起khởi 信tín 論luận 海hải 東đông 疏sớ/sơ 刊# 行hành 序tự

釋thích 於ư 大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 之chi 疏sớ/sơ 。 振chấn 古cổ 凡phàm 有hữu 三tam 品phẩm 。 曰viết 法Pháp 藏tạng 曰viết 慧tuệ 遠viễn 。 曰viết 元nguyên 曉hiểu 。 世thế 謂vị 之chi 本bổn 論luận 三tam 師sư 。 就tựu 中trung 先tiên 二nhị 疏sớ/sơ 行hành 于vu 世thế 年niên 已dĩ 尚thượng 矣hĩ 。 是thị 機cơ 緣duyên 方phương 熟thục 也dã 。 今kim 斯tư 疏sớ/sơ 唯duy 聞văn 有hữu 其kỳ 本bổn 。 更cánh 不bất 閱duyệt 之chi 者giả 。 歲tuế 亦diệc 深thâm 焉yên 。 惟duy 時thời 宜nghi 未vị 合hợp 也dã 。 所sở 謂vị 僧Tăng 傳truyền 。 清thanh 涼lương 觀quán 公công 於ư 淮hoài 南nam 法Pháp 藏tạng 受thọ 海hải 東đông 起khởi 信tín 疏sớ/sơ 義nghĩa 云vân 。 個cá 書thư 高cao 出xuất 于vu 諸chư 師sư 上thượng 者giả 。 以dĩ 應ưng 知tri 也dã 。 我ngã 之chi 論luận 章chương 中trung 往vãng 往vãng 引dẫn 用dụng 。 而nhi 未vị 見kiến 其kỳ 全toàn 釋thích 。 所sở 以dĩ 慵# 研nghiên 覈# 其kỳ 釋thích 之chi 始thỉ 末mạt 。 因nhân 茲tư 同đồng 門môn 負phụ 帙# 者giả 。 各các 不bất 能năng 無vô 遺di 憾hám 矣hĩ 。 近cận 來lai 印ấn 氏thị 某mỗ 語ngữ 余dư 言ngôn 。 或hoặc 人nhân 咒chú 這giá 錦cẩm 本bổn 。 乃nãi 許hứa 於ư 刻khắc 梓# 而nhi 流lưu 行hành 。 願nguyện 垂thùy 考khảo 點điểm 。 其kỳ 言ngôn 至chí 切thiết 。 余dư 復phục 想tưởng 遇ngộ 時thời 根căn 適thích 至chí 。 喜hỷ 此thử 疏sớ/sơ 入nhập 手thủ 。 而nhi 點điểm 頭đầu 肯khẳng 受thọ 。 便tiện 捧phủng 讀đọc 訂# 校giáo 。 雖tuy 然nhiên 天thiên 稟bẩm 駑nô 駘# 。 不bất 獲hoạch 罄khánh 力lực 。 奚hề 敢cảm 覃# 思tư 。 俯phủ 祈kỳ 達đạt 人nhân 幸hạnh 為vi 政chánh 諸chư 。

元nguyên 祿lộc 九cửu 龍long 飛phi 丙bính 子tử 之chi 秋thu 日nhật

洛lạc 東đông 智trí 積tích 門môn 下hạ 覺giác 眼nhãn 謹cẩn 誌chí

起khởi 信tín 論luận 疏sớ/sơ 上thượng 卷quyển

釋thích 元nguyên 曉hiểu 撰soạn

將tương 說thuyết 此thử 論luận 略lược 有hữu 三tam 門môn 。 初sơ 標tiêu 宗tông 體thể 。 次thứ 釋thích 題đề 名danh 。 其kỳ 第đệ 三tam 者giả 依y 文văn 顯hiển 義nghĩa 。 第đệ 一nhất 標tiêu 宗tông 體thể 者giả 。 然nhiên 夫phu 大Đại 乘Thừa 之chi 為vi 體thể 也dã 。 蕭tiêu 焉yên 空không 寂tịch 。 湛trạm 爾nhĩ 沖# 玄huyền 。 玄huyền 之chi 又hựu 玄huyền 之chi 。 豈khởi 出xuất 萬vạn 像tượng 之chi 表biểu 。 寂tịch 之chi 又hựu 寂tịch 之chi 。 猶do 在tại 百bách 家gia 之chi 談đàm 。 非phi 像tượng 表biểu 也dã 五ngũ 眼nhãn 不bất 能năng 見kiến 其kỳ 軀khu 。 在tại 言ngôn 裏lý 也dã 四tứ 辯biện 不bất 能năng 談đàm 其kỳ 狀trạng 。 欲dục 言ngôn 大đại 矣hĩ 。 入nhập 無vô 內nội 而nhi 莫mạc 遺di 。 欲dục 言ngôn 微vi 矣hĩ 。 苞bao 無vô 外ngoại 而nhi 有hữu 餘dư 。 引dẫn 之chi 於ư 有hữu 。 一nhất 如như 用dụng 之chi 而nhi 空không 。 獲hoạch 之chi 於ư 無vô 。 萬vạn 物vật 乘thừa 之chi 而nhi 生sanh 。 不bất 知tri 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 強cường/cưỡng 號hiệu 之chi 謂vị 大Đại 乘Thừa 。 自tự 非phi 杜đỗ 口khẩu 大Đại 士Sĩ 。 目mục 擊kích 丈trượng 夫phu 。 誰thùy 能năng 論luận 大Đại 乘Thừa 於ư 離ly 言ngôn 。 起khởi 深thâm 信tín 於ư 絕tuyệt 慮lự 者giả 哉tai 。 所sở 以dĩ 馬mã 鳴minh 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 緣duyên 大đại 悲bi 。 傷thương 彼bỉ 無vô 明minh 妄vọng 風phong 。 動động 心tâm 海hải 而nhi 易dị 漂phiêu 。 愍mẫn 此thử 本bổn 覺giác 真chân 性tánh 。 睡thụy 長trường/trưởng 夢mộng 而nhi 難nan 悟ngộ 。 於ư 是thị 同đồng 體thể 智trí 力lực 堪kham 造tạo 此thử 論luận 。 贊tán 述thuật 如Như 來Lai 深thâm 經Kinh 奧áo 義nghĩa 。 欲dục 使sử 為vi 學học 者giả 暫tạm 開khai 一nhất 軸trục 。 遍biến 探thám 三tam 藏tạng 之chi 旨chỉ 。 為vi 道đạo 者giả 永vĩnh 息tức 萬vạn 境cảnh 。 遂toại 還hoàn 一nhất 心tâm 之chi 原nguyên 。 所sở 述thuật 雖tuy 廣quảng 。 可khả 略lược 而nhi 言ngôn 。 開khai 二nhị 門môn 於ư 一nhất 心tâm 。 總tổng 括quát 摩ma 羅la 百bách 八bát 之chi 廣quảng 誥# 。 示thị 性tánh 淨tịnh 於ư 相tương/tướng 染nhiễm 。 普phổ 綜tống 踰du 闍xà 十thập 五ngũ 之chi 幽u 致trí 。 至chí 如như 鵠hộc 林lâm 一nhất 味vị 之chi 宗tông 。 鷲thứu 山sơn 無vô 二nhị 之chi 趣thú 。 金kim 鼓cổ 同đồng 性tánh 三Tam 身Thân 之chi 極cực 果quả 。 華hoa 嚴nghiêm 瓔anh 珞lạc 四tứ 階giai 之chi 深thâm 因nhân 。 大đại 品phẩm 大đại 集tập 曠khoáng 蕩đãng 之chi 至chí 道đạo 。 日nhật 藏tạng 月nguyệt 藏tạng 微vi 密mật 之chi 玄huyền 門môn 。 凡phàm 此thử 等đẳng 輩bối 中trung 眾chúng 典điển 之chi 肝can 心tâm 。 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 者giả 。 其kỳ 唯duy 此thử 論luận 乎hồ 。 故cố 下hạ 文văn 言ngôn 。 為vi 欲dục 總tổng 攝nhiếp 如Như 來Lai 廣quảng 大đại 深thâm 法Pháp 無vô 邊biên 義nghĩa 故cố 。 應ưng 說thuyết 此thử 論luận 。 此thử 論luận 之chi 意ý 。 既ký 其kỳ 如như 是thị 。 開khai 則tắc 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 之chi 義nghĩa 為vi 宗tông 。 合hợp 則tắc 二nhị 門môn 一nhất 心tâm 之chi 法pháp 為vi 要yếu 。 二nhị 門môn 之chi 內nội 。 容dung 萬vạn 義nghĩa 而nhi 不bất 亂loạn 。 無vô 邊biên 之chi 義nghĩa 。 同đồng 一nhất 心tâm 而nhi 混hỗn 融dung 。 是thị 以dĩ 開khai 合hợp 自tự 在tại 。 立lập 破phá 無vô 礙ngại 。 開khai 而nhi 不bất 繁phồn 。 合hợp 而nhi 不bất 狹hiệp 。 立lập 而nhi 無vô 得đắc 。 破phá 而nhi 無vô 失thất 。 是thị 為vi 馬mã 鳴minh 之chi 妙diệu 術thuật 。 起khởi 信tín 之chi 宗tông 體thể 也dã 。 然nhiên 以dĩ 此thử 論luận 意ý 趣thú 深thâm 邃thúy 從tùng 來lai 釋thích 者giả 尠tiển 具cụ 其kỳ 宗tông 。 良lương 由do 各các 守thủ 所sở 習tập 而nhi 牽khiên 文văn 。 不bất 能năng 虛hư 懷hoài 而nhi 尋tầm 旨chỉ 。 所sở 以dĩ 不bất 近cận 論luận 主chủ 之chi 意ý 。 或hoặc 望vọng 源nguyên 而nhi 迷mê 流lưu 。 或hoặc 把bả 葉diệp 而nhi 亡vong 幹cán 。 或hoặc 割cát 領lãnh 而nhi 補bổ 袖tụ 。 或hoặc 折chiết 枝chi 而nhi 帶đái 根căn 。 今kim 直trực 依y 此thử 論luận 文văn 。 屬thuộc 當đương 所sở 述thuật 經kinh 本bổn 。 庶thứ 同đồng 趣thú 者giả 消tiêu 息tức 之chi 耳nhĩ 。 標tiêu 宗tông 體thể 竟cánh 。 次thứ 釋thích 題đề 名danh 。 言ngôn 大Đại 乘Thừa 者giả 。 大đại 是thị 當đương 法pháp 之chi 名danh 。 廣quảng 苞bao 為vi 義nghĩa 。 乘thừa 是thị 寄ký 喻dụ 之chi 稱xưng 。 運vận 載tái 為vi 功công 。 總tổng 說thuyết 雖tuy 然nhiên 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 。 者giả 則tắc 有hữu 二nhị 門môn 。 先tiên 依y 經kinh 說thuyết 。 後hậu 依y 論luận 明minh 。 依y 經kinh 說thuyết 者giả 。 如như 虛Hư 空Không 藏Tạng 經kinh 言ngôn 。 大Đại 乘Thừa 者giả 。 謂vị 無vô 量lượng 無vô 邊biên 無vô 崖nhai 故cố 。 普phổ 遍biến 一nhất 切thiết 。 喻dụ 如như 虛hư 空không 。 廣quảng 大đại 容dung 受thọ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 不bất 與dữ 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 共cộng 故cố 。 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。

復phục 次thứ 乘thừa 者giả 。 以dĩ 正chánh 住trụ 四Tứ 攝Nhiếp 法Pháp 為vi 輪luân 。 以dĩ 善thiện 淨tịnh 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 為vi 輻bức 。 以dĩ 淨tịnh 功công 德đức 資tư 糧lương 為vi 轂cốc 。 以dĩ 堅kiên 固cố 淳thuần 至chí 專chuyên 意ý 為vi 輨# 轄hạt 釘đinh/đính 鑷nhiếp 。 以dĩ 善thiện 成thành 就tựu 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 為vi 轅viên 。 以dĩ 四tứ 無vô 量lượng 為vi 善thiện 調điều 。 以dĩ 善Thiện 知Tri 識Thức 為vi 御ngự 者giả 。 以dĩ 知tri 時thời 非phi 時thời 為vi 發phát 動động 。 以dĩ 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 之chi 音âm 為vi 驅khu 策sách 。 以dĩ 七thất 覺giác 寶bảo 繩thằng 為vi [革*付]# 靷dẫn 。 以dĩ 淨tịnh 五ngũ 眼nhãn 為vi 索sách 帶đái 。 以dĩ 弘hoằng 普phổ 端đoan 直trực 大đại 悲bi 為vi 旒lưu 幢tràng 。 以dĩ 四tứ 正chánh 勤cần 為vi 軔# (# 軫# 也dã 枝chi 本bổn 輪luân 也dã 以dĩ 四Tứ 念Niệm 處Xứ 為vi 平bình 直trực 。 以dĩ 四Tứ 神Thần 足Túc 為vi 速tốc 進tiến 。 以dĩ 勝thắng 五Ngũ 力Lực 為vi 鑒giám 陣trận 。 以dĩ 八Bát 聖Thánh 道Đạo 為vi 直trực 進tiến 。 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 障chướng 礙ngại 慧tuệ 明minh 為vi 軒hiên 。 以dĩ 無vô 住trụ 六lục 波ba 羅la 密mật 迴hồi 向hướng 薩tát 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 無vô 礙ngại 四Tứ 諦Đế 。 度độ 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 是thị 為vi 大Đại 乘Thừa 。 解giải 云vân 。 上thượng 來lai 以dĩ 二nhị 十thập 句cú 舉cử 喻dụ 況huống 法pháp 以dĩ 顯hiển 乘thừa 義nghĩa 。 又hựu 下hạ 文văn 云vân 。 此thử 乘thừa 諸chư 佛Phật 所sở 受thọ 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 所sở 觀quán 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 所sở 乘thừa 。 釋Thích 梵Phạm 護Hộ 世Thế 。 所sở 應ưng 敬kính 禮lễ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 應ưng 供cúng 養dường 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 所sở 應ưng 讚tán 歎thán 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 所sở 應ưng 歸quy 趣thú 。 一nhất 切thiết 諸chư 魔ma 。 不bất 能năng 破phá 壞hoại 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 不bất 能năng 測trắc 量lượng 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 不bất 能năng 與dữ 競cạnh 。 解giải 云vân 。 上thượng 來lai 以dĩ 十thập 句cú 對đối 人nhân 顯hiển 大Đại 乘Thừa 也dã 。 依y 論luận 明minh 者giả 有hữu 七thất 有hữu 三tam 。 三tam 種chủng 大đại 義nghĩa 。 下hạ 文văn 當đương 說thuyết 。 言ngôn 七thất 種chủng 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 七thất 。 一nhất 者giả 如như 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 由do 與dữ 七thất 種chủng 大đại 性tánh 相tướng 應ưng 。 故cố 名danh 大Đại 乘Thừa 。 何hà 等đẳng 為vi 七thất 。

一nhất 境cảnh 大đại 性tánh 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 緣duyên 百bách 千thiên 等đẳng 無vô 量lượng 諸chư 經kinh 廣quảng 大đại 教giáo 法pháp 為vi 境cảnh 界giới 故cố 。 二nhị 行hành 大đại 性tánh 。 正chánh 行hạnh 一nhất 切thiết 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 廣quảng 大đại 行hành 故cố 。 三tam 智trí 大đại 性tánh 。 了liễu 知tri 廣quảng 大đại 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。 四tứ 精tinh 進tấn 大đại 性tánh 。 於ư 三tam 大đại 劫kiếp 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 耶da 方phương 便tiện 勤cần 修tu 。 無vô 量lượng 難nan 行hành 行hành 故cố 。 五ngũ 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 大đại 性tánh 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 及cập 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 六lục 證chứng 得đắc 大đại 性tánh 。 得đắc 如Như 來Lai 諸chư 力Lực 、 無Vô 畏Úy 。 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 。 等đẳng 無vô 量lượng 無vô 數số 。 大đại 功công 德đức 故cố 。 七thất 業nghiệp 大đại 性tánh 。 窮cùng 生sanh 死tử 際tế 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 成thành 菩Bồ 提Đề 等đẳng 建kiến 立lập 廣quảng 大đại 。 諸chư 佛Phật 事sự 故cố 。 此thử 中trung 前tiền 五ngũ 是thị 因nhân 後hậu 二nhị 是thị 果quả 也dã )# 二nhị 者giả 顯hiển 揚dương 論luận 云vân 。 大Đại 乘Thừa 性tánh 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 乘thừa 與dữ 七thất 大đại 性tánh 。 共cộng 相tương 應ưng 故cố 。 說thuyết 名danh 大Đại 乘Thừa 。 云vân 何hà 為vi 七thất 。 一nhất 法pháp 大đại 性tánh 。 謂vị 十thập 二nhị 分phần 教giáo 中trung 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 所sở 攝nhiếp 方phương 便tiện 廣quảng 大đại 之chi 教giáo 。 二nhị 發phát 心tâm 大đại 性tánh 。 謂vị 已dĩ 發phát 無vô 上thượng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。 三tam 勝thắng 解giải 大đại 性tánh 。 謂vị 於ư 前tiền 所sở 說thuyết 。 法pháp 大đại 性tánh 境cảnh 起khởi 勝thắng 信tín 解giải 。 四tứ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 性tánh 。 謂vị 已dĩ 超siêu 過quá 。 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 入nhập 淨tịnh 勝thắng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 地địa 。 五ngũ 資tư 糧lương 大đại 性tánh 。 成thành 就tựu 福phước 智trí 二nhị 種chủng 大đại 資tư 糧lương 故cố 。 能năng 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 六lục 時thời 大đại 性tánh 。 謂vị 三tam 大đại 劫kiếp 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 時thời 能năng 證chứng 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 七thất 成thành 滿mãn 大đại 性tánh 。 謂vị 即tức 無Vô 上Thượng 正Chánh 等Đẳng 菩Bồ 提Đề 。 自tự 體thể 所sở 成thành 滿mãn 菩Bồ 提Đề 自tự 體thể 。 比tỉ 餘dư 成thành 滿mãn 自tự 體thể 尚thượng 無vô 與dữ 等đẳng 。 何hà 況huống 超siêu 勝thắng 。 瑜du 伽già 。 地địa 持trì 。 皆giai 同đồng 此thử 說thuyết 。 瑜du 伽già 論luận 云vân 。 此thử 中trung 若nhược 法pháp 大đại 性tánh 。 乃nãi 至chí 若nhược 時thời 大đại 性tánh 。 如như 是thị 六lục 種chủng 。 皆giai 是thị 圓viên 證chứng 大đại 性tánh 之chi 因nhân 。 圓viên 證chứng 大đại 性tánh 。 是thị 前tiền 六lục 種chủng 大đại 性tánh 之chi 果quả 。 解giải 云vân 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 。 七thất 種chủng 大đại 性tánh 。 其kỳ 數số 雖tuy 同đồng 。 建kiến 立lập 意ý 別biệt 。 建kiến 立lập 之chi 意ý 。 尋tầm 之chi 可khả 知tri 。 釋thích 大Đại 乘Thừa 竟cánh 。 言ngôn 起khởi 信tín 者giả 。 依y 此thử 論luận 文văn 。 起khởi 眾chúng 生sanh 信tín 。 故cố 言ngôn 起khởi 信tín 。 信tín 以dĩ 決quyết 定định 謂vị 爾nhĩ 之chi 辭từ 。 所sở 謂vị 信tín 理lý 實thật 有hữu 。 信tín 修tu 可khả 得đắc 。 信tín 修tu 得đắc 時thời 有hữu 無vô 窮cùng 德đức 。 此thử 中trung 信tín 實thật 有hữu 者giả 。 是thị 信tín 體thể 大đại 。 信tín 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 信tín 實thật 有hữu 。 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 信tín 可khả 得đắc 者giả 。 是thị 信tín 相tương/tướng 大đại 。 具cụ 性tánh 功công 德đức 熏huân 眾chúng 生sanh 故cố 。 即tức 信tín 相tương/tướng 熏huân 必tất 得đắc 歸quy 原nguyên 。 信tín 有hữu 無vô 窮cùng 功công 德đức 用dụng 者giả 。 是thị 信tín 用dụng 大đại 。 無vô 所sở 不bất 為vi 故cố 。 若nhược 人nhân 能năng 起khởi 此thử 三tam 信tín 者giả 。 能năng 入nhập 佛Phật 法Pháp 。 生sanh 諸chư 功công 德đức 。 出xuất 諸chư 魔ma 境cảnh 。 至chí 無vô 上thượng 道Đạo 。 如như 經kinh 偈kệ 云vân 。 信tín 為vi 道đạo 元nguyên 功công 德đức 母mẫu 。 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 諸chư 善thiện 根căn 。 除trừ 滅diệt 一nhất 切thiết 諸chư 疑nghi 惑hoặc 。 示thị 現hiện 開khai 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 。 信tín 能năng 超siêu 出xuất 眾chúng 魔ma 境cảnh 。 示thị 現hiện 無vô 上thượng 解giải 脫thoát 道đạo 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 不bất 壞hoại 種chủng 。 出xuất 生sanh 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 信tín 有hữu 如như 是thị 無vô 量lượng 功công 德đức 。 依y 論luận 得đắc 發phát 心tâm 。 故cố 言ngôn 起khởi 信tín 。 所sở 言ngôn 論luận 者giả 。 建kiến 立lập 決quyết 了liễu 可khả 軌quỹ 文văn 言ngôn 。 判phán 說thuyết 甚thậm 深thâm 法Pháp 相tương/tướng 道Đạo 理lý 。 依y 決quyết 判phán 義nghĩa 。 名danh 之chi 為vi 論luận 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 大Đại 乘Thừa 是thị 論luận 之chi 宗tông 體thể 。 起khởi 信tín 是thị 論luận 之chi 勝thắng 能năng 。 體thể 用dụng 合hợp 舉cử 。 以dĩ 標tiêu 題đề 目mục 。 故cố 言ngôn 大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 也dã 。 第đệ 三tam 消tiêu 文văn 。 文văn 有hữu 三tam 分phần/phân 。 初sơ 三tam 行hành 偈kệ 。 歸quy 敬kính 述thuật 意ý 。 論luận 曰viết 以dĩ 下hạ 。 正chánh 立lập 論luận 體thể 。 最tối 後hậu 一nhất 頌tụng 。 總tổng 結kết 迴hồi 向hướng 。 初sơ 三tam 偈kệ 中trung 。 即tức 有hữu 二nhị 意ý 。 前tiền 之chi 二nhị 頌tụng 。 正chánh 歸quy 三Tam 寶Bảo 。 其kỳ 後hậu 一nhất 偈kệ 。 述thuật 造tạo 論luận 意ý 。 初sơ 歸quy 敬kính 中trung 有hữu 二nhị 。 歸quy 命mạng 二nhị 字tự 。 是thị 能năng 歸quy 相tương/tướng 。 盡tận 十thập 方phương 下hạ 。 顯hiển 所sở 歸quy 德đức 。 能năng 歸quy 相tương/tướng 者giả 。 敬kính 順thuận 義nghĩa 是thị 歸quy 義nghĩa 。 趣thú 向hướng 義nghĩa 是thị 歸quy 義nghĩa 。 命mạng 謂vị 命mạng 根căn 。 總tổng 御ngự 諸chư 根căn 。 一nhất 身thân 之chi 要yếu 。 唯duy 命mạng 為vi 主chủ 。 萬vạn 生sanh 所sở 重trọng/trùng 。 莫mạc 是thị 為vi 先tiên 。 舉cử 此thử 無vô 二nhị 之chi 命mạng 。 以dĩ 奉phụng 無vô 上thượng 之chi 尊tôn 。 表biểu 信tín 心tâm 極cực 。 故cố 言ngôn 歸quy 命mạng 。 又hựu 復phục 歸quy 命mạng 者giả 還hoàn 源nguyên 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 者giả 。 眾chúng 生sanh 六lục 根căn 。 從tùng 一nhất 心tâm 起khởi 。 而nhi 背bối/bội 自tự 原nguyên 。 馳trì 散tán 六lục 塵trần 。 今kim 舉cử 命mạng 總tổng 攝nhiếp 六lục 情tình 。 還hoàn 歸quy 其kỳ 本bổn 。 一nhất 心tâm 之chi 原nguyên 。 故cố 曰viết 歸quy 命mạng 。 所sở 歸quy 一nhất 心tâm 。 即tức 是thị 三Tam 寶Bảo 故cố 也dã 。 盡tận 十thập 方phương 下hạ 。 顯hiển 所sở 歸quy 德đức 。 此thử 中trung 應ưng 說thuyết 三Tam 寶Bảo 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 如như 別biệt 說thuyết 。 今kim 且thả 消tiêu 文văn 。 文văn 中trung 有hữu 三tam 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 寶bảo 之chi 內nội 亦diệc 有hữu 三tam 意ý 。 先tiên 歎thán 心tâm 德đức 。 次thứ 歎thán 色sắc 德đức 。 第đệ 三tam 句cú 者giả 舉cử 人nhân 結kết 歎thán 。 歎thán 心tâm 德đức 中trung 。 歎thán 用dụng 及cập 體thể 。 初sơ 言ngôn 盡tận 十thập 方phương 最tối 勝thắng 業nghiệp 者giả 。 是thị 歎thán 業nghiệp 用dụng 。 謂vị 現hiện 八bát 相tương/tướng 等đẳng 化hóa 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 盡tận 十thập 方phương 界giới 。 遍biến 三tam 世thế 際tế 。 隨tùy 諸chư 可khả 化hóa 。 作tác 諸chư 佛Phật 事sự 。 故cố 言ngôn 盡tận 十thập 方phương 最tối 勝thắng 業nghiệp 。 如như 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 業nghiệp 大đại 性tánh 者giả 。 窮cùng 生sanh 死tử 際tế 。 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 成thành 菩Bồ 提Đề 等đẳng 。 建kiến 立lập 廣quảng 大đại 。 諸chư 佛Phật 事sự 故cố 。 彼bỉ 舉cử 三tam 世thế 。 此thử 顯hiển 十thập 方phương 也dã 。 言ngôn 遍biến 智trí 者giả 。 是thị 歎thán 智trí 體thể 。 所sở 以dĩ 業nghiệp 用dụng 周chu 於ư 十thập 方phương 者giả 。 由do 其kỳ 智trí 體thể 無vô 所sở 不bất 遍biến 故cố 也dã 。 智trí 體thể 周chu 遍biến 。 故cố 言ngôn 遍biến 智trí 。 如như 攝nhiếp 論luận 云vân 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 遍biến 一nhất 切thiết 色sắc 際tế 。 無vô 生sanh 住trụ 滅diệt 變biến 異dị 。 如Như 來Lai 智trí 亦diệc 爾nhĩ 。 遍biến 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 無vô 倒đảo 無vô 變biến 異dị 故cố 。 歎thán 心tâm 德đức 竟cánh 。 次thứ 歎thán 色sắc 德đức 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 色sắc 無vô 礙ngại 者giả 。 歎thán 色sắc 體thể 妙diệu 。 言ngôn 自tự 在tại 者giả 。 歎thán 色sắc 用dụng 勝thắng 。 初sơ 言ngôn 色sắc 體thể 者giả 。 如Như 來Lai 色sắc 身thân 。 萬vạn 行hạnh 所sở 成thành 。 及cập 不bất 思tư 議nghị 。 熏huân 習tập 所sở 成thành 。 雖tuy 有hữu 妙diệu 色sắc 。 而nhi 無vô 障chướng 礙ngại 。 一nhất 相tương/tướng 一nhất 好hảo/hiếu 。 無vô 際tế 無vô 限hạn 。 故cố 言ngôn 噵# 色sắc 無vô 礙ngại 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 言ngôn 。 求cầu 空không 邊biên 際tế 猶do 可khả 得đắc 。 佛Phật 一nhất 毛mao 孔khổng 無vô 崖nhai 限hạn 。 佛Phật 德đức 如như 是thị 不bất 思tư 議nghị 。 是thị 名danh 如Như 來Lai 。 淨tịnh 知tri 見kiến 故cố 雖tuy 無vô 質chất 礙ngại 。 而nhi 有hữu 方phương 所sở 示thị 現hiện 之chi 義nghĩa 。 故cố 得đắc 名danh 色sắc 而nhi 無vô 礙ngại 也dã 。 言ngôn 自tự 在tại 者giả 。 歎thán 其kỳ 色sắc 用dụng 。 謂vị 五ngũ 根căn 互hỗ 用dụng 。 十thập 身thân 相tướng 作tác 等đẳng 。 故cố 言ngôn 色sắc 自tự 在tại 。 五ngũ 根căn 互hỗ 用dụng 者giả 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 八bát 自tự 在tại 中trung 說thuyết 。 十thập 身thân 相tướng 作tác 者giả 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 十Thập 地Địa 品phẩm 說thuyết 。 歎thán 色sắc 德đức 竟cánh 。 救cứu 世thế 大đại 悲bi 者giả 者giả 。 是thị 第đệ 三tam 句cú 舉cử 人nhân 結kết 歎thán 。 佛Phật 猶do 大đại 長trưởng 者giả 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 為vi 子tử 。 入nhập 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch 。 救cứu 諸chư 焚phần 燒thiêu 苦khổ 。 故cố 言ngôn 救cứu 世thế 。 救cứu 世thế 之chi 德đức 。 正chánh 是thị 大đại 悲bi 。 離ly 自tự 他tha 悲bi 。 無vô 緣duyên 之chi 悲bi 。 諸chư 悲bi 中trung 勝thắng 。 故cố 言ngôn 大đại 悲bi 。 佛Phật 地địa 所sở 有hữu 萬vạn 德đức 之chi 中trung 。 如Như 來Lai 唯duy 用dụng 大đại 悲bi 為vi 力lực 。 故cố 偏thiên 舉cử 之chi 。 以dĩ 顯hiển 佛Phật 人nhân 。 如như 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 云vân 。 凡phàm 聖thánh 之chi 力lực 。 有hữu 其kỳ 六lục 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。

