金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 四tứ

胡hồ 吉cát 藏tạng 法Pháp 師sư 撰soạn

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 說thuyết 是thị 經Kinh 下hạ 。 第đệ 二nhị 領lãnh 解giải 釋thích 疑nghi 。 文văn 為vi 二nhị 。 初sơ 領lãnh 解giải 。 次thứ 釋thích 疑nghi 。 領lãnh 解giải 中trung 為vi 二nhị 。 初sơ 領lãnh 解giải 。 第đệ 二nhị 佛Phật 述thuật 成thành 。 初sơ 領lãnh 解giải 為vi 四tứ 。 第đệ 一nhất 自tự 領lãnh 解giải 。 第đệ 二nhị 明minh 他tha 領lãnh 解giải 。 三Tam 明Minh 自tự 領lãnh 解giải 為vi 易dị 。 四tứ 明minh 他tha 領lãnh 解giải 為vi 難nạn/nan 。 初sơ 領lãnh 解giải 又hựu 二nhị 。 第đệ 一nhất 經kinh 家gia 序tự 其kỳ 悟ngộ 解giải 相tướng 貌mạo 。 第đệ 二nhị 正chánh 明minh 領lãnh 解giải 。 初sơ 序tự 其kỳ 相tướng 貌mạo 者giả 有hữu 四tứ 。 一nhất 標tiêu 領lãnh 解giải 人nhân 。 二nhị 明minh 所sở 領lãnh 解giải 法pháp 。 三tam 正chánh 明minh 領lãnh 解giải 。 第đệ 四tứ 領lãnh 解giải 相tướng 貌mạo 。 問vấn 得đắc 解giải 應ưng 歡hoan 喜hỷ 。 云vân 何hà 乃nãi 悲bi 泣khấp 耶da 。 答đáp 領lãnh 解giải 相tướng 貌mạo 不bất 同đồng 。 凡phàm 有hữu 三tam 句cú 。 一nhất 者giả 得đắc 解giải 歡hoan 喜hỷ 。 如như 法Pháp 華hoa 身thân 子tử 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 二nhị 者giả 得đắc 解giải 悲bi 泣khấp 。 如như 此thử 文văn 。 三tam 得đắc 解giải 亦diệc 歡hoan 喜hỷ 亦diệc 悲bi 泣khấp 。 如như 善thiện 集tập 王vương 。 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 喜hỷ 則tắc 欣hân 今kim 悟ngộ 。 悲bi 則tắc 慨khái 昔tích 迷mê 。 悲bi 喜hỷ 雙song 兼kiêm 二nhị 事sự 也dã 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 下hạ 。 第đệ 二nhị 明minh 得đắc 解giải 。 我ngã 從tùng 昔tích 來lai 。 所sở 得đắc 慧tuệ 眼nhãn 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 者giả 。 古cổ 來lai 釋thích 經kinh 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 。 一nhất 家gia 云vân 。 此thử 經Kinh 在tại 大đại 品phẩm 初sơ 說thuyết 以dĩ 此thử 文văn 為vi 證chứng 。 既ký 云vân 未vị 曾tằng 聞văn 般Bát 若Nhã 。 故cố 知tri 在tại 前tiền 。 第đệ 二nhị 師sư 云vân 。 此thử 經Kinh 在tại 大đại 品phẩm 後hậu 說thuyết 。 既ký 在tại 大đại 品phẩm 後hậu 。 何hà 得đắc 善thiện 吉cát 云vân 昔tích 來lai 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 耶da 。 彼bỉ 釋thích 云vân 。 前tiền 於ư 大đại 品phẩm 中trung 。 雖tuy 善thiện 吉cát 已dĩ 悟ngộ 而nhi 中trung 下hạ 根căn 人nhân 未vị 悟ngộ 。 今kim 同đồng 其kỳ 未vị 悟ngộ 故cố 云vân 。 未vị 曾tằng 得đắc 聞văn 。 中trung 下hạ 根căn 人nhân 於ư 今kim 得đắc 悟ngộ 故cố 同đồng 其kỳ 得đắc 悟ngộ 。 故cố 言ngôn 今kim 始thỉ 得đắc 聞văn 耳nhĩ 。 此thử 事sự 已dĩ 如như 前tiền 明minh 。 今kim 更cánh 開khai 一nhất 意ý 。 上thượng 外ngoại 施thí 格cách 量lượng 竟cánh 如Như 來Lai 自tự 稱xưng 歎thán 經kinh 勸khuyến 物vật 受thọ 持trì 。 今kim 內nội 施thí 格cách 量lượng 竟cánh 善thiện 吉cát 自tự 稱xưng 歎thán 經kinh 勸khuyến 物vật 受thọ 持trì 。 是thị 故cố 師sư 弟đệ 互hỗ 文văn 勸khuyến 緣duyên 信tín 悟ngộ 耳nhĩ 。 若nhược 復phục 有hữu 人nhân 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 下hạ 。 第đệ 二nhị 陳trần 他tha 得đắc 解giải 。 則tắc 生sanh 實thật 相tướng 者giả 。 他tha 云vân 。 世thế 諦đế 生sanh 真Chân 諦Đế 不bất 生sanh 。 即tức 問vấn 。 實thật 相tướng 即tức 是thị 真Chân 諦Đế 。 既ký 生sanh 實thật 相tướng 。 何hà 不bất 生sanh 真Chân 諦Đế 耶da 。 彼bỉ 釋thích 云vân 。 生sanh 實thật 相tướng 之chi 慧tuệ 耳nhĩ 。 實thật 相tướng 不bất 可khả 生sanh 。 但đãn 慧tuệ 從tùng 境cảnh 作tác 名danh 稱xưng 為vi 實thật 慧tuệ 。 境cảnh 從tùng 慧tuệ 作tác 名danh 。 故cố 生sanh 慧tuệ 言ngôn 生sanh 境cảnh 耳nhĩ 。 今kim 明minh 二nhị 諦đế 俱câu 生sanh 不bất 生sanh 。 如như 義nghĩa 中trung 釋thích 。 斯tư 文văn 即tức 證chứng 也dã 。 但đãn 一nhất 師sư 有hữu 觀quán 發phát 中trung 中trung 發phát 觀quán 義nghĩa 此thử 明minh 生sanh 實thật 相tướng 。 即tức 是thị 觀quán 發phát 中trung 。 正chánh 觀quán 明minh 了liễu 則tắc 實thật 相tướng 現hiện 前tiền 。 故cố 名danh 生sanh 實thật 相tướng 。 此thử 約ước 迷mê 悟ngộ 為vi 論luận 。 於ư 迷mê 者giả 不bất 現hiện 前tiền 名danh 實thật 相tướng 不bất 生sanh 。 悟ngộ 者giả 現hiện 前tiền 名danh 為vi 生sanh 實thật 相tướng 。 令linh 生sanh 實thật 相tướng 既ký 爾nhĩ 。 佛Phật 性tánh 等đẳng 例lệ 然nhiên 。 至chí 論luận 實thật 相tướng 未vị 曾tằng 生sanh 不bất 生sanh 也dã 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 則tắc 非phi 實thật 相tướng 者giả 。 他tha 還hoàn 以dĩ 二nhị 諦đế 釋thích 此thử 文văn 。 如như 常thường 彈đàn 。 今kim 依y 論luận 釋thích 簡giản 成thành 實thật 相tướng 義nghĩa 。 是thị 實thật 相tướng 者giả 。 獨độc 佛Phật 法Pháp 大Đại 乘Thừa 有hữu 此thử 實thật 相tướng 故cố 云vân 實thật 相tướng 。 即tức 非phi 實thật 相tướng 者giả 。 天thiên 魔ma 外ngoại 道đạo 。 無vô 實thật 相tướng 故cố 言ngôn 非phi 實thật 相tướng 。 是thị 名danh 實thật 相tướng 者giả 。 論luận 經kinh 長trường/trưởng 有hữu 一nhất 句cú 。 云vân 實thật 相tướng 實thật 相tướng 。 此thử 句cú 簡giản 二Nhị 乘Thừa 。 實thật 相tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 大Đại 乘Thừa 實thật 相tướng 。 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 實thật 相tướng 。 今kim 明minh 是thị 大Đại 乘Thừa 實thật 相tướng 非phi 二Nhị 乘Thừa 實thật 相tướng 。 故cố 云vân 實thật 相tướng 實thật 相tướng 。 前tiền 句cú 簡giản 外ngoại 實thật 相tướng 。 此thử 句cú 簡giản 內nội 實thật 相tướng 。 所sở 以dĩ 二nhị 簡giản 者giả 。 以dĩ 獨độc 佛Phật 法Pháp 有hữu 實thật 相tướng 。 及cập 獨độc 大Đại 乘Thừa 有hữu 實thật 相tướng 。 生sanh 實thật 相tướng 之chi 慧tuệ 。 方phương 是thị 希hy 有hữu 耳nhĩ 。 世Thế 尊Tôn 我ngã 今kim 得đắc 聞văn 下hạ 。 第đệ 三tam 述thuật 自tự 悟ngộ 為vi 易dị 。 所sở 以dĩ 易dị 者giả 。 一nhất 者giả 明minh 過quá 去khứ 久cửu 殖thực 三tam 多đa 。 二nhị 者giả 現hiện 在tại 者giả 值trị 佛Phật 。 內nội 因nhân 外ngoại 緣duyên 具cụ 足túc 故cố 信tín 受thọ 為vi 易dị 也dã 。 又hựu 就tựu 迹tích 中trung 為vi 論luận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 是thị 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 如như 大đại 品phẩm 云vân 。 般Bát 若Nhã 甚thậm 深thâm 。 誰thùy 能năng 信tín 解giải 。 答đáp 云vân 。 正chánh 見kiến 成thành 就tựu 。 人nhân 漏lậu 盡tận 阿A 羅La 漢Hán 能năng 信tín 。 今kim 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 既ký 是thị 羅La 漢Hán 。 所sở 以dĩ 信tín 解giải 不bất 難nan 也dã 。 若nhược 就tựu 本bổn 為vi 論luận 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 內nội 祕bí 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 或hoặc 可khả 是thị 往vãng 古cổ 如Như 來Lai 。 示thị 同đồng 眾chúng 迷mê 。 所sở 以dĩ 悟ngộ 解giải 為vi 易dị 。 若nhược 當đương 來lai 世thế 下hạ 。 第đệ 四tứ 陳trần 他tha 悟ngộ 為vi 難nạn/nan 。 所sở 以dĩ 難nạn/nan 者giả 。 良lương 由do 生sanh 在tại 末mạt 世thế 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 故cố 也dã 。 叡duệ 法Pháp 師sư 云vân 。 前tiền 五ngũ 百bách 歲tuế 得đắc 道Đạo 者giả 多đa 不bất 得đắc 道Đạo 者giả 少thiểu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 不bất 得đắc 道Đạo 者giả 多đa 得đắc 道Đạo 者giả 少thiểu 。 前tiền 五ngũ 百bách 歲tuế 信tín 無vô 生sanh 者giả 多đa 不bất 信tín 者giả 少thiểu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 不bất 信tín 者giả 多đa 信tín 者giả 為vi 少thiểu 。 是thị 以dĩ 前tiền 五ngũ 百bách 年niên 名danh 正Chánh 法Pháp 。 後hậu 五ngũ 百bách 年niên 名danh 像tượng 法pháp 。 能năng 於ư 像Tượng 法Pháp 中trung 信tín 。 所sở 以dĩ 為vi 難nạn/nan 也dã 。 又hựu 明minh 此thử 時thời 眾chúng 生sanh 不bất 久cửu 殖thực 三tam 多đa 。 不bất 久cửu 值trị 佛Phật 。 無vô 內nội 因nhân 外ngoại 緣duyên 。 能năng 於ư 中trung 生sanh 信tín 。 是thị 故cố 為vi 難nạn/nan 。 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 此thử 釋thích 信tín 為vi 難nạn/nan 意ý 也dã 。 若nhược 言ngôn 有hữu 人nhân 能năng 信tín 般Bát 若Nhã 所sở 信tín 。 則tắc 是thị 人nhân 法pháp 之chi 見kiến 。 不bất 名danh 為vi 信tín 也dã 。 此thử 信tín 亦diệc 不bất 難nan 也dã 。 明minh 若nhược 不bất 見kiến 我ngã 是thị 能năng 信tín 。 即tức 是thị 人nhân 空không 。 即tức 是thị 無vô 有hữu 人nhân 見kiến 。 不bất 見kiến 般Bát 若Nhã 。 是thị 所sở 信tín 即tức 是thị 法pháp 空không 。 即tức 是thị 無vô 法pháp 見kiến 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 者giả 。 所sở 以dĩ 不bất 取thủ 。 我ngã 等đẳng 相tương/tướng 者giả 。 非phi 有hữu 我ngã 相tương/tướng 。 是thị 故cố 不bất 取thủ 我ngã 相tương/tướng 。 以dĩ 實thật 無vô 我ngã 故cố 無vô 所sở 取thủ 耳nhĩ 。 故cố 云vân 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 也dã 。 又hựu 道Đạo 理lý 若nhược 實thật 有hữu 我ngã 人nhân 之chi 相tướng 則tắc 不bất 可khả 離ly 。 以dĩ 道Đạo 理lý 實thật 無vô 我ngã 人nhân 之chi 相tướng 。 但đãn 眾chúng 生sanh 妄vọng 謂vị 為vi 有hữu 故cố 我ngã 相tương/tướng 可khả 離ly 多đa 。 故cố 云vân 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 也dã 。 大đại 品phẩm 云vân 。 眾chúng 生sanh 所sở 著trước 若nhược 有hữu 一nhất 毫hào 末mạt 之chi 可khả 有hữu 則tắc 不bất 可khả 離ly 。 以dĩ 所sở 著trước 處xứ 無vô 如như 毛mao 髮phát 許hứa 。 有hữu 可khả 離ly 也dã 。 他tha 云vân 。 所sở 謂vị 之chi 我ngã 見kiến 是thị 無vô 耳nhĩ 。 能năng 謂vị 之chi 心tâm 是thị 有hữu 此thử 不bất 無vô 也dã 。 如như 所sở 謂vị 陽dương 炎diễm 是thị 無vô 。 能năng 謂vị 之chi 心tâm 是thị 有hữu 。 今kim 明minh 能năng 謂vị 之chi 心tâm 如như 所sở 謂vị 不bất 異dị 也dã 。 若nhược 依y 論luận 釋thích 者giả 。 此thử 明minh 人nhân 法pháp 兩lưỡng 空không 。 前tiền 云vân 無vô 我ngã 人nhân 相tướng 。 此thử 是thị 人nhân 空không 。 今kim 云vân 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 。 此thử 則tắc 明minh 法pháp 空không 。 問vấn 若nhược 言ngôn 此thử 明minh 法pháp 空không 。 應ưng 云vân 法pháp 相tướng 即tức 是thị 非phi 法pháp 相tướng 。 何hà 云vân 我ngã 相tướng 即tức 是thị 非phi 相tướng 耶da 。 答đáp 無vô 我ngã 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 人nhân 無vô 我ngã 。 二nhị 法pháp 無vô 我ngã 。 今kim 法pháp 無vô 我ngã 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 則tắc 名danh 諸chư 佛Phật 者giả 。 此thử 重trọng/trùng 釋thích 無vô 相tướng 所sở 以dĩ 也dã 。 若nhược 有hữu 諸chư 相tướng 佛Phật 應ưng 見kiến 之chi 。 以dĩ 離ly 一nhất 切thiết 。 諸chư 相tướng 名danh 為vi 諸chư 佛Phật 故cố 。 則tắc 知tri 諸chư 法pháp 無vô 此thử 相tương/tướng 也dã 。 問vấn 佛Phật 何hà 故cố 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 耶da 。 答đáp 有hữu 一nhất 切thiết 相tướng 。 則tắc 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 無vô 一nhất 切thiết 相tương/tướng 則tắc 。 是thị 無vô 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 是thị 生sanh 死tử 凡phàm 夫phu 。 無vô 所sở 得đắc 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 為vi 諸chư 佛Phật 也dã 。

佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 第đệ 二nhị 佛Phật 述thuật 成thành 。

前tiền 領lãnh 解giải 有hữu 四tứ 章chương 。 今kim 但đãn 述thuật 第đệ 四tứ 陳trần 他tha 悟ngộ 難nạn/nan 。 明minh 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 習tập 有hữu 所sở 得đắc 久cửu 。 昔tích 日nhật 又hựu 稟bẩm 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 所sở 得đắc 教giáo 。 忽hốt 聞văn 般Bát 若Nhã 無vô 人nhân 無vô 法pháp 多đa 生sanh 怖bố 畏úy 。 是thị 故cố 今kim 明minh 能năng 不bất 怖bố 畏úy 。 此thử 則tắc 為vi 難nan 。 所sở 言ngôn 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 者giả 。 一nhất 往vãng 怛đát 愕ngạc 謂vị 之chi 為vi 驚kinh 。 內nội 心tâm 怯khiếp 弱nhược 名danh 之chi 為vi 畏úy 。 一nhất 向hướng 深thâm 惡ác 前tiền 事sự 稱xưng 之chi 為vi 怖bố 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 他tha 云vân 。 般Bát 若Nhã 是thị 六Lục 度Độ 中trung 第đệ 一nhất 故cố 言ngôn 第đệ 一nhất 。 則tắc 非phi 第đệ 一nhất 者giả 。 真Chân 諦Đế 遣khiển 第đệ 一nhất 也dã 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 者giả 。 世thế 諦đế 假giả 名danh 說thuyết 第đệ 一nhất 也dã 。 依y 論luận 解giải 。 此thử 般Bát 若Nhã 一nhất 經kinh 勝thắng 餘dư 修tu 多đa 羅la 。 故cố 名danh 此thử 經Kinh 為vi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 。 非phi 第đệ 一nhất 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 餘dư 修tu 多đa 羅la 非phi 第đệ 一nhất 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 。 還hoàn 結kết 此thử 經Kinh 為vi 第đệ 一nhất 也dã 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 文văn 來lai 者giả 。 是thị 近cận 遠viễn 二nhị 義nghĩa 。 近cận 者giả 成thành 上thượng 希hy 有hữu 之chi 言ngôn 。 以dĩ 此thử 經Kinh 第đệ 一nhất 。 故cố 信tín 此thử 經Kinh 。 方phương 是thị 希hy 有hữu 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 若nhược 非phi 第đệ 一nhất 。 信tín 之chi 不bất 足túc 稱xưng 為vi 希hy 有hữu 也dã 。 遠viễn 成thành 上thượng 者giả 。 上thượng 來lai 所sở 明minh 內nội 外ngoại 二nhị 施thí 不bất 及cập 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 者giả 。 由do 此thử 經Kinh 是thị 諸chư 經kinh 中trung 之chi 第đệ 一nhất 法pháp 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 忍nhẫn 辱nhục 下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 疑nghi 念niệm 也dã 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 次thứ 般Bát 若Nhã 。 明minh 忍nhẫn 辱nhục 耶da 。 依y 六Lục 度Độ 數số 前tiền 後hậu 並tịnh 非phi 次thứ 第đệ 。 今kim 有hữu 何hà 次thứ 第đệ 。 生sanh 此thử 文văn 耶da 。 答đáp 開khai 善thiện 解giải 云vân 。 三tam 門môn 說thuyết 般Bát 若Nhã 。 前tiền 就tựu 體thể 名danh 二nhị 門môn 說thuyết 竟cánh 。 今kim 次thứ 第đệ 三tam 功công 用dụng 門môn 說thuyết 。 明minh 般Bát 若Nhã 功công 用dụng 無vô 窮cùng 。 能năng 生sanh 諸chư 佛Phật 。 能năng 示thị 世thế 間gian 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 又hựu 攝nhiếp 用dụng 導đạo 用dụng 忘vong 用dụng 諸chư 用dụng 非phi 一nhất 。 今kim 此thử 明minh 忘vong 懷hoài 。 忍nhẫn 辱nhục 之chi 用dụng 者giả 。 以dĩ 得đắc 此thử 用dụng 故cố 。 則tắc 逢phùng 苦khổ 不bất 憂ưu 。 值trị 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 喜hỷ 。 其kỳ 功công 最tối 要yếu 故cố 偏thiên 明minh 之chi 。 又hựu 解giải 云vân 。 忍nhẫn 與dữ 般Bát 若Nhã 俱câu 是thị 慧tuệ 。 與dữ 慧tuệ 同đồng 體thể 。 故cố 共cộng 明minh 也dã 。 今kim 明minh 無vô 方phương 之chi 意ý 不bất 妨phương 此thử 義nghĩa 。 