顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam

無vô 著trước 菩Bồ 薩Tát 造tạo

三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 玄huyền 奘tráng 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 攝nhiếp 淨tịnh 義nghĩa 品phẩm 第đệ 二nhị 之chi 九cửu 。

聽thính 者giả 。 謂vị 說thuyết 法Pháp 師sư 說thuyết 正Chánh 法Pháp 要yếu 。 安an 處xứ 聽thính 者giả 。 令linh 住trụ 恭cung 敬kính 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 。 問vấn 何hà 故cố 安an 處xứ 。 答đáp 謂vị 或hoặc 由do 一nhất 因nhân 或hoặc 乃nãi 至chí 十thập 。

一nhất 因nhân 者giả 。 所sở 謂vị 恭cung 敬kính 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 現hiện 證chứng 利lợi 益ích 及cập 安an 樂lạc 故cố 。 此thử 中trung 或hoặc 利lợi 益ích 非phi 安an 樂lạc 。 或hoặc 安an 樂lạc 非phi 利lợi 益ích 。 乃nãi 至chí 四tứ 句cú 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 法pháp 受thọ 中trung 說thuyết 。

二nhị 因nhân 者giả 。 謂vị 善thiện 建kiến 立lập 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 善thiện 建kiến 立lập 者giả 。 當đương 知tri 離ly 過quá 失thất 故cố 。 具cụ 大đại 義nghĩa 故cố 。 又hựu 為vi 說thuyết 者giả 聽thính 者giả 速tốc 疾tật 獲hoạch 得đắc 沙Sa 門Môn 果quả 故cố 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 。 諸chư 說thuyết 法Pháp 者giả 。 徒đồ 廢phế 己kỷ 業nghiệp 虛hư 設thiết 言ngôn 論luận 。 諸chư 聽thính 法Pháp 者giả 空không 自tự 疲bì 勞lao 無vô 所sở 證chứng 獲hoạch 。

三tam 因nhân 者giả 。 正Chánh 法Pháp 能năng 令linh 捨xả 惡ác 趣thú 故cố 。 得đắc 善thiện 趣thú 故cố 。 速tốc 能năng 引dẫn 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 因nhân 故cố 。 如như 是thị 三tam 事sự 。 恭cung 敬kính 聽thính 聞văn 方phương 可khả 證chứng 得đắc 。

四tứ 因nhân 者giả 。 一nhất 恭cung 敬kính 聽thính 時thời 能năng 善thiện 了liễu 達đạt 。 契Khế 經Kinh 等đẳng 法Pháp 。 二nhị 如như 是thị 正Chánh 法Pháp 。 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 捨xả 諸chư 不bất 善thiện 。 攝nhiếp 受thọ 諸chư 善thiện 。 若nhược 善thiện 聽thính 者giả 即tức 能năng 精tinh 勤cần 若nhược 捨xả 若nhược 受thọ 。 三tam 由do 捨xả 受thọ 故cố 捨xả 離ly 惡ác 因nhân 所sở 招chiêu 後hậu 苦khổ 。 四tứ 由do 此thử 受thọ 捨xả 善thiện 惡ác 因nhân 故cố 。 速tốc 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 五ngũ 因nhân 者giả 。 謂vị 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 所sở 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 有hữu 由do 序tự 有hữu 出xuất 離ly 有hữu 依y 趣thú 有hữu 勇dũng 猛mãnh 有hữu 神thần 變biến 。 如như 是thị 五ngũ 種chủng 。 若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。 如như 攝nhiếp 異dị 門môn 分phần/phân 。

復phục 有hữu 五ngũ 因nhân 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 謂vị 我ngã 當đương 聞văn 所sở 未vị 聞văn 。 我ngã 當đương 聞văn 已dĩ 研nghiên 究cứu 。 我ngã 當đương 除trừ 斷đoạn 疑nghi 心tâm 。 我ngã 當đương 調điều 伏phục 諸chư 見kiến 。 我ngã 當đương 於ư 深thâm 義nghĩa 句cú 以dĩ 慧tuệ 通thông 達đạt 。 佛Phật 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 此thử 五ngũ 因nhân 顯hiển 聞văn 思tư 修tu 三tam 種chủng 妙diệu 慧tuệ 。 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 初sơ 二nhị 種chủng 因nhân 顯hiển 聞văn 慧tuệ 。 中trung 二nhị 種chủng 因nhân 顯hiển 思tư 慧tuệ 。 後hậu 一nhất 種chủng 因nhân 顯hiển 修tu 慧tuệ 。

六lục 因nhân 者giả 。 一nhất 為vi 欲dục 敬kính 報báo 大đại 師sư 恩ân 德đức 。 謂vị 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 故cố 。 行hành 於ư 無vô 量lượng 。 難nan 行hành 苦khổ 行hạnh 。 求cầu 得đắc 此thử 法pháp 。 云vân 何hà 今kim 者giả 。 而nhi 不bất 聽thính 聞văn 。 二nhị 觀quán 自tự 義nghĩa 利lợi 。 謂vị 佛Phật 正Chánh 法Pháp 有hữu 現hiện 義nghĩa 利lợi 。 三tam 究cứu 竟cánh 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 熱nhiệt 惱não 。 四tứ 善thiện 順thuận 正chánh 理lý 。 五ngũ 易dị 可khả 了liễu 見kiến 。 六lục 諸chư 聰thông 慧tuệ 者giả 。 內nội 證chứng 所sở 知tri 。

七thất 因nhân 者giả 。 謂vị 七thất 正Chánh 法Pháp 如như 經kinh 言ngôn 。 我ngã 當đương 修tu 習tập 。 七thất 種chủng 正Chánh 法Pháp 。 謂vị 知tri 法Pháp 知tri 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 知tri 補bổ 特đặc 伽già 羅la 尊tôn 卑ty 。

八bát 因nhân 者giả 。 一nhất 佛Phật 法Pháp 易dị 得đắc 乃nãi 至chí 為vi 旃chiên 荼đồ 羅la 等đẳng 而nhi 開khai 示thị 故cố 。 二nhị 易dị 可khả 修tu 學học 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 皆giai 得đắc 習tập 故cố 。 三tam 引dẫn 發phát 義nghĩa 利lợi 。 謂vị 能năng 引dẫn 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 果quả 故cố 。 四tứ 初sơ 善thiện 。 五ngũ 中trung 善thiện 。 六lục 後hậu 善thiện 。 七thất 感cảm 現hiện 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。 八bát 引dẫn 後hậu 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 。

九cửu 因nhân 者giả 。 謂vị 能năng 脫thoát 九cửu 種chủng 逼bức 迫bách 事sự 故cố 。 一nhất 能năng 出xuất 生sanh 死tử 。 大đại 牢lao 獄ngục 故cố 。 二nhị 永vĩnh 斷đoạn 貪tham 等đẳng 堅kiên 牢lao 縛phược 故cố 三tam 摧tồi 破phá 七thất 種chủng 大đại 貧bần 本bổn 故cố 。 及cập 建kiến 立lập 七thất 種chủng 大đại 財tài 富phú 故cố 。 四tứ 超siêu 度độ 善thiện 行hành 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 諸chư 飢cơ 儉kiệm 故cố 及cập 建kiến 立lập 彼bỉ 諸chư 豐phong 足túc 故cố 。 五ngũ 滅diệt 無vô 明minh 闇ám 起khởi 慧tuệ 明minh 故cố 。 六Lục 度Độ 四tứ 暴bạo 流lưu 登đăng 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 故cố 。 七thất 對đối 治trị 煩phiền 惱não 。 諸chư 內nội 病bệnh 故cố 。 八bát 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 貪tham 愛ái 網võng 故cố 。 九cửu 能năng 度độ 無vô 始thỉ 流lưu 轉chuyển 。 曠khoáng 野dã 稠trù 林lâm 雜tạp 染nhiễm 行hành 故cố 。 諸chư 牢lao 獄ngục 中trung 生sanh 死tử 牢lao 獄ngục 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 是thị 故cố 初sơ 說thuyết 。

