大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 心Tâm 鏡Kính 卷quyển 第đệ 四tứ

前tiền 住trụ 台thai 州châu 赤xích 城thành 山sơn 崇sùng 善thiện 教giáo 寺tự 釋thích 智trí 聦# 述thuật

○# 威Uy 德Đức 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 章chương

實thật 相tướng 體thể 寂tịch 。 因nhân 元nguyên 靜tĩnh 乃nãi 稱xưng 止chỉ 。 本bổn 覺giác 虗hư 照chiếu 。 因nhân 常thường 明minh 故cố 曰viết 觀quán 。 妄vọng 風phong 俄nga 動động 。 假giả 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 而nhi 止chỉ 之chi 。 心tâm 珠châu 久cửu 昏hôn 。 須tu 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 而nhi 觀quán 矣hĩ 。 故cố 聖thánh 人nhân 設thiết 教giáo 。 非phi 秪# 一nhất 端đoan 。 或hoặc 止chỉ 或hoặc 觀quán 。 或hoặc 云vân 諦đế 境cảnh 。 或hoặc 云vân 止Chỉ 觀Quán 。 病bệnh 既ký 多đa 端đoan 藥dược 亦diệc 隨tùy 轉chuyển 。 威uy 德đức 。 隨tùy 順thuận 覺giác 性tánh 。 承thừa 佛Phật 圓viên 音âm 。 啟khải 三tam 觀quán 雄hùng 規quy 。 導đạo 四tứ 門môn 之chi 正chánh 路lộ 。 故cố 有hữu 此thử 章chương 之chi 義nghĩa 也dã 。

於ư 是thị 威Uy 德Đức 自Tự 在Tại 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 不bất 因nhân 修tu 習tập 。 而nhi 得đắc 善thiện 利lợi 。

請thỉnh 法pháp 儀nghi 式thức 。 與dữ 前tiền 釋thích 同đồng (# 次thứ 正chánh 問vấn )# 。

世Thế 尊Tôn 譬thí 如như 大đại 城thành 。 外ngoại 有hữu 四tứ 門môn 。 (# 至chí )# 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。

實thật 相tướng 是thị 一nhất 法pháp 。 佛Phật 說thuyết 種chủng 種chủng 名danh 。 今kim 言ngôn 四tứ 者giả 。 且thả 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 四tứ 門môn 者giả 。 空không 門môn 。 有hữu 門môn 。 亦diệc 空không 亦diệc 有hữu 門môn 。 非phi 空không 非phi 有hữu 門môn 。 佛Phật 世thế 。 有hữu 四tứ 外ngoại 道đạo 。 云vân 供cúng 養dường 佛Phật 得đắc 福phước 生sanh 天thiên 。 我ngã 只chỉ 要yếu 生sanh 天thiên 。 不bất 要yếu 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 人nhân 先tiên 去khứ 供cúng 養dường 佛Phật 了liễu 。 便tiện 要yếu 去khứ 。 佛Phật 云vân 。 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 此thử 人nhân 掩yểm 耳nhĩ 而nhi 走tẩu 。 第đệ 二nhị 人nhân 來lai 亦diệc 如như 是thị 。 欲dục 去khứ 。 佛Phật 云vân 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 掩yểm 耳nhĩ 而nhi 走tẩu 。 第đệ 三tam 人nhân 亦diệc 如như 然nhiên 。 臨lâm 去khứ 。 佛Phật 云vân 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 掩yểm 耳nhĩ 而nhi 走tẩu 。 第đệ 四tứ 人nhân 亦diệc 如như 是thị 。 供cúng 養dường 了liễu 便tiện 欲dục 走tẩu 。 佛Phật 云vân 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 又hựu 急cấp 掩yểm 耳nhĩ 而nhi 走tẩu 。 四tứ 人nhân 去khứ 後hậu 。 共cộng 在tại 一nhất 處xứ 聚tụ 問vấn 。 你nễ 見kiến 佛Phật 如như 何hà 。 一nhất 人nhân 云vân 。 佛Phật 說thuyết 諸chư 行hành 無vô 常thường 。 一nhất 人nhân 云vân 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 一nhất 人nhân 云vân 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 一nhất 人nhân 云vân 。 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 四tứ 人nhân 共cộng 聞văn 一nhất 偈kệ 。 俱câu 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 一nhất 偈kệ 是thị 圓viên 覺giác 。 四tứ 句cú 是thị 四tứ 門môn 。 隨tùy 汝nhữ 一nhất 句cú 而nhi 入nhập 。 云vân 方phương 便tiện 者giả 。 即tức 漸tiệm 次thứ 。 聖thánh 人nhân 設thiết 方phương 便tiện 。 非phi 止chỉ 一nhất 端đoan 。 證chứng 有hữu 漸tiệm 次thứ 。 根căn 性tánh 既ký 殊thù 。 所sở 修tu 差sai 別biệt 。 所sở 證chứng 淺thiển 深thâm 。 階giai 降giáng/hàng 不bất 同đồng 。 大đại 寂tịch 滅diệt 海hải 。 如như 搗đảo 萬vạn 種chủng 香hương 為vi 丸hoàn 。 燒thiêu 一nhất 丸hoàn 具cụ 足túc 眾chúng 氣khí 。 眾chúng 流lưu 入nhập 海hải 。 同đồng 一nhất 醎hàm 味vị 。 即tức 圓viên 覺giác 海hải 會hội (# 下hạ 明minh 許hứa 說thuyết 并tinh 答đáp 三tam 觀quán )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 威uy 德đức 自tự 在tại 。 (# 至chí )# 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 (# 初sơ 明minh 由do 致trí )# 。

善thiện 男nam 子tử 無vô 上thượng 妙diệu 覺giác 。 徧biến 諸chư 十thập 方phương (# 至chí )# 循tuần 性tánh 差sai 別biệt 。 當đương 有hữu 三tam 種chủng 。

