阿A 毘Tỳ 達Đạt 磨Ma 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 六lục

尊tôn 者giả 眾chúng 賢hiền 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。

辯Biện 智Trí 品Phẩm 第đệ 七thất 之chi 四tứ

已dĩ 辯biện 願nguyện 智trí 。 無vô 礙ngại 解giải 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

無vô 癡si 解giải 有hữu 四tứ 。 謂vị 法pháp 義nghĩa 詞từ 辯biện 。

名danh 義nghĩa 言ngôn 說thuyết 道Đạo 。 無vô 退thoái 智trí 為vi 性tánh 。

法pháp 詞từ 唯duy 俗tục 智trí 。 五ngũ 二nhị 地địa 為vi 依y 。

義nghĩa 十thập 六lục 辯biện 九cửu 。 皆giai 依y 一nhất 切thiết 地địa 。

但đãn 得đắc 必tất 具cụ 四tứ 。 餘dư 如như 無vô 諍tranh 說thuyết 。

論luận 曰viết 。 諸chư 無vô 礙ngại 解giải 總tổng 說thuyết 有hữu 四tứ 。 一nhất 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。 二nhị 義nghĩa 無vô 礙ngại 解giải 。 三tam 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 四tứ 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 。 此thử 四tứ 總tổng 說thuyết 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 緣duyên 名danh 義nghĩa 言ngôn 及cập 說thuyết 道Đạo 。 不bất 可khả 退thoái 轉chuyển 智trí 為vi 自tự 性tánh 。 謂vị 無vô 退thoái 智trí 緣duyên 能năng 詮thuyên 法pháp 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。 立lập 為vi 第đệ 一nhất 。 趣thú 所sở 詮thuyên 義nghĩa 說thuyết 之chi 為vi 名danh 。 即tức 是thị 表biểu 召triệu 法pháp 自tự 性tánh 義nghĩa 。 辯biện 所sở 詮thuyên 義nghĩa 說thuyết 之chi 為vi 句cú 。 即tức 是thị 辯biện 了liễu 法pháp 差sai 別biệt 義nghĩa 。 不bất 待đãi 義nghĩa 聲thanh 獨độc 能năng 為vi 覺giác 。 生sanh 所sở 依y 託thác 說thuyết 之chi 為vi 文văn 。 即tức 是thị 迦ca 遮già 吒tra 多đa 波ba 等đẳng 。 理lý 應ưng 有hữu 覺giác 不bất 待đãi 義nghĩa 聲thanh 。 此thử 覺giác 不bất 應ưng 無vô 所sở 緣duyên 境cảnh 。 此thử 所sở 緣duyên 境cảnh 說thuyết 之chi 為vi 文văn 。 文văn 謂vị 不bất 能năng 親thân 目mục 於ư 義nghĩa 。 但đãn 與dữ 名danh 句cú 為vi 詮thuyên 義nghĩa 依y 。 此thử 三tam 能năng 持trì 諸chư 所sở 詮thuyên 義nghĩa 。 及cập 軌quỹ 生sanh 解giải 。 故cố 名danh 為vi 法pháp 。 即tức 三tam 自tự 性tánh 說thuyết 之chi 為vi 身thân 。 自tự 性tánh 體thể 身thân 名danh 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 與dữ 聲thanh 義nghĩa 極cực 相tương/tướng 隣lân 雜tạp 。 為vi 境cảnh 生sanh 覺giác 別biệt 相tướng 難nan 知tri 。 故cố 說thuyết 身thân 言ngôn 顯hiển 有hữu 別biệt 體thể 。 若nhược 無vô 退thoái 智trí 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 所sở 有hữu 勝thắng 義nghĩa 立lập 為vi 第đệ 二nhị 。 義nghĩa 即tức 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 共cộng 相tương 。 雖tuy 名danh 身thân 等đẳng 亦diệc 是thị 義nghĩa 攝nhiếp 。 而nhi 非phi 勝thắng 義nghĩa 。 有hữu 多đa 想tưởng 故cố 。 謂vị 有hữu 如như 義nghĩa 有hữu 不bất 如như 義nghĩa 。 有hữu 有hữu 義nghĩa 有hữu 無vô 義nghĩa 。 有hữu 依y 假giả 轉chuyển 。 有hữu 依y 實thật 轉chuyển 。 了liễu 此thử 無vô 間gian 。 或hoặc 於ư 後hậu 時thời 。 諸chư 所sở 度độ 量lương 名danh 為vi 勝thắng 義nghĩa 。 為vì 欲dục 顯hiển 示thị 。 義nghĩa 無vô 礙ngại 解giải 。 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 非phi 語ngữ 及cập 名danh 。 故cố 此thử 所sở 緣duyên 說thuyết 為vi 勝thắng 義nghĩa 。 謂vị 此thử 但đãn 取thủ 依y 語ngữ 起khởi 名danh 。 名danh 所sở 顯hiển 義nghĩa 非phi 取thủ 汎# 爾nhĩ 。 心tâm 之chi 所sở 行hành 。 說thuyết 名danh 為vi 義nghĩa 。 若nhược 無vô 退thoái 智trí 緣duyên 諸chư 方phương 域vực 。 俗tục 聖thánh 言ngôn 詞từ 立lập 為vi 第đệ 三tam 。 即tức 能năng 了liễu 知tri 。 世thế 語ngữ 典điển 語ngữ 。 於ư 諸chư 方phương 域vực 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 若nhược 無vô 退thoái 智trí 緣duyên 應ưng 正chánh 理lý 無vô 滯trệ 礙ngại 說thuyết 。 及cập 緣duyên 自tự 在tại 定định 慧tuệ 二nhị 道đạo 。 立lập 為vi 第đệ 四tứ 。 即tức 於ư 文văn 義nghĩa 能năng 正chánh 宣tuyên 揚dương 。 無vô 滯trệ 言ngôn 詞từ 說thuyết 名danh 為vi 辯biện 。 及cập 諸chư 所sở 有hữu 。 已dĩ 得đắc 功công 德đức 。 不bất 由do 加gia 行hành 任nhậm 運vận 現hiện 前tiền 自tự 在tại 功công 能năng 。 亦diệc 名danh 為vi 辯biện 。 此thử 能năng 起khởi 辯biện 立lập 以dĩ 辯biện 名danh 。 了liễu 辯biện 及cập 因nhân 智trí 名danh 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 。 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 能năng 正chánh 宣tuyên 揚dương 。 善thiện 應ưng 物vật 機cơ 不bất 違vi 勝thắng 義nghĩa 。 所sở 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 名danh 應ưng 正chánh 理lý 。 即tức 前tiền 所sở 說thuyết 無vô 滯trệ 言ngôn 詞từ 。 不bất 待đãi 處xứ 時thời 及cập 有hữu 情tình 等đẳng 。 辯biện 析tích 自tự 在tại 。 名danh 無vô 滯trệ 礙ngại 。 即tức 上thượng 所sở 言ngôn 。 已dĩ 得đắc 功công 德đức 。 不bất 由do 加gia 行hành 任nhậm 運vận 現hiện 前tiền 。 名danh 為vi 自tự 在tại 定định 慧tuệ 二nhị 道đạo 。 又hựu 能năng 所sở 詮thuyên 相tương/tướng 符phù 會hội 智trí 。 名danh 初sơ 二nhị 無vô 礙ngại 解giải 。 謂vị 達đạt 此thử 名danh 屬thuộc 如như 是thị 義nghĩa 。 及cập 達đạt 此thử 義nghĩa 有hữu 如như 是thị 名danh 。 名danh 能năng 所sở 詮thuyên 相tương/tướng 符phù 會hội 智trí 。 達đạt 時thời 作tác 等đẳng 加gia 行hành 言ngôn 詞từ 。 名danh 第đệ 三tam 無vô 礙ngại 解giải 。 達đạt 所sở 樂lạc 言ngôn 說thuyết 及cập 自tự 在tại 道đạo 因nhân 。 名danh 第đệ 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 又hựu 色sắc 等đẳng 六lục 所sở 知tri 謂vị 義nghĩa 。 即tức 此thử 善thiện 等đẳng 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 色sắc 非phi 色sắc 等đẳng 差sai 別biệt 謂vị 法pháp 。 即tức 詮thuyên 此thử 二nhị 言ngôn 說thuyết 謂vị 詞từ 。 三tam 智trí 即tức 前tiền 三tam 無vô 礙ngại 解giải 。 即tức 緣duyên 三tam 種chủng 無vô 罣quái 礙ngại 智trí 。 名danh 第đệ 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 又hựu 達đạt 世thế 俗tục 勝thắng 義nghĩa 二nhị 諦đế 。 名danh 初sơ 二nhị 無vô 礙ngại 解giải 。 此thử 即tức 行hành 者giả 自tự 利lợi 圓viên 德đức 。 能năng 善thiện 宣tuyên 說thuyết 。 如như 是thị 二nhị 諦đế 。 名danh 第đệ 三tam 無vô 礙ngại 解giải 。 於ư 此thử 善thiện 巧xảo 問vấn 答đáp 難nạn/nan 通thông 。 名danh 第đệ 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 此thử 即tức 行hành 者giả 利lợi 他tha 圓viên 德đức 。 有hữu 說thuyết 愚ngu 癡si 猶do 預dự 散tán 亂loạn 。 是thị 於ư 宣tuyên 辯biện 有hữu 滯trệ 礙ngại 因nhân 。 由do 解giải 脫thoát 此thử 三tam 得đắc 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 及cập 由do 此thử 故cố 利lợi 他tha 行hành 成thành 。 此thử 智trí 名danh 為vi 。 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 。 若nhược 得đắc 如như 是thị 。 定định 能năng 宣tuyên 說thuyết 。 符phù 會hội 正chánh 理lý 無vô 滯trệ 言ngôn 詞từ 。 及cập 得đắc 現hiện 前tiền 自tự 在tại 功công 德đức 。 又hựu 於ư 名danh 等đẳng 勝thắng 義nghĩa 言ngôn 詞từ 。 無vô 滯trệ 說thuyết 中trung 各các 得đắc 善thiện 巧xảo 。 如như 次thứ 建kiến 立lập 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 前tiền 三tam 善thiện 巧xảo 。 說thuyết 名danh 為vi 因nhân 。 由do 境cảnh 不bất 同đồng 。 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。 第đệ 四tứ 名danh 果quả 能năng 說thuyết 無vô 滯trệ 。 又hựu 由do 四tứ 分phân 別biệt 他tha 事sự 成thành 。 謂vị 巧xảo 於ư 文văn 了liễu 達đạt 於ư 義nghĩa 。 妙diệu 閑nhàn 聲thanh 韻vận 定định 慧tuệ 自tự 在tại 。 故cố 無vô 礙ngại 解giải 建kiến 立lập 有hữu 四tứ 。 此thử 即tức 總tổng 說thuyết 無vô 礙ngại 解giải 體thể 。 兼kiêm 顯hiển 四tứ 種chủng 所sở 緣duyên 差sai 別biệt 。 