阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 一nhất

尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 賢Hiền 聖Thánh 品Phẩm 第đệ 六lục 之chi 十thập 五ngũ

廣quảng 說thuyết 諸chư 道đạo 。 差sai 別biệt 無vô 量lượng 。 謂vị 世thế 出xuất 世thế 見kiến 修tu 道Đạo 等đẳng 。 今kim 應ưng 思tư 擇trạch 於ư 諸chư 道đạo 中trung 。 略lược 說thuyết 有hữu 幾kỷ 可khả 能năng 遍biến 攝nhiếp 。 頌tụng 曰viết 。

應ưng 知tri 一nhất 切thiết 道đạo 。 略lược 說thuyết 唯duy 有hữu 四tứ 。

謂vị 加gia 行hành 無vô 間gian 。 解giải 脫thoát 勝thắng 進tiến 道đạo 。

論luận 曰viết 。 加gia 行hành 道Đạo 者giả 。 謂vị 此thử 無vô 間gian 無vô 間gian 道đạo 生sanh 。 無vô 間gian 道đạo 者giả 。 謂vị 此thử 能năng 滅diệt 所sở 應ưng 斷đoạn 障chướng 。 解giải 脫thoát 道đạo 者giả 。 謂vị 已dĩ 解giải 脫thoát 所sở 應ưng 斷đoạn 障chướng 最tối 初sơ 所sở 生sanh 。 勝thắng 進tiến 道đạo 者giả 。 謂vị 除trừ 無vô 間gian 加gia 行hành 解giải 脫thoát 所sở 餘dư 諸chư 道đạo 。 何hà 義nghĩa 名danh 道đạo 。 謂vị 尋tầm 求cầu 依y 。 依y 此thử 尋tầm 求cầu 涅Niết 槃Bàn 果quả 故cố 。 由do 此thử 一nhất 切thiết 修tu 苦khổ 智trí 等đẳng 。 無vô 不bất 皆giai 為vi 尋tầm 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 此thử 道đạo 名danh 目mục 涅Niết 槃Bàn 路lộ 。 三tam 乘thừa 賢hiền 聖thánh 。 涉thiệp 此thử 夷di 途đồ 。 速tốc 達đạt 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 界giới 故cố 。 道đạo 於ư 餘dư 處xứ 立lập 通thông 行hành 名danh 。 以dĩ 於ư 諦đế 中trung 能năng 善thiện 通thông 達đạt 。 復phục 能năng 速tốc 往vãng 。 涅Niết 槃Bàn 城thành 故cố 。 此thử 有hữu 幾kỷ 種chủng 依y 何hà 建kiến 立lập 。 頌tụng 曰viết 。

通thông 行hành 有hữu 四tứ 種chủng 。 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。

苦khổ 依y 所sở 餘dư 地địa 。 遲trì 速tốc 鈍độn 利lợi 根căn 。

論luận 曰viết 。 經kinh 說thuyết 通thông 行hành 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 苦khổ 遲trì 通thông 行hành 。 二nhị 苦khổ 速tốc 通thông 行hành 。 三tam 樂nhạo/nhạc/lạc 遲trì 通thông 行hành 。 四tứ 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 此thử 四tứ 通thông 行hành 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 依y 地địa 依y 根căn 建kiến 立lập 異dị 故cố 。 云vân 何hà 依y 地địa 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 謂vị 依y 根căn 本bổn 四tứ 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 所sở 生sanh 聖thánh 道Đạo 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 通thông 行hành 。 任nhậm 運vận 轉chuyển 故cố 如như 乘thừa 船thuyền 筏phiệt 。 任nhậm 運vận 轉chuyển 者giả 。 由do 此thử 地địa 中trung 止Chỉ 觀Quán 雙song 行hành 。 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 又hựu 此thử 諸chư 地địa 所sở 有hữu 等đẳng 持trì 。 攝nhiếp 受thọ 五ngũ 支chi 四tứ 支chi 成thành 故cố 。 依y 餘dư 無vô 色sắc 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 所sở 生sanh 聖thánh 道Đạo 名danh 苦khổ 通thông 行hành 。 雖tuy 道đạo 非phi 苦khổ 苦khổ 受thọ 相tương 應ứng 。 艱gian 辛tân 轉chuyển 故cố 亦diệc 名danh 為vi 苦khổ 。 如như 依y 陸lục 路lộ 乘thừa 馬mã 等đẳng 行hành 。 艱gian 辛tân 轉chuyển 者giả 。 由do 此thử 地địa 中trung 止Chỉ 觀Quán 雖tuy 俱câu 而nhi 增tăng 減giảm 故cố 。 謂vị 無vô 色sắc 地địa 觀quán 減giảm 止chỉ 增tăng 。 未vị 至chí 中trung 間gian 。 觀quán 增tăng 止chỉ 減giảm 。 又hựu 此thử 諸chư 地địa 所sở 有hữu 等đẳng 持trì 。 不bất 攝nhiếp 五ngũ 支chi 四tứ 支chi 成thành 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 未vị 至chí 地địa 道đạo 難nan 可khả 成thành 辦biện 故cố 立lập 苦khổ 名danh 。 謂vị 有hữu 先tiên 來lai 都đô 未vị 得đắc 定định 。 多đa 起khởi 功công 用dụng 方phương 得đắc 現hiện 前tiền 。 此thử 既ký 現hiện 前tiền 為vi 勝thắng 加gia 行hành 。 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 易dị 起khởi 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 。 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 同đồng 一nhất 地địa 攝nhiếp 。 異dị 心tâm 品phẩm 滅diệt 異dị 心tâm 品phẩm 生sanh 。 極cực 為vi 艱gian 辛tân 故cố 亦diệc 名danh 苦khổ 。 譬thí 如như 以dĩ 木mộc 析tích 木mộc 極cực 難nạn/nan 。 謂vị 一nhất 地địa 中trung 。 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 。 麁thô 心tâm 品phẩm 滅diệt 無vô 尋tầm 唯duy 伺tứ 。 細tế 心tâm 品phẩm 生sanh 。 多đa 用dụng 功công 力lực 。 諸chư 無vô 色sắc 定định 亦diệc 甚thậm 難nan 成thành 。 故cố 亦diệc 名danh 苦khổ 極cực 微vi 細tế 故cố 。 謂vị 無vô 色sắc 定định 行hành 相tương/tướng 眇miễu 然nhiên 。 不bất 易dị 測trắc 量lượng 修tu 難nạn/nan 成thành 辦biện 。 又hựu 從tùng 靜tĩnh 慮lự 起khởi 無vô 色sắc 時thời 。 五ngũ 蘊uẩn 定định 滅diệt 四tứ 蘊uẩn 定định 起khởi 。 極cực 為vi 難nạn/nan 辦biện 故cố 立lập 苦khổ 名danh 。 云vân 何hà 依y 根căn 建kiến 立lập 差sai 別biệt 。 謂vị 即tức 苦khổ 樂lạc 二nhị 通thông 行hành 中trung 。 鈍độn 根căn 名danh 遲trì 利lợi 根căn 名danh 速tốc 。 二nhị 行hành 於ư 境cảnh 通thông 達đạt 稽khể 遲trì 。 說thuyết 名danh 遲trì 通thông 翻phiên 此thử 名danh 速tốc 。 或hoặc 遲trì 鈍độn 者giả 所sở 起khởi 通thông 行hành 名danh 遲trì 通thông 行hành 。 速tốc 此thử 相tương 違vi 。 或hoặc 趣thú 涅Niết 槃Bàn 有hữu 遲trì 有hữu 速tốc 。 由do 根căn 鈍độn 利lợi 如như 後hậu 當đương 辯biện 。 此thử 行hành 五ngũ 蘊uẩn 四tứ 蘊uẩn 為vi 性tánh 。 由do 依y 色sắc 定định 無vô 色sắc 定định 別biệt 。 而nhi 名danh 通thông 者giả 顯hiển 慧tuệ 勝thắng 故cố 。 如như 見kiến 道đạo 位vị 雖tuy 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 。 以dĩ 慧tuệ 勝thắng 故cố 偏thiên 立lập 見kiến 名danh 。 如như 見kiến 道đạo 邊biên 諸chư 世thế 俗tục 智trí 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 亦diệc 以dĩ 五ngũ 蘊uẩn 四tứ 蘊uẩn 為vi 體thể 立lập 智trí 定định 名danh 。 然nhiên 有hữu 經kinh 中trung 說thuyết 四tứ 通thông 行hành 。 五ngũ 根căn 為vi 性tánh 亦diệc 就tựu 勝thắng 說thuyết 。 慧tuệ 勝thắng 中trung 勝thắng 故cố 立lập 通thông 名danh 。 為vì 諸chư 有hữu 情tình 。 無vô 中trung 根căn 者giả 。 而nhi 今kim 但đãn 說thuyết 遲trì 速tốc 行hành 耶da 。 有hữu 一nhất 類loại 言ngôn 無vô 中trung 根căn 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 諸chư 利lợi 根căn 中trung 。 唯duy 有hữu 指chỉ 鬘man 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 諸chư 鈍độn 根căn 中trung 唯duy 有hữu 蛇xà 奴nô 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 別biệt 有hữu 中trung 根căn 故cố 知tri 非phi 有hữu 。 又hựu 於ư 三tam 道đạo 。 各các 說thuyết 二nhị 故cố 。 謂vị 見kiến 道đạo 中trung 唯duy 見kiến 說thuyết 有hữu 。 隨tùy 信tín 法pháp 行hành 二nhị 道đạo 差sai 別biệt 。 修tu 道Đạo 位vị 中trung 唯duy 見kiến 說thuyết 有hữu 。 信tín 解giải 見kiến 至chí 二nhị 道đạo 差sai 別biệt 。 無Vô 學Học 道đạo 中trung 唯duy 見kiến 說thuyết 有hữu 。

