阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 雜tạp 蘊uẩn 第đệ 一nhất 中trung 智trí 納nạp 息tức 第đệ 二nhị 之chi 五ngũ 。

當đương 言ngôn 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 為vi 止chỉ 他tha 宗tông 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 故cố 。 謂vị 或hoặc 有hữu 執chấp 眼nhãn 識thức 見kiến 色sắc 。 如như 尊tôn 者giả 法pháp 救cứu 。 或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 見kiến 色sắc 。 如như 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 和hòa 合hợp 見kiến 色sắc 。 如như 譬thí 喻dụ 者giả 。 或hoặc 復phục 有hữu 執chấp 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 如như 犢độc 子tử 部bộ 。 為vi 止chỉ 如như 是thị 他tha 宗tông 異dị 執chấp 。 顯hiển 示thị 己kỷ 宗tông 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 眼nhãn 識thức 見kiến 色sắc 者giả 。 識thức 應ưng 有hữu 見kiến 相tương/tướng 。 然nhiên 識thức 無vô 見kiến 相tương/tướng 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 眼nhãn 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 見kiến 色sắc 者giả 。 耳nhĩ 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 亦diệc 應ưng 聞văn 聲thanh 。 然nhiên 慧tuệ 無vô 聞văn 相tương/tướng 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 和hòa 合hợp 見kiến 色sắc 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 見kiến 色sắc 。 以dĩ 無vô 時thời 不bất 和hòa 合hợp 故cố 。 亦diệc 不bất 應ưng 理lý 若nhược 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 非phi 二nhị 眼nhãn 者giả 。 身thân 諸chư 分phần/phân 亦diệc 應ưng 不bất 俱câu 時thời 。 覺giác 觸xúc 如như 身thân 根căn 兩lưỡng 臂tý 相tương/tướng 去khứ 雖tuy 遠viễn 而nhi 得đắc 俱câu 時thời 覺giác 觸xúc 生sanh 一nhất 身thân 識thức 。 兩lưỡng 眼nhãn 亦diệc 爾nhĩ 。 相tương/tướng 去khứ 雖tuy 遠viễn 。 何hà 妨phương 俱câu 時thời 見kiến 色sắc 生sanh 一nhất 眼nhãn 識thức 。 問vấn 若nhược 眼nhãn 見kiến 色sắc 者giả 。 餘dư 識thức 俱câu 時thời 。 何hà 故cố 不bất 見kiến 。 又hựu 無vô 識thức 時thời 亦diệc 應ưng 見kiến 色sắc 。 答đáp 眼nhãn 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 識thức 合hợp 。 二nhị 者giả 識thức 空không 。 識thức 合hợp 者giả 能năng 見kiến 識thức 空không 者giả 不bất 能năng 見kiến 。 故cố 無vô 有hữu 失thất 。

復phục 次thứ 所sở 以dĩ 作tác 此thử 論luận 者giả 。 欲dục 令linh 疑nghi 者giả 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 諸chư 有hữu 情tình 。 兩lưỡng 眼nhãn 相tương/tướng 去khứ 。 或hoặc 半bán 麻ma 一nhất 麻ma 半bán 。 麥mạch 一nhất 麥mạch 半bán 。 指chỉ 一nhất 指chỉ 半bán 。 搩kiệt 手thủ 一nhất 搩kiệt 手thủ 半bán 。 弓cung 一nhất 弓cung 半bán 。 俱câu 盧lô 舍xá 一nhất 俱câu 盧lô 舍xá 半bán 。 踰du 繕thiện 那na 一nhất 踰du 繕thiện 那na 。 或hoặc 復phục 乃nãi 至chí 。 百bách 踰du 繕thiện 那na 。 如như 大đại 海hải 中trung 。 有hữu 大đại 身thân 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 長trường/trưởng 百bách 踰du 繕thiện 那na 。 乃nãi 至chí 或hoặc 長trường/trưởng 二nhị 千thiên 一nhất 百bách 踰du 繕thiện 那na 。 如như 曷hạt 邏la 呼hô 。 阿a 素tố 洛lạc 王vương 身thân 量lượng 極cực 大đại 。 又hựu 如như 天thiên 趣thú 色sắc 究cứu 竟cánh 身thân 。 一nhất 萬vạn 六lục 千thiên 踰du 繕thiện 那na 量lượng 。 此thử 等đẳng 二nhị 眼nhãn 相tương/tướng 去khứ 甚thậm 遠viễn 。 或hoặc 有hữu 生sanh 疑nghi 。 云vân 何hà 眼nhãn 識thức 依y 之chi 而nhi 轉chuyển 。 為vi 二nhị 眼nhãn 識thức 。 俱câu 時thời 各các 依y 一nhất 眼nhãn 生sanh 耶da 。 為vi 一nhất 眼nhãn 識thức 。 依y 一nhất 眼nhãn 生sanh 已dĩ 。 復phục 依y 第đệ 二nhị 眼nhãn 轉chuyển 耶da 。 為vi 一nhất 眼nhãn 識thức 。 分phân 為vi 二nhị 分phần 。 於ư 二nhị 眼nhãn 處xứ 各các 半bán 生sanh 耶da 。 為vi 一nhất 眼nhãn 識thức 。 如như 橫hoạnh/hoành 一nhất 物vật 通thông 二nhị 眼nhãn 耶da 。 若nhược 二nhị 眼nhãn 識thức 俱câu 時thời 各các 依y 一nhất 眼nhãn 生sanh 者giả 。 應ưng 一nhất 有hữu 情tình 二nhị 心tâm 俱câu 轉chuyển 此thử 不bất 應ưng 理lý 。 若nhược 一nhất 眼nhãn 識thức 依y 一nhất 眼nhãn 生sanh 已dĩ 。 復phục 依y 第đệ 二nhị 眼nhãn 轉chuyển 者giả 。 則tắc 應ưng 一nhất 法pháp 二nhị 剎sát 那na 住trụ 然nhiên 無vô 是thị 事sự 。 若nhược 一nhất 眼nhãn 識thức 。 分phân 為vi 二nhị 分phần 。 於ư 二nhị 眼nhãn 處xứ 各các 半bán 生sanh 者giả 。 則tắc 應ưng 一nhất 法pháp 體thể 有hữu 二nhị 分phần 。 然nhiên 一nhất 切thiết 法pháp 。 體thể 無vô 細tế 分phần/phân 。 若nhược 一nhất 眼nhãn 識thức 如như 橫hoạnh/hoành 一nhất 物vật 通thông 二nhị 眼nhãn 者giả 。 則tắc 應ưng 一nhất 識thức 亦diệc 是thị 眼nhãn 識thức 亦diệc 是thị 身thân 識thức 。 二nhị 眼nhãn 中trung 間gian 依y 身thân 根căn 故cố 。 然nhiên 五ngũ 識thức 身thân 所sở 依y 各các 異dị 所sở 緣duyên 各các 異dị 。 不bất 應ưng 一nhất 識thức 二nhị 依y 二nhị 緣duyên 。 欲dục 令linh 此thử 疑nghi 得đắc 決quyết 定định 故cố 。 顯hiển 雖tuy 無vô 有hữu 二nhị 眼nhãn 識thức 俱câu 。 乃nãi 至chí 無vô 一nhất 識thức 橫hoạnh/hoành 通thông 二nhị 眼nhãn 。 然nhiên 其kỳ 非phi 不bất 依y 於ư 二nhị 眼nhãn 一nhất 眼nhãn 識thức 生sanh 。 二nhị 眼nhãn 雖tuy 隔cách 百bách 踰du 繕thiện 那na 亦diệc 無vô 有hữu 過quá 。 如như 是thị 理lý 趣thú 微vi 細tế 甚thậm 深thâm 。 難nan 可khả 覺giác 了liễu 。 今kim 欲dục 顯hiển 斯tư 甚thậm 深thâm 理lý 趣thú 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。