契Khế 經Kinh 略lược 舉cử 此thử 數số 及cập 名danh 。 諸chư 對đối 法pháp 中trung 廣quảng 顯hiển 其kỳ 相tương/tướng 。 又hựu 經kinh 列liệt 此thử 先tiên 義nghĩa 後hậu 法pháp 。 諸chư 對đối 法pháp 中trung 先tiên 法pháp 後hậu 義nghĩa 。 此thử 為vi 顯hiển 示thị 二nhị 智trí 生sanh 時thời 。 或hoặc 義nghĩa 因nhân 名danh 。 或hoặc 名danh 因nhân 義nghĩa 。 故cố 經kinh 與dữ 論luận 作tác 差sai 別biệt 說thuyết 。 謂vị 聽thính 法Pháp 者giả 先tiên 分phân 別biệt 名danh 。 既ký 正chánh 知tri 名danh 次thứ 尋tầm 其kỳ 義nghĩa 。 正chánh 知tri 義nghĩa 已dĩ 欲dục 為vì 他tha 說thuyết 。 次thứ 必tất 應ưng 求cầu 無vô 滯trệ 說thuyết 智trí 。 依y 此thử 次thứ 第đệ 故cố 名danh 在tại 先tiên 。 然nhiên 此thử 四tứ 中trung 義nghĩa 智trí 最tối 勝thắng 。 餘dư 是thị 助trợ 伴bạn 故cố 義nghĩa 在tại 先tiên 。 謂vị 於ư 義nghĩa 中trung 若nhược 正chánh 了liễu 達đạt 。 次thứ 應ưng 方phương 便tiện 尋tầm 究cứu 其kỳ 名danh 。 既ký 已dĩ 知tri 名danh 欲dục 為vì 他tha 說thuyết 。 次thứ 應ưng 於ư 說thuyết 求cầu 巧xảo 便tiện 智trí 。 是thị 故cố 此thử 四tứ 次thứ 第đệ 如như 是thị 。 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 若nhược 緣duyên 說thuyết 時thời 。 何hà 異dị 第đệ 三tam 。 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 第đệ 三tam 了liễu 達đạt 訓huấn 釋thích 言ngôn 詞từ 。 如như 有hữu 變biến 礙ngại 故cố 名danh 色sắc 等đẳng 。 此thử 達đạt 應ưng 理lý 無vô 滯trệ 礙ngại 說thuyết 。 有hữu 說thuyết 詞từ 詮thuyên 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 辯biện 能năng 顯hiển 示thị 諸chư 法Pháp 差sai 別biệt 。 有hữu 說thuyết 於ư 法pháp 直trực 說thuyết 名danh 詞từ 。 展triển 轉chuyển 無vô 滯trệ 分phân 析tích 名danh 辯biện 。 緣duyên 此thử 二nhị 種chủng 三tam 四tứ 有hữu 別biệt 。 四tứ 中trung 法pháp 詞từ 俗tục 智trí 為vi 性tánh 。 非phi 無vô 漏lậu 智trí 緣duyên 名danh 身thân 等đẳng 。 及cập 世thế 言ngôn 詞từ 事sự 境cảnh 界giới 故cố 。 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 。 通thông 依y 五ngũ 地địa 。 謂vị 依y 欲dục 界giới 四tứ 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。 上thượng 地địa 中trung 無vô 名danh 身thân 等đẳng 故cố 。 彼bỉ 不bất 別biệt 緣duyên 下hạ 名danh 等đẳng 故cố 。 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 唯duy 依y 二nhị 地địa 。 謂vị 依y 欲dục 界giới 初sơ 本bổn 靜tĩnh 慮lự 。 上thượng 諸chư 地địa 中trung 無vô 尋tầm 伺tứ 故cố 。 彼bỉ 地địa 必tất 無vô 自tự 語ngữ 言ngôn 故cố 。 此thử 因nhân 非phi 理lý 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 非phi 發phát 語ngữ 智trí 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 勿vật 無vô 礙ngại 解giải 定định 中trung 無vô 故cố 。 由do 此thử 不bất 應ưng 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 無vô 尋tầm 伺tứ 故cố 上thượng 地địa 中trung 無vô 。 無vô 斯tư 過quá 失thất 。 因nhân 義nghĩa 異dị 故cố 。 何hà 謂vị 因nhân 義nghĩa 。 謂vị 此thử 意ý 言ngôn 尋tầm 伺tứ 二nhị 法pháp 能năng 發phát 語ngữ 故cố 。 相tương/tướng 不bất 寂tịch 靜tĩnh 自tự 性tánh 麁thô 動động 。 上thượng 無vô 此thử 故cố 寂tịch 靜tĩnh 微vi 細tế 。 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 緣duyên 外ngoại 言ngôn 詞từ 。 亦diệc 不bất 寂tịch 靜tĩnh 麁thô 動động 類loại 攝nhiếp 。 是thị 故cố 此thử 解giải 上thượng 地địa 中trung 無vô 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 中trung 亦diệc 有hữu 尋tầm 伺tứ 。 故cố 於ư 定định 內nội 亦diệc 有hữu 此thử 解giải 。 由do 此thử 極cực 成thành 但đãn 依y 二nhị 地địa 。 義nghĩa 無vô 礙ngại 解giải 。 十thập 六lục 智trí 性tánh 。 謂vị 若nhược 諸chư 法pháp 皆giai 名danh 為vi 義nghĩa 。 則tắc 十thập 智trí 性tánh 。 若nhược 唯duy 涅Niết 槃Bàn 名danh 為vi 義nghĩa 者giả 則tắc 六lục 智trí 性tánh 。 謂vị 俗tục 法pháp 類loại 。 滅diệt 盡tận 無vô 生sanh 。 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 九cửu 智trí 為vi 性tánh 。 謂vị 唯duy 除trừ 滅diệt 緣duyên 說thuyết 道Đạo 故cố 。 此thử 二nhị 通thông 依y 一nhất 切thiết 地địa 起khởi 。 謂vị 依y 欲dục 界giới 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 辯biện 無vô 礙ngại 解giải 於ư 說thuyết 道Đạo 中trung 。 許hứa 隨tùy 緣duyên 一nhất 皆giai 得đắc 起khởi 故cố 。 通thông 依y 諸chư 地địa 。 亦diệc 無vô 有hữu 失thất 。 然nhiên 於ư 其kỳ 中trung 。 但đãn 緣duyên 說thuyết 者giả 。 唯duy 依y 二nhị 地địa 與dữ 第đệ 三tam 同đồng 。 有hữu 說thuyết 盡tận 無vô 生sanh 非phi 無vô 礙ngại 解giải 攝nhiếp 。 以dĩ 無vô 礙ngại 解giải 是thị 見kiến 性tánh 故cố 。 彼bỉ 說thuyết 第đệ 二nhị 。 或hoặc 四tứ 或hoặc 八bát 。 第đệ 四tứ 唯duy 七thất 。 准chuẩn 上thượng 應ưng 知tri 。 此thử 四tứ 應ưng 知tri 如như 四tứ 聖thánh 種chủng 。 隨tùy 得đắc 一nhất 種chủng 。 必tất 具cụ 得đắc 四tứ 。 非phi 不bất 具cụ 四tứ 可khả 名danh 為vi 得đắc 。 隨tùy 欲dục 現hiện 起khởi 。 或hoặc 具cụ 不bất 具cụ 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 有hữu 不bất 具cụ 得đắc 無vô 理lý 得đắc 一nhất 必tất 令linh 得đắc 四tứ 。 有hữu 說thuyết 此thử 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 生sanh 。 如như 次thứ 串xuyến 習tập 算toán 計kế 佛Phật 語ngữ 。 聲thanh 明minh 因nhân 明minh 為vi 前tiền 加gia 行hành 。 若nhược 於ư 四tứ 處xứ 未vị 得đắc 善thiện 巧xảo 。 必tất 不bất 能năng 生sanh 無vô 礙ngại 解giải 故cố 。 理lý 實thật 一nhất 切thiết 無vô 礙ngại 解giải 生sanh 。 唯duy 學học 佛Phật 語ngữ 能năng 為vi 加gia 行hành 。 要yếu 待đãi 前tiền 生sanh 久cửu 習tập 名danh 等đẳng 。 四tứ 種chủng 善thiện 巧xảo 今kim 乃nãi 能năng 修tu 。 無vô 礙ngại 解giải 名danh 釋thích 有hữu 多đa 義nghĩa 。 謂vị 於ư 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 領lãnh 悟ngộ 無vô 礙ngại 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 或hoặc 於ư 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 決quyết 斷đoán 無vô 礙ngại 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 或hoặc 於ư 彼bỉ 彼bỉ 境cảnh 正chánh 說thuyết 無vô 礙ngại 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 鉢bát 剌lạt 底để 是thị 助trợ 聲thanh 目mục 現hiện 前tiền 義nghĩa 。 如như 鉢bát 剌lạt 底để 日nhật 火hỏa 蝩# 來lai 。 是thị 日nhật 火hỏa 蝩# 現hiện 前tiền 來lai 義nghĩa 。 三tam 目mục 無vô 倒đảo 毘tỳ 陀đà 目mục 智trí 。 此thử 言ngôn 意ý 顯hiển 於ư 境cảnh 現hiện 前tiền 。 無vô 顛điên 倒đảo 智trí 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 三tam 乘thừa 俱câu 得đắc 。 何hà 故cố 經kinh 說thuyết 。 唯duy 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 獨độc 名danh 成thành 就tựu 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 無vô 相tướng 違vi 失thất 。 經kinh 自tự 釋thích 故cố 。 謂vị 彼bỉ 經kinh 言ngôn 唯duy 佛Phật 無vô 謬mậu 。 成thành 就tựu 無vô 上thượng 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 自tự 分phần/phân 境cảnh 中trung 。 智trí 無vô 退thoái 故cố 。 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 圓viên 滿mãn 知tri 故cố 名danh 無vô 礙ngại 解giải 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 無vô 別biệt 第đệ 四tứ 即tức 依y 前tiền 三tam 總tổng 集tập 建kiến 立lập 。 此thử 說thuyết 非phi 理lý 。 緣duyên 法pháp 義nghĩa 詞từ 與dữ 緣duyên 說thuyết 道Đạo 智trí 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 此thử 四tứ 依y 地địa 自tự 性tánh 所sở 緣duyên 。 與dữ 無vô 諍tranh 別biệt 。 前tiền 來lai 已dĩ 辯biện 種chủng 性tánh 依y 身thân 如như 無vô 諍tranh 說thuyết 。 謂vị 不bất 動động 種chủng 性tánh 依y 三tam 洲châu 人nhân 身thân 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 無vô 諍tranh 智trí 等đẳng 。 頌tụng 曰viết 。

