大Đại 乘Thừa 義Nghĩa 章Chương 卷quyển 第đệ 八bát

遠viễn 法Pháp 師sư 撰soạn

染nhiễm 法pháp 聚tụ 苦khổ 報báo 義nghĩa 有hữu 十thập 四tứ 門môn (# 一nhất 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 義nghĩa 。 二nhị 四tứ 生sanh 義nghĩa 。 三tam 四tứ 有hữu 義nghĩa 。 四tứ 四tứ 識thức 住trụ 義nghĩa 。 五ngũ 四tứ 食thực 義nghĩa 。 六lục 五ngũ 陰ấm 義nghĩa 。 七thất 六lục 道đạo 義nghĩa 。 八bát 七thất 識thức 住trụ 義nghĩa 。 九cửu 八bát 難nạn 義nghĩa 。 十thập 九cửu 眾chúng 生sanh 居cư 義nghĩa 。 十thập 一nhất 十thập 二nhị 入nhập 義nghĩa 。 十thập 二nhị 十thập 八bát 界giới 義nghĩa 。 十thập 三tam 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 義nghĩa 。 十thập 四tứ 四tứ 十thập 居cư 止chỉ 義nghĩa )# 。

二nhị 種chủng 生sanh 死tử 義nghĩa 六lục 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 辨biện 相tương/tướng 二nhị 。 就tựu 位vị 分phân 別biệt 三tam 。 就tựu 界giới 分phân 別biệt 四tứ 。 因nhân 緣duyên 分phân 別biệt 五ngũ 。 治trị 斷đoạn 分phân 別biệt 六lục )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 。 出xuất 勝thắng 鬘man 經kinh 。 名danh 字tự 是thị 何hà 。 一nhất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 二nhị 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 言ngôn 分phân 段đoạn 者giả 。 六lục 道Đạo 果Quả 報báo 三tam 世thế 分phần/phân 異dị 名danh 為vi 分phân 段đoạn 。 分phân 段đoạn 之chi 法pháp 。 始thỉ 起khởi 名danh 生sanh 。 終chung 謝tạ 稱xưng 死tử 。 言ngôn 變biến 易dị 者giả 。 汎# 釋thích 有hữu 三tam 。 一nhất 者giả 微vi 細tế 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 念niệm 念niệm 遷thiên 異dị 。 前tiền 變biến 後hậu 易dị 名danh 為vi 變biến 易dị 。 變biến 易dị 是thị 死tử 。 名danh 變biến 易dị 死tử 。 故cố 地địa 持trì 中trung 。 生sanh 滅diệt 壞hoại 苦khổ 名danh 變biến 易dị 苦khổ 。 此thử 通thông 凡phàm 聖thánh 。 二nhị 者giả 緣duyên 照chiếu 無vô 漏lậu 所sở 得đắc 法Pháp 身thân 。 神thần 化hóa 無vô 礙ngại 。 能năng 變biến 能năng 易dị 。 故cố 名danh 變biến 易dị 。 變biến 易dị 是thị 死tử 。 名danh 變biến 易dị 死tử 。 此thử 該cai 大đại 小tiểu 。 三tam 者giả 真chân 證chứng 法Pháp 身thân 隱ẩn 顯hiển 自tự 在tại 能năng 變biến 能năng 易dị 。 故cố 言ngôn 變biến 易dị 。 變biến 易dị 非phi 死tử 。 但đãn 此thử 法Pháp 身thân 。 未vị 出xuất 生sanh 滅diệt 。 猶do 為vi 無vô 常thường 死tử 法pháp 。 所sở 隨tùy 變biến 易dị 身thân 上thượng 。 有hữu 其kỳ 生sanh 死tử 。 名danh 變biến 易dị 死tử 。 此thử 唯duy 在tại 天thiên 。 雖tuy 有hữu 三tam 義nghĩa 。 勝thắng 鬘man 所sở 說thuyết 。 第đệ 二nhị 為vi 宗tông 下hạ 諸chư 門môn 中trung 。 聽thính 此thử 言ngôn 耳nhĩ 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 勝thắng 鬘man 亦diệc 名danh 。 有hữu 為vi 生sanh 死tử 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 勝thắng 鬘man 亦diệc 名danh 。 無vô 為vi 生sanh 死tử 。 蓋cái 乃nãi 從tùng 人nhân 以dĩ 別biệt 名danh 矣hĩ 。 凡phàm 夫phu 多đa 起khởi 有hữu 漏lậu 諸chư 業nghiệp 。 建kiến 集tập 有hữu 果quả 。 名danh 曰viết 有hữu 為vi 。 有hữu 為vi 眾chúng 生sanh 所sở 受thọ 生sanh 死tử 。 名danh 有hữu 為vi 生sanh 死tử 。 無vô 為vi 生sanh 死tử 。 翻phiên 前tiền 立lập 稱xưng 。 聖thánh 人nhân 不bất 起khởi 有hữu 漏lậu 諸chư 業nghiệp 受thọ 分phân 段đoạn 報báo 。 名danh 曰viết 無vô 為vi 。 無vô 為vi 聖thánh 人nhân 所sở 有hữu 生sanh 死tử 。 名danh 無vô 為vi 生sanh 死tử 。 名danh 義nghĩa 如như 是thị (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 體thể 相tướng 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 開khai 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 之chi 唯duy 一nhất 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 善thiện 二nhị 惡ác 。 人nhân 天thiên 名danh 善thiện 。 三tam 塗đồ 名danh 惡ác 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 所sở 有hữu 生sanh 死tử 。 或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。 所sở 謂vị 胎thai 生sanh 卵noãn 生sanh 濕thấp 生sanh 。 及cập 以dĩ 化hóa 生sanh 。 此thử 如như 後hậu 釋thích 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 謂vị 五ngũ 道đạo 中trung 受thọ 生sanh 差sai 別biệt 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 六lục 道đạo 報báo 中trung 生sanh 死tử 不bất 同đồng 。 於ư 前tiền 五ngũ 上thượng 。 加gia 阿a 修tu 羅la 名danh 為vi 六lục 道đạo 。 隨tùy 類loại 別biệt 分phần/phân 數số 。 有hữu 無vô 量lượng 。 分phân 段đoạn 如như 是thị 。 變biến 易dị 之chi 中trung 。 亦diệc 開khai 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 之chi 唯duy 一nhất 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 事sự 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 二nhị 妄vọng 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 於ư 六lục 識thức 中trung 。 緣duyên 照chiếu 無vô 漏lậu 。 所sở 受thọ 之chi 報báo 。 名danh 事sự 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 第đệ 七thất 識thức 中trung 緣duyên 照chiếu 無vô 漏lậu 。 所sở 得đắc 之chi 果Quả 。 名danh 妄vọng 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 彼bỉ 事sự 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 因nhân 果quả 在tại 別biệt 。 此thử 世thế 造tạo 業nghiệp 。 餘dư 世thế 得đắc 報báo 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 。 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 當đương 生sanh 彼bỉ 中trung 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。 彼bỉ 妄vọng 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 有hữu 麁thô 有hữu 細tế 。 地địa 前tiền 名danh 麁thô 。 地địa 上thượng 名danh 細tế 。 於ư 中trung 麁thô 者giả 。 因nhân 果quả 世thế 別biệt 與dữ 前tiền 相tương 似tự 。 微vi 細tế 之chi 者giả 。 前tiền 念niệm 為vi 因nhân 。 後hậu 念niệm 果quả 現hiện 。 是thị 中trung 微vi 細tế 。 不bất 復phục 可khả 以dĩ 世thế 別biệt 論luận 之chi 。 念niệm 念niệm 之chi 中trung 。 細tế 分phần/phân 異dị 世thế 亦diệc 得đắc 無vô 傷thương 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。 如như 勝thắng 鬘man 說thuyết 。 一nhất 阿A 羅La 漢Hán 。 二nhị 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 三tam 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 輪luân 煩phiền 惱não 全toàn 未vị 斷đoạn 除trừ 。 而nhi 不bất 為vị 彼bỉ 。 煩phiền 惱não 所sở 牽khiên 。 又hựu 於ư 三tam 界giới 受thọ 生sanh 自tự 在tại 。 故cố 名danh 大đại 力lực 。 問vấn 曰viết 。 地địa 前tiền 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 說thuyết 為vi 凡phàm 夫phu 具cụ 煩phiền 惱não 性tánh 。 勝thắng 鬘man 何hà 故cố 說thuyết 為vi 變biến 易dị 。 釋thích 言ngôn 。 涅Niết 槃Bàn 對đối 初Sơ 地Địa 上thượng 出xuất 世thế 聖thánh 人nhân 。 名danh 為vi 凡phàm 夫phu 。 未vị 斷đoạn 地địa 上thượng 二nhị 輪luân 之chi 惑hoặc 。 名danh 具cụ 煩phiền 惱não 。 若nhược 對đối 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 此thử 是thị 大đại 聖thánh 二nhị 障chướng 清thanh 淨tịnh 。 何hà 為vi 不bất 得đắc 說thuyết 為vi 變biến 易dị 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 中trung 說thuyết 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 八bát 萬vạn 劫kiếp 到đáo 。 乃nãi 至chí 辟Bích 支Chi 十thập 千thiên 劫kiếp 到đáo 。 謂vị 到đáo 性tánh 地địa 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 此thử 既ký 大đại 聖thánh 。 變biến 易dị 何hà 疑nghi 。 四tứ 意ý 生sanh 身thân 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 受thọ 生sanh 如như 意ý 。 名danh 意ý 生sanh 身thân 。 意ý 有hữu 何hà 義nghĩa 。 生sanh 如như 意ý 乎hồ 。 意ý 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 能năng 速tốc 疾tật 。 二nhị 能năng 遍biến 到đáo 。 三tam 能năng 無vô 礙ngại 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 受thọ 身thân 如như 是thị 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 如như 勝thắng 鬘man 說thuyết 。 謂vị 此thử 三tam 地địa 及cập 彼bỉ 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 等đẳng 。 此thử 三tam 地địa 者giả 。 謂vị 此thử 地địa 前tiền 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 。 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 乘thừa 地địa 也dã 。 彼bỉ 三tam 種chủng 者giả 。 謂vị 初Sơ 地Địa 上thượng 三tam 種chủng 生sanh 也dã 。 三tam 種chủng 意ý 生sanh 如như 楞lăng 伽già 說thuyết 。 一nhất 三tam 昧muội 意ý 生sanh 身thân 。 謂vị 從tùng 初Sơ 地Địa 。 乃nãi 至chí 五ngũ 地địa 。 禪thiền 度độ 增tăng 上thượng 故cố 名danh 三tam 昧muội 意ý 生sanh 身thân 也dã 。 二nhị 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 性tánh 意ý 生sanh 身thân 。 六lục 七thất 八bát 地địa 慧tuệ 行hành 成thành 就tựu 。 知tri 法pháp 有hữu 性tánh 。 知tri 法pháp 無vô 性tánh 。 名danh 為vi 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 性tánh 身thân 。 前tiền 自tự 性tánh 者giả 。 是thị 法pháp 有hữu 性tánh 。 有hữu 法pháp 之chi 中trung 色sắc 。 為vi 礙ngại 性tánh 心tâm 為vi 知tri 性tánh 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 名danh 為vi 自tự 性tánh 。 復phục 言ngôn 性tánh 者giả 。 是thị 法pháp 無vô 性tánh 。 無vô 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 之chi 實thật 性tánh 。 故cố 名danh 為vi 性tánh 。 此thử 有hữu 無vô 性tánh 皆giai 能năng 善thiện 照chiếu 。 故cố 名danh 為vi 覺giác 。 三tam 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 作tác 行hành 意ý 生sanh 身thân 。 謂vị 九cửu 地địa 上thượng 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 任nhậm 運vận 轉chuyển 起khởi 。 名danh 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 無vô 作tác 行hành 身thân 。 此thử 三tam 彼bỉ 三tam 。 九cửu 地địa 已dĩ 上thượng 行hành 報báo 純thuần 熟thục 。 前tiền 七thất 地địa 中trung 所sở 修tu 種chủng 類loại 。 至chí 彼bỉ 地địa 中trung 。 報báo 熟thục 現hiện 前tiền 名danh 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 。 法Pháp 流lưu 水thủy 中trung 。 任nhậm 運vận 上thượng 昇thăng 。 捨xả 離ly 功công 用dụng 。 此thử 三tam 彼bỉ 三tam 合hợp 以dĩ 為vi 六lục 。 別biệt 則tắc 無vô 量lượng 。 變biến 易dị 如như 是thị (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 位vị 論luận 。 總tổng 相tương/tướng 麁thô 分phần/phân 。 分phần 段đoạn 死tử 者giả 。 是thị 虛hư 偽ngụy 眾chúng 生sanh 。 變biến 易dị 死tử 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 、 大đại 力lực 菩Bồ 薩Tát 。 意ý 生sanh 身thân 等đẳng 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 中trung 凡phàm 夫phu 學học 人nhân 。 大Đại 乘Thừa 之chi 中trung 。 外ngoại 凡phàm 善thiện 趣thú 。 皆giai 於ư 三tam 界giới 。 妄vọng 愛ái 受thọ 生sanh 。 名danh 為vi 虛hư 偽ngụy 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 中trung 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 中trung 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 。 以dĩ 無vô 漏lậu 業nghiệp 正chánh 智trí 受thọ 生sanh 。 故cố 非phi 虛hư 偽ngụy 。 虛hư 偽ngụy 所sở 受thọ 。 名danh 分phân 段đoạn 死tử 。 非phi 虛hư 偽ngụy 受thọ 。 名danh 變biến 易dị 死tử 。 問vấn 曰viết 。 小Tiểu 乘Thừa 須tu 陀đà 已dĩ 上thượng 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 中trung 十thập 信tín 以dĩ 上thượng 。 亦diệc 有hữu 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 功công 德đức 。 何hà 故cố 不bất 名danh 為vi 變biến 易dị 死tử 。 乃nãi 名danh 分phân 段đoạn 。 釋thích 言ngôn 。 是thị 人nhân 於ư 三tam 界giới 中trung 。 有hữu 漏lậu 結kết 業nghiệp 受thọ 生sanh 未vị 盡tận 。 故cố 名danh 分phân 段đoạn 。 雖tuy 有hữu 無vô 漏lậu 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 是thị 因nhân 法Pháp 身thân 未vị 得đắc 果quả 報báo 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 名danh 變biến 易dị 死tử 。 麁thô 分phần/phân 如như 是thị 。 於ư 中trung 細tế 謂vị 分phân 段đoạn 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 惡ác 道đạo 。 二nhị 者giả 善thiện 道đạo 。 三tam 塗đồ 名danh 惡ác 。 人nhân 天thiên 名danh 善thiện 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 惡ác 道đạo 分phân 段đoạn 。 見kiến 道đạo 時thời 盡tận 。 故cố 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 為vi 觝để 債trái 。 觝để 三tam 塗đồ 債trái 。 著trước 復phục 通thông 論luận 。 增tăng 上thượng 忍nhẫn 時thời 。 三tam 惡ác 道đạo 報báo 。 皆giai 非phi 數số 滅diệt 。 善thiện 道đạo 分phân 段đoạn 。 無Vô 學Học 時thời 盡tận 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 中trung 。 惡ác 道đạo 分phân 段đoạn 盡tận 處xứ 有hữu 三tam 。 一nhất 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 受thọ 惡ác 道đạo 報báo 。 十thập 信tín 時thời 盡tận 。 以dĩ 修tu 身thân 或hoặc 心tâm 慧tuệ 等đẳng 行hành 轉chuyển 惡ác 業nghiệp 故cố 。 云vân 地địa 持trì 中trung 說thuyết 為vi 善thiện 趣thú 。 又hựu 花hoa 嚴nghiêm 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 賢hiền 首thủ 能năng 現hiện 作tác 佛Phật 。 明minh 知tri 。 亦diệc 能năng 離ly 惡ác 趣thú 報báo 。 二nhị 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 緣duyên 力lực 微vi 薄bạc 不bất 能năng 牽khiên 生sanh 。 加gia 少thiểu 悲bi 願nguyện 受thọ 惡ác 趣thú 身thân 。 種chủng 性tánh 時thời 盡tận 。 故cố 勝thắng 鬘man 中trung 說thuyết 。 種chủng 性tánh 上thượng 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 分phân 段đoạn 死tử 。 三tam 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 。 四tứ 住trụ 殘tàn 氣khí 隨tùy 逐trục 佐tá 助trợ 。 受thọ 惡ác 趣thú 生sanh 。 初Sơ 地Địa 時thời 盡tận 。 地địa 前tiền 未vị 斷đoạn 。 初Sơ 地Địa 盡tận 故cố 。 地địa 經kinh 宣tuyên 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 惡ác 道đạo 畏úy 。 地địa 持trì 宣tuyên 說thuyết 。 解giải 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 轉chuyển 惡ác 趣thú 報báo 。 入nhập 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 又hựu 彼bỉ 隨tùy 助trợ 四tứ 住trụ 煩phiền 惱não 。 初Sơ 地Địa 盡tận 故cố 。 地địa 持trì 宣tuyên 說thuyết 。 增tăng 上thượng 及cập 中trung 惡ác 趣thú 煩phiền 惱não 。 初Sơ 地Địa 出xuất 過quá 。 以dĩ 其kỳ 地địa 前tiền 未vị 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 地địa 持trì 宣tuyên 說thuyết 。 種chủng 性tánh 解giải 行hành 。 或hoặc 墮đọa 惡ác 道đạo 。 惡ác 道đạo 既ký 如như 是thị 。 善thiện 道đạo 分phân 段đoạn 亦diệc 有hữu 三tam 階giai 。 一nhất 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 受thọ 人nhân 天thiên 報báo 。 種chủng 性tánh 時thời 盡tận 。 二nhị 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 緣duyên 力lực 微vi 薄bạc 不bất 能năng 牽khiên 生sanh 。 加gia 少thiểu 悲bi 願nguyện 。 受thọ 人nhân 天thiên 身thân 。 初Sơ 地Địa 時thời 盡tận 。 地địa 前tiền 未vị 斷đoạn 。 初Sơ 地Địa 盡tận 故cố 。 楞lăng 伽già 宣tuyên 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 前tiền 未vị 斷đoạn 故cố 法pháp 華hoa 論luận 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 地địa 前tiền 猶do 有hữu 三tam 界giới 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 所sở 言ngôn 入nhập 生sanh 乃nãi 至chí 一nhất 生sanh 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 謂vị 初Sơ 地Địa 證chứng 智trí 。 所sở 言ngôn 八bát 生sanh 至chí 一nhất 生sanh 者giả 。 是thị 其kỳ 三tam 界giới 分phân 段đoạn 之chi 生sanh 。 三tam 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 。 四tứ 住trụ 殘tàn 習tập 隨tùy 逐trục 佐tá 助trợ 。 受thọ 人nhân 天thiên 生sanh 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 自tự 前tiền 未vị 斷đoạn 。 至chí 佛Phật 盡tận 故cố 。 經kinh 嘆thán 。 唯duy 佛Phật 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 種chủng 。 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 。 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 。 未vị 窮cùng 盡tận 故cố 。 地địa 持trì 但đãn 云vân 。 解giải 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 轉chuyển 惡ác 趣thú 報báo 入nhập 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 不bất 言ngôn 轉chuyển 善thiện 。 又hựu 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 。 煩phiền 惱não 未vị 盡tận 。 故cố 地địa 持trì 中trung 唯duy 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 過quá 增tăng 上thượng 中trung 惡ác 趣thú 煩phiền 惱não 。 不bất 言ngôn 出xuất 過quá 善thiện 趣thú 煩phiền 惱não 。 以dĩ 斯tư 文văn 證chứng 。 人nhân 天thiên 殘tàn 習tập 明minh 至chí 十Thập 地Địa 。 於ư 中trung 別biệt 分phần/phân 。 人nhân 分phân 段đoạn 者giả 。 八bát 地địa 時thời 盡tận 。 自tự 前tiền 未vị 斷đoạn 。 八bát 地địa 盡tận 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 八bát 地địa 為vi 阿A 那Na 含Hàm 。 不bất 受thọ 肉nhục 身thân 。 前tiền 未vị 斷đoạn 故cố 。 大đại 品phẩm 經kinh 中trung 說thuyết 。 前tiền 七thất 地địa 猶do 是thị 肉nhục 身thân 。 天thiên 分phân 段đoạn 者giả 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 自tự 前tiền 未vị 斷đoạn 。 至chí 佛Phật 盡tận 故cố 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 種chủng 。 前tiền 未vị 斷đoạn 故cố 。 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 唯duy 名danh 那na 含hàm 。 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 問vấn 曰viết 。 地địa 上thượng 遍biến 生sanh 六lục 道đạo 。 何hà 故cố 偏thiên 說thuyết 人nhân 天thiên 中trung 生sanh 以dĩ 為vi 分phân 段đoạn 。 釋thích 言ngôn 。 地địa 上thượng 惡ác 業nghiệp 盡tận 故cố 。 雖tuy 生sanh 惡ác 道đạo 。 但đãn 是thị 應ưng 現hiện 。 人nhân 天thiên 善thiện 業nghiệp 。 未vị 窮cùng 盡tận 故cố 。 生sanh 人nhân 天thiên 中trung 。 與dữ 彼bỉ 凡phàm 時thời 微vi 業nghiệp 相tương 應ứng 名danh 分phân 段đoạn 矣hĩ 。 次thứ 辨biện 變biến 易dị 。 變biến 易dị 之chi 中trung 。 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 中trung 。 見kiến 道đạo 以dĩ 上thượng 變biến 易dị 因nhân 生sanh 。 無Vô 學Học 果quả 後hậu 變biến 易dị 報báo 起khởi 。 何hà 者giả 是thị 乎hồ 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 。 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 無vô 煩phiền 惱não 者giả 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 當đương 生sanh 彼bỉ 中trung 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 中trung 分phân 齊tề 有hữu 四tứ 。 一nhất 起khởi 因nhân 處xứ 十thập 信tín 已dĩ 上thượng 。 二nhị 得đắc 果quả 處xứ 種chủng 性tánh 以dĩ 上thượng 。 故cố 勝thắng 鬘man 中trung 說thuyết 。 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 大đại 力lực 為vi 變biến 易dị 死tử 。 問vấn 曰viết 。 法pháp 華hoa 優Ưu 婆Bà 提Đề 舍Xá 說thuyết 。 解giải 行hành 前tiền 為vi 分phân 段đoạn 死tử 。 勝thắng 鬘man 何hà 故cố 說thuyết 為vi 變biến 易dị 。 釋thích 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 已dĩ 上thượng 有hữu 五ngũ 種chủng 身thân 。 一nhất 法pháp 性tánh 身thân 。 謂vị 性tánh 種chủng 性tánh 及cập 解giải 行hành 中trung 清thanh 淨tịnh 。 向hướng 等đẳng 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 六lục 入nhập 殊thù 勝thắng 無vô 始thỉ 法pháp 爾nhĩ 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。 二nhị 實thật 報báo 身thân 。 謂vị 習tập 種chủng 性tánh 及cập 解giải 行hành 中trung 得đắc 前tiền 方phương 便tiện 。 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 若nhược 從tùng 先tiên 來lai 修tu 善thiện 所sở 得đắc 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。 三tam 者giả 生sanh 滅diệt 變biến 易dị 法Pháp 身thân 。 所sở 謂vị 緣duyên 照chiếu 無vô 漏lậu 業nghiệp 果quả 。 四tứ 分phân 段đoạn 身thân 。 謂vị 無vô 始thỉ 來lai 有hữu 漏lậu 業nghiệp 果quả 。 五ngũ 應ứng 化hóa 身thân 。 隨tùy 物vật 現hiện 生sanh 。 此thử 五ngũ 種chủng 身thân 。 各các 有hữu 因nhân 緣duyên 。 法pháp 性tánh 身thân 者giả 。 佛Phật 性tánh 為vi 因nhân 。 謂vị 度độ 為vi 緣duyên 。 實thật 報báo 身thân 者giả 。 六Lục 度Độ 為vi 因nhân 。 佛Phật 性tánh 為vi 緣duyên 。 更cánh 有hữu 餘dư 義nghĩa 。 如như 後hậu 二nhị 種chủng 種chủng 性tánh 中trung 說thuyết 。 變biến 易dị 身thân 者giả 。 無vô 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 分phân 段đoạn 身thân 者giả 。 有hữu 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 。 應ứng 化hóa 身thân 中trung 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 法pháp 應ưng 依y 法Pháp 身thân 起khởi 。 二nhị 者giả 報báo 應ứng 依y 報báo 身thân 現hiện 。 此thử 二nhị 種chủng 應ưng 因nhân 緣duyên 各các 別biệt 。 論luận 其kỳ 法pháp 應ưng 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 化hóa 用dụng 三tam 昧muội 法Pháp 門môn 為vi 因nhân 。 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 。 若nhược 論luận 報báo 應ứng 。 悲bi 願nguyện 為vi 因nhân 。 化hóa 用dụng 三tam 昧muội 法Pháp 門môn 為vi 緣duyên 。 此thử 五ngũ 身thân 中trung 。 初sơ 二nhị 非phi 死tử 。 次thứ 二nhị 實thật 死tử 。 後hậu 一nhất 應ưng 死tử 。 是thị 故cố 於ư 彼bỉ 。 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 。 實thật 報báo 身thân 中trung 。 有hữu 變biến 易dị 雜tạp 。 應ứng 化hóa 身thân 中trung 。 有hữu 分phân 段đoạn 雜tạp 。 法pháp 花hoa 論luận 中trung 。 據cứ 第đệ 四tứ 門môn 說thuyết 為vi 分phân 段đoạn 。 勝thắng 鬘man 經kinh 中trung 。 據cứ 第đệ 三tam 門môn 說thuyết 為vi 變biến 易dị 。 各các 是thị 一nhất 義nghĩa 。 不bất 相tương 乖quai 背bối/bội 。 此thử 是thị 第đệ 二nhị 。 得đắc 果quả 之chi 處xứ 。 三tam 漸tiệm 捨xả 處xứ 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 四tứ 窮cùng 盡tận 處xứ 。 在tại 如Như 來Lai 地Địa 。 位vị 分phần/phân 如như 是thị (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 界giới 論luận 。 界giới 謂vị 三tam 界giới 。 於ư 中trung 略lược 以dĩ 二nhị 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 隨tùy 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 是thị 三tam 界giới 攝nhiếp 。 三tam 界giới 有hữu 漏lậu 。 業nghiệp 之chi 果quả 故cố 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 非phi 三tam 界giới 攝nhiếp 。 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 業nghiệp 之chi 果quả 故cố 。 故cố 論luận 說thuyết 言ngôn 。 有hữu 妙diệu 淨tịnh 土độ 出xuất 過quá 三tam 界giới 。 是thị 阿A 羅La 漢Hán 。 當đương 生sanh 彼bỉ 中trung 。 明minh 知tri 。 出xuất 世thế 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 。 二nhị 就tựu 性tánh 通thông 論luận 。 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 皆giai 三tam 界giới 攝nhiếp 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 如như 勝thắng 鬘man 經kinh 中trung 說thuyết 。 世thế 間gian 有hữu 二nhị 。 一nhất 無vô 常thường 壞hoại 。 二nhị 無vô 常thường 病bệnh 。 無vô 常thường 壞hoại 者giả 。 是thị 分phân 段đoạn 三tam 界giới 。 無vô 常thường 病bệnh 者giả 。 是thị 變biến 易dị 三tam 界giới 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 還hoàn 是thị 分phân 段đoạn 三tam 界giới 所sở 收thu 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 還hoàn 是thị 變biến 易dị 。 三tam 界giới 所sở 攝nhiếp 。 問vấn 曰viết 。 分phân 段đoạn 於ư 三tam 界giới 中trung 。 分phân 齊tề 可khả 知tri 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 於ư 三tam 界giới 中trung 。 分phân 齊tề 何hà 處xứ 。 唯duy 聖thánh 所sở 知tri 。 亦diệc 可khả 變biến 易dị 。 依y 禪thiền 地địa 說thuyết 。 依y 初sơ 禪thiền 地địa 發phát 無vô 漏lậu 業nghiệp 。 受thọ 變biến 易dị 報báo 。 繫hệ 屬thuộc 初sơ 禪thiền 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 因nhân 緣duyên 。 親thân 生sanh 名danh 因nhân 疎sơ 助trợ 目mục 緣duyên 。 總tổng 相tương/tướng 麁thô 論luận 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 有hữu 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 又hựu 如như 取thủ 緣duyên 。 有hữu 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 而nhi 生sanh 三tam 有hữu 。 取thủ 猶do 愛ái 也dã 。 於ư 受thọ 生sanh 時thời 。 或hoặc 起khởi 婬dâm 愛ái 。 或hoặc 復phục 起khởi 於ư 花hoa 池trì 等đẳng 愛ái 。 逐trục 即tức 受thọ 身thân 故cố 說thuyết 為vi 緣duyên 。 受thọ 生sanh 三tam 界giới 。 愛ái 力lực 增tăng 強cường/cưỡng 。 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 無vô 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 無vô 漏lậu 業nghiệp 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 生sanh 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 緣duyên 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 前tiền 後hậu 緣duyên 。 以dĩ 前tiền 無vô 明minh 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 本bổn 性tánh 平bình 等đẳng 故cố 求cầu 後hậu 生sanh 。 二nhị 同đồng 時thời 為vi 緣duyên 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 是thị 七thất 識thức 體thể 。 變biến 易dị 業nghiệp 果quả 。 依y 是thị 得đắc 立lập 。 故cố 說thuyết 為vi 緣duyên 。 如như 夢mộng 所sở 作tác 皆giai 依y 睡thụy 心tâm 。 總tổng 相tương/tướng 如như 是thị 。 隨tùy 別biệt 細tế 分phần/phân 。 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 有hữu 善thiện 有hữu 惡ác 。 惡ác 道đạo 分phân 段đoạn 義nghĩa 別biệt 三tam 階giai 。 一nhất 凡phàm 夫phu 所sở 受thọ 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 二nhị 十thập 信tín 所sở 受thọ 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 正chánh 緣duyên 。 悲bi 願nguyện 隨tùy 助trợ 。 三tam 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 至chí 初Sơ 地Địa 受thọ 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 悲bi 願nguyện 正chánh 緣duyên 。 四tứ 住trụ 隨tùy 助trợ 。 若nhược 無vô 惡ác 業nghiệp 。 苦khổ 果quả 不bất 生sanh 。 是thị 故cố 用dụng 彼bỉ 惡ác 業nghiệp 為vi 因nhân 。 若nhược 無vô 悲bi 願nguyện 則tắc 不bất 往vãng 受thọ 。 是thị 故cố 用dụng 彼bỉ 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 過quá 去khứ 所sở 有hữu 。 微vi 塵trần 等đẳng 業nghiệp 。 以dĩ 願nguyện 力lực 故cố 。 一nhất 切thiết 悉tất 受thọ 。 且thả 說thuyết 願nguyện 力lực 。 當đương 知tri 。 亦diệc 以dĩ 悲bi 力lực 故cố 受thọ 苦khổ 。 善thiện 道đạo 分phân 段đoạn 亦diệc 有hữu 三tam 階giai 。 一nhất 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 乃nãi 至chí 大Đại 乘Thừa 。 十thập 信tín 所sở 受thọ 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 為vi 緣duyên 。 二nhị 者giả 種chủng 性tánh 解giải 行hành 所sở 受thọ 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 四tứ 住trụ 正chánh 緣duyên 。 悲bi 願nguyện 隨tùy 助trợ 。 三tam 地địa 上thượng 所sở 受thọ 善thiện 業nghiệp 為vi 因nhân 。 悲bi 願nguyện 正chánh 緣duyên 。 四tứ 住trụ 隨tùy 助trợ 。 變biến 易dị 有hữu 二nhị 。 一nhất 事sự 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 二nhị 妄vọng 識thức 中trung 變biến 易dị 生sanh 死tử 。 事sự 中trung 變biến 易dị 義nghĩa 別biệt 三tam 階giai 。 一nhất 是thị 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 所sở 受thọ 。 用dụng 事sự 識thức 中trung 眾chúng 生sanh 空không 觀quán 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 二nhị 是thị 種chủng 性tánh 解giải 行hành 所sở 受thọ 。 用dụng 事sự 識thức 中trung 法pháp 空không 之chi 觀quán 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 三tam 地địa 上thượng 所sở 受thọ 。 事sự 識thức 中trung 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 息tức 想tưởng 之chi 解giải 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 妄vọng 中trung 變biến 易dị 亦diệc 有hữu 三tam 階giai 。 一nhất 地địa 前tiền 所sở 受thọ 。 用dụng 妄vọng 識thức 中trung 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 依y 心tâm 之chi 觀quán 。 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 二nhị 地địa 上thượng 所sở 受thọ 。 用dụng 妄vọng 識thức 中trung 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 依y 真chân 之chi 觀quán 。 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 三tam 是thị 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 所sở 受thọ 。 用dụng 妄vọng 識thức 中trung 唯duy 真chân 無vô 妄vọng 息tức 想tưởng 之chi 觀quán 。 以dĩ 為vi 正chánh 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 問vấn 曰viết 。 唯duy 真chân 無vô 妄vọng 之chi 觀quán 。 能năng 令linh 妄vọng 智trí 更cánh 不bất 牽khiên 後hậu 。 云vân 何hà 能năng 與dữ 。 變biến 易dị 作tác 因nhân 。 釋thích 言ngôn 。 此thử 觀quán 望vọng 後hậu 同đồng 類loại 。 雖tuy 不bất 牽khiên 生sanh 。 望vọng 後hậu 勝thắng 品phẩm 。 非phi 不bất 能năng 生sanh 。 故cố 得đắc 為vi 因nhân 。 此thử 等đẳng 觀quán 別biệt 。 如như 前tiền 八bát 識thức 章chương 中trung 具cụ 辨biện 。 前tiền 分phân 段đoạn 死tử 。 因nhân 故cố 緣duyên 新tân 。 由do 是thị 因nhân 同đồng 緣duyên 有hữu 差sai 異dị 。 此thử 變biến 易dị 死tử 。 緣duyên 故cố 因nhân 新tân 。 為vi 是thị 緣duyên 同đồng 因nhân 有hữu 差sai 別biệt 。 隨tùy 義nghĩa 細tế 論luận 。 分phân 段đoạn 之chi 因nhân 變biến 易dị 之chi 緣duyên 。 非phi 無vô 差sai 別biệt 。 異dị 相tướng 難nạn/nan 分phần/phân 。 是thị 以dĩ 不bất 說thuyết 。 理lý 實thật 無vô 明minh 亦diệc 扶phù 分phân 段đoạn 。 四tứ 住trụ 之chi 習tập 。 亦diệc 佐tá 變biến 易dị 。 相tương/tướng 隱ẩn 微vi 少thiểu 。 故cố 癈phế 不bất 論luận (# 此thử 五ngũ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 斷đoạn 處xứ 。 分phân 段đoạn 之chi 中trung 。 五ngũ 道đạo 差sai 別biệt 斷đoạn 處xứ 不bất 定định 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 大đại 位vị 論luận 之chi 盡tận 在tại 無Vô 學Học 。 於ư 中trung 別biệt 分phần/phân 。 三tam 塗đồ 分phân 段đoạn 盡tận 處xứ 有hữu 三tam 。 一nhất 不bất 受thọ 處xứ 。 依y 如như 成thành 實thật 。 煖noãn 心tâm 已dĩ 上thượng 一nhất 向hướng 不bất 受thọ 。 於ư 彼bỉ 宗tông 中trung 。 煖noãn 心tâm 已dĩ 上thượng 名danh 為vi 住trụ 分phần/phân 。 不bất 復phục 退thoái 墮đọa 三tam 塗đồ 中trung 故cố 。 故cố 彼bỉ 成thành 實thật 引dẫn 經kinh 證chứng 言ngôn 。 世thế 上thượng 正chánh 見kiến 者giả 。 往vãng 來lai 百bách 千thiên 世thế 。 終chung 不bất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 煖noãn 心tâm 已dĩ 去khứ 名danh 上thượng 正chánh 見kiến 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 忍nhẫn 心tâm 以dĩ 上thượng 。 方phương 是thị 住trụ 人nhân 。 一nhất 向hướng 不bất 受thọ 三tam 塗đồ 之chi 報báo 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 據cứ 此thử 言ngôn 之chi 。 忍nhẫn 心tâm 以dĩ 上thượng 。 方phương 得đắc 名danh 為vi 。 世thế 上thượng 正chánh 見kiến 。 此thử 是thị 第đệ 一nhất 。 不bất 受thọ 處xứ 也dã 。 二nhị 非phi 數số 滅diệt 處xứ 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 增tăng 上thượng 忍nhẫn 時thời 。 三tam 惡ác 道đạo 報báo 。 皆giai 非phi 數số 滅diệt 。 於ư 此thử 一nhất 生sanh 。 定định 斷đoạn 其kỳ 因nhân 。 不bất 受thọ 報báo 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 言ngôn 。 增tăng 上thượng 忍nhẫn 時thời 。 三tam 惡ác 道đạo 報báo 。 當đương 知tri 。 不bất 從tùng 智trí 緣duyên 而nhi 滅diệt 。 三tam 緣duyên 盡tận 處xứ 。 在tại 見kiến 道đạo 中trung 。 潤nhuận 惑hoặc 永vĩnh 斷đoạn 。 業nghiệp 種chủng 燋tiều 故cố 。 人nhân 中trung 分phân 段đoạn 。 那na 含hàm 已dĩ 去khứ 。 不bất 復phục 更cánh 受thọ 。 天thiên 分phân 段đoạn 者giả 。 羅La 漢Hán 辟Bích 支Chi 。 永vĩnh 更cánh 不bất 受thọ 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 大đại 位vị 分phân 之chi 。 一nhất 切thiết 分phân 段đoạn 。 盡tận 在tại 種chủng 性tánh 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 分phần 段đoạn 死tử 者giả 。 是thị 虛hư 偽ngụy 眾chúng 生sanh 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 。 分phân 段đoạn 現hiện 生sanh 死tử 。 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 定định 繫hệ 為vi 業nghiệp 所sở 牽khiên 。 定định 繫hệ 時thời 處xứ 。 者giả 所sở 謂vị 生sanh 後hậu 時thời 。 處xử 謂vị 六lục 道đạo 。 二nhị 不bất 定định 繫hệ 。 得đắc 業nghiệp 自tự 在tại 。 得đắc 生sanh 自tự 在tại 。 不bất 繫hệ 時thời 處xứ 。 不bất 繫hệ 時thời 故cố 。 現hiện 生sanh 後hậu 時thời 隨tùy 意ý 受thọ 之chi 。 不bất 繫hệ 處xứ 故cố 。 六lục 道đạo 之chi 中trung 。 隨tùy 意ý 受thọ 之chi 。 彼bỉ 三tam 塗đồ 中trung 定định 繫hệ 之chi 者giả 。 十thập 信tín 已dĩ 上thượng 修tu 習tập 身thân 戒giới 心tâm 慧tuệ 行hành 故cố 。 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 。 種chủng 性tánh 時thời 盡tận 。 不bất 定định 繫hệ 者giả 。 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 。 初Sơ 地Địa 時thời 盡tận 。 地địa 持trì 據cứ 此thử 宣tuyên 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 離ly 惡ác 趣thú 報báo 。 人nhân 天thiên 定định 者giả 。 種chủng 性tánh 已dĩ 上thượng 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 。 初Sơ 地Địa 時thời 盡tận 。 若nhược 復phục 通thông 論luận 。 十thập 信tín 已dĩ 上thượng 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 。 初Sơ 地Địa 時thời 盡tận 。 楞lăng 伽già 據cứ 此thử 宣tuyên 說thuyết 。 初Sơ 地Địa 得đắc 二nhị 十thập 五ngũ 三tam 昧muội 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 不bất 定định 之chi 者giả 。 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 除trừ 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 於ư 中trung 分phân 別biệt 。 人nhân 分phân 段đoạn 者giả 。 八bát 地địa 時thời 盡tận 。 故cố 八bát 地địa 上thượng 。 名danh 阿A 那Na 含Hàm 。 更cánh 不bất 重trọng 受thọ 。 臭xú 身thân 肉nhục 身thân 。 天thiên 分phân 段đoạn 者giả 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 故cố 佛Phật 一nhất 人nhân 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 種chủng 。 度độ 生sanh 死tử 流lưu 。 然nhiên 初Sơ 地Địa 上thượng 。 雖tuy 復phục 說thuyết 有hữu 人nhân 天thiên 分phân 段đoạn 。 但đãn 有hữu 微vi 習tập 。 謂vị 於ư 大đại 悲bi 應ưng 現hiện 身thân 中trung 。 少thiểu 有hữu 殘tàn 氣khí 。 無vô 有hữu 能năng 受thọ 分phân 段đoạn 報báo 者giả 。 分phân 段đoạn 如như 是thị 。 次thứ 論luận 變biến 易dị 。 變biến 易dị 之chi 中trung 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 盡tận 處xứ 不bất 定định 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 變biến 易dị 之chi 因nhân 盡tận 有hữu 二nhị 處xứ 。 一nhất 滅diệt 定định 暫tạm 滅diệt 。 那na 含hàm 已dĩ 上thượng 。 二nhị 無vô 餘dư 永vĩnh 滅diệt 。 無Vô 學Học 果quả 中trung 。 變biến 易dị 之chi 果quả 。 小Tiểu 乘Thừa 未vị 滅diệt 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 變biến 易dị 之chi 因nhân 。 種chủng 性tánh 暫tạm 滅diệt 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 變biến 易dị 之chi 果quả 。 初Sơ 地Địa 漸tiệm 滅diệt 。 至chí 佛Phật 乃nãi 盡tận 。 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 。 大đại 況huống 麁thô 爾nhĩ 。

