大Đại 乘Thừa 起Khởi 信Tín 論Luận 裂Liệt 網Võng 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 六lục

靈linh 峯phong 蕅# 益ích 沙Sa 門Môn 智trí 旭# 述thuật

四tứ 修tu 信tín 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 修tu 習tập 信tín 心tâm 。 二nhị 更cánh 示thị 勝thắng 異dị 方phương 便tiện 。 初sơ 中trung 二nhị 。 初sơ 徵trưng 。 二nhị 釋thích 。 今kim 初sơ 。

云vân 何hà 修tu 習tập 信tín 分phần/phân 。 此thử 依y 未vị 入nhập 正chánh 定định 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 何hà 者giả 為vi 信tín 心tâm 。 云vân 何hà 而nhi 修tu 習tập 。 前tiền 文văn 分phân 別biệt 修tu 行hành 。 正Chánh 道Đạo 相tương/tướng 中trung 。 明minh 發phát 心tâm 已dĩ 。 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 雖tuy 亦diệc 略lược 示thị 不bất 定định 位vị 中trung 。 所sở 修tu 之chi 行hành 。 然nhiên 未vị 詳tường 明minh 。 故cố 今kim 特đặc 為vi 初sơ 機cơ 更cánh 示thị 之chi 也dã 。

二nhị 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 信tín 心tâm 。 二nhị 釋thích 修tu 習tập 。 今kim 初sơ 。

信tín 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 信tín 根căn 本bổn 。 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 念niệm 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 二nhị 信tín 佛Phật 具cụ 足túc 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 謂vị 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 頂đảnh 禮lễ 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 迴hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 。 三tam 信tín 法pháp 有hữu 大đại 利lợi 益ích 。 謂vị 常thường 樂nhạo 修tu 行hành 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 四tứ 信tín 正chánh 行hạnh 僧Tăng 。 謂vị 常thường 供cúng 養dường 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 正chánh 修tu 自tự 利lợi 利lợi 他tha 行hành 故cố 。 信tín 根căn 本bổn 者giả 。 真Chân 如Như 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 三Tam 寶Bảo 根căn 本bổn 。 謂vị 我ngã 現hiện 前tiền 介giới 爾nhĩ 心tâm 性tánh 。 離ly 虛hư 妄vọng 相tương/tướng 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 即tức 真Chân 如Như 體thể 大đại 。 名danh 為vi 法Pháp 寶bảo 。 雖tuy 復phục 覓mịch 之chi 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 性tánh 自tự 神thần 解giải 。 靈linh 明minh 不bất 昧muội 。 即tức 真Chân 如Như 相tương/tướng 大đại 。 名danh 為vi 佛Phật 寶bảo 。 一nhất 切thiết 色sắc 心tâm 依y 正chánh 。 十thập 方phương 虛hư 空không 。 千thiên 如như 百bách 法pháp 。 並tịnh 此thử 介giới 爾nhĩ 心tâm 中trung 所sở 現hiện 之chi 影ảnh 。 與dữ 能năng 現hiện 心tâm 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 不bất 可khả 分phân 離ly 剖phẫu 析tích 。 即tức 真Chân 如Như 用dụng 大đại 。 名danh 為vi 僧Tăng 寶bảo 。 究cứu 竟cánh 說thuyết 此thử 一nhất 心tâm 三Tam 寶Bảo 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 所sở 以dĩ 具cụ 足túc 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 必tất 應ưng 頂đảnh 禮lễ 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 聽thính 聞văn 所sở 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 如như 法Pháp 修tu 行hành 。 迴hồi 向hướng 一Nhất 切Thiết 智Trí 也dã 。 詮thuyên 此thử 一nhất 心tâm 三Tam 寶Bảo 。 名danh 為vi 教giáo 法Pháp 。 修tu 此thử 一nhất 心tâm 三Tam 寶Bảo 。 名danh 為vi 行hành 法Pháp 。 證chứng 此thử 一nhất 心tâm 三Tam 寶Bảo 。 名danh 為vi 果quả 法Pháp 。 所sở 以dĩ 有hữu 大đại 利lợi 益ích 。 必tất 應ưng 依y 教giáo 起khởi 修tu 。 依y 修tu 作tác 證chứng 。 常thường 樂nhạo 修tu 行hành 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 隨tùy 分phần/phân 證chứng 此thử 一nhất 心tâm 三Tam 寶Bảo 。 名danh 之chi 為vi 正chánh 行hạnh 僧Tăng 。 故cố 於ư 他tha 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 必tất 常thường 供cúng 養dường 。 自tự 亦diệc 正chánh 修tu 二nhị 利lợi 之chi 行hành 。 入nhập 於ư 僧Tăng 數số 中trung 也dã 。 言ngôn 供cúng 養dường 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 者giả 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 約ước 權quyền 漸tiệm 初sơ 機cơ 。 誡giới 令linh 遠viễn 二Nhị 乘Thừa 眾chúng 。 恐khủng 染nhiễm 法pháp 執chấp 。 墮đọa 其kỳ 地địa 故cố 。 二nhị 約ước 圓viên 頓đốn 初sơ 機cơ 。 已dĩ 知tri 二Nhị 乘Thừa 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 總tổng 名danh 為vi 菩Bồ 薩Tát 故cố 。

二nhị 釋thích 修tu 習tập 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。

修tu 五ngũ 門môn 行hạnh 。 能năng 成thành 此thử 信tín 。 所sở 謂vị 施thí 門môn 。 戒giới 門môn 。 忍nhẫn 門môn 。 精tinh 進tấn 門môn 。 止Chỉ 觀Quán 門môn 。 此thử 即tức 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 從tùng 初sơ 即tức 是thị 隨tùy 順thuận 真Chân 如Như 之chi 行hành 。 而nhi 作tác 五ngũ 門môn 說thuyết 者giả 。 若nhược 至chí 信tín 成thành 就tựu 後hậu 。 則tắc 一nhất 一nhất 皆giai 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 無vô 有hữu 不bất 智trí 之chi 禪thiền 。 無vô 有hữu 不bất 禪thiền 之chi 智trí 。 故cố 不bất 妨phương 說thuyết 六lục 。 今kim 為vi 未vị 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 人nhân 。 倘thảng 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 分phần/phân 二nhị 門môn 。 無vô 由do 契khế 會hội 真Chân 如Như 性tánh 故cố 。 所sở 以dĩ 合hợp 為vi 一nhất 也dã 。 當đương 知tri 前tiền 四tứ 門môn 是thị 助trợ 行hành 。 止Chỉ 觀Quán 門môn 是thị 正chánh 行hạnh 。 正chánh 助trợ 合hợp 行hành 。 以dĩ 成thành 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 二nhị 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 顯hiển 發phát 真Chân 如Như 也dã 。

二nhị 別biệt 釋thích 五ngũ 。 初sơ 釋thích 施thí 門môn 。 (# 至chí )# 五ngũ 釋thích 止Chỉ 觀Quán 門môn 。 今kim 初sơ 。

云vân 何hà 修tu 施thí 門môn 。 謂vị 若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 。 來lai 從tùng 乞khất 求cầu 。 以dĩ 已dĩ 資tư 財tài 。 隨tùy 力lực 施thí 與dữ 。 捨xả 自tự 慳san 著trước 。 令linh 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 。 若nhược 見kiến 眾chúng 生sanh 。 危nguy 難nạn/nan 逼bức 迫bách 。 方phương 便tiện 救cứu 濟tế 。 令linh 無vô 怖bố 畏úy 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 而nhi 來lai 求cầu 法Pháp 。 以dĩ 已dĩ 所sở 解giải 。 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。 修tu 行hành 如như 是thị 。 三tam 種chủng 施thí 時thời 。 不bất 為vi 名danh 聞văn 。 不bất 求cầu 利lợi 養dưỡng 。 亦diệc 不bất 貪tham 著trước 。 世thế 間gian 果quả 報báo 。 但đãn 念niệm 自tự 他tha 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 迴hồi 向hướng 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 隨tùy 力lực 施thí 與dữ 者giả 。 未vị 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 人nhân 。 未vị 可khả 責trách 以dĩ 竭kiệt 盡tận 施thí 等đẳng 。 但đãn 得đắc 捨xả 自tự 慳san 著trước 以dĩ 破phá 惡ác 。 令linh 他tha 歡hoan 喜hỷ 以dĩ 生sanh 善thiện 。 即tức 名danh 為vi 財tài 施thí 也dã 。 方phương 便tiện 救cứu 濟tế 。 即tức 無vô 畏úy 施thí 。 以dĩ 已dĩ 所sở 解giải 。 隨tùy 宜nghi 為vì 說thuyết 。 即tức 是thị 法Pháp 施thí 。 言ngôn 已dĩ 所sở 解giải 。 則tắc 決quyết 非phi 強cường/cưỡng 不bất 知tri 以dĩ 為vi 知tri 。 言ngôn 隨tùy 宜nghi 說thuyết 。 則tắc 決quyết 能năng 隨tùy 順thuận 四tứ 悉tất 檀đàn 意ý 。 若nhược 說thuyết 法Pháp 不bất 當đương 機cơ 。 則tắc 所sở 說thuyết 為vi 非phi 量lượng 矣hĩ 。 不bất 為vi 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 。 是thị 斷đoạn 現hiện 在tại 有hữu 漏lậu 。 不bất 著trước 世thế 間gian 果quả 報báo 。 是thị 斷đoạn 未vị 來lai 有hữu 漏lậu 。 此thử 二nhị 即tức 是thị 迴hồi 事sự 向hướng 理lý 。 但đãn 念niệm 自tự 他tha 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 。 即tức 是thị 迴hồi 自tự 向hướng 他tha 。 迴hồi 向hướng 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 即tức 是thị 迴hồi 因nhân 向hướng 果quả 。 隨tùy 修tu 一nhất 一nhất 行hành 時thời 。 皆giai 悉tất 具cụ 此thử 。 三tam 種chủng 迴hồi 向hướng 。 方phương 得đắc 成thành 就tựu 。 波Ba 羅La 蜜Mật 義nghĩa 。 故cố 特đặc 首thủ 於ư 施thí 門môn 示thị 之chi 。 當đương 知tri 五ngũ 門môn 無vô 不bất 皆giai 爾nhĩ 。

