阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 四tứ

五ngũ 百bách 大đại 阿A 羅La 漢Hán 等đẳng 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 智trí 蘊uẩn 第đệ 三tam 中trung 學học 支chi 納nạp 息tức 第đệ 一nhất 之chi 二nhị 。

問vấn 誰thùy 於ư 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 通thông 行hành 得đắc 幾kỷ 捨xả 幾kỷ 。 答đáp 諸chư 異dị 生sanh 位vị 。 無vô 得đắc 無vô 捨xả 。 此thử 四tứ 通thông 行hành 唯duy 無vô 漏lậu 故cố 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 得đắc 一nhất 或hoặc 二nhị 未vị 有hữu 所sở 捨xả 。 問vấn 此thử 中trung 不bất 依y 異dị 生sanh 作tác 論luận 唯duy 依y 聖thánh 者giả 。 答đáp 亦diệc 有hữu 聖thánh 者giả 於ư 四tứ 通thông 行hành 。 無vô 得đắc 無vô 捨xả 。 謂vị 自tự 性tánh 住trụ 進tiến 退thoái 位vị 中trung 有hữu 得đắc 捨xả 義nghĩa 。 且thả 進tiến 位vị 中trung 若nhược 未vị 離ly 欲dục 染nhiễm 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 住trụ 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 乃nãi 至chí 道Đạo 法Pháp 智trí 時thời 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 一nhất 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 染nhiễm 依y 未vị 至chí 定định 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 住trụ 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 乃nãi 至chí 道Đạo 法Pháp 智trí 時thời 亦diệc 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 二nhị 。 若nhược 依y 上thượng 地địa 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 住trụ 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 乃nãi 至chí 道Đạo 法Pháp 智trí 時thời 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 道đạo 類loại 智trí 忍nhẫn 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 若nhược 預dự 流lưu 者giả 趣thú 一nhất 來lai 果quả 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 五ngũ 無vô 間gián 道đạo 五ngũ 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 。 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 第đệ 六lục 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 一nhất 。 若nhược 一nhất 來lai 者giả 趣thú 不bất 還hoàn 果quả 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 二nhị 無vô 間gian 道đạo 二nhị 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 第đệ 九cửu 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 二nhị 。 若nhược 不bất 還hoàn 者giả 。 趣thú 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 離ly 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 乃nãi 至chí 無vô 所sở 有hữu 處xứ 染nhiễm 。 諸chư 加gia 行hành 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 離ly 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 染nhiễm 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 八bát 無vô 間gian 道đạo 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 。 亦diệc 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 第đệ 九cửu 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 是thị 說thuyết 離ly 染nhiễm 位vị 。 若nhược 未vị 離ly 欲dục 染nhiễm 信tín 勝thắng 解giải 。 練luyện 根căn 作tác 見kiến 至chí 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 時thời 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 一nhất 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 染nhiễm 信tín 勝thắng 解giải 。 練luyện 根căn 作tác 見kiến 至chí 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 時thời 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 若nhược 時thời 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 練luyện 根căn 作tác 不bất 動động 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 八bát 無vô 間gian 道đạo 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 第đệ 九cửu 無vô 間gian 道đạo 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 是thị 說thuyết 轉chuyển 根căn 位vị 。 若nhược 未vị 離ly 欲dục 染nhiễm 聖thánh 者giả 。 起khởi 諸chư 相tướng 似tự 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 。 及cập 不bất 淨tịnh 觀quán 。 持trì 息tức 念niệm 念niệm 住trụ 等đẳng 。 諸chư 功công 德đức 時thời 。 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 一nhất 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 染nhiễm 聖thánh 者giả 。 起khởi 無vô 量lượng 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 遍biến 處xứ 。 不bất 淨tịnh 觀quán 持trì 息tức 念niệm 諸chư 念niệm 住trụ 。 無vô 礙ngại 解giải 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 邊biên 際tế 定định 。 三tam 三tam 摩ma 地địa 。 三tam 重trọng/trùng 三tam 摩ma 地địa 雜tạp 修tu 靜tĩnh 慮lự 引dẫn 發phát 五ngũ 通thông 。 諸chư 加gia 行hành 道Đạo 五ngũ 無vô 間gián 道đạo 三tam 解giải 脫thoát 道Đạo 等đẳng 時thời 。 皆giai 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 想tưởng 微vi 細tế 心tâm 時thời 亦diệc 無vô 捨xả 得đắc 二nhị 。 微vi 微vi 心tâm 時thời 無vô 捨xả 無vô 得đắc 。 諸chư 如như 是thị 等đẳng 。 是thị 說thuyết 修tu 功công 德đức 位vị 。 若nhược 退thoái 位vị 中trung 阿A 羅La 漢Hán 。 及cập 已dĩ 離ly 欲dục 染nhiễm 有hữu 學học 。 退thoái 勝thắng 根căn 住trụ 劣liệt 根căn 時thời 皆giai 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 未vị 離ly 欲dục 染nhiễm 有hữu 學học 。 退thoái 勝thắng 根căn 住trụ 劣liệt 根căn 時thời 。 皆giai 捨xả 一nhất 得đắc 一nhất 。 是thị 說thuyết 退thoái 根căn 位vị 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 起khởi 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 纏triền 退thoái 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 二nhị 。 起khởi 欲dục 界giới 纏triền 退thoái 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 一nhất 。 若nhược 不bất 還hoàn 者giả 。 已dĩ 離ly 色sắc 等đẳng 染nhiễm 起khởi 色sắc 界giới 等đẳng 纏triền 退thoái 時thời 捨xả 二nhị 無vô 得đắc 。 即tức 不bất 還hoàn 者giả 。 起khởi 欲dục 界giới 纏triền 退thoái 時thời 捨xả 二nhị 得đắc 一nhất 。 若nhược 一nhất 來lai 者giả 。 退thoái 勝thắng 果quả 道đạo 。