小tiểu 兒nhi 以dĩ 啼đề 為vi 力lực 。 欲dục 有hữu 所sở 說thuyết 。 要yếu 當đương 先tiên 啼đề 。 女nữ 人nhân 以dĩ 瞋sân 恚khuể 為vi 力lực 。 依y 瞋sân 恚khuể 已dĩ 。 然nhiên 後hậu 所sở 說thuyết 。 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 以dĩ 忍nhẫn 為vi 力lực 。 常thường 念niệm 下hạ 於ư 人nhân 。 然nhiên 後hậu 自tự 陳trần 。 國quốc 王vương 以dĩ 憍kiêu 慢mạn 為vi 力lực 。 以dĩ 此thử 豪hào 勢thế 而nhi 自tự 陳trần 說thuyết 。 阿A 羅La 漢Hán 以dĩ 專chuyên 精tinh 為vi 力lực 。 而nhi 自tự 陳trần 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 力lực 。 弘hoằng 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 是thị 知tri 諸chư 佛Phật 偏thiên 以dĩ 大đại 悲bi 為vi 力lực 。 故cố 將tương 表biểu 人nhân 名danh 大đại 悲bi 者giả 。 上thượng 來lai 三tam 句cú 歎thán 佛Phật 寶bảo 竟cánh 。 此thử 下hạ 二nhị 句cú 。 次thứ 顯hiển 法Pháp 寶bảo 。 及cập 彼bỉ 身thân 體thể 相tướng 者giả 。 謂vị 前tiền 所sở 說thuyết 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 即tức 是thị 報báo 佛Phật 。 正chánh 用dụng 法Pháp 界Giới 以dĩ 為vi 自tự 體thể 。 故cố 言ngôn 彼bỉ 身thân 之chi 體thể 相tướng 也dã 。 此thử 是thị 舉cử 佛Phật 而nhi 取thủ 其kỳ 法pháp 。 下hạ 句cú 正chánh 出xuất 法Pháp 寶bảo 體thể 相tướng 。 言ngôn 法pháp 性tánh 者giả 。 所sở 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 法pháp 之chi 本bổn 性tánh 。 故cố 名danh 法pháp 性tánh 。 如như 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 法pháp 名danh 涅Niết 槃Bàn 無vô 戲hí 論luận 法pháp 。 性tánh 名danh 本bổn 分phần/phân 種chủng 。 如như 黃hoàng 石thạch 金kim 性tánh 。 白bạch 石thạch 銀ngân 性tánh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 有hữu 涅Niết 槃Bàn 性tánh 。 故cố 言ngôn 法pháp 性tánh 。 言ngôn 真Chân 如Như 者giả 。 無vô 遣khiển 曰viết 真chân 。 無vô 立lập 曰viết 如như 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 此thử 真Chân 如Như 體thể 無vô 有hữu 可khả 遣khiển 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 皆giai 真chân 故cố 。 亦diệc 無vô 可khả 立lập 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 同đồng 如như 故cố 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 念niệm 。 故cố 名danh 為vi 真Chân 如Như 。 所sở 言ngôn 海hải 者giả 。 寄ký 喻dụ 顯hiển 法pháp 。 略lược 而nhi 說thuyết 之chi 。 海hải 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 甚thậm 深thâm 。 二nhị 者giả 廣quảng 大đại 。 三tam 者giả 百bách 寶bảo 無vô 窮cùng 。 四tứ 者giả 萬vạn 像tượng 影ảnh 現hiện 。 真Chân 如Như 大đại 海hải 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 永vĩnh 絕tuyệt 百bách 非phi 故cố 。 苞bao 容dung 萬vạn 物vật 故cố 。 無vô 德đức 不bất 備bị 故cố 。 無vô 像tượng 不bất 現hiện 故cố 。 故cố 言ngôn 法pháp 性tánh 真Chân 如Như 海hải 也dã 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 言ngôn 。 譬thí 如như 深thâm 大đại 海hải 。 珍trân 寶bảo 不bất 可khả 盡tận 。 於ư 中trung 悉tất 顯hiển 現hiện 。 眾chúng 生sanh 形hình 類loại 像tượng 。 甚thậm 深thâm 因nhân 緣duyên 海hải 。 功công 德đức 寶bảo 無vô 盡tận 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 中trung 。 無vô 像tượng 而nhi 不bất 現hiện 故cố 。 歎thán 法Pháp 寶bảo 竟cánh 。 此thử 下hạ 二nhị 句cú 。 歎thán 其kỳ 僧Tăng 寶bảo 。 言ngôn 無vô 量lượng 功công 德đức 藏tạng 者giả 。 舉cử 德đức 取thủ 人nhân 。 謂vị 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 隨tùy 修tu 一nhất 行hành 。 萬vạn 行hạnh 集tập 成thành 。 其kỳ 一nhất 一nhất 行hành 皆giai 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 無vô 有hữu 限hạn 量lượng 。 積tích 功công 所sở 得đắc 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 如như 是thị 功công 德đức 。 總tổng 屬thuộc 菩Bồ 薩Tát 。 人nhân 能năng 攝nhiếp 德đức 。 故cố 名danh 為vi 藏tạng 。 次thứ 言ngôn 如như 實thật 修tu 行hành 。 等đẳng 者giả 正chánh 歎thán 行hành 德đức 。 依y 寶bảo 性tánh 論luận 。 約ước 正chánh 體thể 智trí 名danh 如như 實thật 行hạnh 。 其kỳ 後hậu 得đắc 智trí 名danh 為vi 遍biến 行hành 。 今kim 此thử 中trung 言ngôn 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 舉cử 正chánh 體thể 智trí 。 次thứ 言ngôn 等đẳng 者giả 。 取thủ 後hậu 得đắc 智trí 。 若nhược 依y 法pháp 集tập 經kinh 說thuyết 。 總tổng 括quát 萬vạn 行hạnh 始thỉ 終chung 。 通thông 為vi 二nhị 句cú 所sở 攝nhiếp 。 謂vị 如như 實thật 修tu 行hành 。 及cập 不bất 放phóng 逸dật 。 如như 彼bỉ 經kinh 言ngôn 。 如như 實thật 修tu 行hành 者giả 。 謂vị 發phát 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 謂vị 滿mãn 足túc 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。

復phục 次thứ 如như 實thật 修tu 行hành 者giả 。 謂vị 修tu 行hành 布bố 施thí 。 不bất 放phóng 逸dật 者giả 。 謂vị 不bất 求cầu 報báo 。 如như 是thị 持trì 淨tịnh 戒giới 。 成thành 就tựu 不bất 退thoái 。 或hoặc 修tu 忍nhẫn 辱nhục 行hành 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 求cầu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 而nhi 不bất 疲bì 倦quyện 。 捨xả 一nhất 切thiết 所sở 作tác 事sự 。 修tu 禪thiền 定định 不bất 住trụ 禪thiền 定định 。 滿mãn 足túc 智trí 慧tuệ 不phủ 。 戲hí 論luận 諸chư 法pháp 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 及cập 不bất 放phóng 逸dật 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 今kim 言ngôn 如như 實thật 修tu 行hành 者giả 。 即tức 攝nhiếp 發phát 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 智trí 慧tuệ 。 次thứ 言ngôn 等đẳng 者giả 。 取thủ 不bất 放phóng 逸dật 。 即tức 是thị 滿mãn 足túc 菩Bồ 提Đề 願nguyện 。 乃nãi 至chí 不bất 戲hí 論luận 諸chư 法pháp 也dã 。 歸quy 敬kính 三Tam 寶Bảo 竟cánh 在tại 前tiền 。 此thử 下hạ 一nhất 頌tụng 述thuật 造tạo 論luận 大đại 意ý 。 造tạo 論luận 大đại 意ý 不bất 出xuất 二nhị 種chủng 。 上thượng 半bán 明minh 為vi 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 下hạ 半bán 顯hiển 為vi 。 上thượng 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 。 所sở 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 長trường 沒một 生sanh 死tử 之chi 海hải 。 不bất 趣thú 涅Niết 槃Bàn 之chi 岸ngạn 者giả 。 只chỉ 由do 疑nghi 惑hoặc 邪tà 執chấp 故cố 也dã 。 故cố 今kim 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 之chi 要yếu 。 令linh 除trừ 疑nghi 惑hoặc 而nhi 捨xả 邪tà 執chấp 。 汎# 論luận 疑nghi 惑hoặc 。 乃nãi 有hữu 多đa 途đồ 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 所sở 疑nghi 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 疑nghi 法pháp 。 障chướng 於ư 發phát 心tâm 。 二nhị 者giả 疑nghi 門môn 。 障chướng 於ư 修tu 行hành 。 言ngôn 疑nghi 法pháp 者giả 謂vị 作tác 此thử 疑nghi 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 體thể 為vi 一nhất 為vi 多đa 。 如như 是thị 其kỳ 一nhất 。 則tắc 無vô 異dị 法pháp 。 無vô 異dị 法pháp 故cố 。 無vô 諸chư 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 誰thùy 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 若nhược 是thị 多đa 法pháp 。 則tắc 非phi 一nhất 體thể 。 非phi 一nhất 體thể 故cố 。 物vật 我ngã 各các 別biệt 。 如như 何hà 得đắc 起khởi 。 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 由do 是thị 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 能năng 發phát 心tâm 。 言ngôn 疑nghi 門môn 者giả 。 如Như 來Lai 所sở 立lập 教giáo 門môn 眾chúng 多đa 。 為vi 依y 何hà 門môn 初sơ 發phát 修tu 行hành 。 若nhược 共cộng 可khả 依y 。 不bất 可khả 頓đốn 入nhập 。 若nhược 依y 一nhất 二nhị 。 何hà 遣khiển 何hà 就tựu 。 由do 是thị 疑nghi 故cố 。 不bất 能năng 起khởi 修tu 行hành 。 故cố 今kim 為vi 遣khiển 此thử 二nhị 種chủng 疑nghi 。 立lập 一nhất 心tâm 法pháp 。 開khai 二nhị 種chủng 門môn 。 立lập 一nhất 心tâm 法pháp 者giả 。 遣khiển 彼bỉ 初sơ 疑nghi 。 明minh 大Đại 乘Thừa 法Pháp 唯duy 有hữu 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 有hữu 無vô 明minh 迷mê 自tự 一nhất 心tâm 。 起khởi 諸chư 波ba 浪lãng 流lưu 轉chuyển 六lục 道đạo 。 雖tuy 起khởi 六lục 道đạo 之chi 浪lãng 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 之chi 海hải 。 良lương 由do 一nhất 心tâm 動động 作tác 六lục 道đạo 。 故cố 得đắc 發phát 弘hoằng 濟tế 之chi 願nguyện 。 六lục 道đạo 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 。 故cố 能năng 起khởi 同đồng 體thể 大đại 悲bi 。 如như 是thị 遣khiển 疑nghi 。 得đắc 發phát 大đại 心tâm 也dã 。 開khai 二nhị 種chủng 門môn 者giả 。 遣khiển 第đệ 二nhị 疑nghi 。 明minh 諸chư 教giáo 門môn 雖tuy 有hữu 眾chúng 多đa 。 初sơ 入nhập 修tu 行hành 不bất 出xuất 二nhị 門môn 。 依y 真Chân 如Như 門môn 修tu 止chỉ 行hành 。 依y 生sanh 滅diệt 門môn 而nhi 起khởi 觀quán 行hành 。 止Chỉ 觀Quán 雙song 運vận 。 萬vạn 行hạnh 斯tư 備bị 。 入nhập 此thử 二nhị 門môn 。 諸chư 門môn 皆giai 達đạt 。 如như 是thị 遣khiển 疑nghi 。 能năng 起khởi 修tu 行hành 也dã 。 捨xả 邪tà 執chấp 者giả 。 有hữu 二nhị 邪tà 執chấp 。 所sở 謂vị 人nhân 執chấp 。 及cập 與dữ 法pháp 執chấp 。 捨xả 此thử 二nhị 義nghĩa 。 下hạ 文văn 當đương 說thuyết 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 也dã 。 此thử 下hạ 二nhị 句cú 。 上thượng 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 。 除trừ 彼bỉ 二nhị 邊biên 之chi 疑nghi 。 得đắc 起khởi 決quyết 定định 之chi 信tín 。 信tín 解giải 大Đại 乘Thừa 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 言ngôn 起khởi 大Đại 乘Thừa 正chánh 信tín 也dã 捨xả 前tiền 二nhị 執chấp 分phân 別biệt 。 而nhi 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 能năng 紹thiệu 佛Phật 位vị 。 故cố 言ngôn 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 故cố 也dã 。 如như 論luận 說thuyết 云vân 。 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 。 智trí 慧tuệ 能năng 度độ 。 故cố 舉cử 信tín 智trí 。 明minh 弘hoằng 佛Phật 道Đạo 。 偈kệ 首thủ 言ngôn 為vi 。 下hạ 結kết 云vân 故cố 者giả 。 為vi 明minh 二nhị 意ý 故cố 。 造tạo 此thử 論luận 也dã 。 歸quy 敬kính 述thuật 意ý 竟cánh 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 正chánh 立lập 論luận 體thể 。 在tại 文văn 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 許hứa 說thuyết 。 二nhị 者giả 舉cử 數số 開khai 章chương 。 三tam 者giả 依y 章chương 別biệt 解giải 。 文văn 處xứ 可khả 見kiến 。 初sơ 中trung 言ngôn 有hữu 法pháp 者giả 。 謂vị 一nhất 心tâm 法pháp 。 若nhược 人nhân 能năng 解giải 此thử 法pháp 。 必tất 起khởi 廣quảng 大đại 信tín 根căn 。 故cố 言ngôn 能năng 起khởi 大Đại 乘Thừa 信tín 根căn 。 信tín 根căn 之chi 相tướng 。 如như 題đề 名danh 說thuyết 。 信tín 根căn 既ký 立lập 。 即tức 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 入nhập 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 得đắc 無vô 窮cùng 寶bảo 。 如như 是thị 大đại 利lợi 。 依y 論luận 而nhi 得đắc 。 是thị 故cố 應ưng 說thuyết 。 總tổng 標tiêu 許hứa 說thuyết 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 說thuyết 有hữu 五ngũ 分phần/phân 以dĩ 下hạ 第đệ 二nhị 舉cử 數số 開khai 章chương 。 有hữu 五ngũ 分phần/phân 者giả 。 是thị 舉cử 章chương 數số 。 云vân 何hà 以dĩ 下hạ 。 列liệt 其kỳ 章chương 名danh 。 因nhân 緣duyên 分phần/phân 者giả 。 非phi 無vô 所sở 以dĩ 。 而nhi 造tạo 論luận 端đoan 。 智trí 者giả 所sở 為vi 。 先tiên 應ưng 須tu 知tri 故cố 。 立lập 義nghĩa 分phần/phân 者giả 。 因nhân 緣duyên 既ký 陳trần 。 宜nghi 立lập 正chánh 義nghĩa 。 若nhược 不bất 略lược 立lập 。 不bất 知tri 宗tông 要yếu 故cố 。 解giải 釋thích 分phần/phân 者giả 。 立lập 宗tông 既ký 略lược 。 次thứ 應ưng 廣quảng 辯biện 。 若nhược 不bất 開khai 釋thích 。 義nghĩa 理lý 難nan 解giải 故cố 。 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 者giả 。 依y 釋thích 起khởi 信tín 。 必tất 應ưng 進tiến 修tu 。 有hữu 解giải 無vô 行hành 。 不bất 合hợp 論luận 意ý 故cố 。 勸khuyến 修tu 利lợi 益ích 分phần/phân 者giả 。 雖tuy 示thị 修tu 行hành 信tín 心tâm 法Pháp 門môn 。 薄bạc 善thiện 根căn 者giả 不bất 肯khẳng 造tạo 修tu 。 故cố 舉cử 利lợi 益ích 。 勸khuyến 必tất 應ưng 修tu 。 故cố 言ngôn 勸khuyến 修tu 利lợi 益ích 分phần/phân 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 三tam 依y 章chương 別biệt 解giải 即tức 為vi 五ngũ 分phần/phân 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 牒điệp 章chương 名danh 。 次thứ 顯hiển 因nhân 緣duyên 。 顯hiển 因nhân 緣duyên 中trung 。 有hữu 二nhị 問vấn 答đáp 。 一nhất 者giả 直trực 顯hiển 。 二nhị 者giả 遣khiển 疑nghi 。 初sơ 問vấn 可khả 見kiến 。 答đáp 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 後hậu 還hoàn 總tổng 結kết 。 第đệ 二nhị 別biệt 解giải 。 八bát 因nhân 緣duyên 中trung 。 初sơ 一nhất 是thị 總tổng 相tương/tướng 因nhân 。 後hậu 七thất 是thị 別biệt 相tướng 因nhân 。 初sơ 言ngôn 總tổng 相tương/tướng 。 有hữu 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 凡phàm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 有hữu 所sở 為vi 作tác 。 每mỗi 為vi 眾chúng 生sanh 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 非phi 獨độc 在tại 此thử 造tạo 論luận 因nhân 緣duyên 。 故cố 曰viết 總tổng 相tương/tướng 。 二nhị 者giả 此thử 因nhân 雖tuy 望vọng 立lập 義nghĩa 分phần/phân 文văn 作tác 緣duyên 。 然nhiên 彼bỉ 立lập 義nghĩa 分phần/phân 。 總tổng 為vi 解giải 釋thích 分phần/phân 等đẳng 作tác 本bổn 。 此thử 因nhân 亦diệc 通thông 為vi 彼bỉ 作tác 緣duyên 依y 是thị 義nghĩa 故cố 。 亦diệc 解giải 總tổng 相tương/tướng 。 言ngôn 離ly 一nhất 切thiết 苦khổ 者giả 。 分phân 段đoạn 變biến 易dị 一nhất 切thiết 苦khổ 也dã 。 究cứu 竟cánh 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 也dã 。 非phi 求cầu 世thế 間gian 者giả 。 不bất 望vọng 後hậu 世thế 人nhân 天thiên 富phú 樂lạc 也dã 。 名danh 利lợi 恭cung 敬kính 者giả 。 不bất 求cầu 現hiện 在tại 虛hư 偽ngụy 之chi 事sự 也dã 。 此thử 下hạ 七thất 種chủng 是thị 其kỳ 別biệt 因nhân 。 唯duy 為vi 此thử 論luận 而nhi 作tác 因nhân 故cố 。 望vọng 下hạ 七thất 處xứ 作tác 別biệt 緣duyên 故cố 。 第đệ 二nhị 因nhân 者giả 。 解giải 釋thích 分phần/phân 內nội 有hữu 三tam 段đoạn 中trung 。 為vi 二nhị 段đoạn 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 謂vị 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 。 對đối 治trị 邪tà 執chấp 。 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 之chi 中trung 說thuyết 云vân 。 依y 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 二nhị 種chủng 門môn 。 是thị 二nhị 種chủng 門môn 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 之chi 根căn 本bổn 義nghĩa 。 以dĩ 是thị 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 之chi 內nội 。 無vô 一nhất 法pháp 義nghĩa 而nhi 所sở 不bất 攝nhiếp 故cố 。 故cố 言ngôn 為vi 欲dục 解giải 釋thích 如Như 來Lai 根căn 本bổn 之chi 義nghĩa 也dã 。 彼bỉ 第đệ 二nhị 段đoạn 對đối 治trị 邪tà 執chấp 者giả 。 即tức 令linh 眾chúng 生sanh 捨xả 離ly 人nhân 法pháp 二nhị 種chủng 謬mậu 執chấp 。 故cố 言ngôn 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 正chánh 解giải 不bất 謬mậu 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 因nhân 者giả 。 為vi 解giải 釋thích 分phần/phân 內nội 第đệ 三tam 段đoạn 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 彼bỉ 文văn 分phân 別biệt 發phát 趣thú 道đạo 相tương/tướng 。 令linh 利lợi 根căn 者giả 決quyết 定định 發phát 心tâm 進tiến 趣thú 大Đại 道Đạo 。 堪kham 任nhậm 住trụ 於ư 不bất 退thoái 位vị 故cố 。 故cố 言ngôn 為vi 令linh 善thiện 根căn 乃nãi 至chí 不bất 退thoái 信tín 故cố 。 第đệ 四tứ 因nhân 者giả 。 為vi 下hạ 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 初sơ 四tứ 種chủng 信tín 心tâm 及cập 四tứ 修tu 行hành 之chi 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 為vi 令linh 修tu 習tập 信tín 心tâm 故cố 也dã 。 第đệ 五ngũ 因nhân 者giả 。 為vi 下hạ 第đệ 四tứ 修tu 行hành 末mạt 云vân 。

復phục 次thứ 若nhược 人nhân 。 雖tuy 修tu 信tín 心tâm 。 以dĩ 從tùng 先tiên 世thế 來lai 多đa 有hữu 重trọng 惡ác 業nghiệp 障chướng 以dĩ 下hạ 。 說thuyết 除trừ 障chướng 法pháp 五ngũ 行hành 許hứa 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 為vi 示thị 方phương 便tiện 消tiêu 惡ác 業nghiệp 障chướng 乃nãi 至chí 出xuất 邪tà 網võng 故cố 。 第đệ 六lục 因nhân 者giả 。 為vi 彼bỉ 云vân 何hà 修tu 行hành 。 止Chỉ 觀Quán 以dĩ 下hạ 。 乃nãi 至chí 止Chỉ 觀Quán 不bất 具cụ 則tắc 無vô 能năng 入nhập 。 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 三tam 紙chỉ 許hứa 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 修tu 習tập 止Chỉ 觀Quán 乃nãi 至chí 心tâm 過quá 故cố 。 第đệ 七thất 因nhân 者giả 。 為vi 彼bỉ 修tu 行hành 信tín 心tâm 分phần/phân 末mạt 云vân 。