若nhược 依y 論luận 意ý 釋thích 疑nghi 故cố 來lai 。 眾chúng 所sở 以dĩ 疑nghi 者giả 。 遠viễn 從tùng 前tiền 捨xả 身thân 命mạng 格cách 量lượng 生sanh 。 上thượng 云vân 捨xả 身thân 施thí 不bất 及cập 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 所sở 以dĩ 不bất 及cập 者giả 。 為vi 捨xả 身thân 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 顛điên 倒đảo 苦khổ 因nhân 還hoàn 得đắc 有hữu 所sở 得đắc 苦khổ 果quả 故cố 不bất 及cập 持trì 經Kinh 。 眾chúng 即tức 疑nghi 。 佛Phật 昔tích 來lai 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 亦diệc 應ưng 是thị 顛điên 倒đảo 之chi 因nhân 。 應ưng 得đắc 顛điên 倒đảo 之chi 果quả 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 也dã 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 佛Phật 昔tích 行hành 苦khổ 行hạnh 。 此thử 是thị 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 心tâm 。 雖tuy 復phục 捨xả 身thân 而nhi 不bất 苦khổ 惱não 。 非phi 但đãn 無vô 苦khổ 而nhi 還hoàn 更cánh 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 論luận 偈kệ 云vân 。 苦khổ 樂lạc 有hữu 慈từ 悲bi 如như 是thị 苦khổ 行hạnh 果quả 。 以dĩ 修tu 無vô 所sở 得đắc 忍nhẫn 。 故cố 得đắc 菩Bồ 提Đề 也dã 。 故cố 云vân 如Như 來Lai 說thuyết 忍Nhẫn 辱Nhục 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 非phi 忍nhẫn 辱nhục 者giả 。 非phi 是thị 有hữu 得đắc 捨xả 身thân 忍nhẫn 辱nhục 也dã 。 又hựu 非phi 忍nhẫn 辱nhục 者giả 。 此thử 無vô 所sở 得đắc 忍nhẫn 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 也dã 。 故cố 論luận 云vân 彼bỉ 忍nhẫn 辱nhục 岸ngạn 難nan 量lương 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 無vô 我ngã 相tương/tướng 者giả 。 此thử 二nhị 義nghĩa 故cố 來lai 。 一nhất 者giả 反phản 釋thích 無vô 瞋sân 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 我ngã 相tướng 。 則tắc 應ưng 生sanh 瞋sân 。 以dĩ 無vô 我ngã 相tướng 故cố 。 令linh 誰thùy 瞋sân 耶da 。 復phục 瞋sân 者giả 誰thùy 耶da 。 二nhị 者giả 明minh 無vô 忍nhẫn 義nghĩa 。 即tức 是thị 不bất 忍nhẫn 不bất 瞋sân 為vi 。 忍Nhẫn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 若nhược 有hữu 能năng 忍nhẫn 之chi 人nhân 則tắc 應ưng 生sanh 瞋sân 。 今kim 尚thượng 不bất 見kiến 能năng 忍nhẫn 之chi 人nhân 。 何hà 由do 有hữu 他tha 起khởi 瞋sân 之chi 者giả 。 此thử 是thị 跨khóa 節tiết 釋thích 也dã 。 歌Ca 利Lợi 王Vương 者giả 。 引dẫn 事sự 證chứng 因nhân 緣duyên 。 歌Ca 利Lợi 王Vương 即tức 是thị 陳trần 如như 本bổn 身thân 。 昔tích 曾tằng 害hại 仙tiên 人nhân 。 仙tiên 人nhân 發phát 願nguyện 。 汝nhữ 今kim 無vô 罪tội 害hại 我ngã 我ngã 得đắc 道Đạo 時thời 要yếu 前tiền 度độ 汝nhữ 。 如như 出xuất 毘tỳ 婆bà 娑sa 文văn 。 是thị 故cố 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 下hạ 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 文văn 者giả 。 為vi 成thành 前tiền 忍nhẫn 辱nhục 義nghĩa 。 新tân 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 聞văn 歷lịch 世thế 修tu 忍nhẫn 。 得đắc 於ư 菩Bồ 提Đề 。 彼bỉ 既ký 見kiến 有hữu 身thân 心tâm 或hoặc 生sanh 退thoái 轉chuyển 。 如như 身thân 子tử 六lục 十thập 劫kiếp 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 後hậu 因nhân 捨xả 眼nhãn 遂toại 退thoái 成thành 聲Thanh 聞Văn 。 故cố 今kim 勸khuyến 云vân 。 欲dục 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 應ưng 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 發phát 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 也dã 。 問vấn 從tùng 上thượng 來lai 三tam 處xứ 明minh 不bất 住trụ 何hà 異dị 。 釋thích 云vân 。 初sơ 不bất 住trụ 為vi 成thành 檀đàn 度độ 義nghĩa 勸khuyến 行hành 無vô 得đắc 施thí 也dã 。 次thứ 不bất 住trụ 為vi 成thành 淨tịnh 土độ 因nhân 義nghĩa 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 心tâm 有hữu 穢uế 。 心tâm 穢uế 故cố 則tắc 土thổ/độ 穢uế 。 以dĩ 心tâm 無vô 所sở 住trụ 故cố 心tâm 淨tịnh 。 心tâm 淨tịnh 故cố 土thổ/độ 淨tịnh 也dã 。 今kim 明minh 不bất 住trụ 為vi 成thành 菩Bồ 提Đề 心tâm 勸khuyến 不bất 住trụ 發phát 心tâm 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 乖quai 正Chánh 道Đạo 。 豈khởi 是thị 道Đạo 心tâm 耶da 。 菩Bồ 提Đề 是thị 正Chánh 道Đạo 。 今kim 發phát 道Đạo 心tâm 故cố 名danh 菩Bồ 提Đề 心tâm 耳nhĩ 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 者giả 。 若nhược 心tâm 有hữu 住trụ 。 則tắc 是thị 住trụ 顛điên 倒đảo 。 則tắc 為vi 非phi 住trụ 。 不bất 住trụ 般Bát 若Nhã 也dã 。 如như 大đại 經kinh 。 不bất 住trụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 住trụ 般Bát 若Nhã 。 不bất 信tín 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 名danh 信tín 般Bát 若Nhã 。 生sanh 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 不bất 應ưng 住trụ 下hạ 。 前tiền 明minh 勸khuyến 無vô 住trụ 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 今kim 勸khuyến 無vô 住trụ 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 如như 善thiện 財tài 之chi 言ngôn 也dã 。 問vấn 經kinh 初sơ 已dĩ 明minh 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 今kim 何hà 得đắc 更cánh 說thuyết 。 答đáp 前tiền 明minh 建kiến 廣quảng 大đại 等đẳng 四tứ 心tâm 名danh 發phát 心tâm 。 就tựu 不bất 住trụ 義nghĩa 以dĩ 明minh 修tu 行hành 。 今kim 此thử 中trung 通thông 就tựu 不bất 住trụ 即tức 明minh 發phát 心tâm 之chi 與dữ 修tu 行hành 。 故cố 前tiền 離ly 明minh 。 今kim 是thị 合hợp 辨biện 也dã 。 但đãn 舉cử 布bố 施thí 者giả 。 布bố 施thí 居cư 六Lục 度Độ 之chi 初sơ 。 又hựu 檀đàn 義nghĩa 攝nhiếp 六lục 也dã 。 如như 論luận 偈kệ 云vân 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 菩Bồ 薩Tát 為vì 利lợi 益ích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 者giả 。 前tiền 既ký 明minh 無vô 住trụ 發phát 心tâm 無vô 住trụ 修tu 行hành 。 人nhân 便tiện 謂vị 。 既ký 無vô 所sở 住trụ 何hà 故cố 發phát 心tâm 何hà 故cố 修tu 行hành 耶da 。 即tức 釋thích 曰viết 。 為vì 利lợi 眾chúng 生sanh 故cố 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 也dã 。 又hựu 無vô 住trụ 修tu 行hành 方phương 能năng 利lợi 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。 有hữu 所sở 住trụ 修tu 行hành 不bất 能năng 自tự 利lợi 利lợi 人nhân 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 下hạ 。 此thử 為vi 成thành 上thượng 修tu 行hành 及cập 為vi 眾chúng 生sanh 。 既ký 言ngôn 修tu 行hành 。 便tiện 有hữu 行hành 可khả 修tu 。 既ký 言ngôn 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 利lợi 。 便tiện 是thị 人nhân 法pháp 見kiến 耳nhĩ 。 故cố 今kim 明minh 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 相tương/tướng 則tắc 非phi 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 故cố 雖tuy 修tu 萬vạn 行hạnh 無vô 行hành 可khả 修tu 。 雖tuy 利lợi 眾chúng 生sanh 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 利lợi 。 又hựu 引dẫn 佛Phật 誠thành 言ngôn 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 佛Phật 說thuyết 眾chúng 生sanh 與dữ 法pháp 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 須tu 如như 此thử 而nhi 學học 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 如Như 來Lai 是thị 真chân 語ngữ 者giả 下hạ 。 此thử 文văn 來lai 有hữu 近cận 遠viễn 。 遠viễn 意ý 成thành 前tiền 內nội 外ngoại 二nhị 施thí 格cách 量lượng 義nghĩa 。 何hà 者giả 。 前tiền 明minh 雖tuy 捨xả 內nội 外ngoại 二nhị 施thí 終chung 不bất 及cập 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 人nhân 聞văn 此thử 生sanh 疑nghi 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 絕tuyệt 言ngôn 。 云vân 何hà 名danh 字tự 文văn 句cú 能năng 表biểu 實thật 相tướng 。 而nhi 受thọ 持trì 四tứ 句cú 頓đốn 有hữu 如như 此thử 福phước 耶da 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 實thật 相tướng 雖tuy 絕tuyệt 言ngôn 。 言ngôn 是thị 無vô 言ngôn 因nhân 。 因nhân 言ngôn 故cố 得đắc 表biểu 無vô 言ngôn 。 故cố 受thọ 持trì 此thử 言ngôn 。 功công 德đức 無vô 量lượng 。 問vấn 此thử 乃nãi 釋thích 言ngôn 能năng 表biểu 道đạo 。 云vân 何hà 是thị 釋thích 五ngũ 語ngữ 文văn 耶da 。 答đáp 以dĩ 言ngôn 必tất 能năng 表biểu 道đạo 故cố 。 佛Phật 言ngôn 是thị 實thật 由do 能năng 表biểu 道đạo 故cố 。 受thọ 持trì 福phước 多đa 。 近cận 意ý 者giả 。 上thượng 引dẫn 佛Phật 說thuyết 一nhất 切thiết 。 諸chư 相tướng 則tắc 是thị 非phi 相tướng 。 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 非phi 眾chúng 生sanh 。 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 如như 說thuyết 而nhi 行hành 。 今kim 重trọng/trùng 釋thích 所sở 以dĩ 。 須tu 信tín 佛Phật 說thuyết 者giả 。 良lương 由do 佛Phật 語ngữ 不bất 虛hư 故cố 也dã 。 真chân 語ngữ 者giả 依y 真Chân 諦Đế 說thuyết 也dã 。 實thật 語ngữ 者giả 依y 世thế 諦đế 說thuyết 也dã 。 所sở 以dĩ 舉cử 二nhị 語ngữ 者giả 。 為vi 如Như 來Lai 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 故cố 也dã 。 如như 語ngữ 者giả 。 如như 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 。 此thử 上thượng 同đồng 諸chư 佛Phật 也dã 。 不bất 誑cuống 語ngữ 者giả 。 佛Phật 不bất 誑cuống 眾chúng 生sanh 。 如như 大đại 經kinh 言ngôn 。 何hà 緣duyên 當đương 誑cuống 如như 子tử 想tưởng 者giả 令linh 墮đọa 地địa 獄ngục 也dã 。 不bất 異dị 語ngữ 者giả 。 為vi 釋thích 疑nghi 故cố 來lai 。 人nhân 疑nghi 。 若nhược 不bất 誑cuống 眾chúng 生sanh 。 何hà 得đắc 一nhất 佛Phật 作tác 。 種chủng 種chủng 異dị 說thuyết 。 初sơ 三tam 後hậu 一nhất 。 乃nãi 至chí 今kim 常thường 昔tích 無vô 常thường 耶da 。 故cố 釋thích 云vân 。 雖tuy 有hữu 諸chư 說thuyết 為vi 成thành 一nhất 道đạo 。 所sở 以dĩ 不bất 異dị 。 如như 經Kinh 云vân 。 智trí 者giả 終chung 不bất 謂vị 我ngã 二nhị 語ngữ 。 我ngã 於ư 是thị 人nhân 。 亦diệc 不bất 二nhị 語ngữ 。 法pháp 華hoa 云vân 。 雖tuy 說thuyết 種chủng 種chủng 乘thừa 皆giai 為vi 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 次thứ 依y 論luận 釋thích 。 唯duy 有hữu 四tứ 語ngữ 。 故cố 偈kệ 云vân 。 實thật 智trí 及cập 小Tiểu 乘Thừa 。 說thuyết 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 。 記ký 於ư 三tam 世thế 事sự 。 是thị 名danh 四tứ 種chủng 語ngữ 。 實thật 智trí 即tức 真chân 語ngữ 。 謂vị 說thuyết 佛Phật 菩Bồ 提Đề 也dã 。 及cập 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 四Tứ 諦Đế 即tức 實thật 語ngữ 。 說thuyết 摩Ma 訶Ha 衍Diên 法Pháp 為vi 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 如như 語ngữ 也dã 。 記ký 三tam 世thế 事sự 合hợp 後hậu 二nhị 為vi 不bất 異dị 語ngữ 也dã 。 此thử 四tứ 語ngữ 含hàm 小tiểu 大đại 理lý 事sự 因nhân 果quả 。 真chân 語ngữ 是thị 果quả 也dã 。 如như 語ngữ 是thị 因nhân 。 此thử 二nhị 是thị 大đại 。 實thật 語ngữ 為vi 小tiểu 。 記ký 三tam 世thế 是thị 事sự 也dã 。 三tam 語ngữ 是thị 理lý 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 者giả 。 有hữu 此thử 文văn 來lai 者giả 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 凡phàm 有hữu 三tam 文văn 。 引dẫn 佛Phật 語ngữ 勸khuyến 信tín 。 初sơ 引dẫn 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 相tương/tướng 則tắc 非phi 相tướng 。 說thuyết 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 非phi 眾chúng 生sanh 。 此thử 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 捨xả 人nhân 法pháp 見kiến 令linh 信tín 無vô 所sở 住trụ 教giáo 。 次thứ 引dẫn 五ngũ 語ngữ 證chứng 佛Phật 語ngữ 不bất 虛hư 。 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 信tín 佛Phật 說thuyết 無vô 所sở 住trụ 教giáo 也dã 。 今kim 第đệ 三tam 引dẫn 佛Phật 。 所sở 證chứng 得đắc 法Pháp 。 復phục 勸khuyến 信tín 無vô 所sở 住trụ 教giáo 。 以dĩ 佛Phật 親thân 依y 無vô 所sở 住trụ 教giáo 證chứng 得đắc 菩Bồ 提Đề 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 須tu 信tín 無vô 所sở 住trụ 教giáo 門môn 也dã 。 論luận 經kinh 長trường/trưởng 有hữu 一nhất 句cú 。 謂vị 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 法Pháp 。 釋thích 已dĩ 如như 向hướng 也dã 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 無vô 實thật 無vô 虛hư 者giả 。 上thượng 來lai 三tam 過quá 勸khuyến 信tín 語ngữ 。 但đãn 恐khủng 鈍độn 根căn 守thủ 語ngữ 而nhi 住trụ 故cố 。 今kim 明minh 佛Phật 語ngữ 。 非phi 實thật 非phi 虛hư 。 以dĩ 正Chánh 道Đạo 絕tuyệt 言ngôn 。 若nhược 守thủ 言ngôn 則tắc 失thất 道đạo 。 故cố 言ngôn 則tắc 非phi 實thật 。 非phi 不bất 因nhân 言ngôn 表biểu 道đạo 。 故cố 言ngôn 則tắc 非phi 虛hư 。 指chỉ 月nguyệt 之chi 譬thí 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 斯tư 乃nãi 貫quán 一nhất 化hóa 之chi 意ý 。 豈khởi 一nhất 章chương 經kinh 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 如như 人nhân 入nhập 闇ám 下hạ 。 依y 流lưu 支chi 十thập 二nhị 分phần 。 前tiền 格cách 量lượng 分phần/phân 竟cánh 。 今kim 是thị 顯hiển 性tánh 分phần/phân 。 今kim 三tam 種chủng 彈đàn 之chi 。 一nhất 者giả 顯hiển 性tánh 分phần/phân 。 經kinh 論luận 無vô 文văn 故cố 所sở 以dĩ 不bất 用dụng 。 二nhị 者giả 若nhược 就tựu 布bố 施thí 以dĩ 明minh 得đắc 失thất 判phán 顯hiển 性tánh 分phần/phân 者giả 。 前tiền 明minh 忍nhẫn 辱nhục 修tu 行hành 亦diệc 應ưng 是thị 分phần/phân 也dã 。 三tam 者giả 內nội 外ngoại 格cách 量lượng 中trung 各các 有hữu 二nhị 格cách 。 今kim 內nội 格cách 中trung 止chỉ 一nhất 章chương 竟cánh 。 餘dư 有hữu 一nhất 格cách 量lượng 在tại 。 何hà 得đắc 合hợp 取thủ 後hậu 格cách 量lượng 為vi 顯hiển 性tánh 分phần/phân 耶da 。 今kim 明minh 二nhị 意ý 故cố 有hữu 此thử 文văn 來lai 。 一nhất 者giả 近cận 生sanh 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 凡phàm 有hữu 三tam 處xứ 勸khuyến 修tu 不bất 住trụ 捨xả 於ư 住trụ 義nghĩa 。 未vị 知tri 住trụ 有hữu 何hà 失thất 不bất 住trụ 有hữu 何hà 得đắc 。 勸khuyến 修tu 不bất 住trụ 捨xả 於ư 住trụ 耶da 。 故cố 今kim 最tối 後hậu 釋thích 其kỳ 得đắc 失thất 。 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 則tắc 如như 外ngoại 無vô 光quang 明minh 內nội 有hữu 黑hắc 暗ám 。 故cố 不bất 見kiến 正Chánh 道Đạo 。 心tâm 無vô 所sở 住trụ 。 如như 外ngoại 有hữu 光quang 明minh 內nội 有hữu 眼nhãn 目mục 。 能năng 見kiến 正Chánh 道Đạo 。 為vi 此thử 得đắc 失thất 故cố 有hữu 上thượng 來lai 三tam 勸khuyến 也dã 。 依y 無vô 住trụ 之chi 教giáo 。 如như 外ngoại 有hữu 光quang 明minh 。 得đắc 無vô 所sở 住trụ 觀quán 解giải 。 如như 內nội 有hữu 眼nhãn 目mục 。 如như 此thử 之chi 人nhân 。 見kiến 正Chánh 道Đạo 也dã 。 