摩Ma 訶Ha 止Chỉ 觀Quán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 上thượng )#

隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký

第đệ 六lục 明minh 方phương 便tiện 者giả 。 方phương 便tiện 名danh 善thiện 巧xảo 。 善thiện 巧xảo 修tu 行hành 以dĩ 。 微vi 少thiểu 善thiện 根căn 。 能năng 令linh 無vô 量lượng 。 行hành 成thành 解giải 發phát 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 大đại 論luận 云vân 。 能năng 以dĩ 少thiểu 施thí 少thiểu 戒giới 出xuất 過quá 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 上thượng 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 又hựu 方phương 便tiện 者giả 。 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 也dã 。 以dĩ 能năng 和hòa 合hợp 成thành 因nhân 。 亦diệc 能năng 和hòa 合hợp 取thủ 果quả 。 大đại 品phẩm 經kinh 言ngôn 。 如Như 來Lai 身thân 者giả 。 不bất 從tùng 一nhất 因nhân 一nhất 緣duyên 生sanh 。 從tùng 無vô 量lượng 功công 德đức 。 生sanh 如Như 來Lai 身thân 。 顯hiển 此thử 巧xảo 能năng 故cố 論luận 方phương 便tiện 。 若nhược 依y 漸tiệm 次thứ 即tức 有hữu 四tứ 種chủng 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 各các 有hữu 遠viễn 近cận 。 如như 阿a 毘tỳ 曇đàm 明minh 五ngũ 停đình 心tâm 為vi 遠viễn 。 四tứ 善thiện 根căn 為vi 近cận 。 通thông 別biệt 方phương 便tiện 例lệ 可khả 意ý 知tri 。 圓viên 教giáo 以dĩ 假giả 名danh 五ngũ 品phẩm 觀quán 行hành 等đẳng 位vị 去khứ 真chân 猶do 遙diêu 。 名danh 遠viễn 方phương 便tiện 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 相tương 似tự 隣lân 真chân 。 名danh 近cận 方phương 便tiện 。 今kim 就tựu 五ngũ 品phẩm 之chi 前tiền 假giả 名danh 位vị 中trung 。 復phục 論luận 遠viễn 近cận 。 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 為vi 遠viễn 方phương 便tiện 。 十thập 種chủng 境cảnh 界giới 為vi 近cận 方phương 便tiện 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 該cai 羅la 十thập 觀quán 具cụ 足túc 。 成thành 觀quán 行hành 位vị 能năng 發phát 真chân 似tự 。 名danh 近cận 方phương 便tiện 。 今kim 釋thích 遠viễn 方phương 便tiện 略lược 為vi 五ngũ 。 一nhất 具cụ 五ngũ 緣duyên 。 二nhị 呵ha 五ngũ 欲dục 。 三tam 棄khí 五ngũ 蓋cái 。 四tứ 調điều 五ngũ 事sự 。 五ngũ 行hành 五ngũ 法pháp 。 夫phu 道đạo 不bất 孤cô 運vận 弘hoằng 之chi 在tại 人nhân 。 人nhân 弘hoằng 勝thắng 法Pháp 假giả 緣duyên 進tiến 道đạo 。 所sở 以dĩ 須tu 具cụ 五ngũ 緣duyên 。 緣duyên 力lực 既ký 具cụ 當đương 割cát 諸chư 嗜thị 欲dục 。 嗜thị 欲dục 外ngoại 屏bính 當đương 內nội 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 其kỳ 心tâm 若nhược 寂tịch 當đương 調điều 試thí 五ngũ 事sự 。 五ngũ 事sự 調điều 已dĩ 行hành 於ư 五ngũ 法pháp 。 必tất 至chí 所sở 在tại 。 譬thí 如như 陶đào 師sư 若nhược 欲dục 得đắc 器khí 。 先tiên 擇trạch 良lương 處xứ 。 無vô 砂sa 無vô 鹵lỗ 草thảo 水thủy 豐phong 便tiện 可khả 立lập 作tác 所sở 。 次thứ 息tức 餘dư 際tế 務vụ 。 際tế 務vụ 不bất 靜tĩnh 安an 得đắc 就tựu 功công 。 雖tuy 息tức 外ngoại 緣duyên 身thân 內nội 有hữu 疾tật 云vân 何hà 執chấp 作tác 。 身thân 雖tuy 康khang 壯tráng 泥nê 輪luân 不bất 調điều 不bất 成thành 器khí 物vật 。 上thượng 緣duyên 雖tuy 整chỉnh 不bất 專chuyên 於ư 業nghiệp 。 廢phế 不bất 相tương 續tục 永vĩnh 無vô 辦biện 理lý 。 止Chỉ 觀Quán 五ngũ 緣duyên 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 有hữu 待đãi 之chi 身thân 必tất 假giả 資tư 藉tạ 如như 彼bỉ 好hảo/hiếu 處xứ 。 呵ha 厭yếm 塵trần 欲dục 如như 斷đoạn 外ngoại 緣duyên 。 棄khí 絕tuyệt 五ngũ 蓋cái 如như 治trị 內nội 疾tật 。 調điều 適thích 五ngũ 事sự 如như 學học 輪luân 繩thằng 。 行hành 於ư 五ngũ 法pháp 如như 作tác 不bất 廢phế 。 世thế 間gian 淺thiển 事sự 非phi 緣duyên 不bất 合hợp 。 何hà 況huống 出xuất 世thế 之chi 道đạo 。 若nhược 無vô 弄lộng 引dẫn 何hà 易dị 可khả 階giai 。 故cố 歷lịch 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 約ước 事sự 為vi 觀quán 。 調điều 麁thô 入nhập 細tế 檢kiểm 散tán 令linh 靜tĩnh 故cố 為vi 止Chỉ 觀Quán 遠viễn 方phương 便tiện 也dã 。 此thử 五ngũ 法pháp 三tam 科khoa 出xuất 大đại 論luận 。 一nhất 種chủng 出xuất 禪thiền 經kinh 。 一nhất 是thị 諸chư 禪thiền 師sư 立lập 。 一nhất 具cụ 五ngũ 緣duyên 者giả 。 一nhất 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 二nhị 衣y 食thực 具cụ 足túc 。 三tam 閑nhàn 居cư 靜tĩnh 處xứ 。 四tứ 息tức 諸chư 緣duyên 務vụ 。 五ngũ 得đắc 善Thiện 知Tri 識Thức 。 禪thiền 經Kinh 云vân 。 四tứ 緣duyên 雖tuy 具cụ 足túc 開khai 導đạo 由do 良lương 師sư 。 故cố 用dụng 五ngũ 法pháp 為vi 入nhập 道đạo 梯thê 隥đặng 。 一nhất 闕khuyết 則tắc 妨phương 事sự 。 釋thích 此thử 具cụ 如như 次thứ 第đệ 禪thiền 門môn 。

○# 此thử 中trung 明minh 。 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 即tức 四tứ 意ý 。 一nhất 列liệt 戒giới 名danh 。 二nhị 明minh 持trì 戒giới 。 三Tam 明Minh 犯phạm 戒giới 。 四tứ 明minh 懺sám 淨tịnh 。 列liệt 名danh 者giả 。 經kinh 論luận 出xuất 處xứ 甚thậm 多đa 。 且thả 依y 釋thích 論luận 有hữu 十thập 種chủng 戒giới 。 所sở 謂vị 不bất 缺khuyết 。 不bất 破phá 。 不bất 穿xuyên 。 不bất 雜tạp 。 隨tùy 道đạo 。 無vô 著trước 。 智trí 所sở 讚tán 。 自tự 在tại 。 隨tùy 定định 。 具cụ 足túc 。 此thử 十thập 通thông 用dụng 性tánh 戒giới 為vi 根căn 本bổn 。 大đại 論luận 云vân 。 性tánh 戒giới 者giả 是thị 尸thi 羅la 身thân 口khẩu 等đẳng 八bát 種chủng 。 謂vị 身thân 三tam 口khẩu 四tứ 。 更cánh 加gia 不bất 飲ẩm 酒tửu 。 是thị 淨tịnh 命mạng 防phòng 意ý 地địa 。 又hựu 云vân 。 十Thập 善Thiện 是thị 尸thi 羅la 。 佛Phật 不bất 出xuất 世thế 世thế 常thường 有hữu 之chi 。 故cố 名danh 舊cựu 戒giới 。 佛Phật 不bất 出xuất 世thế 凡phàm 夫phu 亦diệc 修tu 八bát 禪thiền 。 故cố 名danh 舊cựu 定định 。 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 。 六lục 十thập 二nhị 等đẳng 舊cựu 醫y 乳nhũ 藥dược 名danh 為vi 舊cựu 慧tuệ 。 常thường 途đồ 云vân 。 無vô 客khách 定định 無vô 漏lậu 導đạo 八bát 禪thiền 耳nhĩ 。 今kim 難nạn/nan 此thử 語ngữ 。 亦diệc 應ưng 無vô 漏lậu 導đạo 十Thập 善Thiện 也dã 。 戒giới 慧tuệ 既ký 有hữu 客khách 法pháp 。 定định 何hà 獨độc 無vô 。 今kim 用dụng 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 為vi 客khách 戒giới 。 根căn 本bổn 十thập 種chủng 得đắc 戒giới 人nhân 者giả 。 如như 佛Phật 自tự 言ngôn 。 善thiện 來lai 比Bỉ 丘Khâu 。 自tự 然nhiên 已dĩ 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 如như 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 自tự 誓thệ 因nhân 緣duyên 得đắc 具cụ 足túc 戒giới 。 如như 憍kiêu 陳trần 如như 見kiến 諦Đế 故cố 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 波ba 闍xà 波ba 提đề 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 以dĩ 八bát 敬kính 法pháp 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 達đạt 磨ma 提đề 那na 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 遣khiển 信tín 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 須tu 陀đà 耶da 沙Sa 彌Di 論luận 義nghĩa 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 耶da 舍xá 比Bỉ 丘Khâu 等đẳng 善thiện 來lai 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 跋bạt 陀đà 羅la 波ba 楞lăng 伽già 加gia 三Tam 歸Quy 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 如như 邊biên 地địa 第đệ 五ngũ 律luật 師sư 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 中trung 國quốc 十thập 人nhân 白bạch 四tứ 羯yết 磨ma 。 受thọ 具Cụ 足Túc 戒Giới 。 客khách 戒giới 人nhân 也dã 。 根căn 本bổn 淨tịnh 禪thiền 觀quán 練luyện 熏huân 。 修tu 為vi 客khách 定định 。 四Tứ 諦Đế 慧tuệ 為vi 客khách 慧tuệ 。 佛Phật 出xuất 方phương 有hữu 也dã 。 性tánh 戒giới 者giả 。 莫mạc 問vấn 受thọ 與dữ 不bất 受thọ 。 犯phạm 即tức 是thị 罪tội 。 受thọ 與dữ 不bất 受thọ 。 持trì 即tức 是thị 善thiện 。 若nhược 受thọ 戒giới 持trì 生sanh 福phước 。 犯phạm 獲hoạch 罪tội 。 不bất 受thọ 無vô 福phước 。 不bất 受thọ 犯phạm 無vô 罪tội 。 如như 伐phạt 草thảo 害hại 畜súc 罪tội 。 同đồng 。 對đối 首thủ 懺sám 。 二nhị 罪tội 俱câu 滅diệt 。 大đại 論luận 解giải 云vân 。 違vi 無vô 作tác 罪tội 同đồng 滅diệt 耳nhĩ 而nhi 償thường 命mạng 猶do 在tại 。 故cố 知tri 受thọ 得đắc 之chi 戒giới 與dữ 性tánh 戒giới 有hữu 異dị 也dã 。 故cố 四tứ 分phần/phân 問vấn 遮già 法pháp 云vân 。 不bất 犯phạm 邊biên 罪tội 不phủ 。 邊biên 罪tội 即tức 性tánh 罪tội 也dã 。 此thử 罪tội 障chướng 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 何hà 況huống 大đại 戒giới 。 若nhược 性tánh 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 是thị 戒giới 度độ 根căn 本bổn 解giải 脫thoát 初sơ 因nhân 。 因nhân 此thử 性tánh 戒giới 。 得đắc 有hữu 無vô 作tác 受thọ 得đắc 之chi 戒giới 。 小Tiểu 乘Thừa 明minh 義nghĩa 無vô 作tác 戒giới 即tức 是thị 第đệ 三tam 聚tụ 。 大Đại 乘Thừa 中trung 法Pháp 鼓cổ 經kinh 。 但đãn 明minh 色sắc 心tâm 無vô 第đệ 三tam 聚tụ 。 心tâm 無vô 盡tận 故cố 戒giới 亦diệc 無vô 盡tận 。 若nhược 就tựu 律luật 儀nghi 戒giới 。 論luận 無vô 作tác 可khả 解giải 。 定định 共cộng 戒giới 無vô 作tác 者giả 與dữ 定định 俱câu 發phát 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 入nhập 定định 時thời 有hữu 出xuất 定định 時thời 無vô 。 有hữu 人nhân 言ngôn 。 無vô 作tác 依y 定định 。 定định 在tại 不bất 失thất 。 定định 退thoái 即tức 謝tạ 也dã 。 道đạo 共cộng 戒giới 無vô 作tác 者giả 。 此thử 無vô 作tác 依y 道đạo 。 道đạo 無vô 失thất 故cố 此thử 戒giới 亦diệc 無vô 失thất 。 戒giới 定định 道đạo 共cộng 。 通thông 是thị 戒giới 名danh 說thuyết 。 通thông 以dĩ 性tánh 戒giới 為vi 本bổn 。 故cố 經Kinh 云vân 。 依y 因nhân 此thử 戒giới 。 能năng 生sanh 禪thiền 定định 。 及cập 滅diệt 苦khổ 智trí 慧tuệ 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。

○# 二nhị 明minh 持trì 者giả 。 此thử 十thập 種chủng 戒giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 戒giới 。 不bất 缺khuyết 戒giới 者giả 。 即tức 是thị 持trì 於ư 性tánh 戒giới 乃nãi 至chí 四tứ 重trọng/trùng 。 清thanh 淨tịnh 守thủ 護hộ 如như 愛ái 明minh 珠châu 。 若nhược 毀hủy 犯phạm 者giả 。 如như 器khí 已dĩ 缺khuyết 。 無vô 所sở 堪kham 用dụng 。 佛Phật 法Pháp 邊biên 人nhân 非phi 。 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 失thất 比Bỉ 丘Khâu 法pháp 故cố 稱xưng 為vi 缺khuyết 。 不bất 破phá 者giả 。 即tức 是thị 持trì 於ư 十thập 三tam 。 無vô 有hữu 破phá 損tổn 故cố 名danh 不bất 破phá 。 若nhược 毀hủy 犯phạm 者giả 。 如như 器khí 破phá 裂liệt 也dã 。 不bất 穿xuyên 者giả 。 是thị 持trì 波ba 夜dạ 提đề 等đẳng 也dã 。 若nhược 有hữu 毀hủy 犯phạm 。 如như 器khí 穿xuyên 漏lậu 。 不bất 能năng 受thọ 道đạo 故cố 名danh 為vi 穿xuyên 。 不bất 雜tạp 者giả 。 持trì 定định 共cộng 戒giới 也dã 。 雖tuy 持trì 律luật 儀nghi 念niệm 破phá 戒giới 事sự 。 名danh 之chi 為vi 雜tạp 。 定định 共cộng 持trì 心tâm 欲dục 念niệm 不bất 起khởi 。 故cố 名danh 不bất 雜tạp 。 如như 大đại 經Kinh 云vân 。 雖tuy 不bất 與dữ 彼bỉ 女nữ 人nhân 身thân 合hợp 。 而nhi 共cộng 言ngôn 語ngữ 嘲# 調điều 。 壁bích 外ngoại 釧xuyến 聲thanh 見kiến 男nam 女nữ 相tương 追truy 。 皆giai 污ô 淨tịnh 戒giới 。 十thập 住trụ 婆bà 沙sa 云vân 。 雖tuy 制chế 其kỳ 事sự 。 而nhi 令linh 女nữ 人nhân 洗tẩy 拭thức 按án 摩ma 。 染nhiễm 心tâm 共cộng 語ngữ 相tương 視thị 。 或hoặc 限hạn 爾nhĩ 許hứa 日nhật 持trì 戒giới 。 或hoặc 期kỳ 後hậu 世thế 富phú 樂lạc 。 天thiên 上thượng 自tự 恣tứ 。 皆giai 名danh 不bất 淨tịnh 。 若nhược 持trì 不bất 雜tạp 戒giới 。 悉tất 無vô 此thử 等đẳng 念niệm 也dã 。 隨tùy 道đạo 者giả 。 隨tùy 順thuận 諦đế 理lý 能năng 破phá 見kiến 惑hoặc 。 無vô 著trước 戒giới 者giả 。 即tức 是thị 見kiến 真chân 成thành 聖thánh 。 於ư 思tư 惟duy 惑hoặc 無vô 所sở 染nhiễm 著trước 也dã 。 以dĩ 此thử 兩lưỡng 戒giới 約ước 真Chân 諦Đế 持trì 戒giới 也dã 。 智trí 所sở 讚tán 戒giới 自tự 在tại 戒giới 。 則tắc 約ước 菩Bồ 薩Tát 化hóa 他tha 。 為vi 佛Phật 所sở 讚tán 於ư 世thế 間gian 中trung 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 約ước 俗tục 諦đế 論luận 持trì 戒giới 也dã 。 隨tùy 定định 具cụ 足túc 兩lưỡng 戒giới 。 即tức 是thị 隨tùy 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 示thị 十thập 法Pháp 界Giới 像tượng 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 威uy 儀nghi 起khởi 動động 而nhi 任nhậm 運vận 常thường 靜tĩnh 。 故cố 名danh 墮đọa 定định 戒giới 。 前tiền 來lai 諸chư 戒giới 律luật 儀nghi 防phòng 止chỉ 。 故cố 名danh 不bất 具cụ 足túc 。 中trung 道đạo 之chi 戒giới 無vô 戒giới 不bất 備bị 。 故cố 名danh 具cụ 足túc 。 此thử 是thị 持trì 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 戒giới 也dã 。 用dụng 中trung 道đạo 慧tuệ 。 遍biến 入nhập 諸chư 法pháp 。 故cố 經Kinh 云vân 。 式thức 叉xoa 。 式thức 叉xoa 名danh 大Đại 乘Thừa 戒giới 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 明minh 五ngũ 支chi 戒giới 及cập 十thập 種chủng 戒giới 。 義nghĩa 勢thế 略lược 同đồng 。 設thiết 諸chư 經kinh 論luận 更cánh 明minh 戒giới 相tương/tướng 。 終chung 不bất 出xuất 此thử 十thập 科khoa 。 束thúc 前tiền 三tam 種chủng 戒giới 名danh 律luật 儀nghi 戒giới 。 秉bỉnh 善thiện 防phòng 惡ác 。 從tùng 初sơ 根căn 本bổn 乃nãi 至chí 不bất 穿xuyên 纖tiêm 毫hào 清thanh 淨tịnh 。 束thúc 名danh 律luật 儀nghi 戒giới 。 凡phàm 夫phu 散tán 心tâm 悉tất 能năng 持trì 得đắc 此thử 戒giới 也dã 。 次thứ 不bất 雜tạp 一nhất 戒giới 。 定định 法pháp 持trì 心tâm 心tâm 不bất 妄vọng 動động 。 身thân 口khẩu 亦diệc 寂tịch 三tam 業nghiệp 皎hiệu 鏡kính 。 此thử 是thị 定định 共cộng 戒giới 。 入nhập 定định 時thời 任nhậm 運vận 無vô 雜tạp 。 出xuất 定định 身thân 口khẩu 柔nhu 軟nhuyễn 亦diệc 不bất 雜tạp 。 凡phàm 夫phu 入nhập 定định 則tắc 能năng 持trì 得đắc 也dã 。 隨tùy 道đạo 戒giới 初sơ 果quả 見kiến 諦Đế 發phát 真chân 成thành 聖thánh 。 聖thánh 人nhân 所sở 持trì 非phi 凡phàm 夫phu 能năng 持trì 也dã 。 無vô 著trước 戒giới 則tắc 三tam 果quả 人nhân 所sở 持trì 。 亦diệc 非phi 初sơ 果quả 所sở 持trì 也dã 。 智trí 讚tán 自tự 在tại 。 此thử 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 利lợi 他tha 須tu 持trì 此thử 戒giới 。 則tắc 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 持trì 也dã 。 隨tùy 定định 具cụ 足túc 。 此thử 是thị 大đại 根căn 性tánh 所sở 持trì 。 則tắc 非phi 六Lục 度Độ 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 所sở 能năng 持trì 也dã 。 況huống 復phục 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 耶da 。 向hướng 判phán 位vị 高cao 下hạ 事sự 義nghĩa 不bất 同đồng 。 理lý 觀quán 觀quán 心tâm 論luận 持trì 戒giới 者giả 具cụ 能năng 持trì 得đắc 上thượng 十thập 戒giới 也dã 。 先tiên 束thúc 十thập 戒giới 為vi 四tứ 意ý 。 前tiền 四tứ 戒giới 。 但đãn 是thị 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 通thông 為vi 觀quán 境cảnh 。 次thứ 二nhị 戒giới 。 即tức 是thị 觀quán 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 即tức 空không 。 空không 觀quán 持trì 戒giới 也dã 。 次thứ 兩lưỡng 戒giới 。 觀quán 因nhân 緣duyên 即tức 是thị 假giả 。 假giả 觀quán 持trì 戒giới 也dã 。 次thứ 兩lưỡng 戒giới 。 觀quán 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 即tức 是thị 中trung 。 中trung 觀quán 持trì 戒giới 也dã 。 所sở 言ngôn 觀quán 心tâm 為vi 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 者giả 若nhược 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 從tùng 惡ác 緣duyên 起khởi 。 即tức 能năng 破phá 根căn 本bổn 。 乃nãi 至chí 破phá 不bất 雜tạp 戒giới 。 與dữ 善thiện 相tương 違vi 故cố 名danh 為vi 惡ác 。 今kim 以dĩ 善thiện 順thuận 之chi 心tâm 防phòng 止chỉ 惡ác 心tâm 。 能năng 令linh 根căn 本bổn 乃nãi 至chí 不bất 雜tạp 等đẳng 戒giới 。 善thiện 順thuận 成thành 就tựu 得đắc 無vô 毀hủy 損tổn 。 故cố 稱xưng 善thiện 心tâm 名danh 為vi 防phòng 止chỉ 惡ác 心tâm 既ký 止chỉ 身thân 口khẩu 亦diệc 然nhiên 。 防phòng 即tức 是thị 止chỉ 善thiện 。 順thuận 即tức 是thị 行hành 善thiện 。 行hành 善thiện 即tức 是thị 觀quán 。 止chỉ 善thiện 即tức 是thị 止chỉ 。 是thị 名danh 觀quán 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 心tâm 持trì 四tứ 種chủng 戒giới 也dã 。 次thứ 觀quán 善thiện 惡ác 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 。 心tâm 即tức 空không 者giả 。 如như 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 若nhược 見kiến 法pháp 相tướng 者giả 。 名danh 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 若nhược 見kiến 非phi 法pháp 相tướng 者giả 。 亦diệc 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 不bất 見kiến 法pháp 相tướng 。 不bất 見kiến 非phi 法pháp 相tương/tướng 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 故cố 知tri 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 。 二nhị 皆giai 空không 寂tịch 。 乃nãi 名danh 持trì 戒giới 。 今kim 云vân 法pháp 者giả 。 秖kỳ 善thiện 惡ác 兩lưỡng 心tâm 假giả 實thật 之chi 法pháp 也dã 。 若nhược 見kiến 有hữu 善thiện 惡ác 假giả 名danh 。 即tức 是thị 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 若nhược 見kiến 善thiện 惡ác 實thật 法pháp 。 亦diệc 是thị 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 所sở 言ngôn 非phi 法pháp 相tương/tướng 者giả 。 若nhược 見kiến 善thiện 惡ác 假giả 名danh 是thị 無vô 者giả 。 亦diệc 是thị 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 若nhược 見kiến 善thiện 惡ác 實thật 法pháp 是thị 無vô 者giả 。 亦diệc 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 依y 無vô 起khởi 見kiến 故cố 不bất 應ưng 著trước 。 乃nãi 至chí 依y 非phi 有hữu 非phi 無vô 起khởi 見kiến 。 皆giai 名danh 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 觀quán 如như 是thị 等đẳng 。 法pháp 與dữ 非phi 法pháp 。 皆giai 即tức 是thị 空không 。 由do 此thử 觀quán 故cố 能năng 順thuận 無vô 漏lậu 。 防phòng 止chỉ 有hữu 無vô 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 故cố 名danh 隨tùy 道đạo 戒giới 。 若nhược 重trọng/trùng 慮lự 此thử 觀quán 思tư 惟duy 純thuần 熟thục 。 歷lịch 緣duyên 對đối 境cảnh 。 於ư 一nhất 切thiết 色sắc 聲thanh 皆giai 悉tất 即tức 空không 。 名danh 無vô 著trước 戒giới 。 防phòng 止chỉ 思tư 惑hoặc 善thiện 順thuận 真Chân 諦Đế 。 是thị 名danh 觀quán 因nhân 緣duyên 心tâm 即tức 空không 持trì 二nhị 種chủng 戒giới 也dã 。 次thứ 觀quán 因nhân 緣duyên 心tâm 即tức 是thị 假giả 者giả 。 知tri 心tâm 非phi 心tâm 。 法pháp 亦diệc 非phi 法pháp 。 而nhi 不bất 永vĩnh 滯trệ 非phi 心tâm 非phi 法pháp 。 以dĩ 道đạo 種chủng 方phương 便tiện 。 無vô 所sở 有hữu 中trung 立lập 心tâm 立lập 法pháp 。 拔bạt 出xuất 諸chư 心tâm 數số 法pháp 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 為vi 智trí 所sở 讚tán 。 雖tuy 廣quảng 分phân 別biệt 無vô 量lượng 心tâm 法pháp 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 如như 虛hư 空không 相tướng 。 不bất 生sanh 愛ái 著trước 。 惑hoặc 相tương/tướng 不bất 拘câu 。 名danh 為vi 自tự 在tại 。 如như 此thử 假giả 觀quán 。 防phòng 止chỉ 無vô 知tri 善thiện 順thuận 俗tục 理lý 。 防phòng 邊biên 論luận 止chỉ 順thuận 邊biên 論luận 觀quán 。 即tức 是thị 假giả 觀quán 持trì 兩lưỡng 戒giới 也dã 。 次thứ 觀quán 因nhân 緣duyên 生sanh 心tâm 即tức 中trung 者giả 。 觀quán 於ư 心tâm 性tánh 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 心tâm 本bổn 非phi 空không 亦diệc 復phục 非phi 假giả 。 非phi 假giả 故cố 非phi 世thế 間gian 。 非phi 空không 故cố 非phi 出xuất 世thế 間gian 。 非phi 賢hiền 聖thánh 法pháp 。 非phi 凡phàm 夫phu 法pháp 。 二nhị 邊biên 寂tịch 靜tĩnh 名danh 為vi 心tâm 性tánh 。 能năng 如như 是thị 觀quán 。 名danh 為vi 上thượng 定định 。 心tâm 在tại 此thử 定định 即tức 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 本bổn 寂tịch 不bất 動động 。 雙song 照chiếu 二nhị 諦đế 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 隨tùy 如như 是thị 定định 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 。 如như 是thị 觀quán 心tâm 。 防phòng 止chỉ 二nhị 邊biên 無vô 明minh 諸chư 惡ác 。 善thiện 順thuận 中trung 道đạo 一nhất 實thật 之chi 理lý 。 防phòng 邊biên 論luận 止chỉ 順thuận 邊biên 論luận 觀quán 。 此thử 名danh 即tức 中trung 而nhi 持trì 兩lưỡng 戒giới 也dã 。 故cố 梵Phạm 網võng 云vân 。 戒giới 名danh 大Đại 乘Thừa 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 光quang 。 非phi 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 戒giới 名danh 為vi 孝hiếu 孝hiếu 名danh 為vi 順thuận 。 孝hiếu 即tức 止chỉ 善thiện 順thuận 即tức 行hành 善thiện 。 如như 此thử 戒giới 者giả 。 本bổn 師sư 所sở 誦tụng 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 誦tụng 。 當đương 知tri 中trung 道đạo 妙diệu 觀quán 戒giới 之chi 正chánh 體thể 。 上thượng 品phẩm 清thanh 淨tịnh 究cứu 竟cánh 持trì 戒giới 。 十thập 住trụ 廣quảng 說thuyết 云vân 。 若nhược 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 遠viễn 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 名danh 上thượng 尸thi 羅la 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 罪tội 性tánh 不bất 在tại 內nội 。 亦diệc 不bất 在tại 外ngoại 。 亦diệc 不bất 在tại 兩lưỡng 中trung 間gian 。 如như 其kỳ 心tâm 然nhiên 。 罪tội 垢cấu 亦diệc 然nhiên 。 其kỳ 能năng 如như 是thị 是thị 名danh 善thiện 解giải 。 是thị 名danh 奉phụng 律luật 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。