二nhị 釋thích 戒giới 門môn

云vân 何hà 修tu 戒giới 門môn 。 所sở 謂vị 在tại 家gia 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 離ly 殺sát 生sanh 。 偷thâu 盜đạo 。 邪tà 婬dâm 。 妄vọng 言ngôn 。 兩lưỡng 舌thiệt 。 惡ác 口khẩu 。 綺ỷ 語ngữ 。 慳san 貪tham 。 瞋sân 嫉tật 。 諂siểm 誑cuống 邪tà 見kiến 。 若nhược 出xuất 家gia 者giả 。 為vi 欲dục 折chiết 伏phục 。 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 應ưng 離ly 憒hội 鬧náo 。 常thường 依y 寂tịch 靜tĩnh 。 修tu 習tập 止chỉ 足túc 頭đầu 陀đà 等đẳng 行hành 。 乃nãi 至chí 小tiểu 罪tội 。 心tâm 生sanh 大đại 怖bố 。 慚tàm 愧quý 悔hối 責trách 。 護hộ 持trì 如Như 來Lai 。 所sở 制chế 禁cấm 戒giới 。 不bất 令linh 見kiến 者giả 有hữu 所sở 譏cơ 嫌hiềm 。 能năng 使sử 眾chúng 生sanh 。 捨xả 惡ác 修tu 善thiện 。 在tại 家gia 戒giới 品phẩm 。 十Thập 善Thiện 收thu 盡tận 。 離ly 殺sát 生sanh 。 則tắc 慈từ 護hộ 有hữu 情tình 。 蜎quyên 飛phi 無vô 損tổn 。 離ly 偷thâu 盜đạo 。 則tắc 一nhất 針châm 一nhất 草thảo 。 不bất 與dữ 不bất 取thủ 。 離ly 邪tà 婬dâm 。 則tắc 於ư 己kỷ 妻thê 妾thiếp 。 作tác 知tri 足túc 想tưởng 。 離ly 妄vọng 言ngôn 。 則tắc 所sở 言ngôn 誠thành 實thật 。 一nhất 切thiết 不bất 欺khi 。 離ly 兩lưỡng 舌thiệt 。 則tắc 隱ẩn 惡ác 揚dương 善thiện 。 不bất 傳truyền 彼bỉ 此thử 。 離ly 惡ác 口khẩu 。 則tắc 永vĩnh 無vô 粗thô 獷quánh 。 令linh 他tha 喜hỷ 樂lạc 。 離ly 綺ỷ 語ngữ 。 則tắc 言ngôn 皆giai 有hữu 義nghĩa 。 不bất 生sanh 放phóng 逸dật 。 離ly 慳san 貪tham 。 則tắc 常thường 思tư 惠huệ 捨xả 。 無vô 所sở 希hy 求cầu 。 離ly 瞋sân 嫉tật 。 則tắc 不bất 為vi 損tổn 惱não 。 隨tùy 喜hỷ 他tha 榮vinh 。 離ly 諂siểm 誑cuống 邪tà 見kiến 。 則tắc 忠trung 良lương 正chánh 直trực 。 深thâm 信tín 因nhân 果quả 。 是thị 以dĩ 惡ác 無vô 不bất 止chỉ 。 善thiện 無vô 不bất 行hành 。 生sanh 無vô 不bất 攝nhiếp 。 即tức 為vi 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 也dã 。 出xuất 家gia 戒giới 品phẩm 。 即tức 是thị 沙Sa 彌Di 十Thập 戒Giới 。 比Bỉ 丘Khâu 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 等đẳng 。 並tịnh 入nhập 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 戒giới 攝nhiếp 。 若nhược 不bất 護hộ 持trì 。 佛Phật 所sở 制chế 戒giới 。 既ký 非phi 白bạch 衣y 。 又hựu 非phi 沙Sa 門Môn 。 無vô 所sở 目mục 也dã 。 既ký 非phi 小Tiểu 乘Thừa 。 又hựu 非phi 大Đại 乘Thừa 。 無vô 所sở 歸quy 也dã 。 常thường 依y 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 謂vị 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 也dã 。 止chỉ 足túc 頭đầu 陀đà 等đẳng 行hành 者giả 。 頭đầu 陀đà 。 亦diệc 云vân 杜đỗ 多đa 。 此thử 翻phiên 抖đẩu 擻tẩu 。 有hữu 十thập 二nhị 知tri 足túc 勝thắng 行hành 。 一nhất 者giả 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 。 二nhị 者giả 常thường 行hành 乞khất 食thực 。 三tam 者giả 次thứ 第đệ 乞khất 食thực 。 四tứ 者giả 受thọ 一nhất 食thực 法pháp 。 五ngũ 者giả 節tiết 量lượng 食thực 。 六lục 者giả 中trung 後hậu 不bất 飲ẩm 。 果quả 漿tương 蜜mật 漿tương 等đẳng 。 七thất 者giả 著trước 糞phẩn 掃tảo 衣y 。 八bát 者giả 但đãn 三tam 衣y 。 九cửu 者giả 塚trủng 間gian 住trụ 。 十thập 者giả 樹thụ 下hạ 止chỉ 。 十thập 一nhất 者giả 露lộ 地địa 坐tọa 。 十thập 二nhị 者giả 但đãn 坐tọa 不bất 臥ngọa 。 此thử 十thập 二nhị 行hành 。 名danh 為vi 端đoan 嚴nghiêm 微vi 妙diệu 之chi 行hành 。 西tây 土thổ/độ 初sơ 祖tổ 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 終chung 身thân 行hành 此thử 勝thắng 行hành 。 佛Phật 於ư 天thiên 人nhân 。 大đại 眾chúng 之chi 中trung 讚tán 云vân 。 正Chánh 法Pháp 久cửu 住trụ 。 全toàn 賴lại 此thử 人nhân 。 所sở 以dĩ 分phân 半bán 座tòa 而nhi 令linh 坐tọa 。 付phó 法Pháp 眼nhãn 以dĩ 傳truyền 心tâm 也dã 。 乃nãi 至chí 小tiểu 罪tội 。 心tâm 生sanh 大đại 怖bố 者giả 。 譬thí 如như 渡độ 海hải 浮phù 囊nang 。 設thiết 損tổn 一nhất 微vi 塵trần 許hứa 。 亦diệc 有hữu 沈trầm 溺nịch 之chi 患hoạn 。 故cố 須tu 慚tàm 愧quý 責trách 。 補bổ 過quá 遷thiên 善thiện 也dã 。 慚tàm 則tắc 尊tôn 重trọng 已dĩ 靈linh 。 本bổn 與dữ 如Như 來Lai 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 如như 何hà 肯khẳng 使sử 放phóng 逸dật 為vi 非phi 。 愧quý 則tắc 念niệm 我ngã 瑕hà 疵tỳ 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 悉tất 如như 悉tất 見kiến 。 如như 何hà 覆phú 藏tàng 而nhi 不bất 改cải 革cách 。 是thị 以dĩ 自tự 悔hối 自tự 責trách 。 止chỉ 惡ác 行hành 善thiện 。 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 不bất 生sanh 譏cơ 嫌hiềm 。 即tức 便tiện 使sử 其kỳ 捨xả 惡ác 修tu 善thiện 。 故cố 知tri 十thập 戒giới 及cập 具cụ 戒giới 等đẳng 。 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 。 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 摩ma 訶ha 衍diễn 也dã 。

三tam 釋thích 忍nhẫn 門môn

云vân 何hà 修tu 忍nhẫn 門môn 。 所sở 謂vị 見kiến 惡ác 不bất 嫌hiềm 。 遭tao 苦khổ 不bất 動động 。 常thường 樂nhạo 觀quán 察sát 。 甚thậm 深thâm 句cú 義nghĩa 。 見kiến 惡ác 不bất 嫌hiềm 。 生sanh 忍nhẫn 也dã 。 亦diệc 名danh 耐nại 怨oán 害hại 忍nhẫn 。 遭tao 苦khổ 不bất 動động 。 法Pháp 忍Nhẫn 也dã 。 亦diệc 名danh 安an 受thọ 苦khổ 忍nhẫn 。 常thường 樂nhạo 觀quán 察sát 。 甚thậm 深thâm 句cú 義nghĩa 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 忍nhẫn 也dã 。 亦diệc 名danh 諦đế 察sát 法pháp 忍nhẫn 。

四tứ 釋thích 精tinh 進tấn 門môn 二nhị 。 初sơ 總tổng 明minh 精tinh 進tấn 意ý 。 二nhị 別biệt 示thị 精tinh 進tấn 法pháp 。 今kim 初sơ 。

云vân 何hà 修tu 精tinh 進tấn 門môn 。 所sở 謂vị 修tu 諸chư 善thiện 行hành 。 心tâm 不bất 懈giải 退thoái 。 當đương 念niệm 過quá 去khứ 無vô 數số 劫kiếp 來lai 。 為vi 求cầu 世thế 間gian 貪tham 欲dục 境cảnh 界giới 。 虛hư 受thọ 一nhất 切thiết 身thân 心tâm 大đại 苦khổ 。 畢tất 竟cánh 無vô 有hữu 。 少thiểu 分phần 滋tư 味vị 。 為vi 令linh 未vị 來lai 遠viễn 離ly 此thử 苦khổ 。 應ưng 勤cần 精tinh 進tấn 。 不bất 生sanh 懈giải 怠đãi 。 大đại 悲bi 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 修tu 諸chư 善thiện 行hành 者giả 。 通thông 則tắc 六Lục 度Độ 四tứ 攝nhiếp 。 別biệt 則tắc 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 。 所sở 謂vị 常thường 行hành 三tam 昧muội 。 如như 般bát 舟chu 等đẳng 。 常thường 坐tọa 三tam 昧muội 。 如như 一nhất 行hành 等đẳng 。 半bán 行hành 半bán 坐tọa 三tam 昧muội 。 如như 法Pháp 華hoa 等đẳng 。 非phi 行hành 非phi 坐tọa 三tam 昧muội 。 如như 覺giác 意ý 等đẳng 也dã 。 心tâm 不bất 懈giải 退thoái 者giả 。 總tổng 明minh 三tam 種chủng 精tinh 進tấn 也dã 。 當đương 念niệm 過quá 去khứ 等đẳng 者giả 。 被bị 甲giáp 精tinh 進tấn 也dã 。 為vi 令linh 未vị 來lai 等đẳng 者giả 。 攝nhiếp 善thiện 精tinh 進tấn 也dã 。 大đại 悲bi 利lợi 益ích 等đẳng 者giả 。 利lợi 樂lạc 精tinh 進tấn 也dã 。

二nhị 別biệt 示thị 精tinh 進tấn 法pháp

其kỳ 初sơ 學học 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 修tu 行hành 信tín 心tâm 。 以dĩ 先tiên 世thế 來lai 。 多đa 有hữu 重trọng 罪tội 惡ác 業nghiệp 障chướng 故cố 。 或hoặc 為vi 魔ma 邪tà 所sở 惱não 。 或hoặc 為vi 世thế 務vụ 所sở 纏triền 。 或hoặc 為vi 種chủng 種chủng 病bệnh 緣duyên 。 之chi 所sở 逼bức 迫bách 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 為vi 難nạn/nan 非phi 一nhất 。 令linh 其kỳ 行hành 人nhân 。 廢phế 修tu 善thiện 品phẩm 。 是thị 故cố 宜nghi 應ưng 。 勇dũng 猛mãnh 精tinh 進tấn 。 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 禮lễ 拜bái 諸chư 佛Phật 。 供cúng 養dường 。 讚tán 歎thán 。 懺sám 悔hối 。 勸khuyến 請thỉnh 。 隨tùy 喜hỷ 。 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 令linh 惡ác 障chướng 消tiêu 滅diệt 。 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 。 此thử 即tức 普phổ 賢hiền 十thập 大đại 願nguyện 王vương 。 亦diệc 即tức 占chiêm 察sát 經kinh 中trung 地địa 藏tạng 大Đại 士Sĩ 所sở 示thị 懺sám 法pháp 。 亦diệc 即tức 法pháp 華hoa 方Phương 等Đẳng 諸chư 三tam 昧muội 中trung 。 十thập 科khoa 行hành 道Đạo 法pháp 也dã 。 言ngôn 十thập 願nguyện 者giả 。 一nhất 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 二nhị 稱xưng 讚tán 如Như 來Lai 。 三tam 廣quảng 修tu 供cúng 養dường 。 四tứ 懺sám 悔hối 業nghiệp 障chướng 。 五ngũ 隨tùy 喜hỷ 功công 德đức 。 次thứ 第đệ 小tiểu 異dị 。 並tịnh 皆giai 可khả 知tri 。 六lục 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 七thất 請thỉnh 佛Phật 住trụ 世thế 。 即tức 今kim 勸khuyến 請thỉnh 所sở 攝nhiếp 。 八bát 常thường 隨tùy 佛Phật 學học 。 九cửu 恆hằng 順thuận 眾chúng 生sanh 。 即tức 今kim 發phát 願nguyện 所sở 攝nhiếp 。 十thập 普phổ 皆giai 迴hồi 向hướng 。 即tức 今kim 迴hồi 向hướng 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 也dã 。 言ngôn 十thập 科khoa 者giả 。 一nhất 嚴nghiêm 道Đạo 場Tràng 。 二nhị 淨tịnh 三tam 業nghiệp 。 乃nãi 至chí 十thập 坐tọa 禪thiền 等đẳng 。 諸chư 三tam 昧muội 儀nghi 。 開khai 合hợp 不bất 同đồng 。 詳tường 略lược 有hữu 異dị 。 此thử 未vị 暇hạ 述thuật 。 唯duy 供cúng 養dường 讚tán 歎thán 禮lễ 拜bái 。 必tất 具cụ 有hữu 之chi 。 而nhi 懺sám 悔hối 已dĩ 下hạ 五ngũ 事sự 。 合hợp 為vi 一nhất 科khoa 。 總tổng 名danh 五ngũ 悔hối 。 謂vị 懺sám 悔hối 能năng 滅diệt 業nghiệp 障chướng 。 勸khuyến 請thỉnh 能năng 滅diệt 魔ma 障chướng 。 隨tùy 喜hỷ 滅diệt 嫉tật 妬đố 障chướng 。 迴hồi 向hướng 能năng 滅diệt 著trước 二nhị 邊biên 障chướng 。 發phát 願nguyện 能năng 滅diệt 多đa 退thoái 忘vong 障chướng 。 故cố 名danh 五ngũ 悔hối 也dã 。 既ký 云vân 六lục 時thời 行hành 道Đạo 。 必tất 須tu 理lý 事sự 並tịnh 資tư 。 方phương 克khắc 有hữu 濟tế 。 慎thận 勿vật 師sư 心tâm 苟cẩu 簡giản 。 尤vưu 勿vật 借tá 此thử 邀yêu 利lợi 邀yêu 名danh 。 庶thứ 令linh 惡ác 業nghiệp 障chướng 消tiêu 。 善thiện 根căn 增tăng 長trưởng 耳nhĩ 。 問vấn 。 若nhược 人nhân 已dĩ 被bị 魔ma 邪tà 所sở 惱não 。 世thế 務vụ 所sở 纏triền 。 病bệnh 緣duyên 所sở 逼bức 。 如như 何hà 得đắc 修tu 此thử 勝thắng 行hành 耶da 。 答đáp 。 此thử 中trung 文văn 意ý 。 原nguyên 是thị 勸khuyến 使sử 及cập 時thời 精tinh 進tấn 。 勿vật 令linh 魔ma 邪tà 世thế 務vụ 病bệnh 緣duyên 得đắc 其kỳ 便tiện 耳nhĩ 。 然nhiên 設thiết 被bị 魔ma 邪tà 所sở 惱não 。 若nhược 能năng 依y 法pháp 精tinh 進tấn 。 則tắc 魔ma 事sự 必tất 除trừ 。 設thiết 被bị 世thế 務vụ 所sở 纏triền 。 即tức 須tu 撥bát 遣khiển 世thế 務vụ 。 修tu 此thử 精tinh 進tấn 。 設thiết 被bị 病bệnh 緣duyên 所sở 遇ngộ 。 亦diệc 須tu 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 修tu 此thử 精tinh 進tấn 。 如như 慈từ 雲vân 大đại 師sư 。 忍nhẫn 苦khổ 修tu 行hành 請thỉnh 觀quán 音âm 懺sám 。 不bất 唯duy 除trừ 病bệnh 。 兼kiêm 獲hoạch 勝thắng 辯biện 。 芳phương 軌quỹ 具cụ 存tồn 。 誠thành 可khả 依y 用dụng 。 又hựu 設thiết 大đại 病bệnh 伏phục 枕chẩm 。 不bất 能năng 起khởi 坐tọa 。 亦diệc 有hữu 覺Giác 意Ý 三Tam 昧Muội 。 良lương 可khả 進tiến 修tu 。 或hoặc 復phục 即tức 於ư 臥ngọa 時thời 。 運vận 想tưởng 修tu 行hành 此thử 供cúng 養dường 等đẳng 。 晝trú 夜dạ 六lục 時thời 。 存tồn 心tâm 不bất 懈giải 。 如như 念niệm 佛Phật 直trực 指chỉ 所sở 示thị 涉thiệp 事sự 兼kiêm 修tu 之chi 法pháp 。 病bệnh 中trung 亦diệc 可khả 准chuẩn 用dụng 。 必tất 能năng 滅diệt 障chướng 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 又hựu 或hoặc 依y 下hạ 文văn 專chuyên 。 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 亦diệc 得đắc 解giải 脫thoát 也dã 。 四tứ 釋thích 精tinh 進tấn 門môn 竟cánh 。

