宗Tông 鏡Kính 錄Lục 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 八bát 慧tuệ 日nhật 永vĩnh 明minh 寺tự 主chủ 智trí 覺giác 禪thiền 師sư 延diên 壽thọ 集tập 夫phu 言ngôn 一nhất 覺giác 一nhất 切thiết 覺giác 。 云vân 何hà 教giáo 中trung 分phần/phân 其kỳ 多đa 種chủng 。 答đáp 。 覺giác 體thể 是thị 一nhất 。 隨tùy 用dụng 分phần/phân 多đa 。 用dụng 有hữu 淺thiển 深thâm 。 覺giác 無vô 前tiền 後hậu 。 如như 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 。 妙diệu 覺giác 方phương 稱xưng 寂tịch 照chiếu 。 等đẳng 覺giác 照chiếu 寂tịch 。 又hựu 覺giác 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 覺giác 察sát 。 如như 睡thụy 夢mộng 覺giác 。 亦diệc 如như 人nhân 覺giác 賊tặc 。 賊tặc 無vô 能năng 為vi 。 妄vọng 即tức 賊tặc 也dã 。 二nhị 覺giác 照chiếu 。 即tức 照chiếu 理lý 事sự 也dã 。 亦diệc 如như 蓮liên 華hoa 開khai 。 照chiếu 見kiến 自tự 心tâm 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 。 如như 其kỳ 勝thắng 義nghĩa 。 覺giác 諸chư 法pháp 故cố 。 三tam 妙diệu 覺giác 。 即tức 上thượng 二nhị 覺giác 。 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 故cố 為vi 妙diệu 耳nhĩ 。 非phi 更cánh 別biệt 覺giác 。 故cố 經Kinh 云vân 。 無vô 有hữu 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 。 遠viễn 離ly 覺giác 所sở 覺giác 。 又hựu 覺giác 性tánh 無vô 覺giác 。 即tức 根căn 本bổn 智trí 。 覺giác 相tương/tướng 歷lịch 然nhiên 。 即tức 後hậu 得đắc 智trí 。 問vấn 。 既ký 云vân 真Chân 如Như 一nhất 心tâm 。 古cổ 今kim 不bất 易dị 。 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 眾chúng 生sanh 相tương 續tục 。 答đáp 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 於ư 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 。 遂toại 成thành 十thập 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 真chân 心tâm 隨tùy 緣duyên 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 只chỉ 為vì 眾chúng 生sanh 。 不bất 自tự 知tri 無vô 性tánh 之chi 性tánh 故cố 。 但đãn 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 成thành 凡phàm 。 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 成thành 聖thánh 。 如như 虛hư 谷cốc 響hưởng 。 任nhậm 緣duyên 所sở 發phát 。 又hựu 如như 大đại 虛hư 忽hốt 雲vân 。 明minh 鏡kính 忽hốt 塵trần 。 求cầu 一nhất 念niệm 最tối 初sơ 起khởi 處xứ 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 號hiệu 無vô 始thỉ 無vô 明minh 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 云vân 何hà 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 阿A 難Nan 。 由do 性tánh 明minh 心tâm 。 性tánh 明minh 圓viên 故cố 。 因nhân 明minh 發phát 性tánh 。 性tánh 妄vọng 見kiến 生sanh 。 從tùng 畢tất 竟cánh 無vô 。 成thành 究cứu 竟cánh 有hữu 。 此thử 有hữu 所sở 有hữu 。 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 住trụ 所sở 住trụ 相tướng 。 了liễu 無vô 根căn 本bổn 。 本bổn 此thử 無vô 住trụ 。 建kiến 立lập 世thế 界giới 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 迷mê 本bổn 圓viên 明minh 。 是thị 生sanh 虛hư 妄vọng 。 妄vọng 性tánh 無vô 體thể 。 非phi 有hữu 。 所sở 依y 。 將tương 欲dục 復phục 真chân 。 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 。 真chân 真Chân 如Như 性tánh 。 非phi 真chân 求cầu 復phục 。 宛uyển 成thành 非phi 相tướng 。 非phi 生sanh 非phi 住trụ 。 非phi 心tâm 非phi 法pháp 。 展triển 轉chuyển 發phát 生sanh 。 生sanh 力lực 。 發phát 明minh 薰huân 以dĩ 成thành 業nghiệp 。 同đồng 業nghiệp 相tương 感cảm 。 因nhân 有hữu 感cảm 業nghiệp 。 相tương 滅diệt 相tương 生sanh 。 由do 是thị 故cố 有hữu 。 眾chúng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 古cổ 釋thích 云vân 。 因nhân 明minh 發phát 性tánh 。 性tánh 妄vọng 見kiến 生sanh 。 因nhân 託thác 性tánh 明minh 。 變biến 影ảnh 而nhi 起khởi 。 託thác 影ảnh 而nhi 生sanh 。 從tùng 虛hư 執chấp 有hữu 。 故cố 云vân 。 從tùng 畢tất 竟cánh 無vô 。 成thành 究cứu 竟cánh 有hữu 。 即tức 業nghiệp 相tương/tướng 也dã 。 此thử 有hữu 所sở 有hữu 。 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 轉chuyển 相tương/tướng 也dã 。 業nghiệp 相tương/tướng 為vi 能năng 有hữu 。 轉chuyển 相tương/tướng 為vi 所sở 有hữu 。 能năng 所sở 既ký 分phần/phân 。 二nhị 相tương/tướng 斯tư 有hữu 。 故cố 云vân 有hữu 所sở 有hữu 相tướng 。 即tức 此thử 轉chuyển 相tương/tướng 能năng 行hành 。 現hiện 形hình 而nhi 立lập 。 因nhân 前tiền 而nhi 起khởi 。 引dẫn 後hậu 而nhi 生sanh 。 展triển 轉chuyển 相tương 因nhân 。 名danh 非phi 因nhân 所sở 因nhân 。 即tức 此thử 現hiện 相tướng 。 能năng 引dẫn 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。 現hiện 相tướng 是thị 能năng 住trụ 。 六lục 塵trần 是thị 所sở 住trụ 。 故cố 云vân 住trụ 所sở 住trụ 相tướng 。 本bổn 此thử 無vô 住trụ 。 以dĩ 立lập 世thế 界giới 者giả 。 現hiện 相tướng 從tùng 妄vọng 所sở 立lập 。 本bổn 無vô 所sở 依y 。 此thử 現hiện 相tướng 以dĩ 成thành 世thế 界giới 之chi 本bổn 。 故cố 云vân 本bổn 此thử 無vô 住trụ 。 以dĩ 立lập 世thế 界giới 。 從tùng 無vô 住trụ 本bổn 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 住trụ 者giả 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。 無vô 明minh 無vô 因nhân 。 故cố 無vô 住trụ 。 此thử 之chi 三tam 相tương/tướng 。 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 一nhất 念niệm 妄vọng 心tâm 。 總tổng 號hiệu 無vô 明minh 。 迷mê 本bổn 圓viên 明minh 。 是thị 生sanh 虛hư 妄vọng 。 妄vọng 性tánh 無vô 體thể 。 非phi 有hữu 所sở 依y 。 將tương 欲dục 復phục 真chân 。 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 。 真chân 真Chân 如Như 性tánh 。 非phi 真chân 求cầu 復phục 。 宛uyển 成thành 非phi 相tướng 。 非phi 生sanh 非phi 住trụ 。 非phi 心tâm 非phi 法pháp 者giả 。 初sơ 是thị 業nghiệp 相tương/tướng 。 即tức 是thị 妄vọng 覺giác 之chi 心tâm 。 體thể 即tức 虛hư 妄vọng 。 此thử 妄vọng 初sơ 起khởi 。 更cánh 無vô 因nhân 始thỉ 。 名danh 非phi 有hữu 所sở 依y 。 將tương 。 欲dục 復phục 真chân 。 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 。 釋thích 轉chuyển 相tương/tướng 。 即tức 真chân 上thượng 影ảnh 像tượng 。 相tương 似tự 真chân 非phi 真chân 。 妄vọng 覺giác 執chấp 此thử 為vi 真chân 。 即tức 初sơ 念niệm 名danh 動động 。 動động 必tất 有hữu 靜tĩnh 。 靜tĩnh 復phục 似tự 真chân 。 形hình 動động 立lập 靜tĩnh 。 非phi 真chân 不bất 動động 。 故cố 云vân 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 。 真chân 真Chân 如Như 性tánh 。 本bổn 不bất 因nhân 動động 而nhi 立lập 於ư 靜tĩnh 。 故cố 云vân 非phi 真chân 求cầu 復phục 。 宛uyển 成thành 非phi 相tướng 。 釋thích 現hiện 相tướng 。 從tùng 此thử 現hiện 相tướng 。 變biến 起khởi 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 非phi 相tướng 現hiện 相tướng 。 非phi 生sanh 現hiện 生sanh 。 非phi 住trụ 現hiện 住trụ 。 非phi 心tâm 現hiện 心tâm 。 非phi 法pháp 現hiện 法pháp 。 釋thích 次thứ 第đệ 者giả 。 初sơ 從tùng 明minh 暗ám 二nhị 相tương/tướng 相tướng 形hình 。 而nhi 生sanh 於ư 色sắc 。 即tức 是thị 結kết 暗ám 成thành 色sắc 。 形hình 顯hiển 色sắc 也dã 。 因nhân 色sắc 即tức 有hữu 根căn 塵trần 留lưu 礙ngại 。 名danh 之chi 為vi 住trụ 。 因nhân 有hữu 根căn 塵trần 。 即tức 有hữu 能năng 分phân 別biệt 識thức 。 名danh 之chi 為vi 心tâm 。 覽lãm 此thử 塵trần 像tượng 。 為vi 識thức 境cảnh 界giới 。 名danh 之chi 為vi 法Pháp 。 此thử 等đẳng 展triển 轉chuyển 。 相tương/tướng 因nhân 而nhi 有hữu 。 返phản 顯hiển 真Chân 如Như 。 相tương/tướng 無vô 明minh 暗ám 。 無vô 相tướng 形hình 。 故cố 非phi 相tướng 。 無vô 起khởi 滅diệt 。 故cố 非phi 生sanh 。 無vô 留lưu 礙ngại 。 故cố 非phi 住trụ 。 無vô 緣duyên 慮lự 。 故cố 非phi 心tâm 。 離ly 塵trần 像tượng 。 故cố 非phi 法pháp 。 又hựu 解giải 。 或hoặc 前tiền 標tiêu 三tam 相tương/tướng 。 相tương/tướng 因nhân 而nhi 有hữu 。 以dĩ 列liệt 次thứ 第đệ 。 後hậu 三tam 相tương/tướng 合hợp 釋thích 。 