無vô 上thượng 者giả 。 眾chúng 生sanh 無vô 上thượng 佛Phật 是thị 也dã 。 妙diệu 覺giác 證chứng 之chi 極cực 也dã 。 亦diệc 可khả 云vân 覺giác 者giả 照chiếu 也dã 。 照chiếu 即tức 是thị 觀quán 。 即tức 今kim 之chi 所sở 示thị 三tam 觀quán 也dã 。 妙diệu 者giả 。 空không 即tức 假giả 中trung 。 假giả 即tức 空không 中trung 。 中trung 即tức 空không 假giả 。 三tam 觀quán 互hỗ 融dung 。 故cố 為vi 妙diệu 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 妙diệu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 亦diệc 如như 此thử 解giải 。 今kim 向hướng 下hạ 正chánh 明minh 三tam 觀quán 。 必tất 其kỳ 然nhiên 也dã 。 徧biến 諸chư 十thập 方phương 者giả 。 覺giác 性tánh 亦diệc 名danh 實thật 相tướng 。 亦diệc 名danh 真Chân 如Như 。 亦diệc 名danh 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 三tam 世thế 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 皆giai 依y 此thử 三tam 出xuất 生sanh 。 出xuất 生sanh 即tức 修tu 證chứng 。 依y 大đại 圓viên 覺giác 妙diệu 理lý 。 修tu 之chi 證chứng 之chi 。 不bất 依y 此thử 妙diệu 覺giác 真Chân 如Như 理lý 觀quán 修tu 之chi 。 即tức 我ngã 見kiến 等đẳng 無vô 明minh 業nghiệp 識thức 。 命mạng 根căn 不bất 斷đoạn 。 行hành 法pháp 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 從tùng 方Phương 等Đẳng 生sanh 。 不bất 獨độc 是thị 修tu 之chi 得đắc 成thành 佛Phật 。 亦diệc 依y 此thử 迷mê 之chi 。 而nhi 入nhập 生sanh 死tử 。 生sanh 佛Phật 雖tuy 殊thù 。 妙diệu 理lý 平bình 等đẳng 。 但đãn 有hữu 迷mê 悟ngộ 之chi 殊thù 。 非phi 佛Phật 性tánh 有hữu 悟ngộ 迷mê 。 乃nãi 佛Phật 生sanh 自tự 有hữu 悟ngộ 迷mê 也dã 。 生sanh 佛Phật 一nhất 如như 。 故cố 曰viết 無vô 二nhị 。 若nhược 迷mê 圓viên 覺giác 。 循tuần 性tánh 差sai 別biệt 。 何hà 止chỉ 百bách 端đoan 。 今kim 且thả 言ngôn 修tu 圓viên 頓đốn 三tam 觀quán 者giả 。 故cố 云vân 。 圓viên 攝nhiếp 所sở 歸quy 。 的đích 分phần/phân 三tam 種chủng (# 次thứ 正chánh 明minh 空không 觀quán )# 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 (# 至chí )# 諸chư 如Như 來Lai 心tâm 。 於ư 中trung 顯hiển 現hiện 。

奢xa 摩ma 他tha 。 涅Niết 槃Bàn 經kinh 名danh 為vi 能năng 滅diệt 。 滅diệt 煩phiền 惱não 故cố 。 又hựu 云vân 能năng 調điều 。 調điều 諸chư 極cực 惡ác 不bất 善thiện 法pháp 故cố 。 又hựu 曰viết 寂tịch 靜tĩnh 。 又hựu 曰viết 遠viễn 離ly 。 天thiên 台thai 云vân 。 對đối 觀quán 名danh 境cảnh 。 對đối 止chỉ 為vi 諦đế 。 天thiên 台thai 影ảnh 望vọng 三tam 觀quán 。 立lập 止chỉ 名danh 。 一nhất 奢xa 摩ma 他tha 。 體thể 真chân 止chỉ 。 凝ngưng 心tâm 安an 其kỳ 理lý 。 謂vị 之chi 畢tất 竟cánh 空không 。 以dĩ 三tam 觀quán 解giải 之chi 。 奢xa 摩ma 他tha 。 空không 觀quán 也dã 。 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。 又hựu 云vân 一nhất 念niệm 無vô 相tướng 謂vị 之chi 空không 。 二Nhị 乘Thừa 以dĩ 此thử 空không 。 破phá 見kiến 思tư 惑hoặc 。 證chứng 真Chân 諦Đế 理lý 。 大Đại 乘Thừa 亦diệc 空không 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 。 今kim 論luận 大Đại 乘Thừa 空không 義nghĩa 也dã 。 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 普phổ 眼nhãn 章chương 中trung 。 所sở 謂vị 宴yến 坐tọa 靜tĩnh 室thất 。 然nhiên 後hậu 凝ngưng 心tâm 。 息tức 攀phàn 緣duyên 。 取thủ 靜tĩnh 為vi 行hạnh 。 因nhân 澄trừng 念niệm 故cố 。 用dụng 心tâm 太thái 切thiết 。 覺giác 識thức 煩phiền 動động 。 於ư 中trung 客khách 塵trần 銷tiêu 落lạc 。 佛Phật 頂đảnh 云vân 。 猶do 如như 行hành 客khách 。 不bất 得đắc 久cửu 住trụ 。 若nhược 實thật 主chủ 人nhân 。 畢tất 竟cánh 不bất 去khứ 。 塵trần 垢cấu 既ký 去khứ 。 覺giác 心tâm 輕khinh 安an 。 澄trừng 之chi 久cửu 久cửu 。 靜tĩnh 慧tuệ 虗hư 明minh 。 大đại 圓viên 鏡kính 中trung 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 諸chư 如Như 來Lai 心tâm 。 於ư 中trung 顯hiển 現hiện 。 此thử 非phi 論luận 聖thánh 人nhân 果quả 地địa 。 且thả 在tại 凡phàm 夫phu 見kiến 前tiền 。 須tu 歸quy 自tự 心tâm 一nhất 念niệm 。 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 見kiến 思tư 王vương 數số 。 此thử 是thị 破phá 塵trần 合hợp 覺giác 。 所sở 在tại 處xứ 所sở 。 不bất 可khả 不bất 知tri 。 今kim 經kinh 意ý 。 且thả 先tiên 用dụng 妙diệu 止chỉ 安an 妄vọng 心tâm 。 此thử 亦diệc 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 同đồng 。 但đãn 彼bỉ 文văn 云vân 。 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 。 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 皎hiệu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 如như 流lưu 璃ly 內nội 懸huyền 明minh 月nguyệt 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 密mật 圓viên 淨tịnh 妙diệu 。 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 意ý 無vô 殊thù 此thử (# 下hạ 引dẫn 喻dụ 結kết 空không 觀quán )# 。

如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 此thử 方phương 便tiện 者giả 。 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