五ngũ 釋thích 止Chỉ 觀Quán 門môn 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 各các 釋thích 。 三tam 結kết 益ích 。 今kim 初sơ 。

云vân 何hà 修tu 止chỉ 。 觀quán 門môn 。 謂vị 息tức 滅diệt 一nhất 切thiết 戲hí 論luận 境cảnh 界giới 。 是thị 止chỉ 義nghĩa 。 明minh 見kiến 因nhân 果quả 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 是thị 觀quán 義nghĩa 。 初sơ 各các 別biệt 修tu 。 漸tiệm 次thứ 增tăng 長trưởng 。 至chí 於ư 成thành 就tựu 。 任nhậm 運vận 雙song 行hành 。 息tức 滅diệt 一nhất 切thiết 戲hí 論luận 境cảnh 界giới 者giả 。 謂vị 息tức 滅diệt 見kiến 思tư 戲hí 論luận 。 塵trần 沙sa 戲hí 論luận 。 無vô 明minh 戲hí 論luận 。 見kiến 思tư 戲hí 論luận 息tức 。 則tắc 一nhất 切thiết 有hữu 境cảnh 界giới 滅diệt 。 塵trần 沙sa 戲hí 論luận 息tức 。 則tắc 一nhất 切thiết 空không 境cảnh 界giới 滅diệt 。 無vô 明minh 戲hí 論luận 息tức 。 則tắc 一nhất 切thiết 亦diệc 有hữu 亦diệc 空không 非phi 有hữu 非phi 空không 境cảnh 界giới 滅diệt 。 隨tùy 順thuận 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 門môn 也dã 。 明minh 見kiến 因nhân 果quả 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 者giả 。 謂vị 明minh 見kiến 無vô 明minh 因nhân 生sanh 。 則tắc 十thập 界giới 果quả 生sanh 。 無vô 明minh 因nhân 滅diệt 。 則tắc 十thập 界giới 果quả 滅diệt 。 塵trần 沙sa 因nhân 生sanh 。 則tắc 二Nhị 乘Thừa 果quả 生sanh 。 塵trần 沙sa 因nhân 滅diệt 。 則tắc 二Nhị 乘Thừa 果quả 滅diệt 。 見kiến 思tư 因nhân 生sanh 。 則tắc 六lục 凡phàm 果quả 生sanh 。 見kiến 思tư 因nhân 滅diệt 。 則tắc 六lục 凡phàm 果quả 滅diệt 。 隨tùy 順thuận 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 也dã 。 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 。 本bổn 不bất 相tương 離ly 。 一nhất 心tâm 止Chỉ 觀Quán 。 亦diệc 無vô 先tiên 後hậu 。 但đãn 約ước 初sơ 機cơ 之chi 人nhân 。 久cửu 隨tùy 生sanh 滅diệt 。 未vị 達đạt 真Chân 如Như 。 故cố 須tu 先tiên 修tu 即tức 觀quán 之chi 止chỉ 。 名danh 為vi 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 。 令linh 觀quán 生sanh 滅diệt 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 對đối 治trị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 執chấp 著trước 。 次thứ 修tu 即tức 止chỉ 之chi 觀quán 。 名danh 為vi 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 。 令linh 觀quán 真Chân 如Như 舉cử 體thể 生sanh 滅diệt 。 增tăng 長trưởng 善thiện 根căn 。 及cập 與dữ 大đại 悲bi 。 如như 此thử 展triển 轉chuyển 互hỗ 修tu 。 漸tiệm 令linh 增tăng 長trưởng 。 若nhược 至chí 發phát 心tâm 住trụ 中trung 。 真chân 實thật 止Chỉ 觀Quán 成thành 就tựu 。 自tự 然nhiên 任nhậm 運vận 雙song 行hành 也dã 。

二nhị 各các 釋thích 三tam 。 初sơ 釋thích 止chỉ 。 二nhị 釋thích 觀quán 。 三tam 釋thích 雙song 行hành 。 初sơ 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 修tu 相tương/tướng 。 二nhị 明minh 證chứng 相tương/tướng 。 三tam 勸khuyến 修tu 。 初sơ 又hựu 三tam 。 初sơ 方phương 便tiện 。 二nhị 正chánh 修tu 。 三tam 揀giản 成thành 不bất 成thành 。 今kim 初sơ 。

其kỳ 修tu 止chỉ 者giả 。 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 處xứ 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 端đoan 身thân 正chánh 意ý 。 此thử 文văn 雖tuy 略lược 。 已dĩ 含hàm 二nhị 十thập 五ngũ 前tiền 方phương 便tiện 。 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 處xứ 。 即tức 是thị 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 。 即tức 攝nhiếp 具cụ 五ngũ 緣duyên 也dã 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 必tất 調điều 五ngũ 事sự 。 端đoan 身thân 正chánh 意ý 。 即tức 訶ha 五ngũ 欲dục 棄khí 五ngũ 蓋cái 行hạnh 五ngũ 法pháp 也dã 。 具cụ 加gia 大đại 小tiểu 止Chỉ 觀Quán 。 須tu 者giả 尋tầm 之chi 。

二nhị 正chánh 修tu

不bất 依y 氣khí 息tức 。 不bất 依y 形hình 色sắc 。 不bất 依y 虛hư 空không 。 不bất 依y 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 乃nãi 至chí 不bất 依y 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 此thử 先tiên 揀giản 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 也dã 。 不bất 依y 氣khí 息tức 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 氣khí 息tức 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 當đương 體thể 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 故cố 不bất 依y 此thử 以dĩ 修tu 阿a 那na 般bát 那na 三tam 昧muội 。 以dĩ 阿a 那na 般bát 那na 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 也dã 。 不bất 依y 形hình 色sắc 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 形hình 色sắc 。 分phân 析tích 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 不bất 依y 此thử 以dĩ 修tu 九cửu 想tưởng 十thập 想tưởng 八bát 背bối/bội 捨xả 等đẳng 諸chư 定định 。 以dĩ 九cửu 想tưởng 乃nãi 至chí 八bát 背bối/bội 捨xả 皆giai 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 皆giai 即tức 摩ma 訶ha 衍diễn 也dã 。 不bất 依y 虛hư 空không 者giả 。 謂vị 對đối 色sắc 。 名danh 空không 色sắc 。 尚thượng 非phi 有hữu 云vân 何hà 有hữu 空không 。 故cố 不bất 依y 此thử 以dĩ 修tu 空không 一nhất 切thiết 處xứ 三tam 昧muội 。 以dĩ 空không 三tam 昧muội 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 也dã 。 不bất 依y 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 者giả 。 謂vị 推thôi 析tích 地địa 無vô 堅kiên 性tánh 。 水thủy 無vô 濕thấp 性tánh 。 火hỏa 無vô 熱nhiệt 性tánh 。 風phong 無vô 動động 性tánh 。 當đương 體thể 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 故cố 不bất 依y 此thử 以dĩ 修tu 勝thắng 處xứ 一nhất 切thiết 處xứ 等đẳng 三tam 昧muội 。 以dĩ 勝thắng 處xứ 一nhất 切thiết 處xứ 等đẳng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 也dã 。 乃nãi 至chí 不bất 依y 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 者giả 。 謂vị 由do 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 境cảnh 界giới 。 說thuyết 有hữu 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 今kim 推thôi 所sở 見kiến 所sở 聞văn 。 等đẳng 並tịnh 非phi 實thật 有hữu 。 則tắc 能năng 見kiến 能năng 聞văn 等đẳng 安an 得đắc 有hữu 實thật 。 故cố 不bất 依y 此thử 以dĩ 修tu 識thức 一nhất 切thiết 處xứ 三tam 昧muội 。 以dĩ 識thức 三tam 昧muội 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 即tức 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 也dã 。

一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 想tưởng 念niệm 皆giai 除trừ 。 亦diệc 遣khiển 除trừ 想tưởng 。 此thử 次thứ 揀giản 能năng 觀quán 之chi 心tâm 也dã 。 前tiền 云vân 不bất 依y 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 不bất 依y 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 想tưởng 念niệm 皆giai 除trừ 也dã 。 然nhiên 所sở 謂vị 不bất 依y 氣khí 息tức 等đẳng 者giả 。 直trực 是thị 了liễu 達đạt 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 本bổn 不bất 可khả 得đắc 。 除trừ 此thử 分phân 別biệt 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 覺giác 知tri 之chi 想tưởng 念niệm 耳nhĩ 。 非phi 謂vị 果quả 有hữu 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 覺giác 知tri 。 而nhi 作tác 意ý 蠲quyên 除trừ 之chi 也dã 。 若nhược 有hữu 蠲quyên 除trừ 之chi 想tưởng 。 即tức 是thị 不bất 達đạt 。 諸chư 法pháp 本bổn 空không 。 或hoặc 墮đọa 外ngoại 道đạo 無vô 想tưởng 定định 中trung 。 或hoặc 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 滅diệt 盡tận 定định 中trung 。 非phi 是thị 大Đại 乘Thừa 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 。 故cố 云vân 亦diệc 遣khiển 除trừ 想tưởng 。

以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 皆giai 無vô 相tướng 故cố 。 此thử 結kết 明minh 不bất 依y 諸chư 法pháp 。 亦diệc 無vô 除trừ 想tưởng 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 即tức 指chỉ 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 也dã 。 氣khí 息tức 本bổn 來lai 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 本bổn 來lai 無vô 相tướng 。 故cố 無vô 可khả 依y 。 亦diệc 無vô 可khả 除trừ 。 乃nãi 至chí 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 本bổn 來lai 無vô 相tướng 。 故cố 無vô 可khả 依y 。 亦diệc 無vô 可khả 除trừ 也dã 。

前tiền 心tâm 依y 境cảnh 。 次thứ 捨xả 於ư 境cảnh 。 此thử 結kết 明minh 不bất 依y 氣khí 息tức 一nhất 段đoạn 文văn 義nghĩa 也dã 。

後hậu 念niệm 依y 心tâm 。 復phục 捨xả 於ư 心tâm 。 此thử 結kết 明minh 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 一nhất 段đoạn 文văn 義nghĩa 也dã 。

以dĩ 心tâm 馳trì 外ngoại 境cảnh 。 攝nhiếp 住trụ 內nội 心tâm 。 此thử 申thân 明minh 前tiền 一nhất 段đoạn 文văn 意ý 也dã 。

後hậu 復phục 起khởi 心tâm 。 不bất 取thủ 心tâm 相tương/tướng 。 此thử 申thân 明minh 後hậu 一nhất 段đoạn 文văn 意ý 也dã 。