十thập 因nhân 者giả 。 一nhất 恭cung 敬kính 聽thính 聞văn 如Như 來Lai 。 法pháp 已dĩ 得đắc 思tư 擇trạch 力lực 。 由do 此thử 能năng 受thọ 聞văn 法Pháp 義nghĩa 利lợi 。 如như 法Pháp 求cầu 財tài 。 不bất 以dĩ 非phi 法pháp 。 雖tuy 復phục 受thọ 用dụng 深thâm 見kiến 過quá 患hoạn 。 二nhị 善thiện 知tri 出xuất 離ly 。 謂vị 退thoái 失thất 財tài 寶bảo 無vô 憂ưu 無vô 戚thích 亦diệc 不bất 嗟ta 怨oán 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 眷quyến 屬thuộc 離ly 喪táng 不bất 深thâm 悲bi 歎thán 。 若nhược 遭tao 重trọng 病bệnh 亦diệc 不bất 愁sầu 惱não 。 三tam 深thâm 見kiến 諸chư 欲dục 。 多đa 有hữu 過quá 患hoạn 。 及cập 見kiến 出xuất 離ly 最tối 勝thắng 功công 德đức 。 捨xả 家gia 入nhập 道Đạo 。 離ly 臥ngọa 具cụ 等đẳng 。 所sở 有hữu 貪tham 著trước 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 諸chư 妙diệu 靜tĩnh 慮lự 。 四tứ 恭cung 敬kính 無vô 倒đảo 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 能năng 順thuận 證chứng 解giải 廣quảng 大đại 甚thậm 深thâm 。 相tương 似tự 甚thậm 深thâm 諸chư 緣duyên 起khởi 法pháp 。 又hựu 能năng 引dẫn 發phát 廣quảng 大đại 。 善thiện 根căn 出xuất 離ly 歡hoan 喜hỷ 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 我ngã 聖thánh 弟đệ 子tử 專chuyên 心tâm 屬thuộc 耳nhĩ 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 能năng 斷đoạn 五ngũ 法pháp 能năng 修tu 七thất 法pháp 速tốc 疾tật 圓viên 滿mãn 。 五ngũ 諸chư 聖thánh 弟đệ 子tử 。 恭cung 敬kính 聽thính 法Pháp 。 所sở 有hữu 集tập 起khởi 皆giai 轉chuyển 成thành 滅diệt 。 六lục 解giải 正Chánh 法Pháp 已dĩ 。 遠viễn 離ly 塵trần 垢cấu 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 生sanh 正Chánh 法Pháp 眼nhãn 。 七thất 能năng 善thiện 引dẫn 攝nhiếp 證chứng 預dự 流lưu 果quả 最tối 勝thắng 資tư 糧lương 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 及cập 能năng 引dẫn 攝nhiếp 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 最tối 勝thắng 資tư 糧lương 。 八bát 能năng 善thiện 引dẫn 攝nhiếp 獨Độc 覺Giác 資tư 糧lương 。 九cửu 能năng 善thiện 引dẫn 攝nhiếp 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 十thập 引dẫn 發phát 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 靜tĩnh 慮lự 等đẳng 持trì 。 等đẳng 至chí 等đẳng 定định 。

讚tán 佛Phật 略lược 廣quảng 者giả 。 諸chư 說thuyết 法Pháp 者giả 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 時thời 。 應ưng 先tiên 讚tán 佛Phật 讚tán 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 略lược 及cập 廣quảng 。

略lược 者giả 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 妙diệu 色sắc 。 二nhị 寂tịch 靜tĩnh 。 三tam 勝thắng 智trí 。 四tứ 正chánh 行hạnh 。 五ngũ 威uy 德đức 妙diệu 色sắc 者giả 。 謂vị 三tam 十thập 二nhị 大đại 丈trượng 夫phu 相tướng 。 及cập 八bát 十thập 種chủng 隨tùy 形hình 好hảo 。 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 謂vị 善thiện 能năng 守thủ 護hộ 。 諸chư 根căn 門môn 等đẳng 。 及cập 能năng 永vĩnh 拔bạt 。 煩phiền 惱não 習tập 氣khí 。 勝thắng 智trí 者giả 。 謂vị 於ư 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 世thế 法pháp 及cập 非phi 世thế 法pháp 。 無vô 有hữu 罣quái 礙ngại 。 正chánh 行hạnh 者giả 。 謂vị 自tự 他tha 利lợi 樂lạc 正chánh 行hạnh 圓viên 滿mãn 。 威uy 德đức 者giả 。 所sở 謂vị 如Như 來Lai 。 神thần 通thông 遊du 戲hí 。

復phục 有hữu 六lục 種chủng 。 略lược 讚tán 如Như 來Lai 。 謂vị 德đức 圓viên 滿mãn 故cố 。 離ly 垢cấu 染nhiễm 故cố 。 無vô 濁trược 穢uế 故cố 。 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 唯duy 利lợi 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 為vi 業nghiệp 故cố 。 於ư 此thử 業nghiệp 用dụng 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 此thử 廣quảng 分phân 別biệt 。 如như 攝nhiếp 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 廣quảng 者giả 。 謂vị 廣quảng 讚tán 如Như 來Lai 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 如như 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 無vô 邊biên 名danh 稱xưng 。 德đức 無vô 量lượng 故cố 。 能năng 施thí 光quang 明minh 。 發phát 智trí 明minh 故cố 。 能năng 除trừ 黑hắc 闇ám 。 永vĩnh 滅diệt 一nhất 切thiết 無vô 智trí 闇ám 故cố 。 成thành 就tựu 明minh 眼nhãn 。 具cụ 三tam 眼nhãn 故cố 。 見kiến 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。 了liễu 達đạt 無vô 等đẳng 諸chư 聖Thánh 諦Đế 故cố 。 成thành 就tựu 禁cấm 戒giới 。 具cụ 足túc 增tăng 上thượng 。 淨tịnh 尸thi 羅la 故cố 。

又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 兩lưỡng 足túc 中trung 尊tôn 。 調điều 御ngự 中trung 勝thắng 。 沙Sa 門Môn 眾chúng 中trung 最tối 為vi 殊thù 美mỹ 。 是thị 諸chư 世thế 間gian 。 難nan 得đắc 珍trân 寶bảo 。

又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 為vi 愍mẫn 物vật 者giả 。 悲bi 有hữu 情tình 者giả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 義nghĩa 者giả 。 求cầu 利lợi 物vật 者giả 。 悲bi 現hiện 前tiền 者giả 。

又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 為vi 眼nhãn 為vi 智trí 。 了liễu 達đạt 真chân 理lý 。 於ư 甚thậm 深thâm 義nghĩa 。 決quyết 定định 顯hiển 了liễu 。 凡phàm 有hữu 所sở 作tác 。 皆giai 依y 義nghĩa 轉chuyển 。

又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 能năng 證chứng 一nhất 切thiết 。 所sở 未vị 證chứng 義nghĩa 。 以dĩ 先tiên 證chứng 聖thánh 八bát 支chi 道đạo 故cố 。 自tự 然nhiên 證chứng 故cố 。 立lập 未vị 曾tằng 立lập 聖thánh 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 知tri 聖thánh 道Đạo 者giả 。 顯hiển 聖thánh 道Đạo 者giả 。 說thuyết 聖thánh 道Đạo 者giả 。 導đạo 聖thánh 道Đạo 者giả 。 又hựu 說thuyết 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 離ly 怖bố 畏úy 故cố 。 人nhân 中trung 牛ngưu 王vương 。 御ngự 大đại 眾chúng 故cố 。 人nhân 中trung 御ngự 者giả 。 眾chúng 上thượng 首thủ 故cố 。 人nhân 中trung 龍long 王vương 。 無vô 誤ngộ 失thất 故cố 。 人nhân 中trung 良lương 馬mã 。 心tâm 調điều 順thuận 故cố 。 人nhân 中trung 最tối 勝thắng 。 家gia 姓tánh 色sắc 等đẳng 超siêu 諸chư 眾chúng 故cố 。 人nhân 中trung 最tối 上thượng 。 戒giới 行hạnh 智trí 慧tuệ 最tối 勝thắng 威uy 德đức 。 越việt 諸chư 人nhân 故cố 。 人nhân 中trung 蓮liên 花hoa 。 世thế 間gian 八bát 法pháp 所sở 不bất 染nhiễm 故cố 。 無vô 等đẳng 無vô 與dữ 等đẳng 故cố 。 無vô 等đẳng 等đẳng 等đẳng 去khứ 來lai 今kim 無vô 有hữu 與dữ 等đẳng 。 諸chư 善Thiện 逝Thệ 故cố 。 第đệ 一nhất 於ư 諸chư 有hữu 情tình 。 為vi 最tối 上thượng 故cố 。 大đại 仙tiên 上thượng 尸thi 羅la 故cố 。 長trường 時thời 積tích 集tập 諸chư 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 證chứng 古cổ 大đại 仙tiên 所sở 證chứng 法pháp 故cố 。 最tối 勝thắng 者giả 。 調điều 伏phục 一nhất 切thiết 。 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 煩phiền 惱não 等đẳng 故cố 。 牟Mâu 尼Ni 無vô 有hữu 一nhất 切thiết 。 掉trạo 慢mạn 等đẳng 故cố 。 與dữ 三tam 寂tịch 靜tĩnh 具cụ 相tương 應ứng 故cố 。 不bất 可khả 引dẫn 奪đoạt 一nhất 切thiết 生sanh 等đẳng 及cập 諸chư 異dị 論luận 。 不bất 能năng 奪đoạt 故cố 。 沐mộc 浴dục 離ly 諸chư 惡ác 故cố 。 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 越việt 度độ 一nhất 切thiết 。 薩tát 迦ca 耶da 故cố 。

