鐔# 津Tân 文Văn 集Tập 卷quyển 第đệ 三tam

藤đằng 州châu 鐔# 津tân 東đông 山sơn 沙Sa 門Môn 契khế 嵩tung 撰soạn

輔phụ 教giáo 編biên 下hạ

孝hiếu 論luận

敘tự 曰viết 。 夫phu 孝hiếu 諸chư 教giáo 皆giai 尊tôn 之chi 。 而nhi 佛Phật 教giáo 殊thù 尊tôn 也dã 。 雖tuy 然nhiên 其kỳ 說thuyết 不bất 甚thậm 著trước 明minh 於ư 天thiên 下hạ 。 蓋cái 亦diệc 吾ngô 徒đồ 不bất 能năng 張trương 之chi 。 而nhi 吾ngô 嘗thường 慨khái 然nhiên 甚thậm 愧quý 。 念niệm 七thất 齡linh 之chi 時thời 。 吾ngô 先tiên 子tử 方phương 啟khải 手thủ 足túc 。 即tức 命mạng 之chi 出xuất 家gia 。 稍sảo 長trường/trưởng 諸chư 兄huynh 以dĩ 孺nhụ 子tử 可khả 教giáo 將tương 奪đoạt 其kỳ 志chí 。 獨độc 吾ngô 母mẫu 曰viết 。 此thử 父phụ 命mạng 。 不bất 可khả 易dị 也dã 。 逮đãi 攝nhiếp 衣y 將tương 訪phỏng 道đạo 于vu 四tứ 方phương 。 族tộc 人nhân 留lưu 之chi 。 亦diệc 吾ngô 母mẫu 曰viết 。 汝nhữ 已dĩ 從tùng 佛Phật 。 務vụ 其kỳ 道đạo 宜nghi 也dã 。 豈khởi 以dĩ 愛ái 滯trệ 汝nhữ 。 汝nhữ 其kỳ 行hành 矣hĩ 。 嗚ô 呼hô 生sanh 我ngã 父phụ 母mẫu 也dã 。 育dục 我ngã 父phụ 母mẫu 也dã 。 吾ngô 母mẫu 又hựu 成thành 我ngã 之chi 道đạo 也dã 。 昊hạo 天thiên 罔võng 極cực 。 何hà 以dĩ 報báo 其kỳ 大đại 德đức 。 自tự 去khứ 故cố 鄉hương 凡phàm 二nhị 十thập 七thất 載tái 。 未vị 始thỉ 不bất 欲dục 南nam 還hoàn 墳phần 隴# 修tu 法pháp 為vi 父phụ 母mẫu 之chi 冥minh 贊tán 。 猶do 不bất 果quả 然nhiên 。 辛tân 卯mão 其kỳ 年niên 。 自tự 以dĩ 弘hoằng 法pháp 嬰anh 難nạn/nan 。 而nhi 明minh 年niên 鄉hương 邑ấp 亦diệc 嬰anh 於ư 大đại 盜đạo 。 吾ngô 父phụ 母mẫu 之chi 墳phần 廬lư 。 得đắc 不bất 為vi 其kỳ 剽# 暴bạo 。 望vọng 之chi 漣# 然nhiên 泣khấp 下hạ 。 又hựu 明minh 年niên 會hội 事sự 益ích 有hữu 所sở 感cảm 。 遂toại 著trước 孝hiếu 論luận 一nhất 十thập 二nhị 章chương 示thị 其kỳ 心tâm 也dã 。 其kỳ 發phát 明minh 吾ngô 聖thánh 人nhân 大đại 孝hiếu 之chi 奧áo 理lý 密mật 意ý 。 會hội 夫phu 儒nho 者giả 之chi 說thuyết 。 殆đãi 亦diệc 盡tận 矣hĩ 。 吾ngô 徒đồ 之chi 後hậu 學học 。 亦diệc 可khả 以dĩ 視thị 之chi 也dã 。

明minh 孝hiếu 章chương 第đệ 一nhất

二nhị 三tam 子tử 祝chúc 髮phát 方phương 事sự 於ư 吾ngô 道đạo 。 逮đãi 其kỳ 父phụ 母mẫu 命mạng 之chi 。 以dĩ 佛Phật 子tử 辭từ 而nhi 不bất 往vãng 。 吾ngô 嘗thường 語ngữ 之chi 曰viết 。 佛Phật 子tử 情tình 可khả 正chánh 。 而nhi 親thân 不bất 可khả 遺di 也dã 。 子tử 亦diệc 聞văn 吾ngô 先tiên 聖thánh 人nhân 其kỳ 始thỉ 振chấn 也dã 。 為vi 大đại 戒giới 即tức 曰viết 。 孝hiếu 名danh 為vi 戒giới 。 蓋cái 以dĩ 孝hiếu 而nhi 為vi 戒giới 之chi 端đoan 也dã 。 子tử 與dữ 戒giới 而nhi 欲dục 亡vong 孝hiếu 。 非phi 戒giới 也dã 。 夫phu 孝hiếu 也dã 者giả 大đại 戒giới 之chi 所sở 先tiên 也dã 。 戒giới 也dã 者giả 眾chúng 善thiện 之chi 所sở 以dĩ 生sanh 也dã 。 為vi 善thiện 微vi 戒giới 善thiện 何hà 生sanh 邪tà 。 為vi 戒giới 微vi 孝hiếu 戒giới 何hà 自tự 邪tà 。 故cố 經kinh 曰viết 。 使sử 我ngã 疾tật 成thành 於ư 無vô 上thượng 。 正chánh 真chân 之chi 道Đạo 。 者giả 由do 孝hiếu 德đức 也dã 。

孝hiếu 本bổn 章chương 第đệ 二nhị

天thiên 下hạ 之chi 有hữu 為vi 者giả 莫mạc 盛thịnh 於ư 生sanh 也dã 。 吾ngô 資tư 父phụ 母mẫu 以dĩ 生sanh 。 故cố 先tiên 於ư 父phụ 母mẫu 也dã 。 天thiên 下hạ 之chi 明minh 德đức 者giả 莫mạc 善thiện 於ư 教giáo 也dã 。 吾ngô 資tư 師sư 以dĩ 教giáo 。 故cố 先tiên 於ư 師sư 也dã 。 天thiên 下hạ 之chi 妙diệu 事sự 者giả 莫mạc 妙diệu 於ư 道đạo 也dã 。 吾ngô 資tư 道đạo 以dĩ 用dụng 。 故cố 先tiên 於ư 道đạo 也dã 。 夫phu 道đạo 也dã 者giả 神thần 用dụng 之chi 本bổn 也dã 。 師sư 也dã 者giả 教giáo 誥# 之chi 本bổn 也dã 。 父phụ 母mẫu 也dã 者giả 形hình 生sanh 之chi 本bổn 也dã 。 是thị 三tam 本bổn 者giả 天thiên 下hạ 之chi 大đại 本bổn 也dã 。 白bạch 刃nhận 可khả 冐mạo 也dã 。 飲ẩm 食thực 可khả 無vô 也dã 。 此thử 不bất 可khả 忘vong 也dã 。 吾ngô 之chi 前tiền 聖thánh 也dã 後hậu 聖thánh 也dã 。 其kỳ 成thành 道Đạo 樹thụ 教giáo 。 未vị 始thỉ 不bất 先tiên 此thử 三tam 本bổn 者giả 也dã 。 大đại 戒giới 曰viết 。 孝hiếu 順thuận 父phụ 母mẫu 師sư 僧Tăng 。 孝hiếu 順thuận 至chí 道Đạo 之chi 法Pháp 。 不bất 其kỳ 然nhiên 哉tai 。 不bất 其kỳ 然nhiên 哉tai 。

原nguyên 孝hiếu 章chương 第đệ 三tam

孝hiếu 有hữu 可khả 見kiến 也dã 。 有hữu 不bất 可khả 見kiến 也dã 。 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 孝hiếu 之chi 理lý 也dã 。 可khả 見kiến 者giả 孝hiếu 之chi 行hành 也dã 。 理lý 也dã 者giả 孝hiếu 之chi 所sở 以dĩ 出xuất 也dã 。 行hành 也dã 者giả 孝hiếu 之chi 所sở 以dĩ 形hình 容dung 也dã 。 修tu 其kỳ 形hình 容dung 而nhi 其kỳ 中trung 不bất 修tu 。 則tắc 事sự 父phụ 母mẫu 不bất 篤đốc 惠huệ 人nhân 不bất 誠thành 。 修tu 其kỳ 中trung 而nhi 形hình 容dung 亦diệc 修tu 。 豈khởi 惟duy 事sự 父phụ 母mẫu 而nhi 惠huệ 人nhân 。 是thị 亦diệc 振chấn 天thiên 地địa 而nhi 感cảm 鬼quỷ 神thần 也dã 。 天thiên 地địa 與dữ 孝hiếu 同đồng 理lý 也dã 。 鬼quỷ 神thần 與dữ 孝hiếu 同đồng 靈linh 也dã 。 故cố 天thiên 地địa 之chi 神thần 不bất 可khả 以dĩ 不bất 孝hiếu 求cầu 不bất 可khả 以dĩ 詐trá 孝hiếu 欺khi 。 佛Phật 曰viết 。 孝hiếu 順thuận 至chí 道Đạo 之chi 法Pháp 。 儒nho 曰viết 。 夫phu 孝hiếu 置trí 之chi 而nhi 塞tắc 乎hồ 天thiên 地địa 。 溥phổ 之chi 而nhi 橫hoạnh/hoành 乎hồ 四tứ 海hải 。 施thí 之chi 後hậu 世thế 而nhi 無vô 朝triêu 夕tịch 。 故cố 曰viết 。 夫phu 孝hiếu 天thiên 之chi 經kinh 也dã 。 地địa 之chi 義nghĩa 也dã 。 民dân 之chi 行hành 也dã 。 至chí 哉tai 大đại 矣hĩ 孝hiếu 之chi 為vì 道Đạo 也dã 夫phu 。 是thị 故cố 吾ngô 之chi 聖thánh 人nhân 欲dục 人nhân 為vi 善thiện 也dã 。 必tất 先tiên 誠thành 其kỳ 性tánh 而nhi 然nhiên 後hậu 發phát 諸chư 其kỳ 行hành 也dã 。 孝hiếu 行hành 者giả 養dưỡng 親thân 之chi 謂vị 也dã 。 行hành 不bất 以dĩ 誠thành 則tắc 其kỳ 養dưỡng 有hữu 時thời 而nhi 匱quỹ 也dã 。 夫phu 以dĩ 誠thành 而nhi 孝hiếu 之chi 。 其kỳ 事sự 親thân 也dã 全toàn 。 其kỳ 惠huệ 人nhân 卹tuất 物vật 也dã 均quân 。 孝hiếu 也dã 者giả 効hiệu 也dã 。 誠thành 也dã 者giả 成thành 也dã 。 成thành 者giả 成thành 其kỳ 道đạo 也dã 。 効hiệu 者giả 効hiệu 其kỳ 孝hiếu 也dã 。 為vi 孝hiếu 而nhi 無vô 効hiệu 。 非phi 孝hiếu 也dã 。 為vi 誠thành 而nhi 無vô 成thành 。 非phi 誠thành 也dã 。 是thị 故cố 聖thánh 人nhân 之chi 孝hiếu 。 以dĩ 誠thành 為vi 貴quý 也dã 。 儒nho 不bất 曰viết 乎hồ 。 君quân 子tử 誠thành 之chi 為vi 貴quý 。

