瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 五ngũ

彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 說thuyết

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 中trung 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 地địa 之chi 一nhất 。

如như 是thị 已dĩ 說thuyết 聞văn 所sở 成thành 慧tuệ 地địa 決quyết 擇trạch 。 思tư 所sở 成thành 慧tuệ 。 地địa 決quyết 擇trạch 我ngã 今kim 當đương 說thuyết 。

謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 有hữu 四tứ 種chủng 思tư 議nghị 。 一nhất 事sự 思tư 議nghị 。 二nhị 有hữu 非phi 有hữu 思tư 議nghị 。 三tam 因nhân 果quả 思tư 議nghị 。 四tứ 乘thừa 思tư 議nghị 。 事sự 思tư 議nghị 者giả 。 略lược 依y 六lục 事sự 。 所sở 謂vị 蘊uẩn 事sự 乃nãi 至chí 根căn 事sự 。 有hữu 非phi 有hữu 思tư 議nghị 者giả 。 如như 本bổn 地địa 分phần/phân 已dĩ 說thuyết 。 因nhân 果quả 思tư 議nghị 者giả 。 如như 有hữu 尋tầm 有hữu 伺tứ 地địa 已dĩ 說thuyết 。 乘thừa 思tư 議nghị 者giả 。 如như 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 已dĩ 說thuyết 。

復phục 次thứ 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 思tư 議nghị 。 謂vị 惡ác 思tư 思tư 議nghị 及cập 善thiện 思tư 思tư 議nghị 。 惡ác 思tư 思tư 議nghị 者giả 。 如như 本bổn 地địa 分phần/phân 已dĩ 說thuyết 。 若nhược 依y 黑hắc 品phẩm 。 謂vị 如như 有hữu 一nhất 不bất 避tị 無vô 明minh 不bất 應ưng 思tư 等đẳng 而nhi 起khởi 思tư 議nghị 。 善thiện 思tư 思tư 議nghị 者giả 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 如như 惡ác 思tư 善thiện 思tư 如như 是thị 。 非phi 法pháp 所sở 引dẫn 法pháp 所sở 引dẫn 。 非phi 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 所sở 引dẫn 毘Tỳ 奈Nại 耶Da 所sở 引dẫn 。 非phi 聖thánh 聖thánh 。 不bất 善thiện 善thiện 。 不bất 應ưng 修tu 應ưng 修tu 。 不bất 好hảo/hiếu 好hảo/hiếu 。 黑hắc 白bạch 。 引dẫn 無vô 義nghĩa 引dẫn 有hữu 義nghĩa 。 下hạ 劣liệt 微vi 妙diệu 。 有hữu 罪tội 無vô 罪tội 。 應ưng 遠viễn 離ly 不bất 應ưng 遠viễn 離ly 等đẳng 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。

復phục 次thứ 如như 世Thế 尊Tôn 言ngôn 。 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 有hữu 知tri 為vi 有hữu 。 非phi 有hữu 知tri 為vi 非phi 有hữu 。 此thử 中trung 云vân 何hà 為vi 有hữu 。 云vân 何hà 非phi 有hữu 。 略lược 由do 二nhị 相tương 應ứng 知tri 是thị 有hữu 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。

一nhất 若nhược 生sanh 已dĩ 生sanh 現hiện 在tại 故cố 。 應ưng 知tri 是thị 有hữu 。 二nhị 若nhược 實thật 物vật 故cố 事sự 故cố 義nghĩa 故cố 圓viên 成thành 實thật 故cố 。 應ưng 知tri 是thị 有hữu 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 略lược 說thuyết 實thật 有hữu 及cập 假giả 有hữu 相tương/tướng 。 謂vị 若nhược 諸chư 法pháp 。 不bất 待đãi 所sở 餘dư 不bất 依y 所sở 餘dư 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 略lược 說thuyết 是thị 實thật 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 諸chư 法pháp 。 待đãi 於ư 所sở 餘dư 依y 於ư 所sở 餘dư 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 。 應ưng 知tri 略lược 說thuyết 是thị 假giả 有hữu 相tương/tướng 。 非phi 實thật 物vật 有hữu 。 謂vị 以dĩ 色sắc 等đẳng 諸chư 蘊uẩn 想tưởng 事sự 為vi 待đãi 為vi 依y 。 施thi 設thiết 有hữu 我ngã 及cập 有hữu 情tình 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 色sắc 等đẳng 諸chư 蘊uẩn 想tưởng 事sự 是thị 實thật 物vật 有hữu 。 我ngã 及cập 有hữu 情tình 。 命mạng 者giả 生sanh 者giả 數số 取thủ 趣thú 等đẳng 非phi 實thật 物vật 有hữu 。 唯duy 是thị 假giả 有hữu 。 如như 於ư 色sắc 等đẳng 諸chư 蘊uẩn 想tưởng 事sự 。 假giả 立lập 我ngã 等đẳng 如như 是thị 。 即tức 於ư 色sắc 等đẳng 想tưởng 事sự 。 假giả 立lập 色sắc 等đẳng 。 又hựu 於ư 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 想tưởng 事sự 。 假giả 立lập 飲ẩm 食thực 車xa 乘thừa 瓶bình 衣y 諸chư 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 舍xá 軍quân 林lâm 等đẳng 。 又hựu 於ư 有hữu 為vi 諸chư 法pháp 想tưởng 事sự 。 假giả 立lập 生sanh 老lão 住trụ 無vô 常thường 種chủng 子tử 。 有hữu 表biểu 無vô 表biểu 得đắc 命mạng 根căn 眾chúng 同đồng 分phần/phân 。 名danh 身thân 句cú 身thân 文văn 身thân 異dị 生sanh 性tánh 。 和hòa 合hợp 不bất 和hòa 合hợp 流lưu 轉chuyển 定định 異dị 相tướng 應ưng 勢thế 速tốc 次thứ 第đệ 時thời 方phương 及cập 數số 。 又hựu 復phục 唯duy 以dĩ 諸chư 色sắc 不bất 轉chuyển 為vi 待đãi 為vi 依y 。 假giả 立lập 虛hư 空không 。 虛hư 空không 無vô 為vi 。 又hựu 唯duy 以dĩ 名danh 中trung 間gian 不bất 轉chuyển 為vi 待đãi 為vi 依y 。 假giả 施thi 設thiết 有hữu 無vô 想tưởng 等đẳng 至chí 滅diệt 盡tận 等đẳng 至chí 等đẳng 。