四tứ 生sanh 義nghĩa 三tam 段đoạn 分phân 別biệt 辨biện 相tương/tướng 一nhất 。 通thông 局cục 二nhị 。 寬khoan 狹hiệp 三tam )# 。

言ngôn 四tứ 生sanh 者giả 。 謂vị 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 言ngôn 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 今kim 人nhân 等đẳng 。 稟bẩm 託thác 精tinh 氣khí 而nhi 受thọ 報báo 者giả 名danh 為vi 胎thai 生sanh 。 言ngôn 卵noãn 生sanh 者giả 。 如như 諸chư 鳥điểu 等đẳng 。 依y 於ư 卵noãn 殼xác 而nhi 受thọ 形hình 者giả 名danh 為vi 卵noãn 生sanh 。 言ngôn 濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 今kim 夏hạ 日nhật 濕thấp 生sanh 虫trùng 等đẳng 。 不bất 假giả 父phụ 母mẫu 。 依y 濕thấp 受thọ 形hình 名danh 為vi 濕thấp 生sanh 。 言ngôn 化hóa 生sanh 者giả 。 如như 諸chư 天thiên 等đẳng 。 無vô 所sở 依y 託thác 。 無vô 而nhi 忽hốt 起khởi 。 名danh 曰viết 化hóa 生sanh 。 若nhược 無vô 依y 託thác 。 云vân 何hà 得đắc 生sanh 。 如như 地địa 論luận 釋thích 。 依y 業nghiệp 故cố 生sanh 。 生sanh 相tương/tướng 如như 是thị 。

次thứ 就tựu 五ngũ 趣thú 辨biện 其kỳ 通thông 局cục 。 四tứ 生sanh 之chi 中trung 化hóa 生sanh 一nhất 種chủng 。 全toàn 攝nhiếp 二nhị 趣thú 及cập 三tam 少thiểu 分phần 。 全toàn 攝nhiếp 二nhị 者giả 。 諸chư 天thiên 地địa 獄ngục 。 一nhất 向hướng 化hóa 生sanh 。 三tam 少thiểu 分phần 者giả 。 人nhân 鬼quỷ 及cập 畜súc 少thiểu 分phần 有hữu 之chi 。 如như 劫kiếp 初sơ 時thời 。 人nhân 鬼quỷ 及cập 畜súc 。 一nhất 切thiết 化hóa 生sanh 。 今kim 時thời 多đa 無vô 。 故cố 曰viết 少thiểu 分phần 。 胎thai 生sanh 一nhất 種chủng 。 人nhân 鬼quỷ 及cập 畜súc 少thiểu 分phần 有hữu 之chi 。 餘dư 趣thú 全toàn 無vô 。 卵noãn 濕thấp 二nhị 生sanh 。 唯duy 在tại 人nhân 畜súc 。 餘dư 趣thú 皆giai 無vô 。 人nhân 中trung 卵noãn 生sanh 。 如như 毘tỳ 舍xá 兒nhi 。 毘tỳ 舍xá 法pháp 母mẫu 生sanh 其kỳ 肉nhục 卵noãn 。 卵noãn 中trung 有hữu 其kỳ 三tam 十thập 二nhị 兒nhi 。 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 是thị 卵noãn 生sanh 人nhân 。 人nhân 濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 頂đảnh 生sanh 王vương 。 過quá 去khứ 有hữu 王vương 。 名danh 曰viết 善Thiện 住Trụ 。 頂đảnh 生sanh 肉nhục 胞bào 。 十thập 月nguyệt 滿mãn 足túc 。 中trung 生sanh 一nhất 兒nhi 。 因nhân 字tự 頂đảnh 生sanh 。 如như 是thị 等đẳng 。 此thử 是thị 濕thấp 生sanh 人nhân 。 畜súc 生sanh 道đạo 中trung 。 卵noãn 濕thấp 可khả 知tri 。

次thứ 辨biện 寬khoan 狹hiệp 。 如như 雜tạp 心tâm 問vấn 。 為vi 生sanh 攝nhiếp 趣thú 。 為vi 趣thú 攝nhiếp 生sanh 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 四tứ 生sanh 攝nhiếp 趣thú 。 非phi 趣thú 攝nhiếp 生sanh 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 五ngũ 趣thú 。 無vô 出xuất 四tứ 生sanh 。 故cố 生sanh 攝nhiếp 趣thú 。 五ngũ 道đạo 中trung 陰ấm 。 皆giai 是thị 化hóa 生sanh 。 五ngũ 趣thú 不bất 收thu 。 是thị 故cố 五ngũ 趣thú 不bất 攝nhiếp 四tứ 生sanh 。 四tứ 生sanh 之chi 義nghĩa 。 略lược 辨biện 如như 是thị 。

四tứ 有hữu 義nghĩa 六lục 門môn 分phân 別biệt 辨biện 相tương/tướng 一nhất 。 就tựu 時thời 分phân 別biệt 二nhị 。 就tựu 處xứ 分phân 別biệt 三tam 。 五ngũ 陰ấm 六lục 根căn 有hữu 具cụ 不bất 具cụ 四tứ 。 染nhiễm 淨tịnh 分phân 別biệt 五ngũ 。 凡phàm 聖thánh 有hữu 無vô 六lục )# 。

第đệ 一nhất 辨biện 相tương/tướng 。 四tứ 有hữu 之chi 義nghĩa 。 出xuất 阿a 含hàm 經kinh 。 毘tỳ 曇đàm 論luận 中trung 。 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 生sanh 死tử 果quả 報báo 。 是thị 有hữu 不bất 無vô 。 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 有hữu 別biệt 不bất 同đồng 。 一nhất 門môn 說thuyết 四tứ 。 四tứ 名danh 是thị 何hà 。 一nhất 者giả 生sanh 有hữu 。 二nhị 者giả 死tử 有hữu 。 三tam 者giả 本bổn 有hữu 。 四tứ 者giả 中trung 有hữu 。 報báo 分phần/phân 始thỉ 起khởi 名danh 為vi 生sanh 有hữu 。 命mạng 報báo 終chung 謝tạ 名danh 為vi 死tử 有hữu 。 生sanh 後hậu 死tử 前tiền 名danh 為vi 本bổn 有hữu 。 對đối 死tử 及cập 中trung 故cố 說thuyết 為vi 本bổn 。 兩lưỡng 身thân 之chi 間gian 。 所sở 受thọ 陰ấm 形hình 名danh 為vi 中trung 有hữu 。 中trung 有hữu 相tương/tướng 隱ẩn 。 九cửu 句cú 辨biện 之chi 。 一nhất 定định 其kỳ 有hữu 無vô 。 經kinh 論luận 不bất 同đồng 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 定định 有hữu 中trung 陰ấm 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 一nhất 向hướng 定định 無vô 。 有hữu 無vô 偏thiên 定định 。 故cố 成thành 諍tranh 論luận 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 我ngã 諸chư 弟đệ 子tử 。 不bất 解giải 我ngã 意ý 。 唱xướng 言ngôn 。 如Như 來Lai 宣tuyên 說thuyết 中trung 陰ấm 。 一nhất 向hướng 定định 有hữu 。 一nhất 向hướng 定định 無vô 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 。 有hữu 無vô 不bất 定định 。 上thượng 善thiện 重trọng 惡ác 趣thú 報báo 速tốc 疾tật 則tắc 無vô 中trung 陰ấm 。 如như 五ngũ 逆nghịch 等đẳng 。 餘dư 業nghiệp 則tắc 有hữu 。 異dị 於ư 偏thiên 定định 故cố 無vô 諍tranh 論luận 。 二nhị 定định 其kỳ 生sanh 分phần/phân 。 生sanh 有hữu 四tứ 種chủng 。 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 。 一nhất 切thiết 中trung 陰ấm 。 同đồng 一nhất 化hóa 生sanh 。 三tam 辨biện 其kỳ 形hình 類loại 。 中trung 陰ấm 之chi 形hình 。 髴phất 緣duyên 生sanh 陰ấm 。 趣thú 天thiên 中trung 陰ấm 。 髴phất 緣duyên 似tự 天thiên 。 乃nãi 至chí 趣thú 向hướng 地địa 獄ngục 。 中trung 陰ấm 髴phất 緣duyên 地địa 獄ngục 。 四tứ 明minh 中trung 陰ấm 形hình 量lượng 大đại 小tiểu 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 生sanh 人nhân 中trung 陰ấm 。 如như 有hữu 知tri 小tiểu 兒nhi 。 上thượng 天thiên 中trung 陰ấm 。 以dĩ 漸tiệm 轉chuyển 大đại 。 如như 是thị 中trung 陰ấm 。 隨tùy 所sở 向hướng 處xứ 。 小tiểu 於ư 生sanh 陰ấm 。 准chuẩn 人nhân 可khả 知tri 。 五ngũ 辨biện 其kỳ 形hình 色sắc 。 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 色sắc 有hữu 好hảo 惡ác 。 好hảo/hiếu 色sắc 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 極cực 好hảo 。 如như 明minh 月nguyệt 光quang 。 二nhị 者giả 微vi 好hảo/hiếu 。 如như 波ba 羅la 捺nại 衣y 。 惡ác 色sắc 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 極cực 惡ác 。 如như 夜dạ 黑hắc 闇ám 。 二nhị 者giả 微vi 惡ác 。 如như 黑hắc 羊dương 毛mao 光quang 。 然nhiên 實thật 中trung 陰ấm 色sắc 萬vạn 差sai 。 地địa 持trì 且thả 就tựu 麁thô 影ảnh 為vi 言ngôn 。 六lục 明minh 中trung 陰ấm 趣thú 向hướng 差sai 別biệt 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 地địa 獄ngục 中trung 陰ấm 。 向hướng 地địa 獄ngục 時thời 。 足túc 上thượng 頭đầu 下hạ 。 直trực 趣thú 地địa 獄ngục 。 至chí 地địa 獄ngục 中trung 。 受thọ 報báo 之chi 時thời 。 形hình 如như 人nhân 立lập 。 諸chư 天thiên 中trung 陰ấm 。 上thượng 趣thú 天thiên 時thời 。 如như 箭tiễn 射xạ 空không 。 餘dư 則tắc 倚ỷ 行hành 。 七thất 明minh 中trung 陰ấm 相tương 見kiến 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 宣tuyên 說thuyết 。 一nhất 切thiết 中trung 陰ấm 。 皆giai 得đắc 相tương 見kiến 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 上thượng 得đắc 見kiến 下hạ 。 下hạ 不bất 見kiến 上thượng 。 如như 此thử 說thuyết 者giả 。 地địa 獄ngục 中trung 陰ấm 。 唯duy 得đắc 見kiến 於ư 地địa 獄ngục 中trung 陰ấm 。 不bất 見kiến 餘dư 者giả 。 畜súc 生sanh 中trung 陰ấm 。 能năng 見kiến 畜súc 生sanh 地địa 獄ngục 中trung 陰ấm 。 不bất 見kiến 餘dư 者giả 。 乃nãi 至chí 天thiên 陰ấm 。 能năng 見kiến 一nhất 切thiết 。 五ngũ 趣thú 中trung 陰ấm 。 八bát 明minh 中trung 陰ấm 所sở 食thực 不bất 同đồng 。 欲dục 界giới 中trung 陰ấm 。 具cụ 足túc 四tứ 食thực 。 其kỳ 中trung 段đoạn 食thực 。 還hoàn 食thực 生sanh 陰ấm 所sở 食thực 香hương 氣khí 。 上thượng 界giới 中trung 陰ấm 。 則tắc 無vô 段đoạn 食thực 。 但đãn 有hữu 識thức 觸xúc 意ý 思tư 食thực 等đẳng 。 九cửu 明minh 中trung 陰ấm 衣y 服phục 有hữu 無vô 。 諸chư 天thiên 中trung 陰ấm 。 一nhất 向hướng 有hữu 衣y 。 人nhân 中trung 不bất 定định 。 如như 近cận 佛Phật 地địa 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 及cập 白bạch 淨tịnh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 福phước 德đức 殊thù 勝thắng 。 又hựu 具cụ 慚tàm 愧quý 中trung 陰ấm 有hữu 衣y 。 餘dư 者giả 則tắc 無vô (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 明minh 四tứ 有hữu 時thời 分phần/phân 久cửu 近cận 。 生sanh 有hữu 死tử 有hữu 時thời 分phần/phân 極cực 短đoản 。 唯duy 止chỉ 一nhất 念niệm 。 故cố 雜tạp 心tâm 云vân 。 生sanh 有hữu 及cập 死tử 有hữu 。 是thị 各các 一nhất 剎sát 那na 。 本bổn 有hữu 中trung 有hữu 時thời 分phần/phân 。 不bất 定định 。 本bổn 有hữu 極cực 短đoản 至chí 一nhất 念niệm 。 長trường/trưởng 則tắc 或hoặc 經kinh 。 億ức 百bách 千thiên 劫kiếp 。 中trung 有hữu 長trường 短đoản 。 人nhân 說thuyết 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 宣tuyên 說thuyết 。 極cực 短đoản 一nhất 念niệm 。 極cực 長trường/trưởng 七thất 日nhật 。 如như 此thử 說thuyết 者giả 。 齊tề 七thất 日nhật 來lai 必tất 得đắc 生sanh 處xứ 。 若nhược 七thất 日nhật 來lai 不bất 得đắc 生sanh 處xứ 。 前tiền 陰ấm 滅diệt 已dĩ 更cánh 受thọ 中trung 陰ấm 。 有hữu 人nhân 復phục 說thuyết 。 中trung 陰ấm 極cực 長trường 壽thọ 七thất 七thất 日nhật 。 七thất 七thất 日nhật 來lai 必tất 得đắc 生sanh 處xứ 。 若nhược 不bất 得đắc 處xứ 。 死tử 而nhi 更cánh 生sanh 。

復phục 有hữu 人nhân 說thuyết 。 壽thọ 命mạng 不bất 定định 。 乃nãi 至chí 父phụ 母mẫu 。 未vị 和hòa 合hợp 來lai 。 常thường 在tại 不bất 滅diệt 。 此thử 諸chư 說thuyết 中trung 。 後hậu 說thuyết 為vi 善thiện (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 界giới 五ngũ 道đạo 。 之chi 處xứ 分phân 別biệt 四tứ 有hữu 。 先tiên 就tựu 三tam 界giới 辨biện 其kỳ 通thông 局cục 。 生sanh 死tử 本bổn 有hữu 遍biến 通thông 三tam 界giới 。 中trung 有hữu 不bất 定định 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 欲dục 色sắc 界giới 有hữu 。 無vô 色sắc 則tắc 無vô 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 四tứ 空không 有hữu 色sắc 。 以dĩ 有hữu 色sắc 故cố 。 亦diệc 有hữu 中trung 陰ấm 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 鼻tị 根căn 能năng 聞văn 無vô 色sắc 宮cung 殿điện 之chi 香hương 。 明minh 知tri 有hữu 色sắc 。 次thứ 就tựu 趣thú 論luận 。 當đương 知tri 四tứ 有hữu 遍biến 通thông 五ngũ 趣thú (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 根căn 陰ấm 有hữu 具cụ 不bất 具cụ 。 陰ấm 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 根căn 謂vị 六lục 根căn 。 先tiên 就tựu 五ngũ 陰ấm 明minh 具cụ 不bất 具cụ 。 生sanh 死tử 本bổn 有hữu 。 此thử 三tam 若nhược 在tại 欲dục 界giới 。 之chi 中trung 定định 具cụ 五ngũ 陰ấm 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 色sắc 界giới 地địa 中trung 無vô 想tưởng 天thiên 處xứ 。 有hữu 色sắc 無vô 心tâm 。 四tứ 空không 地địa 中trung 。 有hữu 心tâm 無vô 色sắc 。 不bất 具cụ 五ngũ 陰ấm 。 餘dư 色sắc 界giới 天thiên 齊tề 具cụ 五ngũ 陰ấm 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 無vô 想tưởng 天thiên 處xứ 。 猶do 有hữu 心tâm 想tưởng 。 四tứ 空không 有hữu 色sắc 。 是thị 則tắc 三tam 界giới 皆giai 具cụ 五ngũ 陰ấm 。 故cố 地địa 論luận 言ngôn 。 乃nãi 至chí 有Hữu 頂Đảnh 。 增tăng 長trưởng 一nhất 切thiết 。 五ngũ 陰ấm 苦khổ 聚tụ 。 中trung 有hữu 一nhất 種chủng 。 定định 具cụ 五ngũ 陰ấm 。 終chung 無vô 缺khuyết 減giảm 。 次thứ 就tựu 六lục 根căn 明minh 具cụ 不bất 具cụ 。 生sanh 有hữu 之chi 中trung 。 唯duy 有hữu 意ý 根căn 。 所sở 緣duyên 之chi 色sắc 。 未vị 成thành 己kỷ 體thể 。 故cố 無vô 身thân 根căn 。 以dĩ 無vô 身thân 故cố 。 亦diệc 無vô 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 等đẳng 根căn 。 死tử 有hữu 不bất 定định 。 欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 。 漸tiệm 命mạng 終chung 者giả 。 唯duy 有hữu 身thân 根căn 及cập 與dữ 意ý 根căn 。 最tối 後hậu 滅diệt 壞hoại 。 頓đốn 命mạng 終chung 者giả 。 一nhất 念niệm 死tử 時thời 六lục 根căn 俱câu 壞hoại 。 色sắc 界giới 眾chúng 生sanh 。 無vô 漸tiệm 命mạng 終chung 。 是thị 故cố 死tử 時thời 。 六lục 根căn 俱câu 壞hoại 。 無vô 色sắc 眾chúng 生sanh 。 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 唯duy 有hữu 意ý 根căn 。 最tối 後hậu 滅diệt 壞hoại 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 猶do 有hữu 形hình 色sắc 。 與dữ 色sắc 界giới 同đồng 。 本bổn 有hữu 之chi 中trung 。 諸chư 根căn 不bất 定định 。 欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 。 多đa 具cụ 六lục 根căn 。 乃nãi 至chí 極cực 小tiểu 。 具cụ 身thân 及cập 意ý 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 色sắc 界giới 地địa 中trung 。 除trừ 無vô 想tưởng 處xứ 。 其kỳ 餘dư 諸chư 天thiên 。 齊tề 具cụ 六lục 根căn 。 無Vô 想Tưởng 天Thiên 中trung 。 無vô 其kỳ 意ý 根căn 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 單đơn 有hữu 意ý 根căn 。 無vô 餘dư 五ngũ 種chủng 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 齊tề 具cụ 六lục 根căn 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 。 彼bỉ 無vô 想tưởng 無vô 色sắc 有hữu 色sắc 心tâm 故cố 。 中trung 有hữu 一nhất 種chủng 。 定định 具cụ 六lục 根căn 。 無vô 殘tàn 缺khuyết 者giả 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 中trung 陰ấm 身thân 中trung 。 受thọ 純thuần 業nghiệp 果quả 。 不bất 受thọ 雜tạp 業nghiệp 報báo 。 故cố 具cụ 六lục 根căn 。 又hựu 中trung 陰ấm 身thân 形hình 。 色sắc 精tinh 微vi 無vô 有hữu 餘dư 緣duyên 壞hoại 其kỳ 根căn 者giả 。 故cố 具cụ 六lục 根căn 。 又hựu 六lục 根căn 中trung 。 求cầu 受thọ 生sanh 處xứ 。 是thị 故cố 中trung 陰ấm 。 定định 具cụ 六lục 根căn 。 然nhiên 此thử 中trung 陰ấm 六lục 根căn 猛mãnh 利lợi 。 淨tịnh 過quá 諸chư 天thiên 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 應ưng 受thọ 生sanh 處xứ 。 見kiến 聞văn 無vô 礙ngại 。 以dĩ 其kỳ 求cầu 生sanh 自tự 在tại 力lực 故cố 。 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 四tứ 有hữu 染nhiễm 淨tịnh 之chi 義nghĩa 。 生sanh 有hữu 一nhất 種chủng 。 唯duy 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 受thọ 生sanh 必tất 是thị 煩phiền 惱não 心tâm 故cố 。 餘dư 通thông 染nhiễm 淨tịnh 。 故cố 雜tạp 心tâm 云vân 。 一nhất 染nhiễm 三tam 有hữu 二nhị 。 言ngôn 一nhất 染nhiễm 者giả 。 是thị 生sanh 有hữu 也dã 。 三tam 有hữu 二nhị 者giả 。 本bổn 死tử 及cập 中trung 通thông 染nhiễm 淨tịnh 也dã 。 此thử 乃nãi 局cục 論luận 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 通thông 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 力lực 受thọ 生sanh 。 是thị 則tắc 四tứ 有hữu 皆giai 通thông 染nhiễm 淨tịnh (# 此thử 五ngũ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 凡phàm 聖thánh 分phần 別biệt 四tứ 有hữu 。 凡phàm 聖thánh 雖tuy 異dị 。 齊tề 具cụ 四tứ 有hữu 。 凡phàm 夫phu 可khả 知tri 。 聖thánh 人nhân 之chi 中trung 。 學học 具cụ 四tứ 有hữu 。 無Vô 學Học 唯duy 三tam 。 略lược 無vô 生sanh 有hữu 。 無Vô 學Học 聖thánh 人nhân 。 更cánh 不bất 生sanh 故cố 。 四tứ 有hữu 如như 是thị 。

四tứ 識thức 住trụ 義nghĩa 四tứ 門môn 分phân 別biệt 辨biện 相tương/tướng 一nhất 。 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 二nhị 。 就tựu 地địa 分phân 別biệt 三tam 。 三tam 世thế 分phân 別biệt 四tứ )# 。

四tứ 識thức 住trụ 者giả 。 五ngũ 陰ấm 之chi 中trung 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 為vi 識thức 所sở 依y 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 住trụ 義nghĩa 云vân 何hà 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 心tâm 王vương 之chi 體thể 。 依y 於ư 同đồng 時thời 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 宗tông 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 同đồng 時thời 相tương 依y 。 何hà 故cố 偏thiên 說thuyết 識thức 依y 餘dư 住trụ 不bất 說thuyết 受thọ 等đẳng 依y 餘dư 住trụ 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 住trụ 義nghĩa 理lý 實thật 齊tề 通thông 。 但đãn 識thức 是thị 王vương 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。 又hựu 破phá 外ngoại 道đạo 識thức 依y 神thần 住trụ 故cố 說thuyết 識thức 住trụ 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 心tâm 起khởi 前tiền 後hậu 。 不bất 說thuyết 同đồng 時thời 相tương 依y 而nhi 住trụ 。 但đãn 說thuyết 心tâm 識thức 緣duyên 餘dư 四tứ 陰ấm 。 緣duyên 而nhi 愛ái 著trước 。 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 彼bỉ 宗tông 貪tham 在tại 行hành 心tâm 識thức 中trung 無vô 貪tham 。 云vân 何hà 經kinh 中trung 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 釋thích 言ngôn 。 依y 彼bỉ 貪tham 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 起khởi 貪tham 唯duy 在tại 行hành 心tâm 。 二nhị 者giả 性tánh 貪tham 遍biến 在tại 四tứ 心tâm 。 性tánh 貪tham 通thông 故cố 識thức 中trung 有hữu 之chi 故cố 得đắc 就tựu 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 何hà 者giả 性tánh 貪tham 取thủ 性tánh 煩phiền 惱não 。 執chấp 著trước 境cảnh 界giới 故cố 名danh 性tánh 貪tham 。 問vấn 曰viết 。 性tánh 貪tham 既ký 通thông 四tứ 心tâm 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 偏thiên 說thuyết 識thức 住trụ 不bất 說thuyết 受thọ 住trụ 想tưởng 行hành 住trụ 等đẳng 。 釋thích 言ngôn 。 住trụ 義nghĩa 理lý 通thông 四tứ 心tâm 。 今kim 以dĩ 三tam 義nghĩa 偏thiên 說thuyết 識thức 住trụ 。 一nhất 以dĩ 初sơ 類loại 後hậu 。 識thức 心tâm 在tại 初sơ 。 但đãn 言ngôn 識thức 住trụ 。 餘dư 類loại 可khả 知tri 。 故cố 不bất 具cụ 論luận 。 二nhị 舉cử 弱nhược 顯hiển 強cường/cưỡng 。 就tựu 四tứ 心tâm 中trung 。 識thức 心tâm 取thủ 性tánh 最tối 為vi 微vi 弱nhược 。 乃nãi 至chí 行hành 心tâm 取thủ 性tánh 最tối 強cường/cưỡng 。 就tựu 弱nhược 說thuyết 住trụ 。 增tăng 強cường/cưỡng 可khả 知tri 。 故cố 闕khuyết 不bất 論luận 。 三tam 為vi 破phá 外ngoại 道đạo 說thuyết 識thức 依y 神thần 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 以dĩ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 多đa 取thủ 心tâm 識thức 依y 神thần 我ngã 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 言ngôn 貪tham 故cố 住trụ 者giả 。 何hà 故cố 論luận 言ngôn 喜hỷ 潤nhuận 故cố 住trụ 。 釋thích 言ngôn 。 理lý 實thật 貪tham 著trước 故cố 住trụ 。 貪tham 心tâm 必tất 由do 前tiền 喜hỷ 而nhi 生sanh 。 故cố 說thuyết 喜hỷ 潤nhuận 。 又hựu 後hậu 貪tham 中trung 。 猶do 有hữu 喜hỷ 義nghĩa 。 助trợ 成thành 彼bỉ 貪tham 。 故cố 說thuyết 喜hỷ 潤nhuận 。 問vấn 曰viết 。 前tiền 說thuyết 性tánh 貪tham 故cố 住trụ 。 性tánh 貪tham 常thường 有hữu 。 何hà 假giả 喜hỷ 潤nhuận 。 釋thích 言ngôn 。 識thức 中trung 所sở 有hữu 性tánh 貪tham 。 是thị 前tiền 行hành 中trung 重trọng/trùng 貪tham 氣khí 分phần/phân 。 彼bỉ 前tiền 行hành 中trung 增tăng 上thượng 重trọng/trùng 貪tham 。 由do 喜hỷ 潤nhuận 生sanh 。 識thức 中trung 性tánh 貪tham 。 從tùng 本bổn 論luận 之chi 。 故cố 曰viết 喜hỷ 潤nhuận 。 問vấn 曰viết 。 色sắc 等đẳng 望vọng 於ư 何hà 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 通thông 望vọng 六lục 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 人nhân 解giải 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 釋thích 言ngôn 。 唯duy 望vọng 意ý 地địa 行hành 心tâm 說thuyết 住trụ 。 以dĩ 彼bỉ 行hành 中trung 貪tham 愛ái 強cường/cưỡng 故cố 。 又hựu 人nhân 復phục 言ngôn 。 通thông 望vọng 六lục 識thức 行hành 心tâm 說thuyết 住trụ 。 以dĩ 前tiền 三tam 心tâm 無vô 貪tham 愛ái 故cố 。 此thử 皆giai 不bất 然nhiên 。 經kinh 說thuyết 識thức 住trụ 不bất 言ngôn 行hạnh 住trụ 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 望vọng 行hành 心tâm 住trụ 。 人nhân 復phục 釋thích 言ngôn 。 彼bỉ 宗tông 之chi 中trung 想tưởng 受thọ 及cập 行hành 。 是thị 通thông 名danh 識thức 。 故cố 云vân 識thức 住trụ 。 若nhược 言ngôn 行hạnh 心tâm 是thị 通thông 名danh 識thức 說thuyết 識thức 住trụ 者giả 。 論luận 通thông 非phi 別biệt 。 云vân 何hà 得đắc 分phần/phân 四tứ 識thức 住trụ 異dị 。 當đương 知tri 。 成thành 實thật 亦diệc 望vọng 六lục 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 通thông 望vọng 六lục 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 成thành 實thật 不bất 非phi 。 明minh 知tri 。 共cộng 用dụng 。 又hựu 六lục 識thức 中trung 性tánh 貪tham 義nghĩa 等đẳng 住trụ 著trước 不bất 殊thù 。 故cố 通thông 望vọng 之chi 以dĩ 說thuyết 識thức 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 言ngôn 通thông 望vọng 六lục 識thức 說thuyết 識thức 住trụ 者giả 。 六lục 識thức 之chi 心tâm 局cục 緣duyên 一nhất 色sắc 不bất 緣duyên 餘dư 法pháp 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 。 四tứ 種chủng 識thức 住trụ 。 釋thích 言ngôn 。 通thông 望vọng 六lục 識thức 之chi 心tâm 說thuyết 四tứ 識thức 住trụ 。 非phi 謂vị 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 四tứ 住trụ 。

又hựu 問vấn 。

五ngũ 識thức 局cục 在tại 一nhất 念niệm 。 云vân 何hà 名danh 住trụ 。 此thử 言ngôn 住trụ 者giả 。 住trụ 著trước 名danh 住trụ 著trước 。 不bất 以dĩ 經kinh 停đình 說thuyết 為vi 住trụ 故cố 。 一nhất 念niệm 五ngũ 識thức 。 亦diệc 得đắc 名danh 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 唯duy 說thuyết 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 等đẳng 陰ấm 以dĩ 為vi 識thức 住trụ 。 不bất 還hoàn 說thuyết 識thức 以dĩ 為vi 識thức 住trụ 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 識thức 是thị 心tâm 王vương 。 兩lưỡng 王vương 不bất 並tịnh 。 故cố 不bất 說thuyết 識thức 以dĩ 為vi 識thức 住trụ 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 識thức 時thời 少thiểu 識thức 。 故cố 不bất 說thuyết 識thức 以dĩ 為vi 識thức 住trụ 。 云vân 何hà 少thiểu 識thức 。 六lục 識thức 之chi 中trung 唯duy 有hữu 意ý 識thức 通thông 具cụ 續tục 念niệm 。 自tự 餘dư 五ngũ 識thức 局cục 在tại 一nhất 念niệm 。 不bất 通thông 相tương 續tục 。 不bất 如như 六lục 想tưởng 六lục 受thọ 六lục 行hành 並tịnh 通thông 續tục 念niệm 。 故cố 曰viết 少thiểu 識thức 。 少thiểu 故cố 不bất 論luận 。 又hựu 復phục 為vi 分phần/phân 能năng 住trụ 所sở 住trụ 兩lưỡng 義nghĩa 差sai 別biệt 故cố 。 不bất 說thuyết 識thức 以dĩ 為vi 識thức 住trụ (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 。 有hữu 漏lậu 四tứ 陰ấm 。 望vọng 有hữu 漏lậu 識thức 名danh 為vi 識thức 住trụ 。 無vô 漏lậu 則tắc 非phi 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 毘tỳ 曇đàm 釋thích 言ngôn 。 無vô 漏lậu 之chi 法Pháp 。 壞hoại 有hữu 漏lậu 識thức 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 又hựu 無vô 漏lậu 識thức 。 厭yếm 有hữu 漏lậu 法pháp 。 亦diệc 非phi 識thức 住trụ 。 又hựu 無vô 漏lậu 識thức 。 於ư 無vô 漏lậu 法Pháp 。 亦diệc 不bất 貪tham 著trước 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 有hữu 漏lậu 之chi 識thức 。 於ư 有hữu 漏lậu 法Pháp 樂lạc 著trước 不bất 捨xả 。 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 成thành 實thật 亦diệc 同đồng (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 諸chư 地địa 分phân 別biệt 識thức 住trụ 。 地địa 謂vị 九cửu 地địa 。 始thỉ 從tùng 欲dục 界giới 乃nãi 至chí 悲bi 想tưởng 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 要yếu 當đương 地địa 法pháp 望vọng 當đương 地địa 識thức 說thuyết 為vi 識thức 住trụ 。 異dị 地địa 則tắc 非phi 。 麁thô 細tế 別biệt 故cố 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 依y 下hạ 地địa 身thân 起khởi 上thượng 心tâm 時thời 。 下hạ 地địa 之chi 身thân 。 應ưng 非phi 識thức 住trụ 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 住trụ 相tương/tướng 成thành 就tựu 。 猶do 名danh 識thức 住trụ 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 莫mạc 問vấn 自tự 地địa 及cập 與dữ 他tha 地địa 。 但đãn 有hữu 緣duyên 著trước 。 斯tư 名danh 識thức 住trụ (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 世thế 分phân 別biệt 住trụ 義nghĩa 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 於ư 三tam 世thế 中trung 。 同đồng 時thời 相tương 依y 。 斯tư 名danh 識thức 住trụ 。 異dị 時thời 則tắc 非phi 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 於ư 三tam 世thế 莫mạc 問vấn 同đồng 時thời 及cập 與dữ 異dị 時thời 。 但đãn 令linh 緣duyên 著trước 。 皆giai 是thị 識thức 住trụ 。 不bất 簡giản 前tiền 四tứ 識thức 住trụ 義nghĩa 。 略lược 之chi 云vân 爾nhĩ 。

四tứ 食thực 義nghĩa 兩lưỡng 門môn 分phân 別biệt 辨biện 相tương/tướng 一nhất 。 就tựu 起khởi 分phân 別biệt 二nhị )# 。

言ngôn 四tứ 食thực 者giả 。 所sở 謂vị 段đoạn 食thực 。 觸xúc 食thực 思tư 食thực 及cập 與dữ 識thức 食thực 。 此thử 之chi 四tứ 食thực 。 論luận 釋thích 不bất 同đồng 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 羹# 飯phạn 等đẳng 事sự 名danh 為vi 段đoạn 食thực 。 冷lãnh 煖noãn 等đẳng 名danh 為vi 觸xúc 食thực 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 思tư 活hoạt 命mạng 。 名danh 為vi 思tư 食thực 。 雖tuy 有hữu 此thử 言ngôn 。 不bất 知tri 何hà 思tư 。 有hữu 人nhân 釋thích 言ngôn 。 過quá 去khứ 業nghiệp 思tư 。 是thị 其kỳ 命mạng 根căn 。 令linh 命mạng 不bất 斷đoạn 。 說thuyết 為vi 思tư 食thực 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 有hữu 壽thọ 命mạng 。 皆giai 由do 往vãng 思tư 。 不bất 應ưng 言ngôn 無vô 。 或hoặc 當đương 應ưng 以dĩ 彼bỉ 現hiện 在tại 思tư 想tưởng 而nhi 活hoạt 命mạng 者giả 。 說thuyết 為vi 思tư 食thực 。 如như 思tư 玄huyền 妙diệu 得đắc 不bất 死tử 等đẳng 。 有hữu 漏lậu 識thức 心tâm 命mạng 報báo 不bất 壞hoại 名danh 為vi 識thức 食thực 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 欲dục 界giới 地địa 中trung 。 香hương 味vị 觸xúc 等đẳng 。 是thị 其kỳ 段đoạn 食thực 。 心tâm 數số 法pháp 中trung 有hữu 漏lậu 觸xúc 數số 。 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 令linh 法pháp 今kim 不bất 散tán 壞hoại 說thuyết 為vi 觸xúc 食thực 。 有hữu 漏lậu 思tư 數số 起khởi 後hậu 不bất 絕tuyệt 說thuyết 為vi 思tư 食thực 。 有hữu 漏lậu 心tâm 識thức 。 是thị 其kỳ 心tâm 王vương 。 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 諸chư 心tâm 數số 法pháp 。 住trụ 持trì 不bất 壞hoại 。 說thuyết 為vi 識thức 食thực 。 問vấn 曰viết 。 無vô 漏lậu 何hà 故cố 非phi 食thực 。 釋thích 言ngôn 。 無vô 漏lậu 壞hoại 相tương 續tục 相tương/tướng 。 是thị 故cố 非phi 食thực (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 趣thú 論luận 。 先tiên 論luận 生sanh 陰ấm 。 地địa 獄ngục 之chi 中trung 。 論luận 釋thích 不bất 同đồng 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 但đãn 有hữu 識thức 食thực 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 具cụ 有hữu 四tứ 食thực 。 彼bỉ 說thuyết 。 地địa 獄ngục 吞thôn 熱nhiệt 鐵thiết 等đẳng 能năng 壞hoại 飢cơ 餓ngạ 。 即tức 為vi 段đoạn 食thực 。 餘dư 三tam 心tâm 法pháp 常thường 有hữu 可khả 知tri 。 鬼quỷ 畜súc 兩lưỡng 趣thú 齊tề 具cụ 四tứ 食thực 。 人nhân 中trung 不bất 定định 。 若nhược 有hữu 心tâm 者giả 。 皆giai 具cụ 四tứ 食thực 。 滅diệt 心tâm 之chi 者giả 。 論luận 說thuyết 不bất 同đồng 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 段đoạn 食thực 餘dư 勢thế 令linh 身thân 不bất 壞hoại 。 更cánh 無vô 餘dư 食thực 。 故cố 彼bỉ 宗tông 中trung 。 入nhập 滅diệt 定định 者giả 。 遠viễn 至chí 七thất 日nhật 即tức 須tu 出xuất 定định 。 若nhược 過quá 七thất 日nhật 。 段đoạn 食thực 勢thế 盡tận 。 起khởi 則tắc 身thân 壞hoại 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 滅diệt 心tâm 之chi 者giả 。 現hiện 雖tuy 無vô 心tâm 識thức 得đắc 在tại 故cố 。 猶do 名danh 識thức 食thực 。 以dĩ 識thức 食thực 故cố 。 入nhập 滅diệt 定định 雖tuy 逕kính 多đa 時thời 身thân 亦diệc 不bất 壞hoại 。 天thiên 中trung 不bất 定định 。 欲dục 界giới 諸chư 天thiên 。 與dữ 人nhân 相tương 似tự 。 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 唯duy 有hữu 識thức 食thực 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 彼bỉ 有hữu 心tâm 者giả 。 唯duy 無vô 段đoạn 食thực 。 有hữu 餘dư 三tam 種chủng 。 若nhược 滅diệt 心tâm 者giả 。 四tứ 食thực 俱câu 無vô 。 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 與dữ 色sắc 界giới 中trung 有hữu 心tâm 者giả 同đồng 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 無vô 滅diệt 心tâm 故cố 。 生sanh 陰ấm 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 中trung 陰ấm 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 一nhất 切thiết 中trung 陰ấm 。 唯duy 有hữu 識thức 食thực 。 毘tỳ 曇đàm 不bất 定định 。 欲dục 界giới 中trung 陰ấm 。 具cụ 有hữu 四tứ 食thực 。 隨tùy 其kỳ 所sở 起khởi 。 還hoàn 食thực 彼bỉ 趣thú 所sở 食thực 香hương 氣khí 。 以dĩ 為vi 段đoạn 食thực 。 餘dư 三tam 心tâm 法pháp 有hữu 之chi 可khả 知tri 。 色sắc 界giới 中trung 陰ấm 。 唯duy 無vô 段đoạn 食thực 。 有hữu 餘dư 三tam 種chủng 。 彼bỉ 說thuyết 。 中trung 陰ấm 雖tuy 有hữu 三tam 食thực 。 思tư 食thực 最tối 增tăng 。 以dĩ 求cầu 生sanh 故cố 。 四tứ 食thực 如như 是thị 。