有hữu 住trụ 之chi 失thất 反phản 此thử 可khả 知tri 也dã 。 依y 論luận 生sanh 起khởi 。 云vân 真Chân 如Như 一nhất 切thiết 處xứ 一nhất 切thiết 時thời 常thường 有hữu 。 何hà 故cố 眾chúng 生sanh 。 有hữu 得đắc 如như 有hữu 不bất 得đắc 如như 耶da 。 論luận 師sư 云vân 。 真Chân 如Như 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 何hà 故cố 聖thánh 見kiến 凡phàm 不bất 見kiến 耶da 。 即tức 用dụng 經kinh 文văn 釋thích 之chi 。 如như 雖tuy 常thường 有hữu 一nhất 色sắc 。 若nhược 外ngoại 有hữu 光quang 明minh 內nội 有hữu 眼nhãn 目mục 則tắc 見kiến 。 無vô 此thử 內nội 外ngoại 則tắc 不bất 見kiến 也dã 。 雖tuy 常thường 有hữu 真Chân 如Như 佛Phật 性tánh 。 心tâm 無vô 所sở 住trụ 則tắc 見kiến 。 有hữu 所sở 住trụ 則tắc 不bất 見kiến 也dã 。 顯hiển 性tánh 之chi 言ngôn 事sự 在tại 斯tư 也dã 。 今kim 明minh 作tác 此thử 意ý 亦diệc 於ư 義nghĩa 無vô 失thất 。 大đại 智trí 論luận 云vân 。 或hoặc 名danh 如như 或hoặc 名danh 實thật 相tướng 法pháp 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 約ước 眾chúng 生sanh 悟ngộ 迷mê 故cố 有hữu 得đắc 不bất 得đắc 。 至chí 論luận 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 曾tằng 得đắc 失thất 隱ẩn 顯hiển 也dã 。 問vấn 依y 論luận 乃nãi 明minh 見kiến 如như 不bất 見kiến 如như 。 似tự 無vô 次thứ 第đệ 便tiện 是thị 孤cô 生sanh 此thử 文văn 。 答đáp 此thử 文văn 即tức 接tiếp 前tiền 布bố 施thí 得đắc 失thất 生sanh 。 故cố 有hữu 住trụ 布bố 施thí 則tắc 不bất 見kiến 如như 。 無vô 住trụ 布bố 施thí 則tắc 便tiện 見kiến 如như 。 故cố 非phi 無vô 次thứ 第đệ 也dã 。 但đãn 講giảng 論luận 者giả 不bất 見kiến 其kỳ 近cận 。 便tiện 謂vị 孤cô 生sanh 為vi 顯hiển 性tánh 分phần/phân 耳nhĩ 。 講giảng 經kinh 師sư 雖tuy 見kiến 其kỳ 近cận 文văn 兩lưỡng 施thí 之chi 得đắc 失thất 。 不bất 得đắc 見kiến 其kỳ 因nhân 施thí 得đắc 失thất 遠viễn 明minh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 為vi 有hữu 方phương 便tiện 無vô 方phương 便tiện 故cố 。 有hữu 見kiến 不bất 見kiến 異dị 也dã 。 若nhược 取thủ 近cận 遠viễn 兩lưỡng 義nghĩa 。 則tắc 經kinh 論luận 皆giai 成thành 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 若nhược 當đương 來lai 世thế 下hạ 。 有hữu 此thử 一nhất 章chương 來lai 者giả 。 還hoàn 成thành 上thượng 捨xả 失thất 從tùng 得đắc 之chi 義nghĩa 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 若nhược 捨xả 失thất 從tùng 得đắc 者giả 。 要yếu 須tu 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 般Bát 若Nhã 故cố 也dã 。 問vấn 信tín 受thọ 門môn 已dĩ 明minh 若nhược 生sanh 一nhất 念niệm 淨tịnh 信tín 。 則tắc 為vi 佛Phật 智trí 見kiến 得đắc 無vô 量lượng 功công 德đức 竟cánh 。 今kim 何hà 故cố 重trùng 說thuyết 為vi 佛Phật 智trí 見kiến 得đắc 無vô 量lượng 功công 德đức 耶da 。 答đáp 此thử 般Bát 若Nhã 經kinh 有hữu 三tam 門môn 明minh 功công 德đức 。 一nhất 自tự 信tín 門môn 。 二nhị 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 復phục 為vì 他tha 說thuyết 門môn 。 三tam 但đãn 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 門môn 也dã 。 初sơ 明minh 一nhất 念niệm 信tín 為vi 佛Phật 智trí 見kiến 。 得đắc 無vô 量lượng 功công 德đức 。 是thị 自tự 信tín 門môn 明minh 功công 德đức 也dã 。 從tùng 三tam 千thiên 七thất 寶bảo 施thí 至chí 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 施thí 。 此thử 明minh 自tự 行hành 化hóa 他tha 門môn 明minh 功công 德đức 也dã 。 今kim 此thử 章chương 明minh 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 自tự 行hành 門môn 功công 德đức 。 故cố 非phi 重trùng 說thuyết 也dã 。 此thử 三tam 門môn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 般Bát 若Nhã 經kinh 明minh 功công 德đức 也dã 。 初sơ 日nhật 分phần/phân 下hạ 。 第đệ 二nhị 三tam 時thời 捨xả 身thân 格cách 量lượng 功công 德đức 也dã 。 為vi 二nhị 。 初sơ 明minh 格cách 量lượng 。 第đệ 二nhị 稱xưng 歎thán 勸khuyến 修tu 。 格cách 量lượng 中trung 為vi 二nhị 。 初sơ 正chánh 舉cử 捨xả 身thân 。 第đệ 二nhị 格cách 量lượng 也dã 。 異dị 上thượng 捨xả 身thân 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 施thí 多đa 。 謂vị 日nhật 三tam 時thời 捨xả 身thân 。 此thử 日nhật 初sơ 分phần/phân 日nhật 中trung 分phần/phân 日nhật 後hậu 分phần/phân 。 非phi 是thị 三tam 日nhật 為vi 三tam 分phần/phân 也dã 。 二nhị 者giả 時thời 節tiết 久cửu 。 謂vị 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 億ức 。 劫kiếp 常thường 行hành 捨xả 身thân 事sự 也dã 。 次thứ 格cách 量lượng 般Bát 若Nhã 。 直trực 明minh 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 已dĩ 勝thắng 。 況huống 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 說thuyết 耶da 。 此thử 則tắc 格cách 量lượng 轉chuyển 高cao 。 般Bát 若Nhã 之chi 福phước 轉chuyển 重trọng/trùng 也dã 。 又hựu 此thử 文văn 所sở 以dĩ 來lai 者giả 。 上thượng 信tín 受thọ 門môn 中trung 。 直trực 明minh 信tín 心tâm 為vi 佛Phật 知tri 見kiến 。 得đắc 無vô 量lượng 功công 德đức 。 猶do 未vị 格cách 量lượng 信tín 心tâm 功công 德đức 少thiểu 多đa 。 今kim 欲dục 格cách 量lượng 信tín 心tâm 功công 德đức 少thiểu 多đa 故cố 有hữu 此thử 文văn 來lai 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 須tu 格cách 量lượng 信tín 心tâm 功công 德đức 耶da 。 答đáp 既ký 三tam 門môn 明minh 功công 德đức 。 則tắc 三tam 門môn 明minh 格cách 量lượng 。 上thượng 已dĩ 三tam 處xứ 格cách 量lượng 自tự 行hành 化hóa 他tha 功công 德đức 門môn 竟cánh 。 謂vị 三tam 千thiên 布bố 施thí 恆Hằng 沙sa 布bố 施thí 。 捨xả 身thân 布bố 施thí 。 皆giai 自tự 行hành 化hóa 他tha 門môn 。 猶do 未vị 格cách 量lượng 信tín 心tâm 門môn 。 故cố 今kim 明minh 之chi 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 格cách 量lượng 自tự 信tín 門môn 功công 德đức 多đa 上thượng 自tự 行hành 化hóa 他tha 功công 德đức 耶da 。 答đáp 格cách 量lượng 自tự 信tín 門môn 功công 德đức 尚thượng 多đa 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 則tắc 不bất 可khả 量lượng 。 故cố 今kim 文văn 云vân 信tín 心tâm 不bất 逆nghịch 。 其kỳ 福phước 勝thắng 彼bỉ 。 何hà 況huống 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 為vì 他tha 說thuyết 耶da 。 故cố 此thử 文văn 來lai 有hữu 其kỳ 深thâm 旨chỉ 。 欲dục 講giảng 誦tụng 者giả 當đương 依y 此thử 意ý 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 以dĩ 要yếu 言ngôn 之chi 下hạ 。 第đệ 二nhị 稱xưng 歎thán 勸khuyến 修tu 。 開khai 文văn 為vi 四tứ 。 第đệ 一nhất 歎thán 法Pháp 。 第đệ 二nhị 歎thán 人nhân 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 歎thán 法Pháp 。 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 歎thán 人nhân 。 今kim 初sơ 歎thán 法Pháp 。 前tiền 格cách 量lượng 竟cánh 既ký 稱xưng 歎thán 。 今kim 格cách 量lượng 竟cánh 亦diệc 稱xưng 歎thán 也dã 。 如Như 來Lai 為vì 發phát 大Đại 乘Thừa 者giả 說thuyết 下hạ 。 第đệ 二nhị 歎thán 人nhân 。 問vấn 大Đại 乘Thừa 與dữ 最Tối 上Thượng 乘Thừa 何hà 異dị 。 答đáp 通thông 論luận 不bất 異dị 。 此thử 種chủng 種chủng 歎thán 耳nhĩ 。 別biệt 者giả 大đại 包bao 含hàm 廣quảng 博bác 義nghĩa 。 最tối 上thượng 高cao 絕tuyệt 取thủ 超siêu 出xuất 二Nhị 乘Thừa 義nghĩa 。 廣quảng 博bác 等đẳng 即tức 是thị 得đắc 義nghĩa 。 出xuất 二Nhị 乘Thừa 即tức 是thị 離ly 義nghĩa 。 又hựu 大đại 是thị 其kỳ 始thỉ 義nghĩa 。 據cứ 淺thiển 行hành 之chi 人nhân 。 最tối 上thượng 是thị 其kỳ 終chung 義nghĩa 。 據cứ 深thâm 行hành 人nhân 也dã 。 如Như 來Lai 悉tất 知tri 是thị 人nhân 者giả 。 問vấn 前tiền 已dĩ 二nhị 處xứ 明minh 知tri 見kiến 竟cánh 。 今kim 復phục 明minh 者giả 有hữu 何hà 異dị 耶da 。 解giải 云vân 。 初sơ 知tri 見kiến 自tự 信tín 功công 德đức 。 次thứ 知tri 見kiến 自tự 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 功công 德đức 。 今kim 知tri 見kiến 受thọ 持trì 復phục 為vì 人nhân 說thuyết 得đắc 功công 德đức 。 故cố 三tam 知tri 見kiến 異dị 也dã 。 若nhược 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 此thử 明minh 舉cử 失thất 顯hiển 得đắc 。 歎thán 此thử 中trung 舉cử 二nhị 人nhân 。 樂nhạo 小tiểu 法Pháp 者giả 。 此thử 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 著trước 我ngã 見kiến 者giả 。 此thử 是thị 外ngoại 道đạo 。 此thử 二nhị 人nhân 不bất 能năng 聽thính 受thọ 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 人nhân 。 所sở 以dĩ 不bất 能năng 聽thính 受thọ 者giả 。 以dĩ 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 故cố 不bất 信tín 無vô 得đắc 。 又hựu 此thử 經Kinh 明minh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 謂vị 佛Phật 無vô 常thường 畢tất 竟cánh 滅diệt 故cố 不bất 信tín 。 故cố 大đại 智trí 論luận 云vân 。 五ngũ 百bách 歲tuế 五ngũ 百bách 部bộ 聞văn 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 。 如như 刀đao 傷thương 心tâm 。 叡duệ 法Pháp 師sư 喻dụ 疑nghi 論luận 云vân 。 外ngoại 國quốc 三tam 十thập 六lục 國quốc 皆giai 小Tiểu 乘Thừa 學học 。 不bất 信tín 大Đại 乘Thừa 。 問vấn 小Tiểu 乘Thừa 亦diệc 明minh 空không 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 明minh 空không 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 何hà 意ý 不bất 信tín 大đại 耶da 。 答đáp 大đại 論luận 云vân 。 空không 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 但đãn 空không 二nhị 者giả 不bất 但đãn 空không 。 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 得đắc 但đãn 空không 不bất 得đắc 不bất 但đãn 空không 。 此thử 經Kinh 明minh 不bất 但đãn 空không 。 故cố 不bất 信tín 空không 也dã 。 又hựu 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 但đãn 得đắc 生sanh 空không 不bất 得đắc 法Pháp 空không 。 大đại 智trí 論luận 云vân 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 分phân 為vi 二nhị 分phần 。 一nhất 信tín 眾chúng 生sanh 空không 不bất 信tín 法pháp 空không 。 二nhị 俱câu 信tín 二nhị 空không 。 今kim 此thử 經Kinh 具cụ 明minh 二nhị 空không 。 故cố 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 不bất 信tín 也dã 。 外ngoại 道đạo 著trước 我ngã 見kiến 不bất 信tín 則tắc 易dị 知tri 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 在tại 在tại 處xứ 處xứ 下hạ 。 第đệ 三tam 重trọng/trùng 歎thán 法Pháp 。 問vấn 此thử 歎thán 法Pháp 與dữ 初sơ 何hà 異dị 。 答đáp 初sơ 直trực 歎thán 經Kinh 法Pháp 。 今kim 歎thán 法Pháp 所sở 在tại 之chi 處xứ 故cố 異dị 也dã 。 問vấn 上thượng 已dĩ 歎thán 經kinh 在tại 處xứ 則tắc 處xứ 貴quý 。 猶do 如như 塔tháp 廟miếu 竟cánh 。 今kim 何hà 故cố 復phục 歎thán 如như 塔tháp 耶da 。 答đáp 前tiền 略lược 歎thán 。 今kim 廣quảng 歎thán 。 前tiền 直trực 云vân 如như 塔tháp 廟miếu 故cố 是thị 略lược 。 今kim 云vân 種chủng 種chủng 供cúng 養dường 故cố 是thị 廣quảng 。 前tiền 略lược 歎thán 人nhân 。 今kim 廣quảng 歎thán 人nhân 。 前tiền 略lược 歎thán 處xứ 。 今kim 廣quảng 歎thán 處xứ 也dã 。 又hựu 前tiền 歎thán 經kinh 所sở 在tại 處xứ 則tắc 處xứ 貴quý 也dã 。 今kim 歎thán 非phi 但đãn 經kinh 所sở 在tại 處xứ 處xứ 貴quý 。 即tức 持trì 此thử 經Kinh 人nhân 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 之chi 處xứ 皆giai 如như 塔tháp 廟miếu 。 皆giai 應ưng 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 持trì 法Pháp 華hoa 經kinh 人nhân 所sở 在tại 方phương 面diện 。 皆giai 應ưng 為vi 作tác 禮lễ 也dã 。 論luận 意ý 作tác 此thử 釋thích 勿vật 不bất 信tín 也dã 。

復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 。 若nhược 為vị 人nhân 輕khinh 賤tiện 下hạ 。 此thử 是thị 第đệ 四tứ 重trọng/trùng 歎thán 人nhân 。 問vấn 今kim 歎thán 人nhân 與dữ 前tiền 何hà 異dị 。 答đáp 上thượng 就tựu 得đắc 門môn 歎thán 。 今kim 就tựu 離ly 門môn 歎thán 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 前tiền 文văn 云vân 持trì 經Kinh 得đắc 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 今kim 言ngôn 持trì 經Kinh 離ly 於ư 惡ác 道đạo 。 此thử 即tức 是thị 金kim 剛cang 。 能năng 摧tồi 諸chư 患hoạn 難nạn 。 次thứ 意ý 釋thích 疑nghi 故cố 來lai 。 自tự 上thượng 以dĩ 來lai 竝tịnh 明minh 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 今kim 那na 見kiến 持trì 經Kinh 之chi 人nhân 。 有hữu 諸chư 障chướng 礙ngại 所sở 謂vị 疾tật 病bệnh 遭tao 官quan 橫hoạnh/hoành 得đắc 打đả 罵mạ 不bất 如như 意ý 事sự 耶da 。 為vi 釋thích 此thử 疑nghi 故cố 。 明minh 此thử 人nhân 先tiên 世thế 。 罪tội 業nghiệp 應ưng 墮đọa 八bát 難nạn 。 以dĩ 持trì 經Kinh 力lực 故cố 現hiện 世thế 輕khinh 受thọ 也dã 。 我ngã 念niệm 過quá 去khứ 下hạ 。 第đệ 三tam 舉cử 釋Thích 迦Ca 往vãng 因nhân 格cách 量lượng 。 前tiền 內nội 外ngoại 兩lưỡng 施thí 具cụ 舉cử 現hiện 世thế 也dã 。 今kim 明minh 往vãng 因nhân 。 此thử 就tựu 過quá 去khứ 世thế 格cách 量lượng 現hiện 在tại 世thế 。 前tiền 就tựu 所sở 化hóa 功công 德đức 格cách 量lượng 。 今kim 就tựu 能năng 化hóa 功công 德đức 格cách 量lượng 。 如như 此thử 格cách 量lượng 方phương 盡tận 格cách 量lượng 之chi 極cực 也dã 。 問vấn 何hà 意ý 舉cử 能năng 化hóa 所sở 化hóa 功công 德đức 格cách 量lượng 皆giai 不bất 及cập 持trì 經Kinh 耶da 。 答đáp 此thử 終chung 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 功công 德đức 不bất 及cập 持trì 經Kinh 。 問vấn 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 皆giai 是thị 舉cử 有hữu 所sở 得đắc 功công 德đức 格cách 量lượng 耶da 。 答đáp 經kinh 論luận 皆giai 有hữu 證chứng 。 論luận 釋thích 初sơ 三tam 千thiên 施thí 云vân 。 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 福phước 不bất 趣thú 菩Bồ 提Đề 。 所sở 言ngôn 二nhị 者giả 。 即tức 是thị 自tự 能năng 受thọ 持trì 。 復phục 為vì 他tha 說thuyết 。 此thử 二nhị 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 也dã 。 施thí 福phước 是thị 有hữu 漏lậu 有hữu 所sở 得đắc 不bất 能năng 趣thú 菩Bồ 提Đề 也dã 。 經kinh 證chứng 者giả 此thử 取thủ 然nhiên 燈đăng 佛Phật 前tiền 。 爾nhĩ 前tiền 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 故cố 未vị 得đắc 無vô 生sanh 。 故cố 知tri 取thủ 有hữu 所sở 得đắc 施thí 也dã 。 又hựu 一nhất 意ý 所sở 以dĩ 舉cử 釋Thích 迦Ca 往vãng 因nhân 格cách 量lượng 者giả 。 三tam 門môn 明minh 功công 德đức 。 上thượng 來lai 已dĩ 格cách 量lượng 兩lưỡng 門môn 功công 德đức 竟cánh 。 未vị 格cách 量lượng 自tự 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 功công 德đức 。 今kim 歎thán 格cách 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 功công 德đức 。 故cố 有hữu 此thử 文văn 也dã 。 問vấn 格cách 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 何hà 故cố 功công 德đức 轉chuyển 重trọng/trùng 耶da 。 答đáp 自tự 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 其kỳ 福phước 尚thượng 重trọng/trùng 具cụ 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 豈khởi 可khả 稱xưng 量lượng 耶da 。 此thử 是thị 顯hiển 功công 德đức 之chi 重trọng/trùng 故cố 格cách 自tự 行hành 。 講giảng 誦tụng 者giả 須tu 細tế 看khán 經kinh 。 不bất 爾nhĩ 不bất 覺giác 也dã 。 問vấn 三tam 門môn 明minh 功công 德đức 格cách 量lượng 三tam 門môn 何hà 異dị 耶da 。 答đáp 云vân 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 門môn 則tắc 功công 德đức 即tức 格cách 量lượng 。 從tùng 三tam 千thiên 至chí 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 是thị 也dã 。 自tự 信tín 門môn 自tự 受thọ 持trì 門môn 此thử 二nhị 門môn 前tiền 明minh 功công 德đức 後hậu 格cách 量lượng 。 故cố 文văn 有hữu 開khai 合hợp 之chi 異dị 也dã 。 問vấn 三tam 門môn 明minh 功công 德đức 何hà 異dị 耶da 。 答đáp 即tức 是thị 三tam 品phẩm 。 但đãn 生sanh 信tín 心tâm 為vi 下hạ 品phẩm 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 不bất 為vì 他tha 說thuyết 為vi 中trung 品phẩm 。 次thứ 受thọ 持trì 復phục 為vì 他tha 說thuyết 為vi 上thượng 品phẩm 。 又hựu 前tiền 是thị 自tự 行hành 。 後hậu 一nhất 具cụ 自tự 他tha 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 下hạ 。 大đại 章chương 第đệ 二nhị 。 前tiền 第đệ 一nhất 明minh 格cách 量lượng 。 今kim 明minh 格cách 量lượng 所sở 不bất 能năng 格cách 量lượng 。 會hội 不bất 格cách 量lượng 所sở 及cập 。 若nhược 其kỳ 更cánh 格cách 則tắc 人nhân 不bất 信tín 。 故cố 云vân 不bất 思tư 議nghị 也dã 。

