四Tứ 念Niệm 處Xứ 卷quyển 第đệ 二nhị

隋tùy 天thiên 台thai 山sơn 修tu 禪thiền 寺tự 智trí 者giả 大đại 師sư 說thuyết

門môn 人nhân 章chương 安an 灌quán 頂đảnh 記ký

分phần/phân 章chương 為vi 三tam 。 大đại 意ý 。 停đình 心tâm 。 念niệm 處xứ 。 大đại 意ý 者giả 。 前tiền 性tánh 共cộng 緣duyên 只chỉ 見kiến 生sanh 滅diệt 之chi 理lý 。 發phát 真chân 斷đoạn 結kết 乃nãi 至chí 極cực 果quả 。 猶do 是thị 四tứ 枯khô 拙chuyết 度độ 。 今kim 無vô 生sanh 四tứ 聖Thánh 諦Đế 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 麁thô 細tế 等đẳng 觀quán 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 四tứ 榮vinh 巧xảo 度độ 。 大đại 經Kinh 云vân 。 聲Thanh 聞Văn 有hữu 苦khổ 有hữu 苦Khổ 諦Đế 。 菩Bồ 薩Tát 解giải 苦khổ 無vô 苦khổ 。 而nhi 有hữu 真Chân 諦Đế 。 大đại 品phẩm 云vân 。 欲dục 得đắc 聲Thanh 聞Văn 。 欲dục 得đắc 緣Duyên 覺Giác 。 欲dục 得đắc 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 當đương 學học 般Bát 若Nhã 。 故cố 名danh 通thông 教giáo 四tứ 念niệm 處xứ 也dã 。 通thông 義nghĩa 有hữu 八bát 。 謂vị 理lý 教giáo 智trí 斷đoạn 行hành 位vị 因nhân 果quả 。 理lý 通thông 者giả 。 同đồng 緣duyên 即tức 色sắc 是thị 空không 故cố 。 教giáo 通thông 者giả 。 同đồng 稟bẩm 無vô 生sanh 之chi 說thuyết 故cố 。 智trí 通thông 者giả 。 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 般Bát 若Nhã 生sanh 故cố 。 斷đoạn 通thông 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 若nhược 斷đoạn 同đồng 是thị 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 行hành 通thông 者giả 。 同đồng 乘thừa 摩ma 訶ha 衍diễn 乘thừa 故cố 。 位vị 通thông 者giả 。 同đồng 是thị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 故cố 。 因nhân 通thông 者giả 。 同đồng 學học 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 故cố 。 果quả 通thông 者giả 。 同đồng 到đáo 薩Tát 婆Bà 若Nhã 故cố 。 三tam 人nhân 八bát 義nghĩa 不bất 殊thù 。 故cố 名danh 通thông 也dã 。

復phục 次thứ 通thông 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 因nhân 果quả 皆giai 通thông 。 二nhị 因nhân 通thông 果quả 不bất 通thông 。 三tam 通thông 別biệt 通thông 圓viên 。 因nhân 果quả 俱câu 通thông 者giả 。 如như 上thượng 八bát 通thông 說thuyết 。 近cận 通thông 偏thiên 真chân 四tứ 枯khô 拙chuyết 度độ 。 因nhân 通thông 果quả 不bất 通thông 者giả 。 乃nãi 是thị 別biệt 果quả 來lai 接tiếp 。 通thông 因nhân 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 成thành 四tứ 榮vinh 雙song 樹thụ 。 通thông 別biệt 通thông 圓viên 者giả 。 別biệt 圓viên 因nhân 果quả 皆giai 與dữ 通thông 異dị 。 藉tạ 通thông 開khai 導đạo 得đắc 入nhập 別biệt 圓viên 因nhân 。 成thành 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 雙song 樹thụ 之chi 果quả 也dã 。 若nhược 通thông 因nhân 果quả 。 正chánh 是thị 小tiểu 大đại 半bán 滿mãn 。 分phần/phân 門môn 亦diệc 是thị 析tích 體thể 拙chuyết 巧xảo 。 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 羊dương 鹿lộc 異dị 路lộ 。 何hà 者giả 三tam 藏tạng 未vị 斷đoạn 惑hoặc 。 猶do 是thị 凡phàm 夫phu 住trụ 下hạ 忍nhẫn 位vị 伏phục 見kiến 思tư 惑hoặc 以dĩ 誓thệ 願nguyện 。 乘thừa 五ngũ 通thông 住trụ 生sanh 死tử 化hóa 眾chúng 生sanh 。 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 正chánh 使sử 拙chuyết 度độ 保bảo 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 能năng 前tiền 進tiến 。 故cố 從tùng 此thử 分phần/phân 門môn 。 若nhược 三tam 人nhân 同đồng 以dĩ 無vô 言ngôn 說thuyết 道Đạo 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 是thị 滿mãn 字tự 。 摩ma 訶ha 衍diễn 門môn 多đa 所sở 含hàm 容dung 。 即tức 開khai 為vi 三tam 。 一nhất 通thông 二nhị 別biệt 三tam 圓viên 。 體thể 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 。 化hóa 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 三tam 人nhân 通thông 位vị 。 從tùng 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 。 為vi 伏phục 道đạo 見kiến 地địa 。 至chí 七thất 地địa 斷đoạn 正chánh 盡tận 。 緣Duyên 覺Giác 根căn 利lợi 能năng 侵xâm 習tập 。 位vị 齊tề 八bát 地địa 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 正chánh 盡tận 。 留lưu 習tập 扶phù 誓thệ 受thọ 生sanh 死tử 化hóa 眾chúng 生sanh 。 八bát 地địa 九cửu 地địa 斷đoạn 塵trần 沙sa 無vô 知tri 。 學học 道Đạo 種chủng 智trí 。 此thử 即tức 通thông 教giáo 通thông 三tam 乘thừa 人nhân 意ý 也dã 。 若nhược 通thông 別biệt 者giả 。 初sơ 因nhân 通thông 門môn 得đắc 入nhập 十thập 住trụ 。 斷đoạn 界giới 內nội 惑hoặc 盡tận 。 十thập 行hành 斷đoạn 界giới 外ngoại 塵trần 沙sa 。 學học 道Đạo 種chủng 智trí 。 十thập 迴hồi 向hướng 學học 中trung 道đạo 。 十Thập 地Địa 破phá 無vô 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 是thị 為vi 通thông 於ư 別biệt 意ý 也dã 。 通thông 圓viên 意ý 者giả 。 初sơ 因nhân 通thông 門môn 入nhập 十thập 信tín 。 斷đoạn 界giới 內nội 惑hoặc 。 任nhậm 運vận 自tự 盡tận 登đăng 住trụ 見kiến 佛Phật 性tánh 。 斷đoạn 無vô 明minh 。 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 。 並tịnh 斷đoạn 別biệt 惑hoặc 。 此thử 通thông 圓viên 意ý 也dã 。 故cố 知tri 大Đại 乘Thừa 斷đoạn 伏phục 永vĩnh 異dị 小Tiểu 乘Thừa 如như 習tập 。 應ưng 中trung 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 與dữ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 相tương 應ứng 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 一Nhất 切Thiết 智Trí 通thông 通thông 教giáo 意ý 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 者giả 。 通thông 別biệt 意ý 也dã 。 若nhược 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 即tức 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 為vi 如như 佛Phật 。 