問vấn 於ư 因nhân 成thành 道Đạo 理lý 中trung 。 依y 何hà 道Đạo 理lý 能năng 決quyết 定định 知tri 我ngã 非phi 實thật 有hữu 。 答đáp 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 云vân 何hà 不bất 可khả 得đắc 。 謂vị 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 若nhược 二nhị 中trung 間gian 。 若nhược 離ly 諸chư 蘊uẩn 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 云vân 何hà 不bất 可khả 見kiến 。 謂vị 如như 眼nhãn 等đẳng 實thật 有hữu 諸chư 處xứ 。 各các 各các 別biệt 有hữu 業nghiệp 用dụng 可khả 見kiến 。 如như 是thị 所sở 計kế 我ngã 別biệt 業nghiệp 用dụng 都đô 不bất 可khả 見kiến 。 如như 是thị 自tự 相tướng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 又hựu 別biệt 業nghiệp 用dụng 。 不bất 可khả 見kiến 故cố 。 應ưng 知tri 所sở 計kế 我ngã 非phi 實thật 有hữu 。 問vấn 若nhược 如như 是thị 我ngã 於ư 。 內nội 外ngoại 等đẳng 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 何hà 故cố 出xuất 家gia 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 亦diệc 得đắc 亦diệc 見kiến 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 愛ái 樂nhạo 顯hiển 示thị 建kiến 立lập 實thật 有hữu 。 答đáp 不bất 得đắc 不bất 見kiến 。 但đãn 由do 身thân 見kiến 及cập 與dữ 我ngã 慢mạn 。 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 起khởi 邪tà 分phân 別biệt 起khởi 邪tà 計kế 度độ 。 不bất 如như 正chánh 理lý 。 愛ái 樂nhạo 顯hiển 示thị 建kiến 立lập 為vi 有hữu 。 云vân 何hà 知tri 我ngã 非phi 實thật 有hữu 故cố 非phi 現hiện 有hữu 故cố 。 而nhi 不bất 可khả 得đắc 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 謂vị 諸chư 計kế 我ngã 為vi 實thật 有hữu 者giả 。 遠viễn 極cực 彼bỉ 岸ngạn 不bất 過quá 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 計kế 我ngã 即tức 是thị 諸chư 蘊uẩn 。 二nhị 者giả 計kế 我ngã 異dị 於ư 諸chư 蘊uẩn 住trụ 諸chư 蘊uẩn 中trung 。 三tam 者giả 計kế 我ngã 非phi 即tức 諸chư 蘊uẩn 而nhi 異dị 諸chư 蘊uẩn 。 非phi 住trụ 蘊uẩn 中trung 而nhi 住trụ 異dị 蘊uẩn 離ly 蘊uẩn 法pháp 中trung 。 四tứ 者giả 計kế 我ngã 非phi 即tức 諸chư 蘊uẩn 而nhi 異dị 諸chư 蘊uẩn 。 非phi 住trụ 蘊uẩn 中trung 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 。 異dị 於ư 諸chư 蘊uẩn 離ly 蘊uẩn 法pháp 中trung 。 而nhi 無vô 有hữu 蘊uẩn 。 一nhất 切thiết 蘊uẩn 法pháp 都đô 不bất 相tương 應ứng 。 依y 我ngã 分phân 別biệt 計kế 為vi 有hữu 者giả 。 皆giai 攝nhiếp 在tại 此thử 四tứ 種chủng 計kế 中trung 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 若nhược 過quá 若nhược 增tăng 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 我ngã 實thật 有hữu 性tánh 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 。 即tức 是thị 諸chư 蘊uẩn 非phi 異dị 蘊uẩn 者giả 。 是thị 則tắc 此thử 我ngã 但đãn 於ư 諸chư 蘊uẩn 而nhi 假giả 建kiến 立lập 。 斯tư 過quá 自tự 至chí 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 蘊uẩn 無vô 常thường 。 各các 與dữ 自tự 相tương/tướng 。 而nhi 共cộng 相tương 應ứng 。 我ngã 即tức 彼bỉ 故cố 非phi 常thường 非phi 一nhất 非phi 實thật 有hữu 性tánh 。 是thị 故cố 此thử 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 。 異dị 諸chư 蘊uẩn 者giả 。 此thử 所sở 計kế 我ngã 。 為vi 是thị 無vô 常thường 。 為vi 是thị 常thường 耶da 。 若nhược 無vô 常thường 者giả 。 則tắc 所sở 計kế 我ngã 剎sát 那na 剎sát 那na 。 異dị 起khởi 異dị 滅diệt 。 此thử 處xứ 異dị 死tử 餘dư 處xứ 異dị 生sanh 。 異dị 作tác 異dị 受thọ 。 斯tư 過quá 自tự 至chí 。 又hựu 異dị 諸chư 蘊uẩn 別biệt 有hữu 一nhất 我ngã 。 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 若nhược 二nhị 中trung 間gian 。 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 都đô 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 此thử 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 我ngã 常thường 者giả 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 是thị 其kỳ 常thường 相tương/tướng 。 此thử 所sở 計kế 我ngã 若nhược 無vô 變biến 異dị 。 二nhị 因nhân 緣duyên 變biến 皆giai 不bất 應ưng 理lý 。 非phi 於ư 當đương 來lai 亦diệc 非phi 現hiện 法pháp 。 若nhược 於ư 當đương 來lai 我ngã 無vô 變biến 者giả 。 便tiện 應ưng 無vô 生sanh 無vô 老lão 。 無vô 病bệnh 無vô 死tử 無vô 損tổn 。 亦diệc 復phục 不bất 應ưng 。 一nhất 時thời 為vi 天thiên 一nhất 時thời 為vi 人nhân 。 或hoặc 為vi 傍bàng 生sanh 或hoặc 為vi 鬼quỷ 趣thú 。 或hoặc 時thời 為vi 彼bỉ 那na 落lạc 迦ca 等đẳng 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 我ngã 若nhược 不bất 變biến 。 便tiện 應ưng 於ư 彼bỉ 愛ái 非phi 愛ái 等đẳng 。 種chủng 種chủng 境cảnh 界giới 。 無vô 樂nhạo 無vô 苦khổ 。 無vô 愛ái 無vô 恚khuể 亦diệc 無vô 有hữu 癡si 。 略lược 說thuyết 不bất 應ưng 由do 苦khổ 樂lạc 等đẳng 之chi 所sở 變biến 異dị 。 不bất 應ưng 隨tùy 一nhất 貪tham 等đẳng 煩phiền 惱não 及cập 隨tùy 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 變biến 異dị 。 如như 是thị 我ngã 於ư 。 當đương 來lai 現hiện 法pháp 無vô 變biến 異dị 故cố 。 不bất 應ưng 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 所sở 饒nhiêu 益ích 。 亦diệc 不bất 應ưng 為vi 屬thuộc 彼bỉ 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 染nhiễm 污ô 。 不bất 應ưng 因nhân 此thử 行hành 法pháp 非phi 法pháp 。 不bất 應ưng 為vi 苦khổ 。 之chi 所sở 損tổn 害hại 。 亦diệc 不bất 應ưng 為vi 屬thuộc 彼bỉ 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 染nhiễm 污ô 。 不bất 應ưng 因nhân 此thử 行hành 法pháp 非phi 法pháp 。 此thử 我ngã 如như 是thị 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 與dữ 法pháp 非phi 法pháp 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 愛ái 非phi 愛ái 身thân 。 無vô 因nhân 緣duyên 故cố 。 應ưng 不bất 得đắc 生sanh 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 汝nhữ 應ưng 不bất 計kế 此thử 常thường 住trụ 我ngã 。 由do 別biệt 內nội 身thân 變biến 異dị 所sở 作tác 。 於ư 當đương 來lai 世thế 。 生sanh 老lão 死tử 等đẳng 。 種chủng 種chủng 變biến 異dị 。 如như 是thị 此thử 我ngã 便tiện 無vô 各các 別biệt 。 內nội 身thân 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 等đẳng 時thời 樂nhạo/nhạc/lạc 時thời 苦khổ 時thời 及cập 染nhiễm 污ô 時thời 。 則tắc 應ưng 畢tất 竟cánh 解giải 脫thoát 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 此thử 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

復phục 次thứ 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 。 異dị 於ư 諸chư 蘊uẩn 住trụ 異dị 諸chư 蘊uẩn 離ly 蘊uẩn 法pháp 中trung 者giả 。 彼bỉ 所sở 計kế 法pháp 遠viễn 離ly 諸chư 蘊uẩn 。 有hữu 之chi 自tự 相tương/tướng 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 為vi 我ngã 之chi 所sở 安an 住trụ 。 譬thí 如như 有hữu 言ngôn 我ngã 審thẩm 了liễu 知tri 石thạch 女nữ 兒nhi 頂đảnh 繫hệ 空không 華hoa 鬘man 。 應ưng 知tri 此thử 計kế 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 是thị 故cố 此thử 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

