法Pháp 界Giới 圖Đồ 記Ký 叢Tùng 髓Tủy 錄Lục 卷quyển 下hạ 之chi 一nhất

文văn 云vân 。 三tam 釋thích 文văn 下hạ 意ý 文văn 。 有hữu 七thất 言ngôn 三tam 十thập 句cú 。 此thử 中trung 大đại 分phần/phân 有hữu 三tam 。 初sơ 十thập 八bát 句cú 約ước 自tự 利lợi 行hành 。 次thứ 四tứ 句cú 明minh 利lợi 他tha 行hành 。 次thứ 八bát 句cú 辨biện 行hành 者giả 修tu 行hành 方phương 便tiện 及cập 得đắc 利lợi 益ích 。 就tựu 初sơ 門môn 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 四tứ 句cú 現hiện 示thị 證chứng 分phần/phân 。 二nhị 次thứ 十thập 四tứ 句cú 現hiện 緣duyên 起khởi 分phần/phân 。 此thử 中trung 初sơ 二nhị 句cú 指chỉ 緣duyên 起khởi 體thể 。 二nhị 次thứ 二nhị 句cú 約ước 陀đà 羅la 尼ni 理lý 用dụng 。 以dĩ 辨biện 攝nhiếp 法pháp 分phân 齊tề 。 三tam 次thứ 二nhị 句cú 即tức 事sự 法pháp 。 明minh 攝nhiếp 法pháp 分phân 齊tề 。 四tứ 次thứ 四tứ 句cú 約ước 世thế 時thời 示thị 攝nhiếp 法pháp 分phân 齊tề 。 五ngũ 次thứ 二nhị 句cú 約ước 位vị 。 以dĩ 彰chương 攝nhiếp 法pháp 分phân 齊tề 。 六lục 次thứ 二nhị 句cú 總tổng 論luận 上thượng 意ý 。 雖tuy 六lục 門môn 不bất 同đồng 。 而nhi 唯duy 現hiện 緣duyên 起khởi 。 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 初sơ 云vân 緣duyên 起khởi 體thể 者giả 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 無vô 障chướng 礙ngại 法Pháp 界Giới 法pháp 也dã 。 今kim 且thả 約ước 一nhất 門môn 現hiện 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 所sở 謂vị 緣duyên 起khởi 者giả 。 大đại 聖thánh 攝nhiếp 生sanh 欲dục 令linh 契khế 理lý 捨xả 事sự 。 凡phàm 夫phu 見kiến 事sự 即tức 迷mê 於ư 理lý 。 聖thánh 人nhân 得đắc 理lý 既ký 無vô 於ư 事sự 。 故cố 今kim 舉cử 實thật 理lý 以dĩ 會hội 迷mê 情tình 。 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 知tri 事sự 即tức 無vô 。 即tức 事sự 會hội 理lý 故cố 。 興hưng 此thử 教giáo 。 故cố 地địa 論luận 云vân 。 自tự 相tương/tướng 者giả 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 報báo 相tương/tướng 。 名danh 色sắc 共cộng 阿a 梨lê 耶da 識thức 生sanh 。 如như 經kinh 於ư 三tam 界giới 地địa 。 復phục 有hữu 芽nha 生sanh 。 所sở 謂vị 名danh 色sắc 共cộng 生sanh 故cố 。 名danh 色sắc 共cộng 生sanh 。 者giả 名danh 色sắc 共cộng 彼bỉ 生sanh 故cố 。 二nhị 者giả 彼bỉ 因nhân 相tương/tướng 者giả 是thị 名danh 色sắc 不bất 離ly 。 彼bỉ 依y 彼bỉ 共cộng 生sanh 故cố 。 知tri 經kinh 不bất 離ly 故cố 。 三tam 者giả 彼bỉ 果quả 次thứ 第đệ 相tương 從tùng 六lục 入nhập 。 乃nãi 至chí 於ư 有hữu 如như 經kinh 此thử 名danh 色sắc 增tăng 長trưởng 。 已dĩ 成thành 六lục 入nhập 聚tụ 。 乃nãi 至chí 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 有hữu 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 生sanh 長trưởng 苦khổ 聚tụ 。 是thị 中trung 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 無vô 如như 無vô 覺giác 如như 草thảo 木mộc 也dã 。 此thử 中trung 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 者giả 此thử 二nhị 示thị 空không 。 無vô 知tri 無vô 覺giác 者giả 。 自tự 體thể 無vô 我ngã 故cố 。 如như 草thảo 木mộc 者giả 。 示thị 非phi 眾chúng 生sanh 數số 故cố 。 當đương 知tri 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 等đẳng 。 即tức 自tự 體thể 性tánh 空không 。 依y 彼bỉ 阿a 賴lại 耶da 識thức 生sanh 。 梨lê 耶da 微vi 細tế 。 自tự 體thể 無vô 我ngã 。 生sanh 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 亦diệc 皆giai 無vô 我ngã 故cố 。 緣duyên 生sanh 等đẳng 無vô 有hữu 別biệt 法pháp 。 佛Phật 舉cử 緣duyên 起khởi 觀quán 門môn 。 以dĩ 會hội 諸chư 法pháp 一nhất 切thiết 。 無vô 分phân 別biệt 即tức 成thành 實thật 性tánh 。 故cố 地địa 論luận 云vân 。 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 即tức 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 是thị 其kỳ 事sự 也dã 。 此thử 義nghĩa 在tại 三tam 乘thừa 。 亦diệc 通thông 一Nhất 乘Thừa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 一Nhất 乘Thừa 所sở 目mục 故cố 。 若nhược 約ước 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 略lược 說thuyết 十thập 門môn 。 所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 。 有hữu 分phần/phân 次thứ 第đệ 故cố 。 一nhất 心tâm 所sở 攝nhiếp 故cố 。 自tự 業nghiệp 成thành 故cố 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 故cố 。 三tam 道đạo 不bất 斷đoạn 故cố 。 觀quán 先tiên 後hậu 際tế 故cố 。 三tam 苦khổ 集tập 故cố 。 因nhân 緣duyên 生sanh 故cố 。 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 縛phược 故cố 。 隨tùy 順thuận 有hữu 盡tận 觀quán 故cố 。 如như 是thị 十thập 番phiên 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 攝nhiếp 。 何hà 故cố 十thập 數số 說thuyết 。 欲dục 現hiện 無vô 量lượng 故cố 。 問vấn 。 十thập 番phiên 因nhân 緣duyên 。 為vi 當đương 前tiền 後hậu 。 為vi 當đương 一nhất 時thời 耶da 。 答đáp 。 即tức 前tiền 後hậu 即tức 無vô 前tiền 後hậu 。 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 。 門môn 不bất 同đồng 故cố 。 即tức 前tiền 後hậu 六lục 相tương/tướng 成thành 故cố 。 即tức 無vô 前tiền 後hậu 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 十thập 番phiên 雖tuy 別biệt 。 而nhi 同đồng 成thành 無vô 我ngã 。 故cố 纓anh 絡lạc 經kinh 十thập 番phiên 因nhân 緣duyên 三tam 乘thừa 義nghĩa 攝nhiếp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 准chuẩn 教giáo 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 廣quảng 義nghĩa 如như 地địa 論luận 說thuyết 。 如như 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 說thuyết 。 餘dư 緣duyên 生sanh 諸chư 法pháp 。 准chuẩn 例lệ 可khả 解giải 。 二nhị 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 者giả 如như 下hạ 說thuyết 。 三tam 即tức 事sự 攝nhiếp 法pháp 者giả 。 現hiện 因nhân 陀đà 羅la 尼ni 及cập 微vi 細tế 故cố 。 廣quảng 義nghĩa 如như 經kinh 。 四tứ 約ước 世thế 時thời 者giả 。 所sở 謂vị 九cửu 世thế 者giả 。 過quá 去khứ 過quá 去khứ 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 過quá 去khứ 現hiện 在tại 。 現hiện 在tại 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 未vị 來lai 過quá 去khứ 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 未vị 來lai 未vị 來lai 世thế 。 三tam 世thế 相tương/tướng 即tức 及cập 與dữ 相tương/tướng 入nhập 成thành 。 其kỳ 一nhất 念niệm 總tổng 別biệt 合hợp 明minh 故cố 。 為vi 十thập 世thế 一nhất 念niệm 者giả 。 約ước 事sự 念niệm 說thuyết 也dã 。 五ngũ 約ước 位vị 者giả 。 以dĩ 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 隨tùy 義nghĩa 消tiêu 息tức 可khả 解giải 也dã 。 六lục 相tương/tướng 者giả 亦diệc 如như 上thượng 說thuyết 。 問vấn 於ư 緣duyên 起khởi 一nhất 言ngôn 中trung 諸chư 法pháp 無vô 二nhị 。 即tức 現hiện 了liễu 手thủ 。 何hà 須tu 多đa 門môn 。 答đáp 。 體thể 解giải 即tức 是thị 不bất 須tu 遠viễn 。 求cầu 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 婬dâm 怒nộ 癡si 性tánh 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 如như 是thị 等đẳng 迷mê 之chi 極cực 遠viễn 。 是thị 故cố 佛Phật 教giáo 七thất 種chủng 苦Khổ 諦Đế 。 以dĩ 外ngoại 別biệt 有hữu 菩Bồ 提Đề 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 乃nãi 可khả 得đắc 度độ 。 為vi 迷mê 之chi 者giả 。 須tu 多đa 門môn 說thuyết 。 問vấn 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 法Pháp 門môn 無vô 數số 。 何hà 故cố 唯duy 六lục 門môn 說thuyết 耶da 。 答đáp 。 以dĩ 六lục 門môn 說thuyết 諸chư 法pháp 。 准chuẩn 例lệ 應ưng 可khả 解giải 。 故cố 略lược 如như 是thị 說thuyết 。 其kỳ 實thật 如như 言ngôn 。 六lục 冥minh 然nhiên 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 緣duyên 起khởi 法pháp 法pháp 如như 是thị 故cố 。 準chuẩn 上thượng 可khả 思tư 。 二nhị 就tựu 利lợi 他tha 行hành 中trung 海hải 印ấn 者giả 。 約ước 喻dụ 得đắc 名danh 。 何hà 者giả 大đại 海hải 極cực 深thâm 明minh 淨tịnh 徹triệt 底để 。 天thiên 帝đế 共cộng 阿a 修tu 羅la 鬪đấu 諍tranh 時thời 。 一nhất 切thiết 兵binh 眾chúng 一nhất 切thiết 兵binh 具cụ 。 於ư 中trung 現hiện 現hiện 。 了liễu 了liễu 分phân 明minh 。 如như 印ấn 文văn 字tự 故cố 名danh 海hải 印ấn 。 能năng 人nhân 三tam 昧muội 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 窮cùng 證chứng 法pháp 性tánh 無vô 有hữu 源nguyên 底để 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 湛trạm 然nhiên 明minh 白bạch 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 於ư 中trung 現hiện 現hiện 。 名danh 曰viết 海hải 印ấn 。 繁phồn 者giả 熾sí 盛thịnh 義nghĩa 故cố 。 出xuất 者giả 涌dũng 出xuất 無vô 盡tận 故cố 。 如như 意ý 者giả 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 如như 意ý 寶bảo 王vương 。 無vô 心tâm 而nhi 雨vũ 寶bảo 。 益ích 生sanh 隨tùy 緣duyên 無vô 窮cùng 。 釋Thích 迦Ca 如Như 來Lai 。 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 一nhất 音âm 所sở 暢sướng 應ưng 眾chúng 生sanh 界giới 。 滅diệt 惡ác 生sanh 善thiện 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 何hà 用dụng 處xứ 。 無vô 不bất 如như 意ý 。 故cố 名danh 如như 意ý 。 三tam 約ước 修tu 行hành 方phương 便tiện 者giả 。 此thử 中trung 有hữu 三tam 。 明minh 修tu 行hành 方phương 便tiện 。 二nhị 辯biện 得đắc 利lợi 益ích 。 初sơ 門môn 行hành 者giả 者giả 。 謂vị 見kiến 聞văn 一Nhất 乘Thừa 普phổ 法pháp 已dĩ 去khứ 未vị 滿mãn 圓viên 證chứng 普phổ 法pháp 已dĩ 還hoàn 。 即tức 是thị 此thử 約ước 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 說thuyết 也dã 。 若nhược 約ước 方phương 便tiện 一Nhất 乘Thừa 說thuyết 。 五ngũ 乘thừa 總tổng 是thị 入nhập 一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 所sở 流lưu 。 一Nhất 乘Thừa 所sở 目mục 。 一Nhất 乘Thừa 方phương 便tiện 故cố 。 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 總tổng 攝nhiếp 五ngũ 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 。 修tu 行hành 者giả 亦diệc 得đắc 。 所sở 流lưu 所sở 目mục 者giả 。 約ước 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 。 語ngữ 方phương 便tiện 者giả 約ước 智trí 語ngữ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 進tiến 趣thú 不bất 住trụ 名danh 曰viết 。 不bất 迴hồi 心tâm 者giả 。 不bất 名danh 方phương 便tiện 。 故cố 亦diệc 可khả 約ước 聖thánh 者giả 意ý 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 引dẫn 接tiếp 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 五ngũ 乘thừa 說thuyết 。 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 解giải 行hành 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 等đẳng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 准chuẩn 例lệ 如như 是thị 。 問vấn 。 所sở 謂vị 五ngũ 乘thừa 等đẳng 法pháp 。 為vi 是thị 能năng 詮thuyên 教giáo 法pháp 耶da 。 為vi 是thị 所sở 詮thuyên 之chi 義nghĩa 耶da 。 答đáp 。 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 。 其kỳ 義nghĩa 如như 何hà 。 所sở 詮thuyên 之chi 法pháp 言ngôn 相tương/tướng 皆giai 絕tuyệt 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 。 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 諸chư 佛Phật 家gia 法pháp 法pháp 如như 是thị 故cố 。 施thi 設thiết 言ngôn 教giáo 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 教giáo 綱cương 所sở 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 在tại 言ngôn 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 問vấn 證chứng 令linh 之chi 法pháp 言ngôn 相tương/tướng 不bất 及cập 。 言ngôn 教giáo 之chi 法pháp 在tại 於ư 事sự 中trung 者giả 。 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 常thường 在tại 二nhị 邊biên 過quá 。 答đáp 。 若nhược 約ước 情tình 說thuyết 。 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 常thường 在tại 二nhị 邊biên 。 若nhược 約ước 理lý 云vân 。 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 舊cựu 來lai 中trung 道đạo 一nhất 無vô 分phân 別biệt 。 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 。 遍biến 計kế 無vô 相tướng 。 依y 他tha 無vô 生sanh 。 真chân 實thật 無vô 性tánh 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 常thường 在tại 中trung 道đạo 。 三tam 法pháp 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 證chứng 教giáo 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 無vô 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 至chí 人nhân 得đắc 此thử 理lý 故cố 。 名danh 相tướng 不bất 及cập 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 故cố 。 言ngôn 在tại 事sự 中trung 。 故cố 經kinh 偈kệ 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 如Như 來Lai 。 無vô 有hữu 說thuyết 佛Phật 法Pháp 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 化hóa 。 而nhi 為vi 演diễn 說thuyết 法pháp 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 是thị 故cố 聖thánh 者giả 。 隨tùy 遍biến 計kế 故cố 建kiến 立lập 三tam 性tánh 。 且thả 安an 窮cùng 心tâm 。 漸tiệm 漸tiệm 已dĩ 後hậu 現hiện 三tam 無vô 性tánh 。 覺giác 悟ngộ 夢mộng 人nhân 。 此thử 即tức 聖thánh 者giả 大đại 善thiện 巧xảo 也dã 。 問vấn 。 如như 攝nhiếp 論luận 云vân 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。 依y 他tha 真chân 實thật 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。 何hà 故cố 聖thánh 者giả 隨tùy 遍biến 計kế 耶da 。 答đáp 。 遍biến 計kế 諸chư 法pháp 顛điên 倒đảo 故cố 有hữu 。 是thị 故cố 論luận 云vân 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。 畢tất 竟cánh 空không 故cố 。 無vô 所sở 可khả 對đối 。 是thị 故cố 論luận 中trung 非phi 聖thánh 境cảnh 界giới 。 非phi 謂vị 知tri 空không 非phi 聖thánh 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 聖thánh 者giả 慈từ 悲bi 方phương 便tiện 。 隨tùy 眼nhãn 病bệnh 故cố 。 言ngôn 說thuyết 空không 花hoa 。 有hữu 何hà 防phòng 。 難nạn/nan 意ý 在tại 於ư 此thử 。 依y 他tha 起khởi 相tướng 。 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 離ly 二nhị 邊biên 過quá 。 與dữ 無vô 我ngã 同đồng 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 平bình 等đẳng 法pháp 性tánh 圓viên 融dung 。 彼bỉ 此thử 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 舊cựu 來lai 一nhất 味vị 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 分phân 別biệt 不bất 及cập 。 是thị 故cố 論luận 云vân 。 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 別biệt 意ý 如như 是thị 。 若nhược 約ước 實thật 說thuyết 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 皆giai 是thị 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 隨tùy 情tình 說thuyết 事sự 安an 立lập 三tam 故cố 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 即tức 是thị 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 隨tùy 智trí 現hiện 理lý 非phi 安an 立lập 故cố 。 是thị 故cố 經Kinh 中trung 。 亦diệc 有hữu 處xứ 三tam 性tánh 。 以dĩ 外ngoại 別biệt 立lập 三tam 無vô 性tánh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 隨tùy 情tình 安an 立lập 。 約ước 解giải 門môn 故cố 。 別biệt 立lập 三tam 無vô 性tánh 隨tùy 智trí 現hiện 理lý 。 約ước 行hành 門môn 故cố 。 三tam 性tánh 以dĩ 外ngoại 不bất 立lập 三tam 無vô 性tánh 。 尚thượng 二nhị 性tánh 以dĩ 外ngoại 。 無vô 有hữu 真chân 實thật 。 何hà 況huống 三tam 性tánh 以dĩ 外ngoại 別biệt 有hữu 三tam 無vô 性tánh 。 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 。 無vô 相tướng 等đẳng 智trí 現hiện 前tiền 。 究cứu 竟cánh 無vô 法pháp 可khả 對đối 。 唯duy 在tại 中trung 道đạo 故cố 。 是thị 故cố 須tu 解giải 立lập 教giáo 所sở 由do 。 問vấn 。 如như 上thượng 所sở 言ngôn 。 證chứng 分phân 之chi 法pháp 及cập 緣duyên 起khởi 分phần/phân 法pháp 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 。 別biệt 不bất 別biệt 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 證chứng 分phân 之chi 法pháp 約ước 實thật 相tướng 說thuyết 。 唯duy 證chứng 所sở 知tri 緣duyên 起khởi 分phần/phân 法pháp 。 為vì 眾chúng 生sanh 說thuyết 。 與dữ 緣duyên 相tương 應ứng 。 是thị 故cố 全toàn 別biệt 。 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 從tùng 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 與dữ 本bổn 不bất 異dị 。 是thị 故cố 不bất 別biệt 。 問vấn 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 以dĩ 自tự 所sở 證chứng 為vi 眾chúng 生sanh 。 與dữ 末mạt 不bất 異dị 。 尋tầm 常thường 差sai 別biệt 耶da 。 答đáp 。 亦diệc 得đắc 其kỳ 義nghĩa 。 若nhược 為vi 所sở 證chứng 在tại 言ngôn 。 與dữ 末mạt 不bất 異dị 。 言ngôn 說thuyết 在tại 證chứng 。 與dữ 本bổn 不bất 異dị 。 與dữ 本bổn 不bất 異dị 故cố 。 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 。 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 。 與dữ 末mạt 不bất 異dị 故cố 。 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。 不bất 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 不bất 說thuyết 而nhi 說thuyết 故cố 。 不bất 說thuyết 即tức 非phi 不bất 說thuyết 。 說thuyết 而nhi 不bất 說thuyết 故cố 。 說thuyết 即tức 非phi 說thuyết 。 說thuyết 即tức 非phi 說thuyết 故cố 。 說thuyết 即tức 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 說thuyết 即tức 非phi 不bất 說thuyết 故cố 。 不bất 說thuyết 即tức 非phi 不bất 說thuyết 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 二nhị 俱câu 不bất 相tương 防phòng 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 動động 與dữ 不bất 動động 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 一nhất 切thiết 差sai 別biệt 相tương 對đối 法Pháp 門môn 。 准chuẩn 例lệ 如như 是thị 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 住trụ 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 是thị 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 可khả 。 正chánh 說thuyết 法Pháp 中trung 。 言ngôn 說thuyết 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 義nghĩa 。 以dĩ 言ngôn 為vi 義nghĩa 。 正chánh 義nghĩa 法pháp 中trung 。 正chánh 義nghĩa 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 言ngôn 。 以dĩ 義nghĩa 為vi 言ngôn 。 以dĩ 義nghĩa 為vi 言ngôn 故cố 。 言ngôn 無vô 非phi 義nghĩa 。 以dĩ 言ngôn 為vi 義nghĩa 故cố 。 義nghĩa 無vô 非phi 言ngôn 。 義nghĩa 無vô 非phi 言ngôn 故cố 。 義nghĩa 即tức 非phi 義nghĩa 言ngôn 。 無vô 非phi 義nghĩa 故cố 。 言ngôn 即tức 非phi 言ngôn 。 言ngôn 即tức 非phi 言ngôn 。 義nghĩa 即tức 非phi 義nghĩa 故cố 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 在tại 中trung 道đạo 。 中trung 道đạo 者giả 通thông 言ngôn 非phi 言ngôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 在tại 言ngôn 中trung 。 離ly 名danh 性tánh 故cố 。 言ngôn 說thuyết 之chi 法pháp 。 不bất 在tại 真chân 性tánh 。 在tại 機cơ 益ích 故cố 。 在tại 機cơ 益ích 故cố 。 名danh 無vô 真chân 性tánh 離ly 名danh 性tánh 故cố 。 名danh 而nhi 無vô 名danh 。 名danh 而nhi 無vô 名danh 故cố 。 以dĩ 名danh 。 求cầu 實thật 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 名danh 無vô 真chân 性tánh 故cố 。 名danh 而nhi 無vô 我ngã 同đồng 。 名danh 而nhi 無vô 我ngã 同đồng 故cố 。 名danh 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 唯duy 證chứng 所sở 知tri 非phi 餘dư 境cảnh 界giới 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 佛Phật 所sở 知tri 。 非phi 我ngã 境cảnh 界giới 。 問vấn 。 前tiền 後hậu 兩lưỡng 義nghĩa 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 。 前tiền 義nghĩa 以dĩ 本bổn 末mạt 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 融dung 。 現hiện 中trung 道đạo 義nghĩa 。 後hậu 義nghĩa 以dĩ 名danh 義nghĩa 互hỗ 為vi 客khách 。 現hiện 無vô 我ngã 義nghĩa 。 所sở 現hiện 道Đạo 理lý 不bất 異dị 。 能năng 詮thuyên 方phương 便tiện 別biệt 。 此thử 則tắc 本bổn 末mạt 相tương/tướng 資tư 。 名danh 義nghĩa 互hỗ 客khách 。 開khai 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 致trí 自tự 體thể 無vô 名danh 真chân 源nguyên 。 能năng 化hóa 所sở 化hóa 宗tông 要yếu 在tại 此thử 。 問vấn 。 此thử 義nghĩa 當đương 頓đốn 教giáo 宗tông 。 何hà 故cố 此thử 間gian 說thuyết 。 答đáp 。 如như 上thượng 說thuyết 。 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。

何hà 以dĩ 故cố 。 總tổng 是thị 實thật 德đức 故cố 。 無vô 有hữu 妨phương 難nạn/nan 。 且thả 護hộ 分phân 別biệt 故cố 順thuận 三tam 乘thừa 說thuyết 。 蓋cái 是thị 智trí 者giả 勝thắng 妙diệu 能năng 也dã 。 如như 上thượng 證chứng 分phần/phân 及cập 緣duyên 起khởi 分phần/phân 義nghĩa 。 當đương 論luận 中trung 義nghĩa 大đại 教giáo 大đại 也dã 。 背bối/bội 反phản 分phân 別biệt 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 名danh 曰viết 無vô 緣duyên 。 順thuận 理lý 不bất 住trụ 故cố 。 名danh 善thiện 巧xảo 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 得đắc 聖thánh 者giả 意ý 故cố 。 名danh 為vi 提đề 。 如như 意ý 如như 前tiền 。 歸quy 家gia 者giả 證chứng 本bổn 性tánh 故cố 。 家gia 者giả 何hà 義nghĩa 陰ấm 覆phú 義nghĩa 。 住trú 處xứ 義nghĩa 故cố 。 所sở 謂vị 法pháp 性tánh 真chân 空không 覺giác 者giả 所sở 住trụ 故cố 。 名danh 曰viết 為vi 宅trạch 。 大đại 悲bi 善thiện 巧xảo 。 陰ấm 覆phú 眾chúng 生sanh 。 名danh 曰viết 為vi 舍xá 。 此thử 義nghĩa 在tại 三tam 乘thừa 。 一Nhất 乘Thừa 方phương 究cứu 竟cánh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 應ưng 法Pháp 界Giới 故cố 。 所sở 謂vị 法Pháp 界Giới 陀đà 羅la 尼ni 家gia 。 及cập 因nhân 陀đà 羅la 尼ni 家gia 。 微vi 細tế 家gia 等đẳng 。 此thử 是thị 聖thánh 者giả 所sở 依y 住trụ 故cố 。 名danh 曰viết 為vi 家gia 。 隨tùy 分phần/phân 者giả 。 未vị 滿mãn 義nghĩa 故cố 。 資tư 糧lương 者giả 助trợ 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 故cố 。 如như 下hạ 經kinh 。 離ly 世thế 間gian 品phẩm 中trung 。 二nhị 千thiên 答đáp 等đẳng 是thị 也dã 。

初sơ 云vân 。 緣duyên 起khởi 體thể (# 至chí )# 准chuẩn 例lệ 可khả 解giải 。 大đại 記ký 云vân 。 初sơ 云vân 緣duyên 起khởi 體thể 者giả 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 陀đà 羅la 尼ni 等đẳng 者giả 。 緣duyên 起khởi 之chi 體thể 通thông 十thập 普phổ 法pháp 。 然nhiên 云vân 真chân 性tánh 唯duy 約ước 有hữu 情tình 門môn 者giả 。 以dĩ 下hạ 文văn 云vân 。 今kim 且thả 約ước 一nhất 門môn 現hiện 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 而nhi 約ước 十thập 二nhị 支chi 解giải 釋thích 故cố 也dã 。 問vấn 。 前tiền 以dĩ 行hành 實thật 滿mãn 義nghĩa 配phối 證chứng 分phần/phân 者giả 云vân 何hà 。 答đáp 。 若nhược 有hữu 行hành 者giả 。 唯duy 依y 證chứng 分phần/phân 而nhi 修tu 。 唯duy 依y 教giáo 分phần/phân 而nhi 修tu 。 則tắc 非phi 實thật 行hạnh 也dã 。 和hòa 尚thượng 之chi 意ý 。 則tắc 雙song 踐tiễn 證chứng 教giáo 而nhi 修tu 。 為vi 實thật 行hạnh 故cố 爾nhĩ 也dã 。 以dĩ 證chứng 滿mãn 義nghĩa 配phối 緣duyên 起khởi 分phần/phân 者giả 云vân 何hà 。 如như 示thị 總tổng 相tương/tướng 所sở 具cụ 法pháp 時thời 。 開khai 其kỳ 別biệt 相tướng 。 如như 是thị 欲dục 現hiện 證chứng 分phân 之chi 中trung 滿mãn 足túc 法pháp 故cố 。 辨biện 真chân 性tánh 故cố 爾nhĩ 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 且thả 約ước 一nhất 門môn 現hiện 緣duyên 起khởi 義nghĩa 者giả 。 指chỉ 真chân 性tánh 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 釋thích 法pháp 性tánh 真chân 辨biện 真chân 性tánh 耶da 。 答đáp 。 以dĩ 彼bỉ 證chứng 分phần/phân 不bất 可khả 指chỉ 示thị 故cố 也dã 。 大đại 聖thánh 攝nhiếp 生sanh 等đẳng 者giả 。 比tỉ 如như 醉túy 人nhân 見kiến 庭đình 中trung 杌ngột 。 謂vị 為vi 實thật 鬼quỷ 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 迷mê 其kỳ 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。 即tức 是thị 甚thậm 深thâm 真chân 性tánh 之chi 體thể 。 計kế 為vi 生sanh 死tử 之chi 法pháp 。 是thị 故cố 大đại 聖thánh 起khởi 大đại 悲bi 慈từ 。 令linh 其kỳ 得đắc 知tri 。 十thập 二nhị 有hữu 支chi 。 即tức 是thị 甚thậm 深thâm 真chân 性tánh 之chi 體thể 故cố 。 云vân 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 知tri 事sự 即tức 無vô 。 即tức 事sự 會hội 理lý 也dã 。 大đại 聖thánh 通thông 見kiến 杌ngột 與dữ 鬼quỷ 耶da 。 答đáp 爾nhĩ 也dã 。 以dĩ 下hạ 文văn 云vân 。 聖thánh 人nhân 隨tùy 病bệnh 眼nhãn 故cố 。 言ngôn 說thuyết 空không 花hoa 。 有hữu 何hà 防phòng 難nạn/nan 。 故cố 知tri 通thông 見kiến 也dã 。 論luận 云vân 。 自tự 相tương/tướng 等đẳng 者giả 。 自tự 相tương/tướng 者giả 指chỉ 自tự 身thân 也dã 。 報báo 相tương/tướng 者giả 唯duy 是thị 色sắc 時thời 。 非phi 是thị 報báo 也dã 。 唯duy 是thị 心tâm 時thời 亦diệc 非phi 是thị 報báo 。 約ước 此thử 心tâm 之chi 抱bão 不bất 淨tịnh 色sắc 時thời 。 為vi 報báo 相tương/tướng 也dã 。 名danh 色sắc 者giả 。 非phi 色sắc 四tứ 陰ấm 無vô 相tướng 溟minh 漠mạc 。 非phi 名danh 莫mạc 現hiện 故cố 。 云vân 名danh 也dã 。 色sắc 相tướng 麁thô 故cố 。 當đương 體thể 云vân 色sắc 也dã 。 又hựu 釋thích 唯duy 是thị 心tâm 時thời 不bất 可khả 立lập 名danh 。 唯duy 是thị 色sắc 時thời 亦diệc 不bất 立lập 名danh 。 但đãn 約ước 此thử 心tâm 把bả 不bất 淨tịnh 色sắc 之chi 初sơ 剎sát 那na 。 目mục 為vi 人nhân 身thân 。 目mục 為vi 馬mã 身thân 故cố 。 云vân 名danh 色sắc 也dã 。 共cộng 阿a 梨lê 耶da 識thức 生sanh 者giả 。 求cầu 生sanh 中trung 有hữu 將tương 種chủng 子tử 藏tạng 梨lê 耶da 識thức 生sanh 。 猶do 如như 有hữu 人nhân 。 帒đại 中trung 盛thịnh 物vật 。 將tương 去khứ 水thủy 中trung 將tương 去khứ 火hỏa 中trung 。 隨tùy 意ý 往vãng 也dã 。 本bổn 識thức 如như 田điền 。 無vô 明minh 反phản 行hành 如như 下hạ 種chủng 子tử 。 所sở 下hạ 種chủng 子tử 是thị 生sanh 五ngũ 果quả 之chi 種chủng 也dã 。 愛ái 取thủ 二nhị 支chi 如như 土thổ/độ 與dữ 水thủy 。 其kỳ 有hữu 支chi 則tắc 是thị 能năng 生sanh 。 生sanh 老lão 死tử 之chi 業nghiệp 也dã 。 其kỳ 生sanh 老lão 死tử 則tắc 是thị 所sở 生sanh 果quả 也dã 。 問vấn 。 五ngũ 果quả 是thị 種chủng 耶da 。 答đáp 五ngũ 果quả 非phi 種chủng 。 但đãn 能năng 生sanh 五ngũ 種chủng 之chi 種chủng 也dã 。 問vấn 。 五ngũ 果quả 之chi 種chủng 是thị 何hà 。 答đáp 梨lê 耶da 識thức 中trung 三tam 性tánh 種chủng 也dã 。 此thử 種chủng 在tại 於ư 第đệ 三tam 識thức 支chi 位vị 中trung 。 是thị 故cố 此thử 種chủng 合hợp 為vi 識thức 也dã 。 於ư 三tam 界giới 地địa 。 復phục 有hữu 芽nha 生sanh 者giả 。 此thử 是thị 諸chư 聖thánh 最tối 起khởi 甚thậm 深thâm 大đại 悲bi 憂ưu 之chi 處xứ 也dã 。 復phục 者giả 往vãng 而nhi 復phục 來lai 。 往vãng 而nhi 復phục 來lai 故cố 云vân 復phục 也dã 。 彼bỉ 因nhân 相tương/tướng 者giả 。 彼bỉ 因nhân 者giả 黎lê 耶da 識thức 也dã 。 相tương/tướng 者giả 名danh 色sắc 也dã 。 彼bỉ 果quả 次thứ 第đệ 相tương/tướng 者giả 。 於ư 中trung 有hữu 六lục 支chi 也dã 。 此thử 二nhị 示thị 空không 等đẳng 者giả 。 約ước 色sắc 而nhi 推thôi 色sắc 無vô 病bệnh 苦khổ 。 約ước 心tâm 而nhi 推thôi 心tâm 無vô 病bệnh 苦khổ 。 如như 是thị 無vô 知tri 無vô 覺giác 故cố 。 自tự 體thể 無vô 我ngã 也dã 。 非phi 眾chúng 生sanh 數số 者giả 。 色sắc 與dữ 心tâm 合hợp 方phương 得đắc 。 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 若nhược 色sắc 心tâm 離ly 。 而nhi 但đãn 是thị 色sắc 時thời 。 不bất 得đắc 受thọ 生sanh 故cố 。 云vân 非phi 眾chúng 生sanh 數số 也dã 。 即tức 成thành 實thật 性tánh 者giả 。 一nhất 塵trần 無vô 自tự 性tánh 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 自tự 性tánh 故cố 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 一nhất 塵trần 性tánh 。 是thị 故cố 云vân 成thành 實thật 性tánh 也dã 。 此thử 塵trần 即tức 是thị 海hải 印ấn 之chi 體thể 故cố 云vân 實thật 性tánh 也dã 。 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 等đẳng 者giả 。 猶do 如như 水thủy 中trung 。 攝nhiếp 入nhập 諸chư 像tượng 。 是thị 自tự 利lợi 故cố 。 為vi 真Chân 諦Đế 。 水thủy 還hoàn 現hiện 像tượng 。 是thị 利lợi 他tha 故cố 。 為vi 俗tục 諦đế 也dã 。 是thị 故cố 若nhược 順thuận 世thế 俗tục 。 即tức 得đắc 入nhập 真chân 也dã 。 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 向hướng 外ngoại 之chi 義nghĩa 為vi 俗tục 諦đế 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 故cố 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 。 即tức 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 也dã 。

探thám 玄huyền 云vân 。 第đệ 二nhị 具cụ 足túc 諸chư 苦khổ 中trung 有hữu 三tam 。 初sơ 現hiện 十thập 二nhị 緣duyên 相tương/tướng 。 二nhị 如như 是thị 下hạ 結kết 成thành 苦khổ 聚tụ 。 三tam 是thị 中trung 下hạ 明minh 緣duyên 體thể 空không 彰chương 有hữu 是thị 倒đảo 。 論luận 中trung 。 於ư 前tiền 初sơ 段đoạn 內nội 。 前tiền 之chi 三tam 支chi 合hợp 為vi 一nhất 分phần/phân 。 二nhị 於ư 三tam 界giới 下hạ 辨biện 後hậu 九cửu 支chi 。 於ư 中trung 論luận 主chủ 分phân 為vi 三tam 相tương/tướng 。 一nhất 自tự 相tương/tướng 。 二nhị 同đồng 相tương/tướng 。 三tam 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 。 釋thích 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 約ước 分phần/phân 位vị 。 二nhị 約ước 隨tùy 義nghĩa 。 前tiền 中trung 自tự 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 明minh 現hiện 在tại 因nhân 緣duyên 體thể 狀trạng 故cố 。 二nhị 同đồng 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 未vị 來lai 因nhân 緣duyên 同đồng 現hiện 在tại 故cố 。 理lý 實thật 現hiện 在tại 亦diệc 有hữu 生sanh 老lão 等đẳng 。 未vị 來lai 亦diệc 有hữu 識thức 名danh 色sắc 等đẳng 。 今kim 約ước 分phần/phân 位vị 分phần/phân 相tương/tướng 故cố 立lập 二nhị 相tương/tướng 。 三tam 顛điên 倒đảo 者giả 。 現hiện 緣duyên 體thể 實thật 空không 現hiện 執chấp 有hữu 是thị 倒đảo 。 二nhị 約ước 隨tùy 義nghĩa 者giả 。 一nhất 約ước 從tùng 因nhân 生sanh 微vi 細tế 行hành 相tương/tướng 。 是thị 緣duyên 起khởi 自tự 相tương/tướng 。 二nhị 約ước 果quả 相tương/tướng 。 現hiện 彰chương 緣duyên 起khởi 過quá 患hoạn 。 遍biến 通thông 果quả 位vị 故cố 。 云vân 同đồng 相tương/tướng 三tam 緣duyên 實thật 無vô 我ngã 妄vọng 取thủ 為vi 倒đảo 。 問vấn 。 同đồng 相tương/tướng 中trung 二nhị 支chi 。 一nhất 向hướng 是thị 果quả 一nhất 向hướng 現hiện 行hành 。 自tự 相tương/tướng 七thất 支chi 為vi 現hiện 果quả 為vi 因nhân 種chủng 。 設thiết 爾nhĩ 何hà 失thất 。 俱câu 有hữu 過quá 故cố 。 若nhược 取thủ 因nhân 種chủng 。 則tắc 不bất 應ưng 言ngôn 三tam 界giới 地địa 生sanh 芽nha 。 若nhược 取thủ 現hiện 果quả 。 即tức 彼bỉ 前tiền 四tứ 不bất 異dị 生sanh 等đẳng 。 後hậu 三tam 復phục 非phi 所sở 生sanh 果quả 攝nhiếp 。 答đáp 。 此thử 等đẳng 並tịnh 是thị 現hiện 生sanh 果quả 位vị 。 卻khước 談đàm 因nhân 。 名danh 以dĩ 現hiện 自tự 相tương/tướng 。 就tựu 自tự 相tương/tướng 七thất 支chi 內nội 論luận 分phân 為vi 三tam 。 一nhất 報báo 相tương/tướng 。 名danh 色sắc 共cộng 阿a 黎lê 耶da 識thức 生sanh 者giả 。 謂vị 名danh 色sắc 支chi 中trung 。 有hữu 義nghĩa 通thông 攝nhiếp 一nhất 切thiết 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 。 阿a 賴lại 耶da 即tức 識thức 支chi 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 依y 雜tạp 集tập 論luận 第đệ 四tứ 。 以dĩ 業nghiệp 種chủng 為vi 識thức 支chi 故cố 。 屬thuộc 能năng 引dẫn 識thức 種chủng 入nhập 名danh 支chi 攝nhiếp 。 是thị 故cố 此thử 文văn 前tiền 三tam 支chi 一nhất 處xứ 釋thích 者giả 。 以dĩ 俱câu 是thị 能năng 引dẫn 故cố 。 二nhị 以dĩ 本bổn 識thức 種chủng 為vi 識thức 支chi 。 是thị 故cố 此thử 中trung 。 識thức 種chủng 及cập 名danh 色sắc 等đẳng 種chủng 。 為vi 惑hoặc 業nghiệp 引dẫn 潤nhuận 力lực 故cố 。 起khởi 此thử 種chủng 子tử 。 令linh 生sanh 苦khổ 果quả 。 三tam 現hiện 行hành 第đệ 八bát 亦diệc 是thị 識thức 支chi 。 是thị 故cố 此thử 中trung 因nhân 相tương/tướng 。 云vân 名danh 色sắc 不bất 離ly 本bổn 識thức 故cố 。 謂vị 此thử 共cộng 識thức 所sở 生sanh 名danh 色sắc 生sanh 已dĩ 。 依y 於ư 現hiện 行hành 第đệ 八bát 。 為vi 彼bỉ 執chấp 持trì 故cố 名danh 因nhân 相tương/tướng 。 理lý 實thật 此thử 中trung 識thức 等đẳng 五ngũ 種chủng 。 由do 前tiền 熏huân 發phát 同đồng 特đặc 而nhi 生sanh 。 但đãn 依y 當đương 來lai 現hiện 起khởi 分phần/phân 位vị 。 有hữu 次thứ 第đệ 故cố 。 說thuyết 為vi 前tiền 後hậu 。 是thị 故cố 名danh 為vi 。 彼bỉ 果quả 次thứ 第đệ 相tương/tướng 也dã 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 。 雖tuy 非phi 所sở 生sanh 。 然nhiên 正chánh 生sanh 時thời 具cụ 有hữu 此thử 。 故cố 唯duy 識thức 論luận 說thuyết 。 生sanh 引dẫn 同đồng 時thời 是thị 此thử 義nghĩa 也dã (# 云vân 云vân )# 。 此thử 明minh 本bổn 識thức 與dữ 能năng 依y 和hòa 合hợp 。 名danh 為vi 報báo 相tương/tướng 。 二nhị 現hiện 能năng 依y 無vô 體thể 於ư 於ư 所sở 依y 故cố 。 說thuyết 此thử 識thức 名danh 為vi 因nhân 相tương/tướng 。 三tam 能năng 依y 相tương/tướng 盡tận 唯duy 所sở 依y 。 轉chuyển 轉chuyển 入nhập 彼bỉ 位vị 名danh 果quả 。 亦diệc 以dĩ 本bổn 識thức 轉chuyển 為vi 此thử 果quả 。 是thị 故cố 漸tiệm 略lược 餘dư 相tương/tướng 。 皆giai 盡tận 唯duy 有hữu 識thức 在tại 。 此thử 上thượng 約ước 始thỉ 教giáo 。 若nhược 約ước 終chung 教giáo 。 則tắc 此thử 本bổn 識thức 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 初sơ 則tắc 與dữ 染nhiễm 和hòa 合hợp 。 次thứ 則tắc 染nhiễm 法pháp 依y 真chân 。 後hậu 乃nãi 染nhiễm 不bất 異dị 真chân 。 故cố 唯duy 真chân 轉chuyển 也dã 。 如như 是thị 因nhân 緣duyên 下hạ 。 結kết 苦khổ 聚tụ 也dã 。 是thị 中trung 無vô 我ngã 下hạ 。 現hiện 顛điên 倒đảo 相tương/tướng 。 並tịnh 如như 論luận 釋thích 。