通thông 圓viên 意ý 故cố 。 大đại 論luận 舉cử 三tam 人nhân 諭dụ 。 謂vị 步bộ 馬mã 神thần 通thông 。 馬mã 雖tuy 勝thắng 步bộ 不bất 及cập 神thần 通thông 。 一nhất 念niệm 即tức 至chí 。 譬thí 圓viên 教giáo 力lực 大đại 不bất 妨phương 餘dư 也dã 。 又hựu 大đại 論luận 明minh 燈đăng 炷chú 云vân 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 為vi 初sơ 炎diễm 。 佛Phật 地địa 為vi 後hậu 炎diễm 。 此thử 即tức 通thông 家gia 名danh 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 非phi 斷đoạn 道đạo 。 而nhi 為vi 初sơ 炎diễm 者giả 。 乃nãi 是thị 論luận 主chủ 申thân 含hàm 容dung 引dẫn 外ngoại 人nhân 作tác 此thử 解giải 。 乃nãi 以dĩ 相tương 似tự 燈đăng 炷chú 為vi 初sơ 炎diễm 耳nhĩ 。 若nhược 言ngôn 二nhị 地địa 是thị 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 道đạo 者giả 。 此thử 取thủ 性tánh 地địa 為vi 斷đoạn 道đạo 。 至chí 六lục 地địa 與dữ 羅La 漢Hán 齊tề 。 或hoặc 取thủ 八bát 人nhân 地địa 。 是thị 斷đoạn 道đạo 此thử 以dĩ 三tam 地địa 為vi 斷đoạn 道đạo 。 七thất 地địa 齊tề 羅La 漢Hán 。 而nhi 今kim 不bất 取thủ 二nhị 地địa 三tam 地địa 。 乃nãi 取thủ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 者giả 。 故cố 知tri 是thị 通thông 三tam 人nhân 之chi 初sơ 。 以dĩ 似tự 道đạo 為vi 初sơ 炎diễm 耳nhĩ 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 歡hoan 喜hỷ 為vi 初sơ 炎diễm 。 佛Phật 地địa 為vi 後hậu 炎diễm 。 此thử 約ước 別biệt 教giáo 斷đoạn 道đạo 為vi 初sơ 炎diễm 。 別biệt 家gia 初Sơ 地Địa 見kiến 常thường 住trụ 理lý 斷đoạn 無vô 明minh 。 見kiến 中trung 道đạo 故cố 名danh 歡hoan 喜hỷ 。 是thị 初sơ 炎diễm 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 初sơ 住trụ 為vi 初sơ 炎diễm 。 佛Phật 地địa 為vi 後hậu 炎diễm 。 是thị 圓viên 教giáo 意ý 。 初sơ 住trụ 見kiến 中trung 性tánh 圓viên 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 故cố 初sơ 住trụ 為vi 初sơ 炎diễm 。 此thử 是thị 通thông 教giáo 通thông 別biệt 通thông 圓viên 之chi 義nghĩa 。 通thông 教giáo 四tứ 門môn 者giả 。 大đại 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 實thật 一nhất 切thiết 不bất 實thật 。 一nhất 切thiết 亦diệc 實thật 亦diệc 不bất 實thật 。 一nhất 切thiết 非phi 實thật 非phi 不bất 實thật 。 為vi 向hướng 道Đạo 人Nhân 說thuyết 。 聞văn 即tức 得đắc 悟ngộ 。 皆giai 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 悉tất 檀đàn (# 云vân 云vân )# 。 中trung 論luận 觀quán 法pháp 品phẩm 。 又hựu 作tác 四tứ 句cú 證chứng 。 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 三tam 人nhân 共cộng 得đắc 即tức 其kỳ 例lệ 也dã 。 若nhược 幻huyễn 化hóa 有hữu 門môn 則tắc 通thông 五ngũ 人nhân 。 四tứ 門môn 門môn 門môn 有hữu 五ngũ 人nhân 。 是thị 則tắc 二nhị 十thập 人nhân 。 三tam 藏tạng 雖tuy 四tứ 多đa 用dụng 有hữu 門môn 。 通thông 多đa 用dụng 空không 門môn 。 別biệt 多đa 用dụng 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。 圓viên 多đa 用dụng 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。 天thiên 親thân 雖tuy 說thuyết 別biệt 圓viên 。 多đa 明minh 別biệt 階giai 級cấp 。 龍long 樹thụ 雖tuy 明minh 幻huyễn 化hóa 影ảnh 像tượng 十thập 諭dụ 諭dụ 之chi 。 有hữu 不bất 離ly 無vô 。 無vô 不bất 失thất 有hữu 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 不bất 思tư 議nghị 之chi 理lý 教giáo 也dã 。 問vấn 若nhược 爾nhĩ 三tam 藏tạng 亦diệc 有hữu 三tam 人nhân 同đồng 入nhập 。 何hà 不bất 名danh 通thông 。 通thông 亦diệc 有hữu 三tam 人nhân 之chi 殊thù 。 何hà 不bất 名danh 別biệt 。 答đáp 三tam 藏tạng 三tam 人nhân 。 一nhất 人nhân 不bất 入nhập 故cố 不bất 名danh 通thông 。 通thông 雖tuy 三tam 人nhân 而nhi 皆giai 入nhập 但đãn 空không 。 不bất 得đắc 稱xưng 別biệt (# 云vân 云vân )# 。 問vấn 通thông 是thị 滿mãn 字tự 門môn 。 而nhi 稱xưng 通thông 者giả 何hà 故cố 停đình 灰hôi 斷đoạn 耶da 。 答đáp 譬thí 如như 朱chu 雀tước 臺đài 門môn 。 雖tuy 通thông 貴quý 庶thứ 有hữu 停đình 私tư 室thất 者giả 。 有hữu 至chí 府phủ 省tỉnh 者giả 。 有hữu 見kiến 天thiên 顏nhan 者giả 。 如như 前tiền 所sở 釋thích 通thông 。 通thông 通thông 別biệt 通thông 圓viên 。 此thử 義nghĩa 可khả 知tri 。 又hựu 譬thí 如như 因nhân 心tâm 有hữu 眠miên 有hữu 夢mộng 。 夢mộng 諭dụ 於ư 空không 。 眠miên 諭dụ 於ư 假giả 。 心tâm 諭dụ 於ư 中trung 。 聲Thanh 聞Văn 觀quán 四Tứ 諦Đế 無vô 生sanh 。 如như 幻huyễn 如như 化hóa 以dĩ 入nhập 空không 。 緣Duyên 覺Giác 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 無vô 生sanh 。 如như 幻huyễn 化hóa 以dĩ 入nhập 空không 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 六Lục 度Độ 無vô 生sanh 。 如như 幻huyễn 化hóa 以dĩ 入nhập 空không 。 不bất 深thâm 見kiến 假giả 中trung 。 故cố 同đồng 住trụ 灰hôi 斷đoạn 。 若nhược 能năng 尋tầm 夢mộng 得đắc 眠miên 。 尋tầm 眠miên 得đắc 心tâm 。 非phi 但đãn 見kiến 空không 亦diệc 見kiến 不bất 空không 。 亦diệc 見kiến 非phi 空không 非phi 不bất 空không 。 釋thích 大đại 意ý 竟cánh 。 二nhị 五ngũ 停đình 心tâm 者giả 。 名danh 數số 同đồng 前tiền 。 云vân 何hà 有hữu 異dị 。 魚ngư 目mục 明minh 珠châu 質chất 同đồng 。 理lý 別biệt 曲khúc 直trực 。 體thể 析tích 巧xảo 拙chuyết 。 料liệu 簡giản 已dĩ 如như 前tiền 。 大đại 經kinh 明minh 果quả 報báo 五ngũ 陰ấm 。 已dĩ 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 是thị 一nhất 法pháp 。 凡phàm 夫phu 為vi 苦khổ 為vi 惱não 。 二Nhị 乘Thừa 緣duyên 不bất 淨tịnh 無vô 常thường 出xuất 生sanh 死tử 。 菩Bồ 薩Tát 觀quán 陰ấm 即tức 是thị 於ư 真chân 更cánh 無vô 別biệt 理lý 。 如như 薄bạc 福phước 者giả 覩đổ 金kim 成thành 蛇xà 。 為vi 之chi 所sở 害hại 福phước 人nhân 見kiến 寶bảo 。 得đắc 而nhi 用dụng 之chi 。 苦Khổ 諦Đế 既ký 然nhiên 三tam 諦đế 亦diệc 爾nhĩ 。 