爾nhĩ 時thời 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 下hạ 。 二nhị 周chu 說thuyết 法Pháp 中trung 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 。 依y 論luận 師sư 十thập 二nhị 分phần 此thử 是thị 第đệ 十thập 斷đoạn 疑nghi 。 今kim 所sở 不bất 用dụng 。 何hà 故cố 爾nhĩ 耶da 。 論luận 云vân 。 從tùng 如Như 來Lai 非phi 有hữu 為vi 分phần/phân 下hạ 皆giai 是thị 斷đoạn 生sanh 疑nghi 。 何hà 得đắc 言ngôn 此thử 中trung 始thỉ 是thị 斷đoạn 疑nghi 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 上thượng 來lai 始thỉ 答đáp 住trụ 問vấn 降hàng 伏phục 心tâm 問vấn 。 今kim 次thứ 答đáp 菩Bồ 提Đề 心tâm 問vấn 。 今kim 明minh 前tiền 具cụ 答đáp 四tứ 問vấn 竟cánh 。 云vân 何hà 於ư 此thử 。 始thỉ 答đáp 菩Bồ 提Đề 心tâm 問vấn 耶da 。 又hựu 前tiền 答đáp 後hậu 答đáp 無vô 異dị 。 云vân 何hà 前tiền 非phi 答đáp 菩Bồ 提Đề 心tâm 今kim 始thỉ 是thị 答đáp 耶da 。 其kỳ 人nhân 見kiến 近cận 不bất 見kiến 遠viễn 也dã 。 次thứ 有hữu 人nhân 言ngôn 。 前tiền 明minh 因nhân 空không 今kim 明minh 果quả 空không 。 彼bỉ 謂vị 修tu 行hành 等đẳng 是thị 因nhân 。 前tiền 辨biện 修tu 行hành 空không 故cố 是thị 因nhân 空không 。 菩Bồ 提Đề 是thị 果quả 。 今kim 云vân 實thật 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 得đắc 故cố 是thị 果quả 空không 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 上thượng 已dĩ 具cụ 說thuyết 因nhân 果quả 深thâm 義nghĩa 竟cánh 。 何hà 得đắc 上thượng 言ngôn 因nhân 空không 此thử 亦diệc 是thị 果quả 空không 。 今kim 明minh 此thử 是thị 第đệ 二nhị 周chu 說thuyết 。 何hà 以dĩ 知tri 耶da 。 以dĩ 前tiền 後hậu 四tứ 問vấn 皆giai 同đồng 佛Phật 答đáp 亦diệc 同đồng 故cố 知tri 是thị 二nhị 周chu 說thuyết 也dã 。 問vấn 二nhị 周chu 說thuyết 何hà 異dị 。 答đáp 前tiền 廣quảng 說thuyết 今kim 略lược 說thuyết 。 前tiền 為vi 前tiền 會hội 眾chúng 說thuyết 。 後hậu 為vi 後hậu 會hội 眾chúng 說thuyết 。 故cố 大đại 智trí 論luận 解giải 無vô 生sanh 品phẩm 云vân 。 問vấn 曰viết 前tiền 已dĩ 說thuyết 般Bát 若Nhã 竟cánh 。 今kim 何hà 得đắc 更cánh 說thuyết 。 答đáp 云vân 前tiền 為vi 前tiền 來lai 眾chúng 說thuyết 。 後hậu 為vi 後hậu 來lai 眾chúng 說thuyết 也dã 。 如như 清thanh 涼lương 池trì 。 前tiền 來lai 者giả 飲ẩm 竟cánh 而nhi 去khứ 後hậu 來lai 者giả 更cánh 飲ẩm 也dã 。 問vấn 大đại 經Kinh 云vân 為vi 後hậu 來lai 眾chúng 生sanh 以dĩ 偈kệ 頌tụng 說thuyết 。 今kim 何hà 故cố 不bất 作tác 偈kệ 耶da 。 答đáp 說thuyết 法Pháp 多đa 體thể 不bất 可khả 一nhất 勢thế 。 自tự 有hữu 前tiền 會hội 長trường/trưởng 行hành 後hậu 來lai 者giả 偈kệ 。 自tự 有hữu 二nhị 俱câu 偈kệ 二nhị 俱câu 長trường/trưởng 行hành 。 如như 大đại 智trí 論luận 說thuyết 。 即tức 是thị 證chứng 也dã 。 問vấn 今kim 何hà 故cố 不bất 作tác 偈kệ 耶da 。 答đáp 諸chư 般Bát 若Nhã 多đa 不bất 作tác 偈kệ 。 以dĩ 偈kệ 安an 字tự 有hữu 限hạn 。 於ư 深thâm 義nghĩa 不bất 能năng 曲khúc 盡tận 也dã 。 次thứ 明minh 還hoàn 是thị 一nhất 會hội 而nhi 有hữu 二nhị 周chu 說thuyết 。 初sơ 周chu 為vi 利lợi 根căn 人nhân 說thuyết 。 鈍độn 根căn 未vị 悟ngộ 更cánh 為vi 後hậu 周chu 說thuyết 也dã 。 問vấn 前tiền 說thuyết 後hậu 說thuyết 無vô 異dị 。 云vân 何hà 前tiền 說thuyết 為vi 利lợi 根căn 人nhân 後hậu 說thuyết 為vi 鈍độn 根căn 人nhân 耶da 。 答đáp 大đại 意ý 乃nãi 同đồng 。 其kỳ 中trung 轉chuyển 易dị 形hình 勢thế 故cố 鈍độn 根căn 聞văn 之chi 仍nhưng 得đắc 了liễu 悟ngộ 。 如như 一nhất 種chủng 義nghĩa 作tác 此thử 語ngữ 說thuyết 之chi 不bất 解giải 。 更cánh 作tác 異dị 門môn 釋thích 之chi 則tắc 悟ngộ 。 猶do 如như 一nhất 米mễ 作tác 一nhất 種chủng 食thực 不bất 能năng 食thực 。 更cánh 作tác 異dị 食thực 則tắc 能năng 食thực 也dã 。 雖tuy 是thị 近cận 事sự 斯tư 乃nãi 聖thánh 人nhân 制chế 作tác 之chi 大đại 體thể 也dã 。 般Bát 若Nhã 是thị 一nhất 法pháp 佛Phật 說thuyết 種chủng 種chủng 名danh 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 力lực 為vi 之chi 立lập 異dị 字tự 。 即tức 其kỳ 證chứng 也dã 。 次thứ 意ý 前tiền 周chu 盡tận 緣duyên 後hậu 周chu 盡tận 觀quán 。 前tiền 周chu 盡tận 緣duyên 者giả 。 正chánh 教giáo 菩Bồ 薩Tát 無vô 所sở 得đắc 發phát 心tâm 破phá 有hữu 所sở 得đắc 發phát 心tâm 。 乃nãi 至chí 無vô 所sở 得đắc 修tu 行hành 破phá 有hữu 所sở 得đắc 修tu 行hành 。 故cố 是thị 盡tận 緣duyên 也dã 。 今kim 此thử 章chương 明minh 無vô 有hữu 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 人nhân 。 亦diệc 無vô 有hữu 修tu 行hành 人nhân 。 故cố 是thị 盡tận 觀quán 也dã 。 論luận 云vân 。 於ư 內nội 心tâm 修tu 行hành 存tồn 。 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 即tức 障chướng 於ư 心tâm 違vi 於ư 不bất 住trụ 道đạo 。 斯tư 經Kinh 論luận 之chi 作tác 。 豈khởi 空không 稱xưng 哉tai 。 盡tận 緣duyên 故cố 無vô 緣duyên 。 盡tận 觀quán 故cố 無vô 觀quán 。 無vô 緣duyên 無vô 觀quán 不bất 知tri 何hà 以dĩ 目mục 之chi 。 歎thán 美mỹ 強cường/cưỡng 名danh 正chánh 觀quán 。 正chánh 觀quán 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 即tức 是thị 金kim 剛cang 也dã 。 又hựu 前tiền 周chu 正chánh 明minh 觀quán 行hành 。 後hậu 周chu 除trừ 觀quán 主chủ 。 故cố 大đại 智trí 論luận 釋thích 習tập 應ưng 品phẩm 云vân 。 問vấn 曰viết 前tiền 已dĩ 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 空không 。 今kim 何hà 故cố 復phục 辨biện 生sanh 空không 。 答đáp 前tiền 為vi 破phá 生sanh 法pháp 二nhị 病bệnh 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 空không 。 今kim 為vi 破phá 觀quán 空không 人nhân 也dã 。 若nhược 無vô 論luận 經kinh 有hữu 十thập 五ngũ 章chương 。 有hữu 論luận 經kinh 凡phàm 有hữu 十thập 六lục 章chương 。 有hữu 長trường/trưởng 信tín 受thọ 一nhất 章chương 經kinh 也dã 。 問vấn 前tiền 周chu 說thuyết 既ký 開khai 三tam 門môn 。 一nhất 般ban 若nhược 體thể 門môn 。 二nhị 信tín 受thọ 門môn 。 三tam 功công 德đức 門môn 。 今kim 後hậu 周chu 為vi 後hậu 會hội 。 亦diệc 得đắc 如như 此thử 以dĩ 不phủ 。 答đáp 依y 論luận 經kinh 。 亦diệc 得đắc 如như 此thử 。 初sơ 即tức 般Bát 若Nhã 體thể 門môn 。 信tín 受thọ 即tức 第đệ 二nhị 門môn 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 須Tu 彌Di 山Sơn 七thất 寶bảo 聚tụ 去khứ 是thị 功công 德đức 門môn 也dã 。 今kim 觀quán 形hình 勢thế 小tiểu 異dị 於ư 上thượng 。 故cố 不bất 開khai 三tam 門môn 。 但đãn 依y 十thập 五ngũ 章chương 鉤câu 鎖tỏa 相tương 生sanh 。 故cố 釋thích 疑nghi 解giải 難nan 以dĩ 為vi 次thứ 第đệ 也dã 。 初sơ 章chương 為vi 二nhị 。 前tiền 問vấn 次thứ 答đáp 。 若nhược 約ước 後hậu 會hội 為vi 論luận 。 則tắc 問vấn 意ý 同đồng 前tiền 。 昔tích 來lai 未vị 依y 般Bát 若Nhã 不bất 成thành 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 故cố 今kim 請thỉnh 問vấn 發phát 心tâm 修tu 行hành 之chi 義nghĩa 也dã 。 若nhược 約ước 空không 觀quán 為vi 論luận 。 則tắc 前tiền 問vấn 成thành 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 後hậu 問vấn 請thỉnh 佛Phật 泯mẫn 發phát 心tâm 泯mẫn 修tu 行hành 故cố 也dã 。 問vấn 前tiền 為vi 成thành 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 後hậu 泯mẫn 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 將tương 不bất 相tương 違vi 耶da 。 答đáp 終chung 為vi 成thành 一nhất 意ý 耳nhĩ 。 由do 泯mẫn 發phát 心tâm 乃nãi 成thành 發phát 心tâm 耳nhĩ 。 若nhược 見kiến 有hữu 發phát 心tâm 不bất 成thành 發phát 心tâm 耳nhĩ 。 故cố 前tiền 來lai 成thành 發phát 心tâm 即tức 是thị 泯mẫn 發phát 心tâm 。 今kim 泯mẫn 發phát 心tâm 即tức 是thị 發phát 心tâm 也dã 。 佛Phật 答đáp 中trung 為vi 二nhị 。 初sơ 牒điệp 問vấn 明minh 。 發phát 心tâm 即tức 是thị 緣duyên 盡tận 義nghĩa 。 從tùng 何hà 以dĩ 故cố 實thật 無vô 發phát 心tâm 者giả 。 明minh 盡tận 觀quán 也dã 。 問vấn 佛Phật 答đáp 與dữ 上thượng 何hà 異dị 。 答đáp 上thượng 但đãn 盡tận 緣duyên 。 今kim 緣duyên 觀quán 俱câu 盡tận 。 即tức 是thị 異dị 也dã 。 又hựu 上thượng 是thị 廣quảng 答đáp 具cụ 答đáp 四tứ 問vấn 。 今kim 是thị 略lược 答đáp 但đãn 答đáp 發phát 心tâm 。 發phát 心tâm 既ký 爾nhĩ 三tam 問vấn 例lệ 然nhiên 。 為vi 顯hiển 後hậu 周chu 是thị 略lược 說thuyết 故cố 也dã 。 又hựu 意ý 初sơ 發phát 心tâm 尚thượng 緣duyên 觀quán 俱câu 息tức 。 況huống 復phục 修tu 行hành 等đẳng 猶do 存tồn 有hữu 所sở 得đắc 耶da 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 於ư 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 下hạ 第đệ 二nhị 章chương 來lai 者giả 。 論luận 生sanh 起khởi 云vân 。 若nhược 無vô 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 那na 得đắc 有hữu 受thọ 記ký 菩Bồ 薩Tát 耶da 。 既ký 有hữu 受thọ 記ký 之chi 人nhân 必tất 有hữu 發phát 心tâm 之chi 者giả 。 以dĩ 受thọ 記ký 是thị 果quả 發phát 心tâm 是thị 因nhân 。 何hà 容dung 有hữu 果quả 而nhi 無vô 因nhân 耶da 。 此thử 終chung 是thị 歷lịch 破phá 有hữu 所sở 得đắc 我ngã 人nhân 見kiến 耳nhĩ 。 前tiền 已dĩ 破phá 發phát 心tâm 人nhân 見kiến 。 今kim 破phá 受thọ 記ký 人nhân 見kiến 也dã 。 就tựu 文văn 有hữu 八bát 菩Bồ 提Đề 。 開khai 為vi 二nhị 。 初sơ 五ngũ 菩Bồ 提Đề 引dẫn 昔tích 時thời 了liễu 悟ngộ 無vô 受thọ 記ký 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 釋thích 疑nghi 。 次thứ 有hữu 三tam 菩Bồ 提Đề 引dẫn 現hiện 在tại 佛Phật 果Quả 得đắc 菩Bồ 提Đề 以dĩ 釋thích 疑nghi 。 初sơ 中trung 為vi 三tam 。 一nhất 佛Phật 問vấn 二nhị 須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 。 三tam 佛Phật 述thuật 成thành 。 初sơ 二nhị 如như 文văn 。 第đệ 三tam 佛Phật 述thuật 釋thích 中trung 有hữu 三tam 菩Bồ 提Đề 句cú 。 開khai 為vi 四tứ 意ý 。 一nhất 直trực 述thuật 理lý 實thật 無vô 相tướng 故cố 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 二nhị 從tùng 若nhược 有hữu 法pháp 下hạ 。 此thử 是thị 反phản 釋thích 。 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 則tắc 不bất 得đắc 記ký 也dã 。 三tam 以dĩ 實thật 無vô 有hữu 法Pháp 下hạ 。 順thuận 釋thích 。 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 乃nãi 得đắc 記ký 耳nhĩ 。 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 第đệ 四tứ 釋thích 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 得đắc 記ký 之chi 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 何hà 以dĩ 故cố 無vô 所sở 得đắc 。 乃nãi 得đắc 記ký 耶da 。 釋thích 云vân 。 如Như 來Lai 者giả 即tức 諸chư 法pháp 如như 義nghĩa 。 以dĩ 體thể 如như 故cố 名danh 如Như 來Lai 。 亦diệc 體thể 如như 故cố 名danh 得đắc 記ký 。 如như 中trung 豈khởi 有hữu 法pháp 可khả 得đắc 耶da 。 若nhược 有hữu 得đắc 則tắc 不bất 體thể 如như 。 不bất 體thể 如như 不bất 名danh 如Như 來Lai 。 亦diệc 不bất 得đắc 受thọ 記ký 也dã 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 下hạ 。 第đệ 二nhị 引dẫn 現hiện 在tại 得đắc 果quả 時thời 以dĩ 釋thích 疑nghi 也dã 。 疑nghi 云vân 。 無vô 得đắc 受thọ 記ký 之chi 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 寧ninh 有hữu 得đắc 菩Bồ 提Đề 之chi 佛Phật 耶da 。 以dĩ 實thật 有hữu 佛Phật 果Quả 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 實thật 有hữu 菩Bồ 薩Tát 得đắc 受thọ 記ký 及cập 發phát 心tâm 也dã 。 此thử 終chung 是thị 歷lịch 法pháp 破phá 有hữu 所sở 得đắc 我ngã 人nhân 見kiến 耳nhĩ 。 故cố 經Kinh 云vân 菩Bồ 提Đề 心tâm 見kiến 受thọ 記ký 見kiến 佛Phật 見kiến 菩Bồ 提Đề 見kiến 斷đoạn 見kiến 常thường 見kiến 等đẳng 。 猶do 是thị 一nhất 例lệ 義nghĩa 耳nhĩ 。 實thật 無vô 佛Phật 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 初sơ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 及cập 受thọ 記ký 時thời 尚thượng 了liễu 悟ngộ 無vô 所sở 得đắc 。 況huống 至chí 佛Phật 時thời 猶do 有hữu 我ngã 人nhân 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 三tam 菩Bồ 提Đề 無vô 實thật 無vô 虛hư 者giả 。 上thượng 破phá 有hữu 見kiến 今kim 破phá 無vô 見kiến 也dã 。 明minh 佛Phật 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 無vô 所sở 得đắc 為vi 得đắc 。 何hà 故cố 不bất 得đắc 耶da 。 肇triệu 師sư 云vân 。 玄huyền 道đạo 在tại 乎hồ 絕tuyệt 域vực 。 不bất 得đắc 以dĩ 得đắc 之chi 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 無vô 實thật 無vô 虛hư 者giả 。 前tiền 各các 彈đàn 有hữu 無vô 見kiến 。 此thử 雙song 結kết 非phi 有hữu 非phi 無vô 也dã 。 無vô 有hữu 有hữu 得đắc 之chi 得đắc 故cố 言ngôn 無vô 實thật 。 非phi 無vô 無vô 得đắc 之chi 得đắc 。 故cố 言ngôn 非phi 虛hư 。 論luận 意ý 爾nhĩ 也dã 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 者giả 。 此thử 成thành 上thượng 非phi 實thật 非phi 無vô 義nghĩa 虛hư 非phi 有hữu 耳nhĩ 以dĩ 體thể 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 故cố 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 也dã 。 即tức 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 一nhất 切thiết 顛điên 倒đảo 。 之chi 法pháp 此thử 非phi 。 如Như 來Lai 所sở 證chứng 。 故cố 云vân 則tắc 非phi 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 以dĩ 一nhất 切thiết 如như 是thị 。 如Như 來Lai 故cố 非phi 無vô 。 一nhất 切thiết 顛điên 倒đảo 。 非phi 如Như 來Lai 故cố 非phi 有hữu 。 故cố 成thành 上thượng 非phi 有hữu 無vô 也dã 。 