都đô 言ngôn 三tam 相tương/tướng 虛hư 妄vọng 。 體thể 即tức 無vô 明minh 。 更cánh 無vô 所sở 因nhân 。 故cố 云vân 非phi 有hữu 所sở 依y 。 即tức 此thử 三tam 相tương/tướng 。 影ảnh 真chân 而nhi 起khởi 。 似tự 真chân 非phi 真chân 。 執chấp 影ảnh 為vi 實thật 。 故cố 云vân 將tương 欲dục 復phục 真chân 。 影ảnh 既ký 不bất 實thật 。 故cố 云vân 欲dục 真chân 已dĩ 非phi 。 宛uyển 成thành 非phi 相tướng 。 下hạ 對đối 妄vọng 說thuyết 真chân 。 以dĩ 立lập 名danh 號hiệu 。 既ký 依y 妄vọng 顯hiển 真chân 以dĩ 立lập 名danh 號hiệu 。 故cố 知tri 建kiến 立lập 地địa 位vị 。 從tùng 此thử 而nhi 有hữu 。 若nhược 不bất 因nhân 妄vọng 說thuyết 真chân 。 亦diệc 無vô 地địa 位vị 名danh 字tự 可khả 說thuyết 。 故cố 知tri 三tam 界giới 有hữu 法pháp 。 皆giai 揑niết 所sở 成thành 。 本bổn 無vô 根căn 緒tự 。 無vô 始thỉ 妄vọng 習tập 。 展triển 轉chuyển 相tương 傳truyền 。 迄hất 至chí 于vu 今kim 。 成thành 其kỳ 途đồ 轍triệt 。 如như 最tối 初sơ 一nhất 人nhân 。 揑niết 出xuất 一nhất 事sự 。 後hậu 人nhân 信tín 受thọ 。 展triển 轉chuyển 相tương 傳truyền 。 則tắc 一nhất 人nhân 傳truyền 虛hư 。 萬vạn 人nhân 傳truyền 實thật 。 從tùng 迷mê 積tích 迷mê 。 以dĩ 歷lịch 塵trần 劫kiếp 。 若nhược 識thức 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 起khởi 處xứ 不bất 真chân 。 即tức 頓đốn 悟ngộ 前tiền 非phi 。 大Đại 道Đạo 坦thản 然nhiên 。 更cánh 無vô 餘dư 事sự 。 如như 云vân 但đãn 知tri 今kim 日nhật 是thị 。 何hà 慮lự 昔tích 年niên 非phi 。 是thị 知tri 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 究cứu 其kỳ 初sơ 原nguyên 。 皆giai 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 本bổn 際tế 。 如như 法Pháp 性tánh 論luận 云vân 。 問vấn 。 本bổn 際tế 可khả 得đắc 聞văn 乎hồ 。 答đáp 。 理lý 妙diệu 難nạn/nan 觀quán 。 故cố 有hữu 不bất 知tri 之chi 說thuyết 。 旨chỉ 微vi 罕# 見kiến 。 故cố 發phát 幢tràng 英anh 之chi 問vấn 。 有hữu 天thiên 名danh 曰viết 幢Tràng 英Anh 。 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 所sở 言ngôn 。 本bổn 際tế 。 為vi 何hà 謂vị 乎hồ 。 文Văn 殊Thù 答đáp 曰viết 。 眾chúng 生sanh 之chi 原nguyên 。 名danh 曰viết 本bổn 際tế 。 又hựu 問vấn 。 眾chúng 生sanh 之chi 原nguyên 。 為vi 何hà 謂vị 乎hồ 。 答đáp 曰viết 。 生sanh 死tử 之chi 本bổn 。 為vi 眾chúng 生sanh 原nguyên 。 又hựu 問vấn 。 於ư 彼bỉ 何hà 謂vị 為vi 生sanh 死tử 本bổn 。 答đáp 曰viết 。 虛hư 空không 之chi 本bổn 。 為vi 生sanh 死tử 原nguyên 。 幢tràng 英anh 於ư 是thị 抱bão 玄huyền 音âm 而nhi 輟chuyết 問vấn 。 始thỉ 悟ngộ 不bất 住trụ 之chi 本bổn 。 若nhược 然nhiên 。 則tắc 因nhân 緣duyên 之chi 始thỉ 。 可khả 聞văn 而nhi 不bất 可khả 明minh 。 可khả 存tồn 而nhi 不bất 可khả 論luận 。 問vấn 。 虛hư 空không 有hữu 本bổn 乎hồ 。 答đáp 無vô 。 問vấn 。 若nhược 無vô 有hữu 本bổn 。 何hà 故cố 云vân 虛hư 空không 之chi 本bổn 。 為vi 生sanh 死tử 原nguyên 。 答đáp 。 此thử 猶do 本bổn 際tế 之chi 本bổn 。 耳nhĩ 則tắc 於ư 虛hư 空không 無vô 本bổn 。 為vi 眾chúng 本bổn 之chi 宗tông 。 化hóa 表biểu 無vô 化hóa 。 為vi 萬vạn 化hóa 之chi 府phủ 矣hĩ 。 又hựu 凡phàm 亦diệc 是thị 心tâm 。 聖thánh 亦diệc 是thị 心tâm 。 以dĩ 所sở 習tập 處xứ 下hạ 。 不bất 能năng 自tự 弘hoằng 。 則tắc 溺nịch 塵trần 勞lao 耳nhĩ 。 若nhược 以dĩ 心tâm 託thác 事sự 則tắc 狹hiệp 劣liệt 。 若nhược 以dĩ 事sự 從tùng 心tâm 則tắc 廣quảng 大đại 。 凡phàm 世thế 人nhân 多đa 外ngoại 重trọng/trùng 其kỳ 事sự 。 而nhi 內nội 不bất 曉hiểu 其kỳ 心tâm 。 是thị 以dĩ 所sở 作tác 。 皆giai 非phi 究cứu 竟cánh 。 以dĩ 所sở 附phụ 處xứ 卑ty 故cố 耳nhĩ 。 如như 搏bác 牛ngưu 之chi 虻manh 。 飛phi 極cực 百bách 步bộ 。 若nhược 附phụ 鸞loan 尾vĩ 。 則tắc 一nhất 翥# 萬vạn 里lý 。 非phi 其kỳ 翼dực 工công 。 所sở 託thác 迅tấn 也dã 。 亦diệc 如như 牆tường 。 頭đầu 之chi 草thảo 。 角giác 裏lý 之chi 聲thanh 。 皆giai 能năng 致trí 其kỳ 高cao 遠viễn 者giả 。 所sở 託thác 之chi 勝thắng 也dã 。 如như 入nhập 宗tông 鏡kính 。 一nhất 一nhất 附phụ 於ư 自tự 心tâm 。 則tắc 毛mao 吞thôn 。 巨cự 浸tẩm 。 塵trần 含hàm 十thập 方phương 。 豈khởi 非phi 深thâm 廣quảng 乎hồ 。 問vấn 。 內nội 外ngoại 唯duy 識thức 。 心tâm 境cảnh 皆giai 空không 。 云vân 何hà 教giáo 中trung 又hựu 立lập 外ngoại 相tướng 。 答đáp 。 因nhân 了liễu 相tương/tướng 空không 。 方phương 談đàm 唯duy 識thức 。 若nhược 執chấp 有hữu 相tương/tướng 。 唯duy 識thức 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 執chấp 無vô 相tướng 。 真chân 空không 理lý 不bất 顯hiển 。 以dĩ 無vô 相tướng 即tức 相tương/tướng 。 方phương 達đạt 真chân 空không 。 相tương/tướng 即tức 無vô 相tướng 。 始thỉ 明minh 唯duy 識thức 。 所sở 以dĩ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 唯duy 識thức 道Đạo 理lý 。 須tu 明minh 三tam 相tương/tướng 。 一nhất 通thông 達đạt 唯duy 量lượng 。 外ngoại 塵trần 實thật 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 二nhị 通thông 達đạt 唯duy 二nhị 。 相tương 及cập 見kiến 唯duy 識thức 故cố 。 三tam 通thông 達đạt 種chủng 種chủng 色sắc 生sanh 。 但đãn 有hữu 種chủng 種chủng 相tướng 貌mạo 。 而nhi 無vô 體thể 故cố 。 所sở 以dĩ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 相tương/tướng 有hữu 二nhị 種chủng 。 謂vị 現hiện 住trụ 及cập 所sở 立lập 。 散tán 心tâm 所sở 緣duyên 六lục 塵trần 。 名danh 現hiện 住trụ 。 定định 心tâm 所sở 緣duyên 骨cốt 鎖tỏa 等đẳng 。 為vi 所sở 立lập 。 復phục 次thứ 似tự 塵trần 顯hiển 現hiện 名danh 相tướng 。 謂vị 所sở 緣duyên 境cảnh 。 似tự 識thức 顯hiển 現hiện 名danh 見kiến 。 謂vị 能năng 緣duyên 識thức 。 此thử 二nhị 法pháp 。 一nhất 是thị 因nhân 。 二nhị 是thị 果quả 。 又hựu 一nhất 是thị 所sở 依y 。 二nhị 是thị 能năng 依y 。 是thị 知tri 因nhân 內nội 起khởi 念niệm 。 想tưởng 像tượng 思tư 惟duy 。 則tắc 外ngoại 現hiện 其kỳ 相tướng 貌mạo 。 念niệm 若nhược 不bất 起khởi 。 相tướng 不bất 現hiện 前tiền 。 以dĩ 因nhân 內nội 生sanh 外ngoại 故cố 。 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 。 全toàn 境cảnh 是thị 心tâm 。 何hà 者giả 。 若nhược 心tâm 不bất 起khởi 。 境cảnh 本bổn 空không 故cố 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 唯duy 心tâm 妄vọng 動động 。 問vấn 。 約ước 世thế 間gian 妄vọng 見kiến 。 定định 是thị 何hà 識thức 。 答đáp 。 眾chúng 生sanh 所sở 見kiến 。 即tức 是thị 亂loạn 識thức 。 中trung 邊biên 分phân 別biệt 論luận 云vân 。 謂vị 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 但đãn 唯duy 亂loạn 識thức 。 此thử 亂loạn 識thức 。 云vân 何hà 名danh 虛hư 妄vọng 。 由do 境cảnh 不bất 實thật 故cố 。 由do 體thể 散tán 亂loạn 故cố 。 又hựu 若nhược 執chấp 永vĩnh 無vô 亂loạn 識thức 。 繫hệ 縛phược 解giải 脫thoát 。 皆giai 不bất 成thành 就tựu 。 即tức 起khởi 邪tà 見kiến 。 撥bát 淨tịnh 不bất 淨tịnh 品phẩm 。 故cố 知tri 因nhân 迷mê 得đắc 悟ngộ 。 非phi 無vô 所sở 以dĩ 。 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 蓋cái 有hữu 緣duyên 由do 。 如như 影ảnh 像tượng 表biểu 鏡kính 明minh 。 因nhân 妄vọng 識thức 成thành 真chân 智trí 。 問vấn 。 定định 中trung 所sở 見kiến 定định 果quả 色sắc 。 是thị 定định 心tâm 自tự 現hiện 。 非phi 緣duyên 現hiện 在tại 外ngoại 色sắc 。 又hựu 非phi 憶ức 持trì 過quá 去khứ 境cảnh 。 可khả 驗nghiệm 唯duy 心tâm 。 未vị 得đắc 定định 者giả 。 皆giai 是thị 散tán 意ý 所sở 見kiến 外ngoại 色sắc 。 云vân 何hà 證chứng 是thị 自tự 心tâm 。 答đáp 。 定định 內nội 定định 外ngoại 。 靜tĩnh 亂loạn 雖tuy 殊thù 。 所sở 見kiến 之chi 色sắc 。 皆giai 唯duy 自tự 識thức 。 以dĩ 外ngoại 境cảnh 無vô 體thể 。 從tùng 緣duyên 而nhi 生sanh 。 生sanh 性tánh 本bổn 空không 。 無vô 相tướng 可khả 得đắc 。 識thức 論luận 云vân 。 如như 觀quán 行hành 人nhân 。 定định 中trung 所sở 見kiến 色sắc 相tướng 境cảnh 界giới 。 識thức 所sở 顯hiển 現hiện 。 定định 無vô 境cảnh 界giới 。 此thử 青thanh 等đẳng 色sắc 相tướng 。 是thị 定định 境cảnh 。 非phi 所sở 憶ức 持trì 識thức 。 憶ức 持trì 識thức 有hữu 染nhiễm 污ô 。 此thử 起khởi 現hiện 前tiền 所sở 見kiến 。 分phân 明minh 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 唯duy 識thức 之chi 旨chỉ 。 於ư 此thử 彌di 彰chương 。 如như 依y 鏡kính 面diện 。 但đãn 有hữu 自tự 面diện 。 