觀Quán 心Tâm 論Luận 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất

隋tùy 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 灌quán 頂đảnh 撰soạn

然nhiên 論luận 有hữu 序tự 正chánh 流lưu 通thông 。 從tùng 初sơ 問vấn 佛Phật 經Kinh 無vô 量lượng 下hạ 去khứ 。 至chí 四tứ 月nguyệt 一nhất 歲tuế 有hữu 三tam 紙chỉ 半bán 。 論luận 文văn 並tịnh 是thị 序tự 分phần/phân 。 從tùng 問vấn 觀quán 自tự 生sanh 心tâm 云vân 何hà 四tứ 不bất 說thuyết 下hạ 去khứ 。 至chí 寂tịch 然nhiên 無vô 言ngôn 。 說thuyết 有hữu 三tam 十thập 六lục 行hành 偈kệ 。 是thị 正chánh 說thuyết 。 從tùng 今kim 約ước 觀quán 一nhất 念niệm 下hạ 去khứ 。 有hữu 十thập 行hành 三tam 字tự 。 是thị 流lưu 通thông 分phần/phân 。 就tựu 初sơ 序tự 分phân 為vi 二nhị 。 一nhất 問vấn 二nhị 答đáp 。 就tựu 問vấn 中trung 為vi 五ngũ 意ý 。 一nhất 問vấn 佛Phật 經Kinh 無vô 量lượng 。 二nhị 問vấn 論luận 亦diệc 甚thậm 多đa 。 三tam 問vấn 弘hoằng 法pháp 之chi 人nhân 詵sân 詵sân 蓋cái 世thế 。 四tứ 問vấn 聽thính 法Pháp 之chi 眾chúng 。 無vô 處xứ 不bất 有hữu 。 五ngũ 則tắc 結kết 問vấn 云vân 。 是thị 則tắc 法Pháp 雨vũ 普phổ 潤nhuận 。 利lợi 益ích 無vô 量lượng 。 何hà 所sở 見kiến 聞văn 。 更cánh 何hà 利lợi 益ích 而nhi 欲dục 造tạo 論luận 者giả 耶da 。 此thử 之chi 五ngũ 意ý 在tại 於ư 論luận 初sơ 讀đọc 則tắc 可khả 見kiến 。 今kim 不bất 更cánh 釋thích 。 就tựu 第đệ 二nhị 答đáp 中trung 為vi 二nhị 。 一nhất 長trường/trưởng 行hành 略lược 答đáp 。 二nhị 偈kệ 中trung 廣quảng 答đáp 。 就tựu 長trường/trưởng 行hành 略lược 答đáp 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 然nhiên 可khả 其kỳ 二nhị 問vấn 云vân 。 佛Phật 經Kinh 無vô 量lượng 論luận 亦diệc 甚thậm 多đa 。 此thử 實thật 如như 所sở 問vấn 。 故cố 論luận 云vân 。 是thị 事sự 共cộng 知tri 也dã 。 二nhị 者giả 正chánh 彈đàn 其kỳ 三tam 問vấn 為vi 非phi 。 何hà 者giả 一nhất 正chánh 為vi 弘hoằng 法pháp 者giả 多đa 加gia 水thủy 乳nhũ 故cố 為vi 失thất 。 二nhị 由do 弘hoằng 者giả 有hữu 過quá 故cố 。 所sở 以dĩ 聽thính 者giả 失thất 真chân 道đạo 味vị 。 故cố 復phục 為vi 失thất 。 三Tam 明Minh 由do 說thuyết 者giả 聽thính 者giả 有hữu 失thất 故cố 。 所sở 以dĩ 四tứ 眾chúng 轉chuyển 就tựu 澆kiêu 醨# 佛Phật 法Pháp 頹đồi 毀hủy 。 為vi 此thử 三tam 失thất 悲bi 傷thương 而nhi 欲dục 造tạo 論luận 。 意ý 在tại 於ư 此thử 也dã 。 何hà 者giả 。 經Kinh 云vân 。 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 而nhi 今kim 宣tuyên 說thuyết 者giả 。 欲dục 使sử 物vật 藉tạ 宣tuyên 通thông 會hội 理lý 而nhi 反phản 本bổn 。 但đãn 佛Phật 經Kinh 義nghĩa 隱ẩn 文văn 玄huyền 。 所sở 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 作tác 論luận 申thân 之chi 。 令linh 稟bẩm 教giáo 之chi 徒đồ 得đắc 月nguyệt 忘vong 指chỉ 。 研nghiên 心tâm 諦đế 理lý 。 故cố 於ư 不bất 可khả 說thuyết 之chi 中trung 。 備bị 宣tuyên 諸chư 法pháp 而nhi 令linh 諸chư 律luật 法pháp 禪thiền 等đẳng 之chi 三tam 師sư 乖quai 違vi 聖thánh 旨chỉ 。 非phi 但đãn 不bất 能năng 光quang 顯hiển 三Tam 寶Bảo 。 乃nãi 更cánh 污ô 辱nhục 佛Phật 法Pháp 。 故cố 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 經kinh 明minh 三tam 師sư 破phá 佛Phật 法Pháp 也dã 。 問vấn 三tam 師sư 有hữu 過quá 耶da 。 答đáp 略lược 各các 有hữu 十thập 過quá 。 法Pháp 師sư 十thập 者giả 。 一nhất 但đãn 外ngoại 求cầu 文văn 解giải 而nhi 不bất 內nội 觀quán 修tu 心tâm 。 釋thích 論luận 云vân 。 有hữu 聞văn 文văn 而nhi 無vô 慧tuệ 。 所sở 說thuyết 不bất 應ưng 受thọ 。 二nhị 不bất 融dung 經kinh 息tức 諍tranh 趣thú 道đạo 。 但đãn 執chấp 己kỷ 非phi 他tha 。 我ngã 慢mạn 自tự 高cao 。 不bất 識thức 見kiến 心tâm 苦khổ 集tập 。 三tam 不bất 遵tuân 遺di 囑chúc 不bất 依y 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 。 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 四tứ 經Kinh 云vân 。 非phi 禪thiền 不bất 慧tuệ 偏thiên 慧tuệ 不bất 禪thiền 一nhất 翅sí 一nhất 輪luân 豈khởi 能năng 遠viễn 運vận 。 五ngũ 法pháp 本bổn 無vô 說thuyết 說thuyết 破phá 貪tham 求cầu 。 但đãn 名danh 利lợi 弘hoằng 宣tuyên 寧ninh 會hội 聖thánh 旨chỉ 。 六lục 貴quý 耳nhĩ 入nhập 而nhi 口khẩu 出xuất 何hà 利lợi 於ư 己kỷ 。 經Kinh 云vân 。 如như 人nhân 數số 他tha 寶bảo 自tự 無vô 一nhất 錢tiền 分phần/phân 。 七thất 無vô 行hành 而nhi 宣tuyên 何hà 利lợi 於ư 他tha 。 八bát 多đa 加gia 水thủy 乳nhũ 無vô 道đạo 之chi 教giáo 。 教giáo 誤ngộ 能năng 生sanh 。 九cửu 四tứ 眾chúng 失thất 真chân 法pháp 利lợi 。 轉chuyển 就tựu 澆kiêu 醨# 。 十thập 非phi 止chỉ 不bất 能năng 光quang 顯hiển 亦diệc 乃nãi 破phá 佛Phật 法Pháp 也dã 。 禪thiền 師sư 十thập 者giả 。 一nhất 經Kinh 云vân 。 假giả 名danh 阿a 練luyện 若nhã 。 納nạp 衣y 在tại 空không 閑nhàn 。 自tự 謂vị 人nhân 間gian 寶bảo 道đạo 說thuyết 我ngã 等đẳng 過quá 。 二nhị 者giả 恃thị 行hành 凌lăng 他tha 不bất 識thức 戒giới 取thủ 苦khổ 集tập 煩phiền 惱não 。 三tam 無vô 慧tuệ 修tu 定định 盲manh 禪thiền 無vô 目mục 。 寧ninh 出xuất 生sanh 死tử 。 四tứ 不bất 遵tuân 遺di 囑chúc 不bất 依y 念niệm 處xứ 。 修tu 道Đạo 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 非phi 佛Phật 弟đệ 子tử 。 五ngũ 無vô 慧tuệ 之chi 禪thiền 多đa 發phát 鬼quỷ 定định 。 生sanh 破phá 佛Phật 法Pháp 死tử 墮đọa 鬼quỷ 道đạo 。 六lục 名danh 利lợi 坐tọa 禪thiền 如như 扇thiên/phiến 提đề 羅la 。 死tử 墮đọa 地địa 獄ngục 。 七thất 設thiết 證chứng 得đắc 禪thiền 即tức 墮đọa 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 八bát 加gia 水thủy 乳nhũ 禪thiền 教giáo 授thọ 學học 徒đồ 紹thiệu 三tam 塗đồ 種chủng 也dã 。 九cửu 四tứ 眾chúng 不bất 沾triêm 真chân 法pháp 之chi 門môn 。 轉chuyển 就tựu 澆kiêu 醨# 。 十thập 非phi 止chỉ 不bất 能năng 光quang 顯hiển 三Tam 寶Bảo 。 亦diệc 乃nãi 破phá 佛Phật 法Pháp 也dã 。 律luật 師sư 十thập 者giả 。 一nhất 但đãn 執chấp 外ngoại 律luật 不bất 識thức 內nội 戒giới 。 故cố 被bị 淨tịnh 名danh 所sở 呵ha 。 二nhị 執chấp 律luật 名danh 相tướng 諍tranh 計kế 是thị 非phi 。 不bất 識thức 見kiến 心tâm 苦khổ 集tập 。 三tam 然nhiên 戒giới 定định 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 方phương 能năng 進tiến 道đạo 。 但đãn 律luật 不bất 慧tuệ 不bất 禪thiền 何hà 能năng 進tiến 道đạo 。 四tứ 弘hoằng 在tại 名danh 譽dự 志chí 不bất 存tồn 道Đạo 果Quả 在tại 三tam 途đồ 。 五ngũ 不bất 遵tuân 遺di 囑chúc 不bất 依y 念niệm 處xứ 。 修tu 道Đạo 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 六lục 執chấp 律luật 方phương 便tiện 小tiểu 教giáo 以dĩ 為vi 正chánh 理lý 。 而nhi 障chướng 大Đại 道Đạo 。 七thất 師sư 師sư 執chấp 律luật 不bất 同đồng 弘hoằng 則tắc 多đa 加gia 水thủy 乳nhũ 。 八bát 不bất 依y 聖thánh 教giáo 傳truyền 授thọ 則tắc 誤ngộ 累lũy/lụy/luy 後hậu 生sanh 。 九cửu 四tứ 眾chúng 不bất 沾triêm 真chân 法pháp 。 轉chuyển 就tựu 澆kiêu 醨# 。 十thập 非phi 止chỉ 不bất 能năng 光quang 顯hiển 三Tam 寶Bảo 。 亦diệc 乃nãi 破phá 佛Phật 法Pháp 也dã 。 然nhiên 晚vãn 生sanh 莫mạc 不bất 軌quỹ 崇sùng 三tam 師sư 。 以dĩ 為vi 良lương 導đạo 師sư 。 既ký 邪tà 而nhi 無vô 道đạo 弟đệ 子tử 何hà 能năng 自tự 正chánh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 師sư 破phá 佛Phật 法Pháp 也dã 。 偈kệ 云vân 。 大đại 師sư 將tương 涅Niết 槃Bàn 慈từ 父phụ 有hữu 遺di 囑chúc 。 四tứ 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 當đương 依y 木mộc 叉xoa 往vãng 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 釋Thích 迦Ca 慈từ 父phụ 令linh 四tứ 眾chúng 依y 四tứ 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 。 依y 木mộc 叉xoa 戒giới 而nhi 住trụ 。 故cố 釋thích 論luận 明minh 如Như 來Lai 。 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 佛Phật 云vân 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 依y 何hà 道Đạo 行hạnh 。 依y 何hà 而nhi 住trụ 。 佛Phật 答đáp 云vân 。 令linh 依y 四tứ 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 依y 木mộc 叉xoa 戒giới 而nhi 住trụ 。 問vấn 諸chư 佛Phật 入nhập 道Đạo 法Pháp 門môn 無vô 量lượng 云vân 何hà 唯duy 令linh 依y 念niệm 處xứ 木mộc 叉xoa 二nhị 法pháp 而nhi 住trụ 耶da 。 答đáp 二nhị 法pháp 雖tuy 略lược 而nhi 理lý 含hàm 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 皆giai 盡tận 。 故cố 偏thiên 勸khuyến 也dã 。 今kim 略lược 辨biện 二nhị 行hành 多đa 含hàm 之chi 相tướng 者giả 何hà 耶da 。 四tứ 念niệm 處xứ 是thị 慧tuệ 性tánh 為vi 目mục 。 木mộc 叉xoa 戒giới 為vi 足túc 。 經Kinh 云vân 。 目mục 足túc 具cụ 故cố 能năng 到đáo 清thanh 涼lương 池trì 。 又hựu 念niệm 處xứ 慧tuệ 是thị 解giải 木mộc 叉xoa 之chi 戒giới 為vi 行hành 。 又hựu 念niệm 處xứ 是thị 。 智trí 慧tuệ 莊trang 嚴nghiêm 。 木mộc 叉xoa 之chi 戒giới 是thị 。 福phước 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。 又hựu 念niệm 處xứ 是thị 般Bát 若Nhã 度độ 。 行hành 是thị 五ngũ 度độ 。 又hựu 念niệm 處xứ 是thị 觀quán 照chiếu 軌quỹ 。 行hành 是thị 資tư 成thành 軌quỹ 。 由do 是thị 二nhị 軌quỹ 能năng 顯hiển 真chân 性tánh 之chi 軌quỹ 。 又hựu 慧tuệ 是thị 圓viên 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 行hành 是thị 方phương 便tiện 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 由do 是thị 二nhị 涅Niết 槃Bàn 能năng 顯hiển 性tánh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 慧tuệ 是thị 了liễu 因nhân 。 行hành 是thị 緣duyên 因nhân 。 由do 是thị 二nhị 因nhân 能năng 顯hiển 正chánh 因nhân 。 又hựu 慧tuệ 是thị 般Bát 若Nhã 德đức 。 行hành 是thị 解giải 脫thoát 德đức 。 由do 是thị 二nhị 德đức 能năng 顯hiển 法Pháp 身thân 成thành 三tam 德đức 也dã 。 又hựu 念niệm 處xứ 是thị 觀quán 照chiếu 般Bát 若Nhã 。 行hành 是thị 方phương 便tiện 般Bát 若Nhã 。 由do 是thị 二nhị 般Bát 若Nhã 能năng 顯hiển 實thật 相tướng 般Bát 若Nhã 。 又hựu 念niệm 處xứ 是thị 圓viên 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 行hành 是thị 方phương 便tiện 解giải 脫thoát 。 由do 是thị 二nhị 解giải 脫thoát 能năng 顯hiển 性tánh 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 是thị 則tắc 念niệm 處xứ 之chi 慧tuệ 木mộc 叉xoa 之chi 戒giới 。 