六lục 依y 邊biên 際tế 得đắc 。 邊biên 際tế 六lục 後hậu 定định 。

遍biến 順thuận 至chí 究cứu 竟cánh 。 佛Phật 餘dư 加gia 行hành 得đắc 。

論luận 曰viết 。 無vô 諍tranh 願nguyện 智trí 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 六lục 種chủng 皆giai 依y 邊biên 際tế 定định 得đắc 。 邊biên 際tế 定định 力lực 。 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 體thể 有hữu 六lục 種chủng 。 前tiền 六lục 除trừ 詞từ 餘dư 五ngũ 少thiểu 分phần 。 及cập 除trừ 此thử 外ngoại 復phục 更cánh 有hữu 餘dư 。 加gia 行hành 所sở 得đắc 上thượng 品phẩm 靜tĩnh 慮lự 。 名danh 邊biên 際tế 定định 。 故cố 成thành 六lục 種chủng 。 詞từ 無vô 礙ngại 解giải 。 雖tuy 依y 彼bỉ 得đắc 。 而nhi 體thể 非phi 彼bỉ 靜tĩnh 慮lự 所sở 攝nhiếp 。 邊biên 際tế 名danh 但đãn 依y 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 故cố 。 此thử 一nhất 切thiết 地địa 遍biến 所sở 隨tùy 順thuận 故cố 。 增tăng 至chí 究cứu 竟cánh 故cố 。 得đắc 邊biên 際tế 名danh 。 由do 此thử 不bất 應ưng 亦diệc 通thông 餘dư 地địa 。 云vân 何hà 此thử 名danh 遍biến 所sở 隨tùy 順thuận 。 謂vị 正chánh 修tu 學học 此thử 靜tĩnh 慮lự 時thời 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 次thứ 第đệ 順thuận 入nhập 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 復phục 從tùng 有hữu 頂đảnh 次thứ 第đệ 逆nghịch 入nhập 至chí 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 初sơ 靜tĩnh 慮lự 次thứ 第đệ 順thuận 入nhập 。 展triển 轉chuyển 乃nãi 至chí 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 名danh 一nhất 切thiết 地địa 遍biến 所sở 隨tùy 順thuận 。 云vân 何hà 此thử 名danh 增tăng 至chí 究cứu 竟cánh 。 謂vị 專chuyên 修tu 習tập 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 從tùng 下hạ 至chí 中trung 從tùng 中trung 至chí 上thượng 。 如như 是thị 三tam 品phẩm 復phục 各các 分phần/phân 三tam 。 上thượng 上thượng 品phẩm 生sanh 名danh 至chí 究cứu 竟cánh 。 如như 是thị 靜tĩnh 慮lự 得đắc 邊biên 際tế 名danh 。 此thử 中trung 三tam 乘thừa 。 非phi 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 各các 於ư 自tự 得đắc 究cứu 竟cánh 名danh 。 此thử 中trung 邊biên 名danh 顯hiển 無vô 越việt 義nghĩa 。 勝thắng 無vô 越việt 此thử 故cố 名danh 為vi 邊biên 際tế 言ngôn 。 為vi 顯hiển 類loại 義nghĩa 極cực 義nghĩa 。 如như 說thuyết 四tứ 際tế 及cập 實thật 際tế 言ngôn 。 如như 是thị 二nhị 言ngôn 顯hiển 此thử 靜tĩnh 慮lự 。 是thị 最tối 勝thắng 類loại 定định 中trung 最tối 極cực 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 多đa 此thử 引dẫn 生sanh 。 樂nhạo/nhạc/lạc 通thông 行hành 中trung 此thử 最tối 勝thắng 故cố 。 有hữu 言ngôn 無vô 諍tranh 體thể 即tức 是thị 悲bi 。 哀ai 愍mẫn 有hữu 情tình 修tu 無vô 諍tranh 故cố 。 趣thú 入nhập 無vô 諍tranh 以dĩ 悲bi 為vi 門môn 。 如như 何hà 異dị 悲bi 別biệt 有hữu 自tự 體thể 。 此thử 說thuyết 非phi 理lý 。 不bất 決quyết 定định 故cố 。 謂vị 修tu 無vô 諍tranh 非phi 定định 由do 悲bi 。 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 拔bạt 苦khổ 行hạnh 相tương/tướng 。 但đãn 為vi 令linh 彼bỉ 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 。 寂tịch 靜tĩnh 思tư 惟duy 。 為vi 門môn 而nhi 入nhập 。 設thiết 許hứa 決quyết 定định 以dĩ 悲bi 為vi 門môn 。 亦diệc 不bất 可khả 言ngôn 。 以dĩ 悲bi 為vi 體thể 。 勿vật 慧tuệ 由do 定định 發phát 體thể 即tức 是thị 定định 故cố 。 若nhược 住trụ 無vô 諍tranh 能năng 息tức 他tha 惑hoặc 。 則tắc 應ưng 世Thế 尊Tôn 不bất 住trụ 無vô 諍tranh 氣khí 噓hư 。 指chỉ 鬘man 等đẳng 緣duyên 佛Phật 生sanh 惑hoặc 故cố 。 實thật 非phi 無vô 諍tranh 恆hằng 現hiện 在tại 前tiền 。 以dĩ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 具cụ 無vô 量lượng 德đức 。 隨tùy 時thời 所sở 欲dục 起khởi 一nhất 現hiện 前tiền 。 寧ninh 一nhất 切thiết 時thời 偏thiên 住trụ 無vô 諍tranh 。 佛Phật 於ư 聖thánh 住trụ 多đa 住trụ 於ư 空không 。 先tiên 由do 此thử 門môn 入nhập 離ly 生sanh 故cố 。 能năng 引dẫn 捨xả 故cố 。 極cực 微vi 妙diệu 故cố 。 最tối 難nạn/nan 修tu 故cố 。 是thị 不bất 共cộng 故cố 。 佛Phật 於ư 梵Phạm 住trụ 多đa 住trụ 於ư 悲bi 。 最tối 能năng 濟tế 拔bạt 有hữu 情tình 苦khổ 故cố 。 無vô 諍tranh 不bất 然nhiên 。 故cố 多đa 不bất 起khởi 。 世Thế 尊Tôn 對đối 彼bỉ 具Cụ 壽thọ 善thiện 現hiện 。 饒nhiêu 益ích 他tha 志chí 雖tuy 勝thắng 無vô 邊biên 。 而nhi 不bất 恆hằng 時thời 住trụ 無vô 諍tranh 者giả 。 為vi 欲dục 永vĩnh 拔bạt 彼bỉ 煩phiền 惱não 故cố 。 初sơ 縱túng/tung 令linh 起khởi 後hậu 方phương 調điều 伏phục 。 如như 是thị 可khả 謂vị 真chân 實thật 哀ai 愍mẫn 。 願nguyện 智trí 為vi 先tiên 方phương 起khởi 無vô 諍tranh 。 非phi 起khởi 願nguyện 智trí 無vô 諍tranh 為vi 先tiên 。 謂vị 要yếu 先tiên 知tri 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 由do 我ngã 安an 住trụ 如như 是thị 威uy 儀nghi 。 煩phiền 惱não 便tiện 生sanh 。 餘dư 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 然nhiên 後hậu 方phương 起khởi 。 無vô 諍tranh 現hiện 前tiền 。 願nguyện 智trí 無vô 緣duyên 由do 無vô 諍tranh 起khởi 。 雖tuy 俱câu 邊biên 際tế 靜tĩnh 慮lự 為vi 先tiên 。 加gia 行hành 有hữu 殊thù 得đắc 有hữu 差sai 別biệt 。 有hữu 說thuyết 此thử 二nhị 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 攝nhiếp 。 理lý 不bất 應ưng 然nhiên 。 行hành 相tương/tướng 別biệt 故cố 。 謂vị 別biệt 行hành 相tương/tướng 為vi 息tức 他tha 惑hoặc 。 起khởi 別biệt 行hành 相tương/tướng 為vi 了liễu 所sở 知tri 。 若nhược 加gia 行hành 中trung 為vi 息tức 他tha 惑hoặc 。 後hậu 從tùng 定định 起khởi 他tha 惑hoặc 不bất 生sanh 。 如như 是thị 即tức 名danh 。 無vô 諍tranh 事sự 辦biện 。 若nhược 加gia 行hành 位vị 為vi 知tri 所sở 了liễu 。 後hậu 起khởi 定định 時thời 了liễu 所sở 知tri 境cảnh 。 如như 是thị 名danh 曰viết 願nguyện 智trí 事sự 成thành 。 行hành 相tương/tướng 既ký 殊thù 如như 何hà 相tương/tướng 攝nhiếp 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 無vô 諍tranh 智trí 等đẳng 。 除trừ 佛Phật 餘dư 聖thánh 唯duy 加gia 行hành 得đắc 。 非phi 離ly 染nhiễm 得đắc 。 非phi 皆giai 得đắc 故cố 唯duy 佛Phật 於ư 此thử 。 亦diệc 離ly 染nhiễm 得đắc 。 諸chư 佛Phật 功công 德đức 。 初sơ 盡tận 智trí 時thời 。 由do 離ly 染nhiễm 故cố 一nhất 切thiết 頓đốn 得đắc 。 後hậu 時thời 隨tùy 欲dục 能năng 引dẫn 現hiện 前tiền 不bất 由do 加gia 行hành 。 以dĩ 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 在tại 轉chuyển 故cố 。 已dĩ 辯biện 前tiền 三tam 唯duy 共cộng 餘dư 聖thánh 德đức 。 於ư 亦diệc 共cộng 凡phàm 德đức 且thả 應ưng 辯biện 通thông 。 頌tụng 曰viết 。

通thông 六lục 謂vị 神thần 境cảnh 。 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 他tha 心tâm 。

宿túc 住trụ 漏lậu 盡tận 通thông 。 解giải 脫thoát 道đạo 慧tuệ 攝nhiếp 。

四tứ 俗tục 他tha 心tâm 五ngũ 。 漏lậu 盡tận 通thông 如như 力lực 。

五ngũ 依y 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 自tự 下hạ 地địa 為vi 境cảnh 。

聲Thanh 聞Văn 麟lân 喻dụ 佛Phật 。 二nhị 三tam 千thiên 無vô 數số 。

未vị 曾tằng 由do 加gia 行hành 。 曾tằng 修tu 離ly 染nhiễm 得đắc 。

念niệm 住trụ 初sơ 三Tam 身Thân 。 他tha 心tâm 三tam 餘dư 四tứ 。

天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 無vô 記ký 。 餘dư 四tứ 通thông 唯duy 善thiện 。