五ngũ 陰ấm 義nghĩa 七thất 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 辨biện 相tương/tướng 二nhị 。 先tiên 後hậu 次thứ 第đệ 三tam 。 三tam 性tánh 分phân 別biệt 四tứ 。 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 五ngũ 。 常thường 無vô 常thường 分phân 別biệt 六lục 。 三tam 界giới 有hữu 無vô 七thất )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 言ngôn 五ngũ 陰ấm 者giả 。 所sở 謂vị 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 也dã 。 質chất 礙ngại 名danh 色sắc 。 又hựu 復phục 形hình 現hiện 亦diệc 名danh 為vi 色sắc 。 領lãnh 納nạp 稱xưng 受thọ 。 毘tỳ 曇đàm 亦diệc 言ngôn 覺giác 知tri 名danh 受thọ 。 取thủ 相tương/tướng 名danh 想tưởng 。 毘tỳ 曇đàm 亦diệc 言ngôn 順thuận 知tri 名danh 想tưởng 起khởi 作tác 名danh 行hành 。 了liễu 別biệt 名danh 識thức 。 毘tỳ 曇đàm 亦diệc 云vân 分phân 別biệt 名danh 識thức 。 此thử 之chi 五ngũ 種chủng 。 經kinh 名danh 為vi 陰ấm 。 亦diệc 名danh 為vi 眾chúng 。 聚tụ 積tích 名danh 陰ấm 。 陰ấm 積tích 多đa 法pháp 。 故cố 復phục 名danh 眾chúng 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 色sắc 一nhất 受thọ 想tưởng 等đẳng 無vô 多đa 聚tụ 積tích 。 云vân 何hà 名danh 陰ấm 而nhi 復phục 名danh 眾chúng 。 釋thích 言ngôn 。 此thử 等đẳng 陰ấm 積tích 之chi 分phần 故cố 名danh 為vi 陰ấm 。 多đa 中trung 之chi 分phần 故cố 復phục 名danh 眾chúng 。 如như 眾chúng 僧Tăng 中trung 請thỉnh 得đắc 一nhất 人nhân 名danh 請thỉnh 眾chúng 僧Tăng 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 體thể 相tướng 。 色sắc 陰ấm 之chi 體thể 。 離ly 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 唯duy 一nhất 色sắc 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 內nội 二nhị 外ngoại 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 是thị 其kỳ 內nội 色sắc 。 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 。 是thị 其kỳ 外ngoại 色sắc 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 如như 毘tỳ 曇đàm 說thuyết 。 一nhất 可khả 見kiến 對đối 。 謂vị 眼nhãn 所sở 行hành 青thanh 黃hoàng 等đẳng 色sắc 。 二nhị 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 謂vị 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 所sở 行hành 之chi 色sắc 。 三tam 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 之chi 色sắc 。 意ý 根căn 所sở 行hành 無vô 作tác 之chi 色sắc 。 前tiền 二nhị 種chủng 色sắc 。 為vi 其kỳ 對đối 礙ngại 色sắc 根căn 所sở 對đối 故cố 名danh 有hữu 對đối 。 後hậu 一nhất 無vô 作tác 。 不bất 為vi 對đối 礙ngại 色sắc 根căn 所sở 對đối 故cố 名danh 無vô 對đối 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 宣tuyên 說thuyết 無vô 作tác 非phi 色sắc 心tâm 故cố 。 唯duy 有hữu 前tiền 二nhị 。 略lược 無vô 第đệ 三tam 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 所sở 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 六lục 塵trần 色sắc 也dã 。 前tiền 五ngũ 可khả 知tri 。 法pháp 塵trần 色sắc 者giả 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 五ngũ 根căn 無vô 作tác 是thị 法pháp 塵trần 色sắc 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 五ngũ 根căn 四tứ 大đại 。 假giả 名danh 之chi 色sắc 。 是thị 法pháp 塵trần 色sắc 。 或hoặc 分phân 為vi 十thập 。 如như 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 。 故cố 彼bỉ 經kinh 中trung 上thượng 下hạ 數sác 處xử 皆giai 說thuyết 十thập 色sắc 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 是thị 其kỳ 十thập 也dã 。 彼bỉ 經kinh 何hà 故cố 不bất 說thuyết 無vô 作tác 。 彼bỉ 說thuyết 。 無vô 作tác 但đãn 是thị 色sắc 法pháp 非phi 是thị 色sắc 事sự 。 成thành 身thân 相tướng 微vi 故cố 陰ấm 不bất 彰chương 。 或hoặc 分phần/phân 十thập 一nhất 。 如như 毘tỳ 曇đàm 說thuyết 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 及cập 無vô 作tác 色sắc 。 是thị 其kỳ 十thập 一nhất 。 彼bỉ 說thuyết 。 無vô 作tác 是thị 身thân 口khẩu 業nghiệp 性tánh 。 四tứ 大đại 造tạo 故cố 。 色sắc 陰ấm 收thu 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 色sắc 有hữu 十thập 四tứ 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 及cập 與dữ 四tứ 大đại 。 為vi 十thập 四tứ 也dã 。 有hữu 人nhân 說thuyết 言ngôn 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 聲thanh 不bất 成thành 人nhân 。 非phi 是thị 色sắc 陰ấm 。 此thử 言ngôn 不bất 然nhiên 。 陰ấm 積tích 義nghĩa 異dị 。 成thành 人nhân 法pháp 異dị 。 何hà 得đắc 說thuyết 言ngôn 不bất 成thành 人nhân 故cố 令linh 聲thanh 非phi 陰ấm 。 云vân 何hà 陰ấm 異dị 成thành 人nhân 法pháp 異dị 。 陰ấm 通thông 內nội 外ngoại 。 成thành 人nhân 唯duy 內nội 。 陰ấm 通thông 色sắc 聲thanh 。 成thành 人nhân 唯duy 色sắc 。 是thị 其kỳ 異dị 也dã 。 云vân 何hà 知tri 聲thanh 是thị 色sắc 陰ấm 。 如như 彼bỉ 成thành 實thật 色sắc 相tướng 品phẩm 說thuyết 。 言ngôn 色sắc 陰ấm 者giả 。 所sở 謂vị 四tứ 大đại 。 及cập 大đại 所sở 因nhân 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 亦diệc 因nhân 四tứ 大đại 所sở 成thành 五ngũ 根căn 。 是thị 等đẳng 相tương 觸xúc 故cố 有hữu 聲thanh 生sanh 。 舉cử 此thử 以dĩ 釋thích 色sắc 陰ấm 體thể 相tướng 。 寧ninh 非phi 色sắc 陰ấm 。 又hựu 毘tỳ 曇đàm 中trung 說thuyết 聲thanh 為vi 陰ấm 。 成thành 實thật 不bất 非phi 。 明minh 知tri 。 失thất 用dụng 。 問vấn 曰viết 。 毘tỳ 曇đàm 說thuyết 無vô 作tác 色sắc 以dĩ 為vi 色sắc 陰ấm 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 何hà 故cố 不bất 論luận 。 釋thích 言ngôn 。 成thành 實thật 宣tuyên 說thuyết 。 無vô 作tác 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 行hành 陰ấm 所sở 收thu 。 色sắc 陰ấm 不bất 攝nhiếp 。 故cố 此thử 不bất 論luận 。 問vấn 曰viết 。 成thành 實thật 根căn 塵trần 之chi 外ngoại 別biệt 說thuyết 四tứ 大đại 。 以dĩ 為vi 色sắc 陰ấm 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 何hà 不bất 如như 是thị 。 釋thích 言ngôn 。 成thành 實thật 宣tuyên 說thuyết 。 四tứ 大đại 是thị 假giả 名danh 色sắc 。 攬lãm 四tứ 塵trần 成thành 。 能năng 成thành 五ngũ 根căn 。 根căn 塵trần 不bất 收thu 。 故cố 別biệt 說thuyết 之chi 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 宣tuyên 說thuyết 四tứ 大đại 是thị 實thật 法pháp 色sắc 觸xúc 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。 色sắc 陰ấm 如như 是thị 。 次thứ 明minh 受thọ 陰ấm 。 受thọ 陰ấm 體thể 中trung 。 廣quảng 略lược 不bất 定định 。 總tổng 唯duy 一nhất 受thọ 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 身thân 受thọ 。 二nhị 者giả 心tâm 受thọ 。 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 名danh 為vi 身thân 受thọ 。 意ý 識thức 相tương 應ứng 名danh 為vi 心tâm 受thọ 。 問vấn 曰viết 。 五ngũ 識thức 是thị 心tâm 非phi 身thân 。 何hà 故cố 與dữ 此thử 相tương 應ứng 之chi 受thọ 名danh 為vi 身thân 受thọ 。 釋thích 言ngôn 。 此thử 從tùng 所sở 依y 以dĩ 名danh 。 五ngũ 識thức 依y 於ư 五ngũ 根căn 之chi 身thân 而nhi 生sanh 意ý 心tâm 。 故cố 所sở 生sanh 受thọ 名danh 為vi 身thân 受thọ 。 意ý 識thức 依y 心tâm 。 故cố 所sở 生sanh 受thọ 名danh 為vi 心tâm 受thọ 。 又hựu 復phục 苦khổ 樂lạc 亦diệc 得đắc 分phần/phân 二nhị 。 惡ác 果quả 名danh 苦khổ 。 善thiện 果quả 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 一nhất 切thiết 報báo 受thọ 無vô 出xuất 善thiện 惡ác 二nhị 業nghiệp 果quả 故cố 。 問vấn 曰viết 。 捨xả 受thọ 何hà 受thọ 中trung 攝nhiếp 。 釋thích 言ngôn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 攝nhiếp 。 善thiện 業nghiệp 果quả 故cố 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 苦khổ 二nhị 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 不bất 苦khổ 樂lạc 。 亦diệc 名danh 捨xả 受thọ 。 辨biện 此thử 三tam 受thọ 。 略lược 有hữu 五ngũ 門môn 。 一nhất 分phần/phân 三tam 受thọ 。 二nhị 定định 優ưu 劣liệt 。 三Tam 明Minh 通thông 局cục 。 四tứ 生sanh 過quá 不bất 同đồng 。 五ngũ 厭yếm 捨xả 難nan 易dị 。 就tựu 初sơ 門môn 中trung 差sai 別biệt 有hữu 六lục 。 一nhất 當đương 相tương 分phân 別biệt 。 如như 彼bỉ 成thành 實thật 受thọ 相tương/tướng 品phẩm 說thuyết 。 損tổn 惱não 身thân 心tâm 名danh 為vi 苦khổ 受thọ 。 增tăng 益ích 身thân 心tâm 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 非phi 損tổn 非phi 益ích 名danh 不bất 苦khổ 樂lạc 。 二nhị 對đối 因nhân 分phân 別biệt 。 一nhất 切thiết 惡ác 果quả 。 斯tư 為vi 苦khổ 。 一nhất 切thiết 善thiện 果quả 。 說thuyết 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 三tam 禪thiền 已dĩ 還hoàn 下hạ 善thiện 業nghiệp 果quả 。 名danh 之chi 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 禪thiền 已dĩ 上thượng 上thượng 善thiện 業nghiệp 果quả 。 說thuyết 以dĩ 為vi 捨xả 。 是thị 則tắc 彼bỉ 宗tông 。 三tam 禪thiền 已dĩ 還hoàn 無vô 捨xả 受thọ 報báo 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 分phần/phân 善thiện 為vi 二nhị 。 一nhất 欲dục 界giới 散tán 善thiện 。 二nhị 上thượng 界giới 定định 善thiện 。 散tán 善thiện 之chi 中trung 增tăng 上thượng 業nghiệp 果quả 說thuyết 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 微vi 下hạ 業nghiệp 果quả 名danh 為vi 捨xả 受thọ 。 以dĩ 此thử 微vi 樂nhạo/nhạc/lạc 難nạn/nan 覺giác 知tri 故cố 。 問vấn 曰viết 。 苦khổ 中trung 亦diệc 有hữu 微vi 下hạ 不bất 善thiện 業nghiệp 果quả 。 何hà 不bất 名danh 捨xả 。 偏thiên 說thuyết 下hạ 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 捨xả 受thọ 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 苦khổ 果quả 違vi 害hại 之chi 法pháp 。 性tánh 與dữ 情tình 返phản 。 微vi 有hữu 即tức 覺giác 。 故cố 入nhập 苦khổ 中trung 。 不bất 得đắc 名danh 捨xả 。 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 順thuận 情tình 。 非phi 切thiết 心tâm 法pháp 。 微vi 者giả 難nạn/nan 覺giác 。 故cố 分phân 為vi 捨xả 。 又hựu 復phục 一nhất 切thiết 苦khổ 樂lạc 二nhị 受thọ 。 皆giai 用dụng 微vi 細tế 行hành 苦khổ 為vi 體thể 。 於ư 行hành 苦khổ 上thượng 。 宣tuyên 說thuyết 苦khổ 受thọ 。 苦khổ 受thọ 必tất 重trọng/trùng 。 為vi 心tâm 覺giác 惱não 故cố 不bất 名danh 捨xả 。 於ư 行hành 苦khổ 上thượng 。 宣tuyên 說thuyết 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 必tất 微vi 。 於ư 中trung 上thượng 者giả 。 為vi 心tâm 覺giác 適thích 當đương 相tương 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 輕khinh 微vi 之chi 者giả 。 非phi 心tâm 能năng 覺giác 。 博bác 名danh 為vi 捨xả 。 定định 善thiện 之chi 中trung 。 下hạ 善thiện 業nghiệp 果quả 。 名danh 之chi 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 四tứ 禪thiền 已dĩ 上thượng 勝thắng 善thiện 業nghiệp 果quả 。 說thuyết 之chi 為vi 捨xả 。 以dĩ 彼bỉ 寂tịch 靜tĩnh 難nạn/nan 覺giác 知tri 故cố 。 三tam 對đối 緣duyên 分phân 別biệt 。 緣duyên 有hữu 三tam 種chủng 。 謂vị 違vi 順thuận 中trung 。 違vi 緣duyên 逼bức 惱não 名danh 為vi 苦khổ 受thọ 。 順thuận 緣duyên 生sanh 適thích 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 中trung 境cảnh 所sở 生sanh 名danh 為vi 捨xả 受thọ 。 四tứ 對đối 想tưởng 分phân 別biệt 。 適thích 想tưởng 所sở 起khởi 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 不bất 適thích 想tưởng 生sanh 名danh 為vi 苦khổ 受thọ 。 中trung 容dung 想tưởng 發phát 名danh 為vi 捨xả 受thọ 。 五ngũ 對đối 行hành 分phân 別biệt 。 生sanh 瞋sân 是thị 苦khổ 。 起khởi 貪tham 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 生sanh 癡si 是thị 捨xả 。 六lục 就tựu 時thời 分phân 別biệt 。 於ư 中trung 約ước 對đối 三tam 緣duyên 辨biện 之chi 。 若nhược 對đối 違vi 緣duyên 。 相tương 應ứng 時thời 。 苦khổ 離ly 時thời 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 久cửu 離ly 則tắc 捨xả 。 若nhược 對đối 順thuận 緣duyên 。 初sơ 受thọ 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 中trung 受thọ 則tắc 捨xả 。 久cửu 受thọ 便tiện 苦khổ 。 或hoặc 有hữu 順thuận 緣duyên 。 相tương 應ứng 時thời 。 樂nhạo/nhạc/lạc 離ly 時thời 生sanh 苦khổ 。 久cửu 離ly 則tắc 捨xả 。 若nhược 對đối 中trung 緣duyên 。 初sơ 受thọ 時thời 捨xả 。 久cửu 受thọ 生sanh 苦khổ 。 離ly 時thời 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 或hoặc 有hữu 中trung 緣duyên 。 初sơ 受thọ 時thời 捨xả 。 久cửu 受thọ 樂lạc 著trước 則tắc 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 離ly 時thời 生sanh 苦khổ 。 以dĩ 此thử 六lục 義nghĩa 分phần/phân 受thọ 為vi 三tam 。 次thứ 明minh 三tam 受thọ 優ưu 劣liệt 不bất 同đồng 。 苦khổ 受thọ 最tối 劣liệt 。 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 二nhị 受thọ 。 上thượng 中trung 不bất 定định 。 若nhược 依y 毘tỳ 曇đàm 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 定định 下hạ 。 下hạ 善thiện 果quả 故cố 。 捨xả 受thọ 定định 上thượng 。 上thượng 善thiện 果quả 故cố 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 在tại 欲dục 界giới 地địa 。 捨xả 受thọ 為vi 中trung 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 為vi 上thượng 。 在tại 上thượng 二nhị 界giới 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 為vi 中trung 。 捨xả 受thọ 為vi 上thượng 。 次thứ 明minh 三tam 受thọ 通thông 局cục 之chi 義nghĩa 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 苦khổ 局cục 欲dục 界giới 。 樂nhạo/nhạc/lạc 通thông 欲dục 色sắc 。 捨xả 通thông 三tam 界giới 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 麁thô 同đồng 毘tỳ 曇đàm 。 以dĩ 實thật 細tế 論luận 。 並tịnh 通thông 三tam 界giới 。 故cố 彼bỉ 文văn 言ngôn 。 苦khổ 樂lạc 隨tùy 身thân 至chí 於ư 四tứ 禪thiền 。 憂ưu 喜hỷ 隨tùy 心tâm 至chí 於ư 有hữu 頂đảnh 。 次thứ 明minh 三tam 受thọ 生sanh 過quá 不bất 同đồng 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 明minh 三tam 受thọ 生sanh 過quá 多đa 少thiểu 。 苦khổ 生sanh 過quá 少thiểu 。 局cục 在tại 欲dục 界giới 。 生sanh 瞋sân 恚khuể 故cố 。 樂nhạo 生sanh 過quá 中trung 。 在tại 欲dục 色sắc 界giới 。 能năng 生sanh 不bất 善thiện 穢uế 污ô 法pháp 故cố 。 捨xả 過quá 最tối 多đa 。 遍biến 通thông 三tam 界giới 具cụ 生sanh 一nhất 切thiết 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 二nhị 明minh 三tam 受thọ 生sanh 過quá 輕khinh 重trọng 。 捨xả 受thọ 最tối 重trọng 。 能năng 起khởi 邪tà 見kiến 。 斷đoạn 滅diệt 善thiện 根căn 。 作tác 闡xiển 提đề 故cố 。 又hựu 生sanh 無vô 明minh 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。 生sanh 死tử 本bổn 故cố 。 苦khổ 樂lạc 二nhị 受thọ 輕khinh 重trọng 不bất 定định 。 若nhược 論luận 所sở 為vi 。 樂nhạo/nhạc/lạc 重trọng/trùng 苦khổ 輕khinh 。 為vi 求cầu 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 多đa 作tác 罪tội 故cố 。 若nhược 論luận 所sở 生sanh 。 苦khổ 重trọng/trùng 樂nhạo/nhạc/lạc 輕khinh 。 嗔sân 恚khuể 大đại 罪tội 。 從tùng 苦khổ 生sanh 故cố 。 三tam 受thọ 生sanh 過quá 不bất 同đồng 如như 是thị 。 次thứ 明minh 三tam 受thọ 厭yếm 捨xả 難nan 易dị 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 明minh 三tam 受thọ 起khởi 厭yếm 難nan 易dị 。 欲dục 界giới 地địa 中trung 所sở 有hữu 三tam 受thọ 。 苦khổ 為vi 易dị 厭yếm 。 人nhân 憎tăng 惡ác 故cố 。 捨xả 受thọ 次thứ 難nạn/nan 。 不bất 煩phiền 惱não 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 最tối 難nan 保bảo 愛ái 深thâm 故cố 。 若nhược 論luận 上thượng 界giới 樂nhạo/nhạc/lạc 捨xả 二nhị 受thọ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 為vi 易dị 厭yếm 。 以dĩ 其kỳ 麁thô 動động 易dị 憎tăng 惡ác 故cố 。 捨xả 受thọ 難nạn/nan 厭yếm 。 以dĩ 其kỳ 寂tịch 靜tĩnh 難nạn/nan 覺giác 知tri 故cố 。 二nhị 明minh 三tam 受thọ 捨xả 之chi 難nan 易dị 。 苦khổ 受thọ 易dị 捨xả 。 得đắc 初sơ 禪thiền 時thời 。 已dĩ 遠viễn 離ly 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 言ngôn 初sơ 禪thiền 離ly 苦khổ 。 何hà 故cố 經kinh 言ngôn 二nhị 禪thiền 滅diệt 苦khổ 。 釋thích 言ngôn 。 初sơ 禪thiền 有hữu 眼nhãn 耳nhĩ 身thân 三tam 種chủng 識thức 在tại 。 此thử 三tam 識thức 身thân 苦khổ 根căn 所sở 依y 。 所sở 依y 未vị 盡tận 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 初sơ 禪thiền 滅diệt 苦khổ 。 理lý 實thật 苦khổ 受thọ 初sơ 禪thiền 滅diệt 盡tận 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 次thứ 難nạn/nan 。 至chí 四tứ 禪thiền 滅diệt 。 捨xả 受thọ 最tối 難nạn/nan 。 涅Niết 槃Bàn 時thời 滅diệt 。 三tam 受thọ 如như 是thị 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 所sở 謂vị 憂ưu 苦khổ 喜hỷ 樂lạc 及cập 捨xả 。 此thử 之chi 五ngũ 種chủng 。 隨tùy 處xứ 不bất 定định 。 若nhược 在tại 欲dục 界giới 。 五ngũ 識thức 地địa 中trung 逼bức 惱não 名danh 苦khổ 。 適thích 悅duyệt 稱xưng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 意ý 識thức 地địa 中trung 慮lự 惱não 名danh 憂ưu 。 慶khánh 悅duyệt 名danh 喜hỷ 。 六lục 識thức 地địa 中trung 中trung 容dung 受thọ 心tâm 。 捨xả 苦khổ 樂lạc 等đẳng 。 說thuyết 之chi 為vi 捨xả 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 苦khổ 樂lạc 二nhị 受thọ 。 流lưu 至chí 意ý 地địa 返phản 名danh 憂ưu 喜hỷ 。 捨xả 不bất 如như 是thị 。 六lục 識thức 地địa 中trung 。 通thông 名danh 為vi 捨xả 。 釋thích 言ngôn 。 苦khổ 樂lạc 從tùng 微vi 想tưởng 生sanh 。 憂ưu 喜hỷ 二nhị 受thọ 。 從tùng 強cường/cưỡng 想tưởng 發phát 。 為vi 是thị 須tu 分phần/phân 。 六lục 識thức 中trung 捨xả 。 同đồng 微vi 想tưởng 生sanh 。 為vi 是thị 不bất 分phân 。 欲dục 界giới 如như 是thị 。 若nhược 在tại 初sơ 禪thiền 。 眼nhãn 耳nhĩ 及cập 身thân 三tam 識thức 。 身thân 中trung 適thích 悅duyệt 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 意ý 識thức 地địa 中trung 慶khánh 悅duyệt 名danh 喜hỷ 。 四tứ 識thức 身thân 中trung 中trung 容dung 受thọ 心tâm 。 說thuyết 以dĩ 為vi 捨xả 。 三tam 中trung 喜hỷ 受thọ 。 通thông 定định 內nội 外ngoại 。 餘dư 二nhị 定định 外ngoại 。 初sơ 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 無vô 鼻tị 舌thiệt 識thức 。 亦diệc 無vô 憂ưu 苦khổ 。 為vi 是thị 不bất 論luận 。 在tại 二nhị 禪thiền 地địa 。 唯duy 就tựu 意ý 識thức 。 說thuyết 喜hỷ 說thuyết 捨xả 。 在tại 三tam 禪thiền 中trung 。 唯duy 就tựu 意ý 地địa 。 說thuyết 樂nhạo 說thuyết 捨xả 。 既ký 在tại 意ý 地địa 。 何hà 不bất 名danh 喜hỷ 。 乃nãi 說thuyết 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 性tánh 故cố 。 雖tuy 在tại 意ý 地địa 。 不bất 得đắc 名danh 喜hỷ 。 故cố 雜tạp 心tâm 中trung 。 說thuyết 之chi 以dĩ 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 意ý 行hành 。 涅Niết 槃Bàn 中trung 說thuyết 下hạ 名danh 為vi 喜hỷ 。 上thượng 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 麁thô 況huống 似tự 此thử 。 四tứ 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 唯duy 有hữu 意ý 捨xả 。 更cánh 無vô 餘dư 義nghĩa 。 五ngũ 受thọ 如như 是thị 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 所sở 謂vị 六lục 根căn 所sở 生sanh 受thọ 也dã 。 或hoặc 分phần/phân 十thập 八bát 。 六lục 根căn 所sở 生sanh 。 各các 有hữu 苦khổ 樂lạc 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 故cố 有hữu 十thập 八bát 。 又hựu 成thành 實thật 說thuyết 。 十thập 八bát 意ý 行hành 。 亦diệc 是thị 十thập 八bát 。 謂vị 五ngũ 意ý 識thức 第đệ 六lục 意ý 識thức 所sở 生sanh 之chi 受thọ 。 各các 有hữu 憂ưu 喜hỷ 不bất 憂ưu 不bất 喜hỷ 。 故cố 為vi 十thập 八bát 。 或hoặc 復phục 分phân 為vi 三tam 十thập 六lục 受thọ 。 如như 成thành 實thật 說thuyết 。 六lục 根căn 所sở 生sanh 各các 有hữu 苦khổ 樂lạc 。 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 。 並tịnh 通thông 染nhiễm 淨tịnh 。 是thị 故cố 合hợp 為vi 三tam 十thập 六lục 受thọ 。 或hoặc 分phần/phân 百bách 八bát 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 前tiền 三tam 十thập 六lục 。 三tam 世thế 分phân 別biệt 故cố 有hữu 百bách 八bát 。 若nhược 廣quảng 分phân 別biệt 。 受thọ 乃nãi 無vô 量lượng 。 受thọ 陰ấm 如như 是thị 。 想tưởng 陰ấm 體thể 者giả 。 開khai 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 為vi 一nhất 想tưởng 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 適thích 想tưởng 。 二nhị 不bất 適thích 想tưởng 。 三tam 者giả 非phi 適thích 非phi 不bất 適thích 想tưởng 。 取thủ 順thuận 名danh 適thích 。 取thủ 違vi 不bất 適thích 。 取thủ 中trung 容dung 者giả 。 名danh 為vi 非phi 適thích 非phi 不bất 適thích 想tưởng 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 所sở 謂vị 六lục 識thức 相tương 應ứng 想tưởng 也dã 。 或hoặc 分phần/phân 十thập 八bát 。 六lục 想tưởng 之chi 中trung 。 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 適thích 不bất 適thích 等đẳng 。 為vi 十thập 八bát 也dã 。 隨tùy 緣duyên 辨biện 想tưởng 。 想tưởng 亦diệc 無vô 量lượng 。 想tưởng 陰ấm 如như 是thị 。 行hành 陰ấm 體thể 者giả 。 廣quảng 略lược 不bất 定định 。 總tổng 唯duy 一nhất 行hành 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 心tâm 法pháp 。 二nhị 非phi 心tâm 法pháp 。 心tâm 法pháp 之chi 中trung 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 汎# 爾nhĩ 具cụ 論luận 。 有hữu 四tứ 十thập 六lục 。 行hành 陰ấm 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 四tứ 十thập 四tứ 。 四tứ 十thập 六lục 者giả 。 通thông 地địa 有hữu 十thập 。 想tưởng 欲dục 觸xúc 慧tuệ 念niệm 思tư 解giải 脫thoát 憶ức 定định 及cập 受thọ 。 善thiện 地địa 有hữu 十thập 。 所sở 謂vị 無vô 貪tham 無vô 瞋sân 慚tàm 愧quý 信tín 倚ỷ 不bất 放phóng 逸dật 不bất 害hại 精tinh 進tấn 及cập 捨xả 。 通thông 前tiền 二nhị 十thập 。 不bất 善thiện 有hữu 二nhị 。 謂vị 無vô 慚tàm 愧quý 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 二nhị 十thập 二nhị 。 大đại 煩phiền 惱não 中trung 別biệt 數số 有hữu 五ngũ 。 不bất 信tín 懈giải 怠đãi 無vô 明minh 悼điệu 放phóng 逸dật 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 二nhị 十thập 七thất 。 小tiểu 煩phiền 惱não 中trung 。 有hữu 其kỳ 十thập 種chủng 。 所sở 謂vị 忿phẫn 恨hận 誑cuống 慳san 嫉tật 惱não 諂siểm 覆phú 高cao 害hại 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 三tam 十thập 七thất 。 餘dư 數số 有hữu 五ngũ 。 所sở 謂vị 覺giác 觀quán 睡thụy 眠miên 及cập 悔hối 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 四tứ 十thập 二nhị 。 十thập 使sử 之chi 中trung 。 別biệt 有hữu 四tứ 數số 。 貪tham 瞋sân 慢mạn 疑nghi 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 四tứ 十thập 六lục 。 此thử 等đẳng 如như 前tiền 三tam 有hữu 為vi 中trung 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 言ngôn 四tứ 十thập 四tứ 行hành 陰ấm 攝nhiếp 者giả 。 就tựu 前tiền 四tứ 十thập 六lục 心tâm 法pháp 中trung 。 除trừ 受thọ 除trừ 想tưởng 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 皆giai 行hành 陰ấm 攝nhiếp 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 諸chư 心tâm 法pháp 中trung 。 偏thiên 分phần/phân 受thọ 想tưởng 。 別biệt 為vi 兩lưỡng 陰ấm 不bất 入nhập 行hành 中trung 。 雜tạp 心tâm 釋thích 言ngôn 。 受thọ 為vi 愛ái 根căn 想tưởng 為vi 見kiến 本bổn 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 故cố 分phân 別biệt 之chi 。 又hựu 復phục 論luận 言ngôn 。 受thọ 修tu 諸chư 禪thiền 。 想tưởng 修tu 無vô 色sắc 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 別biệt 地địa 義nghĩa 強cường/cưỡng 故cố 。 別biệt 立lập 陰ấm 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 心tâm 法pháp 無vô 量lượng 。 除trừ 識thức 想tưởng 受thọ 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 皆giai 行hành 陰ấm 攝nhiếp 。 心tâm 法pháp 如như 是thị 。 非phi 心tâm 法pháp 中trung 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 宣tuyên 說thuyết 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 此thử 亦diệc 如như 前tiền 三tam 有hữu 為vi 中trung 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 唯duy 說thuyết 無vô 作tác 以dĩ 為vi 色sắc 心tâm 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 問vấn 曰viết 。 五ngũ 陰ấm 通thông 皆giai 是thị 行hành 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 偏thiên 說thuyết 此thử 一nhất 以dĩ 為vi 行hành 陰ấm 。 雜tạp 心tâm 釋thích 言ngôn 。 行hành 陰ấm 之chi 中trung 。 有hữu 為vi 行hành 多đa 故cố 偏thiên 名danh 行hành 。 餘dư 四tứ 陰ấm 中trung 。 攝nhiếp 行hành 少thiểu 故cố 。 更cánh 與dữ 異dị 名danh 。 行hành 陰ấm 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 識thức 陰ấm 開khai 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 唯duy 一nhất 識thức 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 漏lậu 二nhị 者giả 無vô 漏lậu 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 善thiện 二nhị 惡ác 三tam 者giả 無vô 記ký 。 或hoặc 分phân 為vi 四tứ 。 一nhất 善thiện 二nhị 惡ác 三tam 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 。 謂vị 欲dục 界giới 地địa 身thân 邊biên 兩lưỡng 見kiến 及cập 上thượng 二nhị 界giới 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 四tứ 白bạch 淨tịnh 無vô 記ký 。 所sở 謂vị 報báo 生sanh 威uy 儀nghi 工công 巧xảo 。 變biến 化hóa 之chi 心tâm 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 所sở 謂vị 六lục 識thức 。 始thỉ 從tùng 眼nhãn 識thức 。 乃nãi 至chí 意ý 識thức 。 或hoặc 分phân 為vi 七thất 。 謂vị 七thất 心tâm 界giới 前tiền 六lục 識thức 上thượng 加gia 以dĩ 意ý 根căn 。 是thị 其kỳ 七thất 也dã 。 或hoặc 分phân 為vi 九cửu 。 一nhất 方phương 便tiện 善thiện 心tâm 。 二nhị 生sanh 得đắc 善thiện 心tâm 。 三tam 不bất 善thiện 心tâm 。 四tứ 陰ấm 沒một 無vô 記ký 。 五ngũ 報báo 生sanh 心tâm 。 六lục 威uy 儀nghi 心tâm 。 七thất 工công 巧xảo 心tâm 。 八bát 變biến 化hóa 心tâm 。 九cửu 無vô 漏lậu 心tâm 。 或hoặc 分phân 為vi 十thập 。 一nhất 方phương 便tiện 善thiện 心tâm 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 聞văn 思tư 修tu 壽thọ 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 二nhị 生sanh 得đắc 善thiện 心tâm 。 過quá 習tập 所sở 成thành 信tín 進tiến 念niệm 等đẳng 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 三tam 不bất 善thiện 心tâm 。 謂vị 欲dục 界giới 地địa 除trừ 身thân 邊biên 見kiến 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 不bất 善thiện 結kết 業nghiệp 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 四tứ 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 。 謂vị 欲dục 界giới 中trung 身thân 邊biên 見kiến 兩lưỡng 及cập 上thượng 二nhị 界giới 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 相tương 應ứng 之chi 心tâm 。 五ngũ 報báo 生sanh 心tâm 。 謂vị 三tam 界giới 中trung 。 報báo 無vô 記ký 心tâm 。 六lục 威uy 儀nghi 心tâm 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 見kiến 聞văn 等đẳng 心tâm 。 七thất 工công 巧xảo 心tâm 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 。 營doanh 生sanh 之chi 心tâm 。 八bát 變biến 化hóa 心tâm 。 謂vị 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 當đương 化hóa 作tác 。 如như 是thị 事sự 業nghiệp 。 如như 是thị 之chi 心tâm 。 九cửu 者giả 學học 心tâm 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 因nhân 體thể 無vô 漏lậu 及cập 學học 等đẳng 見kiến 。 三tam 乘thừa 因nhân 中trung 斷đoạn 結kết 無vô 漏lậu 。 是thị 學học 心tâm 體thể 。 遊du 觀quan 無vô 漏lậu 。 是thị 學học 等đẳng 見kiến 。 十thập 無Vô 學Học 心tâm 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 果quả 體thể 無vô 漏lậu 及cập 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 。 三tam 乘thừa 果quả 中trung 盡tận 無vô 生sanh 智trí 。 是thị 無Vô 學Học 體thể 。 遊du 觀quan 無vô 漏lậu 。 是thị 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 。 或hoặc 分phần/phân 十thập 二nhị 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 善thiện 心tâm 。 二nhị 不bất 善thiện 心tâm 。 三tam 隱ẩn 沒một 無vô 記ký 。 四tứ 白bạch 淨tịnh 無vô 記ký 。 色sắc 界giới 有hữu 三tam 。 於ư 前tiền 四tứ 中trung 。 除trừ 不bất 善thiện 心tâm 。 有hữu 餘dư 三tam 種chủng 。 無vô 色sắc 亦diệc 然nhiên 。 此thử 十thập 有hữu 漏lậu 。 并tinh 學học 無Vô 學Học 為vi 十thập 二nhị 也dã 。 或hoặc 分phần/phân 二nhị 十thập 。 欲dục 界giới 有hữu 八bát 。 一nhất 方phương 便tiện 善thiện 。 二nhị 生sanh 得đắc 善thiện 。 三tam 不bất 善thiện 心tâm 。 四tứ 隱ẩn 沒một 心tâm 。 五ngũ 報báo 生sanh 心tâm 。 六lục 威uy 儀nghi 心tâm 。 七thất 工công 巧xảo 心tâm 。 八bát 變biến 化hóa 心tâm 。 謂vị 依y 上thượng 禪thiền 為vi 欲dục 界giới 化hóa 色sắc 界giới 有hữu 六lục 。 前tiền 八bát 種chủng 中trung 。 除trừ 不bất 善thiện 心tâm 及cập 工công 巧xảo 心tâm 。 一nhất 切thiết 上thượng 界giới 。 無vô 有hữu 不bất 善thiện 及cập 工công 巧xảo 。 故cố 有hữu 餘dư 六lục 種chủng 。 無vô 色sắc 有hữu 四tứ 。 前tiền 八bát 種chủng 中trung 。 除trừ 不bất 善thiện 心tâm 威uy 儀nghi 工công 巧xảo 。 及cập 變biến 化hóa 心tâm 。 有hữu 餘dư 四tứ 種chủng 。 并tinh 學học 無Vô 學Học 為vi 二nhị 十thập 也dã 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 識thức 陰ấm 如như 是thị (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 明minh 五ngũ 陰ấm 次thứ 第đệ 之chi 義nghĩa 。 諸chư 論luận 不bất 同đồng 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 五ngũ 陰ấm 同đồng 時thời 。 隨tùy 義nghĩa 以dĩ 論luận 。 有hữu 二nhị 次thứ 第đệ 。 一nhất 順thuận 二nhị 逆nghịch 。 順thuận 次thứ 第đệ 者giả 。 先tiên 明minh 色sắc 陰ấm 。 次thứ 受thọ 次thứ 想tưởng 次thứ 行hành 後hậu 識thức 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 論luận 釋thích 有hữu 三tam 。 一nhất 麁thô 細tế 次thứ 第đệ 。 色sắc 陰ấm 最tối 麁thô 。 相tướng 狀trạng 顯hiển 著trứ 。 故cố 先tiên 明minh 色sắc 。 受thọ 細tế 於ư 色sắc 。 麁thô 餘dư 心tâm 法pháp 。 如như 人nhân 所sở 患hoạn 首thủ 足túc 等đẳng 痛thống 。 覺giác 惱não 增tăng 強cường/cưỡng 。 故cố 次thứ 明minh 受thọ 。 想tưởng 細tế 於ư 受thọ 。 麁thô 餘dư 心tâm 法pháp 。 取thủ 相tương/tướng 分phân 明minh 。 故cố 次thứ 明minh 想tưởng 。 行hành 細tế 想tưởng 受thọ 。 麁thô 於ư 心tâm 識thức 。 作tác 用dụng 相tương/tướng 顯hiển 。 故cố 次thứ 明minh 行hành 。 識thức 心tâm 最tối 細tế 。 故cố 在tại 後hậu 說thuyết 。 二nhị 破phá 患hoạn 次thứ 第đệ 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 本bổn 際tế 已dĩ 來lai 。 男nam 為vi 女nữ 色sắc 。 女nữ 為vi 男nam 色sắc 染nhiễm 著trước 處xứ 故cố 。 先tiên 觀quán 色sắc 陰ấm 。 令linh 人nhân 厭yếm 離ly 。 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 貪tham 故cố 染nhiễm 著trước 於ư 色sắc 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 。 想tưởng 顛điên 倒đảo 故cố 。 起khởi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 貪tham 。 故cố 次thứ 觀quán 想tưởng 。 以dĩ 其kỳ 貪tham 愛ái 煩phiền 惱não 行hành 故cố 。 起khởi 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 故cố 次thứ 觀quán 行hành 。 以dĩ 依y 心tâm 故cố 。 起khởi 煩phiền 惱não 行hành 。 故cố 後hậu 觀quán 識thức 。 三tam 觀quán 入nhập 次thứ 第đệ 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 二nhị 種chủng 色sắc 觀quán 。 入nhập 佛Phật 法Pháp 中trung 。 為vi 甘cam 露lộ 門môn 。 一nhất 不bất 淨tịnh 觀quán 。 二nhị 安an 般ban 念niệm 故cố 。 先tiên 觀quán 色sắc 。 以dĩ 觀quán 色sắc 故cố 。 便tiện 知tri 受thọ 妄vọng 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 。 知tri 受thọ 妄vọng 已dĩ 。 想tưởng 不bất 顛điên 倒đảo 故cố 。 次thứ 觀quán 想tưởng 。 想tưởng 不bất 倒đảo 故cố 。 煩phiền 惱não 不bất 行hành 。 故cố 次thứ 觀quán 行hành 。 煩phiền 惱não 不bất 行hành 。 心tâm 則tắc 堪kham 忍nhẫn 。 故cố 次thứ 觀quán 識thức 。 上thượng 來lai 三tam 種chủng 。 是thị 順thuận 次thứ 第đệ 。 逆nghịch 次thứ 第đệ 者giả 。 翻phiên 前tiền 即tức 是thị 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 淨tịnh 穢uế 之chi 生sanh 。 以dĩ 心tâm 為vi 本bổn 。 故cố 先tiên 觀quán 識thức 。 以dĩ 觀quán 識thức 故cố 。 煩phiền 惱não 微vi 薄bạc 。 故cố 次thứ 觀quán 行hành 。 煩phiền 惱não 薄bạc 故cố 。 便tiện 起khởi 法pháp 想tưởng 。 想tưởng 於ư 一nhất 切thiết 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 。 故cố 次thứ 明minh 想tưởng 。 起khởi 法pháp 想tưởng 故cố 。 貪tham 受thọ 不bất 生sanh 。 故cố 次thứ 觀quán 受thọ 。 貪tham 受thọ 息tức 故cố 。 能năng 見kiến 色sắc 過quá 。 故cố 次thứ 觀quán 色sắc 此thử 逆nghịch 次thứ 第đệ 。 毘tỳ 曇đàm 如như 是thị 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 陰ấm 起khởi 前tiền 後hậu 不bất 得đắc 一nhất 時thời 。 次thứ 第đệ 如như 何hà 。 先tiên 明minh 色sắc 陰ấm 。 次thứ 識thức 次thứ 想tưởng 次thứ 受thọ 後hậu 行hành 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 心tâm 識thức 之chi 起khởi 。 必tất 託thác 六lục 根căn 。 於ư 中trung 五ngũ 識thức 依y 五ngũ 色sắc 根căn 。 意ý 識thức 一nhất 種chủng 。 依y 於ư 意ý 根căn 。 從tùng 多đa 為vi 論luận 。 識thức 依y 色sắc 生sanh 。 故cố 先tiên 明minh 色sắc 。 第đệ 二nhị 明minh 識thức 。 於ư 識thức 所sở 緣duyên 。 分phân 別biệt 取thủ 相tương/tướng 。 故cố 次thứ 明minh 想tưởng 。 於ư 取thủ 想tưởng 所sở 。 領lãnh 納nạp 違vi 順thuận 非phi 違vi 非phi 順thuận 。 故cố 次thứ 明minh 受thọ 。 於ư 所sở 受thọ 法pháp 。 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 故cố 次thứ 明minh 行hành 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 亦diệc 說thuyết 五ngũ 陰ấm 體thể 性tánh 同đồng 時thời 。 隨tùy 用dụng 隱ẩn 顯hiển 。 非phi 無vô 先tiên 後hậu 。 其kỳ 中trung 次thứ 第đệ 。 多đa 同đồng 毘tỳ 曇đàm (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 性tánh 。 分phân 別biệt 五ngũ 陰ấm 。 言ngôn 三tam 性tánh 者giả 。 所sở 謂vị 善thiện 惡ác 無vô 記ký 性tánh 也dã 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 陰ấm 別biệt 有hữu 九cửu 。 相tương 從tùng 為vi 三tam 。 所sở 言ngôn 九cửu 者giả 。 一nhất 生sanh 得đắc 善thiện 陰ấm 。 二nhị 方phương 便tiện 善thiện 陰ấm 。 三tam 無vô 漏lậu 善thiện 陰ấm 。 四tứ 不bất 善thiện 。 五ngũ 陰ấm 五ngũ 穢uế 污ô 五ngũ 陰ấm 。 六lục 報báo 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 七thất 威uy 儀nghi 五ngũ 陰ấm 。 八bát 工công 巧xảo 五ngũ 陰ấm 。 生sanh 得đắc 善thiện 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 已dĩ 來lai 。 曾tằng 修tu 善thiện 根căn 。 未vị 起khởi 邪tà 見kiến 斷đoạn 滅diệt 已dĩ 來lai 。 此thử 善thiện 相tương 續tục 。 生sanh 便tiện 得đắc 之chi 名danh 生sanh 得đắc 善thiện 。 生sanh 得đắc 善thiện 根căn 。 起khởi 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 心tâm 法pháp 等đẳng 。 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 方phương 便tiện 善thiện 者giả 。 於ư 現hiện 在tại 世thế 。 近cận 友hữu 聞văn 法Pháp 。 思tư 惟duy 修tu 習tập 。 起khởi 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 方phương 便tiện 善thiện 。 於ư 中trung 所sở 起khởi 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 心tâm 法pháp 等đẳng 。 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 問vấn 曰viết 。 方phương 便tiện 與dữ 生sanh 得đắc 善thiện 。 同đồng 是thị 現hiện 起khởi 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 釋thích 言ngôn 。 此thử 二nhị 分phần 齊tề 難nan 知tri 。 但đãn 由do 宿túc 習tập 。 任nhậm 性tánh 能năng 起khởi 。 是thị 生sanh 得đắc 善thiện 。 因nhân 他tha 教giáo 化hóa 。 聞văn 法Pháp 思tư 惟duy 。 力lực 勵lệ 起khởi 者giả 。 是thị 方phương 便tiện 善thiện 。 無vô 漏lậu 善thiện 者giả 。 遠viễn 離ly 繫hệ 縛phược 。 合hợp 理lý 相tương 應ứng 。 是thị 無vô 漏lậu 善thiện 。 於ư 中trung 道đạo 共cộng 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 心tâm 法pháp 等đẳng 。 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 言ngôn 不bất 善thiện 者giả 。 一nhất 切thiết 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 俱câu 者giả 。 是thị 不bất 善thiện 陰ấm 。 於ư 中trung 所sở 起khởi 身thân 口khẩu 惡ác 業nghiệp 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 四tứ 可khả 知tri 。 問vấn 曰viết 。 善thiện 惡ác 相tướng 對đối 之chi 法pháp 。 善thiện 中trung 得đắc 有hữu 生sanh 得đắc 方phương 便tiện 。 不bất 善thiện 何hà 故cố 總tổng 說thuyết 為vi 一nhất 。 不bất 分phân 二nhị 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 齊tề 類loại 理lý 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 但đãn 今kim 為vi 明minh 惡ác 法pháp 本bổn 來lai 九cửu 品phẩm 性tánh 成thành 。 非phi 是thị 方phương 便tiện 進tiến 習tập 始thỉ 具cụ 。 是thị 故cố 隱ẩn 其kỳ 方phương 便tiện 之chi 名danh 。 既ký 隱ẩn 方phương 便tiện 。 生sanh 得đắc 亦diệc 癈phế 。 又hựu 復phục 善thiện 法Pháp 。 難nan 以dĩ 頓đốn 成thành 。 須tu 分phần/phân 上thượng 下hạ 令linh 漸tiệm 習tập 故cố 。 說thuyết 生sanh 得đắc 方phương 便tiện 之chi 異dị 。 惡ác 法pháp 易dị 斷đoạn 。 總tổng 相tương/tướng 厭yếm 離ly 。 是thị 以dĩ 不bất 分phân 生sanh 得đắc 方phương 便tiện 兩lưỡng 種chủng 之chi 別biệt 。 言ngôn 穢uế 污ô 者giả 。 欲dục 界giới 地địa 中trung 身thân 邊biên 兩lưỡng 見kiến 。 及cập 上thượng 二nhị 界giới 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 能năng 染nhiễm 污ô 心tâm 。 名danh 為vi 穢uế 污ô 。 於ư 中trung 初sơ 禪thiền 穢uế 污ô 煩phiền 惱não 。 能năng 動động 身thân 口khẩu 。 具cụ 五ngũ 陰ấm 性tánh 。 如như 彼bỉ 梵Phạm 王Vương 語ngữ 諸chư 梵Phạm 眾chúng 。 汝nhữ 但đãn 住trụ 此thử 。 我ngã 能năng 令linh 汝nhữ 。 盡tận 老lão 死tử 邊biên 。 即tức 是thị 妄vọng 語ngữ 。 牛ngưu 牽khiên 黑hắc 齒xỉ 屏bính 處xứ 求cầu 之chi 。 是thị 身thân 邪tà 謟siểm 。 此thử 身thân 與dữ 口khẩu 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 心tâm 法pháp 等đẳng 。 是thị 餘dư 四tứ 陰ấm 。 欲dục 界giới 穢uế 污ô 。 是thị 迷mê 理lý 惑hoặc 。 不bất 能năng 親thân 發phát 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 煩phiền 惱não 微vi 細tế 。 不bất 動động 身thân 口khẩu 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 一nhất 向hướng 不bất 發phát 。 故cố 無vô 色sắc 陰ấm 。 但đãn 有hữu 餘dư 四tứ 。 言ngôn 報báo 生sanh 者giả 。 過quá 因nhân 所sở 生sanh 眼nhãn 等đẳng 諸chư 根căn 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 報báo 。 心tâm 法pháp 等đẳng 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 言ngôn 威uy 儀nghi 者giả 。 身thân 口khẩu 進tiến 止chỉ 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 起khởi 。 此thử 心tâm 法pháp 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 言ngôn 工công 巧xảo 者giả 。 身thân 營doanh 世thế 務vụ 。 口khẩu 言ngôn 分phần/phân 處xứ 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 餘dư 四tứ 可khả 知tri 。 言ngôn 變biến 化hóa 者giả 。 依y 其kỳ 通thông 體thể 。 或hoặc 化hóa 色sắc 身thân 。 或hoặc 化hóa 口khẩu 語ngữ 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 欲dục 起khởi 化hóa 時thời 。 先tiên 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 今kim 當đương 作tác 。 如như 是thị 色sắc 像tượng 。 如như 是thị 語ngữ 言ngôn 。 以dĩ 此thử 起khởi 化hóa 。 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 為vi 餘dư 四tứ 陰ấm 。 問vấn 曰viết 。 化hóa 心tâm 與dữ 身thân 通thông 體thể 為vi 一nhất 異dị 。 釋thích 言ngôn 。 是thị 異dị 。 異dị 相tướng 如như 何hà 。 變biến 化hóa 心tâm 者giả 。 是thị 起khởi 化hóa 心tâm 。 身thân 通thông 體thể 者giả 。 是thị 起khởi 化hóa 力lực 。 又hựu 復phục 化hóa 心tâm 。 是thị 遠viễn 方phương 便tiện 。 身thân 通thông 體thể 者giả 。 親thân 能năng 起khởi 化hóa 。 又hựu 復phục 化hóa 心tâm 。 唯duy 是thị 無vô 記ký 。 身thân 通thông 體thể 者giả 。 或hoặc 時thời 是thị 善thiện 。 或hoặc 復phục 無vô 記ký 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 通thông 體thể 有hữu 二nhị 。 一nhất 是thị 修tu 慧tuệ 。 二nhị 是thị 生sanh 慧tuệ 。 依y 定định 修tu 得đắc 。 是thị 其kỳ 修tu 慧tuệ 。 天thiên 龍long 鬼quỷ 等đẳng 。 不bất 假giả 習tập 性tánh 。 能năng 變biến 現hiện 。 是thị 其kỳ 生sanh 慧tuệ 。 是thị 修tu 慧tuệ 者giả 。 體thể 性tánh 唯duy 善thiện 。 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 生sanh 慧tuệ 無vô 記ký 。 又hựu 復phục 化hóa 心tâm 。 或hoặc 自tự 地địa 收thu 。 或hoặc 他tha 地địa 攝nhiếp 。 起khởi 自tự 地địa 化hóa 。 即tức 自tự 地địa 收thu 。 起khởi 他tha 地địa 化hóa 。 則tắc 他tha 地địa 攝nhiếp 。 論luận 其kỳ 通thông 體thể 。 唯duy 在tại 自tự 地địa 。 問vấn 曰viết 。 何hà 不bất 直trực 依y 通thông 體thể 。 而nhi 起khởi 變biến 化hóa 。 別biệt 從tùng 化hóa 心tâm 而nhi 起khởi 化hóa 乎hồ 。 雖tuy 有hữu 通thông 體thể 能năng 起khởi 化hóa 事sự 。 若nhược 無vô 化hóa 心tâm 終chung 不bất 起khởi 化hóa 。 故cố 須tu 化hóa 心tâm 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 要yếu 從tùng 化hóa 心tâm 而nhi 起khởi 化hóa 者giả 。 何hà 須tu 通thông 體thể 。 若nhược 無vô 通thông 體thể 。 雖tuy 有hữu 化hóa 心tâm 。 欲dục 化hóa 前tiền 事sự 。 終chung 不bất 能năng 現hiện 故cố 。 復phục 須tu 之chi 。 問vấn 曰viết 。 化hóa 色sắc 為vi 當đương 正chánh 從tùng 化hóa 心tâm 而nhi 現hiện 。 為vi 當đương 正chánh 從tùng 通thông 體thể 而nhi 發phát 。 釋thích 言ngôn 。 化hóa 色sắc 正chánh 依y 通thông 體thể 。 遠viễn 依y 化hóa 心tâm 。 化hóa 心tâm 不bất 能năng 親thân 動động 身thân 口khẩu 。 是thị 故cố 必tất 依y 通thông 體thể 化hóa 也dã 。 九cửu 陰ấm 如như 是thị 。 相tương 從tùng 三tam 者giả 。 初sơ 三tam 是thị 善thiện 。 次thứ 一nhất 不bất 善thiện 。 後hậu 五ngũ 無vô 記ký 。 毘tỳ 曇đàm 如như 是thị 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 唯duy 一nhất 行hành 陰ấm 。 該cai 通thông 三tam 性tánh 。 餘dư 皆giai 無vô 記ký 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 。 多đa 同đồng 毘tỳ 曇đàm (# 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 就tựu 向hướng 九cửu 種chủng 五ngũ 陰ấm 之chi 中trung 。 第đệ 三tam 無vô 漏lậu 。 餘dư 八bát 有hữu 漏lậu 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 義nghĩa 有hữu 兩lưỡng 兼kiêm 。 若nhược 斷đoạn 漏lậu 故cố 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。 唯duy 在tại 行hành 心tâm 。 餘dư 皆giai 有hữu 漏lậu 。 若nhược 不bất 生sanh 漏lậu 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。 無Vô 學Học 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 凡phàm 夫phu 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 學học 人nhân 不bất 定định 。 若nhược 斷đoạn 結kết 處xứ 。 是thị 其kỳ 無vô 漏lậu 。 結kết 未vị 盡tận 處xứ 。 是thị 其kỳ 有hữu 漏lậu 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 真chân 德đức 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 分phân 段đoạn 因nhân 果quả 。 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 變biến 易dị 因nhân 果quả 。 隨tùy 相tương/tướng 無vô 漏lậu 。 體thể 性tánh 有hữu 漏lậu 。 以dĩ 相tương 順thuận 理lý 故cố 名danh 無vô 漏lậu 。 以dĩ 性tánh 違vi 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 漏lậu (# 此thử 五ngũ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 五ngũ 陰ấm 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 一nhất 向hướng 無vô 常thường 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 大đại 位vị 以dĩ 分phần/phân 。 生sanh 死tử 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 向hướng 無vô 常thường 。 涅Niết 槃Bàn 五ngũ 陰ấm 。 一nhất 向hướng 是thị 常thường 。 故cố 經kinh 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 是thị 無vô 常thường 。 因nhân 滅diệt 是thị 色sắc 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 隨tùy 義nghĩa 通thông 論luận 。 生sanh 死tử 五ngũ 陰ấm 。 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 。 生sanh 死tử 陰ấm 中trung 。 有hữu 相tương/tướng 有hữu 實thật 。 六lục 識thức 七thất 識thức 。 是thị 其kỳ 陰ấm 相tương/tướng 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 一nhất 在tại 滅Diệt 諦Đế 。 是thị 其kỳ 陰ấm 實thật 。 陰ấm 相tương/tướng 無vô 常thường 。 陰ấm 實thật 是thị 常thường 。 涅Niết 槃Bàn 陰ấm 中trung 有hữu 體thể 有hữu 用dụng 。 體thể 則tắc 是thị 常thường 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 用dụng 則tắc 無vô 常thường 。 故cố 經kinh 說thuyết 言ngôn 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 有hữu 為vi 有hữu 漏lậu 。 有hữu 礙ngại 非phi 常thường 。 良lương 以dĩ 隨tùy 世thế 有hữu 生sanh 滅diệt 故cố (# 此thử 六lục 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 三tam 界giới 有hữu 無vô 之chi 義nghĩa 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 四tứ 空không 無vô 色sắc 。 滅diệt 定định 涅Niết 槃Bàn 一nhất 向hướng 無vô 心tâm 。 其kỳ 無vô 想tưởng 定định 及cập 無vô 想tưởng 報báo 。 兩lưỡng 論luận 不bất 同đồng 。 毘tỳ 曇đàm 無vô 心tâm 。 成thành 實thật 有hữu 之chi 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 凡phàm 夫phu 不bất 能năng 滅diệt 心tâm 心tâm 法pháp 。 但đãn 無vô 麁thô 心tâm 。 故cố 說thuyết 無vô 想tưởng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 四tứ 空không 有hữu 色sắc 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 言ngôn 。 如như 非phi 想tưởng 天thiên 。 亦diệc 色sắc 非phi 色sắc 。 我ngã 說thuyết 非phi 色sắc 。 非phi 想tưởng 既ký 有hữu 。 下hạ 三tam 類loại 然nhiên 。 又hựu 大Đại 乘Thừa 中trung 。 說thuyết 無vô 想tưởng 定định 乃nãi 至chí 小Tiểu 乘Thừa 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 悉tất 皆giai 有hữu 心tâm 。 六lục 識thức 雖tuy 亡vong 。 七thất 識thức 心tâm 在tại 。 故cố 說thuyết 有hữu 心tâm 。 以dĩ 有hữu 心tâm 故cố 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 四tứ 陰ấm 不bất 無vô 。 五ngũ 陰ấm 之chi 義nghĩa 。 麁thô 辨biện 如như 是thị 。