時thời 及cập 不bất 時thời 二nhị 道đạo 差sai 別biệt 。 若nhược 許hứa 有hữu 中trung 根căn 應ưng 各các 說thuyết 三tam 道đạo 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 與dữ 契Khế 經Kinh 相tương 違vi 。 如như 說thuyết 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 生sanh 長trưởng 。 有hữu 利lợi 中trung 鈍độn 三tam 根căn 差sai 別biệt 。 此thử 不bất 相tương 違vi 。 依y 佛Phật 出xuất 世thế 。 彼bỉ 有hữu 情tình 類loại 。 初sơ 中trung 後hậu 時thời 入nhập 道đạo 不bất 同đồng 作tác 是thị 說thuyết 故cố 。 初sơ 入nhập 道Đạo 者giả 。 如như 阿A 若Nhã 多Đa 憍kiêu 陳trần 那na 等đẳng 。 後hậu 入nhập 道đạo 者giả 如như 善thiện 賢hiền 等đẳng 。 中trung 謂vị 所sở 餘dư 。 或hoặc 據cứ 有hữu 情tình 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 故cố 說thuyết 無vô 違vi 。 然nhiên 理lý 定định 應ưng 有hữu 中trung 根căn 者giả 。 謂vị 隨tùy 法pháp 行hành 一nhất 種chủng 性tánh 中trung 。 有hữu 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 獨Độc 覺Giác 大đại 覺giác 。 不bất 可khả 說thuyết 彼bỉ 根căn 品phẩm 無vô 差sai 。 又hựu 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 隨tùy 法pháp 行hành 是thị 鈍độn 根căn 攝nhiếp 。 如như 說thuyết 。 五ngũ 根căn 增tăng 上thượng 猛mãnh 利lợi 。 極cực 圓viên 滿mãn 者giả 名danh 俱câu 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 然nhiên 通thông 行hành 中trung 不bất 別biệt 說thuyết 有hữu 中trung 品phẩm 行hành 者giả 不bất 明minh 了liễu 故cố 。 於ư 世thế 典điển 中trung 亦diệc 隨tùy 明minh 了liễu 。 唯duy 見kiến 顯hiển 示thị 上thượng 下hạ 非phi 中trung 。 由do 此thử 已dĩ 釋thích 道đạo 唯duy 二nhị 意ý 。 又hựu 彼bỉ 所sở 引dẫn 根căn 第đệ 一nhất 經kinh 。 已dĩ 定định 證chứng 成thành 有hữu 中trung 根căn 者giả 。 謂vị 既ký 說thuyết 有hữu 第đệ 一nhất 利lợi 根căn 。 知tri 更cánh 有hữu 餘dư 利lợi 而nhi 非phi 極cực 。 但đãn 對đối 鈍độn 者giả 說thuyết 之chi 為vi 利lợi 。 又hựu 既ký 說thuyết 有hữu 第đệ 一nhất 鈍độn 根căn 。 知tri 更cánh 有hữu 餘dư 鈍độn 而nhi 非phi 極cực 。 但đãn 對đối 利lợi 者giả 說thuyết 之chi 為vi 鈍độn 。 故cố 應ưng 決quyết 定định 許hứa 有hữu 中trung 根căn 。 經kinh 中trung 明minh 說thuyết 有hữu 三tam 根căn 故cố 。 依y 根căn 立lập 道đạo 必tất 亦diệc 有hữu 三tam 。 但đãn 不bất 分phân 明minh 故cố 唯duy 說thuyết 二nhị 。 然nhiên 中trung 根căn 性tánh 攝nhiếp 在tại 二nhị 中trung 。 以dĩ 利lợi 鈍độn 中trung 有hữu 非phi 極cực 故cố 。 應ưng 知tri 通thông 行hành 隨tùy 此thử 相tương/tướng 說thuyết 。 唯duy 立lập 遲trì 速tốc 無vô 別biệt 處xứ 中trung 。 然nhiên 上thượng 所sở 言ngôn 由do 根căn 利lợi 鈍độn 。 於ư 趣thú 圓viên 寂tịch 有hữu 速tốc 有hữu 遲trì 。 此thử 據cứ 等đẳng 修tu 勤cần 加gia 行hành 說thuyết 。 若nhược 不bất 據cứ 等đẳng 則tắc 鈍độn 利lợi 根căn 。 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 遲trì 速tốc 不bất 定định 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 現hiện 法pháp 遲trì 身thân 壞hoại 速tốc 等đẳng 四tứ 句cú 差sai 別biệt 。 此thử 約ước 加gia 行hành 有hữu 勤cần 不bất 勤cần 。 不bất 約ước 轉chuyển 根căn 及cập 有hữu 退thoái 說thuyết 。 以dĩ 諸chư 聖thánh 者giả 。 若nhược 已dĩ 經kinh 生sanh 。 不bất 退thoái 不bất 轉chuyển 。 根căn 不bất 生sanh 上thượng 界giới 故cố 。 大đại 覺giác 獨Độc 覺Giác 到đáo 究cứu 竟cánh 。 聲Thanh 聞Văn 依y 何hà 通thông 行hành 入nhập 聖thánh 。 證chứng 極cực 果quả 大đại 覺giác 唯duy 依y 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 。 謂vị 以dĩ 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 為vi 依y 。 由do 極cực 利lợi 根căn 入nhập 正chánh 決quyết 定định 。 證chứng 得đắc 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 於ư 獨Độc 覺Giác 中trung 麟lân 角giác 喻dụ 者giả 。 如như 大đại 覺giác 說thuyết 餘dư 則tắc 不bất 定định 。 於ư 到đáo 究cứu 竟cánh 二nhị 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 舍Xá 利Lợi 子Tử 依y 苦khổ 速tốc 通thông 行hành 。 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 速tốc 通thông 行hành 入nhập 聖thánh 證chứng 極cực 果quả 。 彼bỉ 依y 未vị 至chí 入nhập 正chánh 決quyết 定định 。 依y 第đệ 四tứ 定định 得đắc 漏lậu 盡tận 故cố 。 目Mục 連Liên 唯duy 依y 苦khổ 速tốc 通thông 行hành 。 謂vị 依y 未vị 至chí 入nhập 正chánh 決quyết 定định 。 依y 無vô 色sắc 定định 得đắc 漏lậu 盡tận 故cố 。 二nhị 聖thánh 先tiên 來lai 樂nhạo/nhạc/lạc 慧tuệ 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 。 故cố 證chứng 極cực 果quả 依y 色sắc 無vô 色sắc 。 許hứa 到đáo 究cứu 竟cánh 。 諸chư 大đại 聲Thanh 聞Văn 。 法pháp 爾nhĩ 唯duy 應ưng 漸tiệm 次thứ 得đắc 果quả 。 故cố 彼bỉ 入nhập 聖thánh 道Đạo 皆giai 依y 未vị 至chí 地địa 道đạo 。 亦diệc 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 法pháp 。 此thử 有hữu 幾kỷ 種chủng 名danh 義nghĩa 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

覺giác 分phần/phân 三tam 十thập 七thất 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 。

覺giác 謂vị 盡tận 無vô 生sanh 。 順thuận 此thử 故cố 名danh 分phần/phân 。

論luận 曰viết 。 經kinh 說thuyết 覺giác 分phần/phân 有hữu 三tam 十thập 七thất 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 四Tứ 神Thần 足Túc 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 。 七Thất 等Đẳng 覺Giác 支Chi 八Bát 聖Thánh 道Đạo 支chi 。 盡tận 無vô 生sanh 智trí 說thuyết 名danh 為vi 覺giác 。 隨tùy 覺giác 者giả 別biệt 立lập 三tam 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 二nhị 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 三tam 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 無vô 智trí 睡thụy 眠miên 皆giai 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 及cập 如như 實thật 知tri 已dĩ 作tác 己kỷ 事sự 。 不bất 復phục 作tác 故cố 此thử 二nhị 名danh 覺giác 。 三tam 十thập 七thất 法pháp 順thuận 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 皆giai 名danh 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 此thử 三tam 十thập 七thất 體thể 各các 別biệt 耶da 。 不bất 爾nhĩ 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

