攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập

世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 釋thích

陳trần 天Thiên 竺Trúc 三tam 藏tạng 真Chân 諦Đế 譯dịch

釋thích 入nhập 因nhân 果quả 修tu 差sai 別biệt 勝thắng 相tương/tướng 第đệ 五ngũ 之chi 一nhất

對đối 治trị 章chương 第đệ 一nhất

釋thích 曰viết 。 此thử 義nghĩa 有hữu 五ngũ 章chương 。 一nhất 對đối 治trị 二nhị 立lập 名danh 三tam 得đắc 相tương/tướng 四tứ 修tu 相tương/tướng 五ngũ 修tu 時thời 。

論luận 曰viết 。 如như 此thử 已dĩ 說thuyết 入nhập 因nhân 果quả 勝thắng 相tương/tướng 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 入nhập 因nhân 果quả 修tu 差sai 別biệt 。

釋thích 曰viết 。 前tiền 已dĩ 總tổng 說thuyết 六Lục 度Độ 。 因nhân 果quả 差sai 別biệt 。 在tại 願nguyện 行hành 位vị 為vi 因nhân 。 在tại 清thanh 淨tịnh 位vị 為vi 果quả 。 未vị 約ước 地địa 辯biện 修tu 差sai 別biệt 故cố 。 目mục 前tiền 總tổng 說thuyết 為vi 如như 此thử 。 唯duy 識thức 智trí 名danh 入nhập 。 三tam 無vô 性tánh 為vi 勝thắng 相tương/tướng 。 六Lục 度Độ 即tức 是thị 唯duy 識thức 智trí 。 入nhập 三tam 無vô 性tánh 因nhân 果quả 。 欲dục 顯hiển 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 修tu 習tập 差sai 別biệt 故cố 。 問vấn 云vân 何hà 應ưng 知tri 。

論luận 曰viết 。 由do 十thập 種chủng 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 何hà 者giả 為vi 十thập 。 一nhất 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 二nhị 無vô 垢cấu 地địa 。 三Tam 明Minh 焰diễm 地địa 。 四tứ 燒thiêu 然nhiên 地địa 。 五ngũ 難nan 勝thắng 地địa 。 六lục 現hiện 前tiền 地địa 。 七thất 遠viễn 行hành 地địa 。 八bát 不bất 動động 地địa 。 九cửu 善thiện 慧tuệ 地địa 。 十thập 法pháp 雲vân 地địa 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 欲dục 知tri 修tu 差sai 別biệt 。 觀quán 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 。 即tức 知tri 因nhân 果quả 修tu 差sai 別biệt 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 成thành 立lập 諸chư 地địa 為vi 十thập 。

釋thích 曰viết 。 此thử 問vấn 欲dục 顯hiển 何hà 義nghĩa 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 入nhập 初Sơ 地Địa 。 見kiến 真Chân 如Như 即tức 盡tận 。

何hà 以dĩ 故cố 。 真Chân 如Như 無vô 分phần/phân 數số 故cố 。 若nhược 見kiến 真Chân 如Như 不bất 盡tận 。 真Chân 如Như 則tắc 有hữu 分phần/phân 數số 。 若nhược 有hữu 分phần/phân 數số 則tắc 同đồng 有hữu 為vi 法pháp 。 若nhược 見kiến 已dĩ 盡tận 。 何hà 故cố 說thuyết 有hữu 十Thập 地Địa 。

論luận 曰viết 。 為vi 對đối 治trị 地địa 障chướng 十thập 種chủng 無vô 明minh 故cố 。

釋thích 曰viết 。 真Chân 如Như 實thật 無vô 一nhất 二nhị 分phần 數số 。 若nhược 約ước 真Chân 如Như 體thể 。 不bất 可khả 立lập 有hữu 十thập 種chủng 差sai 別biệt 。 真Chân 如Như 有hữu 十thập 種chủng 功công 德đức 。 能năng 生sanh 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 。 由do 無vô 明minh 覆phú 故cố 不bất 見kiến 此thử 功công 德đức 。 由do 不bất 見kiến 功công 德đức 故cố 正chánh 行hạnh 不bất 成thành 。 為vi 所sở 障chướng 功công 德đức 正chánh 行hạnh 。 有hữu 十thập 種chủng 故cố 。 分phân 別biệt 能năng 障chướng 無vô 明minh 亦diệc 有hữu 十thập 種chủng 。

論luận 曰viết 。 於ư 十thập 相tương/tướng 所sở 顯hiển 法Pháp 界Giới 。

釋thích 曰viết 。 十thập 相tương 謂vị 十thập 種chủng 功công 德đức 。 及cập 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 。 此thử 相tương/tướng 皆giai 能năng 顯hiển 法Pháp 界Giới 。

論luận 曰viết 。 有hữu 十thập 種chủng 無vô 明minh 猶do 在tại 為vi 障chướng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 十thập 種chủng 相tương/tướng 雖tuy 復phục 實thật 有hữu 。 由do 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 不bất 得đắc 顯hiển 現hiện 。 故cố 知tri 菩Bồ 薩Tát 初sơ 入nhập 真Chân 如Như 觀quán 障chướng 見kiến 道đạo 。 無vô 明minh 即tức 滅diệt 。 所sở 餘dư 無vô 明minh 猶do 在tại 未vị 滅diệt 故cố 。 十thập 無vô 明minh 覆phú 十thập 功công 德đức 。 障chướng 十thập 正chánh 行hạnh 。 何hà 者giả 為vi 十thập 種chủng 無vô 明minh 。 一nhất 凡phàm 夫phu 性tánh 無vô 明minh 。 二nhị 依y 身thân 業nghiệp 等đẳng 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 邪tà 行hành 無vô 明minh 。 三tam 心tâm 遲trì 苦khổ 無vô 明minh 。 聞văn 思tư 修tu 忘vong 失thất 無vô 明minh 。 四tứ 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 行hành 共cộng 生sanh 身thân 見kiến 等đẳng 無vô 明minh 。 此thử 煩phiền 惱não 最tối 下hạ 品phẩm 故cố 。 隨tùy 思tư 惟duy 起khởi 故cố 。 已dĩ 遠viễn 離ly 隨tùy 順thuận 本bổn 所sở 行hành 事sự 故cố 。 故cố 名danh 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 五ngũ 於ư 下hạ 乘thừa 般bát 涅Niết 槃Bàn 無vô 明minh 。 六lục 麁thô 相tương/tướng 行hành 無vô 明minh 。 七thất 微vi 細tế 相tương/tướng 行hành 無vô 明minh 。 八bát 於ư 無vô 相tướng 作tác 。 功công 用dụng 心tâm 無vô 明minh 。 九cửu 於ư 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 不bất 由do 功công 用dụng 無vô 明minh 。 十thập 於ư 眾chúng 法pháp 中trung 不bất 得đắc 自tự 在tại 無vô 明minh 。 凡phàm 夫phu 性tánh 無vô 明minh 是thị 初Sơ 地Địa 障chướng 。 此thử 無vô 明minh 即tức 是thị 身thân 見kiến 。 身thân 見kiến 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 因nhân 二nhị 果quả 。 法pháp 我ngã 執chấp 是thị 因nhân 。 人nhân 我ngã 執chấp 是thị 果quả 。 因nhân 即tức 凡phàm 夫phu 性tánh 迷mê 法pháp 無vô 我ngã 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 二Nhị 乘Thừa 但đãn 能năng 除trừ 果quả 。 不bất 能năng 斷đoạn 因nhân 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 則tắc 不phủ 。 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 初Sơ 地Địa 障chướng 。 依y 身thân 業nghiệp 等đẳng 。 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 邪tà 行hành 無vô 明minh 。 是thị 二nhị 地địa 障chướng 。 菩Bồ 薩Tát 未vị 入nhập 二nhị 地địa 生sanh 如như 此thử 想tưởng 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 有hữu 三tam 行hành 差sai 別biệt 。 迷mê 一Nhất 乘Thừa 理lý 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 又hựu 釋thích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 行hành 之chi 善thiện 。 無vô 非phi 菩Bồ 薩Tát 大đại 清thanh 淨tịnh 方phương 便tiện 。

何hà 以dĩ 故cố 。 清thanh 淨tịnh 既ký 一nhất 。 未vị 至chí 大đại 清thanh 淨tịnh 位vị 。 無vô 住trụ 義nghĩa 故cố 。 若nhược 悉tất 應ưng 同đồng 歸quy 。 菩Bồ 薩Tát 大Đại 道Đạo 。 云vân 何hà 修tu 方phương 便tiện 不bất 修tu 正Chánh 道Đạo 。 未vị 入nhập 二nhị 地địa 則tắc 無vô 此thử 智trí 。 由do 迷mê 此thử 義nghĩa 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 。 則tắc 不bất 得đắc 入nhập 二nhị 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 二nhị 地địa 障chướng 。 心tâm 遲trì 苦khổ 無vô 明minh 。 聞văn 思tư 修tu 忘vong 失thất 無vô 明minh 。 是thị 三tam 地địa 障chướng 。 未vị 至chí 智trí 根căn 位vị 為vi 遲trì 。 未vị 得đắc 菩Bồ 薩Tát 微vi 妙diệu 。 勝thắng 定định 為vi 苦khổ 。 以dĩ 障chướng 根căn 及cập 修tu 故cố 稱xưng 無vô 明minh 障chướng 。 聞văn 持trì 等đẳng 陀đà 羅la 尼ni 。 不bất 得đắc 成thành 就tựu 。 令linh 所sở 聞văn 思tư 修tu 有hữu 忘vong 失thất 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 。 不bất 得đắc 入nhập 三tam 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 三tam 地địa 障chướng 。 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 行hành 共cộng 生sanh 身thân 見kiến 等đẳng 無vô 明minh 。 為vi 四tứ 地địa 障chướng 。 煩phiền 惱não 行hành 者giả 。 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 種chủng 子tử 為vi 體thể 。 生sanh 住trụ 滅diệt 不bất 停đình 故cố 名danh 行hành 。 此thử 種chủng 子tử 為vi 身thân 見kiến 因nhân 。 此thử 種chủng 子tử 體thể 亦diệc 即tức 是thị 身thân 見kiến 。 以dĩ 是thị 法pháp 分phân 別biệt 種chủng 類loại 故cố 。 此thử 煩phiền 惱não 最tối 下hạ 品phẩm 故cố 者giả 。 此thử 釋thích 微vi 細tế 義nghĩa 。 由do 是thị 最tối 下hạ 品phẩm 不bất 能năng 染nhiễm 污ô 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 故cố 名danh 微vi 細tế 。 隨tùy 思tư 惟duy 起khởi 故cố 者giả 。 此thử 釋thích 共cộng 生sanh 義nghĩa 。 雖tuy 復phục 不bất 能năng 。 染nhiễm 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 隨tùy 正chánh 思tư 惟duy 起khởi 。 與dữ 正chánh 思tư 惟duy 相tương 應ứng 故cố 不bất 可khả 說thuyết 無vô 。 以dĩ 能năng 障chướng 菩Bồ 薩Tát 一nhất 切thiết 智trí 故cố 。 已dĩ 遠viễn 離ly 隨tùy 順thuận 本bổn 所sở 行hành 事sự 故cố 者giả 。 此thử 釋thích 離ly 伴bạn 義nghĩa 。 昔tích 在tại 凡phàm 夫phu 共cộng 位vị 中trung 及cập 地địa 前tiền 。 隨tùy 順thuận 本bổn 所sở 行hành 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 事sự 。 今kim 修tu 行hành 四tứ 地địa 離ly 之chi 已dĩ 遠viễn 。 由do 不bất 了liễu 法pháp 我ngã 空không 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 則tắc 不bất 得đắc 入nhập 四tứ 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 四tứ 地địa 障chướng 。 於ư 下hạ 乘thừa 般bát 涅Niết 槃Bàn 無vô 明minh 。 是thị 五ngũ 地địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 依y 四Tứ 諦Đế 觀quán 修tu 行hành 五ngũ 地địa 。 見kiến 生sanh 死tử 為vi 無vô 量lượng 過quá 失thất 。 火hỏa 之chi 所sở 燒thiêu 然nhiên 。 見kiến 涅Niết 槃Bàn 最tối 清thanh 涼lương 寂tịch 靜tĩnh 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 不bất 欲dục 捨xả 生sanh 死tử 。 此thử 行hành 難nan 行hành 。 不bất 欲dục 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 行hành 亦diệc 難nan 行hành 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 五ngũ 地địa 。 心tâm 多đa 求cầu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不bất 得đắc 入nhập 五ngũ 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 五ngũ 地địa 障chướng 。 麁thô 相tương/tướng 行hành 無vô 明minh 。 是thị 六lục 地địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 六lục 地địa 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 相tương 續tục 生sanh 。 如như 量lượng 如như 理lý 證chứng 已dĩ 。 多đa 住trụ 厭yếm 惡ác 諸chư 行hành 心tâm 中trung 。 未vị 能năng 多đa 住trụ 。 無vô 相tướng 心tâm 中trung 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不bất 得đắc 入nhập 六lục 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 六lục 地địa 障chướng 。 微vi 細tế 相tương/tướng 行hành 無vô 明minh 為vi 七thất 地địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 七thất 地địa 。 由do 心tâm 於ư 百bách 萬vạn 大đại 劫kiếp 中trung 。 未vị 能năng 離ly 諸chư 行hành 相tương 續tục 相tương 謂vị 生sanh 及cập 滅diệt 故cố 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 法Pháp 界Giới 無vô 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 。 如như 經kinh 言ngôn 。 龍long 王vương 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 者giả 。 或hoặc 生sanh 或hoặc 不bất 生sanh 。 云vân 何hà 生sanh 。 由do 俗tục 諦đế 故cố 。 云vân 何hà 不bất 生sanh 。 由do 真Chân 諦Đế 故cố 。 於ư 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 中trung 。 未vị 能năng 離ly 生sanh 相tương/tướng 住trụ 無vô 生sanh 相tương/tướng 。 不bất 得đắc 入nhập 七Thất 地Địa 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不phủ 。 得đắc 入nhập 七Thất 地Địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 七thất 地địa 障chướng 。 於ư 無vô 相tướng 作tác 。 功công 用dụng 心tâm 無vô 明minh 。 為vi 八bát 地địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 。 八bát 地địa 由do 作tác 功công 用dụng 心tâm 。 為vi 除trừ 微vi 細tế 相tương/tướng 行hành 無vô 明minh 。 及cập 為vi 住trụ 無vô 相tướng 心tâm 中trung 。 未vị 能năng 自tự 然nhiên 恆hằng 住trụ 無vô 間gian 缺khuyết 無vô 相tướng 心tâm 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不bất 得đắc 入nhập 八bát 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 八bát 地địa 障chướng 。 於ư 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 不bất 由do 功công 用dụng 無vô 明minh 。 是thị 九cửu 地địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 九cửu 地địa 。 心tâm 自tự 然nhiên 恆hằng 住trụ 無vô 相tướng 。 但đãn 於ư 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 事sự 四tứ 種chủng 自tự 在tại 中trung 。 未vị 能năng 自tự 然nhiên 恆hằng 起khởi 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 事sự 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不bất 得đắc 入nhập 九cửu 地địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 九cửu 地địa 障chướng 。 於ư 眾chúng 法pháp 中trung 不bất 得đắc 自tự 在tại 無vô 明minh 。 是thị 十Thập 地Địa 障chướng 。 若nhược 人nhân 修tu 行hành 十Thập 地Địa 。 於ư 成thành 就tựu 三Tam 身Thân 業nghiệp 及cập 微vi 細tế 祕bí 密mật 陀đà 羅la 尼ni 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 。 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 故cố 稱xưng 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 斷đoạn 此thử 無vô 明minh 不bất 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 。 故cố 此thử 無vô 明minh 為vi 十Thập 地Địa 障chướng 。