觀quán 師sư 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 觀quán 云vân 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 乃nãi 是thị 生sanh 死tử 大đại 樹thụ 。 亦diệc 名danh 生sanh 死tử 大đại 河hà 。 何hà 故cố 名danh 樹thụ 如như 世thế 間gian 樹thụ 。 有hữu 根căn 莖hành 枝chi 葉diệp 。 花hoa 果quả 相tương 續tục 而nhi 生sanh 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 過quá 去khứ 有hữu 二nhị 因nhân 。 名danh 之chi 為vi 根căn 。 二nhị 因nhân 者giả 。 一nhất 無vô 明minh 支chi 。 二nhị 行hành 支chi 。 現hiện 在tại 有hữu 五ngũ 果quả 。 五ngũ 果quả 者giả 。 一nhất 識thức 支chi 。 二nhị 名danh 色sắc 支chi 。 三tam 六lục 入nhập 支chi 。 四tứ 觸xúc 支chi 。 五ngũ 受thọ 支chi 。 現hiện 在tại 有hữu 三tam 因nhân 。 三tam 因nhân 者giả 。 一nhất 愛ái 支chi 。 二nhị 取thủ 支chi 。 三tam 有hữu 支chi 。 未vị 來lai 有hữu 二nhị 報báo 。 二nhị 報báo 一nhất 生sanh 支chi 二nhị 老lão 死tử 支chi 。 過quá 去khứ 二nhị 因nhân 中trung 一nhất 無vô 明minh 支chi 者giả 。 謂vị 過quá 去khứ 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 名danh 無vô 明minh 支chi 。 又hựu 云vân 。 於ư 緣duyên 不bất 了liễu 名danh 無vô 明minh 。 二nhị 行hành 支chi 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 身thân 口khẩu 意ý 。 善thiện 惡ác 等đẳng 業nghiệp 。 悉tất 皆giai 名danh 行hành 。 以dĩ 無vô 明minh 故cố 發phát 生sanh 於ư 行hành 。 無vô 明minh 與dữ 行hành 。 二nhị 種chủng 是thị 過quá 去khứ 二nhị 因nhân 也dã 。 行hành 者giả 生sanh 死tử 業nghiệp 也dã 。 此thử 二nhị 能năng 感cảm 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 故cố 。 名danh 之chi 為vi 根căn 。 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 中trung 。 一nhất 識thức 支chi 者giả 。 以dĩ 有hữu 過quá 去khứ 行hành 業nghiệp 發phát 起khởi 現hiện 在tại 識thức 神thần 。 初sơ 受thọ 生sanh 時thời 。 入nhập 胎thai 一nhất 念niệm 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 識thức 。 二nhị 名danh 色sắc 支chi 者giả 。 以dĩ 有hữu 受thọ 生sanh 識thức 故cố 。 發phát 起khởi 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 者giả 五ngũ 蘊uẩn 也dã 。 謂vị 第đệ 二nhị 念niệm 已dĩ 去khứ 心tâm 也dã 。 與dữ 父phụ 母mẫu 赤xích 白bạch 精tinh 血huyết 和hòa 合hợp 。 乃nãi 至chí 百bách 日nhật 。 諸chư 包bao 未vị 開khai 。 但đãn 是thị 肉nhục 團đoàn 。 未vị 成thành 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 相tương/tướng 。 但đãn 有hữu 色sắc 心tâm 故cố 名danh 名danh 色sắc 。 三tam 六lục 入nhập 支chi 者giả 。 由do 名danh 色sắc 故cố 。 發phát 生sanh 六lục 入nhập 。 六lục 入nhập 者giả 。 六lục 根căn 通thông 住trụ 識thức 道đạo 故cố 為vi 六lục 入nhập 。 此thử 謂vị 在tại 胎thai 內nội 百bách 日nhật 已dĩ 外ngoại 也dã 。 肉nhục 團đoàn 之chi 內nội 。 起khởi 業nghiệp 生sanh 風phong 吹xuy 肉nhục 團đoàn 開khai 敷phu 。 變biến 作tác 諸chư 根căn 相tướng 名danh 為vi 六lục 入nhập 支chi 。 四tứ 觸xúc 支chi 者giả 。 由do 六lục 入nhập 故cố 發phát 生sanh 根căn 塵trần 識thức 等đẳng 。 三tam 事sự 和hòa 合hợp 。 觸xúc 對đối 名danh 觸xúc 。 此thử 謂vị 出xuất 胎thai 已dĩ 去khứ 兩lưỡng 歲tuế 也dã 。 未vị 分phân 別biệt 餘dư 塵trần 。 但đãn 能năng 覺giác 飢cơ 渴khát 熱nhiệt 寒hàn 犯phạm 火hỏa 觸xúc 毒độc 。 則tắc 啼đề 哭khốc 之chi 名danh 為vi 觸xúc 支chi 。 五ngũ 受thọ 支chi 者giả 。 由do 觸xúc 境cảnh 故cố 發phát 生sanh 於ư 受thọ 。 領lãnh 納nạp 名danh 為vi 受thọ 。 此thử 謂vị 兩lưỡng 歲tuế 已dĩ 去khứ 。 心tâm 漸tiệm 分phân 別biệt 諸chư 塵trần 。 五ngũ 六lục 歲tuế 已dĩ 來lai 。 名danh 為vi 受thọ 支chi 。 此thử 五ngũ 支chi 酬thù 過quá 去khứ 二nhị 因nhân 。 名danh 為vi 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 。 如như 世thế 間gian 樹thụ 。 既ký 有hữu 樹thụ 身thân 。 須tu 有hữu 枝chi 柯kha 花hoa 果quả 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 因nhân 。 復phục 感cảm 未vị 來lai 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 二nhị 報báo 。 現hiện 在tại 三tam 因nhân 中trung 。 一nhất 愛ái 支chi 者giả 。 由do 領lãnh 納nạp 故cố 發phát 生sanh 於ư 愛ái 。 於ư 緣duyên 起khởi 染nhiễm 名danh 為vi 愛ái 也dã 。 此thử 謂vị 七thất 歲tuế 已dĩ 去khứ 十thập 五ngũ 已dĩ 來lai 。 愛ái 花hoa 貪tham 果quả 。 心tâm 欲dục 追truy 求cầu 。 名danh 之chi 為vi 愛ái 。 二nhị 取thủ 支chi 者giả 。 由do 染nhiễm 愛ái 故cố 發phát 生sanh 於ư 取thủ 。 於ư 緣duyên 染nhiễm 入nhập 有hữu 所sở 執chấp 故cố 。 名danh 之chi 為vi 取thủ 。 三tam 有hữu 支chi 者giả 。 由do 取thủ 着trước 故cố 發phát 起khởi 於ư 有hữu 。 身thân 口khẩu 意ý 造tạo 作tác 。 能năng 招chiêu 未vị 來lai 有hữu 。 以dĩ 未vị 來lai 果quả 目mục 為vi 現hiện 在tại 。 三tam 因nhân 故cố 名danh 有hữu 也dã 。 此thử 謂vị 隨tùy 其kỳ 所sở 取thủ 財tài 色sắc 。 殺sát 盜đạo 邪tà 婬dâm 。 取thủ 得đắc 入nhập 手thủ 稱xưng 遂toại 本bổn 心tâm 。 憶ức 思tư 成thành 業nghiệp 。 能năng 有hữu 當đương 來lai 果quả 。 名danh 為vi 有hữu 支chi 。 如như 花hoa 結kết 果quả 。 此thử 花hoa 能năng 生sanh 後hậu 果quả 。 復phục 名danh 為vi 因nhân 。 既ký 有hữu 其kỳ 因nhân 。 能năng 感cảm 未vị 來lai 兩lưỡng 報báo 。 兩lưỡng 報báo 者giả 。 一nhất 生sanh 支chi 。 由do 現hiện 在tại 發phát 起khởi 。 令linh 有hữu 未vị 來lai 受thọ 生sanh 。 於ư 法pháp 始thỉ 起khởi 。 名danh 為vi 生sanh 也dã 。 二nhị 老lão 死tử 支chi 者giả 。 由do 有hữu 生sanh 故cố 。 起khởi 於ư 老lão 死tử 。 生sanh 是thị 老lão 死tử 之chi 緣duyên 故cố 。 生sanh 緣duyên 。 老lão 死tử 此thử 二nhị 支chi 是thị 後hậu 生sanh 果quả 。 果quả 復phục 為vi 因nhân 。 因nhân 果quả 相tương 生sanh 猶do 如như 大đại 樹thụ 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 為vi 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 漂phiêu 沒một 流lưu 轉chuyển 。 隨tùy 逐trục 生sanh 死tử 往vãng 來lai 三tam 界giới 。 牢lao 獄ngục 之chi 中trung 。 受thọ 苦khổ 無vô 窮cùng 。 如như 世thế 間gian 河hà 漂phiêu 沒một 相tương 似tự 。 凡phàm 夫phu 不bất 覺giác 故cố 。 智trí 者giả 了liễu 達đạt 。 則tắc 不bất 從tùng 流lưu 。 修tu 道Đạo 斷đoạn 除trừ 即tức 得đắc 出xuất 離ly 。 夫phu 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 生sanh 死tử 繫hệ 縛phược 。 之chi 因nhân 緣duyên 也dã 。 必tất 須tu 滅diệt 此thử 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 得đắc 兌# 於ư 生sanh 死tử 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 明minh 滅diệt 則tắc 行hành 滅diệt 。 乃nãi 至chí 生sanh 滅diệt 則tắc 老lão 死tử 滅diệt 。 滅diệt 此thử 因nhân 緣duyên 要yếu 須tu 修tu 道Đạo 。 問vấn 。 云vân 何hà 修tu 道Đạo 。 答đáp 。 推thôi 求cầu 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 根căn 本bổn 乃nãi 是thị 無vô 明minh 。 因nhân 無vô 明minh 故cố 。 起khởi 煩phiền 惱não 業nghiệp 。 因nhân 業nghiệp 故cố 起khởi 果quả 報báo 。 有hữu 果quả 報báo 故cố 有hữu 苦khổ 。 皆giai 因nhân 無vô 明minh 為vi 根căn 本bổn 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 分phân 離ly 三tam 世thế 如như 樹thụ 如như 河hà 。 智trí 者giả 了liễu 知tri 。 欲dục 伐phạt 其kỳ 根căn 及cập 斷đoạn 其kỳ 源nguyên 。 猶do 如như 伐phạt 樹thụ 。 先tiên 伐phạt 其kỳ 根căn 。 亦diệc 如như 斷đoạn 水thủy 。 先tiên 斷đoạn 其kỳ 源nguyên 。 今kim 欲dục 伐phạt 斷đoạn 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 樹thụ 河hà 。 先tiên 斷đoạn 無vô 明minh 。 問vấn 。 無vô 明minh 何hà 者giả 是thị 。 答đáp 不bất 覺giác 心tâm 是thị 。 以dĩ 不bất 覺giác 故cố 。 妄vọng 起khởi 分phân 別biệt 。 心tâm 外ngoại 見kiến 境cảnh 。 謂vị 有hữu 謂vị 無vô 。 謂vị 是thị 謂vị 非phi 。 謂vị 得đắc 謂vị 失thất 。 諸chư 果quả 報báo 法Pháp 身thân 心tâm 等đẳng 苦khổ 。 皆giai 是thị 無vô 明minh 之chi 力lực 。 我ngã 今kim 欲dục 斷đoạn 無vô 明minh 。 先tiên 須tu 自tự 覺giác 心tâm 源nguyên 。 隨tùy 心tâm 所sở 起khởi 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 皆giai 從tùng 不bất 覺giác 心tâm 生sanh 。 今kim 須tu 知tri 自tự 心tâm 之chi 本bổn 性tánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 來lai 無vô 往vãng 。 何hà 得đắc 知tri 。 一nhất 切thiết 妄vọng 念niệm 忽hốt 然nhiên 妄vọng 起khởi 。 覺giác 則tắc 不bất 生sanh 。 云vân 何hà 名danh 覺giác 。 如như 貪tham 嗔sân 癡si 起khởi 時thời 。 還hoàn 以dĩ 自tự 心tâm 觀quán 察sát 思tư 量lượng 推thôi 求cầu 。 此thử 貪tham 嗔sân 癡si 有hữu 何hà 形hình 狀trạng 。 為vi 青thanh 為vi 黃hoàng 。 為vi 過quá 去khứ 為vì 未vị 來lai 為vi 現hiện 在tại 。 為vi 在tại 內nội 外ngoại 中trung 間gian 。 推thôi 。 求cầu 貪tham 嗔sân 癡si 都đô 無vô 形hình 狀trạng 。 若nhược 貪tham 嗔sân 癡si 本bổn 來lai 是thị 有hữu 。 今kim 日nhật 覺giác 時thời 亦diệc 應ưng 可khả 見kiến 。 今kim 覺giác 即tức 無vô 。 故cố 知tri 。 由do 不bất 覺giác 故cố 。 忽hốt 然nhiên 妄vọng 起khởi 。 覺giác 則tắc 不bất 生sanh 故cố 。 覺giác 是thị 無vô 明minh 對đối 治trị 。 此thử 覺giác 現hiện 在tại 無vô 明minh 不bất 得đắc 在tại 心tâm 。 以dĩ 無vô 無vô 明minh 故cố 。 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 。 煩phiền 惱não 不bất 生sanh 故cố 。 業nghiệp 不bất 生sanh 。 業nghiệp 不bất 生sanh 故cố 。 無vô 過quá 去khứ 二nhị 因nhân 。 無vô 二nhị 因nhân 故cố 。 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 不bất 生sanh 。 五ngũ 果quả 不bất 生sanh 故cố 。 愛ái 取thủ 有hữu 三tam 因nhân 不bất 生sanh 。 三tam 因nhân 不bất 生sanh 故cố 。 未vị 來lai 二nhị 報báo 不bất 生sanh 。 名danh 斷đoạn 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 大đại 樹thụ 。 涸hạc 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 大đại 河hà 。 此thử 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 無vô 處xứ 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。

真chân 記ký 云vân 。 大đại 聖thánh 攝nhiếp 生sanh 欲dục 令linh 契khế 理lý 捨xả 事sự 等đẳng 者giả 。 此thử 約ước 同đồng 教giáo 義nghĩa 云vân 也dã 。 一nhất 報báo 相tương/tướng 者giả 。 如Như 來Lai 藏tạng 與dữ 染nhiễm 和hòa 合hợp 成thành 名danh 色sắc 報báo 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 因nhân 風phong 成thành 波ba 也dã 。 二nhị 彼bỉ 因nhân 相tương/tướng 者giả 。 所sở 起khởi 名danh 色sắc 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 真chân 識thức 。 如như 所sở 起khởi 波ba 即tức 是thị 水thủy 也dã 。 三tam 彼bỉ 果quả 次thứ 第đệ 相tương/tướng 者giả 。 彼bỉ 所sở 起khởi 果quả 無vô 有hữu 餘dư 物vật 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 。 之chi 所sở 迴hồi 轉chuyển 。 如như 差sai 別biệt 波ba 。 波ba 唯duy 一nhất 海hải 水thủy 所sở 迴hồi 轉chuyển 也dã 。 此thử 中trung 離ly 我ngã 我ngã 所sở 者giả 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 之chi 體thể 無vô 有hữu 餘dư 物vật 。 何hà 者giả 是thị 我ngã 。 何hà 是thị 我ngã 所sở 乎hồ 。 非phi 眾chúng 生sanh 數số 者giả 。 猶do 如như 流lưu 水thủy 。 恆hằng 流lưu 不bất 絕tuyệt 無vô 厭yếm 捨xả 時thời 。 由do 無vô 念niệm 故cố 也dã 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 者giả 。 只chỉ 由do 自tự 體thể 無vô 我ngã 故cố 爾nhĩ 。 是thị 故cố 云vân 非phi 眾chúng 生sanh 數số 也dã 。 黎lê 耶da 微vi 細tế 者giả 。 黎lê 耶da 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 也dã 。 即tức 成thành 實thật 性tánh 者giả 。 約ước 三tam 乘thừa 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 實thật 性tánh 也dã 。 約ước 一Nhất 乘Thừa 云vân 甚thậm 深thâm 真chân 性tánh 也dã 。 下hạ 云vân 。 此thử 義nghĩa 在tại 三tam 乘thừa 。 亦diệc 通thông 一Nhất 乘Thừa 故cố 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 林lâm 德đức 入nhập 唐đường 。 得đắc 逢phùng 融dung 順thuận 和hòa 尚thượng 。 問vấn 云vân 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 言ngôn 黎lê 耶da 者giả 何hà 耶da 。 順thuận 曰viết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 以dĩ 黎lê 耶da 為vi 本bổn 。 廣quảng 則tắc 無vô 量lượng 。 略lược 則tắc 有hữu 五ngũ 。 謂vị 一nhất 白bạch 淨tịnh 無vô 記ký 識thức 。 持trì 三tam 性tánh 種chủng 。 二nhị 阿a 摩ma 羅la 識thức 。 持trì 恆Hằng 沙sa 德đức 。 三tam 性tánh 起khởi 識thức 。 持trì 十thập 普phổ 法pháp 。 四tứ 法Pháp 界Giới 安an 立lập 識thức 。 持trì 三tam 種chủng 世thế 間gian 法pháp 。 五ngũ 法Pháp 界Giới 因nhân 陀đà 羅la 識thức 。 持trì 無vô 盡tận 因nhân 。 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 。 全toàn 法Pháp 界Giới 之chi 有hữu 為vi 。 全toàn 法Pháp 界Giới 之chi 無vô 為vi 故cố 云vân 黎lê 耶da 。 共cộng 善thiện 等đẳng 三tam 性tánh 及cập 無vô 為vi 集tập 起khởi 。

法pháp 記ký 云vân 。 所sở 謂vị 因nhân 緣duyên 。 有hữu 分phần/phân 次thứ 第đệ 者giả 。 因nhân 緣duyên 者giả 。 生sanh 十thập 二nhị 支chi 因nhân 緣duyên 也dã 。 有hữu 者giả 三tam 有hữu 也dã 。 分phần/phân 者giả 十thập 二nhị 支chi 別biệt 也dã 。 次thứ 第đệ 者giả 。 初sơ 無vô 明minh 支chi 乃nãi 至chí 最tối 後hậu 。 老lão 死tử 支chi 也dã 。 一nhất 心tâm 所sở 攝nhiếp 者giả 。 一nhất 心tâm 是thị 能năng 攝nhiếp 也dã 。 所sở 攝nhiếp 是thị 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 也dã 。 自tự 業nghiệp 成thành 者giả 。 簡giản 他tha 邪tà 因nhân 。 不bất 簡giản 自tự 佛Phật 法Pháp 中trung 疎sơ 緣duyên 義nghĩa 也dã 。 前tiền 門môn 中trung 云vân 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 是thị 一nhất 心tâm 所sở 作tác 。 恐khủng 有hữu 疑nghi 。 云vân 唯duy 一nhất 心tâm 作tác 不bất 待đãi 緣duyên 耶da 。 故cố 明minh 要yếu 由do 業nghiệp 故cố 。 作tác 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 也dã 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 者giả 。 前tiền 支chi 不bất 離ly 後hậu 支chi 。 後hậu 支chi 不bất 離ly 前tiền 支chi 故cố 也dã 。 前tiền 門môn 現hiện 自tự 因nhân 生sanh 中trung 。 增tăng 上thượng 緣duyên 之chi 成thành 十thập 二nhị 緣duyên 義nghĩa 。 此thử 觀quán 現hiện 自tự 因nhân 生sanh 中trung 因nhân 緣duyên 之chi 成thành 十thập 二nhị 緣duyên 義nghĩa 三tam 道đạo 不bất 斷đoạn 者giả 。 欲dục 現hiện 不bất 斷đoạn 三tam 道đạo 故cố 。 十thập 二nhị 支chi 不bất 相tương 離ly 也dã 。 觀quán 先tiên 後hậu 際tế 者giả 。 明minh 前tiền 門môn 中trung 不bất 斷đoạn 三tam 道đạo 者giả 。 以dĩ 過quá 去khứ 無vô 明minh 生sanh 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 。 以dĩ 現hiện 在tại 三tam 因nhân 生sanh 未vị 來lai 老lão 死tử 故cố 也dã 。 三tam 苦khổ 集tập 者giả 。 現hiện 其kỳ 以dĩ 三tam 際tế 。 因nhân 得đắc 此thử 具cụ 足túc 三tam 苦khổ 之chi 身thân 。 此thử 觀quán 取thủ 因nhân 所sở 得đắc 果quả 以dĩ 立lập 也dã 。 不bất 取thủ 能năng 生sanh 因nhân 也dã 。 因nhân 緣duyên 生sanh 者giả 。 因nhân 緣duyên 是thị 俗tục 諦đế 所sở 依y 也dã 。 生sanh 是thị 所sở 生sanh 果quả 法pháp 也dã 。 破phá 因nhân 緣duyên 親thân 疎sơ 偏thiên 力lực 。 現hiện 全toàn 力lực 生sanh 果quả 義nghĩa 也dã 。 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 縛phược 者giả 。 牒điệp 俗tục 諦đế 所sở 依y 也dã 生sanh 者giả 所sở 生sanh 果quả 法pháp 也dã 。 滅diệt 者giả 即tức 離ly 因nhân 緣duyên 生sanh 果quả 之chi 力lực 義nghĩa 也dã 。 縛phược 者giả 順thuận 縛phược 也dã 。 謂vị 生sanh 則tắc 順thuận 縛phược 於ư 滅diệt 。 滅diệt 則tắc 順thuận 縛phược 於ư 生sanh 故cố 。 和hòa 尚thượng 云vân 。 生sanh 是thị 無vô 側trắc 之chi 生sanh 。 此thử 生sanh 即tức 無vô 生sanh 也dã 。 滅diệt 是thị 無vô 側trắc 之chi 滅diệt 。 此thử 滅diệt 即tức 無vô 滅diệt 也dã 。 此thử 二nhị 無vô 二nhị 。 是thị 滿mãn 足túc 生sanh 滅diệt 也dã 。 以dĩ 滅diệt 縛phược 生sanh 時thời 。 生sanh 雖tuy 非phi 滅diệt 亦diệc 不bất 離ly 滅diệt 。 猶do 如như 以dĩ 繩thằng 縛phược 置trí 二nhị 人nhân 。 雖tuy 不bất 相tương 離ly 。 亦diệc 非phi 合hợp 為vi 一nhất 身thân 。 此thử 則tắc 分phần/phân 喻dụ 。 非phi 是thị 滿mãn 喻dụ 也dã 。 此thử 中trung 生sanh 滅diệt 則tắc 今kim 曰viết 所sở 用dụng 之chi 法pháp 。 現hiện 前tiền 為vi 生sanh 。 以dĩ 本bổn 不bất 生sanh 為vi 滅diệt 也dã 。 是thị 故cố 以dĩ 滅diệt 縛phược 生sanh 。 滅diệt 是thị 能năng 縛phược 。 生sanh 是thị 所sở 縛phược 。 以dĩ 生sanh 縛phược 滅diệt 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 此thử 觀quán 破phá 前tiền 全toàn 力lực 生sanh 果quả 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 現hiện 資tư 於ư 無vô 力lực 。 無vô 生sanh 之chi 緣duyên 生sanh 果quả 法pháp 義nghĩa 也dã 。 又hựu 云vân 。 心tâm 惑hoặc 者giả 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 心tâm 煩phiền 惱não 也dã 。 迷mê 世thế 間gian 法pháp 。 名danh 為vi 世thế 間gian 心tâm 煩phiền 惱não 也dã 。 迷mê 出xuất 世thế 法pháp 。 名danh 出xuất 世thế 間gian 。 心tâm 煩phiền 惱não 也dã 。 如như 是thị 增tăng 執chấp 於ư 所sở 執chấp 法pháp 。 迷mê 其kỳ 理lý 事sự 。 名danh 為vi 人nhân 法pháp 二nhị 我ngã 執chấp 也dã 。 此thử 二nhị 我ngã 執chấp 。 前tiền 第đệ 八bát 觀quán 治trị 之chi 能năng 迷mê 之chi 心tâm 。 於ư 此thử 觀quán 中trung 治trị 也dã 。 隨tùy 順thuận 有hữu 盡tận 觀quán 者giả 。 問vấn 。 何hà 故cố 此thử 性tánh 起khởi 門môn 中trung 。 以dĩ 前tiền 緣duyên 起khởi 門môn 。 無vô 力lực 無vô 生sanh 之chi 緣duyên 生sanh 空không 果quả 之chi 義nghĩa 。 為vi 所sở 治trị 耶da 。 答đáp 。 性tánh 起khởi 門môn 中trung 。 空không 有hữu 並tịnh 現hiện 故cố 。 能năng 治trị 於ư 前tiền 門môn 偏thiên 空không 之chi 執chấp 也dã 。 十thập 番phiên 雖tuy 別biệt 而nhi 同đồng 成thành 無vô 我ngã 者giả 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 以dĩ 海hải 印ấn 體thể 為vi 無vô 我ngã 也dã 。 如như 十thập 二nhị 因nhân 說thuyết 餘dư 緣duyên 生sanh 諸chư 法pháp 准chuẩn 例lệ 可khả 解giải 者giả 。 上thượng 來lai 直trực 現hiện 法pháp 性tánh 。 而nhi 機cơ 難nan 得đắc 證chứng 故cố 。 改cải 云vân 真chân 性tánh 指chỉ 緣duyên 起khởi 體thể 。 將tương 欲dục 令linh 習tập 。 且thả 約ước 眾chúng 生sanh 十thập 二nhị 支chi 。 以dĩ 十thập 番phiên 觀quán 而nhi 指chỉ 示thị 之chi 。 故cố 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 觀quán 也dã 。 如như 是thị 教giáo 誨hối 故cố 。 云vân 准chuẩn 例lệ 可khả 解giải 也dã 。

真chân 記ký 云vân 。 若nhược 約ước 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 略lược 說thuyết 十thập 門môn 者giả 。 前tiền 引dẫn 論luận 云vân 。 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 即tức 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 者giả 是thị 同đồng 教giáo 也dã 。 今kim 直trực 辨biện 十thập 番phiên 意ý 故cố 。 云vân 若nhược 約ước 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 等đẳng 也dã 。 若nhược 以dĩ 十thập 番phiên 觀quán 一nhất 無vô 明minh 支chi 。 則tắc 具cụ 三tam 世thế 間gian 成thành 一nhất 無vô 明minh 支chi 體thể 故cố 。 不bất 動động 過quá 患hoạn 即tức 是thị 性tánh 在tại 中trung 道đạo 之chi 法pháp 也dã 。 如như 一nhất 無vô 明minh 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 等đẳng 皆giai 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 問vấn 。 所sở 觀quán 如như 是thị 能năng 觀quán 云vân 何hà 。 答đáp 。 能năng 觀quán 亦diệc 爾nhĩ 。 初sơ 一nhất 因nhân 緣duyên 有hữu 分phần/phân 中trung 。 具cụ 攝nhiếp 餘dư 九cửu 。 餘dư 九cửu 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 然nhiên 雖tuy 各các 攝nhiếp 餘dư 九cửu 。 而nhi 初sơ 則tắc 觀quán 有hữu 分phần/phân 次thứ 第đệ 。 二nhị 則tắc 觀quán 十thập 種chủng 性tánh 起khởi 心tâm 。 乃nãi 至chí 八bát 因nhân 緣duyên 九cửu 緣duyên 起khởi 十thập 性tánh 起khởi 。 如như 是thị 為vi 門môn 別biệt 也dã 。 問vấn 。 瓔anh 珞lạc 經kinh 十thập 番phiên 與dữ 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 十thập 番phiên 何hà 別biệt 耶da 。 答đáp 。 瓔anh 珞lạc 經kinh 十thập 番phiên 。 畫họa 於ư 一nhất 法Pháp 界Giới 體thể 。 此thử 經Kinh 十thập 番phiên 。 則tắc 畫họa 於ư 無vô 盡tận 法pháp 界giới 故cố 。 云vân 准chuẩn 教giáo 差sai 別biệt 不bất 同đồng 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 真chân 定định 德đức 。 於ư 十thập 番phiên 中trung 以dĩ 三tam 生sanh 滅diệt 釋thích 也dã 。 謂vị 前tiền 七thất 遍biến 計kế 生sanh 滅diệt 。 第đệ 八bát 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 後hậu 二nhị 道Đạo 理lý 生sanh 滅diệt 也dã 。 林lâm 德đức 以dĩ 四tứ 生sanh 滅diệt 釋thích 也dã 。 謂vị 前tiền 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 第đệ 九cửu 緣duyên 起khởi 生sanh 滅diệt 。 第đệ 十thập 性tánh 起khởi 生sanh 滅diệt 。 越việt 情tình 見kiến 處xứ 無vô 住trụ 生sanh 滅diệt 也dã 。 訓huấn 德đức 以dĩ 五ngũ 生sanh 滅diệt 釋thích 也dã 。 謂vị 中trung 間gian 五ngũ 觀quán 。 則tắc 遍biến 計kế 生sanh 滅diệt 。 第đệ 八bát 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 第đệ 九cửu 緣duyên 起khởi 生sanh 滅diệt 。 第đệ 十thập 性tánh 起khởi 生sanh 滅diệt 。 初sơ 二nhị 觀quán 無vô 住trụ 生sanh 滅diệt 也dã 。 今kim 依y 訓huấn 德đức 之chi 意ý 釋thích 。 則tắc 無vô 住trụ 生sanh 滅diệt 中trung 。 第đệ 二nhị 觀quán 後hậu 半bán 。 是thị 無vô 住trụ 體thể 。 初sơ 觀quán 及cập 第đệ 二nhị 觀quán 初sơ 半bán 。 是thị 無vô 住trụ 位vị 也dã 。 以dĩ 其kỳ 十thập 二nhị 緣duyên 相tương/tướng 等đẳng 為vi 無vô 住trụ 。 別biệt 教giáo 中trung 二nhị 十thập 二nhị 位vị 故cố 也dã 。

清thanh 涼lương 第đệ 六lục 地địa 疏sớ/sơ 云vân 。 今kim 經kinh 文văn 內nội 。 略lược 現hiện 十thập 重trọng/trùng 窮cùng 究cứu 性tánh 相tướng 。 以dĩ 現hiện 無vô 盡tận 非phi 唯duy 寄ký 位vị 同đồng 。 於ư 二Nhị 乘Thừa 言ngôn 十thập 重trọng/trùng 者giả 。 一nhất 有hữu 支chi 相tương 續tục 。 二nhị 攝nhiếp 歸quy 一nhất 心tâm 。 三tam 自tự 業nghiệp 助trợ 成thành 四tứ 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 五ngũ 三tam 道đạo 不bất 斷đoạn 。 六lục 三tam 際tế 輪luân 迴hồi 。 七thất 三tam 苦khổ 集tập 成thành 。 八bát 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 。 九cửu 生sanh 滅diệt 繫hệ 縛phược 。 十thập 隨tùy 順thuận 無vô 所sở 有hữu 盡tận 。 各các 有hữu 逆nghịch 順thuận 。 即tức 成thành 二nhị 十thập 故cố 。 下hạ 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 觀quán 察sát 。 逆nghịch 則tắc 緣duyên 滅diệt 。 順thuận 則tắc 緣duyên 生sanh (# 云vân 云vân )# 。 於ư 緣duyên 起khởi 論luận 。 三tam 觀quán 者giả 一nhất 相tương/tướng 諦đế 差sai 別biệt 觀quán 。 二nhị 大đại 悲bi 隨tùy 順thuận 觀quán 。 三tam 一nhất 切thiết 相tướng 智trí 觀quán 。 初sơ 但đãn 觀quán 二nhị 諦đế 。 有hữu 為vi 無vô 有hữu 我ngã 故cố 。 即tức 大đại 悲bi 為vi 首thủ 觀quán 也dã 。 二nhị 悲bi 隨tùy 物vật 增tăng 。 即tức 大đại 悲bi 增tăng 上thượng 觀quán 。 三tam 即tức 委ủy 悉tất 窮cùng 究cứu 因nhân 緣duyên 性tánh 相tướng 。 諸chư 門môn 觀quán 故cố 。 即tức 大đại 悲bi 滿mãn 足túc 觀quán 。 初sơ 一nhất 下hạ 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 也dã 。 次thứ 一nhất 自tự 現hiện 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 相tương/tướng 智trí 。 後hậu 即tức 上thượng 同đồng 諸chư 佛Phật 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 下hạ 智trí 觀quán 故cố 得đắc 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 提Đề 。 中trung 智trí 觀quán 故cố 。 得đắc 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 提Đề 。 上thượng 智trí 觀quán 故cố 。 得đắc 菩Bồ 薩Tát 菩Bồ 提Đề 。 上thượng 上thượng 智trí 觀quán 故cố 。 得đắc 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 初sơ 二nhị 菩Bồ 提Đề 。 即tức 初sơ 觀quán 意ý 。 餘dư 二nhị 各các 一nhất 可khả 知tri 。 前tiền 約ước 為vi 物vật 三tam 皆giai 稱xưng 悲bi 。 今kim 約ước 觀quán 心tâm 三tam 皆giai 智trí 觀quán 。 是thị 知tri 。 三tam 句cú 各các 有hữu 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 融dung 。 此thử 三tam 觀quán 唯duy 在tại 一nhất 心tâm 。 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 於ư 是thị 而nhi 現hiện 。 探thám 玄huyền 云vân 。 何hà 者giả 十thập 觀quán 一nhất 因nhân 緣duyên 分phần/phân 次thứ 第đệ (# 云vân 云vân )# 。 十thập 隨tùy 順thuận 無vô 所sở 有hữu 盡tận 。 於ư 中trung 各các 有hữu 順thuận 觀quán 逆nghịch 觀quán 故cố 。 有hữu 二nhị 十thập 門môn 也dã 。 謂vị 順thuận 觀quán 大đại 悲bi 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 逆nghịch 觀quán 大đại 智trí 不bất 住trụ 生sanh 死tử 故cố 。 名danh 不bất 住trụ 道đạo (# 云vân 云vân )# 。 一nhất 因nhân 緣duyên 分phần/phân 次thứ 第đệ 中trung 。 正chánh 現hiện 有hữu 支chi 無vô 我ngã 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 初sơ 明minh 倒đảo 執chấp 有hữu 我ngã 妄vọng 起khởi 緣duyên 分phần/phân 。 二nhị 明minh 迷mê 諸chư 諦đế 理lý 起khởi 緣duyên 次thứ 第đệ 。 初sơ 中trung 有hữu 三tam 。 一nhất 辨biện 定định 無vô 我ngã 。 二nhị 迷mê 成thành 緣duyên 起khởi 。 三tam (# 云vân 云vân )# 。 初sơ 中trung 二nhị 句cú 。 初sơ 言ngôn 世thế 間gian 受thọ 身thân 皆giai 由do 著trước 我ngã 者giả 。 反phản 舉cử 惑hoặc 情tình 明minh 我ngã 非phi 理lý 。 若nhược 我ngã 理lý 有hữu 著trước 我ngã 。 順thuận 理lý 應ưng 得đắc 出xuất 世thế 。 既ký 生sanh 世thế 間gian 明minh 我ngã 非phi 理lý 。 二nhị 若nhược 離ly 著trước 我ngã 。 即tức 無vô 生sanh 者giả 。 順thuận 舉cử 解giải 心tâm 明minh 理lý 非phi 我ngã 。 若nhược 理lý 有hữu 我ngã 離ly 我ngã 。 違vi 理lý 應ưng 生sanh 世thế 間gian 。 既ký 得đắc 出xuất 世thế 。 明minh 理lý 無vô 我ngã 。 二nhị 明minh 迷mê 此thử 無vô 我ngã 起khởi 彼bỉ 有hữu 支chi 。 於ư 中trung 先tiên 順thuận 觀quán 緣duyên 起khởi 。 後hậu 逆nghịch 觀quán 無vô 我ngã (# 云vân 云vân )# 。 二nhị 一nhất 心tâm 所sở 攝nhiếp 中trung 。 言ngôn 三tam 界giới 虛hư 妄vọng 。 唯duy 一nhất 心tâm 作tác 。 此thử 之chi 一nhất 文văn 。 諸chư 論luận 同đồng 引dẫn 證chứng 成thành 唯duy 識thức 。 今kim 此thử 所sở 說thuyết 。 是thị 何hà 等đẳng 心tâm 。 云vân 何hà 名danh 作tác 。 今kim 釋thích 此thử 義nghĩa 。 依y 諸chư 聖thánh 教giáo 說thuyết 有hữu 多đa 門môn 。 一nhất 相tương 見kiến 俱câu 存tồn 故cố 說thuyết 唯duy 識thức 。 二nhị 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 見kiến 故cố 說thuyết 唯duy 識thức 。 三tam 攝nhiếp 數số 歸quy 王vương (# 云vân 云vân )# 。 四tứ 以dĩ 末mạt 歸quy 本bổn 。 五ngũ 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 。 六lục 轉chuyển 真chân 成thành 事sự 。 七thất 理lý 事sự 俱câu 融dung 。 八bát 融dung 事sự 相tướng 入nhập 。 九cửu 全toàn 事sự 相tướng 即tức 。 十thập 帝đế 網võng 無vô 礙ngại 。 於ư 中trung 初sơ 三tam 。 約ước 初sơ 教giáo 說thuyết 。 次thứ 四tứ 約ước 終chung 頓đốn 說thuyết 。 後hậu 三tam 約ước 圓viên 教giáo 中trung 別biệt 教giáo 說thuyết 。 總tổng 具cụ 十thập 門môn 。 約ước 同đồng 教giáo 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。 三tam 自tự 業nghiệp 助trợ 成thành 中trung 。 此thử 十thập 二nhị 支chi 皆giai 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 明minh 自tự 行hành 相tương/tướng 。 二nhị 助trợ 成thành 後hậu 用dụng 。 謂vị 緣duyên 中trung 癡si 惑hoặc 是thị 無vô 明minh 。 自tự 相tương/tướng 與dữ 行hành 作tác 因nhân 。 是thị 助trợ 成thành 業nghiệp 。 四tứ 不bất 相tương 捨xả 離ly 中trung 。 前tiền 能năng 起khởi 後hậu 。 離ly 後hậu 無vô 前tiền 。 後hậu 依y 前tiền 起khởi 。 離ly 前tiền 無vô 後hậu 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 各các 無vô 自tự 性tánh 。 無vô 性tánh 緣duyên 起khởi 如như 幻huyễn 現hiện 前tiền 。 五ngũ 三tam 道đạo 不bất 斷đoạn 中trung 。 如như 淨Tịnh 意Ý 菩Bồ 薩Tát 十thập 二nhị 緣duyên 。 論luận 云vân 。 煩phiền 惱não 初sơ 八bát 九cửu 業nghiệp 二nhị 及cập 與dữ 十thập 餘dư 七thất 說thuyết 為vi 苦khổ 。 三tam 攝nhiếp 十thập 二nhị 盡tận 。 從tùng 三tam 故cố 生sanh 二nhị 。 從tùng 二nhị 故cố 生sanh 七thất 。 從tùng 七thất 復phục 生sanh 三tam 。 是thị 故cố 如như 輪luân 轉chuyển 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 法pháp 唯duy 因nhân 果quả 無vô 人nhân 。 但đãn 從tùng 於ư 空không 法pháp 還hoàn 生sanh 於ư 空không 法pháp 。 解giải 云vân 。 此thử 辨biện 三tam 道đạo 相tương 生sanh 現hiện 。 二nhị 無vô 我ngã 。 六lục 分phần 別biệt 先tiên 後hậu 際tế 中trung 。 此thử 十thập 二nhị 支chi 初sơ 二nhị 是thị 能năng 引dẫn 。 次thứ 五ngũ 是thị 所sở 引dẫn 。 次thứ 三tam 是thị 能năng 生sanh 。 後hậu 二nhị 是thị 所sở 生sanh (# 云vân 云vân )# 。 一nhất 依y 此thử 經Kinh 開khai 能năng 所sở 引dẫn 分phần/phân 。 先tiên 際tế 中trung 際tế 合hợp 能năng 所sở 生sanh 。 總tổng 為vi 後hậu 際tế 。 以dĩ 引dẫn 遠viễn 故cố 開khai 之chi 。 生sanh 近cận 故cố 合hợp 也dã 。 七thất 三tam 苦khổ 分phân 別biệt 中trung 有hữu 二nhị 門môn 。 一nhất 理lý 實thật 遍biến 通thông 門môn (# 云vân 云vân )# 。 二nhị 隨tùy 相tương/tướng 增tăng 現hiện 門môn 。 如như 此thử 經Kinh 說thuyết 。 謂vị 初sơ 五ngũ 支chi 遷thiên 流lưu 相tương/tướng 現hiện 故cố 稱xưng 行hành 苦khổ 。 觸xúc 受thọ 二nhị 種chủng 觸xúc 對đối 生sanh 苦khổ 故cố 云vân 苦khổ 苦khổ 。 餘dư 為vi 壞hoại 苦khổ 者giả 。 但đãn 壞hoại 樂nhạo/nhạc/lạc 名danh 壞hoại 苦khổ 。 老lão 死tử 支chi 既ký 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 可khả 壞hoại 。 何hà 故cố 名danh 壞hoại 苦khổ 耶da 。 釋thích 有hữu 二nhị 。 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 壞hoại 為vi 苦khổ 。 望vọng 所sở 壞hoại 說thuyết 。 二nhị 以dĩ 壞hoại 是thị 苦khổ 故cố 云vân 壞hoại 苦khổ 。 此thử 老lão 死tử 支chi 能năng 壞hoại 生sanh 故cố 。 屬thuộc 壞hoại 苦khổ 也dã 。 八bát 因nhân 緣duyên 生sanh 中trung 。 理lý 實thật 無vô 明minh 望vọng 行hành 無vô 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 而nhi 言ngôn 因nhân 緣duyên 生sanh 行hành 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 自tự 種chủng 為vi 因nhân 。 無vô 明minh 為vi 緣duyên 。 合hợp 說thuyết 故cố 云vân 因nhân 緣duyên 。 然nhiên 隱ẩn 彼bỉ 親thân 種chủng 現hiện 此thử 勝thắng 緣duyên 故cố 。 云vân 無vô 明minh 因nhân 緣duyên 也dã 。 二nhị 但đãn 彼bỉ 增tăng 上thượng 緣duyên 望vọng 自tự 增tăng 上thượng 果quả 還hoàn 是thị 親thân 因nhân 故cố 說thuyết 無vô 明minh 為vi 行hành 因nhân 緣duyên 。 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 欲dục 明minh 果quả 不bất 自tự 起khởi 。 要yếu 從tùng 因nhân 緣duyên 。 因nhân 緣duyên 形hình 奪đoạt 。 復phục 各các 無vô 性tánh 。 是thị 故cố 言ngôn 因nhân 緣duyên 生sanh 乃nãi 現hiện 無vô 生sanh 。 此thử 猶do 順thuận 觀quán 逆nghịch 觀quán 一nhất 泯mẫn 非phi 生sanh 不bất 生sanh 。 可khả 知tri (# 云vân 云vân )# 。 此thử 深thâm 觀quán 中trung 攝nhiếp 後hậu 三tam 門môn 合hợp 成thành 四tứ 句cú 。 一nhất 不bất 自tự 生sanh 。 二nhị 不bất 他tha 生sanh 。 三tam 不bất 共cộng 生sanh 。 四tứ 不bất 無vô 因nhân 生sanh 。 釋thích 此thử 四tứ 句cú 諸chư 論luận 不bất 同đồng 。 略lược 有hữu 五ngũ 說thuyết 。 一nhất 約ước 破phá 外ngoại 道đạo 釋thích 。 謂vị 諸chư 法pháp 不bất 從tùng 冥minh 諦đế 。 自tự 性tánh 生sanh 故cố 。 云vân 不bất 自tự 生sanh 。 二nhị 不bất 從tùng 梵Phạm 天Thiên 自tự 在tại 。 天thiên 等đẳng 生sanh 故cố 。 云vân 不bất 他tha 生sanh 。 三tam 亦diệc 非phi 微vi 塵trần 大đại 種chủng 和hòa 合hợp 生sanh 故cố 。 云vân 不bất 共cộng 生sanh 。 四tứ 亦diệc 非phi 無vô 因nhân 自tự 然nhiên 而nhi 起khởi 故cố 。 云vân 不bất 無vô 因nhân 生sanh 。 二nhị 約ước 破phá 二Nhị 乘Thừa 。 一nhất 謂vị 諸chư 法pháp 不bất 定định 。 從tùng 自tự 同đồng 類loại 因nhân 生sanh 故cố 。 云vân 不bất 自tự 生sanh 。 二nhị 不bất 定định 從tùng 異dị 熟thục 因nhân 生sanh 故cố 。 云vân 不bất 他tha 生sanh 。 三tam 又hựu 亦diệc 非phi 彼bỉ 俱câu 有hữu 因nhân 生sanh 故cố 云vân 不bất 共cộng 生sanh 。 四tứ 小Tiểu 乘Thừa 中trung 。 許hứa 無vô 明minh 支chi 前tiền 不bất 正chánh 思tư 惟duy 。 托thác 虛hư 而nhi 起khởi 。 似tự 若nhược 無vô 因nhân 。 今kim 亦diệc 不bất 爾nhĩ 故cố 。 離ly 無vô 因nhân 三tam 。 約ước 法pháp 現hiện 空không 。 一nhất 果quả 不bất 自tự 起khởi 名danh 不bất 自tự 生sanh 。 二nhị 自tự 既ký 不bất 立lập 。 對đối 誰thùy 辨biện 他tha 。 又hựu 他tha 亦diệc 各các 自tự 皆giai 不bất 成thành 。 自tự 云vân 何hà 他tha 生sanh 。 故cố 云vân 不bất 他tha 生sanh 。 三tam 自tự 他tha 因nhân 果quả 既ký 各các 不bất 成thành 故cố 。 云vân 不bất 共cộng 生sanh 。 四tứ 離ly 因nhân 緣duyên 外ngoại 無vô 別biệt 果quả 法pháp 故cố 。 云vân 不bất 無vô 因nhân 生sanh 。 此thử 上thượng 三tam 重trọng/trùng 。 如như 般Bát 若Nhã 灯# 論luận 及cập 中trung 論luận 等đẳng 說thuyết 。 四tứ 約ước 因nhân 緣duyên 形hình 奪đoạt 。 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 自tự 種chủng 有hữu 故cố 不bất 從tùng 他tha 。 待đãi 眾chúng 緣duyên 故cố 非phi 自tự 作tác 。 無vô 作tác 用dụng 故cố 不bất 共cộng 生sanh 。 有hữu 功công 能năng 故cố 非phi 無vô 因nhân 。 凡phàm 諸chư 緣duyên 起khởi 双# 土thổ/độ 二nhị 句cú 已dĩ 為vi 甚thậm 深thâm 。 況huống 總tổng 土thổ/độ 四tứ 句cú 。 是thị 故cố 緣duyên 起khởi 。 最tối 極cực 甚thậm 深thâm 。 五ngũ 約ước 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 門môn 。 但đãn 因nhân 緣duyên 生sanh 果quả 。 因nhân 緣duyên 相tương 望vọng 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 全toàn 有hữu 力lực 二nhị 全toàn 無vô 力lực 。 謂vị 因nhân 望vọng 於ư 果quả 有hữu 全toàn 不bất 生sanh 。 緣duyên 必tất 全toàn 生sanh 故cố 。 云vân 因nhân 不bất 生sanh 緣duyên 生sanh 故cố 。 二nhị 緣duyên 望vọng 於ư 果quả 。 亦diệc 全toàn 不bất 生sanh 因nhân 必tất 生sanh 故cố 。 云vân 緣duyên 不bất 生sanh 自tự 因nhân 生sanh 故cố 。 三tam 二nhị 力lực 不bất 俱câu 故cố 不bất 共cộng 生sanh 。 四tứ 二nhị 無vô 力lực 亦diệc 不bất 俱câu 故cố 。 不bất 無vô 因nhân 生sanh 。 此thử 門môn 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 據cứ 力lực 具cụ 有hữu 不bất 有hữu 義nghĩa 故cố 令linh 相tương/tướng 入nhập 。 謂vị 因nhân 有hữu 力lực 時thời 。 緣duyên 必tất 無vô 力lực 。 是thị 故cố 由do 因nhân 有hữu 力lực 故cố 能năng 攝nhiếp 他tha 。 由do 緣duyên 無vô 力lực 故cố 能năng 入nhập 他tha 。 會hội 彼bỉ 緣duyên 力lực 總tổng 歸quy 因nhân 力lực 。 名danh 不bất 他tha 生sanh 。 雖tuy 言ngôn 不bất 他tha 反phản 現hiện 自tự 生sanh 。 因nhân 力lực 歸quy 緣duyên 不bất 自tự 亦diệc 爾nhĩ 。 反phản 前tiền 思tư 之chi 。 以dĩ 二nhị 力lực 二nhị 無vô 力lực 各các 不bất 俱câu 故cố 。 無vô 彼bỉ 不bất 相tương 入nhập 。 一nhất 力lực 一nhất 無vô 力lực 相tương/tướng 歸quy 故cố 恆hằng 時thời 相tương/tướng 入nhập 。 以dĩ 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 增tăng 上thượng 緣duyên 寬khoan 故cố 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 不bất 相tương 入nhập 。 十thập 忽hốt 品phẩm 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 善thiện 觀quán 緣duyên 起khởi 法pháp 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 。 解giải 眾chúng 多đa 法pháp 。 眾chúng 多đa 法pháp 中trung 解giải 了liễu 一nhất 法pháp 。 良lương 由do 此thử 門môn 故cố 也dã 。 二nhị 據cứ 體thể 有hữu 空không 不bất 空không 義nghĩa 故cố 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 謂vị 非phi 直trực 因nhân 力lực 歸quy 緣duyên 明minh 其kỳ 相tương/tướng 入nhập 。 亦diệc 乃nãi 因nhân 體thể 由do 緣duyên 現hiện 。 因nhân 性tánh 空không 攝nhiếp 同đồng 於ư 緣duyên 。 何hà 者giả 。 謂vị 若nhược 無vô 緣duyên 即tức 無vô 因nhân 故cố 。 以dĩ 生sanh 果quả 名danh 因nhân 。 無vô 緣duyên 果quả 不bất 生sanh 。 是thị 時thời 不bất 名danh 因nhân 。 明minh 知tri 。 此thử 因nhân 會hội 歸quy 彼bỉ 緣duyên 。 為vi 不bất 自tự 生sanh 。 是thị 故cố 緣duyên 是thị 有hữu 義nghĩa 無vô 不bất 能năng 攝nhiếp 。 因nhân 是thị 空không 義nghĩa 無vô 不bất 受thọ 攝nhiếp 。 因nhân 受thọ 攝nhiếp 故cố 癈phế 已dĩ 同đồng 緣duyên 。 緣duyên 能năng 攝nhiếp 故cố 攝nhiếp 因nhân 同đồng 。 已dĩ 餘dư 因nhân 攝nhiếp 緣duyên 受thọ 等đẳng 。 並tịnh 准chuẩn 思tư 知tri 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 無vô 所sở 障chướng 礙ngại 。 上thượng 文văn 云vân 。 知tri 一nhất 即tức 多đa 多đa 即tức 一nhất 等đẳng 。 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 。 是thị 故cố 無vô 盡tận 大đại 緣duyên 起khởi 法pháp 。 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 皆giai 從tùng 此thử 門môn 而nhi 開khai 現hiện 矣hĩ 。 九cửu 因nhân 緣duyên 縛phược 說thuyết 中trung 。 因nhân 緣duyên 生sanh 縛phược 者giả 。 謂vị 此thử 緣duyên 起khởi 互hỗ 相tương 縛phược 住trụ 不bất 得đắc 。 是thị 生sanh 以dĩ 是thị 縛phược 故cố 。 復phục 非phi 是thị 滅diệt 。 以dĩ 一nhất 縛phược 字tự 。 印ấn 此thử 法pháp 體thể 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 然nhiên 是thị 緣duyên 起khởi 縛phược 相tương/tướng 亦diệc 離ly 故cố 。 寄ký 言ngôn 以dĩ 現hiện 故cố 云vân 縛phược 說thuyết 。 為vi 明minh 此thử 縛phược 。 但đãn 在tại 說thuyết 中trung 。 此thử 門môn 現hiện 緣duyên 起khởi 法pháp 事sự 相tướng 。 向hướng 盡tận 理lý 性tánh 將tương 現hiện 極cực 微vi 妙diệu 。 處xử 故cố 論luận 云vân 。 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 即tức 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 是thị 此thử 門môn 也dã 。 十thập 無vô 所sở 有hữu 盡tận 中trung 。 明minh 此thử 有hữu 支chi 虛hư 相tương/tướng 既ký 盡tận 。 隨tùy 順thuận 無vô 所sở 有hữu 。 徹triệt 到đáo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 此thử 現hiện 不bất 壞hoại 俗tục 。 而nhi 恆hằng 真chân 也dã 。 故cố 云vân 無vô 明minh 因nhân 緣duyên 諸chư 行hành 。 生sanh 是thị 隨tùy 順thuận 無vô 所sở 有hữu 。 問vấn 。 無vô 明minh 生sanh 行hành 。 是thị 順thuận 所sở 有hữu 。 何hà 故cố 乃nãi 言ngôn 順thuận 無vô 所sở 有hữu 。 答đáp 。 乘thừa 前tiền 諸chư 門môn 次thứ 第đệ 。 至chí 此thử 現hiện 彼bỉ 無vô 明minh 。 正chánh 生sanh 行hành 時thời 。 即tức 順thuận 無vô 生sanh 入nhập 理lý 故cố 也dã (# 云vân 云vân )# 。 何hà 故cố 經kinh 中trung 順thuận 無vô 。 論luận 名danh 順thuận 有hữu 。 釋thích 經kinh 意ý 。 以dĩ 緣duyên 歸quy 理lý 說thuyết 。 論luận 意ý 以dĩ 性tánh 從tùng 相tương/tướng 說thuyết 。 各các 現hiện 別biệt 意ý 故cố 作tác 是thị 說thuyết 云vân 云vân )# 。 一nhất 有hữu 支chi 行hàng 列liệt 。 二nhị 攝nhiếp 歸quy 一nhất 心tâm 。 三tam 力lực 用dụng 相tương 生sanh 。 四tứ 前tiền 後hậu 相tương/tướng 屬thuộc 。 五ngũ 三tam 道đạo 輪luân 環hoàn 。 六lục 三tam 際tế 因nhân 果quả 。 七thất 三tam 苦khổ 過quá 失thất 。 八bát 從tùng 因nhân 無vô 性tánh 。 九cửu 似tự 有hữu 若nhược 無vô 。 十thập 泯mẫn 同đồng 平bình 等đẳng 。 配phối 結kết 前tiền 十thập 文văn 現hiện 可khả 見kiến 。