時thời 捨xả 一nhất 無vô 得đắc 。 退thoái 一nhất 來lai 果quả 時thời 捨xả 一nhất 得đắc 一nhất 。 若nhược 預dự 流lưu 者giả 。 退thoái 勝thắng 果quả 道đạo 時thời 捨xả 一nhất 無vô 得đắc 。 是thị 說thuyết 退thoái 離ly 染nhiễm 位vị 。 退thoái 餘dư 功công 德đức 義nghĩa 准chuẩn 應ưng 知tri 。 如như 施thi 設thiết 論luận 說thuyết 。 有hữu 四tứ 種chủng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 謂vị 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 現hiện 法pháp 中trung 遲trì 身thân 壞hoại 後hậu 速tốc 。 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 現hiện 法pháp 中trung 速tốc 身thân 壞hoại 後hậu 遲trì 。 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 現hiện 法pháp 中trung 遲trì 身thân 壞hoại 後hậu 亦diệc 遲trì 或hoặc 有hữu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 現hiện 法pháp 中trung 速tốc 身thân 壞hoại 後hậu 亦diệc 速tốc 。 問vấn 後hậu 二nhị 可khả 爾nhĩ 。 前tiền 二nhị 云vân 何hà 。 聖thánh 者giả 轉chuyển 生sanh 決quyết 定định 不bất 退thoái 。 亦diệc 不bất 轉chuyển 根căn 。 欲dục 界giới 經kinh 生sanh 。 決quyết 定định 不bất 入nhập 色Sắc 無vô 色sắc 界giới 。 如như 何hà 可khả 說thuyết 現hiện 遲trì 後hậu 速tốc 。 復phục 如như 何hà 說thuyết 現hiện 速tốc 後hậu 遲trì 。 豈khởi 有hữu 見kiến 至chí 經kinh 生sanh 。 退thoái 為vi 信tín 勝thắng 解giải 者giả 。 答đáp 彼bỉ 論luận 不bất 說thuyết 轉chuyển 根căn 及cập 退thoái 。 但đãn 說thuyết 精tinh 進tấn 及cập 懈giải 怠đãi 者giả 。 若nhược 現hiện 身thân 懈giải 怠đãi 後hậu 身thân 精tinh 進tấn 者giả 。 名danh 現hiện 法pháp 中trung 遲trì 身thân 壞hoại 後hậu 速tốc 。 若nhược 現hiện 身thân 精tinh 進tấn 。 後hậu 身thân 懈giải 怠đãi 者giả 。 名danh 現hiện 法pháp 中trung 速tốc 身thân 壞hoại 後hậu 遲trì 。 若nhược 現hiện 身thân 懈giải 怠đãi 後hậu 身thân 亦diệc 懈giải 怠đãi 者giả 。 名danh 現hiện 法pháp 中trung 遲trì 身thân 壞hoại 後hậu 亦diệc 遲trì 。 若nhược 現hiện 身thân 精tinh 進tấn 。 後hậu 身thân 亦diệc 精tinh 進tấn 者giả 。 名danh 現hiện 法pháp 中trung 速tốc 身thân 壞hoại 後hậu 亦diệc 速tốc 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 彼bỉ 論luận 說thuyết 意ý 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 四tứ 種chủng 行hành 。 一nhất 不bất 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 二nhị 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 三tam 調điều 伏phục 行hành 。 四tứ 寂tịch 靜tĩnh 行hành 。 云vân 何hà 不bất 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 謂vị 不bất 堪kham 忍nhẫn 寒hàn 熱nhiệt 飢cơ 渴khát 。 蚊văn 虻manh 風phong 曝bộc 蛇xà 蝎hạt 惡ác 觸xúc 。 惡ác 人nhân 侵xâm 惱não 非phi 理lý 語ngữ 言ngôn 。 身thân 中trung 所sở 生sanh 種chủng 種chủng 苦khổ 痛thống 。 於ư 此thử 等đẳng 事sự 。 不bất 能năng 堪kham 忍nhẫn 。 是thị 名danh 不bất 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 云vân 何hà 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 謂vị 能năng 堪kham 忍nhẫn 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 寒hàn 熱nhiệt 等đẳng 事sự 。 是thị 名danh 堪kham 忍nhẫn 行hành 。 云vân 何hà 調điều 伏phục 行hành 。 謂vị 根căn 律luật 儀nghi 。 是thị 名danh 調điều 伏phục 行hành 。 云vân 何hà 寂tịch 靜tĩnh 行hành 。 謂vị 無vô 漏lậu 道Đạo 。 是thị 名danh 寂tịch 靜tĩnh 行hành 。 問vấn 為vi 四tứ 通thông 行hành 攝nhiếp 彼bỉ 四tứ 行hành 。 為vi 彼bỉ 四tứ 行hành 攝nhiếp 四tứ 通thông 行hành 耶da 。 答đáp 彼bỉ 四tứ 行hành 攝nhiếp 四tứ 通thông 行hành 。 非phi 四tứ 通thông 行hành 攝nhiếp 彼bỉ 四tứ 行hành 。 不bất 攝nhiếp 何hà 等đẳng 。 謂vị 彼bỉ 前tiền 三tam 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 四tứ 種chủng 斷đoạn 。 一nhất 苦khổ 遲trì 通thông 斷đoạn 。 二nhị 苦khổ 速tốc 通thông 斷đoạn 。 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 斷đoạn 。 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 。 此thử 中trung 苦khổ 遲trì 通thông 斷đoạn 苦khổ 故cố 遲trì 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 劣liệt 苦khổ 速tốc 通thông 斷đoạn 。 但đãn 以dĩ 苦khổ 故cố 說thuyết 名danh 為vi 劣liệt 。 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 斷đoạn 但đãn 以dĩ 遲trì 故cố 說thuyết 名danh 為vi 劣liệt 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 不bất 廣quảng 大đại 故cố 亦diệc 名danh 為vi 劣liệt 。 世Thế 尊Tôn 通thông 斷đoạn 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 故cố 獨độc 名danh 為vi 妙diệu 。 問vấn 為vi 四tứ 通thông 行hành 攝nhiếp 四tứ 通thông 斷đoạn 。 為vi 四tứ 通thông 斷đoạn 攝nhiếp 四tứ 通thông 行hành 耶da 。 答đáp 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 攝nhiếp 各các 隨tùy 其kỳ 事sự 。 謂vị 苦khổ 遲trì 通thông 斷đoạn 即tức 苦khổ 遲trì 通thông 行hành 。 乃nãi 至chí 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 故cố 隨tùy 其kỳ 事sự 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 四tứ 通thông 斷đoạn 唯duy 無Vô 學Học 。 四tứ 通thông 行hành 通thông 學học 無Vô 學Học 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 四tứ 通thông 行hành 攝nhiếp 四tứ 通thông 斷đoạn 。 非phi 四tứ 通thông 斷đoạn 攝nhiếp 四tứ 通thông 行hành 。 不bất 攝nhiếp 何hà 等đẳng 。 謂vị 有hữu 學học 四tứ 通thông 行hành 。 問vấn 聖thánh 道Đạo 是thị 妙diệu 不bất 應ưng 名danh 劣liệt 。 如như 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 。 云vân 何hà 劣liệt 法pháp 。 謂vị 不bất 善thiện 有hữu 覆phú 無vô 記ký 法pháp 。 何hà 故cố 契Khế 經Kinh 說thuyết 四tứ 種chủng 斷đoạn 有hữu 名danh 為vi 劣liệt 。 答đáp 劣liệt 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 染nhiễm 污ô 劣liệt 。 二nhị 減giảm 少thiểu 劣liệt 。 四tứ 種chủng 通thông 斷đoạn 雖tuy 非phi 染nhiễm 污ô 劣liệt 。 而nhi 有hữu 減giảm 少thiểu 劣liệt 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 苦khổ 遲trì 通thông 斷đoạn 。 是thị 未vị 至chí 定định 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 三tam 無vô 色sắc 定định 。

時thời 解giải 脫thoát 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 苦khổ 速tốc 通thông 斷đoạn 。 即tức 是thị 彼bỉ 地địa 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 斷đoạn 。 是thị 四tứ 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。