當đương 言ngôn 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 耶da 。 答đáp 應ưng 言ngôn 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 問vấn 云vân 何hà 二nhị 眼nhãn 相tương/tướng 去khứ 甚thậm 遠viễn 。 一nhất 識thức 依y 之chi 令linh 俱câu 見kiến 色sắc 。 答đáp 俱câu 是thị 眼nhãn 識thức 所sở 依y 根căn 故cố 。 設thiết 有hữu 百bách 眼nhãn 一nhất 一nhất 相tương/tướng 去khứ 百bách 踰du 繕thiện 那na 。 亦diệc 可khả 依y 之chi 生sanh 於ư 一nhất 識thức 。 令linh 俱câu 時thời 見kiến 。 如như 迦ca 遮già 器khí 有hữu 百bách 小tiểu 輪luân 。 一nhất 面diện 對đối 之chi 百bách 面diện 像tượng 現hiện 。 如như 是thị 一nhất 識thức 依y 多đa 眼nhãn 生sanh 。 令linh 俱câu 時thời 見kiến 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 眼nhãn 見kiến 色sắc 者giả 。 遮già 法pháp 救cứu 等đẳng 三tam 種chủng 異dị 執chấp 。 二nhị 眼nhãn 見kiến 者giả 。 遮già 犢độc 子tử 部bộ 。 一nhất 眼nhãn 見kiến 色sắc 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 合hợp 一nhất 眼nhãn 起khởi 不bất 淨tịnh 識thức 。 開khai 二nhị 眼nhãn 時thời 起khởi 淨tịnh 識thức 故cố 。 設thiết 合hợp 一nhất 眼nhãn 起khởi 如như 是thị 識thức 。 開khai 二nhị 眼nhãn 時thời 亦diệc 起khởi 此thử 識thức 。 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 然nhiên 合hợp 一nhất 眼nhãn 起khởi 不bất 淨tịnh 識thức 。 開khai 二nhị 眼nhãn 時thời 便tiện 起khởi 淨tịnh 識thức 。 是thị 故cố 應ưng 言ngôn 二nhị 眼nhãn 見kiến 色sắc 。 非phi 但đãn 立lập 宗tông 義nghĩa 即tức 成thành 立lập 。 故cố 復phục 問vấn 答đáp 。 顯hiển 示thị 此thử 因nhân 起khởi 淨tịnh 識thức 者giả 。 謂vị 於ư 多đa 境cảnh 明minh 白bạch 顯hiển 了liễu 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 名danh 不bất 淨tịnh 識thức 。 如như 合hợp 覆phú 損tổn 破phá 壞hoại 亦diệc 爾nhĩ 。 覆phú 謂vị 以dĩ 手thủ 以dĩ 衣y 以dĩ 葉diệp 以dĩ 餘dư 物vật 覆phú 。 損tổn 謂vị 垢cấu 烟yên 塵trần 等đẳng 所sở 損tổn 。 破phá 謂vị 諸chư 膜mô 諸chư 瞖ế 所sở 破phá 。 壞hoại 謂vị 枯khô 爛lạn 挑thiêu 出xuất 自tự 脫thoát 虫trùng 食thực 等đẳng 壞hoại 。 覆phú 等đẳng 如như 合hợp 起khởi 不bất 淨tịnh 識thức 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 便tiện 起khởi 淨tịnh 識thức 。 此thử 隨tùy 所sở 依y 說thuyết 淨tịnh 不bất 淨tịnh 依y 世thế 俗tục 理lý 。 若nhược 依y 勝thắng 義nghĩa 。 善thiện 識thức 名danh 淨tịnh 染nhiễm 名danh 不bất 淨tịnh 。 由do 此thử 對đối 眼nhãn 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 有hữu 眼nhãn 淨tịnh 識thức 不bất 淨tịnh 。 謂vị 依y 具cụ 眼nhãn 起khởi 染nhiễm 眼nhãn 識thức 。 有hữu 識thức 淨tịnh 眼nhãn 不bất 淨tịnh 。 謂vị 依y 不bất 具cụ 眼nhãn 起khởi 善thiện 眼nhãn 識thức 。 有hữu 眼nhãn 識thức 俱câu 淨tịnh 。 謂vị 依y 具cụ 眼nhãn 起khởi 善thiện 眼nhãn 識thức 。 有hữu 眼nhãn 識thức 俱câu 不bất 淨tịnh 。 謂vị 依y 不bất 具cụ 眼nhãn 。 起khởi 染nhiễm 眼nhãn 識thức 。 如như 眼nhãn 見kiến 色sắc 耳nhĩ 聞văn 聲thanh 鼻tị 嗅khứu 香hương 亦diệc 爾nhĩ 。 俱câu 有hữu 二nhị 處xứ 與dữ 眼nhãn 同đồng 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 各các 有hữu 二nhị 處xứ 。 而nhi 舌thiệt 身thân 唯duy 有hữu 一nhất 耶da 。 答đáp 諸chư 色sắc 根căn 處xứ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 若nhược 有hữu 二nhị 舌thiệt 是thị 鄙bỉ 陋lậu 事sự 。 世thế 便tiện 嗤xuy 笑tiếu 。 云vân 何hà 此thử 人nhân 。 而nhi 有hữu 二nhị 舌thiệt 如như 似tự 毒độc 蛇xà 。 若nhược 有hữu 二nhị 身thân 亦diệc 是thị 鄙bỉ 陋lậu 。 世thế 所sở 嗤xuy 笑tiếu 。 云vân 何hà 一nhất 人nhân 。 而nhi 有hữu 二nhị 身thân 如như 兩lưỡng 指chỉ 並tịnh 。 問vấn 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 處xứ 何hà 故cố 唯duy 二nhị 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 脇hiếp 尊tôn 者giả 言ngôn 。 一nhất 切thiết 生sanh 疑nghi 故cố 不bất 應ưng 責trách 。 謂vị 若nhược 增tăng 減giảm 亦diệc 復phục 生sanh 疑nghi 。 云vân 何hà 此thử 三tam 各các 唯duy 爾nhĩ 所sở 。 然nhiên 各các 二nhị 處xứ 。 不bất 違vi 法pháp 性tánh 。 有hữu 說thuyết 。 根căn 處xứ 為vi 莊trang 嚴nghiêm 身thân 。 若nhược 減giảm 若nhược 增tăng 身thân 便tiện 醜xú 陋lậu 。 有hữu 說thuyết 。 色sắc 根căn 為vi 生sanh 淨tịnh 識thức 。 若nhược 當đương 三tam 識thức 依y 二nhị 處xứ 生sanh 則tắc 明minh 不bất 亂loạn 。 增tăng 便tiện 識thức 亂loạn 減giảm 則tắc 不bất 明minh 。 有hữu 說thuyết 。 色sắc 根căn 為vi 取thủ 自tự 境cảnh 各các 唯duy 有hữu 二nhị 。 取thủ 境cảnh 事sự 足túc 減giảm 則tắc 不bất 明minh 增tăng 便tiện 無vô 用dụng 。 問vấn 何hà 故cố 二nhị 眼nhãn 二nhị 耳nhĩ 二nhị 鼻tị 。 合hợp 立lập 一nhất 界giới 一nhất 處xứ 一nhất 根căn 。 答đáp 作tác 用dụng 一nhất 故cố 。 謂vị 雖tuy 有hữu 二nhị 處xứ 而nhi 共cộng 發phát 一nhất 識thức 共cộng 取thủ 一nhất 境cảnh 。 如như 身thân 眾chúng 分phần/phân 處xứ 所sở 雖tuy 多đa 作tác 用dụng 同đồng 故cố 。 但đãn 立lập 一nhất 界giới 一nhất 處xứ 一nhất 根căn 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。

眼nhãn 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 長trưởng 養dưỡng 異dị 熟thục 生sanh 。 無vô 別biệt 等đẳng 流lưu 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 問vấn 頗phả 唯duy 有hữu 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 無vô 異dị 熟thục 生sanh 。 或hoặc 唯duy 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 無vô 長trưởng 養dưỡng 耶da 。 答đáp 無vô 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 離ly 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 。 如như 人nhân 重trọng/trùng 人nhân 如như 牆tường 重trọng/trùng 牆tường 長trưởng 養dưỡng 。 防phòng 護hộ 異dị 熟thục 亦diệc 爾nhĩ 。 然nhiên 有hữu 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 離ly 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 如như 從tùng 無vô 眼nhãn 。 得đắc 天thiên 眼nhãn 者giả 。 問vấn 為vi 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 見kiến 色sắc 多đa 為vi 異dị 熟thục 生sanh 耶da 。 答đáp 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 見kiến 色sắc 多đa 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 以dĩ 天thiên 眼nhãn 根căn 是thị 長trưởng 養dưỡng 故cố 。 然nhiên 約ước 時thời 分phần/phân 二nhị 眼nhãn 勝thắng 劣liệt 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 有hữu 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 勝thắng 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 幼ấu 年niên 時thời 爾nhĩ 時thời 異dị 熟thục 相tương 續tục 小tiểu 故cố 。 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 勝thắng 非phi 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 。 如như 老lão 病bệnh 時thời 爾nhĩ 時thời 長trưởng 養dưỡng 相tương 續tục 小tiểu 故cố 。 有hữu 二nhị 眼nhãn 俱câu 勝thắng 如như 盛thịnh 年niên 時thời 。 有hữu 二nhị 眼nhãn 俱câu 不bất 勝thắng 謂vị 除trừ 前tiền 位vị 。 約ước 有hữu 情tình 相tương 續tục 。 二nhị 眼nhãn 勝thắng 劣liệt 亦diệc 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 有hữu 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 勝thắng 非phi 異dị 熟thục 生sanh 。 如như 有hữu 富phú 貴quý 者giả 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 劣liệt 資tư 緣duyên 多đa 故cố 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 勝thắng 。 有hữu 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 勝thắng 非phi 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 。 如như 有hữu 貧bần 賤tiện 者giả 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 勝thắng 乏phạp 資tư 緣duyên 故cố 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 劣liệt 。 有hữu 二nhị 眼nhãn 俱câu 勝thắng 。 如như 有hữu 富phú 貴quý 者giả 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 勝thắng 。 資tư 緣duyên 多đa 故cố 長trưởng 養dưỡng 亦diệc 勝thắng 。 有hữu 二nhị 眼nhãn 俱câu 不bất 勝thắng 。 如như 有hữu 貧bần 賤tiện 者giả 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 劣liệt 。 乏phạp 資tư 緣duyên 故cố 長trưởng 養dưỡng 亦diệc 劣liệt 。 又hựu 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 不bất 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 。 問vấn 為vi 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 。 為vi 不bất 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 勝thắng 耶da 。 答đáp 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 。 如như 修tu 得đắc 天thiên 眼nhãn 是thị 善thiện 法Pháp 所sở 長trưởng 養dưỡng 故cố 。 異dị 熟thục 生sanh 眼nhãn 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 不bất 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 。 問vấn 為vi 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 。 為vi 不bất 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 耶da 。 答đáp 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 。 如như 菩Bồ 薩Tát 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 等đẳng 眼nhãn 。 是thị 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 故cố 。 若nhược 約ước 相tương 續tục 。 或hoặc 有hữu 不bất 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 。 非phi 善thiện 業nghiệp 異dị 熟thục 眼nhãn 。 如như 龍long 王vương 等đẳng 眼nhãn 見kiến 色sắc 勝thắng 人nhân 。 如như 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 有hữu 三tam 種chủng 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 等đẳng 流lưu 剎sát 那na 。 剎sát 那na 者giả 謂vị 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 相tương 應ứng 。 色sắc 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 長trưởng 養dưỡng 等đẳng 流lưu 。 如như 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 亦diệc 爾nhĩ 。 聲thanh 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 長trưởng 養dưỡng 等đẳng 流lưu 。 無vô 異dị 熟thục 生sanh 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。 法pháp 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 異dị 熟thục 生sanh 等đẳng 流lưu 剎sát 那na 及cập 實thật 事sự 。 實thật 事sự 者giả 謂vị 諸chư 無vô 為vi 。