大Đại 乘Thừa 義Nghĩa 章Chương 卷quyển 第đệ 八bát (# 本bổn 終chung )#

大Đại 乘Thừa 義Nghĩa 章Chương 卷quyển 第đệ 八bát (# 末mạt )#

六lục 道đạo 義nghĩa 四tứ 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 開khai 合hợp 二nhị 。 辨biện 相tương/tướng 三tam 。 明minh 因nhân 四tứ )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 言ngôn 六lục 道đạo 者giả 。 所sở 謂vị 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 人nhân 天thiên 脩tu 羅la 。 是thị 其kỳ 六lục 也dã 。 言ngôn 地địa 獄ngục 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 釋thích 。 不bất 可khả 樂lạc 故cố 名danh 為vi 地địa 獄ngục 。 地địa 持trì 中trung 釋thích 。 增tăng 上thượng 可khả 厭yếm 故cố 名danh 泥nê 犁lê 。 泥nê 犁lê 胡hồ 語ngữ 。 此thử 云vân 地địa 獄ngục 。 不bất 樂nhạo 可khả 厭yếm 。 其kỳ 義nghĩa 一nhất 也dã 。 此thử 之chi 兩lưỡng 釋thích 。 皆giai 對đối 厭yếm 心tâm 以dĩ 彰chương 其kỳ 過quá 。 非phi 是thị 當đương 相tương 解giải 其kỳ 名danh 義nghĩa 。 若nhược 正chánh 解giải 之chi 。 言ngôn 地địa 獄ngục 者giả 。 就tựu 處xứ 名danh 也dã 。 地địa 下hạ 牢lao 獄ngục 。 是thị 其kỳ 生sanh 處xứ 。 故cố 云vân 地địa 獄ngục 。 言ngôn 畜súc 生sanh 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 釋thích 。 以dĩ 傍bàng 行hành 故cố 。 名danh 為vi 畜súc 生sanh 。 此thử 乃nãi 辨biện 相tương/tướng 。 非phi 解giải 名danh 義nghĩa 。 若nhược 正chánh 解giải 釋thích 。 言ngôn 畜súc 生sanh 者giả 。 從tùng 主chủ 畜súc 養dưỡng 以dĩ 為vi 名danh 也dã 。 一nhất 切thiết 世thế 人nhân 。 或hoặc 為vi 噉đạm 食thực 。 或hoặc 為vi 驅khu 使sử 。 畜súc 積tích 此thử 生sanh 。 行hành 從tùng 是thị 義nghĩa 。 故cố 名danh 畜súc 生sanh 。 言ngôn 餓ngạ 鬼quỷ 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 釋thích 。 以dĩ 從tùng 他tha 求cầu 故cố 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 。 又hựu 常thường 飢cơ 虛hư 故cố 名danh 為vi 餓ngạ 。 恐khủng 怯khiếp 多đa 畏úy 故cố 名danh 為vi 鬼quỷ 。 所sở 言ngôn 人nhân 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 釋thích 。 意ý 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 名danh 之chi 為vi 人nhân 。 此thử 就tựu 人nhân 德đức 以dĩ 釋thích 人nhân 也dã 。 以dĩ 人nhân 能năng 思tư 斷đoạn 絕tuyệt 邪tà 念niệm 。 名danh 意ý 寂tịch 靜tĩnh 。 若nhược 依y 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 多đa 恩ân 義nghĩa 故cố 名danh 為vi 人nhân 。 人nhân 中trung 父phụ 子tử 親thân 戚thích 相tương/tướng 憐lân 。 名danh 多đa 恩ân 義nghĩa 。 所sở 言ngôn 天thiên 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 釋thích 。 有hữu 光quang 明minh 故cố 。 名danh 之chi 為vi 天thiên 。 此thử 隨tùy 相tương/tướng 釋thích 。 又hựu 云vân 天thiên 者giả 。 淨tịnh 故cố 名danh 天thiên 。 天thiên 報báo 清thanh 淨tịnh 。 故cố 名danh 為vi 淨tịnh 。 若nhược 依y 地địa 持trì 。 所sở 受thọ 自tự 然nhiên 故cố 名danh 為vi 天thiên 。 阿a 脩tu 羅la 者giả 。 是thị 外ngoại 國quốc 語ngữ 。 此thử 名danh 劣liệt 天thiên 。 又hựu 人nhân 相tương/tướng 傳truyền 名danh 不bất 酒tửu 神thần 。 阿a 之chi 言ngôn 無vô 。 脩tu 羅la 名danh 酒tửu 。 不bất 知tri 何hà 義nghĩa 名danh 不bất 酒tửu 神thần 。 此thử 之chi 六lục 種chủng 經kinh 名danh 為vi 趣thú 。 亦diệc 名danh 為vi 道đạo 。 所sở 言ngôn 趣thú 者giả 。 蓋cái 乃nãi 對đối 因nhân 以dĩ 名danh 果quả 也dã 。 因nhân 能năng 向hướng 果quả 。 果quả 為vi 因nhân 趣thú 。 故cố 名danh 為vi 趣thú 。 所sở 言ngôn 道đạo 者giả 。 從tùng 因nhân 名danh 也dã 。 善thiện 惡ác 兩lưỡng 業nghiệp 。 通thông 人nhân 至chí 果quả 。 名danh 之chi 為vi 道Đạo 。 地địa 獄ngục 等đẳng 報báo 。 為vi 道đạo 所sở 詣nghệ 。 故cố 名danh 為vi 道đạo 。 故cố 地địa 持trì 言ngôn 。 乘thừa 惡ác 行hành 往vãng 名danh 為vi 惡ác 道đạo 。 亦diệc 可khả 道đạo 者giả 。 當đương 相tương 名danh 也dã 。 六lục 趣thú 道đạo 別biệt 故cố 名danh 六lục 道đạo (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 開khai 合hợp 。 開khai 合hợp 不bất 定định 。 總tổng 之chi 唯duy 一nhất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 惡ác 趣thú 。 二nhị 者giả 善thiện 趣thú 。 以dĩ 此thử 二nhị 門môn 統thống 攝nhiếp 斯tư 盡tận 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 所sở 謂vị 三tam 界giới 生sanh 死tử 果quả 也dã 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 謂vị 三tam 惡ác 道đạo 。 諸chư 天thiên 及cập 人nhân 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 說thuyết 脩tu 羅la 。 依y 法pháp 念niệm 經kinh 。 脩tu 羅la 有hữu 二nhị 。 一nhất 鬼quỷ 二nhị 畜súc 。 良lương 以dĩ 鬼quỷ 畜súc 兩lưỡng 趣thú 攝nhiếp 故cố 。 更cánh 不bất 別biệt 論luận 。 依y 伽già 陀đà 經kinh 。 脩tu 羅la 有hữu 三tam 。 一nhất 畜súc 二nhị 鬼quỷ 三tam 者giả 是thị 天thiên 。 以dĩ 鬼quỷ 畜súc 天thiên 三tam 趣thú 攝nhiếp 故cố 。 不bất 別biệt 論luận 之chi 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 脩tu 羅la 雖tuy 復phục 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 攝nhiếp 。 種chủng 類loại 眾chúng 多đa 。 故cố 別biệt 分phân 之chi 。 隨tùy 形hình 異dị 論luận 。 差sai 別biệt 無vô 量lượng 。 開khai 合hợp 如như 是thị (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 其kỳ 相tương/tướng 。 先tiên 辨biện 地địa 獄ngục 。 地địa 獄ngục 有hữu 二nhị 。 一nhất 正chánh 地địa 獄ngục 二nhị 邊biên 地địa 獄ngục 。 正chánh 地địa 獄ngục 者giả 。 在tại 大đại 海hải 下hạ 。 麁thô 分phần/phân 有hữu 八bát 。 細tế 有hữu 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 所sở 。 麁thô 分phần/phân 八bát 者giả 。 一nhất 活hoạt 地địa 獄ngục 。 二nhị 黑Hắc 繩Thằng 地Địa 獄Ngục 。 三tam 眾Chúng 合Hợp 地Địa 獄Ngục 。 四tứ 叫Khiếu 喚Hoán 地Địa 獄Ngục 。 五ngũ 大Đại 叫Khiếu 喚Hoán 地Địa 獄Ngục 。 六lục 熱nhiệt 地địa 獄ngục 。 七thất 大Đại 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 八bát 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 於ư 此thử 南nam 方phương 。 大đại 海hải 之chi 下hạ 。 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 有hữu 閻diêm 羅la 界giới 。 閻diêm 羅la 是thị 鬼quỷ 。 分phần/phân 判phán 罪tội 人nhân 。 閻diêm 羅la 界giới 下hạ 。 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 至chí 活hoạt 地địa 獄ngục 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 此thử 地địa 獄ngục 中trung 。 諸chư 受thọ 罪tội 者giả 。 各các 共cộng 鬪đấu 諍tranh 。 惡ác 心tâm 熾sí 盛thịnh 。 手thủ 捉tróc 利lợi 刀đao 。 互hỗ 相tương 殘tàn 害hại 。 悶muộn 絕tuyệt 而nhi 死tử 。 宿túc 業nghiệp 緣duyên 故cố 。 涼lương 風phong 來lai 吹xuy 。 獄ngục 卒tốt 咄đốt 之chi 。 罪tội 人nhân 還hoàn 活hoạt 。 應ưng 聲thanh 即tức 活hoạt 。 行hành 從tùng 是thị 義nghĩa 。 名danh 活Hoạt 地Địa 獄Ngục 。 多đa 由do 殺sát 生sanh 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 地địa 獄ngục 下hạ 。 有hữu 黑hắc 繩thằng 獄ngục 。 一nhất 切thiết 苦khổ 具cụ 。 轉chuyển 過quá 於ư 前tiền 。 以dĩ 黑hắc 鐵thiết 繩thằng 。 拼bính 諸chư 罪tội 人nhân 。 悉tất 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 故cố 云vân 黑hắc 繩thằng 。 此thử 地địa 獄ngục 中trung 。 苦khổ 事sự 眾chúng 多đa 。 黑hắc 繩thằng 事sự 顯hiển 故cố 偏thiên 名danh 之chi 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 讒sàm 謗báng 良lương 善thiện 。 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 罵mạ 。 枉uổng 殺sát 無vô 辜cô 。 或hoặc 為vi 奸gian 史sử 。 酷khốc 暴bạo 無vô 道đạo 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 黑hắc 繩thằng 下hạ 次thứ 有hữu 眾chúng 合hợp 。 一nhất 切thiết 苦khổ 具cụ 。 轉chuyển 重trọng/trùng 於ư 前tiền 。 於ư 中trung 獄ngục 卒tốt 。 化hóa 作tác 種chủng 種chủng 虎hổ 狼lang 師sư 子tử 。 猪trư 羊dương 牛ngưu 犬khuyển 一nhất 切thiết 種chủng 形hình 。 殘tàn 害hại 罪tội 人nhân 。 或hoặc 復phục 化hóa 作tác 兩lưỡng 山sơn 。 相tương/tướng 合hợp 鐵thiết 輪luân 鐵thiết 網võng 一nhất 切thiết 苦khổ 具cụ 。 治trị 諸chư 罪tội 人nhân 。 以dĩ 眾chúng 苦khổ 具cụ 。 同đồng 皆giai 合hợp 會hội 殘tàn 害hại 罪tội 人nhân 。 故cố 云vân 眾chúng 合hợp 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 多đa 殺sát 眾chúng 生sanh 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 眾chúng 合hợp 下hạ 次thứ 有hữu 叫khiếu 喚hoán 。 一nhất 切thiết 苦khổ 具cụ 。 轉chuyển 過quá 於ư 前tiền 。 有hữu 大đại 鐵thiết 城thành 。 五ngũ 百bách 由do 旬tuần 。 獄ngục 卒tốt 在tại 中trung 。 或hoặc 斫chước 或hoặc 剝bác 。 或hoặc 刃nhận 或hoặc 刺thứ 。 或hoặc 鞭tiên 。 或hoặc 打đả 。 或hoặc 棒bổng 或hoặc 杵xử 。 打đả 碎toái 其kỳ 頭đầu 。 或hoặc 驅khu 東đông 西tây 。 如như 是thị 非phi 一nhất 。 令linh 諸chư 罪tội 人nhân 發phát 聲thanh 叫khiếu 喚hoán 故cố 。 名danh 叫Khiếu 喚Hoán 獄Ngục 。 良lương 以dĩ 先tiên 世thế 斗đẩu 稱xưng 欺khi 誑cuống 。 非phi 法pháp 斷đoạn 事sự 。 受thọ 寄ký 不bất 還hoàn 。 侵xâm 陵lăng 下hạ 劣liệt 。 惱não 諸chư 貧bần 苦khổ 。 或hoặc 破phá 城thành 邑ấp 。 傷thương 害hại 剝bác 切thiết 。 離ly 他tha 眷quyến 屬thuộc 。 或hoặc 復phục 詐trá 善thiện 誘dụ 誑cuống 殺sát 之chi 。 令linh 人nhân 叫khiếu 喚hoán 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 叫khiếu 喚hoán 下hạ 有hữu 大đại 叫khiếu 喚hoán 。 一nhất 切thiết 苦khổ 具cụ 。 轉chuyển 重trọng/trùng 於ư 前tiền 。 獄ngục 卒tốt 於ư 中trung 。 或hoặc 驅khu 罪tội 人nhân 。 入nhập 熱nhiệt 鐵thiết 屋ốc 。 令linh 大đại 叫khiếu 喚hoán 。 名danh 大Đại 叫Khiếu 喚Hoán 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 熏huân 殺sát 一nhất 切thiết 穴huyệt 居cư 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 復phục 繫hệ 閉bế 墜trụy 陷hãm 深thâm 坑khanh 令linh 大đại 叫khiếu 喚hoán 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 叫khiếu 喚hoán 下hạ 。 有hữu 熱nhiệt 地địa 獄ngục 。 一nhất 切thiết 苦khổ 事sự 。 復phục 轉chuyển 過quá 前tiền 。 此thử 地địa 獄ngục 中trung 。 有hữu 二nhị 銅đồng 鑊hoạch 。 一nhất 名danh 難Nan 陀Đà 。 二nhị 跋bạt 難Nan 陀Đà 。 熱nhiệt 沸phí 鹹hàm 水thủy 。 涌dũng 波ba 於ư 中trung 。 獄ngục 卒tốt 羅la 剎sát 。 叉xoa 諸chư 罪tội 人nhân 投đầu 之chi 於ư 中trung 。 或hoặc 投đầu 炭thán 坑khanh 。 或hoặc 投đầu 沸phí 灰hôi 。 或hoặc 以dĩ 膿nùng 血huyết 。 而nhi 自tự 煎tiễn 熬ngao 。 名danh 熱nhiệt 地địa 獄ngục 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 惱não 亂loạn 父phụ 母mẫu 。 及cập 諸chư 師sư 長trưởng 一nhất 切thiết 。 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 等đẳng 。 令linh 其kỳ 心tâm 熱nhiệt 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 下hạ 次thứ 有hữu 。 大Đại 熱Nhiệt 地Địa 獄Ngục 。 一nhất 切thiết 苦khổ 事sự 轉chuyển 重trọng/trùng 於ư 前tiền 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 活hoạt 煮chử 眾chúng 生sanh 。 或hoặc 復phục 生sanh 爛lạn 。 或hoặc 以dĩ 木mộc 貫quán 。 生sanh 而nhi 炙chích 之chi 。 或hoặc 燒thiêu 山sơn 澤trạch 及cập 諸chư 聚tụ 落lạc 。 佛Phật 塔tháp 僧Tăng 房phòng 。 或hoặc 推thôi 眾chúng 生sanh 令linh 墜trụy 湯thang 火hỏa 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 下hạ 次thứ 有hữu 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 如như 涅Niết 槃Bàn 說thuyết 。 此thử 獄ngục 縱tung 廣quảng 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 其kỳ 中trung 苦khổ 事sự 過quá 前tiền 七thất 獄ngục 及cập 餘dư 別biệt 處xứ 。 足túc 二nhị 千thiên 倍bội 。 鐵thiết 網võng 羅la 覆phú 。 上thượng 火hỏa 徹triệt 下hạ 。 下hạ 火hỏa 徹triệt 上thượng 。 交giao 過quá 通thông 徹triệt 。 一nhất 人nhân 入nhập 中trung 。 身thân 亦diệc 遍biến 滿mãn 。 第đệ 二nhị 人nhân 入nhập 。 身thân 亦diệc 遍biến 滿mãn 。 壽thọ 命mạng 一nhất 劫kiếp 。 苦khổ 無vô 暫tạm 廢phế 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 作tác 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。 謗báng 方Phương 等Đẳng 經Kinh 。 起khởi 大đại 邪tà 見kiến 。 謗báng 無vô 因nhân 果quả 。 斷đoạn 滅diệt 善thiện 根căn 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 十thập 不bất 善thiện 業nghiệp 。 皆giai 生sanh 此thử 等đẳng 八bát 大đại 獄ngục 中trung 。 向hướng 來lai 且thả 隨tùy 麁thô 相tương/tướng 言ngôn 耳nhĩ 。 所sở 言ngôn 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 者giả 。 前tiền 八bát 地địa 獄ngục 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 十thập 六lục 眷quyến 屬thuộc 。 八bát 是thị 寒hàn 氷băng 。 八bát 是thị 炎diễm 火hỏa 。 八bát 寒hàn 氷băng 者giả 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 一nhất 安an 浮phù 陀đà 。 此thử 名danh 多đa 孔khổng 。 應ưng 是thị 陵lăng 山sơn 多đa 諸chư 孔khổng 穴huyệt 故cố 名danh 多đa 孔khổng 。 亦diệc 可khả 。 此thử 處xứ 凍đống 諸chư 罪tội 人nhân 。 令linh 多đa 穿xuyên 穴huyệt 故cố 名danh 多đa 孔khổng 。 二nhị 足túc 浮phù 陀đà 。 此thử 名danh 無vô 孔khổng 。 對đối 前tiền 可khả 知tri 。 此thử 之chi 二nhị 種chủng 。 隨tùy 相tương/tướng 名danh 之chi 。 三tam 阿a 羅la 邏la 。 此thử 患hoạn 寒hàn 聲thanh 。 四tứ 阿a 波ba 波ba 。 亦diệc 患hoạn 寒hàn 聲thanh 。 五ngũ 名danh 睺hầu 睺hầu 。 亦diệc 是thị 寒hàn 聲thanh 。 此thử 之chi 三tam 種chủng 。 從tùng 聲thanh 以dĩ 名danh 。 六lục 漚âu 鉢bát 羅la 。 此thử 名danh 青thanh 蓮liên 。 獄ngục 城thành 相tướng 狀trạng 。 似tự 青thanh 蓮liên 華hoa 故cố 名danh 青thanh 蓮liên 。 亦diệc 可khả 。 此thử 處xứ 凍đống 諸chư 罪tội 人nhân 。 似tự 青thanh 蓮liên 色sắc 名danh 漚âu 鉢bát 羅la 。 七thất 鉢bát 頭đầu 摩ma 。 此thử 名danh 紅hồng 蓮liên 。 釋thích 有hữu 兩lưỡng 義nghĩa 準chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。 八bát 名danh 摩ma 訶ha 鉢bát 頭đầu 摩ma 。 此thử 名danh 大đại 紅hồng 蓮liên 華hoa 。 義nghĩa 亦diệc 同đồng 前tiền 此thử 後hậu 三tam 種chủng 。 從tùng 色sắc 名danh 也dã 。 八bát 炎diễm 火hỏa 者giả 。 一nhất 名danh 炭thán 坑khanh 。 二nhị 名danh 沸phí 屎thỉ 。 三tam 名danh 燒thiêu 林lâm 。 四tứ 名danh 劒kiếm 樹thụ 。 五ngũ 名danh 刀đao 道đạo 。 六lục 名danh 刺thứ 棘cức 。 七thất 名danh 鹹hàm 河hà 。 八bát 名danh 銅đồng 柱trụ 。 前tiền 八bát 大đại 獄ngục 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 各các 有hữu 二nhị 氷băng 及cập 二nhị 炎diễm 火hỏa 。 故cố 有hữu 十thập 六lục 。 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 各các 有hữu 十thập 六lục 。 即tức 是thị 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 所sở 。 通thông 八bát 大đại 獄ngục 便tiện 是thị 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 也dã 。 如như 法Pháp 念niệm 經kinh 。 明minh 此thử 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 所sở 。 名danh 字tự 各các 異dị 業nghiệp 果quả 亦diệc 異dị 。 不bất 可khả 具cụ 論luận 。 正chánh 處xứ 如như 是thị 。 邊biên 地địa 獄ngục 者giả 。 或hoặc 鐵thiết 圍vi 間gian 。 或hoặc 餘dư 山sơn 中trung 。 或hoặc 大đại 海hải 裏lý 。 諸chư 治trị 罪tội 處xứ 。 名danh 邊biên 地địa 獄ngục (# 地địa 獄ngục 如như 是thị )# 。