此thử 實thật 事sự 唯duy 十thập 。 謂vị 慧tuệ 勤cần 定định 信tín 。

念niệm 喜hỷ 捨xả 輕khinh 安an 。 及cập 戒giới 尋tầm 為vi 體thể 。

論luận 曰viết 。 此thử 覺giác 分phần/phân 名danh 雖tuy 三tam 十thập 七thất 。 實thật 事sự 唯duy 十thập 即tức 慧tuệ 勤cần 等đẳng 。 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 慧tuệ 根căn 慧tuệ 力lực 擇Trạch 法Pháp 覺Giác 支Chi 。 正chánh 見kiến 以dĩ 慧tuệ 為vi 體thể 。 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 精tinh 進tấn 根căn 精tinh 進tấn 力lực 精Tinh 進Tấn 覺Giác 支Chi 。 正chánh 精tinh 進tấn 以dĩ 勤cần 為vi 體thể 。 四Tứ 神Thần 足Túc 定định 根căn 定định 力lực 定định 覺giác 支chi 正chánh 定định 以dĩ 定định 為vi 體thể 。 信tín 根căn 信tín 力lực 以dĩ 信tín 為vi 體thể 。 念niệm 根căn 念niệm 力lực 念niệm 覺giác 支chi 正chánh 念niệm 以dĩ 念niệm 為vi 體thể 。 喜hỷ 覺giác 支chi 以dĩ 喜hỷ 為vi 體thể 。 捨xả 覺giác 支chi 以dĩ 行hành 蘊uẩn 攝nhiếp 捨xả 為vi 體thể 。 輕Khinh 安An 覺Giác 支Chi 。 以dĩ 輕khinh 安an 為vi 體thể 。 正chánh 語ngữ 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 以dĩ 戒giới 為vi 體thể 。 正chánh 思tư 惟duy 以dĩ 尋tầm 為vi 體thể 。 如như 是thị 覺giác 分phần/phân 實thật 事sự 唯duy 十thập 。 前tiền 五ngũ 即tức 是thị 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 。 由do 境cảnh 等đẳng 殊thù 分phân 為vi 三tam 十thập 。 更cánh 加gia 喜hỷ 捨xả 輕khinh 安an 戒giới 尋tầm 。 戒giới 分phân 為vi 三tam 復phục 總tổng 成thành 七thất 。 并tinh 前tiền 合hợp 成thành 。 三tam 十thập 七thất 種chủng 。 毘tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 有hữu 十thập 一nhất 。 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 。 不bất 相tương 雜tạp 故cố 。 戒giới 分phân 為vi 二nhị 餘dư 九cửu 同đồng 前tiền 。 念niệm 住trụ 等đẳng 三tam 名danh 無vô 別biệt 屬thuộc 。 如như 何hà 獨độc 說thuyết 為vi 慧tuệ 勤cần 定định 。 頌tụng 曰viết 。

四tứ 念niệm 住trụ 正Chánh 斷Đoạn 。 神thần 足túc 隨tùy 增tăng 上thượng 。

說thuyết 為vi 慧tuệ 勤cần 定định 。 實thật 諸chư 加gia 行hành 善thiện 。

論luận 曰viết 。 四tứ 念niệm 住trụ 等đẳng 三tam 品phẩm 善thiện 法Pháp 。 體thể 實thật 遍biến 攝nhiếp 諸chư 加gia 行hành 善thiện 。 然nhiên 隨tùy 同đồng 品phẩm 。 增tăng 上thượng 善thiện 根căn 。 如như 次thứ 說thuyết 為vi 慧tuệ 勤cần 及cập 定định 。 何hà 緣duyên 於ư 慧tuệ 立lập 念niệm 住trụ 名danh 。 慧tuệ 由do 念niệm 力lực 持trì 令linh 住trụ 故cố 。 何hà 故cố 說thuyết 勤cần 名danh 為vi 正Chánh 斷Đoạn 。 於ư 正chánh 修tu 習tập 斷đoạn 修tu 位vị 中trung 。 此thử 勤cần 力lực 能năng 斷đoạn 懈giải 怠đãi 故cố 。 或hoặc 名danh 正chánh 勝thắng 於ư 正chánh 持trì 策sách 。 身thân 語ngữ 意ý 中trung 此thử 最tối 勝thắng 故cố 。 何hà 緣duyên 於ư 定định 立lập 神thần 足túc 名danh 。 諸chư 靈linh 妙diệu 德đức 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 經kinh 主chủ 此thử 中trung 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 神thần 即tức 是thị 定định 足túc 。 謂vị 欲dục 等đẳng 彼bỉ 應ưng 覺giác 分phần/phân 。 事sự 有hữu 十thập 三tam 增tăng 欲dục 心tâm 故cố 。 又hựu 違vi 經kinh 說thuyết 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 吾ngô 今kim 為vì 汝nhữ 說thuyết 神thần 足túc 等đẳng 。 神thần 謂vị 受thọ 用dụng 種chủng 種chủng 神thần 境cảnh 。 分phần/phân 一nhất 為vi 多đa 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 足túc 謂vị 欲dục 等đẳng 四tứ 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 中trung 佛Phật 說thuyết 定định 果quả 名danh 神thần 。 欲dục 等đẳng 所sở 生sanh 等đẳng 持trì 名danh 足túc 無vô 如như 是thị 。 失thất 彼bỉ 許hứa 等đẳng 。 持trì 體thể 即tức 是thị 神thần 亦diệc 是thị 神thần 足túc 。 彼bỉ 所sở 言ngôn 足túc 謂vị 欲dục 等đẳng 者giả 。 為vi 顯hiển 等đẳng 持trì 有hữu 四tứ 種chủng 。 故cố 舉cử 因nhân 顯hiển 果quả 說thuyết 欲dục 等đẳng 言ngôn 。 然nhiên 諸chư 等đẳng 持trì 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 善thiện 根căn 加gia 行hành 位vị 勝thắng 。 二nhị 於ư 善thiện 根căn 成thành 滿mãn 位vị 勝thắng 。 前tiền 名danh 神thần 足túc 後hậu 名danh 為vi 神thần 。 故cố 契Khế 經Kinh 言ngôn 由do 欲dục 增tăng 上thượng 。 所sở 得đắc 勝thắng 定định 名danh 欲dục 等đẳng 持trì 。 此thử 言ngôn 即tức 說thuyết 加gia 行hành 位vị 定định 。 復phục 言ngôn 方phương 便tiện 為vi 斷đoạn 已dĩ 生sanh 。 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 。 乃nãi 至chí 為vì 令linh 。 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。 安an 住trụ 增tăng 廣quảng 。 由do 前tiền 欲dục 定định 生sanh 起khởi 於ư 欲dục 。 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 攝nhiếp 心tâm 持trì 心tâm 。 此thử 說thuyết 善thiện 根căn 成thành 滿mãn 位vị 定định 攝nhiếp 心tâm 。 謂vị 慧tuệ 持trì 心tâm 謂vị 定định 能năng 攝nhiếp 持trì 心tâm 是thị 彼bỉ 相tương/tướng 故cố 。 復phục 言ngôn 如như 是thị 欲dục 勤cần 精tinh 進tấn 攝nhiếp 心tâm 持trì 心tâm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 云vân 何hà 欲dục 等đẳng 由do 欲dục 等đẳng 持trì 。 此thử 言ngôn 為vi 明minh 後hậu 起khởi 欲dục 等đẳng 。 是thị 等đẳng 引dẫn 者giả 修tu 欲dục 等đẳng 持trì 。 加gia 行hành 成thành 時thời 所sở 證chứng 果Quả 義nghĩa 。 復phục 言ngôn 此thử 位vị 。 若nhược 欲dục 若nhược 勤cần 若nhược 信tín 若nhược 輕khinh 安an 若nhược 念niệm 若nhược 正chánh 智trí 若nhược 思tư 若nhược 捨xả 。 皆giai 名danh 勝thắng 行hành 。 依y 何hà 修tu 造tạo 立lập 勝thắng 行hành 名danh 。 依y 修tu 造tạo 神thần 故cố 名danh 勝thắng 行hành 。 由do 如như 是thị 理lý 。 故cố 次thứ 說thuyết 言ngôn 如như 是thị 勝thắng 行hành 。 及cập 前tiền 欲dục 定định 合hợp 名danh 欲dục 定định 勝thắng 行hành 神thần 足túc 。 所sở 言ngôn 神thần 足túc 者giả 是thị 神thần 所sở 依y 義nghĩa 。 以dĩ 前tiền 欲dục 定định 是thị 前tiền 生sanh 定định 因nhân 。 後hậu 起khởi 欲dục 等đẳng 是thị 俱câu 生sanh 定định 因nhân 故cố 。 勝thắng 行hành 中trung 不bất 復phục 說thuyết 。 定định 因nhân 定định 果quả 定định 無vô 容dung 俱câu 故cố 。 俱câu 生sanh 欲dục 等đẳng 於ư 所sở 修tu 定định 有hữu 何hà 功công 能năng 。 若nhược 離ly 俱câu 生sanh 欲dục 等đẳng 諸chư 法pháp 定định 不bất 生sanh 故cố 。 以dĩ 定định 於ư 彼bỉ 俱câu 生sanh 聚tụ 中trung 。 最tối 殊thù 勝thắng 故cố 。 說thuyết 是thị 所sở 修tu 起khởi 先tiên 欲dục 定định 為vi 加gia 行hành 者giả 本bổn 。 為vi 求cầu 得đắc 後hậu 勝thắng 定định 故cố 。 由do 如như 是thị 理lý 彼bỉ 說thuyết 等đẳng 持trì 。 體thể 即tức 是thị 神thần 亦diệc 是thị 神thần 足túc 。 故cố 無vô 覺giác 分phần/phân 增tăng 欲dục 心tâm 失thất 。 又hựu 彼bỉ 亦diệc 無vô 違vi 契Khế 經Kinh 過quá 。 故cố 彼bỉ 自tự 釋thích 此thử 契Khế 經Kinh 文văn 。 言ngôn 以dĩ 神thần 聲thanh 說thuyết 於ư 神thần 果quả 。 如như 遍biến 知tri 果quả 說thuyết 遍biến 知tri 聲thanh 。 如như 是thị 所sở 言ngôn 定định 為vi 應ưng 理lý 。 由do 此thử 經Kinh 說thuyết 云vân 何hà 名danh 為vi 。 趣thú 修tu 神thần 足túc 道Đạo 。 謂vị 八Bát 支Chi 聖Thánh 道Đạo 順thuận 清thanh 淨tịnh 。 經kinh 說thuyết 言ngôn 大đại 德đức 。 我ngã 今kim 定định 說thuyết 有hữu 如như 是thị 神thần 。 然nhiên 如như 是thị 神thần 性tánh 是thị 下hạ 劣liệt 。 諸chư 異dị 生sanh 類loại 。 本bổn 所sở 成thành 法pháp 。 非phi 聖thánh 非phi 聖thánh 性tánh 。 非phi 通thông 非phi 通thông 性tánh 。 不bất 能năng 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 不bất 能năng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 由do 是thị 不bất 應ưng 修tu 此thử 神thần 足túc 。 是thị 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 所sở 應ưng 趣thú 求cầu 。 但đãn 為vi 斷đoạn 除trừ 能năng 證chứng 根căn 本bổn 靜tĩnh 慮lự 定định 障chướng 。 便tiện 為vi 應ưng 理lý 。 雖tuy 定định 即tức 神thần 而nhi 此thử 經Kinh 說thuyết 。 神thần 果quả 變biến 現hiện 事sự 相tướng 名danh 神thần 。 欲dục 令linh 尋tầm 麁thô 悟ngộ 入nhập 於ư 細tế 。 兼kiêm 為vi 顯hiển 定định 是thị 彼bỉ 近cận 因nhân 。 故cố 作tác 是thị 言ngôn 無vô 違vi 經kinh 過quá 。 何hà 緣duyên 信tín 等đẳng 立lập 根căn 力lực 名danh 。 以dĩ 增tăng 上thượng 故cố 。 難nạn/nan 屈khuất 伏phục 故cố 。 何hà 緣duyên 此thử 五ngũ 先tiên 說thuyết 為vi 根căn 後hậu 名danh 為vi 力lực 。 由do 此thử 五ngũ 法pháp 依y 下hạ 上thượng 品phẩm 分phần/phân 先tiên 後hậu 故cố 。 又hựu 依y 可khả 屈khuất 伏phục 不bất 可khả 屈khuất 伏phục 故cố 。 下hạ 品phẩm 信tín 等đẳng 勢thế 用dụng 劣liệt 故cố 。 猶do 為vi 所sở 治trị 同đồng 類loại 屈khuất 伏phục 。 上thượng 品phẩm 翻phiên 此thử 故cố 得đắc 力lực 名danh 。 所sở 說thuyết 覺giác 支chi 。 為vi 有hữu 何hà 義nghĩa 。 能năng 覺giác 悟ngộ 義nghĩa 名danh 為vi 覺giác 支chi 。 若nhược 爾nhĩ 覺giác 支chi 唯duy 應ưng 有hữu 一nhất 。 不bất 爾nhĩ 念niệm 等đẳng 是thị 擇trạch 法pháp 分phần/phân 。 皆giai 順thuận 擇trạch 法pháp 從tùng 勝thắng 為vi 名danh 。 或hoặc 覺giác 之chi 支chi 是thị 覺giác 支chi 義nghĩa 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 覺giác 支chi 唯duy 六lục 。 不bất 爾nhĩ 擇trạch 法pháp 是thị 覺giác 亦diệc 覺giác 支chi 。 所sở 餘dư 六lục 種chủng 是thị 覺giác 支chi 非phi 覺giác 。 所sở 說thuyết 道Đạo 支chi 為vi 有hữu 何hà 義nghĩa 。 尋tầm 求cầu 依y 義nghĩa 名danh 為vi 道đạo 支chi 。 若nhược 爾nhĩ 道đạo 支chi 唯duy 應ưng 有hữu 一nhất 。 不bất 爾nhĩ 。 餘dư 七thất 是thị 正chánh 見kiến 分phần/phân 皆giai 順thuận 正chánh 見kiến 從tùng 勝thắng 為vi 名danh 。 或hoặc 道đạo 之chi 支chi 是thị 道đạo 支chi 義nghĩa 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 許hứa 道đạo 支chi 唯duy 七thất 。 不bất 爾nhĩ 。 正chánh 見kiến 是thị 道đạo 亦diệc 道đạo 支chi 。 所sở 餘dư 七thất 種chủng 是thị 道đạo 支chi 非phi 道đạo 。 當đương 言ngôn 何hà 位vị 何hà 覺giác 分phần/phân 增tăng 。 頌tụng 曰viết 。