略lược 具cụ 十thập 義nghĩa 故cố 偏thiên 勸khuyến 耳nhĩ 。 但đãn 凡phàm 夫phu 謂vị 身thân 為vi 淨tịnh 言ngôn 受thọ 是thị 樂nhạo/nhạc/lạc 。 執chấp 心tâm 是thị 常thường 計kế 法pháp 為vi 我ngã 。 由do 斯tư 四tứ 倒đảo 而nhi 起khởi 貪tham 愛ái 。 貪tham 愛ái 無vô 明minh 而nhi 有hữu 諸chư 行hành 。 乃nãi 至chí 老lão 死tử 。 苦khổ 集tập 浩hạo 然nhiên 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 煩phiền 惱não 火hỏa 燒thiêu 於ư 。 五ngũ 陰ấm 舍xá 宅trạch 。 故cố 法pháp 華hoa 云vân 。 四tứ 面diện 俱câu 時thời 。 欻hốt 然nhiên 火hỏa 起khởi 。 即tức 譬thí 四tứ 倒đảo 也dã 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 觀quán 人nhân 即tức 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 破phá 於ư 淨tịnh 倒đảo 。 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 破phá 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 倒đảo 。 觀quán 心tâm 無vô 常thường 。 破phá 於ư 常thường 倒đảo 。 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 破phá 於ư 我ngã 倒đảo 是thị 則tắc 由do 前tiền 迷mê 心tâm 顛điên 倒đảo 。 謂vị 身thân 是thị 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 故cố 。 起khởi 貪tham 愛ái 諸chư 煩phiền 惱não 。 今kim 既ký 觀quán 知tri 身thân 是thị 不bất 淨tịnh 乃nãi 至chí 苦khổ 無vô 我ngã 。 則tắc 不bất 起khởi 貪tham 愛ái 。 無vô 明minh 行hành 識thức 乃nãi 至chí 老lão 死tử 滅diệt 。 是thị 則tắc 生sanh 死tử 河hà 傾khuynh 涅Niết 槃Bàn 河hà 滿mãn 。 即tức 是thị 競cạnh 共cộng 推thôi 排bài 爭tranh 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 到đáo 無vô 畏úy 處xứ 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 。 勸khuyến 為vi 小tiểu 行hành 之chi 人nhân 。 令linh 依y 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 耳nhĩ 。 次thứ 明minh 大Đại 乘Thừa 念niệm 處xứ 者giả 。 經Kinh 云vân 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 然nhiên 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 道đạo 寂tịch 寥liêu 無vô 相tướng 。 非phi 淨tịnh 非phi 穢uế 。 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 等đẳng 也dã 。 而nhi 今kim 既ký 言ngôn 。 生sanh 死tử 之chi 身thân 。 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 身thân 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 法Pháp 界Giới 。 實thật 相tướng 之chi 體thể 。 故cố 經Kinh 云vân 不bất 壞hoại 於ư 身thân 。 而nhi 隨tùy 一nhất 相tướng 。 又hựu 云vân 。 觀quán 身thân 實thật 相tướng 觀quán 佛Phật 亦diệc 然nhiên 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 斯tư 則tắc 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 在tại 雙song 樹thụ 之chi 聞văn 。 恬điềm 惔đàm 寂tịch 於ư 二nhị 死tử 苦khổ 矣hĩ 。 但đãn 眾chúng 生sanh 抱bão 慧tuệ 而nhi 常thường 夜dạ 遊du 。 寧ninh 識thức 身thân 中trung 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 醉túy 無vô 明minh 酒tửu 豈khởi 覺giác 衣y 中trung 之chi 寶bảo 。 故cố 勸khuyến 令linh 依y 修tu 大Đại 乘Thừa 念niệm 處xứ 。 觀quán 身thân 非phi 淨tịnh 非phi 穢uế 。 觀quán 受thọ 非phi 苦khổ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 觀quán 心tâm 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 觀quán 法pháp 非phi 我ngã 非phi 無vô 我ngã 。 是thị 則tắc 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 歸quy 於ư 大đại 寂tịch 涅Niết 槃Bàn 。 住trụ 於ư 如Như 來Lai 。 三tam 德đức 涅Niết 槃Bàn 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 經Kinh 云vân 。 安an 置trí 諸chư 子tử 祕bí 密mật 藏tạng 中trung 。 我ngã 亦diệc 不bất 久cửu 。 安an 住trụ 是thị 中trung 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 。 令linh 依y 四tứ 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 耳nhĩ 。 勸khuyến 依y 木mộc 叉xoa 戒giới 者giả 。 持trì 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 則tắc 有hữu 十thập 利lợi 功công 德đức 。 何hà 者giả 。 一nhất 者giả 云vân 攝nhiếp 僧Tăng 。 僧Tăng 者giả 。 此thử 云vân 眾chúng 。 眾chúng 以dĩ 和hòa 為vi 義nghĩa 。 然nhiên 雖tuy 殊thù 方phương 異dị 國quốc 。 若nhược 同đồng 在tại 佛Phật 法Pháp 出xuất 家gia 具cụ 戒giới 。 財tài 法pháp 悉tất 共cộng 攝nhiếp 令linh 不bất 乖quai 。 則tắc 事sự 和hòa 也dã 。 無vô 作tác 戒giới 資tư 發phát 定định 慧tuệ 。 契khế 於ư 無vô 漏lậu 同đồng 歸quy 一nhất 極cực 。 即tức 理lý 和hòa 也dã 二nhị 者giả 極cực 好hảo 攝nhiếp 同đồng 稟bẩm 淨tịnh 戒giới 。 各các 護hộ 三tam 業nghiệp 則tắc 無vô 相tướng 惱não 觸xúc 。 即tức 極cực 好hảo 攝nhiếp 也dã 。 三tam 者giả 僧Tăng 安an 樂lạc 住trụ 。 以dĩ 戒giới 各các 護hộ 身thân 口khẩu 。 無vô 相tương 惱não 亂loạn 。 故cố 僧Tăng 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 也dã 。 四tứ 者giả 折chiết 伏phục 高cao 心tâm 。 以dĩ 戒giới 淨tịnh 故cố 。 能năng 得đắc 禪thiền 定định 。 觀quán 解giải 心tâm 生sanh 能năng 伏phục 煩phiền 惱não 高cao 心tâm 也dã 。 五ngũ 者giả 有hữu 慚tàm 愧quý 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 。 由do 有hữu 淨tịnh 戒giới 能năng 發phát 定định 慧tuệ 內nội 懷hoài 慚tàm 愧quý 。 是thị 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 也dã 。 六lục 者giả 未vị 信tín 得đắc 淨tịnh 信tín 即tức 是thị 內nội 凡phàm 得đắc 假giả 名danh 定định 慧tuệ 遣khiển 外ngoại 凡phàm 不bất 信tín 也dã 。 七thất 者giả 已dĩ 信tín 增tăng 長trưởng 信tín 進tiến 修tu 實thật 法pháp 空không 。 得đắc 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 等đẳng 三tam 法pháp 。 信tín 解giải 轉chuyển 深thâm 也dã 。 八bát 者giả 遮già 今kim 世thế 惱não 漏lậu 此thử 則tắc 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 折chiết 伏phục 道đạo 滿mãn 也dã 。 九cửu 者giả 斷đoạn 後hậu 世thế 惡ác 。 從tùng 苦khổ 忍nhẫn 初sơ 心tâm 訖ngật 羅La 漢Hán 金kim 剛cang 心tâm 。 以dĩ 還hoàn 真chân 斷đoạn 惑hoặc 故cố 也dã 。 十thập 者giả 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 。 梵Phạm 之chi 言ngôn 淨tịnh 亦diệc 云vân 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 羅La 漢Hán 極cực 果quả 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 也dã 。 斯tư 是thị 持trì 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 得đắc 此thử 十thập 利lợi 故cố 。 勸khuyến 依y 木mộc 叉xoa 住trụ 也dã 。 次thứ 明minh 持trì 大Đại 乘Thừa 戒giới 者giả 。 即tức 是thị 智trí 所sở 讚tán 戒giới 。 自tự 在tại 戒giới 。 具cụ 足túc 戒giới 諸chư 波ba 羅la 密mật 戒giới 也dã 。 持trì 此thử 者giả 亦diệc 有hữu 十thập 利lợi 。 名danh 同đồng 前tiền 而nhi 義nghĩa 大đại 別biệt 。 何hà 者giả 。 一nhất 攝nhiếp 僧Tăng 即tức 是thị 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 之chi 僧Tăng 。 三tam 智trí 與dữ 三tam 諦đế 理lý 和hòa 融dung 。 即tức 是thị 僧Tăng 義nghĩa 。 智trí 照chiếu 於ư 境cảnh 無vô 境cảnh 不bất 明minh 。 即tức 智trí 攝nhiếp 於ư 境cảnh 境cảnh 發phát 於ư 智trí 。 無vô 智trí 不bất 發phát 。 即tức 境cảnh 攝nhiếp 於ư 智trí 。 境cảnh 智trí 相tương/tướng 攝nhiếp 和hòa 融dung 。 故cố 名danh 攝nhiếp 僧Tăng 也dã 。 二nhị 極cực 好hảo 攝nhiếp 者giả 。 智trí 照chiếu 於ư 境cảnh 攝nhiếp 境cảnh 無vô 不bất 中trung 。 境cảnh 發phát 於ư 智trí 攝nhiếp 智trí 無vô 不bất 圓viên 。 故cố 名danh 極cực 好hảo 攝nhiếp 也dã 。 三tam 僧Tăng 安an 樂lạc 住trụ 者giả 。 三tam 觀quán 之chi 智trí 栖tê 三tam 諦đế 之chi 境cảnh 。 境cảnh 智trí 相tương 稱xứng 和hòa 融dung 。 故cố 名danh 安an 樂lạc 住trụ 也dã 。 四tứ 折chiết 伏phục 高cao 心tâm 人nhân 者giả 。 得đắc 大Đại 乘Thừa 戒giới 。 能năng 折chiết 伏phục 三tam 諦đế 下hạ 惑hoặc 之chi 高cao 心tâm 也dã 。 五ngũ 者giả 有hữu 慚tàm 愧quý 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 者giả 慚tàm 天thiên 即tức 是thị 慚tàm 。 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 。 愧quý 人nhân 即tức 是thị 愧quý 方phương 便tiện 道đạo 中trung 之chi 人nhân 。 故cố 名danh 慚tàm 愧quý 得đắc 安an 樂lạc 住trụ 也dã 。 六lục 者giả 未vị 信tín 得đắc 淨tịnh 信tín 者giả 。 未vị 信tín 諦đế 理lý 者giả 。 令linh 皆giai 得đắc 明minh 信tín 也dã 。 七thất 者giả 已dĩ 信tín 增tăng 長trưởng 信tín 者giả 。 增tăng 進tiến 中trung 道đạo 信tín 也dã 。 八bát 遮già 今kim 世thế 漏lậu 者giả 。 即tức 大Đại 乘Thừa 伏phục 道đạo 滿mãn 也dã 。 九cửu 斷đoạn 後hậu 世thế 惡ác 者giả 。 即tức 斷đoạn 五ngũ 住trụ 惑hoặc 訖ngật 金kim 剛cang 心tâm 。 十thập 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 者giả 。 即tức 是thị 妙diệu 覺giác 大đại 涅Niết 槃Bàn 始thỉ 名danh 極cực 淨tịnh 。 即tức 梵Phạm 行hạnh 久cửu 住trụ 也dã 。 是thị 則tắc 持trì 淨tịnh 戒giới 者giả 。 得đắc 大Đại 乘Thừa 十thập 利lợi 之chi 益ích 故cố 。 勸khuyến 令linh 依y 木mộc 叉xoa 住trụ 。 偈kệ 云vân 。 我ngã 等đẳng 非phi 佛Phật 子tử 不bất 念niệm 此thử 遺di 囑chúc 。 乘thừa 緩hoãn 內nội 無vô 道đạo 戒giới 緩hoãn 墮đọa 三tam 途đồ 。 此thử 偈kệ 去khứ 有hữu 四tứ 行hành 半bán 。 正chánh 明minh 上thượng 法pháp 律luật 等đẳng 三tam 師sư 及cập 四tứ 眾chúng 。 不bất 順thuận 佛Phật 教giáo 。 不bất 依y 念niệm 處xứ 。 修tu 道Đạo 不bất 依y 木mộc 叉xoa 。 戒giới 住trụ 之chi 過quá 倒đảo 令linh 佛Phật 法Pháp 滅diệt 壞hoại 三Tam 寶Bảo 頹đồi 毀hủy 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 於ư 戒giới 緩hoãn 者giả 不bất 名danh 為vi 緩hoãn 。 於ư 乘thừa 緩hoãn 者giả 乃nãi 名danh 為vi 緩hoãn 。 然nhiên 大Đại 乘Thừa 戒giới 即tức 是thị 乘thừa 戒giới 急cấp 即tức 是thị 乘thừa 急cấp 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 戒giới 能năng 動động 能năng 出xuất 故cố 。 中trung 道đạo 大Đại 乘Thừa 此thử 乘thừa 即tức 是thị 戒giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 乘thừa 即tức 能năng 防phòng 非phi 止chỉ 惡ác 故cố 。 乘thừa 急cấp 即tức 戒giới 急cấp 也dã 。 