此thử 即tức 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 經kinh 也dã 問vấn 上thượng 言ngôn 佛Phật 加gia 為vi 今kim 說thuyết 法Pháp 何hà 言ngôn 不bất 知tri 為vi 說thuyết 不bất 說thuyết 答đáp 諸chư 佛Phật 雖tuy 加gia 不bất 知tri 剛cang 藏tạng 承thừa 力lực 說thuyết 不bất 問vấn 上thượng 言ngôn 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 明minh 。 云vân 何hà 言ngôn 復phục 不bất 知tri 欲dục 說thuyết 何hà 法Pháp 。 答đáp 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 中trung 。 門môn 別biệt 非phi 一nhất 故cố 猶do 不bất 知tri 若nhược 爾nhĩ 上thượng 以dĩ 能năng 加gia 同đồng 名danh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 則tắc 知tri 所sở 為vi 是thị 金kim 剛cang 法pháp 云vân 何hà 不bất 知tri 。 答đáp 藉tạ 相tương/tướng 表biểu 知tri 而nhi 非phi 決quyết 定định 猶do 名danh 不bất 知tri 為vi 說thuyết 何hà 法Pháp 。 文văn 分phân 為vi 三tam 下hạ 三tam 科khoa 判phán 也dã 科khoa 為vi 三tam 叚giả 若nhược 別biệt 對đối 者giả 對đối 下hạ 請thỉnh 中trung 互hỗ 相tương 成thành 起khởi 此thử 初Sơ 地Địa 體thể 起khởi 下hạ 請thỉnh 中trung 地địa 體thể 寂tịch 滅diệt 後hậu 顯hiển 寂tịch 滅diệt 成thành 此thử 標tiêu 體thể 此thử 彰chương 要yếu 勝thắng 起khởi 下hạ 大đại 眾chúng 令linh 生sanh 樂nhạo 欲dục 下hạ 自tự 陳trần 有hữu 根căn 有hữu 欲dục 即tức 成thành 於ư 此thử 其kỳ 第đệ 二nhị 叚giả 自tự 對đối 說thuyết 分phần/phân 此thử 能năng 起khởi 彼bỉ 彼bỉ 能năng 成thành 此thử )# 。 普phổ 告cáo 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 子tử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 。 善thiện 決quyết 定định 無vô 雜tạp 。 不bất 可khả 見kiến 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 究cứu 竟cánh 如như 虛hư 空không 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 徧biến 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 所sở 護hộ 入nhập 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 諸chư 佛Phật 智trí 地địa 。 今kim 初Sơ 地Địa 體thể 已dĩ 如như 前tiền 辯biện 文văn 中trung 初sơ 句cú 標tiêu 告cáo 諸chư 佛Phật 子tử 下hạ 正chánh 顯hiển 於ư 中trung 初sơ 句cú 總tổng 明minh 後hậu 無vô 雜tạp 下hạ 別biệt 顯hiển 總tổng 中trung 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 者giả 標tiêu 人nhân 求cầu 故cố 名danh 為vi 列liệt 法pháp 故cố 云vân 菩Bồ 薩Tát 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 立lập 誓thệ 趣thú 願nguyện 即tức 下hạ 初Sơ 地Địa 中trung 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 也dã 此thử 願nguyện 所sở 以dĩ 名danh 善thiện 決quyết 定định 者giả 以dĩ 真chân 實thật 智trí 。 攝nhiếp 故cố 謂vị 攝nhiếp 導đạo 此thử 願nguyện 皆giai 令linh 順thuận 理lý 決quyết 擇trạch 揩khai 定định 故cố 真chân 智trí 即tức 善thiện 善thiện 即tức 決quyết 定định 持trì 業nghiệp 受thọ 名danh 故cố 論luận 云vân 善thiện 決quyết 定định 者giả 即tức 是thị 善thiện 決quyết 定định 。 此thử 揀giản 依y 他tha 受thọ 名danh 也dã 此thử 已dĩ 入nhập 初Sơ 地Địa 是thị 證chứng 決quyết 定định 非phi 是thị 地địa 前tiền 信tín 地địa 所sở 攝nhiếp 之chi 願nguyện 受thọ 決quyết 定định 名danh 若nhược 通thông 論luận 決quyết 定định 有hữu 其kỳ 六lục 義nghĩa 一nhất 約ước 行hành 體thể 決quyết 定định 堅kiên 固cố 。 二nhị 望vọng 所sở 證chứng 決quyết 定định 須tu 證chứng 三tam 定định 能năng 斷đoạn 惑hoặc 四tứ 決quyết 信tín 不bất 疑nghi 五ngũ 決quyết 能năng 度độ 生sanh 六lục 決quyết 成thành 佛Phật 果quả (# 今kim 初Sơ 地Địa 體thể 下hạ 四tứ 釋thích 文văn 也dã 即tức 是thị 品phẩm 初sơ 有hữu 十thập 種chủng 體thể 一nhất 離ly 言ngôn 體thể 二nhị 所sở 證chứng 體thể 三tam 能năng 證chứng 體thể 四tứ 能năng 所sở 合hợp 體thể 五ngũ 隨tùy 相tương/tướng 體thể 六lục 三tam 昧muội 體thể 七thất 就tựu 德đức 體thể 八bát 隨tùy 要yếu 體thể 九cửu 總tổng 攝nhiếp 體thể 十thập 唯duy 因nhân 體thể 今kim 此thử 即tức 當đương 第đệ 八bát 隨tùy 要yếu 以dĩ 六lục 決quyết 定định 而nhi 為vi 體thể 也dã 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 下hạ 釋thích 此thử 總tổng 句cú 文văn 有hữu 六lục 叚giả 一nhất 解giải 菩Bồ 薩Tát 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 二nhị 解giải 願nguyện 義nghĩa 於ư 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 正chánh 釋thích 願nguyện 願nguyện 以dĩ 希hy 求cầu 為vi 義nghĩa 故cố 即tức 下hạ 初Sơ 地Địa 者giả 即tức 指chỉ 初Sơ 地Địa 住trụ 分phân 之chi 中trung 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 即tức 是thị 此thử 願nguyện 故cố 下hạ 論luận 文văn 還hoàn 指chỉ 此thử 願nguyện 故cố 彼bỉ 文văn 云vân 生sanh 是thị 心tâm 者giả 是thị 本bổn 分phần/phân 中trung 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 良lương 以dĩ 心tâm 願nguyện 體thể 一nhất 故cố 二nhị 處xứ 相tương/tướng 指chỉ 兩lưỡng 處xứ 之chi 文văn 俱câu 顯hiển 地địa 體thể 謂vị 出xuất 世thế 真chân 證chứng 善thiện 根căn 以dĩ 能năng 增tăng 長trưởng 順thuận 趣thú 菩Bồ 提Đề 故cố 。 說thuyết 名danh 願nguyện 亦diệc 名danh 發phát 心tâm 體thể 雖tuy 是thị 同đồng 隨tùy 義nghĩa 有hữu 異dị 心tâm 願nguyện 不bất 同đồng 言ngôn 義nghĩa 異dị 者giả 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 起khởi 意ý 趣thú 向hướng 是thị 發phát 心tâm 義nghĩa 要yếu 彼bỉ 屬thuộc 已dĩ 是thị 其kỳ 願nguyện 義nghĩa 問vấn 願nguyện 善thiện 是thị 諸chư 地địa 體thể 說thuyết 分phần/phân 已dĩ 下hạ 但đãn 是thị 地địa 相tương/tướng 何hà 故cố 偏thiên 指chỉ 初Sơ 地Địa 發phát 心tâm 答đáp 曰viết 就tựu 始thỉ 言ngôn 故cố 又hựu 問vấn 願nguyện 善thiện 是thị 體thể 說thuyết 分phần/phân 已dĩ 下hạ 但đãn 是thị 地địa 相tương/tướng 云vân 何hà 指chỉ 相tương/tướng 而nhi 得đắc 顯hiển 體thể 答đáp 總tổng 相tương/tướng 指chỉ 彼bỉ 在tại 地địa 相tương/tướng 中trung 分phân 別biệt 指chỉ 彼bỉ 即tức 相tương/tướng 所sở 顯hiển 果quả 分phần/phân 發phát 心tâm 是thị 此thử 願nguyện 矣hĩ 此thử 願nguyện 所sở 以dĩ 下hạ 三tam 釋thích 善thiện 決quyết 定định 義nghĩa 願nguyện 是thị 希hy 求cầu 若nhược 地địa 前tiền 願nguyện 不bất 得đắc 稱xưng 善thiện 決quyết 定định 今kim 是thị 證chứng 智trí 相tương 應ứng 之chi 願nguyện 真chân 能năng 隨tùy 理lý 故cố 名danh 為vi 善thiện 此thử 善thiện 即tức 是thị 決quyết 定định 之chi 義nghĩa 。 真chân 智trí 即tức 善thiện 下hạ 四tứ 會hội 六lục 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 後hậu 故cố 論luận 下hạ 引dẫn 證chứng 廻hồi 文văn 未vị 盡tận 合hợp 言ngôn 善thiện 決quyết 定định 者giả 善thiện 即tức 是thị 決quyết 定định 此thử 已dĩ 入nhập 下hạ 第đệ 五ngũ 揀giản 善thiện 決quyết 定định 地địa 前tiền 亦diệc 有hữu 相tương/tướng 心tâm 之chi 善thiện 非phi 真chân 智trí 攝nhiếp 不bất 名danh 決quyết 定định 地địa 前tiền 亦diệc 有hữu 決quyết 定định 復phục 非phi 至chí 順thuận 於ư 理lý 不bất 得đắc 稱xưng 善thiện 故cố 地địa 持trì 說thuyết 決quyết 定định 有hữu 三tam 一nhất 種chủng 性tánh 地địa 名danh 為vi 決quyết 定định 定định 為vi 佛Phật 種chủng 二nhị 解giải 行hành 地địa 名danh 為vi 決quyết 定định 定định 能năng 發phát 心tâm 三tam 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 名danh 為vi 決quyết 定định 今kim 是thị 第đệ 三tam 揀giản 非phi 前tiền 二nhị 若nhược 通thông 論luận 下hạ 六Lục 通Thông 別biệt 句cú 顯hiển 決quyết 定định 得đắc 名danh 唯duy 取thủ 第đệ 三tam 決quyết 定định 。 耳nhĩ 下hạ 中trung 有hữu 六lục 決quyết 定định 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 今kim 之chi 六lục 義nghĩa )# 後hậu 別biệt 中trung 此thử 善thiện 決quyết 定định 有hữu 六lục 種chủng 即tức 經kinh 六lục 句cú 瑜du 伽già 地địa 持trì 皆giai 說thuyết 此thử 六lục 名danh 次thứ 小tiểu 異dị 大đại 旨chỉ 不bất 殊thù 此thử 六lục 行hành 相tương/tướng 前tiền 五ngũ 自tự 分phần/phân 後hậu 一nhất 勝thắng 進tiến 五ngũ 中trung 前tiền 四tứ 自tự 利lợi 後hậu 一nhất 利lợi 他tha 四tứ 中trung 前tiền 三Tam 明Minh 行hành 體thể 德đức 後hậu 一nhất 顯hiển 行hành 功công 能năng 三tam 中trung 前tiền 二nhị 行hành 體thể 周chu 圓viên 後hậu 一nhất 行hành 德đức 具cụ 備bị 二nhị 中trung 初sơ 一nhất 明minh 行hành 自tự 體thể 後hậu 一nhất 顯hiển 行hành 離ly 過quá 是thị 故cố 自tự 體thể 離ly 過quá 攝nhiếp 德đức 為vi 因nhân 二nhị 利lợi 行hành 圓viên 成thành 就tựu 佛Phật 果Quả 此thử 行hành 相tương/tướng 也dã (# 後hậu 別biệt 句cú 者giả 釋thích 此thử 別biệt 句cú 經kinh 前tiền 有hữu 三tam 初sơ 就tựu 總tổng 開khai 別biệt 瑜du 伽già 下hạ 二nhị 指chỉ 文văn 引dẫn 證chứng 既ký 諸chư 論luận 皆giai 說thuyết 故cố 要yếu 為vi 六lục 此thử 六lục 行hành 相tương/tướng 下hạ 三tam 通thông 相tương/tướng 料liệu 揀giản 先tiên 後hậu 漸tiệm [(冰-水+〡)*ㄆ]# 後hậu 是thị 故cố 下hạ 順thuận 牒điệp 結kết 示thị )# 一nhất 無vô 雜tạp 者giả 即tức 觀quán 相tương/tướng 善thiện 決quyết 定định 真Chân 如Như 觀quán 一nhất 味vị 相tương/tướng 故cố 謂vị 正chánh 體thể 緣duyên 如như 境cảnh 智trí 一nhất 味vị 為vi 觀quán 之chi 相tướng 則tắc 無vô 帶đái 相tương/tướng 之chi 雜tạp (# 一nhất 無vô 雜tạp 者giả 文văn 總tổng 有hữu 四tứ 一nhất 牒điệp 經kinh 二nhị 即tức 觀quán 相tương/tướng 下hạ 論luận 主chủ 立lập 名danh 總tổng 中trung 開khai 出xuất 故cố 有hữu 決quyết 定định 三tam 真Chân 如Như 下hạ 即tức 論luận 釋thích 也dã 真Chân 如Như 觀quán 釋thích 觀quán 一nhất 味vị 相tương/tướng 釋thích 相tương/tướng 理lý 絕tuyệt 妄vọng 情tình 說thuyết 之chi 為vi 真chân 諸chư 法pháp 體thể 同đồng 目mục 之chi 為vi 如như 照chiếu 理lý 名danh 觀quán 觀quán 之chi 體thể 狀trạng 故cố 名danh 觀quán 相tương/tướng 四tứ 謂vị 正chánh 體thể 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 上thượng 論luận 正chánh 體thể 緣duyên 如như 轉chuyển 釋thích 真Chân 如Như 觀quán 言ngôn 正chánh 體thể 者giả 揀giản 非phi 後hậu 得đắc 是thị 根căn 本bổn 智trí 名danh 為vi 正chánh 體thể 此thử 是thị 能năng 觀quán 如như 是thị 所sở 觀quán 。 緣duyên 即tức 觀quán 義nghĩa 故cố 唯duy 識thức 云vân 若nhược 時thời 於ư 所sở 緣duyên 智trí 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 爾nhĩ 時thời 住trụ 唯duy 識thức 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 境cảnh 智trí 即tức 是thị 二nhị 取thủ 離ly 二nhị 取thủ 相tương/tướng 故cố 為vi 一nhất 味vị 即tức 以dĩ 一nhất 味vị 為vi 觀quán 之chi 體thể 相tướng 一nhất 味vị 是thị 喻dụ 如như 海hải 雖tuy 廣quảng 同đồng 一nhất 鹹hàm 味vị 。 亦diệc 如như 眾chúng 藥dược 煑chử 之chi 一nhất 器khí 其kỳ 味vị 無vô 別biệt 能năng 觀quán 所sở 觀quán 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 為vi 一nhất 味vị 則tắc 無vô 帶đái 相tương/tướng 者giả 以dĩ 論luận 會hội 經kinh 經Kinh 云vân 無vô 雜tạp 論luận 以dĩ 一nhất 味vị 相tương/tướng 釋thích 無vô 雜tạp 也dã 若nhược 是thị 地địa 前tiền 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 住trụ 唯duy 識thức 未vị 能năng 忘vong 如như 為vi 帶đái 如như 相tương/tướng 此thử 相tương/tướng 為vi 雜tạp 今kim 俱câu 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 無vô 此thử 雜tạp )# 二nhị 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 是thị 真chân 實thật 善thiện 決quyết 定định 非phi 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 境cảnh 界giới 出xuất 世thế 間gian 故cố 。 謂vị 此thử 真chân 智trí 超siêu 出xuất 世thế 間gian 。 可khả 壞hoại 之chi 法pháp 故cố 名danh 真chân 實thật 真chân 實thật 故cố 非phi 世thế 智trí 所sở 見kiến (# 二nhị 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 牒điệp 經kinh 是thị 真chân 實thật 下hạ 二nhị 論luận 立lập 名danh 也dã 非phi 一nhất 切thiết 下hạ 三tam 是thị 論luận 釋thích 義nghĩa 謂vị 此thử 真chân 智trí 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 於ư 論luận 由do 此thử 句cú 明minh 行hành 體thể 離ly 過quá 行hành 成thành 離ly 妄vọng 故cố 曰viết 真chân 實thật 緣duyên 觀quán 不bất 覩đổ 名danh 非phi 世thế 間gian 境cảnh 言ngôn 出xuất 世thế 間gian 者giả 。 轉chuyển 釋thích 非phi 境cảnh 既ký 是thị 出xuất 世thế 世thế 智trí 安an 知tri 經Kinh 云vân 不bất 可khả 見kiến 斯tư 乃nãi 契khế 實thật 反phản 望vọng 情tình 想tưởng 虛hư 妄vọng 由do 來lai 不bất 有hữu 故cố 名danh 為vi 出xuất 非phi 有hữu 世thế 間gian 對đối 之chi 出xuất 也dã 謂vị 此thử 真chân 下hạ 四tứ 疏sớ/sơ 釋thích 可khả 知tri )# 三tam 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 者giả 勝thắng 善thiện 决# 定định 論luận 總tổng 釋thích 云vân 大đại 法Pháp 界Giới 故cố 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 根căn 本bổn 故cố 此thử 中trung 上thượng 句cú 出xuất 所sở 如như 法Pháp 界giới 亦diệc 釋thích 大đại 義nghĩa 下hạ 句cú 顯hiển 能năng 如như 地địa 智trí 亦diệc 釋thích 廣quảng 義nghĩa 法Pháp 界Giới 所sở 以dĩ 名danh 界giới 者giả 一nhất 是thị 因nhân 義nghĩa 迷mê 悟ngộ 根căn 故cố 二nhị 是thị 性tánh 義nghĩa 法pháp 本bổn 性tánh 故cố 今kim 能năng 如như 地địa 智trí 為vi 佛Phật 根căn 本bổn 故cố 得đắc 如như 之chi 况# 體thể 合hợp 如như 無vô 所sở 如như 矣hĩ 下hạ 開khai 義nghĩa 釋thích 經kinh 標tiêu 廣quảng 大đại 釋thích 以dĩ 勝thắng 善thiện 此thử 云vân 何hà 同đồng 論luận 總tổng 釋thích 云vân 大đại 勝thắng 高cao 廣quảng 一nhất 體thể 異dị 名danh 法pháp 相tướng 義nghĩa 故cố 言ngôn 一nhất 體thể 者giả 唯duy 一nhất 味vị 故cố 異dị 名danh 者giả 隨tùy 法pháp 相tướng 義nghĩa 故cố 體thể 無vô 不bất 在tại 曰viết 大đại 而nhi 相tương/tướng 非phi 情tình 取thủ 曰viết 勝thắng 理lý 超siêu 數số 表biểu 為vi 高cao 用dụng 無vô 不bất 該cai 為vi 廣quảng 上thượng 釋thích 廣quảng 大đại 二nhị 字tự 次thứ 釋thích 法Pháp 界Giới 名danh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 法pháp 爾nhĩ 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 釋thích 法pháp 字tự 法pháp 爾nhĩ 者giả 即tức 是thị 界giới 義nghĩa 性tánh 自tự 爾nhĩ 故cố 下hạ 法pháp 爾nhĩ 字tự 皆giai 倣# 此thử 知tri 此thử 上thượng 釋thích 所sở 如như 法Pháp 界giới 下hạ 辯biện 能năng 如như 地địa 智trí 亦diệc 受thọ 四tứ 名danh 一nhất 雙song 釋thích 大đại 勝thắng 義nghĩa 云vân 復phục 法Pháp 界Giới 大đại 真Chân 如Như 觀quán 勝thắng 諸chư 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 智trí 等đẳng 淨tịnh 法pháp 法pháp 爾nhĩ 故cố 此thử 云vân 淨tịnh 者giả 異dị 前tiền 所sở 如như 體thể 該cai 染nhiễm 淨tịnh 故cố 此thử 即tức 根căn 本bổn 智trí 地địa 當đương 體thể 稱xưng 如như 周chu 徧biến 名danh 大đại 形hình 對đối 凡phàm 小tiểu 超siêu 劣liệt 名danh 勝thắng 二nhị 釋thích 廣quảng 義nghĩa 云vân 復phục 法Pháp 界Giới 大đại 方phương 便tiện 集tập 地địa 謂vị 說thuyết 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 法pháp 爾nhĩ 故cố 者giả 以dĩ 證chứng 真chân 了liễu 俗tục 廣quảng 集tập 大đại 行hành 既ký 通thông 二nhị 智trí 故cố 曰viết 大Đại 乘Thừa 。 三tam 釋thích 高cao 義nghĩa 云vân 大đại 白bạch 法Pháp 界giới 善thiện 法Pháp 法pháp 爾nhĩ 故cố 謂vị 無vô 漏lậu 善thiện 法Pháp 。 出xuất 世thế 表biểu 故cố 即tức 二nhị 智trí 所sở 成thành 之chi 善thiện 故cố 隨tùy 義nghĩa 立lập 四tứ 不bất 出xuất 境cảnh 智trí 一nhất 如như (# 三tam 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 者giả 牒điệp 經kinh 勝thắng 善thiện 決quyết 定định 即tức 論luận 立lập 名danh 此thử 明minh 行hành 德đức 行hạnh 合hợp 法Pháp 界Giới 隨tùy 義nghĩa 廣quảng 大đại 故cố 名danh 為vi 勝thắng 此thử 中trung 上thượng 句cú 出xuất 所sở 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 上thượng 句cú 即tức 論luận 云vân 大đại 法Pháp 界Giới 故cố 下hạ 句cú 即tức 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 根căn 本bổn 以dĩ 地địa 智trí 是thị 諸chư 佛Phật 根căn 本bổn 故cố 如như 法Pháp 界giới 之chi 廣quảng 大đại 也dã 法Pháp 界Giới 所sở 以dĩ 下hạ 次thứ 別biệt 釋thích 二nhị 句cú 先tiên 釋thích 所sở 如như 法Pháp 界giới 後hậu 今kim 能năng 下hạ 合hợp 上thượng 二nhị 義nghĩa 法Pháp 界Giới 為vi 悟ngộ 之chi 根căn 今kim 地địa 智trí 為vi 菩Bồ 提Đề 智trí 根căn 法Pháp 界Giới 為vi 諸chư 法pháp 性tánh 今kim 地địa 智trí 為vi 佛Phật 本bổn 性tánh 况# 體thể 合hợp 下hạ 三tam 釋thích 成thành 上thượng 義nghĩa 地địa 智trí 所sở 以dĩ 得đắc 如như 法Pháp 界giới 者giả 由do 契khế 合hợp 故cố 合hợp 則tắc 一nhất 味vị 離ly 於ư 二nhị 取thủ 故cố 無vô 所sở 如như 智trí 即tức 是thị 如như 況huống 後hậu 相tương/tướng 契khế 如như 是thị 方phương 是thị 真chân 實thật 如như 法Pháp 界giới 矣hĩ 言ngôn 一nhất 體thể 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 既ký 是thị 一nhất 體thể 異dị 名danh 故cố 不bất 妨phương 將tương 勝thắng 釋thích 於ư 廣quảng 大đại 便tiện 更cánh 將tương 高cao 釋thích 廣quảng 理lý 亦diệc 無vô 違vi 四tứ 義nghĩa 同đồng 體thể 故cố 法pháp 爾nhĩ 等đẳng 者giả 梵Phạm 云vân 達đạt 摩ma 馱đà 都đô 此thử 云vân 法Pháp 界Giới 亦diệc 云vân 法pháp 爾nhĩ 故cố 一nhất 雙song 釋thích 下hạ 論luận 釋thích 能năng 如như 文văn 有hữu 三tam 叚giả 義nghĩa 包bao 四tứ 字tự 於ư 三tam 叚giả 中trung 皆giai 初sơ 句cú 標tiêu 舉cử 論luận 意ý 次thứ 舉cử 論luận 文văn 後hậu 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 故cố 隨tùy 義nghĩa 下hạ 三tam 總tổng 結kết 上thượng 三tam 節tiết 又hựu 大đại 字tự 為vi 總tổng 故cố 上thượng 四tứ 節tiết 皆giai 有hữu 大đại 言ngôn 餘dư 之chi 三tam 義nghĩa 在tại 三tam 別biệt 中trung 雖tuy 無vô 其kỳ 名danh 義nghĩa 無vô 遺di 矣hĩ 然nhiên 其kỳ 三tam 叚giả 皆giai 應ưng 有hữu 說thuyết 大đại 白bạch 第đệ 二nhị 顯hiển 廣quảng 云vân 說thuyết 大Đại 乘Thừa 第đệ 三tam 顯hiển 高cao 特đặc 云vân 白bạch 也dã )# 四tứ 究cứu 竟cánh 如như 虛hư 空không 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 是thị 因nhân 善thiện 決quyết 定định 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 成thành 無vô 常thường 愛ái 果quả 因nhân 是thị 因nhân 如như 虛hư 空không 依y 是thị 生sanh 諸chư 色sắc 色sắc 不bất 盡tận 故cố 二nhị 常thường 果quả 因nhân 得đắc 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 故cố 故cố 經Kinh 云vân 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 有hữu 釋thích 云vân 一nhất 為vi 生sanh 因nhân 生sanh 菩Bồ 提Đề 有hữu 為vi 果quả 故cố 二nhị 為vi 了liễu 因nhân 了liễu 涅Niết 槃Bàn 無vô 為vi 果quả 故cố 此thử 順thuận 法pháp 相tướng 不bất 順thuận 經kinh 宗tông 以dĩ 經kinh 宗tông 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 非phi 一nhất 異dị 故cố 今kim 更cánh 直trực 釋thích 論luận 文văn 明minh 此thử 地địa 智trí 有hữu 其kỳ 二nhị 能năng 一nhất 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 故cố 為vi 無vô 常thường 因nhân 用dụng 雖tuy 虧khuy 盈doanh 而nhi 智trí 無vô 起khởi 滅diệt 如như 所sở 依y 空không 非phi 無vô 常thường 故cố 經kinh 明minh 此thử 智trí 究cứu 竟cánh 如như 空không 二nhị 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 故cố 為vi 常thường 果quả 因nhân 雖tuy 涅Niết 槃Bàn 永vĩnh 寂tịch 而nhi 智trí 體thể 不bất 無vô 不bất 爾nhĩ 將tương 何hà 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 若nhược 會hội 三Tam 身Thân 者giả 用dụng 為vi 化hóa 身thân 寂tịch 為vi 法Pháp 身thân 智trí 為vi 報báo 身thân 非phi 無vô 常thường 矣hĩ 設thiết 智trí 為vi 了liễu 因nhân 亦diệc 雙song 了liễu 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 論luận 云vân 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 道đạo 亦diệc 菩Bồ 提Đề 故cố 若nhược 相tương/tướng 融dung 攝nhiếp 固cố 不bất 在tại 言ngôn 言ngôn 無vô 常thường 愛ái 者giả 用dụng 適thích 機cơ 故cố (# 用dụng 雖tuy 虧khuy 盈doanh 者giả 正chánh 揀giản 智trí 體thể 非phi 無vô 常thường 義nghĩa 智trí 體thể 如như 空không 空không 非phi 無vô 常thường 所sở 生sanh 之chi 色sắc 有hữu 起khởi 有hữu 滅diệt 。 如như 用dụng 應ứng 機cơ 說thuyết 為vi 無vô 常thường 言ngôn 究cứu 竟cánh 如như 空không 者giả 謂vị 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 不bất 如như 空không 義nghĩa 若nhược 會hội 下hạ 二nhị 會hội 三Tam 身Thân 明minh 報báo 身thân 不bất 在tại 無vô 常thường 因nhân 中trung 設thiết 智trí 為vi 了liễu 因nhân 下hạ 三tam 遮già 救cứu 恐khủng 彼bỉ 救cứu 云vân 智trí 為vi 了liễu 因nhân 了liễu 於ư 涅Niết 槃Bàn 若nhược 為vi 生sanh 因nhân 生sanh 於ư 菩Bồ 提Đề 故cố 今kim 答đáp 云vân 性tánh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 亦diệc 了liễu 因nhân 所sở 了liễu 本bổn 具cụ 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 義nghĩa 故cố 故cố 論luận 云vân 下hạ 四tứ 釋thích 成thành 上thượng 義nghĩa 古cổ 譯dịch 菩Bồ 提Đề 名danh 之chi 為vi 道Đạo 。 是thị 故cố 疏sớ/sơ 云vân 道đạo 亦diệc 菩Bồ 提Đề 明minh 論luận 亦diệc 說thuyết 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 為vi 常thường 矣hĩ 用dụng 是thị 無vô 常thường 若nhược 別biệt 對đối 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 因nhân 者giả 即tức 寂tịch 之chi 照chiếu 是thị 菩Bồ 提Đề 因nhân 。 即tức 照chiếu 之chi 寂tịch 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 寂tịch 照chiếu 既ký 融dung 二nhị 果quả 亦diệc 融dung 故cố 云vân 若nhược 相tương/tướng 融dung 攝nhiếp 故cố 不bất 在tại 言ngôn )# 五ngũ 徧biến 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 者giả 大đại 善thiện 決quyết 定định 隨tùy 順thuận 作tác 利lợi 益ích 他tha 行hành 故cố 即tức 普phổ 覆phú 名danh 大đại 論luận 又hựu 云vân 次thứ 前tiền 善thiện 決quyết 定định 此thử 願nguyện 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 中trung 非phi 一nhất 向hướng 住trụ 故cố 者giả 謂vị 由do 前tiền 因nhân 善thiện 則tắc 大đại 智trí 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 由do 此thử 大đại 善thiện 則tắc 大đại 悲bi 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 前tiền 雖tuy 有hữu 應ứng 用dụng 亦diệc 智trí 所sở 成thành 故cố 有hữu 云vân 取thủ 前tiền 常thường 果quả 因nhân 故cố 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 取thủ 前tiền 無vô 常thường 果quả 因nhân 及cập 此thử 大đại 善thiện 為vi 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 不bất 違vi 理lý 然nhiên 約ước 雙song 遮già 則tắc 俱câu 不bất 住trụ 若nhược 約ước 雙song 照chiếu 即tức 二nhị 俱câu 住trụ 謂vị 大đại 悲bi 故cố 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 等đẳng 是thị 故cố 論luận 云vân 非phi 一nhất 向hướng 住trụ (# 前tiền 雖tuy 有hữu 應ứng 用dụng 者giả 遮già 難nạn/nan 恐khủng 有hữu 難nạn/nan 云vân 常thường 果quả 因nhân 是thị 智trí 無vô 常thường 果quả 因nhân 為vi 用dụng 既ký 為vi 應ứng 用dụng 豈khởi 不bất 是thị 悲bi 答đáp 因nhân 善thiện 中trung 已dĩ 成thành 不bất 住trụ 故cố 為vi 此thử 答đáp 有hữu 云vân 下hạ 二nhị 敘tự 異dị 解giải 許hứa 不bất 違vi 理lý 即tức 遠viễn 公công 意ý 謂vị 常thường 果quả 因nhân 能năng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 於ư 世thế 間gian 不bất 一nhất 向hướng 住trụ 無vô 常thường 愛ái 果quả 因nhân 及cập 此thử 大đại 善thiện 能năng 隨tùy 世thế 間gian 故cố 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 一nhất 向hướng 住trụ 然nhiên 約ước 雙song 遮già 下hạ 三tam 廣quảng 釋thích 不bất 住trụ 之chi 義nghĩa 復phục 有hữu 二nhị 義nghĩa 謂vị 住trụ 不bất 住trụ 論luận 意ý 即tức 是thị 雙song 住trụ 之chi 義nghĩa 云vân 非phi 一nhất 向hướng 住trụ 不bất 言ngôn 無vô 住trụ 然nhiên 即tức 由do 非phi 一nhất 向hướng 住trụ 故cố 成thành 無vô 住trụ 猶do 如như 船thuyền 師sư 。 非phi 一nhất 向hướng 在tại 此thử 岸ngạn 住trụ 亦diệc 非phi 一nhất 向hướng 在tại 彼bỉ 岸ngạn 住trụ 故cố 成thành 無vô 住trụ 運vận 載tải 眾chúng 生sanh 。 而nhi 言ngôn 謂vị 大đại 悲bi 故cố 常thường 處xử 生sanh 死tử 。 等đẳng 者giả 等đẳng 字tự 多đa 義nghĩa 一nhất 者giả 等đẳng 取thủ 大đại 智trí 故cố 常thường 處xứ 涅Niết 槃Bàn 是thị 俱câu 住trụ 義nghĩa 二nhị 大đại 悲bi 故cố 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 智trí 故cố 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 即tức 二nhị 俱câu 不bất 住trụ 又hựu 一nhất 明minh 俱câu 不bất 住trụ 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 一nhất 見kiến 生sanh 死tử 過quá 。 患hoạn 故cố 不bất 可khả 住trụ 二nhị 由do 見kiến 生sanh 死tử 本bổn 空không 無vô 可khả 住trụ 上thượng 二nhị 皆giai 約ước 智trí 故cố 不bất 住trụ 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 見kiến 涅Niết 槃Bàn 本bổn 自tự 有hữu 故cố 不bất 住trụ 二nhị 由do 不bất 異dị 生sanh 死tử 故cố 不bất 可khả 住trụ 又hựu 智trí 與dữ 理lý 冥minh 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 能năng 所sở 絕tuyệt 跡tích 故cố 無vô 能năng 所sở 住trụ 也dã 則tắc 雙song 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 上thượng 皆giai 約ước 智trí 二nhị 明minh 俱câu 住trụ 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 住trụ 於ư 生sanh 死tử 。 一nhất 由do 見kiến 過quá 患hoạn 起khởi 大đại 悲bi 故cố 住trụ 為vi 練luyện 除trừ 二nhị 見kiến 空không 故cố 住trụ 不bất 怖bố 也dã 上thượng 句cú 約ước 悲bi 下hạ 句cú 約ước 智trí 又hựu 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 見kiến 過quá 生sanh 猒# 故cố 住trụ 二nhị 見kiến 空không 即tức 涅Niết 槃Bàn 住trụ 此thử 即tức 常thường 在tại 生sanh 死tử 。 恆hằng 在tại 涅Niết 槃Bàn 也dã 此thử 二nhị 皆giai 約ước 智trí 前tiền 了liễu 相tương/tướng 後hậu 了liễu 性tánh 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 常thường 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 常thường 證chứng 理lý 故cố 住trụ 二nhị 常thường 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 住trụ 以dĩ 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 上thượng 句cú 約ước 智trí 下hạ 句cú 雙song 具cụ 悲bi 智trí 又hựu 合hợp 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 境cảnh 體thể 無vô 二nhị 故cố 無vô 偏thiên 住trú 處xứ 故cố 云vân 無vô 住trụ 又hựu 即tức 住trụ 此thử 無vô 二nhị 之chi 處xứ 故cố 亦diệc 云vân 住trụ 又hựu 合hợp 住trụ 不bất 住trụ 之chi 二nhị 行hành 以dĩ 為vi 無vô 礙ngại 良lương 以dĩ 不bất 住trụ 為vi 住trụ 住trụ 為vi 不bất 住trụ 唯duy 一nhất 無vô 分phân 別biệt 行hành 。 故cố 無vô 二nhị 也dã 又hựu 合hợp 境cảnh 行hành 二nhị 門môn 以dĩ 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 絕tuyệt 能năng 所sở 故cố 平bình 等đẳng 法pháp 性tánh 。 唯duy 一nhất 味vị 故cố 無vô 境cảnh 行hành 之chi 異dị 也dã 上thượng 開khai 則tắc 多đa 門môn 合hợp 則tắc 無vô 二nhị 開khai 合hợp 無vô 二nhị 總tổng 為vi 一nhất 大đại 無vô 障chướng 礙ngại 門môn 。 言ngôn 思tư 斯tư 絕tuyệt 故cố )# 六lục 為vi 一nhất 切thiết 下hạ 是thị 不bất 怯khiếp 弱nhược 善thiện 上thượng 入nhập 智trí 地địa 不bất 怯khiếp 弱nhược 故cố 。 論luận 經kinh 闕khuyết 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 護hộ 一nhất 句cú 但đãn 云vân 入nhập 智trí 地địa 不bất 怯khiếp 若nhược 準chuẩn 此thử 經Kinh 由do 佛Phật 護hộ 故cố 入nhập 智trí 無vô 怯khiếp 言ngôn 佛Phật 護hộ 者giả 智trí 造tạo 佛Phật 境cảnh 佛Phật 智trí 照chiếu 故cố 故cố 佛Phật 所sở 護hộ 與dữ 入nhập 智trí 地địa 反phản 覆phúc 相tương/tướng 成thành (# 一nhất 切thiết 下hạ 是thị 不bất 怯khiếp 弱nhược 善thiện 決quyết 定định 文văn 中trung 有hữu 三tam 初sơ 論luận 立lập 名danh 於ư 深thâm 能năng 入nhập 故cố 不bất 怯khiếp 弱nhược 與dữ 入nhập 智trí 地địa 者giả 。 智trí 造tạo 佛Phật 境cảnh 即tức 入nhập 智trí 地địa 故cố 得đắc 佛Phật 護hộ 此thử 以dĩ 入nhập 智trí 地địa 成thành 佛Phật 護hộ 由do 得đắc 佛Phật 護hộ 得đắc 入nhập 智trí 地địa 即tức 佛Phật 護hộ 成thành 智trí 地địa )# 論luận 下hạ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 類loại 前tiền 可khả 見kiến (# 論luận 下hạ 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 者giả 論luận 云vân 善thiện 決quyết 定định 者giả 總tổng 相tương/tướng 餘dư 者giả 是thị 別biệt 相tướng 同đồng 相tương/tướng 者giả 善thiện 決quyết 定định 謂vị 六lục 種chủng 同đồng 名danh 善thiện 決quyết 定định 故cố 異dị 相tướng 者giả 別biệt 相tướng 故cố 一nhất 觀quán 相tương/tướng 二nhị 真chân 實thật 三tam 勝thắng 四tứ 因nhân 五ngũ 大đại 六lục 不bất 怯khiếp 弱nhược 相tương/tướng 別biệt 不bất 同đồng 故cố 不bất 同đồng 前tiền 別biệt 分phần/phân 一nhất 總tổng 句cú 為vi 六lục 決quyết 定định 以dĩ 為vi 別biệt 相tướng 成thành 相tương/tướng 者giả 略lược 說thuyết 故cố 壞hoại 相tương/tướng 者giả 一nhất 一nhất 廣quảng 說thuyết 故cố 如như 世thế 界giới 成thành 壞hoại 。 前tiền 文văn 已dĩ 有hữu 故cố 云vân 類loại 前tiền 可khả 見kiến )# 。 佛Phật 子tử 何hà 等đẳng 為vì 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 智trí 地địa 。 第đệ 二nhị 地địa 相tương/tướng 中trung 四tứ 一nhất 寄ký 問vấn 徵trưng 起khởi 二nhị 佛Phật 子tử 下hạ 舉cử 數số 顯hiển 同đồng 三tam 何hà 等đẳng 下hạ 徵trưng 數số 列liệt 名danh 四tứ 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 結kết 名danh 顯hiển 勝thắng 初sơ 一nhất 可khả 知tri 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 智trí 地Địa 有hữu 十thập 。 種chủng 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 諸chư 佛Phật 已dĩ 說thuyết 。 當đương 說thuyết 今kim 說thuyết 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 說thuyết 。 二nhị 中trung 以dĩ 生sanh 成thành 住trụ 持trì 故cố 三tam 世thế 同đồng 說thuyết 。 同đồng 說thuyết 之chi 言ngôn 文văn 在tại 地địa 相tương/tướng 義nghĩa 兼kiêm 地địa 體thể (# 二nhị 中trung 以dĩ 生sanh 成thành 住trụ 持trì 故cố 者giả 出xuất 同đồng 說thuyết 所sở 以dĩ 然nhiên 生sanh 之chi 與dữ 成thành 望vọng 於ư 佛Phật 果Quả 始thỉ 起khởi 為vi 生sanh 終chung 滿mãn 為vi 成thành 亦diệc 可khả 生sanh 為vi 因nhân 成thành 為vi 緣duyên 因nhân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 證chứng 二nhị 教giáo 果quả 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 是thị 性tánh 淨tịnh 二nhị 方phương 便tiện 淨tịnh 望vọng 性tánh 淨tịnh 果quả 證chứng 道đạo 為vi 因nhân 教giáo 道đạo 為vi 緣duyên 望vọng 方phương 便tiện 淨tịnh 果quả 教giáo 道đạo 為vi 因nhân 證chứng 道đạo 為vi 緣duyên 因nhân 果quả 功công 德đức 皆giai 因Nhân 地Địa 智trí 而nhi 住trụ 地địa 智trí 能năng 持trì 有hữu 斯tư 勝thắng 能năng 故cố 三tam 世thế 同đồng 說thuyết 。 同đồng 說thuyết 之chi 言ngôn 者giả 地địa 體thể 最tối 為vi 要yếu 勝thắng 故cố 又hựu 依y 論luận 經kinh 初sơ 無vô 寄ký 問vấn 徵trưng 起khởi 釋thích 不bất 怯khiếp 弱nhược 善thiện 竟cánh 便tiện 云vân 諸chư 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 說thuyết 今kim 說thuyết 當đương 說thuyết 。 故cố 論luận 先tiên 云vân 復phục 此thử 十Thập 地Địa 生sanh 成thành 佛Phật 智trí 住trụ 持trì 故cố 如như 經kinh 諸chư 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 等đẳng 方phương 牒điệp 向hướng 前tiền 所sở 引dẫn 經kinh 文văn 明minh 是thị 三tam 世thế 同đồng 說thuyết 。 地địa 體thể 六lục 決quyết 定định 也dã )# 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 一nhất 。 者giả 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 二nhị 者giả 離ly 垢cấu 地địa 三tam 者giả 發phát 光quang 地địa 四tứ 者giả 燄diệm 慧tuệ 地địa 五ngũ 者giả 難nan 勝thắng 地địa 六lục 者giả 現hiện 前tiền 地địa 七thất 者giả 遠viễn 行hành 地địa 八bát 者giả 不bất 動động 地địa 九cửu 者giả 善thiện 慧tuệ 地địa 十thập 者giả 法pháp 雲vân 地địa 。 三tam 列liệt 名danh 中trung 為vi 對đối 治trị 十thập 障chướng 證chứng 十thập 真Chân 如Như 成thành 十thập 勝thắng 行hành 說thuyết 於ư 十Thập 地Địa 及cập 引dẫn 諸chư 論luận 並tịnh 如như 下hạ 廣quảng 釋thích 中trung 辯biện (# 三tam 列liệt 名danh 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 初sơ 總tổng 明minh 即tức 唯duy 識thức 論luận 指chỉ 在tại 說thuyết 分phần/phân 然nhiên 本bổn 論luận 此thử 中trung 文văn 有hữu 三tam 叚giả 初sơ 列liệt 十thập 障chướng 二nhị 釋thích 十Thập 地Địa 名danh 三tam 總tổng 以dĩ 喻dụ 顯hiển 今kim 疏sớ/sơ 唯duy 廣quảng 第đệ 二nhị 喻dụ 顯hiển 略lược 標tiêu 初sơ 叚giả 即tức 今kim 總tổng 明minh 今kim 當đương 具cụ 顯hiển 故cố 論luận 問vấn 云vân 何hà 故cố 定định 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 對đối 治trị 十thập 障chướng 故cố 何hà 者giả 十thập 障chướng 一nhất 凡phàm 夫phu 我ngã 相tương/tướng 障chướng 二nhị 邪tà 行hành 障chướng 三tam 暗ám 鈍độn 障chướng 四tứ 解giải 法pháp 慢mạn 障chướng 五ngũ 身thân 淨tịnh 慢mạn 障chướng 六lục 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 習tập 障chướng 七thất 細tế 相tương/tướng 習tập 障chướng 八bát 於ư 無vô 相tướng 有hữu 加gia 行hành 障chướng 九cửu 不bất 能năng 善thiện 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 障chướng 十thập 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 障chướng 。 義nghĩa 如như 下hạ 說thuyết )# 今kim 依y 本bổn 論luận 略lược 釋thích 地địa 名danh 論luận 云vân 成thành 就tựu 無vô 上thượng 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 行hành 初sơ 證chứng 聖thánh 處xứ 多đa 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 二nhị 利lợi 創sáng/sang 成thành 故cố 二nhị 聖thánh 位vị 新tân 得đắc 故cố 遂toại 本bổn 期kỳ 心tâm 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ (# 今kim 依y 本bổn 論luận 者giả 即tức 論luận 第đệ 二nhị 叚giả 也dã 論luận 先tiên 徵trưng 云vân 何hà 故cố 十Thập 地Địa 初sơ 名danh 歡hoan 喜hỷ 乃nãi 至chí 十thập 名danh 法Pháp 雲Vân 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 上thượng 則tắc 論luận 文văn 此thử 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 一nhất 二nhị 利lợi 創sáng/sang 成thành 是thị 其kỳ 教giáo 行hành 由do 前tiền 修tu 習tập 今kim 得đắc 初sơ 成thành 非phi 前tiền 能năng 加gia 故cố 云vân 無vô 上thượng 二nhị 聖thánh 位vị 新tân 得đắc 即tức 是thị 證chứng 行hành 理lý 即tức 聖thánh 家gia 故cố 名danh 為vi 處xứ 此thử 地địa 證chứng 始thỉ 故cố 名danh 為vi 初sơ 無vô 上thượng 揀giản 前tiền 初sơ 證chứng 揀giản 後hậu 上thượng 二nhị 喜hỷ 事sự 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 即tức 是thị 喜hỷ 心tâm )# 二nhị 離ly 能năng 起khởi 誤ngộ 心tâm 犯phạm 戒giới 煩phiền 惱não 垢cấu 等đẳng 清thanh 淨tịnh 戒giới 具cụ 足túc 。 故cố 名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 即tức 因nhân 離ly 謂vị 離ly 能năng 起khởi 誤ngộ 犯phạm 煩phiền 惱não 二nhị 果quả 行hành 離ly 謂vị 離ly 犯phạm 戒giới 惡ác 業nghiệp 故cố 云vân 等đẳng 也dã 三tam 對đối 治trị 離ly 謂vị 清thanh 淨tịnh 戒giới 具cụ 足túc 。 (# 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 下hạ 釋thích 論luận 一nhất 因nhân 離ly 者giả 三tam 離ly 之chi 義nghĩa 本bổn 地địa 具cụ 之chi 今kim 當đương 略lược 釋thích 因nhân 惑hoặc 起khởi 業nghiệp 詺# 惑hoặc 為vi 因nhân 攬lãm 因nhân 成thành 行hành 詺# 業nghiệp 為vi 果quả 行hành 體thể 清thanh 淨tịnh 故cố 能năng 對đối 治trị 然nhiên 惑hoặc 有hữu 二nhị 一nhất 麤thô 二nhị 細tế 犯phạm 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 麤thô 二nhị 細tế 細tế 即tức 悞ngộ 犯phạm 麤thô 即tức 故cố 犯phạm 由do 麤thô 煩phiền 惱não 起khởi 於ư 故cố 犯phạm 由do 細tế 煩phiền 惱não 起khởi 於ư 悞ngộ 犯phạm 今kim 無vô 細tế 惑hoặc 故cố 不bất 起khởi 悞ngộ 何hà 況huống 故cố 耶da 此thử 之chi 三tam 義nghĩa 即tức 同đồng 十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 論luận )# 三tam 隨tùy 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 照chiếu 法pháp 顯hiển 現hiện 故cố 名danh 明minh 地địa 此thử 唯duy 一nhất 義nghĩa 謂vị 三tam 慧tuệ 照chiếu 當đương 地địa 所sở 聞văn 之chi 法pháp 若nhược 準chuẩn 下hạ 論luận 更cánh 有hữu 一nhất 義nghĩa 謂vị 得đắc 四tứ 地địa 慧tuệ 光quang 明minh 相tướng 故cố 如như 明minh 得đắc 定định 等đẳng 故cố 下hạ 論luận 云vân 彼bỉ 無vô 行hành 無vô 生sanh 行hành 慧tuệ 。 此thử 名danh 光quang 明minh 依y 是thị 光quang 明minh 故cố 名danh 明minh 地địa 然nhiên 唯duy 識thức 此thử 經Kinh 皆giai 名danh 發phát 光quang 謂vị 成thành 就tựu 勝thắng 定định 大đại 法pháp 總tổng 持trì 能năng 發phát 無vô 邊biên 妙diệu 慧tuệ 光quang 故cố 此thử 則tắc 三tam 義nghĩa 一nhất 定định 為vi 能năng 發phát 二nhị 持trì 為vi 能năng 持trì 三tam 後hậu 地địa 慧tuệ 光quang 為vi 所sở 發phát 所sở 持trì 然nhiên 三tam 慧tuệ 就tựu 初sơ 發phát 光quang 約ước 後hậu 故cố 受thọ 名danh 不bất 同đồng (# 此thử 唯duy 一nhất 義nghĩa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 中trung 三tam 初sơ 順thuận 今kim 釋thích 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 是thị 所sở 知tri 法pháp 順thuận 法pháp 正chánh 解giải 故cố 名danh 為vi 照chiếu 照chiếu 法pháp 分phân 明minh 稱xưng 為vi 顯hiển 現hiện 言ngôn 當đương 地địa 所sở 聞văn 者giả 以dĩ 此thử 地địa 中trung 亡vong 軀khu 求cầu 法Pháp 故cố 若nhược 準chuẩn 下hạ 二nhị 引dẫn 論luận 重trọng/trùng 釋thích 彼bỉ 無vô 行hành 慧tuệ 者giả 義nghĩa 如như 下hạ 釋thích 然nhiên 唯duy 識thức 下hạ 三tam 引dẫn 他tha 經kinh 論luận 釋thích 以dĩ 此thử 一nhất 地địa 與dữ 經kinh 名danh 別biệt 故cố 引dẫn 他tha 論luận 於ư 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 雙song 標tiêu 經kinh 論luận 二nhị 謂vị 成thành 就tựu 下hạ 唯duy 識thức 論luận 釋thích 三tam 此thử 則tắc 三tam 義nghĩa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 四tứ 然nhiên 三tam 慧tuệ 下hạ 會hội 今kim 地địa 論luận 謂vị 唯duy 識thức 以dĩ 得đắc 三tam 慧tuệ 方phương 發phát 證chứng 智trí 故cố 慧tuệ 光quang 為vi 後hậu )# 四tứ 不bất 忘vong 煩phiền 惱não 薪tân 智trí 火hỏa 能năng 燒thiêu 故cố 名danh 燄diệm 地địa 燄diệm 即tức 慧tuệ 燄diệm 故cố 此thử 名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。 此thử 亦diệc 兼kiêm 下hạ 二nhị 義nghĩa 今kim 即tức 根căn 本bổn 智trí 火hỏa 能năng 燒thiêu 前tiền 地địa 聞văn 持trì 不bất 忘vong 恃thị 以dĩ 成thành 慢mạn 之chi 煩phiền 惱não 故cố 二nhị 就tựu 後hậu 得đắc 智trí 起khởi 用dụng 故cố 下hạ 論luận 云vân 彼bỉ 證chứng 智trí 法pháp 明minh 摩ma 尼ni 寶bảo 光quang 。 中trung 放phóng 阿a 含hàm 光quang 明minh 入nhập 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 義nghĩa 光quang 明minh 智trí 處xứ 普phổ 照chiếu 示thị 現hiện 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 此thử 地địa 釋thích 名danh 為vi 燄diệm 問vấn 約ước 初sơ 義nghĩa 者giả 前tiền 後hậu 諸chư 地địa 豈khởi 不bất 燒thiêu 惑hoặc 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 此thử 偏thiên 受thọ 名danh 一nhất 就tựu 寄ký 位vị 言ngôn 此thử 地địa 寄ký 當đương 出xuất 世thế 間gian 無vô 漏lậu 故cố 二nhị 以dĩ 三tam 學học 此thử 地địa 當đương 慧tuệ 初sơ 得đắc 慧tuệ 故cố (# 此thử 亦diệc 兼kiêm 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 二nhị 義nghĩa 前tiền 約ước 內nội 證chứng 後hậu 約ước 外ngoại 用dụng 據cứ 能năng 燒thiêu 惑hoặc 應ưng 名danh 火hỏa 地địa 但đãn 火hỏa 能năng 燒thiêu 未vị 必tất 有hữu 燄diệm 今kim 取thủ 有hữu 燄diệm 故cố 能năng 普phổ 照chiếu )# 五ngũ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 能năng 度độ 難nan 度độ 故cố 名danh 難nan 勝thắng 此thử 唯duy 一nhất 義nghĩa 謂vị 真chân 俗tục 無vô 違vi 極cực 難nan 勝thắng 故cố 以dĩ 三tam 地địa 同đồng 世thế 未vị 能năng 得đắc 出xuất 四tứ 地địa 雖tuy 出xuất 而nhi 不bất 能năng 隨tùy 多đa 滯trệ 二nhị 邊biên 難nan 以dĩ 越việt 度độ 今kim 得đắc 出xuất 世thế 又hựu 能năng 隨tùy 俗tục 巧xảo 達đạt 五ngũ 明minh 真chân 俗tục 無vô 違vi 能năng 度độ 偏thiên 滯trệ 實thật 為vi 難nan 勝thắng 此thử 初sơ 得đắc 故cố 偏thiên 受thọ 其kỳ 名danh (# 五ngũ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 下hạ 先tiên 舉cử 論luận 文văn 遠viễn 公công 意ý 云vân 上thượng 二nhị 句cú 解giải 難nan 度độ 難nan 度độ 即tức 釋thích 勝thắng 義nghĩa 今kim 疏sớ/sơ 但đãn 通thông 釋thích 此thử 唯duy 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 後hậu 以dĩ 三tam 地địa 下hạ 別biệt 顯hiển 初sơ 三tam 地địa 是thị 一nhất 難nan 度độ 四tứ 地địa 下hạ 是thị 二nhị 難nan 度độ 多đa 滯trệ 已dĩ 下hạ 結kết 前tiền 難nan 度độ 謂vị 三tam 滯trệ 世thế 諦đế 四tứ 滯trệ 出xuất 世thế 云vân 滯trệ 二nhị 邊biên 上thượng 明minh 所sở 度độ 之chi 境cảnh 今kim 得đắc 出xuất 世thế 下hạ 是thị 能năng 度độ 之chi 法pháp 此thử 句cú 由do 得đắc 四tứ 地địa 已dĩ 度độ 世thế 間gian 故cố 論luận 云vân 十thập 平bình 等đẳng 心tâm 實thật 難nan 得đắc 故cố 又hựu 能năng 隨tùy 下hạ 即tức 是thị 論luận 文văn 巧xảo 方phương 便tiện 智trí 。 已dĩ 入nhập 五ngũ 地địa 能năng 度độ 出xuất 世thế 前tiền 三tam 滯trệ 俗tục 違vi 真chân 第đệ 四tứ 滯trệ 真chân 違vi 俗tục 今kim 已dĩ 度độ 前tiền 故cố 化hóa 眾chúng 生sanh 而nhi 無vô 著trước 故cố 俗tục 不bất 違vi 真chân 證chứng 出xuất 世thế 智trí 而nhi 起khởi 用dụng 故cố 真chân 不bất 違vi 俗tục 則tắc 前tiền 四tứ 地địa 不bất 能năng 勝thắng 。 也dã 若nhược 爾nhĩ 六lục 地địa 已dĩ 上thượng 豈khởi 不bất 然nhiên 耶da 故cố 疏sớ/sơ 通thông 云vân 此thử 初sơ 得đắc 故cố )# 六lục 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 行hành 。 有hữu 間gian 大đại 智trí 現hiện 前tiền 故cố 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。 謂vị 妙diệu 達đạt 緣duyên 生sanh 引dẫn 無vô 分phân 別biệt 名danh 般Bát 若Nhã 行hành 親thân 如như 目mục 覩đổ 名danh 曰viết 現hiện 前tiền 對đối 後hậu 彰chương 劣liệt 名danh 為vi 有hữu 間gian 以dĩ 第đệ 七thất 地địa 常thường 在tại 觀quán 故cố (# 六lục 般Bát 若Nhã 下hạ 先tiên 舉cử 論luận 後hậu 謂vị 妙diệu 達đạt 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 解giải 大đại 智trí 準chuẩn 龍long 樹thụ 云vân 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 小tiểu 二nhị 大đại 小tiểu 謂vị 因nhân 分phần/phân 緣duyên 照chiếu 之chi 解giải 即tức 妙diệu 達đạt 緣duyên 生sanh 大đại 謂vị 果quả 分phần/phân 滅diệt 觀quán 智trí 心tâm 即tức 疏sớ/sơ 引dẫn 無vô 分phân 別biệt 會hội 取thủ 所sở 引dẫn 故cố 云vân 大đại 智trí 二nhị 親thân 如như 目mục 下hạ 釋thích 現hiện 前tiền 義nghĩa 三tam 對đối 後hậu 下hạ 釋thích 有hữu 間gian 字tự 若nhược 遠viễn 公công 意ý 二nhị 智trí 皆giai 有hữu 間gian 二nhị 智trí 皆giai 現hiện 前tiền )# 七thất 善thiện 修tu 無vô 相tướng 。 行hành 功công 用dụng 究cứu 竟cánh 能năng 過quá 世thế 間gian 二Nhị 乘Thừa 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 故cố 名danh 遠viễn 行hành 此thử 或hoặc 三tam 義nghĩa 一nhất 善thiện 修tu 無vô 相tướng 。 到đáo 無vô 相tướng 邊biên 故cố 名danh 遠viễn 行hành 二nhị 功công 用dụng 至chí 極cực 故cố 名danh 遠viễn 行hành 三tam 望vọng 前tiền 超siêu 過quá 故cố 名danh 遠viễn 行hành 合hợp 唯duy 一nhất 義nghĩa 善thiện 修tu 無vô 相tướng 。 行hành 釋thích 行hành 字tự 功công 用dụng 下hạ 皆giai 釋thích 遠viễn 字tự 然nhiên 善thiện 修tu 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 前tiền 地địa 有hữu 間gian 不bất 名danh 善thiện 修tu 今kim 常thường 在tại 觀quán 故cố 云vân 善thiện 修tu 二nhị 捨xả 有hữu 之chi 無vô 非phi 善thiện 修tu 無vô 今kim 有hữu 無vô 雙song 離ly 故cố 名danh 善thiện 修tu 云vân 何hà 雙song 離ly 謂vị 空không 中trung 方phương 便tiện 慧tuệ 故cố 離ly 有hữu 有hữu 中trung 殊thù 勝thắng 行hành 故cố 離ly 無vô 下hạ 釋thích 遠viễn 中trung 功công 用dụng 究cứu 竟cánh 正chánh 明minh 遠viễn 義nghĩa 如như 極cực 一nhất 界giới 之chi 邊biên 故cố 遠viễn 何hà 所sở 過quá 望vọng 前tiền 三tam 地địa 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 過quá 之chi 已dĩ 遠viễn 望vọng 四tứ 五ngũ 六lục 相tương/tướng 同đồng 二Nhị 乘Thừa 今kim 亦diệc 超siêu 過quá 五ngũ 地địa 真chân 俗tục 無vô 違vi 何hà 異dị 此thử 中trung 有hữu 無vô 雙song 離ly 略lược 有hữu 三tam 異dị 一nhất 彼bỉ 猶do 未vị 能năng 過quá 二Nhị 乘Thừa 故cố 二nhị 雖tuy 以dĩ 真chân 入nhập 俗tục 猶do 於ư 雙song 行hành 未vị 自tự 在tại 故cố 三tam 彼bỉ 尚thượng 未vị 得đắc 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 故cố 於ư 雙song 行hành 非phi 微vi 妙diệu 故cố (# 此thử 或hoặc 三tam 義nghĩa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 於ư 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 為vi 三tam 義nghĩa 釋thích 次thứ 第đệ 對đối 論luận 三tam 節tiết 可khả 知tri 二nhị 合hợp 唯duy 一nhất 下hạ 為vi 一nhất 義nghĩa 釋thích 先tiên 標tiêu 然nhiên 善thiện 下hạ 別biệt 釋thích 二nhị 字tự 文văn 並tịnh 可khả 知tri )# 八bát 報báo 行hành 純thuần 熟thục 無vô 相tướng 無vô 間gian 故cố 名danh 不bất 動động 。 地địa 此thử 亦diệc 三tam 義nghĩa 一nhất 捨xả 三tam 界giới 行hành 生sanh 受thọ 變biến 易dị 果quả 故cố 云vân 報báo 行hành 依y 此thử 起khởi 行hành 任nhậm 運vận 而nhi 成thành 故cố 功công 用dụng 不bất 動động 二nhị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 無vô 相tướng 妙diệu 慧tuệ 則tắc 有hữu 相tương/tướng 不bất 動động 三tam 此thử 二nhị 無vô 間gian 煩phiền 惱não 不bất 動động 合hợp 唯duy 一nhất 義nghĩa 謂vị 前tiền 地địa 無vô 相tướng 已dĩ 得đắc 無vô 間gian 相tương 及cập 煩phiền 惱não 亦diệc 不bất 能năng 動động 。 而nhi 為vi 功công 用dụng 所sở 動động 無vô 不bất 動động 名danh 今kim 由do 無vô 功công 用dụng 故cố 令linh 無vô 相tướng 觀quán 任nhậm 運vận 無vô 間gian 故cố 三tam 不bất 能năng 動động 下hạ 輪Luân 王Vương 梵Phạm 王Vương 之chi 喻dụ 可khả 以dĩ 證chứng 此thử (# 此thử 亦diệc 三tam 義nghĩa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 釋thích 報báo 行hành 純thuần 熟thục 曲khúc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 以dĩ 變biến 易dị 果quả 為vi 報báo 二nhị 依y 此thử 下hạ 約ước 行hành 德đức 釋thích 所sở 有hữu 行hành 德đức 由do 前tiền 修tu 起khởi 故cố 名danh 報báo 行hành 成thành 就tựu 在tại 今kim 故cố 云vân 純thuần 熟thục 即tức 下hạ 經kinh 釋thích 名danh 中trung 名danh 為vi 無vô 功công 用dụng 地Địa 。 先tiên 以dĩ 成thành 就tựu 故cố 二nhị 釋thích 無vô 相tướng 三tam 釋thích 無vô 間gian 即tức 下hạ 經kinh 名danh 為vi 力lực 持trì 地địa 他tha 不bất 能năng 動động 故cố 。 意ý 明minh 功công 用dụng 不bất 動động 下hạ 輪Luân 王Vương 喻dụ 者giả 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 煩phiền 惱não 及cập 相tương/tướng 已dĩ 不bất 動động 故cố 而nhi 非phi 報báo 行hành 不bất 動động 梵Phạm 王Vương 捨xả 欲dục 生sanh 於ư 梵Phạm 天Thiên 。 即tức 功công 用dụng 不bất 動động 故cố 證chứng 合hợp 唯duy 一nhất 義nghĩa 遠viễn 公công 意ý 云vân 離ly 功công 用dụng 相tương/tướng 名danh 為vi 無vô 相tướng 。 空không 有hữu 雙song 現hiện 故cố 曰viết 無vô 間gian 則tắc 無vô 相tướng 無vô 間gian 俱câu 非phi 前tiền 地địa 無vô 相tướng 無vô 間gian 也dã )# 九cửu 得đắc 無vô 礙ngại 力lực 說thuyết 法Pháp 成thành 就tựu 利lợi 他tha 行hành 故cố 名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。 得đắc 無vô 礙ngại 慧tuệ 。 尚thượng 未vị 稱xưng 善thiện 徧biến 說thuyết 徧biến 益ích 方phương 名danh 為vi 善thiện (# 九cửu 得đắc 無vô 礙ngại 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 然nhiên 其kỳ 論luận 文văn 義nghĩa 通thông 一nhất 地địa 尅khắc 字tự 取thủ 義nghĩa 即tức 說thuyết 成thành 就tựu 於ư 中trung 有hữu 三tam 初sơ 得đắc 無vô 礙ngại 力lực 即tức 口khẩu 業nghiệp 成thành 就tựu 謂vị 內nội 具cụ 無vô 礙ngại 之chi 智trí 。 外ngoại 以dĩ 美mỹ 妙diệu 言ngôn 說thuyết 名danh 無vô 礙ngại 力lực 二nhị 說thuyết 法Pháp 成thành 就tựu 者giả 即tức 智trí 成thành 就tựu 三tam 利lợi 他tha 行hành 者giả 即tức 法Pháp 師sư 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 故cố 疏sớ/sơ 云vân 遍biến 說thuyết 遍biến 益ích 方phương 名danh 為vi 善thiện )# 十thập 得đắc 大đại 法Pháp 身thân 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 故cố 名danh 法pháp 雲vân 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 得đắc 大đại 法Pháp 身thân 語ngữ 法pháp 雲vân 體thể 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 釋thích 法pháp 雲vân 義nghĩa 謂vị 能năng 雲vân 雨vũ 說thuyết 法Pháp 自tự 在tại 。 用dụng 故cố 此thử 約ước 能năng 說thuyết 為vi 名danh 二nhị 得đắc 大đại 法Pháp 身thân 此thử 明minh 法pháp 義nghĩa 是thị 大đại 法pháp 噐# 故cố 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 此thử 釋thích 雲vân 義nghĩa 能năng 受thọ 如Như 來Lai 雲vân 雨vũ 說thuyết 故cố 下hạ 釋thích 名danh 分phần/phân 自tự 當đương 廣quảng 釋thích (# 十thập 得đắc 大đại 法pháp 下hạ 先tiên 舉cử 論luận 後hậu 此thử 有hữu 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 有hữu 二nhị 一nhất 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 雲vân 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 法Pháp 身thân 普phổ 周chu 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 云vân 大đại 法Pháp 身thân 二nhị 以dĩ 佛Phật 說thuyết 為vi 雲vân 能năng 受thọ 為vi 法pháp 即tức 法Pháp 器khí 故cố 論luận 釋thích 第đệ 十thập 既ký 云vân 得đắc 大đại 法Pháp 身thân 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 恐khủng 濫lạm 於ư 佛Phật 故cố 寄ký 對đối 顯hiển 異dị 失thất 對đối 下hạ 歎thán 勝thắng 論luận 云vân 如như 是thị 受thọ 法Pháp 王Vương 位vị 猶do 如như 太thái 子tử 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 後hậu 對đối 上thượng 彰chương 劣liệt 論luận 云vân 是thị 處xứ 有hữu 微vi 細tế 智trí 障chướng 故cố 不bất 自tự 在tại 對đối 治trị 此thử 障chướng 故cố 說thuyết 佛Phật 地địa 釋thích 曰viết 謂vị 金kim 剛cang 心tâm 後hậu 微vi 細tế 障chướng 盡tận 種chủng 智trí 現hiện 前tiền 故cố 第đệ 三tam 次thứ 下hạ 論luận 云vân 總tổng 喻dụ 十Thập 地Địa 疏sớ/sơ 略lược 不bất 出xuất 今kim 當đương 具cụ 之chi 於ư 中trung 二nhị 喻dụ 一nhất 喻dụ 十Thập 地Địa 在tại 障chướng 未vị 出xuất 一nhất 喻dụ 十thập 名danh 所sở 顯hiển 之chi 德đức 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 云vân 又hựu 如như 懷hoài 孕dựng 在tại 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 諸chư 地địa 有hữu 障chướng 故cố 二nhị 喻dụ 如Như 來Lai 於ư 中trung 。 又hựu 二nhị 先tiên 喻dụ 體thể 圓viên 後hậu 喻dụ 用dụng 極cực 前tiền 中trung 論luận 云vân 如như 子tử 出xuất 時thời 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 事sự 究cứu 竟cánh 故cố 二nhị 喻dụ 用dụng 極cực 論luận 云vân 又hựu 如như 生sanh 時thời 諸chư 根căn 覺giác 了liễu 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 智trí 明minh 了liễu 故cố 在tại 文văn 可khả 知tri 但đãn 喻dụ 於ư 障chướng 與dữ 前tiền 小tiểu 異dị 前tiền 之chi 十thập 障chướng 在tại 十Thập 地Địa 前tiền 如như 第đệ 十Thập 地Địa 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 自tự 在tại 障chướng 在tại 於ư 九cửu 地địa 若nhược 斷đoạn 此thử 障chướng 則tắc 得đắc 十Thập 地Địa 今kim 明minh 十thập 障chướng 障chướng 在tại 當đương 地địa 乃nãi 障chướng 於ư 後hậu 如như 十Thập 地Địa 有hữu 障chướng 未vị 得đắc 成thành 佛Phật 。 故cố 猶do 喻dụ 在tại 胎thai 出xuất 胎thai 生sanh 時thời 方phương 喻dụ 於ư 佛Phật 無vô 有hữu 障chướng 故cố 第đệ 二nhị 喻dụ 前tiền 十thập 名danh 之chi 德đức 論luận 但đãn 有hữu 喻dụ 而nhi 無vô 合hợp 法pháp 而nhi 於ư 胎thai 中trung 分phân 為vi 十thập 時thời 以dĩ 喻dụ 十Thập 地Địa 論luận 云vân 藏tạng 有hữu 十thập 時thời 一nhất 陁# 羅la 婆bà 身thân 時thời 遠viễn 公công 云vân 前tiền 三tam 梵Phạn 語ngữ 難nan 解giải 彼bỉ 疏sớ/sơ 不bất 釋thích 今kim 以dĩ 類loại 取thủ 即tức 俱câu 舍xá 涅Niết 槃Bàn 之chi 梵Phạn 語ngữ 也dã 陁# 羅la 婆bà 者giả 即tức 最tối 初sơ 羯yết 剌lạt 藍lam 涅Niết 槃Bàn 云vân 歌ca 羅la 邏la 則tắc 大đại 同đồng 也dã 俱câu 舍xá 譯dịch 為vi 凝ngưng 滑hoạt 亦diệc 云vân 和hòa 合hợp 順thuận 今kim 論luận 意ý 即tức 喻dụ 初Sơ 地Địa 如như 智trí 契khế 合hợp 離ly 於ư 生sanh 澀sáp 初sơ 託thác 聖thánh 胎thai 故cố 論luận 云vân 二nhị 者giả 得đắc 捭bãi 羅la 婆bà 身thân 時thời 釋thích 曰viết 即tức 當đương 俱câu 舍xá 次thứ 生sanh 類loại 部bộ 曇đàm 此thử 云vân 胞bào 也dã 喻dụ 如như 二nhị 地địa 初sơ 成thành 戒giới 身thân 之chi 體thể 論luận 云vân 三tam 者giả 尸thi 羅la 陁# 身thân 時thời 即tức 俱câu 舍xá 閉bế 尸thi 此thử 云vân 耎nhuyễn 肉nhục 如như 第đệ 三tam 地địa 忍nhẫn 辱nhục 柔nhu 軟nhuyễn 亦diệc 禪thiền 定định 柔nhu 軟nhuyễn 也dã 論luận 云vân 四tứ 者giả 堅kiên 身thân 時thời 下hạ 皆giai 唐đường 言ngôn 即tức 俱câu 舍xá 云vân 閉bế 尸thi 生sanh 鍵kiện 南nam 鍵kiện 南nam 此thử 云vân 堅kiên 也dã 正chánh 與dữ 此thử 同đồng 以dĩ 四tứ 地địa 出xuất 世thế 法Pháp 身thân 堅kiên 固cố 又hựu 精tinh 進tấn 堅kiên 牢lao 。 故cố 論luận 云vân 五ngũ 者giả 形hình 相tướng 似tự 色sắc 身thân 時thời 即tức 俱câu 舍xá 次thứ 鉢bát 羅la 奢xa 佉khư 此thử 云vân 支chi 節tiết 與dữ 形hình 相tướng 似tự 義nghĩa 同đồng 謂vị 五ngũ 地địa 涉thiệp 俗tục 不bất 住trụ 道Đạo 行hạnh 則tắc 於ư 一nhất 身thân 有hữu 支chi 節tiết 分phân 段đoạn 也dã 上thượng 之chi 五ngũ 位vị 屬thuộc 胎thai 中trung 名danh 色sắc 支chi 其kỳ 第đệ 五ngũ 位vị 兼kiêm 六lục 處xứ 支chi 俱câu 舍xá 更cánh 有hữu 兩lưỡng 句cú 云vân 後hậu 髮phát 毛mao 爪trảo 等đẳng 及cập 色sắc 根căn 諸chư 相tướng 論luận 云vân 六lục 者giả 性tánh 相tướng 似tự 身thân 時thời 即tức 猶do 屬thuộc 上thượng 支chi 節tiết 之chi 位vị 已dĩ 具cụ 六lục 處xứ 如như 頭đầu 等đẳng 六lục 分phần 成thành 智trí 身thân 性tánh 論luận 云vân 七thất 者giả 業nghiệp 動động 身thân 時thời 於ư 其kỳ 胎thai 中trung 已dĩ 能năng 動động 轉chuyển 即tức 七thất 地địa 中trung 得đắc 方phương 便tiện 智trí 起khởi 殊thù 勝thắng 行hành 故cố 論luận 云vân 八bát 者giả 滿mãn 足túc 身thân 時thời 釋thích 曰viết 此thử 下hạ 喻dụ 後hậu 三tam 地địa 行hành 德đức 滿mãn 足túc 論luận 云vân 於ư 中trung 有hữu 三tam 種chủng 根căn 。 滿mãn 足túc 時thời 男nam 女nữ 相tương/tướng 別biệt 滿mãn 足túc 時thời 廣quảng 長trường 諸chư 相tướng 滿mãn 足túc 。 時thời 釋thích 曰viết 根căn 滿mãn 足túc 者giả 即tức 六lục 根căn 也dã 即tức 俱câu 舍xá 云vân 及cập 色sắc 根căn 也dã 如như 八bát 地địa 報báo 行hành 純thuần 熟thục 二nhị 男nam 女nữ 相tương/tướng 別biệt 滿mãn 足túc 時thời 即tức 俱câu 舍xá 云vân 諸chư 相tướng 謂vị 九cửu 地địa 分phần/phân 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 二nhị 行hành 故cố 三tam 廣quảng 長trường 諸chư 相tướng 滿mãn 足túc 。 者giả 亦diệc 俱câu 舍xá 諸chư 字tự 攝nhiếp 謂vị 第đệ 十Thập 地Địa 得đắc 大đại 法Pháp 身thân 充sung 滿mãn 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 皆giai 已dĩ 滿mãn 故cố 下hạ 論luận 結kết 云vân 如như 是thị 十thập 時thời 諸chư 地địa 相tương 似tự 故cố 釋thích 曰viết 上thượng 來lai 論luận 文văn 總tổng 喻dụ 十Thập 地Địa 大đại 義nghĩa 易dị 了liễu 故cố 疏sớ/sơ 不bất 存tồn 恐khủng 尋tầm 論luận 者giả 不bất 能năng 曉hiểu 了liễu 。 抄sao 具cụ 釋thích 之chi )# 此thử 十thập 得đắc 名danh 略lược 有hữu 四tứ 對đối 一nhất 約ước 法pháp 喻dụ 燄diệm 慧tuệ 法pháp 雲vân 法pháp 喻dụ 合hợp 目mục 餘dư 皆giai 就tựu 法pháp 二nhị 約ước 體thể 用dụng 歡hoan 喜hỷ 善thiện 慧tuệ 約ước 體thể 為vi 名danh 餘dư 皆giai 就tựu 用dụng 三tam 約ước 自tự 他tha 離ly 垢cấu 不bất 動động 就tựu 他tha 受thọ 稱xưng 餘dư 皆giai 自tự 義nghĩa 立lập 名danh 四tứ 約ước 當đương 位vị 相tướng 形hình 難nan 勝thắng 遠viễn 行hành 形hình 他tha 受thọ 稱xưng 餘dư 皆giai 當đương 位vị 受thọ 名danh 此thử 十thập 圓viên 融dung 地địa 地địa 皆giai 具cụ 若nhược 約ước 行hành 布bố 則tắc 前tiền 前tiền 之chi 名danh 應ưng 該cai 後hậu 後hậu 後hậu 後hậu 之chi 稱xưng 不bất 該cai 前tiền 前tiền 如như 歡hoan 喜hỷ 之chi 名danh 義nghĩa 該cai 十Thập 地Địa 法pháp 雲vân 之chi 稱xưng 不bất 預dự 前tiền 九cửu 今kim 為vi 顯hiển 別biệt 相tướng 各các 從tùng 初sơ 得đắc 受thọ 名danh 下hạ 文văn 重trọng/trùng 顯hiển 。 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 已dĩ 說thuyết 當đương 說thuyết 今kim 說thuyết 。 四tứ 結kết 名danh 顯hiển 勝thắng 可khả 知tri 。 佛Phật 子tử 我ngã 不bất 見kiến 有hữu 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 其kỳ 中trung 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 此thử 十Thập 地Địa 者giả 。 第đệ 三tam 彰chương 地địa 要yếu 勝thắng 者giả 為vi 欲dục 令linh 物vật 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 故cố 文văn 中trung 二nhị 初sơ 明minh 不bất 見kiến 不bất 說thuyết 反phản 顯hiển 十thập 方phương 報báo 化hóa 皆giai 說thuyết 。 何hà 以dĩ 故cố 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 最tối 上thượng 道đạo 亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 法pháp 光quang 明minh 門môn 所sở 謂vị 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 。 佛Phật 子tử 此thử 處xứ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 證chứng 智trí 。 二nhị 徵trưng 釋thích 所sở 由do 徵trưng 云vân 佛Phật 國quốc 不bất 同đồng 化hóa 儀nghi 亦diệc 異dị 如như 何hà 十Thập 地Địa 要yếu 皆giai 說thuyết 耶da 釋thích 意ý 云vân 此thử 最tối 勝thắng 故cố 謂vị 萬vạn 法pháp 皆giai 如như 體thể 如như 成thành 聖thánh 離ly 斯tư 證chứng 智trí 皆giai 是thị 隨tùy 宜nghi 故cố 為vi 要yếu 勝thắng 文văn 有hữu 四tứ 句cú 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 標tiêu 顯hiển 勝thắng 初sơ 句cú 證chứng 行hành 謂vị 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 為vi 因nhân 成thành 菩Bồ 提Đề 故cố 餘dư 皆giai 助trợ 道đạo 故cố 此thử 最tối 上thượng 最tối 勝thắng 。 (# 謂vị 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 者giả 釋thích 經Kinh 道Đạo 字tự 十Thập 地Địa 證chứng 智trí 為vi 佛Phật 因nhân 故cố 今kim 經kinh 但đãn 云vân 最tối 上thượng 論luận 經kinh 則tắc 云vân 增tăng 上thượng 勝thắng 妙diệu 。 法pháp 故cố 最tối 上thượng 最tối 勝thắng 。 )# 次thứ 阿a 含hàm 法Pháp 門môn 者giả 名danh 為vi 法pháp 體thể 光quang 明minh 者giả 顯hiển 照chiếu 一nhất 切thiết 餘dư 法Pháp 門môn 故cố (# 次thứ 句cú 阿a 含hàm 言ngôn 法Pháp 門môn 名danh 為vi 法pháp 體thể 者giả 則tắc 顯hiển 光quang 明minh 是thị 用dụng 體thể 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 即tức 上thượng 地địa 法pháp 由do 此thử 證chứng 真chân 故cố 能năng 了liễu 俗tục 名danh 為vi 光Quang 明Minh 。 二nhị 即tức 後hậu 得đắc 智trí 為vi 體thể 能năng 了liễu 一nhất 切thiết 餘dư 法pháp 餘dư 法Pháp 門môn 者giả 差sai 別biệt 法pháp 也dã )# 後hậu 二nhị 句cú 別biệt 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 初sơ 句cú 釋thích 前tiền 阿a 含hàm 云vân 分phân 別biệt 說thuyết 即tức 明minh 前tiền 法pháp 光quang 明minh 是thị 教giáo 體thể 用dụng 此thử 句cú 是thị 教giáo 所sở 照chiếu 法Pháp 門môn 故cố 論luận 云vân 分phân 別biệt 十Thập 地Địa 事sự 者giả 顯hiển 示thị 世thế 間gian 智trí 所sở 知tri 法pháp 故cố (# 後hậu 二nhị 句cú 者giả 初sơ 句cú 即tức 經kinh 所sở 謂vị 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 諸chư 地Địa 。 )# 後hậu 句cú 顯hiển 上thượng 證chứng 道đạo 非phi 地địa 前tiền 世thế 智trí 所sở 知tri 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 論luận 云vân 顯hiển 示thị 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 故cố 說thuyết 證chứng 將tương 默mặc 故cố 呼hô 佛Phật 子tử 已dĩ 說thuyết 本bổn 分phần/phân (# 後hậu 句cú 顯hiển 上thượng 證chứng 道đạo 者giả 即tức 經kinh 佛Phật 子tử 此thử 處xứ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 。 隨tùy 證chứng 智trí 此thử 有hữu 二nhị 句cú 疏sớ/sơ 云vân 一nhất 者giả 是thị 義nghĩa 句cú 故cố 若nhược 分phần/phân 二nhị 者giả 上thượng 句cú 歎thán 勝thắng 超siêu 劣liệt 下hạ 示thị 其kỳ 體thể 相tướng )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 四Tứ 音âm 釋thích 躡niếp (# 尼ni 輙triếp 切thiết 履lý 也dã )# 。 創sáng/sang (# 楚sở 亮lượng 切thiết 始thỉ 也dã )# 。 詺# (# 彌di 正chánh 切thiết 詺# 目mục 也dã )# 。 羯yết (# 居cư 謁yết 切thiết )# 。 邏la (# 魯lỗ 可khả 切thiết )# 。 頞át 曇đàm (# 頞át 阿a 葛cát 切thiết 曇đàm 徒đồ 南nam 切thiết )# 。 捭bãi (# 比tỉ 買mãi 切thiết )# 。 䎡noãn (# 而nhi [〦/(ㄠ-ㄙ+?)]# 切thiết 弱nhược 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 五ngũ 。 何hà 五ngũ 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 第đệ 六lục 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 下hạ 請thỉnh 分phần/phân 中trung 三tam 初sơ 說thuyết 已dĩ 默mặc 住trụ 二nhị 是thị 時thời 下hạ 三tam 家gia 五ngũ 請thỉnh 三tam 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 觀quán 察sát 下hạ 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 。 所sở 以dĩ 默mặc 者giả 將tương 欲dục 演diễn 之chi 必tất 固cố 默mặc 之chi 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 渴khát 仰ngưỡng 請thỉnh 說thuyết 故cố (# 所sở 以dĩ 默mặc 下hạ 二nhị 顯hiển 意ý 也dã 然nhiên 通thông 論luận 請thỉnh 分phần/phân 總tổng 有hữu 三tam 意ý 一nhất 明minh 請thỉnh 中trung 所sở 顯hiển 之chi 法pháp 二nhị 依y 法pháp 生sanh 成thành 之chi 行hành 三tam 以dĩ 請thỉnh 對đối 說thuyết 互hỗ 相tương 起khởi 成thành 今kim 三tam 段đoạn 中trung 具cụ 此thử 三tam 意ý 文văn 中trung 有hữu 二nhị 一nhất 顯hiển 默mặc 所sở 以dĩ 令linh 生sanh 愛ái 樂nhạo 請thỉnh 法pháp 行hành 故cố 文văn 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 立lập 理lý 借tá 老lão 子tử 意ý 彼bỉ 道đạo 經Kinh 云vân 將tương 欲dục 歙# 之chi 必tất 固cố 張trương 之chi 將tương 欲dục 弱nhược 之chi 必tất 固cố 強cường/cưỡng 之chi 將tương 欲dục 廢phế 之chi 必tất 固cố 興hưng 之chi 將tương 欲dục 奪đoạt 之chi 必tất 固cố 與dữ 之chi 是thị 謂vị 微vi 明minh 釋thích 曰viết 意ý 明minh 君quân 子tử 行hành 權quyền 反phản 經kinh 合hợp 義nghĩa 將tương 欲dục 歙# 斂liểm 眾chúng 生sanh 情tình 欲dục 則tắc 先tiên 開khai 張trương 極cực 其kỳ 侈xỉ 心tâm 令linh 自tự 固cố 於ư 愛ái 欲dục 之chi 念niệm 則tắc 當đương 歙# 斂liểm 矣hĩ 強cường 弱nhược 等đẳng 例lệ 然nhiên 此thử 道đạo 甚thậm 微vi 而nhi 動động 則tắc 著trước 明minh 矣hĩ 故cố 云vân 是thị 謂vị 微vi 明minh 今kim 借tá 此thử 意ý 將tương 欲dục 為vi 說thuyết 必tất 先tiên 默mặc 然nhiên 令linh 其kỳ 敬kính 請thỉnh 是thị 欲dục 說thuyết 也dã 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 等đẳng 者giả 二nhị 正chánh 顯hiển 意ý 也dã 總tổng 云vân 請thỉnh 說thuyết 細tế 辨biện 多đa 意ý 一nhất 令linh 菩Bồ 薩Tát 敬kính 請thỉnh 二nhị 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 以dĩ 顯hiển 重trọng/trùng 法pháp 三tam 希hy 佛Phật 加gia 被bị 聽thính 者giả 四tứ 冀ký 佛Phật 教giáo 其kỳ 說thuyết 儀nghi 義nghĩa 在tại 下hạ 科khoa 而nhi 論luận 但đãn 去khứ 何hà 故cố 默mặc 然nhiên 。 住trụ 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 渴khát 仰ngưỡng 請thỉnh 故cố 復phục 增tăng 菩Bồ 薩Tát 尊tôn 敬kính 。 法pháp 故cố 今kim 疏sớ/sơ 將tương 論luận 初sơ 意ý 以dĩ 釋thích 然nhiên 之chi 所sở 由do 後hậu 意ý 轉chuyển 釋thích 請thỉnh 意ý )# 所sở 以dĩ 俟sĩ 請thỉnh 者giả 略lược 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 增tăng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 尊tôn 敬kính 。 法pháp 故cố 二nhị 前tiền 本bổn 分phần/phân 中trung 舉cử 地địa 歎thán 勝thắng 為vi 增tăng 樂nhạo 欲dục 令linh 此thử 請thỉnh 中trung 生sanh 正chánh 解giải 故cố 云vân 何hà 生sanh 解giải 謂vị 由do 請thỉnh 故cố 得đắc 說thuyết 默mặc 之chi 由do 顯hiển 地địa 體thể 甚thậm 深thâm 離ly 於ư 言ngôn 念niệm 令linh 眾chúng 先tiên 解giải 後hậu 聞văn 說thuyết 分phần/phân 不bất 隨tùy 聲thanh 取thủ 離ly 謬mậu 解giải 故cố 即tức 復phục 由do 此thử 故cố 有hữu 第đệ 三tam 示thị 說thuyết 分phân 齊tề (# 所sở 以dĩ 俟sĩ 請thỉnh 下hạ 二nhị 釋thích 請thỉnh 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 意ý 前tiền 意ý 之chi 中trung 自tự 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 為vi 生sanh 行hành 生sanh 於ư 恭cung 敬kính 重trọng 法pháp 行hành 故cố 由do 上thượng 首thủ 大đại 眾chúng 及cập 於ư 如Như 來Lai 。 加gia 被bị 請thỉnh 說thuyết 知tri 法pháp 可khả 重trọng/trùng 故cố 增tăng 恭cung 敬kính 二nhị 為vi 起khởi 說thuyết 之chi 由do 令linh 恭cung 敬kính 故cố 剛cang 藏tạng 便tiện 說thuyết 二nhị 前tiền 本bổn 分phần/phân 下hạ 是thị 疏sớ/sơ 第đệ 二nhị 意ý 曲khúc 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 為vi 生sanh 行hành 謂vị 生sanh 正chánh 解giải 解giải 亦diệc 行hành 故cố 若nhược 以dĩ 請thỉnh 對đối 說thuyết 請thỉnh 為vi 生sanh 解giải 說thuyết 為vi 生sanh 行hành 若nhược 但đãn 就tựu 請thỉnh 解giải 亦diệc 名danh 行hành 對đối 所sở 顯hiển 法pháp 就tựu 人nhân 名danh 行hành 故cố 二nhị 者giả 顯hiển 法pháp 即tức 次thứ 疏sớ/sơ 言ngôn 云vân 何hà 生sanh 解giải 等đẳng 謂vị 徵trưng 釋thích 上thượng 解giải 便tiện 明minh 顯hiển 法pháp 請thỉnh 分phân 為vi 欲dục 顯hiển 於ư 地địa 體thể 離ly 言ngôn 念niệm 故cố 得đắc 說thuyết 默mặc 之chi 田điền 者giả 由do 解giải 脫thoát 月nguyệt 意ý 第đệ 一nhất 怪quái 默mặc 騰đằng 疑nghi 請thỉnh 第đệ 二nhị 金kim 剛cang 藏tạng 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 止chỉ 即tức 默mặc 所sở 以dĩ 故cố 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 行hành 地địa 事sự 最tối 上thượng 諸chư 佛Phật 本bổn 顯hiển 示thị 分phân 別biệt 。 