評bình 孝hiếu 章chương 第đệ 四tứ

聖thánh 人nhân 以dĩ 精tinh 神thần 乘thừa 變biến 化hóa 而nhi 交giao 為vi 人nhân 畜súc 。 更cánh 古cổ 今kim 混hỗn 然nhiên 茫mang 乎hồ 。 而nhi 世thế 俗tục 未vị 始thỉ 自tự 覺giác 。 故cố 其kỳ 視thị 今kim 牛ngưu 羊dương 。 唯duy 恐khủng 其kỳ 是thị 昔tích 之chi 父phụ 母mẫu 精tinh 神thần 之chi 所sở 來lai 也dã 。 故cố 戒giới 於ư 殺sát 不bất 使sử 暴bạo 一nhất 微vi 物vật 。 篤đốc 於ư 懷hoài 親thân 也dã 。 諭dụ 今kim 父phụ 母mẫu 則tắc 必tất 於ư 其kỳ 道đạo 。 唯duy 恐khủng 其kỳ 更cánh 生sanh 而nhi 陷hãm 神thần 乎hồ 異dị 類loại 也dã 。 故cố 其kỳ 追truy 父phụ 母mẫu 於ư 既ký 往vãng 則tắc 逮đãi 乎hồ 七thất 世thế 。 為vi 父phụ 母mẫu 慮lự 其kỳ 未vị 然nhiên 則tắc 逮đãi 乎hồ 更cánh 生sanh 。 雖tuy 譎# 然nhiên 骸hài 世thế 而nhi 在tại 道đạo 然nhiên 也dã 。 天thiên 下hạ 苟cẩu 以dĩ 其kỳ 不bất 殺sát 勸khuyến 。 則tắc 好hảo/hiếu 生sanh 惡ác 殺sát 之chi 訓huấn 。 猶do 可khả 以dĩ 移di 風phong 易dị 俗tục 也dã 。 天thiên 下hạ 苟cẩu 以dĩ 其kỳ 陷hãm 神thần 為vi 父phụ 母mẫu 慮lự 。 猶do 可khả 以dĩ 廣quảng 乎hồ 。 孝hiếu 子tử 慎thận 終chung 追truy 遠viễn 之chi 心tâm 也dã 。 況huống 其kỳ 於ư 變biến 化hóa 而nhi 得đắc 其kỳ 實thật 者giả 也dã 。 校giáo 夫phu 世thế 之chi 謂vị 孝hiếu 者giả 。 局cục 一nhất 世thế 而nhi 闇ám 玄huyền 覽lãm 。 求cầu 於ư 人nhân 而nhi 不bất 求cầu 於ư 神thần 。 是thị 不bất 為vi 遠viễn 而nhi 孰thục 為vi 遠viễn 乎hồ 。 是thị 不bất 為vi 大đại 而nhi 孰thục 為vi 大đại 乎hồ 。 經kinh 曰viết 。 應ưng 生sanh 孝hiếu 順thuận 心tâm 。 愛ái 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 斯tư 之chi 謂vị 也dã 。

必tất 孝hiếu 章chương 第đệ 五ngũ

聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 以dĩ 善thiện 為vi 用dụng 。 聖thánh 人nhân 之chi 善thiện 以dĩ 孝hiếu 為vi 端đoan 。 為vi 善thiện 而nhi 不bất 先tiên 其kỳ 端đoan 。 無vô 善thiện 也dã 。 為vi 道đạo 而nhi 不bất 在tại 其kỳ 用dụng 。 無vô 道đạo 也dã 。 用dụng 所sở 以dĩ 驗nghiệm 道đạo 也dã 。 端đoan 所sở 以dĩ 行hành 善thiện 也dã 。 行hành 善thiện 而nhi 其kỳ 善thiện 未vị 行hành 乎hồ 父phụ 母mẫu 。 能năng 溥phổ 善thiện 乎hồ 。 驗nghiệm 道đạo 而nhi 不bất 見kiến 其kỳ 。 道đạo 之chi 溥phổ 善thiện 。 能năng 為vi 道đạo 乎hồ 。 是thị 故cố 聖thánh 人nhân 。 之chi 為vì 道Đạo 也dã 。 無vô 所sở 不bất 善thiện 。 聖thánh 人nhân 之chi 為vi 善thiện 也dã 。 未vị 始thỉ 遺di 親thân 。 親thân 也dã 者giả 形hình 生sanh 之chi 大đại 本bổn 也dã 。 人nhân 道đạo 之chi 大đại 恩ân 也dã 。 唯duy 大đại 聖thánh 人nhân 為vi 能năng 重trọng/trùng 其kỳ 大đại 本bổn 也dã 。 報báo 其kỳ 大đại 恩ân 也dã 。 今kim 夫phu 天thiên 下hạ 之chi 為vi 道đạo 者giả 孰thục 與dữ 於ư 聖thánh 人nhân 。 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 大đại 臻trăn 。 巍nguy 巍nguy 乎hồ 獨độc 尊tôn 於ư 人nhân 天thiên 。 不bất 可khả 得đắc 而nhi 生sanh 也dã 。 不bất 可khả 得đắc 而nhi 死tử 也dã 。 及cập 其kỳ 應ưng 物vật 示thị 同đồng 乎hồ 天thiên 人nhân 。 尚thượng 必tất 順thuận 乎hồ 人nhân 道đạo 。 而nhi 不bất 敢cảm 忘vong 其kỳ 母mẫu 之chi 既ký 死tử 。 不bất 敢cảm 拒cự 其kỳ 父phụ 之chi 見kiến 命mạng 故cố 方phương 其kỳ 成thành 道Đạo 之chi 初sơ 。 而nhi 登đăng 天thiên 先tiên 以dĩ 其kỳ 道đạo 諭dụ 其kỳ 母mẫu 氏thị 。 三tam 月nguyệt 復phục 歸quy 乎hồ 世thế 。 應ưng 命mạng 還hoàn 其kỳ 故cố 國quốc 。 示thị 父phụ 於ư 道đạo 而nhi 其kỳ 國quốc 皆giai 化hóa 。 逮đãi 其kỳ 喪táng 父phụ 也dã 。 而nhi 聖thánh 人nhân 躬cung 與dữ 諸chư 釋thích 負phụ 其kỳ 棺quan 以dĩ 趨xu 葬táng 。 聖thánh 人nhân 可khả 謂vị 與dữ 人nhân 道đạo 而nhi 大đại 順thuận 也dã 。 今kim 夫phu 方phương 為vi 其kỳ 徒đồ 。 於ư 聖thánh 人nhân 則tắc 晚vãn 路lộ 末mạt 學học 耳nhĩ 。 乃nãi 欲dục 不bất 務vụ 為vi 。 孝hiếu 謂vị 我ngã 出xuất 家gia 專chuyên 道đạo 。 則tắc 吾ngô 豈khởi 敢cảm 也dã 。 是thị 豈khởi 見kiến 出xuất 家gia 之chi 心tâm 乎hồ 。 夫phu 出xuất 家gia 者giả 。 將tương 以dĩ 道đạo 而nhi 溥phổ 善thiện 也dã 。 溥phổ 善thiện 而nhi 不bất 善thiện 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 豈khởi 曰viết 道đạo 邪tà 。 不bất 唯duy 不bất 見kiến 其kỳ 心tâm 。 抑ức 亦diệc 孤cô 於ư 聖thánh 人nhân 之chi 法Pháp 也dã 。 經kinh 謂vị 父phụ 母mẫu 與dữ 一Nhất 生Sanh 補Bổ 處Xứ 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 故cố 當đương 承thừa 事sự 供cúng 養dường 。 故cố 律luật 教giáo 其kỳ 弟đệ 子tử 。 得đắc 減giảm 衣y 鉢bát 之chi 資tư 而nhi 養dưỡng 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 父phụ 母mẫu 之chi 正chánh 信tín 者giả 可khả 恣tứ 與dữ 之chi 。 其kỳ 無vô 信tín 者giả 。 可khả 稍sảo 與dữ 之chi 。 有hữu 所sở 訓huấn 也dã 矣hĩ 。