今kim 但đãn 取thủ 三Tam 歸Quy 五Ngũ 戒Giới 。 十thập 戒giới 等đẳng 戒giới 。 不bất 動động 不bất 出xuất 為vi 戒giới 取thủ 。 能năng 動động 能năng 出xuất 念niệm 處xứ 之chi 觀quán 為vi 乘thừa 。 共cộng 為vi 四tứ 句cú 。 然nhiên 戒giới 急cấp 得đắc 天thiên 人nhân 身thân 。 戒giới 緩hoãn 得đắc 四tứ 趣thú 身thân 。 乘thừa 急cấp 能năng 得đắc 道Đạo 。 乘thừa 緩hoãn 不bất 得đắc 道Đạo 。 初sơ 一nhất 句cú 者giả 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 。 乘thừa 急cấp 故cố 得đắc 道Đạo 。 戒giới 緩hoãn 故cố 墮đọa 三tam 塗đồ 。 今kim 經kinh 中trung 明minh 四tứ 趣thú 身thân 受thọ 道đạo 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 二nhị 戒giới 急cấp 乘thừa 緩hoãn 。 戒giới 急cấp 得đắc 人nhân 天thiên 身thân 。 乘thừa 緩hoãn 不bất 得đắc 道Đạo 。 今kim 有hữu 人nhân 天thiên 身thân 不bất 得đắc 道Đạo 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 三tam 乘thừa 急cấp 戒giới 急cấp 。 今kim 明minh 有hữu 人nhân 天thiên 身thân 得đắc 道Đạo 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 四tứ 乘thừa 緩hoãn 戒giới 緩hoãn 今kim 明minh 三tam 塗đồ 身thân 而nhi 不bất 得đắc 道Đạo 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 今kim 明minh 上thượng 三tam 師sư 及cập 四tứ 眾chúng 不bất 依y 四tứ 念niệm 處xứ 。 修tu 道Đạo 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 即tức 是thị 非phi 佛Phật 子tử 不bất 念niệm 慈từ 父phụ 囑chúc 。 即tức 是thị 第đệ 四tứ 句cú 乘thừa 戒giới 俱câu 緩hoãn 。 內nội 則tắc 自tự 縈oanh 毒độc 苦khổ 。 外ngoại 則tắc 破phá 毀hủy 三Tam 寶Bảo 。 令linh 他tha 無vô 信tín 。 故cố 論luận 偈kệ 云vân 。 我ngã 等đẳng 非phi 佛Phật 子tử 不bất 念niệm 此thử 遺di 囑chúc 。 乘thừa 緩hoãn 內nội 無vô 道đạo 。 戒giới 緩hoãn 墮đọa 三tam 途đồ 由do 不bất 問vấn 觀quán 心tâm 令linh 他tha 信tín 漸tiệm 薄bạc 等đẳng 。 問vấn 此thử 去khứ 論luận 何hà 故cố 並tịnh 云vân 不bất 知tri 。 問vấn 觀quán 心tâm 眾chúng 行hành 皆giai 不bất 成thành 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 眾chúng 行hành 皆giai 成thành 耶da 。 答đáp 波Ba 若Nhã 經Kinh 云vân 。 波Ba 若Nhã 能năng 導đạo 五ngũ 波ba 羅la 密mật 。 乃nãi 至chí 萬vạn 行hạnh 能năng 至chí 佛Phật 果Quả 。 若nhược 無vô 波Ba 若Nhã 導đạo 者giả 。 萬vạn 行hạnh 皆giai 邪tà 倒đảo 今kim 明minh 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 修tu 波Ba 若Nhã 。 即tức 是thị 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 圓viên 三tam 觀quán 也dã 。 以dĩ 此thử 觀quán 導đạo 眾chúng 行hành 皆giai 正chánh 。 不bất 導đạo 則tắc 邪tà 故cố 。 論luận 從tùng 始thỉ 至chí 終chung 。 皆giai 云vân 問vấn 觀quán 心tâm 也dã 。 問vấn 四tứ 念niệm 處xứ 身thân 是thị 色sắc 法pháp 云vân 何hà 亦diệc 是thị 心tâm 邪tà 。 答đáp 經Kinh 云vân 。 三tam 界giới 無vô 別biệt 法pháp 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác 。 又hựu 云vân 。 心tâm 為vi 工công 畫họa 師sư 能năng 畫họa 種chủng 種chủng 五ngũ 陰ấm 。 故cố 皆giai 是thị 心tâm 為vi 其kỳ 本bổn 也dã 。 偈kệ 云vân 。 烏ô 鵶nha 不bất 施thí 食thực 。 豈khởi 報báo 白bạch 鵶nha 恩ân 。 非phi 但đãn 田điền 不bất 良lương 無vô 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 不bất 修tu 念niệm 處xứ 之chi 觀quán 。 即tức 是thị 無vô 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 即tức 非phi 良lương 田điền 也dã 。 何hà 者giả 夫phu 觀quán 大Đại 乘Thừa 念niệm 處xứ 者giả 。 觀quán 生sanh 死tử 五ngũ 陰ấm 之chi 身thân 。 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 即tức 大đại 寂tịch 涅Niết 槃Bàn 。 經Kinh 云vân 。 色sắc 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 識thức 亦diệc 。 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 修tu 此thử 念niệm 處xứ 觀quán 。 即tức 是thị 觀quán 一nhất 切thiết 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 常thường 樂lạc 。 我ngã 淨tịnh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 具cụ 足túc 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 如như 常thường 不bất 輕khinh 圓viên 信tín 成thành 就tựu 經Kinh 云vân 。 施thí 城thành 中trung 最tối 下hạ 乞khất 人nhân 。 與dữ 難Nan 勝Thắng 如Như 來Lai 等đẳng 。 是thị 則tắc 豈khởi 分phân 別biệt 是thị 田điền 非phi 田điền 可khả 施thí 不bất 可khả 施thí 耶da 。 故cố 念niệm 處xứ 之chi 觀quán 即tức 是thị 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 若nhược 不bất 修tu 則tắc 見kiến 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 有hữu 異dị 。 凡phàm 聖thánh 有hữu 殊thù 。 聖thánh 是thị 敬kính 田điền 則tắc 崇sùng 仰ngưỡng 而nhi 施thí 。 凡phàm 是thị 悲bi 田điền 則tắc 賤tiện 而nhi 不bất 捨xả 。 故cố 無vô 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 今kim 取thủ 王vương 為vi 譬thí 者giả 。 喻dụ 無vô 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 也dã 。 何hà 者giả 。 昔tích 有hữu 國quốc 王vương 。 遊du 戲hí 頓đốn 乏phạp 近cận 臥ngọa 草thảo 中trung 。 蛇xà 欲dục 螫thích 之chi 。

時thời 有hữu 白bạch 鴉# 啄trác 王vương 令linh 寤ngụ 。 王vương 既ký 覺giác 已dĩ 還hoàn 宮cung 。 仍nhưng 勅sắc 諸chư 臣thần 令linh 覓mịch 白bạch 鴉# 。 欲dục 報báo 其kỳ 恩ân 。 諸chư 臣thần 答đáp 之chi 。 若nhược 專chuyên 覓mịch 白bạch 鴉# 無vô 由do 可khả 得đắc 。 王vương 但đãn 普phổ 施thí 烏ô 鴉# 。 即tức 是thị 報báo 白bạch 鴉# 恩ân 也dã 。 借tá 白bạch 鴉# 以dĩ 喻dụ 聖thánh 人nhân 。 烏ô 鴉# 以dĩ 譬thí 凡phàm 人nhân 。 王vương 喻dụ 眾chúng 生sanh 。 不bất 修tu 念niệm 處xứ 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 之chi 人nhân 也dã 。 故cố 簡giản 悲bi 敬kính 兩lưỡng 田điền 。 然nhiên 凡phàm 夫phu 內nội 無vô 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 圓viên 觀quán 之chi 道đạo 居cư 懷hoài 外ngoại 。 則tắc 不bất 能năng 為vi 佛Phật 。 宣tuyên 化hóa 大Đại 乘Thừa 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 豈khởi 報báo 佛Phật 恩ân 。 又hựu 破phá 如Như 來Lai 禁cấm 戒giới 。 則tắc 無vô 良lương 田điền 故cố 。 事sự 如như 偈kệ 說thuyết 也dã 。 偈kệ 云vân 。 法Pháp 雨vũ 若nhược 不bất 降giáng/hàng 。 法pháp 種chủng 必tất 燋tiều 枯khô 。 此thử 半bán 行hành 明minh 四tứ 眾chúng 無vô 戒giới 慧tuệ 之chi 機cơ 。 聖thánh 則tắc 不bất 應ưng 。 何hà 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 純thuần 陀đà 自tự 云vân 。 我ngã 今kim 身thân 有hữu 良lương 田điền 無vô 諸chư 荒hoang 穢uế 。 唯duy 希hy 如Như 來Lai 甘cam 露lộ 法Pháp 雨vũ 。 雨vũ 我ngã 身thân 田điền 令linh 生sanh 法pháp 芽nha 。 而nhi 今kim 四tứ 眾chúng 不bất 依y 念niệm 處xứ 修tu 道Đạo 則tắc 無vô 慧tuệ 種chủng 。 不bất 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 則tắc 無vô 良lương 田điền 。 既ký 無vô 種chủng 則tắc 眾chúng 生sanh 無vô 感cảm 聖thánh 之chi 機cơ 。 豈khởi 能năng 招chiêu 聖thánh 法Pháp 雨vũ 之chi 應ưng 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 之chi 芽nha 何hà 得đắc 不bất 枯khô 也dã 偈kệ 云vân 各các 無vô 來lai 世thế 糧lương 失thất 三tam 利lợi 致trí 苦khổ 。 大đại 法pháp 將tương 欲dục 頹đồi 。 哀ai 哉tai 見kiến 此thử 事sự 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 內nội 無vô 善thiện 機cơ 外ngoại 無vô 聖thánh 應ưng 法pháp 種chủng 之chi 芽nha 。 又hựu 枯khô 是thị 則tắc 失thất 現hiện 未vị 之chi 涅Niết 槃Bàn 三tam 利lợi 之chi 樂lạc 。 非phi 但đãn 失thất 三tam 利lợi 之chi 樂lạc 。 乃nãi 更cánh 招chiêu 三tam 途đồ 之chi 苦khổ 。 斯tư 則tắc 法pháp 無vô 人nhân 弘hoằng 日nhật 就tựu 頹đồi 毀hủy 苦khổ 。 哀ai 哉tai 耳nhĩ 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 半bán 行hành 結kết 也dã 偈kệ 云vân 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 行hành 無vô 能năng 到đáo 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 能năng 行hành 亦diệc 能năng 到đáo 此thử 下hạ 五ngũ 行hành 半bán 偈kệ 明minh 信tín 順thuận 佛Phật 之chi 遺di 囑chúc 。 則tắc 是thị 佛Phật 之chi 真chân 子tử 。 翻phiên 前tiền 之chi 迷mê 為vi 今kim 解giải 行hành 也dã 。 言ngôn 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 行hành 無vô 能năng 到đáo 者giả 。 然nhiên 中trung 道đạo 真chân 法Pháp 界Giới 之chi 理lý 。 寂tịch 絕tuyệt 無vô 相tướng 。 無vô 為vi 無vô 人nhân 無vô 法pháp 非phi 境cảnh 非phi 智trí 。 豈khởi 有hữu 人nhân 之chi 能năng 行hành 法pháp 之chi 可khả 到đáo 者giả 也dã 。 然nhiên 雖tuy 無vô 行hành 無vô 到đáo 。 若nhược 能năng 研nghiên 心tâm 圓viên 修tu 三tam 觀quán 念niệm 處xứ 即tức 到đáo 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 偈kệ 云vân 。 即tức 是thị 四tứ 念niệm 處xứ 。 能năng 依y 木mộc 叉xoa 住trụ 。 乘thừa 急cấp 內nội 有hữu 道đạo 。 戒giới 急cấp 生sanh 人nhân 天thiên 。 此thử 是thị 真chân 佛Phật 子tử 。 不bất 乖quai 慈từ 父phụ 囑chúc 。 天thiên 龍long 皆giai 慶khánh 喜hỷ 。 一nhất 切thiết 豈khởi 不bất 欣hân 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 明minh 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 者giả 。 無vô 行hành 而nhi 行hành 無vô 到đáo 而nhi 到đáo 者giả 。 即tức 是thị 能năng 依y 四tứ 念niệm 處xứ 。 能năng 依y 木mộc 叉xoa 住trụ 。 有hữu 念Niệm 處Xứ 即tức 是thị 。 乘thừa 急cấp 內nội 有hữu 道đạo 。 依y 木mộc 叉xoa 故cố 即tức 是thị 戒giới 急cấp 生sanh 人nhân 天thiên 也dã 。 是thị 即tức 有hữu 行hành 有hữu 解giải 。 依y 教giáo 修tu 習tập 理lý 。 是thị 真chân 佛Phật 子tử 。 不bất 乖quai 慈từ 父phụ 囑chúc 。 斯tư 人nhân 必tất 具cụ 自tự 行hành 化hóa 他tha 之chi 德đức 。 一nhất 切thiết 天thiên 龍long 。 幽u 顯hiển 必tất 藉tạ 斯tư 得đắc 度độ 。 所sở 以dĩ 欣hân 歡hoan 也dã 。 偈kệ 云vân 。 能năng 報báo 白bạch 鴉# 恩ân 普phổ 施thí 烏ô 鴉# 食thực 。 既ký 有hữu 好hảo/hiếu 良lương 田điền 。 有hữu 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。 法Pháp 雨vũ 應ứng 時thời 降giáng/hàng 。 法pháp 種chủng 皆giai 增tăng 長trưởng 。 各các 有hữu 未vị 來lai 資tư 。 俱câu 獲hoạch 三tam 利lợi 樂lạc 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 明minh 有hữu 平bình 等đẳng 種chủng 子tử 。