復phục 次thứ 若nhược 計kế 有hữu 我ngã 。 一nhất 切thiết 蘊uẩn 法pháp 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 無vô 有hữu 蘊uẩn 者giả 。 此thử 所sở 計kế 我ngã 若nhược 無vô 有hữu 蘊uẩn 便tiện 無vô 有hữu 色sắc 。 非phi 身thân 相tướng 應ưng 。 亦diệc 非phi 苦khổ 樂lạc 等đẳng 受thọ 相tương 應ứng 。 亦diệc 非phi 眾chúng 多đa 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 諸chư 想tưởng 相tương 應ứng 。 亦diệc 非phi 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 。 思tư 等đẳng 相tương 應ứng 。 亦diệc 非phi 受thọ 用dụng 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 分phân 別biệt 意ý 相tương 應ứng 。 如như 是thị 此thử 我ngã 應ưng 無vô 所sở 依y 無vô 受thọ 無vô 想tưởng 無vô 思tư 慮lự 等đẳng 。 亦diệc 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 此thử 我ngã 不bất 由do 功công 用dụng 。 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 無vô 有hữu 染nhiễm 污ô 。 是thị 故cố 此thử 計kế 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

復phục 次thứ 由do 彼bỉ 一nhất 切thiết 依y 我ngã 分phân 別biệt 。 妄vọng 所sở 計kế 我ngã 不bất 成thành 就tựu 故cố 。 當đương 知tri 我ngã 等đẳng 。 於ư 諸chư 蘊uẩn 中trung 但đãn 假giả 建kiến 立lập 。 非phi 實thật 有hữu 物vật 。 由do 我ngã 非phi 有hữu 唯duy 有hữu 蘊uẩn 故cố 。 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 理lý 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 謂vị 有hữu 內nội 外ngoại 諸chư 處xứ 生sanh 故cố 。 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 起khởi 無vô 明minh 觸xúc 。 由do 此thử 於ư 身thân 便tiện 有hữu 饒nhiêu 益ích 損tổn 減giảm 受thọ 生sanh 。 由do 此thử 為vi 緣duyên 。 發phát 起khởi 和hòa 合hợp 乖quai 離ly 等đẳng 愛ái 及cập 有hữu 。 依y 此thử 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 隨tùy 煩phiền 惱não 轉chuyển 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 淨tịnh 不bất 淨tịnh 業nghiệp 。 生sanh 起khởi 可khả 得đắc 。 如như 是thị 煩phiền 惱não 。 業nghiệp 生sanh 起khởi 故cố 。 當đương 來lai 後hậu 有hữu 生sanh 老lão 死tử 。 等đẳng 一nhất 切thiết 苦khổ 法pháp 。 皆giai 悉tất 得đắc 生sanh 。 如như 是thị 且thả 於ư 無vô 常thường 蘊uẩn 中trung 無vô 實thật 我ngã 故cố 。 雜tạp 染nhiễm 道Đạo 理lý 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 又hựu 由do 他tha 音âm 內nội 正chánh 作tác 意ý 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 遠viễn 離ly 無vô 明minh 發phát 起khởi 於ư 明minh 。 由do 無vô 癡si 故cố 了liễu 達đạt 諸chư 受thọ 皆giai 悉tất 是thị 苦khổ 。 由do 此thử 能năng 斷đoạn 於ư 諸chư 受thọ 中trung 所sở 有hữu 貪tham 愛ái 。 及cập 斷đoạn 依y 此thử 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 若nhược 隨tùy 煩phiền 惱não 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 能năng 感cảm 後hậu 有hữu 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 業nghiệp 不bất 復phục 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 由do 業nghiệp 煩phiền 惱não 斷đoạn 故cố 。 一nhất 切thiết 後hậu 有hữu 及cập 生sanh 等đẳng 苦khổ 永vĩnh 更cánh 不bất 生sanh 。 如như 是thị 無vô 我ngã 唯duy 有hữu 蘊uẩn 故cố 。 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 清thanh 淨tịnh 道Đạo 理lý 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。

復phục 次thứ 此thử 中trung 假giả 立lập 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 所sở 謂vị 無vô 足túc 二nhị 足túc 四tứ 足túc 多đa 足túc 。 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 有hữu 情tình 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 九cửu 種chủng 有hữu 情tình 。 略lược 由do 三tam 種chủng 因nhân 緣duyên 建kiến 立lập 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 之chi 類loại 。 謂vị 依y 往vãng 來lai 身thân 動động 差sai 別biệt 。 建kiến 立lập 無vô 足túc 乃nãi 至chí 多đa 足túc 有hữu 情tình 。 依y 身thân 差sai 別biệt 。 建kiến 立lập 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 有hữu 情tình 。 依y 心tâm 差sai 別biệt 。 建kiến 立lập 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 有hữu 情tình 。

復phục 有hữu 離ly 繫hệ 出xuất 家gia 外ngoại 道đạo 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 一nhất 切thiết 樹thụ 等đẳng 皆giai 悉tất 有hữu 命mạng 。 見kiến 彼bỉ 與dữ 內nội 有hữu 命mạng 數số 法pháp 。 同đồng 增tăng 長trưởng 故cố 。 應ưng 告cáo 彼bỉ 言ngôn 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 樹thụ 等đẳng 增tăng 長trưởng 為vi 命mạng 為vi 因nhân 。 為vi 更cánh 有hữu 餘dư 增tăng 長trưởng 因nhân 耶da 。 若nhược 彼bỉ 唯duy 用dụng 命mạng 為vi 因nhân 者giả 。 彼bỉ 未vị 捨xả 命mạng 。 而nhi 於ư 一nhất 時thời 。 無vô 有hữu 增tăng 長trưởng 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 更cánh 有hữu 餘dư 。 增tăng 長trưởng 因nhân 者giả 。 彼bỉ 雖tuy 無vô 命mạng 。 由do 自tự 因nhân 緣duyên 亦diệc 得đắc 增tăng 長trưởng 。 故cố 不bất 應ưng 理lý 。 又hựu 應ưng 告cáo 彼bỉ 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 諸chư 無vô 命mạng 物vật 無vô 有hữu 增tăng 長trưởng 。 為vi 有hữu 說thuyết 因nhân 為vi 無vô 說thuyết 因nhân 。 若nhược 有hữu 說thuyết 因nhân 。 此thử 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 無vô 說thuyết 因nhân 。 無vô 因nhân 而nhi 說thuyết 而nhi 必tất 爾nhĩ 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 應ưng 告cáo 彼bỉ 。 汝nhữ 何hà 所sở 欲dục 。 諸chư 樹thụ 等đẳng 物vật 與dữ 有hữu 命mạng 物vật 。 為vi 一nhất 向hướng 相tương 似tự 。 為vi 不bất 一nhất 向hướng 相tương 似tự 。 若nhược 言ngôn 一nhất 向hướng 相tương 似tự 者giả 。 諸chư 樹thụ 等đẳng 物vật 根căn 下hạ 入nhập 地địa 。 上thượng 分phần/phân 增tăng 長trưởng 。 不bất 能năng 自tự 然nhiên 搖dao 動động 其kỳ 身thân 。 雖tuy 與dữ 語ngữ 言ngôn 而nhi 不bất 報báo 答đáp 。 曾tằng 不bất 見kiến 有hữu 善thiện 惡ác 業nghiệp 轉chuyển 。 斷đoạn 枝chi 條điều 已dĩ 餘dư 處xứ 更cánh 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 言ngôn 不bất 一nhất 向hướng 相tương 似tự 者giả 。 是thị 則tắc 由do 相tương 似tự 故cố 可khả 有hữu 壽thọ 命mạng 。 不bất 相tương 似tự 故cố 應ưng 無vô 壽thọ 命mạng 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 如như 是thị 增tăng 長trưởng 餘dư 因nhân 有hữu 無vô 。 有hữu 故cố 無vô 壽thọ 命mạng 物vật 不bất 增tăng 長trưởng 。 說thuyết 因nhân 有hữu 無vô 。 有hữu 故cố 相tương 似tự 一nhất 向hướng 不bất 一nhất 向hướng 故cố 。 此thử 所sở 計kế 度độ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

