華Hoa 嚴Nghiêm 懸Huyền 談Đàm 會Hội 玄Huyền 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị

蒼thương 山sơn 再tái 光quang 寺tự 比Bỉ 丘Khâu 。 普phổ 瑞thụy 集tập 。

鈔sao 又hựu 出xuất 現hiện 品phẩm 下hạ 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 藥dược 王vương 遍biến 益ích 喻dụ 喻dụ 恩ân 德đức 種chủng 種chủng 利lợi 生sanh 故cố 然nhiên 法pháp 喻dụ 皆giai 說thuyết 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 不bất 唯duy 局cục 見kiến 聞văn 也dã 今kim 但đãn 證chứng 於ư 見kiến 聞văn 故cố 但đãn 引dẫn 見kiến 聞văn 經Kinh 文văn 等đẳng 餘dư 文văn 也dã 具cụ 云vân 若nhược 有hữu 齅khứu 者giả 鼻tị 得đắc 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 嘗thường 者giả 舌thiệt 得đắc 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 觸xúc 者giả 身thân 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 取thủ 彼bỉ 地địa 土thổ/độ 亦diệc 能năng 為vi 作tác 除trừ 病bệnh 利lợi 益ích 合hợp 中trung 具cụ 云vân 若nhược 有hữu 得đắc 齅khứu 如Như 來Lai 戒giới 香hương 。 鼻tị 得đắc 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 得đắc 嘗thường 如Như 來Lai 法Pháp 味vị 。 舌thiệt 得đắc 清thanh 淨tịnh 具cụ 廣quảng 長trường 舌thiệt 解giải 語ngữ 言ngôn 法pháp 若nhược 有hữu 得đắc 觸xúc 如Như 來Lai 光quang 。 者giả 身thân 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 究cứu 竟cánh 獲hoạch 得đắc 無vô 上thượng 。 法Pháp 身thân 若nhược 於ư 如Như 來Lai 。 生sanh 憶ức 念niệm 者giả 則tắc 得đắc 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 清thanh 淨tịnh 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 供cúng 養dường 如Như 來Lai 。 所sở 經kinh 土thổ/độ 地địa 及cập 塔tháp 廟miếu 者giả 亦diệc 具cụ 善thiện 根căn 滅diệt 除trừ 一nhất 切thiết 。 諸chư 煩phiền 惱não 患hoạn 得đắc 賢hiền 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 佛Phật 子tử 我ngã 今kim 告cáo 汝nhữ 。 (# 云vân 云vân )# 。

▲# 鈔sao 又hựu 云vân 佛Phật 子tử 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 如Như 來Lai 祕bí 密mật 。 藏tạng 經kinh 明minh 罵mạ 藥dược 服phục 之chi 得đắc 力lực 罵mạ 沉trầm 燒thiêu 已dĩ 還hoàn 香hương (# 沉trầm 香hương 彼bỉ 經Kinh 云vân 赤xích 栴chiên 檀đàn 今kim 義nghĩa 引dẫn 耳nhĩ 又hựu 彼bỉ 經kinh 又hựu 舉cử 罵mạ 燈đăng 燒thiêu 之chi 亦diệc 能năng 除trừ 暗ám )# 罵mạ 佛Phật 亦diệc 勝thắng 敬kính 諸chư 外ngoại 道đạo 若nhược 爾nhĩ 豈khởi 無vô 罵mạ 罪tội 耶da 罵mạ 罪tội 非phi 無vô 今kim 語ngữ 遠viễn 益ích 故cố 法pháp 華hoa 中trung 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 (# 此thử 云vân 賢Hiền 護Hộ )# 等đẳng 罵mạ 不bất 輕khinh 千thiên 劫kiếp 墮đọa 於ư 阿A 鼻Tỳ 。 地địa 獄ngục 受thọ 大đại 苦khổ 惱não 。 畢tất 是thị 罪tội 已dĩ 。 還hoàn 受thọ 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 教giáo 化hóa 謗báng 尚thượng 遠viễn 益ích 況huống 深thâm 信tín 解giải 行hành 證chứng 悟ngộ 耶da 弘hoằng 持trì 之chi 者giả 勉miễn 思tư 此thử 文văn 。

▲# 鈔sao 上thượng 雖tuy 明minh 下hạ 應ưng 有hữu 問vấn 言ngôn 如như 上thượng 引dẫn 經kinh 是thị 見kiến 聞văn 佛Phật 益ích 將tương 此thử 證chứng 上thượng 見kiến 聞văn 法Pháp 益ích 佛Phật 法Pháp 既ký 異dị 為vi 證chứng 不bất 成thành 故cố 答đáp 此thử 也dã 上thượng 雖tuy 說thuyết 見kiến 聞văn 佛Phật 之chi 益ích 乃nãi 是thị 華hoa 嚴nghiêm 中trung 所sở 說thuyết 無vô 礙ngại 法Pháp 。 界giới 身thân 雲vân 即tức 教giáo 理lý 行hành 果quả 四tứ 法pháp 中trung 果quả 法pháp 也dã 以dĩ 經kinh 為vi 門môn 故cố 如như 謗báng 常thường 不Bất 輕Khinh 菩Bồ 薩Tát 。 卻khước 名danh 謗báng 法pháp 華hoa 經kinh 例lệ 此thử 可khả 知tri (# 因nhân 不bất 輕khinh 記ký 四tứ 眾chúng 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 即tức 四tứ 法pháp 中trung 行hành 法pháp 也dã )# 。

▲# 鈔sao 舌thiệt 根căn 嘗thường 法Pháp 味vị 故cố 者giả 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 云vân 亦diệc 答đáp 前tiền 難nạn/nan 也dã 以dĩ 連liên 前tiền 有hữu 二nhị 故cố 自tự 為vi 二nhị 所sở 以dĩ 答đáp 前tiền 難nạn/nan 也dã 此thử 意ý 謗báng 佛Phật 時thời 舌thiệt 根căn 嘗thường 法Pháp 味vị 故cố 雖tuy 謗báng 佛Phật 亦diệc 成thành 聞văn 法Pháp 益ích 也dã 二nhị 云vân 別biệt 通thông 一nhất 難nạn/nan 也dã 謂vị 有hữu 難nạn/nan 云vân 既ký 有hữu 毀hủy 謗báng 云vân 何hà 成thành 益ích 故cố 此thử 答đáp 也dã 意ý 云vân 口khẩu 道đạo 佛Phật 名danh 方phương 起khởi 謗báng 故cố 生sanh 公công 云vân 佛Phật 名danh 起khởi 自tự 聞văn 謗báng 之chi 日nhật (# 即tức 涅Niết 槃Bàn 經kinh 意ý 彼bỉ 云vân 菩Bồ 薩Tát 今kim 隨tùy 義nghĩa 宗tông 改cải 為vi 佛Phật 名danh 也dã 意ý 云vân 後hậu 時thời 成thành 佛Phật 得đắc 佛Phật 之chi 名danh 由do 今kim 日nhật 謗báng 時thời 稱xưng 佛Phật 名danh 而nhi 起khởi 也dã )# 。

鈔sao 賢hiền 首thủ 品phẩm 下hạ 證chứng 聞văn 法Pháp 益ích 也dã 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 佛Phật 出xuất 懸huyền 遠viễn (# 金kim 剛cang 刊# 定định 記ký 云vân 如như 釋Thích 迦Ca 彌Di 勒Lặc 中trung 間gian 相tương 去khứ 。 一nhất 千thiên 一nhất 百bách 萬vạn 餘dư 年niên 也dã )# 已dĩ 難nan 可khả 遇ngộ 唯duy 初sơ 成thành 頓đốn 說thuyết 故cố 希hy 有hữu 也dã 奇kỳ 謂vị 初sơ 能năng 具cụ 後hậu (# 根căn 本bổn 法pháp 中trung 一nhất 代đại 枝chi 末mạt 教giáo 也dã )# 特đặc 謂vị 逈huýnh 出xuất 諸chư 乘thừa 此thử 句cú 讚tán 也dã 下hạ 文văn 勸khuyến 也dã 聞văn 謂vị 遇ngộ 經kinh 忍nhẫn 可khả 謂vị 信tín 因nhân (# 百bách 鈔sao 云vân 忍nhẫn 可khả 者giả 所sở 謂vị 勝thắng 解giải 謂vị 於ư 諸chư 理lý 事sự 審thẩm 决# 印ấn 持trì 故cố 是thị 信tín 因nhân )# 信tín 則tắc 心tâm 淨tịnh 受thọ 謂vị 領lãnh 文văn 領lãnh 義nghĩa 讚tán 乃nãi 通thông 言ngôn 通thông 筆bút 說thuyết 唯duy 約ước 言ngôn 上thượng 皆giai 所sở 作tác 總tổng 說thuyết 皆giai 難nạn/nan 今kim 意ý 若nhược 聞văn 已dĩ 甚thậm 難nan 即tức 顯hiển 聞văn 已dĩ 其kỳ 益ích 深thâm 矣hĩ 。

▲# 鈔sao 兜Đâu 率Suất 偈kệ 讚tán 品phẩm 者giả 亦diệc 證chứng 聞văn 法Pháp 益ích 也dã 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 初sơ 偈kệ 反phản 顯hiển 次thứ 偈kệ 順thuận 明minh 由do 聞văn 實thật 法pháp 能năng 成thành 行hành 法pháp 後hậu 偈kệ 由do 聞văn 理lý 智trí 成thành 於ư 果quả 法pháp 。

鈔sao 設thiết 有hữu 發phát 心tâm 下hạ 若nhược 依y 權quyền 教giáo 設thiết 爾nhĩ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 亦diệc 不bất 真chân 實thật 以dĩ 所sở 詮thuyên 未vị 臻trăn 極cực 故cố 。

▲# 鈔sao 獲hoạch 於ư 十thập 眼nhãn 者giả 經kinh 說thuyết 得đắc 三tam 昧muội 名danh 無vô 礙ngại 眼nhãn 義nghĩa 含hàm 十thập 眼nhãn 如như 前tiền 教giáo 迹tích 中trung 引dẫn 今kim 但đãn 約ước 義nghĩa 言ngôn 之chi 言ngôn 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 者giả 問vấn 准chuẩn 旨chỉ 歸quy 善thiện 財tài 在tại 造tạo 修tu 中trung 今kim 何hà 在tại 頓đốn 得đắc 內nội 答đáp 旨chỉ 歸quy 約ước 對đối 權quyền 故cố 在tại 造tạo 修tu 今kim 約ước 一nhất 生sanh 頓đốn 能năng 圓viên 滿mãn 故cố 在tại 頓đốn 得đắc 又hựu 賢hiền 首thủ 以dĩ 善thiện 財tài 為vi 解giải 行hành 生sanh 故cố 在tại 造tạo 修tu 清thanh 涼lương 以dĩ 善thiện 財tài 兼kiêm 證chứng 入nhập 故cố 在tại 頓đốn 得đắc 或hoặc 可khả 所sở 望vọng 別biệt 故cố 望vọng 寄ký 位vị 修tu 行hành 在tại 造tạo 修tu 中trung 望vọng 一nhất 生sanh 圓viên 滿mãn 在tại 頓đốn 得đắc 內nội 。

▲# 鈔sao 如như 隨tùy 好hảo/hiếu 下hạ 以dĩ 等đẳng 法Pháp 界Giới 三tam 業nghiệp 者giả 疏sớ/sơ 云vân 由do 昔tích 起khởi 過quá 既ký 徧biến 諸chư 境cảnh 今kim 悔hối 昔tích 非phi 故cố 運vận 三tam 業nghiệp 等đẳng 眾chúng 生sanh 界giới 一nhất 一nhất 佛Phật 前tiền 。 及cập 眾chúng 生sanh 前tiền 發phát 露lộ 懺sám 悔hối 。 夫phu 懺sám 悔hối 者giả 須tu 識thức 逆nghịch 順thuận 十thập 心tâm (# 此thử 依y 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 中trung 意ý )# 順thuận 生sanh 死tử 十thập 心tâm 者giả 一nhất 妄vọng 計kế 我ngã 人nhân 起khởi 於ư 身thân 見kiến 二nhị 內nội 具cụ 煩phiền 惱não 外ngoại 遇ngộ 惡ác 友hữu 勸khuyến 惑hoặc 我ngã 心tâm 隆long 盛thịnh 三tam 內nội 外ngoại 既ký 具cụ 滅diệt 善thiện 心tâm 事sự 不bất 喜hỷ 他tha 善thiện 四tứ 縱túng 恣tứ 三tam 業nghiệp 無vô 惡ác 不bất 造tạo 。 五ngũ 事sự 雖tuy 不bất 廣quảng 惡ác 心tâm 遍biến 布bố 猶do 如như 獵liệp 者giả 。 萬vạn 般ban 禽cầm 獸thú 總tổng 帶đái 殺sát 心tâm 慳san 貪tham 之chi 者giả 。 舉cử 世thế 資tư 財tài 無vô 一nhất 不bất 要yếu 事sự 未vị 必tất 遂toại 惡ác 心tâm 遍biến 布bố 六lục 惡ác 心tâm 相tương 續tục 晝trú 夜dạ 不bất 斷đoạn 七thất 覆phú 諱húy 過quá 失thất 不bất 欲dục 人nhân 知tri 八bát 虜lỗ 扈hỗ (# 不bất 慚tàm 不bất 順thuận 之chi 貌mạo )# 抵để 突đột 不bất 畏úy 惡ác 道đạo 。 九cửu 無vô 慚tàm 無vô 愧quý 。 不bất 懼cụ 凡phàm 聖thánh 十thập 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 作tác 一nhất 闡xiển 提đề 。 次thứ 起khởi 十thập 種chủng 逆nghịch 生sanh 死tử 心tâm 從tùng 後hậu 翻phiên 破phá 前tiền 十thập 一nhất 明minh 信tín 因nhân 果quả 終chung 無vô 自tự 作tác 他tha 人nhân 受thọ 果quả 二nhị 深thâm 自tự 尅khắc 責trách 天thiên 見kiến 我ngã 屏bính 處xứ 罪tội 人nhân 見kiến 我ngã 顯hiển 處xứ 罪tội 生sanh 慚tàm 愧quý 心tâm 。 三tam 怖bố 畏úy 惡ác 道Đạo 人Nhân 命mạng 無vô 常thường 一nhất 息tức 不bất 追truy 千thiên 載tái 長trường/trưởng 往vãng 豈khởi 可khả 安an 然nhiên 坐tọa 待đãi 酸toan 痛thống 四tứ 不bất 覆phú 瑕hà 玭# (# 玉ngọc 內nội 有hữu 病bệnh 為vi 瑕hà 玉ngọc 外ngoại 有hữu 病bệnh 為vi 玭# )# 五ngũ 斷đoạn 相tương 續tục 心tâm 已dĩ 能năng 吐thổ 之chi 云vân 何hà 卻khước 噉đạm 六lục 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 七thất 修tu 功công 備bị 過quá 翻phiên 昔tích 三tam 業nghiệp 造tạo 罪tội 不bất 計kế 晝trú 夜dạ 八bát 隨tùy 喜hỷ 他tha 善thiện 九cửu 念niệm 十thập 方phương 佛Phật 。 翻phiên 昔tích 親thân 狎hiệp 惡ác 友hữu 。 信tín 受thọ 其kỳ 言ngôn 十thập 。 觀quán 罪tội 性tánh 空không 。