復phục 有hữu 好hảo/hiếu 良lương 田điền 能năng 施thí 烏ô 鴉# 食thực 。 能năng 報báo 白bạch 鴉# 恩ân 也dã 何hà 者giả 然nhiên 佛Phật 聖thánh 人nhân 能năng 。 覺giác 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 不bất 令linh 為vi 三tam 毒độc 諸chư 煩phiền 惱não 蛇xà 毒độc 所sở 傷thương 。 即tức 是thị 聖thánh 人nhân 於ư 眾chúng 生sanh 有hữu 恩ân 。 如như 白bạch 鴉# 覺giác 悟ngộ 於ư 王vương 。 不bất 為vị 毒độc 蛇xà 所sở 害hại 也dã 。 經Kinh 云vân 。 依y 教giáo 修tu 行hành 。 名danh 報báo 佛Phật 恩ân 。 能năng 助trợ 佛Phật 宣tuyên 化hóa 亦diệc 名danh 報báo 於ư 聖thánh 恩ân 。 而nhi 今kim 行hành 者giả 依y 念niệm 處xứ 觀quán 慧tuệ 。 依y 木mộc 叉xoa 而nhi 住trụ 。 即tức 是thị 依y 教giáo 修tu 行hành 。 名danh 報báo 佛Phật 恩ân 。 復phục 能năng 以dĩ 己kỷ 之chi 行hành 化hóa 導đạo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 普phổ 施thí 烏ô 鴉# 之chi 食thực 。 能năng 報báo 白bạch 鴉# 之chi 恩ân 也dã 。 又hựu 有hữu 戒giới 良lương 田điền 有hữu 慧tuệ 種chủng 子tử 。 有hữu 行hành 有hữu 解giải 之chi 機cơ 。 必tất 招chiêu 聖thánh 應ưng 。 應ưng 則tắc 必tất 獲hoạch 利lợi 也dã 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 半bán 行hành 結kết 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 欲dục 聞văn 無vô 上thượng 道Đạo 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 聞văn 慧tuệ 終chung 不bất 成thành 。 此thử 下hạ 有hữu 三tam 偈kệ 。 明minh 欲dục 求cầu 三tam 慧tuệ 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 聞văn 思tư 修tu 不bất 成thành 。 何hà 者giả 。 然nhiên 圓viên 修tu 三tam 觀quán 念niệm 處xứ 實thật 相tướng 之chi 慧tuệ 者giả 。 即tức 知tri 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 無vô 形hình 無vô 相tướng 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 經Kinh 云vân 。 無vô 離ly 文văn 字tự 。 說thuyết 解giải 脫thoát 也dã 。 然nhiên 以dĩ 文văn 字tự 雖tuy 有hữu 不bất 實thật 故cố 。 文văn 字tự 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 雖tuy 空không 而nhi 不bất 虛hư 。 故cố 亦diệc 可khả 宣tuyên 也dã 。 有hữu 無vô 常thường 中trung 故cố 。 文văn 字tự 非phi 宣tuyên 非phi 解giải 脫thoát 。 斯tư 即tức 文văn 字tự 之chi 境cảnh 。 能năng 圓viên 生sanh 三tam 智trí 之chi 觀quán 慧tuệ 。 以dĩ 此thử 妙diệu 慧tuệ 。 統thống 其kỳ 神thần 耳nhĩ 者giả 。 所sở 聞văn 音âm 教giáo 皆giai 成thành 聞văn 慧tuệ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 欲dục 思tư 無vô 上thượng 道Đạo 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 思tư 慧tuệ 終chung 不bất 成thành 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 思tư 慧tuệ 。 思tư 者giả 思tư 惟duy 文văn 字tự 能năng 詮thuyên 所sở 詮thuyên 。 皆giai 是thị 中trung 道đạo 實thật 相tướng 。 然nhiên 其kỳ 實thật 有hữu 所sở 以dĩ 即tức 空không 故cố 。 萬vạn 法pháp 不bất 能năng 有hữu 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 有hữu 其kỳ 所sở 以dĩ 而nhi 假giả 故cố 。 諸chư 法pháp 不bất 能năng 斷đoạn 。 無vô 有hữu 其kỳ 所sở 以dĩ 而nhi 中trung 故cố 常thường 離ly 二nhị 邊biên 。 是thị 則tắc 文văn 字tự 三tam 諦đế 之chi 理lý 。 圓viên 發phát 三tam 慧tuệ 之chi 思tư 。 故cố 名danh 思tư 慧tuệ 。 是thị 則tắc 思tư 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 無vô 相tướng 。 相tương/tướng 無vô 相tướng 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 究cứu 竟cánh 盡tận 淨tịnh 。 此thử 是thị 境cảnh 智trí 皆giai 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 名danh 為vi 思tư 慧tuệ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 欲dục 修tu 無vô 上thượng 道Đạo 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 修tu 慧tuệ 終chung 不bất 成thành 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 修tu 慧tuệ 。 修tu 者giả 研nghiên 修tu 理lý 實thật 進tiến 趣thú 行hành 用dụng 。 以dĩ 其kỳ 理lý 實thật 雖tuy 照chiếu 而nhi 寂tịch 。 所sở 以dĩ 云vân 。 無vô 人nhân 我ngã 無vô 受thọ 者giả 。 雖tuy 寂tịch 而nhi 照chiếu 。 所sở 以dĩ 勤cần 修tu 萬vạn 善thiện 。 經Kinh 云vân 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 不bất 敗bại 亡vong 。 以dĩ 其kỳ 理lý 實thật 即tức 中trung 。 所sở 以dĩ 福phước 慧tuệ 不bất 二nhị 二nhị 。 相tướng 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 經Kinh 云vân 。 為vì 福phước 德đức 故cố 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 為vi 智trí 慧tuệ 故cố 。 不bất 住trụ 有hữu 為vi 。 為vi 無vô 為vi 皆giai 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 又hựu 聞văn 慧tuệ 以dĩ 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 為vi 境cảnh 。 於ư 文văn 作tác 理lý 解giải 也dã 。 思tư 慧tuệ 文văn 義nghĩa 合hợp 為vi 境cảnh 。 求cầu 文văn 取thủ 理lý 義nghĩa 也dã 。 修tu 慧tuệ 但đãn 以dĩ 義nghĩa 為vi 境cảnh 。 忘vong 文văn 取thủ 理lý 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 勤cần 修tu 四tứ 三tam 昧muội 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 困khốn 苦khổ 無vô 所sở 獲hoạch 。 此thử 一nhất 偈kệ 釋thích 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 事sự 。 如như 後hậu 說thuyết 。 然nhiên 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 雖tuy 為vi 行hành 不bất 同đồng 。 皆giai 以dĩ 圓viên 觀quán 念niệm 處xứ 之chi 慧tuệ 為vi 體thể 。 經Kinh 云vân 。 植thực 眾chúng 德đức 本bổn 。 所sở 以dĩ 六Lục 度Độ 之chi 中trung 波Ba 若Nhã 。 以dĩ 為vi 良lương 導đạo 。 皆giai 得đắc 稱xưng 波Ba 羅La 蜜Mật 到đáo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。 今kim 不bất 修tu 念niệm 處xứ 觀quán 慧tuệ 導đạo 四tứ 種chủng 三tam 昧muội 者giả 。 雖tuy 復phục 疲bì 勞lao 三tam 業nghiệp 困khốn 苦khổ 無vô 所sở 獲hoạch 也dã 。 所sở 以dĩ 外ngoại 道đạo 雖tuy 種chủng 種chủng 苦khổ 行hạnh 。 無vô 波Ba 若Nhã 導đạo 故cố 。 不bất 免miễn 三tam 途đồ 。 而nhi 今kim 無vô 慧tuệ 苦khổ 行hạnh 殆đãi 不bất 殊thù 此thử 經Kinh 云vân 。 亦diệc 不bất 樂nhạo 世thế 間gian 。 無vô 益ích 之chi 苦khổ 行hạnh 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 多đa 聽thính 得đắc 言ngôn 語ngữ 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 未vị 得đắc 真chân 法Pháp 樂lạc 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 聽thính 者giả 。 存tồn 名danh 執chấp 相tướng 而nhi 不bất 虛hư 懷hoài 。 不bất 知tri 尋tầm 理lý 之chi 失thất 。 何hà 者giả 。 經Kinh 云vân 。 生sanh 生sanh 不bất 可khả 說thuyết 。 乃nãi 至chí 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 相tướng 。 不bất 可khả 以dĩ 言ngôn 宣tuyên 。 而nhi 今kim 方phương 便tiện 宣tuyên 者giả 理lý 外ngoại 之chi 辭từ 也dã 。 亦diệc 如như 醫y 方phương 是thị 愈dũ 病bệnh 之chi 外ngoại 緣duyên 。 而nhi 今kim 學học 者giả 存tồn 名danh 執chấp 相tướng 恃thị 解giải 陵lăng 他tha 增tăng 長trưởng 我ngã 慢mạn 不bất 修tu 念niệm 處xứ 。 內nội 觀quán 照chiếu 顯hiển 言ngôn 外ngoại 之chi 理lý 除trừ 煩phiền 惱não 病bệnh 。 是thị 則tắc 何hà 益ích 於ư 學học 者giả 。 如như 尋tầm 方phương 而nhi 不bất 服phục 藥dược 。 何hà 利lợi 於ư 病bệnh 者giả 也dã 。 若nhược 病bệnh 必tất 須tu 服phục 藥dược 而nhi 愈dũ 學học 者giả 必tất 須tu 內nội 觀quán 。 而nhi 得đắc 道Đạo 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 修tu 三tam 昧muội 得đắc 定định 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 盲manh 禪thiền 無vô 所sở 見kiến 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 無vô 慧tuệ 之chi 禪thiền 無vô 所sở 見kiến 也dã 。 經Kinh 云vân 。 非phi 智trí 不bất 禪thiền 。 非phi 禪thiền 不bất 智trí 。 定định 慧tuệ 相tương/tướng 資tư 二nhị 輪luân 方phương 能năng 遠viễn 。 運vận 無vô 慧tuệ 之chi 禪thiền 。 豈khởi 能năng 度độ 生sanh 死tử 海hải 也dã 。 何hà 者giả 凡phàm 夫phu 修tu 四tứ 禪thiền 八bát 定định 。 釋thích 論luận 皆giai 云vân 是thị 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 而nhi 不bất 得đắc 道Đạo 。 況huống 乎hồ 徒đồ 近cận 無vô 慧tuệ 之chi 定định 而nhi 非phi 盲manh 也dã 。 至chí 。 如như 二Nhị 乘Thừa 修tu 觀quán 練luyện 諸chư 禪thiền 無vô 漏lậu 三tam 昧muội 入nhập 滅diệt 盡tận 。 猶do 被bị 淨tịnh 名danh 所sở 呵ha 云vân 。 夫phu 宴yến 坐tọa 者giả 。 不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 意ý 。 猶do 是thị 盲manh 無vô 所sở 見kiến 也dã 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 修tu 。 三tam 昧muội 定định 者giả 。 即tức 是thị 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 也dã 。 何hà 者giả 而nhi 今kim 雖tuy 觀quán 空không 而nhi 不bất 虛hư 。 鑒giám 有hữu 而nhi 不bất 實thật 。 鑒giám 有hữu 而nhi 不bất 實thật 。 故cố 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 即tức 動động 而nhi 常thường 靜tĩnh 故cố 。 不bất 於ư 三tam 界giới 現hiện 身thân 意ý 。 也dã 觀quán 空không 而nhi 不bất 虛hư 。 即tức 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 亦diệc 是thị 靜tĩnh 而nhi 常thường 動động 。 即tức 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 是thị 則tắc 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 則tắc 非phi 有hữu 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 則tắc 非phi 無vô 。 是thị 則tắc 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 寂tịch 非phi 照chiếu 。 名danh 為vi 中Trung 道Đạo 。 即tức 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 也dã 。 所sở 以dĩ 淨tịnh 名danh 將tương 圓viên 觀quán 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 彈đàn 於ư 身thân 子tử 。 宴yến 坐tọa 不bất 成thành 即tức 是thị 盲manh 禪thiền 無vô 所sở 見kiến 也dã 。 