眾chúng 生sanh 不bất 知tri 。 沒một 在tại 於ư 苦khổ 造tạo 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 輪luân 環hoàn 宛uyển 轉chuyển 。 無vô 解giải 脫thoát 期kỳ 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 此thử 而nhi 起khởi 大đại 悲bi 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 雖tuy 發phát 誓thệ 願nguyện 。 所sở 度độ 如như 度độ 虛hư 空không 。 雖tuy 誓thệ 斷đoạn 如như 空không 共cộng 鬪đấu 。 雖tuy 安an 如như 空không 種chủng 樹thụ 。 雖tuy 滅diệt 實thật 無vô 得đắc 度độ 。 觀quán 一nhất 切thiết 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 所sở 有hữu 故cố 空không 。 空không 故cố 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 故cố 不bất 滅diệt 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 行hành 者giả 雖tuy 作tác 此thử 觀quán 。 其kỳ 心tâm 浮phù 逸dật 如như 犬khuyển 逐trục 塊khối 。 若nhược 欲dục 攝nhiếp 散tán 睡thụy 眠miên 昏hôn 熟thục 如như 鼉đà 得đắc 暖noãn 。 當đương 知tri 不bất 修tu 停đình 心tâm 。 心tâm 不bất 得đắc 住trụ 。 雖tuy 作tác 此thử 解giải 是thị 直trực 作tác 善thiện 。 如như 有hữu 眼nhãn 無vô 足túc 不bất 得đắc 入nhập 池trì 。 若nhược 善thiện 用dụng 四tứ 悉tất 檀đàn 。 修tu 五ngũ 停đình 心tâm 者giả 。 即tức 得đắc 住trụ 觀quán 。 如như 密mật 室thất 無vô 風phong 照chiếu 物vật 得đắc 了liễu 。 當đương 知tri 阿a 那na 波ba 那na 。 三tam 世thế 佛Phật 入nhập 道đạo 初sơ 門môn 。 又hựu 云vân 。 亦diệc 為vi 甘cam 露lộ 門môn 。 光quang 明minh 云vân 。 即tức 開khai 甘cam 露lộ 門môn 。 入nhập 處xứ 食thực 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 既ký 信tín 解giải 已dĩ 當đương 修tu 五ngũ 停đình 。 謂vị 阿a 那na 波ba 那na 。 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 覺giác 觀quán 多đa 者giả 當đương 觀quán 入nhập 息tức 。 不bất 生sanh 出xuất 息tức 不bất 滅diệt 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 息tức 即tức 是thị 空không 。 無vô 能năng 觀quán 所sở 觀quán 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 可khả 得đắc 即tức 真chân 。 真chân 即tức 心tâm 停đình 也dã 。 多đa 貪tham 欲dục 者giả 當đương 觀quán 。 貪tham 欲dục 非phi 垢cấu 無vô 貪tham 欲dục 。 非phi 淨tịnh 非phi 垢cấu 故cố 不bất 生sanh 。 非phi 淨tịnh 故cố 不bất 滅diệt 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 故cố 即tức 空không 。 空không 即tức 真chân 真chân 故cố 心tâm 停đình 。 多đa 瞋sân 恚khuể 者giả 。 當đương 觀quán 於ư 慈từ 。 慈từ 恚khuể 即tức 不bất 生sanh 亦diệc 不bất 滅diệt 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 即tức 是thị 空không 。 空không 即tức 真chân 真chân 故cố 心tâm 停đình 。 又hựu 觀quán 罵mạ 者giả 是thị 誰thùy 。 誰thùy 受thọ 罵mạ 者giả 何hà 等đẳng 是thị 罵mạ 。 罵mạ 者giả 與dữ 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 受thọ 罵mạ 者giả 與dữ 畢tất 竟cánh 空không 等đẳng 。 罵mạ 法pháp 與dữ 薩Tát 婆Bà 若Nhã 等đẳng 。 打đả 者giả 受thọ 打đả 者giả 打đả 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 一nhất 一nhất 音âm 聲thanh 。 不bất 能năng 見kiến 罵mạ 。 眾chúng 多đa 音âm 聲thanh 亦diệc 不bất 能năng 罵mạ 。 唯duy 當đương 自tự 責trách 。 過quá 去khứ 煩phiền 惱não 多đa 。 今kim 世thế 瞋sân 恚khuể 盛thịnh 若nhược 不bất 能năng 忍nhẫn 。 心tâm 則tắc 螫thích 毒độc 生sanh 死tử 無vô 畔bạn 。 應ưng 當đương 息tức 之chi 令linh 停đình 也dã 。 著trước 我ngã 多đa 者giả 當đương 觀quán 其kỳ 身thân 。 如như 屠đồ 牛ngưu 四tứ 分phần/phân 。 但đãn 見kiến 四tứ 大đại 六lục 種chủng 五ngũ 陰ấm 。 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。 何hà 處xứ 有hữu 我ngã 。 即tức 破phá 我ngã 見kiến 。 五ngũ 愚ngu 癡si 者giả 。 對đối 因nhân 緣duyên 觀quán 三tam 世thế 因nhân 緣duyên 。 破phá 斷đoạn 常thường 二nhị 世thế 破phá 果quả 報báo 。 我ngã 一nhất 世thế 破phá 性tánh 。 我ngã 善thiện 用dụng 五ngũ 法pháp 治trị 心tâm 。 心tâm 則tắc 安an 住trụ 得đắc 觀quán 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 現hiện 前tiền 即tức 破phá 煩phiền 惱não 。 有hữu 直trực 有hữu 善thiện 名danh 為vi 初sơ 賢hiền 。 大đại 論luận 云vân 。 觀quán 行hành 是thị 智trí 慧tuệ 性tánh 。 何hà 故cố 言ngôn 三tam 昧muội 。 答đáp 若nhược 不bất 定định 心tâm 中trung 修tu 。 此thử 是thị 顛điên 倒đảo 智trí 慧tuệ 如như 前tiền 說thuyết 狂cuồng 愚ngu 之chi 人nhân 。 豈khởi 是thị 賢hiền 聖thánh 善thiện 直trực 之chi 意ý 也dã 。 作tác 是thị 修tu 時thời 。 種chủng 種chủng 諸chư 境cảnh 發phát 一nhất 陰ấm 界giới 入nhập 境cảnh 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 。 善thiện 當đương 識thức 別biệt 。 去khứ 取thủ 得đắc 宜nghi 。 無vô 生sanh 正chánh 觀quán 破phá 之chi 。 一nhất 一nhất 皆giai 是thị 。 摩ma 訶ha 衍diễn 故cố 。 乃nãi 至chí 二nhị 十thập 種chủng 壞hoại 禪thiền 覺giác 。 十thập 種chủng 成thành 禪thiền 覺giác 。 皆giai 須tu 識thức 知tri 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 迦ca 羅la 迦ca 果quả 有hữu 九cửu 分phần/phân 。 鎮trấn 頭đầu 迦ca 果quả 纔tài 有hữu 一nhất 分phần/phân 。 城thành 中trung 人nhân 不bất 識thức 食thực 之chi 即tức 死tử 。 行hành 者giả 若nhược 明minh 十thập 法pháp 。 即tức 鎮trấn 頭đầu 迦ca 。 十thập 法pháp 者giả 。 一nhất 善thiện 識thức 無vô 生sanh 正chánh 因nhân 緣duyên 境cảnh 。 如như 空không 無vô 相tướng 。 無vô 方phương 維duy 上thượng 下hạ 。 心tâm 性tánh 亦diệc 爾nhĩ 。 二nhị 真chân 正chánh 發phát 心tâm 。 三tam 止Chỉ 觀Quán 修tu 習tập 。 四tứ 破phá 愛ái 見kiến 諸chư 法pháp 。 徧biến 五ngũ 善thiện 識thức 通thông 塞tắc 。 愛ái 見kiến 中trung 。 苦khổ 集tập 為vi 塞tắc 滅diệt 道đạo 為vi 通thông 。 六lục 用dụng 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 調điều 適thích 。 七thất 修tu 助trợ 道đạo 開khai 三tam 脫thoát 門môn 。 八bát 善thiện 識thức 次thứ 位vị 。 九cửu 安an 忍nhẫn 。 十thập 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 不bất 生sanh 。 此thử 十thập 法pháp 成thành 乘thừa 即tức 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 得đắc 三tam 乘thừa 道đạo (# 云vân 云vân )# 。 問vấn 何hà 等đẳng 煩phiền 惱não 障chướng 定định 慧tuệ 。 答đáp 有hữu 人nhân 言ngôn 愛ái 生sanh 煩phiền 惱não 障chướng 。 慧tuệ 散tán 動động 無vô 知tri 障chướng 定định 。