無vô 有hữu 別biệt 影ảnh 。 何hà 以dĩ 故cố 。 諸chư 法pháp 和hòa 合hợp 道Đạo 理lý 。 難nan 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 可khả 見kiến 法pháp 而nhi 令linh 得đắc 見kiến 。 定định 心tâm 。 亦diệc 爾nhĩ 。 定định 心tâm 有hữu 二nhị 分phần 。 一nhất 分phần/phân 似tự 識thức 。 一nhất 分phần/phân 似tự 塵trần 。 此thử 二nhị 種chủng 。 實thật 唯duy 是thị 識thức 。 若nhược 憶ức 持trì 識thức 是thị 過quá 去khứ 色sắc 。 此thử 定định 中trung 色sắc 。 若nhược 在tại 散tán 心tâm 五ngũ 識thức 。 可khả 言ngôn 緣duyên 現hiện 在tại 外ngoại 塵trần 起khởi 。 若nhược 散tán 意ý 識thức 。 緣duyên 過quá 去khứ 塵trần 起khởi 。 若nhược 在tại 觀quán 中trung 。 必tất 不bất 得đắc 緣duyên 外ngoại 色sắc 為vi 境cảnh 。 色sắc 在tại 現hiện 前tiền 。 又hựu 非phi 緣duyên 過quá 去khứ 境cảnh 。 當đương 知tri 定định 心tâm 所sở 緣duyên 色sắc 。 即tức 見kiến 自tự 心tâm 。 不bất 見kiến 別biệt 境cảnh 。 以dĩ 定định 中trung 色sắc 。 比tỉ 定định 外ngoại 色sắc 。 應ưng 知tri 亦diệc 無vô 別biệt 境cảnh 。 是thị 知tri 一nhất 心tâm 即tức 萬vạn 法pháp 。 萬vạn 法pháp 即tức 一nhất 心tâm 。 何hà 者giả 。 以dĩ 一nhất 心tâm 不bất 動động 。 舉cử 體thể 為vi 萬vạn 法pháp 故cố 。 如như 起khởi 信tín 鈔sao 釋thích 疏sớ/sơ 云vân 。 舉cử 體thể 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 舉cử 體thể 成thành 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 無vô 性tánh 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 未vị 曾tằng 有hữu 真Chân 如Như 處xứ 不bất 生sanh 滅diệt 。 未vị 曾tằng 有hữu 生sanh 滅diệt 處xứ 不bất 真Chân 如Như 。 又hựu 云vân 。 不bất 同đồng 空không 者giả 。 靈linh 然nhiên 覺giác 知tri 。 覺giác 知tri 。 即tức 神thần 解giải 義nghĩa 。 陰âm 陽dương 不bất 測trắc 謂vị 之chi 神thần 。 解giải 即tức 是thị 智trí 。 智trí 即tức 是thị 知tri 。 知tri 即tức 一nhất 心tâm 也dã 。 故cố 以dĩ 知tri 為vi 心tâm 體thể 。 所sở 以dĩ 祖tổ 師sư 云vân 。 空không 寂tịch 體thể 上thượng 。 自tự 有hữu 本bổn 智trí 能năng 知tri 。 大đại 意ý 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 中trung 。 有hữu 真chân 實thật 之chi 體thể 。 了liễu 然nhiên 鑒giám 覺giác 。 目mục 之chi 為vi 心tâm 。 問vấn 。 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 既ký 稱xưng 內nội 識thức 似tự 色sắc 顯hiển 現hiện 。 但đãn 是thị 唯duy 識thức 者giả 。 云vân 何hà 不bất 隨tùy 識thức 變biến 異dị 。 答đáp 。 若nhược 執chấp 外ngoại 色sắc 實thật 住trụ 。 即tức 是thị 於ư 無vô 。 色sắc 中trung 見kiến 色sắc 。 妄vọng 生sanh 顛điên 倒đảo 。 如như 揑niết 目mục 生sanh 二nhị 相tương/tướng 。 豈khởi 是thị 真chân 實thật 。 攝nhiếp 論luận 問vấn 云vân 。 若nhược 無vô 別biệt 色sắc 塵trần 。 唯duy 是thị 本bổn 識thức 。 何hà 故cố 顯hiển 現hiện 似tự 色sắc 等đẳng 。 云vân 何hà 相tương 續tục 堅kiên 住trụ 。 前tiền 後hậu 相tương 似tự 。 若nhược 是thị 識thức 變biến 異dị 所sở 作tác 。 則tắc 應ưng 乍sạ 起khởi 乍sạ 滅diệt 。 改cải 轉chuyển 不bất 定định 。 云vân 何hà 一nhất 色sắc 。 於ư 多đa 時thời 中trung 。 相tương 續tục 久cửu 住trụ 。 故cố 知tri 應ưng 有hữu 別biệt 色sắc 。 答đáp 。 由do 顛điên 倒đảo 故cố 。 顛điên 倒đảo 是thị 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 由do 識thức 變biến 異dị 。 起khởi 諸chư 分phân 別biệt 。 依y 他tha 性tánh 與dữ 分phân 別biệt 性tánh 相tướng 應ưng 。 即tức 是thị 顛điên 倒đảo 。 煩phiền 惱não 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 顛điên 倒đảo 煩phiền 惱não 。 又hựu 是thị 識thức 變biến 異dị 。 所sở 依y 止chỉ 處xứ 。 若nhược 無vô 互hỗ 為vi 依y 止chỉ 義nghĩa 。 則tắc 識thức 無vô 變biến 異dị 。 於ư 非phi 物vật 中trung 。 分phân 別biệt 為vi 物vật 。 不bất 應ưng 有hữu 此thử 顛điên 倒đảo 。 若nhược 無vô 煩phiền 惱não 。 豈khởi 有hữu 聖thánh 道Đạo 。 故cố 此thử 義nghĩa 亦diệc 不bất 成thành 。 是thị 故cố 應ưng 信tín 離ly 識thức 無vô 別biệt 法pháp 。 問vấn 。 內nội 心tâm 分phân 別biệt 稱xưng 識thức 。 外ngoại 色sắc 不bất 分phân 別biệt 。 如như 何hà 是thị 識thức 。 答đáp 。 能năng 見kiến 所sở 見kiến 皆giai 是thị 亂loạn 識thức 。 無vô 中trung 執chấp 有hữu 。 色sắc 本bổn 自tự 虛hư 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 亂loạn 識thức 者giả 。 無vô 中trung 執chấp 有hữu 名danh 亂loạn 。 十thập 一nhất 識thức 中trung 。 世thế 等đẳng 六lục 識thức 。 隨tùy 一nhất 識thức 。 唯duy 二nhị 分phần 。 一nhất 分phần/phân 變biến 異dị 成thành 色sắc 等đẳng 相tương/tướng 。 一nhất 分phần/phân 變biến 異dị 成thành 見kiến 等đẳng 。 不bất 出xuất 此thử 二nhị 。 識thức 性tánh 。 能năng 分phân 別biệt 則tắc 成thành 見kiến 。 不bất 能năng 分phân 別biệt 則tắc 成thành 相tương/tướng 。 如như 無vô 所sở 有hữu 。 菩Bồ 薩Tát 經Kinh 云vân 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 無vô 所sở 有hữu 言ngôn 。 汝nhữ 當đương 為vì 此thử 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 說thuyết 五ngũ 陰ấm 聚tụ 。 和hòa 合hợp 身thân 事sự 。 無vô 所sở 有hữu 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 所sở 見kiến 。 如như 佛Phật 色sắc 空không 。 我ngã 色sắc 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 佛Phật 色sắc 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 色sắc 。 一nhất 切thiết 樹thụ 林lâm 藥dược 草thảo 色sắc 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 一nhất 切thiết 樹thụ 林lâm 藥dược 草thảo 色sắc 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 界giới 和hòa 合hợp 聚tụ 色sắc 亦diệc 爾nhĩ 。 所sở 有hữu 空không 色sắc 。 及cập 我ngã 色sắc 。 如Như 來Lai 色sắc 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 色sắc 。 一nhất 切thiết 樹thụ 林lâm 藥dược 草thảo 等đẳng 色sắc 。 一nhất 切thiết 界giới 和hòa 合hợp 聚tụ 色sắc 。 無vô 有hữu 二nhị 相tướng 。 非phi 法pháp 。 非phi 非phi 法pháp 。 諸chư 少thiểu 智trí 者giả 。 於ư 無vô 色sắc 中trung 。 或hoặc 作tác 是thị 想tưởng 。 希hy 望vọng 欲dục 入nhập 此thử 法pháp 。 行hành 於ư 無vô 色sắc 中trung 。 妄vọng 起khởi 行hành 想tưởng 。 略lược 說thuyết 乃nãi 至chí 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 中trung 。 如như 是thị 作tác 。 如như 色sắc 所sở 作tác 。 如như 虛hư 空không 識thức 。 我ngã 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 彼bỉ 識thức 。 如Như 來Lai 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 如Như 來Lai 識thức 。 彼bỉ 識thức 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 如như 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 識thức 。 彼bỉ 識thức 。 一nhất 切thiết 樹thụ 林lâm 藥dược 草thảo 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 真chân 虛hư 空không 識thức 。 如Như 來Lai 識thức 。 及cập 我ngã 識thức 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 識thức 。 一nhất 切thiết 樹thụ 林lâm 藥dược 草thảo 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 一nhất 切thiết 和hòa 合hợp 識thức 。 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 不bất 可khả 知tri 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 不bất 生sanh 。 無vô 等đẳng 等đẳng 。 問vấn 。 既ký 稱xưng 唯duy 有hữu 識thức 。 何hà 得đắc 立lập 色sắc 名danh 。 答đáp 。 一nhất 切thiết 名danh 。 皆giai 是thị 客khách 義nghĩa 。 名danh 中trung 無vô 法pháp 。 法pháp 中trung 無vô 名danh 。 名danh 不bất 當đương 法pháp 。 法pháp 不bất 當đương 名danh 。 經Kinh 云vân 。 是thị 自tự 性tánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 此thử 色sắc 無vô 所sở 有hữu 。 為vi 通thông 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 生sanh 。 即tức 有hữu 染nhiễm 。 若nhược 有hữu 滅diệt 。 即tức 有hữu 淨tịnh 。 由do 無vô 此thử 四tứ 義nghĩa 。 故cố 色sắc 無vô 別biệt 相tướng 。 經Kinh 云vân 。 由do 假giả 立lập 客khách 名danh 。 隨tùy 說thuyết 諸chư 相tướng 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 以dĩ 識thức 為vi 相tương/tướng 。 真Chân 如Như 為vi 體thể 。 又hựu 云vân 。 