以dĩ 離ly 真Chân 如Như 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 此thử 結kết 成thành 修tu 止chỉ 門môn 者giả 應ưng 觀quán 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 無vô 相tướng 。 體thể 即tức 真Chân 如Như 。 設thiết 離ly 真Chân 如Như 。 則tắc 無vô 氣khí 息tức 乃nãi 至chí 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 可khả 得đắc 。 所sở 以dĩ 不bất 依y 氣khí 息tức 。 乃nãi 至chí 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 設thiết 離ly 真Chân 如Như 。 亦diệc 無vô 除trừ 想tưởng 可khả 得đắc 。 所sở 以dĩ 亦diệc 遣khiển 除trừ 想tưởng 也dã 。 原nguyên 此thử 奢Xa 摩Ma 他Tha 觀quán 。 初sơ 段đoạn 即tức 攝nhiếp 境cảnh 歸quy 心tâm 。 明minh 氣khí 息tức 形hình 色sắc 等đẳng 。 唯duy 是thị 分phân 別biệt 想tưởng 念niệm 所sở 見kiến 。 本bổn 非phi 實thật 有hữu 。 故cố 無vô 可khả 依y 。 次thứ 段đoạn 即tức 觀quán 心tâm 無vô 相tướng 。 明minh 此thử 所sở 除trừ 分phân 別biệt 想tưởng 念niệm 。 亦diệc 本bổn 非phi 有hữu 。 故cố 名danh 為vi 遣khiển 。 是thị 則tắc 所sở 觀quán 能năng 觀quán 。 二nhị 皆giai 無vô 性tánh 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。 若nhược 知tri 動động 心tâm 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 。 即tức 得đắc 入nhập 於ư 。 真Chân 如Như 門môn 也dã 。 此thử 為vi 上thượng 根căn 直trực 示thị 觀quán 不bất 思tư 議nghị 。 境cảnh 界giới 之chi 法pháp 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 悟ngộ 入nhập 。 則tắc 一nhất 法pháp 中trung 自tự 具cụ 十thập 乘thừa 。 以dĩ 其kỳ 能năng 覺giác 悟ngộ 故cố 。 即tức 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 以dĩ 其kỳ 離ly 沈trầm 掉trạo 故cố 。 即tức 妙diệu 止Chỉ 觀Quán 。 以dĩ 其kỳ 無vô 法pháp 當đương 情tình 。 即tức 破phá 法pháp 遍biến 。 以dĩ 其kỳ 了liễu 知tri 能năng 觀quán 所sở 觀quán 皆giai 即tức 真Chân 如Như 。 即tức 識thức 通thông 塞tắc 。 以dĩ 其kỳ 順thuận 三tam 脫thoát 門môn 。 即tức 成thành 道Đạo 品phẩm 。 下hạ 云vân 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 一nhất 切thiết 時thời 修tu 。 即tức 成thành 對đối 治trị 。 漸tiệm 次thứ 得đắc 入nhập 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 即tức 知tri 次thứ 位vị 。 究cứu 竟cánh 折chiết 伏phục 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 即tức 能năng 安an 忍nhẫn 。 信tín 心tâm 增tăng 長trưởng 。 速tốc 成thành 不bất 退thoái 。 即tức 離ly 法pháp 愛ái 也dã 。 二nhị 正chánh 修tu 竟cánh 。

三tam 揀giản 成thành 不bất 成thành

行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 恆hằng 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 。 漸tiệm 次thứ 得đắc 入nhập 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 究cứu 竟cánh 折chiết 伏phục 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 信tín 心tâm 增tăng 長trưởng 。 速tốc 成thành 不bất 退thoái 。 此thử 明minh 依y 前tiền 所sở 說thuyết 。 而nhi 勤cần 修tu 之chi 。 必tất 得đắc 成thành 就tựu 也dã 。

若nhược 心tâm 懷hoài 疑nghi 惑hoặc 。 誹phỉ 謗báng 不bất 信tín 。 業nghiệp 障chướng 所sở 纏triền 。 我ngã 慢mạn 。 懈giải 怠đãi 。 如như 是thị 等đẳng 人nhân 。 所sở 不bất 能năng 入nhập 。 一nhất 疑nghi 惑hoặc 。 二nhị 誹phỉ 謗báng 不bất 信tín 。 三tam 業nghiệp 障chướng 所sở 纏triền 。 四tứ 我ngã 慢mạn 。 五ngũ 懈giải 怠đãi 。 有hữu 一nhất 於ư 此thử 。 即tức 不bất 能năng 入nhập 。 可khả 不bất 戒giới 哉tai 。 初sơ 明minh 修tu 相tương/tướng 竟cánh 。

二nhị 明minh 證chứng 相tương/tướng 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 證chứng 相tương/tướng 。 二nhị 辨biện 析tích 魔ma 事sự 。 今kim 初sơ 。

復phục 次thứ 依y 此thử 三tam 昧muội 。 證chứng 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 。 知tri 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 。 皆giai 是thị 一nhất 相tương/tướng 。 是thị 故cố 說thuyết 名danh 。 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 。 若nhược 修tu 習tập 此thử 三tam 昧muội 。 能năng 生sanh 無vô 量lượng 三tam 昧muội 。 以dĩ 真Chân 如Như 是thị 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 根căn 本bổn 處xứ 故cố 。 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 。 即tức 真Chân 如Như 體thể 。 無vô 相tướng 不bất 相tướng 。 之chi 實thật 相tướng 也dã 。 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 名danh 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 。 梁lương 本bổn 名danh 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 約ước 所sở 證chứng 名danh 一nhất 相tương/tướng 。 約ước 能năng 證chứng 名danh 一nhất 行hành 。 當đương 知tri 一nhất 行hành 即tức 一nhất 相tương/tướng 也dã 。 文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 所sở 示thị 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 正chánh 與dữ 此thử 同đồng 亦diệc 即tức 大đại 佛Phật 頂đảnh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 王vương 三tam 昧muội 。 亦diệc 即tức 法pháp 華hoa 實thật 相tướng 三tam 昧muội 。 此thử 是thị 三tam 昧muội 中trung 王vương 。 故cố 能năng 生sanh 無vô 量lượng 三tam 昧muội 也dã 。

二nhị 辨biện 析tích 魔ma 事sự 二nhị 。 初sơ 示thị 魔ma 事sự 相tướng 。 二nhị 示thị 對đối 治trị 法pháp 。 初sơ 中trung 三tam 。 初sơ 明minh 致trí 魔ma 之chi 由do 。 二nhị 明minh 魔ma 事sự 之chi 相tướng 。 三Tam 明Minh 魔ma 亂loạn 之chi 失thất 。 今kim 初sơ 。

或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 。 為vi 諸chư 魔ma 外ngoại 道đạo 。 鬼quỷ 神thần 惑hoặc 亂loạn 。 不bất 種chúng 善thiện 根căn 。 則tắc 此thử 三tam 昧muội 名danh 。 字tự 不bất 可khả 得đắc 聞văn 。 況huống 能năng 修tu 習tập 。 能năng 修tu 習tập 此thử 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 必tất 有hữu 善thiện 根căn 。 但đãn 善thiện 根căn 深thâm 厚hậu 。 則tắc 彼bỉ 魔ma 事sự 。 無vô 由do 得đắc 發phát 。 如như 日nhật 輪luân 當đương 空không 。 必tất 無vô 魑si 魅mị 。 由do 善thiện 根căn 微vi 少thiểu 乃nãi 致trí 魔ma 亂loạn 。 所sở 以dĩ 前tiền 文văn 勗úc 令linh 修tu 行hành 五ngũ 悔hối 也dã 。

二nhị 明minh 魔ma 事sự 之chi 相tướng 二nhị 。 初sơ 辨biện 形hình 聲thanh 。 二nhị 辨biện 起khởi 過quá 。 今kim 初sơ 。

或hoặc 現hiện 惡ác 形hình 以dĩ 怖bố 其kỳ 心tâm 。 或hoặc 示thị 美mỹ 色sắc 以dĩ 迷mê 其kỳ 意ý 。 或hoặc 現hiện 天thiên 形hình 。 或hoặc 菩Bồ 薩Tát 形hình 。 乃nãi 至chí 佛Phật 形hình 。 相tướng 好hảo 莊trang 嚴nghiêm 。 此thử 先tiên 辨biện 魔ma 所sở 現hiện 形hình 也dã 。 若nhược 行hành 人nhân 恐khủng 怖bố 習tập 重trọng 。 多đa 現hiện 惡ác 形hình 以dĩ 怖bố 之chi 。 若nhược 行hành 人nhân 貪tham 愛ái 習tập 重trọng 。 多đa 現hiện 美mỹ 色sắc 以dĩ 迷mê 之chi 。 若nhược 行hành 人nhân 智trí 慧tuệ 力lực 弱nhược 。 多đa 現hiện 諸chư 天thiên 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 形hình 以dĩ 誑cuống 之chi 。 皆giai 所sở 謂vị 主chủ 人nhân 若nhược 迷mê 。 客khách 得đắc 其kỳ 便tiện 也dã 。 問vấn 。 修tu 三tam 昧muội 人nhân 。 得đắc 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 形hình 。 安an 知tri 不bất 是thị 。 善thiện 根căn 開khai 發phát 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 乃nãi 概khái 名danh 之chi 為vi 魔ma 事sự 耶da 。 答đáp 。 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 。 非phi 彼bỉ 所sở 聞văn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 終chung 不bất 可khả 取thủ 。 良lương 以dĩ 行hành 人nhân 修tu 三tam 昧muội 時thời 。 所sở 見kiến 境cảnh 界giới 。 若nhược 與dữ 三tam 昧muội 相tương 應ứng 。 乃nãi 名danh 善thiện 相tương/tướng 。 只chỉ 此thử 善thiện 相tương/tướng 。 仍nhưng 不bất 可khả 作tác 聖thánh 解giải 。 苟cẩu 不bất 與dữ 三tam 昧muội 相tương 應ứng 。 定định 屬thuộc 魔ma 事sự 。 今kim 修tu 根căn 本bổn 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 既ký 非phi 念niệm 佛Phật 禮lễ 懺sám 求cầu 感cảm 應ứng 時thời 。 更cánh 不bất 可khả 作tác 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 妄vọng 解giải 。 坐tọa 受thọ 其kỳ 惑hoặc 也dã 。

或hoặc 說thuyết 總tổng 持trì 。 或hoặc 說thuyết 諸chư 度Độ 。 或hoặc 復phục 演diễn 說thuyết 。 諸chư 解giải 脫thoát 門môn 。 無vô 怨oán 無vô 親thân 。 無vô 因nhân 無vô 果quả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 畢tất 竟cánh 空không 寂tịch 。 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 隨tùy 辨biện 假giả 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 所sở 說thuyết 魔ma 聲thanh 也dã 。 正chánh 修tu 三tam 昧muội 之chi 人nhân 。 不bất 依y 氣khí 息tức 。 不bất 依y 形hình 色sắc 。 乃nãi 至chí 亦diệc 遣khiển 除trừ 想tưởng 。 當đương 知tri 亦diệc 并tinh 不bất 依y 總tổng 持trì 。 不bất 依y 諸chư 度Độ 。 不bất 依y 諸chư 解giải 脫thoát 門môn 。 乃nãi 至chí 不bất 依y 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 才tài 依y 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 必tất 將tương 撥bát 棄khí 因nhân 果quả 。 妄vọng 計kế 空không 劫kiếp 已dĩ 前tiền 。 威uy 音âm 那na 畔bạn 。 一nhất 段đoạn 烏ô 有hữu 先tiên 生sanh 境cảnh 界giới 。 喚hoán 作tác 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 豈khởi 所sở 謂vị 若nhược 知tri 動động 心tâm 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 。 即tức 得đắc 入nhập 於ư 。 真Chân 如Như 者giả 耶da 。 初sơ 辨biện 形hình 聲thanh 竟cánh 。

二nhị 辨biện 起khởi 過quá

或hoặc 復phục 令linh 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 及cập 他tha 心tâm 事sự 。 辯biện 才tài 演diễn 說thuyết 。 無vô 滯trệ 無vô 斷đoạn 。 使sử 其kỳ 貪tham 著trước 名danh 譽dự 利lợi 養dưỡng 。 此thử 下hạ 皆giai 明minh 見kiến 魔ma 形hình 。 聞văn 魔ma 聲thanh 。 所sở 起khởi 一nhất 切thiết 。 過quá 失thất 相tương/tướng 也dã 。 今kim 先tiên 明minh 似tự 善thiện 根căn 相tướng 。 然nhiên 此thử 修tu 行hành 止chỉ 者giả 。 唯duy 為vi 息tức 滅diệt 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 證chứng 無vô 漏lậu 智trí 。 不bất 應ưng 希hy 求cầu 五ngũ 通thông 四tứ 辯biện 。 今kim 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 。 先tiên 獲hoạch 宿túc 命mạng 他tha 心tâm 及cập 辯biện 才tài 等đẳng 。 則tắc 必tất 墮đọa 在tại 名danh 利lợi 坑khanh 中trung 。 如như 提đề 婆bà 達đạt 修tu 得đắc 五ngũ 通thông 。 遂toại 造tạo 三tam 逆nghịch 。 可khả 為vi 殷ân 鑒giám 矣hĩ 。