論luận 曰viết 。 何hà 者giả 能năng 顯hiển 法Pháp 界Giới 十thập 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 此thử 問vấn 欲dục 顯hiển 真Chân 如Như 有hữu 十thập 功công 德đức 相tương/tướng 。 此thử 十thập 功công 德đức 能năng 生sanh 十thập 正chánh 行hạnh 及cập 十thập 不bất 共cộng 果quả 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 界Giới 體thể 。 十thập 功công 德đức 是thị 顯hiển 法Pháp 界Giới 之chi 本bổn 故cố 。 先tiên 問vấn 十thập 功công 德đức 相tương/tướng 。

論luận 曰viết 。 於ư 初Sơ 地Địa 由do 一nhất 切thiết 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 應ưng 知tri 法Pháp 界Giới 。

釋thích 曰viết 。 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 遍biến 滿mãn 無vô 餘dư 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 中trung 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 無vô 我ngã 故cố 。 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 所sở 起khởi 分phân 別biệt 覆phú 藏tàng 法Pháp 界Giới 一nhất 切thiết 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 由do 此thử 障chướng 故cố 。 願nguyện 行hành 位vị 人nhân 不phủ 。 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 若nhược 除trừ 此thử 障chướng 。 即tức 見kiến 真Chân 如Như 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 永vĩnh 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 二nhị 地địa 由do 最tối 勝thắng 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 盡tận 是thị 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 此thử 義nghĩa 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 二nhị 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 三tam 地địa 由do 勝thắng 流lưu 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 真Chân 如Như 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 最tối 勝thắng 。 由do 緣duyên 真Chân 如Như 起khởi 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 是thị 真Chân 如Như 所sở 流lưu 。 此thử 智trí 於ư 諸chư 智trí 中trung 最tối 勝thắng 。 因nhân 此thử 智trí 流lưu 出xuất 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 所sở 生sanh 大đại 悲bi 。 此thử 大đại 悲bi 於ư 一nhất 切thiết 定định 中trung 最tối 勝thắng 。 因nhân 此thử 大đại 悲bi 。 如Như 來Lai 欲dục 安an 立lập 正Chánh 法Pháp 。 救cứu 濟tế 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 大Đại 乘Thừa 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 此thử 法pháp 是thị 大đại 悲bi 所sở 流lưu 。 此thử 法pháp 於ư 一nhất 切thiết 說thuyết 中trung 最tối 勝thắng 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 得đắc 此thử 法pháp 。 一nhất 切thiết 難nan 行hành 能năng 行hành 。 難nan 忍nhẫn 能năng 忍nhẫn 。 由do 觀quán 此thử 法pháp 得đắc 入nhập 三tam 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 四tứ 地địa 由do 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 於ư 最tối 勝thắng 真Chân 如Như 及cập 真Chân 如Như 所sở 流lưu 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 中trung 。 見kiến 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。 謂vị 此thử 法pháp 非phi 我ngã 所sở 攝nhiếp 。 非phi 他tha 所sở 攝nhiếp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 自tự 他tha 及cập 法pháp 三tam 義nghĩa 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 譬thí 如như 北bắc 鳩cưu 婁lâu 越việt 人nhân 。 於ư 外ngoại 塵trần 不bất 生sanh 自tự 他tha 攝nhiếp 想tưởng 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 法pháp 愛ái 不bất 得đắc 生sanh 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 四tứ 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 五ngũ 地địa 由do 相tương 續tục 不bất 異dị 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 此thử 法pháp 雖tuy 復phục 無vô 攝nhiếp 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 於ư 中trung 相tương 續tục 不bất 異dị 。 不bất 如như 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 色sắc 等đẳng 諸chư 塵trần 。 及cập 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 相tương 續tục 有hữu 異dị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 此thử 等đẳng 法pháp 分phân 別biệt 所sở 作tác 故cố 。 相tương 續tục 有hữu 異dị 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 真Chân 如Như 所sở 顯hiển 故cố 。 相tương 續tục 不bất 異dị 。 若nhược 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 五ngũ 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 六lục 地địa 由do 無vô 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 於ư 此thử 法Pháp 中trung 。 雖tuy 復phục 相tương 續tục 不bất 異dị 。 此thử 法pháp 於ư 未vị 來lai 佛Phật 無vô 染nhiễm 。 以dĩ 本bổn 性tánh 淨tịnh 故cố 。 於ư 過quá 去khứ 現hiện 在tại 佛Phật 無vô 淨tịnh 。 以dĩ 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 故cố 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 六lục 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 七thất 地địa 由do 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 別biệt 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 所sở 顯hiển 法Pháp 門môn 。 由do 種chủng 種chủng 義nghĩa 成thành 立lập 有hữu 異dị 。 由do 一nhất 味vị 修tu 行hành 一nhất 味vị 通thông 達đạt 一nhất 味vị 至chí 得đắc 故cố 。 不bất 見kiến 有hữu 異dị 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 。 得đắc 入nhập 七Thất 地Địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 八bát 地địa 由do 不bất 增tăng 減giảm 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 道đạo 成thành 時thời 不bất 增tăng 。 或hoặc 滅diệt 時thời 無vô 減giảm 。 如như 此thử 智trí 是thị 相tương/tướng 自tự 在tại 及cập 土thổ/độ 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 相tương/tướng 自tự 在tại 者giả 。 如như 所sở 欲dục 求cầu 相tương/tướng 。 以dĩ 自tự 在tại 故cố 。 即tức 得đắc 現hiện 前tiền 。 土thổ/độ 自tự 在tại 者giả 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 起khởi 分phân 別biệt 願nguyện 。 願nguyện 此thử 土thổ/độ 皆giai 成thành 頗pha 梨lê 柯kha 等đẳng 。 以dĩ 自tự 在tại 故cố 。 如như 其kỳ 所sở 願nguyện 即tức 成thành 。 初sơ 自tự 在tại 為vi 成thành 熟thục 佛Phật 法Pháp 。 後hậu 自tự 在tại 為vì 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 此thử 二nhị 自tự 在tại 由do 不bất 增tăng 減giảm 智trí 得đắc 成thành 。 即tức 以dĩ 不bất 增tăng 減giảm 。 智trí 為vi 依y 止chỉ 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 八bát 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 九cửu 地địa 由do 定định 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 由do 土thổ/độ 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 由do 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 初sơ 二nhị 依y 止chỉ 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 。 智trí 自tự 在tại 者giả 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 所sở 顯hiển 名danh 智trí 。 此thử 智trí 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 後hậu 智trí 為vi 體thể 。

何hà 以dĩ 故cố 。 遍biến 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 悉tất 無vô 倒đảo 故cố 。 由do 得đắc 此thử 智trí 故cố 成thành 大đại 法Pháp 師sư 。 能năng 令linh 無vô 窮cùng 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 眾chúng 生sanh 入nhập 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 如như 意ý 能năng 成thành 故cố 名danh 自tự 在tại 。 此thử 自tự 在tại 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 為vi 依y 止chỉ 。 由do 得đắc 此thử 自tự 在tại 故cố 入nhập 九cửu 地địa 。 又hựu 釋thích 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 為vi 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 故cố 得đắc 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 九cửu 地địa 。

論luận 曰viết 。 於ư 十Thập 地Địa 由do 業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 由do 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 應ưng 知tri 法Pháp 界Giới 。

釋thích 曰viết 。 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 為vi 作tác 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 若nhược 得đắc 諸chư 佛Phật 三tam 業nghiệp 。 及cập 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 。 則tắc 能năng 通thông 達đạt 。 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 祕bí 密mật 法Pháp 藏tạng 。 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 。 又hựu 釋thích 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 為vi 業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 為vì 陀đà 羅la 尼ni 。 門môn 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 由do 此thử 通thông 達đạt 為vi 化hóa 度độ 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 得đắc 三Tam 身Thân 三tam 業nghiệp 故cố 。 名danh 業nghiệp 自tự 在tại 。 由do 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 。 如Như 來Lai 一nhất 切thiết 。 祕bí 密mật 法Pháp 藏tạng 。 如như 意ý 通thông 達đạt 。 故cố 名danh 自tự 在tại 。 此thử 三tam 自tự 在tại 並tịnh 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 依y 止chỉ 。 由do 觀quán 此thử 義nghĩa 得đắc 入nhập 十Thập 地Địa 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 真Chân 如Như 十thập 種chủng 功công 德đức 。 為vi 得đắc 何hà 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 遍biến 滿mãn 功công 德đức 。 得đắc 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 障chướng 空không 義nghĩa 。 得đắc 一nhất 切thiết 障chướng 滅diệt 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 得đắc 於ư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 最tối 勝thắng 無vô 等đẳng 菩Bồ 提Đề 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 勝thắng 流lưu 文văn 句cú 功công 德đức 。 得đắc 無vô 邊biên 法Pháp 音âm 及cập 能năng 滿mãn 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 意ý 欲dục 果quả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 法Pháp 音âm 無vô 邊biên 無vô 倒đảo 故cố 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 無vô 攝nhiếp 功công 德đức 。 得đắc 如như 所sở 應ưng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 利lợi 益ích 事sự 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 相tương 續tục 不bất 異dị 功công 德đức 。 得đắc 與dữ 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 無vô 差sai 別biệt 法pháp 身thân 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 真Chân 如Như 無vô 染nhiễm 淨tịnh 功công 德đức 。 得đắc 自tự 相tương 續tục 清thanh 淨tịnh 及cập 能năng 清thanh 淨tịnh 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 染nhiễm 濁trược 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 別biệt 功công 德đức 。 得đắc 一nhất 切thiết 相tướng 滅diệt 。 恆hằng 住trụ 無vô 相tướng 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 不bất 增tăng 減giảm 功công 德đức 。 得đắc 共cộng 諸chư 佛Phật 平bình 等đẳng 。 威uy 德đức 智trí 慧tuệ 業nghiệp 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 四tứ 種chủng 自tự 在tại 。 依y 止chỉ 功công 德đức 。 得đắc 三Tam 身Thân 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 無vô 分phân 別biệt 依y 止chỉ 。 得đắc 法Pháp 身thân 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 土thổ/độ 及cập 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 得đắc 應ưng 身thân 果quả 。 由do 此thử 應ưng 身thân 於ư 大đại 集tập 中trung 。 得đắc 共cộng 眾chúng 生sanh 受thọ 法Pháp 樂lạc 果quả 。 若nhược 通thông 達đạt 業nghiệp 依y 止chỉ 。 得đắc 化hóa 身thân 果quả 。 因nhân 於ư 此thử 果quả 能năng 作tác 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 無vô 邊biên 利lợi 益ích 果quả 。