又hựu 說thuyết 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 明Minh 行Hạnh 圓Viên 滿Mãn 。 善Thiện 逝Thệ 世Thế 間Gian 解Giải 。 無Vô 上Thượng 丈Trượng 夫Phu 。 善thiện 調điều 御ngự 士sĩ 天Thiên 人Nhân 師Sư 。 佛Phật 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。

又hựu 說thuyết 白bạch 法Pháp 圓viên 滿mãn 一nhất 切thiết 。 智trí 者giả 正Chánh 法Pháp 之chi 主chủ 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 有hữu 情tình 堅kiên 勝thắng 。 一nhất 切thiết 苦khổ 樂lạc 。 不bất 纏triền 擾nhiễu 心tâm 。

又hựu 說thuyết 善thiện 調điều 者giả 密mật 護hộ 根căn 門môn 。 善thiện 滿mãn 足túc 故cố 。 寂tịch 靜tĩnh 者giả 淨tịnh 尸thi 羅la 受thọ 。 善thiện 滿mãn 足túc 故cố 。 安an 隱ẩn 者giả 已dĩ 入nhập 決quyết 定định 地địa 故cố 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 已dĩ 證chứng 菩Bồ 提Đề 故cố 。 拔bạt 毒độc 箭tiễn 者giả 永vĩnh 拔bạt 一nhất 切thiết 。 有hữu 愛ái 箭tiễn 故cố 。

又hựu 說thuyết 調điều 伏phục 一nhất 切thiết 。 不bất 調điều 伏phục 者giả 。 寂tịch 靜tĩnh 一nhất 切thiết 不bất 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 如như 前tiền 已dĩ 說thuyết 。 安an 隱ẩn 一nhất 切thiết 。 不bất 安an 隱ẩn 者giả 。 善thiện 能năng 建kiến 立lập 。 諸chư 凡phàm 夫phu 等đẳng 。 令linh 證chứng 預dự 流lưu 一nhất 來lai 果quả 故cố 。

又hựu 說thuyết 無vô 杻nữu 械giới 者giả 。 出xuất 火hỏa 坑khanh 者giả 。 度độ 深thâm 塹tiệm 者giả 。 制chế 求cầu 欲dục 者giả 。 不bất 傾khuynh 動động 者giả 。 摧tồi 慢mạn 幢tràng 者giả 。 大đại 常thường 住trụ 者giả 。

又hựu 說thuyết 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 盡tận 諸chư 有hữu 結kết 。

又hựu 說thuyết 永vĩnh 斷đoạn 五ngũ 分phần/phân 成thành 就tựu 六lục 分phần 。 如như 是thị 廣quảng 說thuyết 。 乃nãi 至chí 純thuần 善thiện 積tích 聚tụ 。 無Vô 上Thượng 丈Trượng 夫Phu 。

又hựu 說thuyết 善thiện 知tri 法pháp 者giả 乃nãi 至chí 善thiện 知tri 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 尊tôn 卑ty 者giả 。 又hựu 說thuyết 大đại 沙Sa 門Môn 大đại 婆Bà 羅La 門Môn 。 離ly 垢cấu 無vô 垢cấu 良lương 醫y 商thương 主chủ 勝thắng 觀quan 察sát 世thế 間gian 。 依y 眾chúng 生sanh 尊tôn 。 此thử 中trung 離ly 垢cấu 者giả 。 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn 故cố 無vô 垢cấu 者giả 。 所sở 知tri 障chướng 斷đoạn 故cố 。 又hựu 永vĩnh 拔bạt 習tập 氣khí 故cố 名danh 無vô 垢cấu 日nhật 夜dạ 六lục 返phản 觀quan 察sát 世thế 間gian 。 故cố 名danh 勝thắng 觀quán 察sát 。 又hựu 說thuyết 是thị 一nhất 切thiết 。 種chủng 善thiện 清thanh 淨tịnh 者giả 。 大đại 丈trượng 夫phu 相tướng 。 及cập 隨tùy 形hình 好hảo/hiếu 。 莊trang 嚴nghiêm 身thân 者giả 。 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 。 為vi 大đại 力lực 者giả 。 具cụ 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 無Vô 所Sở 畏Úy 者giả 。 成thành 就tựu 大đại 悲bi 。 於ư 三tam 念niệm 住trụ 。 安an 住trụ 念niệm 者giả 。 成thành 就tựu 三tam 種chủng 不bất 護hộ 及cập 。 無vô 忘vong 失thất 法Pháp 。 永vĩnh 害hại 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 習tập 氣khí 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 種chủng 妙diệu 智trí 者giả 。 此thử 中trung 大đại 悲bi 者giả 。 長trường 時thời 積tích 集tập 故cố 。 謂vị 經kinh 三tam 大đại 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 方phương 乃nãi 證chứng 得đắc 。 又hựu 復phục 依y 緣duyên 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 緣duyên 一nhất 切thiết 種chủng 苦khổ 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 得đắc 諸chư 眾chúng 生sanh 一nhất 切thiết 。 損tổn 惱não 變biến 異dị 事sự 等đẳng 。 所sở 不bất 能năng 轉chuyển 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 起khởi 平bình 等đẳng 行hành 故cố 。

學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 謂vị 說thuyết 法Pháp 師sư 應ưng 依y 如như 是thị 建kiến 立lập 。 釋thích 經Kinh 法Pháp 相tương/tướng 。 先tiên 應ưng 尋tầm 求cầu 若nhược 文văn 若nhược 義nghĩa 。 次thứ 應ưng 解giải 了liễu 如như 先tiên 所sở 說thuyết 五ngũ 種chủng 。 為vì 他tha 說thuyết 正Chánh 法Pháp 時thời 解giải 釋thích 道Đạo 理lý 。 次thứ 應ưng 如như 是thị 安an 立lập 自tự 身thân 於ư 先tiên 所sở 說thuyết 說thuyết 法Pháp 者giả 相tương 謂vị 善thiện 法Pháp 義nghĩa 等đẳng 十thập 種chủng 圓viên 滿mãn 。 如như 是thị 自tự 安an 立lập 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 依y 如như 先tiên 所sở 說thuyết 。 差sai 別biệt 道Đạo 理lý 。 應ưng 起khởi 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 處xứ 五ngũ 大đại 眾chúng 以dĩ 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 可khả 憙hí 樂lạc 等đẳng 八bát 種chủng 言ngôn 詞từ 。 為vì 眾chúng 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 安an 處xứ 他tha 令linh 於ư 恭cung 敬kính 無vô 倒đảo 聽thính 聞văn 。 又hựu 應ưng 先tiên 讚tán 大đại 師sư 功công 德đức 。 若nhược 有hữu 具cụ 足túc 。 如như 是thị 五ngũ 分phần/phân 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 者giả 。 當đương 知tri 猶do 如như 五ngũ 分phần/phân 音âm 樂nhạc 能năng 令linh 自tự 他tha 。 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 又hựu 能năng 引dẫn 發phát 自tự 他tha 利lợi 益ích 。 又hựu 若nhược 能năng 如như 是thị 。 善thiện 修tu 學học 者giả 。 當đương 知tri 具cụ 足túc 。 五ngũ 種chủng 勝thắng 利lợi 。 一nhất 於ư 佛Phật 言ngôn 義nghĩa 解giải 了liễu 不bất 難nan 。 二nhị 能năng 善thiện 圓viên 滿mãn 。 說thuyết 諸chư 法pháp 相tướng 。 三tam 能năng 善thiện 起khởi 發phát 自tự 他tha 相tương 續tục 廣quảng 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 四tứ 引dẫn 善thiện 出xuất 離ly 天thiên 上thượng 人nhân 中trung 。 廣quảng 大đại 名danh 稱xưng 。 五ngũ 生sanh 起khởi 無vô 量lượng 。 最tối 勝thắng 功công 德đức 。

復phục 次thứ 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 經kinh 。 此thử 經Kinh 體thể 性tánh 。 謂vị 文văn 及cập 義nghĩa 。 文văn 者giả 。 謂vị 此thử 經Kinh 言ngôn 。 汝nhữ 等đẳng 苾Bật 芻Sô 。 應ưng 當đương 安an 住trú 。 修tu 學học 勝thắng 利lợi 。 此thử 中trung 有hữu 十thập 二nhị 字tự 四tứ 名danh 一nhất 句cú 。 如như 是thị 則tắc 攝nhiếp 。 名danh 句cú 字tự 身thân 。 此thử 中trung 言ngôn 說thuyết 是thị 學học 處xứ 相tương/tướng 故cố 則tắc 攝nhiếp 於ư 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 言ngôn 說thuyết 。 本bổn 為vi 苾Bật 芻Sô 請thỉnh 問vấn 即tức 攝nhiếp 機cơ 請thỉnh 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 言ngôn 音âm 即tức 攝nhiếp 於ư 語ngữ 。 是thị 故cố 此thử 經Kinh 。 一nhất 句cú 具cụ 攝nhiếp 六lục 文văn 。 如như 是thị 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 等đẳng 諸chư 句cú 中trung 。 隨tùy 相tương 應ứng 知tri 。