復phục 有hữu 人nhân 言ngôn 。 百bách 八bát 煩phiền 惱não 。 障chướng 定định 性tánh 得đắc 繩thằng 障chướng 慧tuệ 。 今kim 不bất 爾nhĩ 但đãn 隨tùy 偏thiên 多đa 為vi 障chướng 也dã 。 問vấn 通thông 家gia 若nhược 為vi 明minh 六lục 即tức 。 答đáp 無vô 生sanh 理lý 即tức 。 幻huyễn 化hóa 名danh 字tự 即tức 。 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 觀quán 行hành 即tức 。 性tánh 地địa 相tương 似tự 即tức 。 八bát 人nhân 已dĩ 上thượng 為vi 分phần/phân 真chân 即tức 。 佛Phật 地địa 為vi 究cứu 竟cánh 即tức (# 云vân 云vân )# 。 三Tam 明Minh 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 念niệm 是thị 無vô 生sanh 觀quán 慧tuệ 。 處xử 是thị 所sở 觀quán 境cảnh 。 先tiên 明minh 屬thuộc 愛ái 煩phiền 惱não 者giả 。 大đại 品phẩm 云vân 。 即tức 色sắc 是thị 空không 。 非phi 色sắc 滅diệt 空không 。 色sắc 性tánh 自tự 空không 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 觀quán 空không 無vô 色sắc 觀quán 色sắc 無vô 空không 。 能năng 觀quán 智trí 境cảnh 並tịnh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 智trí 即tức 是thị 境cảnh 境cảnh 即tức 是thị 智trí 。 非phi 智trí 滅diệt 境cảnh 智trí 性tánh 自tự 境cảnh 。 即tức 生sanh 無vô 生sanh 故cố 名danh 無vô 生sanh 。 非phi 謂vị 無vô 有hữu 生sanh 名danh 無vô 生sanh 。 觀quán 內nội 身thân 外ngoại 身thân 內nội 外ngoại 身thân 。 一nhất 切thiết 色sắc 法pháp 。 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 即tức 是thị 約ước 身thân 修tu 性tánh 念niệm 處xứ 。 受thọ 心tâm 法pháp 皆giai 是thị 苦khổ 性tánh 。 苦khổ 性tánh 即tức 空không 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 若nhược 作tác 共cộng 念niệm 處xứ 者giả 。 亦diệc 當đương 念niệm 空không 法pháp 修tu 心tâm 。 觀quán 不bất 淨tịnh 背bối/bội 捨xả 勝thắng 處xứ 一nhất 切thiết 處xứ 皆giai 即tức 空không 。 是thị 為vi 共cộng 意ý 。 緣duyên 念niệm 處xứ 者giả 。 緣duyên 佛Phật 無vô 生sanh 方Phương 等Đẳng 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 乃nãi 至chí 知tri 眾chúng 生sanh 根căn 。 性tánh 即tức 空không (# 云vân 云vân )# 。 云vân 何hà 修tu 身thân 性tánh 念niệm 處xứ 色sắc 。 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 總tổng 而nhi 觀quán 之chi 。 如như 夢mộng 如như 幻huyễn 響hưởng 化hóa 。 此thử 色sắc 緣duyên 不bất 淨tịnh 。 如như 我ngã 此thử 身thân 。 歌ca 羅la 邏la 時thời 。 父phụ 母mẫu 二nhị 滴tích 為vi 緣duyên 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 為vi 因nhân 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 此thử 報báo 身thân 。 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 。 膿nùng 囊nang 涕thế 唾thóa 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 性tánh 相tướng 種chủng 子tử 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 。 貪tham 愛ái 計kế 淨tịnh 。 是thị 顛điên 倒đảo 見kiến 。 若nhược 見kiến 不bất 淨tịnh 即tức 破phá 淨tịnh 倒đảo 。 中trung 論luận 劫kiếp 初sơ 穀cốc 子tử 不bất 生sanh 。 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 故cố 劫kiếp 初sơ 穀cốc 不bất 滅diệt 。 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 故cố 因nhân 緣duyên 合hợp 集tập 名danh 為vi 生sanh 。 因nhân 緣duyên 散tán 名danh 為vi 滅diệt 。 散tán 故cố 不bất 常thường 。 集tập 故cố 不bất 斷đoạn 。 是thị 名danh 世thế 間gian 。 不bất 常thường 不bất 斷đoạn 。 此thử 文văn 正chánh 表biểu 內nội 種chủng 子tử 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 和hòa 合hợp 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 也dã 。 問vấn 若nhược 種chủng 子tử 生sanh 即tức 從tùng 自tự 生sanh 。 若nhược 從tùng 遺di 體thể 生sanh 即tức 是thị 他tha 性tánh 生sanh 。 自tự 種chủng 子tử 遺di 體thể 合hợp 即tức 是thị 共cộng 生sanh 。 若nhược 非phi 種chủng 非phi 遺di 即tức 無vô 因nhân 生sanh 。 若nhược 從tùng 種chủng 子tử 生sanh 何hà 用dụng 遺di 體thể 。 若nhược 從tùng 和hòa 合hợp 復phục 屬thuộc 何hà 緣duyên 。 若nhược 無vô 父phụ 母mẫu 之chi 他tha 云vân 何hà 得đắc 種chủng 子tử 之chi 自tự 。 無vô 自tự 故cố 從tùng 誰thùy 生sanh 汝nhữ 種chủng 子tử 。 能năng 自tự 生sanh 未vị 有hữu 父phụ 母mẫu 之chi 他tha 。 無vô 種chủng 子tử 之chi 自tự 。 若nhược 已dĩ 有hữu 種chủng 子tử 之chi 自tự 。 即tức 不bất 從tùng 他tha 也dã 。 問vấn 汝nhữ 過quá 去khứ 業nghiệp 與dữ 六lục 識thức 心tâm 俱câu 不phủ 。 若nhược 其kỳ 事sự 滅diệt 業nghiệp 附phụ 心tâm 識thức 來lai 於ư 現hiện 在tại 難nạn/nan 。 六lục 識thức 生sanh 滅diệt 業nghiệp 亦diệc 生sanh 滅diệt 。 不bất 為vi 自tự 生sanh 。 若nhược 滅diệt 不bất 應ưng 附phụ 心tâm 來lai 。 若nhược 不bất 依y 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 義nghĩa 不bất 成thành 也dã 。 若nhược 從tùng 父phụ 母mẫu 生sanh 。 是thị 從tùng 他tha 生sanh 。 汝nhữ 自tự 性tánh 尚thượng 不bất 能năng 生sanh 。 云vân 何hà 從tùng 他tha 生sanh 難nạn/nan 。 猶do 有hữu 自tự 性tánh 故cố 即tức 有hữu 他tha 性tánh 能năng 生sanh 。 若nhược 無vô 自tự 性tánh 父phụ 母mẫu 為vi 誰thùy 作tác 他tha 。 若nhược 自tự 他tha 共cộng 能năng 生sanh 者giả 。 汝nhữ 於ư 自tự 他tha 若nhược 能năng 生sanh 共cộng 可khả 能năng 生sanh 。 俱câu 既ký 不bất 能năng 和hòa 合hợp 亦diệc 不bất 生sanh 若nhược 能năng 生sanh 即tức 有hữu 兩lưỡng 過quá 。 