初sơ 業nghiệp 順thuận 決quyết 擇trạch 。 及cập 修tu 見kiến 道đạo 位vị 。

念niệm 住trụ 等đẳng 七thất 品phẩm 。 應ưng 知tri 次thứ 第đệ 增tăng 。

論luận 曰viết 。 初sơ 修tu 業nghiệp 位vị 說thuyết 念niệm 住trụ 增tăng 。 謂vị 此thử 位vị 中trung 為vi 息tức 顛điên 倒đảo 。 由do 念niệm 勢thế 力lực 於ư 身thân 等đẳng 境cảnh 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 能năng 審thẩm 了liễu 知tri 。 壞hoại 二nhị 種chủng 愚ngu 慧tuệ 用dụng 勝thắng 故cố 。 於ư 煖Noãn 法Pháp 位vị 說thuyết 正Chánh 斷Đoạn 增tăng 。 謂vị 此thử 位vị 中trung 見kiến 生sanh 死tử 過quá 。 涅Niết 槃Bàn 功công 德đức 。 遂toại 能năng 勇dũng 猛mãnh 。 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 不bất 墜trụy 生sanh 死tử 速tốc 趣thú 涅Niết 槃Bàn 勤cần 用dụng 勝thắng 故cố 。 於ư 頂Đảnh 法Pháp 位vị 說thuyết 神thần 足túc 增tăng 。 謂vị 此thử 位vị 中trung 能năng 制chế 心tâm 識thức 。 趣thú 不bất 退thoái 位vị 終chung 不bất 匱quỹ 乏phạp 。 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 定định 用dụng 勝thắng 故cố 。 於ư 忍Nhẫn 法Pháp 位vị 說thuyết 五ngũ 根căn 增tăng 。 謂vị 此thử 位vị 中trung 永vĩnh 息tức 惡ác 趣thú 。 終chung 不bất 退thoái 墮đọa 速tốc 入nhập 離ly 生sanh 。 增tăng 上thượng 義nghĩa 成thành 根căn 義nghĩa 勝thắng 故cố 。 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。 說thuyết 五Ngũ 力Lực 增tăng 。 謂vị 此thử 位vị 中trung 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 。 力lực 義nghĩa 勝thắng 故cố 。 雖tuy 忍nhẫn 位vị 中trung 亦diệc 容dung 如như 是thị 。 然nhiên 非phi 決quyết 定định 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 或hoặc 此thử 位vị 中trung 。 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 餘dư 異dị 生sanh 法pháp 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 。 故cố 於ư 此thử 位vị 力lực 義nghĩa 偏thiên 增tăng 。 修tu 道Đạo 位vị 中trung 近cận 菩Bồ 提Đề 位vị 。 助trợ 覺giác 勝thắng 故cố 說thuyết 覺giác 支chi 增tăng 。 或hoặc 此thử 位vị 中trung 斷đoạn 九cửu 品phẩm 惑hoặc 。 數sác 數sác 覺giác 故cố 覺giác 支chi 義nghĩa 增tăng 。 見kiến 道đạo 位vị 中trung 所sở 有hữu 道đạo 義nghĩa 。 皆giai 具cụ 足túc 故cố 。 說thuyết 道Đạo 支chi 增tăng 。 謂vị 尋tầm 求cầu 依y 及cập 通thông 往vãng 趣thú 。 二nhị 義nghĩa 具cụ 故cố 說thuyết 名danh 為vi 道đạo 。 見kiến 道đạo 位vị 中trung 二nhị 義nghĩa 最tối 勝thắng 。 謂vị 見kiến 道đạo 位vị 聖thánh 慧tuệ 初sơ 生sanh 。 如như 實thật 尋tầm 求cầu 諦đế 理lý 勝thắng 故cố 。 又hựu 於ư 此thử 位vị 不bất 起khởi 期kỳ 心tâm 。 能năng 速tốc 疾tật 行hành 往vãng 趣thú 勝thắng 故cố 隨tùy 數số 增tăng 故cố 。 於ư 契Khế 經Kinh 中trung 先tiên 七thất 後hậu 八bát 非phi 修tu 次thứ 第đệ 。 有hữu 餘dư 於ư 此thử 立lập 次thứ 第đệ 言ngôn 。 行hành 者giả 最tối 初sơ 由do 慧tuệ 勢thế 力lực 。 於ư 身thân 等đẳng 境cảnh 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 如như 實thật 了liễu 知tri 。 導đạo 起khởi 眾chúng 善thiện 。 如như 有hữu 目mục 者giả 將tương 導đạo 眾chúng 盲manh 。 是thị 故cố 最tối 初sơ 。 說thuyết 四tứ 念niệm 住trụ 。 由do 四tứ 念niệm 住trụ 了liễu 眾chúng 境cảnh 已dĩ 。 於ư 斷đoạn 惡ác 修tu 善thiện 。 能năng 發phát 起khởi 正chánh 勤cần 。 故cố 於ư 第đệ 二nhị 說thuyết 四tứ 正Chánh 斷Đoạn 。 由do 正chánh 勤cần 力lực 令linh 相tương 續tục 中trung 。 過quá 失thất 損tổn 減giảm 功công 德đức 增tăng 盛thịnh 。 於ư 殊thù 勝thắng 定định 方phương 能năng 修tu 習tập 。 是thị 故cố 神thần 足túc 說thuyết 在tại 第đệ 三tam 。 勝thắng 定định 為vi 依y 便tiện 令linh 信tín 等đẳng 。 與dữ 出xuất 世thế 法pháp 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 由do 此thử 五ngũ 根căn 說thuyết 為vi 第đệ 四tứ 。 根căn 義nghĩa 既ký 立lập 能năng 招chiêu 惡ác 趣thú 。 惡ác 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 不bất 能năng 屈khuất 伏phục 。 由do 此thử 五Ngũ 力Lực 說thuyết 為vi 第đệ 五Ngũ 力Lực 義nghĩa 既ký 成thành 。 能năng 如như 實thật 覺giác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 無vô 疑nghi 慮lự 故cố 說thuyết 七thất 覺giác 支chi 在tại 於ư 第đệ 六lục 。 既ký 如như 實thật 覺giác 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 厭yếm 捨xả 生sanh 死tử 欣hân 趣thú 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 說thuyết 道Đạo 支chi 以dĩ 為vi 第đệ 七thất 。 於ư 中trung 一nhất 一nhất 辯biện 其kỳ 次thứ 第đệ 。 如như 釋thích 。 經kinh 論luận 應ưng 正chánh 思tư 求cầu 今kim 此thử 論luận 中trung 思tư 擇trạch 法pháp 相tướng 。 於ư 次thứ 第đệ 理lý 無vô 勞lao 煩phiền 述thuật 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 應ưng 辯biện 覺giác 分phần/phân 。 幾kỷ 唯duy 無vô 漏lậu 幾kỷ 有hữu 漏lậu 耶da 。 頌tụng 曰viết 。