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 如như 外ngoại 顯hiển 現hiện 。 二nhị 如như 內nội 顯hiển 現hiện 。 如như 外ngoại 是thị 相tương/tướng 。 如như 內nội 是thị 思tư 惟duy 。 故cố 知tri 一nhất 體thể 現hiện 二nhị 內nội 外ngoại 雙song 分phần/phân 。 則tắc 心tâm 非phi 內nội 外ngoại 。 內nội 外ngoại 是thị 心tâm 。 又hựu 能năng 所sở 相tương/tướng 成thành 。 心tâm 境cảnh 互hỗ 攝nhiếp 。 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 。 常thường 冥minh 一nhất 味vị 之chi 真chân 原nguyên 。 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 。 恆hằng 分phần/phân 心tâm 境cảnh 之chi 虛hư 相tương/tướng 。 問vấn 。 心tâm 念niệm 念niệm 滅diệt 剎sát 那na 相tương/tướng 。 內nội 身thân 外ngoại 色sắc 。 亦diệc 剎sát 那na 滅diệt 耶da 。 答đáp 。 內nội 外ngoại 諸chư 色sắc 。 唯duy 心tâm 執chấp 受thọ 。 亦diệc 隨tùy 心tâm 念niệm 念niệm 剎sát 那na 滅diệt 。 心tâm 外ngoại 更cánh 無vô 一nhất 法pháp 。 可khả 作tác 常thường 住trụ 。 可khả 作tác 生sanh 滅diệt 。 雜tạp 集tập 論luận 云vân 。 如như 心tâm 心tâm 法pháp 是thị 剎sát 那na 相tương/tướng 。 當đương 知tri 色sắc 等đẳng 亦diệc 剎sát 那na 相tương/tướng 。 有hữu 其kỳ 八bát 義nghĩa 。 一nhất 由do 心tâm 執chấp 受thọ 故cố 。 謂vị 色sắc 等đẳng 身thân 。 由do 剎sát 那na 心tâm 念niệm 念niệm 執chấp 受thọ 故cố 。 剎sát 那na 滅diệt 等đẳng 。 二nhị 等đẳng 心tâm 安an 危nguy 故cố 。 謂vị 色sắc 等đẳng 身thân 。 恆hằng 與dữ 識thức 俱câu 。 識thức 若nhược 捨xả 離ly 。 即tức 便tiện 爛lạn 壞hoại 。 三tam 隨tùy 心tâm 轉chuyển 變biến 故cố 。 謂vị 世thế 間gian 現hiện 見kiến 。 心tâm 在tại 苦khổ 樂lạc 貪tham 瞋sân 等đẳng 位vị 。 身thân 隨tùy 轉chuyển 變biến 。 隨tùy 剎sát 那na 心tâm 而nhi 轉chuyển 變biến 。 故cố 身thân 念niệm 念niệm 滅diệt 。 四tứ 是thị 心tâm 所sở 依y 故cố 。 謂vị 世thế 間gian 共cộng 知tri 。 心tâm 依y 止chỉ 有hữu 根căn 身thân 。 如như 火hỏa 依y 薪tân 。 如như 芽nha 依y 種chủng 等đẳng 。 是thị 故cố 此thử 身thân 。 是thị 剎sát 那na 心tâm 依y 止chỉ 。 故cố 亦diệc 剎sát 那na 滅diệt 。 五ngũ 心tâm 增tăng 上thượng 生sanh 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 內nội 外ngoại 色sắc 。 皆giai 心tâm 增tăng 上thượng 所sở 生sanh 。 能năng 生sanh 因nhân 剎sát 那na 滅diệt 故cố 。 所sở 生sanh 果quả 亦diệc 剎sát 那na 滅diệt 。 六lục 心tâm 自tự 在tại 轉chuyển 故cố 。 謂vị 若nhược 證chứng 得đắc 勝thắng 威uy 德đức 心tâm 。 於ư 一nhất 切thiết 色sắc 。 如như 其kỳ 所sở 欲dục 。 自tự 在tại 轉chuyển 變biến 。 由do 隨tùy 剎sát 那na 能năng 變biến 勝thắng 解giải 轉chuyển 變biến 生sanh 故cố 。 色sắc 等đẳng 剎sát 那na 生sanh 。 滅diệt 道Đạo 理lý 成thành 就tựu 。 七thất 於ư 最tối 後hậu 位vị 變biến 壞hoại 可khả 得đắc 故cố 。 謂vị 諸chư 色sắc 等đẳng 。 初sơ 離ly 自tự 性tánh 念niệm 念niệm 變biến 壞hoại 。 於ư 最tối 後hậu 位vị 欻hốt 爾nhĩ 變biến 壞hoại 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 然nhiên 此thử 可khả 得đắc 。 故cố 知tri 色sắc 等đẳng 。 從tùng 初sơ 已dĩ 來lai 。 念niệm 念niệm 變biến 壞hoại 。 自tự 類loại 相tương 續tục 。 漸tiệm 增tăng 為vi 因nhân 。 能năng 引dẫn 最tối 後hậu 麁thô 相tương/tướng 變biến 壞hoại 。 是thị 故cố 色sắc 等đẳng 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 八bát 生sanh 已dĩ 不bất 待đãi 緣duyên 。 自tự 然nhiên 壞hoại 滅diệt 故cố 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 緣duyên 生sanh 已dĩ 。 不bất 待đãi 壞hoại 。 緣duyên 自tự 然nhiên 壞hoại 滅diệt 。 故cố 知tri 一nhất 切thiết 可khả 滅diệt 壞hoại 法pháp 。 初sơ 纔tài 生sanh 已dĩ 。 即tức 便tiện 壞hoại 滅diệt 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 。 剎sát 那na 義nghĩa 成thành 。 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 若nhược 諸chư 法pháp 實thật 有hữu 。 不bất 應ưng 以dĩ 心tâm 識thức 。 故cố 知tri 有hữu 相tương/tướng 。 若nhược 以dĩ 心tâm 識thức 故cố 知tri 有hữu 。 是thị 則tắc 非phi 有hữu 。 如như 地địa 堅kiên 相tương/tướng 。 以dĩ 身thân 根căn 身thân 識thức 知tri 故cố 有hữu 。 若nhược 無vô 身thân 根căn 身thân 識thức 知tri 。 則tắc 無vô 堅kiên 相tương/tướng 。 又hựu 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 生sanh 故cố 空không 。 唯duy 心tâm 故cố 空không 。 是thị 知tri 內nội 色sắc 外ngoại 色sắc 。 皆giai 識thức 建kiến 立lập 。 隨tùy 心tâm 有hữu 無vô 。 實thật 無vô 自tự 體thể 。 問vấn 。 論luận 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 。 實thật 無vô 外ngoại 境cảnh 者giả 。 如như 修tu 十Thập 善Thiện 業Nghiệp 。 受thọ 天thiên 堂đường 樂nhạo/nhạc/lạc 。 作tác 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。 受thọ 地địa 獄ngục 苦khổ 。 昇thăng 忉Đao 利Lợi 。 則tắc 五ngũ 欲dục 悅duyệt 目mục 。 墮đọa 泥nê 犁lê 。 則tắc 萬vạn 苦khổ 攢toàn 身thân 。 悅duyệt 目mục 有hữu 靈linh 鳳phượng 翔tường 鸞loan 。 作tác 歡hoan 樂lạc 之chi 事sự 。 攢toàn 身thân 有hữu 鐵thiết 蛇xà 銅đồng 狗cẩu 。 為vi 逼bức 惱não 之chi 殃ương 。 明minh 知tri 非phi 但đãn 內nội 心tâm 。 實thật 有hữu 外ngoại 境cảnh 。 答đáp 。 天thiên 堂đường 地địa 獄ngục 。 苦khổ 樂lạc 之chi 相tướng 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 果quả 報báo 業nghiệp 影ảnh 。 既ký 以dĩ 自tự 心tâm 所sở 作tác 為vi 因nhân 。 還hoàn 以dĩ 自tự 心tâm 所sở 受thọ 為vi 果quả 。 故cố 經Kinh 云vân 。 未vị 有hữu 自tự 作tác 他tha 受thọ 。 今kim 且thả 約ước 地địa 獄ngục 界giới 受thọ 苦khổ 。 以dĩ 證chứng 唯duy 心tâm 。 十thập 法Pháp 界Giới 中trung 。 例lệ 皆giai 如như 是thị 。 識thức 論luận 問vấn 。 云vân 何hà 名danh 為vi 四tứ 大đại 轉chuyển 變biến 。 彼bỉ 四tứ 大đại 種chủng 種chủng 轉chuyển 變biến 。 動động 手thủ 脚cước 等đẳng 。 及cập 口khẩu 言ngôn 說thuyết 。 令linh 受thọ 罪tội 人nhân 。 生sanh 於ư 驚kinh 怖bố 。 如như 有hữu 兩lưỡng 羊dương 。 從tùng 兩lưỡng 邊biên 來lai 。 共cộng 殺sát 害hại 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 見kiến 有hữu 諸chư 山sơn 。 或hoặc 來lai 或hoặc 去khứ 。 殺sát 害hại 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 得đắc 說thuyết 言ngôn 。 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 。 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 答đáp 曰viết 。 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 依y 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 四tứ 大đại 如như 是thị 變biến 。 何hà 故cố 不bất 依y 業nghiệp 。 心tâm 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 汝nhữ 向hướng 言ngôn 。 彼bỉ 罪tội 人nhân 業nghiệp 。 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 。 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 何hà 故cố 不bất 言ngôn 依y 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 罪tội 業nghiệp 力lực 故cố 。 內nội 自tự 心tâm 識thức 。 如như 是thị 轉chuyển 變biến 。 又hựu 偈kệ 言ngôn 。 業nghiệp 熏huân 於ư 異dị 法pháp 。 果quả 云vân 何hà 異dị 處xứ 。 善thiện 惡ác 熏huân 於ư 心tâm 。 何hà 故cố 離ly 心tâm 說thuyết 。 故cố 偈kệ 言ngôn 。 業nghiệp 熏huân 於ư 異dị 法pháp 。 果quả 云vân 何hà 異dị 處xứ 者giả 。 此thử 以dĩ 何hà 義nghĩa 。 彼bỉ 地địa 獄ngục 中trung 。 受thọ 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 罪tội 業nghiệp 。 依y 本bổn 心tâm 作tác 。 還hoàn 在tại 心tâm 中trung 。 不bất 離ly 於ư 心tâm 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 惡ác 業nghiệp 熏huân 心tâm 。 還hoàn 應ưng 心tâm 中trung 。 受thọ 苦khổ 果quả 報báo 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 熏huân 於ư 心tâm 識thức 。 而nhi 不bất 熏huân 彼bỉ 外ngoại 四tứ 大đại 等đẳng 。 以dĩ 四tứ 大đại 中trung 。 無vô 所sở 熏huân 事sự 。 云vân 何hà 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 說thuyết 言ngôn 四tứ 大đại 轉chuyển 變biến 。 於ư 四tứ 大đại 中trung 受thọ 苦khổ 果quả 報báo 。 是thị 故cố 偈kệ 言ngôn 。 善thiện 惡ác 熏huân 於ư 心tâm 。 何hà 故cố 離ly 心tâm 說thuyết 。 如như 無Vô 盡Tận 意Ý 菩Bồ 薩Tát 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 作tác 精tinh 進tấn 。 