廣quảng 孝hiếu 章chương 第đệ 六lục

天thiên 下hạ 以dĩ 儒nho 為vi 孝hiếu 。 而nhi 不bất 以dĩ 佛Phật 為vi 孝hiếu 。 曰viết 既ký 孝hiếu 矣hĩ 。 又hựu 何hà 以dĩ 加gia 焉yên 。 嘻# 是thị 見kiến 儒nho 而nhi 未vị 見kiến 佛Phật 也dã 。 佛Phật 也dã 極cực 焉yên 。 以dĩ 儒nho 守thủ 之chi 。 以dĩ 佛Phật 廣quảng 之chi 。 以dĩ 儒nho 人nhân 之chi 。 以dĩ 佛Phật 神thần 之chi 。 孝hiếu 其kỳ 至chí 且thả 大đại 矣hĩ 。 水thủy 固cố 趨xu 下hạ 也dã 。 洫# 而nhi 決quyết 之chi 。 其kỳ 所sở 至chí 不bất 亦diệc 速tốc 乎hồ 。 火hỏa 固cố 炎diễm 上thượng 也dã 。 噓hư 而nhi 鼓cổ 之chi 。 其kỳ 所sở 舉cử 不bất 亦diệc 遠viễn 乎hồ 。 元nguyên 德đức 秀tú 。 唐đường 之chi 賢hiền 人nhân 也dã 。 喪táng 其kỳ 母mẫu 哀ai 甚thậm 。 不bất 能năng 自tự 效hiệu 。 刺thứ 肌cơ 瀝lịch 血huyết 。 繪hội 佛Phật 之chi 像tượng 。 書thư 佛Phật 之chi 經kinh 。 而nhi 史sử 氏thị 稱xưng 之chi 。 李# 觀quán 唐đường 之chi 聞văn 人nhân 也dã 。 居cư 父phụ 之chi 憂ưu 。 刺thứ 血huyết 寫tả 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 。 布bố 諸chư 其kỳ 人nhân 。 以dĩ 資tư 其kỳ 父phụ 之chi 冥minh 。 遽cự 有hữu 奇kỳ 香hương 發phát 其kỳ 舍xá 。 郁uất 然nhiên 連liên 日nhật 。 及cập 之chi 其kỳ 隣lân 。 夫phu 善thiện 固cố 有hữu 其kỳ 大đại 者giả 也dã 。 固cố 有hữu 其kỳ 小tiểu 者giả 也dã 。 夫phu 道đạo 固cố 有hữu 其kỳ 淺thiển 者giả 也dã 。 固cố 有hữu 其kỳ 奧áo 者giả 也dã 。 奧áo 道đạo 妙diệu 乎hồ 死tử 生sanh 變biến 化hóa 也dã 。 大đại 善thiện 徹triệt 乎hồ 天thiên 地địa 神thần 明minh 也dã 。 佛Phật 之chi 善thiện 其kỳ 大đại 善thiện 者giả 乎hồ 。 佛Phật 之chi 道đạo 其kỳ 奧áo 道đạo 者giả 乎hồ 。 君quân 子tử 必tất 志chí 其kỳ 大đại 者giả 奧áo 者giả 焉yên 。 語ngữ 不bất 曰viết 乎hồ 。 多đa 聞văn 擇trạch 其kỳ 善thiện 者giả 而nhi 從tùng 之chi 。

戒giới 孝hiếu 章chương 第đệ 七thất

五Ngũ 戒Giới 始thỉ 一nhất 曰viết 不bất 殺sát 。 次thứ 二nhị 曰viết 不bất 盜đạo 。 次thứ 三tam 曰viết 不bất 邪tà 淫dâm 。 次thứ 四tứ 曰viết 不bất 妄vọng 言ngôn 。 次thứ 五ngũ 曰viết 不bất 飲ẩm 酒tửu 。 夫phu 不bất 殺sát 仁nhân 也dã 。 不bất 盜đạo 義nghĩa 也dã 。 不bất 邪tà 淫dâm 禮lễ 也dã 。 不bất 飲ẩm 酒tửu 智trí 也dã 。 不bất 妄vọng 言ngôn 信tín 也dã 。 是thị 五ngũ 者giả 修tu 則tắc 成thành 其kỳ 人nhân 顯hiển 其kỳ 親thân 。 不bất 亦diệc 孝hiếu 乎hồ 。 是thị 五ngũ 者giả 有hữu 一nhất 不bất 修tu 則tắc 棄khí 其kỳ 身thân 辱nhục 其kỳ 親thân 。 不bất 亦diệc 不bất 孝hiếu 乎hồ 。 夫phu 五Ngũ 戒Giới 有hữu 孝hiếu 之chi 蘊uẩn 。 而nhi 世thế 俗tục 不bất 睹đổ 忽hốt 之chi 。 而nhi 未vị 始thỉ 諒# 也dã 。 故cố 天thiên 下hạ 福phước 不bất 臻trăn 而nhi 孝hiếu 不bất 勸khuyến 也dã 。 大đại 戒giới 曰viết 。 孝hiếu 名danh 為vi 戒giới 。 蓋cái 存tồn 乎hồ 此thử 也dã 。 今kim 夫phu 天thiên 下hạ 欲dục 福phước 不bất 若nhược 篤đốc 孝hiếu 。 篤đốc 孝hiếu 不bất 若nhược 修tu 戒giới 。 戒giới 也dã 者giả 大đại 聖thánh 人nhân 之chi 正chánh 勝thắng 法Pháp 也dã 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 意ý 守thủ 之chi 。 其kỳ 福phước 若nhược 取thủ 諸chư 左tả 右hữu 也dã 。 儒nho 者giả 其kỳ 禮lễ 豈khởi 不bất 曰viết 。 我ngã 戰chiến 則tắc 克khắc 。 祭tế 則tắc 受thọ 福phước 。 蓋cái 得đắc 其kỳ 道đạo 矣hĩ 。 其kỳ 詩thi 豈khởi 不bất 曰viết 。 愷# 悌đễ 君quân 子tử 求cầu 福phước 不bất 回hồi 。 是thị 皆giai 言ngôn 以dĩ 其kỳ 正chánh 也dã 。 夫phu 世thế 之chi 正chánh 者giả 猶do 然nhiên 。 況huống 其kỳ 出xuất 世thế 之chi 正chánh 者giả 乎hồ 。

孝hiếu 出xuất 章chương 第đệ 八bát

孝hiếu 出xuất 於ư 善thiện 。 而nhi 人nhân 皆giai 有hữu 善thiện 心tâm 。 不bất 以dĩ 佛Phật 道Đạo 廣quảng 之chi 。 則tắc 為vi 善thiện 不bất 大đại 而nhi 為vi 孝hiếu 小tiểu 也dã 。 佛Phật 之chi 為vì 道Đạo 也dã 。 視thị 人nhân 之chi 親thân 猶do 己kỷ 之chi 親thân 也dã 。 衛vệ 物vật 之chi 生sanh 猶do 己kỷ 之chi 生sanh 也dã 。 故cố 其kỳ 為vi 善thiện 則tắc 昆côn 蟲trùng 悉tất 懷hoài 。 為vi 孝hiếu 則tắc 鬼quỷ 神thần 皆giai 勸khuyến 。 資tư 其kỳ 孝hiếu 而nhi 處xử 世thế 。 則tắc 與dữ 世thế 和hòa 平bình 而nhi 亡vong 忿phẫn 爭tranh 也dã 。 資tư 其kỳ 善thiện 而nhi 出xuất 世thế 。 則tắc 與dữ 世thế 大đại 慈từ 而nhi 勸khuyến 其kỳ 世thế 也dã 。 是thị 故cố 君quân 子tử 之chi 務vụ 道đạo 不bất 可khả 不bất 辨biện 也dã 。 君quân 子tử 之chi 務vụ 善thiện 不bất 可khả 無vô 品phẩm 也dã 。 中trung 庸dong 曰viết 。 苟cẩu 不bất 至chí 德đức 至chí 道Đạo 不bất 凝ngưng 焉yên 。 如như 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

德đức 報báo 章chương 第đệ 九cửu

養dưỡng 不bất 足túc 以dĩ 報báo 父phụ 母mẫu 。 而nhi 聖thánh 人nhân 以dĩ 德đức 報báo 之chi 。 德đức 不bất 足túc 以dĩ 達đạt 父phụ 母mẫu 。 而nhi 聖thánh 人nhân 以dĩ 道đạo 達đạt 之chi 。 道đạo 也dã 者giả 非phi 世thế 之chi 所sở 謂vị 道đạo 也dã 。 妙diệu 神thần 明minh 出xuất 死tử 生sanh 。 聖thánh 人nhân 之chi 至chí 道đạo 者giả 也dã 。 德đức 也dã 者giả 非phi 世thế 之chi 所sở 謂vị 德đức 也dã 。 備bị 萬vạn 善thiện 被bị 幽u 被bị 明minh 。 聖thánh 人nhân 之chi 至chí 德đức 者giả 也dã 。 儒nho 不bất 曰viết 乎hồ 。 君quân 子tử 之chi 所sở 謂vị 孝hiếu 者giả 先tiên 意ý 承thừa 志chí 諭dụ 父phụ 母mẫu 於ư 道đạo 。 參tham 直trực 養dưỡng 者giả 也dã 。 安an 能năng 為vi 孝hiếu 乎hồ 。 曰viết 君quân 子tử 之chi 所sở 謂vị 孝hiếu 也dã 。 國quốc 人nhân 稱xưng 願nguyện 然nhiên 曰viết 。 幸hạnh 哉tai 有hữu 子tử 如như 此thử 。 所sở 謂vị 孝hiếu 也dã 。 已dĩ 雖tuy 然nhiên 。 蓋cái 意ý 同đồng 而nhi 義nghĩa 異dị 也dã 。 夫phu 天thiên 下hạ 之chi 報báo 恩ân 者giả 。 吾ngô 聖thánh 人nhân 可khả 謂vị 至chí 報báo 恩ân 者giả 也dã 。 天thiên 下hạ 之chi 為vi 孝hiếu 者giả 。 吾ngô 聖thánh 人nhân 可khả 謂vị 純thuần 孝hiếu 者giả 也dã 。 經kinh 曰viết 。 不bất 如như 以dĩ 三Tam 尊Tôn 之chi 教giáo 度độ 其kỳ 一nhất 世thế 二nhị 親thân 。 書thư 曰viết 。 黍thử 稷tắc 非phi 馨hinh 明minh 德đức 惟duy 馨hinh 。 不bất 其kỳ 然nhiên 哉tai 。 不bất 其kỳ 然nhiên 哉tai 。 吾ngô 從tùng 聖thánh 人nhân 之chi 後hậu 。 而nhi 其kỳ 德đức 不bất 修tu 其kỳ 道đạo 不bất 明minh 。 吾ngô 徒đồ 負phụ 父phụ 母mẫu 而nhi 媿quý 於ư 聖thánh 人nhân 也dã 夫phu 。