七Thất 覺Giác 八Bát 道Đạo 支chi 。 一nhất 向hướng 是thị 無vô 漏lậu 。

三tam 四tứ 五ngũ 根căn 力lực 。 皆giai 通thông 於ư 二nhị 種chủng 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 七thất 覺giác 八Bát 聖Thánh 道Đạo 支Chi 。 唯duy 是thị 無vô 漏lậu 。 唯duy 於ư 修tu 道Đạo 見kiến 道đạo 位vị 中trung 方phương 建kiến 立lập 故cố 。 謂vị 修tu 道Đạo 位vị 七thất 覺giác 支chi 增tăng 隣lân 近cận 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 治trị 有hữu 頂đảnh 故cố 覺giác 支chi 體thể 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 一nhất 切thiết 覺giác 分phần 。 皆giai 助trợ 菩Bồ 提Đề 。 唯duy 此thử 獨độc 摽phiếu/phiêu 覺giác 支chi 名danh 者giả 以dĩ 最tối 隣lân 近cận 。 菩Bồ 提Đề 果quả 故cố 由do 此thử 理lý 趣thú 。 證chứng 七Thất 覺Giác 支Chi 。 應ưng 知tri 但đãn 依y 治trị 有hữu 頂đảnh 說thuyết 。 此thử 為vi 上thượng 首thủ 類loại 治trị 下hạ 地địa 。 唯duy 於ư 無vô 漏lậu 立lập 覺giác 支chi 名danh 。 若nhược 不bất 許hứa 然nhiên 寧ninh 不bất 通thông 二nhị 。 或hoặc 於ư 一nhất 切thiết 菩Bồ 提Đề 分Phần 中trung 。 依y 近cận 菩Bồ 提Đề 立lập 覺giác 支chi 號hiệu 。 道đạo 中trung 修tu 道Đạo 位vị 近cận 菩Bồ 提Đề 性tánh 近cận 菩Bồ 提Đề 。 唯duy 是thị 無vô 漏lậu 故cố 無vô 漏lậu 修tu 道Đạo 方phương 立lập 覺giác 支chi 名danh 。 見kiến 道đạo 位vị 中trung 八bát 道đạo 支chi 勝thắng 故cố 。 此thử 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 性tánh 攝nhiếp 。 雖tuy 正chánh 見kiến 等đẳng 亦diệc 通thông 有hữu 漏lậu 。 然nhiên 彼bỉ 不bất 得đắc 聖thánh 道Đạo 支chi 名danh 。 聖thánh 道Đạo 支chi 名danh 目mục 無vô 漏lậu 故cố 。 又hựu 諸chư 論luận 者giả 許hứa 覺giác 分phần/phân 法pháp 。 覺giác 支chi 後hậu 說thuyết 定định 是thị 無vô 漏lậu 。 若nhược 說thuyết 在tại 前tiền 便tiện 通thông 二nhị 種chủng 。 既ký 覺giác 支chi 後hậu 方phương 說thuyết 道Đạo 支chi 。 故cố 八bát 道đạo 支chi 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 所sở 餘dư 通thông 二nhị 義nghĩa 准chuẩn 已dĩ 成thành 。 謂vị 覺giác 分phần/phân 中trung 前tiền 位vị 增tăng 者giả 。 彼bỉ 於ư 後hậu 位vị 勢thế 用dụng 亦diệc 增tăng 。 後hậu 位vị 增tăng 者giả 非phi 於ư 前tiền 位vị 。 故cố 毘tỳ 婆bà 沙sa 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 從tùng 初sơ 業nghiệp 位vị 至chí 盡tận 無vô 生sanh 念niệm 住trụ 常thường 增tăng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 三tam 十thập 七thất 何hà 地địa 有hữu 幾kỷ 。 頌tụng 曰viết 。