常thường 與dữ 身thân 口khẩu 意ý 相tương 應ứng 。 雖tuy 身thân 口khẩu 精tinh 進tấn 。 皆giai 由do 於ư 心tâm 。 心tâm 為vi 增tăng 上thượng 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 心tâm 精tinh 進tấn 。 所sở 謂vị 心tâm 始thỉ 心tâm 終chung 。 云vân 何hà 心tâm 始thỉ 。 初sơ 發phát 心tâm 故cố 。 云vân 何hà 心tâm 終chung 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 寂tịch 滅diệt 故cố 。 是thị 知tri 起khởi 盡tận 俱câu 心tâm 。 初sơ 終chung 咸hàm 爾nhĩ 。 非phi 唯duy 淨tịnh 業nghiệp 。 萬vạn 事sự 皆giai 然nhiên 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 。 圓viên 滿mãn 覺giác 道đạo 。 又hựu 如như 油du 盡tận 燈đăng 滅diệt 。 業nghiệp 喪táng 苦khổ 亡vong 。 若nhược 定định 有hữu 外ngoại 境cảnh 可khả 觀quán 。 非phi 內nội 所sở 感cảm 。 只chỉ 合hợp 長trường 時thời 受thọ 苦khổ 。 無vô 解giải 脫thoát 期kỳ 。 既ký 有hữu 休hưu 時thời 。 當đương 知tri 無vô 實thật 。 可khả 驗nghiệm 心tâm 生sanh 法pháp 生sanh 。 心tâm 滅diệt 法pháp 滅diệt 矣hĩ 。 是thị 以dĩ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 作tác 虛hư 妄vọng 因nhân 。 受thọ 虛hư 妄vọng 果quả 。 皆giai 從tùng 情tình 結kết 。 唯duy 逐trục 想tưởng 生sanh 。 所sở 以dĩ 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 云vân 。 即tức 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 乃nãi 至chí 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 妙diệu 明minh 。 真chân 淨tịnh 。 妙diệu 心tâm 。 本bổn 來lai 遍biến 圓viên 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 大đại 地địa 草thảo 木mộc 。 蠕nhuyễn 動động 含hàm 靈linh 。 本bổn 元nguyên 真Chân 如Như 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 成thành 佛Phật 真chân 體thể 。 佛Phật 體thể 真chân 實thật 。 云vân 何hà 復phục 有hữu 。 地địa 獄ngục 餓ngạ 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 脩tu 羅la 。 人nhân 天thiên 等đẳng 道đạo 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 道đạo 為vi 復phục 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 寶Bảo 蓮Liên 香Hương 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 持trì 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 私tư 行hành 婬dâm 欲dục 。 妄vọng 言ngôn 行hạnh 婬dâm 。 非phi 殺sát 非phi 偷thâu 。 無vô 有hữu 業nghiệp 報báo 。 發phát 是thị 語ngữ 已dĩ 。 先tiên 於ư 女nữ 根căn 。 生sanh 大đại 猛mãnh 火hỏa 。 後hậu 於ư 節tiết 節tiết 。 猛mãnh 火hỏa 燒thiêu 然nhiên 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 瑠lưu 璃ly 大đại 王vương 。 善Thiện 星Tinh 比Bỉ 丘Khâu 。 瑠lưu 璃ly 為vi 誅tru 瞿Cù 曇Đàm 族tộc 姓tánh 。 善Thiện 星Tinh 妄vọng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 生sanh 身thân 陷hãm 入nhập 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 此thử 諸chư 地địa 獄ngục 。 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 唯duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 發phát 開khai 童đồng 蒙mông 。 令linh 諸chư 一nhất 切thiết 。 持trì 戒giới 眾chúng 生sanh 。 聞văn 決quyết 定định 義nghĩa 。 歡hoan 喜hỷ 頂đảnh 戴đái 。 謹cẩn 潔khiết 無vô 犯phạm 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 快khoái 哉tai 此thử 問vấn 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 入nhập 邪tà 見kiến 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 本bổn 真chân 淨tịnh 。 因nhân 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 有hữu 妄vọng 習tập 生sanh 。 因nhân 此thử 分phân 開khai 。 內nội 分phần 外ngoại 分phần 。 阿A 難Nan 。 內nội 分phần 即tức 是thị 。 眾chúng 生sanh 分phần 內nội 。 因nhân 諸chư 愛ái 染nhiễm 。 發phát 起khởi 妄vọng 情tình 。 情tình 積tích 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 愛ái 水thủy 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 心tâm 憶ức 珍trân 羞tu 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 心tâm 憶ức 前tiền 人nhân 。 或hoặc 憐lân 或hoặc 恨hận 。 目mục 中trung 淚lệ 盈doanh 。 貪tham 求cầu 財tài 寶bảo 。 心tâm 。 發phát 愛ái 涎tiên 。 舉cử 體thể 光quang 潤nhuận 。 心tâm 著trước 行hành 婬dâm 。 男nam 女nữ 二nhị 根căn 。 自tự 然nhiên 流lưu 液dịch 。 阿A 難Nan 。 諸chư 愛ái 雖tuy 別biệt 。 流lưu 結kết 是thị 同đồng 。 潤nhuận 濕thấp 不bất 昇thăng 。 自tự 然nhiên 從tùng 墜trụy 。 此thử 名danh 內Nội 分Phần 。 阿A 難Nan 。 外ngoại 分phần 即tức 是thị 。 眾chúng 生sanh 分phần 外ngoại 。 因nhân 諸chư 渴khát 仰ngưỡng 。 發phát 明minh 虛hư 想tưởng 。 想tưởng 積tích 不bất 休hưu 。 能năng 生sanh 勝thắng 氣khí 。 是thị 故cố 眾chúng 生sanh 。 心tâm 。 持trì 禁cấm 戒giới 。 舉cử 身thân 輕khinh 清thanh 。 心tâm 持trì 咒chú 印ấn 。 顧cố 眄miện 雄hùng 毅nghị 。 心tâm 欲dục 生sanh 天thiên 。 夢mộng 想tưởng 飛phi 舉cử 。 心tâm 存tồn 佛Phật 國quốc 。 聖thánh 境cảnh 冥minh 現hiện 。 事sự 善Thiện 知Tri 識Thức 。 自tự 輕khinh 身thân 命mạng 。 阿A 難Nan 。 諸chư 想tưởng 雖tuy 別biệt 。 輕khinh 舉cử 是thị 同đồng 。 飛phi 動động 不bất 沈trầm 。 自tự 然nhiên 超siêu 越việt 。 此thử 名danh 外Ngoại 分Phần 。 故cố 知tri 因nhân 情tình 滯trệ 著trước 。 能năng 成thành 愛ái 水thủy 。 浸tẩm 漬tí 不bất 休hưu 。 自tự 然nhiên 成thành 墜trụy 。 以dĩ 情tình 地địa 幽u 隱ẩn 。 故cố 為vi 內nội 分phần/phân 。 以dĩ 舉cử 念niệm 緣duyên 塵trần 。 取thủ 像tượng 名danh 想tưởng 。 運vận 動động 散tán 亂loạn 。 故cố 名danh 外ngoại 分phần/phân 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 非phi 想tưởng 不bất 生sanh 。 故cố 經Kinh 云vân 。 若nhược 知tri 一nhất 切thiết 國quốc 土độ 。 唯duy 想tưởng 持trì 之chi 。 是thị 則tắc 名danh 為vi 。 初sơ 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 勇dũng 猛mãnh 諸chư 佛Phật 子tử 。 隨tùy 順thuận 入nhập 妙diệu 法Pháp 。 善thiện 觀quán 一nhất 切thiết 想tưởng 。 纏triền 網võng 於ư 世thế 間gian 。 眾chúng 想tưởng 如như 陽dương 焰diễm 。 令linh 眾chúng 生sanh 倒đảo 解giải 。 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 想tưởng 。 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 倒đảo 。 眾chúng 生sanh 各các 別biệt 異dị 。 形hình 類loại 非phi 一nhất 種chủng 。 了liễu 達đạt 皆giai 是thị 想tưởng 。 一nhất 切thiết 無vô 真chân 實thật 。 十thập 方phương 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 為vi 想tưởng 所sở 覆phú 。 若nhược 捨xả 顛điên 倒đảo 見kiến 。 則tắc 滅diệt 世thế 間gian 想tưởng 。 世thế 間gian 如như 陽dương 焰diễm 。 以dĩ 想tưởng 有hữu 差sai 別biệt 。 知tri 世thế 住trụ 於ư 想tưởng 。 遠viễn 離ly 三tam 顛điên 倒đảo 。 譬thí 如như 熱nhiệt 時thời 焰diễm 。 世thế 見kiến 謂vị 為vi 水thủy 。 水thủy 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 智trí 者giả 不bất 應ưng 求cầu 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 復phục 然nhiên 。 世thế 趣thú 皆giai 無vô 有hữu 。 如như 焰diễm 住trụ 於ư 想tưởng 。 無vô 礙ngại 心tâm 境cảnh 界giới 。 若nhược 離ly 於ư 諸chư 想tưởng 。 亦diệc 離ly 諸chư 戲hí 論luận 。 愚ngu 癡si 著trước 想tưởng 者giả 。 悉tất 令linh 得đắc 解giải 脫thoát 。 遠viễn 離ly 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。 除trừ 滅diệt 世thế 間gian 想tưởng 。 住trụ 盡tận 無vô 盡tận 處xứ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 。 又hựu 云vân 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 將tương 欲dục 命mạng 終chung 。 見kiến 隨tùy 其kỳ 業nghiệp 。 所sở 受thọ 報báo 相tương/tướng 。 行hành 惡ác 業nghiệp 者giả 。 見kiến 。 於ư 地địa 獄ngục 。 畜súc 生sanh 。 餓ngạ 鬼quỷ 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 眾chúng 苦khổ 境cảnh 界giới 。 或hoặc 見kiến 獄ngục 卒tốt 手thủ 持trì 兵binh 仗trượng 。 或hoặc 瞋sân 或hoặc 罵mạ 。 囚tù 執chấp 將tương 去khứ 。 亦diệc 聞văn 號hào 叫khiếu 悲bi 歎thán 之chi 聲thanh 。 或hoặc 見kiến 灰hôi 河hà 。 或hoặc 見kiến 鑊hoạch 湯thang 。 或hoặc 見kiến 刀đao 山sơn 。 