自tự 既ký 不bất 生sanh 。 他tha 亦diệc 不bất 生sanh 。 即tức 兩lưỡng 不bất 能năng 生sanh 兩lưỡng 法pháp 相tướng 助trợ 成thành 生sanh 。 為vi 是thị 自tự 為vi 是thị 他tha 。 如như 兩lưỡng 砂sa 無vô 油du 合hợp 亦diệc 無vô 油du 。 若nhược 自tự 他tha 不bất 能năng 生sanh 。 合hợp 時thời 亦diệc 不bất 能năng 。 若nhược 合hợp 能năng 生sanh 者giả 並tịnh 亦diệc 應ưng 兩lưỡng 砂sa 無vô 油du 。 合hợp 時thời 應ưng 有hữu 油du 若nhược 兩lưỡng 合hợp 無vô 油du 。 當đương 知tri 自tự 他tha 本bổn 不bất 能năng 生sanh 。 合hợp 亦diệc 不bất 能năng 生sanh 。 如như 一nhất 盲manh 不bất 見kiến 二nhị 盲manh 。 亦diệc 不bất 見kiến 。 若nhược 謂vị 非phi 種chủng 子tử 非phi 父phụ 母mẫu 生sanh 。 從tùng 無vô 因nhân 生sanh 難nạn/nan 。 無vô 因nhân 得đắc 果quả 果quả 復phục 應ưng 無vô 。 如như 無vô 泥nê 而nhi 能năng 生sanh 瓶bình 者giả 。 亦diệc 應ưng 從tùng 木mộc 生sanh 等đẳng 是thị 無vô 因nhân 。 故cố 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 尚thượng 不bất 可khả 。 況huống 無vô 因nhân 耶da 。 是thị 則tắc 因nhân 果quả 倒đảo 亂loạn 罪tội 人nhân 獲hoạch 福phước (# 云vân 云vân )# 。 壞hoại 世thế 間gian 法pháp 。 若nhược 無vô 世thế 諦đế 即tức 無vô 出xuất 世thế 。 是thị 大đại 邪tà 見kiến 人nhân 。 若nhược 四tứ 句cú 責trách 。 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 則tắc 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 而nhi 生sanh 是thị 名danh 假giả 生sanh 。 假giả 生sanh 非phi 生sanh 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 是thị 字tự 不bất 生sanh 。 亦diệc 不bất 不bất 生sanh 。 是thị 字tự 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 自tự 他tha 共cộng 無vô 因nhân 。 畢tất 竟cánh 不bất 見kiến 身thân 生sanh 。 處xử 不bất 可khả 得đắc 。 若nhược 無vô 生sanh 處xứ 。 亦diệc 無vô 滅diệt 處xứ 。 生sanh 滅diệt 不bất 生sanh 滅diệt 。 非phi 生sanh 滅diệt 非phi 不bất 生sanh 滅diệt 。 清thanh 淨tịnh 平bình 等đẳng 正chánh 觀quán 。 觀quán 身thân 細tế 色sắc 如như 隣lân 虛hư 塵trần 。 即tức 有hữu 十thập 方phương 分phần/phân 。 若nhược 有hữu 十thập 方phương 。 分phần/phân 即tức 具cụ 四tứ 微vi 所sở 成thành 。 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 色sắc 為vi 自tự 香hương 味vị 為vi 他tha 即tức 因nhân 成thành 假giả 義nghĩa 。 若nhược 從tùng 色sắc 生sanh 即tức 是thị 自tự 性tánh 。 若nhược 從tùng 香hương 味vị 生sanh 即tức 是thị 從tùng 他tha 性tánh 本bổn 。 合hợp 是thị 共cộng 生sanh 離ly 色sắc 離ly 香hương 味vị 。 是thị 無vô 因nhân 生sanh 。 四tứ 句cú 檢kiểm 之chi 。 生sanh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 無vô 生sanh 而nhi 說thuyết 生sanh 。 是thị 名danh 假giả 生sanh 。 是thị 名danh 細tế 色sắc 無vô 生sanh 。 如như 論luận 云vân 。 若nhược 有hữu 極cực 微vi 色sắc 是thị 則tắc 四tứ 微vi 所sở 成thành 。 又hựu 云vân 。 若nhược 有hữu 極cực 微vi 色sắc 即tức 有hữu 。 十thập 方phương 分phần/phân 則tắc 不bất 名danh 極cực 微vi 。 四tứ 微vi 成thành 色sắc 此thử 即tức 因nhân 成thành 假giả 。 觀quán 此thử 假giả 因nhân 成thành 如như 夢mộng 幻huyễn 。 細tế 色sắc 麁thô 色sắc 無vô 生sanh 。 是thị 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 思tư 益ích 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 知tri 苦khổ 無vô 生sanh 名danh 苦khổ 聖Thánh 諦Đế 。 此thử 色sắc 身thân 四tứ 句cú 因nhân 成thành 中trung 檢kiểm 無vô 生sanh 。 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 問vấn 此thử 色sắc 為vi 從tùng 滅diệt 生sanh 。 為vi 從tùng 不bất 滅diệt 生sanh 。 為vi 從tùng 滅diệt 不bất 滅diệt 生sanh 。 離ly 滅diệt 不bất 滅diệt 生sanh 。 若nhược 從tùng 不bất 滅diệt 生sanh 是thị 自tự 生sanh 。 若nhược 從tùng 滅diệt 生sanh 則tắc 從tùng 他tha 生sanh 。 若nhược 從tùng 滅diệt 不bất 滅diệt 生sanh 是thị 共cộng 生sanh 。 離ly 生sanh 則tắc 無vô 因nhân 生sanh 。 論luận 云vân 。 不bất 自tự 不bất 他tha 不bất 共cộng 不bất 無vô 因nhân 。 四tứ 句cú 生sanh 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 故cố 說thuyết 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 而nhi 說thuyết 生sanh 是thị 名danh 假giả 生sanh 。 色sắc 不bất 淨tịnh 破phá 淨tịnh 倒đảo 。 又hựu 問vấn 此thử 色sắc 為vi 待đãi 色sắc 。 待đãi 無vô 色sắc 乃nãi 至chí 。 共cộng 離ly 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 則tắc 無vô 生sanh 無vô 生sanh 而nhi 說thuyết 生sanh 。 是thị 則tắc 假giả 生sanh 是thị 皆giai 不bất 淨tịnh 。 破phá 淨tịnh 倒đảo 是thị 性tánh 。 身thân 念niệm 處xứ 以dĩ 智trí 慧tuệ 性tánh 。 觀quán 屬thuộc 愛ái 身thân 色sắc 生sanh 相tương/tướng 。 得đắc 慧tuệ 解giải 脫thoát 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 乃nãi 至chí 慧tuệ 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 。 若nhược 作tác 是thị 觀quán 時thời 。 未vị 能năng 得đắc 道Đạo 。 於ư 中trung 生sanh 著trước 是thị 愚ngu 癡si 法pháp 名danh 無vô 染nhiễm 。 若nhược 染nhiễm 於ư 法pháp 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 則tắc 染nhiễm 著trước 隨tùy 情tình 。 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 如như 前tiền 三tam 藏tạng 中trung 說thuyết 。 若nhược 隨tùy 理lý 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 。 即tức 如như 通thông 中trung 說thuyết 。 隨tùy 情tình 是thị 事sự 相tướng 。 隨tùy 理lý 是thị 無vô 生sanh 。 念niệm 處xứ 乃nãi 至chí 心tâm 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 共cộng 念niệm 處xứ 者giả 。 行hành 人nhân 觀quán 念niệm 處xứ 修tu 八bát 背bối/bội 捨xả 。 事sự 中trung 諸chư 禪thiền 乃nãi 至chí 熏huân 修tu 等đẳng 。 如như 明minh 眼nhãn 開khai 倉thương 見kiến 穀cốc 粟túc 。 種chủng 種chủng 不bất 淨tịnh 不bất 同đồng 。 大đại 論luận 明minh 骨cốt 想tưởng 。 