論luận 曰viết 。 此thử 中trung 說thuyết 偈kệ 。

遍biến 滿mãn 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 勝thắng 流lưu 及cập 無vô 攝nhiếp 。

無vô 異dị 無vô 染nhiễm 淨tịnh 。 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 別biệt 。

不bất 增tăng 減giảm 四tứ 種chủng 。 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。

業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 。 總tổng 持trì 三Tam 摩Ma 提Đề 。

如như 此thử 二nhị 偈kệ 。 依y 中trung 邊biên 分phân 別biệt 論luận 。 應ưng 當đương 了liễu 知tri 。

復phục 次thứ 此thử 無vô 明minh 。 應ưng 知tri 於ư 二Nhị 乘Thừa 非phi 染nhiễm 污ô 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 是thị 染nhiễm 污ô 。

釋thích 曰viết 。 二Nhị 乘Thừa 修tu 行hành 不bất 為vi 入nhập 十Thập 地Địa 。 此thử 無vô 明minh 不bất 障chướng 二Nhị 乘Thừa 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 道đạo 所sở 破phá 故cố 。 不bất 染nhiễm 污ô 二Nhị 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 。 為vi 入nhập 十Thập 地Địa 。 此thử 無vô 明minh 障chướng 。 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 所sở 破phá 故cố 。 染nhiễm 污ô 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 。 能năng 通thông 達đạt 一nhất 切thiết 地địa 。 云vân 何hà 次thứ 第đệ 製chế 立lập 。 諸chư 地Địa 差sai 別biệt 。 由do 此thử 住trụ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 十thập 度độ 。 通thông 別biệt 二nhị 行hành 。 因nhân 此thử 住trụ 修tu 別biệt 行hành 故cố 。 次thứ 第đệ 製chế 立lập 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 。

立lập 名danh 章chương 第đệ 二nhị

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 初Sơ 地Địa 名danh 歡hoan 喜hỷ 由do 始thỉ 得đắc 自tự 他tha 利lợi 益ích 功công 能năng 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 初sơ 登đăng 地địa 時thời 。 即tức 具cụ 得đắc 自tự 利lợi 利lợi 他tha 功công 能năng 。 昔tích 所sở 未vị 得đắc 此thử 時thời 始thỉ 得đắc 。 是thị 故cố 歡hoan 喜hỷ 。 聲Thanh 聞Văn 於ư 初sơ 證chứng 真Chân 如Như 時thời 。 但đãn 得đắc 自tự 利lợi 功công 能năng 。 無vô 利lợi 他tha 功công 能năng 聲thanh 聞văn 亦diệc 有hữu 歡hoan 喜hỷ 義nghĩa 。 不bất 及cập 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 初Sơ 地Địa 立lập 歡hoan 喜hỷ 名danh 。 聲Thanh 聞Văn 初sơ 果quả 不bất 立lập 此thử 名danh 。

復phục 次thứ 昔tích 所sở 未vị 證chứng 出xuất 世thế 法pháp 。 今kim 始thỉ 得đắc 證chứng 。 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 。 有hữu 大đại 慶khánh 悅duyệt 。 恆hằng 相tương 續tục 生sanh 故cố 稱xưng 歡hoan 喜hỷ 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 二nhị 地địa 名danh 無vô 垢cấu 。 此thử 地địa 遠viễn 離ly 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 垢cấu 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 地địa 中trung 有hữu 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 戒giới 。 非phi 如như 初Sơ 地Địa 由do 正chánh 思tư 量lượng 所sở 得đắc 。 故cố 稱xưng 無vô 垢cấu 。

復phục 次thứ 於ư 此thử 地địa 中trung 。 一nhất 切thiết 細tế 微vi 犯phạm 戒giới 過quá 失thất 垢cấu 離ly 之chi 已dĩ 遠viễn 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 戒giới 恆hằng 相tương 續tục 流lưu 故cố 稱xưng 無vô 垢cấu 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 三tam 地địa 名danh 明minh 焰diễm 。 由do 無vô 退thoái 三Tam 摩Ma 提Đề 及cập 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 依y 止chỉ 故cố 。 大đại 法Pháp 光quang 明minh 依y 止chỉ 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 地địa 中trung 。 未vị 曾tằng 離ly 三Tam 摩Ma 提Đề 及cập 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 以dĩ 不bất 退thoái 此thử 定định 故cố 。 所sở 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 教giáo 是thị 此thử 定định 依y 止chỉ 。 大đại 法pháp 謂vị 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 及cập 無vô 分phân 別biệt 。 後hậu 智trí 名danh 光quang 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 恆hằng 不bất 離ly 此thử 智trí 。 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 為vi 此thử 智trí 依y 止chỉ 。 以dĩ 定định 為vi 明minh 。 以dĩ 智trí 為vi 焰diễm 。 故cố 稱xưng 明minh 焰diễm 。 又hựu 釋thích 定định 為vi 智trí 根căn 故cố 名danh 依y 止chỉ 。 智trí 為vi 定định 根căn 故cố 亦diệc 名danh 依y 止chỉ 。

復phục 次thứ 此thử 地địa 是thị 無vô 量lượng 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 無vô 量lượng 三Tam 摩Ma 提Đề 聞văn 持trì 陀đà 羅la 尼ni 依y 止chỉ 。 故cố 稱xưng 明minh 焰diễm 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 四tứ 地địa 名danh 燒thiêu 然nhiên 。 由do 助trợ 菩Bồ 提Đề 法Pháp 。 能năng 焚phần 滅diệt 一nhất 切thiết 障chướng 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 地địa 中trung 。 恆hằng 住trụ 助trợ 道Đạo 法Pháp 故cố 名danh 然nhiên 。 由do 住trụ 此thử 法pháp 焚phần 滅diệt 大đại 小tiểu 諸chư 惑hoặc 故cố 名danh 燒thiêu 。 故cố 稱xưng 燒thiêu 然nhiên 。

復phục 次thứ 道đạo 火hỏa 熾sí 盛thịnh 。 能năng 燒thiêu 惑hoặc 薪tân 。 故cố 稱xưng 燒thiêu 然nhiên 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 五ngũ 地địa 名danh 難nan 勝thắng 。 真chân 俗tục 二nhị 智trí 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 。 能năng 合hợp 難nạn/nan 合hợp 令linh 相tương 應ứng 故cố 。

釋thích 曰viết 。 真chân 智trí 無vô 分phân 別biệt 。 俗tục 智trí 如như 工công 巧xảo 等đẳng 明minh 處xứ 。 有hữu 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 無vô 分phân 別biệt 。 此thử 二nhị 互hỗ 相tương 違vi 。 合hợp 令linh 相tương 應ứng 此thử 事sự 為vi 難nạn/nan 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 地địa 中trung 能năng 令linh 相tương 應ứng 。 故cố 稱xưng 難nan 勝thắng 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 六lục 地địa 名danh 現hiện 前tiền 。 由do 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 智trí 依y 止chỉ 故cố 。 能năng 令linh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 現hiện 前tiền 住trụ 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 地địa 中trung 。 住trụ 十thập 二nhị 緣duyên 生sanh 觀quán 。 由do 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 智trí 力lực 。 得đắc 無vô 分phân 別biệt 住trụ 。 無vô 分phân 別biệt 住trụ 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 恆hằng 明minh 了liễu 住trụ 。 故cố 稱xưng 現hiện 前tiền 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 七thất 地địa 名danh 遠viễn 行hành 。 由do 至chí 有hữu 功công 用dụng 行hành 。 最tối 後hậu 邊biên 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 地địa 中trung 。 作tác 功công 用dụng 心tâm 修tu 行hành 已dĩ 。 究cứu 竟cánh 思tư 量lượng 一nhất 切thiết 相tương/tướng 皆giai 決quyết 了liễu 。 此thử 思tư 量lượng 由do 功công 用dụng 得đắc 成thành 。 於ư 加gia 行hành 功công 用dụng 心tâm 中trung 。 最tối 在tại 後hậu 邊biên 故cố 稱xưng 遠viễn 行hành 。

復phục 次thứ 無vô 間gian 缺khuyết 思tư 惟duy 諸chư 法Pháp 相tương/tướng 。 長trường 久cửu 入nhập 修tu 行hành 心tâm 。 與dữ 清thanh 淨tịnh 地địa 。 相tương/tướng 隣lân 接tiếp 故cố 稱xưng 遠viễn 行hành 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 八bát 地địa 名danh 不bất 動động 。 由do 一nhất 切thiết 相tương 及cập 作tác 意ý 功công 用dụng 。 不bất 能năng 動động 故cố 。

釋thích 曰viết 。 於ư 無vô 相tướng 及cập 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 作tác 功công 用dụng 心tâm 及cập 惑hoặc 。 不bất 能năng 動động 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 地địa 有hữu 二nhị 種chủng 境cảnh 。 一nhất 真chân 境cảnh 二nhị 俗tục 境cảnh 。 真chân 境cảnh 名danh 無vô 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 境cảnh 。 一nhất 切thiết 相tương 及cập 功công 用dụng 。 所sở 不bất 能năng 轉chuyển 。 俗tục 境cảnh 名danh 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 即tức 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 境cảnh 一nhất 切thiết 惑hoặc 不bất 能năng 染nhiễm 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 由do 此thử 二nhị 義nghĩa 故cố 稱xưng 不bất 動động 。

復phục 次thứ 一nhất 切thiết 相tương/tướng 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 切thiết 功công 用dụng 。 不bất 能năng 轉chuyển 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 自tự 然nhiên 相tương 續tục 恆hằng 流lưu 故cố 稱xưng 不bất 動động 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 九cửu 地địa 名danh 善thiện 慧tuệ 。 由do 最tối 勝thắng 無vô 礙ngại 解giải 智trí 依y 止chỉ 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 地địa 中trung 。 所sở 得đắc 四tứ 辯biện 名danh 慧tuệ 。 此thử 慧tuệ 圓viên 滿mãn 無vô 退thoái 無vô 垢cấu 名danh 善thiện 。 故cố 稱xưng 善thiện 慧tuệ 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 地địa 中trung 。 能năng 具cụ 足túc 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 由do 得đắc 無vô 失thất 廣quảng 大đại 智trí 慧tuệ 。 有hữu 此thử 功công 能năng 。 故cố 稱xưng 善thiện 慧tuệ 。

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 十Thập 地Địa 名danh 法pháp 雲vân 。 由do 緣duyên 通thông 境cảnh 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 一nhất 切thiết 陀đà 羅la 尼ni 。 門môn 及cập 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 為vi 藏tạng 故cố 譬thí 雲vân 。 能năng 覆phú 如như 虛hư 空không 麁thô 障chướng 故cố 。 能năng 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 故cố 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 地địa 中trung 得đắc 如như 此thử 智trí 。 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 通thông 為vi 一nhất 境cảnh 。 此thử 智trí 有hữu 勝thắng 功công 能năng 。 譬thí 雲vân 有hữu 三tam 義nghĩa 。 謂vị 能năng 藏tạng 能năng 覆phú 能năng 益ích 。 如như 淨tịnh 水thủy 在tại 雲vân 內nội 為vi 雲vân 所sở 含hàm 。 即tức 是thị 能năng 藏tạng 義nghĩa 。 此thử 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 及cập 三Tam 摩Ma 提Đề 門môn 如như 淨tịnh 水thủy 在tại 此thử 智trí 內nội 。 為vi 此thử 智trí 所sở 含hàm 故cố 。 有hữu 能năng 藏tạng 義nghĩa 。 雲vân 能năng 覆phú 空không 一nhất 分phần/phân 。 此thử 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 覆phú 一nhất 切thiết 麁thô 大đại 惑hoặc 障chướng 。 為vi 能năng 對đối 治trị 故cố 。 作tác 自tự 地địa 滅diệt 道đạo 。 作tác 餘dư 地địa 不bất 生sanh 道đạo 。

復phục 次thứ 如như 雲vân 能năng 。 遍biến 滿mãn 虛hư 空không 。 此thử 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 能năng 圓viên 滿mãn 菩Bồ 薩Tát 轉chuyển 依y 法Pháp 身thân 。 由do 此thử 二nhị 意ý 故cố 有hữu 能năng 覆phú 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 由do 有hữu 此thử 智trí 。 如như 大đại 雲vân 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 根căn 隨tùy 性tánh 。 常thường 雨vũ 法Pháp 雨vũ 。 能năng 除trừ 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 燋tiều 熱nhiệt 。 能năng 脫thoát 眾chúng 生sanh 三tam 障chướng 塵trần 垢cấu 。 能năng 生sanh 長trưởng 眾chúng 生sanh 三tam 乘thừa 善thiện 種chủng 故cố 。 有hữu 能năng 益ích 義nghĩa 。 法pháp 目mục 此thử 智trí 。 以dĩ 雲vân 譬thí 智trí 。 故cố 稱xưng 法pháp 雲vân 。 通thông 名danh 地địa 者giả 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 住trụ 義nghĩa 二nhị 處xứ 義nghĩa 三tam 攝nhiếp 義nghĩa 四tứ 治trị 義nghĩa 。 是thị 十thập 一nhất 無vô 流lưu 勝thắng 智trí 住trụ 位vị 故cố 。 以dĩ 住trụ 為vi 義nghĩa 。 是thị 受thọ 用dụng 現hiện 世thế 安an 樂lạc 住trụ 。 成thành 熟thục 佛Phật 法Pháp 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 處xứ 故cố 。 以dĩ 處xứ 為vi 義nghĩa 。 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 故cố 。 以dĩ 攝nhiếp 為vi 義nghĩa 。 能năng 對đối 治trị 惑hoặc 流lưu 故cố 。 以dĩ 治trị 為vi 義nghĩa 。