或hoặc 數số 瞋sân 數số 喜hỷ 。 或hoặc 多đa 悲bi 多đa 愛ái 。 或hoặc 恆hằng 樂nhạo/nhạc/lạc 昏hôn 寐mị 。 或hoặc 久cửu 不bất 睡thụy 眠miên 。 或hoặc 身thân 嬰anh 疹chẩn 疾tật 。 或hoặc 性tánh 不bất 勤cần 策sách 。 或hoặc 卒thốt 起khởi 精tinh 進tấn 。 即tức 便tiện 休hưu 廢phế 。 或hoặc 情tình 多đa 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 生sanh 信tín 受thọ 。 或hoặc 捨xả 本bổn 勝thắng 行hành 。 更cánh 修tu 雜tạp 業nghiệp 。 愛ái 著trước 世thế 事sự 。 溺nịch 情tình 從tùng 好hảo/hiếu 。 此thử 明minh 雜tạp 染nhiễm 不bất 定định 諸chư 魔ma 相tương/tướng 也dã 。 或hoặc 改cải 其kỳ 所sở 習tập 。 令linh 以dĩ 為vi 奇kỳ 。 或hoặc 順thuận 其kỳ 所sở 習tập 令linh 不bất 能năng 捨xả 。 廣quảng 如như 佛Phật 頂đảnh 受thọ 想tưởng 二nhị 陰ấm 中trung 說thuyết 。

或hoặc 令linh 證chứng 得đắc 外ngoại 道đạo 諸chư 定định 。 一nhất 日nhật 。 二nhị 日nhật 。 乃nãi 至chí 七thất 日nhật 。 住trụ 於ư 定định 中trung 。 得đắc 好hảo/hiếu 飲ẩm 食thực 。 身thân 心tâm 適thích 悔hối 。 不bất 饑cơ 不bất 渴khát 。 此thử 亦diệc 似tự 善thiện 根căn 相tướng 。 實thật 是thị 邪tà 定định 。 非phi 出xuất 世thế 定định 也dã 。

或hoặc 復phục 勸khuyến 令linh 受thọ 女nữ 等đẳng 色sắc 。 或hoặc 令linh 其kỳ 飲ẩm 食thực 乍sạ 少thiểu 乍sạ 多đa 。 或hoặc 使sử 其kỳ 形hình 容dung 或hoặc 好hảo/hiếu 或hoặc 醜xú 。 此thử 亦diệc 雜tạp 染nhiễm 不bất 定định 諸chư 魔ma 相tương/tướng 也dã 。 二nhị 明minh 魔ma 事sự 之chi 相tướng 竟cánh 。

三Tam 明Minh 魔ma 亂loạn 之chi 失thất

若nhược 為vi 諸chư 見kiến 煩phiền 惱não 所sở 亂loạn 。 即tức 便tiện 退thoái 失thất 。 往vãng 昔tích 善thiện 根căn 。 兩lưỡng 種chủng 似tự 善thiện 根căn 相tướng 。 則tắc 為vi 諸chư 見kiến 所sở 亂loạn 。 必tất 起khởi 煩phiền 惱não 。 兩lưỡng 種chủng 不bất 定định 雜tạp 染nhiễm 。 則tắc 為vi 煩phiền 惱não 所sở 亂loạn 。 亦diệc 起khởi 諸chư 見kiến 。 並tịnh 彼bỉ 往vãng 昔tích 微vi 小tiểu 善thiện 根căn 。 亦diệc 退thoái 失thất 矣hĩ 。 可khả 不bất 哀ai 哉tai 。 初sơ 示thị 魔ma 事sự 相tướng 竟cánh 。

二nhị 示thị 對đối 治trị 法pháp 二nhị 。 初sơ 治trị 邪tà 。 二nhị 歸quy 正chánh 。 今kim 初sơ 。

是thị 故cố 宜nghi 應ưng 。 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 此thử 皆giai 以dĩ 我ngã 。 善thiện 根căn 微vi 薄bạc 。 業nghiệp 障chướng 厚hậu 重trọng 。 為vi 魔ma 鬼quỷ 等đẳng 。 之chi 所sở 迷mê 惑hoặc 。 如như 是thị 知tri 已dĩ 。 念niệm 彼bỉ 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 是thị 心tâm 。 如như 是thị 思tư 惟duy 。 剎sát 那na 即tức 滅diệt 。 對đối 治trị 有hữu 三tam 。 二nhị 是thị 方phương 便tiện 。 一nhất 是thị 正chánh 修tu 。 二nhị 方phương 便tiện 者giả 。 一nhất 是thị 審thẩm 諦đế 觀quán 察sát 。 覺giác 知tri 皆giai 是thị 魔ma 事sự 。 不bất 生sanh 一nhất 念niệm 。 迷mê 亂loạn 心tâm 也dã 。 二nhị 是thị 自tự 念niệm 。 善thiện 根căn 微vi 薄bạc 。 業nghiệp 障chướng 深thâm 重trọng 。 反phản 躬cung 責trách 己kỷ 。 悔hối 過quá 遷thiên 善thiện 也dã 。 一nhất 正chánh 修tu 者giả 。 念niệm 彼bỉ 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 是thị 心tâm 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 不bất 離ly 一nhất 相tương/tướng 三tam 昧muội 也dã 。

二nhị 歸quy 正chánh

遠viễn 離ly 諸chư 相tướng 。 入nhập 真chân 三tam 昧muội 。 心tâm 相tương/tướng 既ký 離ly 。 真chân 相tương/tướng 亦diệc 盡tận 。 遠viễn 離ly 諸chư 相tướng 者giả 。 以dĩ 三tam 對đối 治trị 滅diệt 魔ma 事sự 也dã 。 入nhập 真chân 三tam 昧muội 者giả 。 依y 於ư 尋tầm 思tư 名danh 義nghĩa 。 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 發phát 如như 實thật 智trí 也dã 。 心tâm 相tương/tướng 既ký 離ly 者giả 。 得đắc 無vô 分phân 別biệt 智trí 也dã 。 真chân 相tương/tướng 亦diệc 盡tận 者giả 。 觸xúc 無vô 所sở 得đắc 也dã 。 具cụ 如như 唯duy 識thức 加gia 行hành 通thông 達đạt 二nhị 位vị 廣quảng 明minh 。 須tu 者giả 尋tầm 之chi 。

從tùng 於ư 定định 起khởi 。 見kiến 諸chư 煩phiền 惱não 。 皆giai 不bất 現hiện 行hành 。 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 。 壞hoại 其kỳ 種chủng 故cố 。 殊thù 勝thắng 善thiện 品phẩm 。 隨tùy 順thuận 相tương 續tục 。 一nhất 切thiết 障chướng 難nạn 。 悉tất 皆giai 遠viễn 離ly 。 起khởi 大đại 精tinh 進tấn 。 恆hằng 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 。 此thử 明minh 善thiện 修tu 止chỉ 者giả 。 不bất 唯duy 遠viễn 離ly 魔ma 事sự 。 即tức 能năng 登đăng 發phát 心tâm 住trụ 。 入nhập 淨tịnh 心tâm 地địa 。 圓viên 具cụ 奢xa 摩ma 他tha 毘Tỳ 鉢Bát 舍Xá 那Na 也dã 。 二nhị 明minh 證chứng 相tương/tướng 竟cánh 。

三tam 勸khuyến 修tu 二nhị 。 初sơ 正chánh 勸khuyến 。 二nhị 明minh 益ích 。 今kim 初sơ 。

若nhược 不bất 修tu 此thử 三tam 昧muội 行hành 者giả 。 無vô 有hữu 得đắc 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 。 以dĩ 餘dư 三tam 昧muội 。 皆giai 是thị 有hữu 相tướng 。 與dữ 外ngoại 道đạo 共cộng 。 不bất 得đắc 值trị 遇ngộ 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 三tam 昧muội 。 當đương 勤cần 修tu 習tập 。 令linh 成thành 就tựu 究cứu 竟cánh 。 餘dư 三tam 昧muội 者giả 。 指chỉ 依y 氣khí 息tức 形hình 色sắc 等đẳng 諸chư 三tam 昧muội 也dã 。 雖tuy 六lục 妙diệu 門môn 。 十thập 六lục 特đặc 勝thắng 。 九cửu 想tưởng 。 十thập 想tưởng 。 背bối/bội 捨xả 。 勝thắng 處xứ 。 一nhất 切thiết 處xứ 等đẳng 。 種chủng 種chủng 三tam 昧muội 。 皆giai 能năng 發phát 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 證chứng 三tam 乘thừa 果quả 。 然nhiên 必tất 已dĩ 發phát 無vô 漏lậu 。 方phương 不bất 與dữ 外ngoại 道đạo 共cộng 。 若nhược 未vị 發phát 無vô 漏lậu 。 或hoặc 亦diệc 隨tùy 禪thiền 受thọ 生sanh 。 則tắc 與dữ 外ngoại 道đạo 。 相tương/tướng 去khứ 無vô 幾kỷ 。 乃nãi 至chí 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 前tiền 八bát 亦diệc 並tịnh 與dữ 外ngoại 道đạo 共cộng 。 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 雖tuy 云vân 不bất 共cộng 。 仍nhưng 依y 有hữu 頂đảnh 遊du 觀quan 無vô 漏lậu 而nhi 入nhập 。 未vị 是thị 全toàn 不bất 共cộng 也dã 。 又hựu 雖tuy 得đắc 滅diệt 盡tận 定định 。 若nhược 未vị 斷đoạn 盡tận 上thượng 地địa 思tư 惑hoặc 。 仍nhưng 生sanh 五ngũ 不Bất 還Hoàn 天Thiên 。 仍nhưng 與dữ 外ngoại 道đạo 同đồng 在tại 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 地địa 中trung 。 不bất 得đắc 值trị 遇ngộ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 故cố 唯duy 此thử 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 乃nãi 能năng 得đắc 入nhập 。 如Như 來Lai 種chủng 性tánh 也dã 。 若nhược 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 則tắc 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 根căn 本bổn 四tứ 禪thiền 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 有hữu 覺giác 有hữu 觀quán 。 等đẳng 三tam 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 觀quán 鍊luyện 熏huân 修tu 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 一nhất 一nhất 皆giai 名danh 。 不Bất 共Cộng 三Tam 昧Muội 。 以dĩ 達đạt 其kỳ 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 皆giai 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 也dã 。 如như 客khách 比Bỉ 丘Khâu 。 宿túc 佛Phật 房phòng 中trung 。 佛Phật 入nhập 初sơ 禪thiền 乃nãi 至chí 四tứ 禪thiền 。 客khách 皆giai 隨tùy 入nhập 。 佛Phật 乃nãi 更cánh 以dĩ 異dị 相tướng 而nhi 入nhập 初sơ 禪thiền 客khách 便tiện 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 佛Phật 入nhập 何hà 定định 。 當đương 知tri 佛Phật 前tiền 所sở 入nhập 。 是thị 用dụng 共cộng 禪thiền 故cố 客khách 能năng 知tri 能năng 入nhập 。 佛Phật 後hậu 所sở 入nhập 。 是thị 不bất 共cộng 禪thiền 。 故cố 客khách 不bất 復phục 知tri 也dã 。 又hựu 法pháp 華hoa 三tam 變biến 淨tịnh 土độ 。 佛Phật 亦diệc 仍nhưng 用dụng 背bối/bội 捨xả 勝thắng 處xứ 及cập 一nhất 切thiết 處xứ 三tam 種chủng 三tam 昧muội 。 而nhi 其kỳ 神thần 用dụng 。 遠viễn 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 能năng 測trắc 識thức 。 皆giai 由do 不Bất 共Cộng 三Tam 昧Muội 。 融dung 彼bỉ 共cộng 相tương 。 令linh 共cộng 三tam 昧muội 。 皆giai 成thành 不bất 共cộng 。 故cố 云vân 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 能năng 生sanh 無vô 量lượng 三tam 昧muội 也dã 。