論luận 曰viết 。 通thông 有hữu 六lục 種chủng 。 一nhất 神thần 境cảnh 智trí 證chứng 通thông 。 二nhị 天thiên 眼nhãn 智trí 證chứng 通thông 。 三tam 天thiên 耳nhĩ 智trí 證chứng 通thông 。 四tứ 他tha 心tâm 智trí 證chứng 通thông 。 五ngũ 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 證chứng 通thông 。 六lục 漏lậu 盡tận 智trí 證chứng 通thông 。 雖tuy 六Lục 通Thông 中trung 第đệ 六lục 唯duy 聖thánh 。 然nhiên 其kỳ 前tiền 五ngũ 異dị 生sanh 亦diệc 得đắc 。 依y 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 亦diệc 共cộng 異dị 生sanh 。 如như 是thị 六Lục 通Thông 解giải 脫thoát 道đạo 攝nhiếp 。 慧tuệ 為vi 自tự 性tánh 如như 沙Sa 門Môn 果quả 。 解giải 脫thoát 道đạo 言ngôn 顯hiển 出xuất 障chướng 義nghĩa 。 勝thắng 進tiến 道đạo 中trung 亦diệc 容dung 有hữu 故cố 。 如như 是thị 通thông 慧tuệ 無vô 間gian 道đạo 無vô 。 此thử 位vị 定định 遮già 。 他Tha 心Tâm 智Trí 故cố 。 勿vật 阿A 羅La 漢Hán 捨xả 無vô 間gian 道đạo 。 即tức 名danh 亦diệc 捨xả 漏lậu 盡tận 通thông 故cố 。 品phẩm 類loại 足túc 說thuyết 。 善thiện 慧tuệ 是thị 通thông 二nhị 應ưng 非phi 通thông 。 無vô 記ký 性tánh 故cố 。 義nghĩa 各các 別biệt 故cố 。 此thử 彼bỉ 無vô 違vi 。 彼bỉ 說thuyết 所sở 知tri 及cập 所sở 通thông 法pháp 。 舉cử 諸chư 智trí 慧tuệ 為vi 能năng 知tri 通thông 。 以dĩ 顯hiển 所sở 知tri 及cập 所sở 通thông 法pháp 。 雖tuy 諸chư 智trí 慧tuệ 皆giai 能năng 知tri 通thông 。 而nhi 且thả 說thuyết 善thiện 勝thắng 遍biến 緣duyên 故cố 。 所sở 知tri 所sở 通thông 雖tuy 無vô 廣quảng 陜# 。 而nhi 能năng 知tri 外ngoại 有hữu 別biệt 能năng 通thông 。 故cố 說thuyết 所sở 知tri 已dĩ 復phục 說thuyết 所sở 通thông 法pháp 。 此thử 所sở 辯biện 通thông 唯duy 勝thắng 定định 果quả 。 通thông 無vô 記ký 慧tuệ 。 與dữ 彼bỉ 何hà 違vi 。 又hựu 彼bỉ 但đãn 言ngôn 通thông 謂vị 善thiện 慧tuệ 。 不bất 言ngôn 唯duy 善thiện 。 故cố 亦diệc 無vô 違vi 。 如như 說thuyết 能năng 知tri 謂vị 諸chư 善thiện 智trí 。 豈khởi 惡ác 無vô 記ký 皆giai 非phi 智trí 攝nhiếp 。 彼bỉ 此thử 通thông 別biệt 應ưng 作tác 四tứ 句cú 。 有hữu 彼bỉ 非phi 此thử 。 謂vị 除trừ 四tứ 通thông 所sở 餘dư 善thiện 慧tuệ 。 有hữu 此thử 非phi 彼bỉ 。 謂vị 解giải 脫thoát 道đạo 二nhị 無vô 記ký 慧tuệ 。 有hữu 彼bỉ 亦diệc 此thử 。 謂vị 即tức 四tứ 通thông 。 有hữu 非phi 彼bỉ 此thử 。 謂vị 除trừ 前tiền 說thuyết 。 除trừ 他tha 心tâm 漏lậu 盡tận 。 餘dư 四tứ 俗tục 智trí 攝nhiếp 。 西tây 方phương 諸chư 師sư 說thuyết 。 宿túc 住trụ 通thông 六lục 智trí 。 謂vị 俗tục 法pháp 類loại 及cập 苦khổ 集tập 道đạo 。 俗tục 智trí 能năng 了liễu 過quá 去khứ 俗tục 事sự 。 餘dư 隨tùy 所sở 應ưng 各các 緣duyên 自tự 境cảnh 。 然nhiên 觀quán 經kinh 意ý 唯duy 俗tục 智trí 攝nhiếp 。 如như 說thuyết 隨tùy 憶ức 無vô 量lượng 宿túc 住trụ 。 謂vị 或hoặc 一nhất 生sanh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 非phi 無vô 漏lậu 智trí 此thử 行hành 相tương/tướng 轉chuyển 。 他tha 心tâm 通thông 五ngũ 智trí 攝nhiếp 。 謂vị 法pháp 類loại 道đạo 世thế 俗tục 他tha 心tâm 。 漏lậu 盡tận 通thông 如như 力lực 說thuyết 。 謂vị 或hoặc 六lục 或hoặc 十thập 智trí 。 由do 此thử 已dĩ 顯hiển 漏lậu 盡tận 智trí 通thông 。 依y 一nhất 切thiết 地địa 緣duyên 一nhất 切thiết 境cảnh 。 前tiền 之chi 五ngũ 通thông 依y 四tứ 靜tĩnh 慮lự 不bất 依y 無vô 色sắc 。 近cận 分phần/phân 中trung 間gian 彼bỉ 無vô 五ngũ 通thông 所sở 依y 定định 故cố 。 要yếu 攝nhiếp 支chi 定định 是thị 五ngũ 通thông 依y 。 非phi 漏lậu 盡tận 通thông 亦diệc 不bất 依y 彼bỉ 。 諸chư 地địa 皆giai 能năng 緣duyên 漏lậu 盡tận 故cố 。 不bất 待đãi 觀quán 色sắc 為vi 加gia 行hành 故cố 。 前tiền 三tam 通thông 境cảnh 無vô 色sắc 不bất 能năng 緣duyên 。 由do 此thử 三tam 通thông 但đãn 別biệt 緣duyên 色sắc 。 故cố 修tu 他tha 心tâm 通thông 色sắc 為vi 門môn 。 故cố 修tu 宿túc 住trụ 通thông 漸tiệm 次thứ 憶ức 念niệm 。 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt 方phương 得đắc 成thành 滿mãn 。 於ư 加gia 行hành 中trung 必tất 觀quán 色sắc 故cố 。 依y 無vô 色sắc 地địa 無vô 如như 是thị 能năng 。 若nhược 爾nhĩ 中trung 間gian 及cập 五ngũ 近cận 分phần/phân 。 亦diệc 容dung 緣duyên 色sắc 應ưng 有hữu 五ngũ 通thông 。 不bất 爾nhĩ 由do 前tiền 所sở 說thuyết 因nhân 故cố 。 謂vị 攝nhiếp 支chi 定định 是thị 五ngũ 通thông 依y 。 若nhược 不bất 攝nhiếp 支chi 等đẳng 持trì 劣liệt 故cố 。 又hựu 彼bỉ 止Chỉ 觀Quán 隨tùy 一nhất 減giảm 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 有hữu 漏lậu 盡tận 通thông 。 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 遲trì 速tốc 地địa 皆giai 能năng 盡tận 漏lậu 。 故cố 五ngũ 是thị 別biệt 修tu 。 殊thù 勝thắng 功công 德đức 。 要yếu 殊thù 勝thắng 地địa 方phương 能năng 發phát 起khởi 。 若nhược 宿túc 住trụ 通thông 不bất 依y 無vô 色sắc 。 應ưng 不bất 能năng 憶ức 無vô 色sắc 界giới 事sự 。 契Khế 經Kinh 何hà 故cố 說thuyết 佛Phật 世Thế 尊Tôn 無vô 上thượng 法pháp 中trung 。 言ngôn 佛Phật 能năng 憶ức 過quá 去khứ 。 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 等đẳng 事sự 。 此thử 是thị 決quyết 定định 比tỉ 智trí 所sở 知tri 。 非phi 宿túc 住trụ 通thông 。 故cố 無vô 有hữu 失thất 。 謂vị 諸chư 外ngoại 道đạo 。 若nhược 見kiến 有hữu 情tình 欲dục 色sắc 命mạng 終chung 不bất 知tri 生sanh 處xứ 。 執chấp 有hữu 情tình 類loại 死tử 已dĩ 斷đoạn 滅diệt 。 見kiến 生sanh 欲dục 色sắc 不bất 知tri 所sở 從tùng 。 便tiện 執chấp 有hữu 情tình 本bổn 無vô 而nhi 有hữu 。 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 見kiến 彼bỉ 命mạng 終chung 。 二nhị 萬vạn 劫kiếp 中trung 。 不bất 見kiến 所sở 在tại 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 歿một 生sanh 於ư 空không 處xứ 。 而nhi 彼bỉ 或hoặc 生sanh 上thượng 不bất 盡tận 壽thọ 命mạng 終chung 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 中trung 。 不bất 見kiến 所sở 在tại 。 便tiện 謂vị 彼bỉ 歿một 生sanh 於ư 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 而nhi 或hoặc 生sanh 下hạ 地địa 經kinh 二nhị 三tam 生sanh 等đẳng 。 見kiến 生sanh 欲dục 色sắc 時thời 謂vị 所sở 從tùng 亦diệc 爾nhĩ 。 世Thế 尊Tôn 觀quán 彼bỉ 死tử 時thời 生sanh 時thời 。 如như 實thật 比tỉ 知tri 所sở 生sanh 從tùng 處xứ 。 有hữu 盡tận 壽thọ 量lượng 。 有hữu 中trung 殀yểu 者giả 。 雖tuy 亦diệc 比tỉ 知tri 。 非phi 不bất 決quyết 定định 。 故cố 與dữ 餘dư 聖thánh 比tỉ 知tri 有hữu 別biệt 。 修tu 神thần 境cảnh 等đẳng 前tiền 三tam 通thông 時thời 。 思tư 輕khinh 光quang 聲thanh 以dĩ 為vi 加gia 行hành 。 成thành 已dĩ 自tự 在tại 隨tùy 所sở 欲dục 為vi 。 諸chư 有hữu 欲dục 修tu 他tha 心tâm 通thông 者giả 。 先tiên 審thẩm 觀quán 己kỷ 身thân 心tâm 二nhị 相tương/tướng 。 前tiền 後hậu 變biến 異dị 展triển 轉chuyển 相tương 隨tùy 。 後hậu 復phục 審thẩm 觀quán 他tha 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 由do 此thử 加gia 行hành 漸tiệm 次thứ 得đắc 成thành 。 