說thuyết 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 難nạn/nan 微vi 細tế 難nan 可khả 見kiến 離ly 念niệm 超siêu 心tâm 地địa 出xuất 生sanh 佛Phật 境cảnh 界giới 聞văn 者giả 悉tất 迷mê 惑hoặc 即tức 默mặc 所sở 以dĩ 中trung 顯hiển 地địa 體thể 也dã 令linh 眾chúng 先tiên 解giải 下hạ 釋thích 上thượng 顯hiển 法pháp 之chi 意ý 便tiện 成thành 第đệ 三tam 請thỉnh 說thuyết 相tương/tướng 成thành 之chi 義nghĩa 此thử 中trung 正chánh 明minh 以dĩ 請thỉnh 起khởi 說thuyết 然nhiên 下hạ 說thuyết 中trung 意ý 義nghĩa 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 明minh 行hành 二nhị 者giả 明minh 說thuyết 今kim 請thỉnh 對đối 彼bỉ 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 對đối 彼bỉ 後hậu 行hành 令linh 其kỳ 起khởi 行hành 若nhược 不bất 正chánh 解giải 後hậu 行hành 顛điên 倒đảo 隨tùy 聲thanh 取thủ 著trước 行hành 亦diệc 謬mậu 故cố 正chánh 今kim 文văn 意ý 二nhị 朢# 後hậu 教giáo 亦diệc 為vi 起khởi 教giáo 眾chúng 有hữu 謬mậu 解giải 剛cang 藏tạng 不bất 說thuyết 故cố 上thượng 辨biện 起khởi 說thuyết 意ý 云vân 何hà 以dĩ 說thuyết 成thành 此thử 請thỉnh 耶da 以dĩ 後hậu 說thuyết 因nhân 分phần/phân 行hành 相tương/tướng 言ngôn 教giáo 詮thuyên 表biểu 顯hiển 斯tư 地địa 體thể 真chân 實thật 離ly 相tương/tướng 今kim 明minh 請thỉnh 意ý 故cố 畧lược 不bất 論luận 說thuyết 能năng 成thành 請thỉnh 即tức 復phục 由do 此thử 下hạ 釋thích 第đệ 三tam 段đoạn 所sở 以dĩ 言ngôn 即tức 復phục 由do 此thử 者giả 上thượng 說thuyết 默mặc 之chi 由do 顯hiển 於ư 地địa 體thể 甚thậm 深thâm 玄huyền 妙diệu 本bổn 為vi 彰chương 默mặc 之chi 意ý 傍bàng 令linh 物vật 解giải 第đệ 三tam 段đoạn 中trung 將tương 欲dục 為vi 說thuyết 特đặc 明minh 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 顯hiển 法pháp 之chi 深thâm 玄huyền 令linh 知tri 所sở 說thuyết 但đãn 是thị 說thuyết 因nhân 說thuyết 大đại 可khả 說thuyết 因nhân 於ư 說thuyết 大đại 悟ngộ 解giải 深thâm 義nghĩa 亦diệc 為vi 令linh 眾chúng 不bất 隨tùy 聲thanh 取thủ 離ly 謬mậu 解giải 故cố 故cố 有hữu 即tức 復phục 之chi 言ngôn )# 。 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 名danh 已dĩ 。 默mặc 然nhiên 而nhi 住trụ 。 不bất 復phục 分phân 別biệt 。 初sơ 默mặc 可khả 知tri 。 第đệ 二nhị 請thỉnh 中trung 三tam 家gia 請thỉnh 殊thù 即tức 分phần/phân 三tam 段đoạn 謂vị 初sơ 解giải 脫thoát 月nguyệt 請thỉnh 二nhị 大đại 眾chúng 請thỉnh 三tam 如Như 來Lai 請thỉnh 。 所sở 以dĩ 要yếu 三tam 家gia 者giả 顯hiển 法pháp 深thâm 妙diệu 令linh 聞văn 解giải 故cố 眾chúng 首thủ 顯hiển 揚dương 當đương 機cơ 渴khát 仰ngưỡng 化hóa 主chủ 加gia 勸khuyến 事sự 方phương 周chu 故cố 道đạo 大đại 兼kiêm 亡vong 法pháp 應ưng 請thỉnh 故cố 為vi 順thuận 請thỉnh 主chủ 此thử 眾chúng 堪kham 聞văn 言ngôn 不bất 虛hư 故cố 為vi 成thành 請thỉnh 者giả 如Như 來Lai 護hộ 念niệm 而nhi 生sanh 信tín 受thọ 言ngôn 有hữu 徵trưng 故cố 此thử 約ước 因nhân 請thỉnh 生sanh 請thỉnh 亦diệc 是thị 次thứ 第đệ 又hựu 佛Phật 請thỉnh 者giả 即tức 名danh 為vi 加gia 謂vị 眾chúng 雖tuy 已dĩ 請thỉnh 要yếu 假giả 主chủ 佛Phật 威uy 光quang 方phương 堪kham 說thuyết 故cố 亦diệc 名danh 為vi 教giáo 如Như 來Lai 教giáo 說thuyết 顯hiển 剛cang 藏tạng 說thuyết 傳truyền 佛Phật 教giáo 故cố 又hựu 前tiền 二nhị 家gia 請thỉnh 顯hiển 此thử 地địa 法pháp 因nhân 人nhân 修tu 故cố 後hậu 一nhất 家gia 請thỉnh 顯hiển 此thử 地địa 法pháp 佛Phật 所sở 證chứng 故cố 前tiền 之chi 二nhị 請thỉnh 餘dư 經kinh 容dung 有hữu 後hậu 之chi 一nhất 請thỉnh 餘dư 經kinh 所sở 無vô 法pháp 華hoa 三tam 請thỉnh 但đãn 是thị 一nhất 家gia 良lương 以dĩ 地địa 法pháp 甚thậm 深thâm 寄ký 位vị 難nạn/nan 說thuyết 故cố (# 眾chúng 首thủ 以dĩ 下hạ 初sơ 正chánh 助trợ 分phân 別biệt 眾chúng 首thủ 為vi 正chánh 餘dư 二nhị 為vi 助trợ 道đạo 大đại 兼kiêm 亡vong 下hạ 二nhị 相tương/tướng 因nhân 分phân 別biệt 相tương/tướng 躡niếp 起khởi 故cố 道đạo 微vi 則tắc 自tự 濟tế 道đạo 大đại 則tắc 兼kiêm 亡vong 亡vong 字tự 無vô 心tâm 此thử 訓huấn 無vô 也dã 若nhược 加gia 於ư 心tâm 兼kiêm 忘vong 兩lưỡng 字tự 出xuất 於ư 莊trang 子tử 意ý 於ư 自tự 他tha 兩lưỡng 忘vong 若nhược 人nhân 相tương/tướng 忘vong 於ư 道đạo 術thuật 魚ngư 相tương/tướng 忘vong 於ư 江giang 湖hồ 雖tuy 有hữu 深thâm 意ý 非phi 此thử 所sở 用dụng 為vi 順thuận 請thỉnh 主chủ 者giả 此thử 第đệ 二nhị 家gia 因nhân 第đệ 一nhất 家gia 起khởi 也dã 謂vị 初sơ 剛cang 藏tạng 云vân 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 故cố 止chỉ 不bất 說thuyết 次thứ 解giải 脫thoát 月nguyệt 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 請thỉnh 云vân 此thử 眾chúng 無vô 諸chư 垢cấu 志chí 解giải 悉tất 明minh 潔khiết 。 等đẳng 眾chúng 若nhược 不bất 請thỉnh 則tắc 非phi 堪kham 聞văn 令linh 解giải 脫thoát 月nguyệt 此thử 言ngôn 虛hư 謬mậu 故cố 大đại 眾chúng 請thỉnh 則tắc 言ngôn 不bất 虛hư 為vi 成thành 請thỉnh 者giả 即tức 第đệ 三tam 請thỉnh 亦diệc 躡niếp 第đệ 一nhất 家gia 生sanh 謂vị 解giải 脫thoát 月nguyệt 末mạt 後hậu 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 云vân 佛Phật 子tử 願nguyện 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 分phân 別biệt 說thuyết 此thử 。 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 。 此thử 人nhân 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 護hộ 念niệm 而nhi 生sanh 信tín 受thọ 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 十Thập 地Địa 時thời 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 得đắc 佛Phật 護hộ 念niệm 得đắc 護hộ 念niệm 故cố 於ư 此thử 智trí 地địa 能năng 生sanh 勇dũng 猛mãnh 即tức 其kỳ 文văn 也dã 為vi 成thành 此thử 言ngôn 故cố 有hữu 第đệ 三tam 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 文văn 云vân 若nhược 為vi 善Thiện 逝Thệ 力lực 所sở 加gia 當đương 得đắc 法Pháp 寶bảo 入nhập 其kỳ 心tâm 即tức 護hộ 念niệm 生sanh 信tín 有hữu 徵trưng 也dã 此thử 約ước 因nhân 請thỉnh 生sanh 請thỉnh 者giả 總tổng 結kết 上thượng 意ý 亦diệc 是thị 次thứ 第đệ 者giả 此thử 中trung 正chánh 顯hiển 三tam 家gia 所sở 以dĩ 下hạ 文văn 方phương 說thuyết 三tam 家gia 次thứ 第đệ 今kim 此thử 所sở 以dĩ 兼kiêm 於ư 次thứ 第đệ 致trí 亦diệc 是thị 言ngôn 又hựu 佛Phật 請thỉnh 下hạ 第đệ 三tam 主chủ 伴bạn 分phân 別biệt 上thượng 首thủ 助trợ 伴bạn 但đãn 可khả 名danh 請thỉnh 如Như 來Lai 為vi 主chủ 故cố 有hữu 加gia 言ngôn 前tiền 之chi 二nhị 請thỉnh 下hạ 第đệ 三tam 結kết 歎thán 此thử 言ngôn 因nhân 於ư 天thiên 台thai 而nhi 生sanh 謂vị 法pháp 華hoa 疏sớ/sơ 歎thán 身thân 子tử 三tam 請thỉnh 云vân 餘dư 經kinh 無vô 此thử 殷ân 勤cần 之chi 請thỉnh 唯duy 華hoa 嚴nghiêm 解giải 脫thoát 月nguyệt 請thỉnh 金kim 剛cang 藏tạng 可khả 為vi 連liên 類loại 而nhi 彼bỉ 因nhân 人nhân 請thỉnh 於ư 因nhân 法pháp 此thử 請thỉnh 佛Phật 慧tuệ 故cố 亦diệc 不bất 同đồng 今kim 此thử 翻phiên 明minh 法pháp 華hoa 劣liệt 此thử 畧lược 言ngôn 但đãn 是thị 一nhất 家gia 細tế 分phần/phân 乃nãi 有hữu 多đa 異dị 且thả 列liệt 四tứ 門môn 彼bỉ 是thị 一nhất 家gia 此thử 有hữu 三tam 家gia 一nhất 不bất 同đồng 也dã 彼bỉ 之chi 一nhất 家gia 但đãn 是thị 聲Thanh 聞Văn 此thử 有hữu 三tam 家gia 是thị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 二nhị 不bất 同đồng 也dã 彼bỉ 唯duy 三tam 請thỉnh 此thử 有hữu 五ngũ 請thỉnh 三tam 不bất 同đồng 也dã 彼bỉ 唯duy 因nhân 人nhân 請thỉnh 此thử 有hữu 佛Phật 請thỉnh 四tứ 不bất 同đồng 也dã 但đãn 彼bỉ 云vân 法pháp 華hoa 請thỉnh 果quả 華hoa 嚴nghiêm 請thỉnh 因nhân 者giả 然nhiên 此thử 請thỉnh 因nhân 乃nãi 是thị 佛Phật 因nhân 說thuyết 分phần/phân 等đẳng 中trung 因nhân 果quả 兼kiêm 說thuyết 是thị 故cố 經Kinh 云vân 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 最tối 上thượng 道đạo 亦diệc 是thị 清thanh 淨tịnh 法pháp 光quang 明minh 門môn 又hựu 云vân 如Như 來Lai 大đại 仙tiên 。 道đạo 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 第đệ 十Thập 地Địa 後hậu 校giảo 量lượng 佛Phật 德đức 地địa 影ảnh 像tượng 分phần/phân 十thập 山sơn 依y 地địa 十thập 德đức 依y 海hải 皆giai 明minh 因nhân 果quả 相tương 順thuận 又hựu 有hữu 因nhân 果quả 二nhị 分phần 令linh 於ư 因nhân 門môn 徹triệt 見kiến 果quả 海hải 所sở 入nhập 智trí 地địa 亦diệc 通thông 果quả 故cố 法pháp 華hoa 雖tuy 然nhiên 請thỉnh 說thuyết 佛Phật 智trí 及cập 下hạ 廣quảng 說thuyết 但đãn 示thị 因nhân 門môn 故cố 說thuyết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 知tri 見kiến 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 即tức 此thử 證chứng 道đạo 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 即tức 此thử 教giáo 道Đạo 教giáo 證chứng 二nhị 門môn 該cai 因nhân 徹triệt 果quả 非phi 此thử 獨độc 因nhân 各các 隨tùy 所sở 弘hoằng 自tự 揚dương 聖thánh 教giáo 耳nhĩ )# 又hựu 三tam 請thỉnh 次thứ 第đệ 者giả 初sơ 解giải 脫thoát 月nguyệt 者giả 彼bỉ 眾chúng 上thượng 首thủ 故cố 餘dư 問vấn 則tắc 亂loạn 何hà 緣duyên 大đại 眾chúng 不bất 亂loạn 問vấn 耶da 眾chúng 調điều 伏phục 故cố 由do 前tiền 二nhị 止chỉ 三tam 請thỉnh 抑ức 揚dương 時thời 眾chúng 故cố 次thứ 眾chúng 請thỉnh 以dĩ 表biểu 虔kiền 誠thành 然nhiên 非phi 爭tranh 起khởi 依y 前tiền 請thỉnh 儀nghi 同đồng 聲thanh 齊tề 請thỉnh 故cố 亦diệc 不bất 亂loạn 後hậu 聽thính 說thuyết 理lý 窮cùng 故cố 如Như 來Lai 勸khuyến 說thuyết (# 又hựu 三tam 請thỉnh 下hạ 第đệ 三Tam 明Minh 次thứ 第đệ 初sơ 上thượng 首thủ 請thỉnh 二nhị 由do 前tiền 下hạ 大đại 眾chúng 同đồng 請thỉnh 三tam 聽thính 說thuyết 下hạ 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh )# 今kim 初sơ 眾chúng 首thủ 請thỉnh 中trung 總tổng 有hữu 三tam 請thỉnh 所sở 以dĩ 三tam 者giả 順thuận 世thế 儀nghi 式thức 少thiểu 不bất 殷ân 重trọng 多đa 則tắc 繁phồn 亂loạn 正chánh 得đắc 中trung 故cố 以dĩ 止chỉ 有hữu 三tam 抑ức 揚dương 當đương 時thời 調điều 伏phục 機cơ 故cố 二nhị 家gia 助trợ 成thành 各các 唯duy 一nhất 請thỉnh (# 今kim 初sơ 眾chúng 首thủ 下hạ 四tứ 別biệt 釋thích 上thượng 首thủ 於ư 中trung 有hữu 四tứ 初sơ 辨biện 三tam 請thỉnh 意ý 自tự 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 順thuận 世thế 得đắc 中trung 故cố 二nhị 以dĩ 止chỉ 有hữu 三tam 下hạ 對đối 止chỉ 須tu 三tam 故cố 上thượng 意ý 通thông 諸chư 經kinh 下hạ 意ý 正chánh 是thị 今kim 意ý 抑ức 揚dương 當đương 時thời 者giả 三tam 止chỉ 皆giai 抑ức 三tam 請thỉnh 皆giai 揚dương 謂vị 初sơ 止chỉ 通thông 抑ức 不bất 堪kham 次thứ 止chỉ 正chánh 明minh 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 後hậu 止chỉ 劣liệt 者giả 不bất 堪kham 故cố 皆giai 抑ức 也dã 請thỉnh 皆giai 揚dương 者giả 初sơ 請thỉnh 怪quái 默mặc 騰đằng 疑nghi 有hữu 疑nghi 欲dục 問vấn 次thứ 請thỉnh 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 後hậu 請thỉnh 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 皆giai 是thị 揚dương 也dã 夫phu 請thỉnh 法pháp 者giả 必tất 歎thán 人nhân 歎thán 法Pháp 歎thán 法Pháp 有hữu 教giáo 有hữu 證chứng 歎thán 人nhân 歎thán 說thuyết 歎thán 聽thính 故cố 請thỉnh 儀nghi 具cụ 矣hĩ 二nhị 家gia 助trợ 成thành 者giả 第đệ 二nhị 通thông 妨phương 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 若nhược 三tam 有hữu 表biểu 餘dư 何hà 不bất 三tam 通thông 意ý 可khả 知tri )# 然nhiên 依y 三tam 請thỉnh 應ưng 分phần/phân 三tam 段đoạn 若nhược 兼kiêm 三tam 止chỉ 應ưng 分phân 為vi 六lục 以dĩ 前tiền 默mặc 住trụ 之chi 止chỉ 通thông 為vi 五ngũ 請thỉnh 之chi 本bổn 不bất 可khả 唯duy 屬thuộc 於ư 初sơ 故cố 止chỉ 請thỉnh 相tương/tướng 乘thừa 且thả 為vi 五ngũ 段đoạn 一nhất 怪quái 默mặc 騰đằng 疑nghi 請thỉnh 二nhị 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 止chỉ 三tam 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 請thỉnh 四tứ 不bất 堪kham 有hữu 損tổn 止chỉ 謂vị 雖tuy 有hữu 堪kham 者giả 亦diệc 有hữu 不bất 堪kham 故cố 五ngũ 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 謂vị 不bất 堪kham 聞văn 者giả 以dĩ 法pháp 深thâm 故cố 亦diệc 得đắc 佛Phật 護hộ 固cố 應ưng 為vi 說thuyết 於ư 是thị 剛cang 藏tạng 理lý 窮cùng 更cánh 無vô 違vi 請thỉnh 。 是thị 時thời 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 聞văn 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 名danh 不bất 聞văn 解giải 釋thích 。 咸hàm 生sanh 渴khát 仰ngưỡng 。 作tác 如như 是thị 念niệm 。 何hà 因nhân 何hà 緣duyên 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 。 十Thập 地Địa 名danh 而nhi 不bất 解giải 釋thích 。 就tựu 初sơ 請thỉnh 中trung 分phần/phân 二nhị 初sơ 明minh 大đại 眾chúng 覩đổ 默mặc 生sanh 疑nghi 二nhị 解giải 脫thoát 月nguyệt 下hạ 騰đằng 疑nghi 為vi 請thỉnh 今kim 初sơ 言ngôn 何hà 因nhân 何hà 緣duyên 。 者giả 疑nghi 怪quái 之chi 辭từ 為vi 因nhân 說thuyết 者giả 不bất 能năng 說thuyết 耶da 為vi 緣duyên 聽thính 者giả 不bất 堪kham 聞văn 耶da 金kim 剛cang 藏tạng 下hạ 出xuất 所sở 疑nghi 事sự 。 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 諸chư 大đại 眾chúng 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 以dĩ 頌tụng 問vấn 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 曰viết 。 二nhị 騰đằng 疑nghi 為vi 請thỉnh 中trung 二nhị 初sơ 敘tự 請thỉnh 因nhân 謂vị 領lãnh 眾chúng 疑nghi 故cố 。 何hà 故cố 淨tịnh 覺giác 人nhân 念niệm 智trí 功công 德đức 具cụ 。 說thuyết 諸chư 上thượng 妙diệu 地địa 有hữu 力lực 不bất 解giải 釋thích 一nhất 切thiết 咸hàm 決quyết 定định 。 勇dũng 猛mãnh 無vô 怯khiếp 弱nhược 何hà 故cố 說thuyết 地Địa 名danh 。 而nhi 不bất 為vi 開khai 演diễn 諸chư 地địa 妙diệu 義nghĩa 趣thú 此thử 眾chúng 皆giai 欲dục 聞văn 其kỳ 心tâm 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 願nguyện 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 。 眾chúng 會hội 悉tất 清thanh 淨tịnh 。 離ly 懈giải 怠đãi 嚴nghiêm 潔khiết 能năng 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 具cụ 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 相tương 視thị 咸hàm 恭cung 敬kính 。 一nhất 切thiết 悉tất 專chuyên 仰ngưỡng 。 如như 蜂phong 念niệm 好hảo/hiếu 蜜mật 。 如như 渴khát 思tư 甘cam 露lộ 。 二nhị 以dĩ 頌tụng 正chánh 請thỉnh 文văn 有hữu 五ngũ 偈kệ 顯hiển 說thuyết 聽thính 無vô 過quá 是thị 以dĩ 應ưng 說thuyết 即tức 分phân 為vi 二nhị 初sơ 偈kệ 說thuyết 者giả 無vô 過quá 亦diệc 遣khiển 大đại 眾chúng 何hà 因nhân 之chi 疑nghi 後hậu 四tứ 聽thính 者giả 無vô 過quá 亦diệc 遣khiển 大đại 眾chúng 何hà 緣duyên 之chi 疑nghi 雖tuy 似tự 初sơ 二nhị 徵trưng 默mặc 所sở 由do 為vi 拂phất 眾chúng 疑nghi 後hậu 三tam 請thỉnh 說thuyết 為vi 遂toại 眾chúng 欲dục 文văn 影ảnh 略lược 耳nhĩ 非phi 不bất 互hỗ 通thông 故cố 依y 前tiền 判phán 今kim 初sơ 歎thán 說thuyết 者giả 淨tịnh 覺giác 無vô 過quá 偈kệ 初sơ 二nhị 字tự 偈kệ 末mạt 三tam 字tự 合hợp 為vi 徵trưng 問vấn 之chi 詞từ 謂vị 有hữu 中trung 間gian 淨tịnh 覺giác 無vô 過quá 何hà 故cố 不bất 解giải 釋thích 耶da 聖thánh 德đức 雖tuy 多đa 偏thiên 歎thán 淨tịnh 覺giác 者giả 是thị 說thuyết 因nhân 故cố 覺giác 即tức 覺giác 觀quán 由do 此thử 得đắc 為vi 口khẩu 加gia 行hành 故cố 具cụ 能năng 所sở 治trị 無vô 思tư 發phát 言ngôn 故cố 云vân 淨tịnh 覺giác 淨tịnh 覺giác 之chi 人nhân 名danh 淨tịnh 覺giác 人nhân 三tam 字tự 為vi 總tổng 餘dư 皆giai 是thị 別biệt (# 雖tuy 似tự 初sơ 二nhị 者giả 文văn 具cụ 二nhị 意ý 前tiền 意ý 約ước 所sở 歎thán 分phân 別biệt 歎thán 說thuyết 歎thán 聽thính 故cố 分phân 為vi 二nhị 後hậu 釋thích 約ước 徵trưng 請thỉnh 分phân 別biệt 徵trưng 請thỉnh 互hỗ 有hữu 故cố 依y 前tiền 判phán 言ngôn 互hỗ 有hữu 者giả 如như 初sơ 二nhị 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 即tức 正chánh 顯hiển 徵trưng 默mặc 所sở 由do 既ký 云vân 何hà 故cố 不bất 開khai 演diễn 亦diệc 是thị 請thỉnh 說thuyết 為vi 順thuận 眾chúng 欲dục 如như 後hậu 三tam 中trung 此thử 眾chúng 皆giai 欲dục 聞văn 願nguyện 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 。 正chánh 是thị 請thỉnh 順thuận 欲dục 說thuyết 若nhược 為vi 宣tuyên 說thuyết 眾chúng 疑nghi 即tức 除trừ 相tương 視thị 恭cung 敬kính 義nghĩa 兼kiêm 徵trưng 默mặc 故cố 論luận 經Kinh 云vân 迭điệt 共cộng 相tương 瞻chiêm 住trụ 一nhất 切thiết 咸hàm 恭cung 敬kính 即tức 上thượng 句cú 正chánh 是thị 怪quái 默mặc 意ý 也dã 故cố 云vân 互hỗ 通thông 歎thán 說thuyết 歎thán 聽thính 則tắc 不bất 互hỗ 有hữu 故cố 依y 前tiền 判phán 疏sớ/sơ 合hợp 為vi 徵trưng 問vấn 之chi 辭từ 總tổng 言ngôn 何hà 故cố 不bất 解giải 釋thích 細tế 論luận 何hà 故cố 是thị 徵trưng 問vấn 之chi 辭từ 不bất 解giải 釋thích 是thị 徵trưng 問vấn 之chi 相tướng 中trung 間gian 淨tịnh 覺giác 是thị 徵trưng 問vấn 所sở 以dĩ 故cố 疏sớ/sơ 合hợp 云vân 謂vị 有hữu 中trung 間gian 淨tịnh 覺giác 無vô 過quá 何hà 故cố 不bất 解giải 釋thích 耶da 具cụ 能năng 所sở 治trị 下hạ 別biệt 釋thích 淨tịnh 義nghĩa )# 別biệt 歎thán 淨tịnh 覺giác 有hữu 二nhị 勝thắng 能năng 一nhất 攝nhiếp 對đối 治trị 謂vị 念niệm 智trí 具cụ 念niệm 謂vị 四tứ 念niệm 智trí 謂vị 如như 智trí 二nhị 離ly 諸chư 過quá 謂vị 餘dư 十thập 字tự 具cụ 字tự 兩lưỡng 用dụng 初sơ 中trung 由do 有hữu 能năng 治trị 所sở 治trị 。 不bất 生sanh 所sở 治trị 有hữu 二nhị 一nhất 者giả 雜tạp 覺giác 謂vị 凡phàm 夫phu 尋tầm 伺tứ 與dữ 四tứ 倒đảo 相tương 應ứng 即tức 迷mê 事sự 倒đảo 以dĩ 四tứ 念niệm 為vi 治trị 二nhị 雜tạp 覺giác 因nhân 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 謂vị 隨tùy 名danh 相tướng 轉chuyển 即tức 迷mê 理lý 倒đảo 以dĩ 真Chân 如Như 智trí 為vi 治trị 前tiền 唯duy 凡phàm 夫phu 後hậu 通thông 凡phàm 小tiểu (# 一nhất 者giả 雜tạp 覺giác 者giả 常thường 等đẳng 四tứ 倒đảo 思tư 求cầu 名danh 覺giác 穢uế 濁trược 之chi 心tâm 目mục 之chi 為vi 雜tạp 以dĩ 四tứ 念niệm 為vi 治trị 者giả 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 等đẳng 能năng 治trị 淨tịnh 倒đảo 等đẳng 二nhị 雜tạp 覺giác 因nhân 者giả 想tưởng 心tâm 見kiến 倒đảo 。 能năng 生sanh 四tứ 倒đảo 名danh 雜tạp 覺giác 因nhân 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 即tức 三tam 倒đảo 也dã 憶ức 是thị 心tâm 倒đảo 想tưởng 是thị 想tưởng 倒đảo 分phân 別biệt 是thị 見kiến 倒đảo 令linh 心tâm 亦diệc 倒đảo 不bất 能năng 見kiến 如như 妄vọng 取thủ 染nhiễm 淨tịnh 因nhân 果quả 相tương/tướng 故cố 隨tùy 名danh 相tướng 轉chuyển 即tức 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 由do 不bất 了liễu 如như 故cố 隨tùy 名danh 相tướng 名danh 得đắc 如như 智trí 斯tư 倒đảo 自tự 亡vong )# 言ngôn 離ly 過quá 者giả 離ly 三tam 種chủng 過quá 一nhất 由do 無vô 瞋sân 等đẳng 功công 德đức 具cụ 故cố 離ly 慳san 嫉tật 過quá 謂vị 無vô 瞋sân 治trị 嫉tật 等đẳng 取thủ 無vô 貪tham 無vô 貪tham 治trị 慳san 不bất 等đẳng 無vô 癡si 無vô 癡si 即tức 前tiền 念niệm 智trí 攝nhiếp 故cố 二nhị 由do 前tiền 已dĩ 說thuyết 上thượng 妙diệu 地địa 故cố 無vô 說thuyết 法Pháp 懈giải 怠đãi 過quá 三tam 由do 有hữu 樂nhạo 說thuyết 辯biện 力lực 。 無vô 不bất 樂nhạo 說thuyết 過quá (# 離ly 慳san 嫉tật 者giả 悋lận 法pháp 為vi 慳san 忌kỵ 勝thắng 為vi 嫉tật 正chánh 是thị 說thuyết 法Pháp 之chi 過quá 三tam 善thiện 根căn 中trung 無vô 貪tham 在tại 初sơ 瞋sân 為vi 菩Bồ 薩Tát 大đại 障chướng 故cố 論luận 舉cử 瞋sân 等đẳng 貪tham 無vô 說thuyết 法Pháp 懈giải 怠đãi 者giả 有hữu 八bát 雖tuy 無vô 慳san 嫉tật 而nhi 墮đọa 開khai 演diễn 故cố 無vô 不bất 樂nhạo 說thuyết 者giả 有hữu 人nhân 雖tuy 勤cần 而nhi 無vô 巧xảo 慧tuệ 凡phàm 所sở 言ngôn 說thuyết 。 令linh 他tha 不bất 樂nhạo 故cố 此thử 不bất 樂nhạo 之chi 言ngôn 乃nãi 屬thuộc 於ư 他tha 亦diệc 可khả 屬thuộc 自tự 若nhược 爾nhĩ 何hà 異dị 不bất 懈giải 怠đãi 耶da 。 謂vị 復phục 有hữu 人nhân 心tâm 勤cần 欲dục 說thuyết 無vô 有hữu 辯biện 才tài 故cố 不bất 樂nhạo 說thuyết )# 然nhiên 念niệm 智trí 正chánh 為vi 治trị 雜tạp 覺giác 等đẳng 故cố 受thọ 治trị 名danh 而nhi 無vô 瞋sân 等đẳng 本bổn 意ý 不bất 為vi 治trị 於ư 嫉tật 等đẳng 有hữu 此thử 任nhậm 運vận 自tự 無vô 彼bỉ 故cố 但đãn 名danh 離ly 過quá (# 然nhiên 念niệm 智trí 者giả 三tam 通thông 妨phương 難nạn/nan 也dã 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 雜tạp 覺giác 是thị 過quá 有hữu 念niệm 智trí 等đẳng 即tức 得đắc 名danh 離ly 慳san 嫉tật 是thị 過quá 功công 德đức 具cụ 等đẳng 豈khởi 非phi 能năng 治trị 何hà 以dĩ 前tiền 覺giác 偏thiên 名danh 攝nhiếp 治trị 此thử 離ly 慳san 等đẳng 為vi 離ly 過quá 耶da 故cố 為vi 此thử 通thông 前tiền 由do 先tiên 有hữu 雜tạp 覺giác 故cố 修tu 念niệm 智trí 治trị 之chi 此thử 中trung 先tiên 無vô 貪tham 等đẳng 自tự 無vô 慳san 嫉tật 故cố 別biệt 立lập 名danh 前tiền 猶do 以dĩ 藥dược 治trị 病bệnh 後hậu 猶do 內nội 有hữu 妙diệu 藥dược 眾chúng 病bệnh 不bất 生sanh 故cố 有hữu 二nhị 別biệt 又hựu 遠viễn 公công 云vân 念niệm 智trí 內nội 德đức 對đối 治trị 義nghĩa 顯hiển 不bất 貪tham 無vô 失thất 離ly 過quá 義nghĩa 彰chương 故cố 有hữu 隱ẩn 顯hiển 理lý 實thật 具cụ 通thông )# 第đệ 二nhị 歎thán 聽thính 者giả 無vô 過quá 中trung 四tứ 偈kệ 分phần/phân 三tam 初sơ 二nhị 歎thán 同đồng 生sanh 眾chúng 論luận 云vân 同đồng 法pháp 決quyết 定định 故cố 有hữu 樂nhạo 聞văn 故cố 次thứ 一nhất 偈kệ 歎thán 異dị 生sanh 眾chúng 論luận 云vân 復phục 示thị 餘dư 者giả 心tâm 淨tịnh 故cố 後hậu 一nhất 偈kệ 雙song 歎thán 論luận 云vân 又hựu 顯hiển 此thử 眾chúng 皆giai 堪kham 聞văn 法Pháp 故cố (# 第đệ 二nhị 歎thán 聽thính 者giả 無vô 過quá 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 科khoa 此thử 中trung 引dẫn 論luận 即tức 釋thích 前tiền 偈kệ 前tiền 論luận 雙song 明minh 說thuyết 聽thính 無vô 過quá 上thượng 疏sớ/sơ 已dĩ 明minh 總tổng 意ý 及cập 說thuyết 者giả 無vô 過quá 故cố 今kim 但đãn 引dẫn 聽thính 者giả 無vô 過quá 彼bỉ 論luận 云vân 復phục 顯hiển 聽thính 者giả 同đồng 法pháp 決quyết 定định 故cố 有hữu 樂nhạo 聞văn 故cố 復phục 示thị 餘dư 者giả 心tâm 淨tịnh 故cố 又hựu 願nguyện 此thử 眾chúng 皆giai 堪kham 聞văn 法Pháp 故cố 偈kệ 言ngôn 迭điệt 共cộng 相tương 瞻chiêm 住trụ 故cố 釋thích 曰viết 上thượng 即tức 聽thính 者giả 論luận 文văn 今kim 疏sớ/sơ 以dĩ 偈kệ 配phối 之chi 於ư 文văn 可khả 見kiến 同đồng 法pháp 二nhị 字tự 該cai 於ư 二nhị 偈kệ 是thị 同đồng 生sanh 眾chúng 故cố 決quyết 定định 二nhị 字tự 唯duy 屬thuộc 初sơ 偈kệ 有hữu 樂nhạo 聞văn 者giả 。 是thị 第đệ 二nhị 偈kệ 異dị 上thượng 同đồng 法pháp 而nhi 云vân 餘dư 者giả 故cố 是thị 異dị 生sanh 此thử 眾chúng 皆giai 樂nhạo/nhạc/lạc 則tắc 知tri 雙song 歎thán 皆giai 者giả 俱câu 故cố )# 。 今kim 初sơ 二nhị 偈kệ 前tiền 偈kệ 歎thán 根căn 故cố 云vân 決quyết 定định 後hậu 偈kệ 歎thán 欲dục 故cố 云vân 欲dục 聞văn 若nhược 有hữu 欲dục 無vô 根căn 雖tuy 聞văn 不bất 解giải 有hữu 根căn 無vô 欲dục 設thiết 聞văn 不bất 受thọ 故cố 須tu 雙song 歎thán (# 若nhược 有hữu 欲dục 下hạ 雙song 結kết 上thượng 二nhị 根căn 約ước 器khí 量lượng 無vô 之chi 則tắc 猶do 牛ngưu 跡tích 不bất 能năng 受thọ 海hải 欲dục 約ước 愛ái 樂nhạo 無vô 之chi 若nhược 許hứa 由do 洗tẩy 耳nhĩ )# 今kim 初sơ 同đồng 法pháp 即tức 是thị 同đồng 生sanh 揀giản 後hậu 異dị 生sanh 決quyết 定định 即tức 是thị 根căn 器khí 揀giản 後hậu 樂nhạo 欲dục 初sơ 句cú 為vi 總tổng 論luận 云vân 決quyết 定định 者giả 黠hiệt 慧tuệ 明minh 了liễu 故cố 黠hiệt 慧tuệ 即tức 根căn 黠hiệt 能năng 知tri 教giáo 慧tuệ 能năng 入nhập 證chứng 故cố (# 黠hiệt 慧tuệ 即tức 根căn 者giả 此thử 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 黠hiệt 即tức 訓huấn 慧tuệ 今kim 分phần/phân 二nhị 別biệt 黠hiệt 即tức 當đương 智trí 智trí 能năng 了liễu 事sự 慧tuệ 照chiếu 理lý 故cố 分phần/phân 於ư 教giáo 證chứng 此thử 二nhị 無vô 暗ám 通thông 曰viết 明minh 了liễu 根căn 體thể 是thị 慧tuệ 故cố 以dĩ 黠hiệt 慧tuệ 釋thích 根căn )# 次thứ 二nhị 句cú 別biệt 論luận 云vân 決quyết 定định 有hữu 三tam 一nhất 上thượng 決quyết 定định 願nguyện 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 云vân 勇dũng 猛mãnh 二nhị 名danh 聞văn 決quyết 定định 他tha 善thiện 敬kính 重trọng 故cố 云vân 無vô 怯khiếp 弱nhược 由do 內nội 無vô 怯khiếp 弱nhược 外ngoại 著trước 大đại 名danh 三tam 攝nhiếp 受thọ 決quyết 定định 謂vị 彼bỉ 說thuyết 者giả 善thiện 知tri 故cố 即tức 經kinh 說thuyết 地địa 名danh 由do 堪kham 攝nhiếp 受thọ 方phương 為vi 說thuyết 耳nhĩ 下hạ 句cú 徵trưng 默mặc 可khả 知tri (# 願nguyện 大đại 菩Bồ 提Đề 者giả 。 然nhiên 經Kinh 云vân 勇dũng 猛mãnh 無vô 怯khiếp 弱nhược 論luận 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 大đại 名danh 稱xưng 。 今kim 順thuận 經kinh 帖# 願nguyện 大đại 菩Bồ 提Đề 即tức 是thị 。 論luận 釋thích 既ký 云vân 菩Bồ 提Đề 則tắc 諸chư 德đức 皆giai 上thượng 大đại 願nguyện 為vi 主chủ 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 以dĩ 梵Phạm 云vân 薩tát 埵đóa 有hữu 勇dũng 猛mãnh 義nghĩa 勇dũng 猛mãnh 求cầu 菩Bồ 提Đề 故cố 故cố 二nhị 經kinh 語ngữ 異dị 願nguyện 求cầu 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 同đồng 由do 內nội 無vô 怯khiếp 弱nhược 者giả 即tức 以dĩ 此thử 經Kinh 會hội 論luận 經kinh 也dã 以dĩ 論luận 經Kinh 云vân 大đại 名danh 稱xưng 故cố 上thượng 三tam 決quyết 定định 若nhược 別biệt 相tướng 說thuyết 前tiền 二nhị 是thị 證chứng 決quyết 定định 後hậu 一nhất 阿a 含hàm 決quyết 定định 通thông 皆giai 具cụ 二nhị )# 後hậu 偈kệ 歎thán 欲dục 中trung 初sơ 句cú 所sở 欲dục 之chi 法pháp 。 次thứ 二nhị 句cú 正chánh 明minh 有hữu 欲dục 後hậu 句cú 結kết 請thỉnh 。 論luận 云vân 是thị 中trung 若nhược 但đãn 有hữu 阿a 含hàm 決quyết 定định 無vô 證chứng 決quyết 定định 但đãn 有hữu 非phi 現hiện 前tiền 決quyết 定định 無vô 現hiện 前tiền 決quyết 定định 如như 是thị 。 決quyết 定định 法Pháp 器khí 不bất 滿mãn 足túc 故cố 不bất 能năng 聽thính 受thọ 。 者giả 現hiện 前tiền 是thị 欲dục 現hiện 見kiến 起khởi 故cố 非phi 現hiện 前tiền 是thị 根căn 但đãn 冥minh 具cụ 故cố 此thử 中trung 意ý 明minh 但đãn 有hữu 根căn 而nhi 無vô 欲dục 不bất 堪kham 聞văn 法Pháp 今kim 前tiền 偈kệ 於ư 教giáo 決quyết 解giải 於ư 理lý 決quyết 證chứng 具cụ 二nhị 決quyết 定định 為vi 非phi 現hiện 前tiền 之chi 根căn 復phục 有hữu 今kim 偈kệ 現hiện 前tiền 之chi 欲dục 教giáo 證chứng 決quyết 定định 則tắc 具cụ 足túc 決quyết 定định 故cố 堪kham 受thọ 也dã (# 論luận 云vân 下hạ 初sơ 舉cử 論luận 文văn 論luận 初sơ 標tiêu 云vân 決quyết 定định 者giả 是thị 中trung 有hữu 阿a 含hàm 決quyết 定định 等đẳng 所sở 以dĩ 先tiên 標tiêu 決quyết 定định 者giả 以dĩ 前tiền 偈kệ 云vân 同đồng 法pháp 決quyết 定định 決quyết 定định 是thị 根căn 根căn 能năng 受thọ 法pháp 故cố 云vân 決quyết 定định 今kim 此thử 意ý 云vân 決quyết 定định 之chi 言ngôn 根căn 欲dục 具cụ 足túc 方phương 稱xưng 決quyết 定định 唯duy 根căn 無vô 欲dục 法Pháp 器khí 不bất 具cụ 非phi 真chân 決quyết 定định 故cố 此thử 標tiêu 云vân 言ngôn 決quyết 定định 者giả 必tất 須tu 根căn 欲dục 言ngôn 是thị 中trung 者giả 聽thính 者giả 中trung 有hữu 阿a 含hàm 決quyết 定định 非phi 證chứng 決quyết 定định 者giả 謂vị 若nhược 前tiền 偈kệ 但đãn 有hữu 教giáo 根căn 而nhi 非phi 證chứng 根căn 亦diệc 不bất 具cụ 足túc 。 則tắc 反phản 顯hiển 前tiền 具cụ 有hữu 教giáo 證chứng 次thứ 云vân 但đãn 有hữu 非phi 現hiện 前tiền 決quyết 定định 無vô 現hiện 前tiền 決quyết 定định 者giả 明minh 若nhược 前tiền 偈kệ 有hữu 教giáo 證chứng 之chi 根căn 為vi 非phi 現hiện 前tiền 決quyết 定định 而nhi 無vô 今kim 欲dục 現hiện 前tiền 決quyết 定định 法Pháp 器khí 亦diệc 不bất 具cụ 足túc 。 故cố 結kết 云vân 如như 是thị 法Pháp 器khí 。 不bất 滿mãn 足túc 故cố 不bất 能năng 聽thính 受thọ 。 則tắc 反phản 顯hiển 前tiền 偈kệ 有hữu 根căn 今kim 此thử 有hữu 欲dục 為vi 具cụ 足túc 也dã 若nhược 但đãn 兩lưỡng 字tự 是thị 疏sớ/sơ 義nghĩa 加gia 使sử 義nghĩa 明minh 了liễu 不bất 違vi 論luận 意ý 現hiện 前tiền 是thị 欲dục 下hạ 二nhị 釋thích 現hiện 非phi 現hiện 義nghĩa 言ngôn 根căn 但đãn 冥minh 具cụ 者giả 有hữu 人nhân 雖tuy 有hữu 堪kham 聞văn 之chi 智trí 為vi [宴-女+六]# 具cụ 而nhi 未vị 欲dục 聞văn 故cố 云vân 冥minh 具cụ 冥minh 具cụ 宿túc 成thành 故cố 如như 五ngũ 頂đảnh 于vu 具cụ 足túc 七thất 德đức 堪kham 傳truyền 六lục 句cú 而nhi 著trước 妻thê 奴nô 未vị 欲dục 其kỳ 教giáo 此thử 中trung 意ý 明minh 下hạ 三tam 總tổng 出xuất 論luận 意ý 即tức 論luận 云vân 示thị 現hiện 此thử 眾chúng 具cụ 足túc 決quyết 定định 故cố 能năng 聽thính 受thọ )# 其kỳ 心tâm 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 者giả 論luận 經Kinh 云vân 佛Phật 子tử 智trí 無vô 畏úy 無vô 畏úy 即tức 無vô 怯khiếp 弱nhược 契khế 理lý 之chi 心tâm 即tức 名danh 為vi 智trí 然nhiên 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 證chứng 法pháp 故cố 此thử 屬thuộc 前tiền 根căn 二nhị 現hiện 受thọ 故cố 此thử 屬thuộc 今kim 欲dục 欲dục 亦diệc 須tu 智trí 故cố 於ư 樂nhạo 聞văn 心tâm 無vô 怯khiếp 弱nhược 。 總tổng 前tiền 二nhị 偈kệ 根căn 欲dục 雙song 具cụ 諸chư 地địa 妙diệu 義nghĩa 願nguyện 為vi 說thuyết 之chi 。 (# 其kỳ 心tâm 無vô 怯khiếp 下hạ 第đệ 三tam 隨tùy 要yếu 重trọng/trùng 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 釋thích 此thử 句cú 後hậu 總tổng 前tiền 下hạ 雙song 結kết 歎thán 意ý 釋thích 於ư 初sơ 句cú 及cập 第đệ 四tứ 句cú )# 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 歎thán 異dị 生sanh 眾chúng 但đãn 云vân 眾chúng 會hội 故cố 雙song 歎thán 根căn 欲dục 初sơ 句cú 為vi 總tổng 心tâm 無vô 濁trược 故cố 名danh 為vi 清Thanh 淨Tịnh 。 三tam 句cú 為vi 別biệt 別biệt 離ly 六lục 濁trược 一nhất 不bất 欲dục 濁trược 謂vị 無vô 心tâm 餐xan 採thải 故cố 離ly 懈giải 怠đãi 治trị 之chi 二nhị 威uy 儀nghi 濁trược 不bất 恭cung 肅túc 故cố 嚴nghiêm 整chỉnh 治trị 之chi 三tam 五ngũ 蓋cái 濁trược 貪tham 名danh 等đẳng 故cố 潔khiết 淨tịnh 治trị 之chi 四tứ 異dị 想tưởng 濁trược 謂vị 貢cống 高cao 雜tạp 染nhiễm 輕khinh 慢mạn 雜tạp 染nhiễm 等đẳng 皆giai 名danh 異dị 想tưởng 今kim 說thuyết 行hành 堅kiên 固cố 不bất 動động 。 治trị 之chi 五ngũ 不bất 足túc 功công 德đức 濁trược 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 故cố 於ư 彼bỉ 說thuyết 中trung 心tâm 不bất 樂nhạo 住trụ 具cụ 功công 德đức 治trị 之chi 六lục 愚ngu 癡si 濁trược 謂vị 愚ngu 闇ám 不bất 了liễu 故cố 智trí 慧tuệ 治trị 之chi (# 四tứ 異dị 想tưởng 濁trược 者giả 論luận 云vân 四tứ 異dị 想tưởng 濁trược 妬đố 勝thắng 心tâm 故cố 破phá 壞hoại 心tâm 故cố 釋thích 曰viết 妬đố 勝thắng 就tựu 人nhân 破phá 壞hoại 約ước 法pháp 又hựu 亦diệc 通thông 二nhị 今kim 不bất 依y 論luận 云vân 貢cống 高cao 等đẳng 者giả 義nghĩa 廣quảng 異dị 想tưởng 即tức 喻dụ 伽già 論luận 三tam 十thập 八bát 云vân 聽thính 法Pháp 由do 離ly 六lục 種chủng 相tương 遠viễn 離ly 貢cống 高cao 雜tạp 染nhiễm 由do 四tứ 種chủng 相tương 遠viễn 離ly 輕khinh 慢mạn 雜tạp 染nhiễm 由do 一nhất 種chủng 相tương 遠viễn 離ly 怯khiếp 弱nhược 雜tạp 染nhiễm 言ngôn 六lục 種chủng 者giả 一nhất 應ứng 時thời 聽thính 二nhị 殷ân 重trọng 聽thính 三tam 恭cung 敬kính 聽thính 四tứ 不bất 為vi 損tổn 惱não 聽thính 五ngũ 不bất 為vi 隨tùy 順thuận 聽thính 六lục 不bất 求cầu 過quá 失thất 。 聽thính 言ngôn 四tứ 相tương/tướng 者giả 一nhất 恭cung 敬kính 正Chánh 法Pháp 。 二nhị 恭cung 敬kính 說thuyết 人nhân 三tam 不bất 輕khinh 正Chánh 法Pháp 四tứ 不bất 輕khinh 說thuyết 人nhân 言ngôn 一nhất 相tương/tướng 者giả 謂vị 不bất 自tự 輕khinh 蔑miệt 復phục 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 無vô 散tán 亂loạn 心tâm 聽thính 法Pháp 一nhất 求cầu 悟ngộ 解giải 心tâm 二nhị 專chuyên 一nhất 極cực 心tâm 三tam 聆linh 音âm 囑chúc 耳nhĩ 四tứ 掃tảo 滌địch 其kỳ 心tâm 五ngũ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 心tâm 故cố 總tổng 有hữu 二nhị 謂vị 不bất 雜tạp 染nhiễm 心tâm 無vô 散tán 亂loạn 。 一nhất 心tâm 聽thính 法Pháp 。 今kim 疏sớ/sơ 舉cử 前tiền 二nhị 名danh 等đẳng 取thủ 怯khiếp 弱nhược 及cập 無vô 散tán 亂loạn 上thượng 皆giai 異dị 想tưởng 妬đố 勝thắng 破phá 壞hoại 此thử 二nhị 偏thiên 重trọng 故cố 本bổn 論luận 舉cử 之chi 五ngũ 不bất 足túc 功công 德đức 濁trược 此thử 段đoạn 全toàn 是thị 論luận 文văn 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 語ngữ 因nhân 中trung 心tâm 不bất 樂nhạo 住trụ 明minh 無vô 現hiện 果quả 謂vị 由do 善thiện 少thiểu 多đa 緣duyên 多đa 病bệnh 懈giải 怠đãi 散tán 動động 故cố 於ư 說thuyết 中trung 心tâm 不bất 樂nhạo 住trụ 六lục 愚ngu 癡si 濁trược 愚ngu 謂vị 迷mê 教giáo 暗ám 謂vị 惑hoặc 理lý 即tức 釋thích 上thượng 癡si )# 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 雙song 歎thán 二nhị 眾chúng 云vân 一nhất 切thiết 故cố 相tương 視thị 為vi 總tổng 論luận 云vân 迭điệt 相tương/tướng 共cộng 瞻chiêm 者giả 示thị 無vô 雜tạp 染nhiễm 故cố 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 咸hàm 恭cung 敬kính 等đẳng 無vô 輕khinh 慢mạn 雜tạp 染nhiễm 下hạ 半bán 喻dụ 顯hiển 敬kính 法pháp 轉chuyển 深thâm 何hà 有hữu 雜tạp 染nhiễm (# 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 雙song 歎thán 中trung 三tam 初sơ 總tổng 釋thích 偈kệ 相tương 視thị 為vi 總tổng 者giả 正chánh 是thị 此thử 偈kệ 之chi 總tổng 既ký 雙song 歎thán 二nhị 眾chúng 則tắc 相tương 視thị 之chi 總tổng 遍biến 前tiền 四tứ 偈kệ 而nhi 論luận 正chánh 說thuyết 是thị 此thử 偈kệ 總tổng 下hạ 例lệ 餘dư 偈kệ 皆giai 有hữu 總tổng 別biệt 則tắc 歎thán 異dị 生sanh 中trung 不bất 濁trược 是thị 總tổng 上thượng 歎thán 欲dục 中trung 欲dục 聞văn 是thị 總tổng 初sơ 歎thán 根căn 中trung 決quyết 定định 是thị 總tổng 歎thán 能năng 說thuyết 中trung 淨tịnh 覺giác 是thị 總tổng 別biệt 等đẳng 可khả 知tri )# 論luận 經Kinh 云vân 如như 蜂phong 欲dục 熟thục 蜜mật 古cổ 釋thích 云vân 齊tề 心tâm 趣thú 證chứng 如như 蜂phong 熟thục 蜜mật 專chuyên 意ý 求cầu 教giáo 如như 渴khát 思tư 甘cam 露lộ 。 今kim 但đãn 云vân 念niệm 蜜mật 則tắc 二nhị 句cú 皆giai 通thông 教giáo 證chứng (# 論luận 經Kinh 云vân 下hạ 二nhị 會hội 經kinh 文văn 中trung 有hữu 三tam 初sơ 舉cử 論luận 經kinh 二nhị 引dẫn 古cổ 釋thích 三tam 會hội 今kim 經kinh 念niệm 通thông 教giáo 證chứng 者giả 熟thục 蜜mật 如như 教giáo 蜜mật 成thành 如như 證chứng 今kim 念niệm 有hữu 二nhị 若nhược 明minh 記ký 為vi 念niệm 即tức 是thị 念niệm 教giáo 若nhược 無vô 念niệm 念niệm 者giả 即tức 是thị 念niệm 證chứng 故cố 起khởi 信tín 云vân 若nhược 知tri 無vô 有hữu 能năng 念niệm 所sở 念niệm 是thị 名danh 隨tùy 順thuận 。 此thử 念niệm 教giáo 也dã 若nhược 離ly 於ư 念niệm 名danh 為vi 得đắc 入nhập 此thử 念niệm 證chứng 也dã )# 然nhiên 蜂phong 之chi 念niệm 蜜mật 渴khát 之chi 思tư 漿tương 喻dụ 希hy 法Pháp 喜hỷ 解giải 脫thoát 之chi 味vị 。 更cánh 言ngôn 好hảo/hiếu 蜜mật 復phục 思tư 甘cam 露lộ 顯hiển 法pháp 之chi 妙diệu 思tư 渴khát 情tình 深thâm (# 然nhiên 蜂phong 之chi 下hạ 三tam 別biệt 釋thích 喻dụ 法Pháp 喜hỷ 如như 蜜mật 蜜mật 即tức 食thực 故cố 故cố 法pháp 華hoa 云vân 法Pháp 喜hỷ 禪thiền 悅duyệt 食thực 。 更cánh 無vô 餘dư 食thực 想tưởng 。 解giải 脫thoát 合hợp 上thượng 甘cam 露lộ 甘cam 露lộ 如như 漿tương 故cố 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 甘cam 露lộ 法Pháp 之chi 食thực 。 解giải 脫thoát 味vị 為vi 漿tương 。 即tức 甘cam 露lộ 為vi 食thực 今kim 以dĩ 蜜mật 當đương 於ư 食thực 故cố 以dĩ 甘cam 露lộ 配phối 於ư 解giải 脫thoát 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 亦diệc 以dĩ 甘cam 露lộ 況huống 於ư 涅Niết 槃Bàn 涅Niết 槃Bàn 即tức 解giải 脫thoát 故cố )# 。 爾nhĩ 時thời 大đại 智trí 無vô 所sở 畏úy 。 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 說thuyết 是thị 已dĩ 。 欲dục 令linh 眾chúng 會hội 。 心tâm 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 為vi 諸chư 佛Phật 子tử 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 二nhị 爾nhĩ 時thời 大đại 智trí 下hạ 法pháp 深thâm 難nan 受thọ 止chỉ 文văn 中trung 二nhị 先tiên 敘tự 意ý 後hậu 偈kệ 酬thù 前tiền 中trung 令linh 眾chúng 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 總tổng 酬thù 答đáp 相tương 謂vị 說thuyết 偈kệ 本bổn 為vi 除trừ 前tiền 疑nghi 惱não 得đắc 心tâm 喜hỷ 故cố 酬thù 答đáp 有hữu 二nhị 一nhất 堪kham 酬thù 答đáp 自tự 有hữu 大đại 智trí 故cố 二nhị 不bất 怯khiếp 弱nhược 酬thù 答đáp 不bất 畏úy 大đại 眾chúng 之chi 不bất 堪kham 故cố 論luận 云vân 此thử 二nhị 示thị 現hiện 自tự 他tha 無vô 過quá 故cố 故cố 後hậu 偈kệ 意ý 明minh 法pháp 難nạn/nan 說thuyết 非phi 己kỷ 無vô 智trí 而nhi 不bất 能năng 說thuyết 。 但đãn 言ngôn 難nan 聞văn 非phi 斥xích 大đại 眾chúng 全toàn 不bất 堪kham 聞văn (# 除trừ 前tiền 疑nghi 惱não 者giả 由do 前tiền 覩đổ 默mặc 生sanh 疑nghi 疑nghi 則tắc 心tâm 惱não 又hựu 請thỉnh 未vị 說thuyết 心tâm 尚thượng 疑nghi 惱não 故cố 為vi 除trừ 之chi 今kim 心tâm 得đắc 喜hỷ 然nhiên 大đại 智trí 無vô 畏úy 乃nãi 是thị 經Kinh 家gia 取thủ 當đương 時thời 意ý 讚tán 述thuật 說thuyết 者giả 是thị 故cố 論luận 主chủ 用dụng 此thử 成thành 於ư 總tổng 今kim 意ý 悅duyệt 二nhị 不bất 怯khiếp 弱nhược 酬thù 答đáp 論luận 釋thích 云vân 離ly 不bất 正chánh 說thuyết 者giả 若nhược 畏úy 大đại 眾chúng 不bất 堪kham 隨tùy 情tình 而nhi 說thuyết 是thị 不bất 正chánh 說thuyết )# 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 地địa 事sự 最tối 上thượng 諸chư 佛Phật 本bổn 顯hiển 示thị 分phân 別biệt 。 說thuyết 第đệ 一nhất 希hy 有hữu 。 難nạn/nan 微vi 細tế 難nan 可khả 見kiến 離ly 念niệm 超siêu 心tâm 地địa 出xuất 生sanh 佛Phật 境cảnh 界giới 聞văn 者giả 悉tất 迷mê 惑hoặc 。 偈kệ 中trung 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 四tứ 初sơ 二nhị 頌tụng 明minh 法pháp 難nạn/nan 說thuyết 遣khiển 上thượng 何hà 因nhân 之chi 疑nghi 成thành 上thượng 有hữu 智trí 次thứ 頌tụng 顯hiển 法pháp 難nan 聞văn 遣khiển 上thượng 何hà 緣duyên 之chi 疑nghi 成thành 前tiền 無vô 畏úy 三tam 一nhất 偈kệ 喻dụ 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 後hậu 一nhất 偈kệ 舉cử 難nạn/nan 結kết 默mặc (# 遣khiển 上thượng 何hà 因nhân 之chi 疑nghi 者giả 上thượng 云vân 何hà 因nhân 何hà 緣duyên 。 不bất 說thuyết 論luận 釋thích 云vân 為vi 因nhân 說thuyết 者giả 不bất 能năng 說thuyết 耶da 為vi 緣duyên 聽thính 者giả 不bất 堪kham 聞văn 耶da 今kim 云vân 難nạn/nan 說thuyết 非phi 不bất 能năng 說thuyết 成thành 上thượng 有hữu 智trí 者giả 亦diệc 由do 難nạn/nan 說thuyết 顯hiển 法pháp 難nan 聞văn 下hạ 遣khiển 上thượng 何hà 緣duyên 例lệ 此thử 可khả 知tri )# 初sơ 中trung 分phần/phân 二nhị 前tiền 偈kệ 顯hiển 難nạn/nan 說thuyết 之chi 法pháp 後hậu 偈kệ 彰chương 難nạn/nan 說thuyết 所sở 以dĩ 今kim 初sơ 偈kệ 末mạt 難nạn/nan 字tự 即tức 是thị 總tổng 相tương 謂vị 難nan 得đắc 故cố 難nan 得đắc 所sở 以dĩ 後hậu 偈kệ 明minh 之chi 此thử 難nan 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 最tối 難nạn/nan 體thể 出xuất 名danh 相tướng 故cố 經Kinh 云vân 第đệ 一nhất 二nhị 未vị 曾tằng 有hữu 難nạn 。 在tại 相tương/tướng 所sở 無vô 故cố 經Kinh 云vân 希hy 有hữu 上thượng 二nhị 明minh 難nạn/nan 相tương/tướng 何hà 者giả 是thị 難nạn/nan 法pháp 體thể 即tức 偈kệ 初sơ 二nhị 句cú 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 智trí 謂vị 即tức 是thị 證chứng 道đạo 證chứng 心tâm 涉thiệp 境cảnh 故cố 名danh 為vi 行hành 地địa 事sự 者giả 謂vị 十Thập 地Địa 事sự 行hành 即tức 是thị 教giáo 道đạo 相tương/tướng 差sai 別biệt 故cố 最tối 上thượng 者giả 通thông 說thuyết 上thượng 二nhị 勝thắng 故cố 諸chư 佛Phật 本bổn 者giả 釋thích 上thượng 證chứng 智trí 得đắc 菩Bồ 薩Tát 行hành 名danh 所sở 以dĩ 行hành 是thị 因nhân 義nghĩa 覺giác 於ư 佛Phật 智trí 所sở 以dĩ 名danh 佛Phật 今kim 此thử 證chứng 智trí 亦diệc 覺giác 佛Phật 智trí 故cố 為vi 彼bỉ 本bổn 本bổn 即tức 因nhân 也dã 此thử 之chi 教giáo 證chứng 於ư 何hà 處xứ 成thành 難nạn/nan 謂vị 顯hiển 示thị 分phân 別biệt 。 說thuyết 證chứng 道đạo 亡vong 心tâm 故cố 難nạn/nan 顯hiển 示thị 教giáo 道đạo 依y 證chứng 亦diệc 難nạn/nan 分phân 別biệt (# 今kim 初sơ 文văn 也dã 偈kệ 末mạt 難nạn/nan 字tự 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 初sơ 釋thích 難nạn/nan 字tự 此thử 難nan 有hữu 二nhị 者giả 二nhị 別biệt 釋thích 第đệ 四tứ 句cú 上thượng 四tứ 字tự 明minh 義nghĩa 難nạn/nan 相tương/tướng 何hà 者giả 是thị 下hạ 釋thích 初sơ 二nhị 句cú 明minh 難nạn/nan 法pháp 體thể 覺giác 於ư 佛Phật 智trí 者giả 然nhiên 論luận 但đãn 云vân 諸chư 佛Phật 之chi 根căn 本bổn 。 者giả 覺giác 佛Phật 智trí 故cố 此thử 語ngữ 迷mê 人nhân 以dĩ 佛Phật 是thị 梵Phạm 音âm 覺giác 是thị 此thử 語ngữ 若nhược 順thuận 西tây 方phương 應ưng 云vân 佛Phật 佛Phật 智trí 故cố 若nhược 順thuận 此thử 國quốc 應ưng 云vân 覺giác 覺giác 智trí 故cố 安an 得đắc 以dĩ 唐đường 釋Thích 梵Phạm 為vi 釋thích 義nghĩa 耶da 此thử 有hữu 深thâm 意ý 謂vị 佛Phật 智trí 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 此thử 但đãn 云vân 覺giác 佛Phật 陁# 是thị 人nhân 此thử 云vân 覺giác 者giả 以dĩ 人nhân 得đắc 法Pháp 故cố 名danh 覺giác 者giả 故cố 今kim 疏sớ/sơ 云vân 覺giác 佛Phật 智trí 故cố 故cố 名danh 為vi 佛Phật 。 今kim 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 能năng 覺giác 人nhân 亦diệc 將tương 因nhân 智trí 以dĩ 覺giác 佛Phật 智trí 故cố 為vi 佛Phật 本bổn 為vi 分phần/phân 人nhân 法pháp 唐đường 梵Phạm 互hỗ 彰chương 譯dịch 者giả 之chi 妙diệu 今kim 加gia 於ư 字tự 以dĩ 釋thích 論luận 故cố 此thử 之chi 教giáo 下hạ 釋thích 第đệ 三tam 句cú 顯hiển 其kỳ 難nạn 處xứ 難nạn/nan 示thị 難nạn/nan 說thuyết 即tức 同đồng 淨tịnh 名danh 其kỳ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 後hậu 約ước 難nan 聞văn 即tức 其kỳ 聽thính 法Pháp 者giả 。 無vô 聞văn 無vô 得đắc 。 然nhiên 無vô 則tắc 一nhất 向hướng 約ước 遮già 難nạn/nan 則tắc 遮già 表biểu 雙song 辨biện 若nhược 準chuẩn 楞lăng 伽già 宗tông 通thông 自tự 修tu 行hành 說thuyết 通thông 示thị 未vị 悟ngộ 宗tông 說thuyết 即tức 是thị 教giáo 證chứng 則tắc 二nhị 全toàn 別biệt 今kim 明minh 教giáo 證chứng 皆giai 有hữu 說thuyết 者giả 有hữu 示thị 有hữu 說thuyết 但đãn 云vân 難nạn/nan 耳nhĩ 則tắc 示thị 即tức 說thuyết 即tức 證chứng 說thuyết 證chứng 之chi 相tướng 如như 何hà 可khả 知tri 廢phế 詮thuyên 論luận 實thật 真chân 體thể 一nhất 味vị 說thuyết 之chi 為vi 證chứng 亦diệc 如như 義nghĩa 大đại 及cập 說thuyết 大đại 三tam 漸tiệm 次thứ 中trung 辨biện 若nhược 真chân 俗tục 詮thuyên 異dị 說thuyết 為vi 十Thập 地Địa 目mục 之chi 為vi 教giáo 以dĩ 證chứng 攝nhiếp 教giáo 故cố 俱câu 難nạn/nan 說thuyết )# 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 所sở 以dĩ 者giả 彼bỉ 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 事sự 所sở 以dĩ 難nạn/nan 者giả 由do 住trụ 微vi 妙diệu 深thâm 義nghĩa 。 故cố 故cố 論luận 云vân 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 事sự 義nghĩa 住trụ 不bất 可khả 如như 是thị 說thuyết (# 第đệ 二nhị 釋thích 難nạn/nan 所sở 以dĩ 中trung 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 所sở 以dĩ 即tức 是thị 論luận 意ý 論luận 云vân 行hành 者giả 即tức 牒điệp 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 事sự 者giả 即tức 牒điệp 前tiền 地địa 事sự 義nghĩa 住trụ 者giả 語ngữ 倒đảo 應ưng 言ngôn 住trụ 義nghĩa 故cố 疏sớ/sơ 云vân 由do 住trụ 微vi 妙diệu 深thâm 義nghĩa 。 深thâm 義nghĩa 即tức 義nghĩa 大đại 妙diệu 理lý 也dã )# 偈kệ 中trung 初sơ 二nhị 句cú 對đối 劣liệt 彰chương 深thâm 次thứ 句cú 就tựu 勝thắng 顯hiển 妙diệu 末mạt 句cú 舉cử 聞văn 迷mê 惑hoặc 顯hiển 成thành 難nạn/nan 說thuyết 於ư 中trung 難nạn/nan 者giả 是thị 總tổng 相tương/tướng 云vân 何hà 難nạn/nan 難nan 得đắc 難nạn/nan 證chứng 故cố (# 難nan 得đắc 難nạn/nan 證chứng 者giả 論luận 經Kinh 云vân 難nan 得đắc 論luận 釋thích 云vân 難nan 得đắc 者giả 難nạn/nan 證chứng 故cố 即tức 以dĩ 證chứng 釋thích 得đắc 今kim 疏sớ/sơ 經kinh 論luận 雙song 牒điệp 耳nhĩ 以dĩ 論luận 經kinh 有hữu 難nạn/nan 字tự 及cập 難nan 得đắc 字tự 今kim 經kinh 但đãn 有hữu 一nhất 難nạn/nan 字tự 故cố 雙song 牒điệp 彼bỉ 經kinh 論luận 論luận 經kinh 偈kệ 云vân 微vi 難nan 見kiến 離ly 念niệm 非phi 心tâm 地địa 難nan 得đắc 境cảnh 界giới 智trí 無vô 漏lậu 若nhược 聞văn 則tắc 迷mê 悶muộn )# 難nan 得đắc 有hữu 四tứ 一nhất 微vi 細tế 難nan 得đắc 顯hiển 非phi 聞văn 慧tuệ 境cảnh 故cố (# 難nan 得đắc 有hữu 四tứ 下hạ 釋thích 別biệt 於ư 中trung 有hữu 三tam 初sơ 釋thích 對đối 劣liệt 彰chương 深thâm 初sơ 之chi 二nhị 句cú 一nhất 非phi 聞văn 慧tuệ 境cảnh 者giả 乃nãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 非phi 所sở 知tri 境cảnh 二nhị 非phi 分phân 齊tề 境cảnh 聞văn 慧tuệ 之chi 中trung 無vô 此thử 相tương/tướng 故cố 論luận 釋thích 聞văn 慧tuệ 云vân 麤thô 事sự 不bất 須tu 思tư 惟duy 謂vị 教giáo 法pháp 麤thô 事sự 聞văn 慧tuệ 能năng 得đắc 故cố )# 二nhị 難nan 見kiến 難nan 得đắc 亦diệc 非phi 思tư 慧tuệ 心tâm 眼nhãn 見kiến 故cố (# 二nhị 思tư 慧tuệ 則tắc 可khả 了liễu 見kiến 於ư 心tâm 三tam 世thế 間gian 之chi 修tu 未vị 忘vong 念niệm 慮lự 故cố 並tịnh 非phi 之chi )# 三tam 離ly 念niệm 難nan 得đắc 亦diệc 非phi 世thế 間gian 。 修tu 慧tuệ 境cảnh 故cố 以dĩ 地địa 智trí 是thị 於ư 真chân 修tu 故cố 非phi 地địa 前tiền 心tâm 數số 分phân 別biệt 緣duyên 修tu 之chi 境cảnh (# 三tam 慧tuệ 皆giai 是thị 世thế 間gian 。 何hà 以dĩ 就tựu 修tu 偏thiên 云vân 世thế 間gian 答đáp 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 修tu 有hữu 真chân 偽ngụy 真chân 修tu 似tự 於ư 正chánh 證chứng 故cố 不bất 揀giản 之chi 二nhị 報báo 生sanh 識thức 智trí 亦diệc 是thị 修tu 慧tuệ 今kim 取thủ 世thế 間gian 之chi 修tu 耳nhĩ )# 四tứ 超siêu 心tâm 地địa 難nan 得đắc 非phi 唯duy 非phi 地địa 前tiền 之chi 境cảnh 亦diệc 非phi 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 報báo 生sanh 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 境cảnh 謂vị 變biến 易dị 所sở 起khởi 異dị 熟thục 。 心tâm 識thức 名danh 為vi 報báo 生sanh 生sanh 便tiện 能năng 知tri 無vô 常thường 。 等đẳng 故cố 名danh 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 以dĩ 非phi 照chiếu 實thật 之chi 智trí 故cố 亦diệc 不bất 測trắc 地địa 智trí 知tri 無vô 常thường 等đẳng 未vị 忘vong 心tâm 境cảnh 名danh 為vi 心tâm 地địa 以dĩ 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 皆giai 容dung 出xuất 觀quán 故cố 又hựu 此thử 善thiện 得đắc 修tu 道Đạo 智trí 即tức 加gia 行hành 後hậu 得đắc 智trí 非phi 根căn 本bổn 故cố 所sở 以dĩ 揀giản 之chi 故cố 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 五ngũ 修tu 道Đạo 位vị 中trung 有hữu 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 世thế 出xuất 世thế 斷đoạn 道đạo 既ký 通thông 於ư 世thế 故cố 非phi 其kỳ 境cảnh (# 故cố 名danh 善thiện 得đắc 者giả 生sanh 而nhi 即tức 得đắc 不bất 假giả 修tu 習tập 故cố 名danh 善thiện 得đắc 其kỳ 由do 生sanh 而nhi 知tri 之chi 者giả 上thượng 也dã 言ngôn 無vô 常thường 等đẳng 等đẳng 取thủ 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 及cập 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 以dĩ 昔tích 久cửu 修tu 無vô 漏lậu 因nhân 故cố 變biến 易dị 酬thù 彼bỉ 名danh 為vi 報báo 生sanh 言ngôn 以dĩ 非phi 照chiếu 實thật 者giả 釋thích 不bất 能năng 知tri 夫phu 照chiếu 實thật 者giả 忘vong 心tâm 體thể 極cực 今kim 報báo 生sanh 識thức 雖tuy 知tri 無vô 常thường 等đẳng 不bất 契khế 合hợp 故cố 不bất 能năng 知tri 此thử 未vị 忘vong 心tâm 境cảnh 者giả 心tâm 地địa 之chi 言ngôn 通thông 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 就tựu 體thể 性tánh 如như 梵Phạm 網võng 經kinh 說thuyết 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 謂vị 心tâm 體thể 包bao 含hàm 生sanh 成thành 住trụ 持trì 亦diệc 如như 法Pháp 華hoa 一Nhất 切Thiết 智Trí 地địa 。 斯tư 為vi 妙diệu 也dã 今kim 言ngôn 心tâm 地địa 是thị 所sở 揀giản 者giả 即tức 是thị 心tâm 量lượng 法Pháp 門môn 故cố 楞lăng 伽già 說thuyết 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 非phi 心tâm 之chi 心tâm 量lượng 我ngã 說thuyết 為vi 心tâm 量lượng 心tâm 量lượng 即tức 心tâm 地địa 故cố )# 既ký 非phi 四tứ 心tâm 之chi 境cảnh 是thị 誰thùy 境cảnh 耶da 即tức 佛Phật 智trí 境cảnh 何hà 者giả 是thị 智trí 見kiến 實thật 義nghĩa 故cố 出xuất 生sanh 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 生sanh 彼bỉ 佛Phật 智trí 故cố 二nhị 出xuất 離ly 於ư 生sanh 是thị 無vô 漏lậu 故cố (# 二nhị 出xuất 離ly 於ư 生sanh 者giả 如như 見kiến 道đạo 名danh 離ly 生sanh 是thị 無vô 漏lậu 故cố 離ly 生sanh 之chi 義nghĩa 前tiền 已dĩ 類loại 釋thích 以dĩ 論luận 經Kinh 云vân 境cảnh 界giới 智trí 無vô 漏lậu 故cố 為vi 此thử 會hội 無vô 漏lậu 出xuất 生sanh 皆giai 是thị 離ly 過quá 當đương 體thể 得đắc 名danh 生sanh 於ư 佛Phật 智trí 就tựu 於ư 功công 能năng 望vọng 他tha 立lập 稱xưng 然nhiên 二nhị 相tương/tướng 成thành 由do 無vô 漏lậu 故cố 能năng 生sanh 佛Phật 智trí 。 )# 末mạt 句cú 云vân 所sở 以dĩ 難nạn/nan 說thuyết 者giả 恐khủng 聞văn 者giả 隨tùy 聞văn 取thủ 著trước 悉tất 迷mê 惑hoặc 故cố 。 持trì 心tâm 如như 金kim 剛cang 。 深thâm 信tín 佛Phật 勝thắng 智trí 知tri 心tâm 地địa 無vô 我ngã 能năng 聞văn 此thử 勝thắng 法Pháp 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 顯hiển 難nan 聞văn 者giả 論luận 云vân 已dĩ 辯biện 難nạn/nan 說thuyết 復phục 顯hiển 難nan 聞văn 然nhiên 偈kệ 中trung 舉cử 具cụ 德đức 能năng 聞văn 反phản 顯hiển 難nan 聞văn 兼kiêm 欲dục 使sử 人nhân 學học 能năng 聞văn 故cố 於ư 中trung 三tam 句cú 舉cử 德đức 末mạt 句cú 結kết 成thành 能năng 聞văn 初sơ 中trung 初sơ 句cú 為vi 總tổng 謂vị 持trì 聽thính 法Pháp 心tâm 堅kiên 如như 金kim 剛cang 。 則tắc 能năng 得đắc 聞văn 下hạ 二nhị 句cú 別biệt 堅kiên 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 決quyết 定định 信tín 堅kiên 即tức 第đệ 二nhị 句cú 若nhược 無vô 此thử 堅kiên 於ư 他tha 分phần/phân 法pháp 不bất 能năng 入nhập 故cố 二nhị 證chứng 得đắc 堅kiên 即tức 第đệ 三tam 句cú 若nhược 無vô 證chứng 堅kiên 於ư 自tự 分phần/phân 法pháp 不bất 能năng 入nhập 故cố 。 深thâm 信tín 之chi 相tướng 云vân 何hà 謂vị 於ư 佛Phật 智trí 設thiết 心tâm 智trí 不bất 及cập 仰ngưỡng 推thôi 佛Phật 智trí 非phi 我ngã 境cảnh 界giới 。 是thị 深thâm 信tín 相tương/tướng 即tức 勝thắng 鬘man 三tam 種chủng 正chánh 智trí 中trung 仰ngưỡng 推thôi 智trí 也dã 所sở 信tín 是thị 何hà 謂vị 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 此thử 地địa 智trí 上thượng 同đồng 佛Phật 智trí 故cố 佛Phật 智trí 有hữu 二nhị 一nhất 菩Bồ 提Đề 智trí 是thị 自tự 行hành 證chứng 法pháp 稱xưng 性tánh 無vô 邊biên 二nhị 化hóa 生sanh 權quyền 智trí 是thị 利lợi 他tha 教giáo 法pháp 隨tùy 機cơ 隱ẩn 顯hiển 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 法pháp 華hoa 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 及cập 智trí 慧tuệ 門môn 於ư 此thử 二nhị 深thâm 皆giai 能năng 信tín 故cố (# 即tức 勝thắng 鬘man 三tam 種chủng 正chánh 智trí 中trung 仰ngưỡng 推thôi 智trí 者giả 彼bỉ 經kinh 勝thắng 鬘man 白bạch 佛Phật 言ngôn 云vân 何hà 三tam 種chủng 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 義nghĩa 離ly 自tự 毀hủy 謗báng 生sanh 大đại 功công 德đức 。 入nhập 大Đại 乘Thừa 道Đạo 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。 謂vị 若nhược 有hữu 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 自tự 成thành 就tựu 甚thậm 深thâm 法Pháp 智trí 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 成thành 就tựu 隨tùy 順thuận 法Pháp 智trí 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 於ư 諸chư 深thâm 法Pháp 。 不bất 自tự 了liễu 知tri 。 仰ngưỡng 推thôi 世Thế 尊Tôn 非phi 我ngã 境cảnh 界giới 。 唯duy 佛Phật 所sở 知tri 。 是thị 名danh 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 仰ngưỡng 推thôi 如Như 來Lai 。 智trí 除trừ 此thử 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 善thiện 女nữ 人nhân 已dĩ 。 餘dư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 諸chư 深thâm 法Pháp 。 堅kiên 著trước 長trường/trưởng 說thuyết 違vi 背bội 正Chánh 法Pháp 。 習tập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 腐hủ 敗bại 種chủng 子tử 當đương 以dĩ 王vương 力lực 。 及cập 天thiên 龍long 鬼quỷ 神thần 力lực 。 而nhi 調điều 伏phục 之chi 。 所sở 信tín 是thị 何hà 下hạ 釋thích 佛Phật 勝thắng 智trí 字tự 於ư 中trung 有hữu 四tứ 初sơ 明minh 地địa 智trí 得đắc 佛Phật 智trí 所sở 以dĩ 佛Phật 智trí 有hữu 二nhị 下hạ 開khai 義nghĩa 別biệt 釋thích 此thử 中trung 有hữu 四tứ 對đối 義nghĩa 共cộng 成thành 一nhất 義nghĩa 謂vị 一nhất 前tiền 是thị 菩Bồ 提Đề 實thật 智trí 後hậu 是thị 化hóa 生sanh 權quyền 智trí 二nhị 前tiền 是thị 自tự 行hành 後hậu 是thị 利lợi 他tha 三tam 前tiền 是thị 證chứng 道đạo 後hậu 是thị 教giáo 道đạo 四tứ 前tiền 實thật 智trí 稱xưng 性tánh 無vô 分phần/phân 量lượng 後hậu 權quyền 智trí 則tắc 差sai 別biệt 有hữu 隱ẩn 顯hiển 說thuyết 權quyền 為vi 實thật 則tắc 隱ẩn 實thật 施thí 權quyền 說thuyết 權quyền 為vi 權quyền 則tắc 權quyền 實thật 皆giai 顯hiển 其kỳ 無vô 邊biên 種chủng 種chủng 即tức 是thị 論luận 文văn 由do 佛Phật 菩Bồ 提Đề 無vô 有hữu 邊biên 故cố 故cố 佛Phật 化hóa 生sanh 所sở 說thuyết 法Pháp 門môn 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 法pháp 華hoa 下hạ 三tam 證chứng 成thành 勝thắng 義nghĩa 即tức 方phương 便tiện 品phẩm 初sơ 云vân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 從tùng 三tam 昧muội 。 安an 詳tường 而nhi 起khởi 。 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 甚thậm 深thâm 無vô 量lượng 。 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 論luận 釋thích 云vân 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 即tức 證chứng 甚thậm 深thâm 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 則tắc 阿a 含hàm 甚thậm 深thâm 故cố 此thử 二nhị 句cú 即tức 佛Phật 教giáo 證chứng 二nhị 道đạo 故cố 古cổ 人nhân 云vân 二nhị 深thâm 先tiên 唱xướng 警cảnh 察sát 羣quần 座tòa 之chi 心tâm 是thị 也dã 彼bỉ 經kinh 自tự 釋thích 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 即tức 實thật 智trí 也dã 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 知tri 見kiến 波Ba 羅La 蜜Mật 皆giai 已dĩ 具cụ 足túc 。 即tức 權quyền 智trí 也dã 所sở 以dĩ 難nan 解giải 者giả 一nhất 當đương 體thể 深thâm 故cố 二nhị 權quyền 實thật 隱ẩn 顯hiển 故cố 故cố 云vân 唯duy 有hữu 諸chư 佛Phật 。 乃nãi 能năng 知tri 之chi 。 下hạ 廣quảng 文văn 云vân 諸chư 佛Phật 隨tùy 宜nghi 說thuyết 法Pháp 。 意ý 趣thú 難nan 解giải 。 即tức 智trí 慧tuệ 門môn 難nan 入nhập 也dã 唯duy 以dĩ 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 故cố 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 即tức 智trí 慧tuệ 甚thậm 深thâm 。 也dã 昔tích 不bất 言ngôn 三tam 是thị 方phương 便tiện 故cố 。 方phương 便tiện 門môn 閉bế 今kim 云vân 三tam 乘thừa 是thị 方phương 便tiện 門môn 開khai 開khai 則tắc 見kiến 實thật 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 此thử 經Kinh 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 故cố 方phương 便tiện 門môn 如như 道đạo 之chi 華hoa 真chân 實thật 相tướng 者giả 如như 華hoa 之chi 蓮liên 此thử 華hoa 不bất 有hữu 則tắc 已dĩ 有hữu 則tắc 華hoa 實thật 雙song 含hàm 此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 則tắc 已dĩ 說thuyết 則tắc 權quyền 實thật 雙song 辨biện 一nhất 經kinh 唯duy 為vi 說thuyết 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 彼bỉ 文văn 云vân 說thuyết 佛Phật 智trí 慧tuệ 故cố 。 諸chư 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 以dĩ 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 不bất 離ly 教giáo 證chứng 權quyền 之chi 與dữ 實thật 故cố 說thuyết 二nhị 深thâm 即tức 以dĩ 畧lược 示thị 法pháp 華hoa 經kinh 宗tông 此thử 二nhị 亦diệc 即tức 淨tịnh 名danh 經kinh 中trung 智Trí 度Độ 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 方phương 便tiện 以dĩ 為vi 父phụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 導đạo 師sư 。 無vô 不bất 由do 是thị 生sanh 。 故cố 地địa 智trí 二nhị 道đạo 徹triệt 果quả 海hải 之chi 二nhị 深thâm 是thị 所sở 信tín 也dã 於ư 此thử 二nhị 深thâm 皆giai 能năng 信tín 故cố 結kết 成thành 信tín 義nghĩa )# 云vân 何hà 證chứng 堅kiên 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 知tri 是thị 能năng 證chứng 二nhị 心tâm 地địa 是thị 所sở 證chứng 言ngôn 無vô 我ngã 者giả 。 通thông 能năng 所sở 證chứng 心tâm 地địa 即tức 二nhị 空không 真chân 理lý 所sở 依y 之chi 事sự 謂vị 唯duy 識thức 相tương/tướng 論luận 云vân 隨tùy 心tâm 所sở 受thọ 三tam 界giới 中trung 報báo 此thử 即tức 異dị 熟thục 識thức 又hựu 隨tùy 心tâm 所sở 行hành 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 亦diệc 名danh 心tâm 地địa 此thử 即tức 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 及cập 通thông 八bát 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 內nội 外ngoại 諸chư 境cảnh 於ư 此thử 二nhị 類loại 如như 實thật 了liễu 知tri 。 我ngã 法pháp 二nhị 空không 成thành 無vô 我ngã 智trí (# 心tâm 地địa 等đẳng 者giả 義nghĩa 出xuất 體thể 性tánh 也dã 所sở 依y 之chi 事sự 者giả 明minh 非phi 能năng 依y 理lý 理lý 即tức 無vô 我ngã 故cố 言ngôn 唯duy 識thức 相tương/tướng 者giả 則tắc 顯hiển 非phi 唯duy 識thức 性tánh 唯duy 識thức 性tánh 即tức 二nhị 無vô 我ngã 理lý 二nhị 無vô 我ngã 理lý 即tức 勝thắng 義nghĩa 諦đế 故cố 。 唯duy 識thức 云vân 此thử 諸chư 法pháp 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 常thường 如như 其kỳ 性tánh 故cố 即tức 唯duy 識thức 實thật 性tánh 此thử 分phần/phân 性tánh 相tướng 二nhị 門môn 不bất 同đồng 即tức 此thử 心tâm 地địa 便tiện 是thị 無vô 我ngã 事sự 理lý 非phi 異dị 非phi 一nhất 是thị 此thử 所sở 信tín 論luận 云vân 下hạ 論luận 釋thích 心tâm 地địa 通thông 於ư 二nhị 類loại 初sơ 即tức 第đệ 八bát 識thức 又hựu 隨tùy 心tâm 下hạ 次thứ 即tức 通thông 於ư 七thất 識thức 及cập 八bát 識thức 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 言ngôn 內nội 外ngoại 境cảnh 者giả 六lục 識thức 緣duyên 六lục 塵trần 即tức 是thị 外ngoại 境cảnh 第đệ 七thất 緣duyên 第đệ 八bát 即tức 為vi 內nội 境cảnh 第đệ 八bát 緣duyên 三tam 境cảnh 根căn 身thân 種chủng 子tử 即tức 是thị 內nội 境cảnh 緣duyên 器khí 世thế 間gian 即tức 是thị 外ngoại 境cảnh 又hựu 意ý 識thức 亦diệc 通thông 緣duyên 內nội 外ngoại 五ngũ 識thức 亦diệc 有hữu 通thông 內nội 外ngoại 義nghĩa 故cố 云vân 諸chư 境cảnh 而nhi 皆giai 名danh 心tâm 地địa 者giả 生sanh 成thành 住trụ 持trì 義nghĩa 故cố 依y 八bát 生sanh 於ư 七thất 七thất 復phục 熏huân 成thành 八bát 以dĩ 心tâm 變biến 於ư 境cảnh 託thác 境cảnh 而nhi 生sanh 心tâm 皆giai 得đắc 心tâm 地địa 名danh 於ư 此thử 二nhị 類loại 下hạ 總tổng 相tương/tướng 收thu 束thúc 一nhất 句cú 之chi 意ý )# 下hạ 句cú 結kết 成thành 既ký 知tri 難nan 聞văn 之chi 義nghĩa 如như 是thị 具cụ 上thượng 二nhị 堅kiên 方phương 聞văn 上thượng 來lai 微vi 細tế 勝thắng 智trí 。 如như 空không 中trung 彩thải 畫họa 如như 空không 中trung 風phong 。 相tương/tướng 牟Mâu 尼Ni 智trí 如như 是thị 分phân 別biệt 甚thậm 難nan 見kiến 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 喻dụ 顯hiển 說thuyết 聞văn 中trung 上thượng 半bán 喻dụ 下hạ 半bán 合hợp 此thử 中trung 喻dụ 意ý 不bất 單đơn 取thủ 虛hư 空không 以dĩ 無vô [書-曰+皿]# 處xứ 空không 不bất 為ví 喻dụ 故cố 亦diệc 不bất 單đơn 取thủ 畫họa 以dĩ 壁bích 上thượng 畫họa 不bất 將tương 喻dụ 故cố 正chánh 取thủ 空không 中trung 之chi 畫họa 風phong 喻dụ 亦diệc 然nhiên 於ư 中trung 能năng 依y 風phong 畫họa 以dĩ 喻dụ 阿a 含hàm 所sở 依y 之chi 空không 以dĩ 喻dụ 證chứng 智trí 然nhiên 空không 中trung 風phong 畫họa 不bất 可khả 言ngôn 無vô 謂vị 若nhược 依y 樹thụ 壁bích 則tắc 可khả 見kiến 故cố 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 有hữu 依y 空không 不bất 住trụ 故cố 非phi 有hữu 非phi 無vô 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 文văn 意ý 正chánh 爾nhĩ 。 論luận 有hữu 三tam 段đoạn 初sơ 釋thích 喻dụ 相tương 次thứ 釋thích 合hợp 相tương/tướng 後hậu 揀giản 喻dụ 不bất 同đồng 初sơ 中trung 有hữu 三tam 初sơ 離ly 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 明minh 非phi 有hữu 次thứ 合hợp 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 明minh 非phi 無vô 三tam 雙song 結kết 二nhị 喻dụ 成thành 不bất 可khả 說thuyết 前tiền 中trung 畫họa 喻dụ 有hữu 二nhị 一nhất 正chánh 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 云vân 此thử 偈kệ 示thị 現hiện 如như 空không 中trung 畫họa 色sắc 如như 壁bích 者giả 謂vị 此thử 空không 中trung 畫họa 色sắc 不bất 異dị 壁bích 上thượng 畫họa 色sắc 故cố 云vân 如như 壁bích 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 不bất 見kiến 二nhị 顯hiển 其kỳ 非phi 有hữu 論luận 云vân 是thị 中trung 不bất 住trụ 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 謂vị 壁bích 上thượng 之chi 畫họa 有hữu 壁bích 可khả 住trụ 故cố 可khả 得đắc 見kiến 空không 中trung 之chi 畫họa 無vô 可khả 依y 住trụ 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 下hạ 風phong 喻dụ 亦diệc 有hữu 二nhị 段đoạn 一nhất 云vân 如như 空không 中trung 風phong 。 如như 樹thụ 葉diệp 此thử 正chánh 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 二nhị 云vân 是thị 中trung 不bất 住trụ 故cố 不bất 可khả 得đắc 。 見kiến 此thử 顯hiển 非phi 有hữu 謂vị 樹thụ 葉diệp 上thượng 風phong 有hữu 葉diệp 可khả 依y 故cố 可khả 得đắc 見kiến 空không 中trung 之chi 風phong 無vô 可khả 依y 住trụ 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 二nhị 合hợp 釋thích 二nhị 喻dụ 以dĩ 辯biện 非phi 無vô 云vân 此thử 動động 作tác 者giả 非phi 不bất 空không 中trung 有hữu 是thị 二nhị 事sự 此thử 論luận 意ý 明minh 但đãn 無vô 可khả 依y 故cố 不bất 得đắc 見kiến 非phi 風phong 動động 畫họa 作tác 其kỳ 體thể 全toàn 無vô 三tam 結kết 成thành 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 云vân 是thị 虛hư 空không 處xứ 事sự 不bất 可khả 得đắc 說thuyết 。 處xử 者giả 虛hư 空không 處xứ 是thị 風phong 畫họa 所sở 依y 之chi 空không 虛hư 空không 事sự 是thị 空không 中trung 風phong 畫họa 之chi 相tướng 由do 前tiền 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 由do 後hậu 義nghĩa 故cố 不bất 可khả 說thuyết 無vô 故cố 此thử 空không 處xứ 及cập 畫họa 事sự 風phong 事sự 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 其kỳ 處xứ 所sở (# 論luận 有hữu 三tam 叚giả 下hạ 三tam 舉cử 論luận 廣quảng 釋thích 具cụ 引dẫn 論luận 文văn 科khoa 釋thích 畢tất 備bị 細tế 尋tầm 可khả 見kiến )# 。 第đệ 二nhị 釋thích 合hợp 喻dụ 中trung 次thứ 第đệ 合hợp 上thượng 三tam 段đoạn 而nhi 但đãn 雙song 合hợp 初sơ 論luận 云vân 是thị 畫họa 風phong 如như 說thuyết 者giả 此thử 合hợp 上thượng 喻dụ 相tương 次thứ 論luận 云vân 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 不bất 住trụ 故cố 以dĩ 其kỳ 客khách 故cố 者giả 合hợp 上thượng 非phi 有hữu 即tức 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 合hợp 上thượng 不bất 住trụ 以dĩ 其kỳ 客khách 故cố 者giả 出xuất 名danh 無vô 性tánh 不bất 住trụ 所sở 以dĩ 謂vị 名danh 是thị 實thật 之chi 賔# 故cố 無vô 所sở 住trụ 。 無vô 自tự 性tánh 也dã 二nhị 合hợp 前tiền 非phi 無vô 云vân 非phi 不bất 於ư 中trung 有hữu 此thử 。 言ngôn 說thuyết 三tam 合hợp 前tiền 結kết 成thành 不bất 可khả 說thuyết 云vân 如như 是thị 佛Phật 智trí 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 地địa 校giảo 量lượng 勝thắng 分phân 別biệt 難nan 見kiến 者giả 佛Phật 智trí 即tức 所sở 分phân 別biệt 合hợp 上thượng 空không 處xứ 言ngôn 說thuyết 顯hiển 示thị 下hạ 是thị 能năng 分phân 別biệt 合hợp 上thượng 空không 中trung 事sự 以dĩ 詮thuyên 從tùng 旨chỉ 故cố 亦diệc 難nan 見kiến 合hợp 上thượng 不bất 可khả 說thuyết 處xứ 然nhiên 論luận 佛Phật 智trí 即tức 今kim 經kinh 牟Mâu 尼Ni 智trí 牟Mâu 尼Ni 此thử 云vân 寂tịch 默mặc 以dĩ 智trí 相tương/tướng 即tức 智trí 性tánh 故cố 此thử 即tức 地địa 智trí 而nhi 名danh 佛Phật 智trí 者giả 無vô 二nhị 體thể 故cố 亦diệc 是thị 譯dịch 人nhân 見kiến 牟Mâu 尼Ni 之chi 言ngôn 謂vị 是thị 釋Thích 迦Ca 故cố 耳nhĩ (# 但đãn 文văn 中trung 云vân 合hợp 上thượng 非phi 有hữu 即tức 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 者giả 由do 上thượng 論luận 云vân 以dĩ 非phi 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 不bất 住trụ 故cố 即tức 知tri 非phi 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 聲thanh 名danh 等đẳng 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 故cố 不bất 可khả 得đắc 。 如như 彼bỉ 風phong 畫họa 依y 空không 無vô 住trụ 故cố 云vân 以dĩ 無vô 自tự 性tánh 合hợp 上thượng 不bất 住trụ 也dã 出xuất 無vô 自tự 性tánh 者giả 謂vị 聲thanh 從tùng 緣duyên 生sanh 故cố 。 無vô 自tự 性tánh 依y 法pháp 立lập 名danh 故cố 是thị 虛hư 假giả 故cố 云vân 名danh 無vô 得đắc 物vật 之chi 功công 物vật 無vô 當đương 名danh 之chi 實thật 名danh 無vô 得đắc 物vật 之chi 功công 非phi 名danh 也dã 物vật 無vô 當đương 名danh 之chi 實thật 非phi 物vật 也dã 若nhược 實thật 即tức 名danh 見kiến 面diện 則tắc 應ưng 知tri 名danh 若nhược 名danh 即tức 實thật 召triệu 火hỏa 則tắc 應ưng 燒thiêu 口khẩu 故cố 知tri 名danh 是thị 假giả 設thiết 安an 有hữu 自tự 性tánh 即tức 如như 風phong 等đẳng 與dữ 虛hư 空không 合hợp 然nhiên 論luận 經Kinh 云vân 佛Phật 智trí 者giả 即tức 會hội 論luận 經kinh 今kim 經kinh 二nhị 經kinh 同đồng 異dị )# 第đệ 三tam 揀giản 喻dụ 不bất 同đồng 者giả 舉cử 二nhị 喻dụ 者giả 喻dụ 旨chỉ 別biệt 故cố 論luận 云vân 畫họa 者giả 喻dụ 名danh 字tự 句cú 依y 相tương/tướng 說thuyết 故cố 謂vị 畫họa 有hữu 相tướng 狀trạng 如như 名danh 句cú 之chi 屈khuất 曲khúc 能năng 顯hiển 地địa 相tương/tướng 風phong 者giả 以dĩ 喻dụ 音âm 聲thanh 聲thanh 無vô 屈khuất 曲khúc 如như 風phong 一nhất 相tương/tướng 假giả 實thật 既ký 殊thù 故cố 雙song 舉cử 之chi 又hựu 假giả 實thật 相tướng 依y 闕khuyết 一nhất 不bất 可khả 故cố 云vân 又hựu 說thuyết 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 說thuyết 聽thính 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 聞văn 故cố 舉cử 二nhị 喻dụ 雙song 喻dụ 說thuyết 聞văn 若nhược 將tương 二nhị 喻dụ 喻dụ 所sở 詮thuyên 者giả 仍nhưng 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 一nhất 風phong 畫họa 喻dụ 地địa 相tương/tướng 所sở 以dĩ 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 以dĩ 同đồng 地địa 智trí 故cố 如như 風phong 畫họa 合hợp 空không 二nhị 將tương 風phong 畫họa 復phục 喻dụ 地địa 智trí 地địa 智trí 所sở 以dĩ 不bất 可khả 說thuyết 。 