二nhị 明minh 益ích

修tu 此thử 三tam 昧muội 。 現hiện 身thân 即tức 得đắc 十thập 種chủng 利lợi 益ích 。 一nhất 者giả 常thường 為vi 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 所sở 護hộ 念niệm 。 二nhị 者giả 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 諸chư 魔ma 惡ác 鬼quỷ 。 之chi 所sở 惱não 亂loạn 。 三tam 者giả 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 邪tà 道đạo 所sở 惑hoặc 。 四tứ 者giả 令linh 誹phỉ 謗báng 深thâm 法Pháp 重trọng 罪tội 業nghiệp 障chướng 。 皆giai 悉tất 微vi 薄bạc 。 五ngũ 者giả 滅diệt 一nhất 切thiết 疑nghi 。 諸chư 惡ác 覺giác 觀quán 。 六lục 者giả 於ư 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 信tín 得đắc 增tăng 長trưởng 。 七thất 者giả 遠viễn 離ly 憂ưu 悔hối 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 勇dũng 猛mãnh 不bất 怯khiếp 。 八bát 者giả 遠viễn 離ly 憍kiêu 慢mạn 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 。 常thường 為vì 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 所sở 敬kính 。 九cửu 者giả 設thiết 不bất 住trụ 定định 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 一nhất 切thiết 境cảnh 中trung 。 煩phiền 惱não 種chủng 薄bạc 。 終chung 不bất 現hiện 起khởi 。 十thập 者giả 若nhược 住trụ 於ư 定định 。 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 音âm 聲thanh 等đẳng 緣duyên 之chi 所sở 動động 亂loạn 。 真Chân 如Như 乃nãi 是thị 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 故cố 修tu 真Chân 如Như 三tam 昧muội 。 即tức 獲hoạch 平bình 等đẳng 用dụng 熏huân 之chi 益ích 。 常thường 為vi 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 所sở 獲hoạch 念niệm 。 此thử 即tức 總tổng 相tương/tướng 益ích 也dã 。 二nhị 者giả 能năng 觀quán 妄vọng 念niệm 無vô 相tướng 。 自tự 伏phục 愛ái 種chủng 。 故cố 魔ma 不bất 能năng 亂loạn 。 三tam 者giả 能năng 觀quán 妄vọng 念niệm 無vô 相tướng 。 自tự 伏phục 見kiến 種chủng 。 故cố 邪tà 不bất 能năng 惑hoặc 。 四tứ 者giả 轉chuyển 謗báng 為vi 信tín 。 能năng 觀quán 深thâm 法Pháp 。 故cố 罪tội 障chướng 漸tiệm 薄bạc 。 如như 湯thang 消tiêu 氷băng 。 五ngũ 者giả 以dĩ 信tín 除trừ 疑nghi 。 如như 明minh 破phá 闇ám 。 故cố 惡ác 覺giác 觀quán 滅diệt 。 六lục 者giả 了liễu 知tri 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 不bất 離ly 心tâm 之chi 真Chân 如Như 。 故cố 信tín 得đắc 增tăng 長trưởng 。 七thất 者giả 信tín 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 遠viễn 離ly 憂ưu 悔hối 。 勇dũng 猛mãnh 不bất 怯khiếp 。 八bát 者giả 知tri 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 故cố 遠viễn 離ly 憍kiêu 慢mạn 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 。 如như 常thường 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 始thỉ 雖tuy 被bị 人nhân 打đả 罵mạ 。 終chung 必tất 為vi 人nhân 敬kính 信tín 歸quy 仰ngưỡng 。 九cửu 者giả 以dĩ 信tín 解giải 力lực 。 伏phục 煩phiền 惱não 種chủng 。 故cố 雖tuy 不bất 住trụ 定định 。 不bất 起khởi 現hiện 行hành 。 十thập 者giả 知tri 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 等đẳng 緣duyên 。 皆giai 唯duy 心tâm 現hiện 。 不bất 取thủ 不bất 捨xả 。 故cố 不bất 能năng 動động 亂loạn 其kỳ 正chánh 定định 也dã 。 初sơ 釋thích 止chỉ 竟cánh 。

二nhị 釋thích 觀quán 二nhị 。 初sơ 明minh 應ưng 修tu 。 二nhị 明minh 修tu 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。

復phục 次thứ 若nhược 唯duy 修tu 止chỉ 。 心tâm 則tắc 沈trầm 沒một 。 或hoặc 生sanh 懈giải 怠đãi 。 不bất 樂nhạo 眾chúng 善thiện 。 遠viễn 離ly 大đại 悲bi 。 是thị 故cố 宜nghi 應ưng 。 兼kiêm 修tu 於ư 觀quán 。 云vân 何hà 修tu 耶da 。 善thiện 修tu 止chỉ 者giả 。 即tức 止chỉ 是thị 觀quán 。 不bất 沈trầm 不bất 掉trạo 便tiện 入nhập 真Chân 如Như 根căn 本bổn 三tam 昧muội 。 獲hoạch 十thập 利lợi 益ích 。 乃nãi 至chí 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 。 不bất 復phục 退thoái 轉chuyển 。 何hà 勞lao 更cánh 明minh 修tu 觀quán 法pháp 耶da 。 今kim 為vi 不bất 得đắc 意ý 人nhân 。 心tâm 必tất 沈trầm 沒một 。 或hoặc 懈giải 怠đãi 不bất 樂nhạo 眾chúng 善thiện 。 而nhi 墮đọa 凡phàm 外ngoại 。 或hoặc 遠viễn 離ly 大đại 悲bi 。 而nhi 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 。 故cố 復phục 示thị 以dĩ 應ưng 兼kiêm 修tu 觀quán 也dã 。

二nhị 明minh 修tu 相tương/tướng 三tam 。 初sơ 四Tứ 諦Đế 觀quán 。 二nhị 弘hoằng 願nguyện 觀quán 。 三tam 起khởi 行hành 觀quán 。 今kim 初sơ 。

謂vị 當đương 觀quán 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 以dĩ 無vô 常thường 故cố 苦khổ 。 苦khổ 故cố 無vô 我ngã 。 應ưng 觀quán 過quá 去khứ 法pháp 如như 夢mộng 。 現hiện 在tại 法pháp 如như 電điện 。 未vị 來lai 法pháp 如như 雲vân 。 忽hốt 爾nhĩ 而nhi 起khởi 。 應ưng 觀quán 有hữu 身thân 悉tất 皆giai 不bất 淨tịnh 。 諸chư 蟲trùng 穢uế 污ô 。 煩phiền 惱não 和hòa 雜tạp 。 此thử 先tiên 明minh 苦Khổ 諦Đế 觀quán 也dã 。 一nhất 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 是thị 無vô 常thường 行hành 。 無vô 常thường 故cố 苦khổ 。 即tức 是thị 苦khổ 行hạnh 。 苦khổ 故cố 無vô 我ngã 。 過quá 去khứ 如như 夢mộng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 如như 電điện 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 未vị 來lai 如như 雲vân 忽hốt 起khởi 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 即tức 無vô 我ngã 行hành 。 諸chư 蟲trùng 穢uế 污ô 等đẳng 。 即tức 不bất 淨tịnh 行hạnh 。 此thử 四tứ 行hành 觀quán 。 對đối 治trị 凡phàm 外ngoại 一nhất 切thiết 見kiến 愛ái 無vô 不bất 盡tận 也dã 。

觀quán 諸chư 凡phàm 愚ngu 所sở 見kiến 諸chư 法pháp 。 於ư 無vô 物vật 中trung 。 妄vọng 計kế 為vi 有hữu 。 此thử 即tức 集Tập 諦Đế 觀quán 也dã 。 妄vọng 計kế 。 即tức 惑hoặc 。 惑hoặc 。 即tức 集Tập 諦Đế 。 此thử 觀quán 正chánh 治trị 凡phàm 外ngoại 貪tham 著trước 三tam 有hữu 。 兼kiêm 治trị 愚ngu 法pháp 聲Thanh 聞Văn 妄vọng 生sanh 恐khủng 怖bố 。

觀quán 察sát 一nhất 切thiết 。 從tùng 緣duyên 生sanh 法pháp 。 皆giai 如như 幻huyễn 等đẳng 。 畢tất 竟cánh 無vô 實thật 。 觀quán 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 非phi 心tâm 所sở 行hành 。 不bất 可khả 譬thí 喻dụ 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 此thử 即tức 滅Diệt 諦Đế 觀quán 也dã 。 緣duyên 生sanh 如như 幻huyễn 。 則tắc 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 真chân 非phi 事sự 外ngoại 。 故cố 非phi 心tâm 所sở 行hành 。 不bất 可khả 譬thí 喻dụ 言ngôn 說thuyết 。 正chánh 治trị 凡phàm 外ngoại 非phi 滅diệt 計kế 滅diệt 。 兼kiêm 治trị 二Nhị 乘Thừa 捨xả 有hữu 覓mịch 空không 。 權quyền 位vị 菩Bồ 薩Tát 棄khí 邊biên 取thủ 中trung 。

觀quán 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 皆giai 因nhân 無vô 明minh 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 受thọ 於ư 無vô 量lượng 。 身thân 心tâm 大đại 苦khổ 。 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 邊biên 無vô 限hạn 。 難nan 出xuất 難nan 度độ 。 常thường 在tại 其kỳ 中trung 。 不bất 能năng 覺giác 察sát 。 甚thậm 為vi 可khả 愍mẫn 。 此thử 即tức 道Đạo 諦Đế 觀quán 也dã 。 若nhược 能năng 覺giác 察sát 無vô 明minh 因nhân 果quả 。 便tiện 是thị 出xuất 要yếu 。 度độ 脫thoát 之chi 道Đạo 。 愍mẫn 物vật 迷mê 此thử 。 即tức 為vi 下hạ 文văn 弘hoằng 願nguyện 觀quán 本bổn 。 正chánh 治trị 凡phàm 外ngoại 不bất 知tri 出xuất 要yếu 。 兼kiêm 治trị 二Nhị 乘Thừa 不bất 起khởi 大đại 悲bi 。 初sơ 四Tứ 諦Đế 觀quán 竟cánh 。

二nhị 弘hoằng 願nguyện 觀quán

如như 是thị 觀quán 已dĩ 。 生sanh 決quyết 定định 智trí 。 起khởi 廣quảng 大đại 悲bi 。 發phát 大đại 勇dũng 猛mãnh 。 立lập 大đại 誓thệ 願nguyện 。 此thử 總tổng 明minh 依y 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 發phát 四tứ 弘hoằng 誓thệ 。 上thượng 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 名danh 決quyết 定định 智trí 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 名danh 廣quảng 大đại 悲bi 。 弘hoằng 能năng 任nhậm 重trọng/trùng 。 名danh 大đại 勇dũng 猛mãnh 。 毅nghị 能năng 道đạo 遠viễn 。 名danh 大đại 誓thệ 願nguyện 也dã 。

願nguyện 令linh 我ngã 心tâm 。 離ly 諸chư 顛điên 倒đảo 。 斷đoạn 諸chư 分phân 別biệt 。 此thử 即tức 煩phiền 惱não 無vô 盡tận 誓thệ 願nguyện 斷đoạn 也dã 。 自tự 未vị 度độ 脫thoát 。 欲dục 度độ 他tha 人nhân 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 故cố 首thủ 明minh 之chi 。 其kỳ 實thật 四tứ 弘hoằng 在tại 一nhất 心tâm 中trung 。 非phi 有hữu 先tiên 後hậu 。

親thân 近cận 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 頂đảnh 禮lễ 供cúng 養dường 。 恭cung 敬kính 讚tán 歎thán 。 聽thính 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 此thử 即tức 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 誓thệ 願nguyện 學học 也dã 。 不bất 離ly 顛điên 倒đảo 分phân 別biệt 。 則tắc 不bất 能năng 親thân 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 勤cần 供cúng 養dường 聽thính 法Pháp 。 則tắc 不bất 能năng 修tu 無vô 量lượng 度độ 生sanh 法Pháp 門môn 。 是thị 故cố 四tứ 弘hoằng 宛uyển 轉chuyển 相tương/tướng 成thành 。

以dĩ 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 拔bạt 濟tế 一nhất 切thiết 。 苦khổ 海hải 眾chúng 生sanh 。 此thử 即tức 眾chúng 生sanh 無vô 邊biên 誓thệ 願nguyện 度độ 也dã 。

令linh 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 樂lạc 。 此thử 即tức 佛Phật 道Đạo 無vô 上thượng 誓thệ 願nguyện 成thành 也dã 。 同đồng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 皆giai 成thành 佛Phật 道đạo 。 非phi 願nguyện 獨độc 成thành 佛Phật 故cố 。 二nhị 弘hoằng 願nguyện 觀quán 竟cánh 。

三tam 起khởi 行hành 觀quán

作tác 是thị 願nguyện 已dĩ 。 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 隨tùy 已dĩ 堪kham 能năng 。 修tu 行hành 自tự 利lợi 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 常thường 勤cần 觀quán 察sát 。 應ưng 作tác 不bất 應ưng 作tác 。 是thị 名danh 修tu 觀quán 。 此thử 即tức 以dĩ 行hành 填điền 願nguyện 也dã 。 自tự 他tha 本bổn 自tự 不bất 二nhị 。 由do 於ư 顛điên 倒đảo 分phân 別biệt 。 妄vọng 見kiến 有hữu 殊thù 。 今kim 既ký 隨tùy 順thuận 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 依y 四Tứ 諦Đế 觀quán 而nhi 發phát 四tứ 弘hoằng 。 故cố 於ư 一nhất 切thiết 時thời 中trung 。 隨tùy 已dĩ 堪kham 能năng 。 或hoặc 修tu 自tự 利lợi 之chi 行hành 。 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 作tác 增tăng 長trưởng 緣duyên 。 即tức 是thị 利lợi 他tha 。 或hoặc 修tu 利lợi 他tha 之chi 行hành 。 能năng 破phá 自tự 心tâm 顛điên 倒đảo 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 自tự 利lợi 。 乃nãi 至chí 一nhất 行hành 一nhất 住trụ 。 一nhất 坐tọa 一nhất 臥ngọa 。 苟cẩu 可khả 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 則tắc 應ưng 作tác 之chi 。 苟cẩu 不bất 可khả 以dĩ 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 則tắc 不bất 應ưng 作tác 。 設thiết 使sử 自tự 雖tuy 有hữu 益ích 。 能năng 令linh 人nhân 損tổn 。 或hoặc 雖tuy 有hữu 益ích 他tha 人nhân 。 自tự 墮đọa 名danh 利lợi 。 皆giai 亦diệc 不bất 應ưng 作tác 也dã 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 最tối 宜nghi 勤cần 加gia 觀quán 察sát 。 二nhị 釋thích 觀quán 竟cánh 。