搜sưu 玄huyền 云vân 。 初sơ 因nhân 緣duyên 分phần/phân 次thứ 第đệ 觀quán 治trị 我ngã 見kiến 執chấp (# 云vân 云vân )# 。 二nhị 依y 止chỉ 一nhất 心tâm 觀quán 治trị 彼bỉ 外ngoại 境cảnh 自tự 性tánh 執chấp (# 云vân 云vân )# 。 三tam 自tự 因nhân 觀quán 治trị 異dị 計kế 因nhân 緣duyên 執chấp 。 四tứ 不bất 捨xả 離ly 觀quán 治trị 因nhân 果quả 異dị 時thời 計kế 。 五ngũ 三tam 道đạo 觀quán 治trị 因nhân 緣duyên 癈phế 事sự 計kế 理lý 執chấp 。 六lục 三tam 際tế 觀quán 治trị 無vô 因nhân 執chấp 。 七thất 三tam 苦khổ 觀quán 治trị 樂nhạo/nhạc/lạc 淨tịnh 執chấp 。 八bát 因nhân 緣duyên 觀quán 治trị 單đơn 因nhân 有hữu 力lực 生sanh 果quả (# 云vân 云vân )# 。 因nhân 緣duyên 生sanh 理lý 。 因nhân 有hữu 決quyết 定định 用dụng 。 緣duyên 有hữu 發phát 果quả 。 能năng 方phương 得đắc 法Pháp 生sanh 。 若nhược 但đãn 因nhân 力lực 無vô 緣duyên 發phát 果quả 能năng 者giả 。 其kỳ 因nhân 六lục 義nghĩa 不bất 現hiện 在tại 前tiền 云vân 云vân )# 。 又hựu 依y 小Tiểu 乘Thừa 六lục 因nhân 四tứ 緣duyên 。 若nhược 依y 三tam 乘thừa 。 即tức 十thập 因nhân 二nhị 十thập 因nhân 等đẳng 。 若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 即tức 隨tùy 法pháp 辨biện 因nhân 為vi 二nhị 。 因nhân 緣duyên 理lý 事sự 各các 別biệt 。 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 今kim 六lục 因nhân 義nghĩa 唯duy 一Nhất 乘Thừa 能năng 窮cùng 。 此thử 約ước 別biệt 教giáo 說thuyết 也dã 。 九cửu 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 縛phược 觀quán 。 此thử 下hạ 二nhị 觀quán 但đãn 治trị 心tâm 惑hoặc 。 通thông 義nghĩa 可khả 知tri 。 謂vị 因nhân 緣duyên 共cộng 力lực 能năng 感cảm 果quả 執chấp (# 云vân 云vân )# 。 前tiền 因nhân 緣duyên 生sanh 果quả 。 生sanh 義nghĩa 是thị 增tăng 空không 義nghĩa 。 是thị 微vi 為vi 因nhân 緣duyên 。 法pháp 順thuận 生sanh 迷mê 增tăng 故cố 。 今kim 緣duyên 縛phược 法pháp 空không 義nghĩa 。 是thị 增tăng 生sanh 力lực 義nghĩa 。 微vi 為vi 緣duyên 起khởi 法pháp 。 順thuận 生sanh 無vô 分phân 別biệt 智trí 故cố 。 故cố 下hạ 經Kinh 云vân 。 緣duyên 起khởi 之chi 法pháp 。 離ly 有hữu 無vô 也dã 。 此thử 雖tuy 無vô 生sanh 力lực 。 以dĩ 空không 義nghĩa 成thành 故cố 。 離ly 自tự 性tánh 生sanh 。 經Kinh 云vân 。 無vô 住trụ 為vi 本bổn 故cố 。 十thập 無vô 所sở 有hữu 盡tận 觀quán 。 所sở 治trị 局cục 心tâm 惑hoặc 。 亦diệc 可khả 通thông 諸chư 使sử 。 俗tục 諦đế 通thông 攝nhiếp 故cố 。 為vi 執chấp 因nhân 緣duyên 。 但đãn 有hữu 應ưng 俗tục 相tương/tướng 。 自tự 體thể 空không 義nghĩa 。 不bất 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 是thị 障chướng 也dã (# 云vân 云vân )# 。 諸chư 緣duyên 生sanh 法pháp 。 不bất 起khởi 則tắc 已dĩ 。 起khởi 則tắc 双# 現hiện 。 如như 彼bỉ 渴khát 鹿lộc 見kiến 陽dương 炎diễm 。 水thủy 乾can/kiền/càn 濕thấp 並tịnh 彰chương 。 又hựu 如như 鏡kính 像tượng 染nhiễm 淨tịnh 双# 現hiện 。 此thử 是thị 正chánh 理lý 。 問vấn 。 其kỳ 所sở 現hiện 空không 。 為vi 是thị 真Chân 諦Đế 。 為vi 是thị 俗tục 諦đế 。 又hựu 此thử 觀quán 法pháp 與dữ 前tiền 緣duyên 生sanh 。 及cập 以dĩ 生sanh 縛phược 云vân 何hà 取thủ 別biệt 。 答đáp 。 因nhân 緣duyên 及cập 縛phược 唯duy 成thành 順thuận 有hữu 。 今kim 第đệ 十thập 觀quán 空không 有hữu 俱câu 順thuận 。 又hựu 此thử 空không 有hữu 並tịnh 是thị 俗tục 諦đế 。 汎# 明minh 真chân 俗tục 此thử 有hữu 多đa 義nghĩa 。 一nhất 體thể 相tướng 相tương 對đối 。 二nhị 空không 有hữu 相tương 對đối 。 如như 此thử 分phần/phân 真chân 俗tục 。 其kỳ 義nghĩa 非phi 一nhất 。 若nhược 空không 有hữu 分phần/phân 真chân 俗tục 。 有hữu 則tắc 為vi 俗tục 。 空không 則tắc 為vi 真chân 。 即tức 證chứng 智trí 所sở 知tri 。 若nhược 體thể 相tướng 相tương 對đối 。 空không 有hữu 可khả 以dĩ 相tương/tướng 論luận 故cố 。 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 。 俗tục 諦đế 通thông 空không 。 有hữu 。 此thử 空không 是thị 自tự 體thể 空không 。 非phi 事sự 空không 也dã 。 故cố 論luận 云vân 。 是thị 心tâm 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 能năng 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 體thể 。 故cố 知tri 雖tuy 是thị 真Chân 如Như 得đắc 名danh 俗tục 相tương/tướng 。 不bất 是thị 體thể 也dã 。 此thử 則tắc 空không 有hữu 。 同đồng 為vi 一nhất 相tướng 。 以dĩ 緣duyên 順thuận 性tánh 理lý 事sự 。 為vi 此thử 觀quán 體thể 故cố 。 上thượng 文văn 云vân 。 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 是thị 無vô 為vi 也dã 。 十thập 觀quán 亦diệc 有hữu 相tương 生sanh 次thứ 第đệ 。 為vi 知tri 諸chư 虛hư 妄vọng 過quá 故cố 。 故cố 有hữu 第đệ 一nhất 。 既ký 識thức 妄vọng 已dĩ 未vị 知tri 妄vọng 法pháp 。 依y 何hà 得đắc 生sanh 。 故cố 有hữu 第đệ 二nhị 識thức 。 知tri 所sở 依y 未vị 知tri 有hữu 何hà 理lý 。 故cố 有hữu 第đệ 三tam 。 已dĩ 知tri 生sanh 理lý 。 未vị 知tri 依y 何hà 時thời 。 故cố 有hữu 第đệ 四tứ 識thức 。 知tri 時thời 已dĩ 未vị 知tri 約ước 何hà 義nghĩa 。 故cố 明minh 第đệ 五ngũ 。 知tri 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 有hữu 何hà 本bổn 末mạt 。 故cố 有hữu 第đệ 六lục 。 知tri 本bổn 末mạt 已dĩ 未vị 知tri 有hữu 何hà 過quá 。 故cố 有hữu 第đệ 七thất 。 知tri 其kỳ 過quá 已dĩ 云vân 何hà 對đối 事sự 成thành 。 故cố 有hữu 第đệ 八bát 。 知tri 成thành 已dĩ 未vị 知tri 有hữu 何hà 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 第đệ 九cửu 。 知tri 相tương/tướng 已dĩ 疑nghi 謂vị 乖quai 理lý 故cố 有hữu 第đệ 十thập 。 依y 經kinh 十thập 番phiên 訖ngật 。

錐trùy 穴huyệt 記ký 第đệ 十thập 觀quán 云vân 。 此thử 即tức 因nhân 緣duyên 盡tận 於ư 自tự 如như 也dã 。 此thử 即tức 俗tục 諦đế 離ly 分phân 別biệt 之chi 際tế 。 自tự 此thử 去khứ 所sở 即tức 是thị 初sơ 最tối 麁thô 愚ngu 癡si 顛điên 倒đảo 。 即tức 此thử 甚thậm 深thâm 法Pháp 。 隨tùy 舉cử 一nhất 盡tận 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 無vô 盡tận 自tự 在tại 緣duyên 起khởi 法pháp 。 正chánh 十thập 數số 所sở 現hiện 普phổ 法pháp 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 也dã 。

緣duyên 起khởi 一nhất 言ngôn (# 至chí 。 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 大đại 記ký 云vân 。 緣duyên 起khởi 一nhất 言ngôn 乃nãi 至chí 何hà 須tu 多đa 門môn 等đẳng 者giả 。 起khởi 此thử 問vấn 意ý 。 初sơ 標tiêu 真chân 性tánh 。 示thị 緣duyên 起khởi 體thể 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 理lý 已dĩ 現hiện 了liễu 手thủ 。 何hà 煩phiền 更cánh 說thuyết 中trung 即tức 等đẳng 多đa 門môn 耶da 。 如như 是thị 問vấn 也dã 。 答đáp 。 具cụ 縱túng/tung 奪đoạt 文văn 現hiện 可khả 知tri 。 問vấn 。 何hà 不bất 釋thích 六lục 門môn 而nhi 問vấn 答đáp 耶da 。 答đáp 。 第đệ 六lục 門môn 者giả 總tổng 結kết 上thượng 意ý 故cố 。 釋thích 五ngũ 門môn 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 盡tận 故cố 也dã 。 了liễu 手thủ 者giả 事sự 畢tất 之chi 言ngôn 也dã 。 法pháp 記ký 云vân 。 婬dâm 怒nộ 癡si 性tánh 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 古cổ 人nhân 云vân 。 只chỉ 知tri 用dụng 水thủy 令linh 淨tịnh 於ư 物vật 。 不bất 知tri 令linh 淨tịnh 濁trược 水thủy 也dã 。 此thử 意ý 云vân 何hà 。 謂vị 如như 欲dục 淨tịnh 於ư 水thủy 。 若nhược 取thủ 於ư 石thạch 水thủy 不bất 得đắc 淨tịnh 。 不bất 動động 土thổ/độ 石thạch 水thủy 方phương 自tự 淨tịnh 。 淨tịnh 自tự 心tâm 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 欲dục 斷đoạn 除trừ 。 三tam 毒độc 煩phiền 惱não 。 則tắc 心tâm 不bất 得đắc 淨tịnh 。 三tam 毒độc 不bất 動động 。 心tâm 自tự 清thanh 淨tịnh 。 是thị 故cố 凡phàm 詣nghệ 勝thắng 熱nhiệt 婆Bà 羅La 門Môn 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 受thọ 癡si 法Pháp 門môn 。 即tức 得đắc 安an 住trụ 照chiếu 明minh 。 遇ngộ 滿mãn 足túc 王vương 知tri 識thức 受thọ 嗔sân 法Pháp 門môn 。 即tức 得đắc 安an 樂lạc 。 三tam 昧muội 。 遇ngộ 婆bà 須tu 密mật 知tri 識thức 受thọ 貪tham 法Pháp 門môn 。 即tức 得đắc 離ly 欲dục 實thật 際tế 也dã 。

探thám 玄huyền 。 方phương 便tiện 命mạng 知tri 識thức 。 疏sớ/sơ 云vân 。 如như 是thị 反phản 道đạo 上thượng 下hạ 文văn 中trung 。 總tổng 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 此thử 位vị 同đồng 邪tà 見kiến 。 二nhị 滿mãn 足túc 王vương 同đồng 嗔sân 恚khuể 。 三tam 婆bà 須tu 密mật 同đồng 貪tham 愛ái 。 是thị 故cố 三tam 毒độc 相tương/tướng 並tịnh 有hữu 正Chánh 法Pháp 。 然nhiên 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 當đương 相tương 即tức 空không 故cố 。 諸chư 法pháp 無vô 行hành 。 經Kinh 云vân 。 貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo 。 恚khuể 癡si 亦diệc 復phục 然nhiên 。 於ư 此thử 三tam 事sự 中trung 。 有hữu 無vô 量lượng 佛Phật 法pháp 。 解giải 云vân 。 此thử 約ước 即tức 空không 是thị 佛Phật 法Pháp 。 非phi 事sự 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 二nhị 約ước 巧xảo 攝nhiếp 生sanh 說thuyết 為vi 佛Phật 法Pháp 。 非phi 謂vị 即tức 是thị 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 先tiên 以dĩ 欲dục 拘câu 牽khiên 後hậu 令linh 入nhập 佛Phật 智trí 等đẳng 。 三tam 留lưu 惑hoặc 潤nhuận 生sanh 長trưởng 。 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 說thuyết 有hữu 佛Phật 法Pháp 。 非phi 謂vị 即tức 是thị 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 為vi 如Như 來Lai 種chủng 。 四tứ 當đương 相tương 即tức 是thị 。 不bất 同đồng 前tiền 三tam 。

法pháp 記ký 云vân 。 七thất 種chủng 苦Khổ 諦Đế 者giả 。 七thất 種chủng 生sanh 死tử 也dã 。 謂vị 分phân 段đoạn 有hữu 三tam 。 變biến 易dị 有hữu 四tứ 。 分phân 段đoạn 三tam 者giả 是thị 三tam 界giới 也dã 。 變biến 易dị 四tứ 者giả 。 一nhất 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。 二nhị 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。 三tam 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。 四tứ 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。

法pháp 常thường 公công 攝nhiếp 論luận 疏sớ/sơ 云vân 。 一nhất 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。 即tức 以dĩ 無vô 明minh 為vi 緣duyên 感cảm 生sanh 死tử 。 非phi 是thị 親thân 因nhân 故cố 。 稱xưng 方phương 便tiện 。 二nhị 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。 即tức 以dĩ 無vô 漏lậu 業nghiệp 為vi 因nhân 感cảm 生sanh 死tử 。 由do 是thị 親thân 因nhân 故cố 名danh 因nhân 緣duyên 。 三tam 有hữu 有hữu 。 則tắc 由do 前tiền 因nhân 緣duyên 感cảm 生sanh 有hữu 果quả 。 有hữu 此thử 果quả 故cố 。 名danh 有hữu 有hữu 。 四tứ 無vô 有hữu 則tắc 老lão 死tử 支chi 謝tạ 。 其kỳ 報báo 盡tận 後hậu 。 更cánh 無vô 有hữu 有hữu 果quả 故cố 。 曰viết 無vô 有hữu (# 云vân 云vân )# 。

清thanh 涼lương 演diễn 義nghĩa 云vân 。 無vô 上thượng 依y 經Kinh 云vân 。 阿A 羅La 漢Hán 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 大đại 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 四tứ 種chủng 障chướng 。 不bất 得đắc 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 四tứ 德đức 。 一nhất 者giả 生sanh 緣duyên 感cảm 。 二nhị 者giả 生sanh 因nhân 惑hoặc 。 三tam 者giả 有hữu 有hữu 。 四tứ 者giả 無vô 有hữu 。 何hà 者giả 生sanh 緣duyên 惑hoặc 。 即tức 是thị 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 生sanh 一nhất 切thiết 行hành 。 如như 無vô 明minh 生sanh 業nghiệp 。 何hà 者giả 是thị 生sanh 因nhân 惑hoặc 。 是thị 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 生sanh 諸chư 行hành 。 比tỉ 如như 無vô 明minh 所sở 生sanh 諸chư 業nghiệp 。 何hà 者giả 有hữu 有hữu 。 緣duyên 無vô 明minh 住trụ 地địa 因nhân 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 起khởi 無vô 漏lậu 行hành 。 起khởi 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 比tỉ 如như 四tứ 取thủ 為vi 緣duyên 。 三tam 有hữu 漏lậu 業nghiệp 為vi 因nhân 。 起khởi 三tam 種chủng 有hữu 。 何hà 者giả 無vô 有hữu 緣duyên 。 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 不bất 可khả 覺giác 知tri 。 微vi 細tế 墮đọa 滅diệt 。 比tỉ 如như 緣duyên 三tam 有hữu 中trung 。 生sanh 念niệm 念niệm 老lão 死tử (# 云vân 云vân )# 。 於ư 三tam 界giới 中trung 。 有hữu 四tứ 種chủng 難nạn/nan 。 一nhất 者giả 煩phiền 惱não 難nạn/nan 。 二nhị 者giả 業nghiệp 難nạn/nan 。 三tam 者giả 生sanh 報báo 難nạn/nan 。 四tứ 者giả 過quá 失thất 難nạn/nan 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 起khởi 方phương 便tiện 生sanh 死tử 。 如như 三tam 界giới 內nội 煩phiền 惱não 難nạn/nan 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 起khởi 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 。 如như 三tam 界giới 內nội 業nghiệp 難nạn/nan 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 起khởi 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 。 如như 三tam 界giới 內nội 生sanh 報báo 難nạn/nan 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 起khởi 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 如như 三tam 界giới 內nội 過quá 失thất 難nạn/nan 。

法pháp 記ký 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 者giả 者giả 。 問vấn 。 各các 各các 不bất 相tương 即tức 等đẳng 四tứ 句cú 。 合hợp 取thủ 云vân 耶da 。 答đáp 爾nhĩ 也dã 。 謂vị 前tiền 三tam 句cú 即tức 門môn 故cố 。 是thị 體thể 門môn 也dã 。 不bất 相tương 即tức 句cú 是thị 中trung 門môn 故cố 。 位vị 不bất 動động 門môn 也dã 。 位vị 不bất 動động 故cố 方phương 得đắc 相tương/tướng 入nhập 。 能năng 成thành 一nhất 致trí 。 是thị 故cố 合hợp 取thủ 。 不bất 相tương 即tức 義nghĩa 。 云vân 冥minh 然nhiên 無vô 分phân 別biệt 也dã 。

約ước 喻dụ 得đắc 名danh (# 至chí 。 無vô 不bất 如như 意ý 。 大đại 記ký 云vân 。 海hải 印ấn 者giả 約ước 喻dụ 得đắc 名danh 者giả 。 以dĩ 修tu 羅la 帝Đế 釋Thích 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 諸chư 兵binh 具cụ 等đẳng 。 現hiện 於ư 明minh 淨tịnh 海hải 中trung 之chi 義nghĩa 。 喻dụ 其kỳ 三tam 毒độc 當đương 相tương 不bất 動động 。 即tức 是thị 內nội 證chứng 海hải 印ấn 究cứu 竟cánh 法pháp 體thể 故cố 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 雲vân 華hoa 尊tôn 者giả 云vân 。 唯duy 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 依y 海hải 印ấn 定định 起khởi 也dã 。

時thời 有hữu 智trí 積tích 國quốc 統thống 難nạn/nan 云vân 。 大đại 集tập 經Kinh 云vân 。 如như 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 及cập 外ngoại 色sắc 。 如như 是thị 色sắc 相tướng 。 海hải 中trung 皆giai 有hữu 印ấn 相tương/tướng 。 是thị 故cố 名danh 大đại 海hải 為vi 印ấn 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 爾nhĩ 。 得đắc 大đại 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 見kiến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành (# 云vân 云vân )# 。 則tắc 下hạ 四tứ 教giáo 法pháp 亦diệc 依y 海hải 印ấn 定định 起khởi 。 何hà 故cố 云vân 不bất 爾nhĩ 耶da 。 雲vân 華hoa 答đáp 曰viết 。 海hải 印ấn 有hữu 五ngũ 。 一nhất 者giả 三tam 大đại 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 歷lịch 修tu 之chi 帝Đế 釋Thích 。 昇thăng 法pháp 空không 須Tu 彌Di 山Sơn 頂đảnh 。 與dữ 所sở 知tri 障chướng 。 阿a 修tu 羅la 鬪đấu 戰chiến 之chi 時thời 。 三tam 科khoa 百bách 法pháp 像tượng 。 現hiện 於ư 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 海hải 中trung 之chi 海hải 印ấn 也dã 。 二nhị 者giả 不bất 可khả 數số 劫kiếp 。 歷lịch 修tu 之chi 帝Đế 釋Thích 。 升thăng 本bổn 覺giác 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 與dữ 根căn 本bổn 無vô 明minh 阿a 修tu 羅la 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 像tượng 。 現hiện 於ư 一nhất 心tâm 真Chân 如Như 海hải 之chi 海hải 印ấn 也dã 。 三tam 者giả 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 之chi 帝Đế 釋Thích 。 升thăng 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 與dữ 妄vọng 想tưởng 阿a 修tu 羅la 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 無vô 相tướng 無vô 分phân 別biệt 像tượng 。 現hiện 於ư 不bất 二nhị 實thật 相tướng 海hải 之chi 海hải 印ấn 也dã 。 四tứ 者giả 二nhị 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 劫kiếp 。 歷lịch 修tu 之chi 帝Đế 釋Thích 。 升thăng 總tổng 相tương/tướng 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 與dữ 遍biến 計kế 阿a 修tu 羅la 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 十thập 種chủng 普phổ 法pháp 像tượng 。 現hiện 於ư 世thế 界giới 海hải 之chi 海hải 印ấn 也dã 。 五ngũ 者giả 十thập 佛Phật 之chi 帝Đế 釋Thích 。 升thăng 法pháp 性tánh 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 與dữ 無vô 住trụ 實thật 相tướng 阿a 修tu 羅la 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 像tượng 。 現hiện 於ư 國quốc 土độ 海hải 之chi 海hải 印ấn 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。 此thử 五ngũ 之chi 中trung 。 前tiền 三tam 如như 次thứ 始thỉ 終chung 頓đốn 也dã 。 後hậu 二nhị 如như 次thứ 外ngoại 化hóa 內nội 證chứng 也dã 。 於ư 此thử 加gia 論luận 約ước 因nhân 海hải 印ấn 。 應ưng 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 普phổ 賢hiền 之chi 帝Đế 釋Thích 。 升thăng 解giải 行hành 須Tu 彌Di 頂đảnh 。 與dữ 百bách 障chướng 阿a 修tu 羅la 相tương/tướng 戰chiến 之chi 時thời 。 無vô 盡tận 普phổ 法pháp 像tượng 。 現hiện 於ư 錠đĩnh 光quang 玻pha 瓈lê 鏡kính 之chi 海hải 印ấn 也dã 。 若nhược 約ước 前tiền 三tam 重trọng/trùng 意ý 。 則tắc 三tam 乘thừa 隨tùy 分phần/phân 亦diệc 論luận 海hải 印ấn 也dã 。 而nhi 言ngôn 三tam 乘thừa 皆giai 是thị 海hải 印ấn 定định 外ngoại 所sở 說thuyết 者giả 。 約ước 一Nhất 乘Thừa 海hải 印ấn 云vân 耳nhĩ 。

清thanh 涼lương 釋thích 海hải 印ấn 云vân 。 以dĩ 十thập 義nghĩa 釋thích 之chi 。 表biểu 無vô 盡tận 之chi 用dụng 。 一nhất 無vô 心tâm 能năng 現hiện 義nghĩa 。 二nhị 現hiện 無vô 所sở 現hiện 義nghĩa 。 三tam 能năng 現hiện 與dữ 所sở 現hiện 非phi 一nhất 義nghĩa 。 四tứ 非phi 異dị 義nghĩa 。 五ngũ 無vô 去khứ 來lai 義nghĩa 。 六lục 廣quảng 大đại 義nghĩa 。 七thất 普phổ 現hiện 義nghĩa 。 八bát 頓đốn 現hiện 義nghĩa 。 九cửu 常thường 現hiện 義nghĩa 。 十thập 非phi 現hiện 現hiện 義nghĩa 。

大đại 記ký 云vân 。 如như 意ý 者giả 。 從tùng 喻dụ 得đắc 名danh 。 乃nãi 至chí 無vô 不bất 如như 意ý 等đẳng 者giả 。 猶do 如như 如như 意ý 珠châu 王vương 。 無vô 福phước 德đức 人nhân 得đắc 之chi 。 則tắc 變biến 為vi 毒độc 蛇xà 。 反phản 害hại 其kỳ 人nhân 。 若nhược 有hữu 福phước 德đức 之chi 人nhân 得đắc 。 則tắc 隨tùy 其kỳ 意ý 樂lạc 。 雨vũ 無vô 盡tận 寶bảo 廣quảng 施thí 貧bần 人nhân 。 一Nhất 乘Thừa 普phổ 法pháp 義nghĩa 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 無vô 圓viên 信tín 下hạ 劣liệt 之chi 機cơ 聞văn 之chi 。 則tắc 執chấp 己kỷ 情tình 見kiến 生sanh 疑nghi 起khởi 謗báng 。 反phản 墮đọa 惡ác 道đạo 受thọ 無vô 盡tận 苦khổ 。 若nhược 有hữu 大đại 心tâm 正chánh 信tín 之chi 人nhân 聞văn 之chi 。 則tắc 纔tài 聞văn 即tức 信tín 。 即tức 得đắc 一Nhất 乘Thừa 稱xưng 性tánh 之chi 益ích 。 廣quảng 利lợi 自tự 他tha 。 無vô 不bất 如như 意ý 也dã 。

見kiến 聞văn 一Nhất 乘Thừa 至chí )# 如như 五ngũ 乘thừa 說thuyết 。 大đại 記ký 云vân 。 行hành 者giả 者giả 。 謂vị 見kiến 一Nhất 乘Thừa 乘thừa 普phổ 法pháp 已dĩ 去khứ 。 未vị 滿mãn 圓viên 證chứng 普phổ 法pháp 等đẳng 者giả 。 若nhược 約ước 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 。 則tắc 見kiến 聞văn 即tức 是thị 圓viên 證chứng 。 今kim 約ước 寄ký 位vị 故cố 。 云vân 見kiến 聞văn 一Nhất 乘Thừa 乃nãi 至chí 云vân 未vị 滿mãn 圓viên 證chứng 普phổ 法pháp 等đẳng 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 三tam 生sanh 有hữu 多đa 重trọng/trùng 。 一nhất 約ước 報báo 則tắc 過quá 去khứ 見kiến 聞văn 。 現hiện 在tại 解giải 行hành 。 未vị 來lai 證chứng 入nhập 。 二nhị 約ước 界giới 則tắc 界giới 內nội 見kiến 聞văn 。 出xuất 世thế 得đắc 法Pháp 。 出xuất 出xuất 世thế 證chứng 成thành 。 又hựu 界giới 內nội 通thông 見kiến 聞văn 解giải 行hành 。 出xuất 世thế 得đắc 法Pháp 出xuất 出xuất 世thế 證chứng 成thành 。 三tam 約ước 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 。 則tắc 十thập 信tín 已dĩ 前tiền 見kiến 聞văn 。 十thập 信tín 解giải 行hành 。 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 勝thắng 進tiến 證chứng 入nhập 。 四tứ 約ước 信tín 解giải 增tăng 長trưởng 門môn 。 則tắc 十thập 信tín 見kiến 聞văn 。 三tam 賢hiền 解giải 行hành 。 十Thập 地Địa 證chứng 入nhập 。 五ngũ 約ước 比tỉ 證chứng 。 則tắc 地địa 前tiền 見kiến 聞văn 。 從tùng 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 解giải 行hành 。 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 證chứng 入nhập 。 六lục 約ước 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 。 則tắc 四tứ 地địa 見kiến 聞văn 。 五ngũ 六lục 七thất 地địa 解giải 行hành 。 八bát 地địa 證chứng 入nhập 。 七thất 約ước 五ngũ 乘thừa 配phối 門môn 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 。 則tắc 八bát 地địa 見kiến 聞văn 。 九cửu 地địa 解giải 行hành 。 第đệ 十Thập 地Địa 證chứng 入nhập 。 八bát 約ước 知tri 識thức 。 則tắc 文Văn 殊Thù 為vi 見kiến 聞văn 。 德đức 雲vân 以dĩ 去khứ 能năng 行hành 。 彌Di 勒Lặc 告cáo 云vân 。 當đương 來lai 見kiến 我ngã 為vi 證chứng 入nhập 。 又hựu 普phổ 賢hiền 知tri 識thức 為vi 證chứng 果Quả 海hải 也dã 。

智trí 通thông 記ký 云vân 。 問vấn 見kiến 聞văn 等đẳng 三tam 位vị 普phổ 法pháp 正chánh 位vị 耶da 。 答đáp 。 不phủ 也dã 。 但đãn 從tùng 三tam 乘thừa 作tác 是thị 說thuyết 耳nhĩ 。 若nhược 普phổ 法pháp 正Chánh 法Pháp 即tức 無vô 位vị 無vô 不bất 位vị 。 一nhất 切thiết 六lục 道đạo 。 三tam 界giới 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 。 無vô 不bất 普phổ 法pháp 正chánh 位vị 。 又hựu 一nhất 位vị 一nhất 切thiết 位vị 。 一nhất 切thiết 位vị 一nhất 位vị 。 如như 位vị 法Pháp 門môn 。 一nhất 切thiết 行hành 教giáo 義nghĩa 等đẳng 法Pháp 門môn 。 亦diệc 爾nhĩ 。 可khả 思tư 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 普phổ 法pháp 中trung 以dĩ 何hà 為vi 始thỉ 。 答đáp 。 得đắc 一nhất 法Pháp 門môn 以dĩ 為vi 始thỉ 。 此thử 則tắc 與dữ 終chung 無vô 別biệt 也dã 。

大đại 宗tông 地địa 玄huyền 文văn 論luận 云vân 。 無vô 超siêu 次thứ 第đệ 漸tiệm 轉chuyển 位vị 者giả 。 偈kệ 云vân 。 五ngũ 十thập 一nhất 位vị 中trung 。 如như 次thứ 無vô 超siêu 轉chuyển 。 一nhất 中trung 具cụ 一nhất 切thiết 。 名danh 為vi 漸tiệm 轉chuyển 位vị 。 論luận 釋thích 曰viết 。 唯duy 一nhất 行hành 者giả 。 五ngũ 十thập 一nhất 種chủng 別biệt 相tướng 位vị 中trung 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 無vô 超siêu 過quá 法pháp 也dã 。 無vô 餘dư 究cứu 竟cánh 。 總tổng 持trì 位vị 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 十thập 一nhất 位vị 中trung 。 隨tùy 其kỳ 先tiên 得đắc 入nhập 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 。 各các 無vô 餘dư 究cứu 竟cánh 。 論luận 釋thích 曰viết 。 五ngũ 十thập 一nhất 位vị 別biệt 相tướng 中trung 。 或hoặc 有hữu 行hành 者giả 。 以dĩ 信tín 趣thú 入nhập 。 或hoặc 有hữu 行hành 者giả 。 以dĩ 真Chân 如Như 地địa 趣thú 入nhập 。 或hoặc 有hữu 行hành 者giả 。 以dĩ 大đại 極cực 地địa 趣thú 入nhập (# 云vân 云vân )# 等đẳng 。 隨tùy 先tiên 得đắc 入nhập 盡tận 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 位vị 地địa 。 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 。 亦diệc 無vô 移di 轉chuyển 亦diệc 無vô 出xuất 入nhập 。 一nhất 一nhất 白bạch 白bạch 也dã 。 周chu 遍biến 圓viên 滿mãn 廣quảng 大đại 位vị 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 五ngũ 十thập 一nhất 種chủng 位vị 。 無vô 前tiền 後hậu 一nhất 時thời 。 俱câu 轉chuyển 俱câu 行hành 故cố 。 名danh 周chu 遍biến 圓viên 滿mãn 。 論luận 釋thích 曰viết 。 五ngũ 十thập 一nhất 位vị 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 俱câu 行hành 。 無vô 有hữu 所sở 餘dư 。 亦diệc 五ngũ 十thập 一nhất 別biệt 相tướng 位vị 中trung 。 所sở 有hữu 無vô 量lượng 。 無vô 邊biên 諸chư 位vị 。 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 一nhất 時thời 俱câu 轉chuyển 。 一nhất 時thời 俱câu 行hành 。 橫hoạnh/hoành 轉chuyển 無vô 向hướng 道Đạo 人Nhân 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 俱câu 非phi 位vị 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 諸chư 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 位vị 。 皆giai 悉tất 非phi 建kiến 立lập 。 名danh 俱câu 非phi 位vị 地địa 論luận 釋thích 曰viết 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 以dĩ 其kỳ 非phi 義nghĩa 立lập 為vi 位vị 故cố 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 俱câu 是thị 位vị 者giả 。 偈kệ 曰viết 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 法pháp 。 無vô 非phi 金kim 剛cang 身thân 。 以dĩ 一nhất 身thân 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 俱câu 是thị 門môn 。 論luận 釋thích 曰viết 。 是thị 名danh 無vô 病bệnh 道Đạo 人Nhân 也dã 。 一nhất 身thân 金kim 剛cang 寶bảo 輪luân 山sơn 王vương 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 偈kệ 曰viết 。 漸tiệm 是thị 盡tận 非phi 滿mãn 。 一nhất 時thời 及cập 前tiền 後hậu 。 與dữ 俱câu 并tinh 俱câu 非phi 。 一nhất 異dị 時thời 處xứ 轉chuyển 。

大đại 記ký 云vân 。 五ngũ 乘thừa 總tổng 是thị 入nhập 一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 所sở 流lưu 一Nhất 乘Thừa 所sở 目mục 一Nhất 乘Thừa 方phương 便tiện 故cố 者giả 。 言ngôn 所sở 流lưu 者giả 。 猶do 如như 百bách 川xuyên 。 無vô 不bất 從tùng 彼bỉ 大đại 海hải 而nhi 流lưu 。 三tam 乘thừa 五ngũ 乘thừa 等đẳng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 不bất 從tùng 本bổn 一Nhất 乘Thừa 而nhi 流lưu 成thành 也dã 。 所sở 目mục 者giả 。 約ước 三tam 乘thừa 則tắc 為vi 眼nhãn 目mục 之chi 義nghĩa 也dã 。 約ước 一Nhất 乘Thừa 則tắc 為vi 名danh 目mục 之chi 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 三tam 乘thừa 中trung 為vi 眼nhãn 目mục 者giả 。 其kỳ 所sở 熏huân 習tập 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 全toàn 是thị 一Nhất 乘Thừa 普phổ 法pháp 故cố 。 以dĩ 此thử 即tức 為vi 入nhập 花hoa 嚴nghiêm 普phổ 法pháp 之chi 眼nhãn 目mục 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 為vi 名danh 目mục 者giả 。 若nhược 約ước 無vô 生sanh 佛Phật 法Pháp 。 則tắc 不bất 可khả 名danh 目mục 。 然nhiên 為vi 機cơ 緣duyên 。 以dĩ 諸chư 名danh 字tự 題đề 目mục 而nhi 示thị 也dã 。 方phương 便tiện 者giả 。 猶do 如như 欲dục 登đăng 高cao 堂đường 。 勇dũng 疾tật 之chi 人nhân 一nhất 躍dược 便tiện 登đăng 。 如như 其kỳ 末mạt 者giả 教giáo 令linh 退thoái 。 行hành 三tam 四tứ 步bộ 許hứa 。 從tùng 卻khước 步bộ 時thời 。 已dĩ 得đắc 升thăng 堂đường 之chi 力lực 。 如như 是thị 上thượng 根căn 之chi 人nhân 。 一nhất 聞văn 普phổ 法pháp 直trực 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 中trung 下hạ 之chi 根căn 未vị 能năng 直trực 入nhập 一Nhất 乘Thừa 普phổ 法pháp 。 佛Phật 以dĩ 大đại 悲bi 施thi 設thiết 三tam 乘thừa 。 為vi 入nhập 一Nhất 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 所sở 流lưu 所sở 目mục 約ước 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 語ngữ 者giả 。 非phi 謂vị 大đại 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 。 於ư 機cơ 緣duyên 中trung 起khởi 故cố 也dã 。 方phương 便tiện 者giả 約ước 智trí 語ngữ 者giả 。 約ước 下hạ 教giáo 機cơ 。 知tri 自tự 三tam 乘thừa 是thị 假giả 施thi 設thiết 。 迴hồi 入nhập 一Nhất 乘Thừa 之chi 智trí 云vân 也dã 。 亦diệc 可khả 約ước 聖thánh 者giả 意ý 者giả 。 能năng 化hóa 大đại 聖thánh 。 以dĩ 善thiện 方phương 便tiện 。 於ư 一Nhất 乘Thừa 中trung 分phần/phân 說thuyết 三tam 乘thừa 。 引dẫn 中trung 下hạ 根căn 入nhập 本bổn 一Nhất 乘Thừa 之chi 意ý 也dã 。 是thị 故cố 云vân 約ước 聖thánh 者giả 意ý 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 接tiếp 引dẫn 眾chúng 生sanh 故cố 。

十thập 句cú 章chương 記ký 云vân 。 所sở 目mục 者giả 是thị 此thử 經Kinh 所sở 流lưu 。 方phương 便tiện 等đẳng 者giả 是thị 下hạ 四tứ 教giáo 也dã 。 問vấn 。 於ư 機cơ 緣duyên 中trung 起khởi 者giả 。 約ước 何hà 機cơ 緣duyên 耶da 。 答đáp 。 下hạ 教giáo 機cơ 緣duyên 也dã 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 所sở 目mục 亦diệc 是thị 下hạ 教giáo 耶da 。 答đáp 。 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 。 所sở 目mục 之chi 法pháp 向hướng 外ngoại 而nhi 流lưu 。 於ư 下hạ 教giáo 機cơ 緣duyên 中trung 起khởi 也dã 。 為vi 欲dục 現hiện 此thử 緣duyên 中trung 所sở 起khởi 下hạ 教giáo 之chi 法pháp 。 本bổn 是thị 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 所sở 目mục 故cố 。 所sở 以dĩ 并tinh 論luận 所sở 目mục 耳nhĩ 。

大đại 記ký 云vân 。 如như 五ngũ 乘thừa 說thuyết 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 乃nãi 至chí 准chuẩn 例lệ 。 如như 是thị 等đẳng 者giả 。 五ngũ 乘thừa 則tắc 三tam 乘thừa 。 小Tiểu 乘Thừa 。 人nhân 天thiên 乘thừa 也dã 。 准chuẩn 例lệ 如như 是thị 等đẳng 者giả 。 隨tùy 機cơ 緣duyên 而nhi 五ngũ 乘thừa 雖tuy 別biệt 。 其kỳ 五ngũ 乘thừa 法pháp 與dữ 一Nhất 乘Thừa 不bất 異dị 也dã 。 謂vị 前tiền 約ước 隨tùy 機cơ 。 所sở 分phần/phân 五ngũ 乘thừa 論luận 行hành 者giả 已dĩ 。 此thử 中trung 約ước 其kỳ 法pháp 。 則tắc 准chuẩn 例lệ 可khả 知tri 也dã 。 一nhất 云vân 。 非phi 約ước 一Nhất 乘Thừa 十thập 種chủng 普phổ 法pháp 言ngôn 准chuẩn 例lệ 也dã 。 約ước 五ngũ 乘thừa 中trung 。 所sở 有hữu 人nhân 法pháp 等đẳng 云vân 耳nhĩ 。 謂vị 如như 攝nhiếp 五ngũ 乘thừa 入nhập 一Nhất 乘Thừa 中trung 。 其kỳ 五ngũ 乘thừa 所sở 有hữu 人nhân 法pháp 等đẳng 。 亦diệc 得đắc 總tổng 攝nhiếp 入nhập 一Nhất 乘Thừa 故cố 也dã 。