者giả 以dĩ 即tức 同đồng 果quả 分phân 離ly 說thuyết 相tương/tướng 故cố 如như 風phong 畫họa 合hợp 空không 若nhược 以dĩ 果quả 從tùng 因nhân 則tắc 亦diệc 可khả 說thuyết 以dĩ 智trí 從tùng 相tương/tướng 地địa 有hữu 差sai 殊thù 以dĩ 旨chỉ 從tùng 詮thuyên 可khả 聞văn 可khả 說thuyết 是thị 則tắc 無vô 聞văn 說thuyết 之chi 聞văn 說thuyết 也dã (# 假giả 實thật 既ký 殊thù 者giả 出xuất 用dụng 四tứ 所sở 以dĩ 也dã 謂vị 聲thanh 為vi 實thật 名danh 句cú 文văn 假giả 故cố 即tức 總tổng 取thủ 四tứ 法pháp 為vi 教giáo 體thể 義nghĩa 耳nhĩ 又hựu 假giả 實thật 相tướng 依y 者giả 重trọng/trùng 釋thích 用dụng 四tứ 之chi 由do 名danh 等đẳng 依y 聲thanh 得đắc 有hữu 曲khúc 屈khuất 故cố 名danh 等đẳng 為vi 能năng 依y 若nhược 無vô 名danh 等đẳng 空không 有hữu 一nhất 聲thanh 不bất 能năng 詮thuyên 表biểu 。 故cố 非phi 教giáo 體thể 則tắc 聲thanh 依y 名danh 等đẳng 故cố 云vân 假giả 實thật 相tướng 依y 若nhược 將tương 二nhị 喻dụ 下hạ 四tứ 例lệ 釋thích 說thuyết 默mặc 謂vị 上thượng 論luận 文văn 但đãn 以dĩ 風phong 畫họa 喻dụ 於ư 能năng 詮thuyên 但đãn 以dĩ 空không 喻dụ 所sở 詮thuyên 佛Phật 智trí 今kim 例lệ 論luận 意ý 唯duy 就tựu 所sở 詮thuyên 自tự 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 能năng 所sở 之chi 異dị 兼kiêm 上thượng 論luận 意ý 則tắc 有hữu 三tam 重trọng/trùng 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 以dĩ 能năng 依y 就tựu 所sở 依y 則tắc 三tam 重trọng/trùng 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 一nhất 以dĩ 詮thuyên 就tựu 旨chỉ 二nhị 以dĩ 相tương/tướng 就tựu 智trí 三tam 以dĩ 因nhân 就tựu 果quả 若nhược 以dĩ 果quả 從tùng 因nhân 下hạ 例lệ 以dĩ 所sở 依y 就tựu 能năng 則tắc 三tam 重trọng/trùng 皆giai 可khả 寄ký 言ngôn 一nhất 以dĩ 果quả 從tùng 因nhân 二nhị 以dĩ 智trí 從tùng 相tương/tướng 三tam 以dĩ 旨chỉ 就tựu 詮thuyên 是thị 則tắc 風phong 畫họa 喻dụ 於ư 三tam 法pháp 一nhất 喻dụ 救cứu 二nhị 喻dụ 地địa 相tương/tướng 三tam 喻dụ 地địa 智trí 當đương 知tri 虛hư 空không 。 亦diệc 喻dụ 三tam 法pháp 一nhất 喻dụ 所sở 詮thuyên 二nhị 喻dụ 地địa 智trí 三tam 喻dụ 果quả 海hải 總tổng 有hữu 四tứ 法pháp 成thành 三tam 重trọng/trùng 能năng 所sở 逆nghịch 順thuận 互hỗ 望vọng 則tắc 有hữu 六lục 重trọng/trùng 可khả 自tự 思tư 之chi )# 。 我ngã 念niệm 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 最tối 勝thắng 難nan 思tư 議nghị 世thế 間gian 無vô 能năng 受thọ 默mặc 然nhiên 而nhi 不bất 說thuyết 。 第đệ 四tứ 一nhất 偈kệ 舉cử 難nạn/nan 結kết 默mặc 者giả 若nhược 準chuẩn 上thượng 義nghĩa 以dĩ 二nhị 事sự 說thuyết 以dĩ 二nhị 事sự 聞văn 則tắc 可khả 說thuyết 可khả 聞văn 但đãn 是thị 難nan 見kiến 如như 何hà 不bất 說thuyết 故cố 有hữu 此thử 偈kệ 意ý 云vân 說thuyết 聞văn 本bổn 在tại 證chứng 見kiến 難nan 見kiến 說thuyết 之chi 何hà 益ích 況huống 復phục 加gia 以dĩ 難nan 信tín 故cố 我ngã 默mặc 然nhiên 初sơ 句cú 所sở 證chứng 見kiến 法pháp 次thứ 句cú 難nạn/nan 證chứng 難nan 中trung 之chi 難nan 。 故cố 云vân 最tối 勝thắng 次thứ 句cú 難nan 信tín 非phi 地địa 前tiền 證chứng 信tín 故cố 曰viết 世thế 間gian 上thượng 三tam 句cú 舉cử 難nạn/nan 後hậu 一nhất 句cú 結kết 默mặc 。 爾nhĩ 時thời 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 是thị 說thuyết 已dĩ 。 白bạch 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 第đệ 三tam 解giải 脫thoát 月nguyệt 歎thán 眾chúng 堪kham 聞văn 請thỉnh 前tiền 已dĩ 歎thán 竟cánh 此thử 復phục 歎thán 者giả 由do 聞văn 上thượng 言ngôn 證chứng 信tín 難nan 得đắc 顯hiển 示thị 此thử 眾chúng 有hữu 信tín 有hữu 證chứng 有hữu 堪kham 能năng 故cố (# 此thử 復phục 歎thán 下hạ 生sanh 起khởi 歎thán 意ý 先tiên 問vấn 言ngôn 此thử 復phục 歎thán 者giả 以dĩ 前tiền 怪quái 默mặc 騰đằng 疑nghi 請thỉnh 中trung 已dĩ 有hữu 四tứ 偈kệ 歎thán 眾chúng 請thỉnh 竟cánh 今kim 何hà 重trọng/trùng 歎thán 從tùng 由do 聞văn 上thượng 言ngôn 下hạ 釋thích 重trọng/trùng 歎thán 意ý 謂vị 前tiền 歎thán 眾chúng 不bất 因nhân 止chỉ 生sanh 今kim 歎thán 因nhân 前tiền 法pháp 主chủ 止chỉ 生sanh 故cố 得đắc 復phục 歎thán )# 先tiên 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 敘tự 請thỉnh 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 五Ngũ 音âm 釋thích 蔑miệt (# 莫mạc 結kết 切thiết 輕khinh 易dị 也dã )# 。 聆linh (# 盧lô 經kinh 切thiết 聽thính 也dã )# 。 歙# (# 許hứa 及cập 切thiết 合hợp 斂liểm 也dã )# 。 [烈-列+(里*吉)]# (# 胡hồ 八bát 切thiết 音âm 轄hạt )# 。 迭điệt (# 杜đỗ 結kết 切thiết 更cánh 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 六lục 。 何hà 六lục 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 佛Phật 子tử 今kim 此thử 眾chúng 會hội 。 皆giai 悉tất 已dĩ 集tập 。 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 發phát 言ngôn 正chánh 請thỉnh 於ư 中trung 三tam 初sơ 陳trần 眾chúng 集tập 二nhị 善thiện 淨tịnh 下hạ 歎thán 眾chúng 德đức 三tam 善thiện 哉tai 下hạ 結kết 請thỉnh 。 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 。 二nhị 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 謂vị 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 離ly 教giáo 證chứng 過quá 故cố 名danh 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 有hữu 二nhị 一nhất 具cụ 修tu 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 。 行hành 故cố 即tức 下hạ 教giáo 淨tịnh 二nhị 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 故cố 即tức 下hạ 證chứng 淨tịnh 。 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 善thiện 能năng 親thân 近cận 百bách 千thiên 億ức 佛Phật 。 成thành 就tựu 無vô 量lượng 。 功công 德đức 善thiện 根căn 。 下hạ 九cửu 別biệt 中trung 前tiền 五ngũ 阿a 含hàm 淨tịnh 後hậu 四tứ 證chứng 淨tịnh 謂vị 順thuận 教giáo 修tu 行hành 名danh 阿a 含hàm 淨tịnh 證chứng 理lý 起khởi 行hành 名danh 為vi 證chứng 淨tịnh 教giáo 通thông 地địa 前tiền 證chứng 唯duy 地địa 上thượng 。 今kim 初sơ 五ngũ 中trung 一nhất 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 即tức 欲dục 淨tịnh 隨tùy 所sở 念niệm 阿a 含hàm 得đắc 方phương 便tiện 念niệm 覺giác 淨tịnh 謂vị 得đắc 方phương 便tiện 即tức 不bất 取thủ 念niệm 相tương/tướng 名danh 為vi 善thiện 潔khiết (# 一nhất 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 等đẳng 者giả 此thử 之chi 五ngũ 淨tịnh 前tiền 二nhị 聞văn 慧tuệ 三tam 四tứ 思tư 慧tuệ 五ngũ 是thị 修tu 慧tuệ 欲dục 淨tịnh 是thị 求cầu 法Pháp 心tâm 樂nhạo 法Pháp 稱xưng 欲dục 隨tùy 所sở 念niệm 阿a 含hàm 得đắc 方phương 便tiện 念niệm 覺giác 淨tịnh 即tức 是thị 論luận 文văn 謂vị 得đắc 方phương 便tiện 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 上thượng 言ngôn 隨tùy 所sở 念niệm 者giả 所sở 念niệm 非phi 一nhất 故cố 得đắc 方phương 便tiện 念niệm 覺giác 是thị 能năng 念niệm 心tâm 念niệm 是thị 欲dục 念niệm 覺giác 是thị 思tư 覺giác 疏sớ/sơ 家gia 但đãn 釋thích 得đắc 方phương 便tiện 言ngôn 然nhiên 其kỳ 方phương 便tiện 乃nãi 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 念niệm 覺giác 與dữ 聞văn 慧tuệ 為vi 由do 二nhị 不bất 取thủ 念niệm 相tương/tướng 今kim 疏sớ/sơ 但đãn 出xuất 深thâm 意ý 耳nhĩ )# 二nhị 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 者giả 求cầu 淨tịnh 三tam 業nghiệp 敬kính 順thuận 起khởi 求cầu 法Pháp 行hành 故cố (# 三tam 業nghiệp 敬kính 順thuận 者giả 起khởi 行hành 攝nhiếp 法pháp 故cố 名danh 為vi 求cầu 但đãn 令linh 三tam 業nghiệp 修tu 行hành 順thuận 法pháp 即tức 名danh 求cầu 耳nhĩ )# 三tam 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 即tức 生sanh 得đắc 淨tịnh 願nguyện 得đắc 益ích 眾chúng 生sanh 處xứ 上thượng 上thượng 勝thắng 生sanh 生sanh 而nhi 便tiện 得đắc 悲bi 智trí 勝thắng 念niệm 以dĩ 助trợ 正Chánh 道Đạo 故cố (# 即tức 生sanh 得đắc 淨tịnh 論luận 當đương 第đệ 四tứ 今kim 以dĩ 論luận 就tựu 經kinh 耳nhĩ 益ích 眾chúng 生sanh 處xứ 即tức 是thị 上thượng 上thượng 勝thắng 生sanh 悲bi 智trí 勝thắng 念niệm 即tức 是thị 思tư 心tâm 此thử 順thuận 論luận 文văn 若nhược 遠viễn 公công 意ý 云vân 論luận 文văn 語ngữ 倒đảo 合hợp 云vân 得đắc 生sanh 淨tịnh 生sanh 是thị 所sở 求cầu 勝thắng 生sanh 得đắc 是thị 思tư 慧tuệ 集tập 於ư 勝thắng 念niệm 亦diệc 是thị 一nhất 理lý )# 四tứ 善thiện 能năng 等đẳng 即tức 受thọ 持trì 淨tịnh 親thân 近cận 多đa 佛Phật 意ý 在tại 多đa 聞văn 憶ức 持trì 故cố (# 即tức 受thọ 持trì 淨tịnh 論luận 當đương 第đệ 三tam 持trì 即tức 思tư 慧tuệ 憶ức 持trì 不bất 忘vong 。 經kinh 言ngôn 近cận 佛Phật 論luận 言ngôn 受thọ 持trì 義nghĩa 豈khởi 為vi 同đồng 故cố 疏sớ/sơ 出xuất 意ý 云vân 近cận 佛Phật 意ý 在tại 受thọ 持trì 法Pháp 故cố 然nhiên 論luận 經kinh 約ước 由do 見kiến 多đa 佛Phật 受thọ 持trì 法Pháp 故cố 常thường 得đắc 勝thắng 生sanh 故cố 受thọ 持trì 第đệ 三tam 今kim 經kinh 約ước 由do 得đắc 勝thắng 生sanh 生sanh 生sanh 見kiến 佛Phật 受thọ 持trì 妙diệu 法Pháp 故cố 受thọ 持trì 第đệ 四tứ 而nhi 同đồng 思tư 慧tuệ )# 五ngũ 成thành 就tựu 善thiện 根căn 。 即tức 行hành 淨tịnh 為vi 求cầu 地địa 上thượng 真chân 證chứng 法pháp 故cố 習tập 少thiểu 欲dục 頭đầu 陀đà 等đẳng 離ly 著trước 善thiện 根căn (# 離ly 著trước 善thiện 根căn 者giả 欲dục 入nhập 證chứng 時thời 先tiên 須tu 修tu 行hành 離ly 著trước 之chi 行hành 十thập 二nhị 頭đầu 陁# 皆giai 為vi 捨xả 著trước 故cố )# 。 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 後hậu 證chứng 淨tịnh 四tứ 中trung 一nhất 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 者giả 得đắc 淨tịnh 現hiện 智trí 善thiện 決quyết 定định 故cố 謂vị 真chân 見kiến 道đạo 中trung 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 非phi 比tỉ 知tri 故cố 名danh 為vi 現hiện 智trí 相tương 見kiến 道đạo 中trung 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 審thẩm 觀quán 理lý 智trí 故cố 決quyết 定định 無vô 惑hoặc 亦diệc 可khả 俱câu 通thông 相tương 見kiến 道đạo 中trung 亦diệc 名danh 現hiện 觀quán 真chân 見kiến 道đạo 中trung 決quyết 理lý 無vô 惑hoặc 皆giai 破phá 無vô 明minh 故cố 云vân 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc (# 得đắc 淨tịnh 現hiện 智trí 者giả 上thượng 皆giai 論luận 文văn 謂vị 真chân 見kiến 道đạo 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 別biệt 配phối 現hiện 智trí 善thiện 決quyết 定định 後hậu 亦diệc 可khả 下hạ 通thông 配phối 二nhị 句cú 前tiền 中trung 以dĩ 現hiện 智trí 二nhị 字tự 配phối 真chân 見kiến 道đạo 即tức 六lục 現hiện 觀quán 中trung 第đệ 四tứ 現hiện 觀quán 智trí 諦đế 現hiện 觀quán 名danh 為vi 現hiện 智trí 相tương 見kiến 道đạo 下hạ 以dĩ 善thiện 決quyết 定định 字tự 配phối 相tương 見kiến 道đạo 言ngôn 後hậu 得đắc 智trí 者giả 然nhiên 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 有hữu 配phối 根căn 本bổn 智trí 有hữu 配phối 後hậu 得đắc 彼bỉ 論luận 以dĩ 其kỳ 後hậu 義nghĩa 為vi 正chánh 故cố 今kim 疏sớ/sơ 中trung 名danh 相tướng 見kiến 道đạo 是thị 以dĩ 三tam 心tâm 及cập 十thập 六lục 心tâm 皆giai 配phối 後hậu 得đắc 言ngôn 審thẩm 觀quán 理lý 智trí 者giả 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 悉tất 皆giai 緣duyên 理lý 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 八bát 觀quán 真Chân 如Như 八bát 觀quán 正chánh 智trí 故cố 知tri 相tương 見kiến 通thông 緣duyên 理lý 智trí 亦diệc 可khả 俱câu 通thông 者giả 通thông 配phối 二nhị 句cú 但đãn 前tiền 所sở 不bất 通thông 謂vị 前tiền 相tương 見kiến 道đạo 不bất 名danh 現hiện 智trí 今kim 亦diệc 得đắc 名danh 以dĩ 論luận 亦diệc 名danh 為vi 現hiện 觀quán 故cố 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 亦diệc 是thị 第đệ 四tứ 現hiện 觀quán 少thiểu 分phần 所sở 攝nhiếp 是thị 觀quán 非phi 安an 立lập 後hậu 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 故cố 十thập 六lục 心tâm 見kiến 道đạo 即tức 是thị 第đệ 五ngũ 現hiện 觀quán 所sở 攝nhiếp 真chân 見kiến 道đạo 者giả 上thượng 真chân 見kiến 道đạo 但đãn 名danh 現hiện 觀quán 不bất 名danh 善thiện 決quyết 定định 今kim 亦diệc 名danh 決quyết 親thân 證chứng 真Chân 如Như 於ư 理lý 決quyết 定định 故cố 皆giai 破phá 無vô 明minh 者giả 以dĩ 上thượng 二nhị 釋thích 會hội 釋thích 經kinh 文văn 上thượng 但đãn 釋thích 論luận 觀quán 智trí 善thiện 決quyết 定định 言ngôn 今kim 此thử 所sở 明minh 二nhị 種chủng 見kiến 道đạo 皆giai 破phá 無vô 明minh 是thị 故cố 經Kinh 云vân 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 謂vị 真chân 見kiến 道đạo 正chánh 能năng 破phá 於ư 迷mê 理lý 無vô 明minh 故cố 云vân 捨xả 癡si 相tương 見kiến 道đạo 中trung 是thị 後hậu 得đắc 智trí 無vô 力lực 能năng 破phá 迷mê 理lý 無vô 明minh 而nhi 亦diệc 能năng 破phá 迷mê 事sự 無vô 明minh 謂vị 所sở 知tri 障chướng 故cố 云vân 離ly 惑hoặc 故cố 下hạ 剛cang 藏tạng 牒điệp 此thử 文văn 云vân 雖tuy 此thử 眾chúng 集tập 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 捨xả 離ly 愚ngu 癡si 及cập 以dĩ 疑nghi 惑hoặc 明minh 知tri 癡si 惑hoặc 二nhị 字tự 義nghĩa 殊thù 上thượng 言ngôn 六lục 現hiện 觀quán 者giả 即tức 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 釋thích 二nhị 見kiến 道đạo 後hậu 云vân 此thử 二nhị 見kiến 道đạo 與dữ 六lục 現hiện 觀quán 相tương/tướng 攝nhiếp 云vân 何hà 六lục 現hiện 觀quán 者giả 一nhất 思tư 現hiện 觀quán 謂vị 上thượng 品phẩm 喜hỷ 受thọ 相tương 應ứng 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 此thử 能năng 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。 共cộng 相tương 引dẫn 生sanh 煖noãn 等đẳng 加gia 行hành 道Đạo 中trung 觀quán 察sát 諸chư 法pháp 。 此thử 用dụng 最tối 猛mãnh 偏thiên 立lập 現hiện 觀quán 煖noãn 等đẳng 不bất 能năng 廣quảng 分phân 別biệt 。 法pháp 又hựu 未vị 證chứng 理lý 故cố 非phi 現hiện 觀quán 彼bỉ 疏sớ/sơ 意ý 云vân 思tư 有hữu 三tam 品phẩm 上thượng 揀giản 餘dư 二nhị 劣liệt 故cố 非phi 也dã 喜hỷ 受thọ 相tương 應ứng 揀giản 於ư 捨xả 受thọ 此thử 明minh 利lợi 故cố 共cộng 相tương 即tức 是thị 無vô 常thường 。 苦khổ 等đẳng 能năng 引dẫn 煖noãn 等đẳng 者giả 思tư 生sanh 修tu 故cố 雖tuy 未vị 證chứng 理lý 而nhi 觀quán 於ư 法pháp 勝thắng 於ư 煖noãn 等đẳng 用dụng 最tối 猛mãnh 故cố 偏thiên 立lập 現hiện 觀quán 煖noãn 等đẳng 近cận 見kiến 境cảnh 界giới 微vi 略lược 又hựu 未vị 證chứng 理lý 故cố 非phi 現hiện 觀quán 論luận 二nhị 信tín 現hiện 觀quán 謂vị 緣duyên 三Tam 寶Bảo 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 決quyết 定định 淨tịnh 信tín 此thử 助trợ 現hiện 觀quán 令linh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 立lập 現hiện 觀quán 名danh 釋thích 云vân 信tín 亦diệc 上thượng 品phẩm 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 現hiện 觀quán 是thị 慧tuệ 故cố 信tín 為vi 助trợ 論luận 三tam 戒giới 現hiện 觀quán 謂vị 無vô 漏lậu 戒giới 除trừ 破phá 戒giới 垢cấu 令linh 觀quán 增tăng 明minh 亦diệc 名danh 現hiện 觀quán 釋thích 云vân 即tức 道đạo 共cộng 戒giới 論luận 四tứ 現hiện 觀quán 智trí 諦đế 現hiện 觀quán 謂vị 一nhất 切thiết 種chủng 。 緣duyên 非phi 安an 立lập 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 釋thích 云vân 謂vị 在tại 何hà 位vị 但đãn 緣duyên 非phi 安an 立lập 即tức 通thông 二nhị 智trí 皆giai 是thị 此thử 攝nhiếp 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 種chủng 大đại 論luận 七thất 十thập 五ngũ 說thuyết 三tam 心tâm 見kiến 道đạo 是thị 此thử 現hiện 觀quán 故cố 知tri 亦diệc 是thị 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 即tức 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 之chi 二nhị 智trí 也dã 不bất 取thủ 無Vô 學Học 之chi 二nhị 智trí 者giả 與dữ 究cứu 竟cánh 現hiện 觀quán 不bất 殊thù 別biệt 故cố 論luận 五ngũ 現hiện 觀quán 邊biên 智trí 諦đế 現hiện 觀quán 謂vị 現hiện 觀quán 智trí 諦đế 現hiện 觀quán 之chi 後hậu 諸chư 緣duyên 安an 立lập 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 釋thích 曰viết 謂vị 緣duyên 安an 立lập 十thập 諦đế 等đẳng 後hậu 所sở 得đắc 智trí 然nhiên 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 一nhất 切thiết 見kiến 修tu 道Đạo 緣duyên 安an 立lập 諦đế 智trí 大đại 論luận 七thất 十thập 一nhất 等đẳng 說thuyết 緣duyên 安an 立lập 諦đế 境cảnh 慧tuệ 是thị 此thử 自tự 性tánh 故cố 論luận 六lục 究cứu 竟cánh 現hiện 觀quán 謂vị 盡tận 智trí 等đẳng 究cứu 竟cánh 位vị 智trí 釋thích 云vân 即tức 無Vô 學Học 道đạo 後hậu 盡tận 智trí 無vô 生sanh 智trí 等đẳng 而nhi 為vi 自tự 性tánh 論luận 此thử 真chân 見kiến 道đạo 攝nhiếp 彼bỉ 第đệ 四tứ 現hiện 觀quán 少thiểu 分phần 此thử 相tương 見kiến 道đạo 攝nhiếp 彼bỉ 第đệ 四tứ 第đệ 五ngũ 少thiểu 分phần 彼bỉ 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 雖tuy 此thử 俱câu 起khởi 而nhi 非phi 自tự 性tánh 故cố 不bất 相tương 攝nhiếp 釋thích 曰viết 第đệ 四tứ 觀quán 緣duyên 非phi 安an 立lập 根căn 本bổn 智trí 即tức 真chân 見kiến 道đạo 攝nhiếp 緣duyên 非phi 安an 立lập 後hậu 得đắc 即tức 三tam 心tâm 相tương 見kiến 道đạo 攝nhiếp 第đệ 五ngũ 觀quán 緣duyên 安an 立lập 諦đế 故cố 十thập 六lục 心tâm 相tương 見kiến 道đạo 攝nhiếp 而nhi 通thông 修tu 道Đạo 故cố 云vân 少thiểu 分phần 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 得đắc 此thử 。 二nhị 見kiến 道đạo 時thời 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 住trụ 極cực 喜hỷ 地địa 善thiện 達đạt 法Pháp 界Giới 得đắc 諸chư 平bình 等đẳng 常thường 生sanh 諸chư 佛Phật 。 大đại 集tập 會hội 中trung 。 於ư 多đa 百bách 門môn 已dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 自tự 知tri 不bất 久cửu 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 能năng 盡tận 未vị 來lai 利lợi 樂lạc 一nhất 切thiết 釋thích 曰viết 諸chư 平bình 等đẳng 者giả 攝nhiếp 論luận 第đệ 六lục 得đắc 三tam 平bình 等đẳng 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 上thượng 皆giai 唯duy 識thức 論luận 文văn 上thượng 疏sớ/sơ 已dĩ 引dẫn 意ý 釋thích 但đãn 觀quán 論luận 如như 居cư 然nhiên 可khả 知tri 二nhị 見kiến 道đạo 皆giai 是thị 第đệ 四tứ 現hiện 觀quán 謂vị 緣duyên 非phi 安an 立lập 根căn 本bổn 即tức 真chân 見kiến 道đạo 緣duyên 非phi 安an 立lập 後hậu 得đắc 即tức 三tam 心tâm 相tương 見kiến 道đạo 十thập 六lục 心tâm 緣duyên 安an 立lập 世thế 出xuất 世thế 智trí 。 故cố 是thị 第đệ 五ngũ 現hiện 觀quán )# 二nhị 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 即tức 不bất 行hành 淨tịnh 修tu 道Đạo 中trung 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 不bất 行hành 故cố 相tương 見kiến 道đạo 後hậu 至chí 金kim 剛cang 無vô 間gian 道đạo 中trung 皆giai 是thị 修tu 道Đạo 復phục 數số 修tu 習tập 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 故cố 名danh 修tu 道Đạo 滅diệt 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 皆giai 使sử 不bất 行hành 對đối 見kiến 道đạo 中trung 初sơ 斷đoạn 所sở 知tri 故cố 云vân 垢cấu 染nhiễm 成thành 唯duy 識thức 第đệ 十thập 云vân 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 修tu 所sở 斷đoạn 種chủng 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 一nhất 切thiết 頓đốn 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 現hiện 起khởi 地địa 前tiền 漸tiệm 伏phục 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 能năng 頓đốn 伏phục 盡tận 令linh 永vĩnh 不bất 行hành 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 故cố 意ý 力lực 七thất 地địa 之chi 中trung 雖tuy 蹔tạm 現hiện 起khởi 而nhi 不bất 為vi 失thất 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 畢tất 竟cánh 不bất 行hành 等đẳng 煩phiền 惱não 即tức 是thị 垢cấu 染nhiễm 不bất 行hành 即tức 是thị 無vô 有hữu 然nhiên 見kiến 道đạo 中trung 非phi 不bất 斷đoạn 惑hoặc 見kiến 理lý 義nghĩa 增tăng 修tu 道Đạo 位vị 中trung 審thẩm 慮lự 重trọng/trùng 觀quán 除trừ 障chướng 義nghĩa 勝thắng 故cố 此thử 偏thiên 說thuyết (# 即tức 不bất 行hành 淨tịnh 者giả 文văn 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 舉cử 論luận 後hậu 疏sớ/sơ 釋thích 前tiền 中trung 有hữu 三tam 初sơ 標tiêu 名danh 二nhị 修tu 道Đạo 中trung 者giả 辨biện 位vị 三tam 一nhất 切thiết 下hạ 釋thích 相tương 見kiến 道đạo 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 亦diệc 有hữu 三tam 節tiết 一nhất 定định 位vị 即tức 初Sơ 地Địa 之chi 中trung 含hàm 通thông 達đạt 修tu 習tập 兩lưỡng 位vị 從tùng 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 解giải 脫thoát 道đạo 後hậu 方phương 是thị 究cứu 竟cánh 位vị 二nhị 復phục 數số 下hạ 釋thích 修tu 道Đạo 名danh 即tức 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 加gia 所sở 為vi 中trung 已dĩ 廣quảng 引dẫn 竟cánh 三tam 滅diệt 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 中trung 煩phiền 惱não 不bất 行hành 之chi 言ngôn 此thử 言ngôn 正chánh 解giải 不bất 行hành 淨tịnh 義nghĩa 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 五ngũ 初sơ 正chánh 釋thích 二nhị 解giải 妨phương 三tam 引dẫn 證chứng 四tứ 會hội 經kinh 五ngũ 重trọng/trùng 解giải 妨phương 今kim 初sơ 唯duy 識thức 云vân 數số 修tu 此thử 故cố 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 立lập 麤thô 重trọng/trùng 名danh 性tánh 無vô 堪kham 任nhậm 違vi 細tế 輕khinh 故cố 令linh 彼bỉ 永vĩnh 滅diệt 故cố 說thuyết 為vi 捨xả 對đối 見kiến 道đạo 者giả 二nhị 解giải 妨phương 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 然nhiên 見kiến 道đạo 中trung 雙song 斷đoạn 二nhị 障chướng 而nhi 云vân 所sở 知tri 者giả 何hà 答đáp 以dĩ 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 正chánh 取thủ 所sở 知tri 以dĩ 為vi 體thể 故cố 故cố 唯duy 識thức 云vân 雖tuy 初Sơ 地Địa 所sở 斷đoạn 實thật 通thông 二nhị 障chướng 而nhi 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 意ý 取thủ 所sở 知tri 說thuyết 十thập 無vô 明minh 非phi 染nhiễm 汙ô 故cố 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 云vân 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 癡si 惑hoặc 即tức 是thị 偏thiên 舉cử 所sở 知tri 次thứ 云vân 垢cấu 染nhiễm 即tức 是thị 煩phiền 惱não 成thành 唯duy 識thức 等đẳng 者giả 三tam 引dẫn 證chứng 此thử 前tiền 論luận 云vân 此thử 十thập 一nhất 障chướng 二nhị 障chướng 所sở 攝nhiếp 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 見kiến 所sở 斷đoạn 種chủng 於ư 極cực 喜hỷ 地địa 見kiến 道đạo 初sơ 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 現hiện 起khởi 地địa 前tiền 已dĩ 伏phục 修tu 所sở 斷đoạn 種chủng 下hạ 論luận 與dữ 此thử 疏sớ/sơ 同đồng 釋thích 曰viết 就tựu 修tu 斷đoạn 中trung 直trực 觀quán 論luận 文văn 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 能năng 頓đốn 伏phục 盡tận 修tu 惑hoặc 現hiện 行hành 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 漏lậu 已dĩ 盡tận 。 無vô 復phục 煩phiền 惱não 。 次thứ 云vân 由do 故cố 意ý 力lực 七thất 地địa 之chi 中trung 雖tuy 蹔tạm 現hiện 起khởi 而nhi 不bất 為vi 失thất 自tự 是thị 一nhất 叚giả 通thông 於ư 妨phương 難nạn/nan 謂vị 有hữu 問vấn 云vân 既ký 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 令linh 永vĩnh 不bất 行hành 如như 何hà 前tiền 四tứ 猶do 起khởi 我ngã 見kiến 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 猶do 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 耶da 故cố 此thử 答đáp 云vân 故cố 意ý 力lực 起khởi 謂vị 六lục 地địa 之chi 前tiền 容dung 有hữu 出xuất 觀quán 尚thượng 有hữu 悞ngộ 起khởi 七thất 地địa 之chi 中trung 常thường 在tại 無vô 相tướng 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 意ý 而nhi 起khởi 起khởi 不bất 為vi 失thất 示thị 起khởi 示thị 滅diệt 如như 下hạ 經kinh 中trung 七thất 地địa 文văn 云vân 雖tuy 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 煩phiền 惱não 燄diệm 而nhi 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 起khởi 滅diệt 貪tham 瞋sân 癡si 煩phiền 惱não 燄diệm 即tức 其kỳ 文văn 也dã 論luận 言ngôn 而nhi 不bất 為vi 失thất 者giả 下hạ 經Kinh 云vân 雖tuy 常thường 寂tịch 滅diệt 。 以dĩ 方phương 便tiện 力lực 。 而nhi 還hoàn 熾sí 然nhiên 。 雖tuy 然nhiên 不bất 燒thiêu 。 即tức 其kỳ 文văn 也dã 故cố 下hạ 經kinh 中trung 解giải 脫thoát 月nguyệt 問vấn 金Kim 剛Cang 藏Tạng 。 言ngôn 佛Phật 子tử 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 是thị 染nhiễm 行hành 為vi 是thị 淨tịnh 行hạnh 。 金kim 剛cang 藏tạng 言ngôn 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 。 所sở 行hành 諸chư 行hành 皆giai 捨xả 離ly 煩phiền 惱não 。 業nghiệp 以dĩ 廻hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 分phần/phân 得đắc 平bình 等đẳng 道đạo 故cố 然nhiên 未vị 名danh 為vi 。 起khởi 煩phiền 惱não 行hành 便tiện 舉cử 輪Luân 王Vương 梵Phạm 王Vương 為ví 喻dụ 輪Luân 王Vương 乘thừa 空không 不bất 染nhiễm 貪tham 病bệnh 未vị 名danh 超siêu 人nhân 以dĩ 喻dụ 七thất 地địa 乘thừa 波ba 羅la 密mật 乘thừa 不bất 染nhiễm 煩phiền 惱não 未vị 名danh 超siêu 煩phiền 惱não 行hành 。 若nhược 捨xả 王vương 身thân 。 生sanh 於ư 梵Phạm 天Thiên 。 爾nhĩ 乃nãi 名danh 為vi 。 超siêu 過quá 人nhân 位vị 。 以dĩ 喻dụ 八bát 地địa 乘thừa 清thanh 淨tịnh 乘thừa 爾nhĩ 乃nãi 名danh 為vi 。 超siêu 煩phiền 惱não 行hành 。 故cố 次thứ 下hạ 論luận 云vân 八bát 地địa 畢tất 竟cánh 不bất 行hành 此thử 之chi 論luận 文văn 甚thậm 與dữ 經kinh 合hợp 而nhi 大Đại 乘Thừa 法Pháp 師sư 釋thích 意ý 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 故cố 意ý 力lực 連liên 成thành 一nhất 句cú 云vân 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 有hữu 怖bố 有hữu 不bất 怖bố 不bất 怖bố 者giả 起khởi 怖bố 者giả 不bất 然nhiên 此thử 則tắc 以dĩ 護hộ 法Pháp 羅La 漢Hán 懼cụ 於ư 煩phiền 惱não 不bất 敢cảm 起khởi 故cố 似tự 非phi 得đắc 意ý 又hựu 云vân 然nhiên 此thử 中trung 所sở 說thuyết 見kiến 所sở 斷đoạn 者giả 唯duy 頓đốn 悟ngộ 人nhân 修tu 所sở 斷đoạn 者giả 通thông 漸tiệm 有hữu 學học 漸tiệm 無Vô 學Học 者giả 二nhị 種chủng 俱câu 無vô 又hựu 問vấn 云vân 其kỳ 在tại 地địa 前tiền 所sở 未vị 伏phục 者giả 相tướng 貌mạo 可khả 知tri 其kỳ 已dĩ 伏phục 者giả 與dữ 此thử 何hà 別biệt 答đáp 道Đạo 力lực 猶do 徵trưng 不bất 能năng 伏phục 盡tận 為vi 煩phiền 惱não 制chế 少thiểu 分phần 自tự 行hành 即tức 我ngã 貪tham 等đẳng 有hữu 失thất 念niệm 起khởi 故cố 說thuyết 地địa 前tiền 已dĩ 伏phục 少thiểu 分phần 非phi 有hữu 別biệt 相tướng 地địa 前tiền 伏phục 之chi 釋thích 曰viết 此thử 釋thích 地địa 前tiền 漸tiệm 伏phục 之chi 言ngôn 以dĩ 非phi 正chánh 要yếu 故cố 在tại 後hậu 釋thích 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 任nhậm 運vận 不bất 行hành 道Đạo 力lực 勝thắng 故cố 此thử 是thị 對đối 法pháp 第đệ 十thập 四tứ 文văn 煩phiền 惱não 即tức 是thị 下hạ 四tứ 會hội 經kinh 文văn 然nhiên 見kiến 道đạo 等đẳng 者giả 五ngũ 重trọng/trùng 解giải 妨phương 也dã 應ưng 有hữu 並tịnh 云vân 修tu 道Đạo 能năng 斷đoạn 惑hoặc 修tu 道Đạo 名danh 修tu 道Đạo 見kiến 道đạo 既ký 斷đoạn 惑hoặc 亦diệc 應ưng 名danh 修tu 道Đạo 又hựu 並tịnh 云vân 見kiến 道đạo 能năng 見kiến 理lý 見kiến 理lý 名danh 見kiến 道đạo 修tu 道Đạo 既ký 重trọng/trùng 觀quán 亦diệc 應ưng 名danh 見kiến 道đạo 故cố 此thử 釋thích 云vân 從tùng 增tăng 勝thắng 義nghĩa 各các 舉cử 一nhất 名danh 言ngôn 見kiến 理lý 義nghĩa 增tăng 者giả 初sơ 見kiến 理lý 故cố 即tức 顯hiển 斷đoạn 惑hoặc 義nghĩa 微vi 不bất 斷đoạn 俱câu 生sanh 故cố 修tu 道Đạo 除trừ 障chướng 義nghĩa 勝thắng 者giả 能năng 除trừ 難nạn/nan 斷đoạn 俱câu 生sanh 惑hoặc 故cố 數sác 數sác 斷đoạn 故cố 前tiền 已dĩ 見kiến 理lý 故cố 此thử 為vi 微vi )# 三tam 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 即tức 無vô 厭yếm 足túc 。 淨tịnh 不bất 樂nhạo 小Tiểu 乘Thừa 。 但đãn 於ư 上thượng 勝thắng 佛Phật 德đức 深thâm 心tâm 希hy 欲dục 信tín 解giải 決quyết 定định 故cố (# 即tức 無vô 猒# 等đẳng 者giả 即tức 八bát 地địa 無vô 功công 用dụng 行hành 。 在tại 法pháp 源nguyên 中trung 趣thú 果quả 無vô 間gian 故cố 曰viết 無vô 猒# 不bất 樂nhạo 小Tiểu 乘Thừa 。 自tự 分phần/phân 堅kiên 也dã 但đãn 於ư 勝thắng 進tiến 上thượng 求cầu 希hy 欲dục 即tức 是thị 深thâm 心tâm 決quyết 定định 釋thích 其kỳ 信tín 解giải )# 四tứ 於ư 佛Phật 法Pháp 下hạ 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 淨tịnh 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 道đạo 中trung 自tự 正chánh 行hạnh 故cố 上thượng 歎thán 德đức 竟cánh (# 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 淨tịnh 者giả 論luận 立lập 名danh 趣thú 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 下hạ 論luận 釋thích 然nhiên 論luận 但đãn 云vân 趣thú 盡tận 道đạo 中trung 自tự 正chánh 行hạnh 故cố 今kim 疏sớ/sơ 加gia 於ư 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 盡tận 釋thích 論luận 盡tận 字tự 即tức 是thị 十Thập 地Địa 位vị 極cực 道đạo 圓viên 地địa 法pháp 在tại 心tâm 不bất 由do 他tha 教giáo 。 故cố 云vân 自tự 正chánh 行hạnh 也dã )# 。 善thiện 哉tai 佛Phật 子tử 。 當đương 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 而nhi 為vi 演diễn 說thuyết 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 如như 是thị 等đẳng 。 甚thậm 深thâm 之chi 處xứ 。 皆giai 能năng 證chứng 知tri 。 第đệ 三tam 結kết 請thỉnh 可khả 知tri 。 爾nhĩ 時thời 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 曰viết 。 願nguyện 說thuyết 最tối 安an 隱ẩn 。 菩Bồ 薩Tát 無vô 上thượng 行hành 。 分phân 別biệt 於ư 諸chư 地địa 。 智trí 淨tịnh 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 眾chúng 無vô 諸chư 垢cấu 志chí 解giải 悉tất 明minh 潔khiết 。 承thừa 事sự 無vô 量lượng 佛Phật 。 能năng 知tri 此thử 地Địa 義nghĩa 。 二nhị 偈kệ 頌tụng 中trung 初sơ 偈kệ 直trực 舉cử 法pháp 請thỉnh 不bất 頌tụng 前tiền 文văn 上thượng 半bán 舉cử 法pháp 請thỉnh 說thuyết 下hạ 半bán 彰chương 說thuyết 有hữu 益ích 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 請thỉnh 可khả 知tri 。 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 佛Phật 子tử 雖tuy 此thử 眾chúng 集tập 善thiện 淨tịnh 思tư 念niệm 捨xả 離ly 愚ngu 癡si 及cập 以dĩ 疑nghi 惑hoặc 於ư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 第đệ 四tứ 爾nhĩ 時thời 下hạ 不bất 堪kham 有hữu 損tổn 止chỉ 中trung 二nhị 先tiên 長trường/trưởng 行hành 中trung 亦diệc 二nhị 先tiên 領lãnh 前tiền 所sở 歎thán 對đối 下hạ 有hữu 損tổn 所sở 以dĩ 言ngôn 雖tuy 。 然nhiên 有hữu 其kỳ 餘dư 。 劣liệt 解giải 眾chúng 生sanh 聞văn 此thử 甚thậm 深thâm 。 難nan 思tư 議nghị 事sự 。 多đa 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 於ư 長trường 夜dạ 中trung 。 受thọ 諸chư 衰suy 惱não 。 後hậu 然nhiên 有hữu 下hạ 舉cử 損tổn 違vi 請thỉnh 於ư 中trung 二nhị 先tiên 舉cử 損tổn 劣liệt 解giải 之chi 人nhân 通thông 凡phàm 小tiểu 等đẳng 皆giai 是thị 迷mê 法pháp 之chi 器khí 故cố 名danh 生sanh 疑nghi 者giả 正chánh 行hạnh 相tương 違vi 猶do 豫dự 義nghĩa 故cố 惑hoặc 者giả 心tâm 迷mê 於ư 理lý 能năng 破phá 壞hoại 善thiện 法Pháp 遠viễn 離ly 善thiện 法Pháp 。 故cố 此thử 明minh 現hiện 損tổn 於ư 長trường 夜dạ 下hạ 明minh 其kỳ 當đương 損tổn (# 劣liệt 解giải 之chi 人nhân 者giả 經kinh 言ngôn 劣liệt 解giải 論luận 經Kinh 云vân 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 故cố 疏sớ/sơ 合hợp 舉cử 凡phàm 即tức 地địa 前tiền 小tiểu 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 等đẳng 取thủ 權quyền 教giáo 菩Bồ 薩Tát 此thử 中trung 無vô 小tiểu 何hà 以dĩ 揀giản 之chi 謂vị 此thử 會hội 中trung 亦diệc 有hữu 小tiểu 心tâm 之chi 眾chúng 生sanh 故cố 亦diệc 可khả 不bất 欲dục 廣quảng 被bị 即tức 名danh 為vi 小tiểu 此thử 雖tuy 揀giản 之chi 激kích 令linh 起khởi 心tâm 即tức 為vi 所sở 被bị 多đa 生sanh 疑nghi 下hạ 牒điệp 經kinh 解giải 釋thích 正chánh 行hạnh 已dĩ 下hạ 至chí 善thiện 法Pháp 故cố 皆giai 是thị 論luận 文văn 然nhiên 疑nghi 從tùng 二nhị 境cảnh 上thượng 生sanh 既ký 滯trệ 二nhị 途đồ 故cố 無vô 詣nghệ 理lý 真chân 正chánh 之chi 行hành 惑hoặc 謂vị 迷mê 惑hoặc 一nhất 向hướng 不bất 了liễu 故cố 能năng 不bất 信tín 由do 此thử 故cố 能năng 破phá 壞hoại 善thiện 法Pháp 遠viễn 離ly 善thiện 法Pháp 。 遠viễn 公công 亦diệc 將tương 後hậu 二nhị 句cú 論luận 別biệt 結kết 疑nghi 惑hoặc 二nhị 種chủng 之chi 過quá 由do 有hữu 疑nghi 故cố 破phá 壞hoại 善thiện 法Pháp 由do 有hữu 惑hoặc 故cố 遠viễn 離ly 善thiện 法Pháp 。 亦diệc 有hữu 理lý 在tại 但đãn 論luận 二nhị 句cú 共cộng 一nhất 故cố 字tự 則tắc 以dĩ 通thông 結kết 疑nghi 惑hoặc 二nhị 字tự 此thử 明minh 現hiện 損tổn 是thị 疏sớ/sơ 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 於ư 長trường 夜dạ 者giả 生sanh 死tử 昏hôn 寢tẩm 事sự 等đẳng 於ư 夜dạ 輪luân 轉chuyển 無vô 際tế 。 名danh 之chi 為vi 長trường/trưởng 破phá 法pháp 不bất 信tín 墜trụy 三tam 惡ác 道đạo 故cố 。 受thọ 衰suy 惱não )# 。 我ngã 愍mẫn 此thử 等đẳng 。 是thị 故cố 默mặc 然nhiên 。 後hậu 我ngã 愍mẫn 下hạ 結kết 默mặc 違vi 請thỉnh 。 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 曰viết 。 雖tuy 此thử 眾chúng 淨tịnh 廣quảng 智trí 慧tuệ 。 甚thậm 深thâm 明minh 利lợi 能năng 決quyết 擇trạch 。 其kỳ 心tâm 不bất 動động 如như 山sơn 王vương 。 不bất 可khả 傾khuynh 覆phú 猶do 大đại 海hải 。 有hữu 行hành 未vị 久cửu 解giải 未vị 得đắc 。 隨tùy 識thức 而nhi 行hành 不bất 隨tùy 智trí 。 聞văn 此thử 生sanh 疑nghi 墮đọa 惡ác 道đạo 。 我ngã 愍mẫn 是thị 等đẳng 故cố 不bất 說thuyết 。 偈kệ 中trung 亦diệc 二nhị 初sơ 偈kệ 頌tụng 前tiền 段đoạn 淨tịnh 明minh 有hữu 信tín 餘dư 皆giai 有hữu 證chứng 如như 山sơn 如như 海hải 。 雙song 喻dụ 教giáo 證chứng (# 初sơ 偈kệ 頌tụng 前tiền 叚giả 者giả 即tức 領lãnh 前tiền 所sở 歎thán 淨tịnh 明minh 有hữu 信tín 者giả 信tín 即tức 順thuận 教giáo 是thị 前tiền 叚giả 中trung 善thiện 潔khiết 思tư 念niệm 。 等đẳng 即tức 長trường/trưởng 行hành 中trung 善thiện 淨tịnh 深thâm 心tâm 前tiền 淨tịnh 深thâm 心tâm 雖tuy 兼kiêm 教giáo 證chứng 今kim 為vi 分phần/phân 二nhị 故cố 云vân 有hữu 信tín 餘dư 皆giai 有hữu 證chứng 者giả 廣quảng 智trí 慧tuệ 即tức 前tiền 捨xả 離ly 癡si 惑hoặc 無vô 有hữu 垢cấu 染nhiễm 即tức 長trường/trưởng 行hành 中trung 捨xả 離ly 愚ngu 癡si 及cập 以dĩ 疑nghi 惑hoặc 甚thậm 深thâm 明minh 利lợi 能năng 決quyết 擇trạch 。 即tức 前tiền 深thâm 心tâm 信tín 解giải 。 已dĩ 下hạ 經kinh 文văn 長trường/trưởng 行hành 中trung 於ư 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 不bất 隨tùy 他tha 教giáo 。 如như 山sơn 海hải 者giả 動động 謂vị 動động 搖dao 覆phú 謂vị 返phản 覆phú 今kim 於ư 教giáo 決quyết 信tín 不bất 動động 更cánh 無vô 翻phiên 覆phú 於ư 證chứng 亦diệc 然nhiên )# 後hậu 偈kệ 頌tụng 後hậu 段đoạn 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 故cố 但đãn 依y 於ư 識thức 不bất 能năng 依y 智trí (# 後hậu 偈kệ 頌tụng 後hậu 叚giả 即tức 舉cử 損tổn 違vi 請thỉnh 以dĩ 取thủ 相tương/tướng 故cố 但đãn 依y 於ư 識thức 者giả 返phản 顯hiển 不bất 取thủ 相tương/tướng 是thị 智trí 故cố 應ưng 依y 之chi )# 第đệ 五ngũ 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 中trung 復phục 重trùng 請thỉnh 者giả 示thị 彼bỉ 疑nghi 惑hoặc 應ưng 須tu 斷đoạn 之chi 豈khởi 可khả 避tị 之chi 避tị 之chi 不bất 說thuyết 有hữu 多đa 過quá 咎cữu 。 何hà 等đẳng 過quá 咎cữu 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 (# 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 疏sớ/sơ 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 敘tự 意ý 中trung 先tiên 徵trưng 後hậu 示thị 彼bỉ 下hạ 論luận 釋thích 豈khởi 可khả 避tị 之chi 翻phiên 前tiền 多đa 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 後hậu 避tị 之chi 不bất 說thuyết 有hữu 多đa 過quá 者giả 翻phiên 前tiền 於ư 長trường 夜dạ 中trung 。 受thọ 諸chư 衰suy 惱não 。 安an 能năng 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp )# 。 爾nhĩ 時thời 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 重trùng 白bạch 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 言ngôn 佛Phật 子tử 願nguyện 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 分phân 別biệt 說thuyết 此thử 。 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 。 此thử 人nhân 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 護hộ 念niệm 而nhi 生sanh 信tín 受thọ 。 文văn 中trung 先tiên 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 中trung 三tam 初sơ 標tiêu 請thỉnh 次thứ 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 釋thích 請thỉnh 後hậu 是thị 故cố 佛Phật 子tử 下hạ 結kết 請thỉnh 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 。 十Thập 地Địa 時thời 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 法Pháp 應ưng 如như 是thị 。 得đắc 佛Phật 護hộ 念niệm 得đắc 護hộ 念niệm 故cố 於ư 此thử 智trí 地địa 能năng 生sanh 勇dũng 猛mãnh 。 釋thích 中trung 二nhị 先tiên 直trực 徵trưng 釋thích 後hậu 轉chuyển 徵trưng 釋thích 前tiền 中trung 先tiên 徵trưng 意ý 云vân 何hà 以dĩ 當đương 得đắc 佛Phật 護hộ 而nhi 能năng 信tín 耶da 釋thích 云vân 法pháp 應ưng 得đắc 護hộ 由do 得đắc 護hộ 故cố 必tất 能năng 信tín 受thọ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 二nhị 轉chuyển 徵trưng 釋thích 中trung 先tiên 徵trưng 後hậu 釋thích 徵trưng 意ý 云vân 何hà 以dĩ 說thuyết 十Thập 地Địa 時thời 法pháp 應ưng 得đắc 佛Phật 護hộ 耶da 下hạ 釋thích 意ý 云vân 如Như 來Lai 說thuyết 法Pháp 。 不bất 離ly 教giáo 證chứng 最tối 所sở 要yếu 故cố 。 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 最tối 初sơ 所sở 行hành 。 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。 文văn 中trung 三tam 謂vị 法pháp 喻dụ 合hợp 法pháp 中trung 最tối 初sơ 所sở 行hành 。 者giả 依y 阿a 含hàm 行hành 故cố 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 是thị 證chứng 智trí 故cố 此thử 即tức 九cửu 種chủng 教giáo 證chứng 中trung 第đệ 四tứ 修tu 成thành 相tương 對đối 。 譬thí 如như 書thư 字tự 數số 說thuyết 。 一nhất 切thiết 皆giai 以dĩ 。 字tự 母mẫu 為vi 本bổn 字tự 母mẫu 究cứu 竟cánh 無vô 有hữu 。 少thiểu 分phần 離ly 字tự 母mẫu 者giả 。 二nhị 喻dụ 中trung 以dĩ 字tự 母mẫu 喻dụ 於ư 地địa 智trí 為vi 諸chư 法pháp 本bổn 論luận 云vân 書thư 者giả 是thị 字tự 相tương/tướng 如như 嘶# 字tự 師sư 子tử 形hình 相tướng 等đẳng 者giả 以dĩ 書thư 記ký 字tự 非phi 正chánh 字tự 體thể 言ngôn 師sư 子tử 形hình 者giả 謂vị [虱-(乏-之+虫)+允]# 字tự 如như 蹲tồn 踞cứ 形hình 有hữu 云vân 如như 呼hô 師sư 子tử 為vi [巢-果+七]# (# 詞từ 孕dựng )# 多đa 故cố [巢-果+七]# 字tự 像tượng 形hình 似tự 師sư 子tử 頭đầu 尾vĩ 者giả 全toàn 不bất 似tự 也dã (# 以dĩ 書thư 記ký 字tự 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 書thư 即tức 色sắc 法pháp 字tự 即tức 是thị 文văn 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 故cố 言ngôn 非phi 正chánh 字tự 體thể 言ngôn 師sư 子tử 形hình 者giả 牒điệp 論luận 解giải 釋thích 然nhiên 嘶# 字tự 本bổn 從tùng 卂# 娑sa 上thượng 字tự 流lưu 出xuất 即tức 十thập 二nhị 音âm 中trung 第đệ 四tứ 字tự 謂vị 娑sa 上thượng 娑sa （# 平bình ）# 枲tỉ 嘶# 蘇tô （# 上thượng ）# 蘇tô （# 引dẫn ）# 洗tẩy 鰓# 蘇tô 騷# 毿tam 索sách 今kim 嘶# 字tự 即tức 第đệ 四tứ 字tự 梵Phạn 語ngữ 輕khinh 重trọng 今kim 古cổ 小tiểu 殊thù 大đại 旨chỉ 無vô 異dị 若nhược 作tác 十thập 二nhị 梵Phạm 字tự 者giả ◇# 娑sa （# 上thượng ）# ◇# 娑sa ◇# 枲tỉ ◇# 嘶# ◇# 蘇tô （# 上thượng ）# ◇# 蘇tô （# 引dẫn ）# ◇# 洗tẩy ◇# 鰓# ◇# 蘇tô ◇# 騷# ◇# 毿tam ◇# 索sách 有hữu 云vân 如như 呼hô 師sư 子tử 下hạ 即tức 刊# 定định 記ký 釋thích 然nhiên [巢-果+七]# 字tự 亦diệc 不bất 似tự 師sư 子tử 又hựu 西tây 方phương 無vô 此thử 字tự )# 字tự 者giả 論luận 云vân 噁ô 阿a 等đẳng 者giả 即tức 十thập 四tứ 音âm 正chánh 是thị 字tự 體thể 字tự 即tức 文văn 也dã 等đẳng 餘dư 十thập 二nhị 然nhiên 有hữu 十thập 四tứ 音âm 二nhị 音âm 不bất 入nhập 字tự 母mẫu 謂vị 里lý 棃lê 二nhị 字tự 數số 者giả 名danh 句cú 此thử 二nhị 是thị 數số 義nghĩa 者giả 謂vị 有hữu 二nhị 字tự 多đa 字tự 名danh 必tất 以dĩ 多đa 字tự 成thành 句cú 故cố 皆giai 數số 也dã 說thuyết 者giả 是thị 語ngữ 言ngôn (# 即tức 十thập 四tứ 音âm 者giả 此thử 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 此thử 譯dịch 帶đái 古cổ 然nhiên 噁ô 字tự 合hợp 是thị 第đệ 十thập 四tứ 字tự 若nhược 準chuẩn 興hưng 善thiện 三tam 藏tạng 譯dịch 金kim 剛cang 頂đảnh 瑜du 伽già 字tự 母mẫu 云vân 一nhất 阿a （# 上thượng ）# 二nhị 阿a （# 長trường/trưởng ）# 三tam 伊y （# 上thượng ）# 四tứ 伊y （# 長trường/trưởng ）# 五ngũ 塢ổ 六lục 汙ô 七thất 𠴊# 𠴊# （# 引dẫn 去khứ ）# 八bát 力lực 嚧rô （# 引dẫn ）# 九cửu 曀ê 十thập 愛ái 十thập 一nhất 汙ô 十thập 二nhị 奧áo （# 引dẫn ）# 十thập 三tam 暗ám 十thập 四tứ 惡ác 其kỳ 里lý 梨lê 字tự 即tức 金kim 剛cang 頂đảnh 中trung 𠴊# 𠴊# 力lực 嚧rô 字tự 各các 是thị 二nhị 合hợp 故cố 成thành 十thập 四tứ 其kỳ 奧áo 字tự 云vân 引dẫn 者giả 更cánh 有hữu 三tam 藏tạng 說thuyết 十thập 二nhị 字tự 中trung 上thượng 六lục 前tiền 短đoản 後hậu 長trường/trưởng 下hạ 六lục 前tiền 長trường/trưởng 後hậu 短đoản 則tắc 奧áo 字tự 不bất 合hợp 引dẫn 西tây 方phương 異dị 同đồng 故cố 今kim 具cụ 出xuất 謂vị 有hữu 二nhị 字tự 者giả 若nhược 一nhất 字tự 名danh 不bất 名danh 為vi 數số 二nhị 字tự 名danh 三tam 字tự 名danh 等đẳng 皆giai 名danh 為vi 數số 如như 色sắc 即tức 一nhất 字tự 名danh 末mạt 那na 即tức 二nhị 字tự 名danh 阿a 頼# 耶da 即tức 三tam 字tự 名danh 言ngôn 必tất 以dĩ 多đa 字tự 成thành 句cú 者giả 終chung 無vô 一nhất 字tự 句cú 故cố 說thuyết 者giả 語ngữ 言ngôn 義nghĩa 當đương 色sắc 法pháp )# 皆giai 以dĩ 字tự 母mẫu 為vi 本bổn 者giả 明minh 末mạt 依y 本bổn 喻dụ 果quả 依y 因nhân 字tự 母mẫu 究cứu 竟cánh 者giả 明minh 本bổn 能năng 攝nhiếp 末mạt 喻dụ 因nhân 無vô 不bất 攝nhiếp 上thượng 二nhị 順thuận 明minh 無vô 有hữu 少thiểu 分phần 。 離ly 字tự 母mẫu 者giả 。 反phản 成thành 上thượng 二nhị (# 是thị 則tắc 上thượng 書thư 字tự 數số 說thuyết 。 總tổng 是thị 聲thanh 名danh 句cú 文văn 。 共cộng 為vi 教giáo 體thể 故cố 此thử 四tứ 事sự 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 能năng 詮thuyên 教giáo 法pháp 皆giai 用dụng 字tự 母mẫu 而nhi 為vi 其kỳ 本bổn )# 言ngôn 字tự 母mẫu 者giả 即tức 迦ca 佉khư 等đẳng 三tam 十thập 四tứ 字tự 以dĩ 前tiền 十thập 二nhị 音âm 入nhập 此thử 三tam 十thập 四tứ 字tự 則tắc 一nhất 一nhất 字tự 中trung 成thành 十thập 二nhị 字tự 復phục 有hữu 二nhị 合hợp 三tam 合hợp 乃nãi 至chí 六lục 合hợp 展triển 轉chuyển 相tương 從tùng 出xuất 一nhất 切thiết 字tự 故cố 名danh 為vi 母mẫu 論luận 經kinh 名danh 為vi 初sơ 章chương 者giả 以dĩ 梵Phạm 章chương 之chi 中trung 悉tất 談đàm 字tự 母mẫu 最tối 在tại 初sơ 故cố 然nhiên 五ngũ 天thiên 口khẩu 呼hô 則tắc 輕khinh 重trọng 有hữu 異dị 書thư 之chi 貝bối 葉diệp 字tự 體thể 不bất 殊thù 梵Phạm 天Thiên 之chi 書thư 千thiên 古cổ 無vô 易dị 不bất 同đồng 此thử 土thổ/độ 篆# 隸lệ 隨tùy 時thời 故cố 此thử 為vi 母mẫu 亦diệc 常thường 楷# 定định (# 即tức 迦ca 佉khư 等đẳng 者giả 若nhược 古cổ 三tam 藏tạng 說thuyết 謂vị 牙nha 齒xỉ 舌thiệt 喉hầu 脣thần 各các 有hữu 五ngũ 音âm 及cập 會hội 音âm 有hữu 九cửu 牙nha 音âm 五ngũ 者giả 即tức 迦ca （# 上thượng ）# 佉khư （# 上thượng ）# 誐nga （# 上thượng ）# 伽già （# 去khứ 引dẫn ）# 仰ngưỡng （# 鼻tị 呼hô 聲thanh 去khứ ）# 齒xỉ 音âm 五ngũ 者giả 左tả 蹉sa （# 上thượng ）# 惹nhạ 酇# （# 才tài 可khả ）# 孃nương （# 上thượng ）# 舌thiệt 音âm 五ngũ 者giả 謂vị 吒tra （# 上thượng ）# 咤trá （# 上thượng ）# 拏noa （# 上thượng ）# 荼đồ （# 去khứ ）# 拏noa （# 旎# 爽sảng 反phản 仍nhưng 鼻tị 聲thanh 呼hô ）# 喉hầu 音âm 五ngũ 者giả 多đa （# 上thượng ）# 他tha 娜na 馱đà 囊nang 脣thần 音âm 五ngũ 者giả 謂vị 跛bả 頗phả 麼ma 婆bà （# 云vân 重trọng/trùng ）# 莽mãng （# 鼻tị 聲thanh 呼hô 之chi ）# 會hội 音âm 九cửu 者giả 野dã 囉ra 邏la （# 上thượng ）# 嚩phạ （# 無vô 可khả 反phản ）# 捨xả 灑sái 娑sa （# 上thượng ）# 賀hạ 乞khất 灑sái （# 二nhị 合hợp ）# 已dĩ 上thượng 三tam 十thập 四tứ 字tự 足túc 若nhược 般Bát 若Nhã 三tam 藏tạng 云vân 前tiền 五ngũ 句cú 中trung 一nhất 句cú 之chi 內nội 即tức 有hữu 五ngũ 音âm 如như 迦ca 齒xỉ 音âm 佉khư 氣khí 從tùng 喉hầu 出xuất 誐nga 字tự 喉hầu 音âm 伽già 字tự 胷# 藏tạng 音âm 仰ngưỡng 字tự 鼻tị 音âm 其kỳ 餘dư 四tứ 句cú 準chuẩn 例lệ 皆giai 然nhiên 則tắc 一nhất 一nhất 字tự 者giả 謂vị 將tương 上thượng 阿a （# 上thượng ）# 阿a 等đẳng 十thập 二nhị 字tự 遍biến 入nhập 三tam 十thập 四tứ 如như 初sơ 迦ca 字tự 十thập 二nhị 音âm 入nhập 便tiện 成thành 迦ca （# 上thượng ）# 迦ca 鷄kê （# 上thượng ）# 鷄kê 俱câu （# 上thượng ）# 俱câu 計kế （# 上thượng ）# 改cải 姑cô 哠# 甘cam 伽già （# 去khứ ）# 入nhập 迦ca 字tự 既ký 爾nhĩ 入nhập 佉khư 字tự 三tam 十thập 三tam 字tự 亦diệc 然nhiên 復phục 有hữu 二nhị 合hợp 等đẳng 者giả 如như 以dĩ 囉ra 字tự 半bán 體thể 入nhập 迦ca 字tự 時thời 便tiện 成thành 舸khả 羅la （# 二nhị 合hợp ）# 字tự 成thành 十thập 二nhị 字tự 言ngôn 囉ra 字tự 半bán 體thể 者giả 囉ra 字tự 具cụ 足túc 梵Phạm 字tự 者giả ◇# 字tự 是thị 也dã 半bán 體thể 者giả ◇# 一nhất 半bán 是thị 也dã 若nhược 入nhập 迦ca 字tự 者giả 迦ca 字tự 梵Phạm 書thư ◇# 若nhược 入nhập 半bán 體thể 謂vị ◇# 此thử 字tự 是thị 也dã ◇# （# 即tức 迦ca 邏la 字tự ）# 即tức 云vân 迦ca 羅la （# 二nhị 合hợp 里lý 下hạ 反phản 一nhất ）# 柯kha 羅la （# 里lý 迦ca 反phản 二nhị ）# 吉cát 里lý （# 三tam ）# 吉cát 梨lê （# 四tứ ）# 古cổ 魯lỗ （# 五ngũ ）# 姑cô 盧lô （# 六lục ）# 吉cát 禮lễ （# 七thất ）# 吉cát 犁lê （# 入nhập ）# 古cổ 路lộ （# 九cửu ）# 古cổ 澇lao （# 十thập ）# 吉cát 濫lạm （# 十thập 一nhất ）# 吉cát 邏la （# 來lai 下hạ 反phản 十thập 二nhị ）# 若nhược 以dĩ 迦ca 佉khư 字tự 合hợp 娑sa 字tự 為vi 遏át 塞tắc 迦ca 即tức 三tam 合hợp 字tự 成thành 十thập 二nhị 字tự 梵Phạm 字tự 樣# 若nhược 此thử 通thông 言ngôn 四tứ 合hợp 者giả 遏át 悉tất 怛đát 邏la 五ngũ 合hợp 者giả 遏át 悉tất 怛đát 梨lê （# 上thượng ）# 也dã 言ngôn 六lục 合hợp 者giả 謂vị 遏át 讖sấm （# 上thượng ）# 彌di （# 上thượng ）# 雉trĩ 持trì 也dã 但đãn 至chí 六lục 合hợp 字tự 已dĩ 無vô 邊biên 如như 一nhất 字tự 王vương 但đãn 有hữu 二nhị 合hợp 云vân 部bộ 林lâm 有hữu 三tam 合hợp 云vân 唵án 部bộ 林lâm 此thử 等đẳng 諸chư 義nghĩa 故cố 非phi 正chánh 要yếu 經kinh 有hữu 論luận 有hữu 故cố 須tu 略lược 知tri 耳nhĩ 梵Phạm 天Thiên 之chi 書thư 者giả 謂vị 大Đại 梵Phạm 天Thiên 王Vương 。 劫kiếp 初sơ 之chi 時thời 。 作tác 此thử 書thư 字tự 以dĩ 教giáo 眾chúng 生sanh 不bất 同đồng 。 此thử 方phương 者giả 古cổ 書thư 隨tùy 時thời 有hữu 多đa 名danh 目mục 史sử 籀# 是thị 大đại 篆# 李# 斯tư 為vi 小tiểu 篆# 蔡thái 邕# 八bát 分phần/phân 程# 邈mạc 為vi 隸lệ 書thư 等đẳng 皆giai 隨tùy 時thời 有hữu 別biệt )# 。 佛Phật 子tử 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 皆giai 以dĩ 十Thập 地Địa 為vi 本bổn 十Thập 地Địa 究cứu 竟cánh 修tu 行hành 。 成thành 就tựu 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 三tam 合hợp 中trung 初sơ 合hợp 末mạt 依y 於ư 本bổn 後hậu 十Thập 地Địa 究cứu 竟cánh 合hợp 因nhân 無vô 不bất 攝nhiếp 所sở 以dĩ 須tu 此thử 二nhị 者giả 若nhược 但đãn 言ngôn 為vi 本bổn 容dung 非phi 是thị 末mạt 如như 以dĩ 百bách 錢tiền 為vi 本bổn 成thành 多đa 財tài 貨hóa 等đẳng 今kim 明minh 如như 水thủy 為vi 海hải 本bổn 無vô 海hải 非phi 水thủy 故cố 云vân 究cứu 竟cánh 無vô 有hữu 。 離ly 者giả 又hựu 為vi 本bổn 者giả 非phi 但đãn 因nhân 為vi 果quả 本bổn 亦diệc 乃nãi 後hậu 為vi 前tiền 本bổn 地địa 前tiền 望vọng 證chứng 修tu 阿a 含hàm 故cố 初sơ 心tâm 即tức 以dĩ 智trí 觀quán 如như 故cố 。 是thị 故cố 佛Phật 子tử 。 願nguyện 為vì 演diễn 說thuyết 。 此thử 人nhân 必tất 為vi 。 如Như 來Lai 所sở 護hộ 。 令linh 其kỳ 信tín 受thọ 。 第đệ 三tam 結kết 請thỉnh 可khả 知tri 問vấn 若nhược 依y 上thượng 義nghĩa 諸chư 佛Phật 有hữu 力lực 能năng 令linh 信tín 者giả 何hà 故cố 今kim 後hậu 眾chúng 生sanh 於ư 彼bỉ 法Pháp 中trung 。 亦diệc 有hữu 謗báng 意ý 答đáp 有hữu 二nhị 種chủng 定định 則tắc 不bất 可khả 加gia 一nhất 感cảm 報báo 定định 以dĩ 先tiên 世thế 今kim 世thế 造tạo 定định 業nghiệp 故cố 二nhị 作tác 業nghiệp 定định 宿túc 惡ác 熏huân 心tâm 猛mãnh 利lợi 纏triền 起khởi 難nan 曉hiểu 喻dụ 故cố 上thượng 如như 釋Thích 種chủng 下hạ 如như 琉lưu 璃ly (# 上thượng 如như 釋Thích 種chủng 等đẳng 者giả 並tịnh 如như 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經kinh 及cập 智Trí 度Độ 論luận 等đẳng 說thuyết 釋Thích 種chủng 報báo 定định 是thị 故cố 必tất 為vi 瑠lưu 璃ly 王vương 殺sát 瑠lưu 璃ly 王vương 作tác 業nghiệp 定định 故cố 佛Phật 不bất 能năng 諫gián )# 。 爾nhĩ 時thời 解Giải 脫Thoát 月Nguyệt 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 曰viết 。 善thiện 哉tai 佛Phật 子tử 願nguyện 演diễn 說thuyết 。 趣thú 入nhập 菩Bồ 提Đề 諸chư 地Địa 行hành 。 十thập 方phương 一nhất 切thiết 自tự 在tại 尊tôn 。 莫mạc 不bất 護hộ 念niệm 智trí 根căn 本bổn 。 此thử 安an 住trụ 智trí 亦diệc 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 所sở 從tùng 生sanh 譬thí 如như 書thư 數số 字tự 母mẫu 攝nhiếp 如như 是thị 佛Phật 法Pháp 依y 於ư 地địa 。 頌tụng 中trung 初sơ 偈kệ 頌tụng 標tiêu 請thỉnh 後hậu 偈kệ 頌tụng 釋thích 請thỉnh 略lược 不bất 頌tụng 結kết 頌tụng 釋thích 中trung 長trường/trưởng 行hành 法pháp 中trung 無vô 究cứu 竟cánh 之chi 言ngôn 而nhi 喻dụ 中trung 有hữu 今kim 此thử 反phản 前tiền 欲dục 顯hiển 具cụ 有hữu 又hựu 法pháp 中trung 明minh 本bổn 能năng 生sanh 末mạt 合hợp 中trung 明minh 末mạt 依y 於ư 本bổn 皆giai 影ảnh 略lược 耳nhĩ 。 爾nhĩ 時thời 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 眾chúng 一nhất 時thời 同đồng 聲thanh 。 向hướng 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 二nhị 大đại 眾chúng 同đồng 請thỉnh 者giả 上thượng 來lai 眾chúng 首thủ 請thỉnh 說thuyết 顯hiển 眾chúng 堪kham 聞văn 樂nhạo 聞văn 今kim 大đại 眾chúng 展triển 誠thành 自tự 陳trần 有hữu 根căn 有hữu 欲dục 文văn 中trung 先tiên 敘tự 請thỉnh (# 自tự 陳trần 有hữu 根căn 有hữu 欲dục 者giả 有hữu 根căn 故cố 堪kham 聞văn 有hữu 欲dục 故cố 樂nhạo 聞văn )# 。 上thượng 妙diệu 無vô 垢cấu 智trí 。 無vô 邊biên 分phân 別biệt 辯biện 宣tuyên 暢sướng 深thâm 美mỹ 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 相tướng 。 應ưng 念niệm 持trì 清thanh 淨tịnh 行hạnh 十Thập 力Lực 集tập 功công 德đức 辯biện 才tài 。 分phân 別biệt 義nghĩa 說thuyết 此thử 最tối 勝thắng 地địa 。 後hậu 正chánh 偈kệ 請thỉnh 於ư 中trung 二nhị 前tiền 四tứ 偈kệ 半bán 歎thán 人nhân 堪kham 能năng 請thỉnh 後hậu 一nhất 偈kệ 歎thán 法Pháp 成thành 益ích 請thỉnh 今kim 初sơ 亦diệc 二nhị 前tiền 二nhị 頌tụng 歎thán 說thuyết 者giả 餘dư 歎thán 聽thính 者giả 前tiền 中trung 初sơ 五ngũ 句cú 歎thán 說thuyết 者giả 自tự 成thành 教giáo 證chứng 後hậu 三tam 句cú 歎thán 能năng 令linh 他tha 入nhập 今kim 初sơ 初sơ 四tứ 句cú 歎thán 證chứng 一nhất 句cú 歎thán 教giáo 自tự 分phần/phân 所sở 成thành 一nhất 切thiết 行hành 位vị 通thông 名danh 為vi 證chứng 上thượng 受thọ 佛Phật 教giáo 說thuyết 為vi 阿a 含hàm 即tức 九cửu 種chủng 教giáo 證chứng 中trung 第đệ 八bát 門môn 也dã 今kim 初sơ 上thượng 者giả 是thị 總tổng 然nhiên 總tổng 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 雙song 為vi 教giáo 證chứng 之chi 總tổng 二nhị 唯duy 顯hiển 證chứng 力lực 辯biện 才tài 對đối 教giáo 名danh 上thượng (# 對đối 教giáo 名danh 上thượng 者giả 則tắc 前tiền 雙song 為vi 教giáo 證chứng 之chi 總tổng 稱xưng 上thượng 者giả 約ước 人nhân 以dĩ 歎thán 明minh 金kim 剛cang 藏tạng 所sở 有hữu 教giáo 證chứng 最tối 上thượng 也dã )# 。 此thử 中trung 歎thán 證chứng 辯biện 才tài 有hữu 三tam 一nhất 真chân 實thật 智trí 為vi 辯biện 所sở 依y 即tức 經kinh 初sơ 句cú 無vô 漏lậu 故cố 無vô 垢cấu 過quá 小tiểu 故cố 云vân 妙diệu 二nhị 辯biện 體thể 性tánh 即tức 第đệ 二nhị 句cú 謂vị 堪kham 能năng 分phân 別biệt 無vô 邊biên 法pháp 義nghĩa 故cố 三tam 者giả 辯biện 果quả 即tức 下hạ 二nhị 句cú 依y 前tiền 起khởi 詞từ 樂nhạo 說thuyết 故cố 名danh 為vi 果quả 一nhất 詮thuyên 表biểu 深thâm 旨chỉ 字tự 義nghĩa 成thành 就tựu 即tức 下hạ 句cú 二nhị 滑hoạt 利lợi 勝thắng 上thượng 字tự 義nghĩa 成thành 就tựu 即tức 宣tuyên 暢sướng 句cú (# 此thử 中trung 歎thán 證chứng 下hạ 釋thích 別biệt 句cú 依y 前tiền 起khởi 者giả 上thượng 三tam 辯biện 才tài 即tức 為vi 三tam 節tiết 一nhất 真chân 智trí 為vi 本bổn 二nhị 依y 真chân 智trí 能năng 解giải 法pháp 義nghĩa 三tam 依y 法pháp 義nghĩa 起khởi 詞từ 樂nhạo 說thuyết 然nhiên 約ước 心tâm 智trí 四tứ 皆giai 稱xưng 智trí 若nhược 流lưu 在tại 口khẩu 四tứ 皆giai 稱xưng 辯biện 然nhiên 詞từ 樂nhạo 說thuyết 即tức 是thị 能năng 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 二nhị 智trí 即tức 是thị 所sở 說thuyết 正chánh 說thuyết 時thời 詞từ 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 能năng 今kim 約ước 內nội 有hữu 法pháp 義nghĩa 方phương 起khởi 詞từ 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 詞từ 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 果quả 詮thuyên 表biểu 深thâm 旨chỉ 即tức 是thị 樂nhạo 說thuyết 滑hoạt 利lợi 勝thắng 上thượng 即tức 詞từ 無vô 礙ngại 二nhị 皆giai 約ước 說thuyết 故cố 並tịnh 為vi 字tự )# 二nhị 有hữu 一nhất 句cú 歎thán 阿a 含hàm 謂vị 念niệm 持trì 於ư 教giáo 得đắc 淨tịnh 慧tuệ 無vô 疑nghi 名danh 清thanh 淨tịnh 行hạnh 三tam 句cú 歎thán 能năng 令linh 他tha 入nhập 者giả 初sơ 句cú 令linh 入nhập 證chứng 謂vị 已dĩ 入nhập 地địa 者giả 。 令linh 得đắc 佛Phật 十Thập 力Lực 。 未vị 入nhập 地địa 者giả 。 令linh 得đắc 入nhập 地địa 故cố 云vân 集tập 功công 德đức 集tập 功công 德đức 即tức 論luận 經kinh 淨tịnh 心tâm 淨tịnh 心tâm 即tức 初Sơ 地Địa 由do 集tập 德đức 成thành 故cố 後hậu 二nhị 句cú 令linh 入nhập 阿a 含hàm 辯biện 才tài 分phân 別biệt 說thuyết 者giả 。 意ý 令linh 受thọ 持trì 十Thập 地Địa 法pháp 故cố (# 淨tịnh 心tâm 即tức 初Sơ 地Địa 者giả 證chứng 心tâm 離ly 染nhiễm 故cố 言ngôn 由do 集tập 德đức 成thành 故cố 者giả 會hội 經kinh 同đồng 論luận 經kinh 論luận 經Kinh 云vân 為vi 十Thập 力Lực 淨tịnh 心tâm 論luận 言ngôn 淨tịnh 心tâm 即tức 所sở 成thành 初Sơ 地Địa 今kim 經kinh 言ngôn 集tập 功công 德đức 即tức 能năng 成thành 因nhân 故cố 下hạ 說thuyết 分phần/phân 初Sơ 地Địa 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 等đẳng 而nhi 為vi 得đắc 地địa 所sở 依y 之chi 身thân 故cố 集tập 功công 德đức 成thành 於ư 初Sơ 地Địa 辯biện 才tài 分phân 別biệt 說thuyết 者giả 。 疏sớ/sơ 但đãn 通thông 釋thích 則tắc 上thượng 句cú 經kinh 是thị 正chánh 說thuyết 下hạ 句cú 經kinh 是thị 說thuyết 意ý 若nhược 遠viễn 公công 意ý 兩lưỡng 句cú 不bất 同đồng 則tắc 辯biện 才tài 分phân 別biệt 義nghĩa 者giả 即tức 依y 前tiền 體thể 性tánh 分phân 別biệt 地địa 義nghĩa 說thuyết 此thử 最tối 勝thắng 。 地địa 即tức 依y 詞từ 樂nhạo 說thuyết 說thuyết 十Thập 地Địa 法pháp 令linh 人nhân 受thọ 持trì 。 以dĩ 論luận 但đãn 云vân 云vân 何hà 令linh 入nhập 阿a 含hàm 無vô 礙ngại 分phân 別biệt 義nghĩa 令linh 受thọ 持trì 十Thập 地Địa 法pháp 故cố 故cố 疏sớ/sơ 但đãn 通thông 相tương/tướng 釋thích 耳nhĩ )# 說thuyết 主chủ 既ký 內nội 具cụ 二nhị 力lực 外ngoại 令linh 他tha 入nhập 何hà 故cố 不bất 說thuyết (# 說thuyết 主chủ 既ký 具cụ 下hạ 通thông 結kết 二nhị 力lực 二nhị 頌tụng 之chi 意ý )# 。 定định 戒giới 集tập 正chánh 心tâm 離ly 我ngã 慢mạn 邪tà 見kiến 此thử 眾chúng 無vô 疑nghi 念niệm 惟duy 願nguyện 聞văn 善thiện 說thuyết 。 二nhị 有hữu 二nhị 頌tụng 半bán 歎thán 聽thính 者giả 中trung 二nhị 初sơ 偈kệ 歎thán 眾chúng 有hữu 根căn 後hậu 一nhất 偈kệ 半bán 歎thán 眾chúng 有hữu 欲dục 今kim 初sơ 由do 有hữu 根căn 故cố 堪kham 受thọ 教giáo 證chứng 初sơ 句cú 有hữu 治trị 次thứ 二nhị 句cú 離ly 所sở 治trị 下hạ 句cú 結kết 請thỉnh 結kết 請thỉnh 惟duy 願nguyện 是thị 總tổng 惟duy 願nguyện 有hữu 二nhị 一nhất 求cầu 阿a 含hàm 二nhị 求cầu 正chánh 證chứng 有hữu 二nhị 妄vọng 想tưởng 不bất 堪kham 聞văn 教giáo 一nhất 我ngã 二nhị 慢mạn 以dĩ 我ngã 慢mạn 故cố 。 於ư 法pháp 法Pháp 師sư 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 以dĩ 定định 戒giới 為vi 治trị 謂vị 若nhược 有hữu 定định 則tắc 心tâm 調điều 伏phục 故cố 內nội 無vô 我ngã 慢mạn 戒giới 則tắc 善thiện 住trụ 威uy 儀nghi 外ngoại 相tướng 不bất 彰chương 有hữu 二nhị 妄vọng 想tưởng 不bất 堪kham 得đắc 證chứng 一nhất 邪tà 見kiến 顛điên 倒đảo 。 見kiến 故cố 二nhị 疑nghi 念niệm 於ư 不bất 思tư 議nghị 。 處xử 不bất 生sanh 信tín 故cố 有hữu 二nhị 對đối 治trị 則tắc 能năng 得đắc 證chứng 一nhất 正chánh 見kiến 善thiện 思tư 義nghĩa 故cố 即tức 經kinh 集tập 正chánh 謂vị 積tích 集tập 深thâm 思tư 故cố 二nhị 者giả 正chánh 心tâm 信tín 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 故cố (# 惟duy 願nguyện 是thị 總tổng 下hạ 直trực 至chí 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 皆giai 是thị 論luận 文văn 從tùng 以dĩ 定định 戒giới 為vi 治trị 下hạ 疏sớ/sơ 取thủ 意ý 釋thích 然nhiên 論luận 教giáo 證chứng 各các 二nhị 妄vọng 想tưởng 一nhất 時thời 併tinh 舉cử 下hạ 四tứ 對đối 治trị 亦diệc 一nhất 時thời 併tinh 舉cử 今kim 疏sớ/sơ 教giáo 證chứng 分phần/phân 說thuyết 今kim 但đãn 舉cử 教giáo 之chi 二nhị 過quá 以dĩ 戒giới 定định 下hạ 取thủ 下hạ 論luận 治trị 彼bỉ 論luận 具cụ 云vân 有hữu 二nhị 對đối 治trị 堪kham 聞văn 阿a 含hàm 一nhất 定định 二nhị 戒giới 定định 者giả 心tâm 調điều 伏phục 故cố 戒giới 者giả 住trụ 善thiện 威uy 儀nghi 故cố 今kim 疏sớ/sơ 乃nãi 添# 字tự 釋thích 之chi 可khả 知tri 次thứ 舉cử 證chứng 二nhị 過quá 便tiện 牒điệp 二nhị 治trị 並tịnh 顯hiển 可khả 知tri 但đãn 經kinh 集tập 正chánh 心tâm 句cú 論luận 經Kinh 云vân 定định 戒giới 深thâm 正chánh 意ý 深thâm 即tức 今kim 經kinh 集tập 字tự 意ý 即tức 今kim 經kinh 心tâm 字tự 又hựu 第đệ 二nhị 句cú 論luận 經Kinh 云vân 離ly 我ngã 慢mạn 妄vọng 見kiến 妄vọng 即tức 今kim 之chi 邪tà 字tự 而nhi 論luận 別biệt 釋thích 妄vọng 字tự 故cố 遠viễn 公công 云vân 初sơ 句cú 攝nhiếp 治trị 行hành 門môn 有hữu 五ngũ 相tương 從tùng 為vi 四tứ 要yếu 攝nhiếp 唯duy 二nhị 言ngôn 行hạnh 有hữu 五ngũ 者giả 一nhất 定định 二nhị 戒giới 三tam 深thâm 四tứ 正chánh 見kiến 五ngũ 正chánh 意ý 正chánh 見kiến 一nhất 門môn 義nghĩa 有hữu 文văn 無vô 以dĩ 論luận 釋thích 云vân 三tam 正chánh 見kiến 四tứ 正chánh 意ý 故cố 云vân 義nghĩa 有hữu 經kinh 文văn 則tắc 無vô 相tướng 從tùng 四tứ 者giả 深thâm 與dữ 正chánh 見kiến 合hợp 以dĩ 為vi 一nhất 要yếu 唯duy 二nhị 者giả 但đãn 是thị 入nhập 阿a 含hàm 及cập 證chứng 行hành 耳nhĩ 今kim 疏sớ/sơ 但đãn 有hữu 二nhị 四tứ 不bất 開khai 成thành 五ngũ 者giả 以dĩ 經kinh 無vô 妄vọng 字tự 妄vọng 即tức 邪tà 字tự 論luận 釋thích 妄vọng 云vân 妄vọng 者giả 謂vị 妄vọng 想tưởng 見kiến 中trung 同đồng 使sử 故cố 而nhi 釋thích 見kiến 但đãn 云vân 顛điên 倒đảo 見kiến 義nghĩa 通thông 淺thiển 深thâm 謂vị 於ư 法pháp 妄vọng 取thủ 名danh 顛điên 倒đảo 見kiến 此thử 見kiến 則tắc 淺thiển 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 為vi 顛điên 倒đảo 見kiến 此thử 見kiến 則tắc 深thâm 見kiến 中trung 同đồng 使sử 則tắc 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 之chi 邪tà 見kiến 故cố 不bất 聞văn 耳nhĩ 。 但đãn 正chánh 字tự 兩lưỡng 用dụng 謂vị 正chánh 見kiến 正chánh 意ý 故cố 所sở 治trị 既ký 唯duy 有hữu 四tứ 能năng 治trị 集tập 正chánh 合hợp 治trị 倒đảo 見kiến 謂vị 積tích 集tập 深thâm 思tư 者giả 以dĩ 經kinh 集tập 字tự 會hội 論luận 深thâm 字tự 耳nhĩ 深thâm 思tư 即tức 稱xưng 理lý 見kiến 也dã 故cố 論luận 云vân 深thâm 者giả 細tế 意ý 善thiện 思tư 惟duy 故cố 信tín 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。 者giả 正chánh 心tâm 即tức 是thị 信tín 心tâm 信tín 解giải 具cụ 足túc 。 故cố 能năng 入nhập 證chứng 餘dư 文văn 可khả 知tri )# 。 如như 渴khát 思tư 冷lãnh 水thủy 。 如như 饑cơ 念niệm 美mỹ 食thực 如như 病bệnh 憶ức 良lương 藥dược 。 如như 蜂phong 貪tham 好hảo/hiếu 蜜mật 我ngã 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 願nguyện 聞văn 甘cam 露lộ 法Pháp 。 二nhị 歎thán 有hữu 欲dục 者giả 顯hiển 示thị 大đại 眾chúng 求cầu 法Pháp 轉chuyển 深thâm 於ư 中trung 一nhất 偈kệ 喻dụ 明minh 半bán 偈kệ 法pháp 合hợp 前tiền 有hữu 四tứ 喻dụ 喻dụ 四tứ 種chủng 義nghĩa 門môn 示thị 現hiện 正chánh 受thọ 彼bỉ 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 一nhất 受thọ 持trì 謂vị 求cầu 聞văn 慧tuệ 初sơ 聞văn 即tức 受thọ 隨tùy 聞văn 受thọ 持trì 如như 水thủy 不bất 嚼tước 隨tùy 得đắc 而nhi 飲ẩm (# 示thị 現hiện 正chánh 受thọ 者giả 遠viễn 公công 四tứ 種chủng 求cầu 心tâm 謂vị 一nhất 求cầu 聞văn 等đẳng 隨tùy 喻dụ 通thông 合hợp 具cụ 有hữu 五ngũ 種chủng 一nhất 求cầu 法Pháp 心tâm 二nhị 所sở 求cầu 法Pháp 三tam 是thị 依y 法pháp 所sở 成thành 之chi 行hành 四tứ 是thị 依y 行hành 所sở 治trị 之chi 病bệnh 五ngũ 是thị 求cầu 法Pháp 起khởi 行hành 之chi 人nhân 言ngôn 求cầu 法Pháp 心tâm 者giả 謂vị 求cầu 聞văn 思tư 修tu 證chứng 心tâm 也dã 所sở 求cầu 法Pháp 者giả 聞văn 思tư 修tu 證chứng 四tứ 種chủng 法pháp 也dã 所sở 成thành 行hành 者giả 依y 法pháp 所sở 成thành 聞văn 思tư 修tu 證chứng 四tứ 種chủng 行hành 也dã 所sở 治trị 病bệnh 者giả 聞văn 思tư 修tu 證chứng 四tứ 種chủng 障chướng 也dã 言ngôn 求cầu 人nhân 者giả 且thả 約ước 大đại 位vị 攝nhiếp 以dĩ 為vi 四tứ 一nhất 善thiện 趣thú 人nhân 求cầu 教giáo 起khởi 聞văn 二nhị 習tập 種chủng 人nhân 求cầu 義nghĩa 起khởi 思tư 三tam 性tánh 種chủng 人nhân 求cầu 行hành 起khởi 修tu 四tứ 解giải 行hành 人nhân 求cầu 實thật 入nhập 證chứng 今kim 對đối 此thử 五ngũ 以dĩ 喻dụ 顯hiển 示thị 如như 初sơ 一nhất 喻dụ 渴khát 是thị 病bệnh 思tư 是thị 求cầu 心tâm 冷lãnh 水thủy 是thị 法pháp 略lược 無vô 求cầu 人nhân 次thứ 二nhị 句cú 亦diệc 然nhiên 第đệ 四tứ 喻dụ 中trung 蜂phong 喻dụ 於ư 人nhân 影ảnh 顯hiển 前tiền 三tam 亦diệc 有hữu 求cầu 人nhân 略lược 無vô 有hữu 病bệnh 例lệ 前tiền 應ưng 有hữu 亦diệc 貪tham 字tự 兼kiêm 之chi 由do 貪tham 故cố 思tư 好hảo/hiếu 蜜mật 其kỳ 成thành 行hành 即tức 飲ẩm 食thực 服phục 味vị 文văn 即tức 現hiện 無vô 義nghĩa 已dĩ 含hàm 有hữu 論luận 經Kinh 云vân 如như 眾chúng 蜜mật 蜂phong 依y 蜜mật 依y 義nghĩa 同đồng 行hành 亦diệc 影ảnh 略lược 耳nhĩ 雖tuy 有hữu 五ngũ 事sự 正chánh 意ý 喻dụ 能năng 求cầu 心tâm 至chí 耳nhĩ 故cố 疏sớ/sơ 中trung 引dẫn 論luận 便tiện 釋thích 其kỳ 此thử 五ngũ 義nghĩa 謂vị 求cầu 聞văn 慧tuệ 求cầu 即tức 求cầu 心tâm 聞văn 慧tuệ 即tức 所sở 求cầu 法Pháp 初sơ 聞văn 即tức 受thọ 是thị 行hành 既ký 云vân 隨tùy 得đắc 而nhi 飲ẩm 必tất 除trừ 渴khát 病bệnh 下hạ 三tam 求cầu 心tâm 及cập 法pháp 例lệ 知tri )# 二nhị 助trợ 方phương 謂vị 求cầu 思tư 慧tuệ 嚼tước 所sở 聞văn 法Pháp 助trợ 成thành 智trí 力lực 如như 食thực 咀trớ 嚼tước 以dĩ 資tư 身thân 力lực (# 謂vị 求cầu 思tư 中trung 嚼tước 所sở 聞văn 即tức 行hành 資tư 身thân 力lực 即tức 除trừ 病bệnh )# 三tam 遠viễn 離ly 謂vị 求cầu 修tu 慧tuệ 依y 聞văn 思tư 行hành 能năng 去khứ 惑hoặc 習tập 如như 服phục 良lương 藥dược 藥dược 行hành 除trừ 病bệnh 上thượng 三tam 三tam 慧tuệ (# 謂vị 求cầu 修tu 中trung 依y 聞văn 思tư 行hành 能năng 去khứ 惑hoặc 習tập 即tức 除trừ 病bệnh )# 四tứ 安an 樂lạc 行hành 謂vị 求cầu 證chứng 智trí 即tức 三tam 慧tuệ 果quả 聖thánh 所sở 依y 處xứ 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 行hành 故cố 如như 蜜mật 眾chúng 蜂phong 所sở 依y 故cố 云vân 貪tham 也dã (# 四tứ 安an 樂lạc 行hành 者giả 現hiện 法pháp 受thọ 樂lạc 行hành 故cố 即tức 行hành 必tất 無vô 疲bì 苦khổ 即tức 病bệnh 除trừ )# 後hậu 法pháp 合hợp 中trung 能năng 求cầu 一nhất 向hướng 是thị 法pháp 所sở 求cầu 猶do 通thông 法pháp 喻dụ 以dĩ 一nhất 甘cam 露lộ 總tổng 合hợp 四tứ 喻dụ 甘cam 露lộ 有hữu 四tứ 能năng 故cố 一nhất 除trừ 渴khát 二nhị 去khứ 饑cơ 三tam 愈dũ 病bệnh 四tứ 安an 樂lạc 故cố (# 所sở 求cầu 猶do 通thông 法pháp 喻dụ 者giả 甘cam 露lộ 是thị 喻dụ 故cố 法pháp 學học 即tức 法pháp 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 以dĩ 大đại 涅Niết 槃Bàn 為vi 甘cam 露lộ 不bất 死tử 之chi 藥dược 。 配phối 於ư 上thượng 四tứ 在tại 論luận 所sở 無vô )# 。 善thiện 哉tai 廣quảng 大đại 智trí 願nguyện 說thuyết 入nhập 諸chư 地địa 成thành 十Thập 力Lực 無vô 礙ngại 善Thiện 逝Thệ 一nhất 切thiết 行hành 。 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 歎thán 法Pháp 利lợi 益ích 請thỉnh 直trực 觀quán 經kinh 文văn 似tự 當đương 結kết 請thỉnh 今kim 依y 論luận 判phán 故cố 云vân 歎thán 法Pháp 善thiện 哉tai 是thị 總tổng 所sở 說thuyết 法pháp 中trung 。 善thiện 具cụ 足túc 故cố 善thiện 哉tai 有hữu 三tam 一nhất 所sở 依y 即tức 廣quảng 大đại 智trí 說thuyết 地địa 必tất 依y 此thử 慧tuệ 故cố 二nhị 體thể 性tánh 即tức 第đệ 二nhị 句cú 正chánh 說thuyết 入nhập 諸chư 地địa 則tắc 地địa 地địa 轉chuyển 勝thắng 故cố 三tam 者giả 地địa 果quả 即tức 後hậu 二nhị 句cú 謂vị 具cụ 十Thập 力Lực 無vô 障chướng 礙ngại 佛Phật 菩Bồ 提Đề 故cố 。 行hành 亦diệc 果quả 行hành 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 說thuyết (# 行hành 亦diệc 果quả 行hành 者giả 行hành 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 因nhân 行hành 即tức 十Thập 地Địa 能năng 得đắc 善Thiện 逝Thệ 名danh 善Thiện 逝Thệ 行hành 二nhị 者giả 果quả 行hành 如như 出xuất 現hiện 品phẩm 者giả 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 真chân 實thật 行hạnh 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 無vô 礙ngại 行hành 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 真chân 實thật 即tức 契khế 實thật 智trí 無vô 礙ngại 即tức 悲bi 智trí 雙song 流lưu 如như 金kim 翅sí 闢tịch 海hải 依y 法pháp 性tánh 空không 入nhập 生sanh 死tử 海hải 。 