三tam 釋thích 雙song 行hành

復phục 次thứ 若nhược 唯duy 修tu 觀quán 。 則tắc 心tâm 不bất 止chỉ 息tức 。 多đa 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 隨tùy 順thuận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 不bất 出xuất 生sanh 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 是thị 故cố 止Chỉ 觀Quán 應ưng 並tịnh 修tu 行hành 。 善thiện 修tu 觀quán 者giả 。 即tức 觀quán 是thị 止chỉ 。 念niệm 念niệm 與dữ 菩Bồ 提Đề 心tâm 相tướng 應ưng 。 便tiện 契khế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 此thử 觀quán 便tiện 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 今kim 為vi 不bất 得đắc 意ý 人nhân 。 散tán 心tâm 緣duyên 四Tứ 諦Đế 境cảnh 。 雖tuy 發phát 弘hoằng 願nguyện 。 不bất 知tri 四Tứ 諦Đế 。 秖kỳ 是thị 一nhất 心tâm 。 多đa 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 故cố 於ư 本bổn 來lai 無vô 二nhị 法pháp 中trung 。 巧xảo 示thị 雙song 行hành 方phương 便tiện 。

謂vị 雖tuy 念niệm 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 亦diệc 即tức 見kiến 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 此thử 示thị 即tức 止chỉ 而nhi 觀quán 也dã 。 念niệm 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 門môn 也dã 。 止chỉ 也dã 。 即tức 見kiến 因nhân 緣duyên 業nghiệp 報báo 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 一nhất 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 也dã 。 觀quán 也dã 。 秖kỳ 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 性tánh 中trung 。 妄vọng 有hữu 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 則tắc 四Tứ 諦Đế 皆giai 唯duy 一nhất 心tâm 明minh 矣hĩ 。 以dĩ 世thế 間gian 因nhân 果quả 。 即tức 苦khổ 集tập 。 出xuất 世thế 因nhân 果quả 。 即tức 道đạo 滅diệt 。 十thập 界giới 差sai 別biệt 。 皆giai 是thị 心tâm 生sanh 滅diệt 門môn 。 皆giai 依y 真Chân 如Như 門môn 故cố 。

雖tuy 念niệm 因nhân 緣duyên 善thiện 惡ác 業nghiệp 報báo 。 而nhi 亦diệc 即tức 見kiến 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 生sanh 無vô 性tánh 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 示thị 即tức 觀quán 而nhi 止chỉ 也dã 。 既ký 依y 真Chân 如Như 而nhi 有hữu 生sanh 滅diệt 。 則tắc 知tri 生sanh 滅diệt 諸chư 法pháp 。 同đồng 一nhất 真Chân 如Như 。 別biệt 無vô 自tự 性tánh 矣hĩ 。 二nhị 各các 釋thích 竟cánh 。

三tam 結kết 益ích

修tu 行hành 止chỉ 者giả 。 對đối 治trị 凡phàm 夫phu 。 樂nhạo 著trước 生sanh 死tử 。 亦diệc 治trị 二Nhị 乘Thừa 執chấp 著trước 生sanh 死tử 。 而nhi 生sanh 怖bố 畏úy 。 修tu 行hành 觀quán 者giả 。 對đối 治trị 凡phàm 夫phu 不bất 修tu 善thiện 根căn 。 亦diệc 治trị 二Nhị 乘Thừa 不bất 起khởi 大đại 悲bi 狹hiệp 小tiểu 心tâm 過quá 。 是thị 故cố 止Chỉ 觀Quán 互hỗ 相tương 助trợ 成thành 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 若nhược 止Chỉ 觀Quán 不bất 具cụ 。 必tất 不bất 能năng 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 觀quán 生sanh 滅diệt 即tức 真Chân 如Như 。 名danh 止chỉ 。 生sanh 死tử 本bổn 空không 。 何hà 可khả 樂lạc 著trước 。 生sanh 死tử 無vô 性tánh 。 何hà 須tu 怖bố 畏úy 。 觀quán 真Chân 如Như 即tức 生sanh 滅diệt 。 名danh 觀quán 。 因nhân 果quả 宛uyển 然nhiên 。 安an 得đắc 不bất 勤cần 修tu 善thiện 。 同đồng 體thể 在tại 迷mê 。 安an 得đắc 不bất 普phổ 濟tế 度độ 。 蓋cái 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 。 本bổn 不bất 相tương 離ly 。 故cố 一nhất 心tâm 止Chỉ 觀Quán 。 決quyết 不bất 可khả 偏thiên 修tu 也dã 。 為vi 成thành 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 所sở 以dĩ 二nhị 行hành 作tác 一nhất 門môn 說thuyết 。 初sơ 正chánh 示thị 修tu 習tập 信tín 心tâm 竟cánh 。

二nhị 更cánh 示thị 勝thắng 異dị 方phương 便tiện 二nhị 。 初sơ 泛phiếm 明minh 念niệm 佛Phật 除trừ 障chướng 。 二nhị 的đích 指chỉ 求cầu 生sanh 極cực 樂lạc 。 今kim 初sơ 。

復phục 次thứ 初sơ 學học 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 或hoặc 值trị 寒hàn 熱nhiệt 。 風phong 雨vũ 不bất 時thời 。 饑cơ 饉cận 等đẳng 苦khổ 。 或hoặc 見kiến 不bất 善thiện 可khả 畏úy 眾chúng 生sanh 。 三tam 毒độc 所sở 纏triền 。 邪tà 見kiến 顛điên 倒đảo 。 棄khí 背bội 善thiện 道đạo 。 習tập 行hành 惡ác 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 中trung 。 心tâm 生sanh 怯khiếp 弱nhược 。 恐khủng 不bất 可khả 值trị 遇ngộ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 恐khủng 不bất 能năng 成thành 就tựu 。 清thanh 淨tịnh 信tín 心tâm 。 生sanh 疑nghi 欲dục 退thoái 者giả 。 應ưng 作tác 是thị 念niệm 。 十thập 方phương 所sở 有hữu 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 能năng 以dĩ 種chủng 種chủng 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 救cứu 拔bạt 一nhất 切thiết 。 險hiểm 厄ách 眾chúng 生sanh 。 作tác 是thị 念niệm 已dĩ 。 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 。 一nhất 心tâm 專chuyên 念niệm 。 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 生sanh 如như 是thị 決quyết 定định 心tâm 故cố 。 於ư 此thử 命mạng 終chung 。 必tất 得đắc 往vãng 生sanh 。 餘dư 佛Phật 剎sát 中trung 。 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 心tâm 成thành 就tựu 。 永vĩnh 離ly 惡ác 趣thú 。 初sơ 學học 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 解giải 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 生sanh 滅diệt 二nhị 門môn 而nhi 修tu 信tín 行hành 。 但đãn 止Chỉ 觀Quán 力lực 微vi 。 境cảnh 緣duyên 粗thô 惡ác 。 未vị 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 中trung 。 不bất 能năng 保bảo 其kỳ 無vô 退thoái 。 故cố 更cánh 示thị 此thử 勝thắng 異dị 方phương 便tiện 。 令linh 仗trượng 自tự 心tâm 中trung 之chi 他tha 佛Phật 。 度độ 脫thoát 佛Phật 心tâm 中trung 之chi 自tự 身thân 也dã 。 須tu 知tri 前tiền 止Chỉ 觀Quán 門môn 。 名danh 念niệm 自tự 佛Phật 三tam 昧muội 。 今kim 示thị 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 念niệm 他tha 佛Phật 三tam 昧muội 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 止chỉ 行hành 。 了liễu 知tri 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 大đại 神thần 通thông 巧xảo 便tiện 。 能năng 救cứu 拔bạt 我ngã 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 觀quán 行hành 。 所sở 以dĩ 修tu 止Chỉ 觀Quán 時thời 。 設thiết 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 形hình 。 知tri 是thị 魔ma 事sự 。 不bất 生sanh 取thủ 著trước 。 今kim 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 設thiết 更cánh 別biệt 商thương 止Chỉ 觀Quán 。 大đại 似tự 騎kỵ 牛ngưu 覓mịch 牛ngưu 矣hĩ 。 然nhiên 正chánh 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 或hoặc 得đắc 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 應ưng 了liễu 知tri 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 萬vạn 勿vật 取thủ 著trước 。 勿vật 生sanh 喜hỷ 動động 。 勿vật 向hướng 人nhân 說thuyết 。 如như 遠viễn 公công 生sanh 平bình 三tam 見kiến 聖thánh 相tương/tướng 。 不bất 語ngữ 一nhất 人nhân 。 此thử 為vi 要yếu 訣quyết 。 唯duy 至chí 臨lâm 終chung 。 見kiến 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 方phương 是thị 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 定định 非phi 魔ma 事sự 。 不bất 必tất 致trí 疑nghi 。 以dĩ 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 決quyết 定định 護hộ 念niệm 有hữu 緣duyên 。 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 不bất 失thất 時thời 故cố 。 言ngôn 發phát 大đại 誓thệ 願nguyện 者giả 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 非phi 為vi 自tự 身thân 獨độc 出xuất 生sanh 死tử 。 有hữu 此thử 菩Bồ 提Đề 弘hoằng 願nguyện 。 方phương 是thị 往vãng 生sanh 正chánh 因nhân 。 不bất 然nhiên 。 縱túng/tung 令linh 念niệm 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 氣khí 分phần/phân 不bất 相tương 契khế 合hợp 。 不bất 能năng 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。

二nhị 的đích 指chỉ 求cầu 生sanh 極cực 樂lạc

如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 專chuyên 念niệm 西tây 方phương 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 以dĩ 諸chư 善thiện 根căn 。 迴hồi 向hướng 願nguyện 生sanh 。 決quyết 定định 得đắc 生sanh 。 常thường 見kiến 彼bỉ 佛Phật 。 信tín 心tâm 增tăng 長trưởng 。 永vĩnh 不bất 退thoái 轉chuyển 。 於ư 彼bỉ 聞văn 法Pháp 。 觀quán 佛Phật 法Pháp 身thân 。 漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。 得đắc 入nhập 正chánh 位vị 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 淨tịnh 土độ 無vô 量lượng 。 經kinh 論luận 多đa 指chỉ 歸quy 極cực 樂lạc 者giả 。 略lược 有hữu 四tứ 意ý 。 一nhất 者giả 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 與dữ 此thử 土thổ/độ 人nhân 最tối 有hữu 緣duyên 故cố 。 乃nãi 至chí 窮cùng 村thôn 僻tích 塢ổ 。 若nhược 男nam 若nhược 女nữ 。 若nhược 長trưởng 若nhược 幼ấu 。 若nhược 智trí 若nhược 愚ngu 。 無vô 不bất 知tri 稱xưng 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 名danh 者giả 。 二nhị 者giả 法Pháp 藏Tạng 比Bỉ 丘Khâu 。 願nguyện 力lực 勝thắng 故cố 。 諸chư 佛Phật 果Quả 德đức 雖tuy 實thật 平bình 等đẳng 。 因nhân 中trung 願nguyện 力lực 任nhậm 運vận 攝nhiếp 生sanh 。 無vô 差sai 別biệt 中trung 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 三tam 者giả 令linh 人nhân 繫hệ 念niệm 得đắc 專chuyên 心tâm 故cố 。 若nhược 不bất 專chuyên 歎thán 。 則tắc 眾chúng 生sanh 既ký 欲dục 生sanh 西tây 。 又hựu 欲dục 生sanh 東đông 。 心tâm 無vô 一nhất 定định 。 淨tịnh 業nghiệp 難nạn/nan 成thành 。 所sở 以dĩ 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 同đồng 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 讚tán 此thử 一nhất 門môn 。 令linh 人nhân 專chuyên 憶ức 。 四tứ 者giả 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 即tức 法Pháp 界Giới 藏tạng 身thân 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 即tức 蓮liên 華hoa 藏tạng 海hải 。 故cố 見kiến 一nhất 佛Phật 。 即tức 為vi 見kiến 無vô 量lượng 佛Phật 。 生sanh 一nhất 土thổ/độ 。 即tức 為vi 生sanh 無vô 量lượng 土thổ/độ 。 念niệm 一nhất 佛Phật 。 即tức 是thị 念niệm 一nhất 切thiết 佛Phật 。 即tức 為vi 一nhất 切thiết 。 佛Phật 所sở 護hộ 念niệm 。 以dĩ 法Pháp 身thân 不bất 二nhị 故cố 。 生sanh 佛Phật 不bất 二nhị 故cố 。 能năng 念niệm 所sở 念niệm 不bất 二nhị 故cố 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 一nhất 念niệm 佛Phật 。 念niệm 念niệm 相tương 應ứng 念niệm 念niệm 佛Phật 。 因nhân 該cai 果quả 徹triệt 。 更cánh 無vô 二nhị 故cố 。 餘dư 如như 淨tịnh 土độ 經kinh 論luận 廣quảng 明minh 。 不bất 能năng 備bị 述thuật 也dã 。 四tứ 修tu 信tín 分phần/phân 竟cánh 。