境cảnh 觀quán 者giả 。 如như 人nhân 咽yết 喉hầu 之chi 病bệnh 。 今kim 正chánh 明minh 用dụng 妙diệu 止chỉ 。 止chỉ 其kỳ 眾chúng 生sanh 散tán 心tâm 。 此thử 用dụng 麤thô 心tâm 造tạo 次thứ 不bất 得đắc 。 末mạt 世thế 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 須tu 是thị 依y 師sư 友hữu 。 以dĩ 軟nhuyễn 善thiện 心tâm 調điều 治trị 。 若nhược 只chỉ 將tương 聖thánh 人nhân 聖thánh 寶bảo 言ngôn 下hạ 尋tầm 之chi 。 於ư 道đạo 轉chuyển 遠viễn 。 聖thánh 人nhân 說thuyết 方phương 。 依y 之chi 自tự 服phục 。 則tắc 取thủ 効hiệu 矣hĩ 。 今kim 引dẫn 鏡kính 像tượng 。 乃nãi 喻dụ 觀quán 成thành 。 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 並tịnh 無vô 妨phương 礙ngại 。 依y 即tức 正chánh 。 正chánh 即tức 依y 。 依y 是thị 十thập 方phương 世thế 界giới 。 依y 報báo 也dã 。 諸chư 如Như 來Lai 心tâm 。 正chánh 報báo 也dã 。 觀quán 成thành 之chi 後hậu 。 依y 正chánh 自tự 融dung 。 本bổn 只chỉ 為vì 迷mê 情tình 強cường/cưỡng 隔cách 。 分phần/phân 依y 分phần/phân 正chánh 。 若nhược 觀quán 成thành 情tình 遣khiển 。 塵trần 去khứ 鑑giám 淨tịnh 。 現hiện 像tượng 非phi 關quan 磨ma 者giả 。 則tắc 鏡kính 無vô 現hiện 像tượng 之chi 功công 像tượng 無vô 涉thiệp 鏡kính 之chi 德đức 。 終chung 自tự 炳bỉnh 然nhiên 。 無vô 有hữu 罣quái 礙ngại 。 六lục 祖tổ 云vân 。 菩Bồ 提Đề 本bổn 無vô 樹thụ 。 明minh 鏡kính 亦diệc 非phi 臺đài 。 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 自tự 不bất 惹nhạ 塵trần 埃ai 。 結kết 云vân 。 此thử 方phương 便tiện 者giả 。 名danh 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 妙diệu 止chỉ 也dã 。 今kim 圓viên 家gia 論luận 境cảnh 觀quán 。 須tu 知tri 境cảnh 觀quán 互hỗ 融dung 。 本bổn 無vô 有hữu 二nhị 。 今kim 就tựu 偏thiên 宜nghi 用dụng 止chỉ 。 或hoặc 用dụng 止chỉ 之chi 不bất 悟ngộ 。 即tức 此thử 止chỉ 便tiện 是thị 觀quán 。 但đãn 止chỉ 屬thuộc 止chỉ 散tán 。 觀quán 屬thuộc 朗lãng 。 心tâm 雖tuy 止chỉ 而nhi 不bất 散tán 亂loạn 。 如như 枯khô 木mộc 。 無vô 用dụng 。 縱túng/tung 三tam 條điều 椽chuyên 下hạ 。 數số 載tái 春xuân 風phong 。 兀ngột 兀ngột 然nhiên 。 雖tuy 年niên 深thâm 而nhi 無vô 益ích 。 更cánh 須tu 抖đẩu 擻tẩu 精tinh 神thần 。 用dụng 觀quán 朗lãng 之chi 。 見kiến 一nhất 念niệm 覺giác 性tánh 。 昏hôn 再tái 朗lãng 之chi 。 朗lãng 處xứ 。 如như 暗ám 室thất 遇ngộ 燈đăng 即tức 明minh 。 要yếu 朗lãng 時thời 。 不bất 得đắc 將tương 心tâm 攀phàn 緣duyên 。 用dụng 思tư 惟duy 心tâm 測trắc 度độ 。 以dĩ 無vô 思tư 惟duy 。 銷tiêu 滅diệt 諸chư 暗ám 。 如như 澄trừng 水thủy 法pháp 。 但đãn 不bất 動động 此thử 念niệm 。 水thủy 自tự 合hợp 理lý 。 只chỉ 為vì 水thủy 體thể 元nguyên 清thanh 。 眾chúng 生sanh 自tự 濁trược 。 今kim 還hoàn 本bổn 體thể 。 恐khủng 有hữu 人nhân 不bất 用dụng 意ý 鋟# 削tước 。 故cố 以dĩ 苦khổ 口khẩu 言ngôn 之chi (# 次thứ 明minh 假giả 觀quán 。 且thả 以dĩ 觀quán 當đương 名danh 。 天thiên 台thai 云vân 。 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 若nhược 境cảnh 觀quán 互hỗ 融dung 。 止Chỉ 觀Quán 一nhất 體thể 也dã )# 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 (# 至chí )# 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 圓viên 妙diệu 行hạnh 。