▲# 鈔sao 結kết 云vân 若nhược 如như 是thị 知tri 。 下hạ 罪tội 性tánh 非phi 有hữu 從tùng 顛điên 倒đảo 生sanh 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 住trú 處xứ 。 非phi 無vô 如như 幻huyễn 如như 影ảnh 招chiêu 妄vọng 果quả 報báo 而nhi 不bất 差sai 失thất 離ly 斷đoạn 常thường 故cố 深thâm 達đạt 罪tội 福phước 相tướng 。 也dã 故cố 涅Niết 槃Bàn 經kinh 中trung 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 。 云vân 若nhược 我ngã 知tri 是thị 法Pháp 。 畢tất 竟cánh 不bất 造tạo 罪tội 故cố 圭# 山sơn 云vân 雖tuy 悟ngộ 理lý 而nhi 不bất 息tức 業nghiệp 云vân 欲dục 懺sám 悔hối 竟cánh 何hà 益ích 歟# 。

▲# 鈔sao 說thuyết 此thử 法Pháp 時thời 。 下hạ 餘dư 眾chúng 獲hoạch 益ích 經kinh 具cụ 云vân 以dĩ 三tam 昧muội 力lực 。 聲thanh 普phổ 聞văn 故cố 。

▲# 鈔sao 又hựu 諸chư 下hạ 是thị 前tiền 所sở 說thuyết 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 所sở 持trì 供cúng 具cụ 言ngôn 而nhi 成thành 大đại 益ích 者giả 聞văn 香hương 得đắc 九cửu 地địa 見kiến 蓋cái 得đắc 十Thập 地Địa 故cố 也dã 言ngôn 其kỳ 身thân 安an 樂lạc 者giả 由do 脫thoát 障chướng 故cố 得đắc 解giải 脫thoát 樂lạc 。 故cố 喻dụ 四tứ 禪thiền 無vô 八bát 災tai 患hoạn (# 初sơ 禪thiền 出xuất 憂ưu 二nhị 禪thiền 出xuất 苦khổ 三tam 禪thiền 出xuất 喜hỷ 第đệ 四tứ 禪thiền 出xuất 樂nhạo/nhạc/lạc 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 無vô 尋tầm 及cập 伺tứ 第đệ 四tứ 禪thiền 無vô 出xuất 入nhập 息tức 。 也dã )# 言ngôn 若nhược 有hữu 聞văn 者giả 。 下hạ 合hợp 由do 滅diệt 障chướng 故cố 得đắc 淨tịnh 善thiện 根căn 是thị 為vi 益ích 相tương/tướng 彼bỉ 諸chư 下hạ 所sở 滅diệt 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 如như 前tiền 已dĩ 辨biện 言ngôn 了liễu 知tri 等đẳng 者giả 能năng 滅diệt 謂vị 惑hoặc 本bổn 虗hư 居cư 然nhiên 不bất 生sanh 。

鈔sao 出xuất 現hiện 品phẩm 云vân 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 明minh 因nhân 果quả 交giao 徹triệt 此thử 中trung 若nhược 是thị 事sự 成thành 云vân 何hà 同đồng 一nhất 性tánh 若nhược 是thị 理lý 成thành 云vân 何hà 成thành 正chánh 覺giác 入nhập 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 此thử 是thị 華hoa 嚴nghiêm 大đại 節tiết 圓viên 宗tông 之chi 義nghĩa 不bất 對đối 諸chư 宗tông 難nan 以dĩ 取thủ 解giải 然nhiên 諸chư 眾chúng 生sanh 。 若nhược 於ư 人nhân 天thiên 。 位vị 中trung 觀quán 之chi 具cụ 足túc 人nhân 法pháp 二nhị 我ngã 小Tiểu 乘Thừa 唯duy 是thị 五ngũ 蘊uẩn 實thật 法pháp 大Đại 乘Thừa 或hoặc 說thuyết 但đãn 心tâm 所sở 現hiện 或hoặc 說thuyết 幻huyễn 有hữu 即tức 空không 人nhân 法pháp 俱câu 遣khiển 或hoặc 說thuyết 唯duy 如Như 來Lai 藏tạng 具cụ 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 故cố 眾chúng 生sanh 即tức 在tại 纏triền 法Pháp 身thân 法Pháp 身thân 眾chúng 生sanh 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 猶do 據cứ 理lý 說thuyết 更cánh 有hữu 說thuyết 言ngôn 相tương/tướng 本bổn 自tự 盡tận 性tánh 本bổn 自tự 現hiện 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 即tức 佛Phật 不bất 即tức 佛Phật 等đẳng 若nhược 依y 此thử 宗tông 舊cựu 來lai 成thành 竟cánh 亦diệc 涅Niết 槃Bàn 竟cánh (# 理lý 不bất 礙ngại 事sự 八bát 相tương/tướng 成thành 故cố 事sự 不bất 礙ngại 理lý 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 又hựu 理lý 不bất 礙ngại 事sự 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 事sự 不bất 礙ngại 理lý 都đô 無vô 所sở 成thành 以dĩ 理lý 融dung 事sự 故cố 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 答đáp 前tiền 若nhược 是thị 事sự 成thành 若nhược 是thị 理lý 成thành 雙song 關quan 之chi 難nạn/nan 也dã )# 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 現hiện 有hữu 眾chúng 生sanh 。 非phi 即tức 佛Phật 耶da 答đáp 若nhược 就tựu 眾chúng 生sanh 位vị 看khán 尚thượng 不bất 可khả 見kiến 唯duy 心tâm 即tức 空không 安an 見kiến 圓viên 教giáo 中trung 事sự 如như 迷mê 東đông 謂vị 西tây 正chánh 執chấp 西tây 故cố 若nhược 諸chư 情tình 頓đốn 破phá 則tắc 法Pháp 界Giới 圓viên 現hiện 無vô 不bất 已dĩ 成thành 猶do 彼bỉ 悟ngộ 人nhân 西tây 處xứ 全toàn 東đông 若nhược 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 何hà 以dĩ 更cánh 化hóa 眾chúng 生sanh 不phủ 。 如như 是thị 知tri 所sở 以dĩ 須tu 化hóa 此thử 名danh 究cứu 竟cánh 化hóa (# 廣quảng 鈔sao 第đệ 十thập 二nhị 云vân 一nhất 約ước 理lý 觀quán 他tha 是thị 佛Phật 約ước 情tình 觀quán 己kỷ 是thị 凡phàm 已dĩ 成thành 恭cung 敬kính 之chi 行hành 二nhị 約ước 情tình 計kế 觀quán 他tha 是thị 凡phàm 愚ngu 苦khổ 身thân 約ước 悟ngộ 解giải 知tri 我ngã 同đồng 佛Phật 智trí 可khả 謂vị 能năng 救cứu 以dĩ 成thành 大đại 悲bi 之chi 行hành 。 三tam 俱câu 約ước 事sự 相tướng 觀quán 佛Phật 勝thắng 以dĩ 增tăng 自tự 利lợi 之chi 行hành 觀quán 眾chúng 生sanh 劣liệt 以dĩ 增tăng 利lợi 他tha 之chi 行hành 四tứ 俱câu 約ước 性tánh 以dĩ 成thành 無vô 我ngã 平bình 等đẳng 究cứu 竟cánh 解giải 行hành 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 依y 此thử 方phương 為vi 究cứu 竟cánh )# 隨tùy 門môn 不bất 同đồng 種chủng 種chủng 有hữu 異dị 約ước 成thành 佛Phật 門môn 一nhất 切thiết 成thành 也dã 言ngôn 皆giai 同đồng 一nhất 性tánh 者giả 同đồng 一nhất 無vô 性tánh 故cố 得đắc 現hiện 成thành 妄vọng 性tánh 本bổn 虗hư 生sanh 元nguyên 是thị 佛Phật 真chân 性tánh 叵phả 得đắc 非phi 今kim 始thỉ 成thành 。

鈔sao 所sở 望vọng 處xứ 別biệt 者giả 前tiền 望vọng 滅diệt 障chướng 處xứ 為vi 滅diệt 障chướng 益ích 今kim 約ước 地địa 獄ngục 天thiên 子tử 得đắc 益ích 竟cánh 展triển 轉chuyển 得đắc 益ích 為vi 轉chuyển 利lợi 益ích 言ngôn 第đệ 三tam 重trọng/trùng 者giả 下hạ 問vấn 前tiền 教giáo 迹tích 此thử 是thị 第đệ 二nhị 。 重trọng/trùng 得đắc 十Thập 地Địa 今kim 何hà 云vân 第đệ 三tam 重trọng/trùng 答đáp 若nhược 三tam 重trọng/trùng 得đắc 十Thập 地Địa 聞văn 香hương 但đãn 得đắc 九cửu 地địa 故cố 攝nhiếp 屬thuộc 初sơ 重trọng/trùng 轉chuyển 益ích 見kiến 蓋cái 得đắc 十Thập 地Địa 故cố 為vi 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 今kim 約ước 轉chuyển 利lợi 益ích 則tắc 聞văn 香hương 滅diệt 障chướng 已dĩ 當đương 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 見kiến 蓋cái 遇ngộ 光quang 合hợp 為vi 一nhất 重trọng/trùng 故cố 為vi 第đệ 三tam 重trọng/trùng 也dã 問vấn 聞văn 香hương 見kiến 蓋cái 理lý 合hợp 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 遇ngộ 光quang 卻khước 是thị 見kiến 蓋cái 之chi 轉chuyển 益ích 當đương 第đệ 三tam 重trọng/trùng 今kim 何hà 云vân 爾nhĩ 答đáp 理lý 實thật 應ưng 爾nhĩ 今kim 以dĩ 聞văn 香hương 唯duy 得đắc 九cửu 地địa 見kiến 蓋cái 及cập 遇ngộ 光quang 同đồng 得đắc 十Thập 地Địa 約ước 其kỳ 益ích 相tương/tướng 同đồng 故cố 合hợp 為vi 一nhất 重trọng/trùng 也dã 或hoặc 可khả 第đệ 三tam 重trọng/trùng 字tự 文văn 雖tuy 在tại 初sơ 意ý 目mục 遇ngộ 光quang 為vi 第đệ 三tam 重trọng/trùng 舉cử 其kỳ 能năng 益ích 顯hiển 轉chuyển 益ích 爾nhĩ 則tắc 見kiến 蓋cái 者giả 望vọng 前tiền 第đệ 一nhất 重trọng/trùng 為vi 轉chuyển 益ích 望vọng 第đệ 三tam 重trọng/trùng 為vi 能năng 益ích 也dã 故cố 鈔sao 云vân 上thượng 下hạ 影ảnh 顯hiển 思tư 之chi 。

鈔sao 會hội 釋thích 經kinh 文văn 等đẳng 者giả 以dĩ 今kim 疏sớ/sơ 會hội 釋thích 發phát 心tâm 品phẩm 中trung 文văn 也dã 所sở 以dĩ 會hội 釋thích 者giả 以dĩ 法pháp 慧tuệ 說thuyết 十thập 住trụ 等đẳng 時thời 既ký 有hữu 此thử 十thập 因nhân (# 此thử 因nhân 通thông 於ư 因nhân 緣duyên 二nhị 也dã )# 會hội 今kim 釋thích 說thuyết 大đại 部bộ 經kinh 必tất 有hữu 所sở 由do 。 今kim 開khai 於ư 因nhân 緣duyên 各các 有hữu 十thập 義nghĩa 不bất 同đồng 彼bỉ 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 叅# 若nhược 以dĩ 疏sớ/sơ 文văn 對đối 會hội 彼bỉ 十thập 因nhân 則tắc 因nhân 緣duyên 易dị 知tri 也dã 世Thế 尊Tôn 本bổn 願nguyện 力lực 故cố 。 即tức 酬thù 宿túc 因nhân 也dã 由do 願nguyện 起khởi 行hàng 行hàng 含hàm 願nguyện 中trung 次thứ 句cú 欲dục 說thuyết 佛Phật 法Pháp 利lợi 今kim 後hậu 故cố 次thứ 句cú 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 普phổ 照chiếu 解giải 了liễu 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 方phương 能năng 行hành 勝thắng 行hành 故cố 次thứ 句cú 開khai 闡xiển 性tánh 習tập 二nhị 性tánh 生sanh 菩Bồ 提Đề 故cố 為vi 真chân 實thật 義nghĩa 是thị 因nhân 性tánh 故cố 次thứ 句cú 證chứng 得đắc 法Pháp 界giới 之chi 性tánh 法pháp 爾nhĩ 常thường 徧biến 說thuyết 故cố 次thứ 句cú 知tri 眾chúng 生sanh 根căn 。 順thuận 其kỳ 機cơ 感cảm 說thuyết 法Pháp 令linh 喜hỷ 故cố 又hựu 示thị 眾chúng 生sanh 真chân 俗tục 性tánh 相tướng 名danh 為vi 真chân 法pháp 以dĩ 令linh 解giải 了liễu 悉tất 歡hoan 喜hỷ 故cố 次thứ 句cú 由do 離ly 障chướng 故cố 入nhập 佛Phật 法Pháp 位vị 至chí 因nhân 圓viên 故cố 并tinh 次thứ 句cú 是thị 果quả 滿mãn 皆giai 名danh 地địa 位vị 故cố 又hựu 既ký 已dĩ 果quả 滿mãn 果quả 德đức 具cụ 足túc 故cố 次thứ 句cú 契khế 證chứng 了liễu 達đạt 甚thậm 深thâm 法Pháp 界giới 。 為vi 諸chư 教giáo 本bổn 末mạt 句cú 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 明minh 是thị 說thuyết 因nhân 此thử 上thượng 皆giai 取thủ 下hạ 疏sớ/sơ 鈔sao 意ý 說thuyết 之chi (# 上thượng 約ước 寂tịch 照chiếu 具cụ 配phối 十thập 因nhân )# 若nhược 會hội 解giải 意ý 第đệ 二nhị 句cú 全toàn 同đồng 下hạ 八bát 句cú 但đãn 皆giai 是thị 因nhân 然nhiên 文văn 不bất 全toàn 同đồng 不bất 必tất 配phối 今kim 九cửu 因nhân 若nhược 配phối 非phi 今kim 鈔sao 意ý 今kim 既ký 以dĩ 下hạ 疏sớ/sơ 鈔sao 意ý 配phối 釋thích 配phối 亦diệc 無vô 妨phương 。