時thời 解giải 脫thoát 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 即tức 是thị 四tứ 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 不bất 時thời 解giải 脫thoát 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 。 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 佛Phật 乘thừa 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 問vấn 獨Độc 覺Giác 聖thánh 道Đạo 是thị 何hà 品phẩm 攝nhiếp 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 品phẩm 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 佛Phật 品phẩm 中trung 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 佛Phật 無vô 師sư 自tự 能năng 覺giác 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 前tiền 三tam 通thông 斷đoạn 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 獨Độc 覺Giác 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 世Thế 尊Tôn 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 問vấn 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 聲Thanh 聞Văn 不bất 時thời 解giải 脫thoát 聖thánh 道Đạo 是thị 何hà 品phẩm 攝nhiếp 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 獨Độc 覺Giác 品phẩm 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 佛Phật 品phẩm 所sở 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 無vô 漏lậu 根căn 依y 佛Phật 得đắc 故cố 。 有hữu 作tác 是thị 言ngôn 。 前tiền 三tam 通thông 斷đoạn 是thị 外ngoại 異dị 生sanh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 。 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 獨Độc 覺Giác 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 世Thế 尊Tôn 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 問vấn 聲Thanh 聞Văn 聖thánh 道Đạo 是thị 何hà 品phẩm 攝nhiếp 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 獨Độc 覺Giác 品phẩm 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 佛Phật 品phẩm 所sở 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 無vô 漏lậu 根căn 依y 佛Phật 得đắc 故cố 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 前tiền 三tam 通thông 斷đoạn 。 是thị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 聲Thanh 聞Văn 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 中trung 。 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 。 者giả 是thị 世Thế 尊Tôn 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 問vấn 獨Độc 覺Giác 聖thánh 道Đạo 是thị 何hà 品phẩm 攝nhiếp 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 品phẩm 攝nhiếp 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 佛Phật 品phẩm 所sở 攝nhiếp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如như 佛Phật 無vô 師sư 自tự 能năng 覺giác 故cố 。 評bình 曰viết 。 如như 是thị 諸chư 說thuyết 。 雖tuy 各các 自tự 生sanh 弟đệ 子tử 覺giác 意ý 。 而nhi 實thật 義nghĩa 者giả 四tứ 種chủng 通thông 斷đoạn 即tức 四tứ 通thông 行hành 。 二nhị 四tứ 通thông 攝nhiếp 三tam 乘thừa 聖thánh 道Đạo 。 然nhiên 第đệ 四tứ 中trung 不bất 能năng 正chánh 顯hiển 廣quảng 大đại 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 二nhị 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 能năng 正chánh 顯hiển 示thị 廣quảng 大đại 。 饒nhiêu 益ích 天thiên 人nhân 眾chúng 者giả 。 佛Phật 聖thánh 道Đạo 攝nhiếp 。 此thử 通thông 二nhị 斷đoạn 非phi 唯duy 第đệ 四tứ 。 彼bỉ 契Khế 經Kinh 中trung 不bất 說thuyết 此thử 唯duy 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 斷đoạn 故cố 。 在tại 佛Phật 身thân 者giả 皆giai 是thị 妙diệu 故cố 。 問vấn 四tứ 通thông 行hành 中trung 世Thế 尊Tôn 依y 何hà 通thông 行hành 。 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 盡tận 漏lậu 。 獨Độc 覺Giác 依y 何hà 通thông 行hành 。 聲Thanh 聞Văn 依y 何hà 通thông 行hành 耶da 。 答đáp 世Thế 尊Tôn 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 盡tận 漏lậu 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 經kinh 為vi 量lượng 故cố 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 鬘man 母mẫu 一nhất 時thời 。 來lai 詣nghệ 佛Phật 所sở 。 作tác 如như 是thị 問vấn 。 世Thế 尊Tôn 依y 何hà 通thông 行hành 。 證chứng 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。

佛Phật 告cáo 鬘man 母mẫu 。

一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 皆giai 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 證chứng 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。

爾nhĩ 時thời 鬘man 母mẫu 便tiện 設thiết 二nhị 難nạn/nan 。 世Thế 尊Tôn 往vãng 因nhân 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 乃nãi 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 云vân 何hà 言ngôn 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。

佛Phật 言ngôn 。

愚ngu 人nhân 我ngã 不bất 因nhân 彼bỉ 六lục 年niên 苦khổ 行hạnh 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 棄khí 捨xả 彼bỉ 已dĩ 受thọ 食thực 乳nhũ 糜mi 。 然nhiên 後hậu 依y 止chỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 證chứng 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 由do 此thử 故cố 知tri 。 世Thế 尊Tôn 依y 止chỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 入nhập 見kiến 道đạo 等đẳng 。 以dĩ 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 乃nãi 至chí 得đắc 菩Bồ 提Đề 故cố 。 獨độc 出xuất 獨Độc 覺Giác 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 眾chúng 出xuất 獨Độc 覺Giác 所sở 依y 不bất 定định 。 如như 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 中trung 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 依y 苦khổ 速tốc 通thông 行hành 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 盡tận 漏lậu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 依y 未vị 至chí 定định 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 盡tận 漏lậu 故cố 。 尊tôn 者giả 大đại 目Mục 連Liên 依y 苦khổ 速tốc 通thông 行hành 。 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 及cập 盡tận 漏lậu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 依y 未vị 至chí 定định 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 依y 無vô 色sắc 定định 盡tận 漏lậu 故cố 。 問vấn 何hà 故cố 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 與dữ 大Đại 目Mục 連Liên 。 俱câu 依y 未vị 至chí 定định 入nhập 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 得đắc 果quả 離ly 染nhiễm 。 而nhi 舍Xá 利Lợi 子Tử 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 大đại 目Mục 連Liên 依y 無vô 色sắc 定định 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 耶da 。 答đáp 此thử 二nhị 尊tôn 者giả 。 俱câu 是thị 到đáo 究cứu 竟cánh 聲Thanh 聞Văn 故cố 。 決quyết 定định 漸tiệm 次thứ 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 是thị 故cố 俱câu 依y 未vị 至chí 定định 入nhập 。 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 而nhi 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 是thị 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 行hành 故cố 。 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 尊tôn 者giả 大đại 目Mục 連Liên 。 是thị 奢Xa 摩Ma 他Tha 行hành 故cố 。 依y 無vô 色sắc 定định 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 問vấn 一nhất 切thiết 到đáo 究cứu 竟cánh 聲Thanh 聞Văn 。 為vi 皆giai 決quyết 定định 漸tiệm 次thứ 得đắc 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 不phủ 。 答đáp 皆giai 決quyết 定định 漸tiệm 次thứ 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 到đáo 究cứu 竟cánh 聲Thanh 聞Văn 。 皆giai 是thị 隨tùy 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 若nhược 不bất 漸tiệm 次thứ 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 云vân 何hà 於ư 彼bỉ 。 入nhập 住trụ 出xuất 心tâm 能năng 善thiện 解giải 說thuyết 。 問vấn 能năng 善thiện 解giải 說thuyết 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 入nhập 住trụ 出xuất 心tâm 。 無vô 如như 佛Phật 者giả 佛Phật 豈khởi 漸tiệm 次thứ 得đắc 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 耶da 。 答đáp 於ư 此thử 義nghĩa 中trung 。 不bất 應ưng 難nạn/nan 佛Phật 。 以dĩ 佛Phật 往vãng 昔tích 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 已dĩ 能năng 善thiện 說thuyết 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 勝thắng 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 住trụ 無Vô 學Học 位vị 。 故cố 不bất 應ưng 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 難nạn/nan 佛Phật 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 非phi 自tự 證chứng 處xứ 。 不bất 能năng 為vi 他tha 自tự 在tại 說thuyết 故cố 。 有hữu 作tác 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 到đáo 究cứu 竟cánh 聲Thanh 聞Văn 。 非phi 皆giai 決quyết 定định 漸tiệm 次thứ 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 彼bỉ 在tại 異dị 生sanh 位vị 先tiên 已dĩ 離ly 欲dục 染nhiễm 。 豈khởi 遇ngộ 佛Phật 說thuyết 法Pháp 要yếu 退thoái 已dĩ 後hậu 方phương 趣thú 預dự 流lưu 果quả 耶da 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 能năng 善thiện 解giải 說thuyết 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 答đáp 此thử 不bất 應ưng 難nạn/nan 。 如như 阿A 難Nan 陀Đà 是thị 鈍độn 根căn 者giả 雖tuy 住trụ 學học 位vị 。 而nhi 能năng 善thiện 說thuyết 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 能năng 令linh 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 有hữu 情tình 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 況huống 利lợi 根căn 者giả 超siêu 越việt 趣thú 證chứng 住trụ 無Vô 學Học 地địa 。 而nhi 不bất 能năng 說thuyết 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 到đáo 究cứu 竟cánh 聲Thanh 聞Văn 。 皆giai 決quyết 定định 漸tiệm 次thứ 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 不bất 以dĩ 能năng 說thuyết 故cố 但đãn 以dĩ 法pháp 爾nhĩ 。 故cố 謂vị 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 。 所sở 有hữu 到đáo 究cứu 竟cánh 。 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。 皆giai 漸tiệm 次thứ 證chứng 得đắc 。 四tứ 沙Sa 門Môn 果Quả 。 是thị 故cố 法pháp 爾nhĩ 不bất 應ưng 為vi 難nạn/nan 。