次thứ 辨biện 畜súc 生sanh 。 如như 法Pháp 念niệm 經kinh 。 說thuyết 畜súc 生sanh 中trung 凡phàm 有hữu 三tam 十thập 四tứ 億ức 種chủng 類loại 。 於ư 中trung 具cụ 有hữu 四tứ 生sanh 不bất 同đồng 四tứ 食thực 之chi 異dị 。 業nghiệp 果quả 差sai 殊thù 。 備bị 如như 彼bỉ 經kinh 。 不bất 可khả 具cụ 說thuyết 。 畜súc 生sanh 如như 是thị )# 。

次thứ 辨biện 餓ngạ 鬼quỷ 。 如như 法Pháp 念niệm 說thuyết 。 餓ngạ 鬼quỷ 之chi 中trung 。 處xử 要yếu 有hữu 二nhị 。 一nhất 在tại 人nhân 中trung 。 二nhị 在tại 鬼quỷ 界giới 。 如như 彼bỉ 經kinh 說thuyết 。 閣các 浮phù 提đề 下hạ 五ngũ 由do 百bách 旬tuần 。 縱tung 廣quảng 三tam 萬vạn 六lục 千thiên 由do 旬tuần 。 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 界giới 。 類loại 別biệt 不bất 同đồng 。 有hữu 三tam 十thập 六lục 。 一nhất 鑊hoạch 身thân 餓ngạ 鬼quỷ 。 其kỳ 形hình 似tự 鑊hoạch 。 無vô 有hữu 頭đầu 頂đảnh 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 。 手thủ 足túc 等đẳng 相tương/tướng 。 住trụ 餓ngạ 鬼quỷ 界giới 。 初sơ 生sanh 之chi 時thời 。 倍bội 過quá 人nhân 身thân 。 後hậu 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 滿mãn 一nhất 由do 旬tuần 。 猛mãnh 火hỏa 滿mãn 於ư 鑊hoạch 身thân 之chi 中trung 。 焚phần 燒thiêu 其kỳ 身thân 。 飢cơ 渴khát 熱nhiệt 惱não 。 無vô 能năng 救cứu 者giả 。 人nhân 中trung 十thập 歲tuế 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 鑊hoạch 身thân 於ư 彼bỉ 。 壽thọ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 為vi 貪tham 財tài 利lợi 受thọ 雇cố 屠đồ 殺sát 。 又hựu 受thọ 他tha 寄ký 抵để 拒cự 不bất 還hoàn 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 二nhị 針châm 口khẩu 餓ngạ 鬼quỷ 。 身thân 大đại 如như 山sơn 。 口khẩu 如như 針châm 孔khổng 。 亦diệc 住trụ 鬼quỷ 界giới 。 壽thọ 同đồng 鑊hoạch 身thân 。 飢cơ 火hỏa 燒thiêu 身thân 。 燋tiều 燃nhiên 無vô 救cứu 。 并tinh 受thọ 一nhất 切thiết 寒hàn 熱nhiệt 。 眾chúng 毒độc 種chủng 種chủng 之chi 苦khổ 。 以dĩ 其kỳ 先tiên 世thế 。 雇cố 人nhân 屠đồ 殺sát 。 或hoặc 有hữu 婦phụ 人nhân 夫phu 令linh 供cúng 養dường 沙Sa 門Môn 淨tịnh 行hạnh 。 誑cuống 言ngôn 道đạo 無vô 如như 是thị 等đẳng 比tỉ 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 三tam 食thực 吐thổ 鬼quỷ 。 四tứ 食thực 糞phẩn 鬼quỷ 。 五ngũ 無vô 食thực 鬼quỷ 。 六lục 食thực 氣khí 鬼quỷ 。 七thất 食thực 法pháp 鬼quỷ 。 八bát 食thực 水thủy 鬼quỷ 。 九cửu 悕hy 望vọng 鬼quỷ 。 十thập 食thực 唾thóa 鬼quỷ 。 十thập 一nhất 食thực 鬘man 鬼quỷ 。 十thập 二nhị 食thực 血huyết 鬼quỷ 。 十thập 三tam 食thực 肉nhục 鬼quỷ 。 十thập 四tứ 食thực 香hương 煙yên 鬼quỷ 。 十thập 五ngũ 疾tật 行hành 鬼quỷ 。 十thập 六lục 伺tứ 便tiện 鬼quỷ 。 十thập 七thất 地địa 下hạ 鬼quỷ 。 十thập 八bát 神thần 通thông 鬼quỷ 。 十thập 九cửu 熾sí 燃nhiên 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 伺tứ 嬰anh 兒nhi 便tiện 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 一nhất 欲dục 色sắc 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 二nhị 住trụ 海hải 渚chử 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 三tam 使sử 執chấp 杖trượng 鬼quỷ 。 是thị 閻diêm 羅la 王vương 。 二nhị 十thập 四tứ 食thực 小tiểu 兒nhi 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 五ngũ 食thực 人nhân 精tinh 氣khí 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 六lục 羅la 剎sát 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 七thất 火hỏa 爐lô 燒thiêu 食thực 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 八bát 住trụ 不bất 淨tịnh 巷hạng 陌mạch 鬼quỷ 。 二nhị 十thập 九cửu 食thực 風phong 鬼quỷ 。 三tam 十thập 食thực 火hỏa 炭thán 鬼quỷ 。 三tam 十thập 一nhất 食thực 毒độc 鬼quỷ 。 三tam 十thập 二nhị 曠khoáng 野dã 鬼quỷ 。 三tam 十thập 三tam 住trụ 塚trủng 間gian 食thực 熱nhiệt 灰hôi 土thổ/độ 鬼quỷ 。 三tam 十thập 四tứ 樹thụ 中trung 住trụ 鬼quỷ 。 三tam 十thập 五ngũ 住trụ 四tứ 交giao 道đạo 鬼quỷ 。 三tam 十thập 六lục 殺sát 身thân 餓ngạ 鬼quỷ 。 鬼quỷ 別biệt 無vô 量lượng 。 要yếu 攝nhiếp 如như 此thử 。 其kỳ 中trung 果quả 報báo 業nghiệp 因nhân 各các 異dị 。 備bị 如như 經kinh 說thuyết (# 餓ngạ 鬼quỷ 如như 是thị )# 。

次thứ 辨biện 脩tu 羅la 。 依y 伽già 陀đà 羅la 。 脩tu 羅la 有hữu 三tam 。 一nhất 天thiên 二nhị 鬼quỷ 三tam 者giả 畜súc 生sanh 。 法pháp 念niệm 經kinh 中trung 。 唯duy 說thuyết 二nhị 種chủng 。 鬼quỷ 之chi 與dữ 畜súc 。 鬼quỷ 脩tu 羅la 者giả 。 是thị 其kỳ 殺sát 身thân 餓ngạ 鬼quỷ 所sở 攝nhiếp 。 住trụ 在tại 地địa 上thượng 眾chúng 相tướng 山sơn 中trung 。 畜súc 脩tu 羅la 者giả 。 住trụ 在tại 北bắc 方phương 。 須Tu 彌Di 山Sơn 側trắc 。 海hải 底để 地địa 下hạ 。 四tứ 重trọng/trùng 之chi 別biệt 。 入nhập 地địa 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 由do 旬tuần 。 有hữu 其kỳ 羅la 睺hầu 阿a 脩tu 羅la 住trụ 。 地địa 曠khoáng 一nhất 萬vạn 。 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 城thành 名danh 光quang 明minh 。 縱tung 廣quảng 正chánh 等đẳng 。 八bát 千thiên 由do 旬tuần 。 有hữu 千thiên 柱trụ 殿điện 。 寶bảo 房phòng 行hàng 列liệt 。 城thành 地địa 山sơn 池trì 一nhất 切thiết 樂nhạc 具cụ 。 皆giai 以dĩ 寶bảo 嚴nghiêm 。 於ư 其kỳ 城thành 內nội 。 有hữu 四tứ 寶bảo 園viên 。 各các 百bách 由do 旬tuần 。 一nhất 一nhất 園viên 中trung 。 有hữu 三tam 千thiên 種chủng 如như 願nguyện 之chi 樹thụ 。 樹thụ 皆giai 真chân 金kim 。 精tinh 靈linh 虛hư 妙diệu 。 如như 雲vân 如như 影ảnh 。 其kỳ 園viên 池trì 內nội 雜tạp 寶bảo 色sắc 鳥điểu 。 遊du 集tập 滿mãn 中trung 。 王vương 住trụ 此thử 城thành 。 城thành 外ngoại 別biệt 有hữu 十thập 三tam 住trú 處xứ 。 於ư 一nhất 一nhất 處xứ 各các 有hữu 無vô 量lượng 。 阿a 脩tu 羅la 眾chúng 。 羅la 睺hầu 脩tu 羅la 。 是thị 師sư 子tử 兒nhi 。 形hình 如như 須Tu 彌Di 。 能năng 變biến 自tự 身thân 。 大đại 小tiểu 隨tùy 意ý 人nhân 中trung 五ngũ 百bách 歲tuế 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 羅la 睺hầu 於ư 彼bỉ 。 壽thọ 五ngũ 千thiên 歲tuế 。 有hữu 四tứ 婇thể 女nữ 。 從tùng 憶ức 念niệm 生sanh 。 有hữu 其kỳ 十thập 二nhị 那na 由do 他tha 婇thể 女nữ 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 圍vi 繞nhiễu 羅la 睺hầu 。 其kỳ 王vương 過quá 去khứ 。 作tác 婆Bà 羅La 門Môn 。 於ư 曠khoáng 野dã 處xứ 有hữu 一nhất 佛Phật 塔tháp 。 高cao 二nhị 十thập 五ngũ 里lý 。 於ư 中trung 畫họa 作tác 種chủng 種chủng 佛Phật 像tượng 。 種chủng 種chủng 華hoa 菓quả 。 樹thụ 林lâm 莊trang 嚴nghiêm 。 為vị 火hỏa 所sở 燒thiêu 。 是thị 婆Bà 羅La 門Môn 。 救cứu 之chi 得đắc 免miễn 。 救cứu 已dĩ 作tác 念niệm 。 我ngã 救cứu 此thử 塔tháp 。 有hữu 福phước 以dĩ 不phủ 。 若nhược 有hữu 福phước 者giả 。 願nguyện 得đắc 大đại 身thân 。 又hựu 外ngoại 道đạo 中trung 。 多đa 行hành 布bố 施thí 。 故cố 受thọ 斯tư 報báo 。 餘dư 阿a 脩tu 羅la 。 於ư 過quá 去khứ 世thế 。 見kiến 他tha 殺sát 生sanh 強cưỡng 逼bức 令linh 放phóng 。 或hoặc 為vì 名danh 利lợi 。 或hoặc 為vi 王vương 使sử 。 或hoặc 習tập 父phụ 祖tổ 不bất 殺sát 之chi 法pháp 。 非phi 慈từ 悲bi 心tâm 。 不bất 持trì 淨tịnh 戒giới 。 不bất 作tác 諸chư 善thiện 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 次thứ 下hạ 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 由do 旬tuần 。 是thị 其kỳ 勇dũng 健kiện 脩tu 羅la 住trú 處xứ 。 王vương 名danh 勇dũng 健kiện 。 民dân 名danh 摩ma 睺hầu 。 此thử 云vân 骨cốt 咽yến/ế/yết 。 地địa 名danh 月nguyệt 鬘man 。 漸tiệm 廣quảng 前tiền 地địa 城thành 名danh 遊du 戲hí 。 縱tung 廣quảng 正chánh 等đẳng 。 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 嚴nghiêm 好hảo 過quá 前tiền 。 其kỳ 城thành 住trụ 在tại 四tứ 金kim 山sơn 中trung 。 其kỳ 山sơn 高cao 廣quảng 。 五ngũ 千thiên 由do 旬tuần 。 王vương 住trụ 此thử 城thành 。 別biệt 更cánh 有hữu 城thành 。 名danh 曰viết 星tinh 鬘man 。 民dân 住trụ 其kỳ 中trung 。 城thành 外ngoại 有hữu 園viên 。 縱tung 廣quảng 一nhất 萬vạn 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 於ư 中trung 凡phàm 有hữu 七thất 園viên 差sai 別biệt 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 諸chư 脩tu 羅la 。 於ư 中trung 受thọ 樂lạc 。 勇dũng 健kiện 脩tu 羅la 。 其kỳ 形hình 長trường 大đại 。 如như 二nhị 須Tu 彌Di 。 若nhược 住trụ 自tự 界giới 。 變biến 身thân 短đoản 小tiểu 。 勢thế 力lực 轉chuyển 勝thắng 。 人nhân 六lục 百bách 歲tuế 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 此thử 地địa 脩tu 羅la 壽thọ 六lục 千thiên 歲tuế 。 其kỳ 王vương 過quá 去khứ 劫kiếp 奪đoạt 他tha 物vật 。 供cúng 養dường 外ngoại 道đạo 離ly 欲dục 之chi 人nhân 。 故cố 受thọ 斯tư 報báo 。 餘dư 眾chúng 往vãng 昔tích 供cúng 養dường 外ngoại 道đạo 不bất 離ly 欲dục 者giả 。 及cập 破phá 戒giới 人nhân 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 次thứ 下hạ 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 由do 旬tuần 。 有hữu 其kỳ 華hoa 鬘man 脩tu 羅la 住trú 處xứ 。 王vương 名danh 華hoa 鬘man 。 民dân 名danh 遊du 戲hí 。 地địa 名danh 脩tu 那na 。 城thành 名danh 鋡hàm 毘tỳ 羅la 。 縱tung 廣quảng 一nhất 萬vạn 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 莊trang 嚴nghiêm 微vi 妙diệu 。 轉chuyển 勝thắng 於ư 前tiền 。 華hoa 鬘man 脩tu 羅la 。 所sở 受thọ 之chi 形hình 。 如như 三tam 須Tu 彌Di 。 若nhược 住trụ 自tự 界giới 。 現hiện 微vi 小tiểu 身thân 。 勢thế 力lực 轉chuyển 增tăng 。 人nhân 七thất 百bách 歲tuế 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 此thử 地địa 脩tu 羅la 。 壽thọ 七thất 千thiên 歲tuế 。 其kỳ 王vương 過quá 去khứ 。 飲ẩm 食thực 施thí 與dữ 破phá 戒giới 病bệnh 人nhân 。 故cố 受thọ 斯tư 報báo 。 餘dư 眾chúng 前tiền 世thế 因nhân 種chủng 種chủng 戲hí 。 聚tụ 物vật 為vi 食thực 。 用dụng 以dĩ 施thí 人nhân 。 本bổn 無vô 淨tịnh 心tâm 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 次thứ 下hạ 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 由do 旬tuần 。 有hữu 鉢bát 訶ha 婆bà 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 脩tu 羅la 住trú 處xứ 。 王vương 名danh 鉢bát 訶ha 。 亦diệc 名danh 波ba 羅la 訶ha 。 此thử 本bổn 一nhất 名danh 。 人nhân 語ngữ 音âm 異dị 。 亦diệc 名danh 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 所sở 領lãnh 之chi 民dân 。 名danh 一Nhất 切Thiết 忍Nhẫn 。 地địa 名danh 不bất 動động 。 廣quảng 六lục 萬vạn 由do 旬tuần 。 城thành 名danh 鋡hàm 毘tỳ 羅la 。 縱tung 廣quảng 一nhất 萬vạn 三tam 千thiên 由do 旬tuần 。 七thất 寶bảo 宮cung 殿điện 。 微vi 妙diệu 如như 天thiên 。 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 其kỳ 形hình 長trường 大đại 。 如như 四tứ 須Tu 彌Di 。 若nhược 住trụ 本bổn 界giới 。 現hiện 微vi 小tiểu 身thân 。 勢thế 力lực 過quá 前tiền 三tam 地địa 脩tu 羅la 。 人nhân 八bát 百bách 歲tuế 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 此thử 地địa 脩tu 羅la 。 壽thọ 八bát 千thiên 歲tuế 。 其kỳ 王vương 前tiền 世thế 。 無vô 正chánh 見kiến 心tâm 。 見kiến 持trì 戒giới 者giả 。 來lai 從tùng 乞khất 求cầu 。 久cửu 乃nãi 施thí 之chi 。 施thí 已dĩ 語ngữ 言ngôn 。 我ngã 今kim 施thí 汝nhữ 。 有hữu 何hà 福phước 德đức 。 我ngã 以dĩ 癡si 故cố 施thí 汝nhữ 飲ẩm 食thực 。 邪tà 見kiến 心tâm 施thí 。 故cố 受thọ 斯tư 報báo 。 餘dư 脩tu 羅la 眾chúng 。 於ư 前tiền 世thế 時thời 。 自tự 為vi 身thân 故cố 。 守thủ 掌chưởng 菓quả 樹thụ 。 一nhất 切thiết 諸chư 物vật 。 己kỷ 所sở 不bất 用dụng 。 然nhiên 後hậu 惠huệ 人nhân 。 故cố 生sanh 其kỳ 中trung 。 此thử 諸chư 脩tu 羅la 。 與dữ 天thiên 怨oán 對đối 。 共cộng 天thiên 戰chiến 競cạnh 。 備bị 如như 經kinh 說thuyết 。 不bất 可khả 具cụ 陳trần 。 脩tu 羅la 如như 是thị )# 。

次thứ 辨biện 人nhân 趣thú 。 人nhân 類loại 無vô 量lượng 。 大đại 約ước 有hữu 四tứ 。 謂vị 四tứ 天thiên 下hạ 。 人nhân 報báo 差sai 別biệt 。 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 有hữu 八bát 不bất 同đồng 。 一nhất 住trú 處xứ 不bất 同đồng 。 須Tu 彌Di 山Sơn 南nam 。 有hữu 一nhất 海hải 渚chử 。 名danh 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 縱tung 廣quảng 二nhị 十thập 八bát 萬vạn 里lý 。 人nhân 住trú 其kỳ 上thượng 。 東đông 方phương 有hữu 渚chử 。 名danh 弗Phất 婆Bà 提Đề 。 倍bội 廣quảng 閻Diêm 浮Phù 。 人nhân 住trú 其kỳ 上thượng 。 西tây 方phương 有hữu 渚chử 。 名danh 瞿cù 耶da 尼ni 。 倍bội 廣quảng 弗phất 婆bà 。 人nhân 住trú 其kỳ 上thượng 。 北bắc 方phương 有hữu 渚chử 。 名danh 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 倍bội 廣quảng 瞿cù 耶da 。 人nhân 住trú 其kỳ 上thượng 。 二nhị 形hình 相tướng 不bất 同đồng 。 南nam 閻Diêm 浮Phù 渚chử 。 其kỳ 地địa 尖tiêm 邪tà 。 人nhân 面diện 像tượng 之chi 。 弗phất 婆bà 提đề 渚chử 。 地địa 如như 半bán 月nguyệt 。 人nhân 面diện 像tượng 之chi 。 瞿cù 耶da 尼ni 渚chử 。 地địa 如như 滿mãn 月nguyệt 。 人nhân 面diện 像tượng 之chi 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 其kỳ 地địa 正chánh 方phương 。 人nhân 面diện 像tượng 之chi 。 三tam 長trường 短đoản 不bất 同đồng 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 身thân 長trường 四tứ 肘trửu 。 弗Phất 婆Bà 提Đề 人nhân 。 身thân 長trường 八bát 肘trửu 。 瞿cù 耶da 尼ni 人nhân 。 長trường/trưởng 十thập 六lục 肘trửu 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 人nhân 。 三tam 十thập 二nhị 肘trửu 。 四tứ 壽thọ 命mạng 不bất 同đồng 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 壽thọ 命mạng 不bất 定định 。 下hạ 極cực 十thập 歲tuế 。 上thượng 極cực 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 歲tuế 。 弗Phất 婆Bà 提Đề 人nhân 。 壽thọ 命mạng 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 歲tuế 。 瞿cù 耶da 尼ni 人nhân 。 壽thọ 五ngũ 百bách 歲tuế 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 人nhân 。 定định 壽thọ 千thiên 歲tuế 。 唯duy 欝uất 單đơn 定định 。 餘dư 皆giai 不bất 定định 。 五ngũ 果quả 報báo 不bất 同đồng 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 人nhân 。 壽thọ 十thập 歲tuế 時thời 。 或hoặc 飢cơ 饉cận 劫kiếp 。 或hoặc 疫dịch 病bệnh 劫kiếp 。 或hoặc 刀đao 兵binh 劫kiếp 。 三tam 劫kiếp 互hỗ 起khởi 。 東đông 西tây 二nhị 方phương 。 飢cơ 饉cận 劫kiếp 時thời 。 飲ẩm 食thực 不bất 足túc 。 而nhi 無vô 餓ngạ 死tử 。 疫dịch 病bệnh 劫kiếp 時thời 。 四tứ 大đại 不bất 和hòa 。 而nhi 不bất 喪táng 命mạng 。 刀đao 兵binh 劫kiếp 時thời 。 少thiểu 增tăng 瞋sân 恚khuể 。 不bất 相tương 殺sát 害hại 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 全toàn 無vô 變biến 異dị 。 六lục 優ưu 劣liệt 不bất 同đồng 。 若nhược 論luận 受thọ 道đạo 。 閻Diêm 浮Phù 提đề 上thượng 。 弗phất 婆bà 次thứ 下hạ 。 瞿cù 耶da 漸tiệm 劣liệt 。 欝uất 單đơn 最tối 下hạ 。 若nhược 論luận 果quả 報báo 。 欝uất 單đơn 最tối 上thượng 。 瞿cù 耶da 次thứ 下hạ 。 弗phất 婆bà 漸tiệm 劣liệt 。 閻Diêm 浮Phù 最tối 下hạ 。 七thất 起khởi 業nghiệp 不bất 同đồng 。 東đông 西tây 南nam 方phương 。 具cụ 行hành 十thập 惡ác 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 國quốc 。 但đãn 有hữu 綺ỷ 語ngữ 。 貪tham 瞋sân 邪tà 見kiến 。 綺ỷ 語ngữ 業nghiệp 道đạo 成thành 而nhi 現hiện 行hành 。 餘dư 三tam 業nghiệp 道đạo 成thành 而nhi 不bất 行hành 。 如như 十thập 業nghiệp 章chương 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 八bát 趣thú 果quả 不bất 同đồng 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 死tử 皆giai 生sanh 天thiên 。 不bất 向hướng 餘dư 趣thú 。 以dĩ 無vô 惡ác 故cố 。 餘dư 三tam 天thiên 下hạ 。 所sở 向hướng 不bất 定định (# 人nhân 趣thú 如như 是thị )# 。

次thứ 辨biện 天thiên 趣thú 。 天thiên 有hữu 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 差sai 別biệt 。 欲dục 天thiên 有hữu 六lục 。 一nhất 四Tứ 天Thiên 王Vương 天thiên 。 須Tu 彌Di 四tứ 面diện 乾can/kiền/càn 陀đà 羅la 山sơn 。 去khứ 地địa 四tứ 萬vạn 。 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 縱tung 廣quảng 亦diệc 然nhiên 。 上thượng 有hữu 四tứ 王vương 。 東đông 有hữu 天thiên 王vương 。 名danh 提Đề 頭Đầu 賴Lại 吒Tra 。 此thử 名danh 治trị 國quốc 。 領lãnh 揵kiền 闥thát 婆bà 及cập 毘tỳ 舍xá 闍xà 二nhị 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 南nam 有hữu 天thiên 王vương 。 名danh 毘Tỳ 樓Lâu 勒Lặc 。 此thử 名danh 增tăng 長trưởng 。 主chủ 領lãnh 鳩cưu 槃bàn 荼đồ 薜bệ 茘lệ 多đa 二nhị 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 西tây 有hữu 天thiên 王vương 。 名danh 毘tỳ 樓lâu 博bác 。 此thử 名danh 雜tạp 語ngữ 。 主chủ 領lãnh 龍long 富phú 單đơn 那na 二nhị 部bộ 之chi 神thần 。 北bắc 有hữu 天thiên 王vương 。 名danh 毘Tỳ 沙Sa 門Môn 。 此thử 名danh 多đa 聞văn 。 主chủ 領lãnh 夜dạ 又hựu 羅la 剎sát 二nhị 部bộ 鬼quỷ 神thần 。 此thử 四Tứ 天Thiên 王Vương 所sở 領lãnh 天thiên 眾chúng 。 種chủng 類loại 有hữu 四tứ 。 處xử 別biệt 四tứ 十thập 。 種chủng 類loại 四tứ 者giả 。 一nhất 鬘man 持trì 天thiên 。 餘dư 處xứ 名danh 為vi 持trì 華hoa 鬘man 天thiên 。 二nhị 迦ca 留lưu 足túc 天thiên 。 此thử 名danh 鳥điểu 足túc 天thiên 。 三tam 名danh 常thường 恣tứ 意ý 天thiên 。 四tứ 名danh 三tam 箜không 篌hầu 天thiên 。 初sơ 鬘man 持trì 天thiên 。 有hữu 十thập 住trú 處xứ 。 一nhất 名danh 白bạch 摩ma 尼ni 。 二nhị 名danh 峻tuấn 崖nhai 。 三tam 名danh 果quả 命mạng 。 四tứ 名danh 功công 德đức 行hạnh 。 五ngũ 名danh 常thường 喜hỷ 。 六lục 名danh 行hành 道Đạo 。 七thất 名danh 愛ái 欲dục 。 八bát 名danh 愛ái 境cảnh 。 九cửu 名danh 意ý 動động 。 十thập 名danh 遊du 戲hí 林lâm 。 此thử 十thập 居cư 在tại 須Tu 彌Di 四tứ 面diện 龕khám 窟quật 中trung 住trụ 。 南nam 方phương 有hữu 二nhị 。 東đông 西tây 亦diệc 然nhiên 。 北bắc 方phương 有hữu 四tứ 。 彼bỉ 一nhất 一nhất 窟quật 。 廣quảng 千thiên 由do 旬tuần 。 多đa 有hữu 諸chư 山sơn 寶bảo 樹thụ 寶bảo 池trì 。 無vô 量lượng 莊trang 嚴nghiêm 。 人nhân 五ngũ 十thập 年niên 。 當đương 彼bỉ 日nhật 夜dạ 。 彼bỉ 天thiên 壽thọ 命mạng 五ngũ 百bách 歲tuế 也dã 。 此thử 十thập 天thiên 中trung 業nghiệp 果quả 各các 異dị 。 如như 法Pháp 念niệm 說thuyết 。 迦ca 留lưu 足túc 天thiên 。 有hữu 十thập 住trú 處xứ 。 一nhất 行hành 蓮liên 華hoa 。 二nhị 名danh 勝thắng 蜂phong 。 三tam 名danh 妙diệu 聲thanh 。 四tứ 名danh 香hương 樂nhạo/nhạc/lạc 。 五ngũ 名danh 風phong 行hành 。 六lục 名danh 鬘man 喜hỷ 。 七thất 名danh 普phổ 觀quán 。 八bát 常thường 歡hoan 喜hỷ 。 九cửu 名danh 愛ái 香hương 。 十thập 名danh 均quân 頭đầu 。 此thử 十thập 住trú 處xứ 。 皆giai 繞nhiễu 須Tu 彌Di 。 業nghiệp 果quả 差sai 別biệt 如như 法Pháp 念niệm 說thuyết 。 常thường 恣tứ 意ý 天thiên 。 三tam 箜không 篌hầu 天thiên 。 各các 有hữu 十thập 處xứ 。 不bất 可khả 具cụ 論luận 。 初sơ 天thiên 如như 是thị 。 第đệ 二nhị 天thiên 者giả 。 名danh 忉Đao 利Lợi 天Thiên 。 此thử 翻phiên 名danh 為vì 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 在tại 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 須Tu 彌Di 山Sơn 者giả 。 名danh 善thiện 高cao 山sơn 。 亦diệc 名danh 安an 明minh 。 去khứ 地địa 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 縱tung 廣quảng 亦diệc 然nhiên 。 六lục 萬vạn 諸chư 山sơn 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 上thượng 有hữu 三Tam 十Thập 三Tam 處xứ 差sai 別biệt 。 中trung 有hữu 帝đế 城thành 。 名danh 曰viết 喜hỷ 見kiến 。 亦diệc 高cao 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 帝đế 城thành 四tứ 面diện 。 各các 有hữu 八bát 處xứ 。 臣thần 民dân 所sở 居cư 。 是thị 中trung 天thiên 王vương 。 名danh 釋thích 提đề 婆bà 那na 民dân 。 此thử 方phương 翻phiên 名danh 能năng 為vi 天thiên 主chủ 。 釋thích 者giả 是thị 能năng 。 提đề 婆bà 是thị 天thiên 。 那na 民dân 是thị 主chủ 。 佛Phật 亦diệc 呼hô 之chi 為vi 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 蓋cái 乃nãi 從tùng 其kỳ 本bổn 姓tánh 為vi 名danh 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 過quá 去khứ 世thế 時thời 。 摩Ma 伽Già 陀Đà 國Quốc 。 有hữu 婆Bà 羅La 門Môn 。 姓tánh 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 名danh 曰viết 迦ca 陀đà 。 有hữu 大đại 福phước 德đức 。 與dữ 其kỳ 同đồng 友hữu 三tam 十thập 二nhị 人nhân 共cộng 修tu 善thiện 業nghiệp 。 命mạng 終chung 皆giai 生sanh 。 忉Đao 利Lợi 天Thiên 上thượng 。 各các 在tại 一nhất 處xứ 。 本bổn 憍kiêu 尸thi 迦ca 。 今kim 為vi 天thiên 主chủ 。 故cố 從tùng 本bổn 姓tánh 。 名danh 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。 三tam 十thập 二nhị 友hữu 。 即tức 為vi 輔phụ 臣thần 。 居cư 在tại 四tứ 面diện 。 左tả 輔phụ 右hữu 弼bật 。 前tiền 承thừa 後hậu 儀nghi 。 并tinh 其kỳ 天thiên 主chủ 合hợp 三tam 十thập 三tam 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 如như 法Pháp 念niệm 經kinh 。 具cụ 列liệt 名danh 字tự 廣quảng 以dĩ 分phân 別biệt 。 此thử 前tiền 兩lưỡng 天thiên 。 是thị 地địa 居cư 天thiên 。 第đệ 三tam 天thiên 者giả 。 名danh 曰viết 夜dạ 摩ma 。 此thử 云vân 妙diệu 善thiện 。 於ư 中trung 凡phàm 有hữu 三tam 十thập 六lục 處xứ 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 是thị 中trung 天thiên 主chủ 。 名danh 牟mâu 脩tu 樓lâu 陀đà 。 第đệ 四tứ 天thiên 者giả 。 名danh 兜Đâu 率Suất 陀đà 。 此thử 名danh 妙diệu 足túc 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 蓋cái 乃nãi 從tùng 於ư 天thiên 主chủ 為vi 名danh 。 第đệ 五ngũ 天thiên 者giả 。 名danh 須tu 涅niết 蜜mật 陀đà 。 此thử 云vân 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 自tự 化hóa 樂nhạc 具cụ 已dĩ 得đắc 受thọ 用dụng 。 故cố 云vân 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 。 第đệ 六lục 天thiên 者giả 。 名danh 婆bà 舍xá 跋bạt 提đề 。 此thử 云vân 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 也dã 。 他tha 化hóa 樂nhạc 具cụ 已dĩ 得đắc 受thọ 用dụng 。 故cố 曰viết 化hóa 他tha 。 此thử 他tha 化hóa 上thượng 。 別biệt 有hữu 魔ma 天thiên 。 處xử 近cận 他tha 化hóa 。 亦diệc 他tha 化hóa 攝nhiếp 。 此thử 六lục 是thị 其kỳ 欲dục 界giới 天thiên 也dã 。 問vấn 曰viết 。 欲dục 界giới 日nhật 月nguyệt 星tinh 天thiên 何hà 天thiên 所sở 攝nhiếp 釋thích 言ngôn 。 隨tùy 近cận 四Tứ 天Thiên 王Vương 攝nhiếp 。 隨tùy 別biệt 分phân 之chi 六lục 天thiên 不bất 收thu 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 四Tứ 天Thiên 王Vương 天Thiên 。 是thị 其kỳ 地địa 居cư 。 彼bỉ 是thị 空không 居cư 。 又hựu 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 壽thọ 命mạng 短đoản 促xúc 。 此thử 壽thọ 一nhất 劫kiếp 。 是thị 故cố 不bất 攝nhiếp 。 欲dục 天thiên 如như 是thị 。 色sắc 界giới 天thiên 者giả 。 經kinh 論luận 不bất 同đồng 。 若nhược 依y 雜tạp 心tâm 地địa 持trì 論luận 等đẳng 。 有hữu 十thập 八bát 天thiên 。 初sơ 二nhị 三tam 禪thiền 。 各các 有hữu 三tam 天thiên 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 獨độc 有hữu 九cửu 天thiên 。 故cố 合hợp 十thập 八bát 。 若nhược 依y 華hoa 嚴nghiêm 。 色sắc 界giới 具cụ 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 天thiên 。 初sơ 禪thiền 有hữu 四tứ 。 一nhất 是thị 梵Phạm 天Thiên 。 二nhị 梵Phạm 眾chúng 天thiên 。 亦diệc 名danh 梵Phạm 身thân 。 此thử 前tiền 兩lưỡng 天thiên 。 小tiểu 梵Phạm 生sanh 處xứ 。 三tam 梵Phạm 輔phụ 天thiên 貴quý 梵Phạm 生sanh 處xứ 。 四tứ 大đại 梵Phạm 天Thiên 。 是thị 中trung 間gian 禪thiền 梵Phạm 王Vương 生sanh 處xứ 。 與dữ 前tiền 梵Phạm 輔phụ 。 同đồng 在tại 一nhất 處xứ 。 臣thần 民dân 之chi 別biệt 。 二nhị 禪thiền 有hữu 四tứ 。 一nhất 是thị 光quang 天thiên 。 二nhị 少thiểu 光quang 天thiên 。 三tam 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 四tứ 光quang 音âm 天thiên 。 三tam 禪thiền 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 淨tịnh 天thiên 。 二nhị 少thiểu 淨tịnh 天thiên 。 三tam 無vô 量lượng 淨tịnh 。 四tứ 遍biến 淨tịnh 天thiên 。 四tứ 禪thiền 有hữu 十thập 。 當đương 分phần/phân 有hữu 四tứ 。 一nhất 者giả 福phước 天thiên 。 二nhị 福phước 生sanh 天thiên 。 三tam 福phước 愛ái 天thiên 。 四tứ 廣quảng 果quả 天thiên 。 依y 地địa 持trì 等đẳng 。 此thử 四tứ 禪thiền 中trung 。 皆giai 無vô 初sơ 天thiên 。 當đương 應ưng 隨tùy 近cận 攝nhiếp 屬thuộc 第đệ 二nhị 。 故cố 不bất 別biệt 論luận 。 此thử 等đẳng 差sai 別biệt 。 合hợp 有hữu 十thập 二nhị 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 隨tùy 其kỳ 別biệt 脩tu 更cánh 有hữu 六lục 天thiên 。 謂vị 無vô 想tưởng 天thiên 及cập 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 無vô 想tưởng 天thiên 者giả 。 與dữ 前tiền 廣quảng 果quả 。 同đồng 在tại 一nhất 處xứ 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 取thủ 此thử 無vô 想tưởng 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 修tu 無vô 想tưởng 定định 。 趣thú 求cầu 斯tư 報báo 。 是thị 人nhân 命mạng 終chung 。 生sanh 廣quảng 果quả 處xứ 。 初sơ 後hậu 有hữu 心tâm 。 中trung 間gian 無vô 心tâm 。 經kinh 五ngũ 百bách 劫kiếp 。 以dĩ 此thử 別biệt 得đắc 無vô 心tâm 法pháp 故cố 。 別biệt 為vi 一nhất 天thiên 。 五ngũ 淨tịnh 居cư 者giả 。 一nhất 無vô 煩phiền 天thiên 。 亦diệc 名danh 無vô 凡phàm 。 二nhị 無vô 熱nhiệt 天thiên 。 三tam 善thiện 見kiến 天thiên 。 四tứ 善thiện 現hiện 天thiên 。 五ngũ 阿A 迦Ca 尼Ni 吒Tra 天Thiên 。 此thử 名danh 無vô 小tiểu 。 阿A 那Na 含Hàm 人nhân 。 以dĩ 無vô 漏lậu 道Đạo 。 熏huân 第đệ 四tứ 禪thiền 。 熏huân 有hữu 五ngũ 階giai 。 是thị 故cố 得đắc 此thử 五ngũ 天thiên 之chi 報báo 。 何hà 者giả 五ngũ 階giai 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 上thượng 中trung 上thượng 上thượng 。 下hạ 得đắc 無vô 煩phiền 。 乃nãi 至chí 上thượng 上thượng 得đắc 無vô 小tiểu 天thiên 。 熏huân 之chi 云vân 何hà 。 那na 含hàm 先tiên 得đắc 第đệ 四tứ 禪thiền 竟cánh 。 為vi 熏huân 禪thiền 故cố 。 於ư 四tứ 禪thiền 中trung 。 先tiên 入nhập 百bách 千thiên 。 無vô 漏lậu 之chi 心tâm 。 次thứ 入nhập 百bách 千thiên 有hữu 漏lậu 禪thiền 心tâm 。 後hậu 入nhập 百bách 千thiên 。 無vô 漏lậu 之chi 心tâm 。 以dĩ 漸tiệm 略lược 之chi 。 乃nãi 至chí 先tiên 入nhập 二nhị 無vô 漏lậu 心tâm 。 次thứ 二nhị 有hữu 漏lậu 。 後hậu 二nhị 無vô 漏lậu 。 是thị 為vi 熏huân 禪thiền 方phương 便tiện 道đạo 成thành 。 然nhiên 後hậu 復phục 入nhập 一nhất 無vô 漏lậu 心tâm 。 次thứ 一nhất 有hữu 漏lậu 。 如như 是thị 五ngũ 遍biến 合hợp 十thập 五ngũ 心tâm 。 十thập 是thị 無vô 漏lậu 。 五ngũ 是thị 有hữu 漏lậu 。 是thị 為vi 熏huân 禪thiền 。 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 此thử 五ngũ 遍biến 中trung 。 初sơ 品phẩm 為vi 下hạ 。 乃nãi 至chí 最tối 後hậu 。 以dĩ 為vi 上thượng 上thượng 。 以dĩ 純thuần 熟thục 故cố 。 如như 是thị 熏huân 修tu 第đệ 四tứ 禪thiền 竟cánh 。 次thứ 熏huân 三tam 禪thiền 。 次thứ 二nhị 次thứ 初sơ 。 熏huân 法pháp 同đồng 前tiền 。 然nhiên 後hậu 生sanh 彼bỉ 五ngũ 淨tịnh 居cư 中trung 。 此thử 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 那na 含hàm 住trú 處xứ 。 是thị 故cố 亦diệc 名danh 五ngũ 那na 含hàm 天thiên 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 為vi 二nhị 十thập 二nhị 。 依y 大đại 智trí 論luận 。 五ngũ 淨tịnh 居cư 上thượng 。 別biệt 更cánh 有hữu 一nhất 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 居cư 。 名danh 摩Ma 醯Hê 首Thủ 羅La 。 此thử 方phương 名danh 為vi 大Đại 自Tự 在Tại 天Thiên 。 是thị 第đệ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 住trú 處xứ 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 。 色sắc 界giới 合hợp 有hữu 二nhị 十thập 三tam 天thiên 。 無vô 色sắc 有hữu 四tứ 。 一nhất 是thị 空không 處xứ 。 二nhị 是thị 識thức 處xứ 。 三tam 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 四tứ 者giả 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 此thử 等đẳng 因nhân 行hành 。 如như 八bát 禪thiền 中trung 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 天thiên 趣thú 如như 是thị (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 其kỳ 因nhân 。 因nhân 有hữu 通thông 別biệt 。 通thông 而nhi 論luận 之chi 。 唯duy 善thiện 與dữ 惡ác 。 善thiện 謂vị 十Thập 善Thiện 。 惡ác 謂vị 十thập 惡ác 。 十thập 惡ác 是thị 其kỳ 三tam 塗đồ 通thông 因nhân 。 十Thập 善Thiện 是thị 其kỳ 人nhân 天thiên 脩tu 羅la 三tam 趣thú 通thông 因nhân 。 故cố 龍long 樹thụ 言ngôn 。 惡ác 有hữu 三tam 品phẩm 。 謂vị 下hạ 中trung 上thượng 。 下hạ 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 中trung 生sanh 畜súc 生sanh 。 上thượng 生sanh 地địa 獄ngục 。 地địa 經kinh 之chi 中trung 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。 善thiện 亦diệc 三tam 品phẩm 。 下hạ 生sanh 脩tu 羅la 。 中trung 善thiện 生sanh 人nhân 。 上thượng 善thiện 生sanh 天thiên 。 問vấn 曰viết 。 脩tu 羅la 四tứ 惡ác 趣thú 攝nhiếp 。 何hà 故cố 論luận 言ngôn 下hạ 善thiện 生sanh 中trung 。 釋thích 言ngôn 。 脩tu 羅la 雜tạp 業nghiệp 所sở 招chiêu 。 是thị 雜tạp 業nghiệp 中trung 。 有hữu 善thiện 有hữu 惡ác 。 惡ác 業nghiệp 得đắc 彼bỉ 總tổng 報báo 之chi 果quả 。 故cố 名danh 惡ác 趣thú 。 善thiện 業nghiệp 得đắc 彼bỉ 別biệt 報báo 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 下hạ 善thiện 生sanh 也dã 。 又hựu 復phục 惡ác 業nghiệp 得đắc 彼bỉ 正chánh 報báo 。 故cố 名danh 惡ác 趣thú 。 善thiện 得đắc 依y 果quả 故cố 說thuyết 善thiện 生sanh 。 問vấn 曰viết 。 諸chư 餘dư 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 中trung 亦diệc 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 並tịnh 為vi 善thiện 生sanh 。 何hà 故cố 偏thiên 言ngôn 善thiện 生sanh 脩tu 羅la 。 釋thích 言ngôn 。 脩tu 羅la 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 增tăng 上thượng 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 脩tu 羅la 所sở 受thọ 。 其kỳ 次thứ 如như 天thiên 。 是thị 故cố 偏thiên 言ngôn 善thiện 生sanh 脩tu 羅la 。 問vấn 曰viết 。 脩tu 羅la 樂nhạo/nhạc/lạc 既ký 次thứ 天thiên 。 感cảm 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 善thiện 應ưng 名danh 為vi 中trung 。 何hà 故cố 名danh 下hạ 。 釋thích 言ngôn 。 彼bỉ 樂nhạo 施thí 福phước 所sở 招chiêu 。 施thí 福phước 增tăng 上thượng 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 如như 天thiên 。 施thí 福phước 望vọng 戒giới 。 不bất 及cập 戒giới 善thiện 。 是thị 故cố 名danh 下hạ 。 問vấn 曰viết 。 施thí 福phước 能năng 生sanh 勝thắng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 何hà 故cố 不bất 能năng 生sanh 善thiện 道đạo 身thân 乃nãi 生sanh 惡ác 趣thú 。 釋thích 言ngôn 。 善thiện 趣thú 必tất 由do 戒giới 得đắc 。 彼bỉ 非phi 戒giới 善thiện 。 是thị 故cố 不bất 能năng 。 生sanh 善thiện 趣thú 身thân 。 又hựu 脩tu 羅la 中trung 有hữu 鬼quỷ 有hữu 畜súc 。 有hữu 是thị 天thiên 者giả 。 鬼quỷ 畜súc 脩tu 羅la 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 從tùng 善thiện 生sanh 。 總tổng 報báo 惡ác 得đắc 。 故cố 名danh 惡ác 趣thú 。 天thiên 脩tu 羅la 者giả 。 總tổng 報báo 雖tuy 從tùng 善thiện 業nghiệp 而nhi 得đắc 。 疑nghi 心tâm 劣liệt 故cố 。 不bất 能năng 會hội 聖thánh 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 下hạ 善thiện 生sanh 也dã 。 通thông 因nhân 如như 是thị 。 若nhược 論luận 別biệt 因nhân 。 六lục 道đạo 之chi 中trung 。 種chủng 類loại 無vô 量lượng 。 業nghiệp 因nhân 皆giai 異dị 。 如như 法Pháp 念niệm 經kinh 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 六lục 道đạo 之chi 義nghĩa 。 辨biện 之chi 麁thô 爾nhĩ 。