問vấn 眼nhãn 根căn 極cực 微vi 。 云vân 何hà 而nhi 住trụ 。 為vi 傍bàng 布bố 住trụ 為vi 前tiền 後hậu 住trụ 耶da 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 若nhược 傍bàng 布bố 住trụ 者giả 云vân 何hà 風phong 吹xuy 不bất 散tán 。 若nhược 前tiền 後hậu 住trụ 者giả 云vân 何hà 前tiền 不bất 障chướng 後hậu 耶da 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 黑hắc 瞳# 子tử 上thượng 傍bàng 布bố 而nhi 住trụ 。 對đối 外ngoại 色sắc 境cảnh 如như 胡hồ 荽# 花hoa 。 或hoặc 如như 滿mãn 器khí 水thủy 上thượng 散tán 麨xiểu 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 緣duyên 風phong 吹xuy 不bất 散tán 。 答đáp 淨tịnh 色sắc 覆phú 持trì 故cố 吹xuy 不bất 散tán 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 黑hắc 瞳# 子tử 中trung 前tiền 後hậu 而nhi 住trụ 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 前tiền 不bất 障chướng 後hậu 。 答đáp 體thể 清thanh 淨tịnh 故cố 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 謂vị 如như 是thị 類loại 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 雖tuy 多đa 積tích 集tập 而nhi 不bất 相tương 障chướng 。 如như 秋thu 池trì 水thủy 以dĩ 澄trừng 淨tịnh 故cố 。 細tế 針châm 墮đọa 中trung 而nhi 亦diệc 可khả 見kiến 。 耳nhĩ 根căn 極cực 微vi 住trụ 耳nhĩ 孔khổng 中trung 。 鼻tị 根căn 極cực 微vi 住trụ 鼻tị 孔khổng 中trung 。 如như 是thị 三tam 根căn 。 遶nhiễu 頭đầu 而nhi 住trụ 如như 冠quan 花hoa 鬘man 。 舌thiệt 根căn 極cực 微vi 住trụ 在tại 舌thiệt 上thượng 。 猶do 如như 半bán 月nguyệt 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 如như 毛mao 端đoan 量lượng 。 無vô 有hữu 舌thiệt 根căn 。 身thân 根căn 極cực 微vi 隨tùy 身thân 內nội 外ngoại 次thứ 第đệ 而nhi 住trụ 。

復phục 有hữu 餘dư 師sư 。 以dĩ 喻dụ 顯hiển 示thị 諸chư 根căn 極cực 微vi 次thứ 第đệ 住trụ 相tương/tướng 。 眼nhãn 根căn 極cực 微vi 黑hắc 瞳# 子tử 上thượng 如như 藥dược 杵xử 頭đầu 。 耳nhĩ 根căn 極cực 微vi 住trụ 耳nhĩ 孔khổng 中trung 猶do 如như 燈đăng 器khí 。 鼻tị 根căn 極cực 微vi 住trụ 鼻tị 孔khổng 中trung 猶do 如như 人nhân 爪trảo 。 舌thiệt 根căn 極cực 微vi 住trụ 在tại 舌thiệt 上thượng 猶do 如như 剃thế 刀đao 。 身thân 根căn 極cực 微vi 隨tùy 身thân 而nhi 住trụ 。 猶do 如như 戟kích 矟sáo 。 女nữ 根căn 極cực 微vi 住trụ 女nữ 形hình 中trung 猶do 如như 鼓cổ 𣞙tảng 。 男nam 根căn 極cực 微vi 住trụ 男nam 形hình 上thượng 猶do 如như 指chỉ 環hoàn 。 佛Phật 於ư 經kinh 中trung 。 亦diệc 以dĩ 此thử 喻dụ 說thuyết 諸chư 根căn 相tướng 。 眼nhãn 根căn 極cực 微vi 。 有hữu 時thời 一nhất 切thiết 是thị 同đồng 分phần/phân 。 有hữu 時thời 一nhất 切thiết 是thị 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 有hữu 時thời 一nhất 分phân 是thị 同đồng 分phần/phân 一nhất 分phân 是thị 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 如như 眼nhãn 根căn 極cực 微vi 。 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 根căn 極cực 微vi 亦diệc 爾nhĩ 。 身thân 根căn 極cực 微vi 。 有hữu 時thời 一nhất 切thiết 是thị 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 有hữu 時thời 一nhất 分phân 是thị 同đồng 分phần/phân 一nhất 分phân 是thị 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 必tất 無vô 一nhất 切thiết 是thị 同đồng 分phần/phân 時thời 。 問vấn 若nhược 舉cử 身thân 入nhập 冷lãnh 水thủy 池trì 中trung 。 或hoặc 鑊hoạch 湯thang 中trung 。 若nhược 在tại 地địa 獄ngục 。 山sơn 所sở 磑ngại 磨ma 身thân 如như 爛lạn 葉diệp 。 或hoặc 十thập 三tam 種chủng 猛mãnh 焰diễm 纏triền 身thân 。

爾nhĩ 時thời 豈khởi 非phi 一nhất 切thiết 同đồng 分phần/phân 。 答đáp 爾nhĩ 時thời 亦diệc 有hữu 。 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 者giả 。 假giả 使sử 一nhất 切thiết 。 身thân 根căn 極cực 微vi 。 皆giai 生sanh 身thân 識thức 身thân 便tiện 散tán 壞hoại 。 以dĩ 五ngũ 識thức 身thân 皆giai 依y 積tích 聚tụ 。 緣duyên 積tích 聚tụ 故cố 。 問vấn 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 幾kỷ 能năng 取thủ 至chí 境cảnh 。 幾kỷ 能năng 取thủ 不bất 至chí 境cảnh 耶da 。 答đáp 至chí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 為vi 境cảnh 至chí 。 二nhị 無vô 間gian 至chí 。 若nhược 依y 為vi 境cảnh 至chí 說thuyết 。 則tắc 六lục 根căn 皆giai 取thủ 至chí 境cảnh 。 若nhược 依y 無vô 間gian 至chí 說thuyết 。 則tắc 三tam 取thủ 至chí 境cảnh 。 謂vị 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 三tam 取thủ 不bất 至chí 境cảnh 。 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 意ý 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 耳nhĩ 聞văn 近cận 聲thanh 如như 耳nhĩ 門môn 邊biên 聲thanh 。 而nhi 眼nhãn 不bất 見kiến 。 近cận 色sắc 如như 藥dược 杵xử 頭đầu 色sắc 耶da 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 雖tuy 俱câu 取thủ 不bất 至chí 境cảnh 。 而nhi 根căn 法pháp 爾nhĩ 有hữu 能năng 取thủ 近cận 境cảnh 。 有hữu 不bất 能năng 取thủ 近cận 境cảnh 。 故cố 不bất 應ưng 難nạn/nan 。 有hữu 說thuyết 。 若nhược 聲thanh 逼bức 近cận 耳nhĩ 根căn 。 如như 藥dược 杵xử 頭đầu 近cận 眼nhãn 根căn 者giả 亦diệc 不bất 能năng 聞văn 。 耳nhĩ 門môn 邊biên 聲thanh 去khứ 耳nhĩ 尚thượng 遠viễn 故cố 得đắc 聞văn 之chi 。 以dĩ 耳nhĩ 根căn 極cực 微vi 在tại 耳nhĩ 孔khổng 中trung 故cố 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 眼nhãn 因nhân 明minh 故cố 能năng 見kiến 色sắc 。 色sắc 若nhược 逼bức 近cận 則tắc 礙ngại 於ư 明minh 故cố 不bất 能năng 見kiến 。 耳nhĩ 因nhân 空không 故cố 能năng 聞văn 聲thanh 。 聲thanh 雖tuy 逼bức 近cận 而nhi 不bất 礙ngại 空không 故cố 能năng 聞văn 之chi 。 由do 此thử 而nhi 說thuyết 眼nhãn 因nhân 明minh 增tăng 故cố 見kiến 色sắc 。 耳nhĩ 因nhân 空không 增tăng 故cố 聞văn 聲thanh 。 鼻tị 因nhân 風phong 增tăng 故cố 嗅khứu 香hương 。 舌thiệt 因nhân 水thủy 增tăng 故cố 嘗thường 味vị 。 身thân 因Nhân 地Địa 增tăng 故cố 覺giác 觸xúc 。 意ý 因nhân 作tác 意ý 增tăng 故cố 能năng 了liễu 法pháp 。 問vấn 何hà 故cố 三tam 根căn 能năng 取thủ 至chí 境cảnh 。 三tam 根căn 不bất 能năng 取thủ 至chí 境cảnh 耶da 。 答đáp 以dĩ 眼nhãn 識thức 依y 自tự 界giới 。 緣duyên 自tự 界giới 他tha 界giới 耳nhĩ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 識thức 依y 自tự 界giới 他tha 界giới 。 緣duyên 自tự 界giới 他tha 界giới 。 餘dư 三tam 識thức 依y 自tự 界giới 緣duyên 自tự 界giới 故cố 。