復phục 次thứ 義nghĩa 者giả 謂vị 地địa 義nghĩa 中trung 但đãn 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 地địa 義nghĩa 。 或hoặc 具cụ 五ngũ 地địa 。 經kinh 言ngôn 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 資tư 糧lương 地địa 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 是thị 方phương 便tiện 地địa 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 是thị 見kiến 修tu 等đẳng 地địa 。 是thị 名danh 地địa 義nghĩa 。

相tương/tướng 義nghĩa 中trung 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 戒giới 自tự 相tương/tướng 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 具cụ 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 謂vị 慧tuệ 所sở 依y 助trợ 伴bạn 等đẳng 中trung 。 唯duy 慧tuệ 自tự 體thể 是thị 自tự 相tương/tướng 。 慧tuệ 之chi 眷quyến 屬thuộc 及cập 所sở 緣duyên 等đẳng 。 名danh 為vi 共cộng 相tương 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 。 謂vị 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 麁thô 重trọng 。 是thị 解giải 脫thoát 自tự 相tương/tướng 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 是thị 念niệm 自tự 相tương/tướng 。 如như 是thị 等đẳng 是thị 名danh 相tướng 義nghĩa 。

作tác 意ý 義nghĩa 中trung 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 非phi 作tác 意ý 體thể 唯duy 顯hiển 作tác 意ý 建kiến 立lập 處xứ 所sở 。 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 顯hiển 示thị 了liễu 相tương 勝thắng 解giải 二nhị 種chủng 作tác 意ý 應ưng 知tri 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 。 當đương 知tri 顯hiển 示thị 遠viễn 離ly 攝nhiếp 樂nhạo/nhạc/lạc 方phương 便tiện 究cứu 竟cánh 方phương 便tiện 。 究cứu 竟cánh 果quả 四tứ 種chủng 作tác 意ý 。 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 。 當đương 知tri 此thử 顯hiển 觀quán 察sát 作tác 意ý 。 如như 是thị 等đẳng 是thị 作tác 意ý 義nghĩa 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 於ư 智trí 等đẳng 中trung 亦diệc 應ưng 隨tùy 相tương/tướng 分phân 別biệt 。

處xứ 所sở 義nghĩa 中trung 依y 於ư 涅Niết 槃Bàn 攝nhiếp 受thọ 學học 處xứ 。 依y 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 起khởi 教giáo 導đạo 等đẳng 。 所sở 謂vị 教giáo 導đạo 乃nãi 至chí 慶khánh 慰úy 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 亦diệc 通thông 有hữu 善thiện 等đẳng 行hành 。 隨tùy 其kỳ 最tối 勝thắng 唯duy 說thuyết 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。 唯duy 依y 出xuất 家gia 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 又hựu 於ư 下hạ 根căn 等đẳng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 中trung 。 應ưng 當đương 發phát 起khởi 。 慶khánh 慰úy 等đẳng 事sự 。 謂vị 依y 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 時thời 起khởi 於ư 慶khánh 慰úy 。 已dĩ 證chứng 得đắc 故cố 。 正chánh 證chứng 得đắc 故cố 。 依y 現hiện 在tại 時thời 起khởi 於ư 示thị 現hiện 。 依y 未vị 來lai 時thời 起khởi 於ư 教giáo 導đạo 及cập 讚tán 勵lệ 。 是thị 名danh 處xứ 所sở 義nghĩa 。

過quá 患hoạn 義nghĩa 中trung 謂vị 。 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 不bất 應ưng 行hành 於ư 異dị 行hành 。 不bất 應ưng 貯trữ 餘dư 財tài 物vật 。

勝thắng 利lợi 義nghĩa 中trung 謂vị 修tu 三tam 學học 滿mãn 足túc 是thị 可khả 稱xưng 讚tán 。 所sở 治trị 義nghĩa 中trung 謂vị 犯phạm 尸thi 羅la 無vô 智trí 煩phiền 惱não 及cập 忘vong 失thất 念niệm 。 當đương 知tri 護hộ 尸thi 羅la 等đẳng 即tức 是thị 能năng 對đối 治trị 義nghĩa 。 又hựu 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 行hành 皆giai 是thị 所sở 治trị 義nghĩa 。 三tam 學học 行hành 等đẳng 是thị 能năng 治trị 義nghĩa 。

略lược 義nghĩa 中trung 謂vị 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 乃nãi 至chí 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 此thử 略lược 序tự 宗tông 名danh 為vi 略lược 義nghĩa 。 廣quảng 義nghĩa 中trung 謂vị 廣quảng 分phân 別biệt 此thử 。 應ưng 知tri 是thị 名danh 廣quảng 義nghĩa 更cánh 無vô 過quá 上thượng 。

復phục 次thứ 於ư 解giải 釋thích 中trung 法pháp 者giả 。 謂vị 於ư 十thập 二nhị 分phần 教giáo 中trung 契Khế 經Kinh 所sở 攝nhiếp 及cập 記ký 別biệt 攝nhiếp 。 了liễu 義nghĩa 說thuyết 故cố 。

等đẳng 起khởi 者giả 。 謂vị 為vi 開khai 示thị 遍biến 行hành 行hạnh 智trí 。 力lực 自tự 體thể 故cố 發phát 起khởi 此thử 經Kinh 。 又hựu 為vi 顯hiển 示thị 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 清thanh 淨tịnh 行hành 者giả 。 及cập 示thị 愛ái 重trọng 世thế 財tài 利lợi 者giả 。 令linh 信tín 解giải 此thử 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 依y 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 等đẳng 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 三tam 學học 勝thắng 利lợi 故cố 。 又hựu 為vi 顯hiển 示thị 四tứ 種chủng 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 經kinh 言ngôn 。 學học 勝thắng 利lợi 者giả 。 為vi 令linh 遠viễn 離ly 種chủng 性tánh 形hình 相tướng 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 及cập 令linh 遠viễn 離ly 詐trá 現hiện 密mật 護hộ 軌quỹ 則tắc 威uy 儀nghi 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 又hựu 言ngôn 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 。 為vi 令linh 遠viễn 離ly 計kế 著trước 虛hư 妄vọng 名danh 稱xưng 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 念niệm 增tăng 上thượng 者giả 。 勸khuyến 彼bỉ 修tu 習tập 真chân 實thật 。 行hành 苾Bật 芻Sô 體thể 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 愛ái 樂nhạo 。 名danh 稱xưng 等đẳng 人nhân 。 但đãn 為vi 名danh 等đẳng 勵lệ 己kỷ 。 聽thính 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 不bất 為vi 增tăng 長trưởng 智trí 慧tuệ 。 若nhược 有hữu 遠viễn 離ly 。 前tiền 所sở 說thuyết 過quá 。 是thị 名danh 真chân 實thật 。 行hành 攝nhiếp 於ư 正chánh 解giải 脫thoát 。 樂nhạo 欲dục 證chứng 得đắc 。 又hựu 為vi 於ư 下hạ 劣liệt 法pháp 生sanh 知tri 足túc 者giả 。 勸khuyến 令linh 修tu 學học 增tăng 上thượng 法pháp 故cố 。 謂vị 為vi 樂nhạo 求cầu 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 文văn 章chương 咒chú 術thuật 。 於ư 戒giới 慢mạn 緩hoãn 者giả 。 說thuyết 學học 勝thắng 利lợi 為vi 唯duy 守thủ 尸thi 羅la 。 捨xả 多đa 聞văn 者giả 。 說thuyết 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 。 為vi 唯duy 於ư 聞văn 思tư 生sanh 知tri 足túc 者giả 。 說thuyết 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 為vi 於ư 戒giới 慧tuệ 解giải 脫thoát 起khởi 增tăng 上thượng 慢mạn 者giả 。 說thuyết 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 是thị 名danh 等đẳng 起khởi 。