所sở 謂vị 五ngũ 乘thừa (# 至chí )# 勝thắng 妙diệu 能năng 也dã 。 大đại 記ký 云vân 。 問vấn 。 所sở 謂vị 五ngũ 乘thừa 等đẳng 法pháp 。 為vi 是thị 能năng 詮thuyên 教giáo 法pháp 耶da 。 為vi 是thị 所sở 詮thuyên 之chi 義nghĩa 耶da 。 等đẳng 者giả 此thử 下hạ 有hữu 七thất 重trùng 問vấn 答đáp 。 此thử 初sơ 問vấn 答đáp 中trung 問vấn 意ý 。 欲dục 現hiện 五ngũ 乘thừa 教giáo 外ngoại 。 別biệt 有hữu 離ly 言ngôn 絕tuyệt 相tương/tướng 之chi 旨chỉ 故cố 也dã 。 又hựu 欲dục 現hiện 彼bỉ 五ngũ 乘thừa 教giáo 法pháp 。 即tức 是thị 離ly 名danh 相tướng 之chi 所sở 詮thuyên 故cố 問vấn 也dã 。 答đáp 意ý 則tắc 古cổ 德đức 云vân 。 此thử 是thị 將tương 彼bỉ 黃hoàng 葉diệp 即tức 正chánh 真chân 金kim 。 如như 是thị 指chỉ 誨hối 之chi 處xứ 也dã 。 古cổ 辭từ 云vân 。 曉hiểu 師sư 遇ngộ 相tương 和hòa 尚thượng 決quyết 疑nghi 有hữu 三tam 。 謂vị 一nhất 始thỉ 覺giác 同đồng 本bổn 覺giác 。 為vi 凡phàm 為vi 聖thánh 之chi 義nghĩa 。 二nhị 濕thấp 過quá 海hải 種chủng 種chủng 心tâm 之chi 義nghĩa 。 三tam 此thử 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 之chi 處xứ 也dã 。 曉hiểu 師sư 之chi 意ý 。 則tắc 謂vị 下hạ 教giáo 中trung 實thật 有hữu 法pháp 體thể 。 及cập 見kiến 此thử 文văn 乃nãi 知tri 。 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 。 無vô 實thật 法pháp 體thể 也dã 。 問vấn 。 此thử 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 者giả 。 立lập 在tại 何hà 處xứ 云vân 耶da 。 答đáp 。 普phổ 賢hiền 為vi 所sở 流lưu 所sở 目mục 之chi 機cơ 。 於ư 無vô 生sanh 無vô 名danh 處xứ 。 以dĩ 種chủng 種chủng 名danh 題đề 目mục 。 於ư 此thử 時thời 中trung 。 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 成thành 差sai 別biệt 故cố 。 約ước 此thử 處xứ 云vân 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 也dã 。 又hựu 進tiến 此thử 而nhi 云vân 。 佛Phật 乃nãi 向hướng 外ngoại 為vi 山sơn 王vương 機cơ 常thường 說thuyết 遍biến 說thuyết 故cố 。 於ư 此thử 時thời 十thập 玄huyền 十thập 法pháp 。 具cụ 足túc 自tự 在tại 。 然nhiên 亦diệc 望vọng 上thượng 十thập 佛Phật 內nội 證chứng 。 則tắc 猶do 是thị 與dữ 教giáo 相tương 應ứng 故cố 。 約ước 此thử 處xứ 亦diệc 得đắc 。 可khả 云vân 皆giai 在tại 言ngôn 中trung 也dã 。 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 。 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 乃nãi 至chí 施thi 設thiết 言ngôn 教giáo 等đẳng 者giả 。 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 從tùng 性tánh 海hải 分phần/phân 。 發phát 大đại 悲bi 願nguyện 。 以dĩ 自tự 證chứng 法pháp 外ngoại 向hướng 機cơ 心tâm 。 起khởi 二nhị 言ngôn 說thuyết 。 謂vị 法Pháp 界Giới 門môn 中trung 。 說thuyết 世thế 界giới 海hải 成thành 敗bại 清thanh 淨tịnh 智trí 等đẳng 。 不bất 思tư 議nghị 般Bát 若Nhã 門môn 中trung 。 說thuyết 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 此thử 二nhị 言ngôn 說thuyết 雖tuy 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 出xuất 定định 以dĩ 去khứ 。 然nhiên 依y 至chí 相tương/tướng 果quả 地địa 。 五ngũ 海hải 十thập 智trí 之chi 義nghĩa 。 則tắc 奮phấn 迅tấn 定định 中trung 。 起khởi 此thử 言ngôn 說thuyết 也dã 。 是thị 故cố 佛Phật 土độ 不bất 思tư 議nghị 之chi 言ngôn 稱xưng 於ư 內nội 證chứng 土thổ/độ 海hải 。 而nhi 起khởi 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 等đẳng 。 稱xưng 此thử 言ngôn 說thuyết 而nhi 證chứng 故cố 。 云vân 親thân 證chứng 證chứng 分phần/phân 。 故cố 此thử 門môn 中trung 。 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 一nhất 相tướng 續tục 也dã 。 是thị 故cố 云vân 向hướng 內nội 則tắc 十thập 佛Phật 。 向hướng 外ngoại 則tắc 普phổ 賢hiền 也dã 。 問vấn 。 普phổ 賢hiền 內nội 證chứng 之chi 。 淨Tịnh 藏Tạng 三Tam 昧Muội 。 是thị 佛Phật 外ngoại 向hướng 也dã 。 何hà 故cố 向hướng 內nội 則tắc 十thập 佛Phật 。 向hướng 外ngoại 則tắc 普phổ 賢hiền 故cố 。 是thị 一nhất 相tương 續tục 也dã 耶da 。 答đáp 。 佛Phật 外ngoại 向hướng 際tế 並tịnh 普phổ 賢hiền 圓viên 因nhân 。 此thử 圓viên 因nhân 向hướng 內nội 則tắc 是thị 十thập 佛Phật 故cố 。 云vân 一nhất 相tương 續tục 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 本bổn 願nguyện 力lực 者giả 。 佛Phật 修tu 因nhân 時thời 。 即tức 發phát 誓thệ 。 念niệm 我ngã 當đương 成thành 佛Phật 。 為vi 三tam 乘thừa 機cơ 。 施thi 設thiết 教giáo 已dĩ 。 不bất 令linh 住trụ 跡tích 。 要yếu 必tất 迴hồi 入nhập 一Nhất 乘Thừa 實thật 體thể 。 如như 是thị 起khởi 願nguyện 也dã 。 法pháp 如như 是thị 者giả 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 法Pháp 爾nhĩ 如như 是thị 。 起khởi 此thử 願nguyện 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 第đệ 二nhị 問vấn 答đáp 。 問vấn 中trung 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 常thường 在tại 二nhị 邊biên 過quá 者giả 。 前tiền 云vân 。 所sở 詮thuyên 之chi 法pháp 言ngôn 相tương/tướng 不bất 及cập 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 在tại 言ngôn 故cố 。 牒điệp 其kỳ 二nhị 言ngôn 起khởi 此thử 問vấn 也dã 。 答đáp 中trung 先tiên 舉cử 二nhị 義nghĩa 正chánh 答đáp 。 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 者giả 重trùng 問vấn 。 遍biến 計kế 無vô 相tướng 下hạ 。 重trọng/trùng 答đáp 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 舊cựu 來lai 中trung 。 道đạo 一nhất 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 猶do 如như 水thủy 中trung 現hiện 。 現hiện 諸chư 像tượng 在tại 水thủy 邊biên 。 人nhân 但đãn 見kiến 其kỳ 水thủy 。 與dữ 像tượng 別biệt 異dị 。 只chỉ 由do 不bất 以dĩ 其kỳ 水thủy 為vi 眼nhãn 故cố 也dã 。 如như 是thị 若nhược 不bất 以dĩ 海hải 印ấn 為vi 眼nhãn 則tắc 不bất 見kiến 三tam 世thế 。 間gian 法pháp 即tức 是thị 海hải 印ấn 。 若nhược 以dĩ 海hải 印ấn 為vi 眼nhãn 目mục 。 則tắc 得đắc 見kiến 諸chư 法pháp 即tức 海hải 印ấn 體thể 。 海hải 印ấn 所sở 現hiện 三tam 世thế 間gian 是thị 教giáo 分phần/phân 也dã 。 攝nhiếp 三tam 世thế 間gian 之chi 海hải 印ấn 。 即tức 是thị 證chứng 分phần/phân 也dã 。 是thị 故cố 云vân 證chứng 教giáo 二nhị 法pháp 一nhất 無vô 分phân 別biệt 也dã 。 遍biến 計kế 無vô 相tướng 依y 他tha 無vô 生sanh 。 真chân 實thật 無vô 性tánh 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 常thường 在tại 中trung 道đạo 等đẳng 者giả 。 三tam 性tánh 是thị 教giáo 。 三tam 無vô 性tánh 是thị 證chứng 。 是thị 故cố 具cụ 證chứng 教giáo 也dã 。 若nhược 約ước 情tình 云vân 遍biến 計kế 無vô 相tướng 。 是thị 實thật 執chấp 之chi 無vô 。 非phi 似tự 有hữu 之chi 無vô 。 依y 他tha 無vô 生sanh 是thị 似tự 有hữu 之chi 無vô 。 非phi 自tự 體thể 空không 。 圓viên 成thành 無vô 性tánh 是thị 自tự 體thể 空không 。 非phi 緣duyên 之chi 無vô 性tánh 。 是thị 故cố 遣khiển 三tam 性tánh 現hiện 三tam 無vô 性tánh 也dã 。 若nhược 約ước 理lý 云vân 。 只chỉ 是thị 一nhất 真chân 。 即tức 是thị 無vô 相tướng 。 即tức 是thị 無vô 性tánh 等đẳng 故cố 即tức 不bất 可khả 分phần/phân 。 此thử 是thị 遣khiển 遍biến 計kế 之chi 無vô 相tướng 。 此thử 是thị 遣khiển 依y 他tha 之chi 無vô 生sanh 等đẳng 。 故cố 三tam 無vô 性tánh 即tức 一nhất 際tế 也dã 。 但đãn 依y 一nhất 真chân 所sở 分phần/phân 三tam 故cố 。 三tam 性tánh 亦diệc 一nhất 際tế 也dã 。 是thị 故cố 云vân 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 常thường 在tại 中trung 道đạo 也dã 。 若nhược 約ước 樹thụ 林lâm 論luận 。 則tắc 是thị 詮thuyên 旨chỉ 三tam 性tánh 故cố 初sơ 教giáo 也dã 。 若nhược 約ước 析tích 金kim 為vi 三tam 。 論luận 三tam 性tánh 則tắc 有hữu 詮thuyên 旨chỉ 三tam 性tánh 義nghĩa 。 又hựu 有hữu 熟thục 教giáo 中trung 義nghĩa 。 若nhược 約ước 以dĩ 酥tô 分phần/phân 三tam 。 論luận 三tam 性tánh 別biệt 當đương 熟thục 教giáo 宗tông 。 若nhược 約ước 分phần/phân 虛hư 空không 為vi 三tam 而nhi 論luận 三tam 性tánh 。 則tắc 當đương 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 就tựu 第đệ 二nhị 義nghĩa 中trung 。 以dĩ 金kim 分phần/phân 於ư 三tam 處xứ 處xứ 別biệt 者giả 。 是thị 三tam 性tánh 。 隨tùy 其kỳ 處xứ 別biệt 金kim 像tượng 亦diệc 別biệt 者giả 。 是thị 三tam 無vô 性tánh 。 此thử 則tắc 有hữu 重trọng 故cố 。 是thị 詮thuyên 旨chỉ 三tam 性tánh 也dã 。 若nhược 約ước 金kim 體thể 。 則tắc 三tam 處xứ 之chi 金kim 唯duy 一nhất 種chủng 者giả 。 是thị 三tam 無vô 性tánh 也dã 。 三tam 處xứ 金kim 像tượng 是thị 一nhất 金kim 所sở 成thành 是thị 三tam 性tánh 也dã 。 此thử 義nghĩa 當đương 熟thục 教giáo 也dã 。 就tựu 第đệ 三tam 義nghĩa 中trung 。 分phần/phân 酥tô 為vi 三tam 者giả 是thị 三tam 性tánh 。 三tam 器khí 之chi 酥tô 體thể 德đức 齊tề 一nhất 者giả 。 三tam 無vô 性tánh 也dã 。 若nhược 約ước 理lý 實thật 。 則tắc 三tam 性tánh 者giả 。 初sơ 教giáo 之chi 中trung 。 隨tùy 分phần/phân 而nhi 論luận 熟thục 教giáo 之chi 初sơ 。 究cứu 竟cánh 而nhi 論luận 熟thục 教giáo 之chi 終chung 不bất 用dụng 也dã 。 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 中trung 。 欲dục 引dẫn 三tam 乘thừa 習tập 三tam 性tánh 之chi 人nhân 。 依y 其kỳ 所sở 習tập 三tam 性tánh 之chi 軌quỹ 。 且thả 分phần/phân 大đại 空không 以dĩ 為vi 三tam 畫họa 。 故cố 舉cử 一nhất 全toàn 收thu 不bất 可khả 分phần/phân 也dã 。

真chân 記ký 云vân 。 遍biến 計kế 無vô 相tướng 依y 他tha 無vô 生sanh 。 乃nãi 至chí 三tam 法pháp 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 證chứng 教giáo 者giả 。 直trực 辨biện 一Nhất 乘Thừa 證chứng 教giáo 最tối 難nạn/nan 故cố 。 寄ký 彼bỉ 熟thục 教giáo 所sở 論luận 三tam 性tánh 示thị 此thử 義nghĩa 也dã 。 就tựu 一nhất 遍biến 計kế 無vô 相tướng 中trung 。 有hữu 解giải 門môn 行hành 門môn 也dã 。 解giải 門môn 者giả 。 離ly 遍biến 計kế 情tình 有hữu 。 入nhập 依y 他tha 似tự 有hữu 等đẳng 也dã 。 行hành 門môn 者giả 。 情tình 有hữu 即tức 是thị 真chân 位vị 也dã 。 故cố 康khang 藏tạng 云vân 。 緣duyên 無vô 別biệt 緣duyên 以dĩ 體thể 盡tận 緣duyên 。 是thị 故cố 差sai 別biệt 緣duyên 起khởi 即tức 是thị 甚thậm 深thâm 土thổ/độ 海hải 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 第đệ 三tam 問vấn 答đáp 中trung 問vấn 意ý 。 則tắc 因nhân 前tiền 聖thánh 者giả 隨tùy 遍biến 計kế 之chi 言ngôn 。 引dẫn 論luận 而nhi 難nạn/nan 也dã 。 答đáp 中trung 從tùng 初sơ 至chí 別biệt 義nghĩa 如như 是thị 者giả 。 正chánh 答đáp 言ngôn 現hiện 之chi 。 問vấn 若nhược 約ước 實thật 說thuyết 下hạ 。 兼kiêm 答đáp 意ý 具cụ 之chi 問vấn 也dã 。 言ngôn 說thuyết 空không 花hoa 者giả 。 如như 淨tịnh 眼nhãn 人nhân 。 不bất 見kiến 空không 花hoa 。 隨tùy 其kỳ 病bệnh 眼nhãn 說thuyết 其kỳ 空không 花hoa 。 聖thánh 者giả 亦diệc 爾nhĩ 。 已dĩ 達đạt 遍biến 計kế 之chi 空không 。 隨tùy 遍biến 計kế 人nhân 建kiến 立lập 三tam 性tánh 也dã 。 一nhất 云vân 。 此thử 空không 花hoa 喻dụ 通thông 於ư 五ngũ 教giáo 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 中trung 說thuyết 人nhân 空không 之chi 空không 花hoa 。 乃nãi 至chí 頓đốn 教giáo 中trung 說thuyết 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 之chi 空không 花hoa 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 中trung 不bất 動động 空không 花hoa 遍biến 計kế 。 即tức 是thị 普phổ 賢hiền 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 究cứu 竟cánh 法pháp 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 皆giai 是thị 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 者giả 。 依y 他tha 圓viên 成thành 非phi 凡phàm 夫phu 境cảnh 。 然nhiên 為vi 說thuyết 示thị 此thử 是thị 遍biến 計kế 。 此thử 是thị 依y 圓viên 故cố 。 凡phàm 夫phu 得đắc 入nhập 無vô 性tánh 故cố 也dã 。 約ước 解giải 門môn 故cố 別biệt 立lập 三tam 無vô 性tánh 者giả 。 問vấn 。 解giải 門môn 中trung 三tam 無vô 性tánh 云vân 何hà 。 答đáp 。 理lý 無vô 不bất 及cập 似tự 有hữu 。 無vô 性tánh 不bất 及cập 隨tùy 緣duyên 。 謂vị 熟thục 教giáo 中trung 三tam 界giới 唯duy 是thị 。 無vô 明minh 所sở 作tác 。 又hựu 云vân 。 真chân 妄vọng 和hòa 合hợp 所sở 作tác 。 又hựu 云vân 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 所sở 作tác 。 遣khiển 此thử 三tam 重trọng/trùng 所sở 作tác 。 以dĩ 現hiện 滅diệt 理lý 故cố 。 遍biến 計kế 之chi 理lý 無vô 不bất 及cập 真chân 妄vọng 之chi 似tự 有hữu 。 此thử 似tự 有hữu 之chi 無vô 性tánh 不bất 及cập 真Chân 如Như 之chi 隨tùy 緣duyên 故cố 也dã 。 約ước 行hành 門môn 故cố 。 三tam 性tánh 以dĩ 外ngoại 不bất 立lập 三tam 無vô 性tánh 者giả 。 問vấn 。 行hành 門môn 中trung 若nhược 不bất 別biệt 立lập 三tam 無vô 性tánh 者giả 。 約ước 何hà 為vi 三tam 無vô 性tánh 耶da 。 答đáp 。 只chỉ 由do 無vô 故cố 得đắc 云vân 三tam 無vô 性tánh 耳nhĩ 。 若nhược 是thị 有hữu 者giả 云vân 何hà 無vô 性tánh 耶da 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 六lục 地địa 疏sớ/sơ 云vân 。 遣khiển 實thật 境cảnh 滅diệt 時thời 。 即tức 得đắc 一nhất 分phần/phân 無vô 相tướng 性tánh 。 無vô 相tướng 現hiện 故cố 。 唯duy 識thức 想tưởng 境cảnh 並tịnh 即tức 不bất 生sanh 。 名danh 得đắc 無vô 性tánh 性tánh 。 此thử 是thị 行hành 門môn 唯duy 識thức 觀quán 耶da 。 答đáp 。 只chỉ 由do 遣khiển 故cố 。 方phương 知tri 無vô 耳nhĩ 。

道đạo 身thân 章chương 云vân 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 。 若nhược 非phi 依y 他tha 無vô 遍biến 計kế 。 則tắc 遍biến 計kế 是thị 果quả 。 依y 他tha 為vi 因nhân 。 若nhược 非phi 遍biến 計kế 無vô 依y 他tha 。 則tắc 依y 他tha 是thị 果quả 。 遍biến 計kế 為vi 因nhân 。 如như 是thị 之chi 義nghĩa 。 即tức 是thị 緣duyên 起khởi 耳nhĩ 。 問vấn 。 遍biến 計kế 為vi 緣duyên 起khởi 者giả 。 杌ngột 中trung 有hữu 實thật 鬼quỷ 耶da 。 答đáp 。 杌ngột 中trung 由do 有hữu 為vi 似tự 鬼quỷ 及cập 實thật 鬼quỷ 之chi 義nghĩa 故cố 。 計kế 為vi 鬼quỷ 也dã 。 若nhược 杌ngột 中trung 無vô 為vi 實thật 鬼quỷ 之chi 義nghĩa 。 應ưng 無vô 杌ngột 中trung 計kế 為vi 實thật 鬼quỷ 故cố (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 云vân 。 遣khiển 三tam 性tánh 辨biện 三tam 無vô 性tánh 。 兩lưỡng 宗tông 不bất 同đồng 。 始thỉ 教giáo 但đãn 遣khiển 遍biến 計kế 。 又hựu 但đãn 以dĩ 所sở 執chấp 為vi 遍biến 計kế 。 能năng 執chấp 之chi 心tâm 屬thuộc 依y 他tha 攝nhiếp 。 若nhược 爾nhĩ 遣khiển 三tam 性tánh 現hiện 三tam 無vô 性tánh 者giả 。 何hà 但đãn 遣khiển 遍biến 計kế 中trung 三tam 性tánh 耳nhĩ 。 所sở 謂vị 計kế 青thanh 色sắc 等đẳng 謂vị 實thật 。 為vi 遍biến 計kế 遍biến 計kế 。 計kế 能năng 執chấp 心tâm 為vi 實thật 。 為vi 依y 他tha 中trung 遍biến 計kế 。 若nhược 計kế 圓viên 成thành 為vi 實thật 。 為vi 圓viên 成thành 中trung 遍biến 計kế 。 此thử 宗tông 當đương 解giải 門môn 。 終chung 教giáo 三tam 性tánh 皆giai 遣khiển 。 亦diệc 能năng 計kế 心tâm 合hợp 為vi 遍biến 計kế 。 此thử 當đương 行hành 門môn 。 又hựu 云vân 。 合hợp 三tam 性tánh 一nhất 際tế 者giả 。 約ước 三tam 性tánh 即tức 三tam 無vô 非phi 三tam 之chi 行hành 門môn 。 三tam 性tánh 示thị 現hiện 三tam 性tánh 圓viên 融dung 。 此thử 是thị 方phương 便tiện 所sở 趣thú 。 為vi 現hiện 一Nhất 乘Thừa 無vô 盡tận 性tánh 耳nhĩ 。

大đại 記ký 云vân 。 尚thượng 二nhị 性tánh 以dĩ 外ngoại 無vô 有hữu 真chân 實thật 等đẳng 者giả 。 以dĩ 無vô 相tướng 智trí 。 遣khiển 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 分phân 別biệt 境cảnh 時thời 。 能năng 取thủ 依y 他tha 並tịnh 即tức 不bất 生sanh 。 無vô 相tướng 現hiện 故cố 。 此thử 外ngoại 無vô 別biệt 圓viên 成thành 實thật 也dã 。 無vô 相tướng 等đẳng 智trí 現hiện 前tiền 者giả 。 無vô 相tướng 智trí 現hiện 。 依y 他tha 心tâm 境cảnh 皆giai 無vô 故cố 。 云vân 無vô 相tướng 等đẳng 智trí 現hiện 也dã 。 無vô 法pháp 可khả 對đối 者giả 。 依y 他tha 無vô 生sanh 真chân 理lý 現hiện 時thời 。 更cánh 無vô 圓viên 成thành 真chân 實thật 故cố 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 須tu 解giải 立lập 教giáo 所sở 由do 者giả 。 前tiền 雖tuy 已dĩ 現hiện 證chứng 教giáo 中trung 道đạo 。 及cập 三tam 性tánh 外ngoại 無vô 三tam 無vô 性tánh 之chi 道Đạo 理lý 。 若nhược 不bất 解giải 其kỳ 立lập 教giáo 所sở 由do 。 則tắc 不bất 得đắc 知tri 此thử 。 是thị 熟thục 教giáo 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 之chi 中trung 道đạo 。 此thử 是thị 一Nhất 乘Thừa 之chi 中trung 。 道đạo 故cố 也dã 。 又hựu 熟thục 教giáo 中trung 雖tuy 云vân 遣khiển 三tam 性tánh 現hiện 三tam 無vô 性tánh 。 但đãn 融dung 其kỳ 相tương/tướng 令linh 歸quy 真chân 性tánh 耳nhĩ 。 一Nhất 乘Thừa 方phương 云vân 體thể 融dung 真chân 故cố 。 即tức 此thử 在tại 前tiền 露lộ 柱trụ 名danh 相tướng 。 正chánh 是thị 海hải 印ấn 究cứu 竟cánh 法pháp 體thể 故cố 。 云vân 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 常thường 在tại 中trung 道đạo 。 是thị 故cố 凡phàm 於ư 所sở 聞văn 。 慎thận 勿vật 如như 言ngôn 取thủ 義nghĩa 。 須tu 解giải 所sở 由do 也dã 。

道đạo 身thân 章chương 云vân 。 一Nhất 乘Thừa 緣duyên 起khởi 法pháp 非phi 情tình 所sở 及cập 。 雖tuy 非phi 情tình 及cập 。 而nhi 不bất 遠viễn 求cầu 。 反phản 情tình 即tức 是thị 。 問vấn 。 反phản 情tình 方phương 便tiện 云vân 何hà 。 答đáp 。 方phương 便tiện 無vô 量lượng 。 而nhi 其kỳ 要yếu 者giả 。 隨tùy 所sở 見kiến 處xứ 不bất 著trước 心tâm 。 為vi 是thị 隨tùy 所sở 聞văn 法Pháp 不bất 取thủ 。 如như 文văn 即tức 能năng 解giải 其kỳ 所sở 由do 。 又hựu 解giải 法pháp 實thật 相tướng 。 問vấn 此thử 言ngôn 何hà 耶da 。 答đáp 。 凡phàm 聖thánh 言ngôn 起khởi 皆giai 機cơ 緣duyên 之chi 所sở 由do 。 謂vị 教giáo 是thị 良lương 藥dược 。 能năng 治trị 生sanh 病bệnh 。 若nhược 以dĩ 生sanh 可khả 治trị 則tắc 以dĩ 生sanh 。 若nhược 以dĩ 不bất 生sanh 可khả 治trị 。 則tắc 以dĩ 不bất 生sanh 。 若nhược 法pháp 定định 是thị 生sanh 不bất 生sanh 者giả 。 以dĩ 生sanh 為vi 是thị 不bất 生sanh 。 即tức 非phi 不bất 生sanh 為vi 是thị 生sanh 。 則tắc 非phi 是thị 其kỳ 法pháp 不bất 在tại 於ư 生sanh 不bất 生sanh 故cố 。 能năng 以dĩ 生sanh 不bất 生sanh 。 治trị 病bệnh 無vô 障chướng 。

十thập 句cú 章chương 釋thích 第đệ 二nhị 句cú 云vân 。 二nhị 隨tùy 文văn 取thủ 義nghĩa 有hữu 五ngũ 種chủng 過quá 者giả (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 聞văn 凡phàm 名danh 非phi 聖thánh 等đẳng 者giả 。 即tức 有hữu 五ngũ 過quá 。 一nhất 不bất 正chánh 信tín 。 二nhị 退thoái 勇dũng 猛mãnh 。 三tam 詐trá 他tha 。 四tứ 謗báng 佛Phật 。 五ngũ 輕khinh 法pháp 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 中trung 。 通thông 據cứ 約ước 情tình 約ước 理lý 問vấn 。 故cố 以dĩ 別biệt 不bất 別biệt 如như 次thứ 答đáp 也dã 。 一nhất 云vân 。 前tiền 約ước 三tam 性tánh 三tam 無vô 性tánh 之chi 詮thuyên 現hiện 證chứng 教giáo 中trung 道đạo 。 今kim 約ước 本bổn 末mạt 相tương/tướng 資tư 等đẳng 義nghĩa 。 現hiện 中trung 道đạo 故cố 問vấn 也dã 。 答đáp 中trung 別biệt 不bất 別biệt 義nghĩa 。 並tịnh 約ước 理lý 門môn 也dã 。 一nhất 云vân 。 前tiền 約ước 證chứng 教giáo 。 明minh 一nhất 無vô 分phân 別biệt 之chi 義nghĩa 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 證chứng 教giáo 云vân 何hà 別biệt 耶da 。 如như 是thị 問vấn 也dã 。 訓huấn 德đức 之chi 意ý 。 則tắc 此thử 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 以dĩ 下hạ 。 有hữu 四tứ 段đoạn 義nghĩa 。 謂vị 從tùng 問vấn 如như 上thượng 所sở 言ngôn 。 至chí 是thị 故cố 不bất 別biệt 者giả 標tiêu 也dã 。 問vấn 若nhược 如như 是thị 。 至chí 二nhị 俱câu 不bất 相tương 防phòng 者giả 釋thích 也dã 。 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 等đẳng 者giả 結kết 也dã 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 下hạ 引dẫn 證chứng 也dã 。 標tiêu 中trung 初sơ 標tiêu 證chứng 教giáo 相tương 對đối 。 以dĩ 明minh 別biệt 義nghĩa 。 後hậu 標tiêu 本bổn 末mạt 相tương 對đối 。 以dĩ 明minh 不bất 別biệt 。 二nhị 釋thích 中trung 有hữu 五ngũ 。 一nhất 問vấn 若nhược 如như 是thị 。 至chí 與dữ 本bổn 不bất 異dị 者giả 。 釋thích 本bổn 末mạt 相tương 對đối 。 二nhị 與dữ 本bổn 不bất 異dị 。 至chí 不bất 說thuyết 而nhi 說thuyết 者giả 。 是thị 寂tịch 用dụng 無vô 礙ngại 釋thích 義nghĩa 說thuyết 相tương 對đối 。 三tam 不bất 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 至chí 說thuyết 則tắc 非phi 說thuyết 者giả 。 釋thích 上thượng 證chứng 分phần/phân 亦diệc 是thị 可khả 說thuyết 。 教giáo 分phần/phân 亦diệc 是thị 不bất 可khả 說thuyết 義nghĩa 。 四tứ 說thuyết 即tức 非phi 說thuyết 至chí 不bất 說thuyết 即tức 。 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 釋thích 證chứng 教giáo 兩lưỡng 法pháp 性tánh 。 在tại 中trung 道đạo 一nhất 味vị 之chi 義nghĩa 也dã 。 五ngũ 二nhị 俱câu 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 現hiện 種chủng 種chủng 不bất 礙ngại 一nhất 味vị 故cố 。 具cụ 說thuyết 不bất 說thuyết 也dã 。 此thử 上thượng 五ngũ 段đoạn 釋thích 句cú 。 准chuẩn 於ư 五ngũ 重trùng 海hải 印ấn 也dã 。 三tam 結kết 中trung 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 義nghĩa 說thuyết 二nhị 大đại 生sanh 與dữ 不bất 生sanh 。 願nguyện 善thiện 決quyết 定định 。 六lục 決quyết 定định 處xứ 動động 與dữ 不bất 動động 者giả 。 根căn 本bổn 入nhập 九cửu 入nhập 等đẳng 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 第đệ 五ngũ 問vấn 答đáp 中trung 。 問vấn 意ý 則tắc 前tiền 問vấn 答đáp 中trung 。 但đãn 明minh 緣duyên 起khởi 。 無vô 性tánh 與dữ 本bổn 不bất 異dị 不bất 現hiện 。 其kỳ 本bổn 與dữ 末mạt 不bất 異dị 。 故cố 欲dục 現hiện 此thử 義nghĩa 起khởi 此thử 問vấn 也dã 。 答đáp 中trung 先tiên 總tổng 答đáp 其kỳ 義nghĩa 。 若nhược 為vi 者giả 牒điệp 問vấn 。 所sở 證chứng 在tại 言ngôn 下hạ 廣quảng 答đáp 。 此thử 廣quảng 答đáp 中trung 。 并tinh 現hiện 前tiền 中trung 別biệt 不bất 別biệt 之chi 義nghĩa 。 於ư 中trung 有hữu 二nhị 。 先tiên 明minh 教giáo 證chứng 中trung 道đạo 。 後hậu 亦diệc 可khả 正chánh 說thuyết 下hạ 。 現hiện 正chánh 義nghĩa 正chánh 說thuyết 無vô 二nhị 中trung 道đạo 。 此thử 正chánh 義nghĩa 正chánh 說thuyết 者giả 。 一nhất 云vân 。 正chánh 義nghĩa 內nội 證chứng 正chánh 說thuyết 外ngoại 化hóa 也dã 。 然nhiên 正chánh 義nghĩa 則tắc 一Nhất 乘Thừa 。 正chánh 說thuyết 則tắc 三tam 乘thừa 也dã 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 在tại 言ngôn 中trung 者giả 。 問vấn 以dĩ 言ngôn 為vi 義nghĩa 。 則tắc 言ngôn 是thị 中trung 道đạo 。 何hà 云vân 實thật 相tướng 不bất 在tại 言ngôn 耶da 。 答đáp 。 言ngôn 義nghĩa 究cứu 竟cánh 之chi 處xứ 。 言ngôn 正chánh 是thị 義nghĩa 。 即tức 是thị 中Trung 道Đạo 故cố 。 云vân 不bất 在tại 言ngôn 也dã 。 在tại 機cơ 益ích 故cố 。 名danh 無vô 真chân 性tánh 者giả 。 非phi 是thị 牒điệp 上thượng 不bất 在tại 真chân 性tánh 為vi 無vô 真chân 性tánh 。 約ước 無vô 自tự 性tánh 之chi 實thật 故cố 。 云vân 無vô 真chân 性tánh 也dã 。 離ly 名danh 性tánh 故cố 。 名danh 而nhi 無vô 名danh 下hạ 。 牒điệp 現hiện 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 在tại 言ngôn 中trung 之chi 義nghĩa 名danh 無vô 真chân 性tánh 故cố 下hạ 。 牒điệp 現hiện 言ngôn 說thuyết 之chi 法pháp 。 不bất 在tại 真chân 性tánh 之chi 義nghĩa 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 中trung 道đạo 者giả 通thông 言ngôn 非phi 言ngôn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 在tại 言ngôn 中trung 等đẳng 者giả 。 問vấn 。 中trung 道đạo 與dữ 實thật 相tướng 何hà 別biệt 。 答đáp 。 中trung 道đạo 則tắc 既ký 云vân 通thông 言ngôn 非phi 言ngôn 。 故cố 通thông 於ư 證chứng 教giáo 實thật 相tướng 。 則tắc 既ký 不bất 在tại 言ngôn 。 故cố 唯duy 是thị 證chứng 也dã 。 謂vị 以dĩ 義nghĩa 為vi 教giáo 。 教giáo 外ngoại 無vô 義nghĩa 。 教giáo 無vô 側trắc 故cố 。 教giáo 是thị 中trung 道đạo 。 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 故cố 。 是thị 證chứng 中trung 道đạo 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 第đệ 六lục 問vấn 答đáp 中trung 。 前tiền 後hậu 兩lưỡng 義nghĩa 者giả 。 約ước 亦diệc 可khả 正chánh 說thuyết 法Pháp 中trung 。 以dĩ 上thượng 為vi 前tiền 義nghĩa 。 以dĩ 下hạ 為vi 後hậu 義nghĩa 也dã 。 本bổn 末mạt 相tương/tướng 即tức 等đẳng 者giả 。 本bổn 則tắc 佛Phật 也dã 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 末mạt 則tắc 眾chúng 生sanh 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 三tam 乘thừa 也dã 。 此thử 等đẳng 總tổng 是thị 法pháp 性tánh 家gia 內nội 真chân 實thật 德đức 用dụng 故cố 也dã 。 名danh 義nghĩa 互hỗ 為vi 客khách 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 不bất 出xuất 名danh 義nghĩa 也dã 。 為vi 定định 執chấp 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 之chi 人nhân 現hiện 其kỳ 互hỗ 相tương 為vi 客khách 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 之chi 道Đạo 理lý 也dã 。 自tự 體thể 無vô 名danh 真chân 源nguyên 者giả 。 正chánh 是thị 證chứng 分phần/phân 。 兼kiêm 是thị 緣duyên 起khởi 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 也dã 。 問vấn 。 真chân 源nguyên 則tắc 本bổn 末mạt 相tương/tướng 資tư 之chi 所sở 現hiện 故cố 深thâm 也dã 。 相tương/tướng 資tư 之chi 本bổn 。 雖tuy 云vân 是thị 證chứng 。 而nhi 猶do 淺thiển 耶da 。 答đáp 。 且thả 順thuận 三tam 乘thừa 作tác 是thị 說thuyết 耳nhĩ 。 若nhược 約ước 實thật 則tắc 同đồng 是thị 一nhất 處xứ 也dã 。 以dĩ 此thử 中trung 道đạo 。 化hóa 眾chúng 生sanh 者giả 。 究cứu 竟cánh 正chánh 是thị 一Nhất 乘Thừa 故cố 。 云vân 能năng 化hóa 所sở 化hóa 宗tông 要yếu 在tại 此thử 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 本bổn 末mạt 相tương/tướng 即tức 者giả 。 熟thục 教giáo 中trung 。 泯mẫn 依y 本bổn 所sở 起khởi 之chi 末mạt 。 還hoàn 歸quy 於ư 本bổn 方phương 現hiện 一nhất 心tâm 。 寄ký 彼bỉ 以dĩ 現hiện 一Nhất 乘Thừa 證chứng 教giáo 二nhị 法pháp 性tánh 在tại 中trung 道đạo 也dã 。 名danh 義nghĩa 互hỗ 為vi 客khách 者giả 。 初sơ 教giáo 中trung 。 以dĩ 名danh 義nghĩa 互hỗ 憑bằng 客khách 。 現hiện 名danh 及cập 義nghĩa 無vô 我ngã 道Đạo 理lý 。 寄ký 彼bỉ 以dĩ 現hiện 一Nhất 乘Thừa 證chứng 教giáo 二nhị 法pháp 無vô 自tự 性tánh 義nghĩa 也dã 。 所sở 現hiện 道Đạo 理lý 不bất 異dị 能năng 詮thuyên 方phương 便tiện 別biệt 者giả 。 初sơ 教giáo 熟thục 教giáo 所sở 立lập 義nghĩa 別biệt 。 而nhi 寄ký 彼bỉ 所sở 現hiện 無vô 我ngã 及cập 中trung 道đạo 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 現hiện 一Nhất 乘Thừa 證chứng 教giáo 無vô 二nhị 之chi 義nghĩa 故cố 也dã 。

第đệ 七thất 問vấn 答đáp 中trung 問vấn 意ý 。 則tắc 泯mẫn 差sai 別biệt 歸quy 中trung 道đạo 。 終chung 教giáo 之chi 中trung 得đắc 論luận 此thử 義nghĩa 。 然nhiên 約ước 最tối 極cực 故cố 。 云vân 此thử 義nghĩa 當đương 頓đốn 教giáo 宗tông 也dã 。 答đáp 。 意ý 則tắc 維duy 摩ma 拂phất 文Văn 殊Thù 之chi 言ngôn 。 默mặc 於ư 一nhất 寂tịch 。 八bát 會hội 佛Phật 默mặc 不bất 動động 言ngôn 說thuyết 之chi 默mặc 故cố 別biệt 也dã 。 謂vị 泯mẫn 其kỳ 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 名danh 義nghĩa 本bổn 末mạt 令linh 歸quy 中trung 道đạo 者giả 。 且thả 順thuận 三tam 乘thừa 之chi 說thuyết 。 若nhược 約ước 一Nhất 乘Thừa 實thật 意ý 。 則tắc 不bất 動động 名danh 義nghĩa 本bổn 末mạt 。 即tức 是thị 法pháp 性tánh 家gia 內nội 真chân 實thật 德đức 故cố 。 不bất 當đương 頓đốn 教giáo 宗tông 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 且thả 護hộ 分phân 別biệt 故cố 。 順thuận 三tam 乘thừa 說thuyết 等đẳng 者giả 。 直trực 令linh 三tam 乘thừa 之chi 人nhân 。 捨xả 其kỳ 所sở 習tập 。 入nhập 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 恐khủng 難nạn 信tín 受thọ 故cố 。 以dĩ 方phương 便tiện 寄ký 順thuận 其kỳ 執chấp 護hộ 分phân 別biệt 也dã 。 一nhất 云vân 。 雖tuy 下hạ 四tứ 教giáo 總tổng 是thị 實thật 德đức 。 若nhược 言ngôn 小Tiểu 乘Thừa 及cập 初sơ 教giáo 等đẳng 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 則tắc 稱xưng 其kỳ 所sở 習tập 增tăng 分phân 別biệt 故cố 。 寄ký 彼bỉ 三tam 乘thừa 差sai 別biệt 病bệnh 。 盡tận 頓đốn 教giáo 義nghĩa 說thuyết 故cố 。 云vân 且thả 護hộ 分phân 別biệt 。 故cố 順thuận 三tam 乘thừa 說thuyết 。 蓋cái 是thị 智trí 者giả 勝thắng 妙diệu 能năng 也dã 。

如như 說thuyết 修tu 行hành 。 至chí )# 名danh 曰viết 為vi 家gia 。 大đại 記ký 云vân 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 得đắc 聖thánh 者giả 意ý 者giả 。 修tu 行hành 趣thú 證chứng 方phương 得đắc 。 諸chư 佛Phật 欲dục 令linh 群quần 迷mê 畢tất 竟cánh 終chung 至chí 法pháp 性tánh 家gia 故cố 。 施thi 設thiết 言ngôn 教giáo 。 之chi 大đại 意ý 也dã 。 法pháp 性tánh 真chân 空không 者giả 。 約ước 究cứu 竟cánh 則tắc 證chứng 分phần/phân 法pháp 性tánh 家gia 也dã 。 然nhiên 此thử 中trung 意ý 不bất 分phân 證chứng 教giáo 。 總tổng 明minh 行hành 者giả 修tu 行hành 方phương 便tiện 。 故cố 通thông 證chứng 教giáo 也dã 。 法Pháp 界Giới 陀đà 羅la 尼ni 者giả 證chứng 分phần/phân 。 因nhân 陀đà 羅la 尼ni 家gia 等đẳng 者giả 教giáo 分phần/phân 。 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 也dã 。

融dung 記ký 云vân 。 宅trạch 者giả 證chứng 分phần/phân 。 舍xá 者giả 緣duyên 起khởi 分phần/phân 也dã 。 法Pháp 界Giới 陀đà 羅la 尼ni 家gia 者giả 理lý 也dã 。 因nhân 陀đà 羅la 尼ni 及cập 微vi 細tế 等đẳng 者giả 事sự 也dã 。 謂vị 約ước 一nhất 法pháp 全toàn 攝nhiếp 法Pháp 界Giới 無vô 側trắc 無vô 遺di 者giả 。 法Pháp 界Giới 陀đà 羅la 尼ni 也dã 。 一nhất 一nhất 法pháp 法pháp 重trùng 重trùng 相tương/tướng 攝nhiếp 無vô 盡tận 無vô 盡tận 者giả 。 因nhân 陀đà 羅la 尼ni 也dã 。 於ư 一nhất 法pháp 中trung 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 齊tề 頭đầu 並tịnh 現hiện 者giả 微vi 細tế 也dã 。 聖thánh 者giả 所sở 依y 住trụ 故cố 。 名danh 曰viết 為vi 家gia 者giả 。 十thập 玄huyền 門môn 也dã 。 問vấn 。 此thử 十thập 玄huyền 門môn 為vi 是thị 教giáo 分phần/phân 亦diệc 證chứng 分phần/phân 耶da 。 答đáp 。 若nhược 約ước 自tự 證chứng 則tắc 證chứng 分phần/phân 。 為vi 他tha 施thi 設thiết 則tắc 教giáo 分phần/phân 也dã 。

法Pháp 界Giới 圖Đồ 記Ký 叢Tùng 髓Tủy 錄Lục 卷quyển 下hạ 之chi 一nhất

法Pháp 界Giới 圖Đồ 記Ký 叢Tùng 髓Tủy 錄Lục 卷quyển 下hạ 之chi 二nhị

文văn 云vân 。 二nhị 得đắc 益ích 。 謂vị 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 總tổng 持trì 故cố 。 如như 下hạ 數sổ 十thập 錢tiền 法pháp 中trung 說thuyết 。 實thật 際tế 者giả 窮cùng 法pháp 性tánh 故cố 。 中trung 道đạo 者giả 融dung 二nhị 邊biên 故cố 。 坐tọa 坐tọa 者giả 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 。 安an 坐tọa 法Pháp 界Giới 十thập 種chủng 涅Niết 槃Bàn 廣quảng 大đại 寶bảo 床sàng 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 故cố 。 名danh 曰viết 坐tọa 床sàng 。 寶bảo 者giả 可khả 貴quý 故cố 。 床sàng 者giả 攝nhiếp 持trì 義nghĩa 故cố 。 十thập 種chủng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 如như 下hạ 經kinh 離ly 世thế 間gian 品phẩm 說thuyết 。 舊cựu 來lai 不bất 動động 者giả 舊cựu 來lai 成thành 佛Phật 義nghĩa 故cố 。 所sở 謂vị 十thập 佛Phật 如như 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 。 一nhất 無vô 着trước 佛Phật 。 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 二nhị 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 故cố 。 三tam 業nghiệp 報báo 佛Phật 信tín 故cố 。 四tứ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 故cố 。 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 永vĩnh 度độ 故cố 。 六lục 法Pháp 界Giới 佛Phật 無vô 處xứ 不bất 至chí 故cố 。 七thất 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 故cố 。 八bát 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 著trước 故cố 。 九cửu 性tánh 佛Phật 決quyết 定định 故cố 。 十thập 如như 意ý 佛Phật 普phổ 覆phú 故cố 。 何hà 故cố 十thập 數số 說thuyết 欲dục 現hiện 多đa 佛Phật 故cố 。 此thử 義nghĩa 諸chư 法pháp 之chi 真chân 源nguyên 究cứu 竟cánh 之chi 玄huyền 宗tông 。 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。 且thả 可khả 深thâm 思tư 。 問vấn 具cụ 縛phược 有hữu 情tình 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 未vị 成thành 福phước 智trí 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 舊cựu 來lai 成thành 佛Phật 耶da 。 答đáp 煩phiền 惱não 未vị 斷đoạn 不bất 名danh 成thành 佛Phật 。 煩phiền 惱não 斷đoạn 盡tận 。 福phước 智trí 成thành 竟cánh 。 自tự 此thử 已dĩ 去khứ 名danh 為vi 舊cựu 來lai 成thành 佛Phật 。 問vấn 斷đoạn 惑hoặc 云vân 何hà 。 答đáp 如như 地địa 論luận 說thuyết 。 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 。 云vân 何hà 斷đoạn 。 如như 虛hư 空không 。 如như 是thị 斷đoạn 故cố 未vị 斷đoạn 已dĩ 還hoàn 不bất 名danh 為vi 斷đoạn 。 既ký 斷đoạn 已dĩ 去khứ 名danh 為vi 舊cựu 來lai 斷đoạn 也dã 。 猶do 如như 覺giác 夢mộng 睡thụy 悟ngộ 不bất 同đồng 。 故cố 建kiến 立lập 成thành 不bất 成thành 斷đoạn 不bất 斷đoạn 等đẳng 。 其kỳ 實thật 道Đạo 理lý 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 本bổn 來lai 不bất 動động 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 煩phiền 惱não 法pháp 中trung 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 減giảm 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 中trung 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 增tăng 。 是thị 其kỳ 事sự 也dã 。 有hữu 人nhân 說thuyết 云vân 。 如như 是thị 等đẳng 經Kinh 文văn 。 約ước 即tức 理lý 說thuyết 非phi 即tức 事sự 說thuyết 。 若nhược 約ước 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 教giáo 門môn 合hợp 有hữu 此thử 義nghĩa 。 若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 如như 實thật 教giáo 門môn 不bất 盡tận 其kỳ 理lý 。 理lý 事sự 冥minh 然nhiên 一nhất 無vô 分phân 別biệt 。 體thể 用dụng 圓viên 融dung 常thường 在tại 中trung 道đạo 。 自tự 事sự 以dĩ 外ngoại 何hà 處xứ 得đắc 理lý 。 問vấn 三tam 乘thừa 教giáo 中trung 亦diệc 有hữu 寂tịch 而nhi 常thường 用dụng 。 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 何hà 故cố 上thượng 云vân 遍biến 即tức 理lý 門môn 。 不bất 即tức 事sự 中trung 不bất 自tự 在tại 耶da 。 答đáp 理lý 事sự 相tướng 即tức 故cố 有hữu 如như 是thị 義nghĩa 。 非phi 謂vị 事sự 事sự 相tướng 即tức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 三tam 乘thừa 教giáo 中trung 欲dục 治trị 分phân 別biệt 病bệnh 。 會hội 事sự 入nhập 理lý 為vi 宗tông 故cố 。 若nhược 依y 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 理lý 理lý 相tương/tướng 即tức 。 亦diệc 得đắc 事sự 事sự 相tướng 即tức 。 亦diệc 得đắc 理lý 事sự 相tướng 即tức 。 亦diệc 得đắc 各các 各các 不bất 相tương 即tức 。 亦diệc 得đắc 何hà 以dĩ 故cố 。 中trung 即tức 不bất 同đồng 故cố 。 亦diệc 有hữu 具cụ 足túc 。 理lý 因nhân 陀đà 羅la 及cập 事sự 因nhân 陀đà 等đẳng 法Pháp 門môn 故cố 。 十thập 佛Phật 普phổ 賢hiền 法Pháp 界Giới 宅trạch 中trung 。 有hữu 如như 是thị 等đẳng 。 無vô 障chướng 礙ngại 法Pháp 界Giới 法Pháp 門môn 。 極cực 自tự 在tại 故cố 。 其kỳ 餘dư 逆nghịch 順thuận 主chủ 伴bạn 相tương/tướng 成thành 等đẳng 法Pháp 門môn 。 准chuẩn 例lệ 相tương/tướng 攝nhiếp 隨tùy 義nghĩa 消tiêu 息tức 。 若nhược 欲dục 觀quán 緣duyên 起khởi 實thật 相tướng 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 者giả 。 先tiên 應ưng 學học 數sổ 十thập 錢tiền 法pháp 。 所sở 謂vị 一nhất 錢tiền 乃nãi 至chí 十thập 錢tiền 。 所sở 以dĩ 說thuyết 十thập 者giả 欲dục 現hiện 無vô 量lượng 故cố 。 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 一nhất 中trung 十thập 十thập 中trung 一nhất 。 二nhị 者giả 一nhất 即tức 十thập 十thập 即tức 一nhất 。 初sơ 門môn 中trung 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 向hướng 上thượng 來lai 。 二nhị 者giả 向hướng 下hạ 去khứ 。 言ngôn 向hướng 上thượng 來lai 中trung 有hữu 十thập 門môn 不bất 同đồng 。 一nhất 者giả 一nhất 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 成thành 故cố 。 即tức 是thị 本bổn 數số 。 乃nãi 至chí 十thập 者giả 一nhất 中trung 十thập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 無vô 一nhất 十thập 即tức 不bất 成thành 。 仍nhưng 十thập 非phi 一nhất 餘dư 門môn 亦diệc 如như 是thị 。 准chuẩn 例lệ 可khả 知tri 。 言ngôn 向hướng 下hạ 去khứ 中trung 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 者giả 十thập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 成thành 故cố 。 乃nãi 至chí 十thập 者giả 十thập 中trung 一nhất 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 無vô 十thập 一nhất 即tức 不bất 成thành 。 仍nhưng 一nhất 非phi 十thập 故cố 。 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 如như 是thị 往vãng 反phản 勘khám 當đương 即tức 知tri 。 一nhất 一nhất 錢tiền 中trung 具cụ 足túc 十thập 門môn 。 如như 本bổn 末mạt 兩lưỡng 錢tiền 中trung 具cụ 足túc 十thập 門môn 。 餘dư 八bát 錢tiền 中trung 准chuẩn 例lệ 可khả 解giải 。 問vấn 既ký 言ngôn 一nhất 者giả 。 何hà 得đắc 一nhất 中trung 名danh 為vi 十thập 耶da 。 答đáp 大đại 緣duyên 起khởi 陀đà 羅la 尼ni 法Pháp 若nhược 無vô 一nhất 。 一nhất 切thiết 即tức 不bất 成thành 。 故cố 定định 知tri 如như 是thị 其kỳ 相tương/tướng 。 如như 何hà 所sở 言ngôn 一nhất 者giả 。 非phi 自tự 性tánh 一nhất 緣duyên 成thành 故cố 一nhất 。 乃nãi 至chí 十thập 者giả 。 非phi 自tự 性tánh 十thập 。 緣duyên 成thành 故cố 十thập 。 一nhất 切thiết 緣duyên 生sanh 法pháp 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 定định 有hữu 自tự 性tánh 。 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 即tức 不bất 自tự 在tại 。 不bất 自tự 在tại 者giả 即tức 生sanh 不bất 生sanh 不bất 生sanh 生sanh 。 不bất 生sanh 生sanh 者giả 即tức 是thị 不bất 住trụ 義nghĩa 。 不bất 住trụ 義nghĩa 者giả 即tức 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 中trung 道đạo 義nghĩa 者giả 即tức 通thông 生sanh 不bất 生sanh 。 故cố 龍long 樹thụ 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 說thuyết 是thị 假giả 名danh 。 復phục 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 中trung 道đạo 者giả 是thị 無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 。 無vô 分phân 別biệt 法pháp 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 故cố 。 隨tùy 緣duyên 無vô 盡tận 亦diệc 是thị 不bất 住trụ 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 中trung 十thập 十thập 中trung 一nhất 。 相tương 容dung 無vô 礙ngại 。 仍nhưng 不bất 相tương 是thị 。 既ký 一nhất 門môn 中trung 具cụ 足túc 十thập 門môn 。 故cố 明minh 知tri 。 一nhất 門môn 中trung 有hữu 無vô 盡tận 義nghĩa 如như 一nhất 門môn 。 餘dư 亦diệc 如như 是thị 。 問vấn 一nhất 門môn 中trung 攝nhiếp 十thập 盡tận 不bất 盡tận 。 答đáp 盡tận 不bất 盡tận 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 須tu 盡tận 即tức 盡tận 須tu 不bất 盡tận 即tức 不bất 盡tận 故cố 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 以dĩ 一nhất 事sự 辨biện 一nhất 多đa 故cố 即tức 盡tận 。 以dĩ 異dị 事sự 辨biện 一nhất 多đa 故cố 即tức 不bất 盡tận 。 又hựu 一nhất 事sự 中trung 一nhất 多đa 義nghĩa 不bất 相tương 是thị 。 即tức 是thị 多đa 一nhất 事sự 故cố 即tức 。 是thị 一nhất 四tứ 句cú 護hộ 過quá 去khứ 非phi 。 現hiện 德đức 准chuẩn 之chi 可khả 解giải 。 異dị 事sự 亦diệc 准chuẩn 同đồng 。 問vấn 須tu 者giả 何hà 義nghĩa 。 答đáp 須tu 者giả 緣duyên 成thành 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 因nhân 緣duyên 法pháp 一nhất 不bất 差sai 失thất 。 別biệt 別biệt 諸chư 事sự 門môn 中trung 准chuẩn 例lệ 如như 是thị 。 緣duyên 起khởi 妙diệu 理lý 應ưng 如như 是thị 知tri 故cố 。 第đệ 一nhất 門môn 訖ngật 。 第đệ 二nhị 門môn 此thử 中trung 二nhị 門môn 。 一nhất 者giả 向hướng 上thượng 去khứ 。 二nhị 者giả 向hướng 下hạ 來lai 。 初sơ 門môn 中trung 十thập 門môn 不bất 同đồng 。 一nhất 者giả 一nhất 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 成thành 故cố 。 乃nãi 至chí 十thập 者giả 一nhất 即tức 十thập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 無vô 一nhất 十thập 即tức 不bất 成thành 故cố 。 緣duyên 成thành 故cố 。 第đệ 二nhị 門môn 中trung 亦diệc 有hữu 十thập 門môn 。 一nhất 者giả 十thập 。