得đắc 相tương/tướng 章chương 第đệ 三tam

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 得đắc 諸chư 地địa 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 得đắc 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 所sở 得đắc 實thật 相tướng 。 此thử 相tương/tướng 能năng 發phát 起khởi 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 精tinh 進tấn 心tâm 。 能năng 生sanh 眾chúng 生sanh 信tín 樂nhạo 心tâm 。 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 增tăng 上thượng 慢mạn 心tâm 。 須tu 說thuyết 所sở 得đắc 地địa 相tương/tướng 。 故cố 問vấn 云vân 何hà 應ưng 知tri 。

論luận 曰viết 。 由do 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 四tứ 種chủng 相tương/tướng 中trung 。 隨tùy 一nhất 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 。 即tức 驗nghiệm 此thử 人nhân 已dĩ 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 地Địa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 四tứ 相tương 離ly 登đăng 地địa 人nhân 於ư 餘dư 處xứ 則tắc 無vô 。

論luận 曰viết 。 一nhất 由do 已dĩ 得đắc 信tín 樂nhạo 相tương/tướng 。 於ư 一nhất 一nhất 地địa 決quyết 定định 。 生sanh 信tín 樂nhạo 故cố 。

釋thích 曰viết 。 有hữu 五ngũ 種chủng 信tín 樂nhạo 。 如như 地địa 持trì 論luận 說thuyết 。 一nhất 無vô 放phóng 逸dật 。 二nhị 遭tao 苦khổ 難nạn 眾chúng 生sanh 。 無vô 救cứu 無vô 依y 。 為vi 作tác 救cứu 濟tế 依y 止chỉ 之chi 所sở 。 三tam 於ư 三Tam 寶Bảo 起khởi 極cực 尊tôn 重trọng 心tâm 。 窮cùng 諸chư 供cúng 養dường 。 四tứ 知tri 所sở 有hữu 過quá 不bất 一nhất 念niệm 覆phú 藏tàng 。 即tức 皆giai 發phát 露lộ 。 五ngũ 於ư 一nhất 切thiết 事sự 。 及cập 思tư 修tu 中trung 。 先tiên 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 於ư 此thử 五ngũ 中trung 。 隨tùy 一nhất 顯hiển 現hiện 。 即tức 驗nghiệm 已dĩ 入nhập 菩Bồ 薩Tát 地Địa 。 譬thí 如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 得đắc 四tứ 不bất 壞hoại 信tín 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 五ngũ 是thị 菩Bồ 薩Tát 常thường 所sở 行hành 法pháp 。 是thị 故cố 能năng 顯hiển 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 入nhập 地địa 相tương/tướng 。

論luận 曰viết 。 二nhị 由do 已dĩ 得đắc 行hành 相tương/tướng 。 得đắc 與dữ 地địa 相tương 應ứng 十thập 種chủng 法pháp 正chánh 行hạnh 故cố 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 修tu 行hành 十Thập 地Địa 。 不bất 出xuất 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 。 此thử 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 是thị 十Thập 地Địa 依y 止chỉ 。 十thập 種chủng 法pháp 正chánh 行hạnh 如như 十thập 七thất 地địa 論luận 說thuyết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 為vì 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 有hữu 十thập 種chủng 善thiện 法Pháp 正chánh 行hạnh 。 與dữ 大Đại 乘Thừa 相tương 應ứng 。 十thập 二nhị 部bộ 方Phương 等Đẳng 經kinh 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 所sở 攝nhiếp 。 何hà 等đẳng 為vi 十thập 。

一nhất 書thư 持trì 二nhị 供cúng 養dường 三tam 施thí 他tha 。 四tứ 若nhược 他tha 正chánh 說thuyết 恭cung 敬kính 聽thính 受thọ 。 五ngũ 自tự 讀đọc 六lục 教giáo 他tha 令linh 得đắc 。 七thất 如như 所sở 說thuyết 一nhất 心tâm 習tập 誦tụng 。 八bát 為vi 他tha 如như 理lý 廣quảng 釋thích 。 九cửu 獨độc 處xứ 空không 閑nhàn 。 正chánh 思tư 稱xưng 量lượng 簡giản 擇trạch 。 十thập 由do 修tu 相tương/tướng 入nhập 意ý 。 如như 此thử 十thập 種chủng 正chánh 行hạnh 。 幾kỷ 是thị 大đại 福phước 德đức 道đạo 。 幾kỷ 是thị 加gia 行hành 道Đạo 。 幾kỷ 是thị 淨tịnh 障chướng 道đạo 。 一nhất 切thiết 是thị 大đại 福phước 德đức 道đạo 。 第đệ 九cửu 是thị 加gia 行hành 道Đạo 。 第đệ 十thập 是thị 淨tịnh 障chướng 道đạo 。

論luận 曰viết 。 三tam 由do 已dĩ 得đắc 通thông 達đạt 相tương/tướng 。 先tiên 於ư 初Sơ 地Địa 通thông 達đạt 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 時thời 。 皆giai 能năng 通thông 達đạt 。 一nhất 切thiết 地địa 故cố 。

釋thích 曰viết 。 由do 四tứ 尋tầm 思tư 四tứ 如như 實thật 智trí 。 所sở 得đắc 真Chân 如Như 地địa 地địa 不bất 異dị 。

論luận 曰viết 。 四tứ 由do 已dĩ 得đắc 成thành 就tựu 相tương/tướng 。 此thử 十Thập 地Địa 皆giai 已dĩ 至chí 究cứu 竟cánh 修tu 行hành 故cố 。

釋thích 曰viết 。 成thành 就tựu 心tâm 有hữu 四tứ 種chủng 。 所sở 緣duyên 境cảnh 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 願nguyện 樂nhạo 地địa 中trung 善thiện 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 已dĩ 依y 菩Bồ 提Đề 道Đạo 出xuất 離ly 二nhị 執chấp 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 緣duyên 四tứ 種chủng 境cảnh 起khởi 。 何hà 者giả 為vi 四tứ 。 一nhất 緣duyên 未vị 來lai 世thế 。 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 速tốc 疾tật 圓viên 滿mãn 。 二nhị 緣duyên 作tác 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 圓viên 滿mãn 。 三tam 緣duyên 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 果quả 。 四tứ 緣duyên 諸chư 如Như 來Lai 具cụ 相tương/tướng 佛Phật 事sự 圓viên 滿mãn 。 緣duyên 此thử 四tứ 境cảnh 即tức 有hữu 四tứ 心tâm 。 一nhất 精tinh 進tấn 心tâm 。 二nhị 大đại 悲bi 心tâm 。 三tam 善thiện 願nguyện 心tâm 。 四tứ 善thiện 行hành 心tâm 。

修tu 相tương/tướng 章chương 第đệ 四tứ

論luận 曰viết 。 云vân 何hà 應ưng 知tri 。 修tu 諸chư 地địa 相tương/tướng 。

釋thích 曰viết 。 已dĩ 說thuyết 得đắc 諸chư 地địa 相tương/tướng 。 復phục 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 修tu 能năng 得đắc 諸chư 地địa 。 故cố 問vấn 云vân 何hà 應ưng 知tri 。

論luận 曰viết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 先tiên 於ư 地địa 地địa 中trung 。 修tu 習tập 奢xa 摩ma 他tha 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 各các 有hữu 五ngũ 相tương/tướng 修tu 習tập 得đắc 成thành 。

釋thích 曰viết 。 三tam 世thế 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 悉tất 同đồng 。 為vi 得đắc 未vị 曾tằng 得đắc 為vi 先tiên 。 此thử 顯hiển 修tu 時thời 在tại 清thanh 淨tịnh 意ý 位vị 。 故cố 言ngôn 於ư 地địa 地địa 中trung 所sở 修tu 。 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 通thông 有hữu 二nhị 體thể 。 一nhất 不bất 散tán 亂loạn 為vi 體thể 。 二nhị 不bất 顛điên 倒đảo 為vi 體thể 。 不bất 散tán 亂loạn 屬thuộc 奢xa 摩ma 他tha 。 不bất 顛điên 倒đảo 屬thuộc 。 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 諸chư 地địa 各các 各các 具cụ 五ngũ 相tương/tướng 修tu 習tập 。 得đắc 成thành 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 若nhược 無vô 此thử 五ngũ 修tu 不phủ 。 得đắc 入nhập 菩Bồ 薩Tát 地địa 。

論luận 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 五ngũ 。 一nhất 集tập 總tổng 修tu 。

釋thích 曰viết 。 依y 佛Phật 所sở 說thuyết 。 大Đại 乘Thừa 正chánh 教giáo 。 種chủng 種chủng 文văn 句cú 。 種chủng 種chủng 義nghĩa 理lý 。 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 由do 四tứ 尋tầm 思tư 及cập 四tứ 如như 實thật 智trí 。 觀quán 察sát 名danh 義nghĩa 法Pháp 門môn 。 自tự 性tánh 及cập 差sai 別biệt 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 。 離ly 三tam 性tánh 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 無vô 。 是thị 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 果quả 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 通thông 是thị 一nhất 味vị 。 故cố 名danh 總tổng 修tu 。 此thử 修tu 依y 智trí 慧tuệ 行hành 。

論luận 曰viết 。 二nhị 無vô 相tướng 修tu 。

釋thích 曰viết 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 無vô 著trước 等đẳng 五ngũ 種chủng 清thanh 淨tịnh 。 故cố 名danh 無vô 相tướng 。 又hựu 於ư 自tự 身thân 。 報báo 恩ân 果quả 報báo 不bất 著trước 。 故cố 名danh 無vô 相tướng 。 此thử 修tu 依y 大đại 悲bi 行hành 。

論luận 曰viết 。 三tam 無vô 功công 用dụng 修tu 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 由do 作tác 功công 用dụng 心tâm 。 自tự 然nhiên 在tại 菩Bồ 提Đề 行hành 。 若nhược 於ư 餘dư 事sự 須tu 作tác 功công 用dụng 心tâm 。 此thử 修tu 依y 自tự 在tại 及cập 正chánh 見kiến 行hành 。

論luận 曰viết 。 四tứ 熾sí 盛thịnh 修tu 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 以dĩ 。 攸du 攸du 心tâm 修tu 道Đạo 。 捨xả 下hạ 中trung 心tâm 依y 止chỉ 上thượng 品phẩm 心tâm 。 修tu 行hành 之chi 時thời 。 於ư 身thân 命mạng 財tài 。 無vô 所sở 悋lận 惜tích 。 故cố 名danh 熾sí 盛thịnh 。 此thử 修tu 依y 精tinh 進tấn 行hành 。

論luận 曰viết 。 五ngũ 不bất 知tri 足túc 修tu 。

釋thích 曰viết 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 於ư 長trường 時thời 修tu 施thí 等đẳng 行hành 。 不bất 生sanh 疲bì 厭yếm 故cố 。 名danh 不bất 知tri 足túc 。 此thử 修tu 依y 信tín 行hành 。 如như 經kinh 言ngôn 。 若nhược 人nhân 有hữu 信tín 。 則tắc 於ư 善thiện 無vô 厭yếm 。

論luận 曰viết 。 應ưng 知tri 於ư 諸chư 地địa 皆giai 有hữu 此thử 五ngũ 修tu 。

釋thích 曰viết 。 諸chư 地địa 皆giai 須tu 五ngũ 修tu 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 未vị 得đắc 令linh 得đắc 。 二nhị 已dĩ 得đắc 令linh 不bất 失thất 。

論luận 曰viết 。 此thử 五ngũ 修tu 生sanh 五ngũ 法pháp 為vi 果quả 。

釋thích 曰viết 。 五ngũ 修tu 是thị 因nhân 。 五ngũ 法pháp 為vi 果quả 。 果quả 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 真chân 實thật 果quả 。 二nhị 假giả 名danh 果quả 。 五ngũ 法pháp 是thị 真chân 實thật 果quả 。 地địa 是thị 假giả 名danh 果quả 。 以dĩ 五ngũ 法pháp 成thành 地địa 故cố 。 地địa 是thị 假giả 名danh 果quả 。

論luận 曰viết 。 何hà 者giả 為vi 五ngũ 。 一nhất 剎sát 那na 剎sát 那na 。 能năng 壞hoại 一nhất 切thiết 麁thô 重trọng 依y 法pháp 。