孝hiếu 略lược 章chương 第đệ 十thập

善thiện 天thiên 下hạ 道đạo 為vi 大đại 。 顯hiển 其kỳ 親thân 德đức 為vi 優ưu 。 告cáo 則tắc 不bất 得đắc 其kỳ 道Đạo 德đức 。 不bất 告cáo 則tắc 得đắc 道Đạo 而nhi 成thành 德đức 。 是thị 故cố 聖thánh 人nhân 。 輒triếp 遁độn 于vu 山sơn 林lâm 。 逮đãi 其kỳ 以dĩ 道đạo 而nhi 返phản 也dã 。 德đức 被bị 乎hồ 上thượng 下hạ 。 而nhi 天thiên 下hạ 稱xưng 之chi 曰viết 有hữu 子tử 若nhược 此thử 。 尊tôn 其kỳ 父phụ 母mẫu 曰viết 。 大đại 聖thánh 人nhân 之chi 父phụ 母mẫu 也dã 。 聖thánh 人nhân 可khả 謂vị 略lược 始thỉ 而nhi 圖đồ 終chung 善thiện 行hành 權quyền 也dã 。 古cổ 之chi 君quân 子tử 有hữu 所sở 為vi 而nhi 如như 此thử 者giả 。 吳ngô 泰thái 伯bá 其kỳ 人nhân 也dã 。 必tất 大đại 志chí 可khả 以dĩ 張trương 大đại 義nghĩa 。 必tất 大đại 潔khiết 可khả 以dĩ 持trì 大đại 正chánh 。 聖thánh 人nhân 推thôi 勝thắng 德đức 於ư 人nhân 天thiên 。 顯hiển 至chí 正chánh 於ư 九cửu 嚮hướng 。 故cố 聖thánh 人nhân 之chi 法Pháp 。 不bất 顧cố 乎hồ 世thế 嗣tự 。 古cổ 之chi 君quân 子tử 有hữu 所sở 為vi 而nhi 如như 此thử 者giả 。 伯bá 夷di 叔thúc 齊tề 其kỳ 人nhân 也dã 。 道đạo 固cố 尊tôn 於ư 人nhân 。 故cố 道đạo 雖tuy 在tại 子tử 而nhi 父phụ 母mẫu 可khả 以dĩ 拜bái 之chi 。 冠quan 義nghĩa 近cận 之chi 矣hĩ 禮lễ 曰viết 。 已dĩ 冠quan 而nhi 字tự 之chi 。 成thành 人nhân 之chi 道đạo 也dã 。 見kiến 於ư 母mẫu 。 母mẫu 拜bái 之chi 。 俗tục 固cố 本bổn 於ư 真chân 。 其kỳ 真chân 已dĩ 修tu 。 則tắc 雖tuy 僧Tăng 可khả 以dĩ 與dữ 王vương 侯hầu 抗kháng 禮lễ 也dã 。 而nhi 武võ 事sự 近cận 之chi 矣hĩ 。 禮lễ 曰viết 。 介giới 者giả 不bất 拜bái 。 為vi 其kỳ 拜bái 而nhi 蓌# 拜bái 也dã 。 不bất 拜bái 重trọng/trùng 節tiết 也dã 。 母mẫu 拜bái 重trọng/trùng 禮lễ 也dã 。 禮lễ 節tiết 而nhi 先tiên 王vương 猶do 重trọng/trùng 之chi 。 大Đại 道Đạo 烏ô 可khả 不bất 重trọng/trùng 乎hồ 。 俗tục 曰viết 。 聖thánh 人nhân 無vô 父phụ 。 固cố 哉tai 小tiểu 人nhân 之chi 好hảo/hiếu 毀hủy 也dã 。 彼bỉ 𥆨# 然nhiên 而nhi 豈khởi 見kiến 聖thánh 人nhân 為vi 孝hiếu 之chi 深thâm 渺# 也dã 哉tai 。

孝hiếu 行hành 章chương 第đệ 十thập 一nhất

道đạo 紀kỷ 。 事sự 其kỳ 母mẫu 也dã 。 母mẫu 游du 必tất 以dĩ 身thân 荷hà 之chi 。 或hoặc 與dữ 之chi 助trợ 。 而nhi 道đạo 紀kỷ 必tất 曰viết 。 吾ngô 母mẫu 非phi 君quân 母mẫu 也dã 。 其kỳ 形hình 骸hài 之chi 累lũy/lụy/luy 。 乃nãi 吾ngô 事sự 也dã 。 烏ô 可khả 以dĩ 勞lao 君quân 邪tà 。 是thị 可khả 謂vị 篤đốc 於ư 親thân 也dã 。 慧tuệ 能năng 。 好hảo/hiếu 鬻dục 薪tân 以dĩ 養dưỡng 其kỳ 母mẫu 。 將tương 從tùng 師sư 。 患hoạn 無vô 以dĩ 為vi 母mẫu 儲trữ 。 殆đãi 欲dục 為vi 傭dong 以dĩ 取thủ 資tư 。 及cập 還hoàn 而nhi 其kỳ 母mẫu 已dĩ 殂tồ 。 慨khái 不bất 得đắc 以dĩ 道đạo 見kiến 之chi 。 遂toại 寺tự 其kỳ 家gia 以dĩ 善thiện 之chi 。 終chung 亦diệc 歸quy 死tử 于vu 是thị 也dã 。 故cố 曰viết 葉diệp 落lạc 歸quy 根căn 。 能năng 公công 至chí 人nhân 也dã 。 豈khởi 測trắc 其kỳ 異dị 德đức 。 猶do 示thị 人nhân 而nhi 不bất 忘vong 其kỳ 本bổn 也dã 。 道đạo 丕# 會hội 其kỳ 世thế 之chi 亂loạn 。 乃nãi 負phụ 母mẫu 逃đào 於ư 華hoa 陰ấm 山sơn 中trung 。 丐cái 食thực 以dĩ 為vi 養dưỡng 。 父phụ 死tử 於ư 事sự 。 而nhi 丕# 往vãng 求cầu 其kỳ 遺di 骸hài 既ký 至chí 而nhi 亂loạn 骨cốt 不bất 辨biện 。 道đạo 丕# 即tức 祝chúc 之chi 。 遽cự 有hữu 髑độc 髏lâu 躍dược 至chí 其kỳ 前tiền 。 蓋cái 其kỳ 父phụ 之chi 骸hài 也dã 。 道đạo 丕# 可khả 謂vị 全toàn 孝hiếu 也dã 。 智trí 藏tạng 古cổ 僧Tăng 之chi 勁# 直trực 者giả 也dã 。 事sự 師sư 恭cung 於ư 事sự 父phụ 。 師sư 沒một 則tắc 心tâm 喪táng 三tam 年niên 也dã 。 常thường 超siêu 事sự 師sư 中trung 禮lễ 。 及cập 其kỳ 沒một 也dã 。 奉phụng 之chi 如như 存tồn 。 故cố 燕yên 人nhân 美mỹ 其kỳ 孝hiếu 悌đễ 焉yên 。 故cố 律luật 制chế 佛Phật 子tử 必tất 減giảm 其kỳ 衣y 盂vu 之chi 資tư 以dĩ 養dưỡng 父phụ 母mẫu 也dã 。 然nhiên 此thử 諸chư 公công 不bất 遺di 其kỳ 親thân 。 於ư 聖thánh 人nhân 之chi 。 意ý 得đắc 之chi 矣hĩ 。 智trí 藏tạng 常thường 超siêu 謹cẩn 於ư 奉phụng 師sư 。 蓋cái 亦diệc 合hợp 於ư 其kỳ 起khởi 教giáo 之chi 大đại 戒giới 者giả 也dã 。 可khả 法pháp 也dã 矣hĩ 。

