二Nhị 諦Đế 義Nghĩa 卷quyển 下hạ

胡hồ 吉cát 藏tạng 撰soạn

次thứ 明minh 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 第đệ 三tam 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 橫hoạnh/hoành 無vô 不bất 多đa 條điều 緒tự 。 竪thụ 入nhập 極cực 自tự 深thâm 玄huyền 。 今kim 且thả 略lược 出xuất 三tam 處xứ 經kinh 文văn 。 明minh 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 。 一nhất 者giả 即tức 向hướng 所sở 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 世thế 諦đế 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 二nhị 者giả 大đại 品phẩm 經kinh 。 空không 即tức 色sắc 色sắc 即tức 空không 離ly 空không 無vô 色sắc 離ly 色sắc 無vô 空không 。 三tam 者giả 淨tịnh 名danh 經kinh 。 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 然nhiên 此thử 三tam 經kinh 文văn 。 雖tuy 異dị 意ý 同đồng 也dã 。 問vấn 此thử 三tam 經kinh 來lai 意ý 若nhược 為vi 異dị 耶da 。 解giải 云vân 。 此thử 三tam 經kinh 來lai 意ý 是thị 同đồng 。 言ngôn 不bất 無vô 奢xa 切thiết 。 何hà 者giả 涅Niết 槃Bàn 經kinh 言ngôn 奢xa 。 大đại 品phẩm 淨tịnh 名danh 經kinh 言ngôn 切thiết 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 奢xa 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 世thế 諦đế 即tức 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 云vân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 即tức 世thế 諦đế 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 言ngôn 奢xa 。 大đại 品phẩm 淨tịnh 名danh 切thiết 者giả 。 大đại 品phẩm 色sắc 即tức 是thị 空không 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 淨tịnh 名danh 亦diệc 爾nhĩ 。 所sở 以dĩ 為vi 切thiết 也dã 又hựu 涅Niết 槃Bàn 經kinh 。 但đãn 明minh 世thế 諦đế 即tức 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 明minh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 即tức 世thế 諦đế 。 通thông 皆giai 得đắc 。 世thế 諦đế 既ký 即tức 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 豈khởi 不bất 即tức 世thế 諦đế 。 但đãn 涅Niết 槃Bàn 隻chỉ 用dụng 故cố 。 世thế 諦đế 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 也dã 。 若nhược 大đại 品phẩm 經kinh 則tắc 平bình 道đạo 雙song 用dụng 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 色sắc 即tức 空không 也dã 。 問vấn 何hà 意ý 涅Niết 槃Bàn 隻chỉ 說thuyết 大đại 品phẩm 雙song 明minh 耶da 。 解giải 云vân 。 通thông 皆giai 例lệ 也dã 問vấn 經kinh 既ký 不bất 例lệ 。 汝nhữ 何hà 得đắc 輒triếp 例lệ 耶da 。 今kim 明minh 所sở 以dĩ 不bất 例lệ 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 正chánh 釋thích 諦đế 義nghĩa 。 明minh 唯duy 真chân 是thị 實thật 故cố 。 唯duy 真chân 是thị 諦đế 。 俗tục 即tức 虛hư 妄vọng 非phi 實thật 。 故cố 俗tục 即tức 非phi 諦đế 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 但đãn 明minh 世thế 諦đế 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 不bất 得đắc 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 即tức 世thế 諦đế 也dã 。 若nhược 是thị 大đại 品phẩm 不bất 為vi 釋thích 諦đế 義nghĩa 。 直trực 明minh 空không 即tức 色sắc 色sắc 即tức 空không 平bình 道đạo 用dụng 也dã 。 淨tịnh 名danh 亦diệc 是thị 隻chỉ 用dụng 。 唯duy 得đắc 言ngôn 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 不bất 得đắc 言ngôn 空không 性tánh 自tự 色sắc 非phi 空không 滅diệt 色sắc 。 通thông 即tức 皆giai 得đắc 。 而nhi 今kim 但đãn 言ngôn 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 者giả 。 正chánh 對đối 二Nhị 乘Thừa 有hữu 所sở 得đắc 人nhân 義nghĩa 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 折chiết 色sắc 求cầu 空không 。 對đối 此thử 故cố 。 明minh 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 滅diệt 除trừ 此thử 色sắc 然nhiên 後hậu 方phương 空không 。 此thử 即tức 開khai 兩lưỡng 觀quán 分phần/phân 二nhị 空không 。 明minh 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 折chiết 色sắc 空không 觀quán 。 大Đại 乘Thừa 人nhân 即tức 色sắc 空không 觀quán 。 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 折chiết 色sắc 空không 。 大Đại 乘Thừa 色sắc 本bổn 性tánh 空không 。 為vi 是thị 故cố 。 但đãn 明minh 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 也dã 。 雖tuy 有hữu 三tam 經kinh 文văn 。 諸chư 師sư 多đa 就tựu 大đại 品phẩm 經kinh 。 明minh 色sắc 即tức 空không 空không 即tức 色sắc 也dã 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 難nan 解giải 。 大đại 忍Nhẫn 法Pháp 師sư 云vân 。 我ngã 三tam 十thập 年niên 。 思tư 此thử 義nghĩa 不bất 解giải 。 值trị 山sơn 中trung 法Pháp 師sư 得đắc 悟ngộ 。 此thử 師sư 既ký 悟ngộ 始thỉ 信tín 三tam 論luận 云vân 云vân 。 由do 來lai 釋thích 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 者giả 。 有hữu 三tam 大đại 法Pháp 師sư 。 光quang 宅trạch 無vô 別biệt 釋thích 。 此thử 師sư 法pháp 華hoa 盛thịnh 行hành 成thành 論luận 永vĩnh 絕tuyệt 也dã 。 今kim 出xuất 莊trang 嚴nghiêm 開khai 善thiện 龍long 光quang 三tam 人nhân 釋thích 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 緣duyên 假giả 無vô 可khả 以dĩ 異dị 空không 故cố 俗tục 即tức 真chân 。 四tứ 忘vong 無vô 可khả 以dĩ 異dị 有hữu 故cố 真chân 即tức 俗tục 。 雖tuy 俗tục 即tức 真chân 。 終chung 不bất 可khả 以dĩ 名danh 相tướng 為vi 無vô 名danh 相tướng 。 雖tuy 真chân 即tức 俗tục 。 終chung 不bất 可khả 以dĩ 無vô 名danh 相tướng 為vi 名danh 相tướng 故cố 。 二nhị 諦đế 不bất 異dị 為vi 相tương/tướng 即tức 也dã 。 次thứ 開khai 善thiện 解giải 云vân 。 假giả 無vô 自tự 體thể 。 生sanh 而nhi 非phi 有hữu 。 故cố 俗tục 即tức 真chân 。 真chân 無vô 體thể 可khả 假giả 故cố 真chân 即tức 俗tục 。 俗tục 即tức 真chân 。 離ly 無vô 無vô 有hữu 。 真chân 即tức 俗tục 。 離ly 有hữu 無vô 無vô 故cố 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 中trung 道đạo 即tức 二nhị 諦đế 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 二nhị 諦đế 即tức 中trung 道đạo 。 問vấn 開khai 善thiện 明minh 中trung 道đạo 莊trang 嚴nghiêm 不bất 明minh 中trung 道đạo 。 何hà 意ý 爾nhĩ 耶da 。 解giải 云vân 。 莊trang 嚴nghiêm 不bất 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 故cố 。 不bất 明minh 中trung 道đạo 。 開khai 善thiện 明minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 故cố 。 彼bỉ 云vân 。 二nhị 諦đế 是thị 不bất 二nhị 一nhất 真chân 之chi 極cực 理lý 。 是thị 故cố 明minh 中trung 道đạo 也dã 。 次thứ 龍long 光quang 解giải 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 。 此thử 師sư 是thị 開khai 善thiện 大đại 學học 士sĩ 。 彼bỉ 云vân 。 空không 色sắc 不bất 相tương 離ly 。 為vi 空không 即tức 色sắc 色sắc 即tức 空không 。 如như 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 我ngã 此thử 土thổ/độ 常thường 淨tịnh 。 此thử 明minh 淨tịnh 土độ 即tức 在tại 穢uế 土thổ/độ 處xứ 故cố 。 言ngôn 此thử 土thổ/độ 淨tịnh 。 非phi 是thị 淨tịnh 穢uế 混hỗn 成thành 一nhất 土thổ/độ 。 何hà 者giả 。 淨tịnh 土độ 是thị 淨tịnh 報báo 。 穢uế 土thổ/độ 是thị 穢uế 報báo 。 淨tịnh 土độ 淨tịnh 業nghiệp 感cảm 。 穢uế 土thổ/độ 穢uế 業nghiệp 感cảm 。 既ký 有hữu 淨tịnh 報báo 穢uế 報báo 淨tịnh 業nghiệp 穢uế 業nghiệp 故cố 不bất 得đắc 一nhất 。 但đãn 不bất 相tương 離ly 為vi 即tức 也dã 。 然nhiên 此thử 三tam 師sư 釋thích 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 人nhân 。 何hà 者giả 。 開khai 善thiện 與dữ 莊trang 嚴nghiêm 明minh 一nhất 體thể 。 龍long 光quang 明minh 異dị 體thể 。 釋thích 雖tuy 眾chúng 多đa 。 不bất 出xuất 一nhất 異dị 。 故cố 此thử 三tam 人nhân 攝nhiếp 一nhất 切thiết 人nhân 也dã 。 龍long 光quang 明minh 異dị 體thể 。 此thử 義nghĩa 自tự 反phản 經kinh 。 不bất 須tu 更cánh 難nan 。 今kim 且thả 難nạn/nan 莊trang 嚴nghiêm 開khai 善thiện 二nhị 家gia 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 緣duyên 假giả 不bất 異dị 真chân 。 四tứ 忘vong 不bất 異dị 俗tục 。 名danh 相tướng 終chung 不bất 為vi 無vô 名danh 相tướng 。 無vô 名danh 相tướng 不bất 為vi 名danh 相tướng 。 此thử 言ngôn 自tự 相tương 反phản 。 汝nhữ 既ký 真chân 即tức 俗tục 俗tục 即tức 真chân 。 名danh 相tướng 為vi 無vô 名danh 相tướng 。 無vô 名danh 相tướng 為vi 名danh 相tướng 。 那na 得đắc 俗tục 即tức 真chân 。 名danh 相tướng 不bất 得đắc 為vi 無vô 名danh 相tướng 耶da 。 彼bỉ 師sư 云vân 。 我ngã 名danh 相tướng 復phục 有hữu 即tức 無vô 名danh 相tướng 義nghĩa 也dã 。 又hựu 責trách 。 汝nhữ 若nhược 名danh 相tướng 即tức 無vô 名danh 相tướng 。 可khả 得đắc 世thế 諦đế 無vô 名danh 相tướng 真Chân 諦Đế 有hữu 名danh 相tướng 不phủ 。 彼bỉ 云vân 。 真Chân 諦Đế 終chung 無vô 名danh 相tướng 。 俗tục 諦đế 終chung 有hữu 名danh 相tướng 。 若nhược 爾nhĩ 。 終chung 是thị 二nhị 見kiến 。 不bất 得đắc 相tương/tướng 即tức 也dã 。 彼bỉ 云vân 。 我ngã 體thể 常thường 即tức 。 但đãn 名danh 義nghĩa 異dị 耳nhĩ 。 又hựu 責trách 。 汝nhữ 俗tục 體thể 即tức 真chân 。 俗tục 名danh 即tức 真chân 不phủ 。 若nhược 名danh 義nghĩa 即tức 真chân 者giả 。 真Chân 諦Đế 既ký 常thường 。 名danh 義nghĩa 即tức 常thường 。 名danh 義nghĩa 無vô 常thường 。 真chân 亦diệc 即tức 無vô 常thường 。 若nhược 名danh 義nghĩa 不bất 即tức 真chân 。 名danh 義nghĩa 出xuất 真chân 外ngoại 。 出xuất 法pháp 性tánh 外ngoại 。 故cố 不bất 可khả 也dã 。 此thử 難nạn/nan 如như 百bách 論luận 難nạn/nan 。 有hữu 一nhất 瓶bình 體thể 一nhất 名danh 義nghĩa 異dị 。 論luận 主chủ 難nạn/nan 云vân 。 汝nhữ 瓶bình 是thị 有hữu 。 瓶bình 家gia 之chi 形hình 對đối 及cập 五ngũ 塵trần 等đẳng 。 亦diệc 是thị 有hữu 不phủ 。 若nhược 使sử 瓶bình 家gia 之chi 形hình 對đối 五ngũ 塵trần 等đẳng 是thị 有hữu 者giả 。 有hữu 既ký 常thường 五ngũ 塵trần 等đẳng 即tức 常thường 。 五ngũ 塵trần 既ký 無vô 常thường 有hữu 亦diệc 無vô 常thường 。 總tổng 別biệt 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 若nhược 言ngôn 五ngũ 塵trần 等đẳng 非phi 大đại 有hữu 者giả 。 五ngũ 塵trần 即tức 是thị 空không 出xuất 大đại 有hữu 外ngoại 。 大đại 有hữu 攝nhiếp 法pháp 則tắc 不bất 盡tận 。 今kim 難nạn/nan 彼bỉ 俗tục 即tức 真chân 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 此thử 是thị 提đề 婆bà 菩Bồ 薩Tát 難nạn/nan 。 豈khởi 是thị 人nhân 之chi 能năng 通thông 。 若nhược 能năng 通thông 者giả 。 提đề 婆bà 難nạn/nan 即tức 壞hoại 。 經kinh 義nghĩa 亦diệc 壞hoại 。 提đề 婆bà 難nạn/nan 既ký 不bất 可khả 壞hoại 。 故cố 此thử 難nạn/nan 不bất 可khả 通thông 也dã 。 次thứ 難nạn/nan 開khai 善thiện 有hữu 兩lưỡng 關quan 。 非phi 但đãn 難nạn/nan 開khai 善thiện 。 遍biến 難nạn/nan 眾chúng 師sư 。 經kinh 有hữu 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 。 總tổng 而nhi 難nạn/nan 之chi 。 第đệ 一nhất 難nạn/nan 云vân 。 色sắc 即tức 空không 時thời 。 為vi 色sắc 起khởi 之chi 時thời 空không 與dữ 色sắc 同đồng 起khởi 故cố 。 云vân 色sắc 即tức 空không 。 為vi 當đương 色sắc 未vị 起khởi 前tiền 已dĩ 有hữu 此thử 空không 故cố 云vân 色sắc 即tức 空không 耶da 。 若nhược 使sử 色sắc 未vị 起khởi 時thời 。 已dĩ 有hữu 即tức 色sắc 之chi 空không 者giả 。 此thử 則tắc 空không 本bổn 有hữu 。 色sắc 即tức 始thỉ 生sanh 。 本bổn 始thỉ 為vi 異dị 。 云vân 何hà 相tương/tướng 即tức 。 本bổn 有hữu 空không 即tức 常thường 。 始thỉ 有hữu 色sắc 則tắc 無vô 常thường 。 常thường 無vô 常thường 異dị 故cố 。 不bất 得đắc 即tức 也dã 。 若nhược 言ngôn 空không 與dữ 色sắc 俱câu 起khởi 者giả 。 則tắc 空không 與dữ 色sắc 俱câu 是thị 始thỉ 有hữu 。 皆giai 是thị 本bổn 無vô 今kim 始thỉ 有hữu 。 皆giai 無vô 常thường 也dã 。 第đệ 二nhị 難nạn/nan 云vân 。 汝nhữ 色sắc 即tức 空không 時thời 。 為vi 空không 色sắc 分phần/phân 際tế 。 為vi 不bất 分phân 際tế 。 若nhược 不bất 分phân 際tế 。 則tắc 混hỗn 成thành 一nhất 。 若nhược 空không 色sắc 一nhất 。 皆giai 常thường 皆giai 無vô 常thường 。 真chân 俗tục 一nhất 言ngôn 俗tục 無vô 常thường 真chân 常thường 者giả 。 即tức 例lệ 難nạn/nan 真chân 俗tục 一nhất 真chân 無vô 常thường 俗tục 常thường 也dã 。 若nhược 分phần/phân 際tế 。 則tắc 空không 色sắc 異dị 。 雖tuy 即tức 終chung 分phần/phân 際tế 終chung 異dị 。 如như 沈trầm 檀đàn 雖tuy 合hợp 為vi 案án 沈trầm 檀đàn 終chung 分phần/phân 際tế 終chung 異dị 。 若nhược 異dị 方Phương 等Đẳng 之chi 經kinh 便tiện 壞hoại 。 覆phú 面diện 之chi 舌thiệt 不bất 成thành 也dã 。 此thử 即tức 彈đàn 他tha 竟cánh 。 次thứ 明minh 今kim 釋thích 。 要yếu 須tu 彈đàn 他tha 盡tận 淨tịnh 乃nãi 得đắc 出xuất 今kim 時thời 解giải 也dã 。 大đại 師sư 舊cựu 云vân 。 假giả 名danh 說thuyết 有hữu 。 假giả 名danh 說thuyết 空không 。 假giả 名danh 說thuyết 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 假giả 名danh 說thuyết 空không 為vi 真Chân 諦Đế 。 既ký 名danh 假giả 有hữu 。 即tức 非phi 有hữu 為vi 有hữu 。 既ký 名danh 假giả 空không 。 即tức 非phi 空không 為vi 空không 。 非phi 有hữu 為vi 有hữu 。 非phi 異dị 空không 之chi 有hữu 。 非phi 空không 為vi 空không 。 非phi 異dị 有hữu 之chi 空không 。 非phi 異dị 空không 之chi 有hữu 。 有hữu 名danh 空không 有hữu 。 非phi 異dị 有hữu 之chi 空không 。 空không 名danh 有hữu 空không 。 有hữu 名danh 空không 有hữu 故cố 。 空không 有hữu 即tức 有hữu 空không 。 空không 名danh 有hữu 空không 故cố 。 有hữu 空không 即tức 空không 有hữu 也dã 。 師sư 釋thích 相tương/tướng 即tức 義nghĩa 。 方phương 言ngôn 如như 此thử 。 今kim 作tác 若nhược 為vi 解giải 耶da 。 亦diệc 得đắc 用dụng 前tiền 難nạn/nan 難nạn/nan 之chi 。 汝nhữ 因nhân 緣duyên 空không 色sắc 即tức 不bất 因nhân 緣duyên 色sắc 即tức 空không 。 色sắc 壞hoại 空không 壞hoại 不phủ 。 又hựu 如như 長trường 短đoản 因nhân 緣duyên 。 有hữu 長trường/trưởng 即tức 有hữu 短đoản 。 無vô 長trường/trưởng 即tức 無vô 短đoản 。 若nhược 爾nhĩ 。 空không 色sắc 因nhân 緣duyên 。 有hữu 色sắc 即tức 有hữu 空không 。 色sắc 壞hoại 空không 即tức 壞hoại 云vân 云vân 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 。 應ưng 須tu 得đắc 其kỳ 根căn 本bổn 識thức 其kỳ 大đại 意ý 。 只chỉ 為vì 不bất 得đắc 意ý 故cố 。 所sở 以dĩ 成thành 失thất 。 故cố 中trung 論luận 云vân 。 像tượng 法pháp 中trung 人nhân 根căn 轉chuyển 鈍độn 。 雖tuy 尋tầm 經kinh 文văn 。 但đãn 著trước 文văn 字tự 。 此thử 即tức 失thất 因nhân 緣duyên 有hữu 。 又hựu 云vân 。 聞văn 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 說thuyết 畢tất 竟cánh 空không 。 不bất 知tri 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 空không 。 此thử 即tức 失thất 空không 意ý 也dã 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 經kinh 明minh 諸chư 諍tranh 論luận 。 一nhất 一nhất 諍tranh 論luận 云vân 。 是thị 諸chư 弟đệ 子tử 。 不bất 解giải 我ngã 意ý 。 為vi 不bất 解giải 教giáo 意ý 故cố 。 所sở 以dĩ 成thành 失thất 。 是thị 故cố 須tu 知tri 其kỳ 大đại 意ý 識thức 其kỳ 根căn 本bổn 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 知tri 佛Phật 所sở 說thuyết 經Kinh 。 因nhân 緣duyên 及cập 次thứ 第đệ 。 隨tùy 義nghĩa 而nhi 解giải 說thuyết 。 然nhiên 原nguyên 由do 來lai 人nhân 不bất 解giải 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 者giả 。 凡phàm 有hữu 兩lưỡng 失thất 故cố 不bất 解giải 。 一nhất 者giả 不bất 識thức 四tứ 悉tất 壇đàn 故cố 。 不bất 解giải 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 。 言ngôn 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 。 是thị 何hà 物vật 悉tất 壇đàn 耶da 。 四tứ 悉tất 壇đàn 是thị 通thông 經kinh 之chi 要yếu 術thuật 。 解giải 四tứ 悉tất 壇đàn 。 則tắc 一nhất 切thiết 經kinh 可khả 通thông 。 若nhược 不bất 解giải 四tứ 悉tất 壇đàn 。 一nhất 切thiết 經kinh 即tức 不bất 可khả 通thông 。 大đại 師sư 約ước 四tứ 悉tất 壇đàn 明minh 四tứ 假giả 義nghĩa 。 四tứ 假giả 者giả 。 因nhân 緣duyên 假giả 。 對đối 緣duyên 假giả 。 就tựu 緣duyên 假giả 。 隨tùy 緣duyên 假giả 。 彼bỉ 尚thượng 不bất 識thức 四tứ 悉tất 壇đàn 。 豈khởi 解giải 四tứ 假giả 。 以dĩ 彼bỉ 不bất 識thức 四tứ 悉tất 壇đàn 故cố 。 不bất 解giải 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 也dã 。 二nhị 者giả 謂vị 有hữu 真chân 俗tục 色sắc 空không 道Đạo 理lý 。 道Đạo 理lý 有hữu 色sắc 。 道Đạo 理lý 有hữu 空không 。 若nhược 無vô 空không 色sắc 。 則tắc 無vô 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 三tam 乘thừa 賢hiền 聖thánh 。 由do 有hữu 色sắc 空không 二nhị 諦đế 。 迷mê 之chi 則tắc 有hữu 六lục 道đạo 。 悟ngộ 之chi 則tắc 有hữu 三tam 乘thừa 。 為vi 是thị 故cố 。 道Đạo 理lý 有hữu 空không 。 道Đạo 理lý 有hữu 空không 。 道Đạo 理lý 有hữu 色sắc 。 既ký 道Đạo 理lý 有hữu 空không 色sắc 。 則tắc 是thị 有hữu 所sở 得đắc 。 有hữu 所sở 得đắc 。 豈khởi 能năng 通thông 他tha 難nạn/nan 。 豈khởi 能năng 難nạn/nan 他tha 通thông 。 故cố 中trung 論luận 五ngũ 陰ấm 品phẩm 末mạt 云vân 。 不bất 依y 空không 問vấn 答đáp 。 問vấn 不bất 成thành 問vấn 。 答đáp 不bất 成thành 答đáp 。 空không 者giả 只chỉ 是thị 無vô 得đắc 異dị 名danh 。 以dĩ 不bất 依y 無vô 得đắc 故cố 。 不bất 能năng 難nạn/nan 。 不bất 能năng 通thông 也dã 。 又hựu 只chỉ 為vì 有hữu 空không 色sắc 道Đạo 理lý 故cố 。 得đắc 作tác 前tiền 諸chư 難nạn 。 汝nhữ 既ký 有hữu 色sắc 即tức 空không 。 為vi 當đương 有hữu 色sắc 之chi 時thời 空không 色sắc 俱câu 時thời 起khởi 言ngôn 色sắc 即tức 空không 。 為vi 當đương 色sắc 未vị 起khởi 之chi 時thời 已dĩ 有hữu 空không 言ngôn 色sắc 即tức 空không 耶da 。 若nhược 色sắc 起khởi 時thời 。 空không 與dữ 色sắc 俱câu 起khởi 為vi 色sắc 即tức 空không 者giả 。 此thử 則tắc 皆giai 無vô 常thường 失thất 真Chân 諦Đế 。 若nhược 色sắc 未vị 起khởi 時thời 。 已dĩ 有hữu 空không 為vi 色sắc 即tức 空không 者giả 。 即tức 空không 本bổn 有hữu 色sắc 始thỉ 生sanh 。 空không 色sắc 兩lưỡng 異dị 不bất 得đắc 相tương/tướng 即tức 。 俱câu 起khởi 真chân 墮đọa 無vô 常thường 。 不bất 俱câu 起khởi 則tắc 成thành 異dị 體thể 。 次thứ 難nạn/nan 。 汝nhữ 色sắc 即tức 空không 。 為vi 分phần/phân 際tế 為vi 不bất 分phân 際tế 。 不bất 分phân 際tế 。 則tắc 混hỗn 成thành 一nhất 體thể 。 即tức 皆giai 常thường 皆giai 無vô 常thường 。 例lệ 難nạn/nan 云vân 云vân 。 若nhược 分phần/phân 際tế 。 則tắc 異dị 體thể 不bất 得đắc 相tương/tướng 即tức 。 不bất 分phân 際tế 得đắc 即tức 失thất 二nhị 諦đế 。 分phần/phân 際tế 得đắc 二nhị 諦đế 失thất 相tương/tướng 即tức 。 進tiến 退thoái 不bất 可khả 。 作tác 若nhược 為vi 解giải 耶da 。 此thử 難nạn/nan 若nhược 可khả 通thông 。 提đề 婆bà 龍long 樹thụ 則tắc 成thành 漫mạn 語ngữ 。 此thử 二nhị 人nhân 若nhược 是thị 漫mạn 語ngữ 。 佛Phật 則tắc 漫mạn 語ngữ 。 佛Phật 親thân 記ký 二nhị 論luận 主chủ 。 二nhị 論luận 主chủ 豈khởi 當đương 漫mạn 語ngữ 。 既ký 非phi 漫mạn 語ngữ 。 作tác 若nhược 為vi 解giải 耶da 。 龍long 光quang 難nạn/nan 開khai 善thiện 。 開khai 善thiện 云vân 。 待đãi 我ngã 面diện 黃hoàng 只chỉ 得đắc 解giải 耳nhĩ 。 實thật 理lý 如như 此thử 。 若nhược 非phi 三tam 論luận 意ý 。 終chung 不bất 得đắc 解giải 。 故cố 叡duệ 師sư 云vân 。 中trung 百bách 二nhị 論luận 文văn 。 未vị 及cập 此thử 土thổ/độ 。 又hựu 無vô 通thông 鑒giám 。 誰thùy 與dữ 正chánh 之chi 。 前tiền 匠tượng 所sở 以dĩ 輟chuyết 章chương 遐hà 慨khái 思tư 。 請thỉnh 決quyết 於ư 彌Di 勒Lặc 者giả 。 良lương 在tại 此thử 也dã 。 中trung 百bách 二nhị 論luận 。 既ký 至chí 赤xích 縣huyện 歎thán 云vân 。 此thử 區khu 之chi 赤xích 縣huyện 怱thông 得đắc 移di 靈linh 鷲thứu 以dĩ 作tác 鎮trấn 。 險hiểm 陂bi 之chi 邊biên 情tình 。 乃nãi 蒙mông 流lưu 光quang 之chi 餘dư 惠huệ 。 而nhi 今kim 後hậu 談đàm 道đạo 之chi 賢hiền 。 始thỉ 可khả 與dữ 論luận 實thật 矣hĩ 。 故cố 除trừ 三tam 論luận 之chi 外ngoại 。 有hữu 所sở 得đắc 心tâm 。 終chung 不bất 解giải 此thử 義nghĩa 也dã 。 問vấn 他tha 解giải 既ký 非phi 。 今kim 若nhược 為vi 釋thích 耶da 。 師sư 云vân 。 只chỉ 洗tẩy 淨tịnh 如như 此thử 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 異dị 體thể 。 畢tất 竟cánh 無vô 遺di 。 即tức 是thị 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 山sơn 中trung 師sư 云vân 。 今kim 時thời 若nhược 更cánh 有hữu 解giải 。 乃nãi 是thị 足túc 載tái 耳nhĩ 云vân 云vân 。 有hữu 開khai 善thiện 解giải 莊trang 嚴nghiêm 解giải 龍long 光quang 解giải 已dĩ 竟cánh 。 今kim 攝nhiếp 山sơn 復phục 解giải 。 即tức 成thành 足túc 載tái 濃nồng 。 今kim 何hà 處xứ 有hữu 別biệt 解giải 。 但đãn 須tu 盡tận 淨tịnh 從tùng 來lai 一nhất 異dị 等đẳng 見kiến 即tức 是thị 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 也dã 。 師sư 云vân 。 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 異dị 體thể 。 只chỉ 是thị 百bách 論luận 中trung 兩lưỡng 品phẩm 。 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 。 即tức 是thị 僧Tăng 佉khư 義nghĩa 。 二nhị 諦đế 異dị 體thể 。 即tức 是thị 衛vệ 世thế 義nghĩa 也dã 。 彼bỉ 云vân 。 汝nhữ 安an 處xứ 如như 此thử 耳nhĩ 。 我ngã 義nghĩa 何hà 時thời 如như 此thử 耶da 。 今kim 明minh 。 此thử 義nghĩa 與dữ 外ngoại 道đạo 一nhất 種chủng 。 汝nhữ 真Chân 諦Đế 。 是thị 常thường 是thị 遍biến 是thị 總tổng 。 瓶bình 衣y 世thế 諦đế 法pháp 等đẳng 。 是thị 無vô 常thường 是thị 不bất 遍biến 是thị 別biệt 。 彼bỉ 亦diệc 爾nhĩ 。 大đại 有hữu 是thị 常thường 是thị 遍biến 是thị 總tổng 。 瓶bình 衣y 等đẳng 無vô 常thường 不bất 遍biến 是thị 別biệt 。 一nhất 類loại 如như 此thử 。 又hựu 類loại 。 彼bỉ 常thường 無vô 常thường 總tổng 別biệt 一nhất 體thể 。 而nhi 義nghĩa 常thường 異dị 。 義nghĩa 常thường 異dị 。 而nhi 總tổng 別biệt 常thường 無vô 常thường 一nhất 體thể 。 汝nhữ 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 真chân 俗tục 一nhất 體thể 。 而nhi 義nghĩa 常thường 異dị 。 俗tục 浮phù 虛hư 義nghĩa 。 真chân 貞trinh 實thật 義nghĩa 。 義nghĩa 常thường 異dị 而nhi 體thể 常thường 一nhất 。 此thử 義nghĩa 一nhất 種chủng 。 但đãn 大đại 有hữu 與dữ 真Chân 諦Đế 為vi 異dị 耳nhĩ 。 雖tuy 大đại 有hữu 與dữ 真Chân 諦Đế 名danh 異dị 。 而nhi 常thường 無vô 常thường 義nghĩa 無vô 異dị 。 論luận 直trực 破phá 常thường 無vô 常thường 一nhất 體thể 。 然nhiên 有hữu 預dự 常thường 無vô 常thường 一nhất 體thể 者giả 。 皆giai 墮đọa 此thử 破phá 。 言ngôn 雖tuy 屬thuộc 在tại 外ngoại 道đạo 。 意ý 實thật 遍biến 洗tẩy 眾chúng 師sư 。 為vi 是thị 故cố 。 百bách 論luận 有hữu 傍bàng 正chánh 。 言ngôn 屬thuộc 外ngoại 道đạo 故cố 為vi 正chánh 。 意ý 遍biến 破phá 眾chúng 師sư 故cố 為vi 傍bàng 也dã 。 次thứ 龍long 光quang 如như 衛vệ 世thế 。 衛vệ 世thế 本bổn 是thị 僧Tăng 佉khư 學học 士sĩ 。 晚vãn 椎chùy 僧Tăng 佉khư 一nhất 義nghĩa 。 明minh 大đại 有hữu 常thường 瓶bình 等đẳng 無vô 常thường 。 大đại 有hữu 遍biến 瓶bình 等đẳng 不bất 遍biến 。 大đại 有hữu 總tổng 瓶bình 等đẳng 別biệt 。 大đại 有hữu 了liễu 因nhân 瓶bình 等đẳng 生sanh 因nhân 。 大đại 有hữu 不bất 可khả 壞hoại 瓶bình 等đẳng 可khả 壞hoại 。 若nhược 言ngôn 一nhất 者giả 。 瓶bình 破phá 大đại 有hữu 即tức 破phá 。 而nhi 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 異dị 乃nãi 至chí 壞hoại 不bất 壞hoại 異dị 。 那na 得đắc 一nhất 體thể 。 是thị 故cố 明minh 有hữu 與dữ 瓶bình 異dị 體thể 。 龍long 光quang 亦diệc 爾nhĩ 。 本bổn 開khai 善thiện 學học 士sĩ 。 廣quảng 難nạn/nan 開khai 善thiện 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 義nghĩa 。 二nhị 諦đế 若nhược 一nhất 體thể 。 燒thiêu 俗tục 即tức 燒thiêu 真chân 。 俗tục 生sanh 滅diệt 真chân 即tức 生sanh 滅diệt 。 既ký 有hữu 可khả 燒thiêu 不bất 可khả 燒thiêu 異dị 。 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 滅diệt 常thường 無vô 常thường 異dị 故cố 。 二nhị 諦đế 不bất 可khả 一nhất 體thể 。 故cố 彼bỉ 明minh 異dị 義nghĩa 也dã 。 二nhị 諦đế 雖tuy 異dị 。 而nhi 不bất 相tương 離ly 。 衛vệ 世thế 亦diệc 爾nhĩ 。 大đại 有hữu 雖tuy 與dữ 瓶bình 異dị 。 而nhi 不bất 相tương 離ly 故cố 。 彼bỉ 云vân 。 瓶bình 有hữu 合hợp 故cố 。 瓶bình 不bất 離ly 有hữu 。 而nhi 瓶bình 與dữ 有hữu 常thường 異dị 。 龍long 光quang 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 異dị 終chung 不bất 離ly 。 不bất 離ly 而nhi 異dị 。 與dữ 衛vệ 世thế 義nghĩa 一nhất 種chủng 也dã 。 義nghĩa 既ký 是thị 同đồng 。 破phá 僧Tăng 佉khư 衛vệ 世thế 。 即tức 是thị 破phá 開khai 善thiện 龍long 光quang 。 又hựu 論luận 主chủ 直trực 破phá 一nhất 異dị 。 即tức 一nhất 切thiết 一nhất 異dị 皆giai 破phá 。 一nhất 異dị 既ký 破phá 。 則tắc 橫hoạnh/hoành 洗tẩy 萬vạn 法pháp 。 竪thụ 窮cùng 五ngũ 句cú 。 以dĩ 洗tẩy 淨tịnh 如như 此thử 等đẳng 見kiến 。 所sở 以dĩ 最tối 後hậu 。 始thỉ 得đắc 示thị 如Như 來Lai 因nhân 緣duyên 假giả 名danh 二nhị 諦đế 。 此thử 二nhị 諦đế 無vô 得đắc 無vô 礙ngại 也dã 。 百bách 論luận 既ký 然nhiên 。 中trung 論luận 亦diệc 爾nhĩ 。 前tiền 發phát 趾chỉ 即tức 洗tẩy 生sanh 滅diệt 一nhất 異dị 故cố 。 云vân 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 既ký 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 則tắc 不bất 一nhất 切thiết 一nhất 異dị 。 發phát 初sơ 彈đàn 於ư 八bát 謬mậu 。 然nhiên 中trung 論luận 有hữu 兩lưỡng 種chủng 八bát 謬mậu 。 如như 韋vi 紐nữu 天thiên 生sanh 微vi 塵trần 世thế 性tánh 等đẳng 。 此thử 是thị 一nhất 種chủng 八bát 謬mậu 。 生sanh 滅diệt 等đẳng 復phục 是thị 一nhất 種chủng 八bát 謬mậu 。 微vi 塵trần 世thế 性tánh 等đẳng 八bát 謬mậu 。 佛Phật 未vị 出xuất 世thế 時thời 起khởi 。 生sanh 滅diệt 等đẳng 八bát 謬mậu 。 佛Phật 滅diệt 後hậu 起khởi 。 以dĩ 龍long 樹thụ 知tri 有hữu 如như 此thử 八bát 謬mậu 故cố 。 所sở 以dĩ 出xuất 世thế 破phá 之chi 。 發phát 初sơ 即tức 破phá 一nhất 異dị 。 破phá 一nhất 異dị 者giả 。 不bất 但đãn 破phá 一nhất 種chủng 一nhất 異dị 。 乃nãi 遍biến 破phá 一nhất 切thiết 一nhất 異dị 。 一nhất 異dị 既ký 無vô 。 乃nãi 至chí 五ngũ 句cú 畢tất 竟cánh 無vô 遺di 也dã 。 故cố 云vân 從tùng 因nhân 緣duyên 品phẩm 來lai 。 有hữu 亦diệc 無vô 無vô 亦diệc 無vô 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 亦diệc 無vô 。 如như 此thử 洗tẩy 淨tịnh 。 然nhiên 後hậu 明minh 如Như 來Lai 無vô 得đắc 無vô 礙ngại 二nhị 諦đế 。 故cố 三tam 相tương/tướng 品phẩm 末mạt 云vân 。 如như 夢mộng 亦diệc 如như 幻huyễn 。 如như 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 所sở 說thuyết 生sanh 住trụ 滅diệt 。 其kỳ 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 三tam 相tương/tướng 既ký 然nhiên 。 二nhị 諦đế 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 夢mộng 亦diệc 如như 幻huyễn 。 如như 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 所sở 說thuyết 真chân 俗tục 諦đế 。 其kỳ 相tướng 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 此thử 略lược 明minh 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 之chi 大đại 意ý 如như 此thử 。 玄huyền 悟ngộ 之chi 賓tân 已dĩ 足túc 解giải 了liễu 。 次thứ 時thời 更cánh 簡giản 二nhị 諦đế 相tướng 即tức 義nghĩa 。 然nhiên 他tha 家gia 明minh 二nhị 諦đế 是thị 兩lưỡng 理lý 兩lưỡng 境cảnh 。 今kim 明minh 約ước 何hà 物vật 義nghĩa 明minh 二nhị 諦đế 耶da 。 解giải 云vân 。 今kim 明minh 。 二nhị 諦đế 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 於ư 二nhị 諦đế 。 二nhị 教giáo 二nhị 諦đế 。 道Đạo 理lý 未vị 曾tằng 二nhị 不bất 二nhị 。 於ư 二nhị 緣duyên 故cố 有hữu 二nhị 諦đế 。 又hựu 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 故cố 說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 。 既ký 於ư 眾chúng 生sanh 有hữu 二nhị 諦đế 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 有hữu 二nhị 諦đế 。 道Đạo 理lý 實thật 無vô 二nhị 諦đế 。 既ký 無vô 二nhị 諦đế 。 論luận 何hà 物vật 即tức 與dữ 不bất 即tức 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 有hữu 二nhị 諦đế 。 亦diệc 為vì 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 故cố 。 有hữu 即tức 不bất 即tức 也dã 。 總tổng 判phán 如như 此thử 。 別biệt 明minh 即tức 。 於ư 諦đế 亦diệc 有hữu 即tức 義nghĩa 。 教giáo 諦đế 亦diệc 有hữu 即tức 義nghĩa 。 於ư 諦đế 即tức 者giả 。 論luận 云vân 。 世thế 俗tục 諦đế 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 空không 。 世thế 間gian 顛điên 倒đảo 謂vị 有hữu 。 於ư 世thế 人nhân 為vi 實thật 。 諸chư 賢hiền 聖thánh 。 真chân 知tri 諸chư 法pháp 性tánh 空không 。 於ư 聖thánh 人nhân 為vi 實thật 。 發phát 初sơ 開khai 二nhị 諦đế 。 明minh 唯duy 真chân 是thị 實thật 是thị 諦đế 。 俗tục 虛hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 不bất 實thật 非phi 諦đế 。 正chánh 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 改cải 凡phàm 成thành 聖thánh 。 捨xả 有hữu 入nhập 空không 得đắc 一nhất 重trọng/trùng 悟ngộ 也dã 。 次thứ 捨xả 有hữu 入nhập 空không 。 知tri 有hữu 是thị 顛điên 倒đảo 空không 是thị 真chân 實thật 。 便tiện 謂vị 捨xả 有hữu 入nhập 空không 拆# 色sắc 入nhập 空không 。 是thị 故cố 為vi 說thuyết 。 色sắc 本bổn 性tánh 即tức 空không 。 非phi 是thị 破phá 拆# 方phương 空không 。 此thử 即tức 於ư 諦đế 中trung 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 明minh 色sắc 即tức 空không 。 前tiền 發phát 趾chỉ 開khai 色sắc 空không 二nhị 。 令linh 捨xả 色sắc 入nhập 空không 。 便tiện 言ngôn 。 色sắc 與dữ 空không 異dị 拆# 色sắc 入nhập 空không 。 是thị 故cố 為vi 說thuyết 色sắc 即tức 空không 。 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 非phi 拆# 色sắc 空không 。 故cố 論luận 云vân 。 諸chư 賢hiền 聖thánh 真chân 知tri 顛điên 倒đảo 性tánh 空không 。 只chỉ 顛điên 倒đảo 性tánh 本bổn 空không 也dã 。 問vấn 色sắc 即tức 空không 如như 此thử 。 空không 即tức 色sắc 云vân 何hà 耶da 。 解giải 云vân 。 聖thánh 人nhân 知tri 顛điên 倒đảo 性tánh 空không 。 則tắc 於ư 凡phàm 夫phu 宛uyển 然nhiên 常thường 有hữu 。 聖thánh 人nhân 知tri 顛điên 倒đảo 性tánh 空không 色sắc 即tức 空không 。 於ư 凡phàm 夫phu 宛uyển 然nhiên 有hữu 空không 即tức 色sắc 。 此thử 即tức 約ước 迷mê 悟ngộ 凡phàm 聖thánh 。 判phán 色sắc 即tức 空không 空không 即tức 色sắc 。 聖thánh 悟ngộ 故cố 色sắc 即tức 空không 。 凡phàm 迷mê 故cố 空không 即tức 色sắc 。 問vấn 經kinh 中trung 何hà 意ý 多đa 前tiền 明minh 色sắc 即tức 空không 。 後hậu 明minh 空không 即tức 色sắc 耶da 。 解giải 云vân 。 如như 向hướng 聖thánh 人nhân 了liễu 色sắc 即tức 空không 。 但đãn 於ư 凡phàm 空không 即tức 色sắc 耳nhĩ 。 何hà 以dĩ 知tri 然nhiên 。 如như 中trung 論luận 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 空không 。 世thế 間gian 顛điên 倒đảo 謂vị 有hữu 。 此thử 即tức 於ư 凡phàm 空không 即tức 色sắc 也dã 。 次thứ 舉cử 譬thí 顯hiển 之chi 。 如như 空không 華hoa 為vi 眼nhãn 病bệnh 故cố 見kiến 空không 華hoa 。 說thuyết 華hoa 空không 。 無vô 華hoa 可khả 即tức 空không 。 但đãn 眼nhãn 病bệnh 故cố 空không 。 空không 即tức 華hoa 。 空không 即tức 華hoa 。 華hoa 不bất 動động 空không 。 差sai 故cố 華hoa 即tức 空không 。 空không 不bất 動động 華hoa 。 色sắc 空không 亦diệc 爾nhĩ 。 悟ngộ 故cố 色sắc 即tức 空không 。 迷mê 故cố 空không 即tức 色sắc 。 悟ngộ 故cố 如như 是thị 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 迷mê 故cố 無vô 所sở 有hữu 如như 是thị 有hữu 。 迷mê 故cố 如như 是thị 有hữu 。 不bất 動động 無vô 所sở 有hữu 。 悟ngộ 故cố 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 動động 如như 是thị 有hữu 。 迷mê 故cố 空không 即tức 色sắc 。 色sắc 不bất 動động 空không 。 悟ngộ 故cố 色sắc 即tức 空không 。 空không 不bất 動động 色sắc 。 迷mê 故cố 謂vị 空không 為vi 色sắc 。 何hà 曾tằng 有hữu 色sắc 可khả 動động 空không 。 悟ngộ 故cố 色sắc 即tức 空không 。 何hà 曾tằng 有hữu 色sắc 可khả 異dị 空không 。 色sắc 空không 既ký 如như 此thử 。 論luận 何hà 物vật 即tức 與dữ 不bất 即tức 。 四tứ 句cú 皆giai 淨tịnh 也dã 。 如như 此thử 排bài 。 前tiền 難nạn/nan 逈huýnh 去khứ 。 難nạn/nan 不bất 能năng 著trước 。 他tha 所sở 以dĩ 著trước 難nạn/nan 者giả 。 彼bỉ 有hữu 色sắc 有hữu 空không 。 以dĩ 色sắc 即tức 空không 故cố 著trước 前tiền 難nạn/nan 。 今kim 明minh 色sắc 畢tất 竟cánh 空không 。 將tương 何hà 物vật 即tức 空không 耶da 。 為vi 眾chúng 生sanh 見kiến 色sắc 故cố 。 言ngôn 色sắc 即tức 空không 也dã 。 問vấn 前tiền 云vân 。 迷mê 見kiến 有hữu 色sắc 悟ngộ 即tức 色sắc 空không 。 如như 空không 華hoa 病bệnh 故cố 見kiến 華hoa 。 差sai 故cố 華hoa 空không 。 此thử 乃nãi 是thị 夢mộng 虛hư 空không 華hoa 義nghĩa 。 何hà 得đắc 用dụng 耶da 。 解giải 云vân 。 為vi 彼bỉ 有hữu 故cố 。 以dĩ 空không 華hoa 破phá 彼bỉ 有hữu 。 若nhược 無vô 彼bỉ 有hữu 。 豈khởi 復phục 有hữu 空không 。 故cố 論luận 云vân 。 若nhược 使sử 無vô 有hữu 有hữu 云vân 何hà 當đương 有hữu 無vô 。 故cố 無vô 有hữu 即tức 無vô 空không 。 五ngũ 句cú 皆giai 淨tịnh 。 故cố 什thập 師sư 云vân 。 十thập 喻dụ 以dĩ 悟ngộ 空không 。 空không 必tất 待đãi 此thử 喻dụ 。 借tá 言ngôn 以dĩ 會hội 意ý 。 意ý 盡tận 無vô 會hội 處xứ 。 既ký 得đắc 出xuất 長trường/trưởng 羅la 。 住trụ 此thử 無vô 所sở 住trụ 也dã 。 又hựu 有hữu 於ư 凡phàm 有hữu 。 空không 於ư 聖thánh 空không 。 非phi 有hữu 於ư 凡phàm 有hữu 。 有hữu 為vi 有hữu 華hoa 。 非phi 空không 於ư 聖thánh 空không 。 空không 為vi 空không 華hoa 。 有hữu 為vi 華hoa 無vô 有hữu 有hữu 。 空không 為vi 華hoa 無vô 有hữu 空không 。 如như 是thị 三tam 節tiết 二nhị 諦đế 。 皆giai 是thị 空không 華hoa 。 皆giai 無vô 所sở 有hữu 也dã 。 次thứ 依y 經kinh 釋thích 。 大đại 品phẩm 云vân 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 空không 不bất 名danh 色sắc 。 從tùng 來lai 不bất 解giải 此thử 言ngôn 。 今kim 明minh 者giả 。 此thử 則tắc 雙song 搏bác 一nhất 異dị 兩lưỡng 見kiến 。 何hà 者giả 。 色sắc 即tức 空không 。 此thử 破phá 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 見kiến 。 彼bỉ 謂vị 。 色sắc 異dị 空không 拆# 色sắc 方phương 得đắc 空không 。 是thị 故cố 破phá 云vân 色sắc 即tức 是thị 空không 也dã 。 空không 不bất 名danh 色sắc 者giả 。 破phá 即tức 見kiến 。 向hướng 明minh 色sắc 即tức 空không 。 便tiện 作tác 即tức 解giải 。 是thị 故cố 破phá 云vân 空không 不bất 名danh 色sắc 。 若nhược 有hữu 色sắc 可khả 言ngôn 色sắc 即tức 空không 。 既ký 無vô 有hữu 色sắc 。 何hà 得đắc 言ngôn 色sắc 即tức 空không 耶da 。 此thử 即tức 借tá 一nhất 以dĩ 出xuất 異dị 。 借tá 異dị 以dĩ 出xuất 一nhất 。 借tá 有hữu 以dĩ 破phá 無vô 。 借tá 無vô 以dĩ 破phá 有hữu 。 此thử 言ngôn 即tức 不bất 即tức 。 竝tịnh 為vi 眾chúng 生sanh 。 四tứ 悉tất 壇đàn 中trung 。 對đối 治trị 悉tất 壇đàn 用dụng 也dã 。 如như 此thử 等đẳng 意ý 。 竝tịnh 是thị 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 耳nhĩ 。 若nhược 是thị 般Bát 若Nhã 。 色sắc 即tức 無vô 礙ngại 。 色sắc 即tức 空không 空không 即tức 色sắc 。 常thường 即tức 無vô 常thường 無vô 常thường 即tức 常thường 。 空không 為vi 有hữu 用dụng 有hữu 為vi 空không 用dụng 。 常thường 為vi 無vô 常thường 用dụng 無vô 常thường 為vi 常thường 用dụng 。 一nhất 念niệm 無vô 量lượng 劫kiếp 無vô 量lượng 劫kiếp 一nhất 念niệm 。 三tam 世thế 為vi 一nhất 世thế 一nhất 世thế 為vi 三tam 世thế 等đẳng 用dụng 。 無vô 來lai 無vô 積tích 聚tụ 。 而nhi 現hiện 諸chư 劫kiếp 事sự 。 為vi 是thị 故cố 即tức 色sắc 即tức 空không 也dã 。

次thứ 明minh 二nhị 諦đế 體thể 第đệ 四tứ 。 然nhiên 二nhị 諦đế 體thể 亦diệc 為vi 難nan 解giải 。 爰viên 古cổ 至chí 今kim 凡phàm 有hữu 十thập 四tứ 家gia 解giải 釋thích 。 若nhược 一nhất 一nhất 詳tường 其kỳ 得đắc 失thất 。 約ước 經kinh 論luận 簡giản 其kỳ 邪tà 正chánh 者giả 。 則tắc 大đại 經kinh 時thời 序tự 。 今kim 略lược 出xuất 當đương 路lộ 三tam 家gia 解giải 。 試thí 而nhi 論luận 之chi 。 大đại 師sư 常thường 出xuất 三tam 家gia 明minh 二nhị 諦đế 體thể 義nghĩa 。 第đệ 一nhất 家gia 明minh 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 。 第đệ 二nhị 家gia 明minh 二nhị 諦đế 異dị 體thể 。 第đệ 三tam 家gia 明minh 二nhị 諦đế 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 體thể 。 就tựu 明minh 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 家gia 復phục 有hữu 三tam 說thuyết 。 一nhất 云vân 真Chân 諦Đế 為vi 體thể 。 二nhị 云vân 俗tục 諦đế 為vi 體thể 。 三tam 云vân 二nhị 諦đế 互hỗ 指chỉ 為vi 體thể 。 第đệ 一nhất 真Chân 諦Đế 為vi 體thể 者giả 。 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 明minh 空không 為vi 理lý 本bổn 。 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 。 以dĩ 空không 為vi 本bổn 。 有hữu 非phi 是thị 本bổn 。 為vi 是thị 故cố 。 以dĩ 真Chân 諦Đế 為vi 體thể 也dã 。 二nhị 者giả 有hữu 為vi 俗tục 諦đế 。 折chiết 俗tục 本bổn 為vi 悟ngộ 真chân 故cố 。 真chân 為vi 體thể 也dã 。 言ngôn 俗tục 為vi 體thể 者giả 。 要yếu 由do 折chiết 俗tục 故cố 得đắc 真chân 。 若nhược 不bất 拆# 俗tục 則tắc 不bất 得đắc 真chân 。 良lương 由do 前tiền 拆# 俗tục 故cố 得đắc 真chân 。 所sở 以dĩ 俗tục 為vi 體thể 也dã 。 第đệ 三tam 家gia 說thuyết 互hỗ 指chỉ 為vi 體thể 云vân 。 前tiền 兩lưỡng 家gia 竝tịnh 僻tích 今kim 明minh 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 明minh 空không 為vi 有hữu 本bổn 故cố 。 真chân 為vi 俗tục 體thể 。 俗tục 為vi 真chân 用dụng 。 拆# 俗tục 得đắc 真chân 故cố 。 俗tục 為vi 真chân 體thể 。 真chân 為vi 俗tục 用dụng 。 二nhị 諦đế 互hỗ 為vi 體thể 。 真chân 俗tục 互hỗ 為vi 用dụng 也dã 。 此thử 即tức 是thị 開khai 善thiện 門môn 宗tông 有hữu 此thử 三tam 釋thích 。 開khai 善thiện 本bổn 以dĩ 真chân 為vi 體thể 。 餘dư 兩lưỡng 釋thích 支chi 流lưu 也dã 。 第đệ 二nhị 家gia 明minh 二nhị 諦đế 異dị 體thể 。 三tam 假giả 為vi 俗tục 諦đế 體thể 。 四tứ 忘vong 為vi 真Chân 諦Đế 體thể 。 名danh 相tướng 為vi 俗tục 諦đế 體thể 。 無vô 名danh 相tướng 為vi 真Chân 諦Đế 體thể 故cố 。 二nhị 諦đế 體thể 異dị 也dã 。 第đệ 三Tam 明Minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 者giả 。 還hoàn 是thị 開khai 善thiện 法Pháp 師sư 。 用dụng 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 彼bỉ 明minh 二nhị 即tức 於ư 不bất 二nhị 故cố 。 彼bỉ 序tự 云vân 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 二nhị 諦đế 即tức 中trung 道đạo 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 中trung 道đạo 即tức 二nhị 諦đế 。 故cố 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 此thử 即tức 總tổng 論luận 有hữu 三tam 家gia 。 別biệt 開khai 則tắc 有hữu 五ngũ 釋thích 也dã 。 然nhiên 雖tuy 有hữu 三tam 家gia 解giải 釋thích 。 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 二nhị 諦đế 異dị 體thể 。 此thử 不bất 足túc 可khả 簡giản 。 今kim 略lược 論luận 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 義nghĩa 。 何hà 者giả 。 攝nhiếp 嶺lĩnh 興hưng 皇hoàng 。 皆giai 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 彼bỉ 亦diệc 明minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 故cố 須tu 簡giản 之chi 。 然nhiên 彼bỉ 有hữu 三tam 種chủng 中trung 道đạo 。 今kim 用dụng 何hà 物vật 中trung 道đạo 為vi 體thể 耶da 。 三tam 種chủng 中trung 道đạo 者giả 。 一nhất 世thế 諦đế 中trung 。 二nhị 真Chân 諦Đế 中trung 。 三tam 二nhị 諦đế 合hợp 明minh 中trung 。 世thế 諦đế 中trung 道đạo 者giả 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 因nhân 中trung 有hữu 果quả 理lý 故cố 非phi 無vô 。 即tức 無vô 果quả 事sự 故cố 非phi 有hữu 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 因nhân 果quả 中trung 道đạo 也dã 。 二nhị 者giả 實thật 法pháp 滅diệt 故cố 不bất 常thường 。 相tương 續tục 故cố 不bất 斷đoạn 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。 相tương 續tục 中trung 道đạo 也dã 。 三tam 者giả 相tương 待đãi 中trung 道đạo 。 後hậu 當đương 辨biện 之chi 云vân 云vân 。 真Chân 諦Đế 中trung 道đạo 者giả 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 為vi 真Chân 諦Đế 中trung 道đạo 也dã 。 二nhị 諦đế 合hợp 明minh 中trung 道đạo 者giả 。 非phi 真chân 非phi 俗tục 為vi 二nhị 諦đế 合hợp 明minh 中trung 道đạo 。 此thử 異dị 真Chân 諦Đế 中trung 道đạo 。 真Chân 諦Đế 中trung 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 不bất 非phi 真chân 非phi 俗tục 。 二nhị 諦đế 合hợp 明minh 中trung 道đạo 。 即tức 非phi 真chân 非phi 俗tục 也dã 。 次thứ 彼bỉ 明minh 三tam 種chủng 中trung 。 用dụng 何hà 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 耶da 。 解giải 云vân 。 彼bỉ 不bất 用dụng 俗tục 諦đế 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 亦diệc 不bất 用dụng 非phi 真chân 非phi 俗tục 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 何hà 者giả 。 彼bỉ 無vô 別biệt 非phi 真chân 非phi 俗tục 法pháp 。 莊trang 嚴nghiêm 明minh 佛Phật 果Quả 涅Niết 槃Bàn 出xuất 二nhị 諦đế 外ngoại 。 開khai 善thiện 明minh 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 。 今kim 言ngôn 非phi 真chân 非phi 俗tục 者giả 。 互hỗ 望vọng 為vi 非phi 。 覈# 論luận 唯duy 是thị 真chân 俗tục 。 俗tục 非phi 真chân 真chân 非phi 俗tục 。 為vi 非phi 真chân 非phi 俗tục 。 非phi 俗tục 只chỉ 是thị 真chân 。 非phi 真chân 只chỉ 是thị 俗tục 。 無vô 別biệt 非phi 真chân 非phi 俗tục 。 故cố 不bất 用dụng 為vi 二nhị 諦đế 體thể 也dã 。 言ngôn 中trung 道đạo 為vi 體thể 者giả 。 真Chân 諦Đế 中trung 道đạo 為vi 體thể 。 真Chân 諦Đế 中trung 道đạo 還hoàn 是thị 真Chân 諦Đế 。 故cố 彼bỉ 序tự 云vân 。 二nhị 諦đế 者giả 一nhất 真chân 不bất 二nhị 之chi 極cực 理lý 從tùng 來lai 言ngôn 彼bỉ 相tương 違vi 。 彼bỉ 定định 不bất 相tương 違vi 。 中trung 道đạo 還hoàn 是thị 真Chân 諦Đế 。 真Chân 諦Đế 還hoàn 是thị 中Trung 道Đạo 故cố 也dã 。 問vấn 開khai 善thiện 何hà 因nhân 緣duyên 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 耶da 。 解giải 云vân 。 此thử 有hữu 原nguyên 由do 。 何hà 者giả 。 山sơn 中trung 法Pháp 師sư 之chi 師sư 。 本bổn 遼liêu 東đông 人nhân 。 從tùng 北bắc 地địa 學học 三tam 論luận 。 遠viễn 習tập 什thập 師sư 之chi 義nghĩa 。 來lai 入nhập 南nam 吳ngô 。 住trụ 鐘chung 山sơn 草thảo 堂đường 寺tự 。 值trị 隱ẩn 士sĩ 周chu 顒ngung 。 周chu 顒ngung 因nhân 就tựu 受thọ 學học 。 周chu 顒ngung 晚vãn 作tác 三tam 宗tông 論luận 。 明minh 二nhị 諦đế 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 體thể 。 晚vãn 有hữu 智trí 琳# 法Pháp 師sư 。 請thỉnh 周chu 顒ngung 出xuất 三tam 宗tông 論luận 。 周chu 顒ngung 云vân 。 弟đệ 子tử 若nhược 出xuất 此thử 論luận 。 恐khủng 于vu 眾chúng 人nhân 。 琳# 曰viết 。 貧bần 道đạo 昔tích 年niên 少thiếu 時thời 。 曾tằng 聞văn 此thử 義nghĩa 。 玄huyền 音âm 中trung 絕tuyệt 四tứ 十thập 餘dư 載tái 。 檀đàn 越việt 若nhược 出xuất 此thử 論luận 。 勝thắng 國quốc 城thành 妻thê 子tử 。 頭đầu 目mục 布bố 施thí 。 於ư 是thị 始thỉ 出xuất 此thử 論luận 也dã 。 次thứ 梁lương 武võ 大đại 。 敬kính 信tín 佛Phật 法Pháp 。 本bổn 學học 成thành 論luận 。 聞văn 法Pháp 師sư 在tại 山sơn 。 仍nhưng 遺di 僧Tăng 正chánh 智trí 寂tịch 等đẳng 十thập 人nhân 往vãng 山sơn 學học 。 雖tuy 得đắc 語ngữ 言ngôn 。 不bất 精tinh 究cứu 其kỳ 意ý 。 所sở 以dĩ 梁lương 武võ 晚vãn 義nghĩa 。 異dị 諸chư 法Pháp 師sư 。 稱xưng 為vi 制chế 旨chỉ 義nghĩa 也dã 。 開khai 善thiện 爾nhĩ 時thời 雖tuy 不bất 入nhập 山sơn 。 亦diệc 聞văn 此thử 義nghĩa 故cố 。 用dụng 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 既ký 不bất 親thân 承thừa 音âm 旨chỉ 故cố 。 作tác 義nghĩa 乖quai 僻tích 還hoàn 以dĩ 真Chân 諦Đế 為vi 體thể 也dã 。 今kim 明minh 。 即tức 以dĩ 非phi 真chân 非phi 俗tục 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 真chân 俗tục 為vi 用dụng 。 亦diệc 名danh 理lý 教giáo 。 亦diệc 名danh 中trung 假giả 。 中trung 假giả 重trọng/trùng 名danh 中trung 假giả 。 理lý 教giáo 重trọng/trùng 為vi 理lý 教giáo 。 亦diệc 體thể 用dụng 重trọng/trùng 為vi 體thể 用dụng 故cố 。 不bất 二nhị 為vi 體thể 二nhị 為vi 用dụng 。 略lược 標tiêu 章chương 門môn 如như 此thử 。 若nhược 了liễu 前tiền 二nhị 諦đế 大đại 意ý 。 則tắc 二nhị 諦đế 體thể 義nghĩa 。 已dĩ 應ưng 可khả 見kiến 也dã 。 問vấn 今kim 明minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 有hữu 何hà 所sở 以dĩ 。 釋thích 何hà 物vật 經kinh 。 解giải 何hà 物vật 論luận 。 對đối 何hà 物vật 病bệnh 耶da 。 解giải 云vân 。 所sở 以dĩ 明minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 者giả 。 二nhị 諦đế 為vi 表biểu 不bất 二nhị 之chi 理lý 。 如như 指chỉ 指chỉ 月nguyệt 。 意ý 不bất 在tại 指chỉ 。 意ý 令linh 得đắc 月nguyệt 。 二nhị 諦đế 教giáo 亦diệc 爾nhĩ 。 二nhị 諦đế 為vi 表biểu 不bất 二nhị 。 意ý 不bất 在tại 二nhị 。 為vi 令linh 得đắc 於ư 不bất 二nhị 。 是thị 故cố 以dĩ 不bất 二nhị 為vi 二nhị 諦đế 體thể 。 又hựu 今kim 明minh 二nhị 諦đế 是thị 教giáo 門môn 。 為vi 通thông 於ư 不bất 二nhị 。 故cố 山sơn 中trung 師sư 云vân 。 開khai 真chân 俗tục 門môn 說thuyết 二nhị 諦đế 教giáo 故cố 。 二nhị 諦đế 是thị 教giáo 門môn 。 教giáo 門môn 為vi 通thông 不bất 二nhị 之chi 理lý 。 故cố 以dĩ 中trung 道đạo 不bất 二nhị 為vi 體thể 也dã 。 此thử 則tắc 明minh 教giáo 諦đế 不bất 二nhị 為vi 體thể 如như 此thử 。 次thứ 辨biện 於ư 諦đế 不bất 二nhị 為vi 體thể 者giả 。 道đạo 無vô 有hữu 二nhị 。 於ư 二nhị 緣duyên 故cố 二nhị 。 既ký 知tri 於ư 二nhị 。 即tức 顯hiển 乎hồ 不bất 二nhị 。 故cố 不bất 二nhị 為vi 體thể 也dã 。 此thử 即tức 於ư 教giáo 二nhị 諦đế 。 皆giai 有hữu 所sở 為vi 故cố 。 以dĩ 不bất 二nhị 中trung 道đạo 為vi 體thể 也dã 。 又hựu 所sở 以dĩ 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 者giả 。 正chánh 為vi 對đối 由do 來lai 埋mai 二nhị 見kiến 根căn 深thâm 。 何hà 者giả 。 如như 上thượng 所sở 辨biện 。 別biệt 開khai 即tức 有hữu 五ngũ 家gia 。 總tổng 論luận 但đãn 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 云vân 真chân 為vi 體thể 。 二nhị 云vân 俗tục 為vi 體thể 。 三tam 云vân 真chân 俗tục 各các 體thể 。 雖tuy 有hữu 三tam 釋thích 。 終chung 不bất 出xuất 二nhị 諦đế 。 真Chân 諦Đế 為vi 體thể 。 則tắc 道Đạo 理lý 有hữu 此thử 無vô 為vi 體thể 。 俗tục 諦đế 為vi 體thể 。 則tắc 道Đạo 理lý 有hữu 此thử 有hữu 為vi 體thể 。 二nhị 諦đế 異dị 體thể 者giả 。 有hữu 為vi 俗tục 體thể 。 空không 為vi 真chân 體thể 。 道Đạo 理lý 有hữu 二nhị 。 則tắc 是thị 二nhị 見kiến 眾chúng 生sanh 。 今kim 對đối 此thử 故cố 。 明minh 不bất 二nhị 中trung 道đạo 為vi 體thể 。 對đối 此thử 病bệnh 即tức 是thị 釋thích 經kinh 論luận 。 故cố 中trung 論luận 云vân 。 淺thiển 智trí 見kiến 諸chư 法pháp 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 相tương/tướng 。 是thị 即tức 不bất 能năng 見kiến 滅diệt 見kiến 安an 穩ổn 法pháp 。 汝nhữ 今kim 各các 見kiến 有hữu 見kiến 無vô 。 即tức 是thị 淺thiển 智trí 。 不bất 能năng 見kiến 安an 穩ổn 之chi 法pháp 。 安an 穩ổn 法pháp 者giả 。 即tức 是thị 不bất 二nhị 之chi 道đạo 。 安an 穩ổn 法pháp 非phi 是thị 有hữu 無vô 。 汝nhữ 見kiến 有hữu 無vô 故cố 不bất 見kiến 也dã 。 又hựu 諸chư 佛Phật 唯duy 有hữu 一nhất 道đạo 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 文Văn 殊Thù 法pháp 常thường 爾nhĩ 。 法Pháp 王Vương 唯duy 一nhất 法pháp 。 一nhất 切thiết 無vô 畏úy 人nhân 。 一nhất 道đạo 出xuất 生sanh 死tử 。 既ký 唯duy 有hữu 一nhất 道đạo 。 無vô 有hữu 二nhị 道đạo 。 唯duy 有hữu 一nhất 理lý 。 無vô 有hữu 二nhị 理lý 也dã 。 又hựu 若nhược 二nhị 諦đế 。 有hữu 二nhị 理lý 即tức 成thành 有hữu 所sở 得đắc 。 大đại 品phẩm 云vân 。 有hữu 所sở 得đắc 見kiến 。 名danh 曰viết 二nhị 見kiến 。 云vân 何hà 二nhị 見kiến 。 謂vị 眼nhãn 色sắc 二nhị 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 皆giai 爾nhĩ 。 又hựu 云vân 。 諸chư 有hữu 二nhị 者giả 。 無vô 道đạo 無vô 果quả 。 眾chúng 生sanh 既ký 本bổn 有hữu 二nhị 見kiến 之chi 病bệnh 。 諸chư 佛Phật 若nhược 更cánh 說thuyết 道Đạo 理lý 有hữu 二nhị 。 便tiện 是thị 故cố 病bệnh 不bất 除trừ 。 更cánh 增tăng 新tân 惑hoặc 。 為vi 是thị 故cố 。 諸chư 佛Phật 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 。 道Đạo 理lý 無vô 二nhị 也dã 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 二nhị 諦đế 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 隨tùy 順thuận 眾chúng 生sanh 。 說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 也dã 。 又hựu 說thuyết 有hữu 三tam 諦đế 。 作tác 若nhược 為vi 解giải 耶da 。 仁nhân 王vương 經kinh 明minh 三tam 諦đế 義nghĩa 。 彼bỉ 便tiện 曲khúc 解giải 。 如như 此thử 等đẳng 經Kinh 。 皆giai 是thị 他tha 妨phương 礙ngại 之chi 處xứ 。 今kim 明minh 無vô 礙ngại 。 或hoặc 時thời 為vi 三tam 諦đế 。 有hữu 諦đế 無vô 諦đế 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 或hoặc 時thời 非phi 真chân 非phi 俗tục 為vi 理lý 。 真chân 俗tục 為vi 教giáo 。 理lý 教giáo 合hợp 論luận 故cố 有hữu 三tam 諦đế 也dã 。 問vấn 何hà 處xứ 有hữu 經kinh 文văn 。 的đích 明minh 中trung 道đạo 為vi 二nhị 諦đế 體thể 耶da 。 解giải 云vân 。 中trung 論luận 偈kệ 即tức 是thị 。 彼bỉ 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 是thị 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 此thử 偈kệ 是thị 經Kinh 是thị 論luận 。 何hà 者giả 。 此thử 是thị 華hoa 首thủ 經kinh 中trung 偈kệ 。 龍long 樹thụ 引dẫn 來lai 即tức 是thị 論luận 。 既ký 云vân 假giả 名danh 即tức 中trung 道đạo 。 故cố 中trung 道đạo 二nhị 諦đế 體thể 也dã 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 法pháp 。 了liễu 達đạt 非phi 有hữu 無vô 。 達đạt 有hữu 不bất 有hữu 。 達đạt 無vô 不bất 無vô 。 達đạt 有hữu 無vô 不bất 有hữu 無vô 。 故cố 不bất 有hữu 無vô 為vi 有hữu 無vô 體thể 也dã 。 又hựu 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 三tam 諦đế 。 亦diệc 是thị 不bất 二nhị 為vi 體thể 。 有hữu 諦đế 無vô 諦đế 即tức 是thị 教giáo 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 即tức 是thị 理lý 也dã 。 彼bỉ 云vân 。 我ngã 亦diệc 明minh 非phi 真chân 非phi 俗tục 中trung 道đạo 者giả 不bất 然nhiên 。 且thả 問vấn 。 汝nhữ 非phi 真chân 非phi 俗tục 是thị 何hà 物vật 耶da 。 非phi 真chân 還hoàn 是thị 俗tục 。 非phi 俗tục 還hoàn 是thị 真chân 。 非phi 有hữu 還hoàn 是thị 無vô 。 非phi 無vô 還hoàn 是thị 有hữu 。 還hoàn 是thị 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 故cố 。 無vô 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 也dã 。 又hựu 中trung 論luận 云vân 。 是thị 故cố 知tri 。 虛hư 空không 非phi 有hữu 亦diệc 非phi 無vô 。 非phi 相tướng 非phi 可khả 相tương/tướng 。 餘dư 五ngũ 同đồng 虛hư 空không 。 只chỉ 六lục 種chủng 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 真chân 非phi 俗tục 。 何hà 者giả 六lục 種chủng 是thị 俗tục 。 無vô 六lục 種chủng 是thị 真chân 。 既ký 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 即tức 非phi 真chân 非phi 俗tục 也dã 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 明minh 與dữ 無vô 明minh 。 愚ngu 者giả 謂vị 二nhị 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 其kỳ 性tánh 無vô 二nhị 。 無vô 二nhị 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 實thật 性tánh 。 黑hắc 法pháp 白bạch 法Pháp 。 漏lậu 無vô 漏lậu 真chân 俗tục 二nhị 。 皆giai 例lệ 爾nhĩ 。 又hựu 云vân 。 前tiền 於ư 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 中trung 。 說thuyết 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 。 我ngã 即tức 俗tục 。 無vô 我ngã 即tức 真chân 。 我ngã 無vô 我ngã 不bất 二nhị 。 即tức 真chân 俗tục 不bất 二nhị 也dã 。 又hựu 法pháp 華hoa 云vân 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 等đẳng 。 依y 止chỉ 此thử 諸chư 見kiến 。 具cụ 足túc 六lục 十thập 二nhị 。 若nhược 見kiến 有hữu 見kiến 無vô 。 即tức 具cụ 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 若nhược 能năng 捨xả 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 即tức 悟ngộ 中trung 道đạo 也dã 。 如như 此thử 處xứ 經kinh 文văn 無vô 量lượng 。 故cố 知tri 。 無vô 有hữu 二nhị 理lý 。 唯duy 有hữu 一nhất 理lý 也dã 。 問vấn 汝nhữ 既ký 有hữu 三tam 諦đế 。 應ưng 有hữu 三tam 體thể 。 我ngã 有hữu 二nhị 諦đế 有hữu 二nhị 體thể 。 解giải 云vân 。 若nhược 得đắc 一nhất 家gia 意ý 致trí 。 不bất 應ưng 作tác 此thử 難nạn/nan 。 前tiền 云vân 。 假giả 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 假giả 無vô 為vi 真Chân 諦Đế 。 假giả 有hữu 不bất 有hữu 有hữu 。 假giả 無vô 不bất 無vô 無vô 。 不bất 有hữu 有hữu 。 有hữu 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 無vô 無vô 。 無vô 無vô 所sở 無vô 。 那na 忽hốt 有hữu 三tam 體thể 耶da 。

又hựu 問vấn 。

有hữu 無vô 終chung 是thị 二nhị 諦đế 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 是thị 中trung 道Đạo 諦Đế 。 終chung 是thị 三tam 諦đế 終chung 有hữu 三tam 體thể 。 既ký 有hữu 假giả 三tam 諦đế 有hữu 假giả 三tam 體thể 。 解giải 云vân 不bất 得đắc 。 假giả 有hữu 假giả 無vô 是thị 教giáo 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 是thị 理lý 。 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 是thị 理lý 諦đế 。 真chân 俗tục 是thị 教giáo 諦đế 。 開khai 理lý 教giáo 為vi 三tam 諦đế 則tắc 得đắc 也dã 。 次thứ 泯mẫn 之chi 。 一nhất 往vãng 開khai 理lý 教giáo 二nhị 不bất 二nhị 。 再tái 往vãng 皆giai 泯mẫn 。 何hà 者giả 。 二nhị 不bất 二nhị 不bất 二nhị 二nhị 。 二nhị 不bất 二nhị 非phi 不bất 二nhị 。 不bất 二nhị 二nhị 非phi 二nhị 。 斯tư 即tức 非phi 二nhị 非phi 不bất 二nhị 。 乃nãi 至chí 五ngũ 句cú 皆giai 流lưu 。 一nhất 無vô 依y 倚ỷ 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 理lý 教giáo 亦diệc 然nhiên 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 無vô 法pháp 。 了liễu 達đạt 非phi 有hữu 無vô 。 不bất 著trước 不bất 二nhị 法pháp 。 以dĩ 無vô 一nhất 二nhị 故cố 。 達đạt 有hữu 無vô 二nhị 不bất 二nhị 。 既ký 無vô 二nhị 即tức 無vô 不bất 二nhị 。 故cố 云vân 不bất 著trước 不bất 二nhị 法pháp 以dĩ 無vô 一nhất 二nhị 故cố 也dã 。 然nhiên 此thử 語ngữ 是thị 兩lưỡng 處xứ 說thuyết 。 師sư 合hợp 為vi 一nhất 偈kệ 說thuyết 之chi 耳nhĩ 。 前tiền 說thuyết 二nhị 為vi 表biểu 不bất 二nhị 。 悟ngộ 二nhị 不bất 二nhị 。 無vô 二nhị 更cánh 住trụ 不bất 二nhị 。 則tắc 還hoàn 為vi 縛phược 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 如như 擒cầm 捕bộ 獼mi 猴hầu 隨tùy 觸xúc 隨tùy 著trước 。 為vi 是thị 故cố 今kim 明minh 。 既ký 識thức 二nhị 不bất 二nhị 。 無vô 二nhị 即tức 無vô 不bất 二nhị 。 如như 是thị 清thanh 玄huyền 轉chuyển 悟ngộ 。 一nhất 切thiết 皆giai 離ly 也dã 。 然nhiên 二nhị 諦đế 體thể 義nghĩa 。 大đại 格cách 如như 此thử 。 猶do 有hữu 竝tịnh 觀quán 義nghĩa 。 兩lưỡng 句cú 難nan 解giải 。 今kim 且thả 論luận 一nhất 句cú 義nghĩa 。 一nhất 句cú 付phó 後hậu 釋thích 也dã 。 言ngôn 一nhất 句cú 者giả 。 他tha 明minh 二nhị 諦đế 是thị 有hữu 二nhị 理lý 。 三tam 假giả 為vi 世thế 諦đế 理lý 。 四tứ 忘vong 為vi 真Chân 諦Đế 理lý 。 以dĩ 有hữu 二nhị 理lý 故cố 。 有hữu 出xuất 入nhập 觀quán 。 有hữu 二nhị 諦đế 竝tịnh 觀quán 。 汝nhữ 今kim 明minh 。 唯duy 有hữu 中trung 道đạo 不bất 二nhị 一nhất 理lý 。 云vân 何hà 得đắc 有hữu 出xuất 入nhập 觀quán 。 有hữu 兩lưỡng 物vật 可khả 。 有hữu 出xuất 有hữu 入nhập 。 既ký 無vô 有hữu 二nhị 。 若nhược 為vi 明minh 出xuất 入nhập 耶da 。 又hựu 無vô 有hữu 二nhị 理lý 。 若nhược 為vi 明minh 並tịnh 觀quán 耶da 。 有hữu 二nhị 可khả 論luận 並tịnh 。 既ký 無vô 二nhị 。 何hà 得đắc 有hữu 並tịnh 耶da 。 今kim 且thả 論luận 出xuất 入nhập 觀quán 並tịnh 觀quán 位vị 處xứ 。 何hà 位vị 出xuất 入nhập 觀quán 。 何hà 位vị 並tịnh 觀quán 耶da 。 古cổ 有hữu 三tam 釋thích 。 一nhất 者giả 靈linh 味vị 法Pháp 師sư 明minh 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 諦đế 並tịnh 觀quán 。 初Sơ 地Địa 得đắc 真chân 無vô 生sanh 故cố 。 得đắc 並tịnh 觀quán 也dã 。 二nhị 者giả 什thập 肇triệu 等đẳng 諸chư 師sư 明minh 。 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 並tịnh 觀quán 故cố 。 肇triệu 師sư 云vân 。 施thí 極cực 於ư 施thí 。 而nhi 未vị 嘗thường 施thí 。 戒giới 極cực 於ư 戒giới 。 而nhi 未vị 嘗thường 戒giới 。 此thử 即tức 施thí 無vô 施thí 並tịnh 故cố 也dã 。 三tam 者giả 即tức 是thị 三tam 大đại 法Pháp 師sư 於ư 世thế 盛thịnh 行hành 者giả 。 八bát 地địa 並tịnh 觀quán 。 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 出xuất 入nhập 觀quán 。 八bát 地địa 始thỉ 得đắc 並tịnh 觀quán 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 道đạo 觀quán 雙song 行hành 。 真chân 俗tục 並tịnh 照chiếu 也dã 。 然nhiên 此thử 之chi 三tam 釋thích 。 皆giai 出xuất 經kinh 論luận 。 若nhược 偏thiên 執chấp 是thị 則tắc 為vi 非phi 。 第đệ 一nhất 家gia 。 以dĩ 初Sơ 地Địa 為vi 是thị 。 餘dư 二nhị 為vi 非phi 第đệ 三tam 家gia 。 八bát 地địa 為vi 是thị 。 餘dư 二nhị 為vi 非phi 。 所sở 以dĩ 成thành 失thất 。 今kim 山sơn 門môn 釋thích 者giả 。 即tức 四tứ 節tiết 明minh 並tịnh 觀quán 義nghĩa 。 然nhiên 此thử 之chi 四tứ 節tiết 。 非phi 但đãn 是thị 菩Bồ 薩Tát 之chi 要yếu 行hành 。 亦diệc 是thị 二nhị 諦đế 之chi 大đại 綱cương 也dã 。 四tứ 節tiết 者giả 。 一nhất 者giả 山sơn 中trung 師sư 云vân 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 已dĩ 來lai 即tức 並tịnh 觀quán 。 問vấn 若nhược 為vì 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 並tịnh 觀quán 耶da 。 解giải 云vân 。 初sơ 發phát 心tâm 即tức 學học 二nhị 諦đế 。 無vô 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 學học 二nhị 諦đế 者giả 。 凡phàm 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 學học 二nhị 諦đế 觀quán 。 為vi 是thị 故cố 。 初sơ 發phát 心tâm 即tức 學học 二nhị 諦đế 竝tịnh 觀quán 。 乃nãi 至chí 後hậu 心tâm 亦diệc 學học 二nhị 諦đế 並tịnh 觀quán 。 而nhi 不bất 無vô 明minh 晦hối 為vi 異dị 。 晦hối 故cố 為vi 初sơ 心tâm 。 明minh 故cố 為vi 後hậu 心tâm 。 此thử 明minh 晦hối 判phán 前tiền 後hậu 。 非phi 是thị 並tịnh 不bất 並tịnh 而nhi 判phán 前tiền 後hậu 也dã 。 問vấn 何hà 處xứ 作tác 此thử 說thuyết 耶da 。 解giải 云vân 。 大đại 經Kinh 云vân 。 發phát 心tâm 畢tất 竟cánh 二nhị 不bất 別biệt 。 問vấn 若nhược 為vi 不bất 別biệt 耶da 。 解giải 云vân 。 今kim 明minh 。 初sơ 心tâm 亦diệc 二nhị 諦đế 並tịnh 觀quán 。 後hậu 心tâm 亦diệc 是thị 並tịnh 觀quán 。 以dĩ 皆giai 並tịnh 故cố 。 所sở 以dĩ 云vân 二nhị 心tâm 不bất 別biệt 也dã 。 問vấn 若nhược 為vi 初sơ 心tâm 即tức 學học 並tịnh 觀quán 耶da 。 解giải 云vân 。 有hữu 所sở 得đắc 無vô 所sở 得đắc 。 聲Thanh 聞Văn 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 異dị 。 若nhược 是thị 聲Thanh 聞Văn 行hành 。 即tức 拆# 有hữu 入nhập 空không 。 從tùng 空không 出xuất 有hữu 。 是thị 生sanh 滅diệt 觀quán 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 即tức 異dị 聲Thanh 聞Văn 。 發phát 初sơ 即tức 作tác 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 二nhị 之chi 觀quán 。 對đối 聲Thanh 聞Văn 故cố 。 明minh 是thị 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 作tác 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 所sở 得đắc 觀quán 。 故cố 大đại 品phẩm 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 何hà 時thời 。 學học 無vô 所sở 得đắc 。 佛Phật 答đáp 云vân 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 學học 無vô 所sở 得đắc 。 故cố 初sơ 發phát 心tâm 即tức 學học 並tịnh 觀quán 也dã 。 此thử 即tức 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 釋thích 經kinh 初sơ 後hậu 心tâm 不bất 二nhị 。 二nhị 者giả 為vi 對đối 聲Thanh 聞Văn 。 明minh 發phát 心tâm 即tức 作tác 不bất 二nhị 之chi 觀quán 。 為vi 此thử 二nhị 義nghĩa 故cố 。 明minh 初sơ 發phát 心tâm 即tức 作tác 並tịnh 觀quán 也dã 。 第đệ 二nhị 節tiết 明minh 並tịnh 觀quán 者giả 。 明minh 地địa 前tiền 三tam 十thập 心tâm 。 未vị 得đắc 並tịnh 觀quán 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 始thỉ 得đắc 並tịnh 觀quán 。 地địa 前tiền 非phi 不bất 並tịnh 。 將tương 初Sơ 地Địa 格cách 之chi 。 明minh 地địa 前tiền 淺thiển 故cố 云vân 未vị 並tịnh 。 初Sơ 地Địa 深thâm 故cố 並tịnh 。 地địa 前tiền 是thị 凡phàm 夫phu 位vị 。 初Sơ 地Địa 是thị 聖thánh 位vị 。 地địa 前tiền 伏phục 道đạo 。 初Sơ 地Địa 斷đoạn 道đạo 。 就tựu 此thử 等đẳng 義nghĩa 判phán 並tịnh 不bất 並tịnh 也dã 。 然nhiên 前tiền 節tiết 。 對đối 聲Thanh 聞Văn 明minh 菩Bồ 薩Tát 並tịnh 觀quán 。 今kim 就tựu 菩Bồ 薩Tát 中trung 。 自tự 論luận 並tịnh 不bất 並tịnh 也dã 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 。 具cụ 出xuất 經kinh 論luận 。 大đại 論luận 云vân 。 初Sơ 地Địa 得đắc 真chân 無vô 生sanh 。 七thất 地địa 得đắc 無vô 生sanh 。 七thất 地địa 定định 慧tuệ 等đẳng 。 初Sơ 地Địa 得đắc 無vô 生sanh 。 初Sơ 地Địa 定định 慧tuệ 等đẳng 也dã 。 仁nhân 王vương 經kinh 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 皆giai 明minh 初Sơ 地Địa 二nhị 諦đế 並tịnh 觀quán 。 故cố 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 善thiện 覺giác 菩Bồ 薩Tát 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 平bình 等đẳng 道đạo 也dã 。 第đệ 三tam 節tiết 明minh 。 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 並tịnh 觀quán 。 大đại 論luận 云vân 。 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 大đại 品phẩm 云vân 等đẳng 定định 慧tuệ 地địa 也dã 。 所sở 以dĩ 七thất 地địa 並tịnh 觀quán 者giả 。 攝nhiếp 前tiền 六lục 地địa 。 並tịnh 為vi 順thuận 忍nhẫn 故cố 未vị 並tịnh 。 七thất 地địa 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 故cố 並tịnh 也dã 。 十Thập 地Địa 皆giai 無vô 生sanh 。 前tiền 無vô 生sanh 淺thiển 故cố 為vi 順thuận 忍nhẫn 。 七thất 地địa 無vô 生sanh 深thâm 故cố 。 為vi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 也dã 。 又hựu 約ước 行hành 論luận 。 初Sơ 地Địa 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 六lục 地địa 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 未vị 得đắc 方phương 便tiện 。 七thất 地địa 得đắc 方phương 便tiện 。 慧tuệ 無vô 方phương 便tiện 縛phược 。 方phương 便tiện 無vô 慧tuệ 縛phược 。 七thất 地địa 得đắc 方phương 便tiện 。 慧tuệ 有hữu 方phương 便tiện 解giải 。 方phương 便tiện 有hữu 慧tuệ 解giải 。 具cụ 二nhị 慧tuệ 故cố 並tịnh 觀quán 。 前tiền 六lục 地địa 非phi 不bất 並tịnh 觀quán 。 但đãn 二nhị 慧tuệ 一nhất 慧tuệ [苟*苟]# 。 如như 兩lưỡng 輪luân 一nhất 輪luân [苟*苟]# 故cố 。 未vị 得đắc 好hảo/hiếu 並tịnh 。 若nhược 七thất 地địa 二nhị 慧tuệ 皆giai 勝thắng 。 二nhị 輪luân 並tịnh 強cường/cưỡng 故cố 並tịnh 也dã 。 第đệ 四tứ 節tiết 者giả 。 從tùng 初sơ 心tâm 訖ngật 至chí 七thất 地địa 。 未vị 得đắc 並tịnh 觀quán 。 至chí 八bát 地địa 始thỉ 並tịnh 觀quán 。 此thử 就tựu 功công 用dụng 無vô 功công 用dụng 判phán 之chi 。 初sơ 心tâm 至chí 七thất 地địa 。 未vị 得đắc 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 八bát 地địa 得đắc 無vô 功công 用dụng 道đạo 故cố 。 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 。 未vị 得đắc 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 未vị 並tịnh 觀quán 。 八bát 地địa 得đắc 無vô 功công 用dụng 道đạo 故cố 。 得đắc 並tịnh 觀quán 。 此thử 約ước 功công 用dụng 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 判phán 並tịnh 觀quán 不bất 並tịnh 觀quán 也dã 。 今kim 明minh 並tịnh 觀quán 。 有hữu 此thử 四tứ 節tiết 。 並tịnh 出xuất 經kinh 論luận 。 若nhược 偏thiên 執chấp 者giả 。 則tắc 成thành 失thất 也dã 。 前tiền 問vấn 未vị 釋thích 。 何hà 者giả 。 汝nhữ 雖tuy 明minh 並tịnh 觀quán 有hữu 此thử 四tứ 節tiết 。 若nhược 為vi 得đắc 並tịnh 觀quán 耶da 。 汝nhữ 無vô 有hữu 二nhị 理lý 。 唯duy 有hữu 一nhất 理lý 。 云vân 何hà 得đắc 出xuất 入nhập 觀quán 。 復phục 若nhược 為vi 得đắc 並tịnh 觀quán 耶da 。 今kim 反phản 難nạn/nan 。 汝nhữ 二nhị 諦đế 二nhị 體thể 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 。 亦diệc 無vô 並tịnh 觀quán 。 何hà 遑hoàng 問vấn 我ngã 耶da 。 汝nhữ 明minh 有hữu 二nhị 諦đế 理lý 。 理lý 何hà 時thời 有hữu 二nhị 。 一nhất 切thiết 經kinh 論luận 。 何hà 處xứ 道đạo 有hữu 二nhị 理lý 。 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 。 明minh 無vô 有hữu 二nhị 理lý 。 皆giai 云vân 空không 即tức 色sắc 色sắc 即tức 空không 世thế 諦đế 即tức 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 若nhược 言ngôn 有hữu 二nhị 理lý 。 即tức 乖quai 經kinh 。 故cố 龍long 樹thụ 呵ha 迦ca 旃chiên 延diên 子tử 不bất 讀đọc 不bất 誦tụng 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經kinh 。 迦ca 旃chiên 延diên 子tử 自tự 說thuyết 耳nhĩ 。 今kim 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 設thiết 使sử 得đắc 明minh 並tịnh 觀quán 者giả 。 師sư 詺# 為vi 簫tiêu 管quản 並tịnh 伏phục 鼈miết 出xuất 鼻tị 並tịnh 有hữu 兩lưỡng 境cảnh 。 在tại 中trung 而nhi 雙song 照chiếu 為vi 並tịnh 觀quán 。 是thị 事sự 不bất 然nhiên 。 經kinh 明minh 。 照chiếu 有hữu 即tức 是thị 空không 。 照chiếu 空không 即tức 是thị 有hữu 。 何hà 時thời 有hữu 兩lưỡng 境cảnh 。 凝ngưng 然nhiên 在tại 中trung 雙song 照chiếu 為vi 並tịnh 觀quán 耶da 。 又hựu 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 。 亦diệc 不bất 得đắc 並tịnh 觀quán 。 汝nhữ 難nạn/nan 我ngã 云vân 。 一nhất 體thể 不bất 得đắc 並tịnh 觀quán 。 汝nhữ 家gia 一nhất 體thể 。 云vân 何hà 得đắc 並tịnh 觀quán 及cập 出xuất 入nhập 觀quán 耶da 。 出xuất 入nhập 觀quán 從tùng 此thử 入nhập 。 彼bỉ 既ký 無vô 二nhị 。 云vân 何hà 得đắc 並tịnh 耶da 。 彼bỉ 云vân 。 我ngã 有hữu 即tức 不bất 即tức 義nghĩa 。 常thường 即tức 常thường 不bất 即tức 。 不bất 即tức 故cố 有hữu 並tịnh 及cập 出xuất 入nhập 觀quán 也dã 。 難nạn/nan 。 俗tục 不bất 即tức 真chân 者giả 。 為vi 當đương 在tại 真chân 外ngoại 在tại 真chân 內nội 耶da 。 若nhược 在tại 真chân 內nội 。 則tắc 與dữ 真chân 一nhất 。 還hoàn 著trước 前tiền 難nạn/nan 。 若nhược 不bất 在tại 真chân 內nội 則tắc 出xuất 真chân 。 出xuất 真chân 則tắc 出xuất 法pháp 性tánh 外ngoại 。 佛Phật 說thuyết 法pháp 性tánh 外ngoại 無vô 復phục 有hữu 法pháp 。 故cố 不bất 得đắc 出xuất 真chân 外ngoại 也dã 。 彼bỉ 又hựu 解giải 云vân 。 體thể 即tức 義nghĩa 異dị 。 還hoàn 責trách 。 義nghĩa 為vi 即tức 真chân 不bất 即tức 真chân 。 即tức 真chân 即tức 一nhất 。 不bất 即tức 真chân 則tắc 出xuất 真chân 外ngoại 。 難nạn/nan 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 異dị 體thể 。 既ký 不bất 成thành 則tắc 無vô 二nhị 諦đế 。 既ký 無vô 二nhị 諦đế 。 論luận 何hà 物vật 即tức 不bất 即tức 。 故cố 彼bỉ 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 無vô 並tịnh 觀quán 。 汝nhữ 今kim 明minh 不bất 二nhị 中trung 道đạo 一nhất 體thể 。 云vân 何hà 得đắc 並tịnh 及cập 出xuất 入nhập 耶da 。 今kim 明minh 。 有hữu 三tam 種chủng 並tịnh 。 如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 文Văn 殊Thù 問vấn 無vô 二nhị 諦đế 。 佛Phật 答đáp 有hữu 十thập 種chủng 二nhị 諦đế 。 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。 汝nhữ 言ngôn 無vô 並tịnh 。 我ngã 有hữu 三tam 種chủng 並tịnh 。 且thả 明minh 出xuất 入nhập 觀quán 。 出xuất 入nhập 觀quán 者giả 。 大đại 師sư 云vân 。 心tâm 常thường 在tại 正chánh 觀quán 中trung 行hành 名danh 為vi 入nhập 。 纔tài 生sanh 心tâm 動động 念niệm 即tức 名danh 為vi 出xuất 。 起khởi 斷đoạn 常thường 心tâm 為vi 出xuất 。 在tại 正chánh 觀quán 為vi 入nhập 也dã 。 次thứ 明minh 三tam 種chủng 並tịnh 。 然nhiên 此thử 三tam 並tịnh 。 即tức 三tam 出xuất 入nhập 。 言ngôn 三tam 並tịnh 者giả 。 一nhất 者giả 即tức 橫hoạnh/hoành 論luận 二nhị 諦đế 教giáo 並tịnh 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 假giả 說thuyết 有hữu 非phi 有hữu 為vi 有hữu 。 假giả 說thuyết 無vô 非phi 無vô 為vi 無vô 。 非phi 有hữu 為vi 有hữu 。 指chỉ 無vô 為vi 有hữu 。 非phi 無vô 為vi 無vô 。 指chỉ 有hữu 為vi 無vô 。 指chỉ 無vô 為vi 有hữu 。 照chiếu 有hữu 即tức 照chiếu 無vô 。 指chỉ 有hữu 為vi 無vô 。 照chiếu 無vô 即tức 照chiếu 有hữu 。 詺# 此thử 為vi 並tịnh 觀quán 也dã 。 問vấn 他tha 二nhị 諦đế 一nhất 體thể 不bất 得đắc 並tịnh 。 汝nhữ 今kim 照chiếu 有hữu 即tức 照chiếu 無vô 。 亦diệc 是thị 一nhất 體thể 。 云vân 何hà 得đắc 並tịnh 耶da 。 解giải 云vân 。 他tha 義nghĩa 有hữu 礙ngại 。 有hữu 即tức 空không 即tức 失thất 有hữu 。 空không 即tức 有hữu 即tức 失thất 空không 。 故cố 不bất 得đắc 並tịnh 。 今kim 只chỉ 有hữu 即tức 是thị 空không 。 空không 即tức 是thị 有hữu 。 有hữu 即tức 空không 。 空không 不bất 壞hoại 有hữu 。 空không 即tức 有hữu 。 有hữu 不bất 動động 空không 。 故cố 得đắc 並tịnh 也dã 。 二nhị 者giả 二nhị 不bất 二nhị 橫hoạnh/hoành 竪thụ 並tịnh 。 二nhị 不bất 二nhị 不bất 二nhị 二nhị 。 只chỉ 二nhị 即tức 不bất 二nhị 。 只chỉ 不bất 二nhị 即tức 二nhị 。 無vô 二nhị 異dị 不bất 二nhị 。 無vô 不bất 二nhị 異dị 二nhị 。 故cố 不bất 壞hoại 假giả 名danh 。 說thuyết 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 動động 等đẳng 覺giác 。 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 。 若nhược 二nhị 異dị 不bất 二nhị 。 則tắc 壞hoại 假giả 名danh 說thuyết 實thật 相tướng 。 不bất 壞hoại 假giả 名danh 說thuyết 實thật 相tướng 故cố 。 二nhị 即tức 不bất 二nhị 。 所sở 以dĩ 二nhị 不bất 二nhị 橫hoạnh/hoành 竪thụ 並tịnh 也dã 。 問vấn 此thử 出xuất 何hà 處xứ 。 解giải 云vân 。 中trung 論luận 偈kệ 即tức 是thị 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 此thử 是thị 空không 有hữu 橫hoạnh/hoành 並tịnh 也dã 。 亦diệc 為vi 是thị 假giả 名danh 亦diệc 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 即tức 二nhị 不bất 二nhị 竪thụ 並tịnh 也dã 。 此thử 之chi 二nhị 種chủng 並tịnh 。 是thị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 假giả 名danh 方phương 便tiện 並tịnh 也dã 。 第đệ 三Tam 明Minh 得đắc 失thất 並tịnh 。 何hà 者giả 。 有hữu 所sở 得đắc 斷đoạn 常thường 眾chúng 生sanh 。 行hành 有hữu 所sở 得đắc 法Pháp 。 無vô 所sở 得đắc 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 行hành 無vô 所sở 得đắc 法pháp 。 此thử 即tức 得đắc 無vô 得đắc 各các 路lộ 。 凡phàm 聖thánh 兩lưỡng 隔cách 。 感cảm 應ứng 不bất 交giao 。 理lý 外ngoại 云vân 何hà 得đắc 成thành 理lý 內nội 。 理lý 內nội 云vân 何hà 得đắc 化hóa 理lý 外ngoại 耶da 。 今kim 明minh 不bất 然nhiên 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 照chiếu 無vô 得đắc 照chiếu 有hữu 得đắc 。 道đạo 未vị 曾tằng 得đắc 無vô 得đắc 。 於ư 眾chúng 生sanh 有hữu 得đắc 。 於ư 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 無vô 得đắc 。 今kim 還hoàn 照chiếu 眾chúng 生sanh 有hữu 所sở 得đắc 。 照chiếu 菩Bồ 薩Tát 無vô 得đắc 。 此thử 二nhị 觀quán 常thường 照chiếu 。 無vô 有hữu 一nhất 念niệm 不bất 照chiếu 時thời 。 若nhược 使sử 一nhất 念niệm 不bất 照chiếu 有hữu 得đắc 眾chúng 生sanh 。 諸chư 佛Phật 即tức 有hữu 漏lậu 機cơ 之chi 失thất 。 眾chúng 生sanh 機cơ 發phát 。 即tức 便tiện 不bất 覺giác 。 為vi 是thị 故cố 。 所sở 以dĩ 常thường 照chiếu 有hữu 得đắc 眾chúng 生sanh 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 我ngã 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 見kiến 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 也dã 。 此thử 即tức 常thường 照chiếu 得đắc 無vô 得đắc 名danh 並tịnh 觀quán 也dã 。 此thử 義nghĩa 最tối 要yếu 。 應ưng 須tu 知tri 之chi 。 略lược 明minh 三tam 種chủng 並tịnh 觀quán 也dã 。 次thứ 一nhất 句cú 難nan 解giải 。 何hà 者giả 。 前tiền 云vân 。 有hữu 於ư 凡phàm 實thật 為vi 諦đế 。 空không 於ư 聖thánh 實thật 為vi 諦đế 。 發phát 始thỉ 開khai 凡phàm 聖thánh 得đắc 失thất 二nhị 諦đế 。 明minh 有hữu 於ư 凡phàm 實thật 為vi 失thất 。 空không 於ư 聖thánh 實thật 為vi 得đắc 。 從tùng 來lai 云vân 。 兩lưỡng 於ư 諦đế 皆giai 失thất 。 今kim 明minh 。 若nhược 皆giai 失thất 無vô 有hữu 能năng 化hóa 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 無vô 由do 得đắc 悟ngộ 改cải 凡phàm 成thành 聖thánh 捨xả 失thất 從tùng 得đắc 。 今kim 明minh 。 發phát 初sơ 二nhị 於ư 諦đế 。 有hữu 得đắc 有hữu 失thất 。 有hữu 迷mê 有hữu 悟ngộ 。 明minh 此thử 是thị 凡phàm 諦đế 此thử 是thị 聖Thánh 諦Đế 。 此thử 是thị 俗tục 諦đế 此thử 是thị 真Chân 諦Đế 。 俗tục 諦đế 所sở 化hóa 。 真Chân 諦Đế 能năng 化hóa 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 世thế 諦đế 。 若nhược 於ư 如Như 來Lai 。 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 此thử 是thị 能năng 化hóa 於ư 。 今kim 隨tùy 此thử 於ư 而nhi 說thuyết 。 亦diệc 是thị 能năng 化hóa 。 此thử 即tức 能năng 化hóa 。 隨tùy 所sở 化hóa 有hữu 而nhi 說thuyết 有hữu 。 能năng 化hóa 隨tùy 能năng 化hóa 所sở 悟ngộ 空không 而nhi 說thuyết 空không 。 故cố 此thử 二nhị 於ư 諦đế 。 是thị 得đắc 失thất 迷mê 悟ngộ 也dã 。 問vấn 用dụng 此thử 語ngữ 何hà 為vi 。 解giải 云vân 。 欲dục 判phán 凡phàm 聖thánh 得đắc 失thất 迷mê 悟ngộ 。 何hà 者giả 。 眾chúng 生sanh 迷mê 故cố 見kiến 有hữu 。 聖thánh 人nhân 悟ngộ 故cố 不bất 見kiến 有hữu 。 若nhược 爾nhĩ 同đồng 夢mộng 虎hổ 空không 華hoa 義nghĩa 。 迷mê 故cố 見kiến 有hữu 。 悟ngộ 故cố 不bất 見kiến 有hữu 也dã 。 又hựu 今kim 悟ngộ 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。 則tắc 唯duy 真chân 無vô 俗tục 。 感cảm 應ứng 不bất 交giao 。 凡phàm 聖thánh 兩lưỡng 隔cách 。 斯tư 即tức 孤cô 真chân 獨độc 存tồn 。 逈huýnh 聖thánh 單đơn 立lập 也dã 。 解giải 云vân 。 聖thánh 人nhân 知tri 於ư 聖thánh 空không 。 知tri 於ư 凡phàm 有hữu 。 以dĩ 知tri 於ư 凡phàm 有hữu 故cố 得đắc 化hóa 也dã 。 難nạn/nan 。 今kim 不bất 問vấn 汝nhữ 知tri 。 但đãn 問vấn 汝nhữ 為vi 見kiến 為vi 不bất 見kiến 耶da 。 若nhược 不bất 見kiến 化hóa 道đạo 即tức 隔cách 。 若nhược 見kiến 即tức 還hoàn 是thị 迷mê 。 汝nhữ 親thân 判phán 迷mê 故cố 見kiến 有hữu 悟ngộ 不bất 見kiến 有hữu 。 今kim 既ký 見kiến 有hữu 。 即tức 還hoàn 是thị 迷mê 也dã 。 何hà 者giả 。 中trung 論luận 偈kệ 云vân 。 若nhược 謂vị 以dĩ 現hiện 見kiến 而nhi 有hữu 生sanh 滅diệt 者giả 。 是thị 則tắc 為vi 癡si 妄vọng 而nhi 見kiến 有hữu 生sanh 滅diệt 。 長trường/trưởng 行hành 釋thích 云vân 。 從tùng 顛điên 倒đảo 無vô 明minh 故cố 有hữu 眼nhãn 。 眼nhãn 故cố 見kiến 。 今kim 若nhược 見kiến 還hoàn 是thị 癡si 妄vọng 也dã 。 次thứ 解giải 云vân 。 迷mê 故cố 見kiến 有hữu 故cố 有hữu 。 見kiến 柱trụ 故cố 柱trụ 。 今kim 悟ngộ 則tắc 知tri 有hữu 是thị 不bất 有hữu 有hữu 。 柱trụ 是thị 不bất 柱trụ 柱trụ 。 然nhiên 此thử 雖tuy 能năng 解giải 。 而nhi 大đại 有hữu 失thất 。 一nhất 者giả 同đồng 成thành 論luận 。 二nhị 同đồng 地địa 論luận 。 三tam 復phục 著trước 難nạn/nan 。 言ngôn 同đồng 成thành 論luận 者giả 。 成thành 論luận 明minh 有hữu 假giả 實thật 兩lưỡng 惑hoặc 有hữu 假giả 實thật 二nhị 境cảnh 。 迷mê 假giả 實thật 境cảnh 故cố 。 名danh 假giả 實thật 二nhị 惑hoặc 。 如như 柱trụ 是thị 假giả 。 四tứ 微vi 是thị 實thật 。 迷mê 即tức 見kiến 有hữu 故cố 有hữu 柱trụ 故cố 柱trụ 。 悟ngộ 假giả 實thật 二nhị 境cảnh 即tức 知tri 是thị 假giả 柱trụ 。 不bất 柱trụ 柱trụ 不bất 有hữu 有hữu 。 他tha 亦diệc 明minh 。 迷mê 見kiến 有hữu 悟ngộ 知tri 不bất 有hữu 有hữu 。 今kim 亦diệc 爾nhĩ 。 則tắc 與dữ 他tha 無vô 異dị 也dã 。 同đồng 地địa 論luận 者giả 。 彼bỉ 云vân 。 只chỉ 一nhất 樹thụ 。 若nhược 作tác 相tương/tướng 心tâm 取thủ 。 則tắc 有hữu 漏lậu 樹thụ 。 若nhược 作tác 無vô 相tướng 心tâm 取thủ 。 則tắc 無vô 漏lậu 法Pháp 林lâm 樹thụ 。 是thị 還hoàn 是thị 迷mê 悟ngộ 。 迷mê 故cố 有hữu 相tương/tướng 。 悟ngộ 故cố 無vô 相tướng 。 迷mê 故cố 樹thụ 故cố 樹thụ 。 悟ngộ 則tắc 不bất 樹thụ 樹thụ 也dã 。 若nhược 悟ngộ 時thời 見kiến 不bất 有hữu 有hữu 。 則tắc 同đồng 成thành 論luận 及cập 地địa 論luận 。 若nhược 悟ngộ 不bất 見kiến 者giả 。 同đồng 夢mộng 虎hổ 空không 華hoa 義nghĩa 。 夢mộng 故cố 有hữu 虎hổ 。 覺giác 則tắc 不bất 見kiến 有hữu 虎hổ 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 迷mê 故cố 見kiến 有hữu 。 悟ngộ 故cố 不bất 見kiến 也dã 。 梁lương 武võ 何hà 故cố 作tác 夢mộng 虎hổ 空không 華hoa 義nghĩa 。 為vi 此thử 故cố 作tác 此thử 義nghĩa 。 若nhược 悟ngộ 猶do 見kiến 猶do 迷mê 。 迷mê 故cố 見kiến 悟ngộ 故cố 不bất 見kiến 也dã 。 又hựu 同đồng 大đại 頓đốn 悟ngộ 義nghĩa 。 此thử 是thị 竺trúc 道đạo 生sanh 所sở 辨biện 。 彼bỉ 云vân 。 果quả 報báo 是thị 變biến 謝tạ 之chi 場tràng 。 生sanh 死tử 是thị 大đại 夢mộng 之chi 境cảnh 。 從tùng 生sanh 死tử 至chí 至chí 金kim 剛cang 心tâm 。 皆giai 是thị 夢mộng 。 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 無vô 復phục 所sở 見kiến 也dã 。 又hựu 有hữu 小tiểu 頓đốn 悟ngộ 義nghĩa 。 明minh 七thất 地địa 悟ngộ 生sanh 死tử 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 出xuất 大đại 論luận 。 大đại 論luận 云vân 。 譬thí 如như 人nhân 夢mộng 中trung 度độ 河hà 。 作tác 諸chư [(篠-〡)-木+用]# 筏phiệt 。 運vận 手thủ 動động 足túc 。 而nhi 去khứ 此thử 覺giác 。 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 生sanh 死tử 已dĩ 來lai 。 至chí 六lục 地địa 已dĩ 還hoàn 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 豁hoát 然nhiên 而nhi 悟ngộ 也dã 。 師sư 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 云vân 迷mê 故cố 有hữu 悟ngộ 則tắc 不bất 有hữu 有hữu 。 作tác 此thử 語ngữ 。 正chánh 為vi 對đối 夢mộng 虎hổ 空không 華hoa 義nghĩa 。 彼bỉ 悟ngộ 時thời 都đô 無vô 所sở 見kiến 。 今kim 對đối 彼bỉ 故cố 。 云vân 見kiến 不bất 有hữu 有hữu 也dã 。 第đệ 三tam 難nạn/nan 且thả 並tịnh 。 汝nhữ 前tiền 云vân 迷mê 故cố 有hữu 悟ngộ 故cố 空không 。 則tắc 迷mê 故cố 見kiến 。 悟ngộ 故cố 不bất 見kiến 。 今kim 遂toại 不bất 有hữu 有hữu 。 則tắc 不bất 見kiến 見kiến 。 不bất 迷mê 迷mê 也dã 。 然nhiên 見kiến 有hữu 不bất 見kiến 有hữu 。 此thử 未vị 悟ngộ 耳nhĩ 。 且thả 問vấn 。 那na 得đắc 此thử 有hữu 。 只chỉ 瓶bình 柱trụ 三tam 界giới 果quả 報báo 。 那na 得đắc 此thử 果quả 耶da 。 為vi 倒đảo 業nghiệp 所sở 起khởi 。 不bất 倒đảo 業nghiệp 所sở 起khởi 耶da 。 倒đảo 業nghiệp 起khởi 。 唯duy 迷mê 見kiến 悟ngộ 不bất 見kiến 。 若nhược 言ngôn 不bất 倒đảo 業nghiệp 起khởi 則tắc 不bất 然nhiên 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 界giới 之chi 業nghiệp 已dĩ 盡tận 。 豈khởi 更cánh 得đắc 三tam 界giới 之chi 果quả 。 故cố 不bất 可khả 也dã 。 若nhược 言ngôn 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 倒đảo 業nghiệp 所sở 起khởi 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 三tam 界giới 化hóa 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 亦diệc 不bất 然nhiên 。 諸chư 佛Phật 入nhập 三tam 界giới 化hóa 眾chúng 生sanh 。 為vi 見kiến 三tam 界giới 故cố 化hóa 。 為vi 不bất 見kiến 故cố 化hóa 耶da 。 見kiến 則tắc 同đồng 迷mê 。 不bất 見kiến 何hà 所sở 化hóa 。 此thử 義nghĩa 進tiến 退thoái 不bất 可khả 云vân 云vân 。 難nạn/nan 今kim 家gia 如như 此thử 。 亦diệc 得đắc 難nạn/nan 他tha 人nhân 。 汝nhữ 言ngôn 三tam 界giới 。 何hà 業nghiệp 所sở 起khởi 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 過quá 去khứ 無vô 明minh 與dữ 行hành 。 感cảm 得đắc 五ngũ 果quả 。 無vô 明minh 即tức 煩phiền 惱não 。 行hành 即tức 業nghiệp 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 感cảm 。 諸chư 佛Phật 斷đoạn 五ngũ 住trụ 惑hoặc 盡tận 。 無vô 復phục 煩phiền 惱não 業nghiệp 。 則tắc 不bất 應ưng 見kiến 三tam 界giới 。 見kiến 則tắc 同đồng 迷mê 。 不bất 迷mê 則tắc 不bất 見kiến 。 彼bỉ 云vân 。 諸chư 佛Phật 斷đoạn 假giả 實thật 上thượng 惑hoặc 。 不bất 無vô 假giả 實thật 二nhị 境cảnh 。 故cố 雖tuy 無vô 煩phiền 惱não 故cố 見kiến 也dã 。 責trách 只chỉ 問vấn 。 所sở 見kiến 境cảnh 何hà 業nghiệp 所sở 起khởi 。 悟ngộ 業nghiệp 起khởi 迷mê 業nghiệp 起khởi 。 若nhược 迷mê 業nghiệp 起khởi 者giả 。 悟ngộ 則tắc 不bất 見kiến 。 悟ngộ 業nghiệp 起khởi 則tắc 無vô 此thử 理lý 也dã 。 次thứ 難nạn/nan 。 地địa 論luận 相tương/tướng 心tâm 見kiến 樹thụ 有hữu 漏lậu 。 無vô 相tướng 心tâm 取thủ 則tắc 。 無vô 漏lậu 法Pháp 林lâm 樹thụ 。 只chỉ 問vấn 。 此thử 樹thụ 何hà 業nghiệp 所sở 起khởi 。 為vi 妄vọng 業nghiệp 起khởi 為vi 真chân 業nghiệp 起khởi 。 若nhược 妄vọng 業nghiệp 起khởi 者giả 。 悟ngộ 真chân 則tắc 不bất 見kiến 。 若nhược 真chân 業nghiệp 起khởi 者giả 。 何hà 有hữu 真chân 業nghiệp 起khởi 於ư 妄vọng 樹thụ 耶da 。 故cố 此thử 義nghĩa 難nan 解giải 也dã 。

次thứ 明minh 二nhị 諦đế 絕tuyệt 名danh 第đệ 五ngũ 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 三tam 大đại 法Pháp 師sư 無vô 別biệt 釋thích 。 並tịnh 云vân 。 世thế 諦đế 有hữu 名danh 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 名danh 。 世thế 諦đế 有hữu 名danh 者giả 。 世thế 諦đế 諸chư 法pháp 。 有hữu 名danh 有hữu 物vật 名danh 。 有hữu 召triệu 物vật 之chi 功công 。 物vật 有hữu 應ưng 名danh 之chi 實thật 。 如như 喚hoán 火hỏa 名danh 。 即tức 得đắc 火hỏa 來lai 。 不bất 得đắc 水thủy 來lai 。 故cố 名danh 召triệu 得đắc 物vật 。 物vật 應ưng 名danh 也dã 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 名danh 者giả 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 真Chân 諦Đế 四tứ 忘vong 之chi 絕tuyệt 。 絕tuyệt 名danh 故cố 彼bỉ 云vân 。 以dĩ 名danh 詺# 真chân 。 去khứ 真chân 逾du 遠viễn 。 所sở 以dĩ 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 名danh 也dã 。 問vấn 若nhược 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 名danh 者giả 。 經kinh 中trung 何hà 故cố 說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 耶da 。 彼bỉ 解giải 云vân 。 經kinh 中trung 說thuyết 有hữu 二nhị 諦đế 名danh 者giả 。 借tá 世thế 諦đế 名danh 詺# 真chân 。 故cố 有hữu 二nhị 諦đế 也dã 。 次thứ 難nạn/nan 彼bỉ 義nghĩa 。 汝nhữ 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 借tá 世thế 諦đế 名danh 詺# 真Chân 諦Đế 者giả 。 世thế 諦đế 中trung 何hà 處xứ 有hữu 此thử 名danh 。 真chân 只chỉ 是thị 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 。 世thế 諦đế 中trung 何hà 處xứ 有hữu 此thử 名danh 耶da 。 世thế 諦đế 中trung 若nhược 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 之chi 名danh 。 則tắc 可khả 借tá 此thử 名danh 來lai 詺# 真Chân 諦Đế 。 如như 詺# 苟cẩu 為vi 烏ô 龍long 白bạch 虎hổ 。 世thế 諦đế 中trung 有hữu 烏ô 龍long 白bạch 虎hổ 。 可khả 借tá 此thử 名danh 詺# 苟cẩu 為vi 烏ô 龍long 白bạch 虎hổ 。 世thế 諦đế 中trung 何hà 處xứ 有hữu 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 名danh 。 而nhi 云vân 借tá 此thử 名danh 詺# 真Chân 諦Đế 耶da 。 此thử 難nạn/nan 意ý 。 出xuất 大đại 論luận 第đệ 一nhất 卷quyển 。 人nhân 等đẳng 世thế 界giới 故cố 有hữu 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 則tắc 無vô 。 如như 法Pháp 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 故cố 有hữu 。 世thế 界giới 故cố 則tắc 無vô 。 世thế 界giới 既ký 無vô 。 何hà 所sở 借tá 耶da 。 而nhi 彼bỉ 通thông 云vân 。 聖thánh 人nhân 為vi 作tác 真Chân 諦Đế 名danh 故cố 名danh 真Chân 諦Đế 。 脫thoát 爾nhĩ 者giả 。 借tá 名danh 義nghĩa 壞hoại 。 聖thánh 人nhân 為vi 作tác 真Chân 諦Đế 名danh 。 則tắc 非phi 借tá 世thế 諦đế 名danh 詺# 真Chân 諦Đế 也dã 。 又hựu 難nạn/nan 云vân 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 借tá 世thế 諦đế 名danh 詺# 真chân 。 此thử 名danh 為vi 得đắc 真chân 為vi 不bất 得đắc 真chân 名danh 。 若nhược 得đắc 真chân 則tắc 真chân 有hữu 名danh 。 若nhược 名danh 不bất 得đắc 真chân 借tá 名danh 何hà 益ích 。 然nhiên 此thử 難nan 可khả 通thông 。 何hà 者giả 。 彼bỉ 云vân 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 為vi 人nhân 不bất 知tri 真chân 無vô 名danh 。 借tá 名danh 詺# 真chân 。 令linh 人nhân 知tri 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 故cố 借tá 名danh 詺# 真chân 也dã 。 此thử 難nạn/nan 他tha 不bất 著trước 。 今kim 更cánh 難nan 之chi 。 汝nhữ 云vân 俗tục 諦đế 有hữu 名danh 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 名danh 無vô 名danh 待đãi 。 不bất 若nhược 名danh 待đãi 無vô 名danh 。 則tắc 名danh 無vô 名danh 待đãi 。 若nhược 名danh 無vô 名danh 待đãi 。 則tắc 真chân 俗tục 待đãi 。 那na 得đắc 從tùng 來lai 云vân 三tam 假giả 是thị 世thế 諦đế 。 故cố 不bất 可khả 也dã 。 若nhược 名danh 不bất 待đãi 無vô 名danh 。 名danh 則tắc 無vô 所sở 因nhân 。 名danh 無vô 所sở 因nhân 。 自tự 然nhiên 名danh 也dã 。 彼bỉ 云vân 。 名danh 體thể 待đãi 。 何hà 意ý 無vô 因nhân 耶da 。 難nạn/nan 。 汝nhữ 世thế 諦đế 名danh 體thể 待đãi 。 世thế 諦đế 待đãi 何hà 物vật 。 此thử 已dĩ 如như 前tiền 難nạn/nan 云vân 云vân 。 更cánh 難nan 云vân 。 三tam 有hữu 為vi 三tam 無vô 為vi 待đãi 不phủ 。 開khai 善thiện 云vân 。 三tam 有hữu 為vi 三tam 無vô 為vi 。 皆giai 世thế 諦đế 故cố 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 相tướng 待đãi 也dã 。 問vấn 有hữu 為vi 待đãi 無vô 為vi 。 無vô 為vi 有hữu 體thể 。 無vô 為vi 有hữu 名danh 。 無vô 為vi 之chi 名danh 。 為vi 是thị 有hữu 為vi 為vi 是thị 無vô 為vi 耶da 。 解giải 云vân 。 無vô 為vi 之chi 名danh 。 是thị 無vô 常thường 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 常thường 法pháp 無vô 名danh 也dã 。 難nạn/nan 。 無vô 為vi 之chi 名danh 。 是thị 無vô 常thường 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 常thường 法pháp 無vô 名danh 也dã 。 難nạn/nan 。 無vô 為vi 無vô 名danh 。 無vô 為vi 既ký 待đãi 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 真Chân 諦Đế 亦diệc 待đãi 。 真Chân 諦Đế 無vô 名danh 。 真Chân 諦Đế 不bất 待đãi 。 無vô 為vi 無vô 名danh 。 無vô 為vi 不bất 待đãi 。 此thử 正chánh 就tựu 俱câu 無vô 名danh 為vi 難nạn/nan 也dã 。 次thứ 明minh 今kim 釋thích 二nhị 諦đế 絕tuyệt 名danh 。 師sư 從tùng 來lai 有hữu 四tứ 句cú 。 俱câu 絕tuyệt 俱câu 不bất 絕tuyệt 。 真chân 絕tuyệt 世thế 不bất 絕tuyệt 。 世thế 絕tuyệt 真chân 不bất 絕tuyệt 。 絕tuyệt 不bất 絕tuyệt 既ký 有hữu 四tứ 句cú 。 說thuyết 不bất 說thuyết 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 。 世thế 諦đế 不bất 絕tuyệt 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 。 此thử 義nghĩa 可khả 知tri 。 言ngôn 二nhị 諦đế 俱câu 絕tuyệt 者giả 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 四tứ 句cú 。 離ly 百bách 非phi 。 世thế 諦đế 亦diệc 絕tuyệt 四tứ 句cú 離ly 百bách 非phi 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 從tùng 來lai 所sở 無vô 。 唯duy 今kim 家gia 有hữu 也dã 。 言ngôn 二nhị 諦đế 皆giai 絕tuyệt 四tứ 句cú 離ly 百bách 非phi 者giả 。 俗tục 不bất 定định 俗tục 。 俗tục 名danh 真chân 俗tục 。 真chân 不bất 定định 真chân 。 真chân 名danh 俗tục 真chân 。 真chân 俗tục 假giả 俗tục 。 俗tục 真chân 假giả 真chân 。 假giả 俗tục 則tắc 百bách 是thị 不bất 能năng 是thị 。 百bách 非phi 不bất 能năng 非phi 。 假giả 真chân 亦diệc 爾nhĩ 。 何hà 者giả 。 假giả 俗tục 則tắc 是thị 是thị 不bất 能năng 是thị 。 百bách 是thị 亦diệc 不bất 是thị 。 非phi 非phi 不bất 能năng 非phi 。 百bách 非phi 亦diệc 不bất 非phi 。 假giả 真chân 即tức 非phi 是thị 不bất 能năng 是thị 。 百bách 是thị 亦diệc 不bất 是thị 。 是thị 非phi 不bất 能năng 非phi 。 百bách 非phi 亦diệc 不bất 非phi 。 是thị 故cố 皆giai 離ly 四tứ 句cú 。 絕tuyệt 百bách 非phi 也dã 。 雖tuy 二nhị 諦đế 皆giai 。 離ly 四tứ 句cú 絕tuyệt 百bách 非phi 。 然nhiên 二nhị 諦đế 俱câu 絕tuyệt 而nhi 大đại 異dị 。 何hà 者giả 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 則tắc 絕tuyệt 實thật 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 則tắc 絕tuyệt 假giả 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 實thật 者giả 。 是thị 是thị 則tắc 是thị 實thật 是thị 。 非phi 非phi 則tắc 是thị 性tánh 非phi 。 以dĩ 俗tục 諦đế 絕tuyệt 實thật 故cố 。 是thị 是thị 不bất 能năng 是thị 。 百bách 是thị 所sở 不bất 是thị 。 非phi 非phi 不bất 能năng 非phi 。 百bách 非phi 所sở 不bất 非phi 也dã 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 假giả 者giả 。 非phi 是thị 是thị 假giả 是thị 。 是thị 。 非phi 是thị 假giả 非phi 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 假giả 故cố 。 非phi 但đãn 是thị 是thị 不bất 能năng 是thị 。 非phi 是thị 亦diệc 不bất 是thị 。 非phi 但đãn 非phi 非phi 不bất 能năng 非phi 。 是thị 非phi 亦diệc 不bất 非phi 。 是thị 是thị 與dữ 非phi 是thị 。 一nhất 切thiết 不bất 能năng 是thị 。 非phi 非phi 與dữ 是thị 非phi 。 一nhất 切thiết 不bất 能năng 非phi 。 真Chân 諦Đế 雙song 絕tuyệt 世thế 諦đế 假giả 實thật 。 此thử 即tức 漸tiệm 捨xả 。 明minh 二nhị 諦đế 皆giai 絕tuyệt 義nghĩa 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 實thật 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 假giả 實thật 。 此thử 開khai 八bát 不bất 義nghĩa 。 至chí 八bát 不bất 中trung 。 當đương 廣quảng 解giải 釋thích 也dã 。 第đệ 二nhị 次thứ 就tựu 平bình 道đạo 明minh 二nhị 諦đế 俱câu 絕tuyệt 義nghĩa 。 俗tục 不bất 定định 俗tục 。 由do 真chân 故cố 俗tục 。 真chân 不bất 定định 真chân 。 由do 俗tục 故cố 真chân 。 由do 真chân 故cố 俗tục 。 俗tục 是thị 假giả 俗tục 。 由do 俗tục 故cố 真chân 。 真chân 是thị 假giả 真chân 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 即tức 四tứ 句cú 皆giai 絕tuyệt 。 假giả 俗tục 非phi 俗tục 。 假giả 俗tục 非phi 不bất 俗tục 。 假giả 俗tục 非phi 亦diệc 俗tục 亦diệc 不bất 俗tục 。 假giả 俗tục 非phi 非phi 俗tục 非phi 不bất 俗tục 。 假giả 真chân 亦diệc 爾nhĩ 。 興hưng 皇hoàng 長trường/trưởng 干can 。 皆giai 歎thán 此thử 語ngữ 。 直trực 唱xướng 假giả 俗tục 。 則tắc 四tứ 彈đàn 。 假giả 俗tục 那na 是thị 俗tục 。 若nhược 是thị 俗tục 則tắc 非phi 假giả 俗tục 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 故cố 非phi 俗tục 也dã 。 假giả 俗tục 既ký 非phi 俗tục 。 可khả 是thị 非phi 俗tục 不phủ 。 親thân 言ngôn 假giả 俗tục 。 那na 是thị 非phi 俗tục 。 若nhược 噵# 假giả 非phi 俗tục 。 可khả 是thị 非phi 俗tục 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 那na 是thị 非phi 俗tục 耶da 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 應ưng 是thị 亦diệc 俗tục 亦diệc 非phi 俗tục 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 那na 是thị 亦diệc 俗tục 亦diệc 非phi 俗tục 。 既ký 非phi 亦diệc 俗tục 亦diệc 非phi 俗tục 。 應ưng 是thị 非phi 俗tục 非phi 非phi 俗tục 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 那na 是thị 非phi 俗tục 非phi 非phi 俗tục 。 假giả 俗tục 既ký 然nhiên 。 假giả 真chân 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 二nhị 諦đế 皆giai 離ly 四tứ 句cú 。 既ký 竪thụ 離ly 四tứ 句cú 。 則tắc 橫hoạnh/hoành 絕tuyệt 百bách 非phi 也dã 。 此thử 則tắc 平bình 道đạo 用dụng 。 二nhị 諦đế 無vô 異dị 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 俗tục 諦đế 四tứ 句cú 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 真Chân 諦Đế 四tứ 句cú 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 俗tục 。 諦đế 性tánh 實thật 四tứ 句cú 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 真Chân 諦Đế 性tánh 實thật 四tứ 句cú 故cố 。 二nhị 諦đế 是thị 齊tề 。 平bình 道đạo 用dụng 也dã 。 第đệ 三Tam 明Minh 二nhị 諦đế 絕tuyệt 者giả 。 二nhị 諦đế 絕tuyệt 即tức 絕tuyệt 二nhị 諦đế 。 明minh 二nhị 諦đế 是thị 教giáo 門môn 。 為vi 表biểu 不bất 二nhị 之chi 道đạo 。 諸chư 法pháp 非phi 是thị 有hữu 非phi 是thị 無vô 。 非phi 是thị 有hữu 為vi 。 眾chúng 生sanh 故cố 強cưỡng 說thuyết 有hữu 。 為vi 表biểu 不bất 有hữu 。 非phi 是thị 無vô 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 強cưỡng 說thuyết 無vô 。 為vi 表biểu 不bất 無vô 。 此thử 即tức 有hữu 無vô 表biểu 。 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 故cố 有hữu 無vô 絕tuyệt 也dã 。 正chánh 意ý 者giả 不bất 絕tuyệt 為vi 表biểu 絕tuyệt 故cố 。 不bất 絕tuyệt 即tức 絕tuyệt 也dã 。 第đệ 四tứ 明minh 二nhị 諦đế 絕tuyệt 者giả 。 只chỉ 二nhị 諦đế 即tức 絕tuyệt 與dữ 前tiền 異dị 。 前tiền 二nhị 諦đế 望vọng 表biểu 道đạo 故cố 二nhị 諦đế 絕tuyệt 。 今kim 明minh 。 只chỉ 二nhị 諦đế 即tức 絕tuyệt 。 只chỉ 言ngôn 說thuyết 即tức 絕tuyệt 。 如như 淨tịnh 名danh 經kinh 天thiên 女nữ 與dữ 身thân 子tử 論luận 解giải 脫thoát 相tương/tướng 。 關quan 中trung 云vân 。 身thân 子tử 雖tuy 知tri 解giải 脫thoát 無vô 言ngôn 。 不bất 知tri 言ngôn 即tức 解giải 脫thoát 。 只chỉ 言ngôn 說thuyết 文văn 字tự 即tức 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 不bất 內nội 不bất 外ngoại 。 不bất 兩lưỡng 中trung 間gian 。 文văn 字tự 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 內nội 不bất 外ngoại 。 不bất 兩lưỡng 中trung 間gian 。 故cố 文văn 字tự 即tức 解giải 脫thoát 。 只chỉ 文văn 字tự 即tức 絕tuyệt 。 略lược 明minh 四tứ 種chủng 絕tuyệt 義nghĩa 如như 此thử 。 此thử 四tứ 種chủng 絕tuyệt 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 絕tuyệt 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 明minh 絕tuyệt 待đãi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 對đối 苦khổ 明minh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 是thị 好hiếu 樂nhạo 。 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。 乃nãi 是thị 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 。 大đại 亦diệc 有hữu 二nhị 種chủng 。 相tương 待đãi 大đại 絕tuyệt 待đãi 大đại 。 此thử 是thị 何hà 物vật 絕tuyệt 耶da 。 解giải 云vân 。 此thử 是thị 漸tiệm 捨xả 絕tuyệt 。 前tiền 明minh 。 相tương 待đãi 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 好hiếu 樂nhạo 。 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo 樂lạc 。 乃nãi 是thị 好hiếu 樂nhạo 。 故cố 是thị 漸tiệm 捨xả 絕tuyệt 也dã 。 二nhị 諦đế 俱câu 不bất 絕tuyệt 者giả 。 然nhiên 絕tuyệt 有hữu 此thử 四tứ 種chủng 。 不bất 絕tuyệt 亦diệc 有hữu 四tứ 種chủng 。 翻phiên 此thử 四tứ 種chủng 。 即tức 是thị 四tứ 不bất 絕tuyệt 。 第đệ 一nhất 不bất 絕tuyệt 者giả 。 俗tục 諦đế 絕tuyệt 實thật 是thị 非phi 。 不bất 絕tuyệt 俗tục 諦đế 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 假giả 不bất 絕tuyệt 真Chân 諦Đế 。 真Chân 諦Đế 絕tuyệt 假giả 生sanh 滅diệt 。 不bất 絕tuyệt 真chân 不bất 生sanh 滅diệt 。 故cố 二nhị 諦đế 皆giai 不bất 絕tuyệt 也dã 。 第đệ 二nhị 不bất 絕tuyệt 者giả 。 既ký 云vân 假giả 俗tục 。 何hà 時thời 絕tuyệt 俗tục 假giả 真chân 。 何hà 時thời 絕tuyệt 真chân 。 假giả 俗tục 名danh 真chân 俗tục 。 假giả 真chân 名danh 俗tục 真chân 。 真chân 俗tục 俗tục 真chân 。 故cố 二nhị 諦đế 不bất 絕tuyệt 也dã 。 第đệ 三tam 不bất 絕tuyệt 。 二nhị 諦đế 為vi 表biểu 絕tuyệt 。 何hà 時thời 絕tuyệt 二nhị 諦đế 。 二nhị 諦đế 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 為vi 表biểu 絕tuyệt 故cố 言ngôn 絕tuyệt 。 而nhi 有hữu 二nhị 諦đế 故cố 不bất 絕tuyệt 也dã 。 第đệ 四tứ 不bất 絕tuyệt 。 二nhị 諦đế 言ngôn 說thuyết 即tức 絕tuyệt 。 只chỉ 絕tuyệt 即tức 不bất 絕tuyệt 。 師sư 從tùng 來lai 舉cử 。 佛Phật 影ảnh 譬thí 。 遙diêu 望vọng 相tướng 好hảo 宛uyển 然nhiên 。 至chí 邊biên 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 二nhị 諦đế 亦diệc 爾nhĩ 。 言ngôn 說thuyết 宛uyển 然nhiên 而nhi 絕tuyệt 。 絕tuyệt 而nhi 言ngôn 說thuyết 宛uyển 然nhiên 。 此thử 亦diệc 是thị 世thế 諦đế 絕tuyệt 。 世thế 諦đế 不bất 絕tuyệt 。 從tùng 來lai 所sở 無vô 。 從tùng 來lai 云vân 。 絕tuyệt 即tức 真Chân 諦Đế 。 不bất 絕tuyệt 即tức 世thế 諦đế 。 難nạn/nan 。 若nhược 爾nhĩ 遙diêu 望vọng 。 佛Phật 相tướng 好hảo 是thị 世thế 諦đế 。 近cận 之chi 無vô 相tướng 好hảo/hiếu 。 應ưng 是thị 真Chân 諦Đế 。 今kim 明minh 。 只chỉ 相tướng 好hảo 宛uyển 然nhiên 。 而nhi 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 所sở 有hữu 而nhi 相tướng 好hảo 宛uyển 然nhiên 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 只chỉ 不bất 絕tuyệt 而nhi 絕tuyệt 。 絕tuyệt 而nhi 不bất 絕tuyệt 也dã 。

次thứ 明minh 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 義nghĩa 第đệ 六lục 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 。 開khai 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 兩lưỡng 家gia 釋thích 不bất 同đồng 。 開khai 善thiện 云vân 。 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 。 下hạ 至chí 生sanh 死tử 上thượng 極cực 涅Niết 槃Bàn 。 預dự 名danh 相tướng 所sở 及cập 者giả 。 故cố 皆giai 世thế 諦đế 。 只chỉ 此thử 名danh 相tướng 即tức 體thể 不bất 可khả 得đắc 為vi 真Chân 諦Đế 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 也dã 。 又hựu 彼bỉ 明minh 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 是thị 虛hư 假giả 故cố 是thị 世thế 諦đế 。 既ký 是thị 虛hư 假giả 故cố 。 可khả 即tức 空không 為vi 真Chân 諦Đế 。 所sở 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 出xuất 二nhị 諦đế 也dã 。 彼bỉ 引dẫn 大đại 品phẩm 云vân 。 佛Phật 與dữ 弟đệ 子tử 。 知tri 法pháp 性tánh 外ngoại 無vô 更cánh 有hữu 法pháp 。 法pháp 性tánh 還hoàn 是thị 真Chân 諦Đế 。 法pháp 性tánh 既ký 攝nhiếp 法pháp 盡tận 故cố 。 真Chân 諦Đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 也dã 。 又hựu 引dẫn 大đại 品phẩm 幻huyễn 聽thính 品phẩm 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 問vấn 。 生sanh 死tử 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 耶da 。 佛Phật 答đáp 云vân 。 生sanh 死tử 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 設thiết 有hữu 一nhất 法pháp 出xuất 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 亦diệc 說thuyết 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 涅Niết 槃Bàn 既ký 是thị 幻huyễn 夢mộng 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 虛hư 假giả 。 以dĩ 虛hư 假giả 故cố 。 是thị 世thế 諦đế 。 虛hư 假giả 即tức 空không 故cố 為vi 真Chân 諦Đế 也dã 。 問vấn 彼bỉ 何hà 故cố 明minh 涅Niết 槃Bàn 是thị 世thế 諦đế 耶da 。 解giải 云vân 。 彼bỉ 明minh 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 假giả 中trung 。 是thị 相tương 待đãi 相tương 續tục 二nhị 假giả 所sở 攝nhiếp 。 若nhược 是thị 生sanh 死tử 則tắc 具cụ 三tam 假giả 。 何hà 者giả 。 為vi 異dị 具cụ 所sở 成thành 故cố 。 是thị 因nhân 成thành 假giả 。 異dị 具cụ 所sở 成thành 者giả 。 四tứ 微vi 成thành 柱trụ 。 五ngũ 陰ấm 成thành 人nhân 也dã 。 前tiền 念niệm 滅diệt 後hậu 念niệm 續tục 前tiền 念niệm 。 名danh 相tướng 續tục 假giả 。 長trường 短đoản 方phương 圓viên 。 名danh 相tướng 待đãi 假giả 。 具cụ 三tam 假giả 故cố 為vi 世thế 諦đế 。 三tam 假giả 舉cử 體thể 不bất 可khả 得đắc 為vi 真Chân 諦Đế 。 生sanh 死tử 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 續tục 待đãi 二nhị 假giả 攝nhiếp 者giả 。 佛Phật 果Quả 續tục 金kim 剛cang 心tâm 。 金kim 剛cang 心tâm 滅diệt 佛Phật 果Quả 起khởi 。 續tục 故cố 是thị 相tương 續tục 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 復phục 待đãi 生sanh 死tử 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 是thị 相tương 待đãi 假giả 。 佛Phật 果Quả 不bất 為vi 異dị 具cụ 所sở 成thành 故cố 。 非phi 因nhân 成thành 假giả 也dã 。 問vấn 萬vạn 德đức 成thành 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 故cố 非phi 因nhân 成thành 假giả 耶da 。 解giải 云vân 。 萬vạn 德đức 無vô 別biệt 體thể 。 非phi 別biệt 法pháp 成thành 此thử 人nhân 。 人nhân 即tức 是thị 法pháp 。 但đãn 義nghĩa 論luận 人nhân 法pháp 。 可khả 軌quỹ 義nghĩa 為vi 法pháp 。 統thống 御ngự 義nghĩa 為vi 人nhân 。 無vô 別biệt 異dị 法pháp 成thành 人nhân 故cố 。 云vân 佛Phật 果Quả 不bất 為vi 異dị 具cụ 所sở 成thành 非phi 因nhân 成thành 假giả 也dã 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 具cụ 二nhị 假giả 故cố 是thị 世thế 諦đế 。 即tức 以dĩ 此thử 二nhị 假giả 空không 為vi 真Chân 諦Đế 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 具cụ 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 彼bỉ 云vân 。 大đại 品phẩm 權quyền 教giáo 。 雙song 林lâm 實thật 說thuyết 。 二nhị 諦đế 往vãng 收thu 悉tất 無vô 不bất 盡tận 。 故cố 明minh 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 也dã 。 莊trang 嚴nghiêm 明minh 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 不bất 盡tận 。 二nhị 諦đế 故cố 自tự 不bất 攝nhiếp 涅Niết 槃Bàn 。 攝nhiếp 生sanh 死tử 中trung 法pháp 。 亦diệc 復phục 不bất 盡tận 。 何hà 者giả 。 生sanh 死tử 中trung 有hữu 有hữu 法pháp 有hữu 空không 法pháp 。 虛hư 空không 不bất 為vi 二nhị 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 虛hư 空không 不bất 為vi 異dị 具cụ 所sở 成thành 故cố 。 非phi 因nhân 成thành 假giả 。 無vô 前tiền 滅diệt 後hậu 生sanh 。 非phi 相tướng 續tục 假giả 。 亦diệc 非phi 相tướng 待đãi 假giả 。 開khai 善thiện 明minh 虛hư 空không 非phi 因nhân 成thành 假giả 非phi 相tướng 續tục 假giả 是thị 相tương 待đãi 假giả 。 何hà 者giả 。 虛hư 空không 有hữu 名danh 相tướng 故cố 。 是thị 相tương 待đãi 假giả 。 莊trang 嚴nghiêm 明minh 。 虛hư 空không 故cố 非phi 因nhân 成thành 相tương 續tục 。 亦diệc 非phi 相tướng 待đãi 假giả 。 何hà 者giả 。 虛hư 空không 是thị 常thường 。 無vô 有hữu 名danh 相tướng 。 名danh 相tướng 是thị 無vô 常thường 。 以dĩ 虛hư 空không 常thường 故cố 無vô 名danh 相tướng 。 無vô 名danh 相tướng 故cố 非phi 相tướng 待đãi 假giả 。 故cố 虛hư 空không 非phi 三tam 假giả 。 非phi 三tam 假giả 非phi 世thế 諦đế 。 非phi 三tam 假giả 故cố 不bất 可khả 即tức 空không 。 故cố 非phi 真Chân 諦Đế 。 問vấn 虛hư 空không 既ký 然nhiên 。 數số 滅diệt 非phi 數số 滅diệt 云vân 何hà 。 解giải 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 數số 滅diệt 非phi 數số 滅diệt 。 還hoàn 是thị 無vô 常thường 。 還hoàn 是thị 世thế 諦đế 。 但đãn 昔tích 方phương 便tiện 說thuyết 為vi 常thường 。 望vọng 今kim 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 無vô 常thường 也dã 。 若nhược 今kim 日nhật 數số 滅diệt 。 還hoàn 是thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 復phục 不bất 得đắc 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 非phi 數số 滅diệt 同đồng 虛hư 空không 。 然nhiên 三tam 無vô 為vi 法pháp 。 虛hư 空không 無vô 為vi 。 常thường 通thông 今kim 昔tích 。 餘dư 二nhị 無vô 為vi 。 昔tích 無vô 常thường 今kim 常thường 。 以dĩ 今kim 常thường 故cố 。 皆giai 不bất 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 成thành 論luận 明minh 三tam 無vô 為vi 一nhất 體thể 。 開khai 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 。 皆giai 明minh 三tam 無vô 為vi 一nhất 體thể 。 此thử 則tắc 開khai 善thiện 。 明minh 三tam 無vô 為vi 皆giai 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 莊trang 嚴nghiêm 明minh 三tam 無vô 為vi 不bất 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 也dã 。 然nhiên 彼bỉ 明minh 涅Niết 槃Bàn 非phi 續tục 待đãi 二nhị 假giả 。 難nan 解giải 。 佛Phật 果Quả 續tục 金kim 剛cang 心tâm 。 何hà 故cố 非phi 相tướng 續tục 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 待đãi 生sanh 死tử 。 何hà 故cố 非phi 相tướng 待đãi 假giả 耶da 。 彼bỉ 解giải 云vân 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 續tục 而nhi 非phi 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 待đãi 而nhi 非phi 假giả 。 三tam 假giả 中trung 因nhân 成thành 假giả 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 因nhân 成thành 亦diệc 非phi 假giả 。 若nhược 是thị 相tương 續tục 。 則tắc 是thị 續tục 非phi 假giả 。 若nhược 是thị 相tương 待đãi 。 是thị 待đãi 非phi 假giả 。 假giả 是thị 虛hư 妄vọng 涅Niết 槃Bàn 是thị 實thật 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 非phi 假giả 。 而nhi 有hữu 相tương 待đãi 。 虛hư 實thật 待đãi 假giả 非phi 假giả 待đãi 。 佛Phật 果Quả 實thật 續tục 金kim 剛cang 心tâm 。 佛Phật 果Quả 是thị 實thật 。 故cố 續tục 而nhi 非phi 假giả 。 非phi 假giả 故cố 非phi 世thế 諦đế 。 既ký 非phi 假giả 不bất 可khả 即tức 空không 。 故cố 非phi 真Chân 諦Đế 。 引dẫn 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 若nhược 言ngôn 解giải 脫thoát 。 譬thí 如như 幻huyễn 化hóa 。 凡phàm 夫phu 禍họa 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 磨ma 滅diệt 。 有hữu 智trí 之chi 人nhân 。 應ưng 當đương 分phân 別biệt 。 人nhân 中trung 師sư 子tử 。 雖tuy 有hữu 去khứ 來lai 。 常thường 住trụ 無vô 變biến 。 故cố 知tri 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 虛hư 假giả 也dã 。 開khai 善thiện 將tương 前tiền 文văn 難nạn/nan 。 大đại 品phẩm 云vân 。 涅Niết 槃Bàn 如như 幻huyễn 如như 夢mộng 。 設thiết 有hữu 一nhất 法pháp 出xuất 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 亦diệc 如như 幻huyễn 夢mộng 。 云vân 何hà 言ngôn 非phi 假giả 耶da 。 莊trang 嚴nghiêm 解giải 此thử 懸huyền 去khứ 。 彼bỉ 云vân 。 大đại 品phẩm 明minh 空không 蕩đãng 相tương/tướng 。 第đệ 二nhị 時thời 教giáo 。 猶do 帶đái 昔tích 教giáo 意ý 故cố 。 云vân 如như 幻huyễn 化hóa 。 涅Niết 槃Bàn 極cực 說thuyết 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 是thị 妙diệu 有hữu 。 亦diệc 名danh 善thiện 有hữu 。 不bất 可khả 空không 故cố 。 經Kinh 云vân 。 空không 者giả 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 不bất 空không 者giả 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 爾nhĩ 。 莊trang 嚴nghiêm 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 亦diệc 不bất 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 大đại 品phẩm 至chí 法pháp 華hoa 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 。 常thường 住trụ 教giáo 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 不bất 為vi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 也dã 。 開khai 善thiện 更cánh 將tương 一nhất 經kinh 文văn 難nạn/nan 懸huyền 屈khuất 。 經Kinh 云vân 迦Ca 毘Tỳ 羅La 城Thành 。 空không 大đại 涅Niết 槃Bàn 空không 。 既ký 云vân 大đại 涅Niết 槃Bàn 空không 。 云vân 何hà 非phi 二nhị 諦đế 攝nhiếp 耶da 。 彼bỉ 即tức 曲khúc 解giải 言ngôn 。 涅Niết 槃Bàn 空không 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 空không 無vô 諸chư 相tướng 故cố 。 云vân 涅Niết 槃Bàn 空không 。 難nạn/nan 役dịch 置trí 不bất 令linh 得đắc 去khứ 。 經kinh 親thân 云vân 大đại 涅Niết 槃Bàn 空không 。 何hà 時thời 噵# 。 空không 無vô 諸chư 相tướng 。 空không 無vô 諸chư 相tướng 。 別biệt 復phục 是thị 一nhất 種chủng 語ngữ 。 涅Niết 槃Bàn 空không 無vô 十thập 相tương/tướng 。 十thập 相tương/tướng 者giả 。 三tam 界giới 男nam 女nữ 相tương 及cập 五ngũ 塵trần 相tương/tướng 。 涅Niết 槃Bàn 無vô 此thử 十thập 相tương/tướng 故cố 。 云vân 涅Niết 槃Bàn 空không 無vô 諸chư 相tướng 。 何hà 時thời 明minh 涅Niết 槃Bàn 空không 耶da 。 莊trang 嚴nghiêm 終chung 明minh 涅Niết 槃Bàn 不bất 可khả 空không 。 明minh 涅Niết 槃Bàn 非phi 磨ma 滅diệt 法pháp 常thường 住trụ 妙diệu 有hữu 故cố 非phi 假giả 也dã 。 然nhiên 仁nhân 王vương 經kinh 。 的đích 有hữu 此thử 文văn 。 仁nhân 王vương 云vân 。 常thường 住trụ 薩tát 云vân 若nhược 覺giác 。 超siêu 出xuất 世thế 諦đế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 外ngoại 。 此thử 的đích 是thị 一nhất 文văn 。 而nhi 諸chư 法Pháp 師sư 。 不bất 引dẫn 為vi 證chứng 。 不bất 引dẫn 亦diệc 有hữu 意ý 。 言ngôn 此thử 經Kinh 預dự 疑nghi 故cố 。 不bất 足túc 為vi 證chứng 也dã 。 兩lưỡng 家gia 互hỗ 相tương 破phá 如như 此thử 。 今kim 時thời 若nhược 為vi 耶da 。 解giải 云vân 。 此thử 兩lưỡng 家gia 明minh 涅Niết 槃Bàn 未vị 足túc 。 今kim 更cánh 將tương 大đại 論luận 及cập 中trung 論luận 足túc 之chi 。 中trung 論luận 偈kệ 云vân 。 一nhất 切thiết 實thật 非phi 實thật 。 亦diệc 實thật 亦diệc 非phi 實thật 非phi 實thật 非phi 非phi 實thật 。 是thị 名danh 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 是thị 四tứ 句cú 束thúc 為vi 三tam 句cú 。 一nhất 切thiết 實thật 非phi 實thật 為vi 第đệ 一nhất 句cú 。 亦diệc 實thật 亦diệc 非phi 實thật 為vi 第đệ 二nhị 句cú 。 非phi 實thật 非phi 非phi 實thật 為vi 第đệ 三tam 句cú 。 一nhất 切thiết 者giả 。 即tức 是thị 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 。 非phi 實thật 者giả 。 明minh 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 是thị 虛hư 假giả 。 故cố 云vân 不bất 實thật 。 一nhất 切thiết 實thật 者giả 。 亦diệc 為vi 無vô 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 入nhập 真Chân 如Như 法pháp 性tánh 故cố 。 云vân 一nhất 切thiết 實thật 。 如như 眾chúng 川xuyên 入nhập 於ư 大đại 海hải 。 同đồng 一nhất 醎hàm 味vị 。 此thử 即tức 開khai 善thiện 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 實thật 亦diệc 非phi 實thật 者giả 。 即tức 是thị 莊trang 嚴nghiêm 義nghĩa 。 莊trang 嚴nghiêm 明minh 生sanh 死tử 非phi 實thật 涅Niết 槃Bàn 是thị 實thật 。 故cố 云vân 亦diệc 實thật 亦diệc 非phi 實thật 也dã 。 非phi 實thật 非phi 非phi 實thật 者giả 。 非phi 一nhất 切thiết 實thật 。 非phi 一nhất 切thiết 不bất 實thật 。 雙song 彈đàn 兩lưỡng 家gia 故cố 。 明minh 非phi 實thật 非phi 非phi 實thật 也dã 。 是thị 名danh 諸chư 佛Phật 法Pháp 者giả 。 論luận 釋thích 云vân 。 若nhược 於ư 此thử 三tam 種chủng 。 並tịnh 皆giai 得đắc 悟ngộ 。 則tắc 名danh 佛Phật 法Pháp 。 若nhược 於ư 此thử 三tam 種chủng 各các 執chấp 。 則tắc 成thành 戲hí 論luận 。 不bất 名danh 佛Phật 法Pháp 也dã 。 所sở 以dĩ 明minh 此thử 三tam 種chủng 者giả 。 欲dục 彈đàn 從tùng 來lai 定định 執chấp 。 論luận 明minh 此thử 三tam 種chủng 皆giai 是thị 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 為vi 眾chúng 生sanh 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 若nhược 是thị 實thật 相tướng 非phi 三tam 非phi 不bất 三tam 。 此thử 三tam 句cú 並tịnh 是thị 方phương 便tiện 。 開khai 善thiện 莊trang 嚴nghiêm 。 不bất 知tri 是thị 方phương 便tiện 。 於ư 方phương 便tiện 中trung 復phục 不bất 盡tận 。 何hà 者giả 。 兩lưỡng 家gia 所sở 計kế 。 方phương 便tiện 中trung 一nhất 枝chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 得đắc 方phương 便tiện 一nhất 枝chi 亦diệc 好hảo/hiếu 。 而nhi 復phục 於ư 一nhất 枝chi 中trung 各các 相tương 破phá 射xạ 。 各các 執chấp 是thị 非phi 。 謂vị 是thị 道Đạo 理lý 實thật 說thuyết 。 開khai 善thiện 云vân 二nhị 諦Đế 道Đạo 理lý 攝nhiếp 法pháp 盡tận 。 莊trang 嚴nghiêm 云vân 道Đạo 理lý 不bất 盡tận 。 為vi 是thị 義nghĩa 所sở 以dĩ 成thành 失thất 也dã 。 問vấn 今kim 時thời 所sở 明minh 二nhị 諦đế 。 攝nhiếp 法pháp 盡tận 不bất 盡tận 耶da 。 解giải 云vân 。 大Đại 乘Thừa 經Kinh 具cụ 有hữu 二nhị 文văn 。 此thử 並tịnh 是thị 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 為vi 緣duyên 之chi 說thuyết 。 有hữu 時thời 為vi 緣duyên 說thuyết 二nhị 諦đế 攝nhiếp 法pháp 盡tận 。 有hữu 時thời 為vi 緣duyên 說thuyết 攝nhiếp 法pháp 不bất 盡tận 。 具cụ 有hữu 盡tận 不bất 盡tận 二nhị 種chủng 法Pháp 門môn 也dã 。 又hựu 欲dục 令linh 攝nhiếp 盡tận 則tắc 盡tận 。 欲dục 令linh 攝nhiếp 不bất 盡tận 則tắc 不bất 盡tận 。 無vô 所sở 妨phương 礙ngại 。 何hà 者giả 。 一nhất 家gia 有hữu 單đơn 複phức 六lục 種chủng 二nhị 諦đế 。 前tiền 後hậu 明minh 三tam 種chủng 二nhị 諦đế 。 有hữu 時thời 開khai 則tắc 有hữu 三tam 諦đế 。 有hữu 諦đế 無vô 諦đế 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 有hữu 時thời 攝nhiếp 三tam 諦đế 為vi 二nhị 諦đế 。 有hữu 無vô 並tịnh 世thế 諦đế 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 乃nãi 至chí 二nhị 不bất 二nhị 為vi 世thế 諦đế 。 非phi 二nhị 非phi 不bất 二nhị 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 就tựu 此thử 而nhi 論luận 。 則tắc 無vô 出xuất 二nhị 諦đế 。 就tựu 前tiền 節tiết 復phục 出xuất 義nghĩa 。 有hữu 如như 此thử 經Kinh 文văn 。 則tắc 作tác 前tiền 釋thích 。 有hữu 如như 此thử 經Kinh 文văn 。 則tắc 作tác 後hậu 釋thích 。 無vô 相tướng 違vi 也dã 。

次thứ 明minh 二nhị 諦đế 同đồng 異dị 義nghĩa 第đệ 七thất 。 然nhiên 此thử 義nghĩa 。 前tiền 諸chư 章chương 中trung 已dĩ 明minh 。 今kim 更cánh 略lược 辨biện 。 何hà 者giả 。 第đệ 一nhất 約ước 涅Niết 槃Bàn 大đại 品phẩm 二nhị 經kinh 。 明minh 二nhị 諦đế 同đồng 異dị 。 第đệ 二nhị 明minh 眾chúng 家gia 釋thích 二nhị 諦đế 同đồng 異dị 。 言ngôn 二nhị 經kinh 明minh 二nhị 諦đế 同đồng 異dị 者giả 。 大đại 師sư 舊cựu 云vân 。 大đại 品phẩm 以dĩ 空không 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 有hữu 空không 為vi 真Chân 諦Đế 。 涅Niết 槃Bàn 明minh 有hữu 空không 為vi 世thế 諦đế 。 空không 有hữu 為vi 真Chân 諦Đế 。 何hà 故cố 爾nhĩ 。 大đại 品phẩm 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 之chi 初sơ 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 之chi 後hậu 。 說thuyết 此thử 二nhị 經kinh 。 各các 治trị 病bệnh 不bất 同đồng 。 大đại 品phẩm 摩ma 訶ha 衍diễn 之chi 初sơ 。 正chánh 對đối 三tam 藏tạng 。 明minh 諸chư 法pháp 是thị 有hữu 。 多đa 明minh 有hữu 所sở 得đắc 義nghĩa 故cố 。 經Kinh 云vân 有hữu 所sở 得đắc 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 是thị 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 欲dục 淨tịnh 此thử 有hữu 病bệnh 。 明minh 說thuyết 諸chư 法pháp 有hữu 者giả 。 乃nãi 是thị 世thế 諦đế 。 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 空không 。 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 所sở 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 叡duệ 師sư 大đại 論luận 序tự 云vân 。 見kiến 邪tà 思tư 之chi 自tự 起khởi 故cố 。 阿a 含hàm 為vi 之chi 作tác 。 知tri 滯trệ 有hữu 之chi 為vi 惑hoặc 故cố 。 般Bát 若Nhã 為vi 之chi 照chiếu 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 空không 為vi 世thế 諦đế 有hữu 為vi 真Chân 諦Đế 者giả 。 正chánh 對đối 破phá 三tam 修tu 斷đoạn 無vô 涅Niết 槃Bàn 。 小Tiểu 乘Thừa 明minh 灰hôi 身thân 滅diệt 智trí 得đắc 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 為vi 妙diệu 極cực 。 故cố 肇triệu 師sư 云vân 。 智trí 為vi 雜tạp 毒độc 。 形hình 為vi 桎trất 梏cốc 。 智trí 以dĩ 形hình 惓# 。 形hình 以dĩ 智trí 勞lao 。 故cố 滅diệt 身thân 以dĩ 歸quy 無vô 。 絕tuyệt 智trí 以dĩ 淪luân 虛hư 。 涅Niết 槃Bàn 對đối 此thử 斷đoạn 無vô 之chi 病bệnh 。 故cố 明minh 斷đoạn 無vô 乃nãi 是thị 世thế 諦đế 耳nhĩ 。 若nhược 常thường 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 點điểm 具cụ 足túc 。 四tứ 德đức 圓viên 滿mãn 妙diệu 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 為vi 第đệ 一nhất 義nghĩa 諦đế 。 師sư 云vân 。 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 而nhi 論luận 。 得đắc 作tác 斯tư 判phán 。 若nhược 約ước 餘dư 義nghĩa 。 則tắc 不bất 得đắc 也dã 。 此thử 是thị 二nhị 諦đế 一nhất 枝chi 之chi 別biệt 義nghĩa 耳nhĩ 。 今kim 次thứ 通thông 明minh 之chi 。 大đại 品phẩm 涅Niết 槃Bàn 一nhất 切thiết 。 摩Ma 訶Ha 衍Diên 經kinh 。 皆giai 以dĩ 空không 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 有hữu 空không 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 此thử 義nghĩa 大đại 品phẩm 。 故cố 自tự 有hữu 文văn 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 有hữu 此thử 釋thích 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 答đáp 文Văn 殊Thù 問vấn 中trung 。 開khai 十thập 種chủng 二nhị 諦đế 。 皆giai 以dĩ 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 空không 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 又hựu 經kinh 論luận 中trung 。 並tịnh 明minh 諸chư 佛Phật 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 。 明minh 所sở 依y 二nhị 諦đế 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 空không 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 今kim 依y 大đại 品phẩm 。 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 空không 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 涅Niết 槃Bàn 反phản 此thử 者giả 。 唯duy 大đại 品phẩm 依y 二nhị 諦đế 。 涅Niết 槃Bàn 應ưng 不bất 依y 二nhị 諦đế 。 既ký 云vân 諸chư 佛Phật 常thường 依y 二nhị 諦đế 說thuyết 法Pháp 。 豈khởi 釋Thích 迦Ca 一nhất 佛Phật 說thuyết 兩lưỡng 經kinh 。 便tiện 爾nhĩ 相tương 背bội 耶da 。 以dĩ 此thử 而nhi 椎chùy 故cố 。 知tri 有hữu 為vi 世thế 諦đế 。 空không 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 此thử 義nghĩa 則tắc 通thông 也dã 。 又hựu 大đại 品phẩm 云vân 。 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 涅Niết 槃Bàn 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 亦diệc 如như 此thử 。 故cố 文văn 云vân 迦Ca 毘Tỳ 羅La 城Thành 。 空không 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 空không 。 是thị 故cố 空không 有hữu 二nhị 諦đế 。 通thông 二nhị 經kinh 也dã 。 又hựu 大đại 論luận 明minh 四tứ 悉tất 壇đàn 通thông 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 八bát 萬vạn 法Pháp 藏tạng 。 四tứ 悉tất 壇đàn 中trung 。 前tiền 三tam 是thị 有hữu 。 後hậu 一nhất 是thị 無vô 。 故cố 四tứ 悉tất 壇đàn 即tức 是thị 二nhị 諦đế 。 四tứ 悉tất 壇đàn 既ký 通thông 。 二nhị 諦đế 即tức 通thông 也dã 。 又hựu 二nhị 諦đế 空không 有hữu 二nhị 境cảnh 。 生sanh 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 照chiếu 有hữu 是thị 權quyền 智trí 照chiếu 空không 是thị 實thật 智trí 。 然nhiên 從tùng 來lai 人nhân 空không 有hữu 二nhị 智trí 。 是thị 般Bát 若Nhã 二nhị 智trí 。 動động 靜tĩnh 二nhị 智trí 。 是thị 維duy 摩ma 二nhị 智trí 。 今kim 明minh 不bất 爾nhĩ 。 空không 有hữu 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 法Pháp 身thân 父phụ 母mẫu 。 故cố 維duy 摩ma 云vân 。 智Trí 度Độ 菩Bồ 薩Tát 母mẫu 。 方phương 便tiện 以dĩ 為vi 父phụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 導đạo 師sư 。 無vô 不bất 由do 是thị 生sanh 。 既ký 是thị 一nhất 切thiết 導đạo 師sư 。 皆giai 由do 二nhị 智trí 而nhi 生sanh 。 豈khởi 止chỉ 在tại 大đại 品phẩm 。 而nhi 不bất 通thông 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 以dĩ 二nhị 智trí 通thông 故cố 。 二nhị 諦đế 亦diệc 通thông 也dã 。 又hựu 大đại 論luận 云vân 。 若nhược 如như 法Pháp 觀quán 佛Phật 般Bát 若Nhã 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 三tam 無vô 異dị 相tướng 也dã 。 又hựu 動động 靜tĩnh 二nhị 智trí 。 亦diệc 不bất 的đích 在tại 維duy 摩ma 第đệ 三tam 時thời 教giáo 。 何hà 者giả 。 內nội 靜tĩnh 照chiếu 為vi 實thật 。 外ngoại 變biến 動động 為vi 權quyền 。 此thử 則tắc 自tự 行hành 為vi 實thật 。 化hóa 他tha 為vi 權quyền 。 始thỉ 自tự 發phát 心tâm 終chung 於ư 窮cùng 覺giác 。 皆giai 有hữu 此thử 之chi 二nhị 智trí 。 豈khởi 止chỉ 局cục 在tại 維duy 摩ma 耶da 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 空không 有hữu 二nhị 諦đế 。 通thông 一nhất 切thiết 經kinh 。 空không 有hữu 二nhị 諦đế 既ký 然nhiên 。 三tam 節tiết 二nhị 諦đế 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 約ước 叡duệ 師sư 喻dụ 疑nghi 論luận 意ý 釋thích 之chi 。 何hà 故cố 大đại 品phẩm 明minh 空không 。 涅Niết 槃Bàn 辨biện 有hữu 。 彼bỉ 云vân 。 大đại 品phẩm 為vi 除trừ 虛hư 妄vọng 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 顯hiển 妙diệu 有hữu 故cố 也dã 。 然nhiên 此thử 兩lưỡng 語ngữ 相tương/tướng 成thành 。 要yếu 除trừ 虛hư 妄vọng 妙diệu 有hữu 得đắc 顯hiển 。 亦diệc 妙diệu 有hữu 得đắc 顯hiển 虛hư 妄vọng 即tức 除trừ 。 雖tuy 復phục 兩lưỡng 經kinh 相tương/tướng 成thành 。 要yếu 前tiền 洗tẩy 於ư 虛hư 妄vọng 。 妙diệu 有hữu 方phương 顯hiển 也dã 。 然nhiên 此thử 即tức 是thị 。 今kim 家gia 涅Niết 槃Bàn 有hữu 所sở 無vô 。 無vô 所sở 有hữu 義nghĩa 。 洗tẩy 妄vọng 即tức 涅Niết 槃Bàn 有hữu 所sở 無vô 義nghĩa 。 顯hiển 有hữu 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 所sở 有hữu 義nghĩa 。 故cố 經Kinh 云vân 。 空không 者giả 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 不bất 空không 者giả 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 一nhất 往vãng 如như 此thử 。 再tái 往vãng 皆giai 無vô 。 故cố 經Kinh 云vân 。 智trí 者giả 見kiến 空không 及cập 與dữ 不bất 空không 。 智trí 者giả 既ký 了liễu 生sanh 死tử 空không 不bất 空không 。 即tức 知tri 涅Niết 槃Bàn 有hữu 不bất 有hữu 。 斯tư 則tắc 顯hiển 諸chư 法pháp 非phi 空không 非phi 有hữu 。 非phi 生sanh 死tử 非phi 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 此thử 即tức 有hữu 三tam 節tiết 義nghĩa 。 如như 前tiền 可khả 知tri 。 次thứ 明minh 二nhị 諦đế 同đồng 異dị 者giả 。 古cổ 來lai 有hữu 鼠thử 婁lâu 栗lật 二nhị 諦đế 案án 苽# 二nhị 諦đế 。 婁lâu 栗lật 二nhị 諦đế 。 即tức 空không 性tánh 不bất 空không 。 假giả 假giả 為vi 世thế 諦đế 。 性tánh 空không 為vi 真Chân 諦Đế 也dã 。 案án 苽# 二nhị 諦đế 。 假giả 為vi 世thế 諦đế 。 假giả 體thể 即tức 空không 為vi 真Chân 諦Đế 。 廣quảng 如như 常thường 解giải 云vân 云vân 。 次thứ 周chu 顒ngung 明minh 三tam 宗tông 二nhị 諦đế 。 三tam 宗tông 者giả 。 一nhất 不bất 空không 假giả 。 二nhị 空không 假giả 。 三tam 假giả 空không 。 野dã 城thành 寺tự 光quang 大đại 法Pháp 師sư 。 用dụng 假giả 空không 義nghĩa 。 開khai 善thiện 亦diệc 用dụng 。 用dụng 中trung 最tối 不bất 得đắc 意ý 者giả 。 如như 醜xú 人nhân 學học 西tây 施thí 嚬tần 轉chuyển 益ích 醜xú 拙chuyết 。 彼bỉ 知tri 美mỹ 嚬tần 。 不bất 知tri 嚬tần 之chi 所sở 以dĩ 美mỹ 。 開khai 善thiện 用dụng 三tam 宗tông 不bất 得đắc 意ý 。 猶do 是thị 學học 嚬tần 之chi 類loại 也dã 。 然nhiên 三tam 宗tông 義nghĩa 。 不bất 空không 假giả 還hoàn 是thị 鼠thử 婁lâu 栗lật 。 空không 假giả 是thị 案án 苽# 。 今kim 家gia 所sở 辨biện 初sơ 節tiết 二nhị 諦đế 。 是thị 假giả 空không 義nghĩa 。 假giả 故cố 空không 。 雖tuy 空không 而nhi 假giả 宛uyển 然nhiên 空không 故cố 假giả 。 雖tuy 假giả 而nhi 空không 宛uyển 然nhiên 。 空không 有hữu 無vô 礙ngại 。 略lược 明minh 二nhị 諦đế 義nghĩa 竟cánh 。 有hữu 常thường 別biệt 當đương 廣quảng 述thuật 云vân 云vân 。

二nhị 諦đế 義nghĩa 下hạ 卷quyển