況huống 今kim 無vô 慧tuệ 之chi 禪thiền 而nhi 非phi 盲manh 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 欲dục 懺sám 悔hối 眾chúng 罪tội 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 罪tội 終chung 難nan 得đắc 脫thoát 。 此thử 一nhất 偈kệ 明minh 不bất 觀quán 心tâm 懺sám 罪tội 終chung 不bất 滅diệt 。 然nhiên 夫phu 懺sám 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 作tác 法pháp 懺sám 。 如như 律luật 所sở 明minh 。 隨tùy 犯phạm 罪tội 輕khinh 重trọng 。 或hoặc 對đối 首thủ 作tác 法pháp 。 或hoặc 二nhị 十thập 僧Tăng 出xuất 罪tội 作tác 法pháp 。 法pháp 成thành 即tức 云vân 罪tội 滅diệt 。 此thử 懺sám 違vi 無vô 作tác 罪tội 也dã 。 二nhị 觀quán 相tương/tướng 懺sám 。 如như 方Phương 等Đẳng 法pháp 華hoa 半bán 行hành 半bán 坐tọa 懺sám 等đẳng 。 觀quán 見kiến 好hảo 相tướng 或hoặc 空không 中trung 唱xướng 罪tội 滅diệt 等đẳng 。 即tức 云vân 罪tội 滅diệt 。 此thử 懺sám 性tánh 罪tội 。 三tam 觀quán 無vô 生sanh 懺sám 。 經Kinh 云vân 。 端đoan 坐tọa 念niệm 實thật 相tướng 。 眾chúng 罪tội 如như 霜sương 露lộ 。 慧tuệ 日nhật 能năng 銷tiêu 除trừ 。 此thử 懺sám 煩phiền 惱não 罪tội 。 問vấn 此thử 三tam 種chủng 罪tội 云vân 何hà 異dị 。 答đáp 大đại 論luận 云vân 。 如như 殺sát 草thảo 奪đoạt 眾chúng 生sanh 命mạng 。 雖tuy 同đồng 犯phạm 波ba 夜dạ 提đề 罪tội 。 若nhược 對đối 首thủ 懺sám 時thời 兩lưỡng 違vi 無vô 作tác 障chướng 道đạo 罪tội 滅diệt 。 而nhi 殺sát 生sanh 之chi 報báo 。 不bất 滅diệt 故cố 知tri 殺sát 生sanh 屬thuộc 性tánh 罪tội 。 不bất 問vấn 受thọ 戒giới 不bất 受thọ 戒giới 。 犯phạm 即tức 得đắc 罪tội 。 殺sát 草thảo 戒giới 受thọ 犯phạm 得đắc 罪tội 。 不bất 受thọ 則tắc 無vô 罪tội 。 例lệ 餘dư 戒giới 亦diệc 然nhiên 。 故cố 知tri 兩lưỡng 罪tội 別biệt 也dã 。 煩phiền 惱não 罪tội 障chướng 理lý 之chi 惑hoặc 屬thuộc 煩phiền 惱não 罪tội 。 是thị 則tắc 三tam 罪tội 既ký 異dị 三tam 懺sám 亦diệc 別biệt 。 問vấn 作tác 法pháp 懺sám 不bất 能năng 滅diệt 性tánh 罪tội 者giả 。 觀quán 相tương/tướng 懺sám 亦diệc 不bất 能năng 滅diệt 。 違vi 無vô 作tác 罪tội 障chướng 耶da 答đáp 勝thắng 能năng 兼kiêm 劣liệt 故cố 。 無vô 生sanh 懺sám 例lệ 可khả 知tri 。 問vấn 作tác 法pháp 懺sám 出xuất 在tại 律luật 文văn 。 觀quán 相tương/tướng 方phương 法pháp 出xuất 在tại 。 方Phương 等Đẳng 諸chư 經Kinh 。 可khả 解giải 。 無vô 生sanh 懺sám 相tương/tướng 云vân 何hà 。 答đáp 前tiền 引dẫn 普phổ 賢hiền 觀quán 文văn 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 又hựu 如như 淨tịnh 名danh 彈đàn 優ưu 波ba 離ly 云vân 。 當đương 直trực 除trừ 滅diệt 。 勿vật 擾nhiễu 其kỳ 心tâm 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 罪tội 性tánh 不bất 在tại 內nội 。 不bất 在tại 外ngoại 。 不bất 在tại 中trung 問vấn 。 如như 其kỳ 心tâm 然nhiên 。 罪tội 垢cấu 亦diệc 然nhiên 。 諸chư 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 不bất 出xuất 於ư 如như 。 如như 優Ưu 波Ba 離Ly 。 心tâm 相tương/tướng 得đắc 解giải 脫thoát 。 寧ninh 有hữu 垢cấu 不phủ 。 波ba 離ly 言ngôn 不phủ 也dã 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 。 相tương/tướng 無vô 垢cấu 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 妄vọng 想tưởng 是thị 垢cấu 。 無vô 妄vọng 想tưởng 是thị 淨tịnh 。 取thủ 我ngã 是thị 垢cấu 。 不bất 取thủ 我ngã 是thị 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 如như 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 是thị 則tắc 不bất 能năng 。 爾nhĩ 者giả 雖tuy 懺sám 不bất 除trừ 事sự 如như 偈kệ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 意ý 欲dục 離ly 煩phiền 惱não 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 煩phiền 惱não 終chung 不bất 滅diệt 。 問vấn 此thử 偈kệ 與dữ 前tiền 偈kệ 何hà 異dị 。 答đáp 前tiền 偈kệ 明minh 通thông 。 懺sám 悔hối 諸chư 罪tội 。 此thử 偈kệ 明minh 欲dục 觀quán 平bình 常thường 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 為vi 異dị 也dã 。 然nhiên 木mộc 石thạch 無vô 心tâm 則tắc 無vô 煩phiền 惱não 。 故cố 知tri 由do 心tâm 有hữu 煩phiền 惱não 。 心tâm 為vi 生sanh 死tử 之chi 本bổn 。 罪tội 垢cấu 之chi 源nguyên 。 今kim 欲dục 脫thoát 煩phiền 惱não 不bất 觀quán 心tâm 性tánh 。 豈khởi 得đắc 離ly 惑hoặc 。 若nhược 煩phiền 惱não 體thể 性tánh 。 是thị 實thật 而nhi 非phi 虛hư 者giả 雖tuy 復phục 觀quán 照chiếu 終chung 不bất 可khả 離ly 。 以dĩ 其kỳ 煩phiền 惱não 體thể 相tướng 不bất 實thật 。 妄vọng 想tưởng 因nhân 緣duyên 。 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 經Kinh 云vân 今kim 我ngã 此thử 病bệnh 。 皆giai 從tùng 前tiền 世thế 。 妄vọng 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 諸chư 煩phiền 惱não 生sanh 。 以dĩ 心tâm 惑hoặc 不bất 實thật 故cố 可khả 觀quán 離ly 。 若nhược 不bất 觀quán 心tâm 惑hoặc 之chi 相tướng 。 煩phiền 惱não 之chi 枝chi 終chung 不bất 滅diệt 也dã 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 本bổn 欲dục 利lợi 益ích 他tha 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 退thoái 轉chuyển 令linh 他tha 謗báng 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 欲dục 興hưng 顯hiển 佛Phật 法Pháp 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 退thoái 還hoàn 大đại 污ô 損tổn 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 明minh 行hành 化hóa 興hưng 顯hiển 。 欲dục 利lợi 益ích 他tha 。 內nội 無vô 觀quán 慧tuệ 翻phiên 為vi 大đại 損tổn 何hà 者giả 。 經Kinh 云vân 。 謂vị 無vô 慧tuệ 方phương 便tiện 縛phược 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 住trụ 貪tham 欲dục 。 瞋sân 恚khuể 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 是thị 名danh 無vô 慧tuệ 方phương 便tiện 縛phược 也dã 。 何hà 以dĩ 然nhiên 此thử 明minh 內nội 無vô 慧tuệ 除trừ 自tự 煩phiền 惱não 而nhi 欲dục 外ngoại 化hóa 。 斯tư 則tắc 非phi 但đãn 眾chúng 生sanh 不bất 成thành 就tựu 。 而nhi 更cánh 增tăng 己kỷ 煩phiền 惱não 故cố 為vi 縛phược 也dã 。 何hà 者giả 。 若nhược 無vô 內nội 觀quán 照chiếu 明minh 外ngoại 必tất 闇ám 於ư 六lục 塵trần 。 則tắc 貪tham 財tài 著trước 色sắc 而nhi 今kim 外ngoại 化hóa 必tất 涉thiệp 聲thanh 塵trần 利lợi 養dưỡng 。 利lợi 養dưỡng 經kinh 懷hoài 不bất 能năng 。 不bất 起khởi 貪tham 愛ái 利lợi 己kỷ 。 利lợi 己kỷ 則tắc 壞hoại 他tha 喜hỷ 捨xả 之chi 心tâm 。 所sở 以dĩ 若nhược 無vô 內nội 觀quán 勸khuyến 化hóa 。 翻phiên 為vi 大đại 損tổn 。 如như 偈kệ 所sở 說thuyết 。 如như 此thử 之chi 失thất 其kỳ 非phi 一nhất 也dã 。 故cố 一nhất 行hành 半bán 偈kệ 結kết 云vân 。 如như 此thử 眾chúng 得đắc 失thất 。 非phi 偈kệ 可khả 具cụ 陳trần 。 有hữu 此thử 諸chư 得đắc 失thất 。 無vô 人nhân 覺giác 悟ngộ 者giả 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 偈kệ 云vân 末mạt 代đại 修tu 觀quán 心tâm 。 得đắc 邪tà 定định 發phát 見kiến 。 辯biện 才tài 無vô 窮cùng 盡tận 。 自tự 謂vị 人nhân 間gian 寶bảo 。 無vô 智trí 者giả 鼻tị 嗅khứu 。 野dã 狐hồ 氣khí 衝xung 眼nhãn 。 舉cử 尾vĩ 共cộng 卻khước 行hành 。 次thứ 第đệ 墮đọa 坑khanh 殞vẫn 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 前tiền 有hữu 十thập 一nhất 行hành 半bán 偈kệ 明minh 。 諸chư 來lai 求cầu 法Pháp 者giả 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 眾chúng 行hành 皆giai 不bất 成thành 此thử 下hạ 兩lưỡng 行hành 半bán 偈kệ 。 明minh 修tu 於ư 邪tà 觀quán 發phát 於ư 邪tà 定định 。 辯biện 說thuyết 無vô 窮cùng 無vô 人nhân 別biệt 者giả 。 然nhiên 雖tuy 明minh 九cửu 十thập 六lục 種chủng 道đạo 。 一nhất 道đạo 是thị 正chánh 餘dư 者giả 皆giai 邪tà 。 故cố 知tri 眾chúng 邪tà 非phi 一nhất 實thật 難nan 可khả 別biệt 。 自tự 非phi 明minh 師sư 智trí 者giả 。 誰thùy 能năng 證chứng 此thử 者giả 乎hồ 。 昔tích 曾tằng 有hữu 人nhân 修tu 觀quán 發phát 得đắc 魔ma 鬼quỷ 邪tà 定định 。 辯biện 說thuyết 則tắc 無vô 窮cùng 盡tận 。 問vấn 一nhất 切thiết 禪thiền 師sư 法Pháp 師sư 皆giai 不bất 能năng 別biệt 。 美mỹ 其kỳ 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 高cao 安an 其kỳ 位vị 既ký 得đắc 勝thắng 人nhân 印ấn 可khả 彌di 。 復phục 自tự 謂vị 云vân 。 世thế 人nhân 之chi 寶bảo 邪tà 心tâm 轉chuyển 熾sí 。 唯duy 有hữu 南nam 岳nhạc 師sư 善thiện 能năng 精tinh 別biệt 。 令linh 其kỳ 內nội 觀quán 照chiếu 了liễu 窮cùng 檢kiểm 。 若nhược 是thị 好hảo/hiếu 法pháp 自tự 當đương 明minh 淨tịnh 。 如như 燒thiêu 真chân 金kim 。 若nhược 是thị 魔ma 邪tà 自tự 當đương 滅diệt 去khứ 。 如như 偽ngụy 金kim 也dã 因nhân 而nhi 用dụng 觀quán 魔ma 鬼quỷ 即tức 去khứ 。 去khứ 後hậu 一nhất 無vô 所sở 知tri 。 亦diệc 如như 著trước 蠱cổ 謾man 言ngôn 多đa 語ngữ 。 蠱cổ 若nhược 去khứ 後hậu 病bệnh 者giả 一nhất 無vô 言ngôn 也dã 。 若nhược 無vô 智trí 之chi 人nhân 。 即tức 謂vị 其kỳ 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 。 敬kính 貴quý 修tu 行hành 次thứ 第đệ 墮đọa 三tam 途đồ 坑khanh 也dã 。 故cố 偈kệ 云vân 。 無vô 智trí 者giả 鼻tị 嗅khứu 。 次thứ 第đệ 墮đọa 坑khanh 殞vẫn 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 半bán 行hành 結kết 也dã 。 偈kệ 云vân 。 守thủ 鼻tị 隔cách 安an 般ban 。 及cập 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 安an 般ban 得đắc 四tứ 禪thiền 。 不bất 免miễn 泥nê 犁lê 業nghiệp 。 不bất 淨tịnh 謂vị 無Vô 學Học 。 覆phú 鉢bát 受thọ 女nữ 飯phạn 。 設thiết 得đắc 隨tùy 禪thiền 生sanh 。 墮đọa 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 事sự 相tướng 修tu 禪thiền 之chi 倒đảo 也dã 。 守thủ 鼻tị 隔cách 安an 般ban 一nhất 句cú 標tiêu 修tu 有hữu 漏lậu 。 四tứ 禪thiền 章chương 門môn 及cập 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 一nhất 句cú 。 標tiêu 修tu 無vô 漏lậu 事sự 禪thiền 章chương 門môn 。 守thủ 鼻tị 隔cách 者giả 安an 心tâm 在tại 鼻tị 也dã 。 安an 般ban 者giả 。 數sổ 息tức 也dã 。 以dĩ 數sổ 息tức 故cố 。 能năng 得đắc 四tứ 禪thiền 八bát 定định 。 但đãn 昔tích 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 數sổ 息tức 修tu 得đắc 四tứ 禪thiền 。 即tức 自tự 謂vị 是thị 羅La 漢Hán 。 無vô 復phục 後hậu 生sanh 。 