復phục 次thứ 觀quán 心tâm 持trì 戒giới 即tức 是thị 五ngũ 名danh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 防phòng 止chỉ 是thị 戒giới 義nghĩa 。 觀quán 亦diệc 如như 是thị 。 三tam 觀quán 名danh 能năng 防phòng 三tam 惑hoặc 名danh 所sở 防phòng 。 如như 此thử 防phòng 止chỉ 義nghĩa 遍biến 法Pháp 界Giới 。 不bất 局cục 在tại 身thân 口khẩu (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 毘tỳ 尼ni 名danh 滅diệt 滅diệt 身thân 口khẩu 諸chư 非phi 。 故cố 今kim 觀quán 心tâm 亦diệc 名danh 為vi 滅diệt 。 即tức 空không 之chi 觀quán 能năng 滅diệt 見kiến 思tư 之chi 非phi 。 即tức 假giả 觀quán 能năng 滅diệt 塵trần 沙sa 之chi 非phi 。 即tức 中trung 觀quán 能năng 滅diệt 無vô 明minh 之chi 非phi 。 如như 此thử 論luận 滅diệt 遍biến 滅diệt 法Pháp 界Giới 諸chư 非phi 。 不bất 止chỉ 七thất 支chi 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 當đương 直trực 除trừ 滅diệt 。 勿vật 擾nhiễu 其kỳ 心tâm 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。 又hựu 波Ba 羅La 提Đề 木Mộc 叉Xoa 。 名danh 保bảo 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 觀quán 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 不bất 觀quán 三tam 諦đế 之chi 理lý 三tam 惑hoặc 保bảo 不bất 解giải 脫thoát 。 若nhược 見kiến 三tam 諦đế 三tam 惑hoặc 保bảo 脫thoát 。 如như 此thử 解giải 脫thoát 。 遍biến 法Pháp 界Giới 脫thoát 。 非phi 止chỉ 解giải 脫thoát 三tam 途đồ 及cập 出xuất 生sanh 死tử 而nhi 已dĩ 。 又hựu 誦tụng 者giả 。 背bối/bội 文văn 闇ám 持trì 也dã 。 今kim 觀quán 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 三tam 觀quán 之chi 名danh 詮thuyên 三tam 諦đế 理lý 。 即tức 是thị 其kỳ 文văn 。 知tri 名danh 非phi 名danh 研nghiên 心tâm 諦đế 理lý 。 觀quán 法pháp 相tướng 續tục 。 常thường 自tự 現hiện 前tiền 。 不bất 生sanh 妄vọng 念niệm 。 名danh 之chi 為vi 誦tụng 。 如như 此thử 誦tụng 者giả 。 遍biến 法Pháp 界Giới 誦tụng 非phi 止chỉ 八bát 十thập 誦tụng 也dã 。 又hựu 律luật 者giả 。 詮thuyên 量lượng 輕khinh 重trọng 分phân 別biệt 犯phạm 非phi 犯phạm 。 觀quán 心tâm 亦diệc 爾nhĩ 。 分phân 別biệt 見kiến 思tư 麁thô 惡ác 滓chỉ 重trọng/trùng 。 界giới 內nội 無vô 知tri 小tiểu 輕khinh 。 塵trần 沙sa 客khách 塵trần 橫hoạnh 起khởi 。 復phục 為vi 小tiểu 重trọng/trùng 。 根căn 本bổn 微vi 細tế 。 如như 上thượng 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 已dĩ 說thuyết 。 三tam 觀quán 觀quán 三tam 理lý 是thị 不bất 犯phạm 。 三tam 惑hoặc 障chướng 三tam 理lý 名danh 為vi 犯phạm 。 三tam 藥dược 治trị 三tam 病bệnh 。 詮thuyên 量lượng 無vô 謬mậu 纖tiêm 毫hào 不bất 差sai 。 又hựu 知tri 持trì 事sự 戒giới 有hữu 三tam 品phẩm 。 上thượng 品phẩm 得đắc 天thiên 報báo 。 中trung 品phẩm 得đắc 人nhân 報báo 。 下hạ 品phẩm 得đắc 修tu 羅la 報báo 。 犯phạm 上thượng 退thoái 天thiên 。 犯phạm 中trung 退thoái 人nhân 。 犯phạm 下hạ 退thoái 修tu 羅la 。 入nhập 三tam 惡ác 道đạo 。 惡ác 道đạo 又hựu 三tam 品phẩm 。 輕khinh 者giả 入nhập 餓ngạ 鬼quỷ 道đạo 。 次thứ 者giả 入nhập 畜súc 生sanh 道đạo 。 重trọng/trùng 者giả 入nhập 地địa 獄ngục 道đạo 。 中trung 品phẩm 又hựu 多đa 種chủng 。 上thượng 中trung 下hạ 下hạ 下hạ 即tức 四tứ 天thiên 下hạ 也dã 。 上thượng 品phẩm 又hựu 多đa 種chủng 。 謂vị 三tam 界giới 諸chư 天thiên 。 各các 有hữu 品phẩm 秩# 也dã 。 又hựu 持trì 理lý 戒giới 空không 假giả 中trung 三tam 品phẩm 。 各các 有hữu 上thượng 中trung 下hạ 。 即tức 空không 三tam 品phẩm 者giả 下hạ 品phẩm 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 中trung 品phẩm 為vi 緣Duyên 覺Giác 。 上thượng 品phẩm 為vi 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 退thoái 則tắc 傳truyền 傳truyền 失thất 也dã 即tức 假giả 三tam 品phẩm 者giả 。 下hạ 品phẩm 為vi 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。 中trung 品phẩm 為vi 通thông 教giáo 出xuất 假giả 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 品phẩm 為vi 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 中trung 三tam 品phẩm 者giả 。 下hạ 品phẩm 為vi 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 中trung 品phẩm 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 上thượng 品phẩm 是thị 佛Phật 。 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 具cụ 淨tịnh 戒giới 也dã 。 又hựu 下hạ 品phẩm 為vi 五ngũ 品phẩm 。 中trung 為vi 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 上thượng 入nhập 初sơ 住trụ 。 此thử 略lược 就tựu 觀quán 心tâm 判phán 其kỳ 階giai 差sai 。 中trung 道đạo 觀quán 心tâm 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 摩ma 訶ha 衍diễn 。 遍biến 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 不bất 復phục 煩phiền 文văn 也dã 。 私tư 諮tư 云vân 。 下hạ 中trung 三tam 品phẩm 皆giai 約ước 發phát 真chân 。 上thượng 品phẩm 何hà 意ý 約ước 真chân 似tự 為vi 三tam 品phẩm 耶da 。 答đáp 。 前tiền 三tam 道đạo 未vị 合hợp 可khả 得đắc 分phần/phân 張trương 橫hoạnh/hoành 辯biện 。 即tức 中trung 既ký 融dung 宜nghi 約ước 一nhất 道đạo 竪thụ 判phán 。 又hựu 亦diệc 得đắc 約ước 橫hoạnh/hoành 者giả 。 別biệt 接tiếp 通thông 別biệt 圓viên 三tam 品phẩm (# 云vân 云vân )# 。 如như 此thử 分phân 別biệt 得đắc 失thất 輕khinh 重trọng 。 遍biến 詮thuyên 量lượng 法Pháp 界Giới 。 豈khởi 止chỉ 煮chử 燒thiêu 覆phú 障chướng 耶da 。 觀quán 心tâm 五ngũ 名danh 宛uyển 然nhiên 可khả 見kiến 。 若nhược 事sự 中trung 恭cung 謹cẩn 精tinh 持trì 四tứ 戒giới 。 而nhi 其kỳ 心tâm 雜tạp 念niệm 。 事sự 亦diệc 不bất 牢lao 。 猶do 如như 坯bôi 瓶bình 。 遇ngộ 愛ái 見kiến 惡ác 則tắc 便tiện 破phá 壞hoại 。 若nhược 能năng 觀quán 心tâm 六lục 種chủng 持trì 戒giới 。 理lý 觀quán 分phân 明minh 妄vọng 念niệm 不bất 動động 。 設thiết 遇ngộ 惡ác 緣duyên 堅kiên 固cố 不bất 失thất 。 理lý 既ký 不bất 動động 事sự 任nhậm 運vận 成thành 。 故cố 淨tịnh 名danh 云vân 。 其kỳ 能năng 如như 是thị 。 是thị 名danh 善thiện 解giải 。 是thị 名danh 奉phụng 律luật 。 正chánh 意ý 在tại 此thử 也dã 。 三Tam 明Minh 犯phạm 戒giới 相tương/tướng 者giả 。 夫phu 毀hủy 滅diệt 淨tịnh 戒giới 不bất 出xuất 癡si 愛ái 倒đảo 見kiến 。 是thị 戒giới 怨oán 家gia 喻dụ 二nhị 羅la 剎sát 。 大đại 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 帶đái 持trì 浮phù 囊nang 。 渡độ 於ư 大đại 海hải 。

爾nhĩ 時thời 海hải 中trung 有hữu 一nhất 羅la 剎sát 。 來lai 乞khất 浮phù 囊nang 。 初sơ 則tắc 全toàn 乞khất 。 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 悉tất 皆giai 不bất 與dữ 。 行hành 人nhân 亦diệc 爾nhĩ 。 發phát 心tâm 秉bỉnh 戒giới 誓thệ 渡độ 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 愛ái 見kiến 羅la 剎sát 乞khất 戒giới 浮phù 囊nang 。 愛ái 羅la 剎sát 言ngôn 。 令linh 汝nhữ 安an 隱ẩn 。 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 以dĩ 欲dục 樂lạc 暢sướng 情tình 稱xưng 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 如như 飢cơ 得đắc 食thực 。 如như 貧bần 得đắc 寶bảo 。 獼mi 猴hầu 得đắc 酒tửu 則tắc 得đắc 安an 樂lạc 。 安an 樂lạc 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 誘dụ 誑cuống 行hành 人nhân 。 若nhược 隨tùy 愛ái 轉chuyển 毀hủy 破phá 四tứ 重trọng/trùng 。 是thị 全toàn 棄khí 浮phù 囊nang 。 是thị 名danh 犯phạm 相tương/tướng 。 若nhược 愛ái 心tâm 雖tuy 起khởi 不bất 可khả 全toàn 棄khí 。 何hà 者giả 。 我ngã 今kim 欲dục 過quá 。 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 尸thi 羅la 不bất 淨tịnh 還hoàn 墮đọa 三tam 途đồ 。 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 皆giai 不bất 得đắc 發phát 。 思tư 惟duy 是thị 已dĩ 。 生sanh 大đại 怖bố 畏úy 。 故cố 言ngôn 。 汝nhữ 寧ninh 殺sát 我ngã 浮phù 囊nang 叵phả 得đắc 。 是thị 名danh 持trì 相tương/tướng 。 愛ái 心tâm 復phục 起khởi 摩ma 觸xúc 快khoái 意ý 。 若nhược 隨tùy 愛ái 觸xúc 是thị 棄khí 半bán 浮phù 囊nang 。 是thị 名danh 犯phạm 相tương/tướng 。 行hành 人nhân 復phục 念niệm 禁cấm 戒giới 豈khởi 可khả 輸du 半bán 。 論luận 其kỳ 果quả 報báo 。 地địa 獄ngục 苦khổ 惱não 。 論luận 其kỳ 即tức 目mục 下hạ 意ý 治trị 擯bấn 。 甚thậm 可khả 羞tu 恥sỉ 。 豈khởi 應ưng 如như 此thử 損tổn 毀hủy 大đại 事sự 。 是thị 故cố 護hộ 惜tích 不bất 隨tùy 愛ái 情tình 。 是thị 名danh 持trì 相tương/tướng 。 愛ái 心tâm 又hựu 起khởi 乞khất 重trọng/trùng 方phương 便tiện 。 若nhược 毀hủy 犯phạm 者giả 是thị 乞khất 手thủ 許hứa 。 又hựu 毀hủy 波ba 夜dạ 提đề 是thị 乞khất 指chỉ 許hứa 。 又hựu 毀hủy 吉cát 羅la 是thị 乞khất 微vi 塵trần 許hứa 。 吉cát 羅la 雖tuy 小tiểu 開khai 放phóng 逸dật 門môn 。 微vi 塵trần 不bất 多đa 水thủy 當đương 漸tiệm 入nhập 沒một 海hải 而nhi 死tử 。 是thị 為vi 愛ái 心tâm 破phá 律luật 儀nghi 戒giới 。 貪tham 攀phàn 覽lãm 五ngũ 欲dục 破phá 定định 共cộng 戒giới 。 深thâm 著trước 生sanh 死tử 為vi 有hữu 造tạo 業nghiệp 。 破phá 即tức 空không 戒giới 。 不bất 息tức 世thế 譏cơ 嫌hiềm 無vô 護hộ 他tha 意ý 。 破phá 即tức 假giả 戒giới 。 不bất 信tín 戒giới 善thiện 。 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 不bất 信tín 此thử 戒giới 。 具cụ 足túc 佛Phật 法Pháp 。 不bất 信tín 此thử 戒giới 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 破phá 中trung 道đạo 戒giới 。 此thử 例lệ 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。 次thứ 見kiến 羅la 剎sát 乞khất 浮phù 囊nang 者giả 。 若nhược 為vi 財tài 色sắc 而nhi 毀hủy 戒giới 者giả 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 觸xúc 人nhân 皆giai 爾nhĩ 。 此thử 名danh 已dĩ 起khởi 之chi 惡ác 。 為vì 除trừ 斷đoạn 故cố 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 若nhược 見kiến 心tâm 猛mãnh 利lợi 於ư 所sở 計kế 法pháp 而nhi 起khởi 罪tội 過quá 。 此thử 是thị 解giải 僻tích 。 名danh 未vị 生sanh 之chi 惡ác 。 為vì 不bất 生sanh 故cố 。 一nhất 心tâm 勤cần 精tinh 進tấn 。 此thử 見kiến 雖tuy 未vị 起khởi 。 若nhược 修tu 得đắc 少thiểu 禪thiền 無vô 好hảo/hiếu 師sư 友hữu 。 即tức 生sanh 念niệm 著trước 而nhi 起khởi 過quá 患hoạn 。 佛Phật 在tại 世thế 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 得đắc 四tứ 禪thiền 謂vị 為vi 四Tứ 果Quả 。 臨lâm 終chung 見kiến 中trung 陰ấm 起khởi 即tức 謗báng 佛Phật 云vân 。 羅La 漢Hán 不bất 生sanh 今kim 那na 得đắc 生sanh 。 阿A 難Nan 問vấn 佛Phật 。 此thử 人nhân 命mạng 過quá 。 今kim 生sanh 何hà 處xứ 。

佛Phật 言ngôn 。

已dĩ 墮đọa 地địa 獄ngục 。 雖tuy 持trì 戒giới 得đắc 有hữu 漏lậu 禪thiền 。 是thị 亦diệc 不bất 可khả 信tín 。 佛Phật 在tại 世thế 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 末mạt 代đại 癡si 人nhân 罪tội 著trước 深thâm 重trọng 。 故cố 大đại 虛Hư 空Không 藏Tạng 經Kinh 云vân 。 若nhược 起khởi 惡ác 見kiến 。 名danh 第đệ 三tam 波ba 羅la 夷di 。 云vân 何hà 惡ác 見kiến 。 或hoặc 得đắc 空không 解giải 發phát 少thiểu 智trí 慧tuệ 。 師sư 心tâm 自tự 樹thụ 謂vị 證chứng 無vô 生sanh 。 見kiến 心tâm 既ký 強cường/cưỡng 。 能năng 破phá 諸chư 法pháp 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 撥bát 世thế 因nhân 果quả 出xuất 世thế 因nhân 果quả 。 法pháp 華hoa 云vân 。 或hoặc 食thực 人nhân 肉nhục 。 或hoặc 復phục 噉đạm 狗cẩu 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 破phá 正chánh 見kiến 威uy 儀nghi 淨tịnh 命mạng 。 起khởi 於ư 平bình 等đẳng 無vô 分phân 別biệt 見kiến 。 何hà 者giả 有hữu 罪tội 。 何hà 者giả 非phi 罪tội 。 若nhược 有hữu 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 即tức 礙ngại 。 礙ngại 即tức 非phi 真chân 。 於ư 貪tham 欲dục 中trung 。 莫mạc 生sanh 怖bố 礙ngại 。 無vô 怖bố 礙ngại 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 此thử 是thị 實thật 餘dư 皆giai 妄vọng 語ngữ 。 又hựu 值trị 惡ác 師sư 為vi 說thuyết 惡ác 法pháp 見kiến 毒độc 轉chuyển 熾sí 。 邪tà 鬼quỷ 入nhập 心tâm 邪tà 解giải 更cánh 甚thậm 。 猖# 狂cuồng 顛điên 倒đảo 無vô 種chủng 不bất 為vi 。 見kiến 慢mạn 峨# 嵯# 陵lăng 蔑miệt 一nhất 切thiết 。 見kiến 行hành 善thiện 者giả 。 謂vị 有hữu 所sở 得đắc 。 欺khi 之chi 如như 土thổ/độ 。 由do 是thị 見kiến 故cố 浮phù 囊nang 全toàn 去khứ 。 設thiết 不bất 全toàn 去khứ 者giả 。 即tức 思tư 惟duy 言ngôn 。 理lý 雖tuy 如như 此thử 我ngã 未vị 能năng 見kiến 。 何hà 容dung 頓đốn 棄khí 惜tích 猶do 不bất 與dữ 。 見kiến 心tâm 復phục 起khởi 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 豈khởi 有hữu 觸xúc 與dữ 不bất 觸xúc 。 男nam 女nữ 等đẳng 相tướng 。 即tức 便tiện 把bả 執chấp 歍# 抱bão 是thị 名danh 半bán 去khứ 。 或hoặc 重trọng/trùng 方phương 便tiện 乃nãi 至chí 吉cát 羅la 。 謂vị 諸chư 法pháp 空không 寂tịch 。 何hà 用dụng 事sự 相tướng 紛phân 紜vân 。 既ký 不bất 存tồn 微vi 塵trần 空không 心tâm 轉chuyển 盛thịnh 。 如như 小tiểu 水thủy 漸tiệm 漏lậu 無vô 礙ngại 稍sảo 滑hoạt 。 一nhất 切thiết 戒giới 律luật 皆giai 悉tất 吞thôn 噉đạm 故cố 浮phù 囊nang 永vĩnh 沒một 。 當đương 知tri 見kiến 心tâm 大đại 可khả 怖bố 畏úy 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 謂vị 四tứ 重trọng/trùng 及cập 犯phạm 者giả 皆giai 空không 。 而nhi 五ngũ 逆nghịch 亦diệc 空không 。 何hà 不bất 造tạo 逆nghịch 。 空không 見kiến 既ký 強cường/cưỡng 。 亦diệc 無vô 父phụ 母mẫu 。 若nhược 通thông 若nhược 害hại 皆giai 不bất 為vi 礙ngại 。 既ký 無vô 礙ngại 者giả 。 亦diệc 應ưng 不bất 礙ngại 王vương 及cập 夫phu 人nhân 。 論luận 其kỳ 見kiến 心tâm 。 實thật 不bất 謂vị 有hữu 。 王vương 及cập 夫phu 人nhân 。 而nhi 自tự 於ư 己kỷ 惜tích 身thân 惜tích 命mạng 。 若nhược 侵xâm 國quốc 王vương 身thân 碎toái 命mạng 盡tận 。 如như 此thử 癡si 空không 不bất 空không 身thân 命mạng 。 惜tích 己kỷ 身thân 命mạng 亦diệc 於ư 王vương 不bất 空không 。 既ký 於ư 己kỷ 於ư 王vương 不bất 能năng 空không 者giả 。 那na 得đắc 獨độc 欺khi 父phụ 母mẫu 輕khinh 忽hốt 佛Phật 教giáo 。 而nhi 言ngôn 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 皆giai 空không 耶da 。 當đương 知tri 此thử 人nhân 。 不bất 能năng 自tự 見kiến 執chấp 空không 之chi 過quá 。 近cận 尚thượng 不bất 見kiến 何hà 況huống 遠viễn 耶da 。 既ký 以dĩ 惡ác 空không 撥bát 佛Phật 禁cấm 法pháp 。 是thị 破phá 律luật 儀nghi 戒giới 。 空không 見kiến 擾nhiễu 心tâm 破phá 定định 共cộng 戒giới 。 堅kiên 執chấp 己kỷ 見kiến 是thị 破phá 即tức 空không 戒giới 。 污ô 他tha 善thiện 心tâm 破phá 即tức 假giả 戒giới 。 不bất 信tín 見kiến 心tâm 。 與dữ 虛hư 空không 等đẳng 。 即tức 是thị 佛Phật 法Pháp 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 破phá 即tức 中trung 戒giới 。 當đương 知tri 邪tà 僻tích 空không 心tâm 。 甚thậm 可khả 怖bố 畏úy 。 若nhược 墮đọa 此thử 見kiến 長trường/trưởng 淪luân 永vĩnh 沒một 。 尚thượng 不bất 能năng 得đắc 。 人nhân 天thiên 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 況huống 大đại 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 論luận 云vân 。 大đại 聖thánh 說thuyết 空không 法pháp 本bổn 為vi 治trị 於ư 有hữu 。 若nhược 有hữu 著trước 空không 者giả 諸chư 佛Phật 所sở 不bất 化hóa 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 若nhược 於ư 諸chư 法Pháp 。 生sanh 疑nghi 心tâm 者giả 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 若nhược 定định 起khởi 見kiến 則tắc 不bất 可khả 化hóa 。 無vô 行hành 經Kinh 云vân 。 貪tham 欲dục 即tức 是thị 道đạo 。 僻tích 取thủ 此thử 語ngữ 以dĩ 證chứng 無vô 礙ngại 。 何hà 不bất 引dẫn 無vô 行hành 貪tham 著trước 無vô 礙ngại 法pháp 是thị 人nhân 去khứ 佛Phật 遠viễn 。 若nhược 有hữu 得đắc 空không 者giả 。 終chung 不bất 破phá 於ư 戒giới (# 云vân 云vân )# 。 是thị 名danh 見kiến 心tâm 羅la 剎sát 毀hủy 禁cấm 戒giới 也dã 。 大đại 意ý 如như 此thử (# 云vân 云vân )# 。