五ngũ 利lợi 益ích 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 總tổng 勸khuyến 聞văn 思tư 修tu 。 二nhị 別biệt 示thị 聞văn 思tư 修tu 功công 德đức 。 三tam 誡giới 誹phỉ 謗báng 護hộ 大đại 罪tội 。 四tứ 結kết 示thị 大Đại 乘Thừa 功công 能năng 。 今kim 初sơ 。

云vân 何hà 利lợi 益ích 分phần/phân 。 如như 是thị 大Đại 乘Thừa 。 祕bí 密mật 句cú 義nghĩa 。 今kim 已dĩ 略lược 說thuyết 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 欲dục 於ư 如Như 來Lai 甚thậm 深thâm 境cảnh 界giới 。 廣quảng 大đại 法pháp 中trung 。 生sanh 淨tịnh 信tín 覺giác 解giải 心tâm 。 入nhập 大Đại 乘Thừa 道Đạo 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 者giả )# 於ư 此thử 略lược 論luận 。 當đương 勤cần 聽thính 受thọ 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 決quyết 定định 速tốc 成thành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 淨tịnh 信tín 覺giác 。 解giải 心tâm 者giả 。 若nhược 約ước 圓viên 妙diệu 絕tuyệt 待đãi 言ngôn 之chi 。 則tắc 信tín 即tức 解giải 。 解giải 即tức 信tín 。 如Như 來Lai 名danh 世Thế 間Gian 解Giải 。 亦diệc 可khả 名danh 究cứu 竟cánh 信tín 也dã 。 今kim 約ước 初sơ 機cơ 言ngôn 之chi 。 有hữu 信tín 無vô 解giải 。 能năng 長trường/trưởng 煩phiền 惱não 。 有hữu 解giải 無vô 信tín 。 能năng 長trường/trưởng 邪tà 見kiến 。 故cố 並tịnh 舉cử 淨tịnh 信tín 覺giác 解giải 兩lưỡng 心tâm 。 以dĩ 為vi 入nhập 大Đại 乘Thừa 道Đạo 。 之chi 正chánh 轍triệt 也dã 。 聽thính 受thọ 者giả 。 聞văn 慧tuệ 也dã 。 思tư 惟duy 者giả 。 思tư 慧tuệ 也dã 。 修tu 習tập 者giả 。 修tu 慧tuệ 也dã 。 三tam 慧tuệ 資tư 無vô 漏lậu 種chủng 。 令linh 起khởi 現hiện 行hành 。 故cố 能năng 速tốc 成thành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。

二nhị 別biệt 示thị 聞văn 思tư 修tu 功công 德đức

若nhược 聞văn 此thử 法Pháp 。 不bất 生sanh 驚kinh 怖bố 。 當đương 知tri 此thử 人nhân 。 定định 紹thiệu 佛Phật 種chủng 。 速tốc 得đắc 授thọ 記ký 。 此thử 別biệt 示thị 聞văn 慧tuệ 功công 德đức 也dã 。

假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 化hóa 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 眾chúng 生sanh 。 令linh 住trụ 十Thập 善Thiện 道đạo 。 不bất 如như 於ư 須tu 臾du 頃khoảnh 。 正chánh 思tư 此thử 法pháp 。 過quá 前tiền 功công 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 此thử 別biệt 示thị 思tư 慧tuệ 功công 德đức 也dã 。 一nhất 是thị 世thế 間gian 善thiện 法Pháp 。 一nhất 世thế 出xuất 世thế 上thượng 上thượng 善thiện 法Pháp 故cố 。

若nhược 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 所sở 生sanh 功công 德đức 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 稱xưng 說thuyết 。 假giả 令linh 十thập 方phương 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 各các 於ư 無vô 量lượng 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 說thuyết 不bất 能năng 盡tận 。 以dĩ 真Chân 如Như 功công 德đức 。 無vô 邊biên 際tế 故cố 。 修tu 行hành 功công 德đức 。 亦diệc 復phục 無vô 邊biên 。 此thử 別biệt 示thị 修tu 慧tuệ 功công 德đức 也dã 。 修tu 能năng 顯hiển 性tánh 。 所sở 以dĩ 功công 德đức 與dữ 法pháp 性tánh 等đẳng 。 不bất 可khả 盡tận 說thuyết 也dã 。 二nhị 別biệt 示thị 聞văn 思tư 修tu 功công 德đức 竟cánh 。

三tam 誡giới 誹phỉ 謗báng 獲hoạch 大đại 罪tội

若nhược 於ư 此thử 法Pháp 。 生sanh 誹phỉ 謗báng 者giả 。 獲hoạch 無vô 量lượng 罪tội 。 依y 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 受thọ 大đại 苦khổ 惱não 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 應ưng 決quyết 定định 信tín 。 勿vật 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 自tự 害hại 害hại 他tha 。 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 種chủng 。 由do 有hữu 自tự 心tâm 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 方phương 有hữu 世thế 間gian 一nhất 切thiết 三Tam 寶Bảo 。 若nhược 謗báng 此thử 法pháp 。 即tức 是thị 斷đoạn 三Tam 寶Bảo 種chủng 。 罪tội 報báo 之chi 大đại 。 甚thậm 於ư 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 也dã 。

四tứ 結kết 示thị 大Đại 乘Thừa 功công 德đức

一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 依y 此thử 修tu 行hành 。 成thành 無vô 上thượng 智trí 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 由do 此thử 證chứng 得đắc 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 過quá 去khứ 菩Bồ 薩Tát 。 依y 此thử 得đắc 成thành 大Đại 乘Thừa 淨tịnh 信tín 。 現hiện 在tại 今kim 成thành 。 未vị 來lai 當đương 成thành 。 是thị 故cố 欲dục 成thành 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 殊thù 勝thắng 行hành 者giả 。 當đương 於ư 此thử 論luận 勤cần 加gia 修tu 學học 。 此thử 正chánh 所sở 謂vị 十thập 方phương 薄bạc 伽già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 也dã 。 三tam 世thế 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 此thử 不bất 成thành 大Đại 乘Thừa 淨tịnh 信tín 。 故cố 勸khuyến 欲dục 成thành 二nhị 利lợi 行hành 者giả 。 必tất 當đương 勤cần 修tu 學học 也dã 。 此thử 四tứ 段đoạn 文văn 。 即tức 順thuận 四tứ 悉tất 檀đàn 說thuyết 。 可khả 准chuẩn 思tư 之chi 。 二nhị 正chánh 說thuyết 五ngũ 分phần/phân 竟cánh 。

三tam 結kết 施thí 迴hồi 向hướng

我ngã 今kim 已dĩ 解giải 釋thích 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 義nghĩa 功công 德đức 施thí 群quần 生sanh 令linh 見kiến 真Chân 如Như 法pháp 。 初sơ 二nhị 句cú 。 結kết 前tiền 所sở 說thuyết 。 第đệ 三tam 句cú 。 以dĩ 此thử 功công 德đức 。 普phổ 施thí 群quần 生sanh 。 第đệ 四tứ 句cú 。 迴hồi 向hướng 真Chân 如Như 實thật 際tế 。 同đồng 成thành 究cứu 竟cánh 大đại 菩Bồ 提Đề 也dã 。

跋bạt

大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 者giả 。 佛Phật 祖tổ 傳truyền 心tâm 之chi 正chánh 印ấn 。 法pháp 性tánh 法pháp 相tướng 。 之chi 總tổng 持trì 也dã 。 如Như 來Lai 昔tích 以dĩ 大Đại 乘Thừa 阿a 毘tỳ 曇đàm 。 付phó 與dữ 彌Di 勒Lặc 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 付phó 與dữ 文Văn 殊Thù 。 般Bát 若Nhã 破phá 執chấp 有hữu 而nhi 顯hiển 妙diệu 有hữu 。 毘tỳ 曇đàm 破phá 惡ác 空không 而nhi 顯hiển 真chân 空không 。 一nhất 音âm 所sở 宣tuyên 。 曾tằng 無vô 異dị 旨chỉ 。 佛Phật 滅diệt 五ngũ 百bách 年niên 後hậu 。 異dị 見kiến 滋tư 生sanh 。 馬Mã 鳴Minh 大Đại 士Sĩ 。 應ưng 佛Phật 懸huyền 記ký 。 重trọng/trùng 興hưng 正Chánh 法Pháp 。 始thỉ 則tắc 示thị 為vi 計kế 我ngã 外ngoại 道đạo 。 後hậu 乃nãi 廣quảng 顯hiển 二nhị 空không 妙diệu 宗tông 。 作tác 無vô 我ngã 大đại 師sư 子tử 吼hống 。 破phá 凡phàm 外ngoại 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 執chấp 。 宗tông 百bách 洛lạc 又hựu 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 典điển 。 造tạo 此thử 略lược 論luận 。 申thân 暢sướng 一nhất 心tâm 二nhị 門môn 。 即tức 生sanh 滅diệt 而nhi 顯hiển 真Chân 如Như 。 收thu 般Bát 若Nhã 真chân 空không 不bất 空không 之chi 妙diệu 旨chỉ 。 即tức 真Chân 如Như 而nhi 辨biện 生sanh 滅diệt 。 闡xiển 毘tỳ 曇đàm 。 幻huyễn 有hữu 不bất 有hữu 之chi 玄huyền 詮thuyên 。 厥quyết 後hậu 龍long 樹thụ 依y 般Bát 若Nhã 而nhi 造tạo 中trung 論luận 。 還hoàn 以dĩ 空không 義nghĩa 。 成thành 一nhất 切thiết 法pháp 。 護hộ 法Pháp 依y 毘tỳ 曇đàm 而nhi 解giải 唯duy 識thức 。 還hoàn 以dĩ 幻huyễn 有hữu 顯hiển 二nhị 種chủng 空không 。 故cố 知tri 馬mã 鳴minh 。 龍long 樹thụ 。 護hộ 法Pháp 。 三tam 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 契khế 佛Phật 心tâm 。 曾tằng 無vô 稍sảo 異dị 。 奈nại 何hà 以dĩ 文văn 解giải 義nghĩa 。 泥nê 名danh 相tướng 而nhi 昧muội 旨chỉ 歸quy 。 伐phạt 異dị 黨đảng 同đồng 。 豎thụ 門môn 庭đình 而nhi 堅kiên 鬪đấu 諍tranh 。 謬mậu 談đàm 聖thánh 旨chỉ 。 錯thác 解giải 真chân 乘thừa 。 千thiên 百bách 年niên 來lai 。 竟cánh 同đồng 長trường 夜dạ 。 哀ai 哉tai 末mạt 葉diệp 。 誠thành 可khả 痛thống 心tâm 。 旭# 以dĩ 業nghiệp 障chướng 深thâm 纏triền 。 未vị 登đăng 正chánh 位vị 。 夙túc 因nhân 微vi 善thiện 。 遊du 刃nhận 圓viên 宗tông 。 客khách 歲tuế 盡tận 散tán 學học 人nhân 。 志chí 圖đồ 修tu 證chứng 。 今kim 春xuân 偶ngẫu 遇ngộ 戒giới 子tử 。 邀yêu 入nhập 新tân 安an 。 頃khoảnh 從tùng 湯thang 泉tuyền 白bạch 嶽nhạc 。 還hoàn 寓# 歙# 浦# 迴hồi 龍long 。 竊thiết 為vi 二nhị 三tam 子tử 商thương 究cứu 楞lăng 伽già 。 復phục 以dĩ 餘dư 力lực 。 再tái 解giải 茲tư 論luận 。 最tối 喜hỷ 此thử 地địa 枯khô 寂tịch 。 不bất 異dị 桃đào 源nguyên 。 兼kiêm 愛ái 主chủ 人nhân 率suất 真chân 。 絕tuyệt 無vô 世thế 態thái 。 食thực 粟túc 米mễ 飯phạn 。 噉đạm 豆đậu 腐hủ 滓chỉ 。 僅cận 十thập 一nhất 日nhật 。 草thảo 疏sớ/sơ 遂toại 成thành 。 是thị 役dịch 也dã 。 上thượng 藉tạ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 馬mã 鳴minh 大đại 師sư 加gia 被bị 之chi 力lực 。 所sở 以dĩ 略lược 無vô 疑nghi 滯trệ 。 又hựu 賴lại 允duẫn 持trì 循tuần 公công 法pháp 主chủ 外ngoại 護hộ 。 故cố 無vô 他tha 緣duyên 所sở 侵xâm 。 至chí 於ư 性tánh 相tướng 關quan 頭đầu 。 種chủng 種chủng 問vấn 辯biện 。 則tắc 戒giới 子tử 堅kiên 密mật 時thời 公công 之chi 啟khải 予# 者giả 多đa 矣hĩ 。 是thị 月nguyệt 二nhị 十thập 有hữu 八bát 日nhật 閣các 筆bút 故cố 跋bạt 。

大Đại 乘Thừa 起khởi 信tín 論luận 裂liệt 網võng 疏sớ/sơ 卷quyển 六lục (# 終chung )#