此thử 猶do 是thị 大đại 經kinh 有hữu 所sở 無vô 無vô 所sở 有hữu 義nghĩa 耳nhĩ 。 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 。 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 是thị 如Như 來Lai 也dã 有hữu 所sở 無vô 是thị 顛điên 倒đảo 生sanh 死tử 。 故cố 非phi 如Như 來Lai 也dã 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 還hoàn 結kết 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 如như 也dã 。 問vấn 上thượng 兩lưỡng 句cú 已dĩ 足túc 。 何hà 用dụng 下hạ 更cánh 結kết 耶da 。 答đáp 初sơ 句cú 直trực 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 是thị 如Như 來Lai 。 次thứ 下hạ 兩lưỡng 句cú 簡giản 其kỳ 有hữu 無vô 。 初sơ 句cú 明minh 無vô 。 一nhất 切thiết 顛điên 倒đảo 。 次thứ 句cú 明minh 有hữu 一nhất 切thiết 法pháp 如như 也dã 。 問vấn 上thượng 明minh 然nhiên 燈đăng 佛Phật 與dữ 今kim 何hà 異dị 。 答đáp 上thượng 為vi 成thành 不bất 可khả 取thủ 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 來lai 也dã 。 今kim 為vi 成thành 菩Bồ 薩Tát 無vô 義nghĩa 故cố 來lai 也dã 。 又hựu 上thượng 是thị 略lược 明minh 義nghĩa 。 此thử 下hạ 八bát 菩Bồ 提Đề 是thị 廣quảng 明minh 義nghĩa 也dã 。 依y 論luận 釋thích 佛Phật 答đáp 中trung 論luận 偈kệ 。 云vân 以dĩ 後hậu 時thời 受thọ 記ký 然nhiên 燈đăng 行hành 非phi 上thượng 。 論luận 師sư 釋thích 云vân 。 有hữu 四tứ 時thời 然nhiên 燈đăng 四tứ 時thời 受thọ 記ký 。 謂vị 習tập 種chủng 性tánh 種chủng 道đạo 種chủng 及cập 初Sơ 地Địa 。 前tiền 然nhiên 燈đăng 是thị 習tập 種chủng 時thời 也dã 。 今kim 此thử 是thị 性tánh 種chủng 道đạo 種chủng 二nhị 時thời 然nhiên 燈đăng 。 此thử 中trung 但đãn 是thị 名danh 字tự 受thọ 記ký 未vị 得đắc 真chân 無vô 生sanh 記ký 。 故cố 云vân 無vô 有hữu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 此thử 時thời 已dĩ 得đắc 真chân 無vô 生sanh 記ký 者giả 。 後hậu 一nhất 然nhiên 燈đăng 不bất 更cánh 與dữ 受thọ 記ký 也dã 。 今kim 謂vị 此thử 釋thích 無vô 所sở 出xuất 。 論luận 直trực 云vân 以dĩ 後hậu 時thời 受thọ 記ký 然nhiên 燈đăng 行hành 非phi 上thượng 。 此thử 言ngôn 自tự 難nan 解giải 。 亦diệc 無vô 四tứ 時thời 。 受thọ 記ký 四tứ 時thời 然nhiên 燈đăng 也dã 。 又hựu 設thiết 有hữu 此thử 義nghĩa 於ư 文văn 義nghĩa 相tương/tướng 皆giai 不bất 順thuận 。 故cố 於ư 今kim 無vô 取thủ 也dã 。 譬thí 如như 人nhân 身thân 長trường 大đại 下hạ 。 第đệ 三tam 章chương 。 經kinh 論luận 無vô 生sanh 起khởi 。 觀quán 此thử 文văn 舉cử 山sơn 王vương 譬thí 法Pháp 身thân 。 成thành 上thượng 菩Bồ 提Đề 非phi 有hữu 非phi 無vô 義nghĩa 耳nhĩ 。 法Pháp 身thân 無vô 一nhất 切thiết 患hoạn 故cố 非phi 有hữu 。 具cụ 一nhất 切thiết 功công 德đức 故cố 非phi 無vô 。 然nhiên 菩Bồ 提Đề 既ký 非phi 有hữu 無vô 。 故cố 法Pháp 身thân 亦diệc 非phi 有hữu 無vô 也dã 。 文văn 有hữu 二nhị 。 初sơ 佛Phật 舉cử 大đại 身thân 為vi 問vấn 如như 文văn 。 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 人nhân 身thân 長trường 大đại 者giả 。 論luận 云vân 。 佛Phật 以dĩ 真Chân 如Như 為vi 身thân 。 二nhị 義nghĩa 故cố 名danh 大đại 。 一nhất 者giả 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 二nhị 者giả 具cụ 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 問vấn 法Pháp 身thân 云vân 何hà 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 耶da 。 答đáp 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 無vô 盡tận 平bình 等đẳng 妙diệu 法Pháp 界giới 皆giai 悉tất 充sung 滿mãn 如Như 來Lai 身thân 。 如Như 來Lai 身thân 未vị 曾tằng 大đại 小tiểu 遍biến 與dữ 不bất 遍biến 。 為vi 眾chúng 生sanh 歎thán 美mỹ 為vi 大đại 耳nhĩ 。 即tức 非phi 大đại 身thân 者giả 。 無vô 一nhất 切thiết 患hoạn 累lũy/lụy/luy 故cố 也dã 。 論luận 云vân 。 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 。 障chướng 及cập 智trí 障chướng 故cố 云vân 非phi 身thân 也dã 。 是thị 名danh 大đại 身thân 者giả 。 具cụ 一nhất 切thiết 功công 德đức 也dã 。 初sơ 句cú 直trực 明minh 大đại 身thân 耳nhĩ 。 次thứ 句cú 無vô 患hoạn 累lũy/lụy/luy 故cố 非phi 有hữu 。 次thứ 句cú 明minh 有hữu 眾chúng 德đức 故cố 非phi 無vô 也dã 。 問vấn 與dữ 上thượng 明minh 山sơn 王vương 何hà 異dị 。 答đáp 前tiền 為vi 前tiền 會hội 後hậu 為vi 後hậu 會hội 。 又hựu 上thượng 為vi 成thành 無vô 取thủ 說thuyết 義nghĩa 來lai 。 今kim 為vi 成thành 菩Bồ 提Đề 非phi 有hữu 無vô 義nghĩa 來lai 也dã 。 上thượng 明minh 報báo 佛Phật 今kim 明minh 法Pháp 身thân 佛Phật 也dã 。 上thượng 惑hoặc 者giả 謂vị 初sơ 得đắc 佛Phật 時thời 言ngôn 有hữu 菩Bồ 提Đề 可khả 取thủ 。 故cố 是thị 報báo 佛Phật 。 今kim 直trực 明minh 法Pháp 身thân 體thể 非phi 有hữu 無vô 故cố 是thị 法Pháp 身thân 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 下hạ 。 此thử 第đệ 四tứ 章chương 經kinh 來lai 者giả 。 論luận 生sanh 起khởi 云vân 。 若nhược 上thượng 來lai 明minh 無vô 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 記ký 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 無vô 諸chư 佛Phật 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 因nhân 果quả 皆giai 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 不bất 應ưng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 無vô 淨tịnh 佛Phật 土độ 事sự 。 菩Bồ 薩Tát 何hà 故cố 。 欲dục 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 修tu 淨tịnh 土độ 行hành 耶da 。 此thử 終chung 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 心tâm 歷lịch 法pháp 生sanh 疑nghi 。 故cố 歷lịch 法pháp 破phá 未vị 竟cánh 。 故cố 生sanh 此thử 章chương 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 此thử 是thị 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 佛Phật 土Độ 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 亦diệc 如như 上thượng 發phát 心tâm 受thọ 記ký 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 云vân 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 是thị 亦diệc 上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 法Pháp 身thân 。 有hữu 無vô 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 求cầu 菩Bồ 薩Tát 有hữu 無vô 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 云vân 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 此thử 中trung 三tam 句cú 經kinh 。 一nhất 破phá 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 破phá 淨tịnh 佛Phật 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 結kết 正chánh 菩Bồ 薩Tát 之chi 義nghĩa 。 問vấn 上thượng 已dĩ 二nhị 處xứ 明minh 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。 答đáp 經kinh 初sơ 且thả 明minh 滅diệt 度độ 眾chúng 生sanh 。 為vi 答đáp 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 來lai 。 次thứ 第đệ 二nhị 周chu 初sơ 答đáp 泯mẫn 菩Bồ 提Đề 心tâm 故cố 來lai 。 今kim 為vi 破phá 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 義nghĩa 故cố 來lai 也dã 。 問vấn 上thượng 已dĩ 明minh 淨tịnh 土độ 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。 答đáp 上thượng 為vi 成thành 無vô 取thủ 無vô 說thuyết 之chi 義nghĩa 。 今kim 為vi 明minh 無vô 淨tịnh 土độ 之chi 菩Bồ 薩Tát 故cố 異dị 也dã 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 無vô 我ngã 法pháp 者giả 。 此thử 第đệ 三tam 句cú 結kết 正chánh 菩Bồ 薩Tát 之chi 名danh 。 此thử 文văn 意ý 有hữu 近cận 有hữu 遠viễn 。 近cận 者giả 從tùng 第đệ 二nhị 周chu 初sơ 已dĩ 來lai 。 云vân 無vô 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 受thọ 記ký 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 今kim 明minh 無vô 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 土Độ 菩Bồ 薩Tát 。 人nhân 聞văn 生sanh 疑nghi 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 都đô 無vô 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 故cố 釋thích 云vân 。 由do 了liễu 悟ngộ 無vô 菩Bồ 薩Tát 故cố 始thỉ 是thị 菩Bồ 薩Tát 耳nhĩ 。 見kiến 有hữu 菩Bồ 薩Tát 則tắc 非phi 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 遠viễn 即tức 貫quán 於ư 一nhất 經kinh 。 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 皆giai 明minh 無vô 菩Bồ 薩Tát 破phá 我ngã 人nhân 之chi 見kiến 。 若nhược 能năng 了liễu 悟ngộ 無vô 菩Bồ 薩Tát 。 方phương 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 有hữu 菩Bồ 薩Tát 見kiến 有hữu 則tắc 是thị 凡phàm 夫phu 。 我ngã 見kiến 非phi 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 問vấn 了liễu 悟ngộ 無vô 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 此thử 是thị 知tri 無vô 有hữu 我ngã 。 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 悟ngộ 無vô 我ngã 。 何hà 故cố 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 答đáp 論luận 云vân 。 悟ngộ 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 但đãn 悟ngộ 人nhân 無vô 我ngã 故cố 不bất 名danh 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 知tri 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 。 故cố 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 我ngã 無vô 我ngã 異dị 。 是thị 二nhị 見kiến 之chi 人nhân 非phi 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 五ngũ 眼nhãn 下hạ 。 第đệ 五ngũ 章chương 經kinh 文văn 來lai 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 近cận 生sanh 。 還hoàn 從tùng 上thượng 四tứ 章chương 生sanh 。 前tiền 來lai 四tứ 章chương 竝tịnh 。 不bất 見kiến 菩Bồ 薩Tát 。

時thời 會hội 即tức 疑nghi 。 若nhược 如Như 來Lai 云vân 無vô 所sở 見kiến 者giả 。 則tắc 應ưng 無vô 眼nhãn 。 若nhược 有hữu 眼nhãn 何hà 故cố 不bất 見kiến 。 故cố 舉cử 五ngũ 眼nhãn 答đáp 。 今kim 言ngôn 不bất 見kiến 者giả 。 非phi 無vô 眼nhãn 故cố 不bất 見kiến 。 五ngũ 眼nhãn 見kiến 宛uyển 然nhiên 。 而nhi 無vô 所sở 見kiến 。 如như 淨tịnh 名danh 阿a 那na 律luật 章chương 云vân 。 有hữu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 真chân 天thiên 眼nhãn 。 常thường 見kiến 諸chư 法pháp 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 大đại 品phẩm 復phục 云vân 。 我ngã 五ngũ 眼nhãn 尚thượng 。 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 況huống 凡phàm 夫phu 無vô 目mục 而nhi 言ngôn 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 二nhị 者giả 遠viễn 生sanh 。 經kinh 初sơ 已dĩ 來lai 皆giai 明minh 無vô 得đắc 無vô 見kiến 。 故cố 有hữu 今kim 文văn 。 又hựu 上thượng 破phá 有hữu 見kiến 故cố 云vân 無vô 見kiến 。 今kim 破phá 無vô 見kiến 故cố 有hữu 見kiến 未vị 曾tằng 見kiến 不bất 見kiến 也dã 。 五ngũ 眼nhãn 義nghĩa 別biệt 須tu 釋thích 。 今kim 且thả 示thị 數số 意ý 。 然nhiên 五ngũ 眼nhãn 具cụ 得đắc 約ước 五ngũ 人nhân 有hữu 五ngũ 。 謂vị 人nhân 有hữu 肉nhục 眼nhãn 。 天thiên 有hữu 天thiên 眼nhãn 。 二Nhị 乘Thừa 見kiến 四Tứ 諦Đế 有hữu 慧tuệ 眼nhãn 。 菩Bồ 薩Tát 照chiếu 三tam 乘thừa 根căn 性tánh 說thuyết 三tam 乘thừa 法Pháp 有hữu 法Pháp 眼nhãn 。 佛Phật 有hữu 佛Phật 眼nhãn 。 次thứ 約ước 二nhị 人nhân 。 因nhân 人nhân 四tứ 眼nhãn 。 果quả 人nhân 一nhất 眼nhãn 。 因nhân 人nhân 四tứ 眼nhãn 如như 仁nhân 王vương 經kinh 歎thán 菩Bồ 薩Tát 得đắc 四tứ 眼nhãn 五ngũ 通thông 。 果quả 人nhân 一nhất 眼nhãn 即tức 佛Phật 有hữu 佛Phật 眼nhãn 也dã 。 次thứ 明minh 一nhất 人nhân 。 具cụ 足túc 五ngũ 眼nhãn 。 即tức 是thị 佛Phật 。 問vấn 何hà 故cố 具cụ 足túc 五ngũ 眼nhãn 。 答đáp 此thử 是thị 無vô 差sai 別biệt 差sai 別biệt 用dụng 。 舉cử 障chướng 內nội 境cảnh 約ước 佛Phật 智trí 故cố 名danh 肉nhục 眼nhãn 。 舉cử 障chướng 外ngoại 境cảnh 目mục 佛Phật 智trí 故cố 名danh 天thiên 眼nhãn 。 約ước 二nhị 慧tuệ 境cảnh 名danh 慧tuệ 眼nhãn 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 言ngôn 。 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 真chân 境cảnh 。 見kiến 真chân 境cảnh 名danh 慧tuệ 眼nhãn 。 大đại 品phẩm 往vãng 生sanh 品phẩm 中trung 云vân 。 慧tuệ 眼nhãn 無vô 法pháp 不bất 見kiến 。 又hựu 云vân 。 而nhi 無vô 所sở 見kiến 。 大đại 智trí 論luận 言ngôn 。 具cụ 總tổng 相tương/tướng 慧tuệ 別biệt 相tướng 慧tuệ 名danh 眼nhãn 。 故cố 知tri 慧tuệ 眼nhãn 具cụ 二nhị 慧tuệ 也dã 。 法Pháp 眼nhãn 可khả 知tri 。 四tứ 眼nhãn 不bất 了liễu 。 佛Phật 眼nhãn 具cụ 了liễu 。 故cố 名danh 佛Phật 眼nhãn 。 亦diệc 見kiến 佛Phật 性tánh 故cố 名danh 佛Phật 眼nhãn 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 恆Hằng 河Hà 中trung 有hữu 沙sa 者giả 。 此thử 章chương 為vi 成thành 五ngũ 眼nhãn 。 依y 論luận 師sư 生sanh 起khởi 。 明minh 五ngũ 眼nhãn 既ký 少thiểu 而nhi 境cảnh 多đa 。 何hà 得đắc 以dĩ 少thiểu 眼nhãn 知tri 多đa 境cảnh 。 境cảnh 既ký 多đa 眼nhãn 亦diệc 應ưng 多đa 。 而nhi 今kim 眼nhãn 少thiểu 。 何hà 能năng 盡tận 知tri 多đa 境cảnh 。 為vi 此thử 疑nghi 故cố 。 今kim 明minh 眼nhãn 雖tuy 少thiểu 而nhi 能năng 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 境cảnh 也dã 。 論luận 既ký 無vô 文văn 。 今kim 明minh 亦diệc 復phục 無vô 妨phương 也dã 。 但đãn 知tri 前tiền 既ký 辨biện 五ngũ 眼nhãn 。 今kim 出xuất 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 也dã 。 問vấn 前tiền 舉cử 恆Hằng 河Hà 今kim 明minh 恆Hằng 河Hà 何hà 異dị 耶da 。 答đáp 前tiền 為vi 成thành 格cách 量lượng 四tứ 句cú 偈kệ 故cố 舉cử 恆Hằng 河Hà 。 今kim 為vi 五ngũ 眼nhãn 所sở 照chiếu 境cảnh 故cố 舉cử 恆Hằng 河Hà 也dã 。 問vấn 境cảnh 既ký 多đa 。 何hà 獨độc 云vân 知tri 心tâm 。 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 廣quảng 略lược 。 前tiền 明minh 能năng 照chiếu 之chi 眼nhãn 廣quảng 故cố 具cụ 明minh 五ngũ 眼nhãn 。 今kim 辨biện 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 略lược 故cố 止chỉ 言ngôn 心tâm 也dã 。 二nhị 者giả 心tâm 無vô 形hình 觸xúc 最tối 難nan 知tri 。 今kim 舉cử 其kỳ 難nạn 知tri 。 尚thượng 知tri 易dị 可khả 明minh 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 心tâm 者giả 。 明minh 如Như 來Lai 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 唯duy 在tại 顛điên 倒đảo 中trung 行hành 也dã 。 則tắc 為vi 非phi 心tâm 不bất 在tại 正chánh 觀quán 中trung 行hành 也dã 。 是thị 名danh 為vi 心tâm 者giả 。 結kết 顛điên 倒đảo 心tâm 也dã 。 三tam 世thế 心tâm 來lai 者giả 。 釋thích 成thành 顛điên 倒đảo 心tâm 義nghĩa 。 何hà 故cố 名danh 顛điên 倒đảo 心tâm 耶da 。 以dĩ 三tam 世thế 求cầu 。 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 眾chúng 生sanh 見kiến 有hữu 心tâm 。 此thử 是thị 無vô 而nhi 謂vị 有hữu 。 