即tức 解giải 十Thập 力Lực 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 等đẳng 。 乃nãi 至chí 燒thiêu 想tưởng 。 諸chư 論luận 師sư 疑nghi 文văn 誤ngộ 。 何hà 意ý 從tùng 骨cốt 想tưởng 。 即tức 解giải 十Thập 力Lực 無vô 所sở 畏úy 耶da 。 今kim 師sư 云vân 人nhân 不bất 得đắc 論luận 意ý 。 此thử 中trung 為vi 修tu 共cộng 念niệm 處xứ 。 又hựu 不bất 壞hoại 骨cốt 人nhân 成thành 俱câu 解giải 脫thoát 。 三Tam 明Minh 六Lục 通Thông 八bát 解giải 。 悉tất 皆giai 具cụ 足túc 。 受thọ 心tâm 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 為vi 成thành 摩ma 訶ha 衍diễn 故cố 非phi 論luận 誤ngộ 也dã 。 緣duyên 念niệm 處xứ 者giả 。 緣duyên 佛Phật 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 四tứ 辯biện 說thuyết 法Pháp 。 悉tất 皆giai 無vô 礙ngại 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 心tâm 緣duyên 普phổ 徧biến 也dã 。 四tứ 念niệm 處xứ 四tứ 種chủng 精tinh 進tấn 名danh 四tứ 正chánh 勤cần 。 四tứ 種chủng 定định 名danh 四tứ 如như 是thị 足túc 。 五ngũ 善thiện 生sanh 名danh 為vi 根căn 。 破phá 煩phiền 惱não 名danh 為vi 力lực 。 分phân 別biệt 道đạo 用dụng 。 名danh 七thất 覺giác 。 安an 隱ẩn 道đạo 中trung 行hành 名danh 八bát 正Chánh 道Đạo 。 次thứ 破phá 屬thuộc 見kiến 煩phiền 惱não 。 觀quán 身thân 如như 幻huyễn 化hóa 。 非phi 垢cấu 非phi 淨tịnh 若nhược 起khởi 見kiến 謂vị 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 淨tịnh 亦diệc 不bất 淨tịnh 。 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 是thị 事sự 實thật 餘dư 妄vọng 語ngữ 。 是thị 見kiến 皆giai 依y 色sắc 。 若nhược 謂vị 此thử 淨tịnh 等đẳng 過quá 去khứ 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 。 亦diệc 如như 去khứ 亦diệc 不bất 如như 去khứ 。 非phi 如như 去khứ 非phi 不bất 如như 去khứ 。 未vị 來lai 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 亦diệc 有hữu 邊biên 亦diệc 無vô 邊biên 。 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 。 即tức 陰ấm 離ly 陰ấm 。 十thập 四tứ 難nạn/nan 約ước 三tam 世thế 五ngũ 陰ấm 六lục 十thập 二nhị 身thân 見kiến 。 是thị 污ô 穢uế 無vô 記ký 五ngũ 陰ấm 即tức 具cụ 三tam 假giả 。 淨tịnh 法pháp 塵trần 對đối 意ý 根căn 生sanh 意ý 識thức 者giả 。 為vi 意ý 生sanh 為vi 塵trần 生sanh 。 為vi 合hợp 生sanh 為vi 離ly 生sanh 。 若nhược 意ý 生sanh 是thị 自tự 生sanh 乃nãi 至chí 離ly 生sanh 是thị 無vô 因nhân 。 即tức 破phá 因nhân 成thành 假giả 。 若nhược 意ý 根căn 滅diệt 生sanh 不bất 滅diệt 生sanh 。 亦diệc 滅diệt 亦diệc 不bất 滅diệt 生sanh 。 非phi 滅diệt 非phi 不bất 滅diệt 生sanh 。 皆giai 墮đọa 四tứ 句cú 則tắc 破phá 相tương 續tục 假giả 。 若nhược 待đãi 無vô 有hữu 識thức 生sanh 。 若nhược 待đãi 有hữu 有hữu 識thức 生sanh 。 若nhược 待đãi 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 識thức 生sanh 。 若nhược 待đãi 非phi 有hữu 非phi 無vô 而nhi 識thức 生sanh 。 皆giai 墮đọa 四tứ 句cú 則tắc 破phá 相tương 待đãi 假giả 。 所sở 破phá 能năng 破phá 。 例lệ 十thập 二nhị 是thị 破phá 有hữu 見kiến 中trung 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 不bất 淨tịnh 。 無vô 見kiến 中trung 亦diệc 三tam 假giả 十thập 二nhị 句cú 能năng 破phá 。 亦diệc 例lệ 十thập 二nhị 句cú 亦diệc 淨tịnh 亦diệc 不bất 淨tịnh 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 見kiến 。 三tam 假giả 十thập 二nhị 句cú 破phá 能năng 觀quán 。 亦diệc 十thập 二nhị 句cú 例lệ 破phá 。 非phi 淨tịnh 非phi 不bất 淨tịnh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 見kiến 。 亦diệc 十thập 二nhị 句cú 破phá 能năng 觀quán 。 亦diệc 十thập 二nhị 句cú 破phá 用dụng 。 性tánh 念niệm 處xứ 觀quán 之chi 破phá 。 身thân 念niệm 處xứ 九cửu 十thập 六lục 句cú 破phá 生sanh 見kiến 。 不bất 可khả 得đắc 成thành 無vô 生sanh 。 身thân 性tánh 念niệm 處xứ 。 次thứ 觀quán 受thọ 念niệm 處xứ 破phá 生sanh 見kiến 。 經Kinh 云vân 。 受thọ 受thọ 。 受thọ 不bất 受thọ 。 受thọ 亦diệc 受thọ 亦diệc 不bất 受thọ 。 受thọ 非phi 受thọ 非phi 不bất 受thọ 。 又hựu 云vân 。 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 云vân 何hà 受thọ 受thọ 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 云vân 何hà 受thọ 不bất 受thọ 。 行hành 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 云vân 何hà 受thọ 亦diệc 受thọ 亦diệc 不bất 受thọ 非phi 行hành 非phi 不bất 行hành 亦diệc 不bất 受thọ 。 云vân 何hà 受thọ 非phi 受thọ 非phi 不bất 受thọ 受thọ 受thọ 故cố 。 是thị 有hữu 見kiến 是thị 見kiến 依y 受thọ 起khởi 。 受thọ 不bất 受thọ 故cố 是thị 無vô 見kiến 。 是thị 見kiến 依y 受thọ 起khởi 受thọ 亦diệc 受thọ 亦diệc 不bất 受thọ 故cố 是thị 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 見kiến 。 是thị 見kiến 依y 受thọ 起khởi 受thọ 非phi 受thọ 非phi 不bất 受thọ 故cố 。 是thị 非phi 有hữu 非phi 無vô 見kiến 。 是thị 見kiến 依y 受thọ 起khởi 。 是thị 事sự 實thật 餘dư 妄vọng 語ngữ 過quá 去khứ 如như 去khứ 不bất 如như 去khứ 。 乃nãi 至chí 非phi 如như 去khứ 非phi 不bất 如như 去khứ 。 未vị 來lai 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 。 即tức 陰ấm 離ly 陰ấm 為vi 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 約ước 三tam 世thế 有hữu 六lục 十thập 。 即tức 陰ấm 離ly 陰ấm 合hợp 成thành 六lục 十thập 二nhị 。 有hữu 見kiến 中trung 三tam 假giả 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 破phá 生sanh 見kiến 無vô 見kiến 中trung 。 三tam 假giả 能năng 所sở 亦diệc 二nhị 十thập 四tứ 。 無vô 生sanh 見kiến 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 見kiến 中trung 三tam 假giả 。 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 亦diệc 生sanh 亦diệc 無vô 生sanh 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 見kiến 中trung 。 