義nghĩa 者giả 總tổng 義nghĩa 中trung 當đương 知tri 。 此thử 經Kinh 宣tuyên 說thuyết 正chánh 行hạnh 及cập 正chánh 行hạnh 果quả 。 如như 是thị 戒giới 等đẳng 三tam 學học 名danh 學học 分phần/phân 量lượng 。 經kinh 言ngôn 。 如như 是thị 住trụ 者giả 。 此thử 顯hiển 正chánh 方phương 便tiện 行hành 所sở 攝nhiếp 四tứ 種chủng 瑜du 伽già 。 又hựu 言ngôn 。 如như 是thị 住trụ 三tam 學học 者giả 此thử 顯hiển 正chánh 行hạnh 果quả 。 此thử 中trung 信tín 欲dục 為vi 先tiên 故cố 攝nhiếp 受thọ 尸thi 羅la 。 聽thính 受thọ 法pháp 時thời 由do 正chánh 勤cần 力lực 修tu 習tập 慧tuệ 等đẳng 要yếu 假giả 方phương 便tiện 。 別biệt 義nghĩa 中trung 所sở 謂vị 學học 者giả 。 是thị 精tinh 進tấn 如như 教giáo 行hành 若nhược 習tập 若nhược 修tu 名danh 差sai 別biệt 也dã 。 身thân 語ngữ 及cập 命mạng 清thanh 淨tịnh 現hiện 行hành 是thị 學học 自tự 相tương/tướng 。 由do 戒giới 忍nhẫn 等đẳng 顯hiển 發phát 正chánh 行hạnh 。 故cố 名danh 為vi 學học 。 又hựu 為vì 求cầu 寂tịch 靜tĩnh 。 清thanh 涼lương 之chi 果quả 進tiến 習tập 除trừ 滅diệt 。 故cố 名danh 為vi 學học 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 訓huấn 釋thích 名danh 言ngôn 。 如như 前tiền 應ưng 說thuyết 。 相tương/tướng 故cố 。 自tự 體thể 故cố 。 業nghiệp 故cố 。 法pháp 故cố 。 因nhân 果quả 故cố 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 中trung 先tiên 辯biện 自tự 體thể 差sai 別biệt 學học 者giả 。 顯hiển 示thị 七thất 品phẩm 尸thi 羅la 。 或hoặc 過quá 一nhất 百bách 五ngũ 十thập 學học 處xứ 。 界giới 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 纏triền 中trung 唯duy 有hữu 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 靜tĩnh 慮lự 律luật 儀nghi 。 唯duy 在tại 色sắc 無vô 色sắc 纏triền 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi 是thị 不bất 繫hệ 。

時thời 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 過quá 去khứ 世thế 已dĩ 學học 。 未vị 來lai 世thế 當đương 學học 。 現hiện 在tại 世thế 正chánh 學học 。 位vị 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 學học 未vị 成thành 熟thục 是thị 下hạ 位vị 。 學học 正chánh 成thành 熟thục 是thị 中trung 位vị 。 學học 已dĩ 成thành 熟thục 是thị 上thượng 位vị 。 心tâm 不bất 憙hí 樂lạc 勵lệ 力lực 修tu 行hành 諸chư 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 是thị 苦khổ 位vị 。 其kỳ 心tâm 憙hí 樂lạc 不bất 勵lệ 力lực 修tu 行hành 諸chư 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 位vị 。 任nhậm 運vận 修tu 行hành 諸chư 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 是thị 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 位vị 。 唯duy 是thị 善thiện 位vị 非phi 不bất 善thiện 位vị 。 若nhược 聽thính 受thọ 者giả 是thị 聞văn 位vị 。 若nhược 審thẩm 察sát 者giả 。 是thị 思tư 位vị 。 得đắc 定định 修tu 者giả 。 是thị 修tu 位vị 。 若nhược 未vị 證chứng 得đắc 。 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 者giả 。 是thị 增tăng 上thượng 戒giới 位vị 。 若nhược 已dĩ 證chứng 得đắc 者giả 。 名danh 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 位vị 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 是thị 位vị 差sai 別biệt 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 差sai 別biệt 者giả 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 出xuất 家gia 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 或hoặc 鈍độn 根căn 或hoặc 利lợi 根căn 。 或hoặc 貪tham 等đẳng 行hành 或hoặc 等đẳng 分phần/phân 行hành 或hoặc 薄bạc 塵trần 行hành 。 唯duy 是thị 聲Thanh 聞Văn 非phi 獨Độc 覺Giác 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 由do 彼bỉ 獨Độc 覺Giác 各các 別biệt 覺giác 悟ngộ 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 不bất 為vi 彼bỉ 說thuyết 共cộng 住trú 修tu 學học 。 又hựu 復phục 此thử 中trung 唯duy 說thuyết 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 法pháp 者giả 。 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 者giả 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 者giả 。 具cụ 縛phược 者giả 。 不bất 具cụ 縛phược 者giả 。 非phi 無vô 縛phược 者giả 。 唯duy 人nhân 非phi 天thiên 。 是thị 名danh 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 差sai 別biệt 如như 於ư 學học 如như 是thị 分phân 別biệt 當đương 知tri 。 於ư 勝thắng 利lợi 性tánh 慧tuệ 上thượng 首thủ 性tánh 。 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 性tánh 。 念niệm 增tăng 上thượng 性tánh 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 五ngũ 種chủng 差sai 別biệt 。 應ưng 廣quảng 分phân 別biệt 。 此thử 中trung 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 功công 德đức 增tăng 進tiến 圓viên 滿mãn 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 如như 經kinh 說thuyết 。 觀quán 十thập 勝thắng 利lợi 者giả 。 是thị 其kỳ 體thể 性tánh 。 釋thích 名danh 者giả 是thị 法pháp 於ư 身thân 隨tùy 攝nhiếp 利lợi 益ích 及cập 應ưng 稱xưng 讚tán 。 故cố 名danh 勝thắng 利lợi 。 又hựu 如như 是thị 法pháp 隨tùy 生sanh 有hữu 情tình 。 之chi 所sở 隨tùy 逐trục 。 故cố 名danh 勝thắng 利lợi 。 又hựu 如như 是thị 法pháp 稱xưng 讚tán 隨tùy 逐trục 。 故cố 名danh 勝thắng 利lợi 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 當đương 知tri 十thập 種chủng 差sai 別biệt 。 謂vị 能năng 攝nhiếp 僧Tăng 伽già 令linh 僧Tăng 精tinh 懇khẩn 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

經kinh 言ngôn 。 苾Bật 芻Sô 者giả 是thị 沙Sa 門Môn 捨xả 家gia 。 趣thú 非phi 家gia 等đẳng 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 具cụ 足túc 別Biệt 解Giải 脫Thoát 律luật 儀nghi 眾chúng 同đồng 分phân 是thị 苾Bật 芻Sô 體thể 。 釋thích 名danh 者giả 於ư 色sắc 形hình 等đẳng 精tinh 勤cần 守thủ 護hộ 近cận 惡ác 趣thú 等đẳng 又hựu 能năng 攝nhiếp 引dẫn 不bất 壞hoại 功công 德đức 。 故cố 名danh 苾Bật 芻Sô 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 差sai 別biệt 。 上thượng 族tộc 下hạ 族tộc 差sai 別biệt 。 少thiểu 中trung 老lão 等đẳng 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。 經kinh 言ngôn 。 住trụ 者giả 。 是thị 俯phủ 就tựu 於ư 時thời 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 此thử 住trụ 自tự 體thể 。 離ly 所sở 說thuyết 學học 無vô 別biệt 有hữu 法pháp 。 釋thích 名danh 者giả 。 由do 種chủng 種chủng 威uy 儀nghi 。 攝nhiếp 受thọ 時thời 分phần/phân 。 故cố 名danh 為vi 住trụ 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 威uy 儀nghi 差sai 別biệt 。 朝triêu 中trung 後hậu 分phần/phân 差sai 別biệt 。 日nhật 夜dạ 差sai 別biệt 。 應ưng 知tri 。 經kinh 言ngôn 慧tuệ 者giả 是thị 智trí 見kiến 。 明minh 現hiện 觀quán 等đẳng 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 簡giản 擇trạch 法pháp 相tướng 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 為vi 體thể 。 釋thích 名danh 者giả 。 簡giản 擇trạch 為vi 體thể 。 非phi 智trí 對đối 治trị 故cố 名danh 為vi 慧tuệ 。 又hựu 各các 各các 差sai 別biệt 。 能năng 了liễu 知tri 此thử 故cố 名danh 為vi 慧tuệ 。 又hựu 能năng 顯hiển 了liễu 識thức 所sở 了liễu 別biệt 故cố 名danh 為vi 慧tuệ 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 如như 前tiền 分phân 別biệt 。