復phục 次thứ 眼nhãn 識thức 依y 同đồng 分phần/phân 緣duyên 同đồng 分phần/phân 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 。 耳nhĩ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 四tứ 識thức 依y 同đồng 分phần/phân 緣duyên 同đồng 分phần/phân 。 此thử 依y 現hiện 在tại 識thức 說thuyết 。

復phục 次thứ 眼nhãn 識thức 依y 自tự 地địa 他tha 地địa 緣duyên 自tự 地địa 他tha 地địa 。 耳nhĩ 身thân 意ý 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 餘dư 二nhị 識thức 依y 自tự 地địa 緣duyên 自tự 地địa 。

復phục 次thứ 眼nhãn 識thức 依y 無vô 記ký 緣duyên 三tam 種chủng 。 耳nhĩ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 識thức 依y 三tam 種chủng 緣duyên 三tam 種chủng 。 餘dư 三tam 識thức 依y 無vô 記ký 。 緣duyên 無vô 記ký 。

復phục 次thứ 眼nhãn 識thức 依y 近cận 緣duyên 近cận 遠viễn 耳nhĩ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 識thức 依y 近cận 遠viễn 緣duyên 近cận 遠viễn 。 餘dư 三tam 識thức 依y 近cận 緣duyên 近cận 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 乃nãi 至chí 三tam 根căn 未vị 與dữ 境cảnh 無vô 間gian 而nhi 住trụ 。 三tam 識thức 必tất 不bất 得đắc 生sanh 故cố 。

復phục 次thứ 眼nhãn 識thức 或hoặc 依y 小tiểu 而nhi 緣duyên 大đại 如như 見kiến 大đại 山sơn 。 或hoặc 依y 大đại 而nhi 緣duyên 小tiểu 如như 見kiến 毛mao 端đoan 。 或hoặc 依y 緣duyên 等đẳng 如như 見kiến 葡bồ 萄đào 菓quả 。 耳nhĩ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 意ý 識thức 所sở 依y 雖tuy 不bất 可khả 施thi 設thiết 。 大đại 小tiểu 而nhi 所sở 緣duyên 。 或hoặc 小tiểu 或hoặc 大đại 。 餘dư 三tam 識thức 所sở 依y 緣duyên 等đẳng 隨tùy 依y 爾nhĩ 所sở 鼻tị 舌thiệt 身thân 極cực 微vi 。 即tức 緣duyên 爾nhĩ 所sở 香hương 味vị 觸xúc 極cực 微vi 故cố 。

復phục 次thứ 眼nhãn 耳nhĩ 意ý 三tam 識thức 。 依y 非phi 業nghiệp 緣duyên 業nghiệp 非phi 業nghiệp 。 餘dư 三tam 識thức 依y 非phi 業nghiệp 緣duyên 非phi 業nghiệp 。

復phục 次thứ 眼nhãn 耳nhĩ 意ý 三tam 識thức 。 依y 非phi 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 。 緣duyên 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 及cập 俱câu 非phi 。 餘dư 三tam 識thức 。 依y 非phi 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 緣duyên 非phi 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 。 如như 妙diệu 行hạnh 惡ác 行hành 。 善thiện 戒giới 惡ác 戒giới 律luật 儀nghi 不bất 律luật 儀nghi 表biểu 非phi 表biểu 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 頗phả 有hữu 一nhất 極cực 微vi 為vi 所sở 依y 。 一nhất 極cực 微vi 為vi 所sở 緣duyên 。 生sanh 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 不phủ 。 答đáp 無vô 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 依y 積tích 聚tụ 緣duyên 積tích 聚tụ 。 依y 有hữu 對đối 緣duyên 有hữu 對đối 。 依y 和hòa 合hợp 緣duyên 和hòa 合hợp 故cố 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 所sở 法pháp 俱câu 生sanh 。 即tức 爾nhĩ 所sở 法pháp 俱câu 滅diệt 剎sát 那na 後hậu 必tất 不bất 住trụ 。 如như 何hà 可khả 言ngôn 鼻tị 嗅khứu 香hương 舌thiệt 嘗thường 味vị 身thân 覺giác 觸xúc 耶da 。 答đáp 若nhược 緣duyên 彼bỉ 法pháp 鼻tị 舌thiệt 身thân 識thức 生sanh 即tức 說thuyết 彼bỉ 法pháp 。 是thị 鼻tị 舌thiệt 身thân 識thức 所sở 了liễu 別biệt 。 即tức 說thuyết 名danh 為vi 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 所sở 嗅khứu 嘗thường 覺giác 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 問vấn 眼nhãn 等đẳng 。 五ngũ 根căn 處xứ 有hữu 筋cân 骨cốt 血huyết 肉nhục 耶da 。 答đáp 無vô 。 以dĩ 諸chư 色sắc 根căn 是thị 清thanh 淨tịnh 大đại 種chủng 所sở 造tạo 故cố 。 而nhi 經kinh 說thuyết 色sắc 根căn 處xứ 有hữu 筋cân 骨cốt 血huyết 肉nhục 者giả 。 是thị 根căn 中trung 間gian 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 近cận 根căn 處xứ 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 有hữu 。 而nhi 實thật 根căn 處xứ 無vô 筋cân 骨cốt 等đẳng 。

色sắc 處xứ 有hữu 二nhị 十thập 種chủng 。 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 長trường 短đoản 方phương 圓viên 高cao 下hạ 正chánh 不bất 正chánh 。 雲vân 烟yên 塵trần 霧vụ 影ảnh 光quang 明minh 闇ám 。 有hữu 說thuyết 色sắc 處xứ 有hữu 二nhị 十thập 一nhất 。 謂vị 前tiền 二nhị 十thập 及cập 空không 一nhất 顯hiển 色sắc 。 如như 是thị 諸chư 色sắc 或hoặc 有hữu 顯hiển 故cố 可khả 知tri 非phi 形hình 故cố 。 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 影ảnh 光quang 明minh 闇ám 及cập 空không 一nhất 顯hiển 色sắc 。 或hoặc 有hữu 形hình 故cố 可khả 知tri 非phi 顯hiển 故cố 。 謂vị 身thân 表biểu 業nghiệp 。 或hoặc 有hữu 顯hiển 形hình 故cố 可khả 知tri 。 謂vị 餘dư 十thập 二nhị 種chủng 色sắc 。 若nhược 非phi 顯hiển 形hình 故cố 可khả 知tri 者giả 無vô 也dã 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 色sắc 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 色sắc 生sanh 眼nhãn 識thức 耶da 。 若nhược 緣duyên 一nhất 色sắc 生sanh 眼nhãn 識thức 者giả 。 此thử 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 。 眼nhãn 識thức 緣duyên 五ngũ 色sắc 縷lũ 。 若nhược 緣duyên 多đa 色sắc 生sanh 眼nhãn 識thức 者giả 。 則tắc 一nhất 眼nhãn 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 了liễu 性tánh 多đa 故cố 應ưng 有hữu 多đa 體thể 。 一nhất 法pháp 多đa 體thể 與dữ 理lý 相tương 違vi 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 緣duyên 一nhất 色sắc 。 生sanh 於ư 眼nhãn 識thức 。 問vấn 此thử 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 。 眼nhãn 識thức 緣duyên 五ngũ 色sắc 縷lũ 。 答đáp 多đa 色sắc 和hòa 合hợp 共cộng 生sanh 一nhất 色sắc 。 見kiến 一nhất 色sắc 時thời 言ngôn 見kiến 多đa 色sắc 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 非phi 一nhất 眼nhãn 識thức 頓đốn 取thủ 多đa 色sắc 生sanh 。 速tốc 疾tật 故cố 非phi 俱câu 謂vị 俱câu 。 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 。 如như 旋toàn 火hỏa 輪luân 。 非phi 輪luân 謂vị 輪luân 。 是thị 增tăng 上thượng 慢mạn 。 有hữu 說thuyết 。 亦diệc 緣duyên 多đa 色sắc 生sanh 一nhất 眼nhãn 識thức 。 問vấn 應ưng 一nhất 眼nhãn 識thức 。 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 若nhược 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 一nhất 色sắc 生sanh 一nhất 眼nhãn 識thức 。 若nhược 不bất 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 多đa 色sắc 生sanh 一nhất 眼nhãn 識thức 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 若nhược 不bất 明minh 了liễu 取thủ 色sắc 差sai 別biệt 。 則tắc 緣duyên 多đa 色sắc 亦diệc 生sanh 一nhất 識thức 。 如như 觀quán 樹thụ 林lâm 總tổng 取thủ 葉diệp 等đẳng 。 問vấn 為vi 有hữu 一nhất 青thanh 極cực 微vi 不phủ 。 答đáp 有hữu 。 但đãn 非phi 眼nhãn 識thức 所sở 取thủ 。 若nhược 一nhất 極cực 微vi 非phi 青thanh 者giả 。 眾chúng 微vi 聚tụ 集tập 亦diệc 應ưng 非phi 青thanh 。 黃hoàng 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 問vấn 為vi 有hữu 長trường/trưởng 等đẳng 形hình 極cực 微vi 不phủ 。 答đáp 有hữu 但đãn 非phi 眼nhãn 識thức 所sở 取thủ 。 若nhược 一nhất 極cực 微vi 非phi 長trường/trưởng 等đẳng 形hình 者giả 。 眾chúng 微vi 聚tụ 集tập 亦diệc 應ưng 非phi 長trường/trưởng 等đẳng 形hình 。