復phục 次thứ 前tiền 一nhất 向hướng 論luận 持trì 。 次thứ 一nhất 向hướng 論luận 犯phạm 。 今kim 明minh 十thập 戒giới 持trì 犯phạm 不bất 定định 。 若nhược 通thông 論luận 動động 出xuất 悉tất 名danh 為vi 乘thừa 。 故cố 有hữu 人nhân 天thiên 等đẳng 五ngũ 乘thừa 。 通thông 論luận 防phòng 止chỉ 悉tất 名danh 為vi 戒giới 。 故cố 有hữu 律luật 儀nghi 定định 共cộng 道đạo 共cộng 等đẳng 戒giới 。 若nhược 就tựu 別biệt 義nghĩa 。 事sự 戒giới 三tam 品phẩm 名danh 之chi 為vi 戒giới 。 戒giới 即tức 有hữu 漏lậu 。 不bất 動động 不bất 出xuất 。 理lý 戒giới 三tam 品phẩm 名danh 之chi 為vi 乘thừa 。 乘thừa 是thị 無vô 漏lậu 。 能năng 動động 能năng 出xuất 。 約ước 此thử 乘thừa 戒giới 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 一Nhất 乘Thừa 戒giới 俱câu 急cấp 。 二Nhị 乘Thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 。 三tam 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 。 四tứ 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 。 一Nhất 乘Thừa 戒giới 俱câu 急cấp 者giả 。 如như 前tiền 持trì 相tương/tướng 。 十thập 種chủng 清thanh 淨tịnh 事sự 理lý 無vô 瑕hà 。 觀quán 念niệm 相tương 續tục 。 今kim 生sanh 即tức 應ưng 得đắc 道Đạo 。 若nhược 未vị 得đắc 道Đạo 此thử 業nghiệp 最tối 強cường/cưỡng 強cường/cưỡng 者giả 先tiên 牽khiên 必tất 升thăng 善thiện 處xứ 。 若nhược 律luật 儀nghi 戒giới 急cấp 則tắc 為vi 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 所sở 牽khiên 。 若nhược 無vô 雜tạp 戒giới 急cấp 隨tùy 禪thiền 梵Phạm 世Thế 。 三tam 品phẩm 理lý 乘thừa 何hà 乘thừa 最tối 急cấp 。 若nhược 三tam 品phẩm 即tức 中trung 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 天thiên 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 教giáo 利lợi 根căn 得đắc 道Đạo 。 若nhược 上thượng 品phẩm 出xuất 假giả 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 天thiên 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 於ư 華hoa 嚴nghiêm 座tòa 作tác 鈍độn 根căn 得đắc 道Đạo 。 若nhược 上thượng 中trung 二nhị 品phẩm 入nhập 空không 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 天thiên 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 等đẳng 教giáo 得đắc 三tam 乘thừa 等đẳng 道đạo 。 若nhược 下hạ 品phẩm 入nhập 空không 乘thừa 急cấp 。 以dĩ 人nhân 天thiên 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 三tam 藏tạng 經kinh 得đắc 道Đạo 。 得đắc 人nhân 天thiên 身thân 。 是thị 持trì 事sự 戒giới 力lực 。 見kiến 佛Phật 得đắc 道Đạo 修tu 乘thừa 觀quán 力lực 。 事sự 理lý 俱câu 持trì 。 諸chư 行hành 中trung 最tối 故cố 不bất 可khả 緩hoãn 也dã 。 二nhị 戒giới 緩hoãn 乘thừa 急cấp 者giả 。 是thị 人nhân 德đức 薄bạc 垢cấu 重trọng/trùng 煩phiền 惱não 所sở 使sử 。 是thị 諸chư 事sự 戒giới 。 皆giai 為vi 羅la 剎sát 毀hủy 食thực 。 專chuyên 守thủ 理lý 戒giới 觀quán 行hành 相tương 續tục 。 如như 上thượng 覺giác 意ý 六lục 蔽tế 中trung 用dụng 心tâm 。 央ương 掘quật 示thị 為vi 其kỳ 相tương/tướng 。 以dĩ 事sự 戒giới 緩hoãn 命mạng 終chung 故cố 。 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 受thọ 於ư 罪tội 報báo 。 於ư 諸chư 乘thừa 中trung 何hà 乘thừa 最tối 強cường/cưỡng 。 強cường/cưỡng 者giả 先tiên 牽khiên 。 若nhược 析tích 空không 乘thừa 強cường/cưỡng 以dĩ 三tam 途đồ 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 三tam 藏tạng 經kinh 。 乃nãi 可khả 得đắc 道Đạo 。 若nhược 即tức 空không 乘thừa 急cấp 以dĩ 三tam 途đồ 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 般Bát 若Nhã 方Phương 等Đẳng 得đắc 道Đạo 。 若nhược 即tức 假giả 乘thừa 急cấp 以dĩ 三tam 途đồ 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 及cập 聞văn 餘dư 教giáo 。 作tác 鈍độn 根căn 得đắc 道Đạo 。 若nhược 即tức 中trung 乘thừa 急cấp 以dĩ 三tam 途đồ 身thân 。 值trị 彌Di 勒Lặc 佛Phật 。 聞văn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 作tác 利lợi 根căn 得đắc 道Đạo 。 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 漸tiệm 頓đốn 諸chư 經kinh 。 龍long 鬼quỷ 畜súc 獸thú 。 悉tất 來lai 會hội 坐tọa 。 即tức 是thị 其kỳ 事sự 。 破phá 事sự 戒giới 故cố 受thọ 三tam 惡ác 身thân 。 持trì 理lý 觀quán 故cố 見kiến 佛Phật 得đắc 道Đạo 。 大đại 經Kinh 云vân 。 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 。 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 。 正chánh 是thị 此thử 一nhất 句cú 也dã 。 三tam 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 者giả 。 事sự 戒giới 嚴nghiêm 急cấp 纖tiêm 毫hào 不bất 犯phạm 。 三tam 種chủng 觀quán 心tâm 了liễu 不bất 開khai 解giải 。 以dĩ 戒giới 急cấp 故cố 人nhân 天thiên 受thọ 生sanh 。 或hoặc 隨tùy 禪thiền 梵Phạm 世Thế 。 耽đam 湎miện 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 世thế 雖tuy 有hữu 佛Phật 說thuyết 法pháp 度độ 人nhân 。 而nhi 於ư 其kỳ 等đẳng 全toàn 無vô 利lợi 益ích 。 設thiết 得đắc 值trị 遇ngộ 。 不bất 能năng 開khai 解giải 。 振chấn 丹đan 一nhất 國quốc 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 舍Xá 衛Vệ 三tam 億ức 不bất 聞văn 不bất 見kiến 。 樂nhạo 著trước 諸chư 天thiên 及cập 生sanh 難nạn 處xứ 。 不bất 來lai 聽thính 受thọ 。 是thị 此thử 意ý 也dã 。 譬thí 如như 繫hệ 人nhân 。 或hoặc 以dĩ 財tài 物vật 。 求cầu 諸chư 大đại 力lực 。 申thân 延diên 日nhật 月nguyệt 冀ký 逢phùng 恩ân 赦xá 。 在tại 人nhân 天thiên 中trung 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 冀ký 善Thiện 知Tri 識Thức 。 化hóa 導đạo 修tu 乘thừa 即tức 能năng 得đắc 脫thoát 。 若nhược 於ư 人nhân 天thiên 。 不bất 修tu 乘thừa 者giả 。 果quả 報báo 若nhược 盡tận 還hoàn 墮đọa 三tam 途đồ 。 百bách 千thiên 佛Phật 出xuất 。 終chung 不bất 得đắc 道Đạo 。 四tứ 事sự 理lý 俱câu 緩hoãn 者giả 。 如như 前tiền 十thập 種chủng 皆giai 犯phạm 永vĩnh 墜trụy 泥nê 犁lê 。 失thất 人nhân 天thiên 果quả 報báo 。 神thần 明minh 昏hôn 塞tắc 無vô 得đắc 道Đạo 期kỳ 。 迴hồi 轉chuyển 沈trầm 淪luân 不bất 可khả 度độ 脫thoát 。 行hành 者giả 當đương 自tự 觀quán 心tâm 。 事sự 理lý 兩lưỡng 戒giới 何hà 戒giới 緩hoãn 急cấp 。 於ư 事sự 三tam 品phẩm 何hà 品phẩm 最tối 強cường/cưỡng 。 於ư 理lý 三tam 品phẩm 何hà 品phẩm 小tiểu 弱nhược 。 自tự 知tri 深thâm 淺thiển 。 亦diệc 識thức 將tương 來lai 果quả 報báo 善thiện 惡ác 。 既ký 自tự 知tri 已dĩ 亦diệc 知tri 他tha 人nhân 。 將tương 此thử 觀quán 心tâm 亦diệc 識thức 諸chư 經kinh 列liệt 眾chúng 之chi 意ý 。 亦diệc 識thức 如Như 來Lai 逗đậu 緣duyên 大đại 小tiểu 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 中trung 。 鬼quỷ 神thần 皆giai 言ngôn 住trụ 不bất 思tư 議nghị 解giải 脫thoát 法Pháp 門môn 者giả 。 此thử 是thị 權quyền 來lai 引dẫn 實thật 。 令linh 昔tích 修tu 不bất 思tư 議nghị 乘thừa 。 急cấp 者giả 得đắc 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 列liệt 眾chúng 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 若nhược 細tế 尋tầm 此thử 意ý 。 廣quảng 歷lịch 四tứ 教giáo 乘thừa 戒giới 緩hoãn 急cấp 。 以dĩ 辯biện 其kỳ 因nhân 。 後hậu 歷lịch 五ngũ 味vị 以dĩ 明minh 其kỳ 果quả 。 皆giai 使sử 分phân 明minh 。 凡phàm 如như 是thị 等đẳng 因nhân 果quả 差sai 降giáng/hàng 。 升thăng 沈trầm 非phi 一nhất 。 云vân 何hà 難nạn/nan 言ngôn 理lý 戒giới 得đắc 道Đạo 何hà 用dụng 事sự 戒giới 耶da 。 幸hạnh 於ư 人nhân 天thiên 受thọ 道đạo 。 何hà 意ý 苦khổ 入nhập 三tam 途đồ 。 四tứ 明minh 懺sám 淨tịnh 者giả 。 事sự 理lý 二nhị 犯phạm 俱câu 障chướng 止Chỉ 觀Quán 定định 慧tuệ 不bất 發phát 。 云vân 何hà 懺sám 悔hối 令linh 罪tội 消tiêu 滅diệt 不bất 障chướng 止Chỉ 觀Quán 耶da 。 若nhược 犯phạm 事sự 中trung 輕khinh 過quá 。 律luật 文văn 皆giai 有hữu 懺sám 法pháp 。 懺sám 法pháp 若nhược 成thành 。 悉tất 名danh 清thanh 淨tịnh 。 戒giới 淨tịnh 障chướng 轉chuyển 止Chỉ 觀Quán 易dị 明minh 。 若nhược 犯phạm 重trọng/trùng 者giả 佛Phật 法Pháp 死tử 人nhân 。 小Tiểu 乘Thừa 無vô 懺sám 法pháp 。 若nhược 依y 大Đại 乘Thừa 許hứa 其kỳ 懺sám 悔hối 。 如như 上thượng 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 中trung 說thuyết 下hạ 當đương 更cánh 明minh 。 次thứ 理lý 觀quán 小tiểu 僻tích 不bất 當đương 諦đế 者giả 。 此thử 人nhân 執chấp 心tâm 若nhược 薄bạc 。 不bất 苟cẩu 封phong 滯trệ 。 但đãn 用dụng 正chánh 觀quán 心tâm 破phá 其kỳ 見kiến 著trước 。 慚tàm 愧quý 有hữu 羞tu 低đê 頭đầu 自tự 責trách 。 策sách 心tâm 正chánh 轍triệt 罪tội 障chướng 可khả 消tiêu 。 能năng 發phát 止Chỉ 觀Quán 也dã 。 見kiến 若nhược 重trọng/trùng 者giả 還hoàn 於ư 觀quán 心tâm 中trung 修tu 懺sám 。 下hạ 當đương 說thuyết 也dã 。 若nhược 犯phạm 事sự 中trung 重trọng 罪tội 。 依y 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 則tắc 有hữu 懺sám 法pháp 。 普phổ 賢hiền 觀quán 云vân 。 端đoan 坐tọa 念niệm 實thật 相tướng 。 是thị 名danh 第đệ 一nhất 懺sám 。 妙diệu 勝thắng 定định 云vân 。 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 。 若nhược 除trừ 禪thiền 定định 餘dư 無vô 能năng 救cứu 。 方Phương 等Đẳng 云vân 。 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 乃nãi 至chí 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 如như 是thị 懺sám 悔hối 。 若nhược 不bất 還hoàn 生sanh 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 請thỉnh 觀quán 音âm 云vân 。 破phá 梵Phạm 行hạnh 人nhân 作tác 十thập 惡ác 業nghiệp 。 蕩đãng 除trừ 糞phẩn 穢uế 。 還hoàn 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 故cố 知tri 大Đại 乘Thừa 許hứa 悔hối 斯tư 罪tội 。 罪tội 從tùng 重trọng/trùng 緣duyên 生sanh 還hoàn 從tùng 重trọng/trùng 心tâm 懺sám 悔hối 。 可khả 得đắc 相tương/tướng 治trị 。 無vô 殷ân 重trọng 心tâm 徒đồ 懺sám 無vô 益ích 。 障chướng 若nhược 不bất 滅diệt 止Chỉ 觀Quán 不bất 明minh 。 若nhược 人nhân 現hiện 起khởi 重trọng 罪tội 。 苦khổ 到đáo 懺sám 悔hối 則tắc 易dị 除trừ 滅diệt 。

何hà 以dĩ 故cố 。 如như 迷mê 路lộ 近cận 故cố 。 過quá 去khứ 重trọng 障chướng 必tất 難nạn/nan 迴hồi 轉chuyển 迷mê 深thâm 遠viễn 故cố 。 若nhược 欲dục 懺sám 悔hối 。 二nhị 世thế 重trọng 障chướng 行hành 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 者giả 。 當đương 識thức 順thuận 流lưu 十thập 心tâm 明minh 知tri 過quá 失thất 。 當đương 運vận 逆nghịch 流lưu 十thập 心tâm 以dĩ 為vi 對đối 治trị 。 此thử 二nhị 十thập 心tâm 通thông 為vi 諸chư 懺sám 之chi 本bổn 。 順thuận 流lưu 十thập 心tâm 者giả 。 一nhất 自tự 從tùng 無vô 始thỉ 。 闇ám 識thức 昏hôn 迷mê 。 煩phiền 惱não 所sở 醉túy 妄vọng 計kế 人nhân 我ngã 。 計kế 人nhân 我ngã 故cố 起khởi 於ư 身thân 見kiến 。 身thân 見kiến 故cố 妄vọng 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 顛điên 倒đảo 故cố 起khởi 貪tham 瞋sân 癡si 。 癡si 故cố 廣quảng 造tạo 諸chư 業nghiệp 。 業nghiệp 則tắc 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 二nhị 者giả 內nội 具cụ 煩phiền 惱não 外ngoại 值trị 惡ác 友hữu 。 扇thiên/phiến 動động 邪tà 法pháp 勸khuyến 惑hoặc 我ngã 心tâm 。 倍bội 加gia 隆long 盛thịnh 。 三tam 者giả 內nội 外ngoại 惡ác 緣duyên 既ký 具cụ 。 能năng 內nội 滅diệt 善thiện 心tâm 外ngoại 滅diệt 善thiện 事sự 。 又hựu 於ư 他tha 善thiện 都đô 無vô 隨tùy 喜hỷ 。 四tứ 者giả 縱túng 恣tứ 三tam 業nghiệp 無vô 惡ác 不bất 為vi 。 五ngũ 者giả 事sự 雖tuy 不bất 廣quảng 惡ác 心tâm 遍biến 布bố 。 六lục 者giả 惡ác 心tâm 相tương 續tục 書thư 夜dạ 不bất 斷đoạn 。 七thất 者giả 覆phú 諱húy 過quá 失thất 不bất 欲dục 人nhân 知tri 。 八bát 者giả 魯lỗ 扈hỗ 底để 突đột 。 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 。 九cửu 者giả 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 十thập 者giả 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 作tác 一nhất 闡xiển 提đề 。 是thị 為vi 十thập 種chủng 。 順thuận 生sanh 死tử 流lưu 。 昏hôn 倒đảo 造tạo 惡ác 。 廁trắc 蟲trùng 樂nhạo/nhạc/lạc 廁trắc 。 不bất 覺giác 不bất 知tri 。 積tích 集tập 重trọng/trùng 累lũy/lụy/luy 。 不bất 可khả 稱xưng 計kế 。 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 。 極cực 至chí 闡xiển 提đề 。 生sanh 死tử 浩hạo 然nhiên 而nhi 無vô 際tế 畔bạn 。 今kim 欲dục 懺sám 悔hối 。 應ưng 當đương 逆nghịch 此thử 罪tội 流lưu 。 用dụng 十thập 種chủng 心tâm 翻phiên 除trừ 惡ác 法pháp 。 先tiên 正chánh 信tín 因nhân 果quả 決quyết 定định 孱# 然nhiên 。 業nghiệp 種chủng 雖tuy 久cửu 久cửu 不bất 敗bại 亡vong 。 終chung 無vô 自tự 作tác 他tha 人nhân 受thọ 果quả 。 精tinh 識thức 善thiện 惡ác 。 不bất 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 是thị 為vi 深thâm 信tín 翻phiên 破phá 一nhất 闡xiển 提đề 心tâm 。 二nhị 者giả 自tự 愧quý 剋khắc 責trách 。 鄙bỉ 極cực 罪tội 人nhân 。 無vô 羞tu 無vô 恥sỉ 。 習tập 畜súc 生sanh 法pháp 。 棄khí 捨xả 白bạch 淨tịnh 第đệ 一nhất 莊trang 嚴nghiêm 。 咄đốt 哉tai 。 無vô 鉤câu 造tạo 斯tư 重trọng 罪tội 。 天thiên 見kiến 我ngã 屏bính 罪tội 是thị 故cố 慚tàm 天thiên 。 人nhân 知tri 我ngã 顯hiển 罪tội 是thị 故cố 愧quý 人nhân 。 以dĩ 此thử 翻phiên 破phá 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 心tâm 。 三tam 者giả 怖bố 畏úy 惡ác 道đạo 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 。 一nhất 息tức 不bất 追truy 千thiên 載tái 長trường/trưởng 往vãng 。 幽u 途đồ 綿miên 邈mạc 。 無vô 有hữu 資tư 糧lương 。 苦khổ 海hải 悠du 深thâm 船thuyền 筏phiệt 安an 寄ký 。 賢hiền 聖thánh 呵ha 棄khí 。 無vô 所sở 恃thị 怙hộ 。 年niên 事sự 稍sảo 去khứ 風phong 刀đao 不bất 奢xa 。 豈khởi 可khả 晏# 然nhiên 坐tọa 待đãi 酸toan 痛thống 。 譬thí 如như 野dã 干can 。 失thất 耳nhĩ 尾vĩ 牙nha 詐trá 眠miên 望vọng 脫thoát 。 忽hốt 聞văn 斷đoạn 頭đầu 。 心tâm 大đại 驚kinh 怖bố 。 遭tao 生sanh 老lão 病bệnh 尚thượng 不bất 為vi 急cấp 死tử 事sự 弗phất 奢xa 那na 得đắc 不bất 怖bố 。 怖bố 心tâm 起khởi 時thời 如như 履lý 湯thang 火hỏa 。 五ngũ 塵trần 六lục 欲dục 不bất 暇hạ 貪tham 染nhiễm 。 如như 阿a 輸du 柯kha 王vương 聞văn 旃chiên 陀đà 羅la 朝triêu 朝triêu 振chấn 鈴linh 。 一nhất 日nhật 已dĩ 盡tận 。 六lục 日nhật 當đương 死tử 。 雖tuy 有hữu 五ngũ 欲dục 無vô 一nhất 念niệm 愛ái 。 行hành 者giả 怖bố 畏úy 苦khổ 到đáo 懺sám 悔hối 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 如như 彼bỉ 野dã 干can 決quyết 絕tuyệt 。 無vô 所sở 思tư 念niệm 。 如như 彼bỉ 怖bố 王vương 。 以dĩ 此thử 翻phiên 破phá 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 心tâm 。 四tứ 者giả 當đương 發phát 露lộ 莫mạc 覆phú 瑕hà 疵tỳ 。 賊tặc 毒độc 惡ác 草thảo 急cấp 須tu 除trừ 之chi 。 根căn 露lộ 條điều 枯khô 源nguyên 乾can/kiền/càn 流lưu 竭kiệt 。 若nhược 覆phú 藏tàng 罪tội 是thị 不bất 良lương 人nhân 。 迦Ca 葉Diếp 頭đầu 陀đà 令linh 大đại 眾chúng 中trung 發phát 露lộ 。 方Phương 等Đẳng 令linh 向hướng 一nhất 人nhân 發phát 露lộ 。 其kỳ 餘dư 行hành 法pháp 但đãn 以dĩ 實thật 心tâm 向hướng 佛Phật 像tượng 改cải 革cách 。 如như 陰ấm 隱ẩn 有hữu 癰ung 覆phú 諱húy 不bất 治trị 則tắc 死tử 。 以dĩ 此thử 翻phiên 破phá 覆phú 藏tàng 罪tội 心tâm 也dã 五ngũ 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 者giả 。 若nhược 決quyết 果quả 斷đoạn 奠# 。 畢tất 故cố 不bất 造tạo 新tân 。 乃nãi 是thị 懺sám 悔hối 。 懺sám 已dĩ 更cánh 作tác 者giả 。 如như 王vương 法pháp 初sơ 犯phạm 得đắc 原nguyên 。 更cánh 作tác 則tắc 重trọng/trùng 。 初sơ 入nhập 道Đạo 場Tràng 罪tội 則tắc 易dị 滅diệt 。 更cánh 作tác 難nạn/nan 除trừ 。 已dĩ 能năng 吐thổ 之chi 云vân 何hà 更cánh 噉đạm 。 以dĩ 此thử 翻phiên 破phá 常thường 念niệm 惡ác 事sự 心tâm 。 六lục 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 昔tích 自tự 安an 危nguy 人nhân 遍biến 惱não 一nhất 切thiết 境cảnh 。 今kim 廣quảng 起khởi 兼kiêm 濟tế 。 遍biến 虛hư 空không 界giới 。 利lợi 益ích 於ư 他tha 。 用dụng 此thử 翻phiên 破phá 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 起khởi 惡ác 心tâm 也dã 。 七thất 修tu 功công 補bổ 過quá 者giả 。 昔tích 三tam 業nghiệp 作tác 罪tội 不bất 計kế 晝trú 夜dạ 。 今kim 善thiện 身thân 口khẩu 意ý 策sách 勵lệ 不bất 休hưu 。 非phi 移di 山sơn 岳nhạc 安an 填điền 江giang 海hải 。 以dĩ 此thử 翻phiên 破phá 縱túng 恣tứ 三tam 業nghiệp 心tâm 。 八bát 守thủ 護hộ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 昔tích 自tự 滅diệt 善thiện 亦diệc 滅diệt 他tha 善thiện 。 不bất 自tự 隨tùy 喜hỷ 亦diệc 不bất 喜hỷ 他tha 。 今kim 守thủ 護hộ 諸chư 善thiện 方phương 便tiện 增tăng 廣quảng 不bất 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 譬thí 如như 全toàn 城thành 之chi 勳huân 。 勝thắng 鬘man 云vân 。 守thủ 護hộ 正Chánh 法Pháp 。 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 翻phiên 破phá 無vô 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 九cửu 念niệm 十thập 方phương 佛Phật 者giả 。 昔tích 親thân 狎hiệp 惡ác 友hữu 。 信tín 受thọ 其kỳ 言ngôn 。 今kim 念niệm 十thập 方phương 佛Phật 。 念niệm 無vô 礙ngại 慈từ 。 作tác 不bất 請thỉnh 友hữu 。 念niệm 無Vô 礙Ngại 智Trí 作tác 大đại 導đạo 師sư 。 翻phiên 破phá 順thuận 惡ác 友hữu 心tâm 。 十thập 觀quán 罪tội 性tánh 空không 者giả 。 了liễu 達đạt 貪tham 欲dục 瞋sân 癡si 。 之chi 心tâm 皆giai 是thị 寂tịch 靜tĩnh 門môn 。