何hà 以dĩ 故cố 。 緣duyên 成thành 故cố 。 乃nãi 至chí 十thập 者giả 十thập 即tức 一nhất 。 若nhược 無vô 十thập 一nhất 即tức 不bất 成thành 故cố 。 餘dư 者giả 准chuẩn 例lệ 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 當đương 知tri 。 一nhất 一nhất 錢tiền 中trung 具cụ 足túc 十thập 門môn 。 問vấn 如như 上thượng 多đa 門môn 一nhất 時thời 俱câu 圓viên 耶da 。 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 耶da 。 答đáp 即tức 圓viên 即tức 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 須tu 圓viên 即tức 圓viên 。 須tu 前tiền 後hậu 即tức 前tiền 後hậu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法pháp 性tánh 家gia 內nội 德đức 用dụng 自tự 在tại 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 由do 緣duyên 成thành 故cố 。 皆giai 得đắc 如như 是thị 。 問vấn 如như 上thượng 所sở 說thuyết 來lai 去khứ 義nghĩa 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 答đáp 自tự 位vị 不bất 動động 而nhi 恆hằng 來lai 去khứ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 來lai 去khứ 者giả 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 不bất 動động 者giả 向hướng 本bổn 義nghĩa 。 即tức 是thị 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 間gian 因nhân 緣duyên 焉yên 緣duyên 起khởi 何hà 別biệt 。 答đáp 亦diệc 別biệt 亦diệc 同đồng 。 所sở 謂vị 別biệt 義nghĩa 者giả 。 因nhân 緣duyên 者giả 隨tùy 俗tục 差sai 別biệt 。 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 相tương 望vọng 。 現hiện 無vô 自tự 性tánh 義nghĩa 。 正chánh 俗tục 諦đế 體thể 也dã 。 緣duyên 起khởi 者giả 順thuận 性tánh 無vô 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 融dung 。 現hiện 平bình 等đẳng 義nghĩa 。 正chánh 順thuận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 體thể 也dã 。 俗tục 諦đế 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 順thuận 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 隨tùy 順thuận 觀quán 世thế 諦đế 。 即tức 入nhập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 別biệt 義nghĩa 如như 是thị 。 同đồng 義nghĩa 如như 前tiền 龍long 樹thụ 釋thích 。 就tựu 一nhất 一nhất 錢tiền 中trung 。 依y 同đồng 時thời 具cụ 足túc 等đẳng 十thập 門môn 。 以dĩ 迴hồi 轉chuyển 者giả 准chuẩn 之chi 可khả 解giải 。 十thập 門môn 如như 下hạ 說thuyết 。 如như 錢tiền 中trung 第đệ 一nhất 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 不bất 同đồng 。 而nhi 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 無vô 礙ngại 相tương/tướng 。 成thành 雖tuy 因nhân 果quả 理lý 事sự 人nhân 法pháp 解giải 行hành 教giáo 義nghĩa 主chủ 伴bạn 等đẳng 眾chúng 多đa 門môn 別biệt 。 而nhi 隨tùy 托thác 一nhất 門môn 盡tận 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 之chi 。 上thượng 來lai 數số 錢tiền 法pháp 者giả 。 且thả 依y 遍biến 計kế 事sự 錢tiền 。 現hiện 示thị 依y 他tha 因nhân 緣duyên 緣duyên 起khởi 錢tiền 也dã 。 亦diệc 可khả 依y 指chỉ 示thị 緣duyên 生sanh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 執chấp 遍biến 計kế 物vật 迷mê 緣duyên 起khởi 法pháp 。 現hiện 法pháp 逗đậu 留lưu 全toàn 別biệt 。 經Kinh 云vân 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 念niệm 功công 德đức 。 不bất 可khả 盡tận 者giả 。 如như 第đệ 一nhất 錢tiền 。

何hà 以dĩ 故cố 。 約ước 一nhất 門môn 現hiện 無vô 盡tận 故cố 。 何hà 況huống 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 地địa 功công 德đức 者giả 。 如như 第đệ 二nhị 錢tiền 已dĩ 去khứ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 約ước 異dị 門môn 說thuyết 故cố 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 者giả 。 如như 一nhất 錢tiền 即tức 十thập 故cố 。

何hà 以dĩ 故cố 。 約ước 行hành 體thể 說thuyết 故cố 。 問vấn 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 信tín 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 是thị 弟đệ 子tử 位vị 。 成thành 正chánh 覺giác 者giả 佛Phật 地địa 。 即tức 是thị 大đại 師sư 位vị 。 高cao 下hạ 不bất 同đồng 位vị 地địa 全toàn 別biệt 。 何hà 故cố 同đồng 處xứ 並tịnh 頭đầu 脚cước 耶da 。 答đáp 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 法pháp 焉yên 。 圓viên 教giáo 一Nhất 乘Thừa 法pháp 。 法pháp 用dụng 逗đậu 留lưu 各các 別biệt 不bất 得đắc 雜tạp 用dụng 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 三tam 乘thừa 法Pháp 者giả 頭đầu 脚cước 各các 別biệt 。 阿a 耶da 兒nhi 子tử 年niên 月nguyệt 不bất 同đồng 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 約ước 相tương/tướng 說thuyết 故cố 。 生sanh 信tín 心tâm 故cố 。 圓viên 教giáo 一Nhất 乘Thừa 法pháp 者giả 頭đầu 脚cước 總tổng 一nhất 。 阿a 耶da 兒nhi 子tử 年niên 月nguyệt 皆giai 同đồng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 緣duyên 成thành 故cố 。 約ước 道Đạo 理lý 說thuyết 故cố 。 問vấn 一nhất 者giả 何hà 義nghĩa 。 答đáp 一nhất 者giả 一nhất 。 無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 。

又hựu 問vấn 。

同đồng 者giả 何hà 義nghĩa 。 答đáp 同đồng 者giả 不bất 住trụ 義nghĩa 。 無vô 分phân 別biệt 不bất 住trụ 故cố 。 始thỉ 終chung 同đồng 處xứ 師sư 弟đệ 並tịnh 頭đầu 。 問vấn 同đồng 處xứ 並tịnh 頭đầu 者giả 何hà 義nghĩa 。 答đáp 同đồng 處xứ 並tịnh 頭đầu 者giả 不bất 相tương 知tri 義nghĩa 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。

又hựu 問vấn 。

無vô 分phân 別biệt 者giả 何hà 義nghĩa 。 答đáp 無vô 分phân 別biệt 者giả 緣duyên 生sanh 義nghĩa 。 即tức 是thị 始thỉ 終chung 等đẳng 是thị 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 何hà 故cố 如như 是thị 。 一nhất 切thiết 緣duyên 生sanh 。 法pháp 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 無vô 有hữu 成thành 者giả 。 無vô 有hữu 知tri 者giả 。 寂tịch 用dụng 一nhất 相tương/tướng 高cao 下hạ 一nhất 味vị 。 猶do 如như 虛hư 空không 。 諸chư 法pháp 法pháp 爾nhĩ 舊cựu 來lai 如như 是thị 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 因nhân 緣duyên 而nhi 有hữu 。 如như 是thị 等đẳng 文văn 是thị 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 問vấn 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 信tín 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 至chí 佛Phật 同đồng 處xứ 並tịnh 頭đầu 。 如như 下hạ 經Kinh 云vân 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 。 亦diệc 如như 地địa 論luận 釋thích 。 信tín 地địa 菩Bồ 薩Tát 乃nãi 至chí 佛Phật 六lục 相tương/tướng 成thành 故cố 。 明minh 知tri 有hữu 如như 是thị 義nghĩa 。 六lục 相tương/tướng 如như 上thượng 。 此thử 語ngữ 欲dục 入nhập 法pháp 性tánh 家gia 要yếu 門môn 。 開khai 陀đà 羅la 尼ni 藏tạng 。 好hảo/hiếu 鑰thược 匙thi 故cố 。 上thượng 來lai 所sở 明minh 者giả 。 唯duy 現hiện 示thị 一Nhất 乘Thừa 陀đà 羅la 尼ni 大đại 緣duyên 起khởi 法pháp 。 亦diệc 可khả 論luận 一Nhất 乘Thừa 無vô 礙ngại 。 辯biện 才tài 體thể 非phi 三tam 乘thừa 分phân 齊tề 。 問vấn 初sơ 教giáo 已dĩ 去khứ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 即tức 空không 即tức 如như 一nhất 無vô 分phân 別biệt 。 何hà 故cố 上thượng 言ngôn 頭đầu 脚cước 各các 別biệt 耶da 。 答đáp 非phi 無vô 此thử 義nghĩa 未vị 圓viên 故cố 。 從tùng 下hạ 為vi 言ngôn 。 問vấn 所sở 以dĩ 得đắc 知tri 自tự 三tam 乘thừa 以dĩ 外ngoại 。 別biệt 有hữu 圓viên 教giáo 一Nhất 乘Thừa 分phân 齊tề 。 如như 下hạ 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 群quần 生sanh 類loại 。 尠tiển 有hữu 欲dục 求cầu 聲Thanh 聞Văn 道Đạo 。 求cầu 緣Duyên 覺Giác 者giả 轉chuyển 復phục 少thiểu 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 。 甚thậm 又hựu 布bố 有hữu 。 求cầu 大Đại 乘Thừa 者giả 猶do 為vi 易dị 。 能năng 信tín 是thị 法pháp 甚thậm 為vi 難nạn/nan 。 若nhược 眾chúng 生sanh 下hạ 劣liệt 。 其kỳ 心tâm 厭yếm 沒một 者giả 。 示thị 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 道đạo 。 令linh 出xuất 於ư 眾chúng 苦khổ 。 若nhược 復phục 有hữu 眾chúng 生sanh 。 諸chư 根căn 小tiểu 明minh 利lợi 樂lạc 於ư 因nhân 緣duyên 法pháp 。 為vi 說thuyết 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 若nhược 人nhân 根căn 明minh 利lợi 。 有hữu 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 饒nhiêu 益ích 於ư 眾chúng 生sanh 。 為vi 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 若nhược 有hữu 無vô 上thượng 心tâm 。 決quyết 定định 樂nhạo 大đại 事sự 。 為vì 示thị 於ư 佛Phật 身thân 。 說thuyết 無vô 盡tận 佛Phật 法Pháp 。 聖thánh 言ngôn 如như 掌chưởng 明minh 珠châu 。 不bất 須tu 驚kinh 怪quái 。 問vấn 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 分phân 齊tề 別biệt 義nghĩa 。 因nhân 何hà 得đắc 知tri 。 答đáp 且thả 依y 十thập 門môn 即tức 知tri 也dã 。 一nhất 同đồng 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 於ư 中trung 有hữu 十thập 門môn 。 所sở 謂vị 人nhân 法pháp 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 解giải 行hành 因nhân 果quả 。 此thử 等đẳng 十thập 門môn 相tương 應ứng 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 。 二nhị 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 此thử 中trung 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 喻dụ 異dị 耳nhĩ 。 餘dư 可khả 准chuẩn 之chi 。 三tam 祕bí 密mật 隱ẩn 現hiện 俱câu 成thành 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 緣duyên 異dị 耳nhĩ 。 四tứ 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 相tương/tướng 異dị 耳nhĩ 。 五ngũ 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 世thế 異dị 耳nhĩ 。 六lục 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 具cụ 德đức 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 門môn 異dị 耳nhĩ 。 七thất 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 理lý 異dị 耳nhĩ 。 八bát 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 用dụng 異dị 耳nhĩ 。 亦diệc 可khả 依y 性tánh 。 九cửu 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 心tâm 異dị 耳nhĩ 。 十thập 托thác 事sự 現hiện 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 此thử 亦diệc 具cụ 前tiền 十thập 門môn 。 但đãn 義nghĩa 從tùng 智trí 異dị 耳nhĩ 。 餘dư 可khả 准chuẩn 之chi 。 上thượng 十thập 門môn 玄huyền 並tịnh 皆giai 別biệt 異dị 。 若nhược 教giáo 義nghĩa 分phân 齊tề 焉yên 此thử 相tương 應ứng 者giả 。 即tức 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 圓viên 教giáo 及cập 頓đốn 教giáo 攝nhiếp 。 若nhược 諸chư 教giáo 義nghĩa 分phân 齊tề 與dữ 此thử 相tương 應ứng 而nhi 。 不bất 具cụ 足túc 者giả 。 即tức 是thị 三tam 乘thừa 漸tiệm 教giáo 攝nhiếp 。 如như 是thị 知tri 也dã 。 如như 是thị 十thập 門môn 具cụ 足túc 圓viên 者giả 如như 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 說thuyết 。 餘dư 廣quảng 義nghĩa 者giả 。 如như 經kinh 論luận 疏sớ/sơ 抄sao 孔khổng 目mục 問vấn 答đáp 等đẳng 分phân 別biệt 也dã 。

一Nhất 乘Thừa 法Pháp 界Giới 圖đồ 合hợp 詩thi 一nhất 印ấn 。 依y 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 及cập 十Thập 地Địa 論luận 。 表biểu 圓viên 教giáo 宗tông 要yếu 。 總tổng 章chương 元nguyên 年niên 七thất 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 記ký 。 問vấn 何hà 故cố 不bất 著trước 集tập 者giả 名danh 字tự 。 答đáp 表biểu 緣duyên 生sanh 諸chư 法pháp 無vô 有hữu 主chủ 者giả 故cố 。

又hựu 問vấn 。

何hà 故cố 存tồn 年niên 月nguyệt 名danh 。 答đáp 示thị 一nhất 切thiết 法pháp 依y 緣duyên 生sanh 故cố 。

又hựu 問vấn 。

緣duyên 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 答đáp 從tùng 顛điên 倒đảo 心tâm 中trung 來lai 。 顛điên 倒đảo 心tâm 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 從tùng 無vô 始thỉ 無vô 明minh 來lai 。 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 從tùng 何hà 處xứ 來lai 。 從tùng 如như 如Như 來Lai 。 如như 如như 在tại 何hà 處xứ 。 如như 如như 在tại 自tự 法pháp 性tánh 。 自tự 法pháp 性tánh 以dĩ 何hà 為vi 相tướng 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 為vi 相tương/tướng 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 尋tầm 常thường 在tại 中trung 道đạo 。 無vô 非phi 無vô 分phân 別biệt 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 故cố 。 文văn 首thủ 詩thi 言ngôn 。 法pháp 性tánh 圓viên 融dung 無vô 二nhị 相tương/tướng 乃nãi 至chí 舊cựu 來lai 不bất 動động 名danh 為vi 佛Phật 。 意ý 在tại 於ư 此thử 。 所sở 以dĩ 依y 詩thi 即tức 虛hư 現hiện 實thật 。 故cố 誓thệ 願nguyện 。 見kiến 聞văn 修tu 集tập 一Nhất 乘Thừa 普phổ 法pháp 名danh 字tự 及cập 義nghĩa 。 以dĩ 斯tư 善thiện 根căn 。 迴hồi 施thí 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 普phổ 熏huân 普phổ 修tu 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 。 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 。

所sở 謂vị 十thập 佛Phật 至chí 。 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 。 大đại 記ký 云vân 。 所sở 謂vị 十thập 佛Phật 者giả 。 若nhược 以dĩ 佛Phật 字tự 印ấn 印ấn 之chi 則tắc 證chứng 分phần/phân 。 十thập 佛Phật 若nhược 以dĩ 普phổ 字tự 印ấn 印ấn 之chi 則tắc 是thị 教giáo 分phần/phân 十thập 佛Phật 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 一nhất 無vô 著trước 佛Phật 。 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 故cố 者giả 。 無vô 著trước 即tức 著trước 著trước 而nhi 無vô 著trước 也dã 。 安an 住trụ 世thế 間gian 者giả 。 三tam 乘thừa 中trung 出xuất 世thế 成thành 佛Phật 故cố 。 非phi 安an 住trụ 一Nhất 乘Thừa 中trung 以dĩ 三tam 世thế 間gian 為vi 自tự 身thân 心tâm 。 故cố 云vân 安an 住trụ 世thế 間gian 也dã 。 以dĩ 證chứng 心tâm 看khán 只chỉ 是thị 心tâm 耳nhĩ 。 無vô 所sở 對đối 境cảnh 是thị 為vi 著trước 也dã 。 非phi 如như 分phân 別biệt 意ý 識thức 。 取thủ 著trước 別biệt 境cảnh 也dã 。 無vô 著trước 即tức 著trước 者giả 。 雖tuy 心tâm 不bất 見kiến 境cảnh 。 而nhi 一nhất 切thiết 境cảnh 無vô 非phi 我ngã 心tâm 也dã 。 著trước 而nhi 無vô 著trước 者giả 。 一nhất 切thiết 無vô 非phi 我ngã 心tâm 之chi 日nhật 。 凡phàm 所sở 趣thú 向hướng 約ước 約ước 無vô 側trắc 也dã 。 成thành 正chánh 覺giác 者giả 。 猶do 如như 眼nhãn 識thức 。 以dĩ 眼nhãn 根căn 塵trần 為vi 體thể 。 而nhi 不bất 為vi 膿nùng 血huyết 皮bì 膚phu 。 不bất 淨tịnh 所sở 染nhiễm 成thành 淨tịnh 眼nhãn 識thức 。 若nhược 針châm 耳nhĩ 孔khổng 許hứa 除trừ 膿nùng 血huyết 。 則tắc 淨tịnh 眼nhãn 不bất 成thành 。 智trí 正chánh 覺giác 者giả 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 以dĩ 三tam 世thế 間gian 為vi 自tự 身thân 心tâm 。 而nhi 不bất 為vì 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 染nhiễm 。 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 然nhiên 大đại 緣duyên 起khởi 中trung 隨tùy 去khứ 一nhất 法pháp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 舉cử 體thể 不bất 立lập 。 故cố 於ư 眾chúng 生sanh 。 業nghiệp 惑hoặc 煩phiền 惱não 。 若nhược 云vân 一nhất 物vật 不bất 成thành 正chánh 覺giác 也dã 。 二nhị 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 故cố 者giả 。 海hải 印ấn 中trung 出xuất 生sanh 三tam 世thế 。 間gian 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 又hựu 三tam 世thế 間gian 一nhất 一nhất 之chi 法pháp 。 出xuất 生sanh 法Pháp 界Giới 。 諸chư 法pháp 於ư 念niệm 念niệm 中trung 。 新tân 新tân 無vô 盡tận 。 無vô 盡tận 故cố 約ước 此thử 義nghĩa 云vân 出xuất 生sanh 也dã 。 如như 是thị 法pháp 法pháp 若nhược 修tu 不bất 修tu 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 。 心tâm 之chi 中trung 常thường 然nhiên 常thường 然nhiên 。 所sở 以dĩ 如Như 來Lai 。 現hiện 見kiến 此thử 法pháp 。 者giả 只chỉ 由do 願nguyện 。 故cố 能năng 出xuất 生sanh 如như 是thị 法pháp 也dã 。 眾chúng 生sanh 不bất 見kiến 者giả 只chỉ 由do 不bất 能năng 願nguyện 。 故cố 約ước 此thử 出xuất 生sanh 義nghĩa 云vân 願nguyện 佛Phật 也dã 。 三tam 業nghiệp 報báo 佛Phật 信tín 故cố 者giả 。 世thế 間gian 六lục 道đạo 之chi 因nhân 。 出xuất 世thế 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 等đẳng 為vi 業nghiệp 。 第đệ 九cửu 地địa 業nghiệp 行hành 稠trù 林lâm 文văn 可khả 見kiến 。 報báo 者giả 六lục 道đạo 之chi 果quả 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 佛Phật 等đẳng 果quả 為vi 報báo 。 此thử 乃nãi 海hải 印ấn 圓viên 明minh 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 業nghiệp 報báo 佛Phật 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 。 以dĩ 不bất 知tri 自tự 真chân 佛Phật 之chi 在tại 其kỳ 身thân 心tâm 者giả 。 只chỉ 由do 不bất 信tín 。 唯duy 於ư 信tín 心tâm 得đắc 成thành 業nghiệp 報báo 佛Phật 。 故cố 云vân 信tín 也dã 。 四tứ 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 故cố 者giả 。 若nhược 舉cử 一nhất 塵trần 側trắc 無vô 遺di 起khởi 。 故cố 無vô 側trắc 而nhi 盡tận 之chi 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 。 不bất 隨tùy 順thuận 一nhất 坐tọa 故cố 。 若nhược 不bất 隨tùy 順thuận 。 則tắc 此thử 一nhất 坐tọa 那na 得đắc 盡tận 一nhất 切thiết 法pháp 乎hồ 。 餘dư 諸chư 法pháp 中trung 如như 是thị 准chuẩn 思tư 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 主chủ 伴bạn 具cụ 足túc 無vô 盡tận 。 自tự 在tại 之chi 道Đạo 理lý 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 。 約ước 如như 是thị 隨tùy 舉cử 攝nhiếp 持trì 之chi 義nghĩa 名danh 為vi 持trì 佛Phật 也dã 。 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 永vĩnh 度độ 故cố 者giả 。 三tam 乘thừa 中trung 要yếu 捨xả 生sanh 死tử 方phương 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 由do 是thị 還hoàn 沒một 。 生sanh 死tử 之chi 中trung 。 故cố 非phi 永vĩnh 度độ 也dã 。 謂vị 有hữu 二nhị 故cố 眾chúng 生sanh 無vô 二nhị 。 故cố 即tức 佛Phật 是thị 。 故cố 若nhược 於ư 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 中trung 見kiến 有hữu 二nhị 者giả 。 何hà 得đắc 不bất 沒một 生sanh 死tử 中trung 哉tai 。 一Nhất 乘Thừa 中trung 且thả 約ước 吾ngô 身thân 別biệt 報báo 。 一nhất 眼nhãn 瞳# 子tử 即tức 徹triệt 海hải 印ấn 究cứu 竟cánh 之chi 際tế 。 於ư 此thử 以dĩ 上thượng 更cánh 無vô 轉chuyển 處xứ 。 故cố 云vân 永vĩnh 度độ 。 餘dư 一nhất 切thiết 法pháp 約ước 約ước 皆giai 然nhiên 。 約ước 如như 是thị 義nghĩa 為vi 佛Phật 名danh 也dã 。 六lục 法Pháp 界Giới 佛Phật 無vô 處xứ 不bất 至chí 故cố 者giả 。 若nhược 執chấp 此thử 舍xá 上thượng 棟đống 之chi 西tây 末mạt 。 求cầu 西tây 分phân 齊tề 盡tận 。 西tây 方phương 虛hư 空không 而nhi 不bất 得đắc 分phân 齊tề 盡tận 。 東đông 方phương 虛hư 空không 。 求cầu 此thử 西tây 末mạt 。 無vô 處xứ 不bất 至chí 。 其kỳ 西tây 分phân 齊tề 終chung 不bất 可khả 得đắc 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 法Pháp 界Giới 西tây 末mạt 故cố 。 西tây 方phương 即tức 東đông 方phương 故cố 。 餘dư 方phương 皆giai 然nhiên 。 如như 此thử 一nhất 棟đống 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 一nhất 法pháp 法pháp 舉cử 舉cử 約ước 約ước 無vô 處xứ 不bất 至chí 。 是thị 法Pháp 界Giới 佛Phật 也dã 。 七thất 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 故cố 者giả 。 若nhược 心tâm 言ngôn 時thời 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 不bất 是thị 心tâm 。 此thử 義nghĩa 非phi 。 謂vị 遍biến 於ư 識thức 中trung 故cố 忘vong 也dã 。 非phi 謂vị 真chân 心tâm 。 之chi 所sở 成thành 故cố 。 亦diệc 非phi 妄vọng 心tâm 之chi 所sở 作tác 故cố 。 但đãn 心tâm 見kiến 時thời 只chỉ 是thị 心tâm 耳nhĩ 。 故cố 云vân 。 心tâm 佛Phật 謂vị 一nhất 法Pháp 界Giới 性tánh 起khởi 心tâm 。 稠trù 林lâm 心tâm 等đẳng 也dã 。 三tam 乘thừa 中trung 心tâm 是thị 緣duyên 慮lự 色sắc 。 是thị 質chất 礙ngại 一Nhất 乘Thừa 中trung 心tâm 。 是thị 種chủng 種chủng 義nghĩa 也dã 。 色sắc 是thị 無vô 質chất 礙ngại 義nghĩa 也dã 。 既ký 心tâm 是thị 種chủng 種chủng 義nghĩa 。 故cố 以dĩ 心tâm 見kiến 時thời 無vô 物vật 不bất 心tâm 。 既ký 色sắc 是thị 無vô 質chất 礙ngại 義nghĩa 。 故cố 若nhược 色sắc 云vân 時thời 無vô 物vật 不bất 色sắc 。 若nhược 約ước 濕thấp 過quá 海hải 義nghĩa 。 明minh 之chi 過quá 中trung 實thật 而nhi 名danh 心tâm 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 自tự 位vị 不bất 動động 。 正chánh 即tức 是thị 心tâm 故cố 云vân 安an 住trụ 。 約ước 如như 是thị 義nghĩa 名danh 為vi 心tâm 佛Phật 也dã 。 八bát 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 著trước 故cố 者giả 。 賢hiền 首thủ 品phẩm 中trung 。 十thập 種chủng 大đại 三tam 昧muội 。 及cập 諸chư 會hội 會hội 。 諸chư 大đại 三tam 昧muội 。 皆giai 為vi 三tam 昧muội 佛Phật 也dã 。 隨tùy 一nhất 三tam 昧muội 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 無vô 不bất 滿mãn 足túc 。 故cố 云vân 無vô 量lượng 。 就tựu 無vô 量lượng 中trung 。 每mỗi 一nhất 一nhất 法pháp 隨tùy 舉cử 無vô 側trắc 。 故cố 云vân 無vô 著trước 。 依y 於ư 三tam 昧muội 見kiến 法pháp 如như 是thị 。 故cố 名danh 三tam 昧muội 佛Phật 也dã 。 九cửu 性tánh 佛Phật 決quyết 定định 故cố 者giả 。 性tánh 謂vị 無vô 住trụ 法pháp 性tánh 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 法pháp 皆giai 是thị 決quyết 定định 無vô 住trụ 之chi 理lý 。 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 住trụ 。 約ước 如như 是thị 義nghĩa 而nhi 為vi 佛Phật 名danh 也dã 。 十thập 如như 意ý 佛Phật 普phổ 覆phú 故cố 者giả 。 娑Sa 竭Kiệt 羅La 龍Long 王Vương 。 宮cung 殿điện 之chi 中trung 。 有hữu 如như 意ý 寶bảo 王vương 。 名danh 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 此thử 寶bảo 珠châu 王vương 能năng 生sanh 海hải 陸lục 一nhất 切thiết 珍trân 寶bảo 。 及cập 大đại 海hải 水thủy 。 大đại 海hải 之chi 中trung 。 一nhất 切thiết 生sanh 類loại 。 此thử 水thủy 為vi 家gia 。 此thử 水thủy 為vi 食thực 。 皆giai 得đắc 生sanh 長trưởng 。 因nhân 於ư 大đại 海hải 得đắc 有hữu 大đại 地địa 。 若nhược 河hà 若nhược 川xuyên 及cập 諸chư 池trì 井tỉnh 。 潤nhuận 益ích 生sanh 長trưởng 一nhất 切thiết 草thảo 木mộc 。 及cập 諸chư 殺sát 菓quả 。 養dưỡng 育dục 眾chúng 生sanh 。 如như 其kỳ 無vô 此thử 無vô 盡tận 寶bảo 王vương 。 則tắc 海hải 水thủy 乾can/kiền/càn 渴khát 穀cốc 果quả 焦tiêu 枯khô 。 水thủy 陸lục 眾chúng 生sanh 由do 何hà 能năng 得đắc 長trưởng 養dưỡng 利lợi 也dã 。 此thử 如như 意ý 王vương 唯duy 因nhân 諸chư 佛Phật 。 長trưởng 養dưỡng 眾chúng 生sanh 本bổn 願nguyện 所sở 生sanh 也dã 。 若nhược 無vô 諸chư 佛Phật 本bổn 願nguyện 力lực 。 則tắc 無vô 此thử 寶bảo 王vương 。 故cố 知tri 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 。 以dĩ 能năng 得đắc 長trưởng 養dưỡng 利lợi 益ích 者giả 。 皆giai 如như 意ý 佛Phật 之chi 蔭ấm 焉yên 養dưỡng 焉yên 之chi 德đức 也dã 。 如như 是thị 等đẳng 義nghĩa 。 唯duy 吾ngô 身thân 心tâm 真chân 佛Phật 之chi 所sở 有hữu 道Đạo 理lý 。 以dĩ 十thập 種chủng 名danh 說thuyết 示thị 之chi 耳nhĩ 。 此thử 義nghĩa 諸chư 法pháp 之chi 真chân 源nguyên 者giả 。 問vấn 此thử 處xứ 尚thượng 有hữu 十thập 名danh 耶da 。 答đáp 無vô 也dã 。 謂vị 緣duyên 起khởi 分phần/phân 有hữu 十thập 名danh 耳nhĩ 。 證chứng 分phân 之chi 中trung 無vô 十thập 名danh 也dã 。 問vấn 然nhiên 則tắc 此thử 十thập 佛Phật 名danh 證chứng 分phần/phân 外ngoại 耶da 。 答đáp 證chứng 分phân 之chi 中trung 有hữu 實thật 名danh 也dã 。 問vấn 十thập 種chủng 淨tịnh 土độ 章chương 云vân 。 欲dục 知tri 分phần/phân 量lượng 准chuẩn 其kỳ 十thập 佛Phật 即tức 可khả 知tri 之chi 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 答đáp 無vô 著trước 也dã 願nguyện 也dã 等đẳng 者giả 。 但đãn 說thuyết 名danh 耳nhĩ 。 佛Phật 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 名danh 等đẳng 但đãn 說thuyết 詮thuyên 相tương/tướng 耳nhĩ 。 土thổ/độ 海hải 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 故cố 云vân 。 准chuẩn 可khả 知tri 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 諸chư 法pháp 之chi 真chân 源nguyên 者giả 。 緣duyên 起khởi 分phần/phân 究cứu 竟cánh 之chi 玄huyền 宗tông 者giả 。 證chứng 分phần/phân 也dã 。 此thử 義nghĩa 證chứng 教giáo 二nhị 分phần 。 通thông 有hữu 十thập 佛Phật 故cố 也dã 。 若nhược 唯duy 證chứng 分phân 之chi 中trung 有hữu 十thập 佛Phật 。 則tắc 證chứng 分phân 是thị 教giáo 分phân 之chi 源nguyên 。 故cố 云vân 真chân 源nguyên 也dã 。 又hựu 秀tú 業nghiệp 之chi 意ý 則tắc 真chân 源nguyên 。 則tắc 智trí 玄huyền 宗tông 則tắc 境cảnh 也dã 。 真chân 智trí 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 方phương 得đắc 云vân 玄huyền 耳nhĩ 。 故cố 云vân 。 甚thậm 深thâm 難nan 解giải 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 相tương 和hòa 尚thượng 住trụ 大đại 伯bá 山sơn 大đại 蘆lô 房phòng 時thời 。 為vi 真chân 定định 智trí 通thông 等đẳng 。 說thuyết 行hành 人nhân 欲dục 見kiến 十thập 佛Phật 者giả 。 應ưng 先tiên 作tác 眼nhãn 目mục 通thông 等đẳng 。 問vấn 云vân 何hà 是thị 眼nhãn 目mục 耶da 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 以dĩ 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 為vi 自tự 眼nhãn 目mục 。 所sở 謂vị 文văn 文văn 句cú 句cú 。 皆giai 是thị 十thập 佛Phật 。 自tự 此thử 以dĩ 外ngoại 求cầu 觀quán 佛Phật 者giả 。 生sanh 生sanh 劫kiếp 劫kiếp 終chung 不bất 見kiến 也dã 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 所sở 謂vị 無vô 著trước 佛Phật 安an 住trụ 世thế 間gian 成thành 正chánh 覺giác 故cố 者giả 。 今kim 日nhật 吾ngô 五ngũ 尺xích 之chi 身thân 名danh 為vi 世thế 間gian 。 此thử 身thân 遍biến 滿mãn 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 無vô 處xứ 不bất 至chí 。 故cố 曰viết 正chánh 覺giác 。 安an 住trụ 世thế 間gian 故cố 。 離ly 涅Niết 槃Bàn 之chi 著trước 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 離ly 生sanh 死tử 之chi 著trước 。 若nhược 約ước 實thật 而nhi 言ngôn 。 三tam 種chủng 世thế 間gian 圓viên 明minh 自tự 在tại 。 故cố 曰viết 無Vô 著Trước 佛Phật 也dã 。 願nguyện 佛Phật 出xuất 生sanh 故cố 者giả 。 百bách 四tứ 十thập 願nguyện 。 十thập 迴hồi 向hướng 願nguyện 。 初Sơ 地Địa 願nguyện 。 及cập 性tánh 起khởi 願nguyện 等đẳng 。 皆giai 願nguyện 佛Phật 也dã 。 此thử 佛Phật 以dĩ 無vô 住trụ 為vi 身thân 故cố 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 非phi 佛Phật 身thân 者giả 。 所sở 謂vị 隨tùy 舉cử 一nhất 法pháp 盡tận 攝nhiếp 。 一nhất 切thiết 稱xưng 周chu 法Pháp 界Giới 名danh 為vi 願nguyện 佛Phật 也dã 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 信tín 故cố 者giả 。 二nhị 十thập 二nhị 位vị 之chi 法pháp 。 本bổn 來lai 不bất 動động 。 圓viên 明minh 照chiếu 矚chú 。 若nhược 諸chư 行hành 人nhân 。 能năng 如như 是thị 信tín 。 即tức 云vân 信tín 也dã 。 若nhược 舉cử 實thật 道Đạo 理lý 而nhi 說thuyết 。 上thượng 自tự 妙diệu 覺giác 下hạ 至chí 地địa 獄ngục 。 皆giai 是thị 佛Phật 事sự 。 是thị 以dĩ 若nhược 人nhân 敬kính 信tín 此thử 事sự 。 可khả 噵# 業nghiệp 報báo 佛Phật 也dã 。 持trì 佛Phật 隨tùy 順thuận 故cố 者giả 。 法Pháp 界Giới 森sâm 羅la 諸chư 法pháp 雖tuy 云vân 無vô 盡tận 。 若nhược 以dĩ 海hải 印ấn 印ấn 定định 。 則tắc 唯duy 一nhất 海hải 印ấn 定định 法pháp 。 彼bỉ 持trì 我ngã 我ngã 持trì 彼bỉ 。 故cố 云vân 隨tùy 順thuận 。 是thị 故cố 以dĩ 世thế 界giới 持trì 佛Phật 以dĩ 佛Phật 持trì 世thế 界giới 。 是thị 名danh 持trì 佛Phật 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 永vĩnh 度độ 故cố 者giả 。 證chứng 見kiến 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 故cố 云vân 永vĩnh 度độ 。 所sở 謂vị 生sanh 死tử 非phi 喧huyên 動động 。 涅Niết 槃Bàn 非phi 寂tịch 靜tĩnh 。 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。 法Pháp 界Giới 佛Phật 無vô 處xứ 不bất 至chí 故cố 者giả 。 一nhất 塵trần 法Pháp 界Giới 。 松tùng 木mộc 法Pháp 界Giới 。 栗lật 木mộc 法Pháp 界Giới 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 三tam 際tế 虛hư 空không 法Pháp 界Giới 。 總tổng 是thị 佛Phật 身thân 。 所sở 謂vị 真Chân 如Như 前tiền 際tế 不bất 滅diệt 。 後hậu 際tế 不bất 生sanh 。 現hiện 在tại 不bất 動động 。 如Như 來Lai 亦diệc 爾nhĩ 。 過quá 去khứ 無vô 滅diệt 。 未vị 來lai 無vô 生sanh 。 現hiện 今kim 無vô 動động 。 無vô 形hình 無vô 相tướng 。 如như 虛hư 空không 界giới 。 不bất 可khả 量lượng 故cố 。 百bách 千thiên 萬vạn 劫kiếp 已dĩ 說thuyết 。 今kim 說thuyết 當đương 說thuyết 。 終chung 不bất 可khả 盡tận 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 故cố 。 曰viết 法Pháp 界Giới 佛Phật 也dã 。 心tâm 佛Phật 安an 住trụ 故cố 者giả 。 息tức 心tâm 即tức 佛Phật 起khởi 心tâm 非phi 佛Phật 。 如như 人nhân 以dĩ 水thủy 淨tịnh 器khí 。 不bất 知tri 能năng 淨tịnh 濁trược 水thủy 也dã 。 水thủy 淨tịnh 影ảnh 明minh 。 水thủy 濁trược 影ảnh 昏hôn 。 心tâm 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 息tức 心tâm 法Pháp 界Giới 圓viên 明minh 。 起khởi 心tâm 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 。 是thị 故cố 心tâm 安an 住trụ 則tắc 法Pháp 界Giới 。 諸chư 法pháp 現hiện 於ư 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 也dã 。 三tam 昧muội 佛Phật 無vô 量lượng 無vô 著trước 故cố 者giả 。 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 之chi 法pháp 舉cử 舉cử 約ước 約ước 無vô 住trụ 著trước 故cố 。 曰viết 無vô 量lượng 無vô 著trước 。 三tam 昧muội 佛Phật 也dã 。 性tánh 佛Phật 決quyết 定định 故cố 者giả 。 法pháp 性tánh 有hữu 二nhị 。 所sở 謂vị 大đại 性tánh 及cập 與dữ 小tiểu 性tánh 。 何hà 者giả 若nhược 一nhất 法pháp 起khởi 竟cánh 。 三tam 世thế 際tế 無vô 內nội 無vô 外ngoại 。 故cố 曰viết 大đại 性tánh 。 一nhất 法pháp 之chi 位vị 遍biến 一nhất 切thiết 中trung 方phương 得đắc 成thành 者giả 。 是thị 名danh 小tiểu 性tánh 。 所sở 謂vị 一nhất 柱trụ 盡tận 法Pháp 界Giới 際tế 。 但đãn 是thị 柱trụ 者giả 名danh 為vi 大đại 性tánh 。 此thử 一nhất 柱trụ 中trung 椽chuyên 栿# 瓦ngõa 等đẳng 諸chư 位vị 現hiện 者giả 。 名danh 為vi 小tiểu 性tánh 也dã 。 如như 意ý 佛Phật 普phổ 覆phú 故cố 者giả 。 如như 大đại 龍long 王vương 。 有hữu 大đại 寶bảo 王vương 。 若nhược 無vô 此thử 寶bảo 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 無vô 。 所sở 衣y 食thực 故cố 。 五ngũ 穀cốc 九cửu 穀cốc 千thiên 種chủng 萬vạn 種chủng 並tịnh 成thành 熟thục 者giả 。 唯duy 此thử 室thất 王vương 之chi 德đức 也dã 。 如như 意ý 佛Phật 恩ân 。 亦diệc 如như 是thị 也dã 。

貞trinh 元nguyên 經kinh 吉cát 祥tường 雲vân 知tri 識thức 疏sớ/sơ 云vân 。 問vấn 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 。 何hà 以dĩ 初sơ 友hữu 便tiện 教giáo 念niệm 佛Phật 。 答đáp 略lược 有hữu 十thập 義nghĩa 。 一nhất 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 眾chúng 行hành 先tiên 故cố 。 二nhị 依y 佛Phật 方phương 能năng 成thành 勝thắng 行hành 故cố 。 三tam 功công 高cao 易dị 就tựu 以dĩ 將tương 寸thốn 物vật 故cố 。 四tứ 觀quán 通thông 深thâm 淺thiển 能năng 遍biến 攝nhiếp 故cố 。 五ngũ 消tiêu 滅diệt 重trọng 障chướng 為vi 勝thắng 緣duyên 故cố 。 六lục 双# 兼kiêm 人nhân 法pháp 易dị 加gia 護hộ 故cố 。 七thất 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 念niệm 佛Phật 故cố 。 八bát 三Tam 寶Bảo 吉cát 祥tường 經kinh 初sơ 說thuyết 故cố 。 初sơ 此thử 念niệm 佛Phật 海hải 雲vân 說thuyết 法Pháp 。 妙diệu 住trụ 依y 僧Tăng 為vi 次thứ 第đệ 故cố 。 九cửu 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 易dị 一nhất 境cảnh 故cố 。 十thập 為vi 表biểu 初sơ 住trụ 緣duyên 佛Phật 發phát 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 供cúng 養dường 故cố (# 云vân 云vân )# 。 略lược 為vi 三tam 門môn 。 一nhất 明minh 所sở 念niệm 差sai 別biệt 。 二nhị 會hội 釋thích 經kinh 文văn 。 三tam 以dĩ 能năng 念niệm 收thu 束thúc 。 今kim 初sơ 謂vị 。 十thập 身thân 三Tam 身Thân 為vi 觀quán 不bất 同đồng 。 略lược 為vi 十thập 種chủng 云vân 云vân )# 。 言ngôn 十thập 種chủng 者giả 。 一nhất 若nhược 作tác 是thị 觀quán 佛Phật 以dĩ 法pháp 為vi 身thân 。 清thanh 淨tịnh 如như 虛hư 空không 。 無vô 念niệm 念niệm 者giả 即tức 念niệm 真Chân 如Như 。 是thị 念niệm 法Pháp 身thân 。 二nhị 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 法Pháp 界Giới 無vô 差sai 別biệt 。 依y 真chân 而nhi 住trụ 不bất 依y 國quốc 土độ 。 是thị 念niệm 性tánh 土thổ/độ 。 三tam 十thập 蓮liên 花hoa 藏tạng 塵trần 數số 相tương/tướng 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 念niệm 報báo 身thân 相tướng 。 四tứ 有hữu 無vô 盡tận 德đức 。 一nhất 一nhất 難nan 思tư 念niệm 報báo 內nội 德đức 。 故cố 上thượng 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 威uy 儀nghi 中trung 。 常thường 念niệm 佛Phật 功công 德đức 。 晝trú 夜dạ 無vô 暫tạm 斷đoạn 。 如như 是thị 業nghiệp 應ưng 作tác 。 五ngũ 觀quán 花hoa 藏tạng 剎sát 無vô 量lượng 寶bảo 嚴nghiêm 量lượng 周chu 法Pháp 界Giới 。 是thị 念niệm 報báo 土thổ/độ 。 六lục 或hoặc 觀quán 佛Phật 相tương/tướng 。 具cụ 三tam 十thập 二nhị 。 若nhược 總tổng 若nhược 別biệt 。 若nhược 逆nghịch 若nhược 順thuận 。 丈trượng 六lục 千thiên 尺xích 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 念niệm 化hóa 身thân 相tướng 。 七thất 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 念niệm 化hóa 身thân 相tướng 。 八bát 餘dư 方phương 淨tịnh 土độ 。 水thủy 鳥điểu 樹thụ 林lâm 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 念niệm 化hóa 身thân 依y 。 九cửu 前tiền 二nhị 是thị 性tánh 。 後hậu 六lục 是thị 相tương/tướng 。 相tương/tướng 外ngoại 無vô 性tánh 性tánh 外ngoại 無vô 相tướng 。 交giao 徹triệt 真chân 佛Phật 真chân 土thổ/độ 。 是thị 念niệm 第đệ 九cửu 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 十thập 以dĩ 性tánh 融dung 相tương/tướng 相tương 隨tùy 性tánh 融dung 。 令linh 前tiền 九cửu 門môn 合hợp 為vi 一nhất 揆quỹ 。 故cố 德đức 德đức 無vô 盡tận 相tương/tướng 相tương/tướng 無vô 窮cùng 。 塵trần 塵trần 剎sát 滿mãn 猶do 如như 帝đế 網võng 是thị 第đệ 十thập 念niệm 。 重trùng 重trùng 融dung 攝nhiếp 得đắc 後hậu 二nhị 門môn 。 前tiền 皆giai 真chân 實thật 經kinh 。 雖tuy 別biệt 說thuyết 義nghĩa 必tất 該cai 融dung (# 云vân 云vân )# 。 第đệ 三tam 能năng 念niệm 收thu 束thúc 。 略lược 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 緣duyên 境cảnh 正chánh 觀quán 念niệm 佛Phật 門môn 。 若nhược 真chân 若nhược 應ưng 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 皆giai 是thị 境cảnh 故cố 稱xưng 名danh 屬thuộc 口khẩu 。 非phi 真chân 念niệm 故cố 略lược 而nhi 不bất 言ngôn 。 二nhị 攝nhiếp 境cảnh 唯duy 心tâm 念niệm 佛Phật 門môn 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 是thị 心tâm 作tác 佛Phật 。 諸chư 佛Phật 正Chánh 遍Biến 知Tri 海hải 。 從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。 況huống 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 。 三tam 心tâm 境cảnh 俱câu 泯mẫn 念niệm 佛Phật 門môn 。 心tâm 即tức 是thị 佛Phật 心tâm 即tức 非phi 心tâm 。 佛Phật 即tức 是thị 心tâm 佛Phật 亦diệc 非phi 佛Phật 。 非phi 心tâm 非phi 佛Phật 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 故cố 。 無vô 所sở 念niệm 方phương 為vi 真chân 念niệm 。 四tứ 心tâm 境cảnh 無vô 礙ngại 念niệm 佛Phật 門môn 。 双# 照chiếu 事sự 理lý 存tồn 亡vong 無vô 礙ngại 等đẳng 。 真chân 門môn 之chi 寂tịch 寂tịch 何hà 佛Phật 何hà 心tâm 。 鑒giám 事sự 理lý 之chi 明minh 。 明minh 常thường 心tâm 常thường 佛Phật 。 双# 亡vong 正chánh 入nhập 寂tịch 照chiếu 双# 流lưu 。 五ngũ 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 念niệm 佛Phật 門môn 。 理lý 既ký 。 無vô 盡tận 以dĩ 理lý 融dung 事sự 。 事sự 亦diệc 無vô 盡tận 。 故cố 隨tùy 一nhất 門môn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 門môn 融dung 。 斯tư 五ngũ 門môn 以dĩ 為vi 一nhất 致trí 。 即tức 是thị 此thử 中trung 能năng 念niệm 之chi 心tâm 。 與dữ 前tiền 十thập 佛Phật 境cảnh 合hợp 。 非phi 合hợp 非phi 散tán 涉thiệp 入nhập 重trùng 重trùng 難nan 思tư 境cảnh 也dã 。 念niệm 佛Phật 一nhất 門môn 諸chư 教giáo 攸du 讚tán 。 理lý 致trí 深thâm 遠viễn 世thế 多đa 共cộng 行hành 。 故cố 復phục 略lược 敘tự 無vô 厭yếm 繁phồn 說thuyết (# 云vân 云vân )# 。 普phổ 賢hiền 知tri 識thức 疏sớ/sơ 云vân 。 第đệ 一nhất 禮lễ 敬kính 諸chư 佛Phật 。 文văn 三tam 段đoạn 者giả 。 第đệ 一nhất 牒điệp 名danh 由do 心tâm 恭cung 敬kính 。 運vận 於ư 身thân 口khẩu 而nhi 遍biến 禮lễ 故cố 。 除trừ 我ngã 慢mạn 障chướng 起khởi 敬kính 信tín 。 善thiện 勒lặc 那na 三tam 藏tạng 說thuyết 七thất 種chủng 禮lễ 。 今kim 加gia 為vi 十thập 。 謂vị 一nhất 我ngã 慢mạn 禮lễ 。 如như 碓đối 上thượng 下hạ 。 無vô 恭cung 敬kính 心tâm 。 二nhị 唱xướng 和hòa 禮lễ 。 高cao 聲thanh 喧huyên 雜tạp 辭từ 句cú 渾hồn 亂loạn 。 此thử 二nhị 非phi 儀nghi 。 三tam 恭cung 敬kính 禮lễ 。 五ngũ 輪luân 著trước 地địa 。 捧phủng 足túc 殷ân 重trọng 。 四tứ 無vô 相tướng 禮lễ 。 深thâm 入nhập 法pháp 性tánh 。 離ly 能năng 所sở 相tương/tướng 。 五ngũ 起khởi 用dụng 禮lễ 。 雖tuy 無vô 能năng 所sở 普phổ 運vận 身thân 心tâm 。 如như 影ảnh 普phổ 遍biến 禮lễ 不bất 可khả 禮lễ 。 六lục 內nội 觀quán 禮lễ 。 但đãn 禮lễ 身thân 內nội 法Pháp 身thân 真chân 佛Phật 。 不bất 向hướng 外ngoại 求cầu 。 七thất 實thật 相tướng 禮lễ 。 若nhược 內nội 若nhược 外ngoại 。 同đồng 一nhất 實thật 相tướng 。 八bát 大đại 悲bi 禮lễ 。 隨tùy 一nhất 一nhất 禮lễ 普phổ 代đại 眾chúng 生sanh 。 九cửu 總tổng 攝nhiếp 禮lễ 。 攝nhiếp 前tiền 六lục 門môn 以dĩ 為vi 一nhất 。 觀quán 十thập 無vô 盡tận 禮lễ 入nhập 帝đế 網võng 境cảnh 。 若nhược 佛Phật 若nhược 禮lễ 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。