經kinh 言ngôn 。 解giải 脫thoát 者giả 。 是thị 永vĩnh 斷đoạn 離ly 繫hệ 清thanh 淨tịnh 。 盡tận 滅diệt 離ly 欲dục 如như 是thị 等đẳng 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 麁thô 重trọng 永vĩnh 除trừ 煩phiền 惱não 斷đoạn 滅diệt 為vi 體thể 。 釋thích 名danh 者giả 。 能năng 脫thoát 種chủng 種chủng 貪tham 等đẳng 繫hệ 縛phược 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 又hựu 復phục 世Thế 尊Tôn 。 為vi 種chủng 種chủng 牟Mâu 尼Ni 說thuyết 。 此thử 以dĩ 為vi 牟Mâu 尼Ni 體thể 性tánh 故cố 名danh 解giải 脫thoát 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 待đãi 時thời 解giải 脫thoát 。 不bất 動động 解giải 脫thoát 。 見kiến 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 解giải 脫thoát 。 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 解giải 脫thoát 。 欲dục 纏triền 解giải 脫thoát 。 色sắc 纏triền 解giải 脫thoát 。 無vô 色sắc 纏triền 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 如như 前tiền 差sai 別biệt 應ưng 知tri 。

經kinh 言ngôn 。 念niệm 者giả 是thị 不bất 忘vong 失thất 。 心tâm 明minh 記ký 憶ức 等đẳng 。 名danh 之chi 差sai 別biệt 。 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 為vi 體thể 。 釋thích 名danh 者giả 。 追truy 憶ức 諸chư 法pháp 故cố 名danh 為vi 念niệm 。 又hựu 如như 所sở 經kinh 事sự 隨tùy 所sở 作tác 意ý 令linh 心tâm 明minh 記ký 故cố 名danh 為vi 念niệm 。 義nghĩa 門môn 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 念niệm 佛Phật 念niệm 法pháp 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 六lục 念niệm 應ưng 知tri 。 又hựu 念niệm 住trụ 差sai 別biệt 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 當đương 廣quảng 說thuyết 。

復phục 次thứ 釋thích 難nạn/nan 中trung 。 問vấn 學học 勝thắng 利lợi 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 言ngôn 欲dục 顯hiển 於ư 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 見kiến 勝thắng 功công 德đức 。 勤cần 修tu 習tập 住trụ 。 問vấn 慧tuệ 為vi 上thượng 首thủ 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 言ngôn 顯hiển 示thị 於ư 諸chư 根căn 中trung 。 慧tuệ 根căn 第đệ 一nhất 。 問vấn 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 言ngôn 顯hiển 示thị 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 永vĩnh 斷đoạn 。 問vấn 念niệm 為vi 增tăng 上thượng 者giả 義nghĩa 何hà 謂vị 耶da 。 答đáp 此thử 言ngôn 顯hiển 示thị 於ư 少thiểu 下hạ 劣liệt 所sở 得đắc 功công 德đức 。 不bất 生sanh 知tri 足túc 。

問vấn 於ư 餘dư 經kinh 中trung 三tam 學học 次thứ 第đệ 世Thế 尊Tôn 異dị 說thuyết 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 增tăng 上thượng 戒giới 後hậu 即tức 說thuyết 增tăng 上thượng 慧tuệ 。 又hựu 復phục 不bất 說thuyết 增tăng 上thượng 心tâm 學học 勝thắng 利lợi 耶da 。 答đáp 此thử 言ngôn 總tổng 攝nhiếp 聞văn 思tư 修tu 等đẳng 所sở 成thành 諸chư 慧tuệ 。 欲dục 顯hiển 由do 無vô 悔hối 等đẳng 次thứ 第đệ 發phát 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 是thị 顯hiển 示thị 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 於ư 是thị 五ngũ 根căn 最tối 能năng 攝nhiếp 受thọ 。 所sở 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 所sở 謂vị 慧tuệ 根căn 。 以dĩ 諸chư 苾Bật 芻Sô 成thành 就tựu 如như 是thị 。 勝thắng 慧tuệ 根căn 故cố 乃nãi 至chí 能năng 修tu 三tam 摩ma 地địa 根căn 。 是thị 故cố 由do 慧tuệ 根căn 力lực 乃nãi 至chí 三tam 摩ma 地địa 根căn 。 皆giai 得đắc 成thành 就tựu 。 今kim 此thử 經Kinh 中trung 薄bạc 伽già 梵Phạm 顯hiển 示thị 智trí 慧tuệ 是thị 三tam 摩ma 地địa 引dẫn 因nhân 及cập 能năng 引dẫn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 由do 說thuyết 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 故cố 。 當đương 知tri 兼kiêm 說thuyết 慧tuệ 俱câu 增tăng 上thượng 心tâm 學học 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 餘dư 經kinh 中trung 說thuyết 三tam 學học 修tu 習tập 進tiến 趣thú 圓viên 滿mãn 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 增tăng 上thượng 心tâm 學học 修tu 習tập 滿mãn 耶da 。 答đáp 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 道Đạo 理lý 此thử 中trung 應ưng 知tri 。

問vấn 何hà 故cố 此thử 中trung 。 但đãn 說thuyết 學học 勝thắng 利lợi 住trụ 不bất 說thuyết 慧tuệ 勝thắng 利lợi 住trụ 解giải 脫thoát 勝thắng 利lợi 住trụ 。 答đáp 但đãn 勸khuyến 攝nhiếp 受thọ 下hạ 劣liệt 勝thắng 利lợi 。 當đương 知tri 亦diệc 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 增tăng 上thượng 勝thắng 利lợi 。 又hựu 攝nhiếp 僧Tăng 等đẳng 十thập 種chủng 勝thắng 利lợi 。 明minh 顯hiển 易dị 入nhập 。 是thị 故cố 但đãn 說thuyết 。 學học 勝thắng 利lợi 住trụ 。 問vấn 夫phu 解giải 脫thoát 者giả 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 最tối 為vi 上thượng 首thủ 。 何hà 故cố 但đãn 說thuyết 慧tuệ 上thượng 首thủ 住trụ 不bất 說thuyết 解giải 脫thoát 上thượng 首thủ 住trụ 。 答đáp 於ư 下hạ 劣liệt 中trung 尚thượng 令linh 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 取thủ 增tăng 上thượng 性tánh 。 當đương 知tri 亦diệc 令linh 所sở 化hóa 於ư 增tăng 上thượng 法pháp 取thủ 為vi 增tăng 上thượng 。 又hựu 於ư 解giải 脫thoát 顯hiển 差sai 別biệt 故cố 。 何hà 者giả 差sai 別biệt 。 謂vị 望vọng 無vô 常thường 上thượng 首thủ 之chi 慧tuệ 解giải 脫thoát 最tối 為vi 常thường 住trụ 堅kiên 實thật 。 問vấn 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 學học 勝thắng 利lợi 住trụ 。 答đáp 由do 於ư 隨tùy 所sở 建kiến 立lập 眾chúng 多đa 學học 處xứ 觀quán 十thập 勝thắng 利lợi 故cố 。 常thường 守thủ 尸thi 羅la 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 恆hằng 作tác 恆hằng 轉chuyển 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 問vấn 攝nhiếp 受thọ 僧Tăng 等đẳng 諸chư 句cú 何hà 義nghĩa 。 答đáp 攝nhiếp 受thọ 僧Tăng 伽già 者giả 是thị 總tổng 句cú 。 餘dư 是thị 別biệt 句cú 令linh 僧Tăng 精tinh 懇khẩn 者giả 。 令linh 離ly 受thọ 用dụng 欲dục 樂lạc 邊biên 故cố 。 令linh 僧Tăng 安an 樂lạc 者giả 。 令linh 離ly 受thọ 用dụng 自tự 苦khổ 邊biên 故cố 。 未vị 信tín 令linh 信tín 者giả 。 未vị 入nhập 正Chánh 法Pháp 令linh 趣thú 入nhập 故cố 。 已dĩ 信tín 令linh 增tăng 長trưởng 者giả 。 已dĩ 入nhập 正Chánh 法Pháp 令linh 成thành 熟thục 故cố 。 難nan 調điều 伏phục 令linh 調điều 伏phục 者giả 。 犯phạm 尸thi 羅la 者giả 善thiện 驅khu 擯bấn 故cố 。 令linh 慚tàm 愧quý 者giả 安an 樂lạc 住trụ 者giả 。 淨tịnh 持trì 戒giới 者giả 令linh 無vô 悔hối 惱não 故cố 防phòng 護hộ 現hiện 法pháp 漏lậu 者giả 。 順thuận 伏phục 煩phiền 惱não 纏triền 故cố 。 損tổn 害hại 後hậu 法pháp 漏lậu 者giả 。 止chỉ 息tức 邪tà 願nguyện 住trụ 梵Phạm 行hạnh 故cố 。 隨tùy 順thuận 永vĩnh 斷đoạn 惑hoặc 隨tùy 眠miên 故cố 。 為vì 令linh 多đa 人nhân 。 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 增tăng 廣quảng 。 乃nãi 至chí 為vì 諸chư 天thiên 人nhân 。 正chánh 善thiện 開khai 示thị 者giả 。 為vi 令linh 聖thánh 教giáo 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 故cố 。