如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 。 成thành 就tựu 十thập 無Vô 學Học 支chi 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 十thập 無Vô 學Học 支chi 。 謂vị 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 乃nãi 至chí 正chánh 定định 。 及cập 無Vô 學Học 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 問vấn 學học 位vị 為vi 有hữu 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 不phủ 。 若nhược 有hữu 者giả 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 若nhược 無vô 者giả 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 慰úy 喻dụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 長Trưởng 者Giả 言ngôn 。 勿vật 怖bố 勿vật 怖bố 。 無vô 聞văn 異dị 生sanh 。 成thành 就tựu 不bất 信tín 惡ác 戒giới 少thiểu 聞văn 慳san 悋lận 惡ác 慧tuệ 。 邪tà 見kiến 邪tà 思tư 惟duy 邪tà 勝thắng 解giải 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 智trí 故cố 。 怖bố 墮đọa 地địa 獄ngục 傍bàng 生sanh 鬼quỷ 界giới 。 汝nhữ 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 不bất 信tín 惡ác 戒giới 。 乃nãi 至chí 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 智trí 。 成thành 就tựu 信tín 戒giới 聞văn 捨xả 慧tuệ 。 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 正chánh 勝thắng 解giải 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 故cố 不bất 應ưng 怖bố 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 學học 位vị 亦diệc 有hữu 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 此thử 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 答đáp 有hữu 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 有hữu 體thể 。 二nhị 者giả 有hữu 支chi 。

學học 位vị 雖tuy 有hữu 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 體thể 。 而nhi 不bất 立lập 為vi 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 支chi 。 問vấn 何hà 故cố 無Vô 學Học 位vị 立lập 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 為vi 支chi 。 學học 位vị 不bất 立lập 。 答đáp 依y 勝thắng 立lập 故cố 。 謂vị 諸chư 法pháp 中trung 。 無Vô 學Học 法pháp 勝thắng 非phi 學học 法pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 中trung 。 無Vô 學Học 補bổ 特đặc 伽già 羅la 勝thắng 。 非phi 學học 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 是thị 故cố 學học 位vị 雖tuy 有hữu 此thử 二nhị 不bất 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 。 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 勢thế 用dụng 多đa 故cố 。 自tự 性tánh 勝thắng 故cố 。 離ly 過quá 患hoạn 故cố 。 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 有hữu 根căn 本bổn 故cố 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 心tâm 具cụ 二nhị 解giải 脫thoát 。 一nhất 者giả 自tự 性tánh 。 二nhị 者giả 相tương 續tục 。 故cố 彼bỉ 相tương 應ứng 勝thắng 解giải 與dữ 智trí 建kiến 立lập 為vi 支chi 。 二nhị 解giải 脫thoát 心tâm 是thị 非phi 差sai 別biệt 。 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 或hoặc 有hữu 心tâm 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 非phi 相tướng 續tục 解giải 脫thoát 。 謂vị 有hữu 學học 無vô 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 有hữu 心tâm 相tương 續tục 解giải 脫thoát 。 非phi 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 謂vị 無Vô 學Học 有hữu 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 有hữu 心tâm 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 亦diệc 相tương 續tục 解giải 脫thoát 。 謂vị 無Vô 學Học 無vô 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 有hữu 心tâm 非phi 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 。 亦diệc 非phi 相tướng 續tục 解giải 脫thoát 。 謂vị 有hữu 學học 有hữu 漏lậu 心tâm 。 及cập 一nhất 切thiết 異dị 生sanh 心tâm 。

復phục 次thứ 有hữu 學học 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 為vi 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 智trí 所sở 覆phú 損tổn 故cố 。 不bất 立lập 為vi 支chi 。 問vấn 有hữu 學học 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 等đẳng 。 亦diệc 為vi 邪tà 見kiến 邪tà 思tư 惟duy 等đẳng 之chi 所sở 覆phú 損tổn 。 何hà 故cố 立lập 支chi 。 答đáp 有hữu 學học 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 等đẳng 親thân 斷đoạn 邪tà 見kiến 邪tà 思tư 惟duy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 害hại 煩phiền 惱não 怨oán 猶do 如như 鎧khải 仗trượng 。 故cố 立lập 為vi 支chi 。 問vấn 有hữu 學học 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 豈khởi 不bất 能năng 害hại 。 諸chư 煩phiền 惱não 耶da 。 答đáp 解giải 脫thoát 非phi 正chánh 害hại 諸chư 煩phiền 惱não 。 害hại 煩phiền 惱não 已dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 正chánh 智trí 雖tuy 能năng 害hại 修tu 所sở 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 而nhi 不bất 能năng 害hại 見kiến 所sở 斷đoạn 者giả 故cố 不bất 立lập 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 無vô 相tướng 違vi 法pháp 故cố 立lập 為vi 支chi 。 相tương 違vi 法pháp 者giả 。 謂vị 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 智trí 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 心tâm 全toàn 分phân 解giải 脫thoát 故cố 心tâm 相tương 應ứng 。 勝thắng 解giải 與dữ 智trí 建kiến 立lập 為vi 支chi 。 非phi 如như 學học 心tâm 少thiểu 分phần 解giải 脫thoát 。 謂vị 見kiến 所sở 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 少thiểu 分phần 不bất 解giải 脫thoát 。 謂vị 修tu 所sở 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 心tâm 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 一nhất 切thiết 離ly 繫hệ 故cố 心tâm 相tương 應ứng 。 勝thắng 解giải 與dữ 智trí 建kiến 立lập 為vi 支chi 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 部bộ 煩phiền 惱não 。 一nhất 切thiết 離ly 繫hệ 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 部bộ 所sở 緣duyên 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 心tâm 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 障chướng 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 障chướng 故cố 心tâm 相tương 應ứng 。 勝thắng 解giải 與dữ 智trí 建kiến 立lập 為vi 支chi 。 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 障chướng 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 部bộ 障chướng 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 者giả 。 謂vị 於ư 五ngũ 部bộ 所sở 緣duyên 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 斷đoạn 如như 藤đằng 愛ái 離ly 諸chư 繫hệ 縛phược 。 故cố 彼bỉ 二nhị 法pháp 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 斷đoạn 依y 有hữu 頂đảnh 煩phiền 惱não 重trọng/trùng 髻kế 故cố 彼bỉ 二nhị 法pháp 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 。 已dĩ 剪tiễn 三tam 界giới 煩phiền 惱não 鬚tu 髮phát 故cố 。 彼bỉ 二nhị 法pháp 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 解giải 脫thoát 圓viên 滿mãn 。 故cố 彼bỉ 二nhị 法pháp 建kiến 立lập 為vi 支chi 。