釋thích 曰viết 。 惑hoặc 障chướng 為vi 麁thô 。 智trí 障chướng 為vi 重trọng/trùng 。 本bổn 識thức 中trung 一nhất 切thiết 不bất 淨tịnh 。 品phẩm 熏huân 習tập 種chủng 子tử 。 為vi 此thử 二nhị 障chướng 依y 法pháp 。 初sơ 剎sát 那na 為vi 次thứ 第đệ 道đạo 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 為vi 解giải 脫thoát 道đạo 。 初sơ 剎sát 那na 壞hoại 現hiện 在tại 惑hoặc 令linh 滅diệt 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 遮già 未vị 來lai 惑hoặc 令linh 不bất 生sanh 。

復phục 次thứ 由do 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 智trí 緣duyên 總tổng 法pháp 為vi 境cảnh 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 能năng 破phá 壞hoại 諸chư 惑hoặc 聚tụ 。 是thị 所sở 對đối 治trị 者giả 令linh 滅diệt 。 非phi 所sở 對đối 治trị 者giả 令linh 羸luy 。 此thử 惑hoặc 滅diệt 不bất 生sanh 果quả 。 是thị 總tổng 修tu 所sở 得đắc 。

論luận 曰viết 。 二nhị 能năng 得đắc 出xuất 離ly 。 種chủng 種chủng 亂loạn 想tưởng 法Pháp 樂lạc 。

釋thích 曰viết 。 能năng 得đắc 出xuất 離ly 。 種chủng 種chủng 立lập 相tương/tướng 想tưởng 現hiện 受thọ 法Pháp 樂lạc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 隨tùy 眾chúng 生sanh 根căn 。 性tánh 及cập 煩phiền 惱não 行hành 。 立lập 種chủng 種chủng 法pháp 相tướng 。 若nhược 人nhân 如như 文văn 判phán 義nghĩa 。 此thử 種chủng 種chủng 法pháp 前tiền 後hậu 相tương 違vi 。 若nhược 執chấp 此thử 相tương/tướng 不bất 離ly 疑nghi 惑hoặc 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 現hiện 世thế 無vô 有hữu 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 義nghĩa 。 若nhược 依y 無vô 相tướng 修tu 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 出xuất 離ly 種chủng 種chủng 立lập 相tương/tướng 想tưởng 。 觀quán 此thử 正chánh 說thuyết 同đồng 一nhất 真Chân 如Như 味vị 。 心tâm 無vô 疑nghi 厭yếm 。 於ư 正Chánh 法Pháp 中trung 。 縱túng/tung 任nhậm 自tự 在tại 故cố 現hiện 世thế 得đắc 安an 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 此thử 成thành 熟thục 佛Phật 法Pháp 果quả 。 是thị 無vô 相tướng 修tu 所sở 得đắc 。

論luận 曰viết 。 三tam 能năng 見kiến 一nhất 切thiết 。 處xử 無vô 量lượng 無vô 分phân 別biệt 相tướng 。 善thiện 法Pháp 光quang 明minh 。

釋thích 曰viết 。 約ước 三tam 乘thừa 法Pháp 說thuyết 一nhất 切thiết 處xứ 。 又hựu 約ước 內nội 外ngoại 法pháp 說thuyết 一nhất 切thiết 處xứ 。 又hựu 約ước 真chân 俗tục 說thuyết 一nhất 切thiết 處xứ 。 如như 此thử 一nhất 切thiết 處xứ 菩Bồ 薩Tát 能năng 見kiến 無vô 量lượng 相tương/tướng 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 法pháp 。 相tương 及cập 世thế 間gian 所sở 立lập 法pháp 相tướng 。 菩Bồ 薩Tát 皆giai 能năng 了liễu 達đạt 即tức 是thị 如như 量lượng 智trí 。 如như 其kỳ 數số 量lượng 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 如như 理lý 智trí 。 通thông 達đạt 無vô 分phân 別biệt 相tướng 。 此thử 二nhị 智trí 能năng 照chiếu 了liễu 真chân 俗tục 境cảnh 。 故cố 名danh 善thiện 法Pháp 光quang 明minh 。 此thử 二nhị 智trí 果quả 是thị 無vô 功công 用dụng 修tu 所sở 得đắc 。

論luận 曰viết 。 四tứ 如như 所sở 分phân 別biệt 法pháp 相tướng 。 轉chuyển 得đắc 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 恆hằng 相tương 續tục 生sanh 。 為vi 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 法Pháp 身thân 。

釋thích 曰viết 。 如như 昔tích 所sở 聞văn 。 於ư 思tư 量lượng 覺giác 觀quán 中trung 。 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 未vị 滿mãn 未vị 大đại 。 未vị 隨tùy 緣duyên 行hành 。 以dĩ 未vị 有hữu 熾sí 盛thịnh 修tu 故cố 。 得đắc 此thử 修tu 已dĩ 由do 離ly 障chướng 故cố 。 轉chuyển 得đắc 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 由do 相tương 續tục 生sanh 故cố 得đắc 圓viên 滿mãn 。 由do 圓viên 滿mãn 故cố 得đắc 觸xúc 法Pháp 身thân 。 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 故cố 得đắc 成thành 就tựu 。 謂vị 起khởi 時thời 圓viên 滿mãn 時thời 究cứu 竟cánh 時thời 。

復phục 次thứ 如Như 來Lai 。 有hữu 二nhị 種chủng 身thân 。 一nhất 解giải 脫thoát 身thân 二nhị 法Pháp 身thân 。 由do 滅diệt 惑hoặc 故cố 解giải 脫thoát 身thân 圓viên 滿mãn 。 由do 解giải 脫thoát 身thân 圓viên 滿mãn 故cố 法Pháp 身thân 成thành 就tựu 。 此thử 出xuất 離ly 果quả 是thị 熾sí 盛thịnh 修tu 所sở 得đắc 。

論luận 曰viết 。 五ngũ 於ư 上thượng 品phẩm 中trung 轉chuyển 增tăng 。 為vi 最tối 上thượng 上thượng 品phẩm 因nhân 緣duyên 聚tụ 集tập 。