或hoặc 見kiến 劍kiếm 樹thụ 。 種chủng 種chủng 逼bức 迫bách 。 受thọ 諸chư 苦khổ 。 惱não 作tác 善thiện 業nghiệp 者giả 。 即tức 見kiến 一nhất 切thiết 諸chư 天thiên 宮cung 殿điện 。 無vô 量lượng 天thiên 眾chúng 。 天thiên 諸chư 婇thể 女nữ 。 種chủng 種chủng 衣y 服phục 。 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 宮cung 殿điện 園viên 林lâm 。 盡tận 皆giai 妙diệu 好hảo 。 身thân 雖tuy 未vị 死tử 。 而nhi 由do 業nghiệp 力lực 。 見kiến 如như 是thị 事sự 。 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 如như 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 者giả 。 非phi 城thành 。 人nhân 心tâm 想tưởng 為vi 城thành 。 凡phàm 夫phu 亦diệc 如như 是thị 。 非phi 身thân 想tưởng 為vi 身thân 。 非phi 心tâm 想tưởng 為vi 心tâm 。 故cố 知tri 地địa 獄ngục 天thiên 堂đường 。 本bổn 無vô 定định 處xứ 。 身thân 猶do 未vị 往vãng 。 已dĩ 現hiện 自tự 心tâm 。 境cảnh 不bất 現hiện 前tiền 。 唯duy 心tâm 妄vọng 見kiến 。 可khả 驗nghiệm 苦khổ 樂lạc 之chi 境cảnh 。 本bổn 無vô 從tùng 出xuất 。 善thiện 惡ác 之chi 事sự 。 唯duy 自tự 召triệu 來lai 。 空không 是thị 空không 非phi 。 妄vọng 生sanh 妄vọng 死tử 。 如như 達đạt 磨ma 大đại 師sư 云vân 。 由do 己kỷ 見kiến 故cố 不bất 得đắc 道Đạo 。 己kỷ 者giả 。 我ngã 也dã 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 逢phùng 物vật 不bất 是thị 非phi 。 是thị 者giả 我ngã 自tự 是thị 。 而nhi 物vật 非phi 是thị 也dã 。 非phi 者giả 我ngã 自tự 非phi 。 而nhi 物vật 非phi 非phi 也dã 。 若nhược 入nhập 宗tông 鏡kính 。 我ngã 法pháp 俱câu 空không 。 心tâm 境cảnh 自tự 亡vong 。 是thị 非phi 咸hàm 寂tịch 。 神thần 性tánh 獨độc 立lập 。 對đối 待đãi 無vô 從tùng 。 斯tư 皆giai 悟ngộ 本bổn 而nhi 成thành 。 非phi 因nhân 學học 得đắc 。 如như 先tiên 德đức 云vân 。 境cảnh 自tự 虛hư 。 不bất 須tu 畏úy 。 終chung 朝triêu 照chiếu 矚chú 元nguyên 無vô 對đối 。 設thiết 使sử 任nhậm 持trì 浮phù 幻huyễn 身thân 。 任nhậm 運vận 都đô 無vô 舌thiệt 身thân 意ý 。 又hựu 昔tích 人nhân 偈kệ 云vân 。 寧ninh 神thần 泯mẫn 是thị 非phi 。 現hiện 身thân 安An 樂Lạc 國Quốc 。 所sở 以dĩ 論luận 云vân 。 智trí 境cảnh 豁hoát 然nhiên 。 名danh 為vi 佛Phật 國quốc 。 又hựu 如như 有hữu 學học 人nhân 問vấn 百bách 丈trượng 和hòa 尚thượng 云vân 。 對đối 一nhất 切thiết 境cảnh 。 如như 何hà 得đắc 心tâm 如như 木mộc 石thạch 。 答đáp 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 本bổn 不bất 自tự 言ngôn 是thị 非phi 垢cấu 淨tịnh 。 亦diệc 無vô 心tâm 繫hệ 縛phược 人nhân 。 但đãn 人nhân 自tự 虛hư 妄vọng 計kế 著trước 。 作tác 。 若nhược 干can 種chủng 解giải 。 起khởi 。 若nhược 干can 種chủng 見kiến 。 生sanh 若nhược 干can 種chủng 畏úy 愛ái 。 但đãn 了liễu 諸chư 法pháp 不bất 自tự 生sanh 。 皆giai 從tùng 。 自tự 己kỷ 顛điên 倒đảo 取thủ 相tương/tướng 而nhi 有hữu 。 知tri 心tâm 與dữ 境cảnh 。 本bổn 不bất 相tương 到đáo 。 當đương 處xứ 解giải 脫thoát 。 一nhất 一nhất 諸chư 法pháp 。 一nhất 一nhất 諸chư 心tâm 。 當đương 處xứ 寂tịch 滅diệt 。 當đương 處xứ 是thị 道Đạo 場Tràng 。 又hựu 本bổn 有hữu 之chi 性tánh 。 不bất 可khả 名danh 目mục 。 本bổn 來lai 不bất 是thị 凡phàm 。 不bất 是thị 聖thánh 。 不bất 是thị 愚ngu 。 不bất 是thị 智trí 。 不bất 是thị 垢cấu 。 不bất 是thị 淨tịnh 。 亦diệc 非phi 空không 有hữu 善thiện 惡ác 。 與dữ 諸chư 染nhiễm 法pháp 相tướng 應ưng 。 名danh 眾chúng 生sanh 界giới 。 與dữ 諸chư 淨tịnh 法pháp 相tướng 應ưng 。 名danh 人nhân 天thiên 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 垢cấu 淨tịnh 心tâm 盡tận 。 不bất 住trụ 繫hệ 縛phược 解giải 脫thoát 。 無vô 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 無vô 為vi 縛phược 脫thoát 等đẳng 心tâm 量lượng 。 處xử 於ư 生sanh 死tử 。 其kỳ 心tâm 自tự 在tại 。 畢tất 竟cánh 不bất 與dữ 諸chư 虛hư 幻huyễn 塵trần 勞lao 蘊uẩn 界giới 生sanh 死tử 。 諸chư 入nhập 和hòa 合hợp 。 逈huýnh 然nhiên 無vô 住trụ 。 一nhất 切thiết 不bất 拘câu 。 去khứ 來lai 無vô 礙ngại 。 往vãng 來lai 生sanh 死tử 。 如như 門môn 開khai 相tương 似tự 。 問vấn 。 地địa 獄ngục 既ký 是thị 非phi 情tình 。 云vân 何hà 動động 作tác 。 答đáp 。 是thị 有hữu 情tình 不bất 思tư 議nghị 業nghiệp 力lực 所sở 感cảm 。 令linh 受thọ 罪tội 眾chúng 生sanh 。 自tự 見kiến 有hữu 如như 是thị 事sự 。 如như 成thành 劫kiếp 風phong 。 雖tuy 是thị 無vô 情tình 。 亦diệc 能năng 成thành 劫kiếp 。 似tự 磁từ 毛mao 石thạch 。 豈khởi 有hữu 識thức 想tưởng 。 令linh 鐵thiết 轉chuyển 移di 。 設thiết 使sử 眾chúng 生sanh 。 輪luân 迴hồi 六lục 趣thú 。 善thiện 惡ác 昇thăng 沈trầm 。 實thật 無vô 主chủ 宰tể 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 所sở 以dĩ 先tiên 德đức 云vân 。 往vãng 復phục 無vô 際tế 。 動động 靜tĩnh 一nhất 原nguyên 。 含hàm 眾chúng 妙diệu 而nhi 有hữu 餘dư 。 超siêu 言ngôn 思tư 而nhi 逈huýnh 出xuất 者giả 。 其kỳ 唯duy 法Pháp 界Giới 乎hồ 。 故cố 知tri 若nhược 入nhập 一nhất 際tế 。 法Pháp 界Giới 之chi 中trung 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 能năng 所sở 冥minh 合hợp 。 境cảnh 智trí 同đồng 如như 。 豈khởi 可khả 更cánh 有hữu 一nhất 法pháp 為vi 動động 為vi 靜tĩnh 。 隨tùy 業nghiệp 識thức 之chi 轉chuyển 乎hồ 。 若nhược 未vị 入nhập 法Pháp 界Giới 。 不bất 悟ngộ 此thử 宗tông 。 但đãn 有hữu 一nhất 法pháp 當đương 情tình 。 皆giai 是thị 自tự 之chi 業nghiệp 識thức 。 離ly 識thức 之chi 外ngoại 。 決quyết 定định 無vô 法pháp 。 問vấn 。 凡phàm 所sở 施thi 為vi 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 者giả 。 云vân 何hà 殺sát 生sanh 。 而nhi 得đắc 殺sát 罪tội 。 答đáp 。 皆giai 是thị 依y 於ư 自tự 心tâm 分phân 別biệt 。 強cường/cưỡng 執chấp 善thiện 惡ác 之chi 因nhân 。 妄vọng 受thọ 苦khổ 樂lạc 之chi 果quả 。 若nhược 究cứu 三tam 輪luân 之chi 體thể 。 能năng 殺sát 所sở 殺sát 本bổn 空không 。 是thị 以dĩ 文Văn 殊Thù 執chấp 劍kiếm 於ư 瞿Cù 曇Đàm 。 鴦ương 崛quật 持trì 刀đao 於ư 釋Thích 氏thị 。 終chung 不bất 見kiến 生sanh 見kiến 殺sát 。 執chấp 自tự 執chấp 他tha 。 妄vọng 受thọ 輪luân 迴hồi 。 酬thù 還hoàn 罪tội 報báo 。 識thức 論luận 問vấn 云vân 。 若nhược 彼bỉ 三tam 界giới 。 唯duy 是thị 內nội 心tâm 。 無vô 有hữu 身thân 口khẩu 外ngoại 境cảnh 者giả 。 何hà 故cố 屠đồ 獵liệp 師sư 等đẳng 。 殺sát 害hại 猪trư 羊dương 。 等đẳng 得đắc 殺sát 生sanh 罪tội 。 偈kệ 答đáp 云vân 。 死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 。 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 。 依y 種chủng 種chủng 因nhân 緣duyên 。 破phá 失thất 自tự 心tâm 識thức 。 釋thích 曰viết 。 如như 人nhân 依y 鬼quỷ 。 毘tỳ 舍xá 闍xà 等đẳng 。 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 依y 自tự 心tâm 。 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 憶ức 念niệm 愛ái 不bất 愛ái 事sự 。 是thị 故cố 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 夢mộng 見kiến 鬼quỷ 著trước 失thất 心tâm 。 或hoặc 有hữu 聖thánh 人nhân 神thần 通thông 轉chuyển 變biến 。 前tiền 人nhân 失thất 心tâm 。 如như 一nhất 比Bỉ 丘Khâu 。 夜dạ 蹋đạp 爪trảo 皮bì 。 謂vị 殺sát 蝦hà 蟇# 。 死tử 入nhập 惡ác 道đạo 。 故cố 云vân 死tử 依y 於ư 他tha 心tâm 。 亦diệc 有hữu 依y 自tự 心tâm 者giả 。 以dĩ 依y 仙tiên 人nhân 嗔sân 心tâm 。 嗔sân 毘tỳ 摩ma 質chất 多đa 。 羅la 阿a 脩tu 羅la 王vương 故cố 。 殺sát 餘dư 眾chúng 生sanh 。 此thử 依y 他tha 心tâm 。 他tha 眾chúng 生sanh 心tâm 。 虛hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 命mạng 根căn 謝tạ 滅diệt 。 以dĩ 彼bỉ 身thân 命mạng 。 相tương 續tục 斷đoạn 絕tuyệt 。 應ưng 如như 是thị 知tri 。 頌tụng 云vân 。 經kinh 說thuyết 檀đàn 挐# 迦ca 。 迦ca 陵lăng 。 摩ma 燈đăng 國quốc 。 仙tiên 人nhân 嗔sân 故cố 空không 。 是thị 故cố 心tâm 業nghiệp 重trọng 。 問vấn 。 依y 仙tiên 人nhân 嗔sân 心tâm 。 依y 仙tiên 人nhân 鬼quỷ 。 殺sát 害hại 如như 是thị 三tam 國quốc 眾chúng 生sanh 。 非phi 依y 仙tiên 人nhân 嗔sân 心tâm 而nhi 死tử 。 答đáp 。 佛Phật 問vấn 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 摩ma 登đăng 伽già 等đẳng 三tam 國quốc 眾chúng 生sanh 。 汝nhữ 頗phả 曾tằng 聞văn 。 云vân 何hà 而nhi 死tử 。 為vi 身thân 業nghiệp 殺sát 。 