成thành 已dĩ 不bất 觀quán 自tự 心tâm 諸chư 色sắc 。 於ư 他tha 心tâm 等đẳng 。 能năng 如như 實thật 知tri 。 諸chư 有hữu 欲dục 修tu 宿túc 住trụ 通thông 者giả 。 先tiên 自tự 審thẩm 察sát 次thứ 前tiền 滅diệt 心tâm 。 漸tiệm 復phục 逆nghịch 觀quán 此thử 生sanh 分phần/phân 位vị 。 前tiền 前tiền 差sai 別biệt 至chí 結kết 生sanh 心tâm 。 乃nãi 至chí 能năng 憶ức 知tri 中trung 有hữu 前tiền 一nhất 念niệm 。 名danh 自tự 宿túc 住trụ 加gia 行hành 已dĩ 成thành 。 為vi 憶ức 念niệm 他tha 加gia 行hành 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 通thông 初sơ 起khởi 唯duy 次thứ 第đệ 知tri 。 串xuyến 習tập 成thành 時thời 亦diệc 能năng 超siêu 憶ức 諸chư 所sở 憶ức 事sự 。 要yếu 曾tằng 領lãnh 受thọ 憶ức 淨tịnh 居cư 者giả 。 昔tích 曾tằng 聞văn 故cố 從tùng 無vô 色sắc 歿một 來lai 生sanh 此thử 者giả 。 依y 他tha 相tương 續tục 初sơ 起khởi 此thử 通thông 。 所sở 餘dư 亦diệc 依y 自tự 相tương 續tục 起khởi 。 如như 是thị 五ngũ 通thông 境cảnh 唯duy 自tự 下hạ 。 且thả 如như 神thần 境cảnh 隨tùy 依y 何hà 地địa 。 於ư 自tự 下hạ 地địa 行hành 化hóa 自tự 在tại 。 於ư 上thượng 不bất 然nhiên 。 勢thế 力lực 劣liệt 故cố 。 餘dư 四tứ 亦diệc 爾nhĩ 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 是thị 故cố 無vô 能năng 取thủ 無vô 色sắc 界giới 他tha 心tâm 宿túc 住trụ 為vi 二nhị 通thông 境cảnh 。 即tức 此thử 五ngũ 通thông 於ư 世thế 界giới 境cảnh 。 作tác 用dụng 廣quảng 陜# 諸chư 聖thánh 不bất 同đồng 。 謂vị 大đại 聲Thanh 聞Văn 麟lân 喻dụ 大đại 覺giác 不bất 極cực 作tác 意ý 。 如như 次thứ 能năng 於ư 一nhất 二nhị 三tam 千thiên 諸chư 世thế 界giới 境cảnh 。 起khởi 行hành 化hóa 等đẳng 自tự 在tại 作tác 用dụng 。 若nhược 極cực 作tác 意ý 如như 次thứ 能năng 於ư 二nhị 千thiên 三tam 千thiên 。 無vô 數số 世thế 界giới 。 如như 是thị 五ngũ 通thông 若nhược 有hữu 殊thù 勝thắng 勢thế 用dụng 猛mãnh 利lợi 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 曾tằng 未vị 得đắc 者giả 由do 加gia 行hành 得đắc 。 若nhược 曾tằng 串xuyến 習tập 無vô 勝thắng 勢thế 用dụng 。 及cập 彼bỉ 種chủng 類loại 由do 離ly 染nhiễm 得đắc 。 若nhược 起khởi 現hiện 前tiền 皆giai 由do 加gia 行hành 。 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 染nhiễm 得đắc 。 隨tùy 欲dục 現hiện 前tiền 不bất 由do 加gia 行hành 。 三tam 乘thừa 聖thánh 者giả 後hậu 有hữu 異dị 生sanh 。 通thông 得đắc 曾tằng 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 者giả 。 所sở 餘dư 異dị 生sanh 唯duy 得đắc 曾tằng 得đắc 。 約ước 四tứ 念niệm 住trụ 辯biện 六Lục 通Thông 者giả 。 約ước 境cảnh 約ước 體thể 二nhị 義nghĩa 有hữu 殊thù 。 有hữu 說thuyết 二nhị 通thông 即tức 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 所sở 餘dư 四tứ 種chủng 以dĩ 慧tuệ 為vi 性tánh 。 彼bỉ 說thuyết 眼nhãn 耳nhĩ 通thông 是thị 身thân 念niệm 住trụ 境cảnh 。 餘dư 四tứ 皆giai 是thị 法pháp 念niệm 住trụ 境cảnh 。 然nhiên 實thật 六lục 種chủng 皆giai 慧tuệ 為vi 性tánh 。 經kinh 說thuyết 皆giai 能năng 了liễu 達đạt 境cảnh 故cố 。 由do 此thử 皆giai 是thị 法pháp 念niệm 住trụ 境cảnh 。 若nhược 約ước 體thể 辯biện 則tắc 六Lục 通Thông 中trung 。 前tiền 三tam 唯duy 身thân 。 但đãn 緣duyên 色sắc 故cố 。 謂vị 神thần 境cảnh 通thông 。 緣duyên 外ngoại 四tứ 處xứ 。 天thiên 眼nhãn 緣duyên 色sắc 。 天thiên 耳nhĩ 緣duyên 聲thanh 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 緣duyên 說thuyết 死tử 生sanh 智trí 知tri 有hữu 情tình 類loại 。 由do 現hiện 身thân 中trung 成thành 身thân 語ngữ 意ý 諸chư 惡ác 行hành 等đẳng 。 非phi 天thiên 眼nhãn 通thông 能năng 知tri 此thử 事sự 。 有hữu 別biệt 勝thắng 智trí 是thị 通thông 眷quyến 屬thuộc 。 依y 聖thánh 身thân 起khởi 。 能năng 如như 是thị 知tri 。 是thị 天thiên 眼nhãn 通thông 。 力lực 所sở 引dẫn 故cố 。 與dữ 通thông 合hợp 立lập 死tử 生sanh 智trí 名danh 。 他tha 心tâm 智trí 通thông 三tam 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 謂vị 受thọ 心tâm 法pháp 緣duyên 心tâm 等đẳng 故cố 。 宿túc 住trụ 漏lậu 盡tận 。 經kinh 主chủ 欲dục 令linh 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 四tứ 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 通thông 緣duyên 五ngũ 蘊uẩn 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。 而nhi 實thật 宿túc 住trụ 法pháp 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 雖tuy 契Khế 經Kinh 說thuyết 念niệm 曾tằng 領lãnh 受thọ 苦khổ 樂lạc 等đẳng 事sự 。 是thị 憶ức 前tiền 生sanh 苦khổ 樂lạc 等đẳng 受thọ 所sở 領lãnh 眾chúng 具cụ 。 即tức 是thị 雜tạp 緣duyên 法pháp 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 漏lậu 盡tận 如như 力lực 或hoặc 法pháp 或hoặc 四tứ 。 不bất 應ưng 定định 言ngôn 四tứ 念niệm 住trụ 攝nhiếp 。 若nhược 約ước 善thiện 等đẳng 分phân 別biệt 六Lục 通Thông 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 六lục 皆giai 是thị 善thiện 而nhi 實thật 眼nhãn 耳nhĩ 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 餘dư 之chi 四tứ 通thông 一nhất 向hướng 是thị 善thiện 。 經kinh 主chủ 於ư 此thử 作tác 是thị 釋thích 言ngôn 。 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 通thông 無vô 記ký 性tánh 攝nhiếp 。 是thị 眼nhãn 耳nhĩ 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 寧ninh 說thuyết 依y 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 隨tùy 根căn 說thuyết 故cố 。 亦diệc 無vô 有hữu 失thất 。 謂vị 所sở 依y 止chỉ 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 。 由do 四tứ 靜tĩnh 慮lự 力lực 所sở 引dẫn 起khởi 即tức 彼bỉ 地địa 攝nhiếp 。 故cố 依y 四tứ 地địa 通thông 依y 根căn 故cố 說thuyết 依y 四tứ 言ngôn 。 或hoặc 此thử 依y 通thông 無vô 間gian 道đạo 說thuyết 。 通thông 無vô 間gian 道đạo 依y 四tứ 地địa 故cố 。 此thử 釋thích 不bất 然nhiên 。 六Lục 通Thông 皆giai 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 攝nhiếp 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 識thức 。 是thị 解giải 脫thoát 道Đạo 。 理lý 不bất 成thành 故cố 。 應ưng 作tác 是thị 說thuyết 。 四tứ 靜tĩnh 慮lự 中trung 有hữu 定định 相tương 應ứng 。 勝thắng 無vô 記ký 慧tuệ 。 能năng 引dẫn 自tự 地địa 勝thắng 大đại 種chủng 果quả 。 此thử 慧tuệ 現hiện 前tiền 便tiện 引dẫn 自tự 地địa 天thiên 眼nhãn 天thiên 耳nhĩ 。 令linh 現hiện 在tại 前tiền 為vi 所sở 依y 根căn 發phát 眼nhãn 耳nhĩ 識thức 。 故cố 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 識thức 相tương 應ứng 慧tuệ 非phi 通thông 。 但đãn 可khả 說thuyết 言ngôn 是thị 通thông 所sở 引dẫn 。 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 無Vô 學Học 三Tam 明Minh 。 彼bỉ 於ư 六Lục 通Thông 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 頌tụng 曰viết 。