錐trùy 穴huyệt 問vấn 答đáp 云vân 。 問vấn 自tự 未vị 來lai 佛Phật 還hoàn 化hóa 自tự 現hiện 在tại 者giả 。 以dĩ 何hà 文văn 知tri 乎hồ 。 答đáp 纓anh 絡lạc 經kinh 第đệ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 云vân 。 自tự 見kiến 己kỷ 身thân 。 當đương 果quả 諸chư 佛Phật 摩ma 頂đảnh 說thuyết 法Pháp 故cố 。 則tắc 聖thánh 說thuyết 炳bỉnh 然nhiên 可khả 知tri 。 又hựu 既ký 諸chư 經Kinh 云vân 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 拜bái 敬kính 故cố 。 諸chư 罪tội 業nghiệp 滅diệt 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 者giả 何hà 乎hồ 。 問vấn 此thử 他tha 已dĩ 成thành 佛Phật 拜bái 義nghĩa 。 何hà 為vi 自tự 未vị 成thành 佛Phật 乎hồ 。 答đáp 拜bái 他tha 佛Phật 之chi 義nghĩa 非phi 無vô 而nhi 遠viễn 疎sơ 。 所sở 以dĩ 者giả 。 凡phàm 諸chư 佛Phật 為vi 眾chúng 生sanh 說thuyết 佛Phật 德đức 。 意ý 為vi 欲dục 眾chúng 生sanh 自tự 亦diệc 得đắc 彼bỉ 果quả 。 故cố 令linh 修tu 行hành 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 望vọng 自tự 當đương 來lai 所sở 得đắc 之chi 果Quả 德đức 。 為vi 欲dục 得đắc 彼bỉ 不bất 惜tích 身thân 命mạng 修tu 行hành 。 不bất 為vi 得đắc 他tha 佛Phật 果Quả 故cố 修tu 行hành 。 是thị 故cố 正chánh 令linh 吾ngô 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 佛Phật 但đãn 吾ngô 當đương 果quả 已dĩ 成thành 佛Phật 。 非phi 他tha 佛Phật 也dã 。 此thử 義nghĩa 不bất 疑nghi 怪quái 也dã 。 又hựu 他tha 已dĩ 成thành 佛Phật 。 即tức 是thị 自tự 當đương 果quả 佛Phật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 他tha 成thành 佛Phật 時thời 即tức 得đắc 三tam 世thế 佛Phật 平bình 等đẳng 果quả 。 又hựu 吾ngô 當đương 果quả 佛Phật 即tức 是thị 他tha 今kim 成thành 佛Phật 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 吾ngô 得đắc 當đương 果quả 佛Phật 時thời 。 即tức 得đắc 三tam 世thế 佛Phật 平bình 等đẳng 法pháp 。 故cố 如như 是thị 轉chuyển 展triển 更cánh 互hỗ 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 果quả 德đức 。 又hựu 此thử 吾ngô 佛Phật 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 界giới 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 中trung 。 全toàn 全toàn 即tức 作tác 在tại 。 無vô 一nhất 物vật 非phi 吾ngô 體thể 佛Phật 故cố 。 若nhược 能năng 拜bái 自tự 體thể 佛Phật 者giả 。 無vô 物vật 不bất 所sở 拜bái 。 此thử 甚thậm 大đại 要yếu 常thường 可khả 思tư 之chi 。

自tự 體thể 佛Phật 觀quán 論luận 云vân 。 問vấn 何hà 自tự 性tánh 界giới 。 何hà 自tự 體thể 佛Phật 耶da 。 答đáp 無vô 住trụ 自tự 性tánh 界giới 。 實thật 相tướng 自tự 體thể 佛Phật 。 問vấn 此thử 自tự 體thể 佛Phật 何hà 觀quán 耶da 。 以dĩ 偈kệ 答đáp 曰viết 。 諸chư 緣duyên 根căn 本bổn 我ngã 。 一nhất 切thiết 法pháp 源nguyên 心tâm 。 語ngữ 言ngôn 大đại 要yếu 宗tông 。 真chân 實thật 善Thiện 知Tri 識Thức 。 問vấn 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 答đáp 一nhất 切thiết 法pháp 源nguyên 心tâm 。 是thị 自tự 體thể 佛Phật 。 大đại 要yếu 宗tông 。 是thị 自tự 體thể 圓viên 因nhân 。 真chân 實thật 善Thiện 知Tri 識Thức 。 是thị 自tự 體thể 滿mãn 果quả 。 具cụ 三tam 義nghĩa 故cố 我ngã 也dã 。 此thử 即tức 自tự 體thể 佛Phật 也dã 。 問vấn 此thử 佛Phật 果Quả 有hữu 修tu 耶da 。 不bất 修tu 耶da 。 答đáp 不bất 簡giản 修tu 不bất 修tu 。 不bất 擇trạch 情tình 非phi 情tình 。 三tam 世thế 間gian 不bất 動động 故cố 。 問vấn 此thử 佛Phật 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 耶da 。 答đáp 大đại 虛hư 之chi 內nội 諸chư 法pháp 無vô 不bất 大đại 虛hư 。 是thị 故cố 如như 虛hư 空không 化hóa 虛hư 空không 。 是thị 名danh 自tự 體thể 佛Phật 化hóa 也dã (# 一nhất 本bổn 云vân 自tự 體thể 佛Phật 內nội 無vô 不bất 自tự 體thể 佛Phật 者giả 。 是thị 名danh 自tự 體thể 佛Phật 化hóa 耳nhĩ )# 。 問vấn 不bất 知tri 云vân 何hà 語ngữ 言ngôn 乎hồ 。 答đáp 如như 汝nhữ 不bất 知tri 語ngữ 言ngôn 。 此thử 言ngôn 甚thậm 大đại 也dã 。 問vấn 此thử 言ngôn 云vân 何hà 。 答đáp 如như 緣duyên 起khởi 際tế 言ngôn 也dã 。 問vấn 何hà 緣duyên 起khởi 際tế 耶da 。 答đáp 我ngã 心tâm 是thị 動động 。 大đại 虛hư 不bất 動động 。 離ly 動động 不bất 動động 為vi 緣duyên 起khởi 際tế 也dã 。 問vấn 約ước 緣duyên 起khởi 際tế 其kỳ 法pháp 常thường 然nhiên 。 初sơ 修tu 之chi 人nhân 何hà 遊du 其kỳ 心tâm 耶da 。 答đáp 約ước 法pháp 論luận 離ly 修tu 不bất 修tu 也dã 。 試thí 明minh 初sơ 趣thú (# 一nhất 本bổn 云vân 初sơ 起khởi )# 我ngã 心tâm 及cập 我ngã 身thân 令linh 相tương/tướng 語ngữ 言ngôn 也dã 。 謂vị 將tương 心tâm 而nhi 尋tầm 身thân 。 將tương 身thân 而nhi 尋tầm 心tâm 。 心tâm 遍biến 於ư 身thân 。 身thân 遍biến 於ư 心tâm 。 然nhiên 名danh 為vi 語ngữ 言ngôn 也dã 。 問vấn 相tương/tướng 遍biến 故cố 更cánh 無vô 所sở 語ngữ 。 何hà 曰viết 語ngữ 言ngôn 耶da 。 答đáp 心tâm 言ngôn 時thời 言ngôn 以dĩ 外ngoại 無vô 所sở 語ngữ 。 身thân 言ngôn 時thời 言ngôn 以dĩ 外ngoại 無vô 所sở 語ngữ 。 是thị 故cố 無vô 言ngôn 言ngôn 無vô 聞văn 聞văn 也dã 。 問vấn 此thử 但đãn 我ngã 心tâm 我ngã 身thân 。 何hà 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 源nguyên 耶da 。 答đáp 求cầu 我ngã 心tâm 邊biên 際tế 盡tận 法Pháp 界Giới 際tế 。 我ngã 身thân 四tứ 大đại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 問vấn 若nhược 如như 是thị 者giả 。 唯duy 我ngã 身thân 心tâm 。 何hà 云vân 真chân 實thật 善Thiện 知Tri 識Thức 耶da 。 答đáp 法Pháp 界Giới 諸chư 法pháp 無vô 不bất 我ngã 身thân 心tâm 。 皆giai 順thuận 名danh 為vi 善Thiện 知Tri 識Thức 也dã 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 則tắc 無vô 迷mê 悟ngộ 。 別biệt 何hà 名danh 佛Phật 耶da 。 答đáp 有hữu 二nhị 故cố 眾chúng 生sanh 無vô 二nhị 。 故cố 即tức 自tự 體thể 佛Phật 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 為vi 正chánh 觀quán 也dã 。 大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 者giả 。 諸chư 緣duyên 根căn 本bổn 我ngã 佛Phật 寶bảo 。 一nhất 切thiết 法pháp 源nguyên 心tâm 僧Tăng 寶bảo 。 語ngữ 言ngôn 大đại 要yếu 宗tông 法Pháp 寶bảo 。 真chân 實thật 善Thiện 知Tri 識Thức 。 此thử 大đại 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 心tâm 得đắc 人nhân 雖tuy 往vãng 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 決quyết 定định 不bất 疑nghi 畏úy 。 此thử 云vân 自tự 體thể 三Tam 寶Bảo 。 謂vị 身thân 業nghiệp 佛Phật 寶bảo 。 口khẩu 業nghiệp 法Pháp 寶bảo 。 意ý 業nghiệp 僧Tăng 寶bảo 。 佛Phật 者giả 謂vị 緣duyên 合hợp 成thành 故cố 。 法pháp 者giả 一nhất 切thiết 法pháp 湧dũng 出xuất 故cố 。 僧Tăng 者giả 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 此thử 佛Phật 仕sĩ 人nhân 三tam 業nghiệp 袈ca 裟sa 著trước 。 身thân 業nghiệp 五ngũ 條điều 口khẩu 業nghiệp 七thất 條điều 意ý 業nghiệp 九cửu 條điều 。 如như 是thị 三tam 袈ca 裟sa 著trước 一nhất 切thiết 處xứ 。 此thử 佛Phật 仕sĩ 人nhân 不bất 久cửu 窮cùng 。 實thật 法Pháp 界Giới 法pháp 見kiến 也dã 。 復phục 見kiến 見kiến 處xứ 處xứ 三tam 種chủng 世thế 間gian 具cụ 得đắc 也dã 。 故cố 三tam 種chủng 世thế 間gian 無vô 不bất 是thị 也dã 。

具cụ 縛phược 有hữu 情tình (# 至chí )# 隨tùy 義nghĩa 消tiêu 息tức 。 大đại 記ký 云vân 。 具cụ 縛phược 有hữu 情tình 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 未vị 成thành 福phước 智trí 。 以dĩ 何hà 義nghĩa 故cố 。 舊cựu 來lai 成thành 佛Phật 耶da 者giả 。 起khởi 此thử 問vấn 意ý 。 若nhược 約ước 十thập 佛Phật 。 則tắc 法Pháp 界Giới 諸chư 法pháp 無vô 非phi 是thị 佛Phật 。 然nhiên 此thử 今kim 日nhật 我ngã 等đẳng 。 盲manh 冥minh 凡phàm 夫phu 何hà 能năng 。 即tức 是thị 十thập 佛Phật 耶da 。 如như 是thị 難nạn/nan 也dã 。 答đáp 意ý 則tắc 超siêu 情tình 之chi 法pháp 。 反phản 情tình 即tức 是thị 。 若nhược 反phản 情tình 見kiến 法Pháp 界Giới 圓viên 明minh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 煩phiền 惱não 斷đoạn 盡tận 。 福phước 智trí 成thành 竟cánh 。 豈khởi 非phi 佛Phật 耶da 。 如như 是thị 答đáp 也dã 。 凡phàm 如như 是thị 問vấn 答đáp 意ý 者giả 。 寄ký 彼bỉ 三tam 乘thừa 斷đoạn 障chướng 。 成thành 佛Phật 之chi 義nghĩa 。 欲dục 現hiện 一Nhất 乘Thừa 舊cựu 來lai 成thành 佛Phật 也dã 。 問vấn 為vi 是thị 本bổn 來lai 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 耶da 。 為vi 知tri 本bổn 來lai 煩phiền 惱não 不bất 動động 耶da 。 答đáp 知tri 本bổn 來lai 斷đoạn 耳nhĩ 。 以dĩ 覺giác 者giả 不bất 見kiến 夢mộng 人nhân 。 所sở 見kiến 五ngũ 尺xích 鬼quỷ 故cố 。 問vấn 然nhiên 則tắc 違vi 於ư 所sở 引dẫn 經kinh 中trung 。 煩phiền 惱não 法pháp 中trung 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 減giảm 之chi 義nghĩa 耶da 。 答đáp 本bổn 來lai 無vô 故cố 云vân 何hà 見kiến 減giảm 。 真chân 記ký 云vân 。 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 者giả 。 分phần/phân 三tam 剎sát 那na 求cầu 所sở 斷đoạn 障chướng 。 如như 初sơ 剎sát 那na 舉cử 智trí 求cầu 障chướng 。 無vô 非phi 智trí 體thể 不bất 可khả 得đắc 斷đoạn 。 中trung 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 故cố 也dã 。 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 者giả 。 不bất 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 故cố 也dã 。 如như 虛hư 空không 。 如như 是thị 斷đoạn 者giả 。 若nhược 寄ký 位vị 云vân 則tắc 虛hư 空không 者giả 。 無vô 物vật 義nghĩa 故cố 無vô 能năng 所sở 斷đoạn 。 為vi 如như 虛hư 空không 斷đoạn 也dã 。 約ước 一Nhất 乘Thừa 則tắc 虛hư 空không 者giả 。 無vô 側trắc 義nghĩa 故cố 智trí 與dữ 障chướng 體thể 互hỗ 無vô 側trắc 也dã 。 以dĩ 無vô 側trắc 義nghĩa 為vi 如như 虛hư 空không 。 如như 是thị 斷đoạn 耳nhĩ 。

法pháp 記ký 云vân 。 猶do 如như 覺giác 夢mộng 睡thụy 悟ngộ 不bất 同đồng 者giả 。 如như 有hữu 二nhị 人nhân 共cộng 在tại 一nhất 床sàng 。 一nhất 人nhân 初sơ 初sơ 不bất 睡thụy 。 故cố 三tam 時thời 求cầu 夢mộng 。 初sơ 時thời 不bất 得đắc 。 中trung 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 。 其kỳ 一nhất 人nhân 則tắc 竟cánh 夜dạ 睡thụy 。 故cố 三tam 時thời 恆hằng 夢mộng 。 如như 是thị 約ước 一Nhất 乘Thừa 斷đoạn 障chướng 成thành 佛Phật 。 則tắc 全toàn 他tha 為vi 自tự 而nhi 恆hằng 覺giác 。 故cố 初sơ 初sơ 不bất 睡thụy 。 全toàn 自tự 為vi 他tha 而nhi 恆hằng 夢mộng 。 故cố 常thường 常thường 不bất 悟ngộ 。 是thị 故cố 三tam 乘thừa 斷đoạn 障chướng 者giả 。 不bất 及cập 斷đoạn 於ư 未vị 斷đoạn 之chi 處xứ 。 一Nhất 乘Thừa 及cập 斷đoạn 未vị 斷đoạn 之chi 處xứ 。 三tam 乘thừa 之chi 佛Phật 不bất 及cập 斷đoạn 者giả 。 自tự 相tương 續tục 外ngoại 眾chúng 生sanh 之chi 障chướng 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 佛Phật 及cập 斷đoạn 之chi 處xứ 。 是thị 自tự 所sở 證chứng 眾chúng 生sanh 海hải 之chi 障chướng 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 今kim 日nhật 發phát 心tâm 斷đoạn 障chướng 修tu 證chứng 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 不bất 盡tận 門môn 德đức 也dã 。 其kỳ 實thật 道Đạo 理lý 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 者giả 生sanh 佛Phật 既ký 共cộng 一nhất 法pháp 性tánh 床sàng 。 雖tuy 云vân 眾chúng 生sanh 無vô 所sở 缺khuyết 剩thặng 。 雖tuy 云vân 諸chư 佛Phật 無vô 所sở 添# 除trừ 故cố 也dã 。 理lý 理lý 相tương/tướng 即tức 等đẳng 者giả 。 前tiền 三tam 句cú 即tức 門môn 。 後hậu 一nhất 句cú 中trung 門môn 也dã 。 問vấn 理lý 理lý 相tương/tướng 即tức 者giả 二nhị 空không 並tịnh 耶da 。 答đáp 不bất 並tịnh 也dã 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 不bất 相tương 即tức 耶da 。 答đáp 相tương/tướng 即tức 故cố 不bất 並tịnh 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 十thập 佛Phật 普phổ 賢hiền 法Pháp 界Giới 宅trạch 者giả 。 即tức 上thượng 法pháp 性tánh 家gia 。 及cập 法Pháp 界Giới 陀đà 羅la 尼ni 家gia 等đẳng 。 正chánh 約ước 外ngoại 化hóa 而nhi 通thông 內nội 證chứng 也dã 。 其kỳ 餘dư 逆nghịch 順thuận 主chủ 伴bạn 相tương/tướng 成thành 等đẳng 者giả 。 逆nghịch 則tắc 五ngũ 熱nhiệt 眾chúng 鞞bệ 。 順thuận 則tắc 十thập 度độ 正chánh 行hạnh 等đẳng 也dã 。 以dĩ 此thử 為vi 首thủ 。 通thông 取thủ 一nhất 切thiết 無vô 盡tận 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 准chuẩn 例lệ 。 相tương/tướng 攝nhiếp 隨tùy 義nghĩa 消tiêu 息tức 欲dục 觀quán 緣duyên 起khởi (# 至chí )# 逗đậu 留lưu 全toàn 別biệt 。 大đại 記ký 云vân 。 若nhược 欲dục 觀quán 緣duyên 起khởi 乃nãi 至chí 數sổ 十thập 錢tiền 者giả 。 開khai 宗tông 云vân 。 數sổ 十thập 錢tiền 法pháp 治trị 執chấp 。 著trước 病bệnh 之chi 第đệ 一nhất 藥dược 成thành 無vô 礙ngại 德đức 之chi 最tối 勝thắng 門môn 也dã 。 解giải 云vân 。 若nhược 得đắc 體thể 達đạt 此thử 數số 錢tiền 之chi 法pháp 者giả 。 於ư 諸chư 境cảnh 界giới 。 日nhật 用dụng 之chi 中trung 。 隨tùy 所sở 聞văn 見kiến 。 不bất 取thủ 不bất 著trước 。 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 見kiến 一nhất 切thiết 佛Phật 。 聞văn 一nhất 切thiết 法pháp 。 起khởi 心tâm 動động 念niệm 。 舉cử 足túc 下hạ 足túc 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 無vô 非phi 究cứu 竟cánh 滿mãn 足túc 佛Phật 事sự 。 故cố 云vân 治trị 病bệnh 之chi 第đệ 一nhất 藥dược 成thành 德đức 之chi 最tối 勝thắng 門môn 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 雲vân 華hoa 尊tôn 者giả 曰viết 。 有hữu 一nhất 樓lâu 觀quán 。 內nội 莊trang 一Nhất 乘Thừa 外ngoại 嚴nghiêm 三tam 乘thừa 。 此thử 中trung 有hữu 門môn 。 名danh 曰viết 覺giác 門môn 。 向hướng 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 纏triền 縛phược 以dĩ 障chướng 此thử 門môn 。 由do 如như 是thị 故cố 。 不bất 見kiến 一Nhất 乘Thừa 珍trân 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 是thị 故cố 天thiên 親thân 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 六lục 相tương/tướng 鑰thược 匙thi 示thị 開khai 此thử 門môn 。 而nhi 天Thiên 竺Trúc 人nhân 未vị 解giải 六lục 相tương/tướng 。 故cố 以dĩ 其kỳ 所sở 習tập 悉tất 曇đàm 章chương 總tổng 持trì 之chi 法Pháp 。 而nhi 誨hối 示thị 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。 東đông 土thổ/độ 之chi 人nhân 又hựu 不bất 解giải 其kỳ 悉tất 曇đàm 章chương 。 總tổng 持trì 之chi 法Pháp 。 是thị 故cố 雲vân 華hoa 尊tôn 者giả 。 以dĩ 其kỳ 所sở 習tập 教giáo 錢tiền 之chi 法pháp 而nhi 指chỉ 示thị 也dã 。 問vấn 此thử 悉tất 曇đàm 章chương 及cập 數số 錢tiền 之chi 喻dụ 。 於ư 聖thánh 教giáo 中trung 有hữu 耶da 無vô 耶da 。 答đáp 有hữu 之chi 也dã 。 謂vị 悉tất 曇đàm 之chi 喻dụ 十Thập 地Địa 品phẩm 中trung 說thuyết 之chi 數số 法pháp 之chi 喻dụ 。 第đệ 四tứ 會hội 精tinh 進tấn 林lâm 菩Bồ 薩Tát 頌tụng 曰viết 。 比tỉ 如như 算toán 數số 法pháp 增tăng 一nhất 至chí 無vô 量lượng 數số 。 法pháp 無vô 體thể 性tánh 智trí 惠huệ 故cố 差sai 別biệt 。 問vấn 此thử 錢tiền 之chi 中trung 。 何hà 是thị 遍biến 計kế 。 何hà 是thị 因nhân 緣duyên 耶da 。 答đáp 如như 是thị 十thập 錢tiền 第đệ 一nhất 第đệ 二nhị 乃nãi 至chí 。 第đệ 十thập 皆giai 有hữu 自tự 性tánh 故cố 。 取thủ 一nhất 則tắc 無vô 一nhất 取thủ 二nhị 則tắc 無vô 二nhị 等đẳng 者giả 。 是thị 遍biến 計kế 錢tiền 也dã 。 因nhân 緣duyên 錢tiền 者giả 。 此thử 一nhất 錢tiền 位vị 具cụ 中trung 即tức 。 故cố 若nhược 無vô 餘dư 九cửu 即tức 此thử 一nhất 錢tiền 。 亦diệc 不bất 得đắc 成thành 。 是thị 故cố 此thử 一nhất 錢tiền 即tức 是thị 無vô 盡tận 之chi 一nhất 也dã 。

問vấn 以dĩ 此thử 十thập 錢tiền 之chi 喻dụ 初sơ 導đạo 童đồng 蒙mông 方phương 便tiện 云vân 何hà 。 答đáp 和hòa 尚thượng 告cáo 童đồng 蒙mông 曰viết 。 汝nhữ 先tiên 竪thụ 列liệt 十thập 錢tiền 。 其kỳ 人nhân 應ưng 命mạng 竪thụ 列liệt 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 此thử 十thập 錢tiền 為vi 是thị 自tự 性tánh 十thập 耶da 。 為vi 是thị 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 十thập 耶da 。 其kỳ 人nhân 白bạch 云vân 。 此thử 錢tiền 實thật 是thị 自tự 性tánh 十thập 也dã 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 此thử 十thập 乃nãi 是thị 緣duyên 成thành 十thập 。 故cố 一nhất 一nhất 具cụ 十thập 耳nhĩ 。 然nhiên 其kỳ 迷mê 人nhân 未vị 會hội 此thử 意ý 。 和hòa 尚thượng 告cáo 曰viết 。 若nhược 此thử 十thập 錢tiền 悉tất 是thị 自tự 性tánh 十thập 箇cá 錢tiền 者giả 。 汝nhữ 當đương 數số 之chi 。 迷mê 人nhân 應ưng 命mạng 數số 其kỳ 錢tiền 云vân 。 一nhất 二nhị 乃nãi 至chí 十thập 也dã 。

爾nhĩ 時thời 和hòa 尚thượng 去khứ 卻khước 第đệ 一nhất 一nhất 錢tiền 。 問vấn 有hữu 幾kỷ 耶da 。 白bạch 云vân 只chỉ 有hữu 九cửu 耳nhĩ 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 汝nhữ 可khả 更cánh 數số 。 其kỳ 人nhân 數số 云vân 。 一nhất 二nhị 乃nãi 至chí 九cửu 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 汝nhữ 前tiền 既ký 云vân 。 此thử 十thập 定định 是thị 自tự 性tánh 之chi 十thập 。 何hà 故cố 汝nhữ 令linh 以dĩ 前tiền 第đệ 二nhị 為vi 第đệ 一nhất 。 乃nãi 至chí 前tiền 十thập 為vi 九cửu 耶da 。 白bạch 云vân 。 由do 和hòa 尚thượng 去khứ 卻khước 一nhất 錢tiền 故cố 爾nhĩ 。 於ư 是thị 和hòa 尚thượng 還hoàn 置trí 一nhất 錢tiền 。 問vấn 有hữu 幾kỷ 何hà 。 答đáp 有hữu 十thập 也dã 。 和hòa 尚thượng 曰viết 。 汝nhữ 應ưng 復phục 數số 。 彼bỉ 人nhân 承thừa 命mệnh 復phục 數số 之chi 云vân 。 一nhất 二nhị 乃nãi 至chí 十thập 白bạch 云vân 。 和hòa 尚thượng 去khứ 卻khước 一nhất 錢tiền 時thời 。 以dĩ 第đệ 二nhị 為vi 第đệ 一nhất 等đẳng 。 和hòa 尚thượng 還hoàn 置trí 一nhất 錢tiền 。 亦diệc 得đắc 復phục 以dĩ 第đệ 一nhất 為vi 第đệ 二nhị 等đẳng 。 然nhiên 則tắc 非phi 自tự 性tánh 十thập 應ưng 。 是thị 由do 一nhất 有hữu 十thập 由do 十thập 有hữu 一nhất 。 是thị 故cố 一nhất 一nhất 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 耳nhĩ 。

法pháp 融dung 云vân 。 一nhất 者giả 向hướng 上thượng 來lai 者giả 。 一nhất 云vân 。 此thử 門môn 初sơ 錢tiền 但đãn 有hữu 去khứ 義nghĩa 無vô 來lai 義nghĩa 。 第đệ 十thập 錢tiền 中trung 但đãn 有hữu 來lai 義nghĩa 無vô 去khứ 義nghĩa 。 一nhất 云vân 。 反phản 此thử 也dã 。 謂vị 初sơ 錢tiền 有hữu 力lực 將tương 十thập 錢tiền 來lai 故cố 云vân 來lai 。 第đệ 十thập 錢tiền 有hữu 力lực 將tương 十thập 錢tiền 云vân 故cố 云vân 去khứ 也dã 。 本bổn 數số 者giả 。 問vấn 本bổn 一nhất 與dữ 本bổn 數số 何hà 別biệt 。 答đáp 位vị 不bất 授thọ 時thời 呼hô 一nhất 則tắc 十thập 皆giai 應ưng 云vân 。 吾ngô 亦diệc 一nhất 。 吾ngô 亦diệc 一nhất 故cố 授thọ 第đệ 一nhất 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 等đẳng 位vị 時thời 。 以dĩ 第đệ 一nhất 之chi 一nhất 本bổn 是thị 一nhất 。 故cố 授thọ 第đệ 一nhất 位vị 。 故cố 云vân 本bổn 數số 一nhất 也dã 。 又hựu 以dĩ 數sổ 十thập 之chi 初sơ 一nhất 故cố 云vân 本bổn 一nhất 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 一nhất 者giả 一nhất 乃nãi 至chí 即tức 是thị 本bổn 數số 者giả 。 問vấn 何hà 知tri 初sơ 一nhất 受thọ 本bổn 法pháp 名danh 耶da 。 答đáp 佛Phật 自tự 證chứng 法pháp 離ly 一nhất 二nhị 詮thuyên 。 而nhi 不bất 守thủ 自tự 性tánh 隨tùy 緣duyên 成thành 時thời 。 若nhược 呼hô 一nhất 則tắc 全toàn 法Pháp 界Giới 是thị 一nhất 也dã 。 既ký 授thọ 位vị 云vân 。 一nhất 也dã 二nhị 也dã 乃nãi 至chí 十thập 也dã 。 故cố 云vân 。 初sơ 一nhất 得đắc 受thọ 稱xưng 本bổn 法pháp 名danh 也dã 。 問vấn 既ký 橫hoạnh/hoành 列liệt 十thập 錢tiền 。 隨tùy 我ngã 所sở 舉cử 為vi 初sơ 而nhi 數số 。 故cố 十thập 皆giai 本bổn 數số 耶da 。 答đáp 既ký 隨tùy 所sở 舉cử 為vi 初sơ 而nhi 數số 。 方phương 為vi 本bổn 數số 。 由do 隨tùy 所sở 舉cử 次thứ 第đệ 受thọ 二nhị 三tam 等đẳng 名danh 。 故cố 是thị 末mạt 數số 也dã 。 問vấn 若nhược 此thử 和hòa 尚thượng 。 以dĩ 一nhất 為vi 本bổn 。 則tắc 經kinh 中trung 比tỉ 如như 數số 法pháp 。 十thập 皆giai 悉tất 是thị 本bổn 數số 之chi 文văn 如như 何hà 通thông 耶da 。 答đáp 是thị 一nhất 之chi 十thập 故cố 舉cử 十thập 耳nhĩ 。 是thị 故cố 一nhất 之chi 十thập 。 故cố 十thập 皆giai 是thị 一nhất 。 故cố 云vân 皆giai 悉tất 是thị 本bổn 數số 也dã 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 應ưng 是thị 十thập 皆giai 本bổn 數số 何hà 不bất 爾nhĩ 耶da 。 答đáp 授thọ 其kỳ 位vị 時thời 。 既ký 云vân 二nhị 三tam 等đẳng 。 故cố 唯duy 初sơ 一nhất 是thị 本bổn 數số 也dã 。 然nhiên 而nhi 其kỳ 十thập 是thị 一nhất 之chi 十thập 。 故cố 皆giai 是thị 本bổn 數số 也dã 。 法pháp 融dung 云vân 。 即tức 生sanh 不bất 生sanh 等đẳng 者giả 。 即tức 生sanh 者giả 無vô 明minh 因nhân 緣duyên 行hành 果quả 生sanh 。 故cố 即tức 生sanh 也dã 。 生sanh 縛phược 說thuyết 者giả 不bất 生sanh 也dã 。 不bất 生sanh 生sanh 者giả 。 無vô 明minh 滅diệt 故cố 。 行hành 滅diệt 則tắc 不bất 生sanh 也dã 。 滅diệt 縛phược 說thuyết 者giả 生sanh 也dã 。 不bất 住trụ 義nghĩa 者giả 。 且thả 約ước 一nhất 塵trần 不bất 住trụ 於ư 自tự 位vị 。 盡tận 於ư 法Pháp 界Giới 。 約ước 約ước 皆giai 然nhiên 故cố 也dã 。 中trung 道đạo 義nghĩa 者giả 隨tùy 舉cử 無vô 側trắc 故cố 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 不bất 自tự 在tại 者giả 自tự 已dĩ 空không 義nghĩa 也dã 。 即tức 生sanh 不bất 生sanh 不bất 生sanh 生sanh 者giả 含hàm 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 生sanh 不bất 生sanh 者giả 無vô 生sanh 佛Phật 法Pháp 之chi 證chứng 分phần/phân 也dã 。 不bất 生sanh 生sanh 者giả 緣duyên 起khởi 分phần/phân 也dã 。 二nhị 就tựu 緣duyên 起khởi 分phần/phân 不bất 生sanh 者giả 。 緣duyên 起khởi 觀quán 無vô 力lực 無vô 生sanh 故cố 。 生sanh 者giả 因nhân 緣duyên 觀quán 有hữu 力lực 有hữu 生sanh 故cố 。 龍long 樹thụ 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 等đẳng 者giả 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 初sơ 三tam 句cú 同đồng 教giáo 。 後hậu 一nhất 句cú 別biệt 教giáo 也dã 。 一nhất 云vân 。 即tức 是thị 空không 者giả 緣duyên 起khởi 觀quán 。 是thị 假giả 名danh 者giả 因nhân 緣duyên 觀quán 。 中trung 道đạo 義nghĩa 者giả 性tánh 起khởi 觀quán 也dã 。 法pháp 融dung 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 者giả 。 此thử 十thập 錢tiền 中trung 每mỗi 一nhất 一nhất 錢tiền 隨tùy 舉cử 。 無vô 側trắc 不bất 可khả 標tiêu 指chỉ 故cố 也dã 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 者giả 。 二nhị 不bất 守thủ 性tánh 三tam 四tứ 及cập 十thập 亦diệc 不bất 守thủ 自tự 成thành 一nhất 之chi 體thể 。 故cố 云vân 隨tùy 緣duyên 。 故cố 云vân 不bất 住trụ 也dã 。 以dĩ 一nhất 事sự 辨biện 一nhất 多đa 者giả 。 由do 一nhất 有hữu 十thập 。 故cố 若nhược 取thủ 其kỳ 一nhất 則tắc 二nhị 三tam 乃nãi 至chí 十thập 皆giai 不bất 成thành 。 故cố 呼hô 一nhất 之chi 時thời 十thập 皆giai 口khẩu 許hứa 。 吾ngô 亦diệc 一nhất 吾ngô 亦diệc 一nhất 也dã 。 以dĩ 一nhất 之chi 多đa 故cố 云vân 辨biện 一nhất 多đa 。 故cố 即tức 盡tận 也dã 。 以dĩ 異dị 事sự 辨biện 一nhất 多đa 等đẳng 者giả 。 呼hô 二nhị 之chi 時thời 十thập 皆giai 口khẩu 許hứa 。 我ngã 是thị 二nhị 等đẳng 。 故cố 云vân 。 以dĩ 異dị 事sự 辨biện 一nhất 多đa 故cố 不bất 盡tận 也dã 。 謂vị 以dĩ 二nhị 盡tận 十thập 以dĩ 三tam 盡tận 十thập 。 乃nãi 至chí 以dĩ 十thập 盡tận 十thập 。 皆giai 初sơ 一nhất 錢tiền 之chi 不bất 盡tận 德đức 也dã 。 問vấn 以dĩ 二nhị 事sự 辨biện 二nhị 多đa 者giả 。 是thị 第đệ 二nhị 錢tiền 之chi 盡tận 也dã 。 此thử 第đệ 二nhị 之chi 不bất 盡tận 何hà 耶da 。 答đáp 以dĩ 一nhất 事sự 辨biện 一nhất 多đa 。 以dĩ 三tam 事sự 辨biện 三tam 多đa 等đẳng 。 皆giai 是thị 第đệ 二nhị 之chi 不bất 盡tận 也dã 。 問vấn 藏tạng 師sư 所sở 云vân 。 一nhất 中trung 十thập 故cố 盡tận 之chi 一nhất 。 與dữ 十thập 中trung 一nhất 故cố 不bất 盡tận 之chi 一nhất 何hà 別biệt 。 答đáp 同đồng 也dã 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 十thập 中trung 一nhất 則tắc 不bất 盡tận 耶da 。 答đáp 一nhất 中trung 具cụ 十thập 。 故cố 云vân 一nhất 中trung 十thập 故cố 盡tận 也dã 。 具cụ 十thập 之chi 一nhất 但đãn 為vi 第đệ 一nhất 之chi 一nhất 而nhi 盡tận 十thập 。 不bất 為vi 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 而nhi 盡tận 十thập 。 故cố 云vân 十thập 中trung 一nhất 故cố 不bất 盡tận 也dã 。 謂vị 一nhất 中trung 十thập 之chi 一nhất 者giả 。 具cụ 二nhị 具cụ 三tam 乃nãi 至chí 具cụ 十thập 之chi 一nhất 也dã 。 十thập 中trung 一nhất 之chi 一nhất 者giả 。 不bất 能năng 為vi 二nhị 攝nhiếp 十thập 。 不bất 能năng 為vi 三tam 攝nhiếp 十thập 。 乃nãi 至chí 不bất 能năng 。 為vi 十thập 攝nhiếp 十thập 之chi 一nhất 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 問vấn 以dĩ 一nhất 事sự 辨biện 一nhất 多đa 者giả 通thông 十thập 錢tiền 耶da 。 答đáp 爾nhĩ 也dã 。 謂vị 約ước 錢tiền 體thể 故cố 又hựu 隨tùy 位vị 云vân 。 以dĩ 二nhị 事sự 辨biện 二nhị 之chi 多đa 等đẳng 。 亦diệc 得đắc 餘dư 門môn 例lệ 爾nhĩ 。 謂vị 約ước 錢tiền 位vị 故cố 。 此thử 中trung 約ước 錢tiền 體thể 云vân 也dã 。 此thử 中trung 以dĩ 異dị 事sự 等đẳng 者giả 。 令linh 遍biến 計kế 人nhân 習tập 因nhân 緣duyên 。 故cố 約ước 列liệt 位vị 之chi 離ly 垢cấu 等đẳng 異dị 事sự 。 若nhược 令linh 因nhân 緣duyên 人nhân 習tập 緣duyên 起khởi 。 則tắc 以dĩ 一nhất 一nhất 具cụ 十thập 。 故cố 約ước 其kỳ 歡hoan 喜hỷ 所sở 具cụ 。 十thập 中trung 離ly 垢cấu 等đẳng 為vi 異dị 事sự 耳nhĩ 。 不bất 約ước 列liệt 位vị 之chi 離ly 垢cấu 等đẳng 也dã 。 故cố 下hạ 又hựu 釋thích 中trung 約ước 一nhất 門môn 辨biện 盡tận 不bất 盡tận 。 是thị 故cố 約ước 初sơ 義nghĩa 則tắc 不bất 能năng 盡tận 。 故cố 不bất 盡tận 也dã 。 約ước 後hậu 義nghĩa 則tắc 以dĩ 無vô 盡tận 故cố 不bất 盡tận 也dã 。 問vấn 何hà 知tri 以dĩ 異dị 事sự 者giả 。 但đãn 是thị 歡hoan 喜hỷ 所sở 具cụ 離ly 垢cấu 等đẳng 耳nhĩ 。 非phi 列liệt 位vị 之chi 離ly 垢cấu 耶da 。 答đáp 藏tạng 師sư 云vân 。 為vi 但đãn 攝nhiếp 自tự 一nhất 門môn 無vô 盡tận 耶da 。 為vi 亦diệc 攝nhiếp 餘dư 異dị 門môn 無vô 盡tận 耶da 。 答đáp 或hoặc 俱câu 攝nhiếp 或hoặc 但đãn 攝nhiếp 自tự 一nhất 門môn 無vô 盡tận 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 無vô 自tự 一nhất 門môn 無vô 盡tận 。 餘dư 一nhất 切thiết 門môn 中trung 無vô 盡tận 。 皆giai 悉tất 不bất 成thành 。 是thị 故cố 初sơ 門môn 同đồng 體thể 。 即tức 攝nhiếp 同đồng 異dị 二nhị 門môn 中trung 無vô 盡tận 。 無vô 盡tận 窮cùng 其kỳ 圓viên 極cực 法Pháp 界Giới 。 無vô 不bất 攝nhiếp 盡tận (# 已dĩ 上thượng )# 。 古cổ 德đức 云vân 。 餘dư 異dị 門môn 者giả 。 上thượng 云vân 一nhất 門môn 中trung 既ký 有hữu 十thập 。 然nhiên 此thử 十thập 復phục 自tự 相tương/tướng 即tức 入nhập 。 重trùng 重trùng 成thành 無vô 盡tận 也dã 。 是thị 故cố 約ước 自tự 所sở 攝nhiếp 為vi 餘dư 異dị 門môn 。 故cố 知tri 。 非phi 是thị 列liệt 位vị 之chi 離ly 垢cấu 也dã 。

法pháp 記ký 云vân 。 又hựu 一nhất 事sự 中trung 義nghĩa 不bất 相tương 是thị 即tức 是thị 多đa 等đẳng 者giả 。 有hữu 云vân 。 此thử 是thị 此thử 中trung 盡tận 不bất 盡tận 義nghĩa 也dã 。 然nhiên 重trọng/trùng 釋thích 初sơ 盡tận 句cú 中trung 一nhất 多đa 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 四tứ 句cú 護hộ 過quá 等đẳng 者giả 。 問vấn 若nhược 執chấp 為vi 一nhất 。 有hữu 何hà 過quá 耶da 。 答đáp 斷đoạn 常thường 過quá 也dã 。 謂vị 有hữu 十thập 方phương 有hữu 一nhất 無vô 十thập 。 謂vị 一nhất 是thị 斷đoạn 也dã 。 無vô 十thập 而nhi 執chấp 一nhất 故cố 是thị 常thường 也dã 。 去khứ 非phi 者giả 。 問vấn 一nhất 耶da 。 答đáp 不phủ 也dã 。 一nhất 即tức 十thập 故cố 。 問vấn 十thập 耶da 。 答đáp 不phủ 也dã 。 十thập 即tức 一nhất 故cố 。 亦diệc 一nhất 亦diệc 十thập 耶da 。 不phủ 也dã 。 離ly 相tương 違vi 故cố 。 非phi 一nhất 非phi 十thập 耶da 。 不phủ 也dã 。 離ly 戲hí 論luận 故cố 。 現hiện 德đức 者giả 一nhất 耶da 。 是thị 也dã 。 十thập 即tức 一nhất 故cố 。 十thập 耶da 。 是thị 也dã 。 一nhất 即tức 十thập 故cố 。 亦diệc 一nhất 亦diệc 十thập 耶da 。 是thị 也dã 。 双# 存tồn 無vô 礙ngại 故cố 。 非phi 一nhất 非phi 十thập 耶da 。 是thị 也dã 。 絕tuyệt 待đãi 離ly 相tương/tướng 故cố 異dị 事sự 亦diệc 准chuẩn 同đồng 者giả 。 如như 第đệ 一nhất 錢tiền 論luận 盡tận 不bất 盡tận 。 及cập 以dĩ 四tứ 句cú 護hộ 過quá 等đẳng 。 第đệ 二nhị 錢tiền 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 准chuẩn 知tri 也dã 。 須tu 者giả 緣duyên 成thành 義nghĩa 者giả 。 或hoặc 處xứ 云vân 。 緣duyên 者giả 須tu 義nghĩa 。 須tu 者giả 無vô 他tha 義nghĩa 。 或hoặc 處xứ 云vân 。 須tu 者giả 緣duyên 義nghĩa 。 緣duyên 者giả 無vô 他tha 義nghĩa 也dã 。 一nhất 者giả 向hướng 上thượng 去khứ 。 二nhị 者giả 向hướng 下hạ 來lai 者giả 。 唯duy 初sơ 一nhất 錢tiền 舉cử 體thể 為vi 二nhị 。 乃nãi 至chí 為vi 十thập 。 故cố 云vân 向hướng 去khứ 耳nhĩ 。 非phi 約ước 將tương 去khứ 云vân 去khứ 也dã 。 從tùng 十thập 向hướng 一nhất 舉cử 體thể 而nhi 來lai 。 故cố 云vân 來lai 耳nhĩ 。 非phi 約ước 將tương 來lai 云vân 來lai 也dã 。 謂vị 此thử 即tức 門môn 。 是thị 形hình 奪đoạt 門môn 。 故cố 約ước 其kỳ 自tự 體thể 去khứ 來lai 之chi 義nghĩa 云vân 去khứ 來lai 耳nhĩ 。 前tiền 中trung 門môn 是thị 相tương 順thuận 義nghĩa 故cố 約ước 將tương 來lai 。 將tương 去khứ 之chi 義nghĩa 云vân 來lai 去khứ 也dã 。 自tự 位vị 不bất 動động 而nhi 恆hằng 來lai 去khứ 者giả 。 問vấn 前tiền 中trung 門môn 則tắc 是thị 力lực 門môn 。 故cố 可khả 云vân 不bất 動động 。 此thử 即tức 門môn 者giả 是thị 體thể 門môn 。 故cố 位vị 動động 門môn 也dã 。 何hà 云vân 自tự 位vị 不bất 動động 耶da 。 答đáp 雖tuy 云vân 一nhất 即tức 二nhị 。 一nhất 即tức 三tam 乃nãi 至chí 一nhất 即tức 十thập 。 而nhi 不bất 捨xả 一nhất 名danh 至chí 第đệ 十thập 錢tiền 。 故cố 云vân 。 自tự 位vị 不bất 動động 而nhi 來lai 去khứ 也dã 。