問vấn 何hà 緣duyên 故cố 知tri 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 如như 是thị 如như 是thị 。 別biệt 安an 立lập 中trung 。 飲ẩm 食thực 車xa 乘thừa 瓶bình 瓫bồn 衣y 服phục 莊trang 嚴nghiêm 。 具cụ 等đẳng 諸chư 想tưởng 事sự 物vật 皆giai 是thị 假giả 有hữu 。 答đáp 由do 彼bỉ 想tưởng 物vật 。 或hoặc 於ư 是thị 處xứ 色sắc 等đẳng 想tưởng 物vật 聚tụ 中trung 而nhi 轉chuyển 。 或hoặc 於ư 是thị 處xứ 色sắc 等đẳng 想tưởng 物vật 聚tụ 中trung 不bất 轉chuyển 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 色sắc 等đẳng 想tưởng 聚tụ 有hữu 食thực 想tưởng 轉chuyển 。 非phi 於ư 是thị 處xứ 飲ẩm 等đẳng 想tưởng 轉chuyển 。 若nhược 於ư 是thị 處xứ 。 車xa 乘thừa 想tưởng 轉chuyển 。 非phi 於ư 是thị 處xứ 衣y 等đẳng 想tưởng 轉chuyển 。 如như 是thị 所sở 餘dư 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 諸chư 假giả 有hữu 想tưởng 若nhược 轉chuyển 不bất 轉chuyển 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 想tưởng 事sự 。 遍biến 於ư 一nhất 切thiết 。 飲ẩm 食thực 車xa 乘thừa 瓶bình 瓫bồn 衣y 服phục 莊trang 嚴nghiêm 。 具cụ 等đẳng 諸chư 想tưởng 事sự 中trung 。 無vô 差sai 別biệt 轉chuyển 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 飲ẩm 食thực 車xa 乘thừa 瓶bình 瓫bồn 衣y 服phục 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 等đẳng 。 皆giai 是thị 假giả 有hữu 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 是thị 實thật 物vật 有hữu 。

復phục 次thứ 依y 諸chư 有hữu 法pháp 立lập 假giả 想tưởng 物vật 。 非phi 一nhất 眾chúng 多đa 。 種chủng 種chủng 品phẩm 類loại 。 當đương 知tri 略lược 說thuyết 總tổng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 依y 止chỉ 一nhất 聚tụ 。 二nhị 依y 止chỉ 非phi 一nhất 聚tụ 。 各các 別biệt 飲ẩm 食thực 車xa 乘thừa 衣y 服phục 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 等đẳng 。 名danh 依y 止chỉ 一nhất 聚tụ 。 諸chư 彩thải 畫họa 業nghiệp 彫điêu 素tố 等đẳng 業nghiệp 宅trạch 舍xá 宮cung 殿điện 軍quân 林lâm 等đẳng 物vật 。 名danh 依y 止chỉ 非phi 一nhất 聚tụ 。

復phục 次thứ 云vân 何hà 。 有hữu 色sắc 諸chư 法pháp 。 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 有hữu 十thập 色sắc 。 處xử 及cập 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 由do 彼bỉ 諸chư 色sắc 具cụ 色sắc 自tự 相tương/tướng 。 即tức 以dĩ 此thử 事sự 。 還hoàn 說thuyết 此thử 事sự 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 有hữu 色sắc 諸chư 法pháp 。 此thử 有hữu 色sắc 法pháp 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 差sai 別biệt 建kiến 立lập 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 事sự 故cố 。 二nhị 自tự 相tương/tướng 故cố 。 三tam 共cộng 相tương 故cố 。 四tứ 界giới 故cố 。 五ngũ 業nghiệp 故cố 。 此thử 中trung 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 若nhược 四tứ 大đại 種chủng 。 若nhược 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 略lược 攝nhiếp 色sắc 事sự 。 除trừ 此thử 更cánh 無vô 若nhược 過quá 若nhược 增tăng 。 諸chư 色sắc 自tự 相tương/tướng 。 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 清thanh 淨tịnh 色sắc 。 二nhị 清thanh 淨tịnh 所sở 取thủ 色sắc 。 三tam 意ý 所sở 取thủ 色sắc 。 謂vị 四tứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 五ngũ 識thức 所sở 依y 五ngũ 清thanh 淨tịnh 色sắc 眼nhãn 等đẳng 處xứ 攝nhiếp 。 名danh 清thanh 淨tịnh 色sắc 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 境cảnh 同đồng 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 色sắc 之chi 境cảnh 界giới 。 名danh 清thanh 淨tịnh 所sở 取thủ 色sắc 。 若nhược 與dữ 識thức 俱câu 諸chư 清thanh 淨tịnh 色sắc 與dữ 識thức 同đồng 境cảnh 。 故cố 名danh 同đồng 分phần/phân 。 若nhược 離ly 於ư 識thức 諸chư 清thanh 淨tịnh 色sắc 前tiền 後hậu 自tự 類loại 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 名danh 彼bỉ 同đồng 分phần/phân 色sắc 。 三tam 摩ma 地địa 所sở 行hành 影ảnh 像tượng 等đẳng 色sắc 。 名danh 意ý 所sở 取thủ 色sắc 。 諸chư 色sắc 共cộng 相tương 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 一nhất 切thiết 色sắc 若nhược 據cứ 方phương 處xứ 各các 別biệt 安an 立lập 。 若nhược 可khả 宣tuyên 說thuyết 方phương 處xứ 差sai 別biệt 。 名danh 初sơ 共cộng 相tương 。 又hựu 一nhất 切thiết 色sắc 若nhược 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 清thanh 淨tịnh 所sở 取thủ 增tăng 減giảm 相tương/tướng 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 二nhị 共cộng 相tương 。 又hựu 即tức 此thử 一nhất 切thiết 色sắc 若nhược 觸xúc 所sở 觸xúc 即tức 便tiện 變biến 壞hoại 。 或hoặc 以dĩ 手thủ 足túc 塊khối 刀đao 杖trượng 等đẳng 。 或hoặc 由do 寒hàn 熱nhiệt 飢cơ 渴khát 。 蚊văn 虻manh 風phong 日nhật 蛇xà 蠍yết 諸chư 觸xúc 所sở 觸xúc 即tức 便tiện 變biến 壞hoại 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 第đệ 三tam 共cộng 相tương 。 若nhược 由do 定định 地địa 色sắc 愛ái 諸chư 業nghiệp 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 名danh 色sắc 行hành 色sắc 。 若nhược 不bất 定định 地địa 色sắc 愛ái 諸chư 業nghiệp 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 名danh 欲dục 行hành 色sắc 。 如như 是thị 諸chư 色sắc 由do 界giới 差sai 別biệt 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 無vô 如như 是thị 色sắc 。 又hựu 前tiền 所sở 說thuyết 諸chư 色sắc 共cộng 相tương 。 謂vị 觸xúc 所sở 觸xúc 即tức 便tiện 變biến 壞hoại 。 如như 是thị 共cộng 相tương 非phi 一nhất 切thiết 遍biến 。 除trừ 欲dục 界giới 天thiên 遍biến 餘dư 一nhất 切thiết 。 欲dục 界giới 天thiên 中trung 所sở 有hữu 諸chư 色sắc 。 但đãn 有hữu 手thủ 足túc 。 塊khối 刀đao 杖trượng 等đẳng 所sở 觸xúc 變biến 壞hoại 。 無vô 有hữu 寒hàn 熱nhiệt 。 飢cơ 渴khát 等đẳng 觸xúc 之chi 所sở 變biến 壞hoại 。 由do 彼bỉ 天thiên 中trung 諸chư 飲ẩm 食thực 等đẳng 眾chúng 資tư 生sanh 具cụ 隨tùy 欲dục 所sở 生sanh 則tắc 便tiện 成thành 辦biện 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 雖tuy 有hữu 飢cơ 渴khát 。 不bất 為vi 損tổn 害hại 。 色sắc 界giới 諸chư 色sắc 無vô 有hữu 手thủ 足túc 。 塊khối 刀đao 杖trượng 等đẳng 所sở 觸xúc 損tổn 壞hoại 。 亦diệc 無vô 餘dư 觸xúc 之chi 所sở 損tổn 壞hoại 。 若nhược 善thiện 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 身thân 業nghiệp 語ngữ 業nghiệp 。 是thị 名danh 業nghiệp 色sắc 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 色sắc 業nghiệp 差sai 別biệt 。 無vô 色sắc 諸chư 法pháp 亦diệc 由do 五ngũ 相tương/tướng 差sai 別biệt 建kiến 立lập 。 與dữ 此thử 相tương 違vi 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。