七thất 識thức 住trụ 義nghĩa

七thất 識thức 住trụ 者giả 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 何hà 故cố 說thuyết 者giả 。 為vi 破phá 外ngoại 道đạo 別biệt 計kế 故cố 也dã 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 計kế 識thức 為vi 我ngã 。 擇trạch 善thiện 而nhi 居cư 。 佛Phật 為vi 破phá 之chi 。 故cố 說thuyết 識thức 住trụ 非phi 我ngã 住trụ 也dã 。 識thức 住trụ 不bất 同đồng 。 離ly 分phân 為vi 七thất 。 七thất 名danh 是thị 何hà 。 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 。 以dĩ 之chi 為vi 一nhất 。 初sơ 禪thiền 為vi 二nhị 。 二nhị 禪thiền 為vi 三tam 。 三tam 禪thiền 為vi 四tứ 。 空không 處xứ 為vi 五ngũ 。 識thức 處xứ 為vi 六lục 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 以dĩ 為vi 第đệ 七thất 。 此thử 之chi 七thất 處xứ 。 心tâm 識thức 樂nhạo/nhạc/lạc 安an 。 故cố 名danh 識thức 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 不bất 名danh 受thọ 住trụ 想tưởng 行hành 住trụ 等đẳng 偏thiên 云vân 識thức 住trụ 。 釋thích 言ngôn 。 住trụ 義nghĩa 理lý 亦diệc 應ưng 通thông 。 但đãn 識thức 是thị 主chủ 故cố 偏thiên 說thuyết 耳nhĩ 。 問vấn 曰viết 。 欲dục 界giới 有hữu 三tam 惡ác 趣thú 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 論luận 言ngôn 三tam 惡ác 有hữu 苦khổ 煎tiễn 迫bách 識thức 不bất 樂nhạo 安an 。 是thị 以dĩ 不bất 論luận 。

又hựu 問vấn 。

色sắc 界giới 具cụ 有hữu 四tứ 禪thiền 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 寂tịch 樂nhạo/nhạc/lạc 過quá 下hạ 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 名danh 識thức 住trụ 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 有hữu 無vô 想tưởng 定định 。 殘tàn 害hại 心tâm 識thức 。 識thức 不bất 樂nhạo 居cư 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 又hựu 四tứ 禪thiền 中trung 。 有hữu 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 趣thú 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 殘tàn 心tâm 識thức 。 識thức 不bất 樂nhạo 在tại 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 問vấn 曰viết 。 無vô 色sắc 有hữu 四tứ 空không 處xứ 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 不bất 說thuyết 非phi 想tưởng 以dĩ 為vi 識thức 住trụ 。 論luận 言ngôn 。 非phi 想tưởng 有hữu 滅diệt 盡tận 定định 。 亦diệc 殘tàn 心tâm 識thức 識thức 不bất 樂nhạo 安an 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 七thất 識thức 住trụ 義nghĩa 。 辨biện 之chi 麁thô 爾nhĩ 。

八bát 難nạn 義nghĩa 五ngũ 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 辨biện 相tương/tướng 二nhị 。 五ngũ 趣thú 分phân 別biệt 三tam 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 報báo 分phân 別biệt 四tứ 。 約ước 對đối 四tứ 輪luân 明minh 治trị 差sái 別biệt 五ngũ )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 言ngôn 八bát 難nạn 者giả 。 一nhất 是thị 地địa 獄ngục 。 二nhị 是thị 畜súc 生sanh 。 三tam 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 。 四tứ 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 五ngũ 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 六lục 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 七thất 欝Uất 單Đơn 越Việt 國quốc 。 八bát 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 初sơ 三tam 後hậu 一nhất 。 就tựu 趣thú 彰chương 名danh 。 於ư 中trung 初sơ 三tam 。 全toàn 攝nhiếp 三tam 趣thú 。 是thị 故cố 直trực 言ngôn 地địa 獄ngục 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 難nạn/nan 也dã 。 第đệ 八bát 一nhất 難nạn/nan 。 不bất 盡tận 天thiên 趣thú 。 長trường 壽thọ 別biệt 之chi 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 當đương 體thể 立lập 稱xưng 。 正chánh 用dụng 盲manh 聾lung 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 以dĩ 為vi 難nạn/nan 故cố 。 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 就tựu 時thời 彰chương 目mục 。 欝uất 單đơn 一nhất 難nạn/nan 。 處xử 別biệt 為vi 號hiệu 。 此thử 之chi 八bát 種chủng 。 能năng 礙ngại 聖thánh 道Đạo 。 故cố 名danh 為vi 難nạn/nan (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辯biện 其kỳ 相tương/tướng 。 此thử 之chi 八bát 種chủng 。 有hữu 四tứ 義nghĩa 故cố 。 所sở 以dĩ 是thị 難nạn/nan 。 一nhất 苦khổ 障chướng 故cố 難nạn/nan 。 二nhị 樂nhạo/nhạc/lạc 障chướng 故cố 難nạn/nan 。 三tam 惡ác 增tăng 故cố 難nạn/nan 。 四tứ 善thiện 微vi 故cố 難nạn/nan 。 一nhất 切thiết 三tam 塗đồ 。 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 苦khổ 障chướng 故cố 難nạn/nan 。 長trường 壽thọ 欝uất 單đơn 樂nhạo/nhạc/lạc 障chướng 故cố 難nạn/nan 。 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 惡ác 增tăng 故cố 難nạn/nan 。 以dĩ 其kỳ 邪tà 見kiến 違vi 正Chánh 道Đạo 故cố 。 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 善thiện 微vi 故cố 難nạn/nan 。 所sở 言ngôn 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 難nạn/nan 者giả 。 一nhất 切thiết 三tam 塗đồ 。 報báo 障chướng 深thâm 重trọng 。 無vô 能năng 會hội 聖thánh 。 是thị 故cố 為vi 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 三tam 塗đồ 是thị 難nạn/nan 無vô 會hội 聖thánh 者giả 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 如như 方Phương 等Đẳng 說thuyết 。 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 在tại 地địa 獄ngục 中trung 。 遇ngộ 佛Phật 光quang 明minh 。 尋tầm 光quang 詣nghệ 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 得đắc 道Đạo 。 如như 龍long 樹thụ 說thuyết 。 鬼quỷ 畜súc 兩lưỡng 趣thú 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 得đắc 道Đạo 者giả 。 如như 長trường/trưởng 阿a 含hàm 天thiên 品phẩm 中trung 說thuyết 。 鬼quỷ 子tử 母mẫu 神thần 。 聞văn 法Pháp 得đắc 道Đạo 。 如như 提đề 謂vị 經kinh 。 諸chư 龍long 鬼quỷ 等đẳng 。 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 皆giai 得đắc 道Đạo 。 三tam 塗đồ 之chi 中trung 。 不bất 妨phương 會hội 聖thánh 。 云vân 何hà 是thị 難nạn/nan 。 釋thích 言ngôn 。 三tam 塗đồ 是thị 障chướng 難nạn 處xứ 。 不bất 應ưng 得đắc 道Đạo 。 但đãn 有hữu 眾chúng 生sanh 久cửu 習tập 勝thắng 因nhân 。 遇ngộ 墮đọa 三tam 惡ác 。 今kim 值trị 如Như 來Lai 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 思tư 議nghị 力lực 。 為vi 品phẩm 緣duyên 故cố 。 有hữu 得đắc 道Đạo 者giả 。 如như 難Nan 陀Đà 等đẳng 。 煩phiền 惱não 障chướng 纏triền 。 不bất 應ưng 得đắc 道Đạo 。 佛Phật 為vi 緣duyên 故cố 。 得đắc 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 有hữu 自tự 力lực 及cập 舍xá 利lợi 等đẳng 小tiểu 因nhân 緣duyên 故cố 。 能năng 入nhập 聖thánh 道Đạo 。 故cố 名danh 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 三tam 惡ác 中trung 。 值trị 聖thánh 得đắc 道Đạo 。 多đa 是thị 權quyền 人nhân 。 為vi 引dẫn 餘dư 生sanh 令linh 起khởi 出xuất 心tâm 。 示thị 有hữu 所sở 得đắc 。 非phi 是thị 實thật 凡phàm 。 實thật 凡phàm 不bất 得đắc 。 故cố 名danh 為vi 難nạn/nan 。 所sở 言ngôn 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 難nạn/nan 者giả 。 盲manh 不bất 覩đổ 聖thánh 。 聾lung 不bất 聞văn 法Pháp 。 瘂á 不bất 諮tư 受thọ 。 不bất 堪kham 入nhập 聖thánh 。 是thị 故cố 為vi 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 切thiết 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 悉tất 皆giai 是thị 難nạn/nan 。 有hữu 非phi 難nạn/nan 者giả 。 釋thích 言ngôn 。 生sanh 盲manh 生sanh 聾lung 生sanh 瘂á 是thị 八bát 難nạn 收thu 。 餘dư 者giả 非phi 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 一nhất 切thiết 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 皆giai 無vô 見kiến 聞văn 。 不bất 堪kham 諮tư 受thọ 。 何hà 故cố 偏thiên 說thuyết 生sanh 盲manh 聾lung 瘂á 以dĩ 為vi 難nạn/nan 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 若nhược 非phi 生sanh 盲manh 聾lung 瘂á 。 容dung 先tiên 見kiến 友hữu 聞văn 法Pháp 諮tư 受thọ 後hậu 依y 階giai 道đạo 。 以dĩ 非phi 全toàn 障chướng 。 是thị 故cố 非phi 難nạn/nan 。 世thế 智trí 辨biện 者giả 。 有hữu 人nhân 聰thông 利lợi 妄vọng 執chấp 難nạn/nan 迴hồi 。 所sở 以dĩ 是thị 難nạn/nan 。 所sở 言ngôn 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 難nạn/nan 者giả 。 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 無vô 佛Phật 法Pháp 時thời 。 不bất 知tri 出xuất 道đạo 。 無vô 心tâm 求cầu 聖thánh 。 所sở 以dĩ 是thị 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 辟Bích 支Chi 出xuất 無vô 佛Phật 世thế 。 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 有hữu 何hà 難nan 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 辟Bích 支Chi 久cửu 修tu 純thuần 熟thục 。 自tự 力lực 能năng 度độ 。 不bất 假giả 師sư 教giáo 。 其kỳ 餘dư 眾chúng 生sanh 。 無vô 如như 是thị 者giả 。 故cố 就tựu 餘dư 人nhân 說thuyết 之chi 為vi 難nạn/nan 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 者giả 。 北Bắc 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 樂lạc 報báo 殊thù 勝thắng 。 覩đổ 無vô 苦khổ 事sự 。 其kỳ 中trung 眾chúng 生sanh 。 慧tuệ 力lực 微vi 弱nhược 。 不bất 知tri 厭yếm 離ly 觀quán 過quá 求cầu 出xuất 。 是thị 故cố 為vi 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 欲dục 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 勝thắng 欝uất 單đơn 。 何hà 故cố 非phi 難nạn/nan 。 釋thích 言ngôn 。 六lục 天thiên 樂lạc 報báo 雖tuy 勝thắng 。 而nhi 彼bỉ 天thiên 中trung 慧tuệ 力lực 增tăng 強cường/cưỡng 。 堪kham 能năng 厭yếm 離ly 觀quán 過quá 求cầu 出xuất 。 是thị 以dĩ 非phi 難nạn/nan 。 又hựu 彼bỉ 天thiên 中trung 有hữu 佛Phật 所sở 化hóa 鏡kính 林lâm 鏡kính 壁bích 。 諸chư 天thiên 於ư 中trung 。 見kiến 己kỷ 來lai 世thế 所sở 向hướng 惡ác 趣thú 。 愁sầu 憂ưu 心tâm 深thâm 。 失thất 於ư 天thiên 樂nhạo/nhạc/lạc 。 如như 隔cách 千thiên 世thế 。 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。 又hựu 報báo 欲dục 盡tận 。 五ngũ 衰suy 現hiện 時thời 。 愁sầu 憂ưu 無vô 賴lại 。 此thử 二nhị 時thời 中trung 。 能năng 厭yếm 三tam 有hữu 。 趣thú 求cầu 出xuất 離ly 。 是thị 以dĩ 非phi 難nạn/nan 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 國quốc 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 所sở 以dĩ 是thị 難nạn/nan 。 長Trường 壽Thọ 天Thiên 者giả 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 命mạng 報báo 延diên 長trường 。 下hạ 極cực 半bán 劫kiếp 。 名danh 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 彼bỉ 天thiên 之chi 中trung 。 寂tịch 靜tĩnh 安an 隱ẩn 。 凡phàm 夫phù 生sanh 彼bỉ 。 多đa 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 保bảo 著trước 情tình 深thâm 。 又hựu 無vô 佛Phật 法Pháp 可khả 依y 求cầu 出xuất 。 所sở 以dĩ 是thị 難nạn/nan 。 問vấn 曰viết 。 經kinh 說thuyết 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 無vô 行hành 等đẳng 皆giai 在tại 長trường 壽thọ 得đắc 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 長trường 壽thọ 是thị 難nạn/nan 。 釋thích 言ngôn 。 難nạn/nan 者giả 就tựu 凡phàm 以dĩ 說thuyết 。 彼bỉ 生sanh 般bát 等đẳng 。 是thị 那na 含hàm 人nhân 。 生sanh 上thượng 得đắc 滅diệt 。 是thị 以dĩ 無vô 過quá (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 五ngũ 趣thú 分phân 別biệt 八bát 難nạn 。 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 在tại 下hạ 三tam 趣thú 。 盲manh 聾lung 世thế 智trí 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 及cập 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 人nhân 趣thú 少thiểu 分phần 。 但đãn 就tựu 人nhân 中trung 。 盲manh 聾lung 世thế 智trí 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 除trừ 欝Uất 單Đơn 越Việt 。 在tại 餘dư 三tam 方phương 。 欝uất 單đơn 唯duy 在tại 。 欝Uất 單Đơn 越Việt 國quốc 。 長trường 壽thọ 一nhất 難nạn/nan 。 天thiên 趣thú 少thiểu 分phần 。 以dĩ 欲dục 界giới 天thiên 非phi 是thị 難nạn/nan 故cố (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 煩phiền 惱não 業nghiệp 報báo 分phân 別biệt 。 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 。 長trường 壽thọ 欝uất 單đơn 。 就tựu 報báo 說thuyết 難nạn/nan 。 於ư 中trung 地địa 獄ngục 。 鬼quỷ 畜súc 盲manh 聾lung 。 是thị 其kỳ 苦khổ 報báo 。 欝uất 單đơn 長trường 壽thọ 是thị 其kỳ 樂lạc 報báo 。 世thế 智trí 辨biện 聰thông 。 是thị 煩phiền 惱não 分phần/phân 邪tà 見kiến 攝nhiếp 故cố 。 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 。 煩phiền 惱não 業nghiệp 報báo 三tam 分phần/phân 不bất 收thu 。 但đãn 無vô 佛Phật 法Pháp 可khả 依y 求cầu 出xuất 。 是thị 故cố 為vi 難nạn/nan (# 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 四tứ 輪luân 以dĩ 辨biện 對đối 治trị 。 何hà 者giả 四tứ 輪luân 。 如như 成thành 實thật 說thuyết 。 一nhất 住trụ 善thiện 處xứ 。 謂vị 生sanh 中trung 國quốc 。 二nhị 依y 善thiện 人nhân 。 謂vị 值trị 佛Phật 世thế 。 三tam 自tự 發phát 正chánh 願nguyện 。 謂vị 具cụ 正chánh 見kiến 。 四tứ 宿túc 植thực 善thiện 根căn 。 謂vị 於ư 現hiện 在tại 。 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。 此thử 四tứ 唯duy 在tại 天thiên 人nhân 中trung 有hữu 故cố 。 論luận 名danh 為vi 天thiên 人nhân 四tứ 輪luân 。 所sở 言ngôn 輪luân 者giả 。 就tựu 喻dụ 名danh 也dã 。 能năng 摧tồi 八bát 難nạn 。 出xuất 生sanh 聖thánh 道Đạo 無vô 漏lậu 法Pháp 輪luân 故cố 。 名danh 為vi 輪luân 。 四tứ 輪luân 如như 是thị 。 治trị 相tương/tướng 云vân 何hà 。 如như 論luận 中trung 說thuyết 。 初sơ 住trụ 善thiện 處xứ 。 能năng 摧tồi 五ngũ 難nạn/nan 。 謂vị 三tam 惡ác 趣thú 長trường 壽thọ 欝uất 單đơn 。 以dĩ 在tại 人nhân 天thiên 生sanh 住trụ 中trung 國quốc 故cố 。 離ly 斯tư 五ngũ 。 依y 善thiện 人nhân 者giả 。 遠viễn 離ly 佛Phật 前tiền 佛Phật 後hậu 難nạn/nan 也dã 。 以dĩ 值trị 佛Phật 世thế 故cố 離ly 斯tư 難nạn/nan 。 自tự 發phát 正chánh 願nguyện 。 遠viễn 離ly 世thế 智trí 。 辨biện 聰thông 難nạn/nan 也dã 。 以dĩ 正chánh 求cầu 故cố 離ly 彼bỉ 邪tà 難nạn/nan 。 宿túc 植thực 善thiện 者giả 。 遠viễn 離ly 盲manh 聾lung 瘖âm 瘂á 難nạn/nan 也dã 。 具cụ 諸chư 根căn 故cố 。 遠viễn 離ly 彼bỉ 難nạn/nan 。 八bát 難nạn 如như 是thị 。

九cửu 眾chúng 生sanh 居cư 義nghĩa

九cửu 眾chúng 生sanh 居cư 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 何hà 故cố 說thuyết 者giả 。 為vi 破phá 外ngoại 道đạo 總tổng 計kế 故cố 也dã 。 有hữu 諸chư 外ngoại 道đạo 。 總tổng 計kế 眾chúng 生sanh 以dĩ 為vi 神thần 我ngã 。 擇trạch 善thiện 而nhi 居cư 。 佛Phật 為vi 破phá 之chi 。 故cố 說thuyết 斯tư 九cửu 是thị 眾chúng 生sanh 居cư 。 非phi 我ngã 居cư 也dã 。 何hà 者giả 是thị 乎hồ 。 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 。 以dĩ 之chi 為vi 一nhất 。 初sơ 禪thiền 為vi 二nhị 。 二nhị 禪thiền 為vi 三tam 。 三tam 禪thiền 為vi 四tứ 。 無vô 想tưởng 為vi 五ngũ 。 空không 處xứ 為vi 六lục 。 識thức 處xứ 為vi 七thất 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 以dĩ 之chi 為vi 八bát 。 非phi 想tưởng 為vi 九cửu 。 此thử 之chi 九cửu 處xứ 。 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 名danh 眾chúng 生sanh 居cư 。 問vấn 曰viết 。 向hướng 前tiền 七thất 識thức 住trụ 中trung 。 不bất 說thuyết 無vô 想tưởng 及cập 非phi 想tưởng 處xứ 。 今kim 此thử 何hà 故cố 。 通thông 說thuyết 為vi 居cư 。 釋thích 言ngôn 。 此thử 處xứ 殘tàn 害hại 心tâm 識thức 。 故cố 非phi 識thức 住trụ 。 不bất 滅diệt 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 說thuyết 為vi 。 眾chúng 生sanh 居cư 也dã 。 問vấn 曰viết 。 欲dục 界giới 三tam 塗đồ 之chi 中trung 。 亦diệc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 為vi 眾chúng 生sanh 居cư 。 釋thích 言ngôn 。 眾chúng 生sanh 同đồng 厭yếm 三tam 惡ác 。 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 住trú 處xứ 。 是thị 以dĩ 不bất 說thuyết 。

又hựu 問vấn 。

色sắc 界giới 第đệ 四tứ 禪thiền 中trung 。 除trừ 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 餘dư 有hữu 八bát 天thiên 。 眾chúng 生sanh 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 為vi 眾chúng 生sanh 居cư 。 雜tạp 心tâm 釋thích 言ngôn 。 彼bỉ 四tứ 禪thiền 中trung 。 有hữu 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 欲dục 久cửu 住trụ 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 為vi 眾chúng 生sanh 居cư 。 餘dư 有hữu 福phước 生sanh 福phước 愛ái 廣quảng 果quả 。 或hoặc 求cầu 淨tịnh 居cư 。 或hoặc 求cầu 無vô 色sắc 。 或hoặc 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 欲dục 久cửu 住trụ 。 是thị 故cố 亦diệc 非phi 眾chúng 生sanh 居cư 也dã 。 九cửu 居cư 之chi 義nghĩa 。 略lược 辨biện 如như 是thị 。

十thập 二nhị 入nhập 義nghĩa 六lục 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 出xuất 體thể 二nhị 。 辨biện 相tương/tướng 三tam 。 隨tùy 義nghĩa 分phân 別biệt 四tứ 。 對đối 陰ấm 分phân 別biệt 五ngũ 。 對đối 界giới 分phân 別biệt 六lục )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 十thập 二nhị 入nhập 者giả 。 生sanh 識thức 之chi 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 入nhập 。 如như 八bát 勝thắng 處xứ 名danh 八bát 除trừ 入nhập 。 又hựu 復phục 根căn 塵trần 迭điệt 相tương 順thuận 入nhập 。 亦diệc 名danh 為vi 入nhập 。 入nhập 義nghĩa 不bất 同đồng 。 離ly 分phần/phân 十thập 二nhị 。 所sở 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 此thử 十thập 二nhị 中trung 。 初sơ 六lục 是thị 內nội 。 後hậu 六lục 是thị 外ngoại 。 內nội 名danh 六lục 根căn 。 外ngoại 名danh 六lục 塵trần 。 云vân 何hà 名danh 眼nhãn 。 乃nãi 至chí 名danh 意ý 。 釋thích 有hữu 兩lưỡng 義nghĩa 。 一nhất 約ước 對đối 以dĩ 論luận 。 對đối 色sắc 名danh 眼nhãn 。 乃nãi 至chí 第đệ 六lục 。 對đối 法pháp 名danh 意ý 。 二nhị 就tựu 能năng 以dĩ 釋thích 。 能năng 見kiến 名danh 眼nhãn 。 能năng 聞văn 曰viết 耳nhĩ 。 能năng 嗅khứu 稱xưng 鼻tị 。 能năng 嘗thường 名danh 舌thiệt 。 能năng 覺giác 稱xưng 身thân 。 能năng 思tư 曰viết 意ý 。 云vân 何hà 名danh 色sắc 。 乃nãi 至chí 名danh 法pháp 。 解giải 云vân 有hữu 二nhị 。 一nhất 約ước 對đối 以dĩ 釋thích 。 對đối 眼nhãn 名danh 色sắc 。 乃nãi 至chí 第đệ 六lục 。 對đối 意ý 名danh 法pháp 。 二nhị 當đương 相tương 解giải 釋thích 。 質chất 礙ngại 名danh 色sắc 。 通thông 而nhi 論luận 之chi 。 聲thanh 香hương 味vị 等đẳng 。 皆giai 悉tất 質chất 礙ngại 。 而nhi 彼bỉ 色sắc 塵trần 。 質chất 礙ngại 相tương/tướng 顯hiển 。 故cố 偏thiên 名danh 之chi 。 又hựu 復phục 形hình 顯hiển 亦diệc 名danh 為vi 色sắc 。 響hưởng 韻vận 稱xưng 聲thanh 。 芬phân 馥phức 名danh 香hương 。 此thử 名danh 不bất 足túc 。 於ư 中trung 亦diệc 有hữu 。 腥tinh 臊tao 臭xú 等đẳng 。 不bất 可khả 備bị 舉cử 。 且thả 存tồn 香hương 稱xưng 。 此thử 則tắc 是thị 其kỳ 。 不bất 盡tận 語ngữ 門môn 。 可khả 嘗thường 名danh 味vị 。 可khả 棠# 曰viết 觸xúc 。 自tự 體thể 名danh 法pháp 。 名danh 字tự 如như 是thị 。

第đệ 二nhị 門môn 中trung 。 辨biện 其kỳ 體thể 性tánh 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 淨tịnh 色sắc 為vi 體thể 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 淨tịnh 色sắc 為vi 體thể 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 四tứ 大đại 所sở 成thành 。 假giả 色sắc 為vi 體thể 。 問vấn 曰viết 。 四tứ 大đại 既ký 無vô 增tăng 減giảm 。 云vân 何hà 成thành 根căn 五ngũ 種chủng 各các 別biệt 。 釋thích 言ngôn 。 四tứ 大đại 所sở 成thành 法pháp 爾nhĩ 。 如như 外ngoại 四tứ 大đại 雖tuy 無vô 增tăng 減giảm 。 而nhi 其kỳ 所sở 成thành 粟túc 麥mạch 豆đậu 等đẳng 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 又hựu 由do 業nghiệp 故cố 成thành 根căn 差sai 別biệt 。 有hữu 業nghiệp 能năng 生sanh 一nhất 種chủng 四tứ 大đại 集tập 成thành 眼nhãn 根căn 能năng 見kiến 於ư 色sắc 。 乃nãi 至chí 有hữu 業nghiệp 生sanh 一nhất 四tứ 大đại 集tập 成thành 身thân 根căn 能năng 覺giác 於ư 觸xúc 。 如như 施thí 燈đăng 明minh 得đắc 其kỳ 眼nhãn 根căn 。 施thí 鍾chung 鈴linh 等đẳng 得đắc 其kỳ 耳nhĩ 根căn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 由do 業nghiệp 能năng 見kiến 乃nãi 至chí 能năng 覺giác 何hà 用dụng 根căn 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 雖tuy 復phục 有hữu 業nghiệp 為vi 因nhân 。 必tất 藉tạ 根căn 緣duyên 。 如như 穀cốc 雖tuy 復phục 由do 業nghiệp 而nhi 得đắc 必tất 藉tạ 種chủng 子tử 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 意ý 入nhập 。 以dĩ 心tâm 為vi 體thể 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 一nhất 切thiết 六lục 識thức 能năng 生sanh 後hậu 義nghĩa 悉tất 是thị 意ý 根căn 。 齊tề 名danh 意ý 入nhập 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 想tưởng 受thọ 行hành 等đẳng 。 以dĩ 前tiền 生sanh 後hậu 。 皆giai 非phi 意ý 入nhập 。 法pháp 入nhập 收thu 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 一nhất 切thiết 六lục 識thức 能năng 生sanh 後hậu 義nghĩa 悉tất 是thị 意ý 根căn 。 所sở 生sanh 六lục 識thức 通thông 得đắc 名danh 為vi 意ý 識thức 以dĩ 不phủ 。 論luận 自tự 解giải 釋thích 。 依y 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 共cộng 依y 。 六lục 識thức 共cộng 依y 意ý 根căn 而nhi 生sanh 。 二nhị 不bất 共cộng 依y 。 六lục 識thức 之chi 心tâm 各các 別biệt 依y 根căn 。 望vọng 其kỳ 共cộng 依y 。 同đồng 名danh 意ý 識thức 。 望vọng 不bất 共cộng 依y 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 。 各các 別biệt 受thọ 名danh 。 不bất 名danh 意ý 識thức 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 義nghĩa 釋thích 有hữu 三tam 。 一nhất 通thông 相tương/tướng 以dĩ 論luận 。 一nhất 切thiết 四tứ 心tâm 。 以dĩ 前tiền 生sanh 後hậu 。 悉tất 是thị 意ý 根căn 。 同đồng 名danh 意ý 入nhập 。 從tùng 前tiền 生sanh 義nghĩa 。 齊tề 名danh 意ý 識thức 。 法pháp 入nhập 所sở 收thu 。 二nhị 簡giản 別biệt 五ngũ 識thức 。 除trừ 生sanh 五ngũ 識thức 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 識thức 想tưởng 受thọ 行hành 。 以dĩ 前tiền 生sanh 後hậu 。 悉tất 是thị 意ý 入nhập 。 據cứ 此thử 一nhất 門môn 。 五ngũ 識thức 已dĩ 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 。 是thị 法pháp 入nhập 收thu 。 非phi 是thị 意ý 入nhập 。 三tam 對đối 別biệt 名danh 意ý 識thức 以dĩ 明minh 意ý 入nhập 。 識thức 想tưởng 受thọ 行hành 。 四tứ 心tâm 之chi 中trung 。 局cục 唯duy 分phần/phân 取thủ 行hành 末mạt 之chi 心tâm 生sanh 意ý 識thức 者giả 以dĩ 為vi 意ý 入nhập 。 餘dư 者giả 皆giai 是thị 。 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 。 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 內nội 入nhập 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 外ngoại 入nhập 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 以dĩ 色sắc 為vi 體thể 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 色sắc 聲thanh 香hương 等đẳng 。 以dĩ 為vi 五ngũ 塵trần 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 四tứ 大đại 所sở 因nhân 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 以dĩ 為vi 四tứ 塵trần 。 四tứ 大đại 相tương 擊kích 便tiện 有hữu 聲thanh 發phát 。 是thị 則tắc 四tứ 塵trần 是thị 四tứ 大đại 因nhân 。 聲thanh 是thị 大đại 果quả 。 五ngũ 塵trần 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 法pháp 入nhập 。 法pháp 入nhập 寬khoan 通thông 。 除trừ 前tiền 十thập 一nhất 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 悉tất 是thị 法pháp 入nhập 。 體thể 性tánh 如như 是thị 。