如như 是thị 十thập 種chủng 勝thắng 利lợi 。 略lược 說thuyết 則tắc 為vi 三tam 種chủng 勝thắng 利lợi 。 廣quảng 開khai 三tam 種chủng 則tắc 為vi 十thập 種chủng 。 三tam 種chủng 者giả 。 一nhất 令linh 僧Tăng 不bất 染nhiễm 污ô 住trụ 。 二nhị 令linh 僧Tăng 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 。 三tam 令linh 聖thánh 教giáo 長trường 時thời 隨tùy 轉chuyển 。 此thử 中trung 由do 七thất 種chủng 隨tùy 護hộ 顯hiển 示thị 不bất 染nhiễm 污ô 住trụ 及cập 安an 樂lạc 住trụ 。 七thất 種chủng 隨tùy 護hộ 者giả 。 一nhất 敬kính 養dưỡng 隨tùy 護hộ 。 二nhị 自tự 苦khổ 行hạnh 隨tùy 護hộ 。 三tam 眾chúng 具cụ 乏phạp 少thiểu 隨tùy 護hộ 。 四tứ 展triển 轉chuyển 眾chúng 隨tùy 護hộ 。 五ngũ 心tâm 追truy 變biến 隨tùy 護hộ 。 六lục 煩phiền 惱não 纏triền 隨tùy 護hộ 。 七thất 邪tà 願nguyện 隨tùy 護hộ 。 最tối 後hậu 一nhất 句cú 顯hiển 示thị 聖thánh 教giáo 長trường 時thời 隨tùy 轉chuyển 。

云vân 何hà 名danh 為vi 。 常thường 守thủ 尸thi 羅la 。 謂vị 不bất 捨xả 學học 處xứ 故cố 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 。 謂vị 不bất 犯phạm 學học 處xứ 故cố 。 云vân 何hà 恆hằng 作tác 。 謂vị 學học 處xứ 不bất 穿xuyên 穴huyệt 故cố 。 云vân 何hà 恆hằng 轉chuyển 。 謂vị 穿xuyên 穴huyệt 尸thi 羅la 復phục 轉chuyển 還hoàn 故cố 。 云vân 何hà 受thọ 學học 學học 處xứ 。 謂vị 具cụ 足túc 隨tùy 學học 諸chư 學học 處xứ 故cố 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 常thường 守thủ 尸thi 羅la 堅kiên 守thủ 尸thi 羅la 。 聞văn 正Chánh 法Pháp 已dĩ 。 獨độc 於ư 靜tĩnh 處xứ 。 繫hệ 念niệm 思tư 惟duy 。 籌trù 量lượng 觀quán 察sát 。 為vì 欲dục 發phát 起khởi 。 增tăng 上thượng 心tâm 慧tuệ 故cố 。 又hựu 此thử 行hành 者giả 。 依y 聞văn 思tư 修tu 所sở 生sanh 智trí 慧tuệ 。 能năng 證chứng 解giải 脫thoát 。 此thử 解giải 脫thoát 性tánh 。 不bất 退thoái 法Pháp 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 堅kiên 。 出xuất 世thế 智trí 果quả 故cố 不bất 可khả 退thoái 轉chuyển 。 又hựu 此thử 行hành 者giả 。 由do 念niệm 力lực 故cố 審thẩm 自tự 觀quán 察sát 。 我ngã 尸thi 羅la 蘊uẩn 為vi 圓viên 滿mãn 不phủ 。 我ngã 於ư 諸chư 法pháp 。 為vi 通thông 達đạt 不phủ 。 我ngã 於ư 解giải 脫thoát 為vi 善thiện 證chứng 不phủ 。 如như 是thị 依y 止chỉ 。 憶ức 念niệm 力lực 故cố 。 具cụ 學học 勝thắng 利lợi 發phát 上thượng 首thủ 慧tuệ 證chứng 堅kiên 解giải 脫thoát 。 又hựu 復phục 此thử 念niệm 。 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 或hoặc 因nhân 說thuyết 法Pháp 。 或hoặc 依y 教giáo 授thọ 。 或hoặc 復phục 觀quán 察sát 。 作tác 與dữ 不bất 作tác 。

問vấn 薄bạc 伽già 梵Phạm 宣tuyên 說thuyết 尸thi 羅la 。 有hữu 無vô 量lượng 種chủng 。 謂vị 鄔Ổ 波Ba 索Sách 迦Ca 尸thi 羅la 。 苾Bật 芻Sô 尸thi 羅la 。 鄔ổ 波ba 婆bà 娑sa 尸thi 羅la 。 靜tĩnh 慮lự 尸thi 羅la 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 尸thi 羅la 。 聖thánh 愛ái 尸thi 羅la 。 如như 是thị 等đẳng 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 何hà 尸thi 羅la 而nhi 說thuyết 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 。 答đáp 苾Bật 芻Sô 尸thi 羅la 由do 最tối 勝thắng 故cố 。

問vấn 如như 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 說thuyết 。 慧tuệ 亦diệc 多đa 種chủng 。 所sở 謂vị 聞văn 所sở 生sanh 慧tuệ 。 思tư 所sở 生sanh 慧tuệ 。 修tu 所sở 生sanh 慧tuệ 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 何hà 等đẳng 慧tuệ 而nhi 說thuyết 住trụ 慧tuệ 上thượng 首thủ 。 答đáp 具cụ 說thuyết 三tam 慧tuệ 。 問vấn 佛Phật 說thuyết 解giải 脫thoát 亦diệc 有hữu 多đa 種chủng 。 謂vị 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 。 出xuất 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 。 有hữu 學học 解giải 脫thoát 無Vô 學Học 解giải 脫thoát 。 可khả 動động 解giải 脫thoát 。 不bất 動động 解giải 脫thoát 。 如như 是thị 等đẳng 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 何hà 解giải 脫thoát 而nhi 說thuyết 解giải 脫thoát 堅kiên 住trụ 。 答đáp 依y 彼bỉ 出xuất 世thế 不bất 動động 解giải 脫thoát 。

問vấn 如Như 來Lai 說thuyết 念niệm 亦diệc 有hữu 多đa 種chủng 。 謂vị 於ư 身thân 等đẳng 境cảnh 界giới 住trụ 念niệm 久cửu 作tác 久cửu 說thuyết 等đẳng 隨tùy 念niệm 。 讀đọc 誦tụng 等đẳng 隨tùy 念niệm 。 教giáo 授thọ 等đẳng 隨tùy 念niệm 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 隨tùy 念niệm 。 念niệm 佛Phật 等đẳng 隨tùy 念niệm 。 今kim 於ư 此thử 中trung 。 依y 何hà 等đẳng 念niệm 說thuyết 念niệm 增tăng 上thượng 。 答đáp 從tùng 勝thắng 為vi 論luận 說thuyết 應ưng 作tác 不bất 作tác 。 觀quán 察sát 隨tùy 念niệm 。

復phục 次thứ 次thứ 第đệ 中trung 。 謂vị 先tiên 依y 苾Bật 芻Sô 尸thi 羅la 住trụ 已dĩ 。 次thứ 聽thính 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 次thứ 應ưng 如như 理lý 作tác 意ý 。 如như 是thị 行hành 者giả 。 由do 淨tịnh 持trì 戒giới 故cố 無vô 有hữu 憂ưu 悔hối 。 由do 無vô 悔hối 等đẳng 次thứ 第đệ 能năng 發phát 正chánh 三tam 摩ma 地địa 。 謂vị 由do 方phương 便tiện 所sở 攝nhiếp 。 慧tuệ 如như 理lý 思tư 惟duy 。 故cố 增tăng 上thượng 心tâm 學học 成thành 就tựu 。 是thị 名danh 圓viên 滿mãn 次thứ 第đệ 。 前tiền 前tiền 為vi 因nhân 後hậu 後hậu 。 得đắc 圓viên 滿mãn 故cố 。 又hựu 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 為vi 得đắc 慧tuệ 上thượng 首thủ 故cố 。 住trụ 慧tuệ 上thượng 首thủ 為vi 證chứng 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 故cố 。 云vân 何hà 能năng 得đắc 。 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 乃nãi 至chí 解giải 脫thoát 堅kiên 固cố 。 謂vị 由do 念niệm 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 是thị 名danh 能năng 成thành 次thứ 第đệ 。 又hựu 經kinh 言ngôn 。 若nhược 如như 是thị 住trụ 修tu 習tập 三tam 學học 。 速tốc 得đắc 圓viên 滿mãn 。 是thị 亦diệc 名danh 為vi 。 能năng 成thành 次thứ 第đệ 。