何hà 以dĩ 故cố 。 貪tham 瞋sân 若nhược 起khởi 在tại 何hà 處xứ 住trụ 。 知tri 此thử 貪tham 瞋sân 住trụ 於ư 妄vọng 念niệm 。 妄vọng 念niệm 住trụ 於ư 顛điên 倒đảo 。 顛điên 倒đảo 住trụ 於ư 身thân 見kiến 。 身thân 見kiến 住trụ 於ư 我ngã 見kiến 。 我ngã 見kiến 則tắc 無vô 住trú 處xứ 。 十thập 方phương 諦đế 求cầu 。 我ngã 不bất 可khả 得đắc 。 我ngã 心tâm 自tự 空không 。 罪tội 福phước 無vô 主chủ 。 深thâm 達đạt 罪tội 福phước 相tướng 。 遍biến 照chiếu 於ư 十thập 方phương 。 今kim 此thử 空không 慧tuệ 。 與dữ 心tâm 相tương 應ứng 。 譬thí 如như 日nhật 出xuất 。 時thời 朝triêu 露lộ 一nhất 時thời 失thất 。 一nhất 切thiết 諸chư 心tâm 。 皆giai 是thị 寂tịch 靜tĩnh 門môn 。 示thị 寂tịch 靜tĩnh 故cố 。 此thử 翻phiên 破phá 無vô 明minh 昏hôn 闇ám 。 是thị 為vi 十thập 種chủng 懺sám 悔hối 。 順thuận 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 逆nghịch 生sanh 死tử 流lưu 。 能năng 滅diệt 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 。 之chi 過quá 若nhược 不bất 解giải 此thử 十thập 心tâm 。 全toàn 不bất 識thức 是thị 非phi 。 云vân 何hà 懺sám 悔hối 。 設thiết 入nhập 道Đạo 場Tràng 。 徒đồ 為vi 苦khổ 行hạnh 終chung 無vô 大đại 益ích 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 若nhược 言ngôn 。 勤cần 修tu 苦khổ 行hạnh 。 是thị 大đại 涅Niết 槃Bàn 近cận 因nhân 緣duyên 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。 是thị 名danh 懺sám 悔hối 。 事sự 中trung 重trọng 罪tội 也dã 。 次thứ 懺sám 見kiến 罪tội 者giả 。 以dĩ 見kiến 惑hoặc 故cố 。 順thuận 生sanh 死tử 流lưu 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 向hướng 運vận 十thập 心tâm 附phụ 事sự 為vi 懺sám 懺sám 鈍độn 使sử 罪tội 。 今kim 扶phù 理lý 懺sám 見kiến 懺sám 利lợi 使sử 罪tội 。 然nhiên 見kiến 心tâm 猛mãnh 盛thịnh 起khởi 重trọng/trùng 煩phiền 惱não 。 應ưng 傍bàng 用dụng 事sự 助trợ 。 如như 服phục 下hạ 藥dược 。 須tu 加gia 巴ba 豆đậu 令linh 黈# 瀉tả 盡tận 底để 。 是thị 故cố 還hoàn 約ước 十thập 法pháp 以dĩ 明minh 懺sám 見kiến 。 一nhất 翻phiên 破phá 不bất 信tín 者giả 。 即tức 點điểm 身thân 見kiến 心tâm 。 令linh 識thức 無vô 明minh 苦khổ 集tập 。 如như 欝Uất 頭Đầu 藍Lam 弗Phất 得đắc 非phi 想tưởng 。 定định 世thế 人nhân 崇sùng 之chi 如như 佛Phật 。 不bất 識thức 苦khổ 集tập 。 報báo 盡tận 還hoàn 墮đọa 。 須Tu 跋Bạt 陀Đà 羅La 。 得đắc 非phi 想tưởng 定định 。 雖tuy 無vô 麁thô 想tưởng 有hữu 細tế 煩phiền 惱não 。 長trường/trưởng 爪trảo 利lợi 智trí 而nhi 受thọ 不bất 受thọ 。 高cao 著trước 外ngoại 道đạo 尚thượng 未vị 出xuất 見kiến 。 非phi 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 況huống 麁thô 淺thiển 者giả 尚thượng 不bất 逮đãi 藍lam 弗phất 。 而nhi 言ngôn 是thị 真chân 道đạo 豈khởi 非phi 大đại 僻tích 。 是thị 人nhân 愛ái 著trước 觀quán 空không 智trí 慧tuệ 。 是thị 事sự 不bất 知tri 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 而nhi 起khởi 違vi 從tùng 依y 見kiến 造tạo 行hành 。 見kiến 行hành 依y 色sắc 。 即tức 是thị 名danh 色sắc 。 名danh 色sắc 即tức 是thị 苦khổ 等đẳng 。 迷mê 苦khổ 起khởi 於ư 愛ái 有hữu 。 有hữu 生sanh 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 流lưu 轉chuyển 相tương 續tục 。 豈khởi 是thị 寂tịch 滅diệt 。 若nhược 謂vị 生sanh 死tử 盡tận 者giả 。 乃nãi 是thị 漫mạn 語ngữ 。 呼hô 無vô 明minh 見kiến 心tâm 為vi 道đạo 。 非phi 道đạo 為vi 道đạo 。 非phi 因nhân 計kế 因nhân 。 名danh 為vi 戒giới 取thủ 豈khởi 非phi 因nhân 盜đạo 。 呼hô 未vị 來lai 三tam 途đồ 苦khổ 報báo 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 見kiến 取thủ 。 非phi 果quả 計kế 果quả 是thị 為vi 果quả 盜đạo 。 身thân 邊biên 邪tà 見kiến 其kỳ 事sự 可khả 知tri 。 如như 此thử 見kiến 心tâm 。 乃nãi 是thị 苦khổ 集tập 。 非phi 滅diệt 道đạo 也dã 。 尚thượng 非phi 三tam 藏tạng 道đạo 滅diệt 豈khởi 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 道đạo 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 。 即tức 知tri 世thế 間gian 因nhân 果quả 。 復phục 識thức 出xuất 世thế 因nhân 果quả 。 故cố 大đại 品phẩm 云vân 。 般Bát 若Nhã 能năng 示thị 世thế 間gian 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 示thị 是thị 道Đạo 非phi 道Đạo 。 是thị 為vi 深thâm 識thức 見kiến 心tâm 苦khổ 集tập 也dã 。 又hựu 深thâm 者giả 非phi 但đãn 知tri 無vô 明minh 苦khổ 集tập 。 亦diệc 識thức 三tam 藏tạng 因nhân 果quả 。 亦diệc 識thức 因nhân 緣duyên 。 生sanh 法pháp 即tức 空không 四Tứ 諦Đế 因nhân 果quả 。 又hựu 復phục 深thâm 者giả 。 亦diệc 知tri 因nhân 緣duyên 即tức 假giả 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 因nhân 果quả 。 又hựu 復phục 深thâm 者giả 。 亦diệc 知tri 因nhân 緣duyên 即tức 中trung 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 因nhân 果quả 。 於ư 一nhất 見kiến 心tâm 具cụ 識thức 。 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 於ư 一nhất 念niệm 心tâm 。 悉tất 能năng 稱xưng 量lượng 。 無vô 量lượng 生sanh 死tử 。 是thị 名danh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 名danh 深thâm 信tín 破phá 不bất 信tín 也dã 。 二nhị 生sanh 重trọng 慚tàm 愧quý 者giả 。 不bất 見kiến 我ngã 心tâm 中trung 三tam 諦đế 之chi 理lý 名danh 慚tàm 愧quý 。 且thả 約ước 理lý 觀quán 論luận 人nhân 天thiên 者giả 。 慚tàm 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 之chi 人nhân 。 愧quý 四Tứ 果Quả 淨tịnh 天thiên 。 三tam 十thập 心tâm 人nhân 。 十Thập 地Địa 義nghĩa 天thiên 。 五ngũ 品phẩm 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 之chi 人nhân 。 四tứ 十thập 二nhị 位vị 天thiên 。 例lệ 如như 作tác 意ý 得đắc 報báo 名danh 為vi 人nhân 。 自tự 然nhiên 果quả 報báo 名danh 為vi 天thiên 。 二nhị 種chủng 天thiên 人nhân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 方phương 便tiện 道đạo 名danh 為vi 人nhân 。 真chân 理lý 顯hiển 名danh 為vi 天thiên 。 見kiến 心tâm 造tạo 罪tội 覆phú 三tam 諦đế 理lý 。 不bất 逮đãi 三tam 種chủng 人nhân 天thiên 。 是thị 故cố 慚tàm 愧quý 。 翻phiên 破phá 無vô 慚tàm 愧quý 心tâm 也dã 。 三tam 怖bố 畏úy 者giả 。 知tri 見kiến 心tâm 造tạo 罪tội 此thử 過quá 深thâm 重trọng 。 大đại 論luận 云vân 。 諸chư 佛Phật 說thuyết 空không 義nghĩa 為vi 離ly 諸chư 見kiến 故cố 若nhược 復phục 見kiến 有hữu 空không 諸chư 佛Phật 所sở 不bất 化hóa 。 我ngã 今kim 由do 見kiến 而nhi 起khởi 大đại 罪tội 。 此thử 間gian 劫kiếp 盡tận 他tha 方phương 獄ngục 生sanh 。 此thử 間gian 劫kiếp 成thành 還hoàn 來lai 此thử 處xứ 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 若nhược 說thuyết 果quả 報báo 。 所sở 受thọ 之chi 身thân 。 當đương 吐thổ 熱nhiệt 血huyết 死tử 。 故cố 知tri 見kiến 罪tội 大đại 重trọng/trùng 。 既ký 非phi 無vô 漏lậu 不bất 出xuất 生sanh 死tử 。 煩phiền 惱não 潤nhuận 業nghiệp 墮đọa 落lạc 何hà 疑nghi 。 一nhất 命mạng 不bất 追truy 永vĩnh 無vô 出xuất 日nhật 。 為vi 是thị 義nghĩa 故cố 。 生sanh 大đại 怖bố 畏úy 。 翻phiên 破phá 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 心tâm 也dã 。 四tứ 發phát 露lộ 者giả 。 從tùng 來lai 諸chư 見kiến 而nhi 生sanh 愛ái 著trước 。 覆phú 此thử 三tam 諦đế 不bất 能năng 決quyết 定định 生sanh 信tín 。 今kim 知tri 見kiến 過quá 失thất 。 發phát 卻khước 三tam 疑nghi 無vô 所sở 隱ẩn 諱húy 。 顯hiển 其kỳ 諦đế 性tánh 。 是thị 為vi 發phát 露lộ 翻phiên 破phá 覆phú 藏tàng 罪tội 心tâm 也dã 。 五ngũ 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 者giả 。 三tam 諦đế 之chi 觀quán 勿vật 令linh 有hữu 間gian 。 以dĩ 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 治trị 三tam 惑hoặc 心tâm 斷đoạn 而nhi 不bất 習tập 。 此thử 翻phiên 破phá 相tương 續tục 惡ác 心tâm 也dã 。 六lục 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 緣duyên 三tam 諦đế 理lý 。 皆giai 如như 虛hư 空không 。 空không 則tắc 無vô 邊biên 愍mẫn 傷thương 一nhất 切thiết 。 普phổ 令linh 度độ 脫thoát 。 昔tích 迷mê 此thử 起khởi 惑hoặc 有hữu 無vô 邊biên 故cố 。 罪tội 亦diệc 無vô 邊biên 。 今kim 菩Bồ 提Đề 心tâm 遍biến 於ư 法Pháp 界Giới 。 起khởi 無vô 作tác 善thiện 亦diệc 遍biến 法Pháp 界Giới 。 翻phiên 破phá 昔tích 遍biến 空không 無vô 作tác 惡ác 也dã 。 奏tấu 師sư 子tử 琴cầm 餘dư 絃huyền 斷đoạn 絕tuyệt 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。 七thất 修tu 功công 補bổ 過quá 者giả 。 三tam 諦Đế 道Đạo 品phẩm 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 寶bảo 炬cự 陀đà 羅la 尼ni 是thị 行hành 道Đạo 法pháp 趣thú 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 如như 此thử 道Đạo 品Phẩm 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 即tức 是thị 修tu 功công 補bổ 過quá 。 昔tích 執chấp 於ư 見kiến 謂vị 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 見kiến 不bất 動động 不bất 修tu 道Đạo 品phẩm 。 設thiết 令linh 動động 有hữu 入nhập 無vô 。 如như 屈khuất 步bộ 蟲trùng 。 雖tuy 於ư 見kiến 動động 亦diệc 不bất 能năng 修tu 道Đạo 品phẩm 。 今kim 知tri 有hữu 無vô 是thị 見kiến 不bất 執chấp 為vi 實thật 。 是thị 名danh 見kiến 動động 而nhi 不bất 修tu 道Đạo 品phẩm 。 若nhược 破phá 析tích 諸chư 見kiến 行hành 於ư 道Đạo 品Phẩm 。 是thị 名danh 見kiến 動động 而nhi 修tu 道Đạo 品phẩm 。 又hựu 體thể 見kiến 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 既ký 言ngôn 即tức 者giả 。 於ư 見kiến 不bất 動động 而nhi 修tu 三tam 種chủng 道Đạo 品Phẩm 。 是thị 為vi 修tu 功công 補bổ 於ư 縱túng/tung 見kiến 之chi 過quá 也dã 。 八bát 守thủ 護hộ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 昔tích 護hộ 見kiến 不bất 令linh 他tha 破phá 方phương 便tiện 申thân 通thông 。 今kim 護hộ 三tam 諦đế 諸chư 空không 不bất 令linh 見kiến 破phá 。 若nhược 有hữu 留lưu 滯trệ 善thiện 巧xảo 申thân 弘hoằng 。 亡vong 身thân 存tồn 法pháp 猶do 如như 父phụ 母mẫu 。 守thủ 護hộ 其kỳ 子tử 。 此thử 翻phiên 破phá 毀hủy 善thiện 事sự 也dã 。 九cửu 念niệm 十thập 方phương 佛Phật 者giả 。 昔tích 服phục 見kiến 毒độc 。 常thường 無vô 厭yếm 足túc 。 如như 渴khát 思tư 飲ẩm 。 又hựu 遇ngộ 惡ác 師sư 如như 加gia 以dĩ 鹹hàm 水thủy 。 以dĩ 苦khổ 捨xả 苦khổ 我ngã 慢mạn 矜căng 高cao 。 諂siểm 心tâm 不bất 實thật 。 於ư 千thiên 萬vạn 億ức 劫kiếp 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 今kim 念niệm 三tam 諦đế 。 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 即tức 是thị 佛Phật 。 無vô 生sanh 法pháp 即tức 是thị 佛Phật 。 常thường 為vi 諦đế 理lý 所sở 護hộ 。 此thử 翻phiên 破phá 狎hiệp 惡ác 友hữu 心tâm 。 十thập 觀quán 罪tội 性tánh 空không 者giả 。 此thử 三tam 種chủng 惑hoặc 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 而nhi 我ngã 不bất 了liễu 妄vọng 謂vị 是thị 非phi 。 如như 熱nhiệt 病bệnh 人nhân 見kiến 諸chư 龍long 鬼quỷ 。 今kim 觀quán 見kiến 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 足túc 跡tích 。 亦diệc 復phục 不bất 至chí 。 東đông 西tây 南nam 北bắc 。 一nhất 切thiết 罪tội 福phước 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。 空không 即tức 罪tội 性tánh 罪tội 性tánh 即tức 空không 。 此thử 翻phiên 破phá 顛điên 倒đảo 心tâm 也dã 。 運vận 此thử 十thập 懺sám 時thời 深thâm 觀quán 三tam 諦đế 。 又hựu 加gia 事sự 法pháp 。 以dĩ 殷ân 重trọng 心tâm 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 名danh 第đệ 二nhị 健kiện 兒nhi 。 是thị 名danh 事sự 理lý 兩lưỡng 懺sám 障chướng 道đạo 罪tội 滅diệt 。 尸thi 羅la 清Thanh 淨Tịnh 三Tam 昧Muội 現hiện 前tiền 。 止Chỉ 觀Quán 開khai 發phát 。 事sự 戒giới 淨tịnh 故cố 根căn 本bổn 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。 世thế 智trí 他tha 心tâm 智trí 開khai 發phát 。 無vô 生sanh 戒giới 淨tịnh 故cố 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。 一Nhất 切Thiết 智Trí 開khai 發phát 。 即tức 假giả 戒giới 淨tịnh 故cố 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。 道đạo 種chủng 智trí 開khai 發phát 。 即tức 中trung 戒giới 淨tịnh 故cố 王vương 三tam 昧muội 現hiện 前tiền 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 開khai 發phát 。 得đắc 此thử 三tam 諦đế 三tam 昧muội 故cố 名danh 王vương 三tam 昧muội 。 一nhất 切thiết 三tam 昧muội 。 悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。 又hựu 能năng 出xuất 生sanh 。 一nhất 切thiết 諸chư 定định 。 無vô 不bất 具cụ 足túc 故cố 。 名danh 為vi 止chỉ 又hựu 能năng 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 諸chư 智trí 故cố 名danh 為vi 觀quán 。 故cố 知tri 持trì 戒giới 清thanh 淨tịnh 。 懇khẩn 惻trắc 懺sám 悔hối 。 俱câu 為vi 止Chỉ 觀Quán 初sơ 緣duyên 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。

○# 第đệ 二nhị 衣y 食thực 具cụ 足túc 者giả 。 衣y 以dĩ 蔽tế 形hình 遮già 障chướng 醜xú 陋lậu 。 食thực 以dĩ 支chi 命mạng 填điền 彼bỉ 飢cơ 瘡sang 。 身thân 安an 道đạo 隆long 。 道đạo 隆long 則tắc 本bổn 立lập 。 形hình 命mạng 及cập 道đạo 賴lại 此thử 衣y 食thực 。 故cố 云vân 。 如Như 來Lai 食thực 已dĩ 得đắc 阿a 耨nậu 三tam 菩Bồ 提Đề 。 此thử 雖tuy 小tiểu 緣duyên 能năng 辦biện 大đại 事sự 。 裸lõa 餒nỗi 不bất 安an 道Đạo 法Pháp 焉yên 在tại 。 故cố 須tu 衣y 食thực 具cụ 足túc 也dã 。 衣y 者giả 遮già 醜xú 陋lậu 。 遮già 寒hàn 熱nhiệt 遮già 蚊văn 虻manh 飾sức 身thân 體thể 。 衣y 有hữu 三tam 種chủng 。 雪Tuyết 山Sơn 大Đại 士Sĩ 絕tuyệt 形hình 深thâm 澗giản 不bất 涉thiệp 人nhân 間gian 。 結kết 草thảo 為vi 席tịch 。 被bị 鹿lộc 皮bì 衣y 。 無vô 受thọ 持trì 說thuyết 淨tịnh 等đẳng 事sự 。 堪kham 忍nhẫn 力lực 成thành 不bất 須tu 溫ôn 厚hậu 。 不bất 遊du 人nhân 間gian 無vô 煩phiền 支chi 助trợ 。 此thử 上thượng 人nhân 也dã 。 十thập 二nhị 頭đầu 陀đà 。 但đãn 畜súc 三tam 衣y 。 不bất 多đa 不bất 少thiểu 。 出xuất 聚tụ 入nhập 山sơn 。 被bị 服phục 齊tề 整chỉnh 故cố 立lập 三tam 衣y 。 此thử 中trung 士sĩ 也dã 。 多đa 寒hàn 國quốc 土độ 聽thính 百bách 一nhất 助trợ 身thân 要yếu 當đương 說thuyết 淨tịnh 。 趣thú 足túc 供cung 事sự 無vô 得đắc 。 多đa 求cầu 。 多đa 求cầu 辛tân 苦khổ 守thủ 護hộ 又hựu 苦khổ 。 妨phương 亂loạn 自tự 行hành 復phục 擾nhiễu 檀đàn 越việt 。 少thiểu 有hữu 所sở 得đắc 即tức 便tiện 知tri 足túc 。 下hạ 士sĩ 也dã 。 觀quán 行hành 為vi 衣y 者giả 。 大đại 經Kinh 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 雖tuy 服phục 袈ca 裟sa 。 心tâm 猶do 未vị 染nhiễm 大Đại 乘Thừa 法Pháp 服phục 。 如như 法Pháp 華hoa 云vân 。 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 如Như 來Lai 衣y 者giả 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 心tâm 是thị 。 此thử 即tức 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 邊biên 麁thô 獷quánh 與dữ 中trung 道Đạo 理lý 不bất 二nhị 不bất 異dị 。 故cố 名danh 柔nhu 和hòa 安an 心tâm 中trung 道đạo 故cố 名danh 為vi 忍nhẫn 。 離ly 二nhị 喧huyên 故cố 名danh 寂tịch 。 過quá 二nhị 死tử 故cố 名danh 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 心tâm 覆phú 二nhị 邊biên 惡ác 。 名danh 遮già 醜xú 衣y 。 除trừ 五ngũ 住trụ 故cố 名danh 障chướng 熱nhiệt 。 破phá 無vô 明minh 見kiến 名danh 為vi 遮già 寒hàn 無vô 生sanh 死tử 動động 。 亦diệc 無vô 空không 亂loạn 意ý 。 捨xả 二nhị 覺giác 觀quán 名danh 遮già 蚊văn 虻manh 。 此thử 忍nhẫn 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 鏡kính 有hữu 像tượng 。 瓦ngõa 礫lịch 不bất 現hiện 中trung 具cụ 諸chư 相tướng 。 但đãn 空không 則tắc 無vô 。 故cố 云vân 深thâm 達đạt 罪tội 福phước 相tướng 。 遍biến 照chiếu 於ư 十thập 方phương 。 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 用dụng 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 。 寂tịch 忍nhẫn 一nhất 觀quán 。 具cụ 足túc 眾chúng 德đức 。 亦diệc 名danh 為vi 衣y 亦diệc 名danh 嚴nghiêm 飾sức 。 非phi 九cửu 七thất 五ngũ 割cát 截tiệt 所sở 成thành 也dã 。 三tam 衣y 者giả 。 即tức 三tam 觀quán 也dã 。 蔽tế 三tam 諦đế 上thượng 醜xú 遮già 三tam 諦đế 上thượng 見kiến 愛ái 寒hàn 熱nhiệt 。 卻khước 三tam 覺giác 蚊văn 虻manh 莊trang 嚴nghiêm 三Tam 身Thân 。 故cố 以dĩ 三tam 觀quán 為vi 衣y 。 即tức 是thị 伏phục 忍nhẫn 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 無vô 生sanh 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 也dã 。 又hựu 起khởi 見kiến 名danh 寒hàn 起khởi 愛ái 名danh 熱nhiệt 。 修tu 止Chỉ 觀Quán 得đắc 見kiến 諦Đế 解giải 如như 煖noãn 。 見kiến 則tắc 不bất 生sanh 。 得đắc 思tư 惟duy 解giải 如như 涼lương 。 愛ái 則tắc 不bất 生sanh 。 五ngũ 根căn 無vô 惡ác 即tức 。 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 意ý 地địa 無vô 惡ác 即tức 。 智trí 慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 。 餘dư 二nhị 觀quán 上thượng 衣y 例lệ 可khả 解giải 。 百bách 一nhất 長trường/trưởng 衣y 者giả 。 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 行hàng 行hàng 助Trợ 道Đạo 之chi 法Pháp 。 助trợ 成thành 三tam 觀quán 。 共cộng 蔽tế 諸chư 惑hoặc 嚴nghiêm 於ư 三Tam 身Thân 。 此thử 是thị 歷lịch 諸chư 法pháp 修tu 忍nhẫn 為vi 衣y 也dã 。 食thực 者giả 三tam 處xứ 論luận 食thực 。 可khả 以dĩ 資tư 身thân 養dưỡng 道đạo 。 一nhất 深thâm 山sơn 絕tuyệt 跡tích 去khứ 遠viễn 人nhân 民dân 。 但đãn 資tư 甘cam 果quả 美mỹ 水thủy 一nhất 菜thái 一nhất 果quả 而nhi 已dĩ 。 或hoặc 餌nhị 松tùng 柏# 。 以dĩ 續tục 精tinh 氣khí 。 如như 雪Tuyết 山Sơn 甘cam 香hương 藕ngẫu 等đẳng 。 食thực 已dĩ 繫hệ 心tâm 思tư 惟duy 坐tọa 禪thiền 。 更cánh 無vô 餘dư 事sự 。 如như 是thị 食thực 者giả 上thượng 士sĩ 也dã 。 二nhị 阿a 蘭lan 若nhã 處xứ 。 頭đầu 陀đà 抖đẩu 摟# 絕tuyệt 放phóng 牧mục 聲thanh 。 是thị 修tu 道Đạo 處xứ 分phân 衛vệ 自tự 資tư 。 七thất 佛Phật 皆giai 明minh 乞khất 食thực 法pháp 。 方Phương 等Đẳng 般bát 舟chu 法pháp 華hoa 皆giai 云vân 乞khất 食thực 也dã 。 路lộ 徑kính 若nhược 遠viễn 分phân 衛vệ 勞lao 妨phương 。 若nhược 近cận 人nhân 物vật 相tương/tướng 喧huyên 。 不bất 遠viễn 不bất 近cận 乞khất 食thực 便tiện 易dị 。 是thị 中trung 士sĩ 也dã 。 三tam 既ký 不bất 能năng 絕tuyệt 穀cốc 餌nhị 果quả 。 又hựu 不bất 能năng 頭đầu 陀đà 乞khất 食thực 。 外ngoại 護hộ 檀đàn 越việt 送tống 食thực 供cúng 養dường 。 亦diệc 可khả 得đắc 受thọ 。 又hựu 僧Tăng 中trung 如như 法Pháp 結kết 淨tịnh 食thực 亦diệc 可khả 得đắc 受thọ 。 下hạ 士sĩ 也dã 。 若nhược 就tựu 觀quán 心tâm 明minh 食thực 者giả 。 大đại 經Kinh 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 雖tuy 行hành 乞khất 食thực 而nhi 未vị 曾tằng 得đắc 大Đại 乘Thừa 法Pháp 食thực 。 法pháp 食thực 者giả 如Như 來Lai 法Pháp 喜hỷ 禪thiền 悅duyệt 也dã 。 此thử 之chi 法Pháp 喜hỷ 即tức 是thị 平bình 等đẳng 大đại 慧tuệ 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 於ư 食thực 等đẳng 者giả 於ư 法pháp 亦diệc 等đẳng 。 於ư 法pháp 等đẳng 者giả 。 於ư 食thực 亦diệc 等đẳng 。 煩phiền 惱não 為vi 薪tân 智trí 慧tuệ 為vi 火hỏa 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 成thành 涅Niết 槃Bàn 食thực 。 令linh 諸chư 弟đệ 子tử 。 悉tất 皆giai 甘cam 嗜thị 。 此thử 食thực 資tư 法Pháp 身thân 增tăng 智trí 慧tuệ 命mạng 。 如như 食thực 乳nhũ 糜mi 。 更cánh 無vô 所sở 須tu 。 即tức 真chân 解giải 脫thoát 。 真chân 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 用dụng 此thử 法Pháp 喜hỷ 禪thiền 悅duyệt 。 歷lịch 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 不bất 一nhất 味vị 。 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 無vô 非phi 中trung 道đạo 。 中trung 道đạo 之chi 法pháp 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 是thị 飽bão 義nghĩa 。 無vô 所sở 須tu 義nghĩa 。 如như 彼bỉ 深thâm 山sơn 上thượng 士sĩ 。 一nhất 草thảo 一nhất 果quả 資tư 身thân 即tức 足túc 。 頭đầu 陀đà 乞khất 食thực 者giả 。 行hành 人nhân 不bất 能năng 即tức 事sự 而nhi 中trung 修tu 實thật 相tướng 慧tuệ 者giả 。 當đương 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 調điều 心tâm 而nhi 入nhập 中trung 道đạo 。 次thứ 第đệ 觀quán 故cố 名danh 為vi 乞khất 食thực 。 亦diệc 見kiến 中trung 道đạo 又hựu 名danh 飽bão 義nghĩa 。 即tức 中trung 士sĩ 也dã 。 檀đàn 越việt 送tống 食thực 者giả 。 若nhược 人nhân 不bất 能năng 。 即tức 事sự 通thông 達đạt 。 又hựu 不bất 能năng 歷lịch 法pháp 作tác 觀quán 。 自tự 無vô 食thực 義nghĩa 。 應ưng 須tu 隨tùy 善Thiện 知Tri 識Thức 。 能năng 說thuyết 般Bát 若Nhã 者giả 。 善thiện 為vi 分phân 別biệt 。 隨tùy 聞văn 得đắc 解giải 而nhi 見kiến 中trung 道đạo 。 是thị 人nhân 根căn 鈍độn 從tùng 聞văn 生sanh 解giải 。 名danh 為vi 得đắc 食thực 。 如như 人nhân 不bất 能năng 如như 上thượng 兩lưỡng 事sự 。 聽thính 他tha 送tống 食thực 。 又hựu 僧Tăng 中trung 結kết 淨tịnh 食thực 者giả 。 即tức 是thị 證chứng 得đắc 禪thiền 定định 支chi 林lâm 功công 德đức 。 藉tạ 定định 得đắc 悟ngộ 。 名danh 僧Tăng 中trung 食thực 也dã 。 是thị 故cố 行hành 者giả 。 常thường 當đương 存tồn 念niệm 大Đại 乘Thừa 法Pháp 食thực 。 不bất 念niệm 餘dư 味vị 也dã 。