三tam 假giả 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 破phá 非phi 生sanh 非phi 無vô 生sanh 合hợp 成thành 九cửu 十thập 六lục 句cú 。 破phá 生sanh 見kiến 成thành 無vô 生sanh 受thọ 。 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 次thứ 觀quán 心tâm 性tánh 四tứ 念niệm 處xứ 。 觀quán 心tâm 常thường 無vô 常thường 乃nãi 至chí 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 是thị 見kiến 依y 識thức 起khởi 。 過quá 去khứ 如như 去khứ 乃nãi 至chí 非phi 如như 去khứ 。 非phi 不bất 如như 去khứ 。 未vị 來lai 有hữu 邊biên 無vô 邊biên 。 乃nãi 至chí 非phi 有hữu 邊biên 非phi 無vô 邊biên 。 即tức 離ly 為vi 十thập 四tứ 難nạn/nan 。 約ước 三tam 世thế 為vi 六lục 十thập 即tức 離ly 為vi 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 常thường 見kiến 中trung 三tam 假giả 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 無vô 常thường 見kiến 中trung 三tam 假giả 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 亦diệc 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 見kiến 中trung 三tam 假giả 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 見kiến 中trung 。 三tam 假giả 能năng 所sở 二nhị 十thập 四tứ 句cú 。 九cửu 十thập 六lục 句cú 。 破phá 生sanh 見kiến 成thành 無vô 生sanh 也dã 。 法pháp 性tánh 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 有hữu 我ngã 無vô 我ngã 。 亦diệc 有hữu 我ngã 亦diệc 無vô 我ngã 。 非phi 有hữu 我ngã 非phi 無vô 我ngã 。 是thị 見kiến 皆giai 依y 法pháp 起khởi 過quá 去khứ 四tứ 見kiến 。 未vị 來lai 四tứ 見kiến 。 即tức 難nạn/nan 為vi 上thượng 四tứ 難nạn/nan 。 約ước 三tam 世thế 五ngũ 陰ấm 為vi 六lục 十thập 二nhị 。 有hữu 見kiến 中trung 三tam 假giả 能năng 所sở 破phá 。 有hữu 二nhị 十thập 四tứ 句cú 破phá 。 後hậu 例lệ 爾nhĩ 。 九cửu 十thập 六lục 句cú 破phá 我ngã 見kiến 。 是thị 名danh 四tứ 念niệm 處xứ 。 乃nãi 至chí 八bát 正Chánh 道Đạo 。 是thị 破phá 屬thuộc 見kiến 中trung 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 故cố 經kinh 言ngôn 。 我ngã 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 諸chư 見kiến 纏triền 等đẳng 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 刀đao 。 割cát 斷đoạn 破phá 裂liệt 也dã 。 若nhược 共cộng 念niệm 處xứ 觀quán 九cửu 想tưởng 八bát 背bối/bội 等đẳng 。 一nhất 切thiết 禪thiền 亦diệc 名danh 得đắc 解giải 。 觀quán 非phi 實thật 觀quán 也dã 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 例lệ 前tiền 受thọ 心tâm 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 緣duyên 念niệm 處xứ 觀quán 見kiến 中trung 有hữu 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 教giáo 理lý 名danh 字tự 句cú 義nghĩa 。 通thông 達đạt 無vô 壅ủng 隨tùy 眾chúng 生sanh 根căn 性tánh 。 樂nhạo 欲dục 。 便tiện 宜nghi 對đối 治trị 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 為vi 說thuyết 法Pháp 。 是thị 為vi 破phá 屬thuộc 見kiến 。 煩phiền 惱não 中trung 修tu 三tam 種chủng 。 別biệt 相tướng 四Tứ 念Niệm 處Xứ 觀quán 。 問vấn 何hà 意ý 通thông 教giáo 明minh 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 是thị 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 例lệ 前tiền 受thọ 心tâm 法pháp 。 亦diệc 如như 是thị 。 苦khổ 果quả 非phi 苦khổ 。 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 應ưng 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 答đáp 此thử 作tác 四tứ 句cú 若nhược 通thông 論luận 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 異dị 通thông 四tứ 句cú 不bất 可khả 說thuyết 。 有hữu 因nhân 緣duyên 故cố 。 說thuyết 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 結kết 成thành 生sanh 滅diệt 苦khổ 樂lạc 。 是thị 三tam 藏tạng 意ý 。 若nhược 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 結kết 成thành 無vô 苦khổ 無vô 樂lạc 。 之chi 苦khổ 樂lạc 屬thuộc 通thông 教giáo 攝nhiếp 也dã 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 迦ca 栴chiên 延diên 五ngũ 義nghĩa 五ngũ 受thọ 陰ấm 通thông 達đạt 空không 無vô 所sở 起khởi 是thị 苦khổ 義nghĩa 。 結kết 受thọ 念niệm 處xứ 。 如như 大đại 品phẩm 不bất 淨tịnh 觀quán 。 即tức 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 以dĩ 是thị 不bất 淨tịnh 心tâm 觀quán 色sắc 。 自tự 念niệm 我ngã 身thân 未vị 脫thoát 是thị 法pháp 。 未vị 免miễn 三tam 界giới 生sanh 。 猶do 應ưng 受thọ 百bách 千thiên 生sanh 死tử 。 故cố 言ngôn 未vị 脫thoát 。 引dẫn 廣quảng 乘thừa 品phẩm 成thành 身thân 念niệm 處xứ 。 觀quán 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 結kết 成thành 心tâm 念niệm 處xứ 觀quán 。 於ư 我ngã 無vô 我ngã 而nhi 不bất 二nhị 。 是thị 無vô 我ngã 義nghĩa 。 結kết 成thành 法pháp 念niệm 處xứ 觀quán 。 若nhược 作tác 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 成thành 常thường 非phi 垢cấu 非phi 淨tịnh 。 結kết 成thành 淨tịnh 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 結kết 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 。 結kết 成thành 我ngã 即tức 成thành 別biệt 教giáo 義nghĩa 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 斷đoạn 惑hoặc 歷lịch 別biệt 來lai 證chứng 也dã 。 若nhược 作tác 非phi 垢cấu 非phi 淨tịnh 。 雙song 照chiếu 垢cấu 淨tịnh 。 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 雙song 照chiếu 苦khổ 樂lạc 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 雙song 照chiếu 常thường 無vô 常thường 。 非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 雙song 照chiếu 我ngã 無vô 我ngã 。 結kết 成thành 圓viên 教giáo 。 