復phục 次thứ 略lược 由do 二nhị 種chủng 色sắc 聚tụ 建kiến 立lập 諸chư 聚tụ 。 一nhất 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 。 二nhị 非phi 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 。 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 者giả 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 唯duy 有hữu 一nhất 類loại 大đại 種chủng 可khả 得đắc 。 非phi 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 者giả 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 有hữu 二nhị 大đại 種chủng 或hoặc 多đa 大đại 種chủng 種chủng 類loại 可khả 得đắc 。 又hựu 於ư 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 中trung 。 極cực 微vi 已dĩ 上thượng 諸chư 大đại 種chủng 合hợp 。 當đương 知tri 方phương 有hữu 相tương/tướng 雜tạp 不bất 相tương 離ly 。 諸chư 大đại 種chủng 色sắc 無vô 有hữu 一nhất 處xứ 。 不bất 相tương 離ly 諸chư 大đại 種chủng 色sắc 。 於ư 非phi 不bất 共cộng 大đại 種chủng 聚tụ 中trung 大đại 種chủng 極cực 微vi 。 如như 所sở 造tạo 色sắc 與dữ 餘dư 大đại 種chủng 。 當đương 知tri 亦diệc 有hữu 同đồng 一nhất 處xứ 所sở 不bất 相tương 離ly 者giả 。 然nhiên 彼bỉ 大đại 種chủng 非phi 所sở 造tạo 色sắc 。 互hỗ 不bất 相tương 依y 而nhi 得đắc 轉chuyển 故cố 。 各các 有hữu 功công 能năng 據cứ 別biệt 處xứ 故cố 。 又hựu 一nhất 處xứ 不bất 相tương 離ly 者giả 。 謂vị 諸chư 大đại 種chủng 及cập 所sở 造tạo 色sắc 同đồng 住trụ 一nhất 處xứ 。 如như 置trí 一nhất 篋khiếp 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 有hữu 光quang 明minh 珠châu 種chủng 種chủng 光quang 明minh 。 互hỗ 不bất 相tương 離ly 。 相tương/tướng 雜tạp 不bất 相tương 離ly 者giả 。 所sở 有hữu 譬thí 喻dụ 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 又hựu 若nhược 有hữu 聚tụ 或hoặc 麻ma 豆đậu 等đẳng 或hoặc 細tế 沙sa 等đẳng 。 為vi 諸chư 膠giao 蜜mật 及cập 沙sa 糖đường 等đẳng 。 之chi 所sở 攝nhiếp 持trì 。 當đương 知tri 此thử 非phi 一nhất 處xứ 不bất 相tương 離ly 。 亦diệc 非phi 相tướng 雜tạp 不bất 相tương 離ly 。 但đãn 是thị 和hòa 合hợp 不bất 相tương 離ly 。 多đa 聚tụ 聚tụ 集tập 非phi 一nhất 聚tụ 相tương/tướng 。 當đương 知tri 所sở 餘dư 是thị 一nhất 聚tụ 相tương/tướng 。 又hựu 相tương/tướng 雜tạp 不bất 相tương 離ly 。 當đương 知tri 依y 止chỉ 一nhất 處xứ 不bất 相tương 離ly 。 此thử 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 建kiến 立lập 有hữu 見kiến 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 顯hiển 色sắc 故cố 。 形hình 色sắc 故cố 。 表biểu 色sắc 故cố 。 眼nhãn 境cảnh 界giới 故cố 。 眼nhãn 識thức 所sở 緣duyên 故cố 。 亦diệc 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 無vô 見kiến 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 種chủng 相tướng 。 建kiến 立lập 有hữu 對đối 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 各các 據cứ 別biệt 處xứ 而nhi 安an 住trụ 故cố 。 二nhị 於ư 餘dư 色sắc 聚tụ 容dung 受thọ 往vãng 來lai 等đẳng 業nghiệp 。 為vi 障chướng 礙ngại 故cố 。 三tam 為vi 手thủ 足túc 塊khối 刀đao 杖trượng 等đẳng 所sở 觸xúc 便tiện 變biến 壞hoại 故cố 。 四tứ 一nhất 切thiết 皆giai 為vi 諸chư 清thanh 淨tịnh 色sắc 之chi 所sở 取thủ 故cố 。 五ngũ 一nhất 切thiết 皆giai 為vi 依y 清thanh 淨tịnh 色sắc 識thức 所sở 緣duyên 故cố 。 亦diệc 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 無vô 對đối 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。