第đệ 五ngũ 二nhị 六lục 明minh 。 治trị 三tam 際tế 愚ngu 故cố 。

後hậu 真chân 二nhị 假giả 說thuyết 。 學học 有hữu 闇ám 非phi 明minh 。

論luận 曰viết 。 言ngôn 三Tam 明Minh 者giả 。 一nhất 宿túc 住trụ 智trí 證chứng 明minh 。 二nhị 死tử 生sanh 智trí 證chứng 明minh 。 三tam 漏lậu 盡tận 智trí 證chứng 明minh 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 無Vô 學Học 位vị 。 攝nhiếp 第đệ 五ngũ 二nhị 六Lục 通Thông 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 六lục 中trung 三tam 種chủng 獨độc 名danh 明minh 者giả 。 如như 次thứ 對đối 治trị 三tam 際tế 愚ngu 故cố 。 謂vị 宿túc 住trụ 智trí 通thông 治trị 前tiền 際tế 愚ngu 。 死tử 生sanh 智trí 通thông 治trị 後hậu 際tế 愚ngu 。 漏lậu 盡tận 智trí 通thông 治trị 中trung 際tế 愚ngu 。 是thị 故cố 此thử 三tam 獨độc 標tiêu 明minh 號hiệu 。 又hựu 宿túc 住trụ 通thông 憶ức 念niệm 前tiền 際tế 。 自tự 他tha 苦khổ 事sự 。 死tử 生sanh 智trí 通thông 觀quán 察sát 後hậu 際tế 他tha 身thân 苦khổ 事sự 。 由do 此thử 厭yếm 背bối/bội 。 生sanh 死tử 眾chúng 苦khổ 。 起khởi 漏lậu 盡tận 通thông 觀quán 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 唯duy 三tam 種chủng 偏thiên 立lập 為vi 明minh 。 又hựu 此thử 三tam 通thông 如như 次thứ 能năng 捨xả 常thường 斷đoạn 有hữu 見kiến 故cố 立lập 為vi 明minh 。 又hựu 此thử 能năng 除trừ 有hữu 有hữu 情tình 法pháp 三tam 種chủng 愚ngu 故cố 。 偏thiên 立lập 為vi 明minh 。 有hữu 餘dư 師sư 言ngôn 。 宿túc 住trụ 能năng 見kiến 過quá 去khứ 諸chư 蘊uẩn 。 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 次thứ 第đệ 傳truyền 來lai 都đô 無vô 作tác 者giả 。 由do 此thử 能năng 引dẫn 。 空không 解giải 脫thoát 門môn 。 死tử 生sanh 能năng 觀quán 有hữu 情tình 生sanh 死tử 。 下hạ 上thượng 旋toàn 轉chuyển 猶do 如như 灌quán 輪luân 。 故cố 不bất 希hy 求cầu 三tam 有hữu 果quả 報báo 。 由do 此thử 能năng 引dẫn 。 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 門môn 。 厭yếm 離ly 為vi 門môn 歸quy 無vô 相tướng 法pháp 。 故cố 起khởi 漏lậu 盡tận 。 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 門môn 。 是thị 故cố 三tam 通thông 獨độc 標tiêu 明minh 號hiệu 。 此thử 三tam 皆giai 名danh 無Vô 學Học 明minh 者giả 。 俱câu 在tại 無Vô 學Học 身thân 中trung 起khởi 故cố 。 於ư 中trung 最tối 後hậu 容dung 有hữu 是thị 真chân 通thông 無vô 漏lậu 故cố 。 餘dư 二nhị 假giả 說thuyết 體thể 唯duy 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 故cố 。 由do 此thử 最tối 後hậu 得đắc 無Vô 學Học 名danh 。 自tự 性tánh 相tướng 續tục 皆giai 無Vô 學Học 故cố 。 前tiền 之chi 二nhị 種chủng 得đắc 無Vô 學Học 名danh 。 但đãn 由do 相tương 續tục 不bất 由do 自tự 性tánh 。 如như 施thi 設thiết 論luận 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 有hữu 等đẳng 持trì 相tương 應ứng 無vô 覆phú 無vô 記ký 慧tuệ 。 不bất 由do 善thiện 故cố 及cập 無vô 漏lậu 故cố 得đắc 立lập 聖thánh 名danh 。 由do 聖thánh 身thân 中trung 此thử 可khả 得đắc 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 聖thánh 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 故cố 名danh 無Vô 學Học 。 有hữu 學học 身thân 中trung 有hữu 愚ngu 暗ám 故cố 。 雖tuy 有hữu 前tiền 二nhị 不bất 立lập 為vi 明minh 。 雖tuy 有hữu 暫tạm 時thời 伏phục 滅diệt 愚ngu 暗ám 。 後hậu 還hoàn 被bị 蔽tế 。 不bất 可khả 立lập 明minh 。 要yếu 暗ám 永vĩnh 無vô 。 方phương 名danh 明minh 故cố 。 契Khế 經Kinh 中trung 說thuyết 示thị 導đạo 有hữu 三tam 。 彼bỉ 於ư 六Lục 通Thông 以dĩ 何hà 為vi 性tánh 。 頌tụng 曰viết 。

第đệ 一nhất 四tứ 六lục 導đạo 。 教giáo 誡giới 導đạo 為vi 尊tôn 。

定định 由do 通thông 所sở 成thành 。 引dẫn 利lợi 樂lạc 果quả 故cố 。

論luận 曰viết 。 三tam 示thị 導đạo 者giả 。 一nhất 神thần 變biến 示thị 導đạo 。 二nhị 記ký 心tâm 示thị 導đạo 。 三tam 教giáo 誡giới 示thị 導đạo 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 六Lục 通Thông 中trung 第đệ 一nhất 四tứ 六lục 。 為vi 其kỳ 自tự 性tánh 。 唯duy 此thử 三tam 種chủng 引dẫn 所sở 化hóa 生sanh 。 令linh 初sơ 發phát 心tâm 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 能năng 示thị 能năng 導đạo 立lập 示thị 導đạo 名danh 。 三tam 示thị 導đạo 中trung 教giáo 誡giới 最tối 勝thắng 。 定định 由do 通thông 所sở 成thành 故cố 。 定định 引dẫn 利lợi 樂lạc 果quả 故cố 。 謂vị 前tiền 二nhị 導đạo 咒chú 等đẳng 亦diệc 能năng 。 不bất 但đãn 由do 通thông 故cố 非phi 決quyết 定định 。 如như 有hữu 咒chú 術thuật 名danh 健kiện 馱đà 梨lê 。 持trì 此thử 便tiện 能năng 。 騰đằng 空không 自tự 在tại 。 或hoặc 有hữu 藥dược 草thảo 具cụ 勝thắng 功công 能năng 。 若nhược 服phục 若nhược 持trì 。 飛phi 行hành 自tự 在tại 。

復phục 有hữu 咒chú 術thuật 名danh 伊y 剎sát 尼ni 。 持trì 此thử 便tiện 能năng 知tri 他tha 心tâm 念niệm 。 或hoặc 由do 觀quán 相tương/tướng 聽thính 彼bỉ 言ngôn 音âm 。 亦diệc 能năng 了liễu 知tri 。 他tha 心tâm 所sở 念niệm 。 教giáo 誡giới 示thị 導đạo 。 除trừ 漏lậu 盡tận 通thông 。 餘dư 不bất 能năng 為vi 。 故cố 是thị 決quyết 定định 。 或hoặc 前tiền 二nhị 導đạo 外ngoại 道đạo 亦diệc 能năng 。 第đệ 三tam 不bất 然nhiên 。 故cố 名danh 決quyết 定định 。 又hựu 前tiền 二nhị 導đạo 有hữu 但đãn 令linh 他tha 暫tạm 時thời 迴hồi 心tâm 。 不bất 能năng 引dẫn 得đắc 畢tất 竟cánh 利lợi 益ích 及cập 安an 樂lạc 果quả 。 教giáo 誡giới 示thị 導đạo 亦diệc 定định 令linh 他tha 引dẫn 當đương 利lợi 益ích 及cập 安an 樂lạc 果quả 。 以dĩ 能năng 如như 實thật 方phương 便tiện 說thuyết 故cố 。 由do 此thử 教giáo 誡giới 最tối 勝thắng 非phi 餘dư 。 神thần 境cảnh 二nhị 言ngôn 。 為vi 目mục 何hà 義nghĩa 。 頌tụng 曰viết 。

神thần 體thể 謂vị 等đẳng 持trì 。 境cảnh 二nhị 謂vị 行hành 化hóa 。

行hành 三tam 意ý 勢thế 佛Phật 。 運vận 身thân 勝thắng 解giải 通thông 。

化hóa 二nhị 謂vị 欲dục 色sắc 。 四tứ 二nhị 外ngoại 處xứ 性tánh 。

此thử 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 似tự 自tự 他tha 身thân 。

論luận 曰viết 。 神thần 名danh 所sở 目mục 唯duy 勝thắng 等đẳng 持trì 。 由do 此thử 能năng 為vi 神thần 變biến 事sự 故cố 。 而nhi 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 神thần 果quả 名danh 神thần 。 意ý 為vi 舉cử 麁thô 以dĩ 顯hiển 細tế 故cố 。 又hựu 顯hiển 勝thắng 等đẳng 持trì 是thị 彼bỉ 近cận 因nhân 故cố 。 然nhiên 神thần 變biến 事sự 體thể 實thật 非phi 神thần 。 此thử 廣quảng 如như 前tiền 覺giác 分phần/phân 中trung 辨biện 。 諸chư 神thần 變biến 事sự 。 說thuyết 名danh 為vi 境cảnh 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 行hành 及cập 化hóa 。 行hành 復phục 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 運vận 身thân 。 謂vị 乘thừa 空không 行hành 。 猶do 如như 飛phi 鳥điểu 。 二nhị 者giả 勝thắng 解giải 。 謂vị 極cực 遠viễn 方phương 作tác 近cận 思tư 惟duy 便tiện 能năng 速tốc 至chí 。 若nhược 於ư 極cực 遠viễn 。 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 作tác 近cận 思tư 惟duy 即tức 便tiện 能năng 至chí 。 本bổn 無vô 來lai 去khứ 。 何hà 謂vị 速tốc 行hành 。 此thử 實thật 亦diệc 行hành 但đãn 由do 近cận 解giải 。 行hành 極cực 速tốc 故cố 得đắc 勝thắng 解giải 名danh 。 或hoặc 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 靜tĩnh 慮lự 境cảnh 界giới 。 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 唯duy 佛Phật 能năng 了liễu 。 三tam 者giả 意ý 勢thế 。 謂vị 極cực 遠viễn 方phương 舉cử 心tâm 緣duyên 時thời 。 身thân 即tức 能năng 至chí 。 此thử 勢thế 如như 意ý 得đắc 意ý 勢thế 名danh 。 如như 心tâm 取thủ 境cảnh 頃khoảnh 至chí 色sắc 究cứu 竟cánh 故cố 。 於ư 此thử 三tam 中trung 意ý 勢thế 唯duy 佛Phật 。 運vận 身thân 勝thắng 解giải 亦diệc 通thông 餘dư 乘thừa 。 謂vị 我ngã 世Thế 尊Tôn 神thần 通thông 迅tấn 速tốc 。 隨tùy 方phương 遠viễn 近cận 舉cử 心tâm 即tức 至chí 。 由do 此thử 世Thế 尊Tôn 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 日nhật 舒thư 光quang 蘊uẩn 流lưu 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 頓đốn 至chí 遠viễn 故cố 說thuyết 為vi 行hành 。 若nhược 謂vị 不bất 然nhiên 此thử 沒một 彼bỉ 出xuất 。 中trung 間gian 既ký 斷đoạn 行hành 義nghĩa 應ưng 無vô 。 或hoặc 佛Phật 威uy 神thần 。 不bất 思tư 議nghị 故cố 。 舉cử 心tâm 即tức 至chí 。 不bất 可khả 測trắc 量lượng 。 故cố 意ý 勢thế 行hành 唯duy 世Thế 尊Tôn 有hữu 。 勝thắng 解giải 兼kiêm 餘dư 聖thánh 運vận 身thân 并tinh 異dị 生sanh 。 化hóa 復phục 二nhị 種chủng 。 謂vị 欲dục 色sắc 界giới 。 若nhược 欲dục 界giới 化hóa 外ngoại 四tứ 處xứ 除trừ 聲thanh 。 若nhược 色sắc 界giới 化hóa 唯duy 二nhị 謂vị 色sắc 觸xúc 。 以dĩ 色sắc 界giới 中trung 無vô 香hương 味vị 故cố 。 此thử 二nhị 界giới 化hóa 。 各các 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 屬thuộc 自tự 身thân 他tha 身thân 別biệt 故cố 。 身thân 在tại 欲dục 界giới 化hóa 有hữu 四tứ 種chủng 。 在tại 色sắc 亦diệc 然nhiên 。 故cố 總tổng 成thành 八bát 。 雖tuy 生sanh 在tại 色sắc 作tác 欲dục 界giới 化hóa 。 而nhi 無vô 色sắc 界giới 成thành 香hương 味vị 失thất 。 化hóa 作tác 自tự 身thân 唯duy 二nhị 處xứ 故cố 。 有hữu 說thuyết 亦diệc 化hóa 四tứ 如như 衣y 等đẳng 不bất 成thành 。 非phi 神thần 境cảnh 通thông 能năng 起khởi 化hóa 事sự 。 要yếu 此thử 通thông 果quả 諸chư 能năng 化hóa 心tâm 。 此thử 能năng 化hóa 心tâm 有hữu 幾kỷ 何hà 相tương/tướng 。 頌tụng 曰viết 。