終chung 孝hiếu 章chương 第đệ 十thập 二nhị

父phụ 母mẫu 之chi 喪táng 亦diệc 哀ai 。 縗# 絰điệt 則tắc 非phi 其kỳ 所sở 宜nghi 。 以dĩ 僧Tăng 服phục 大đại 布bố 可khả 也dã 。 凡phàm 處xứ 必tất 與dữ 俗tục 之chi 子tử 異dị 位vị 。 過quá 斂liểm 則tắc 以dĩ 時thời 往vãng 其kỳ 家gia 。 送tống 葬táng 或hoặc 扶phù 或hoặc 導đạo 。 三tam 年niên 必tất 心tâm 喪táng 。 靜tĩnh 居cư 修tu 我ngã 法pháp 。 贊tán 父phụ 母mẫu 之chi 冥minh 。 過quá 喪táng 期kỳ 唯duy 父phụ 母mẫu 忌kỵ 日nhật 孟# 秋thu 之chi 既ký 望vọng 。 必tất 營doanh 齋trai 講giảng 誦tụng 如như 蘭lan 盆bồn 法pháp 是thị 可khả 謂vị 孝hiếu 之chi 終chung 也dã 。 昔tích 者giả 天Thiên 竺Trúc 。 之chi 古cổ 皇hoàng 先tiên 生sanh 。 居cư 父phụ 之chi 喪táng 則tắc 肅túc 容dung 立lập 其kỳ 喪táng 之chi 前tiền 。 如như 以dĩ 心tâm 喪táng 而nhi 略lược 其kỳ 哭khốc 踊dũng 也dã 。 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 夫phu 。 及cập 其kỳ 送tống 之chi 。 或hoặc 舁dư 或hoặc 導đạo 。 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 夫phu 。 目mục 犍kiền 連liên 。 喪táng 母mẫu 哭khốc 之chi 慟đỗng 。 致trí 饋quỹ 於ư 鬼quỷ 神thần 。 目mục 犍kiền 連liên 亦diệc 聖thánh 人nhân 也dã 。 尚thượng 不bất 能năng 泯mẫn 情tình 。 吾ngô 徒đồ 其kỳ 欲dục 無vô 情tình 邪tà 。 故cố 佛Phật 子tử 在tại 父phụ 母mẫu 之chi 喪táng 。 哀ai 慕mộ 可khả 如như 目mục 犍kiền 連liên 也dã 。 心tâm 喪táng 可khả 酌chước 大đại 聖thánh 人nhân 也dã 。 居cư 師sư 之chi 喪táng 必tất 如như 喪táng 其kỳ 父phụ 母mẫu 。 而nhi 十thập 師sư 之chi 喪táng 期kỳ 則tắc 有hữu 隆long 殺sát 也dã 。 唯duy 稟bẩm 法pháp 得đắc 戒giới 之chi 師sư 心tâm 喪táng 三tam 年niên 可khả 也dã 。 法pháp 雲vân 在tại 父phụ 母mẫu 之chi 憂ưu 哀ai 慕mộ 殊thù 甚thậm 。 飲ẩm 食thực 不bất 入nhập 口khẩu 累lũy/lụy/luy 日nhật 。 法pháp 雲vân 古cổ 之chi 高cao 僧Tăng 也dã 。 慧tuệ 約ước 殆đãi 至chí 人nhân 乎hồ 。 其kỳ 父phụ 母mẫu 垂thùy 死tử 。 與dữ 訣quyết 皆giai 號hào 泣khấp 。 若nhược 不bất 能năng 自tự 存tồn 。 然nhiên 喪táng 制chế 哭khốc 泣khấp 雖tuy 我ngã 教giáo 略lược 之chi 。 蓋cái 欲dục 其kỳ 泯mẫn 愛ái 惡ác 而nhi 趨xu 清thanh 淨tịnh 也dã 。 苟cẩu 愛ái 惡ác 未vị 忘vong 遊du 心tâm 於ư 物vật 。 臨lâm 喪táng 而nhi 弗phất 哀ai 。 亦diệc 人nhân 之chi 安an 忍nhẫn 也dã 。 故cố 泥Nê 洹Hoàn 之chi 時thời 。 其kỳ 眾chúng 撫phủ 膺ưng 大đại 叫khiếu 而nhi 血huyết 現hiện 若nhược 波ba 羅la 奢xa 華hoa 。 蓋cái 其kỳ 不bất 忍nhẫn 也dã 。 律luật 宗tông 曰viết 。 不bất 展triển 哀ai 苦khổ 者giả 亦diệc 道đạo 俗tục 之chi 同đồng 恥sỉ 也dã 。 吾ngô 徒đồ 臨lâm 喪táng 可khả 不bất 哀ai 乎hồ 。

壇đàn 經kinh 贊tán (# 稱xưng 經kinh 者giả 。 自tự 後hậu 人nhân 尊tôn 其kỳ 法pháp 。 而nhi 非phi 六lục 祖tổ 之chi 意ý 也dã 。 今kim 從tùng 其kỳ 舊cựu 不bất 敢cảm 改cải 易dị 。 亦diệc 可khả 謂vị 經kinh 則tắc 論luận 在tại 其kỳ 本bổn 經kinh 下hạ 卷quyển 之chi 末mạt )# 。