釋thích 曰viết 。 菩Bồ 薩Tát 登đăng 地địa 已dĩ 得đắc 上thượng 品phẩm 。 由do 於ư 善thiện 法Pháp 不bất 知tri 足túc 故cố 。 更cánh 進tiến 修tu 習tập 。 從tùng 初Sơ 地Địa 轉chuyển 觸xúc 二nhị 地địa 。 乃nãi 至chí 從tùng 十Thập 地Địa 轉chuyển 觸xúc 佛Phật 果Quả 。 成thành 最tối 上thượng 上thượng 品phẩm 。 先tiên 所sở 修tu 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 資tư 糧lương 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 為vi 因nhân 。 諸chư 助trợ 道Đạo 法Pháp 為vi 緣duyên 。 一nhất 時thời 滿mãn 足túc 故cố 言ngôn 因nhân 緣duyên 聚tụ 集tập 。 此thử 圓viên 滿mãn 果quả 是thị 不bất 知tri 足túc 修tu 所sở 得đắc 。 所sở 餘dư 諸chư 地địa 義nghĩa 。 應ưng 知tri 如như 十thập 七thất 地địa 論luận 說thuyết 。 謂vị 有hữu 能năng 無vô 能năng 等đẳng 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 有hữu 幾kỷ 種chủng 法pháp 。 未vị 滅diệt 為vi 滅diệt 未vị 得đắc 為vi 得đắc 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 十Thập 地Địa 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 先tiên 在tại 願nguyện 行hành 地địa 中trung 。 於ư 十thập 種chủng 法pháp 行hành 修tu 願nguyện 忍nhẫn 得đắc 成thành 。 由do 願nguyện 忍nhẫn 成thành 過quá 願nguyện 行hành 地địa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 正chánh 定định 位vị 。 願nguyện 者giả 有hữu 十thập 大đại 願nguyện 。 一nhất 供cúng 養dường 願nguyện 。 願nguyện 供cúng 養dường 勝thắng 緣duyên 福phước 田điền 師sư 法pháp 主chủ 。 二nhị 受thọ 持trì 願nguyện 。 願nguyện 受thọ 持trì 勝thắng 妙diệu 正Chánh 法Pháp 。 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 願nguyện 。 願nguyện 於ư 大đại 集tập 中trung 轉chuyển 未vị 曾tằng 有hữu 法Pháp 輪luân 。 四tứ 修tu 行hạnh 願nguyện 。 願nguyện 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 正chánh 行hạnh 。 五ngũ 成thành 熟thục 願nguyện 。 願nguyện 成thành 熟thục 此thử 器khí 世thế 界giới 眾chúng 生sanh 。 三tam 乘thừa 善thiện 根căn 。 六lục 承thừa 事sự 願nguyện 。 願nguyện 往vãng 諸chư 佛Phật 土độ 常thường 見kiến 諸chư 佛Phật 。 恆hằng 得đắc 敬kính 事sự 。 聽thính 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 七thất 淨tịnh 土độ 願nguyện 。 願nguyện 清thanh 淨tịnh 自tự 土thổ/độ 安an 立lập 正Chánh 法Pháp 。 及cập 能năng 修tu 行hành 眾chúng 生sanh 。 八bát 不bất 離ly 願nguyện 。 願nguyện 於ư 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。 恆hằng 不bất 離ly 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 同đồng 意ý 行hành 。 九cửu 利lợi 益ích 願nguyện 。 願nguyện 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 恆hằng 作tác 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 事sự 無vô 有hữu 空không 過quá 。 十thập 正chánh 覺giác 願nguyện 。 願nguyện 與dữ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 同đồng 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 恆hằng 作tác 佛Phật 事sự 。 此thử 十thập 願nguyện 至chí 登đăng 初Sơ 地Địa 乃nãi 得đắc 成thành 立lập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 願nguyện 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 體thể 。 初Sơ 地Địa 能năng 見kiến 真Chân 如Như 故cố 。 忍nhẫn 者giả 即tức 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 由do 願nguyện 忍nhẫn 成thành 故cố 有hữu 二nhị 種chủng 勝thắng 能năng 。 謂vị 能năng 滅diệt 能năng 得đắc 。 何hà 者giả 是thị 耶da 。 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 無vô 明minh 。 十thập 一nhất 麁thô 重trọng 報báo 障chướng 十thập 一nhất 地địa 。 諸chư 地địa 各các 能năng 滅diệt 三tam 障chướng 。 各các 得đắc 勝thắng 功công 德đức 。 初Sơ 地Địa 能năng 滅diệt 三tam 障chướng 者giả 。 一nhất 法pháp 我ngã 分phân 別biệt 無vô 明minh 。 二nhị 惡ác 道đạo 業nghiệp 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 得đắc 十thập 分phần/phân 圓viên 滿mãn 。 一nhất 入nhập 菩Bồ 薩Tát 正chánh 定định 位vị 。 以dĩ 入nhập 菩Bồ 薩Tát 初sơ 無vô 流lưu 地địa 故cố 。 二nhị 生sanh 在tại 佛Phật 家gia 。 如như 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 法Pháp 王Vương 家gia 。 具cụ 足túc 尊tôn 勝thắng 故cố 。 三tam 種chủng 性tánh 無vô 可khả 譏cơ 嫌hiềm 。 以dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 及cập 世thế 間gian 種chủng 性tánh 故cố 。 四tứ 已dĩ 轉chuyển 一nhất 切thiết 世thế 間gian 行hành 。 以dĩ 決quyết 定định 不bất 作tác 殺sát 生sanh 等đẳng 邪tà 行hành 故cố 。 五ngũ 已dĩ 至chí 出xuất 世thế 行hành 。 所sở 得đắc 諸chư 地địa 必tất 無vô 流lưu 故cố 。 六lục 已dĩ 得đắc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 如như 。 由do 得đắc 自tự 他tha 平bình 等đẳng 故cố 。 七thất 已dĩ 善thiện 立lập 菩Bồ 薩Tát 處xứ 。 由do 證chứng 真chân 實thật 菩Bồ 薩Tát 法pháp 故cố 。 八bát 已dĩ 至chí 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 由do 覺giác 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 真Chân 如Như 故cố 。 九cửu 已dĩ 決quyết 定định 在tại 如Như 來Lai 性tánh 中trung 。 當đương 來lai 必tất 成thành 佛Phật 故cố 。 十thập 已dĩ 離ly 壞hoại 卵noãn 事sự 由do 佛Phật 道Đạo 破phá 無vô 明minh 𣫘# 。 於ư 外ngoại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 。 由do 見kiến 法Pháp 界Giới 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 得đắc 此thử 十thập 分phần/phân 。 如như 聲Thanh 聞Văn 在tại 初sơ 果quả 有hữu 十thập 分phần/phân 功công 德đức 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 初Sơ 地Địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 能năng 了liễu 達đạt 菩Bồ 薩Tát 戒giới 中trung 微vi 細tế 犯phạm 戒giới 過quá 行hành 故cố 。 所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 微vi 細tế 犯phạm 過quá 無vô 明minh 。 二nhị 種chủng 種chủng 相tương/tướng 業nghiệp 行hành 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 故cố 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 二nhị 地địa 得đắc 八bát 種chủng 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 一nhất 信tín 樂nhạo 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 三tam 慈từ 悲bi 清thanh 淨tịnh 。 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 清thanh 淨tịnh 。 五ngũ 見kiến 佛Phật 事sự 佛Phật 清thanh 淨tịnh 。 六lục 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 清thanh 淨tịnh 。 七thất 生sanh 清thanh 淨tịnh 。 八bát 威uy 德đức 清thanh 淨tịnh 。 於ư 上thượng 上thượng 地địa 離ly 如Như 來Lai 地địa 。 此thử 八bát 種chủng 功công 德đức 。 轉chuyển 上thượng 轉chuyển 勝thắng 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 二nhị 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 二nhị 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 得đắc 世thế 間gian 四tứ 定định 四tứ 空không 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 及cập 聞Văn 持Trì 陀Đà 羅La 尼Ni 。 具cụ 足túc 念niệm 力lực 。 所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 欲dục 愛ái 無vô 明minh 。 二nhị 具cụ 足túc 聞văn 持trì 。 陀đà 羅la 尼ni 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 因nhân 。 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 已dĩ 。 入nhập 第đệ 三tam 地địa 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 四tứ 定định 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 勝thắng 流lưu 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 三tam 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 三tam 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 能năng 隨tùy 自tự 所sở 得đắc 。 助trợ 道Đạo 品Phẩm 法pháp 中trung 如như 意ý 久cửu 住trụ 。 未vị 能năng 捨xả 離ly 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 法pháp 愛ái 心tâm 清thanh 淨tịnh 住trụ 。 所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 愛ái 無vô 明minh 。 二nhị 行hành 法pháp 愛ái 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 方phương 便tiện 生sanh 死tử 為vi 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 四Tứ 地Địa 。 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 於ư 助trợ 道Đạo 品Phẩm 法pháp 中trung 如như 意ý 久cửu 住trụ 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 四tứ 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 四tứ 。 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 菩Bồ 薩Tát 正chánh 修tu 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 能năng 捨xả 離ly 一nhất 向hướng 背bối/bội 取thủ 心tâm 。 未vị 能năng 得đắc 修tu 四tứ 種chủng 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 品Phẩm 。 所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 向hướng 背bối/bội 取thủ 思tư 惟duy 無vô 明minh 。 二nhị 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 修tu 習tập 道Đạo 品Phẩm 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 。 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 五Ngũ 地Địa 。 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 得đắc 捨xả 離ly 背bối/bội 取thủ 心tâm 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 相tương 續tục 不bất 異dị 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 五ngũ 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 五ngũ 地địa 。 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 諸chư 行hành 法pháp 生sanh 。 起khởi 相tương 續tục 如như 理lý 證chứng 故cố 。 由do 多đa 修tu 行hành 厭yếm 惡ác 有hữu 為vi 法pháp 相tướng 故cố 。 未vị 能năng 長trường 時thời 如như 意ý 住trụ 無vô 相tướng 思tư 惟duy 故cố 。 所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 證chứng 諸chư 行hành 法pháp 生sanh 。 起khởi 相tương 續tục 無vô 明minh 。 二nhị 相tương/tướng 想tưởng 數số 起khởi 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 由do 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 六Lục 地Địa 。 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 不bất 證chứng 諸chư 行hành 生sanh 起khởi 相tương 續tục 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 無vô 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 六lục 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 六lục 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 能năng 離ly 有hữu 為vi 法pháp 。 微vi 細tế 諸chư 相tướng 行hành 起khởi 。 未vị 能năng 長trường 時thời 如như 意ý 住trụ 無vô 間gian 無vô 流lưu 無vô 相tướng 思tư 惟duy 中trung 。 所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 微vi 細tế 相tương/tướng 行hành 起khởi 無vô 明minh 。 二nhị 一nhất 向hướng 無vô 相tướng 。 思tư 惟duy 方phương 便tiện 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 由do 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 七Thất 地Địa 。 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 離ly 有hữu 為vi 法pháp 。 微vi 細tế 行hành 起khởi 諸chư 相tướng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 七thất 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 七thất 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 能năng 離ly 功công 用dụng 心tâm 得đắc 住trụ 無vô 相tướng 修tu 中trung 。 未vị 能năng 於ư 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 相tương/tướng 中trung 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 所sở 以dĩ 未vị 能năng 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 於ư 無vô 相tướng 觀quán 作tác 功công 用dụng 無vô 明minh 。 二nhị 於ư 相tương/tướng 行hành 自tự 在tại 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 八Bát 地Địa 。 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 離ly 功công 用dụng 心tâm 得đắc 住trụ 無vô 相tướng 修tu 中trung 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 無vô 增tăng 減giảm 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 八bát 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 八bát 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 得đắc 於ư 正chánh 說thuyết 中trung 具cụ 足túc 相tướng 別biệt 異dị 名danh 言ngôn 品phẩm 類loại 等đẳng 自tự 在tại 。 未vị 得đắc 善thiện 巧xảo 。 說thuyết 陀đà 羅la 尼ni 。 所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 無vô 量lượng 正chánh 說thuyết 法Pháp 無vô 量lượng 。 名danh 句cú 味vị 難nạn/nan 答đáp 巧xảo 言ngôn 自tự 在tại 陀đà 羅la 尼ni 無vô 明minh 。 二nhị 依y 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 決quyết 疑nghi 生sanh 解giải 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 九cửu 地địa 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 及cập 於ư 正chánh 說thuyết 中trung 得đắc 具cụ 足túc 相tướng 自tự 在tại 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 九cửu 地địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 九cửu 地địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 能năng 得đắc 正chánh 說thuyết 。 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。 未vị 得đắc 無vô 著trước 無vô 礙ngại 。 圓viên 滿mãn 六Lục 通Thông 慧tuệ 。 所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 。 一nhất 六lục 神thần 通thông 慧tuệ 無vô 明minh 。 二nhị 入nhập 微vi 細tế 祕bí 密mật 佛Phật 法Pháp 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 第đệ 十Thập 地Địa 得đắc 八bát 種chủng 轉chuyển 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 及cập 能năng 得đắc 正chánh 說thuyết 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 等đẳng 。 乃nãi 至chí 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 十Thập 地Địa 圓viên 滿mãn 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 十Thập 地Địa 未vị 有hữu 勝thắng 能năng 。 未vị 得đắc 清thanh 淨tịnh 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。 未vị 能năng 於ư 一nhất 切thiết 。 應ưng 知tri 境cảnh 得đắc 無vô 著trước 無vô 礙ngại 見kiến 及cập 智trí 。 所sở 以dĩ 未vị 得đắc 者giả 由do 三tam 障chướng 故cố 一nhất 於ư 一nhất 切thiết 應ưng 知tri 境cảnh 微vi 細tế 著trước 無vô 明minh 。 二nhị 於ư 一nhất 切thiết 應ưng 知tri 境cảnh 微vi 細tế 礙ngại 無vô 明minh 。 此thử 二nhị 無vô 明minh 所sở 感cảm 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 名danh 麁thô 重trọng 報báo 。 為vi 滅diệt 此thử 三tam 障chướng 故cố 修tu 正chánh 勤cần 。 因nhân 修tu 正chánh 勤cần 滅diệt 三tam 障chướng 。 已dĩ 入nhập 如Như 來Lai 地địa 。 得đắc 七thất 種chủng 最tối 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 離ly 生sanh 清thanh 淨tịnh 。 及cập 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 圓viên 滿mãn 法Pháp 身thân 。 無vô 著trước 無vô 礙ngại 見kiến 智trí 等đẳng 。 由do 此thử 分phần/phân 故cố 如Như 來Lai 地địa 圓viên 滿mãn 。 十Thập 地Địa 功công 德đức 。 皆giai 是thị 有hữu 上thượng 。 如Như 來Lai 地địa 功công 德đức 悉tất 是thị 無vô 上thượng 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 學học 處xứ 。 何hà 故cố 或hoặc 說thuyết 有hữu 六lục 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 十thập 。 說thuyết 有hữu 六lục 者giả 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 前tiền 三tam 成thành 他tha 世thế 間gian 利lợi 益ích 。 二nhị 後hậu 三tam 成thành 他tha 煩phiền 惱não 對đối 治trị 。 由do 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 。 立lập 眾chúng 生sanh 資tư 生sanh 具cụ 故cố 。 令linh 他tha 離ly 貧bần 窮cùng 苦khổ 。 由do 菩Bồ 薩Tát 行hành 戒giới 。 離ly 逼bức 害hại 損tổn 惱não 眾chúng 生sanh 故cố 。 令linh 他tha 無vô 怖bố 畏úy 。 由do 菩Bồ 薩Tát 行hành 忍nhẫn 。 不bất 報báo 眾chúng 生sanh 逼bức 害hại 損tổn 惱não 惡ác 事sự 故cố 。 令linh 他tha 無vô 疑nghi 安an 心tâm 故cố 。 此thử 三tam 是thị 成thành 他tha 世thế 間gian 利lợi 益ích 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 精tinh 進tấn 。 若nhược 他tha 未vị 伏phục 惑hoặc 及cập 未vị 斷đoạn 惑hoặc 能năng 安an 立lập 此thử 人nhân 於ư 善thiện 及cập 助trợ 善thiện 處xứ 。 由do 此thử 精tinh 進tấn 。 諸chư 惑hoặc 不bất 能năng 令linh 彼bỉ 。 退thoái 善thiện 及cập 助trợ 善thiện 處xứ 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 定định 。 能năng 伏phục 滅diệt 他tha 煩phiền 惱não 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 般Bát 若Nhã 。 能năng 斷đoạn 除trừ 他tha 煩phiền 惱não 。 是thị 故cố 後hậu 三tam 為vi 成thành 他tha 煩phiền 惱não 對đối 治trị 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 十thập 。 更cánh 立lập 後hậu 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 數số 者giả 。 為vi 助trợ 成thành 前tiền 六lục 故cố 立lập 後hậu 四tứ 前tiền 三tam 波Ba 羅La 蜜Mật 所sở 利lợi 益ích 。 由do 四tứ 攝nhiếp 所sở 顯hiển 。 方Phương 便Tiện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 能năng 安an 立lập 彼bỉ 於ư 善thiện 處xứ 故cố 。 方Phương 便Tiện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 前tiền 三tam 波Ba 羅La 蜜Mật 助trợ 伴bạn 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 現hiện 世thế 或hoặc 為vị 煩phiền 惱não 多đa 。 或hoặc 由do 願nguyện 生sanh 下hạ 界giới 。 或hoặc 由do 心tâm 羸luy 弱nhược 。 於ư 恆hằng 修tu 習tập 及cập 心tâm 住trụ 內nội 無vô 有hữu 功công 能năng 。 定định 緣duyên 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 文văn 句cú 生sanh 。 無vô 有hữu 功công 能năng 引dẫn 出xuất 世thế 般Bát 若Nhã 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 薄bạc 少thiểu 。 善thiện 根căn 功công 德đức 。 願nguyện 於ư 未vị 來lai 。 世thế 煩phiền 惱não 薄bạc 少thiểu 無vô 力lực 等đẳng 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 。 波Ba 羅La 蜜Mật 力lực 。 令linh 煩phiền 惱não 薄bạc 少thiểu 等đẳng 。 能năng 起khởi 菩Bồ 薩Tát 。 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 自tự 為vi 既ký 爾nhĩ 。 令linh 他tha 亦diệc 然nhiên 。 故cố 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 精Tinh 進Tấn 波Ba 羅La 蜜Mật 助trợ 伴bạn 。 此thử 已dĩ 得đắc 精tinh 進tấn 菩Bồ 薩Tát 。 由do 事sự 善Thiện 知Tri 識Thức 。 得đắc 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 如như 聞văn 正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 能năng 除trừ 羸luy 弱nhược 心tâm 地địa 。 於ư 美mỹ 妙diệu 境cảnh 得đắc 強cường/cưỡng 勝thắng 心tâm 地địa 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 。 由do 此thử 修tu 力lực 菩Bồ 薩Tát 能năng 引dẫn 心tâm 。 令linh 住trụ 內nội 境cảnh 故cố 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 。 定Định 波Ba 羅La 蜜Mật 助trợ 伴bạn 。 此thử 已dĩ 得đắc 力lực 菩Bồ 薩Tát 。 緣duyên 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 文văn 句cú 所sở 生sanh 。 聞văn 思tư 修tu 慧tuệ 。 及cập 緣duyên 五ngũ 明minh 智trí 。 此thử 智trí 能năng 如như 理lý 簡giản 擇trạch 真chân 俗tục 境cảnh 。 此thử 智trí 或hoặc 在tại 無vô 分phân 別biệt 智trí 前tiền 。 或hoặc 在tại 無vô 分phân 別biệt 智trí 後hậu 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 由do 此thử 智trí 能năng 生sanh 定định 及cập 引dẫn 出xuất 般Bát 若Nhã 故cố 。 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 助trợ 伴bạn 。