▲# 鈔sao 十thập 因nhân 舉cử 二nhị 下hạ 問vấn 神thần 力lực 即tức 緣duyên 中trung 加gia 者giả 何hà 名danh 因nhân 耶da 答đáp 因nhân 緣duyên 望vọng 所sở 起khởi 果quả 俱câu 得đắc 名danh 因nhân 於ư 能năng 起khởi 中trung 親thân 疎sơ 之chi 異dị 名danh 因nhân 名danh 緣duyên 。

疏sớ/sơ 說thuyết 時thời 方phương 人nhân 等đẳng 者giả 時thời 方phương 人nhân 各các 各các 不bất 一nhất 故cố 致trí 等đẳng 言ngôn 此thử 即tức 內nội 等đẳng 名danh 等đẳng 非phi 外ngoại 等đẳng 名danh 等đẳng 。

鈔sao 信tín 聞văn 二nhị 種chủng 等đẳng 者giả 如như 是thị 者giả 信tín 成thành 就tựu 也dã 智trí 論luận 云vân 佛Phật 法Pháp 大đại 海hải 。 信tín 為vi 能năng 入nhập 智trí 為vi 能năng 度độ 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 如như 是thị 不bất 信tín 者giả 言ngôn 是thị 事sự 不bất 如như 是thị 故cố 肇triệu 公công 云vân 如như 是thị 者giả 信tín 順thuận 之chi 詞từ 我ngã 聞văn 者giả 聞văn 成thành 就tựu 也dã 我ngã 即tức 阿A 難Nan 五ngũ 蘊uẩn 假giả 者giả 聞văn 謂vị 耳nhĩ 根căn 發phát 識thức 親thân 自tự 聽thính 聞văn 言ngôn 在tại 佛Phật 滅diệt 後hậu 者giả 以dĩ 佛Phật 臨lâm 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 四tứ 事sự 佛Phật 一nhất 一nhất 答đáp 之chi 此thử 問vấn 一nhất 切thiết 經kinh 首thủ 當đương 安an 何hà 等đẳng 佛Phật 言ngôn 當đương 安an 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 等đẳng 六lục 成thành 就tựu 也dã 此thử 二nhị 成thành 就tựu 雖tuy 佛Phật 敕sắc 令linh 安an 然nhiên 在tại 結kết 集tập 時thời 方phương 安an 此thử 言ngôn 故cố 非phi 起khởi 經kinh 之chi 緣duyên 。

疏sớ/sơ 一nhất 依y 時thời 者giả 十thập 緣duyên 皆giai 言ngôn 依y 者giả 教giáo 依y 此thử 十thập 為vi 緣duyên 方phương 得đắc 起khởi 故cố 又hựu 此thử 疎sơ 緣duyên 要yếu 依y 親thân 因nhân 方phương 始thỉ 有hữu 力lực 能năng 起khởi 果quả 故cố 具cụ 斯tư 二nhị 義nghĩa 故cố 皆giai 云vân 依y 。

疏sớ/sơ 夫phu 心tâm 冥minh 至chí 道đạo 者giả 心tâm 謂vị 真chân 智trí 至chí 道đạo 即tức 至chí 極cực 之chi 道đạo 體thể 目mục 真Chân 如Như 道đạo 是thị 遊du 履lý 義nghĩa 以dĩ 是thị 根căn 本bổn 智trí 所sở 遊du 履lý 故cố 又hựu 是thị 出xuất 生sanh 義nghĩa 以dĩ 智trí 冥minh 理lý 出xuất 生sanh 萬vạn 德đức 故cố 此thử 文văn 通thông 後hậu 三tam 教giáo 之chi 義nghĩa 終chung 教giáo 則tắc 始thỉ 覺giác 契khế 於ư 本bổn 覺giác 頓đốn 教giáo 則tắc 絕tuyệt 待đãi 智trí 契khế 絕tuyệt 待đãi 如như 圓viên 教giáo 即tức 無vô 障chướng 礙ngại 智trí 。 契khế 無vô 障chướng 礙ngại 理lý 言ngôn 渾hồn 一nhất 古cổ 今kim 者giả 渾hồn 者giả 融dung 也dã 一nhất 者giả 周chu 易dị 云vân 一nhất 陰ấm 一nhất 陽dương 之chi 謂vị 道đạo 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 一nhất 謂vị 無vô 也dã 今kim 意ý 真chân 智trí 契khế 理lý 渾hồn 融dung 無vô 古cổ 今kim 也dã 。

鈔sao 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 者giả 拂phất 可khả 得đắc 迹tích 顯hiển 真chân 實thật 理lý 故cố 。

▲# 鈔sao 故cố 肇triệu 公công 云vân 者giả 即tức 涅Niết 槃Bàn 無vô 名danh 論luận 注chú 云vân 古cổ 今kim 通thông 體thể 始thỉ 終chung 同đồng 源nguyên 窮cùng 本bổn 極cực 末mạt 未vị 曾tằng 有hữu 二nhị 。 同đồng 一nhất 真chân 體thể 。

▲# 鈔sao 生sanh 公công 下hạ 即tức 法pháp 華hoa 見kiến 寶bảo 塔tháp 中trung 意ý 釋thích 二nhị 尊tôn 並tịnh 坐tọa 之chi 文văn 也dã 彼bỉ 云vân 多đa 寶bảo 在tại 塔tháp 全toàn 身thân 不bất 散tán 。 表biểu 本bổn 覺giác 不bất 動động 智trí 釋Thích 迦Ca 從tùng 外ngoại 同đồng 入nhập 坐tọa 者giả 表biểu 始thỉ 覺giác 智trí 而nhi 契khế 本bổn 覺giác 古cổ 亦diệc 今kim 也dã 多đa 寶bảo 即tức 釋Thích 迦Ca 今kim 亦diệc 古cổ 也dã 釋Thích 迦Ca 即tức 多đa 寶bảo 彼bỉ 表biểu 始thỉ 本bổn 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 今kim 但đãn 取thủ 無vô 定định 古cổ 今kim 之chi 時thời 也dã 。

▲# 鈔sao 無vô 生sanh 即tức 無vô 三tam 世thế 者giả 汎# 論luận 三tam 世thế 即tức 有hữu 五ngũ 種chủng 一nhất 剎sát 那na 三tam 世thế (# 前tiền 剎sát 那na 為vi 過quá 去khứ 後hậu 剎sát 那na 為vì 未vị 來lai 中trung 剎sát 那na 為vi 現hiện 在tại )# 二nhị 長trường 時thời 三tam 世thế (# 如như 有hữu 情tình 未vị 生sanh 已dĩ 前tiền 初sơ 生sanh 至chí 死tử 身thân 謝tạ 已dĩ 後hậu 為vi 三tam 世thế 也dã )# 三tam 神thần 通thông 三tam 世thế (# 謂vị 現hiện 在tại 識thức 能năng 緣duyên 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 事sự 故cố 假giả 立lập 三tam 世thế )# 四tứ 唯duy 識thức 三tam 世thế (# 謂vị 觀quán 現hiện 在tại 業nghiệp 行hành 比tỉ 知tri 當đương 來lai 之chi 果quả 報báo 名danh 為vì 未vị 來lai 觀quán 現hiện 在tại 苦khổ 樂lạc 。 等đẳng 報báo 凡phàm 知tri 過quá 去khứ 之chi 因nhân 便tiện 於ư 識thức 上thượng 變biến 起khởi )# 五ngũ 道Đạo 理lý 三tam 世thế 者giả (# 謂vị 隨tùy 一nhất 種chủng 子tử 上thượng 以dĩ 道Đạo 理lý 故cố 說thuyết 三tam 世thế 謂vị 隨tùy 前tiền 念niệm 後hậu 念niệm 引dẫn 起khởi 道Đạo 理lý 為vi 三tam 世thế 也dã )# 今kim 於ư 五ngũ 中trung 五ngũ 種chủng 皆giai 無vô 而nhi 偏thiên 云vân 剎sát 那na 安an 有hữu 時thời 分phần/phân 者giả 細tế 者giả 尚thượng 無vô 況huống 其kỳ 麤thô 耶da 。

▲# 鈔sao 出xuất 現hiện 品phẩm 等đẳng 者giả 總tổng 引dẫn 三tam 文văn 證chứng 於ư 二nhị 義nghĩa 初sơ 出xuất 現hiện 品phẩm 證chứng 約ước 法pháp 顯hiển 實thật 意ý 云vân 真Chân 如Như 所sở 證chứng 之chi 法Pháp 。 既ký 無vô 生sanh 滅diệt 豈khởi 有hữu 三tam 世thế 之chi 時thời 。

鈔sao 下hạ 經kinh 偈kệ 云vân 下hạ 二nhị 段đoạn 證chứng 約ước 人nhân 顯hiển 實thật 此thử 寶bảo 幢tràng 偈kệ 正chánh 如như 鈔sao 引dẫn 言ngôn 略lược 舉cử 人nhân 證chứng 者giả 疏sớ/sơ 中trung 缺khuyết 約ước 法pháp 證chứng 故cố 言ngôn 寶bảo 幢tràng 者giả 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 圓viên 淨tịnh 智trí 照chiếu 平bình 等đẳng 理lý 不bất 礙ngại 應ưng 現hiện 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 。 如như 摩ma 尼ni 寶bảo 。 故cố 眾chúng 生sanh 如như 是thị 。 下hạ 二nhị 句cú 牒điệp 妄vọng 情tình 如Như 來Lai 下hạ 二nhị 句cú 佛Phật 非phi 世thế 法pháp 故cố 不bất 繫hệ 日nhật 。

▲# 鈔sao 法Pháp 界Giới 品phẩm 云vân 者giả 應ưng 義nghĩa 引dẫn 即tức 七thất 十thập 三tam 經kinh 大đại 願nguyện 精tinh 進tấn 力lực 救cứu 護hộ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 夜dạ 神thần 所sở 說thuyết 文văn 也dã 善thiện 財tài 問vấn 發phát 心tâm 久cửu 如như 夜dạ 神thần 答đáp 之chi 經kinh 正chánh 云vân 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 輪luân 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 境cảnh 界giới 不bất 可khả 以dĩ 生sanh 死tử 中trung 長trường 短đoản 染nhiễm 淨tịnh 廣quảng 狹hiệp 多đa 少thiểu 如như 是thị 。 劫kiếp 數số 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 。 何hà 以dĩ 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 智trí 輪luân 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 分phân 別biệt 網võng 超siêu 越việt 一nhất 切thiết 。 障chướng 礙ngại 山sơn 隨tùy 所sở 應ứng 化hóa 。 而nhi 普phổ 照chiếu 故cố (# 今kim 鈔sao 引dẫn 文văn 前tiền 卻khước 又hựu 多đa 數số 字tự 致trí 前tiền 三tam 句cú 宛uyển 似tự 偈kệ 文văn 以dĩ 經kinh 對đối 鈔sao 可khả 知tri )# 次thứ 喻dụ 之chi 云vân 譬thí 如như 日nhật 輪luân 。 無vô 有hữu 晝trú 夜dạ 。 但đãn 出xuất 時thời 名danh 晝trú 沒một 時thời 名danh 夜dạ 菩Bồ 薩Tát 智trí 輪luân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 。 亦diệc 無vô 三tam 世thế 但đãn 隨tùy 心tâm 現hiện 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 言ngôn 其kỳ 止chỉ 住trụ 前tiền 劫kiếp 後hậu 劫kiếp 然nhiên 他tha 宗tông 以dĩ 今kim 成thành 為vi 近cận 迹tích 昔tích 成thành 為vi 遠viễn 本bổn 乃nãi 廣quảng 辨biện 本bổn 迹tích 以dĩ 本bổn 獨độc 為vi 勝thắng 不bất 知tri 久cửu 近cận 對đối 論luận 皆giai 是thị 跡tích 爾nhĩ 如như 法Pháp 華hoa 中trung 彌Di 勒Lặc 與dữ 大đại 眾chúng 皆giai 疑nghi 佛Phật 成thành 道Đạo 方phương 四tứ 十thập 年niên 是thị 菩Bồ 薩Tát 執chấp 近cận 迹tích 而nhi 不bất 知tri 此thử 理lý 故cố 佛Phật 以dĩ 久cửu 成thành 以dĩ 斷đoạn 彼bỉ 疑nghi 是thị 隨tùy 機cơ 對đối 說thuyết 今kim 此thử 經Kinh 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 約ước 人nhân 約ước 法pháp 皆giai 以dĩ 契khế 實thật 即tức 無vô 古cổ 今kim 隨tùy 機cơ 即tức 有hữu 古cổ 有hữu 今kim 久cửu 近cận 雖tuy 殊thù 然nhiên 皆giai 是thị 迹tích 故cố 今kim 並tịnh 拂phất 以dĩ 顯hiển 實thật 也dã 。