第đệ 三tam 門môn 中trung 。 次thứ 辨biện 其kỳ 相tương/tướng 。 眼nhãn 入nhập 有hữu 二nhị 。 一nhất 肉nhục 二nhị 天thiên 。 肉nhục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 報báo 根căn 。 二nhị 者giả 長trưởng 養dưỡng 。 人nhân 鬼quỷ 畜súc 等đẳng 所sở 有hữu 眼nhãn 根căn 。 從tùng 過quá 因nhân 生sanh 說thuyết 為vi 報báo 根căn 。 藉tạ 現hiện 飲ẩm 食thực 醫y 藥dược 。 等đẳng 緣duyên 而nhi 得đắc 眼nhãn 者giả 。 說thuyết 為vi 長trưởng 養dưỡng 。 天thiên 眼nhãn 之chi 中trung 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 報báo 根căn 。 二nhị 者giả 方phương 便tiện 。 始thỉ 從tùng 欲dục 天thiên 至chí 色sắc 究cứu 竟cánh 。 報báo 得đắc 淨tịnh 眼nhãn 。 是thị 其kỳ 報báo 根căn 。 依y 於ư 四tứ 禪thiền 修tu 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 是thị 其kỳ 方phương 便tiện 。 問vấn 曰viết 。 經kinh 中trung 說thuyết 有hữu 五ngũ 眼nhãn 。 何hà 故cố 是thị 中trung 但đãn 說thuyết 二nhị 種chủng 。 釋thích 言ngôn 。 慧tuệ 眼nhãn 法Pháp 眼nhãn 佛Phật 眼nhãn 。 體thể 是thị 慧tuệ 性tánh 。 非phi 是thị 色sắc 根căn 。 故cố 此thử 不bất 論luận 。 眼nhãn 入nhập 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 耳nhĩ 入nhập 。 與dữ 眼nhãn 根căn 同đồng 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 入nhập 。 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 肉nhục 二nhị 天thiên 。 肉nhục 與dữ 前tiền 同đồng 。 天thiên 中trung 但đãn 有hữu 報báo 生sanh 之chi 根căn 。 無vô 其kỳ 方phương 便tiện 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 欲dục 界giới 諸chư 天thiên 。 為vi 欲dục 嗅khứu 香hương 嘗thường 味vị 覺giác 觸xúc 。 又hựu 為vi 嚴nghiêm 身thân 。 故cố 有hữu 報báo 根căn 。 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 。 為vi 嚴nghiêm 身thân 故cố 。 亦diệc 有hữu 報báo 根căn 。 然nhiên 鼻tị 舌thiệt 身thân 非phi 神thần 通thông 性tánh 。 塵trần 到đáo 方phương 覺giác 。 不bất 能năng 玄huyền 知tri 。 故cố 不bất 依y 禪thiền 方phương 便tiện 修tu 起khởi 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 有hữu 天thiên 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 經kinh 論luận 之chi 中trung 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 釋thích 言ngôn 。 經kinh 論luận 實thật 說thuyết 上thượng 天thiên 有hữu 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 但đãn 此thử 三tam 根căn 非phi 神thần 通thông 性tánh 。 與dữ 人nhân 無vô 別biệt 。 故cố 經kinh 論luận 中trung 。 不bất 說thuyết 天thiên 鼻tị 天thiên 舌thiệt 通thông 等đẳng 。 次thứ 辨biện 意ý 入nhập 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 六lục 識thức 生sanh 後hậu 。 即tức 為vi 六lục 意ý 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 意ý 有hữu 通thông 別biệt 。 行hành 末mạt 之chi 心tâm 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 以dĩ 之chi 為vi 別biệt 。 一nhất 切thiết 四tứ 心tâm 。 生sanh 後hậu 為vi 意ý 。 以dĩ 之chi 為vi 通thông 。 別biệt 名danh 之chi 意ý 義nghĩa 別biệt 有hữu 三tam 。 一nhất 五ngũ 識thức 後hậu 行hành 末mạt 之chi 心tâm 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 或hoặc 為vi 意ý 入nhập 。 二nhị 五ngũ 意ý 識thức 後hậu 行hành 末mạt 之chi 心tâm 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 說thuyết 為vi 意ý 入nhập 。 三tam 者giả 第đệ 六lục 獨độc 頭đầu 識thức 後hậu 行hành 末mạt 之chi 心tâm 。 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 說thuyết 為vi 意ý 入nhập 。 若nhược 有hữu 意ý 入nhập 藉tạ 前tiền 五ngũ 識thức 開khai 導đạo 生sanh 者giả 。 名danh 五ngũ 意ý 識thức 。 不bất 藉tạ 五ngũ 識thức 開khai 導đạo 生sanh 者giả 名danh 為vi 獨độc 頭đầu 。 別biệt 名danh 如như 是thị 。 若nhược 論luận 通thông 者giả 。 要yếu 為vi 四tứ 重trọng/trùng 。 廣quảng 為vì 十thập 二nhị 。 言ngôn 四tứ 重trọng/trùng 者giả 。 識thức 想tưởng 受thọ 行hành 。 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 通thông 名danh 意ý 根căn 。 齊tề 名danh 意ý 入nhập 。 言ngôn 十thập 二nhị 者giả 。 五ngũ 識thức 已dĩ 後hậu 一nhất 重trọng/trùng 四tứ 心tâm 。 五ngũ 意ý 識thức 後hậu 一nhất 重trọng/trùng 四tứ 心tâm 。 獨độc 頭đầu 識thức 後hậu 一nhất 重trọng/trùng 四tứ 心tâm 。 三tam 重trọng/trùng 四tứ 心tâm 各các 能năng 生sanh 後hậu 。 斯tư 名danh 意ý 根căn 。 齊tề 名danh 意ý 入nhập 。 故cố 有hữu 十thập 二nhị 。 隨tùy 義nghĩa 別biệt 分phần/phân 意ý 乃nãi 無vô 量lượng 。 次thứ 辨biện 色sắc 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 色sắc 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 好hảo 惡ác 中trung 。 或hoặc 分phân 為vi 五ngũ 。 所sở 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 黑hắc 色sắc 。 或hoặc 分phần/phân 二nhị 十thập 。 如như 毘tỳ 曇đàm 說thuyết 。 所sở 謂vị 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 煙yên 雲vân 塵trần 霧vụ 。 光quang 影ảnh 明minh 闇ám 方phương 圓viên 長trường 短đoản 。 高cao 下hạ 正chánh 不bất 正chánh 等đẳng 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 無vô 其kỳ 定định 數số 。 但đãn 彼bỉ 論luận 中trung 。 唯duy 說thuyết 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 黑hắc 。 等đẳng 諸chư 雜tạp 之chi 色sắc 。 以dĩ 為vi 色sắc 塵trần 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 煙yên 雲vân 塵trần 霧vụ 。 方phương 圓viên 長trường/trưởng 等đẳng 。 皆giai 是thị 假giả 色sắc 。 法pháp 入nhập 所sở 收thu 。 非phi 是thị 色sắc 入nhập 。 光quang 影ảnh 明minh 闇ám 。 於ư 彼bỉ 宗tông 中trung 。 隨tùy 其kỳ 色sắc 相tướng 。 青thanh 黃hoàng 赤xích 等đẳng 諸chư 色sắc 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 復phục 廣quảng 論luận 。 色sắc 乃nãi 無vô 量lượng 。 次thứ 辨biện 聲thanh 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 聲thanh 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 因nhân 受thọ 。 四tứ 大đại 之chi 聲thanh 。 眾chúng 生sanh 身thân 大đại 能năng 生sanh 受thọ 心tâm 名danh 受thọ 四tứ 大đại 。 依y 斯tư 發phát 聲thanh 名danh 為vi 因nhân 受thọ 。 二nhị 因nhân 不bất 受thọ 。 四tứ 大đại 之chi 聲thanh 。 謂vị 外ngoại 四tứ 大đại 所sở 發phát 之chi 聲thanh 。 三tam 因nhân 俱câu 聲thanh 。 所sở 謂vị 擊kích 鼓cổ 吹xuy 貝bối 等đẳng 聲thanh 。 內nội 外ngoại 俱câu 發phát 名danh 曰viết 因nhân 俱câu 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 次thứ 辨biện 香hương 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 香hương 。 或hoặc 分phần/phân 二nhị 種chủng 。 如như 成thành 實thật 說thuyết 。 一nhất 成thành 質chất 香hương 。 即tức 樹thụ 香hương 等đẳng 。 二nhị 緣duyên 生sanh 香hương 。 依y 彼bỉ 香hương 質chất 緣duyên 生sanh 香hương 氣khí 。 離ly 質chất 而nhi 去khứ 。 緣duyên 生sanh 不bất 同đồng 。 或hoặc 時thời 成thành 地địa 。 如như 香hương 熏huân 衣y 令linh 衣y 有hữu 香hương 。 或hoặc 時thời 成thành 水thủy 。 如như 香hương 熏huân 麻ma 令linh 油du 有hữu 香hương 。 或hoặc 時thời 成thành 風phong 。 如như 風phong 經kinh 過quá 香hương 樹thụ 而nhi 來lai 風phong 中trung 有hữu 香hương 。 或hoặc 復phục 孤cô 遊du 更cánh 無vô 所sở 成thành 。 此thử 二nhị 香hương 中trung 。 成thành 質chất 之chi 香hương 鼻tị 根căn 不bất 聞văn 。 緣duyên 生sanh 香hương 氣khí 來lai 至chí 鼻tị 根căn 。 鼻tị 根căn 所sở 得đắc 。 問vấn 曰viết 。 香hương 氣khí 來lai 至chí 鼻tị 時thời 。 為vi 當đương 獨độc 來lai 為vi 更cánh 有hữu 伴bạn 。 外ngoại 道đạo 宣tuyên 說thuyết 。 十thập 微vi 相tương 扶phù 來lai 至chí 鼻tị 根căn 。 言ngôn 十thập 微vi 者giả 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 地địa 等đẳng 五ngũ 大đại 。 毘tỳ 曇đàm 宣tuyên 說thuyết 。 八bát 微vi 相tương 扶phù 來lai 至chí 鼻tị 根căn 。 言ngôn 八bát 微vi 者giả 。 前tiền 十thập 微vi 中trung 除trừ 聲thanh 及cập 空không 。 成thành 實thật 論luận 中trung 廣quảng 破phá 此thử 義nghĩa 。 若nhược 言ngôn 香hương 氣khí 與dữ 彼bỉ 色sắc 等đẳng 俱câu 來lai 至chí 鼻tị 。 前tiền 質chất 應ưng 減giảm 亦diệc 可khả 都đô 盡tận 。 又hựu 如như 燒thiêu 香hương 質chất 壞hoại 香hương 盛thịnh 。 明minh 知tri 。 不bất 與dữ 色sắc 等đẳng 俱câu 來lai 。 唯duy 與dữ 風phong 大đại 俱câu 來lai 至chí 鼻tị 。 或hoặc 復phục 孤cô 來lai 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 謂vị 好hảo 惡ác 中trung 。 此thử 好hảo 惡ác 中trung 。 隨tùy 情tình 分phân 別biệt 。 順thuận 情tình 名danh 好hảo/hiếu 。 違vi 情tình 名danh 惡ác 。 非phi 違vi 非phi 順thuận 說thuyết 以dĩ 為vi 中trung 。 隨tùy 相tương/tướng 別biệt 論luận 。 香hương 乃nãi 無vô 量lượng 。 次thứ 辨biện 味vị 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 味vị 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 好hảo 惡ác 中trung 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 謂vị 辛tân 苦khổ 甜điềm 酢tạc 醎hàm 淡đạm 別biệt 。 如như 涅Niết 槃Bàn 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 甜điềm 酥tô 八bát 味vị 具cụ 足túc 。 彼bỉ 文văn 不bất 數số 。 不bất 知tri 是thị 何hà 。 隨tùy 別biệt 以dĩ 分phần/phân 。 味vị 亦diệc 無vô 量lượng 。 味vị 辨biện 觸xúc 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 觸xúc 。 或hoặc 分phân 為vi 三tam 。 謂vị 好hảo 惡ác 中trung 。 或hoặc 分phần/phân 十thập 一nhất 。 如như 毘tỳ 曇đàm 說thuyết 。 謂vị 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 輕khinh 重trọng 澁sáp 滑hoạt 冷lãnh 飢cơ 渴khát 等đẳng 。 堅kiên 是thị 地địa 大đại 。 濕thấp 是thị 水thủy 大đại 。 煖noãn 是thị 火hỏa 大đại 。 動động 是thị 風phong 大đại 。 此thử 四tứ 能năng 造tạo 。 後hậu 七thất 所sở 造tạo 。 後hậu 七thất 雖tuy 復phục 。 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 於ư 中trung 亦diệc 有hữu 。 增tăng 微vi 不bất 同đồng 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 火hỏa 風phong 增tăng 故cố 輕khinh 。 地địa 水thủy 增tăng 故cố 重trọng/trùng 。 地địa 風phong 增tăng 故cố 澁sáp 。 水thủy 火hỏa 增tăng 故cố 滑hoạt 。 水thủy 風phong 增tăng 故cố 冷lãnh 。 風phong 增tăng 故cố 飢cơ 。 火hỏa 增tăng 故cố 渴khát 。 以dĩ 義nghĩa 推thôi 之chi 。 觸xúc 應ưng 十thập 五ngũ 。 十thập 一nhất 如như 前tiền 。 更cánh 應ưng 有hữu 四tứ 。 地địa 火hỏa 偏thiên 增tăng 應ưng 立lập 強cường/cưỡng (# 劬cù 仰ngưỡng 反phản )# 觸xúc 。 地địa 增tăng 故cố 飽bão 。 水thủy 增tăng 故cố 滿mãn 。 成thành 實thật 中trung 有hữu 毘tỳ 曇đàm 不bất 說thuyết 。 四tứ 大đại 齊tề 等đẳng 。 應ưng 當đương 立lập 一nhất 調điều 停đình 之chi 觸xúc 。 論luận 中trung 不bất 辨biện 。 以dĩ 此thử 通thông 前tiền 。 故cố 應ưng 十thập 五ngũ 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 觸xúc 無vô 定định 數số 。 以dĩ 義nghĩa 推thôi 之chi 。 有hữu 三tam 十thập 九cửu 。 一nhất 堅kiên 。 二nhị 軟nhuyễn 。 三tam 輕khinh 。 四tứ 重trọng/trùng 。 五ngũ 強cường/cưỡng 。 六lục 弱nhược 。 七thất 冷lãnh 。 八bát 熱nhiệt 。 九cửu 澁sáp 。 十thập 滑hoạt 。 十thập 一nhất 強cường/cưỡng 。 十thập 二nhị 濯trạc 。 此thử 之chi 十thập 二nhị 。 是thị 其kỳ 外ngoại 觸xúc 。 十thập 三tam 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 身thân 離ly 惱não 患hoạn 自tự 覺giác 猗ỷ 適thích 故cố 名danh 猗ỷ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 四tứ 疲bì 極cực 。 十thập 五ngũ 不bất 疲bì 極cực 。 十thập 六lục 病bệnh 。 十thập 七thất 老lão 。 十thập 八bát 身thân 利lợi 。 十thập 九cửu 身thân 鈍độn 。 二nhị 十thập 身thân 嬾lãn 。 二nhị 十thập 一nhất 身thân 重trọng/trùng 。 二nhị 十thập 二nhị 迷mê 。 二nhị 十thập 三tam 悶muộn 。 二nhị 十thập 四tứ 瞪trừng 瞢măng 。 二nhị 十thập 五ngũ 疼đông 。 二nhị 十thập 六lục 痺# 。 二nhị 十thập 七thất 頻tần 申thân 。 二nhị 十thập 八bát 飢cơ 。 二nhị 十thập 九cửu 渴khát 。 三tam 十thập 者giả 飽bão 。 三tam 十thập 一nhất 滿mãn 。 三tam 十thập 二nhị 嗜thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 便tiện 其kỳ 所sở 憙hí 故cố 云vân 嗜thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 十thập 三tam 不bất 嗜thị 。 身thân 所sở 不bất 便tiện 名danh 不bất 嗜thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 三tam 十thập 四tứ 者giả 懵mộng 。 三tam 十thập 五ngũ 者giả 欠khiếm 呿khư 。 三tam 十thập 六lục 者giả 痛thống 。 三tam 十thập 七thất 者giả 痒dương 。 三tam 十thập 八bát 者giả 。 急cấp 如như 坐tọa 禪thiền 人nhân 所sở 得đắc 急cấp 觸xúc 。 三tam 十thập 九cửu 者giả 緩hoãn 。 此thử 後hậu 所sở 列liệt 二nhị 十thập 七thất 種chủng 。 是thị 其kỳ 內nội 觸xúc 。 此thử 諸chư 觸xúc 中trung 。 前tiền 三tam 十thập 四tứ 。 是thị 彼bỉ 成thành 實thật 觸xúc 品phẩm 中trung 說thuyết 。 後hậu 之chi 五ngũ 種chủng 。 隨tùy 義nghĩa 準chuẩn 置trí 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 身thân 之chi 所sở 覺giác 。 故cố 通thông 名danh 觸xúc 。 問vấn 曰viết 。 猗ỷ 等đẳng 是thị 心tâm 數số 法pháp 。 云vân 何hà 說thuyết 之chi 。 為vi 觸xúc 入nhập 乎hồ 。 釋thích 言ngôn 。 觸xúc 入nhập 皆giai 是thị 色sắc 法pháp 。 寄ký 心tâm 顯hiển 別biệt 。 若nhược 復phục 廣quảng 論luận 。 觸xúc 亦diệc 無vô 量lượng 。 次thứ 辨biện 法pháp 入nhập 。 總tổng 唯duy 一nhất 法pháp 。 或hoặc 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 有hữu 為vi 。 二nhị 者giả 無vô 為vi 。 或hoặc 分phân 為vi 六lục 。 有hữu 為vi 有hữu 三tam 。 一nhất 色sắc 二nhị 心tâm 三tam 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 善thiện 惡ác 無vô 作tác 以dĩ 為vi 色sắc 法pháp 。 想tưởng 受thọ 行hành 等đẳng 。 以dĩ 為vi 心tâm 法pháp 。 自tự 餘dư 十thập 四tứ 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 身thân 口khẩu 作tác 業nghiệp 及cập 四tứ 大đại 等đẳng 假giả 名danh 之chi 色sắc 。 以dĩ 為vi 色sắc 法pháp 。 五ngũ 識thức 已dĩ 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 。 以dĩ 為vi 心tâm 法pháp 。 若nhược 復phục 通thông 論luận 。 一nhất 切thiết 六lục 識thức 從tùng 前tiền 生sanh 義nghĩa 。 悉tất 是thị 心tâm 法pháp 。 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 。 善thiện 惡ác 無vô 作tác 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 無vô 為vi 亦diệc 三tam 。 謂vị 虛hư 空không 數số 滅diệt 及cập 非phi 數số 滅diệt 。 此thử 義nghĩa 如như 前tiền 三tam 無vô 為vi 章chương 具cụ 廣quảng 分phân 別biệt 。 相tương/tướng 別biệt 如như 是thị 。

第đệ 四tứ 門môn 中trung 。 隨tùy 義nghĩa 分phân 別biệt 。 於ư 中trung 有hữu 六lục 。 一nhất 假giả 實thật 分phân 別biệt 。 二nhị 三tam 世thế 分phân 別biệt 。 三tam 三tam 界giới 分phân 別biệt 。 四tứ 離ly 合hợp 分phân 別biệt 。 五ngũ 就tựu 因nhân 分phân 別biệt 。 六lục 就tựu 報báo 分phân 別biệt 。 初sơ 假giả 實thật 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 外ngoại 道đạo 宣tuyên 說thuyết 。 是thị 定định 性tánh 有hữu 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 破phá 彼bỉ 定định 性tánh 。 宣tuyên 說thuyết 眼nhãn 等đẳng 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 雖tuy 說thuyết 從tùng 緣duyên 。 而nhi 體thể 是thị 實thật 非phi 處xứ 非phi 假giả 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 一nhất 向hướng 是thị 假giả 。 以dĩ 攬lãm 諸chư 大đại 集tập 成thành 根căn 故cố 。 第đệ 六lục 意ý 入nhập 毘tỳ 曇đàm 是thị 實thật 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 亦diệc 實thật 亦diệc 假giả 。 一nhất 念niệm 生sanh 後hậu 。 名danh 之chi 為vi 實thật 。 三tam 相tương/tướng 成thành 念niệm 目mục 之chi 為vi 假giả 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 一nhất 向hướng 是thị 實thật 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 亦diệc 實thật 亦diệc 假giả 。 五ngũ 塵trần 之chi 法pháp 。 止chỉ 現hiện 一nhất 念niệm 。 不bất 通thông 相tương 續tục 。 名danh 之chi 為vi 實thật 。 又hựu 復phục 不bất 攬lãm 餘dư 塵trần 餘dư 大đại 假giả 以dĩ 集tập 成thành 故cố 名danh 為vi 實thật 。 所sở 言ngôn 假giả 者giả 。 釋thích 有hữu 兩lưỡng 義nghĩa 。 一nhất 因nhân 和hòa 合hợp 。 攬lãm 細tế 成thành 麁thô 。 隣lân 空không 之chi 色sắc 。 以dĩ 之chi 為vi 細tế 。 多đa 集tập 可khả 見kiến 。 目mục 之chi 為vi 麁thô 。 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 。 苦khổ 無vô 常thường 等đẳng 同đồng 體thể 虛hư 集tập 。 故cố 名danh 為vi 假giả 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 亦diệc 實thật 亦diệc 假giả 。 實thật 義nghĩa 同đồng 前tiền 。 假giả 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 因nhân 和hòa 合hợp 。 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 。 此thử 二nhị 同đồng 前tiền 。 三tam 妄vọng 想tưởng 虛hư 假giả 。 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 。 誑cuống 想tưởng 假giả 有hữu 。 如như 虛hư 空không 華hoa 。 四tứ 妄vọng 想tưởng 虛hư 假giả 。 色sắc 等đẳng 皆giai 從tùng 妄vọng 心tâm 假giả 集tập 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 五ngũ 者giả 真chân 實thật 緣duyên 集tập 之chi 假giả 。 謂vị 依y 真chân 識thức 緣duyên 集tập 色sắc 等đẳng 。 故cố 經kinh 中trung 說thuyết 。 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 皆giai 一nhất 心tâm 作tác 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 皆giai 心tâm 作tác 者giả 。 謂vị 真chân 心tâm 作tác 。 具cụ 斯tư 五ngũ 義nghĩa 。 故cố 名danh 假giả 矣hĩ 。 次thứ 辨biện 法pháp 入nhập 。 毘tỳ 曇đàm 唯duy 實thật 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 隨tùy 相tương/tướng 以dĩ 論luận 。 有hữu 實thật 有hữu 假giả 。 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 三tam 無vô 為vi 等đẳng 。 是thị 其kỳ 實thật 法pháp 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 舍xá 宅trạch 軍quân 眾chúng 叢tùng 林lâm 草thảo 木mộc 。 四tứ 大đại 等đẳng 法pháp 。 悉tất 是thị 假giả 名danh 。 據cứ 理lý 以dĩ 論luận 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 是thị 假giả 名danh 。 四tứ 假giả 攝nhiếp 故cố 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 爾nhĩ (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 世thế 辨biện 定định 諸chư 入nhập 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 十thập 二nhị 入nhập 法pháp 。 並tịnh 通thông 三tam 世thế 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 六lục 根căn 五ngũ 塵trần 。 局cục 唯duy 現hiện 在tại 。 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 不bất 通thông 過quá 未vị 。 在tại 過quá 未vị 者giả 。 法pháp 入nhập 攝nhiếp 故cố 。 法pháp 入nhập 一nhất 種chủng 。 該cai 通thông 三tam 世thế 。 以dĩ 法pháp 寬khoan 故cố 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 文văn 無vô 定định 判phán 。 多đa 同đồng 毘tỳ 曇đàm (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 界giới 分phân 別biệt 諸chư 入nhập 。 香hương 味vị 二nhị 塵trần 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 唯duy 在tại 欲dục 界giới 。 上thượng 界giới 則tắc 無vô 。 上thượng 界giới 無vô 其kỳ 段đoạn 食thực 性tánh 故cố 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 實thật 報báo 果quả 。 不bất 屬thuộc 三tam 界giới 。 餘dư 則tắc 如như 前tiền 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 色sắc 聲thanh 觸xúc 塵trần 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 定định 在tại 欲dục 色sắc 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 若nhược 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 實thật 報báo 果quả 。 不bất 屬thuộc 三tam 界giới 。 餘dư 通thông 三tam 界giới 。 大Đại 乘Thừa 宣tuyên 說thuyết 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 猶do 有hữu 色sắc 故cố 。 意ý 入nhập 法pháp 入nhập 。 若nhược 無vô 漏lậu 者giả 。 不bất 屬thuộc 三tam 界giới 。 餘dư 通thông 三tam 界giới (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 辨biện 根căn 塵trần 離ly 合hợp 之chi 義nghĩa 。 外ngoại 道đạo 宣tuyên 說thuyết 。 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 合hợp 而nhi 生sanh 知tri 。 根căn 塵trần 異dị 處xứ 。 云vân 何hà 得đắc 合hợp 。 彼bỉ 說thuyết 。 眼nhãn 根căn 有hữu 其kỳ 神thần 光quang 。 去khứ 到đáo 前tiền 塵trần 。 故cố 能năng 見kiến 色sắc 。 餘dư 之chi 四tứ 根căn 。 無vô 光quang 至chí 塵trần 。 以dĩ 神thần 我ngã 力lực 。 感cảm 塵trần 至chí 根căn 。 是thị 故cố 合hợp 知tri 。 意ý 根căn 一nhất 種chủng 。 神thần 我ngã 將tương 去khứ 。 往vãng 到đáo 前tiền 境cảnh 。 故cố 能năng 知tri 法pháp 。 成thành 實thật 論luận 中trung 。 廣quảng 破phá 此thử 義nghĩa 。 眼nhãn 光quang 若nhược 去khứ 。 應ưng 見kiến 中trung 間gian 麁thô 細tế 之chi 物vật 。 又hựu 若nhược 光quang 去khứ 。 見kiến 火hỏa 應ưng 燒thiêu 。 見kiến 水thủy 應ưng 濕thấp 。 又hựu 若nhược 光quang 去khứ 。 遙diêu 覩đổ 遠viễn 色sắc 。 應ưng 當đương 遲trì 見kiến 。 見kiến 遠viễn 不bất 遲trì 。 明minh 知tri 不bất 去khứ 。 又hựu 光quang 若nhược 去khứ 。 遙diêu 見kiến 遠viễn 色sắc 。 不bất 應ưng 生sanh 疑nghi 。 又hựu 若nhược 光quang 去khứ 。 水thủy 精tinh 中trung 物vật 淵uyên 中trung 魚ngư 石thạch 。 眼nhãn 悉tất 見kiến 之chi 。 云vân 何hà 得đắc 到đáo 。 又hựu 若nhược 見kiến 色sắc 合hợp 而nhi 見kiến 者giả 。 現hiện 見kiến 以dĩ 物vật 置trí 於ư 眼nhãn 中trung 。 自tự 所sở 不bất 了liễu 。 明minh 知tri 不bất 合hợp 。 若nhược 言ngôn 由do 我ngã 令linh 餘dư 四tứ 塵trần 來lai 至chí 根căn 者giả 。 是thị 中trung 但đãn 陰ấm 。 何hà 處xứ 有hữu 我ngã 說thuyết 為vi 能năng 感cảm 。 若nhược 根căn 無vô 光quang 。 神thần 我ngã 之chi 力lực 不bất 能năng 將tương 去khứ 。 塵trần 亦diệc 無vô 光quang 。 神thần 我ngã 之chi 力lực 。 焉yên 能năng 使sử 來lai 。 又hựu 聲thanh 味vị 等đẳng 。 不bất 離ly 質chất 體thể 。 縱túng/tung 有hữu 神thần 我ngã 。 何hà 能năng 使sử 彼bỉ 離ly 質chất 而nhi 來lai 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 聲thanh 不bất 離ly 質chất 者giả 。 彼bỉ 此thử 隔cách 絕tuyệt 。 云vân 何hà 可khả 聞văn 。 釋thích 言ngôn 。 世thế 間gian 見kiến 聞văn 法Pháp 爾nhĩ 。 如như 色sắc 雖tuy 遠viễn 眼nhãn 能năng 見kiến 之chi 。 聲thanh 亦diệc 如như 是thị 。 何hà 足túc 可khả 怪quái 。 若nhược 言ngôn 神thần 我ngã 將tương 意ý 去khứ 者giả 。 是thị 中trung 無vô 我ngã 。 誰thùy 將tương 意ý 去khứ 。 又hựu 意ý 若nhược 去khứ 。 身thân 中trung 無vô 心tâm 。 應ưng 名danh 死tử 人nhân 。 人nhân 不bất 名danh 死tử 。 明minh 知tri 不bất 去khứ 又hựu 意ý 若nhược 去khứ 。 他tha 方phương 之chi 物vật 。 不bất 見kiến 聞văn 處xứ 。 具cụ 應ưng 知tri 之chi 。 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 明minh 知tri 不bất 去khứ 。 所sở 破phá 如như 是thị 。 正chánh 義nghĩa 云vân 何hà 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 眼nhãn 根căn 一nhất 種chủng 。 離ly 而nhi 生sanh 知tri 。 鼻tị 舌thiệt 及cập 身thân 。 合hợp 而nhi 生sanh 知tri 。 耳nhĩ 根căn 一nhất 種chủng 。 亦diệc 離ly 亦diệc 合hợp 。 耳nhĩ 鳴minh 之chi 聲thanh 。 合hợp 而nhi 得đắc 聞văn 。 自tự 餘dư 外ngoại 聲thanh 。 離ly 而nhi 得đắc 聞văn 。 意ý 非phi 色sắc 法pháp 。 無vô 到đáo 不bất 到đáo 。 非phi 離ly 非phi 合hợp 。 若nhược 依y 雜tạp 心tâm 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 根căn 。 離ly 而nhi 生sanh 知tri 。 雖tuy 聞văn 耳nhĩ 鳴minh 。 亦diệc 是thị 離ly 聞văn 。 鼻tị 舌thiệt 及cập 身thân 。 與dữ 成thành 實thật 同đồng 。 意ý 根căn 一nhất 種chủng 。 亦diệc 離ly 亦diệc 合hợp 。 故cố 彼bỉ 偈kệ 言ngôn 。 二nhị 境cảnh 不bất 近cận 受thọ 。 遠viễn 近cận 境cảnh 界giới 一nhất 。 餘dư 一nhất 向hướng 近cận 受thọ 。 二nhị 境cảnh 不bất 近cận 者giả 。 所sở 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 。 遠viễn 近cận 境cảnh 一nhất 者giả 。 所sở 謂vị 意ý 根căn 。 餘dư 一nhất 向hướng 近cận 者giả 。 謂vị 鼻tị 舌thiệt 身thân (# 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 因nhân 義nghĩa 分phân 別biệt 諸chư 入nhập 。 十thập 二nhị 入nhập 中trung 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 香hương 味vị 觸xúc 塵trần 。 是thị 無vô 記ký 法pháp 。 一nhất 向hướng 非phi 因nhân 。 色sắc 聲thanh 二nhị 塵trần 論luận 說thuyết 不bất 同đồng 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 一nhất 向hướng 非phi 因nhân 。 彼bỉ 說thuyết 。 五ngũ 塵trần 無vô 罪tội 福phước 性tánh 。 是thị 故cố 非phi 因nhân 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 有hữu 因nhân 非phi 因nhân 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 中trung 善thiện 惡ác 色sắc 聲thanh 。 一nhất 向hướng 是thị 因nhân 。 餘dư 者giả 非phi 因nhân 。 意ý 根căn 法pháp 塵trần 。 通thông 因nhân 非phi 因nhân 。 意ý 根căn 之chi 中trung 善thiện 惡ác 俱câu 者giả 。 說thuyết 之chi 為vi 因nhân 。 餘dư 者giả 非phi 因nhân 。 法pháp 塵trần 之chi 中trung 。 諸chư 業nghiệp 煩phiền 惱não 。 及cập 此thử 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 之chi 法pháp 。 判phán 之chi 為vi 因nhân 。 餘dư 者giả 非phi 因nhân (# 此thử 五ngũ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 報báo 義nghĩa 分phân 別biệt 諸chư 入nhập 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 依y 如như 成thành 實thật 。 一nhất 向hướng 是thị 報báo 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 有hữu 報báo 非phi 報báo 。 過quá 因nhân 生sanh 者giả 。 說thuyết 之chi 為vi 報báo 。 長trưởng 養dưỡng 之chi 根căn 及cập 依y 禪thiền 定định 修tu 習tập 起khởi 者giả 。 說thuyết 為vi 非phi 報báo 。 意ý 入nhập 一nhất 種chủng 。 通thông 報báo 非phi 報báo 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 成thành 實thật 唯duy 報báo 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 聲thanh 入nhập 一nhất 種chủng 一nhất 向hướng 非phi 報báo 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 彼bỉ 論luận 宣tuyên 說thuyết 。 色sắc 報báo 無vô 間gian 。 聲thanh 聲thanh 有hữu 間gian 。 是thị 故cố 非phi 報báo 。 又hựu 復phục 色sắc 報báo 。 酬thù 因nhân 已dĩ 定định 。 不bất 隨tùy 心tâm 轉chuyển 。 聲thanh 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 大đại 小tiểu 隨tùy 心tâm 輕khinh 重trọng 任nhậm 意ý 。 是thị 故cố 非phi 報báo 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 言ngôn 聲thanh 非phi 報báo 者giả 。 經kinh 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 施thí 鐘chung 鈴linh 等đẳng 得đắc 好hảo/hiếu 音âm 聲thanh 。 云vân 何hà 非phi 報báo 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 由do 施thí 鍾chung 鈴linh 得đắc 好hảo/hiếu 四tứ 大đại 。 在tại 於ư 咽yết 喉hầu 發phát 聲thanh 微vi 妙diệu 。 從tùng 其kỳ 所sở 依y 。 故cố 說thuyết 為vi 報báo 。 聲thanh 體thể 非phi 報báo 。 餘dư 之chi 四tứ 塵trần 。 通thông 報báo 非phi 報báo 。 報báo 根căn 俱câu 者giả 。 說thuyết 之chi 為vi 報báo 。 餘dư 者giả 非phi 報báo 。 問vấn 曰viết 。 外ngoại 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 等đẳng 是thị 其kỳ 依y 果quả 。 云vân 何hà 非phi 報báo 。 論luận 自tự 釋thích 言ngôn 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 風phong 。 吹xuy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 往vãng 好hảo 惡ác 處xứ 。 而nhi 所sở 往vãng 處xứ 。 不bất 由do 業nghiệp 生sanh 。 是thị 故cố 非phi 報báo 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 通thông 報báo 非phi 報báo 。 從tùng 過quá 因nhân 生sanh 。 一nhất 向hướng 是thị 報báo 。 變biến 化hóa 所sở 為vi 。 及cập 餘dư 一nhất 切thiết 。 現hiện 方phương 便tiện 起khởi 皆giai 悉tất 非phi 報báo 。 法pháp 入nhập 之chi 中trung 。 通thông 報báo 非phi 報báo 。 善thiện 惡ác 等đẳng 法pháp 。 三tam 無vô 為vi 等đẳng 。 說thuyết 為vi 非phi 報báo 。 餘dư 者giả 是thị 報báo 。 義nghĩa 別biệt 如như 是thị 。

第đệ 五ngũ 門môn 中trung 。 對đối 陰ấm 分phân 別biệt 。 陰ấm 謂vị 五ngũ 陰ấm 。 分phần/phân 一nhất 色sắc 陰ấm 。 以dĩ 為vi 十thập 入nhập 及cập 一nhất 少thiểu 分phần 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 是thị 其kỳ 十thập 入nhập 。 言ngôn 少thiểu 分phần 者giả 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 法pháp 入nhập 之chi 中trung 善thiện 惡ác 無vô 作tác 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 法pháp 入nhập 之chi 中trung 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 及cập 四tứ 大đại 等đẳng 假giả 名danh 之chi 色sắc 。 是thị 其kỳ 色sắc 陰ấm 。 故cố 言ngôn 少thiểu 分phần 。 餘dư 四tứ 陰ấm 中trung 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 分phần/phân 取thủ 識thức 陰ấm 。 以dĩ 為vi 意ý 入nhập 。 想tưởng 受thọ 及cập 行hành 。 攝nhiếp 屬thuộc 法pháp 入nhập 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 隨tùy 義nghĩa 通thông 論luận 。 一nhất 切thiết 四tứ 心tâm 能năng 生sanh 後hậu 義nghĩa 悉tất 是thị 意ý 入nhập 。 一nhất 切thiết 心tâm 識thức 從tùng 前tiền 生sanh 義nghĩa 悉tất 屬thuộc 法pháp 入nhập 。 若nhược 簡giản 五ngũ 識thức 。 五ngũ 識thức 已dĩ 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 。 是thị 其kỳ 法pháp 入nhập 。 餘dư 皆giai 意ý 入nhập 。 皆giai 是thị 通thông 名danh 意ý 根căn 攝nhiếp 故cố 。 若nhược 當đương 對đối 彼bỉ 別biệt 名danh 意ý 識thức 。 行hành 末mạt 之chi 心tâm 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 是thị 其kỳ 意ý 入nhập 。 餘dư 皆giai 法pháp 入nhập 。

第đệ 六lục 門môn 中trung 對đối 界giới 分phân 別biệt 。 此thử 十thập 二nhị 入nhập 對đối 十thập 八bát 界giới 。 云vân 何hà 分phân 別biệt 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 五ngũ 根căn 六lục 塵trần 十thập 八bát 界giới 中trung 。 即tức 為vi 十thập 一nhất 。 意ý 入nhập 之chi 中trung 分phần/phân 出xuất 六lục 識thức 。 通thông 前tiền 合hợp 為vi 十thập 八bát 界giới 義nghĩa 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 十thập 八bát 界giới 中trung 。 即tức 為vi 十thập 一nhất 。 法pháp 入nhập 之chi 中trung 開khai 分phần/phân 六lục 識thức 。 通thông 前tiền 合hợp 為vi 十thập 八bát 界giới 義nghĩa 。 彼bỉ 宗tông 六lục 識thức 。 法pháp 入nhập 攝nhiếp 故cố 。 十thập 二nhị 入nhập 義nghĩa 。 略lược 辨biện 如như 是thị 。

十thập 八bát 界giới 義nghĩa 十thập 一nhất 門môn 分phân 別biệt 釋thích 名danh 一nhất 。 三tam 聚tụ 分phân 別biệt 二nhị 。 內nội 外ngoại 分phân 別biệt 三tam 。 三tam 性tánh 分phân 別biệt 四tứ 。 就tựu 地địa 分phân 別biệt 五ngũ 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 分phân 別biệt 六lục 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 七thất 。 學học 等đẳng 分phân 別biệt 八bát 。 三tam 斷đoạn 分phân 別biệt 九cửu 。 三tam 對đối 分phân 別biệt 十thập 。 識thức 緣duyên 不bất 同đồng 十thập 一nhất )# 。