復phục 次thứ 眾chúng 生sanh 初sơ 學học 是thị 法pháp 以dĩ 下hạ 。 勸khuyến 生sanh 淨tịnh 土độ 八bát 行hành 許hứa 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 為vi 示thị 專chuyên 念niệm 方phương 便tiện 生sanh 於ư 佛Phật 前tiền 等đẳng 也dã 。 第đệ 八bát 因nhân 者giả 。 為vi 彼bỉ 第đệ 五ngũ 勸khuyến 修tu 利lợi 益ích 分phần/phân 文văn 。 而nhi 作tác 因nhân 緣duyên 。 故cố 言ngôn 為vi 示thị 利lợi 益ích 勸khuyến 修tu 行hành 故cố 。 次thứ 言ngôn 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 因nhân 緣duyên 所sở 以dĩ 造tạo 論luận 者giả 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 也dã 。 直trực 顯hiển 因nhân 緣duyên 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 遣khiển 疑nghi 。 有hữu 問vấn 有hữu 答đáp 。 問vấn 中trung 言ngôn 經kinh 中trung 具cụ 。 有hữu 此thử 法Pháp 者giả 。 謂vị 依y 前tiền 八bát 因nhân 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 如như 立lập 義nghĩa 分phần/phân 所sở 立lập 法pháp 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 勸khuyến 修tu 分phần/phân 中trung 所sở 示thị 利lợi 益ích 。 如như 是thị 等đẳng 諸chư 法pháp 。 經kinh 中trung 具cụ 說thuyết 。 皆giai 為vi 眾chúng 生sanh 。 離ly 苦khổ 得đắc 樂lạc 。 而nhi 今kim 更cánh 造tạo 此thử 論luận 重trùng 說thuyết 彼bỉ 法pháp 者giả 。 豈khởi 非phi 為vi 求cầu 名danh 利lợi 等đẳng 耶da 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 何hà 須tu 重trùng 說thuyết 。 是thị 舉cử 疑nghi 情tình 而nhi 作tác 問vấn 也dã 。 答đáp 中trung 有hữu 三tam 。 略lược 答đáp 。 廣quảng 釋thích 。 第đệ 三tam 略lược 結kết 答đáp 。 答đáp 中trung 言ngôn 脩tu 多đa 羅la 中trung 雖tuy 。 有hữu 此thử 法Pháp 者giả 。 與dữ 彼bỉ 問vấn 辭từ 也dã 。 根căn 行hành 不bất 等đẳng 受thọ 解giải 緣duyên 別biệt 者giả 。 奪đoạt 其kỳ 疑nghi 情tình 也dã 。 經kinh 論luận 所sở 說thuyết 雖tuy 無vô 別biệt 法pháp 。 而nhi 受thọ 解giải 者giả 。 根căn 行hành 不bất 同đồng 。 或hoặc 有hữu 依y 經kinh 不bất 須tu 論luận 者giả 。 或hoặc 有hữu 依y 論luận 不bất 須tu 經kinh 者giả 。 故cố 為vi 彼bỉ 人nhân 必tất 須tu 造tạo 論luận 。 答đáp 意ý 如như 是thị 。 次thứ 則tắc 廣quảng 顯hiển 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 佛Phật 在tại 世thế 時thời 。 說thuyết 聽thính 俱câu 勝thắng 。 後hậu 顯hiển 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 根căn 緣duyên 參tham 差sai 。 初sơ 中trung 言ngôn 如Như 來Lai 在tại 世thế 。 眾chúng 生sanh 利lợi 根căn 者giả 。 明minh 聽thính 人nhân 勝thắng 。 能năng 說thuyết 之chi 人nhân 色sắc 心tâm 業nghiệp 勝thắng 者giả 。 顯hiển 說thuyết 者giả 勝thắng 。 圓viên 音âm 一nhất 演diễn 者giả 。 成thành 說thuyết 者giả 勝thắng 。 異dị 類loại 等đẳng 解giải 者giả 。 成thành 聽thính 人nhân 勝thắng 。 則tắc 不bất 須tu 論luận 者giả 。 結kết 俱câu 勝thắng 義nghĩa 。 此thử 言ngôn 圓viên 音âm 。 即tức 是thị 一nhất 音âm 。 一nhất 音âm 圓viên 音âm 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 昔tích 來lai 諸chư 師sư 說thuyết 者giả 不bất 同đồng 。 有hữu 師sư 說thuyết 云vân 。 諸chư 佛Phật 唯duy 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 身thân 。 永vĩnh 絕tuyệt 萬vạn 像tượng 。 無vô 形hình 無vô 聲thanh 。 直trực 隨tùy 機cơ 現hiện 無vô 量lượng 色sắc 聲thanh 。 猶do 如như 空không 谷cốc 無vô 聲thanh 。 隨tùy 呼hô 發phát 響hưởng 。 然nhiên 則tắc 就tựu 佛Phật 言ngôn 之chi 。 無vô 音âm 是thị 一nhất 。 約ước 機cơ 論luận 之chi 。 眾chúng 音âm 非phi 一nhất 。 何hà 意ý 說thuyết 言ngôn 一nhất 音âm 圓viên 音âm 者giả 。 良lương 由do 一nhất 時thời 一nhất 會hội 異dị 類loại 等đẳng 解giải 。 隨tùy 其kỳ 根căn 性tánh 。 各các 得đắc 一nhất 音âm 。 不bất 聞văn 餘dư 聲thanh 。 不bất 亂loạn 不bất 錯thác 。 顯hiển 是thị 音âm 奇kỳ 特đặc 。 故cố 名danh 一nhất 音âm 。 音âm 遍biến 十thập 方phương 。 隨tùy 機cơ 熟thục 處xứ 。 無vô 所sở 不bất 聞văn 。 故cố 名danh 圓viên 音âm 。 非phi 謂vị 如như 空không 遍biến 滿mãn 無vô 別biệt 韻vận 曲khúc 。 如như 經kinh 言ngôn 隨tùy 其kỳ 類loại 音âm 。 普phổ 告cáo 眾chúng 生sanh 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 就tựu 佛Phật 言ngôn 之chi 。 實thật 有hữu 色sắc 聲thanh 。 其kỳ 音âm 圓viên 滿mãn 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 都đô 無vô 宮cung 商thương 之chi 異dị 。 何hà 有hữu 平bình 上thượng 之chi 殊thù 。 無vô 異dị 曲khúc 故cố 名danh 為vi 一nhất 音âm 。 無vô 不bất 遍biến 故cố 說thuyết 為vi 圓viên 音âm 。 但đãn 由do 是thị 圓viên 音âm 作tác 增tăng 上thượng 緣duyên 。 隨tùy 根căn 差sai 別biệt 。 現hiện 眾chúng 多đa 聲thanh 猶do 如như 滿mãn 月nguyệt 。 唯duy 一nhất 圓viên 形hình 。 隨tùy 器khí 差sai 別biệt 而nhi 現hiện 多đa 影ảnh 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 經kinh 言ngôn 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 故cố 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 如Như 來Lai 實thật 有hữu 眾chúng 多đa 音âm 聲thanh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 言ngôn 音âm 。 莫mạc 非phi 如Như 來Lai 法Pháp 輪luân 聲thanh 攝nhiếp 。 但đãn 此thử 佛Phật 音âm 。 無vô 障chướng 無vô 礙ngại 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 故cố 名danh 一nhất 音âm 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 故cố 名danh 圓viên 音âm 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 言ngôn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 語ngữ 言ngôn 法pháp 。 一nhất 言ngôn 演diễn 說thuyết 盡tận 無vô 餘dư 。 悉tất 欲dục 解giải 了liễu 淨tịnh 密mật 音âm 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 是thị 初sơ 發phát 心tâm 故cố 。 又hựu 此thử 佛Phật 音âm 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 但đãn 一nhất 音âm 言ngôn 即tức 一nhất 切thiết 音âm 。 亦diệc 於ư 諸chư 法pháp 。 無vô 不bất 等đẳng 遍biến 。 今kim 且thả 略lược 舉cử 六lục 雙song 。 顯hiển 其kỳ 等đẳng 遍biến 之chi 相tướng 。 一nhất 者giả 等đẳng 於ư 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 及cập 一nhất 切thiết 法pháp 。 二nhị 者giả 等đẳng 於ư 十thập 方phương 諸chư 剎sát 及cập 三tam 世thế 諸chư 劫kiếp 。 三tam 者giả 等đẳng 於ư 一nhất 切thiết 。 應ưng 身thân 如Như 來Lai 及cập 一nhất 切thiết 化hóa 身thân 諸chư 佛Phật 。 四tứ 者giả 等đẳng 於ư 一nhất 切thiết 。 法Pháp 界Giới 及cập 虛hư 空không 界giới 。 五ngũ 者giả 等đẳng 於ư 無vô 礙ngại 相tương/tướng 入nhập 界giới 及cập 無vô 量lượng 出xuất 生sanh 界giới 。 六lục 者giả 等đẳng 於ư 一nhất 切thiết 。 行hành 界giới 及cập 寂tịch 靜tĩnh 涅Niết 槃Bàn 界giới 。 此thử 義nghĩa 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 三tam 種chủng 無vô 礙ngại 中trung 說thuyết 。 隨tùy 一nhất 一nhất 聲thanh 等đẳng 此thử 六lục 雙song 。 而nhi 其kỳ 音âm 韻vận 恆hằng 不bất 雜tạp 亂loạn 。 若nhược 音âm 於ư 此thử 六lục 雙song 有hữu 所sở 不bất 遍biến 。 則tắc 音âm 非phi 圓viên 。 若nhược 由do 等đẳng 遍biến 失thất 其kỳ 音âm 曲khúc 。 則tắc 圓viên 非phi 音âm 。 然nhiên 今kim 不bất 壞hoại 曲khúc 而nhi 等đẳng 遍biến 。 不bất 動động 遍biến 而nhi 差sai 韻vận 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 。 方phương 成thành 圓viên 音âm 。 此thử 非phi 心tâm 識thức 思tư 量lượng 所sở 測trắc 。 以dĩ 是thị 法Pháp 身thân 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 一nhất 音âm 之chi 義nghĩa 。 略lược 說thuyết 如như 是thị 。 且thả 止chỉ 餘dư 論luận 。 還hoàn 釋thích 本bổn 文văn 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 佛Phật 滅diệt 後hậu 根căn 行hành 參tham 差sai 。 於ư 中trung 別biệt 出xuất 四tứ 種chủng 根căn 性tánh 。 初sơ 二nhị 依y 經kinh 而nhi 得đắc 解giải 者giả 後hậu 二nhị 依y 論luận 方phương 取thủ 解giải 者giả 。 初sơ 中trung 言ngôn 能năng 以dĩ 自tự 力lực 廣quảng 聞văn 而nhi 取thủ 解giải 者giả 者giả 。 依y 廣quảng 經kinh 聞văn 得đắc 解giải 佛Phật 意ý 。 而nhi 不bất 須tu 論luận 。 故cố 言ngôn 自tự 力lực 也dã 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 亦diệc 以dĩ 自tự 力lực 少thiểu 聞văn 而nhi 多đa 解giải 者giả 者giả 。 未vị 必tất 廣quảng 聞văn 諸chư 經kinh 文văn 言ngôn 。 而nhi 能năng 深thâm 解giải 諸chư 經kinh 意ý 致trí 。 亦diệc 不bất 須tu 論luận 。 故cố 言ngôn 自tự 力lực 。 第đệ 三tam 中trung 言ngôn 無vô 自tự 心tâm 力lực 者giả 。 直trực 依y 佛Phật 經Kinh 則tắc 不bất 能năng 解giải 。 故cố 言ngôn 無vô 力lực 。 因nhân 於ư 智Trí 度Độ 瑜du 伽già 等đẳng 論luận 。 方phương 解giải 佛Phật 經Kinh 所sở 說thuyết 意ý 趣thú 。 故cố 言ngôn 因nhân 於ư 廣quảng 論luận 得đắc 解giải 者giả 。 第đệ 四tứ 中trung 言ngôn 復phục 以dĩ 廣quảng 論luận 文văn 多đa 為vi 煩phiền 者giả 。 雖tuy 是thị 利lợi 根căn 而nhi 不bất 忍nhẫn 繁phồn 。 此thử 人nhân 唯duy 依y 文văn 約ước 義nghĩa 豐phong 之chi 論luận 。 深thâm 解giải 佛Phật 經Kinh 所sở 說thuyết 之chi 旨chỉ 。 故cố 言ngôn 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 總tổng 持trì 少thiểu 文văn 而nhi 攝nhiếp 多đa 義nghĩa 能năng 取thủ 解giải 者giả 。 此thử 四tứ 中trung 。 前tiền 三tam 非phi 今kim 所sở 為vi 。 今kim 所sở 為vi 者giả 在tại 第đệ 四tứ 人nhân 也dã 。 如như 是thị 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 結kết 答đáp 。 言ngôn 如như 是thị 者giả 。 通thông 舉cử 前tiền 四tứ 種chủng 人nhân 。 此thử 論luận 以dĩ 下hạ 。 別biệt 對đối 第đệ 四tứ 之chi 人nhân 。 結kết 明minh 必tất 應ưng 須tu 造tạo 論luận 意ý 。 今kim 此thử 論luận 者giả 。 文văn 唯duy 一nhất 卷quyển 。 其kỳ 普phổ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 經kinh 意ý 。 故cố 言ngôn 總tổng 攝nhiếp 如Như 來Lai 廣quảng 大đại 深thâm 法Pháp 無vô 邊biên 義nghĩa 故cố 。 彼bỉ 第đệ 四tứ 品phẩm 樂nhạo/nhạc/lạc 總tổng 持trì 類loại 。 要yếu 依y 此thử 論luận 乃nãi 得đắc 悟ngộ 道đạo 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 應ưng 說thuyết 此thử 論luận 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 說thuyết 立lập 義nghĩa 分phần/phân 。 文văn 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 。 摩ma 訶ha 以dĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 正chánh 說thuyết 。 立lập 二nhị 章chương 門môn 。 謂vị 法pháp 與dữ 義nghĩa 。 法pháp 者giả 是thị 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 體thể 。 義nghĩa 者giả 是thị 大Đại 乘Thừa 之chi 名danh 義nghĩa 。 初sơ 立lập 法pháp 者giả 。 起khởi 下hạ 釋thích 中trung 初sơ 釋thích 法pháp 體thể 之chi 文văn 。 次thứ 立lập 義nghĩa 者giả 。 起khởi 下hạ 復phục 次thứ 真Chân 如Như 自tự 體thể 相tướng 者giả 以dĩ 下hạ 釋thích 義nghĩa 文văn 也dã 。 初sơ 立lập 法pháp 中trung 亦diệc 有hữu 二nhị 立lập 。 一nhất 者giả 就tựu 體thể 總tổng 立lập 。 起khởi 下hạ 釋thích 中trung 初sơ 總tổng 釋thích 文văn 。 二nhị 者giả 依y 門môn 別biệt 立lập 。 起khởi 下hạ 言ngôn 真Chân 如Như 者giả 以dĩ 下hạ 別biệt 釋thích 文văn 也dã 。 初sơ 中trung 所sở 言ngôn 法pháp 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 自tự 體thể 名danh 法pháp 。 今kim 大Đại 乘Thừa 中trung 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 無vô 別biệt 體thể 。 唯duy 用dụng 一nhất 心tâm 為vi 其kỳ 自tự 體thể 。 故cố 言ngôn 法pháp 者giả 謂vị 眾chúng 生sanh 心tâm 也dã 。 言ngôn 是thị 心tâm 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 者giả 。 顯hiển 大Đại 乘Thừa 法Pháp 異dị 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 。 良lương 由do 是thị 心tâm 通thông 攝nhiếp 諸chư 法pháp 。 諸chư 法pháp 自tự 體thể 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 各các 有hữu 自tự 體thể 。 故cố 說thuyết 一nhất 心tâm 為vi 大Đại 乘Thừa 法Pháp 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 依y 門môn 別biệt 立lập 。 此thử 一nhất 文văn 內nội 含hàm 其kỳ 二nhị 義nghĩa 。 望vọng 上thượng 釋thích 總tổng 義nghĩa 。 望vọng 下hạ 立lập 別biệt 門môn 。 然nhiên 心tâm 法pháp 是thị 一nhất 。 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 廣quảng 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 直trực 依y 是thị 心tâm 顯hiển 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 。 故cố 言ngôn 何hà 以dĩ 故cố 。 下hạ 釋thích 意ý 云vân 。 心tâm 法pháp 雖tuy 一nhất 。 而nhi 有hữu 二nhị 門môn 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 有hữu 大Đại 乘Thừa 體thể 。 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 有hữu 體thể 相tướng 用dụng 。 大Đại 乘Thừa 之chi 義nghĩa 莫mạc 過quá 是thị 三tam 。 依y 一nhất 心tâm 顯hiển 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 是thị 心tâm 真Chân 如Như 者giả 。 總tổng 舉cử 真Chân 如Như 門môn 。 起khởi 下hạ 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 以dĩ 下hạ 文văn 也dã 。 次thứ 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 是thị 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 起khởi 下hạ 復phục 次thứ 真Chân 如Như 者giả 依y 言ngôn 說thuyết 分phân 別biệt 有hữu 二nhị 種chủng 以dĩ 下hạ 文văn 也dã 。 言ngôn 是thị 心tâm 生sanh 滅diệt 者giả 。 總tổng 舉cử 生sanh 滅diệt 門môn 。 起khởi 下hạ 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 以dĩ 下hạ 文văn 。 言ngôn 因nhân 緣duyên 者giả 。 是thị 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 起khởi 下hạ 復phục 次thứ 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 下hạ 文văn 也dã 。 次thứ 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 是thị 生sanh 滅diệt 相tướng 。 起khởi 下hạ 復phục 次thứ 生sanh 滅diệt 者giả 以dĩ 下hạ 文văn 也dã 。 言ngôn 能năng 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 自tự 體thể 者giả 。 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 之chi 本bổn 覺giác 心tâm 。 生sanh 滅diệt 之chi 體thể 。 生sanh 滅diệt 之chi 因nhân 。 是thị 故cố 在tại 於ư 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 。 然nhiên 真Chân 如Như 門môn 中trung 直trực 言ngôn 大Đại 乘Thừa 體thể 。 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 乃nãi 云vân 自tự 體thể 者giả 。 有hữu 深thâm 所sở 以dĩ 。 至chí 下hạ 釋thích 中trung 。 其kỳ 義nghĩa 自tự 顯hiển 也dã 。 言ngôn 相tương/tướng 用dụng 者giả 含hàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 能năng 示thị 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 無vô 量lượng 性tánh 功công 德đức 相tương/tướng 。 即tức 是thị 相tương/tướng 大đại 義nghĩa 。 又hựu 示thị 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 用dụng 。 即tức 是thị 用dụng 大đại 義nghĩa 也dã 。 二nhị 者giả 真Chân 如Như 所sở 作tác 染nhiễm 相tướng 名danh 相tướng 。 真Chân 如Như 所sở 起khởi 淨tịnh 用dụng 名danh 用dụng 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 真Chân 如Như 淨tịnh 法pháp 實thật 無vô 於ư 染nhiễm 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 染nhiễm 相tướng 。 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 本bổn 無vô 淨tịnh 用dụng 。 但đãn 以dĩ 真Chân 如Như 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 淨tịnh 用dụng 也dã 。 立lập 法pháp 章chương 門môn 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 立lập 義nghĩa 章chương 門môn 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 初sơ 明minh 大đại 義nghĩa 次thứ 顯hiển 乘thừa 義nghĩa 。 此thử 亦diệc 起khởi 下hạ 釋thích 中trung 之chi 文văn 。 至chí 彼bỉ 文văn 處xứ 。 更cánh 相tương 屬thuộc 當đương 。 大đại 義nghĩa 中trung 。 體thể 大đại 者giả 在tại 真Chân 如Như 門môn 。 相tương/tướng 用dụng 二nhị 大đại 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 。 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 亦diệc 有hữu 自tự 體thể 。 但đãn 以dĩ 體thể 從tùng 相tương/tướng 。 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 也dã 。 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 者giả 。 二nhị 種chủng 藏tạng 內nội 。 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 二nhị 種chủng 藏tạng 中trung 。 能năng 攝nhiếp 如Như 來Lai 藏tạng 。 性tánh 功công 德đức 義nghĩa 及cập 用dụng 大đại 義nghĩa 。 至chí 下hạ 釋thích 中trung 。 當đương 廣quảng 分phân 別biệt 。 乘thừa 義nghĩa 中trung 有hữu 二nhị 句cú 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 本bổn 所sở 乘thừa 故cố 者giả 。 立lập 果quả 望vọng 因nhân 以dĩ 釋thích 乘thừa 義nghĩa 也dã 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 乘thừa 此thử 法pháp 到đáo 如Như 來Lai 地địa 故cố 者giả 。 據cứ 因nhân 望vọng 果quả 以dĩ 釋thích 乘thừa 義nghĩa 也dã 。 解giải 釋thích 分phần/phân 中trung 。 在tại 文văn 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 。 二nhị 者giả 正chánh 釋thích 。 正chánh 釋thích 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 舉cử 數số 總tổng 標tiêu 。 二nhị 者giả 依y 數số 開khai 章chương 。 三tam 者giả 依y 章chương 別biệt 解giải 。 開khai 章chương 中trung 。 言ngôn 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 者giả 。 正chánh 釋thích 立lập 義nghĩa 分phần/phân 中trung 所sở 立lập 也dã 。 對đối 治trị 邪tà 執chấp 。 發phát 趣thú 道đạo 相tương/tướng 者giả 。 是thị 明minh 離ly 邪tà 就tựu 正chánh 門môn 也dã 。 別biệt 解giải 之chi 中trung 。 即tức 有hữu 三tam 章chương 。 初sơ 釋thích 顯hiển 示thị 正chánh 義nghĩa 分phần/phân 中trung 。 大đại 分phần/phân 有hữu 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 義nghĩa 。 示thị 後hậu 入nhập 門môn 。 正chánh 釋thích 之chi 中trung 。 依y 上thượng 有hữu 二nhị 。 初sơ 釋thích 法pháp 章chương 門môn 。 後hậu 釋thích 義nghĩa 章chương 門môn 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 釋thích 。 釋thích 上thượng 總tổng 立lập 。 二nhị 者giả 別biệt 解giải 。 解giải 上thượng 別biệt 立lập 。 初sơ 中trung 言ngôn 依y 一nhất 心tâm 法pháp 有hữu 。 二nhị 種chủng 門môn 者giả 。 如như 經kinh 本bổn 言ngôn 。 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 言ngôn 心tâm 真Chân 如Như 門môn 者giả 。 即tức 釋thích 彼bỉ 經kinh 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 也dã 。 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 者giả 。 是thị 釋thích 經kinh 中trung 一nhất 心tâm 者giả 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 滅diệt 。 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 如như 是thị 名danh 為vi 。 心tâm 真Chân 如Như 門môn 。 故cố 言ngôn 寂tịch 滅diệt 者giả 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 又hựu 此thử 一nhất 心tâm 體thể 有hữu 本bổn 覺giác 。 而nhi 隨tùy 無vô 明minh 動động 作tác 生sanh 滅diệt 。 故cố 於ư 此thử 門môn 如Như 來Lai 之chi 性tánh 。 隱ẩn 而nhi 不bất 顯hiển 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 經kinh 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 。 能năng 遍biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 。 譬thí 如như 伎kỹ 兒nhi 。 變biến 現hiện 諸chư 趣thú 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 。 故cố 言ngôn 一nhất 心tâm 者giả 。 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 顯hiển 一nhất 心tâm 之chi 生sanh 滅diệt 門môn 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 。 心tâm 生sanh 滅diệt 者giả 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 。 乃nãi 至chí 此thử 識thức 。 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 覺giác 義nghĩa 。 二nhị 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 。 當đương 知tri 非phi 但đãn 取thủ 生sanh 滅diệt 心tâm 為vi 生sanh 滅diệt 門môn 。 通thông 取thủ 生sanh 滅diệt 自tự 體thể 及cập 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 皆giai 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 義nghĩa 也dã 。 二nhị 門môn 如như 是thị 。 何hà 為vi 一nhất 心tâm 。 謂vị 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 真chân 妄vọng 二nhị 門môn 不bất 得đắc 有hữu 異dị 。 故cố 名danh 為vi 一nhất 。 此thử 無vô 二nhị 處xứ 。 諸chư 法pháp 中trung 實thật 。 不bất 同đồng 虛hư 空không 。 性tánh 自tự 神thần 解giải 。 故cố 名danh 為vi 心tâm 。 然nhiên 既ký 無vô 有hữu 二nhị 。 何hà 得đắc 有hữu 一nhất 。 一nhất 無vô 所sở 有hữu 。 就tựu 誰thùy 曰viết 心tâm 。 如như 是thị 道Đạo 理lý 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 不bất 知tri 何hà 以dĩ 目mục 之chi 。 強cường/cưỡng 號hiệu 為vi 一nhất 心tâm 也dã 。 言ngôn 是thị 二nhị 種chủng 門môn 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 釋thích 上thượng 立lập 中trung 是thị 心tâm 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 上thượng 直trực 明minh 心tâm 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 此thử 釋thích 中trung 顯hiển 其kỳ 二nhị 門môn 皆giai 各các 總tổng 攝nhiếp 。 言ngôn 以dĩ 是thị 二nhị 門môn 不bất 相tương 離ly 故cố 者giả 。 是thị 釋thích 二nhị 門môn 各các 總tổng 攝nhiếp 義nghĩa 。 欲dục 明minh 真Chân 如Như 門môn 者giả 染nhiễm 淨tịnh 通thông 相tương/tướng 。 通thông 相tương/tướng 之chi 外ngoại 無vô 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 。 故cố 得đắc 總tổng 攝nhiếp 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 生sanh 滅diệt 門môn 者giả 別biệt 顯hiển 染nhiễm 淨tịnh 。 染nhiễm 淨tịnh 之chi 法pháp 無vô 所sở 不bất 該cai 。 故cố 亦diệc 總tổng 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 通thông 別biệt 雖tuy 殊thù 。 齊tề 無vô 所sở 遣khiển 。 故cố 言ngôn 二nhị 門môn 不bất 相tương 離ly 也dã 。 總tổng 釋thích 義nghĩa 竟cánh 。 心tâm 真Chân 如Như 者giả 以dĩ 下hạ 釋thích 上thượng 別biệt 立lập 。 別biệt 釋thích 二nhị 門môn 。 即tức 為vi 二nhị 分phần 。 真Chân 如Như 門môn 中trung 。 亦diệc 有hữu 二nhị 意ý 。 初sơ 釋thích 真Chân 如Như 。 後hậu 釋thích 如như 相tương/tướng 。 又hựu 復phục 初sơ 是thị 總tổng 釋thích 。 後hậu 是thị 別biệt 解giải 。 又hựu 初sơ 文văn 明minh 不bất 可khả 說thuyết 。 顯hiển 理lý 絕tuyệt 言ngôn 。 後hậu 文văn 明minh 可khả 得đắc 說thuyết 。 顯hiển 不bất 絕tuyệt 言ngôn 。 問vấn 。 理lý 實thật 而nhi 言ngôn 。 為vi 絕tuyệt 為vi 不bất 絕tuyệt 若nhược 不bất 絕tuyệt 言ngôn 者giả 。 正chánh 體thể 離ly 言ngôn 。 即tức 通thông 於ư 理lý 。 若nhược 實thật 絕tuyệt 言ngôn 。 後hậu 智trí 帶đái 言ngôn 。 即tức 倒đảo 於ư 理lý 。 又hựu 若nhược 不bất 絕tuyệt 。 則tắc 初sơ 段đoạn 論luận 文văn 斯tư 為vi 漫mạn 語ngữ 。 若nhược 實thật 絕tuyệt 言ngôn 。 則tắc 後hậu 段đoạn 論luận 文văn 徒đồ 為vi 虛hư 設thiết 。 如như 說thuyết 虛hư 空không 為vi 金kim 銀ngân 等đẳng 。 解giải 云vân 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 理lý 非phi 絕tuyệt 言ngôn 。 非phi 不bất 絕tuyệt 言ngôn 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 理lý 亦diệc 絕tuyệt 言ngôn 。 亦diệc 不bất 言ngôn 絕tuyệt 。 是thị 則tắc 彼bỉ 難nạn/nan 無vô 所sở 不bất 審thẩm 。 且thả 止chỉ 傍bàng 論luận 。 還hoàn 釋thích 本bổn 文văn 。 初sơ 文văn 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 略lược 標tiêu 。 二nhị 者giả 廣quảng 釋thích 。 其kỳ 第đệ 三tam 者giả 往vãng 復phục 除trừ 疑nghi 。 略lược 標tiêu 中trung 言ngôn 即tức 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 者giả 。 是thị 舉cử 真Chân 如Như 門môn 所sở 依y 之chi 體thể 。 一nhất 心tâm 即tức 是thị 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 此thử 一nhất 法Pháp 界Giới 通thông 攝nhiếp 二nhị 門môn 。 而nhi 今kim 不bất 取thủ 別biệt 相tướng 之chi 門môn 。 於ư 中trung 但đãn 取thủ 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 。 然nhiên 於ư 總tổng 相tương/tướng 有hữu 四tứ 品phẩm 中trung 。 說thuyết 三tam 無vô 性tánh 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。 故cố 言ngôn 大đại 總tổng 相tương/tướng 。 軌quỹ 生sanh 真chân 解giải 。 故cố 名danh 為vi 法pháp 。 通thông 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 名danh 為vi 門môn 。 如như 一nhất 法Pháp 界Giới 舉cử 體thể 作tác 生sanh 滅diệt 門môn 。 如như 是thị 舉cử 體thể 為vi 真Chân 如Như 門môn 。 為vi 顯hiển 是thị 義nghĩa 。 故cố 言ngôn 體thể 也dã 。 此thử 下hạ 廣quảng 釋thích 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 顯hiển 真Chân 如Như 體thể 。 二nhị 者giả 釋thích 真Chân 如Như 名danh 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 當đương 真chân 實thật 性tánh 以dĩ 顯hiển 真Chân 如Như 。 二nhị 者giả 對đối 分phân 別biệt 性tánh 而nhi 明minh 真Chân 如Như 絕tuyệt 相tương/tướng 。 三tam 者giả 就tựu 依y 他tha 性tánh 以dĩ 顯hiển 真Chân 如Như 離ly 言ngôn 。 初sơ 中trung 言ngôn 心tâm 性tánh 者giả 。 約ước 真Chân 如Như 門môn 論luận 其kỳ 心tâm 性tánh 。 心tâm 性tánh 平bình 等đẳng 。 遠viễn 離ly 三tam 際tế 。 故cố 言ngôn 心tâm 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 也dã 。 第đệ 二nhị 中trung 有hữu 二nhị 句cú 。 初sơ 言ngôn 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 依y 妄vọng 念niệm 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 是thị 舉cử 遍biến 計kế 所sở 執chấp 之chi 相tướng 。 次thứ 言ngôn 若nhược 離ly 心tâm 念niệm 即tức 無vô 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 相tương/tướng 者giả 。 對đối 所sở 執chấp 相tướng 顯hiển 無vô 相tướng 性tánh 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 唯duy 依y 眼nhãn 病bệnh 而nhi 有hữu 華hoa 相tương/tướng 。 若nhược 離ly 眼nhãn 病bệnh 。 即tức 無vô 華hoa 相tương/tướng 。 唯duy 有hữu 空không 性tánh 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 第đệ 三tam 中trung 有hữu 三tam 句cú 。 先tiên 約ước 依y 他tha 性tánh 法pháp 以dĩ 明minh 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 。 次thứ 依y 離ly 絕tuyệt 之chi 義nghĩa 以dĩ 顯hiển 。 平bình 等đẳng 真Chân 如Như 。 後hậu 釋thích 平bình 等đẳng 離ly 絕tuyệt 所sở 以dĩ 。 初sơ 中trung 言ngôn 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 謂vị 從tùng 緣duyên 生sanh 依y 他tha 起khởi 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 者giả 。 非phi 如như 音âm 聲thanh 之chi 所sở 說thuyết 故cố 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 者giả 。 非phi 如như 名danh 句cú 之chi 所sở 詮thuyên 故cố 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 者giả 。 名danh 言ngôn 分phân 別biệt 所sở 不bất 能năng 緣duyên 故cố 。 如như 虛hư 空không 中trung 鳥điểu 迹tích 差sai 別biệt 。 謂vị 隨tùy 鳥điểu 形hình 空không 相tướng 顯hiển 現hiện 。 顯hiển 現hiện 之chi 相tướng 。 實thật 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 離ly 可khả 見kiến 之chi 相tướng 差sai 別biệt 。 依y 他tha 起khởi 法pháp 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 隨tùy 諸chư 熏huân 習tập 差sai 別biệt 顯hiển 現hiện 。 而nhi 離ly 可khả 言ngôn 之chi 性tánh 差sai 別biệt 。 既ký 離ly 可khả 言ngôn 可khả 緣duyên 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 平bình 等đẳng 。 真Chân 如Như 道Đạo 理lý 。 故cố 言ngôn 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 乃nãi 至chí 故cố 名danh 真Chân 如Như 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 。 顯hiển 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 。 以dĩ 一nhất 切thiết 下hạ 。 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 。 所sở 以dĩ 真Chân 如Như 平bình 等đẳng 離ly 言ngôn 者giả 。 以dĩ 諸chư 言ngôn 說thuyết 唯duy 是thị 假giả 名danh 。 故cố 於ư 實thật 性tánh 不bất 得đắc 不bất 絕tuyệt 。 又hựu 彼bỉ 言ngôn 說thuyết 但đãn 隨tùy 妄vọng 念niệm 。 故cố 於ư 真chân 智trí 不bất 可khả 不bất 離ly 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 故cố 說thuyết 離ly 絕tuyệt 。 故cố 言ngôn 乃nãi 至chí 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 顯hiển 體thể 文văn 竟cánh 。 此thử 下hạ 釋thích 名danh 於ư 中trung 亦diệc 三tam 。 初sơ 標tiêu 立lập 名danh 之chi 意ý 。 所sở 謂vị 因nhân 言ngôn 遣khiển 言ngôn 。 猶do 如như 以dĩ 聲thanh 止chỉ 聲thanh 也dã 。 次thứ 正chánh 釋thích 名danh 。 此thử 真Chân 如Như 體thể 無vô 有hữu 可khả 遣khiển 者giả 。 非phi 以dĩ 真chân 體thể 遣khiển 俗tục 法pháp 故cố 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 皆giai 真chân 故cố 者giả 。 依y 他tha 性tánh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 離ly 假giả 言ngôn 說thuyết 。 故cố 悉tất 是thị 真chân 。 悉tất 是thị 真chân 者giả 。 不bất 壞hoại 差sai 別biệt 即tức 是thị 平bình 等đẳng 。 是thị 平bình 等đẳng 故cố 。 無vô 別biệt 可khả 立lập 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 皆giai 同đồng 如như 故cố 。 當đương 知tri 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 結kết 名danh 。 直trực 顯hiển 真Chân 如Như 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 問vấn 曰viết 以dĩ 下hạ 往vãng 復phục 疑nghi 問vấn 中trung 。 言ngôn 云vân 何hà 隨tùy 順thuận 者giả 。 是thị 問vấn 方phương 便tiện 。 而nhi 能năng 得đắc 入nhập 者giả 。 是thị 問vấn 正chánh 觀quán 。 答đáp 中trung 次thứ 第đệ 答đáp 此thử 二nhị 問vấn 。 初sơ 中trung 言ngôn 雖tuy 說thuyết 雖tuy 念niệm 者giả 。 明minh 法pháp 非phi 無vô 。 以dĩ 離ly 惡ác 取thủ 空không 見kiến 故cố 。 無vô 有hữu 能năng 說thuyết 。 可khả 說thuyết 等đẳng 者giả 。 顯hiển 法pháp 非phi 有hữu 。 離ly 執chấp 著trước 有hữu 見kiến 故cố 。 能năng 如như 是thị 知tri 。 順thuận 中trung 道đạo 觀quán 。 故cố 名danh 隨tùy 順thuận 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 離ly 於ư 念niệm 者giả 。 離ly 分phân 別biệt 念niệm 。 名danh 得đắc 入nhập 者giả 。 顯hiển 入nhập 觀quán 智trí 也dã 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 第đệ 二nhị 明minh 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 在tại 文văn 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 舉cử 數số 總tổng 標tiêu 。 二nhị 者giả 依y 數số 開khai 章chương 。 三tam 者giả 依y 章chương 別biệt 解giải 。 別biệt 解giải 中trung 即tức 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 空không 中trung 。 即tức 有hữu 三tam 句cú 。 略lược 明minh 。 廣quảng 釋thích 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。 初sơ 中trung 言ngôn 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 能năng 所sở 分phân 別biệt 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng 者giả 。 離ly 所sở 取thủ 相tương/tướng 故cố 。 以dĩ 無vô 虛hư 妄vọng 心tâm 念niệm 故cố 者giả 。 離ly 能năng 取thủ 見kiến 故cố 。 即tức 以dĩ 離ly 義nghĩa 而nhi 釋thích 空không 也dã 。 廣quảng 釋thích 之chi 中trung 。 明minh 絕tuyệt 四tứ 句cú 。 四tứ 句cú 雖tuy 多đa 。 其kỳ 要yếu 有hữu 二nhị 。 謂vị 有hữu 無vô 等đẳng 及cập 一nhất 異dị 等đẳng 。 以dĩ 此thử 二nhị 四tứ 句cú 攝nhiếp 諸chư 妄vọng 執chấp 。 故cố 對đối 此thử 二nhị 以dĩ 顯hiển 真chân 空không 。 如như 廣quảng 百bách 論luận 云vân 。