鈔sao 就tựu 德đức 顯hiển 圓viên 者giả 前tiền 拂phất 迹tích 顯hiển 實thật 尚thượng 通thông 實thật 頓đốn 二nhị 教giáo 彼bỉ 亦diệc 離ly 時thời 故cố 況huống 圓viên 教giáo 具cụ 德đức 圓viên 融dung 耶da 無vô 涯nhai 徹triệt 於ư 三tam 際tế 事sự 也dã 稱xưng 性tánh 常thường 恆hằng 理lý 也dã 一nhất 念niệm 即tức 攝nhiếp 一nhất 切thiết 劫kiếp 。 理lý 能năng 融dung 事sự 理lý 事sự 無vô 礙ngại 念niệm 劫kiếp 圓viên 融dung 事sự 事sự 無vô 礙ngại 四tứ 義nghĩa 渾hồn 然nhiên 故cố 德đức 圓viên 妙diệu 不bất 爾nhĩ 何hà 名danh 就tựu 德đức 顯hiển 圓viên 耶da 。

鈔sao 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 等đẳng 者giả 十Thập 地Địa 論luận 說thuyết 即tức 所sở 得đắc 智trí 慧tuệ 。 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 何hà 故cố 顯hiển 己kỷ 法Pháp 樂lạc 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 於ư 如Như 來Lai 所sở 。 增tăng 長trưởng 愛ái 敬kính 心tâm 故cố 復phục 捨xả 如như 是thị 妙diệu 樂lạc 悲bi 慜mẫn 眾chúng 生sanh 。 為vì 說thuyết 法Pháp 故cố 。

▲# 鈔sao 旨chỉ 歸quy 但đãn 云vân 等đẳng 者giả 彼bỉ 正chánh 云vân 四tứ 攝nhiếp 同đồng 類loại 五ngũ 收thu 異dị 類loại 六lục 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 七thất 復phục 重trùng 收thu 八bát 異dị 界giới 時thời 九cửu 彼bỉ 相tương/tướng 攝nhiếp 十thập 本bổn 收thu 末mạt (# 今kim 鈔sao 即tức 全toàn 依y 疏sớ/sơ 書thư 之chi 者giả 非phi 也dã 若nhược 爾nhĩ 如như 何hà 結kết 云vân 今kim 加gia 一nhất 字tự 耶da )# 。

▲# 鈔sao 於ư 前tiền 無vô 邊biên 下hạ 以dĩ 遍biến 三tam 際tế 中trung 前tiền 後hậu 際tế 各các 無vô 邊biên 劫kiếp 同đồng 類loại 相tương/tướng 攝nhiếp 等đẳng 。

▲# 鈔sao 如như 今kim 娑sa 婆bà 下hạ 問vấn 初sơ 唯duy 一nhất 念niệm 二nhị 盡tận 七thất 日nhật 皆giai 徧biến 一nhất 切thiết 今kim 何hà 云vân 上thượng 七thất 重trùng 且thả 約ước 娑sa 婆bà 耶da 答đáp 今kim 就tựu 此thử 界giới 聞văn 說thuyết 以dĩ 為vi 其kỳ 首thủ 則tắc 起khởi 處xứ 之chi 時thời 在tại 此thử 而nhi 徧biến 無vô 盡tận 故cố 言ngôn 今kim 辨biện 樹thụ 形hình 下hạ 問vấn 時thời 無vô 別biệt 體thể 依y 處xứ 等đẳng 立lập 次thứ 說thuyết 處xứ 中trung 異dị 類loại 界giới 後hậu 明minh 剎sát 種chủng 等đẳng 今kim 何hà 不bất 爾nhĩ 答đáp 異dị 類loại 之chi 言ngôn 已dĩ 攝nhiếp 剎sát 種chủng 等đẳng 又hựu 時thời 中trung 初sơ 唯duy 一nhất 念niệm 處xứ 中trung 應ưng 明minh 一nhất 塵trần 如như 教giáo 迹tích 中trung 一nhất 塵trần 遍biến 五ngũ 類loại 法Pháp 界Giới 等đẳng 十thập 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 應ưng 次thứ 明minh 非phi 處xứ 為vi 處xứ 等đẳng 皆giai 義nghĩa 無vô 方phương 影ảnh 顯hiển 示thị 故cố 應ưng 審thẩm 思tư 擇trạch 。

▲# 鈔sao 剎sát 既ký 同đồng 處xứ 等đẳng 者giả 剎sát 該cai 同đồng 類loại 異dị 類loại 也dã 既ký 同đồng 類loại 剎sát 異dị 類loại 剎sát 同đồng 是thị 處xứ 所sở 而nhi 有hữu 同đồng 類loại 異dị 類loại 形hình 相tướng 不bất 同đồng 故cố 同đồng 類loại 剎sát 異dị 類loại 剎sát 中trung 時thời 亦diệc 同đồng 是thị 時thời 分phần/phân 不bất 妨phương 同đồng 類loại 異dị 類loại 界giới 時thời 各các 別biệt 分phân 齊tề 非phi 謂vị 同đồng 處xứ 之chi 言ngôn 定định 是thị 娑Sa 婆Bà 界Giới 。 中trung 之chi 異dị 類loại 界giới 為vi 同đồng 處xứ 也dã 其kỳ 異dị 類loại 剎sát 有hữu 二nhị 師sư 義nghĩa 一nhất 云vân 唯duy 一nhất 同đồng 類loại 界giới 外ngoại 異dị 類loại 若nhược 助trợ 正chánh 云vân 其kỳ 異dị 類loại 界giới 之chi 言ngôn 有hữu 在tại 娑sa 婆bà 等đẳng 同đồng 類loại 剎sát 中trung 有hữu 在tại 同đồng 類loại 界giới 外ngoại 各các 別biệt 安an 布bố 故cố 下hạ 依y 處xứ 。

▲# 鈔sao 中trung 云vân 向hướng 明minh 異dị 類loại 且thả 舉cử 百bách 億ức 中trung 異dị 類loại 既ký 云vân 且thả 舉cử 不bất 必tất 定định 爾nhĩ 此thử 中trung 異dị 類loại 界giới 時thời 通thông 於ư 二nhị 義nghĩa 有hữu 在tại 同đồng 類loại 界giới 內nội 有hữu 在tại 同đồng 類loại 界giới 外ngoại 後hậu 依y 處xứ 鈔sao 中trung 第đệ 三tam 唯duy 明minh 同đồng 類loại 界giới 中trung 異dị 類loại 第đệ 四tứ 徧biến 剎sát 種chủng 方phương 該cai 同đồng 類loại 界giới 外ngoại 之chi 異dị 類loại 也dã 欲dục 顯hiển 前tiền 狹hiệp 後hậu 寬khoan 故cố 此thử 中trung 通thông 二nhị 義nghĩa 者giả 無vô 後hậu 相tương 對đối 故cố 然nhiên 有hữu 十thập 異dị 至chí 後hậu 當đương 會hội 。

鈔sao 九cửu 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 入nhập 下hạ 二nhị 義nghĩa 釋thích 之chi 即tức 彼bỉ 下hạ 標tiêu 初sơ 義nghĩa 若nhược 念niệm 若nhược 劫kiếp 下hạ 釋thích 初sơ 義nghĩa (# 此thử 段đoạn 兩lưỡng 用dụng 今kim 用dụng 什thập 初sơ )# 且thả 如như 樹thụ 形hình 世thế 界giới 中trung 同đồng 類loại 劫kiếp 相tương/tướng 攝nhiếp 四tứ 異dị 類loại 劫kiếp 相tương/tướng 攝nhiếp 五ngũ 以dĩ 念niệm 攝nhiếp 劫kiếp 六lục 念niệm 劫kiếp 重trọng/trùng 收thu 七thất 重trùng 重trọng/trùng 無vô 盡tận 同đồng 前tiền 娑sa 婆bà 一nhất 類loại 界giới 中trung 四tứ 五ngũ 六lục 七thất 。 樹thụ 形hình 既ký 爾nhĩ 江giang 河hà 形hình 等đẳng 准chuẩn 知tri 言ngôn 或hoặc 同đồng 異dị 類loại 界giới 時thời 下hạ 標tiêu 第đệ 二nhị 義nghĩa 若nhược 念niệm 若nhược 劫kiếp 等đẳng 復phục 更cánh 釋thích 之chi 謂vị 前tiền 七thất 娑sa 婆bà 同đồng 類loại 界giới 時thời 與dữ 第đệ 八bát 異dị 類loại 界giới 時thời 彼bỉ 此thử 各các 有hữu 攝nhiếp 入nhập 之chi 義nghĩa 以dĩ 同đồng 類loại 界giới 中trung 長trường/trưởng 劫kiếp 攝nhiếp 異dị 界giới 長trường 劫kiếp 短đoản 劫kiếp 。 攝nhiếp 短đoản 劫kiếp 彼bỉ 攝nhiếp 於ư 此thử 亦diệc 然nhiên (# 同đồng 前tiền 第đệ 四tứ )# 同đồng 類loại 界giới 中trung 長trường/trưởng 劫kiếp 攝nhiếp 異dị 類loại 界giới 中trung 短đoản 劫kiếp 短đoản 劫kiếp 攝nhiếp 長trường 劫kiếp 。 互hỗ 入nhập 亦diệc 然nhiên (# 同đồng 五ngũ )# 以dĩ 同đồng 類loại 界giới 中trung 念niệm 攝nhiếp 異dị 類loại 界giới 中trung 劫kiếp 以dĩ 異dị 類loại 界giới 中trung 念niệm 攝nhiếp 同đồng 類loại 界giới 中trung 劫kiếp (# 同đồng 六lục )# 又hựu 以dĩ 所sở 攝nhiếp 劫kiếp 中trung 各các 分phân 為vi 念niệm 亦diệc 各các 攝nhiếp 劫kiếp 等đẳng 重trùng 重trùng 無vô 盡tận (# 同đồng 七thất )# 鈔sao 以dĩ 非phi 劫kiếp 為vi 本bổn 者giả 以dĩ 時thời 劫kiếp 稱xưng 性tánh 離ly 分phần/phân 限hạn 而nhi 常thường 契khế 理lý 故cố 云vân 本bổn 也dã 劫kiếp 即tức 為vi 末mạt 者giả 以dĩ 劫kiếp 波ba 此thử 云vân 時thời 分phần/phân 說thuyết 彼bỉ 差sai 別biệt 此thử 即tức 事sự 也dã 為vi 末mạt 今kim 以dĩ 本bổn 收thu 末mạt 故cố 令linh 末mạt 中trung 一nhất 切thiết 時thời 分phần/phân 皆giai 如như 理lý 融dung 攝nhiếp 故cố 得đắc 一nhất 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 時thời 也dã 此thử 則tắc 由do 第đệ 十thập 義nghĩa 故cố 方phương 得đắc 前tiền 九cửu 隨tùy 義nghĩa 融dung 攝nhiếp 皆giai 自tự 在tại 也dã 言ngôn 離ly 分phần/phân 限hạn 者giả 出xuất 非phi 劫kiếp 所sở 以dĩ 也dã 。

鈔sao 如như 華hoa 藏tạng 下hạ 舉cử 一nhất 例lệ 顯hiển 也dã 以dĩ 華hoa 藏tạng 品phẩm 經Kinh 云vân 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 法Pháp 界Giới 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 劫kiếp 即tức 非phi 劫kiếp 念niệm 即tức 非phi 念niệm 約ước 不bất 壞hoại 相tương/tướng 不bất 妨phương 有hữu 劫kiếp 念niệm 等đẳng 華hoa 藏tạng 既ký 爾nhĩ 例lệ 餘dư 華hoa 藏tạng 之chi 外ngoại 十thập 方phương 無vô 間gián 。 剎sát 海hải 所sở 有hữu 時thời 分phần/phân 亦diệc 然nhiên 言ngôn 以dĩ 時thời 無vô 長trường 短đoản 等đẳng 者giả 釋thích 成thành 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 所sở 以dĩ 也dã 初sơ 句cú 釋thích 成thành 非phi 劫kiếp 而nhi 言ngôn 以dĩ 染nhiễm 時thời 分phần/phân 者giả 釋thích 成thành 為vi 劫kiếp 也dã 以dĩ 染nhiễm 形hình 彼bỉ 淨tịnh 故cố 謂vị 華hoa 藏tạng 無vô 三tam 灾# 成thành 壞hoại 等đẳng 故cố 以dĩ 染nhiễm 界giới 擬nghĩ 之chi 而nhi 說thuyết 劫kiếp 數số 耳nhĩ 有hữu 本bổn 鈔sao 云vân 以dĩ 離ly (# 非phi 染nhiễm 字tự 也dã )# 時thời 分phần/phân 說thuyết 彼bỉ 劫kiếp 故cố 者giả (# 不bất 必tất 作tác 形hình 染nhiễm 什thập )# 乃nãi 躡niếp 上thượng 非phi 劫kiếp 而nhi 結kết 成thành 為vi 劫kiếp 也dã 言ngôn 以dĩ 時thời 無vô 別biệt 體thể 下hạ 復phục 通thông 釋thích 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 劫kiếp 即tức 非phi 劫kiếp 義nghĩa 也dã 時thời 既ký 法pháp 上thượng 假giả 立lập 別biệt 無vô 自tự 體thể 今kim 法pháp 既ký 融dung 通thông 能năng 依y 之chi 時thời 亦diệc 融dung 也dã 所sở 以dĩ 得đắc 云vân 非phi 劫kiếp 為vi 劫kiếp 劫kiếp 即tức 非phi 劫kiếp 爾nhĩ 。