復phục 次thứ 唯duy 無Vô 學Học 位vị 輕khinh 安an 樂lạc 勝thắng 非phi 煩phiền 惱não 熱nhiệt 所sở 損tổn 害hại 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 受thọ 輕khinh 安an 樂lạc 廣quảng 大đại 殊thù 勝thắng 。 所sở 作tác 事sự 業nghiệp 。 已dĩ 成thành 辦biện 故cố 。 如như 王vương 已dĩ 害hại 。 一nhất 切thiết 怨oán 敵địch 。 所sở 受thọ 快khoái 樂lạc 。 廣quảng 大đại 殊thù 勝thắng 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 。 已dĩ 滅diệt 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 意ý 言ngôn 牟Mâu 尼Ni 滿mãn 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 棄khí 捨xả 染nhiễm 污ô 蘊uẩn 擔đảm 。 得đắc 純thuần 淨tịnh 蘊uẩn 擔đảm 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 棄khí 捨xả 熱nhiệt 惱não 界giới 處xứ 。 得đắc 清thanh 涼lương 界giới 處xứ 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 棄khí 捨xả 不bất 善thiện 根căn 所sở 依y 。 得đắc 善thiện 根căn 所sở 依y 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 棄khí 捨xả 煩phiền 惱não 自tự 體thể 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 自tự 體thể 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 是thị 諸chư 世thế 間gian 。 功công 德đức 田điền 故cố 。 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。

若nhược 有hữu 貪tham 等đẳng 者giả 。 如như 有hữu 穢uế 草thảo 田điền 。

故cố 離ly 貪tham 等đẳng 田điền 。 施thí 者giả 獲hoạch 大đại 果quả 。

唯duy 無Vô 學Học 位vị 損tổn 害hại 便tiện 獲hoạch 無vô 間gián 罪tội 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 破phá 一nhất 切thiết 著trước 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 縛phược 離ly 一nhất 切thiết 障chướng 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 遍biến 知tri 四tứ 食thực 。 及cập 四tứ 識thức 住trụ 。 超siêu 越việt 九cửu 種chủng 有hữu 情tình 居cư 故cố 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 功công 德đức 現hiện 行hành 。 無vô 雜tạp 穢uế 故cố 。 謂vị 唯duy 有hữu 妙diệu 行hạnh 無vô 諸chư 惡ác 行hành 。 唯duy 有hữu 善thiện 根căn 無vô 不bất 善thiện 根căn 。 由do 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 唯duy 無Vô 學Học 位vị 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 建kiến 立lập 為vi 支chi 。 問vấn 若nhược 有hữu 學học 位vị 。 有hữu 邪tà 解giải 脫thoát 。 及cập 邪tà 智trí 者giả 。 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 當đương 云vân 何hà 通thông 。 如như 說thuyết 。 長trưởng 者giả 勿vật 怖bố 勿vật 怖bố 。 汝nhữ 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 不bất 信tín 惡ác 戒giới 。 乃nãi 至chí 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 智trí 耶da 。 答đáp 邪tà 解giải 脫thoát 邪tà 。 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。 即tức 見kiến 所sở 斷đoạn 彼bỉ 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 。 二nhị 者giả 不bất 令linh 有hữu 情tình 。 墮đọa 三tam 惡ác 趣thú 。 即tức 修tu 所sở 斷đoạn 彼bỉ 猶do 成thành 就tựu 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

舍Xá 利Lợi 子Tử 是thị 聰thông 慧tuệ 苾Bật 芻Sô 。 能năng 為vi 給Cấp 孤Cô 獨Độc 長Trưởng 者Giả 。 善thiện 分phân 別biệt 四tứ 預dự 流lưu 支chi 十thập 種chủng 義nghĩa 。 問vấn 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 四tứ 預dự 流lưu 支chi 十thập 種chủng 義nghĩa 。 脇hiếp 尊tôn 者giả 曰viết 。 於ư 一nhất 一nhất 預dự 流lưu 支chi 。 皆giai 以dĩ 十thập 義nghĩa 分phân 別biệt 故cố 。 謂vị 以dĩ 十thập 義nghĩa 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 乃nãi 至chí 以dĩ 十thập 義nghĩa 分phân 別biệt 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 尊tôn 者giả 望vọng 滿mãn 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 信tín 分phân 別biệt 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 分phân 別biệt 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 見kiến 分phân 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 餘dư 分phân 別biệt 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 尊tôn 者giả 妙diệu 音âm 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 信tín 戒giới 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 分phân 別biệt 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 見kiến 分phân 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 餘dư 分phân 別biệt 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 阿a 毘tỳ 達đạt 磨ma 諸chư 論luận 師sư 言ngôn 。 以dĩ 信tín 戒giới 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 及cập 慧tuệ 分phân 別biệt 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 見kiến 分phân 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 餘dư 分phân 別biệt 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 尊tôn 者giả 世thế 友hữu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 信tín 戒giới 捨xả 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 及cập 慧tuệ 分phân 別biệt 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 見kiến 分phân 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 餘dư 分phân 別biệt 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 大đại 德đức 說thuyết 曰viết 。 尊Tôn 者giả 舍Xá 利Lợi 子Tử 。 為vi 給Cấp 孤Cô 獨Độc 長Trưởng 者Giả 。 善thiện 分phân 別biệt 四tứ 預dự 流lưu 支chi 。 及cập 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 四tứ 預dự 流lưu 支chi 者giả 即tức 是thị 分phân 別biệt 四tứ 預dự 流lưu 支chi 。 十thập 種chủng 義nghĩa 者giả 即tức 是thị 分phân 別biệt 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 謂vị 以dĩ 三tam 事sự 分phân 別biệt 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 一nhất 自tự 性tánh 故cố 。 二nhị 等đẳng 起khởi 故cố 。 三tam 等đẳng 流lưu 故cố 。 自tự 性tánh 故cố 者giả 。 謂vị 信tín 與dữ 戒giới 。 等đẳng 起khởi 故cố 者giả 。 謂vị 聞văn 捨xả 慧tuệ 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 。 由do 聞văn 慧tuệ 故cố 等đẳng 起khởi 於ư 信tín 。 由do 正chánh 思tư 惟duy 等đẳng 起khởi 於ư 戒giới 。 由do 捨xả 正chánh 見kiến 信tín 戒giới 增tăng 長trưởng 等đẳng 流lưu 故cố 者giả 。 謂vị 正chánh 勝thắng 解giải 正chánh 解giải 脫thoát 及cập 正chánh 智trí 。 問vấn 正chánh 勝thắng 解giải 正chánh 解giải 脫thoát 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 因nhân 名danh 正chánh 勝thắng 解giải 。 果quả 名danh 正chánh 解giải 脫thoát 。