復phục 次thứ 為vi 顯hiển 世thế 間gian 所sở 執chấp 諸chư 法pháp 。 皆giai 非phi 真chân 實thật 。 及cập 顯hiển 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 不bất 同đồng 。 故cố 說thuyết 頌tụng 曰viết 。 有hữu 非phi 有hữu 俱câu 非phi 。 一nhất 非phi 一nhất 雙song 泯mẫn 。 隨tùy 次thứ 應ưng 配phối 屬thuộc 。 智trí 者giả 達đạt 非phi 真chân 。 釋thích 曰viết 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 色sắc 等đẳng 句cú 義nghĩa 。 言ngôn 說thuyết 所sở 表biểu 。 心tâm 慧tuệ 所sở 知tri 。 情tình 執chấp 不bất 同đồng 。 略lược 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 有hữu 。 非phi 有hữu 。 俱câu 許hứa 。 俱câu 非phi 。 隨tùy 次thứ 如như 應ưng 配phối 四tứ 邪tà 執chấp 。 謂vị 一nhất 。 非phi 一nhất 。 雙song 許hứa 。 雙song 非phi 。 數số 論luận 外ngoại 道đạo 執chấp 有hữu 等đẳng 性tánh 與dữ 諸chư 法pháp 一nhất 。 即tức 當đương 有hữu 句cú 。 此thử 執chấp 非phi 真chân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 青thanh 等đẳng 色sắc 與dữ 色sắc 性tánh 一nhất 。 應ưng 如như 色sắc 性tánh 其kỳ 體thể 皆giai 同đồng 。 五ngũ 樂lạc 等đẳng 聲thanh 與dữ 聲thanh 性tánh 一nhất 。 應ưng 如như 聲thanh 性tánh 其kỳ 體thể 皆giai 同đồng 。 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 與dữ 根căn 性tánh 一nhất 。 應ưng 如như 根căn 性tánh 其kỳ 體thể 皆giai 同đồng 。 應ưng 一nhất 一nhất 根căn 取thủ 一nhất 切thiết 境cảnh 。 應ưng 一nhất 一nhất 境cảnh 對đối 一nhất 切thiết 根căn 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 與dữ 有hữu 性tánh 一nhất 。 應ưng 如như 有hữu 性tánh 其kỳ 體thể 皆giai 同đồng 也dã 。 勝thắng 論luận 外ngoại 道đạo 說thuyết 有hữu 等đẳng 性tánh 與dữ 諸chư 法pháp 非phi 一nhất 。 當đương 非phi 有hữu 句cú 。 此thử 亦diệc 非phi 真chân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 青thanh 等đẳng 色sắc 與dữ 色sắc 性tánh 異dị 。 應ưng 如như 聲thanh 等đẳng 非phi 眼nhãn 所sở 行hành 。 聲thanh 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 一nhất 切thiết 法pháp 。 異dị 有hữu 性tánh 者giả 。 應ưng 如như 兔thố 角giác 其kỳ 體thể 本bổn 無vô 。 乃nãi 至chí 廣quảng 破phá 。 無vô 慚tàm 外ngoại 道đạo 執chấp 有hữu 等đẳng 性tánh 與dữ 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 亦diệc 一nhất 亦diệc 異dị 。 當đương 於ư 亦diệc 有hữu 亦diệc 非phi 有hữu 句cú 。 此thử 亦diệc 非phi 真chân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 性tánh 等đẳng 與dữ 色sắc 等đẳng 一nhất 。 同đồng 數số 論luận 過quá 。 與dữ 色sắc 等đẳng 異dị 。 同đồng 勝thắng 論luận 失thất 。 一nhất 異dị 二nhị 種chủng 性tánh 相tướng 相tương 違vi 。 而nhi 言ngôn 體thể 同đồng 。 理lý 不bất 成thành 立lập 。 一nhất 應ưng 非phi 一nhất 。 以dĩ 即tức 異dị 故cố 如như 異dị 。 異dị 應ưng 非phi 異dị 。 以dĩ 即tức 一nhất 故cố 如như 一nhất 。 乃nãi 至chí 廣quảng 破phá 。 邪tà 命mạng 外ngoại 道đạo 執chấp 有hữu 性tánh 等đẳng 與dữ 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 當đương 於ư 非phi 有hữu 非phi 非phi 有hữu 句cú 。 此thử 亦diệc 非phi 真chân 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 汝nhữ 此thử 所sở 說thuyết 非phi 一nhất 異dị 者giả 。 為vi 俱câu 是thị 遮già 。 為vi 偏thiên 有hữu 表biểu 。 若nhược 偏thiên 有hữu 表biểu 。 應ưng 不bất 雙song 非phi 若nhược 俱câu 是thị 遮già 應ưng 無vô 所sở 執chấp 。 有hữu 遮già 有hữu 表biểu 。 理lý 互hỗ 相tương 違vi 。 無vô 遮già 無vô 表biểu 。 言ngôn 成thành 戲hí 論luận 。 乃nãi 至chí 廣quảng 破phá 。 如như 是thị 世thế 間gian 。 起khởi 四tứ 種chủng 謗báng 。 謂vị 有hữu 。 非phi 有hữu 。 雙song 許hứa 。 雙song 非phi 。 如như 次thứ 增tăng 益ích 。 損tổn 減giảm 。 相tương 違vi 。 戲hí 論luận 。 是thị 故cố 世thế 間gian 。 所sở 執chấp 非phi 實thật 。 今kim 此thử 文văn 中trung 。 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 是thị 遣khiển 初sơ 句cú 。 非phi 無vô 相tướng 者giả 。 遣khiển 第đệ 二nhị 句cú 。 非phi 非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 非phi 無vô 相tướng 者giả 。 遣khiển 第đệ 四tứ 句cú 。 非phi 有hữu 無vô 俱câu 者giả 。 遣khiển 第đệ 三tam 句cú 。 二nhị 句cú 前tiền 後hậu 。 隨tùy 論luận 者giả 意ý 。 皆giai 有hữu 道Đạo 理lý 。 不bất 相tương 傷thương 也dã 。 一nhất 異dị 四tứ 句cú 。 準chuẩn 釋thích 可khả 知tri 。 乃nãi 至chí 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。 於ư 中trung 二nhị 句cú 。 從tùng 此thử 以dĩ 下hạ 。 乃nãi 至chí 曰viết 為vi 空không 。 是thị 順thuận 結kết 也dã 。 若nhược 離ly 以dĩ 下hạ 。 是thị 反phản 結kết 也dã 。 釋thích 不bất 空không 中trung 。 亦diệc 有hữu 三tam 句cú 。 初sơ 牒điệp 空không 門môn 。 謂vị 言ngôn 已dĩ 顯hiển 法pháp 體thể 空không 無vô 妄vọng 故cố 。 次thứ 顯hiển 不bất 空không 。 即tức 是thị 真chân 心tâm 乃nãi 至chí 則tắc 名danh 不bất 空không 故cố 。 亦diệc 無vô 有hữu 相tướng 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三Tam 明Minh 空không 不bất 空không 無vô 二nhị 差sai 別biệt 。 雖tuy 曰viết 不bất 空không 。 而nhi 無vô 有hữu 相tướng 。 是thị 故cố 不bất 空không 不bất 異dị 於ư 空không 。 以dĩ 離ly 分phân 別biệt 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 唯duy 無vô 分phân 別biệt 所sở 證chứng 相tương 應ứng 故cố 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 生sanh 滅diệt 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 正chánh 廣quảng 釋thích 復phục 次thứ 有hữu 四tứ 種chủng 熏huân 習tập 以dĩ 下hạ 。 因nhân 言ngôn 重trọng/trùng 顯hiển 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 釋thích 上thượng 立lập 義nghĩa 分phần/phân 中trung 是thị 心tâm 生sanh 滅diệt 。 二nhị 者giả 復phục 次thứ 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 以dĩ 下hạ 。 釋thích 上thượng 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 三tam 者giả 復phục 次thứ 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 以dĩ 下hạ 。 釋thích 上thượng 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 就tựu 體thể 總tổng 明minh 。 二nhị 者giả 依y 義nghĩa 別biệt 解giải 。 初sơ 中trung 三tam 句cú 。 一nhất 者giả 標tiêu 體thể 。 二nhị 者giả 辯biện 相tương/tướng 。 三tam 者giả 立lập 名danh 。 初sơ 中trung 言ngôn 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 者giả 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 作tác 生sanh 滅diệt 。 故cố 說thuyết 生sanh 滅diệt 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 如như 四tứ 卷quyển 經kinh 言ngôn 。 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 無vô 始thỉ 惡ác 習tập 所sở 熏huân 。 名danh 為vi 識thức 藏tạng 。 又hựu 言ngôn 剎sát 那na 者giả 名danh 為vi 識thức 藏tạng 故cố 。 所sở 謂vị 以dĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 辯biện 相tương/tướng 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 是thị 上thượng 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 動động 作tác 生sanh 滅diệt 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 名danh 與dữ 和hòa 合hợp 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 波ba 動động 。 水thủy 相tương/tướng 風phong 相tương/tướng 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 此thử 中trung 水thủy 之chi 動động 是thị 風phong 相tương/tướng 。 動động 之chi 濕thấp 是thị 水thủy 相tương/tướng 。 水thủy 舉cử 體thể 動động 。 故cố 水thủy 不bất 離ly 風phong 相tương/tướng 。 無vô 動động 非phi 濕thấp 。 故cố 動động 不bất 離ly 水thủy 相tương/tướng 。 心tâm 亦diệc 如như 是thị 。 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 舉cử 體thể 動động 。 故cố 心tâm 不bất 離ly 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 莫mạc 非phi 神thần 解giải 。 故cố 生sanh 滅diệt 不bất 離ly 心tâm 相tương/tướng 。 如như 是thị 不bất 相tương 離ly 。 故cố 名danh 與dữ 和hòa 合hợp 。 此thử 是thị 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 謂vị 生sanh 滅diệt 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 也dã 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 者giả 。 不bất 生sanh 滅diệt 心tâm 舉cử 體thể 而nhi 動động 。 故cố 心tâm 與dữ 生sanh 滅diệt 非phi 異dị 。 而nhi 恆hằng 不bất 失thất 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 故cố 生sanh 滅diệt 與dữ 心tâm 非phi 一nhất 。 又hựu 若nhược 是thị 一nhất 者giả 。 生sanh 滅diệt 識thức 相tương/tướng 滅diệt 盡tận 之chi 時thời 。 心tâm 神thần 之chi 體thể 亦diệc 應ưng 隨tùy 滅diệt 。 墮đọa 於ư 斷đoạn 邊biên 。 若nhược 是thị 異dị 者giả 。 依y 無vô 明minh 風phong 熏huân 動động 之chi 時thời 。 靜tĩnh 心tâm 之chi 體thể 不bất 應ưng 隨tùy 緣duyên 。 即tức 墮đọa 常thường 邊biên 。 離ly 此thử 二nhị 邊biên 。 故cố 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 如như 四tứ 卷quyển 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 。 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 。 金kim 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 異dị 者giả 。 非phi 彼bỉ 所sở 成thành 。 而nhi 實thật 彼bỉ 成thành 。 是thị 故cố 非phi 異dị 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 泥nê 團đoàn 微vi 塵trần 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 如như 是thị 轉chuyển 識thức 藏tạng 識thức 真chân 相tương/tướng 若nhược 異dị 者giả 。 藏tạng 識thức 非phi 因nhân 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 轉chuyển 識thức 滅diệt 藏tạng 識thức 亦diệc 應ưng 滅diệt 。 而nhi 自tự 真chân 相tương/tướng 實thật 不bất 滅diệt 。 是thị 故cố 非phi 自tự 真chân 相tương/tướng 識thức 滅diệt 。 但đãn 業nghiệp 相tương/tướng 滅diệt 。 今kim 此thử 論luận 主chủ 正chánh 釋thích 彼bỉ 文văn 。 故cố 言ngôn 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 此thử 中trung 業nghiệp 識thức 者giả 。 因nhân 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 故cố 名danh 業nghiệp 識thức 。 又hựu 依y 動động 心tâm 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 。 故cố 名danh 轉chuyển 識thức 。 此thử 二nhị 皆giai 在tại 梨lê 耶da 識thức 位vị 。 如như 十thập 卷quyển 經kinh 言ngôn 。 如Như 來Lai 藏tạng 即tức 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 共cộng 七thất 識thức 生sanh 。 名danh 轉chuyển 滅diệt 相tương/tướng 。 故cố 知tri 轉chuyển 相tương/tướng 在tại 梨lê 耶da 識thức 。 自tự 真chân 相tương/tướng 者giả 。 十thập 卷quyển 經Kinh 云vân 中trung 真chân 名danh 自tự 相tương/tướng 。 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 。 不bất 藉tạ 妄vọng 緣duyên 。 性tánh 自tự 神thần 解giải 名danh 自tự 真chân 相tương/tướng 。 是thị 約ước 不bất 一nhất 義nghĩa 門môn 說thuyết 也dã 。 又hựu 隨tùy 無vô 明minh 風phong 作tác 生sanh 滅diệt 時thời 。 神thần 解giải 之chi 性tánh 。 與dữ 本bổn 不bất 異dị 。 故cố 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 自tự 真chân 相tương/tướng 。 是thị 依y 不bất 異dị 義nghĩa 門môn 說thuyết 也dã 。 於ư 中trung 委ủy 悉tất 。 如như 別biệt 記ký 說thuyết 也dã 。 第đệ 三tam 立lập 名danh 。 名danh 為vi 阿a 梨lê 耶da 識thức 者giả 。 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 故cố 總tổng 名danh 為vi 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 翻phiên 名danh 釋thích 義nghĩa 。 是thị 如như 楞lăng 伽già 宗tông 要yếu 中trung 說thuyết 就tựu 體thể 總tổng 明minh 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 依y 義nghĩa 別biệt 解giải 。 此thử 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 開khai 義nghĩa 總tổng 標tiêu 。 略lược 明minh 功công 能năng 。 二nhị 依y 義nghĩa 別biệt 釋thích 。 廣quảng 顯hiển 體thể 相tướng 。 三Tam 明Minh 同đồng 異dị 。 初sơ 中trung 言ngôn 此thử 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 法pháp 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 能năng 攝nhiếp 之chi 義nghĩa 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 然nhiên 上thượng 說thuyết 二nhị 門môn 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 今kim 此thử 明minh 一nhất 識thức 含hàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 故cố 此thử 一nhất 識thức 。 能năng 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 不bất 言ngôn 二nhị 義nghĩa 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 以dĩ 此thử 二nhị 義nghĩa 唯duy 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 內nội 說thuyết 故cố 。 如như 是thị 二nhị 義nghĩa 。 不bất 能năng 各các 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 故cố 。 又hựu 上thượng 二nhị 門môn 但đãn 說thuyết 攝nhiếp 義nghĩa 。 以dĩ 真Chân 如Như 門môn 無vô 能năng 生sanh 義nghĩa 故cố 。 今kim 於ư 此thử 識thức 亦diệc 說thuyết 生sanh 義nghĩa 。 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 有hữu 能năng 生sanh 義nghĩa 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 由do 不bất 覺giác 義nghĩa 熏huân 本bổn 覺giác 故cố 生sanh 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 又hựu 由do 本bổn 覺giác 熏huân 不bất 覺giác 故cố 生sanh 諸chư 淨tịnh 法pháp 。 依y 此thử 二nhị 義nghĩa 通thông 生sanh 一nhất 切thiết 。 故cố 言ngôn 識thức 有hữu 二nhị 義nghĩa 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 文văn 即tức 起khởi 下hạ 有hữu 四tứ 種chủng 熏huân 習tập 以dĩ 下hạ 文văn 也dã 。 當đương 知tri 一nhất 心tâm 義nghĩa 寬khoan 。 總tổng 攝nhiếp 二nhị 門môn 。 此thử 識thức 義nghĩa 狹hiệp 。 在tại 生sanh 滅diệt 門môn 。 此thử 識thức 二nhị 義nghĩa 既ký 在tại 一nhất 門môn 。 故cố 知tri 門môn 寬khoan 而nhi 義nghĩa 狹hiệp 也dã 。 引dẫn 經kinh 釋thích 義nghĩa 如như 別biệt 記ký 也dã 。 第đệ 二nhị 廣quảng 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 言ngôn 云vân 何hà 為vi 二nhị 者giả 。 問vấn 數số 發phát 起khởi 。 次thứ 言ngôn 覺giác 義nghĩa 不bất 覺giác 義nghĩa 者giả 。 依y 數số 列liệt 名danh 。 所sở 言ngôn 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 別biệt 解giải 。 先tiên 釋thích 覺giác 義nghĩa 。 後hậu 解giải 不bất 覺giác 。 覺giác 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 略lược 。 後hậu 廣quảng 。 略lược 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 本bổn 。 後hậu 始thỉ 。 明minh 本bổn 覺giác 中trung 。 亦diệc 有hữu 二nhị 句cú 。 先tiên 明minh 本bổn 覺giác 體thể 。 後hậu 釋thích 本bổn 覺giác 義nghĩa 。 初sơ 中trung 言ngôn 心tâm 體thể 離ly 念niệm 者giả 。 謂vị 離ly 妄vọng 念niệm 。 顯hiển 無vô 不bất 覺giác 也dã 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 者giả 非phi 唯duy 無vô 闇ám 。 有hữu 慧tuệ 光quang 明minh 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 遍biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 第đệ 二nhị 釋thích 義nghĩa 。 是thị 對đối 始thỉ 覺giác 釋thích 本bổn 覺giác 義nghĩa 。 明minh 本bổn 覺giác 竟cánh 。 次thứ 釋thích 始thỉ 覺giác 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 顯hiển 亦diệc 對đối 本bổn 覺giác 不bất 覺giác 起khởi 義nghĩa 。 後hậu 對đối 不bất 覺giác 釋thích 始thỉ 覺giác 義nghĩa 。 此thử 中trung 大đại 意ý 。 欲dục 明minh 始thỉ 覺giác 待đãi 於ư 不bất 覺giác 。 不bất 覺giác 待đãi 於ư 本bổn 覺giác 。 本bổn 覺giác 待đãi 於ư 始thỉ 覺giác 。 既ký 互hỗ 相tương 待đãi 。 則tắc 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 自tự 性tánh 者giả 。 則tắc 非phi 有hữu 覺giác 。 非phi 有hữu 覺giác 者giả 。 由do 互hỗ 相tương 待đãi 。 相tương 待đãi 而nhi 成thành 。 則tắc 非phi 無vô 覺giác 。 非phi 無vô 覺giác 故cố 。 說thuyết 名danh 為vi 覺giác 。 非phi 有hữu 自tự 性tánh 名danh 為vi 覺giác 也dã 。 略lược 明minh 二nhị 覺giác 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 二nhị 覺giác 。 於ư 中trung 先tiên 釋thích 始thỉ 覺giác 。 後hậu 廣quảng 本bổn 覺giác 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 滿mãn 不bất 滿mãn 義nghĩa 。 二nhị 者giả 別biệt 解giải 始thỉ 覺giác 差sai 別biệt 。 三tam 者giả 總tổng 明minh 不bất 異dị 本bổn 覺giác 。 總tổng 標tiêu 中trung 言ngôn 覺giác 心tâm 源nguyên 故cố 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 者giả 。 在tại 於ư 佛Phật 地địa 。 不bất 覺giác 心tâm 源nguyên 故cố 非phi 究cứu 竟cánh 覺giác 者giả 。 金kim 剛cang 已dĩ 還hoàn 也dã 。 次thứ 別biệt 解giải 中trung 。 約ước 四tứ 相tương/tướng 說thuyết 。 此thử 中trung 先tiên 明minh 四tứ 相tương/tướng 。 然nhiên 後hậu 消tiêu 文văn 。 問vấn 。 此thử 中trung 四tứ 相tương/tướng 。 為vi 當đương 同đồng 時thời 。 為vi 是thị 前tiền 後hậu 。 此thử 何hà 所sở 疑nghi 。 若nhược 同đồng 時thời 那na 。 論luận 說thuyết 四tứ 相tương/tướng 覺giác 時thời 差sai 別biệt 。 若nhược 前tiền 後hậu 那na 。 下hạ 言ngôn 四tứ 相tương/tướng 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 依y 薩tát 婆bà 多đa 宗tông 四tứ 相tương/tướng 。 四tứ 體thể 同đồng 時thời 。 四tứ 用dụng 前tiền 後hậu 。 用dụng 前tiền 後hậu 故cố 。 覺giác 時thời 差sai 別biệt 。 體thể 同đồng 時thời 故cố 。 名danh 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 是thị 依y 成thành 實thật 前tiền 後hậu 四tứ 相tương/tướng 。 而nhi 言ngôn 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 者giả 。 以dĩ 本bổn 覺giác 望vọng 四tứ 相tương/tướng 。 則tắc 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 前tiền 後hậu 差sai 別biệt 。 故cố 言ngôn 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 皆giai 無vô 自tự 立lập 。 或hoặc 有hữu 說thuyết 者giả 。 此thử 是thị 大Đại 乘Thừa 。 祕bí 密mật 四tứ 相tương/tướng 。 覺giác 四tứ 相tương/tướng 時thời 。 前tiền 後hậu 淺thiển 深thâm 。 所sở 覺giác 四tứ 相tương/tướng 。 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 夫phu 心tâm 性tánh 本bổn 來lai 離ly 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 。 而nhi 有hữu 無vô 明minh 迷mê 自tự 心tâm 性tánh 。 由do 違vi 心tâm 性tánh 離ly 於ư 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 能năng 生sanh 起khởi 動động 念niệm 四tứ 相tương/tướng 。 四tứ 相tương/tướng 無vô 明minh 和hòa 合hợp 力lực 故cố 。 能năng 令linh 心tâm 體thể 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 如như 似tự 小Tiểu 乘Thừa 論luận 議nghị 之chi 中trung 。 心tâm 在tại 未vị 來lai 未vị 逕kính 生sanh 滅diệt 。 而nhi 由do 業nghiệp 力lực 引dẫn 於ư 四tứ 相tương/tướng 。 能năng 令linh 心tâm 法pháp 。 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 大Đại 乘Thừa 四tứ 相tương 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 經kinh 言ngôn 。 即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 為vi 諸chư 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 漂phiêu 動động 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 此thử 論luận 下hạ 文văn 云vân 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 。 正chánh 謂vị 此thử 也dã 。 總tổng 說thuyết 雖tuy 然nhiên 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 者giả 。 四tứ 相tương/tướng 之chi 內nội 。 各các 有hữu 差sai 別biệt 。 謂vị 生sanh 三tam 。 住trụ 四tứ 。 異dị 六lục 。 滅diệt 七thất 。 生sanh 相tương/tướng 三tam 者giả 。 一nhất 名danh 業nghiệp 相tương/tướng 。 謂vị 由do 無vô 明minh 不bất 覺giác 念niệm 動động 。 雖tuy 有hữu 起khởi 滅diệt 。 見kiến 相tương/tướng 未vị 分phần/phân 。 猶do 如như 未vị 來lai 生sanh 相tương 將tương 至chí 正chánh 用dụng 之chi 時thời 。 二nhị 者giả 轉chuyển 相tương/tướng 。 謂vị 依y 動động 念niệm 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 。 如như 未vị 來lai 生sanh 至chí 正chánh 用dụng 時thời 。 三tam 者giả 現hiện 相tướng 。 謂vị 依y 能năng 見kiến 現hiện 於ư 境cảnh 相tướng 。 如như 未vị 來lai 生sanh 至chí 現hiện 在tại 時thời 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 三tam 相tương 和hòa 合hợp 。 動động 一nhất 心tâm 體thể 隨tùy 轉chuyển 至chí 現hiện 。 猶do 如như 小Tiểu 乘Thừa 未vị 來lai 藏tạng 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 生sanh 相tương/tướng 轉chuyển 至chí 現hiện 在tại 。 今kim 大Đại 乘Thừa 中trung 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 隨tùy 生sanh 至chí 現hiện 。 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 三tam 皆giai 是thị 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 位vị 所sở 有hữu 差sai 別biệt 。 於ư 中trung 委ủy 悉tất 。 下hạ 文văn 當đương 說thuyết 。 是thị 名danh 甚thậm 深thâm 。 三tam 種chủng 生sanh 相tương/tướng 。 住trụ 相tương/tướng 四tứ 者giả 。 由do 此thử 無vô 明minh 。 與dữ 生sanh 和hòa 合hợp 。 迷mê 所sở 生sanh 心tâm 。 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 故cố 能năng 生sanh 起khởi 四tứ 種chủng 住trụ 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 我ngã 癡si 我ngã 見kiến 我ngã 愛ái 我ngã 慢mạn 。 如như 是thị 四tứ 種chủng 。 依y 生sanh 相tương/tướng 起khởi 能năng 相tương/tướng 心tâm 體thể 。 令linh 至chí 住trụ 位vị 內nội 緣duyên 而nhi 住trụ 。 故cố 名danh 住trụ 相tương/tướng 。 此thử 四tứ 皆giai 在tại 第đệ 七thất 識thức 位vị 。 異dị 相tướng 六lục 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 彼bỉ 住trụ 相tương 和hòa 合hợp 。 不bất 覺giác 所sở 計kế 我ngã 我ngã 所sở 空không 。 由do 是thị 能năng 起khởi 六lục 種chủng 異dị 相tướng 。 所sở 謂vị 貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 疑nghi 見kiến 。 如như 新tân 論luận 云vân 。 煩phiền 惱não 自tự 性tánh 唯duy 有hữu 六lục 種chủng 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 六lục 種chủng 和hòa 合hợp 。 能năng 相tương/tướng 住trụ 心tâm 令linh 至chí 異dị 位vị 外ngoại 向hướng 攀phàn 緣duyên 。 故cố 名danh 異dị 相tướng 。 此thử 六lục 在tại 於ư 生sanh 起khởi 識thức 位vị 。 滅diệt 相tương/tướng 七thất 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 此thử 異dị 相tướng 和hòa 合hợp 。 不bất 覺giác 外ngoại 塵trần 違vi 順thuận 性tánh 離ly 。 由do 此thử 發phát 起khởi 七thất 種chủng 滅diệt 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 身thân 口khẩu 七thất 支chi 惡ác 業nghiệp 。 如như 是thị 惡ác 業nghiệp 。 能năng 滅diệt 異dị 心tâm 令linh 墮đọa 惡ác 趣thú 。 故cố 名danh 滅diệt 相tương/tướng 。 猶do 如như 小Tiểu 乘Thừa 滅diệt 相tương/tướng 。 滅diệt 現hiện 在tại 心tâm 。 令linh 入nhập 過quá 去khứ 。 大Đại 乘Thừa 滅diệt 相tương 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 由do 是thị 義nghĩa 故cố 。 四tứ 相tương 生sanh 起khởi 。 一nhất 心tâm 流lưu 轉chuyển 。 一nhất 切thiết 皆giai 因nhân 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 如như 經kinh 言ngôn 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 其kỳ 力lực 最tối 大đại 。 此thử 論luận 云vân 當đương 知tri 無vô 明minh 力lực 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 也dã 。 又hựu 所sở 相tương/tướng 之chi 心tâm 。 一nhất 心tâm 而nhi 來lai 。 能năng 相tương/tướng 之chi 相tướng 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 所sở 起khởi 之chi 相tướng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 至chí 。 其kỳ 用dụng 有hữu 差sai 別biệt 。 取thủ 塵trần 別biệt 相tướng 。 名danh 為vi 數số 法pháp 。 良lương 由do 其kỳ 根căn 本bổn 無vô 明minh 違vi 平bình 等đẳng 性tánh 故cố 也dã 。 