▲# 鈔sao 離ly 世thế 間gian 品phẩm 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 即tức 無vô 等đẳng 智trí 由do 照chiếu 徹triệt 故cố 不bất 偏thiên 住trụ 著trước 雙song 住trụ 理lý 事sự 名danh 無vô 與dữ 等đẳng 經kinh 說thuyết 十thập 種chủng 此thử 當đương 第đệ 六lục 故cố 。

鈔sao 又hựu 此thử 一nhất 部bộ 下hạ 釋thích 前tiền 重trọng/trùng 通thông 再tái 難nạn/nan 也dã 謂vị 前tiền 難nạn/nan 云vân 略lược 本bổn 至chí 少thiểu 安an 窮cùng 無vô 盡tận 耶da 故cố 此thử 答đáp 云vân 又hựu 此thử 一nhất 部bộ 等đẳng 此thử 即tức 與dữ 前tiền 如như 觀quán 牖dũ 隙khích 見kiến 無vô 際tế 空không 等đẳng 義nghĩa 意ý 無vô 別biệt 上thượng 依y 助trợ 正chánh 若nhược 寂tịch 照chiếu 即tức 於ư 前tiền 法pháp 爾nhĩ 意ý 外ngoại 更cánh 有hữu 此thử 意ý 謂vị 此thử 一nhất 部bộ 即tức 無vô 邊biên 結kết 通thông 無vô 盡tận 勿vật 濫lạm 前tiền 義nghĩa 不bất 爾nhĩ 既ký 已dĩ 如như 前tiền 法pháp 爾nhĩ 何hà 云vân 又hựu 耶da 今kim 詳tường 二nhị 解giải 前tiền 釋thích 近cận 宗tông 前tiền 法pháp 爾nhĩ 中trung 通thông 二nhị 重trọng/trùng 難nạn/nan 今kim 疏sớ/sơ 唯duy 舉cử 初sơ 重trọng/trùng 鈔sao 云vân 又hựu 者giả 通thông 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 也dã 。

鈔sao 難nạn/nan 云vân 等đẳng 者giả 等đẳng 字tự 等đẳng 七thất 七thất 八bát 七thất 并tinh 五ngũ 十thập 箇cá 七thất 日nhật 也dã 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 法pháp 華hoa 過quá 三tam 七thất 日nhật 。 方phương 說thuyết 小tiểu (# 經Kinh 云vân 我ngã 始thỉ 坐tọa 道Đạo 場Tràng 。 觀quán 樹thụ 亦diệc 經kinh 行hành 。 於ư 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 思tư 惟duy 如như 是thị 事sự 。 )# 四tứ 分phần/phân 律luật 中trung 說thuyết 六lục 七thất 日nhật 方phương 說thuyết 法Pháp 興hưng 起khởi 行hành 經kinh 七thất 七thất 日nhật 。 方phương 說thuyết 五ngũ 分phần/phân 律luật 八bát 七thất 日nhật 智trí 論luận 五ngũ 十thập 箇cá 七thất 日nhật 有hữu 云vân 與dữ 十thập 二nhị 遊du 行hành 經kinh 一nhất 年niên 大đại 同đồng 言ngôn 四tứ 分phần/phân 六lục 七thất 日nhật 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 佛Phật 坐tọa 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 下hạ 七thất 日nhật 受thọ 法Pháp 樂lạc 起khởi 已dĩ 受thọ 二nhị 賈cổ 客khách 麨xiểu 蜜mật 食thực 已dĩ 即tức 於ư 樹thụ 下hạ 。 趺phu 坐tọa 七thất 日nhật 遊du 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 。 起khởi 定định 由do 食thực 麨xiểu 蜜mật 身thân 內nội 風phong 動động 有hữu 樹thụ 神thần 獻hiến 訶ha 梨lê 勒lặc 果quả 食thực 已dĩ 風phong 除trừ 復phục 坐tọa 樹thụ 下hạ 入nhập 三tam 昧muội 起khởi 已dĩ 。 至chí 一nhất 鬱uất 鞞bệ 羅la 村thôn 乞khất 食thực 婆Bà 羅La 門Môn 施thí 食thực 食thực 已dĩ 更cánh 詣nghệ 一nhất 離ly 婆bà 那na 樹thụ 下hạ 七thất 日nhật 思tư 惟duy 起khởi 已dĩ 復phục 至chí 彼bỉ 村thôn 婆Bà 羅La 門Môn 婦phụ 。 奉phụng 食thực 食thực 已dĩ 復phục 詣nghệ 前tiền 樹thụ 下hạ 復phục 七thất 日nhật 不bất 動động 起khởi 已dĩ 還hoàn 至chí 彼bỉ 村thôn 乞khất 食thực 時thời 婆Bà 羅La 門Môn 。 男nam 女nữ 奉phụng 食thực 食thực 已dĩ 即tức 詣nghệ 文văn 驎lân 水thủy 龍long 王vương 宮cung 文văn 驎lân 樹thụ 下hạ 跏già 趺phu 七thất 日nhật 一nhất 思tư 惟duy 時thời 天thiên 雨vũ 極cực 寒hàn 龍long 出xuất 宮cung 以dĩ 身thân 繞nhiễu 佛Phật 舉cử 頭đầu 為vi 蔭ấm 過quá 七thất 日nhật 已dĩ 。 龍long 化hóa 作tác 少thiếu 年niên 禮lễ 佛Phật 讚tán 歎thán 已dĩ 佛Phật 起khởi 龍long 樹thụ 下hạ 便tiện 詣nghệ 阿a 踰du 波ba 尼ni 拘câu 律luật 樹thụ 下hạ 。 坐tọa 而nhi 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 法Pháp 甚thậm 深thâm 。 何hà 器khí 可khả 受thọ 思tư 惟duy 默mặc 然nhiên 時thời 梵Phạm 王Vương 等đẳng 遙diêu 知tri 即tức 往vãng 禮lễ 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 等đẳng (# 上thượng 皆giai 撮toát 略lược 彼bỉ 文văn )# 。

▲# 言ngôn 興hưng 起khởi 行hành 經kinh 七thất 七thất 日nhật 。 者giả 會hội 解giải 記ký 云vân 嘗thường 讀đọc 此thử 經Kinh 即tức 無vô 此thử 說thuyết 後hậu 讀đọc 出xuất 耀diệu 方phương 見kiến 此thử 文văn 出xuất 曜diệu 經kinh 第đệ 八bát 云vân 佛Phật 受thọ 二nhị 賈cổ 客khách 食thực 咒chú 願nguyện 已dĩ 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 七thất 七thất 四tứ 十thập 九cửu 日nhật 。 默mặc 然nhiên 不bất 說thuyết 法Pháp 。 內nội 自tự 思tư 惟duy 。 欲dục 使sử 前tiền 人nhân 。 自tự 來lai 請thỉnh 受thọ 。 時thời 摩Ma 竭Kiệt 人nhân 民dân 。 聞văn 菩Bồ 薩Tát 已dĩ 成thành 佛Phật 道Đạo 。 晝trú 夜dạ 懇khẩn 惻trắc 。 追truy 念niệm 如Như 來Lai 。 (# 教giáo 章chương 亦diệc 指chỉ 興hưng 起khởi 行hành 經kinh 似tự 失thất 檢kiểm 對đối 誤ngộ 書thư 經kinh 名danh 爾nhĩ )# 。

▲# 言ngôn 五ngũ 分phần/phân 八bát 七thất 日nhật 者giả 然nhiên 五ngũ 分phần/phân 律luật 與dữ 四tứ 分phần/phân 律luật 雖tuy 引dẫn 事sự 不bất 同đồng 皆giai 是thị 六lục 七thất 教giáo 章chương 又hựu 指chỉ 十thập 誦tụng 律luật 亦diệc 無vô 此thử 說thuyết 如như 五ngũ 分phần/phân 律luật 第đệ 十thập 四tứ 云vân 佛Phật 敷phu 草thảo 座tòa 已dĩ 繫hệ 念niệm 道Đạo 品phẩm 三Tam 明Minh 洞đỗng 然nhiên 趺phu 坐tọa 七thất 日nhật 受thọ 解giải 脫thoát 樂lạc 。 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 受thọ 提đề 謂vị 波ba 離ly 二nhị 人nhân 麨xiểu 蜜mật 咒chú 願nguyện 已dĩ 復phục 至chí 一nhất 樹thụ 下hạ 食thực 食thực 已dĩ 復phục 入nhập 三tam 昧muội 。 七thất 日nhật 後hậu 起khởi 到đáo 文văn 驎lân 龍long 王vương 所sở 坐tọa 一nhất 樹thụ 下hạ 。 龍long 奉phụng 食thực 食thực 已dĩ 復phục 入nhập 定định 七thất 日nhật 起khởi 已dĩ 到đáo 鬱uất 鞞bệ 斯tư 那na 聚tụ 落lạc 入nhập 村thôn 乞khất 食thực 。 須tu 闍xà 陀đà 女nữ 奉phụng 美mỹ 食thực 食thực 已dĩ 還hoàn 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 三tam 昧muội 七thất 日nhật 起khởi 定định 復phục 至chí 其kỳ 舍xá 姊tỷ 妹muội 四tứ 人nhân 奉phụng 施thí 食thực 食thực 已dĩ 還hoàn 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 三tam 昧muội 七thất 日nhật 復phục 起khởi 向hướng 阿a 豫dự 波ba 羅la 尼ni 拘câu 類loại 樹thụ 。 中trung 路lộ 見kiến 一nhất 女nữ 人nhân 。 鑽toàn 酪lạc 作tác 酥tô 就tựu 乞khất 食thực 已dĩ 復phục 至chí 樹thụ 下hạ 三tam 昧muội 七thất 日nhật 過quá 時thời 已dĩ 後hậu 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 作tác 是thị 念niệm 我ngã 所sở 得đắc 法Pháp 。 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。 難nan 解giải 難nan 見kiến 非phi 愚ngu 所sở 及cập 佛Phật 即tức 默mặc 然nhiên 。 梵Phạm 王Vương 等đẳng 遙diêu 知tri 即tức 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 方phương 往vãng 鹿lộc 園viên 度độ 五ngũ 人nhân 也dã (# 上thượng 亦diệc 撮toát 略lược 彼bỉ 文văn )# 疏sớ/sơ 中trung 答đáp 意ý 云vân 皆giai 是thị 說thuyết 此thử 經Kinh 之chi 時thời 隨tùy 根căn 見kiến 聞văn 故cố 各các 不bất 同đồng 也dã 。

疏sớ/sơ 廣quảng 如như 旨chỉ 歸quy 者giả 彼bỉ 更cánh 問vấn 云vân 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 佛Phật 有hữu 涅Niết 槃Bàn 耶da 答đáp 本bổn 不bất 涅Niết 槃Bàn 法Pháp 界Giới 品phẩm 說thuyết 開khai 旃chiên 檀đàn 塔tháp (# 鞞bệ 瑟sắt 胝chi 羅la 參tham 中trung 意ý 也dã )# 見kiến 三tam 世thế 佛Phật 無vô 涅Niết 槃Bàn 者giả 既ký 爾nhĩ 何hà 現hiện 涅Niết 槃Bàn 答đáp 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 是thị 說thuyết 法Pháp 。 攝nhiếp 生sanh 與dữ 成thành 道Đạo 說thuyết 法Pháp 無vô 別biệt 故cố 。

鈔sao 普phổ 賢hiền 三tam 昧muội 品phẩm 等đẳng 者giả 疏sớ/sơ 云vân 身thân 相tướng 如như 虗hư 空không 法pháp 性tánh 身thân 而nhi 住trụ 法pháp 性tánh 土thổ/độ 也dã 假giả 說thuyết 能năng 所sở 而nhi 實thật 無vô 差sai 云vân 非phi 國quốc 土độ 。

▲# 鈔sao 無vô 能năng 所sở 依y 尚thượng 通thông 實thật 頓đốn 者giả 會hội 之chi 泯mẫn 之chi 故cố 分phần/phân 二nhị 教giáo 皆giai 是thị 拂phất 迹tích 故cố 云vân 通thông 也dã 況huống 於ư 下hạ 舉cử 劣liệt 況huống 勝thắng 也dã 。

鈔sao 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 即tức 下hạ 通thông 局cục 交giao 徹triệt 二nhị 四tứ 句cú 者giả 即tức 此thử 一nhất 界giới 攝nhiếp 一nhất 切thiết 此thử 一nhất 界giới 入nhập 一nhất 切thiết 等đẳng 第đệ 二nhị 種chủng 四tứ 句cú 又hựu 一nhất 塵trần 攝nhiếp 一nhất 切thiết 剎sát 。 一nhất 塵trần 遍biến 入nhập 一nhất 切thiết 。 剎sát 等đẳng 四tứ 句cú 即tức 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 又hựu 以dĩ 一nhất 塵trần 例lệ 剎sát 亦diệc 有hữu 四tứ 句cú 義nghĩa 兼kiêm 初sơ 一nhất 重trọng/trùng 四tứ 句cú 初sơ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 無vô 即tức 入nhập 故cố 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 四tứ 句cú 但đãn 例lệ 即tức 入nhập 以dĩ 塵trần 例lệ 剎sát 方phương 有hữu 剎sát 塵trần 即tức 入nhập 義nghĩa 故cố 對đối 下hạ 疏sớ/sơ 鈔sao 可khả 以dĩ 詳tường 審thẩm 。

鈔sao 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 不bất 妨phương 立lập 時thời 者giả 以dĩ 牒điệp 不bất 壞hoại 相tương/tướng 言ngôn 即tức 是thị 牒điệp 疏sớ/sơ 中trung 不bất 壞hoại 所sở 依y 疏sớ/sơ 牒điệp 不bất 壞hoại 所sở 依y 之chi 處xứ 故cố 須tu 云vân 不bất 妨phương 立lập 處xứ 今kim 以dĩ 前tiền 依y 時thời 中trung 意ý 例lệ 依y 處xứ 故cố 有hữu 本bổn 中trung 是thị 處xứ 字tự 其kỳ 義nghĩa 彰chương 顯hiển 。