復phục 次thứ 加gia 行hành 時thời 名danh 正chánh 勝thắng 解giải 。 究cứu 竟cánh 時thời 名danh 正chánh 解giải 脫thoát 。 問vấn 聞văn 慧tuệ 正chánh 見kiến 正chánh 智trí 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 聞văn 謂vị 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 。 思tư 謂vị 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 正chánh 見kiến 正chánh 智trí 。 謂vị 修tu 所sở 成thành 慧tuệ 。 因nhân 名danh 正chánh 見kiến 。 果quả 名danh 正chánh 智trí 。 尊tôn 者giả 左tả 受thọ 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 以dĩ 十thập 種chủng 義nghĩa 分phân 別biệt 四tứ 預dự 流lưu 支chi 。 及cập 彼bỉ 等đẳng 流lưu 果quả 。 謂vị 以dĩ 信tín 戒giới 捨xả 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 分phân 別biệt 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 思tư 惟duy 正chánh 勝thắng 解giải 。 分phân 別biệt 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 慧tuệ 正chánh 見kiến 分phân 別biệt 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 以dĩ 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 分phân 別biệt 彼bỉ 等đẳng 流lưu 果quả 。 霧vụ 尊tôn 者giả 曰viết 。 此thử 中trung 以dĩ 十thập 義nghĩa 為vi 五ngũ 事sự 。 分phân 別biệt 四tứ 證chứng 淨tịnh 。 一nhất 自tự 性tánh 故cố 。 謂vị 信tín 戒giới 。 二nhị 相tương 似tự 故cố 。 謂vị 捨xả 正chánh 勝thắng 解giải 。 三tam 加gia 行hành 故cố 。 謂vị 聞văn 及cập 慧tuệ 。 四tứ 隨tùy 順thuận 故cố 。 謂vị 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 。 五ngũ 果quả 故cố 。 謂vị 正chánh 解giải 脫thoát 正chánh 智trí 。 尊tôn 者giả 覺giác 天thiên 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 此thử 中trung 以dĩ 十thập 義nghĩa 分phân 別biệt 四tứ 預dự 流lưu 支chi 。 謂vị 以dĩ 信tín 戒giới 捨xả 分phân 別biệt 。 親thân 近cận 善thiện 士sĩ 。 以dĩ 聞văn 及cập 慧tuệ 分phân 別biệt 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 以dĩ 正chánh 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 以dĩ 餘dư 分phân 別biệt 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。

問vấn 何hà 故cố 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 答đáp 應ưng 受thọ 世thế 間gian 。 勝thắng 供cúng 養dường 故cố 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 謂vị 世thế 無vô 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 命mạng 緣duyên 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 所sở 應ưng 受thọ 者giả 。

復phục 次thứ 阿a 羅la 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 漢hán 名danh 能năng 害hại 。 用dụng 利lợi 慧tuệ 刀đao 害hại 煩phiền 惱não 賊tặc 。 令linh 無vô 餘dư 故cố 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

復phục 次thứ 羅La 漢Hán 名danh 生sanh 。 阿a 是thị 無vô 義nghĩa 。 以dĩ 無vô 生sanh 故cố 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 彼bỉ 於ư 諸chư 界giới 諸chư 趣thú 諸chư 生sanh 生sanh 死tử 法pháp 中trung 不bất 復phục 生sanh 故cố 。

復phục 次thứ 漢hán 名danh 一nhất 切thiết 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 言ngôn 阿a 羅la 者giả 。 是thị 遠viễn 離ly 義nghĩa 。 遠viễn 離ly 諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 中trung 惡ác 者giả 謂vị 不bất 善thiện 業nghiệp 。 不bất 善thiện 者giả 謂vị 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 障chướng 善thiện 法Pháp 故cố 說thuyết 為vi 不bất 善thiện 。 是thị 違vi 善thiện 義nghĩa 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

遠viễn 離ly 惡ác 不bất 善thiện 。 安an 住trụ 勝thắng 義nghĩa 中trung 。

應ưng 受thọ 世thế 上thượng 供cung 。 故cố 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。

漏lậu 盡tận 者giả 謂vị 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 問vấn 順thuận 諸chư 漏lậu 法pháp 亦diệc 得đắc 永vĩnh 盡tận 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 彼bỉ 漏lậu 盡tận 耶da 。 答đáp 彼bỉ 以dĩ 漏lậu 盡tận 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 應ưng 知tri 亦diệc 說thuyết 順thuận 漏lậu 法pháp 盡tận 。

復phục 次thứ 諸chư 漏lậu 難nạn/nan 斷đoạn 難nạn/nan 破phá 難nạn/nan 越việt 。 非phi 順thuận 漏lậu 法pháp 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。

復phục 次thứ 諸chư 漏lậu 過quá 失thất 多đa 勝thắng 堅kiên 牢lao 。 非phi 順thuận 漏lậu 法pháp 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。

復phục 次thứ 諸chư 漏lậu 自tự 性tánh 斷đoạn 斷đoạn 已dĩ 不bất 成thành 就tựu 。 與dữ 聖thánh 道Đạo 相tương 違vi 故cố 偏thiên 說thuyết 盡tận 。 諸chư 聖thánh 道Đạo 起khởi 正chánh 與dữ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 相tương 違vi 。 非phi 有hữu 漏lậu 善thiện 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 然nhiên 諸chư 聖thánh 道Đạo 斷đoạn 煩phiền 惱não 時thời 亦diệc 兼kiêm 斷đoạn 彼bỉ 。 如như 明minh 燈đăng 起khởi 與dữ 闇ám 相tương 違vi 非phi 油du 炷chú 器khí 。 然nhiên 破phá 闇ám 時thời 亦diệc 令linh 油du 盡tận 炷chú 燋tiều 器khí 熱nhiệt 。 問vấn 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 漏lậu 盡tận 不bất 說thuyết 暴bạo 流lưu 軛ách 等đẳng 。 答đáp 三tam 漏lậu 在tại 前tiền 攝nhiếp 煩phiền 惱não 盡tận 。 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。 暴bạo 流lưu 軛ách 等đẳng 雖tuy 有hữu 攝nhiếp 煩phiền 惱não 盡tận 而nhi 不bất 在tại 前tiền 。 三tam 結kết 三tam 不bất 善thiện 根căn 。 雖tuy 在tại 前tiền 而nhi 攝nhiếp 煩phiền 惱não 不bất 盡tận 。 故cố 阿A 羅La 漢Hán 但đãn 說thuyết 漏lậu 盡tận 。 非phi 暴bạo 流lưu 等đẳng 。