能năng 化hóa 心tâm 十thập 四tứ 。 定định 果quả 二nhị 至chí 五ngũ 。

如như 所sở 依y 定định 得đắc 。 從tùng 淨tịnh 自tự 生sanh 二nhị 。

化hóa 事sự 由do 自tự 地địa 。 語ngữ 通thông 由do 自tự 下hạ 。

化hóa 身thân 與dữ 化hóa 主chủ 。 語ngữ 必tất 俱câu 非phi 佛Phật 。

先tiên 立lập 願nguyện 留lưu 身thân 。 後hậu 起khởi 餘dư 心tâm 語ngữ 。

有hữu 死tử 留lưu 堅kiên 體thể 。 餘dư 說thuyết 無vô 留lưu 義nghĩa 。

初sơ 多đa 心tâm 一nhất 化hóa 。 成thành 滿mãn 此thử 相tương 違vi 。

修tu 得đắc 無vô 記ký 攝nhiếp 。 餘dư 得đắc 通thông 三tam 性tánh 。

論luận 曰viết 。 能năng 變biến 化hóa 心tâm 總tổng 有hữu 十thập 四tứ 。 謂vị 依y 根căn 本bổn 四tứ 靜tĩnh 慮lự 生sanh 。 初sơ 靜tĩnh 慮lự 生sanh 唯duy 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 欲dục 界giới 攝nhiếp 。 二nhị 初sơ 靜tĩnh 慮lự 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 有hữu 三tam 四tứ 五ngũ 。 無vô 上thượng 依y 下hạ 。 下hạ 地địa 劣liệt 故cố 。 上thượng 下hạ 地địa 繫hệ 一nhất 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 所sở 依y 行hành 等đẳng 地địa 有hữu 勝thắng 劣liệt 。 一nhất 地địa 繫hệ 上thượng 下hạ 靜tĩnh 慮lự 果quả 。 地địa 雖tuy 等đẳng 所sở 依y 行hành 勝thắng 劣liệt 。 下hạ 繫hệ 上thượng 果quả 下hạ 果quả 上thượng 繫hệ 。 如như 次thứ 地địa 劣liệt 勝thắng 所sở 依y 行hành 勝thắng 劣liệt 如như 得đắc 靜tĩnh 慮lự 化hóa 心tâm 亦diệc 然nhiên 。 果quả 與dữ 所sở 依y 俱câu 時thời 得đắc 故cố 。 然nhiên 得đắc 靜tĩnh 慮lự 總tổng 有hữu 三tam 時thời 。 離ly 染nhiễm 受thọ 生sanh 加gia 行hành 異dị 故cố 。 謂vị 離ly 下hạ 染nhiễm 得đắc 上thượng 靜tĩnh 慮lự 時thời 。 亦diệc 得đắc 此thử 定định 所sở 引dẫn 化hóa 心tâm 果quả 。 從tùng 上thượng 地địa 歿một 生sanh 色sắc 界giới 時thời 。 及cập 由do 加gia 行hành 起khởi 勝thắng 功công 德đức 。 但đãn 有hữu 新tân 得đắc 所sở 依y 靜tĩnh 慮lự 。 亦diệc 兼kiêm 得đắc 彼bỉ 所sở 引dẫn 化hóa 心tâm 。 依y 欲dục 界giới 身thân 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 及cập 練luyện 根căn 位vị 得đắc 應ưng 果quả 時thời 。 十thập 四tứ 化hóa 心tâm 一nhất 時thời 總tổng 得đắc 。 乃nãi 至chí 身thân 在tại 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 五ngũ 化hóa 心tâm 。 無vô 從tùng 化hóa 心tâm 直trực 出xuất 觀quán 義nghĩa 。 此thử 從tùng 淨tịnh 定định 及cập 自tự 類loại 生sanh 。 能năng 無vô 間gian 生sanh 自tự 類loại 淨tịnh 定định 故cố 唯duy 從tùng 二nhị 生sanh 二nhị 非phi 餘dư 。 唯duy 自tự 地địa 化hóa 心tâm 起khởi 自tự 地địa 化hóa 事sự 。 化hóa 所sở 發phát 語ngữ 由do 自tự 下hạ 心tâm 。 謂vị 欲dục 初sơ 定định 化hóa 唯duy 自tự 地địa 心tâm 語ngữ 。 上thượng 化hóa 起khởi 語ngữ 由do 初sơ 定định 心tâm 。 彼bỉ 地địa 自tự 無vô 起khởi 表biểu 心tâm 故cố 。 若nhược 生sanh 欲dục 界giới 第đệ 二nhị 定định 等đẳng 。 化hóa 事sự 轉chuyển 時thời 如như 何hà 起khởi 表biểu 。 非phi 威uy 儀nghi 路lộ 工công 巧xảo 處xứ 心tâm 。 依y 異dị 界giới 身thân 而nhi 可khả 現hiện 起khởi 。 彼bỉ 必tất 依y 止chỉ 自tự 界giới 身thân 故cố 。 此thử 無vô 有hữu 過quá 。 引dẫn 彼bỉ 界giới 攝nhiếp 大đại 種chủng 現hiện 前tiền 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 謂vị 引dẫn 色sắc 界giới 大đại 種chủng 現hiện 前tiền 。 與dữ 欲dục 界giới 身thân 密mật 合hợp 而nhi 住trụ 。 依y 之chi 起khởi 彼bỉ 能năng 發phát 表biểu 心tâm 。 無vô 定định 地địa 表biểu 心tâm 依y 散tán 地địa 身thân 過quá 。 或hoặc 起khởi 依y 定định 能năng 發phát 表biểu 心tâm 。 如như 依y 定định 生sanh 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 識thức 。 若nhược 一nhất 化hóa 主chủ 起khởi 多đa 化hóa 身thân 。 要yếu 化hóa 主chủ 語ngữ 時thời 諸chư 化hóa 身thân 方phương 語ngữ 。 言ngôn 音âm 詮thuyên 表biểu 一nhất 切thiết 皆giai 同đồng 。 故cố 有hữu 伽già 他tha 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。