第đệ 一nhất 釋thích 名danh 。 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 及cập 與dữ 六lục 識thức 。 是thị 其kỳ 十thập 八bát 。 能năng 生sanh 曰viết 根căn 。 能năng 生sanh 識thức 故cố 。 能năng 坌bộn 名danh 塵trần 。 坌bộn 污ô 心tâm 故cố 。 然nhiên 此thử 色sắc 等đẳng 。 當đương 法pháp 立lập 名danh 名danh 六lục 境cảnh 界giới 。 而nhi 言ngôn 塵trần 者giả 。 偏thiên 對đối 染nhiễm 心tâm 以dĩ 彰chương 名danh 也dã 。 良lương 以dĩ 淨tịnh 心tâm 。 多đa 緣duyên 理lý 生sanh 。 染nhiễm 依y 事sự 起khởi 。 故cố 偏thiên 對đối 染nhiễm 以dĩ 名danh 塵trần 矣hĩ 。 能năng 了liễu 曰viết 識thức 。 了liễu 諸chư 塵trần 故cố 。 此thử 之chi 十thập 八bát 。 經kinh 名danh 為vi 界giới 。 亦diệc 名danh 為vi 性tánh 。 界giới 別biệt 名danh 界giới 。 性tánh 別biệt 名danh 性tánh 。 諸chư 法pháp 性tánh 別biệt 故cố 名danh 為vi 界giới (# 此thử 一nhất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 聚tụ 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 言ngôn 三tam 聚tụ 者giả 。 所sở 謂vị 色sắc 心tâm 。 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 一nhất 向hướng 是thị 色sắc 。 意ý 根căn 六lục 識thức 一nhất 向hướng 是thị 心tâm 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 備bị 含hàm 三tam 聚tụ 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 善thiện 惡ác 無vô 作tác 以dĩ 為vi 色sắc 法pháp 。 想tưởng 受thọ 行hành 等đẳng 以dĩ 為vi 心tâm 法pháp 。 自tự 餘dư 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 及cập 三tam 無vô 為vi 。 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 四tứ 大đại 等đẳng 色sắc 。 以dĩ 為vi 色sắc 法pháp 。 五ngũ 識thức 已dĩ 前tiền 次thứ 第đệ 滅diệt 心tâm 。 是thị 其kỳ 心tâm 法pháp 。 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 善thiện 惡ác 無vô 作tác 三tam 無vô 為vi 等đẳng 。 為vi 非phi 色sắc 心tâm 。 三tam 聚tụ 如như 是thị 。 色sắc 中trung 別biệt 以dĩ 三tam 門môn 分phân 別biệt 。 一nhất 就tựu 四tứ 大đại 分phân 別biệt 諸chư 色sắc 。 依y 如như 成thành 實thật 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 是thị 四tứ 大đại 因nhân 。 能năng 成thành 四tứ 大đại 。 不bất 為vi 大đại 成thành 。 聲thanh 塵trần 一nhất 種chủng 。 是thị 四tứ 大đại 果quả 。 依y 四tứ 大đại 生sanh 。 不bất 攬lãm 大đại 成thành 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 為vi 四tứ 大đại 成thành 。 法Pháp 界Giới 中trung 色sắc 。 義nghĩa 則tắc 不bất 定định 。 若nhược 論luận 過quá 未vị 五ngũ 塵trần 色sắc 法pháp 。 同đồng 前tiền 五ngũ 塵trần 。 不bất 為vi 大đại 成thành 。 過quá 未vị 五ngũ 根căn 。 同đồng 前tiền 五ngũ 根căn 。 為vi 四tứ 大đại 成thành 。 餘dư 外ngoại 假giả 色sắc 亦diệc 四tứ 大đại 成thành 。 四tứ 大đại 相tương 望vọng 。 得đắc 有hữu 相tương 生sanh 。 無vô 相tướng 成thành 理lý 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 。 及cập 法pháp 塵trần 色sắc 。 皆giai 四tứ 大đại 造tạo 。 觸xúc 界giới 不bất 定định 。 輕khinh 等đẳng 七thất 種chủng 。 是thị 四tứ 大đại 造tạo 。 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 。 四tứ 大đại 之chi 觸xúc 。 非phi 四tứ 大đại 造tạo 。 問vấn 曰viết 。 為vi 當đương 一nhất 種chủng 四tứ 大đại 具cụ 造tạo 諸chư 色sắc 為vi 當đương 別biệt 造tạo 。 論luận 者giả 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 宣tuyên 說thuyết 。 一nhất 種chủng 四tứ 大đại 具cụ 造tạo 諸chư 色sắc 。 有hữu 人nhân 復phục 言ngôn 。 聚tụ 者giả 同đồng 造tạo 。 異dị 者giả 別biệt 造tạo 。 雜tạp 心tâm 所sở 存tồn 。 四tứ 大đại 別biệt 造tạo 。 都đô 無vô 共cộng 理lý 。 二nhị 就tựu 對đối 分phân 別biệt 。 色sắc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 二nhị 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 三tam 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 。 色sắc 界giới 一nhất 種chủng 。 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 為vi 眼nhãn 所sở 行hành 名danh 為vi 可khả 見kiến 。 為vi 其kỳ 對đối 礙ngại 色sắc 根căn 所sở 對đối 故cố 名danh 有hữu 對đối 。 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 是thị 不bất 可khả 見kiến 有hữu 對đối 。 非phi 眼nhãn 所sở 行hành 名danh 不bất 可khả 見kiến 。 有hữu 對đối 同đồng 前tiền 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 無vô 作tác 色sắc 。 是thị 不bất 可khả 見kiến 無vô 對đối 。 非phi 眼nhãn 所sở 行hành 。 故cố 不bất 可khả 見kiến 。 為vi 意ý 所sở 緣duyên 。 不bất 為vi 對đối 礙ngại 色sắc 根căn 所sở 對đối 。 故cố 名danh 無vô 對đối 。 三tam 約ước 受thọ 分phân 別biệt 。 若nhược 有hữu 色sắc 法pháp 破phá 壞hoại 逼bức 迫bách 能năng 生sanh 覺giác 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 不bất 生sanh 覺giác 心tâm 。 名danh 為vi 不bất 受thọ 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 若nhược 現hiện 在tại 者giả 。 能năng 生sanh 受thọ 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 若nhược 在tại 過quá 未vị 不bất 生sanh 覺giác 心tâm 。 名danh 為vi 不bất 受thọ 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 在tại 於ư 現hiện 在tại 。 不bất 離ly 根căn 者giả 。 名danh 之chi 為vi 受thọ 。 餘dư 者giả 不bất 受thọ 。 聲thanh 塵trần 及cập 與dữ 法pháp 塵trần 中trung 色sắc 。 一nhất 向hướng 不bất 受thọ 。 不bất 生sanh 覺giác 故cố 。 色sắc 法pháp 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 心tâm 法pháp 。 於ư 中trung 約ước 就tựu 覺giác 觀quán 分phân 別biệt 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 五ngũ 識thức 之chi 中trung 。 定định 有hữu 覺giác 觀quán 。 意ý 根căn 意ý 識thức 。 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 義nghĩa 別biệt 三tam 種chủng 。 初sơ 禪thiền 已dĩ 還hoàn 。 定định 有hữu 覺giác 觀quán 。 中trung 間gian 禪thiền 地địa 。 無vô 覺giác 有hữu 觀quán 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 定định 無vô 覺giác 觀quán 。 問vấn 曰viết 。 五ngũ 識thức 何hà 不bất 如như 是thị 。 釋thích 言ngôn 。 五ngũ 識thức 唯duy 在tại 欲dục 界giới 初sơ 禪thiền 中trung 有hữu 。 上thượng 地địa 則tắc 無vô 。 是thị 故cố 五ngũ 識thức 唯duy 在tại 覺giác 觀quán 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 五ngũ 識thức 之chi 中trung 定định 無vô 覺giác 觀quán 。 以dĩ 五ngũ 識thức 中trung 無vô 思tư 惟duy 故cố 。 意ý 根căn 意ý 識thức 及cập 心tâm 法Pháp 界Giới 麁thô 同đồng 毘tỳ 曇đàm 。 細tế 則tắc 不bất 同đồng 。 彼bỉ 宗tông 宣tuyên 說thuyết 。 覺giác 觀quán 一nhất 心tâm 。 遍biến 通thông 三tam 界giới 。 以dĩ 是thị 心tâm 之chi 麁thô 細tế 相tương/tướng 故cố 。 就tựu 三tam 界giới 中trung 。 欲dục 界giới 地địa 心tâm 。 定định 有hữu 覺giác 觀quán 。 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 禪thiền 方phương 便tiện 有hữu 。 定định 體thể 則tắc 無vô 。 以dĩ 其kỳ 寂tịch 故cố 。 心tâm 法pháp 如như 是thị 。 次thứ 辨biện 非phi 色sắc 非phi 心tâm 之chi 法pháp 。 於ư 中trung 約ước 就tựu 有hữu 無vô 分phân 別biệt 。 若nhược 對đối 空không 理lý 。 一nhất 切thiết 法Pháp 界Giới 。 斯tư 名danh 為vi 有hữu 。 故cố 地địa 持trì 云vân 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 名danh 之chi 為vi 有hữu 。 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 隨tùy 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 三tam 無vô 為vi 法pháp 。 是thị 其kỳ 非phi 色sắc 非phi 心tâm 無vô 法pháp 。 有hữu 則tắc 不bất 定định 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 宣tuyên 說thuyết 。 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 以dĩ 為vi 非phi 色sắc 非phi 心tâm 有hữu 法pháp 。 成thành 實thật 宣tuyên 說thuyết 。 假giả 名danh 眾chúng 生sanh 善thiện 惡ác 無vô 作tác 。 以dĩ 為vi 非phi 色sắc 非phi 心tâm 。 有hữu 法pháp (# 此thử 二nhị 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 內nội 外ngoại 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 於ư 中trung 若nhược 就tựu 三tam 分phần/phân 論luận 之chi 。 六lục 根căn 是thị 內nội 。 六lục 塵trần 是thị 外ngoại 。 六lục 識thức 為vi 中trung 。 兩lưỡng 分phần/phân 論luận 之chi 。 根căn 塵trần 如như 上thượng 。 六lục 識thức 不bất 定định 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 攝nhiếp 之chi 為vi 內nội 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 內nội 界giới 說thuyết 十thập 二nhị 。 成thành 實thật 不bất 爾nhĩ 。 彼bỉ 宗tông 六lục 識thức 。 法pháp 入nhập 所sở 攝nhiếp 。 是thị 則tắc 六lục 識thức 攝nhiếp 之chi 在tại 外ngoại (# 此thử 三tam 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 性tánh 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 善thiện 惡ác 無vô 記ký 。 是thị 其kỳ 三tam 性tánh 。 依y 如như 成thành 實thật 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 及cập 與dữ 五ngũ 識thức 。 一nhất 向hướng 無vô 記ký 。 意ý 根căn 意ý 識thức 。 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 該cai 通thông 三tam 性tánh 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 香hương 味vị 觸xúc 塵trần 。 一nhất 向hướng 無vô 記ký 。 餘dư 通thông 三tam 性tánh 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 無vô 記ký 謂vị 八bát 種chủng 。 餘dư 則tắc 善thiện 不bất 善thiện 。 意ý 根căn 意ý 識thức 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 善thiện 惡ác 可khả 知tri 。 何hà 者giả 是thị 其kỳ 。 色sắc 聲thanh 五ngũ 識thức 。 善thiện 惡ác 之chi 義nghĩa 。 依y 如như 彼bỉ 宗tông 。 善thiện 心tâm 禮lễ 拜bái 讚tán 歎thán 等đẳng 事sự 。 是thị 善thiện 色sắc 聲thanh 。 惡ác 心tâm 發phát 動động 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 是thị 惡ác 色sắc 聲thanh 。 五ngũ 識thức 地địa 中trung 緣duyên 善thiện 境cảnh 界giới 而nhi 生sanh 五ngũ 識thức 。 判phán 之chi 為vi 善thiện 。 若nhược 緣duyên 可khả 貪tham 可khả 瞋sân 等đẳng 境cảnh 而nhi 生sanh 五ngũ 識thức 。 判phán 為vi 不bất 善thiện 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 宣tuyên 說thuyết 色sắc 聲thanh 該cai 通thông 三tam 性tánh 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 唯duy 說thuyết 無vô 記ký 。 釋thích 言ngôn 。 毘tỳ 曇đàm 身thân 口khẩu 二nhị 業nghiệp 。 是thị 色sắc 聲thanh 性tánh 。 故cố 通thông 三tam 性tánh 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 一nhất 切thiết 善thiện 惡ác 。 皆giai 在tại 假giả 中trung 。 實thật 中trung 則tắc 無vô 。 然nhiên 彼bỉ 論luận 中trung 。 五ngũ 塵trần 唯duy 實thật 不bất 通thông 假giả 名danh 。 故cố 無vô 善thiện 惡ác 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 善thiện 之chi 與dữ 惡ác 。 唯duy 在tại 假giả 中trung 不bất 通thông 實thật 法pháp 。 釋thích 言ngôn 。 彼bỉ 宗tông 相tương 續tục 之chi 中trung 。 方phương 有hữu 損tổn 益ích 。 一nhất 念niệm 無vô 故cố 。 又hựu 問vấn 五ngũ 識thức 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 說thuyết 通thông 三tam 性tánh 。 何hà 故cố 成thành 實thật 說thuyết 唯duy 無vô 記ký 。 釋thích 言ngôn 。 毘tỳ 曇đàm 不bất 立lập 假giả 義nghĩa 。 宣tuyên 說thuyết 善thiện 惡ác 皆giai 在tại 實thật 中trung 。 是thị 故cố 一nhất 念niệm 五ngũ 識thức 之chi 中trung 。 得đắc 有hữu 善thiện 惡ác 。 成thành 實thật 善thiện 惡ác 假giả 中trung 方phương 有hữu 。 五ngũ 識thức 唯duy 實thật 。 故cố 無vô 善thiện 惡ác 。 又hựu 復phục 毘tỳ 曇đàm 。 心tâm 法pháp 同đồng 時thời 。 五ngũ 識thức 心tâm 邊biên 。 有hữu 善thiện 惡ác 數số 。 以dĩ 王vương 從tùng 數số 。 故cố 說thuyết 善thiện 惡ác 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 心tâm 獨độc 不bất 並tịnh 。 五ngũ 識thức 心tâm 起khởi 直trực 了liễu 五ngũ 塵trần 。 更cánh 無vô 餘dư 義nghĩa 。 故cố 無vô 善thiện 惡ác 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 成thành 實thật 法pháp 中trung 五ngũ 識thức 無vô 記ký 無vô 善thiện 惡ác 者giả 。 五ngũ 識thức 之chi 心tâm 應ưng 非phi 妙diệu 行hạnh 。 釋thích 言ngôn 。 彼bỉ 宗tông 五ngũ 識thức 心tâm 體thể 。 實thật 非phi 妙diệu 行hạnh 。 五ngũ 識thức 心tâm 後hậu 行hành 中trung 無vô 過quá 。 方phương 名danh 妙diệu 行hạnh 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 報báo 境cảnh 界giới 。 根căn 識thức 唯duy 善thiện 。 塵trần 通thông 三tam 性tánh (# 此thử 四tứ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 自tự 地địa 他tha 地địa 分phân 別biệt 。 言ngôn 自tự 地địa 者giả 。 身thân 在tại 欲dục 界giới 。 於ư 自tự 地địa 中trung 。 根căn 塵trần 及cập 識thức 。 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 。 身thân 在tại 初sơ 禪thiền 。 於ư 自tự 地địa 中trung 。 六lục 根căn 具cụ 足túc 。 塵trần 但đãn 有hữu 四tứ 。 色sắc 聲thanh 觸xúc 法pháp 。 彼bỉ 無vô 段đoạn 食thực 。 故cố 無vô 香hương 味vị 。 識thức 亦diệc 有hữu 四tứ 。 除trừ 鼻tị 舌thiệt 識thức 。 無vô 香hương 味vị 故cố 。 身thân 在tại 二nhị 禪thiền 乃nãi 至chí 四tứ 禪thiền 。 於ư 自tự 地địa 中trung 。 六lục 根căn 四tứ 塵trần 與dữ 初sơ 禪thiền 同đồng 。 識thức 則tắc 不bất 定định 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 。 但đãn 有hữu 意ý 識thức 。 餘dư 識thức 皆giai 無vô 。 若nhược 無vô 餘dư 識thức 。 云vân 何hà 而nhi 得đắc 見kiến 。 色sắc 聞văn 聲thanh 覺giác 觸xúc 等đẳng 事sự 。 彼bỉ 論luận 宣tuyên 說thuyết 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 借tá 初sơ 禪thiền 識thức 。 故cố 得đắc 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 覺giác 觸xúc 。 成thành 實thật 說thuyết 彼bỉ 與dữ 初sơ 禪thiền 同đồng 。 當đương 地địa 具cụ 有hữu 眼nhãn 耳nhĩ 身thân 意ý 四tứ 種chủng 識thức 。 故cố 身thân 在tại 四tứ 空không 。 義nghĩa 則tắc 不bất 定định 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 但đãn 有hữu 意ý 根căn 意ý 識thức 法Pháp 界Giới 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 彼bỉ 根căn 塵trần 及cập 識thức 與dữ 四tứ 禪thiền 同đồng 。 大Đại 乘Thừa 說thuyết 彼bỉ 猶do 有hữu 色sắc 。 故cố 自tự 地địa 如như 是thị 。 言ngôn 他tha 地địa 者giả 。 鼻tị 舌thiệt 身thân 根căn 及cập 彼bỉ 根căn 識thức 。 唯duy 當đương 地địa 起khởi 不bất 通thông 他tha 地địa 。 眼nhãn 耳nhĩ 意ý 根căn 及cập 此thử 根căn 識thức 。 身thân 在tại 下hạ 地địa 。 於ư 上thượng 地địa 中trung 。 隨tùy 所sở 有hữu 處xứ 。 皆giai 悉tất 得đắc 起khởi 。 六lục 塵trần 之chi 中trung 香hương 味vị 及cập 觸xúc 。 唯duy 為vi 自tự 地địa 根căn 識thức 所sở 了liễu 。 不bất 通thông 他tha 地địa 。 無vô 玄huyền 知tri 故cố 。 色sắc 界giới 聲thanh 界giới 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 四tứ 禪thiền 已dĩ 還hoàn 。 隨tùy 身thân 何hà 處xứ 。 於ư 他tha 地địa 中trung 。 皆giai 得đắc 見kiến 聞văn 。 不bất 通thông 無vô 色sắc 。 大Đại 乘Thừa 所sở 說thuyết 。 色sắc 界giới 已dĩ 還hoàn 。 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 同đồng 。 無vô 色sắc 界giới 中trung 。 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 。 說thuyết 彼bỉ 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 之chi 人nhân 。 在tại 無vô 色sắc 界giới 。 於ư 他tha 地địa 中trung 所sở 有hữu 色sắc 聲thanh 。 皆giai 不bất 見kiến 聞văn 。 心tâm 微vi 劣liệt 故cố 。 此thử 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 。 菩Bồ 薩Tát 在tại 彼bỉ 。 於ư 他tha 地địa 中trung 。 一nhất 切thiết 色sắc 聲thanh 。 皆giai 得đắc 見kiến 聞văn 。 心tâm 自tự 在tại 故cố 。 根căn 明minh 利lợi 故cố 。 此thử 異dị 小Tiểu 乘Thừa 。 法Pháp 界Giới 不bất 定định 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 有hữu 漏lậu 法Pháp 界Giới 。 四tứ 禪thiền 已dĩ 還hoàn 。 隨tùy 身thân 何hà 處xứ 。 於ư 他tha 地địa 中trung 。 皆giai 得đắc 緣duyên 知tri 。 生sanh 住trụ 無vô 色sắc 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 唯duy 緣duyên 自tự 地địa 及cập 上thượng 地địa 法pháp 。 不bất 緣duyên 下hạ 地địa 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 無vô 色sắc 不bất 緣duyên 下hạ 地địa 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 法Pháp 界Giới 。 則tắc 不bất 如như 是thị 。 於ư 他tha 地địa 中trung 。 隨tùy 身thân 何hà 處xứ 。 皆giai 得đắc 緣duyên 知tri 。 不bất 簡giản 上thượng 下hạ 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 一nhất 切thiết 他tha 地địa 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 隨tùy 身thân 何hà 處xứ 。 皆giai 得đắc 緣duyên 知tri 。 然nhiên 彼bỉ 論luận 中trung 。 說thuyết 無vô 色sắc 界giới 。 雖tuy 緣duyên 下hạ 地địa 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 。 心tâm 不bất 通thông 暢sướng 。 如như 燒thiêu 筋cân 羽vũ 。 非phi 是thị 不bất 緣duyên 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 與dữ 成thành 實thật 同đồng 。 問vấn 曰viết 。 有hữu 人nhân 身thân 在tại 欲dục 界giới 用dụng 初sơ 禪thiền 眼nhãn 。 見kiến 自tự 地địa 色sắc 及cập 他tha 地địa 色sắc 。 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 何hà 地địa 所sở 攝nhiếp 。 釋thích 言ngôn 。 所sở 生sanh 初sơ 禪thiền 地địa 攝nhiếp 。 依y 眼nhãn 生sanh 故cố 。

又hựu 問vấn 。

有hữu 人nhân 身thân 在tại 欲dục 界giới 及cập 初sơ 禪thiền 地địa 用dụng 二nhị 禪thiền 眼nhãn 。 乃nãi 至chí 用dụng 彼bỉ 四tứ 禪thiền 地địa 眼nhãn 。 見kiến 自tự 地địa 色sắc 及cập 他tha 地địa 色sắc 。 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 何hà 地địa 所sở 攝nhiếp 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 皆giai 初sơ 禪thiền 攝nhiếp 。 彼bỉ 宗tông 之chi 中trung 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 皆giai 無vô 眼nhãn 識thức 。 借tá 初sơ 禪thiền 識thức 。 了liễu 諸chư 色sắc 故cố 所sở 言ngôn 借tá 者giả 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 所sở 有hữu 眼nhãn 識thức 與dữ 初sơ 禪thiền 識thức 。 麁thô 細tế 相tương 似tự 。 是thị 故cố 言ngôn 借tá 。 不bất 從tùng 彼bỉ 來lai 說thuyết 為vi 借tá 矣hĩ 。 有hữu 人nhân 身thân 生sanh 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 用dụng 自tự 地địa 眼nhãn 及cập 他tha 地địa 眼nhãn 。 見kiến 自tự 地địa 色sắc 及cập 他tha 地địa 色sắc 。 所sở 生sanh 眼nhãn 識thức 當đương 知tri 。 亦diệc 是thị 初sơ 禪thiền 所sở 攝nhiếp 。 類loại 上thượng 可khả 知tri 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 一nhất 切thiết 眼nhãn 識thức 。 隨tùy 眼nhãn 處xứ 說thuyết 。 不bất 借tá 下hạ 識thức 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 文văn 無vô 定định 判phán 。 多đa 同đồng 成thành 實thật 。 無vô 借tá 識thức 故cố 。 眼nhãn 識thức 既ký 然nhiên 。 耳nhĩ 識thức 同đồng 爾nhĩ 。 若nhược 論luận 身thân 識thức 。 初sơ 禪thiền 已dĩ 還hoàn 。 即tức 當đương 地địa 說thuyết 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 。 所sở 覺giác 之chi 觸xúc 。 必tất 在tại 當đương 地địa 。 所sở 生sanh 之chi 識thức 。 亦diệc 初sơ 禪thiền 攝nhiếp (# 此thử 五ngũ 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 有hữu 為vi 無vô 為vi 分phân 別biệt 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 前tiền 之chi 十thập 七thất 。 一nhất 向hướng 有hữu 為vi 。 法Pháp 界Giới 該cai 通thông 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 色sắc 法pháp 心tâm 法pháp 非phi 色sắc 心tâm 法pháp 。 是thị 其kỳ 有hữu 為vi 。 虛hư 空không 數số 滅diệt 及cập 非phi 數số 滅diệt 。 是thị 其kỳ 無vô 為vi 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 真chân 實thật 根căn 識thức 體thể 則tắc 無vô 為vi 。 用dụng 現hiện 有hữu 為vi 。 六lục 塵trần 之chi 中trung 。 三tam 無vô 為vi 法pháp 。 一nhất 向hướng 無vô 為vi 。 自tự 餘dư 一nhất 切thiết 。 就tựu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 實thật 報báo 說thuyết 者giả 。 是thị 其kỳ 無vô 為vi 。 餘dư 者giả 有hữu 為vi (# 此thử 六lục 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 分phân 別biệt 。 毘tỳ 曇đàm 法pháp 中trung 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 及cập 與dữ 五ngũ 識thức 。 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 。 從tùng 漏lậu 生sanh 故cố 。 漏lậu 依y 住trụ 故cố 。 意ý 根căn 意ý 識thức 。 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 。 若nhược 斷đoạn 漏lậu 故cố 。 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 若nhược 不bất 生sanh 漏lậu 名danh 無vô 漏lậu 者giả 。 凡phàm 夫phu 諸chư 界giới 。 一nhất 向hướng 有hữu 漏lậu 無Vô 學Học 諸chư 界giới 。 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 學học 人nhân 不bất 定định 。 已dĩ 斷đoạn 結kết 處xứ 。 一nhất 切thiết 無vô 漏lậu 。 未vị 斷đoạn 結kết 處xứ 。 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 報báo 根căn 識thức 。 體thể 則tắc 無vô 漏lậu 。 明minh 現hiện 有hữu 漏lậu 。 六lục 塵trần 之chi 中trung 。 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 就tựu 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 實thật 報báo 說thuyết 者giả 。 是thị 其kỳ 無vô 漏lậu 。 餘dư 是thị 有hữu 漏lậu 。 法pháp 塵trần 之chi 中trung 。 數số 滅diệt 無vô 為vi 。 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 。 餘dư 如như 五ngũ 塵trần (# 此thử 七thất 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 學học 等đẳng 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 法pháp 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 是thị 學học 法pháp 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 無vô 漏lậu 之chi 因nhân 。 二nhị 無Vô 學Học 法pháp 。 謂vị 三tam 乘thừa 人nhân 無vô 漏lậu 之chi 果quả 。 三tam 者giả 非phi 學học 及cập 非phi 無Vô 學Học 。 謂vị 餘dư 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 諸chư 法pháp 及cập 三tam 無vô 為vi 。 學học 等đẳng 如như 是thị 。 小Tiểu 乘Thừa 法pháp 中trung 。 意ý 根căn 意ý 識thức 。 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 義nghĩa 通thông 三tam 種chủng 。 無vô 漏lậu 之chi 因nhân 。 及cập 學học 等đẳng 見kiến 。 說thuyết 之chi 為vi 學học 。 學học 人nhân 汎# 爾nhĩ 遊du 觀quan 無vô 漏lậu 不bất 斷đoạn 結kết 者giả 。 名danh 學học 等đẳng 見kiến 。 無vô 漏lậu 極cực 果quả 及cập 彼bỉ 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 智trí 者giả 。 說thuyết 為vi 無Vô 學Học 。 何hà 者giả 是thị 其kỳ 。 無vô 漏lậu 極cực 果quả 。 所sở 謂vị 盡tận 智trí 。 及cập 無Vô 生Sanh 智Trí 。 何hà 者giả 是thị 其kỳ 。 無Vô 學Học 等đẳng 見kiến 。 謂vị 無Vô 學Học 人nhân 遊du 觀quan 無vô 漏lậu 。 自tự 餘dư 意ý 根căn 意ý 識thức 法Pháp 界Giới 。 說thuyết 為vi 非phi 學học 及cập 非phi 無Vô 學Học 。 餘dư 十thập 五ngũ 界giới 。 一nhất 向hướng 非phi 學học 及cập 非phi 無Vô 學Học 。 大Đại 乘Thừa 所sở 辨biện 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 十thập 八bát 界giới 法pháp 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 同đồng 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 十thập 八bát 界giới 法pháp 。 皆giai 通thông 三tam 種chủng 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 報báo 境cảnh 界giới 根căn 塵trần 及cập 識thức 。 悉tất 名danh 為vi 學học 。 如như 地địa 持trì 說thuyết 。 種chủng 性tánh 菩Bồ 薩Tát 六lục 入nhập 殊thù 勝thắng 。 無vô 始thỉ 法pháp 爾nhĩ 。 及cập 從tùng 先tiên 來lai 修tu 善thiện 。 所sở 得đắc 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 是thị 學học 六lục 根căn 。 依y 此thử 生sanh 心tâm 。 是thị 學học 六lục 識thức 。 實thật 報báo 所sở 得đắc 淨tịnh 土độ 境cảnh 界giới 。 及cập 依y 三tam 昧muội 所sở 現hiện 境cảnh 界giới 。 是thị 學học 六lục 塵trần 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 實thật 報báo 境cảnh 界giới 根căn 塵trần 及cập 識thức 。 是thị 其kỳ 無Vô 學Học 。 餘dư 者giả 非phi 學học 及cập 非phi 無Vô 學Học 此thử 八bát 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 斷đoạn 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 言ngôn 三tam 斷đoạn 者giả 。 一nhất 是thị 見kiến 斷đoạn 。 二nhị 是thị 修tu 斷đoạn 。 三tam 是thị 無vô 斷đoạn 。 見kiến 諦Đế 斷đoạn 法pháp 名danh 為vi 見kiến 斷đoạn 。 修tu 道Đạo 斷đoạn 法pháp 名danh 為vi 修tu 斷đoạn 。 自tự 餘dư 無vô 漏lậu 無vô 為vi 法Pháp 。 等đẳng 名danh 為vi 無vô 斷đoạn 。 依y 如như 毘tỳ 曇đàm 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 及cập 與dữ 五ngũ 識thức 。 此thử 十thập 五ngũ 界giới 唯duy 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 自tự 餘dư 三tam 界giới 。 亦diệc 見kiến 諦Đế 斷đoạn 。 亦diệc 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 亦diệc 是thị 無vô 斷đoạn 。 見kiến 惑hoặc 俱câu 者giả 。 說thuyết 為vi 見kiến 斷đoạn 。 修tu 惑hoặc 俱câu 者giả 。 說thuyết 為vi 修tu 斷đoạn 。 餘dư 名danh 無vô 斷đoạn 。 若nhược 依y 成thành 實thật 。 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 及cập 與dữ 五ngũ 識thức 。 通thông 見kiến 諦Đế 斷đoạn 及cập 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 不bất 通thông 無vô 斷đoạn 。 斷đoạn 見kiến 惑hoặc 故cố 。 令linh 彼bỉ 三tam 塗đồ 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 五ngũ 識thức 不bất 生sanh 。 判phán 為vi 見kiến 斷đoạn 。 斷đoạn 修tu 惑hoặc 故cố 。 令linh 彼bỉ 人nhân 天thiên 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 五ngũ 識thức 不bất 起khởi 。 判phán 為vi 修tu 斷đoạn 。 故cố 彼bỉ 論luận 言ngôn 。 見kiến 斷đoạn 法pháp 者giả 。 謂vị 示thị 相tương/tướng 我ngã 慢mạn 及cập 彼bỉ 所sở 起khởi 諸chư 餘dư 法pháp 也dã 。 修tu 斷đoạn 法pháp 者giả 。 不bất 示thị 相tương/tướng 慢mạn 及cập 彼bỉ 所sở 起khởi 諸chư 餘dư 法pháp 也dã 。 見kiến 諦Đế 惑hoặc 體thể 。 是thị 示thị 相tương/tướng 慢mạn 。 所sở 起khởi 業nghiệp 報báo 。 是thị 其kỳ 餘dư 法pháp 。 修tu 道Đạo 惑hoặc 體thể 。 不bất 示thị 相tương/tướng 慢mạn 所sở 起khởi 業nghiệp 果quả 。 是thị 其kỳ 餘dư 法pháp 。 彼bỉ 成thành 實thật 中trung 。 斷đoạn 因nhân 果quả 喪táng 。 斯tư 名danh 數số 滅diệt 。 是thị 故cố 見kiến 修tu 二nhị 種chủng 惑hoặc 果quả 。 從tùng 其kỳ 根căn 本bổn 說thuyết 為vi 見kiến 斷đoạn 。 及cập 修tu 道Đạo 斷đoạn 。 意ý 根căn 意ý 識thức 。 及cập 與dữ 法Pháp 界Giới 。 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 中trung 。 十thập 八bát 界giới 法pháp 。 皆giai 通thông 三tam 種chủng 。 初Sơ 地Địa 所sở 除trừ 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 十thập 八bát 界giới 法pháp 。 斯tư 名danh 見kiến 斷đoạn 。 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 一nhất 切thiết 所sở 除trừ 十thập 八bát 界giới 法pháp 。 是thị 其kỳ 修tu 斷đoạn 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 實thật 報báo 所sở 成thành 根căn 識thức 無vô 斷đoạn 。 塵trần 通thông 三tam 種chủng 此thử 九cửu 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 就tựu 三tam 對đối 分phân 別biệt 諸chư 界giới 。 言ngôn 三tam 對đối 者giả 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 一nhất 境cảnh 界giới 有hữu 對đối 。 二nhị 障chướng 礙ngại 有hữu 對đối 。 三tam 緣duyên 有hữu 對đối 。 境cảnh 界giới 有hữu 對đối 者giả 。 一nhất 切thiết 色sắc 根căn 及cập 心tâm 心tâm 法pháp 。 能năng 於ư 外ngoại 境cảnh 囑chúc 對đối 分phần/phân 了liễu 名danh 境cảnh 有hữu 對đối 。 於ư 此thử 門môn 中trung 。 六lục 根căn 六lục 識thức 及cập 心tâm 法Pháp 界Giới 。 是thị 其kỳ 有hữu 對đối 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 及cập 法Pháp 界Giới 中trung 非phi 心tâm 之chi 法pháp 。 是thị 其kỳ 無vô 對đối 。 以dĩ 非phi 情tình 故cố 。 障chướng 有hữu 對đối 者giả 。 色sắc 根căn 色sắc 塵trần 共cộng 相tương 礙ngại 對đối 。 障chướng 隔cách 不bất 通thông 名danh 障chướng 有hữu 對đối 。 於ư 此thử 門môn 中trung 十thập 界giới 有hữu 對đối 。 所sở 謂vị 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 根căn 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 餘dư 七thất 心tâm 界giới 及cập 心tâm 法Pháp 界Giới 。 一nhất 向hướng 無vô 對đối 。 非phi 是thị 色sắc 色sắc 相tướng 對đối 礙ngại 故cố 。 問vấn 曰viết 。 若nhược 使sử 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 是thị 障chướng 礙ngại 者giả 。 眼nhãn 等đẳng 根căn 處xứ 不bất 應ưng 得đắc 有hữu 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 。 若nhược 得đắc 有hữu 者giả 便tiện 非phi 障chướng 礙ngại 。 論luận 言ngôn 。 各các 住trụ 極cực 微vi 聚tụ 故cố 猶do 名danh 障chướng 礙ngại 。 緣duyên 有hữu 對đối 者giả 。 心tâm 心tâm 法pháp 等đẳng 。 對đối 境cảnh 能năng 緣duyên 名danh 緣duyên 有hữu 對đối 。 於ư 此thử 門môn 中trung 。 七thất 界giới 少thiểu 分phần 。 是thị 其kỳ 有hữu 對đối 。 謂vị 七thất 心tâm 界giới 法Pháp 界Giới 少thiểu 分phần 。 餘dư 者giả 無vô 對đối 。 以dĩ 無vô 緣duyên 故cố (# 此thử 十thập 門môn 竟cánh )# 。

次thứ 約ước 諸chư 識thức 明minh 緣duyên 不bất 同đồng 。 如như 雜tạp 心tâm 說thuyết 。 色sắc 界giới 二nhị 識thức 識thức 。 乃nãi 至chí 觸xúc 亦diệc 然nhiên 。 諸chư 餘dư 十thập 三tam 界giới 。 一nhất 向hướng 意ý 識thức 緣duyên 。 此thử 乃nãi 宣tuyên 說thuyết 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 當đương 分phân 為vi 彼bỉ 五ngũ 識thức 所sở 緣duyên 。 意ý 識thức 通thông 緣duyên 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 亦diệc 得đắc 緣duyên 之chi 。 自tự 餘dư 六lục 根căn 六lục 識thức 法pháp 塵trần 。 五ngũ 識thức 不bất 了liễu 。 唯duy 意ý 識thức 緣duyên 。 成thành 實thật 法pháp 中trung 文văn 無vô 定định 判phán 。 人nhân 釋thích 不bất 同đồng 。 有hữu 人nhân 釋thích 言ngôn 。 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 有hữu 人nhân 復phục 言ngôn 。 六lục 根căn 六lục 識thức 及cập 與dữ 法pháp 塵trần 與dữ 毘tỳ 曇đàm 同đồng 。 唯duy 意ý 識thức 緣duyên 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 唯duy 五ngũ 識thức 緣duyên 。 意ý 識thức 不bất 緣duyên 。 若nhược 意ý 識thức 緣duyên 。 盲manh 應ưng 見kiến 色sắc 。 聾lung 應ưng 聞văn 聲thanh 。 不bất 觸xúc 之chi 物vật 。 應ưng 知tri 堅kiên 軟nhuyễn 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 以dĩ 盲manh 聾lung 等đẳng 不bất 見kiến 聞văn 故cố 。 明minh 意ý 不bất 緣duyên 。 大đại 智trí 論luận 中trung 。 同đồng 此thử 後hậu 釋thích 。 據cứ 實thật 論luận 之chi 。 意ý 識thức 通thông 緣duyên 一nhất 切thiết 五ngũ 塵trần 。 但đãn 不bất 分phân 了liễu 。 何hà 故cố 得đắc 知tri 。 如như 人nhân 現hiện 在tại 緣duyên 於ư 十thập 方phương 一nhất 切thiết 。 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 等đẳng 。 明minh 知tri 通thông 緣duyên 。 所sở 以dĩ 不bất 了liễu 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 。 非phi 意ý 正chánh 境cảnh 。 是thị 故cố 不bất 了liễu 。 若nhược 得đắc 通thông 緣duyên 。 龍long 樹thụ 何hà 故cố 宣tuyên 說thuyết 意ý 識thức 不bất 知tri 五ngũ 塵trần 。 釋thích 言ngôn 。 龍long 樹thụ 云vân 不bất 知tri 者giả 。 不bất 如như 五ngũ 識thức 知tri 之chi 顯hiển 了liễu 。 故cố 言ngôn 不bất 知tri 。 非phi 全toàn 不bất 緣duyên 。 十thập 八bát 界giới 義nghĩa 。 略lược 之chi 云vân 爾nhĩ 。

二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 義nghĩa

二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 出xuất 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 從tùng 因nhân 有hữu 果quả 。 故cố 名danh 為vi 有hữu 。 有hữu 別biệt 不bất 同đồng 。 為vi 二nhị 十thập 五ngũ 。 何hà 者giả 是thị 乎hồ 。 如như 經Kinh 中trung 說thuyết 。 欲dục 界giới 十thập 四tứ 。 所sở 謂vị 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 及cập 與dữ 修tu 羅la 。 即tức 以dĩ 為vi 四tứ 。 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 復phục 以dĩ 為vi 四tứ 。 通thông 前tiền 為vi 八bát 。 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 復phục 以dĩ 為vi 六lục 。 通thông 前tiền 十thập 四tứ 。 色sắc 界giới 有hữu 七thất 。 通thông 前tiền 合hợp 為vi 二nhị 十thập 一nhất 有hữu 。 彼bỉ 四tứ 禪thiền 地địa 即tức 以dĩ 為vi 四tứ 。 中trung 間gian 梵Phạm 王Vương 以dĩ 為vi 第đệ 五ngũ 。 無vô 想tưởng 天thiên 處xứ 以dĩ 為vi 第đệ 六lục 。 一nhất 切thiết 淨tịnh 居cư 合hợp 為vi 第đệ 七thất 。 無vô 色sắc 有hữu 四tứ 。 謂vị 四tứ 空không 處xứ 通thông 前tiền 合hợp 為vi 二nhị 十thập 五ngũ 也dã 。 問vấn 曰viết 。 何hà 故cố 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 分phân 為vi 四tứ 種chủng 。 五ngũ 淨tịnh 居cư 等đẳng 合hợp 之chi 為vi 一nhất 。 釋thích 言ngôn 。 離ly 合hợp 各các 隨tùy 所sở 宜nghi 。 今kim 據cứ 一nhất 門môn 且thả 分phần/phân 如như 是thị 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 辨biện 之chi 麁thô 爾nhĩ 。

四tứ 十thập 居cư 止chỉ 義nghĩa

言ngôn 居cư 止chỉ 者giả 。 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 所sở 居cư 住trú 處xứ 。 名danh 為vi 居cư 止chỉ 。 止chỉ 處xứ 不bất 同đồng 。 分phân 為vi 四tứ 十thập 。 於ư 中trung 欲dục 界giới 有hữu 二nhị 十thập 處xứ 。 八bát 大đại 地địa 獄ngục 。 即tức 以dĩ 為vi 八bát 。 畜súc 生sanh 餓ngạ 鬼quỷ 。 復phục 以dĩ 為vi 二nhị 。 通thông 前tiền 為vi 十thập 。 四tứ 天thiên 下hạ 人nhân 。 并tinh 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 復phục 以dĩ 為vi 十thập 。 通thông 前tiền 二nhị 十thập 。 色sắc 界giới 地địa 中trung 有hữu 其kỳ 十thập 六lục 。 初sơ 禪thiền 有hữu 二nhị 。 謂vị 梵Phạm 身Thân 天Thiên 。 及cập 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 初sơ 禪thiền 地địa 中trung 有hữu 大đại 梵Phạm 王Vương 。 何hà 故cố 不bất 說thuyết 。 與dữ 梵Phạm 輔phụ 天thiên 。 同đồng 在tại 一nhất 處xứ 。 故cố 不bất 別biệt 論luận 。 二nhị 禪thiền 有hữu 三tam 。 謂vị 少thiểu 光quang 天thiên 無Vô 量Lượng 光Quang 天Thiên 。 及cập 光Quang 音Âm 天Thiên 。 通thông 前tiền 為vi 五ngũ 。 三tam 禪thiền 有hữu 三tam 。 謂vị 少thiểu 淨tịnh 天thiên 無Vô 量Lượng 淨Tịnh 天Thiên 。 及cập 遍Biến 淨Tịnh 天Thiên 。 通thông 前tiền 為vi 八bát 。 四tứ 禪thiền 地địa 中trung 。 當đương 分phân 為vi 三tam 。 所sở 謂vị 福phước 愛ái 福phước 生sanh 廣quảng 果quả 。 通thông 前tiền 十thập 一nhất 。 及cập 五ngũ 那na 含hàm 通thông 前tiền 十thập 六lục 。 無vô 想tưởng 與dữ 彼bỉ 廣quảng 果quả 一nhất 處xứ 。 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 。 以dĩ 此thử 十thập 六lục 。 通thông 前tiền 合hợp 為vi 三tam 十thập 六lục 處xứ 。 無vô 色sắc 四tứ 天thiên 。 通thông 前tiền 四tứ 十thập 。 若nhược 就tựu 色sắc 界giới 。 別biệt 分phần/phân 大đại 梵Phạm 。 及cập 無Vô 想Tưởng 天Thiên 。 是thị 則tắc 居cư 止chỉ 。 有hữu 四tứ 十thập 二nhị 。 居cư 止chỉ 如như 是thị 。

大Đại 乘Thừa 義Nghĩa 章Chương 卷quyển 第đệ 八bát (# 末mạt 終chung )#