贊tán 者giả 告cáo 也dã 。 發phát 經kinh 而nhi 溥phổ 告cáo 也dã 。 壇đàn 經kinh 者giả 。 至chí 人nhân 之chi 所sở 以dĩ 宣tuyên 其kỳ 心tâm 也dã 。 何hà 心tâm 邪tà 佛Phật 所sở 傳truyền 之chi 妙diệu 心tâm 也dã 。 大đại 哉tai 心tâm 乎hồ 。 資tư 始thỉ 變biến 化hóa 而nhi 清thanh 淨tịnh 常thường 若nhược 。 凡phàm 然nhiên 聖thánh 然nhiên 幽u 然nhiên 顯hiển 然nhiên 。 無vô 所sở 處xử 而nhi 不bất 自tự 得đắc 之chi 。 聖thánh 言ngôn 乎hồ 明minh 凡phàm 言ngôn 乎hồ 昧muội 。 昧muội 也dã 者giả 變biến 也dã 。 明minh 也dã 者giả 復phục 也dã 。 變biến 復phục 雖tuy 殊thù 而nhi 妙diệu 心tâm 一nhất 也dã 。 始thỉ 釋Thích 迦Ca 文Văn 佛Phật 。 以dĩ 是thị 而nhi 傳truyền 之chi 大đại 龜quy 氏thị 。 大đại 龜quy 氏thị 相tương/tướng 傳truyền 之chi 三tam 十thập 三tam 世thế 者giả 。 傳truyền 諸chư 大đại 鑒giám (# 六lục 祖tổ 諡thụy 號hiệu 大đại 鑒giám 禪thiền 師sư )# 大đại 鑒giám 傳truyền 之chi 而nhi 益ích 傳truyền 也dã 。 說thuyết 之chi 者giả 抑ức 亦diệc 多đa 端đoan 。 固cố 有hữu 名danh 同đồng 而nhi 實thật 異dị 者giả 也dã 。 固cố 有hữu 義nghĩa 多đa 而nhi 心tâm 一nhất 者giả 也dã 。 曰viết 血huyết 肉nhục 心tâm 者giả 。 曰viết 緣duyên 慮lự 心tâm 者giả 。 曰viết 集tập 起khởi 心tâm 者giả 。 曰viết 堅kiên 實thật 心tâm 者giả 。 若nhược 心tâm 所sở 之chi 心tâm 益ích 多đa 也dã 。 是thị 所sở 謂vị 名danh 同đồng 而nhi 實thật 異dị 者giả 也dã 。 曰viết 真Chân 如Như 心tâm 者giả 。 曰viết 生sanh 滅diệt 心tâm 者giả 。 曰viết 煩phiền 惱não 心tâm 者giả 。 曰viết 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 修tu 多đa 羅la 其kỳ 類loại 此thử 者giả 。 殆đãi 不bất 可khả 勝thắng 數số 。 是thị 所sở 謂vị 義nghĩa 多đa 而nhi 心tâm 一nhất 者giả 也dã 。 義nghĩa 有hữu 覺giác 義nghĩa 有hữu 不bất 覺giác 義nghĩa 。 心tâm 有hữu 真chân 心tâm 有hữu 妄vọng 心tâm 。 皆giai 所sở 以dĩ 別biệt 其kỳ 正chánh 心tâm 也dã 。 方phương 壇đàn 經kinh 之chi 。 所sở 謂vị 心tâm 者giả 。 亦diệc 義nghĩa 之chi 覺giác 義nghĩa 。 心tâm 之chi 實thật 心tâm 也dã 。 昔tích 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 將tương 隱ẩn 也dã 。 乃nãi 命mạng 乎hồ 龜quy 氏thị 教giáo 外ngoại 以dĩ 傳truyền 法pháp 之chi 要yếu 。 意ý 其kỳ 人nhân 滯trệ 迹tích 而nhi 忘vong 返phản 。 固cố 欲dục 後hậu 世thế 者giả 提đề 本bổn 而nhi 正chánh 末mạt 也dã 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 曰viết 。 我ngã 有hữu 無vô 上thượng 正Chánh 法Pháp 。 悉tất 已dĩ 付phó 囑chúc 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 矣hĩ 。 天thiên 之chi 道đạo 存tồn 乎hồ 易dị 。 地địa 之chi 道đạo 存tồn 乎hồ 簡giản 。 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 存tồn 乎hồ 要yếu 。 要yếu 也dã 者giả 至chí 妙diệu 之chi 謂vị 也dã 。 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 以dĩ 要yếu 則tắc 為vi 法Pháp 界Giới 。 門môn 之chi 樞xu 機cơ 。 為vi 無vô 量lượng 義nghĩa 之chi 所sở 會hội 。 為vi 大Đại 乘Thừa 之chi 椎chùy 輪luân 。 法pháp 華hoa 豈khởi 不bất 曰viết 。 當đương 知tri 是thị 妙diệu 法Pháp 。 諸chư 佛Phật 之chi 祕bí 要yếu 。 華hoa 嚴nghiêm 豈khởi 不bất 曰viết 。 以dĩ 少thiểu 方phương 便tiện 疾tật 成thành 菩Bồ 提Đề 。 要yếu 乎hồ 其kỳ 於ư 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 利lợi 而nhi 大đại 矣hĩ 哉tai 。 是thị 故cố 壇đàn 經kinh 之chi 宗tông 尊tôn 其kỳ 心tâm 要yếu 也dã 。 心tâm 乎hồ 若nhược 明minh 若nhược 冥minh 若nhược 空không 若nhược 靈linh 若nhược 寂tịch 若nhược 惺tinh 。 有hữu 物vật 乎hồ 無vô 物vật 乎hồ 。 謂vị 之chi 一nhất 物vật 固cố 彌di 於ư 萬vạn 物vật 。 謂vị 之chi 萬vạn 物vật 固cố 統thống 於ư 一nhất 物vật 。 一nhất 物vật 猶do 萬vạn 物vật 也dã 。 萬vạn 物vật 猶do 一nhất 物vật 也dã 。 此thử 謂vị 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 及cập 其kỳ 不bất 可khả 思tư 也dã 不bất 可khả 議nghị 也dã 。 天thiên 下hạ 謂vị 之chi 玄huyền 解giải 。 謂vị 之chi 神thần 會hội 。 謂vị 之chi 絕tuyệt 待đãi 。 謂vị 之chi 默mặc 體thể 。 謂vị 之chi 冥minh 通thông 。 一nhất 皆giai 離ly 之chi 遣khiển 之chi 。 遣khiển 之chi 又hựu 遣khiển 。 亦diệc 烏ô 能năng 至chí 之chi 。 微vi 其kỳ 果quả 然nhiên 獨độc 得đắc 與dữ 夫phu 至chí 人nhân 之chi 相tướng 似tự 者giả 。 孰thục 能năng 諒# 乎hồ 。 推thôi 而nhi 廣quảng 之chi 則tắc 無vô 往vãng 不bất 可khả 也dã 。 探thám 而nhi 裁tài 之chi 則tắc 無vô 所sở 不bất 當đương 也dã 。 施thí 於ư 證chứng 性tánh 則tắc 所sở 見kiến 至chí 親thân 。 施thí 於ư 修tu 心tâm 則tắc 所sở 詣nghệ 至chí 正chánh 。 施thí 於ư 崇sùng 德đức 辯biện 惑hoặc 則tắc 真chân 妄vọng 易dị 顯hiển 。 施thí 於ư 出xuất 世thế 則tắc 佛Phật 道Đạo 速tốc 成thành 。 施thí 於ư 救cứu 世thế 則tắc 塵trần 勞lao 易dị 歇hiết 。 此thử 壇đàn 經kinh 之chi 宗tông 所sở 以dĩ 旁bàng 行hành 天thiên 下hạ 而nhi 不bất 厭yếm 。 彼bỉ 謂vị 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 淺thiển 者giả 。 何hà 其kỳ 不bất 知tri 量lương 也dã 。 以dĩ 折chiết 錐trùy 探thám 地địa 而nhi 淺thiển 地địa 。 以dĩ 屋ốc 漏lậu 窺khuy 天thiên 而nhi 小tiểu 天thiên 。 豈khởi 天thiên 地địa 之chi 然nhiên 邪tà 。 然nhiên 百bách 家gia 者giả 雖tuy 苟cẩu 勝thắng 之chi 弗phất 如như 也dã 。 而nhi 至chí 人nhân 通thông 而nhi 貫quán 之chi 。 合hợp 乎hồ 群quần 經kinh 斷đoạn 可khả 見kiến 矣hĩ 。 至chí 人nhân 變biến 而nhi 通thông 之chi 。 非phi 預dự 名danh 字tự 不bất 可khả 測trắc 也dã 。 故cố 其kỳ 顯hiển 說thuyết 之chi 。 有hữu 倫luân 有hữu 義nghĩa 。 密mật 說thuyết 之chi 。 無vô 首thủ 無vô 尾vĩ 。 天thiên 機cơ 利lợi 者giả 得đắc 其kỳ 深thâm 。 天thiên 機cơ 鈍độn 者giả 得đắc 其kỳ 淺thiển 。 可khả 擬nghĩ 乎hồ 可khả 議nghị 乎hồ 。 不bất 得đắc 已dĩ 況huống 之chi 則tắc 圓viên 頓đốn 教giáo 也dã 。 最Tối 上Thượng 乘Thừa 也dã 。 如Như 來Lai 之chi 清thanh 淨tịnh 禪thiền 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 之chi 正chánh 宗tông 也dã 。 論luận 者giả 謂vị 之chi 玄huyền 學học 。 不bất 亦diệc 詳tường 乎hồ 。 天thiên 下hạ 謂vị 之chi 宗tông 門môn 。 不bất 亦diệc 宜nghi 乎hồ 。 壇đàn 經kinh 曰viết 。 定định 慧tuệ 為vi 本bổn 者giả 。 趨xu 道đạo 之chi 始thỉ 也dã 。 定định 也dã 者giả 靜tĩnh 也dã 。 慧tuệ 也dã 者giả 明minh 也dã 。 明minh 以dĩ 觀quán 之chi 靜tĩnh 以dĩ 安an 之chi 。 安an 其kỳ 心tâm 可khả 以dĩ 體thể 心tâm 也dã 。 觀quán 其kỳ 道đạo 可khả 以dĩ 語ngữ 道đạo 也dã 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 者giả 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 之chi 謂vị 也dã 。 謂vị 萬vạn 善thiện 雖tuy 殊thù 皆giai 正chánh 於ư 一nhất 行hành 者giả 也dã 。 無vô 相tướng 為vi 體thể 。 者giả 尊tôn 大đại 戒giới 也dã 。 無vô 念niệm 為vi 宗tông 者giả 尊tôn 大đại 定định 也dã 。 無vô 住trụ 為vi 本bổn 。 者giả 尊tôn 大đại 慧tuệ 也dã 。 夫phu 戒giới 定định 慧tuệ 者giả 三tam 乘thừa 之chi 達đạt 道đạo 也dã 。 夫phu 妙diệu 心tâm 者giả 戒giới 定định 慧tuệ 之chi 大đại 資tư 也dã 。 以dĩ 一nhất 妙diệu 心tâm 而nhi 統thống 乎hồ 三tam 法pháp 。 故cố 曰viết 大đại 也dã 。 無vô 相tướng 戒giới 者giả 戒giới 其kỳ 必tất 正chánh 覺giác 也dã 。 四tứ 弘hoằng 願nguyện 者giả 願nguyện 度độ 度độ 苦khổ 也dã 。 願nguyện 斷đoạn 斷đoạn 集tập 也dã 。 願nguyện 學học 學học 道Đạo 也dã 願nguyện 成thành 成thành 寂tịch 滅diệt 也dã 。 滅diệt 無vô 所sở 滅diệt 。 故cố 無vô 所sở 不bất 斷đoạn 也dã 。 道đạo 無vô 所sở 道đạo 。 故cố 無vô 所sở 不bất 度độ 也dã 。 無vô 相tướng 懺sám 者giả 懺sám 非phi 所sở 懺sám 也dã 。 三Tam 歸Quy 戒giới 者giả 歸quy 其kỳ 一nhất 也dã 。 一nhất 也dã 者giả 三Tam 寶Bảo 之chi 所sở 以dĩ 出xuất 也dã 。 說thuyết 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 者giả 謂vị 其kỳ 心tâm 之chi 至chí 中trung 也dã 。 般Bát 若Nhã 也dã 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 聖thánh 人nhân 之chi 大đại 智trí 也dã 。 固cố 能năng 寂tịch 之chi 明minh 之chi 權quyền 之chi 實thật 之chi 。 天thiên 下hạ 以dĩ 其kỳ 寂tịch 。 可khả 以dĩ 泯mẫn 眾chúng 惡ác 也dã 。 天thiên 下hạ 以dĩ 其kỳ 明minh 。 可khả 以dĩ 集tập 眾chúng 善thiện 也dã 。 天thiên 下hạ 以dĩ 其kỳ 權quyền 。 可khả 以dĩ 大đại 有hữu 為vi 也dã 。 天thiên 下hạ 以dĩ 其kỳ 實thật 。 可khả 以dĩ 大đại 無vô 為vi 也dã 。 至chí 矣hĩ 哉tai 般Bát 若Nhã 也dã 。 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 非phi 夫phu 般Bát 若Nhã 不bất 明minh 也dã 不bất 成thành 也dã 。 天thiên 下hạ 之chi 務vụ 非phi 夫phu 般Bát 若Nhã 不bất 宜nghi 也dã 不bất 當đương 也dã 。 至chí 人nhân 之chi 為vi 以dĩ 般Bát 若Nhã 振chấn 。 不bất 亦diệc 遠viễn 乎hồ 。 我ngã 法pháp 為vi 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 說thuyết 者giả 宜nghi 之chi 也dã 。 輕khinh 物vật 重trọng/trùng 用dụng 則tắc 不bất 勝thắng 。 大đại 方phương 小tiểu 授thọ 則tắc 過quá 也dã 。 從tùng 來lai 默mặc 傳truyền 分phân 付phó 。 者giả 密mật 說thuyết 之chi 謂vị 也dã 。 密mật 也dã 者giả 非phi 不bất 言ngôn 而nhi 闇ám 證chứng 也dã 。 真chân 而nhi 密mật 之chi 也dã 。 不bất 解giải 此thử 法pháp 而nhi 輒triếp 謗báng 毀hủy 。 謂vị 百bách 劫kiếp 千thiên 生sanh 。 斷đoạn 佛Phật 種chủng 性tánh 者giả 。 防phòng 天thiên 下hạ 亡vong 其kỳ 心tâm 也dã 。 偉# 乎hồ 壇đàn 經kinh 之chi 作tác 也dã 。 其kỳ 本bổn 正chánh 其kỳ 迹tích 効hiệu 。 其kỳ 因nhân 真chân 其kỳ 果quả 不bất 謬mậu 。 