初sơ 靜tĩnh 慮lự 一nhất 切thiết 。 未vị 至chí 除trừ 喜hỷ 根căn 。

二nhị 靜tĩnh 慮lự 除trừ 尋tầm 。 三tam 四tứ 中trung 除trừ 二nhị 。

前tiền 三tam 無vô 色sắc 地địa 。 除trừ 戒giới 前tiền 二nhị 種chủng 。

於ư 欲dục 界giới 有hữu 頂đảnh 。 除trừ 覺giác 及cập 道đạo 支chi 。

論luận 曰viết 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 具cụ 三tam 十thập 七thất 。 於ư 未vị 至chí 地địa 除trừ 喜hỷ 覺giác 支chi 。 於ư 下hạ 地địa 法pháp 猶do 懷hoài 疑nghi 慮lự 。 未vị 能năng 保bảo 信tín 故cố 不bất 生sanh 喜hỷ 。 又hựu 未vị 至chí 定định 初sơ 現hiện 前tiền 時thời 。 未vị 能năng 斷đoạn 除trừ 。 下hạ 地địa 煩phiền 惱não 。 後hậu 雖tuy 已dĩ 斷đoạn 而nhi 類loại 同đồng 前tiền 。 故cố 起khởi 彼bỉ 時thời 皆giai 無vô 有hữu 喜hỷ 。 有hữu 說thuyết 。 一nhất 切thiết 近cận 分phần/phân 地địa 道đạo 。 皆giai 力lực 勵lệ 轉chuyển 故cố 無vô 喜hỷ 義nghĩa 。 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 除trừ 正chánh 思tư 惟duy 。 彼bỉ 靜tĩnh 慮lự 中trung 已dĩ 無vô 尋tầm 故cố 。 由do 契Khế 經Kinh 說thuyết 彼bỉ 地địa 無vô 尋tầm 。 彼bỉ 上thượng 等đẳng 持trì 轉chuyển 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 由do 此thử 二nhị 地địa 各các 三tam 十thập 六lục 。 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 靜tĩnh 慮lự 中trung 間gian 。 雙song 除trừ 喜hỷ 尋tầm 各các 三tam 十thập 五ngũ 。 前tiền 三tam 無vô 色sắc 除trừ 戒giới 三tam 支chi 。 并tinh 除trừ 喜hỷ 尋tầm 各các 三tam 十thập 二nhị 。 欲dục 界giới 有hữu 頂đảnh 除trừ 覺giác 道đạo 支chi 。 無vô 無vô 漏lậu 故cố 各các 二nhị 十thập 二nhị 。 如như 是thị 諸chư 地Địa 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 覺giác 分phần/phân 現hiện 前tiền 少thiểu 多đa 無vô 定định 。 謂vị 隨tùy 位vị 別biệt 後hậu 必tất 兼kiêm 前tiền 。 可khả 一nhất 體thể 上thượng 義nghĩa 分phần/phân 多đa 種chủng 。 故cố 有hữu 多đa 種chủng 俱câu 時thời 起khởi 義nghĩa 。 唯duy 四tứ 念niệm 住trụ 必tất 不bất 俱câu 生sanh 。 以dĩ 約ước 所sở 緣duyên 分phân 為vi 四tứ 故cố 。 尚thượng 無vô 二nhị 慧tuệ 俱câu 時thời 而nhi 生sanh 。 況huống 有hữu 一nhất 時thời 四tứ 慧tuệ 並tịnh 起khởi 。 不bất 可khả 一nhất 慧tuệ 約ước 境cảnh 分phần/phân 多đa 。 以dĩ 若nhược 總tổng 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 必tất 無vô 一nhất 慧tuệ 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 緣duyên 四tứ 境cảnh 生sanh 四tứ 行hành 相tương/tướng 故cố 。 由do 此thử 理lý 趣thú 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 具cụ 三tam 十thập 七thất 。 然nhiên 於ư 一nhất 念niệm 頓đốn 現hiện 在tại 前tiền 。 極cực 多đa 但đãn 容dung 有hữu 三tam 十thập 四tứ 。 如như 是thị 未vị 至chí 第đệ 二nhị 靜tĩnh 慮lự 。 極cực 多đa 但đãn 容dung 。 有hữu 三Tam 十Thập 三Tam 。 三tam 四tứ 中trung 間gian 極cực 三tam 十thập 二nhị 。 前tiền 三tam 無vô 色sắc 極cực 二nhị 十thập 九cửu 。 欲dục 界giới 有hữu 頂đảnh 極cực 唯duy 十thập 九cửu 。 一nhất 切thiết 皆giai 除trừ 。 三tam 念niệm 住trụ 故cố 。 其kỳ 中trung 減giảm 者giả 隨tùy 位vị 應ưng 思tư 。 何hà 故cố 心tâm 王vương 不bất 立lập 覺giác 分phần/phân 。 理lý 亦diệc 攝nhiếp 在tại 念niệm 住trụ 等đẳng 中trung 。 彼bỉ 實thật 攝nhiếp 諸chư 加gia 行hành 善thiện 故cố 。 然nhiên 不bất 別biệt 立lập 如như 慧tuệ 等đẳng 者giả 。 心tâm 於ư 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 中trung 。 勢thế 用dụng 均quân 平bình 。 無vô 所sở 偏thiên 黨đảng 。 覺giác 分phần/phân 唯duy 在tại 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 中trung 。 勢thế 用dụng 增tăng 強cường/cưỡng 。 是thị 故cố 不bất 立lập 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 覺giác 分phần/phân 多đa 緣duyên 諸chư 法pháp 共cộng 相tương 。 心tâm 王vương 多đa 分phần 緣duyên 自tự 相tương 生sanh 。 是thị 故cố 不bất 立lập 。 有hữu 餘dư 復phục 說thuyết 修tu 習tập 覺giác 分phần/phân 。 本bổn 為vi 對đối 治trị 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 然nhiên 諸chư 煩phiền 惱não 心tâm 所sở 非phi 心tâm 。 故cố 能năng 治trị 法pháp 非phi 心tâm 唯duy 所sở 。 障chướng 治trị 相tương/tướng 翻phiên 而nhi 建kiến 立lập 故cố 。 有hữu 說thuyết 。 覺giác 分phần/phân 輔phụ 佐tá 於ư 覺giác 覺giác 是thị 心tâm 所sở 慧tuệ 為vi 體thể 故cố 。 不bất 可khả 心tâm 王vương 輔phụ 佐tá 心tâm 所sở 。 如như 王vương 不bất 可khả 輔phụ 佐tá 於ư 臣thần 。 所sở 以dĩ 心tâm 王vương 不bất 立lập 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 心tâm 導đạo 世thế 間gian 於ư 界giới 趣thú 生sanh 輪luân 迴hồi 無vô 絕tuyệt 。 修tu 習tập 覺giác 分phân 為vi 斷đoạn 生sanh 死tử 。 由do 此thử 心tâm 王vương 不bất 立lập 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 心tâm 為vi 眾chúng 多đa 。 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 。 馳trì 散tán 諸chư 境cảnh 。 𢤱lộng 悷lệ 難nan 調điều 為vi 調điều 伏phục 心tâm 修tu 習tập 覺giác 分phần/phân 。 非phi 所sở 調điều 伏phục 即tức 是thị 能năng 調điều 。 是thị 故cố 心tâm 王vương 不bất 立lập 覺giác 分phần/phân 。 何hà 緣duyên 諸chư 大đại 心tâm 所sở 法pháp 中trung 。 唯duy 立lập 四tứ 法pháp 為vi 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 實thật 總tổng 攝nhiếp 在tại 念niệm 住trụ 等đẳng 中trung 。 彼bỉ 實thật 攝nhiếp 諸chư 加gia 行hành 善thiện 故cố 。 然nhiên 別biệt 建kiến 立lập 念niệm 定định 慧tuệ 者giả 。 由do 此thử 三tam 種chủng 順thuận 清thanh 淨tịnh 品phẩm 。 勢thế 用dụng 增tăng 強cường/cưỡng 可khả 立lập 覺giác 分phần/phân 。 想tưởng 思tư 觸xúc 欲dục 於ư 染nhiễm 分phần/phân 中trung 。 勢thế 用dụng 增tăng 強cường/cưỡng 故cố 不bất 別biệt 立lập 。 於ư 假giả 想tưởng 觀quán 勝thắng 解giải 偏thiên 增tăng 。 覺giác 分phần/phân 唯duy 攝nhiếp 順thuận 真chân 實thật 觀quán 。 由do 此thử 勝thắng 解giải 非phi 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 至chí 無Vô 學Học 位vị 勝thắng 解giải 方phương 增tăng 。 經kinh 但đãn 立lập 為vi 無Vô 學Học 支chi 故cố 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 有hữu 學học 位vị 增tăng 。 由do 此thử 為vi 因nhân 力lực 能năng 引dẫn 起khởi 三tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 所sở 以dĩ 勝thắng 解giải 非phi 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 作tác 意ý 勢thế 力lực 能năng 發phát 動động 心tâm 。 令linh 於ư 所sở 緣duyên 易dị 脫thoát 不bất 定định 。 覺giác 分phần/phân 於ư 境cảnh 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 令linh 心tâm 專chuyên 一nhất 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 是thị 故cố 作tác 意ý 非phi 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 若nhược 爾nhĩ 寧ninh 立lập 尋tầm 為vi 覺giác 分phần/phân 。 尋tầm 於ư 境cảnh 界giới 雖tuy 策sách 發phát 心tâm 。 而nhi 欲dục 令linh 心tâm 推thôi 求cầu 至chí 理lý 。 非phi 令linh 於ư 境cảnh 浮phù 飄phiêu 易dị 脫thoát 。 於ư 諦đế 觀quán 察sát 有hữu 策sách 發phát 能năng 。 說thuyết 此thử 力lực 能năng 策sách 正chánh 見kiến 故cố 。 由do 此thử 作tác 意ý 不bất 可khả 例lệ 尋tầm 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 若nhược 染nhiễm 若nhược 淨tịnh 。 初sơ 取thủ 境cảnh 位vị 。 作tác 意ý 力lực 增tăng 說thuyết 為vi 非phi 理lý 。 如như 理lý 作tác 意ý 。 至chí 境cảnh 相tướng 續tục 。 彼bỉ 勢thế 力lực 微vi 故cố 不bất 立lập 為vi 煩phiền 惱não 覺giác 分phần/phân 。 煩phiền 惱não 覺giác 分phần/phân 要yếu 於ư 至chí 境cảnh 。 相tương 續tục 位vị 中trung 方phương 增tăng 盛thịnh 故cố 。 受thọ 於ư 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 中trung 。 