摩Ma 訶Ha 止Chỉ 觀Quán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 上thượng )#

摩Ma 訶Ha 止Chỉ 觀Quán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 下hạ )#

隋tùy 天thiên 台thai 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

門môn 人nhân 灌quán 頂đảnh 記ký

第đệ 三tam 閑nhàn 居cư 靜tĩnh 處xứ 者giả 。 雖tuy 具cụ 衣y 食thực 住trú 處xứ 云vân 何hà 。 若nhược 隨tùy 自tự 意ý 觸xúc 處xứ 可khả 安an 。 三tam 種chủng 三tam 昧muội 必tất 須tu 好hảo/hiếu 處xứ 。 好hảo/hiếu 處xứ 有hữu 三tam 。 一nhất 深thâm 山sơn 遠viễn 谷cốc 。 二nhị 頭đầu 陀đà 抖đẩu 摟# 。 三tam 蘭lan 若nhã 伽già 藍lam 。 若nhược 深thâm 山sơn 遠viễn 谷cốc 途đồ 路lộ 艱gian 險hiểm 。 永vĩnh 絕tuyệt 人nhân 蹤tung 誰thùy 相tương/tướng 惱não 亂loạn 。 恣tứ 意ý 禪thiền 觀quán 念niệm 念niệm 在tại 道đạo 。 毀hủy 譽dự 不bất 起khởi 是thị 處xứ 最tối 勝thắng 。 二nhị 頭đầu 陀đà 抖đẩu 摟# 。 極cực 近cận 三tam 里lý 交giao 往vãng 亦diệc 疎sơ 覺giác 策sách 煩phiền 惱não 。 是thị 處xứ 為vi 次thứ 。 三tam 蘭lan 若nhã 伽già 藍lam 閑nhàn 靜tĩnh 之chi 寺tự 。 獨độc 處xứ 一nhất 房phòng 。 不bất 干can 事sự 物vật 。 閉bế 門môn 靜tĩnh 坐tọa 。 正chánh 諦đế 思tư 惟duy 。 是thị 處xứ 為vi 下hạ 。 若nhược 離ly 三tam 處xứ 餘dư 則tắc 不bất 可khả 。 白bạch 衣y 齋trai 邑ấp 此thử 招chiêu 過quá 來lai 恥sỉ 。 市thị 邊biên 鬧náo 寺tự 復phục 非phi 所sở 宜nghi 。 安an 身thân 入nhập 道đạo 必tất 須tu 選tuyển 擇trạch 。 慎thận 勿vật 率suất 爾nhĩ 。 若nhược 得đắc 好hảo/hiếu 處xứ 不bất 須tu 數số 移di (# 云vân 云vân )# 。 觀quán 心tâm 處xứ 者giả 。 諦đế 理lý 是thị 也dã 。 中trung 道đạo 之chi 法pháp 幽u 遠viễn 深thâm 邃thúy 。 七thất 種chủng 方phương 便tiện 絕tuyệt 跡tích 不bất 到đáo 。 名danh 之chi 為vi 深thâm 。 高cao 廣quảng 不bất 動động 名danh 之chi 為vi 山sơn 。 遠viễn 離ly 二nhị 邊biên 稱xưng 之chi 為vi 靜tĩnh 。 不bất 生sanh 不bất 起khởi 。 稱xưng 之chi 為vi 閑nhàn 。 大đại 品phẩm 云vân 。 若nhược 千thiên 由do 旬tuần 。 外ngoại 起khởi 聲Thanh 聞Văn 心tâm 者giả 。 此thử 人nhân 身thân 雖tuy 遠viễn 離ly 。 心tâm 不bất 遠viễn 離ly 。 以dĩ 憒hội 鬧náo 為vi 不bất 憒hội 鬧náo 。 非phi 遠viễn 離ly 也dã 。 雖tuy 住trụ 城thành 傍bàng 不bất 起khởi 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。 是thị 名danh 遠viễn 離ly 。 即tức 上thượng 品phẩm 處xứ 也dã 。 頭đầu 陀đà 處xứ 者giả 。 即tức 是thị 出xuất 假giả 之chi 觀quán 。 此thử 觀quán 與dữ 空không 相tướng 隣lân 。 如như 蘭lan 若nhã 與dữ 聚tụ 落lạc 並tịnh 。 出xuất 假giả 之chi 觀quán 安an 心tâm 俗tục 諦đế 。 分phân 別biệt 藥dược 病bệnh 抖đẩu 擻tẩu 無vô 知tri 。 淨tịnh 道đạo 種chủng 智trí 。 此thử 次thứ 處xứ 也dã 。 閑nhàn 寺tự 一nhất 房phòng 者giả 。 即tức 從tùng 假giả 入nhập 空không 觀quán 也dã 。 寺tự 本bổn 眾chúng 鬧náo 居cư 處xứ 。 而nhi 能năng 安an 靜tĩnh 一nhất 室thất 。 假giả 是thị 囂hiêu 塵trần 能năng 即tức 假giả 而nhi 空không 。 當đương 知tri 真Chân 諦Đế 亦diệc 是thị 處xứ 也dã 。 安an 三tam 諦đế 理lý 是thị 止Chỉ 觀Quán 處xứ 。 實thật 不bất 遁độn 影ảnh 山sơn 林lâm 房phòng 隱ẩn 密mật 室thất (# 云vân 云vân )# 。

○# 第đệ 四tứ 息tức 諸chư 緣duyên 務vụ 者giả 。 緣duyên 務vụ 妨phương 禪thiền 由do 來lai 甚thậm 矣hĩ 。 蘭lan 若nhã 比Bỉ 丘Khâu 去khứ 喧huyên 就tựu 靜tĩnh 。 云vân 何hà 營doanh 造tạo 緣duyên 務vụ 壞hoại 蘭lan 若nhã 行hành 。 非phi 所sở 應ưng 也dã 。 緣duyên 務vụ 有hữu 四tứ 。 一nhất 生sanh 活hoạt 。 二nhị 人nhân 事sự 。 三tam 技kỹ 能năng 。 四tứ 學học 問vấn 。 一nhất 生sanh 活hoạt 緣duyên 務vụ 者giả 。 經kinh 紀kỷ 生sanh 方phương 觸xúc 途đồ 紛phân 糾# 。 得đắc 一nhất 失thất 一nhất 喪táng 道đạo 亂loạn 心tâm 。 若nhược 勤cần 營doanh 眾chúng 事sự 則tắc 隨tùy 自tự 意ý 攝nhiếp 。 非phi 今kim 所sở 論luận 。 二nhị 人nhân 事sự 者giả 。 慶khánh 弔điếu 俯phủ 仰ngưỡng 低đê 昂ngang 造tạo 聘sính 。 此thử 往vãng 彼bỉ 來lai 來lai 往vãng 不bất 絕tuyệt 。 況huống 復phục 眾chúng 人nhân 交giao 絡lạc 擾nhiễu 攘nhương 追truy 尋tầm 。 夫phu 違vi 親thân 離ly 師sư 本bổn 求cầu 要yếu 道đạo 。 更cánh 結kết 三tam 州châu 還hoàn 敦đôn 五ngũ 郡quận 。 意ý 欲dục 何hà 之chi 。 倒đảo 裳thường 索sách 領lãnh 鑽toàn 火hỏa 求cầu 水thủy 。 非phi 所sở 應ưng 也dã 。 三tam 技kỹ 能năng 者giả 。 醫y 方phương 卜bốc 筮thệ 泥nê 木mộc 彩thải 畫họa 。 棊kì 書thư 咒chú 術thuật 等đẳng 是thị 也dã 。 皮bì 文văn 美mỹ 角giác 膏cao 煎tiễn 鐸đạc 毀hủy 。 己kỷ 自tự 害hại 身thân 。 況huống 修tu 出xuất 世thế 之chi 道đạo 而nhi 當đương 樹thụ 林lâm 招chiêu 鳥điểu 腐hủ 氣khí 來lai 蠅dăng 。 豈khởi 不bất 摧tồi 折chiết 污ô 辱nhục 乎hồ 。 四tứ 學học 問vấn 者giả 。 讀đọc 誦tụng 經Kinh 論luận 。 問vấn 答đáp 勝thắng 負phụ 等đẳng 是thị 也dã 。 領lãnh 持trì 記ký 憶ức 心tâm 勞lao 志chí 倦quyện 。 言ngôn 論luận 往vãng 復phục 水thủy 濁trược 珠châu 昏hôn 。 何hà 暇hạ 更cánh 得đắc 修tu 止Chỉ 觀Quán 耶da 。 此thử 事sự 尚thượng 捨xả 。 況huống 前tiền 三tam 務vụ (# 云vân 云vân )# 。 觀quán 心tâm 生sanh 活hoạt 者giả 。 愛ái 是thị 養dưỡng 業nghiệp 之chi 法pháp 如như 水thủy 潤nhuận 種chủng 。 因nhân 愛ái 有hữu 憂ưu 因nhân 憂ưu 有hữu 畏úy 。 若nhược 能năng 斷đoạn 愛ái 名danh 息tức 生sanh 活hoạt 緣duyên 務vụ 也dã 。 人nhân 事sự 是thị 業nghiệp 也dã 。 業nghiệp 生sanh 三tam 界giới 。 往vãng 來lai 五ngũ 道đạo 。 以dĩ 愛ái 潤nhuận 業nghiệp 。 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 若nhược 無vô 業nghiệp 者giả 愛ái 無vô 所sở 潤nhuận 。 諸chư 業nghiệp 雖tuy 有hữu 力lực 不bất 逐trục 不bất 作tác 者giả 。 不bất 作tác 故cố 生sanh 死tử 則tắc 斷đoạn 。 技kỹ 術thuật 者giả 未vị 得đắc 聖thánh 道Đạo 不bất 得đắc 修tu 通thông 。 虛hư 妄vọng 之chi 法pháp 。 障chướng 於ư 般Bát 若Nhã 。 般Bát 若Nhã 如như 虛hư 空không 無vô 戲hí 論luận 無vô 文văn 字tự 。 若nhược 得đắc 般Bát 若Nhã 。 如như 得đắc 如như 意ý 珠châu 。 但đãn 一nhất 心tâm 修tu 。 何hà 遽cự 怱thông 怱thông 用dụng 神thần 通thông 為vi 。 習tập 學học 者giả 未vị 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 而nhi 修tu 世thế 智trí 辯biện 聰thông 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 皆giai 是thị 瓦ngõa 礫lịch 草thảo 木mộc 非phi 真chân 寶bảo 珠châu 。 若nhược 能năng 停đình 住trụ 水thủy 則tắc 澄trừng 清thanh 。 下hạ 觀quán 瑠lưu 璃ly 安an 徐từ 取thủ 寶bảo 。 能năng 知tri 世thế 間gian 。 生sanh 滅diệt 法pháp 相tướng 。 種chủng 種chủng 行hành 類loại 何hà 物vật 不bất 知tri 。 以dĩ 一nhất 切thiết 種chủng 。 智trí 知tri 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 見kiến 。 欲dục 行hành 大Đại 道Đạo 。 不bất 應ưng 從tùng 彼bỉ 小tiểu 徑kính 中trung 學học 也dã 。

○# 第đệ 五ngũ 善Thiện 知Tri 識Thức 者giả 。 是thị 大đại 因nhân 緣duyên 。 所sở 謂vị 化hóa 導đạo 。 令linh 得đắc 見kiến 佛Phật 。 阿A 難Nan 說thuyết 知tri 識thức 得đắc 道Đạo 半bán 因nhân 緣duyên 。

佛Phật 言ngôn 。

不bất 應ưng 爾nhĩ 。 具cụ 足túc 全toàn 因nhân 緣duyên 。 知tri 識thức 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 外ngoại 護hộ 。 二nhị 同đồng 行hành 。 三tam 教giáo 授thọ 。 若nhược 深thâm 山sơn 絕tuyệt 域vực 無vô 所sở 資tư 待đãi 。 不bất 假giả 外ngoại 護hộ 。 若nhược 修tu 三tam 種chủng 三tam 昧muội 應ưng 仰ngưỡng 勝thắng 緣duyên 。 夫phu 外ngoại 護hộ 者giả 不bất 簡giản 白bạch 黑hắc 。 但đãn 能năng 營doanh 理lý 所sở 須tu 。 莫mạc 見kiến 過quá 。 莫mạc 觸xúc 惱não 。 莫mạc 稱xưng 歎thán 。 莫mạc 汎# 舉cử 而nhi 致trí 損tổn 壞hoại 。 如như 母mẫu 養dưỡng 兒nhi 。 如như 虎hổ 銜hàm 子tử 。 調điều 和hòa 得đắc 所sở 。 舊cựu 行hành 道Đạo 人nhân 乃nãi 能năng 為vi 耳nhĩ 。 是thị 名danh 外ngoại 護hộ 。 二nhị 同đồng 行hành 者giả 。 行hành 隨tùy 自tự 意ý 及cập 安an 樂lạc 行hành 未vị 必tất 須tu 伴bạn 。 方Phương 等Đẳng 般bát 舟chu 行hành 法pháp 決quyết 須tu 好hảo/hiếu 伴bạn 。 更cánh 相tương 策sách 發phát 不bất 眠miên 不bất 散tán 。 日nhật 有hữu 其kỳ 新tân 。 切thiết 磋# 琢trác 磨ma 。 同đồng 心tâm 齊tề 志chí 如như 乘thừa 一nhất 船thuyền 。 互hỗ 相tương 敬kính 重trọng 如như 視thị 世Thế 尊Tôn 。 是thị 名danh 同đồng 行hành 。 三tam 教giáo 授thọ 者giả 。 能năng 說thuyết 般Bát 若Nhã 示thị 道đạo 非phi 道đạo 。 內nội 外ngoại 方phương 便tiện 通thông 塞tắc 妨phương 障chướng 。 皆giai 能năng 決quyết 了liễu 。 善thiện 巧xảo 說thuyết 法Pháp 示thị 教giáo 利lợi 喜hỷ 。 轉chuyển 破phá 人nhân 心tâm 。 於ư 諸chư 方phương 便tiện 自tự 能năng 決quyết 了liễu 。 可khả 得đắc 獨độc 行hành 。 妨phương 難nạn/nan 未vị 諳am 不bất 宜nghi 捨xả 也dã 。 經kinh 言ngôn 。 隨tùy 順thuận 善thiện 師sư 學học 得đắc 見kiến 恆Hằng 沙sa 佛Phật 。 是thị 名danh 教giáo 授thọ 。 觀quán 心tâm 知tri 識thức 者giả 。 大đại 品phẩm 云vân 。 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 羅La 漢Hán 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 法pháp 性tánh 實thật 際tế 。 是thị 善Thiện 知Tri 識Thức 。 若nhược 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 威uy 光quang 覆phú 育dục 即tức 外ngoại 護hộ 也dã 。 六Lục 度Độ 道Đạo 品Phẩm 是thị 入nhập 道đạo 之chi 門môn 。 即tức 同đồng 行hành 也dã 。 法pháp 性tánh 實thật 際tế 即tức 是thị 諦đế 理lý 。 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 境cảnh 能năng 發phát 智trí 。 即tức 教giáo 授thọ 也dã 。 今kim 各các 具cụ 三tam 義nghĩa 。 一nhất 如như 佛Phật 威uy 神thần 覆phú 護hộ 。 即tức 是thị 外ngoại 護hộ 。 二nhị 諸chư 佛Phật 聖thánh 人nhân 。 亦diệc 脫thoát 瓔anh 珞lạc 。 著trước 弊tệ 垢cấu 衣y 。 執chấp 除trừ 糞phẩn 器khí 。 和hòa 光quang 利lợi 物vật 。 豈khởi 非phi 同đồng 行hành 。 三tam 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 一nhất 音âm 演diễn 法pháp 開khai 發phát 化hóa 導đạo 。 各các 令linh 得đắc 解giải 。 即tức 是thị 教giáo 授thọ 。 此thử 即tức 具cụ 三tam 義nghĩa 也dã 。 六Lục 度Độ 道Đạo 品Phẩm 亦diệc 具cụ 三tam 義nghĩa 。 助trợ 道đạo 名danh 護hộ 助trợ 助trợ 道đạo 發phát 正Chánh 道Đạo 。 即tức 是thị 外ngoại 護hộ 。 正chánh 助trợ 合hợp 故cố 即tức 是thị 同đồng 行hành 。 依y 此thử 正chánh 助trợ 不bất 失thất 規quy 矩củ 。 通thông 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 門môn 。 即tức 是thị 教giáo 授thọ 。 法pháp 性tánh 亦diệc 具cụ 三tam 義nghĩa 。 境cảnh 是thị 所sở 師sư 冥minh 熏huân 密mật 益ích 。 即tức 是thị 外ngoại 護hộ 。 境cảnh 智trí 相tương 應ứng 即tức 是thị 同đồng 行hành 。 未vị 見kiến 理lý 時thời 如như 盲manh 。 諦đế 法pháp 顯hiển 時thời 如như 目mục 智trí 用dụng 無vô 僻tích 。 經kinh 言ngôn 。 修tu 我ngã 法pháp 者giả 證chứng 乃nãi 自tự 知tri 。 心tâm 無vô 實thật 行hạnh 何hà 用dụng 問vấn 為vi 。 即tức 教giáo 授thọ 也dã 。 此thử 則tắc 三tam 三tam 合hợp 九cửu 句cú 。 就tựu 前tiền 為vi 十thập 二nhị 句cú 。 前tiền 三tam 次thứ 三tam 是thị 事sự 知tri 識thức 。 餘dư 六lục 句cú 是thị 理lý 知tri 識thức 。 若nhược 將tương 此thử 約ước 三tam 諦đế 者giả 。 入nhập 空không 觀quán 時thời 眾chúng 聖thánh 為vi 外ngoại 護hộ 。 即tức 空không 道Đạo 品Phẩm 為vi 同đồng 行hành 。 真Chân 諦Đế 為vi 教giáo 授thọ 。 亦diệc 具cụ 六lục 事sự 六lục 理lý 。 假giả 中trung 兩lưỡng 觀quán 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 三tam 諦đế 合hợp 有hữu 三tam 十thập 六lục 番phiên 十thập 八bát 事sự 十thập 八bát 理lý 。 若nhược 歷lịch 四tứ 悉tất 檀đàn 。 即tức 有hữu 眾chúng 多đa 知tri 識thức 義nghĩa 也dã 。 若nhược 能năng 了liễu 此thử 知tri 識thức 法Pháp 門môn 。 善thiện 財tài 入nhập 法Pháp 界Giới 意ý 則tắc 可khả 解giải 。 此thử 等đẳng 雖tuy 同đồng 是thị 知tri 識thức 。 依y 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 有hữu 善Thiện 知Tri 識Thức 魔ma 。 三tam 昧muội 魔ma 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 魔ma 。 魔ma 能năng 使sử 人nhân 捨xả 善thiện 從tùng 惡ác 。 又hựu 能năng 化hóa 人nhân 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 。 若nhược 然nhiên 者giả 羅La 漢Hán 之chi 人nhân 。 但đãn 行hành 真Chân 諦Đế 非phi 善Thiện 知Tri 識Thức 。 若nhược 取thủ 內nội 祕bí 外ngoại 現hiện 聲Thanh 聞Văn 為vi 知tri 識thức 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 作tác 天thiên 龍long 引dẫn 入nhập 實thật 相tướng 。 何hà 獨độc 羅La 漢Hán 。 此thử 義nghĩa 則tắc 通thông 無vô 非phi 知tri 識thức 。 今kim 言ngôn 魔ma 者giả 。 取thủ 實thật 羅La 漢Hán 令linh 人nhân 至chí 化hóa 城thành 者giả 。 即tức 非phi 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 但đãn 是thị 半bán 字tự 知tri 識thức 。 行hành 半bán 菩Bồ 提Đề 道Đạo 損tổn 半bán 煩phiền 惱não 。 奪đoạt 與dữ 互hỗ 明minh 。 或hoặc 知tri 識thức 或hoặc 魔ma 也dã 。 別biệt 教giáo 若nhược 不bất 得đắc 意ý 不bất 會hội 中trung 道đạo 。 亦diệc 是thị 知tri 識thức 魔ma 也dã 。 圓viên 教giáo 三tam 種chủng 方phương 是thị 。 真chân 善Thiện 知Tri 識Thức 。 三tam 昧muội 菩Bồ 提Đề 心tâm 例lệ 此thử 可khả 解giải (# 云vân 云vân )# 。 第đệ 二nhị 呵ha 五ngũ 欲dục 者giả 。 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 云vân 。 禁cấm 六lục 情tình 如như 縶# 狗cẩu 鹿lộc 魚ngư 蛇xà 猨viên 鳥điểu 。 狗cẩu 樂nhạo/nhạc/lạc 聚tụ 落lạc 鹿lộc 樂nhạo/nhạc/lạc 山sơn 澤trạch 。 魚ngư 樂nhạo/nhạc/lạc 池trì 沼chiểu 。 蛇xà 樂nhạo/nhạc/lạc 穴huyệt 居cư 。 猨viên 樂nhạo/nhạc/lạc 深thâm 林lâm 。 鳥điểu 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 空không 。 六lục 根căn 樂nhạo/nhạc/lạc 六lục 塵trần 。 非phi 是thị 凡phàm 夫phu 。 淺thiển 智trí 弱nhược 志chí 所sở 能năng 降hàng 伏phục 。 唯duy 有hữu 智trí 慧tuệ 堅kiên 心tâm 正chánh 念niệm 。 乃nãi 能năng 降hàng 伏phục 。 總tổng 喻dụ 六lục 根căn 。 今kim 私tư 對đối 之chi 。 眼nhãn 貪tham 色sắc 色sắc 有hữu 質chất 像tượng 如như 聚tụ 落lạc 。 眼nhãn 如như 狗cẩu 也dã 。 耳nhĩ 貪tham 聲thanh 聲thanh 無vô 質chất 像tượng 如như 空không 澤trạch 。 耳nhĩ 如như 鹿lộc 也dã 。 鼻tị 貪tham 香hương 如như 魚ngư 也dã 。 舌thiệt 引dẫn 味vị 如như 蛇xà 也dã 。 身thân 著trước 觸xúc 如như 猨viên 也dã 。 心tâm 緣duyên 法pháp 如như 鳥điểu 也dã 。 今kim 除trừ 意ý 但đãn 明minh 於ư 五ngũ 塵trần 。 五ngũ 塵trần 非phi 欲dục 而nhi 其kỳ 中trung 有hữu 味vị 。 能năng 生sanh 行hành 人nhân 須tu 欲dục 之chi 心tâm 。 故cố 言ngôn 五ngũ 欲dục 。 譬thí 如như 陶đào 師sư 人nhân 客khách 延diên 請thỉnh 不bất 得đắc 就tựu 功công 。 五ngũ 欲dục 亦diệc 爾nhĩ 。 常thường 能năng 牽khiên 人nhân 入nhập 諸chư 魔ma 境cảnh 。 雖tuy 具cụ 前tiền 緣duyên 攝nhiếp 心tâm 難nạn/nan 立lập 。 是thị 故cố 須tu 呵ha 。 色sắc 欲dục 者giả 所sở 謂vị 赤xích 白bạch 長trường 短đoản 明minh 眸mâu 善thiện 睞lãi 。 素tố 頸cảnh 翠thúy 眉mi 皓hạo 齒xỉ 丹đan 脣thần 。 乃nãi 至chí 依y 報báo 紅hồng 黃hoàng 朱chu 紫tử 諸chư 珍trân 寶bảo 物vật 。 惑hoặc 動động 人nhân 心tâm 。 如như 禪thiền 門môn 中trung 所sở 說thuyết 。 色sắc 害hại 尤vưu 深thâm 。 令linh 人nhân 狂cuồng 醉túy 。 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 良lương 由do 此thử 也dã 。 如như 難Nan 陀Đà 為vi 欲dục 持trì 戒giới 。 雖tuy 得đắc 羅La 漢Hán 。 習tập 氣khí 尚thượng 多đa 。 況huống 復phục 具cụ 縛phược 者giả 乎hồ 。 國quốc 王vương 耽đam 荒hoang 無vô 度độ 。 不bất 顧cố 宗tông 廟miếu 社xã 禝# 之chi 重trọng/trùng 。 為vì 欲dục 樂lạc 故cố 。 身thân 入nhập 怨oán 國quốc 。 此thử 間gian 上thượng 代đại 亡vong 國quốc 破phá 家gia 。 多đa 從tùng 欲dục 起khởi 。 赫hách 赫hách 宗tông 周chu 褒bao 姒# 滅diệt 之chi 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 經Kinh 云vân 。 眾chúng 生sanh 貪tham 狼lang 於ư 財tài 色sắc 。 坐tọa 之chi 不bất 得đắc 道Đạo 。 觀quán 經Kinh 云vân 。 色sắc 使sử 所sở 使sử 。 為vi 恩ân 愛ái 奴nô 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 若nhược 能năng 知tri 色sắc 過quá 患hoạn 則tắc 不bất 為vi 所sở 欺khi 。 如như 是thị 呵ha 已dĩ 。 色sắc 欲dục 即tức 息tức 。 緣duyên 想tưởng 不bất 生sanh 。 專chuyên 心tâm 入nhập 定định 。 聲thanh 欲dục 者giả 即tức 是thị 嬌kiều 媚mị 妖yêu 詞từ 。 婬dâm 聲thanh 染nhiễm 語ngữ 。 絲ti 竹trúc 絃huyền 管quản 。 環hoàn 釧xuyến 鈴linh 珮bội 等đẳng 聲thanh 也dã 。 香hương 欲dục 者giả 。 即tức 是thị 欝uất 茀# 氛phân 氳uân 。 蘭lan 馨hinh 麝xạ 氣khí 。 芬phân 芳phương 酷khốc 烈liệt 郁uất 毓# 之chi 物vật 。 及cập 男nam 女nữ 身thân 分phần/phân 等đẳng 香hương 。 味vị 欲dục 者giả 。 即tức 是thị 酒tửu 肉nhục 珍trân 肴hào 。 肥phì 膄# 津tân 膩nị 。 甘cam 甜điềm 酸toan 辣lạt 。 酥tô 油du 鮮tiên 血huyết 等đẳng 也dã 。 觸xúc 欲dục 者giả 。 即tức 是thị 冷lãnh 暖noãn 細tế 滑hoạt 。 輕khinh 重trọng 強cường/cưỡng 軟nhuyễn 。 名danh 衣y 上thượng 服phục 。 男nam 女nữ 身thân 分phần/phân 等đẳng 。 此thử 五ngũ 過quá 患hoạn 者giả 。 色sắc 如như 熱nhiệt 金kim 丸hoàn 執chấp 之chi 則tắc 燒thiêu 。 聲thanh 如như 毒độc 塗đồ 鼓cổ 聞văn 之chi 必tất 死tử 。 香hương 如như 憋biết 龍long 氣khí 嗅khứu 之chi 則tắc 病bệnh 。 味vị 如như 沸phí 蜜mật 湯thang 舌thiệt 則tắc 爛lạn 。 如như 蜜mật 塗đồ 刀đao 。 舐thỉ 之chi 則tắc 傷thương 。 觸xúc 如như 臥ngọa 師sư 子tử 近cận 之chi 則tắc 齧niết 。 此thử 五ngũ 欲dục 者giả 得đắc 之chi 無vô 厭yếm 。 惡ác 心tâm 轉chuyển 熾sí 。 如như 火hỏa 益ích 薪tân 。 世thế 世thế 為vi 害hại 劇kịch 於ư 怨oán 賊tặc 。 累lũy 劫kiếp 已dĩ 來lai 。 常thường 相tương/tướng 劫kiếp 奪đoạt 摧tồi 折chiết 色sắc 心tâm 。 今kim 方phương 禪thiền 寂tịch 復phục 相tương/tướng 惱não 亂loạn 。 深thâm 知tri 其kỳ 過quá 貪tham 染nhiễm 休hưu 息tức 。 事sự 相tướng 具cụ 如như 禪thiền 門môn 中trung (# 云vân 云vân )# 。 上thượng 代đại 名danh 僧Tăng 詩thi 云vân 。 遠viễn 之chi 易dị 為vi 士sĩ 近cận 之chi 難nạn/nan 為vi 情tình 。 香hương 味vị 頹đồi 高cao 志chí 聲thanh 色sắc 喪táng 軀khu 齡linh 。