前tiền 聖thánh 也dã 後hậu 聖thánh 也dã 。 如như 此thử 起khởi 之chi 如như 此thử 示thị 之chi 如như 此thử 復phục 之chi 。 浩hạo 然nhiên 沛# 乎hồ 若nhược 大đại 川xuyên 之chi 注chú 也dã 。 若nhược 虛hư 空không 之chi 通thông 也dã 。 若nhược 日nhật 月nguyệt 之chi 明minh 也dã 。 若nhược 形hình 影ảnh 之chi 無vô 礙ngại 也dã 。 若nhược 鴻hồng 漸tiệm 之chi 有hữu 序tự 也dã 。 妙diệu 而nhi 得đắc 之chi 之chi 謂vị 本bổn 。 推thôi 而nhi 用dụng 之chi 之chi 謂vị 迹tích 。 以dĩ 其kỳ 非phi 始thỉ 者giả 始thỉ 之chi 之chi 謂vị 因nhân 。 以dĩ 其kỳ 非phi 成thành 者giả 成thành 之chi 之chi 謂vị 果quả 。 果quả 不bất 異dị 乎hồ 因nhân 謂vị 之chi 正chánh 果quả 也dã 。 因nhân 不bất 異dị 乎hồ 果quả 謂vị 之chi 正chánh 因nhân 也dã 。 迹tích 必tất 顧cố 乎hồ 本bổn 謂vị 之chi 大đại 用dụng 也dã 。 本bổn 必tất 顧cố 乎hồ 迹tích 謂vị 之chi 大Đại 乘Thừa 也dã 。 乘thừa 也dã 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 喻dụ 道đạo 也dã 。 用dụng 也dã 者giả 聖thánh 人nhân 之chi 起khởi 教giáo 也dã 。 夫phu 聖thánh 人nhân 之chi 道đạo 莫mạc 至chí 乎hồ 心tâm 。 聖thánh 人nhân 之chi 教giáo 莫mạc 至chí 乎hồ 修tu 。 調điều 神thần 入nhập 道đạo 莫mạc 至chí 乎hồ 一nhất 相tương/tướng 止Chỉ 觀Quán 。 軌quỹ 善thiện 成thành 德đức 莫mạc 至chí 乎hồ 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 資tư 一nhất 切thiết 戒giới 莫mạc 至chí 乎hồ 無vô 相tướng 。 正chánh 一nhất 切thiết 定định 莫mạc 至chí 乎hồ 無vô 念niệm 。 通thông 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 莫mạc 至chí 乎hồ 無vô 住trụ 。 生sanh 善thiện 滅diệt 惡ác 莫mạc 至chí 乎hồ 無vô 相tướng 戒giới 。 篤đốc 道đạo 推thôi 德đức 莫mạc 至chí 乎hồ 四tứ 弘hoằng 願nguyện 。 善thiện 觀quán 過quá 莫mạc 至chí 乎hồ 無vô 相tướng 懺sám 。 正chánh 所sở 趣thú 莫mạc 至chí 乎hồ 三Tam 歸Quy 戒giới 。 正chánh 大đại 體thể 裁tài 大đại 用dụng 莫mạc 至chí 乎hồ 大đại 般Bát 若Nhã 。 發phát 大đại 信tín 務vụ 大Đại 道Đạo 莫mạc 至chí 乎hồ 大đại 志chí 。 天thiên 下hạ 之chi 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 莫mạc 至chí 乎hồ 默mặc 傳truyền 。 欲dục 心tâm 無vô 過quá 莫mạc 善thiện 乎hồ 不bất 謗báng 。 定định 慧tuệ 為vi 始thỉ 道đạo 之chi 基cơ 也dã 。 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 德đức 之chi 端đoan 也dã 。 無vô 念niệm 之chi 宗tông 解giải 脫thoát 之chi 謂vị 也dã 。 無vô 住trụ 之chi 本bổn 般Bát 若Nhã 之chi 謂vị 也dã 。 無vô 相tướng 之chi 體thể 法Pháp 身thân 之chi 謂vị 也dã 。 無vô 相tướng 戒giới 戒giới 之chi 最tối 也dã 。 四tứ 弘hoằng 願nguyện 願nguyện 之chi 極cực 也dã 。 無vô 相tướng 懺sám 懺sám 之chi 至chí 也dã 。 三Tam 歸Quy 戒giới 真chân 所sở 歸quy 也dã 。 摩ma 訶ha 智trí 慧tuệ 聖thánh 凡phàm 之chi 大đại 範phạm 也dã 。 為vi 上thượng 上thượng 根căn 人nhân 說thuyết 直trực 說thuyết 也dã 。 默mặc 傳truyền 傳truyền 之chi 至chí 也dã 。 戒giới 謗báng 戒giới 之chi 當đương 也dã 。 夫phu 妙diệu 心tâm 者giả 非phi 修tu 所sở 成thành 也dã 。 非phi 證chứng 所sở 明minh 也dã 。 本bổn 成thành 也dã 本bổn 明minh 也dã 。 以dĩ 迷mê 明minh 者giả 復phục 明minh 所sở 以dĩ 證chứng 也dã 。 以dĩ 背bối/bội 成thành 者giả 復phục 成thành 所sở 以dĩ 修tu 也dã 。 以dĩ 非phi 修tu 而nhi 修tu 之chi 。 故cố 曰viết 正chánh 修tu 也dã 。 以dĩ 非phi 明minh 而nhi 明minh 之chi 。 故cố 曰viết 正chánh 證chứng 也dã 。 至chí 人nhân 暗ám 然nhiên 不bất 見kiến 其kỳ 威uy 儀nghi 。 而nhi 成thành 德đức 為vi 行hành 藹ái 如như 也dã 。 至chí 人nhân 頹đồi 然nhiên 若nhược 無vô 所sở 持trì 。 而nhi 道đạo 顯hiển 於ư 天thiên 下hạ 也dã 。 蓋cái 以dĩ 正chánh 修tu 而nhi 修tu 之chi 也dã 。 以dĩ 正chánh 證chứng 而nhi 證chứng 之chi 也dã 。 于vu 此thử 乃nãi 曰viết 罔võng 修tu 罔võng 證chứng 罔võng 因nhân 罔võng 果quả 。 穿xuyên 鑿tạc 叢tùng 脞# 競cạnh 為vi 其kỳ 說thuyết 繆mâu 乎hồ 至chí 人nhân 之chi 意ý 焉yên 。 噫# 放phóng 戒giới 定định 慧tuệ 而nhi 必tất 趨xu 乎hồ 混hỗn 茫mang 之chi 空không 。 則tắc 吾ngô 末mạt 如như 之chi 何hà 也dã 。 甚thậm 乎hồ 含hàm 識thức 溺nịch 心tâm 而nhi 浮phù 識thức 。 識thức 與dữ 業nghiệp 相tương/tướng 乘thừa 循tuần 諸chư 嚮hướng 而nhi 未vị 始thỉ 息tức 也dã 。 象tượng 之chi 形hình 之chi 人nhân 與dữ 物vật 偕giai 生sanh 。 紛phân 然nhiên 乎hồ 天thiên 地địa 之chi 間gian 。 可khả 勝thắng 數số 邪tà 。 得đắc 其kỳ 形hình 於ư 人nhân 者giả 。 固cố 萬vạn 萬vạn 之chi 一nhất 耳nhĩ 。 人nhân 而nhi 能năng 覺giác 。 幾kỷ 其kỳ 鮮tiên 矣hĩ 。 聖thánh 人nhân 懷hoài 此thử 雖tuy 以dĩ 多đa 義nghĩa 發phát 之chi 。 而nhi 天thiên 下hạ 猶do 有hữu 所sở 不bất 明minh 者giả 也dã 。 聖thánh 人nhân 救cứu 此thử 雖tuy 以dĩ 多đa 方phương 治trị 之chi 。 而nhi 天thiên 下hạ 猶do 有hữu 所sở 不bất 醒tỉnh 者giả 也dã 。 賢hiền 者giả 以dĩ 智trí 亂loạn 。 不bất 肖tiếu 者giả 以dĩ 愚ngu 壅ủng 。 苹# 平bình 之chi 人nhân 以dĩ 無vô 記ký 惛hôn 。 及cập 其kỳ 感cảm 物vật 而nhi 發phát 喜hỷ 之chi 怒nộ 之chi 哀ai 之chi 樂lạc 之chi 。 益ích 蔽tế 者giả 萬vạn 端đoan 。 曖# 然nhiên 若nhược 夜dạ 行hành 而nhi 。 不bất 知tri 所sở 至chí 。 其kỳ 承thừa 於ư 聖thánh 人nhân 之chi 言ngôn 。 則tắc 計kế 之chi 博bác 之chi 。 若nhược 蒙mông 霧vụ 而nhi 望vọng 遠viễn 。 謂vị 有hữu 也dã 謂vị 無vô 也dã 。 謂vị 非phi 有hữu 也dã 謂vị 非phi 無vô 也dã 。 謂vị 亦diệc 有hữu 也dã 謂vị 亦diệc 無vô 也dã 。 以dĩ 不bất 見kiến 而nhi 卻khước 蔽tế 。 固cố 終chung 身thân 而nhi 不bất 得đắc 其kỳ 審thẩm 焉yên 。 海hải 所sở 以dĩ 在tại 水thủy 也dã 。 魚ngư 龍long 死tử 生sanh 在tại 海hải 而nhi 不bất 見kiến 乎hồ 水thủy 。 道đạo 所sở 以dĩ 在tại 心tâm 也dã 。 其kỳ 人nhân 終chung 日nhật 說thuyết 道Đạo 而nhi 不bất 見kiến 乎hồ 心tâm 悲bi 夫phu 。 心tâm 固cố 微vi 妙diệu 幽u 遠viễn 難nạn/nan 明minh 難nạn/nan 湊thấu 。 其kỳ 如như 此thử 也dã 矣hĩ 。 聖thánh 人nhân 既ký 隱ẩn 。 天thiên 下hạ 百bách 世thế 雖tuy 以dĩ 書thư 傳truyền 而nhi 莫mạc 得đắc 其kỳ 明minh 驗nghiệm 。 故cố 壇đàn 經kinh 之chi 宗tông 舉cử 乃nãi 直trực 示thị 其kỳ 心tâm 。 而nhi 天thiên 下hạ 方phương 知tri 即tức 正chánh 乎hồ 性tánh 命mạng 也dã 。 若nhược 排bài 雲vân 霧vụ 而nhi 頓đốn 見kiến 太thái 清thanh 。 若nhược 登đăng 泰thái 山sơn 而nhi 所sở 視thị 廓khuếch 如như 也dã 。 王vương 氏thị 以dĩ 方phương 乎hồ 世thế 書thư 曰viết 。 齊tề 一nhất 變biến 至chí 於ư 魯lỗ 。 魯lỗ 一nhất 變biến 至chí 於ư 道đạo 。 斯tư 言ngôn 近cận 之chi 矣hĩ 。 涅Niết 槃Bàn 曰viết 。 始thỉ 從tùng 鹿Lộc 野Dã 苑Uyển 終chung 至chí 跋bạt 提đề 河hà 。 中trung 間gian 五ngũ 十thập 年niên 。 未vị 曾tằng 說thuyết 一nhất 字tự 者giả 。 示thị 法pháp 非phi 文văn 字tự 也dã 。 防phòng 以dĩ 文văn 字tự 而nhi 求cầu 其kỳ 所sở 謂vị 也dã 。 曰viết 依y 法pháp 不bất 依y 人nhân 者giả 。 以dĩ 法pháp 真chân 而nhi 人nhân 假giả 也dã 。 曰viết 依y 義nghĩa 不bất 依y 語ngữ 者giả 。 以dĩ 義nghĩa 實thật 而nhi 語ngữ 假giả 也dã 。 曰viết 依y 智trí 而nhi 不bất 依y 識thức 者giả 。 以dĩ 智trí 至chí 而nhi 識thức 妄vọng 也dã 。 曰viết 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 。 不bất 依y 不bất 了liễu 義nghĩa 經Kinh 者giả 。 以dĩ 了liễu 義nghĩa 經kinh 盡tận 理lý 也dã 。 而nhi 菩Bồ 薩Tát 所sở 謂vị 即tức 是thị 宣tuyên 說thuyết 。 大đại 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 謂vị 自tự 說thuyết 與dữ 經kinh 同đồng 也dã 。 聖thánh 人nhân 所sở 謂vị 四tứ 人nhân 出xuất 世thế (# 即tức 四tứ 依y 也dã 護hộ 持trì 正Chánh 法Pháp 。 應ưng 當đương 證chứng 知tri 者giả 。 應ưng 當đương 證chứng 知tri 。 故cố 至chí 人nhân 推thôi 本bổn 以dĩ 正chánh 其kỳ 末mạt 也dã 。 自tự 說thuyết 與dữ 經kinh 同đồng 。 故cố 至chí 人nhân 說thuyết 經Kinh 如như 經kinh 也dã 。 依y 義nghĩa 依y 了liễu 義nghĩa 經Kinh 故cố 。 至chí 人nhân 顯hiển 說thuyết 而nhi 合hợp 義nghĩa 也dã 合hợp 經kinh 也dã 。 依y 法pháp 依y 智trí 故cố 。 至chí 人nhân 密mật 說thuyết 變biến 之chi 通thông 之chi 而nhi 不bất 苟cẩu 滯trệ 也dã 。 示thị 法pháp 非phi 文văn 字tự 故cố 。 至chí 人nhân 之chi 宗tông 尚thượng 乎hồ 默mặc 傳truyền 也dã 。 聖thánh 人nhân 如như 春xuân 淘đào 。 淘đào 而nhi 發phát 之chi 也dã 。 至chí 人nhân 如như 秋thu 濯trạc 。 濯trạc 而nhi 成thành 之chi 也dã 。 聖thánh 人nhân 命mạng 之chi 而nhi 至chí 人nhân 効hiệu 之chi 也dã 。 至chí 人nhân 固cố 聖thánh 人nhân 之chi 門môn 之chi 奇kỳ 德đức 殊thù 勳huân 大đại 也dã 。 夫phu 至chí 人nhân 者giả 。 始thỉ 起khởi 於ư 微vi 。 自tự 謂vị 不bất 識thức 世thế 俗tục 文văn 字tự 。 及cập 其kỳ 成thành 至chí 也dã 。 方phương 一nhất 席tịch 之chi 說thuyết 而nhi 顯hiển 道đạo 救cứu 世thế 。 與dữ 乎hồ 大đại 聖thánh 人nhân 之chi 云vân 為vi 者giả 。 若nhược 合hợp 符phù 契khế 也dã 。 固cố 其kỳ 玄huyền 德đức 上thượng 智trí 生sanh 而nhi 知tri 之chi 。 將tương 自tự 表biểu 其kỳ 法pháp 而nhi 示thị 其kỳ 不bất 識thức 乎hồ 。 死tử 殆đãi 四tứ 百bách 年niên 。 法pháp 流lưu 四tứ 海hải 而nhi 不bất 息tức 。 帝đế 王vương 者giả 聖thánh 賢hiền 者giả 。 更cánh 三tam 十thập 世thế 求cầu 其kỳ 道đạo 而nhi 益ích 敬kính 。 非phi 至chí 乎hồ 大đại 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 至chí 。 天thiên 且thả 厭yếm 之chi 久cửu 矣hĩ 。 烏ô 能năng 若nhược 此thử 也dã 。 予# 固cố 豈khởi 盡tận 其kỳ 道đạo 。 幸hạnh 蚊văn 虻manh 飲ẩm 海hải 亦diệc 預dự 其kỳ 味vị 。 敢cảm 稽khể 首thủ 布bố 之chi 以dĩ 遺di 後hậu 學học 者giả 也dã 。