涅Niết 槃Bàn 名danh 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 此thử 經Kinh 名danh 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 名danh 正chánh 見kiến 。 又hựu 名danh 了liễu 見kiến 。 又hựu 名danh 能năng 見kiến 。 曰viết 徧biến 見kiến 。 名danh 次thứ 第đệ 見kiến 。 名danh 別biệt 相tướng 見kiến 。 是thị 名danh 慧tuệ 。 慧tuệ 即tức 觀quán 。 即tức 假giả 觀quán 也dã 。 天thiên 台thai 云vân 。 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 也dã 。 止chỉ 名danh 為vi 定định 。 體thể 屬thuộc 慧tuệ 法pháp 。 修tu 圓Viên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 用dụng 假giả 慧tuệ 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 登đăng 住trụ 聖thánh 人nhân 。 出xuất 假giả 有hữu 十thập 六lục 門môn 。 先tiên 證chứng 圓viên 覺giác 涅Niết 槃Bàn 空không 。 從tùng 此thử 空không 。 出xuất 建kiến 立lập 假giả 。 度độ 生sanh 。 故cố 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 既ký 證chứng 淨tịnh 心tâm 。 如như 鑑giám 照chiếu 物vật 。 六lục 根căn 六lục 塵trần 。 一nhất 一nhất 體thể 之chi 。 皆giai 是thị 幻huyễn 化hóa 。 雖tuy 知tri 根căn 塵trần 是thị 幻huyễn 。 以dĩ 何hà 法pháp 滅diệt 此thử 虗hư 幻huyễn 。 光quang 明minh 云vân 。 心tâm 如như 幻huyễn 化hóa 。 馳trì 騁sính 六lục 情tình 。 欲dục 滅diệt 此thử 幻huyễn 。 還hoàn 依y 幻huyễn 心tâm 。 復phục 起khởi 幻huyễn 觀quán 。 始thỉ 覺giác 也dã 。 觀quán 此thử 根căn 塵trần 之chi 幻huyễn 。 故cố 云vân 即tức 起khởi 諸chư 幻huyễn 。 以dĩ 除trừ 幻huyễn 者giả 。 雖tuy 用dụng 幻huyễn 觀quán 。 滅diệt 於ư 幻huyễn 化hóa 。 出xuất 假giả 自tự 有hữu 十thập 六lục 門môn 。 被bị 機cơ 既ký 多đa 。 幻huyễn 豈khởi 只chỉ 用dụng 於ư 一nhất 。 病bệnh 變biến 藥dược 變biến 。 如như 人nhân 四tứ 百bách 四tứ 病bệnh 。 豈khởi 以dĩ 一nhất 藥dược 治trị 之chi 。 故cố 云vân 變biến 化hóa 諸chư 幻huyễn 。 而nhi 開khai 幻huyễn 眾chúng 。 如như 昔tích 有hữu 人nhân 。 到đáo 五ngũ 臺đài 山sơn 。 一nhất 僧Tăng 附phụ 書thư 。 託thác 尋tầm 薩tát 苛# 與dữ 之chi 。 及cập 抵để 京kinh 徧biến 尋tầm 。 皆giai 無vô 有hữu 也dã 。 後hậu 見kiến 街nhai 路lộ 趕# 猪trư 人nhân 。 呌khiếu 薩tát 苛# 。 遂toại 問vấn 之chi 。 答đáp 云vân 。 內nội 一nhất 大đại 者giả 。 名danh 薩tát 苛# 。 群quần 眾chúng 中trung 著trước 渠cừ 一nhất 箇cá 不bất 蹤tung 橫hoạnh/hoành 。 遂toại 度độ 書thư 與dữ 之chi 。 起khởi 立lập 看khán 書thư 。 便tiện 立lập 死tử 。 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 出xuất 沒một 合hợp 變biến 。 應ứng 機cơ 化hóa 物vật 。 由do 此thử 善thiện 用dụng 其kỳ 心tâm 。 幻huyễn 智trí 漸tiệm 增tăng 。 幻huyễn 機cơ 漸tiệm 度độ 。 此thử 謂vị 之chi 破phá 塵trần 沙sa 惑hoặc 。 故cố 云vân 內nội 發phát 輕khinh 安an 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 出xuất 假giả 。 行hành 六Lục 度Độ 。 外ngoại 道đạo 乞khất 眼nhãn 珠châu 。 取thủ 珠châu 與dữ 之chi 。 外ngoại 道đạo 弃khí 地địa 。 身thân 子tử 嗔sân 心tâm 起khởi 。 退thoái 落lạc 五ngũ 道đạo 凡phàm 夫phu 。 非phi 大đại 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。 孰thục 能năng 為vi 之chi 。 故cố 云vân 漸tiệm 次thứ 增tăng 進tiến 。 彼bỉ 觀quán 幻huyễn 者giả 。 且thả 指chỉ 菩Bồ 薩Tát 度độ 生sanh 。 非phi 同đồng 幻huyễn 故cố 者giả 。 無vô 機cơ 可khả 度độ 。 蓋cái 眾chúng 生sanh 本bổn 性tánh 空không 寂tịch 也dã 。 非phi 同đồng 幻huyễn 觀quán 。 即tức 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 用dụng 此thử 智trí 攝nhiếp 生sanh 。 眾chúng 生sanh 性tánh 空không 。 我ngã 性tánh 亦diệc 空không 。 亦diệc 是thị 境cảnh 觀quán 俱câu 空không 。 亦diệc 機cơ 應ưng 雙song 亡vong 。 幻huyễn 境cảnh 幻huyễn 觀quán 俱câu 泯mẫn 。 機cơ 緣duyên 感cảm 應ứng 無vô 差sai 。 既ký 亡vong 能năng 所sở 。 則tắc 幻huyễn 相tướng 永vĩnh 離ly 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 所sở 入nhập 既ký 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 。 所sở 圓viên 妙diệu 行hạnh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 下hạ 引dẫn 喻dụ 結kết 假giả 觀quán )# 。

如như 土thổ 長trưởng 苗miêu 。 此thử 方phương 便tiện 者giả 。 名danh 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

假giả 觀quán 屬thuộc 有hữu 也dã 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 數số 法pháp 。 故cố 云vân 三tam 摩ma 。 三tam 乃nãi 數số 也dã 。 森sâm 羅la 萬vạn 象tượng 。 皆giai 依y 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 一nhất 切thiết 幻huyễn 化hóa 。 從tùng 覺giác 心tâm 生sanh 。 如như 土thổ 長trưởng 苗miêu 。 若nhược 無vô 覺giác 心tâm 。 幻huyễn 不bất 能năng 生sanh 。 若nhược 無vô 幻huyễn 覺giác 。 覺giác 幻huyễn 不bất 滅diệt 。 滅diệt 幻huyễn 之chi 覺giác 如như 苗miêu 。 幻huyễn 滅diệt 覺giác 圓viên 。 如như 苗miêu 歸quy 土thổ/độ 。 皆giai 是thị 聖thánh 人nhân 方phương 便tiện 門môn 。 名danh 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 也dã (# 次thứ 明minh 中trung 觀quán 。 即tức 止Chỉ 觀Quán 平bình 等đẳng )# 。

善thiện 男nam 子tử 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 (# 至chí )# 及cập 與dữ 身thân 心tâm 。 相tương 在tại 塵trần 域vực 。