○# 觀quán 心tâm 呵ha 五ngũ 欲dục 者giả 。 如như 色sắc 欲dục 中trung 滋tư 味vị 無vô 量lượng 。 謂vị 常thường 無vô 常thường 。 我ngã 無vô 我ngã 。 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 苦khổ 樂lạc 空không 有hữu 。 世thế 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 皆giai 是thị 滋tư 味vị 。 故cố 大đại 論luận 云vân 。 色sắc 中trung 無vô 味vị 相tương/tướng 凡phàm 夫phu 不bất 應ưng 著trước 。 若nhược 謂vị 色sắc 是thị 常thường 是thị 見kiến 依y 色sắc 。 若nhược 色sắc 無vô 常thường 。 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 是thị 見kiến 皆giai 依y 色sắc 。 乃nãi 至chí 非phi 如như 去khứ 。 非phi 不bất 如như 去khứ 。 非phi 邊biên 非phi 無vô 邊biên 等đẳng 。 是thị 見kiến 皆giai 依y 於ư 色sắc 。 悉tất 是thị 諍tranh 競cạnh 執chấp 謂vị 是thị 實thật 。 戲hí 論luận 破phá 智trí 慧tuệ 眼nhãn 。 互hỗ 相tương 是thị 非phi 。 為vi 色sắc 造tạo 業nghiệp 。 適thích 有hữu 此thử 有hữu 即tức 有hữu 生sanh 死tử 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 增tăng 長trưởng 於ư 欲dục 非phi 是thị 呵ha 欲dục 。 今kim 觀quán 色sắc 有hữu 無vô 等đẳng 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 皆giai 依y 無vô 明minh 。 無vô 明minh 無vô 常thường 。 生sanh 滅diệt 不bất 住trụ 。 速tốc 朽hủ 之chi 法pháp 。 念niệm 念niệm 磨ma 滅diệt 。 無vô 我ngã 無vô 主chủ 。 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 明minh 既ký 爾nhĩ 。 從tùng 無vô 明minh 生sanh 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 等đẳng 。 悉tất 皆giai 無vô 常thường 。 寂tịch 滅diệt 涅Niết 槃Bàn 。 既ký 無vô 主chủ 我ngã 。 誰thùy 實thật 誰thùy 虛hư 。 終chung 不bất 於ư 色sắc 起khởi 生sanh 死tử 業nghiệp 業nghiệp 謝tạ 果quả 亡vong 。 是thị 為vi 呵ha 色sắc 入nhập 空không 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 呵ha 色sắc 既ký 爾nhĩ 餘dư 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 是thị 名danh 三tam 藏tạng 析tích 法pháp 呵ha 五ngũ 欲dục 也dã 。 中trung 論luận 指chỉ 此thử 云vân 不bất 善thiện 滅diệt 戲hí 論luận 也dã 。 若nhược 摩ma 訶ha 衍diễn 呵ha 色sắc 欲dục 者giả 。 體thể 知tri 諸chư 見kiến 皆giai 依y 無vô 明minh 。 無vô 明minh 即tức 空không 諸chư 見kiến 亦diệc 即tức 空không 。 故cố 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 云vân 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。 名danh 為vi 入nhập 流lưu 。 實thật 不bất 入nhập 流lưu 。 不bất 入nhập 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 故cố 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 有hữu 色sắc 可khả 析tích 可khả 名danh 入nhập 色sắc 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 無vô 色sắc 可khả 入nhập 。 故cố 名danh 不bất 入nhập 。 既ký 無vô 流lưu 可khả 入nhập 即tức 無vô 業nghiệp 果quả 。 是thị 名danh 善thiện 滅diệt 戲hí 論luận 。 呵ha 色sắc 既ký 爾nhĩ 餘dư 四tứ 亦diệc 然nhiên 。

復phục 次thứ 呵ha 色sắc 即tức 空không 者giả 。 但đãn 入nhập 色sắc 空không 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 種chủng 種chủng 色sắc 相tướng 。 云vân 何hà 能năng 度độ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 於ư 色sắc 起khởi 種chủng 種chủng 計kế 。 即tức 是thị 種chủng 種chủng 集tập 招chiêu 種chủng 種chủng 苦khổ 。 苦khổ 集tập 病bệnh 多đa 。 道đạo 滅diệt 之chi 藥dược 。 亦diệc 復phục 無vô 量lượng 。 若nhược 欲dục 化hóa 他tha 豈khởi 可khả 證chứng 空không 而nhi 不bất 觀quán 察sát 。 是thị 故cố 知tri 空không 非phi 空không 。 從tùng 空không 入nhập 假giả 。 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 悉tất 令linh 通thông 達đạt 。 若nhược 不bất 如như 此thử 猶do 名danh 受thọ 入nhập 色sắc 空không 。 今kim 深thâm 呵ha 色sắc 空không 。 不bất 受thọ 不bất 入nhập 。 廣quảng 分phân 別biệt 色sắc 。 雖tuy 復phục 分phân 別biệt 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 名danh 字tự 即tức 空không 故cố 稱xưng 為vi 假giả 。 呵ha 色sắc 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 四tứ 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 呵ha 色sắc 二nhị 邊biên 。 如như 大đại 品phẩm 云vân 。 色sắc 中trung 無vô 味vị 相tương/tướng 凡phàm 夫phu 不bất 應ưng 著trước 。 色sắc 中trung 無vô 離ly 相tương/tướng 二Nhị 乘Thừa 不bất 應ưng 離ly 。 破phá 色sắc 無vô 明minh 。 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 。 是thị 呵ha 其kỳ 味vị 。 破phá 其kỳ 沈trầm 空không 是thị 呵ha 其kỳ 離ly 。 若nhược 定định 有hữu 味vị 不bất 應ưng 有hữu 離ly 若nhược 定định 有hữu 離ly 不bất 應ưng 有hữu 味vị 。 味vị 不bất 定định 故cố 非phi 味vị 。 離ly 不bất 定định 故cố 非phi 離ly 。 不bất 著trước 二nhị 邊biên 。 即tức 是thị 非phi 味vị 非phi 離ly 顯hiển 色sắc 中trung 道đạo 實thật 相tướng 。 故cố 釋thích 論luận 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 為vi 禪thiền 故cố 呵ha 色sắc 事sự 。 不bất 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 菩Bồ 薩Tát 呵ha 色sắc 即tức 見kiến 色sắc 實thật 相tướng 。 見kiến 色sắc 實thật 相tướng 即tức 是thị 見kiến 禪thiền 實thật 相tướng 。 故cố 名danh 波Ba 羅La 蜜Mật 。 到đáo 色sắc 彼bỉ 岸ngạn 。 到đáo 色sắc 彼bỉ 岸ngạn 即tức 是thị 見kiến 色sắc 中trung 道đạo 。 分phân 別biệt 色sắc 者giả 即tức 是thị 見kiến 色sắc 俗tục 。 即tức 色sắc 空không 者giả 是thị 見kiến 色sắc 真chân 。 如như 是thị 呵ha 色sắc 盡tận 色sắc 源nguyên 底để 。 成thành 三tam 諦đế 三tam 昧muội 發phát 三tam 種chủng 智trí 慧tuệ 。 深thâm 呵ha 於ư 色sắc 為vi 止Chỉ 觀Quán 方phương 便tiện 。 其kỳ 意ý 在tại 此thử 。 呵ha 色sắc 既ký 然nhiên 餘dư 四tứ 亦diệc 爾nhĩ 。

○# 第đệ 三tam 棄khí 五ngũ 蓋cái 者giả 。 所sở 謂vị 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 睡thụy 眠miên 掉trạo 悔hối 疑nghi 。 通thông 稱xưng 蓋cái 者giả 。 蓋cái 覆phú 纏triền 綿miên 。 心tâm 神thần 昏hôn 闇ám 定định 慧tuệ 不bất 發phát 故cố 名danh 為vi 蓋cái 。 前tiền 呵ha 五ngũ 欲dục 。 乃nãi 是thị 五ngũ 根căn 對đối 現hiện 在tại 五ngũ 塵trần 發phát 五ngũ 識thức 。 今kim 棄khí 五ngũ 蓋cái 。 即tức 是thị 五ngũ 識thức 轉chuyển 入nhập 意ý 地địa 。 追truy 緣duyên 過quá 去khứ 逆nghịch 慮lự 未vị 來lai 五ngũ 塵trần 等đẳng 法pháp 。 為vi 心tâm 內nội 大đại 障chướng 。 喻dụ 如như 陶đào 師sư 身thân 中trung 有hữu 疾tật 不bất 能năng 執chấp 作tác 。 蓋cái 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 妨phương 既ký 深thâm 加gia 之chi 以dĩ 棄khí 如như 翦# 毒độc 樹thụ 如như 檢kiểm 偷thâu 賊tặc 。 不bất 可khả 留lưu 也dã 。 大đại 品phẩm 云vân 。 離ly 欲dục 及cập 惡ác 法pháp 。 離ly 欲dục 者giả 五ngũ 欲dục 也dã 。 如như 前tiền 所sở 呵ha 。 惡ác 法pháp 者giả 五ngũ 蓋cái 也dã 。 宜nghi 須tu 急cấp 棄khí 。 此thử 五ngũ 蓋cái 者giả 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 貪tham 欲dục 蓋cái 起khởi 追truy 念niệm 昔tích 時thời 所sở 更cánh 五ngũ 欲dục 。 念niệm 淨tịnh 潔khiết 色sắc 與dữ 眼nhãn 作tác 對đối 。 憶ức 可khả 愛ái 聲thanh 髣phảng 髴phất 在tại 耳nhĩ 。 思tư 悅duyệt 意ý 香hương 開khai 結kết 使sử 門môn 。 想tưởng 於ư 美mỹ 味vị 甘cam 液dịch 流lưu 口khẩu 。 憶ức 受thọ 諸chư 觸xúc 毛mao 竪thụ 戰chiến 動động 。 貪tham 如như 此thử 等đẳng 麁thô 弊tệ 五ngũ 欲dục 。 思tư 想tưởng 計kế 校giáo 心tâm 生sanh 醉túy 惑hoặc 。 忘vong 失thất 正chánh 念niệm 。 或hoặc 密mật 作tác 方phương 便tiện 更cánh 望vọng 得đắc 之chi 。 若nhược 未vị 曾tằng 得đắc 亦diệc 復phục 推thôi 尋tầm 。 或hoặc 當đương 求cầu 覓mịch 。 心tâm 入nhập 塵trần 境cảnh 無vô 有hữu 間gian 念niệm 。 麁thô 覺giác 蓋cái 禪thiền 禪thiền 何hà 由do 獲hoạch 。 是thị 名danh 貪tham 欲dục 蓋cái 相tương/tướng 。 瞋sân 恚khuể 蓋cái 者giả 。 追truy 想tưởng 是thị 人nhân 惱não 我ngã 惱não 我ngã 親thân 稱xưng 歎thán 我ngã 怨oán 。 三tam 世thế 九cửu 惱não 怨oán 對đối 結kết 恨hận 。 心tâm 熱nhiệt 氣khí 麁thô 忿phẫn 怒nộ 相tương 續tục 。 百bách 計kế 伺tứ 候hậu 欲dục 相tương 中trung 害hại 危nguy 彼bỉ 安an 身thân 恣tứ 其kỳ 毒độc 忿phẫn 暢sướng 情tình 為vi 快khoái 。 如như 此thử 瞋sân 火hỏa 燒thiêu 諸chư 功công 德đức 。 禪thiền 定định 支chi 林lâm 豈khởi 得đắc 生sanh 長trưởng 。 此thử 即tức 瞋sân 恚khuể 蓋cái 相tương/tướng 也dã 。 睡thụy 眠miên 蓋cái 者giả 。 心tâm 神thần 昏hôn 昏hôn 為vi 睡thụy 。 六lục 識thức 闇ám 塞tắc 四tứ 支chi 倚ỷ 放phóng 為vi 眠miên 。 眠miên 名danh 增tăng 心tâm 數số 法pháp 。 烏ô 闇ám 沈trầm 塞tắc 密mật 來lai 覆phú 人nhân 難nan 可khả 防phòng 衛vệ 。 五ngũ 情tình 無vô 識thức 。 猶do 如như 死tử 人nhân 。 但đãn 於ư 片phiến 息tức 名danh 為vi 小tiểu 死tử 。 若nhược 喜hỷ 眠miên 者giả 眠miên 則tắc 滋tư 多đa 。 薩tát 遮già 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 多đa 睡thụy 眠miên 。 懈giải 怠đãi 妨phương 有hữu 得đắc 。 未vị 得đắc 者giả 不bất 得đắc 。 已dĩ 得đắc 者giả 退thoái 失thất 。 若nhược 欲dục 得đắc 勝thắng 道đạo 。 除trừ 睡thụy 疑nghi 放phóng 逸dật 。 精tinh 進tấn 策sách 諸chư 念niệm 。 離ly 惡ác 功công 德đức 集tập 。 釋thích 論luận 云vân 。 眠miên 為vi 大đại 闇ám 無vô 所sở 見kiến 。 日nhật 日nhật 欺khi 誑cuống 奪đoạt 人nhân 明minh 。 亦diệc 如như 臨lâm 陣trận 白bạch 刃nhận 間gian 。 如như 共cộng 毒độc 蛇xà 同đồng 室thất 居cư 。 如như 人nhân 被bị 縛phược 將tương 去khứ 殺sát 。

爾nhĩ 時thời 云vân 何hà 安an 可khả 眠miên 。 眠miên 之chi 妨phương 禪thiền 其kỳ 過quá 最tối 重trọng 。 是thị 為vi 睡thụy 眠miên 蓋cái 相tương/tướng 。 掉trạo 悔hối 者giả 。 若nhược 覺giác 觀quán 偏thiên 起khởi 屬thuộc 前tiền 蓋cái 攝nhiếp 。 今kim 覺giác 觀quán 等đẳng 起khởi 遍biến 緣duyên 諸chư 法pháp 。 乍sạ 緣duyên 貪tham 欲dục 又hựu 想tưởng 瞋sân 恚khuể 及cập 以dĩ 邪tà 癡si 。 炎diễm 炎diễm 不bất 停đình 卓trác 卓trác 無vô 住trụ 。 乍sạ 起khởi 乍sạ 伏phục 種chủng 種chủng 紛phân 紜vân 。 身thân 無vô 趣thú 遊du 行hành 口khẩu 無vô 益ích 談đàm 笑tiếu 。 是thị 名danh 為vi 掉trạo 。 掉trạo 而nhi 無vô 悔hối 則tắc 不bất 成thành 蓋cái 。 以dĩ 其kỳ 掉trạo 故cố 心tâm 地địa 思tư 惟duy 謹cẩn 慎thận 不bất 節tiết 。 云vân 何hà 乃nãi 作tác 。 無vô 益ích 之chi 事sự 。 實thật 為vi 可khả 恥sỉ 。 心tâm 中trung 憂ưu 悔hối 懊áo 結kết 繞nhiễu 心tâm 則tắc 成thành 悔hối 蓋cái 。 蓋cái 覆phú 禪thiền 定định 不bất 得đắc 開khai 發phát 。 若nhược 人nhân 懺sám 悔hối 改cải 往vãng 自tự 責trách 其kỳ 心tâm 而nhi 生sanh 憂ưu 悔hối 。 若nhược 人nhân 禪thiền 定định 知tri 過quá 而nhi 已dĩ 。 不bất 應ưng 想tưởng 著trước 。 非phi 但đãn 悔hối 故cố 。 而nhi 得đắc 免miễn 脫thoát 。 當đương 修tu 禪thiền 定định 清thanh 淨tịnh 之chi 法pháp 。 那na 得đắc 將tương 悔hối 縈oanh 心tâm 妨phương 於ư 大đại 事sự 。 故cố 云vân 悔hối 已dĩ 莫mạc 復phục 憂ưu 。 不bất 應ưng 常thường 念niệm 著trước 。 不bất 應ưng 作tác 而nhi 作tác 。 應ưng 作tác 而nhi 不bất 作tác 。 即tức 是thị 此thử 意ý 。 是thị 名danh 掉trạo 悔hối 蓋cái 相tương/tướng 也dã 。 疑nghi 蓋cái 者giả 。 此thử 非phi 見kiến 諦Đế 障chướng 理lý 之chi 疑nghi 。 乃nãi 是thị 障chướng 定định 疑nghi 也dã 。 疑nghi 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 疑nghi 自tự 。 二nhị 疑nghi 師sư 。 三tam 疑nghi 法pháp 。 一nhất 疑nghi 自tự 者giả 。 謂vị 我ngã 身thân 底để 下hạ 必tất 非phi 道đạo 器khí 。 是thị 故cố 疑nghi 身thân 。 二nhị 疑nghi 師sư 者giả 。 此thử 人nhân 身thân 口khẩu 不bất 稱xưng 我ngã 懷hoài 。 何hà 必tất 能năng 有hữu 深thâm 禪thiền 好hảo/hiếu 慧tuệ 。 師sư 而nhi 事sự 之chi 。 將tương 不bất 誤ngộ 我ngã 。 三tam 疑nghi 法pháp 者giả 。 所sở 受thọ 之chi 法Pháp 。 何hà 必tất 中trung 理lý 。 三tam 疑nghi 猶do 豫dự 常thường 在tại 懷hoài 抱bão 。 禪thiền 定định 不bất 發phát 設thiết 發phát 永vĩnh 失thất 。 此thử 是thị 疑nghi 蓋cái 之chi 相tướng 也dã 。 五ngũ 蓋cái 病bệnh 相tương/tướng 如như 是thị 。 棄khí 法pháp 云vân 何hà 。 行hành 者giả 當đương 自tự 省tỉnh 察sát 。 今kim 我ngã 心tâm 中trung 何hà 病bệnh 偏thiên 多đa 。 若nhược 知tri 病bệnh 者giả 。 應ưng 先tiên 治trị 之chi 。 若nhược 貪tham 欲dục 蓋cái 重trọng/trùng 。 當đương 用dụng 不bất 淨tịnh 觀quán 棄khí 之chi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 向hướng 謂vị 五ngũ 欲dục 為vi 淨tịnh 愛ái 著trước 纏triền 綿miên 。 今kim 觀quán 不bất 淨tịnh 膿nùng 囊nang 涕thế 唾thóa 無vô 一nhất 可khả 欣hân 。 厭yếm 惡ác 心tâm 生sanh 如như 為vi 怨oán 逐trục 。 何hà 有hữu 智trí 者giả 。 當đương 樂nhạo/nhạc/lạc 是thị 耶da 。 故cố 知tri 此thử 觀quán 治trị 貪tham 之chi 藥dược 。 此thử 蓋cái 若nhược 去khứ 心tâm 即tức 得đắc 安an 。 若nhược 瞋sân 恚khuể 蓋cái 多đa 當đương 念niệm 慈từ 心tâm 。 滅diệt 除trừ 恚khuể 火hỏa 。 此thử 火hỏa 能năng 燒thiêu 二nhị 世thế 功công 德đức 。 人nhân 不bất 喜hỷ 見kiến 。 毒độc 害hại 殘tàn 暴bạo 禽cầm 獸thú 無vô 異dị 。 生sanh 死tử 怨oán 對đối 。 累lũy 劫kiếp 不bất 息tức 。 即tức 世thế 微vi 恨hận 後hậu 成thành 大đại 怨oán 。 今kim 修tu 慈từ 心tâm 棄khí 捨xả 此thử 惡ác 。 觀quán 一nhất 切thiết 人nhân 。 父phụ 母mẫu 親thân 想tưởng 。 悉tất 令linh 得đắc 樂lạc 。 若nhược 不bất 得đắc 樂lạc 。 我ngã 當đương 勤cần 心tâm 。 令linh 得đắc 安an 樂lạc 。 云vân 何hà 於ư 彼bỉ 。 而nhi 生sanh 怨oán 對đối 。 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 瞋sân 心tâm 即tức 息tức 。 安an 心tâm 入nhập 禪thiền 。 若nhược 睡thụy 蓋cái 多đa 者giả 。 當đương 勤cần 精tinh 進tấn 。 策sách 勵lệ 身thân 心tâm 。 加gia 意ý 防phòng 擬nghĩ 。 思tư 惟duy 法pháp 相tướng 。 分phân 別biệt 選tuyển 擇trạch 。 善thiện 惡ác 之chi 法pháp 。 勿vật 令linh 睡thụy 蓋cái 得đắc 入nhập 。 又hựu 當đương 選tuyển 擇trạch 善thiện 惡ác 之chi 心tâm 。 令linh 生sanh 法Pháp 喜hỷ 。 心tâm 既ký 明minh 淨tịnh 睡thụy 蓋cái 自tự 除trừ 。 莫mạc 以dĩ 睡thụy 眠miên 因nhân 緣duyên 失thất 二nhị 世thế 樂lạc 。 徒đồ 生sanh 徒đồ 死tử 。 無vô 一nhất 可khả 獲hoạch 。 如như 入nhập 寶bảo 山sơn 空không 手thủ 而nhi 歸quy 。 深thâm 可khả 傷thương 歎thán 。 當đương 好hảo 制chế 心tâm 。 善thiện 巧xảo 防phòng 御ngự 也dã 。 杖trượng 毱cúc 貝bối 申thân 脚cước 起khởi 星tinh 水thủy 洗tẩy 。 若nhược 掉trạo 散tán 者giả 應ứng 用dụng 數sổ 息tức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 蓋cái 甚thậm 利lợi 。 來lai 時thời 不bất 覺giác 于vu 久cửu 始thỉ 知tri 。 今kim 用dụng 數sổ 息tức 。 若nhược 數số 不bất 成thành 。 或hoặc 時thời 中trung 忘vong 即tức 知tri 已dĩ 去khứ 。 覺giác 已dĩ 更cánh 數số 。 數số 相tương/tướng 成thành 就tựu 則tắc 覺giác 觀quán 被bị 伏phục 。 若nhược 不bất 治trị 之chi 終chung 身thân 被bị 蓋cái 。 若nhược 三tam 疑nghi 在tại 懷hoài 。 當đương 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 身thân 即tức 是thị 。 大đại 富phú 盲manh 兒nhi 。 具cụ 足túc 無vô 上thượng 。 法Pháp 身thân 財tài 寶bảo 。 煩phiền 惱não 所sở 翳ế 道Đạo 眼nhãn 未vị 開khai 。 要yếu 當đương 修tu 治trị 。 終chung 不bất 放phóng 捨xả 。 又hựu 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 習tập 因nhân 何hà 定định 。 豈khởi 可khả 自tự 疑nghi 失thất 時thời 失thất 利lợi 。 人nhân 身thân 難nan 得đắc 。 怖bố 心tâm 難nạn/nan 起khởi 莫mạc 以dĩ 疑nghi 惑hoặc 而nhi 自tự 毀hủy 傷thương 。 若nhược 疑nghi 師sư 者giả 。 我ngã 今kim 無vô 智trí 。 上thượng 聖thánh 大đại 人nhân 皆giai 求cầu 其kỳ 法pháp 不bất 取thủ 其kỳ 人nhân 。 雪Tuyết 山Sơn 從tùng 鬼quỷ 請thỉnh 偈kệ 。 天thiên 帝đế 拜bái 畜súc 為vi 師sư 。 大đại 論luận 云vân 。 不bất 以dĩ 囊nang 臭xú 而nhi 棄khí 其kỳ 金kim 。 慢mạn 如như 高cao 山sơn 雨vũ 水thủy 不bất 停đình 。 卑ty 如như 江giang 海hải 萬vạn 川xuyên 歸quy 集tập 。 我ngã 以dĩ 法pháp 故cố 復phục 度độ 敬kính 彼bỉ 。 普phổ 超siêu 經Kinh 云vân 。 人nhân 人nhân 相tương 見kiến 莫mạc 相tương 平bình 相tương/tướng 。 智trí 如như 如Như 來Lai 乃nãi 能năng 平bình 人nhân 。 身thân 子tử 云vân 。 我ngã 從tùng 今kim 去khứ 。 不bất 敢cảm 復phục 言ngôn 。 是thị 人nhân 入nhập 生sanh 死tử 是thị 人nhân 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。 常thường 起khởi 恭cung 敬kính 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 師sư 即tức 未vị 來lai 諸chư 佛Phật 。 云vân 何hà 生sanh 疑nghi 耶da 。 若nhược 疑nghi 法pháp 者giả 。 我ngã 法Pháp 眼nhãn 未vị 開khai 未vị 別biệt 是thị 非phi 。 憑bằng 信tín 而nhi 已dĩ 。 佛Phật 法Pháp 如như 海hải 。 唯duy 信tín 能năng 入nhập 。 法pháp 華hoa 云vân 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 非phi 己kỷ 智trí 分phân 。 以dĩ 信tín 故cố 入nhập 。 我ngã 之chi 盲manh 瞑minh 復phục 不bất 信tín 受thọ 。 更cánh 何hà 所sở 歸quy 。 長trường/trưởng 淪luân 永vĩnh 溺nịch 不bất 知tri 出xuất 要yếu 。 和hòa 伽già 利lợi (# 云vân 云vân )# 。 優ưu 波ba 笈cấp 多đa 教giáo 弟đệ 子tử 上thượng 樹thụ (# 云vân 云vân )# 。 若nhược 心tâm 信tín 法pháp 法pháp 則tắc 染nhiễm 心tâm 。 猶do 豫dự 狐hồ 疑nghi 事sự 同đồng 覆phú 器khí 。 問vấn 曰viết 。 五ngũ 蓋cái 悉tất 障chướng 定định 不phủ 。 答đáp 。 解giải 者giả 不bất 同đồng 。 或hoặc 云vân 。 無vô 知tri 是thị 正chánh 障chướng 。 何hà 者giả 。 禪thiền 是thị 門môn 戶hộ 詮thuyên 次thứ 之chi 法pháp 。 知tri 無vô 知tri 相tương/tướng 乖quai 故cố 。 疑nghi 眠miên 蓋cái 是thị 也dã 。 或hoặc 言ngôn 。 散tán 動động 是thị 正chánh 障chướng 。 何hà 者giả 。 定định 散tán 相tương/tướng 乖quai 故cố 。 掉trạo 悔hối 是thị 也dã 。 或hoặc 言ngôn 。 貪tham 瞋sân 是thị 正chánh 障chướng 。 何hà 者giả 。 禪thiền 是thị 柔nhu 軟nhuyễn 善thiện 法Pháp 。 剛cang 柔nhu 相tương/tướng 乖quai 故cố 。 貪tham 瞋sân 是thị 也dã 。 如như 是thị 等đẳng 各các 據cứ 不bất 同đồng 。 今kim 釋thích 不bất 然nhiên 。 五ngũ 蓋cái 通thông 是thị 障chướng 。 而nhi 隨tùy 行hành 者giả 強cường 弱nhược 。 若nhược 人nhân 貪tham 欲dục 蓋cái 多đa 。 此thử 蓋cái 是thị 正chánh 障chướng 餘dư 者giả 是thị 傍bàng 。 四tứ 蓋cái 亦diệc 爾nhĩ 。 譬thí 如như 四tứ 大đại 通thông 皆giai 是thị 病bệnh 。 未vị 必tất 俱câu 發phát 隨tùy 其kỳ 動động 者giả 。 正chánh 能năng 殺sát 人nhân 。 蓋cái 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。 先tiên 治trị 於ư 強cường 弱nhược 者giả 自tự 去khứ 。 禪thiền 定định 得đắc 發phát (# 云vân 云vân )# 。 十thập 住trụ 毘tỳ 婆bà 沙sa 云vân 。 若nhược 人nhân 放phóng 逸dật 者giả 。 諸chư 蓋cái 則tắc 覆phú 心tâm 。 生sanh 天thiên 猶do 尚thượng 難nạn/nan 。 何hà 況huống 於ư 得đắc 果quả 。 若nhược 人nhân 勤cần 精tinh 進tấn 。 則tắc 能năng 裂liệt 諸chư 蓋cái 。 諸chư 蓋cái 既ký 裂liệt 已dĩ 諸chư 願nguyện 悉tất 皆giai 得đắc 。 是thị 名danh 依y 事sự 法pháp 棄khí 蓋cái 也dã 。 問vấn 。 初sơ 禪thiền 發phát 時thời 五ngũ 蓋cái 畢tất 竟cánh 盡tận 不phủ 。 答đáp 。 此thử 當đương 分phân 別biệt 。 何hà 者giả 。 離ly 三tam 毒độc 為vi 四tứ 分phần/phân 。 貪tham 瞋sân 癡si 偏thiên 發phát 是thị 三tam 分phần/phân 。 不bất 名danh 為vi 等đẳng 。 三tam 分phần/phân 等đẳng 起khởi 名danh 為vi 等đẳng 。 三tam 毒độc 偏thiên 起khởi 是thị 覺giác 觀quán 而nhi 非phi 多đa 。 三tam 分phần/phân 等đẳng 起khởi 名danh 覺giác 觀quán 多đa 。 即tức 是thị 第đệ 四tứ 分phần/phân 也dã 。 成thành 論luận 呼hô 此thử 為vi 剎sát 那na 心tâm 。 剎sát 那na 心tâm 既ký 通thông 緣duyên 三tam 毒độc 三tam 毒độc 等đẳng 起khởi 。 故cố 知tri 剎sát 那na 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 善thiện 惡ác 成thành 也dã 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 明minh 。 此thử 剎sát 那na 心tâm 起khởi 。 但đãn 是thị 無vô 明minh 無vô 記ký 。 善thiện 惡ác 未vị 成thành 。