復phục 次thứ 有hữu 色sắc 極cực 細tế 故cố 。 不bất 見kiến 非phi 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 減giảm 七thất 微vi 色sắc 處xứ 有hữu 色sắc 非phi 境cảnh 故cố 。 不bất 見kiến 非phi 極cực 細tế 故cố 。 如như 除trừ 色sắc 處xứ 餘dư 積tích 集tập 色sắc 有hữu 色sắc 極cực 細tế 故cố 。 不bất 見kiến 亦diệc 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 除trừ 色sắc 處xứ 。 餘dư 極cực 微vi 色sắc 。 有hữu 色sắc 非phi 極cực 細tế 故cố 。 不bất 見kiến 亦diệc 非phi 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 藥dược 杵xử 頭đầu 逼bức 眼nhãn 瞳# 子tử 。

復phục 次thứ 有hữu 色sắc 極cực 遠viễn 故cố 。 不bất 見kiến 非phi 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 四Tứ 大Đại 王Vương 眾chúng 天thiên 等đẳng 。 住trụ 自tự 宮cung 時thời 。 彼bỉ 雖tuy 是thị 人nhân 眼nhãn 境cảnh 而nhi 遠viễn 故cố 。 不bất 見kiến 有hữu 色sắc 非phi 境cảnh 故cố 。 不bất 見kiến 非phi 極cực 遠viễn 故cố 。 如như 梵Phạm 眾chúng 天thiên 等đẳng 來lai 至chí 人nhân 間gian 。 雖tuy 近cận 不bất 見kiến 有hữu 色sắc 極cực 遠viễn 故cố 。 不bất 見kiến 亦diệc 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 梵Phạm 眾chúng 天thiên 等đẳng 住trụ 自tự 宮cung 時thời 。 人nhân 眼nhãn 不bất 見kiến 有hữu 色sắc 非phi 極cực 遠viễn 故cố 。 不bất 見kiến 亦diệc 非phi 非phi 境cảnh 故cố 。 如như 藥dược 杵xử 頭đầu 逼bức 眼nhãn 瞳# 子tử 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 由do 四tứ 緣duyên 故cố 。 雖tuy 有hữu 色sắc 而nhi 不bất 見kiến 一nhất 極cực 近cận 故cố 。 如như 逼bức 瞳# 子tử 藥dược 杵xử 頭đầu 色sắc 二nhị 極cực 遠viễn 故cố 。 如như 住trụ 此thử 間gian 波ba 吒tra 梨lê 色sắc 三tam 極cực 細tế 故cố 。 如như 減giảm 七thất 微vi 色sắc 四tứ 有hữu 障chướng 故cố 。 如như 壁bích 外ngoại 等đẳng 色sắc 數số 論luận 者giả 說thuyết 由do 八bát 緣duyên 故cố 。 雖tuy 有hữu 色sắc 而nhi 不bất 見kiến 。 謂vị 極cực 遠viễn 故cố 。 極cực 近cận 故cố 。 根căn 壞hoại 故cố 。 意ý 亂loạn 故cố 。 極cực 細tế 故cố 。 有hữu 障chướng 故cố 。 被bị 勝thắng 映ánh 奪đoạt 故cố 。 相tương 似tự 所sở 亂loạn 故cố 。

聲thanh 處xứ 有hữu 八bát 種chủng 。 謂vị 執chấp 受thọ 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 非phi 執chấp 受thọ 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 此thử 各các 有hữu 二nhị 。 謂vị 有hữu 情tình 名danh 聲thanh 。 非phi 有hữu 情tình 名danh 聲thanh 。 此thử 復phục 各các 有hữu 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 。 別biệt 故cố 成thành 八bát 種chủng 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 執chấp 受thọ 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 非phi 執chấp 受thọ 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 各các 有hữu 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 別biệt 。 有hữu 情tình 數số 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 非phi 有hữu 情tình 數số 大đại 種chủng 因nhân 聲thanh 。 亦diệc 各các 有hữu 可khả 意ý 不bất 可khả 意ý 。 別biệt 故cố 成thành 八bát 種chủng 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 聲thanh 。 生sanh 於ư 耳nhĩ 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 聲thanh 生sanh 耳nhĩ 識thức 耶da 。 若nhược 緣duyên 一nhất 聲thanh 生sanh 耳nhĩ 識thức 者giả 。 云vân 何hà 一nhất 時thời 聞văn 五ngũ 樂lạc 聲thanh 。 及cập 一nhất 時thời 聞văn 多đa 人nhân 誦tụng 聲thanh 。 若nhược 聞văn 多đa 聲thanh 生sanh 耳nhĩ 識thức 者giả 。 則tắc 一nhất 耳nhĩ 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 緣duyên 一nhất 聲thanh 。 生sanh 於ư 耳nhĩ 識thức 。 問vấn 云vân 何hà 一nhất 時thời 聞văn 於ư 五ngũ 樂lạc 及cập 多đa 人nhân 誦tụng 聲thanh 。 答đáp 多đa 聲thanh 和hòa 合hợp 共cộng 生sanh 一nhất 聲thanh 。 聞văn 一nhất 聲thanh 時thời 言ngôn 聞văn 多đa 聲thanh 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 說thuyết 曰viết 。 非phi 一nhất 耳nhĩ 識thức 頓đốn 取thủ 多đa 聲thanh 生sanh 。 速tốc 疾tật 故cố 非phi 俱câu 謂vị 俱câu 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 亦diệc 緣duyên 多đa 聲thanh 生sanh 一nhất 耳nhĩ 識thức 。 問vấn 應ưng 一nhất 耳nhĩ 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 若nhược 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 一nhất 聲thanh 生sanh 一nhất 耳nhĩ 識thức 。 若nhược 不bất 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 多đa 聲thanh 生sanh 一nhất 耳nhĩ 識thức 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 若nhược 不bất 明minh 了liễu 取thủ 聲thanh 差sai 別biệt 。 則tắc 緣duyên 多đa 聲thanh 亦diệc 生sanh 一nhất 識thức 。 如như 聞văn 軍quân 眾chúng 喧huyên 雜tạp 之chi 聲thanh 。 香hương 處xứ 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 好hảo/hiếu 香hương 惡ác 香hương 平bình 等đẳng 香hương 不bất 平bình 等đẳng 香hương 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 香hương 。 生sanh 於ư 鼻tị 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 香hương 生sanh 鼻tị 識thức 耶da 。 若nhược 緣duyên 一nhất 香hương 生sanh 鼻tị 識thức 者giả 。 云vân 何hà 一nhất 時thời 嗅khứu 百bách 和hòa 香hương 。 若nhược 緣duyên 多đa 香hương 生sanh 鼻tị 識thức 者giả 。 則tắc 一nhất 鼻tị 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 緣duyên 一nhất 香hương 。 生sanh 於ư 鼻tị 識thức 。 問vấn 云vân 何hà 一nhất 時thời 嗅khứu 百bách 和hòa 香hương 。 答đáp 多đa 香hương 和hòa 合hợp 共cộng 生sanh 一nhất 香hương 。 嗅khứu 一nhất 香hương 時thời 言ngôn 嗅khứu 多đa 香hương 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 所sở 說thuyết 如như 前tiền 。 有hữu 說thuyết 。 亦diệc 緣duyên 多đa 香hương 生sanh 一nhất 鼻tị 識thức 。 問vấn 應ưng 一nhất 鼻tị 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 若nhược 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 一nhất 香hương 生sanh 一nhất 鼻tị 識thức 。 若nhược 不bất 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 多đa 香hương 生sanh 一nhất 鼻tị 識thức 。 大đại 德đức 所sở 說thuyết 如như 前tiền 。 應ưng 知tri 。