天thiên 台thai 云vân 。 禪thiền 那na 。 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 亦diệc 云vân 止Chỉ 觀Quán 平bình 等đẳng 。 前tiền 奢xa 摩ma 他tha 。 以dĩ 寂tịch 靜tĩnh 為vi 相tương/tướng 。 三Tam 摩Ma 提Đề 。 以dĩ 幻huyễn 化hóa 為vi 相tương/tướng 。 禪thiền 那na 俱câu 離ly 寂tịch 靜tĩnh 幻huyễn 化hóa 二nhị 相tương/tướng 。 若nhược 三tam 觀quán 言ngôn 之chi 。 即tức 空không 。 即tức 假giả 。 即tức 中trung 。 禪thiền 那na 乃nãi 即tức 空không 假giả 歸quy 中trung 。 亦diệc 可khả 空không 有hữu 俱câu 中trung 。 三tam 觀quán 互hỗ 融dung 。 亦diệc 可khả 無vô 空không 無vô 假giả 而nhi 不bất 中trung 。 天thiên 台thai 出xuất 時thời 。 楞lăng 嚴nghiêm 圓viên 覺giác 未vị 傳truyền 中trung 國quốc 。 天thiên 台thai 於ư 止Chỉ 觀Quán 中trung 云vân 。 此thử 三tam 止chỉ 名danh 。 雖tuy 未vị 見kiến 經kinh 論luận 。 今kim 影ảnh 望vọng 三tam 觀quán 。 隨tùy 義nghĩa 立lập 名danh 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 體thể 無vô 明minh 顛điên 倒đảo 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 之chi 真chân 。 名danh 體thể 真chân 止chỉ 。 如như 此thử 實thật 相tướng 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 隨tùy 緣duyên 歷lịch 境cảnh 。 妄vọng 心tâm 不bất 動động 。 名danh 隨tùy 緣duyên 方phương 便tiện 止chỉ 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 靜tĩnh 散tán 休hưu 息tức 。 名danh 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 孤cô 山sơn 云vân 。 楞lăng 嚴nghiêm 阿A 難Nan 雖tuy 請thỉnh 於ư 止chỉ 。 以dĩ 即tức 一nhất 而nhi 三tam 故cố 。 止Chỉ 觀Quán 亦diệc 即tức 平bình 等đẳng 。 三tam 一nhất 互hỗ 融dung 。 是thị 以dĩ 稱xưng 妙diệu 。 以dĩ 由do 妙diệu 故cố 。 方phương 曰viết 楞lăng 嚴nghiêm 大đại 定định 也dã 。 今kim 云vân 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 者giả 。 且thả 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 聞văn 圓viên 覺giác 。 至chí 思tư 修tu 。 修tu 而nhi 證chứng 。 破phá 虗hư 妄vọng 已dĩ 。 發phát 其kỳ 真chân 明minh 。 未vị 說thuyết 極cực 證chứng 。 且thả 說thuyết 初sơ 住trụ 一nhất 分phần/phân 真chân 明minh 。 故cố 云vân 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 此thử 真chân 淨tịnh 。 乃nãi 空không 假giả 即tức 中trung 之chi 淨tịnh 。 復phục 以dĩ 此thử 淨tịnh 心tâm 。 知tri 覺giác 心tâm 性tánh 。 即tức 知tri 四tứ 大đại 妄vọng 身thân 。 假giả 和hòa 合hợp 。 畢tất 竟cánh 無vô 體thể 。 次thứ 云vân 及cập 與dữ 根căn 塵trần 。 方phương 知tri 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 虗hư 妄vọng 浮phù 心tâm 。 亦diệc 是thị 幻huyễn 化hóa 。 此thử 之chi 幻huyễn 化hóa 。 若nhược 不bất 消tiêu 落lạc 。 仍nhưng 是thị 生sanh 死tử 。 菩Bồ 薩Tát 復phục 於ư 幻huyễn 心tâm 。 起khởi 於ư 幻huyễn 智trí 。 幻huyễn 智trí 始thỉ 覺giác 。 以dĩ 此thử 始thỉ 覺giác 寂tịch 照chiếu 。 照chiếu 於ư 根căn 塵trần 。 十thập 八bát 界giới 等đẳng 。 消tiêu 落lạc 幻huyễn 化hóa 。 故cố 云vân 以dĩ 除trừ 幻huyễn 者giả 。 以dĩ 者giả 用dụng 也dã 。 用dụng 幻huyễn 智trí 。 除trừ 幻huyễn 妄vọng 。 幻huyễn 者giả 是thị 誰thùy 。 誰thùy 是thị 幻huyễn 者giả 。 騎kỵ 牛ngưu 覔# 牛ngưu 。 斯tư 之chi 謂vị 矣hĩ 。 今kim 言ngôn 悟ngộ 淨tịnh 圓viên 覺giác 者giả 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 以dĩ 證chứng 覺giác 性tánh 。 無vô 明minh 冰băng 消tiêu 。 心tâm 淨tịnh 如như 水thủy 。 故cố 云vân 淨tịnh 圓viên 覺giác 。 以dĩ 此thử 淨tịnh 慧tuệ 。 照chiếu 了liễu 法pháp 相tướng 。 不bất 屬thuộc 有hữu 無vô 。 故cố 云vân 不bất 取thủ 幻huyễn 化hóa 。 假giả 觀quán 屬thuộc 有hữu 法pháp 。 及cập 亦diệc 不bất 取thủ 靜tĩnh 相tương/tướng 。 靜tĩnh 是thị 止chỉ 。 亦diệc 是thị 不bất 取thủ 空không 假giả 二nhị 觀quán 。 即tức 空không 假giả 歸quy 中trung 。 冰băng 化hóa 為vi 水thủy 。 唯duy 一nhất 無vô 二nhị 。 故cố 云vân 不bất 取thủ 靜tĩnh 相tương/tướng 。 云vân 靜tĩnh 相tương/tướng 者giả 。 相tương/tướng 本bổn 是thị 境cảnh 。 亦diệc 是thị 空không 觀quán 。 今kim 要yếu 見kiến 空không 。 即tức 是thị 假giả 。 故cố 云vân 靜tĩnh 相tương/tướng 。 用dụng 中trung 道đạo 禪thiền 那na 。 正chánh 觀quán 觀quán 之chi 。 了liễu 知tri 身thân 心tâm 。 身thân 心tâm 是thị 色sắc 質chất 。 可khả 是thị 罣quái 礙ngại 。 今kim 了liễu 知tri 皆giai 是thị 空không 華hoa 。 自tự 然nhiên 心tâm 無vô 罣quái 礙ngại 。 既ký 無vô 罣quái 礙ngại 。 遠viễn 離ly 顛điên 倒đảo 夢mộng 想tưởng 。 到đáo 此thử 無vô 眼nhãn 界giới 。 無vô 意ý 識thức 界giới 。 無vô 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 無vô 老lão 死tử 。 無vô 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 無vô 智trí 亦diệc 無vô 得đắc 。 今kim 云vân 無vô 智trí 覺giác 者giả 。 知tri 屬thuộc 心tâm 。 明minh 屬thuộc 見kiến 。 知tri 見kiến 俱câu 泯mẫn 。 遊du 心tâm 法Pháp 界Giới 諸chư 心tâm 寂tịch 。 如như 日nhật 依y 空không 復phục 不bất 住trụ 空không 。 既ký 絕tuyệt 根căn 塵trần 。 不bất 依y 諸chư 礙ngại 。 永vĩnh 得đắc 超siêu 過quá 。 礙ngại 無vô 礙ngại 境cảnh 。 能năng 觀quán 之chi 智trí 。 亦diệc 乃nãi 不bất 留lưu 。 若nhược 留lưu 。 智trí 還hoàn 為vi 障chướng 。 還hoàn 為vi 礙ngại 境cảnh 。 此thử 境cảnh 名danh 為vi 覺giác 相tương/tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 留lưu 。 境cảnh 觀quán 雙song 融dung 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 坐tọa 底để 人nhân 。 雖tuy 然nhiên 得đắc 入nhập 未vị 為vi 真chân 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 進tiến 一nhất 步bộ 。 十thập 方phương 世thế 界giới 現hiện 全toàn 身thân 。 受thọ 用dụng 世thế 界giới 依y 報báo 也dã 。 及cập 與dữ 身thân 心tâm 正chánh 報báo 也dã 。 相tương/tướng 是thị 世thế 間gian 相tương/tướng 。 不bất 離ly 塵trần 勞lao 。 具cụ 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 故cố 云vân 相tương 在tại 塵trần 域vực 。 不bất 局cục 在tại 一nhất 身thân 一nhất 心tâm 。 色sắc 心tâm 依y 正chánh 。 剎sát 剎sát 塵trần 塵trần 。 一nhất 一nhất 皆giai 不bất 離ly 自tự 性tánh 。 故cố 謂vị 之chi 域vực 也dã (# 下hạ 引dẫn 喻dụ )# 。