其kỳ 所sở 相tương/tướng 心tâm 。 隨tùy 所sở 至chí 處xứ 。 每mỗi 作tác 總tổng 主chủ 。 了liễu 塵trần 通thông 相tương/tướng 。 說thuyết 名danh 心tâm 王vương 。 由do 其kỳ 本bổn 一nhất 心tâm 是thị 諸chư 法pháp 之chi 總tổng 源nguyên 故cố 也dã 。 如như 中trung 邊biên 論luận 云vân 。 唯duy 塵trần 智trí 名danh 心tâm 。 差sai 別biệt 名danh 心tâm 法pháp 。 長trường/trưởng 行hành 釋thích 云vân 。 若nhược 了liễu 塵trần 通thông 相tương/tướng 名danh 心tâm 。 取thủ 塵trần 別biệt 相tướng 名danh 為vi 心tâm 法pháp 。 瑜du 伽già 論luận 中trung 亦diệc 同đồng 是thị 說thuyết 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 諸chư 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 多đa 於ư 心tâm 王vương 計kế 為vi 宰tể 主chủ 。 作tác 者giả 受thọ 者giả 。 由do 不bất 能năng 知tri 其kỳ 。 無vô 自tự 性tánh 隨tùy 緣duyên 流lưu 轉chuyển 故cố 也dã 。 總tổng 此thử 四tứ 相tương/tướng 名danh 為vi 一nhất 念niệm 。 約ước 此thử 一nhất 念niệm 四tứ 相tương/tướng 。 以dĩ 明minh 四tứ 位vị 階giai 降giáng/hàng 。 欲dục 明minh 本bổn 依y 無vô 明minh 不bất 覺giác 之chi 力lực 。 起khởi 生sanh 相tương/tướng 等đẳng 種chủng 種chủng 夢mộng 念niệm 。 動động 其kỳ 心tâm 源nguyên 。 轉chuyển 至chí 滅diệt 相tương/tướng 。 長trường 眠miên 三tam 界giới 。 流lưu 轉chuyển 六lục 趣thú 。 今kim 因nhân 本bổn 覺giác 不bất 思tư 議nghị 熏huân 。 起khởi 厭yếm 樂nhạo/nhạc/lạc 心tâm 。 漸tiệm 向hướng 本bổn 源nguyên 。 始thỉ 息tức 滅diệt 相tương/tướng 乃nãi 至chí 生sanh 相tương/tướng 。 朗lãng 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 覺giác 了liễu 自tự 心tâm 本bổn 無vô 所sở 動động 。 今kim 無vô 所sở 靜tĩnh 。 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 住trụ 一nhất 如như 床sàng 。 如như 經kinh 所sở 說thuyết 夢mộng 度độ 河hà 喻dụ 。 此thử 中trung 應ưng 廣quảng 說thuyết 大đại 意ý 如như 是thị 。 次thứ 消tiêu 其kỳ 文văn 。 約ước 於ư 四tứ 相tương/tướng 以dĩ 別biệt 四tứ 位vị 。 四tứ 位vị 之chi 中trung 各các 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 能năng 覺giác 人nhân 。 二nhị 所sở 覺giác 相tương/tướng 。 三tam 覺giác 利lợi 益ích 。 四tứ 覺giác 分phân 齊tề 。 初sơ 位vị 中trung 言ngôn 如như 。 凡phàm 夫phu 人nhân 者giả 。 是thị 能năng 覺giác 人nhân 位vị 在tại 十thập 信tín 也dã 。 覺giác 知tri 前tiền 念niệm 起khởi 惡ác 者giả 。 顯hiển 所sở 覺giác 相tương/tướng 。 未vị 入nhập 十thập 信tín 之chi 前tiền 。 具cụ 起khởi 七thất 支chi 惡ác 業nghiệp 。 今kim 入nhập 信tín 位vị 。 能năng 知tri 七thất 支chi 實thật 為vi 不bất 善thiện 。 故cố 言ngôn 覺giác 知tri 前tiền 念niệm 起khởi 惡ác 。 此thử 明minh 覺giác 於ư 滅diệt 相tương/tướng 義nghĩa 也dã 。 能năng 止chỉ 後hậu 念niệm 令linh 不bất 起khởi 者giả 。 是thị 覺giác 利lợi 益ích 。 前tiền 由do 不bất 覺giác 。 起khởi 七thất 支chi 惡ác 念niệm 。 今kim 既ký 覺giác 故cố 。 能năng 止chỉ 滅diệt 相tương/tướng 也dã 。 言ngôn 雖tuy 復phục 名danh 覺giác 即tức 是thị 不bất 覺giác 者giả 。 明minh 覺giác 分phân 齊tề 。 雖tuy 知tri 滅diệt 相tương/tướng 實thật 是thị 不bất 善thiện 。 而nhi 猶do 未vị 覺giác 滅diệt 相tương/tướng 是thị 夢mộng 也dã 。 第đệ 二nhị 位vị 中trung 言ngôn 如như 二Nhị 乘Thừa 觀quán 智trí 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 者giả 。 十thập 解giải 以dĩ 上thượng 三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 解giải 初sơ 心tâm 。 名danh 發Phát 心Tâm 住Trụ 。 舉cử 此thử 初sơ 人nhân 。 兼kiêm 取thủ 後hậu 位vị 。 故cố 言ngôn 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 是thị 明minh 能năng 覺giác 人nhân 也dã 。 覺giác 於ư 念niệm 異dị 者giả 。 明minh 所sở 覺giác 相tương/tướng 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 六lục 種chủng 異dị 相tướng 。 分phân 別biệt 內nội 外ngoại 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 此thử 三tam 乘thừa 人nhân 。 了liễu 知tri 無vô 我ngã 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 覺giác 於ư 念niệm 異dị 。 欲dục 明minh 所sở 相tương/tướng 心tâm 體thể 無vô 明minh 所sở 眠miên 。 夢mộng 於ư 異dị 相tướng 。 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 而nhi 今kim 與dữ 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 。 從tùng 異dị 相tướng 夢mộng 而nhi 得đắc 微vi 覺giác 也dã 。 念niệm 無vô 異dị 相tướng 者giả 。 是thị 覺giác 利lợi 益ích 。 既ký 能năng 覺giác 於ư 異dị 相tướng 之chi 夢mộng 。 故cố 彼bỉ 六lục 種chủng 異dị 相tướng 永vĩnh 滅diệt 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 念niệm 無vô 異dị 相tướng 也dã 。 捨xả 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 著trước 相tương/tướng 故cố 名danh 相tướng 似tự 覺giác 者giả 。 是thị 覺giác 分phân 齊tề 。 分phân 別biệt 違vi 順thuận 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 是thị 名danh 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 著trước 相tương/tướng 。 雖tuy 捨xả 如như 是thị 麁thô 執chấp 著trước 想tưởng 。 而nhi 猶do 未vị 得đắc 無vô 分phân 別biệt 覺giác 。 故cố 名danh 相tướng 似tự 覺giác 也dã 。 第đệ 三tam 位vị 中trung 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 者giả 。 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 能năng 覺giác 人nhân 也dã 。 覺giác 於ư 念niệm 住trụ 者giả 。 住trụ 相tương/tướng 之chi 中trung 。 雖tuy 不bất 能năng 計kế 心tâm 外ngoại 有hữu 塵trần 。 而nhi 執chấp 人nhân 法pháp 內nội 緣duyên 而nhi 住trụ 。 法Pháp 身thân 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 二nhị 空không 。 欲dục 明minh 所sở 相tương/tướng 心tâm 體thể 前tiền 覺giác 異dị 相tướng 。 而nhi 猶do 眠miên 於ư 住trụ 相tương/tướng 之chi 夢mộng 。 今kim 與dữ 無vô 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 。 從tùng 住trụ 相tương/tướng 夢mộng 。 而nhi 得đắc 覺giác 悟ngộ 。 故cố 言ngôn 覺giác 於ư 念niệm 住trụ 。 是thị 所sở 覺giác 相tương/tướng 也dã 。 念niệm 無vô 住trụ 相tương/tướng 者giả 。 四tứ 種chủng 住trụ 相tương/tướng 滅diệt 而nhi 不bất 起khởi 。 是thị 覺giác 利lợi 益ích 也dã 。 以dĩ 離ly 分phân 別biệt 。 麁thô 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 人nhân 我ngã 執chấp 。 名danh 分phân 別biệt 簡giản 前tiền 異dị 相tướng 之chi 麁thô 分phân 別biệt 。 故cố 不bất 名danh 麁thô 。 法pháp 我ngã 執chấp 。 名danh 為vi 麁thô 念niệm 。 異dị 後hậu 生sanh 相tương/tướng 之chi 微vi 細tế 念niệm 。 故cố 名danh 麁thô 念niệm 。 雖tuy 復phục 已dĩ 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 覺giác 而nhi 猶do 眠miên 於ư 生sanh 相tương/tướng 之chi 夢mộng 。 故cố 名danh 隨tùy 分phần/phân 覺giác 。 是thị 覺giác 分phân 齊tề 也dã 。 第đệ 四tứ 位vị 中trung 如như 菩Bồ 薩Tát 盡tận 地địa 者giả 。 謂vị 無vô 垢cấu 地địa 。 此thử 是thị 總tổng 舉cử 。 下hạ 之chi 二nhị 句cú 。 別biệt 明minh 二nhị 道đạo 。 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 者giả 。 是thị 方phương 便tiện 道đạo 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 者giả 。 是thị 無vô 間gian 道đạo 。 如như 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 究cứu 竟cánh 道đạo 者giả 。 謂vị 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 方phương 便tiện 道Đạo 攝nhiếp 。 無vô 間gian 道đạo 攝nhiếp 。 是thị 明minh 能năng 覺giác 人nhân 也dã 。 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 者giả 。 是thị 明minh 所sở 覺giác 相tương/tướng 。 心tâm 初sơ 起khởi 者giả 。 依y 無vô 明minh 有hữu 生sanh 相tương/tướng 。 相tương/tướng 心tâm 體thể 令linh 動động 念niệm 。 今kim 乃nãi 證chứng 知tri 離ly 本bổn 覺giác 無vô 不bất 覺giác 。 即tức 動động 念niệm 是thị 靜tĩnh 心tâm 。 故cố 言ngôn 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 。 如như 迷mê 方phương 時thời 謂vị 東đông 為vi 西tây 。 悟ngộ 時thời 乃nãi 知tri 西tây 即tức 是thị 東đông 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 覺giác 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 者giả 。 是thị 明minh 覺giác 利lợi 益ích 。 本bổn 由do 不bất 覺giác 。 有hữu 心tâm 元nguyên 起khởi 。 今kim 既ký 覺giác 故cố 。 心tâm 無vô 所sở 起khởi 。 故cố 言ngôn 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 。 前tiền 三tam 位vị 中trung 雖tuy 有hữu 所sở 離ly 。 而nhi 其kỳ 動động 念niệm 猶do 起khởi 未vị 盡tận 。 故cố 言ngôn 念niệm 無vô 住trụ 相tương/tướng 等đẳng 。 今kim 究cứu 竟cánh 位vị 。 動động 念niệm 都đô 盡tận 。 唯duy 一nhất 心tâm 在tại 。 故cố 言ngôn 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 也dã 。 遠viễn 離ly 以dĩ 下hạ 。 明minh 覺giác 分phân 齊tề 。 於ư 中trung 二nhị 句cú 。 初sơ 正chánh 明minh 覺giác 分phân 齊tề 。 是thị 故cố 以dĩ 下hạ 。 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 。 業nghiệp 相tương/tướng 動động 念niệm 。 念niệm 中trung 最tối 細tế 。 名danh 微vi 細tế 念niệm 。 此thử 相tương/tướng 都đô 盡tận 。 永vĩnh 無vô 所sở 餘dư 。 故cố 言ngôn 遠viễn 離ly 。 遠viễn 離ly 之chi 時thời 。 正chánh 在tại 佛Phật 地địa 。 前tiền 來lai 三tam 位vị 。 未vị 至chí 心tâm 源nguyên 。 生sanh 相tương/tướng 未vị 盡tận 。 心tâm 猶do 無vô 常thường 。 今kim 至chí 此thử 位vị 。 無vô 明minh 永vĩnh 盡tận 。 歸quy 一nhất 心tâm 源nguyên 。 更cánh 無vô 起khởi 動động 。 故cố 言ngôn 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 。 心tâm 即tức 常thường 住trụ 。 更cánh 無vô 所sở 進tiến 。 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 又hựu 復phục 未vị 至chí 心tâm 源nguyên 。 夢mộng 念niệm 未vị 盡tận 。 欲dục 滅diệt 此thử 動động 。 望vọng 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 而nhi 今kim 既ký 見kiến 心tâm 性tánh 。 夢mộng 想tưởng 都đô 盡tận 。 覺giác 知tri 自tự 心tâm 本bổn 無vô 流lưu 轉chuyển 。 今kim 無vô 靜tĩnh 息tức 。 常thường 自tự 一nhất 心tâm 。 住trụ 一nhất 如như 床sàng 故cố 言ngôn 得đắc 見kiến 心tâm 性tánh 。 心tâm 即tức 常thường 住trụ 。 如như 是thị 始thỉ 覺giác 不bất 異dị 本bổn 覺giác 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 名danh 究cứu 竟cánh 覺giác 。 此thử 是thị 正chánh 明minh 覺giác 分phân 齊tề 也dã 。 引dẫn 證chứng 中trung 。 言ngôn 能năng 觀quán 無vô 念niệm 者giả 則tắc 為vi 向hướng 佛Phật 智trí 故cố 者giả 。 在tại 因Nhân 地Địa 時thời 。 雖tuy 未vị 離ly 念niệm 。 而nhi 能năng 觀quán 於ư 無vô 念niệm 道Đạo 理lý 。 說thuyết 此thử 能năng 觀quán 為vi 向hướng 佛Phật 地địa 。 以dĩ 是thị 證chứng 知tri 佛Phật 地địa 無vô 念niệm 。 此thử 是thị 舉cử 因nhân 而nhi 證chứng 果Quả 也dã 。 若nhược 引dẫn 通thông 說thuyết 因nhân 果quả 文văn 證chứng 者giả 。 金kim 鼓cổ 經kinh 言ngôn 。 依y 諸chư 伏phục 道đạo 起khởi 事sự 心tâm 滅diệt 。 依y 法pháp 斷đoạn 道đạo 依y 根căn 本bổn 心tâm 滅diệt 。 依y 勝thắng 拔bạt 道đạo 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 。 此thử 言ngôn 諸chư 伏phục 道đạo 者giả 。 謂vị 三tam 十thập 心tâm 。 起khởi 事sự 心tâm 滅diệt 者giả 。 猶do 此thử 論luận 中trung 捨xả 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 著trước 想tưởng 。 即tức 是thị 異dị 相tướng 滅diệt 也dã 。 法pháp 斷đoạn 道đạo 者giả 。 在tại 法Pháp 身thân 位vị 。 依y 根căn 本bổn 心tâm 滅diệt 者giả 。 猶do 此thử 中trung 說thuyết 捨xả 分phân 別biệt 麁thô 念niệm 相tương/tướng 。 即tức 是thị 住trụ 相tương/tướng 滅diệt 也dã 。 勝thắng 拔bạt 道đạo 者giả 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 者giả 。 猶do 此thử 中trung 說thuyết 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 。 是thị 謂vị 生sanh 相tương/tướng 盡tận 也dã 。 上thượng 來lai 別biệt 明minh 始thỉ 覺giác 差sai 別biệt 。 又hựu 心tâm 起khởi 者giả 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 總tổng 明minh 始thỉ 覺giác 不bất 異dị 本bổn 覺giác 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 重trọng/trùng 明minh 究cứu 竟cánh 覺giác 相tương/tướng 。 二nhị 者giả 正chánh 明minh 不bất 異dị 本bổn 覺giác 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 直trực 顯hiển 究cứu 竟cánh 相tương/tướng 。 二nhị 者giả 舉cử 非phi 覺giác 顯hiển 是thị 覺giác 。 三tam 者giả 對đối 境cảnh 廣quảng 顯hiển 智trí 滿mãn 。 初sơ 中trung 言ngôn 又hựu 心tâm 起khởi 者giả 者giả 。 牒điệp 上thượng 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 之chi 言ngôn 。 非phi 謂vị 覺giác 時thời 知tri 有hữu 初sơ 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 無vô 有hữu 初sơ 相tương/tướng 可khả 知tri 。 而nhi 說thuyết 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 相tương/tướng 者giả 。 如như 覺giác 方phương 時thời 知tri 西tây 是thị 東đông 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 覺giác 心tâm 之chi 時thời 。 知tri 初sơ 動động 相tương/tướng 即tức 本bổn 來lai 靜tĩnh 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 即tức 謂vị 無vô 念niệm 也dã 。 是thị 故cố 以dĩ 下hạ 。 舉cử 非phi 顯hiển 是thị 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 無vô 念niệm 是thị 覺giác 。 是thị 故cố 有hữu 念niệm 不bất 得đắc 名danh 覺giác 。 是thị 即tức 金kim 剛cang 心tâm 以dĩ 還hoàn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 未vị 離ly 無vô 始thỉ 無vô 明minh 之chi 念niệm 。 依y 是thị 義nghĩa 故cố 不bất 得đắc 名danh 覺giác 。 然nhiên 前tiền 對đối 四tứ 相tương/tướng 之chi 夢mộng 差sai 別biệt 。 故cố 說thuyết 漸tiệm 覺giác 。 今kim 約ước 無vô 明minh 之chi 眠miên 無vô 異dị 。 故cố 說thuyết 不bất 覺giác 。 如như 仁nhân 王vương 經kinh 言ngôn 。 始thỉ 從tùng 伏phục 忍nhẫn 至chí 頂đảnh 三tam 昧muội 。 照chiếu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 名danh 為vi 見kiến 。 所sở 謂vị 見kiến 者giả 。 是thị 薩Tát 婆Bà 若Nhã 故cố 。 若nhược 得đắc 以dĩ 下hạ 。 對đối 境cảnh 顯hiển 智trí 。 若nhược 至chí 心tâm 原nguyên 得đắc 於ư 無vô 念niệm 。 即tức 能năng 遍biến 知tri 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 一nhất 心tâm 動động 轉chuyển 四tứ 相tương/tướng 差sai 別biệt 。 故cố 言ngôn 即tức 知tri 心tâm 相tương 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 次thứ 言ngôn 以dĩ 無vô 念niệm 等đẳng 故cố 者giả 。 釋thích 成thành 上thượng 義nghĩa 。 此thử 中trung 有hữu 疑nghi 云vân 。 佛Phật 得đắc 無vô 念niệm 。 眾chúng 生sanh 有hữu 念niệm 。 有hữu 無vô 隔cách 別biệt 。 云vân 何hà 無vô 念niệm 能năng 知tri 有hữu 念niệm 作tác 如như 是thị 疑nghi 。 故cố 遣khiển 之chi 云vân 。 眾chúng 生sanh 有hữu 念niệm 。 本bổn 來lai 無vô 念niệm 。 得đắc 無vô 念niệm 與dữ 彼bỉ 平bình 等đẳng 。 故cố 言ngôn 以dĩ 無vô 念niệm 等đẳng 故cố 。 是thị 明minh 既ký 得đắc 平bình 等đẳng 無vô 念niệm 。 故cố 能năng 遍biến 知tri 諸chư 念niệm 四tứ 相tương/tướng 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 正chánh 明minh 無vô 異dị 。 雖tuy 曰viết 始thỉ 得đắc 無vô 念niệm 之chi 覺giác 。 而nhi 覺giác 四tứ 相tương/tướng 本bổn 來lai 無vô 起khởi 。 待đãi 何hà 不bất 覺giác 而nhi 有hữu 始thỉ 覺giác 。 故cố 言ngôn 實thật 無vô 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 。 下hạ 釋thích 此thử 義nghĩa 。 四tứ 相tương/tướng 俱câu 有hữu 為vi 心tâm 所sở 成thành 。 離ly 一nhất 心tâm 外ngoại 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 故cố 言ngôn 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 皆giai 無vô 自tự 立lập 。 皆giai 無vô 自tự 立lập 。 故cố 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 同đồng 一nhất 本bổn 覺giác 也dã 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 廣quảng 本bổn 覺giác 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 。 後hậu 顯hiển 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 。 二nhị 者giả 列liệt 名danh 。 三tam 者giả 辨biện 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 言ngôn 生sanh 二nhị 種chủng 相tướng 者giả 。 如như 是thị 二nhị 種chủng 相tương/tướng 。 在tại 隨tùy 動động 門môn 。 故cố 言ngôn 生sanh 也dã 。 此thử 二nhị 不bất 離ly 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 故cố 言ngôn 與dữ 彼bỉ 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 第đệ 二nhị 列liệt 名danh 中trung 。 言ngôn 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 者giả 。 正chánh 明minh 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 相tướng 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 相tương/tướng 者giả 。 明minh 此thử 本bổn 覺giác 還hoàn 淨tịnh 時thời 業nghiệp 也dã 。 第đệ 三tam 辨biện 相tương/tướng 中trung 。 先tiên 辨biện 智trí 淨tịnh 相tương/tướng 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 法pháp 。 喻dụ 。 與dữ 合hợp 。 法pháp 中trung 有hữu 二nhị 。 直trực 明minh 。 重trọng/trùng 顯hiển 。 初sơ 中trung 言ngôn 法pháp 力lực 熏huân 習tập 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 法pháp 內nội 熏huân 之chi 力lực 。 依y 此thử 熏huân 力lực 修tu 習tập 資tư 糧lương 。 得đắc 發phát 地địa 上thượng 。 如như 實thật 修tu 行hành 。 至chí 無vô 垢cấu 地địa 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 。 由do 是thị 能năng 破phá 和hòa 合hợp 識thức 內nội 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 顯hiển 其kỳ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 之chi 性tánh 。 故cố 言ngôn 破phá 和hòa 合hợp 識thức 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 。 此thử 時thời 能năng 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 中trung 業nghiệp 相tương/tướng 轉chuyển 相tương/tướng 。 令linh 其kỳ 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 。 遂toại 得đắc 歸quy 源nguyên 。 成thành 淳thuần 淨tịnh 智trí 。 故cố 言ngôn 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 相tương/tướng 智trí 淳thuần 淨tịnh 故cố 。 此thử 中trung 相tương 續tục 識thức 者giả 。 猶do 是thị 和hòa 合hợp 識thức 內nội 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 。 但đãn 為vi 顯hiển 現hiện 法pháp 故cố 說thuyết 破phá 和hòa 合hợp 識thức 。 為vi 成thành 應ưng 身thân 淨tịnh 智trí 。 故cố 說thuyết 滅diệt 相tương 續tục 識thức 相tương/tướng 。 然nhiên 不bất 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 。 但đãn 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 之chi 相tướng 也dã 。 如như 經kinh 說thuyết 言ngôn 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 諸chư 識thức 自tự 相tương/tướng 滅diệt 。 自tự 相tương/tướng 滅diệt 者giả 業nghiệp 相tương/tướng 滅diệt 。 若nhược 自tự 相tương/tướng 滅diệt 者giả 。 不bất 異dị 外ngoại 道đạo 斷đoạn 見kiến 戲hí 論luận 。 諸chư 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 離ly 諸chư 境cảnh 界giới 。 相tương 續tục 識thức 滅diệt 。 相tương 續tục 識thức 滅diệt 已dĩ 。 即tức 滅diệt 諸chư 識thức 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 相tương 續tục 識thức 滅diệt 者giả 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 諸chư 識thức 應ưng 滅diệt 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 也dã 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 以dĩ 下hạ 。 重trọng/trùng 顯hiển 前tiền 說thuyết 滅diệt 不bất 滅diệt 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 心tâm 識thức 之chi 相tướng 皆giai 是thị 無vô 明minh 者giả 。 謂vị 業nghiệp 識thức 轉chuyển 識thức 等đẳng 諸chư 識thức 相tương/tướng 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 皆giai 是thị 不bất 覺giác 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 。 如như 是thị 諸chư 識thức 不bất 覺giác 之chi 相tướng 。 不bất 離ly 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 性tánh 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 不bất 離ly 覺giác 性tánh 。 此thử 無vô 明minh 相tướng 。 與dữ 本bổn 覺giác 性tánh 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 異dị 故cố 非phi 可khả 壞hoại 。 而nhi 非phi 一nhất 故cố 非phi 不bất 可khả 壞hoại 。 若nhược 依y 非phi 異dị 非phi 可khả 壞hoại 義nghĩa 。 說thuyết 無vô 明minh 轉chuyển 即tức 變biến 為vi 明minh 。 若nhược 就tựu 非phi 一nhất 非phi 不bất 可khả 壞hoại 之chi 義nghĩa 。 說thuyết 無vô 明minh 滅diệt 覺giác 性tánh 不bất 壞hoại 。 今kim 此thử 文văn 中trung 依y 非phi 一nhất 門môn 。 故cố 說thuyết 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 相tương/tướng 也dã 。 喻dụ 中trung 言ngôn 水thủy 非phi 動động 性tánh 者giả 。 明minh 今kim 之chi 動động 非phi 自tự 性tánh 動động 。 但đãn 隨tùy 他tha 動động 。 若nhược 自tự 性tánh 動động 者giả 。 動động 相tương/tướng 滅diệt 時thời 。 濕thấp 性tánh 隨tùy 滅diệt 。 而nhi 隨tùy 他tha 動động 。 故cố 動động 相tương/tướng 雖tuy 滅diệt 。 濕thấp 性tánh 不bất 壞hoại 也dã 。 合hợp 中trung 言ngôn 無vô 明minh 滅diệt 者giả 。 本bổn 無vô 明minh 滅diệt 。 是thị 合hợp 風phong 滅diệt 也dã 。 相tương 續tục 即tức 滅diệt 者giả 。 業nghiệp 識thức 等đẳng 滅diệt 。 合hợp 動động 相tương/tướng 滅diệt 也dã 。 智trí 性tánh 不bất 壞hoại 者giả 。 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 神thần 解giải 之chi 性tánh 名danh 為vi 智trí 性tánh 。 是thị 合hợp 濕thấp 性tánh 不bất 壞hoại 也dã 。 次thứ 釋thích 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 相tương/tướng 中trung 。 依y 智trí 淨tịnh 者giả 。 謂vị 前tiền 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 之chi 心tâm 。 始thỉ 得đắc 淳thuần 淨tịnh 。 是thị 始thỉ 覺giác 智trí 。 依y 此thử 智trí 力lực 現hiện 應ứng 化hóa 身thân 。 故cố 言ngôn 無vô 量lượng 功công 德đức 之chi 相tướng 。 此thử 所sở 現hiện 相tướng 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 相tương 續tục 不bất 絕tuyệt 。 故cố 言ngôn 無vô 斷đoạn 。 如như 金kim 鼓cổ 經kinh 言ngôn 。 應ưng 身thân 者giả 。 從tùng 無vô 始thỉ 生sanh 死tử 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 不Bất 共Cộng 之chi 法Pháp 。 能năng 攝nhiếp 持trì 故cố 。 眾chúng 生sanh 不bất 盡tận 用dụng 亦diệc 不bất 盡tận 。 故cố 說thuyết 常thường 住trụ 。 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 。 何hà 者giả 成thành 就tựu 。 自tự 身thân 利lợi 益ích 。 謂vị 得đắc 解giải 脫thoát 。 遠viễn 離ly 煩phiền 惱não 障chướng 智trí 障chướng 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 是thị 名danh 成thành 就tựu 。 自tự 身thân 利lợi 益ích 。 何hà 者giả 成thành 就tựu 他tha 身thân 利lợi 益ích 。 既ký 得đắc 成thành 就tựu 。 自tự 身thân 利lợi 益ích 已dĩ 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 自tự 然nhiên 依y 彼bỉ 二nhị 種chủng 佛Phật 身thân 。 示thị 現hiện 世thế 間gian 。 自tự 在tại 力lực 行hành 。 是thị 名danh 成thành 就tựu 。 他tha 身thân 利lợi 益ích 。 問vấn 。 始thỉ 得đắc 自tự 利lợi 已dĩ 。 方phương 起khởi 利lợi 他tha 業nghiệp 。 云vân 何hà 利lợi 他tha 說thuyết 無vô 始thỉ 耶da 。 解giải 云vân 。 如Như 來Lai 一nhất 念niệm 。 遍biến 應ưng 三tam 世thế 。 所sở 應ưng 無vô 始thỉ 故cố 。 能năng 應ưng 則tắc 無vô 始thỉ 。 猶do 如như 一nhất 念niệm 圓viên 智trí 。 遍biến 達đạt 無vô 邊biên 三tam 世thế 之chi 境cảnh 。 境cảnh 無vô 邊biên 故cố 。 智trí 亦diệc 無vô 邊biên 。 無vô 邊biên 之chi 智trí 。 所sở 現hiện 之chi 相tướng 。 故cố 得đắc 無vô 始thỉ 亦diệc 能năng 無vô 終chung 。 此thử 非phi 心tâm 識thức 思tư 量lượng 所sở 測trắc 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 也dã 。