味vị 處xứ 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 甘cam 酢tạc 醎hàm 辛tân 苦khổ 淡đạm 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 味vị 。 生sanh 於ư 舌thiệt 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 味vị 生sanh 舌thiệt 識thức 耶da 。 若nhược 緣duyên 一nhất 味vị 生sanh 舌thiệt 識thức 者giả 。 云vân 何hà 一nhất 時thời 嘗thường 百bách 味vị 丸hoàn 。 若nhược 緣duyên 多đa 味vị 生sanh 舌thiệt 識thức 者giả 。 則tắc 一nhất 舌thiệt 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 緣duyên 一nhất 味vị 。 生sanh 於ư 舌thiệt 識thức 。 問vấn 云vân 何hà 一nhất 時thời 嘗thường 百bách 味vị 丸hoàn 。 答đáp 多đa 味vị 和hòa 合hợp 共cộng 生sanh 一nhất 味vị 。 嘗thường 一nhất 味vị 時thời 言ngôn 嘗thường 多đa 味vị 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 所sở 說thuyết 如như 前tiền 。 有hữu 說thuyết 。 亦diệc 緣duyên 多đa 味vị 生sanh 一nhất 舌thiệt 識thức 。 問vấn 應ưng 一nhất 舌thiệt 識thức 有hữu 多đa 了liễu 性tánh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 答đáp 若nhược 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 一nhất 味vị 生sanh 一nhất 舌thiệt 識thức 。 若nhược 不bất 別biệt 分phân 別biệt 則tắc 緣duyên 多đa 味vị 生sanh 一nhất 舌thiệt 識thức 。 大đại 德đức 所sở 說thuyết 如như 前tiền 。 應ưng 知tri 。 問vấn 若nhược 嘗thường 味vị 時thời 為vi 舌thiệt 識thức 先tiên 起khởi 。 為vi 身thân 識thức 耶da 。 答đáp 隨tùy 彼bỉ 境cảnh 增tăng 彼bỉ 識thức 先tiên 起khởi 。 若nhược 二nhị 境cảnh 等đẳng 舌thiệt 識thức 先tiên 生sanh 。 以dĩ 諸chư 有hữu 情tình 貪tham 味vị 增tăng 故cố 。

觸xúc 處xứ 有hữu 十thập 一nhất 種chủng 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 滑hoạt 性tánh 澁sáp 性tánh 輕khinh 性tánh 重trọng/trùng 性tánh 冷lãnh 性tánh 飢cơ 性tánh 渴khát 性tánh 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 觸xúc 。 生sanh 於ư 身thân 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 觸xúc 生sanh 身thân 識thức 耶da 。 有hữu 說thuyết 。 但đãn 緣duyên 一nhất 觸xúc 。 生sanh 於ư 身thân 識thức 。 謂vị 或hoặc 緣duyên 堅kiên 性tánh 。 乃nãi 至chí 或hoặc 緣duyên 渴khát 性tánh 。 有hữu 說thuyết 。 乃nãi 至chí 有hữu 緣duyên 五ngũ 觸xúc 生sanh 一nhất 身thân 識thức 。 謂vị 滑hoạt 性tánh 及cập 四tứ 大đại 種chủng 。 乃nãi 至chí 渴khát 性tánh 及cập 四tứ 大đại 種chủng 。 有hữu 說thuyết 。 乃nãi 至chí 有hữu 緣duyên 十thập 一nhất 種chủng 觸xúc 生sanh 一nhất 身thân 識thức 。 如như 乃nãi 至chí 有hữu 緣duyên 二nhị 十thập 種chủng 色sắc 生sanh 一nhất 眼nhãn 識thức 。 問vấn 云vân 何hà 身thân 識thức 緣duyên 共cộng 相tương 境cảnh 。 以dĩ 五ngũ 識thức 身thân 緣duyên 自tự 相tương/tướng 故cố 。 答đáp 自tự 相tương/tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 事sự 自tự 相tương/tướng 。 二nhị 處xứ 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 依y 事sự 自tự 相tương/tướng 說thuyết 者giả 。 五ngũ 識thức 身thân 亦diệc 緣duyên 共cộng 相tương 。 若nhược 依y 處xứ 自tự 相tương/tướng 說thuyết 。 則tắc 五ngũ 識thức 唯duy 緣duyên 自tự 相tương/tướng 故cố 不bất 相tương 違vi 。 問vấn 於ư 嗅khứu 嘗thường 覺giác 香hương 味vị 觸xúc 時thời 。 為vi 嗅khứu 嘗thường 覺giác 執chấp 受thọ 香hương 等đẳng 。 為vi 嗅khứu 嘗thường 覺giác 非phi 執chấp 受thọ 香hương 等đẳng 耶da 。 若nhược 嗅khứu 嘗thường 覺giác 執chấp 受thọ 香hương 等đẳng 者giả 。 云vân 何hà 名danh 受thọ 用dụng 施thí 主chủ 所sở 施thí 。 又hựu 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 嗅khứu 嘗thường 覺giác 。 若nhược 嗅khứu 嘗thường 覺giác 非phi 執chấp 受thọ 香hương 等đẳng 者giả 。 外ngoại 香hương 味vị 觸xúc 於ư 內nội 香hương 味vị 觸xúc 。 都đô 無vô 有hữu 因nhân 。 云vân 何hà 受thọ 用dụng 。 有hữu 說thuyết 。 嗅khứu 嘗thường 覺giác 執chấp 受thọ 香hương 味vị 觸xúc 。 問vấn 云vân 何hà 名danh 受thọ 用dụng 施thí 主chủ 所sở 施thí 。 又hựu 應ưng 一nhất 切thiết 時thời 有hữu 嗅khứu 嘗thường 覺giác 。 答đáp 外ngoại 香hương 味vị 觸xúc 於ư 內nội 香hương 味vị 觸xúc 。 是thị 覺giác 發phát 因nhân 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 有hữu 說thuyết 。 嗅khứu 嘗thường 覺giác 非phi 執chấp 受thọ 香hương 味vị 觸xúc 。 問vấn 外ngoại 香hương 味vị 觸xúc 於ư 內nội 香hương 味vị 觸xúc 。 都đô 無vô 有hữu 因nhân 。 云vân 何hà 受thọ 用dụng 。 答đáp 如như 聲thanh 故cố 無vô 失thất 。 有hữu 說thuyết 。 於ư 執chấp 受thọ 非phi 執chấp 受thọ 香hương 味vị 觸xúc 俱câu 嗅khứu 嘗thường 覺giác 然nhiên 不bất 一nhất 時thời 。 問vấn 內nội 香hương 味vị 觸xúc 既ký 無vô 增tăng 減giảm 。 云vân 何hà 嗅khứu 嘗thường 覺giác 耶da 。 答đáp 由do 外ngoại 緣duyên 故cố 亦diệc 有hữu 增tăng 減giảm 。

法pháp 處xứ 有hữu 七thất 種chủng 。 謂vị 前tiền 四tứ 蘊uẩn 及cập 三tam 無vô 為vi 。 於ư 色sắc 蘊uẩn 中trung 取thủ 無vô 表biểu 色sắc 。 三tam 無vô 為vi 者giả 。 謂vị 虛hư 空không 擇trạch 滅diệt 。 非phi 擇trạch 滅diệt 。 問vấn 為vi 緣duyên 一nhất 法pháp 生sanh 意ý 識thức 。 為vi 緣duyên 多đa 法pháp 生sanh 意ý 識thức 耶da 。 答đáp 緣duyên 一nhất 緣duyên 多đa 俱câu 生sanh 意ý 識thức 。 又hựu 所sở 緣duyên 法pháp 非phi 唯duy 七thất 種chủng 。 即tức 前tiền 七thất 種chủng 。 及cập 諸chư 餘dư 法pháp 皆giai 能năng 頓đốn 緣duyên 。 唯duy 除trừ 自tự 性tánh 相tướng 應ưng 俱câu 有hữu 。 問vấn 曾tằng 聞văn 菩Bồ 薩Tát 六lục 根căn 猛mãnh 利lợi 。 云vân 何hà 於ư 境cảnh 知tri 猛mãnh 利lợi 耶da 。 答đáp 菩Bồ 薩Tát 宮cung 邊biên 有hữu 無vô 滅diệt 舍xá 。 彼bỉ 於ư 舍xá 內nội 然nhiên 五ngũ 百bách 燈đăng 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 住trụ 自tự 宮cung 內nội 。 不bất 見kiến 燈đăng 焰diễm 但đãn 見kiến 其kỳ 光quang 。 即tức 知tri 彼bỉ 燈đăng 數số 有hữu 五ngũ 百bách 。 於ư 中trung 若nhược 有hữu 一nhất 燈đăng 涅Niết 槃Bàn 即tức 記ký 之chi 言ngôn 一nhất 燈đăng 已dĩ 滅diệt 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 眼nhãn 根căn 猛mãnh 利lợi 。 無vô 滅diệt 舍xá 中trung 有hữu 五ngũ 百bách 。 妓kỹ 一nhất 時thời 奏tấu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 菩Bồ 薩Tát 爾nhĩ 時thời 。 不bất 見kiến 彼bỉ 妓kỹ 但đãn 聞văn 樂nhạc 聲thanh 。 即tức 知tri 其kỳ 中trung 。 作tác 五ngũ 百bách 樂nhạc 。 若nhược 一nhất 絃huyền 斷đoạn 或hoặc 一nhất 睡thụy 眠miên 。 即tức 記ký 之chi 言ngôn 今kim 減giảm 爾nhĩ 所sở 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 耳nhĩ 根căn 猛mãnh 利lợi 。 菩Bồ 薩Tát 宮cung 內nội 燒thiêu 百bách 和hòa 香hương 。 菩Bồ 薩Tát 嗅khứu 之chi 知tri 有hữu 百bách 種chủng 。 彼bỉ 合hợp 香hương 者giả 欲dục 試thí 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 百bách 種chủng 中trung 。 或hoặc 增tăng 或hoặc 減giảm 。 菩Bồ 薩Tát 嗅khứu 已dĩ 即tức 記ký 之chi 言ngôn 。 此thử 於ư 先tiên 香hương 增tăng 減giảm 爾nhĩ 所sở 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 鼻tị 根căn 猛mãnh 利lợi 。 菩Bồ 薩Tát 食thực 時thời 侍thị 者giả 常thường 以dĩ 百bách 味vị 丸hoàn 進tiến 。 菩Bồ 薩Tát 嘗thường 之chi 即tức 知tri 其kỳ 中trung 。 百bách 味vị 具cụ 足túc 。