如như 器khí 中trung 鍠hoàng 。 聲thanh 出xuất 于vu 外ngoại 。

鍠hoàng 音âm 皇hoàng 。 此thử 喻dụ 中trung 觀quán 。 即tức 空không 是thị 中trung 。 即tức 假giả 是thị 中trung 。 空không 即tức 無vô 。 假giả 即tức 有hữu 。 要yếu 知tri 有hữu 無vô 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 器khí 中trung 鍠hoàng 。 眾chúng 說thuyết 不bất 同đồng 。 有hữu 云vân 鍾chung 磬khánh 為vi 皇hoàng 。 有hữu 云vân 聲thanh 是thị 色sắc 。 器khí 亦diệc 是thị 色sắc 。 二nhị 色sắc 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 今kim 觀quán 中trung 道đạo 。 即tức 二nhị 邊biên 為vi 中trung 。 世thế 俗tục 。 皷cổ 中trung 間gian 。 以dĩ 鐵thiết 器khí 為vi 皇hoàng 。 在tại 皷cổ 內nội 。 及cập 鳴minh 皷cổ 時thời 。 皇hoàng 聲thanh 于vu 外ngoại 。 今kim 此thử 觀quán 成thành 。 了liễu 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 色sắc 心tâm 依y 正chánh 。 畢tất 竟cánh 無vô 二nhị 。 一nhất 一nhất 皆giai 歸quy 正chánh 性tánh 明minh 顯hiển 。 寂tịch 滅diệt 極cực 處xứ 。 內nội 發phát 輕khinh 安an 。 心tâm 輕khinh 故cố 。 徧biến 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 是thị 佛Phật 法Pháp 。 身thân 輕khinh 故cố 毗tỳ 盧lô 遮già 那na 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 (# 下hạ 合hợp 法pháp 。 結kết 中trung 觀quán )# 。

煩phiền 惱não 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 (# 至chí )# 此thử 方phương 便tiện 者giả 。 名danh 為vi 禪thiền 那na 。

煩phiền 惱não 即tức 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 生sanh 滅diệt 也dã 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 俱câu 不bất 留lưu 礙ngại 。 又hựu 煩phiền 惱não 即tức 俗tục 諦đế 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 真Chân 諦Đế 也dã 。 真chân 即tức 是thị 俗tục 。 俗tục 即tức 是thị 真chân 。 二nhị 亦diệc 無vô 留lưu 礙ngại 。 煩phiền 惱não 如như 冰băng 。 涅Niết 槃Bàn 如như 水thủy 。 冰băng 即tức 水thủy 。 水thủy 即tức 冰băng 。 亦diệc 二nhị 無vô 二nhị 。 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 真chân 性tánh 自tự 通thông 。 通thông 即tức 不bất 相tương 留lưu 礙ngại 。 既ký 煩phiền 惱não 融dung 為vi 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 即tức 空không 慧tuệ 發phát 明minh 。 內nội 自tự 寂tịch 滅diệt 為vi 樂lạc 。 若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。 自tự 然nhiên 輕khinh 安an 。 輕khinh 安an 。 即tức 神thần 通thông 也dã 。 此thử 非phi 究cứu 竟cánh 佛Phật 。 謂vị 之chi 妙diệu 覺giác 。 初sơ 住trụ 聖thánh 人nhân 。 隨tùy 順thuận 寂tịch 滅diệt 境cảnh 界giới 。 指chỉ 所sở 證chứng 寂tịch 滅diệt 為vi 妙diệu 。 自tự 他tha 身thân 心tâm 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 此thử 指chỉ 自tự 他tha 所sở 證chứng 之chi 極cực 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 真Chân 如Như 獨độc 存tồn 。 不bất 屬thuộc 他tha 身thân 心tâm 。 自tự 身thân 心tâm 亦diệc 所sở 不bất 及cập 。 蓋cái 圓viên 覺giác 無vô 身thân 心tâm 相tương/tướng 。 身thân 他tha 身thân 心tâm 。 所sở 不bất 能năng 及cập 。 四tứ 見kiến 又hựu 何hà 由do 可khả 生sanh 。 四tứ 見kiến 即tức 我ngã 見kiến 。 人nhân 見kiến 。 眾chúng 生sanh 見kiến 。 壽thọ 者giả 見kiến 。 今kim 具cụ 二nhị 見kiến 。 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 壽thọ 者giả 眾chúng 生sanh 。 已dĩ 包bao 人nhân 我ngã 二nhị 見kiến 。 皆giai 為vi 浮phù 想tưởng 。 以dĩ 中trung 道đạo 種chủng 智trí 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 為vi 浮phù 想tưởng 。 何hà 況huống 自tự 他tha 身thân 心tâm 。 眾chúng 生sanh 壽thọ 命mạng 。 我ngã 人nhân 之chi 見kiến 。 爭tranh 得đắc 不bất 為vi 浮phù 乎hồ 。 結kết 云vân 。 此thử 方phương 便tiện 者giả 名danh 禪thiền 那na 。 是thị 佛Phật 方phương 便tiện 。 假giả 名danh 禪thiền 那na 。 平bình 等đẳng 性tánh 中trung 。 佛Phật 尚thượng 不bất 愛ái 作tác 。 況huống 種chủng 種chủng 假giả 名danh 。 於ư 我ngã 如như 浮phù 雲vân (# 次thứ 引dẫn 例lệ 彰chương 圓viên )# 。