復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 種chủng 學học 處xứ 次thứ 第đệ 云vân 何hà 。 前tiền 前tiền 波Ba 羅La 蜜Mật 能năng 攝nhiếp 成thành 後hậu 後hậu 波Ba 羅La 蜜Mật 。 為vi 彼bỉ 依y 止chỉ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 惜tích 六lục 塵trần 及cập 自tự 身thân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 得đắc 受thọ 持trì 禁cấm 戒giới 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 護hộ 惜tích 戒giới 故cố 。 忍nhẫn 受thọ 他tha 毀hủy 辱nhục 。 由do 能năng 忍nhẫn 受thọ 故cố 。 精tinh 進tấn 不bất 懈giải 。 由do 此thử 精tinh 進tấn 息tức 惡ác 生sanh 善thiện 故cố 。 觸xúc 三Tam 摩Ma 提Đề 。 若nhược 定định 成thành 就tựu 則tắc 能năng 引dẫn 出xuất 世thế 般Bát 若Nhã 。 由do 般Bát 若Nhã 迴hồi 向hướng 前tiền 六Lục 度Độ 。 為vi 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 施thí 等đẳng 無vô 盡tận 故cố 。 般Bát 若Nhã 能năng 引dẫn 方phương 便tiện 因nhân 。 此thử 方phương 便tiện 發phát 諸chư 善thiện 願nguyện 。 能năng 攝nhiếp 隨tùy 順thuận 生sanh 處xứ 。 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。 恆hằng 值trị 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 是thị 故cố 常thường 行hành 施thí 等đẳng 故cố 。 方phương 便tiện 能năng 引dẫn 願nguyện 。 因nhân 此thử 願nguyện 故cố 得đắc 二nhị 種chủng 力lực 。 謂vị 思tư 擇trạch 力lực 及cập 修tu 習tập 力lực 。 破phá 施thí 等đẳng 對đối 治trị 。 決quyết 定định 常thường 能năng 修tu 行hành 施thí 等đẳng 。 是thị 故cố 願nguyện 能năng 引dẫn 力lực 。 因nhân 此thử 力lực 故cố 如như 言ngôn 執chấp 義nghĩa 。 無vô 明minh 則tắc 滅diệt 。 得đắc 受thọ 施thí 等đẳng 增tăng 上thượng 緣duyên 正chánh 說thuyết 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 因nhân 此thử 法Pháp 樂lạc 能năng 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 善thiện 根căn 故cố 。 力lực 能năng 引dẫn 智trí 。 初Sơ 地Địa 通thông 達đạt 遍biến 滿mãn 義nghĩa 。 得đắc 出xuất 世thế 智trí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 見kiến 道đạo 所sở 攝nhiếp 法Pháp 界Giới 。 所sở 謂vị 二nhị 空không 故cố 能năng 了liễu 知tri 自tự 他tha 平bình 等đẳng 。 由do 得đắc 平bình 等đẳng 不bất 愛ái 自tự 憎tăng 他tha 。 於ư 自tự 他tha 利lợi 益ích 能năng 平bình 等đẳng 行hành 。 是thị 故cố 初Sơ 地Địa 行hành 施thí 圓viên 滿mãn 。 二nhị 地địa 由do 通thông 達đạt 最tối 勝thắng 義nghĩa 。 謂vị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 如như 此thử 意ý 。 如như 經kinh 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 同đồng 得đắc 此thử 清thanh 淨tịnh 故cố 出xuất 離ly 。 是thị 故cố 應ưng 唯duy 修tu 真chân 道đạo 。 此thử 經Kinh 顯hiển 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 顯hiển 法Pháp 界Giới 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 最tối 勝thắng 無vô 別biệt 。 二nhị 顯hiển 真chân 道đạo 歸quy 趣thú 法Pháp 界Giới 。 既ký 不bất 見kiến 法Pháp 界Giới 。 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 品phẩm 故cố 。 不bất 求cầu 二Nhị 乘Thừa 果quả 。 但đãn 求cầu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 此thử 清thanh 淨tịnh 道đạo 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 戒giới 是thị 故cố 二nhị 地địa 行hành 戒giới 圓viên 滿mãn 。 三tam 地địa 由do 通thông 達đạt 勝thắng 流lưu 義nghĩa 故cố 行hành 忍nhẫn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 是thị 法Pháp 界Giới 勝thắng 流lưu 。 從tùng 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 生sanh 故cố 。 若nhược 人nhân 如như 理lý 依y 文văn 修tu 行hành 。 得đắc 證chứng 此thử 希hy 有hữu 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 作tác 是thị 思tư 惟duy 。 如như 經kinh 言ngôn 。 為vi 得đắc 此thử 文văn 。 無vô 有hữu 難nan 忍nhẫn 而nhi 不bất 能năng 忍nhẫn 。 假giả 使sử 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 滿mãn 中trung 盛thịnh 火hỏa 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 求cầu 此thử 法pháp 能năng 。 投đầu 身thân 火hỏa 中trung 。 是thị 故cố 三tam 地địa 行hành 忍nhẫn 圓viên 滿mãn 。 四tứ 地địa 由do 通thông 達đạt 無vô 攝nhiếp 義nghĩa 。 觀quán 法Pháp 界Giới 無vô 所sở 繫hệ 屬thuộc 。 以dĩ 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 境cảnh 故cố 。 如như 經kinh 言ngôn 。 由do 此thử 通thông 達đạt 陀đà 訶ha 那na 三Tam 摩Ma 提Đề 。 三tam 摩ma 跋bạt 提đề 。 及cập 善thiện 法Pháp 愛ái 滅diệt 不bất 更cánh 生sanh 。 此thử 地địa 中trung 一nhất 切thiết 定định 。 及cập 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 法Pháp 極cực 成thành 就tựu 。 於ư 中trung 愛ái 樂nhạo 不bất 可khả 捨xả 離ly 。

何hà 以dĩ 故cố 。 過quá 失thất 難nan 見kiến 故cố 。 若nhược 無vô 最tối 勝thắng 正chánh 勤cần 。 此thử 愛ái 不bất 可khả 滅diệt 。 此thử 愛ái 若nhược 滅diệt 知tri 正chánh 勤cần 已dĩ 成thành 。 是thị 故cố 四tứ 地địa 行hành 精tinh 進tấn 圓viên 滿mãn 。 五ngũ 地địa 由do 通thông 達đạt 相tương 續tục 不bất 異dị 義nghĩa 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 身thân 自tự 性tánh 無vô 別biệt 異dị 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 十thập 種chủng 清thanh 淨tịnh 意ý 平bình 等đẳng 。 此thử 意ý 平bình 等đẳng 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 定định 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 定định 者giả 境cảnh 界giới 平bình 等đẳng 。 由do 緣duyên 真Chân 如Như 及cập 眾chúng 生sanh 故cố 。 由do 行hành 平bình 等đẳng 通thông 攝nhiếp 六Lục 度Độ 故cố 。 由do 方phương 便tiện 平bình 等đẳng 。 離ly 高cao 下hạ 心tâm 故cố 。 由do 道đạo 平bình 等đẳng 離ly 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 故cố 。 如như 此thử 等đẳng 十thập 種chủng 意ý 平bình 等đẳng 為vi 定định 體thể 。 是thị 故cố 五ngũ 地địa 行hành 定định 圓viên 滿mãn 。 六lục 地địa 由do 通thông 達đạt 無vô 染nhiễm 淨tịnh 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 六lục 地địa 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 生sanh 。 此thử 觀quán 中trung 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 有hữu 淨tịnh 有hữu 染nhiễm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法Pháp 界Giới 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 無vô 明minh 等đẳng 十thập 二nhị 分phần 唯duy 分phân 別biệt 為vi 性tánh 。 分phân 別biệt 既ký 無vô 。 相tương/tướng 為vi 性tánh 故cố 。 不bất 見kiến 法pháp 有hữu 染nhiễm 。 染nhiễm 既ký 不bất 成thành 故cố 不bất 見kiến 法pháp 有hữu 淨tịnh 。 如như 經kinh 言ngôn 。 龍long 王vương 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 或hoặc 生sanh 或hoặc 非phi 生sanh 。 約ước 世thế 諦đế 說thuyết 生sanh 。 約ước 真Chân 諦Đế 說thuyết 不bất 生sanh 。

復phục 次thứ 於ư 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 無vô 法pháp 名danh 染nhiễm 無vô 法pháp 名danh 淨tịnh 。 法pháp 性tánh 無vô 別biệt 異dị 故cố 。 是thị 故cố 六lục 地địa 行hành 般Bát 若Nhã 圓viên 滿mãn 。 十Thập 地Địa 由do 通thông 達đạt 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 別biệt 異dị 義nghĩa 。 謂vị 如Như 來Lai 說thuyết 三tam 乘thừa 。 無vô 量lượng 法Pháp 門môn 。 同đồng 一nhất 真Chân 如Như 味vị 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 所sở 說thuyết 種chủng 種chủng 相tương/tướng 想tưởng 。 永vĩnh 不bất 復phục 生sanh 。 由do 知tri 諸chư 法pháp 無vô 別biệt 異dị 義nghĩa 。 所sở 有hữu 真chân 俗tục 諸chư 行hành 一nhất 向hướng 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 方phương 便tiện 。 迴hồi 向hướng 勝thắng 智trí 為vi 方phương 便tiện 。 體thể 。 令linh 他tha 得đắc 益ích 為vi 方phương 便tiện 用dụng 。 施thí 等đẳng 善thiện 根căn 不bất 減giảm 不bất 盡tận 為vi 方phương 便tiện 事sự 。 此thử 方phương 便tiện 但đãn 為vi 利lợi 他tha 非phi 為vi 自tự 利lợi 。 以dĩ 不bất 盡tận 故cố 利lợi 他tha 無vô 窮cùng 。 是thị 故cố 七thất 地địa 行hành 方phương 便tiện 行hành 圓viên 滿mãn 。 八bát 地địa 由do 通thông 達đạt 不bất 增tăng 減giảm 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 煩phiền 惱não 滅diệt 時thời 無vô 減giảm 。 道đạo 生sanh 時thời 無vô 增tăng 。 法Pháp 界Giới 有hữu 兩lưỡng 位vị 。 一nhất 有hữu 垢cấu 位vị 。 二nhị 無vô 垢cấu 位vị 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 見kiến 法Pháp 界Giới 。 垢cấu 位vị 有hữu 增tăng 。 不bất 見kiến 法Pháp 界Giới 。 無vô 垢cấu 位vị 有hữu 減giảm 。 又hựu 不bất 見kiến 無vô 垢cấu 位vị 道đạo 生sanh 為vi 增tăng 。 有hữu 垢cấu 位vị 道đạo 不bất 生sanh 為vi 減giảm 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 有hữu 增tăng 減giảm 故cố 。 依y 此thử 法Pháp 界Giới 勝thắng 願nguyện 得đắc 成thành 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 八bát 地địa 緣duyên 真chân 俗tục 境cảnh 。 兩lưỡng 智trí 相tương 違vi 。 若nhược 離ly 願nguyện 力lực 無vô 並tịnh 成thành 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 真chân 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 自tự 在tại 。 以dĩ 無vô 功công 用dụng 心tâm 故cố 。 緣duyên 俗tục 是thị 淨tịnh 土độ 自tự 在tại 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 有hữu 功công 用dụng 心tâm 故cố 。 此thử 二nhị 自tự 在tại 必tất 依y 願nguyện 力lực 得đắc 成thành 。 此thử 願nguyện 以dĩ 何hà 法pháp 為vi 體thể 。 未vị 得đắc 求cầu 得đắc 。 是thị 願nguyện 體thể 。 如như 先tiên 所sở 求cầu 。 自tự 然nhiên 而nhi 成thành 。 是thị 願nguyện 用dụng 。 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。 恆hằng 值trị 諸chư 佛Phật 。 常thường 行hành 施thí 等đẳng 善thiện 根căn 成thành 立lập 不bất 斷đoạn 。 是thị 願nguyện 事sự 。 此thử 願nguyện 但đãn 為vi 利lợi 他tha 非phi 為vi 自tự 利lợi 。 以dĩ 不bất 斷đoạn 故cố 。 一nhất 切thiết 生sanh 處xứ 。 利lợi 他tha 無vô 窮cùng 。 是thị 故cố 八bát 地địa 行hạnh 願nguyện 圓viên 滿mãn 。 九cửu 地địa 由do 通thông 達đạt 智trí 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 於ư 九cửu 地địa 中trung 得đắc 二nhị 種chủng 力lực 。 謂vị 思tư 擇trạch 力lực 及cập 修tu 習tập 力lực 。 由do 此thử 力lực 故cố 。 能năng 伏phục 一nhất 切thiết 。 正chánh 行hạnh 對đối 治trị 。 能năng 令linh 善thiện 行hành 決quyết 定định 。 此thử 力lực 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 無vô 邊biên 智trí 能năng 。 是thị 力lực 體thể 。 能năng 伏phục 對đối 治trị 令linh 不bất 起khởi 。 是thị 力lực 用dụng 。 令linh 所sở 行hành 善thiện 決quyết 定định 清thanh 淨tịnh 。 無vô 雜tạp 無vô 礙ngại 。 是thị 力lực 事sự 。 此thử 力lực 但đãn 為vi 利lợi 他tha 非phi 為vi 自tự 利lợi 。 以dĩ 決quyết 定định 故cố 利lợi 他tha 無vô 窮cùng 。 是thị 故cố 九cửu 地địa 行hành 力lực 圓viên 滿mãn 十Thập 地Địa 。 由do 通thông 達đạt 業nghiệp 自tự 在tại 依y 止chỉ 義nghĩa 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 真Chân 如Như 遍biến 滿mãn 。 是thị 應ứng 化hóa 身thân 依y 止chỉ 故cố 。 得đắc 隨tùy 真Chân 如Như 。 於ư 十thập 方phương 世thế 界giới 。 顯hiển 現hiện 二nhị 身thân 。 作tác 自tự 他tha 利lợi 益ích 事sự 。 此thử 業nghiệp 是thị 應ứng 化hóa 二nhị 身thân 所sở 顯hiển 。 此thử 智trí 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 般Bát 若Nhã 及cập 定định 是thị 智trí 體thể 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 智trí 用dụng 。 利lợi 益ích 凡phàm 夫phu 及cập 聖thánh 人nhân 。 是thị 智trí 事sự 。 此thử 智trí 但đãn 為vi 利lợi 他tha 非phi 為vi 自tự 利lợi 。 二nhị 身thân 所sở 顯hiển 故cố 利lợi 他tha 無vô 窮cùng 。 是thị 故cố 十Thập 地Địa 行hành 智trí 圓viên 滿mãn 故cố 。