圓viên 心tâm 修tu 習tập 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 於ư 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 中trung 修tu 總tổng 相tương/tướng 三tam 種chủng 四tứ 念niệm 處xứ 。 如như 前tiền 三tam 藏tạng 中trung 分phân 別biệt 。 但đãn 有hữu 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 體thể 法pháp 即tức 空không 之chi 異dị 耳nhĩ 。 是thị 為vi 無vô 生sanh 總tổng 相tương/tướng 四tứ 念niệm 處xứ 。 但đãn 是thị 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 修tu 身thân 即tức 空không 陰ấm 入nhập 界giới 一nhất 切thiết 。 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 是thị 名danh 身thân 念niệm 處xứ 。 受thọ 心tâm 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 觀quán 此thử 位vị 是thị 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 。 修tu 四Tứ 正Chánh 勤Cần 。 如như 意ý 根Căn 力Lực 覺Giác 道Đạo 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 共cộng 緣duyên 念niệm 處xứ 。 亦diệc 如như 是thị 。 雖tuy 未vị 發phát 暖noãn 相tương/tướng 。 似tự 無vô 漏lậu 法pháp 水thủy 。 而nhi 總tổng 相tương/tướng 觀quán 五ngũ 陰ấm 。 智trí 慧tuệ 深thâm 利lợi 勝thắng 。 別biệt 相tướng 念niệm 處xứ 。 是thị 故cố 名danh 總tổng 相tương/tướng 念niệm 處xứ 。 屬thuộc 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 外ngoại 凡phàm 也dã 。 辟Bích 支Chi 迦ca 羅la 名danh 目mục 大đại 小tiểu 。 如như 前tiền 亦diệc 修tu 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 過quá 去khứ 無vô 明minh 只chỉ 是thị 不bất 淨tịnh 煩phiền 惱não 。 五ngũ 陰ấm 諸chư 行hành 只chỉ 是thị 善thiện 惡ác 五ngũ 陰ấm 。 從tùng 識thức 乃nãi 至chí 受thọ 是thị 果quả 報báo 。 記ký 五ngũ 陰ấm 愛ái 取thủ 煩phiền 惱não 五ngũ 陰ấm 。 有hữu 是thị 善thiện 惡ác 五ngũ 陰ấm 。 未vị 來lai 生sanh 死tử 。 是thị 果quả 報báo 無vô 記ký 五ngũ 陰ấm 。 若nhược 麁thô 若nhược 細tế 。 總tổng 而nhi 觀quán 之chi 。 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 是thị 名danh 性tánh 念niệm 處xứ 因nhân 緣Duyên 覺Giác 也dã 。 共cộng 緣duyên 念niệm 處xứ 例lệ 前tiền 亦diệc 有hữu 性tánh 。 共cộng 緣duyên 三tam 種chủng 觀quán 三tam 人nhân 大đại 小tiểu 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 。 觀quán 此thử 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 三tam 種chủng 念niệm 處xứ 。 修tu 性tánh 身thân 時thời 觀quán 此thử 身thân 色sắc 。 若nhược 無vô 生sanh 如như 幻huyễn 如như 化hóa 。 能năng 發phát 暖noãn 頂đảnh 等đẳng 法pháp 。 成thành 五ngũ 停đình 心tâm 。 別biệt 總tổng 四tứ 念niệm 處xứ 。 名danh 伏phục 忍nhẫn 四tứ 善thiện 根căn 。 名danh 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 發phát 真chân 斷đoạn 結kết 。 八bát 人nhân 地địa 名danh 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 名danh 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 果quả 。 斯Tư 陀Đà 含Hàm 名danh 遊du 戲hí 神thần 通thông 。 阿A 那Na 含Hàm 名danh 離ly 欲dục 清thanh 淨tịnh 。 阿A 羅La 漢Hán 名danh 已dĩ 辦biện 地địa 。 八bát 名danh 辟Bích 支Chi 佛Phật 地địa 。 九cửu 地địa 名danh 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 十Thập 地Địa 名danh 佛Phật 地địa 。 性tánh 念niệm 處xứ 觀quán 成thành 。 破phá 界giới 內nội 見kiến 思tư 通thông 惑hoặc 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 與dữ 羅La 漢Hán 齊tề 。 八bát 地địa 修tu 界giới 內nội 道đạo 種chủng 智trí 。 破phá 界giới 內nội 塵trần 沙sa 無vô 知tri 。 是thị 共cộng 念niệm 處xứ 。 九cửu 地địa 已dĩ 上thượng 學học 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 緣duyên 念niệm 處xứ 。 十Thập 地Địa 當đương 知tri 為vi 如như 佛Phật 。 佛Phật 是thị 通thông 教giáo 佛Phật 。 成thành 就tựu 四tứ 枯khô 。 莊trang 嚴nghiêm 雙song 樹thụ 。 故cố 云vân 四tứ 念niệm 處xứ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 斷đoạn 通thông 惑hoặc 正chánh 習tập 盡tận 見kiến 偏thiên 真chân 之chi 理lý 。 於ư 二nhị 諦đế 中trung 觀quán 照chiếu 純thuần 熟thục 。 是thị 名danh 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 者giả 。 轉chuyển 通thông 教giáo 無vô 生sanh 偏thiên 真chân 之chi 法Pháp 輪luân 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 同đồng 入nhập 偏thiên 真chân 法pháp 性tánh 。 非phi 中trung 道đạo 不bất 空không 法pháp 性tánh 故cố 。 法pháp 華hoa 云vân 。 我ngã 等đẳng 同đồng 入nhập 法Pháp 性tánh 。 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 。 二Nhị 乘Thừa 俱câu 得đắc 此thử 理lý 。 並tịnh 有hữu 坐tọa 道Đạo 場Tràng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 而nhi 羅La 漢Hán 不bất 斷đoạn 習tập 氣khí 。 只chỉ 是thị 四tứ 枯khô 莊trang 嚴nghiêm 。 支chi 佛Phật 小tiểu 深thâm 侵xâm 習tập 亦diệc 是thị 四tứ 枯khô 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 斷đoạn 習tập 。 以dĩ 誓thệ 願nguyện 力lực 。 熏huân 行hành 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 調điều 熟thục 眾chúng 生sanh 。 學học 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 道đạo 種chủng 智trí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 名danh 通thông 教giáo 佛Phật 。 只chỉ 是thị 四tứ 枯khô 莊trang 嚴nghiêm 雙song 樹thụ 但đãn 三tam 藏tạng 。 是thị 拙chuyết 度độ 觀quán 門môn 既ký 拙chuyết 解giải 空không 亦diệc 淺thiển 如như 迦ca 栴chiên 延diên 五ngũ 義nghĩa 是thị 通thông 教giáo 體thể 。 假giả 入nhập 空không 觀quán 門môn 既ký 深thâm 。 三tam 藏tạng 是thị 事sự 觀quán 為vi 疎sơ 。 通thông 教giáo 理lý 觀quán 為vi 密mật 。 三tam 藏tạng 附phụ 事sự 為vi 偽ngụy 。 通thông 教giáo 緣duyên 理lý 為vi 真chân 。 比tỉ 至chí 證chứng 得đắc 真chân 。

時thời 無vô 復phục 為vi 別biệt 異dị 也dã 。

四Tứ 念Niệm 處Xứ 卷quyển 第đệ 二nhị