復phục 次thứ 即tức 由do 五ngũ 相tương 應ứng 知tri 建kiến 立lập 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 因nhân 緣duyên 故cố 。 二nhị 據cứ 處xứ 所sở 故cố 。 三tam 顯hiển 現hiện 故cố 。 四tứ 無vô 變biến 異dị 故cố 。 五ngũ 所sở 緣duyên 故cố 。 謂vị 具cụ 威uy 德đức 三tam 摩ma 地địa 俱câu 諸chư 色sắc 勝thắng 解giải 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 無vô 見kiến 無vô 對đối 色sắc 生sanh 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 既ký 生sanh 已dĩ 處xứ 所sở 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 名danh 色sắc 。 雖tuy 不bất 與dữ 彼bỉ 十thập 有hữu 色sắc 處xứ 自tự 相tương/tướng 相tương 應ứng 。 然nhiên 得đắc 似tự 彼bỉ 自tự 性tánh 顯hiển 現hiện 。 於ư 餘dư 色sắc 聚tụ 容dung 受thọ 往vãng 來lai 等đẳng 業nghiệp 非phi 障chướng 礙ngại 住trụ 。 又hựu 非phi 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 之chi 色sắc 及cập 依y 彼bỉ 識thức 。 所sở 取thủ 境cảnh 界giới 。 亦diệc 非phi 所sở 緣duyên 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 手thủ 足túc 等đẳng 觸xúc 不bất 能năng 損tổn 壞hoại 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 又hựu 根căn 本bổn 定định 名danh 具cụ 威uy 德đức 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 色sắc 是thị 彼bỉ 所sở 緣duyên 非phi 餘dư 。 譬thí 如như 非phi 一nhất 切thiết 心tâm 皆giai 能năng 變biến 化hóa 。 若nhược 所sở 有hữu 心tâm 具cụ 大đại 威uy 德đức 。 方phương 能năng 成thành 辦biện 。 非phi 所sở 餘dư 心tâm 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 要yếu 具cụ 威uy 德đức 極cực 靜tĩnh 定định 心tâm 。 方phương 能năng 為vi 緣duyên 生sanh 此thử 無vô 見kiến 無vô 對đối 諸chư 色sắc 。 此thử 如như 化hóa 色sắc 亦diệc 非phi 不bất 具cụ 大đại 威uy 德đức 。 心tâm 及cập 不bất 定định 心tâm 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 但đãn 是thị 彼bỉ 心tâm 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 是thị 名danh 與dữ 上thượng 五ngũ 相tương/tướng 相tương 違vi 當đương 知tri 建kiến 立lập 無vô 見kiến 無vô 對đối 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 有hữu 漏lậu 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 由do 事sự 故cố 。 隨tùy 眠miên 故cố 。 相tương 應ứng 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 生sanh 起khởi 故cố 。 云vân 何hà 有hữu 漏lậu 法pháp 事sự 。 謂vị 清thanh 淨tịnh 內nội 色sắc 。 及cập 彼bỉ 相tương 依y 不bất 相tương 依y 外ngoại 色sắc 。 若nhược 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 心tâm 所sở 。 若nhược 善thiện 無vô 記ký 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 。 此thử 有hữu 漏lậu 事sự 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 由do 餘dư 四tứ 相tương/tướng 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 謂vị 隨tùy 眠miên 故cố 。 相tương 應ứng 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 生sanh 起khởi 故cố 。 若nhược 於ư 清thanh 淨tịnh 諸chư 色sắc 。 及cập 於ư 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 心tâm 心tâm 所sở 中trung 。 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 未vị 害hại 未vị 斷đoạn 。 說thuyết 名danh 隨tùy 眠miên 亦diệc 名danh 麁thô 重trọng 。 若nhược 彼bỉ 乃nãi 至chí 未vị 無vô 餘dư 斷đoạn 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 由do 隨tùy 眠miên 故cố 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 若nhược 諸chư 染nhiễm 污ô 心tâm 心tâm 所sở 。 由do 相tương 應ứng 故cố 。 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 若nhược 諸chư 有hữu 事sự 。 若nhược 現hiện 量lượng 所sở 行hành 。 若nhược 有hữu 漏lậu 所sở 生sanh 增tăng 上thượng 所sở 起khởi 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 漏lậu 所sở 緣duyên 故cố 名danh 為vi 有hữu 漏lậu 。 此thử 中trung 現hiện 在tại 名danh 為vi 有hữu 事sự 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 名danh 非phi 有hữu 事sự 。 若nhược 依y 清thanh 淨tịnh 色sắc 識thức 所sở 行hành 名danh 現hiện 量lượng 所sở 行hành 。 若nhược 餘dư 所sở 行hành 當đương 知tri 名danh 非phi 現hiện 量lượng 所sở 行hành 。 若nhược 內nội 諸chư 處xứ 增tăng 上thượng 生sanh 起khởi 一nhất 切thiết 外ngoại 處xứ 。 名danh 有hữu 漏lậu 所sở 生sanh 增tăng 上thượng 所sở 起khởi 。 唯duy 彼bỉ 所sở 緣duyên 當đương 知tri 有hữu 漏lậu 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 緣duyên 去khứ 來lai 。 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 非phi 有hữu 事sự 故cố 。 不bất 由do 所sở 緣duyên 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 若nhược 現hiện 在tại 事sự 非phi 現hiện 量lượng 所sở 行hành 。 如như 清thanh 淨tịnh 色sắc 及cập 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 善thiện 無vô 記ký 心tâm 心tâm 所sở 。 彼bỉ 亦diệc 非phi 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 故cố 。 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 但đãn 由do 自tự 分phân 別biệt 所sở 起khởi 相tương/tướng 。 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 非phi 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 為vi 此thử 分phân 明minh 所sở 行hành 境cảnh 故cố 。 由do 生sanh 起khởi 故cố 成thành 有hữu 漏lậu 者giả 。 謂vị 諸chư 隨tùy 眠miên 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 順thuận 煩phiền 惱não 境cảnh 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 於ư 彼bỉ 現hiện 起khởi 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 故cố 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 諸chư 所sở 有hữu 法pháp 。 正chánh 生sanh 已dĩ 生sanh 或hoặc 復phục 當đương 生sanh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 由do 生sanh 起khởi 故cố 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 又hựu 從tùng 一nhất 切thiết 不bất 善thiện 。 煩phiền 惱não 諸chư 異dị 熟thục 果quả 及cập 異dị 熟thục 果quả 增tăng 上thượng 所sở 引dẫn 外ngoại 事sự 生sanh 起khởi 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 亦diệc 生sanh 起khởi 故cố 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 又hựu 由do 無vô 記ký 色sắc 無vô 色sắc 繫hệ 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 於ư 彼bỉ 續tục 生sanh 。 彼bỉ 所sở 續tục 生sanh 亦diệc 生sanh 起khởi 故cố 說thuyết 名danh 有hữu 漏lậu 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 有hữu 漏lậu 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 謂vị 由do 事sự 故cố 。 隨tùy 眠miên 故cố 。 相tương 應ứng 故cố 。 所sở 緣duyên 故cố 。 生sanh 起khởi 故cố 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 無vô 漏lậu 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 有hữu 諸chư 法pháp 離ly 諸chư 纏triền 故cố 。 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 謂vị 一nhất 切thiết 善thiện 無vô 記ký 心tâm 心tâm 所sở 所sở 依y 所sở 緣duyên 諸chư 色sắc 。 及cập 善thiện 無vô 記ký 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 二nhị 有hữu 諸chư 法pháp 隨tùy 眠miên 斷đoạn 故cố 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 謂vị 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 所sở 有hữu 諸chư 善thiện 。 