臨lâm 終chung 見kiến 中trung 陰ấm 生sanh 處xứ 。 即tức 謗báng 佛Phật 云vân 。 大đại 妄vọng 語ngữ 人nhân 。 云vân 羅La 漢Hán 無vô 生sanh 。 我ngã 今kim 那na 見kiến 生sanh 處xứ 因nhân 謗báng 佛Phật 。 即tức 墮đọa 地địa 獄ngục 。 故cố 偈kệ 云vân 。 安an 般ban 得đắc 四tứ 禪thiền 。 不bất 免miễn 泥nê 犁lê 業nghiệp 。 昔tích 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 學học 不bất 淨tịnh 觀quán 。 少thiểu 時thời 伏phục 心tâm 欲dục 想tưởng 不bất 起khởi 。 即tức 自tự 謂vị 已dĩ 得đắc 羅La 漢Hán 。 後hậu 出xuất 聚tụ 落lạc 乞khất 食thực 見kiến 女nữ 送tống 飯phạn 。 欲dục 心tâm 即tức 發phát 情tình 迷mê 心tâm 醉túy 。 仍nhưng 即tức 覆phú 鉢bát 受thọ 於ư 女nữ 飯phạn 。 故cố 偈kệ 云vân 。 不bất 淨tịnh 謂vị 無Vô 學Học 覆phú 鉢bát 受thọ 女nữ 飯phạn 也dã 。 然nhiên 數sổ 息tức 得đắc 。 禪thiền 設thiết 不bất 起khởi 謗báng 。 乃nãi 不bất 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 而nhi 隨tùy 禪thiền 受thọ 生sanh 墮đọa 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 故cố 。 偈kệ 云vân 。 設thiết 得đắc 隨tùy 禪thiền 生sanh 。 墮đọa 長Trường 壽Thọ 天Thiên 難nạn/nan 。 而nhi 今kim 勸khuyến 修tu 禪thiền 者giả 。 欲dục 寄ký 靜tĩnh 心tâm 令linh 觀quán 照chiếu 慧tuệ 。 明minh 見kiến 生sanh 死tử 煩phiền 惱não 。 虛hư 妄vọng 過quá 患hoạn 。 知tri 其kỳ 源nguyên 起khởi 之chi 由do 。 即tức 以dĩ 慧tuệ 斷đoạn 拔bạt 生sanh 死tử 根căn 。 經Kinh 云vân 。 毘Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 能năng 破phá 煩phiền 惱não 。 何hà 故cố 復phục 須tu 奢xa 摩ma 他tha 耶da 。

佛Phật 言ngôn 。

先tiên 以dĩ 定định 動động 後hậu 以dĩ 慧tuệ 拔bạt 。 非phi 貪tham 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 修tu 習tập 也dã 。 經Kinh 云vân 。 貪tham 著trước 禪thiền 味vị 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 縛phược 也dã 。 偈kệ 云vân 。 依y 事sự 法pháp 用dụng 心tâm 。 無vô 慧tuệ 發phát 鬼quỷ 定định 。 顯hiển 異dị 動động 物vật 心tâm 。 事sự 發phát 壞hoại 佛Phật 法Pháp 。 命mạng 終chung 生sanh 鬼quỷ 道đạo 。 九cửu 十thập 五ngũ 眷quyến 屬thuộc 。 像tượng 法pháp 決quyết 疑nghi 明minh 三tam 師sư 破phá 佛Phật 法Pháp 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 事sự 法pháp 用dụng 心tâm 之chi 失thất 。 還hoàn 是thị 上thượng 安an 般ban 數sổ 息tức 。 又hựu 無vô 理lý 觀quán 照chiếu 明minh 故cố 云vân 事sự 法pháp 。 大đại 論luận 稱xưng 為vi 闇ám 證chứng 無vô 記ký 。 有hữu 垢cấu 即tức 四tứ 禪thiền 八bát 定định 是thị 也dã 。 然nhiên 夫phu 偷thâu 法pháp 必tất 藉tạ 闇ám 而nhi 行hành 盜đạo 也dã 。 經Kinh 云vân 。 譬thí 如như 偷thâu 狗cẩu 夜dạ 入nhập 人nhân 舍xá 。 今kim 邪tà 魔ma 諂siểm 鬼quỷ 欲dục 偷thâu 殺sát 行hành 者giả 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 。 盜đạo 出xuất 世thế 之chi 財tài 必tất 入nhập 無vô 慧tuệ 之chi 禪thiền 。 五ngũ 陰ấm 闇ám 舍xá 故cố 。 偈kệ 云vân 。 依y 事sự 法pháp 用dụng 心tâm 。 無vô 慧tuệ 發phát 鬼quỷ 定định 。 然nhiên 魔ma 禪thiền 鬼quỷ 定định 。 亦diệc 得đắc 一nhất 七thất 二nhị 七thất 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 時thời 入nhập 定định 。 乃nãi 復phục 有hữu 種chủng 種chủng 神thần 異dị 。 世thế 人nhân 見kiến 之chi 誰thùy 言ngôn 非phi 聖thánh 者giả 也dã 。 但đãn 邪tà 魔ma 之chi 法pháp 。 勢thế 不bất 得đắc 久cửu 。 必tất 當đương 事sự 發phát 壞hoại 敗bại 。 令linh 人nhân 起khởi 謗báng 不bất 信tín 佛Phật 法Pháp 故cố 。 偈kệ 云vân 。 顯hiển 異dị 動động 物vật 心tâm 。 事sự 發phát 壞hoại 佛Phật 法Pháp 。 然nhiên 自tự 有hữu 魔ma 鬼quỷ 之chi 禪thiền 。 魔ma 去khứ 禪thiền 亦diệc 失thất 也dã 。 自tự 有hữu 正chánh 禪thiền 。 但đãn 魔ma 鬼quỷ 入nhập 中trung 。 魔ma 去khứ 禪thiền 猶do 在tại 也dã 。 然nhiên 兩lưỡng 種chủng 邪tà 鬼quỷ 之chi 禪thiền 。 雖tuy 異dị 生sanh 則tắc 被bị 其kỳ 所sở 使sử 。 死tử 則tắc 為vi 其kỳ 眷quyến 屬thuộc 。 邪tà 魔ma 雖tuy 多đa 不bất 出xuất 。 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 故cố 偈kệ 云vân 。 命mạng 終chung 生sanh 鬼quỷ 趣thú 九cửu 十thập 五ngũ 眷quyến 屬thuộc 也dã 。 上thượng 來lai 合hợp 三tam 十thập 偈kệ 所sở 明minh 得đắc 失thất 。 亦diệc 不bất 出xuất 三tam 師sư 破phá 佛Phật 法Pháp 。 偈kệ 云vân 。 內nội 心tâm 不bất 為vi 道đạo 。 邪tà 諂siểm 念niệm 名danh 利lợi 。 詐trá 現hiện 坐tọa 禪thiền 相tương/tướng 。 得đắc 名danh 利lợi 眷quyến 屬thuộc 。 事sự 發phát 壞hoại 他tha 信tín 。 毀hủy 損tổn 佛Phật 正Chánh 道Đạo 。 此thử 是thị 扇thiên/phiến 提đề 羅la 。 死tử 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 前tiền 總tổng 明minh 三tam 師sư 之chi 過quá 。 此thử 下hạ 別biệt 出xuất 三tam 師sư 之chi 失thất 。 先tiên 有hữu 兩lưỡng 行hành 半bán 偈kệ 。 明minh 禪thiền 師sư 過quá 。 何hà 者giả 。 昔tích 有hữu 五ngũ 人nhân 相tương/tướng 。 契khế 為vi 求cầu 利lợi 養dưỡng 。 發phát 心tâm 入nhập 山sơn 坐tọa 禪thiền 更cánh 五ngũ 。 一nhất 人nhân 入nhập 於ư 城thành 邑ấp 。 告cáo 眾chúng 人nhân 言ngôn 。 四tứ 人nhân 居cư 山sơn 坐tọa 禪thiền 。 並tịnh 得đắc 四tứ 禪thiền 八bát 定định 。 證chứng 斯tư 須tu 含hàm 漢hán 等đẳng 果quả 。 汝nhữ 可khả 供cúng 養dường 。 迭điệt 相tương/tướng 告cáo 示thị 遂toại 得đắc 果quả 。 心tâm 利lợi 養dưỡng 因nhân 爾nhĩ 得đắc 遂toại 。 五ngũ 百bách 世thế 墮đọa 地địa 獄ngục 。 五ngũ 百bách 世thế 為vi 施thí 主chủ 之chi 奴nô 。 偈kệ 云vân 。 扇thiên/phiến 提đề 羅la 者giả 。 即tức 是thị 五ngũ 中trung 之chi 一nhất 人nhân 名danh 也dã 。 故cố 偈kệ 云vân 。 內nội 心tâm 不bất 為vi 道đạo 。 邪tà 諂siểm 念niệm 名danh 利lợi 。 詐trá 現hiện 坐tọa 禪thiền 相tương/tướng 。 死tử 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 等đẳng 。 然nhiên 今kim 學học 道Đạo 之chi 人nhân 。 心tâm 多đa 在tại 此thử 道đạo 門môn 。 既ký 久cửu 所sở 作tác 行hành 業nghiệp 。 多đa 在tại 名danh 利lợi 邪tà 諂siểm 之chi 中trung 。 麁thô 心tâm 不bất 覺giác 細tế 意ý 檢kiểm 之chi 。 難nan 得đắc 出xuất 離ly 。 實thật 心tâm 為vi 道đạo 恐khủng 之chi 寡quả 也dã 。 然nhiên 君quân 子tử 非phi 不bất 愛ái 財tài 取thủ 之chi 由do 道đạo 。 苟cẩu 非phi 其kỳ 道đạo 君quân 子tử 不bất 為vi 。 況huống 但đãn 恨hận 修tu 道Đạo 不bất 能năng 通thông 神thần 感cảm 聖thánh 逮đãi 得đắc 無vô 生sanh 。 苟cẩu 能năng 有hữu 道đạo 則tắc 德đức 建kiến 名danh 立lập 。 不bất 求cầu 梵Phạm 天Thiên 。 梵Phạm 天Thiên 自tự 至chí 矣hĩ 。 至chí 則tắc 妨phương 道đạo 翻phiên 應ưng 離ly 之chi 。 何hà 得đắc 發phát 心tâm 市thị 朝triêu 之chi 懷hoài 。 居cư 於ư 情tình 抱bão 而nhi 自tự 墜trụy 也dã 。 偈kệ 云vân 。 說thuyết 法Pháp 得đắc 解giải 脫thoát 。 聽thính 法Pháp 眾chúng 亦diệc 然nhiên 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 如như 貧bần 數số 他tha 寶bảo 。 說thuyết 者giả 問vấn 觀quán 心tâm 。 無vô 說thuyết 亦diệc 無vô 示thị 。 聽thính 者giả 問vấn 觀quán 心tâm 。 無vô 聞văn 亦diệc 無vô 得đắc 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 法Pháp 師sư 得đắc 失thất 。 前tiền 論luận 初sơ 已dĩ 總tổng 明minh 法Pháp 師sư 為vi 利lợi 弘hoằng 法pháp 失thất 。 真chân 道đạo 味vị 過quá 如như 前tiền 說thuyết 。 此thử 中trung 更cánh 略lược 別biệt 明minh 得đắc 失thất 也dã 。 然nhiên 圓viên 觀quán 之chi 慧tuệ 潛tiềm 流lưu 而nhi 說thuyết 彰chương 其kỳ 神thần 口khẩu 。 斯tư 則tắc 情tình 慮lự 虛hư 微vi 遊du 心tâm 符phù 會hội 。 說thuyết 則tắc 朗lãng 其kỳ 神thần 慮lự 。 辯biện 則tắc 能năng 遣khiển 內nội 惑hoặc 。 故cố 偈kệ 云vân 。 說thuyết 法Pháp 得đắc 。 解giải 脫thoát 也dã 。 聽thính 者giả 內nội 修tu 圓viên 。 觀quán 理lý 為vi 神thần 御ngự 。 潛tiềm 統thống 神thần 耳nhĩ 開khai 符phù 響hưởng 會hội 。 故cố 偈kệ 云vân 。 聽thính 法Pháp 眾chúng 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 苟cẩu 斯tư 理lý 說thuyết 者giả 。 雖tuy 復phục 終chung 年niên 聽thính 者giả 。 盡tận 其kỳ 身thân 壽thọ 。 無vô 利lợi 於ư 說thuyết 聽thính 。 故cố 偈kệ 云vân 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 如như 貧bần 數số 他tha 寶bảo 。 心tâm 能năng 內nội 觀quán 者giả 。 終chung 日nhật 言ngôn 而nhi 無vô 說thuyết 。 終chung 日nhật 聽thính 而nhi 無vô 聞văn 。 斯tư 則tắc 說thuyết 如như 幻huyễn 。 說thuyết 聽thính 如như 谷cốc 響hưởng 。 故cố 偈kệ 云vân 。 說thuyết 者giả 問vấn 觀quán 心tâm 。 無vô 說thuyết 亦diệc 無vô 示thị 。 聽thính 者giả 問vấn 觀quán 心tâm 。 無vô 聞văn 亦diệc 無vô 得đắc 也dã 。 偈kệ 云vân 。 戒giới 為vi 制chế 心tâm 馬mã 。 雖tuy 持trì 五ngũ 部bộ 律luật 。 不bất 知tri 問vấn 觀quán 心tâm 。 心tâm 馬mã 終chung 不bất 調điều 。 律luật 住trụ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 解giải 外ngoại 不bất 解giải 內nội 。 淨tịnh 名danh 呵ha 上thượng 首thủ 。 乃nãi 名danh 真chân 奉phụng 律luật 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 律luật 師sư 之chi 得đắc 失thất 也dã 。 然nhiên 佛Phật 初sơ 於ư 寂Tịch 滅Diệt 道Đạo 場Tràng 成thành 等đẳng 覺giác 。 為vi 大đại 根căn 大đại 行hành 制chế 戒giới 。 則tắc 說thuyết 十thập 重trọng 四tứ 十thập 八bát 輕khinh 。 正chánh 防phòng 意ý 地địa 故cố 心tâm 為vi 戒giới 體thể 也dã 。 次thứ 為vi 小tiểu 根căn 小tiểu 行hành 制chế 戒giới 。 則tắc 說thuyết 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 或hoặc 止chỉ 防phòng 七thất 支chi 作tác 法pháp 發phát 無vô 作tác 戒giới 。 因nhân 以dĩ 無vô 作tác 而nhi 為vi 戒giới 體thể 。 欲dục 引dẫn 接tiếp 小tiểu 根căn 漸tiệm 悅duyệt 之chi 者giả 故cố 。 說thuyết 小tiểu 戒giới 耳nhĩ 。 法pháp 華hoa 云vân 。 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 。 聞văn 我ngã 所sở 說thuyết 。 即tức 便tiện 信tín 受thọ 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 除trừ 先tiên 修tu 習tập 。 學học 小Tiểu 乘Thừa 者giả 。 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 始thỉ 見kiến 即tức 華hoa 嚴nghiêm 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 也dã 。 漸tiệm 入nhập 即tức 三tam 藏tạng 中trung 歷lịch 五ngũ 味vị 。 於ư 法pháp 華hoa 入nhập 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 故cố 知tri 五ngũ 部bộ 之chi 律luật 是thị 小Tiểu 乘Thừa 方phương 便tiện 之chi 一nhất 藏tạng 也dã 。 然nhiên 心tâm 是thị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 本bổn 萬vạn 物vật 之chi 源nguyên 。 所sở 以dĩ 大Đại 乘Thừa 之chi 戒giới 正chánh 防phòng 意ý 地địa 制chế 伏phục 心tâm 馬mã 。 今kim 學học 律luật 之chi 師sư 不bất 尋tầm 佛Phật 之chi 本bổn 意ý 。 而nhi 但đãn 存tồn 執chấp 方phương 便tiện 之chi 戒giới 。 以dĩ 為vi 正Chánh 道Đạo 不bất 研nghiên 心tâm 。 念niệm 處xứ 觀quán 行hành 制chế 心tâm 。 終chung 竟cánh 不bất 得đắc 還hoàn 源nguyên 本bổn 淨tịnh 。 使sử 心tâm 馬mã 調điều 也dã 。 然nhiên 七thất 支chi 是thị 外ngoại 防phòng 。 意ý 地địa 是thị 內nội 防phòng 。 波ba 離ly 解giải 外ngoại 而nhi 不bất 解giải 內nội 故cố 。 被bị 淨tịnh 名danh 所sở 彈đàn 。 今kim 之chi 律luật 者giả 內nội 外ngoại 通thông 達đạt 。 恐khủng 之chi 少thiểu 也dã 。 豈khởi 能năng 是thị 住trụ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 之chi 人nhân 者giả 乎hồ 。 偈kệ 云vân 誦tụng 經Kinh 得đắc 解giải 脫thoát 。 非phi 為vi 世thế 財tài 利lợi 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 破phá 一nhất 微vi 塵trần 中trung 。 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 此thử 。 聞văn 持trì 無vô 遺di 忘vong 。 心tâm 開khai 得đắc 解giải 脫thoát 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 誦tụng 經Kinh 得đắc 失thất 。 何hà 者giả 然nhiên 佛Phật 於ư 不bất 可khả 說thuyết 。 而nhi 假giả 宣tuyên 者giả 。 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 病bệnh 之chi 源nguyên 本bổn 治trị 病bệnh 之chi 妙diệu 方phương 。 而nhi 勸khuyến 讚tán 四tứ 眾chúng 令linh 勤cần 誦tụng 者giả 。 使sử 數số 宣tuyên 於ư 口khẩu 數số 聞văn 於ư 耳nhĩ 。 數số 統thống 神thần 心tâm 數số 服phục 良lương 藥dược 。 除trừ 煩phiền 惱não 病bệnh 。 解giải 脫thoát 生sanh 死tử 。 非phi 令linh 讀đọc 誦tụng 擬nghĩ 貨hóa 齋trai 供cung 之chi 利lợi 。 故cố 偈kệ 云vân 。 誦tụng 經Kinh 得đắc 解giải 脫thoát 。 非phi 為vi 世thế 財tài 利lợi 經Kinh 云vân 。 破phá 微vi 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。 即tức 是thị 心tâm 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經kinh 也dã 。 舊cựu 云vân 經kinh 者giả 外ngoại 國quốc 稱xưng 修tu 多đa 羅la 。 名danh 含hàm 五ngũ 義nghĩa 也dã 。 今kim 明minh 心tâm 是thị 修tu 多đa 羅la 。 具cụ 含hàm 十thập 五ngũ 義nghĩa 不bất 可khả 翻phiên 也dã 。 何hà 者giả 。 舊cựu 云vân 。 一nhất 法pháp 本bổn 。 今kim 云vân 教giáo 本bổn 義nghĩa 本bổn 行hạnh 本bổn 也dã 。 然nhiên 夫phu 法pháp 本bổn 何hà 得đắc 過quá 心tâm 。 經Kinh 云vân 。 三tam 界giới 無vô 別biệt 法pháp 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 作tác 。 談đàm 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 教giáo 。 則tắc 心tâm 是thị 教giáo 本bổn 也dã 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 即tức 心tâm 是thị 本bổn 。 宣tuyên 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 之chi 行hành 。 亦diệc 即tức 心tâm 是thị 本bổn 。 故cố 知tri 心tâm 含hàm 三tam 法pháp 之chi 本bổn 也dã 。 舊cựu 云vân 。 二nhị 含hàm 微vi 發phát 。 今kim 云vân 教giáo 微vi 發phát 義nghĩa 。 微vi 發phát 行hạnh 微vi 發phát 也dã 。 微vi 發phát 者giả 從tùng 微vi 至chí 大đại 。 即tức 微vi 發phát 之chi 義nghĩa 。 而nhi 今kim 心tâm 者giả 有hữu 教giáo 行hành 義nghĩa 三tam 事sự 之chi 微vi 發phát 也dã 。 舊cựu 云vân 。 三tam 含hàm 涌dũng 泉tuyền 。 今kim 云vân 教giáo 涌dũng 泉tuyền 義nghĩa 。 涌dũng 泉tuyền 行hành 涌dũng 泉tuyền 。 今kim 心tâm 能năng 流lưu 出xuất 三tam 法pháp 無vô 盡tận 故cố 。 譬thí 涌dũng 泉tuyền 無vô 竭kiệt 。 舊cựu 云vân 。 四tứ 含hàm 繩thằng 墨mặc 者giả 。 截tiệt 愛ái 見kiến 之chi 邪tà 也dã 。 今kim 云vân 教giáo 截tiệt 邪tà 義nghĩa 截tiệt 邪tà 。 行hành 截tiệt 邪tà 即tức 繩thằng 墨mặc 義nghĩa 也dã 。 何hà 者giả 。 心tâm 正chánh 故cố 語ngữ 正chánh 。 即tức 心tâm 教giáo 截tiệt 邪tà 。 心tâm 正chánh 故cố 義nghĩa 正chánh 。 即tức 心tâm 義nghĩa 截tiệt 邪tà 。 心tâm 正chánh 故cố 行hành 正chánh 。 即tức 心tâm 行hành 截tiệt 邪tà 也dã 。 舊cựu 云vân 。 五ngũ 含hàm 結kết 鬘man 結kết 者giả 。 如như 結kết 華hoa 鬘man 令linh 不bất 零linh 落lạc 也dã 。 今kim 云vân 心tâm 教giáo 行hành 義nghĩa 三tam 結kết 鬘man 使sử 不bất 零linh 落lạc 。 故cố 知tri 其kỳ 心tâm 含hàm 十thập 五ngũ 義nghĩa 不bất 可khả 翻phiên 。 且thả 置trí 不bất 論luận 也dã 。 心tâm 經kinh 明minh 矣hĩ 。 是thị 則tắc 能năng 觀quán 心tâm 塵trần 即tức 空không 出xuất 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 藏tạng 。 觀quán 心tâm 即tức 假giả 出xuất 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 藏tạng 。 觀quán 心tâm 即tức 中trung 出xuất 。 諸chư 佛Phật 法Pháp 藏tạng 。 斯tư 則tắc 三tam 種chủng 法Pháp 藏tạng 。 何hà 經kinh 不bất 收thu 。 何hà 論luận 不bất 攝nhiếp 。 即tức 心tâm 具cụ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 藏tạng 。 持trì 誦tụng 研nghiên 修tu 觀quán 心tâm 經kinh 者giả 。 有hữu 何hà 遣khiển 忘vong 。 是thị 則tắc 觀quán 經kinh 內nội 流lưu 明minh 朗lãng 統thống 御ngự 情tình 慮lự 。 使sử 心tâm 開khai 解giải 。 脫thoát 煩phiền 惱não 也dã 。 偈kệ 云vân 。 勸khuyến 化hóa 修tu 供cúng 養dường 。 興hưng 顯hiển 安an 行hành 人nhân 。 密mật 心tâm 為vi 自tự 利lợi 。 倚ỷ 託thác 以dĩ 資tư 身thân 。 壞hoại 他tha 喜hỷ 捨xả 善thiện 。 駝đà 驢lư 以dĩ 償thường 人nhân 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 即tức 如như 駝đà 驃phiếu 也dã 。 由do 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 前tiền 有hữu 二nhị 偈kệ 半bán 。 明minh 欲dục 興hưng 顯hiển 佛Phật 法Pháp 。 翻phiên 為vi 污ô 損tổn 。 就tựu 通thông 方phương 行hành 化hóa 人nhân 也dã 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 正chánh 明minh 知tri 事sự 得đắc 失thất 。 然nhiên 自tự 非phi 內nội 有hữu 明minh 解giải 觀quán 行hành 。 知tri 因nhân 識thức 果quả 畏úy 罪tội 憚đạn 業nghiệp 。 誓thệ 能năng 無vô 利lợi 己kỷ 者giả 耳nhĩ 。 觀quán 智trí 觀quán 心tâm 知tri 萬vạn 法pháp 幻huyễn 化hóa 。 何hà 物vật 可khả 貪tham 何hà 身thân 可khả 為vi 。 雖tuy 如như 幻huyễn 化hóa 因nhân 果quả 不bất 差sai 。 盜đạo 至chí 於ư 五ngũ 。 如như 斷đoạn 多đa 羅la 樹thụ 。 佛Phật 法Pháp 死tử 人nhân 。 不bất 預dự 僧Tăng 數số 。 顯hiển 則tắc 人nhân 天thiên 所sở 惡ác 。 冥minh 則tắc 幽u 聖thánh 所sở 呵ha 。 現hiện 則tắc 色sắc 心tâm 摧tồi 折chiết 。 末mạt 則tắc 駝đà 驢lư 償thường 人nhân 。 一nhất 失thất 人nhân 身thân 萬vạn 劫kiếp 不bất 復phục 。 侵xâm 利lợi 極cực 微vi 受thọ 報báo 極cực 重trọng 。 何hà 有hữu 觀quán 智trí 之chi 人nhân 而nhi 為vi 斯tư 也dã 。 至chí 如như 駝đà 驃phiếu 終chung 無vô 利lợi 己kỷ 侵xâm 眾chúng 之chi 失thất 也dã 。 偈kệ 云vân 諸chư 道đạo 各các 有hữu 法pháp 。 了liễu 不bất 自tự 尋tầm 研nghiên 忽hốt 窺khuy 窬# 釋thích 教giáo 。 動động 經kinh 十thập 數số 年niên 。 非phi 但đãn 彼bỉ 法pháp 拙chuyết 。 必tất 有hữu 謀mưu 壞hoại 心tâm 。 此thử 則tắc 迦ca 毘tỳ 梨lê 。 仙tiên 聖thánh 豈khởi 聽thính 然nhiên 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 外ngoại 道đạo 之chi 得đắc 失thất 也dã 。 然nhiên 外ngoại 道đạo 窺khuy 窬# 釋thích 教giáo 。 不bất 出xuất 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 賤tiện 其kỳ 法pháp 拙chuyết 。 二nhị 者giả 謀mưu 壞hoại 佛Phật 法Pháp 。 窺khuy 窬# 覓mịch 過quá 事sự 。 非phi 好hảo/hiếu 心tâm 而nhi 尋tầm 佛Phật 教giáo 也dã 。 昔tích 外ngoại 道đạo 難nạn/nan 破phá 一nhất 切thiết 法Pháp 師sư 。 唯duy 無vô 奈nại 一nhất 禪thiền 師sư 何hà 。 其kỳ 母mẫu 勸khuyến 云vân 。 汝nhữ 若nhược 將tương 禪thiền 師sư 論luận 者giả 。 罵mạ 驢lư 馬mã 頭đầu 一nhất 切thiết 諸chư 獸thú 之chi 頭đầu 。 即tức 可khả 得đắc 勝thắng 外ngoại 道đạo 。 遂toại 隨tùy 其kỳ 母mẫu 計kế 得đắc 勝thắng 。 後hậu 受thọ 迦ca 毘tỳ 梨lê 之chi 身thân 。 一nhất 身thân 而nhi 有hữu 千thiên 頭đầu 。 既ký 運vận 惡ác 心tâm 冥minh 聖thánh 豈khởi 聽thính 也dã 。 事sự 如như 偈kệ 說thuyết 。 偈kệ 云vân 。 富phú 貴quý 而nhi 無vô 道đạo 。 多đa 增tăng 長trưởng 憍kiêu 逸dật 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 得đắc 真chân 法pháp 富phú 貴quý 。 雖tuy 高cao 而nhi 不bất 危nguy 。 雖tuy 滿mãn 而nhi 不bất 溢dật 。 不bất 著trước 世thế 富phú 貴quý 。 心tâm 常thường 在tại 道Đạo 法Pháp 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 富phú 貴quý 得đắc 失thất 。 何hà 者giả 。 夫phu 富phú 貴quý 不bất 與dữ 憍kiêu 奢xa 而nhi 憍kiêu 奢xa 自tự 至chí 。 故cố 偈kệ 云vân 。 富phú 貴quý 而nhi 無vô 道đạo 。 多đa 增tăng 長trưởng 憍kiêu 逸dật 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 而nhi 觀quán 實thật 相tướng 境cảnh 。 境cảnh 發phát 於ư 妙diệu 智trí 。 即tức 是thị 種chủng 性tánh 貴quý 也dã 。 而nhi 實thật 相tướng 境cảnh 智trí 具cụ 足túc 七thất 聖thánh 之chi 財tài 。 乃nãi 至chí 具cụ 足túc 。 萬vạn 德đức 萬vạn 行hạnh 。 稱xưng 之chi 為vi 富phú 也dã 。 法pháp 華hoa 云vân 。 有hữu 大đại 長trưởng 者giả 。 其kỳ 家gia 大đại 富phú 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 得đắc 此thử 富phú 貴quý 之chi 道đạo 居cư 懷hoài 流lưu 乎hồ 其kỳ 體thể 者giả 。 即tức 如như 偈kệ 。 雖tuy 高cao 而nhi 不bất 危nguy 。 雖tuy 滿mãn 而nhi 不bất 溢dật 。 不bất 著trước 世thế 富phú 貴quý 。 心tâm 常thường 在tại 道Đạo 法Pháp 等đẳng 也dã 。 偈kệ 云vân 。 貧bần 賤tiện 多đa 姦gian 諂siểm 。 窺khuy 窬# 造tạo 眾chúng 惡ác 。 現hiện 彼bỉ 王vương 法pháp 治trị 。 死tử 墮đọa 三tam 惡ác 道đạo 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 即tức 安an 貧bần 養dưỡng 道đạo 。 有hữu 道đạo 即tức 富phú 貴quý 。 無vô 為vi 即tức 富phú 樂lạc 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 貧bần 者giả 得đắc 大đại 也dã 。 何hà 者giả 。 若nhược 內nội 無vô 觀quán 慧tuệ 之chi 道đạo 。 照chiếu 朗lãng 心tâm 胸hung 情tình 抱bão 則tắc 闇ám 。 以dĩ 心tâm 闇ám 故cố 。 不bất 識thức 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 之chi 因nhân 果quả 也dã 。 