彼bỉ 成thành 就tựu 過quá 去khứ 幾kỷ 未vị 來lai 幾kỷ 現hiện 在tại 幾kỷ 。 答đáp 若nhược 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 無vô 未vị 來lai 十thập 現hiện 在tại 九cửu 。 此thử 中trung 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 者giả 。 謂vị 未vị 至chí 定định 及cập 初sơ 靜tĩnh 慮lự 依y 者giả 。 有hữu 說thuyết 。 俱câu 生sanh 是thị 依y 。

復phục 有hữu 說thuyết 者giả 。 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 是thị 此thử 依y 義nghĩa 。 評bình 曰viết 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 即tức 彼bỉ 二nhị 地địa 總tổng 說thuyết 為vi 依y 。 初sơ 有hữu 四tứ 種chủng 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 但đãn 依y 二nhị 初sơ 作tác 論luận 。 一nhất 得đắc 果quả 初sơ 。 謂vị 依y 彼bỉ 地địa 初sơ 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 二nhị 轉chuyển 根căn 初sơ 。 謂vị 依y 彼bỉ 地địa 時thời 解giải 脫thoát 初sơ 練luyện 根căn 作tác 不bất 動động 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 者giả 謂vị 盡tận 智trí 。 問vấn 無Vô 學Học 者giả 亦diệc 有hữu 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 智trí 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 彼bỉ 亦diệc 是thị 無Vô 學Học 智trí 見kiến 。 是thị 諸chư 無Vô 學Học 者giả 所sở 起khởi 智trí 見kiến 故cố 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 不bất 說thuyết 無Vô 學Học 者giả 無Vô 學Học 智trí 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 耶da 。 答đáp 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 當đương 知tri 。 此thử 中trung 是thị 有hữu 餘dư 說thuyết 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 無Vô 學Học 智trí 見kiến 即tức 說thuyết 無Vô 學Học 智trí 見kiến 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 智trí 見kiến 故cố 不bất 應ưng 責trách 。 過quá 去khứ 無vô 者giả 。 謂vị 如như 前tiền 說thuyết 二nhị 初sơ 剎sát 那na 現hiện 在tại 前tiền 時thời 全toàn 無vô 。 過quá 去khứ 未vị 有hữu 一nhất 念niệm 已dĩ 生sanh 滅diệt 故cố 。 設thiết 已dĩ 生sanh 滅diệt 得đắc 果quả 轉chuyển 根căn 。 或hoặc 退thoái 捨xả 故cố 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 即tức 初sơ 時thời 具cụ 修tu 未vị 來lai 。 無Vô 學Học 十thập 支chi 故cố 。 現hiện 在tại 九cửu 者giả 。

爾nhĩ 時thời 九cửu 支chi 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 謂vị 除trừ 正chánh 見kiến 。 此thử 剎sát 那na 中trung 。 無vô 容dung 起khởi 故cố 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 九cửu 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 彼bỉ 者giả 。 謂vị 彼bỉ 九cửu 支chi 。 滅diệt 已dĩ 者giả 謂vị 無vô 常thường 滅diệt 已dĩ 。 不bất 失thất 者giả 。 謂vị 無vô 三tam 因nhân 緣duyên 失thất 彼bỉ 聖thánh 道Đạo 。 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 復phục 依y 等đẳng 者giả 。 謂vị 彼bỉ 第đệ 二nhị 剎sát 那na 已dĩ 去khứ 。 復phục 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 定định 盡tận 無vô 生sanh 智trí 隨tùy 一nhất 現hiện 在tại 前tiền 。 問vấn 何hà 故cố 復phục 起khởi 此thử 地địa 智trí 耶da 。 答đáp 念niệm 報báo 恩ân 故cố 。 由do 四tứ 緣duyên 故cố 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 過quá 去khứ 九cửu 者giả 。 謂vị 從tùng 第đệ 二nhị 剎sát 那na 以dĩ 去khứ 。 成thành 就tựu 過quá 去khứ 初sơ 剎sát 那na 時thời 已dĩ 起khởi 滅diệt 者giả 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 定định 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 九cửu 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 八bát 。 此thử 中trung 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 者giả 。 謂vị 後hậu 三tam 靜tĩnh 慮lự 。 不bất 說thuyết 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 現hiện 在tại 八bát 者giả 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 。 彼bỉ 無vô 尋tầm 故cố 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 色sắc 定định 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 九cửu 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 五ngũ 。 此thử 中trung 無vô 色sắc 定định 者giả 。 謂vị 前tiền 三tam 無vô 色sắc 定định 。 不bất 說thuyết 第đệ 四tứ 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 現hiện 在tại 五ngũ 者giả 。 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 。 彼bỉ 地địa 無vô 故cố 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 或hoặc 世thế 俗tục 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 九cửu 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 無vô 。 此thử 中trung 入nhập 滅diệt 定định 者giả 。 謂vị 住trụ 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 世thế 俗tục 心tâm 者giả 。 謂vị 出xuất 滅diệt 定định 有hữu 漏lậu 定định 心tâm 。 或hoặc 復phục 起khởi 餘dư 有hữu 漏lậu 定định 心tâm 。 過quá 去khứ 九cửu 者giả 。 謂vị 前tiền 最tối 初sơ 所sở 起khởi 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 九cửu 支chi 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 即tức 彼bỉ 初sơ 時thời 所sở 修tu 十thập 支chi 。 現hiện 在tại 無vô 者giả 爾nhĩ 時thời 聖thánh 道Đạo 不bất 現hiện 前tiền 故cố 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 九cửu 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 者giả 。 謂vị 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 過quá 去khứ 九cửu 者giả 。 謂vị 初sơ 所sở 起khởi 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 定định 無Vô 學Học 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 九cửu 支chi 。 現hiện 在tại 九cửu 者giả 。 謂vị 除trừ 正chánh 智trí 。 以dĩ 見kiến 與dữ 智trí 不bất 俱câu 起khởi 故cố 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 是thị 先tiên 初sơ 智trí 及cập 今kim 初sơ 見kiến 所sở 修tu 十thập 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 九cửu 。 此thử 中trung 若nhược 智trí 者giả 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 隨tùy 一nhất 。 若nhược 見kiến 者giả 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 過quá 去khứ 十thập 者giả 。 謂vị 前tiền 初sơ 智trí 初sơ 見kiến 俱câu 生sanh 聚tụ 十thập 支chi 。 未vị 來lai 十thập 者giả 即tức 彼bỉ 所sở 修tu 。 現hiện 在tại 九cửu 者giả 。 智trí 時thời 除trừ 見kiến 見kiến 時thời 除trừ 智trí 餘dư 九cửu 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 八bát 。 此thử 中trung 現hiện 在tại 八bát 者giả 。 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 智trí 見kiến 隨tùy 一nhất 餘dư 八bát 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 色sắc 定định 。 無Vô 學Học 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 五ngũ 。 此thử 中trung 現hiện 在tại 五ngũ 者giả 。 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 智trí 見kiến 隨tùy 一nhất 餘dư 五ngũ 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 或hoặc 世thế 俗tục 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 無vô 。 此thử 中trung 過quá 去khứ 未vị 來lai 十thập 者giả 。 是thị 前tiền 初sơ 智trí 初sơ 見kiến 時thời 所sở 起khởi 所sở 修tu 十thập 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。