及cập 一nhất 分phần/phân 無vô 記ký 造tạo 色sắc 若nhược 諸chư 無vô 記ký 若nhược 世thế 間gian 善thiện 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 三tam 有hữu 諸chư 法pháp 由do 斷đoạn 滅diệt 故cố 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 謂vị 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 心tâm 所sở 彼bỉ 不bất 轉chuyển 故cố 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 由do 彼bỉ 不bất 轉chuyển 顯hiển 了liễu 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 此thử 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 四tứ 有hữu 諸chư 法pháp 是thị 見kiến 所sở 斷đoạn 斷đoạn 對đối 治trị 故cố 。 自tự 性tánh 解giải 脫thoát 故cố 。 說thuyết 名danh 無vô 漏lậu 。 謂vị 一nhất 切thiết 見kiến 道đạo 。 五ngũ 有hữu 諸chư 法pháp 是thị 修tu 所sở 斷đoạn 斷đoạn 對đối 治trị 故cố 。 自tự 性tánh 相tướng 續tục 解giải 脫thoát 故cố 。 謂vị 出xuất 世thế 間gian 一nhất 切thiết 。 修tu 道Đạo 及cập 無Vô 學Học 道đạo 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 無vô 漏lậu 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 有hữu 諍tranh 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 由do 事sự 故cố 。 因nhân 緣duyên 故cố 。 自tự 性tánh 故cố 。 助trợ 伴bạn 故cố 。 等đẳng 起khởi 故cố 。 此thử 中trung 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 名danh 有hữu 諍tranh 法pháp 事sự 。 若nhược 愛ái 味vị 染nhiễm 著trước 愛ái 味vị 耽đam 嗜thị 。 名danh 諍tranh 因nhân 緣duyên 。 若nhược 無vô 常thường 性tánh 苦khổ 性tánh 變biến 壞hoại 法pháp 性tánh 。 名danh 有hữu 諍tranh 自tự 性tánh 。 即tức 於ư 此thử 諍tranh 。 無vô 智trí 愚ngu 癡si 。 名danh 諍tranh 助trợ 伴bạn 。 由do 此thử 因nhân 緣duyên 。 五ngũ 黑hắc 品phẩm 轉chuyển 。 名danh 為vi 等đẳng 起khởi 謂vị 鬪đấu 訟tụng 違vi 諍tranh 。 耽đam 著trước 諸chư 欲dục 諸chư 見kiến 所sở 生sanh 。 或hoặc 餘dư 種chủng 類loại 。 是thị 初sơ 黑hắc 品phẩm 。 若nhược 隨tùy 所sở 有hữu 諸chư 煩phiền 惱não 纏triền 。 無vô 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 多đa 安an 住trụ 性tánh 。 是thị 第đệ 二nhị 黑hắc 品phẩm 。 若nhược 有hữu 沙Sa 門Môn 。 或hoặc 婆Bà 羅La 門Môn 。 違vi 逆nghịch 正Chánh 道Đạo 。 所sở 欲dục 苦khổ 行hạnh 及cập 餘dư 信tín 解giải 。 自tự 餓ngạ 投đầu 火hỏa 墜trụy 高cao 巖nham 等đẳng 。 是thị 第đệ 三tam 黑hắc 品phẩm 。 若nhược 有hữu 現hiện 行hành 身thân 語ngữ 及cập 意ý 一nhất 切thiết 惡ác 行hành 。 是thị 第đệ 四tứ 黑hắc 品phẩm 。 欣hân 樂nhạo 後hậu 有hữu 。 是thị 第đệ 五ngũ 黑hắc 品phẩm 。 此thử 中trung 最tối 初sơ 由do 生sanh 怨oán 恨hận 發phát 憤phẫn 心tâm 故cố 。 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 第đệ 二nhị 由do 諸chư 煩phiền 惱não 內nội 燒thiêu 然nhiên 故cố 。 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 第đệ 三tam 由do 自tự 誓thệ 願nguyện 虛hư 受thọ 劬cù 勞lao 無vô 義nghĩa 苦khổ 故cố 。 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 第đệ 四tứ 生sanh 惡ác 趣thú 故cố 。 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 第đệ 五ngũ 生sanh 老lão 死tử 等đẳng 。 眾chúng 苦khổ 合hợp 故cố 。 不bất 安an 隱ẩn 住trụ 。 此thử 中trung 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 有hữu 諍tranh 事sự 與dữ 諍tranh 自tự 性tánh 及cập 彼bỉ 因nhân 緣duyên 助trợ 伴bạn 等đẳng 起khởi 。 共cộng 相tương 依y 故cố 名danh 有hữu 諍tranh 法pháp 。 又hựu 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 無vô 諍tranh 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 此thử 中trung 五ngũ 無vô 取thủ 蘊uẩn 無vô 諍tranh 事sự 。 由do 諍tranh 自tự 性tánh 及cập 彼bỉ 因nhân 緣duyên 助trợ 伴bạn 等đẳng 起khởi 於ư 彼bỉ 法Pháp 中trung 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 名danh 無vô 諍tranh 法pháp 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 有hữu 染nhiễm 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 事sự 故cố 因nhân 緣duyên 故cố 等đẳng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 五ngũ 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 此thử 中trung 事sự 者giả 。 謂vị 即tức 五ngũ 有hữu 取thủ 蘊uẩn 。 因nhân 緣duyên 者giả 。 謂vị 即tức 此thử 中trung 喜hỷ 樂lạc 愛ái 味vị 諸chư 因nhân 緣duyên 法pháp 。 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 此thử 為vị 緣duyên 生sanh 起khởi 。 喜hỷ 樂lạc 愛ái 味vị 所sở 攝nhiếp 。 助trợ 伴bạn 者giả 。 謂vị 於ư 愛ái 味vị 。 所sở 有hữu 貪tham 著trước 。 等đẳng 起khởi 者giả 。 謂vị 五ngũ 黑hắc 品phẩm 。 如như 前tiền 應ưng 知tri 。 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 事sự 。 由do 與dữ 有hữu 染nhiễm 及cập 彼bỉ 因nhân 緣duyên 乃nãi 至chí 等đẳng 起khởi 共cộng 相tương 依y 故cố 。 說thuyết 名danh 有hữu 染nhiễm 。 又hựu 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 無vô 染nhiễm 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。 如như 前tiền 無vô 諍tranh 隨tùy 應ứng 當đương 說thuyết 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 應ưng 知tri 建kiến 立lập 依y 止chỉ 耽đam 嗜thị 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 事sự 故cố 因nhân 緣duyên 故cố 等đẳng 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 事sự 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 諸chư 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 。 因nhân 緣duyên 者giả 。 謂vị 順thuận 欲dục 貪tham 。 五ngũ 種chủng 妙diệu 欲dục 。 自tự 性tánh 者giả 。 謂vị 貪tham 嗜thị 者giả 由do 彼bỉ 為vi 緣duyên 由do 彼bỉ 為vi 境cảnh 所sở 有hữu 欲dục 貪tham 。 助trợ 伴bạn 者giả 。 謂vị 不bất 如như 理lý 作tác 意ý 。 相tương 應ứng 邪tà 願nguyện 諸chư 欲dục 分phân 別biệt 。 由do 與dữ 此thử 俱câu 名danh 分phân 別biệt 貪tham 。 等đẳng 起khởi 者giả 。 謂vị 五ngũ 種chủng 黑hắc 品phẩm 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 彼bỉ 欲dục 界giới 繫hệ 五ngũ 取thủ 蘊uẩn 事sự 。 由do 彼bỉ 貪tham 嗜thị 因nhân 緣duyên 助trợ 伴bạn 及cập 與dữ 等đẳng 起khởi 所sở 攝nhiếp 受thọ 故cố 。 說thuyết 名danh 依y 止chỉ 耽đam 嗜thị 諸chư 法pháp 。 又hựu 由do 五ngũ 相tương 當đương 知tri 建kiến 立lập 依y 止chỉ 出xuất 離ly 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 與dữ 上thượng 相tương 違vi 。 應ưng 知tri 其kỳ 相tướng 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 世thế 間gian 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 一nhất 切thiết 清thanh 淨tịnh 。 色sắc 及cập 清thanh 淨tịnh 所sở 取thủ 色sắc 世thế 間gian 。 二nhị 一nhất 切thiết 染nhiễm 污ô 心tâm 心tâm 所sở 世thế 間gian 。 三tam 一nhất 切thiết 無vô 記ký 心tâm 心tâm 所sở 世thế 間gian 。 四tứ 一nhất 切thiết 善thiện 心tâm 。 心tâm 所sở 若nhược 當đương 斷đoạn 若nhược 已dĩ 斷đoạn 世thế 間gian 。 五ngũ 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 三tam 摩ma 地địa 所sở 行hành 。 無vô 見kiến 無vô 對đối 色sắc 世thế 間gian 。 又hựu 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 出xuất 世thế 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 對đối 治trị 。 二nhị 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 對đối 治trị 。 三tam 由do 想tưởng 解giải 脫thoát 之chi 所sở 解giải 脫thoát 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 獨Độc 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 入nhập 無vô 戲hí 論luận 理lý 慧tuệ 。 及cập 彼bỉ 相tương 應ứng 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 。 四tứ 彼bỉ 所sở 緣duyên 無vô 見kiến 無vô 對đối 色sắc 。 五ngũ 一nhất 分phần/phân 所sở 治trị 解giải 脫thoát 之chi 所sở 解giải 脫thoát 。 謂vị 諸chư 有hữu 學học 。 若nhược 一nhất 切thiết 所sở 治trị 解giải 脫thoát 之chi 所sở 解giải 脫thoát 。 謂vị 諸chư 無Vô 學Học 。