勢thế 用dụng 俱câu 增tăng 故cố 立lập 覺giác 分phần/phân 。 由do 此thử 流lưu 轉chuyển 緣duyên 起khởi 支chi 中trung 立lập 為vi 受thọ 支chi 。 及cập 於ư 還hoàn 滅diệt 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 中trung 立lập 喜hỷ 覺giác 支chi 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 受thọ 於ư 雜tạp 染nhiễm 雖tuy 是thị 增tăng 上thượng 。 而nhi 與dữ 淨tịnh 品phẩm 。 作tác 饒nhiêu 益ích 事sự 。 亦diệc 有hữu 功công 能năng 如như 旃chiên 荼đồ 羅la 。 性tánh 雖tuy 鄙bỉ 劣liệt 能năng 與dữ 豪hào 族tộc 。 作tác 饒nhiêu 益ích 事sự 。 故cố 於ư 靜tĩnh 慮lự 為vi 饒nhiêu 益ích 支chi 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 中trung 立lập 覺giác 支chi 號hiệu 。 何hà 緣duyên 三tam 受thọ 皆giai 通thông 無vô 漏lậu 。 覺giác 分phần/phân 唯duy 喜hỷ 非phi 餘dư 二nhị 耶da 。 覺giác 分phần/phân 所sở 為vi 行hành 相tương/tướng 猛mãnh 利lợi 。 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 行hành 相tương/tướng 遲trì 鈍độn 故cố 非phi 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 二nhị 受thọ 為vi 輕khinh 安an 樂lạc 。 行hành 捨xả 所sở 覆phú 。 相tướng 不bất 明minh 了liễu 。 是thị 故cố 不bất 立lập 。 何hà 緣duyên 大đại 善thiện 心tâm 所sở 法pháp 中trung 。 唯duy 立lập 四tứ 法pháp 為vi 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 。 實thật 亦diệc 總tổng 是thị 念niệm 住trụ 等đẳng 攝nhiếp 。 彼bỉ 實thật 總tổng 攝nhiếp 加gia 行hành 善thiện 故cố 。 然nhiên 別biệt 立lập 信tín 勤cần 安an 捨xả 者giả 。 由do 此thử 四tứ 種chủng 順thuận 覺giác 強cường/cưỡng 故cố 。 如như 何hà 此thử 四tứ 順thuận 覺giác 用dụng 強cường/cưỡng 。 發phát 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 信tín 為vi 上thượng 首thủ 。 將tương 修tu 眾chúng 行hành 信tín 為vi 初sơ 基cơ 。 清thanh 淨tịnh 果quả 因nhân 以dĩ 信tín 為vi 本bổn 。 若nhược 無vô 信tín 者giả 修tu 趣thú 不bất 成thành 。 故cố 立lập 信tín 根căn 以dĩ 為vi 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 如như 清thanh 水thủy 珠châu 置trí 濁trược 水thủy 中trung 。 水thủy 便tiện 澄trừng 潔khiết 令linh 諸chư 有hữu 目mục 鑒giám 眾chúng 色sắc 像tượng 。 如như 是thị 以dĩ 信tín 置trí 心tâm 品phẩm 中trung 。 能năng 令linh 俱câu 生sanh 心tâm 品phẩm 澄trừng 淨tịnh 。 由do 此thử 能năng 見kiến 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 長trưởng 。 成thành 三tam 菩Bồ 提Đề 。 故cố 信tín 最tối 應ưng 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 。 勤cần 於ư 眾chúng 行hành 遍biến 能năng 策sách 發phát 。 令linh 其kỳ 速tốc 趣thú 三tam 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 無vô 正chánh 勤cần 雖tuy 已dĩ 發phát 趣thú 。 中trung 間gian 懈giải 廢phế 終chung 無vô 所sở 成thành 。 是thị 故cố 立lập 勤cần 以dĩ 為vi 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 所sở 以dĩ 不bất 能năng 。 見kiến 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 。 都đô 由do 懈giải 怠đãi 。 不bất 樂nhạo 聽thính 聞văn 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 理lý 。 勤cần 能năng 治trị 彼bỉ 令linh 樂nhạo 聽thính 聞văn 。 如như 理lý 思tư 惟duy 。 四Tứ 諦Đế 理lý 故cố 。 能năng 見kiến 四Tứ 諦Đế 速tốc 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 故cố 勤cần 亦diệc 應ưng 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 。 輕khinh 安an 息tức 務vụ 令linh 心tâm 調điều 適thích 。 行hành 捨xả 正chánh 直trực 。 令linh 心tâm 平bình 等đẳng 。 故cố 能năng 增tăng 長trưởng 諸chư 出xuất 世thế 行hành 。 令linh 其kỳ 速tốc 趣thú 三tam 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 故cố 立lập 安an 捨xả 以dĩ 為vi 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 惛hôn 掉trạo 亂loạn 心tâm 不bất 見kiến 諦Đế 理lý 。 由do 此thử 不bất 證chứng 三tam 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 輕khinh 安an 捨xả 惛hôn 行hành 捨xả 止chỉ 掉trạo 。 由do 斯tư 見kiến 諦Đế 速tốc 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 故cố 此thử 亦diệc 應ưng 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 。 若nhược 爾nhĩ 慚tàm 愧quý 自tự 性tánh 善thiện 攝nhiếp 。 於ư 眾chúng 善thiện 品phẩm 得đắc 白bạch 法Pháp 名danh 。 亦diệc 應ưng 立lập 為vi 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 彼bỉ 不bất 應ưng 立lập 以dĩ 無vô 慚tàm 愧quý 。 唯duy 與dữ 一nhất 切thiết 惡ác 心tâm 相tương 應ứng 。 於ư 散tán 戒giới 中trung 為vi 勝thắng 障chướng 礙ngại 。 於ư 見kiến 諦Đế 理lý 為vi 障chướng 力lực 微vi 。 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 名danh 為vi 慚tàm 愧quý 。 自tự 性tánh 善thiện 攝nhiếp 得đắc 白bạch 法Pháp 名danh 。 雖tuy 於ư 散tán 戒giới 有hữu 勝thắng 功công 力lực 。 而nhi 於ư 定định 善thiện 為vi 助trợ 力lực 微vi 。 菩Bồ 提Đề 分phần/phân 中trung 取thủ 順thuận 定định 善thiện 。 助trợ 覺giác 諦đế 理lý 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 立lập 無vô 貪tham 無vô 瞋sân 。 彼bỉ 是thị 善thiện 根căn 自tự 性tánh 善thiện 故cố 亦diệc 不bất 應ưng 立lập 。 以dĩ 諸chư 貪tham 瞋sân 六lục 識thức 相tương 應ứng 。 遍biến 通thông 五ngũ 部bộ 是thị 隨tùy 眠miên 性tánh 。 發phát 麁thô 惡ác 業nghiệp 為vi 勝thắng 加gia 行hành 。 斷đoạn 滅diệt 善thiện 根căn 。 障chướng 散tán 善thiện 強cường/cưỡng 違vi 見kiến 諦Đế 劣liệt 。 翻phiên 彼bỉ 故cố 立lập 無vô 貪tham 無vô 瞋sân 。 得đắc 善thiện 根căn 名danh 自tự 性tánh 善thiện 攝nhiếp 。 於ư 散tán 善thiện 業nghiệp 功công 力lực 雖tuy 強cường/cưỡng 。 助trợ 定định 善thiện 中trung 勢thế 用dụng 微vi 劣liệt 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 取thủ 順thuận 定định 善thiện 。 助trợ 覺giác 諦đế 理lý 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 放phóng 逸dật 應ưng 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 。 不bất 放phóng 逸dật 故cố 。 眾chúng 行hành 皆giai 成thành 。 佛Phật 每mỗi 勸khuyến 令linh 修tu 不bất 放phóng 逸dật 。 亦diệc 不bất 應ưng 立lập 於ư 散tán 位vị 中trung 。 放phóng 逸dật 令linh 心tâm 馳trì 散tán 五ngũ 欲dục 。 能năng 違vi 施thí 等đẳng 散tán 善thiện 用dụng 強cường/cưỡng 。 非phi 定định 位vị 中trung 此thử 障chướng 用dụng 勝thắng 。 翻phiên 對đối 彼bỉ 故cố 。 立lập 不bất 放phóng 逸dật 。 但đãn 於ư 五ngũ 欲dục 能năng 防phòng 護hộ 心tâm 。 令linh 不bất 馳trì 散tán 。 專chuyên 修tu 施thí 等đẳng 。 故cố 於ư 散tán 善thiện 力lực 用dụng 雖tuy 強cường/cưỡng 。 助trợ 定định 善thiện 中trung 勢thế 用dụng 微vi 劣liệt 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 取thủ 順thuận 定định 善thiện 。 助trợ 覺giác 諦đế 理lý 故cố 彼bỉ 不bất 立lập 。 若nhược 爾nhĩ 不bất 害hại 應ưng 立lập 覺giác 分phần/phân 。 害hại 能năng 逼bức 惱não 無vô 量lượng 有hữu 情tình 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 彼bỉ 能năng 治trị 故cố 亦diệc 不bất 應ưng 立lập 。 害hại 緣duyên 事sự 生sanh 惱não 諸chư 有hữu 情tình 。 障chướng 修tu 散tán 善thiện 不bất 害hại 翻phiên 此thử 助trợ 定định 力lực 微vi 故cố 亦diệc 不bất 應ưng 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 大đại 善thiện 法Pháp 中trung 若nhược 所sở 治trị 強cường/cưỡng 。 自tự 性tánh 勝thắng 者giả 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 餘dư 則tắc 不bất 然nhiên 。 所sở 治trị 強cường/cưỡng 者giả 。 謂vị 與dữ 一nhất 切thiết 染nhiễm 心tâm 相tương 應ứng 。 自tự 性tánh 勝thắng 者giả 。 謂vị 助trợ 見kiến 諦Đế 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 信tín 勤cần 安an 捨xả 具cụ 足túc 二nhị 義nghĩa 。 