故cố 名danh 顛điên 倒đảo 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 滿mãn 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 者giả 。 文văn 來lai 為vi 釋thích 疑nghi 。 上thượng 言ngôn 佛Phật 知tri 眾chúng 生sanh 。 心tâm 皆giai 顛điên 倒đảo 。 則tắc 顛điên 倒đảo 心tâm 所sở 作tác 布bố 施thí 。 等đẳng 眾chúng 行hành 皆giai 是thị 顛điên 倒đảo 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 無vô 佛Phật 因nhân 。 既ký 無vô 佛Phật 因nhân 應ưng 無vô 佛Phật 果Quả 。 故cố 釋thích 此thử 疑nghi 明minh 。 無vô 所sở 得đắc 心tâm 。 布bố 施thí 等đẳng 則tắc 是thị 佛Phật 因nhân 。 既ký 有hữu 佛Phật 因nhân 則tắc 有hữu 佛Phật 果Quả 。 問vấn 曰viết 。 何hà 由do 有hữu 不bất 顛điên 倒đảo 。 為vi 從tùng 顛điên 倒đảo 得đắc 不bất 顛điên 倒đảo 。 為vi 從tùng 不bất 顛điên 倒đảo 得đắc 不bất 顛điên 倒đảo 。 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 。 若nhược 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 不bất 顛điên 倒đảo 。 則tắc 倒đảo 為vi 不bất 倒đảo 因nhân 。 若nhược 從tùng 不bất 顛điên 倒đảo 生sanh 不bất 顛điên 倒đảo 。 則tắc 不bất 顛điên 倒đảo 便tiện 無vô 因nhân 。 答đáp 大đại 品phẩm 三tam 慧tuệ 品phẩm 佛Phật 答đáp 此thử 問vấn 。 不bất 從tùng 有hữu 得đắc 生sanh 無vô 得đắc 。 不bất 從tùng 無vô 得đắc 生sanh 無vô 得đắc 。 得đắc 無vô 得đắc 平bình 等đẳng 故cố 。 是thị 無vô 所sở 得đắc 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 問vấn 前tiền 已dĩ 明minh 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 七thất 寶bảo 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。 答đáp 前tiền 七thất 寶bảo 為vi 格cách 四tứ 句cú 偈kệ 。 今kim 七thất 寶bảo 為vi 成thành 佛Phật 因nhân 也dã 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 此thử 便tiện 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 上thượng 亦diệc 三tam 千thiên 七thất 寶bảo 。 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。 何hà 故cố 是thị 佛Phật 因nhân 耶da 。 故cố 釋thích 云vân 。 若nhược 福phước 德đức 有hữu 實thật 。 此thử 明minh 有hữu 得đắc 福phước 德đức 。 以dĩ 福phước 德đức 無vô 故cố 。 此thử 明minh 無vô 得đắc 福phước 德đức 。 故cố 是thị 佛Phật 因nhân 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 。 佛Phật 可khả 以dĩ 具cụ 足túc 色sắc 身thân 。 下hạ 第đệ 六lục 章chương 經kinh 。 上thượng 來lai 至chí 此thử 三tam 處xứ 明minh 色sắc 身thân 何hà 異dị 。 答đáp 初sơ 為vi 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 身thân 異dị 法Pháp 身thân 。 相tướng 好hảo 身thân 有hữu 三tam 相tương/tướng 。 法Pháp 身thân 無vô 三tam 相tương/tướng 也dã 。 次thứ 文văn 為vi 成thành 兩lưỡng 因nhân 優ưu 劣liệt 義nghĩa 。 二nhị 身thân 兩lưỡng 果quả 既ký 優ưu 劣liệt 。 二nhị 身thân 兩lưỡng 因nhân 亦diệc 應ưng 優ưu 劣liệt 。 成thành 格cách 量lượng 經kinh 義nghĩa 故cố 來lai 。 今kim 文văn 為vi 破phá 二nhị 身thân 一nhất 異dị 見kiến 故cố 來lai 。 上thượng 兩lưỡng 處xứ 明minh 二nhị 身thân 異dị 。 尋tầm 語ngữ 之chi 流lưu 即tức 云vân 。 有hữu 相tướng 好hảo 身thân 與dữ 法Pháp 身thân 異dị 。 如như 從tùng 來lai 本bổn 迹tích 異dị 三tam 佛Phật 異dị 義nghĩa 。 故cố 此thử 章chương 經kinh 破phá 一nhất 異dị 見kiến 。 論luận 有hữu 二nhị 偈kệ 。 上thượng 半bán 云vân 。 法Pháp 身thân 畢tất 竟cánh 體thể 非phi 彼bỉ 相tướng 好hảo 身thân 。 此thử 即tức 破phá 其kỳ 二nhị 身thân 一nhất 見kiến 。 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 身thân 有hữu 相tướng 好hảo 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 。 二nhị 身thân 有hữu 異dị 何hà 得đắc 一nhất 耶da 。 次thứ 偈kệ 上thượng 半bán 云vân 。 不bất 離ly 於ư 法Pháp 身thân 此thử 二nhị 非phi 不bất 佛Phật 。 此thử 破phá 異dị 見kiến 。 何hà 處xứ 離ly 相tướng 好hảo 有hữu 別biệt 法Pháp 身thân 耶da 。 故cố 云vân 此thử 二nhị 非phi 不bất 佛Phật 也dã 。 問vấn 二nhị 身thân 定định 一nhất 。 定định 異dị 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 耶da 。 答đáp 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 定định 相tướng 。 而nhi 具cụ 有hữu 三tam 句cú 。 昔tích 日nhật 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 身thân 亦diệc 生sanh 滅diệt 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 亦diệc 生sanh 滅diệt 故cố 。 二nhị 身thân 同đồng 生sanh 滅diệt 。 則tắc 是thị 一nhất 義nghĩa 。 次thứ 此thử 經Kinh 上thượng 來lai 兩lưỡng 處xứ 開khai 二nhị 身thân 之chi 異dị 。 相tướng 好hảo 身thân 有hữu 生sanh 滅diệt 。 法Pháp 身thân 無vô 為vi 無vô 生sanh 滅diệt 。 此thử 是thị 異dị 義nghĩa 。 今kim 此thử 一nhất 章chương 雙song 破phá 一nhất 異dị 。 故cố 佛Phật 具cụ 有hữu 三tam 種chủng 方phương 便tiện 。 問vấn 昔tích 何hà 故cố 說thuyết 一nhất 方phương 便tiện 。 乃nãi 至chí 今kim 何hà 故cố 說thuyết 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 答đáp 昔tích 為vi 破phá 常thường 見kiến 故cố 明minh 佛Phật 二nhị 身thân 皆giai 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 。 故cố 二nhị 身thân 是thị 一nhất 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 便tiện 作tác 一nhất 解giải 故cố 。 經kinh 初sơ 開khai 二nhị 身thân 生sanh 不bất 生sanh 異dị 。

時thời 會hội 便tiện 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 二nhị 身thân 是thị 一nhất 。 大Đại 乘Thừa 二nhị 身thân 是thị 異dị 。 故cố 今kim 具cụ 破phá 一nhất 異dị 。 得đắc 意ý 者giả 三tam 俱câu 會hội 道đạo 利lợi 物vật 。 不bất 達đạt 者giả 皆giai 是thị 顛điên 倒đảo 戲hí 論luận 也dã 。 破phá 二nhị 身thân 一nhất 異dị 見kiến 既ký 爾nhĩ 。 破phá 法Pháp 身thân 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 亦diệc 然nhiên 。 論luận 云vân 。 此thử 亦diệc 無vô 亦diệc 有hữu 。 法Pháp 身thân 絕tuyệt 相tương/tướng 不bất 可khả 言ngôn 有hữu 相tướng 好hảo 。 離ly 相tướng 好hảo 無vô 別biệt 法Pháp 身thân 。 不bất 可khả 言ngôn 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 也dã 。 所sở 言ngôn 具cụ 足túc 色sắc 身thân 者giả 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 盡tận 形hình 相tướng 之chi 美mỹ 。 故cố 言ngôn 具cụ 足túc 。 餘dư 人nhân 乃nãi 至chí 輪Luân 王Vương 。 相tướng 不bất 明minh 了liễu 。 故cố 不bất 具cụ 足túc 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 具cụ 足túc 即tức 非phi 具cụ 足túc 者giả 。 破phá 一nhất 見kiến 。 明minh 色sắc 身thân 非phi 法Pháp 身thân 。 何hà 得đắc 為vi 一nhất 。 是thị 名danh 具cụ 足túc 。 此thử 破phá 異dị 見kiến 。 何hà 處xứ 離ly 相tướng 好hảo 別biệt 有hữu 法Pháp 身thân 也dã 。 可khả 以dĩ 諸chư 相tướng 見kiến 不bất 下hạ 。 意ý 與dữ 前tiền 同đồng 。 但đãn 身thân 總tổng 相tương/tướng 別biệt 相tướng 為vi 異dị 耳nhĩ 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 不phủ 下hạ 。 此thử 第đệ 七thất 章chương 來lai 者giả 。 此thử 破phá 法Pháp 身thân 有hữu 說thuyết 法Pháp 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 若nhược 具cụ 足túc 色sắc 身thân 非phi 法Pháp 身thân 者giả 。 云vân 何hà 言ngôn 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 故cố 佛Phật 破phá 云vân 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 汝nhữ 勿vật 言ngôn 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 有hữu 所sở 說thuyết 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 有hữu 所sở 說thuyết 則tắc 謗báng 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 非phi 色sắc 故cố 法Pháp 身thân 非phi 說thuyết 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 說thuyết 此thử 一nhất 句cú 。 破phá 法Pháp 身thân 無vô 說thuyết 疑nghi 。 若nhược 言ngôn 法Pháp 身thân 不bất 說thuyết 相tướng 好hảo 身thân 說thuyết 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 上thượng 明minh 不bất 可khả 離ly 相tướng 好hảo 身thân 。 別biệt 有hữu 法Pháp 身thân 。 便tiện 謂vị 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 。 亦diệc 不bất 可khả 離ly 相tướng 好hảo 身thân 說thuyết 別biệt 有hữu 法Pháp 身thân 說thuyết 。 而nhi 謂vị 法Pháp 身thân 無vô 說thuyết 。 問vấn 何hà 以dĩ 知tri 經kinh 文văn 如như 此thử 。 答đáp 論luận 偈kệ 云vân 如như 佛Phật 法Pháp 亦diệc 然nhiên 。 故cố 舉cử 佛Phật 例lệ 法pháp 也dã 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 者giả 。 此thử 更cánh 破phá 疑nghi 。 人nhân 聞văn 法Pháp 身thân 有hữu 說thuyết 便tiện 言ngôn 有hữu 法pháp 可khả 說thuyết 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 雖tuy 復phục 說thuyết 法Pháp 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 假giả 名danh 說thuyết 法Pháp 耳nhĩ 。 論luận 次thứ 此thử 章chương 後hậu 長trường/trưởng 有hữu 信tín 受thọ 一nhất 章chương 經kinh 。 問vấn 上thượng 信tín 今kim 信tín 何hà 異dị 。 答đáp 上thượng 明minh 信tín 信tín 因nhân 果quả 深thâm 義nghĩa 。 今kim 明minh 信tín 信tín 上thượng 如Như 來Lai 雖tuy 說thuyết 。 無vô 所sở 說thuyết 也dã 。 問vấn 何hà 等đẳng 人nhân 能năng 信tín 此thử 法Pháp 耶da 。 答đáp 論luận 偈kệ 云vân 。 非phi 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 非phi 聖thánh 非phi 不bất 聖thánh 。 此thử 人nhân 非phi 凡phàm 夫phu 眾chúng 生sanh 。 故cố 言ngôn 非phi 眾chúng 生sanh 。 而nhi 是thị 聖thánh 體thể 眾chúng 生sanh 故cố 言ngôn 眾chúng 生sanh 也dã 。 非phi 眾chúng 生sanh 故cố 非phi 聖thánh 。 是thị 聖thánh 體thể 眾chúng 生sanh 故cố 非phi 不bất 聖thánh 也dã 。 問vấn 若nhược 言ngôn 凡phàm 夫phu 不bất 信tín 不bất 可khả 為vi 凡phàm 。 聖thánh 人nhân 能năng 信tín 不bất 須tu 為vi 聖thánh 。 今kim 說thuyết 此thử 經Kinh 。 竟cánh 為vi 何hà 人nhân 耶da 。 答đáp 觀quán 此thử 論luận 意ý 。 具cụ 足túc 顛điên 倒đảo 有hữu 所sở 得đắc 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 了liễu 。 此thử 是thị 習tập 無vô 所sở 得đắc 觀quán 眾chúng 生sanh 則tắc 能năng 信tín 。 此thử 眾chúng 生sanh 望vọng 有hữu 所sở 得đắc 人nhân 故cố 非phi 眾chúng 生sanh 。 未vị 具cụ 足túc 了liễu 悟ngộ 故cố 非phi 不bất 眾chúng 生sanh 也dã 。 於ư 意ý 云vân 何hà 下hạ 。 第đệ 八bát 章chương 經kinh 論luận 生sanh 起khởi 。 從tùng 上thượng 第đệ 二nhị 章chương 經kinh 生sanh 。 上thượng 第đệ 二nhị 章chương 經Kinh 云vân 佛Phật 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 得đắc 者giả 。 今kim 云vân 何hà 有hữu 階giai 級cấp 位vị 行hành 耶da 。 如như 謂vị 從tùng 十thập 信tín 至chí 十thập 住trụ 。 從tùng 十thập 住trụ 至chí 十thập 行hành 。 從tùng 十thập 行hành 至chí 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 。 既ký 有hữu 進tiến 行hành 階giai 級cấp 則tắc 佛Phật 果Quả 應ưng 有hữu 所sở 得đắc 也dã 。 近cận 文văn 生sanh 者giả 。 相tướng 好hảo 論luận 身thân 業nghiệp 。 無vô 所sở 說thuyết 辨biện 口khẩu 業nghiệp 。 今kim 得đắc 菩Bồ 提Đề 明minh 意ý 業nghiệp 。 佛Phật 既ký 無vô 所sở 說thuyết 。 應ưng 無vô 所sở 得đắc 。 今kim 實thật 有hữu 所sở 得đắc 應ưng 實thật 。 有hữu 所sở 說thuyết 也dã 。 問vấn 初sơ 周chu 中trung 已dĩ 明minh 佛Phật 無vô 所sở 說thuyết 無vô 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 。 答đáp 前tiền 後hậu 兩lưỡng 會hội 利lợi 鈍độn 兩lưỡng 緣duyên 。 此thử 二nhị 義nghĩa 通thông 貫quán 十thập 五ngũ 章chương 也dã 。 但đãn 今kim 文văn 與dữ 上thượng 有hữu 開khai 合hợp 之chi 別biệt 及cập 來lai 意ý 不bất 同đồng 。 來lai 意ý 不bất 同đồng 。 上thượng 明minh 釋Thích 迦Ca 是thị 化hóa 佛Phật 破phá 實thật 說thuyết 之chi 疑nghi 。 今kim 明minh 不bất 可khả 言ngôn 法Pháp 身thân 有hữu 說thuyết 。 不bất 可khả 言ngôn 無vô 說thuyết 。 破phá 法Pháp 身thân 有hữu 說thuyết 法Pháp 身thân 無vô 說thuyết 之chi 義nghĩa 疑nghi 。 上thượng 明minh 無vô 得đắc 菩Bồ 提Đề 破phá 實thật 得đắc 之chi 疑nghi 。 今kim 明minh 無vô 得đắc 破phá 舉cử 因nhân 行hành 階giai 級cấp 證chứng 果Quả 實thật 得đắc 疑nghi 也dã 。 又hựu 上thượng 云vân 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 耶da 。 有hữu 菩Bồ 提Đề 可khả 得đắc 耶da 。 此thử 得đắc 說thuyết 合hợp 論luận 。 今kim 則tắc 開khai 得đắc 說thuyết 為vi 二nhị 章chương 經kinh 。 前tiền 章chương 經kinh 明minh 無vô 所sở 說thuyết 。 此thử 章chương 明minh 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 文văn 三tam 。 初sơ 佛Phật 牒điệp 疑nghi 情tình 反phản 問vấn 善thiện 吉cát 。 次thứ 善thiện 吉cát 奉phụng 答đáp 。 明minh 佛Phật 無vô 少thiểu 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 有hữu 一nhất 豪hào 之chi 得đắc 則tắc 不bất 得đắc 道Đạo 。 以dĩ 畢tất 竟cánh 無vô 得đắc 爾nhĩ 。 乃nãi 得đắc 道Đạo 耳nhĩ 。 以dĩ 得đắc 果quả 實thật 。 無vô 一nhất 法pháp 可khả 得đắc 。 行hành 因nhân 實thật 無vô 一nhất 行hành 可khả 行hành 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 始thỉ 得đắc 果quả 。 無vô 所sở 行hành 故cố 乃nãi 是thị 行hành 因nhân 也dã 。 次thứ 佛Phật 述thuật 四tứ 義nghĩa 釋thích 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 即tức 述thuật 以dĩ 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 名danh 無vô 上thượng 也dã 。 二nhị 以dĩ 體thể 悟ngộ 法Pháp 界Giới 平bình 等đẳng 。 義nghĩa 故cố 名danh 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 故cố 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 第đệ 三tam 義nghĩa 。 彼bỉ 菩Bồ 提Đề 體thể 無vô 二nhị 種chủng 我ngã 名danh 無vô 上thượng 也dã 。 上thượng 之chi 二nhị 義nghĩa 就tựu 得đắc 門môn 釋thích 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 今kim 就tựu 離ly 門môn 釋thích 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 體thể 有hữu 我ngã 人nhân 則tắc 非phi 無vô 上thượng 。 以dĩ 體thể 無vô 有hữu 我ngã 人nhân 。 故cố 名danh 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 也dã 。 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 者giả 。 上thượng 三tam 門môn 就tựu 果quả 釋thích 無vô 上thượng 。 此thử 第đệ 四tứ 義nghĩa 就tựu 因nhân 門môn 釋thích 無vô 上thượng 。 以dĩ 有hữu 無vô 上thượng 方phương 便tiện 。 修tu 一nhất 切thiết 眾chúng 行hành 。 滿mãn 足túc 故cố 是thị 無vô 上thượng 。 餘dư 菩Bồ 薩Tát 修tu 因nhân 行hành 不bất 滿mãn 故cố 非phi 無vô 上thượng 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 善thiện 法Pháp 則tắc 非phi 善thiện 法Pháp 者giả 。 簡giản 上thượng 修tu 善thiện 法Pháp 義nghĩa 。 今kim 明minh 是thị 無vô 所sở 得đắc 善thiện 法Pháp 耳nhĩ 。 得đắc 非phi 是thị 有hữu 所sở 善thiện 法Pháp 故cố 云vân 則tắc 非phi 善thiện 法Pháp 。 是thị 名danh 善thiện 法Pháp 者giả 。 還hoàn 結kết 取thủ 無vô 所sở 得đắc 善thiện 法Pháp 也dã 。 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 須Tu 彌Di 七thất 寶bảo 下hạ 。 此thử 第đệ 九cửu 章chương 。 問vấn 前tiền 周chu 已dĩ 舉cử 內nội 外ngoại 兩lưỡng 施thí 明minh 格cách 量lượng 竟cánh 。 今kim 何hà 故cố 更cánh 說thuyết 。 答đáp 上thượng 已dĩ 明minh 前tiền 後hậu 說thuyết 為vi 兩lưỡng 會hội 之chi 眾chúng 。 不bất 應ưng 問vấn 也dã 。 又hựu 上thượng 來lai 明minh 般Bát 若Nhã 體thể 門môn 及cập 信tín 受thọ 門môn 竟cánh 。 今kim 說thuyết 經Kinh 是thị 功công 德đức 門môn 也dã 。 又hựu 依y 論luận 生sanh 起khởi 。 從tùng 上thượng 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 文văn 生sanh 。 若nhược 言ngôn 修tu 善thiện 法Pháp 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 。 章chương 句cú 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。