為vi 意ý 業nghiệp 殺sát 。 尼ni 乾kiền 子tử 言ngôn 。 瞿Cù 曇Đàm 。 我ngã 昔tích 曾tằng 聞văn 。 仙tiên 人nhân 嗔sân 心tâm 。 以dĩ 意ý 業nghiệp 殺sát 。 爾nhĩ 所sở 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 言ngôn 。 以dĩ 是thị 成thành 我ngã 義nghĩa 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 何hà 以dĩ 故cố 。 如như 世thế 人nhân 言ngôn 。 賊tặc 燒thiêu 山sơn 林lâm 。 聚tụ 落lạc 城thành 邑ấp 。 不bất 言ngôn 火hỏa 燒thiêu 。 此thử 義nghĩa 亦diệc 爾nhĩ 。 唯duy 依y 心tâm 。 其kỳ 善thiện 惡ác 業nghiệp 得đắc 成thành 。 故cố 偈kệ 云vân 。 諸chư 法pháp 心tâm 為vi 本bổn 。 諸chư 法pháp 心tâm 為vi 勝thắng 。 離ly 心tâm 無vô 諸chư 法pháp 。 唯duy 心tâm 身thân 口khẩu 名danh 。 成thành 實thật 論luận 云vân 。 若nhược 離ly 心tâm 有hữu 業nghiệp 。 非phi 眾chúng 生sanh 亦diệc 應ưng 有hữu 罪tội 福phước 。 如như 風phong 頹đồi 山sơn 。 惱não 害hại 眾chúng 生sanh 。 風phong 應ưng 有hữu 罪tội 。 若nhược 吹xuy 香hương 華hoa 。 來lai 墮đọa 塔tháp 寺tự 。 亦diệc 應ưng 有hữu 福phước 。 是thị 則tắc 不bất 可khả 。 故cố 知tri 離ly 心tâm 無vô 罪tội 福phước 也dã 。 以dĩ 此thử 文văn 證chứng 。 罪tội 福phước 據cứ 心tâm 。 無vô 身thân 口khẩu 業nghiệp 。 身thân 口khẩu 業nghiệp 者giả 。 但đãn 有hữu 名danh 字tự 。 實thật 是thị 意ý 業nghiệp 。 身thân 口khẩu 名danh 說thuyết 。 華hoa 嚴nghiêm 會hội 意ý 云vân 。 凡phàm 有hữu 見kiến 自tự 見kiến 他tha 。 皆giai 是thị 迷mê 心tâm 自tự 現hiện 。 何hà 者giả 。 如như 見kiến 他tha 持trì 刀đao 殺sát 自tự 。 當đương 知tri 他tha 自tự 。 皆giai 從tùng 自tự 生sanh 。 以dĩ 離ly 自tự 見kiến 心tâm 。 無vô 自tự 他tha 故cố 。 非phi 但đãn 自tự 他tha 是thị 心tâm 妄vọng 現hiện 。 即tức 所sở 持trì 刀đao 杖trượng 故cố 。 亦diệc 是thị 自tự 心tâm 。 何hà 以dĩ 故cố 。 心tâm 外ngoại 無vô 彼bỉ 實thật 刀đao 杖trượng 故cố 。 見kiến 所sở 持trì 者giả 。 唯duy 六lục 塵trần 故cố 。 由do 不bất 知tri 自tự 心tâm 現hiện 。 見kiến 殺sát 。 即tức 惶hoàng 懼cụ 不bất 安an 。 若nhược 了liễu 唯duy 是thị 自tự 心tâm 。 縱túng/tung 殺sát 誰thùy 憂ưu 誰thùy 懼cụ 。 皆giai 由do 妄vọng 心tâm 生sanh 。 故cố 種chủng 種chủng 有hữu 。 妄vọng 心tâm 滅diệt 。 故cố 種chủng 種chủng 無vô 。 既ký 知tri 唯duy 心tâm 妄vọng 現hiện 。 心tâm 不bất 見kiến 心tâm 。 即tức 物vật 我ngã 俱câu 亡vong 。 憂ưu 喜hỷ 咸hàm 寂tịch 。 又hựu 如như 夢mộng 中trung 殺sát 事sự 。 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 如như 說thuyết 世thế 間gian 恆hằng 如như 夢mộng 。 不bất 可khả 得đắc 有hữu 無vô 。 密mật 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 內nội 外ngoại 境cảnh 界giới 。 心tâm 之chi 所sở 行hành 。 皆giai 唯duy 是thị 識thức 。 惑hoặc 亂loạn 而nhi 見kiến 。 此thử 中trung 無vô 我ngã 。 亦diệc 無vô 我ngã 所sở 。 能năng 害hại 。 所sở 害hại 。 害hại 及cập 害hại 具cụ 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 意ý 識thức 境cảnh 界giới 。 依y 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 如như 是thị 分phân 別biệt 。 又hựu 古cổ 師sư 問vấn 云vân 。 若nhược 所sở 見kiến 皆giai 是thị 自tự 相tương/tướng 分phần/phân 。 如như 何hà 殺sát 自tự 相tương/tướng 分phần/phân 而nhi 得đắc 怨oán 報báo 。 答đáp 。 雖tuy 觀quán 他tha 人nhân 扶phù 塵trần 根căn 是thị 自tự 相tương/tướng 分phần/phân 。 於ư 他tha 是thị 親thân 相tương/tướng 分phần/phân 。 有hữu 執chấp 受thọ 故cố 。 如như 誤ngộ 殺sát 他tha 。 即tức 斷đoạn 命mạng 根căn 。 即tức 有hữu 罪tội 。 於ư 自tự 即tức 是thị 疎sơ 相tương/tướng 分phần/phân 。 問vấn 。 經kinh 中trung 所sở 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 夢mộng 。 以dĩ 證chứng 唯duy 心tâm 者giả 。 云vân 何hà 夢mộng 中trung 事sự 虛hư 。 寤ngụ 中trung 事sự 實thật 。 果quả 報báo 不bất 等đẳng 。 法pháp 喻dụ 不bất 齊tề 。 云vân 何hà 引dẫn 證chứng 。 答đáp 。 所sở 申thân 譬thí 況huống 。 皆giai 為vi 不bất 信tín 之chi 人nhân 。 假giả 此thử 發phát 明minh 。 所sở 以dĩ 智trí 不bất 難nan 喻dụ 。 但đãn 求cầu 見kiến 道đạo 。 證chứng 會hội 自tự 心tâm 。 何hà 用dụng 檢kiểm 方phương 便tiện 之chi 詮thuyên 。 執chấp 圓viên 常thường 之chi 理lý 。 此thử 夢mộng 喻dụ 一nhất 法pháp 。 證chứng 驗nghiệm 最tối 親thân 。 識thức 論luận 答đáp 外ngoại 難nạn/nan 云vân 。 汝nhữ 言ngôn 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 。 飲ẩm 食thực 飢cơ 飽bão 。 刀đao 杖trượng 毒độc 藥dược 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 無vô 用dụng 。 寤ngụ 時thời 所sở 見kiến 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 有hữu 用dụng 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 頌tụng 云vân 。 如như 夢mộng 中trung 無vô 女nữ 。 動động 身thân 失thất 不bất 淨tịnh 。 如như 夢mộng 交giao 會hội 。 漏lậu 失thất 不bất 淨tịnh 。 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 無vô 始thỉ 世thế 來lai 。 虛hư 妄vọng 受thọ 用dụng 色sắc 香hương 味vị 等đẳng 外ngoại 諸chư 境cảnh 界giới 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。 實thật 無vô 而nhi 成thành 。 又hựu 問vấn 。 若nhược 夢mộng 中trung 無vô 境cảnh 。 寤ngụ 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 何hà 故cố 夢mộng 中trung 寤ngụ 中trung 。 行hành 善thiện 惡ác 法pháp 。 愛ái 與dữ 不bất 愛ái 。 果quả 報báo 不bất 等đẳng 。 答đáp 。 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 。 無vô 外ngoại 境cảnh 界giới 。 以dĩ 夢mộng 寤ngụ 心tâm 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 不bất 依y 外ngoại 境cảnh 。 成thành 就tựu 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 是thị 以dĩ 在tại 夢mộng 位vị 心tâm 。 由do 睡thụy 眠miên 壞hoại 。 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 。 心tâm 弱nhược 。 不bất 能năng 成thành 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 覺giác 心tâm 不bất 爾nhĩ 。 故cố 所sở 造tạo 行hành 。 當đương 受thọ 異dị 熟thục 。 勝thắng 劣liệt 不bất 同đồng 。 非phi 由do 外ngoại 境cảnh 。 設thiết 覺giác 中trung 所sở 受thọ 苦khổ 。 樂nhạo/nhạc/lạc 實thật 果quả 報báo 。 亦diệc 無vô 作tác 者giả 受thọ 者giả 。 悉tất 如như 幻huyễn 夢mộng 。 又hựu 論luận 云vân 。 睡thụy 眠miên 昧muội 略lược 為vi 性tánh 者giả 。 疏sớ/sơ 云vân 。 味vị 簡giản 在tại 定định 。 略lược 別biệt 寤ngụ 時thời 。 義nghĩa 天thiên 鈔sao 云vân 。 昧muội 簡giản 在tại 定định 者giả 。 此thử 睡thụy 眠miên 位vị 。 雖tuy 然nhiên 專chuyên 注chú 一nhất 類loại 微vi 細tế 之chi 境cảnh 。 與dữ 定định 不bất 同đồng 。 定định 意ý 識thức 取thủ 境cảnh 明minh 了liễu 故cố 。 此thử 乃nãi 闇ám 昧muội 。 略lược 別biệt 寤ngụ 時thời 者giả 。 彼bỉ 覺giác 寤ngụ 時thời 。 心tâm 極cực 明minh 利lợi 。 具cụ 能năng 緣duyên 於ư 六lục 塵trần 之chi 境cảnh 。 則tắc 寤ngụ 時thời 心tâm 心tâm 所sở 。 緣duyên 境cảnh 寬khoan 廣quảng 也dã 。 此thử 睡thụy 眠miên 位vị 心tâm 心tâm 所sở 。 不bất 明minh 利lợi 故cố 。 唯duy 緣duyên 一nhất 法pháp 塵trần 境cảnh 。 取thủ 境cảnh 少thiểu 故cố 。 名danh 為vi 略lược 也dã 。 寶bảo 積tích 經kinh 偈kệ 云vân 。 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 如như 夢mộng 行hành 欲dục 悉tất 皆giai 虛hư 。 但đãn 隨tùy 想tưởng 起khởi 非phi 實thật 有hữu 。 世Thế 尊Tôn 知tri 法pháp 。 亦diệc 如như 是thị 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 念niệm 念niệm 無vô 住trụ 故cố 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 故cố 。 念niệm 念niệm 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 念niệm 念niệm 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 夢mộng 寤ngụ 所sở 受thọ 憂ưu 喜hỷ 苦khổ 樂lạc 。 雖tuy 延diên 促xúc 不bất 等đẳng 。 果quả 報báo 有hữu 殊thù 。 然nhiên 悉tất 從tùng 識thức 變biến 。 皆giai 因nhân 想tưởng 成thành 。 道Đạo 理lý 推thôi 窮cùng 。 無vô 不bất 平bình 等đẳng 。 並tịnh 是thị 明minh 闇ám 意ý 識thức 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 覺giác 中trung 是thị 明minh 了liễu 意ý 識thức 。 夢mộng 中trung 是thị 夢mộng 中trung 意ý 識thức 。 覺giác 夢mộng 雖tuy 殊thù 。 俱câu 不bất 出xuất 意ý 。 故cố 經Kinh 云vân 。 