大đại 記ký 云vân 。 來lai 去khứ 者giả 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 。 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 不bất 動động 者giả 向hướng 本bổn 義nghĩa 。 即tức 是thị 緣duyên 起khởi 義nghĩa 者giả 。 藏tạng 師sư 云vân 。 去khứ 來lai 不bất 動động 即tức 一nhất 物vật 故cố (# 已dĩ 上thượng )# 。 各các 現hiện 一nhất 義nghĩa 故cố 亦diệc 互hỗ 許hứa 也dã 。 平bình 等đẳng 不bất 起khởi 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 故cố 云vân 向hướng 本bổn 義nghĩa 即tức 是thị 緣duyên 起khởi 義nghĩa 也dã 。

法pháp 融dung 記ký 云vân 。 因nhân 緣duyên 相tương 望vọng 等đẳng 者giả 。 因nhân 緣duyên 錢tiền 者giả 。 一nhất 一nhất 相tương/tướng 資tư 有hữu 力lực 。 能năng 生sanh 之chi 全toàn 力lực 而nhi 成thành 十thập 錢tiền 。 緣duyên 起khởi 錢tiền 者giả 資tư 無vô 力lực 。 無vô 生sanh 之chi 空không 力lực 而nhi 有hữu 十thập 錢tiền 。 若nhược 不bất 資tư 無vô 力lực 。 無vô 生sanh 之chi 空không 力lực 則tắc 不bất 立lập 。 故cố 緣duyên 散tán 即tức 無vô 緣duyên 。 集tập 即tức 有hữu 性tánh 。 起khởi 錢tiền 者giả 自tự 體thể 空không 。 故cố 緣duyên 集tập 緣duyên 散tán 。 不bất 增tăng 減giảm 也dã 。 六lục 記ký 云vân 。 且thả 依y 遍biến 計kế 事sự 錢tiền 。 現hiện 示thị 依y 他tha 因nhân 緣duyên 緣duyên 起khởi 錢tiền 也dã 。 亦diệc 可khả 依y 指chỉ 示thị 緣duyên 生sanh 等đẳng 者giả 。 初sơ 節tiết 則tắc 依y 遍biến 計kế 錢tiền 。 現hiện 示thị 因nhân 緣duyên 緣duyên 起khởi 錢tiền 。 故cố 不bất 以dĩ 錢tiền 為ví 喻dụ 也dã 。 謂vị 如như 三tam 性tánh 次thứ 第đệ 。 依y 遍biến 計kế 事sự 現hiện 依y 他tha 法pháp 。 約ước 依y 他tha 法pháp 現hiện 因nhân 緣duyên 緣duyên 起khởi 等đẳng 也dã 。 後hậu 節tiết 意ý 則tắc 以dĩ 錢tiền 為vi 詮thuyên 也dã 。 一nhất 云vân 。 初sơ 復phục 次thứ 從tùng 淺thiển 現hiện 深thâm 。 如như 文văn 可khả 知tri 。 亦diệc 可khả 依y 下hạ 。 所sở 以dĩ 明minh 此thử 數số 法pháp 者giả 。 欲dục 解giải 迷mê 愚ngu 故cố 重trọng/trùng 釋thích 云vân 。 直trực 指chỉ 示thị 緣duyên 生sanh 之chi 法pháp 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 離ly 名danh 相tướng 故cố 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 且thả 依y 執chấp 遍biến 計kế 物vật 迷mê 。 緣duyên 起khởi 法pháp 者giả 之chi 所sở 解giải 十thập 錢tiền 。 以dĩ 現hiện 數số 法pháp 與dữ 上thượng 所sở 明minh 。 離ly 相tương/tướng 之chi 法pháp 逗đậu 留lưu 全toàn 別biệt 。 謂vị 且thả 此thử 世thế 俗tục 所sở 知tri 數số 錢tiền 之chi 法pháp 。 尚thượng 能năng 如như 是thị 。 甚thậm 深thâm 玄huyền 妙diệu 況huống 彼bỉ 聖thánh 智trí 所sở 證chứng 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 相tương/tướng 之chi 法pháp 乎hồ 。 如như 是thị 現hiện 也dã 。 但đãn 依y 字tự 在tại 前tiền 。 故cố 文văn 相tương/tướng 稍sảo 似tự 隱ẩn 耳nhĩ 。 逗đậu 留lưu 者giả 事sự 由do 也dã 。

南nam 岳nhạc 觀quán 公công 記ký 云vân 。 錢tiền 有hữu 七thất 重trùng 。 謂vị 遍biến 計kế 。 依y 他tha 。 因nhân 緣duyên 。 緣duyên 起khởi 。 性tánh 起khởi 。 無vô 住trụ 。 實thật 相tướng 也dã 。 一nhất 遍biến 計kế 錢tiền 有hữu 二nhị 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 所sở 見kiến 也dã 。 凡phàm 夫phu 但đãn 見kiến 此thử 錢tiền 方phương 圓viên 之chi 相tướng 。 不bất 見kiến 四tứ 大đại 。 四tứ 塵trần 之chi 所sở 合hợp 成thành 。 亦diệc 但đãn 見kiến 一nhất 非phi 二nhị 非phi 三tam 等đẳng 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 終chung 不bất 見kiến 錢tiền 無vô 自tự 性tánh 。 二Nhị 乘Thừa 漸tiệm 見kiến 假giả 集tập 空không 相tướng 。 此thử 亦diệc 猶do 為vi 遍biến 計kế 錢tiền 耳nhĩ 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 見kiến 四tứ 相tương/tướng 。 而nhi 未vị 得đắc 解giải 法pháp 空không 理lý 。 故cố 此thử 上thượng 並tịnh 名danh 遍biến 計kế 錢tiền 也dã 。 三tam 乘thừa 之chi 人nhân 方phương 解giải 此thử 錢tiền 。 依y 他tha 因nhân 緣duyên 而nhi 起khởi 。 起khởi 時thời 無vô 生sanh 故cố 名danh 依y 他tha 。 而nhi 未vị 解giải 因nhân 緣duyên 親thân 疎sơ 無vô 二nhị 。 就tựu 一Nhất 乘Thừa 中trung 明minh 此thử 因nhân 緣duyên 。 無vô 親thân 疎sơ 故cố 名danh 因nhân 緣duyên 錢tiền 。 然nhiên 從tùng 前tiền 病bệnh 治trị 。 其kỳ 病bệnh 故cố 名danh 因nhân 緣duyên 耳nhĩ 。 三tam 乘thừa 分phần/phân 說thuyết 無vô 親thân 疎sơ 義nghĩa 。 然nhiên 今kim 直trực 明minh 一Nhất 乘Thừa 親thân 疎sơ 無vô 二nhị 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 猶do 此thử 門môn 但đãn 明minh 緣duyên 起khởi 現hiện 前tiền 有hữu 力lực 生sanh 果quả 義nghĩa 耳nhĩ 。 次thứ 現hiện 緣duyên 起khởi 無vô 性tánh 空không 平bình 等đẳng 義nghĩa 。 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 錢tiền 。 是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 平bình 等đẳng 不bất 起khởi 故cố 名danh 緣duyên 起khởi 。 次thứ 明minh 空không 有hữu 不bất 二nhị 混hỗn 為vi 一nhất 體thể 。 自tự 體thể 空không 義nghĩa 故cố 名danh 性tánh 起khởi 觀quán 。 此thử 等đẳng 多đa 約ước 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 十thập 番phiên 觀quán 立lập 。 是thị 故cố 或hoặc 云vân 順thuận 三tam 乘thừa 義nghĩa 。 問vấn 於ư 上thượng 三tam 門môn 有hữu 何hà 勝thắng 處xứ 。 復phục 說thuyết 無vô 住trụ 實thật 相tướng 等đẳng 耶da 。 答đáp 更cánh 亦diệc 有hữu 勝thắng 。 謂vị 論luận 無vô 住trụ 時thời 語ngữ 空không 即tức 足túc 。 不bất 加gia 有hữu 語ngữ 。 語ngữ 有hữu 亦diệc 爾nhĩ 。 語ngữ 其kỳ 一nhất 尺xích 即tức 滿mãn 足túc 法pháp 。 不bất 加gia 餘dư 語ngữ 。 據cứ 據cứ 即tức 足túc 。 性tánh 性tánh 並tịnh 圓viên 不bất 改cải 本bổn 位vị 。 以dĩ 令linh 滿mãn 不bất 轉chuyển 前tiền 。 名danh 而nhi 使sử 圓viên 不bất 布bố 俠hiệp 。 而nhi 令linh 寬khoan 不bất 崇sùng 。 卑ty 而nhi 令linh 高cao 。 故cố 古cổ 人nhân 云vân 。 無vô 住trụ 者giả 不bất 動động 之chi 異dị 名danh 也dã 。 實thật 相tướng 者giả 初sơ 入nhập 無vô 名danh 真chân 源nguyên 之chi 門môn 。 終chung 消tiêu 緣duyên 起khởi 究cứu 竟cánh 之chi 際tế 。 解giải 終chung 入nhập 行hàng 行hàng 成thành 入nhập 證chứng 也dã 。

菩Bồ 薩Tát 一nhất 念niệm (# 至chí 。 無vô 礙ngại 辯biện 才tài 。 大đại 記ký 云vân 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 念niệm 功công 德đức 。 乃nãi 至chí 約ước 一nhất 門môn 等đẳng 者giả 。 初sơ 門môn 同đồng 體thể 也dã 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 諸chư 地địa 功công 德đức 。 乃nãi 至chí 約ước 異dị 門môn 者giả 。 第đệ 二nhị 門môn 以dĩ 去khứ 同đồng 體thể 也dã 。 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 乃nãi 至chí 約ước 行hành 體thể 者giả 。 是thị 異dị 體thể 門môn 也dã 。 然nhiên 雖tuy 有hữu 是thị 義nghĩa 。 今kim 釋thích 之chi 義nghĩa 。 無vô 問vấn 同đồng 異dị 體thể 約ước 一nhất 門môn 現hiện 無vô 盡tận 等đẳng 者giả 。 是thị 第đệ 一nhất 錢tiền 現hiện 無vô 盡tận 也dã 。 無vô 問vấn 同đồng 異dị 體thể 約ước 異dị 門môn 說thuyết 者giả 。 是thị 第đệ 二nhị 錢tiền 以dĩ 去khứ 義nghĩa 。 如như 一nhất 錢tiền 即tức 十thập 約ước 行hành 體thể 說thuyết 故cố 者giả 。 上thượng 來lai 雖tuy 明minh 一nhất 門môn 現hiện 無vô 盡tận 。 又hựu 云vân 。 約ước 異dị 門môn 說thuyết 也dã 。 而nhi 不bất 明minh 其kỳ 所sở 具cụ 之chi 無vô 盡tận 重trùng 重trùng 。 故cố 今kim 指chỉ 一nhất 門môn 及cập 異dị 門môn 內nội 所sở 具cụ 。 故cố 云vân 。 如như 一nhất 錢tiền 即tức 十thập 故cố 也dã 。 約ước 行hành 體thể 說thuyết 者giả 。 一nhất 云vân 。 以dĩ 初sơ 發phát 心tâm 即tức 萬vạn 行hạnh 體thể 故cố 。 又hựu 信tín 滿mãn 成thành 佛Phật 是thị 行hành 佛Phật 故cố 也dã 。 阿a 耶da 兒nhi 子tử 年niên 月nguyệt 皆giai 同đồng 者giả 。 一nhất 念niệm 即tức 九cửu 世thế 故cố 兒nhi 年niên 非phi 小tiểu 。 九cửu 世thế 即tức 一nhất 念niệm 故cố 父phụ 歲tuế 非phi 多đa 。 故cố 古cổ 辭từ 云vân 。 一nhất 歲tuế 女nữ 妊nhâm 五ngũ 十thập 年niên 產sản 。 得đắc 五ngũ 十thập 歲tuế 。 大đại 丈trượng 夫phu 也dã 。 謂vị 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 五ngũ 十thập 位vị 。 即tức 成thành 妙diệu 覺giác 位vị 也dã 。 一nhất 者giả 無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 者giả 。 諸chư 法pháp 體thể 一nhất 故cố 。 同đồng 者giả 不bất 住trụ 義nghĩa 者giả 。 此thử 不bất 自tự 在tại 故cố 同đồng 於ư 彼bỉ 。 彼bỉ 不bất 自tự 在tại 故cố 。 同đồng 於ư 此thử 也dã 。 同đồng 處xứ 並tịnh 頭đầu 者giả 。 不bất 相tương 知tri 義nghĩa 者giả 。 舉cử 頭đầu 則tắc 頭đầu 外ngoại 無vô 足túc 。 舉cử 足túc 亦diệc 爾nhĩ 。 無vô 可khả 對đối 故cố 。 即tức 不bất 相tương 知tri 也dã 。 無vô 有hữu 作tác 者giả 。 無vô 作tác 用dụng 義nghĩa 。 無vô 有hữu 成thành 者giả 無vô 體thể 性tánh 義nghĩa 。 無vô 有hữu 知tri 者giả 。 體thể 用dụng 俱câu 無vô 義nghĩa 。 此thử 是thị 緣duyên 起khởi 觀quán 。 由do 無vô 體thể 用dụng 方phương 成thành 空không 果quả 故cố 也dã 。 法pháp 性tánh 家gia 者giả 證chứng 分phần/phân 也dã 。 陀đà 羅la 尼ni 藏tạng 。 者giả 緣duyên 起khởi 分phần/phân 也dã 。 謂vị 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 門môn 中trung 約ước 法pháp 道Đạo 理lý 明minh 六lục 相tương/tướng 者giả 。 是thị 入nhập 證chứng 分phần/phân 家gia 之chi 要yếu 門môn 也dã 。 同đồng 教giáo 門môn 中trung 說thuyết 方phương 便tiện 六lục 相tương/tướng 者giả 。 是thị 開khai 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 藏tạng 之chi 好hảo/hiếu 鑰thược 匙thi 也dã 。 問vấn 入nhập 家gia 之chi 要yếu 門môn 開khai 藏tạng 之chi 鑰thược 匙thi 。 則tắc 六lục 相tương/tướng 以dĩ 外ngoại 別biệt 有hữu 所sở 入nhập 所sở 開khai 等đẳng 耶da 。 答đáp 一nhất 云vân 。 所sở 入nhập 乃nãi 是thị 證chứng 分phần/phân 。 六lục 相tương/tướng 正chánh 是thị 緣duyên 起khởi 分phần/phân 故cố 別biệt 也dã 。 一nhất 云vân 。 六lục 相tương/tướng 即tức 是thị 法pháp 性tánh 家gia 及cập 陀đà 羅la 尼ni 藏tạng 。 故cố 更cánh 無vô 所sở 入nhập 所sở 開khai 也dã 。 然nhiên 云vân 。 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 者giả 。 是thị 約ước 法pháp 體thể 巧xảo 相tương/tướng 集tập 成thành 方phương 便tiện 也dã 。 無vô 礙ngại 辯biện 才tài 。 體thể 非phi 三tam 乘thừa 分phân 齊tề 者giả 。 雖tuy 是thị 無vô 住trụ 別biệt 教giáo 。 而nhi 以dĩ 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 為vi 言ngôn 說thuyết 故cố 也dã 。 謂vị 別biệt 教giáo 中trung 雖tuy 義nghĩa 即tức 是thị 言ngôn 。 言ngôn 即tức 是thị 義nghĩa 。 而nhi 言ngôn 義nghĩa 不bất 雜tạp 也dã 。

同đồng 時thời 具cụ 足túc (# 至chí )# 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 。 大đại 記ký 云vân 。 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 者giả 有hữu 多đa 義nghĩa 釋thích 。 或hoặc 依y 大đại 疏sớ/sơ 同đồng 異dị 圓viên 備bị 中trung 謂vị 。 前tiền 九cửu 門môn 總tổng 合hợp 為vi 一nhất 。 大đại 緣duyên 起khởi 法pháp 令linh 多đa 種chủng 義nghĩa 門môn 。 同đồng 時thời 具cụ 足túc 之chi 文văn 而nhi 云vân 。 唯duy 總tổng 非phi 別biệt 也dã 。 或hoặc 依y 綱cương 目mục 謂vị 。 此thử 一nhất 塵trần 攝nhiếp 上thượng 十thập 對đối 。 同đồng 時thời 具cụ 足túc 亦diệc 攝nhiếp 後hậu 之chi 九cửu 門môn 。 玄huyền 義nghĩa 之chi 文văn 而nhi 云vân 。 初sơ 節tiết 別biệt 同đồng 時thời 義nghĩa 。 後hậu 節tiết 總tổng 同đồng 時thời 義nghĩa 也dã 。 今kim 云vân 。 二nhị 義nghĩa 皆giai 然nhiên 不bất 可khả 局cục 執chấp 。 言ngôn 同đồng 時thời 者giả 有hữu 云vân 。 海hải 印ấn 圓viên 明minh 之chi 時thời 也dã 。 有hữu 云vân 。 於ư 世thế 染nhiễm 分phần/phân 十thập 二nhị 時thời 中trung 隨tùy 何hà 云vân 耳nhĩ 。 又hựu 此thử 二nhị 說thuyết 亦diệc 皆giai 有hữu 理lý 。 言ngôn 於ư 中trung 有hữu 十thập 門môn 。 所sở 謂vị 人nhân 法pháp 理lý 事sự 等đẳng 者giả 。 依y 普phổ 法pháp 章chương 唯duy 束thúc 五ngũ 對đối 十thập 法pháp 不bất 同đồng 。 大đại 疏sớ/sơ 等đẳng 十thập 對đối 二nhị 十thập 法pháp 也dã 。 但đãn 開khai 合hợp 耳nhĩ 。 義nghĩa 無vô 加gia 減giảm 也dã 。 言ngôn 十thập 門môn 者giả 何hà 故cố 十thập 法pháp 而nhi 云vân 門môn 耶da 。 謂vị 以dĩ 智trí 之chi 所sở 入nhập 義nghĩa 同đồng 故cố 耳nhĩ 。 言ngôn 相tương 應ứng 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 者giả 。 一nhất 云vân 。

時thời 法pháp 相tướng 應ưng 也dã 。 一nhất 云vân 。 十thập 普phổ 法pháp 中trung 海hải 一nhất 一nhất 法pháp 不bất 相tương 知tri 義nghĩa 也dã 。 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 者giả 。 如như 帝Đế 釋Thích 殿điện 。 五ngũ 色sắc 珠châu 網võng 玄huyền 相tương/tướng 。 瀉tả 影ảnh 重trùng 重trùng 無vô 極cực 。 緣duyên 起khởi 法pháp 法pháp 法pháp 爾nhĩ 。 相tương/tướng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 復phục 為vi 能năng 攝nhiếp 。 重trùng 重trùng 相tương/tướng 攝nhiếp 無vô 盡tận 無vô 盡tận 故cố 。 向hướng 內nội 尋tầm 心tâm 入nhập 入nhập 猶do 外ngoại 。 向hướng 外ngoại 尋tầm 邊biên 出xuất 出xuất 猶do 內nội 也dã 。 故cố 古cổ 人nhân 云vân 。 比tỉ 如như 王vương 宮cung 有hữu 多đa 重trọng/trùng 門môn 。 從tùng 外ngoại 入nhập 內nội 之chi 時thời 。 謂vị 入nhập 此thử 門môn 即tức 為vi 內nội 也dã 。 而nhi 其kỳ 門môn 內nội 復phục 有hữu 異dị 門môn 。 故cố 前tiền 所sở 入nhập 還hoàn 是thị 外ngoại 也dã 。 又hựu 謂vị 。 入nhập 此thử 即tức 為vi 內nội 也dã 。 而nhi 其kỳ 門môn 內nội 又hựu 有hữu 異dị 門môn 。 故cố 前tiền 所sở 入nhập 還hoàn 是thị 外ngoại 也dã 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 故cố 入nhập 入nhập 猶do 外ngoại 也dã 。 從tùng 內nội 出xuất 外ngoại 之chi 時thời 。 謂vị 出xuất 此thử 門môn 即tức 是thị 外ngoại 也dã 。 而nhi 其kỳ 門môn 外ngoại 又hựu 有hữu 異dị 門môn 。 故cố 前tiền 所sở 出xuất 還hoàn 是thị 內nội 也dã 。 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 故cố 出xuất 出xuất 猶do 內nội 也dã 。 言ngôn 境cảnh 界giới 者giả 簡giản 餘dư 門môn 。 豈khởi 非phi 證chứng 智trí 境cảnh 界giới 。 何hà 故cố 此thử 門môn 偏thiên 得đắc 此thử 言ngôn 耶da 。 答đáp 地địa 論luận 云vân 。 帝đế 網võng 差sai 別biệt 。 者giả 真chân 實thật 義nghĩa 相tương/tướng 。 真chân 實thật 義nghĩa 相tương/tướng 證chứng 者giả 境cảnh 界giới 。 故cố 從tùng 此thử 論luận 文văn 立lập 此thử 門môn 名danh 耳nhĩ 。 非phi 謂vị 餘dư 門môn 。 非phi 智trí 境cảnh 界giới 也dã 。 此thử 中trung 具cụ 前tiền 十thập 門môn 者giả 。 為vi 是thị 一nhất 種chủng 十thập 普phổ 法pháp 耶da 。 為vi 是thị 隨tùy 門môn 各các 別biệt 立lập 耶da 。 答đáp 二nhị 義nghĩa 皆giai 得đắc 。 謂vị 門môn 門môn 皆giai 云vân 。 具cụ 前tiền 十thập 故cố 一nhất 種chủng 亦diệc 得đắc 。 然nhiên 而nhi 隨tùy 門môn 不bất 雜tạp 。 乃nãi 至chí 百bách 門môn 千thiên 門môn 各các 有hữu 所sở 具cụ 。 故cố 各các 別biệt 亦diệc 得đắc 。 從tùng 喻dụ 異dị 者giả 約ước 法pháp 。 應ưng 云vân 。 從tùng 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 異dị 耳nhĩ 。 問vấn 何hà 故cố 初sơ 門môn 無vô 此thử 簡giản 辭từ 。 答đáp 既ký 是thị 初sơ 門môn 餘dư 不bất 濫lạm 故cố 。 若nhược 對đối 後hậu 之chi 諸chư 門môn 簡giản 者giả 可khả 云vân 。 從tùng 無vô 前tiền 後hậu 異dị 耳nhĩ 。 餘dư 可khả 准chuẩn 知tri 者giả 。 前tiền 門môn 十thập 法pháp 並tịnh 具cụ 足túc 。 具cụ 足túc 故cố 准chuẩn 此thử 。 應ưng 云vân 。 人nhân 法pháp 因nhân 陀đà 羅la 乃nãi 至chí 因nhân 果quả 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 餘dư 門môn 例lệ 爾nhĩ 。 是thị 故cố 第đệ 十thập 。 門môn 末mạt 亦diệc 有hữu 此thử 言ngôn 也dã 。 祕bí 密mật 隱ẩn 現hiện 俱câu 成thành 者giả 。 有hữu 文văn 云vân 。 於ư 一nhất 微vi 塵trần 入nhập 正chánh 受thọ 。 一nhất 毛mao 端đoan 頭đầu 三tam 昧muội 起khởi 。 如như 是thị 自tự 在tại 。 彼bỉ 隱ẩn 此thử 現hiện 。 正chánh 受thọ 起khởi 定định 同đồng 時thời 祕bí 密mật 成thành 矣hĩ 。 有hữu 文văn 云vân 。 隱ẩn 則tắc 祕bí 密mật 。 現hiện 則tắc 現hiện 著trước 。 名danh 為vi 祕bí 密mật 隱ẩn 現hiện 俱câu 成thành 門môn 也dã 。 初sơ 意ý 云vân 。 隱ẩn 與dữ 現hiện 一nhất 時thời 俱câu 成thành 。 故cố 祕bí 密mật 也dã 。 後hậu 意ý 云vân 。 祕bí 密mật 隱ẩn 與dữ 現hiện 俱câu 成thành 也dã 。 從tùng 緣duyên 異dị 者giả 是thị 機cơ 緣duyên 也dã 。 故cố 十thập 玄huyền 章chương 云vân 。 隨tùy 緣duyên 所sở 見kiến 故cố 有hữu 增tăng 減giảm 也dã 。 又hựu 云vân 所sở 須tu 緣duyên 也dã 。 謂vị 十thập 普phổ 法pháp 中trung 須tu 人nhân 則tắc 人nhân 現hiện 餘dư 隱ẩn 。 須tu 餘dư 亦diệc 如như 是thị 故cố 也dã 。 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 者giả 。 微vi 細tế 目mục 能năng 含hàm 相tương 容dung 目mục 。 所sở 含hàm 安an 立lập 通thông 能năng 所sở 也dã 。 或hoặc 反phản 此thử 云vân 。 微vi 細tế 則tắc 所sở 含hàm 相tương 容dung 。 則tắc 能năng 含hàm 安an 則tắc 能năng 安an 立lập 。 則tắc 所sở 立lập 也dã 。 下hạ 一nhất 多đa 相tương 容dung 門môn 。 具cụ 一nhất 容dung 多đa 。 多đa 容dung 一nhất 等đẳng 二nhị 義nghĩa 。 此thử 微vi 細tế 門môn 約ước 一nhất 容dung 多đa 之chi 義nghĩa 。 故cố 古cổ 人nhân 云vân 。 如như 瑠lưu 璃ly 瓶bình 。 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 也dã 。 又hựu 云vân 。 微vi 細tế 者giả 難nan 知tri 之chi 義nghĩa 。 謂vị 塵trần 不bất 轉chuyển 大đại 而nhi 能năng 容dung 剎sát 。 剎sát 不bất 轉chuyển 小tiểu 而nhi 能năng 入nhập 塵trần 。 如như 是thị 道Đạo 理lý 甚thậm 深thâm 難nan 知tri 故cố 也dã 。 相tương 容dung 者giả 一nhất 能năng 容dung 多đa 故cố 。 又hựu 一nhất 一nhất 皆giai 皆giai 亦diệc 如như 是thị 故cố 也dã 。 安an 立lập 者giả 一nhất 多đa 不bất 壞hoại 故cố 也dã 。 又hựu 云vân 。 若nhược 是thị 神thần 通thông 。 變biến 化hóa 所sở 作tác 非phi 。 謂vị 安an 立lập 直trực 是thị 緣duyên 起khởi 實thật 德đức 法pháp 爾nhĩ 。 相tương 容dung 故cố 云vân 安an 立lập 也dã 。 從tùng 相tương/tướng 異dị 者giả 此thử 就tựu 相tương/tướng 說thuyết 。 謂vị 小tiểu 相tương/tướng 大đại 相tương/tướng 一nhất 相tương/tướng 多đa 相tương/tướng 等đẳng 也dã 。 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 者giả 。 問vấn 應ưng 云vân 九cửu 世thế 隔cách 法pháp 。 何hà 故cố 并tinh 取thủ 總tổng 一nhất 念niệm 云vân 隔cách 法pháp 耶da 。 答đáp 以dĩ 總tổng 別biệt 時thời 隔cách 總tổng 別biệt 法pháp 。 亦diệc 無vô 難nan 也dã 。 從tùng 世thế 異dị 者giả 。 一nhất 一nhất 世thế 中trung 。 各các 具cụ 十thập 法pháp 。 此thử 是thị 世thế 門môn 所sở 具cụ 故cố 也dã 。 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 具cụ 德đức 者giả 。 依y 十thập 無vô 盡tận 藏tạng 品phẩm 立lập 也dã 。 從tùng 門môn 異dị 者giả 一nhất 行hành 長trường/trưởng 修tu 。 則tắc 云vân 。 純thuần 門môn 萬vạn 行hạnh 齊tề 終chung 。 則tắc 云vân 雜tạp 門môn 也dã 。 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 者giả 。 古cổ 人nhân 云vân 。 微vi 細tế 相tương 容dung 一nhất 多đa 相tương 容dung 。 二nhị 門môn 何hà 別biệt 耶da 。 相tương 容dung 雖tuy 同đồng 而nhi 義nghĩa 別biệt 也dã 。 謂vị 何hà 者giả 相tương 容dung 。 故cố 有hữu 一nhất 多đa 相tương 容dung 門môn 。 相tương 容dung 之chi 貌mạo 如như 何hà 。 故cố 有hữu 微vi 細tế 相tương 容dung 門môn 也dã 。 從tùng 理lý 異dị 者giả 非phi 。 謂vị 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 是thị 因nhân 果quả 道Đạo 理lý 也dã 。 謂vị 因nhân 能năng 具cụ 果quả 。 一nhất 能năng 具cụ 多đa 等đẳng 故cố 也dã 。 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 者giả 。 因nhân 緣duyên 當đương 體thể 。 即tức 因nhân 即tức 果quả 能năng 成thành 因nhân 。 外ngoại 無vô 別biệt 所sở 成thành 果quả 法pháp 也dã 。 從tùng 用dụng 異dị 者giả 德đức 用dụng 自tự 在tại 故cố 也dã 。 謂vị 舉cử 體thể 相tướng 即tức 之chi 用dụng 也dã 。 亦diệc 可khả 依y 性tánh 者giả 。 無vô 住trụ 法pháp 性tánh 也dã 。 問vấn 餘dư 門môn 何hà 不bất 依y 無vô 住trụ 法pháp 性tánh 耶da 。 答đáp 雖tuy 皆giai 依y 性tánh 。 非phi 無vô 遠viễn 近cận 之chi 殊thù 。 謂vị 中trung 門môn 者giả 但đãn 約ước 力lực 用dụng 而nhi 論luận 。 此thử 中trung 明minh 無vô 住trụ 本bổn 性tánh 所sở 成thành 之chi 法pháp 。 當đương 體thể 即tức 空không 。 全toàn 體thể 相tướng 即tức 與dữ 性tánh 切thiết 近cận 故cố 也dã 。 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 者giả 。 十thập 一nhất 稠trù 林lâm 心tâm 及cập 十thập 種chủng 性tánh 起khởi 心tâm 等đẳng 也dã 。 從tùng 心tâm 異dị 者giả 。 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 而nhi 不bất 動động 故cố 也dã 。 托thác 事sự 現hiện 法pháp 生sanh 解giải 者giả 。 所sở 托thác 事sự 相tướng 正chánh 即tức 所sở 現hiện 無vô 盡tận 法pháp 體thể 。 非phi 是thị 托thác 此thử 別biệt 有hữu 所sở 表biểu 也dã 。 從tùng 智trí 異dị 者giả 者giả 。 約ước 生sanh 解giải 云vân 也dã 。

花hoa 嚴nghiêm 略lược 策sách 云vân 。 十thập 表biểu 無vô 盡tận 一nhất 一nhất 造tạo 玄huyền 。 隨tùy 舉cử 一nhất 法pháp 即tức 具cụ 十thập 。 謂vị 一nhất 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 如như 海hải 一nhất 滴tích 。 具cụ 百bách 川xuyên 味vị 。 二nhị 廣quảng 俠hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 門môn 。 如như 徑kính 尺xích 鏡kính 見kiến 千thiên 里lý 影ảnh 。 三tam 一nhất 多đa 相tương 容dung 不bất 同đồng 門môn 。 一nhất 室thất 千thiên 燈đăng 光quang 光quang 涉thiệp 入nhập 。 四tứ 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 自tự 在tại 門môn 。 如như 金kim 金kim 色sắc 二nhị 不bất 相tương 離ly 。 五ngũ 祕bí 密mật 隱ẩn 現hiện 俱câu 成thành 門môn 。 澄trừng 空không 片phiến 月nguyệt 晦hối 明minh 相tướng 映ánh 。 六lục 微vi 細tế 相tương 容dung 安an 立lập 門môn 。 如như 瑠lưu 璃ly 瓶bình 。 盛thịnh 多đa 芥giới 子tử 。 七thất 因nhân 陀đà 羅la 網võng 境cảnh 界giới 門môn 。 兩lưỡng 鏡kính 玄huyền 照chiếu 傳truyền 輝huy 相tương/tướng 瀉tả 遆# 出xuất 無vô 窮cùng 。 八bát 托thác 事sự 現hiện 法pháp 生sanh 解giải 門môn 。 立lập 像tượng 竪thụ 臂tý 觸xúc 目mục 皆giai 道đạo 。 九cửu 十thập 世thế 隔cách 法pháp 異dị 成thành 門môn 。 一nhất 夕tịch 之chi 夢mộng 翱cao 翔tường 百bách 年niên 。 十thập 主chủ 伴bạn 圓viên 明minh 具cụ 德đức 門môn 。 北bắc 辰thần 居cư 所sở 眾chúng 星tinh 拱củng 之chi 。

圓viên 通thông 首thủ 座tòa 記ký 云vân 。 且thả 約ước 吾ngô 身thân 論luận 十thập 對đối 。 十thập 門môn 者giả 。 一nhất 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 表biểu 令linh 生sanh 解giải 為vi 教giáo 。 即tức 是thị 所sở 詮thuyên 為vi 義nghĩa 。 二nhị 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 即tức 同đồng 法pháp 性tánh 為vi 理lý 。 經Kinh 云vân 。 眾chúng 生sanh 即tức 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 即tức 眾chúng 生sanh 。 故cố 五ngũ 體thể 四tứ 大đại 歷lịch 然nhiên 差sai 別biệt 為vi 事sự 。 三tam 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 。 從tùng 頭đầu 至chí 足túc 。 空không 寂tịch 無vô 礙ngại 為vi 所sở 觀quán 境cảnh 。 如như 是thị 觀quán 者giả 是thị 吾ngô 心tâm 。 智trí 為vi 能năng 觀quán 智trí 。 四tứ 吾ngô 之chi 所sở 造tạo 善thiện 惡ác 。 無vô 記ký 等đẳng 行hành 為vi 行hành 。 由do 此thử 行hành 故cố 得đắc 凡phàm 夫phu 位vị 等đẳng 為vi 位vị 。 五ngũ 吾ngô 所sở 造tạo 業nghiệp 為vi 因nhân 。 由do 此thử 業nghiệp 故cố 。 所sở 感cảm 之chi 報báo 為vi 果quả 。 六lục 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 八bát 萬vạn 戶hộ 虫trùng 所sở 依y 處xứ 。 故cố 又hựu 諸chư 佛Phật 遍biến 吾ngô 毛mao 孔khổng 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 眾chúng 生sanh 形hình 世thế 界giới 故cố 為vi 依y 。 而nhi 是thị 有hữu 情tình 故cố 為vi 正chánh 。 七thất 吾ngô 本bổn 覺giác 性tánh 本bổn 來lai 。 常thường 住trụ 不bất 還hoàn 不bất 動động 為vi 體thể 。 宛uyển 然nhiên 現hiện 現hiện 為vi 用dụng 。 八bát 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 為vi 人nhân 。 以dĩ 緣duyên 起khởi 法pháp 之chi 所sở 攝nhiếp 故cố 為vi 法pháp 。 九cửu 吾ngô 所sở 造tạo 作tác 不bất 善thiện 之chi 法pháp 。 逆nghịch 於ư 真chân 故cố 為vi 逆nghịch 。 所sở 造tạo 相tương 似tự 善thiện 行hành 為vi 順thuận 。 十thập 吾ngô 當đương 果quả 佛Phật 內nội 熏huân 我ngã 身thân 。 無vô 暫tạm 捨xả 頃khoảnh 。 我ngã 若nhược 作tác 善thiện 助trợ 令linh 增tăng 長trưởng 。 我ngã 若nhược 作tác 惡ác 依y 厭yếm 令linh 脫thoát 為vi 應ưng 。 是thị 我ngã 迷mê 心tâm 之chi 所sở 得đắc 故cố 為vi 感cảm 。 如như 是thị 吾ngô 五ngũ 尺xích 身thân 本bổn 自tự 滿mãn 足túc 。 若nhược 圓viên 若nhược 分phần/phân 即tức 具cụ 教giáo 等đẳng 十thập 對đối 。 為vi 同đồng 時thời 具cụ 足túc 相tướng 應ưng 門môn 。 不bất 動động 五ngũ 尺xích 周chu 遍biến 十thập 方phương 三tam 際tế 。 為vi 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 門môn 等đẳng 。 是thị 故cố 行hành 者giả 。 若nhược 修tu 此thử 觀quán 不bất 動động 凡phàm 身thân 。 即tức 是thị 自tự 體thể 毘tỳ 盧lô 無vô 盡tận 法pháp 海hải 總tổng 相tương/tướng 普phổ 賢hiền 。 即tức 是thị 內nội 證chứng 國quốc 土độ 。 亦diệc 是thị 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 也dã 。 圭# 峯phong 禪thiền 師sư 行hạnh 願nguyện 品phẩm 抄sao 中trung 釋thích 。 剝bác 皮bì 為vi 紙chỉ 。 刺thứ 血huyết 為vi 黑hắc 。 折chiết 骨cốt 為vi 筆bút 。 書thư 寫tả 經Kinh 典điển 等đẳng 。 文văn 云vân 。 二nhị 約ước 觀quán 智trí 釋thích 。 謂vị 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 若nhược 皮bì 若nhược 骨cốt 都đô 無vô 定định 實thật 。 舉cử 體thể 全toàn 空không 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 雖tuy 然nhiên 目mục 觀quán 似tự 有hữu 身thân 相tướng 。 其kỳ 猶do 聚tụ 沫mạt 泡bào 焰diễm 芭ba 蕉tiêu 。 既ký 無vô 自tự 體thể 元nguyên 同đồng 法Pháp 界Giới 。 如như 是thị 推thôi 窮cùng 三tam 諦đế 具cụ 足túc 。 成thành 空không 假giả 中trung 微vi 妙diệu 。 三tam 觀quán 詮thuyên 於ư 此thử 義nghĩa 生sanh 。 得đắc 此thử 解giải 契khế 合hợp 心tâm 機cơ 。 即tức 是thị 寫tả 經kinh 以dĩ 經kinh 。 是thị 詮thuyên 表biểu 生sanh 解giải 義nghĩa 。 故cố 若nhược 不bất 觀quán 察sát 心tâm 迷mê 取thủ 相tương/tướng 。 即tức 無vô 經kinh 也dã (# 已dĩ 上thượng )# 。 亦diệc 當đương 此thử 義nghĩa 花hoa 嚴nghiêm 學học 人nhân 胡hồ 不bất 勉miễn 旃chiên 。

南nam 岳nhạc 觀quán 公công 記ký 云vân 。 問vấn 十thập 門môn 甚thậm 深thâm 。 難nan 可khả 得đắc 見kiến 。 請thỉnh 且thả 施thi 設thiết 門môn 相tương/tướng 。 答đáp 有hữu 十thập 種chủng 緣duyên 起khởi 道Đạo 理lý 。 謂vị 一nhất 同đồng 時thời 具cụ 足túc 者giả 。 法Pháp 界Giới 相tương 應ứng 道Đạo 理lý 。 二nhị 因nhân 陀đà 羅la 網võng 者giả 。 法Pháp 界Giới 無vô 盡tận 道Đạo 理lý 。 三tam 祕bí 密mật 隱ẩn 現hiện 者giả 。 法Pháp 界Giới 相tương/tướng 成thành 道Đạo 理lý 。 四tứ 微vi 細tế 相tương 容dung 者giả 。 法Pháp 界Giới 齊tề 現hiện 道Đạo 理lý 。 五ngũ 十thập 世thế 隔cách 法pháp 者giả 。 法Pháp 界Giới 流lưu 轉chuyển 道Đạo 理lý 。 六lục 諸chư 藏tạng 純thuần 雜tạp 者giả 。 法Pháp 界Giới 具cụ 德đức 道Đạo 理lý 。 七thất 一nhất 多đa 相tương 容dung 者giả 。 法Pháp 界Giới 因nhân 果quả 道Đạo 理lý 。 八bát 諸chư 法pháp 相tướng 即tức 者giả 。 法Pháp 界Giới 德đức 用dụng 道Đạo 理lý 。 九cửu 唯duy 心tâm 迴hồi 轉chuyển 者giả 。 法Pháp 界Giới 集tập 起khởi 道Đạo 理lý 。 十thập 托thác 事sự 現hiện 法pháp 者giả 。 法Pháp 界Giới 現hiện 前tiền 道Đạo 理lý 深thâm 思tư 之chi 矣hĩ 。 問vấn 十thập 玄huyền 緣duyên 起khởi 觀quán 法pháp 如như 何hà 可khả 成thành 。 若nhược 隨tùy 十thập 門môn 而nhi 成thành 十thập 觀quán 。 進tiến 心tâm 曠khoáng 蕩đãng 不bất 成thành 一nhất 觀quán 。

何hà 以dĩ 故cố 。 隨tùy 十thập 門môn 別biệt 遊du 其kỳ 心tâm 故cố 。 若nhược 捨xả 十thập 門môn 觀quán 行hành 。 局cục 促xúc 不bất 應ưng 無vô 盡tận 即tức 同đồng 三tam 乘thừa 。 答đáp 此thử 義nghĩa 實thật 難nạn/nan 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 生sanh 解giải 成thành 行hành 。 若nhược 約ước 生sanh 解giải 具cụ 說thuyết 十thập 門môn 不bất 爾nhĩ 。 不bất 得đắc 生sanh 無vô 盡tận 之chi 解giải 故cố 也dã 。 若nhược 約ước 成thành 行hành 具cụ 說thuyết 十thập 門môn 。 謂vị 緣duyên 起khởi 一nhất 言ngôn 諸chư 法pháp 無vô 二nhị 即tức 現hiện 了liễu 。 手thủ 何hà 須tu 多đa 門môn 。 然nhiên 言ngôn 一nhất 不bất 違vi 多đa 言ngôn 。 多đa 不bất 違vi 一nhất 故cố 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 見kiến 緣duyên 起khởi 。 法pháp 即tức 見kiến 盧lô 舍xá 那na 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 成thành 一nhất 緣duyên 起khởi 觀quán 。 則tắc 十thập 門môn 相tương 應ứng 也dã 。 問vấn 其kỳ 性tánh 海hải 果quả 分phần/phân 不bất 論luận 。 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 心tâm 智trí 路lộ 絕tuyệt 。 唯duy 觀quán 性tánh 海hải 足túc 矣hĩ 。 何hà 須tu 成thành 十thập 門môn 觀quán 耶da 。 答đáp 但đãn 觀quán 性tánh 海hải 其kỳ 觀quán 有hữu 偏thiên 。 彼bỉ 三tam 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 尚thượng 双# 照chiếu 二nhị 諦đế 。 俱câu 遊du 空không 有hữu 名danh 為vi 無vô 住trụ 。 況huống 乎hồ 一Nhất 乘Thừa 不bất 起khởi 則tắc 已dĩ 起khởi 。 則tắc 離ly 始thỉ 終chung 故cố 。 起khởi 與dữ 不bất 起khởi 合hợp 為vi 一nhất 際tế 方phương 。 為vi 無vô 住trụ 緣duyên 起khởi 中trung 道đạo 觀quán 也dã 。 問vấn 一Nhất 乘Thừa 行hành 者giả 。 至chí 於ư 何hà 位vị 有hữu 十thập 門môn 無vô 礙ngại 用dụng 耶da 。 答đáp 至chí 解giải 行hành 位vị 方phương 有hữu 大đại 用dụng 。 若nhược 見kiến 聞văn 生sanh 纔tài 成thành 金kim 剛cang 種chủng 耳nhĩ 。 又hựu 見kiến 聞văn 中trung 即tức 起khởi 無vô 礙ngại 大đại 用dụng 。 問vấn 廣quảng 狹hiệp 門môn 中trung 四tứ 句cú 六lục 句cú 云vân 何hà 見kiến 耶da 。 答đáp 或hoặc 廣quảng 無vô 際tế 。 或hoặc 分phần/phân 限hạn 歷lịch 然nhiên 。 或hoặc 廣quảng 狹hiệp 俱câu 存tồn 。 或hoặc 廣quảng 狹hiệp 俱câu 泯mẫn 。 或hoặc 具cụ 前tiền 四tứ 。 是thị 解giải 境cảnh 故cố 。 或hoặc 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 。 是thị 行hành 境cảnh 故cố 。 此thử 中trung 前tiền 三tam 句cú 是thị 緣duyên 起khởi 現hiện 前tiền 義nghĩa 。 次thứ 一nhất 句cú 是thị 緣duyên 起khởi 無vô 生sanh 義nghĩa 。 問vấn 何hà 故cố 具cụ 前tiền 四tứ 句cú 。 是thị 解giải 境cảnh 耶da 。 答đáp 起khởi 解giải 之chi 人nhân 以dĩ 別biệt 知tri 諸chư 法pháp 普phổ 。 別biệt 性tánh 相tướng 方phương 起khởi 正chánh 解giải 。 若nhược 不bất 別biệt 知tri 即tức 滯trệ 邪tà 見kiến 。 是thị 故cố 前tiền 二nhị 句cú 是thị 普phổ 別biệt 相tướng 對đối 。 後hậu 二nhị 句cú 是thị 性tánh 相tướng 相tương 對đối 。 故cố 流lưu 轉chuyển 章chương 云vân 。 問vấn 一nhất 門môn 無vô 念niệm 便tiện 足túc 。 何hà 須tu 如như 上thượng 廣quảng 分phân 別biệt 耶da 。 答đáp 若nhược 不bất 如như 前tiền 深thâm 思tư 。 彼bỉ 義nghĩa 則tắc 見kiến 不bất 伏phục 生sanh 。 若nhược 不bất 別biệt 知tri 解giải 行hành 別biệt 者giả 。 即tức 妄vọng 以dĩ 解giải 為vi 行hành 情tình 。 謂vị 不bất 破phá 設thiết 總tổng 無vô 知tri 。 但đãn 強cường/cưỡng 伏phục 心tâm 而nhi 作tác 諸chư 觀quán 。 並tịnh 謂vị 。 中trung 作tác 非phi 是thị 真chân 行hành 究cứu 竟cánh 。 增tăng 惡ác 見kiến 入nhập 於ư 魔ma 網võng 不bất 能năng 成thành 益ích 故cố 。 經Kinh 云vân 。 百bách 千thiên 噁ô 羊dương 僧Tăng 無vô 惠huệ 修tu 靜tĩnh 慮lự 。 設thiết 於ư 百bách 千thiên 劫kiếp 。 無vô 一nhất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 聰thông 敏mẫn 智trí 惠huệ 人nhân 能năng 聽thính 法Pháp 說thuyết 法Pháp 欲dục 念niệm 。 須tu 臾du 頃khoảnh 能năng 速tốc 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 何hà 故cố 或hoặc 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 是thị 行hành 境cảnh 耶da 。 答đáp 唯duy 是thị 總tổng 觀quán 法pháp 是thị 一nhất 身thân 。 故cố 無vô 五ngũ 句cú 差sai 別biệt 也dã 。 是thị 故cố 雲vân 華hoa 云vân 。 莫mạc 須tu 多đa 噵# 。 只chỉ 言ngôn 一nhất 故cố 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 不bất 生sanh 二nhị 解giải 。 問vấn 總tổng 觀quán 法pháp 是thị 一nhất 身thân 不bất 作tác 廣quảng 等đẳng 四tứ 句cú 者giả 。 不bất 為vi 廣quảng 狹hiệp 攝nhiếp 耶da 。 答đáp 雖tuy 具cụ 一nhất 觀quán 而nhi 是thị 無vô 住trụ 。 故cố 隨tùy 須tu 無vô 礙ngại 。 如như 雲vân 華hoa 所sở 云vân 。 無vô 分phân 別biệt 不bất 住trụ 故cố 。 能năng 成thành 眾chúng 事sự 。 問vấn 解giải 中trung 四tứ 句cú 豈khởi 非phi 無vô 分phân 別biệt 耶da 。 又hựu 行hành 境cảnh 中trung 雖tuy 是thị 一nhất 觀quán 不bất 防phòng 四tứ 句cú 者giả 。 解giải 行hành 差sai 別biệt 云vân 何hà 可khả 見kiến 。 答đáp 二nhị 並tịnh 各các 通thông 。 然nhiên 有hữu 偏thiên 增tăng 。 謂vị 欲dục 成thành 解giải 則tắc 以dĩ 一nhất 之chi 多đa 義nghĩa 其kỳ 解giải 不bất 偏thiên 。 若nhược 欲dục 成thành 行hành 便tiện 是thị 多đa 之chi 一nhất 。 觀quán 其kỳ 行hành 不bất 亂loạn 。 問vấn 何hà 故cố 但đãn 以dĩ 俱câu 絕tuyệt 為vi 行hành 耶da 。 應ưng 云vân 。 普phổ 賢hiền 行hành 中trung 具cụ 足túc 諸chư 句cú 無vô 碍# 用dụng 耶da 。 答đáp 雲vân 華hoa 云vân 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 非phi 分phân 別biệt 知tri 。 但đãn 對đối 情tình 見kiến 故cố 分phần/phân 二nhị 相tương/tướng 。 唯duy 越việt 情tình 見kiến 逆nghịch 順thuận 相tương 應ứng 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 絕tuyệt 其kỳ 五ngũ 者giả 。 唯duy 是thị 令linh 越việt 情tình 見kiến 耳nhĩ 。 問vấn 絕tuyệt 前tiền 五ngũ 句cú 成thành 其kỳ 一nhất 觀quán 者giả 何hà 耶da 。 答đáp 若nhược 言ngôn 廣quảng 不bất 須tu 餘dư 語ngữ 言ngôn 狹hiệp 亦diệc 爾nhĩ 。 然nhiên 越việt 情tình 見kiến 廣quảng 狹hiệp 相tương 應ứng 也dã 。 又hựu 故cố 人nhân 云vân 。 行hành 步bộ 是thị 解giải 。 不bất 行hành 步bộ 是thị 行hành 。 此thử 言ngôn 有hữu 在tại 也dã 。 林lâm 德đức 云vân 。 有hữu 離ly 別biệt 總tổng 相tương/tướng 。 是thị 諸chư 法pháp 究cứu 竟cánh 之chi 體thể 也dã 。 以dĩ 絕tuyệt 廣quảng 等đẳng 四tứ 句cú 。 方phương 為vi 廣quảng 等đẳng 究cứu 竟cánh 。 故cố 知tri 都đô 絕tuyệt 別biệt 相tướng 諸chư 緣duyên 。 正chánh 是thị 究cứu 竟cánh 總tổng 相tương/tướng 也dã 。 又hựu 有hữu 云vân 。 解giải 者giả 是thị 進tiến 修tu 者giả 解giải 也dã 。 境cảnh 者giả 廣quảng 狹hiệp 等đẳng 法pháp 也dã 。 初sơ 修tu 之chi 人nhân 以dĩ 緣duyên 起khởi 分phần/phân 。 無vô 礙ngại 之chi 法Pháp 。 為vi 所sở 解giải 故cố 。 行hành 者giả 是thị 緣duyên 起khởi 分phần/phân 。 普Phổ 賢Hiền 之chi 行hạnh 。 境cảnh 是thị 十thập 佛Phật 性tánh 海hải 謂vị 緣duyên 起khởi 分phần/phân 行hành 人nhân 。 以dĩ 彼bỉ 性tánh 海hải 為vi 行hành 境cảnh 故cố 。 如như 古cổ 人nhân 言ngôn 。 一Nhất 乘Thừa 行hành 者giả 唯duy 修tu 國quốc 土độ 海hải 。 正chánh 在tại 茲tư 乎hồ 。