善thiện 男nam 子tử 此thử 三tam 法Pháp 門môn 。 皆giai 是thị 圓viên 覺giác 。 (# 至chí )# 若nhược 得đắc 圓viên 證chứng 。 即tức 成thành 圓viên 覺giác 。

此thử 三tam 法Pháp 門môn 。 即tức 空không 假giả 中trung 三tam 觀quán 也dã 。 此thử 三tam 觀quán 。 三tam 只chỉ 是thị 一nhất 。 一nhất 即tức 是thị 三tam 。 破phá 則tắc 俱câu 破phá 。 三tam 觀quán 悉tất 彰chương 破phá 相tương/tướng 。 假giả 中trung 亦diệc 然nhiên 。 立lập 則tắc 俱câu 立lập 。 妙diệu 則tắc 俱câu 妙diệu 。 成thành 一nhất 切thiết 法pháp 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 一nhất 切thiết 法pháp 。 只chỉ 為vì 圓viên 覺giác 之chi 性tánh 。 具cụ 一nhất 切thiết 性tánh 。 親thân 近cận 隨tùy 順thuận 者giả 。 則tắc 成thành 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 成thành 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 未vị 嘗thường 不bất 由do 此thử 也dã 。 故cố 云vân 皆giai 依y 。 三tam 種chủng 事sự 業nghiệp 。 圓viên 證chứng 者giả 。 若nhược 非phi 圓viên 心tâm 。 此thử 覺giác 不bất 圓viên 。 圓viên 心tâm 者giả 。 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 。 百bách 界giới 千thiên 如như 。 三tam 千thiên 世thế 間gian 。 乃nãi 指chỉ 南nam 之chi 法pháp 。 妙diệu 極cực 於ư 此thử 。 依y 此thử 修tu 證chứng 者giả 。 即tức 頓đốn 成thành 佛Phật 道đạo (# 次thứ 校giảo 量lượng 顯hiển 勝thắng )# 。

善thiện 男nam 子tử 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 修tu 於ư 聖thánh 道Đạo 。 (# 至chí )# 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 隨tùy 順thuận 修tu 習tập 。

聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。 乃nãi 小tiểu 聖thánh 。 只chỉ 修tu 四Tứ 諦Đế 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 觀quán 緣duyên 入nhập 道đạo 。 此thử 如như 一nhất 滴tích 水thủy 。 今kim 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 如như 大đại 海hải 水thủy 。 破phá 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 具cụ 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 修tu 。 等đẳng 法Pháp 界Giới 證chứng 。 起khởi 信tín 云vân 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 只chỉ 是thị 如Như 來Lai 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 亦diệc 是thị 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 本bổn 具cụ 性tánh 德đức 。 龍long 女nữ 一nhất 歷lịch 耳nhĩ 根căn 。 便tiện 往vãng 南nam 方phương 成thành 佛Phật 。 故cố 云vân 隨tùy 順thuận 修tu 習tập 也dã 。 如như 上thượng 威uy 德đức 所sở 問vấn 。 借tá 鰕# 為vi 眼nhãn 。 牟Mâu 尼Ni 廣quảng 示thị 。 亦diệc 是thị 憑bằng 虗hư 依y 響hưởng 。 而nhi 不bất 知tri 如như 如như 之chi 理lý 。 本bổn 乎hồ 一nhất 性tánh 而nhi 已dĩ 。 得đắc 之chi 為vi 悟ngộ 。 失thất 之chi 為vi 迷mê 。 一nhất 理lý 而nhi 已dĩ 。 迷mê 之chi 而nhi 為vi 凡phàm 。 悟ngộ 而nhi 為vi 聖thánh 。 迷mê 者giả 自tự 隔cách 。 理lý 不bất 隔cách 也dã 。 失thất 者giả 自tự 失thất 。 理lý 不bất 失thất 也dã 。 三tam 觀quán 之chi 作tác 。 所sở 辨biện 異dị 同đồng 。 而nhi 究cứu 聖thánh 性tánh 。 使sử 群quần 生sanh 正chánh 性tánh 而nhi 順thuận 理lý 者giả 也dã 。 正chánh 性tánh 順thuận 理lý 。 所sở 以dĩ 覺giác 路lộ 不bất 紆hu 。 解giải 脫thoát 之chi 門môn 至chí 矣hĩ 。 不bất 知tri 此thử 法Pháp 門môn 。 則tắc 學học 何hà 所sở 入nhập 。 功công 何hà 所sở 施thí 。 智trí 何hà 所sở 發phát 。 梁lương 氏thị 云vân 。 去khứ 聖thánh 久cửu 遠viễn 。 賢hiền 人nhân 不bất 出xuất 。 庸dong 昏hôn 之chi 徒đồ 。 含hàm 識thức 而nhi 已dĩ 。 致trí 使sử 魔ma 邪tà 詭quỷ 惑hoặc 。 諸chư 黨đảng 並tịnh 熾sí 。 空không 有hữu 云vân 云vân 。 為vi 坑khanh 為vi 穽tỉnh 。 有hữu 膠giao 於ư 文văn 句cú 。 不bất 敢cảm 動động 者giả 。 有hữu 流lưu 於ư 漭# 蕩đãng 。 而nhi 不bất 能năng 住trụ 者giả 。 有hữu 太thái 遠viễn 而nhi 心tâm 不bất 至chí 者giả 。 有hữu 太thái 近cận 而nhi 我ngã 身thân 即tức 是thị 者giả 。 有hữu 枯khô 木mộc 而nhi 稱xưng 為vi 定định 者giả 。 有hữu 竅khiếu 號hiệu 而nhi 稱xưng 慧tuệ 者giả 。 有hữu 奔bôn 走tẩu 非phi 道đạo 而nhi 言ngôn 權quyền 者giả 。 有hữu 假giả 鬼quỷ 神thần 而nhi 言ngôn 通thông 者giả 。 有hữu 放phóng 心tâm 而nhi 為vi 廣quảng 者giả 。 有hữu 罕# 言ngôn 而nhi 為vi 密mật 者giả 。 有hữu 齒xỉ 舌thiệt 潛tiềm 傳truyền 為vi 口khẩu 訣quyết 者giả 。 凡phàm 此thử 之chi 類loại 。 自tự 立lập 為vi 祖tổ 。 繼kế 祖tổ 為vi 家gia 。 反phản 經kinh 非phi 聖thánh 。 昧muội 者giả 不bất 覺giác 。 仲trọng 尼ni 有hữu 云vân 。 道đạo 之chi 不bất 明minh 也dã 。 我ngã 知tri 之chi 矣hĩ 。 由do 物vật 累lũy/lụy/luy 也dã 。 梁lương 氏thị 之chi 言ngôn 。 可khả 謂vị 救cứu 世thế 辨biện 惑hoặc 之chi 要yếu 。 聞văn 之chi 者giả 。 得đắc 不bất 自tự 鏡kính 。 其kỳ 或hoặc 未vị 然nhiên 。 吾ngô 末mạt 如như 之chi 何hà 也dã 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 (# 至chí )# 名danh 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。