真Chân 諦Đế 無vô 聖thánh 論luận

真Chân 諦Đế 者giả 何hà 。 極cực 妙diệu 絕tuyệt 待đãi 之chi 謂vị 也dã 。 聖thánh 人nhân 者giả 何hà 。 神thần 智trí 有hữu 為vi 之chi 謂vị 也dã 。 有hữu 為vi 則tắc 以dĩ 言ngôn 乎hồ 權quyền 。 絕tuyệt 待đãi 則tắc 以dĩ 詣nghệ 乎hồ 實thật 。 實thật 之chi 所sở 以dĩ 全toàn 心tâm 而nhi 泯mẫn 迹tích 。 權quyền 之chi 所sở 以dĩ 攝nhiếp 末mạt 而nhi 趨xu 本bổn 。 然nhiên 則tắc 真Chân 諦Đế 也dã 者giả 。 豈khởi 容dung 擬nghĩ 議nghị 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。 聊liêu 試thí 寓# 言ngôn 以dĩ 明minh 其kỳ 蘊uẩn 耳nhĩ 。 夫phu 真Chân 諦Đế 者giả 群quần 心tâm 之chi 元nguyên 心tâm 也dã 。 眾chúng 聖thánh 之chi 實thật 際tế 也dã 。 如như 也dã 非phi 如như 也dã 非phi 非phi 如như 也dã 。 隱ẩn 群quần 心tâm 而nhi 不bất 昧muội 。 現hiện 聖thánh 智trí 而nhi 不bất 曜diệu 。 神thần 明minh 不bất 能năng 測trắc 。 巧xảo 歷lịch 不bất 能năng 窮cùng 。 故cố 般Bát 若Nhã 曰viết 。 第đệ 一nhất 真Chân 諦Đế 無vô 成thành 無vô 得đắc 。 言ngôn 其kỳ 體thể 而nhi 存tồn 之chi 。 則tắc 清thanh 淨tịnh 空không 廓khuếch 聖thánh 凡phàm 泯mẫn 然nhiên 。 言ngôn 其kỳ 照chiếu 而nhi 用dụng 之chi 。 則tắc 彌di 綸luân 萬vạn 有hữu 鼓cổ 舞vũ 群quần 動động 。 然nhiên 則tắc 體thể 而nhi 存tồn 之chi 。 若nhược 其kỳ 本bổn 乎hồ 。 照chiếu 而nhi 用dụng 之chi 。 似tự 其kỳ 末mạt 乎hồ 。 當đương 其kỳ 心tâm 冥minh 於ư 至chí 本bổn 也dã 。 默mặc 乎hồ 清thanh 淨tịnh 而nhi 絕tuyệt 聖thánh 棄khí 智trí 。 是thị 亦diệc 宜nghi 爾nhĩ 。 所sở 謂vị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 廓khuếch 然nhiên 空không 寂tịch 。 無vô 有hữu 聖thánh 人nhân 孰thục 為vi 繆mâu 乎hồ 。 而nhi 秦tần 人nhân 以dĩ 為vi 太thái 甚thậm 逕kính 庭đình 不bất 近cận 人nhân 情tình 。 若nhược 無vô 聖thánh 人nhân 而nhi 知tri 無vô 者giả 誰thùy 歟# 。 是thị 亦diệc 未vị 諭dụ 其kỳ 微vi 旨chỉ 也dã 。 若nhược 夫phu 凡phàm 聖thánh 知tri 覺giác 者giả 。 真Chân 諦Đế 之chi 影ảnh 響hưởng 妄vọng 心tâm 之chi 攀phàn 緣duyên 耳nhĩ 。 存tồn 乎hồ 影ảnh 響hưởng 即tức 凝ngưng 滯trệ 於ư 名danh 數số 。 以dĩ 乎hồ 攀phàn 緣duyên 則tắc 眩huyễn 惑hoặc 於ư 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 非phi 聖thánh 而nhi 聖thánh 而nhi 聖thánh 人nhân 。 所sở 以dĩ 大đại 聖thánh 。 無vô 知tri 而nhi 知tri 其kỳ 真chân 知tri 。 所sở 以dĩ 遍biến 知tri 。 昔tích 人nhân 有hữu 問vấn 於ư 昔tích 人nhân 曰viết 。 云vân 何hà 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 應ưng 曰viết 。 廓khuếch 然nhiên 無vô 聖thánh 。 問vấn 者giả 或hoặc 曰viết 。 對đối 朕trẫm 者giả 誰thùy 。 應ưng 曰viết 。 不bất 識thức 。 然nhiên 斯tư 人nhân 也dã 非phi 昧muội 聖thánh 而nhi 固cố 不bất 識thức 也dã 。 蓋cái 不bất 欲dục 人nhân 以dĩ 形hình 言ngôn 而nhi 求cầu 乎hồ 真Chân 諦Đế 者giả 也dã 。 而nhi 問vấn 人nhân 不bất 悟ngộ 。 乃nãi 復phục 云vân 云vân 。 刻khắc 舟chu 求cầu 劍kiếm 。 遠viễn 亦diệc 遠viễn 矣hĩ 。 以dĩ 指chỉ 標tiêu 月nguyệt 其kỳ 指chỉ 所sở 以dĩ 在tại 月nguyệt 。 以dĩ 言ngôn 諭dụ 道đạo 。 其kỳ 言ngôn 所sở 以dĩ 在tại 道đạo 。 顧cố 言ngôn 而nhi 不bất 顧cố 其kỳ 道đạo 。 非phi 知tri 道đạo 也dã 。 視thị 指chỉ 而nhi 不bất 視thị 其kỳ 月nguyệt 。 非phi 識thức 月nguyệt 也dã 。 所sở 以dĩ 至chí 人nhân 常thường 妙diệu 悟ngộ 於ư 言ngôn 象tượng 之chi 表biểu 。 而nhi 獨độc 得đắc 于vu 形hình 骸hài 之chi 外ngoại 。 淨tịnh 名danh 默mặc 爾nhĩ 而nhi 文Văn 殊Thù 稱xưng 善thiện 。 空không 生sanh 以dĩ 無vô 說thuyết 而nhi 說thuyết 。 天thiên 帝đế 以dĩ 無vô 聞văn 而nhi 聞văn 。 其kỳ 不bất 然nhiên 乎hồ 。

鐔# 津Tân 文Văn 集Tập 卷quyển 第đệ 三tam