慚tàm 愧quý 等đẳng 六lục 無vô 具cụ 二nhị 者giả 。 謂vị 慚tàm 等đẳng 五ngũ 二nhị 義nghĩa 並tịnh 無vô 。 不bất 放phóng 逸dật 一nhất 種chủng 唯duy 闕khuyết 自tự 性tánh 勝thắng 。 何hà 緣duyên 欣hân 厭yếm 非phi 覺giác 分phần/phân 耶da 。 理lý 實thật 亦diệc 是thị 念niệm 住trụ 等đẳng 攝nhiếp 。 彼bỉ 實thật 總tổng 攝nhiếp 加gia 行hành 善thiện 故cố 。 然nhiên 不bất 別biệt 立lập 為vi 覺giác 分phần/phân 者giả 。 由do 此thử 二nhị 種chủng 行hành 相tương/tướng 相tương 違vi 。 俱câu 不bất 遍biến 緣duyên 四tứ 聖Thánh 諦Đế 境cảnh 。 無vô 一nhất 地địa 位vị 容dung 恆hằng 現hiện 前tiền 。 心tâm 品phẩm 陜# 少thiểu 。 是thị 故cố 不bất 立lập 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 夫phu 欣hân 厭yếm 者giả 。 由do 慧tuệ 觀quán 境cảnh 勢thế 力lực 引dẫn 生sanh 覺giác 分phần/phân 。 謂vị 能năng 順thuận 生sanh 覺giác 慧tuệ 。 義nghĩa 相tương 違vi 故cố 不bất 應ưng 別biệt 立lập 。 何hà 緣duyên 尋tầm 伺tứ 二nhị 種chủng 皆giai 容dung 有hữu 加gia 行hành 善thiện 及cập 有hữu 無vô 漏lậu 。 而nhi 於ư 覺giác 分phần/phân 一nhất 是thị 一nhất 非phi 。 實thật 亦diệc 俱câu 通thông 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 然nhiên 別biệt 立lập 尋tầm 不bất 立lập 伺tứ 者giả 。 尋tầm 於ư 聖thánh 道Đạo 策sách 正chánh 見kiến 強cường/cưỡng 。 由do 彼bỉ 起khởi 時thời 行hành 相tương/tướng 猛mãnh 利lợi 。 尋tầm 求cầu 諦đế 理lý 。 有hữu 助trợ 見kiến 能năng 立lập 為vi 道đạo 支chi 。 伺tứ 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 以dĩ 行hành 相tương/tướng 起khởi 極cực 微vi 劣liệt 故cố 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 二nhị 俱câu 行hành 時thời 尋tầm 行hành 相tương/tướng 麁thô 映ánh 蔽tế 於ư 伺tứ 。 唯duy 伺tứ 起khởi 位vị 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 微vi 。 故cố 覺giác 分phần/phân 中trung 不bất 別biệt 立lập 伺tứ 。 策sách 發phát 正chánh 見kiến 自tự 有hữu 正chánh 勤cần 。 何hà 更cánh 立lập 尋tầm 以dĩ 為vi 覺giác 分phần/phân 。 勤cần 策sách 正chánh 見kiến 有hữu 異dị 於ư 尋tầm 。 故cố 道đạo 支chi 中trung 應ưng 並tịnh 建kiến 立lập 。 謂vị 勤cần 策sách 彼bỉ 令linh 速tốc 進tiến 修tu 。 尋tầm 力lực 策sách 令linh 速tốc 觀quán 聖Thánh 諦Đế 。 何hà 緣duyên 表biểu 業nghiệp 不bất 立lập 覺giác 分phần/phân 。 覺giác 分phần/phân 唯duy 是thị 順thuận 定định 善thiện 法Pháp 心tâm 俱câu 無vô 表biểu 有hữu 勝thắng 順thuận 能năng 。 表biểu 業nghiệp 不bất 然nhiên 。 是thị 故cố 不bất 立lập 。 何hà 緣duyên 不bất 立lập 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 以dĩ 為vi 覺giác 分phần/phân 。 彼bỉ 於ư 助trợ 覺giác 無vô 別biệt 勝thắng 能năng 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 非phi 如như 無vô 表biểu 雖tuy 不bất 相tương 應ứng 。 而nhi 於ư 道đạo 輪luân 有hữu 為vi 轂cốc 用dụng 。 故cố 於ư 覺giác 分phần/phân 不bất 別biệt 建kiến 立lập 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 二nhị 無vô 心tâm 定định 能năng 滅diệt 心tâm 故cố 與dữ 覺giác 相tương 違vi 。 四tứ 相tương 及cập 得đắc 於ư 所sở 相tương/tướng 成thành 有hữu 遷thiên 成thành 用dụng 。 此thử 於ư 染nhiễm 淨tịnh 起khởi 用dụng 平bình 等đẳng 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 順thuận 淨tịnh 用dụng 增tăng 故cố 不bất 別biệt 立lập 。 何hà 緣duyên 不bất 立lập 信tín 為vi 覺giác 及cập 道đạo 支chi 。 初sơ 發phát 趣thú 時thời 信tín 用dụng 增tăng 上thượng 。 已dĩ 入nhập 聖thánh 位vị 立lập 覺giác 道đạo 支chi 。 信tín 於ư 爾nhĩ 時thời 勢thế 用dụng 微vi 劣liệt 。 故cố 不bất 立lập 在tại 覺giác 道đạo 支chi 中trung 。 何hà 緣duyên 於ư 覺giác 支chi 立lập 喜hỷ 輕khinh 安an 捨xả 。 非phi 亦diệc 立lập 彼bỉ 在tại 道đạo 支chi 中trung 。 彼bỉ 偏thiên 順thuận 覺giác 不bất 順thuận 道đạo 故cố 。 云vân 何hà 順thuận 覺giác 且thả 修tu 道Đạo 中trung 。 地địa 地địa 各các 修tu 九cửu 品phẩm 勝thắng 覺giác 。 如như 如như 於ư 諦đế 數sác 數sác 覺giác 悟ngộ 。 如như 是thị 如như 是thị 。 發phát 生sanh 勝thắng 喜hỷ 。 由do 生sanh 勝thắng 喜hỷ 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 觀quán 諦đế 。 如như 人nhân 掘quật 地địa 獲hoạch 寶bảo 生sanh 喜hỷ 。 由do 生sanh 喜hỷ 故cố 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 更cánh 掘quật 。 故cố 喜hỷ 於ư 覺giác 隨tùy 順thuận 力lực 增tăng 。 要yếu 由do 輕khinh 安an 息tức 諸chư 事sự 務vụ 。 及cập 由do 捨xả 力lực 。 令linh 心tâm 平bình 等đẳng 。 方phương 能năng 於ư 境cảnh 審thẩm 諦đế 覺giác 察sát 。 故cố 立lập 安an 捨xả 在tại 覺giác 支chi 中trung 。 云vân 何hà 此thử 三tam 不bất 順thuận 於ư 道đạo 。 速tốc 疾tật 運vận 轉chuyển 是thị 聖thánh 道Đạo 義nghĩa 。 此thử 於ư 速tốc 運vận 少thiểu 有hữu 相tương 違vi 。 並tịnh 能năng 令linh 心tâm 。 安an 隱ẩn 住trụ 故cố 。 何hà 緣duyên 於ư 道đạo 立lập 尋tầm 戒giới 支chi 。 於ư 覺giác 支chi 中trung 非phi 亦diệc 立lập 彼bỉ 。 彼bỉ 偏thiên 順thuận 道đạo 不bất 順thuận 覺giác 故cố 。 云vân 何hà 順thuận 道đạo 且thả 見kiến 道đạo 中trung 尋tầm 策sách 正chánh 見kiến 。 令linh 於ư 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 境cảnh 中trung 速tốc 疾tật 觀quán 察sát 。 戒giới 能năng 為vi 轂cốc 成thành 見kiến 道đạo 輪luân 。 令linh 於ư 諦đế 中trung 速tốc 疾tật 迴hồi 轉chuyển 。 故cố 尋tầm 及cập 戒giới 俱câu 立lập 道đạo 支chi 。 此thử 復phục 云vân 何hà 。 不bất 順thuận 於ư 覺giác 。 且thả 尋tầm 於ư 諦đế 不bất 寂tịch 靜tĩnh 轉chuyển 。 於ư 聖Thánh 諦Đế 理lý 尋tầm 求cầu 相tương/tướng 故cố 。 覺giác 已dĩ 見kiến 諦Đế 安an 靜tĩnh 而nhi 轉chuyển 。 故cố 尋tầm 於ư 覺giác 少thiểu 有hữu 相tương 違vi 。 覺giác 是thị 相tướng 應ưng 有hữu 所sở 緣duyên 境cảnh 。 所sở 依y 行hành 相tướng 。 戒giới 此thử 相tương 違vi 。 故cố 於ư 覺giác 支chi 不bất 建kiến 立lập 彼bỉ 。 通thông 運vận 名danh 道đạo 不bất 可khả 為vi 例lệ 。 何hà 緣Duyên 覺Giác 分phần/phân 不bất 攝nhiếp 聖thánh 種chủng 。 分phân 別biệt 論luận 者giả 許hứa 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 故cố 彼bỉ 宗tông 建kiến 立lập 四tứ 十thập 一nhất 覺giác 分phần/phân 。 我ngã 許hứa 攝nhiếp 在tại 念niệm 住trụ 等đẳng 中trung 。 而nhi 不bất 立lập 為vi 別biệt 覺giác 分phần/phân 者giả 。 以dĩ 諸chư 覺giác 分phần/phân 。 在tại 家gia 出xuất 家gia 。 俱câu 能năng 受thọ 行hành 及cập 有hữu 欣hân 樂nhạo 。 聖thánh 種chủng 唯duy 有hữu 諸chư 出xuất 家gia 人nhân 。 受thọ 行hành 欣hân 樂nhạo 在tại 家gia 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 必tất 無vô 受thọ 行hành 故cố 不bất 別biệt 立lập 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 若nhược 許hứa 聖thánh 種chủng 總tổng 是thị 無vô 貪tham 如như 前tiền 已dĩ 釋thích 。 若nhược 許hứa 第đệ 四tứ 體thể 即tức 是thị 勤cần 。 在tại 覺giác 分phần/phân 中trung 無vô 勞lao 徵trưng 難nạn/nan 。 何hà 緣duyên 證chứng 淨tịnh 非phi 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 實thật 亦diệc 攝nhiếp 在tại 念niệm 住trụ 等đẳng 中trung 。 而nhi 不bất 立lập 為vi 別biệt 覺giác 分phần/phân 者giả 。 以dĩ 諸chư 覺giác 分phần/phân 進tiến 修tu 義nghĩa 增tăng 。 數số 習tập 方phương 能năng 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 四tứ 種chủng 證chứng 淨tịnh 證chứng 得đắc 義nghĩa 增tăng 。 見kiến 聖Thánh 諦Đế 時thời 漸tiệm 頓đốn 得đắc 故cố 。 由do 此thử 證chứng 淨tịnh 非phi 覺giác 分phần/phân 攝nhiếp 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 此thử 即tức 信tín 戒giới 隨tùy 應ứng 亦diệc 在tại 覺giác 分phần/phân 中trung 攝nhiếp 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 一nhất