故cố )# 自tự 下hạ 第đệ 三tam 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 前tiền 雖tuy 二nhị 家gia 四tứ 請thỉnh 為vi 顯hiển 法pháp 勝thắng 復phục 待đãi 佛Phật 加gia 前tiền 來lai 為vi 分phần/phân 主chủ 伴bạn 主chủ 佛Phật 唯duy 明minh 意ý 加gia 今kim 欲dục 具cụ 於ư 身thân 口khẩu 故cố 復phục 重trùng 加gia 又hựu 前tiền 默mặc 與dữ 威uy 神thần 令linh 有hữu 加gia 請thỉnh 今kim 加gia 為vi 說thuyết 不bất 與dữ 前tiền 同đồng 。 若nhược 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 前tiền 已dĩ 具cụ 於ư 三tam 業nghiệp 何hà 得đắc 復phục 加gia 前tiền 但đãn 是thị 加gia 未vị 是thị 請thỉnh 故cố 今kim 以dĩ 加gia 為vi 請thỉnh 並tịnh 異dị 於ư 前tiền 上thượng 力lực 被bị 下hạ 說thuyết 以dĩ 為vi 加gia 因nhân 加gia 勸khuyến 說thuyết 目mục 之chi 為vi 請thỉnh 加gia 即tức 是thị 請thỉnh 故cố 云vân 加gia 請thỉnh 長trường/trưởng 行hành 則tắc 以dĩ 加gia 為vi 請thỉnh 偈kệ 頌tụng 則tắc 以dĩ 請thỉnh 為vi 加gia 不bất 以dĩ 常thường 口khẩu 求cầu 請thỉnh 而nhi 以dĩ 雲vân 臺đài 發phát 言ngôn 不bất 以dĩ 常thường 身thân 展triển 敬kính 而nhi 以dĩ 光quang 業nghiệp 代đại 者giả 為vi 不bất 輕khinh 尊tôn 位vị 故cố 要yếu 復phục 請thỉnh 者giả 為vì 重trọng 法Pháp 故cố 。 前tiền 加gia 分phần/phân 中trung 不bất 加gia 大đại 眾chúng 今kim 此thử 加gia 者giả 前tiền 若nhược 即tức 加gia 說thuyết 主chủ 無vô 由do 三tam 止chỉ 此thử 若nhược 不bất 加gia 請thỉnh 主chủ 前tiền 言ngôn 得đắc 佛Phật 護hộ 念niệm 便tiện 為vi 無vô 驗nghiệm (# 自tự 下hạ 第đệ 三tam 如Như 來Lai 加gia 請thỉnh 故cố 論luận 云vân 若nhược 請thỉnh 者giả 非phi 尊tôn 法pháp 非phi 殊thù 勝thắng 聖thánh 者giả 則tắc 不bất 說thuyết 釋thích 曰viết 此thử 是thị 反phản 明minh 若nhược 也dã 順thuận 說thuyết 由do 請thỉnh 者giả 尊tôn 故cố 顯hiển 所sở 說thuyết 勝thắng 剛cang 藏tạng 則tắc 說thuyết 前tiền 來lai 為vi 分phần/phân 下hạ 二nhị 通thông 妨phương 難nạn/nan 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 通thông 伏phục 難nạn/nan 後hậu 通thông 躡niếp 跡tích 難nạn/nan 然nhiên 遠viễn 公công 總tổng 有hữu 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 一nhất 能năng 加gia 佛Phật 異dị 二nhị 所sở 加gia 不bất 同đồng 三tam 加gia 業nghiệp 有hữu 異dị 四tứ 加gia 相tương/tướng 不bất 等đẳng 五ngũ 加gia 請thỉnh 分phần/phân 差sai 今kim 疏sớ/sơ 皆giai 具cụ 而nhi 文văn 中trung 先tiên 通thông 伏phục 難nạn/nan 者giả 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 前tiền 來lai 已dĩ 加gia 今kim 何hà 復phục 加gia 此thử 為vi 復phục 重trùng 難nạn/nan 之chi 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 一nhất 前tiền 未vị 具cụ 故cố 二nhị 所sở 為vi 別biệt 故cố 前tiền 中trung 先tiên 出xuất 不bất 具cụ 足túc 意ý 云vân 為vi 分phần/phân 主chủ 伴bạn 由do 主chủ 威uy 力lực 令linh 十thập 方phương 佛Phật 加gia 故cố 前tiền 身thân 口khẩu 不bất 同đồng 諸chư 佛Phật 次thứ 正chánh 顯hiển 未vị 具cụ 即tức 唯duy 辨biện 意ý 加gia 謂vị 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 因nhân 中trung 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 本bổn 願nguyện 威uy 神thần 。 今kim 長trường/trưởng 行hành 光quang 照chiếu 為vi 身thân 加gia 偈kệ 頌tụng 請thỉnh 說thuyết 為vi 口khẩu 加gia 故cố 具cụ 三tam 業nghiệp 加gia 相tương/tướng 方phương 具cụ 此thử 即tức 遠viễn 公công 第đệ 三tam 加gia 業nghiệp 有hữu 異dị 又hựu 前tiền 默mặc 與dữ 下hạ 二nhị 所sở 為vi 別biệt 故cố 亦diệc 應ưng 問vấn 言ngôn 前tiền 何hà 不bất 具cụ 今kim 方phương 具cụ 耶da 答đáp 云vân 留lưu 此thử 身thân 口khẩu 發phát 起khởi 請thỉnh 法pháp 言ngôn 令linh 有hữu 加gia 請thỉnh 者giả 前tiền 主chủ 佛Phật 加gia 今kim 得đắc 諸chư 佛Phật 加gia 既ký 得đắc 佛Phật 加gia 出xuất 定định 說thuyết 本bổn 故cố 便tiện 有hữu 請thỉnh 則tắc 前tiền 主chủ 佛Phật 加gia 為vi 諸chư 佛Phật 加gia 因nhân 及cập 三tam 家gia 請thỉnh 因nhân 今kim 主chủ 佛Phật 加gia 加gia 即tức 是thị 請thỉnh 故cố 不bất 同đồng 也dã 此thử 即tức 遠viễn 公công 第đệ 五ngũ 加gia 請thỉnh 分phần/phân 差sai 若nhược 爾nhĩ 已dĩ 下hạ 第đệ 二nhị 通thông 躡niếp 跡tích 難nạn/nan 難nạn/nan 意ý 云vân 主chủ 佛Phật 未vị 具cụ 身thân 口khẩu 故cố 今kim 欲dục 具cụ 伴bạn 佛Phật 已dĩ 具cụ 何hà 得đắc 復phục 加gia 復phục 加gia 即tức 經Kinh 云vân 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 及cập 諸chư 佛Phật 威uy 神thần 力lực 。 故cố 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 前tiền 但đãn 是thị 加gia 下hạ 答đáp 此thử 亦diệc 加gia 請thỉnh 分phần/phân 差sai 此thử 叚giả 亦diệc 含hàm 遠viễn 公công 第đệ 一nhất 能năng 加gia 佛Phật 異dị 前tiền 約ước 所sở 表biểu 皆giai 十thập 方phương 金kim 剛cang 藏tạng 加gia 今kim 但đãn 云vân 十thập 方phương 表biểu 通thông 方phương 故cố 又hựu 遮già 那na 亦diệc 照chiếu 十thập 方phương 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 則tắc 知tri 異dị 名danh 諸chư 佛Phật 亦diệc 得đắc 同đồng 加gia 要yếu 復phục 請thỉnh 下hạ 通thông 躡niếp 跡tích 難nạn/nan 謂vị 有hữu 問vấn 云vân 若nhược 重trọng/trùng 尊tôn 位vị 何hà 如như 莫mạc 請thỉnh 答đáp 云vân 為vì 重trọng 法Pháp 故cố 。 前tiền 則tắc 尊tôn 人nhân 此thử 為vi 重trọng/trùng 法pháp 尊tôn 極cực 請thỉnh 故cố 故cố 法pháp 為vi 重trọng/trùng 前tiền 加gia 分phần/phân 下hạ 二nhị 揀giản 所sở 被bị 不bất 同đồng 即tức 遠viễn 公công 所sở 加gia 不bất 等đẳng 則tắc 前tiền 局cục 說thuyết 者giả 此thử 通thông 說thuyết 聽thính 疏sớ/sơ 出xuất 所sở 以dĩ 可khả 知tri )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 六Lục 音âm 釋thích 枲tỉ (# 息tức 里lý 切thiết )# 。 鰓# (# 蘇tô 來lai 切thiết )# 。 毿tam (# 蘇tô 含hàm 切thiết )# 。 噁ô (# 烏ô 故cố 切thiết )# 。 𠴊# (# 音âm 呂lữ )# 。 嚧rô (# 音âm 盧lô )# 。 哠# (# 胡hồ 告cáo 切thiết )# 。 籀# (# 直trực 又hựu 切thiết )# 。 邈mạc (# 墨mặc 角giác 切thiết )# 。 嚼tước (# 在tại 藥dược 切thiết 咀trớ 嚼tước 含hàm 味vị 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 七thất 。 何hà 七thất 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 從tùng 眉mi 間gian 出xuất 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 名danh 菩Bồ 薩Tát 力lực 燄diệm 明minh 百bách 千thiên 阿a 僧tăng 祇kỳ 光quang 。 明minh 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 靡mĩ 不bất 周chu 徧biến 三tam 惡ác 道đạo 苦khổ 。 皆giai 得đắc 休hưu 息tức 。 又hựu 照chiếu 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 眾chúng 會hội 顯hiển 現hiện 諸chư 佛Phật 不bất 思tư 議nghị 。 力lực 又hựu 照chiếu 十thập 方phương 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 所sở 。 加gia 說thuyết 法Pháp 菩Bồ 薩Tát 之chi 身thân 。 作tác 是thị 事sự 已dĩ 。 於ư 上thượng 虛hư 空không 中trung 。 成thành 大đại 光quang 明minh 。 雲vân 網võng 臺đài 而nhi 住trụ 。 文văn 中trung 通thông 有hữu 八bát 業nghiệp 二nhị 身thân 且thả 分phân 為vi 二nhị 先tiên 長trường/trưởng 行hành 有hữu 二nhị 身thân 七thất 業nghiệp 後hậu 偈kệ 頌tụng 但đãn 明minh 請thỉnh 業nghiệp 前tiền 中trung 二nhị 先tiên 此thử 佛Phật 光quang 照chiếu 十thập 方phương 。 後hậu 十thập 方phương 佛Phật 放phóng 光quang 照chiếu 此thử 二nhị 光quang 互hỗ 照chiếu 必tất 互hỗ 相tương 見kiến 二nhị 段đoạn 皆giai 有hữu 二nhị 身thân 。 七thất 業nghiệp 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 先tiên 明minh 光quang 體thể 業nghiệp 用dụng 後hậu 作tác 是thị 事sự 已dĩ 。 下hạ 正chánh 明minh 所sở 作tác 今kim 初sơ 先tiên 明minh 光quang 本bổn 上thượng 加gia 於ư 下hạ 多đa 用dụng 眉mi 間gian 之chi 光quang 亦diệc 表biểu 將tương 說thuyết 中trung 正chánh 之chi 道đạo 出xuất 清thanh 淨tịnh 下hạ 正chánh 明minh 體thể 用dụng 於ư 中trung 文văn 有hữu 六lục 業nghiệp 一nhất 覺giác 業nghiệp 即tức 光quang 名danh 體thể 謂vị 是thị 光quang 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 身thân 已dĩ 。 自tự 覺giác 如Như 來Lai 力lực 加gia 故cố 覺giác 照chiếu 光quang 用dụng 故cố 曰viết 燄diệm 明minh 二nhị 百bách 千thiên 下hạ 因nhân 業nghiệp 能năng 生sanh 眷quyến 屬thuộc 義nghĩa 故cố 三tam 普phổ 照chiếu 下hạ 卷quyển 舒thư 業nghiệp 舒thư 則tắc 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 卷quyển 則tắc 還hoàn 入nhập 常thường 光quang 今kim 文văn 略lược 無vô 卷quyển 業nghiệp 若nhược 兼kiêm 取thủ 下hạ 文văn 如như 日nhật 身thân 中trung 於ư 空không 中trung 住trụ 。 義nghĩa 則tắc 通thông 有hữu 四tứ 三tam 惡ác 下hạ 止chỉ 業nghiệp 五ngũ 降hàng 伏phục 業nghiệp 論luận 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 魔ma 官quan 隱ẩn 蔽tế 不bất 現hiện 。 今kim 經kinh 闕khuyết 此thử 六lục 又hựu 照chiếu 一nhất 切thiết 下hạ 敬kính 業nghiệp 顯hiển 現hiện 佛Phật 會hội 令linh 物vật 敬kính 故cố 七thất 又hựu 照chiếu 十thập 方phương 下hạ 示thị 現hiện 業nghiệp 正chánh 為vi 令linh 眾chúng 見kiến 說thuyết 聽thính 者giả 皆giai 得đắc 佛Phật 加gia 堪kham 說thuyết 聽thính 故cố 長trường/trưởng 行hành 受thọ 身thân 加gia 之chi 名danh 偏thiên 從tùng 此thử 立lập (# 今kim 文văn 畧lược 無vô 卷quyển 業nghiệp 者giả 以dĩ 卷quyển 約ước 作tác 用dụng 已dĩ 竟cánh 卷quyển 歸quy 毫hào 光quang 下hạ 既ký 有hữu 餘dư 業nghiệp 故cố 經kinh 畧lược 無vô 但đãn 以dĩ 如như 日nhật 身thân 當đương 之chi 而nhi 論luận 經kinh 舒thư 卷quyển 相tương 對đối 故cố 逆nghịch 明minh 之chi 故cố 論luận 經Kinh 云vân 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 靡mĩ 不bất 周chu 遍biến 。 照chiếu 已dĩ 還hoàn 住trụ 本bổn 處xứ 。 還hoàn 住trụ 本bổn 處xứ 。 即tức 是thị 卷quyển 業nghiệp 四tứ 止chỉ 業nghiệp 明minh 光quang 利lợi 益ích 五ngũ 降hàng 伏phục 業nghiệp 明minh 光quang 勢thế 力lực 六lục 敬kính 業nghiệp 顯hiển 光quang 攝nhiếp 益ích 謂vị 顯hiển 佛Phật 力lực 令linh 他tha 敬kính 故cố 即tức 為vi 攝nhiếp 益ích 正chánh 為vi 令linh 眾chúng 見kiến 說thuyết 聽thính 者giả 文văn 云vân 又hựu 照chiếu 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 佛Phật 及cập 大đại 眾chúng 。 并tinh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 故cố 明minh 知tri 通thông 說thuyết 聽thính 也dã )# 。 二nhị 正chánh 顯hiển 所sở 作tác 即tức 二nhị 身thân 之chi 一nhất 言ngôn 二nhị 身thân 者giả 一nhất 流lưu 星tinh 身thân 徃# 他tha 方phương 世thế 界giới 。 故cố 論luận 不bất 指chỉ 經kinh 古cổ 德đức 共cộng 指chỉ 卷quyển 舒thư 敬kính 示thị 三tam 業nghiệp 當đương 之chi 以dĩ 是thị 徃# 來lai 光quang 體thể 如như 星tinh 流lưu 故cố 三tam 如như 日nhật 身thân 謂vị 如như 日nhật 處xứ 空không 。 即tức 此thử 所sở 作tác 於ư 上thượng 空không 中trung 。 為vi 臺đài 是thị 也dã 故cố 以dĩ 身thân 業nghiệp 相tương 對đối 應ưng 成thành 四tứ 句cú 一nhất 業nghiệp 而nhi 非phi 身thân 謂vị 八bát 中trung 除trừ 三tam 二nhị 身thân 而nhi 非phi 業nghiệp 即tức 如như 日nhật 身thân 三tam 亦diệc 身thân 亦diệc 業nghiệp 即tức 流lưu 星tinh 身thân 四tứ 非phi 身thân 非phi 業nghiệp 此thử 經Kinh 所sở 無vô 即tức 論luận 經kinh 彼bỉ 此thử 相tương 見kiến 以dĩ 身thân 約ước 有hữu 體thể 業nghiệp 約ước 有hữu 用dụng 三tam 則tắc 雙song 具cụ 四tứ 則tắc 非phi 正chánh 所sở 為vi 故cố (# 以dĩ 身thân 約ước 有hữu 體thể 下hạ 出xuất 四tứ 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 業nghiệp 約ước 有hữu 用dụng 如như 日nhật 身thân 但đãn 能năng 皎hiệu 住trụ 故cố 言ngôn 非phi 正chánh 所sở 為vi 者giả 本bổn 意ý 不bất 為vi 令linh 相tương 見kiến 故cố 故cố 無vô 業nghiệp 無vô 體thể 今kim 經kinh 畧lược 無vô )# 。 時thời 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 悉tất 亦diệc 如như 是thị 。 從tùng 眉mi 間gian 出xuất 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 其kỳ 光quang 名danh 號hiệu 眷quyến 屬thuộc 作tác 業nghiệp 悉tất 同đồng 於ư 此thử 又hựu 亦diệc 照chiếu 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 佛Phật 及cập 大đại 眾chúng 。 并tinh 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 師sư 子tử 座tòa 已dĩ 於ư 上thượng 虛hư 空không 中trung 。 成thành 大đại 光quang 明minh 雲vân 網võng 臺đài 。 二nhị 十thập 方phương 佛Phật 放phóng 光quang 照chiếu 此thử 者giả 正chánh 為vi 照chiếu 此thử 然nhiên 其kỳ 作tác 業nghiệp 亦diệc 周chu 十thập 方phương 七thất 業nghiệp 二nhị 身thân 不bất 殊thù 此thử 佛Phật 而nhi 加gia 又hựu 亦diệc 照chiếu 此thử 娑sa 婆bà 經kinh 文văn 以dĩ 主chủ 佛Phật 普phổ 照chiếu 此thử 不bất 待đãi 言ngôn 伴bạn 佛Phật 普phổ 照chiếu 正chánh 意ý 為vi 此thử 加gia 被bị 相tương/tướng 故cố 。 時thời 光quang 臺đài 中trung 以dĩ 諸chư 佛Phật 威uy 神thần 力lực 。 故cố 而nhi 說thuyết 頌tụng 言ngôn 。 第đệ 二nhị 偈kệ 頌tụng 明minh 請thỉnh 業nghiệp 中trung 二nhị 初sơ 偈kệ 所sở 依y 望vọng 前tiền 猶do 屬thuộc 於ư 身thân 。 佛Phật 無vô 等đẳng 等đẳng 如như 虛hư 空không 。 十Thập 力Lực 無vô 量lượng 勝thắng 功công 德đức 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 世thế 中trung 上thượng 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 加gia 於ư 彼bỉ 。 後hậu 正chánh 偈kệ 請thỉnh 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 二nhị 前tiền 四tứ 加gia 請thỉnh 所sở 說thuyết 後hậu 一nhất 教giáo 說thuyết 分phân 齊tề 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 初sơ 二nhị 偈kệ 舉cử 法pháp 請thỉnh 後hậu 二nhị 偈kệ 舉cử 益ích 請thỉnh 前tiền 中trung 亦diệc 二nhị 初sơ 偈kệ 正chánh 顯hiển 作tác 加gia 後hậu 偈kệ 顯hiển 加gia 所sở 為vi 今kim 初sơ 加gia 於ư 彼bỉ 三tam 字tự 是thị 總tổng 此thử 偈kệ 正chánh 為vi 加gia 故cố 其kỳ 世thế 中trung 上thượng 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 望vọng 加gia 於ư 彼bỉ 是thị 別biệt 以dĩ 二nhị 種chủng 加gia 中trung 是thị 具cụ 果quả 加gia 故cố 望vọng 四tứ 勝thắng 義nghĩa 是thị 總tổng 以dĩ 上thượng 即tức 勝thắng 義nghĩa 具cụ 四tứ 種chủng 勝thắng 為vi 世thế 中trung 上thượng 故cố (# 今kim 初sơ 等đẳng 者giả 此thử 中trung 經kinh 文văn 有hữu 其kỳ 三tam 節tiết 一nhất 唯duy 總tổng 二nhị 通thông 總tổng 別biệt 三tam 唯duy 別biệt 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 初sơ 定định 總tổng 別biệt 總tổng 別biệt 有hữu 二nhị 加gia 於ư 彼bỉ 三tam 字tự 二nhị 偈kệ 之chi 總tổng 其kỳ 世thế 中trung 上thượng 即tức 二nhị 十thập 五ngũ 字tự 之chi 總tổng 除trừ 加gia 於ư 彼bỉ 三tam 字tự 故cố 言ngôn 以dĩ 上thượng 即tức 勝thắng 者giả 會hội 今kim 經kinh 同đồng 論luận 經kinh )# 言ngôn 四tứ 勝thắng 者giả 亦diệc 如như 世thế 王vương 一nhất 自tự 在tại 勝thắng 所sở 作tác 無vô 礙ngại 故cố 即tức 經kinh 初sơ 句cú 言ngôn 佛Phật 無vô 等đẳng 者giả 由do 離ly 二nhị 障chướng 解giải 脫thoát 自tự 在tại 。 不bất 染nhiễm 如như 空không 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 皆giai 無vô 等đẳng 故cố 重trọng/trùng 言ngôn 等đẳng 者giả 唯duy 與dữ 佛Phật 等đẳng 欲dục 顯hiển 佛Phật 佛Phật 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 故cố (# 言ngôn 四tứ 勝thắng 下hạ 二nhị 釋thích 別biệt 相tướng 一nhất 自tự 在tại 勝thắng 不bất 為vi 他tha 屈khuất 二nhị 障chướng 即tức 他tha 二nhị 力lực 勝thắng 即tức 能năng 伏phục 他tha 三tam 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 即tức 輔phụ 弼bật 豪hào 強cường 四tứ 種chủng 姓tánh 勝thắng 籍tịch 胄trụ 尊tôn 貴quý 不bất 染nhiễm 如như 空không 者giả 空không 有hữu 多đa 義nghĩa 今kim 取thủ 不bất 染nhiễm 此thử 含hàm 二nhị 德đức 以dĩ 離ly 二nhị 障chướng 即tức 是thị 斷đoạn 德đức 能năng 離ly 此thử 者giả 。 即tức 是thị 智trí 德đức 故cố 下hạ 結kết 云vân 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 故cố 又hựu 自tự 在tại 者giả 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 。 則tắc 心tâm 自tự 在tại 離ly 所sở 知tri 障chướng 則tắc 智trí 自tự 在tại 問vấn 斷đoạn 癡si 慧tuệ 明minh 滅diệt 愛ái 心tâm 脫thoát 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 不bất 滅diệt 癡si 愛ái 。 起khởi 於ư 明minh 脫thoát 。 今kim 此thử 何hà 故cố 。 除trừ 癡si 除trừ 愛ái 皆giai 名danh 心tâm 脫thoát 以dĩ 但đãn 云vân 煩phiền 惱não 故cố 事sự 中trung 照chiếu 用dụng 為vi 慧tuệ 解giải 脫thoát 文văn 云vân 離ly 所sở 知tri 故cố 釋thích 曰viết 二nhị 脫thoát 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 由do 解giải 中trung 無vô 染nhiễm 之chi 心tâm 名danh 心tâm 解giải 脫thoát 照chiếu 理lý 之chi 智trí 名danh 慧tuệ 解giải 脫thoát 是thị 為vi 心tâm 脫thoát 除trừ 愛ái 慧tuệ 脫thoát 除trừ 癡si 二nhị 以dĩ 真chân 識thức 出xuất 離ly 愛ái 染nhiễm 為vi 心tâm 觧# 脫thoát 事sự 中trung 照chiếu 用dụng 為vi 慧tuệ 觧# 脫thoát 則tắc 心tâm 解giải 脫thoát 雙song 離ly 癡si 愛ái 慧tuệ 解giải 脫thoát 照chiếu 事sự 無vô 遺di 餘dư 經kinh 多đa 依y 前tiền 門môn 今kim 論luận 乃nãi 是thị 後hậu 意ý 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 下hạ 釋thích 佛Phật 無vô 等đẳng 等đẳng 之chi 言ngôn 謂vị 過quá 下hạ 故cố 為vi 無vô 等đẳng 以dĩ 齊tề 上thượng 故cố 重trọng/trùng 言ngôn 於ư 等đẳng 欲dục 顯hiển 等đẳng 者giả 此thử 遮già 復phục 難nạn/nan 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 何hà 不bất 但đãn 說thuyết 無vô 等đẳng 何hà 用dụng 重trọng/trùng 言ngôn 齊tề 等đẳng 故cố 今kim 答đáp 云vân 以dĩ 諸chư 賢hiền 聖thánh 望vọng 於ư 下hạ 地địa 皆giai 名danh 無vô 等đẳng 而nhi 更cánh 有hữu 上thượng 猶do 未vị 上thượng 齊tề 故cố 今kim 唯duy 佛Phật 方phương 能năng 等đẳng 佛Phật 覺giác 以dĩ 究cứu 竟cánh 正chánh 覺giác 同đồng 也dã )# 二nhị 力lực 勝thắng 即tức 經kinh 十Thập 力Lực 能năng 伏phục 邪tà 智trí 之chi 怨oán 敵địch 故cố (# 二nhị 力lực 勝thắng 者giả 亦diệc 是thị 智trí 德đức 多đa 約ước 權quyền 智trí 如như 十Thập 力Lực 是thị 體thể 能năng 伏phục 邪tà 智trí 之chi 怨oán 敵địch 故cố 是thị 用dụng 然nhiên 論luận 經kinh 言ngôn 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 總tổng 為vi 力lực 勝thắng 十Thập 力Lực 是thị 體thể 無vô 畏úy 制chế 外ngoại 等đẳng 字tự 兼kiêm 於ư 神thần 力lực 以dĩ 用dụng 降hàng 魔ma 今kim 以dĩ 無vô 量lượng 等đẳng 言ngôn 屬thuộc 下hạ 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 以dĩ 無vô 量lượng 字tự 該cai 之chi 故cố 但đãn 將tương 十Thập 力Lực 以dĩ 為vi 力lực 勝thắng 為vi 順thuận 文văn 故cố 若nhược 將tương 勝thắng 功công 德đức 言ngôn 兩lưỡng 處xứ 用dụng 之chi 於ư 理lý 無vô 失thất 故cố 今kim 取thủ 意ý 能năng 伏phục 邪tà 智trí 即tức 是thị 制chế 外ngoại 其kỳ 怨oán 敵địch 言ngôn 亦diệc 有hữu 二nhị 用dụng 一nhất 者giả 邪tà 智trí 即tức 為vi 怨oán 敵địch 二nhị 怨oán 敵địch 言ngôn 即tức 是thị 天thiên 魔ma )# 三tam 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 即tức 無vô 量lượng 勝thắng 功công 德đức 及cập 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 論luận 經kinh 即tức 當đương 無vô 量lượng 諸chư 眾chúng 首thủ 謂vị 具cụ 功công 德đức 堪kham 為vi 眾chúng 首thủ 故cố 云vân 人nhân 間gian 最tối 勝thắng 論luận 云vân 諸chư 眾chúng 首thủ 者giả 佛Phật 於ư 世thế 間gian 。 最tối 上thượng 勝thắng 故cố (# 論luận 經kinh 等đẳng 者giả 彼bỉ 經kinh 下hạ 句cú 云vân 諸chư 佛Phật 無vô 等đẳng 等đẳng 功công 德đức 如như 虛hư 空không 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 無vô 量lượng 諸chư 眾chúng 首thủ 釋Thích 迦Ca 姓tánh 法pháp 生sanh 人nhân 天thiên 上thượng 。 作tác 加gia 釋thích 曰viết 由do 此thử 故cố 遠viễn 公công 與dữ 論luận 皆giai 初sơ 二nhị 句cú 是thị 自tự 在tại 勝thắng 如như 虛hư 空không 言ngôn 獨độc 喻dụ 功công 德đức 今kim 功công 德đức 字tự 在tại 第đệ 二nhị 句cú 中trung 屬thuộc 第đệ 三tam 勝thắng 則tắc 無vô 量lượng 勝thắng 功công 德đức 之chi 言ngôn 通thông 於ư 三tam 處xứ 一nhất 以dĩ 功công 德đức 屬thuộc 自tự 在tại 勝thắng 二nhị 以dĩ 功công 德đức 當đương 無vô 畏úy 神thần 通thông 便tiện 屬thuộc 力lực 勝thắng 三tam 該cai 無vô 量lượng 勝thắng 功công 德đức 便tiện 屬thuộc 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 今kim 疏sớ/sơ 順thuận 文văn 別biệt 配phối 故cố 但đãn 屬thuộc 眷quyến 屬thuộc 勝thắng 次thứ 論luận 云vân 諸chư 眾chúng 下hạ 引dẫn 論luận 牒điệp 釋thích 則tắc 今kim 之chi 經kinh 文văn 同đồng 論luận 釋thích 語ngữ )# 四tứ 種chủng 姓tánh 勝thắng 謂vị 家gia 姓tánh 勝thắng 故cố 即tức 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 於ư 中trung 又hựu 二nhị 一nhất 釋Thích 師Sư 子Tử 是thị 生sanh 家gia 勝thắng 謂vị 應ưng 生sanh 釋thích 姓tánh 輪Luân 王Vương 貴quý 胄trụ 故cố 諸chư 佛Phật 同đồng 加gia 偏thiên 語ngữ 釋thích 者giả 以dĩ 現hiện 見kiến 故cố 是thị 主chủ 佛Phật 故cố 二nhị 法pháp 之chi 一nhất 字tự 是thị 法pháp 家gia 勝thắng 謂vị 非phi 但đãn 生sanh 家gia 勝thắng 諸chư 佛Phật 皆giai 同đồng 真Chân 如Như 法pháp 中trung 住trụ 故cố 。 由do 上thượng 四tứ 義nghĩa 故cố 稱xưng 法Pháp 王Vương 名danh 世thế 中trung 上thượng 上thượng 云vân 二nhị 種chủng 加gia 者giả 一nhất 具cụ 身thân 加gia 依y 法Pháp 身thân 故cố 謂vị 釋Thích 師Sư 子Tử 是thị 有hữu 法pháp 所sở 依y 之chi 身thân 故cố 二nhị 具cụ 果quả 加gia 證chứng 佛Phật 果Quả 故cố 即tức 是thị 世thế 中trung 上thượng 及cập 別biệt 明minh 四Tứ 果Quả 勝thắng 異dị 未vị 成thành 佛Phật 之chi 色sắc 身thân 故cố 今kim 此thử 具cụ 德đức 之chi 人nhân 加gia 金kim 剛cang 藏tạng (# 上thượng 云vân 二nhị 種chủng 加gia 下hạ 結kết 歸quy 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 總tổng 以dĩ 二nhị 加gia 加gia 金kim 剛cang 藏tạng 故cố 於ư 中trung 先tiên 結kết 二nhị 加gia 有hữu 法pháp 所sở 依y 之chi 身thân 者giả 謂vị 具cụ 相tướng 好hảo 身thân 未vị 成thành 佛Phật 時thời 。 已dĩ 有hữu 故cố 未vị 是thị 果quả 後hậu 依y 身thân 修tu 起khởi 方phương 名danh 為vi 果quả 向hướng 約ước 四tứ 勝thắng 中trung 則tắc 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 別biệt 開khai 二nhị 義nghĩa 唯duy 法pháp 一nhất 字tự 名danh 為vi 法pháp 家gia 餘dư 則tắc 生sanh 家gia 今kim 為vi 二nhị 加gia 則tắc 單đơn 取thủ 釋Thích 師Sư 子Tử 為vi 身thân 加gia 總tổng 取thủ 釋Thích 師Sư 子Tử 法pháp 為vi 具cụ 果quả 加gia )# 。 佛Phật 子tử 當đương 承thừa 諸chư 佛Phật 力lực 開khai 此thử 法Pháp 王Vương 最tối 勝thắng 藏tạng 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 勝thắng 妙diệu 行hạnh 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 分phân 別biệt 說thuyết 。 第đệ 二nhị 偈kệ 加gia 所sở 為vi 者giả 欲dục 令linh 開khai 現hiện 法Pháp 藏tạng 義nghĩa 故cố (# 第đệ 二nhị 偈kệ 加gia 所sở 為vi 疏sớ/sơ 中trung 初sơ 總tổng 辯biện 意ý 令linh 開khai 法Pháp 藏tạng 示thị 顯hiển 現hiện 故cố )# 文văn 中trung 初sơ 句cú 及cập 下hạ 句cú 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 。 是thị 說thuyết 所sở 依y 餘dư 文văn 正chánh 辯biện 所sở 為vi 開khai 勝thắng 藏tạng 一nhất 句cú 是thị 總tổng 下hạ 十thập 字tự 是thị 別biệt 別biệt 歎thán 勝thắng 藏tạng 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 義nghĩa 藏tạng 成thành 就tựu 二nhị 字tự 藏tạng 成thành 就tựu 義nghĩa 藏tạng 即tức 勝thắng 妙diệu 行hạnh 行hành 者giả 諸chư 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 謂vị 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 妙diệu 者giả 真chân 實thật 智trí 故cố 即tức 是thị 證chứng 道đạo 勝thắng 者giả 神thần 力lực 勝thắng 故cố 是thị 不bất 住trụ 道đạo 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 云vân 神thần 力lực 如như 是thị 。 顯hiển 示thị 深thâm 妙diệu 勝thắng 上thượng 之chi 義nghĩa 二nhị 字tự 藏tạng 者giả 即tức 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 及cập 分phân 別biệt 說thuyết 謂vị 說thuyết 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 上thượng 舉cử 法pháp 請thỉnh 竟cánh (# 是thị 說thuyết 所sở 依y 者giả 依y 佛Phật 神thần 力lực 說thuyết 故cố 故cố 論luận 問vấn 云vân 此thử 偈kệ 中trung 何hà 故cố 顯hiển 承thừa 佛Phật 力lực 說thuyết 答đáp 有hữu 眾chúng 生sanh 於ư 如Như 來Lai 所sở 。 生sanh 輕khinh 慢mạn 想tưởng 以dĩ 自tự 不bất 能năng 說thuyết 請thỉnh 他tha 而nhi 說thuyết 為vi 遮già 此thử 故cố 顯hiển 是thị 承thừa 力lực 非phi 佛Phật 不bất 能năng 開khai 勝thắng 藏tạng 者giả 即tức 開khai 此thử 法Pháp 王Vương 最tối 勝thắng 藏tạng 句cú 然nhiên 此thử 勝thắng 藏tạng 屬thuộc 於ư 如Như 來Lai 故cố 云vân 開khai 法Pháp 王Vương 藏tạng 義nghĩa 藏tạng 即tức 是thị 地địa 體thể 字tự 藏tạng 即tức 是thị 地địa 教giáo 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 故cố 云vân 神thần 力lực 謂vị 經kinh 但đãn 云vân 勝thắng 論luận 詺# 為vi 上thượng 者giả 神thần 力lực 勝thắng 故cố 疏sớ/sơ 會hội 釋thích 謂vị 不bất 住trụ 道đạo 處xứ 生sanh 死tử 而nhi 不bất 染nhiễm 不bất 礙ngại 涅Niết 槃Bàn 在tại 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 證chứng 不bất 礙ngại 生sanh 死tử 是thị 為vi 染nhiễm 淨tịnh 無vô 礙ngại 又hựu 論luận 但đãn 名danh 行hành 為vi 助trợ 道đạo 其kỳ 證chứng 不bất 住trụ 疏sớ/sơ 例lệ 論luận 釋thích 以dĩ 義nghĩa 順thuận 故cố 論luận 舉cử 一nhất 隅ngung 耳nhĩ 如như 是thị 顯hiển 示thị 。 者giả 總tổng 結kết 義nghĩa 藏tạng 深thâm 即tức 助trợ 道đạo 助trợ 道đạo 能năng 窮cùng 實thật 故cố 故cố 說thuyết 為vi 深thâm 妙diệu 結kết 證chứng 道đạo 勝thắng 上thượng 二nhị 字tự 同đồng 結kết 不bất 住trụ 論luận 經Kinh 云vân 上thượng 今kim 經Kinh 云vân 勝thắng 論luận 結kết 雙song 明minh 勝thắng 上thượng 二nhị 字tự 藏tạng 者giả 即tức 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 及cập 分phân 別biệt 說thuyết 若nhược 望vọng 經kinh 文văn 分phân 別biệt 說thuyết 言ngôn 通thông 說thuyết 二nhị 藏tạng 以dĩ 論luận 經Kinh 云vân 分phân 別biệt 智trí 地địa 義nghĩa 一nhất 句cú 為vi 字tự 藏tạng 今kim 取thủ 文văn 同đồng 故cố 合hợp 第đệ 三tam 句cú 四tứ 字tự 及cập 第đệ 四tứ 句cú 三tam 字tự 當đương 之chi )# 。 若nhược 為vi 善Thiện 逝Thệ 力lực 所sở 加gia 當đương 得đắc 法Pháp 寶bảo 入nhập 其kỳ 心tâm 。 第đệ 二nhị 舉cử 益ích 請thỉnh 者giả 顯hiển 所sở 說thuyết 法Pháp 利lợi 他tha 有hữu 三tam 時thời 益ích 故cố 二nhị 偈kệ 分phần/phân 三tam 初sơ 半bán 偈kệ 聞văn 時thời 益ích 若nhược 得đắc 上thượng 加gia 則tắc 法Pháp 寶bảo 入nhập 心tâm 成thành 聞văn 持trì 故cố (# 若nhược 得đắc 上thượng 加gia 者giả 正chánh 順thuận 解giải 脫thoát 月nguyệt 雙song 歎thán 人nhân 法pháp 請thỉnh 說thuyết 此thử 不bất 思tư 議nghị 法Pháp 。 此thử 人nhân 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 護hộ 念niệm 而nhi 生sanh 信tín 受thọ 由do 法pháp 勝thắng 故cố 則tắc 得đắc 佛Phật 加gia 得đắc 佛Phật 加gia 故cố 法Pháp 寶bảo 入nhập 心tâm 法Pháp 寶bảo 入nhập 心tâm 即tức 是thị 聞văn 持trì 既ký 由do 法pháp 勝thắng 故cố 加gia 明minh 是thị 舉cử 法pháp 勝thắng 益ích 以dĩ 請thỉnh )# 。 諸chư 地địa 無vô 垢cấu 次thứ 第đệ 滿mãn 亦diệc 具cụ 如Như 來Lai 十thập 種chủng 力lực 。 次thứ 半bán 頌tụng 修tu 時thời 益ích 上thượng 句cú 修tu 時thời 因nhân 圓viên 下hạ 句cú 所sở 修tu 果quả 滿mãn 。 雖tuy 住trụ 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 中trung 。 堪kham 受thọ 此thử 法pháp 必tất 得đắc 聞văn 其kỳ 有hữu 生sanh 疑nghi 不bất 信tín 者giả 。 永vĩnh 不bất 得đắc 聞văn 如như 是thị 義nghĩa 。 後hậu 一nhất 偈kệ 轉chuyển 生sanh 時thời 益ích 即tức 具cụ 堅kiên 種chủng 人nhân 上thượng 半bán 順thuận 明minh 明minh 有hữu 信tín 之chi 益ích 下hạ 半bán 反phản 顯hiển 舉cử 無vô 信tín 之chi 損tổn (# 即tức 具cụ 堅kiên 種chủng 人nhân 謂vị 具cụ 金kim 剛cang 種chủng 雖tuy 在tại 八bát 難nạn 而nhi 得đắc 聞văn 經Kinh 以dĩ 彰chương 聞văn 經Kinh 益ích 之chi 深thâm 遠viễn 種chủng 子tử 無vô 上thượng 故cố 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 三tam 重trọng/trùng 頓đốn 圓viên )# 論luận 經kinh 但đãn 有hữu 順thuận 明minh 偈kệ 云vân 雖tuy 在tại 於ư 大đại 海hải 。 及cập 劫kiếp 盡tận 火hỏa 中trung 。 決quyết 定định 信tín 無vô 疑nghi 必tất 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 今kim 經kinh 堪kham 受thọ 即tức 決quyết 定định 信tín 義nghĩa 此thử 中trung 大đại 意ý 云vân 若nhược 有hữu 信tín 有hữu 機cơ 為vi 堪kham 受thọ 者giả 無vô 問vấn 惡ác 道đạo 善thiện 道đạo 難nạn 處xứ 生sanh 者giả 皆giai 得đắc 聞văn 經Kinh 以dĩ 難nạn/nan 不bất 障chướng 聞văn 故cố 言ngôn 雖tuy 也dã 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 即tức 是thị 轉chuyển 生sanh 難nạn 處xứ (# 今kim 經kinh 堪kham 受thọ 決quyết 定định 信tín 義nghĩa 者giả 正chánh 會hội 釋thích 也dã 若nhược 無vô 信tín 心tâm 在tại 善thiện 道đạo 中trung 尚thượng 不bất 得đắc 聞văn 。 況huống 惡ác 道đạo 耶da 故cố 次thứ 辯biện 大đại 意ý 若nhược 有hữu 信tín 心tâm 。 難nạn 處xứ 尚thượng 聞văn 況huống 非phi 難nạn 處xứ 以dĩ 難nạn/nan 不bất 障chướng 下hạ 四tứ 以dĩ 論luận 釋thích 文văn 於ư 中trung 但đãn 釋thích 前tiền 半bán 後hậu 半bán 總tổng 科khoa 之chi 中trung 以dĩ 出xuất 大đại 意ý 竟cánh 就tựu 釋thích 前tiền 半bán 中trung 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 明minh 此thử 言ngôn 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 者giả 成thành 上thượng 所sở 以dĩ 不bất 問vấn 難nạn/nan 不bất 難nan 者giả 以dĩ 不bất 信tín 障chướng 聞văn 非phi 難nạn/nan 障chướng 聞văn 故cố 二nhị 者giả 即tức 躡niếp 此thử 意ý 以dĩ 釋thích 雖tuy 字tự 雖tuy 者giả 縱túng/tung 奪đoạt 之chi 詞từ 言ngôn 含hàm 得đắc 失thất 八bát 難nạn 是thị 惡ác 而nhi 不bất 障chướng 聞văn 故cố 雖tuy 難nạn/nan 而nhi 非phi 難nạn/nan 也dã 言ngôn 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 即tức 是thị 轉chuyển 生sanh 難nạn 處xứ 者giả 即tức 總tổng 指chỉ 經kinh 文văn 釋thích 論luận 轉chuyển 生sanh 之chi 義nghĩa )# 大đại 海hải 即tức 是thị 惡ác 道đạo 畜súc 生sanh 趣thú 故cố 故cố 論luận 云vân 龍long 世thế 界giới 長trường 壽thọ 亦diệc 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 偈kệ 言ngôn 雖tuy 在tại 於ư 大đại 海hải 。 故cố 而nhi 言ngôn 長trường 壽thọ 者giả 如như 有hữu 經kinh 說thuyết 右hữu 脇hiếp 著trước 地địa 。 未vị 動động 之chi 間gian 已dĩ 經kinh 賢Hiền 劫Kiếp 千thiên 佛Phật 。 出xuất 世thế 更cánh 一nhất 轉chuyển 亦diệc 爾nhĩ 但đãn 蹔tạm 臥ngọa 息tức 尚thượng 爾nhĩ 況huống 其kỳ 一nhất 生sanh (# 大đại 海hải 即tức 是thị 下hạ 二nhị 別biệt 釋thích 也dã 先tiên 釋thích 海hải 水thủy 堪kham 聞văn 以dĩ 龍long 宮cung 有hữu 經kinh 故cố 龍long 至chí 佛Phật 會hội 故cố )# 劫kiếp 火hỏa 中trung 者giả 即tức 是thị 善thiện 趣thú 論luận 云vân 雖tuy 在tại 色sắc 界giới 光quang 音âm 天thiên 等đẳng 亦diệc 得đắc 聞văn 此thử 經Kinh 。 偈kệ 言ngôn 及cập 劫kiếp 盡tận 火hỏa 中trung 。 故cố 此thử 即tức 指chỉ 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 為vi 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 然nhiên 論luận 無vô 長trường 壽thọ 之chi 言ngôn 而nhi 前tiền 龍long 趣thú 卻khước 有hữu 長trường 壽thọ 且thả 三tam 惡ác 為vi 難nạn/nan 不bất 必tất 長trường 壽thọ 恐khủng 是thị 譯dịch 人nhân 誤ngộ 將tương 此thử 中trung 長trường 壽thọ 入nhập 於ư 前tiền 文văn 然nhiên 二nhị 經kinh 中trung 文văn 皆giai 巧xảo 略lược 若nhược 具cụ 應ưng 言ngôn 劫kiếp 盡tận 火hỏa 起khởi 時thời 在tại 光Quang 音Âm 天Thiên 中trung 。 故cố 論luận 為vi 此thử 釋thích 以dĩ 火hỏa 起khởi 時thời 初sơ 禪thiền 無vô 人nhân 二nhị 禪thiền 不bất 為vi 其kỳ 壞hoại 於ư 中trung 得đắc 聞văn 故cố 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 三tam 禪thiền 四tứ 禪thiền 免miễn 水thủy 風phong 災tai 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 乃nãi 至chí 無vô 色sắc 。 亦diệc 皆giai 得đắc 聞văn 今kim 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 及cập 對đối 水thủy 成thành 文văn 故cố 云vân 劫kiếp 火hỏa 案án 智trí 論luận 等đẳng 通thông 上thượng 二nhị 界giới 除trừ 五ngũ 淨tịnh 居cư 皆giai 長trường 壽thọ 難nạn/nan 今kim 不bất 取thủ 初sơ 禪thiền 者giả 以dĩ 彼bỉ 有hữu 梵Phạm 王Vương 多đa 好hảo/hiếu 說thuyết 法Pháp 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 聞văn 法Pháp 障chướng 輕khinh 又hựu 正chánh 己kỷ 燒thiêu 故cố 不bất 說thuyết 之chi 。 (# 此thử 即tức 指chỉ 下hạ 二nhị 會hội 釋thích 論luận 文văn 以dĩ 論luận 云vân 光quang 音âm 天thiên 已dĩ 上thượng 故cố 然nhiên 二nhị 經kinh 下hạ 三tam 以dĩ 論luận 會hội 經kinh 言ngôn 巧xảo 略lược 者giả 下hạ 云vân 若nhược 具cụ 應ưng 言ngôn 即tức 顯hiển 經kinh 意ý 文văn 是thị 略lược 也dã 而nhi 云vân 巧xảo 者giả 下hạ 云vân 舉cử 初sơ 攝nhiếp 後hậu 對đối 水thủy 成thành 文văn 此thử 即tức 巧xảo 也dã 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 下hạ 第đệ 四tứ 釋thích 論luận 等đẳng 字tự 於ư 中trung 文văn 有hữu 二nhị 先tiên 顯hiển 論luận 包bao 含hàm 劫kiếp 盡tận 有hữu 三tam 謂vị 火hỏa 水thủy 風phong 火hỏa 壞hoại 初sơ 禪thiền 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 得đắc 聞văn 水thủy 壞hoại 二nhị 禪thiền 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 得đắc 聞văn 風phong 壞hoại 三tam 禪thiền 四tứ 禪thiền 已dĩ 上thượng 得đắc 聞văn 故cố 劫kiếp 火hỏa 言ngôn 亦diệc 是thị 火hỏa 劫kiếp 異dị 水thủy 風phong 劫kiếp 故cố 論luận 經Kinh 云vân 劫kiếp 盡tận 火hỏa 中trung 者giả 正chánh 取thủ 二nhị 十thập 住trụ 劫kiếp 已dĩ 終chung 又hựu 十thập 九cửu 劫kiếp 壞hoại 有hữu 情tình 竟cánh 名danh 為vi 劫kiếp 盡tận 一nhất 劫kiếp 壞hoại 器khí 名danh 為vi 火hỏa 中trung 今kim 舉cử 初sơ 下hạ 二nhị 顯hiển 經kinh 之chi 巧xảo 舉cử 火hỏa 劫kiếp 攝nhiếp 於ư 水thủy 風phong 顯hiển 義nghĩa 巧xảo 也dã 對đối 上thượng 海hải 水thủy 而nhi 云vân 劫kiếp 火hỏa 顯hiển 文văn 巧xảo 也dã 此thử 言ngôn 切thiết 對đối 長Trường 壽Thọ 天Thiên 所sở 以dĩ 得đắc 聞văn 者giả 以dĩ 彼bỉ 有hữu 天thiên 曾tằng 從tùng 佛Phật 聞văn 。 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 故cố 二nhị 能năng 下hạ 就tựu 佛Phật 而nhi 聽thính 法Pháp 故cố 如như 初sơ 列liệt 眾chúng 處xứ 說thuyết 皆giai 由do 信tín 故cố 難nạn/nan 不bất 為vi 難nạn/nan 其kỳ 為vi 難nạn/nan 者giả 未vị 曾tằng 聞văn 熏huân 躭đam 禪thiền 味vị 故cố 按án 智trí 論luận 下hạ 五ngũ 會hội 長trường 壽thọ 寬khoan 狹hiệp 即tức 智trí 論luận 三tam 十thập 八bát 云vân 長Trường 壽Thọ 天Thiên 者giả 謂vị 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 天Thiên 。 處xử 八bát 萬vạn 大đại 劫kiếp 故cố 或hoặc 有hữu 人nhân 云vân 一nhất 切thiết 無vô 色sắc 定định 通thông 名danh 長trường 壽thọ 以dĩ 無vô 形hình 可khả 化hóa 故cố 不bất 任nhậm 得đắc 道Đạo 常thường 是thị 凡phàm 夫phu 處xứ 故cố 或hoặc 說thuyết 無vô 想tưởng 天thiên 名danh 為vi 長trường 壽thọ 亦diệc 不bất 任nhậm 得đắc 道Đạo 故cố 或hoặc 說thuyết 從tùng 初sơ 禪thiền 至chí 四tứ 禪thiền 除trừ 淨tịnh 居cư 天thiên 皆giai 名danh 長trường 壽thọ 以dĩ 著trước 禪thiền 味vị 邪tà 見kiến 不bất 能năng 受thọ 道đạo 故cố 上thượng 即tức 智trí 論luận 等đẳng 言ngôn 等đẳng 取thủ 梁lương 攝nhiếp 論luận 及cập 成thành 實thật 論luận 皆giai 同đồng 智trí 論luận 第đệ 三tam 師sư 說thuyết 上thượng 諸chư 論luận 意ý 皆giai 以dĩ 上thượng 二nhị 界giới 壽thọ 長trường/trưởng 又hựu 躭đam 禪thiền 味vị 不bất 任nhậm 受thọ 道đạo 故cố 為vi 難nạn 處xứ 今kim 有hữu 信tín 心tâm 並tịnh 非phi 是thị 難nạn/nan 今kim 不bất 取thủ 初sơ 禪thiền 者giả 明minh 論luận 小tiểu 狹hiệp 二nhị 因nhân 故cố 除trừ 一nhất 有hữu 覺giác 觀quán 義nghĩa 通thông 餘dư 處xứ 二nhị 正chánh 燒thiêu 者giả 正chánh 順thuận 論luận 文văn 若nhược 說thuyết 初sơ 禪thiền 為vi 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 無vô 由do 得đắc 說thuyết 火hỏa 劫kiếp 今kim 火hỏa 燒thiêu 初sơ 禪thiền 初sơ 禪thiền 無vô 人nhân 故cố 約ước 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 得đắc 聞văn 長trường 壽thọ 之chi 難nan 得đắc 聞văn )# 上thượng 順thuận 論luận 釋thích 八bát 難nạn 之chi 中trung 。 善thiện 惡ác 二nhị 趣thú 各các 舉cử 其kỳ 一nhất 理lý 實thật 八bát 難nạn 皆giai 容dung 得đắc 聞văn 又hựu 劫kiếp 火hỏa 之chi 言ngôn 兼kiêm 佛Phật 前tiền 後hậu 劫kiếp 壞hoại 之chi 時thời 。 無vô 佛Phật 出xuất 故cố 脩tu 羅la 地địa 獄ngục 容dung 在tại 海hải 中trung 則tắc 兼kiêm 數số 難nạn/nan 矣hĩ 今kim 經kinh 但đãn 云vân 劫kiếp 火hỏa 則tắc 正chánh 在tại 火hỏa 中trung 亦diệc 容dung 得đắc 聞văn 以dĩ 眾chúng 生sanh 見kiến 燒thiêu 燒thiêu 處xứ 有hữu 不bất 燒thiêu 故cố (# 後hậu 理lý 實thật 八bát 難nạn 下hạ 正chánh 申thân 別biệt 旨chỉ 於ư 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 通thông 八bát 難nạn 八bát 難nạn 雖tuy 則tắc 不bất 具cụ 不bất 唯duy 有hữu 二nhị 謂vị 論luận 已dĩ 有hữu 二nhị 加gia 佛Phật 前tiền 後hậu 為vi 三tam 海hải 兼kiêm 地địa 獄ngục 為vi 四tứ 修tu 羅la 兼kiêm 鬼quỷ 為vi 五ngũ 以dĩ 趣thú 明minh 義nghĩa 修tu 羅la 亦diệc 鬼quỷ 攝nhiếp 故cố 其kỳ 生sanh 聾lung 盲manh 正chánh 絕tuyệt 見kiến 聞văn 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 但đãn 潛tiềm 益ích 耳nhĩ 忽hốt 令linh 生sanh 於ư 耳nhĩ 目mục 亦diệc 容dung 見kiến 聞văn 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 亦diệc 不bất 妨phương 聞văn 今kim 經kinh 但đãn 云vân 火hỏa 中trung 者giả 二nhị 別biệt 釋thích 火hỏa 中trung 之chi 言ngôn 即tức 法pháp 華hoa 意ý 華hoa 藏tạng 品phẩm 已dĩ 引dẫn 故cố 華hoa 藏tạng 云vân 劫kiếp 燒thiêu 不bất 思tư 議nghị 所sở 現hiện 雖tuy 敗bại 惡ác 其kỳ 處xứ 常thường 堅kiên 固cố 即tức 明minh 火hỏa 中trung 聞văn 也dã 火hỏa 浣hoán 之chi 布bố 火hỏa 中trung 之chi 鼠thử 炎diễm 鐵thiết 團đoàn 內nội 而nhi 有hữu 蟲trùng 生sanh 眾chúng 生sanh 業nghiệp 殊thù 豈khởi 妨phương 火hỏa 中trung 聞văn 法Pháp 方phương 對đối 海hải 水thủy 之chi 內nội 正chánh 在tại 其kỳ 中trung 。 )# 問vấn 若nhược 依y 前tiền 義nghĩa 云vân 何hà 堪kham 受thọ 法pháp 人nhân 復phục 生sanh 難nạn 處xứ 答đáp 此thử 約ước 乘thừa 戒giới 緩hoãn 急cấp 應ưng 成thành 四tứ 句cú (# 答đáp 此thử 約ước 下hạ 初sơ 以dĩ 義nghĩa 正chánh 答đáp 然nhiên 戒giới 能năng 防phòng 非phi 止chỉ 惡ác 近cận 得đắc 人nhân 天thiên 之chi 身thân 乘thừa 者giả 理lý 運vận 彌di 載tái 遠viễn 證chứng 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 為vi 功công 不bất 等đẳng 益ích 有hữu 淺thiển 深thâm 故cố 美mỹ 乘thừa 而nhi 輕khinh 戒giới 然nhiên 戒giới 有hữu 隨tùy 相tương 離ly 相tương/tướng 三tam 聚tụ 尸thi 羅la 則tắc 體thể 即tức 是thị 乘thừa 定định 慧tuệ 若nhược 有hữu 漏lậu 取thủ 相tương/tướng 亦diệc 不bất 能năng 運vận 出xuất 今kim 以dĩ 隨tùy 相tương/tướng 律luật 儀nghi 不bất 動động 不bất 出xuất 。 不bất 得đắc 稱xưng 乘thừa 定định 慧tuệ 了liễu 知tri 性tánh 相tướng 動động 出xuất 名danh 乘thừa 各các 舉cử 一nhất 邊biên 以dĩ 美mỹ 乘thừa 妙diệu )# 一Nhất 乘Thừa 緩hoãn 戒giới 急cấp 生sanh 長trưởng 壽thọ 比tỉ 洲châu 不bất 聞văn 法Pháp 要yếu (# 一Nhất 乘Thừa 緩hoãn 戒giới 急cấp 者giả 事sự 戒giới 嚴nghiêm 峻tuấn 織chức 毫hào 不bất 犯phạm 二nhị 種chủng 觀quán 心tâm 了liễu 不bất 開khai 解giải 以dĩ 戒giới 急cấp 故cố 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 或hoặc 隨tùy 禪thiền 梵Phạm 世Thế 躭đam 湎miện 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 世thế 雖tuy 有hữu 佛Phật 說thuyết 法pháp 度độ 人nhân 而nhi 於ư 此thử 類loại 全toàn 無vô 利lợi 益ích 設thiết 得đắc 值trị 過quá 不bất 能năng 開khai 解giải 。 震chấn 旦đán 一nhất 國quốc 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 舍Xá 衛Vệ 三tam 億ức 不bất 聞văn 不bất 見kiến 。 著trước 樂nhạo/nhạc/lạc 諸chư 天thiên 及cập 生sanh 難nạn 處xứ 不bất 來lai 聽thính 受thọ 。 是thị 此thử 類loại 也dã 譬thí 如như 禁cấm 繫hệ 之chi 人nhân 或hoặc 以dĩ 財tài 物vật 求cầu 諸chư 大đại 力lực 。 申thân 延diên 日nhật 月nguyệt 冀ký 逢phùng 思tư 赦xá 在tại 人nhân 天thiên 中trung 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 冀ký 善Thiện 知Tri 識Thức 化hóa 道đạo 修tu 乘thừa 即tức 能năng 得đắc 觧# 脫thoát 若nhược 於ư 人nhân 天thiên 。 不bất 修tu 乘thừa 者giả 報báo 盡tận 還hoàn 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 百bách 千thiên 佛Phật 出xuất 終chung 不bất 得đắc 道Đạo 。 )# 二nhị 者giả 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 生sanh 三tam 塗đồ 中trung 不bất 礙ngại 聞văn 法Pháp 故cố 佛Phật 會hội 中trung 多đa 列liệt 龍long 鬼quỷ 等đẳng 類loại (# 二Nhị 乘Thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 者giả 是thị 人nhân 德đức 薄bạc 垢cấu 重trọng/trùng 煩phiền 惱não 所sở 使sử 是thị 諸chư 事sự 戒giới 皆giai 為vi 羅la 剎sát 之chi 所sở 噉đạm 食thực 。 專chuyên 守thủ 理lý 戒giới 觀quán 行hành 相tương 續tục 以dĩ 事sự 戒giới 緩hoãn 命mạng 終chung 即tức 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 中trung 。 受thọ 於ư 罪tội 報báo 。 於ư 諸chư 乘thừa 中trung 隨tùy 何hà 乘thừa 強cường/cưỡng 強cường/cưỡng 者giả 先tiên 牽khiên 若nhược 一Nhất 乘Thừa 強cường/cưỡng 即tức 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng )# 三tam 者giả 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 則tắc 人nhân 天thiên 聞văn 法Pháp (# 三tam 乘thừa 戒giới 俱câu 急cấp 者giả 謂vị 具cụ 持trì 眾chúng 戒giới 理lý 事sự 無vô 瑕hà 於ư 諸chư 妙diệu 乘thừa 觀quán 念niệm 相tương 續tục 即tức 於ư 今kim 生sanh 便tiện 應ưng 得đắc 道Đạo 若nhược 未vị 得đắc 道Đạo 此thử 業nghiệp 最tối 強cường/cưỡng 強cường/cưỡng 者giả 先tiên 牽khiên 必tất 昇thăng 善thiện 處xứ 隨tùy 戒giới 優ưu 劣liệt 欲dục 色sắc 等đẳng 殊thù 隨tùy 乘thừa 勝thắng 劣liệt 運vận 出xuất 亦diệc 異dị 若nhược 一Nhất 乘Thừa 急cấp 即tức 於ư 人nhân 天thiên 等đẳng 身thân 中trung 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 等đẳng )# 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 則tắc 處xứ 三tam 塗đồ 諸chư 根căn 不bất 具cụ 。 又hựu 不bất 聞văn 法Pháp (# 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 者giả 謂vị 具cụ 犯phạm 眾chúng 戒giới 又hựu 復phục 無vô 乘thừa 永vĩnh 墜trụy 泥nê 犁lê 失thất 人nhân 天thiên 報báo 神thần 明minh 闇ám 塞tắc 無vô 得đắc 道Đạo 期kỳ 展triển 轉chuyển 沉trầm 淪luân 不bất 可khả 度độ 脫thoát )# 今kim 海hải 水thủy 劫kiếp 火hỏa 是thị 二nhị 三tam 兩lưỡng 句cú 餘dư 二nhị 無vô 乘thừa 故cố 經kinh 論luận 不bất 明minh 即tức 後hậu 半bán 意ý 。 勉miễn 旃chiên 學học 徒đồ 願nguyện 留lưu 心tâm 法Pháp 要yếu 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn (# 勉miễn 旃chiên 已dĩ 下hạ 結kết 勸khuyến 引dẫn 證chứng 即tức 涅Niết 槃Bàn 第đệ 六lục 當đương 四tứ 依y 品phẩm 因nhân 明minh 菩Bồ 薩Tát 忘vong 犯phạm 護hộ 法Pháp 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 戒giới 縱túng/tung 緩hoãn 本bổn 所sở 受thọ 戒giới 為vi 具cụ 在tại 不bất 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 汝nhữ 今kim 不bất 應ưng 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 何hà 以dĩ 故cố 本bổn 所sở 受thọ 戒giới 如như 本bổn 不bất 失thất 設thiết 有hữu 所sở 犯phạm 。 即tức 應ưng 懺sám 悔hối 悔hối 已dĩ 清thanh 淨tịnh 乃nãi 至chí 云vân 善thiện 男nam 子tử 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 此thử 大Đại 乘Thừa 。 不bất 作tác 懈giải 慢mạn 是thị 名danh 奉phụng 戒giới 為vi 護hộ 正Chánh 法Pháp 以dĩ 大Đại 乘Thừa 水thủy 而nhi 自tự 澡táo 浴dục 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 見kiến 破phá 戒giới 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 釋thích 曰viết 此thử 意ý 唯duy 以dĩ 大Đại 乘Thừa 為vi 乘thừa 今kim 疏sớ/sơ 文văn 意ý 亦diệc 取thủ 大Đại 乘Thừa 正Chánh 法Pháp 。 為vi 乘thừa 耳nhĩ 故cố 結kết 勸khuyến 云vân 留lưu 心tâm 法Pháp 要yếu 旃chiên 猶do 之chi 也dã )# 。 應ưng 說thuyết 諸chư 地địa 勝thắng 智trí 道đạo 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 次thứ 修tu 習tập 從tùng 行hành 境cảnh 界giới 法pháp 智trí 生sanh 。 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 教giáo 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 應ưng 說thuyết 諸chư 地địa 者giả 總tổng 勸khuyến 說thuyết 也dã 說thuyết 地địa 何hà 義nghĩa 謂vị 應ưng 說thuyết 前tiền 字tự 藏tạng 之chi 中trung 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 三tam 漸tiệm 次thứ 相tương/tướng 故cố 次thứ 修tu 習tập 言ngôn 即tức 為vi 總tổng 相tương/tướng 言ngôn 漸tiệm 次thứ 者giả 漸tiệm 明minh 非phi 頓đốn 次thứ 辯biện 不bất 亂loạn 云vân 何hà 為vi 三tam 。 一nhất 觀quán 漸tiệm 次thứ 二nhị 證chứng 漸tiệm 次thứ 三tam 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 此thử 即tức 十Thập 地Địa 之chi 中trung 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 三tam 智trí 為vi 地địa 地địa 中trung 初sơ 中trung 後hậu 相tương/tướng 也dã (# 一nhất 觀quán 漸tiệm 次thứ 下hạ 觀quán 者giả 所sở 謂vị 觀quán 解giải 始thỉ 心tâm 揀giản 擇trạch 名danh 之chi 為vi 觀quán 依y 解giải 得đắc 實thật 名danh 之chi 為vi 證chứng 證chứng 心tâm 清thanh 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 成thành 德đức 說thuyết 為vi 修tu 行hành 如như 金kim 清thanh 淨tịnh 為vi 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 此thử 即tức 十Thập 地Địa 下hạ 出xuất 體thể 體thể 即tức 三tam 智trí 遠viễn 公công 更cánh 有hữu 一nhất 釋thích 云vân 解giải 行hành 為vi 觀quán 初Sơ 地Địa 為vi 證chứng 二nhị 地địa 已dĩ 去khứ 說thuyết 為vi 修tu 行hành 今kim 以dĩ 論luận 意ý 皆giai 言ngôn 十Thập 地Địa 觀quán 等đẳng 故cố 唯duy 依y 前tiền 釋thích )# 勝thắng 智trí 道đạo 者giả 即tức 觀quán 漸tiệm 次thứ 道đạo 者giả 因nhân 也dã 以dĩ 加gia 行hành 智trí 為vi 正chánh 證chứng 勝thắng 智trí 之chi 漸tiệm 次thứ 故cố 名danh 勝thắng 智trí 道đạo 謂vị 說thuyết 此thử 十Thập 地Địa 。 若nhược 加gia 行hành 觀quán 若nhược 加gia 行hành 所sở 依y 止chỉ 理lý 能năng 生sanh 諸chư 地địa 實thật 智trí 故cố (# 道đạo 者giả 因nhân 也dã 著trước 以dĩ 勝thắng 智trí 為vi 地địa 智trí 因nhân 故cố 以dĩ 道đạo 為vi 因nhân 道đạo 即tức 加gia 行hành 若nhược 遠viễn 公công 意ý 詺# 三tam 慧tuệ 為vi 智trí 漸tiệm 增tăng 為vi 勝thắng 虛hư 通thông 曰viết 道đạo 就tựu 辯biện 觀quán 相tương/tướng 中trung 觀quán 為vi 能năng 觀quán 依y 止chỉ 理lý 為vi 所sở 觀quán 理lý 智trí 相tương 應ứng 能năng 生sanh 後hậu 地địa 而nhi 遠viễn 公công 云vân 始thỉ 觀quán 為vi 觀quán 正chánh 住trụ 名danh 依y 止chỉ 地địa 中trung 滿mãn 足túc 起khởi 後hậu 為vi 能năng 生sanh 此thử 三tam 自tự 為vi 觀quán 中trung 漸tiệm 次thứ 似tự 非phi 論luận 意ý 故cố 疏sớ/sơ 不bất 依y 但đãn 以dĩ 加gia 行hành 為vi 證chứng 漸tiệm 次thứ 耳nhĩ )# 次thứ 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 者giả 是thị 證chứng 漸tiệm 次thứ 入nhập 者giả 入nhập 地địa 心tâm 住trụ 即tức 住trụ 地địa 心tâm 未vị 轉chuyển 向hướng 餘dư 地địa 故cố 展triển 轉chuyển 即tức 出xuất 地địa 心tâm 地địa 地địa 轉chuyển 所sở 住trú 處xứ 。 故cố 即tức 此thử 三tam 心tâm 證chứng 智trí 自tự 為vi 漸tiệm 次thứ 。 第đệ 三tam 句cú 即tức 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 要yếu 由do 證chứng 真chân 修tu 行hành 方phương 能năng 了liễu 俗tục 故cố 名danh 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 言ngôn 法pháp 智trí 者giả 正chánh 辯biện 後hậu 得đắc 智trí 體thể 緣duyên 法pháp 別biệt 故cố 名danh 為vi 法pháp 智trí 此thử 智trí 從tùng 二nhị 境cảnh 生sanh 一nhất 由do 證chứng 真chân 故cố 云vân 從tùng 行hành 生sanh 故cố 論luận 云vân 行hành 者giả 入nhập 住trụ 展triển 轉chuyển 成thành 就tựu 故cố 二nhị 外ngoại 能năng 了liễu 俗tục 故cố 云vân 從tùng 境cảnh 界giới 生sanh 故cố 論luận 云vân 境cảnh 界giới 者giả 此thử 行hành 種chủng 種chủng 異dị 境cảnh 界giới 故cố 謂vị 以dĩ 正chánh 證chứng 之chi 行hàng 行hàng 於ư 俗tục 境cảnh 是thị 後hậu 得đắc 也dã 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 一nhất 句cú 結kết 說thuyết 之chi 益ích 亦diệc 是thị 後hậu 得đắc 智trí 境cảnh (# 以dĩ 復phục 得đắc 智trí 者giả 故cố 三tam 漸tiệm 次thứ 唯duy 證chứng 一nhất 種chủng 當đương 證chứng 上thượng 論luận 自tự 云vân 三tam 心tâm 以dĩ 為vi 漸tiệm 次thứ 餘dư 二nhị 以dĩ 自tự 望vọng 他tha 而nhi 為vi 漸tiệm 次thứ )# 問vấn 地địa 地địa 正chánh 證chứng 者giả 如như 初Sơ 地Địa 中trung 正chánh 智trí 親thân 證chứng 真Chân 如Như 則tắc 後hậu 九cửu 地địa 中trung 不bất 應ưng 更cánh 證chứng 以dĩ 如như 無vô 二nhị 無vô 異dị 故cố 古cổ 德đức 釋thích 云vân 如như 雖tuy 一nhất 味vị 約ước 智trí 明minh 昧muội 有hữu 十thập 親thân 證chứng 此thử 亦diệc 順thuận 理lý (# 此thử 亦diệc 順thuận 理lý 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 為vi 會hội 釋thích 以dĩ 刊# 定định 取thủ 唯duy 識thức 意ý 約ước 德đức 異dị 故cố 有hữu 十thập 親thân 證chứng 破phá 智trí 明minh 昧muội 故cố 為vi 會hội 釋thích 二nhị 義nghĩa 俱câu 取thủ 於ư 中trung 有hữu 二nhị 初sơ 句cú 總tổng 標tiêu 言ngôn 此thử 亦diệc 順thuận 理lý 者giả 非phi 是thị 不bất 許hứa 彼bỉ 之chi 正chánh 義nghĩa 正chánh 義nghĩa 即tức 唯duy 識thức 意ý 故cố 云vân 此thử 亦diệc 順thuận 理lý 彼bỉ 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 先tiên 難nạn/nan 古cổ 釋thích 後hậu 中trung 正chánh 義nghĩa 難nạn/nan 古cổ 有hữu 三tam 一nhất 難nạn/nan 云vân 謂vị 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 約ước 智trí 證chứng 十thập 如như 何hà 不bất 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 約ước 境cảnh 證chứng 一nhất 如như 二nhị 難nạn/nan 云vân 加gia 行hành 後hậu 得đắc 非phi 親thân 證chứng 可khả 說thuyết 彼bỉ 智trí 有hữu 明minh 昧muội 正chánh 體thể 緣duyên 如như 不bất 變biến 影ảnh 何hà 得đắc 說thuyết 此thử 有hữu 明minh 昧muội 三tam 難nạn/nan 云vân 能năng 證chứng 有hữu 分phần/phân 限hạn 所sở 證chứng 無vô 分phần/phân 限hạn 以dĩ 限hạn 證chứng 無vô 限hạn 境cảnh 智trí 豈khởi 相tương/tướng 如như 下hạ 出xuất 正chánh 義nghĩa 云vân 應ưng 知tri 親thân 證chứng 之chi 言ngôn 但đãn 望vọng 當đương 地địa 加gia 行hành 後hậu 得đắc 故cố 名danh 為vi 親thân 不bất 望vọng 後hậu 地địa 說thuyết 為vi 親thân 證chứng 故cố 不bất 相tương 違vi 也dã 於ư 義nghĩa 可khả 知tri 今kim 為vi 古cổ 德đức 先tiên 通thông 此thử 難nạn/nan 一nhất 我ngã 許hứa 有hữu 十thập 如như 則tắc 應ưng 如như 所sở 難nạn/nan 我ngã 今kim 立lập 一nhất 如như 何hà 因nhân 為vi 此thử 難nạn/nan 故cố 應ưng 順thuận 語ngữ 答đáp 第đệ 一nhất 云vân 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 說thuyết 智trí 十thập 遍biến 證chứng 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 約ước 境cảnh 唯duy 一nhất 證chứng 二nhị 答đáp 第đệ 二nhị 云vân 汝nhữ 證chứng 十thập 如như 不bất 變biến 影ảnh 一nhất 如như 而nhi 說thuyết 為vi 十thập 如như 我ngã 證chứng 真Chân 如Như 不bất 變biến 影ảnh 何hà 妨phương 一nhất 智trí 十thập 親thân 證chứng 三tam 酬thù 第đệ 三tam 有hữu 其kỳ 二nhị 意ý 一nhất 隨tùy 難nạn/nan 通thông 以dĩ 能năng 隨tùy 所sở 證chứng 不bất 許hứa 有hữu 明minh 昧muội 以dĩ 所sở 隨tùy 能năng 證chứng 真Chân 如Như 應ưng 是thị 智trí 二nhị 反phản 難nạn/nan 云vân 具cụ 如như 無vô 分phần/phân 限hạn 不bất 許hứa 有hữu 明minh 昧muội 真Chân 如Như 體thể 不bất 異dị 十thập 德đức 何hà 由do 成thành 是thị 則tắc 前tiền 難nạn/nan 未vị 為vi 切thiết 要yếu )# 故cố 唯duy 識thức 論luận 云vân 雖tuy 真Chân 如Như 性tánh 實thật 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 隨tùy 勝thắng 德đức 假giả 立lập 十thập 種chủng 此thử 約ước 所sở 證chứng 德đức 異dị 故cố 有hữu 十Thập 地Địa 親thân 證chứng (# 故cố 唯duy 識thức 下hạ 二nhị 會hội 別biệt 釋thích 於ư 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 舉cử 唯duy 識thức 正chánh 義nghĩa 唯duy 識thức 正chánh 答đáp 如như 無vô 異dị 難nạn/nan 刊# 定định 傍bàng 此thử 而nhi 斥xích 本bổn 師sư 然nhiên 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 中trung 釋thích 云vân 真Chân 如Như 實thật 無vô 別biệt 隨tùy 其kỳ 所sở 證chứng 。 所sở 生sanh 能năng 證chứng 勝thắng 德đức 假giả 立lập 十thập 種chủng 釋thích 曰viết 既ký 云vân 所sở 生sanh 能năng 證chứng 勝thắng 德đức 假giả 立lập 十thập 種chủng 早tảo 有hữu 智trí 明minh 昧muội 義nghĩa 矣hĩ )# 又hựu 云vân 雖tuy 初Sơ 地Địa 中trung 已dĩ 達đạt 一nhất 切thiết 而nhi 能năng 證chứng 行hành 猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。 為vi 令linh 圓viên 滿mãn 後hậu 後hậu 建kiến 立lập 此thử 則tắc 亦diệc 約ước 能năng 證chứng 明minh 昧muội 意ý 也dã (# 又hựu 云vân 雖tuy 初Sơ 地Địa 下hạ 二nhị 借tá 唯duy 識thức 文văn 通thông 賢hiền 首thủ 義nghĩa 然nhiên 唯duy 識thức 論luận 此thử 一nhất 叚giả 文văn 自tự 明minh 廢phế 立lập 應ưng 有hữu 問vấn 言ngôn 初Sơ 地Địa 之chi 內nội 不bất 達đạt 十thập 如như 應ưng 無vô 發phát 趣thú 之chi 果quả 能năng 達đạt 後hậu 後hậu 相tương 及cập 得đắc 果quả 若nhược 已dĩ 通thông 達đạt 。 何hà 不bất 齊tề 證chứng 真Chân 如Như 十thập 德đức 故cố 今kim 答đáp 云vân 達đạt 即tức 齊tề 達đạt 證chứng 行hành 未vị 圓viên 故cố 行hành 位vị 有hữu 十thập 故cố 有hữu 十thập 種chủng 圓viên 滿mãn 真Chân 如Như 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 十thập 皆giai 能năng 了liễu 如như 辯biện 中trung 邊biên 論luận 廣quảng 有hữu 分phân 別biệt 言ngôn 能năng 證chứng 者giả 由do 如như 行hành 圓viên 後hậu 後hậu 地địa 行hành 別biệt 別biệt 漸tiệm 圓viên 豈khởi 非phi 約ước 智trí 有hữu 昧muội 明minh 義nghĩa 雖tuy 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 本bổn 為vi 廢phế 立lập 即tức 以dĩ 此thử 義nghĩa 可khả 通thông 明minh 昧muội 故cố 得đắc 引dẫn 之chi 以dĩ 非phi 證chứng 論luận 中trung 通thông 真Chân 如Như 無vô 異dị 之chi 義nghĩa 故cố 今kim 疏sớ/sơ 云vân 亦diệc 約ước 能năng 證chứng 明minh 昧muội 意ý 也dã )# 若nhược 唯duy 取thủ 所sở 證chứng 德đức 異dị 則tắc 初Sơ 地Địa 未vị 全toàn 證chứng 如như 亦diệc 未vị 能năng 全toàn 通thông 如như 無vô 異dị 難nạn/nan (# 若nhược 唯duy 取thủ 下hạ 三tam 反phản 難nạn/nan 成thành 立lập 此thử 有hữu 二nhị 難nạn/nan 一nhất 初Sơ 地Địa 未vị 證chứng 難nạn/nan 如như 有hữu 十thập 德đức 初sơ 唯duy 證chứng 一nhất 豈khởi 是thị 證chứng 如như 二nhị 不bất 通thông 本bổn 難nạn/nan 難nạn/nan 謂vị 本bổn 難nạn/nan 云vân 如như 本bổn 無vô 異dị 。 何hà 有hữu 十thập 證chứng 今kim 云vân 當đương 地địa 證chứng 於ư 一nhất 德đức 名danh 親thân 證chứng 者giả 無vô 異dị 之chi 難nạn/nan 豈khởi 得đắc 免miễn 耶da )# 如như 人nhân 觀quán 空không 小tiểu 時thời 不bất 遠viễn 大đại 則tắc 漸tiệm 增tăng 空không 雖tuy 無vô 差sai 眼nhãn 有hữu 明minh 昧muội (# 如như 人nhân 觀quán 空không 下hạ 四tứ 以dĩ 喻dụ 顯hiển 示thị 眼nhãn 有hữu 小tiểu 大đại 空không 無vô 差sai 別biệt 是thị 故cố 生sanh 公công 依y 於ư 此thử 理lý 立lập 頓đốn 悟ngộ 義nghĩa 明minh 唯duy 佛Phật 悟ngộ 證chứng 如như 窮cùng 故cố 十Thập 地Địa 聖thánh 賢hiền 皆giai 為vi 信tín 境cảnh 未vị 全toàn 證chứng 如như 故cố 云vân 夫phu 稱xưng 頓đốn 者giả 明minh 理lý 不bất 可khả 分phần/phân 悟ngộ 語ngữ 極cực 照chiếu 以dĩ 頓đốn 明minh 悟ngộ 義nghĩa 不bất 容dung 二nhị 不bất 二nhị 之chi 悟ngộ 符phù 不bất 分phân 之chi 理lý 理lý 智trí 兼kiêm 釋thích 謂vị 之chi 頓đốn 悟ngộ 即tức 斯tư 意ý 也dã 雖tuy 逈huýnh 異dị 常thường 談đàm 亦diệc 為vi 繫hệ 表biểu 之chi 玄huyền 矣hĩ )# 。 爾nhĩ 時thời 金Kim 剛Cang 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 觀quán 察sát 十thập 方phương 。 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 增tăng 淨tịnh 信tín 故cố 。 而nhi 說thuyết 頌tụng 曰viết 。 自tự 下hạ 第đệ 三tam 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 謂vị 所sở 說thuyết 不bất 過quá 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 是thị 地địa 分phân 齊tề 於ư 中trung 二nhị 先tiên 敘tự 說thuyết 儀nghi 意ý 後hậu 正chánh 顯hiển 偈kệ 辭từ 今kim 初sơ 觀quán 察sát 十thập 方phương 。 是thị 敘tự 說thuyết 儀nghi 論luận 云vân 示thị 無vô 我ngã 慢mạn 無vô 偏thiên 心tâm 故cố 觀quán 十thập 方phương 佛Phật 。 將tương 欲dục 承thừa 力lực 故cố 無vô 我ngã 慢mạn 觀quán 十thập 方phương 機cơ 擬nghĩ 將tương 普phổ 被bị 故cố 無vô 偏thiên 心tâm 故cố 上thượng 下hạ 文văn 皆giai 云vân 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 普phổ 觀quán 十thập 方phương 。 也dã 亦diệc 可khả 普phổ 觀quán 物vật 機cơ 不bất 慢mạn 旁bàng 人nhân 普phổ 觀quán 諸chư 佛Phật 。 不bất 偏thiên 一nhất 佛Phật (# 觀quán 十thập 方phương 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 自tự 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 無vô 慢mạn 對đối 佛Phật 不bất 偏thiên 對đối 機cơ 佛Phật 請thỉnh 不bất 說thuyết 便tiện 是thị 自tự 高cao 今kim 承thừa 力lực 說thuyết 安an 敢cảm 慢mạn 乎hồ 二nhị 亦diệc 可khả 下hạ 意ý 欲dục 顯hiển 通thông 卻khước 以dĩ 無vô 慢mạn 對đối 機cơ 不bất 偏thiên 對đối 佛Phật )# 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 增tăng 淨tịnh 信tín 者giả 是thị 敘tự 說thuyết 意ý 謂vị 眾chúng 先tiên 有hữu 信tín 深thâm 渴khát 所sở 聞văn 今kim 更cánh 示thị 說thuyết 正chánh 地địa 二nhị 大đại 增tăng 益ích 聞văn 者giả 堪kham 受thọ 正chánh 義nghĩa 不bất 如như 言ngôn 取thủ 名danh 增tăng 淨tịnh 信tín 若nhược 凖# 論luận 經kinh 更cánh 有hữu 增tăng 喜hỷ 彼bỉ 經Kinh 云vân 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 重trọng/trùng 增tăng 踊dũng 恱# 生sanh 正chánh 信tín 故cố 以dĩ 踊dũng 恱# 即tức 是thị 淨tịnh 信tín 故cố 今kim 略lược 無vô 故cố 論luận 云vân 踊dũng 恱# 者giả 心tâm 清thanh 不bất 濁trược 故cố 由do 信tín 以dĩ 心tâm 淨tịnh 為vi 性tánh 則tắc 稱xưng 理lý 而nhi 恱# 以dĩ 前tiền 說thuyết 主chủ 違vi 請thỉnh 中trung 已dĩ 令linh 眾chúng 喜hỷ 故cố 今kim 云vân 增tăng 如như 何hà 得đắc 此thử 踊dũng 恱# 論luận 云vân 踊dũng 恱# 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 義nghĩa 大đại 踊dũng 恱# 為vi 得đắc 義nghĩa 故cố 二nhị 說thuyết 大đại 踊dũng 恱# 因nhân 此thử 說thuyết 大đại 能năng 得đắc 義nghĩa 故cố (# 欲dục 令linh 大đại 眾chúng 。 下hạ 二nhị 釋thích 說thuyết 意ý 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 依y 經kinh 釋thích 然nhiên 疏sớ/sơ 示thị 說thuyết 正chánh 地địa 該cai 通thông 二nhị 大đại 遠viễn 公công 以dĩ 示thị 說thuyết 為vi 說thuyết 大đại 正chánh 地địa 為vi 義nghĩa 大đại 乃nãi 成thành 穿xuyên 鑿tạc 三tam 以dĩ 前tiền 說thuyết 主chủ 下hạ 三tam 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 中trung 重trọng/trùng 增tăng 之chi 言ngôn )# 義nghĩa 名danh 所sở 以dĩ 深thâm 廣quảng 稱xưng 大đại 即tức 是thị 當đương 法pháp 受thọ 名danh 說thuyết 名danh 詮thuyên 表biểu 因nhân 於ư 此thử 說thuyết 得đắc 彼bỉ 義nghĩa 故cố 依y 所sở 得đắc 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 大đại 大đại 之chi 說thuyết 故cố 依y 他tha 受thọ 稱xưng 聞văn 於ư 二nhị 大đại 皆giai 踊dũng 恱# 者giả 因nhân 詮thuyên 得đắc 旨chỉ 湛trạm 淨tịnh 無vô 疑nghi 法Pháp 喜hỷ 內nội 充sung 故cố 增tăng 踊dũng 恱# 大đại 意ý 如như 此thử 。 然nhiên 二nhị 大đại 體thể 相tướng 古cổ 說thuyết 不bất 同đồng 遠viễn 公công 云vân 此thử 地địa 經kinh 中trung 宗tông 要yếu 有hữu 四tứ 一nhất 是thị 言ngôn 教giáo 二nhị 是thị 所sở 說thuyết 教giáo 道đạo 之chi 行hành 三tam 是thị 所sở 顯hiển 證chứng 道đạo 之chi 行hành 四tứ 是thị 證chứng 道đạo 所sở 表biểu 地địa 法pháp 就tựu 此thử 四tứ 中trung 初sơ 二nhị 為vi 說thuyết 大đại 以dĩ 行hành 依y 言ngôn 成thành 言ngôn 依y 行hành 發phát 故cố 合hợp 為vi 說thuyết 後hậu 二nhị 合hợp 為vi 義nghĩa 大đại 以dĩ 證chứng 依y 法pháp 成thành 法pháp 由do 證chứng 顯hiển 故cố 合hợp 為vi 義nghĩa 賢hiền 首thủ 釋thích 云vân 此thử 經Kinh 宗tông 要yếu 有hữu 六lục 一nhất 所sở 依y 果quả 海hải 如như 太thái 虛hư 空không 。 二nhị 地địa 智trí 所sở 證chứng 十thập 重trọng/trùng 法Pháp 界Giới 如như 空không 所sở 畫họa 之chi 處xứ 三tam 根căn 本bổn 智trí 能năng 證chứng 法Pháp 界Giới 如như 能năng 依y 畫họa 相tương/tướng 四tứ 此thử 地địa 後hậu 得đắc 隨tùy 事sự 起khởi 行hành 悲bi 智trí 不bất 住trụ 五ngũ 諸chư 地địa 加gia 行hành 所sở 起khởi 行hành 解giải 為vi 趣thú 地địa 方phương 便tiện 六lục 寄ký 法pháp 顯hiển 成thành 諸chư 地Địa 差sai 別biệt 。 如như 第đệ 二Nhị 地Địa 中trung 。 十Thập 善Thiện 為vi 正chánh 三tam 地địa 禪thiền 支chi 等đẳng 於ư 此thử 六lục 中trung 前tiền 三tam 合hợp 為vi 義nghĩa 大đại 後hậu 三tam 合hợp 為vi 說thuyết 大đại 然nhiên 其kỳ 後hậu 解giải 不bất 取thủ 能năng 詮thuyên 者giả 意ý 云vân 如như 偈kệ 中trung 七thất 偈kệ 亦diệc 明minh 義nghĩa 大đại 豈khởi 無vô 能năng 詮thuyên 正chánh 應ứng 用dụng 所sở 以dĩ 甚thậm 深thâm 故cố 名danh 之chi 為vi 義nghĩa 可khả 寄ký 言ngôn 說thuyết 故cố 稱xưng 為vi 說thuyết 且thả 依y 後hậu 解giải (# 四tứ 是thị 證chứng 道đạo 者giả 證chứng 道đạo 約ước 人nhân 契khế 會hội 地địa 法pháp 本bổn 自tự 有hữu 之chi 猶do 十thập 二nhị 緣duyên 以dĩ 法pháp 就tựu 人nhân 三tam 世thế 流lưu 轉chuyển 。 廢phế 人nhân 論luận 法pháp 性tánh 相tướng 常thường 定định )# 古cổ 德đức 因nhân 此thử 復phục 辯biện 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 義nghĩa 然nhiên 下hạ 論luận 自tự 明minh 因nhân 果quả 二nhị 分phần 說thuyết 不bất 說thuyết 義nghĩa 非phi 無vô 眉mi 目mục 故cố 今kim 敘tự 之chi 於ư 中trung 先tiên 就tựu 義nghĩa 大đại 次thứ 約ước 說thuyết 大đại 後hậu 辯biện 雙song 融dung (# 然nhiên 下hạ 論luận 自tự 明minh 者giả 論luận 意ý 云vân 因nhân 分phân 為vi 可khả 說thuyết 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 舉cử 論luận 此thử 文văn 即tức 奪đoạt 古cổ 德đức 從tùng 非phi 無vô 眉mi 目mục 下hạ 縱túng/tung 成thành 古cổ 義nghĩa 妙diệu 理lý 無vô 妨phương 故cố )# 義nghĩa 中trung 有hữu 三tam 一nhất 約ước 果quả 海hải 可khả 以dĩ 總tổng 標tiêu 舉cử 令linh 人nhân 知tri 有hữu 名danh 為vi 可khả 說thuyết 不bất 可khả 指chỉ 斥xích 示thị 人nhân 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 (# 義nghĩa 中trung 有hữu 三tam 下hạ 別biệt 顯hiển 言ngôn 可khả 以dĩ 標tiêu 舉cử 令linh 人nhân 知tri 有hữu 者giả 顯hiển 三tam 意ý 為vi 義nghĩa 大đại 皆giai 可khả 標tiêu 舉cử 如như 前tiền 七thất 偈kệ 即tức 其kỳ 事sự 也dã 不bất 可khả 指chỉ 斥xích 者giả 文văn 云vân 言ngôn 說thuyết 莫mạc 能năng 及cập 是thị 也dã )# 二nhị 約ước 證chứng 處xứ 既ký 此thử 所sở 證chứng 離ly 相tương 離ly 名danh 還hoàn 云vân 此thử 法pháp 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 以dĩ 此thử 遣khiển 言ngôn 之chi 言ngôn 當đương 彼bỉ 法pháp 故cố 名danh 為vi 可khả 說thuyết 有hữu 言ngôn 斯tư 遣khiển 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 (# 二nhị 約ước 證chứng 者giả 如như 鳥điểu 足túc 所sở 履lý 之chi 處xứ 以dĩ 喻dụ 所sở 證chứng 而nhi 言ngôn 此thử 處xứ 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 即tức 為vi 可khả 說thuyết 為vi 跡tích 之chi 處xứ 不bất 可khả 顯hiển 示thị 。 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 )# 三tam 約ước 本bổn 智trí 謂vị 以dĩ 遮già 詮thuyên 易dị 解giải 故cố 名danh 可khả 說thuyết 直trực 詮thuyên 不bất 逮đãi 故cố 不bất 可khả 說thuyết (# 三tam 約ước 本bổn 智trí 等đẳng 謂vị 以dĩ 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 喻dụ 於ư 證chứng 智trí 說thuyết 有hữu 空không 中trung 之chi 跡tích 即tức 是thị 可khả 說thuyết 不bất 可khả 示thị 其kỳ 長trường 短đoản 大đại 小tiểu 即tức 不bất 可khả 說thuyết )# 攝nhiếp 論luận 云vân 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 離ly 五ngũ 相tương/tướng 故cố 謂vị 睡thụy 眠miên 昏hôn 醉túy 等đẳng 以dĩ 直trực 詮thuyên 不bất 到đáo 故cố 約ước 遮già 詮thuyên 以dĩ 示thị 彼bỉ 法pháp (# 攝nhiếp 論luận 云vân 者giả 雙song 證chứng 說thuyết 不bất 說thuyết 義nghĩa 即tức 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 第đệ 八bát 增tăng 上thượng 慧tuệ 品phẩm 第đệ 九cửu 論luận 曰viết 此thử 中trung 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 離ly 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 一nhất 離ly 無vô 作tác 意ý 故cố 二nhị 離ly 過quá 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 地địa 故cố 三tam 離ly 想tưởng 受thọ 滅diệt 寂tịch 靜tĩnh 故cố 四tứ 離ly 色sắc 自tự 性tánh 故cố 五ngũ 離ly 於ư 真chân 義nghĩa 異dị 計kế 度độ 故cố 離ly 此thử 五ngũ 相tương 應ứng 知tri 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 釋thích 論luận 曰viết 依y 智trí 自tự 性tánh 說thuyết 離ly 五ngũ 相tương/tướng 由do 遮già 詮thuyên 門môn 說thuyết 智trí 體thể 相tướng 以dĩ 表biểu 詮thuyên 門môn 不bất 可khả 說thuyết 故cố 遣khiển 分phân 別biệt 門môn 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 其kỳ 相tương/tướng 可khả 了liễu 若nhược 異dị 此thử 智trí 應ưng 有hữu 分phân 別biệt 何hà 等đẳng 分phân 別biệt 謂vị 後hậu 廣quảng 說thuyết 無vô 作tác 意ý 等đẳng 若nhược 無vô 作tác 意ý 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 者giả 睡thụy 眠miên 醉túy 等đẳng 無vô 所sở 作tác 意ý 應ưng 成thành 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 然nhiên 不bất 應ưng 許hứa 由do 離ly 功công 用dụng 應ưng 得đắc 無vô 煩phiền 惱não 故cố 。 若nhược 二nhị 是thị 者giả 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 已dĩ 上thượng 應ưng 成thành 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 若nhược 三tam 是thị 者giả 此thử 智trí 體thể 相tướng 難nan 可khả 成thành 立lập 以dĩ 彼bỉ 離ly 心tâm 無vô 有hữu 心tâm 。 法pháp 故cố 若nhược 四tứ 是thị 者giả 應ưng 不bất 成thành 智trí 如như 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 故cố 若nhược 五ngũ 是thị 者giả 此thử 智trí 不bất 成thành 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 性tánh 有hữu 分phân 別biệt 故cố 論luận 頌tụng 云vân 諸chư 菩Bồ 薩Tát 自tự 性tánh 遠viễn 離ly 五ngũ 種chủng 相tương/tướng 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 不bất 異dị 計kế 於ư 真chân 釋thích 論luận 云vân 前tiền 三tam 句cú 遮già 五ngũ 第đệ 四tứ 句cú 正chánh 說thuyết 自tự 性tánh 已dĩ 上thượng 引dẫn 論luận 今kim 疏sớ/sơ 中trung 言ngôn 睡thụy 眠miên 醉túy 等đẳng 略lược 舉cử 五ngũ 相tương/tướng 之chi 一nhất 等đẳng 字tự 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 等đẳng 取thủ 餘dư 四tứ 皆giai 為vi 證chứng 成thành 第đệ 三tam 約ước 智trí 耳nhĩ 二nhị 者giả 等đẳng 於ư 無vô 想tưởng 定định 及cập 無vô 想tưởng 報báo 以dĩ 五ngũ 位vị 無vô 心tâm 略lược 舉cử 二nhị 故cố 第đệ 五ngũ 滅diệt 定định 第đệ 三tam 相tương/tướng 中trung 自tự 揀giản 竟cánh 故cố 以dĩ 直trực 詮thuyên 不bất 到đáo 下hạ 即tức 釋thích 論luận 意ý 具cụ 如như 上thượng 引dẫn 上thượng 句cú 即tức 不bất 可khả 說thuyết 下hạ 句cú 即tức 可khả 說thuyết 義nghĩa 又hựu 上thượng 三tam 義nghĩa 且thả 從tùng 別biệt 義nghĩa 配phối 果quả 海hải 等đẳng 而nhi 實thật 三tam 義nghĩa 俱câu 通thông 果quả 海hải 理lý 智trí 等đẳng 三tam 皆giai 可khả 摽phiếu/phiêu 舉cử 不bất 可khả 指chỉ 示thị 。 