▲# 鈔sao 然nhiên 旨chỉ 歸quy 下hạ 會hội 時thời 處xứ 先tiên 後hậu 問vấn 旨chỉ 歸quy 中trung 先tiên 依y 處xứ 後hậu 依y 時thời 何hà 以dĩ 今kim 先tiên 依y 時thời 後hậu 依y 處xứ 故cố 此thử 答đáp 也dã 意ý 云vân 旨chỉ 歸quy 以dĩ 七thất 處xứ 等đẳng 先tiên 已dĩ 有hữu 故cố 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 後hậu 方phương 始thỉ 說thuyết 經Kinh 今kim 疏sớ/sơ 意ý 欲dục 順thuận 經kinh 初sơ 言ngôn 一nhất 時thời 後hậu 言ngôn 住trú 阿a 蘭lan 若nhã 菩Bồ 提Đề 場Tràng 。 中trung 等đẳng 故cố 問vấn 今kim 順thuận 六lục 成thành 就tựu 者giả 何hà 。 不bất 依y 時thời 依y 主chủ 依y 處xứ 為vi 次thứ 耶da 答đáp 今kim 順thuận 六lục 成thành 就tựu 中trung 先tiên 明minh 說thuyết 時thời 便tiện 明minh 說thuyết 處xứ 者giả 即tức 以dĩ 時thời 處xứ 為vi 一nhất 對đối 依y 主chủ 是thị 人nhân 依y 三tam 昧muội 依y 現hiện 相tướng 是thị 法pháp 即tức 人nhân 法pháp 為vi 次thứ 卻khước 疎sơ 依y 主chủ 為vi 第đệ 三tam 也dã 又hựu 以dĩ 有hữu 所sở 依y 之chi 時thời 處xứ 方phương 有hữu 能năng 依y 之chi 人nhân 為vi 次thứ 也dã 問vấn 六lục 成thành 就tựu 中trung 何hà 以dĩ 先tiên 時thời 後hậu 處xứ 答đáp 言ngôn 且thả 便tiện 故cố 。

疏sớ/sơ 摩ma 竭kiệt 者giả 此thử 云vân 無vô 毒độc 害hại 法pháp 華hoa 鈔sao 云vân 上thượng 古cổ 有hữu 王vương 率suất 領lãnh 此thử 國quốc 賦phú 性tánh 仁nhân 慈từ 有hữu 犯phạm 罪tội 者giả 不bất 行hành 殺sát 戮lục 輕khinh 者giả 以dĩ 寶bảo 贖thục 之chi 犯phạm 重trọng 罪tội 者giả 。 被bị 駈khu 出xuất 國quốc 不bất 行hành 毒độc 害hại 因nhân 此thử 為vi 名danh 又hựu 云vân 摩ma 者giả 遍biến 也dã 竭kiệt 提đề 聰thông 慧tuệ 也dã 聰thông 慧tuệ 之chi 人nhân 遍biến 其kỳ 國quốc 內nội 言ngôn 華hoa 藏tạng 者giả 蓮liên 華hoa 含hàm 子tử 之chi 處xứ 目mục 之chi 曰viết 華hoa 藏tạng 今kim 剎sát 種chủng 及cập 剎sát 為vi 大đại 蓮liên 華hoa 之chi 所sở 含hàm 藏tạng 故cố 云vân 華hoa 藏tạng 。

鈔sao 娑sa 婆bà 者giả 此thử 云vân 雜tạp 會hội 雜tạp 惡ác 眾chúng 生sanh 共cộng 會hội 一nhất 處xứ 。 故cố 又hựu 正chánh 曰viết 索sách 訶ha 此thử 云vân 堪kham 忍nhẫn 謂vị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 雜tạp 惡ác 眾chúng 生sanh 中trung 。 行hành 利lợi 樂lạc 時thời 多đa 諸chư 怨oán 嫉tật 眾chúng 苦khổ 逼bức 惱não 堪kham 耐nại 勞lao 倦quyện 而nhi 忍nhẫn 受thọ 故cố 如như 提Đề 婆Bà 達Đạt 多Đa 。 數số 欲dục 害hại 佛Phật 等đẳng 欲dục 彰chương 所sở 化hóa 弊tệ 惡ác 能năng 化hóa 悲bi 深thâm 常thường 以dĩ 警cảnh 之chi 故cố 立lập 斯tư 名danh 言ngôn 欲dục 界giới 者giả 下hạ 地địa 貪tham 著trước 弊tệ 欲dục 曾tằng 無vô 厭yếm 足túc 。 唯duy 此thử 為vi 界giới 故cố 名danh 欲dục 界giới 。

▲# 鈔sao 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 者giả 諸chư 會hội 結kết 通thông 之chi 中trung 皆giai 有hữu 此thử 文văn 故cố 言ngôn 其kỳ 地địa 堅kiên 固cố 者giả 廼# 世thế 主chủ 妙diệu 嚴nghiêm 品phẩm 第đệ 一nhất 卷quyển 初sơ 文văn 也dã 言ngôn 娑sa 婆bà 廼# 是thị 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 者giả 即tức 法pháp 華hoa 經kinh 妙Diệu 音Âm 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 文văn 也dã 。

▲# 鈔sao 亦diệc 如như 螺loa 髻kế 下hạ 即tức 淨tịnh 名danh 經kinh 佛Phật 國quốc 品phẩm 中trung 意ý 梵Phạm 云vân 尸thi 棄khí 此thử 云vân 寶bảo 頂đảnh 或hoặc 云vân 寶bảo 髻kế 亦diệc 名danh 螺loa 髻kế 即tức 初sơ 禪thiền 梵Phạm 王Vương 。 也dã 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 即tức 第đệ 六lục 欲dục 它# 化Hóa 自Tự 在Tại 天Thiên 。 宮cung 也dã (# 為vi 有hữu 勝thắng 天thiên 令linh 它# 劣liệt 天thiên 變biến 化hóa 五ngũ 塵trần 於ư 中trung 受thọ 樂lạc 顯hiển 己kỷ 自tự 在tại 故cố 以dĩ 為vi 名danh )# 肇triệu 公công 關quan 中trung 疏sớ/sơ 云vân 舍Xá 利Lợi 弗Phất 在tại 人nhân 而nhi 見kiến 土thổ/độ 石thạch 梵Phạm 王Vương 居cư 天thiên 見kiến 如như 天thiên 宮cung 問vấn 螺loa 髻kế 是thị 初sơ 禪thiền 梵Phạm 王Vương 。 應ưng 例lệ 如như 色sắc 界giới 何hà 故cố 如như 六lục 天thiên 耶da 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 云vân 靈linh 鷲thứu 等đẳng 處xứ 正chánh 在tại 欲dục 界giới 且thả 指chỉ 欲dục 界giới 最tối 妙diệu 之chi 處xứ 。 以dĩ 為vi 例lệ 耳nhĩ 二nhị 云vân 以dĩ 身thân 在tại 欲dục 界giới 佛Phật 會hội 中trung 若nhược 言ngôn 如như 初sơ 禪thiền 天thiên 宮cung 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 不bất 能năng 了liễu 知tri 。 為vi 欲dục 令linh 欲dục 界giới 人nhân 。 天thiên 俱câu 了liễu 知tri 故cố 且thả 就tựu 欲dục 界giới 最tối 勝thắng 為vi 論luận 問vấn 梵Phạm 王Vương 見kiến 雖tuy 同đồng 欲dục 天thiên 尚thượng 是thị 穢uế 土thổ/độ 何hà 以dĩ 證chứng 淨tịnh 義nghĩa 耶da 答đáp 雖tuy 非phi 是thị 淨tịnh 但đãn 證chứng 前tiền 隨tùy 根căn 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 之chi 義nghĩa 且thả 佛Phật 土độ 真chân 淨tịnh 超siêu 絕tuyệt 三tam 界giới 豈khởi 真Chân 如Như 天thiên 宮cung 世thế 淨tịnh 而nhi 已dĩ 哉tai (# 設thiết 有hữu 七thất 珍trân 穢uế 眾chúng 生sanh 住trụ 故cố 。 亦diệc 非phi 淨tịnh 土độ 也dã )# 此thử 蓋cái 齊tề 其kỳ 所sở 見kiến 而nhi 為vi 言ngôn 耳nhĩ 。

▲# 鈔sao 華hoa 藏tạng 品phẩm 下hạ 正chánh 引dẫn 當đương 經kinh 證chứng 也dã 下hạ 疏sớ/sơ 鈔sao 云vân 喻dụ 眾chúng 生sanh 同đồng 處xứ 異dị 見kiến 佛Phật 本bổn 無vô 二nhị 金kim 色sắc 銀ngân 色sắc 剎sát 本bổn 是thị 一nhất 見kiến 淨tịnh 土độ 穢uế 土thổ/độ 鈔sao 即tức 二nhị 四tứ 句cú 下hạ 即tức 第đệ 二nhị 重trọng/trùng 淨tịnh 穢uế 無vô 礙ngại 四tứ 句cú 中trung 第đệ 三tam 一nhất 句cú 淨tịnh 穢uế 隱ẩn 顯hiển 無vô 礙ngại 勝thắng 劣liệt 二nhị 根căn 同đồng 見kiến 故cố 剎sát 體thể 自tự 在tại 故cố 未vị 能năng 窮cùng 究cứu 四tứ 句cú 融dung 通thông 玄huyền 妙diệu 之chi 義nghĩa 故cố 云vân 近cận 宗tông 若nhược 爾nhĩ 前tiền 二nhị 義nghĩa 亦diệc 淨tịnh 穢uế 無vô 礙ngại 初sơ 重trọng/trùng 四tứ 句cú 中trung 初sơ 師sư 得đắc 初sơ 句cú 第đệ 二nhị 師sư 得đắc 第đệ 二nhị 句cú 何hà 以dĩ 偏thiên 此thử 近cận 宗tông 答đáp 雖tuy 各các 得đắc 一nhất 句cú 前tiền 二nhị 師sư 淨tịnh 穢uế 各các 異dị 義nghĩa 局cục 淺thiển 故cố 後hậu 一nhất 師sư 且thả 知tri 剎sát 該cai 淨tịnh 穢uế 稍sảo 深thâm 於ư 彼bỉ 故cố 云vân 近cận 宗tông 。

鈔sao 前tiền 一nhất 四tứ 句cú 以dĩ 本bổn 剎sát 末mạt 剎sát 相tương 望vọng 成thành 四tứ 句cú 下hạ 一nhất 節tiết 鈔sao 文văn 釋thích 此thử 四tứ 句cú 作tác 二nhị 種chủng 本bổn 末mạt 口khẩu 科khoa 分phần/phân 二nhị 。

-# 初sơ 理lý 事sự 別biệt 說thuyết 事sự 剎sát 具cụ 本bổn 末mạt (# 二nhị )#

-# 初sơ 前tiền 三tam 約ước 事sự (# 二nhị )#

-# 初sơ 別biệt 釋thích (# 二nhị )#

-# 初sơ 釋thích 初sơ 二nhị 句cú (# 二nhị )#

-# 初sơ 正chánh 釋thích (# 華hoa 藏tạng )#

-# 二nhị 揀giản 濫lạm (# 二nhị )#

-# 初sơ 揀giản 非phi (# 然nhiên 未vị )#

-# 後hậu 顯hiển 是thị (# 今kim 論luận )#

-# 二nhị 釋thích 第đệ 三tam 句cú (# 二nhị )#

-# 初sơ 正chánh 釋thích (# 第đệ 三tam )#

-# 二nhị 揀giản 濫lạm (# 二nhị )#

-# 初sơ 揀giản 非phi (# 不bất 同đồng )#

-# 後hậu 顯hiển 是thị (# 今kim 要yếu )#

-# 二nhị 總tổng 結kết (# 上thượng 三tam )#

-# 次thứ 第đệ 四tứ 約ước 理lý (# 第đệ 四tứ )#

-# 後hậu 理lý 事sự 相tướng 望vọng 事sự 剎sát 皆giai 為vi 末mạt (# 二nhị )#

-# 初sơ 正chánh 釋thích (# 若nhược 理lý )#

-# 二nhị 引dẫn 證chứng (# 故cố 華hoa )#

鈔sao 華hoa 藏tạng 為vi 本bổn 剎sát 等đẳng 者giả 問vấn 華hoa 藏tạng 既ký 含hàm 諸chư 剎sát 何hà 言ngôn 淨tịnh 耶da 答đáp 成thành 就tựu 品phẩm 疏sớ/sơ 云vân 就tựu 佛Phật 言ngôn 之chi 故cố 無vô 國quốc 而nhi 非phi 淨tịnh 也dã 一nhất 切thiết 淨tịnh 穢uế 等đẳng 土thổ/độ 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 通thông 慧tuệ 力lực 成thành 為vi 物vật 而nhi 取thủ 擬nghĩ 將tương 普phổ 應ưng 。

▲# 鈔sao 若nhược 寬khoan 狹hiệp 相tương 望vọng 自tự 屬thuộc 通thông 局cục 者giả 此thử 有hữu 二nhị 意ý 若nhược 汎# 論luận 寬khoan 狹hiệp 則tắc 本bổn 剎sát 通thông 末mạt 剎sát 局cục 若nhược 以dĩ 本bổn 剎sát 唯duy 淨tịnh 末mạt 通thông 染nhiễm 淨tịnh 則tắc 本bổn 局cục 末mạt 通thông 雖tuy 有hữu 二nhị 意ý 皆giai 屬thuộc 通thông 局cục 非phi 此thử 所sở 論luận 。

▲# 鈔sao 上thượng 三tam 皆giai 約ước 事sự 者giả 第đệ 三tam 秪# 論luận 娑sa 婆bà 在tại 華hoa 藏tạng 中trung 亦diệc 非phi 無vô 礙ngại 故cố 云vân 皆giai 約ước 事sự 明minh 。