時thời 造tạo 食thực 者giả 欲dục 試thí 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 百bách 味vị 中trung 。 或hoặc 增tăng 或hoặc 減giảm 。 菩Bồ 薩Tát 嘗thường 已dĩ 即tức 知tri 其kỳ 中trung 增tăng 減giảm 爾nhĩ 所sở 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 舌thiệt 根căn 猛mãnh 利lợi 菩Bồ 薩Tát 浴dục 時thời 。 侍thị 者giả 即tức 以dĩ 洗tẩy 浴dục 衣y 進tiến 。 菩Bồ 薩Tát 觸xúc 之chi 即tức 知tri 織chức 者giả 。 或hoặc 進tiến 衣y 者giả 有hữu 如như 是thị 病bệnh 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 身thân 根căn 猛mãnh 利lợi 。 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 及cập 與dữ 共cộng 相tương 。 而nhi 無vô 罣quái 礙ngại 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 意ý 根căn 猛mãnh 利lợi 。

諸chư 過quá 去khứ 彼bỉ 一nhất 切thiết 不bất 現hiện 耶da 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 問vấn 何hà 故cố 作tác 此thử 論luận 。 答đáp 為vi 止chỉ 他tha 宗tông 顯hiển 己kỷ 義nghĩa 故cố 。 謂vị 或hoặc 有hữu 說thuyết 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 無vô 實thật 體thể 性tánh 。 現hiện 在tại 雖tuy 有hữu 而nhi 是thị 無vô 為vi 。 欲dục 止chỉ 彼bỉ 意ý 顯hiển 去khứ 來lai 有hữu 現hiện 是thị 有hữu 為vi 。 故cố 作tác 斯tư 論luận 。 諸chư 過quá 去khứ 彼bỉ 一nhất 切thiết 不bất 現hiện 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 過quá 去khứ 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 世thế 過quá 去khứ 。 二nhị 瑜du 伽già 過quá 去khứ 。 不bất 現hiện 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 世thế 不bất 現hiện 。 二nhị 覆phú 障chướng 不bất 現hiện 。 此thử 中trung 俱câu 依y 二nhị 種chủng 作tác 論luận 。 過quá 去khứ 不bất 現hiện 互hỗ 有hữu 廣quảng 狹hiệp 。 故cố 作tác 四tứ 句cú 。 有hữu 過quá 去khứ 非phi 不bất 現hiện 。 謂vị 如như 具Cụ 壽thọ 鄔ổ 陀đà 夷di 言ngôn 。

一nhất 切thiết 結kết 過quá 去khứ 。 從tùng 林lâm 離ly 林lâm 來lai 。

樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 離ly 諸chư 欲dục 。 如như 金kim 出xuất 山sơn 頂đảnh 。

鄔ổ 陀đà 夷di 經kinh 是thị 此thử 根căn 本bổn 。 如như 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 住trú 室Thất 羅La 筏Phiệt 。 鹿Lộc 母Mẫu 堂Đường 中trung 。 於ư 日nhật 後hậu 分phân 。 從tùng 靜tĩnh 定định 出xuất 將tương 鄔ổ 陀đà 夷di 往vãng 東đông 池trì 所sở 。 著trước 襯# 身thân 衣y 。 入nhập 池trì 洗tẩy 浴dục 。

時thời 彼bỉ 尊Tôn 者Giả 。 為vi 佛Phật 揩khai 身thân 。 然nhiên 鄔ổ 陀đà 夷di 於ư 佛Phật 昔tích 日nhật 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 常thường 隨tùy 供cung 侍thị 。 今kim 見kiến 佛Phật 身thân 光quang 明minh 赫hách 弈dịch 。 勝thắng 菩Bồ 薩Tát 時thời 歡hoan 喜hỷ 敬kính 愛ái 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 。 我ngã 今kim 欲dục 以dĩ 。 龍long 喻dụ 之chi 頌tụng 。 讚tán 歎thán 世Thế 尊Tôn 。 唯duy 願nguyện 聽thính 許hứa 。

佛Phật 言ngôn 。

欲dục 說thuyết 隨tùy 意ý 說thuyết 之chi 。

時thời 鄔ổ 陀đà 夷di 便tiện 說thuyết 此thử 頌tụng 。 一nhất 切thiết 結kết 過quá 去khứ 者giả 。 謂vị 佛Phật 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 從tùng 林lâm 離ly 林lâm 來lai 者giả 。 林lâm 謂vị 居cư 家gia 世Thế 尊Tôn 從tùng 家gia 。 捨xả 於ư 家gia 法pháp 趣thú 非phi 家gia 來lai 。 樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 離ly 諸chư 欲dục 者giả 。 欲dục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 煩phiền 惱não 欲dục 。 二nhị 眾chúng 具cụ 欲dục 。 佛Phật 於ư 此thử 二nhị 身thân 心tâm 不bất 染nhiễm 故cố 名danh 出xuất 離ly 樂nhạo/nhạc/lạc 。 謂vị 於ư 中trung 愛ái 樂nhạo 而nhi 住trụ 。 如như 金kim 出xuất 山sơn 頂đảnh 者giả 曰viết 名danh 為vi 金kim 山sơn 頂đảnh 即tức 是thị 日nhật 所sở 出xuất 處xứ 。 如như 日nhật 初sơ 出xuất 。 山sơn 頂đảnh 之chi 時thời 。 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 佛Phật 從tùng 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 出xuất 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 。 山sơn 頂đảnh 者giả 是thị 山sơn 頂đảnh 雲vân 。 如như 日nhật 從tùng 雲vân 出xuất 時thời 。 光quang 明minh 遍biến 照chiếu 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 有hữu 說thuyết 山sơn 頂đảnh 者giả 是thị 山sơn 頂đảnh 黑hắc 砂sa 。 金kim 謂vị 金kim 砂sa 。 猶do 如như 金kim 砂sa 從tùng 黑hắc 砂sa 出xuất 。 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 從tùng 煩phiền 惱não 出xuất 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 是thị 謂vị 過quá 去khứ 。 非phi 不bất 現hiện 過quá 去khứ 者giả 。 是thị 第đệ 二nhị 過quá 去khứ 。 非phi 不bất 現hiện 者giả 。 非phi 二nhị 種chủng 不bất 現hiện 。 佛Phật 身thân 現hiện 在tại 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 有hữu 不bất 現hiện 非phi 過quá 去khứ 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 。 或hoặc 以dĩ 神thần 通thông 。 或hoặc 以dĩ 咒chú 術thuật 。 或hoặc 以dĩ 藥dược 物vật 。 或hoặc 以dĩ 如như 是thị 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 。 有hữu 所sở 隱ẩn 沒một 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 或hoặc 以dĩ 神thần 通thông 者giả 。 謂vị 神thần 通thông 力lực 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 梵Phạm 王Vương 白bạch 佛Phật 。 我ngã 欲dục 隱ẩn 身thân 。

佛Phật 言ngôn 。

可khả 爾nhĩ 。

時thời 彼bỉ 大đại 梵Phạm 隱ẩn 入nhập 地địa 中trung 。 佛Phật 便tiện 指chỉ 之chi 彼bỉ 豈khởi 非phi 汝nhữ 。 梵Phạm 王Vương 念niệm 言ngôn 。 此thử 由do 近cận 故cố 。 即tức 渡độ 大đại 海hải 入nhập 妙Diệu 高Cao 山Sơn 腹phúc 中trung 而nhi 住trụ 。 世Thế 尊Tôn 復phục 指chỉ 汝nhữ 住trụ 此thử 耶da 。 梵Phạm 又hựu 念niệm 言ngôn 。 此thử 由do 麁thô 故cố 。 即tức 便tiện 化hóa 作tác 。 極cực 微vi 細tế 身thân 。 入nhập 佛Phật 白bạch 毫hào 宛uyển 轉chuyển 中trung 住trụ 。 佛Phật 既ký 知tri 已dĩ 。 舒thư 毫hào 現hiện 之chi 。

時thời 大Đại 梵Phạm 王Vương 。 極cực 懷hoài 愧quý 恥sỉ 。 佛Phật 便tiện 告cáo 曰viết 。 吾ngô 當đương 隱ẩn 身thân 。 盡tận 汝nhữ 所sở 能năng 試thí 知tri 吾ngô 不phủ 。 梵Phạm 王Vương 敬kính 諾nặc 。