寄ký 言ngôn 遣khiển 言ngôn 約ước 遮già 約ước 表biểu 思tư 之chi 又hựu 上thượng 三tam 義nghĩa 明minh 說thuyết 不bất 說thuyết 更cánh 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 約ước 自tự 體thể 真chân 法pháp 互hỗ 相tương 顯hiển 現hiện 名danh 為vi 可khả 說thuyết 如như 經Kinh 云vân 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 等đẳng 謂vị 以dĩ 如như 顯hiển 智trí 以dĩ 智trí 顯hiển 如như 名danh 為vi 可khả 說thuyết 不bất 可khả 以dĩ 此thử 。 性tánh 相tướng 別biệt 取thủ 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 二nhị 者giả 情tình 實thật 相tướng 對đối 以dĩ 情tình 望vọng 實thật 情tình 外ngoại 有hữu 真chân 可khả 以dĩ 談đàm 說thuyết 據cứ 真chân 就tựu 情tình 真chân 外ngoại 無vô 情tình 用dụng 何hà 起khởi 說thuyết )# 二nhị 就tựu 說thuyết 大đại 中trung 亦diệc 三tam 一nhất 約ước 後hậu 得đắc 智trí 隨tùy 事sự 行hành 相tương/tướng 可khả 以dĩ 言ngôn 辭từ 分phân 別biệt 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết (# 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 者giả 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 必tất 由do 證chứng 真chân 故cố 是thị 出xuất 世thế 如như 何hà 可khả 說thuyết )# 二nhị 約ước 加gia 行hành 智trí 謂vị 是thị 意ý 言ngôn 觀quán 故cố 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 觀quán 中trung 行hành 相tương/tướng 言ngôn 不bất 至chí 故cố 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 又hựu 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 諸chư 法pháp 共cộng 相tương 皆giai 是thị 可khả 說thuyết 此thử 通thông 一nhất 切thiết 法pháp (# 觀quán 中trung 行hành 相tương/tướng 者giả 以dĩ 修tu 中trung 觀quán 必tất 稱xưng 性tánh 修tu 性tánh 出xuất 名danh 言ngôn 故cố 不bất 可khả 說thuyết 故cố 彌Di 勒Lặc 云vân 種chủng 性tánh 麤thô 相tương/tướng 我ngã 已dĩ 略lược 說thuyết 。 諸chư 餘dư 實thật 義nghĩa 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 又hựu 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 者giả 比tỉ 依y 因nhân 明minh 論luận 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 上thượng 實thật 義nghĩa 皆giai 名danh 自tự 相tương/tướng 以dĩ 諸chư 法pháp 上thượng 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 各các 附phụ 己kỷ 體thể 不bất 共cộng 他tha 故cố 若nhược 分phân 別biệt 心tâm 立lập 一nhất 種chủng 類loại 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 通thông 在tại 諸chư 法pháp 如như 縷lũ 貫quán 華hoa 名danh 為vi 共cộng 相tương 此thử 要yếu 散tán 心tâm 分phân 別biệt 假giả 立lập 是thị 比tỉ 量lượng 境cảnh 一nhất 切thiết 定định 心tâm 離ly 此thử 分phân 別biệt 皆giai 名danh 現hiện 量lượng 如như 第đệ 十thập 唯duy 識thức 疏sớ/sơ 說thuyết 然nhiên 就tựu 說thuyết 大đại 中trung 約ước 加gia 行hành 智trí 傍bàng 出xuất 此thử 義nghĩa 以dĩ 其kỳ 加gia 行hành 觀quán 法pháp 廣quảng 故cố 通thông 意ý 言ngôn 觀quán 故cố 傍bàng 出xuất 也dã )# 三tam 約ước 所sở 寄ký 法pháp 可khả 以dĩ 寄ký 此thử 表biểu 示thị 令linh 人nhân 解giải 十Thập 地Địa 故cố 名danh 為vi 可khả 說thuyết 不bất 可khả 以dĩ 此thử 。 即tức 為vi 十Thập 地Địa 名danh 不bất 可khả 說thuyết 。 三tam 約ước 雙song 融dung 中trung 此thử 上thượng 六lục 中trung 各các 說thuyết 即tức 是thị 無vô 說thuyết 。 無vô 說thuyết 即tức 說thuyết 無vô 二nhị 俱câu 融dung 凖# 思tư 可khả 知tri 又hựu 果quả 海hải 離ly 緣duyên 故cố 不bất 可khả 說thuyết 所sở 證chứng 就tựu 緣duyên 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 二nhị 所sở 證chứng 非phi 修tu 故cố 不bất 可khả 說thuyết 能năng 證chứng 修tu 起khởi 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 三tam 正chánh 證chứng 離ly 相tương/tướng 故cố 不bất 可khả 說thuyết 後hậu 得đắc 帶đái 相tương/tướng 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 四tứ 後hậu 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 加gia 行hành 有hữu 意ý 言ngôn 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 五ngũ 加gia 行hành 觀quán 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 寄ký 法pháp 表biểu 地địa 是thị 則tắc 可khả 說thuyết (# 又hựu 果quả 海hải 離ly 緣duyên 下hạ 上thượng 說thuyết 不bất 說thuyết 通thông 其kỳ 六lục 重trọng/trùng 此thử 下hạ 六lục 重trọng/trùng 相tương 望vọng 則tắc 初sơ 後hậu 唯duy 一nhất 中trung 間gian 具cụ 二nhị )# 此thử 上thượng 不bất 可khả 說thuyết 皆giai 各các 不bất 異dị 於ư 可khả 說thuyết 以dĩ 真chân 理lý 普phổ 徧biến 故cố 可khả 說thuyết 不bất 異dị 不bất 可khả 說thuyết 以dĩ 緣duyên 修tu 無vô 性tánh 故cố 是thị 故cố 下hạ 文văn 雖tuy 說thuyết 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 亦diệc 不bất 少thiểu 故cố 論luận 云vân 如như 實thật 滿mãn 足túc 攝nhiếp 取thủ 故cố 意ý 在tại 於ư 此thử 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 云vân 不bất 生sanh 生sanh 等đẳng 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 得đắc 說thuyết 故cố 說thuyết 不bất 說thuyết 不bất 可khả 局cục 執chấp 餘dư 至chí 下hạ 明minh (# 此thử 上thượng 不bất 可khả 說thuyết 下hạ 三tam 融dung 通thông 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 正chánh 融dung 通thông 以dĩ 真chân 理lý 普phổ 徧biến 故cố 者giả 真chân 理lý 不bất 可khả 說thuyết 普phổ 徧biến 於ư 事sự 是thị 故cố 可khả 說thuyết 言ngôn 以dĩ 緣duyên 修tu 無vô 性tánh 故cố 者giả 緣duyên 修tu 即tức 可khả 說thuyết 無vô 性tánh 故cố 便tiện 同đồng 真chân 理lý 不bất 可khả 說thuyết 也dã 是thị 故cố 下hạ 引dẫn 證chứng 先tiên 引dẫn 當đương 經kinh 即tức 末mạt 偈kệ 云vân 我ngã 今kim 說thuyết 少thiểu 分phần 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 他tha 經kinh 即tức 涅Niết 槃Bàn 北bắc 本bổn 第đệ 二nhị 十thập 一nhất 。 高cao 貴quý 德đức 王vương 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 說thuyết 十thập 功công 德đức 中trung 第đệ 一nhất 智trí 慧tuệ 。 功công 德đức 因nhân 辯biện 修tu 行hành 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 聞văn 所sở 未vị 聞văn 。 瑠lưu 璃ly 光quang 菩Bồ 薩Tát 從tùng 東đông 方phương 不bất 動động 世thế 界giới 滿mãn 月nguyệt 佛Phật 所sở 而nhi 來lai 問vấn 佛Phật 便tiện 明minh 至chí 不bất 至chí 義nghĩa 世Thế 尊Tôn 以dĩ 生sanh 不bất 生sanh 等đẳng 釋thích 成thành 至chí 不bất 至chí 義nghĩa 略lược 有hữu 六lục 句cú 四tứ 句cú 是thị 複phức 一nhất 不bất 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 二nhị 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 三tam 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 四tứ 不bất 生sanh 不bất 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 二nhị 句cú 單đơn 云vân 五ngũ 生sanh 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 六lục 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 今kim 略lược 釋thích 之chi 第đệ 一nhất 可khả 未vị 生sanh 之chi 法pháp 名danh 為vi 不bất 生sanh 有hữu 可khả 生sanh 性tánh 名danh 之chi 為vi 生sanh 。 既ký 不bất 生sanh 為vi 他tha 所sở 生sanh 故cố 不bất 可khả 作tác 不bất 生sanh 說thuyết 也dã 第đệ 二nhị 句cú 謂vị 生sanh 相tương/tướng 能năng 生sanh 可khả 生sanh 之chi 法pháp 名danh 為vi 生sanh 生sanh 今kim 生sanh 相tương/tướng 不bất 能năng 自tự 生sanh 既ký 不bất 自tự 生sanh 何hà 故cố 生sanh 他tha 故cố 不bất 可khả 作tác 生sanh 生sanh 說thuyết 第đệ 三tam 句cú 謂vị 生sanh 相tương/tướng 能năng 生sanh 未vị 生sanh 之chi 法pháp 名danh 生sanh 不bất 生sanh 今kim 由do 不bất 生sanh 無vô 漏lậu 故cố 不bất 可khả 作tác 生sanh 不bất 生sanh 說thuyết 第đệ 四tứ 句cú 謂vị 未vị 生sanh 時thời 無vô 有hữu 生sanh 事sự 名danh 不bất 生sanh 不bất 生sanh 如như 虛hư 空không 未vị 生sanh 之chi 時thời 。 無vô 有hữu 生sanh 事sự 不bất 能năng 令linh 生sanh 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 既ký 未vị 生sanh 時thời 無vô 有hữu 生sanh 事sự 若nhược 有hữu 緣duyên 會hội 則tắc 能năng 生sanh 耶da 故cố 不bất 可khả 作tác 不bất 生sanh 不bất 生sanh 說thuyết 也dã 五ngũ 生sanh 相tương/tướng 是thị 生sanh 不bất 能năng 自tự 生sanh 故cố 不bất 可khả 說thuyết 六lục 未vị 生sanh 是thị 不bất 生sanh 緣duyên 會hội 便tiện 生sanh 故cố 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 亦diệc 可khả 得đắc 說thuyết 者giả 經Kinh 云vân 有hữu 十thập 因nhân 緣duyên 。 則tắc 可khả 得đắc 說thuyết 遠viễn 公công 二nhị 釋thích 一nhất 以dĩ 十thập 二nhị 緣duyên 。 生sanh 前tiền 十thập 共cộng 為vi 生sanh 支chi 之chi 因nhân 二nhị 云vân 即tức 地địa 持trì 等đẳng 十thập 因nhân 謂vị 一nhất 隨tùy 說thuyết 因nhân 一nhất 觀quán 待đãi 因nhân 三tam 牽khiên 引dẫn 因nhân 四tứ 攝nhiếp 受thọ 因nhân 五ngũ 生sanh 起khởi 因nhân 六lục 引dẫn 發phát 因nhân 七thất 定định 異dị 因nhân 八bát 同đồng 事sự 因nhân 九cửu 相tương 違vi 因nhân 十thập 不bất 相tương 違vi 因nhân 釋thích 曰viết 後hậu 義nghĩa 為vi 善thiện 廣quảng 如như 唯duy 識thức 等đẳng 然nhiên 彼bỉ 經kinh 中trung 廣quảng 解giải 不bất 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 今kim 但đãn 略lược 引dẫn 證chứng 說thuyết 默mặc 之chi 旨chỉ 故cố 不bất 廣quảng 具cụ )# 上thượng 來lai 敘tự 意ý 竟cánh 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 七Thất 音âm 釋thích 弼bật (# 薄bạc 密mật 切thiết 輔phụ 也dã )# 。 胄trụ (# 直trực 又hựu 切thiết 裔duệ 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 八bát 。 何hà 八bát 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 如Như 來Lai 大đại 仙tiên 。 道đạo 微vi 妙diệu 難nan 可khả 知tri 非phi 念niệm 離ly 諸chư 念niệm 求cầu 見kiến 不bất 可khả 得đắc 無vô 生sanh 亦diệc 無vô 滅diệt 。 性tánh 淨tịnh 恆hằng 寂tịch 然nhiên 離ly 垢cấu 聰thông 慧tuệ 人nhân 彼bỉ 。 智trí 所sở 行hành 處xứ 。 第đệ 二nhị 正chánh 顯hiển 偈kệ 詞từ 有hữu 十thập 二nhị 偈kệ 大đại 分phân 為vi 二nhị 前tiền 七thất 顯hiển 義nghĩa 大đại 後hậu 五ngũ 明minh 說thuyết 大đại 今kim 初sơ 分phần/phân 四tứ 初sơ 四tứ 偈kệ 緫# 顯hiển 地địa 智trí 微vi 妙diệu 二nhị 有hữu 一nhất 偈kệ 類loại 地địa 行hành 微vi 三tam 有hữu 一nhất 頌tụng 寄ký 對đối 彰chương 微vi 四tứ 有hữu 一nhất 頌tụng 喻dụ 顯hiển 地địa 微vi 今kim 初sơ 分phần/phân 二nhị 初sơ 二nhị 緫# 顯hiển 地địa 微vi 後hậu 二nhị 別biệt 顯hiển 微vi 相tương/tướng 今kim 初sơ 正chánh 顯hiển 地địa 智trí 微vi 妙diệu 之chi 相tướng 。 故cố 論luận 云vân 此thử 偈kệ 依y 何hà 義nghĩa 說thuyết 依y 智trí 地địa 故cố 依y 者giả 據cứ 也dã 云vân 何hà 知tri 依y 智trí 地địa 上thượng 來lai 本bổn 分phần/phân 請thỉnh 分phần/phân 皆giai 依y 智trí 地địa 後hậu 說thuyết 分phần/phân 中trung 亦diệc 說thuyết 智trí 地địa 即tức 今kim 此thử 中trung 第đệ 六lục 偈kệ 云vân 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 亦diệc 依y 智trí 地địa 明minh 知tri 此thử 顯hiển 地địa 智trí 微vi 妙diệu 非phi 別biệt 明minh 佛Phật 果Quả (# 今kim 初sơ 正chánh 顯hiển 下hạ 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 初sơ 定định 所sở 顯hiển 之chi 法pháp 以dĩ 遠viễn 公công 意ý 明minh 初sơ 三tam 偈kệ 半bán 顯hiển 佛Phật 法Pháp 微vi 妙diệu 後hậu 有hữu 三tam 偈kệ 舉cử 彼bỉ 佛Phật 法Pháp 顯hiển 地địa 出xuất 言ngôn 故cố 今kim 揀giản 之chi 明minh 初sơ 三tam 偈kệ 半bán 亦diệc 是thị 顯hiển 於ư 地địa 智trí 微vi 妙diệu 非phi 說thuyết 佛Phật 果Quả 故cố 論luận 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 也dã 文văn 中trung 有hữu 五ngũ 一nhất 問vấn 二nhị 依y 智trí 地địa 故cố 論luận 答đáp 三tam 依y 者giả 據cứ 也dã 疏sớ/sơ 釋thích 四tứ 云vân 何hà 知tri 下hạ 論luận 重trọng/trùng 徵trưng 五ngũ 上thượng 來lai 下hạ 論luận 自tự 釋thích 然nhiên 論luận 但đãn 云vân 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 皆giai 依y 智trí 地địa 後hậu 復phục 所sở 說thuyết 亦diệc 依y 智trí 地địa 第đệ 六lục 偈kệ 言ngôn 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 釋thích 曰viết 論luận 無vô 本bổn 分phần/phân 請thỉnh 分phần/phân 等đẳng 言ngôn 今kim 疏sớ/sơ 義nghĩa 加gia 耳nhĩ 此thử 論luận 引dẫn 三tam 節tiết 文văn 謂vị 一nhất 上thượng 來lai 二nhị 者giả 後hậu 說thuyết 三tam 即tức 今kim 偈kệ 本bổn 分phần/phân 即tức 前tiền 摽phiếu/phiêu 舉cử 地địa 之chi 體thể 相tướng 是thị 請thỉnh 分phần/phân 謂vị 解giải 脫thoát 月nguyệt 大đại 眾chúng 如Như 來Lai 皆giai 請thỉnh 說thuyết 十Thập 地Địa 解giải 脫thoát 月nguyệt 請thỉnh 經Kinh 云vân 何hà 故cố 說thuyết 地Địa 名danh 。 而nhi 不bất 為vi 解giải 釋thích 諸chư 地địa 妙diệu 義nghĩa 趣thú 是thị 眾chúng 皆giai 欲dục 聞văn 大đại 眾chúng 請thỉnh 經Kinh 云vân 辯biện 才tài 分phân 別biệt 義nghĩa 說thuyết 此thử 最tối 勝thắng 。 地địa 如Như 來Lai 請thỉnh 經Kinh 云vân 諸chư 地địa 廣quảng 智trí 勝thắng 妙diệu 行hạnh 以dĩ 佛Phật 威uy 神thần 。 分phân 別biệt 說thuyết 如như 是thị 等đẳng 。 文văn 皆giai 是thị 十Thập 地Địa 之chi 智trí 地địa 耳nhĩ 非phi 佛Phật 果Quả 也dã 後hậu 說thuyết 分phần/phân 等đẳng 者giả 即tức 論luận 後hậu 復phục 所sở 說thuyết 意ý 云vân 酬thù 請thỉnh 既ký 說thuyết 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 明minh 知tri 許hứa 說thuyết 分phân 齊tề 亦diệc 說thuyết 十Thập 地Địa 之chi 深thâm 義nghĩa 耳nhĩ 即tức 今kim 此thử 中trung 等đẳng 者giả 此thử 經Kinh 第đệ 六lục 偈kệ 即tức 論luận 經kinh 第đệ 四tứ 指chỉ 語ngữ 全toàn 同đồng 意ý 云vân 智trí 從tùng 佛Phật 境cảnh 界giới 起khởi 所sở 起khởi 之chi 智trí 即tức 是thị 十Thập 地Địa 故cố 下hạ 釋thích 云vân 智trí 者giả 是thị 地địa 智trí 起khởi 者giả 以dĩ 何hà 觀quán 以dĩ 何hà 同đồng 行hành 能năng 起khởi 此thử 智trí 此thử 下hạ 釋thích 佛Phật 境cảnh 界giới 言ngôn 次thứ 前tiền 論luận 云vân 此thử 偈kệ 示thị 現hiện 思tư 慧tuệ 及cập 報báo 生sanh 識thức 智trí 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 此thử 智trí 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 以dĩ 不bất 同đồng 故cố 偈kệ 言ngôn 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 故cố 意ý 云vân 此thử 智trí 地địa 唯duy 佛Phật 窮cùng 盡tận 故cố 辯biện 所sở 知tri 亦diệc 只chỉ 智trí 地địa 又hựu 境cảnh 界giới 即tức 如như 如như 為vi 佛Phật 境cảnh 今kim 此thử 智trí 地địa 由do 於ư 加gia 行hành 觀quán 佛Phật 境cảnh 起khởi 明minh 皆giai 說thuyết 十Thập 地Địa 智trí 耳nhĩ 不bất 爾nhĩ 豈khởi 有hữu 請thỉnh 說thuyết 皆giai 明minh 十Thập 地Địa 今kim 乃nãi 示thị 果quả 之chi 分phần 齊tề 耶da )# 於ư 中trung 論luận 經kinh 但đãn 有hữu 六lục 句cú 初sơ 二nhị 句cú 即tức 此thử 初sơ 偈kệ 彼bỉ 云vân 微vi 難nan 知tri 聖thánh 道Đạo 非phi 分phân 別biệt 離ly 念niệm 言ngôn 微vi 妙diệu 者giả 二nhị 偈kệ 緫# 相tương/tướng 即tức 前tiền 地địa 智trí 超siêu 言ngôn 念niệm 故cố 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 別biệt 中trung 初sơ 句cú 是thị 微vi 體thể 餘dư 皆giai 是thị 微vi 所sở 以dĩ 於ư 中trung 難nan 可khả 知tri 總tổng 顯hiển 所sở 以dĩ 下hạ 六lục 句cú 別biệt 顯hiển 所sở 以dĩ 論luận 云vân 云vân 何hà 微vi 偈kệ 言ngôn 難nan 知tri 聖thánh 道Đạo 故cố 此thử 即tức 雙song 指chỉ 謂vị 聖thánh 道Đạo 是thị 體thể 難nan 知tri 故cố 微vi 也dã 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 微vi 妙diệu 是thị 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 法pháp 難nan 知tri 故cố 。 (# 此thử 即tức 雙song 指chỉ 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 言ngôn 聖thánh 道Đạo 是thị 體thể 難nan 知tri 故cố 微vi 者giả 聖thánh 之chi 一nhất 字tự 即tức 今kim 經kinh 如Như 來Lai 大đại 仙tiên 。 即tức 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 名danh 為vi 聖thánh 道Đạo 以dĩ 人nhân 取thủ 法pháp 意ý 在tại 於ư 道đạo 道đạo 即tức 地địa 智trí 故cố 云vân 是thị 體thể 言ngôn 難nan 知tri 故cố 微vi 者giả 難nan 知tri 是thị 微vi 所sở 以dĩ 亦diệc 是thị 微vi 相tương/tướng 該cai 於ư 說thuyết 證chứng 故cố 下hạ 開khai 二nhị 義nghĩa 言ngôn 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 者giả 即tức 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 彌Di 勒Lặc 章chương 中trung 文văn 也dã )# 云vân 何hà 難nan 知tri 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 說thuyết 時thời 難nan 知tri 口khẩu 欲dục 辯biện 而nhi 辭từ 喪táng 故cố 二nhị 證chứng 時thời 難nan 知tri 心tâm 將tương 緣duyên 而nhi 慮lự 息tức 故cố 上thượng 大đại 仙tiên 道đạo 是thị 所sở 證chứng 說thuyết 大đại 仙tiên 是thị 佛Phật 故cố 言ngôn 微vi 妙diệu 道đạo 者giả 是thị 因nhân 修tu 行hành 證chứng 智trí 之chi 因nhân 得đắc 大đại 仙tiên 果quả 故cố (# 云vân 何hà 難nan 知tri 下hạ 二nhị 開khai 章chương 別biệt 釋thích 口khẩu 欲dục 辯biện 而nhi 辭từ 喪táng 者giả 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 故cố 。 心tâm 將tương 緣duyên 而nhi 慮lự 息tức 者giả 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 故cố 前tiền 來lai 頓đốn 釋thích 問vấn 既ký 云vân 說thuyết 時thời 云vân 何hà 難nan 知tri 答đáp 有hữu 心tâm 不bất 能năng 說thuyết 故cố 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 其kỳ 說thuyết 法Pháp 者giả 。 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 則tắc 言ngôn 而nhi 無vô 言ngôn 矣hĩ 上thượng 大đại 仙tiên 道đạo 者giả 牒điệp 經kinh 第đệ 一nhất 句cú 為vi 其kỳ 地địa 體thể 即tức 論luận 經kinh 聖thánh 道Đạo 二nhị 字tự 上thượng 直trực 就tựu 法pháp 體thể 以dĩ 論luận 微vi 妙diệu 今kim 以dĩ 人nhân 顯hiển 法pháp 以dĩ 是thị 佛Phật 因nhân 何hà 不bất 微vi 妙diệu )# 六lục 句cú 別biệt 顯hiển 微vi 所sở 以dĩ 中trung 初sơ 句cú 即tức 說thuyết 時thời 難nan 知tri 言ngôn 非phi 念niệm 者giả 非phi 有hữu 念niệm 慮lự 分phân 別biệt 心tâm 者giả 之chi 境cảnh 界giới 故cố 何hà 以dĩ 非phi 是thị 念niệm 慮lự 境cảnh 耶da 以dĩ 此thử 地địa 智trí 自tự 體thể 無vô 念niệm 故cố 故cố 云vân 離ly 諸chư 念niệm 也dã 由do 上thượng 二nhị 義nghĩa 如như 是thị 聖thánh 道Đạo 名danh 為vi 甚thậm 微vi (# 初sơ 句cú 即tức 說thuyết 時thời 者giả 次thứ 第đệ 釋thích 上thượng 二nhị 章chương 也dã 非phi 念niệm 離ly 念niệm 語ngữ 則tắc 非phi 念niệm 似tự 南nam 宗tông 義nghĩa 無vô 念niệm 離ly 念niệm 似tự 北bắc 宗tông 義nghĩa 釋thích 乃nãi 非phi 念niệm 同đồng 北bắc 宗tông 修tu 得đắc 非phi 念niệm 故cố 離ly 念niệm 同đồng 南nam 宗tông 本bổn 性tánh 離ly 故cố 若nhược 二nhị 宗tông 相tương/tướng 成thành 由do 本bổn 無vô 念niệm 要yếu 須tu 離ly 念niệm 方phương 知tri 今kim 此thử 云vân 何hà 以dĩ 非phi 念niệm 者giả 由do 本bổn 離ly 念niệm 故cố 言ngôn 自tự 體thể 無vô 念niệm 者giả 以dĩ 無vô 緣duyên 故cố 然nhiên 體thể 無vô 念niệm 復phục 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 性tánh 淨tịnh 無vô 念niệm 以dĩ 心tâm 體thể 離ly 念niệm 故cố 今kim 亦diệc 非phi 此thử 義nghĩa 以dĩ 此thử 通thông 一nhất 切thiết 凡phàm 小tiểu 故cố 二nhị 契khế 理lý 無vô 緣duyên 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 名danh 為vi 無vô 念niệm 即tức 今kim 所sở 用dụng 若nhược 依y 此thử 義nghĩa 亦diệc 異dị 偏thiên 就tựu 南nam 宗tông 故cố 南nam 北bắc 圓viên 融dung 方phương 成thành 離ly 念niệm 由do 上thượng 二nhị 下hạ 結kết 即tức 非phi 念niệm 離ly 念niệm 二nhị 義nghĩa )# 下hạ 之chi 五ngũ 句cú 明minh 證chứng 時thời 甚thậm 微vi 於ư 中trung 復phục 有hữu 。 總tổng 別biệt 初sơ 句cú 為vi 總tổng 求cầu 欲dục 證chứng 見kiến 難nạn/nan 證chứng 得đắc 故cố 以dĩ 無vô 見kiến 無vô 得đắc 方phương 能năng 證chứng 故cố 。 (# 求cầu 欲dục 證chứng 見kiến 者giả 以dĩ 論luận 經kinh 但đãn 云vân 難nan 得đắc 今kim 經Kinh 云vân 求cầu 見kiến 不bất 可khả 得đắc 得đắc 之chi 與dữ 見kiến 俱câu 約ước 證chứng 說thuyết 故cố 云vân 求cầu 欲dục 證chứng 見kiến 難nan 可khả 得đắc 故cố 次thứ 無vô 見kiến 無vô 得đắc 下hạ 雙song 證chứng 二nhị 經kinh 言ngôn 無vô 見kiến 者giả 上thượng 經kinh 精tinh 進tấn 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 云vân 有hữu 見kiến 則tắc 為vi 垢cấu 此thử 則tắc 未vị 為vi 見kiến 遠viễn 離ly 於ư 諸chư 見kiến 如như 是thị 乃nãi 見kiến 佛Phật 又hựu 善thiện 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 云vân 無vô 見kiến 說thuyết 為vi 見kiến 無vô 生sanh 說thuyết 眾chúng 生sanh 若nhược 見kiến 若nhược 眾chúng 生sanh 了liễu 知tri 無vô 體thể 性tánh 又hựu 功công 德đức 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 云vân 無vô 見kiến 即tức 是thị 見kiến 能năng 見kiến 一nhất 切thiết 。 法pháp 於ư 法pháp 若nhược 有hữu 見kiến 此thử 則tắc 無vô 所sở 見kiến 。 無vô 得đắc 者giả 智trí 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 有hữu 諍tranh 說thuyết 生sanh 死tử 無vô 諍tranh 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 真chân 實thật 慧tuệ 菩Bồ 薩Tát 云vân 佛Phật 法Pháp 不bất 可khả 覺giác 了liễu 此thử 名danh 覺giác 法pháp 諸chư 佛Phật 如như 是thị 。 修tu 一nhất 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 住trụ 定định 處xử 不bất 可khả 得đắc 。 諸chư 佛Phật 住trụ 於ư 此thử 究cứu 竟cánh 不bất 動động 搖dao 般Bát 若Nhã 宗tông 中trung 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 無vô 罣quái 礙ngại 。 諸chư 佛Phật 則tắc 得đắc 菩Bồ 提Đề 淨tịnh 名danh 天thiên 女nữ 云vân 若nhược 有hữu 得đắc 有hữu 證chứng 於ư 佛Phật 法Pháp 中trung 。 為vi 增tăng 上thượng 慢mạn 。 故cố 無vô 見kiến 得đắc 方phương 能năng 證chứng 得đắc 得đắc 與dữ 無vô 得đắc 俱câu 絕tuyệt 名danh 言ngôn 非phi 離ly 有hữu 得đắc 而nhi 證chứng 無vô 得đắc 方phương 為vi 真chân 無vô 得đắc 也dã 亡vong 言ngôn 亡vong 言ngôn )# 下hạ 四tứ 句cú 別biệt 有hữu 四tứ 甚thậm 微vi 第đệ 一nhất 觀quán 行hành 第đệ 二nhị 依y 止chỉ 第đệ 三tam 清thanh 淨tịnh 第đệ 四tứ 功công 德đức 。 (# 下hạ 四tứ 句cú 者giả 以dĩ 總tổng 明minh 難nan 得đắc 其kỳ 相tương/tướng 猶do 隱ẩn 故cố 別biệt 顯hiển 之chi 第đệ 一nhất 觀quán 行hành 下hạ 二nhị 列liệt 名danh 依y 論luận 次thứ 下hạ 釋thích 順thuận 經kinh 論luận 經Kinh 云vân 難nan 得đắc 無vô 垢cấu 濁trược 智trí 者giả 所sở 行hành 處xứ 。 自tự 性tánh 常thường 寂tịch 滅diệt 不bất 滅diệt 亦diệc 不bất 生sanh 故cố 為vi 此thử 次thứ )# 初sơ 句cú 即tức 功công 德đức 甚thậm 微vi 不bất 生sanh 者giả 契khế 理lý 出xuất 世thế 故cố 不bất 滅diệt 者giả 非phi 一nhất 往vãng 滅diệt 不bất 捨xả 利lợi 益ích 。 眾chúng 生sanh 事sự 故cố 即tức 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 功công 德đức (# 初sơ 句cú 下hạ 三tam 釋thích 經kinh 初sơ 句cú 釋thích 第đệ 四tứ 功công 德đức 。 微vi 即tức 無vô 生sanh 亦diệc 無vô 滅diệt 。 句cú 無vô 生sanh 者giả 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 不bất 滅diệt 者giả 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 故cố 云vân 不bất 一nhất 徃# 滅diệt 一nhất 徃# 滅diệt 者giả 即tức 同đồng 二Nhị 乘Thừa 上thượng 來lai 釋thích 經kinh 即tức 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 功công 德đức 者giả 結kết 成thành 論luận 名danh )# 次thứ 句cú 即tức 清thanh 淨tịnh 甚thậm 微vi 性tánh 離ly 煩phiền 惱não 非phi 先tiên 有hữu 染nhiễm 後hậu 時thời 離ly 故cố 名danh 為vi 性tánh 淨tịnh 如như 此thử 則tắc 無vô 不bất 離ly 之chi 時thời 故cố 恆hằng 寂tịch 然nhiên 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn (# 次thứ 句cú 清thanh 淨tịnh 下hạ 釋thích 第đệ 三tam 清thanh 淨tịnh 微vi 上thượng 功công 德đức 微vi 即tức 是thị 自tự 在tại 我ngã 義nghĩa 此thử 微vi 既ký 約ước 性tánh 淨tịnh 即tức 是thị 常thường 義nghĩa 。 悟ngộ 實thật 本bổn 淨tịnh 無vô 染nhiễm 可khả 除trừ 先tiên 染nhiễm 後hậu 淨tịnh 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 )# 言ngôn 離ly 垢cấu 者giả 即tức 觀quán 行hành 甚thậm 微vi 謂vị 觀quán 智trí 中trung 離ly 無vô 明minh 垢cấu 故cố 不bất 同đồng 世thế 間gian 八bát 禪thiền 為vi 無vô 明minh 雜tạp 故cố (# 言ngôn 離ly 垢cấu 下hạ 釋thích 第đệ 一nhất 觀quán 行hành 微vi 即tức 是thị 淨tịnh 義nghĩa 先tiên 順thuận 釋thích 論luận 云vân 智trí 中trung 無vô 無vô 明minh 故cố 。 不bất 同đồng 世thế 間gian 下hạ 反phản 釋thích 故cố 論luận 云vân 有hữu 無vô 明minh 雜tạp 智trí 是thị 名danh 為vi 濁trược 以dĩ 論luận 經Kinh 云vân 無vô 垢cấu 濁trược 故cố 世thế 間gian 八bát 禪thiền 是thị 不bất 動động 業nghiệp 必tất 雜tạp 無vô 明minh )# 聦# 慧tuệ 人nhân 下hạ 即tức 依y 止chỉ 甚thậm 微vi 聦# 慧tuệ 人nhân 者giả 登đăng 地địa 已dĩ 上thượng 有hữu 智trí 之chi 者giả 彼bỉ 人nhân 之chi 智trí 能năng 行hành 地địa 智trí (# 聰thông 慧tuệ 人nhân 下hạ 釋thích 第đệ 二nhị 依y 止chỉ 微vi 即tức 顯hiển 樂nhạo/nhạc/lạc 德đức 言ngôn 依y 止chỉ 者giả 為vi 行hành 依y 故cố 先tiên 釋thích 能năng 行hành 之chi 人nhân 此thử 聰thông 慧tuệ 即tức 論luận 經kinh 智trí 者giả 二nhị 字tự )# 何hà 智trí 能năng 行hành 若nhược 就tựu 緫# 就tựu 實thật 唯duy 一nhất 實thật 智trí 見kiến 一nhất 實thật 諦đế 故cố 若nhược 就tựu 別biệt 兼kiêm 權quyền 則tắc 通thông 三tam 智trí 一nhất 加gia 行hành 智trí 增tăng 上thượng 善thiện 勝thắng 解giải 故cố 二nhị 根căn 本bổn 智trí 增tăng 上thượng 善thiện 寂tịch 滅diệt 故cố 謂vị 滅diệt 諸chư 惑hoặc 證chứng 寂tịch 滅diệt 理lý 。 故cố 三tam 後hậu 得đắc 智trí 隨tùy 聞văn 明minh 了liễu 故cố (# 何hà 智trí 能năng 行hành 下hạ 二nhị 徵trưng 以dĩ 別biệt 顯hiển 然nhiên 有hữu 二nhị 對đối 一nhất 總tổng 別biệt 二nhị 權quyền 實thật 今kim 疏sớ/sơ 合hợp 明minh 論luận 云vân 智trí 者giả 所sở 行hành 處xứ 。 者giả 自tự 證chứng 知tri 故cố 自tự 證chứng 知tri 者giả 依y 彼bỉ 生sanh 故cố 於ư 中trung 智trí 者giả 見kiến 實thật 諦đế 義nghĩa 故cố 復phục 增tăng 上thượng 善thiện 解giải 法pháp 故cố 增tăng 上thượng 善thiện 寂tịch 滅diệt 故cố 復phục 有hữu 世thế 間gian 智trí 隨tùy 聞văn 明minh 了liễu 知tri 故cố 釋thích 曰viết 今kim 疏sớ/sơ 意ý 明minh 此thử 中trung 論luận 有hữu 總tổng 別biệt 先tiên 總tổng 後hậu 於ư 中trung 下hạ 別biệt 總tổng 中trung 二nhị 句cú 皆giai 是thị 實thật 智trí 別biệt 中trung 有hữu 實thật 有hữu 權quyền 故cố 合hợp 之chi 就tựu 總tổng 就tựu 實thật 唯duy 一nhất 實thật 智trí 然nhiên 總tổng 別biệt 就tựu 文văn 權quyền 實thật 約ước 義nghĩa )# 云vân 何hà 行hành 處xứ 此thử 之chi 地địa 智trí 是thị 彼bỉ 證chứng 智trí 自tự 證chứng 知tri 故cố 依y 彼bỉ 地địa 智trí 說thuyết 證chứng 智trí 生sanh 故cố 說thuyết 為vi 行hành 非phi 正chánh 證chứng 時thời 有hữu 能năng 所sở 行hành 也dã (# 云vân 何hà 行hành 處xứ 即tức 第đệ 三tam 正chánh 釋thích 行hành 處xứ 二nhị 智trí 可khả 見kiến 故cố 唯duy 約ước 證chứng 智trí 能năng 行hành 即tức 是thị 論luận 中trung 總tổng 意ý 初sơ 云vân 此thử 之chi 地địa 智trí 是thị 彼bỉ 證chứng 智trí 自tự 證chứng 知tri 故cố 者giả 即tức 論luận 云vân 智trí 者giả 所sở 行hành 處xứ 。 者giả 自tự 證chứng 知tri 故cố 次thứ 云vân 依y 彼bỉ 地địa 智trí 說thuyết 證chứng 智trí 生sanh 者giả 即tức 釋thích 論luận 第đệ 二nhị 句cú 云vân 自tự 證chứng 知tri 者giả 依y 彼bỉ 生sanh 故cố 是thị 則tắc 地địa 智trí 約ước 本bổn 有hữu 之chi 證chứng 智trí 約ước 人nhân 就tựu 法pháp 亦diệc 由do 遠viễn 公công 上thượng 云vân 三tam 證chứng 智trí 四tứ 所sở 表biểu 地địa 法pháp 思tư 之chi )# 。 上thượng 四tứ 微vi 中trung 功công 德đức 異dị 小tiểu 觀quán 行hành 異dị 凡phàm 依y 止chỉ 清thanh 淨tịnh 揀giản 異dị 外ngoại 道đạo 自tự 尊tôn 之chi 者giả 以dĩ 智trí 斷đoạn 異dị 故cố 前tiền 清thanh 淨tịnh 微vi 是thị 斷đoạn 德đức 不bất 同đồng 彼bỉ 有hữu 見kiến 惑hoặc 及cập 滅diệt 心tâm 想tưởng 為vi 清thanh 淨tịnh 故cố 。 依y 止chỉ 即tức 是thị 智trí 德đức 不bất 同đồng 彼bỉ 以dĩ 六lục 行hành 而nhi 伏phục 惑hoặc 故cố 上thượng 依y 增tăng 勝thắng 若nhược 通thông 說thuyết 者giả 並tịnh 異dị 凡phàm 小tiểu (# 上thượng 四tứ 微vi 下hạ 第đệ 四tứ 料liệu 揀giản 於ư 中trung 有hữu 二nhị 光quang 依y 論luận 從tùng 勝thắng 以dĩ 配phối 上thượng 依y 增tăng 勝thắng 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 意ý 明minh 通thông 通thông 相tương/tướng 云vân 何hà 如như 功công 德đức 異dị 小tiểu 無vô 住trụ 功công 德đức 凡phàm 外ngoại 豈khởi 有hữu 觀quán 行hành 異dị 凡phàm 小Tiểu 乘Thừa 外ngoại 道đạo 皆giai 有hữu 無vô 明minh 明minh 彼bỉ 亦diệc 無vô 依y 止chỉ 。 清thanh 淨tịnh 揀giản 異dị 外ngoại 道đạo 凡phàm 小tiểu 寧ninh 有hữu 以dĩ 並tịnh 非phi 聰thông 慧tuệ 雙song 證chứng 二nhị 空không 定định 契khế 性tánh 淨tịnh 為vi 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 然nhiên 故cố 知tri 論luận 主chủ 從tùng 勝thắng 略lược 配phối 耳nhĩ )# 。 自tự 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 二nhị 亦diệc 無vô 盡tận 解giải 脫thoát 於ư 諸chư 趣thú 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 住trụ 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 非phi 言ngôn 辭từ 所sở 說thuyết 。 出xuất 過quá 於ư 三tam 世thế 。 其kỳ 相tướng 如như 虛hư 空không 。 第đệ 二nhị 兩lưỡng 頌tụng 別biệt 顯hiển 微vi 相tương/tướng 故cố 論luận 云vân 此thử 甚thậm 微vi 智trí 復phục 有hữu 何hà 相tương/tướng 此thử 徵trưng 體thể 相tướng 也dã 是thị 智trí 有hữu 二nhị 相tương/tướng 初sơ 二nhị 句cú 明minh 同đồng 相tương/tướng 智trí 體thể 空không 寂tịch 故cố 後hậu 六lục 句cú 不bất 同đồng 相tương/tướng 智trí 位vị 差sai 別biệt 故cố (# 此thử 徵trưng 體thể 相tướng 者giả 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 體thể 相tướng 有hữu 三tam 一nhất 者giả 標tiêu 相tương/tướng 如như 見kiến 煙yên 知tri 火hỏa 見kiến 鶴hạc 知tri 池trì 等đẳng 二nhị 者giả 形hình 相tướng 長trường 短đoản 方phương 圓viên 等đẳng 三tam 者giả 體thể 相tướng 如như 火hỏa 熱nhiệt 相tương/tướng 等đẳng 今kim 揀giản 前tiền 二nhị 故cố 云vân 體thể 相tướng 體thể 相tướng 復phục 二nhị 一nhất 者giả 事sự 體thể 如như 向hướng 所sở 引dẫn 二nhị 者giả 理lý 體thể 如như 空không 寂tịch 等đẳng 今kim 是thị 理lý 體thể 約ước 不bất 同đồng 相tương/tướng 雖tuy 義nghĩa 兼kiêm 於ư 事sự 皆giai 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 為vi 深thâm 義nghĩa 之chi 體thể 也dã 智trí 體thể 空không 寂tịch 者giả 其kỳ 猶do 世thế 間gian 色sắc 等đẳng 空không 寂tịch 名danh 為vi 同đồng 相tương/tướng 色sắc 相tướng 差sai 別biệt 名danh 為vi 不bất 同đồng 相tương/tướng 不bất 同đồng 猶do 於ư 自tự 性tánh 也dã )# 今kim 初sơ 同đồng 中trung 上thượng 句cú 總tổng 下hạ 句cú 別biệt 總tổng 中trung 此thử 是thị 誰thùy 相tương/tướng 彼bỉ 智trí 相tương/tướng 故cố 故cố 言ngôn 自tự 體thể 此thử 智trí 自tự 體thể 以dĩ 何hà 為vi 相tướng 。 謂vị 本bổn 空không 寂tịch 何hà 以dĩ 言ngôn 同đồng 此thử 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 上thượng 同đồng 諸chư 佛Phật 下hạ 同đồng 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 。 此thử 故cố 橫hoạnh/hoành 同đồng 諸chư 法pháp 諸chư 法pháp 皆giai 如như 故cố 此thử 如như 即tức 是thị 自tự 體thể 空không 故cố 一nhất 切thiết 皆giai 以dĩ 。 空không 為vi 自tự 性tánh 智trí 性tánh 色sắc 性tánh 本bổn 無vô 差sai 別biệt 。 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 安an 樂lạc 性tánh 故cố (# 總tổng 中trung 下hạ 釋thích 總tổng 句cú 有hữu 二nhị 先tiên 釋thích 經kinh 中trung 兩lưỡng 重trọng/trùng 假giả 徵trưng 以dĩ 經kinh 配phối 答đáp 可khả 知tri 但đãn 體thể 性tánh 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 異dị 者giả 相tương/tướng 據cứ 於ư 外ngoại 性tánh 主chủ 於ư 內nội 體thể 者giả 性tánh 相tướng 之chi 通thông 稱xưng 則tắc 寬khoan 狹hiệp 不bất 同đồng 今kim 此thử 所sở 明minh 即tức 性tánh 為vi 體thể 故cố 經Kinh 云vân 自tự 性tánh 論luận 經Kinh 云vân 自tự 體thể 何hà 以dĩ 言ngôn 同đồng 此thử 即tức 性tánh 淨tịnh 下hạ 二nhị 釋thích 論luận 同đồng 相tương/tướng 之chi 言ngôn 先tiên 出xuất 體thể 此thử 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 者giả 出xuất 體thể 也dã 則tắc 下hạ 言ngôn 不bất 同đồng 是thị 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 同đồng 相tương/tướng 有hữu 二nhị 一nhất 對đối 因nhân 彰chương 果quả 本bổn 隱ẩn 今kim 顯hiển 二nhị 對đối 用dụng 彰chương 體thể 涅Niết 槃Bàn 體thể 淨tịnh 故cố 不bất 揀giản 修tu 生sanh 修tu 顯hiển 功công 德đức 彰chương 體thể 齊tề 稱xưng 性tánh 淨tịnh 若nhược 依y 初sơ 義nghĩa 無vô 始thỉ 法pháp 性tánh 名danh 之chi 為vi 體thể 昔tích 為vi 妄vọng 覆phú 今kim 障chướng 息tức 德đức 顯hiển 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 若nhược 依y 後hậu 義nghĩa 則tắc 涅Niết 槃Bàn 法pháp 體thể 名danh 之chi 為vi 性tánh 涅Niết 槃Bàn 體thể 淨tịnh 名danh 為vi 性tánh 淨tịnh 下hạ 方phương 便tiện 淨tịnh 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 次thứ 下hạ 當đương 辯biện 上thượng 同đồng 諸chư 佛Phật 下hạ 後hậu 釋thích 名danh 也dã 以dĩ 體thể 釋thích 名danh 由do 體thể 同đồng 故cố 略lược 舉cử 三tam 同đồng 顯hiển 橫hoạnh/hoành 竪thụ 皆giai 同đồng 上thượng 下hạ 即tức [監-皿+立]# 橫hoạnh/hoành 同đồng 諸chư 法pháp 摽phiếu/phiêu 也dã 諸chư 法pháp 皆giai 如như 下hạ 展triển 轉chuyển 釋thích 成thành 文văn 中trung 自tự 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 徵trưng 釋thích 一nhất 云vân 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 皆giai 同đồng 諸chư 法pháp 釋thích 云vân 諸chư 法pháp 皆giai 如như 故cố 智trí 體thể 即tức 如như 故cố 云vân 同đồng 也dã 二nhị 又hựu 徵trưng 云vân 經Kinh 云vân 性tánh 空không 何hà 十thập 於ư 如như 故cố 釋thích 云vân 如như 即tức 空không 故cố 三tam 又hựu 徵trưng 云vân 河hà 以dĩ 得đắc 知tri 如như 即tức 是thị 空không 故cố 釋thích 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 以dĩ 。 空không 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 自tự 性tánh 即tức 是thị 空không 如như 四tứ 又hựu 徵trưng 云vân 豈khởi 不bất 言ngôn 總tổng 意ý 別biệt 別biệt 在tại 於ư 智trí 何hà 言ngôn 諸chư 法pháp 故cố 釋thích 云vân 色sắc 性tánh 智trí 性tánh 本bổn 無vô 二nhị 故cố 。 即tức 起khởi 信tín 文văn 以dĩ 法pháp 取thủ 性tánh 性tánh 隨tùy 法pháp 別biệt 是thị 則tắc 智trí 空không 非phi 說thuyết 餘dư 空không 若nhược 以dĩ 法pháp 就tựu 性tánh 性tánh 無vô 不bất 同đồng 五ngũ 又hựu 徵trưng 云vân 縱túng/tung 言ngôn 性tánh 同đồng 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 是thị 涅Niết 槃Bàn 性tánh 故cố 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 證chứng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 中trung 。 皆giai 有hữu 安an 樂lạc 性tánh 安an 樂lạc 性tánh 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 性tánh 即tức 涅Niết 槃Bàn 第đệ 三tam 四tứ 十thập 二nhị 問vấn 中trung 一nhất 問vấn 也dã )# 下hạ 句cú 別biệt 者giả 論luận 經kinh 加gia 一nhất 有hữu 字tự 云vân 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 釋thích 云vân 此thử 智trí 空không 寂tịch 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 謂vị 離ly 三tam 種chủng 。 空không 攝nhiếp 是thị 真chân 空không 相tướng 三tam 種chủng 空không 者giả 即tức 地địa 前tiền 空không 亂loạn 意ý 菩Bồ 薩Tát 一nhất 疑nghi 空không 滅diệt 色sắc 取thủ 斷đoạn 滅diệt 空không 此thử 失thất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 損tổn 減giảm 也dã 二nhị 疑nghi 空không 異dị 色sắc 取thủ 色sắc 外ngoại 空không 三tam 疑nghi 空không 是thị 物vật 取thủ 空không 為vi 有hữu 今kim 云vân 有hữu 者giả 即tức 初sơ 離ly 謗báng 攝nhiếp 不bất 謂vị 斷đoạn 滅diệt 如như 兔thố 角giác 故cố 言ngôn 不bất 二nhị 者giả 即tức 離ly 異dị 攝nhiếp 不bất 謂vị 異dị 此thử 空không 智trí 更cánh 有hữu 異dị 空không 言ngôn 不bất 盡tận 者giả 離ly 盡tận 滅diệt 攝nhiếp 不bất 謂vị 有hữu 彼bỉ 此thử 自tự 體thể 彼bỉ 此thử 轉chuyển 滅diệt 故cố 此thử 明minh 非phi 滅diệt 有hữu 體thể 之chi 智trí 成thành 有hữu 體thể 之chi 空không 亦diệc 非phi 空không 有hữu 物vật 可khả 轉chuyển 滅diệt 也dã 離ly 此thử 三tam 空không 即tức 見kiến 自tự 性tánh 本bổn 空không 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 闕khuyết 有hữu 字tự 如như 何hà 會hội 通thông 此thử 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 不bất 盡tận 攝nhiếp 之chi 謂vị 有hữu 體thể 故cố 不bất 盡tận 無vô 則tắc 異dị 於ư 斷đoạn 滅diệt 若nhược 無vô 可khả 盡tận 滅diệt 則tắc 非phi 有hữu 物vật 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 二nhị 者giả 西tây 域vực 之chi 經kinh 自tự 有hữu 二nhị 本bổn 故cố 論luận 云vân 有hữu 二nhị 種chủng 頌tụng 一nhất 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 二nhị 定định 不bất 二nhị 不bất 盡tận 此thử 頌tụng 雖tuy 異dị 同đồng 明minh 實thật 有hữu 若nhược 非phi 實thật 有hữu 不bất 得đắc 言ngôn 定định 此thử 云vân 何hà 定định 定định 能năng 滅diệt 除trừ 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 意ý 云vân 定định 即tức 是thị 有hữu 故cố 能năng 滅diệt 惑hoặc 今kim 經kinh 亦diệc 無vô 定định 字tự 義nghĩa 同đồng 定định 本bổn 謂vị 定định 是thị 有hữu 無vô 不bất 二nhị 法pháp 故cố 離ly 前tiền 二nhị 空không 謂vị 無vô 二nhị 中trung 兼kiêm 得đắc 空không 與dữ 有hữu 不bất 二nhị 故cố 非phi 斷đoạn 滅diệt 三tam 種chủng 空không 義nghĩa 如như 寶bảo 性tánh 論luận 第đệ 四tứ 所sở 明minh (# 三tam 種chủng 空không 者giả 即tức 寶bảo 性tánh 論luận 第đệ 四tứ 云vân 若nhược 散tán 亂loạn 心tâm 失thất 空không 眾chúng 生sanh 者giả 謂vị 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 義nghĩa 以dĩ 失thất 變biến 壞hoại 物vật 修tu 行hành 名danh 為vi 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 起khởi 如như 是thị 心tâm 。 實thật 有hữu 法pháp 可khả 滅diệt 。 後hậu 時thời 得đắc 涅Niết 槃Bàn 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 失thất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 修tu 行hành 又hựu 有hữu 人nhân 以dĩ 空không 為vi 有hữu 物vật 我ngã 應ưng 得đắc 空không 又hựu 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 離ly 色sắc 等đẳng 法pháp 別biệt 更cánh 有hữu 空không 我ngã 應ưng 修tu 行hành 彼bỉ 人nhân 不bất 知tri 空không 今kim 疏sớ/sơ 二nhị 當đương 第đệ 三tam 三tam 當đương 第đệ 二nhị 為vi 順thuận 論luận 中trung 三tam 種chủng 謗báng 故cố 又hựu 取thủ 意ý 引dẫn 對đối 文văn 可khả 知tri 然nhiên 般Bát 若Nhã 經kinh 中trung 四tứ 句cú 正chánh 遣khiển 此thử 三tam 空không 疑nghi 一nhất 疑nghi 空không 滅diệt 色sắc 故cố 以dĩ 色sắc 即tức 是thị 空không 。 以dĩ 遣khiển 之chi 二nhị 疑nghi 空không 異dị 色sắc 故cố 以dĩ 色sắc 不bất 異dị 空không 。 空không 不bất 異dị 色sắc 。 遣khiển 之chi 三tam 疑nghi 空không 是thị 物vật 今kim 明minh 空không 即tức 是thị 色sắc 。 故cố 非phi 別biệt 有hữu 空không 也dã 今kim 云vân 有hữu 者giả 四tứ 引dẫn 論luận 別biệt 釋thích 也dã 然nhiên 論luận 先tiên 列liệt 三tam 病bệnh 即tức 返phản 問vấn 辯biện 非phi 後hậu 列liệt 三tam 名danh 治trị 之chi 即tức 順thuận 問vấn 彰chương 是thị 今kim 初sơ 論luận 云vân 自tự 體thể 空không 者giả 可khả 如như 是thị 取thủ 如như 兔thố 角giác 耶da 不phủ 也dã 可khả 如như 是thị 取thủ 異dị 此thử 空không 智trí 更cánh 有hữu 異dị 空không 耶da 不phủ 也dã 可khả 如như 是thị 取thủ 有hữu 彼bỉ 此thử 自tự 體thể 彼bỉ 此thử 轉chuyển 滅diệt 耶da 不phủ 也dã 後hậu 順thuận 問vấn 彰chương 是thị 云vân 云vân 何hà 取thủ 此thử 自tự 體thể 空không 有hữu 不bất 二nhị 不bất 盡tận 如như 是thị 取thủ 此thử 句cú 顯hiển 離ly 三tam 種chủng 空không 攝nhiếp 一nhất 離ly 謗báng 攝nhiếp 二nhị 離ly 異dị 攝nhiếp 三tam 離ly 盡tận 滅diệt 攝nhiếp 釋thích 曰viết 上thượng 論luận 先tiên 舉cử 所sở 揀giản 以dĩ 經kinh 對đối 治trị 今kim 疏sớ/sơ 乃nãi 分phần/phân 其kỳ 能năng 治trị 所sở 治trị 。 兼kiêm 經kinh 五ngũ 字tự 一nhất 一nhất 對đối 釋thích 於ư 義nghĩa 易dị 了liễu 如như 云vân 今kim 云vân 有hữu 者giả 牒điệp 經kinh 即tức 初sơ 離ly 謗báng 攝nhiếp 者giả 即tức 舉cử 論luận 立lập 名danh 不bất 謂vị 斷đoạn 滅diệt 下hạ 明minh 離ly 前tiền 過quá 如như 兔thố 角giác 者giả 即tức 前tiền 可khả 如như 是thị 取thủ 如như 兔thố 角giác 耶da 其kỳ 不bất 謂vị 兩lưỡng 字tự 即tức 前tiền 不phủ 也dã 二nhị 字tự 斷đoạn 滅diệt 兩lưỡng 字tự 即tức 取thủ 三tam 空không 亂loạn 意ý 中trung 第đệ 一nhất 亂loạn 意ý 會hội 同đồng 論luận 文văn 下hạ 之chi 二nhị 攝nhiếp 例lệ 此thử 可khả 知tri 但đãn 觀quán 上thượng 來lai 所sở 引dẫn 論luận 文văn 自tự 分phần/phân 主chủ 客khách 二nhị 即tức 疑nghi 空không 異dị 色sắc 三tam 即tức 疑nghi 空không 是thị 物vật 謂vị 空không 為vi 有hữu 此thử 明minh 非phi 滅diệt 下hạ 者giả 此thử 有hữu 二nhị 釋thích 今kim 是thị 第đệ 一nhất 釋thích 由do 論luận 云vân 彼bỉ 此thử 自tự 體thể 故cố 以dĩ 空không 為vi 此thử 智trí 為vi 彼bỉ 既ký 離ly 盡tận 滅diệt 故cố 非phi 滅diệt 有hữu 體thể 之chi 智trí 等đẳng 亦diệc 非phi 空không 下hạ 即tức 第đệ 二nhị 釋thích 前tiền 釋thích 雙song 就tựu 智trí 空không 上thượng 論luận 盡tận 滅diệt 今kim 就tựu 空không 上thượng 論luận 盡tận 滅diệt 正chánh 順thuận 上thượng 第đệ 三tam 謂vị 空không 為vi 有hữu 謗báng 不bất 異dị 約ước 智trí 論luận 有hữu 也dã 離ly 此thử 三tam 空không 下hạ 結kết 成thành 正chánh 義nghĩa 然nhiên 正chánh 義nghĩa 尚thượng 難nạn/nan 初sơ 二nhị 是thị 有hữu 後hậu 義nghĩa 非phi 有hữu 自tự 互hỗ 相tương 違vi 何hà 成thành 正chánh 義nghĩa 故cố 說thuyết 正chánh 義nghĩa 智trí 相tương/tướng 是thị 有hữu 智trí 性tánh 說thuyết 空không 今kim 此thử 智trí 空không 由do 有hữu 三tam 德đức 離ly 上thượng 三tam 謗báng 一nhất 相tương/tướng 作tác 義nghĩa 故cố 離ly 物vật 謗báng 攝nhiếp 謂vị 若nhược 無vô 智trí 則tắc 無vô 有hữu 空không 若nhược 無vô 真chân 空không 智trí 不bất 成thành 立lập 故cố 若nhược 諸chư 法pháp 不bất 空không 即tức 無vô 道đạo 無vô 果quả 故cố 中trung 論luận 云vân 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 故cố 論luận 經Kinh 云vân 有hữu 能năng 離ly 謗báng 攝nhiếp 既ký 空không 能năng 成thành 有hữu 豈khởi 待đãi 滅diệt 智trí 方phương 說thuyết 空không 耶da 二nhị 不bất 相tương 礙ngại 義nghĩa 是thị 故cố 不bất 異dị 異dị 即tức 有hữu 礙ngại 於ư 空không 定định 性tánh 有hữu 故cố 空không 礙ngại 於ư 有hữu 定định 性tánh 無vô 故cố 既ký 不bất 相tương 礙ngại 故cố 非phi 色sắc 外ngoại 別biệt 更cánh 有hữu 空không 故cố 離ly 異dị 攝nhiếp 三tam 相tương 違vi 義nghĩa 以dĩ 體thể 非phi 有hữu 故cố 無vô 可khả 盡tận 安an 謂vị 空không 為vi 有hữu 耶da 故cố 初sơ 則tắc 廢phế 他tha 成thành 己kỷ 故cố 有hữu 空không 後hậu 則tắc 廢phế 己kỷ 成thành 他tha 故cố 非phi 有hữu 空không 由do 初sơ 有hữu 故cố 不bất 無vô 由do 後hậu 無vô 故cố 非phi 有hữu 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 故cố 此thử 空không 有hữu 豈khởi 得đắc 異dị 耶da 由do 空không 義nghĩa 故cố 與dữ 智trí 非phi 一nhất 由do 前tiền 二nhị 義nghĩa 與dữ 智trí 非phi 異dị 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 是thị 中Trung 道Đạo 故cố 。 故cố 此thử 真chân 空không 是thị 智trí 之chi 體thể 體thể 相tướng 無vô 二nhị 為vi 智trí 之chi 相tướng 是thị 同đồng 相tương/tướng 也dã 同đồng 相tương/tướng 即tức 是thị 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 其kỳ 揆quỹ 一nhất 耳nhĩ 今kim 闕khuyết 有hữu 字tự 下hạ 第đệ 五ngũ 會hội 通thông 經kinh 文văn 此thử 句cú 徵trưng 也dã 此thử 有hữu 二nhị 意ý 下hạ 釋thích 初sơ 意ý 以dĩ 不bất 盡tận 字tự 攝nhiếp 有hữu 字tự 前tiền 明minh 不bất 盡tận 是thị 無vô 故cố 無vô 可khả 盡tận 則tắc 離ly 謂vị 空không 為vi 有hữu 過quá 今kim 明minh 有hữu 體thể 故cố 不bất 盡tận 則tắc 離ly 斷đoạn 滅diệt 過quá 二nhị 者giả 下hạ 第đệ 二nhị 意ý 即tức 以dĩ 無vô 盡tận 二nhị 字tự 攝nhiếp 有hữu 字tự 以dĩ 是thị 有hữu 無vô 不bất 二nhị 故cố 離ly 斷đoạn 滅diệt 於ư 中trung 先tiên 出xuất 論luận 文văn 次thứ 意ý 云vân 下hạ 釋thích 論luận 後hậu 今kim 經kinh 亦diệc 無vô 定định 字tự 下hạ 會hội 釋thích 今kim 經kinh 離ly 前tiền 二nhị 空không 者giả 一nhất 謂vị 有hữu 無vô 二nhị 故cố 離ly 於ư 異dị 攝nhiếp 二nhị 即tức 異dị 故cố 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 二nhị 者giả 有hữu 無vô 既ký 其kỳ 不bất 二nhị 豈khởi 滅diệt 有hữu 明minh 無vô 故cố 離ly 斷đoạn 滅diệt 雖tuy 有hữu 二nhị 意ý 後hậu 意ý 最tối 親thân )# 二nhị 有hữu 六lục 句cú 明minh 不bất 同đồng 相tương/tướng 者giả 即tức 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn (# 二nhị 有hữu 六lục 句cú 者giả 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 一nhất 總tổng 彰chương 大đại 意ý 文văn 中trung 有hữu 三tam 初sơ 出xuất 體thể 即tức 方phương 便tiện 涅Niết 槃Bàn 對đối 前tiền 性tánh 淨tịnh 方phương 便tiện 有hữu 二nhị 一nhất 對đối 因nhân 彰chương 果quả 從tùng 因nhân 方phương 便tiện 而nhi 修tu 得đắc 故cố 二nhị 對đối 體thể 起khởi 用dụng 作tác 用dụng 差sai 別biệt 故cố 名danh 方phương 便tiện 方phương 便tiện 。 即tức 寂tịch 故cố 稱xưng 涅Niết 槃Bàn )# 斷đoạn 惑hoặc 平bình 等đẳng 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 而nhi 能năng 斷đoạn 故cố 不bất 同đồng 外ngoại 境cảnh 但đãn 是thị 所sở 證chứng 有hữu 異dị 相tướng 故cố 不bất 同đồng 於ư 空không (# 斷đoạn 惑hoặc 平bình 等đẳng 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 名danh 釋thích 此thử 不bất 同đồng 對đối 於ư 前tiền 同đồng 前tiền 同đồng 有hữu 三tam 今kim 亦diệc 有hữu 三tam 而nhi 少thiểu 開khai 合hợp 一nhất 對đối 下hạ 同đồng 眾chúng 生sanh 言ngôn 斷đoạn 惑hoặc 平bình 等đẳng 者giả 斷đoạn 惑hoặc 異dị 凡phàm 夫phu 平bình 等đẳng 異dị 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 不bất 斷đoạn 法pháp 執chấp 故cố 非phi 平bình 等đẳng 又hựu 謂vị 有hữu 惑hoặc 可khả 斷đoạn 不bất 解giải 無vô 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 今kim 皆giai 反phản 此thử 故cố 云vân 平bình 等đẳng 二nhị 而nhi 能năng 斷đoạn 者giả 以dĩ 其kỳ 外ngoại 境cảnh 但đãn 是thị 所sở 證chứng 即tức 對đối 前tiền 橫hoạnh/hoành 同đồng 諸chư 法pháp 然nhiên 諸chư 法pháp 中trung 含hàm 其kỳ 有hữu 無vô 故cố 開khai 為vi 二nhị 今kim 對đối 有hữu 境cảnh 質chất 礙ngại 之chi 境cảnh 不bất 能năng 斷đoạn 惑hoặc 但đãn 是thị 所sở 證chứng 三tam 有hữu 異dị 相tướng 者giả 即tức 前tiền 諸chư 法pháp 中trung 含hàm 此thử 無vô 法pháp 又hựu 加gia 此thử 空không 者giả 前tiền 約ước 性tánh 淨tịnh 同đồng 空không 義nghĩa 多đa 今kim 方phương 便tiện 淨tịnh 同đồng 空không 義nghĩa 少thiểu 故cố 云vân 不bất 同đồng 於ư 空không 不bất 云vân 不bất 同đồng 諸chư 佛Phật 者giả 此thử 多đa 同đồng 佛Phật 故cố )# 涅Niết 槃Bàn 是thị 果quả 此thử 云vân 何hà 是thị 約ước 分phần/phân 證chứng 故cố 又hựu 是thị 所sở 依y 果quả 海hải 如như 下hạ 十thập 山sơn 十thập 德đức 不bất 離ly 海hải 故cố 此thử 當đương 義nghĩa 大đại 不bất 可khả 說thuyết 故cố 今kim 明minh 地địa 智trí 應ưng 是thị 菩Bồ 提Đề 那na 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 若nhược 分phần/phân 相tương/tướng 門môn 則tắc 所sở 證chứng 為vi 涅Niết 槃Bàn 今kim 顯hiển 相tương/tướng 融dung 即tức 智trí 之chi 性tánh 為vi 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 智trí 出xuất 惑hoặc 障chướng 為vi 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 難nạn/nan 說thuyết 甚thậm 深thâm 良lương 在tại 於ư 此thử (# 涅Niết 槃Bàn 是thị 果quả 下hạ 三tam 通thông 妨phương 難nạn/nan 而nhi 文văn 有hữu 二nhị 妨phương 一nhất 以dĩ 果quả 違vi 因nhân 妨phương 先tiên 問vấn 後hậu 約ước 分phần/phân 證chứng 下hạ 答đáp 答đáp 有hữu 三tam 義nghĩa 文văn 並tịnh 可khả 知tri 今kim 明minh 地địa 智trí 下hạ 第đệ 二nhị 所sở 證chứng 違vi 智trí 妨phương 亦diệc 先tiên 問vấn 後hậu 若nhược 分phần/phân 相tương/tướng 下hạ 答đáp 大đại 意ý 可khả 知tri 然nhiên 約ước 相tương/tướng 融dung 凡phàm 是thị 一nhất 法pháp 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 若nhược 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 為vi 門môn 涅Niết 槃Bàn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 以dĩ 菩Bồ 提Đề 為vi 門môn 菩Bồ 提Đề 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 法Pháp 身thân 為vi 門môn 法Pháp 身thân 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 約ước 地địa 智trí 地địa 智trí 門môn 中trung 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 智trí 相tương/tướng 即tức 同đồng 菩Bồ 提Đề 智trí 性tánh 即tức 同đồng 涅Niết 槃Bàn 今kim 取thủ 即tức 相tương/tướng 之chi 性tánh 故cố 同đồng 與dữ 不bất 同đồng 皆giai 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 者giả 性tánh 與dữ 相tương/tướng 殊thù 而nhi 復phục 相tương/tướng 即tức 故cố 難nạn/nan 說thuyết 甚thậm 深thâm 欲dục 言ngôn 菩Bồ 提Đề 即tức 同đồng 涅Niết 槃Bàn 欲dục 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 即tức 說thuyết 為vi 智trí 互hỗ 融dung 雙song 絕tuyệt 難nan 以dĩ 一nhất 事sự 當đương 之chi 故cố 理lý 圓viên 言ngôn 偏thiên 理lý 與dữ 言ngôn 絕tuyệt 為vi 難nạn/nan 說thuyết 耳nhĩ )# 文văn 中trung 解giải 脫thoát 是thị 總tổng 餘dư 皆giai 是thị 別biệt 總tổng 謂vị 淨tịnh 相tương/tướng 解giải 脫thoát 故cố 異dị 前tiền 也dã 寶bảo 性tánh 論luận 第đệ 四tứ 云vân 清thanh 淨tịnh 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 性tánh 解giải 脫thoát 即tức 前tiền 同đồng 相tương/tướng 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 謂vị 得đắc 解giải 脫thoát 即tức 此thử 淨tịnh 相tương/tướng 解giải 脫thoát (# 文văn 中trung 解giải 脫thoát 是thị 總tổng 下hạ 隨tùy 文văn 解giải 釋thích 先tiên 解giải 總tổng 句cú 異dị 前tiền 同đồng 相tương/tướng 也dã 寶bảo 性tánh 論luận 下hạ 引dẫn 論luận 成thành 立lập 此thử 論luận 前tiền 有hữu 偈kệ 云vân 佛Phật 身thân 不bất 捨xả 離ly 清thanh 淨tịnh 真chân 妙diệu 法Pháp 如như 虛hư 空không 日nhật 月nguyệt 智trí 離ly 染nhiễm 不bất 二nhị 論luận 云vân 此thử 偈kệ 明minh 何hà 義nghĩa 向hướng 說thuyết 轉chuyển 身thân 實thật 體thể 清thanh 淨tịnh 又hựu 清thanh 淨tịnh 者giả 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 者giả 謂vị 性tánh 解giải 脫thoát 無vô 所sở 捨xả 離ly 以dĩ 彼bỉ 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 體thể 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 。 客khách 塵trần 煩phiền 惱não 。 以dĩ 彼bỉ 解giải 脫thoát 不bất 離ly 一nhất 切thiết 。 法pháp 如như 水thủy 不bất 離ly 諸chư 塵trần 垢cấu 。 等đẳng 而nhi 言ngôn 清thanh 淨tịnh 以dĩ 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 遠viễn 離ly 諸chư 煩phiền 惱não 。 垢cấu 更cánh 無vô 餘dư 故cố 又hựu 依y 彼bỉ 果quả 離ly 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 故cố （# 云vân 云vân ）# 若nhược 無vô 上thượng 依y 經kinh 第đệ 一nhất 亦diệc 明minh 四tứ 德đức 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 淨tịnh 有hữu 二nhị 者giả 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 是thị 其kỳ 通thông 相tương/tướng 二nhị 無vô 垢cấu 清thanh 淨tịnh 。 是thị 其kỳ 別biệt 相tướng 我ngã 有hữu 二nhị 者giả 一nhất 遠viễn 離ly 外ngoại 道đạo 邪tà 執chấp 我ngã 二nhị 離ly 二Nhị 乘Thừa 無vô 我ngã 樂lạc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 斷đoạn 苦khổ 集tập 二nhị 斷đoạn 意ý 生sanh 身thân 諸chư 陰ấm 滅diệt 常thường 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 離ly 無vô 常thường 斷đoạn 見kiến 二nhị 離ly 涅Niết 槃Bàn 是thị 常thường 見kiến 故cố 上thượng 皆giai 取thủ 意ý 引dẫn 經kinh 耳nhĩ 廣quảng 如như 涅Niết 槃Bàn 章chương )# 別biệt 中trung 以dĩ 別biệt 顯hiển 總tổng 別biệt 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 何hà 處xứ 得đắc 解giải 脫thoát 即tức 經kinh 於ư 諸chư 趣thú 也dã 此thử 顯hiển 所sở 脫thoát 謂vị 煩phiền 惱não 為vi 趣thú 緣duyên 業nghiệp 為vi 趣thú 因nhân 生sanh 為vi 趣thú 果quả 故cố 三tam 雜tạp 染nhiễm 皆giai 諸chư 趣thú 攝nhiếp 若nhược 脫thoát 因nhân 緣duyên 則tắc 無vô 生sanh 果quả (# 別biệt 中trung 以dĩ 別biệt 顯hiển 總tổng 下hạ 釋thích 別biệt 句cú 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 釋thích 於ư 諸chư 趣thú 言ngôn )# 二nhị 云vân 何hà 解giải 脫thoát 。 即tức 下hạ 五ngũ 句cú 此thử 明minh 解giải 脫thoát 之chi 體thể 五ngũ 句cú 即tức 顯hiển 五ngũ 種chủng 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 一nhất 等đẳng 二nhị 際tế 是thị 觀quán 智trí 相tương/tướng 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 是thị 離ly 礙ngại 相tương/tướng 後hậu 三tam 體thể 德đức 圓viên 備bị 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 相tướng (# 二nhị 云vân 何hà 下hạ 釋thích 餘dư 五ngũ 句cú 五ngũ 句cú 即tức 顯hiển 五ngũ 種chủng 解giải 脫thoát 之chi 相tướng 。 者giả 摽phiếu/phiêu 也dã 下hạ 唯duy 列liệt 三tam 後hậu 三tam 合hợp 故cố 若nhược 具cụ 應ưng 云vân 三Tam 明Minh 般Bát 若Nhã 是thị 觀quán 行hành 相tương/tướng 四Tứ 明Minh 法Pháp 身thân 是thị 轉chuyển 依y 相tương/tướng 五ngũ 明minh 解giải 脫thoát 是thị 無vô 礙ngại 相tương/tướng 今kim 以dĩ 後hậu 三tam 合hợp 為vi 涅Niết 槃Bàn 前tiền 之chi 二nhị 義nghĩa 亦diệc 三tam 德đức 開khai 出xuất 般Bát 若Nhã 約ước 决# 理lý 邊biên 即tức 名danh 觀quán 智trí 約ước 契khế 合hợp 邊biên 即tức 名danh 觀quán 行hành 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn 即tức 斷đoạn 惑hoặc 相tương/tướng 解giải 脫thoát 道đạo 證chứng 即tức 證chứng 無vô 礙ngại 。 相tương/tướng 故cố 雖tuy 五ngũ 句cú 但đãn 是thị 三tam 德đức （# 補bổ 曰viết 三tam 拜bái 合hợp 一nhất 經kinh 文văn 繁phồn 長trường/trưởng 下hạ 開khai 萬vạn 三tam ）# （# 二nhị 復phục 開khai 五ngũ ）# （# 三tam 復phục 開khai 三tam ）# )# 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 謂vị 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 攝nhiếp 取thủ 非phi 如như 聲Thanh 聞Văn 一nhất 向hướng 背bối/bội 世thế 間gian 故cố 以dĩ 世thế 間gian 之chi 性tánh 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 中trung 觀quán 云vân 世thế 間gian 之chi 實thật 際tế 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 際tế 無vô 毫hào 末mạt 差sai 別biệt 故cố (# 言ngôn 平bình 等đẳng 者giả 。 即tức 牒điệp 經kinh 解giải 釋thích 也dã 此thử 即tức 第đệ 一nhất 等đẳng 二nhị 際tế 是thị 觀quán 智trí 相tương/tướng 者giả 即tức 經kinh 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 住trụ 謂vị 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 攝nhiếp 取thủ 下hạ 皆giai 是thị 論luận 文văn 以dĩ 世thế 間gian 之chi 性tánh 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 平bình 等đẳng 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 論luận 云vân 平bình 等đẳng 攝nhiếp 取thủ 約ước 人nhân 說thuyết 平bình 等đẳng 非phi 如như 聲Thanh 聞Văn 不bất 得đắc 平bình 等đẳng 。 得đắc 與dữ 不bất 得đắc 。 並tịnh 約ước 於ư 人nhân 而nhi 疏sớ/sơ 以dĩ 性tánh 釋thích 者giả 由do 二Nhị 乘Thừa 不bất 了liễu 性tánh 等đẳng 故cố 背bối/bội 生sanh 死tử 向hướng 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 薩Tát 了liễu 性tánh 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 而nhi 取thủ 涅Niết 槃Bàn 不bất 離ly 不bất 在tại 納nạp 法pháp 在tại 心tâm 故cố 云vân 平bình 等đẳng 攝nhiếp 取thủ 中trung 觀quán 云vân 下hạ 引dẫn 證chứng 釋thích 成thành 即tức 涅Niết 槃Bàn 品phẩm 偈kệ 云vân 涅Niết 槃Bàn 與dữ 世thế 間gian 無vô 有hữu 。 少thiểu 分phần 別biệt 世thế 間gian 與dữ 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 無vô 少thiểu 分phần 。 別biệt 涅Niết 槃Bàn 之chi 實thật 際tế 及cập 與dữ 世thế 間gian 。 際tế 如như 是thị 之chi 二nhị 際tế 無vô 毫hào 釐li 差sai 別biệt 今kim 但đãn 義nghĩa 引dẫn 三tam 句cú 意ý 已dĩ 具cụ 矣hĩ 若nhược 更cánh 廣quảng 說thuyết 應ưng 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 全toàn 涅Niết 槃Bàn 故cố 無vô 毫hào 釐li 差sai 以dĩ 世thế 間gian 實thật 性tánh 說thuyết 為vi 涅Niết 槃Bàn 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 說thuyết 為vi 世thế 間gian 以dĩ 性tánh [(冰-水+〡)*ㄆ]# 相tương/tướng 無vô 相tướng 非phi 性tánh 故cố 唯duy 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 無vô 有hữu 差sai 二nhị 全toàn 世thế 間gian 故cố 無vô 毫hào 釐li 差sai 以dĩ 相tương/tướng 收thu 性tánh 無vô 性tánh 非phi 相tướng 故cố 三tam 全toàn 世thế 間gian 之chi 涅Niết 槃Bàn 與dữ 全toàn 涅Niết 槃Bàn 之chi 世thế 間gian 無vô 毫hào 釐li 差sai 以dĩ 雖tuy 互hỗ 收thu 不bất 壞hoại 二nhị 相tương/tướng 故cố 四tứ 全toàn 世thế 間gian 之chi 涅Niết 槃Bàn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 也dã 全toàn 涅Niết 槃Bàn 之chi 世thế 間gian 非phi 世thế 間gian 。 也dã 非phi 世thế 間gian 與dữ 非phi 涅Niết 槃Bàn 無vô 毫hào 釐li 差sai 以dĩ 性tánh 相tướng 互hỗ 奪đoạt 異dị 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 義nghĩa 句cú 雖tuy 四tứ 法pháp 唯duy 一nhất 事sự 所sở 謂vị 無vô 事sự 故cố 非phi 四tứ 也dã 是thị 故cố 順thuận 情tình 而nhi 取thủ 四tứ 句cú 俱câu 非phi 順thuận 法pháp 而nhi 言ngôn 四tứ 句cú 俱câu 是thị 也dã 此thử 般Bát 若Nhã 智trí 於ư 外ngoại 能năng 照chiếu 諸chư 法pháp 皆giai 空không 。 內nội 照chiếu 之chi 體thể 廓khuếch 然nhiên 即tức 空không 空không 四tứ 絕tuyệt 故cố 四tứ 絕tuyệt 中trung 間gian 即tức 空không 之chi 神thần 照chiếu 朗lãng 無vô 相tướng 之chi 虛hư 宗tông 是thị 般Bát 若Nhã 法Pháp 。 也dã 此thử 即tức 非phi 中trung 之chi 中trung 也dã 由do 不bất 礙ngại 事sự 之chi 理lý 故cố 全toàn 涅Niết 槃Bàn 入nhập 生sanh 死tử 全toàn 生sanh 死tử 入nhập 涅Niết 槃Bàn 由do 不bất 礙ngại 理lý 之chi 事sự 故cố 差sai 別biệt 宛uyển 然nhiên 也dã 由do 二nhị 俱câu 無vô 礙ngại 故cố 入nhập 不bất 入nhập 俱câu 成thành 也dã 由do 二nhị 無vô 礙ngại 又hựu 不bất 二nhị 故cố 入nhập 即tức 不bất 入nhập 不bất 入nhập 即tức 入nhập 如như 是thị 方phương 為vi 究cứu 竟cánh 平bình 等đẳng )# 二nhị 斷đoạn 惑hoặc 相tương/tướng 者giả 謂vị 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 方phương 說thuyết 斷đoạn 故cố 故cố 云vân 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu (# 二nhị 斷đoạn 惑hoặc 相tương/tướng 下hạ 釋thích 此thử 一nhất 句cú 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 一nhất 總tổng 明minh 大đại 意ý 謂vị 三tam 時thời 相tương/tướng 因nhân 俱câu 無vô 定định 性tánh 故cố 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 由do 無vô 定định 性tánh 方phương 能năng 斷đoạn 惑hoặc 故cố 云vân 方phương 說thuyết 斷đoạn 耳nhĩ 故cố 云vân 非phi 初sơ 下hạ 指chỉ 經kinh 文văn 然nhiên 雜tạp 集tập 第đệ 十thập 亦diệc 云vân 從tùng 何hà 而nhi 說thuyết 煩phiền 惱não 斷đoạn 耶da 不bất 從tùng 過quá 去khứ 已dĩ 滅diệt 。 無vô 故cố 不bất 從tùng 未vị 來lai 以dĩ 未vị 生sanh 故cố 不bất 從tùng 現hiện 在tại 道đạo 不bất 俱câu 故cố 此thử 即tức 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 義nghĩa 也dã 中trung 觀quán 廣quảng 說thuyết 即tức 以dĩ 三tam 時thời 門môn 明minh 無vô 斷đoạn 義nghĩa 無vô 斷đoạn 即tức 是thị 性tánh 空không 義nghĩa 以dĩ 有hữu 性tánh 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 故cố 成thành 斷đoạn 義nghĩa 下hạ 當đương 廣quảng 明minh （# 補bổ 曰viết 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 科khoa 文văn 繁phồn 復phục 分phân 為vi 五ngũ 細tế 玩ngoạn 得đắc 之chi ）# )# 釋thích 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 約ước 相tương/tướng 翻phiên 二nhị 約ước 相tương 續tục 。 言ngôn 相tương/tướng 翻phiên 者giả 謂vị 無vô 間gian 道đạo 正Chánh 斷Đoạn 惑hoặc 時thời 為vi 智trí 先tiên 起khởi 惑hoặc 後hậu 滅diệt 耶da 為vi 惑hoặc 先tiên 滅diệt 智trí 後hậu 生sanh 耶da 為vi 同đồng 時thời 耶da 此thử 三tam 惑hoặc 智trí 各các 有hữu 兩lưỡng 失thất 故cố 不bất 成thành 斷đoạn 謂vị 智trí 先tiên 起khởi 智trí 有hữu 自tự 成thành 無vô 漏lậu 過quá 不bất 能năng 滅diệt 惑hoặc 過quá 煩phiền 惱não 先tiên 滅diệt 煩phiền 惱não 有hữu 自tự 滅diệt 過quá 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 過quá 智trí 後hậu 同đồng 時thời 各các 具cụ 四tứ 過quá 如như 燈đăng 不bất 破phá 闇ám 可khả 以dĩ 喻dụ 此thử 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 不bất 破phá 煩phiền 惱não 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 說thuyết 斷đoạn 若nhược 依y 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 明minh 二nhị 真chân 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 彼bỉ 二nhị 障chướng 種chủng 必tất 不bất 成thành 就tựu 。 猶do 明minh 與dữ 闇ám 定định 不bất 俱câu 生sanh 如như 秤xứng 兩lưỡng 頭đầu 低đê 昂ngang 時thời 等đẳng 諸chư 相tướng 違vi 法pháp 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 是thị 故cố 二nhị 性tánh 無vô 俱câu 成thành 失thất 者giả 此thử 但đãn 舉cử 法pháp 相tướng 一nhất 邊biên 亦diệc 不bất 違vi 餘dư 緣duyên 集tập 斷đoạn 義nghĩa 若nhược 望vọng 此thử 宗tông 則tắc 有hữu 所sở 遺di 謂vị 秤xứng 衡hành 是thị 一nhất 低đê 昂ngang 無vô 妨phương 解giải 惑hoặc 不bất 爾nhĩ 豈khởi 得đắc 俱câu 時thời 明minh 闇ám 之chi 喻dụ 雖tuy 則tắc 相tương/tướng 傾khuynh 到đáo 與dữ 不bất 到đáo 俱câu 不bất 破phá 闇ám 同đồng 時thời 則tắc 相tương/tướng 乖quai 異dị 時thời 不bất 相tương 預dự 故cố 若nhược 此thử 宗tông 斷đoạn 結kết 要yếu 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 上thượng 明minh 非phi 先tiên 後hậu 俱câu 為vi 顯hiển 無vô 性tánh 無vô 性tánh 緣duyên 成thành 則tắc 說thuyết 斷đoạn 結kết 由do 能năng 斷đoạn 無vô 性tánh 方phương 為vi 能năng 斷đoạn 所sở 斷đoạn 本bổn 空không 方phương 成thành 所sở 斷đoạn 若nhược 定định 有hữu 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 常thường 不bất 可khả 斷đoạn 故cố 若nhược 定định 無vô 者giả 則tắc 墮đọa 於ư 斷đoạn 失thất 聖thánh 智trí 故cố (# 謂vị 智trí 先tiên 起khởi 者giả 一nhất 本bổn 因nhân 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 無vô 漏lậu 智trí 今kim 智trí 先tiên 起khởi 則tắc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 自tự 成thành 無vô 漏lậu 二nhị 智trí 既ký 先tiên 起khởi 惑hoặc 猶do 在tại 故cố 不bất 能năng 斷đoạn 惑hoặc 煩phiền 惱não 二nhị 過quá 者giả 一nhất 智trí 已dĩ 先tiên 起khởi 煩phiền 惱não 猶do 在tại 故cố 後hậu 滅diệt 時thời 是thị 自tự 滅diệt 耳nhĩ 二nhị 惑hoặc 在tại 不bất 礙ngại 智trí 起khởi 故cố 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 惑hoặc 智trí 各các 二nhị 故cố 有hữu 其kỳ 四Tứ 智Trí 後hậu 同đồng 時thời 等đẳng 者giả 併tinh 出xuất 二nhị 關quan 言ngôn 智trí 後hậu 者giả 即tức 前tiền 為vi 惑hoặc 先tiên 滅diệt 智trí 後hậu 生sanh 耶da 言ngôn 四tứ 過quá 者giả 初sơ 明minh 惑hoặc 二nhị 一nhất 惑hoặc 自tự 先tiên 滅diệt 過quá 由do 智trí 未vị 生sanh 而nhi 惑hoặc 滅diệt 故cố 二nhị 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 過quá 惑hoặc 先tiên 已dĩ 滅diệt 不bất 礙ngại 智trí 故cố 智trí 二nhị 過quá 者giả 一nhất 智trí 有hữu 自tự 成thành 無vô 漏lậu 過quá 惑hoặc 已dĩ 先tiên 滅diệt 智trí 不bất 斷đoạn 惑hoặc 故cố 二nhị 不bất 能năng 滅diệt 惑hoặc 過quá 惑hoặc 已dĩ 先tiên 滅diệt 無vô 可khả 滅diệt 故cố 。 言ngôn 同đồng 時thời 者giả 即tức 惑hoặc 智trí 同đồng 時thời 亦diệc 有hữu 四tứ 過quá 智trí 二nhị 過quá 者giả 既ký 與dữ 惑hoặc 俱câu 惑hoặc 不bất 千thiên 智trí 故cố 自tự 成thành 無vô 漏lậu 亦diệc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 惑hoặc 二nhị 過quá 者giả 既ký 與dữ 智trí 俱câu 故cố 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 與dữ 智trí 俱câu 時thời 惑hoặc 猶do 在tại 故cố 後hậu 若nhược 斷đoạn 時thời 亦diệc 自tự 滅diệt 耳nhĩ 如như 燈đăng 不bất 破phá 闇ám 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 通thông 經kinh 及cập 論luận 又hựu 涅Niết 槃Bàn 下hạ 引dẫn 經Kinh 法Pháp 說thuyết 成thành 上thượng 喻dụ 說thuyết 並tịnh 如như 下hạ 明minh 若nhược 依y 唯duy 識thức 下hạ 四tứ 正chánh 顯hiển 斷đoạn 義nghĩa 於ư 中trung 有hữu 三tam 一nhất 正chánh 顯hiển 唯duy 識thức 言ngôn 二nhị 真chân 見kiến 道đạo 者giả 彼bỉ 疏sớ/sơ 不bất 釋thích 有hữu 云vân 謂vị 真chân 見kiến 道đạo 及cập 相tương 見kiến 道đạo 此thử 釋thích 非phi 理lý 言ngôn 二nhị 真chân 故cố 斷đoạn 惑hoặc 正chánh 在tại 真chân 見kiến 道đạo 故cố 有hữu 云vân 人nhân 法pháp 二nhị 空không 此thử 亦diệc 難nạn/nan 依y 二nhị 空không 所sở 證chứng 今kim 說thuyết 能năng 斷đoạn 故cố 有hữu 云vân 無vô 間gian 解giải 脫thoát 為vi 一nhất 此thử 二nhị 應ưng 非phi 斷đoạn 惑hoặc 正chánh 在tại 無vô 間gian 道đạo 故cố 若nhược 爾nhĩ 何hà 者giả 指chỉ 南nam 應ưng 是thị 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 為vi 二nhị 故cố 次thứ 前tiền 論luận 云vân 二Nhị 乘Thừa 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 唯duy 斷đoạn 一nhất 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 具cụ 斷đoạn 二nhị 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 二nhị 種chủng 即tức 二nhị 障chướng 所sở 斷đoạn 廣quảng 狹hiệp 小tiểu 異dị 大đại 小tiểu 俱câu 是thị 真chân 見kiến 道đạo 斷đoạn 故cố 然nhiên 彼bỉ 論luận 意ý 為vi 異dị 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 彼bỉ 宗tông 所sở 立lập 見kiến 道đạo 之chi 前tiền 斷đoạn 異dị 生sanh 性tánh 無vô 間gian 道đạo 起khởi 與dữ 惑hoặc 得đắc 俱câu 說thuyết 言ngôn 斷đoạn 耳nhĩ 故cố 為vi 伏phục 難nạn/nan 云vân 若nhược 異dị 生sanh 性tánh 見kiến 道đạo 前tiền 捨xả 無vô 漏lậu 果quả 起khởi 無vô 有hữu 凡phàm 聖thánh 俱câu 成thành 就tựu 失thất 今kim 既ký 依y 於ư 見kiến 斷đoạn 種chủng 立lập 即tức 無vô 間gian 道đạo 有hữu 惑hoặc 種chủng 俱câu 異dị 生sanh 未vị 斷đoạn 如như 何hà 凡phàm 聖thánh 無vô 俱câu 成thành 夫phu 故cố 唯duy 識thức 云vân 見kiến 道đạo 起khởi 時thời 彼bỉ 種chủng 不bất 成thành 猶do 如như 明minh 生sanh 不bất 與dữ 闇ám 並tịnh 故cố 凡phàm 聖thánh 二nhị 性tánh 無vô 俱câu 成thành 失thất 若nhược 無vô 間gian 道đạo 與dữ 惑hoặc 得đắc 俱câu 卻khước 有hữu 凡phàm 聖thánh 俱câu 成thành 之chi 失thất 雜tạp 集tập 第đệ 七thất 亦diệc 明minh 此thử 義nghĩa 明minh 暗ám 之chi 喻dụ 下hạ 二nhị 破phá 明minh 開khai 喻dụ 明minh 開khai 同đồng 喻dụ 極cực 似tự 於ư 法pháp 理lý 則tắc 無vô 違vi 故cố 先tiên 印ấn 許hứa 到đáo 與dữ 不bất 到đáo 下hạ 但đãn 就tựu 無vô 性tánh 理lý 破phá 三tam 論luận 廣quảng 說thuyết 中trung 論luận 三tam 相tương/tướng 品phẩm 中trung 小Tiểu 乘Thừa 被bị 破phá 大đại 生sanh 小tiểu 生sanh 二nhị 互hỗ 相tương 生sanh 彼bỉ 便tiện 救cứu 云vân 本bổn 生sanh 生sanh 時thời 能năng 生sanh 生sanh 故cố 引dẫn 喻dụ 云vân 如như 燈đăng 能năng 自tự 照chiếu 亦diệc 能năng 照chiếu 於ư 彼bỉ 生sanh 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 自tự 生sanh 亦diệc 生sanh 彼bỉ 論luận 主chủ 破phá 云vân 燈đăng 中trung 自tự 無vô 闇ám 住trú 處xứ 亦diệc 無vô 。 