復phục 次thứ 以dĩ 下hạ 次thứ 明minh 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 之chi 相tướng 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 總tổng 標tiêu 。 二nhị 者giả 別biệt 解giải 。 初sơ 中trung 言ngôn 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 者giả 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 故cố 。 猶do 如như 淨tịnh 鏡kính 者giả 離ly 垢cấu 現hiện 影ảnh 故cố 。 四tứ 種chủng 義nghĩa 中trung 。 第đệ 一nhất 第đệ 三tam 。 依y 離ly 垢cấu 義nghĩa 以dĩ 況huống 淨tịnh 鏡kính 。 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 。 依y 現hiện 像tượng 義nghĩa 亦diệc 有hữu 淨tịnh 義nghĩa 也dã 。 別biệt 解giải 之chi 中trung 。 別biệt 顯hiển 四tứ 種chủng 。 此thử 中trung 前tiền 二nhị 在tại 於ư 因nhân 性tánh 。 其kỳ 後hậu 二nhị 種chủng 在tại 於ư 果quả 地địa 。 前tiền 二nhị 種chủng 者giả 。 明minh 空không 與dữ 智trí 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 言ngôn 。 佛Phật 性tánh 者giả 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 名danh 為vi 智trí 慧tuệ 。 智trí 者giả 見kiến 空không 及cập 與dữ 不bất 空không 。 愚ngu 者giả 不bất 見kiến 空không 與dữ 不bất 空không 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 今kim 此thử 初sơ 中trung 言ngôn 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 心tâm 境cảnh 界giới 相tương/tướng 者giả 。 即tức 顯hiển 彼bỉ 經kinh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 也dã 。 無vô 法pháp 可khả 現hiện 非phi 覺giác 照chiếu 義nghĩa 者giả 。 是thị 釋thích 不bất 見kiến 空không 與dữ 不bất 空không 也dã 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 境cảnh 界giới 悉tất 於ư 中trung 現hiện 者giả 。 是thị 釋thích 彼bỉ 經kinh 智trí 慧tuệ 者giả 見kiến 空không 及cập 與dữ 不bất 空không 。 如như 彼bỉ 經kinh 言ngôn 。 空không 者giả 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 不bất 空không 者giả 謂vị 。 大Đại 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 此thử 中trung 但đãn 現hiện 。 生sanh 死tử 境cảnh 界giới 。 既ký 現hiện 於ư 鏡kính 。 故cố 言ngôn 不bất 出xuất 。 而nhi 不bất 染nhiễm 鏡kính 。 故cố 曰viết 不bất 入nhập 。 隨tùy 所sở 現hiện 像tượng 。 同đồng 本bổn 覺giác 量lượng 。 等đẳng 虛hư 空không 界giới 。 遍biến 三tam 世thế 際tế 。 故cố 無vô 念niệm 念niệm 之chi 失thất 。 亦diệc 無vô 滅diệt 盡tận 之chi 壞hoại 。 故cố 言ngôn 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 常thường 住trụ 一nhất 心tâm 等đẳng 也dã 。 上thượng 來lai 明minh 其kỳ 淨tịnh 鏡kính 之chi 義nghĩa 。 又hựu 一nhất 切thiết 下hạ 。 釋thích 因nhân 熏huân 習tập 義nghĩa 也dã 。 第đệ 三tam 中trung 言ngôn 出xuất 於ư 二nhị 礙ngại 淳thuần 淨tịnh 明minh 者giả 。 是thị 明minh 前tiền 說thuyết 因nhân 熏huân 習tập 鏡kính 出xuất 纏triền 之chi 時thời 為vi 法Pháp 身thân 也dã 。 第đệ 四tứ 中trung 言ngôn 依y 法pháp 出xuất 離ly 故cố 遍biến 照chiếu 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 即tức 彼bỉ 本bổn 覺giác 。 顯hiển 現hiện 之chi 時thời 。 等đẳng 照chiếu 物vật 機cơ 。 示thị 現hiện 萬vạn 化hóa 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 隨tùy 念niệm 示thị 現hiện 。 此thử 與dữ 前tiền 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 業nghiệp 有hữu 何hà 異dị 者giả 。 彼bỉ 明minh 應ưng 身thân 始thỉ 覺giác 之chi 業nghiệp 。 此thử 顯hiển 本bổn 覺giác 法Pháp 身thân 之chi 用dụng 。 隨tùy 起khởi 一nhất 化hóa 。 有hữu 此thử 二nhị 義nghĩa 。 總tổng 說thuyết 雖tuy 然nhiên 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 者giả 。 若nhược 論luận 始thỉ 覺giác 所sở 起khởi 之chi 門môn 。 隨tùy 緣duyên 相tương/tướng 屬thuộc 。 而nhi 得đắc 利lợi 益ích 。 由do 其kỳ 根căn 本bổn 隨tùy 染nhiễm 本bổn 覺giác 。 從tùng 來lai 相tương/tướng 關quan 有hữu 親thân 疎sơ 故cố 。 論luận 其kỳ 本bổn 覺giác 所sở 顯hiển 之chi 門môn 。 普phổ 益ích 機cơ 熟thục 不bất 簡giản 相tương/tướng 屬thuộc 。 由do 其kỳ 本bổn 來lai 性tánh 淨tịnh 本bổn 覺giác 。 等đẳng 通thông 一nhất 切thiết 無vô 親thân 疎sơ 故cố 。 廣quảng 覺giác 義nghĩa 竟cánh 。 次thứ 釋thích 不bất 覺giác 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 先tiên 明minh 根căn 本bổn 不bất 覺giác 。 次thứ 顯hiển 枝chi 末mạt 不bất 覺giác 。 第đệ 三tam 總tổng 結kết 本bổn 末mạt 不bất 覺giác 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 先tiên 明minh 不bất 覺giác 依y 本bổn 覺giác 立lập 。 後hậu 顯hiển 本bổn 覺giác 亦diệc 待đãi 不bất 覺giác 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 謂vị 法pháp 。 喻dụ 。 合hợp 。 初sơ 中trung 言ngôn 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 者giả 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 猶do 如như 迷mê 方phương 也dã 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 而nhi 有hữu 其kỳ 念niệm 者giả 。 業nghiệp 相tương/tướng 動động 念niệm 。 是thị 如như 邪tà 方phương 。 如như 離ly 正chánh 東đông 無vô 別biệt 邪tà 西tây 。 故cố 言ngôn 念niệm 無vô 自tự 相tương/tướng 不bất 離ly 本bổn 覺giác 。 喻dụ 合hợp 之chi 文văn 。 文văn 相tương/tướng 可khả 見kiến 也dã 。 次thứ 明minh 本bổn 覺giác 亦diệc 待đãi 不bất 覺giác 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 言ngôn 以dĩ 有hữu 不bất 覺giác 妄vọng 想tưởng 心tâm 者giả 。 無vô 明minh 所sở 起khởi 。 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 由do 此thử 妄vọng 想tưởng 能năng 知tri 名danh 義nghĩa 。 故cố 有hữu 言ngôn 說thuyết 說thuyết 於ư 真chân 覺giác 。 是thị 名danh 真chân 覺giác 之chi 名danh 待đãi 於ư 妄vọng 想tưởng 也dã 。 若nhược 離ly 不bất 覺giác 則tắc 無vô 真chân 覺giác 自tự 相tương/tướng 可khả 說thuyết 者giả 。 是thị 明minh 所sở 說thuyết 真chân 覺giác 必tất 待đãi 不bất 覺giác 。 若nhược 不bất 相tương 待đãi 。 則tắc 無vô 自tự 相tương/tướng 。 待đãi 他tha 而nhi 有hữu 。 亦diệc 非phi 自tự 相tương/tướng 。 自tự 相tương/tướng 既ký 無vô 。 何hà 有hữu 他tha 相tương/tướng 。 是thị 顯hiển 諸chư 法pháp 無vô 所sở 得đắc 義nghĩa 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 法pháp 淨tịnh 法pháp 皆giai 悉tất 相tương 待đãi 。 無vô 有hữu 自tự 相tướng 可khả 說thuyết 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 若nhược 世thế 諦đế 如như 毫hào 釐li 許hứa 有hữu 實thật 者giả 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 應ưng 有hữu 實thật 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 此thử 下hạ 廣quảng 顯hiển 枝chi 末mạt 不bất 覺giác 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 細tế 相tương/tướng 。 後hậu 顯hiển 麁thô 相tương/tướng 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 初sơ 中trung 言ngôn 與dữ 彼bỉ 不bất 覺giác 相tương 應ứng 不bất 離ly 者giả 。 本bổn 末mạt 相tương 依y 。 故cố 曰viết 相tương 應ứng 。 非phi 如như 王vương 數số 相tương 應ứng 之chi 義nghĩa 。 此thử 為vi 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 心tâm 故cố 。 別biệt 釋thích 中trung 言ngôn 無vô 明minh 業nghiệp 相tương/tướng 者giả 。 依y 無vô 明minh 動động 。 名danh 為vi 業nghiệp 相tương/tướng 故cố 。 起khởi 動động 義nghĩa 是thị 業nghiệp 義nghĩa 。 故cố 言ngôn 心tâm 動động 說thuyết 名danh 為vi 業nghiệp 也dã 。 覺giác 則tắc 不bất 動động 者giả 。 舉cử 對đối 反phản 顯hiển 。 得đắc 始thỉ 覺giác 時thời 。 則tắc 無vô 動động 念niệm 。 是thị 知tri 今kim 動động 。 只chỉ 由do 不bất 覺giác 也dã 。 動động 則tắc 有hữu 苦khổ 者giả 。 如như 得đắc 寂tịch 靜tĩnh 。 即tức 是thị 極cực 樂lạc 。 故cố 今kim 云vân 動động 即tức 是thị 苦khổ 也dã 。 業nghiệp 相tương/tướng 是thị 無vô 苦khổ 。 無vô 明minh 是thị 無vô 集tập 。 如như 是thị 因nhân 果quả 。 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 故cố 言ngôn 果quả 不bất 離ly 因nhân 故cố 。 然nhiên 此thử 業nghiệp 相tương/tướng 雖tuy 有hữu 動động 念niệm 。 而nhi 是thị 極cực 細tế 。 能năng 所sở 未vị 分phần/phân 。 其kỳ 本bổn 無vô 明minh 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 無vô 想tưởng 論luận 云vân 。 問vấn 。 此thử 識thức 何hà 相tương/tướng 何hà 境cảnh 。 答đáp 。 相tương 及cập 境cảnh 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 一nhất 體thể 無vô 異dị 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 云vân 何hà 知tri 有hữu 。 答đáp 。 由do 事sự 故cố 知tri 有hữu 此thử 識thức 。 此thử 識thức 能năng 起khởi 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 業nghiệp 果quả 報báo 事sự 。 譬thí 如như 無vô 明minh 常thường 起khởi 。 此thử 無vô 明minh 可khả 欲dục 分phân 別biệt 不phủ 。 若nhược 可khả 分phân 別biệt 。 非phi 謂vị 無vô 明minh 。 若nhược 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 則tắc 應ưng 非phi 有hữu 。 而nhi 是thị 有hữu 非phi 無vô 。 亦diệc 由do 欲dục 瞋sân 等đẳng 事sự 。 知tri 有hữu 無vô 明minh 。 本bổn 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 此thử 等đẳng 文văn 意ý 。 正chánh 約ước 業nghiệp 相tương/tướng 顯hiển 本bổn 識thức 也dã 。 第đệ 二nhị 能năng 見kiến 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 轉chuyển 相tương/tướng 。 依y 前tiền 業nghiệp 相tương/tướng 轉chuyển 成thành 能năng 緣duyên 。 故cố 言ngôn 以dĩ 依y 動động 能năng 見kiến 。 依y 性tánh 靜tĩnh 門môn 則tắc 無vô 能năng 見kiến 。 故cố 言ngôn 不bất 動động 則tắc 無vô 見kiến 也dã 。 反phản 顯hiển 能năng 見kiến 要yếu 依y 動động 義nghĩa 。 如như 是thị 轉chuyển 相tương/tướng 雖tuy 有hữu 能năng 緣duyên 。 而nhi 未vị 能năng 顯hiển 所sở 緣duyên 境cảnh 相tướng 。 直trực 是thị 外ngoại 向hướng 。 非phi 託thác 境cảnh 故cố 。 如như 攝nhiếp 論luận 云vân 。 意ý 識thức 緣duyên 三tam 世thế 。 及cập 非phi 三tam 世thế 境cảnh 。 是thị 則tắc 可khả 知tri 此thử 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 。 不bất 可khả 知tri 故cố 。 此thử 言ngôn 不bất 可khả 知tri 者giả 。 以dĩ 無vô 可khả 知tri 境cảnh 故cố 。 如như 說thuyết 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 始thỉ 不bất 可khả 知tri 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 約ước 轉chuyển 相tương/tướng 顯hiển 本bổn 識thức 也dã 。 第đệ 三tam 境cảnh 界giới 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 現hiện 相tướng 。 依y 前tiền 轉chuyển 相tương/tướng 能năng 現hiện 境cảnh 界giới 。 故cố 言ngôn 能năng 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 如như 四tứ 卷quyển 經kinh 言ngôn 。 大đại 慧tuệ 。 略lược 說thuyết 有hữu 三tam 種chủng 識thức 。 廣quảng 說thuyết 有hữu 八bát 相tương/tướng 。 何hà 等đẳng 為vi 三tam 。