時thời 佛Phật 即tức 入nhập 如như 是thị 等đẳng 持trì 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 遍biến 梵Phạm 宮cung 處xứ 。 亦diệc 令linh 梵Phạm 世Thế 聞văn 大đại 音âm 聲thanh 。 諸chư 梵Phạm 梵Phạm 王Vương 莫mạc 知tri 佛Phật 處xứ 。 問vấn 佛Phật 住trụ 何hà 處xứ 令linh 彼bỉ 不bất 知tri 。 有hữu 說thuyết 。 梵Phạm 王Vương 髻kế 中trung 而nhi 住trụ 。 有hữu 說thuyết 。 化hóa 作tác 極cực 微vi 妙diệu 身thân 。 有hữu 說thuyết 。 化hóa 身thân 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 有hữu 說thuyết 。 化hóa 作tác 障chướng 色sắc 障chướng 之chi 。 有hữu 說thuyết 。 靜tĩnh 慮lự 靜tĩnh 慮lự 境cảnh 界giới 。 佛Phật 佛Phật 境cảnh 界giới 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 故cố 不bất 可khả 知tri 佛Phật 身thân 所sở 在tại 。 又hựu 如như 尊Tôn 者giả 大Đại 目Mục 乾Kiền 連Liên 。 入nhập 如như 是thị 等đẳng 。 持trì 即tức 於ư 坐tọa 所sở 而nhi 自tự 隱ẩn 蔽tế 。 令linh 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 對đối 目mục 不bất 見kiến 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 或hoặc 以dĩ 咒chú 術thuật 者giả 。 謂vị 咒chú 術thuật 力lực 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 如như 諸chư 仙tiên 人nhân 所sở 結kết 咒chú 術thuật 。 有hữu 受thọ 持trì 者giả 。 隨tùy 所sở 隱ẩn 沒một 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 或hoặc 以dĩ 藥dược 物vật 者giả 。 謂vị 藥dược 物vật 力lực 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 如như 有hữu 藥dược 物vật 具cụ 大đại 神thần 用dụng 。 若nhược 有hữu 執chấp 持trì 。 隨tùy 所sở 隱ẩn 沒một 亦diệc 令linh 不bất 現hiện 。 如như 畢tất 舍xá 遮già 宮cung 畔bạn 荼đồ 等đẳng 。 或hoặc 以dĩ 如như 是thị 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 者giả 。 謂vị 彼bỉ 智trí 力lực 令linh 所sở 隱ẩn 沒một 不bất 復phục 顯hiển 現hiện 。 此thử 中trung 有hữu 說thuyết 。 地địa 獄ngục 雖tuy 有hữu 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 。 而nhi 不bất 能năng 令linh 身thân 不bất 顯hiển 現hiện 。 彼bỉ 若nhược 能năng 者giả 終chung 不bất 須tu 臾du 住trụ 彼bỉ 受thọ 苦khổ 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 彼bỉ 雖tuy 不bất 能năng 於ư 獄ngục 卒tốt 邊biên 令linh 身thân 不bất 現hiện 。 而nhi 能năng 於ư 餘dư 令linh 身thân 不bất 現hiện 。 傍bàng 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 天thiên 亦diệc 有hữu 此thử 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 。 令linh 身thân 不bất 現hiện 。 唯duy 人nhân 趣thú 無vô 。 問vấn 此thử 神thần 通thông 等đẳng 四tứ 種chủng 力lực 中trung 。 誰thùy 能năng 於ư 誰thùy 令linh 不bất 顯hiển 現hiện 。 答đáp 神thần 通thông 能năng 於ư 一nhất 切thiết 。 不bất 現hiện 以dĩ 最tối 勝thắng 故cố 。 問vấn 誰thùy 神thần 通thông 於ư 誰thùy 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 答đáp 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 獨Độc 覺Giác 除trừ 佛Phật 於ư 餘dư 一nhất 切thiết 。 能năng 令linh 不bất 現hiện 舍Xá 利Lợi 子Tử 除trừ 佛Phật 獨Độc 覺Giác 於ư 餘dư 不bất 現hiện 。 目mục 乾can/kiền/càn 連liên 除trừ 佛Phật 獨Độc 覺Giác 及cập 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 於ư 餘dư 不bất 現hiện 。 乃nãi 至chí 鈍độn 根căn 者giả 除trừ 利lợi 根căn 者giả 。 於ư 餘dư 不bất 現hiện 。 咒chú 術thuật 除trừ 神thần 通thông 。 於ư 餘dư 能năng 不bất 現hiện 問vấn 何hà 咒chú 術thuật 於ư 何hà 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 答đáp 有hữu 圓viên 滿mãn 咒chú 術thuật 有hữu 不bất 圓viên 滿mãn 咒chú 術thuật 。 有hữu 殊thù 勝thắng 咒chú 術thuật 有hữu 不bất 殊thù 勝thắng 咒chú 術thuật 。 圓viên 滿mãn 殊thù 勝thắng 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 皆giai 能năng 不bất 現hiện 。 不bất 圓viên 滿mãn 不bất 殊thù 勝thắng 者giả 。 除trừ 圓viên 滿mãn 殊thù 勝thắng 於ư 餘dư 不bất 現hiện 。 藥dược 物vật 除trừ 神thần 通thông 咒chú 術thuật 於ư 餘dư 能năng 不bất 現hiện 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 咒chú 術thuật 力lực 。 能năng 致trí 藥dược 物vật 非phi 藥dược 物vật 力lực 能năng 致trí 咒chú 術thuật 故cố 。 問vấn 何hà 藥dược 於ư 何hà 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 答đáp 勝thắng 藥dược 於ư 劣liệt 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 生sanh 處xứ 得đắc 智trí 。 除trừ 前tiền 三tam 種chủng 於ư 餘dư 不bất 現hiện 以dĩ 最tối 劣liệt 故cố 。 問vấn 此thử 誰thùy 於ư 誰thùy 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 有hữu 說thuyết 。 地địa 獄ngục 唯duy 於ư 地địa 獄ngục 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 乃nãi 至chí 天thiên 唯duy 於ư 天thiên 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 有hữu 說thuyết 。 地địa 獄ngục 唯duy 於ư 地địa 獄ngục 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 傍bàng 生sanh 於ư 二nhị 餓ngạ 鬼quỷ 於ư 三tam 天thiên 。 於ư 五ngũ 趣thú 能năng 令linh 不bất 現hiện 。 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 地địa 獄ngục 能năng 於ư 五ngũ 趣thú 不bất 現hiện 。 乃nãi 至chí 天thiên 亦diệc 能năng 於ư 五ngũ 趣thú 不bất 現hiện 。 是thị 謂vị 不bất 現hiện 非phi 過quá 去khứ 。 不bất 現hiện 者giả 是thị 第đệ 二nhị 不bất 現hiện 。 非phi 過quá 去khứ 者giả 非phi 二nhị 種chủng 過quá 去khứ 。 以dĩ 所sở 隱ẩn 沒một 住trụ 現hiện 在tại 故cố 。 有hữu 過quá 去khứ 亦diệc 不bất 現hiện 。 謂vị 所sở 有hữu 行hành 已dĩ 起khởi 等đẳng 起khởi 。 已dĩ 生sanh 等đẳng 生sanh 已dĩ 轉chuyển 現hiện 轉chuyển 。 已dĩ 集tập 已dĩ 現hiện 已dĩ 過quá 去khứ 。 已dĩ 盡tận 滅diệt 已dĩ 離ly 變biến 。 是thị 過quá 去khứ 過quá 去khứ 分phần/phân 過quá 去khứ 世thế 攝nhiếp 。 如như 是thị 諸chư 句cú 皆giai 共cộng 顯hiển 示thị 過quá 去khứ 諸chư 行hành 。 過quá 去khứ 者giả 是thị 世thế 過quá 去khứ 。 不bất 現hiện 者giả 是thị 世thế 不bất 現hiện 。 有hữu 非phi 過quá 去khứ 亦diệc 非phi 不bất 現hiện 。 謂vị 除trừ 前tiền 相tương/tướng 。 此thử 中trung 相tương/tướng 聲thanh 於ư 所sở 名danh 轉chuyển 。 謂vị 若nhược 法pháp 是thị 前tiền 三tam 句cú 。 名danh 所sở 顯hiển 者giả 皆giai 悉tất 除trừ 之chi 。 餘dư 未vị 顯hiển 者giả 作tác 第đệ 四tứ 句cú 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 謂vị 除trừ 一nhất 切thiết 過quá 去khứ 。 世thế 法pháp 現hiện 在tại 佛Phật 身thân 及cập 所sở 隱ẩn 沒một 。 取thủ 餘dư 現hiện 在tại 一nhất 切thiết 。 未vị 來lai 及cập 無vô 為vi 法pháp 。 問vấn 如như 後hậu 盡tận 滅diệt 亦diệc 約ước 結kết 斷đoạn 而nhi 作tác 四tứ 句cú 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 不bất 約ước 結kết 斷đoạn 。 作tác 四tứ 句cú 耶da 。 答đáp 有hữu 處xứ 說thuyết 結kết 斷đoạn 。 名danh 盡tận 名danh 滅diệt 。 無vô 處xứ 說thuyết 結kết 斷đoạn 名danh 不bất 現hiện 故cố 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam