觀Quán 心Tâm 論Luận 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 五ngũ

隋tùy 天thiên 台thai 沙Sa 門Môn 灌quán 頂đảnh 撰soạn

第đệ 三Tam 明Minh 中trung 道đạo 觀quán 破phá 法pháp 遍biến 者giả 。 亦diệc 明minh 五ngũ 意ý 。 何hà 者giả 一nhất 為vi 學học 無vô 緣duyên 慈từ 。 前tiền 從tùng 假giả 入nhập 空không 破phá 眾chúng 生sanh 緣duyên 慈từ 。 次thứ 從tùng 空không 出xuất 假giả 破phá 法pháp 緣duyên 慈từ 。 今kim 修tu 中trung 道đạo 離ly 二nhị 邊biên 慈từ 故cố 。 名danh 無vô 緣duyên 慈từ 也dã 。 經Kinh 云vân 。 緣duyên 如Như 來Lai 者giả 。 名danh 曰viết 無vô 緣duyên 。 與dữ 實thật 相tướng 同đồng 體thể 無vô 緣duyên 普phổ 覆phú 法Pháp 界Giới 。 拔bạt 苦khổ 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 名danh 無vô 緣duyên 同đồng 體thể 慈từ 悲bi 也dã 。 二nhị 滿mãn 本bổn 弘hoằng 誓thệ 者giả 。 經Kinh 云vân 。 我ngã 本bổn 立lập 誓thệ 願nguyện 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 咸hàm 令linh 得đắc 佛Phật 道Đạo 也dã 。 三tam 為vì 求cầu 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 佛Phật 眼nhãn 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 覺giác 了liễu 究cứu 竟cánh 窮cùng 源nguyên 盡tận 數số 也dã 。 四tứ 為vi 學học 大đại 方phương 便tiện 無vô 謀mưu 善thiện 權quyền 。 住trụ 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 種chủng 種chủng 示thị 現hiện 。 五ngũ 修tu 大đại 精tinh 進tấn 力lực 。 法pháp 華hoa 云vân 。 如như 有hữu 勇dũng 健kiện 。 能năng 為vi 難nan 事sự 。 求cầu 王vương 頂đảnh 上thượng 之chi 珠châu 。 有hữu 此thử 事sự 修tu 第đệ 三tam 觀quán 也dã 。 此thử 觀quán 正chánh 破phá 無vô 明minh 。 但đãn 無vô 明minh 無vô 有hữu 相tướng 貌mạo 。 云vân 何hà 可khả 觀quán 。 今kim 還hoàn 觀quán 前tiền 二nhị 觀quán 之chi 智trí 。 何hà 者giả 望vọng 前tiền 則tắc 二nhị 觀quán 是thị 智trí 。 望vọng 後hậu 復phục 為vi 智trí 障chướng 。 問vấn 何hà 以dĩ 名danh 智trí 障chướng 。 答đáp 夫phu 中trung 道đạo 智trí 和hòa 融dung 不bất 二nhị 。 前tiền 二nhị 智trí 未vị 能năng 融dung 一nhất 故cố 。 名danh 智trí 障chướng 融dung 。 一nhất 者giả 空không 而nhi 常thường 假giả 。 假giả 而nhi 常thường 空không 。 寂tịch 則tắc 未vị 始thỉ 不bất 照chiếu 。 照chiếu 則tắc 未vị 始thỉ 不bất 寂tịch 。 是thị 則tắc 空không 假giả 寂tịch 照chiếu 雙song 遊du 而nhi 不bất 二nhị 。 即tức 是thị 中trung 道đạo 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 即tức 是thị 雙song 遊du 。 是thị 則tắc 三tam 觀quán 名danh 雖tuy 異dị 而nhi 體thể 同đồng 。 雖tuy 同đồng 未vị 嘗thường 一nhất 。 雖tuy 異dị 未vị 嘗thường 三tam 。 非phi 三tam 而nhi 三tam 名danh 為vi 三tam 德đức 。 非phi 一nhất 而nhi 一nhất 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 經Kinh 云vân 。 三tam 德đức 成thành 一nhất 涅Niết 槃Bàn 非phi 三tam 非phi 一nhất 。 非phi 縱túng/tung 非phi 橫hoạnh/hoành 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 是thị 則tắc 三tam 觀quán 智trí 圓viên 融dung 玄huyền 妙diệu 。 非phi 相tướng 無vô 相tướng 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 名danh 為vi 中Trung 道Đạo 觀quán 智trí 。 故cố 破phá 前tiền 二nhị 相tương/tướng 不bất 融dung 之chi 智trí 也dã 。 今kim 正chánh 明minh 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 。 云vân 何hà 圓viên 融dung 不bất 二nhị 。 是thị 則tắc 與dữ 圓viên 觀quán 何hà 殊thù 。 答đáp 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 若nhược 入nhập 中trung 道đạo 與dữ 圓viên 則tắc 不bất 異dị 。 故cố 如như 是thị 說thuyết 也dã 。 今kim 更cánh 約ước 三tam 法pháp 檢kiểm 破phá 。 何hà 者giả 一nhất 觀quán 無vô 明minh 。 二nhị 觀quán 法pháp 性tánh 。 三tam 觀quán 真chân 緣duyên 。 初sơ 觀quán 無vô 明minh 者giả 。 觀quán 前tiền 二nhị 智trí 是thị 智trí 障chướng 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 今kim 問vấn 。 此thử 智trí 障chướng 為vi 從tùng 何hà 生sanh 。 若nhược 謂vị 從tùng 無vô 明minh 生sanh 。 即tức 是thị 自tự 生sanh 過quá 。 又hựu 無vô 明minh 無vô 實thật 云vân 何hà 能năng 生sanh 。 若nhược 謂vị 從tùng 法pháp 性tánh 生sanh 。 即tức 是thị 他tha 生sanh 。 又hựu 且thả 法pháp 性tánh 無vô 生sanh 。 云vân 何hà 能năng 生sanh 耶da 。 若nhược 謂vị 無vô 明minh 法pháp 性tánh 合hợp 。 即tức 是thị 共cộng 生sanh 。 若nhược 離ly 即tức 是thị 無vô 因nhân 生sanh 。 四tứ 句cú 皆giai 不bất 可khả 例lệ 前tiền 破phá 也dã 。 二nhị 約ước 法pháp 性tánh 破phá 者giả 。 前tiền 檢kiểm 無vô 明minh 不bất 可khả 得đắc 。 仍nhưng 謂vị 無vô 明minh 即tức 法pháp 性tánh 。 今kim 問vấn 。 為vi 無vô 明minh 滅diệt 法pháp 性tánh 生sanh 。 為vi 不bất 滅diệt 法pháp 性tánh 生sanh 。 為vi 亦diệc 滅diệt 亦diệc 不bất 滅diệt 法pháp 性tánh 生sanh 。 為vi 非phi 滅diệt 非phi 不bất 滅diệt 法pháp 性tánh 生sanh 。 四tứ 句cú 皆giai 不bất 可khả 也dã 。 三tam 約ước 真chân 緣duyên 破phá 者giả 。 此thử 無vô 明minh 為vi 從tùng 緣duyên 修tu 生sanh 。 為vi 從tùng 真chân 修tu 生sanh 若nhược 共cộng 若nhược 無vô 因nhân 生sanh 耶da 。 若nhược 緣duyên 修tu 生sanh 。 緣duyên 修tu 無vô 常thường 。 云vân 何hà 能năng 生sanh 若nhược 真chân 修tu 生sanh 。 真chân 云vân 何hà 生sanh 。 共cộng 無vô 因nhân 皆giai 不bất 可khả 也dã 。 兩lưỡng 釋thích 不bất 同đồng 。 一nhất 云vân 緣duyên 修tu 顯hiển 真chân 。 二nhị 云vân 緣duyên 修tu 滅diệt 真chân 。 自tự 顯hiển 即tức 是thị 自tự 生sanh 。 若nhược 緣duyên 修tu 顯hiển 真chân 修tu 即tức 是thị 他tha 生sanh 。 四tứ 句cú 皆giai 不bất 可khả 。 並tịnh 如như 前tiền 破phá 也dã 。 齊tề 此thử 次thứ 第đệ 三tam 觀quán 竪thụ 破phá 法pháp 遍biến 略lược 竟cánh 。 餘dư 廣quảng 如như 止Chỉ 觀Quán 中trung 辯biện 也dã 。 第đệ 二nhị 明minh 非phi 竪thụ 破phá 者giả 。 前tiền 已dĩ 明minh 圓viên 門môn 。 今kim 更cánh 略lược 出xuất 者giả 。 明minh 圓viên 觀quán 心tâm 。 十thập 界giới 六lục 道đạo 即tức 有hữu 門môn 。 是thị 生sanh 生sanh 句cú 二Nhị 乘Thừa 即tức 空không 門môn 。 是thị 生sanh 不bất 生sanh 句cú 。 菩Bồ 薩Tát 即tức 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。 是thị 不bất 生sanh 生sanh 句cú 佛Phật 界giới 即tức 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。 是thị 不bất 生sanh 不bất 生sanh 句cú 。 今kim 既ký 觀quán 一nhất 念niệm 圓viên 具cụ 十thập 界giới 。 豈khởi 非phi 一nhất 界giới 即tức 十thập 界giới 。 一nhất 句cú 即tức 四tứ 句cú 。 一nhất 門môn 即tức 四tứ 門môn 。 名danh 為vi 圓viên 門môn 耶da 。 今kim 約ước 此thử 圓viên 門môn 修tu 觀quán 者giả 。 門môn 既ký 圓viên 通thông 觀quán 亦diệc 圓viên 融dung 。 圓viên 觀quán 入nhập 圓viên 門môn 也dã 何hà 者giả 今kim 圓viên 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 界giới 。 約ước 生sanh 法pháp 即tức 具cụ 十thập 界giới 者giả 。 假giả 即tức 未vị 嘗thường 不bất 空không 不bất 中trung 。 即tức 是thị 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 惑hoặc 也dã 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 界giới 即tức 具cụ 十thập 界giới 者giả 。 即tức 是thị 空không 觀quán 。 空không 未vị 嘗thường 不bất 假giả 不bất 中trung 。 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 具cụ 十thập 界giới 者giả 。 觀quán 中trung 未vị 嘗thường 不bất 空không 不bất 假giả 。 而nhi 常thường 雙song 照chiếu 也dã 。 又hựu 觀quán 假giả 而nhi 未vị 嘗thường 不bất 空không 不bất 中trung 者giả 。 斯tư 則tắc 假giả 。 非phi 有hữu 相tương/tướng 非phi 無vô 相tướng 。 即tức 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 也dã 。 觀quán 空không 而nhi 未vị 嘗thường 不bất 假giả 不bất 中trung 者giả 。 斯tư 空không 非phi 無vô 相tướng 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 即tức 圓viên 伏phục 五ngũ 住trụ 觀quán 中trung 而nhi 未vị 嘗thường 不bất 空không 不bất 假giả 。 斯tư 則tắc 相tương/tướng 無vô 相tướng 而nhi 雙song 遊du 。 雙song 遊du 而nhi 未vị 嘗thường 相tương/tướng 無vô 相tướng 也dã 。 斯tư 則tắc 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 。 非phi 一nhất 非phi 一nhất 切thiết 也dã 。 問vấn 空không 破phá 假giả 假giả 破phá 空không 中trung 雙song 破phá 空không 假giả 。 云vân 何hà 得đắc 用dụng 一nhất 體thể 耶da 。 答đáp 世thế 間gian 質chất 閡ngại 四tứ 大đại 相tương 破phá 。 而nhi 相tương/tướng 成thành 共cộng 成thành 一nhất 體thể 。 況huống 乎hồ 靈linh 智trí 三tam 觀quán 相tương 破phá 。 而nhi 相tương/tướng 資tư 成thành 三tam 德đức 一nhất 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 何hà 足túc 致trí 疑nghi 乎hồ 。 何hà 者giả 空không 破phá 假giả 假giả 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 假giả 破phá 空không 空không 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 中trung 破phá 空không 假giả 無vô 二nhị 邊biên 過quá 雙song 用dụng 。 破phá 中trung 中trung 不bất 失thất 枯khô 榮vinh 雙song 照chiếu 也dã 。 空không 資tư 於ư 假giả 方phương 便tiện 有hữu 慧tuệ 解giải 。 假giả 資tư 於ư 空không 慧tuệ 有hữu 方phương 便tiện 解giải 。 中trung 資tư 空không 假giả 二nhị 慧tuệ 俱câu 寂tịch 。 空không 假giả 資tư 中trung 中trung 常thường 雙song 用dụng 。 二nhị 鳥điểu 俱câu 遊du 也dã 。 今kim 更cánh 喻dụ 者giả 。 氷băng 譬thí 於ư 假giả 。 水thủy 喻dụ 於ư 空không 。 濕thấp 況huống 於ư 中trung 。 是thị 則tắc 氷băng 水thủy 濕thấp 三tam 名danh 雖tuy 異dị 而nhi 不bất 妨phương 體thể 一nhất 。 三tam 觀quán 名danh 殊thù 何hà 妨phương 體thể 同đồng 也dã 。 斯tư 則tắc 一nhất 破phá 一nhất 切thiết 破phá 無vô 惑hoặc 而nhi 不bất 盡tận 。 一nhất 資tư 一nhất 切thiết 資tư 無vô 法pháp 而nhi 不bất 成thành 。 又hựu 圓viên 觀quán 心tâm 十thập 界giới 者giả 。 佛Phật 界giới 即tức 法Pháp 身thân 德đức 。 亦diệc 即tức 如Như 來Lai 衣y 。 二Nhị 乘Thừa 界giới 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 即tức 般Bát 若Nhã 德đức 。 亦diệc 即tức 如Như 來Lai 座tòa 。 菩Bồ 薩Tát 界giới 即tức 是thị 解giải 脫thoát 德đức 。 亦diệc 即tức 如Như 來Lai 室thất 。 是thị 則tắc 三tam 德đức 成thành 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 為vi 安An 樂Lạc 行hành 。 如Như 來Lai 衣y 座tòa 室thất 三tam 是thị 如Như 來Lai 之chi 圓viên 行hành 。 此thử 行hành 是thị 涅Niết 槃Bàn 行hành 故cố 。 名danh 安an 樂lạc 行hành 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。

復phục 有hữu 一nhất 行hành 。 是thị 如Như 來Lai 行hạnh 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 故cố 知tri 圓viên 觀quán 心tâm 十thập 界giới 者giả 。 即tức 是thị 常thường 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 。 行hành 如Như 來Lai 行hạnh 。 是thị 安an 樂lạc 行hành 也dã 。 然nhiên 三tam 德đức 即tức 三tam 般Bát 若Nhã 三tam 涅Niết 槃Bàn 。 乃nãi 至chí 十thập 種chủng 三tam 法pháp 圓viên 具cụ 十thập 法Pháp 界Giới 觀quán 中trung 也dã 。 又hựu 安an 樂lạc 即tức 理lý 一nhất 。 行hành 即tức 行hành 一nhất 。 修tu 觀quán 者giả 即tức 人nhân 一nhất 。 圓viên 觀quán 之chi 教giáo 即tức 教giáo 一nhất 。 四tứ 一nhất 之chi 義nghĩa 是thị 法pháp 華hoa 之chi 玄huyền 宗tông 也dã 。 圓viên 破phá 九cửu 法Pháp 界Giới 故cố 。 名danh 非phi 橫hoạnh/hoành 非phi 竪thụ 破phá 法pháp 遍biến 也dã 。 五ngũ 明minh 通thông 塞tắc 者giả 。 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 。 有hữu 一nhất 導đạo 師sư 。 善thiện 知tri 通thông 塞tắc 。 將tương 導đạo 眾chúng 人nhân 。 欲dục 過quá 險hiểm 道đạo 至chí 珍trân 寶bảo 所sở 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 弟đệ 子tử 眾chúng 塵trần 勞lao 。 隨tùy 意ý 之chi 所sở 轉chuyển 。 即tức 是thị 。 行hành 者giả 善thiện 能năng 將tương 導đạo 。 心tâm 數số 眾chúng 生sanh 。 過quá 險hiểm 道đạo 也dã 。 經Kinh 云vân 。 寧ninh 作tác 心tâm 師sư 莫mạc 師sư 於ư 心tâm 。 今kim 觀quán 心tâm 十thập 界giới 三tam 觀quán 寂tịch 照chiếu 。 導đạo 諸chư 心tâm 數số 離ly 二Nhị 乘Thừa 難nạn/nan 。 是thị 為vi 心tâm 師sư 。 名danh 大đại 導đạo 師sư 。 善thiện 知tri 通thông 塞tắc 。 何hà 者giả 識thức 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 即tức 苦khổ 集tập 。 是thị 塞tắc 於ư 真Chân 諦Đế 。 識thức 心tâm 中trung 二Nhị 乘Thừa 界giới 道đạo 滅diệt 。 雖tuy 通thông 真Chân 諦Đế 而nhi 塞tắc 菩Bồ 薩Tát 世thế 諦đế 。 識thức 心tâm 中trung 菩Bồ 薩Tát 界giới 。 雖tuy 通thông 世thế 諦đế 。 而nhi 塞tắc 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 具cụ 遍biến 三tam 諦đế 。 此thử 次thứ 第đệ 論luận 通thông 塞tắc 耳nhĩ 。 若nhược 識thức 心tâm 中trung 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 界giới 者giả 。 一nhất 切thiết 塞tắc 皆giai 通thông 也dã 。 若nhược 迷mê 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 為vi 九cửu 界giới 者giả 。 一nhất 切thiết 通thông 皆giai 塞tắc 也dã 。 圓viên 觀quán 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 無vô 通thông 無vô 塞tắc 。 而nhi 通thông 塞tắc 不bất 相tương 障chướng 也dã 。 又hựu 觀quán 心tâm 假giả 而nhi 不bất 空không 。 即tức 增tăng 謗báng 之chi 。 塞tắc 觀quán 心tâm 空không 而nhi 不bất 假giả 。 即tức 損tổn 謗báng 之chi 塞tắc 。 若nhược 雙song 照chiếu 空không 假giả 而nhi 不bất 中trung 。 即tức 增tăng 損tổn 謗báng 之chi 塞tắc 。 但đãn 中trung 而nhi 不bất 空không 假giả 。 即tức 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 名danh 愚ngu 癡si 論luận 之chi 塞tắc 也dã 。 觀quán 心tâm 若nhược 空không 而nhi 常thường 假giả 慧tuệ 有hữu 方phương 便tiện 解giải 。 是thị 通thông 非phi 塞tắc 也dã 。 觀quán 心tâm 假giả 而nhi 常thường 空không 方phương 便tiện 有hữu 慧tuệ 解giải 。 是thị 通thông 非phi 塞tắc 也dã 。 觀quán 心tâm 空không 假giả 而nhi 常thường 中trung 二nhị 慧tuệ 雙song 寂tịch 。 是thị 通thông 非phi 塞tắc 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 而nhi 常thường 空không 假giả 雙song 用dụng 寂tịch 照chiếu 。 是thị 通thông 非phi 塞tắc 也dã 。 問vấn 何hà 以dĩ 俱câu 約ước 心tâm 辯biện 通thông 塞tắc 耶da 。 答đáp 上thượng 觀quán 心tâm 而nhi 不bất 悟ngộ 者giả 。 由do 不bất 識thức 心tâm 中trung 通thông 塞tắc 邪tà 正chánh 障chướng 難nạn 。 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 乃nãi 至chí 十thập 章chương 並tịnh 約ước 心tâm 論luận 何hà 止chỉ 通thông 塞tắc 一nhất 章chương 耶da 。 約ước 餘dư 則tắc 疎sơ 。 學học 者giả 則tắc 外ngoại 求cầu 。 不bất 稱xưng 論luận 意ý 也dã 。 六lục 明minh 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 調điều 停đình 者giả 。 然nhiên 道Đạo 品Phẩm 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 者giả 分phân 別biệt 道Đạo 品Phẩm 。 如như 四tứ 念niệm 處xứ 四tứ 正chánh 勤cần 等đẳng 。 各các 各các 從tùng 此thử 入nhập 道đạo 也dã 。 二nhị 相tương/tướng 攝nhiếp 道Đạo 品Phẩm 者giả 。 如như 相tương/tướng 攝nhiếp 六Lục 度Độ 也dã 。 三tam 約ước 位vị 如như 四tứ 念niệm 處xứ 位vị 。 乃nãi 至chí 八bát 正Chánh 道Đạo 。 即tức 見kiến 道đạo 位vị 也dã 。 四tứ 相tương 生sanh 道Đạo 品Phẩm 。 今kim 正chánh 明minh 相tướng 生sanh 調điều 停đình 之chi 道Đạo 品Phẩm 也dã 。 問vấn 道Đạo 品Phẩm 是thị 二Nhị 乘Thừa 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 觀quán 。 答đáp 釋thích 論luận 正chánh 訶ha 此thử 義nghĩa 。 誰thùy 作tác 是thị 說thuyết 。 經Kinh 云vân 。 道Đạo 品Phẩm 善Thiện 知Tri 識Thức 。 由do 是thị 成thành 正chánh 覺giác 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 修tu 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 能năng 見kiến 佛Phật 性tánh 。 云vân 何hà 非phi 大Đại 乘Thừa 耶da 。 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 有hữu 十thập 界giới 百bách 如như 。 今kim 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 五ngũ 陰ấm 即tức 空không 。 二Nhị 乘Thừa 界giới 者giả 。 名danh 四tứ 枯khô 念niệm 處xứ 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 五ngũ 陰ấm 即tức 假giả 。 菩Bồ 薩Tát 界giới 者giả 。 名danh 四tứ 榮vinh 念niệm 處xứ 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 五ngũ 陰ấm 即tức 佛Phật 界giới 者giả 。 即tức 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 入nhập 大đại 寂tịch 涅Niết 槃Bàn 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 即tức 九cửu 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 枯khô 榮vinh 雙song 照chiếu 二nhị 鳥điểu 俱câu 遊du 也dã 。 斯tư 則tắc 觀quán 心tâm 十thập 界giới 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 。 即tức 於ư 心tâm 中trung 。 娑sa 羅la 雙song 樹thụ 。 入nhập 三tam 德đức 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 復phục 更cánh 滅diệt 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 論luận 初sơ 已dĩ 釋thích 四tứ 念niệm 處xứ 。 今kim 不bất 廣quảng 論luận 也dã 。 又hựu 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 界giới 者giả 。 即tức 破phá 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 四tứ 倒đảo 之chi 魔ma 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 界giới 。 即tức 菩Bồ 薩Tát 界giới 者giả 。 即tức 破phá 無vô 常thường 四tứ 倒đảo 之chi 魔ma 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 界giới 。 即tức 佛Phật 界giới 者giả 。 即tức 雙song 破phá 。 八bát 倒đảo 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 而nhi 枯khô 而nhi 榮vinh 。 二nhị 為vi 俱câu 遊du 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 即tức 於ư 此thử 心tâm 而nhi 坐tọa 道Đạo 場Tràng 也dã 。 故cố 經Kinh 云vân 。 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 。 名danh 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 然nhiên 十thập 界giới 百bách 如như 在tại 心tâm 稱xưng 不bất 可khả 思tư 義nghĩa 。 名danh 相tướng 寂tịch 絕tuyệt 者giả 。 約ước 心tâm 辨biện 坐tọa 道Đạo 場Tràng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 意ý 趣thú 玄huyền 微vi 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 四Tứ 正Chánh 勤Cần 者giả 。 觀quán 心tâm 十thập 界giới 。 未vị 生sanh 六lục 道đạo 惡ác 心tâm 勤cần 遮già 令linh 莫mạc 生sanh 。 已dĩ 生sanh 勤cần 斷đoạn 令linh 滅diệt 。 未vị 生sanh 四tứ 聖thánh 善thiện 心tâm 勤cần 令linh 生sanh 。 已dĩ 生sanh 勤cần 令linh 增tăng 長trưởng 。 是thị 名danh 四tứ 正chánh 勤cần 。 又hựu 勤cần 滅diệt 九cửu 界giới 勤cần 生sanh 佛Phật 界giới 也dã 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 者giả 。 靜tĩnh 定định 也dã 。 前tiền 修tu 念Niệm 處Xứ 正Chánh 勤Cần 。 皆giai 是thị 慧tuệ 性tánh 。 慧tuệ 多đa 則tắc 散tán 。 次thứ 修tu 如như 意ý 定định 。 用dụng 制chế 其kỳ 散tán 令linh 定định 慧tuệ 均quân 平bình 。 使sử 觀quán 照chiếu 明minh 了liễu 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 三tam 種chủng 定định 。 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 。 下hạ 者giả 。 心tâm 數số 定định 也dã 。 中trung 者giả 。 味vị 禪thiền 定định 也dã 。 上thượng 者giả 。 佛Phật 性tánh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 定Định 。 是thị 則tắc 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 寂tịch 定định 之chi 本bổn 習tập 。 今kim 修tu 如như 意ý 息tức 散tán 歸quy 本bổn 定định 也dã 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 相tướng 。 即tức 本bổn 有hữu 智trí 明minh 。 今kim 修tu 念niệm 處xứ 使sử 還hoàn 源nguyên 本bổn 淨tịnh 也dã 。 五ngũ 根căn 者giả 。 謂vị 信tín 進tiến 定định 慧tuệ 念niệm 也dã 。 上thượng 修tu 念niệm 處xứ 如như 意ý 。 定định 慧tuệ 寂tịch 照chiếu 。 心tâm 源nguyên 十thập 界giới 百bách 如như 明minh 了liễu 無vô 疑nghi 。 信tín 根căn 生sanh 也dã 。 正chánh 勤cần 轉chuyển 進tiến 即tức 精tinh 進tấn 根căn 。 生sanh 念niệm 慧tuệ 轉chuyển 明minh 即tức 慧tuệ 根căn 生sanh 也dã 。 如như 意ý 增tăng 進tiến 定định 根căn 生sanh 也dã 。 定định 慧tuệ 均quân 平bình 念niệm 根căn 生sanh 也dã 。 五Ngũ 力Lực 者giả 。 謂vị 信tín 進tiến 定định 慧tuệ 念niệm 。 力lực 者giả 。 信tín 破phá 疑nghi 障chướng 。 進tiến 破phá 懈giải 怠đãi 障chướng 定định 破phá 亂loạn 障chướng 慧tuệ 破phá 癡si 障chướng 。 念niệm 破phá 邪tà 障chướng 。 能năng 破phá 五ngũ 障chướng 故cố 。 名danh 五Ngũ 力Lực 也dã 。 七thất 覺giác 者giả 。 謂vị 喜hỷ 進tiến 擇trạch 除trừ 捨xả 定định 念niệm 也dã 。 上thượng 雖tuy 定định 慧tuệ 照chiếu 明minh 心tâm 源nguyên 。 不bất 悟ngộ 者giả 。 恐khủng 沈trầm 浮phù 不bất 一nhất 故cố 。 用dụng 七thất 覺giác 調điều 停đình 令linh 得đắc 一nhất 心tâm 。 經Kinh 云vân 。 御ngự 以dĩ 一nhất 心tâm 遊du 於ư 八Bát 正Chánh 路Lộ 也dã 。 何hà 者giả 。 心tâm 若nhược 沈trầm 昏hôn 。 當đương 用dụng 擇trạch 喜hỷ 進tiến 三tam 覺giác 分phần/phân 策sách 起khởi 也dã 。 心tâm 若nhược 浮phù 散tán 。 當đương 用dụng 除trừ 捨xả 定định 三tam 覺giác 分phần/phân 息tức 亂loạn 也dã 。 心tâm 若nhược 不bất 沈trầm 不bất 浮phù 。 當đương 用dụng 念niệm 覺giác 分phần/phân 寂tịch 照chiếu 心tâm 源nguyên 也dã 。 又hựu 偏thiên 觀quán 心tâm 空không 即tức 沈trầm 相tương/tướng 。 偏thiên 觀quán 心tâm 假giả 即tức 浮phù 相tương/tướng 。 正chánh 觀quán 中trung 道đạo 即tức 不bất 沈trầm 不bất 浮phù 。 名danh 一nhất 心tâm 也dã 。 若nhược 七thất 覺giác 不bất 入nhập 。 當đương 更cánh 修tu 八Bát 正Chánh 道Đạo 也dã 。 觀quán 心tâm 十thập 界giới 百bách 如như 如như 上thượng 念niệm 處xứ 之chi 觀quán 。 觀quán 心tâm 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 而nhi 枯khô 榮vinh 雙song 照chiếu 。 一nhất 心tâm 圓viên 具cụ 三tam 觀quán 。 名danh 為vi 正chánh 見kiến 。 研nghiên 思tư 此thử 理lý 。 名danh 正chánh 思tư 惟duy 。 為vì 他tha 說thuyết 心tâm 正chánh 觀quán 名danh 為vi 正chánh 語ngữ 。 此thử 觀quán 能năng 感cảm 妙diệu 果Quả 名danh 為vi 正chánh 業nghiệp 。 以dĩ 此thử 慧tuệ 名danh 為vi 正chánh 命mạng 。 一nhất 心tâm 中trung 道đạo 名danh 為vi 正chánh 念niệm 。 此thử 觀quán 能năng 破phá 二nhị 邊biên 之chi 惑hoặc 。 名danh 為vi 正chánh 慧tuệ 。 此thử 觀quán 能năng 止chỉ 二nhị 邊biên 亂loạn 名danh 為vi 正chánh 定định 也dã 。 譬thí 者giả 四tứ 念niệm 處xứ 如như 種chủng 子tử 。 正chánh 勤cần 如như 抽trừu 芽nha 。 五ngũ 根căn 如như 根căn 生sanh 。 五Ngũ 力Lực 如như 莖hành 葉diệp 。 七thất 覺giác 為vi 華hoa 。 八bát 正chánh 如như 果quả 。 故cố 經Kinh 云vân 。 覺giác 意ý 淨tịnh 妙diệu 華hoa 。 解giải 脫thoát 智trí 慧tuệ 果quả 。 斯tư 之chi 是thị 也dã 。 然nhiên 道Đạo 品Phẩm 將tương 到đáo 涅Niết 槃Bàn 城thành 。 有hữu 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 三tam 門môn 。 亦diệc 名danh 三tam 解giải 脫thoát 。 亦diệc 名danh 三tam 三tam 昧muội 。 從tùng 正chánh 見kiến 入nhập 定định 發phát 無vô 漏lậu 智trí 名danh 大đại 臣thần 。 定định 名danh 大đại 王vương 。 故cố 名danh 三tam 三tam 昧muội 非phi 智trí 不bất 禪thiền 也dã 。 正chánh 定định 生sanh 正chánh 見kiến 發phát 無vô 漏lậu 定định 為vi 大đại 臣thần 。 正chánh 見kiến 為vi 大đại 王vương 。 名danh 三tam 解giải 脫thoát 非phi 禪thiền 不bất 智trí 也dã 。 三tam 藏tạng 苦khổ 下hạ 空không 無vô 我ngã 二nhị 為vi 空không 門môn 。 滅diệt 下hạ 四tứ 為vi 無vô 相tướng 門môn 。 集tập 道đạo 八bát 苦khổ 下hạ 二nhị 足túc 為vi 十thập 名danh 無vô 作tác 門môn 。 通thông 教giáo 苦khổ 集tập 皆giai 空không 即tức 空không 門môn 。 亦diệc 不bất 計kế 空không 相tướng 名danh 無vô 相tướng 門môn 。 亦diệc 無vô 能năng 觀quán 者giả 。 名danh 無vô 作tác 門môn 。 別biệt 教giáo 從tùng 假giả 入nhập 空không 即tức 空không 門môn 。 亦diệc 無vô 空không 相tướng 即tức 從tùng 空không 出xuất 假giả 。 名danh 無vô 相tướng 門môn 。 既ký 無vô 空không 相tướng 亦diệc 無vô 假giả 相tương/tướng 。 即tức 入nhập 中trung 道đạo 。 亦diệc 無vô 中trung 道đạo 相tương/tướng 。 可khả 願nguyện 求cầu 名danh 無vô 作tác 門môn 。 圓viên 教giáo 三tam 三tam 昧muội 即tức 圓viên 用dụng 也dã 。 既ký 次thứ 第đệ 破phá 入nhập 宜nghi 別biệt 教giáo 三tam 三tam 昧muội 門môn 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 七thất 修tu 六Lục 度Độ 助trợ 道đạo 。 何hà 者giả 上thượng 修tu 道Đạo 品phẩm 調điều 停đình 而nhi 真chân 明minh 不bất 開khai 。 慳san 貪tham 心tâm 蔽tế 保bảo 愛ái 身thân 財tài 。 惑hoặc 亂loạn 心tâm 神thần 。 苟cẩu 求cầu 障chướng 於ư 理lý 觀quán 。 經Kinh 云vân 。 貪tham 狼lang 於ư 財tài 色sắc 。 坐tọa 之chi 不bất 得đắc 道Đạo 。 斯tư 由do 不bất 能năng 捨xả 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 貪tham 愛ái 纏triền 綿miên 豈khởi 能năng 悟ngộ 道đạo 者giả 也dã 。 至chí 如như 薩tát 陀đà 波ba 崙lôn 捨xả 難nan 捨xả 之chi 髓tủy 。 賣mại 難nạn/nan 賣mại 之chi 身thân 。 以dĩ 求cầu 般Bát 若Nhã 。 何hà 況huống 資tư 財tài 者giả 乎hồ 。 斯tư 則tắc 豈khởi 不bất 果quả 願nguyện 於ư 香hương 城thành 。 契khế 般Bát 若Nhã 於ư 東đông 土thổ/độ 者giả 也dã 。 然nhiên 積tích 劫kiếp 空không 喪táng 身thân 財tài 未vị 曾tằng 為vi 道đạo 。 今kim 能năng 捨xả 必tất 亡vong 之chi 身thân 。 求cầu 道Đạo 取thủ 盡tận 何hà 憂ưu 不bất 會hội 。 世thế 有hữu 人nhân 怒nộ 勇dũng 亡vong 身thân 入nhập 陣trận 。 斯tư 之chi 等đẳng 類loại 。 死tử 亡vong 者giả 億ức 兆triệu 。 經Kinh 云vân 。 刀đao 兵binh 死tử 者giả 。 必tất 墮đọa 地địa 獄ngục 。 竟cánh 何hà 利lợi 之chi 。 有hữu 今kim 行hành 者giả 。 必tất 能năng 怒nộ 勇dũng 亡vong 身thân 攻công 破phá 四tứ 魔ma 王vương 。 豈khởi 不bất 解giải 髻kế 中trung 明minh 珠châu 。 而nhi 與dữ 之chi 者giả 也dã 。 或hoặc 正chánh 修tu 觀quán 時thời 破phá 戒giới 心tâm 起khởi 。 三tam 業nghiệp 乖quai 違vi 犯phạm 於ư 戒giới 律luật 。 使sử 理lý 觀quán 不bất 開khai 。 經Kinh 云vân 。 尸thi 羅la 不bất 清Thanh 淨Tịnh 三Tam 昧Muội 不bất 現hiện 前tiền 。 所sở 以dĩ 加gia 心tâm 。 持trì 戒giới 以dĩ 為vi 橋kiều 梁lương 。 以dĩ 為vi 戒giới 足túc 生sanh 死tử 大đại 河hà 。 方phương 可khả 得đắc 度độ 也dã 。 所sở 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 度độ 生sanh 死tử 大đại 海hải 。 護hộ 惜tích 浮phù 囊nang 微vi 塵trần 不bất 棄khí 。 行hành 者giả 當đương 軌quỹ 之chi 也dã 。 或hoặc 修tu 觀quán 時thời 瞋sân 恚khuể 蔽tế 生sanh 。 常thường 思tư 九cửu 惱não 以dĩ 障chướng 理lý 觀quán 。

爾nhĩ 時thời 當đương 修tu 忍nhẫn 心tâm 。 經Kinh 云vân 。 忍nhẫn 辱nhục 第đệ 一nhất 道Đạo 。 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 稱xưng 最tối 。 彼bỉ 以dĩ 曲khúc 來lai 我ngã 以dĩ 直trực 應ưng 。 誠thành 心tâm 無vô 瞋sân 於ư 理lý 自tự 直trực 。 經Kinh 云vân 。 瞋sân 時thời 常thường 著trước 如Như 來Lai 衣y 。 如Như 來Lai 衣y 者giả 。 柔nhu 和hòa 忍nhẫn 辱nhục 是thị 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 設thiết 眾chúng 惡ác 來lai 加gia 。 念niệm 佛Phật 故cố 應ưng 忍nhẫn 。 若nhược 存tồn 聖thánh 言ngôn 無vô 事sự 不bất 成thành 也dã 。 或hoặc 修tu 觀quán 時thời 懈giải 怠đãi 心tâm 生sanh 不bất 能năng 開khai 悟ngộ 。 當đương 加gia 精tinh 進tấn 。 夫phu 建kiến 小tiểu 事sự 心tâm 不bất 決quyết 至chí 。 尚thượng 不bất 能năng 成thành 。 況huống 欲dục 排bài 五ngũ 住trụ 之chi 重trọng/trùng 關quan 。 度độ 生sanh 死tử 之chi 大đại 海hải 。 而nhi 不bất 勤cần 勞lao 。 妙diệu 道đạo 何hà 由do 可khả 契khế 。 至chí 如như 波ba 崙lôn 傍bàng 立lập 於ư 衢cù 。 經kinh 無vô 量lượng 時thời 。 不bất 念niệm 疲bì 勞lao 。 不bất 念niệm 晝trú 夜dạ 。 不bất 念niệm 飲ẩm 食thực 。 但đãn 念niệm 何hà 時thời 得đắc 見kiến 曇đàm 無vô 竭kiệt 菩Bồ 薩Tát 得đắc 聞văn 般Bát 若Nhã 。 以dĩ 其kỳ 精tinh 進tấn 遂toại 感cảm 冥minh 通thông 耳nhĩ 。 故cố 云vân 。 諸chư 佛Phật 一nhất 心tâm 。 勤cần 精tinh 進tấn 故cố 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 。 何hà 況huống 餘dư 善thiện 法Pháp 耶da 。 所sở 以dĩ 仙tiên 人nhân 禮lễ 白bạch 骨cốt 謝tạ 往vãng 昔tích 之chi 勤cần 。 餓ngạ 鬼quỷ 打đả 死tử 尸thi 報báo 其kỳ 昔tích 懈giải 。 今kim 不bất 打đả 身thân 進tiến 道đạo 。 後hậu 勞lao 思tư 何hà 益ích 也dã 。 或hoặc 時thời 正chánh 修tu 觀quán 而nhi 散tán 亂loạn 心tâm 生sanh 。

爾nhĩ 時thời 當đương 加gia 修tu 禪thiền 寂tịch 也dã 。 經Kinh 云vân 。 十thập 劫kiếp 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 身thân 體thể 及cập 手thủ 足túc 。 寂tịch 然nhiên 安an 不bất 動động 。 斯tư 則tắc 理lý 觀quán 何hà 能năng 不bất 發phát 者giả 耶da 。 釋thích 論luận 云vân 。 囂hiêu 塵trần 蔽tế 天thiên 日nhật 。 天thiên 雨vũ 能năng 淹yêm 之chi 。 覺giác 觀quán 風phong 動động 心tâm 。 禪thiền 定định 能năng 滅diệt 之chi 。 禪thiền 為vi 清thanh 泠# 水thủy 。 能năng 洗tẩy 諸chư 塵trần 勞lao 。 禪thiền 為vi 利lợi 智trí 藏tạng 。 功công 德đức 之chi 福phước 田điền 。 故cố 知tri 禪thiền 有hữu 種chủng 種chủng 功công 能năng 。 宜nghi 加gia 心tâm 修tu 之chi 助trợ 理lý 觀quán 也dã 。 或hoặc 正chánh 修tu 觀quán 時thời 闇ám 心tâm 生sanh 。 當đương 修tu 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 。 何hà 者giả 上thượng 修tu 圓viên 觀quán 。 觀quán 生sanh 死tử 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 於ư 生sanh 死tử 不bất 生sanh 怖bố 心tâm 。 多đa 生sanh 懈giải 慢mạn 所sở 以dĩ 應ưng 修tu 。 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 觀quán 五ngũ 種chủng 不bất 淨tịnh 助trợ 道đạo 策sách 理lý 觀quán 。 何hà 以dĩ 然nhiên 。 理lý 雖tuy 圓viên 通thông 而nhi 未vị 能năng 證chứng 。 何hà 能năng 即tức 免miễn 無vô 常thường 怖bố 畏úy 者giả 耶da 。 斯tư 略lược 明minh 六Lục 度Độ 助trợ 發phát 理lý 觀quán 。 若nhược 不bất 開khai 悟ngộ 。 當đương 更cánh 觀quán 此thử 助trợ 道đạo 六Lục 度Độ 。 即tức 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 攝nhiếp 道Đạo 品Phẩm 理lý 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 門môn 。 即tức 知tri 六Lục 度Độ 功công 力lực 大đại 能năng 破phá 惑hoặc 事sự 理lý 兼kiêm 修tu 也dã 。 如như 檀đàn 度độ 攝nhiếp 道Đạo 品Phẩm 中trung 捨xả 覺giác 分phần/phân 。 捨xả 二nhị 邊biên 生sanh 死tử 。 經Kinh 云vân 。 捨xả 與dữ 生sanh 死tử 後hậu 際tế 等đẳng 。 離ly 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 得đắc 不bất 壞hoại 常Thường 住Trụ 者giả 。 中trung 論luận 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 今kim 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 界giới 生sanh 滅diệt 而nhi 捨xả 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 三tam 藏tạng 事sự 檀đàn 捨xả 也dã 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 界giới 即tức 是thị 空không 。 而nhi 捨xả 生sanh 死tử 前tiền 際tế 也dã 。 觀quán 心tâm 菩Bồ 薩Tát 界giới 即tức 假giả 。 而nhi 捨xả 生sanh 死tử 後hậu 際tế 也dã 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 即tức 中trung 道đạo 。 而nhi 離ly 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 得đắc 不bất 壞hoại 常Thường 住Trụ 。 斯tư 則tắc 一nhất 心tâm 圓viên 觀quán 十thập 界giới 者giả 。 即tức 是thị 圓viên 修tu 四tứ 教giáo 道Đạo 品Phẩm 事sự 理lý 捨xả 檀đàn 。 圓viên 捨xả 生sanh 死tử 後hậu 際tế 。 得đắc 不bất 壞hoại 常Thường 住Trụ 。 是thị 則tắc 事sự 理lý 檀đàn 度độ 具cụ 足túc 也dã 。 若nhược 未vị 悟ngộ 者giả 。 更cánh 修tu 道Đạo 品phẩm 中trung 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 。 為vi 戒giới 度độ 所sở 攝nhiếp 。 上thượng 說thuyết 約ước 心tâm 辨biện 道Đạo 品Phẩm 六Lục 度Độ 。 今kim 還hoàn 約ước 心tâm 辨biện 事sự 理lý 十thập 種chủng 戒giới 也dã 。 何hà 者giả 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 界giới 。 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 持trì 不bất 缺khuyết 戒giới 乃nãi 至chí 不bất 雜tạp 等đẳng 四tứ 戒giới 也dã 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 界giới 者giả 。 即tức 持trì 隨tùy 道đạo 無vô 著trước 兩lưỡng 戒giới 也dã 。 觀quán 心tâm 菩Bồ 薩Tát 界giới 者giả 。 即tức 持trì 智trí 所sở 讚tán 自tự 在tại 二nhị 戒giới 也dã 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 者giả 。 即tức 持trì 隨tùy 定định 具cụ 足túc 戒giới 也dã 。 是thị 則tắc 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 因nhân 緣duyên 生sanh 滅diệt 三tam 藏tạng 事sự 中trung 道Đạo 品Phẩm 。 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 之chi 戒giới 。 觀quán 心tâm 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 持trì 通thông 別biệt 圓viên 之chi 教giáo 理lý 中trung 道Đạo 品Phẩm 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 之chi 戒giới 。 斯tư 則tắc 圓viên 觀quán 十thập 界giới 即tức 事sự 理lý 持trì 戒giới 也dã 。 若nhược 未vị 開khai 悟ngộ 。 當đương 更cánh 思tư 道Đạo 品Phẩm 五ngũ 根căn 中trung 念niệm 根căn 。 五Ngũ 力Lực 中trung 念niệm 力lực 。 七thất 覺giác 中trung 念niệm 覺giác 。 八bát 正chánh 中trung 正chánh 念niệm 。 即tức 為vi 忍nhẫn 度độ 所sở 攝nhiếp 也dã 。 今kim 例lệ 前tiền 還hoàn 約ước 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 。 即tức 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 事sự 中trung 伏phục 忍nhẫn 。 觀quán 心tâm 中trung 二Nhị 乘Thừa 界giới 。 即tức 空không 即tức 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 。 觀quán 心tâm 中trung 菩Bồ 薩Tát 界giới 。 即tức 假giả 名danh 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 觀quán 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 。 即tức 中trung 名danh 寂tịch 滅diệt 忍nhẫn 。 此thử 三tam 忍nhẫn 是thị 理lý 。 是thị 即tức 圓viên 觀quán 心tâm 十thập 界giới 具cụ 足túc 事sự 理lý 修tu 忍nhẫn 也dã 。 若nhược 未vị 悟ngộ 者giả 。 更cánh 思tư 道Đạo 品Phẩm 八bát 精tinh 進tấn 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 。 即tức 事sự 精tinh 進tấn 。 觀quán 心tâm 中trung 二Nhị 乘Thừa 界giới 。 即tức 空không 精tinh 進tấn 。 觀quán 心tâm 中trung 菩Bồ 薩Tát 界giới 。 即tức 出xuất 假giả 精tinh 進tấn 故cố 。 經Kinh 云vân 於ư 生sanh 死tử 意ý 而nhi 有hữu 勇dũng 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 即tức 中trung 精tinh 進tấn 。 經Kinh 云vân 諸chư 佛Phật 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 得đắc 三tam 菩Bồ 提Đề 也dã 。 是thị 則tắc 圓viên 觀quán 心tâm 十thập 界giới 具cụ 事sự 理lý 精tinh 進tấn 也dã 。 若nhược 未vị 悟ngộ 者giả 更cánh 思tư 道Đạo 品Phẩm 八bát 定định 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 定định 根căn 定định 力lực 定định 覺giác 分phần/phân 正chánh 定định 為vi 禪thiền 度độ 所sở 攝nhiếp 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 是thị 修tu 事sự 中trung 四tứ 禪thiền 四tứ 定định 等đẳng 定định 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 二Nhị 乘Thừa 界giới 是thị 修tu 觀quán 鍊luyện 熏huân 修tu 真Chân 諦Đế 三tam 昧muội 定định 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 菩Bồ 薩Tát 界giới 是thị 修tu 俗tục 諦đế 三tam 昧muội 也dã 。 觀quán 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 是thị 修tu 九cửu 種chủng 大đại 禪thiền 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 王vương 三tam 昧muội 也dã 。 是thị 則tắc 圓viên 觀quán 心tâm 中trung 十thập 界giới 具cụ 修tu 事sự 理lý 諸chư 禪thiền 也dã 。 若nhược 未vị 悟ngộ 者giả 當đương 更cánh 思tư 道Đạo 品Phẩm 中trung 十thập 慧tuệ 。 四tứ 念niệm 處xứ 慧tuệ 慧tuệ 根căn 慧tuệ 力lực 擇trạch 喜hỷ 兩lưỡng 覺giác 分phần/phân 正chánh 見kiến 正chánh 思tư 惟duy 。 此thử 慧tuệ 為vi 般Bát 若Nhã 度độ 所sở 攝nhiếp 也dã 。 若nhược 觀quán 心tâm 中trung 六lục 道đạo 界giới 是thị 事sự 修tu 世thế 智trí 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 界giới 是thị 。 修tu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 觀quán 心tâm 菩Bồ 薩Tát 界giới 是thị 修tu 道Đạo 種chủng 智trí 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 是thị 修tu 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 是thị 則tắc 觀quán 心tâm 中trung 十thập 界giới 具cụ 事sự 理lý 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 也dã 。 然nhiên 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 多đa 約ước 事sự 中trung 精tinh 勤cần 苦khổ 到đáo 修tu 六Lục 度Độ 。 更cánh 無vô 過quá 者giả 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 多đa 約ước 即tức 空không 理lý 修tu 六Lục 度Độ 故cố 三tam 事sự 俱câu 亡vong 。 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 多đa 約ước 出xuất 假giả 六Lục 度Độ 化hóa 物vật 。 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 多đa 約ước 中trung 道đạo 修tu 六Lục 度Độ 。 是thị 則tắc 道Đạo 品Phẩm 六Lục 度Độ 相tương/tướng 攝nhiếp 相tương 破phá 相tương/tướng 修tu 相tương/tướng 即tức 四tứ 句cú (# 云vân 云vân )# 。 云vân 何hà 六Lục 度Độ 調điều 伏phục 諸chư 根căn 耶da 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 界giới 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 即tức 事sự 六Lục 度Độ 調điều 伏phục 諸chư 根căn 也dã 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 界giới 即tức 空không 調điều 伏phục 諸chư 根căn 。 離ly 六lục 塵trần 愛ái 染nhiễm 也dã 。 觀quán 心tâm 菩Bồ 薩Tát 界giới 即tức 假giả 調điều 伏phục 諸chư 根căn 。 離ly 空không 愛ái 染nhiễm 。 觀quán 心tâm 佛Phật 界giới 即tức 中trung 調điều 伏phục 諸chư 根căn 。 離ly 二nhị 邊biên 愛ái 染nhiễm 。 一nhất 心tâm 圓viên 觀quán 十thập 界giới 。 即tức 事sự 理lý 六Lục 度Độ 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 圓viên 調điều 伏phục 諸chư 根căn 也dã 。 經Kinh 云vân 所sở 謂vị 彼bỉ 眼nhãn 根căn 。 於ư 諸chư 如Như 來Lai 常thường 。 具cụ 足túc 無vô 減giảm 。 修tu 了liễu 了liễu 分phân 明minh 見kiến 。 乃nãi 至chí 意ý 根căn 以dĩ 圓viên 觀quán 調điều 故cố 。 云vân 五ngũ 根căn 皆giai 稱xưng 是thị 常thường 。 細tế 尋tầm 可khả 知tri 。 云vân 何hà 六Lục 度Độ 攝nhiếp 佛Phật 威uy 儀nghi 。 佛Phật 以dĩ 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 不bất 共cộng 等đẳng 法pháp 為vi 威uy 儀nghi 。 十Thập 力Lực 者giả 。 然nhiên 六lục 道đạo 界giới 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 法pháp 即tức 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 心tâm 中trung 二Nhị 乘Thừa 界giới 即tức 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 。 心tâm 中trung 菩Bồ 薩Tát 界giới 即tức 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 。 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 即tức 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 。 今kim 寂tịch 照chiếu 觀quán 了liễu 心tâm 中trung 六lục 道đạo 苦khổ 集tập 還hoàn 至chí 六lục 道đạo 。 斯tư 有hữu 是thị 處xứ 。 若nhược 至chí 涅Niết 槃Bàn 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 各các 各các 照chiếu 了liễu 餘dư 三tam 種chủng 四Tứ 諦Đế 苦khổ 集tập 亦diệc 爾nhĩ 。 是thị 名danh 處xứ 非phi 處xứ 力lực 也dã 。 照chiếu 知tri 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 集tập 是thị 業nghiệp 力lực 也dã 。 照chiếu 知tri 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 苦khổ 是thị 根căn 力lực 也dã 。 道đạo 滅diệt 亦diệc 爾nhĩ 。 照chiếu 知tri 四tứ 種chủng 道Đạo 諦Đế 中trung 道Đạo 品Phẩm 八bát 定định 是thị 定định 力lực 也dã 。 知tri 心tâm 中trung 十thập 界giới 眾chúng 生sanh 過quá 去khứ 。 苦khổ 集tập 是thị 根căn 力lực 也dã 。 知tri 十thập 界giới 眾chúng 生sanh 現hiện 在tại 苦khổ 集tập 是thị 欲dục 力lực 也dã 。 知tri 十thập 界giới 眾chúng 生sanh 未vị 來lai 苦khổ 集tập 是thị 性tánh 力lực 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 道đạo 是thị 至chí 處xứ 力lực 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 滅Diệt 諦Đế 是thị 漏lậu 盡tận 力lực 也dã 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 者giả 。 觀quán 照chiếu 心tâm 中trung 十thập 界giới 四tứ 種chủng 苦Khổ 諦Đế 為vi 他tha 分phân 別biệt 。 及cập 為vi 心tâm 數số 眾chúng 生sanh 顯hiển 之chi 過quá 患hoạn 。 決quyết 定định 師sư 子tử 吼hống 無vô 微vi 畏úy 相tương/tướng 無vô 能năng 破phá 。 是thị 法pháp 非phi 法pháp 。 智trí 無vô 畏úy 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 集Tập 諦Đế 障chướng 四tứ 種chủng 道đạo 滅diệt 。 決quyết 定định 師sư 子tử 吼hống 無vô 微vi 畏úy 相tương/tướng 。 無vô 能năng 難nạn/nan 言ngôn 此thử 非phi 障chướng 道đạo 。 即tức 障chướng 道Đạo 無vô 畏úy 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 道Đạo 諦Đế 能năng 盡tận 苦khổ 說thuyết 之chi 無vô 畏úy 。 是thị 盡tận 苦khổ 道Đạo 無vô 畏úy 也dã 。 知tri 四tứ 滅Diệt 諦Đế 一nhất 切thiết 證chứng 說thuyết 之chi 無vô 畏úy 。 是thị 漏lậu 盡tận 無vô 畏úy 也dã 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 者giả 。 身thân 口khẩu 無vô 失thất 是thị 戒giới 也dã 。 無vô 不bất 定định 心tâm 是thị 定định 也dã 。 欲dục 無vô 減giảm 精tinh 進tấn 無vô 減giảm 念niệm 無vô 減giảm 。 是thị 八bát 精tinh 進tấn 也dã 。 慧tuệ 無vô 減giảm 解giải 脫thoát 無vô 減giảm 。 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 無vô 減giảm 。 三tam 業nghiệp 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 有hữu 十thập 二nhị 不bất 共cộng 法pháp 。 是thị 十thập 種chủng 慧tuệ 也dã 。 還hoàn 將tương 道Đạo 品Phẩm 六Lục 度Độ 攝nhiếp 盡tận 也dã 。 四tứ 無vô 閡ngại 者giả 。 知tri 心tâm 中trung 十thập 界giới 眾chúng 生sanh 。 言ngôn 辭từ 不bất 同đồng 。 是thị 辭từ 無vô 閡ngại 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 是thị 法pháp 無vô 閡ngại 也dã 。 知tri 四tứ 種chủng 諦đế 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 無vô 閡ngại 也dã 。 說thuyết 四Tứ 諦Đế 無vô 窮cùng 。 是thị 樂nhạo 說thuyết 無vô 閡ngại 也dã 。 六Lục 通Thông 者giả 。 眼nhãn 耳nhĩ 如như 意ý 三tam 通thông 如như 調điều 諸chư 根căn 中trung 說thuyết 。 他tha 心tâm 宿túc 命mạng 漏lậu 盡tận 如như 十Thập 力Lực 中trung 說thuyết 。 三Tam 明Minh 者giả 如như 六Lục 通Thông 說thuyết 也dã 。 四tứ 攝nhiếp 者giả 。 捨xả 即tức 布bố 施thí 攝nhiếp 也dã 。 正chánh 業nghiệp 正chánh 語ngữ 即tức 愛ái 語ngữ 攝nhiếp 也dã 。 八bát 定định 即tức 利lợi 行hành 同đồng 事sự 二nhị 攝nhiếp 也dã 。 定định 發phát 神thần 力lực 故cố 能năng 同đồng 事sự 也dã 。 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 四tứ 正chánh 勤cần 生sanh 善thiện 即tức 陀đà 羅la 尼ni 也dã 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 者giả 。 四tứ 種chủng 道Đạo 諦Đế 道Đạo 品Phẩm 為vi 因nhân 也dã 。 略lược 舉cử 十thập 二nhị 條điều 法Pháp 門môn 而nhi 為vi 六Lục 度Độ 助trợ 道đạo 攝nhiếp 盡tận 。 況huống 正Chánh 道Đạo 耶da 。 厭yếm 三tam 觀quán 四tứ 教giáo 各các 有hữu 道Đạo 品Phẩm 六lục 道đạo 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 今kim 觀quán 心tâm 具cụ 十thập 界giới 即tức 是thị 三tam 觀quán 。 四tứ 教giáo 者giả 是thị 則tắc 何hà 教giáo 何hà 理lý 何hà 行hành 何hà 智trí 何hà 位vị 何hà 惑hoặc 何hà 法pháp 而nhi 不bất 攝nhiếp 盡tận 者giả 乎hồ 。 故cố 經Kinh 云vân 破phá 心tâm 微vi 塵trần 出xuất 大Đại 千Thiên 經Kinh 卷quyển 。 又hựu 云vân 眾chúng 生sanh 心tâm 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 無vô 法pháp 不bất 具cụ 也dã 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 諸chư 佛Phật 解giải 脫thoát 。 當đương 於ư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 行hành 中trung 求cầu 。 法pháp 華hoa 云vân 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 為vi 示thị 貧bần 女nữ 心tâm 中trung 伏phục 藏tạng 。 是thị 則tắc 由do 心tâm 具cụ 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 所sở 以dĩ 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 皆giai 歎thán 眾chúng 生sanh 心tâm 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 勸khuyến 令linh 觀quán 察sát 顯hiển 出xuất 心tâm 中trung 寶bảo 藏tạng 也dã 。 今kim 依y 隨tùy 聖thánh 旨chỉ 而nhi 觀quán 心tâm 目mục 心tâm 為vi 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 者giả 。 意ý 在tại 此thử 也dã 。 境cảnh 既ký 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 境cảnh 發phát 於ư 智trí 智trí 。 亦diệc 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 經Kinh 云vân 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 智trí 境cảnh 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 智trí 照chiếu 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 又hựu 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 界Giới 身thân 皆giai 從tùng 眾chúng 生sanh 心tâm 想tưởng 生sanh 。 是thị 心tâm 即tức 是thị 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 是thị 心tâm 是thị 佛Phật 。 故cố 經Kinh 云vân 。 心tâm 遊du 法Pháp 界Giới 如như 虛hư 空không 。 是thị 人nhân 能năng 知tri 諸chư 佛Phật 。 之chi 法Pháp 界Giới 也dã 。 八bát 明minh 識thức 次thứ 位vị 者giả 。 然nhiên 上thượng 既ký 正chánh 助trợ 具cụ 修tu 必tất 隨tùy 分phần/phân 證chứng 。 其kỳ 勝thắng 法Pháp 不bất 識thức 次thứ 位vị 。 即tức 謂vị 之chi 是thị 聖thánh 。 非phi 但đãn 失thất 於ư 正chánh 觀quán 。 乃nãi 更cánh 招chiêu 其kỳ 重trọng 罪tội 。 是thị 以dĩ 須tu 識thức 位vị 也dã 。 何hà 者giả 三tam 藏tạng 五ngũ 方phương 便tiện 為vi 似tự 。 四Tứ 果Quả 為vi 真chân 。 通thông 教giáo 乾can/kiền/càn 慧tuệ 性tánh 地địa 等đẳng 為vi 似tự 。 見kiến 地địa 已dĩ 上thượng 為vi 真chân 。 別biệt 教giáo 三tam 十thập 心tâm 為vi 似tự 。 十Thập 地Địa 為vi 真chân 。 圓viên 教giáo 十thập 信tín 為vi 似tự 。 十thập 住trụ 為vi 真chân 。 是thị 即tức 四tứ 教giáo 各các 有hữu 真chân 似tự 之chi 位vị 。 將tương 心tâm 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 約ước 位vị 自tự 知tri 行hành 處xứ 也dã 。 然nhiên 欲dục 入nhập 圓viên 位vị 者giả 更cánh 約ước 六lục 時thời 修tu 五ngũ 悔hối 助trợ 顯hiển 理lý 觀quán 。 第đệ 一nhất 懺sám 悔hối 。 先tiên 須tu 識thức 順thuận 流lưu 十thập 心tâm 之chi 過quá 。 何hà 者giả 一nhất 者giả 內nội 有hữu 無vô 明minh 。 由do 迷mê 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 起khởi 六lục 道đạo 生sanh 死tử 也dã 。 二nhị 者giả 外ngoại 逢phùng 惡ác 友hữu 。 一nhất 是thị 惡ác 人nhân 二nhị 是thị 惡ác 境cảnh 也dã 。 三tam 不bất 隨tùy 喜hỷ 他tha 善thiện 。 內nội 不bất 信tín 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 。 外ngoại 不bất 隨tùy 喜hỷ 善thiện 事sự 。 四tứ 縱túng 恣tứ 三tam 業nghiệp 造tạo 罪tội 。 由do 內nội 有hữu 無vô 明minh 。 外ngoại 逢phùng 惡ác 境cảnh 致trí 之chi 然nhiên 也dã 。 五ngũ 事sự 雖tuy 不bất 遍biến 而nhi 心tâm 普phổ 遍biến 。 淫dâm 盜đạo 等đẳng 罪tội 不bất 可khả 得đắc 遍biến 。 而nhi 心tâm 遍biến 造tạo 六lục 道đạo 惡ác 業nghiệp 也dã 。 六lục 惡ác 念niệm 相tương 續tục 。 三tam 毒độc 四tứ 趣thú 惡ác 心tâm 迭điệt 互hỗ 相tương 續tục 也dã 。 七thất 覆phú 藏tàng 不bất 悔hối 。 外ngoại 則tắc 不bất 向hướng 凡phàm 聖thánh 改cải 懺sám 。 內nội 則tắc 不bất 修tu 心tâm 中trung 佛Phật 界giới 妙diệu 法Pháp 破phá 六lục 道đạo 覆phú 蔽tế 也dã 。 八bát 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 。 現hiện 則tắc 不bất 畏úy 苦khổ 業nghiệp 煩phiền 惱não 三tam 道đạo 三tam 障chướng 四tứ 倒đảo 八bát 苦khổ 之chi 火hỏa 燒thiêu 煮chử 。 未vị 則tắc 不bất 畏úy 墮đọa 墜trụy 三tam 途đồ 。 九cửu 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 常thường 起khởi 三tam 道đạo 惡ác 業nghiệp 。 外ngoại 則tắc 不bất 愧quý 於ư 凡phàm 聖thánh 。 內nội 則tắc 不bất 慚tàm 第đệ 一nhất 義nghĩa 天thiên 也dã 。 十thập 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 作tác 一nhất 闡xiển 提đề 。 不bất 信tín 心tâm 有hữu 六lục 道đạo 苦khổ 集tập 因nhân 果quả 四tứ 聖thánh 道Đạo 滅diệt 因nhân 果quả 也dã 。 夫phu 欲dục 悔hối 者giả 。 必tất 須tu 識thức 此thử 順thuận 流lưu 十thập 心tâm 流lưu 入nhập 生sanh 死tử 大đại 苦khổ 海hải 中trung 。 知tri 過quá 必tất 改cải 方phương 可khả 悔hối 也dã 。 次thứ 修tu 逆nghịch 生sanh 死tử 海hải 十thập 心tâm 者giả 。 翻phiên 破phá 前tiền 十thập 心tâm 。 何hà 者giả 一nhất 明minh 。 深thâm 信tín 因nhân 果quả 。 即tức 是thị 圓viên 信tín 心tâm 具cụ 十thập 界giới 。 迷mê 出xuất 六lục 道đạo 苦khổ 集tập 因nhân 果quả 。 如như 結kết 水thủy 為vi 氷băng 。 悟ngộ 則tắc 成thành 四tứ 聖thánh 道Đạo 滅diệt 因nhân 果quả 。 如như 融dung 氷băng 為vi 水thủy 。 而nhi 氷băng 水thủy 未vị 常thường 異dị 體thể 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 未vị 常thường 有hữu 二nhị 。 此thử 翻phiên 破phá 第đệ 十thập 不bất 信tín 。 二nhị 明minh 慚tàm 愧quý 。 愧quý 內nội 心tâm 有hữu 佛Phật 界giới 。 我ngã 何hà 妄vọng 罪tội 背bối/bội 父phụ 而nhi 入nhập 五ngũ 道đạo 。 五ngũ 十thập 餘dư 年niên 。 妄vọng 造tạo 眾chúng 罪tội 。 外ngoại 慚tàm 一nhất 切thiết 冥minh 聖thánh 。 翻phiên 破phá 第đệ 九cửu 。 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 三tam 怖bố 畏úy 惡ác 道đạo 。 已dĩ 造tạo 無vô 邊biên 大đại 罪tội 。 必tất 墮đọa 三tam 途đồ 。 非phi 山sơn 非phi 石thạch 間gian 。 而nhi 可khả 逃đào 避tị 。 故cố 云vân 生sanh 怖bố 畏úy 翻phiên 破phá 第đệ 八bát 不bất 畏úy 。 四tứ 明minh 發phát 露lộ 悔hối 過quá 迷mê 覆phú 。 則tắc 生sanh 死tử 轉chuyển 增tăng 。 悔hối 過quá 則tắc 還hoàn 源nguyên 本bổn 淨tịnh 。 故cố 云vân 發phát 露lộ 則tắc 安an 隱ẩn 。 不bất 發phát 露lộ 罪tội 益ích 深thâm 。 翻phiên 破phá 第đệ 七thất 覆phú 藏tàng 。 五ngũ 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 。 悔hối 已dĩ 三tam 觀quán 相tương 續tục 。 存tồn 心tâm 四tứ 聖thánh 勿vật 起khởi 六lục 道đạo 惡ác 念niệm 。 翻phiên 破phá 第đệ 六lục 惡ác 念niệm 相tương 續tục 。 六lục 外ngoại 則tắc 遍biến 發phát 慈từ 心tâm 。 內nội 則tắc 誓thệ 度độ 心tâm 中trung 。 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 翻phiên 破phá 第đệ 五ngũ 事sự 雖tuy 不bất 遍biến 而nhi 心tâm 常thường 遍biến 。 七thất 修tu 功công 補bổ 過quá 。 勤cần 精tinh 進tấn 三tam 業nghiệp 顯hiển 心tâm 中trung 四tứ 聖thánh 法Pháp 門môn 。 補bổ 昔tích 三tam 業nghiệp 之chi 過quá 。 翻phiên 破phá 第đệ 四tứ 縱túng 恣tứ 三tam 業nghiệp 造tạo 罪tội 也dã 。 八bát 隨tùy 喜hỷ 他tha 善thiện 。 既ký 信tín 我ngã 心tâm 四tứ 聖thánh 。 亦diệc 信tín 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 喜hỷ 而nhi 敬kính 之chi 。 如như 常thường 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 翻phiên 破phá 第đệ 三tam 不bất 隨tùy 喜hỷ 他tha 善thiện 也dã 。 九cửu 親thân 近cận 善thiện 友hữu 。 常thường 觀quán 心tâm 中trung 四tứ 聖thánh 。 二Nhị 乘Thừa 界giới 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 空không 波ba 羅la 密mật 實thật 法pháp 。 攬lãm 此thử 為vi 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 假giả 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 界giới 即tức 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 界giới 即tức 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 如Như 來Lai 。 故cố 經Kinh 云vân 。 道Đạo 品Phẩm 善Thiện 知Tri 識Thức 。 由do 是thị 成thành 正chánh 覺giác 。 經Kinh 云vân 。 信tín 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 則tắc 為vi 見kiến 我ngã 。 亦diệc 見kiến 於ư 汝nhữ 。 及cập 比Bỉ 丘Khâu 僧Tăng 。 并tinh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 此thử 約ước 心tâm 辨biện 聖thánh 眾chúng 知tri 識thức 。 翻phiên 破phá 第đệ 二nhị 外ngoại 逢phùng 惡ác 友hữu 也dã 。 十thập 觀quán 破phá 無vô 明minh 。 觀quán 心tâm 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 法Pháp 界giới 。 本bổn 源nguyên 清thanh 淨tịnh 非phi 生sanh 死tử 六lục 道đạo 之chi 有hữu 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 之chi 無vô 。 深thâm 達đạt 二nhị 邊biên 罪tội 福phước 。 明minh 闇ám 不bất 相tương 除trừ 。 顯hiển 心tâm 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 即tức 破phá 無vô 明minh 還hoàn 源nguyên 本bổn 淨tịnh 。 翻phiên 破phá 第đệ 一nhất 內nội 。 有hữu 無vô 明minh 故cố 。 目mục 此thử 為vi 逆nghịch 流lưu 十thập 心tâm 。 翻phiên 前tiền 順thuận 流lưu 十thập 心tâm 也dã 。 此thử 名danh 大đại 懺sám 悔hối 。 名danh 莊trang 嚴nghiêm 懺sám 悔hối 。 故cố 經Kinh 云vân 。 端đoan 坐tọa 念niệm 實thật 相tướng 。 眾chúng 罪tội 如như 霜sương 露lộ 。 慧tuệ 日nhật 能năng 銷tiêu 除trừ 也dã 。 二nhị 勸khuyến 請thỉnh 者giả 。 外ngoại 則tắc 請thỉnh 諸chư 佛Phật 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 。 內nội 則tắc 勸khuyến 觀quán 心tâm 。 佛Phật 說thuyết 法pháp 化hóa 九cửu 界giới 之chi 眾chúng 生sanh 。 合hợp 內nội 外ngoại 眾chúng 生sanh 皆giai 蒙mông 法pháp 利lợi 。 三tam 隨tùy 喜hỷ 。 外ngoại 則tắc 隨tùy 喜hỷ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 諸chư 功công 德đức 。 凡phàm 夫phu 靜tĩnh 亂loạn 有hữu 相tương/tướng 善thiện 。 內nội 則tắc 隨tùy 喜hỷ 心tâm 中trung 四tứ 聖thánh 眾chúng 善thiện 諸chư 功công 德đức 。 深thâm 信tín 隨tùy 喜hỷ 不bất 逆nghịch 也dã 。 四tứ 迴hồi 向hướng 者giả 。 外ngoại 則tắc 迴hồi 凡phàm 聖thánh 三tam 業nghiệp 所sở 修tu 之chi 善thiện 。 向hướng 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。 內nội 則tắc 迴hồi 九cửu 界giới 之chi 善thiện 。 向hướng 心tâm 佛Phật 界giới 之chi 果quả 。 五ngũ 發phát 願nguyện 者giả 。 外ngoại 則tắc 願nguyện 眾chúng 生sanh 皆giai 見kiến 佛Phật 性tánh 。 內nội 則tắc 願nguyện 心tâm 數số 眾chúng 生sanh 。 速tốc 還hoàn 源nguyên 本bổn 淨tịnh 也dã 。 常thường 於ư 六lục 時thời 修tu 此thử 五ngũ 悔hối 。 助trợ 明minh 圓viên 觀quán 。 請thỉnh 佛Phật 加gia 威uy 圓viên 信tín 成thành 就tựu 。 名danh 為vi 初sơ 隨tùy 喜hỷ 品phẩm 也dã 。 更cánh 加gia 讀đọc 誦tụng 。 名danh 第đệ 二nhị 品phẩm 。 兼kiêm 為vì 他tha 說thuyết 。 化hóa 功công 歸quy 己kỷ 。 助trợ 益ích 觀quán 明minh 。 名danh 第đệ 三tam 品phẩm 。 兼kiêm 行hành 六Lục 度Độ 名danh 第đệ 四tứ 品phẩm 。 具cụ 足túc 行hành 六Lục 度Độ 。 名danh 第đệ 五ngũ 品phẩm 。 經Kinh 云vân 。 為vi 他tha 種chủng 種chủng 解giải 說thuyết 。 清thanh 淨tịnh 持trì 戒giới 。 忍nhẫn 辱nhục 無vô 瞋sân 。 常thường 貴quý 坐tọa 禪thiền 。 精tinh 進tấn 勇dũng 猛mãnh 。 利lợi 根căn 智trí 慧tuệ 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 已dĩ 趣thú 道Đạo 場Tràng 。 近cận 三tam 菩Bồ 提Đề 。 即tức 十thập 信tín 心tâm 。 前tiền 普phổ 賢hiền 觀quán 明minh 五ngũ 品phẩm 。 即tức 十thập 信tín 未vị 詳tường 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 究cứu 竟cánh 妙diệu 覺giác 無vô 濫lạm 。 名danh 知tri 次thứ 位vị 也dã 。 九cửu 明minh 安an 忍nhẫn 者giả 。 能năng 忍nhẫn 成thành 道Đạo 事sự 不bất 動động 亦diệc 不bất 退thoái 。 是thị 心tâm 名danh 薩tát 埵đóa 。 從tùng 觀quán 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 。 是thị 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 。 至chí 今kim 第đệ 八bát 明minh 識thức 次thứ 位vị 。 是thị 則tắc 障chướng 惑hoặc 迴hồi 轉chuyển 慧tuệ 心tâm 開khai 發phát 。 或hoặc 得đắc 一nhất 品phẩm 進tiến 悟ngộ 。 神thần 智trí 爽sảng 利lợi 慧tuệ 心tâm 聰thông 叡duệ 。 有hữu 踰du 鋒phong 刃nhận 。 本bổn 不bất 聽thính 學học 而nhi 能năng 洞đỗng 覽lãm 經kinh 論luận 。 欲dục 釋thích 一nhất 條điều 辯biện 不bất 可khả 盡tận 。 若nhược 之chi 日nhật 月nguyệt 在tại 胸hung 心tâm 懷hoài 寶bảo 藏tạng 。 若nhược 能năng 蘊uẩn 解giải 。 是thị 名danh 勤cần 策sách 。 內nội 修tu 必tất 更cánh 進tiến 入nhập 。 但đãn 錐trùy 不bất 處xứ 囊nang 。 不bất 能năng 安an 忍nhẫn 。 或hoặc 被bị 他tha 忛# 領lãnh 眾chúng 讚tán 說thuyết 。 亦diệc 言ngôn 有hữu 益ích 。 然nhiên 行hành 未vị 固cố 。 必tất 為vi 八bát 風phong 所sở 敗bại 。 故cố 次thứ 明minh 安an 忍nhẫn 也dã 。 十thập 明minh 不bất 起khởi 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 者giả 。 然nhiên 已dĩ 過quá 上thượng 內nội 外ngoại 諸chư 障chướng 。 應ưng 得đắc 入nhập 真chân 。 而nhi 不bất 入nhập 者giả 必tất 有hữu 法pháp 愛ái 。 住trụ 著trước 而nhi 不bất 得đắc 入nhập 也dã 。 經Kinh 云vân 。 法pháp 名danh 無vô 染nhiễm 。 若nhược 染nhiễm 於ư 法pháp 。 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 則tắc 染nhiễm 著trước 。 非phi 求cầu 法Pháp 也dã 。 法pháp 名danh 無vô 住trụ 。 若nhược 住trụ 於ư 法pháp 。 是thị 則tắc 住trụ 法pháp 。 非phi 求cầu 法Pháp 也dã 。 毘tỳ 曇đàm 云vân 。 煗noãn 法pháp 猶do 退thoái 。 若nhược 是thị 頂Đảnh 法Pháp 位vị 人nhân 起khởi 法pháp 愛ái 者giả 。 應ưng 入nhập 而nhi 不bất 得đắc 入nhập 。 退thoái 為vi 四tứ 重trọng 五ngũ 逆nghịch 也dã 。 通thông 別biệt 兩lưỡng 教giáo 皆giai 有hữu 頂đảnh 墮đọa 之chi 義nghĩa 。 大đại 論luận 云vân 。 三tam 三tam 昧muội 是thị 似tự 道đạo 位vị 。 未vị 發phát 真chân 時thời 。 喜hỷ 有hữu 法pháp 愛ái 。 名danh 為vi 頂đảnh 墮đọa 。 今kim 時thời 行hành 者giả 萬vạn 不bất 至chí 此thử 。 若nhược 有hữu 此thử 者giả 善thiện 自tự 將tương 護hộ 。 此thử 位vị 無vô 內nội 外ngoại 障chướng 。 唯duy 有hữu 法pháp 愛ái 。 法pháp 愛ái 難nạn/nan 斷đoạn 。 若nhược 有hữu 稽khể 留lưu 。 此thử 非phi 小tiểu 事sự 。 若nhược 無vô 法pháp 愛ái 。 則tắc 自tự 然nhiên 流lưu 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 所sở 有hữu 慧tuệ 身thân 。 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。 此thử 人nhân 功công 德đức 。 唯duy 佛Phật 能năng 知tri 。 是thị 則tắc 此thử 之chi 十thập 法pháp 。 導đạo 示thị 行hành 者giả 學học 道Đạo 方phương 軌quỹ 進tiến 趣thú 。 乃nãi 齊tề 於ư 此thử 。 後hậu 所sở 入nhập 功công 德đức 。 非phi 今kim 所sở 論luận 。 從tùng 初sơ 觀quán 心tâm 是thị 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 。 至chí 今kim 第đệ 十thập 不bất 起khởi 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 。 此thử 之chi 十thập 法pháp 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 名danh 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 法pháp 華hoa 云vân 。 各các 賜tứ 諸chư 子tử 等đẳng 一nhất 大đại 車xa 。 其kỳ 車xa 高cao 廣quảng 。 眾chúng 寶bảo 莊trang 校giáo 。 周chu 匝táp 欄lan 楯thuẫn 。 四tứ 面diện 懸huyền 鈴linh 。 又hựu 於ư 其kỳ 上thượng 。 張trương 設thiết 幰hiển 蓋cái 等đẳng 。 如như 經kinh 說thuyết 今kim 之chi 大Đại 乘Thừa 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 何hà 者giả 今kim 圓viên 修tu 三tam 觀quán 。 竪thụ 徹triệt 三tam 諦đế 之chi 源nguyên 名danh 高cao 。 橫hoạnh/hoành 收thu 十thập 界giới 名danh 廣quảng 。 即tức 其kỳ 事sự 高cao 廣quảng 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 二nhị 法pháp 為vi 車xa 二nhị 輪luân 。 無vô 量lượng 道Đạo 品Phẩm 為vi 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 也dã 。 陀đà 羅la 足túc 能năng 遮già 惡ác 不bất 起khởi 。 持trì 善thiện 不bất 失thất 。 即tức 周chu 匝táp 欄lan 楯thuẫn 也dã 。 四tứ 辯biện 即tức 四tứ 面diện 懸huyền 鈴linh 也dã 。 慈từ 悲bi 普phổ 覆phú 即tức 是thị 。 張trương 設thiết 幰hiển 蓋cái 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 法Pháp 等đẳng 。 即tức 珍trân 奇kỳ 雜tạp 寶bảo 而nhi 嚴nghiêm 飾sức 之chi 也dã 。 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 能năng 要yếu 持trì 諸chư 行hành 即tức 是thị 。 寶bảo 繩thằng 交giao 絡lạc 。 四tứ 攝nhiếp 能năng 悅duyệt 物vật 心tâm 。 即tức 是thị 垂thùy 諸chư 華hoa 纓anh 。 三tam 三tam 昧muội 即tức 是thị 重trọng/trùng 敷phu 綩uyển 筵diên 。 四tứ 門môn 歸quy 宗tông 休hưu 息tức 諸chư 行hành 。 名danh 安an 置trí 丹đan 枕chẩm 。 四tứ 念niệm 處xứ 慧tuệ 能năng 破phá 八bát 倒đảo 之chi 黑hắc 。 即tức 是thị 駕giá 以dĩ 白bạch 牛ngưu 。 四tứ 正chánh 勤cần 勤cần 生sanh 二nhị 善thiện 。 即tức 是thị 肥phì 壯tráng 多đa 力lực 。 勤cần 遮già 二nhị 惡ác 。 即tức 是thị 膚phu 色sắc 充sung 潔khiết 。 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 即tức 是thị 形hình 體thể 姝xu 好hảo 。 五ngũ 根căn 磐bàn 固cố 。 不bất 可khả 移di 動động 。 即tức 是thị 有hữu 大đại 筋cân 力lực 。 七thất 覺giác 調điều 停đình 沈trầm 浮phù 得đắc 所sở 。 名danh 為vi 行hành 步bộ 。 八bát 正Chánh 道Đạo 無vô 二nhị 邊biên 邪tà 。 名danh 平bình 正chánh 。 六Lục 度Độ 助trợ 道đạo 即tức 是thị 又hựu 多đa 僕bộc 從tùng 。 而nhi 侍thị 衛vệ 之chi 。 不bất 起khởi 法pháp 愛ái 即tức 是thị 。 其kỳ 疾tật 如như 風phong 。 是thị 則tắc 圓viên 觀quán 心tâm 十thập 界giới 。 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 。 能năng 運vận 出xuất 二nhị 邊biên 生sanh 死tử 。 直trực 至chí 佛Phật 果Quả 。 故cố 名danh 大Đại 乘Thừa 車xa 也dã 。 法Pháp 門môn 帖# 釋thích 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。 今kim 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 作tác 十thập 法pháp 成thành 乘thừa 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 此thử 。 故cố 經Kinh 云vân 。 乘thừa 此thử 寶bảo 乘thừa 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 嬉hi 戲hí 快khoái 樂lạc 。 故cố 偈kệ 云vân 。 問vấn 觀quán 自tự 生sanh 心tâm 。 云vân 何hà 知tri 十thập 境cảnh 。 各các 成thành 十thập 法pháp 乘thừa 。 遊du 四tứ 方phương 快khoái 樂lạc 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。 第đệ 二nhị 觀quán 煩phiền 惱não 境cảnh 者giả 。 前tiền 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 。 若nhược 不bất 得đắc 悟ngộ 。 則tắc 非phi 其kỳ 宜nghi 。 而nhi 觀quán 察sát 不bất 已dĩ 貪tham 瞋sân 煩phiền 惱não 發phát 作tác 。 是thị 則tắc 宜nghi 置trí 陰ấm 入nhập 而nhi 觀quán 煩phiền 惱não 也dã 。 何hà 者giả 前tiền 五ngũ 欲dục 五ngũ 蓋cái 及cập 陰ấm 界giới 諸chư 惑hoặc 。 並tịnh 是thị 平bình 常thường 煩phiền 惱não 。 但đãn 陰ấm 入nhập 是thị 觀quán 果quả 報báo 平bình 常thường 之chi 惑hoặc 。 於ư 中trung 求cầu 解giải 。 今kim 觀quán 異dị 常thường 發phát 作tác 之chi 三tam 毒độc 。 名danh 觀quán 煩phiền 惱não 境cảnh 也dã 。 然nhiên 平bình 常thường 惑hoặc 發phát 則tắc 易dị 可khả 諫gián 曉hiểu 。 如như 平bình 流lưu 之chi 水thủy 。 若nhược 煩phiền 惱não 境cảnh 發phát 者giả 。 瞋sân 發phát 則tắc 不bất 可khả 諫gián 諭dụ 欲dục 發phát 則tắc 不bất 避tị 其kỳ 死tử 焉yên 。 如như 急cấp 流lưu 之chi 水thủy 概khái 之chi 以dĩ 漣# 漪# 豹báo 起khởi 。 亦diệc 如như 健kiện 人nhân 不bất 知tri 有hữu 力lực 觸xúc 之chi 怒nộ 壯tráng 。 亦diệc 如như 觸xúc 睡thụy 師sư 子tử 哮hao 吼hống 震chấn 地địa 。 今kim 道Đạo 場Tràng 懺sám 悔hối 。 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 而nhi 發phát 煩phiền 惱não 境cảnh 。 其kỳ 相tương/tướng 如như 是thị 也dã 。 若nhược 不bất 識thức 者giả 。 則tắc 為vi 所sở 敗bại 。 牽khiên 人nhân 作tác 種chủng 種chủng 重trọng 罪tội 。 非phi 唯duy 正chánh 觀quán 不bất 成thành 。 更cánh 增tăng 大đại 愆khiên 過quá 也dã 。 為vi 是thị 故cố 須tu 觀quán 煩phiền 惱não 境cảnh 為vi 四tứ 。 一nhất 明minh 發phát 相tương/tướng 。 二nhị 明minh 因nhân 緣duyên 。 三Tam 明Minh 治trị 。 四tứ 修tu 止Chỉ 觀Quán 。 發phát 相tương/tướng 者giả 。 然nhiên 煩phiền 惱não 是thị 昏hôn 煩phiền 之chi 法pháp 。 惱não 亂loạn 心tâm 神thần 。 即tức 是thị 見kiến 思tư 利lợi 鈍độn 惑hoặc 也dã 。 然nhiên 鈍độn 使sử 何hà 必tất 專chuyên 是thị 貪tham 瞋sân 。 而nhi 不bất 計kế 我ngã 。 如như 蠕nhuyễn 動động 實thật 不bất 推thôi 理lý 。 而nhi 舉cử 螯# 張trương 鬚tu 。 又hựu 如như 凡phàm 劣liệt 。 何hà 曾tằng 執chấp 見kiến 四tứ 儀nghi 。 常thường 起khởi 我ngã 心tâm 。 故cố 知tri 五ngũ 鈍độn 非phi 無vô 利lợi 也dã 。 而nhi 五ngũ 利lợi 豈khởi 唯duy 見kiến 取thủ 。 戒giới 取thủ 何hà 曾tằng 無vô 貪tham 瞋sân 彈đàn 其kỳ 見kiến 心tâm 即tức 生sanh 恚khuể 毒độc 。 故cố 知tri 利lợi 鈍độn 之chi 名danh 通thông 於ư 見kiến 思tư 也dã 。 今kim 約ước 位vị 分phần/phân 判phán 鈍độn 者giả 。 若nhược 未vị 發phát 禪thiền 起khởi 見kiến 。 世thế 智trí 推thôi 理lý 見kiến 相tương/tướng 猶do 弱nhược 。 所sở 有hữu 十thập 使sử 並tịnh 屬thuộc 於ư 鈍độn 也dã 。 若nhược 發phát 定định 起khởi 見kiến 見kiến 心tâm 猛mãnh 利lợi 。 所sở 有hữu 十thập 使sử 並tịnh 屬thuộc 於ư 利lợi 也dã 。 若nhược 未vị 發phát 禪thiền 起khởi 見kiến 。 正chánh 是thị 今kim 所sở 觀quán 煩phiền 惱não 境cảnh 。 發phát 禪thiền 起khởi 見kiến 如như 後hậu 觀quán 諸chư 見kiến 境cảnh 辯biện 也dã 。