大đại 記ký 云vân 。 如như 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 者giả 。 古cổ 人nhân 云vân 。 大đại 經kinh 題đề 名danh 中trung 。 大đại 方phương 則tắc 器khí 界giới 。 廣quảng 佛Phật 則tắc 佛Phật 界giới 。 花hoa 則tắc 是thị 因nhân 。 上thượng 從tùng 等đẳng 覺giác 下hạ 至chí 六lục 趣thú 。 即tức 是thị 生sanh 界giới 。 嚴nghiêm 則tắc 此thử 三tam 緣duyên 起khởi 互hỗ 相tương 融dung 。 即tức 圓viên 明minh 自tự 在tại 。 經kinh 則tắc 於ư 前tiền 境cảnh 界giới 。 以dĩ 六lục 相tương/tướng 觀quán 智trí 。 是thị 解giải 是thị 行hành 。 貫quán 持trì 不bất 失thất 故cố 也dã 。 若nhược 觀quán 智trí 有hữu 間gian 。 不bất 得đắc 相tương 續tục 貫quán 持trì 。 則tắc 非phi 經kinh 矣hĩ 。 總tổng 則tắc 七thất 字tự 題đề 名danh 。 別biệt 則tắc 無vô 盡tận 。 品phẩm 會hội 同đồng 則tắc 品phẩm 會hội 皆giai 同đồng 。 異dị 則tắc 品phẩm 會hội 各các 異dị 。 成thành 則tắc 緣duyên 起khởi 集tập 成thành 。 壞hoại 則tắc 品phẩm 會hội 各các 住trụ 。

花hoa 嚴nghiêm 錦cẩm 冠quan 鈔sao 云vân 。 第đệ 一nhất 釋thích 經kinh 題đề 目mục (# 云vân 云vân )# 。 大đại 等đẳng 七thất 字tự 略lược 以dĩ 七thất 門môn 分phân 別biệt 云vân 云vân )# 。 第đệ 四tứ 展triển 演diễn 無vô 窮cùng 者giả 。 從tùng 微vi 至chí 著trước 。 略lược 有hữu 八bát 重trọng/trùng 。 廣quảng 則tắc 十thập 重trọng/trùng 。 初sơ 於ư 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 強cường/cưỡng 分phần/phân 理lý 智trí 二nhị 門môn 。 即tức 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 之chi 異dị 。 二nhị 於ư 理lý 開khai 體thể 相tướng 用dụng 為vi 大đại 方Phương 廣Quảng 。 於ư 智trí 開khai 因nhân 果quả 為vi 佛Phật 花hoa 嚴nghiêm 。 嚴nghiêm 通thông 因nhân 果quả 故cố 連liên 合hợp 成thành 詮thuyên 。 乃nãi 名danh 為vi 經kinh 。 即tức 題đề 中trung 七thất 字tự 上thượng 二nhị 展triển 法pháp 。 下hạ 皆giai 展triển 處xứ 。 三tam 展triển 七thất 字tự 以dĩ 成thành 初sơ 會hội 。 初sơ 會hội 總tổng 故cố 彼bỉ 有hữu 十thập 海hải 十thập 智trí 。 十thập 海hải 之chi 中trung 有hữu 體thể 相tướng 用dụng 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 十thập 智trí 之chi 中trung 有hữu 因nhân 有hữu 果quả 。 即tức 佛Phật 花hoa 嚴nghiêm 詮thuyên 釋thích 。 於ư 此thử 即tức 名danh 為vi 經kinh 。 餘dư 皆giai 例lệ 此thử 。 四tứ 展triển 初sơ 會hội 以dĩ 成thành 後hậu 八bát 會hội 。 八bát 會hội 之chi 中trung 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 因nhân 果quả 。 其kỳ 所sở 觀quán 所sở 證chứng 。 即tức 大đại 方Phương 廣Quảng 。 能năng 觀quán 能năng 證chứng 。 皆giai 佛Phật 花hoa 嚴nghiêm 。 五ngũ 展triển 遍biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 同đồng 類loại 剎sát 中trung 皆giai 有hữu 九cửu 會hội 。 六lục 遍biến 同đồng 類loại 剎sát 塵trần 。 七thất 遍biến 法Pháp 界Giới 異dị 類loại 剎sát 中trung 。 八bát 遍biến 法Pháp 界Giới 異dị 類loại 剎sát 塵trần 。 若nhược 同đồng 若nhược 異dị 。 各các 兼kiêm 主chủ 伴bạn 。 即tức 成thành 十thập 重trọng/trùng 。 或hoặc 以dĩ 遍biến 虛hư 空không 塵trần 道đạo 帝đế 網võng 剎sát 土độ 以dĩ 為vi 十thập 重trọng/trùng 。 斯tư 則tắc 法Pháp 界Giới 之chi 內nội 無vô 有hữu 一nhất 塵trần 一nhất 剎sát 不bất 說thuyết 此thử 經Kinh 也dã 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 毘Tỳ 盧Lô 遮Già 那Na 佛Phật 。 願nguyện 力lực 周chu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 中trung 。 恆hằng 轉chuyển 無vô 上thượng 輪luân 。 又hựu 如như 於ư 此thử 處xứ 見kiến 佛Phật 坐tọa 。 一nhất 切thiết 塵trần 中trung 亦diệc 復phục 然nhiên 。 佛Phật 身thân 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 所sở 有hữu 國quốc 土thổ 皆giai 明minh 見kiến 。 第đệ 五ngũ 卷quyển 攝nhiếp 相tương/tướng 盡tận 者giả 。 謂vị 異dị 類loại 剎sát 塵trần 所sở 說thuyết 不bất 殊thù 異dị 類loại 剎sát 中trung 所sở 說thuyết 。 異dị 類loại 剎sát 中trung 所sở 說thuyết 不bất 殊thù 同đồng 類loại 剎sát 塵trần 所sở 說thuyết 。 同đồng 類loại 剎sát 塵trần 所sở 說thuyết 不bất 殊thù 同đồng 類loại 剎sát 中trung 所sở 說thuyết 。 同đồng 類loại 剎sát 中trung 所sở 說thuyết 不bất 殊thù 普phổ 光quang 八bát 會hội 所sở 說thuyết 。 八bát 會hội 所sở 說thuyết 不bất 殊thù 初sơ 會hội 所sở 說thuyết 。 初sơ 會hội 所sở 說thuyết 不bất 出xuất 題đề 中trung 七thất 字tự 。 題đề 中trung 七thất 字tự 不bất 出xuất 理lý 智trí 。 理lý 智trí 不bất 出xuất 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 只chỉ 此thử 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 之chi 名danh 。 亦diệc 是thị 安an 立lập 體thể 不bất 可khả 得đắc 。 斯tư 則tắc 泯mẫn 蹤tung 絕tuyệt 跡tích 言ngôn 思tư 。 所sở 不bất 及cập 也dã 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 法pháp 性tánh 本bổn 空không 寂tịch 。 無vô 取thủ 亦diệc 無vô 見kiến 。 性tánh 空không 即tức 是thị 佛Phật 不bất 可khả 得đắc 思tư 量lượng 。 又hựu 云vân 。 若nhược 實thật 若nhược 不bất 實thật 。 若nhược 妄vọng 若nhược 不bất 妄vọng 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 但đãn 有hữu 假giả 言ngôn 說thuyết 。 第đệ 六lục 展triển 卷quyển 無vô 礙ngại (# 云vân 云vân )# 。 展triển 卷quyển 一nhất 時thời 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 廣quảng 即tức 是thị 略lược 略lược 即tức 是thị 廣quảng 。 皆giai 無vô 障chướng 礙ngại 故cố 。 第đệ 七thất 攝nhiếp 歸quy 觀quán 心tâm 者giả 。 上thượng 來lai 約ước 教giáo 詮thuyên 義nghĩa 。 有hữu 是thị 多đa 門môn 。 若nhược 不bất 攝nhiếp 歸quy 一nhất 心tâm 則tắc 於ư 我ngã 何hà 預dự 。 今kim 則tắc 令linh 知tri 有hữu 行hành 。 發phát 意ý 修tu 行hành 。 所sở 言ngôn 大đại 者giả 。 即tức 是thị 心tâm 體thể 。 心tâm 體thể 無vô 邊biên 故cố 名danh 為vi 大đại 。 方phương 是thị 心tâm 相tương/tướng 心tâm 具cụ 德đức 相tương/tướng 之chi 法pháp 。 故cố 名danh 為vi 方phương 。 廣quảng 是thị 心tâm 用dụng 心tâm 有hữu 稱xưng 體thể 之chi 用dụng 故cố 。 名danh 為vi 廣quảng 。 佛Phật 是thị 心tâm 果quả 心tâm 解giải 脫thoát 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 花hoa 是thị 心tâm 因nhân 心tâm 所sở 行hàng 行hàng 。 喻dụ 之chi 以dĩ 花hoa 。 嚴nghiêm 是thị 心tâm 之chi 功công 用dụng 心tâm 能năng 善thiện 巧xảo 嚴nghiêm 飾sức 。 目mục 之chi 為vi 嚴nghiêm 。 經kinh 是thị 心tâm 教giáo 心tâm 起khởi 名danh 言ngôn 詮thuyên 現hiện 於ư 此thử 。 故cố 名danh 為vi 經kinh 。 斯tư 則tắc 大đại 等đẳng 七thất 字tự 並tịnh 不bất 離ly 心tâm 。 然nhiên 心tâm 之chi 一nhất 字tự 非phi 體thể 非phi 用dụng 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 非phi 義nghĩa 非phi 教giáo 。 雖tuy 非phi 一nhất 切thiết 。 能năng 為vì 一nhất 切thiết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 是thị 絕tuyệt 待đãi 法pháp 故cố 。 問vấn 所sở 言ngôn 觀quán 行hành 者giả 。 行hành 相tướng 如như 何hà 。 答đáp (# 云vân 云vân )# 對đối 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 即tức 成thành 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 觀quán 故cố 。 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 廣quảng 狹hiệp 隱ẩn 現hiện 主chủ 伴bạn 交giao 參tham 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 等đẳng 亦diệc 以dĩ 法pháp 本bổn 如như 此thử 。 依y 法pháp 而nhi 觀quán 故cố 名danh 為vi 觀quán 。 依y 觀quán 起khởi 行hành 。 行hành 亦diệc 如như 之chi 。

四tứ 大đại 常thường 轉chuyển 法Pháp 輪luân 觀quán 云vân 。 欲dục 得đắc 此thử 經Kinh 意ý 合hợp 有hữu 三tam 段đoạn 。 一nhất 說thuyết 大đại 方Phương 廣Quảng 佛Phật 等đẳng 七thất 字tự 。 二nhị 釋thích 三tam 十thập 九cửu 品phẩm 大đại 意ý 。 三tam 現hiện 道Đạo 理lý 依y 觀quán 廣quảng 釋thích 。 初sơ 說thuyết 題đề 目mục 者giả 。 大đại 方Phương 廣Quảng 者giả 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 佛Phật 花hoa 嚴nghiêm 者giả 能năng 觀quán 之chi 心tâm 。 經kinh 者giả 通thông 於ư 境cảnh 智trí 。 所sở 謂vị 大đại 者giả 四tứ 大đại 。 方phương 者giả 四tứ 大đại 之chi 塵trần 。 廣quảng 者giả 一nhất 一nhất 塵trần 相tương/tướng 法Pháp 界Giới 虛hư 空không 界giới 。 九cửu 世thế 十thập 世thế 中trung 。 無vô 所sở 不bất 周chu 。 佛Phật 者giả 解giải 此thử 理lý 心tâm 。 花hoa 者giả 此thử 心tâm 清thanh 淨tịnh 湛trạm 然nhiên 離ly 染nhiễm 。 嚴nghiêm 者giả 離ly 染nhiễm 心tâm 中trung 具cụ 逆nghịch 順thuận 德đức 。 經kinh 者giả 能năng 所sở 無vô 二nhị 。 二nhị 釋thích 品phẩm 大đại 意ý 說thuyết 有hữu 總tổng 別biệt 。 總tổng 者giả 三tam 毒độc 。 即tức 三tam 智trí 一nhất 一nhất 智trí 中trung 具cụ 十thập 德đức 。 故cố 是thị 為vi 三tam 十thập 。 又hựu 一nhất 智trí 中trung 具cụ 三tam 世thế 。 具cụ 見kiến 聞văn 解giải 行hành 證chứng 。 具cụ 三tam 世thế 間gian 故cố 。 是thị 為vi 九cửu 品phẩm 。 別biệt 者giả (# 云vân 云vân )# 三tam 現hiện 道Đạo 理lý 依y 觀quán 廣quảng 釋thích 者giả 。 先tiên 融dung 心tâm 相tương/tướng 解giải 此thử 經Kinh 意ý 。 云vân 何hà 融dung 心tâm 相tương/tướng 。 一nhất 念niệm 無vô 生sanh 正chánh 念niệm 觀quán 心tâm 。 與dữ 實thật 相tướng 理lý 相tương 應ứng 時thời 中trung 。 離ly 諸chư 心tâm 相tướng 。

爾nhĩ 時thời 具cụ 得đắc 三tam 種chủng 利lợi 益ích 。 一nhất 者giả 超siêu 過quá 十thập 種chủng 。 外ngoại 道đạo 所sở 為vi 作tác 事sự 。 二nhị 者giả 獲hoạch 得đắc 十thập 種chủng 利lợi 。 三tam 者giả 自tự 身thân 心tâm 中trung 具cụ 見kiến 諸chư 法pháp 。 如như 執chấp 明minh 鏡kính 。 自tự 見kiến 面diện 像tượng 。 十thập 種chủng 利lợi 益ích 者giả 。 一nhất 者giả 自tự 身thân 心tâm 中trung 具cụ 戒giới 定định 惠huệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 經Kinh 云vân 。 制chế 心tâm 一nhất 處xứ 。 無vô 事sự 不bất 辨biện 。 繫hệ 心tâm 在tại 一nhất 處xứ 能năng 開khai 智trí 惠huệ 門môn 。 守thủ 一nhất 不bất 移di 精tinh 神thần 不bất 散tán 。 萬vạn 靈linh 扶phù 衛vệ 。 初sơ 學học 不Bất 思Tư 議Nghị 三Tam 昧Muội 。 繫hệ 心tâm 一nhất 緣duyên 。 若nhược 久cửu 習tập 者giả 觀quán 心tâm 成thành 就tựu 更cánh 無vô 心tâm 相tương/tướng 。 恆hằng 與dữ 定định 俱câu 。 一nhất 切thiết 心tâm 相tướng 即tức 。 非phi 心tâm 故cố 。 是thị 名danh 不Bất 思Tư 議Nghị 定Định 云vân 云vân )# 。 經kinh 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 一nhất 切thiết 經kinh 。 二nhị 心tâm 經kinh 。 三tam 自tự 體thể 經kinh 。 四tứ 無vô 住trụ 經kinh 。 五ngũ 實thật 相tướng 經kinh 。 謂vị 於ư 一nhất 法Pháp 界Giới 以dĩ 一nhất 心tâm 印ấn 印ấn 諸chư 緣duyên 體thể 。 一nhất 切thiết 諸chư 緣duyên 無vô 不bất 印ấn 文văn 。 故cố 一nhất 切thiết 經kinh 也dã 。 此thử 一nhất 切thiết 經kinh 唯duy 一nhất 心tâm 量lượng 。 故cố 一nhất 心tâm 經kinh 也dã 。 心tâm 之chi 諸chư 法pháp 有hữu 體thể 。 故cố 自tự 體thể 經kinh 也dã 。 自tự 體thể 無vô 我ngã 於ư 一nhất 切thiết 中trung 無vô 著trước 。 故cố 無vô 住trụ 經kinh 也dã 。 此thử 無vô 住trụ 經kinh 湛trạm 然nhiên 無vô 相tướng 。 故cố 實thật 相tướng 經kinh 也dã 。 初sơ 文văn 字tự 經kinh 。 次thứ 則tắc 義nghĩa 經kinh 。 次thứ 則tắc 觀quán 經kinh 。 次thứ 則tắc 定định 經kinh 。 後hậu 一nhất 法pháp 經kinh 也dã 。

心tâm 輪luân 鈔sao 云vân 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 佛Phật 入nhập 海Hải 印Ấn 三Tam 昧Muội 。 所sở 證chứng 法Pháp 門môn 。 略lược 有hữu 六lục 重trọng/trùng 經kinh 。 一nhất 者giả 離ly 內nội 外ngoại 經kinh 。 二nhị 者giả 向hướng 內nội 經kinh 。 三tam 者giả 向hướng 外ngoại 經kinh 。 四tứ 者giả 內nội 外ngoại 相tương 應ứng 經kinh 。 五ngũ 者giả 內nội 中trung 略lược 說thuyết 經Kinh 。 六lục 者giả 為vi 機cơ 將tương 說thuyết 經Kinh 。 所sở 謂vị 前tiền 三tam 經kinh 是thị 果quả 分phần/phân 自tự 利lợi 故cố 。 果quả 分phân 別biệt 教giáo 。 後hậu 三tam 經kinh 是thị 因nhân 分phần/phân 自tự 利lợi 故cố 。 因nhân 分phân 別biệt 教giáo 。

圓viên 通thông 首thủ 座tòa 記ký 云vân 。 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 首thủ 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 四tứ 字tự 釋thích 有hữu 三tam 義nghĩa 。 對đối 此thử 則tắc 下hạ 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 亦diệc 有hữu 三tam 義nghĩa 也dã 。 第đệ 一nhất 離ly 言ngôn 玄huyền 寂tịch 之chi 處xứ 。 謂vị 絕tuyệt 相tương/tướng 不bất 可khả 目mục 法pháp 性tánh 。 玄huyền 微vi 超siêu 出xuất 意ý 外ngoại 之chi 處xứ 也dã 。 不bất 可khả 目mục 之chi 法pháp 性tánh 者giả 。 法Pháp 界Giới 法pháp 之chi 名danh 位vị 不bất 動động 處xứ 也dã 。 若nhược 今kim 我ngã 五ngũ 尺xích 身thân 者giả 。 唯duy 五ngũ 尺xích 是thị 耳nhĩ 。 此thử 五ngũ 尺xích 上thượng 不bất 許hứa 更cánh 目mục 佛Phật 名danh 法pháp 名danh 故cố 。 云vân 不bất 可khả 目mục 之chi 法pháp 性tánh 也dã 。 此thử 五ngũ 尺xích 名danh 正chánh 即tức 法pháp 體thể 。 而nhi 謂vị 此thử 名danh 是thị 法pháp 上thượng 所sở 立lập 。 如như 是thị 計kế 者giả 所sở 不bất 及cập 處xứ 故cố 。 云vân 超siêu 出xuất 意ý 外ngoại 。 又hựu 云vân 。 絕tuyệt 相tương/tướng 也dã 。 問vấn 唯duy 五ngũ 尺xích 是thị 耳nhĩ 者giả 。 緣duyên 起khởi 之chi 際tế 可khả 許hứa 此thử 義nghĩa 。 何hà 云vân 性tánh 海hải 耶da 。 答đáp 於ư 此thử 五ngũ 尺xích 名danh 之chi 緣duyên 中trung 立lập 五ngũ 尺xích 法pháp 者giả 。 緣duyên 起khởi 因nhân 分phần/phân 也dã 。 此thử 名danh 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 可khả 立lập 者giả 。 性tánh 海hải 果quả 分phần/phân 也dã 。 是thị 故cố 藏tạng 師sư 云vân 。 緣duyên 無vô 別biệt 緣duyên 以dĩ 體thể 盡tận 緣duyên 。 是thị 故cố 差sai 別biệt 緣duyên 起khởi 。 即tức 是thị 甚thậm 深thâm 土thổ/độ 海hải 。 又hựu 相tương 和hòa 尚thượng 云vân 。 言ngôn 說thuyết 在tại 證chứng 與dữ 本bổn 不bất 異dị 也dã 。 然nhiên 則tắc 教giáo 分phân 之chi 中trung 言ngôn 是thị 能năng 詮thuyên 詮thuyên 所sở 詮thuyên 義nghĩa 。 今kim 此thử 之chi 中trung 言ngôn 即tức 證chứng 體thể 故cố 。 無vô 能năng 所sở 詮thuyên 之chi 異dị 也dã 。 問vấn 吾ngô 五ngũ 尺xích 上thượng 不bất 可khả 更cánh 許hứa 佛Phật 之chi 。 與dữ 法pháp 名danh 目mục 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 何hà 為vi 證chứng 。 而nhi 得đắc 知tri 耶da 。 答đáp 如như 是thị 所sở 發phát 我ngã 言ngôn 為vi 證chứng 。 然nhiên 覓mịch 兼kiêm 證chứng 者giả 。 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 多đa 中trung 無vô 一nhất 性tánh 。 一nhất 亦diệc 無vô 有hữu 多đa 。 至chí 相tương/tướng 引dẫn 此thử 為vi 即tức 門môn 之chi 證chứng 也dã 。 然nhiên 而nhi 所sở 言ngôn 多đa 者giả 只chỉ 是thị 多đa 耳nhĩ 。 多đa 中trung 更cánh 無vô 成thành 一nhất 之chi 性tánh 。 所sở 言ngôn 一nhất 者giả 只chỉ 是thị 一nhất 耳nhĩ 。 一nhất 中trung 更cánh 無vô 成thành 多đa 之chi 性tánh 。 是thị 故cố 唯duy 吾ngô 五ngũ 尺xích 是thị 耳nhĩ 。 此thử 上thượng 不bất 得đắc 佛Phật 法Pháp 名danh 目mục 也dã 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 釋thích 此thử 文văn 者giả 。 如như 者giả 如như 也dã 。 即tức 是thị 法pháp 本bổn 如như 者giả 如như 均quân 也dã 。 是thị 故cố 正chánh 即tức 是thị 我ngã 聞văn 也dã 。 此thử 意ý 者giả 唯duy 我ngã 聞văn 耳nhĩ 。 我ngã 聞văn 以dĩ 上thượng 更cánh 不bất 加gia 餘dư 語ngữ 也dã 。 既ký 約ước 我ngã 論luận 故cố 但đãn 我ngã 耳nhĩ 。 上thượng 不bất 更cánh 加gia 。 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 名danh 位vị 等đẳng 也dã 。 聞văn 者giả 局cục 於ư 我ngã 也dã 。 問vấn 既ký 絕tuyệt 名danh 離ly 相tương/tướng 。 何hà 故cố 舉cử 五ngũ 尺xích 名danh 耶da 。 答đáp 此thử 證chứng 分phần/phân 中trung 五ngũ 尺xích 之chi 名danh 即tức 實thật 法pháp 體thể 。 此thử 名danh 以dĩ 外ngoại 更cánh 無vô 法pháp 體thể 故cố 也dã 。 緣duyên 起khởi 分phần/phân 中trung 名danh 之chi 與dữ 義nghĩa 二nhị 位vị 不bất 同đồng 。 故cố 令linh 相tương/tướng 即tức 。 今kim 此thử 證chứng 分phân 之chi 中trung 。 即tức 不bất 如như 是thị 。 第đệ 二nhị 離ly 修tu 離ly 證chứng 圓viên 極cực 至chí 道đạo 也dã 。 不bất 簡giản 處xứ 之chi 與dữ 人nhân 隨tùy 約ước 。 是thị 佛Phật 不bất 別biệt 主chủ 之chi 與dữ 器khí 觸xúc 事sự 如như 是thị 。 是thị 故cố 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 云vân 。 國quốc 土độ 及cập 眾chúng 生sanh 一nhất 異dị 不bất 可khả 得đắc 。 如như 是thị 善thiện 觀quán 察sát 名danh 知tri 佛Phật 法Pháp 義nghĩa 。 處xử 人nhân 不bất 簡giản 。 主chủ 器khí 不bất 分phân 。 器khí 與dữ 眾chúng 生sanh 本bổn 非phi 異dị 也dã 。 以dĩ 一nhất 佛Phật 體thể 故cố 。 又hựu 亦diệc 非phi 一nhất 。 以dĩ 各các 各các 不bất 動động 自tự 名danh 位vị 故cố 。 由do 是thị 得đắc 知tri 。 離ly 三tam 世thế 間gian 是thị 一nhất 佛Phật 體thể 。 而nhi 非phi 融dung 三tam 方phương 為vi 一nhất 也dã 。 雖tuy 一nhất 佛Phật 體thể 即tức 三tam 世thế 間gian 。 而nhi 非phi 分phần/phân 一nhất 以dĩ 作tác 三tam 也dã 。 然nhiên 則tắc 三tam 世thế 間gian 之chi 名danh 位vị 不bất 動động 。 是thị 即tức 佛Phật 也dã 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 釋thích 此thử 文văn 者giả 。 如như 者giả 我ngã 與dữ 聞văn 為vi 一nhất 之chi 時thời 。 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。 約ước 此thử 上thượng 二nhị 重trọng/trùng 之chi 義nghĩa 言ngôn 之chi 。 則tắc 如như 是thị 我ngã 聞văn 四tứ 字tự 。 正chánh 即tức 究cứu 竟cánh 法pháp 體thể 故cố 。 無vô 以dĩ 此thử 為vi 首thủ 。 料liệu 簡giản 下hạ 文văn 所sở 目mục 之chi 義nghĩa 也dã 。 第đệ 三tam 正chánh 覺giác 智trí 日nhật 出xuất 於ư 道đạo 樹thụ 。 謂vị 約ước 佛Phật 論luận 佛Phật 則tắc 法Pháp 界Giới 諸chư 法pháp 無vô 非phi 是thị 佛Phật 也dã 。 然nhiên 而nhi 隨tùy 眾chúng 生sanh 。 緣duyên 示thị 有hữu 成thành 佛Phật 示thị 有hữu 說thuyết 法Pháp 。 故cố 於ư 道đạo 樹thụ 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 約ước 此thử 義nghĩa 釋thích 者giả 。 七thất 處xứ 八bát 會hội 之chi 法pháp 。 是thị 佛Phật 所sở 說thuyết 。 而nhi 結kết 集tập 人nhân 言ngôn 如như 是thị 我ngã 聞văn 也dã 。 是thị 故cố 章chương 主chủ 依y 此thử 義nghĩa 云vân 。 料liệu 簡giản 下hạ 文văn 所sở 目mục 之chi 義nghĩa 也dã 。 就tựu 上thượng 三tam 中trung 。 第đệ 一nhất 佛Phật 所sở 證chứng 。 第đệ 二nhị 佛Phật 能năng 證chứng 也dã 。 具cụ 此thử 二nhị 佛Phật 是thị 海hải 印ấn 定định 。 與dữ 此thử 定định 俱câu 能năng 證chứng 之chi 智trí 名danh 為vi 大đại 空không 。 此thử 大đại 虛hư 空không 隨tùy 機cơ 所sở 須tu 成thành 種chủng 種chủng 名danh 也dã 。 所sở 成thành 之chi 法pháp 塵trần 算toán 難nạn/nan 窮cùng 。 要yếu 略lược 而nhi 言ngôn 不bất 出xuất 十thập 種chủng 也dã 。 三tam 乘thừa 所sở 明minh 三tam 科khoa 百bách 法pháp 。 從tùng 異dị 熟thục 識thức 。 之chi 所sở 生sanh 故cố 。 不bất 論luận 主chủ 伴bạn 相tương/tướng 成thành 之chi 義nghĩa 。 今kim 此thử 十thập 法pháp 本bổn 於ư 證chứng 智trí 。 大đại 虛hư 空không 中trung 全toàn 全toàn 所sở 目mục 故cố 。 云vân 主chủ 伴bạn 成thành 宗tông 也dã 。 又hựu 三tam 佛Phật 中trung 。 初sơ 二nhị 佛Phật 則tắc 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 之chi 證chứng 分phần/phân 也dã 。 第đệ 三tam 佛Phật 則tắc 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 之chi 教giáo 分phần/phân 也dã 。 就tựu 證chứng 分phần/phân 中trung 初sơ 義nghĩa 則tắc 所sở 證chứng 也dã 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 則tắc 能năng 證chứng 圓viên 智trí 也dã 。 教giáo 分phần/phân 者giả 即tức 此thử 圓viên 智trí 。 與dữ 緣duyên 相tương 應ứng 之chi 義nghĩa 也dã 。 問vấn 若nhược 以dĩ 初sơ 釋thích 見kiến 者giả 。 如như 是thị 即tức 我ngã 聞văn 也dã 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 則tắc 如như 何hà 釋thích 耶da 。 答đáp 並tịnh 以dĩ 此thử 例lệ 釋thích 也dã 。 謂vị 一nhất 時thời 者giả 亦diệc 即tức 滿mãn 足túc 法pháp 性tánh 。 更cánh 無vô 所sở 加gia 處xứ 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 者giả 。 亦diệc 非phi 古cổ 迷mê 今kim 覺giác 。 應ưng 稱xưng 法Pháp 界Giới 竟cánh 三tam 世thế 際tế 。 即tức 是thị 滿mãn 足túc 究cứu 竟cánh 法pháp 體thể 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 卷quyển 經kinh 末mạt 。 眾chúng 生sanh 心tâm 微vi 塵trần 等đẳng 偈kệ 。 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 若nhược 以dĩ 第đệ 二nhị 釋thích 見kiến 者giả 。 如như 者giả 是thị 我ngã 與dữ 聞văn 為vi 一nhất 之chi 時thời 。 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。 我ngã 是thị 能năng 聞văn 。 聞văn 是thị 所sở 聞văn 。 能năng 聞văn 之chi 我ngã 與dữ 所sở 聞văn 法Pháp 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 唯duy 是thị 一nhất 體thể 者giả 。 即tức 是thị 如như 佛Phật 體thể 也dã 。 處xử 者giả 菩Bồ 提Đề 場Tràng 是thị 佛Phật 體thể 也dã 。 約ước 圓viên 現hiện 而nhi 見kiến 也dã 。 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 者giả 第đệ 三tam 佛Phật 也dã 。 以dĩ 此thử 義nghĩa 等đẳng 釋thích 一nhất 部bộ 。 始thỉ 終chung 方phương 為vi 妙diệu 也dã 。

古cổ 記ký 云vân 。 大đại 經kinh 略lược 有hữu 十thập 重trọng/trùng 解giải 釋thích 。 謂vị 第đệ 一nhất 瓔anh 珞lạc 經kinh 三tam 賢hiền 十Thập 地Địa 三tam 乘thừa 。 此thử 經Kinh 所sở 辨biện 三tam 賢hiền 十Thập 地Địa 一Nhất 乘Thừa 。 若nhược 約ước 此thử 義nghĩa 釋thích 此thử 經Kinh 文văn 。 則tắc 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 佛Phật 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 於ư 第đệ 一nhất 寂tịch 滅diệt 場tràng 中trung 。 說thuyết 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 第đệ 二nhị 普Phổ 光Quang 堂Đường 中trung 說thuyết 十thập 信tín 。 乃nãi 至chí 第đệ 八bát 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 中trung 。 說thuyết 入nhập 法Pháp 界Giới 。 第đệ 二nhị 就tựu 此thử 經Kinh 中trung 行hành 布bố 次thứ 第đệ 者giả 。 三tam 乘thừa 六lục 相tương/tướng 圓viên 融dung 者giả 一Nhất 乘Thừa 。 約ước 此thử 義nghĩa 釋thích 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。

乃nãi 至chí 寂tịch 滅diệt 場tràng 中trung 。 說thuyết 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 第đệ 二nhị 寂tịch 滅diệt 場tràng 內nội 普Phổ 光Quang 堂Đường 中trung 說thuyết 十thập 信tín 。 乃nãi 至chí 第đệ 八bát 寂tịch 滅diệt 場tràng 內nội 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 中trung 。 說thuyết 入nhập 法Pháp 界Giới 。 第đệ 三tam 前tiền 二nhị 是thị 表biểu 相tương/tướng 。 故cố 三tam 乘thừa 內nội 則tắc 一Nhất 乘Thừa 。 約ước 此thử 義nghĩa 釋thích 。 則tắc 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 乃nãi 至chí 第đệ 一nhất 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 中trung 。 說thuyết 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 第đệ 二nhị 普Phổ 光Quang 堂Đường 中trung 說thuyết 十thập 信tín 。 第đệ 三tam 他tha 化hóa 天thiên 宮cung 說thuyết 十thập 住trụ 。 第đệ 四tứ 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 說thuyết 十thập 行hành 。 乃nãi 至chí 第đệ 八bát 寂tịch 滅diệt 場tràng 中trung 說thuyết 入nhập 法Pháp 界Giới 。 此thử 義nghĩa 者giả 是thị 普phổ 賢hiền 二nhị 十thập 二nhị 位vị 。 即tức 位vị 脫thoát 位vị 故cố 無vô 勝thắng 劣liệt 。 如như 明minh 難nạn/nan 記ký 所sở 明minh 。 第đệ 四tứ 前tiền 之chi 內nội 表biểu 並tịnh 是thị 三tam 乘thừa 。 普phổ 賢hiền 無vô 盡tận 法pháp 數số 現hiện 者giả 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 約ước 此thử 義nghĩa 釋thích 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。

乃nãi 至chí 寂tịch 滅diệt 場tràng 中trung 。 說thuyết 花hoa 藏tạng 世thế 界giới 。 第đệ 二nhị 寂tịch 滅diệt 場tràng 說thuyết 十thập 信tín 。 乃nãi 至chí 第đệ 八bát 寂tịch 滅diệt 場tràng 說thuyết 入nhập 法Pháp 界Giới 。 第đệ 五ngũ 前tiền 並tịnh 紙chỉ 墨mặc 所sở 載tái 故cố 是thị 三tam 乘thừa 。 無vô 文văn 字tự 之chi 虛hư 空không 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 六lục 無vô 文văn 字tự 之chi 虛hư 空không 是thị 三tam 乘thừa 。 有hữu 文văn 字tự 之chi 虛hư 空không 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 七thất 前tiền 並tịnh 教giáo 分phần/phân 。 是thị 普phổ 賢hiền 因nhân 門môn 。 故cố 是thị 三tam 乘thừa 。 佛Phật 外ngoại 向hướng 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 八bát 佛Phật 外ngoại 向hướng 是thị 三tam 乘thừa 。 佛Phật 內nội 向hướng 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 九cửu 佛Phật 內nội 向hướng 是thị 三tam 乘thừa 。 離ly 向hướng 背bối/bội 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 第đệ 十thập 離ly 向hướng 背bối/bội 是thị 三tam 乘thừa 。 法pháp 性tánh 是thị 一Nhất 乘Thừa 也dã 。 此thử 是thị 梵Phạm 體thể 德đức 。 所sở 傳truyền 潤nhuận 玄huyền 德đức 所sở 受thọ 也dã 。 梵Phạm 體thể 德đức 云vân 。 昔tích 質chất 應ưng 德đức 在tại 世thế 。 達đạt 藪tẩu 講giảng 起khởi 信tín 論luận 時thời 。 云vân 。 若nhược 不bất 得đắc 知tri 花hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 十thập 重trọng/trùng 解giải 。 釋thích 者giả 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 花hoa 嚴nghiêm 文văn 義nghĩa 。 又hựu 若nhược 不bất 知tri 起khởi 信tín 論luận 中trung 八bát 重trọng/trùng 解giải 釋thích 。 則tắc 亦diệc 不bất 能năng 。 得đắc 此thử 論luận 文văn 義nghĩa 也dã 。

賢hiền 首thủ 大đại 師sư 花hoa 嚴nghiêm 三tam 昧muội 觀quán 門môn 中trung 。 問vấn 云vân 。 眾chúng 生sanh 修tu 行hành 為vi 要yếu 受thọ 持trì 聖thánh 教giáo 耶da 。 為vi 須tu 捨xả 教giáo 耶da 。 答đáp 有hữu 十thập 類loại 。 一nhất 者giả 自tự 有hữu 眾chúng 生sanh 。 無vô 識thức 懸huyền 捨xả 聖thánh 言ngôn 師sư 。 自tự 愚ngu 心tâm 復phục 隨tùy 邪tà 友hữu 。 違vi 教giáo 修tu 行hành 巧xảo 偽ngụy 誑cuống 惑hoặc 。 此thử 為vi 惡ác 人nhân 也dã 。 三tam 有hữu 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 背bối/bội 聖thánh 教giáo 。 以dĩ 質chất 直trực 心tâm 。 謂vị 為vi 出xuất 要yếu 。 勤cần 苦khổ 修tu 行hành 。 竟cánh 無vô 所sở 益ích 。 此thử 二nhị 人nhân 俱câu 捨xả 聖thánh 教giáo 不bất 依y 義nghĩa 理lý 。 三tam 者giả 唯duy 誦tụng 聖thánh 言ngôn 不bất 解giải 義nghĩa 意ý 。 依y 傍bàng 聖thánh 教giáo 求cầu 名danh 求cầu 利lợi 。 違vi 自tự 所sở 誦tụng 。 亦diệc 為vi 惡ác 人nhân 。 四tứ 者giả 唯duy 逐trục 文văn 句cú 不bất 知tri 義nghĩa 理lý 。 但đãn 以dĩ 直trực 心tâm 讀đọc 誦tụng 。 雖tuy 無vô 巧xảo 偽ngụy 。 亦diệc 無vô 所sở 益ích 。 此thử 上thượng 二nhị 人nhân 俱câu 不bất 捨xả 教giáo 。 不bất 得đắc 義nghĩa 理lý 。 此thử 上thượng 四tứ 門môn 皆giai 不bất 可khả 依y 。 五ngũ 者giả 讀đọc 誦tụng 聖thánh 教giáo 。 分phần/phân 知tri 解giải 行hành 多đa 讀đọc 文văn 句cú 。 少thiểu 有hữu 修tu 行hành 。 六lục 者giả 廣quảng 尋tầm 聖thánh 教giáo 遍biến 知tri 解giải 行hành 。 漸tiệm 略lược 聖thánh 言ngôn 取thủ 意ý 專chuyên 修tu 。 七thất 者giả 受thọ 持trì 得đắc 意ý 。 唯duy 在tại 修tu 行hành 不bất 復phục 尋tầm 言ngôn 。 八bát 者giả 尋tầm 教giáo 得đắc 旨chỉ 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 稱xưng 性tánh 。 是thị 故cố 於ư 教giáo 亦diệc 不bất 持trì 捨xả 。 即tức 此thử 言ngôn 教giáo 稱xưng 性tánh 約ước 教giáo 修tu 行hành 。 九cửu 者giả 常thường 持trì 稱xưng 性tánh 之chi 言ngôn 不bất 捨xả 不bất 著trước 。 恆hằng 觀quán 絕tuyệt 言ngôn 之chi 理lý 不bất 棄khí 不bất 滯trệ 。 此thử 上thượng 五ngũ 門môn 猶do 未vị 究cứu 竟cánh 。 十thập 尋tầm 教giáo 得đắc 實thật 理lý 。 理lý 教giáo 無vô 礙ngại 。 常thường 觀quán 理lý 而nhi 不bất 礙ngại 持trì 教giáo 。 常thường 持trì 教giáo 而nhi 不bất 礙ngại 觀quán 空không 。 此thử 則tắc 教giáo 理lý 俱câu 融dung 合hợp 為vi 一nhất 觀quán 。 方phương 名danh 究cứu 竟cánh 。 此thử 上thượng 十thập 門môn 前tiền 四tứ 全toàn 不bất 可khả 依y 。 次thứ 五ngũ 從tùng 淺thiển 轉chuyển 深thâm 隨tùy 根căn 悟ngộ 入nhập 。 然nhiên 革cách 凡phàm 成thành 聖thánh 之chi 方phương 便tiện 。 猶do 未vị 究cứu 竟cánh 。 唯duy 第đệ 十thập 門môn 方phương 為vi 究cứu 竟cánh 也dã 。 又hựu 賢hiền 首thủ 大đại 師sư 明minh 受thọ 持trì 大Đại 乘Thừa 經kinh 。 須tu 知tri 五ngũ 法pháp 。 一nhất 明minh 其kỳ 文văn 有hữu 五ngũ 。 謂vị 善thiện 知tri 分phân 段đoạn 起khởi 盡tận 前tiền 後hậu 相tương 續tục 。 次thứ 第đệ 連liên 合hợp 詮thuyên 義nghĩa 圓viên 滿mãn 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 二nhị 解giải 其kỳ 事sự 亦diệc 五ngũ 。 謂vị 說thuyết 處xứ 說thuyết 主chủ 徒đồ 眾chúng 請thỉnh 儀nghi 及cập 知tri 圓viên 音âm 所sở 說thuyết 。 三Tam 達Đạt 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 五ngũ 。 謂vị 略lược 標tiêu 綱cương 要yếu 廣quảng 釋thích 除trừ 疑nghi 譬thí 喻dụ 令linh 解giải 引dẫn 事sự 證chứng 成thành 舉cử 益ích 勸khuyến 學học 。 四tứ 得đắc 其kỳ 意ý 亦diệc 五ngũ 。 令linh 發phát 大đại 心tâm 觀quán 真chân 理lý 伏phục 煩phiền 惱não 慈từ 悲bi 救cứu 物vật 勤cần 修tu 萬vạn 行hạnh 。 五ngũ 修tu 其kỳ 行hành 自tự 有hữu 五ngũ 種chủng 。 一nhất 於ư 所sở 聞văn 法Pháp 行hành 。 在tại 身thân 心tâm 未vị 曾tằng 暫tạm 息tức 。 二nhị 歷lịch 前tiền 四tứ 門môn 次thứ 起khởi 勝thắng 心tâm 。 於ư 前tiền 文văn 教giáo 。 起khởi 難nan 遭tao 想tưởng 。 於ư 前tiền 事sự 相tướng 起khởi 尊tôn 重trọng 心tâm 。 嘆thán 佛Phật 難nan 逢phùng 傷thương 己kỷ 薄bạc 祐hựu 。 於ư 前tiền 義nghĩa 理lý 。 起khởi 愛ái 樂nhạo 心tâm 。 於ư 前tiền 意ý 旨chỉ 。 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 三tam 受thọ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 謂vị 於ư 文văn 教giáo 繕thiện 寫tả 流lưu 通thông 圖đồ 盡tận 事sự 相tướng 。 表biểu 佛Phật 法Pháp 會hội 攝nhiếp 略lược 義nghĩa 趣thú 曲khúc 示thị 行hành 人nhân 。 四tứ 自tự 行hành 增tăng 長trưởng 為vi 親thân 。 善thiện 友hữu 繫hệ 念niệm 思tư 惟duy 。 五ngũ 成thành 無vô 礙ngại 行hành 。 謂vị 得đắc 旨chỉ 忘vong 詮thuyên 故cố 不bất 可khả 守thủ 。 志chí 詮thuyên 由do 教giáo 故cố 不bất 可khả 捨xả 。 是thị 故cố 於ư 教giáo 生sanh 無vô 守thủ 無vô 捨xả 行hành 。 今kim 此thử 雖tuy 開khai 為vi 十thập 法pháp 行hành 。 但đãn 是thị 眾chúng 緣duyên 資tư 成thành 正chánh 助trợ 相tương/tướng 兼kiêm 。 總tổng 曰viết 受thọ 持trì 修tu 習tập 全toàn 依y 此thử 者giả 。 可khả 謂vị 。 圓viên 因nhân 勤cần 修tu 不bất 退thoái 皆giai 證chứng 滿mãn 果quả 。 自tự 教giáo 至chí 唐đường 古cổ 今kim 有hữu 依y 法pháp 修tu 學học 。 通thông 感cảm 靈linh 瑞thụy 其kỳ 類loại 實thật 繁phồn 。 具cụ 如như 花hoa 嚴nghiêm 傳truyền 及cập 纂toản 靈linh 記ký 所sở 說thuyết 。

法Pháp 界Giới 圖Đồ 記Ký 叢Tùng 髓Tủy 錄Lục 卷quyển 下hạ 之chi 二nhị