一nhất 化hóa 主chủ 語ngữ 時thời 。 諸chư 所sở 化hóa 皆giai 語ngữ 。

一nhất 化hóa 主chủ 若nhược 默mặc 。 諸chư 所sở 化hóa 亦diệc 然nhiên 。

此thử 但đãn 說thuyết 餘dư 。 佛Phật 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 諸chư 佛Phật 定định 力lực 最tối 自tự 在tại 故cố 。 與dữ 所sở 化hóa 語ngữ 容dung 不bất 俱câu 時thời 。 言ngôn 音âm 所sở 詮thuyên 亦diệc 容dung 有hữu 別biệt 。 若nhược 上thượng 三tam 地địa 所sở 化hóa 語ngữ 時thời 。 初sơ 定định 表biểu 心tâm 現hiện 前tiền 發phát 者giả 。 此thử 心tâm 起khởi 位vị 已dĩ 出xuất 化hóa 心tâm 。 應ưng 無vô 化hóa 身thân 化hóa 如như 何hà 語ngữ 。 由do 先tiên 願nguyện 力lực 。 留lưu 所sở 化hóa 身thân 。 後hậu 起khởi 餘dư 心tâm 發phát 語ngữ 表biểu 業nghiệp 。 故cố 無vô 化hóa 語ngữ 闕khuyết 所sở 依y 過quá 。 非phi 唯duy 化hóa 主chủ 命mạng 現hiện 在tại 時thời 。 能năng 留lưu 化hóa 身thân 令linh 久cửu 時thời 住trụ 。 亦diệc 有hữu 令linh 住trụ 至chí 命mạng 終chung 後hậu 。 即tức 如như 尊Tôn 者giả 大Đại 迦Ca 葉Diếp 波ba 。 留lưu 骨cốt 鎖tỏa 身thân 至chí 慈từ 尊tôn 世thế 。 唯duy 堅kiên 實thật 體thể 可khả 得đắc 久cửu 留lưu 。 異dị 此thử 飲ẩm 光quang 應ưng 留lưu 肉nhục 等đẳng 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 願nguyện 力lực 留lưu 身thân 必tất 無vô 有hữu 能năng 令linh 至chí 死tử 後hậu 。 聖thánh 大đại 迦Ca 葉Diếp 留lưu 骨cốt 鎖tỏa 身thân 。 由do 諸chư 天thiên 神thần 持trì 令linh 久cửu 住trụ 。 初sơ 習tập 業nghiệp 者giả 由do 多đa 化hóa 心tâm 。 要yếu 附phụ 所sở 依y 起khởi 一nhất 化hóa 事sự 。 習tập 成thành 滿mãn 者giả 由do 一nhất 化hóa 心tâm 。 能năng 不bất 附phụ 所sở 依y 起khởi 眾chúng 多đa 化hóa 事sự 。 總tổng 有hữu 二nhị 類loại 能năng 變biến 化hóa 心tâm 。 一nhất 修tu 所sở 成thành 。 二nhị 生sanh 得đắc 等đẳng 。 所sở 起khởi 化hóa 果quả 。 亦diệc 如như 彼bỉ 說thuyết 。 修tu 所sở 成thành 化hóa 攝nhiếp 處xứ 如như 前tiền 。 不bất 能năng 化hóa 為vi 有hữu 情tình 身thân 故cố 。 生sanh 所sở 得đắc 等đẳng 。 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 化hóa 為vi 九cửu 處xứ 。 色sắc 界giới 化hóa 七thất 依y 不bất 離ly 根căn 。 言ngôn 化hóa 九cửu 等đẳng 理lý 實thật 無vô 有hữu 能năng 化hóa 作tác 根căn 。 修tu 果quả 無vô 心tâm 餘dư 化hóa 容dung 有hữu 。 修tu 果quả 起khởi 表biểu 由do 化hóa 主chủ 心tâm 。 餘dư 容dung 自tự 心tâm 起khởi 身thân 語ngữ 表biểu 。 修tu 果quả 飲ẩm 食thực 若nhược 為vi 資tư 身thân 。 必tất 在tại 化hóa 主chủ 身thân 中trung 消tiêu 化hóa 。 若nhược 為vi 餘dư 事sự 吞thôn 金kim 石thạch 等đẳng 。 或hoặc 即tức 住trụ 彼bỉ 化hóa 事sự 身thân 中trung 。 或hoặc 隨tùy 所sở 宜nghi 置trí 在tại 別biệt 處xứ 。 餘dư 化hóa 飲ẩm 食thực 隨tùy 住trụ 所sở 依y 。 修tu 果quả 化hóa 心tâm 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 餘dư 通thông 三tam 性tánh 。 謂vị 善thiện 惡ác 等đẳng 。 如như 天thiên 龍long 等đẳng 能năng 變biến 化hóa 心tâm 。 彼bỉ 亦diệc 能năng 為vi 自tự 他tha 身thân 化hóa 。 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 言ngôn 。 為vi 目mục 何hà 義nghĩa 。 為vi 目mục 慧tuệ 體thể 。 為vi 目mục 色sắc 根căn 。 若nhược 慧tuệ 不bất 應ưng 名danh 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 若nhược 色sắc 根căn 者giả 不bất 應ưng 名danh 通thông 。 此thử 前tiền 已dĩ 說thuyết 前tiền 何hà 所sở 說thuyết 。 謂vị 說thuyết 根căn 本bổn 四tứ 靜tĩnh 慮lự 中trung 。 有hữu 定định 相tương 應ứng 勝thắng 無vô 記ký 慧tuệ 。 名danh 為vi 天thiên 眼nhãn 及cập 天thiên 耳nhĩ 通thông 。 此thử 所sở 引dẫn 生sanh 勝thắng 大đại 種chủng 果quả 名danh 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 其kỳ 體thể 是thị 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 謂vị 根căn 。 即tức 定định 地địa 淨tịnh 色sắc 。

恆hằng 同đồng 分phần/phân 無vô 缺khuyết 。 取thủ 障chướng 細tế 遠viễn 等đẳng 。

論luận 曰viết 。 此thử 體thể 即tức 是thị 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 根căn 。 謂vị 緣duyên 聲thanh 光quang 為vi 加gia 行hành 故cố 。 依y 四tứ 靜tĩnh 慮lự 於ư 眼nhãn 耳nhĩ 邊biên 。 引dẫn 起khởi 彼bỉ 地địa 微vi 妙diệu 大đại 種chủng 。 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 。 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 名danh 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 如như 是thị 眼nhãn 耳nhĩ 何hà 故cố 名danh 天thiên 。 體thể 即tức 是thị 天thiên 。 定định 地địa 攝nhiếp 故cố 。 極cực 清thanh 淨tịnh 故cố 。 立lập 以dĩ 天thiên 名danh 。 由do 此thử 經Kinh 言ngôn 。 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 者giả 無vô 有hữu 皮bì 肉nhục 。 筋cân 纏triền 血huyết 塗đồ 。 唯duy 妙diệu 大đại 種chủng 所sở 造tạo 淨tịnh 色sắc 。 然nhiên 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 種chủng 類loại 有hữu 三tam 。 一nhất 修tu 得đắc 天thiên 。 即tức 如như 前tiền 說thuyết 。 二nhị 者giả 生sanh 得đắc 。 謂vị 生sanh 天thiên 中trung 。 三tam 者giả 似tự 天thiên 。 謂vị 生sanh 餘dư 趣thú 由do 勝thắng 業nghiệp 等đẳng 之chi 所sở 引dẫn 生sanh 。 能năng 遠viễn 見kiến 聞văn 似tự 天thiên 眼nhãn 耳nhĩ 。 如như 藏tạng 臣thần 寶bảo 菩Bồ 薩Tát 輪Luân 王Vương 。 諸chư 龍long 鬼quỷ 神thần 。 及cập 中trung 有hữu 等đẳng 。 修tu 得đắc 眼nhãn 耳nhĩ 過quá 現hiện 當đương 生sanh 恆hằng 是thị 同đồng 分phần/phân 。 以dĩ 至chí 現hiện 在tại 必tất 與dữ 識thức 俱câu 。 能năng 見kiến 聞văn 故cố 處xứ 所sở 必tất 具cụ 無vô 翳ế 無vô 缺khuyết 。 如như 生sanh 色sắc 界giới 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 能năng 隨tùy 所sở 應ưng 取thủ 彼bỉ 障chướng 隔cách 。 極cực 細tế 遠viễn 等đẳng 諸chư 方phương 色sắc 聲thanh 。 故cố 於ư 此thử 中trung 有hữu 如như 是thị 頌tụng 。

肉nhục 眼nhãn 於ư 諸chư 方phương 。 被bị 障chướng 細tế 遠viễn 色sắc 。

無vô 能năng 見kiến 功công 用dụng 。 天thiên 眼nhãn 見kiến 無vô 遺di 。

前tiền 說thuyết 化hóa 心tâm 修tu 餘dư 得đắc 異dị 。 神thần 境cảnh 等đẳng 五ngũ 各các 有hữu 異dị 耶da 。 亦diệc 有hữu 。 云vân 何hà 。 頌tụng 曰viết 。

神thần 境cảnh 五ngũ 修tu 生sanh 。 咒chú 藥dược 業nghiệp 成thành 故cố 。

他tha 心tâm 修tu 生sanh 咒chú 。 又hựu 加gia 占chiêm 相tướng 成thành 。

三tam 修tu 生sanh 業nghiệp 成thành 。 除trừ 修tu 皆giai 三tam 性tánh 。

人nhân 唯duy 無vô 生sanh 得đắc 。 地địa 獄ngục 初sơ 能năng 知tri 。

論luận 曰viết 。 神thần 境cảnh 智trí 類loại 總tổng 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 修tu 得đắc 。 二nhị 生sanh 得đắc 。 三tam 咒chú 成thành 。 四tứ 藥dược 成thành 。 五ngũ 業nghiệp 成thành 。 曼mạn 馱đà 多đa 王vương 及cập 中trung 有hữu 等đẳng 。 諸chư 神thần 境cảnh 智trí 是thị 業nghiệp 成thành 攝nhiếp 。 有hữu 餘dư 師sư 說thuyết 。 神thần 境cảnh 有hữu 四tứ 。 即tức 前tiền 行hành 三tam 變biến 化hóa 為vi 一nhất 。 言ngôn 變biến 化hóa 者giả 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 分phần/phân 一nhất 為vi 多đa 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 他tha 心tâm 智trí 類loại 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。 前tiền 三tam 如như 上thượng 加gia 占chiêm 相tướng 成thành 。 餘dư 三tam 各các 三tam 。 謂vị 修tu 生sanh 業nghiệp 。 除trừ 修tu 所sở 得đắc 皆giai 通thông 善thiện 等đẳng 。 非phi 定định 果quả 故cố 不bất 得đắc 通thông 名danh 。 人nhân 中trung 都đô 無vô 生sanh 所sở 得đắc 者giả 。 餘dư 皆giai 容dung 有hữu 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 本bổn 性tánh 生sanh 念niệm 業nghiệp 所sở 成thành 攝nhiếp 。 人nhân 由do 先tiên 業nghiệp 。 能năng 憶ức 過quá 去khứ 。 於ư 地địa 獄ngục 趣thú 初sơ 受thọ 生sanh 時thời 。 唯duy 以dĩ 生sanh 得đắc 他tha 心tâm 宿túc 住trụ 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 。 及cập 過quá 去khứ 生sanh 苦khổ 受thọ 逼bức 已dĩ 更cánh 無vô 知tri 義nghĩa 。 彼bỉ 憶ức 過quá 去khứ 以dĩ 何hà 證chứng 知tri 。 如như 契Khế 經Kinh 言ngôn 。 彼bỉ 自tự 憶ức 念niệm 。 我ngã 等đẳng 過quá 去khứ 。 曾tằng 聞văn 他tha 說thuyết 諸chư 欲dục 過quá 失thất 。 而nhi 不bất 厭yếm 離ly 。 故cố 於ư 今kim 時thời 。 受thọ 斯tư 劇kịch 苦khổ 。 彼bỉ 唯duy 能năng 憶ức 次thứ 前tiền 一nhất 生sanh 。 餘dư 趣thú 隨tùy 應ứng 恆hằng 有hữu 知tri 義nghĩa 。 傍bàng 生sanh 知tri 過quá 去khứ 。 如như 蠡lễ 聲thanh 狗cẩu 等đẳng 鬼quỷ 知tri 過quá 去khứ 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

我ngã 昔tích 集tập 眾chúng 財tài 。 以dĩ 法pháp 或hoặc 非phi 法pháp 。

他tha 今kim 受thọ 富phú 樂lạc 。 我ngã 獨độc 受thọ 貧bần 苦khổ 。

天thiên 知tri 過quá 去khứ 。 如như 有hữu 頌tụng 言ngôn 。

我ngã 施thí 逝thệ 多đa 林lâm 。 蒙mông 大đại 法Pháp 王Vương 住trụ 。

賢hiền 聖thánh 僧Tăng 受thọ 用dụng 。 故cố 我ngã 心tâm 歡hoan 喜hỷ 。

又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 諸chư 生sanh 天thiên 者giả 初sơ 生sanh 必tất 起khởi 三tam 種chủng 念niệm 言ngôn 。 我ngã 從tùng 何hà 歿một 。 今kim 生sanh 何hà 處xứ 。 乘thừa 何hà 業nghiệp 故cố 來lai 生sanh 此thử 間gian 。

說Thuyết 一Nhất 切Thiết 有Hữu 部Bộ 順Thuận 正Chánh 理Lý 論Luận 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 六lục