大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 五ngũ

釋thích 從tùng 佛Phật 出xuất 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 從tùng 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 出xuất 脩tu 多đa 羅la 從tùng 脩tu 多đa 羅la 出xuất 方Phương 等Đẳng 經kinh 從tùng 方Phương 等Đẳng 經kinh 出xuất 波Ba 若Nhã 從tùng 波Ba 若Nhã 出xuất 涅Niết 槃Bàn 義nghĩa 出xuất 菩Bồ 薩Tát 在tại 雪Tuyết 山Sơn 為vi 半bán 偈kệ 捨xả 身thân 緣duyên 起khởi 。

聖thánh 行hành 品phẩm 之chi 第đệ 九cửu

爾nhĩ 時thời 眾chúng 中trung 。 有hữu 一nhất 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 此thử 經Kinh 明minh 復phục 說thuyết 經Kinh 功công 德đức 。 勸khuyến 人nhân 行hành 經kinh 。 經kinh 即tức 法pháp 也dã 。 行hành 法pháp 雖tuy 由do 人nhân 。 然nhiên 滅diệt 惡ác 由do 法pháp 也dã 。 譬thí 藥dược 能năng 治trị 病bệnh 。 雖tuy 由do 人nhân 能năng 服phục 。 然nhiên 去khứ 病bệnh 之chi 力lực 在tại 藥dược 也dã 。 是thị 以dĩ 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 若nhược 罵mạ 佛Phật 者giả 。 是thị 人nhân 罪tội 輕khinh 。 毀hủy 經Kinh 法Pháp 者giả 。 罪tội 則tắc 重trọng/trùng 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 此thử 下hạ 第đệ 四tứ 段đoạn 歎thán 經kinh 流lưu 通thông 也dã 。 有hữu 四tứ 翻phiên 。 第đệ 一nhất 無vô 垢cấu 藏tạng 王vương 歎thán 。 第đệ 二nhị 佛Phật 自tự 歎thán 。 第đệ 三tam 迦Ca 葉Diếp 歎thán 。 第đệ 四tứ 佛Phật 引dẫn 證chứng 。 成thành 迦Ca 葉Diếp 所sở 歎thán 也dã 。 此thử 即tức 第đệ 一nhất 無vô 垢cấu 王vương 歎thán 。

時thời 佛Phật 讚tán 言ngôn 善thiện 哉tai 。 善thiện 哉tai (# 至chí 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。

案án 。 僧Tăng 亮lượng 曰viết 。 佛Phật 教giáo 從tùng 小tiểu 起khởi 。 牛ngưu 譬thí 佛Phật 也dã 。 乳nhũ 譬thí 三tam 藏tạng 。 酪lạc 譬thí 三tam 乘thừa 雜tạp 說thuyết 也dã 。 生sanh 蘇tô 譬thí 方Phương 等Đẳng 。 熟thục 蘇tô 譬thí 說thuyết 空không 般Bát 若Nhã 。 醍đề 醐hồ 譬thí 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 法Pháp 也dã 。 法pháp 難nan 見kiến 者giả 。 空không 有hữu 也dã 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 說thuyết 空không 。 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 有hữu 也dã 。 佛Phật 難nan 見kiến 涅Niết 槃Bàn 。 為vi 勝thắng 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 也dã 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 聖thánh 行hành 所sở 以dĩ 而nhi 成thành 功công 。 由do 經Kinh 力lực 。 生sanh 人nhân 圓viên 解giải 也dã 。 如như 從tùng 牛ngưu 出xuất 乳nhũ 者giả 。 佛Phật 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 此thử 是thị 成thành 佛Phật 十thập 二nhị 年niên 中trung 說thuyết 也dã 。 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 者giả 。 謂vị 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 說thuyết 三tam 乘thừa 通thông 教giáo 。 大đại 品phẩm 經kinh 是thị 也dã 。 酪lạc 出xuất 生sanh 蘇tô 者giả 。 如như 思tư 益ích 維duy 摩ma 。 抑ức 挫tỏa 二Nhị 乘Thừa 。 稱xưng 揚dương 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 從tùng 生sanh 蘇tô 出xuất 熟thục 蘇tô 者giả 。 說thuyết 法Pháp 花hoa 破phá 無vô 三tam 因nhân 果quả 也dã 。 今kim 此thử 經Kinh 明minh 佛Phật 性tánh 常thường 住trụ 。 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 。 如như 醍đề 醐hồ 也dã 。 又hựu 出xuất 十thập 二nhị 部bộ 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 十thập 二nhị 部bộ 也dã 。 從tùng 十thập 二nhị 部bộ 出xuất 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 空không 教giáo 脩tu 多đa 羅la 也dã 。 但đãn 言ngôn 脩tu 多đa 羅la 者giả 。 攝nhiếp 十thập 二nhị 部bộ 故cố 。 但đãn 言ngôn 本bổn 耳nhĩ 。 出xuất 方Phương 等Đẳng 理lý 正chánh 不phủ 耶da 。 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 學học 般Bát 若Nhã 。 故cố 以dĩ 通thông 教giáo 。 為vi 方Phương 等Đẳng 也dã 。 出xuất 般Bát 若Nhã 者giả 。 一Nhất 乘Thừa 實thật 慧tuệ 般Bát 若Nhã 也dã 。 從tùng 般Bát 若Nhã 出xuất 大đại 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 今kim 教giáo 也dã 。 又hựu 一nhất 解giải 云vân 。 此thử 經Kinh 文văn 小tiểu 誤ngộ 。 般Bát 若Nhã 應ưng 為vi 第đệ 三tam 。 方Phương 等Đẳng 應ưng 在tại 第đệ 四tứ 也dã 。 寶bảo 亮lượng 曰viết 。 佛Phật 如như 牛ngưu 也dã 。 五ngũ 味vị 譬thí 五ngũ 時thời 教giáo 也dã 。 佛Phật 初sơ 出xuất 世thế 。 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 小Tiểu 乘Thừa 三tam 藏tạng 。 別biệt 相tướng 說thuyết 法Pháp 輪luân 。 置trí 出xuất 世thế 之chi 教giáo 。 始thỉ 當đương 十thập 二nhị 部bộ 之chi 名danh 也dã 。 從tùng 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 通thông 教giáo 門môn 中trung 。 辨biện 空không 有hữu 。 明minh 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 理lý 既ký 深thâm 廣quảng 。 如như 從tùng 乳nhũ 出xuất 酪lạc 。 二nhị 諦đế 是thị 空không 解giải 之chi 主chủ 。 亦diệc 是thị 萬vạn 解giải 之chi 本bổn 。 所sở 以dĩ 當đương 脩tu 多đa 羅la 名danh 也dã 。 但đãn 自tự 通thông 教giáo 之chi 前tiền 。 直trực 明minh 因nhân 果quả 。 義nghĩa 不bất 辨biện 二nhị 諦đế 。 忘vong 相tương/tướng 故cố 不bất 與dữ 本bổn 之chi 稱xưng 。 從tùng 脩tu 多đa 羅la 出xuất 。 方Phương 等Đẳng 經Kinh 者giả 。 自tự 通thông 教giáo 說thuyết 後hậu 。 述thuật 維duy 摩ma 思tư 益ích 。 進tiến 聲Thanh 聞Văn 行hành 。 令linh 捨xả 執chấp 得đắc 解giải 。 故cố 以dĩ 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 譬thí 如như 從tùng 酪lạc 出xuất 生sanh 蘇tô 也dã 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 出xuất 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 般Bát 若Nhã 言ngôn 智trí 慧tuệ 。 從tùng 說thuyết 維duy 摩ma 。 後hậu 明minh 法pháp 花hoa 。 辨biện 一nhất 因nhân 一nhất 果quả 。 智trí 慧tuệ 開khai 明minh 。 以dĩ 譬thí 般Bát 若Nhã 。 喻dụ 之chi 熟thục 蘇tô 也dã 。 既ký 說thuyết 法Pháp 花hoa 經kinh 竟cánh 。 涅Niết 槃Bàn 教giáo 與dữ 明minh 理lý 具cụ 足túc 。 猶do 若nhược 醍đề 醐hồ 也dã 。

迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 至chí 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 迦Ca 葉Diếp 是thị 請thỉnh 法pháp 之chi 主chủ 。 自tự 說thuyết 修tu 行hành 之chi 相tướng 。 法pháp 瑤dao 曰viết 。 上thượng 來lai 雖tuy 明minh 聖thánh 行hành 。 未vị 盡tận 其kỳ 美mỹ 。 此thử 章chương 廣quảng 明minh 慕mộ 法pháp 情tình 重trọng/trùng 。 捨xả 其kỳ 身thân 命mạng 。 不bất 以dĩ 為vi 難nan 。 以dĩ 此thử 捨xả 心tâm 。 修tu 習tập 聖thánh 行hạnh 往vãng 不bất 備bị 。 以dĩ 此thử 苦khổ 行hạnh 。 何hà 往vãng 而nhi 退thoái 。 聖thánh 行hành 之chi 難nạn/nan 莫mạc 過quá 於ư 此thử 。 故cố 以dĩ 斯tư 行hành 。 結kết 聖thánh 行hành 之chi 終chung 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 佛Phật 讚tán 。 迦Ca 葉Diếp 菩Bồ 薩Tát 至chí 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。

案án 。 智trí 宗tông 曰viết 。 先tiên 說thuyết 無vô 常thường 也dã 。 以dĩ 二nhị 理lý 必tất 對đối 必tất 應ưng 圓viên 說thuyết 。 故cố 謂vị 半bán 如như 意ý 珠châu 也dã 。

說thuyết 是thị 半bán 偈kệ 已dĩ 便tiện 住trụ 其kỳ 前tiền (# 至chí 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。

智trí 秀tú 曰viết 。 說thuyết 常thường 也dã 。 寂tịch 滅diệt 無vô 苦khổ 。 以dĩ 無vô 苦khổ 故cố 。 名danh 之chi 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 更cánh 別biệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 云vân 寂tịch 滅diệt 。

爾nhĩ 時thời 羅la 剎sát 說thuyết 是thị 偈kệ 已dĩ 。 至chí 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 修tu 於ư 聖thánh 行hành 。

案án 。 僧Tăng 宗tông 曰viết 。 上thượng 已dĩ 讚tán 其kỳ 所sở 行hành 為vi 難nạn/nan 。 今kim 引dẫn 昔tích 事sự 。 以dĩ 證chứng 護hộ 法Pháp 之chi 不bất 虛hư 。 求cầu 法Pháp 之chi 至chí 也dã 。

大Đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 集Tập 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 十thập 五ngũ