▲# 鈔sao 故cố 華hoa 藏tạng 品phẩm 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 初sơ 句cú 標tiêu 名danh 次thứ 句cú 不bất 壞hoại 分phần/phân 量lượng 即tức 同đồng 真chân 性tánh 次thứ 句cú 具cụ 德đức 莊trang 嚴nghiêm 末mạt 句cú 無vô 礙ngại 安an 住trụ 今kim 此thử 中trung 意ý 初sơ 句cú 望vọng 第đệ 二nhị 句cú 證chứng 事sự 末mạt 不bất 礙ngại 理lý 本bổn 第đệ 二nhị 句cú 望vọng 後hậu 二nhị 句cú 證chứng 理lý 本bổn 不bất 礙ngại 事sự 末mạt 或hoặc 可khả 通thông 證chứng 染nhiễm 淨tịnh 本bổn 末mạt 華hoa 藏tạng 不bất 壞hoại 分phần/phân 量lượng 應ưng 劣liệt 根căn 故cố 染nhiễm 證chứng 初sơ 句cú 極cực 清thanh 淨tịnh 故cố 淨tịnh 證chứng 第đệ 二nhị 句cú 不bất 壞hoại 總tổng 分phần/phân 量lượng 故cố 華hoa 藏tạng 不bất 壞hoại 別biệt 分phần/phân 量lượng 故cố 華hoa 藏tạng 內nội 娑sa 婆bà 證chứng 第đệ 三tam 句cú 皆giai 即tức 同đồng 真chân 性tánh 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 盡tận 故cố 證chứng 第đệ 四tứ 句cú 既ký 全toàn 不bất 壞hoại 即tức 同đồng 真chân 性tánh 明minh 知tri 四tứ 句cú 渾hồn 融dung 無vô 礙ngại 。

鈔sao 不bất 論luận 本bổn 末mạt 染nhiễm 淨tịnh 者giả 不bất 濫lạm 前tiền 四tứ 句cú 故cố 亦diệc 揀giản 非phi 也dã 今kim 正chánh 約ước 下hạ 顯hiển 是thị 也dã 以dĩ 前tiền 四tứ 句cú 此thử 娑sa 婆bà 對đối 華hoa 藏tạng 故cố 唯duy 稱xưng 染nhiễm 今kim 於ư 娑sa 婆bà 再tái 分phần/phân 故cố 通thông 染nhiễm 淨tịnh 亦diệc 作tác 二nhị 解giải 初sơ 約ước 剎sát 體thể 隱ẩn 顯hiển 論luận 二nhị 就tựu 機cơ 見kiến 勝thắng 劣liệt 說thuyết 言ngôn 俱câu 約ước 二nhị 人nhân 同đồng 見kiến 者giả 謂vị 勝thắng 機cơ 所sở 見kiến 淨tịnh 顯hiển 穢uế 隱ẩn 劣liệt 機cơ 所sở 見kiến 穢uế 顯hiển 淨tịnh 隱ẩn 同đồng 時thời 無vô 礙ngại 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 剎sát 土độ 體thể 性tánh 自tự 在tại 故cố 。

鈔sao 前tiền 四tứ 句cú 約ước 一nhất 重trọng/trùng 等đẳng 者giả 不bất 論luận 相tương/tướng 攝nhiếp 又hựu 約ước 人nhân 望vọng 處xứ 說thuyết 一nhất 在tại 此thử 界giới 七thất 處xứ 說thuyết 二nhị 十thập 方phương 諸chư 剎sát 有hữu 佛Phật 與dữ 此thử 齊tề 說thuyết 上thượng 二nhị 事sự 也dã 三tam 即tức 此thử 一nhất 佛Phật 七thất 處xứ 如như 月nguyệt 入nhập 百bách 川xuyên 不bất 分phân 而nhi 遍biến 事sự 事sự 無vô 礙ngại 也dã 四tứ 以dĩ 前tiền 三tam 句cú 歸quy 理lý 後hậu 四tứ 句cú 攝nhiếp 入nhập 無vô 礙ngại 前tiền 三tam 句cú 事sự 事sự 無vô 礙ngại 第đệ 四tứ 句cú 以dĩ 前tiền 三tam 句cú 歸quy 理lý 平bình 等đẳng 。

鈔sao 以dĩ 麤thô 例lệ 細tế 者giả 問vấn 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 塵trần 例lệ 剎sát 科khoa 中trung 何hà 言ngôn 以dĩ 麤thô 例lệ 細tế 答đáp 疏sớ/sơ 中trung 先tiên 言ngôn 所sở 例lệ 後hậu 說thuyết 能năng 例lệ 科khoa 先tiên 舉cử 能năng 例lệ 後hậu 說thuyết 所sở 例lệ 前tiền 後hậu 雖tuy 異dị 大đại 意ý 無vô 差sai 言ngôn 引dẫn 文văn 如như 前tiền 者giả 即tức 依y 中trung 現hiện 依y 等đẳng 中trung 引dẫn 第đệ 六lục 經kinh 偈kệ 云vân 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 如như 是thị 諸chư 國quốc 土độ 。 能năng 令linh 一nhất 念niệm 中trung 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 現hiện 若nhược 作tác 四tứ 句cú 者giả 一nhất 或hoặc 局cục 此thử 一nhất 塵trần 攝nhiếp 一nhất 切thiết 國quốc 故cố 二nhị 或hoặc 通thông 此thử 一nhất 塵trần 入nhập 一nhất 切thiết 剎sát 。 故cố 三tam 俱câu 即tức 攝nhiếp 即tức 入nhập 故cố 四tứ 泯mẫn 形hình 奪đoạt 相tương/tướng 盡tận (# 平bình 漫mạn 四tứ 句cú 例lệ 知tri )# 。

鈔sao 四tứ 遍biến 塵trần 道đạo 者giả 即tức 空không 中trung 塵trần 往vãng 來lai 遊du 履lý 之chi 道đạo 雖tuy 舉cử 所sở 遊du 之chi 道Đạo 意ý 取thủ 能năng 遊du 之chi 塵trần 也dã 旨chỉ 歸quy 云vân 謂vị 十thập 方phương 虗hư 空không 界giới 中trung 一nhất 一nhất 塵trần 處xứ 皆giai 有hữu 彼bỉ 剎sát 悉tất 於ư 中trung 現hiện 。 演diễn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 即tức 取thủ 十thập 方phương 與dữ 裟sa 婆bà 同đồng 類loại 中trung 塵trần 道đạo 也dã 六lục 該cai 剎sát 塵trần 者giả 旨chỉ 歸quy 云vân 謂vị 盡tận 虗hư 空không 界giới 一nhất 一nhất 塵trần 道đạo 各các 亦diệc 同đồng 前tiền 攝nhiếp 自tự 同đồng 類loại 無vô 量lượng 剎sát 海hải 而nhi 於ư 其kỳ 中trung 。 亦diệc 說thuyết 此thử 經Kinh 八bát 重trọng/trùng 攝nhiếp 剎sát 者giả 旨chỉ 歸quy 云vân 謂vị 於ư 此thử 華hoa 藏tạng 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 皆giai 攝nhiếp 無vô 邊biên 諸chư 佛Phật 。 剎sát 海hải 皆giai 於ư 其kỳ 中trung 。 說thuyết 此thử 經Kinh 法Pháp 。

鈔sao 以dĩ 歸quy 華hoa 藏tạng 等đẳng 者giả 旨chỉ 歸quy 云vân 謂vị 此thử 等đẳng 一nhất 切thiết 。 雜tạp 染nhiễm 世thế 界giới 。 各các 皆giai 同đồng 盡tận 唯duy 是thị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 即tức 此thử 前tiền 鈔sao 云vân 事sự 盡tận 理lý 顯hiển 染nhiễm 相tướng 盡tận 故cố 雖tuy 略lược 無vô 佛Phật 淨tịnh 相tương/tướng 之chi 文văn 義nghĩa 含hàm 在tại 中trung 今kim 言ngôn 旨chỉ 歸quy 文văn 云vân 下hạ 義nghĩa 引dẫn 也dã 今kim 疏sớ/sơ 加gia 第đệ 五ngũ 遍biến 華hoa 藏tạng 但đãn 取thủ 事sự 相tướng 不bất 約ước 同đồng 真chân 之chi 義nghĩa 。

▲# 鈔sao 此thử 亦diệc 賢hiền 首thủ 下hạ 通thông 妨phương 問vấn 既ký 破phá 刊# 定định 不bất 依y 賢hiền 首thủ 今kim 何hà 不bất 取thủ 旨chỉ 歸quy 中trung 義nghĩa 故cố 此thử 答đáp 也dã 謂vị 中trung 間gian 六lục 義nghĩa 雖tuy 有hữu 取thủ 捨xả 離ly 合hợp 排bài 次thứ 初sơ 二nhị 及cập 後hậu 二nhị 與dữ 旨chỉ 歸quy 同đồng 中trung 間gian 六lục 意ý 亦diệc 是thị 賢hiền 首thủ 八bát 十thập 卷quyển 經kinh 新tân 修tu 略lược 疏sớ/sơ 中trung 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 疏sớ/sơ 意ý 參tham 詳tường 用dụng 之chi 耳nhĩ 。

鈔sao 菩Bồ 提Đề 樹thụ 者giả 西tây 域vực 記ký 云vân 迦Ca 維Duy 羅La 衛Vệ 國Quốc 。 於ư 前tiền 正chánh 覺giác 山sơn 山sơn 西tây 南nam 十thập 四tứ 五ngũ 里lý 有hữu 畢tất 鉢bát 羅la 樹thụ 。 昔tích 佛Phật 在tại 世thế 。 高cao 數số 百bách 尺xích 屢lũ 經kinh 殘tàn 伐phạt 猶do 高cao 四tứ 五ngũ 丈trượng 佛Phật 坐tọa 其kỳ 下hạ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 因nhân 而nhi 謂vị 之chi 菩Bồ 提Đề 樹thụ 焉yên 言ngôn 閻Diêm 浮Phù 提Đề 者giả 。 新tân 云vân 贍thiệm 部bộ 俱câu 舍xá 云vân 無vô 熱nhiệt 惱não 池trì 。 側trắc 有hữu 贍thiệm 部bộ 林lâm 其kỳ 形hình 高cao 大đại 其kỳ 果quả 甘cam 美mỹ 提đề 言ngôn 洲châu 也dã 水thủy 中trung 可khả 居cư 曰viết 洲châu 依y 此thử 立lập 名danh 言ngôn 七thất 處xứ 皆giai 爾nhĩ 者giả 經kinh 既ký 云vân 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 及cập 十thập 方phương 須Tu 彌Di 頂đảnh 亦diệc 然nhiên 即tức 顯hiển 初sơ 會hội 及cập 第đệ 三tam 會hội 已dĩ 遍biến 法Pháp 界Giới 餘dư 則tắc 類loại 此thử 故cố 云vân 七thất 處xứ 皆giai 爾nhĩ 謂vị 佛Phật 遍biến 此thử 界giới 七thất 處xứ 亦diệc 遍biến 盡tận 法Pháp 界Giới 中trung 之chi 七thất 處xứ 故cố 疏sớ/sơ 云vân 初sơ 此thử 閻Diêm 浮Phù 七thất 處xứ 周chu 法Pháp 界Giới 起khởi 自tự 此thử 界giới 七thất 處xứ 故cố 最tối 狹hiệp 而nhi 他tha 界giới 中trung 但đãn 有hữu 七thất 處xứ 俱câu 為vi 能năng 遍biến 法Pháp 界Giới 為vi 所sở 遍biến 此thử 所sở 遍biến 法Pháp 界Giới 最tối 淺thiển 下hạ 說thuyết 能năng 遍biến 所sở 遍biến 准chuẩn 此thử 明minh 之chi 而nhi 能năng 遍biến 漸tiệm 寬khoan 所sở 遍biến 漸tiệm 深thâm 言ngôn 文văn 中trung 但đãn 三tam 賢hiền 下hạ 即tức 須Tu 彌Di 夜dạ 摩ma 兜Đâu 率Suất 三tam 天thiên 也dã 言ngôn 義nghĩa 如như 下hạ 疏sớ/sơ 者giả 須Tu 彌Di 品phẩm 疏sớ/sơ 云vân 初sơ 二nhị 會hội 相tương/tướng 隣lân 接tiếp 故cố 不bất 假giả 帶đái 前tiền 赴phó 後hậu 此thử 三tam 人nhân 天thiên 隔cách 越việt 故cố 須tu 連liên 帶đái 又hựu 此thử 三tam 會hội 同đồng 詮thuyên 賢hiền 位vị 第đệ 六lục 會hội 已dĩ 入nhập 證chứng 不bất 假giả 帶đái 前tiền 七thất 即tức 位vị 中trung 普phổ 賢hiền (# 又hựu 略lược 策sách 云vân 及cập 於ư 妙diệu 覺giác )# 居cư 然nhiên 不bất 假giả 第đệ 八bát 頓đốn 彰chương 五ngũ 位vị 體thể 用dụng 已dĩ 融dung 七thất 八bát 亦diệc 在tại 普phổ 光quang 與dữ 菩Bồ 提Đề 場Tràng 相tương/tướng 隣lân 人nhân 天thiên 隔cách 越việt 尚thượng 爾nhĩ 況huống 相tương/tướng 隣lân 豈khởi 不bất 融dung 耶da 第đệ 九cửu 唯duy 明minh 證chứng 入nhập 體thể 用dụng 一nhất 味vị 故cố 不bất 假giả 帶đái 前tiền 赴phó 後hậu 上thượng 皆giai 明minh 佛Phật 不bất 起khởi 而nhi 遍biến 。