謂vị 真chân 識thức 。 現hiện 識thức 。 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 持trì 諸chư 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 處xứ 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 又hựu 下hạ 文văn 言ngôn 。 譬thí 如như 藏tạng 識thức 頓đốn 分phân 別biệt 知tri 。 自tự 心tâm 現hiện 身thân 及cập 身thân 安an 立lập 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 。 此thử 論luận 下hạ 文văn 明minh 現hiện 識thức 云vân 。 所sở 謂vị 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 猶do 如như 明minh 鏡kính 。 現hiện 於ư 色sắc 像tượng 。 現hiện 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 常thường 在tại 前tiền 故cố 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 。 約ước 於ư 現hiện 相tướng 以dĩ 顯hiển 本bổn 識thức 。 如như 是thị 現hiện 相tướng 既ký 在tại 本bổn 識thức 。 何hà 況huống 其kỳ 本bổn 轉chuyển 相tương/tướng 業nghiệp 相tương/tướng 。 反phản 在tại 六lục 七thất 識thức 中trung 說thuyết 乎hồ 。 以dĩ 有hữu 已dĩ 下hạ 次thứ 明minh 麁thô 相tương/tướng 。 於ư 中trung 亦diệc 二nhị 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 初sơ 言ngôn 以dĩ 有hữu 境cảnh 界giới 緣duyên 者giả 。 依y 前tiền 現hiện 識thức 所sở 現hiện 境cảnh 故cố 。 起khởi 七thất 識thức 中trung 六lục 種chủng 麁thô 相tương/tướng 。 是thị 釋thích 經kinh 言ngôn 境cảnh 界giới 風phong 所sở 動động 七thất 識thức 波ba 浪lãng 轉chuyển 之chi 意ý 也dã 。 次thứ 別biệt 釋thích 中trung 。 初sơ 之chi 一nhất 相tương/tướng 。 是thị 第đệ 七thất 識thức 。 次thứ 四tứ 相tương/tướng 者giả 。 在tại 生sanh 起khởi 識thức 。 後hậu 一nhất 相tương/tướng 者giả 。 彼bỉ 所sở 生sanh 果quả 也dã 。 初sơ 言ngôn 智trí 相tương/tướng 者giả 。 是thị 第đệ 七thất 識thức 麁thô 中trung 之chi 始thỉ 。 始thỉ 有hữu 慧tuệ 數số 分phân 別biệt 我ngã 塵trần 。 故cố 名danh 智trí 相tương/tướng 。 如như 夫phu 人nhân 經kinh 言ngôn 。 於ư 此thử 六lục 識thức 。 及cập 心tâm 法pháp 智trí 。 此thử 七thất 法pháp 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 此thử 言ngôn 心tâm 法pháp 智trí 者giả 。 慧tuệ 數số 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 在tại 善thiện 道đạo 。 分phân 別biệt 可khả 愛ái 法pháp 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 在tại 惡ác 道đạo 時thời 。 分phân 別biệt 不bất 愛ái 法pháp 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 故cố 言ngôn 依y 於ư 境cảnh 界giới 心tâm 起khởi 分phân 別biệt 愛ái 與dữ 不bất 愛ái 故cố 也dã 。 具cụ 而nhi 言ngôn 之chi 。 緣duyên 於ư 本bổn 識thức 。 計kế 以dĩ 為vi 我ngã 。 緣duyên 所sở 現hiện 境cảnh 。 計kế 為vi 我ngã 所sở 。 而nhi 今kim 此thử 中trung 就tựu 其kỳ 麁thô 顯hiển 。 故cố 說thuyết 依y 於ư 境cảnh 界giới 心tâm 起khởi 。 又hựu 此thử 境cảnh 界giới 。 不bất 離ly 現hiện 識thức 。 猶do 如như 影ảnh 像tượng 。 不bất 離ly 鏡kính 面diện 。 此thử 第đệ 七thất 識thức 直trực 爾nhĩ 內nội 向hướng 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 而nhi 不bất 別biệt 計kế 心tâm 外ngoại 有hữu 塵trần 。 故cố 餘dư 處xứ 說thuyết 還hoàn 緣duyên 彼bỉ 識thức 。 問vấn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 第đệ 七thất 末mạt 那na 。 非phi 但đãn 緣duyên 識thức 。 亦diệc 緣duyên 六lục 塵trần 。 答đáp 。 此thử 有hữu 二nhị 證chứng 。 一nhất 依y 比tỉ 量lượng 。 二nhị 聖thánh 言ngôn 量lượng 。 言ngôn 比tỉ 量lượng 者giả 。 此thử 意ý 根căn 必tất 與dữ 意ý 識thức 同đồng 境cảnh 。 是thị 立lập 宗tông 也dã 。 不bất 共cộng 所sở 依y 故cố 。 是thị 辨biện 因nhân 也dã 。 諸chư 是thị 不bất 共cộng 所sở 依y 。 必tất 與dữ 能năng 依y 同đồng 境cảnh 。 如như 眼nhãn 根căn 等đẳng 。 是thị 隨tùy 同đồng 品phẩm 言ngôn 也dã 。 或hoặc 時thời 不bất 同đồng 境cảnh 者giả 。 必tất 非phi 不bất 共cộng 所sở 依y 。 如như 次thứ 第đệ 滅diệt 意ý 根căn 等đẳng 。 是thị 遠viễn 離ly 言ngôn 也dã 。 如như 是thị 宗tông 因nhân 譬thí 喻dụ 無vô 過quá 。 故cố 知tri 意ý 根căn 亦diệc 緣duyên 六lục 塵trần 也dã 。 若nhược 依y 是thị 義nghĩa 。 能năng 依y 意ý 識thức 緣duyên 意ý 根căn 時thời 。 所sở 依y 意ý 根căn 亦diệc 對đối 自tự 體thể 。 以dĩ 有hữu 自tự 證chứng 分phần/phân 故cố 無vô 過quá 。 亦diệc 緣duyên 自tự 所sở 相tương 應ứng 心tâm 法pháp 。 以dĩ 無vô 能năng 障chướng 法pháp 故cố 得đắc 緣duyên 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 皆giai 證chứng 自tự 體thể 。 是thị 故cố 不bất 廢phế 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 此thử 義nghĩa 唯duy 不bất 通thông 於ư 五ngũ 識thức 。 依y 色sắc 根căn 起khởi 不bất 通thông 利lợi 故cố 。 但đãn 對đối 色sắc 塵trần 。 非phi 餘dư 境cảnh 故cố 。 聖thánh 言ngôn 量lượng 者giả 有hữu 經kinh 有hữu 。 金kim 鼓cổ 經kinh 言ngôn 。 眼nhãn 根căn 受thọ 色sắc 。 耳nhĩ 根căn 分phân 別biệt 聲thanh 。 乃nãi 至chí 意ý 根căn 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 大Đại 乘Thừa 意ý 根căn 。 即tức 是thị 末mạt 那na 。 故cố 知tri 遍biến 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 又hựu 對đối 法pháp 論luận 十thập 種chủng 分phân 別biệt 中trung 言ngôn 。 第đệ 一nhất 相tương/tướng 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 身thân 所sở 居cư 處xứ 所sở 受thọ 用dụng 義nghĩa 。 彼bỉ 復phục 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 以dĩ 諸chư 色sắc 根căn 器khí 世thế 界giới 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 為vi 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 分phân 別biệt 者giả 。 謂vị 六lục 識thức 身thân 及cập 意ý 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 取thủ 相tương/tướng 而nhi 顯hiển 現hiện 故cố 。 此thử 中trung 五ngũ 識thức 。 唯duy 現hiện 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 意ý 識thức 及cập 意ý 。 通thông 現hiện 色sắc 根căn 及cập 器khí 世thế 界giới 。 色sắc 等đẳng 境cảnh 界giới 。 設thiết 使sử 末mạt 那na 不bất 緣duyên 色sắc 根căn 器khí 世thế 界giới 等đẳng 。 則tắc 能năng 現hiện 分phân 別biệt 唯duy 應ưng 取thủ 六lục 識thức 。 而nhi 言ngôn 及cập 意ý 。 故cố 知tri 通thông 緣duyên 也dã 。 且thả 置trí 傍bàng 論luận 。 還hoàn 釋thích 本bổn 文văn 。 第đệ 二nhị 相tương 續tục 相tương/tướng 者giả 。 是thị 生sanh 起khởi 識thức 。 識thức 蘊uẩn 。 是thị 麁thô 分phân 別biệt 。 遍biến 計kế 諸chư 法pháp 得đắc 長trường/trưởng 相tương 續tục 。 又hựu 能năng 起khởi 愛ái 取thủ 。 引dẫn 持trì 過quá 去khứ 諸chư 行hành 不bất 斷đoạn 。 亦diệc 得đắc 潤nhuận 生sanh 。 能năng 令linh 未vị 來lai 果quả 報báo 相tương 續tục 。 依y 是thị 義nghĩa 故cố 名danh 相tướng 續tục 相tương/tướng 。 不bất 同đồng 前tiền 說thuyết 相tương 續tục 心tâm 也dã 。 依y 於ư 智trí 者giả 。 依y 前tiền 智trí 相tương/tướng 為vi 根căn 所sở 生sanh 故cố 。 所sở 依y 是thị 細tế 。 唯duy 一nhất 捨xả 受thọ 。 能năng 依y 是thị 麁thô 。 具cụ 起khởi 苦khổ 樂lạc 。 故cố 言ngôn 生sanh 起khởi 苦khổ 樂lạc 也dã 。 又hựu 所sở 依y 智trí 相tương/tướng 。 內nội 緣duyên 而nhi 住trụ 。 不bất 計kế 外ngoại 塵trần 。 故cố 是thị 似tự 眠miên 。 此thử 相tương 續tục 識thức 。 遍biến 計kế 內nội 外ngoại 。 覺giác 觀quán 分phân 別biệt 。 如như 似tự 覺giác 悟ngộ 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 覺giác 心tâm 起khởi 念niệm 。 起khởi 念niệm 即tức 是thị 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。 識thức 蘊uẩn 與dữ 此thử 麁thô 執chấp 相tướng 應ưng 。 遍biến 馳trì 諸chư 境cảnh 。 故cố 言ngôn 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 執chấp 取thủ 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 受thọ 蘊uẩn 。 以dĩ 依y 識thức 蘊uẩn 。 分phân 別biệt 違vi 順thuận 。 領lãnh 納nạp 苦khổ 樂lạc 。 故cố 言ngôn 依y 於ư 相tương 續tục 乃nãi 至chí 住trụ 苦khổ 樂lạc 等đẳng 也dã 。 第đệ 四tứ 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 想tưởng 蘊uẩn 。 依y 前tiền 受thọ 蘊uẩn 。 分phân 別biệt 違vi 順thuận 等đẳng 名danh 言ngôn 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 依y 妄vọng 執chấp 乃nãi 至chí 名danh 言ngôn 相tương/tướng 故cố 也dã 。 第đệ 五ngũ 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 者giả 。 即tức 是thị 行hành 蘊uẩn 。 依y 於ư 想tưởng 蘊uẩn 所sở 取thủ 名danh 相tướng 。 而nhi 起khởi 思tư 數số 。 造tạo 作tác 善thiện 惡ác 。 故cố 言ngôn 依y 於ư 名danh 字tự 。 乃nãi 至chí 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 故cố 也dã 。 第đệ 六lục 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng 者giả 。 依y 前tiền 行hành 蘊uẩn 。 所sở 造tạo 之chi 業nghiệp 。 而nhi 受thọ 三tam 有hữu 六lục 趣thú 苦khổ 果quả 。 故cố 言ngôn 依y 業nghiệp 受thọ 果quả 不bất 自tự 在tại 故cố 也dã 。 當đương 知tri 以dĩ 下hạ 第đệ 三tam 總tổng 結kết 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 六lục 種chủng 麁thô 相tương/tướng 。 依y 於ư 現hiện 相tướng 所sở 現hiện 境cảnh 起khởi 。 三tam 種chủng 細tế 相tương/tướng 。 親thân 依y 無vô 明minh 。 如như 是thị 六lục 三tam 。 總tổng 攝nhiếp 諸chư 染nhiễm 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 法pháp 根căn 本bổn 。 以dĩ 諸chư 染nhiễm 相tướng 雖tuy 有hữu 麁thô 細tế 。 而nhi 皆giai 不bất 覺giác 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 覺giác 之chi 相tướng 是thị 無vô 明minh 氣khí 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 染nhiễm 法pháp 皆giai 是thị 不bất 覺giác 相tương/tướng 故cố 。 第đệ 二nhị 依y 義nghĩa 別biệt 解giải 有hữu 三tam 分phần/phân 內nội 。 第đệ 一nhất 略lược 明minh 功công 能năng 。 第đệ 二nhị 廣quảng 顯hiển 體thể 相tướng 。 如như 是thị 二nhị 分phần 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 第đệ 三Tam 明Minh 同đồng 異dị 相tướng 。 此thử 中trung 有hữu 三tam 。 總tổng 標tiêu 列liệt 名danh 。 次thứ 第đệ 辨biện 相tương/tướng 。 辨biện 相tương/tướng 之chi 中trung 。 先tiên 明minh 同đồng 相tương/tướng 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 引dẫn 喻dụ 。 二nhị 者giả 合hợp 喻dụ 。 三tam 者giả 引dẫn 證chứng 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 無vô 漏lậu 者giả 。 本bổn 覺giác 始thỉ 覺giác 也dã 。 無vô 明minh 者giả 。 本bổn 末mạt 不bất 覺giác 也dã 。 此thử 二nhị 皆giai 有hữu 業nghiệp 用dụng 顯hiển 現hiện 。 而nhi 非phi 定định 有hữu 。 故cố 名danh 業nghiệp 幻huyễn 。 第đệ 三tam 中trung 言ngôn 本bổn 來lai 常thường 住trụ 。 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 提Đề 法Pháp 者giả 。 如như 大đại 品phẩm 經kinh 言ngôn 。 以dĩ 是thị 智trí 慧tuệ 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 結kết 使sử 。 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 元nguyên 是thị 世thế 俗tục 法pháp 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 空không 中trung 無vô 有hữu 滅diệt 。 亦diệc 無vô 使sử 滅diệt 者giả 。 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 又hựu 言ngôn 。 何hà 義nghĩa 故cố 為vi 菩Bồ 提Đề 。 空không 義nghĩa 。 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。 如như 義nghĩa 。 法pháp 性tánh 義nghĩa 。 實thật 際tế 義nghĩa 。 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。