復phục 次thứ 今kim 若nhược 束thúc 利lợi 鈍độn 為vi 四tứ 分phần/phân 。 開khai 四tứ 分phân 為vi 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 煩phiền 惱não 也dã 。 二nhị 因nhân 緣duyên 者giả 為vi 三tam 。 一nhất 習tập 種chủng 子tử 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 煩phiền 惱não 重trọng/trùng 積tích 種chủng 子tử 成thành 就tựu 。 熏huân 習tập 相tương 續tục 。 如như 駛sử 水thủy 流lưu 順thuận 之chi 不bất 覺giác 。 概khái 之chi 則tắc 奔bôn 猛mãnh 難nan 制chế 。 如như 前tiền 說thuyết 也dã 。 二nhị 業nghiệp 力lực 無vô 量lượng 劫kiếp 惡ác 業nghiệp 行hành 成thành 就tựu 。 如như 負phụ 怨oán 債trái 。 那na 得đắc 令linh 汝nhữ 修tu 道Đạo 出xuất 離ly 。 故cố 惡ác 業nghiệp 卓trác 起khởi 破phá 觀quán 心tâm 也dã 。 三tam 魔ma 若nhược 作tác 善thiện 行hành 出xuất 其kỳ 境cảnh 。 故cố 來lai 動động 亂loạn 。 今kim 道Đạo 場Tràng 行hành 道Đạo 觀quán 陰ấm 界giới 入nhập 。 修tu 出xuất 世thế 業nghiệp 欲dục 離ly 其kỳ 界giới 。 故cố 魔ma 遣khiển 十thập 軍quân 攝nhiếp 擒cầm 深thâm 利lợi 之chi 惑hoặc 。 欻hốt 然nhiên 而nhi 至chí 。 破phá 亂loạn 行hành 者giả 。 今kim 譬thí 類loại 者giả 。 抖đẩu 擻tẩu 火hỏa 起khởi 可khả 諭dụ 初sơ 習tập 種chủng 子tử 也dã 。 風phong 扇thiên/phiến 諭dụ 如như 業nghiệp 力lực 動động 也dã 。 足túc 膏cao 油du 諭dụ 如như 魔ma 起khởi 也dã 。 業nghiệp 之chi 與dữ 魔ma 在tại 後hậu 方phương 說thuyết 。 習tập 種chủng 子tử 煩phiền 惱não 發phát 。 正chánh 是thị 今kim 所sở 觀quán 也dã 。 三tam 治trị 法pháp 不bất 同đồng 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 明minh 治trị 五ngũ 種chủng 。 一nhất 對đối 治trị 。 如như 貪tham 欲dục 作tác 不bất 淨tịnh 觀quán 。 瞋sân 慈từ 心tâm 觀quán 等đẳng 是thị 也dã 。 二nhị 轉chuyển 治trị 。 如như 貪tham 欲dục 應ưng 。 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 不bất 淨tịnh 觀quán 而nhi 不bất 得đắc 脫thoát 。 而nhi 修tu 慈từ 心tâm 觀quán 。 名danh 轉chuyển 治trị 。 病bệnh 不bất 轉chuyển 而nhi 藥dược 轉chuyển 。 名danh 不bất 轉chuyển 治trị 。 藥dược 病bệnh 俱câu 轉chuyển 。 名danh 為vi 轉chuyển 治trị 也dã 。 三tam 不bất 轉chuyển 治trị 。 病bệnh 不bất 轉chuyển 藥dược 亦diệc 不bất 轉chuyển 。 名danh 不bất 轉chuyển 治trị 。 四tứ 兼kiêm 治trị 。 如như 貪tham 欲dục 兼kiêm 瞋sân 。 不bất 淨tịnh 兼kiêm 慈từ 心tâm 。 是thị 名danh 病bệnh 兼kiêm 藥dược 兼kiêm 病bệnh 。 或hoặc 兼kiêm 一nhất 或hoặc 兼kiêm 二nhị 三tam 。 皆giai 名danh 兼kiêm 治trị 也dã 。 五ngũ 具cụ 足túc 治trị 。 具cụ 用dụng 上thượng 法pháp 共cộng 治trị 一nhất 病bệnh 也dã 。 是thị 名danh 小Tiểu 乘Thừa 先tiên 用dụng 五ngũ 治trị 。 後hậu 用dụng 諦đế 智trí 。 乃nãi 得đắc 入nhập 真chân 也dã 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 明minh 治trị 。 非phi 對đối 非phi 兼kiêm 非phi 轉chuyển 不bất 轉chuyển 。 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 治trị 。 如như 阿a 竭kiệt 陀đà 藥dược 能năng 治trị 一nhất 切thiết 病bệnh 也dã 。 小Tiểu 乘Thừa 多đa 用dụng 三tam 悉tất 檀đàn 為vi 治trị 。 大Đại 乘Thừa 多đa 用dụng 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 悉tất 檀đàn 為vi 治trị 也dã 。 四tứ 修tu 正chánh 觀quán 。 還hoàn 如như 止Chỉ 觀Quán 陰ấm 界giới 入nhập 境cảnh 。 開khai 為vi 十thập 意ý 。 唯duy 轉chuyển 陰ấm 入nhập 之chi 名danh 。 為vi 煩phiền 惱não 境cảnh 。 為vi 異dị 耳nhĩ 。 還hoàn 具cụ 十thập 法pháp 。 經Kinh 云vân 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 塵trần 勞lao 之chi 疇trù 。 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 二nhị 見kiến 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 皆giai 是thị 佛Phật 種chủng 。 然nhiên 三tam 界giới 妄vọng 惑hoặc 是thị 六lục 道đạo 種chủng 。 此thử 惑hoặc 即tức 空không 是thị 二Nhị 乘Thừa 種chủng 。 即tức 假giả 是thị 菩Bồ 薩Tát 種chủng 。 即tức 中trung 是thị 如Như 來Lai 種chủng 。 故cố 知tri 一nhất 念niệm 煩phiền 惱não 是thị 十thập 界giới 之chi 種chủng 。 而nhi 十thập 界giới 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 昇thăng 沈trầm 永vĩnh 別biệt 。 而nhi 同đồng 一nhất 種chủng 。 即tức 是thị 第đệ 一nhất 不bất 可khả 思tư 議nghị 境cảnh 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 空không 名danh 止chỉ 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 假giả 名danh 觀quán 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 中trung 名danh 優ưu 畢tất 叉xoa 。 即tức 是thị 修tu 平bình 等đẳng 觀quán 。 是thị 名danh 第đệ 三tam 。 明minh 修tu 止Chỉ 觀Quán 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 二Nhị 乘Thừa 空không 。 破phá 六lục 道đạo 種chủng 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 菩Bồ 薩Tát 假giả 。 破phá 二Nhị 乘Thừa 種chủng 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 即tức 佛Phật 中trung 道đạo 。 破phá 二nhị 邊biên 種chủng 顯hiển 中trung 道đạo 佛Phật 種chủng 。 是thị 第đệ 四tứ 名danh 破phá 法pháp 遍biến 也dã 。 而nhi 六lục 道đạo 之chi 種chủng 是thị 塞tắc 。 四tứ 聖thánh 之chi 種chủng 是thị 通thông 。 又hựu 九cửu 界giới 之chi 種chủng 是thị 塞tắc 。 佛Phật 界giới 之chi 種chủng 是thị 通thông 。 又hựu 十thập 界giới 即tức 一nhất 界giới 即tức 非phi 通thông 非phi 塞tắc 。 一nhất 界giới 即tức 十thập 界giới 即tức 而nhi 通thông 而nhi 塞tắc 。 是thị 為vi 第đệ 五ngũ 。 善thiện 知tri 通thông 塞tắc 也dã 。 觀quán 心tâm 六lục 道đạo 之chi 種chủng 即tức 空không 。 名danh 枯khô 念niệm 處xứ 。 觀quán 心tâm 二Nhị 乘Thừa 之chi 種chủng 即tức 假giả 。 名danh 榮vinh 念niệm 處xứ 。 觀quán 心tâm 九cửu 界giới 即tức 中trung 即tức 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 念niệm 處xứ 也dã 。 觀quán 心tâm 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 法Pháp 界giới 。 即tức 生sanh 中trung 道đạo 信tín 進tiến 念niệm 定định 慧tuệ 五ngũ 根căn 也dã 。 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 界giới 破phá 二nhị 邊biên 疑nghi 障chướng 名danh 信tín 力lực 。 破phá 二nhị 邊biên 懈giải 怠đãi 障chướng 。 名danh 進tiến 力lực 。 破phá 二nhị 邊biên 真chân 俗tục 二nhị 念niệm 障chướng 。 名danh 念niệm 力lực 。 破phá 二nhị 邊biên 智trí 障chướng 。 名danh 慧tuệ 力lực 。 破phá 二nhị 邊biên 沈trầm 散tán 障chướng 。 名danh 定định 力lực 。 即tức 中trung 道đạo 五Ngũ 力Lực 也dã 。 除trừ 捨xả 定định 三tam 覺giác 分phần/phân 。 除trừ 六lục 道đạo 煩phiền 惱não 散tán 亂loạn 之chi 種chủng 也dã 。 喜hỷ 進tiến 擇trạch 三tam 覺giác 分phần/phân 。 調điều 起khởi 二Nhị 乘Thừa 沈trầm 空không 之chi 種chủng 也dã 。 念niệm 覺giác 分phần/phân 唯duy 念niệm 中trung 道đạo 正chánh 佛Phật 種chủng 。 是thị 名danh 第đệ 六lục 。 道Đạo 品Phẩm 調điều 停đình 也dã 。 觀quán 心tâm 九cửu 界giới 即tức 佛Phật 法Pháp 界giới 。 捨xả 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 假giả 變biến 易dị 生sanh 死tử 名danh 檀đàn 。 不bất 為vi 二nhị 邊biên 六lục 塵trần 污ô 染nhiễm 名danh 戒giới 。 勤cần 出xuất 二nhị 邊biên 。 名danh 為vi 精tinh 進tấn 。 不bất 受thọ 二nhị 邊biên 浮phù 沈trầm 之chi 惱não 名danh 忍nhẫn 。 不bất 為vi 二nhị 邊biên 所sở 亂loạn 名danh 禪thiền 。 不bất 為vi 二nhị 邊biên 所sở 愚ngu 名danh 般Bát 若Nhã 。 是thị 名danh 第đệ 七thất 。 六Lục 度Độ 助trợ 道đạo 也dã 。 九cửu 界giới 煩phiền 惱não 種chủng 。 即tức 佛Phật 種chủng 者giả 。 理lý 即tức 也dã 。 聞văn 名danh 即tức 名danh 字tự 即tức 也dã 。 常thường 觀quán 九cửu 界giới 種chủng 。 即tức 是thị 佛Phật 界giới 。 名danh 觀quán 行hành 即tức 也dã 。 觀quán 之chi 不bất 已dĩ 相tương 似tự 開khai 發phát 。 名danh 相tướng 似tự 即tức 。 真chân 解giải 開khai 明minh 。 名danh 分phần/phân 證chứng 即tức 。 窮cùng 照chiếu 了liễu 佛Phật 種chủng 之chi 源nguyên 。 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 也dã 。 是thị 名danh 第đệ 八bát 。 知tri 次thứ 位vị 也dã 。 得đắc 觀quán 行hành 解giải 安an 而nhi 未vị 說thuyết 。 名danh 為vi 安an 忍nhẫn 。 是thị 第đệ 九cửu 安an 忍nhẫn 也dã 。 內nội 不bất 愛ái 染nhiễm 。 名danh 為vi 不bất 起khởi 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 。 是thị 第đệ 十thập 法pháp 愛ái 不bất 生sanh 也dã 。 此thử 之chi 十thập 法pháp 成thành 於ư 大Đại 乘Thừa 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 是thị 觀quán 煩phiền 惱não 境cảnh 十thập 法pháp 成thành 乘thừa 也dã 。 圓viên 教giáo 次thứ 位vị 。 不bất 可khả 得đắc 知tri 。 事sự 約ước 六lục 即tức 明minh 之chi 。 若nhược 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 心tâm 神thần 冥minh 妙diệu 。 不bất 可khả 執chấp 持trì 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 名danh 為vi 理lý 即tức 也dã 。 若nhược 更cánh 讀đọc 誦tụng 等đẳng 是thị 名danh 字tự 即tức 也dã 。 又hựu 加gia 觀quán 行hành 明minh 淨tịnh 心tâm 無vô 纖tiêm 芥giới 疑nghi 閡ngại 。 名danh 觀quán 行hành 即tức 也dã 。 若nhược 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 互hỗ 用dụng 。 是thị 相tương 似tự 即tức 也dã 。 亦diệc 對đối 十thập 信tín 位vị 。 若nhược 十thập 住trụ 位vị 一nhất 發phát 一nhất 切thiết 發phát 。 開khai 佛Phật 知tri 見kiến 。 是thị 分phần/phân 真chân 即tức 也dã 。 到đáo 妙diệu 覺giác 地địa 。 是thị 名danh 究cứu 竟cánh 即tức 也dã 。

觀quán 心tâm 論luận 疏sớ/sơ 卷quyển 五ngũ