何hà 以dĩ 故cố 。 薩tát 婆bà 多đa 等đẳng 諸chư 部bộ 人nhân 云vân 名danh 字tự 句cú 是thị 無vô 記ký 法pháp 故cố 也dã 。 為vi 破phá 此thử 疑nghi 故cố 重trọng/trùng 舉cử 也dã 。 明minh 名danh 字tự 句cú 雖tuy 是thị 無vô 記ký 能năng 表biểu 實thật 相tướng 故cố 。 受thọ 持trì 四tứ 句cú 功công 德đức 無vô 邊biên 。 又hựu 汝nhữ 法pháp 中trung 言ngôn 是thị 無vô 記ký 。 我ngã 法pháp 中trung 明minh 此thử 是thị 般Bát 若Nhã 名danh 字tự 句cú 。 豈khởi 是thị 無vô 記ký 。 故cố 受thọ 持trì 四tứ 句cú 勝thắng 大Đại 千Thiên 廣quảng 施thí 也dã 。 問vấn 等đẳng 是thị 破phá 無vô 疑nghi 。 何hà 故cố 不bất 舉cử 恆Hằng 沙sa 七thất 寶bảo 及cập 舉cử 恆Hằng 沙sa 身thân 命mạng 耶da 。 答đáp 三tam 千thiên 寶bảo 是thị 最tối 初sơ 格cách 故cố 舉cử 初sơ 章chương 耳nhĩ 。 又hựu 為vi 後hậu 會hội 人nhân 須tu 漸tiệm 次thứ 格cách 。 不bất 得đắc 頓đốn 格cách 超siêu 說thuyết 恆Hằng 沙sa 。 又hựu 今kim 三tam 千thiên 財tài 與dữ 上thượng 為vi 異dị 。 上thượng 但đãn 明minh 三tam 千thiên 財tài 不bất 及cập 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 今kim 明minh 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 等đẳng 也dã 。 依y 論luận 經kinh 有hữu 四tứ 種chủng 勝thắng 。 一nhất 者giả 云vân 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 分phần/phân 不bất 及cập 一nhất 。 此thử 是thị 數số 勝thắng 。 持trì 經Kinh 福phước 不bất 可khả 數sổ 也dã 。 二nhị 者giả 歌ca 羅la 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 此thử 是thị 力lực 用dụng 勝thắng 。 明minh 經Kinh 力lực 用dụng 勝thắng 七thất 寶bảo 施thí 力lực 用dụng 。 三tam 者giả 優ưu 婆bà 尼ni 沙sa 陀đà 分phần/phân 不bất 及cập 一nhất 。 此thử 云vân 不bất 相tương 似tự 數số 勝thắng 。 此thử 是thị 數số 中trung 微vi 細tế 之chi 數số 。 乃nãi 至chí 持trì 經Kinh 少thiểu 許hứa 福phước 德đức 數số 無vô 有hữu 與dữ 此thử 數số 相tương 似tự 。 故cố 云vân 數số 勝thắng 。 四tứ 者giả 因nhân 果quả 勝thắng 。 此thử 經Kinh 因nhân 果quả 勝thắng 餘dư 因nhân 果quả 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 下hạ 。 第đệ 十thập 章chương 經kinh 來lai 者giả 。 論luận 云vân 。 從tùng 上thượng 菩Bồ 提Đề 無vô 高cao 下hạ 生sanh 。 無vô 高cao 則tắc 諸chư 佛Phật 不bất 高cao 。 佛Phật 非phi 能năng 度độ 。 若nhược 無vô 有hữu 下hạ 則tắc 眾chúng 生sanh 非phi 下hạ 。 不bất 下hạ 度độ 眾chúng 生sanh 。 而nhi 佛Phật 是thị 能năng 度độ 故cố 佛Phật 為vi 高cao 。 眾chúng 生sanh 是thị 所sở 度độ 故cố 眾chúng 生sanh 為vi 下hạ 。 不bất 應ưng 無vô 高cao 下hạ 也dã 。 又hựu 從tùng 上thượng 為vì 他tha 說thuyết 四tứ 句cú 生sanh 者giả 。

時thời 會hội 既ký 聞văn 為vì 他tha 說thuyết 四tứ 句cú 功công 德đức 無vô 邊biên 。 便tiện 謂vị 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 為vi 。 故cố 今kim 破phá 之chi 也dã 。 前tiền 文văn 止chỉ 於ư 疑nghi 念niệm 。 次thứ 何hà 以dĩ 故cố 釋thích 止chỉ 疑nghi 念niệm 所sở 以dĩ 。 明minh 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 汝nhữ 不bất 應ưng 念niệm 佛Phật 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如Như 來Lai 度độ 者giả 。 此thử 是thị 反phản 釋thích 。 若nhược 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 佛Phật 則tắc 有hữu 取thủ 我ngã 之chi 過quá 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 見kiến 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 名danh 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 自tự 度độ 。 何hà 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 亦diệc 見kiến 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 亦diệc 名danh 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 自tự 度độ 。 何hà 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 能năng 度độ 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 見kiến 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 應ưng 能năng 度độ 佛Phật 。 有hữu 如như 是thị 大đại 過quá 故cố 佛Phật 不bất 應ưng 見kiến 有hữu 眾chúng 生sanh 也dã 。 如Như 來Lai 說thuyết 有hữu 我ngã 者giả 。 則tắc 非phi 有hữu 我ngã 。 又hựu 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 若nhược 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 。 佛Phật 口khẩu 中trung 何hà 故cố 自tự 稱xưng 我ngã 耶da 。 如như 云vân 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 等đẳng 。 故cố 知tri 有hữu 我ngã 。 答đáp 云vân 。 如Như 來Lai 隨tùy 俗tục 說thuyết 有hữu 我ngã 耳nhĩ 。 實thật 無vô 有hữu 我ngã 可khả 說thuyết 。 而nhi 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 者giả 。 更cánh 疑nghi 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 何hà 故cố 世thế 間gian 。 皆giai 云vân 我ngã 來lai 我ngã 去khứ 我ngã 生sanh 我ngã 死tử 等đẳng 耶da 。 即tức 釋thích 云vân 。 此thử 是thị 凡phàm 夫phu 人nhân 。 於ư 無vô 我ngã 中trung 。 橫hoạnh 計kế 有hữu 我ngã 耳nhĩ 。 故cố 云vân 凡phàm 夫phu 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 也dã 。 凡phàm 夫phu 者giả 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 凡phàm 夫phu 。 論luận 經kinh 具cụ 足túc 云vân 須Tu 菩Bồ 提Đề 凡phàm 夫phù 生sanh 者giả 。 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 生sanh 是thị 名danh 毛mao 道đạo 凡phàm 夫phu 生sanh 。 所sở 以dĩ 有hữu 此thử 語ngữ 來lai 者giả 。 上thượng 既ký 云vân 凡phàm 夫phu 之chi 人nhân 。 以dĩ 為vi 有hữu 我ngã 。 故cố 今kim 釋thích 凡phàm 夫phu 義nghĩa 也dã 。 所sở 以dĩ 言ngôn 凡phàm 夫phù 生sanh 如Như 來Lai 說thuyết 非phi 生sanh 者giả 。 以dĩ 不bất 生sanh 聖thánh 觀quán 故cố 名danh 非phi 生sanh 。 生sanh 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 。 心tâm 故cố 是thị 名danh 凡phàm 夫phu 生sanh 也dã 。 問vấn 論luận 經kinh 何hà 故cố 云vân 毛mao 道đạo 凡phàm 夫phu 耶da 。 答đáp 愚ngu 癡si 不bất 解giải 。 一nhất 毛mao 端đoan 聖thánh 法pháp 故cố 也dã 。 數số 人nhân 別biệt 有hữu 凡phàm 夫phu 法pháp 凡phàm 夫phu 性tánh 。 凡phàm 夫phu 性tánh 是thị 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 無vô 記ký 法pháp 也dã 。 凡phàm 夫phu 法pháp 通thông 五ngũ 陰ấm 通thông 三tam 性tánh 也dã 。 成thành 論luận 義nghĩa 無vô 別biệt 凡phàm 夫phu 性tánh 法pháp 。 但đãn 無vô 無vô 漏lậu 聖thánh 法pháp 故cố 名danh 凡phàm 夫phu 法pháp 耳nhĩ 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 如Như 來Lai 不phủ 下hạ 。 此thử 第đệ 十thập 一nhất 章chương 經kinh 。 上thượng 已dĩ 三tam 章chương 來lai 各các 有hữu 其kỳ 義nghĩa 。 今kim 復phục 來lai 者giả 。 上thượng 第đệ 三tam 章chương 中trung 雖tuy 破phá 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 一nhất 異dị 等đẳng 見kiến 。 但đãn 耳nhĩ 眼nhãn 之chi 徒đồ 多đa 言ngôn 三tam 十thập 二nhị 相tướng 是thị 佛Phật 。 即tức 更cánh 復phục 生sanh 疑nghi 。 以dĩ 修tu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 業nghiệp 。 等đẳng 故cố 得đắc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 身thân 。 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 身thân 即tức 有hữu 法Pháp 身thân 。 故cố 知tri 法Pháp 身thân 應ưng 有hữu 相tướng 好hảo 。 為vi 破phá 此thử 疑nghi 故cố 有hữu 此thử 章chương 來lai 。 又hựu 初sơ 周chu 兩lưỡng 過quá 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 。 後hậu 周chu 亦diệc 兩lưỡng 過quá 明minh 相tướng 好hảo/hiếu 。 二nhị 會hội 之chi 信tín 亦diệc 不bất 可khả 失thất 。 又hựu 近cận 接tiếp 前tiền 章chương 總tổng 明minh 正Chánh 法Pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 高cao 下hạ 。 次thứ 章chương 明minh 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 釋thích 無vô 下hạ 義nghĩa 。 今kim 了liễu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 非phi 佛Phật 釋thích 無vô 高cao 義nghĩa 。 此thử 一nhất 章chương 經kinh 凡phàm 五ngũ 句cú 。 一nhất 佛Phật 牒điệp 疑nghi 情tình 問vấn 。 二nhị 須Tu 菩Bồ 提Đề 同đồng 迷mê 答đáp 。 三tam 佛Phật 舉cử 輪Luân 王Vương 竝tịnh 破phá 。 四tứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 悟ngộ 解giải 。 五ngũ 佛Phật 說thuyết 偈kệ 呵ha 之chi 。 問vấn 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經Kinh 云vân 。 若nhược 觀quán 佛Phật 色sắc 聲thanh 皆giai 滅diệt 重trọng 罪tội 。 今kim 云vân 何hà 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 行hành 邪tà 道đạo 耶da 。 答đáp 若nhược 得đắc 般Bát 若Nhã 方phương 便tiện 用dụng 。 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 亦diệc 是thị 佛Phật 。 非phi 色sắc 聲thanh 亦diệc 是thị 佛Phật 。 乃nãi 至chí 非phi 非phi 色sắc 聲thanh 亦diệc 是thị 佛Phật 。 若nhược 不bất 得đắc 般Bát 若Nhã 方phương 便tiện 用dụng 。 五ngũ 句cú 皆giai 非phi 佛Phật 。 故cố 觀quán 般Bát 若Nhã 偈kệ 云vân 。 若nhược 人nhân 見kiến 般Bát 若Nhã 是thị 。 則tắc 得đắc 解giải 脫thoát 。 若nhược 不bất 見kiến 般Bát 若Nhã 。 是thị 亦diệc 得đắc 解giải 脫thoát 。 若nhược 人nhân 見kiến 般Bát 若Nhã 是thị 則tắc 為vi 繫hệ 縛phược 。 若nhược 不bất 見kiến 般Bát 若Nhã 。 亦diệc 為vi 繫hệ 縛phược 也dã 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 下hạ 。 第đệ 十thập 二nhị 章chương 經kinh 來lai 者giả 。 論luận 生sanh 起khởi 云vân 。 若nhược 言ngôn 不bất 以dĩ 色sắc 相tướng 好hảo/hiếu 見kiến 法Pháp 身thân 者giả 。 則tắc 修tu 相tướng 好hảo 業nghiệp 。 不bất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 爾nhĩ 應ưng 無vô 福phước 德đức 之chi 因nhân 福phước 德đức 之chi 果quả 。 為vi 破phá 此thử 疑nghi 故cố 明minh 。 汝nhữ 勿vật 言ngôn 無vô 福phước 因nhân 及cập 福phước 果quả 。 佛Phật 有hữu 二nhị 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 福phước 因nhân 得đắc 相tướng 好hảo 果quả 此thử 是thị 福phước 莊trang 嚴nghiêm 。 修tu 智trí 慧tuệ 因nhân 得đắc 智trí 慧tuệ 果quả 。 是thị 慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 。 如Như 來Lai 具cụ 有hữu 福phước 慧tuệ 二nhị 莊trang 嚴nghiêm 。 何hà 故cố 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 果quả 耶da 。 汝nhữ 若nhược 作tác 是thị 念niệm 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 說thuyết 諸chư 法pháp 斷đoạn 滅diệt 。 又hựu 疑nghi 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 出xuất 世thế 間gian 智trí 慧tuệ 。

爾nhĩ 時thời 捨xả 肉nhục 身thân 受thọ 法Pháp 身thân 。 則tắc 應ưng 無vô 復phục 福phước 德đức 因nhân 福phước 德đức 果quả 。 為vi 破phá 此thử 疑nghi 故cố 明minh 。 菩Bồ 薩Tát 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 得đắc 妙diệu 智trí 慧tuệ 妙diệu 福phước 德đức 。 豈khởi 失thất 福phước 德đức 因nhân 果quả 墮đọa 斷đoạn 滅diệt 中trung 耶da 。 問vấn 此thử 中trung 云vân 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 何hà 故cố 釋thích 云vân 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 耶da 。 答đáp 初sơ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 亦diệc 名danh 初sơ 發phát 心tâm 也dã 。 又hựu 此thử 中trung 明minh 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 不bất 習tập 斷đoạn 滅diệt 觀quán 亦diệc 不bất 起khởi 常thường 觀quán 。 後hậu 心tâm 皆giai 爾nhĩ 。 故cố 初sơ 後hậu 不bất 二nhị 。 如như 云vân 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 也dã 。 前tiền 明minh 佛Phật 果Quả 非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 。 今kim 明minh 因nhân 非phi 斷đoạn 非phi 常thường 。 可khả 謂vị 因nhân 果quả 皆giai 是thị 正chánh 觀quán 皆giai 離ly 斷đoạn 常thường 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 因nhân 果quả 何hà 異dị 。 答đáp 明minh 晦hối 不bất 同đồng 故cố 開khai 因nhân 果quả 耳nhĩ 。 以dĩ 滿mãn 恆Hằng 河Hà 沙sa 世thế 界giới 七thất 寶bảo 布bố 施thí 者giả 。 問vấn 上thượng 已dĩ 恆Hằng 沙sa 格cách 竟cánh 。 何hà 故cố 重trùng 說thuyết 。 答đáp 前tiền 周chu 從tùng 三tam 千thiên 至chí 恆Hằng 沙sa 。 後hậu 周chu 亦diệc 爾nhĩ 。 兩lưỡng 會hội 之chi 義nghĩa 不bất 失thất 也dã 。 又hựu 來lai 意ý 異dị 。 前tiền 為vi 格cách 量lượng 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 今kim 為vi 格cách 量lượng 菩Bồ 薩Tát 無vô 我ngã 忍nhẫn 也dã 。 此thử 是thị 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 故cố 名danh 無vô 我ngã 忍nhẫn 也dã 。 不bất 受thọ 福phước 德đức 者giả 。 不bất 受thọ 有hữu 所sở 得đắc 福phước 德đức 。 故cố 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 勝thắng 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 菩Bồ 薩Tát 受thọ 有hữu 得đắc 福phước 德đức 故cố 不bất 及cập 後hậu 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 次thứ 問vấn 答đáp 料liệu 簡giản 不bất 受thọ 之chi 義nghĩa 。 問vấn 菩Bồ 薩Tát 既ký 作tác 福phước 德đức 。 云vân 何hà 不bất 貪tham 著trước 耶da 。 答đáp 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 無vô 受thọ 心tâm 作tác 故cố 。 不bất 生sanh 貪tham 心tâm 。 多đa 非phi 作tác 福phước 德đức 然nhiên 復phục 不bất 貪tham 也dã 。 若nhược 有hữu 人nhân 言ngôn 如Như 來Lai 。 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 下hạ 。 第đệ 十thập 三tam 章chương 來lai 者giả 。 論luận 生sanh 起khởi 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 不bất 受thọ 福phước 德đức 。 則tắc 不bất 受thọ 世thế 間gian 人nhân 王vương 天thiên 王vương 。 云vân 何hà 往vãng 來lai 六lục 道đạo 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 耶da 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 不bất 受thọ 世thế 間gian 果quả 。 而nhi 化hóa 身thân 往vãng 來lai 六lục 道đạo 作tác 人nhân 王vương 天thiên 王vương 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 法Pháp 身thân 常thường 住trụ 則tắc 無vô 有hữu 去khứ 來lai 。 勿vật 見kiến 化hóa 身thân 去khứ 來lai 利lợi 物vật 便tiện 言ngôn 法Pháp 身thân 亦diệc 有hữu 去khứ 來lai 。 