復phục 次thứ 依y 五ngũ 種chủng 世thế 間gian 。 即tức 彼bỉ 世thế 間gian 名danh 墮đọa 諸chư 法pháp 。 謂vị 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 器khí 世thế 間gian 。 欲dục 世thế 間gian 。 色sắc 世thế 間gian 。 無vô 色sắc 世thế 間gian 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 五ngũ 種chủng 世thế 間gian 。 又hựu 出xuất 世thế 法pháp 不bất 墮đọa 如như 是thị 五ngũ 種chủng 世thế 間gian 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 不bất 墮đọa 諸chư 法pháp 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 有hữu 為vi 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 後hậu 際tế 未vị 生sanh 故cố 。 二nhị 前tiền 際tế 已dĩ 滅diệt 故cố 。 三tam 中trung 際tế 自tự 相tương/tướng 安an 住trụ 故cố 。 四tứ 因nhân 緣duyên 相tương 續tục 故cố 。 五ngũ 果quả 相tương 續tục 故cố 。 又hựu 由do 五ngũ 相tương/tướng 建kiến 立lập 無vô 為vi 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

謂vị 與dữ 上thượng 相tương 違vi 應ưng 知tri 。 即tức 是thị 此thử 中trung 五ngũ 相tương/tướng 。 滅diệt 有hữu 為vi 法pháp 。 證chứng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 謂vị 涅Niết 槃Bàn 為vi 有hữu 異dị 者giả 。 當đương 知tri 此thử 為vi 。 不bất 如như 理lý 問vấn 不bất 如như 理lý 答đáp 不bất 如như 理lý 思tư 。 如như 是thị 若nhược 謂vị 為vi 無vô 異dị 者giả 。 有hữu 無vô 異dị 者giả 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 異dị 者giả 。 當đương 知tri 皆giai 是thị 。 不bất 如như 理lý 問vấn 不bất 如như 理lý 答đáp 不bất 如như 理lý 思tư 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 唯duy 有hữu 為vi 滅diệt 。 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 與dữ 有hữu 為vi 法pháp 其kỳ 相tương/tướng 異dị 故cố 。 唯duy 有hữu 為vi 滅diệt 。 之chi 所sở 顯hiển 故cố 。 謂vị 有hữu 異dị 者giả 。 若nhược 問vấn 若nhược 答đáp 若nhược 思tư 便tiện 為vi 戲hí 論luận 非phi 所sở 戲hí 論luận 。 與dữ 有hữu 為vi 法pháp 其kỳ 相tương/tướng 異dị 故cố 。 謂vị 無vô 異dị 者giả 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 便tiện 為vi 戲hí 論luận 非phi 所sở 戲hí 論luận 。 總tổng 如như 前tiền 說thuyết 。 二nhị 種chủng 因nhân 故cố 。 亦diệc 異dị 不bất 異dị 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 由do 有hữu 為vi 滅diệt 證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 若nhược 謂vị 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 所sở 有hữu 故cố 說thuyết 非phi 有hữu 非phi 無vô 異dị 者giả 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 白bạch 法Pháp 所sở 顯hiển 發phát 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 相tướng 者giả 。 謂vị 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 無vô 戲hí 論luận 相tương/tướng 。 當đương 知tri 唯duy 是thị 內nội 所sở 證chứng 相tương/tướng 。

復phục 次thứ 由do 五ngũ 相tương/tướng 故cố 建kiến 立lập 所sở 緣duyên 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

一nhất 有hữu 善thiện 作tác 意ý 所sở 緣duyên 法pháp 。 二nhị 有hữu 不bất 善thiện 作tác 意ý 所sở 緣duyên 法pháp 。 三tam 有hữu 無vô 記ký 作tác 意ý 所sở 緣duyên 法pháp 。 四tứ 有hữu 墮đọa 界giới 作tác 意ý 所sở 緣duyên 法pháp 。 五ngũ 有hữu 繫hệ 屬thuộc 瑜du 伽già 作tác 意ý 所sở 緣duyên 法pháp 。 此thử 中trung 若nhược 善thiện 作tác 意ý 。 緣duyên 善thiện 不bất 善thiện 無vô 記ký 諸chư 法pháp 。 如như 善thiện 作tác 意ý 。 如như 是thị 不bất 善thiện 無vô 記ký 作tác 意ý 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 欲dục 界giới 繫hệ 善thiện 染nhiễm 污ô 無vô 記ký 作tác 意ý 。 緣duyên 一nhất 切thiết 三tam 界giới 諸chư 法pháp 。 色sắc 界giới 繫hệ 善thiện 作tác 意ý 。 亦diệc 緣duyên 一nhất 切thiết 三tam 界giới 諸chư 法pháp 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 若nhược 定định 若nhược 生sanh 外ngoại 道đạo 異dị 生sanh 無vô 色sắc 界giới 。 繫hệ 善thiện 作tác 意ý 。 唯duy 緣duyên 自tự 地địa 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 下hạ 地địa 。 若nhược 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 及cập 有hữu 廣quảng 慧tuệ 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 等đẳng 。 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 彼bỉ 無vô 色sắc 界giới 繫hệ 善thiện 作tác 意ý 。 亦diệc 緣duyên 下hạ 地địa 一nhất 切thiết 法pháp 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 決quyết 定định 不bất 於ư 無vô 色sắc 界giới 生sanh 。 由do 觀quán 於ư 彼bỉ 不bất 能năng 現hiện 起khởi 。 利lợi 眾chúng 生sanh 事sự 。 因nhân 此thử 成thành 熟thục 。 廣quảng 大đại 佛Phật 法Pháp 。 及cập 能năng 成thành 熟thục 利lợi 益ích 。 有hữu 情tình 行hành 故cố 。 當đương 知tri 是thị 名danh 。 墮đọa 界giới 作tác 意ý 所sở 緣duyên 諸chư 法pháp 。

復phục 次thứ 因nhân 思tư 所sở 緣duyên 如như 說thuyết 。

名danh 映ánh 於ư 一nhất 切thiết 。 無vô 有hữu 過quá 名danh 者giả 。

由do 此thử 名danh 一nhất 法pháp 。 皆giai 隨tùy 自tự 在tại 行hành 。

此thử 言ngôn 有hữu 何hà 義nghĩa 謂vị 若nhược 略lược 說thuyết 。 觀quán 察sát 清thanh 淨tịnh 因nhân 故cố 。 觀quán 察sát 自tự 相tương/tướng 故cố 。 觀quán 察sát 雜tạp 染nhiễm 因nhân 故cố 。 又hựu 為vi 顯hiển 示thị 補bổ 特đặc 伽già 羅la 無vô 我ngã 。 及cập 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。 此thử 中trung 顯hiển 示thị 補bổ 特đặc 伽già 羅la 無vô 我ngã 者giả 。 謂vị 善thiện 了liễu 知tri 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 。 能năng 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 自tự 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 能năng 映ánh 一nhất 切thiết 。 顯hiển 示thị 法pháp 無vô 我ngã 者giả 。 謂vị 善thiện 了liễu 知tri 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 。 善thiện 了liễu 知tri 世thế 俗tục 言ngôn 名danh 。 能năng 除trừ 一nhất 切thiết 。 彼bỉ 所sở 依y 相tương/tướng 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 能năng 映ánh 一nhất 切thiết 。 若nhược 過quá 如như 是thị 四tứ 無vô 色sắc 蘊uẩn 諸chư 我ngã 相tương/tướng 事sự 。 定định 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 過quá 世thế 俗tục 言ngôn 名danh 遍biến 計kế 所sở 執chấp 自tự 性tánh 相tướng 事sự 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 於ư 此thử 二nhị 。 不bất 善thiện 了liễu 知tri 。 則tắc 便tiện 一nhất 切thiết 自tự 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 及cập 諸chư 雜tạp 染nhiễm 生sanh 起khởi 隨tùy 轉chuyển 一nhất 切thiết 境cảnh 相tướng 。 及cập 諸chư 雜tạp 染nhiễm 皆giai 彼bỉ 增tăng 上thượng 力lực 所sở 生sanh 故cố 。 又hựu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 依y 此thử 密mật 意ý 。 說thuyết 如như 是thị 言ngôn 。

執chấp 法pháp 自tự 性tánh 故cố 。 執chấp 我ngã 性tánh 而nhi 轉chuyển 。

覺giác 此thử 故cố 覺giác 彼bỉ 。 由do 覺giác 故cố 還hoàn 滅diệt 。

繫hệ 屬thuộc 瑜du 伽già 作tác 意ý 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 所sở 緣duyên 。 一nhất 遍biến 滿mãn 所sở 緣duyên 。 二nhị 淨tịnh 行hạnh 所sở 緣duyên 。 三tam 善thiện 巧xảo 所sở 緣duyên 。 四tứ 淨tịnh 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 。 是thị 諸chư 所sở 緣duyên 如như 聲Thanh 聞Văn 地địa 廣quảng 辯biện 應ưng 知tri 。 此thử 中trung 淨tịnh 煩phiền 惱não 所sở 緣duyên 者giả 。 謂vị 世Thế 尊Tôn 說thuyết 四Tứ 聖Thánh 諦Đế 及cập 真Chân 如Như 。

瑜Du 伽Già 師Sư 地Địa 論Luận 卷quyển 第đệ 六lục 十thập 五ngũ