而nhi 復phục 為vi 貧bần 窮cùng 飢cơ 寒hàn 所sở 逼bức 。 而nhi 遂toại 窺khuy 窬# 姦gian 諂siểm 造tạo 惡ác 故cố 。 偈kệ 云vân 。 現hiện 被bị 王vương 法pháp 治trị 。 死tử 墮đọa 於ư 地địa 獄ngục 。 若nhược 有hữu 觀quán 智trí 之chi 心tâm 。 即tức 識thức 往vãng 因nhân 達đạt 今kim 世thế 之chi 報báo 。 不bất 更cánh 造tạo 惡ác 招chiêu 將tương 來lai 之chi 苦khổ 。 但đãn 安an 神thần 養dưỡng 道đạo 。 故cố 偈kệ 云vân 。 有hữu 道đạo 即tức 富phú 貴quý 。 無vô 為vi 即tức 富phú 樂lạc 也dã 。 偈kệ 云vân 。 四tứ 眾chúng 皆giai 佛Phật 子tử 。 無vô 非phi 是thị 法pháp 親thân 。 因nhân 執chấp 善thiện 法Pháp 諍tranh 。 遂toại 結kết 未vị 來lai 怨oán 。 若nhược 能năng 問vấn 觀quán 心tâm 。 和hòa 合hợp 如như 水thủy 乳nhũ 。 皆giai 師sư 子tử 之chi 子tử 。 悉tất 是thị 栴chiên 檀đàn 林lâm 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 三tam 師sư 各các 執chấp 所sở 弘hoằng 之chi 法pháp 。 而nhi 相tương/tướng 是thị 非phi 。 遂toại 結kết 未vị 來lai 重trọng/trùng 怨oán 。 論luận 初sơ 已dĩ 略lược 出xuất 其kỳ 過quá 然nhiên 外ngoại 道đạo 各các 執chấp 所sở 計kế 。 是thị 故cố 云vân 是thị 事sự 實thật 餘dư 盡tận 妄vọng 語ngữ 。 是thị 則tắc 有hữu 眾chúng 多đa 究cứu 竟cánh 之chi 道Đạo 。 故cố 是thị 邪tà 也dã 。 而nhi 今kim 佛Phật 法Pháp 唯duy 一nhất 實thật 相tướng 印ấn 之chi 一nhất 道đạo 故cố 。 經Kinh 云vân 。 唯duy 一nhất 究cứu 竟cánh 道đạo 。 無vô 眾chúng 多đa 究cứu 竟cánh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 雖tuy 示thị 種chủng 種chủng 道đạo 。 其kỳ 實thật 為vì 一Nhất 乘Thừa 。 而nhi 今kim 諸chư 師sư 不bất 取thủ 所sở 詮thuyên 之chi 一nhất 道đạo 。 共cộng 出xuất 生sanh 死tử 昏hôn 衢cù 法pháp 侶lữ 之chi 親thân 。 但đãn 執chấp 能năng 詮thuyên 種chủng 種chủng 之chi 道đạo 共cộng 相tương 。 是thị 非phi 遂toại 結kết 重trọng/trùng 怨oán 。 何hà 愚ngu 之chi 甚thậm 。 故cố 偈kệ 云vân 。 遂toại 結kết 未vị 來lai 怨oán 也dã 。 非phi 但đãn 自tự 空không 失thất 一nhất 生sanh 妄vọng 縈oanh 毒độc 苦khổ 。 復phục 誤ngộ 學học 徒đồ 失thất 於ư 慧tuệ 目mục 。 師sư 弟đệ 皆giai 同đồng 外ngoại 道đạo 矣hĩ 。 故cố 云vân 。 諸chư 論luận 各các 異dị 端đoan 修tu 行hành 理lý 無vô 二nhị 執chấp 者giả 。 有hữu 是thị 非phi 達đạt 者giả 。 無vô 違vi 諍tranh 故cố 。 諸chư 師sư 是thị 執chấp 而nhi 不bất 達đạt 也dã 。 若nhược 能năng 觀quán 心tâm 實thật 相tướng 修tu 乎hồ 一nhất 道đạo 。 四tứ 眾chúng 無vô 非phi 法pháp 親thân 。 事sự 如như 偈kệ 說thuyết 也dã 。 偈kệ 云vân 年niên 衰suy 身thân 帶đái 疾tật 。 眼nhãn 闇ám 耳nhĩ 漸tiệm 聾lung 。 心tâm 昏hôn 多đa 忘vong 漏lậu 。 年niên 不bất 如như 一nhất 年niên 。 死tử 王vương 金kim 翅sí 鳥điểu 。 不bất 久cửu 吞thôn 命mạng 根căn 。 一nhất 旦đán 業nghiệp 繩thằng 斷đoạn 。 氣khí 絕tuyệt 豈khởi 能năng 言ngôn 。 為vì 是thị 因nhân 緣duyên 故cố 。 須tu 造tạo 觀quán 心tâm 論luận 。 此thử 兩lưỡng 偈kệ 半bán 明minh 師sư 自tự 唱xướng 涅Niết 槃Bàn 時thời 至chí 也dã 。 然nhiên 從tùng 論luận 初sơ 至chí 于vu 今kim 說thuyết 。 猶do 屬thuộc 序tự 分phần/phân 。 雖tuy 未vị 正chánh 說thuyết 深thâm 義nghĩa 。 而nhi 先tiên 明minh 三tam 師sư 四tứ 眾chúng 諸chư 有hữu 得đắc 失thất 。 言ngôn 方phương 雖tuy 復phục 淺thiển 近cận 。 而nhi 是thị 即tức 事sự 所sở 行hành 之chi 要yếu 行hành 道Đạo 家gia 之chi 大đại 障chướng 。 而nhi 今kim 行hành 者giả 識thức 此thử 諸chư 失thất 。 知tri 過quá 必tất 改cải 者giả 。 可khả 謂vị 真chân 行hành 道Đạo 人nhân 。 雖tuy 未vị 證chứng 無vô 生sanh 而nhi 無vô 生sanh 不bất 遠viễn 也dã 。 然nhiên 二nhị 萬vạn 燈đăng 明minh 佛Phật 一nhất 期kỳ 將tương 竟cánh 。 而nhi 說thuyết 法Pháp 華hoa 即tức 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 釋Thích 迦Ca 亦diệc 爾nhĩ 。 特đặc 更cánh 別biệt 為vi 一nhất 緣duyên 而nhi 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 之chi 大đại 師sư 一nhất 期kỳ 隨tùy 緣duyên 異dị 說thuyết 不bất 同đồng 。 今kim 將tương 欲dục 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 撮toát 要yếu 說thuyết 其kỳ 一nhất 論luận 。 何hà 者giả 。 是thị 論luận 始thỉ 終chung 唯duy 令linh 觀quán 心tâm 者giả 只chỉ 為vì 心tâm 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 眾chúng 生sanh 不bất 覺giác 內nội 衣y 。 有hữu 無vô 價giá 寶bảo 珠châu 。 今kim 論luận 正chánh 示thị 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 寶bảo 藏tạng 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 示thị 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 與dữ 法pháp 華hoa 無vô 別biệt 。 故cố 今kim 唱xướng 衰suy 老lão 即tức 是thị 。 欲dục 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 以dĩ 說thuyết 此thử 論luận 竟cánh 。 即tức 歸quy 真chân 滅diệt 度độ 。 更cánh 無vô 言ngôn 也dã 。 稽khể 首thủ 十thập 方phương 。 佛Phật 下hạ 有hữu 四tứ 行hành 偈kệ 。 明minh 歸quy 請thỉnh 。 何hà 者giả 夫phu 欲dục 造tạo 論luận 必tất 須tu 歸quy 三Tam 寶Bảo 。 加gia 威uy 建kiến 立lập 。 偈kệ 云vân 。 稽khể 首thủ 十thập 方phương 佛Phật 。 深thâm 慈từ 觀quán 心tâm 者giả 。 勸khuyến 善thiện 諦đế 觀quán 察sát 發phát 正chánh 覺giác 妙diệu 樂lạc 。 此thử 一nhất 偈kệ 歸quy 請thỉnh 於ư 佛Phật 。 然nhiên 三Tam 寶Bảo 者giả 皆giai 具cụ 足túc 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 但đãn 慈từ 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 佛Phật 慈từ 最tối 重trọng 。 故cố 請thỉnh 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 偈kệ 云vân 。 稽khể 首thủ 十thập 方phương 法pháp 。 深thâm 悲bi 觀quán 心tâm 者giả 。 勸khuyến 善thiện 諦đế 觀quán 察sát 。 得đắc 真chân 法pháp 免miễn 苦khổ 。 然nhiên 悲bi 能năng 拔bạt 苦khổ 。 而nhi 法Pháp 寶bảo 是thị 真chân 妙diệu 藥dược 。 體thể 能năng 救cứu 苦khổ 故cố 請thỉnh 法pháp 。 深thâm 悲bi 觀quán 心tâm 者giả 免miễn 苦khổ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 稽khể 首thủ 十thập 方phương 僧Tăng 。 若nhược 能năng 善thiện 觀quán 察sát 。 入nhập 大đại 和hòa 合hợp 海hải 。 歡hoan 喜hỷ 心tâm 無vô 量lượng 。 然nhiên 僧Tăng 名danh 和hòa 合hợp 。 即tức 是thị 隨tùy 喜hỷ 不bất 乖quai 之chi 義nghĩa 。 故cố 就tựu 僧Tăng 論luận 歡hoan 喜hỷ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 稽khể 首thủ 龍long 樹thụ 師sư 。 願nguyện 加gia 觀quán 心tâm 者giả 。 令linh 速tốc 得đắc 解giải 脫thoát 。 亦diệc 加gia 捨xả 三tam 心tâm 。 然nhiên 龍long 樹thụ 正chánh 破phá 執chấp 除trừ 見kiến 而nhi 興hưng 故cố 。 請thỉnh 龍long 樹thụ 加gia 捨xả 慈từ 悲bi 喜hỷ 之chi 三tam 心tâm 。 見kiến 愛ái 之chi 著trước 也dã 又hựu 宗tông 本bổn 於ư 龍long 樹thụ 。 故cố 請thỉnh 加gia 也dã 。 偈kệ 云vân 。 今kim 承thừa 三Tam 寶Bảo 力lực 下hạ 一nhất 行hành 明minh 已dĩ 歸quy 命mạng 三Tam 寶Bảo 竟cánh 。 今kim 當đương 承thừa 三Tam 寶Bảo 之chi 力lực 。 起khởi 三tam 十thập 六lục 問vấn 。 然nhiên 三tam 十thập 六lục 問vấn 明minh 義nghĩa 略lược 周chu 故cố 。 有hữu 三tam 十thập 六lục 也dã 。 若nhược 隨tùy 緣duyên 對đối 事sự 辯biện 問vấn 則tắc 。 不bất 可khả 數sổ 也dã 。 偈kệ 云vân 。 若nhược 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 下hạ 一nhất 行hành 。 明minh 若nhược 能năng 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 能năng 答đáp 此thử 問vấn 。 當đương 知tri 心tâm 眼nhãn 則tắc 開khai 得đắc 入nhập 清thanh 涼lương 池trì 也dã 。 偈kệ 云vân 不bất 能năng 答đáp 此thử 問vấn 下hạ 一nhất 行hành 明minh 迷mê 惑hoặc 者giả 不bất 能năng 答đáp 問vấn 也dã 。 哀ai 哉tai 末Mạt 法Pháp 中trung 下hạ 一nhất 行hành 傷thương 嘆thán 。 明minh 末Mạt 法Pháp 無vô 行hành 道Đạo 人nhân 。 設thiết 有hữu 三tam 數số 寧ninh 別biệt 是thị 問vấn 故cố 。 傷thương 嘆thán 也dã 。 偈kệ 云vân 。 故cố 生sanh 悲bi 愍mẫn 心tâm 下hạ 一nhất 行hành 明minh 恐khủng 畏úy 後hậu 生sanh 。 或hoặc 有hữu 能năng 解giải 者giả 。 故cố 起khởi 悲bi 心tâm 作tác 此thử 觀quán 心tâm 論luận 。 令linh 觀quán 者giả 開khai 朗lãng 也dã 。 願nguyện 諸chư 見kiến 聞văn 者giả 下hạ 一nhất 行hành 明minh 誡giới 勸khuyến 。 令linh 莫mạc 疑nghi 謗báng 。 何hà 者giả 。 而nhi 法pháp 華hoa 略lược 說thuyết 中trung 恐khủng 生sanh 疑nghi 謗báng 故cố 。 三tam 止chỉ 不bất 說thuyết 止chỉ 其kỳ 毀hủy 謗báng 。 非phi 但đãn 不bất 能năng 得đắc 解giải 。 復phục 增tăng 其kỳ 重trọng 罪tội 。 後hậu 廣quảng 說thuyết 中trung 雖tuy 嚴nghiêm 誡giới 勸khuyến 。 五ngũ 千thiên 之chi 流lưu 。 猶do 從tùng 座tòa 起khởi 。 不bất 信tín 佛Phật 言ngôn 。 今kim 將tương 欲dục 開khai 於ư 論luận 端đoan 。 畏úy 物vật 疑nghi 謗báng 故cố 。 預dự 先tiên 誡giới 勸khuyến 也dã 。 問vấn 曰viết 下hạ 有hữu 十thập 三tam 長trường/trưởng 行hành 四tứ 字tự 重trùng 問vấn 。 造tạo 論luận 正chánh 為vi 何hà 人nhân 。 即tức 答đáp 意ý 明minh 不bất 為vi 二nhị 人nhân 而nhi 為vi 二nhị 人nhân 。 言ngôn 不bất 為vi 二nhị 人nhân 者giả 。 一nhất 則tắc 文văn 字tự 外ngoại 學học 。 如như 貧bần 數số 他tha 寶bảo 。 但đãn 貴quý 耳nhĩ 入nhập 口khẩu 出xuất 。 未vị 常thường 研nghiên 心tâm 內nội 觀quán 。 斯tư 亦diệc 未vị 足túc 。 可khả 論luận 圓viên 道đạo 也dã 。 二nhị 則tắc 設thiết 得đắc 四tứ 禪thiền 八bát 定định 者giả 。 亦diệc 全toàn 未vị 識thức 佛Phật 法Pháp 。 況huống 初sơ 心tâm 安an 般ban 數sổ 息tức 。 何hà 可khả 共cộng 論luận 妙diệu 道đạo 乎hồ 。 而nhi 今kim 言ngôn 為vi 二nhị 人nhân 者giả 。 一nhất 則tắc 坐tọa 禪thiền 得đắc 定định 發phát 解giải 辯biện 說thuyết 無vô 窮cùng 。 自tự 謂vị 人nhân 間gian 之chi 寶bảo 。 今kim 作tác 此thử 問vấn 不bất 能năng 答đáp 者giả 。 何hà 者giả 未vị 得đắc 謂vị 得đắc 。 未vị 證chứng 謂vị 證chứng 。 墮đọa 增tăng 上thượng 慢mạn 也dã 。 二nhị 則tắc 為vi 相tương 隨tùy 學học 徒đồ 不bất 知tri 內nội 心tâm 求cầu 道Đạo 。 外ngoại 著trước 文văn 字tự 負phụ 經kinh 論luận 而nhi 浪lãng 行hành 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 而nhi 不bất 知tri 破phá 一nhất 微vi 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。 為vi 斯tư 二nhị 人nhân 而nhi 造tạo 論luận 也dã 。

觀Quán 心Tâm 論Luận 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 一nhất