勿vật 見kiến 法Pháp 身thân 無vô 去khứ 來lai 謂vị 生sanh 身thân 。 亦diệc 無vô 去khứ 來lai 。 此thử 中trung 正chánh 明minh 化hóa 身thân 有hữu 去khứ 來lai 破phá 法Pháp 身thân 有hữu 去khứ 來lai 疑nghi 。 故cố 云vân 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 有hữu 去khứ 來lai 者giả 。 不bất 解giải 法Pháp 身thân 之chi 義nghĩa 也dã 。 問vấn 若nhược 化hóa 身thân 有hữu 來lai 去khứ 法Pháp 身thân 無vô 來lai 去khứ 。 還hoàn 是thị 從tùng 來lai 義nghĩa 耳nhĩ 。 答đáp 此thử 是thị 不bất 二nhị 二nhị 義nghĩa 。 故cố 開khai 二nhị 身thân 。 無vô 去khứ 來lai 去khứ 來lai 是thị 化hóa 身thân 。 去khứ 來lai 無vô 去khứ 來lai 是thị 法Pháp 身thân 。 皆giai 是thị 為vi 物vật 作tác 此thử 名danh 字tự 耳nhĩ 。 至chí 論luận 。 正chánh 般Bát 若Nhã 未vị 曾tằng 二nhị 不bất 二nhị 去khứ 來lai 不bất 去khứ 來lai 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 以dĩ 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 碎toái 為vi 微vi 塵trần 下hạ 。 第đệ 十thập 四tứ 章chương 經kinh 。 前tiền 已dĩ 明minh 微vi 塵trần 。 今kim 復phục 明minh 。 何hà 異dị 。 釋thích 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 有hữu 同đồng 者giả 。 同đồng 取thủ 為vi 譬thí 喻dụ 。 異dị 者giả 來lai 意ý 各các 別biệt 。 前tiền 舉cử 有hữu 微vi 塵trần 譬thí 有hữu 所sở 得đắc 布bố 施thí 。 成thành 格cách 量lượng 優ưu 劣liệt 義nghĩa 故cố 來lai 。 明minh 有hữu 得đắc 布bố 施thí 此thử 是thị 塵trần 染nhiễm 因nhân 。 還hoàn 得đắc 塵trần 染nhiễm 果quả 故cố 不bất 及cập 持trì 經Kinh 四tứ 句cú 。 今kim 舉cử 微vi 塵trần 喻dụ 破phá 十thập 方phương 佛Phật 法Pháp 身thân 一nhất 異dị 之chi 疑nghi 。 如như 世thế 界giới 碎toái 末mạt 為vi 塵trần 。 不bất 可khả 言ngôn 一nhất 處xứ 住trụ 。 以dĩ 其kỳ 各các 散tán 故cố 亦diệc 非phi 異dị 處xứ 。 既ký 無vô 聚tụ 云vân 何hà 散tán 耶da 。 十thập 方phương 佛Phật 法Pháp 身thân 不bất 可khả 一nhất 處xứ 住trụ 。 不bất 可khả 異dị 處xứ 住trụ 。 以dĩ 不bất 可khả 一nhất 處xứ 住trụ 非phi 是thị 混hỗn 成thành 一nhất 法Pháp 身thân 。 不bất 可khả 異dị 處xứ 住trụ 故cố 不bất 可khả 各các 各các 有hữu 法Pháp 身thân 。 故cố 論luận 偈kệ 云vân 。 於ư 是thị 法Pháp 界Giới 處xứ 非phi 一nhất 亦diệc 不bất 異dị 。 此thử 破phá 由do 來lai 兩lưỡng 解giải 。 或hoặc 言ngôn 十thập 方phương 佛Phật 混hỗn 成thành 一nhất 法Pháp 身thân 。 或hoặc 言ngôn 各các 各các 有hữu 法Pháp 身thân 義nghĩa 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 舉cử 微vi 塵trần 喻dụ 破phá 法Pháp 身thân 一nhất 異dị 疑nghi 耶da 。 答đáp 如như 微vi 塵trần 散tán 滅diệt 故cố 不bất 可khả 說thuyết 一nhất 異dị 處xứ 。 如như 是thị 十thập 方phương 。 佛Phật 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 法Pháp 。 身thân 一nhất 異dị 處xứ 住trụ 。 故cố 論luận 偈kệ 云vân 。 微vi 塵trần 碎toái 為vi 末mạt 。 示thị 現hiện 煩phiền 惱não 盡tận 也dã 。 問vấn 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 破phá 法Pháp 身thân 一nhất 異dị 疑nghi 耶da 。 答đáp 上thượng 明minh 化hóa 身thân 有hữu 來lai 去khứ 法Pháp 身thân 無vô 有hữu 來lai 去khứ 。 法Pháp 身thân 無vô 來lai 去khứ 故cố 。 時thời 會hội 生sanh 疑nghi 十thập 方phương 佛Phật 法Pháp 身thân 同đồng 為vi 無vô 來lai 去khứ 。 為vi 成thành 一nhất 法Pháp 身thân 同đồng 處xứ 住trụ 。 為vi 各các 各các 有hữu 法Pháp 身thân 異dị 處xứ 住trụ 耶da 。 又hựu 上thượng 來lai 廣quảng 破phá 二nhị 身thân 一nhất 異dị 之chi 見kiến 令linh 識thức 正chánh 果quả 。 今kim 破phá 微vi 塵trần 世thế 界giới 。 聚tụ 散tán 之chi 見kiến 令linh 識thức 依y 果quả 故cố 。 令linh 了liễu 悟ngộ 不bất 依y 不bất 正chánh 畢tất 竟cánh 空không 義nghĩa 故cố 有hữu 此thử 文văn 來lai 也dã 。 此thử 中trung 前tiền 牒điệp 彼bỉ 疑nghi 。 而nhi 頓đốn 舉cử 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 微vi 塵trần 者giả 。 欲dục 明minh 十thập 方phương 一nhất 切thiết 佛Phật 。 法Pháp 身thân 同đồng 異dị 義nghĩa 也dã 。 答đáp 云vân 甚thậm 多đa 者giả 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 多đa 也dã 。 說thuyết 微vi 塵trần 者giả 。 舉cử 微vi 塵trần 為ví 喻dụ 也dã 。 假giả 名danh 微vi 塵trần 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 云vân 非phi 微vi 塵trần 也dã 。 是thị 名danh 微vi 塵trần 者giả 。 還hoàn 結kết 正chánh 假giả 名danh 義nghĩa 也dã 。 世thế 界giới 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 若nhược 微vi 塵trần 世thế 界giới 相tương 對đối 。 微vi 塵trần 喻dụ 十thập 方phương 法Pháp 身thân 不bất 一nhất 。 世thế 界giới 喻dụ 十thập 方phương 法Pháp 身thân 不bất 異dị 。 但đãn 論luận 意ý 用dụng 微vi 塵trần 通thông 喻dụ 不bất 一nhất 異dị 。 世thế 界giới 偏thiên 喻dụ 不bất 一nhất 也dã 。 問vấn 前tiền 微vi 塵trần 通thông 喻dụ 不bất 一nhất 異dị 。 何hà 故cố 舉cử 世thế 界giới 別biệt 喻dụ 不bất 一nhất 耶da 。 答đáp 人nhân 聞văn 十thập 方phương 法Pháp 身thân 皆giai 無vô 來lai 去khứ 大đại 小tiểu 。 應ưng 是thị 一nhất 也dã 。 以dĩ 多đa 有hữu 一nhất 疑nghi 故cố 偏thiên 破phá 一nhất 也dã 。 一nhất 合hợp 相tướng 者giả 。 合hợp 眾chúng 塵trần 成thành 世thế 界giới 也dã 。 一nhất 合hợp 相tương/tướng 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 聖thánh 人nhân 了liễu 合hợp 無vô 所sở 合hợp 。 如như 破phá 合hợp 品phẩm 。 是thị 法pháp 不bất 自tự 合hợp 異dị 法pháp 亦diệc 不bất 合hợp 。 合hợp 法pháp 及cập 合hợp 時thời 合hợp 者giả 亦diệc 皆giai 無vô 。 故cố 無vô 有hữu 合hợp 。 但đãn 凡phàm 夫phu 見kiến 有hữu 世thế 界giới 故cố 起khởi 貪tham 著trước 心tâm 。 言ngôn 有hữu 世thế 界giới 耳nhĩ 。 若nhược 人nhân 言ngôn 佛Phật 說thuyết 我ngã 見kiến 者giả 。 此thử 文văn 近cận 接tiếp 前tiền 生sanh 明minh 凡phàm 夫phu 貪tham 著trước 。 其kỳ 事sự 生sanh 也dã 。 凡phàm 夫phu 貪tham 著trước 。 由do 於ư 我ngã 見kiến 。 我ngã 見kiến 既ký 無vô 貪tham 著trước 何hà 由do 有hữu 耶da 。 又hựu 遠viễn 釋thích 一nhất 經kinh 。 上thượng 來lai 處xứ 處xứ 歎thán 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 但đãn 凡phàm 夫phu 顛điên 倒đảo 。 起khởi 我ngã 見kiến 人nhân 見kiến 耳nhĩ 。

時thời 會hội 便tiện 疑nghi 。 佛Phật 說thuyết 凡phàm 夫phu 起khởi 我ngã 見kiến 。 故cố 知tri 有hữu 我ngã 見kiến 可khả 起khởi 。 若nhược 無vô 我ngã 見kiến 佛Phật 不bất 應ưng 說thuyết 凡phàm 夫phu 起khởi 我ngã 見kiến 。 此thử 是thị 一nhất 疑nghi 也dã 。 又hựu 二Nhị 乘Thừa 人nhân 云vân 。 先tiên 有hữu 我ngã 見kiến 故cố 斷đoạn 我ngã 見kiến 故cố 得đắc 無vô 我ngã 智trí 。 是thị 名danh 得đắc 道Đạo 。 此thử 是thị 二nhị 疑nghi 。 破phá 初sơ 疑nghi 云vân 。 若nhược 人nhân 言ngôn 說thuyết 我ngã 見kiến 便tiện 有hữu 我ngã 見kiến 可khả 說thuyết 者giả 。 則tắc 不bất 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 佛Phật 欲dục 明minh 我ngã 見kiến 是thị 無vô 故cố 說thuyết 我ngã 見kiến 耳nhĩ 。 非phi 說thuyết 我ngã 見kiến 便tiện 有hữu 我ngã 見kiến 可khả 說thuyết 也dã 。 故cố 中trung 論luận 最tối 後hậu 偈kệ 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 空không 。 世thế 間gian 常thường 等đẳng 見kiến 何hà 處xứ 於ư 何hà 時thời 誰thùy 起khởi 是thị 諸chư 見kiến 。 故cố 非phi 但đãn 正chánh 見kiến 不bất 可khả 得đắc 。 邪tà 見kiến 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 知tri 道đạo 門môn 未vị 曾tằng 邪tà 正chánh 。 此thử 經Kinh 將tương 竟cánh 。 上thượng 破phá 昔tích 有hữu 所sở 得đắc 正chánh 見kiến 不bất 可khả 得đắc 。 今kim 破phá 其kỳ 邪tà 見kiến 亦diệc 無vô 得đắc 。 顯hiển 正chánh 般Bát 若Nhã 未vị 曾tằng 邪tà 正chánh 也dã 。 即tức 是thị 答đáp 二Nhị 乘Thừa 人nhân 亦diệc 不bất 得đắc 言ngôn 先tiên 有hữu 我ngã 見kiến 斷đoạn 我ngã 見kiến 故cố 得đắc 無vô 我ngã 智trí 。 今kim 乃nãi 明minh 我ngã 本bổn 來lai 。 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 所sở 斷đoạn 故cố 言ngôn 無vô 我ngã 耶da 。 應ưng 如như 是thị 知tri 者giả 。 上thượng 明minh 我ngã 見kiến 本bổn 來lai 不bất 可khả 得đắc 。 今kim 明minh 法pháp 見kiến 亦diệc 本bổn 來lai 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 舉cử 我ngã 列liệt 法pháp 故cố 云vân 應ưng 如như 是thị 知tri 。 見kiến 信tín 解giải 不bất 在tại 法pháp 相tướng 也dã 。 所sở 言ngôn 法pháp 相tướng 者giả 。 則tắc 非phi 法pháp 相tướng 者giả 。 亦diệc 如như 我ngã 義nghĩa 佛Phật 說thuyết 我ngã 既ký 非phi 我ngã 。 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 亦diệc 非phi 法pháp 相tướng 也dã 。 問vấn 如như 是thị 知tri 見kiến 信tín 解giải 何hà 異dị 耶da 。 答đáp 論luận 偈kệ 云vân 二nhị 智trí 及cập 三tam 昧muội 。 知tri 是thị 世thế 諦đế 智trí 。 見kiến 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 智trí 。 信tín 解giải 者giả 是thị 二nhị 智trí 所sở 依y 三tam 昧muội 。 依y 三tam 昧muội 故cố 發phát 生sanh 二nhị 智trí 也dã 。 問vấn 何hà 故cố 明minh 二nhị 智trí 。 答đáp 菩Bồ 薩Tát 了liễu 人nhân 法pháp 空không 具cụ 足túc 二nhị 智trí 也dã 。 又hựu 始thỉ 行hành 菩Bồ 薩Tát 未vị 得đắc 無vô 生sanh 。 了liễu 悟ngộ 淺thiển 名danh 世thế 諦đế 智trí 。 深thâm 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 了liễu 悟ngộ 二nhị 空không 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 智trí 。 三tam 昧muội 通thông 是thị 二nhị 人nhân 智trí 所sở 依y 也dã 。 若nhược 人nhân 以dĩ 滿mãn 無vô 量lượng 下hạ 。 此thử 第đệ 十thập 五ngũ 章chương 經kinh 。 上thượng 如Như 來Lai 者giả 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 總tổng 明minh 二nhị 身thân 。 微vi 塵trần 譬thí 喻dụ 別biệt 料liệu 簡giản 法Pháp 身thân 。 今kim 此thử 一nhất 章chương 經kinh 別biệt 料liệu 簡giản 化hóa 身thân 。 疑nghi 云vân 。 化hóa 佛Phật 既ký 有hữu 去khứ 來lai 。 供cúng 養dường 化hóa 佛Phật 持trì 化hóa 佛Phật 所sở 說thuyết 。 何hà 如như 真chân 佛Phật 耶da 。 故cố 今kim 明minh 。 若nhược 能năng 於ư 化hóa 佛Phật 所sở 。 發phát 心tâm 受thọ 持trì 。 化hóa 佛Phật 四tứ 句cú 偈kệ 者giả 功công 德đức 。 勝thắng 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 七thất 寶bảo 施thí 。 云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 釋thích 為vì 他tha 說thuyết 義nghĩa 。 明minh 上thượng 來lai 數số 勸khuyến 。 為vì 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 今kim 經kinh 之chi 欲dục 竟cánh 示thị 說thuyết 法Pháp 之chi 方phương 。 當đương 如như 如như 而nhi 說thuyết 。 下hạ 如như 字tự 則tắc 是thị 如như 法Pháp 性tánh 之chi 如như 。 勸khuyến 行hành 者giả 當đương 如như 法Pháp 性tánh 如như 而nhi 說thuyết 。 勿vật 生sanh 心tâm 動động 念niệm 也dã 。 下hạ 偈kệ 即tức 明minh 說thuyết 法Pháp 之chi 辭từ 亦diệc 如như 十thập 喻dụ 之chi 說thuyết 。 故cố 居cư 士sĩ 經Kinh 云vân 。 說thuyết 法Pháp 者giả 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 譬thí 如như 幻huyễn 士sĩ 。 為vi 幻huyễn 人nhân 說thuyết 法Pháp 。 什thập 法Pháp 師sư 云vân 。 十thập 喻dụ 以dĩ 喻dụ 空không 。 空không 必tất 持trì 此thử 喻dụ 。 借tá 言ngôn 以dĩ 會hội 意ý 。 意ý 盡tận 無vô 會hội 處xứ 。 既ký 得đắc 出xuất 長trường/trưởng 羅la 住trụ 此thử 無vô 所sở 住trụ 也dã 。 若nhược 依y 論luận 經kinh 明minh 之chi 。 經kinh 曰viết 。 云vân 何hà 為vì 人nhân 演diễn 說thuyết 。 而nhi 不bất 名danh 說thuyết 。 是thị 名danh 為vi 說thuyết 。 此thử 釋thích 化hóa 佛Phật 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 。 化hóa 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 不bất 自tự 稱xưng 是thị 化hóa 。 若nhược 自tự 稱xưng 是thị 化hóa 則tắc 眾chúng 生sanh 不bất 生sanh 信tín 敬kính 。 故cố 言ngôn 不bất 名danh 為vi 說thuyết 。 是thị 名danh 為vi 說thuyết 者giả 。 直trực 化hóa 佛Phật 說thuyết 法Pháp 也dã 。 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 偈kệ 來lai 者giả 。 更cánh 釋thích 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 諸chư 佛Phật 常thường 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 法Pháp 。 何hà 故cố 復phục 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 明minh 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 住trụ 有hữu 為vi 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 為vì 利lợi 眾chúng 生sanh 。 化hóa 身thân 說thuyết 法Pháp 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 有hữu 為vi 如như 夢mộng 幻huyễn 故cố 不bất 住trụ 世thế 間gian 也dã 。 論luận 經kinh 廣quảng 有hữu 九cửu 喻dụ 。 云vân 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 星tinh 翳ế 燈đăng 幻huyễn 。 露lộ 泡bào 夢mộng 電điện 雲vân 。 一nhất 者giả 如như 星tinh 。 日nhật 未vị 出xuất 有hữu 用dụng 。 日nhật 出xuất 則tắc 無vô 用dụng 。 未vị 有hữu 正chánh 觀quán 日nhật 出xuất 則tắc 妄vọng 心tâm 有hữu 用dụng 。 正chánh 觀quán 日nhật 出xuất 則tắc 妄vọng 想tưởng 不bất 可khả 得đắc 。 第đệ 二nhị 翳ế 喻dụ 。 如như 眼nhãn 有hữu 翳ế 故cố 見kiến 空không 有hữu 毛mao 輪luân 故cố 可khả 得đắc 。 翳ế 慧tuệ 眼nhãn 故cố 無vô 六lục 塵trần 妄vọng 見kiến 六lục 塵trần 也dã 。 第đệ 三tam 如như 燈đăng 。 還hoàn 喻dụ 能năng 見kiến 識thức 法pháp 。 如như 有hữu 油du 炷chú 器khí 三tam 法pháp 合hợp 故cố 有hữu 燈đăng 。 根căn 塵trần 及cập 貪tham 受thọ 故cố 有hữu 識thức 生sanh 。 燈đăng 和hòa 合hợp 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 法pháp 亦diệc 和hòa 合hợp 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 燈đăng 念niệm 念niệm 滅diệt 。 識thức 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 第đệ 四tứ 如như 幻huyễn 喻dụ 。 如như 幻huyễn 師sư 作tác 種chủng 種chủng 物vật 而nhi 無vô 實thật 。 眾chúng 生sanh 業nghiệp 幻huyễn 故cố 見kiến 種chủng 種chủng 國quốc 土thổ 。 亦diệc 無vô 實thật 也dã 。 第đệ 五ngũ 露lộ 喻dụ 。 露lộ 少thiểu 時thời 住trụ 。 身thân 亦diệc 爾nhĩ 。 第đệ 六lục 泡bào 喻dụ 如như 天thiên 雨vũ 渧đế 成thành 泡bào 小tiểu 兒nhi 謂vị 之chi 即tức 為vi 珠châu 心tâm 生sanh 貪tham 著trước 。 眾chúng 生sanh 三tam 受thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 從tùng 根căn 塵trần 識thức 生sanh 亦diệc 不bất 實thật 也dã 。 第đệ 七thất 夢mộng 喻dụ 。 過quá 去khứ 法pháp 如như 昨tạc 夜dạ 夢mộng 見kiến 有hữu 了liễu 悟ngộ 則tắc 無vô 也dã 。 八bát 者giả 如như 電điện 喻dụ 。 纔tài 現hiện 即tức 滅diệt 。 現hiện 在tại 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 第đệ 九cửu 雲vân 喻dụ 。 空không 中trung 淨tịnh 忽hốt 然nhiên 雲vân 生sanh 即tức 時thời 便tiện 滅diệt 。 未vị 來lai 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 忽hốt 然nhiên 而nhi 起khởi 即tức 時thời 散tán 滅diệt 也dã 。 委ủy 曲khúc 須tu 講giảng 釋thích 。 今kim 略lược 示thị 耳nhĩ 。 第đệ 三tam 流lưu 通thông 如như 文văn 意ý 云vân 云vân 。

金Kim 剛Cang 般Bát 若Nhã 經Kinh 義Nghĩa 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 四tứ 畢tất