寤ngụ 則tắc 想tưởng 心tâm 。 寐mị 為vi 諸chư 夢mộng 。 若nhược 無vô 夢mộng 則tắc 。 諸chư 境cảnh 不bất 現hiện 。 無vô 想tưởng 則tắc 萬vạn 法pháp 不bất 成thành 。 以dĩ 隨tùy 意ý 生sanh 形hình 。 從tùng 想tưởng 立lập 法pháp 故cố 。 若nhược 有hữu 入nhập 此thử 如như 夢mộng 法Pháp 門môn 。 則tắc 親thân 證chứng 唯duy 心tâm 。 疾tật 成thành 佛Phật 智trí 。 能năng 滿mãn 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 廣quảng 興hưng 法pháp 利lợi 之chi 門môn 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 頌tụng 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 了liễu 世thế 法pháp 。 一nhất 切thiết 皆giai 如như 夢mộng 。 非phi 處xứ 非phi 無vô 處xứ 。 體thể 性tánh 恆hằng 寂tịch 滅diệt 。 諸chư 法pháp 無vô 分phân 別biệt 。 如như 夢mộng 不bất 異dị 心tâm 。 三tam 世thế 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 悉tất 如như 是thị 。 夢mộng 體thể 無vô 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 三tam 界giới 悉tất 如như 是thị 。 見kiến 者giả 心tâm 解giải 脫thoát 。 夢mộng 不bất 在tại 世thế 間gian 。 不bất 在tại 非phi 世thế 間gian 。 此thử 二nhị 不bất 分phân 別biệt 。 得đắc 入nhập 於ư 忍nhẫn 地địa 。 譬thí 如như 夢mộng 中trung 見kiến 。 種chủng 種chủng 諸chư 異dị 相tướng 。 世thế 間gian 亦diệc 如như 是thị 。 與dữ 夢mộng 無vô 差sai 別biệt 。 住trụ 於ư 夢mộng 定định 者giả 。 了liễu 世thế 皆giai 如như 夢mộng 。 非phi 同đồng 非phi 是thị 異dị 。 非phi 一nhất 非phi 種chủng 種chủng 。 眾chúng 生sanh 諸chư 剎sát 業nghiệp 。 雜tạp 染nhiễm 及cập 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 悉tất 了liễu 知tri 。 與dữ 夢mộng 皆giai 平bình 等đẳng 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 行hành 。 及cập 以dĩ 諸chư 大đại 願nguyện 。 明minh 了liễu 皆giai 如như 夢mộng 。 與dữ 世thế 亦diệc 無vô 別biệt 。 了liễu 世thế 皆giai 空không 寂tịch 。 不bất 壞hoại 於ư 世thế 法pháp 。 譬thí 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 長trường 短đoản 等đẳng 諸chư 色sắc 。 是thị 名danh 如như 夢mộng 忍nhẫn 。 因nhân 此thử 了liễu 世thế 法pháp 。 疾tật 成thành 無Vô 礙Ngại 智Trí 。 廣quảng 度độ 諸chư 群quần 生sanh 。 修tu 行hành 如như 是thị 行hành 。 出xuất 生sanh 廣quảng 大đại 解giải 。 巧xảo 知tri 諸chư 法pháp 性tánh 。 於ư 法pháp 心tâm 無vô 著trước 。 成thành 唯duy 識thức 寶bảo 生sanh 論luận 云vân 。 如như 夢mộng 有hữu 損tổn 用dụng 。 雖tuy 無vô 外ngoại 境cảnh 。 理lý 亦diệc 得đắc 成thành 。 由do 於ư 夢mộng 內nội 男nam 女nữ 兩lưỡng 交giao 。 各các 以dĩ 自tự 根căn 。 更cánh 互hỗ 相tương 觸xúc 。 雖tuy 無vô 外ngoại 境cảnh 觸xúc 。 而nhi 有hữu 作tác 用dụng 成thành 。 現hiện 流lưu 不bất 淨tịnh 。 但đãn 是thị 識thức 想tưởng 。 自tự 與dữ 合hợp 會hội 。 為vi 其kỳ 動động 作tác 。 此thử 既ký 如như 是thị 。 於ư 餘dư 亦diệc 然nhiên 。 惡ác 毒độc 刀đao 兵binh 。 霜sương 雹bạc 傷thương 害hại 。 雖tuy 無vô 外ngoại 境cảnh 。 但đãn 依y 其kỳ 識thức 。 有hữu 毒độc 刀đao 等đẳng 。 何hà 理lý 不bất 成thành 。 乃nãi 至chí 若nhược 爾nhĩ 夢mộng 餐xan 毒độc 等đẳng 。 應ưng 成thành 身thân 病bệnh 。 此thử 亦diệc 由do 其kỳ 唯duy 識thức 有hữu 用dụng 。 猶do 如như 於ư 境cảnh 。 而nhi 有hữu 定định 屬thuộc 。 還hoàn 將tương 後hậu 答đáp 。 用dụng 杜đỗ 先tiên 疑nghi 。 或hoặc 復phục 有hữu 時thời 。 見kiến 其kỳ 毒độc 等đẳng 。 雖tuy 無vô 實thật 境cảnh 。 而nhi 有hữu 作tác 用dụng 。 由do 見kiến 不bất 被bị 蛇xà 之chi 所sở 螫thích 。 然nhiên 有hữu 疑nghi 毒độc 。 能năng 令linh 悶muộn 絕tuyệt 。 流lưu 污ô 心tâm 迷mê 。 若nhược 遭tao 蛇xà 螫thích 。 亦diệc 於ư 夢mộng 中trung 。 由do 咒chú 天thiên 等đẳng 。 增tăng 上thượng 力lực 故cố 。 遂toại 令linh 飽bão 食thực 。 氣khí 力lực 充sung 強cường/cưỡng 。 又hựu 復phục 聞văn 乎hồ 。 為vi 求cầu 子tử 息tức 。 事sự 隱ẩn 林lâm 人nhân 。 夢mộng 見kiến 有hữu 人nhân 。 共cộng 為vi 交giao 集tập 。 便tiện 得đắc 其kỳ 子tử 。 如như 何hà 得đắc 知tri 。 於ư 彼bỉ 夢mộng 內nội 被bị 毒độc 等đẳng 傷thương 。 是thị 為vi 非phi 有hữu 。 睡thụy 覺giác 之chi 後hậu 。 不bất 覩đổ 見kiến 故cố 。 今kim 此thử 所sở 論luận 。 還hoàn 同đồng 彼bỉ 類loại 。 於ư 現hiện 覺giác 時thời 。 將tương 為vi 實thật 事sự 。 見kiến 毒độc 藥dược 等đẳng 。 執chấp 為vi 非phi 謬mậu 。 真chân 智trí 覺giác 時thời 。 便tiện 不bất 見kiến 故cố 。 同đồng 彼bỉ 夢mộng 中trung 。 體thể 非phi 是thị 實thật 。 然nhiên 於ư 夢mộng 中trung 許hứa 實thật 色sắc 等đẳng 。 彼bỉ 亦diệc 獲hoạch 斯tư 非phi 所sở 愛ái 事sự 。 毒độc 等đẳng 果quả 用dụng 。 便tiện 成thành 實thật 有hữu 。 若nhược 言ngôn 無vô 者giả 。 但đãn 有hữu 毒độc 相tương/tướng 等đẳng 用dụng 。 無vô 。 此thử 云vân 毒độc 狀trạng 。 便tiện 成thành 違vi 害hại 。 許hứa 毒độc 相tương/tướng 等đẳng 。 固cố 成thành 無vô 益ích 。 於ư 其kỳ 識thức 上thượng 。 藥dược 體thể 無vô 故cố 。 是thị 故cố 定định 知tri 。 實thật 無vô 外ngoại 境cảnh 。 但đãn 於ư 覺giác 心tâm 生sanh 其kỳ 作tác 用dụng 。 猶do 如như 於ư 夢mộng 。 覺giác 亦diệc 同đồng 然nhiên 。 斯tư 乃nãi 真chân 成thành 稱xưng 契khế 道Đạo 理lý 。 釋thích 曰viết 。 且thả 如như 夢mộng 中trung 。 實thật 無vô 蛇xà 螫thích 。 識thức 心tâm 纔tài 變biến 。 怖bố 境cảnh 樅# 然nhiên 。 如như 同đồng 蛇xà 螫thích 。 若nhược 覺giác 中trung 實thật 被bị 蛇xà 螫thích 。 疑nghi 心tâm 不bất 生sanh 。 亦diệc 不bất 為vị 害hại 。 近cận 聞văn 世thế 間gian 有hữu 人nhân 。 於ư 路lộ 被bị 毒độc 蛇xà 螫thích 脛hĩnh 。 其kỳ 人nhân 自tự 見kiến 。 為vi 是thị 樹thụ 椿xuân 所sở 傷thương 。 行hành 經kinh 三tam 十thập 餘dư 里lý 。 毒độc 亦diệc 不bất 發phát 。 忽hốt 遇ngộ 禁cấm 蛇xà 之chi 人nhân 。 指chỉ 云vân 。 汝nhữ 被bị 毒độc 蛇xà 螫thích 了liễu 。 纔tài 聞văn 是thị 語ngữ 。 疑nghi 心tâm 頓đốn 起khởi 。 毒độc 發phát 便tiện 終chung 。 若nhược 執chấp 心tâm 外ngoại 實thật 有hữu 毒độc 蛇xà 之chi 境cảnh 。 心tâm 未vị 生sanh 時thời 。 毒độc 何hà 不bất 發phát 。 故cố 知tri 心tâm 外ngoại 無vô 境cảnh 。 蛇xà 毒độc 不bất 能năng 殺sát 人nhân 。 心tâm 毒độc 起khởi 時thời 。 自tự 能năng 成thành 害hại 。 是thị 以dĩ 境cảnh 無vô 心tâm 有hữu 。 境cảnh 便tiện 現hiện 前tiền 。 境cảnh 有hữu 心tâm 無vô 。 境cảnh 終chung 不bất 現hiện 。 例lệ 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 亦diệc 如như 然nhiên 。 可khả 驗nghiệm 唯duy 心tâm 。 成thành 就tựu 宗tông 鏡kính 。 如như 教giáo 中trung 佛Phật 密mật 意ý 說thuyết 如như 幻huyễn 等đẳng 。 總tổng 有hữu 十thập 喻dụ 。 於ư 中trung 夢mộng 喻dụ 。 所sở 悟ngộ 不bất 同đồng 。 隨tùy 智trí 淺thiển 深thâm 。 且thả 約ước 五ngũ 種chủng 。 一nhất 世thế 間gian 凡phàm 夫phu 解giải 者giả 。 只chỉ 知tri 浮phù 生sanh 短đoản 促xúc 。 如như 夢mộng 不bất 久cửu 。 二nhị 聲Thanh 聞Văn 證chứng 處xứ 。 但đãn 了liễu 夢mộng 心tâm 。 生sanh 滅diệt 無vô 常thường 。 苦khổ 空không 無vô 我ngã 。 三tam 小tiểu 菩Bồ 薩Tát 。 悟ngộ 夢mộng 不bất 實thật 。 徹triệt 底để 唯duy 空không 。 四tứ 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 達đạt 夢mộng 唯duy 心tâm 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 夢mộng 中trung 所sở 見kiến 故cố 非phi 空không 。 覺giác 後hậu 寂tịch 然nhiên 故cố 非phi 有hữu 。 五ngũ 。 祖tổ 佛Phật 圓viên 證chứng 法Pháp 界Giới 。 如như 正chánh 夢mộng 時thời 。 只chỉ 一nhất 念niệm 眠miên 心tâm 。 現hiện 善thiện 惡ác 百bách 千thiên 境cảnh 界giới 。 況huống 瞥miết 起khởi 一nhất 念niệm 心tâm 時thời 。 具cụ 十thập 種chủng 法Pháp 界Giới 。 因nhân 果quả 。 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 。 歷lịch 歷lịch 區khu 分phần/phân 。 如như 法Pháp 。 華hoa 夢mộng 入nhập 銅đồng 輪luân 。 成thành 佛Phật 度độ 生sanh 。 經kinh 無vô 量lượng 劫kiếp 。 華hoa 嚴nghiêm 善thiện 財tài 登đăng 閣các 。 於ư 一nhất 念niệm 夢mộng 定định 之chi 心tâm 。 剎sát 那na 之chi 間gian 。 悉tất 見kiến 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 三tam 世thế 佛Phật 事sự 。 如như 古cổ 詩thi 云vân 。 枕chẩm 上thượng 片phiến 時thời 春xuân 夢mộng 中trung 。 行hành 盡tận 江giang 南nam 數sổ 千thiên 里lý 。 宗Tông 鏡Kính 錄Lục 卷quyển 第đệ 七thất 十thập 八bát 戊# 申thân 歲tuế 分phần/phân 司ty 大đại 藏tạng 都đô 監giám 開khai 板bản 。