解giải 釋thích 次thứ 第đệ 者giả 。 如như 經kinh 言ngôn 。 大đại 師sư 者giả 。 謂vị 能năng 善thiện 教giáo 誡giới 聲Thanh 聞Văn 弟đệ 子tử 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 事sự 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 又hựu 能năng 化hóa 導đạo 無vô 量lượng 眾chúng 。 生sanh 證chứng 苦khổ 寂tịch 滅diệt 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 又hựu 為vi 摧tồi 滅diệt 邪tà 穢uế 外ngoại 道đạo 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 故cố 名danh 大đại 師sư 。 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 謂vị 從tùng 他tha 聽thính 聞văn 。 正Chánh 法Pháp 音âm 聲thanh 。 故cố 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 又hựu 能năng 令linh 他tha 聞văn 正Chánh 法Pháp 聲thanh 。 故cố 名danh 聲Thanh 聞Văn 。

問vấn 復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。 唯duy 為vi 聲Thanh 聞Văn 說thuyết 住trụ 學học 勝thắng 利lợi 等đẳng 。 答đáp 由do 聲Thanh 聞Văn 眾chúng 是thị 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 隨tùy 順thuận 修tu 學học 。 真chân 實thật 弟đệ 子tử 故cố 。 法pháp 者giả 。 所sở 謂vị 宣tuyên 說thuyết 名danh 句cú 文văn 身thân 學học 處xứ 者giả 。 所sở 謂vị 宣tuyên 說thuyết 五ngũ 犯phạm 聚tụ 事sự 。 成thành 就tựu 憐lân 愍mẫn 者giả 。 於ư 處xứ 長trường 夜dạ 諸chư 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 恆hằng 住trụ 慈từ 等đẳng 。 四tứ 種chủng 無vô 量lượng 。 成thành 就tựu 悲bi 者giả 。 能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 多đa 苦khổ 法pháp 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 義nghĩa 利lợi 者giả 。 能năng 授thọ 眾chúng 生sanh 無vô 量lượng 樂nhạo 法Pháp 故cố 。 求cầu 利lợi 益ích 者giả 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 受thọ 種chủng 種chủng 妙diệu 善thiện 法Pháp 故cố 。 恆hằng 悲bi 愍mẫn 者giả 。 能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 種chủng 種chủng 諸chư 惡ác 。 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 又hựu 言ngôn 。 為vì 令linh 多đa 人nhân 。 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 者giả 依y 剎sát 帝đế 利lợi 等đẳng 。 大đại 種chủng 姓tánh 說thuyết 。 增tăng 廣quảng 者giả 。 謂vị 即tức 此thử 等đẳng 。 諸chư 眾chúng 生sanh 類loại 。 後hậu 後hậu 眾chúng 會hội 。 漸tiệm 漸tiệm 廣quảng 大đại 。 乃nãi 至chí 為vì 諸chư 天thiên 人nhân 者giả 。 謂vị 即tức 於ư 如như 是thị 。 增tăng 廣quảng 種chúng 類loại 中trung 。 有hữu 勢thế 力lực 者giả 。 此thử 顯hiển 世Thế 尊Tôn 大đại 悲bi 。 普phổ 覆phú 非phi 唯duy 一nhất 分phần/phân 。 正chánh 善thiện 開khai 示thị 者giả 。 謂vị 如như 諸chư 所sở 有hữu 及cập 盡tận 諸chư 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 說thuyết 正Chánh 法Pháp 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 聽thính 受thọ 研nghiên 尋tầm 住trụ 持trì 讀đọc 誦tụng 處xứ 靜tĩnh 思tư 惟duy 。 如như 是thị 境cảnh 界giới 。 是thị 名danh 為vi 法Pháp 。 為vi 利lợi 益ích 者giả 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 說thuyết 。 為vi 安an 樂lạc 者giả 。 謂vị 不bất 依y 止chỉ 苦khổ 難nạn 不bất 自tự 在tại 行hành 。 為vi 利lợi 益ích 安an 樂lạc 者giả 。 謂vị 諸chư 離ly 欲dục 者giả 增tăng 上thượng 心tâm 增tăng 上thượng 慧tuệ 行hành 此thử 行hạnh 善thiện 故cố 名danh 利lợi 益ích 。 順thuận 攝nhiếp 故cố 名danh 安an 樂lạc 。 又hựu 若nhược 處xử 世thế 尊tôn 讚tán 說thuyết 。 杜đỗ 多đa 功công 德đức 。 是thị 名danh 利lợi 益ích 。 若nhược 處xử 世thế 尊tôn 聽thính 受thọ 百bách 味vị 飲ẩm 食thực 。 百bách 千thiên 衣y 服phục 。 是thị 名danh 安an 樂lạc 。 若nhược 處xử 世thế 尊tôn 建kiến 立lập 三tam 學học 。 是thị 名danh 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 如Như 來Lai 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 以dĩ 種chủng 種chủng 慧tuệ 善thiện 觀quán 察sát 者giả 。 謂vị 若nhược 為vì 利lợi 益ích 。 若nhược 為vi 安an 樂lạc 。 若nhược 為vì 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 依y 增tăng 上thượng 戒giới 學học 。 增tăng 上thượng 心tâm 學học 增tăng 上thượng 慧tuệ 學học 說thuyết 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 善thiện 觀quán 察sát 。 謂vị 於ư 長trường 夜dạ 遍biến 了liễu 知tri 故cố 。 不bất 顛điên 倒đảo 覺giác 故cố 。 彼bỉ 彼bỉ 解giải 脫thoát 善thiện 。 證chứng 得đắc 者giả 依y 增tăng 上thượng 心tâm 增tăng 上thượng 慧tuệ 說thuyết 此thử 中trung 有hữu 二nhị 因nhân 緣duyên 。 名danh 善thiện 證chứng 得đắc 。 謂vị 究cứu 竟cánh 行hành 故cố 。 不bất 退thoái 轉chuyển 法Pháp 故cố 。 我ngã 尸thi 羅la 蘊uẩn 不bất 圓viên 滿mãn 者giả 。 謂vị 或hoặc 於ư 尸thi 羅la 一nhất 分phần/phân 修tu 習tập 。 或hoặc 不bất 依y 止chỉ 。 如như 是thị 尸thi 羅la 圓viên 滿mãn 修tu 習tập 諸chư 等đẳng 持trì 戒giới 。 我ngã 於ư 諸chư 法pháp 。 不bất 善thiện 觀quan 察sát 者giả 。 由do 二nhị 種chủng 觀quán 察sát 如như 前tiền 說thuyết 。 我ngã 於ư 解giải 脫thoát 不bất 善thiện 證chứng 得đắc 者giả 。 由do 二nhị 種chủng 證chứng 得đắc 如như 前tiền 說thuyết 。 我ngã 所sở 應ưng 說thuyết 如như 是thị 已dĩ 說thuyết 者giả 。 謂vị 總tổng 結kết 前tiền 略lược 說thuyết 及cập 廣quảng 分phân 別biệt 應ưng 知tri 。

復phục 次thứ 由do 六lục 種chủng 相tương 應ứng 當đương 解giải 釋thích 。 一nhất 切thiết 佛Phật 經Kinh 。 一nhất 由do 遍biến 知tri 諸chư 法pháp 故cố 。 二nhị 由do 捨xả 惡ác 行hành 大đại 小tiểu 惑hoặc 故cố 。 三tam 由do 受thọ 善thiện 行hành 故cố 。 四tứ 由do 智trí 遍biến 知tri 通thông 達đạt 病bệnh 等đẳng 行hành 故cố 。 五ngũ 由do 彼bỉ 果quả 故cố 。 六lục 由do 自tự 他tha 受thọ 彼bỉ 果quả 故cố 。 由do 如như 是thị 六lục 相tương 及cập 由do 如như 前tiền 建kiến 立lập 諸chư 相tướng 應ưng 。 善thiện 解giải 釋thích 一nhất 切thiết 佛Phật 經Kinh 。 此thử 中trung 法pháp 者giả 。 謂vị 蘊uẩn 界giới 處xứ 緣duyên 起khởi 念niệm 住trụ 正Chánh 斷Đoạn 等đẳng 。 彼bỉ 果quả 者giả 。 謂vị 厭yếm 離ly 欲dục 解giải 脫thoát 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 他tha 受thọ 彼bỉ 果quả 者giả 。 謂vị 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 等đẳng 。 如như 是thị 總tổng 名danh 攝nhiếp 釋thích 分phần/phân 。 今kim 此thử 品phẩm 中trung 顯hiển 示thị 此thử 論luận 有hữu 四tứ 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 最tối 勝thắng 相tương/tướng 。 二nhị 自tự 體thể 相tướng 。 三tam 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 四tứ 辯biện 教giáo 相tương/tướng 。 此thử 中trung 最tối 勝thắng 相tương/tướng 由do 二nhị 頌tụng 。 自tự 體thể 相tướng 由do 五ngũ 頌tụng 。 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 由do 二nhị 頌tụng 。 辯biện 教giáo 相tương/tướng 由do 一nhất 頌tụng 。

顯Hiển 揚Dương 聖Thánh 教Giáo 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập 三tam