何hà 以dĩ 故cố 。 雖tuy 通thông 緣duyên 三tam 毒độc 不bất 正chánh 屬thuộc 三tam 毒độc 。 既ký 不bất 正chánh 屬thuộc 。 那na 得đắc 是thị 善thiện 惡ác 。 雖tuy 非phi 是thị 惡ác 。 三tam 毒độc 因nhân 之chi 而nhi 起khởi 。 呼hô 此thử 無vô 記ký 為vi 因nhân 等đẳng 起khởi 。 而nhi 不bất 名danh 為vi 善thiện 惡ác 。 此thử 二nhị 論luận 雖tuy 異dị 同đồng 是thị 明minh 第đệ 四tứ 分phần/phân 也dã 。 離ly 此thử 四tứ 分phân 為vi 五ngũ 蓋cái 貪tham 瞋sân 兩lưỡng 分phần/phân 。 是thị 兩lưỡng 蓋cái 開khai 癡si 分phân 為vi 睡thụy 疑nghi 兩lưỡng 蓋cái 。 等đẳng 分phân 為vi 掉trạo 悔hối 蓋cái 。 若nhược 廣quảng 開khai 四tứ 分phần/phân 。 一nhất 分phần/phân 則tắc 有hữu 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 煩phiền 惱não 。 四tứ 分phần/phân 合hợp 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 約ước 於ư 苦Khổ 諦Đế 則tắc 是thị 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 約ước 於ư 集Tập 諦Đế 則tắc 是thị 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 塵trần 勞lao 門môn 。 約ước 於ư 道Đạo 諦Đế 則tắc 是thị 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 三tam 昧muội 。 陀đà 羅la 尼ni 等đẳng 。 約ước 於ư 滅Diệt 諦Đế 則tắc 是thị 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 分phần/phân 法pháp 相tướng 該cai 深thâm 若nhược 此thử 。 五ngũ 蓋cái 理lý 應ưng 高cao 廣quảng 。 阿a 毘tỳ 曇đàm 那na 得đắc 判phán 貪tham 止chỉ 欲dục 界giới 。 上thượng 地địa 名danh 愛ái 上thượng 亦diệc 無vô 瞋sân 。 此thử 義nghĩa 已dĩ 為vi 成thành 論luận 所sở 難nạn/nan 。 若nhược 上thượng 地địa 輕khinh 貪tham 名danh 愛ái 。 亦diệc 應ưng 輕khinh 瞋sân 名danh 恚khuể 耶da 。 故cố 知tri 覆phú 相tương/tướng 抑ức 異dị 未vị 是thị 通thông 方phương 耳nhĩ 。 今kim 釋thích 五ngũ 蓋cái 望vọng 於ư 四tứ 分phần/phân 。 通thông 至chí 佛Phật 地địa 。 上thượng 棄khí 五ngũ 蓋cái 相tương/tướng 此thử 是thị 鈍độn 使sử 五ngũ 蓋cái 。 止chỉ 障chướng 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 若nhược 發phát 此thử 蓋cái 棄khí 盡tận 。 常thường 途đồ 所sở 論luận 秖kỳ 是thị 此thử 意ý 。 利lợi 使sử 五ngũ 蓋cái 障chướng 於ư 真Chân 諦Đế 。 如như 前tiền 所sở 明minh 空không 見kiến 之chi 人nhân 計kế 所sở 執chấp 為vi 實thật 。 餘dư 是thị 妄vọng 語ngữ 。 乖quai 之chi 則tắc 瞋sân 順thuận 之chi 則tắc 愛ái 。 即tức 貪tham 瞋sân 兩lưỡng 蓋cái 也dã 。 無vô 明minh 闇ám 心tâm 謬mậu 有hữu 所sở 執chấp 。 非phi 明minh 審thẩm 知tri 即tức 睡thụy 眠miên 蓋cái 。 種chủng 種chủng 戲hí 論luận 。 見kiến 諍tranh 無vô 益ích 即tức 掉trạo 悔hối 蓋cái 。 即tức 雖tuy 無vô 疑nghi 後hậu 方phương 大đại 疑nghi 。

何hà 以dĩ 故cố 。 既ký 執chấp 是thị 實thật 何hà 所sở 復phục 疑nghi 。 後hậu 若nhược 被bị 破phá 。 心tâm 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 此thử 五ngũ 覆phú 心tâm 終chung 不bất 見kiến 諦Đế 。 呵ha 棄khí 此thử 蓋cái 蓋cái 去khứ 道đạo 發phát 。 證chứng 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 從tùng 初sơ 果quả 去khứ 。 取thủ 真chân 為vi 愛ái 捨xả 思tư 為vi 瞋sân 。 思tư 惑hoặc 未vị 盡tận 為vi 睡thụy 。 失thất 脫thoát 忘vong 念niệm 為vi 掉trạo 。 非phi 無Vô 學Học 名danh 疑nghi 。 故cố 知tri 五ngũ 蓋cái 障chướng 真chân 通thông 至chí 三tam 果quả 。 除trừ 此thử 五ngũ 蓋cái 即tức 是thị 無Vô 學Học 。

復phục 次thứ 依y 空không 起khởi 蓋cái 障chướng 俗tục 諦đế 理lý 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 沈trầm 空không 取thủ 證chứng 以dĩ 空không 為vi 是thị 。 譬thí 如như 貧bần 人nhân 。 得đắc 少thiểu 便tiện 為vi 足túc 。 更cánh 不bất 願nguyện 好hảo 者giả 。 保bảo 愛ái 此thử 空không 即tức 貪tham 蓋cái 。 憎tăng 厭yếm 生sanh 死tử 捨xả 而nhi 不bất 觀quán 。 即tức 瞋sân 蓋cái 。 無vô 為vi 空không 寂tịch 不bất 肯khẳng 照chiếu 假giả 。 乃nãi 至chí 不bất 識thức 五ngũ 種chủng 之chi 鹽diêm 。 名danh 睡thụy 蓋cái 。 空không 亂loạn 意ý 眾chúng 生sanh 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 名danh 掉trạo 悔hối 蓋cái 。 假giả 智trí 不bất 明minh 名danh 疑nghi 蓋cái 。 此thử 蓋cái 不bất 棄khí 。 道đạo 種chủng 智trí 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 終chung 不bất 現hiện 前tiền 。 此thử 蓋cái 若nhược 除trừ 法Pháp 眼nhãn 明minh 朗lãng 。

復phục 次thứ 依y 中trung 起khởi 蓋cái 障chướng 於ư 中trung 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 貪tham 求cầu 佛Phật 法Pháp 。 如như 海hải 吞thôn 流lưu 。 無vô 有hữu 厭yếm 足túc 。 生sanh 名danh 愛ái 法pháp 起khởi 順thuận 道đạo 貪tham 。 此thử 名danh 貪tham 蓋cái 。 不bất 喜hỷ 二Nhị 乘Thừa 。 大đại 樹thụ 折chiết 枝chi 不bất 宿túc 怨oán 鳥điểu 。 是thị 名danh 瞋sân 蓋cái 。 無vô 明minh 長trường 遠viễn 設thiết 使sử 上thượng 地địa 猶do 有hữu 分phần/phân 在tại 。 大đại 論luận 云vân 。 處xứ 處xứ 說thuyết 破phá 無vô 明minh 三tam 昧muội 者giả 。 初sơ 雖tuy 破phá 後hậu 更cánh 須tu 破phá 。 無vô 智trí 慧tuệ 明minh 即tức 睡thụy 蓋cái 。 菩Bồ 薩Tát 三tam 業nghiệp 。 雖tuy 無vô 失thất 比tỉ 佛Phật 猶do 有hữu 漏lậu 失thất 。 名danh 掉trạo 悔hối 蓋cái 。 初sơ 後hậu 理lý 圓viên 而nhi 初sơ 心tâm 智trí 慧tuệ 不bất 逮đãi 於ư 後hậu 。 是thị 名danh 疑nghi 蓋cái 。 此thử 蓋cái 不bất 棄khí 終chung 不bất 與dữ 實thật 相tướng 相tương 應ứng 。 此thử 蓋cái 若nhược 除trừ 真Chân 如Như 理lý 顯hiển 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 此thử 五ngũ 蓋cái 法pháp 不bất 局cục 在tại 初sơ 心tâm 。 地địa 地địa 皆giai 有hữu 。 唯duy 佛Phật 究cứu 竟cánh 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 波Ba 羅La 蜜Mật 。 具cụ 足túc 圓viên 滿mãn 。 到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 故cố 地địa 持trì 云vân 。 第đệ 九cửu 離ly 一nhất 切thiết 見kiến 清thanh 淨tịnh 淨tịnh 禪thiền 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 蓋cái 相tương/tướng 則tắc 長trường/trưởng 。 非phi 但đãn 欲dục 界giới 而nhi 已dĩ 。

復phục 次thứ 言ngôn 語ngữ 分phân 別biệt 邐lệ 迆# 階giai 梯thê 。 前tiền 鈍độn 利lợi 兩lưỡng 蓋cái 是thị 凡phàm 夫phu 時thời 所sở 棄khí 。 俗tục 諦đế 上thượng 蓋cái 是thị 二Nhị 乘Thừa 時thời 所sở 棄khí 。 障chướng 中trung 道đạo 蓋cái 是thị 菩Bồ 薩Tát 時thời 所sở 棄khí 。 如như 此thử 論luận 蓋cái 後hậu 不bất 關quan 初sơ 。 地địa 攝nhiếp 二nhị 論luận 師sư 多đa 明minh 此thử 意ý 。 果quả 頭đầu 之chi 法pháp 不bất 關quan 凡phàm 夫phu 。 那na 可khả 即tức 事sự 而nhi 修tu 。 圓viên 釋thích 不bất 爾nhĩ 。 何hà 以dĩ 得đắc 知tri 。 若nhược 為vi 上thượng 地địa 人nhân 說thuyết 。 應ưng 作tác 法pháp 性tánh 佛Phật 現hiện 法pháp 性tánh 國quốc 。 為vi 法pháp 性tánh 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 之chi 。 何hà 意ý 相tương/tướng 輔phụ 現hiện 此thử 三tam 界giới 。 為vi 欲dục 度độ 此thử 凡phàm 俗tục 故cố 。 論luận 此thử 妙diệu 法Pháp 使sử 其kỳ 得đắc 修tu 。 若nhược 言ngôn 不bất 爾nhĩ 為vi 誰thùy 施thí 權quyền 。 權quyền 何hà 所sở 引dẫn 。 若nhược 得đắc 此thử 意ý 。 初sơ 心tâm 凡phàm 夫phu 能năng 於ư 一nhất 念niệm 圓viên 棄khí 諸chư 蓋cái 。 故cố 大đại 品phẩm 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 欲dục 事sự 是thị 趣thú 不bất 過quá 。 欲dục 事sự 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 當đương 有hữu 趣thú 不bất 趣thú 。 釋thích 曰viết 。 趣thú 即tức 是thị 有hữu 。 有hữu 能năng 趣thú 所sở 趣thú 故cố 即tức 辯biện 俗tục 諦đế 。 欲dục 事sự 不bất 可khả 得đắc 即tức 是thị 明minh 空không 。 空không 中trung 無vô 能năng 趣thú 所sở 趣thú 故cố 即tức 辯biện 真Chân 諦Đế 。 云vân 何hà 當đương 有hữu 趣thú 非phi 趣thú 。 即tức 是thị 辯biện 中trung 道đạo 。 當đương 知tri 三tam 諦đế 秖kỳ 在tại 一nhất 欲dục 事sự 耳nhĩ 。 今kim 更cánh 廣quảng 釋thích 令linh 義nghĩa 易dị 解giải 。 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 趣thú 欲dục 事sự 是thị 趣thú 不bất 過quá 。 欲dục 事sự 為vi 法Pháp 界Giới 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 之chi 根căn 本bổn 。 如như 初sơ 起khởi 欲dục 覺giác 。 已dĩ 具cụ 諸chư 法pháp 。 心tâm 麁thô 不bất 知tri 漸tiệm 漸tiệm 滑hoạt 利lợi 。 不bất 能năng 制chế 御ngự 便tiện 習tập 其kỳ 事sự 。 初sơ 試thí 歇hiết 熱nhiệt 習tập 之chi 則tắc 慣quán 。 餐xan 啜# 叵phả 忘vong 。 即tức 便tiện 退thoái 戒giới 還hoàn 家gia 求cầu 覓mịch 欲dục 境cảnh 。 覓mịch 不bất 知tri 足túc 。 或hoặc 偷thâu 或hoặc 劫kiếp 或hoặc 偪# 或hoặc 貿mậu 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 求cầu 欲dục 而nhi 生sanh 罪tội 過quá 。 若nhược 得đắc 此thử 境cảnh 大đại 須tu 供cúng 養dường 。 或hoặc 偷thâu 奪đoạt 求cầu 財tài 。 或hoặc 殺sát 生sanh 取thủ 適thích 。 若nhược 其kỳ 富phú 貴quý 縱túng/tung 心tâm 造tạo 罪tội 。 若nhược 其kỳ 貧bần 窮cùng 惡ác 念niệm 亦diệc 廣quảng 。 欲dục 罪tội 既ký 成thành 適thích 有hữu 此thử 有hữu 。 則tắc 有hữu 生sanh 死tử 應ưng 遍biến 受thọ 果quả 。 隨tùy 在tại 何hà 道đạo 欲dục 轉chuyển 倍bội 盛thịnh 。 受thọ 胎thai 之chi 微vi 形hình 。 世thế 世thế 常thường 增tăng 長trưởng 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 輪luân 轉chuyển 無vô 際tế 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 趣thú 欲dục 。 欲dục 法Pháp 界Giới 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 五ngũ 蓋cái 如như 上thượng 說thuyết 者giả 。 於ư 初sơ 一nhất 念niệm 。 悉tất 皆giai 具cụ 足túc 。 欲dục 為vi 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 其kỳ 義nghĩa 可khả 見kiến 也dã 。 云vân 何hà 欲dục 法Pháp 界Giới 空không 。 外ngoại 五ngũ 塵trần 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 內nội 意ý 根căn 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 中trung 間gian 意ý 識thức 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 內nội 外ngoại 合hợp 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 離ly 內nội 外ngoại 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 過quá 去khứ 欲dục 緣duyên 。 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 現hiện 在tại 欲dục 因nhân 。 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 未vị 來lai 欲dục 果quả 。 求cầu 不bất 可khả 得đắc 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 求cầu 之chi 。 畢tất 竟cánh 寂tịch 靜tĩnh 。 欲dục 即tức 是thị 空không 。 欲dục 空không 故cố 。 從tùng 欲dục 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 即tức 是thị 空không 。 空không 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 為vi 觀quán 空không 棄khí 利lợi 鈍độn 蓋cái 也dã 既ký 識thức 己kỷ 心tâm 一nhất 欲dục 一nhất 切thiết 欲dục 。 即tức 識thức 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 且thả 置trí 餘dư 道đạo 。 直trực 就tựu 人nhân 道đạo 。 種chủng 種chủng 色sắc 像tượng 。 種chủng 種chủng 音âm 聲thanh 。 種chủng 種chủng 心tâm 行hành 。 種chủng 種chủng 依y 報báo 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 當đương 知tri 欲dục 因nhân 種chủng 別biệt 無vô 量lượng 。 一nhất 人nhân 因nhân 果quả 已dĩ 自tự 無vô 窮cùng 。 何hà 況huống 多đa 人nhân 。 一nhất 界giới 如như 是thị 況huống 九cửu 法Pháp 界Giới 。 一nhất 法pháp 如như 是thị 何hà 況huống 百bách 法pháp 。 譬thí 如như 對đối 寇khấu 寇khấu 是thị 勳huân 本bổn 。 能năng 破phá 寇khấu 故cố 有hữu 大đại 功công 名danh 。 得đắc 大đại 富phú 貴quý 。 無vô 量lượng 貪tham 欲dục 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 法Pháp 門môn 。 多đa 薪tân 火hỏa 猛mãnh 。 糞phẩn 壞hoại 生sanh 華hoa 。 貪tham 欲dục 是thị 道đạo 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 若nhược 斷đoạn 貪tham 欲dục 住trụ 貪tham 欲dục 空không 。 何hà 由do 生sanh 出xuất 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 經Kinh 云vân 。 不bất 斷đoạn 五ngũ 欲dục 。 能năng 淨tịnh 諸chư 根căn 。 如như 是thị 觀quan 時thời 。 俗tục 諦đế 五ngũ 蓋cái 。 自tự 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 雖tuy 能năng 如như 此thử 未vị 見kiến 欲dục 之chi 實thật 性tánh 。 實thật 非phi 空không 亦diệc 復phục 非phi 假giả 。 非phi 假giả 故cố 豈khởi 有hữu 無vô 量lượng 。 非phi 空không 故cố 豈khởi 有hữu 寂tịch 然nhiên 。 空không 及cập 假giả 名danh 是thị 二nhị 皆giai 無vô 。 無vô 趣thú 無vô 非phi 趣thú 。 無vô 趣thú 者giả 利lợi 鈍độn 兩lưỡng 番phiên 五ngũ 蓋cái 玄huyền 除trừ 。 無vô 非phi 趣thú 一nhất 番phiên 五ngũ 蓋cái 除trừ 得đắc 識thức 中trung 道đạo 。 又hựu 一nhất 番phiên 除trừ 無vô 所sở 斷đoạn 破phá 無vô 所sở 棄khí 滅diệt 。 而nhi 四tứ 番phiên 五ngũ 蓋cái 一nhất 念niệm 圓viên 除trừ 。 破phá 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 見kiến 欲dục 實thật 性tánh 。 名danh 王vương 三tam 昧muội 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 名danh 圓viên 觀quán 棄khí 於ư 圓viên 蓋cái 。 如như 此thử 法Pháp 門môn 。 名danh 理lý 即tức 是thị 。 作tác 如như 此thử 解giải 名danh 名danh 字tự 即tức 是thị 。 初sơ 心tâm 此thử 觀quán 名danh 觀quán 行hành 即tức 是thị 。 如như 上thượng 訶ha 色sắc 即tức 淨tịnh 眼nhãn 根căn 。 訶ha 聲thanh 即tức 淨tịnh 耳nhĩ 根căn 。 訶ha 香hương 即tức 淨tịnh 鼻tị 根căn 。 訶ha 味vị 即tức 淨tịnh 舌thiệt 根căn 。 訶ha 觸xúc 即tức 淨tịnh 身thân 根căn 。 棄khí 五ngũ 蓋cái 即tức 淨tịnh 意ý 根căn 。 六lục 根căn 淨tịnh 時thời 名danh 相tướng 似tự 即tức 是thị 。 三tam 惑hoặc 破phá 三tam 諦đế 顯hiển 名danh 分phần/phân 真chân 即tức 是thị 。 若nhược 能năng 盡tận 欲dục 蓋cái 邊biên 底để 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 是thị 。 圓viên 棄khí 欲dục 蓋cái 既ký 爾nhĩ 。 棄khí 餘dư 蓋cái 亦diệc 然nhiên 。