論luận 曰viết 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 修tu 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 隨tùy 次thứ 第đệ 成thành 。 於ư 前tiền 六lục 地địa 。 有hữu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 如như 次thứ 第đệ 說thuyết 。

釋thích 曰viết 。 前tiền 六lục 地địa 。 通thông 達đạt 法Pháp 界Giới 。 六lục 種chủng 功công 德đức 。 故cố 各các 行hành 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。

論luận 曰viết 。 於ư 後hậu 四tứ 地địa 有hữu 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 方phương 便tiện 勝thắng 智trí 。 等đẳng 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 應ưng 知tri 攝nhiếp 在tại 六lục 中trung 。 攝nhiếp 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 若nhược 說thuyết 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 前tiền 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 攝nhiếp 。 後hậu 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 。 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 後hậu 四tứ 地địa 依y 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 。 修tu 行hành 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 云vân 何hà 知tri 方phương 便tiện 勝thắng 智trí 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 。 復phục 以dĩ 何hà 法Pháp 為vi 體thể 。 為vi 答đáp 此thử 兩lưỡng 問vấn 故cố 。

論luận 曰viết 。 一nhất 漚âu 和hòa 拘câu 舍xá 羅la 波Ba 羅La 蜜Mật 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 生sanh 長trưởng 善thiện 根căn 功công 德đức 。 施thí 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 令linh 平bình 等đẳng 。 為vì 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。

釋thích 曰viết 。 若nhược 人nhân 求cầu 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 先tiên 自tự 思tư 惟duy 。 凡phàm 是thị 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 利lợi 益ích 事sự 我ngã 悉tất 應ưng 作tác 。 是thị 故cố 求cầu 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 切thiết 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 人nhân 。 其kỳ 心tâm 皆giai 爾nhĩ 。 由do 為vì 欲dục 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 所sở 作tác 善thiện 根căn 。 功công 德đức 悉tất 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 因nhân 果quả 皆giai 同đồng 。 是thị 名danh 平bình 等đẳng 。 此thử 平bình 等đẳng 是thị 方phương 便tiện 勝thắng 智trí 用dụng 。 般Bát 若Nhã 大đại 悲bi 以dĩ 為vi 其kỳ 體thể 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 依y 般Bát 若Nhã 生sanh 長trưởng 。 依y 大đại 悲bi 為vi 眾chúng 生sanh 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 令linh 平bình 等đẳng 皆giai 得đắc 。 由do 般Bát 若Nhã 故cố 。 不bất 迴hồi 向hướng 梵Phạm 釋Thích 等đẳng 富phú 樂lạc 果quả 。 由do 大đại 悲bi 故cố 。 不bất 迴hồi 向hướng 二Nhị 乘Thừa 果quả 。 是thị 故cố 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 於ư 中trung 不bất 被bị 染nhiễm 污ô 。 是thị 名danh 方phương 便tiện 。 勝thắng 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 此thử 事sự 不bất 成thành 。 故cố 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 復phục 云vân 何hà 知tri 。 願Nguyện 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 復phục 以dĩ 何hà 法Pháp 。 為vi 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 體thể 。 為vi 答đáp 此thử 兩lưỡng 問vấn 故cố 。

論luận 曰viết 。 二nhị 波ba 尼ni 他tha 那na 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 度độ 能năng 引dẫn 攝nhiếp 。 種chủng 種chủng 善thiện 願nguyện 。 於ư 未vị 來lai 世thế 。 感cảm 六Lục 度Độ 生sanh 緣duyên 故cố 。

釋thích 曰viết 。 此thử 願nguyện 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 依y 諸chư 善thiện 行hành 。 能năng 引dẫn 攝nhiếp 種chủng 種chủng 善thiện 願nguyện 。 此thử 願nguyện 於ư 未vị 來lai 。 世thế 能năng 感cảm 隨tùy 六Lục 度Độ 生sanh 緣duyên 。 謂vị 好hảo/hiếu 道đạo 器khí 及cập 外ngoại 資tư 糧lương 善Thiện 知Tri 識Thức 正chánh 聞văn 等đẳng 。 是thị 名danh 善thiện 願nguyện 因nhân 果quả 事sự 。 清thanh 淨tịnh 意ý 欲dục 以dĩ 為vi 其kỳ 體thể 。 依y 般Bát 若Nhã 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 依y 大đại 悲bi 故cố 有hữu 意ý 欲dục 。 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 此thử 事sự 不bất 成thành 故cố 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 云vân 何hà 知tri 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 。 復phục 以dĩ 何hà 法Pháp 為vi 體thể 。 為vi 答đáp 此thử 兩lưỡng 問vấn 故cố 。

論luận 曰viết 。 三tam 婆bà 羅la 波Ba 羅La 蜜Mật 。 由do 思tư 擇trạch 修tu 習tập 力lực 伏phục 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 對đối 治trị 故cố 。 能năng 引dẫn 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 相tương 續tục 生sanh 。 無vô 有hữu 間gian 缺khuyết 。

釋thích 曰viết 。 於ư 餘dư 經kinh 中trung 說thuyết 力lực 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 思tư 擇trạch 力lực 。 二nhị 修tu 習tập 力lực 。 思tư 擇trạch 力lực 者giả 。 正chánh 思tư 諸chư 法pháp 過quá 失thất 及cập 功công 德đức 。 此thử 思tư 擇trạch 若nhược 增tăng 勝thắng 非phi 自tự 地địa 惑hoặc 所sở 能năng 動động 。 堅kiên 強cường 故cố 名danh 力lực 。 修tu 習tập 力lực 者giả 。 心tâm 緣duyên 此thử 法pháp 作tác 觀quán 行hành 。 令linh 心tâm 與dữ 法pháp 和hòa 合hợp 成thành 一nhất 。 猶do 如như 水thủy 乳nhũ 。 亦diệc 如như 熏huân 衣y 。 是thị 名danh 為vi 修tu 。 此thử 修tu 若nhược 增tăng 成thành 上thượng 上thượng 品phẩm 。 能năng 斷đoạn 除trừ 下hạ 地địa 惑hoặc 。 亦diệc 以dĩ 堅kiên 強cường 故cố 名danh 力lực 。 此thử 中trung 但đãn 取thủ 思tư 擇trạch 力lực 。 伏phục 滅diệt 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 對đối 治trị 惑hoặc 。 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 令linh 相tương 續tục 無vô 間gián 缺khuyết 。 此thử 即tức 是thị 力Lực 波Ba 羅La 蜜Mật 事sự 。 既ký 但đãn 取thủ 思tư 擇trạch 力lực 故cố 。 以dĩ 思tư 慧tuệ 為vi 其kỳ 體thể 。 為vì 利lợi 益ích 他tha 。 伏phục 惡ác 行hành 善thiện 故cố 。 兼kiêm 屬thuộc 大đại 悲bi 。 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 此thử 事sự 不bất 成thành 。 故cố 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 云vân 何hà 知tri 智trí 。 波Ba 羅La 蜜Mật 是thị 。 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。 復phục 以dĩ 何hà 法Pháp 。 為vi 此thử 波Ba 羅La 蜜Mật 體thể 。 為vi 答đáp 此thử 兩lưỡng 問vấn 故cố 。

論luận 曰viết 。 四tứ 若nhược 那na 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 度độ 是thị 能năng 成thành 立lập 前tiền 六Lục 度Độ 智trí 。 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 大đại 集tập 中trung 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 及cập 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。

釋thích 曰viết 。 此thử 度độ 謂vị 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 。 智trí 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 有hữu 分phân 別biệt 。 二nhị 無vô 分phân 別biệt 。 今kim 明minh 有hữu 分phân 別biệt 智trí 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 能năng 成thành 立lập 前tiền 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 能năng 成thành 立lập 者giả 。 如Như 來Lai 依y 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 正Chánh 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 能năng 思tư 量lượng 簡giản 擇trạch 自tự 得đắc 通thông 達đạt 。 及cập 令linh 他tha 得đắc 通thông 達đạt 。 能năng 成thành 立lập 六Lục 度Độ 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 大đại 集tập 中trung 得đắc 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 令linh 自tự 他tha 通thông 達đạt 。 為vì 欲dục 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 此thử 即tức 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 事sự 。 亦diệc 以dĩ 思tư 慧tuệ 為vi 體thể 。 此thử 智trí 既ký 為vi 利lợi 物vật 故cố 。 兼kiêm 屬thuộc 大đại 悲bi 。 若nhược 離ly 分phân 別biệt 。 此thử 事sự 不bất 成thành 。 故cố 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 攝nhiếp 。

論luận 曰viết 。 後hậu 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 應ưng 知tri 是thị 無vô 分phân 別biệt 後hậu 智trí 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 。 於ư 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 不bất 同đồng 時thời 修tu 習tập 。

釋thích 曰viết 。 隨tùy 別biệt 義nghĩa 。 諸chư 地địa 各các 修tu 一nhất 度độ 。 故cố 不bất 同đồng 時thời 。

論luận 曰viết 。 從tùng 波Ba 羅La 蜜Mật 藏tạng 藏tạng 經kinh 。 應ưng 知tri 此thử 法Pháp 門môn 廣quảng 顯hiển 諸chư 義nghĩa 。

釋thích 曰viết 。 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 法pháp 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 藏tạng 。 為vì 利lợi 益ích 他tha 。 故cố 佛Phật 說thuyết 大Đại 乘Thừa 。 攝nhiếp 藏tạng 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 得đắc 此thử 藏tạng 名danh 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 。 不bất 為vi 利lợi 他tha 說thuyết 故cố 。 若nhược 一nhất 切thiết 大Đại 乘Thừa 。 皆giai 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 藏tạng 。 此thử 法Pháp 門môn 為vi 從tùng 何hà 出xuất 。 此thử 法Pháp 門môn 是thị 十Thập 地Địa 波Ba 羅La 蜜Mật 藏tạng 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 文văn 攝nhiếp 義nghĩa 故cố 名danh 藏tạng 。 部bộ 黨đảng 類loại 相tương/tướng 攝nhiếp 又hựu 名danh 藏tạng 。 故cố 有hữu 重trọng 藏tạng 名danh 。

復phục 次thứ 佛Phật 不bất 為vi 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 。 於ư 二Nhị 乘Thừa 有hữu 隱ẩn 祕bí 義nghĩa 。 故cố 名danh 為vi 藏tạng 。 此thử 經Kinh 中trung 說thuyết 。 一nhất 切thiết 波Ba 羅La 蜜Mật 地địa 地địa 各các 各các 修tu 習tập 。 得đắc 成thành 此thử 地địa 。 諸chư 佛Phật 於ư 一nhất 切thiết 土độ 。 處xử 恆hằng 為vi 勝thắng 行hành 人nhân 說thuyết 。 此thử 正chánh 說thuyết 地địa 義nghĩa 。 如Như 來Lai 法Pháp 中trung 。 為vi 無vô 等đẳng 說thuyết 。 以dĩ 無vô 義nghĩa 無vô 行hành 得đắc 勝thắng 此thử 地địa 。 此thử 地địa 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。 義nghĩa 作tác 依y 止chỉ 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 如Như 來Lai 簡giản 擇trạch 於ư 勝thắng 處xứ 說thuyết 故cố 。 所sở 以dĩ 勝thắng 者giả 。 以dĩ 外ngoại 塵trần 及cập 能năng 住trụ 眾chúng 生sanh 所sở 住trụ 。 之chi 處xứ 皆giai 勝thắng 故cố 。

攝Nhiếp 大Đại 乘Thừa 論Luận 釋Thích 卷quyển 第đệ 十thập