闇ám 破phá 闇ám 乃nãi 名danh 照chiếu 無vô 闇ám 則tắc 無vô 照chiếu 意ý 云vân 明minh 中trung 無vô 闇ám 闇ám 中trung 無vô 明minh 明minh 既ký 無vô 闇ám 為vi 何hà 所sở 破phá 彼bỉ 便tiện 救cứu 云vân 具cụ 足túc 之chi 燈đăng 無vô 闇ám 可khả 破phá 初sơ 生sanh 之chi 燈đăng 明minh 體thể 未vị 全toàn 則tắc 有hữu 闇ám 破phá 故cố 復phục 破phá 云vân 云vân 何hà 燈đăng 生sanh 時thời 而nhi 能năng 破phá 於ư 闇ám 。 此thử 燈đăng 初sơ 生sanh 時thời 不bất 能năng 及cập 於ư 闇ám 意ý 云vân 初sơ 生sanh 名danh 半bán 生sanh 半bán 未vị 生sanh 未vị 生sanh 之chi 半bán 此thử 半bán 無vô 明minh 亦diệc 不bất 能năng 破phá 已dĩ 生sanh 之chi 半bán 此thử 半bán 無vô 闇ám 亦diệc 無vô 所sở 破phá 彼bỉ 便tiện 救cứu 云vân 何hà 用dụng 及cập 闇ám 但đãn 使sử 能năng 破phá 故cố 復phục 破phá 云vân 燈đăng 若nhược 不bất 及cập 闇ám 而nhi 能năng 破phá 闇ám 者giả 燈đăng 在tại 於ư 此thử 間gian 應ưng 破phá 一nhất 切thiết 闇ám 又hựu 反phản 並tịnh 云vân 若nhược 燈đăng 能năng 自tự 照chiếu 亦diệc 能năng 照chiếu 於ư 彼bỉ 闇ám 亦diệc 能năng 自tự 闇ám 亦diệc 能năng 闇ám 於ư 彼bỉ 釋thích 曰viết 今kim 闇ám 不bất 能năng 闇ám 於ư 彼bỉ 明minh 知tri 是thị 燈đăng 不bất 能năng 破phá 闇ám 由do 依y 此thử 義nghĩa 故cố 。 上thượng 疏sớ/sơ 云vân 雖tuy 則tắc 相tương/tướng 傾khuynh 意ý 云vân 而nhi 明minh 闇ám 理lý 別biệt 明minh 能năng 破phá 闇ám 闇ám 不bất 破phá 明minh 故cố 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 九cửu 亦diệc 同đồng 於ư 此thử 以dĩ 燈đăng 不bất 破phá 闇ám 喻dụ 上thượng 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 不bất 破phá 煩phiền 惱não 若nhược 此thử 宗tông 下hạ 三tam 辯biện 此thử 宗tông 大đại 意ý 如như 前tiền 總tổng 中trung 及cập 下hạ 相tương 續tục 中trung 明minh 由do 能năng 斷đoạn 無vô 性tánh 下hạ 三tam 雙song 明minh 能năng 所sở 即tức 空không 而nhi 斷đoạn （# 補bổ 曰viết 相tương/tướng 翻phiên 科khoa 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 定định 斷đoạn 處xứ 以dĩ 開khai 三tam 謂vị 此thử 三tam 惑hoặc 智trí 下hạ 依y 關quan 五ngũ 過quá 若nhược 爾nhĩ 下hạ 假giả 問vấn 徵trưng 起khởi 若nhược 依y 唯duy 識thức 下hạ 正chánh 影ảnh 斷đoạn 義nghĩa ）# )# 言ngôn 相tương 續tục 者giả 不bất 約ước 惑hoặc 智trí 相tương 對đối 但đãn 就tựu 一nhất 智trí 自tự 有hữu 三tam 時thời 論luận 依y 此thử 釋thích 就tựu 此thử 三tam 時thời 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 約ước 初sơ 心tâm 究cứu 竟cánh 通thông 分phần/phân 三tam 時thời 二nhị 約ước 無vô 間gian 道đạo 中trung 剎sát 那na 三tam 時thời 經kinh 論luận 並tịnh 通thông 此thử 二nhị 論luận 云vân 此thử 智trí 盡tận 漏lậu 為vi 初sơ 智trí 斷đoạn 為vi 中trung 為vi 後hậu 答đáp 云vân 非phi 初sơ 智trí 斷đoạn 亦diệc 非phi 中trung 後hậu 偈kệ 云vân 非phi 初sơ 中trung 後hậu 故cố 此thử 上thượng 順thuận 釋thích 偈kệ 文văn 兼kiêm 定định 三tam 時thời 唯duy 約ước 智trí 說thuyết 故cố 言ngôn 是thị 智trí 斷đoạn 惑hoặc 若nhược 爾nhĩ 三tam 時thời 無vô 斷đoạn 云vân 何hà 斷đoạn 耶da 論luận 云vân 如như 燈đăng 熖# 非phi 唯duy 初sơ 中trung 後hậu 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 此thử 舉cử 喻dụ 釋thích 成thành 謂vị 實thật 教giáo 斷đoạn 惑hoặc 必tất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 經kinh 文văn 正chánh 顯hiển 證chứng 智trí 唯duy 據cứ 甚thậm 深thâm 緣duyên 性tánh 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 論luận 主chủ 兼kiêm 明minh 斷đoạn 義nghĩa 故cố 性tánh 相tướng 雙song 辨biện 非phi 初sơ 中trung 後hậu 辨biện 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 是thị 斷đoạn 之chi 不bất 斷đoạn 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 即tức 不bất 壞hoại 緣duyên 相tương/tướng 是thị 不bất 斷đoạn 之chi 斷đoạn 故cố 大đại 品phẩm 云vân 菩Bồ 薩Tát 非phi 初sơ 心tâm 得đắc 菩Bồ 提Đề 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 心tâm 後hậu 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 而nhi 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 譬thí 如như 然nhiên 燈đăng 。 非phi 初sơ 熖# 燋tiều 炷chú 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 熖# 後hậu 熖# 亦diệc 爾nhĩ 而nhi 炷chú 實thật 燋tiều 故cố 龍long 樹thụ 判phán 云vân 佛Phật 以dĩ 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 。 答đáp 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 九cửu 亦diệc 云vân 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 而nhi 有hữu 修tu 道Đạo 如như 燈đăng 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 而nhi 有hữu 光quang 明minh 。 上thượng 諸chư 經kinh 論luận 皆giai 顯hiển 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 無vô 斷đoạn 之chi 斷đoạn 又hựu 今kim 經kinh 論luận 反phản 覆phúc 相tương/tướng 成thành 謂vị 若nhược 定định 斷đoạn 者giả 一nhất 念niệm 便tiện 足túc 何hà 假giả 三tam 心tâm 既ký 並tịnh 取thủ 方phương 成thành 明minh 知tri 無vô 性tánh 無vô 初sơ 中trung 後hậu 。 無vô 初sơ 中trung 後hậu 。 是thị 無vô 性tánh 故cố 方phương 得đắc 成thành 於ư 初sơ 中trung 後hậu 斷đoạn 此thử 則tắc 因nhân 緣duyên 故cố 無vô 性tánh 無vô 性tánh 故cố 因nhân 緣duyên 也dã 若nhược 云vân 初sơ 念niệm 則tắc 能năng 斷đoạn 後hậu 念niệm 方phương 究cứu 竟cánh 斷đoạn 者giả 不bất 異dị 毘tỳ 曇đàm 一nhất 念niệm 有hữu 燒thiêu 始thỉ 終chung 方phương 盡tận 若nhược 云vân 初sơ 念niệm 獨độc 不bất 能năng 斷đoạn 積tích 至chí 中trung 後hậu 方phương 能năng 斷đoạn 者giả 不bất 異dị 成thành 實thật 一nhất 念niệm 不bất 燒thiêu 相tương 續tục 方phương 然nhiên 勿vật 失thất 宗tông 旨chỉ 。 (# 就tựu 此thử 三tam 時thời 下hạ 二nhị 辯biện 三tam 時thời 不bất 同đồng 疏sớ/sơ 中trung 自tự 有hữu 二nhị 種chủng 三tam 時thời 前tiền 三tam 時thời 長trường/trưởng 如như 下hạ 大đại 品phẩm 之chi 文văn 發phát 心tâm 為vi 初sơ 修tu 行hành 為vi 中trung 成thành 佛Phật 為vi 後hậu 後hậu 三tam 時thời 短đoản 謂vị 唯duy 無vô 間gian 道đạo 然nhiên 無vô 間gian 道đạo 通thông 於ư 諸chư 位vị 今kim 且thả 取thủ 見kiến 道đạo 為vi 初sơ 金kim 剛cang 為vi 後hậu 各các 有hữu 三tam 時thời 論luận 云vân 此thử 智trí 盡tận 漏lậu 下hạ 三tam 依y 論luận 正chánh 釋thích 文văn 中trung 分phần/phân 三tam 初sơ 順thuận 釋thích 無vô 斷đoạn 義nghĩa 此thử 舉cử 喻dụ 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 觧# 經kinh 論luận 此thử 中trung 亦diệc 有hữu 古cổ 義nghĩa 至chí 下hạ 結kết 彈đàn 中trung 明minh 今kim 但đãn 直trực 就tựu 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 以dĩ 解giải 正chánh 義nghĩa 於ư 中trung 有hữu 二nhị 一nhất 釋thích 論luận 經kinh 文văn 正chánh 顯hiển 證chứng 智trí 者giả 此thử 中trung 義nghĩa 大đại 是thị 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 唯duy 顯hiển 甚thậm 深thâm 論luận 主chủ 若nhược 不bất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 豈khởi 知tri 是thị 斷đoạn 惑hoặc 義nghĩa 故cố 大đại 品phẩm 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 證chứng 成thành 論luận 主chủ 如như 燈đăng 燄diệm 義nghĩa 然nhiên 大đại 品phẩm 經kinh 具cụ 云vân 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 用dụng 初sơ 心tâm 得đắc 菩Bồ 提Đề 為vi 用dụng 後hậu 心tâm 得đắc 菩Bồ 提Đề 初sơ 心tâm 不bất 在tại 後hậu 心tâm 後hậu 心tâm 不bất 在tại 初sơ 心tâm 心tâm 法pháp 不bất 俱câu 云vân 何hà 善thiện 根căn 增tăng 益ích 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 反phản 問vấn 言ngôn 譬thí 如như 然nhiên 燈đăng 。 為vi 用dụng 初sơ 燄diệm 燋tiều 炷chú 為vi 用dụng 後hậu 燄diệm 燋tiều 炷chú 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 非phi 初sơ 燄diệm 燋tiều 炷chú 亦diệc 非phi 離ly 初sơ 燄diệm 後hậu 燄diệm 亦diệc 爾nhĩ 佛Phật 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 炷chú 為vi 燋tiều 不bất 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 實thật 燋tiều 佛Phật 合hợp 喻dụ 云vân 菩Bồ 薩Tát 不bất 用dụng 初sơ 心tâm 得đắc 菩Bồ 提Đề 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 心tâm 後hậu 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 行hành 般Bát 若Nhã 具cụ 十Thập 地Địa 得đắc 菩Bồ 提Đề 經kinh 已dĩ 分phân 明minh 況huống 論luận 釋thích 云vân 佛Phật 以dĩ 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 法pháp 。 答đáp 所sở 謂vị 不bất 但đãn 初sơ 心tâm 得đắc 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 心tâm 得đắc 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 但đãn 初sơ 心tâm 得đắc 不bất 以dĩ 後hậu 心tâm 者giả 菩Bồ 薩Tát 初sơ 發phát 。 心tâm 便tiện 應ưng 是thị 佛Phật 若nhược 無vô 初sơ 心tâm 云vân 何hà 有hữu 第đệ 二nhị 心tâm 第đệ 三tam 心tâm 以dĩ 初sơ 心tâm 為vi 根căn 本bổn 因nhân 緣duyên 亦diệc 不bất 但đãn 後hậu 心tâm 亦diệc 不bất 離ly 後hậu 心tâm 者giả 是thị 後hậu 心tâm 亦diệc 不bất 離ly 初sơ 心tâm 若nhược 無vô 初sơ 心tâm 則tắc 無vô 後hậu 心tâm 初sơ 心tâm 集tập 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 。 功công 德đức 後hậu 心tâm 即tức 具cụ 足túc 故cố 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 習tập 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 合hợp 喻dụ 準chuẩn 法pháp 此thử 中trung 燈đăng 喻dụ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 炷chú 喻dụ 無vô 明minh 等đẳng 煩phiền 惱não 。 燄diệm 如như 初Sơ 地Địa 相tương 應ứng 智trí 慧tuệ 。 乃nãi 至chí 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 相tương 應ứng 智trí 慧tuệ 。 燋tiều 喻dụ 無vô 明minh 等đẳng 煩phiền 惱não 。 燋tiều 亦diệc 非phi 初sơ 心tâm 智trí 燄diệm 亦diệc 非phi 後hậu 心tâm 智trí 燄diệm 而nhi 無vô 明minh 等đẳng 燋tiều 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 彼bỉ 既ký 云vân 非phi 初sơ 不bất 離ly 初sơ 等đẳng 則tắc 非phi 唯duy 但đãn 取thủ 相tương 續tục 之chi 義nghĩa 故cố 論luận 云vân 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 。 又hựu 彼bỉ 經kinh 中trung 法pháp 喻dụ 影ảnh 略lược 法pháp 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 喻dụ 說thuyết 斷đoạn 煩phiền 惱não 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 同đồng 故cố 引dẫn 證chứng 涅Niết 槃Bàn 二nhị 十thập 九cửu 等đẳng 者giả 然nhiên 涅Niết 槃Bàn 云vân 念niệm 念niệm 滅diệt 者giả 即tức 是thị 空không 義nghĩa 由do 念niệm 念niệm 滅diệt 是thị 無vô 性tánh 故cố 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 彼bỉ 經kinh 初sơ 師sư 子tử 吼hống 問vấn 云vân 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 空không 無vô 所sở 有hữu 。 誰thùy 有hữu 受thọ 教giáo 修tu 集tập 道đạo 者giả 佛Phật 便tiện 以dĩ 此thử 經Kinh 答đáp 云vân 雖tuy 念niệm 念niệm 滅diệt 而nhi 有hữu 修tu 道Đạo 明minh 知tri 念niệm 念niệm 滅diệt 即tức 是thị 空không 義nghĩa 故cố 義nghĩa 符phù 今kim 論luận 性tánh 相tướng 雙song 明minh 又hựu 今kim 經kinh 論luận 下hạ 重trọng/trùng 結kết 正chánh 義nghĩa 謂vị 非phi 唯duy 無vô 礙ngại 而nhi 又hựu 相tương/tướng 成thành 前tiền 則tắc 事sự 不bất 礙ngại 理lý 理lý 不bất 礙ngại 事sự 性tánh 相tướng 雙song 存tồn 今kim 則tắc 依y 理lý 成thành 事sự 事sự 能năng 顯hiển 理lý 亦diệc 含hàm 雙song 奪đoạt 此thử 則tắc 因nhân 緣duyên 等đẳng 者giả 即tức 中trung 論luận 云vân 若nhược 法pháp 從tùng 緣duyên 生sanh 是thị 則tắc 無vô 自tự 性tánh 若nhược 無vô 自tự 性tánh 者giả 云vân 何hà 有hữu 是thị 法pháp 即tức 緣duyên 生sanh 故cố 空không 義nghĩa 也dã 次thứ 云vân 無vô 性tánh 故cố 因nhân 緣duyên 者giả 即tức 中trung 論luận 云vân 以dĩ 有hữu 空không 義nghĩa 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 成thành 即tức 無vô 性tánh 故cố 有hữu 義nghĩa 也dã 若nhược 云vân 初sơ 念niệm 下hạ 四tứ 結kết 彈đàn 古cổ 義nghĩa 即tức 遠viễn 公công 解giải 前tiền 解giải 經Kinh 云vân 治trị 必tất 階giai 漸tiệm 非phi 定định 始thỉ 終chung 故cố 云vân 非phi 初sơ 亦diệc 非phi 中trung 後hậu 正chánh 論luận 其kỳ 果quả 斷đoạn 在tại 窮cùng 終chung 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 非phi 初sơ 中trung 後hậu 今kim 乃nãi 據cứ 果quả 反phản 談đàm 昔tích 因nhân 因nhân 時thời 不bất 頓đốn 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 非phi 初sơ 中trung 後hậu 下hạ 釋thích 論luận 言ngôn 非phi 初sơ 智trí 斷đoạn 亦diệc 非phi 中trung 後hậu 云vân 非phi 初sơ 智trí 獨độc 斷đoạn 中trung 後hậu 亦diệc 然nhiên 通thông 取thủ 三tam 時thời 方phương 能năng 盡tận 結kết 次thứ 釋thích 論luận 云vân 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 斷đoạn 如như 燈đăng 燄diệm 非phi 初sơ 中trung 後hậu 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 不bất 異dị 毗tỳ 曇đàm 一nhất 念niệm 有hữu 燒thiêu 始thỉ 終chung 方phương 盡tận 治trị 結kết 同đồng 然nhiên 若nhược 依y 成thành 實thật 一nhất 念niệm 不bất 燒thiêu 相tương 續tục 方phương 然nhiên 治trị 結kết 亦diệc 爾nhĩ 若nhược 依y 大Đại 乘Thừa 慧tuệ 心tâm 明minh 勝thắng 一nhất 念niệm 能năng 斷đoạn 但đãn 相tương 續tục 終chung 始thỉ 方phương 盡tận 究cứu 竟cánh 故cố 經kinh 說thuyết 言ngôn 念niệm 念niệm 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 助trợ 道đạo 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 尚thượng 能năng 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 道Đạo 品Phẩm 何hà 有hữu 不bất 能năng 斷đoạn 除trừ 。 煩phiền 惱não 但đãn 相tương 續tục 始thỉ 終chung 方phương 盡tận 究cứu 竟cánh 是thị 故cố 今kim 說thuyết 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 如như 義nghĩa 正chánh 知tri 名danh 之chi 為vi 取thủ 。 釋thích 曰viết 此thử 公công 雖tuy 明minh 大Đại 乘Thừa 慧tuệ 勝thắng 要yếu 明minh 具cụ 足túc 三tam 時thời 始thỉ 終chung 方phương 斷đoạn 故cố 疏sớ/sơ 不bất 依y 但đãn 依y 前tiền 為vi 正chánh 義nghĩa 約ước 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 釋thích 云vân 今kim 依y 其kỳ 義nghĩa 開khai 為vi 兩lưỡng 關quan 難nạn/nan 令linh 同đồng 彼bỉ 毗tỳ 曇đàm 成thành 實thật 謂vị 應ưng 問vấn 言ngôn 為vi 初sơ 念niệm 即tức 斷đoạn 後hậu 念niệm 方phương 究cứu 竟cánh 耶da 為vi 初sơ 念niệm 不bất 斷đoạn 積tích 至chí 後hậu 念niệm 方phương 能năng 斷đoạn 耶da 依y 初sơ 則tắc 同đồng 毗tỳ 曇đàm 依y 後hậu 則tắc 同đồng 成thành 實thật 一nhất 念niệm 具cụ 足túc 道Đạo 品Phẩm 。 何hà 所sở 證chứng 耶da 又hựu 但đãn 成thành 於ư 斷đoạn 惑hoặc 之chi 義nghĩa 不bất 知tri 斷đoạn 而nhi 不bất 斷đoạn 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 故cố 結kết 彈đàn 云vân 莫mạc 失thất 宗tông 旨chỉ )# 上thượng 猶do 通thông 實thật 教giáo 若nhược 依y 圓viên 宗tông 所sở 斷đoạn 之chi 惑hoặc 一nhất 迷mê 一nhất 切thiết 迷mê 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 無vô 斷đoạn 無vô 不bất 斷đoạn 若nhược 具cụ 顯hiển 諸chư 宗tông 差sai 別biệt 如như 別biệt 行hành 章chương (# 若nhược 具cụ 顯hiển 下hạ 指chỉ 廣quảng 從tùng 略lược 廣quảng 如như 五ngũ 教giáo 義nghĩa 分phân 齊tề 中trung 即tức 是thị 別biệt 章chương 上thượng 已dĩ 略lược 辯biện 謂vị 結kết 彈đàn 同đồng 毗tỳ 曇đàm 成thành 實thật 即tức 小Tiểu 乘Thừa 斷đoạn 結kết 義nghĩa 引dẫn 唯duy 識thức 文văn 及cập 具cụ 三tam 時thời 即tức 初sơ 教giáo 義nghĩa 正chánh 約ước 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 即tức 實thật 教giáo 義nghĩa 第đệ 五ngũ 結kết 成thành 圓viên 融dung 中trung 正chánh 顯hiển 圓viên 教giáo 義nghĩa 於ư 無vô 斷đoạn 無vô 不bất 斷đoạn 中trung 兼kiêm 頓đốn 教giáo 義nghĩa 謂vị 若nhược 無vô 斷đoạn 者giả 一nhất 切thiết 契khế 理lý 故cố 無vô 不bất 斷đoạn 者giả 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 故cố 即tức 圓viên 教giáo 義nghĩa 若nhược 云vân 尚thượng 無vô 有hữu 斷đoạn 何hà 有hữu 無vô 斷đoạn 性tánh 本bổn 寂tịch 寥liêu 言ngôn 亡vong 慮lự 絕tuyệt 說thuyết 為vi 斷đoạn 者giả 即tức 頓đốn 教giáo 義nghĩa 第đệ 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 竟cánh )# 非phi 言ngôn 詞từ 下hạ 三tam 句cú 明minh 三tam 德đức 者giả 初sơ 句cú 即tức 般Bát 若Nhã 是thị 觀quán 行hành 相tương 謂vị 無vô 分phân 別biệt 觀quán 體thể 絕tuyệt 名danh 言ngôn 真chân 智trí 內nội 發phát 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 依y 聲thanh 而nhi 悟ngộ 前tiền 云vân 觀quán 智trí 約ước 其kỳ 決quyết 了liễu 此thử 云vân 觀quán 行hành 約ước 行hành 契khế 極cực (# 三tam 句cú 明minh 三tam 德đức 者giả 即tức 前tiền 體thể 德đức 圓viên [備-用+冉]# 是thị 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 若nhược 別biệt 說thuyết 者giả 法Pháp 身thân 是thị 體thể 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 。 是thị 德đức 若nhược 通thông 相tương/tướng 說thuyết 三tam 皆giai 稱xưng 德đức 合hợp 為vi 涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 故cố 云vân 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 即tức 對đối 前tiền 解giải 脫thoát 於ư 諸chư 趣thú 諸chư 趣thú 有hữu 三tam 雜tạp 染nhiễm 般Bát 若Nhã 對đối 煩phiền 惱não 解giải 脫thoát 。 對đối 業nghiệp 繫hệ 法Pháp 身thân 對đối 苦khổ 生sanh 翻phiên 三tam 雜tạp 染nhiễm 成thành 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 釋thích 此thử 三tam 德đức 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 三tam 先tiên 觀quán 行hành 相tương/tướng 二nhị 轉chuyển 依y 相tương/tướng 三tam 解giải 脫thoát 相tương/tướng 初sơ 句cú 即tức 般Bát 若Nhã 者giả 指chỉ 經kinh 辯biện 德đức 即tức 非phi 言ngôn 辭từ 所sở 及cập 也dã 言ngôn 是thị 觀quán 行hành 相tương/tướng 者giả 依y 論luận 立lập 名danh 然nhiên 論luận 無vô 觀quán 行hành 之chi 言ngôn 依y 下hạ 結kết 中trung 云vân 如như 是thị 觀quán 故cố 立lập 其kỳ 名danh 耳nhĩ 謂vị 無vô 分phân 別biệt 。 下hạ 取thủ 論luận 意ý 釋thích 而nhi 論luận 具cụ 云vân 如như 是thị 時thời 解giải 脫thoát 可khả 同đồng 他tha 音âm 聲thanh 觀quán 耶da 不phủ 也dã 云vân 何hà 觀quán 偈kệ 言ngôn 非phi 言ngôn 辭từ 所sở 說thuyết 。 離ly 語ngữ 言ngôn 故cố 此thử 論luận 有hữu 三tam 節tiết 初sơ 反phản 問vấn 辯biện 非phi 二nhị 云vân 何hà 觀quán 下hạ 順thuận 問vấn 彰chương 是thị 三tam 離ly 語ngữ 言ngôn 故cố 者giả 釋thích 是thị 異dị 非phi 前tiền 云vân 觀quán 智trí 下hạ 後hậu 揀giản 濫lạm 前tiền 即tức 涅Niết 槃Bàn 平bình 等đẳng 。 住trụ 前tiền 云vân 一nhất 等đẳng 二nhị 際tế 是thị 觀quán 智trí 相tương 謂vị 以dĩ 智trí 决# 了liễu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 平bình 等đẳng 理lý 今kim 即tức 三tam 德đức 中trung 般Bát 若Nhã 以dĩ 行hành 契khế 實thật 餘dư 如như 前tiền 會hội （# 補bổ 曰viết 三tam 相tương/tướng 分phần/phân 三tam 科khoa ）# )# 次thứ 句cú 法Pháp 身thân 是thị 轉chuyển 依y 相tương 謂vị 轉chuyển 無vô 常thường 依y 云vân 出xuất 過quá 三tam 世thế 故cố 此thử 微vi 智trí 依y 常thường 法Pháp 身thân 論luận 云vân 非phi 如như 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 依y 止chỉ 無vô 常thường 因nhân 緣duyên 者giả 此thử 揀giản 未vị 轉chuyển 依y 時thời 今kim 為vi 所sở 轉chuyển 依y 也dã 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 是thị 彼bỉ 能năng 依y 無vô 常thường 因nhân 緣duyên 即tức 是thị 所sở 依y 持trì 種chủng 本bổn 識thức 是thị 無vô 常thường 因nhân 所sở 持trì 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 種chủng 子tử 等đẳng 是thị 無vô 常thường 緣duyên 依y 此thử 因nhân 緣duyên 起khởi 無vô 常thường 意ý 識thức 今kim 轉chuyển 無vô 常thường 識thức 成thành 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 轉chuyển 無vô 常thường 意ý 成thành 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 以dĩ 為vi 能năng 依y 依y 彼bỉ 本bổn 識thức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 以dĩ 為vi 所sở 依y 論luận 云vân 如như 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 決quyết 定định 說thuyết 者giả 是thị 了liễu 義nghĩa 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 說thuyết 轉chuyển 無vô 常thường 識thức 獲hoạch 常thường 識thức 故cố 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 問vấn 所sở 依y 本bổn 有hữu 可khả 得đắc 是thị 常thường 能năng 依y 修tu 起khởi 寧ninh 無vô 生sanh 滅diệt 若nhược 依y 唯duy 識thức 所sở 依y 常thường 故cố 能năng 依y 亦diệc 說thuyết 為vi 常thường 非phi 自tự 性tánh 常thường 是thị 有hữu 為vi 故cố 若nhược 起khởi 信tín 等đẳng 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 亦diệc 皆giai 是thị 常thường 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 常thường 住trụ 。 故cố (# 次thứ 句cú 法Pháp 身thân 等đẳng 者giả 法Pháp 身thân 是thị 舉cử 德đức 異dị 前tiền 般Bát 若Nhã 是thị 轉chuyển 依y 相tương 依y 論luận 立lập 名danh 轉chuyển 是thị 廻hồi 轉chuyển 先tiên 是thị 無vô 常thường 今kim 皆giai 常thường 故cố 轉chuyển 亦diệc 離ly 義nghĩa 離ly 於ư 無vô 常thường 惑hoặc 業nghiệp 等đẳng 故cố 謂vị 轉chuyển 無vô 常thường 依y 下hạ 以dĩ 論luận 意ý 釋thích 然nhiên 唯duy 識thức 中trung 轉chuyển 依y 有hữu 四tứ 一nhất 能năng 轉chuyển 道đạo 此thử 復phục 有hữu 二nhị 一nhất 能năng 伏phục 道đạo 謂vị 伏phục 二nhị 障chướng 隨tùy 眠miên 勢thế 力lực 不bất 令linh 引dẫn 起khởi 二nhị 障chướng 現hiện 行hành 此thử 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 二nhị 道đạo 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 三tam 智trí 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 漸tiệm 頓đốn 伏phục 彼bỉ 釋thích 曰viết 六lục 行hành 伏phục 惑hoặc 是thị 曰viết 有hữu 漏lậu 加gia 行hành 漸tiệm 伏phục 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 能năng 頓đốn 伏phục 故cố 二nhị 能năng 斷đoạn 道đạo 謂vị 能năng 永vĩnh 斷đoạn 二nhị 障chướng 隨tùy 眠miên 此thử 道đạo 定định 非phi 有hữu 漏lậu 加gia 行hành 釋thích 曰viết 二nhị 道đạo 除trừ 有hữu 漏lậu 三tam 智trí 除trừ 加gia 行hành 論luận 釋thích 除trừ 有hữu 漏lậu 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 有hữu 漏lậu 曾tằng 習tập 相tương/tướng 執chấp 所sở 引dẫn 二nhị 未vị 冺# 相tương/tướng 故cố 論luận 釋thích 除trừ 加gia 行hành 云vân 加gia 行hành 趣thú 求cầu 所sở 證chứng 所sở 引dẫn 未vị 成thành 辦biện 故cố 釋thích 曰viết 取thủ 根căn 本bổn 者giả 根căn 本bổn 正chánh 能năng 斷đoạn 惑hoặc 故cố 取thủ 後hậu 得đắc 者giả 後hậu 得đắc 雖tuy 不bất 能năng 斷đoạn 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 而nhi 於ư 安an 立lập 非phi 安an 立lập 相tương/tướng 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 無vô 倒đảo 證chứng 故cố 亦diệc 能năng 永vĩnh 斷đoạn 迷mê 事sự 隨tùy 眠miên 二nhị 所sở 轉chuyển 依y 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 一nhất 若nhược 種chủng 依y 謂vị 即tức 本bổn 識thức 由do 此thử 能năng 持trì 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 種chủng 與dữ 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 俱câu 為vi 所sở 依y 聖thánh 道Đạo 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 餘dư 依y 他tha 起khởi 雖tuy 亦diệc 是thị 依y 而nhi 不bất 持trì 種chủng 故cố 此thử 不bất 說thuyết 二nhị 迷mê 悟ngộ 依y 謂vị 即tức 真Chân 如Như 由do 此thử 能năng 作tác 迷mê 悟ngộ 根căn 本bổn 諸chư 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 依y 之chi 得đắc 生sanh 聖thánh 道Đạo 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 餘dư 雖tuy 亦diệc 作tác 迷mê 悟ngộ 法pháp 依y 而nhi 非phi 根căn 本bổn 故cố 此thử 不bất 說thuyết 三tam 所sở 轉chuyển 捨xả 此thử 復phục 有hữu 二nhị 一nhất 所sở 斷đoạn 捨xả 謂vị 二nhị 障chướng 種chủng 真chân 無vô 間gian 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 障chướng 治trị 相tương 違vi 彼bỉ 便tiện 斷đoạn 滅diệt 永vĩnh 不bất 成thành 就tựu 說thuyết 之chi 為vi 捨xả 彼bỉ 種chủng 斷đoạn 故cố 不bất 復phục 現hiện 得đắc 妄vọng 執chấp 我ngã 法pháp 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 不bất 對đối 妄vọng 情tình 亦diệc 說thuyết 為vi 捨xả 由do 此thử 名danh 捨xả 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 釋thích 曰viết 實thật 我ngã 實thật 法pháp 自tự 性tánh 本bổn 無vô 。 但đãn 對đối 妄vọng 情tình 妄vọng 似tự 於ư 有hữu 今kim 妄vọng 情tình 斷đoạn 無vô 境cảnh 對đối 心tâm 假giả 說thuyết 此thử 境cảnh 亦diệc 名danh 為vi 斷đoạn 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 名danh 捨xả 所sở 執chấp 諸chư 有hữu 處xứ 言ngôn 斷đoạn 遍biến 計kế 者giả 義nghĩa 在tại 於ư 此thử 二nhị 所sở 棄khí 捨xả 謂vị 餘dư 有hữu 漏lậu 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 引dẫn 極cực 圓viên 明minh 純thuần 淨tịnh 本bổn 識thức 非phi 彼bỉ 依y 故cố 皆giai 永vĩnh 棄khí 捨xả 彼bỉ 種chủng 捨xả 已dĩ 現hiện 有hữu 漏lậu 法pháp 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。 既ký 永vĩnh 不bất 生sanh 亦diệc 說thuyết 為vi 捨xả 由do 此thử 名danh 捨xả 生sanh 死tử 劣liệt 法pháp 釋thích 曰viết 餘dư 有hữu 漏lậu 者giả 即tức 二nhị 障chướng 餘dư 有hữu 漏lậu 善thiện 法Pháp 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 者giả 即tức 十Thập 地Địa 中trung 所sở 生sanh 現hiện 行hành 圓viên 謂vị 圓viên 滿mãn 明minh 謂vị 行hành 相tương/tướng 分phân 明minh 異dị 於ư 菩Bồ 薩Tát 未vị 圓viên 明minh 故cố 此thử 淨tịnh 八bát 識thức 非phi 餘dư 有hữu 漏lậu 劣liệt 無vô 漏lậu 依y 故cố 皆giai 棄khí 捨xả 此thử 則tắc 總tổng 釋thích 下hạ 有hữu 二nhị 師sư 義nghĩa 一nhất 云vân 此thử 之chi 有hữu 漏lậu 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 與dữ 二nhị 障chướng 種chủng 一nhất 時thời 而nhi 捨xả 由do 二nhị 障chướng 種chủng 有hữu 此thử 二nhị 故cố 第đệ 二nhị 師sư 云vân 無vô 間gian 道đạo 中trung 斷đoạn 二nhị 障chướng 種chủng 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 方phương 捨xả 此thử 二nhị 由do 無vô 間gian 道đạo 尚thượng 是thị 菩Bồ 薩Tát 猶do 有hữu 生sanh 死tử 有hữu 所sở 熏huân 識thức 未vị 即tức 是thị 佛Phật 是thị 故cố 皆giai 用dụng 解giải 脫thoát 道đạo 捨xả 四tứ 所sở 轉chuyển 得đắc 此thử 復phục 有hữu 二nhị 一nhất 所sở 顯hiển 得đắc 謂vị 大đại 涅Niết 槃Bàn 雖tuy 此thử 本bổn 來lai 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 由do 客khách 塵trần 覆phú 令linh 不bất 顯hiển 真chân 聖thánh 道Đạo 生sanh 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 故cố 令linh 其kỳ 相tương/tướng 顯hiển 得đắc 名danh 涅Niết 槃Bàn 二nhị 所sở 生sanh 得đắc 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 然nhiên 論luận 釋thích 涅Niết 槃Bàn 有hữu 其kỳ 四tứ 種chủng 。 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 有hữu 餘dư 依y 三tam 無vô 餘dư 依y 四tứ 無vô 住trú 處xứ 論luận 釋thích 菩Bồ 提Đề 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。 即tức 是thị 四Tứ 智Trí 至chí 出xuất 現hiện 品phẩm 當đương 廣quảng 會hội 釋thích 上thượng 所sở 引dẫn 論luận 文văn 已dĩ 略lược 具cụ 今kim 當đương 會hội 疏sớ/sơ 然nhiên 本bổn 論luận 釋thích 此thử 文văn 有hữu 四tứ 叚giả 一nhất 反phản 問vấn 辯biện 非phi 論luận 云vân 可khả 如như 世thế 間gian 智trí 依y 世thế 間gian 耶da 不phủ 也dã 二nhị 順thuận 問vấn 彰chương 是thị 論luận 云vân 云vân 何hà 依y 偈kệ 言ngôn 出xuất 過quá 於ư 三tam 世thế 。 三tam 釋thích 是thị 異dị 非phi 論luận 云vân 轉chuyển 依y 止chỉ 依y 止chỉ 常thường 身thân 故cố 非phi 如như 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 依y 止chỉ 無vô 常thường 因nhân 緣duyên 法pháp 四tứ 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 論luận 云vân 如như 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 決quyết 定định 說thuyết 上thượng 具cụ 引dẫn 論luận 科khoa 釋thích 已dĩ 竟cánh 疏sớ/sơ 文văn 之chi 中trung 亦diệc 有hữu 四tứ 節tiết 而nhi 有hữu 開khai 合hợp 合hợp 初sơ 二nhị 為vi 一nhất 開khai 三tam 為vi 二nhị 三tam 今kim 初sơ 合hợp 論luận 前tiền 二nhị 叚giả 取thủ 意ý 略lược 釋thích 故cố 云vân 謂vị 轉chuyển 無vô 常thường 依y 云vân 出xuất 過quá 三tam 世thế 論luận 云vân 非phi 如như 下hạ 三tam 即tức 論luận 異dị 非phi 非phi 即tức 因nhân 中trung 上thượng 二nhị 開khai 論luận 釋thích 是thị 異dị 非phi 為vi 二nhị 持trì 種chủng 等đẳng 者giả 即tức 唯duy 識thức 所sở 轉chuyển 依y 中trung 持trì 種chủng 依y 也dã 以dĩ 此thử 能năng 持trì 而nhi 為vi 因nhân 者giả 親thân 是thị 所sở 熏huân 成thành 名danh 言ngôn 種chủng 二nhị 所sở 持trì 染nhiễm 淨tịnh 種chủng 子tử 等đẳng 是thị 無vô 常thường 緣duyên 者giả 染nhiễm 淨tịnh 即tức 有hữu 善thiện 惡ác 業nghiệp 種chủng 等đẳng 故cố 言ngôn 依y 此thử 因nhân 緣duyên 起khởi 無vô 常thường 意ý 識thức 者giả 依y 種chủng 起khởi 現hiện 行hành 也dã 此thử 即tức 第đệ 八bát 種chủng 現hiện 俱câu 為vi 所sở 依y 前tiền 七thất 轉chuyển 識thức 等đẳng 皆giai 為vi 能năng 依y 唯duy 識thức 約ước 能năng 持trì 種chủng 但đãn 取thủ 第đệ 八bát 為vi 所sở 依y 種chủng 子tử 等đẳng 並tịnh 為vi 能năng 依y 耳nhĩ 今kim 轉chuyển 無vô 常thường 識thức 下hạ 釋thích 今kim 為vi 所sở 轉chuyển 依y 即tức 唯duy 識thức 論luận 云vân 聖thánh 道Đạo 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 謂vị 在tại 因nhân 中trung 雙song 持trì 染nhiễm 淨tịnh 今kim 得đắc 聖thánh 道Đạo 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 即tức 名danh 轉chuyển 依y 故cố 此thử 轉chuyển 者giả 亦diệc 是thị 捨xả 義nghĩa 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 釋thích 能năng 依y 智trí 後hậu 釋thích 所sở 依y 今kim 初sơ 然nhiên 四Tứ 智Trí 之chi 義nghĩa 。 已dĩ 見kiến 第đệ 一nhất 經kinh 初sơ 而nhi 此thử 唯duy 二nhị 者giả 成thành 唯duy 識thức 云vân 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 初sơ 現hiện 前tiền 位vị 違vi 二nhị 執chấp 故cố 方phương 得đắc 初sơ 起khởi 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 法pháp 空không 觀quán 品phẩm 菩Bồ 薩Tát 見kiến 位vị 方phương 得đắc 初sơ 起khởi 已dĩ 得đắc 法Pháp 空không 無vô 漏lậu 智trí 故cố 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 有hữu 義nghĩa 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 無vô 間gian 道đạo 得đắc 有hữu 義nghĩa 至chí 解giải 脫thoát 道đạo 乃nãi 得đắc 初sơ 起khởi 異dị 熟thục 識thức 種chủng 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 猶do 未vị 頓đốn 捨xả 與dữ 無vô 間gian 道đạo 不bất 相tương 違vi 故cố 非phi 障chướng 有hữu 漏lậu 劣liệt 無vô 漏lậu 法pháp 但đãn 與dữ 佛Phật 果Quả 定định 相tương 違vi 故cố 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 無vô 所sở 熏huân 識thức 無vô 漏lậu 不bất 增tăng 應ưng 成thành 佛Phật 故cố 釋thích 曰viết 此thử 意ý 正chánh 明minh 捨xả 異dị 熟thục 識thức 方phương 始thỉ 轉chuyển 名danh 圓viên 鏡kính 智trí 。 故cố 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 有hữu 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 修tu 道Đạo 位vị 中trung 後hậu 得đắc 引dẫn 故cố 亦diệc 得đắc 初sơ 起khởi 釋thích 曰viết 謂vị 第đệ 六lục 意ý 識thức 後hậu 得đắc 引dẫn 故cố 於ư 淨tịnh 土độ 中trung 起khởi 五ngũ 識thức 故cố 論luận 有hữu 義nghĩa 成thành 佛Phật 方phương 得đắc 初sơ 起khởi 以dĩ 十Thập 地Địa 中trung 依y 異dị 熟thục 識thức 所sở 變biến 眼nhãn 等đẳng 非phi 無vô 漏lậu 故cố 有hữu 漏lậu 不bất 共cộng 必tất 俱câu 同đồng 境cảnh 根căn 發phát 無vô 漏lậu 識thức 理lý 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 此thử 二nhị 於ư 境cảnh 明minh 昧muội 有hữu 異dị 由do 斯tư 此thử 品phẩm 要yếu 得đắc 成thành 佛Phật 依y 無vô 漏lậu 根căn 方phương 容dung 現hiện 起khởi 而nhi 數số 間gian 斷đoạn 作tác 意ý 起khởi 故cố 釋thích 曰viết 言ngôn 不bất 共cộng 者giả 即tức 不bất 共cộng 眼nhãn 根căn 根căn 唯duy 為vi 眼nhãn 識thức 依y 故cố 言ngôn 必tất 俱câu 者giả 是thị 俱câu 有hữu 依y 根căn 識thức 同đồng 時thời 故cố 言ngôn 同đồng 境cảnh 者giả 即tức 同đồng 境cảnh 依y 根căn 識thức 共cộng 同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 故cố 此thử 三tam 名danh 異dị 俱câu 是thị 五ngũ 根căn 皆giai 三tam 依y 中trung 俱câu 有hữu 依y 攝nhiếp 所sở 依y 眼nhãn 等đẳng 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 不bất 能năng 發phát 無vô 漏lậu 識thức 智trí 言ngôn 此thử 二nhị 於ư 境cảnh 有hữu 明minh 昧muội 者giả 二nhị 即tức 是thị 漏lậu 及cập 與dữ 無vô 漏lậu 無vô 漏lậu 即tức 明minh 漏lậu 識thức 即tức 昧muội 十Thập 地Địa 五ngũ 識thức 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 至chí 佛Phật 果Quả 方phương 成thành 所sở 依y 俱câu 有hữu 依y 義nghĩa 廣quảng 如như 問vấn 明minh 品phẩm 引dẫn 今kim 疏sớ/sơ 意ý 取thủ 成thành 佛Phật 時thời 得đắc 故cố 此thử 不bất 言ngôn 依y 彼bỉ 本bổn 識thức 者giả 二nhị 釋thích 所sở 依y 言ngôn 真Chân 如Như 者giả 即tức 前tiền 唯duy 識thức 為vi 迷mê 悟ngộ 依y 聖thánh 道Đạo 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 然nhiên 其kỳ 真Chân 如Như 即tức 唯duy 識thức 性tánh 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 此thử 諸chư 法pháp 勝thắng 義nghĩa 亦diệc 即tức 是thị 真Chân 如Như 常thường 如như 其kỳ 性tánh 故cố 即tức 唯duy 識thức 實thật 性tánh 今kim 即tức 於ư 本bổn 識thức 之chi 中trung 依y 真Chân 如Như 性tánh 又hựu 法pháp 性tánh 宗tông 識thức 相tương/tướng 識thức 性tánh 互hỗ 交giao 徹triệt 故cố 然nhiên 於ư 一nhất 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 門môn 一nhất 真Chân 如Như 門môn 二nhị 生sanh 滅diệt 門môn 於ư 真Chân 如Như 門môn 中trung 法Pháp 身thân 即tức 是thị 真Chân 如Như 門môn 攝nhiếp 故cố 經Kinh 云vân 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 無vô 相tướng 身thân 若nhược 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 法Pháp 身thân 即tức 名danh 如Như 來Lai 。 藏tạng 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 即tức 是thị 本bổn 覺giác 故cố 起khởi 信tín 云vân 所sở 言ngôn 覺giác 義nghĩa 者giả 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 說thuyết 名danh 本bổn 覺giác 然nhiên 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 名danh 阿a 頼# 耶da 凡phàm 夫phu 但đãn 從tùng 妄vọng 識thức 熏huân 種chủng 聖thánh 智trí 去khứ 妄vọng 雖tuy 則tắc 本bổn 識thức 未vị 捨xả 異dị 熟thục 而nhi 其kỳ 二nhị 智trí 唯duy 依y 真Chân 如Như 法Pháp 身thân 常thường 理lý 故cố 論luận 云vân 轉chuyển 依y 止chỉ 依y 止chỉ 常thường 身thân 故cố 是thị 了liễu 義nghĩa 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 此thử 句cú 出xuất 意ý 由do 是thị 了liễu 義nghĩa 故cố 。 經kinh 定định 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 經kinh 下hạ 二nhị 為vi 引dẫn 經kinh 文văn 於ư 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 正chánh 引dẫn 即tức 南nam 經kinh 第đệ 三tam 十thập 五ngũ 憍kiêu 陳trần 如như 品phẩm 云vân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 憍kiêu 陳trần 如như 色sắc 是thị 無vô 常thường 。 因nhân 滅diệt 是thị 色sắc 獲hoạch 得đắc 解giải 脫thoát 。 常thường 住trụ 之chi 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 是thị 無vô 常thường 。 因nhân 滅diệt 是thị 識thức 獲hoạch 得đắc 解giải 脫thoát 。 常thường 住trụ 之chi 識thức 彼bỉ 經kinh 次thứ 說thuyết 苦khổ 空không 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 說thuyết 如Như 來Lai 五ngũ 蘊uẩn 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 言ngôn 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 經kinh 第đệ 二nhị 開khai 宗tông 顯hiển 德đức 即tức 說thuyết 常thường 住trụ 如như 玄huyền 談đàm 中trung 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 此thử 經Kinh 上thượng 下hạ 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 若nhược 依y 唯duy 識thức 下hạ 二nhị 解giải 釋thích 於ư 中trung 又hựu 二nhị 先tiên 依y 法pháp 相tướng 宗tông 言ngôn 非phi 自tự 性tánh 常thường 者giả 自tự 性tánh 則tắc 凝ngưng 然nhiên 常thường 此thử 約ước 法Pháp 身thân 報báo 身thân 名danh 相tướng 續tục 常thường 即tức 上thượng 能năng 依y 亦diệc 說thuyết 名danh 常thường 三tam 者giả 化hóa 身thân 名danh 不bất 斷đoạn 常thường 應ứng 用dụng 不bất 斷đoạn 故cố 若nhược 起khởi 信tín 下hạ 二nhị 依y 法pháp 性tánh 宗tông 先tiên 引dẫn 論luận 謂vị 本bổn 覺giác 是thị 法Pháp 身thân 始thỉ 覺giác 是thị 報báo 身thân 既ký 云vân 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 覺giác 無vô 復phục 始thỉ 本bổn 之chi 異dị 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 則tắc 二nhị 常thường 無vô 別biệt 生sanh 公công 亦diệc 云vân 真chân 理lý 自tự 然nhiên 悟ngộ 亦diệc 冥minh 符phù 真chân 則tắc 無vô 差sai 悟ngộ 豈khởi 容dung 易dị 不bất 易dị 之chi 體thể 為vi 湛trạm 然nhiên 常thường 照chiếu 等đẳng 並tịnh 如như 前tiền 說thuyết 勝thắng 鬘man 經kinh 者giả 若nhược 別biệt 說thuyết 三Tam 身Thân 。 如Như 來Lai 妙diệu 色sắc 身thân 。 世thế 間gian 無vô 與dữ 等đẳng 。 無vô 比tỉ 不bất 思tư 議nghị 。 是thị 故cố 今kim 敬kính 禮lễ 。 則tắc 說thuyết 化hóa 身thân 如Như 來Lai 色sắc 無vô 盡tận 。 智trí 慧tuệ 亦diệc 復phục 然nhiên 。 即tức 歎thán 報báo 身thân 一nhất 切thiết 法pháp 常thường 住trụ 。 即tức 歎thán 法Pháp 身thân 是thị 故cố 我ngã 歸quy 依y 。 總tổng 歸quy 三Tam 身Thân 既ký 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 。 常thường 住trụ 則tắc 上thượng 二nhị 身thân 豈khởi 非phi 常thường 住trụ 亦diệc 同đồng 法pháp 華hoa 世thế 間gian 相tướng 常thường 住trụ 。 世thế 間gian 尚thượng 猶do 常thường 住trụ 三Tam 身Thân 豈khởi 得đắc 無vô 常thường )# 三tam 其kỳ 相tướng 如như 虛hư 空không 。 即tức 解giải 脫thoát 相tương/tướng 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 猶do 有hữu 智trí 障chướng 二nhị 障chướng 雙song 亡vong 故cố 如như 空không 無vô 礙ngại 。 (# 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 下hạ 釋thích 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 亦diệc 取thủ 論luận 意ý 耳nhĩ 論luận 亦diệc 有hữu 三tam 一nhất 反phản 問vấn 辯biện 非phi 云vân 可khả 同đồng 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 智trí 有hữu 障chướng 得đắc 觧# 脫thoát 耶da 不phủ 也dã 二nhị 順thuận 問vấn 彰chương 是thị 云vân 云vân 可khả 解giải 脫thoát 偈kệ 言ngôn 其kỳ 相tướng 如như 虛hư 空không 。 三tam 釋thích 是thị 異dị 非phi 云vân 無vô 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 障chướng 。 礙ngại 故cố 釋thích 曰viết 煩phiền 惱não 即tức 法pháp 華hoa 云vân 離ly 諸chư 苦khổ 縛phược 。 名danh 得Đắc 解Giải 脫Thoát 。 是thị 人nhân 於ư 何hà 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 但đãn 離ly 虛hư 妄vọng 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 其kỳ 實thật 未vị 得đắc 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 未vị 脫thoát 所sở 知tri 有hữu 三tam 餘dư 故cố 今kim 脫thoát 二nhị 障chướng 故cố 不bất 同đồng 彼bỉ )# 三tam 德đức 之chi 義nghĩa 已dĩ 見kiến 上thượng 文văn 然nhiên 圓viên 滿mãn 在tại 佛Phật 圓viên 教giáo 十thập 住trụ 即tức 許hứa 開khai 發phát 此thử 中trung 約ước 因nhân 即tức 言ngôn 分phần/phân 得đắc 所sở 依y 果quả 海hải 等đẳng 佛Phật 無vô 差sai 轉chuyển 依y 亦diệc 爾nhĩ 從tùng 因nhân 門môn 中trung 是thị 見kiến 修tu 轉chuyển 就tựu 果quả 辨biện 者giả 究cứu 竟cánh 廣quảng 大đại 。 轉chuyển 也dã (# 三tam 德đức 之chi 義nghĩa 下hạ 二nhị 總tổng 結kết 三tam 德đức 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 結kết 見kiến 上thượng 文văn 者giả 即tức 問vấn 明minh 品phẩm 然nhiên 下hạ 出xuất 現hiện 品phẩm 復phục 當đương 廣quảng 明minh 然nhiên 圓viên 滿mãn 在tại 佛Phật 下hạ 約ước 位vị 分phân 別biệt 即tức 天thiên 台thai 智trí 者giả 意ý 約ước 圓viên 教giáo 六lục 即tức 以dĩ 明minh 一nhất 理lý 即tức 三tam 德đức 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 平bình 等đẳng 共cộng 有hữu 即tức 三tam 雜tạp 染nhiễm 煩phiền 惱não 即tức 般Bát 若Nhã 結kết 業nghiệp 即tức 解giải 脫thoát 苦khổ 報báo 即tức 法Pháp 身thân 迷mê 成thành 三tam 雜tạp 染nhiễm 體thể 即tức 三tam 德đức 二nhị 名danh 字tự 三tam 德đức 謂vị 於ư 圓viên 理lý 若nhược 因nhân 若nhược 果quả 。 解giải 了liễu 分phân 明minh 三tam 觀quán 行hành 三tam 德đức 三tam 德đức 圓viên 修tu 障chướng 無vô 不bất 寂tịch 理lý 無vô 不bất 照chiếu 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 徹triệt 見kiến 心tâm 性tánh 又hựu 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 四tứ 相tương 似tự 三tam 德đức 謂vị 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 身thân 如như 瑠lưu 璃ly 照chiếu 法pháp 實thật 相tướng 業nghiệp 繫hệ 不bất 覊# 五ngũ 分phần/phân 真chân 三tam 德đức 如như 初sơ 發phát 心tâm 住trụ 。 得đắc 如Như 來Lai 一nhất 身thân 。 無vô 量lượng 身thân 說thuyết 法Pháp 智trí 慧tuệ 所sở 作tác 自tự 在tại 。 六lục 究cứu 竟cánh 三tam 德đức 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 今kim 此thử 即tức 當đương 分phần/phân 真chân 三tam 德đức 今kim 云vân 圓viên 滿mãn 在tại 佛Phật 即tức 究cứu 竟cánh 三tam 德đức 十thập 住trụ 開khai 發phát 即tức 是thị 分phần/phân 真chân 此thử 中trung 約ước 因nhân 即tức 言ngôn 分phần/phân 得đắc 亦diệc 分phần/phân 真chân 也dã 從tùng 十thập 住trụ 初sơ 心tâm 直trực 至chí 十Thập 地Địa 皆giai 名danh 分phần/phân 真chân 故cố 所sở 依y 果quả 海hải 即tức 等đẳng 究cứu 竟cánh 轉chuyển 依y 亦diệc 爾nhĩ 下hạ 二nhị 別biệt 會hội 轉chuyển 依y 即tức 唯duy 識thức 第đệ 十thập 釋thích 四tứ 轉chuyển 依y 之chi 前tiền 先tiên 云vân 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 勇dũng 猛mãnh 修tu 行hành 。 十thập 種chủng 勝thắng 行hành 斷đoạn 十thập 種chủng 障chướng 證chứng 十thập 真Chân 如Như 於ư 二nhị 轉chuyển 依y 便tiện 能năng 證chứng 得đắc 。 （# 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 即tức 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 ）# 轉chuyển 依y 位vị 別biệt 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 損tổn 力lực 益ích 能năng 轉chuyển 謂vị 初sơ 二nhị 位vị 由do 習tập 勝thắng 解giải 及cập 慚tàm 愧quý 故cố 損tổn 本bổn 識thức 中trung 染nhiễm 種chủng 勢thế 力lực 益ích 本bổn 識thức 內nội 淨tịnh 種chủng 功công 能năng 雖tuy 未vị 斷đoạn 障chướng 種chủng 實thật 證chứng 轉chuyển 依y 而nhi 漸tiệm 伏phục 現hiện 行hành 亦diệc 名danh 為vi 轉chuyển 二nhị 通thông 達đạt 轉chuyển 由do 見kiến 道Đạo 力lực 通thông 達đạt 真Chân 如Như 斷đoạn 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 麤thô 重trọng/trùng 證chứng 得đắc 一nhất 分phần/phân 真chân 實thật 轉chuyển 依y 三tam 修tu 習tập 轉chuyển 謂vị 修tu 習tập 位vị 由do 數số 修tu 習tập 十Thập 地Địa 行hành 故cố 漸tiệm 斷đoạn 俱câu 生sanh 二nhị 障chướng 麤thô 重trọng/trùng 漸tiệm 次thứ 證chứng 得đắc 真chân 實thật 轉chuyển 依y 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 中trung 說thuyết 通thông 達đạt 轉chuyển 在tại 前tiền 六lục 地địa 有hữu 無vô 相tướng 觀quán 通thông 達đạt 真chân 俗tục 間gian 雜tạp 現hiện 前tiền 令linh 真chân 非phi 真chân 現hiện 不bất 現hiện 故cố 說thuyết 修tu 習tập 轉chuyển 在tại 後hậu 四tứ 地địa 純thuần 無vô 相tướng 觀quán 長trường 時thời 現hiện 前tiền 勇dũng 猛mãnh 修tu 習tập 斷đoạn 除trừ 麤thô 重trọng/trùng 多đa 令linh 非phi 真chân 不bất 顯hiển 現hiện 故cố 釋thích 曰viết 通thông 達đạt 真chân 俗tục 者giả 以dĩ 有hữu 相tương/tướng 觀quán 通thông 俗tục 無vô 相tướng 觀quán 達đạt 真chân 言ngôn 令linh 真chân 非phi 真chân 現hiện 不bất 現hiện 者giả 入nhập 無vô 相tướng 觀quán 真chân 現hiện 非phi 真chân 不bất 現hiện 出xuất 觀quán 真chân 不bất 現hiện 入nhập 有hữu 相tương/tướng 故cố 非phi 真chân 現hiện 言ngôn 後hậu 四tứ 地địa 多đa 令linh 非phi 真chân 不bất 顯hiển 現hiện 者giả 常thường 在tại 無vô 相tướng 觀quán 故cố 多đa 不bất 現hiện 由do 雜tạp 煩phiền 惱não 未vị 名danh 清thanh 淨tịnh 則tắc 非phi 真chân 猶do 現hiện 故cố 有hữu 多đa 言ngôn 四Tứ 果Quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 謂vị 究cứu 竟cánh 位vị 由do 三tam 大đại 劫kiếp 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 修tu 習tập 無vô 邊biên 難nan 行hành 勝thắng 行hành 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 永vĩnh 斷đoạn 本bổn 來lai 一nhất 切thiết 麤thô 重trọng/trùng 頓đốn 證chứng 佛Phật 果Quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 依y 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 利lợi 樂lạc 無vô 盡tận 五ngũ 下hạ 劣liệt 轉chuyển 謂vị 二Nhị 乘Thừa 位vị 專chuyên 求cầu 自tự 利lợi 厭yếm 苦khổ 欣hân 寂tịch 唯duy 能năng 通thông 達đạt 生sanh 空không 真Chân 如Như 斷đoạn 煩phiền 惱não 種chủng 證chứng 真chân 擇trạch 滅diệt 無vô 勝thắng 堪kham 能năng 名danh 下hạ 劣liệt 轉chuyển 釋thích 曰viết 上thượng 有hữu 六lục 義nghĩa 故cố 稱xưng 下hạ 劣liệt 六lục 廣quảng 大đại 轉chuyển 謂vị 大Đại 乘Thừa 位vị 為vi 利lợi 生sanh 故cố 趣thú 大đại 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 俱câu 無vô 欣hân 猒# 俱câu 能năng 通thông 達đạt 二nhị 空không 真Chân 如Như 雙song 斷đoạn 所sở 知tri 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 頓đốn 證chứng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 有hữu 勝thắng 堪kham 能năng 名danh 廣quảng 大đại 轉chuyển 此thử 中trung 意ý 說thuyết 廣quảng 大đại 轉chuyển 依y 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 問vấn 曰viết 何hà 以dĩ 不bất 取thủ 果quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 釋thích 云vân 對đối 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 是thị 。 以dĩ 不bất 取thủ 意ý 明minh 上thượng 約ước 位vị 不bất 出xuất 後hậu 二nhị 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 不bất 取thủ 故cố 唯duy 取thủ 第đệ 六lục 今kim 疏sớ/sơ 文văn 中trung 但đãn 不bất 取thủ 小Tiểu 乘Thừa 及cập 損tổn 力lực 益ích 能năng 益ích 能năng 但đãn 是thị 資tư 糧lương 加gia 行hành 今kim 辯biện 地địa 故cố )# 此thử 不bất 同đồng 相tương/tướng 由do 得đắc 前tiền 同đồng 成thành 斯tư 不bất 同đồng 能năng 顯hiển 前tiền 同đồng 令linh 離ly 障chướng 清thanh 淨tịnh 無vô 別biệt 不bất 同đồng 如như 融dung 金kim 成thành 像tượng 像tượng 非phi 金kim 外ngoại 論luận 中trung 結kết 後hậu 五ngũ 句cú 云vân 如như 是thị 觀quán 智trí 如như 是thị 斷đoạn 煩phiền 惱não 如như 是thị 觀quán 如như 觀quán 如như 如như 是thị 依y 止chỉ 。 依y 止chỉ 如như 是thị 解giải 脫thoát 。 得đắc 解giải 脫thoát 後hậu 三tam 皆giai 重trọng/trùng 言ngôn 者giả 皆giai 上thượng 牒điệp 前tiền 下hạ 是thị 結kết 成thành 謂vị 如như 是thị 觀quán 而nhi 觀quán 等đẳng 也dã 偏thiên 此thử 後hậu 三tam 有hữu 重trọng 牒điệp 者giả 以dĩ 前tiền 文văn 後hậu 三tam 對đối 妄vọng 顯hiển 真chân 故cố 須tu 牒điệp 真chân 就tựu 以dĩ 結kết 之chi (# 此thử 不bất 同đồng 相tương/tướng 下hạ 二nhị 總tổng 結kết 會hội 通thông 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 結kết 會hội 同đồng 義nghĩa 應ưng 有hữu 問vấn 云vân 若nhược 解giải 脫thoát 如như 空không 則tắc 本bổn 來lai 無vô 礙ngại 何hà 異dị 同đồng 相tương/tướng 故cố 為vi 此thử 會hội 同đồng 約ước 體thể 空không 此thử 約ước 契khế 空không 悟ngộ 本bổn 無vô 縛phược 名danh 真chân 解giải 脫thoát 。 故cố 云vân 由do 得đắc 前tiền 同đồng 成thành 斯tư 不bất 同đồng 彼bỉ 能năng 成thành 斯tư 斯tư 能năng 顯hiển 彼bỉ 能năng 所sở 不bất 一nhất 也dã 論luận 中trung 已dĩ 下hạ 二nhị 結kết 不bất 同đồng 但đãn 結kết 五ngũ 句cú 者giả 解giải 脫thoát 是thị 總tổng 於ư 諸chư 趣thú 是thị 脫thoát 處xứ 故cố 不bất 結kết 之chi 謂vị 如như 是thị 等đẳng 者giả 。 謂vị 應ưng 如như 是thị 契khế 實thật 而nhi 觀quán 莫mạc 作tác 餘dư 不bất 契khế 之chi 觀quán 而nhi 云vân 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 依y 止chỉ 解giải 脫thoát 謂vị 應ưng 如như 是thị 依y 止chỉ 。 於ư 常thường 莫mạc 依y 無vô 常thường 應ưng 如như 是thị 。 雙song 離ly 二nhị 障chướng 解giải 脫thoát 莫mạc 同đồng 聲Thanh 聞Văn 後hậu 三tam 對đối 妄vọng 顯hiển 真chân 者giả 一nhất 般ban 若nhược 云vân 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 依y 聲thanh 而nhi 悟ngộ 二nhị 法Pháp 身thân 云vân 非phi 如như 無vô 常thường 意ý 識thức 智trí 依y 止chỉ 無vô 常thường 意ý 識thức 因nhân 緣duyên 。 三tam 解giải 脫thoát 云vân 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 猶do 有hữu 智trí 障chướng 故cố 牒điệp 於ư 真chân 以dĩ 結kết 此thử 三tam 令linh 依y 於ư 真chân 不bất 依y 於ư 妄vọng 故cố 亦diệc 可khả 後hậu 三tam 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 前tiền 二nhị 不bất 離ly 三tam 故cố 已dĩ 如như 上thượng 說thuyết 論luận 中trung 此thử 後hậu 會hội 六lục 相tương/tướng 云vân 如như 是thị 說thuyết 已dĩ 。 於ư 中trung 自tự 體thể 空không 是thị 總tổng 三tam 種chủng 智trí 空không 是thị 別biệt 釋thích 曰viết 此thử 會hội 同đồng 相tương/tướng 論luận 又hựu 云vân 解giải 脫thoát 是thị 總tổng 五ngũ 種chủng 解giải 脫thoát 是thị 別biệt 釋thích 曰viết 此thử 會hội 同đồng 不bất 同đồng 相tương/tướng 也dã 但đãn 會hội 總tổng 別biệt 同đồng 異dị 成thành 壞hoại 略lược 可khả 知tri 故cố )# 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 八Bát 音âm 釋thích 燋tiều 炷chú (# 燋tiều 茲tư 消tiêu 切thiết 音âm 焦tiêu 炷chú 腫thũng 與dữ 切thiết 音âm 主chủ )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 九cửu 。 何hà 九cửu 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 寂tịch 滅diệt 佛Phật 所sở 行hành 言ngôn 說thuyết 莫mạc 能năng 及cập 地Địa 行hành 亦diệc 如như 是thị 。 難nạn/nan 說thuyết 難nan 可khả 受thọ 。 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 類loại 地địa 行hành 微vi 於ư 中trung 上thượng 半bán 牒điệp 前tiền 地địa 智trí 離ly 言ngôn 以dĩ 為vi 能năng 類loại 下hạ 半bán 正chánh 舉cử 地địa 行hành 以dĩ 為vi 所sở 類loại (# 第đệ 二nhị 一nhất 偈kệ 等đẳng 者giả 然nhiên 遠viễn 公công 復phục 云vân 後hậu 之chi 三tam 偈kệ 以dĩ 佛Phật 果Quả 法pháp 類loại 顯hiển 地địa 實thật 意ý 云vân 前tiền 二nhị 涅Niết 槃Bàn 是thị 佛Phật 所sở 行hành 。 故cố 難nạn/nan 言ngôn 說thuyết 類loại 於ư 地địa 實thật 亦diệc 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 雖tuy 有hữu 此thử 理lý 前tiền 之chi 四tứ 偈kệ 曾tằng 不bất 說thuyết 於ư 佛Phật 果Quả 之chi 相tướng 但đãn 指chỉ 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 薩Tát 得đắc 者giả 是thị 佛Phật 所sở 行hành 。 之chi 涅Niết 槃Bàn 故cố 故cố 今kim 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 上thượng 地địa 智trí 類loại 顯hiển 地địa 行hành 為vi 甚thậm 微vi 妙diệu 故cố 論luận 釋thích 行hành 云vân 謂vị 是thị 檀đàn 等đẳng 非phi 地địa 實thật 故cố )# 初sơ 中trung 謂vị 彼bỉ 前tiền 地địa 智trí 顯hiển 二nhị 涅Niết 槃Bàn 皆giai 言ngôn 不bất 及cập 寂tịch 即tức 同đồng 相tương/tướng 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 寂tịch 故cố 滅diệt 即tức 不bất 同đồng 相tương/tướng 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 要yếu 智trí 緣duyên 滅diệt 非phi 約ước 性tánh 滅diệt 故cố 此thử 二nhị 涅Niết 槃Bàn 是thị 佛Phật 所sở 行hành 。 故cố 言ngôn 不bất 及cập 行hành 者giả 證chứng 也dã 言ngôn 不bất 及cập 者giả 說thuyết 聽thính 皆giai 難nạn/nan 也dã 何hà 不bất 直trực 說thuyết 無vô 言ngôn 而nhi 云vân 言ngôn 所sở 不bất 及cập 若nhược 一nhất 向hướng 無vô 言ngôn 何hà 由do 悟ngộ 解giải 令linh 尋tầm 言ngôn 求cầu 理lý 而nhi 知tri 理lý 圓viên 言ngôn 偏thiên 故cố 但đãn 云vân 不bất 及cập 。 下hạ 半bán 所sở 類loại 者giả 謂vị 非phi 唯duy 證chứng 智trí 如như 是thị 深thâm 玄huyền 而nhi 令linh 智trí 眷quyến 属# 行hành 亦diệc 難nạn/nan 說thuyết 受thọ 論luận 云vân 地địa 者giả 境cảnh 界giới 觀quán 行hành 者giả 智trí 眷quyến 属# 智trí 眷quyến 属# 者giả 謂vị 同đồng 行hành 同đồng 行hành 者giả 謂vị 檀đàn 等đẳng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 言ngôn 境cảnh 界giới 觀quán 者giả 如như 為vi 境cảnh 界giới 照chiếu 達đạt 名danh 觀quán 此thử 即tức 加gia 行hành 設thiết 地địa 是thị 地địa 體thể 意ý 在tại 舉cử 地địa 取thủ 行hành 故cố 云vân 地địa 行hành 將tương 此thử 地địa 智trí 修tu 行hành 檀đàn 等đẳng 故cố 名danh 同đồng 行hành 同đồng 彼bỉ 事sự 而nhi 行hành 故cố 斯tư 即tức 後hậu 得đắc 為vi 證chứng 智trí 眷quyến 属# 也dã (# 設thiết 地địa 是thị 下hạ 四tứ 揀giản 濫lạm 也dã 王vương 揀giản 遠viễn 公công 所sở 類loại 是thị 其kỳ 地địa 實thật 以dĩ 前tiền 論luận 言ngôn 地địa 者giả 境cảnh 界giới 觀quán 徃# 疏sớ/sơ 作tác 加gia 行hành 觀quán 釋thích 故cố 今kim 縱túng/tung 之chi 云vân 設thiết 令linh 地địa 是thị 地địa 實thật 境cảnh 界giới 觀quán 非phi 是thị 加gia 行hành 是thị 地địa 實thật 者giả 意ý 取thủ 地địa 實thật 所sở 起khởi 之chi 行hành 非phi 取thủ 地địa 實thật 故cố 論luận 云vân 行hành 謂vị 同đồng 行hành 以dĩ 其kỳ 地địa 實thật 即tức 是thị 證chứng 智trí 同đồng 彼bỉ 檀đàn 等đẳng 差sai 別biệt 行hành 故cố 明minh 知tri 取thủ 行hành 耳nhĩ )# 。 智trí 起khởi 佛Phật 境cảnh 界giới 非phi 念niệm 離ly 心tâm 道đạo 非phi 蘊uẩn 界giới 處xứ 門môn 智trí 知tri 意ý 不bất 及cập 。 第đệ 三tam 一nhất 偈kệ 寄ký 對đối 彰chương 微vi 者giả 對đối 聞văn 思tư 等đẳng 以dĩ 顯hiển 微vi 故cố (# 寄ký 對đối 彰chương 微vi 者giả 文văn 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 總tổng 顯hiển 意ý 取thủ 對đối 即tức 聞văn 等đẳng 三tam 慧tuệ 等đẳng 取thủ 報báo 生sanh 識thức 也dã )# 。 初sơ 句cú 舉cử 法pháp 體thể 智trí 是thị 所sở 起khởi 地địa 智trí 即tức 前tiền 五ngũ 偈kệ 所sở 明minh 根căn 本bổn 之chi 智trí 起khởi 者giả 即tức 加gia 行hành 後hậu 得đắc 二nhị 皆giai 觀quán 如như 如như 即tức 佛Phật 境cảnh 並tịnh 為vi 能năng 起khởi 故cố 論luận 云vân 以dĩ 何hà 觀quán 以dĩ 何hà 同đồng 行hành 能năng 起khởi 此thử 智trí 此thử 即tức 前tiền 偈kệ 何hà 觀quán 者giả 前tiền 境cảnh 界giới 觀quán 何hà 同đồng 行hành 者giả 前tiền 檀đàn 等đẳng 行hành 皆giai 言ngôn 何hà 者giả 隨tùy 何hà 觀quán 行hành 是thị 非phi 一nhất 之chi 言ngôn 以dĩ 加gia 行hành 隨tùy 地địa 不bất 同đồng 後hậu 得đắc 緣duyên 境cảnh 各các 別biệt 故cố (# 初sơ 句cú 舉cử 下hạ 隨tùy 文văn 牒điệp 釋thích 四tứ 句cú 三tam 節tiết 中trung 二nhị 合hợp 故cố 初sơ 句cú 有hữu 三tam 一nhất 取thủ 意ý 正chánh 釋thích 言ngôn 起khởi 即tức 加gia 行hành 後hậu 得đắc 者giả 此thử 二nhị 為vi 能năng 起khởi 其kỳ 智trí 一nhất 字tự 即tức 是thị 所sở 起khởi 二nhị 皆giai 觀quán 如như 如như 亦diệc 能năng 起khởi 故cố 云vân 並tịnh 為vi 能năng 起khởi 故cố 論luận 云vân 下hạ 二nhị 以dĩ 論luận 釋thích 前tiền 加gia 行hành 後hậu 得đắc 之chi 言ngôn 何hà 觀quán 是thị 加gia 行hành 何hà 同đồng 行hành 是thị 後hậu 得đắc 此thử 即tức 前tiền 偈kệ 下hạ 三tam 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 然nhiên 論luận 但đãn 牒điệp 問vấn 云vân 以dĩ 何hà 觀quán 等đẳng 而nhi 無vô 別biệt 答đáp 今kim 疏sớ/sơ 即tức 指chỉ 偈kệ 之chi 論luận 釋thích 觀quán 及cập 同đồng 行hành 從tùng 皆giai 言ngôn 何hà 下hạ 正chánh 示thị 答đáp 相tương/tướng 即tức 隨tùy 地địa 加gia 行hành 等đẳng 起khởi 證chứng 智trí 故cố 其kỳ 論luận 此thử 智trí 字tự 前tiền 疏sớ/sơ 已dĩ 釋thích )# 次thứ 二nhị 句cú 明minh 難nạn/nan 說thuyết 於ư 中trung 初sơ 句cú 非phi 心tâm 數số 故cố 難nạn/nan 說thuyết 非phi 念niệm 者giả 非phi 思tư 慧tuệ 境cảnh 故cố 離ly 心tâm 道đạo 者giả 非phi 報báo 生sanh 識thức 智trí 境cảnh 故cố 報báo 生sanh 識thức 者giả 如như 上thượng 違vi 請thỉnh 中trung 辨biện 後hậu 句cú 明minh 不bất 同đồng 三tam 科khoa 有hữu 色sắc 心tâm 根căn 境cảnh 故cố 不bất 可khả 說thuyết 論luận 經Kinh 云vân 非phi 陰ấm 界giới 入nhập 。 說thuyết 論luận 釋thích 非phi 說thuyết 云vân 離ly 文văn 字tự 故cố 今kim 經kinh 略lược 無vô 說thuyết 字tự 門môn 即tức 是thị 說thuyết 故cố 法pháp 華hoa 中trung 以dĩ 說thuyết 為vi 智trí 門môn (# 故cố 法pháp 華hoa 者giả 彼bỉ 釋thích 諸chư 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 甚thậm 深thâm 無vô 量lượng 。 為vi 證chứng 甚thậm 深thâm 釋thích 其kỳ 智trí 慧tuệ 門môn 。 難nan 解giải 難nan 入nhập 。 為vi 阿a 含hàm 甚thậm 深thâm 阿a 含hàm 即tức 教giáo 法pháp 生sanh 公công 云vân 夫phu 知tri 智trí 在tại 說thuyết 說thuyết 則tắc 為vi 門môn 非phi 唯duy 智trí 不bất 可khả 解giải 門môn 亦diệc 難nan 了liễu 了liễu 門môn 則tắc 達đạt 二nhị 非phi 非phi 難nan 解giải 如như 何hà 皆giai 以dĩ 說thuyết 為vi 門môn 也dã )# 下hạ 句cú 明minh 不bất 可khả 聞văn 智trí 知tri 者giả 唯duy 證chứng 智trí 知tri 故cố 意ý 不bất 及cập 者giả 如như 聞văn 取thủ 故cố 即tức 依y 智trí 不bất 依y 識thức 也dã 。 如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 難nạn/nan 說thuyết 難nan 可khả 示thị 如như 是thị 十Thập 地Địa 義nghĩa 心tâm 意ý 不bất 能năng 了liễu 。 第đệ 四tứ 一nhất 偈kệ 喻dụ 顯hiển 地địa 微vi 上thượng 半bán 喻dụ 下hạ 半bán 合hợp 此thử 中trung 喻dụ 者giả 不bất 唯duy 取thủ 空không 餘dư 處xứ 虛hư 空không 不bất 為ví 喻dụ 故cố 不bất 唯duy 取thủ 迹tích 砂sa 土thổ/độ 上thượng 迹tích 不bất 為ví 喻dụ 故cố 正chánh 取thủ 空không 中trung 鳥điểu 迹tích (# 第đệ 四tứ 一nhất 偈kệ 喻dụ 者giả 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 四tứ 一nhất 揀giản 喻dụ 體thể 一nhất 同đồng 前tiền 文văn 風phong 畫họa 之chi 喻dụ )# 論luận 云vân 鳥điểu 行hành 空không 中trung 迹tích 處xứ 不bất 可khả 說thuyết 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 者giả 總tổng 顯hiển 喻dụ 相tương/tướng 也dã 處xứ 即tức 迹tích 處xứ 之chi 空không 相tướng 即tức 空không 處xứ 之chi 迹tích 不bất 可khả 示thị 其kỳ 長trường 短đoản 大đại 小tiểu 令linh 見kiến 不bất 可khả 說thuyết 為vi 有hữu 無vô 等đẳng 此thử 中trung 迹tích 處xứ 之chi 空không 以dĩ 喻dụ 證chứng 智trí 空không 處xứ 之chi 迹tích 以dĩ 喻dụ 阿a 含hàm 故cố 論luận 合hợp 云vân 如như 是thị 鳥điểu 迹tích 住trú 處xứ 名danh 句cú 字tự 身thân 。 住trú 處xứ 也dã (# 此thử 中trung 跡tích 處xứ 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 此thử 下hạ 更cánh 有hữu 論luận 云vân 何hà 以dĩ 故cố 虛hư 空không 處xứ 鳥điểu 跡tích 相tương/tướng 不bất 可khả 分phân 別biệt 故cố 。 非phi 無vô 虛hư 空không 行hành 跡tích 今kim 疏sớ/sơ 但đãn 義nghĩa 合hợp 影ảnh 在tại 合hợp 中trung )# 何hà 以dĩ 不bất 可khả 說thuyết 。 論luận 云vân 虛hư 空không 處xứ 鳥điểu 迹tích 相tương/tướng 不bất 可khả 分phân 別biệt 故cố 。 意ý 云vân 鳥điểu 足túc 履lý 沙sa 則tắc 有hữu 迹tích 及cập 處xứ 由do 履lý 空không 故cố 處xứ 迹tích 難nạn/nan 分phần/phân 名danh 句cú 字tự 身thân 。 亦diệc 爾nhĩ 菩Bồ 薩Tát 證chứng 智trí 所sở 攝nhiếp 故cố 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 若nhược 說thuyết 若nhược 聽thính 心tâm 意ý 不bất 能năng 了liễu 也dã 。 故cố 以dĩ 證chứng 攝nhiếp 教giáo 如như 空không 攝nhiếp 迹tích 令linh 名danh 句cú 等đẳng 非phi 如như 聲thanh 性tánh 也dã 以dĩ 是thị 證chứng 智trí 之chi 名danh 等đẳng 故cố 上thượng 明minh 麤thô 相tương/tướng 非phi 有hữu 順thuận 喻dụ 不bất 可khả 說thuyết 聞văn 後hậu 明minh 細tế 相tương/tướng 不bất 無vô 以dĩ 喻dụ 可khả 證chứng 論luận 云vân 非phi 無vô 虛hư 空không 行hành 迹tích 故cố 謂vị 迹tích 處xứ 之chi 空không 異dị 於ư 餘dư 空không 喻dụ 非phi 無vô 他tha 智trí 空không 處xứ 之chi 迹tích 異dị 於ư 無vô 迹tích 喻dụ 非phi 無vô 名danh 句cú 字tự 身thân 。 以dĩ 有hữu 鳥điểu 行hành 必tất 有hữu 迹tích 故cố 故cố 論luận 云vân 非phi 無vô 他tha 智trí 名danh 句cú 字tự 身thân 。 即tức 雙song 合hợp 也dã 謂vị 有hữu 諸chư 聖thánh 親thân 證chứng 如như 故cố 證chứng 尚thượng 不bất 無vô 況huống 於ư 言ngôn 教giáo 。 又hựu 以dĩ 空không 攝nhiếp 迹tích 迹tích 不bất 可khả 示thị 以dĩ 迹tích 攝nhiếp 空không 空không 亦diệc 非phi 無vô 喻dụ 以dĩ 證chứng 攝nhiếp 教giáo 教giáo 不bất 可khả 示thị 以dĩ 教giáo 攝nhiếp 證chứng 證chứng 可khả 寄ký 言ngôn 喻dụ 意ý 正chánh 爾nhĩ 。 若nhược 欲dục 開khai 鳥điểu 異dị 迹tích 則tắc 鳥điểu 喻dụ 言ngôn 詮thuyên 迹tích 喻dụ 差sai 別biệt 地địa 相tương/tướng 則tắc 有hữu 三tam 事sự 而nhi 迹tích 處xứ 中trung 以dĩ 迹tích 隨tùy 於ư 鳥điểu 迹tích 相tương/tướng 非phi 無vô 以dĩ 迹tích 隨tùy 於ư 空không 迹tích 相tương/tướng 非phi 有hữu 喻dụ 以dĩ 差sai 別biệt 隨tùy 於ư 詮thuyên 差sai 別biệt 非phi 無vô 地địa 相tương 隨tùy 於ư 證chứng 差sai 別biệt 非phi 有hữu (# 若nhược 欲dục 開khai 下hạ 二nhị 取thủ 類loại 展triển 合hợp 於ư 中trung 有hữu 三tam 一nhất 展triển 成thành 三tam 事sự 加gia 於ư 鳥điểu 故cố )# 若nhược 更cánh 開khai 迹tích 處xứ 之chi 空không 異dị 太thái 空không 者giả 則tắc 迹tích 空không 喻dụ 證chứng 智trí 太thái 空không 喻dụ 果quả 海hải 迹tích 空không 隨tùy 於ư 迹tích 地địa 智trí 可khả 說thuyết 迹tích 空không 隨tùy 太thái 空không 則tắc 地địa 智trí 離ly 言ngôn 雖tuy 通thông 此thử 義nghĩa 在tại 論luận 無vô 文văn 若nhược 以dĩ 迹tích 喻dụ 證chứng 智trí 如như 前tiền 風phong 畫họa 中trung 辨biện (# 若nhược 更cánh 開khai 下hạ 二nhị 展triển 為vi 四tứ 事sự 開khai 空không 為vi 二nhị 故cố 若nhược 以dĩ 跡tích 喻dụ 證chứng 智trí 下hạ 三tam 例lệ 前tiền 以dĩ 釋thích 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 然nhiên 向hướng 四tứ 者giả 一nhất 太thái 空không 喻dụ 果quả 海hải 二nhị 跡tích 處xứ 之chi 空không 喻dụ 證chứng 智trí 十thập 如như 三tam 空không 處xứ 之chi 跡tích 喻dụ 地địa 相tương/tướng 四tứ 鳥điểu 喻dụ 言ngôn 教giáo 而nhi 跡tích 不bất 喻dụ 證chứng 智trí 今kim 例lệ 風phong 畫họa 跡tích 喻dụ 證chứng 智trí 則tắc 應ưng 云vân 一nhất 大đại 空không 喻dụ 果quả 海hải 二nhị 跡tích 處xứ 空không 喻dụ 十thập 如như 三tam 空không 處xứ 跡tích 喻dụ 證chứng 智trí 四tứ 鳥điểu 喻dụ 言ngôn 教giáo 地địa 相tương/tướng 皆giai 教giáo 道đạo 故cố 言ngôn 如như 風phong 畫họa 中trung 辯biện 者giả 已dĩ 上thượng 空không 中trung 風phong 畫họa 例lệ 同đồng 今kim 跡tích 故cố 然nhiên 彼bỉ 處xứ 本bổn 論luận 但đãn 以dĩ 風phong 畫họa 喻dụ 阿a 含hàm 所sở 依y 之chi 空không 喻dụ 證chứng 智trí 然nhiên 其kỳ 阿a 含hàm 約ước 言ngôn 教giáo 說thuyết 次thứ 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 若nhược 將tương 二nhị 喻dụ 喻dụ 所sở 詮thuyên 者giả 仍nhưng 有hữu 兩lưỡng 重trọng/trùng 一nhất 以dĩ 風phong 畫họa 喻dụ 地địa 相tương/tướng 所sở 依y 空không 喻dụ 證chứng 智trí 二nhị 以dĩ 風phong 畫họa 喻dụ 地địa 智trí 所sở 依y 空không 喻dụ 果quả 海hải 今kim 取thủ 例lệ 第đệ 二nhị 意ý 然nhiên 其kỳ 風phong 畫họa 三tam 遍biến 用dụng 之chi 方phương 成thành 四tứ 事sự 一nhất 喻dụ 言ngôn 教giáo 二nhị 喻dụ 地địa 相tương/tướng 三tam 喻dụ 證chứng 智trí 兼kiêm 所sở 依y 空không 喻dụ 所sở 證chứng 十thập 如như 四tứ 太thái 空không 喻dụ 果quả 海hải 然nhiên 其kỳ 風phong 畫họa 離ly 於ư 空không 中trung 風phong 畫họa 無vô 別biệt 風phong 畫họa 如như 鳥điểu 異dị 跡tích 故cố 無vô 空không 處xứ 之chi 畫họa 以dĩ 喻dụ 地địa 相tương/tướng 畫họa 喻dụ 能năng 詮thuyên )# 以dĩ 斯tư 鳥điểu 迹tích 之chi 喻dụ 暎ánh 下hạ 十Thập 地Địa 之chi 文văn 則tắc 寄ký 位vị 淺thiển 深thâm 之chi 言ngôn 施thí 戒giới 禪thiền 支chi 之chi 類loại 一nhất 文văn 一nhất 句cú 莫mạc 不bất 深thâm 玄huyền 豈khởi 謂vị 地địa 前tiền 為vi 深thâm 地địa 上thượng 為vi 淺thiển 故cố 論luận 總tổng 結kết 云vân 此thử 中trung 深thâm 故cố 示thị 義nghĩa 大đại 踊dũng 恱# (# 以dĩ 斯tư 鳥điểu 跡tích 下hạ 結kết 歎thán 勝thắng 能năng )# 此thử 中trung 鳥điểu 迹tích 亦diệc 雙song 喻dụ 教giáo 證chứng 難nạn/nan 說thuyết 難nan 聞văn 何hà 異dị 請thỉnh 中trung 風phong 畫họa 之chi 喻dụ 故cố 論luận 云vân 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 論luận 答đáp 云vân 汝nhữ 等đẳng 不bất 應ưng 。 如như 聲thanh 取thủ 義nghĩa 此thử 意ý 云vân 上thượng 喻dụ 及cập 法pháp 是thị 顯hiển 默mặc 不bất 說thuyết 之chi 意ý 此thử 中trung 喻dụ 及cập 難nạn/nan 說thuyết 誡giới 眾chúng 捨xả 著trước 許hứa 為vi 宣tuyên 說thuyết 。 意ý 不bất 同đồng 也dã 若nhược 以dĩ 著trước 心tâm 隨tùy 聲thanh 取thủ 義nghĩa 有hữu 五ngũ 過quá 失thất 一nhất 不bất 正chánh 信tín 以dĩ 隨tùy 言ngôn 解giải 不bất 稱xưng 實thật 故cố 二nhị 退thoái 勇dũng 猛mãnh 不bất 能năng 忘vong 相tương/tướng 趣thú 實thật 理lý 故cố 三tam 者giả 誑cuống 他tha 以dĩ 己kỷ 謬mậu 解giải 為vì 人nhân 說thuyết 故cố 。 