鈔sao 大đại 海hải 鐵thiết 圍vi 者giả 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 疏sớ/sơ 云vân 大đại 海hải 即tức 七thất 重trùng 金kim 山sơn 。 外ngoại 鹹hàm 海hải 也dã (# 百bách 抄sao 云vân 海hải 濶# 三tam 億ức 二nhị 萬vạn 二nhị 千thiên 。 踰du 繕thiện 那na 量lượng )# 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 一nhất 小tiểu 鐵thiết 圍vi (# 周chu 圍vi 三tam 十thập 六lục 億ức 。 七thất 百bách 五ngũ 十thập 。 踰du 繕thiện 那na 量lượng 四tứ 邊biên 面diện 各các 五ngũ 萬vạn 六lục 千thiên 二nhị 百bách 。 五ngũ 十thập 踰du 繕thiện 那na 。 量lượng )# 四tứ 州châu 者giả 東đông 云vân 勝thắng 身thân 勝thắng 餘dư 洲châu 故cố (# 形hình 猶do 半bán 月nguyệt )# 西tây 云vân 牛ngưu 貨hóa 以dĩ 牛ngưu 貨hóa 易dị 故cố (# 此thử 洲châu 相tương/tướng 圓viên )# 北bắc 云vân 勝thắng 生sanh 壽thọ 定định 千thiên 歲tuế 衣y 食thực 自tự 然nhiên 。 故cố (# 此thử 洲châu 相tương/tướng 方phương )# 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 (# 四tứ 王vương 忉Đao 利Lợi 夜dạ 摩ma 兜Đâu 率Suất 化hóa 樂nhạo/nhạc/lạc 它# 化hóa )# 色sắc 界giới 十thập 八bát (# 初sơ 禪thiền 三tam 天thiên 謂vị 梵Phạm 眾chúng 梵Phạm 輔phụ 大đại 梵Phạm 二nhị 禪thiền 三tam 天thiên 謂vị 少thiểu 光quang 無vô 量lượng 光quang 極cực 光quang 三tam 禪thiền 三tam 天thiên 謂vị 少thiểu 靜tĩnh 無vô 量lượng 靜tĩnh 遍biến 靜tĩnh 四tứ 禪thiền 九cửu 天thiên 謂vị 無vô 雲vân 福phước 生sanh 廣quảng 果quả 無vô 想tưởng 無vô 煩phiền 無vô 熱nhiệt 善thiện 現hiện 善thiện 見kiến 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 )# 無vô 色sắc 界giới 四tứ 。 天thiên (# 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 )# 言ngôn 各các 有hữu 百bách 億ức 。 者giả 已dĩ 上thượng 數số 各các 百bách 億ức 故cố 此thử 依y 黃hoàng 帝đế 算toán 法pháp 下hạ 等đẳng 數số 法pháp (# 彼bỉ 有hữu 二nhị 等đẳng 數số 法pháp 下hạ 等đẳng 十thập 十thập 變biến 之chi 中trung 等đẳng 百bách 百bách 變biến 之chi 上thượng 等đẳng 倍bội 倍bội 變biến 之chi )# 十thập 十thập 變biến 之chi 從tùng 千thiên 已dĩ 上thượng 依y 中trung 等đẳng 數số 法pháp 百bách 百bách 變biến 之chi 謂vị 百bách 小tiểu 千thiên 方phương 為vi 一nhất 萬vạn (# 若nhược 約ước 小tiểu 數sổ 十thập 萬vạn 是thị 一nhất 億ức 謂vị 十thập 小tiểu 千thiên 為vi 萬vạn 百bách 小tiểu 千thiên 為vi 億ức 也dã 則tắc 有hữu )# 千thiên 箇cá 小tiểu 千thiên 為vi 中trung 千thiên 方phương 是thị 十thập 萬vạn (# 約ước 小tiểu 數số 百bách 萬vạn 即tức 十thập 億ức 則tắc 有hữu )# 十thập 箇cá 中trung 千thiên 始thỉ 為vi 百bách 萬vạn (# 小tiểu 數số 千thiên 萬vạn )# 方phương 是thị 一nhất 億ức (# 小tiểu 數số 有hữu 億ức )# 既ký 十thập 中trung 千thiên 為vi 一nhất 億ức 百bách 中trung 千thiên 為vi 十thập 億ức (# 小tiểu 數số 千thiên 億ức )# 今kim 有hữu 千thiên 箇cá 中trung 千thiên 故cố 有hữu 百bách 億ức 耳nhĩ (# 小tiểu 數sổ 萬vạn 億ức )# 下hạ 鈔sao 云vân 若nhược 以dĩ 小tiểu 數số 計kế 有hữu 萬vạn 億ức 也dã 。

鈔sao 百bách 億ức 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 者giả 下hạ 鈔sao 云vân 初sơ 禪thiền 量lượng 等đẳng 四tứ 天thiên 下hạ 二nhị 禪thiền 量lượng 等đẳng 小tiểu 千thiên 界giới 三tam 禪thiền 量lượng 等đẳng 中trung 千thiên 界giới 四tứ 禪thiền 量lượng 等đẳng 大Đại 千Thiên 界Giới 是thị 知tri 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 中trung 有hữu 百bách 億ức 初sơ 禪thiền 百bách 萬vạn 二nhị 禪thiền 一nhất 千thiên 三tam 禪thiền 唯duy 一nhất 四tứ 禪thiền 問vấn 准chuẩn 此thử 唯duy 一nhất 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 覆phú 三Tam 千Thiên 界Giới 何hà 故cố 亦diệc 言ngôn 百bách 億ức 耶da 答đáp 且thả 如như 二nhị 禪thiền 直trực 語ngữ 其kỳ 量lượng 等đẳng 千thiên 初sơ 禪thiền 以dĩ 千thiên 初sơ 禪thiền 向hướng 上thượng 取thủ 之chi 則tắc 有hữu 千thiên 二nhị 禪thiền 如như 是thị 百bách 億ức 。 初sơ 禪thiền 向hướng 上thượng 取thủ 之chi 則tắc 有hữu 百bách 億ức 四tứ 禪thiền 譬thí 如như 夏hạ 雲vân 普phổ 覆phú 九cửu 州châu 若nhược 以dĩ 州châu 取thủ 則tắc 有hữu 九cửu 雲vân 若nhược 以dĩ 郡quận 取thủ 則tắc 有hữu 四tứ 百bách 餘dư 雲vân 若nhược 以dĩ 縣huyện 取thủ 千thiên 數số 未vị 多đa 或hoặc 云vân 一nhất 雲vân 普phổ 覆phú 或hoặc 萬vạn 國quốc 或hoặc 言ngôn 萬vạn 國quốc 各các 有hữu 夏hạ 雲vân 思tư 之chi 可khả 見kiến 然nhiên 此thử 百bách 億ức 世thế 界giới 在tại 華hoa 藏tạng 最tối 中trung 央ương 剎sát 種chủng 之chi 中trung 當đương 第đệ 十thập 三tam 重trọng/trùng 今kim 略lược 圖đồ 示thị 其kỳ 相tương/tướng 。

四tứ 空không 天thiên

鈔sao 三tam 遍biến 異dị 類loại 等đẳng 剎sát 者giả 此thử 一nhất 遍biến 字tự 即tức 佛Phật 遍biến 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 樹thụ 形hình 等đẳng 剎sát 為vi 能năng 遍biến 法Pháp 界Giới 是thị 所sở 遍biến 今kim 且thả 以dĩ 娑sa 婆bà 望vọng 彼bỉ 名danh 異dị 類loại 若nhược 以dĩ 一nhất 類loại 樹thụ 形hình 望vọng 娑sa 婆bà 等đẳng 娑sa 婆bà 卻khước 為vi 異dị 類loại 不bất 爾nhĩ 何hà 以dĩ 娑sa 婆bà 獨độc 名danh 同đồng 類loại 耶da 言ngôn 結kết 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 說thuyết 。 等đẳng 者giả 此thử 中trung 多đa 一nhất 不bất 可khả 說thuyết 字tự 經kinh 正chánh 云vân 有hữu 不bất 可khả 說thuyết 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 此thử 正chánh 是thị 最tối 中trung 剎sát 種chủng 所sở 持trì 。

鈔sao 且thả 舉cử 百bách 億ức 中trung 異dị 類loại 者giả 此thử 有hữu 二nhị 釋thích 若nhược 寂tịch 照chiếu 等đẳng 云vân 是thị 最tối 中trung 一nhất 剎sát 種chủng 中trung 所sở 有hữu 一nhất 類loại 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 中trung 。 異dị 類loại 之chi 剎sát (# 謂vị 如như 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 中trung 。 同đồng 有hữu 百bách 億ức 世thế 界giới 不bất 妨phương 有hữu 形hình 狀trạng 不bất 同đồng 之chi 異dị 類loại 剎sát 也dã )# 今kim 方phương 總tổng 明minh 剎sát 種chủng (# 此thử 兼kiêm 娑sa 婆bà 界giới 外ngoại 異dị 類loại )# 此thử 意ý 同đồng 前tiền 助trợ 正chánh 有hữu 二nhị 異dị 類loại 若nhược 會hội 解giải 云vân 且thả 舉cử 百bách 億ức 同đồng 剎sát 種chủng 所sở 持trì 中trung 異dị 類loại 非phi 是thị 百bách 億ức 界giới 中trung 自tự 有hữu 異dị 類loại 也dã 評bình 曰viết 今kim 詳tường 異dị 類loại 之chi 言ngôn 有hữu 其kỳ 四tứ 類loại 一nhất 小tiểu 剎sát 異dị 類loại 如như 百bách 億ức 界giới 中trung 自tự 有hữu 異dị 類loại 也dã 二nhị 大đại 剎sát 異dị 類loại 如như 一nhất 剎sát 種chủng 中trung 二nhị 十thập 重trọng/trùng 剎sát 相tương 望vọng 有hữu 異dị 類loại 也dã 三tam 剎sát 種chủng 異dị 類loại 十thập 不bất 可khả 說thuyết 佛Phật 剎sát 。 微vi 塵trần 數số 剎sát 。 種chủng 相tương 望vọng 論luận 異dị 類loại 也dã 四tứ 剎sát 海hải 異dị 類loại 即tức 十thập 方phương 無vô 間gián 。 盡tận 法Pháp 界Giới 之chi 剎sát 海hải 相tương 望vọng 論luận 異dị 類loại 也dã 故cố 此thử 下hạ 云vân 異dị 類loại 之chi 言ngôn 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 等đẳng 今kim 此thử 異dị 類loại 該cai 前tiền 二nhị 異dị 類loại 也dã 謂vị 小tiểu 剎sát 及cập 大đại 剎sát 百bách 億ức 中trung 言ngôn 含hàm 二nhị 意ý 故cố 若nhược 在tại 內nội 為vi 中trung 即tức 小tiểu 剎sát 異dị 類loại 若nhược 同đồng 處xứ 為vi 中trung 即tức 大đại 剎sát 異dị 類loại 前tiền 二nhị 釋thích 皆giai 取thủ 方phương 為vi 正chánh 義nghĩa 。

▲# 鈔sao 然nhiên 異dị 類loại 言ngôn 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 下hạ 通thông 難nạn/nan 也dã 問vấn 但đãn 言ngôn 異dị 類loại 豈khởi 不bất 通thông 華hoa 藏tạng 耶da 答đáp 異dị 類loại 言ngôn 總tổng 雖tuy 通thông 華hoa 藏tạng 而nhi 意ý 別biệt 唯duy 取thủ 小tiểu 剎sát 大đại 剎sát 異dị 類loại 耳nhĩ (# 此thử 影ảnh 剎sát 種chủng 問vấn 答đáp )# 。

鈔sao 言ngôn 遍biến 剎sát 種chủng 者giả 下hạ 疏sớ/sơ 釋Thích 種chủng 義nghĩa 云vân 積tích 多đa 世thế 界giới 共cộng 在tại 一nhất 處xứ 。 攝nhiếp 諸chư 流lưu 類loại 故cố 名danh 為vi 種chủng 問vấn 若nhược 爾nhĩ 前tiền 異dị 類loại 中trung 已dĩ 遍biến 所sở 攝nhiếp 多đa 種chủng 世thế 界giới 今kim 遍biến 剎sát 種chủng 將tương 何hà 所sở 遍biến 答đáp 下hạ 疏sớ/sơ 云vân 雖tuy 依y 種chủng 類loại 以dĩ 立lập 種chủng 名danh 何hà 妨phương 此thử 種chủng 別biệt 有hữu 其kỳ 體thể 如như 多đa 蜂phong 孔khổng 共cộng 成thành 一nhất 窠khòa 豈khởi 妨phương 此thử 窠khòa 別biệt 有hữu 其kỳ 體thể 又hựu 云vân 種chủng 亦diệc 名danh 性tánh (# 性tánh 是thị 因nhân 義nghĩa )# 依y 此thử 種chủng 性tánh 能năng 生sanh 世thế 界giới 如như 依y 一nhất 禾hòa 生sanh 多đa 穀cốc 粒lạp 舊cựu 經Kinh 云vân 性tánh 多đa 取thủ 此thử 義nghĩa 恐khủng 濫lạm 體thể 性tánh 故cố 改cải 為vi 種chủng 今kim 此thử 最tối 中trung 之chi 種chủng 即tức 雙song 攬lãm 第đệ 二nhị 同đồng 類loại 第đệ 三tam 異dị 類loại 並tịnh 是thị 此thử 中trung 剎sát 種chủng 所sở 持trì 若nhược 約ước 與dữ 前tiền 寬khoan 狹hiệp 異dị 者giả 第đệ 二nhị 唯duy 同đồng 類loại 三tam 唯duy 異dị 類loại 此thử 中trung 雙song 取thủ 為vi 種chủng 若nhược 爾nhĩ 但đãn 雙song 攬lãm 前tiền 二nhị 云vân 何hà 次thứ 寬khoan 於ư 前tiền 二nhị 耶da 答đáp 豈khởi 不bất 前tiền 云vân 此thử 種chủng 別biệt 有hữu 體thể 為vi 前tiền 世thế 界giới 依y 起khởi 所sở 以dĩ 寬khoan 於ư 前tiền 也dã 。

華Hoa 嚴Nghiêm 懸Huyền 談Đàm 會Hội 玄Huyền 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 二nhị

音âm 釋thích

鬱uất

(# 於ư 物vật 切thiết )# 。

鞞bệ

(# 毗tỳ 移di 切thiết )# 。

驎lân

(# 力lực 振chấn 切thiết )# 。

豫dự

(# 弋# 庶thứ 切thiết )# 。

肇triệu

(# 直trực 小tiểu 切thiết )# 。

窠khòa

(# 口khẩu 和hòa 切thiết )# 。