若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 無vô 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 八bát 。 此thử 中trung 初sơ 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 盡tận 智trí 。 過quá 去khứ 無vô 者giả 。 初sơ 剎sát 那na 時thời 未vị 有hữu 一nhất 念niệm 已dĩ 生sanh 滅diệt 故cố 。 設thiết 已dĩ 生sanh 滅diệt 三tam 緣duyên 捨xả 故cố 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 即tức 初sơ 時thời 具cụ 修tu 未vị 來lai 無Vô 學Học 十thập 支chi 。 現hiện 在tại 八bát 者giả 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 及cập 正chánh 見kiến 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 八bát 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 盡tận 無vô 生sanh 智trí 隨tùy 一nhất 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 色sắc 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 八bát 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 五ngũ 。 此thử 中trung 過quá 去khứ 八bát 者giả 。 謂vị 前tiền 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 。 定định 初sơ 無Vô 學Học 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 八bát 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 或hoặc 世thế 俗tục 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 過quá 去khứ 八bát 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 無vô 。 此thử 中trung 過quá 去khứ 八bát 者giả 。 謂vị 初sơ 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 八bát 支chi 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 八bát 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 九cửu 。 此thử 中trung 現hiện 在tại 九cửu 者giả 。 謂vị 除trừ 正chánh 見kiến 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 八bát 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 過quá 去khứ 八bát 者giả 。 謂vị 初sơ 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 八bát 支chi 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 前tiền 初sơ 智trí 及cập 今kim 初sơ 見kiến 所sở 修tu 十thập 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 若nhược 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 。 現hiện 在tại 前tiền 等đẳng 。 皆giai 隨tùy 所sở 應ưng 准chuẩn 前tiền 應ưng 說thuyết 。

若nhược 依y 無vô 色sắc 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 無vô 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 五ngũ 。 此thử 中trung 初sơ 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 盡tận 智trí 。 過quá 去khứ 無vô 者giả 。 初sơ 剎sát 那na 時thời 未vị 有hữu 一nhất 念niệm 已dĩ 生sanh 滅diệt 故cố 。 設thiết 已dĩ 生sanh 滅diệt 三tam 緣duyên 捨xả 故cố 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 即tức 初sơ 時thời 具cụ 修tu 未vị 來lai 無Vô 學Học 十thập 支chi 。 現hiện 在tại 五ngũ 者giả 。 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 及cập 正chánh 見kiến 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 無vô 色sắc 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 五ngũ 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 盡tận 無vô 生sanh 智trí 隨tùy 一nhất 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 初sơ 智trí 時thời 所sở 修tu 十thập 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 或hoặc 世thế 俗tục 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 五ngũ 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 無vô 。 此thử 中trung 過quá 去khứ 五ngũ 者giả 。 謂vị 初sơ 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 五ngũ 支chi 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 依y 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 定định 。 乃nãi 至chí 若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 智trí 現hiện 在tại 前tiền 等đẳng 。 皆giai 隨tùy 所sở 應ưng 准chuẩn 前tiền 應ưng 說thuyết 。 若nhược 依y 無vô 色sắc 定định 。 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 五ngũ 。 未vị 來lai 十thập 。 此thử 中trung 初sơ 無Vô 學Học 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 者giả 。 謂vị 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 過quá 去khứ 五ngũ 者giả 。 謂vị 前tiền 初sơ 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 五ngũ 支chi 。 未vị 來lai 十thập 者giả 。 謂vị 前tiền 初sơ 智trí 及cập 今kim 初sơ 見kiến 所sở 修tu 未vị 來lai 十thập 支chi 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 復phục 依y 無vô 色sắc 定định 。 無Vô 學Học 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 現hiện 在tại 前tiền 。 過quá 去khứ 六lục 。 未vị 來lai 十thập 。 現hiện 在tại 五ngũ 。 此thử 中trung 過quá 去khứ 六lục 者giả 。 謂vị 前tiền 初sơ 智trí 俱câu 生sanh 聚tụ 五ngũ 支chi 。 及cập 前tiền 初sơ 見kiến 俱câu 生sanh 聚tụ 五ngũ 支chi 合hợp 為vi 六lục 。 餘dư 如như 前tiền 說thuyết 。 彼bỉ 滅diệt 已dĩ 不bất 失thất 。 若nhược 入nhập 滅diệt 定định 或hoặc 世thế 俗tục 心tâm 現hiện 在tại 前tiền 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 若nhược 依y 無vô 尋tầm 無vô 伺tứ 定định 。 無Vô 學Học 若nhược 智trí 若nhược 見kiến 。 現hiện 在tại 前tiền 等đẳng 。 皆giai 隨tùy 所sở 應ưng 准chuẩn 前tiền 應ưng 說thuyết 。

此thử 中trung 一nhất 切thiết 過quá 去khứ 。 未vị 來lai 皆giai 說thuyết 最tối 初sơ 起khởi 及cập 修tu 者giả 。 不bất 說thuyết 後hậu 位vị 所sở 起khởi 所sở 修tu 。 現hiện 在tại 隨tùy 起khởi 現hiện 前tiền 者giả 說thuyết 。 所sở 說thuyết 無Vô 學Học 亦diệc 通thông 一nhất 切thiết 。 非phi 唯duy 次thứ 第đệ 遍biến 入nhập 定định 者giả 。 問vấn 何hà 故cố 得đắc 學học 果quả 時thời 。 見kiến 為vi 無vô 間gian 道đạo 。 見kiến 為vi 解giải 脫thoát 道đạo 。 得đắc 無Vô 學Học 果quả 時thời 。 見kiến 為vi 無vô 間gian 道đạo 智trí 為vi 解giải 脫thoát 道đạo 耶da 。 答đáp 無Vô 學Học 果quả 位vị 所sở 應ưng 作tác 業nghiệp 一nhất 切thiết 已dĩ 辦biện 。 加gia 行hành 止chỉ 息tức 不bất 復phục 尋tầm 求cầu 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 學học 果quả 不bất 爾nhĩ 故cố 得đắc 見kiến 名danh 。 問vấn 何hà 故cố 無Vô 學Học 位vị 初sơ 說thuyết 智trí 後hậu 說thuyết 見kiến 學học 位vị 初sơ 後hậu 皆giai 說thuyết 見kiến 耶da 。 答đáp 無Vô 學Học 位vị 初sơ 必tất 起khởi 盡tận 智trí 。 故cố 初sơ 說thuyết 智trí 。 後hậu 若nhược 更cánh 起khởi 勝thắng 功công 德đức 時thời 。 亦diệc 有hữu 推thôi 度độ 故cố 後hậu 說thuyết 見kiến 。 學học 位vị 先tiên 起khởi 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 。 唯duy 見kiến 非phi 智trí 故cố 初sơ 說thuyết 見kiến 。 後hậu 無vô 漏lậu 智trí 所sở 作tác 未vị 辦biện 。 推thôi 度độ 不bất 息tức 亦diệc 得đắc 見kiến 名danh 。 故cố 後hậu 說thuyết 見kiến 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 發Phát 智Trí 大Đại 毘Tỳ 婆Bà 沙Sa 論Luận 卷quyển 第đệ 九cửu 十thập 四tứ