四tứ 者giả 謗báng 佛Phật 旨chỉ 己kỷ 謬mậu 解giải 是thị 佛Phật 說thuyết 故cố 五ngũ 者giả 輕khinh 法pháp 以dĩ 淺thiển 近cận 解giải 解giải 深thâm 旨chỉ 故cố 謂vị 法pháp 如như 言ngôn 不bất 殷ân 重trọng 故cố 意ý 令linh 大đại 眾chúng 自tự 知tri 無vô 此thử 五ngũ 過quá 所sở 以dĩ 酷khốc 明minh 難nạn/nan 說thuyết 難nan 聞văn 今kim 人nhân 以dĩ 地địa 上thượng 為vi 淺thiển 者giả 並tịnh 陷hãm 斯tư 五ngũ 失thất 故cố 歎thán 難nạn/nan 說thuyết 聞văn 則tắc 翻phiên 斯tư 五ngũ 失thất 以dĩ 成thành 五ngũ 德đức 已dĩ 說thuyết 深thâm 義nghĩa 令linh 生sanh 正chánh 信tín (# 若nhược 以dĩ 著trước 心tâm 下hạ 二nhị 引dẫn 論luận 釋thích 取thủ 著trước 之chi 過quá 於ư 中trung 有hữu 四tứ 一nhất 正chánh 出xuất 五ngũ 失thất 論luận 主chủ 但đãn 有hữu 五ngũ 名danh 疏sớ/sơ 中trung 一nhất 句cú 舉cử 名danh 如như 一nhất 不bất 正chánh 信tín 即tức 是thị 論luận 文văn 一nhất 句cú 釋thích 論luận 如như 云vân 以dĩ 隨tùy 言ngôn 解giải 不bất 稱xưng 實thật 故cố 下hạ 四tứ 例lệ 然nhiên 初sơ 中trung 通thông 有hữu 三tam 節tiết 前tiền 二nhị 違vi 行hành 次thứ 二nhị 違vi 人nhân 後hậu 一nhất 違vi 法pháp 今kim 人nhân 下hạ 三tam 結kết 彈đàn 異dị 釋thích 今kim 人nhân 者giả 非phi 對đối 古cổ 人nhân 但đãn 謂vị 如như 今kim 有hữu 人nhân 耳nhĩ 故cố 歎thán 難nạn/nan 說thuyết 下hạ 四tứ 舉cử 五ngũ 失thất 之chi 損tổn 翻phiên 成thành 五ngũ 德đức 故cố 言ngôn 五ngũ 德đức 者giả 一nhất 者giả 正chánh 信tín 二nhị 者giả 勇dũng 猛mãnh 三tam 者giả 正chánh 說thuyết 四tứ 者giả 順thuận 佛Phật 五ngũ 者giả 重trọng/trùng 法pháp )# 。 慈từ 悲bi 及cập 願nguyện 力lực 出xuất 生sanh 入nhập 地địa 行hành 次thứ 第đệ 圓viên 滿mãn 心tâm 智trí 行hành 非phi 慮lự 境cảnh 是thị 境cảnh 界giới 難nan 見kiến 可khả 知tri 不bất 可khả 說thuyết 。 自tự 下hạ 第đệ 二nhị 復phục 顯hiển 說thuyết 大đại 令linh 生sanh 正chánh 信tín 五ngũ 偈kệ 分phần/phân 三tam 初sơ 一nhất 偈kệ 半bán 正chánh 顯hiển 說thuyết 大đại 三tam 成thành 就tựu 義nghĩa 二nhị 有hữu 三tam 偈kệ 彰chương 己kỷ 無vô 過quá 誡giới 眾chúng 除trừ 失thất 三tam 有hữu 半bán 偈kệ 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 但đãn 是thị 說thuyết 因nhân 。 今kim 初sơ 言ngôn 三tam 成thành 就tựu 者giả 一nhất 因nhân 成thành 就tựu 大đại 謂vị 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 。 為vi 起khởi 行hành 本bổn 故cố 名danh 為vi 因nhân 二nhị 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 大đại 謂vị 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 為vi 出xuất 世thế 智trí 因nhân 起khởi 之chi 不bất 頓đốn 故cố 名danh 為vi 漸tiệm 三tam 教giáo 說thuyết 修tu 成thành 就tựu 大đại 謂vị 即tức 修tu 慧tuệ 真chân 修tu 契khế 實thật 如như 於ư 正chánh 證chứng 可khả 寄ký 言ngôn 詮thuyên 故cố 名danh 教giáo 說thuyết 教giáo 說thuyết 二nhị 字tự 正chánh 揀giản 義nghĩa 大đại 非phi 如như 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 故cố 前tiền 二nhị 不bất 似tự 正chánh 證chứng 體thể 非phi 玄huyền 妙diệu 不bất 假giả 言ngôn 揀giản 但đãn 為vi 出xuất 世thế 智trí 因nhân 故cố 並tịnh 稱xưng 因nhân 當đương 分phần/phân 獲hoạch 得đắc 三tam 皆giai 成thành 就tựu 此thử 三tam 地địa 位vị 為vi 在tại 何hà 所sở 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 約ước 初Sơ 地Địa 則tắc 前tiền 二nhị 容dung 在tại 地địa 前tiền 地địa 加gia 行hành 故cố 後hậu 一nhất 唯duy 居cư 地địa 上thượng 二nhị 約ước 通thông 說thuyết 地địa 地địa 之chi 中trung 加gia 行hành 修tu 等đẳng 慈từ 悲bi 願nguyện 力lực 。 即tức 是thị 因nhân 成thành 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 即tức 為vi 因nhân 漸tiệm 正chánh 證chứng 後hậu 得đắc 皆giai 教giáo 說thuyết 修tu (# 今kim 初sơ 下hạ 先tiên 釋thích 名danh 也dã 若nhược 粗thô 相tương/tướng 分phân 別biệt 即tức 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 為vi 三tam 若nhược 細tế 辯biện 相tương/tướng 修tu 慧tuệ 有hữu 二nhị 真chân 修tu 為vi 第đệ 三tam 緣duyên 修tu 屬thuộc 第đệ 二nhị 前tiền 二nhị 不bất 似tự 正chánh 證chứng 下hạ 後hậu 解giải 妨phương 兼kiêm 釋thích 通thông 名danh 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 三tam 種chủng 成thành 就tựu 並tịnh 非phi 義nghĩa 大đại 何hà 以dĩ 第đệ 三tam 獨độc 揀giản 義nghĩa 耶da 答đáp 意ý 可khả 知tri 當đương 分phần/phân 下hạ 重trùng 復phục 通thông 難nạn/nan 謂vị 有hữu 難nạn/nan 云vân 若nhược 皆giai 是thị 因nhân 何hà 名danh 成thành 就tựu 釋thích 云vân 當đương 分phần/phân 說thuyết 成thành 非phi 對đối 因nhân 說thuyết 以dĩ 為vi 成thành 就tựu 。 以dĩ 獲hoạch 得đắc 釋thích 成thành 就tựu 者giả 俱câu 舍xá 論luận 云vân 得đắc 謂vị 獲hoạch 成thành 就tựu 故cố 即tức 以dĩ 此thử 文văn 便tiện 釋thích 通thông 名danh 名danh 三tam 成thành 就tựu 此thử 三tam 地địa 下hạ 第đệ 二nhị 肆tứ 位vị 遠viễn 公công 名danh 為vi 約ước 處xứ 以dĩ 定định 疏sớ/sơ 意ý 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 三tam 種chủng 。 成thành 就tựu 初Sơ 地Địa 三tam 成thành 前tiền 二nhị 在tại 地địa 前tiền 餘dư 皆giai 地địa 上thượng 故cố 云vân 初sơ 二nhị 容dung 在tại 地địa 前tiền 若nhược 遠viễn 公công 意ý 總tổng 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 假giả 寄ký 處xứ 因nhân 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 寄ký 種chủng 性tánh 種chủng 性tánh 種chủng 子tử 成thành 立lập 因nhân 成thành 就tựu 大đại 相tương 順thuận 彼bỉ 故cố 二nhị 寄ký 解giải 行hành 解giải 行hành 起khởi 修tu 趣thú 入nhập 出xuất 道đạo 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 相tương 順thuận 彼bỉ 故cố 三tam 寄ký 地địa 上thượng 地địa 上thượng 德đức 成thành 教giáo 說thuyết 修tu 者giả 相tương 順thuận 彼bỉ 故cố 二nhị 約ước 實thật 行hạnh 處xứ 說thuyết 大đại 同đồng 疏sớ/sơ 意ý 以dĩ 後hậu 義nghĩa 要yếu 當đương 但đãn 為vi 後hậu 解giải )# 問vấn 慈từ 等đẳng 聞văn 等đẳng 說thuyết 十Thập 地Địa 中trung 在tại 文văn 易dị 了liễu 正chánh 證chứng 之chi 相tướng 何hà 處xứ 是thị 耶da 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 地địa 體thể 玄huyền 妙diệu 不bất 可khả 直trực 彰chương 寄ký 法pháp 顯hiển 示thị 即tức 是thị 其kỳ 相tương 謂vị 如như 十Thập 善Thiện 禪thiền 支chi 道Đạo 品Phẩm 諸chư 諦đế 等đẳng 二nhị 因nhân 滿mãn 入nhập 處xứ 即tức 是thị 正chánh 證chứng 如như 初Sơ 地Địa 云vân 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 八bát 地địa 云vân 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虛hư 空không 性tánh 。 成thành 就tựu 此thử 忍nhẫn 名danh 入nhập 不bất 動động 地địa 等đẳng 即tức 其kỳ 文văn 也dã 以dĩ 真chân 實thật 正chánh 證chứng 不bất 可khả 說thuyết 示thị 。 故cố 此thử 二nhị 類loại 皆giai 是thị 說thuyết 修tu 若nhược 爾nhĩ 上thượng 三tam 漸tiệm 次thứ 何hà 以dĩ 諸chư 佛Phật 教giáo 說thuyết 證chứng 耶da 彼bỉ 從tùng 所sở 表biểu 義nghĩa 大đại 故cố 名danh 為vi 證chứng 今kim 從tùng 可khả 說thuyết 但đãn 得đắc 云vân 說thuyết 故cố 上thượng 論luận 云vân 因nhân 此thử 說thuyết 大đại 能năng 得đắc 彼bỉ 義nghĩa 故cố (# 問vấn 慈từ 等đẳng 下hạ 三tam 就tựu 文văn 辯biện 意ý 慈từ 等đẳng 等đẳng 取thủ 悲bi 願nguyện 力lực 聞văn 等đẳng 等đẳng 取thủ 思tư 及cập 修tu 故cố 上thượng 論luận 云vân 下hạ 後hậu 引dẫn 論luận 證chứng 成thành 在tại 文văn 易dị 了liễu 然nhiên 此thử 解giải 妨phương 問vấn 即tức 是thị 遠viễn 公công 對đối 前tiền 辯biện 異dị 同đồng 其kỳ 問vấn 意ý 云vân 此thử 三tam 成thành 就tựu 何hà 異dị 三tam 漸tiệm 次thứ 釋thích 云vân 初sơ 因nhân 成thành 就tựu 非phi 三tam 漸tiệm 次thứ 因nhân 二nhị 其kỳ 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 是thị 三tam 漸tiệm 次thứ 體thể 即tức 前tiền 三tam 中trung 觀quán 漸tiệm 次thứ 也dã 皆giai 是thị 聞văn 思tư 修tu 故cố 三tam 其kỳ 教giáo 說thuyết 修tu 成thành 就tựu 所sở 有hữu 觀quán 修tu 是thị 前tiền 三tam 中trung 證chứng 漸tiệm 次thứ 此thử 說thuyết 證chứng 智trí 為vi 觀quán 修tu 故cố 其kỳ 滿mãn 足túc 修tu 是thị 前tiền 三tam 中trung 修tu 行hành 漸tiệm 次thứ 。 漸tiệm 說thuyết 彼bỉ 中trung 真chân 修tu 所sở 有hữu 教giáo 行hành 為vì 滿mãn 足túc 故cố 。 今kim 之chi 疏sớ/sơ 意ý 並tịnh 不bất 用dụng 此thử 其kỳ 因nhân 成thành 就tựu 及cập 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 皆giai 觀quán 漸tiệm 次thứ 以dĩ 通thông 諸chư 地địa 皆giai 悉tất 有hữu 三tam 因nhân 成thành 就tựu 即tức 是thị 地địa 加gia 行hành 故cố 三tam 種chủng 成thành 就tựu 望vọng 於ư 後hậu 地địa 皆giai 是thị 加gia 行hành 望vọng 於ư 前tiền 地địa 即tức 是thị 後hậu 得đắc 故cố 滿mãn 足túc 觀quán 修tu 亦diệc 後hậu 得đắc 攝nhiếp 其kỳ 證chứng 漸tiệm 次thứ 但đãn 是thị 深thâm 義nghĩa 前tiền 七thất 偈kệ 明minh 為vi 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 此thử 說thuyết 分phần/phân 無vô 證chứng 漸tiệm 次thứ 故cố 今kim 對đối 前tiền 以dĩ 通thông 妨phương 難nạn/nan 然nhiên 其kỳ 此thử 義nghĩa 不bất 合hợp 。 傍bàng 敘tự 恐khủng 慮lự 後hậu 人nhân 不bất 知tri 疏sớ/sơ 意ý 故cố 對đối 辯biện 之chi )# 已dĩ 知tri 大đại 意ý 次thứ 正chánh 釋thích 文văn 因nhân 成thành 就tựu 大đại 即tức 初sơ 二nhị 句cú 慈từ 悲bi 是thị 利lợi 他tha 願nguyện 通thông 二nhị 利lợi 力lực 通thông 上thượng 三tam 以dĩ 二nhị 利lợi 熏huân 修tu 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 名danh 為vi 力lực 下hạ 句cú 即tức 二nhị 利lợi 之chi 功công 出xuất 生sanh 地địa 行hành 正chánh 是thị 因nhân 義nghĩa 。 二nhị 因nhân 漸tiệm 成thành 就tựu 大đại 即tức 次thứ 第đệ 二nhị 字tự 論luận 云vân 說thuyết 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 。 能năng 成thành 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 因nhân 故cố (# 論luận 云vân 說thuyết 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 次thứ 第đệ 者giả 釋thích 漸tiệm 字tự 從tùng 聞văn 生sanh 思tư 從tùng 思tư 生sanh 修tu 故cố 云vân 次thứ 第đệ 從tùng 乃nãi 至chí 能năng 成thành 。 就tựu 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 因nhân 故cố 者giả 即tức 釋thích 因nhân 字tự 前tiền 因nhân 成thành 就tựu 是thị 聞văn 思tư 修tu 因nhân 今kim 云vân 因nhân 者giả 是thị 出xuất 世thế 智trí 因nhân )# 此thử 云vân 等đẳng 者giả 通thông 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 等đẳng 上thượng 以dĩ 其kỳ 修tu 慧tuệ 是thị 第đệ 三tam 大đại 故cố 不bất 等đẳng 之chi 二nhị 者giả 等đẳng 修tu 修tu 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 緣duyên 修tu 属# 此thử 門môn 攝nhiếp 二nhị 者giả 真chân 修tu 属# 第đệ 三tam 攝nhiếp 由do 等đẳng 義nghĩa 有hữu 包bao 含hàm 故cố 但đãn 云vân 等đẳng 不bất 爾nhĩ 何hà 不bất 但đãn 言ngôn 聞văn 思tư 修tu 而nhi 以dĩ 等đẳng 替thế 修tu 。 三tam 圓viên 滿mãn 下hạ 明minh 教giáo 說thuyết 修tu 成thành 就tựu 大đại 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 滿mãn 足túc 修tu 即tức 初sơ 八bát 字tự 二nhị 者giả 觀quán 修tu 即tức 後hậu 兩lưỡng 句cú 真chân 修tu 位vị 極cực 世thế 慮lự 都đô 寂tịch 能năng 滿mãn 地địa 智trí 名danh 滿mãn 足túc 修tu 真chân 智trí 內nội 發phát 寂tịch 照chiếu 分phân 明minh 名danh 為vi 觀quán 修tu 初sơ 即tức 稱xưng 性tánh 寂tịch 然nhiên 後hậu 即tức 寂tịch 而nhi 能năng 照chiếu 猶do 瑩oánh 明minh 鏡kính 垢cấu 無vô 不bất 淨tịnh 如như 滿mãn 足túc 修tu 鑒giám 無vô 不bất 徹triệt 如như 彼bỉ 觀quán 修tu 此thử 二nhị 種chủng 修tu 望vọng 於ư 真chân 證chứng 猶do 彼bỉ 等đẳng 妙diệu 等đẳng 覺giác 等đẳng 於ư 妙diệu 覺giác 而nhi 但đãn 是thị 因nhân 圓viên 妙diệu 覺giác 捨xả 行hành 方phương 稱xưng 果quả 滿mãn 此thử 亦diệc 然nhiên 也dã 二nhị 修tu 如như 於ư 出xuất 世thế 但đãn 是thị 因nhân 分phân 之chi 終chung 正chánh 證chứng 捨xả 修tu 方phương 名danh 果quả 分phần/phân 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 請thỉnh 鑒giám 斯tư 旨chỉ (# 真chân 修tu 位vị 極cực 下hạ 二nhị 釋thích 二nhị 修tu 之chi 相tướng 疏sớ/sơ 意ý 可khả 知tri 遠viễn 公công 云vân 滿mãn 足túc 修tu 者giả 即tức 真chân 實thật 教giáo 道đạo 真chân 心tâm 之chi 體thể 隨tùy 順thuận 集tập 起khởi 法Pháp 界Giới 行hành 德đức 名danh 滿mãn 足túc 修tu 下hạ 釋thích 論luận 中trung 云vân 真chân 德đức 之chi 中trung 教giáo 行hành 滿mãn 也dã 觀quán 修tu 者giả 即tức 真chân 實thật 證chứng 道đạo 真chân 心tâm 之chi 體thể 本bổn 隨tùy 妄vọng 隱ẩn 今kim 隨tùy 對đối 治trị 離ly 妄vọng 漸tiệm 淨tịnh 始thỉ 淨tịnh 之chi 心tâm 內nội 照chiếu 法Pháp 界Giới 名danh 為vi 觀quán 修tu 下hạ 釋thích 論luận 中trung 云vân 真chân 德đức 之chi 中trung 證chứng 心tâm 明minh 也dã 此thử 公công 意ý 以dĩ 教giáo 為vi 滿mãn 足túc 以dĩ 證chứng 為vi 觀quán 修tu 今kim 疏sớ/sơ 小tiểu 異dị 滿mãn 足túc 則tắc 教giáo 道đạo 之chi 修tu 觀quán 修tu 亦diệc 屬thuộc 教giáo 道Đạo 教giáo 中trung 似tự 證chứng 故cố 稱xưng 為vi 觀quán 則tắc 以dĩ 能năng 顯hiển 為vi 滿mãn 足túc 所sở 顯hiển 為vi 觀quán 修tu 以dĩ 未vị 息tức 修tu 不bất 得đắc 名danh 證chứng 猶do 瑩oánh 明minh 下hạ 第đệ 四tứ 喻dụ 顯hiển 然nhiên 亦diệc 分phần/phân 喻dụ 對đối 前tiền 稱xưng 性tánh 寂tịch 然nhiên 即tức 是thị 全toàn 喻dụ 對đối 滿mãn 足túc 教giáo 道đạo 猶do 是thị 分phần/phân 喻dụ 但đãn 取thủ 二nhị 修tu 同đồng 時thời 似tự 正chánh 證chứng 義nghĩa 耳nhĩ 二nhị 修tu 如như 於ư 下hạ 次thứ 明minh 所sở 例lệ 則tắc 二nhị 修tu 如như 等đẳng 覺giác 正chánh 證chứng 如như 妙diệu 覺giác 亦diệc 如như 七thất 地địa 修tu 無vô 功công 用dụng 未vị 名danh 無vô 功công 八bát 地địa 報báo 行hành 方phương 得đắc 斯tư 稱xưng )# 文văn 中trung 慮lự 即tức 聞văn 思tư 智trí 即tức 真chân 修tu 之chi 智trí 心tâm 即tức 真chân 修tu 心tâm 體thể 謂vị 若nhược 無vô 聞văn 思tư 緣duyên 慮lự 之chi 心tâm 方phương 名danh 真chân 修tu 之chi 心tâm 圓viên 滿mãn 故cố 唯duy 真chân 修tu 之chi 智trí 所sở 能năng 行hành 耳nhĩ 若nhược 準chuẩn 論luận 經kinh 心tâm 是thị 所sở 如như 出xuất 世thế 之chi 心tâm 。 故cố 論luận 經Kinh 云vân 非phi 心tâm 境cảnh 智trí 滿mãn 如như 淨tịnh 心tâm 論luận 釋thích 云vân 滿mãn 足túc 修tu 者giả 偈kệ 言ngôn 非phi 心tâm 境cảnh 故cố 非phi 心tâm 境cảnh 者giả 此thử 句cú 示thị 聞văn 思tư 慧tuệ 等đẳng 心tâm 境cảnh 界giới 處xứ 唯duy 是thị 智trí 因nhân 能năng 生sanh 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 而nhi 此thử 不bất 能năng 滿mãn 彼bỉ 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 者giả 此thử 明minh 聞văn 思tư 是thị 心tâm 境cảnh 不bất 能năng 滿mãn 地địa 智trí 翻phiên 顯hiển 真chân 修tu 非phi 心tâm 境cảnh 方phương 能năng 滿mãn 地địa 智trí 故cố 次thứ 便tiện 引dẫn 偈kệ 云vân 偈kệ 言ngôn 智trí 滿mãn 如như 淨tịnh 心tâm 故cố 次thứ 牒điệp 釋thích 云vân 如như 淨tịnh 心tâm 者giả 如như 出xuất 世thế 間gian 清thanh 淨tịnh 心tâm 能năng 滿mãn 彼bỉ 地địa 智trí 故cố 此thử 明minh 函hàm 蓋cái 相tương 稱xứng 謂vị 欲dục 滿mãn 地địa 智trí 非phi 餘dư 心tâm 能năng 要yếu 真chân 修tu 慮lự 寂tịch 之chi 心tâm 一nhất 如như 出xuất 世thế 智trí 心tâm 方phương 能năng 滿mãn 也dã 其kỳ 所sở 如như 出xuất 世thế 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 正chánh 證chứng 地địa 智trí 此thử 言ngôn 甚thậm 直trực (# 心tâm 即tức 真chân 修tu 者giả 謂vị 所sở 證chứng 心tâm 體thể 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 唯duy 是thị 真chân 智trí 方phương 能năng 行hành 故cố )# 次thứ 觀quán 修tu 中trung 是thị 境cảnh 界giới 者giả 即tức 真chân 修tu 之chi 境cảnh 難nan 見kiến 者giả 非phi 聞văn 思tư 能năng 見kiến 可khả 知tri 者giả 唯duy 真chân 修tu 自tự 心tâm 寂tịch 照chiếu 方phương 知tri 知tri 即tức 見kiến 也dã 故cố 論luận 經Kinh 云vân 難nạn/nan 說thuyết 自tự 心tâm 知tri 釋thích 云vân 自tự 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 可khả 見kiến 既ký 難nan 可khả 見kiến 亦diệc 難nan 可khả 說thuyết 而nhi 隨tùy 修tu 以dĩ 顯hiển 說thuyết 大đại 中trung [(冰-水+〡)*ㄆ]# 不bất 同đồng 果quả 分phần/phân 但đãn 是thị 深thâm 義nghĩa (# 次thứ 觀quán 修tu 者giả 下hạ 即tức 經kinh 是thị 境cảnh 界giới 難nan 見kiến 可khả 知tri 不bất 可khả 說thuyết 也dã 既ký 難nan 可khả 見kiến 下hạ 通thông 妨phương 妨phương 云vân 既ký 難nan 見kiến 聞văn 何hà 不bất 義nghĩa 大đại 中trung [(冰-水+〡)*ㄆ]# 後hậu 而nhi 隨tùy 修tu 下hạ 會hội 釋thích )# 。 佛Phật 力lực 故cố 開khai 演diễn 汝nhữ 等đẳng 應ưng 敬kính 受thọ 如như 是thị 智trí 入nhập 行hành 億ức 劫kiếp 說thuyết 不bất 盡tận 我ngã 今kim 但đãn 略lược 說thuyết 。 真chân 實thật 義nghĩa 無vô 餘dư 一nhất 心tâm 恭cung 敬kính 待đãi 。 我ngã 成thành 佛Phật 力lực 說thuyết 勝thắng 法Pháp 微vi 妙diệu 音âm 譬thí 喻dụ 字tự 相tương 應ứng 無vô 量lượng 佛Phật 神thần 力lực 咸hàm 來lai 入nhập 我ngã 身thân 。 第đệ 二nhị 彰chương 己kỷ 無vô 過quá 誡giới 眾chúng 除trừ 失thất 中trung 二nhị 初sơ 半bán 偈kệ 總tổng 明minh 後hậu 二nhị 頌tụng 半bán 別biệt 顯hiển 今kim 初sơ 由do 說thuyết 聽thính 者giả 各các 有hữu 二nhị 過quá 不bất 能năng 得đắc 證chứng 故cố 並tịnh 彰chương 離ly 說thuyết 二nhị 過quá 者giả 一nhất 佛Phật 不bất 隨tùy 喜hỷ 說thuyết 今kim 云vân 佛Phật 力lực 開khai 演diễn 則tắc 知tri 佛Phật 已dĩ 隨tùy 喜hỷ 二nhị 不bất 平bình 等đẳng 說thuyết 今kim 云vân 汝nhữ 等đẳng 應ưng 受thọ 則tắc 情tình 無vô 彼bỉ 此thử 聽thính 二nhị 過quá 者giả 一nhất 見kiến 諍tranh 過quá 言ngôn 我ngã 法pháp 是thị 彼bỉ 法pháp 非phi 如như 是thị 執chấp 著trước 。 種chủng 種chủng 諸chư 見kiến 。 二nhị 於ư 說thuyết 法Pháp 者giả 。 不bất 生sanh 恭cung 敬kính 。 今kim 令linh 敬kính 受thọ 雙song 離ly 二nhị 過quá 謂vị 敬kính 法pháp 故cố 無vô 見kiến 諍tranh 過quá 以dĩ 敬kính 人nhân 故cố 無vô 第đệ 二nhị 過quá (# 一nhất 佛Phật 不bất 隨tùy 喜hỷ 者giả 亦diệc 名danh 違vi 法pháp 慢mạn 心tâm 謂vị 若nhược 自tự 說thuyết 不bất 承thừa 佛Phật 力lực 言ngôn 多đa 乖quai 理lý 不bất 順thuận 聖thánh 心tâm 故cố 佛Phật 不bất 隨tùy 喜hỷ )# 第đệ 二nhị 別biệt 顯hiển 中trung 上thượng 雖tuy 離ly 四tứ 過quá 事sự 但đãn 有hữu 三tam 一nhất 承thừa 力lực 二nhị 開khai 演diễn 三tam 敬kính 受thọ 今kim 三tam 段đoạn 廣quảng 之chi 初sơ 一nhất 偈kệ 廣quảng 開khai 演diễn 次thứ 一nhất 偈kệ 顯hiển 敬kính 受thọ 後hậu 半bán 偈kệ 顯hiển 承thừa 力lực 今kim 初sơ 上thượng 但đãn 云vân 開khai 演diễn 未vị 知tri 廣quảng 略lược 今kim 顯hiển 略lược 而nhi 非phi 廣quảng 上thượng 半bán 顯hiển 智trí 入nhập 之chi 行hành 深thâm 玄huyền 廣quảng 說thuyết 不bất 盡tận 言ngôn 智trí 入nhập 行hành 者giả 地địa 法pháp 為vi 所sở 入nhập 證chứng 智trí 為vi 能năng 入nhập 行hành 此thử 智trí 行hành 則tắc 入nhập 地địa 法pháp 又hựu 智trí 入nhập 是thị 證chứng 智trí 行hành 是thị 事sự 行hành 下hạ 半bán 今kim 雖tuy 略lược 說thuyết 攝nhiếp 廣quảng 無vô 遺di 真chân 實thật 者giả 即tức 智trí 入nhập 行hành 也dã 無vô 餘dư 者giả 若nhược 事sự 若nhược 理lý 無vô 不bất 具cụ 故cố (# 地địa 法pháp 為vi 所sở 入nhập 者giả 即tức 當đương 經kinh 文văn 如như 是thị 二nhị 字tự 證chứng 智trí 為vi 能năng 入nhập 者giả 論luận 云vân 此thử 所sở 說thuyết 地địa 法pháp 眾chúng 生sanh 以dĩ 智trí 入nhập 若nhược 事sự 等đẳng 者giả 以dĩ 所sở 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 。 中trung 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 此thử 知tri 理lý 也dã 事sự 者giả 即tức 因nhân 分phân 之chi 行hành 解giải 也dã )# 。 第đệ 二nhị 顯hiển 敬kính 受thọ 者giả 即tức 示thị 恭cung 敬kính 相tương/tướng 初sơ 句cú 正chánh 明minh 三tam 句cú 出xuất 因nhân 恭cung 敬kính 有hữu 二nhị 一nhất 身thân 正chánh 恭cung 敬kính 。 待đãi 如như 威uy 儀nghi 住trụ 堪kham 受thọ 說thuyết 法Pháp 故cố 二nhị 心tâm 正chánh 恭cung 敬kính 待đãi 如như 心tâm 決quyết 定định 堪kham 能năng 憶ức 持trì 故cố 心tâm 敬kính 則tắc 身thân 必tất 恭cung 敬kính 偈kệ 但đãn 云vân 心tâm 也dã 下hạ 釋thích 恭cung 敬kính 所sở 因nhân 謂vị 由do 善thiện 說thuyết 故cố 初sơ 句cú 對đối 人nhân 彰chương 己kỷ 善thiện 說thuyết 說thuyết 之chi 一nhất 字tự 論luận 經kinh 名danh 善thiện 說thuyết 善thiện 說thuyết 。 者giả 對đối 於ư 當đương 機cơ 無vô 謟siểm 無vô 憍kiêu 慢mạn 故cố 。 承thừa 佛Phật 力lực 者giả 示thị 己kỷ 無vô 增tăng 上thượng 慢mạn 。 不bất 言ngôn 齊tề 佛Phật 故cố 次thứ 二nhị 句cú 對đối 法pháp 彰chương 己kỷ 善thiện 說thuyết 勝thắng 法Pháp 二nhị 字tự 即tức 是thị 所sở 詮thuyên 次thứ 六lục 字tự 是thị 能năng 詮thuyên 其kỳ 相tương 應ứng 二nhị 字tự 通thông 能năng 所sở 詮thuyên 文văn 雖tuy 三tam 節tiết 義nghĩa 乃nãi 四tứ 重trọng/trùng 一nhất 今kim 之chi 所sở 詮thuyên 示thị 現hiện 何hà 事sự 所sở 謂vị 勝thắng 上thượng 地địa 法pháp 故cố 云vân 勝thắng 法Pháp 二nhị 復phục 徵trưng 云vân 所sở 詮thuyên 是thị 地địa 能năng 詮thuyên 多đa 種chủng 或hoặc 以dĩ 色sắc 香hương 威uy 儀nghi 進tiến 止chỉ 。 皆giai 為vi 能năng 詮thuyên 為vi 用dụng 何hà 法pháp 為vi 能năng 詮thuyên 耶da 故cố 論luận 云vân 以dĩ 何hà 事sự 答đáp 云vân 我ngã 用dụng 八bát 種chủng 梵Phạm 響hưởng 微vi 妙diệu 音âm 聲thanh 。 以dĩ 為vi 能năng 詮thuyên 不bất 用dụng 香hương 等đẳng 故cố 經Kinh 云vân 微vi 妙diệu 音âm 三tam 復phục 徵trưng 云vân 用dụng 此thử 音âm 聲thanh 復phục 有hữu 多đa 種chủng 為vi 直trực 爾nhĩ 用dụng 為ví 喻dụ 類loại 顯hiển 故cố 論luận 云vân 云vân 何hà 事sự 答đáp 云vân 非phi 直trực 爾nhĩ 顯hiển 寄ký 喻dụ 類loại 明minh 故cố 云vân 譬thí 喻dụ 然nhiên 喻dụ 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 是thị 譬thí 事sự 為ví 喻dụ 如như 下hạ 節tiết 節tiết 引dẫn 金kim 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 大đại 海hải 珠châu 寶bảo 等đẳng 二nhị 借tá 法pháp 相tướng 事sự 况# 出xuất 於ư 理lý 曉hiểu 喻dụ 時thời 聽thính 亦diệc 名danh 為ví 喻dụ 今kim 通thông 此thử 二nhị 四tứ 復phục 徵trưng 云vân 雖tuy 知tri 喻dụ 顯hiển 喻dụ 亦diệc 多đa 種chủng 為vi 依y 世thế 間gian 不bất 善thiện 文văn 字tự 而nhi 為ví 喻dụ 耶da 為vi 依y 出xuất 世thế 善thiện 字tự 喻dụ 耶da 故cố 論luận 云vân 依y 止chỉ 何hà 事sự 答đáp 云vân 依y 於ư 善thiện 字tự 經kinh 闕khuyết 善thiện 言ngôn 論luận 經kinh 具cụ 有hữu 云vân 何hà 相tương 應ứng 通thông 能năng 所sở 詮thuyên 一nhất 以dĩ 妙diệu 音âm 聲thanh 。 與dữ 喻dụ 相tương 應ứng 是thị 約ước 能năng 詮thuyên 二nhị 約ước 善thiện 字tự 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 是thị 通thông 所sở 詮thuyên 故cố 論luận 云vân 善thiện 字tự 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 隨tùy 方phương 言ngôn 音âm 善thiện 隨tùy 順thuận 故cố 二nhị 字tự 句cú 圓viên 滿mãn 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 故cố 又hựu 與dữ 能năng 詮thuyên 三tam 事sự 相tướng 應ưng 則tắc 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 也dã (# 一nhất 身thân 等đẳng 者giả 若nhược 別biệt 釋thích 者giả 形hình 虔kiền 曰viết 恭cung 心tâm 重trùng 曰viết 敬kính 然nhiên 實thật 恭cung 敬kính 通thông 於ư 身thân 心tâm 是thị 故cố 疏sớ/sơ 云vân 心tâm 敬kính 則tắc 身thân 必tất 恭cung 論luận 云vân 身thân 正chánh 恭cung 敬kính 。 等đẳng 恭cung 謂vị 恭cung 謹cẩn 敬kính 謂vị 敬kính 重trọng 由do 心tâm 恭cung 敬kính 則tắc 身thân 恭cung 敬kính 恭cung 者giả 恪khác 也dã 敬kính 者giả 恭cung 也dã 故cố 二nhị 大đại 同đồng 有hữu 人nhân 釋thích 云vân 貌mạo 多đa 心tâm 少thiểu 曰viết 恭cung 心tâm 多đa 貌mạo 少thiểu 曰viết 敬kính 故cố 從tùng 多đa 分phần 配phối 於ư 身thân 心tâm 實thật 即tức 通thông 也dã 言ngôn 正chánh 恭cung 敬kính 者giả 敬kính 善thiện 法Pháp 故cố 若nhược 於ư 邪tà 法pháp 雖tuy 復phục 恭cung 敬kính 而nhi 非phi 正chánh 也dã 由do 恭cung 敬kính 故cố 便tiện 決quyết 定định 求cầu 即tức 此thử 求cầu 心tâm 亦diệc 名danh 敬kính 相tương 待đãi 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 者giả 停đình 待đãi 待đãi 我ngã 當đương 說thuyết 故cố 二nhị 者giả 當đương 待đãi 當đương 者giả 對đối 也dã 將tương 恭cung 敬kính 心tâm 當đương 對đối 我ngã 說thuyết 無vô 諂siểm 等đẳng 者giả 謂vị 勝thắng 我ngã 者giả 則tắc 謟siểm 其kỳ 心tâm 必tất 下hạ 劣liệt 我ngã 者giả 憍kiêu 慢mạn 其kỳ 心tâm 必tất 高cao 心tâm 無vô 高cao 下hạ 故cố 。 不bất 謟siểm 慢mạn 易dị 云vân 上thượng 交giao 不bất 謟siểm 下hạ 交giao 不bất 黷# 辯biện 必tất 然nhiên 之chi 理lý 不bất 改cải 其kỳ 志chí 操thao 亦diệc 斯tư 義nghĩa 也dã 文văn 雖tuy 下hạ 解giải 義nghĩa 然nhiên 論luận 一nhất 時thời 總tổng 徵trưng 云vân 一nhất 示thị 現hiện 何hà 事sự 二nhị 以dĩ 何hà 事sự 三tam 云vân 何hà 事sự 四tứ 依y 何hà 事sự 次thứ 重trọng/trùng 其kỳ 問vấn 以dĩ 對đối 經kinh 文văn 更cánh 無vô 別biệt 釋thích 今kim 疏sớ/sơ 取thủ 意ý 便tiện 牒điệp 便tiện 釋thích 四tứ 重trọng/trùng 釋thích 中trung 初sơ 重trọng/trùng 有hữu 二nhị 先tiên 問vấn 所sở 謂vị 下hạ 答đáp 即tức 果quả 分phần/phân 地địa 法pháp 為vi 所sở 顯hiển 示thị 故cố 云vân 勝thắng 上thượng 地địa 法pháp 下hạ 之chi 三tam 叚giả 文văn 皆giai 有hữu 四tứ 一nhất 義nghĩa 釋thích 問vấn 意ý 二nhị 故cố 論luận 云vân 以dĩ 何hà 事sự 即tức 引dẫn 論luận 證chứng 三tam 答đáp 云vân 下hạ 義nghĩa 釋thích 答đáp 意ý 四tứ 故cố 經Kinh 云vân 微vi 妙diệu 音âm 者giả 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 斯tư 則tắc 經kinh 答đáp 伏phục 難nạn/nan 論luận 假giả 問vấn 起khởi 先tiên 釋thích 義nghĩa 後hậu 方phương 引dẫn 文văn 此thử 釋thích 第đệ 二nhị 下hạ 三tam 句cú 例lệ 知tri 為vi 依y 等đẳng 者giả 妙diệu 音âm 是thị 聲thanh 善thiện 字tự 是thị 名danh 句cú 文văn 文văn 即tức 是thị 字tự 為vi 名danh 句cú 依y 故cố 但đãn 云vân 字tự 則tắc 四tứ 法pháp 偹# 矣hĩ 故cố 上thượng 風phong 畫họa 喻dụ 云vân 說thuyết 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 說thuyết 聽thính 者giả 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 聽thính 一nhất 隨tùy 方Phương 等Đẳng 者giả 隨tùy 諸chư 方phương 土thổ/độ 梵Phạm 漢hán 等đẳng 異dị 二nhị 字tự 句cú 等đẳng 即tức 教giáo 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 又hựu 與dữ 能năng 詮thuyên 等đẳng 者giả 上thượng 明minh 說thuyết 人nhân 與dữ 教giáo 相tương 應ứng 復phục 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 理lý 即tức 所sở 詮thuyên 今kim 明minh 但đãn 稱xưng 能năng 詮thuyên 居cư 然nhiên 合hợp 理lý 若nhược 乘thừa 能năng 詮thuyên 即tức 違vi 理lý 故cố 三tam 事sự 即tức 聲thanh 字tự 譬thí 喻dụ )# 第đệ 三tam 廣quảng 承thừa 力lực 者giả 論luận 云vân 前tiền 言ngôn 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 未vị 說thuyết 云vân 何hà 力lực 故cố 說thuyết 此thử 也dã 無vô 量lượng 佛Phật 者giả 略lược 有hữu 三tam 類loại 一nhất 是thị 主chủ 佛Phật 二nhị 十thập 方phương 金kim 剛cang 藏tạng 佛Phật 三tam 千thiên 方phương 一nhất 切thiết 佛Phật 也dã 。 此thử 處xứ 難nạn/nan 宣tuyên 示thị 。 我ngã 今kim 說thuyết 少thiểu 分phần 。 第đệ 三tam 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 者giả 但đãn 是thị 說thuyết 因nhân 耳nhĩ 半bán 偈kệ 之chi 中trung 下hạ 句cú 論luận 經kinh 乃nãi 在tại 說thuyết 大đại 五ngũ 偈kệ 之chi 初sơ 云vân 我ngã 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 正chánh 是thị 分phân 齊tề 或hoặc 是thị 譯dịch 者giả 迴hồi 文văn 或hoặc 是thị 梵Phạm 本bổn 有hữu 異dị 義nghĩa 旨chỉ 不bất 殊thù 前tiền 後hậu 何hà 妨phương 於ư 中trung 上thượng 句cú 牒điệp 前tiền 所sở 請thỉnh 兼kiêm 結kết 上thượng 來lai 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 為vi 此thử 處xứ 也dã 難nạn/nan 宣tuyên 示thị 義nghĩa 廣quảng 如như 上thượng 辨biện 下hạ 句cú 許hứa 說thuyết 少thiểu 分phần 論luận 上thượng 解giải 云vân 前tiền 言ngôn 十Thập 地Địa 如như 是thị 不bất 可khả 得đắc 。 說thuyết 聞văn 今kim 言ngôn 我ngã 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 此thử 言ngôn 有hữu 何hà 義nghĩa 是thị 地địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 因nhân 分phần/phân 二nhị 果quả 分phần/phân 說thuyết 者giả 謂vị 解giải 釋thích 一nhất 分phần/phân 者giả 是thị 因nhân 分phần/phân 以dĩ 於ư 果quả 分phân 為vi 一nhất 分phần 。 故cố 然nhiên 因nhân 果quả 二nhị 分phần 古cổ 有hữu 多đa 釋thích 全toàn 乖quai 文văn 旨chỉ 者giả 今kim 所sở 不bất 論luận 有hữu 可khả 通thông 者giả 正chánh 而nhi 用dụng 之chi 直trực 望vọng 論luận 意ý 即tức 指chỉ 義nghĩa 大đại 為vi 果quả 分phần/phân 故cố 不bất 可khả 說thuyết 說thuyết 大đại 為vi 因nhân 分phân 是thị 則tắc 可khả 說thuyết 更cánh 以dĩ 義nghĩa 取thủ 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 唯duy 就tựu 十Thập 地Địa 以dĩ 明minh 以dĩ 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 方phương 便tiện 寄ký 法pháp 等đẳng 並tịnh 為vi 因nhân 分phần/phân 此thử 復phục 二nhị 義nghĩa 一nhất 以dĩ 修tu 證chứng 相tương 對đối 則tắc 方phương 便tiện 造tạo 修tu 為vi 因nhân 分phần/phân 息tức 修tu 契khế 實thật 為vi 果quả 分phần/phân 二nhị 以dĩ 詮thuyên 表biểu 相tương 對đối 則tắc 以dĩ 寄ký 法pháp 顯hiển 地địa 差sai 別biệt 為vi 因nhân 分phần/phân 真chân 實thật 證chứng 智trí 為vi 果quả 分phần/phân 如như 初sơ 三tam 地địa 寄ký 同đồng 世thế 間gian 次thứ 三tam 寄ký 二Nhị 乘Thừa 及cập 禪thiền 支chi 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 令linh 眾chúng 因nhân 此thử 表biểu 解giải 地địa 義nghĩa 為vi 因nhân 所sở 表biểu 證chứng 智trí 是thị 此thử 因nhân 之chi 果quả 斯tư 皆giai 證chứng 智trí 言ngôn 所sở 不bất 及cập 故cố 不bất 可khả 說thuyết 如như 彼bỉ 鳥điểu 迹tích 同đồng 於ư 虛hư 空không 。 方phương 便tiện 寄ký 法pháp 可khả 以dĩ 言ngôn 顯hiển 故cố 云vân 可khả 說thuyết 如như 空không 中trung 鳥điểu 。 迹tích 約ước 鳥điểu 說thuyết 異dị 是thị 以dĩ 一nhất 迹tích 通thông 有hữu 二nhị 分phần 即tức 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 也dã 二nhị 約ước 究cứu 竟cánh 佛Phật 果Quả 對đối 普phổ 賢hiền 因nhân 說thuyết 義nghĩa 通thông 一nhất 部bộ 謂vị 即tức 此thử 證chứng 智trí 冥minh 同đồng 究cứu 竟cánh 果quả 海hải 為vi 果quả 分phần/phân 如như 迹tích 處xứ 之chi 空không 不bất 異dị 太thái 空không 地địa 相tương/tướng 之chi 因nhân 同đồng 普phổ 賢hiền 因nhân 以dĩ 廣quảng 說thuyết 則tắc 有hữu 無vô 量lượng 。 差sai 別biệt 事sự 殊thù 勝thắng 願nguyện 力lực 復phục 過quá 於ư 此thử 。 故cố 是thị 則tắc 迹tích 處xứ 之chi 空không 隨tùy 於ư 空không 處xứ 之chi 迹tích 亦diệc 有hữu 說thuyết 義nghĩa 地địa 智trí 亦diệc 可khả 寄ký 言ngôn 標tiêu 舉cử 故cố (# 古cổ 有hữu 多đa 釋thích 者giả 有hữu 云vân 十Thập 地Địa 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 約ước 教giáo 所sở 安an 立lập 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 在tại 聞văn 者giả 識thức 上thượng 以dĩ 義nghĩa 顯hiển 現hiện 名danh 為vi 因nhân 分phần/phân 因nhân 此thử 表biểu 離ly 言ngôn 之chi 義nghĩa 故cố 二nhị 者giả 正chánh 詮thuyên 十Thập 地Địa 證chứng 入nhập 十Thập 地Địa 正chánh 行hạnh 離ly 諸chư 言ngôn 教giáo 所sở 安an 立lập 相tương/tướng 說thuyết 名danh 果quả 分phần/phân 由do 此thử 因nhân 分phân 之chi 所sở 表biểu 故cố 是thị 故cố 因nhân 分phần/phân 可khả 說thuyết 果quả 分phần/phân 不bất 可khả 說thuyết 釋thích 曰viết 此thử 釋thích 理lý 似tự 可khả 通thông 而nhi 因nhân 分phần/phân 義nghĩa 成thành 果quả 義nghĩa 不bất 顯hiển 又hựu 似tự 影ảnh 像tượng 教giáo 則tắc 可khả 說thuyết 本bổn 質chất 教giáo 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 云vân 於ư 一nhất 證chứng 智trí 不bất 壞hoại 相tương/tướng 邊biên 可khả 言ngôn 說thuyết 故cố 名danh 為vi 因nhân 分phần/phân 相tương/tướng 即tức 無vô 相tướng 言ngôn 教giáo 不bất 及cập 邊biên 名danh 為vi 果quả 分phần/phân 故cố 此thử 二nhị 分phần 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 釋thích 曰viết 此thử 解giải 則tắc 似tự 下hạ 文văn 不bất 說thuyết 無vô 相tướng 又hựu 唯duy 約ước 一nhất 證chứng 論luận 說thuyết 不bất 說thuyết 教giáo 行hành 不bất 言ngôn 故cố 又hựu 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 縱túng/tung 許hứa 得đắc 成thành 因nhân 果quả 不bất 顯hiển 故cố 疏sớ/sơ 並tịnh 略lược 之chi 是thị 則tắc 跡tích 處xứ 下hạ 三tam 辯biện 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 果quả 海hải 絕tuyệt 言ngôn 易dị 故cố 不bất 明minh )# 問vấn 上thượng 論luận 云vân 是thị 地địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 二nhị 如như 何hà 說thuyết 為vi 究cứu 竟cánh 果quả 耶da 答đáp 豈khởi 不bất 向hướng 言ngôn 冥minh 同đồng 果quả 海hải 故cố 上thượng 論luận 云vân 此thử 智trí 是thị 誰thùy 證chứng 偈kệ 言ngôn 佛Phật 所sở 行hành 故cố 又hựu 上thượng 加gia 分phần/phân 云vân 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 又hựu 地địa 影ảnh 像tượng 分phần/phân 云vân 彼bỉ 十thập 大đại 山sơn 因nhân 大đại 海hải 得đắc 名danh 大đại 海hải 亦diệc 因nhân 十thập 山sơn 得đắc 名danh 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 亦diệc 爾nhĩ 同đồng 在tại 一Nhất 切Thiết 智Trí 因nhân 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 得đắc 名danh 彼bỉ 因nhân 果quả 相tương 順thuận 故cố 是thị 知tri 論luận 主chủ 亦diệc 用dụng 究cứu 竟cánh 之chi 果quả 為vi 十Thập 地Địa 攝nhiếp 有hữu 云vân 彼bỉ 說thuyết 十thập 山sơn 依y 海hải 不bất 說thuyết 大đại 海hải 即tức 山sơn 者giả 大đại 海hải 十thập 德đức 豈khởi 離ly 海hải 耶da 寶bảo 珠châu 十thập 義nghĩa 豈khởi 離ly 珠châu 耶da 明minh 知tri 為vi 此thử 難nạn/nan 者giả 不bất 見kiến 地địa 智trí 之chi 旨chỉ 又hựu 且thả 依y 一nhất 相tương/tướng 不bất 可khả 指chỉ 陳trần 等đẳng 云vân 不bất 可khả 說thuyết 及cập 與dữ 可khả 說thuyết 若nhược 有hữu 因nhân 緣duyên 。 故cố 果quả 可khả 寄ký 言ngôn 即tức 事sự 入nhập 玄huyền 因nhân 亦diệc 叵phả 說thuyết 故cố 云vân 說thuyết 少thiểu 分phần 也dã 不bất 可khả 局cục 執chấp (# 問vấn 上thượng 論luận 云vân 下hạ 第đệ 二nhị 解giải 妨phương 先tiên 問vấn 即tức 刊# 定định 記ký 主chủ 難nạn/nan 師sư 答đáp 豈khởi 不bất 下hạ 答đáp 中trung 即tức 今kim 疏sớ/sơ 扶phù 昔tích 大đại 義nghĩa 於ư 中trung 有hữu 二nhị 一nhất 總tổng 呵ha 既ký 冥minh 同đồng 果quả 海hải 豈khởi 非phi 地địa 攝nhiếp 有hữu 能năng 所sở 同đồng 因nhân 果quả 非phi 一nhất 既ký 曰viết 冥minh 同đồng 則tắc 因nhân 果quả 非phi 異dị 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 為vi 真chân 地địa 智trí 故cố 上thượng 論luận 云vân 下hạ 二nhị 引dẫn 證chứng 略lược 引dẫn 三tam 文văn 一nhất 即tức 示thị 說thuyết 分phân 齊tề 中trung 釋thích 寂tịch 滅diệt 佛Phật 所sở 行hành 偈kệ 又hựu 上thượng 加gia 分phần/phân 即tức 加gia 所sở 為vi 中trung 自tự 利lợi 總tổng 句cú 經Kinh 云vân 欲dục 令linh 汝nhữ 為vi 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 光quang 明minh 。 故cố 論luận 釋thích 云vân 不bất 思tư 議nghị 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 道Đạo 品Phẩm 明minh 知tri 地địa 智trí 是thị 佛Phật 果Quả 法pháp 又hựu 且thả 依y 一nhất 相tương/tướng 下hạ 三tam 拂phất 跡tích 入nhập 玄huyền 如như 前tiền 二nhị 大đại )# 自tự 下hạ 大đại 文văn 第đệ 七thất 明minh 說thuyết 分phần/phân 中trung 三tam 門môn 分phân 別biệt 一nhất 來lai 意ý 謂vị 請thỉnh 儀nghi 既ký 終chung 已dĩ 示thị 分phân 齊tề 彰chương 其kỳ 地địa 實thật 地địa 實thật 難nạn/nan 明minh 寄ký 顯hiển 在tại 相tương/tướng 相tương/tướng 即tức 因nhân 分phần/phân 從tùng 此thử 已dĩ 下hạ 廣quảng 明minh 地địa 相tương/tướng 令linh 尋tầm 相tương/tướng 得đắc 實thật 故cố 有hữu 此thử 來lai 又hựu 請thỉnh 分phần/phân 生sanh 其kỳ 正chánh 解giải 此thử 後hậu 顯hiển 其kỳ 行hành 修tu 故cố 次thứ 來lai 也dã (# 又hựu 請thỉnh 分phần/phân 等đẳng 者giả 上thượng 一nhất 來lai 意ý 約ước 法pháp 以dĩ 明minh 此thử 之chi 一nhất 意ý 就tựu 益ích 以dĩ 辯biện 又hựu 前tiền 約ước 相tương/tướng 實thật 相tướng 對đối 此thử 約ước 解giải 行hành 故cố 二nhị 不bất 同đồng )# 二nhị 釋thích 名danh 演diễn 暢sướng 宣tuyên 陳trần 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 故cố 。 名danh 說thuyết 分phần/phân 以dĩ 上thượng 請thỉnh 分phần/phân 通thông 請thỉnh 十Thập 地Địa 對đối 請thỉnh 辨biện 說thuyết 理lý 必tất 宜nghi 通thông 為vi 歡hoan 喜hỷ 在tại 初sơ 受thọ 斯tư 總tổng 稱xưng 故cố 論luận 云vân 自tự 此thử 已dĩ 後hậu 。 正chánh 說thuyết 初Sơ 地Địa 既ký 有hữu 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 即tức 知tri 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 說thuyết 分phần/phân 又hựu 初Sơ 地Địa 中trung 。 皆giai 應ưng 名danh 說thuyết 為vi 分phần/phân 地địa 滿mãn 異dị 於ư 初sơ 住trụ 故cố 十thập 願nguyện 下hạ 更cánh 與dữ 異dị 名danh 名danh 校giảo 量lượng 勝thắng 又hựu 論luận 家gia 科khoa 文văn 但đãn 舉cử 大đại 格cách 至chí 於ư 血huyết 脉mạch 殊thù 不bất 介giới 懷hoài 隨tùy 時thời 起khởi 盡tận 不bất 應ưng 執chấp 定định (# 以dĩ 上thượng 請thỉnh 分phần/phân 下hạ 二nhị 通thông 違vi 論luận 妨phương 論luận 云vân 初Sơ 地Địa 所sở 攝nhiếp 有hữu 其kỳ 八bát 分phần/phân 說thuyết 分phần/phân 屬thuộc 初sơ 那na 言ngôn 通thông 十thập 故cố 為vi 此thử 通thông 又hựu 初Sơ 地Địa 下hạ 三tam 通thông 展triển 轉chuyển 難nạn/nan 謂vị 有hữu 問vấn 云vân 既ký 言ngôn 初sơ 受thọ 總tổng 名danh 何hà 以dĩ 更cánh 立lập 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 故cố 為vi 此thử 通thông 又hựu 論luận 家gia 下hạ 四tứ 總tổng 相tương/tướng 會hội 釋thích 餘dư 如như 品phẩm 初sơ )# 三tam 釋thích 文văn 者giả 十Thập 地Địa 即tức 為vi 十thập 段đoạn 就tựu 初Sơ 地Địa 中trung 七thất 門môn 分phân 別biệt 一nhất 來lai 意ý 二nhị 釋thích 名danh 三tam 斷đoạn 障chướng 四tứ 證chứng 理lý 五ngũ 成thành 行hành 六lục 得đắc 果quả 七thất 釋thích 文văn 。 初sơ 來lai 意ý 者giả 十Thập 地Địa 之chi 中trung 最tối 初sơ 斷đoạn 障chướng 證chứng 理lý 得đắc 聖thánh 性tánh 故cố 。 二nhị 釋thích 名danh 者giả 此thử 論luận 所sở 釋thích 己kỷ 見kiến 本bổn 分phần/phân 當đương 經kinh 有hữu 釋thích 備bị 於ư 下hạ 文văn 今kim 引dẫn 地địa 部bộ 成thành 立lập 正chánh 義nghĩa 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 云vân 初sơ 獲hoạch 聖thánh 性tánh 具cụ 證chứng 二nhị 空không 能năng 益ích 自tự 他tha 生sanh 大đại 喜hỷ 故cố 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 得đắc 位vị 二nhị 證chứng 理lý 三tam 成thành 行hành 由do 此thử 三tam 故cố 名danh 極cực 歡hoan 喜hỷ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 第đệ 七thất 云vân 由do 此thử 最tối 初sơ 得đắc 能năng 成thành 辨biện 自tự 他tha 義nghĩa 利lợi 勝thắng 功công 德đức 故cố 。 此thử 唯duy 依y 第đệ 三tam 成thành 行hành 義nghĩa 說thuyết 十thập 住trụ 毗tỳ 婆bà 沙sa 云vân 始thỉ 得đắc 法Pháp 味vị 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 此thử 唯duy 約ước 證chứng 理lý 義nghĩa 說thuyết 瑜du 伽già 七thất 十thập 八bát 引dẫn 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 成thành 就tựu 大đại 義nghĩa 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 此thử 約ước 二nhị 義nghĩa 大đại 義nghĩa 即tức 是thị 二nhị 利lợi 行hành 成thành 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 是thị 得đắc 聖thánh 位vị 此thử 同đồng 本bổn 論luận 本bổn 分phần/phân 中trung 釋thích (# 此thử 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 得đắc 位vị 者giả 諸chư 解giải 雖tuy 眾chúng 唯duy 識thức 委ủy 具cụ 故cố 先tiên 引dẫn 之chi 謂vị 既ký 斷đoạn 異dị 生sanh 之chi 性tánh 便tiện 獲hoạch 聖thánh 人nhân 之chi 性tánh 以dĩ 成thành 聖thánh 位vị 下hạ 二nhị 揀giản 異dị 二Nhị 乘Thừa 二nhị 揀giản 唯duy 證chứng 生sanh 空không 三tam 揀giản 唯duy 能năng 自tự 利lợi 對đối 於ư 二nhị 空không 故cố 云vân 具cụ 證chứng 然nhiên 準chuẩn 攝nhiếp 論luận 二nhị 利lợi 亦diệc 云vân 初sơ 得đắc 則tắc 以dĩ 初sơ 冠quan 下hạ 三tam 皆giai 初sơ 得đắc 此thử 文văn 唯duy 依y 者giả 故cố 自tự 利lợi 中trung 亦diệc 攝nhiếp 初sơ 二nhị 在tại 文văn 不bất 顯hiển 故cố 云vân 一nhất 義nghĩa 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 者giả 亦diệc 舍xá 二nhị 空không 故cố 能năng 出xuất 世thế 亦diệc 以dĩ 文văn 不bất 顯hiển 故cố 屬thuộc 一nhất 義nghĩa 耳nhĩ )# 三tam 所sở 斷đoạn 障chướng 者giả 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 中trung 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 是thị 此thử 所sở 斷đoạn 謂vị 二nhị 障chướng 中trung 分phân 別biệt 起khởi 者giả 依y 彼bỉ 種chủng 立lập 異dị 生sanh 性tánh 故cố 二Nhị 乘Thừa 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 唯duy 斷đoạn 一nhất 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 具cụ 斷đoạn 二nhị 種chủng 名danh 得đắc 聖thánh 性tánh 此thử 言ngôn 異dị 生sanh 即tức 是thị 凡phàm 夫phu 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 名danh 凡phàm 夫phu 性tánh 此thử 論luận 本bổn 分phần/phân 中trung 名danh 凡phàm 夫phu 我ngã 相tương/tướng 障chướng 此thử 障chướng 障chướng 於ư 初Sơ 地Địa 上thượng 來lai 就tựu 能năng 起khởi 煩phiền 惱não 是thị 根căn 本bổn 故cố 說thuyết 斷đoạn 二nhị 障chướng 若nhược 具cụ 說thuyết 者giả 亦diệc 斷đoạn 惡ác 趣thú 論luận 業nghiệp 果quả 等đẳng 由do 斯tư 初Sơ 地Địa 說thuyết 斷đoạn 二nhị 愚ngu 及cập 彼bỉ 麤thô 重trọng/trùng 一nhất 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 即tức 異dị 生sanh 障chướng 二nhị 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 即tức 惡ác 趣thú 諸chư 業nghiệp 果quả 等đẳng 此thử 業nghiệp 果quả 等đẳng 雖tuy 非phi 是thị 愚ngu 愚ngu 品phẩm 類loại 故cố 下hạ 九cửu 地địa 中trung 愚ngu 皆giai 準chuẩn 此thử 斷đoạn 義nghĩa 如như 前tiền 分phân 齊tề 中trung 說thuyết (# 謂vị 二nhị 障chướng 下hạ 次thứ 明minh 斷đoạn 障chướng 先tiên 舉cử 唯duy 識thức 此thử 中trung 意ý 明minh 依y 分phân 別biệt 障chướng 種chủng 立lập 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 分phân 別biệt 揀giản 於ư 俱câu 生sanh 種chủng 揀giản 現hiện 起khởi 分phân 別biệt 之chi 言ngôn 此thử 言ngôn 猶do 漫mạn 而nhi 本bổn 論luận 云vân 凡phàm 夫phu 我ngã 相tương/tướng 障chướng 知tri 是thị 我ngã 執chấp 故cố 下hạ 二nhị 愚ngu 名danh 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 彼bỉ 論luận 釋thích 云vân 雖tuy 初Sơ 地Địa 所sở 斷đoạn 實thật 通thông 二nhị 障chướng 而nhi 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 意ý 取thủ 所sở 知tri 說thuyết 十thập 無vô 明minh 非phi 染nhiễm 汙ô 行hành 由do 斯tư 初Sơ 地Địa 下hạ 次thứ 引dẫn 論luận 正chánh 釋thích 言ngôn 斷đoạn 二nhị 愚ngu 即tức 是thị 現hiện 行hành 及cập 彼bỉ 粗thô 重trọng/trùng 者giả 彼bỉ 論luận 釋thích 云vân 顯hiển 彼bỉ 二nhị 種chủng 次thứ 文văn 釋thích 云vân 或hoặc 二nhị 所sở 起khởi 無vô 堪kham 任nhậm 性tánh 如như 入nhập 二nhị 空không 說thuyết 斷đoạn 苦khổ 根căn 所sở 斷đoạn 苦khổ 根căn 雖tuy 非phi 現hiện 種chủng 而nhi 名danh 粗thô 重trọng/trùng 此thử 亦diệc 應ưng 然nhiên 彼bỉ 粗thô 重trọng/trùng 言ngôn 例lệ 亦diệc 應ưng 釋thích )# 四tứ 所sở 證chứng 理lý 者giả 由do 斷đoạn 前tiền 障chướng 證chứng 徧biến 行hành 真Chân 如Như 謂vị 此thử 真Chân 如Như 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 不bất 在tại 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 名danh 為vi 徧biến 滿mãn 徧biến 滿mãn 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 行hành 。 故cố 意ý 明minh 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 二nhị 空không 故cố 此thử 地địa 最tối 初sơ 偏thiên 證chứng 徧biến 滿mãn (# 四tứ 所sở 證chứng 等đẳng 者giả 文văn 中trung 有hữu 五ngũ 初sơ 對đối 前tiền 生sanh 起khởi 以dĩ 斷đoạn 障chướng 證chứng 如như 義nghĩa 相tương 順thuận 故cố 由do 前tiền 在tại 凡phàm 二nhị 我ngã 之chi 執chấp 不bất 見kiến 二nhị 空không 若nhược 證chứng 二nhị 空không 彼bỉ 障chướng 隨tùy 斷đoạn 故cố 斯tư 斷đoạn 證chứng 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 二nhị 謂vị 此thử 真Chân 如Như 下hạ 引dẫn 唯duy 識thức 釋thích 三tam 梁lương 攝nhiếp 下hạ 會hội 其kỳ 異dị 名danh 四tứ 意ý 明minh 下hạ 雙song 釋thích 二nhị 論luận 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 是thị 二nhị 空không 故cố 云vân 遍biến 滿mãn 等đẳng 非phi 別biệt 有hữu 如Như 來Lai 遍biến 諸chư 法pháp 五ngũ 此thử 地địa 下hạ 為vi 遮già 伏phục 難nạn/nan 謂vị 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 下hạ 之chi 九cửu 如như 豈khởi 不bất 遍biến 耶da 豈khởi 復phục 非phi 是thị 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 故cố 為vi 此thử 通thông 意ý 明minh 遍biến 行hành 之chi 如như 是thị 如như 總tổng 相tương/tướng 下hạ 之chi 九cửu 如như 隨tùy 德đức 別biệt 立lập 今kim 當đương 初sơ 得đắc 得đắc 於ư 總tổng 相tương/tướng 以dĩ 受thọ 別biệt 名danh )# 五ngũ 所sở 成thành 行hành 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 約ước 增tăng 勝thắng 修tu 成thành 施thi 行hành 二nhị 約ước 所sở 成thành 起khởi 十thập 大đại 願nguyện 三tam 約ước 修tu 成thành 謂vị 信tín 等đẳng 十thập 行hành 四tứ 約ước 實thật 行hạnh 謂vị 十thập 度độ 等đẳng 行hành 無vô 不bất 皆giai 修tu 餘dư 所sở 修tu 行hành 釋thích 文văn 自tự 顯hiển (# 二nhị 約ước 所sở 成thành 者giả 大đại 願nguyện 昔tích 發phát 至chí 於ư 初Sơ 地Địa 能năng 如như 願nguyện 作tác 故cố 稱xưng 所sở 成thành 復phục 名danh 為vi 行hành 謂vị 信tín 等đẳng 者giả 即tức 淨tịnh 治trị 地địa 法Pháp 。 文văn 在tại 行hành 校giảo 量lượng 中trung 一nhất 信tín 二nhị 悲bi 三tam 慈từ 四tứ 捨xả 五ngũ 無vô 有hữu 疲bì 猒# 六lục 知tri 諸chư 經kinh 論luận 七thất 善thiện 解giải 世thế 法pháp 。 八bát 慚tàm 愧quý 莊trang 嚴nghiêm 。 九cửu 具cụ 堅kiên 固cố 力lực 十thập 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 依y 教giáo 修tu 行hành 。 )# 六lục 所sở 得đắc 果quả 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 得đắc 當đương 地địa 滿mãn 時thời 調điều 柔nhu 等đẳng 四Tứ 果Quả 二nhị 得đắc 檀đàn 行hành 成thành 大đại 財tài 果quả 三tam 依y 攝nhiếp 論luận 通thông 達đạt 障chướng 空không 得đắc 一nhất 切thiết 障chướng 滅diệt 果quả 四tứ 通thông 論luận 得đắc 唯duy 識thức 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 理lý 智trí 及cập 奢xa 摩ma 他tha 毗Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 等đẳng 果quả 。 然nhiên 上thượng 諸chư 門môn 多đa 依y 行hành 布bố 若nhược 約ước 圓viên 融dung 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 一nhất 證chứng 一nhất 切thiết 證chứng 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 也dã (# 然nhiên 上thượng 諸chư 門môn 下hạ 二nhị 總tổng 相tương/tướng 圓viên 融dung 於ư 中trung 四tứ 義nghĩa 對đối 於ư 三tam 四tứ 五ngũ 六lục 。 四tứ 門môn 來lai 意ý 一nhất 門môn 但đãn 明minh 次thứ 第đệ 不bất 離ly 下hạ 六lục 釋thích 名danh 通thông 從tùng 三tam 四tứ 五ngũ 六lục 。 得đắc 果quả 一nhất 種chủng 非phi 正chánh 地địa 法pháp 故cố 但đãn 對đối 四tứ )# 第đệ 七thất 釋thích 文văn 分phần/phân 二nhị 先tiên 長trường/trưởng 行hành 後hậu 偈kệ 頌tụng 前tiền 中trung 若nhược 直trực 就tựu 經kinh 文văn 應ưng 分phân 為vi 二nhị 初sơ 明minh 地địa 法pháp 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 地Địa 。 多đa 作tác 閻Diêm 浮Phù 提Đề 王vương 。 下hạ 地địa 果quả 前tiền 中trung 先tiên 廣quảng 明minh 後hậu 佛Phật 子tử 是thị 名danh 下hạ 總tổng 結kết 前tiền 中trung 有hữu 三tam 初sơ 明minh 入nhập 心tâm 次thứ 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 下hạ 明minh 住trụ 地địa 心tâm 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 已dĩ 以dĩ 大đại 願nguyện 力lực 。 得đắc 見kiến 多đa 佛Phật 下hạ 明minh 其kỳ 出xuất 心tâm 十Thập 地Địa 之chi 文văn 大đại 體thể 皆giai 爾nhĩ 故cố 依y 慈Từ 氏Thị 論luận 於ư 十Thập 地Địa 內nội 皆giai 有hữu 三tam 心tâm 仁nhân 王vương 上thượng 卷quyển 亦diệc 云vân 地địa 地địa 上thượng 中trung 下hạ 三tam 十thập 忍nhẫn 地địa 地địa 中trung 始thỉ 生sanh 住trụ 生sanh 終chung 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 等đẳng 理lý 必tất 然nhiên 也dã 而nhi 論luận 以dĩ 出xuất 心tâm 為vi 調điều 柔nhu 果quả 所sở 以dĩ 至chí 下hạ 當đương 明minh (# 故cố 依y 慈Từ 氏Thị 下hạ 次thứ 引dẫn 證chứng 先tiên 引dẫn 瑜du 伽già 二nhị 引dẫn 仁nhân 王vương 仁nhân 王vương 即tức 觀quán 如Như 來Lai 品phẩm 文văn 云vân 般Bát 若Nhã 空không 故cố 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 空không 何hà 以dĩ 故cố 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 地địa 地địa 已dĩ 上thượng 文văn 如như 疏sớ/sơ 引dẫn )# 。 今kim 且thả 依y 論luận 判phán 長trường/trưởng 行hành 中trung 二nhị 先tiên 明minh 初Sơ 地Địa 說thuyết 分phần/phân 後hậu 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 下hạ 校giảo 量lượng 勝thắng 分phần/phân 前tiền 中trung 依y 論luận 總tổng 有hữu 百bách 句cú 分phân 為vi 三tam 分phần 。 初sơ 四tứ 十thập 句cú 明minh 住trụ 分phần/phân 二nhị 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 下hạ 三tam 十thập 句cú 釋thích 名danh 分phần/phân 三tam 佛Phật 子tử 此thử 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 悲bi 下hạ 三tam 十thập 句cú 安an 住trụ 分phần/phân 若nhược 通thông 取thủ 校giảo 量lượng 勝thắng 即tức 為vi 初Sơ 地Địa 四tứ 分phần/phân 初sơ 云vân 住trụ 者giả 出xuất 世thế 菩Bồ 提Đề 心tâm 生sanh 。 堅kiên 守thủ 初Sơ 地Địa 更cánh 不bất 退thoái 失thất 故cố 。 稱xưng 為vi 住trụ 即tức 始thỉ 住trụ 入nhập 心tâm 初sơ 雖tuy 住trụ 地địa 未vị 得đắc 名danh 善thiện 更cánh 起khởi 信tín 等đẳng 地địa 中trung 善thiện 住trụ 故cố 名danh 安an 住trụ 即tức 地địa 中trung 正chánh 住trụ 及cập 後hậu 一nhất 分phần/phân 並tịnh 是thị 住trụ 心tâm 其kỳ 釋thích 名danh 分phần/phân 十Thập 地Địa 應ưng 齊tề 但đãn 從tùng 義nghĩa 顯hiển 徧biến 釋thích 三tam 地địa 謂vị 初sơ 及cập 八bát 十thập 餘dư 略lược 不bất 論luận 以dĩ 初Sơ 地Địa 是thị 得đắc 聖thánh 之chi 始thỉ 釋thích 名danh 故cố 用dụng 初sơ 八bát 地địa 無vô 功công 用dụng 初sơ 法Pháp 雲Vân 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 各các 無vô 數số 劫kiếp 滿mãn 故cố 偏thiên 釋thích 也dã (# 初sơ 云vân 住trụ 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 其kỳ 釋thích 名danh 分phần/phân 最tối 後hậu 釋thích 者giả 義nghĩa 通thông 始thỉ 終chung 故cố )# 然nhiên 十Thập 地Địa 中trung 既ký 三tam 心tâm 齊tề 證chứng 則tắc 地địa 地địa 之chi 中trung 皆giai 攝nhiếp 前tiền 之chi 三tam 位vị 此thử 中trung 住trụ 分phần/phân 攝nhiếp 發phát 心tâm 住trụ 其kỳ 釋thích 名danh 分phần/phân 攝nhiếp 歡hoan 喜hỷ 行hành 後hậu 之chi 二nhị 分phần 攝nhiếp 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 。 迴hồi 向hướng 皆giai 文văn 義nghĩa 相tương 順thuận 如như 文văn 思tư 之chi 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 九Cửu 音âm 釋thích 叵phả (# 普phổ 火hỏa 切thiết 音âm 頗phả 不bất 可khả 也dã )# 。 畫họa (# 胡hồ 卦# 切thiết 音âm 話thoại 繪hội 也dã )# 。 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 疏sớ/sơ 鈔sao 會hội 本bổn 第đệ 三tam 十thập 四tứ 之chi 十thập 。 何hà 十thập 。 唐Đường 于Vu 闐Điền 國Quốc 三Tam 藏Tạng 沙Sa 門Môn 實Thật 叉Xoa 難Nan 陀Đà 譯dịch 唐đường 清thanh 涼lương 山sơn 大đại 華hoa 嚴nghiêm 寺tự 沙Sa 門Môn 澄trừng 觀quán 撰soạn 述thuật 佛Phật 子tử 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 善thiện 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 善thiện 集tập 白bạch 淨tịnh 法Pháp 。 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 善thiện 攝nhiếp 善thiện 清thanh 淨tịnh 深thâm 心tâm 立lập 廣quảng 大đại 志chí 生sanh 廣quảng 大đại 解giải 慈từ 悲bi 現hiện 前tiền 。 今kim 初sơ 住trụ 分phần/phân 文văn 分phân 為vi 二nhị 初sơ 別biệt 顯hiển 住trụ 法pháp 後hậu 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 是thị 下hạ 結kết 住trụ 入nhập 位vị 前tiền 中trung 四tứ 十thập 句cú 分phần/phân 四tứ 初sơ 十thập 依y 何hà 身thân 次thứ 十thập 為vi 何hà 義nghĩa 三tam 有hữu 十thập 句cú 以dĩ 何hà 因nhân 四tứ 有hữu 十thập 句cú 有hữu 何hà 相tương/tướng 初sơ 謂vị 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 為vi 所sở 依y 身thân 次thứ 為vi 得đắc 佛Phật 果Quả 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 義nghĩa 上thượng 二nhị 皆giai 發phát 心tâm 緣duyên 三tam 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 發phát 心tâm 之chi 因nhân 四tứ 以dĩ 過quá 凡phàm 得đắc 聖thánh 為vi 發phát 心tâm 福phước 利lợi 之chi 相tướng 瑜du 伽già 四tứ 十thập 七thất 亦diệc 有hữu 四tứ 相tương/tướng 論luận 依y 經kinh 造tạo 故cố 同đồng 於ư 此thử 又hựu 此thử 四tứ 事sự 即tức 三tam 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 心tâm 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 是thị 深thâm 心tâm 次thứ 為vì 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 是thị 直trực 心tâm 三tam 即tức 大đại 悲bi 心tâm 具cụ 此thử 三tam 心tâm 成thành 後hậu 入nhập 地địa 之chi 相tướng 又hựu 此thử 四tứ 段đoạn 各các 具cụ 含hàm 三tam 心tâm 可khả 以dĩ 思tư 準chuẩn (# 今kim 初sơ 住trụ 分phần/phân 下hạ 釋thích 文văn 有hữu 四tứ 初sơ 一nhất 曲khúc 科khoa 瑜du 伽già 下hạ 三tam 引dẫn 證chứng 彼bỉ 云vân 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 因nhân 四tứ 行hành 相tương/tướng 一nhất 者giả 何hà 相tương/tướng 發phát 心tâm 二nhị 者giả 何hà 緣duyên 發phát 心tâm 三tam 者giả 何hà 狀trạng 自tự 性tánh 四tứ 起khởi 何hà 勝thắng 利lợi 即tức 此thử 四tứ 段đoạn 也dã 又hựu 此thử 四tứ 下hạ 會hội 三tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 即tức 起khởi 信tín 意ý 前tiền 十thập 住trụ 品phẩm 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 又hựu 此thử 四tứ 叚giả 者giả 向hướng 就tựu 熖# 勝thắng 各các 配phối 其kỳ 一nhất 一nhất 者giả 深thâm 心tâm 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 行hành 故cố 配phối 依y 何hà 身thân 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 今kim 有hữu 集tập 白bạch 淨tịnh 法pháp 即tức 是thị 直trực 心tâm 慈từ 悲bi 現hiện 前tiền 即tức 大đại 悲bi 心tâm 二nhị 直trực 心tâm 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 配phối 為vi 何hà 義nghĩa 以dĩ 求cầu 佛Phật 智trí 同đồng 念niệm 真Chân 如Như 故cố 今kim 有hữu 救cứu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 等đẳng 即tức 是thị 悲bi 心tâm 為vi 淨tịnh 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 即tức 是thị 深thâm 心tâm 三tam 大đại 悲bi 心tâm 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 。 苦khổ 眾chúng 生sanh 故cố 。 故cố 配phối 以dĩ 何hà 因nhân 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 今kim 有hữu 智trí 慧tuệ 增tăng 上thượng 。 故cố 有hữu 直trực 心tâm 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 所sở 攝nhiếp 故cố 有hữu 深thâm 心tâm 四tứ 有hữu 何hà 相tương/tướng 總tổng 則tắc 具cụ 上thượng 三tam 心tâm 故cố 得đắc 入nhập 位vị 今kim 別biệt 說thuyết 者giả 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 是thị 直trực 心tâm 相tương/tướng 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 即tức 大đại 悲bi 相tương/tướng 住trụ 菩Bồ 薩Tát 處xứ 即tức 深thâm 心tâm 相tương/tướng 餘dư 可khả 例lệ 知tri )# 今kim 初sơ 依y 何hà 身thân 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 具cụ 行hành 之chi 人nhân 依y 地địa 持trì 論luận 是thị 解giải 行hành 人nhân 有hữu 如như 是thị 心tâm 。 則tắc 入nhập 初Sơ 地Địa 入nhập 已dĩ 此thử 心tâm 常thường 現hiện 在tại 前tiền 。 下hạ 諸chư 地địa 中trung 初sơ 之chi 十thập 心tâm 類loại 此thử 可khả 知tri 言ngôn 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 者giả 。 正chánh 是thị 總tổng 句cú 論luận 經kinh 名danh 厚hậu 集tập 厚hậu 則tắc 深thâm 也dã 集tập 即tức 種chủng 也dã 若nhược 約ước 圓viên 融dung 則tắc 不bất 定định 時thời 數số 若nhược 依y 行hành 布bố 謂vị 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 已dĩ 積tích 資tư 糧lương 故cố 云vân 深thâm 種chủng 。 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 集tập 前tiền 六lục 護hộ 煩phiền 惱não 行hành 後hậu 三tam 護hộ 二Nhị 乘Thừa 行hành 前tiền 中trung 即tức 增tăng 上thượng 三tam 學học 初sơ 戒giới 次thứ 定định 餘dư 四tứ 是thị 慧tuệ 慧tuệ 中trung 。 前tiền 三tam 如như 次thứ 是thị 聞văn 思tư 修tu 後hậu 一nhất 所sở 成thành 出xuất 世thế 之chi 智trí 後hậu 三tam 中trung 初sơ 二nhị 護hộ 二Nhị 乘Thừa 心tâm 謂vị 大đại 志chí 護hộ 陿hiệp 心tâm 大đại 解giải 護hộ 小tiểu 心tâm 後hậu 一nhất 護hộ 二Nhị 乘Thừa 行hành 。 已dĩ 知tri 其kỳ 意ý 云vân 何hà 九cửu 集tập 一nhất 行hành 集tập 即tức 經kinh 善thiện 修tu 諸chư 行hành 。 善thiện 作tác 眷quyến 屬thuộc 一nhất 持trì 戒giới 故cố 三tam 聚tụ 非phi 一nhất 故cố 名danh 為vi 諸chư 不bất 淨tịnh 尸thi 羅la 不bất 生sanh 三tam 昧muội 故cố 首thủ 明minh 矣hĩ 。 二nhị 定định 集tập 即tức 經kinh 善thiện 集tập 助trợ 道đạo 善thiện 作tác 眷quyến 屬thuộc 三tam 昧muội 故cố 即tức 明minh 得đắc 等đẳng 及cập 四tứ 靜tĩnh 慮lự 以dĩ 定định 親thân 資tư 慧tuệ 故cố 名danh 助trợ 道đạo 皆giai 云vân 眷quyến 屬thuộc 者giả 慧tuệ 為vi 主chủ 故cố (# 已dĩ 知tri 下hạ 後hậu 釋thích 經kinh 九cửu 句cú 前tiền 二nhị 皆giai 言ngôn 眷quyến 屬thuộc 者giả 慧tuệ 為vi 正Chánh 道Đạo 戒giới 定định 助trợ 道đạo )# 三tam 親thân 近cận 集tập 即tức 經kinh 善thiện 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 供cung 佛Phật 為vi 欲dục 集tập 聞văn 慧tuệ 故cố 。 四tứ 聚tụ 集tập 即tức 經kinh 善thiện 集tập 白bạch 淨tịnh 法Pháp 。 聚tụ 思tư 慧tuệ 善thiện 思tư 量lượng 波Ba 羅La 蜜Mật 等đẳng 諸chư 善thiện 法Pháp 故cố 。 謂vị 依y 聞văn 思tư 彼bỉ 若nhược 名danh 若nhược 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 有hữu 上thượng 下hạ 故cố 成thành 煖noãn 頂đảnh 位vị 治trị 諸chư 蔽tế 漏lậu 故cố 云vân 白bạch 淨tịnh 。 五ngũ 護hộ 集tập 即tức 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 善thiện 攝nhiếp 由do 內nội 修tu 行hành 實thật 證chứng 得đắc 外ngoại 教giáo 授thọ 故cố 修tu 行hành 實thật 證chứng 即tức 如như 實thật 智trí 亦diệc 分phần/phân 上thượng 下hạ 立lập 於ư 忍nhẫn 位vị 及cập 世thế 第đệ 一nhất 上thượng 五ngũ 皆giai 同đồng 加gia 行hành 下hạ 四tứ 皆giai 已dĩ 入nhập 地địa (# 謂vị 依y 聞văn 思tư 等đẳng 者giả 以dĩ 前tiền 之chi 五ngũ 集tập 明minh 四tứ 善thiện 根căn 古cổ 來lai 諸chư 德đức 皆giai 云vân 權quyền 教giáo 似tự 小tiểu 擬nghĩ 議nghị 立lập 四tứ 華hoa 嚴nghiêm 即tức 無vô 然nhiên 華hoa 嚴nghiêm 正chánh 約ước 四tứ 十thập 二nhị 位vị 文văn 無vô 彰chương 灼chước 四tứ 善thiện 根căn 名danh 論luận 無vô 釋thích 文văn 義nghĩa 旨chỉ 含hàm 有hữu 是thị 約ước 五ngũ 位vị 收thu 攝nhiếp 之chi 義nghĩa 且thả 十Thập 地Địa 皆giai 有hữu 十thập 句cú 加gia 行hành 起khởi 十thập 種chủng 心tâm 此thử 心tâm 未vị 滿mãn 猶do 屬thuộc 初Sơ 地Địa 滿mãn 成thành 二nhị 地địa 二nhị 地địa 加gia 行hành 十thập 心tâm 未vị 滿mãn 屬thuộc 於ư 二nhị 地địa 滿mãn 屬thuộc 三tam 地địa 下hạ 七thất 皆giai 然nhiên 未vị 知tri 初Sơ 地Địa 亦diệc 起khởi 十thập 心tâm 十thập 心tâm 已dĩ 滿mãn 即tức 入nhập 初Sơ 地Địa 未vị 滿mãn 屬thuộc 何hà 例lệ 於ư 下hạ 九cửu 即tức 在tại 地địa 前tiền 迴hồi 向hướng 會hội 竟cánh 既ký 非phi 迴hồi 向hướng 當đương 屬thuộc 何hà 人nhân 為vi 加gia 行hành 位vị 理lý 極cực 成thành 矣hĩ 又hựu 上thượng 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 之chi 人nhân 地địa 持trì 判phán 屬thuộc 勝thắng 解giải 行hành 人nhân 有hữu 如như 是thị 心tâm 。 即tức 入nhập 初Sơ 地Địa 明minh 知tri 未vị 具cụ 是thị 地địa 前tiền 也dã 彼bỉ 依y 四tứ 位vị 明minh 義nghĩa 初sơ 一nhất 即tức 是thị 勝thắng 解giải 行hành 人nhân 始thỉ 從tùng 十thập 信tín 終chung 至chí 地địa 前tiền 餘dư 三tam 即tức 是thị 見kiến 修tu 究cứu 竟cánh 同đồng 於ư 唯duy 識thức 又hựu 依y 十thập 二nhị 住trụ 亦diệc 以dĩ 地địa 前tiền 為vi 第đệ 二nhị 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 三tam 即tức 極cực 善thiện 明minh 知tri 加gia 行hành 勝thắng 解giải 行hành 攝nhiếp 然nhiên 判phán 地địa 位vị 總tổng 有hữu 十thập 門môn 廣quảng 如như 十thập 住trụ 今kim 約ước 五ngũ 位vị 初Sơ 地Địa 加gia 行hành 屬thuộc 加gia 行hành 攝nhiếp 況huống 論luận 釋thích 十thập 句cú 前tiền 五ngũ 約ước 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 第đệ 六lục 方phương 名danh 淨tịnh 心tâm 集tập 者giả 前tiền 為vi 加gia 行hành 文văn 理lý 更cánh 明minh 雖tuy 局cục 初Sơ 地Địa 而nhi 以dĩ 地địa 前tiền 望vọng 於ư 地địa 上thượng 即tức 為vi 十Thập 地Địa 之chi 加gia 行hành 也dã 故cố 於ư 十Thập 地Địa 總tổng 有hữu 三tam 處xứ 總tổng 集tập 方phương 便tiện 謂vị 初Sơ 地Địa 八bát 地địa 及cập 與dữ 十Thập 地Địa 然nhiên 初Sơ 地Địa 方phương 便tiện 復phục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất [(冰-水+〡)*ㄆ]# 三tam 賢hiền 皆giai 為vi 趣thú 地địa 之chi 遠viễn 方phương 便tiện 二nhị 者giả 取thủ 加gia 行hành 為vi 近cận 方phương 便tiện 三tam 賢hiền 別biệt 會hội 已dĩ 廣quảng 說thuyết 竟cánh 今kim 為vi 加gia 行hành 於ư 理lý 無vô 違vi 復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 此thử 中trung 十thập 句cú 唯duy 屬thuộc 初Sơ 地Địa 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 總tổng 屬thuộc 十Thập 地Địa 斯tư 人nhân 不bất 曉hiểu 唯duy 識thức 論luận 文văn 云vân 為vi 入nhập 見kiến 道đạo 復phục 修tu 加gia 行hành 明minh 知tri 即tức 是thị 初Sơ 地Địa 加gia 行hành 故cố 四tứ 加gia 行hành 義nghĩa 道đạo 於ư 總tổng 別biệt 勿vật 復phục 麤thô 心tâm 言ngôn 四tứ 加gia 行hành 者giả 唯duy 識thức 第đệ 九cửu 偈kệ 云vân 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 住trụ 唯duy 識thức 論luận 曰viết 菩Bồ 薩Tát 於ư 初sơ 無vô 數số 劫kiếp 善thiện 備bị 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 資tư 糧lương 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 既ký 圓viên 滿mãn 已dĩ 。 為vi 入nhập 見kiến 道đạo 住trụ 唯duy 識thức 性tánh 復phục 起khởi 加gia 行hành 伏phục 除trừ 二nhị 取thủ 謂vị 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 此thử 四tứ 總tổng 名danh 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 順thuận 趣thú 真chân 實thật 決quyết 擇trạch 分phần/phân 故cố 近cận 見kiến 道đạo 故cố 立lập 加gia 行hành 名danh 非phi 前tiền 資tư 糧lương 無vô 加gia 行hành 義nghĩa 釋thích 曰viết 決quyết 擇trạch 是thị 智trí 即tức 擇trạch 法pháp 也dã 決quyết 揀giản 疑nghi 品phẩm 擇trạch 揀giản 見kiến 品phẩm 疑nghi 品phẩm 擇trạch 而nhi 不bất 決quyết 以dĩ 猶do 豫dự 故cố 見kiến 品phẩm 決quyết 而nhi 不bất 擇trạch 非phi 正chánh 見kiến 故cố 今kim 此thử 具cụ 二nhị 決quyết 擇trạch 即tức 分phần/phân 論luận 暖noãn 等đẳng 四tứ 法pháp 依y 四tứ 尋tầm 思tư 四tứ 如như 實thật 智trí 初sơ 後hậu 位vị 立lập 標tiêu 也dã 四tứ 尋tầm 思tư 者giả 尋tầm 思tư 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 假giả 有hữu 實thật 無vô 釋thích 四tứ 尋tầm 思tư 也dã 如như 實thật 遍biến 知tri 此thử 四tứ 離ly 識thức 及cập 識thức 非phi 有hữu 名danh 如như 實thật 智trí 何hà 故cố 名danh 義nghĩa 各các 別biệt 尋tầm 求cầu 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 及cập 與dữ 差sai 別biệt 即tức 合hợp 觀quán 察sát 問vấn 也dã 名danh 義nghĩa 相tương/tướng 異dị 故cố 別biệt 尋tầm 求cầu 二nhị 二nhị 相tương/tướng 同đồng 故cố 合hợp 思tư 察sát 次thứ 論luận 別biệt 釋thích 四tứ 相tương/tướng 文văn 云vân 依y 明minh 得đắc 定định 發phát 下hạ 尋tầm 思tư 觀quán 無vô 所sở 取thủ 立lập 為vi 暖noãn 位vị 謂vị 此thử 位vị 中trung 創sáng/sang 觀quán 所sở 取thủ 名danh 等đẳng 四tứ 法pháp 皆giai 自tự 心tâm 變biến 假giả 施thi 設thiết 有hữu 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 初sơ 獲hoạch 慧tuệ 日nhật 前tiền 行hành 相tương/tướng 故cố 立lập 明minh 得đắc 名danh 即tức 此thử 所sở 獲hoạch 道đạo 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 故cố 亦diệc 名danh 暖noãn 釋thích 曰viết 明minh 得đắc 是thị 定định 尋tầm 思tư 是thị 慧tuệ 故cố 云vân 發phát 也dã 下hạ 發phát 皆giai 然nhiên 次thứ 論luận 云vân 依y 明minh 增tăng 定định 發phát 上thượng 品phẩm 尋tầm 思tư 觀quán 無vô 所sở 取thủ 立lập 為vi 頂đảnh 位vị 謂vị 此thử 位vị 中trung 重trọng/trùng 觀quán 所sở 取thủ 名danh 等đẳng 四tứ 法pháp 皆giai 自tự 心tâm 變biến 假giả 施thi 設thiết 有hữu 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 明minh 相tướng 轉chuyển 盛thịnh 故cố 名danh 明minh 增tăng 尋tầm 思tư 位vị 極cực 故cố 復phục 名danh 頂đảnh 依y 印ấn 順thuận 定định 發phát 下hạ 品phẩm 如như 實thật 智trí 於ư 無vô 所sở 取thủ 決quyết 定định 印ấn 持trì 無vô 能năng 取thủ 中trung 亦diệc 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 忍nhẫn 既ký 無vô 實thật 境cảnh 離ly 能năng 取thủ 識thức 寧ninh 有hữu 實thật 識thức 離ly 所sở 取thủ 境cảnh 所sở 取thủ 能năng 取thủ 相tương 待đãi 立lập 故cố 印ấn 順thuận 忍nhẫn 時thời 總tổng 立lập 為vi 忍nhẫn 印ấn 前tiền 順thuận 後hậu 立lập 印ấn 順thuận 名danh 忍nhẫn 境cảnh 識thức 空không 故cố 亦diệc 名danh 忍nhẫn 釋thích 曰viết 忍nhẫn 有hữu 三tam 品phẩm 下hạ 品phẩm 名danh 印ấn 忍nhẫn 印ấn 所sở 取thủ 無vô 故cố 中trung 品phẩm 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 能năng 取thủ 順thuận 修tu 彼bỉ 故cố 上thượng 忍nhẫn 名danh 印ấn 順thuận 印ấn 能năng 取thủ 無vô 順thuận 觀quán 彼bỉ 故cố 故cố 論luận 云vân 印ấn 順thuận 忍nhẫn 時thời 總tổng 立lập 名danh 忍nhẫn 印ấn 順thuận 俱câu 定định 名danh 印ấn 順thuận 定định 忍nhẫn 即tức 智trí 也dã 次thứ 論luận 云vân 依y 無vô 間gian 定định 發phát 上thượng 品phẩm 如như 實thật 智trí 印ấn 二nhị 取thủ 空không 立lập 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 謂vị 前tiền 上thượng 忍nhẫn 唯duy 印ấn 能năng 取thủ 空không 今kim 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 二nhị 空không 雙song 印ấn 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 必tất 入nhập 見kiến 道đạo 立lập 無vô 間gian 名danh 異dị 生sanh 法pháp 中trung 此thử 最tối 勝thắng 故cố 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 下hạ 論luận 總tổng 釋thích 云vân 如như 是thị 暖noãn 頂đảnh 依y 能năng 取thủ 識thức 觀quán 所sở 取thủ 空không 下hạ 忍nhẫn 起khởi 時thời 印ấn 境cảnh 空không 相tướng 中trung 忍nhẫn 轉chuyển 位vị 於ư 能năng 取thủ 識thức 如như 境cảnh 是thị 空không 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 忍nhẫn 可khả 上thượng 忍nhẫn 起khởi 位vị 印ấn 能năng 取thủ 空không 立lập 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 雙song 取thủ 空không 相tướng 皆giai 帶đái 相tương/tướng 故cố 未vị 能năng 證chứng 實thật 故cố 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 此thử 四tứ 位vị 中trung 猶do 於ư 現hiện 前tiền 安an 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 真chân 勝thắng 義nghĩa 性tánh 。 