○# 第đệ 四tứ 調điều 五ngũ 事sự 者giả 。 所sở 謂vị 調điều 食thực 調điều 眠miên 調điều 身thân 調điều 息tức 調điều 心tâm 。 如như 前tiền 所sở 喻dụ 。 土thổ/độ 水thủy 不bất 調điều 不bất 任nhậm 為vi 器khí 。 五ngũ 事sự 不bất 善thiện 不bất 得đắc 入nhập 禪thiền 。 眠miên 食thực 兩lưỡng 事sự 就tựu 定định 外ngoại 調điều 之chi 。 三tam 事sự 就tựu 入nhập 出xuất 住trụ 調điều 之chi 。 調điều 食thực 者giả 增tăng 病bệnh 增tăng 眠miên 增tăng 煩phiền 惱não 等đẳng 食thực 。 則tắc 不bất 應ưng 食thực 也dã 。 安an 身thân 愈dũ 疾tật 之chi 物vật 是thị 所sở 應ưng 食thực 。 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 不bất 飢cơ 不bất 飽bão 。 是thị 食thực 調điều 相tương/tướng 。 尼ni 揵kiền 經kinh 曰viết 。 噉đạm 食thực 太thái 過quá 。 體thể 難nan 迴hồi 動động 。 窳# 惰nọa 懈giải 怠đãi 。 所sở 食thực 難nan 消tiêu 。 失thất 二nhị 世thế 利lợi 。 睡thụy 眠miên 自tự 受thọ 苦khổ 。 迷mê 悶muộn 難nạn/nan 醒tỉnh 寤ngụ 。 調điều 眠miên 者giả 。 眠miên 是thị 眼nhãn 食thực 不bất 可khả 苦khổ 節tiết 。 增tăng 於ư 心tâm 數số 。 損tổn 失thất 功công 夫phu 復phục 不bất 可khả 恣tứ 。 上thượng 訶ha 蓋cái 中trung 一nhất 向hướng 除trừ 棄khí 。 為vi 正chánh 入nhập 定định 障chướng 故cố 。 此thử 中trung 在tại 散tán 心tâm 時thời 從tùng 容dung 四tứ 大đại 故cố 。 各các 有hữu 其kỳ 意ý 。 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 不bất 節tiết 不bất 恣tứ 是thị 眠miên 調điều 相tương/tướng 。 三tam 事sự 合hợp 調điều 者giả 。 三tam 事sự 相tướng 依y 不bất 得đắc 相tương 離ly 。 如như 初sơ 受thọ 胎thai 一nhất 煗noãn 二nhị 命mạng 三tam 識thức 。 煗noãn 是thị 遺di 體thể 之chi 色sắc 。 命mạng 是thị 氣khí 息tức 報báo 風phong 連liên 持trì 。 識thức 是thị 一nhất 期kỳ 心tâm 主chủ 。 託thác 胎thai 即tức 有hữu 三tam 事sự 。 三tam 事sự 增tăng 長trưởng 七thất 日nhật 一nhất 變biến 。 三tam 十thập 八bát 七thất 日nhật 。 竟cánh 三tam 事sự 出xuất 生sanh 名danh 嬰anh 兒nhi 。 三tam 事sự 停đình 住trụ 名danh 壯tráng 年niên 。 三tam 事sự 衰suy 微vi 名danh 為vi 老lão 。 三tam 事sự 滅diệt 壞hoại 名danh 為vi 死tử 。 三tam 事sự 始thỉ 終chung 。 不bất 得đắc 相tương 離ly 。 須tu 合hợp 調điều 也dã 。 初sơ 入nhập 定định 時thời 調điều 身thân 令linh 不bất 寬khoan 不bất 急cấp 調điều 息tức 。 令linh 不bất 澁sáp 不bất 滑hoạt 。 調điều 心tâm 令linh 不bất 沈trầm 不bất 浮phù 。 調điều 麁thô 入nhập 細tế 住trụ 禪thiền 中trung 。 隨tùy 不bất 調điều 處xứ 覺giác 當đương 檢kiểm 校giáo 調điều 使sử 安an 隱ẩn 。 如như 調điều 絃huyền 入nhập 弄lộng 後hậu 不bất 成thành 曲khúc 。 即tức 知tri 絃huyền 軫# 差sai 異dị 。 覺giác 而nhi 改cải 之chi 。 若nhược 欲dục 出xuất 定định 從tùng 細tế 至chí 麁thô 。 備bị 如như 次thứ 第đệ 禪thiền 門môn 也dã 。 若nhược 能năng 調điều 凡phàm 夫phu 三tam 事sự 變biến 為vi 聖thánh 人nhân 三tam 法pháp 。 色sắc 為vi 發phát 戒giới 之chi 由do 。 息tức 為vi 入nhập 定định 之chi 門môn 。 心tâm 為vi 生sanh 慧tuệ 之chi 因nhân 。 此thử 戒giới 能năng 捨xả 惡ác 趣thú 凡phàm 鄙bỉ 之chi 身thân 。 成thành 辦biện 聖thánh 人nhân 六Lục 度Độ 滿mãn 足túc 法Pháp 身thân 。 此thử 息tức 能năng 變biến 散tán 動động 惡ác 覺giác 。 即tức 成thành 禪thiền 悅duyệt 法Pháp 喜hỷ 因nhân 禪thiền 發phát 慧tuệ 。 聖thánh 人nhân 以dĩ 之chi 為vi 命mạng 。 此thử 心tâm 即tức 能năng 改cải 生sanh 死tử 心tâm 為vì 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 真chân 常thường 聖thánh 識thức 。 始thỉ 此thử 三tam 法pháp 合hợp 成thành 聖thánh 胎thai 。 始thỉ 從tùng 初sơ 心tâm 終chung 至chí 後hậu 心tâm 。 唯duy 此thử 三tam 法pháp 不bất 得đắc 相tương 離ly 云vân 云vân )# 。 觀quán 心tâm 調điều 五ngũ 事sự 者giả 。 如như 前tiền 法Pháp 喜hỷ 禪thiền 悅duyệt 為vi 食thực 也dã 。 初sơ 觀quán 真Chân 諦Đế 所sở 生sanh 定định 慧tuệ 。 多đa 為vi 入nhập 空không 消tiêu 淨tịnh 諸chư 法pháp 。 此thử 是thị 飢cơ 相tương/tướng 。 法pháp 華hoa 云vân 。 飢cơ 餓ngạ 羸luy 瘦sấu 。 體thể 生sanh 瘡sang 癬tiển 也dã 。 第đệ 二nhị 觀quán 俗tục 諦đế 所sở 生sanh 定định 慧tuệ 。 多đa 是thị 扶phù 俗tục 假giả 立lập 諸chư 法pháp 。 名danh 為vi 飽bão 相tương/tướng 。 故cố 云vân 歷lịch 劫kiếp 修tu 行hành 。 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 。 是thị 二nhị 觀quán 飢cơ 飽bão 不bất 調điều 。 中trung 道đạo 禪thiền 悅duyệt 法Pháp 喜hỷ 。 調điều 和hòa 中trung 適thích 無vô 二nhị 邊biên 之chi 偏thiên 。 是thị 名danh 不bất 飢cơ 不bất 飽bão 云vân 云vân )# 。 調điều 眠miên 者giả 空không 觀quán 未vị 破phá 無vô 明minh 。 無vô 明minh 與dữ 空không 合hợp 。 沈trầm 空không 保bảo 住trụ 。 眠miên 相tương/tướng 則tắc 多đa 。 出xuất 假giả 分phân 別biệt 伏phục 無vô 明minh 。 眠miên 相tương/tướng 則tắc 少thiểu 。 今kim 中trung 道đạo 觀quán 從tùng 容dung 。 若nhược 斷đoạn 無vô 明minh 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 則tắc 無vô 生sanh 處xứ 。 塵trần 勞lao 之chi 儔trù 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 不bất 斷đoạn 癡si 愛ái 起khởi 諸chư 明minh 脫thoát 。 若nhược 恣tứ 無vô 明minh 無vô 上thượng 佛Phật 道Đạo 。 何hà 由do 得đắc 成thành 。 經Kinh 云vân 。 無vô 明minh 轉chuyển 即tức 變biến 為vi 明minh 。 行hành 於ư 非phi 道đạo 。 通thông 達đạt 佛Phật 道Đạo 。 無vô 明minh 性tánh 明minh 性tánh 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 豈khởi 可khả 斷đoạn 無vô 明minh 性tánh 更cánh 修tu 明minh 性tánh 耶da 。 不bất 住trụ 調điều 伏phục 不bất 住trụ 不bất 調điều 伏phục 。 即tức 是thị 理lý 觀quán 調điều 眠miên 也dã 。 合hợp 調điều 三tam 事sự 即tức 為vi 三tam 番phiên 。 大đại 經Kinh 云vân 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 滿mãn 足túc 之chi 身thân 。 調điều 如như 此thử 身thân 令linh 不bất 寬khoan 不bất 急cấp 。 大đại 品phẩm 云vân 。 樂nhạo 說thuyết 辯biện 卒thốt 起khởi 是thị 為vi 魔ma 事sự 。 不bất 卒thốt 起khởi 亦diệc 是thị 魔ma 事sự 。 卒thốt 起khởi 者giả 卒thốt 行hành 六Lục 度Độ 是thị 急cấp 。 卒thốt 放phóng 捨xả 是thị 寬khoan 。 不bất 急cấp 不bất 寬khoan 是thị 身thân 調điều 相tương/tướng 。 調điều 息tức 者giả 。 以dĩ 禪thiền 悅duyệt 法Pháp 喜hỷ 慧tuệ 命mạng 為vi 息tức 。 如như 大đại 品phẩm 云vân 。 般Bát 若Nhã 非phi 利lợi 非phi 鈍độn 。 若nhược 鈍độn 名danh 為vi 澁sáp 。 若nhược 利lợi 即tức 名danh 滑hoạt 。 不bất 鈍độn 不bất 利lợi 名danh 息tức 調điều 相tương/tướng 。 調điều 心tâm 者giả 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 難nan 得đắc 是thị 為vi 沈trầm 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 易dị 得đắc 名danh 為vi 浮phù 。 非phi 難nạn/nan 非phi 易dị 是thị 為vi 調điều 相tương/tướng 。 次thứ 約ước 三tam 觀quán 調điều 三tam 事sự 者giả 。 以dĩ 微vi 妙diệu 善thiện 心tâm 。 為vì 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 如như 前tiền 明minh 四tứ 種chủng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 若nhược 三tam 藏tạng 通thông 教giáo 為vi 斷đoạn 結kết 入nhập 空không 以dĩ 真chân 為vi 證chứng 。 此thử 心tâm 為vi 沈trầm 。 若nhược 別biệt 教giáo 化hóa 他tha 出xuất 假giả 分phân 別biệt 藥dược 病bệnh 。 廣quảng 識thức 法Pháp 門môn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 心tâm 為vi 浮phù 。 若nhược 圓viên 教giáo 觀quán 實thật 相tướng 理lý 雙song 遮già 雙song 照chiếu 。 非phi 空không 故cố 不bất 沈trầm 非phi 假giả 故cố 不bất 浮phù 。 發phát 如như 是thị 心tâm 。 名danh 為vi 調điều 相tương/tướng 。 調điều 身thân 者giả 通thông 教giáo 斷đoạn 惑hoặc 明minh 六Lục 度Độ 為vi 急cấp 。 別biệt 教giáo 出xuất 假giả 分phân 別biệt 為vi 寬khoan 。 中trung 道đạo 不bất 依y 二nhị 邊biên 為vi 不bất 寬khoan 不bất 急cấp 也dã 。 調điều 息tức 者giả 通thông 教giáo 慧tuệ 命mạng 入nhập 空không 為vi 滑hoạt 。 別biệt 教giáo 入nhập 假giả 為vi 澁sáp 。 中trung 道đạo 不bất 依y 二nhị 邊biên 為vi 。 不bất 澁sáp 不bất 滑hoạt 。

復phục 次thứ 約ước 三tam 觀quán 各các 各các 調điều 者giả 。 初sơ 觀quán 止chỉ 身thân 息tức 心tâm 為vi 急cấp 滑hoạt 沈trầm 。 次thứ 觀quán 身thân 息tức 心tâm 為vi 寬khoan 澁sáp 浮phù 。 若nhược 能năng 中trung 適thích 即tức 成thành 方phương 便tiện 得đắc 入nhập 真Chân 諦Đế 也dã 。 第đệ 二nhị 觀quán 止chỉ 身thân 息tức 心tâm 為vi 急cấp 滑hoạt 沈trầm 。 觀quán 身thân 息tức 心tâm 為vi 寬khoan 澁sáp 浮phù 。 能năng 止Chỉ 觀Quán 中trung 適thích 則tắc 成thành 方phương 便tiện 。 發phát 道đạo 種chủng 智trí 見kiến 俗tục 諦đế 理lý (# 云vân 云vân )# 。 中trung 道đạo 止chỉ 身thân 息tức 心tâm 為vi 急cấp 滑hoạt 沈trầm 。 觀quán 身thân 息tức 心tâm 為vi 寬khoan 澁sáp 浮phù 。 若nhược 能năng 中trung 適thích 止Chỉ 觀Quán 從tùng 容dung 。 即tức 成thành 方phương 便tiện 得đắc 入nhập 中trung 道đạo 見kiến 實thật 相tướng 理lý 也dã 。 行hành 者giả 善thiện 調điều 三tam 事sự 令linh 託thác 聖thánh 胎thai 。 如như 即tức 行hành 心tâm 未vị 有hữu 所sở 屬thuộc 。 應ưng 當đương 勤cần 心tâm 。 和hòa 會hội 方phương 便tiện 智Trí 度Độ 父phụ 母mẫu 託thác 於ư 聖thánh 胎thai 豈khởi 可khả 託thác 地địa 獄ngục 三tam 途đồ 人nhân 天thiên 之chi 胎thai 耶da 。

○# 第đệ 五ngũ 行hành 五ngũ 法pháp 者giả 。 所sở 謂vị 欲dục 精tinh 進tấn 念niệm 巧xảo 慧tuệ 一nhất 心tâm 。 前tiền 喻dụ 陶đào 師sư 眾chúng 事sự 悉tất 整chỉnh 。 而nhi 不bất 肯khẳng 作tác 作tác 不bất 殷ân 勤cần 。 不bất 存tồn 作tác 法pháp 作tác 不bất 巧xảo 便tiện 。 作tác 不bất 專chuyên 一nhất 則tắc 事sự 無vô 成thành 。 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 上thượng 二nhị 十thập 法pháp 雖tuy 備bị 。 若nhược 無vô 樂nhạo 欲dục 希hy 慕mộ 。 身thân 心tâm 苦khổ 策sách 。 念niệm 想tưởng 方phương 便tiện 。 一nhất 心tâm 決quyết 志chí 者giả 。 止Chỉ 觀Quán 無vô 由do 現hiện 前tiền 。 若nhược 能năng 欣hân 習tập 無vô 厭yếm 曉hiểu 夜dạ 匪phỉ 懈giải 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 善thiện 得đắc 其kỳ 意ý 一nhất 心tâm 無vô 異dị 。 此thử 人nhân 能năng 進tiến 前tiền 路lộ 。 一nhất 心tâm 譬thí 船thuyền 柁đả 。 巧xảo 慧tuệ 如như 點điểm 頭đầu 。 三tam 種chủng 如như 篙# 櫓lỗ 。 若nhược 少thiểu 一nhất 事sự 則tắc 不bất 安an 隱ẩn 。 又hựu 如như 飛phi 鳥điểu 以dĩ 眼nhãn 視thị 以dĩ 尾vĩ 制chế 以dĩ 翅sí 前tiền 。 無vô 此thử 五ngũ 法pháp 事sự 禪thiền 尚thượng 難nạn/nan 。 何hà 況huống 理lý 定định 。 當đương 知tri 五ngũ 法pháp 通thông 為vi 小tiểu 大đại 事sự 理lý 。 而nhi 作tác 方phương 便tiện 也dã 。 成thành 論luận 用dụng 四tứ 支chi 為vi 方phương 便tiện 一nhất 心tâm 為vi 定định 體thể 。 若nhược 然nhiên 者giả 四tứ 禪thiền 皆giai 有hữu 一nhất 心tâm 。 一nhất 心tâm 無vô 異dị 。 云vân 何hà 判phán 四tứ 禪thiền 之chi 別biệt 。 今kim 不bất 用dụng 此thử 。 若nhược 瓔anh 珞lạc 云vân 五ngũ 支chi 皆giai 方phương 便tiện 。 第đệ 六lục 默mặc 然nhiên 為vi 定định 體thể 。 四tứ 禪thiền 俱câu 有hữu 默mặc 然nhiên 亦diệc 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 若nhược 毘tỳ 曇đàm 用dụng 五ngũ 法pháp 為vi 方phương 便tiện 。 五ngũ 支chi 皆giai 為vi 定định 體thể 。 所sở 以dĩ 有hữu 四tứ 禪thiền 通thông 別biệt 之chi 異dị 。 一nhất 心tâm 為vi 通thông 體thể 初sơ 支chi 為vi 別biệt 體thể 。 故cố 云vân 覺giác 觀quán 俱câu 禪thiền 乃nãi 至chí 捨xả 俱câu 禪thiền 。 別biệt 支chi 與dữ 一nhất 心tâm 同đồng 起khởi 。 得đắc 簡giản 一nhất 心tâm 有hữu 深thâm 淺thiển 異dị 。 釋thích 論luận 同đồng 此thử 說thuyết 。 今kim 亦diệc 用dụng 之chi 。 論luận 文văn 解giải 五ngũ 法pháp 者giả 。 欲dục 者giả 。 欲dục 從tùng 欲dục 界giới 到đáo 初sơ 禪thiền 。 精tinh 進tấn 者giả 欲dục 界giới 難nạn/nan 過quá 。 若nhược 不bất 精tinh 進tấn 。 不bất 能năng 得đắc 出xuất 。 如như 叛bạn 還hoàn 本bổn 國quốc 界giới 首thủ 難nan 度độ 。 故cố 論luận 云vân 。 施thí 戒giới 忍nhẫn 世thế 間gian 常thường 法pháp 。 如như 客khách 主chủ 之chi 禮lễ 法pháp 應Ứng 供Cúng 給cấp 。 見kiến 作tác 惡ác 者giả 被bị 治trị 不bất 敢cảm 為vi 罪tội 。 或hoặc 少thiểu 力lực 故cố 而nhi 忍nhẫn 故cố 不bất 須tu 精tinh 進tấn 。 今kim 欲dục 生sanh 般Bát 若Nhã 要yếu 因nhân 禪thiền 定định 必tất 須tu 大đại 精tinh 進tấn 身thân 心tâm 急cấp 著trước 。 爾nhĩ 乃nãi 成thành 辦biện 。 如như 佛Phật 說thuyết 血huyết 肉nhục 脂chi 髓tủy 皆giai 使sử 竭kiệt 盡tận 。 但đãn 令linh 皮bì 骨cốt 在tại 。 不bất 捨xả 精tinh 進tấn 。 乃nãi 得đắc 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 得đắc 是thị 三tam 事sự 眾chúng 事sự 皆giai 辦biện 。 是thị 故cố 須tu 大đại 精tinh 進tấn 也dã 。 念niệm 者giả 。 常thường 念niệm 初sơ 禪thiền 不bất 念niệm 餘dư 事sự 。 慧tuệ 者giả 。 分phân 別biệt 初sơ 禪thiền 尊tôn 重trọng 可khả 貴quý 。 欲dục 界giới 欺khi 誑cuống 可khả 惡ác 。 初sơ 禪thiền 為vi 攀phàn 上thượng 勝thắng 妙diệu 出xuất 。 欲dục 界giới 為vi 厭yếm 下hạ 苦khổ 麁thô 障chướng 。 因nhân 果quả 合hợp 論luận 則tắc 有hữu 十thập 二nhị 觀quán 。 若nhược 依y 此thử 言ngôn 與dữ 外ngoại 道đạo 六lục 行hành 同đồng 。 但đãn 外ngoại 道đạo 專chuyên 為vi 求cầu 禪thiền 。 今kim 佛Phật 弟đệ 子tử 。 用dụng 邪tà 相tương/tướng 入nhập 正chánh 相tương/tướng 。 無vô 漏lậu 心tâm 修tu 還hoàn 成thành 正Chánh 法Pháp 。 是thị 為vi 巧xảo 慧tuệ 。 一nhất 心tâm 者giả 。 修tu 此thử 法pháp 時thời 。 一nhất 心tâm 專chuyên 志chí 更cánh 不bất 餘dư 緣duyên 。 決quyết 定định 一nhất 心tâm 非phi 是thị 入nhập 定định 一nhất 心tâm 也dã 。

復phục 次thứ 欲dục 者giả 欲dục 從tùng 生sanh 死tử 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 精tinh 進tấn 者giả 不bất 雜tạp 有hữu 漏lậu 名danh 精tinh 。 一nhất 向hướng 專chuyên 求cầu 名danh 進tiến 。 念niệm 者giả 但đãn 念niệm 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 滅diệt 。 不bất 念niệm 餘dư 事sự 。 巧xảo 慧tuệ 者giả 分phân 別biệt 生sanh 死tử 過quá 患hoạn 。 賢hiền 聖thánh 所sở 呵ha 。 涅Niết 槃Bàn 安an 樂lạc 。 聖thánh 所sở 稱xưng 歎thán 。 一nhất 心tâm 者giả 決quyết 定định 怖bố 畏úy 修tu 八Bát 聖Thánh 道Đạo 。 直trực 去khứ 不bất 迴hồi 。 是thị 為vi 方phương 便tiện 而nhi 得đắc 入nhập 真chân 。

復phục 次thứ 欲dục 者giả 欲dục 廣quảng 化hóa 眾chúng 生sanh 。 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。 精tinh 進tấn 者giả 雖tuy 眾chúng 生sanh 性tánh 多đa 佛Phật 法Pháp 長trường 遠viễn 誓thệ 無vô 退thoái 悔hối 。 念niệm 者giả 悲bi 心tâm 徹triệt 骨cốt 。 如như 母mẫu 念niệm 子tử 。 方phương 便tiện 者giả 巧xảo 知tri 諸chư 病bệnh 明minh 識thức 法pháp 藥dược 。 逗đậu 會hội 適thích 宜nghi 。 一nhất 心tâm 者giả 決quyết 定định 化hóa 他tha 誓thệ 令linh 度độ 脫thoát 。 心tâm 不bất 異dị 不bất 二nhị 。

復phục 次thứ 欲dục 者giả 如như 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 。 欲dục 聞văn 般Bát 若Nhã 不bất 自tự 惜tích 身thân 命mạng 。 精tinh 進tấn 者giả 為vi 聞văn 般Bát 若Nhã 故cố 七thất 日nhật 七thất 夜dạ 。 閑nhàn 林lâm 悲bi 泣khấp 。 七thất 歲tuế 行hành 立lập 。 不bất 坐tọa 不bất 臥ngọa 。 念niệm 者giả 常thường 念niệm 我ngã 何hà 時thời 當đương 聞văn 般Bát 若Nhã 。 更cánh 無vô 餘dư 念niệm 。 巧xảo 慧tuệ 者giả 雖tuy 有hữu 留lưu 難nạn 留lưu 難nạn 不bất 能năng 難nạn/nan 。 如như 賣mại 身thân 魔ma 不bất 能năng 蔽tế 。 隱ẩn 水thủy 更cánh 能năng 刺thứ 血huyết 轉chuyển 魔ma 事sự 為vi 佛Phật 事sự 即tức 巧xảo 慧tuệ 。 一nhất 心tâm 者giả 決quyết 志chí 不bất 移di 不bất 復phục 二nhị 念niệm 也dã 。

復phục 次thứ 重trùng 說thuyết 欲dục 者giả 。 欲dục 從tùng 二nhị 邊biên 正chánh 入nhập 中trung 道đạo 。 不bất 雜tạp 二nhị 邊biên 為vi 精tinh 。 任nhậm 運vận 流lưu 入nhập 為vi 進tiến 。 繫hệ 緣duyên 法Pháp 界Giới 。 一nhất 念niệm 法Pháp 界Giới 為vi 念niệm 。 修tu 中trung 觀quán 方phương 便tiện 名danh 善thiện 巧xảo 。 息tức 於ư 二nhị 邊biên 心tâm 水thủy 澄trừng 清thanh 。 能năng 知tri 世thế 間gian 。 生sanh 滅diệt 法pháp 相tướng 。 不bất 二nhị 其kỳ 心tâm 。 清thanh 淨tịnh 常thường 一nhất 能năng 見kiến 般Bát 若Nhã 也dã 。 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 通thông 為vi 一nhất 切thiết 禪thiền 慧tuệ 方phương 便tiện 。 諸chư 觀quán 不bất 同đồng 故cố 方phương 便tiện 亦diệc 轉chuyển 。 譬thí 如như 曲khúc 弄lộng 既ký 別biệt 。 調điều 絃huyền 亦diệc 別biệt 。 若nhược 細tế 分phân 別biệt 則tắc 有hữu 無vô 量lượng 方phương 便tiện 。 文văn 繁phồn 不bất 載tái 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 。 今kim 用dụng 此thử 二nhị 十thập 五ngũ 法pháp 。 為vi 定định 外ngoại 方phương 便tiện 。 亦diệc 名danh 遠viễn 方phương 便tiện 。 因nhân 是thị 調điều 心tâm 豁hoát 然nhiên 見kiến 理lý 。 見kiến 理lý 之chi 時thời 誰thùy 論luận 內nội 外ngoại 。 豈khởi 有hữu 遠viễn 近cận 。 大đại 品phẩm 云vân 。 非phi 內nội 觀quán 得đắc 是thị 智trí 慧tuệ 。 非phi 外ngoại 觀quán 非phi 內nội 外ngoại 觀quán 。 不bất 離ly 外ngoại 觀quán 不bất 離ly 內nội 觀quán 及cập 內nội 外ngoại 觀quán 。 亦diệc 不bất 以dĩ 無vô 觀quán 得đắc 是thị 智trí 慧tuệ 。 今kim 且thả 約ước 此thử 明minh 外ngoại 方phương 便tiện 也dã 。 然nhiên 不bất 可khả 定định 執chấp 而nhi 生sanh 是thị 非phi 。 若nhược 解giải 此thử 意ý 。 沈trầm 浮phù 得đắc 所sở 。 內nội 外ngoại 俱câu 成thành 方phương 便tiện 。 若nhược 不bất 得đắc 意ý 俱câu 非phi 方phương 便tiện 也dã 。

摩Ma 訶Ha 止Chỉ 觀Quán 卷quyển 第đệ 四tứ (# 下hạ )#