復phục 次thứ 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 誑cuống 不bất 異dị 。 是thị 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 故cố 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 約ước 於ư 性tánh 淨tịnh 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 諸chư 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 入nhập 也dã 。 非phi 可khả 修tu 相tương/tướng 者giả 。 無vô 因nhân 行hành 故cố 。 非phi 可khả 作tác 相tương/tướng 者giả 。 無vô 果quả 起khởi 故cố 。 畢tất 竟cánh 無vô 得đắc 者giả 。 以dĩ 無vô 能năng 得đắc 者giả 。 無vô 得đắc 時thời 無vô 得đắc 處xứ 故cố 。 亦diệc 無vô 以dĩ 下hạ 。 猶do 是thị 經Kinh 文văn 。 而nhi 非phi 此thử 中trung 所sở 證chứng 之chi 要yếu 。 但đãn 是thị 一nhất 處xứ 相tương 續tục 之chi 文văn 。 是thị 故cố 相tương 從tùng 引dẫn 之chi 而nhi 已dĩ 。 明minh 異dị 相tướng 中trung 。 先tiên 喻dụ 。 後hậu 合hợp 。 合hợp 中trung 言ngôn 隨tùy 染nhiễm 幻huyễn 差sai 別biệt 者giả 。 是thị 無vô 漏lậu 法Pháp 。 性tánh 染nhiễm 幻huyễn 差sai 別biệt 者giả 。 是thị 無vô 明minh 法pháp 何hà 者giả 。 本bổn 末mạt 無vô 明minh 。 違vi 平bình 等đẳng 性tánh 。 是thị 故cố 其kỳ 性tánh 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 諸chư 無vô 漏lậu 法pháp 。 順thuận 平bình 等đẳng 性tánh 。 直trực 置trí 其kỳ 性tánh 。 應ưng 無vô 差sai 別biệt 。 但đãn 隨tùy 染nhiễm 法pháp 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 故cố 說thuyết 無vô 漏lậu 有hữu 差sai 別biệt 耳nhĩ 。 謂vị 對đối 業nghiệp 識thức 等đẳng 染nhiễm 法pháp 差sai 別biệt 。 故cố 說thuyết 本bổn 覺giác 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 。 又hựu 對đối 治trị 此thử 。 諸chư 法pháp 差sai 別biệt 。 故cố 成thành 始thỉ 覺giác 萬vạn 德đức 差sai 別biệt 。 然nhiên 如như 是thị 染nhiễm 淨tịnh 。 皆giai 是thị 相tương 待đãi 。 非phi 無vô 顯hiển 現hiện 。 而nhi 非phi 是thị 有hữu 。 是thị 故cố 通thông 名danh 幻huyễn 差sai 別biệt 也dã 。 上thượng 來lai 廣quảng 釋thích 立lập 義nghĩa 分phần/phân 中trung 是thị 心tâm 生sanh 滅diệt 竟cánh 在tại 於ư 前tiền 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 釋thích 其kỳ 因nhân 緣duyên 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 生sanh 滅diệt 依y 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 後hậu 顯hiển 所sở 依y 因nhân 緣duyên 體thể 相tướng 。 初sơ 中trung 亦diệc 二nhị 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 初sơ 中trung 言ngôn 因nhân 緣duyên 者giả 。 阿a 梨lê 耶da 心tâm 體thể 變biến 作tác 諸chư 法pháp 。 是thị 生sanh 滅diệt 因nhân 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 熏huân 動động 心tâm 體thể 。 是thị 生sanh 滅diệt 緣duyên 。 又hựu 復phục 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 諸chư 染nhiễm 根căn 本bổn 起khởi 諸chư 生sanh 滅diệt 。 故cố 說thuyết 為vi 因nhân 。 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 能năng 動động 七thất 識thức 波ba 浪lãng 生sanh 滅diệt 。 是thị 生sanh 滅diệt 緣duyên 。 依y 是thị 二nhị 義nghĩa 以dĩ 顯hiển 因nhân 緣duyên 。 諸chư 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 聚tụ 集tập 而nhi 生sanh 。 故cố 名danh 眾chúng 生sanh 。 而nhi 無vô 別biệt 體thể 。 唯duy 依y 心tâm 體thể 。 故cố 言ngôn 依y 心tâm 。 即tức 是thị 梨lê 耶da 自tự 相tương/tướng 心tâm 也dã 。 能năng 依y 眾chúng 生sanh 是thị 意ý 意ý 識thức 。 以dĩ 之chi 故cố 言ngôn 意ý 意ý 識thức 轉chuyển 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 下hạ 別biệt 釋thích 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 先tiên 釋thích 依y 心tâm 。 次thứ 釋thích 意ý 轉chuyển 。 後hậu 釋thích 意ý 識thức 轉chuyển 。 初sơ 中trung 言ngôn 阿a 梨lê 耶da 識thức 者giả 。 是thị 上thượng 說thuyết 心tâm 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 之chi 因nhân 。 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 者giả 。 在tại 梨lê 耶da 識thức 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 之chi 緣duyên 。 欲dục 明minh 依y 此thử 因nhân 緣duyên 意ý 意ý 識thức 轉chuyển 。 故cố 言ngôn 以dĩ 依y 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 。 上thượng 總tổng 標tiêu 中trung 略lược 標tiêu 其kỳ 因nhân 。 是thị 故cố 但đãn 言ngôn 依y 心tâm 。 此thử 別biệt 釋thích 中trung 具cụ 顯hiển 因nhân 緣duyên 。 故cố 說thuyết 亦diệc 依y 梨lê 耶da 識thức 內nội 所sở 有hữu 無vô 明minh 也dã 。 不bất 覺giác 以dĩ 下hạ 。 次thứ 釋thích 意ý 轉chuyển 。 於ư 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 略lược 明minh 意ý 轉chuyển 。 二nhị 者giả 廣quảng 顯hiển 轉chuyển 相tương/tướng 。 三tam 者giả 結kết 成thành 依y 心tâm 之chi 義nghĩa 。 初sơ 中trung 即tức 明minh 五ngũ 種chủng 識thức 相tương/tướng 。 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 者giả 。 所sở 依y 心tâm 體thể 。 由do 無vô 明minh 熏huân 。 舉cử 體thể 起khởi 動động 。 即tức 是thị 業nghiệp 識thức 也dã 。 言ngôn 能năng 見kiến 者giả 。 即tức 彼bỉ 心tâm 體thể 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 。 是thị 為vi 轉chuyển 識thức 言ngôn 能năng 現hiện 者giả 。 即tức 彼bỉ 心tâm 體thể 復phục 成thành 能năng 現hiện 。 即tức 是thị 現hiện 識thức 。 能năng 取thủ 境cảnh 界giới 者giả 。 能năng 取thủ 現hiện 識thức 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 。 是thị 為vi 智trí 識thức 。 起khởi 念niệm 相tương 續tục 者giả 。 於ư 所sở 取thủ 境cảnh 起khởi 諸chư 麁thô 念niệm 。 是thị 相tương 續tục 識thức 。 依y 此thử 五ngũ 義nghĩa 次thứ 第đệ 轉chuyển 成thành 。 能năng 對đối 諸chư 境cảnh 而nhi 生sanh 意ý 識thức 。 故cố 說thuyết 此thử 五ngũ 以dĩ 為vi 意ý 也dã 。 此thử 意ý 以dĩ 下hạ 。 第đệ 二nhị 廣quảng 明minh 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 別biệt 釋thích 中trung 言ngôn 無vô 明minh 力lực 者giả 。 舉cử 所sở 依y 緣duyên 。 不bất 覺giác 心tâm 動động 者giả 。 釋thích 其kỳ 業nghiệp 義nghĩa 。 起khởi 動động 之chi 義nghĩa 是thị 業nghiệp 義nghĩa 故cố 。 轉chuyển 識thức 中trung 言ngôn 依y 於ư 動động 心tâm 能năng 見kiến 相tương/tướng 故cố 者giả 。 依y 前tiền 業nghiệp 識thức 之chi 動động 。 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 之chi 相tướng 。 然nhiên 轉chuyển 識thức 有hữu 二nhị 。 若nhược 就tựu 無vô 明minh 所sở 動động 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 者giả 。 是thị 在tại 本bổn 識thức 。 如như 其kỳ 境cảnh 界giới 所sở 動động 轉chuyển 成thành 能năng 見kiến 者giả 。 是thị 謂vị 七thất 識thức 。 此thử 中trung 轉chuyển 相tương/tướng 。 約ước 初sơ 義nghĩa 也dã 。 現hiện 識thức 中trung 言ngôn 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 者giả 。 依y 前tiền 轉chuyển 識thức 之chi 見kiến 。 復phục 起khởi 能năng 現hiện 之chi 用dụng 。 如như 上thượng 文văn 言ngôn 以dĩ 依y 能năng 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 當đương 知tri 現hiện 識thức 依y 於ư 轉chuyển 識thức 。 非phi 能năng 見kiến 用dụng 即tức 是thị 能năng 現hiện 。 是thị 故cố 前tiền 言ngôn 能năng 見kiến 能năng 現hiện 。 次thứ 喻dụ 。 後hậu 合hợp 。 合hợp 中trung 言ngôn 五ngũ 塵trần 者giả 。 且thả 舉cử 麁thô 顯hiển 以dĩ 合hợp 色sắc 像tượng 。 實thật 論luận 通thông 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 故cố 。 以dĩ 一nhất 切thiết 時thời 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 常thường 在tại 前tiền 故cố 者giả 。 非phi 如như 第đệ 六lục 七thất 識thức 有hữu 時thời 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 以dĩ 是thị 文văn 證chứng 。 當đương 知tri 是thị 三tam 皆giai 在tại 本bổn 識thức 之chi 內nội 別biệt 用dụng 也dã 。 第đệ 四Tứ 智Trí 識thức 者giả 。 是thị 第đệ 七thất 識thức 上thượng 六lục 相tương/tướng 內nội 初sơ 之chi 智trí 相tương/tướng 。 義nghĩa 如như 前tiền 說thuyết 。 愛ái 非phi 愛ái 果quả 。 名danh 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 。 分phân 別biệt 彼bỉ 法pháp 。 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 故cố 言ngôn 分phân 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 也dã 。 第đệ 五ngũ 相tương 續tục 識thức 者giả 。 即tức 是thị 意ý 識thức 上thượng 六lục 相tương/tướng 中trung 名danh 相tướng 續tục 相tương/tướng 。 以dĩ 念niệm 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 故cố 者giả 。 法pháp 執chấp 相tướng 應ưng 。 得đắc 長trường/trưởng 相tương 續tục 。 此thử 約ước 自tự 體thể 不bất 斷đoạn 以dĩ 釋thích 相tương 續tục 義nghĩa 也dã 。 住trụ 持trì 以dĩ 下hạ 。 約ước 其kỳ 功công 能năng 釋thích 相tương 續tục 義nghĩa 。 此thử 識thức 能năng 起khởi 愛ái 取thủ 煩phiền 惱não 。 故cố 能năng 引dẫn 持trì 過quá 去khứ 無vô 明minh 所sở 發phát 諸chư 行hành 。 令linh 成thành 堪kham 任nhậm 來lai 果quả 之chi 有hữu 。 故cố 言ngôn 住trụ 持trì 乃nãi 至chí 不bất 失thất 故cố 。 又hựu 復phục 能năng 起khởi 潤nhuận 生sanh 煩phiền 惱não 。 能năng 使sử 業nghiệp 果quả 續tục 生sanh 不bất 絕tuyệt 。 故cố 言ngôn 成thành 就tựu 。 無vô 差sai 違vi 故cố 。 如như 是thị 三tam 世thế 。 因nhân 果quả 流lưu 轉chuyển 不bất 絕tuyệt 。 功công 在tại 意ý 識thức 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 相tướng 續tục 識thức 。 次thứ 言ngôn 念niệm 已dĩ 經kinh 事sự 慮lự 未vị 來lai 事sự 者giả 。 顯hiển 此thử 識thức 用dụng 麁thô 顯hiển 分phân 別biệt 。 不bất 同đồng 智trí 識thức 微vi 細tế 分phân 別biệt 。 是thị 知tri 此thử 識thức 唯duy 在tại 意ý 識thức 。 不bất 同đồng 上thượng 說thuyết 相tương 續tục 心tâm 也dã 。 是thị 故cố 以dĩ 下hạ 。 第đệ 三tam 結kết 明minh 依y 心tâm 之chi 義nghĩa 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 略lược 。 後hậu 廣quảng 。 初sơ 言ngôn 是thị 故cố 者giả 。 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 五ngũ 種chủng 識thức 等đẳng 依y 心tâm 而nhi 成thành 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 三tam 界giới 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 作tác 。 如như 十Thập 地Địa 經kinh 言ngôn 。 佛Phật 子tử 。 三tam 界giới 但đãn 一nhất 心tâm 作tác 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 下hạ 廣quảng 釋thích 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 諸chư 法pháp 不bất 無vô 而nhi 非phi 是thị 有hữu 。 後hậu 顯hiển 諸chư 法pháp 不bất 有hữu 而nhi 非phi 都đô 無vô 。 初sơ 中trung 言ngôn 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 從tùng 心tâm 起khởi 妄vọng 念niệm 而nhi 生sanh 者giả 。 是thị 明minh 諸chư 法pháp 不bất 無vô 顯hiển 現hiện 也dã 。 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 即tức 分phân 別biệt 自tự 心tâm 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 無vô 相tướng 可khả 得đắc 者giả 。 是thị 明minh 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 之chi 義nghĩa 。 如như 十thập 卷quyển 經kinh 言ngôn 。 身thân 資tư 生sanh 住trụ 持trì 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 生sanh 。 應ưng 有hữu 二nhị 種chủng 心tâm 。 而nhi 心tâm 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 如như 刀đao 不bất 自tự 割cát 。 指chỉ 亦diệc 不bất 自tự 指chỉ 。 如như 心tâm 不bất 自tự 見kiến 。 其kỳ 事sự 亦diệc 如như 是thị 。 解giải 云vân 。 若nhược 如như 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 諸chư 事sự 。 如như 是thị 所sở 見kiến 。 是thị 實thật 有hữu 者giả 。 則tắc 有hữu 能năng 見kiến 所sở 見kiến 二nhị 相tương/tướng 。 而nhi 其kỳ 夢mộng 中trung 實thật 無vô 二nhị 法pháp 。 三tam 界giới 諸chư 心tâm 皆giai 如như 此thử 夢mộng 。 離ly 心tâm 之chi 外ngoại 。 無vô 可khả 分phân 別biệt 。 故cố 言ngôn 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 即tức 分phân 別biệt 自tự 心tâm 。 而nhi 就tựu 自tự 心tâm 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 如như 刀đao 指chỉ 等đẳng 。 故cố 言ngôn 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 既ký 無vô 他tha 可khả 見kiến 。 亦diệc 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 所sở 見kiến 無vô 故cố 。 能năng 見kiến 無vô 。 能năng 所sở 二nhị 相tương/tướng 二nhị 相tương/tướng 。 皆giai 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 言ngôn 無vô 相tướng 可khả 得đắc 也dã 。 此thử 中trung 釋thích 難nan 會hội 通thông 新tân 古cổ 。 如như 別biệt 記ký 中trung 塵trần 分phân 別biệt 也dã 。 當đương 知tri 以dĩ 下hạ 。 次thứ 明minh 非phi 有hữu 而nhi 不bất 無vô 義nghĩa 。 初sơ 言ngôn 當đương 知tri 世thế 間gian 。 乃nãi 至chí 無vô 體thể 可khả 得đắc 唯duy 心tâm 虛hư 妄vọng 者giả 。 是thị 明minh 非phi 有hữu 。 次thứ 言ngôn 以dĩ 心tâm 生sanh 則tắc 法pháp 生sanh 以dĩ 下hạ 。 顯hiển 其kỳ 非phi 無vô 。 依y 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 乃nãi 至chí 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 境cảnh 等đẳng 。 故cố 言ngôn 心tâm 生sanh 則tắc 種chủng 種chủng 法pháp 生sanh 也dã 。 若nhược 無vô 明minh 心tâm 滅diệt 。 境cảnh 界giới 隨tùy 滅diệt 。 諸chư 分phân 別biệt 識thức 皆giai 得đắc 滅diệt 盡tận 。 故cố 言ngôn 心tâm 滅diệt 則tắc 。 種chủng 種chủng 法pháp 滅diệt 。 非phi 約ước 剎sát 那na 以dĩ 明minh 生sanh 滅diệt 也dã 。 廣quảng 釋thích 意ý 竟cánh 。 次thứ 釋thích 意ý 識thức 。 意ý 識thức 即tức 是thị 先tiên 相tương 續tục 識thức 。 但đãn 就tựu 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 相tương 應ứng 生sanh 後hậu 義nghĩa 門môn 。 則tắc 說thuyết 為vi 意ý 。 約ước 其kỳ 能năng 起khởi 見kiến 愛ái 煩phiền 惱não 從tùng 前tiền 生sanh 門môn 。 說thuyết 名danh 意ý 識thức 。 故cố 言ngôn 意ý 識thức 者giả 即tức 此thử 相tương 續tục 。 乃nãi 至chí 分phân 別biệt 。 六lục 塵trần 名danh 為vi 意ý 識thức 。 此thử 論luận 就tựu 其kỳ 一nhất 意ý 識thức 義nghĩa 。 故cố 不bất 別biệt 出xuất 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 。 故cố 說thuyết 意ý 識thức 分phân 別biệt 六lục 塵trần 。 亦diệc 名danh 分phân 離ly 識thức 者giả 。 依y 於ư 六lục 根căn 別biệt 取thủ 六lục 塵trần 。 非phi 如như 末mạt 那na 不bất 依y 別biệt 根căn 。 故cố 名danh 分phân 離ly 。 又hựu 能năng 分phân 別biệt 。 去khứ 來lai 內nội 外ngoại 種chủng 種chủng 事sự 相tướng 。 故cố 復phục 說thuyết 名danh 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 依y 見kiến 愛ái 煩phiền 惱não 增tăng 長trưởng 義nghĩa 故cố 者giả 。 是thị 釋thích 分phân 別biệt 事sự 識thức 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 依y 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 所sở 增tăng 長trưởng 。 故cố 能năng 分phân 別biệt 種chủng 種chủng 事sự 也dã 。 上thượng 六lục 相tương/tướng 內nội 受thọ 想tưởng 行hành 蘊uẩn 相tương 從tùng 入nhập 此thử 意ý 識thức 中trung 攝nhiếp 。 上thượng 來lai 廣quảng 明minh 生sanh 滅diệt 依y 因nhân 緣duyên 義nghĩa 竟cánh 。 此thử 下hạ 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 顯hiển 所sở 依y 因nhân 緣duyên 體thể 相tướng 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 略lược 明minh 因nhân 緣duyên 甚thậm 深thâm 。 二nhị 者giả 廣quảng 顯hiển 。 因nhân 緣duyên 差sai 別biệt 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 先tiên 標tiêu 甚thậm 深thâm 。 次thứ 釋thích 。 後hậu 結kết 。 初sơ 中trung 言ngôn 無vô 明minh 熏huân 習tập 所sở 起khởi 識thức 者giả 。 牒điệp 上thượng 所sở 說thuyết 依y 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 說thuyết 有hữu 無vô 明minh 不bất 覺giác 而nhi 起khởi 等đẳng 也dã 。 非phi 餘dư 能năng 知tri 唯duy 佛Phật 窮cùng 了liễu 者giả 。 標tiêu 甚thậm 深thâm 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 下hạ 。 次thứ 釋thích 深thâm 義nghĩa 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 無vô 明minh 所sở 染nhiễm 有hữu 其kỳ 染nhiễm 心tâm 者giả 。 是thị 明minh 淨tịnh 而nhi 恆hằng 染nhiễm 。 雖tuy 有hữu 染nhiễm 心tâm 而nhi 常thường 恆hằng 不bất 變biến 者giả 。 是thị 明minh 動động 而nhi 常thường 靜tĩnh 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 。 甚thậm 深thâm 難nan 測trắc 。 如như 夫phu 人nhân 經kinh 言ngôn 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 彼bỉ 心tâm 為vị 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 。 亦diệc 難nan 可khả 了liễu 知tri 。 楞lăng 伽già 經kinh 言ngôn 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 是thị 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 客khách 塵trần 煩phiền 惱não 。 垢cấu 染nhiễm 不bất 淨tịnh 。 我ngã 依y 此thử 義nghĩa 。 為vi 勝Thắng 鬘Man 夫Phu 人Nhân 。 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 共cộng 七thất 識thức 生sanh 。 名danh 轉chuyển 滅diệt 相tương/tướng 。 大đại 慧tuệ 。 如Như 來Lai 藏tạng 阿a 梨lê 耶da 識thức 境cảnh 界giới 。 我ngã 今kim 與dữ 汝nhữ 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 甚thậm 深thâm 智trí 者giả 。 能năng 了liễu 分phân 別biệt 此thử 二nhị 種chủng 法pháp 。 諸chư 餘dư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 及cập 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 執chấp 著trước 名danh 字tự 者giả 。 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 如như 是thị 二nhị 法Pháp 。 是thị 故cố 此thử 義nghĩa 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 者giả 。 第đệ 三tam 結kết 甚thậm 深thâm 也dã 。 所sở 謂vị 以dĩ 下hạ 第đệ 二nhị 廣quảng 顯hiển 。 因nhân 緣duyên 差sai 別biệt 。 於ư 中trung 有hữu 六lục 。 一nhất 明minh 心tâm 性tánh 因nhân 之chi 體thể 相tướng 。 二nhị 顯hiển 無vô 明minh 緣duyên 之chi 體thể 相tướng 。 三Tam 明Minh 染nhiễm 心tâm 諸chư 緣duyên 差sai 別biệt 。 四tứ 顯hiển 無vô 明minh 治trị 斷đoạn 位vị 地địa 。 五ngũ 釋thích 相tương 應ứng 不bất 相tương 應ứng 義nghĩa 。 六lục 辨biện 智trí 礙ngại 煩phiền 惱não 礙ngại 義nghĩa 。 初sơ 中trung 言ngôn 心tâm 性tánh 常thường 無vô 念niệm 故cố 名danh 為vi 不bất 變biến 者giả 。 釋thích 上thượng 雖tuy 有hữu 染nhiễm 心tâm 而nhi 常thường 不bất 變biến 之chi 義nghĩa 。 雖tuy 舉cử 體thể 動động 而nhi 。 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 言ngôn 心tâm 性tánh 常thường 無vô 念niệm 也dã 。 第đệ 二nhị 中trung 言ngôn 心tâm 不bất 相tương 應ứng 者giả 。 明minh 此thử 無vô 明minh 最tối 極cực 微vi 細tế 。 未vị 有hữu 能năng 所sở 王vương 數số 差sai 別biệt 。 故cố 言ngôn 心tâm 不bất 相tương 應ứng 。 唯duy 此thử 為vi 本bổn 。 無vô 別biệt 染nhiễm 法pháp 能năng 細tế 於ư 此thử 。 在tại 其kỳ 前tiền 者giả 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 忽hốt 然nhiên 起khởi 。 如như 本bổn 業nghiệp 經kinh 言ngôn 。 四tứ 住trụ 地địa 前tiền 更cánh 無vô 法pháp 起khởi 。 故cố 名danh 無vô 始thỉ 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 是thị 明minh 其kỳ 前tiền 無vô 別biệt 為vi 始thỉ 。 唯duy 此thử 為vi 本bổn 。 故cố 言ngôn 無vô 始thỉ 。 猶do 是thị 此thử 論luận 忽hốt 然nhiên 義nghĩa 也dã 。 此thử 約ước 細tế 麁thô 相tương 依y 之chi 門môn 說thuyết 為vi 無vô 前tiền 。 亦diệc 言ngôn 忽hốt 然nhiên 起khởi 。 非phi 約ước 時thời 節tiết 以dĩ 說thuyết 忽hốt 然nhiên 起khởi 。 此thử 無vô 明minh 相tướng 。 如như 二nhị 障chướng 章chương 廣quảng 分phân 別biệt 也dã 。 是thị 釋thích 上thượng 言ngôn 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 有hữu 無vô 明minh 所sở 染nhiễm 有hữu 其kỳ 染nhiễm 心tâm 之chi 句cú 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 總tổng 標tiêu 。 別biệt 釋thích 。 別biệt 釋thích 之chi 中trung 。 兼kiêm 顯hiển 治trị 斷đoạn 。 此thử 中trung 六lục 染nhiễm 。 即tức 上thượng 意ý 識thức 并tinh 五ngũ 種chủng 意ý 。 但đãn 前tiền 明minh 依y 因nhân 而nhi 起khởi 義nghĩa 故cố 。 從tùng 細tế 至chí 麁thô 而nhi 說thuyết 次thứ 第đệ 。 今kim 欲dục 兼kiêm 顯hiển 治trị 斷đoạn 位vị 故cố 。 從tùng 麁thô 至chí 細tế 而nhi 說thuyết 次thứ 第đệ 。 第đệ 一nhất 執chấp 相tướng 應ưng 染nhiễm 者giả 。 即tức 是thị 意ý 識thức 。 見kiến 愛ái 煩phiền 惱não 所sở 增tăng 長trưởng 義nghĩa 。 麁thô 分phân 別biệt 執chấp 而nhi 相tương 應ứng 故cố 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 人nhân 至chí 羅La 漢Hán 位vị 。 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 究cứu 竟cánh 離ly 故cố 。 若nhược 論luận 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 解giải 以dĩ 上thượng 能năng 遠viễn 離ly 故cố 。 此thử 言ngôn 信tín 相tương 應ứng 地địa 者giả 。 在tại 十thập 解giải 位vị 。 信tín 根căn 成thành 就tựu 。 無vô 有hữu 退thoái 失thất 。 名danh 信tín 相tương 應ứng 。 如như 仁nhân 王vương 經kinh 言ngôn 。 伏phục 忍nhẫn 聖thánh 胎thai 三tam 十thập 人nhân 。 十thập 信tín 十thập 止chỉ 十thập 堅kiên 心tâm 。 當đương 知tri 此thử 中trung 。 十thập 向hướng 名danh 堅kiên 。 十thập 行hành 名danh 止chỉ 十thập 信tín 解giải 名danh 信tín 。 入nhập 此thử 位vị 時thời 。 已dĩ 得đắc 人nhân 空không 。 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 不bất 得đắc 現hiện 行hành 。 故cố 名danh 為vi 離ly 。 當đương 知tri 此thử 論luận 上thượng 下hạ 所sở 明minh 。 約ước 現hiện 起khởi 以dĩ 說thuyết 治trị 斷đoạn 也dã 。 第đệ 二nhị 不bất 斷đoạn 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 種chủng 意ý 中trung 之chi 相tướng 續tục 識thức 。 法pháp 執chấp 相tướng 應ưng 相tương 續tục 生sanh 起khởi 。 不bất 斷đoạn 即tức 是thị 相tương 續tục 異dị 名danh 。 從tùng 十thập 解giải 位vị 。 修tu 唯duy 識thức 觀quán 尋tầm 思tư 方phương 便tiện 。 乃nãi 至chí 初Sơ 地Địa 。 證chứng 三tam 無vô 性tánh 。 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 不bất 得đắc 現hiện 行hành 。 故cố 言ngôn 得đắc 淨tịnh 心tâm 地địa 究cứu 竟cánh 離ly 故cố 也dã 。 第đệ 三tam 分phân 別biệt 智trí 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 種chủng 意ý 中trung 第đệ 四Tứ 智Trí 識thức 。 七thất 地địa 以dĩ 還hoàn 。 二nhị 智trí 起khởi 時thời 。 不bất 得đắc 現hiện 行hành 。 出xuất 觀quán 緣duyên 事sự 。 任nhậm 運vận 心tâm 時thời 。 亦diệc 得đắc 現hiện 行hành 。 故cố 言ngôn 漸tiệm 離ly 。 七thất 地địa 以dĩ 上thượng 長trường 時thời 入nhập 觀quán 。 故cố 此thử 末mạt 那na 永vĩnh 不bất 現hiện 行hành 。 故cố 言ngôn 無vô 相tướng 方phương 便tiện 地địa 究cứu 竟cánh 離ly 。 此thử 第đệ 七Thất 地Địa 。 於ư 無vô 相tướng 觀quán 有hữu 加gia 行hành 有hữu 功công 用dụng 。 故cố 名danh 無vô 相tướng 方phương 便tiện 地địa 也dã 。 第đệ 四tứ 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 五ngũ 種chủng 意ý 中trung 第đệ 三tam 現hiện 識thức 。 如như 明minh 鏡kính 中trung 現hiện 色sắc 像tượng 。 故cố 名danh 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 色sắc 自tự 在tại 地địa 。 是thị 第đệ 八bát 地địa 。 此thử 地địa 已dĩ 得đắc 淨tịnh 土độ 自tự 在tại 。 穢uế 土thổ/độ 麁thô 色sắc 不bất 能năng 得đắc 現hiện 。 故cố 說thuyết 能năng 離ly 也dã 。 等đẳng 五ngũ 能năng 見kiến 心tâm 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 是thị 五ngũ 意ý 內nội 第đệ 二nhị 轉chuyển 識thức 。 依y 於ư 動động 心tâm 成thành 能năng 見kiến 故cố 。 心tâm 自tự 在tại 地địa 。 是thị 第đệ 九cửu 地địa 。 此thử 地địa 已dĩ 得đắc 四Tứ 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 有hữu 礙ngại 能năng 緣duyên 不bất 得đắc 現hiện 起khởi 。 故cố 說thuyết 能năng 離ly 也dã 。 第đệ 六lục 根căn 本bổn 業nghiệp 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 者giả 。 是thị 五ngũ 意ý 內nội 第đệ 一nhất 業nghiệp 識thức 。 依y 無vô 明minh 力lực 不bất 覺giác 心tâm 動động 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 盡tận 地địa 者giả 。 是thị 第đệ 十Thập 地Địa 。 其kỳ 無vô 垢cấu 地địa 屬thuộc 此thử 地địa 故cố 。 就tựu 實thật 論luận 之chi 。 第đệ 十Thập 地Địa 中trung 。 亦diệc 有hữu 微vi 細tế 轉chuyển 相tương/tướng 現hiện 相tướng 。 但đãn 隨tùy 地địa 相tương/tướng 說thuyết 漸tiệm 離ly 耳nhĩ 。 如như 下hạ 文văn 言ngôn 。 依y 於ư 業nghiệp 識thức 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 究cứu 竟cánh 地địa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 。 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 當đương 知tri 業nghiệp 識thức 未vị 盡tận 之chi 時thời 。 能năng 見kiến 能năng 現hiện 亦diệc 未vị 盡tận 也dã 。 不bất 了liễu 以dĩ 下hạ 第đệ 四tứ 明minh 無vô 明minh 治trị 斷đoạn 。 然nhiên 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 若nhược 論luận 作tác 得đắc 住trụ 地địa 門môn 者giả 。 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 能năng 得đắc 漸tiệm 斷đoạn 。 若nhược 就tựu 生sanh 得đắc 住trụ 地địa 門môn 者giả 。 唯duy 佛Phật 菩Bồ 提Đề 智trí 所sở 能năng 斷đoạn 。 今kim 此thử 論luận 中trung 不bất 分phân 生sanh 作tác 。 合hợp 說thuyết 此thử 二nhị 通thông 名danh 無vô 明minh 。 故cố 言ngôn 入nhập 淨tịnh 心tâm 地địa 隨tùy 分phần/phân 得đắc 離ly 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 地địa 。 能năng 究cứu 竟cánh 離ly 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 五ngũ 明minh 相tướng 應ưng 。 不bất 相tương 應ứng 義nghĩa 。 六lục 種chủng 染nhiễm 中trung 。 前tiền 三tam 染nhiễm 是thị 相tương 應ứng 。 後hậu 三tam 染nhiễm 及cập 無vô 明minh 是thị 不bất 相tương 應ứng 。 相tương 應ứng 中trung 言ngôn 心tâm 念niệm 法pháp 異dị 者giả 。 心tâm 法pháp 之chi 名danh 也dã 。 迦ca 旃chiên 延diên 論luận 中trung 。 名danh 為vi 心tâm 及cập 心tâm 所sở 念niệm 法Pháp 也dã 。 依y 染nhiễm 淨tịnh 差sai 別biệt 者giả 。 分phân 別biệt 染nhiễm 淨tịnh 諸chư 法pháp 見kiến 慢mạn 愛ái 等đẳng 差sai 別biệt 也dã 。 知tri 相tương/tướng 同đồng 者giả 。 能năng 知tri 相tương/tướng 同đồng 。 緣duyên 相tương/tướng 同đồng 者giả 。 所sở 緣duyên 相tương/tướng 同đồng 也dã 。 此thử 中trung 依y 三tam 等đẳng 義nghĩa 以dĩ 說thuyết 相tương 應ứng 。 謂vị 心tâm 念niệm 法pháp 異dị 者giả 是thị 體thể 等đẳng 義nghĩa 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 數số 。 各các 有hữu 一nhất 體thể 。 皆giai 無vô 第đệ 二nhị 故cố 。 知tri 相tương/tướng 同đồng 者giả 是thị 知tri 等đẳng 義nghĩa 。 緣duyên 相tương/tướng 同đồng 者giả 是thị 緣duyên 等đẳng 義nghĩa 。 彼bỉ 前tiền 三tam 染nhiễm 。 具cụ 此thử 三tam 義nghĩa 。 俱câu 時thời 而nhi 有hữu 。 故cố 名danh 相tướng 應ưng 。 問vấn 。 瑜du 伽già 論luận 說thuyết 。 諸chư 心tâm 心tâm 法pháp 。 同đồng 一nhất 所sở 緣duyên 。 不bất 同đồng 一nhất 行hành 相tương/tướng 。 一nhất 時thời 俱câu 有hữu 。 一nhất 一nhất 而nhi 轉chuyển 。 今kim 此thử 中trung 說thuyết 知tri 相tương/tướng 亦diệc 同đồng 。 如như 是thị 相tương 違vi 。 云vân 何hà 和hòa 會hội 。 答đáp 。 二nhị 義nghĩa 俱câu 有hữu 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 何hà 者giả 。 如như 我ngã 見kiến 是thị 見kiến 性tánh 之chi 行hành 。 其kỳ 我ngã 愛ái 者giả 愛ái 性tánh 之chi 行hành 。 如như 是thị 行hành 別biệt 。 名danh 不bất 同đồng 一nhất 行hành 。 而nhi 見kiến 愛ái 等đẳng 皆giai 作tác 我ngã 解giải 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 名danh 知tri 相tương/tướng 同đồng 。 是thị 故cố 二nhị 說thuyết 不bất 相tương 違vi 也dã 。 不bất 相tương 應ứng 中trung 言ngôn 即tức 心tâm 不bất 覺giác 常thường 無vô 別biệt 異dị 者giả 。 是thị 明minh 無vô 體thể 等đẳng 義nghĩa 。 離ly 心tâm 無vô 別biệt 數số 法pháp 差sai 別biệt 故cố 。 既ký 無vô 體thể 等đẳng 。 義nghĩa 離ly 心tâm 無vô 。 餘dư 二nhị 何hà 寄ký 。 故cố 無vô 同đồng 知tri 同đồng 緣duyên 之chi 義nghĩa 。 故cố 言ngôn 不bất 同đồng 知tri 相tương/tướng 緣duyên 相tương/tướng 。 此thử 中trung 不bất 者giả 。 無vô 之chi 謂vị 也dã 。 問vấn 。 瑜du 伽già 論luận 說thuyết 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 五ngũ 數số 相tương 應ứng 。 緣duyên 二nhị 種chủng 境cảnh 。 即tức 此thử 論luận 中trung 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 說thuyết 不bất 相tương 應ứng 。 答đáp 。 此thử 論luận 之chi 意ý 。 約ước 煩phiền 惱não 數số 差sai 別biệt 轉chuyển 義nghĩa 。 說thuyết 名danh 相tướng 應ưng 。 現hiện 識thức 之chi 中trung 。 無vô 煩phiền 惱não 數số 。 依y 是thị 義nghĩa 故cố 。 名danh 不bất 相tương 應ứng 。 彼bỉ 新tân 論luận 意ý 。 約ước 遍biến 行hành 數số 。 故cố 說thuyết 相tương 應ứng 。 由do 是thị 道Đạo 理lý 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 也dã 。 此thử 下hạ 第đệ 六lục 明minh 二nhị 礙ngại 義nghĩa 。 顯hiển 了liễu 門môn 中trung 名danh 為vi 二nhị 障chướng 。 隱ẩn 密mật 門môn 內nội 名danh 為vi 二nhị 礙ngại 。 此thử 義nghĩa 具cụ 如như 二nhị 障chướng 章chương 說thuyết 。 今kim 此thử 文văn 中trung 說thuyết 隱ẩn 密mật 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 分phần/phân 二nhị 礙ngại 。 此thử 義nghĩa 以dĩ 下hạ 。 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 。 初sơ 中trung 言ngôn 染nhiễm 心tâm 義nghĩa 者giả 。 是thị 顯hiển 六lục 種chủng 染nhiễm 心tâm 也dã 。 根căn 本bổn 智trí 者giả 。 是thị 照chiếu 寂tịch 慧tuệ 。 違vi 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 名danh 煩phiền 惱não 礙ngại 也dã 。 無vô 明minh 義nghĩa 者giả 。 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 世thế 間gian 業nghiệp 智trí 者giả 。 是thị 後hậu 得đắc 智trí 。 無vô 明minh 昏hôn 迷mê 。 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 故cố 違vi 世thế 間gian 分phân 別biệt 之chi 智trí 。 依y 如như 是thị 義nghĩa 。 名danh 為vi 智trí 礙ngại 。 釋thích 所sở 以dĩ 中trung 。 正chánh 顯hiển 是thị 義nghĩa 。 以dĩ 依y 染nhiễm 心tâm 能năng 見kiến 能năng 現hiện 妄vọng 取thủ 境cảnh 界giới 者giả 。 略lược 舉cử 轉chuyển 識thức 現hiện 識thức 智trí 識thức 。 違vi 平bình 等đẳng 性tánh 者giả 。 違vi 根căn 本bổn 智trí 能năng 所sở 平bình 等đẳng 。 是thị 釋thích 煩phiền 惱não 礙ngại 義nghĩa 也dã 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 常thường 靜tĩnh 無vô 有hữu 起khởi 相tương/tướng 者giả 。 是thị 舉cử 無vô 明minh 所sở 迷mê 法pháp 性tánh 。 無vô 明minh 不bất 覺giác 妄vọng 與dữ 法pháp 違vi 故cố 者giả 。 是thị 顯hiển 無vô 明minh 迷mê 法pháp 性tánh 義nghĩa 。 故cố 不bất 能năng 得đắc 乃nãi 至chí 種chủng 知tri 者giả 。 正chánh 明minh 違vi 於ư 世thế 間gian 智trí 義nghĩa 也dã 。 上thượng 來lai 第đệ 二nhị 廣quảng 釋thích 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 義nghĩa 竟cánh 。

起khởi 信tín 論luận 疏sớ/sơ 上thượng 卷quyển (# 終chung )#