以dĩ 彼bỉ 空không 有hữu 二nhị 相tương/tướng 未vị 除trừ 帶đái 相tương/tướng 觀quán 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 安an 住trụ 真chân 唯duy 識thức 理lý 彼bỉ 相tương/tướng 滅diệt 已dĩ 方phương 實thật 安an 住trụ 依y 如như 是thị 義nghĩa 故cố 。 有hữu 頌tụng 云vân 菩Bồ 薩Tát 於ư 定định 位vị 觀quán 影ảnh 唯duy 是thị 心tâm 義nghĩa 想tưởng 既ký 滅diệt 除trừ 審thẩm 觀quán 唯duy 自tự 想tưởng 如như 是thị 住trụ 內nội 心tâm 知tri 所sở 取thủ 非phi 有hữu 次thứ 能năng 取thủ 亦diệc 無vô 後hậu 觸xúc 無vô 所sở 得đắc 。 釋thích 曰viết 此thử 偈kệ 初sơ 二nhị 句cú 暖noãn 位vị 次thứ 二nhị 句cú 頂đảnh 位vị 次thứ 二nhị 句cú 下hạ 忍nhẫn 位vị 第đệ 七thất 句cú 中trung 忍nhẫn 合hợp 前tiền 三tam 句cú 為vi 上thượng 忍nhẫn 位vị 其kỳ 世thế 第đệ 一nhất 住trụ 時thời 促xúc 故cố 此thử 偈kệ 畧lược 無vô 末mạt 句cú 見kiến 位vị 但đãn 觀quán 上thượng 來lai 唯duy 識thức 論luận 文văn 四tứ 五ngũ 二nhị 集tập 釋thích 然nhiên 自tự 解giải 治trị 諸chư 蔽tế 漏lậu 者giả 按án 唯duy 識thức 論luận 但đãn 是thị 伏phục 位vị 故cố 次thứ 論luận 云vân 此thử 加gia 行hành 位vị 未vị 遣khiển 相tương/tướng 縛phược 於ư 麤thô 重trọng 縛phược 亦diệc 未vị 能năng 斷đoạn 唯duy 能năng 伏phục 除trừ 分phân 別biệt 二nhị 取thủ 違vi 見kiến 道đạo 故cố 於ư 俱câu 生sanh 者giả 及cập 二nhị 隨tùy 眠miên 有hữu 漏lậu 觀quán 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 有hữu 分phân 別biệt 故cố 未vị 全toàn 伏phục 除trừ 全toàn 未vị 能năng 滅diệt 釋thích 曰viết 今kim 約ước 伏phục 故cố 云vân 白bạch 淨tịnh 耳nhĩ 又hựu 上thượng 疏sớ/sơ 言ngôn 欲dục 集tập 聞văn 慧tuệ 及cập 思tư 慧tuệ 等đẳng 者giả 彼bỉ 論luận 次thứ 云vân 此thử 位vị 菩Bồ 薩Tát 於ư 安an 立lập 諦đế 非phi 安an 立lập 諦đế 俱câu 學học 觀quán 察sát 為vi 引dẫn 當đương 來lai 二nhị 種chủng 見kiến 故cố 。 及cập 伏phục 分phân 別biệt 二nhị 種chủng 障chướng 故cố 非phi 安an 立lập 諦đế 是thị 正chánh 所sở 觀quán 非phi 如như 二Nhị 乘Thừa 唯duy 觀quán 安an 立lập 釋thích 曰viết 上thượng 皆giai 聞văn 思tư 也dã 又hựu 上thượng 疏sớ/sơ 云vân 定định 謂vị 四tứ 禪thiền 者giả 彼bỉ 論luận 次thứ 云vân 菩Bồ 薩Tát 起khởi 此thử 暖noãn 等đẳng 善thiện 根căn 雖tuy 方phương 便tiện 時thời 通thông 諸chư 靜tĩnh 慮lự 而nhi 依y 第đệ 四tứ 方phương 得đắc 成thành 滿mãn 託thác 最tối 勝thắng 依y 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 唯duy 依y 欲dục 界giới 善thiện 趣thú 身thân 起khởi 餘dư 趣thú 猒# 心tâm 非phi 殊thù 勝thắng 故cố 次thứ 論luận 云vân 此thử 位vị 亦diệc 名danh 解giải 行hành 地địa 攝nhiếp 未vị 證chứng 唯duy 識thức 真chân 勝thắng 義nghĩa 故cố 釋thích 曰viết 即tức 順thuận 攝nhiếp 論luận 唯duy 四tứ 位vị 義nghĩa 也dã )# 六lục 淨tịnh 心tâm 集tập 即tức 善thiện 清thanh 淨tịnh 深thâm 心tâm 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 正chánh 智trí 於ư 所sở 緣duyên 境cảnh 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 都đô 無vô 所sở 得đắc 。 不bất 取thủ 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 相tương/tướng 故cố 名danh 為vi 善thiện 淨tịnh 智trí 能năng 契khế 理lý 故cố 曰viết 深thâm 心tâm (# 六lục 淨tịnh 心tâm 集tập 者giả 牒điệp 名danh 指chỉ 經kinh 從tùng 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 正chánh 智trí 即tức 是thị 論luận 釋thích 從tùng 於ư 所sở 緣duyên 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 經kinh 前tiền 加gia 請thỉnh 分phần/phân 皆giai 已dĩ 廣quảng 明minh )# 七thất 廣quảng 集tập 即tức 立lập 廣quảng 大đại 志chí 深thâm 心tâm 廣quảng 利lợi 故cố (# 七thất 廣quảng 集tập 者giả 明minh 護hộ 小Tiểu 乘Thừa 發phát 意ý 曠khoáng 兼kiêm 故cố 名danh 廣quảng 心tâm 起khởi 心tâm 殷ân 重trọng 故cố 名danh 為vi 深thâm )# 八bát 信tín 心tâm 集tập 即tức 生sanh 廣quảng 大đại 解giải 以dĩ 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 智Trí 。 故cố (# 信tín 解giải 大đại 因nhân 求cầu 大đại 果quả 故cố 名danh 為vi 大đại 心tâm )# 九cửu 現hiện 集tập 即tức 慈từ 悲bi 現hiện 前tiền 謂vị 多đa 行hành 慈từ 悲bi 。 無vô 時thời 蹔tạm 捨xả 故cố 云vân 現hiện 前tiền (# 慈từ 悲bi 現hiện 前tiền 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 名danh 謂vị 多đa 行hành 下hạ 即tức 是thị 論luận 釋thích )# 然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 無vô 求cầu 佛Phật 意ý 故cố 於ư 護hộ 小tiểu 心tâm 中trung 明minh 自tự 利lợi 心tâm 求cầu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 有hữu 自tự 利lợi 三tam 學học 之chi 行hành 故cố 今kim 護hộ 行hành 之chi 中trung 但đãn 舉cử 利lợi 他tha 慈từ 悲bi 於ư 中trung 慈từ 依y 苦khổ 苦khổ 壞hoại 苦khổ 以dĩ 正chánh 在tại 苦khổ 思tư 願nguyện 樂nhạo 故cố 悲bi 依y 行hành 苦khổ 拔bạt 彼bỉ 妄vọng 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 知tri 行hành 苦khổ 之chi 所sở 遷thiên 故cố 三tam 界giới 不bất 離ly 三tam 苦khổ 故cố 為vi 慈từ 悲bi 之chi 境cảnh 又hựu 明minh 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 能năng 拔bạt 苦khổ 故cố 慈từ 依y 二nhị 苦khổ 拔bạt 苦khổ 即tức 與dữ 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 悲bi 依y 行hành 苦khổ (# 然nhiên 小Tiểu 乘Thừa 下hạ 第đệ 二nhị 隨tùy 難nạn/nan 料liệu 揀giản 即tức 是thị 後hậu 三tam 應ưng 有hữu 問vấn 言ngôn 何hà 以dĩ 護hộ 心tâm 雙song 約ước 二nhị 利lợi 護hộ 行hành 唯duy 約ước 利lợi 他tha 故cố 為vi 此thử 通thông 又hựu 約ước 自tự 利lợi 多đa 同đồng 前tiền 六lục 故cố 於ư 中trung 等đẳng 者giả 然nhiên 其kỳ 慈từ 悲bi 畧lược 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 別biệt 慈từ 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 二nhị 通thông 故cố 三tam 地địa 中trung 釋thích 慈từ 心tâm 廣quảng 大đại 無vô 量lượng 。 云vân 廣quảng 者giả 與dữ 欲dục 界giới 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 者giả 與dữ 色sắc 界giới 同đồng 喜hỷ 樂lạc 無vô 量lượng 者giả 與dữ 不bất 同đồng 喜hỷ 樂lạc 經kinh 文văn 後hậu 三tam 無vô 量lượng 例lệ 同đồng 於ư 慈từ 更cánh 不bất 見kiến 釋thích 義nghĩa 當đương 同đồng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 又hựu 彼bỉ 地địa 中trung 依y 苦khổ 眾chúng 生sanh 故cố 。 入nhập 慈từ 悲bi 無vô 量lượng 即tức 慈từ 亦diệc 拔bạt 苦khổ 今kim 則tắc 二nhị 皆giai 拔bạt 苦khổ 慈từ 心tâm 麤thô 拔bạt 二nhị 苦khổ 悲bi 心tâm 細tế 拔bạt 行hành 苦khổ 疏sớ/sơ 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 順thuận 論luận 總tổng 明minh 拔bạt 苦khổ 又hựu 明minh 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 顯hiển 二nhị 通thông 義nghĩa 可khả 知tri )# 。 已dĩ 知tri 總tổng 別biệt 集tập 為vi 同đồng 相tương/tướng 戒giới 等đẳng 異dị 相tướng 略lược 說thuyết 為vi 成thành 廣quảng 說thuyết 為vi 壞hoại 如như 上thượng 具cụ 明minh 。 為vì 求cầu 佛Phật 智trí 。 故cố 為vì 得đắc 十Thập 力Lực 故cố 。 為vì 得đắc 大đại 無vô 畏úy 故cố 。 為vi 得đắc 佛Phật 平bình 等đẳng 法Pháp 。 故cố 為vì 救cứu 一nhất 切thiết 世thế 間gian 故cố 。 為vi 淨tịnh 大đại 慈từ 悲bi 故cố 。 為vi 得đắc 十thập 方phương 無vô 餘dư 。 智trí 故cố 為vi 淨tịnh 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 為vi 一nhất 念niệm 知tri 一nhất 切thiết 三tam 世thế 。 故cố 為vì 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 。 無vô 所sở 畏úy 故cố 。 第đệ 二nhị 為vi 何hà 義nghĩa 者giả 為vi 求cầu 佛Phật 果Quả 先tiên 別biệt 顯hiển 求cầu 果quả 之chi 相tướng 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 總tổng 結kết 發phát 心tâm 今kim 初sơ 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 佛Phật 智trí 謂vị 無vô 上thượng 智trí 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 故cố 約ước 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 說thuyết 此thử 四tứ 別biệt 修tu 究cứu 竟cánh 故cố 亦diệc 得đắc 名danh 修tu (# 總tổng 云vân 佛Phật 智trí 等đẳng 者giả 上thượng 句cú 舉cử 經kinh 謂vị 無vô 上thượng 智trí 即tức 論luận 總tổng 指chỉ 其kỳ 體thể 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 故cố 論luận 別biệt 顯hiển 其kỳ 相tương 謂vị 知tri 苦khổ 斷đoạn 集tập 。 證chứng 滅diệt 修tu 道Đạo 。 苦khổ 是thị 報báo 法pháp 不bất 可khả 言ngôn 斷đoạn 但đãn 可khả 言ngôn 知tri 以dĩ 令linh 生sanh 猒# 集tập 則tắc 可khả 斷đoạn 滅diệt 是thị 理lý 法pháp 但đãn 可khả 云vân 證chứng 道đạo 是thị 心tâm 法pháp 可khả 以dĩ 進tiến 修tu 約ước 無vô 作tác 者giả 此thử 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 揀giản 非phi 權quyền 小tiểu 如như 四Tứ 諦Đế 品phẩm 言ngôn 修tu 究cứu 竟cánh 故cố 者giả 釋thích 妨phương 恐khủng 有hữu 問vấn 言ngôn 既ký 是thị 佛Phật 智trí 何hà 得đắc 有hữu 修tu 通thông 意ý 可khả 知tri )# 此thử 智trí 差sai 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 業nghiệp 皆giai 悉tất 求cầu 之chi 一nhất 力lực 佛Phật 智trí 問vấn 記ký 為vi 業nghiệp 以dĩ 十thập 種chủng 力lực 隨tùy 機cơ 答đáp 故cố (# 此thử 智trí 差sai 別biệt 下hạ 別biệt 中trung 九cửu 句cú 一nhất 問vấn 記ký 業nghiệp 記ký 即tức 答đáp 也dã )# 二nhị 無vô 畏úy 佛Phật 智trí 破phá 邪tà 見kiến 業nghiệp 揀giản 異dị 菩Bồ 薩Tát 復phục 稱xưng 為vi 大đại (# 二nhị 揀giản 異dị 菩Bồ 薩Tát 者giả 皆giai 窮cùng 盡tận 故cố )# 三tam 平bình 等đẳng 佛Phật 智trí 得đắc 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 教giáo 授thọ 眾chúng 生sanh 。 證chứng 入nhập 之chi 業nghiệp (# 三tam 中trung 平bình 等đẳng 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 二nhị 無vô 我ngã 理lý 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 二nhị 令linh 眾chúng 生sanh 平bình 等đẳng 皆giai 證chứng )# 四tứ 救cứu 佛Phật 智trí 以dĩ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 。 化hóa 眾chúng 生sanh 業nghiệp 五ngũ 淨tịnh 佛Phật 智trí 能năng 為vi 救cứu 攝nhiếp 因nhân 業nghiệp 慈từ 悲bi 淨tịnh 瞋sân 恚khuể 故cố (# 五ngũ 中trung 救cứu 攝nhiếp 因nhân 者giả 由do 慈từ 淨tịnh 嗔sân 能năng 用dụng 四tứ 攝nhiếp 廣quảng 利lợi 樂lạc 故cố )# 六lục 無vô 餘dư 智trí 佛Phật 智trí 常thường 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 觀quán 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 十thập 方phương 徧biến 觀quán 故cố 云vân 無vô 餘dư (# 六lục 無vô 餘dư 智trí 下hạ 四tứ 句cú 經kinh 文văn 約ước 五ngũ 無vô 量lượng 界giới 謂vị 六lục 即tức 眾chúng 生sanh 界giới 。 無vô 量lượng 七thất 即tức 世thế 界giới 八bát 即tức 法Pháp 界Giới 及cập 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 界giới 九cửu 即tức 調điều 伏phục 加gia 行hành 界giới 如như 文văn 可khả 知tri 六lục 中trung 言ngôn 佛Phật 眼nhãn 觀quán 眾chúng 生sanh 。 者giả 四tứ 眼nhãn 九cửu 眼nhãn 入nhập 於ư 佛Phật 眼nhãn 皆giai 名danh 佛Phật 眼nhãn 無vô 餘dư 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 遍biến 觀quán 眾chúng 生sanh 。 盡tận 無vô 盡tận 故cố 二nhị 以dĩ 十thập 眼nhãn 委ủy 照chiếu 性tánh 相tướng 心tâm 行hành 等đẳng 故cố )# 七thất 無vô 染nhiễm 佛Phật 智trí 若nhược 順thuận 今kim 經kinh 以dĩ 無vô 障chướng 礙ngại 。 智trí 嚴nghiêm 其kỳ 依y 報báo 自tự 然nhiên 應ứng 化hóa 令linh 其kỳ 信tín 樂nhạo 。 為vi 業nghiệp 論luận 經kinh 闕khuyết 於ư 淨tịnh 剎sát (# 七thất 中trung 言ngôn 論luận 經kinh 闕khuyết 於ư 淨tịnh 剎sát 者giả 論luận 云vân 七thất 無vô 染nhiễm 佛Phật 智trí 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 無vô 障chướng 無vô 染nhiễm 自tự 然nhiên 應ứng 化hóa 令linh 信tín 作tác 業nghiệp 智trí 心tâm 無vô 礙ngại 如như 經kinh 得đắc 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 無vô 障chướng 淨tịnh 智trí 故cố 釋thích 曰viết 經kinh 無vô 淨tịnh 剎sát 釋thích 有hữu 淨tịnh 義nghĩa 即tức 淨tịnh 剎sát 無vô 染nhiễm 心tâm 解giải 脫thoát 故cố 。 化hóa 徃# 無vô 障chướng 慧tuệ 解giải 脫thoát 故cố 今kim 經kinh 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 但đãn 生sanh 信tín 樂nhạo 而nhi 無vô 染nhiễm 著trước 。 )# 八bát 覺giác 佛Phật 智trí 一nhất 念niệm 知tri 三tam 世thế 。 眾chúng 生sanh 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 為vi 業nghiệp (# 八bát 中trung 窮cùng 盡tận 心tâm 行hành 方phương 善thiện 調điều 故cố )# 九cửu 轉chuyển 法Pháp 輪luân 佛Phật 智trí 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 善thiện 巧xảo 業nghiệp 故cố 言ngôn 善thiện 巧xảo 者giả 於ư 百bách 億ức 閻Diêm 浮Phù 提đề 同đồng 時thời 轉chuyển 大đại 法Pháp 輪luân 故cố 。 法Pháp 輪luân 即tức 是thị 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 (# 九cửu 中trung 初sơ 舉cử 論luận 法Pháp 輪luân 即tức 是thị 下hạ 疏sớ/sơ 以dĩ 經kinh 文văn 會hội 論luận 所sở 釋thích )# 然nhiên 上thượng 九cửu 句cú 皆giai 先tiên 標tiêu 智trí 體thể 後hậu 顯hiển 其kỳ 業nghiệp 初sơ 三tam 自tự 利lợi 後hậu 六lục 利lợi 他tha 利lợi 他tha 之chi 中trung 四tứ 攝nhiếp 是thị 利lợi 他tha 之chi 行hành 慈từ 悲bi 是thị 利lợi 他tha 之chi 心tâm 後hậu 四tứ 利lợi 他tha 之chi 智trí 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 起khởi 如như 是thị 心tâm 。 二nhị 總tổng 結kết 發phát 心tâm 中trung 言ngôn 起khởi 如như 是thị 心tâm 。 者giả 若nhược 直trực 望vọng 經kinh 文văn 即tức 指chỉ 前tiền 十thập 心tâm 而nhi 論luận 云vân 即tức 是thị 本bổn 分phần/phân 中trung 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 者giả 上thượng 求cầu 佛Phật 智trí 即tức 是thị 願nguyện 故cố 前tiền 本bổn 分phần/phân 中trung 指chỉ 此thử 文văn 云vân 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 者giả 如như 初Sơ 地Địa 中trung 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 此thử 本bổn 分phần/phân 中trung 願nguyện 者giả 即tức 指chỉ 此thử 文văn 生sanh 心tâm 即tức 是thị 生sanh 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 以dĩ 上thượng 求cầu 佛Phật 智trí 故cố 願nguyện 即tức 願nguyện 於ư 菩Bồ 提Đề 二nhị 體thể 不bất 殊thù 故cố 得đắc 互hỗ 指chỉ 前tiền 指chỉ 於ư 此thử 即tức 攝nhiếp 上thượng 之chi 十thập 句cú 佛Phật 智trí 此thử 指chỉ 於ư 前tiền 即tức 攝nhiếp 前tiền 文văn 六lục 決quyết 定định 義nghĩa 彼bỉ 是thị 總tổng 句cú 中trung 指chỉ 此thử 是thị 總tổng 結kết 中trung 指chỉ 總tổng 攝nhiếp 別biệt 故cố (# 前tiền 指chỉ 於ư 此thử 下hạ 三tam 辯biện 論luận 指chỉ 文văn 不bất 同đồng 前tiền 即tức 指chỉ 此thử 結kết 文văn 欲dục 以dĩ 後hậu 攝nhiếp 前tiền 此thử 則tắc 指chỉ 前tiền 總tổng 句cú 欲dục 明minh 以dĩ 前tiền 攝nhiếp 後hậu 總tổng 之chi 與dữ 結kết 皆giai 是thị 總tổng 義nghĩa 故cố 結kết 云vân 總tổng 攝nhiếp 別biệt 故cố )# 又hựu 但đãn 云vân 生sanh 心tâm 者giả 心tâm 是thị 總tổng 即tức 攝nhiếp 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 故cố 不bất 云vân 生sanh 智trí 亦diệc 攝nhiếp 一nhất 切thiết 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 不bất 云vân 生sanh 餘dư 心tâm 所sở 已dĩ 說thuyết 為vi 何hà 義nghĩa (# 又hựu 但đãn 云vân 生sanh 心tâm 者giả 四tứ 釋thích 通thông 妨phương 難nạn/nan 論luận 有hữu 二nhị 問vấn 二nhị 答đáp 疏sớ/sơ 亦diệc 兩lưỡng 節tiết 一nhất 問vấn 云vân 前tiền 求cầu 佛Phật 智trí 何hà 故cố 唯duy 云vân 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 不bất 云vân 生sanh 智trí 故cố 今kim 答đáp 云vân 心tâm 是thị 總tổng 故cố 已dĩ 攝nhiếp 於ư 智trí 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 亦diệc 攝nhiếp 下hạ 亦diệc 有hữu 問vấn 言ngôn 別biệt 有hữu 諸chư 德đức 何hà 故cố 但đãn 云vân 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 答đáp 云vân 心tâm 亦diệc 是thị 總tổng 總tổng 攝nhiếp 諸chư 德đức 故cố 不bất 別biệt 舉cử 助trợ 道đạo 等đẳng 法pháp 亦diệc 應ưng 問vấn 言ngôn 心tâm 既ký 是thị 總tổng 攝nhiếp 於ư 知tri 斷đoạn 證chứng 修tu 何hà 故cố 前tiền 文văn 不bất 求cầu 佛Phật 心tâm 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 一nhất 前tiền 是thị 所sở 求cầu 此thử 是thị 能năng 求cầu 故cố 二nhị 果quả 位vị 智trí 強cường/cưỡng 心tâm 不bất 可khả 知tri 故cố )# 。 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 智trí 慧tuệ 增tăng 上thượng 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 所sở 攝nhiếp 最tối 上thượng 深thâm 心tâm 所sở 持trì 如Như 來Lai 力lực 無vô 量lượng 。 善thiện 觀quán 察sát 分phân 別biệt 。 勇dũng 猛mãnh 力lực 智trí 力lực 無vô 礙ngại 智trí 現hiện 前tiền 。 隨tùy 順thuận 自tự 然nhiên 智trí 。 能năng 受thọ 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 教giáo 化hóa 。 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 究cứu 竟cánh 如như 虛hư 空không 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 第đệ 三tam 以dĩ 大đại 悲bi 下hạ 明minh 以dĩ 何hà 因nhân 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 意ý 云vân 何hà 因nhân 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 以dĩ 大đại 悲bi 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 三tam 地địa 中trung 思tư 惟duy 度độ 生sanh 不bất 離ly 佛Phật 智trí 故cố 下hạ 總tổng 句cú 論luận 經Kinh 云vân 是thị 心tâm 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 首thủ 。 是thị 心tâm 即tức 指chỉ 前tiền 求cầu 佛Phật 智trí 心tâm 。 也dã (# 明minh 以dĩ 何hà 因nhân 者giả 此thử 是thị 論luận 文văn 此thử 中trung 疏sớ/sơ 文văn 問vấn 意ý 稍sảo 畧lược 應ưng 云vân 第đệ 三tam 以dĩ 大đại 悲bi 下hạ 明minh 以dĩ 何hà 因nhân 次thứ 應ưng 更cánh 云vân 謂vị 以dĩ 何hà 因nhân 生sanh 如như 是thị 心tâm 。 今kim 以dĩ 先tiên 科khoa 文văn 便tiện 釋thích 意ý 耳nhĩ 意ý 云vân 何hà 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 文văn 引dẫn 於ư 二nhị 經kinh 成thành 立lập 論luận 意ý )# 十thập 句cú 中trung 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 大đại (# 十thập 句cú 文văn 下hạ 釋thích 文văn 不bất 釋thích 總tổng 句cú 者giả 有hữu 二nhị 意ý 馬mã 一nhất 以dĩ 下hạ 別biệt 成thành 總tổng 義nghĩa 故cố 二nhị 者giả 前tiền 生sanh 起khởi 中trung 已dĩ 顯hiển 意ý 故cố 謂vị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 依y 於ư 大đại 悲bi 為vi 根căn 本bổn 故cố 亦diệc 即tức 瑜du 伽già 四tứ 因nhân 之chi 中trung 大đại 悲bi 因nhân 也dã )# 一nhất 增tăng 上thượng 大đại 細tế 行hành 苦khổ 智trí 慧tuệ 增tăng 上thượng 。 生sanh 故cố 謂vị 若nhược 了liễu 苦khổ 苦khổ 壞hoại 苦khổ 智trí 非phi 增tăng 上thượng 論luận 又hựu 云vân 智trí 者giả 因nhân 果quả 逆nghịch 順thuận 染nhiễm 淨tịnh 觀quán 故cố 此thử 約ước 了liễu 事sự 名danh 智trí 論luận 云vân 慧tuệ 者giả 自tự 相tương/tướng 同đồng 相tương/tướng 差sai 別biệt 觀quán 故cố 此thử 約ước 了liễu 二nhị 諦đế 通thông 理lý 為vi 慧tuệ 復phục 是thị 一nhất 門môn 別biệt 義nghĩa 言ngôn 自tự 相tương/tướng 者giả 因nhân 緣duyên 之chi 有hữu 是thị 法pháp 自tự 體thể 故cố 同đồng 相tương/tướng 者giả 二nhị 空không 真Chân 如Như 等đẳng 一nhất 味vị 故cố 。 念niệm 生sanh 迷mê 此thử 故cố 起khởi 悲bi 心tâm 同đồng 六lục 地địa 中trung 大đại 悲bi 增tăng 上thượng 觀quán 其kỳ 逆nghịch 順thuận 等đẳng 亦diệc 如như 六lục 地địa 廣quảng 明minh (# 一nhất 增tăng 上thượng 大đại 疏sớ/sơ 文văn 有hữu 八bát 一nhất 標tiêu 名danh 即tức 經kinh 智trí 慧tuệ 增tăng 上thượng 。 智trí 導đạo 前tiền 悲bi 所sở 以dĩ 先tiên 辨biện 二nhị 細tế 行hành 苦khổ 下hạ 論luận 釋thích 名danh 細tế 智trí 現hiện 前tiền 故cố 名danh 為vi 生sanh 。 三tam 謂vị 若nhược 了liễu 下hạ 疏sớ/sơ 反phản 釋thích 論luận 四tứ 論luận 又hựu 下hạ 論luận 釋thích 智trí 慧tuệ 別biệt 釋thích 二nhị 字tự 皆giai 先tiên 舉cử 論luận 此thử 約ước 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 五ngũ 復phục 是thị 一nhất 門môn 下hạ 雙song 結kết 智trí 慧tuệ 以dĩ 智trí 慧tuệ 名danh 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 通thông 謂vị 分phân 別biệt 名danh 慧tuệ 決quyết 斷đoán 名danh 智trí 此thử 義nghĩa 雖tuy 別biệt 而nhi 通thông 事sự 理lý 二nhị 別biệt 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 了liễu 事sự 名danh 智trí 如như 第đệ 十thập 度độ 了liễu 理lý 名danh 慧tuệ 如như 第đệ 六Lục 度Độ 二nhị 者giả 如như 今kim 疏sớ/sơ 文văn 六lục 自tự 相tương/tướng 下hạ 牒điệp 論luận 解giải 釋thích 七thất 念niệm 生sanh 下hạ 出xuất 經kinh 論luận 意ý 不bất 知tri 三tam 界giới 皆giai 苦khổ 。 及cập 苦khổ 性tánh 相tướng 故cố 八bát 其kỳ 逆nghịch 順thuận 下hạ 指chỉ 難nạn/nan 在tại 下hạ )# 二nhị 善thiện 巧xảo 等đẳng 即tức 攝nhiếp 大đại 四tứ 攝nhiếp 曲khúc 巧xảo 隨tùy 宜nghi 攝nhiếp 故cố (# 二nhị 善thiện 巧xảo 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 也dã 四tứ 攝nhiếp 釋thích 所sở 攝nhiếp 曲khúc 巧xảo 釋thích 善thiện 巧xảo 隨tùy 宜nghi 釋thích 方phương 便tiện 巧xảo 用dụng 四tứ 攝nhiếp 隨tùy 物vật 所sở 宜nghi 故cố )# 三tam 最tối 上thượng 下hạ 淳thuần 至chí 大đại 淳thuần 至chí 即tức 最tối 上thượng 義nghĩa 謂vị 向hướng 發phát 大đại 心tâm 許hứa 盡tận 生sanh 界giới 無vô 盡tận 利lợi 益ích 故cố 曰viết 深thâm 心tâm 緣duyên 此thử 悲bi 增tăng 淳thuần 厚hậu 至chí 到đáo 故cố 云vân 最tối 上thượng 常thường 以dĩ 此thử 二nhị 持trì 此thử 菩Bồ 薩Tát (# 三tam 最tối 上thượng 下hạ 下hạ 取thủ 深thâm 心tâm 所sở 持trì 謂vị 向hướng 發phát 下hạ 是thị 論luận 自tự 釋thích 然nhiên 論luận 經Kinh 云vân 直trực 心tâm 深thâm 心tâm 淳thuần 至chí 。 故cố 論luận 意ý 以dĩ 深thâm 直trực 是thị 別biệt 淳thuần 至chí 是thị 總tổng 故cố 標tiêu 為vi 名danh 謂vị 深thâm 則tắc 悲bi 行hành 深thâm 重trọng 直trực 則tắc 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 悲bi 智trí 相tương/tướng 資tư 能năng 盡tận 生sanh 界giới 故cố 云vân 淳thuần 至chí 淳thuần 至chí 即tức 最tối 上thượng 然nhiên 經kinh 深thâm 心tâm 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 樂nhạo 修tu 善thiện 行hành 。 為vi 深thâm 深thâm 即tức 重trọng/trùng 義nghĩa 二nhị 以dĩ 契khế 理lý 為vi 深thâm 深thâm 即tức 直trực 心tâm 故cố 第đệ 二nhị 地địa 初sơ 有hữu 十thập 深thâm 心tâm 論luận 經kinh 名danh 直trực 則tắc 知tri 深thâm 心tâm 已dĩ 攝nhiếp 直trực 心tâm )# 四tứ 如Như 來Lai 力lực 無vô 量lượng 。 者giả 無vô 量lượng 大đại 攝nhiếp 取thủ 如Như 來Lai 無vô 量lượng 。 神thần 力lực 生sanh 物vật 信tín 故cố (# 四tứ 如Như 來Lai 下hạ 無vô 量lượng 大đại 此thử 下hạ 四tứ 大đại 皆giai 明minh 勝thắng 進tiến 此thử 謂vị 雖tuy 攝nhiếp 佛Phật 智trí 亦diệc 為vi 利lợi 生sanh )# 五ngũ 善thiện 觀quán 等đẳng 即tức 決quyết 定định 大đại 於ư 上thượng 妙diệu 法Pháp 決quyết 定định 信tín 解giải 。 名danh 善thiện 觀quán 分phân 別biệt 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 決quyết 定định 能năng 度độ 為vi 勇dũng 猛mãnh 力lực 於ư 所sở 治trị 障chướng 決quyết 能năng 對đối 治trị 為vi 智trí 力lực 無vô 礙ngại 智trí 現hiện 前tiền 。 通thông 結kết 上thượng 句cú (# 五ngũ 善thiện 觀quán 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 下hạ 經kinh 具cụ 云vân 善thiện 觀quán 察sát 分phân 別biệt 。 勇dũng 猛mãnh 力lực 智trí 力lực 無vô 礙ngại 智trí 現hiện 前tiền 。 論luận 經Kinh 云vân 善thiện 決quyết 定định 眾chúng 生sanh 力lực 智trí 力lực 論luận 云vân 五ngũ 者giả 決quyết 定định 大đại 上thượng 妙diệu 決quyết 定định 信tín 深thâm 智trí 勝thắng 對đối 治trị 今kim 疏sớ/sơ 開khai 經kinh 成thành 三tam 決quyết 定định 復phục 以dĩ 無vô 礙ngại 。 智trí 該cai 於ư 上thượng 三tam 即tức 展triển 演diễn 經kinh 論luận )# 六lục 隨tùy 順thuận 自tự 然nhiên 智trí 。 即tức 隨tùy 順thuận 大đại (# 六lục 中trung 有hữu 名danh 無vô 釋thích 論luận 釋thích 云vân 隨tùy 順thuận 菩Bồ 提Đề 。 正chánh 覺giác 即tức 佛Phật 自tự 然nhiên 智trí 前tiền 疏sớ/sơ 頻tần 有hữu 故cố 畧lược 不bất 釋thích )# 七thất 能năng 受thọ 等đẳng 即tức 受thọ 持trì 大đại 能năng 取thủ 大đại 勝thắng 法Pháp 授thọ 與dữ 眾chúng 生sanh 故cố 大đại 包bao 一nhất 切thiết 勝thắng 即tức 佛Phật 法Pháp 授thọ 與dữ 即tức 教giáo 化hóa 智trí 慧tuệ 故cố 能năng 授thọ (# 七thất 中trung 先tiên 舉cử 論luận 後hậu 大đại 包bao 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 就tựu 經kinh )# 八bát 廣quảng 大đại 如như 法Pháp 界Giới 。 即tức 最tối 妙diệu 大đại 攝nhiếp 受thọ 勝thắng 妙diệu 功công 德đức 故cố 。 九cửu 究cứu 竟cánh 下hạ 住trụ 盡tận 大đại 無vô 量lượng 愛ái 果quả 因nhân 盡tận 涅Niết 槃Bàn 際tế 。 故cố 為vi 成thành 十thập 句cú 合hợp 於ư 此thử 二nhị 後hậu 之chi 二nhị 大đại 如như 本bổn 分phần/phân 說thuyết 但đãn 前tiền 云vân 無vô 常thường 愛ái 此thử 云vân 無vô 量lượng 者giả 勝thắng 用dụng 非phi 一nhất 故cố 上thượng 九cửu 大đại 中trung 前tiền 七thất 悲bi 體thể 次thứ 一nhất 悲bi 德đức 後hậu 一nhất 悲bi 能năng 七thất 中trung 前tiền 三tam 自tự 分phần/phân 一nhất 拔bạt 苦khổ 智trí 二nhị 拔bạt 苦khổ 行hạnh 三tam 拔bạt 苦khổ 心tâm 後hậu 四tứ 勝thắng 進tiến 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 發phát 如như 是thị 心tâm 。 即tức 得đắc 超siêu 凡phàm 夫phu 地địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 無vô 能năng 說thuyết 其kỳ 種chủng 族tộc 過quá 失thất 離ly 世thế 間gian 趣thú 入nhập 出xuất 世thế 道Đạo 。 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 處xứ 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 於ư 如Như 來Lai 種chủng 中trung 決quyết 定định 當đương 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 第đệ 四tứ 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 下hạ 有hữu 何hà 相tương/tướng 正chánh 顯hiển 得đắc 位vị 福phước 利lợi 之chi 相tướng 文văn 有hữu 九cửu 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 始thỉ 發phát 如như 是thị 心tâm 。 者giả 指chỉ 前tiền 二nhị 段đoạn 即tức 得đắc 超siêu 凡phàm 夫phu 地địa 。 者giả 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 間gian 聖thánh 道Đạo 故cố 超siêu 即tức 過quá 義nghĩa 一nhất 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 下hạ 別biệt 有hữu 八bát 種chủng 過quá 論luận 皆giai 先tiên 法pháp 後hậu 喻dụ 此thử 入nhập 聖thánh 位vị 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 如như 世thế 王vương 子tử 生sanh 王vương 家gia 故cố 故cố 句cú 句cú 皆giai 有hữu 相tương 似tự 法pháp 言ngôn (# 以dĩ 得đắc 出xuất 世thế 者giả 聖thánh 道Đạo 是thị 福phước 利lợi 正chánh 體thể 故cố 論luận 為vi 總tổng )# 一nhất 入nhập 位vị 過quá 初sơ 成thành 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 如như 始thỉ 住trụ 胎thai 相tương 似tự 法pháp 瑜du 伽già 住trụ 品phẩm 名danh 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 (# 一nhất 入nhập 位vị 下hạ 二nhị 隨tùy 別biệt 解giải 釋thích 前tiền 七thất 自tự 分phần/phân 後hậu 一nhất 勝thắng 進tiến 一nhất 入nhập 位vị 過quá 中trung 先tiên 舉cử 論luận 後hậu 瑜du 伽già 下hạ 引dẫn 證chứng 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 是thị 出xuất 世thế 義nghĩa )# 二nhị 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 者giả 即tức 家gia 過quá 生sanh 家gia 相tương 似tự 法pháp 謂vị 如như 世thế 人nhân 雖tuy 受thọ 胎thai 報báo 若nhược 在tại 凡phàm 家gia 不bất 足túc 為vi 勝thắng 要yếu 在tại 王vương 家gia 方phương 為vi 顯hiển 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 在tại 外ngoại 道đạo 。 法pháp 中trung 出xuất 家gia 不bất 足túc 為vi 勝thắng 今kim 得đắc 佛Phật 所sở 證chứng 法Pháp 。 方phương 為vi 尊tôn 勝thắng 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 生sanh 法Pháp 王Vương 家gia 。 具cụ 足túc 尊tôn 勝thắng 下hạ 諸chư 句cú 例lệ 皆giai 躡niếp 前tiền 揀giản 勝thắng (# 謂vị 如như 世thế 人nhân 下hạ 上thượng 即tức 論luận 文văn 此thử 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 所sở 證chứng 即tức 是thị 真Chân 如Như 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 真Chân 如Như 為vi 家gia 契khế 會hội 為vi 生sanh 前tiền 約ước 入nhập 位vị 此thử 約ước 入nhập 證chứng 下hạ 引dẫn 梁lương 論luận 明minh 生sanh 家gia 亦diệc 勝thắng )# 三tam 無vô 能năng 下hạ 種chủng 姓tánh 過quá 子tử 相tương 似tự 法pháp 大Đại 乘Thừa 行hành 生sanh 故cố 謂vị 大đại 行hành 成thành 立lập 如như 得đắc 王vương 體thể 分phần/phân 堪kham 紹thiệu 佛Phật 種chủng 是thị 子tử 義nghĩa 也dã 非phi 賤tiện 非phi 客khách 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 以dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 及cập 世thế 間gian 種chủng 姓tánh 故cố (# 子tử 相tương 似tự 法pháp 者giả 上thượng 即tức 論luận 又hựu 謂vị 大đại 行hành 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 大đại 行hành 即tức 助trợ 道Đạo 行hạnh 也dã )# 四tứ 離ly 世thế 下hạ 道đạo 過quá 非phi 有hữu 漏lậu 故cố 離ly 世thế 間gian 趣thú 如như 非phi 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 王vương 之chi 體thể 成thành 無vô 漏lậu 故cố 入nhập 出xuất 世thế 道Đạo 。 如như 要yếu 人nhân 王vương 之chi 體thể 分phần/phân 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 永vĩnh 不bất 作tác 殺sát 生sanh 等đẳng 邪tà 行hành 故cố (# 道đạo 過quá 經kinh 有hữu 二nhị 句cú 前tiền 一nhất 句cú 揀giản 異dị 地địa 前tiền 下hạ 句cú 明minh 是thị 地địa 上thượng 喻dụ 揀giản 可khả 知tri 引dẫn 梁lương 論luận 殺sát 生sanh 等đẳng 即tức 世thế 間gian 道đạo 道đạo 即tức 因nhân 故cố 論luận 云vân 四tứ 者giả 道đạo 過quá 世thế 間gian 道đạo 不bất 攝nhiếp 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 攝nhiếp 故cố 異dị 異dị 生sanh 道đạo 相tương 似tự 法pháp 故cố 者giả 謂vị 世thế 間gian 不bất 攝nhiếp 是thị 初sơ 句cú 出xuất 世thế 間gian 攝nhiếp 。 故cố 是thị 下hạ 句cú 異dị 生sanh 道đạo 相tương 似tự 法pháp 者giả 喻dụ 謂vị 人nhân 道đạo 異dị 於ư 三tam 惡ác 之chi 道đạo 。 疏sớ/sơ 中trung 喻dụ 文văn 義nghĩa 已dĩ 分phân 明minh )# 五ngũ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 即tức 法pháp 體thể 過quá 以dĩ 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 體thể 故cố 以dĩ 化hóa 他tha 事sự 即tức 是thị 自tự 事sự 若nhược 無vô 大đại 悲bi 法Pháp 身thân 不bất 具cụ 如như 揀giản 異dị 殘tàn 缺khuyết 瑜du 伽già 云vân 設thiết 有hữu 問vấn 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 何hà 為vi 體thể 應ưng 答đáp 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 體thể (# 五ngũ 即tức 法pháp 體thể 過quá 初sơ 至chí 自tự 事sự 皆giai 是thị 論luận 文văn 論luận 下hạ 云vân 自tự 身thân 體thể 相tướng 似tự 法pháp 若nhược 無vô 大đại 悲bi 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích 論luận 意ý 義nghĩa 已dĩ 明minh 顯hiển )# 六Lục 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 處xử 者giả 處xứ 過quá 謂vị 不bất 住trụ 道đạo 是thị 其kỳ 住trú 處xứ 不bất 同đồng 凡phàm 小tiểu 染nhiễm 世thế 捨xả 世thế 以dĩ 滯trệ 二nhị 邊biên 如như 世thế 王vương 子tử 不bất 處xứ 鄙bỉ 陋lậu (# 六lục 論luận 云vân 六lục 者giả 處xứ 過quá 不bất 捨xả 世thế 間gian 方phương 便tiện 不bất 染nhiễm 善thiện 巧xảo 住trụ 故cố 處xứ 相tương 似tự 法Pháp 會hội 疏sớ/sơ 可khả 知tri )# 七thất 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 者giả 業nghiệp 過quá 謂vị 證chứng 平bình 等đẳng 真Chân 如Như 。 以dĩ 資tư 慧tuệ 命mạng 揀giản 無vô 滋tư 味vị 則tắc 壽thọ 命mạng 夭yểu 促xúc 不bất 任nhậm 紹thiệu 繼kế 故cố 是thị 命mạng 相tương 似tự 法pháp (# 七thất 業nghiệp 過quá 論luận 云vân 順thuận 空không 聖thánh 智trí 生sanh 命mạng 相tương 似tự 法pháp 故cố )# 八bát 於ư 如Như 來Lai 下hạ 畢tất 定định 過quá 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 顯hiển 因nhân 畢tất 定định 得đắc 無vô 上thượng 道Đạo 。 顯hiển 果quả 畢tất 定định 如như 世thế 王vương 子tử 雖tuy 依y 正chánh 精tinh 勝thắng 志chí 氣khí 不bất 立lập 所sở 作tác 不bất 成thành 。 今kim 志chí 氣khí 成thành 立lập 決quyết 定định 紹thiệu 位vị 名danh 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp (# 八bát 畢tất 定định 過quá 者giả 大đại 心tâm 堅kiên 固cố 名danh 為vi 畢tất 定định 論luận 云vân 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 道đạo 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp 故cố 會hội 疏sớ/sơ 就tựu 經kinh 文văn 並tịnh 可khả 知tri )# 論luận 云vân 如như 是thị 示thị 現hiện 。 凡phàm 夫phù 生sanh 菩Bồ 薩Tát 生sanh 不bất 相tương 似tự 有hữu 煩phiền 惱não 無vô 煩phiền 惱não 。 故cố 者giả 顯hiển 與dữ 地địa 前tiền 不bất 相tương 似tự 也dã (# 論luận 云vân 下hạ 第đệ 三tam 總tổng 結kết 不bất 相tương 似tự 顯hiển 成thành 過quá 義nghĩa 先tiên 舉cử 論luận 顯hiển 與dữ 地địa 前tiền 下hạ 二nhị 疏sớ/sơ 釋thích 然nhiên 論luận 此thử 下hạ 更cánh 云vân 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 家gia 不bất 相tương 似tự 種chủng 性tánh 不bất 相tương 似tự 道đạo 不bất 相tương 似tự 體thể 不bất 相tương 似tự 處xứ 不bất 相tương 似tự 生sanh 業nghiệp 不bất 相tương 似tự 成thành 就tựu 不bất 相tương 似tự 如như 是thị 說thuyết 住trụ 此thử 地địa 中trung 是thị 名danh 為vi 住trụ 如như 次thứ 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 是thị 法Pháp 。 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 以dĩ 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 釋thích 曰viết 此thử 論luận 次thứ 第đệ 別biệt 結kết 皆giai 有hữu 不bất 相tương 似tự 言ngôn 則tắc 知tri 十thập 句cú 不bất 似tự 地địa 前tiền 從tùng 如như 是thị 說thuyết 下hạ 釋thích 於ư 結kết 文văn 乍sạ 觀quán 此thử 論luận 則tắc 似tự 唯duy 取thủ 第đệ 四tứ 叚giả 為vi 住trụ 如như 是thị 法pháp 。 以dĩ 攬lãm 前tiền 三tam 成thành 斯tư 相tương/tướng 故cố 故cố 全toàn 收thu 四tứ 以dĩ 總tổng 該cai 別biệt 皆giai 有hữu 煩phiền 惱não 無vô 煩phiền 惱não 異dị )# 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 是thị 法Pháp 。 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 以dĩ 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 。 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 下hạ 結kết 住trụ 入nhập 位vị 住trụ 如như 是thị 法pháp 。 者giả 指chỉ 上thượng 四tứ 段đoạn 名danh 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 者giả 是thị 初sơ 住trụ 地địa 義nghĩa 以dĩ 不bất 動động 相tương 應ứng 故cố 者giả 釋thích 成thành 住trụ 義nghĩa 一nhất 證chứng 真chân 理lý 不bất 復phục 失thất 故cố 二Nhị 乘Thừa 異dị 道đạo 不bất 能năng 動động 故cố 。 然nhiên 不bất 動động 有hữu 五ngũ 一nhất 種chủng 子tử 不bất 壞hoại 名danh 不bất 動động 即tức 種chủng 性tánh 地địa 已dĩ 上thượng 二nhị 起khởi 行hành 不bất 退thoái 名danh 不bất 動động 即tức 此thử 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 地địa 持trì 云vân 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 如như 明minh 分phần/phân 月nguyệt 日nhật 夜dạ 增tăng 長trưởng 。 善thiện 法Pháp 不bất 退thoái 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三tam 空không 有hữu 無vô 間gian 不bất 動động 即tức 七thất 地địa 四tứ 無vô 功công 用dụng 不bất 動động 即tức 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 五ngũ 究cứu 竟cánh 不bất 動động 即tức 佛Phật 地địa 也dã 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 大đại 文văn 第đệ 二nhị 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 二nhị 一nhất 總tổng 標tiêu (# 釋thích 名danh 分phần/phân 者giả 此thử 中trung 論luận 有hữu 生sanh 起khởi 云vân 已dĩ 說thuyết 住trụ 義nghĩa 次thứ 說thuyết 釋thích 名danh 云vân 何hà 多đa 歡hoan 喜hỷ 示thị 名danh 歡hoan 喜hỷ （# 此thử 問vấn 得đắc 名danh ）# 以dĩ 何hà 歡hoan 喜hỷ （# 此thử 問vấn 喜hỷ 相tương/tướng 為vi 身thân 為vi 心tâm 下hạ 答đáp 具cụ 二nhị ）# 此thử 地địa 中trung 菩Bồ 薩Tát 歡hoan 喜hỷ 。 復phục 以dĩ 何hà 念niệm （# 此thử 喜hỷ 問vấn 因nhân ）# 初sơ 說thuyết 十thập 句cú （# 此thử 答đáp 喜hỷ 相tương/tướng ）# 後hậu 說thuyết 二nhị 十thập 句cú （# 此thử 答đáp 喜hỷ 因nhân ）# 釋thích 曰viết 上thượng 論luận 疏sớ/sơ 已dĩ 摘trích 用dụng 故cố 不bất 併tinh 舉cử 恐khủng 尋tầm 論luận 者giả 怪quái 不bất 見kiến 文văn 故cố 此thử 具cụ 出xuất )# 。 成thành 就tựu 多đa 歡hoan 喜hỷ 多đa 淨tịnh 信tín 多đa 愛ái 樂nhạo 多đa 適thích 恱# 多đa 欣hân 慶khánh 多đa 踊dũng 躍dược 多đa 勇dũng 猛mãnh 多đa 無vô 鬬đấu 諍tranh 多đa 無vô 惱não 害hại 。 多đa 無vô 瞋sân 恨hận 。 二nhị 成thành 就tựu 下hạ 別biệt 顯hiển 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 喜hỷ 相tương/tướng 後hậu 佛Phật 子tử 下hạ 出xuất 喜hỷ 所sở 因nhân 然nhiên 其kỳ 喜hỷ 相tương 對đối 依y 何hà 身thân 以dĩ 深thâm 種chúng 善thiện 根căn 。 得đắc 此thử 位vị 故cố 後hậu 喜hỷ 因nhân 中trung 有hữu 念niệm 當đương 得đắc 喜hỷ 對đối 為vi 何hà 義nghĩa 以dĩ 所sở 求cầu 果quả 定định 當đương 得đắc 故cố 有hữu 念niệm 現hiện 得đắc 喜hỷ 對đối 有hữu 何hà 相tương/tướng 以dĩ 現hiện 離ly 凡phàm 得đắc 聖thánh 故cố 其kỳ 第đệ 三tam 以dĩ 何hà 因nhân 悲bi 心tâm 惻trắc 愴sảng 喜hỷ 義nghĩa 不bất 顯hiển 故cố 不bất 對đối 之chi 今kim 初sơ 正chánh 明minh 喜hỷ 相tương/tướng 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 有hữu 三tam 喜hỷ 云vân 多đa 歡hoan 喜hỷ 一nhất 心tâm 喜hỷ 謂vị 入nhập 觀quán 之chi 心tâm 適thích 恱# 二nhị 體thể 喜hỷ 出xuất 觀quán 喜hỷ 受thọ 相tương 應ứng 三tam 根căn 喜hỷ 由do 前tiền 心tâm 體thể 歡hoan 喜hỷ 內nội 充sung 外ngoại 及cập 五ngũ 根căn 輕khinh 安an 調điều 暢sướng 故cố 此thử 喜hỷ 者giả 亦diệc 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 又hựu 內nội 及cập 觀quán 心tâm 即tức 無vô 喜hỷ 之chi 喜hỷ 不bất 同đồng 二nhị 禪thiền 浮phù 動động 之chi 喜hỷ 故cố 梵Phạm 本bổn 他tha 經kinh 多đa 名danh 極cực 喜hỷ 喜hỷ 之chi 極cực 故cố (# 總tổng 有hữu 三tam 喜hỷ 者giả 論luận 主chủ 但đãn 云vân 歡hoan 喜hỷ 者giả 名danh 為vi 心tâm 喜hỷ 體thể 喜hỷ 根căn 喜hỷ 疏sớ/sơ 便tiện 開khai 釋thích 但đãn 直trực 下hạ 彰chương 名danh 據cứ 其kỳ 體thể 性tánh 即tức 是thị 下hạ 九cửu 此thử 是thị 論luận 主chủ 攝nhiếp 別biệt 入nhập 總tổng 謂vị 下hạ 九cửu 中trung 前tiền 六lục 自tự 利lợi 喜hỷ 行hành 之chi 體thể 後hậu 三tam 化hóa 他tha 顯hiển 於ư 喜hỷ 能năng 前tiền 中trung 初sơ 二nhị 敬kính 之chi 與dữ 愛ái 是thị 喜hỷ 行hành 心tâm 非phi 正chánh 喜hỷ 體thể 今kim 攝nhiếp 入nhập 總tổng 名danh 為vi 心tâm 喜hỷ 次thứ 三tam 正chánh 是thị 喜hỷ 心tâm 之chi 體thể 攝nhiếp 之chi 入nhập 總tổng 名danh 為vi 體thể 喜hỷ 後hậu 一nhất 明minh 其kỳ 喜hỷ 行hành 功công 能năng 出xuất 生sanh 之chi 義nghĩa 說thuyết 以dĩ 為vi 根căn 攝nhiếp 之chi 入nhập 總tổng 名danh 為vi 根căn 喜hỷ 備bị 此thử 三tam 喜hỷ 故cố 名danh 多đa 喜hỷ 今kim 雖tuy 直trực 釋thích 至chí 下hạ 別biệt 中trung 結kết 歸quy 此thử 三tam 三tam 根căn 喜hỷ 者giả 心tâm 即tức 初sơ 一nhất 體thể 即tức 第đệ 二nhị 二nhị 皆giai 為vi 內nội 然nhiên 五ngũ 受thọ 明minh 義nghĩa 在tại 五ngũ 根căn 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 在tại 意ý 地địa 為vi 喜hỷ 三tam 禪thiền 心tâm 喜hỷ 亦diệc 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 此thử 地địa 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 亦diệc 名danh 為vi 喜hỷ 就tựu 通thông 義nghĩa 故cố 輕khinh 安an 之chi 言ngôn 即tức 是thị 善thiện 數số 亦diệc 輕khinh 安an 樂lạc 調điều 暢sướng 之chi 言ngôn 即tức 是thị 受thọ 樂lạc 所sở 以dĩ 結kết 云vân 故cố 此thử 喜hỷ 者giả 亦diệc 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 又hựu 內nội 及cập 觀quán 心tâm 下hạ 重trọng/trùng 會hội 前tiền 三tam 揀giản 異dị 凡phàm 小tiểu 觀quán 心tâm 是thị 初sơ 內nội 通thông 前tiền 二nhị 謂vị 雙song 證chứng 二nhị 空không 離ly 憂ưu 喜hỷ 相tương/tướng 名danh 為vi 無vô 喜hỷ 冥minh 契khế 寂tịch 靜tĩnh 唯duy 證chứng 能năng 知tri 故cố 云vân 之chi 喜hỷ 二nhị 禪thiền 喜hỷ 相tương/tướng 三tam 地địa 當đương 知tri )# 別biệt 中trung 九cửu 一nhất 敬kính 喜hỷ 證chứng 三Tam 寶Bảo 體thể 得đắc 不bất 壞hoại 信tín 。 增tăng 恭cung 敬kính 故cố (# 一nhất 敬kính 喜hỷ 別biệt 九cửu 喜hỷ 中trung 已dĩ 如như 總tổng 中trung 之chi 科khoa 下hạ 疏sớ/sơ 便tiện 結kết 之chi 今kim 初sơ 尊tôn 敬kính 三Tam 寶Bảo 名danh 為vi 敬kính 喜hỷ 由do 證chứng 同đồng 體thể 信tín 不bất 可khả 壞hoại 。 恭cung 敬kính 轉chuyển 增tăng 然nhiên 總tổng 具cụ 下hạ 九cửu 故cố 名danh 為vi 多đa 當đương 句cú 言ngôn 多đa 復phục 有hữu 何hà 義nghĩa 遍biến 敬kính 二nhị 寶bảo 即tức 是thị 多đa 義nghĩa 餘dư 可khả 類loại 取thủ )# 二nhị 愛ái 喜hỷ 樂lạc 觀quán 真Chân 如Như 法pháp 故cố 上thượng 二nhị 即tức 喜hỷ 行hành 之chi 心tâm 即tức 是thị 心tâm 喜hỷ 次thứ 三tam 正chánh 是thị 喜hỷ 之chi 體thể 相tướng (# 上thượng 二nhị 即tức 喜hỷ 行hành 下hạ 結kết 成thành 總tổng 中trung 心tâm 喜hỷ 次thứ 三tam 即tức 喜hỷ 之chi 體thể 相tướng 者giả 即tức 總tổng 中trung 體thể 喜hỷ )# 三tam 調điều 柔nhu 喜hỷ 身thân 心tâm 徧biến 益ích 皆giai 適thích 恱# 故cố 即tức 六lục 根căn 喜hỷ 。 四tứ 慶khánh 喜hỷ 自tự 覺giác 所sở 證chứng 勝thắng 地địa 前tiền 故cố 此thử 句cú 論luận 當đương 第đệ 三tam 前tiền 覺giác 後hậu 恱# 義nghĩa 甚thậm 次thứ 第đệ (# 前tiền 覺giác 後hậu 恱# 者giả 論luận 經kinh 先tiên 慶khánh 喜hỷ 但đãn 心tâm 自tự 覺giác 勝thắng 於ư 地địa 前tiền 次thứ 調điều 柔nhu 喜hỷ 離ly 諸chư 獷quánh 強cường/cưỡng 是thị 故cố 身thân 心tâm 悉tất 皆giai 適thích 恱# )# 五ngũ 踊dũng 躍dược 喜hỷ 身thân 心tâm 徧biến 益ích 增tăng 上thượng 滿mãn 足túc 故cố 增tăng 上thượng 過quá 前tiền 是thị 踊dũng 躍dược 義nghĩa (# 後hậu 踊dũng 躍dược 者giả 遍biến 益ích 逾du 前tiền 故cố 名danh 踊dũng 躍dược 是thị 為vi 三tam 句cú 作tác 初sơ 中trung 後hậu 之chi 次thứ 第đệ 也dã )# 六lục 勇dũng 猛mãnh 喜hỷ 自tự 知tri 堪kham 受thọ 菩Bồ 提Đề 。 去khứ 果quả 不bất 遙diêu 故cố 云vân 勇dũng 猛mãnh 此thử 一nhất 喜hỷ 能năng 上thượng 六lục 皆giai 自tự 行hành 喜hỷ 下hạ 三tam 化hóa 地địa 離ly 於ư 喜hỷ 障chướng (# 此thử 一nhất 喜hỷ 能năng 者giả 喜hỷ 行hành 成thành 就tựu 能năng 攝nhiếp 菩Bồ 提Đề 。 故cố 名danh 為vi 能năng 此thử 與dữ 念niệm 當đương 得đắc 喜hỷ 有hữu 何hà 異dị 耶da 答đáp 念niệm 當đương 逆nghịch 念niệm 當đương 果quả 此thử 念niệm 念niệm 之chi 自tự 能năng 故cố 不bất 同đồng 也dã 下hạ 三tam 化hóa 他tha 者giả 即tức 口khẩu 身thân 意ý 離ly 三tam 業nghiệp 障chướng 故cố 下hạ 論luận 云vân 闘# 諍tranh 於ư 言ngôn 中trung 等đẳng 論luận 義nghĩa 通thông 於ư 自tự 他tha 問vấn 此thử 等đẳng 解giải 釋thích 唯duy 約ước 自tự 行hành 又hựu 此thử 三tam 句cú 初sơ 句cú 自tự 他tha 無vô 擾nhiễu 次thứ 句cú 不bất 惱não 於ư 他tha 後hậu 句cú 不bất 為vi 他tha 惱não )# 七thất 無vô 鬬đấu 諍tranh 喜hỷ 自tự 心tâm 調điều 伏phục 故cố 論luận 義nghĩa 解giải 說thuyết 時thời 不bất 令linh 自tự 他tha 心tâm 擾nhiễu 動động 故cố 。 八bát 無vô 惱não 喜hỷ 化hóa 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 時thời 但đãn 以dĩ 慈từ 柔nhu 不bất 惱não 他tha 故cố 。 九cửu 不bất 瞋sân 恨hận 喜hỷ 見kiến 不bất 如như 說thuyết 行hành 。 當đương 時thời 不bất 瞋sân 後hậu 無vô 恨hận 故cố 此thử 句cú 不bất 為vi 他tha 惱não 。 佛Phật 子tử 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 念niệm 諸chư 佛Phật 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 諸chư 佛Phật 法Pháp 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 清thanh 淨tịnh 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 殊thù 勝thắng 故cố 生sanh 歡Hoan 喜Hỷ 念Niệm 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 如Như 來Lai 教giáo 化hóa 。 眾chúng 生sanh 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 得đắc 利lợi 益ích 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 念niệm 入nhập 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 智trí 方phương 便tiện 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 第đệ 二nhị 彰chương 喜hỷ 所sở 因nhân 中trung 二nhị 先tiên 念niệm 當đương 得đắc 故cố 喜hỷ 後hậu 念niệm 現hiện 得đắc 故cố 喜hỷ 各các 有hữu 十thập 句cú 今kim 初sơ 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 念niệm 諸chư 佛Phật 者giả 論luận 云vân 如như 佛Phật 所sở 得đắc 我ngã 亦diệc 當đương 得đắc 。 故cố 者giả 文văn 中trung 雖tuy 皆giai 念niệm 他tha 並tịnh 是thị 以dĩ 他tha 類loại 己kỷ 故cố 判phán 為vi 念niệm 當đương 得đắc 也dã 以dĩ 總tổng 該cai 別biệt 皆giai 屬thuộc 己kỷ 當đương 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 一nhất 念niệm 佛Phật 法pháp 二nhị 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 三tam 念niệm 佛Phật 行hành 四tứ 念niệm 佛Phật 淨tịnh 五ngũ 念niệm 佛Phật 勝thắng 六lục 念niệm 佛Phật 不bất 壞hoại 七thất 念niệm 佛Phật 教giáo 化hóa 八bát 念niệm 佛Phật 利lợi 益ích 九cửu 念niệm 佛Phật 入nhập 以dĩ 總tổng 該cai 別biệt 皆giai 名danh 佛Phật 者giả 為vi 成thành 佛Phật 故cố 六lục 相tương/tướng 融dung 故cố 。 若nhược 別biệt 顯hiển 義nghĩa 相tương/tướng 統thống 收thu 十thập 句cú 不bất 出xuất 因nhân 果quả 人nhân 法pháp 一nhất 佛Phật 二nhị 法pháp 是thị 果quả 中trung 人nhân 法pháp 論luận 云vân 初sơ 二nhị 念niệm 共cộng 者giả 佛Phật 及cập 佛Phật 法Pháp 二nhị 事sự 通thông 二Nhị 乘Thừa 念niệm 故cố 名danh 為vi 共cộng 則tắc 顯hiển 餘dư 八bát 不bất 共cộng 二Nhị 乘Thừa 。 後hậu 八bát 皆giai 因nhân 初sơ 一nhất 是thị 人nhân 謂vị 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 乃nãi 至chí 普phổ 賢hiền 之chi 位vị 餘dư 七thất 是thị 法pháp 於ư 中trung 更cánh 有hữu 總tổng 別biệt 菩Bồ 薩Tát 行hành 為vi 總tổng (# 於ư 中trung 更cánh 有hữu 總tổng 別biệt 者giả 此thử 中trung 之chi 總tổng 望vọng 前tiền 為vi 別biệt 望vọng 後hậu 為vi 總tổng 即tức 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt )# 別biệt 中trung 六lục 句cú 次thứ 第đệ 顯hiển 前tiền 菩Bồ 薩Tát 行hành 一nhất 以dĩ 何hà 法pháp 為vi 所sở 顯hiển 謂vị 波Ba 羅La 蜜Mật 。 淨tịnh 以dĩ 是thị 行hành 體thể 故cố 二nhị 彼bỉ 之chi 行hành 體thể 顯hiển 相tương/tướng 云vân 何hà 謂vị 一nhất 地địa 去khứ 一nhất 垢cấu 淨tịnh 一nhất 度độ 即tức 菩Bồ 薩Tát 地địa 殊thù 勝thắng 故cố 三tam 何hà 謂vị 此thử 行hành 全toàn 顯hiển 謂vị 第đệ 十thập 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 盡tận 去khứ 障chướng 盡tận 故cố 則tắc 行hành 不bất 可khả 壞hoại 上thượng 三tam 自tự 利lợi 餘dư 三tam 利lợi 他tha 皆giai 法pháp 雲vân 之chi 行hành 一nhất 能năng 受thọ 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 明minh 為vi 教giáo 化hóa 法pháp 二nhị 能năng 雲vân 雨vũ 說thuyết 法Pháp 則tắc 眾chúng 生sanh 得đắc 利lợi 益ích 三tam 受thọ 佛Phật 智trí 職chức 入nhập 大đại 盡tận 等đẳng 是thị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 行hành 亦diệc 可khả 後hậu 三tam 通thông 於ư 諸chư 地địa (# 別biệt 中trung 六lục 句cú 者giả 則tắc 以dĩ 六lục 句cú 為vi 能năng 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 為vi 所sở 顯hiển 以dĩ 別biệt 顯hiển 總tổng 故cố 即tức 顯hiển 示thị 之chi 義nghĩa 於ư 六lục 句cú 中trung 自tự 有hữu 能năng 所sở 初sơ 一nhất 行hành 體thể 為vi 所sở 顯hiển 餘dư 五ngũ 句cú 能năng 顯hiển 亦diệc 是thị 別biệt 明minh 顯hiển 相tương/tướng 此thử 則tắc 顯hiển 理lý 之chi 教giáo 義nghĩa 其kỳ 次thứ 第đệ 之chi 言ngôn 兩lưỡng 向hướng 用dụng 之chi 初sơ 佛Phật 次thứ 法pháp 後hậu 菩Bồ 薩Tát 今kim 菩Bồ 薩Tát 行hành 等đẳng 故cố 為vi 次thứ 第đệ 二nhị 於ư 後hậu 六lục 句cú 初sơ 體thể 後hậu 顯hiển 六lục 句cú 次thứ 第đệ 餘dư 三tam 利lợi 他tha 者giả 故cố 論luận 釋thích 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 竟cánh 便tiện 云vân 此thử 中trung 餘dư 者giả 約ước 教giáo 化hóa 法Pháp 故cố 。 等đẳng 則tắc 顯hiển 餘dư 三tam 是thị 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 盡tận 中trung 事sự 也dã 亦diệc 可khả 後hậu 三tam 下hạ 然nhiên 論luận 云vân 此thử 中trung 餘dư 者giả 故cố 疏sớ/sơ 配phối 在tại 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 之chi 中trung 然nhiên 無vô 顯hiển 文văn 故cố 兼kiêm 顯hiển 通thông 諸chư 地địa 意ý )# 又hựu 上thượng 十thập 句cú 初sơ 佛Phật 次thứ 法pháp 餘dư 皆giai 是thị 僧Tăng 僧Tăng 中trung 有hữu 人nhân 有hữu 德đức 可khả 知tri 。 復phục 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 境cảnh 界giới 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 親thân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 遠viễn 離ly 凡phàm 夫phu 地địa 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 近cận 智trí 慧tuệ 地địa 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 惡ác 趣thú 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 作tác 依y 止chỉ 。 處xử 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 見kiến 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 生sanh 佛Phật 境cảnh 界giới 中trung 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 入nhập 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 平bình 等đẳng 性tánh 中trung 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 怖bố 畏úy 毛mao 竪thụ 。 等đẳng 事sự 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 第đệ 二nhị 念niệm 現hiện 得đắc 中trung 二nhị 初sơ 正chánh 明minh 所sở 念niệm 二nhị 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 隨tùy 難nạn/nan 徵trưng 釋thích 前tiền 中trung 十thập 句cú 初sơ 總tổng 餘dư 別biệt 總tổng 云vân 我ngã 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 境cảnh 界giới 。 者giả 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 凡phàm 夫phu 取thủ 著trước 事sự 故cố 然nhiên 事sự 有hữu 麤thô 細tế 麤thô 則tắc 外ngoại 六lục 塵trần 境cảnh 通thông 是thị 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 取thủ 著trước 境cảnh 故cố 細tế 謂vị 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 亦diệc 為vi 地địa 前tiền 凡phàm 夫phu 取thủ 著trước 境cảnh 故cố (# 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 者giả 此thử 即tức 論luận 文văn 上thượng 即tức 指chỉ 經kinh 下hạ 即tức 疏sớ/sơ 釋thích )# 別biệt 有hữu 九cửu 種chủng 轉chuyển 離ly 然nhiên 此thử 九cửu 種chủng 對đối 前tiền 有hữu 何hà 相tương/tướng 中trung 總tổng 別biệt 九cửu 句cú 文văn 雖tuy 不bất 次thứ 法pháp 體thể 全toàn 同đồng 以dĩ 是thị 念niệm 前tiền 福phước 利lợi 相tương/tướng 故cố 故cố 論luận 二nhị 段đoạn 之chi 中trung 皆giai 以dĩ 相tương 似tự 不bất 相tương 似tự 揀giản 謂vị 與dữ 地địa 前tiền 不bất 相tương 似tự 故cố (# 總tổng 別biệt 九cửu 句cú 者giả 初sơ 即tức 第đệ 二nhị 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 過quá 二nhị 即tức 總tổng 句cú 超siêu 凡phàm 夫phu 地địa 。 三tam 即tức 第đệ 一nhất 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 入nhập 位vị 過quá 四tứ 即tức 第đệ 四tứ 離ly 世thế 間gian 趣thú 得đắc 道Đạo 過quá 五ngũ 即tức 第đệ 五ngũ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 法pháp 體thể 過quá 六lục 即tức 第đệ 三tam 無vô 能năng 說thuyết 其kỳ 種chủng 姓tánh 過quá 失thất 。 種chủng 姓tánh 過quá 七thất 即tức 第đệ 六Lục 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 。 處xứ 處xứ 過quá 八bát 即tức 第đệ 七thất 入nhập 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 是thị 業nghiệp 過quá 九cửu 即tức 第đệ 八bát 於ư 如Như 來Lai 種chủng 中trung 決quyết 定định 當đương 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 畢tất 定định 過quá 餘dư 八bát 全toàn 同đồng 唯duy 第đệ 九cửu 捨xả 轉chuyển 離ly 相tương/tướng 文văn 小tiểu 不bất 同đồng 故cố 疏sớ/sơ 會hội 釋thích )# 九cửu 中trung 一nhất 入nhập 轉chuyển 離ly 經Kinh 云vân 親thân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 以dĩ 了liễu 法pháp 如như 常thường 見kiến 佛Phật 故cố 此thử 顯hiển 事sự 不bất 相tương 似tự 謂vị 即tức 前tiền 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 以dĩ 佛Phật 法Pháp 為vi 事sự 不bất 似tự 凡phàm 夫phu 六lục 塵trần 事sự 故cố 。 一nhất 遠viễn 轉chuyển 離ly 。 三tam 近cận 至chí 轉chuyển 離ly 此thử 二nhị 示thị 自tự 身thân 不bất 相tương 似tự 謂vị 初sơ 即tức 過quá 凡phàm 夫phu 地địa 識thức 為vi 身thân 故cố 後hậu 即tức 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 智trí 為vi 身thân 故cố 。 四tứ 斷đoạn 轉chuyển 離ly 即tức 行hành 不bất 相tương 似tự 謂vị 離ly 世thế 間gian 趣thú 行hàng 行hàng 出xuất 世thế 淨tịnh 行hạnh 故cố 。 五ngũ 依y 止chỉ 轉chuyển 離ly 即tức 迭điệt 相tương 依y 止chỉ 不bất 相tương 似tự 謂vị 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 大đại 悲bi 為vi 體thể 依y 眾chúng 生sanh 起khởi 還hoàn 與dữ 眾chúng 生sanh 為vi 依y 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 不bất 起khởi 悲bi 心tâm 。 不bất 為vi 他tha 依y 故cố 。 六lục 近cận 見kiến 轉chuyển 離ly 是thị 他tha 力lực 不bất 相tương 似tự 謂vị 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 行hành 成thành 種chủng 性tánh 無vô 過quá 見kiến 佛Phật 得đắc 助trợ 道Đạo 力lực 不bất 似tự 凡phàm 夫phu 非phi 器khí 不bất 得đắc 故cố 。 七thất 生sanh 轉chuyển 離ly 即tức 處xứ 不bất 相tương 似tự 謂vị 不bất 住trụ 道đạo 是thị 佛Phật 境cảnh 界giới 。 亦diệc 菩Bồ 薩Tát 住trú 處xứ 。 依y 之chi 起khởi 行hành 名danh 生sanh 其kỳ 中trung 。 八bát 平bình 等đẳng 轉chuyển 離ly 即tức 生sanh 業nghiệp 不bất 相tương 似tự 謂vị 證chứng 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 之chi 性tánh 以dĩ 資tư 慧tuệ 命mạng 而nhi 生sanh 智trí 業nghiệp 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 雜tạp 染nhiễm 業nghiệp 也dã 。 九cửu 捨xả 轉chuyển 離ly 即tức 成thành 就tựu 不bất 相tương 似tự 謂vị 成thành 就tựu 離ly 障chướng 畢tất 定định 勝thắng 位vị 捨xả 約ước 離ly 障chướng 成thành 約ước 得đắc 位vị 即tức 前tiền 第đệ 八bát 畢tất 定định 過quá 成thành 就tựu 相tương 似tự 法pháp 故cố 由do 離ly 怖bố 畏úy 決quyết 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 前tiền 就tựu 行hành 位vị 此thử 就tựu 斷đoạn 位vị 言ngôn 怖bố 畏úy 者giả 論luận 云vân 不bất 愛ái 疑nghi 慮lự 憂ưu 想tưởng 共cộng 心tâm 相tương 應ứng 故cố 不bất 愛ái 是thị 所sở 畏úy 事sự 不bất 活hoạt 等đẳng 五ngũ 令linh 心tâm 憎tăng 惡ác 故cố 疑nghi 慮lự 憂ưu 想tưởng 正chánh 是thị 畏úy 體thể 所sở 畏úy 不bất 定định 便tiện 生sanh 疑nghi 慮lự 所sở 畏úy 決quyết 定định 便tiện 生sanh 憂ưu 想tưởng 由do 心tâm 畏úy 故cố 相tương/tướng 現hiện 在tại 身thân 名danh 毛mao 豎thụ 等đẳng (# 即tức 前tiền 第đệ 八bát 下hạ 二nhị 會hội 通thông 前tiền 文văn 此thử 斷đoạn 前tiền 行hành 故cố 須tu 會hội 釋thích 謂vị 前tiền 明minh 者giả 志chí 氣khí 成thành 立lập 決quyết 成thành 菩Bồ 提Đề 於ư 如Như 來Lai 種chủng 中trung 即tức 是thị 行hành 義nghĩa 行hành 斷đoạn 雖tuy 殊thù 決quyết 成thành 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 則tắc 同đồng 矣hĩ 言ngôn 怖bố 畏úy 下hạ 釋thích 文văn 先tiên 舉cử 論luận 不bất 愛ái 下hạ 疏sớ/sơ 釋thích )# 然nhiên 此thử 九cửu 句cú 與dữ 有hữu 何hà 相tương/tướng 文văn 同đồng 符phù 契khế 皆giai 己kỷ 義nghĩa 引dẫn 不bất 得đắc 異dị 解giải 由do 上thượng 諸chư 義nghĩa 不bất 相tương 似tự 故cố 名danh 為vi 轉chuyển 離ly 非phi 唯duy 離ly 障chướng 名danh 轉chuyển 離ly 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 已dĩ 所sở 有hữu 怖bố 畏úy 。 悉tất 得đắc 遠viễn 離ly 。 所sở 謂vị 不bất 活hoạt 畏úy 惡ác 名danh 畏úy 死tử 畏úy 惡ác 道đạo 畏úy 大đại 眾chúng 威uy 德đức 畏úy 。 如như 是thị 怖bố 畏úy 。 皆giai 得đắc 永vĩnh 離ly 。 第đệ 二nhị 隨tùy 難nạn/nan 徵trưng 釋thích 由do 捨xả 轉chuyển 離ly 文văn 義nghĩa 廣quảng 故cố 重trọng/trùng 徵trưng 釋thích 之chi 義nghĩa 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 謂vị 怖bố 畏úy 與dữ 離ly 各các 有hữu 因nhân 果quả 而nhi 文văn 分phần/phân 五ngũ 節tiết 一nhất 總tổng 徵trưng 二nhị 列liệt 名danh 總tổng 答đáp 三tam 轉chuyển 徵trưng 四tứ 舉cử 因nhân 顯hiển 相tương/tướng 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 結kết 酬thù 初sơ 徵trưng 今kim 初sơ 徵trưng 意ý 云vân 何hà 以dĩ 此thử 。 中trung 說thuyết 離ly 畏úy 耶da 二nhị 答đáp 意ý 云vân 以dĩ 五ngũ 怖bố 畏úy 是thị 初Sơ 地Địa 障chướng 得đắc 初Sơ 地Địa 時thời 法pháp 爾nhĩ 離ly 故cố 又hựu 離ly 此thử 即tức 是thị 此thử 地địa 利lợi 益ích 翻phiên 畏úy 名danh 喜hỷ 此thử 相tương/tướng 最tối 顯hiển 故cố 於ư 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 辨biện 之chi (# 今kim 初sơ 徵trưng 意ý 者giả 謂vị 得đắc 初Sơ 地Địa 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 苦khổ 何hà 以dĩ 偏thiên 言ngôn 離ly 怖bố 畏úy 耶da 二nhị 答đáp 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 五ngũ 怖bố 偏thiên 障chướng 初Sơ 地Địa 初Sơ 地Địa 盡tận 斷đoạn 所sở 以dĩ 偏thiên 說thuyết 餘dư 障chướng 通thông 障chướng 諸chư 地địa 初Sơ 地Địa 不bất 盡tận 是thị 以dĩ 不bất 說thuyết 如như 十thập 使sử 中trung 五ngũ 見kiến 及cập 疑nghi 盡tận 在tại 見kiến 位vị 偏thiên 說thuyết 斷đoạn 之chi 貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 。 通thông 障chướng 見kiến 修tu 此thử 中trung 不bất 盡tận 二nhị 畏úy 是thị 喜hỷ 障chướng 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 故cố 於ư 釋thích 名danh 分phần/phân 中trung 說thuyết 耳nhĩ )# 。 何hà 以dĩ 故cố 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 我ngã 想tưởng 故cố 。 尚thượng 不bất 愛ái 自tự 身thân 。 何hà 況huống 資tư 財tài 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 不bất 活hoạt 畏úy 不bất 於ư 他tha 所sở 希hy 求cầu 供cúng 養dường 唯duy 專chuyên 給cấp 施thí 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 惡ác 名danh 畏úy 遠viễn 離ly 我ngã 見kiến 無vô 有hữu 我ngã 想tưởng 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 死tử 畏úy 自tự 知tri 死tử 已dĩ 決quyết 定định 不bất 離ly 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 惡ác 道đạo 畏úy 我ngã 所sở 志chí 樂nhạo 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 無vô 與dữ 等đẳng 者giả 。 何hà 況huống 有hữu 勝thắng 。 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 大đại 眾chúng 威uy 德đức 畏úy 。 三tam 轉chuyển 徵trưng 者giả 此thử 之chi 一nhất 徵trưng 文văn 含hàm 四tứ 意ý 一nhất 云vân 何hà 以dĩ 名danh 為vi 不bất 活hoạt 等đẳng 畏úy 耶da 二nhị 云vân 何hà 因nhân 而nhi 有hữu 。 此thử 五ngũ 畏úy 耶da 此thử 二nhị 是thị 怖bố 畏úy 因nhân 果quả 故cố 論luận 上thượng 生sanh 起khởi 云vân 何hà 者giả 是thị 怖bố 畏úy 云vân 何hà 怖bố 畏úy 因nhân 三tam 何hà 以dĩ 名danh 為vi 得đắc 永vĩnh 離ly 耶da 四tứ 因nhân 何hà 令linh 此thử 得đắc 永vĩnh 離ly 耶da 此thử 二nhị 離ly 畏úy 因nhân 果quả 若nhược 得đắc 離ly 因nhân 自tự 然nhiên 無vô 果quả 故cố 論luận 上thượng 云vân 遠viễn 離ly 此thử 因nhân 無vô 怖bố 畏úy 故cố 。 (# 故cố 論luận 上thượng 云vân 下hạ 以dĩ 是thị 經Kinh 前tiền 生sanh 起khởi 之chi 論luận 故cố 云vân 上thượng 也dã 論luận 文văn 具cụ 云vân 次thứ 說thuyết 何hà 者giả 是thị 怖bố 畏úy 云vân 何hà 怖bố 畏úy 同đồng 遠viễn 離ly 此thử 因nhân 無vô 怖bố 畏úy 故cố 。 釋thích 曰viết 論luận 中trung 怖bố 畏úy 有hữu 問vấn 無vô 答đáp 經kinh 中trung 離ly 畏úy 有hữu 答đáp 無vô 問vấn 故cố 疏sớ/sơ 具cụ 出xuất )# 四tứ 舉cử 因nhân 顯hiển 相tương/tướng 者giả 謂vị 正chánh 舉cử 離ly 因nhân 顯hiển 離ly 果quả 相tương 反phản 顯hiển 畏úy 因nhân 及cập 畏úy 果quả 相tương/tướng 故cố 通thông 有hữu 四tứ 意ý 酬thù 前tiền 四tứ 徵trưng 如như 不bất 愛ái 自tự 身thân 。 何hà 況huống 資tư 財tài 是thị 離ly 不bất 活hoạt 因nhân 則tắc 反phản 顯hiển 愛ái 身thân 資tư 財tài 是thị 不bất 活hoạt 畏úy 因nhân 若nhược 不bất 畏úy 不bất 活hoạt 即tức 是thị 離ly 畏úy 果quả 則tắc 反phản 顯hiển 畏úy 於ư 不bất 活hoạt 是thị 此thử 畏úy 果quả 餘dư 四tứ 例lệ 然nhiên 又hựu 此thử 離ly 因nhân 即tức 是thị 能năng 治trị 其kỳ 怖bố 畏úy 因nhân 即tức 是thị 所sở 治trị 。 五ngũ 怖bố 畏úy 果quả 不bất 活hoạt 與dữ 死tử 二nhị 相tương/tướng 何hà 別biệt 懼cụ 無vô 資tư 緣duyên 身thân 不bất 存tồn 於ư 朝triêu 夕tịch 名danh 不bất 活hoạt 畏úy 懼cụ 其kỳ 因nhân 盡tận 正chánh 捨xả 報báo 時thời 名danh 為vi 死tử 畏úy 大đại 怖bố 之chi 極cực 無vô 過quá 死tử 故cố 又hựu 不bất 活hoạt 通thông 於ư 三tam 業nghiệp 死tử 唯duy 約ước 身thân 故cố 論luận 云vân 第đệ 一nhất 第đệ 二nhị 第đệ 五ngũ 依y 身thân 口khẩu 意ý 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 依y 身thân 死tử 約ước 愛ái 於ư 善thiện 道đạo 懼cụ 捨xả 身thân 故cố 惡ác 道đạo 畏úy 者giả 。 憎tăng 於ư 惡ác 道đạo 懼cụ 得đắc 彼bỉ 身thân 故cố 但đãn 說thuyết 五ngũ 者giả 打đả 縛phược 等đẳng 畏úy 皆giai 五ngũ 攝nhiếp 故cố (# 五ngũ 怖bố 畏úy 下hạ 後hậu 開khai 義nghĩa 別biệt 釋thích 不bất 次thứ 第đệ 釋thích 經kinh 而nhi 取thủ 義nghĩa 類loại 以dĩ 釋thích 於ư 中trung 分phần/phân 二nhị 先tiên 總tổng 彰chương 五ngũ 畏úy 之chi 果quả 但đãn 揀giản 相tương/tướng 相tương/tướng 濫lạm 即tức 為vi 釋thích 文văn 死tử 約ước 愛ái 下hạ 次thứ 揀giản 死tử 惡ác 道đạo 此thử 因nhân 上thượng 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 依y 身thân 故cố 為vi 此thử 揀giản 上thượng 三tam 有hữu 濫lạm 所sở 以dĩ 揀giản 之chi 惡ác 名danh 威uy 德đức 易dị 故cố 不bất 釋thích 但đãn 說thuyết 五ngũ 者giả 後hậu 通thông 妨phương 辨biện 攝nhiếp 謂vị 有hữu 問vấn 言ngôn 怖bố 畏úy 多đa 種chủng 謂vị 打đả 縛phược 等đẳng 豈khởi 不bất 畏úy 耶da 何hà 但đãn 說thuyết 五ngũ 故cố 為vi 此thử 通thông 則tắc 五ngũ 無vô 不bất 攝nhiếp 如như 打đả 縛phược 等đẳng 即tức 不bất 活hoạt 死tử 畏úy 所sở 攝nhiếp 等đẳng )# 此thử 怖bố 畏úy 因nhân 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 邪tà 智trí 妄vọng 取thủ 想tưởng 見kiến 愛ái 著trước 故cố 二nhị 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 故cố 然nhiên 此thử 二nhị 因nhân 通thông 五ngũ 怖bố 畏úy 善thiện 根căn 少thiểu 者giả 亦diệc 乏phạp 資tư 財tài 懼cụ 不bất 活hoạt 等đẳng 故cố 有hữu 愛ái 著trước 者giả 。 未vị 能năng 忘vong 懷hoài 畏úy 大đại 眾chúng 等đẳng 故cố 若nhược 取thủ 相tương/tướng 顯hiển 初sơ 一nhất 為vi 前tiền 三tam 畏úy 因nhân 後hậu 一nhất 為vi 後hậu 二nhị 畏úy 因nhân 邪tà 智trí 即tức 是thị 分phân 別biệt 身thân 見kiến 。 取thủ 我ngã 乖quai 理lý 目mục 之chi 為vi 邪tà 邪tà 心tâm 決quyết 斷đoán 名danh 之chi 為vi 智trí 。 由do 有hữu 此thử 智trí 妄vọng 取thủ 於ư 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 想tưởng 以dĩ 成thành 執chấp 見kiến 而nhi 起khởi 愛ái 著trước 故cố 我ngã 見kiến 為vi 主chủ 我ngã 所sở 隨tùy 生sanh 愛ái 著trước 於ư 我ngã 則tắc 有hữu 死tử 。 畏úy 見kiến 有hữu 我ngã 身thân 懼cụ 捨xả 命mạng 故cố 愛ái 著trước 我ngã 所sở 有hữu 前tiền 二nhị 畏úy 但đãn 著trước 財tài 利lợi 有hữu 不bất 活hoạt 畏úy 著trước 利lợi 兼kiêm 名danh 有hữu 惡ác 名danh 畏úy 但đãn 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 則tắc 三tam 畏úy 因nhân 亡vong 然nhiên 不bất 活hoạt 因nhân 舉cử 我ngã 況huống 所sở 意ý 但đãn 取thủ 所sở 後hậu 二nhị 因nhân 者giả 功công 德đức 善thiện 少thiểu 畏úy 墮đọa 惡ác 道đạo 。 智trí 慧tuệ 善thiện 少thiểu 畏úy 於ư 大đại 眾chúng 又hựu 過quá 去khứ 善thiện 少thiểu 今kim 畏úy 大đại 眾chúng 現hiện 在tại 善thiện 少thiểu 當đương 畏úy 惡ác 道đạo 今kim 具cụ 福phước 智trí 兼kiêm 二nhị 世thế 善thiện 以dĩ 為vi 對đối 治trị 故cố 初sơ 三tam 離ly 因nhân 即tức 二nhị 空không 智trí 後hậu 二nhị 離ly 因nhân 即tức 二nhị 莊trang 嚴nghiêm (# 此thử 怖bố 畏úy 下hạ 二nhị 彰chương 怖bố 畏úy 因nhân 及cập 明minh 離ly 義nghĩa 文văn 中trung 有hữu 三tam 初sơ 引dẫn 論luận 總tổng 明minh 觀quán 下hạ 釋thích 文văn 二nhị 因nhân 自tự 顯hiển 懼cụ 不bất 活hoạt 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 死tử 及cập 惡ác 名danh 邪tà 智trí 愛ái 著trước 別biệt 是thị 前tiền 三tam 之chi 因nhân 今kim 通thông 為vi 後hậu 二nhị 之chi 因nhân 畏úy 大đại 眾chúng 等đẳng 等đẳng 取thủ 惡ác 道đạo 若nhược 取thủ 相tương/tướng 下hạ 後hậu 別biệt 別biệt 從tùng 相tương/tướng 顯hiển 通thông 約ước 義nghĩa 兼kiêm 故cố 通thông 明minh 中trung 即tức 別biệt 所sở 揀giản 謂vị 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 別biệt 為vi 後hậu 二nhị 之chi 因nhân 今kim 通thông 為vi 前tiền 三tam 之chi 因nhân )# 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 遠viễn 離ly 驚kinh 怖bố 毛mao 竪thụ 等đẳng 事sự 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 下hạ 結kết 酬thù 初sơ 徵trưng 前tiền 云vân 何hà 以dĩ 能năng 離ly 今kim 酬thù 由do 上thượng 三tam 段đoạn 如như 是thị 義nghĩa 故cố 。 所sở 以dĩ 能năng 離ly 意ý 正chánh 如như 此thử 而nhi 論luận 云vân 怖bố 畏úy 毛mao 豎thụ 等đẳng 事sự 何hà 故cố 二nhị 處xứ 說thuyết 耶da 前tiền 說thuyết 身thân 怖bố 畏úy 後hậu 說thuyết 異dị 身thân 怖bố 畏úy 者giả 意ý 謂vị 前tiền 第đệ 十thập 句cú 屬thuộc 念niệm 現hiện 得đắc 故cố 但đãn 云vân 身thân 今kim 通thông 當đương 報báo 惡ác 道đạo 等đẳng 故cố 云vân 異dị 身thân 。 大Đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 華Hoa 嚴Nghiêm 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 會Hội 本Bổn 第Đệ 三Tam 十Thập 四Tứ 之Chi 十Thập 音âm 釋thích 𤏙# (# 乃nãi 管quản 切thiết )# 。 猶do 豫dự (# 猶do 于vu 求cầu 切thiết 豫dự 羊dương 遇ngộ 切thiết 猶do 豫dự 獸thú 名danh 多đa 疑nghi 慮lự 每mỗi 聞văn 人nhân 聲thanh 輙triếp 登đăng 木mộc 久cửu 之chi 方phương 下hạ 須tu 臾du 又hựu 上thượng 如như 此thử 非phi 一nhất 故cố 不bất 决# 曰viết 猶do 豫dự )# 。