○# 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 章chương

淨tịnh 名danh 云vân 。 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 於ư 大Đại 千Thiên 。 其kỳ 輪luân 本bổn 來lai 常thường 清thanh 淨tịnh 。 天thiên 人nhân 得đắc 道Đạo 此thử 為vi 證chứng 。 三Tam 寶Bảo 於ư 是thị 現hiện 世thế 間gian 。 又hựu 云vân 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 佛Phật 不bất 出xuất 世thế 。 梵Phạm 音âm 自tự 何hà 而nhi 聞văn 。 既ký 無vô 聞văn 以dĩ 何hà 法Pháp 修tu 。 既ký 無vô 修tu 。 如như 何hà 有hữu 證chứng 。 證chứng 者giả 可khả 出xuất 三tam 界giới 火hỏa 宅trạch 之chi 苦khổ 。 辨biện 音âm 已dĩ 離ly 苦khổ 人nhân 。 若nhược 不bất 度độ 生sanh 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 心tâm 也dã 。 是thị 以dĩ 吾ngô 佛Phật 。 示thị 勸khuyến 證chứng 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 雖tuy 一nhất 音âm 舉cử 暢sướng 。 其kỳ 間gian 隨tùy 類loại 各các 解giải 不bất 同đồng 。 辨biện 音âm 且thả 於ư 圓viên 覺giác 門môn 。 問vấn 幾kỷ 種chủng 修tu 習tập 。 勞lao 吾ngô 大đại 覺giác 。 括quát 盡tận 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 修tu 證chứng 病bệnh 源nguyên 。 將tương 三tam 種chủng 妙diệu 藥dược 。 互hỗ 換hoán 湯thang 事sự 。 總tổng 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 。 若nhược 無vô 心tâm 人nhân 。 則tắc 二nhị 十thập 五ngũ 。 皆giai 屬thuộc 剩thặng 法pháp 。 既ký 未vị 離ly 膏cao 肓# 。 聖thánh 賢hiền 欲dục 垂thùy 救cứu 藥dược 。 故cố 有hữu 此thử 章chương 進tiến 問vấn 也dã 。

於ư 是thị 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 如như 是thị 三tam 請thỉnh 。 終chung 而nhi 復phục 始thỉ 。

辨biện 音âm 。 因nhân 聞văn 威uy 德đức 。 問vấn 三tam 觀quán 義nghĩa 。 且thả 只chỉ 就tựu 三tam 種chủng 根căn 性tánh 。 釋thích 尊tôn 開khai 示thị 。 亦diệc 是thị 隨tùy 所sở 問vấn 而nhi 言ngôn 之chi 。 若nhược 論luận 機cơ 有hữu 淺thiển 深thâm 。 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 何hà 止chỉ 於ư 三tam 。 故cố 得đắc 辨biện 音âm 再tái 問vấn 幾kỷ 種chủng 修tu 習tập (# 下hạ 戒giới 聽thính )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 辨biện 音âm 菩Bồ 薩Tát 言ngôn (# 至chí )# 默mặc 然nhiên 而nhi 聽thính 。 (# 向hướng 下hạ 摠tổng 示thị 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân )# 。

善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 圓viên 覺giác 清thanh 淨tịnh 。 (# 至chí )# 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 。 清thanh 淨tịnh 定định 輪luân 。

若nhược 論luận 覺giác 性tánh 。 本bổn 自tự 圓viên 融dung 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 修tu 顯hiển 清thanh 淨tịnh 圓viên 極cực 之chi 理lý 。 無vô 高cao 下hạ 。 無vô 修tu 習tập 。 及cập 修tu 習tập 者giả 。 能năng 所sở 俱câu 絕tuyệt 。 佛Phật 不bất 度độ 生sanh 。 大đại 聖thánh 慈từ 悲bi 隆long 重trọng/trùng 。 觀quán 眾chúng 生sanh 心tâm 。 具cụ 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 汩# 沒một 時thời 長trường/trưởng 。 故cố 特đặc 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 圓viên 覺giác 性tánh 。 故cố 尼ni 犍kiền 經Kinh 云vân 。 王vương 名danh 嚴Nghiêm 熾Sí 。 有hữu 大đại 薩tát 遮già 。 來lai 入nhập 其kỳ 國quốc 。 王vương 出xuất 遠viễn 迎nghênh 。 乃nãi 為vi 王vương 說thuyết 。 大đại 王vương 當đương 知tri 。 依y 煩phiền 惱não 身thân 。 觀quán 如Như 來Lai 身thân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 此thử 身thân 即tức 是thị 。 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 諸chư 垢cấu 藏tàng 中trung 。 佛Phật 性tánh 滿mãn 足túc 。 如như 石thạch 中trung 玉ngọc 。 木mộc 中trung 火hỏa 。 地địa 中trung 水thủy 。 乳nhũ 中trung 酪lạc 。 麻ma 中trung 油du 。 子tử 中trung 禾hòa 。 藏tạng 中trung 金kim 。 摸mạc 中trung 像tượng 。 孕dựng 中trung 胎thai 。 雲vân 中trung 日nhật 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 煩phiền 惱não 之chi 中trung 。 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 今kim 佛Phật 方phương 便tiện 。 欲dục 示thị 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 藏tạng 性tánh 。 廣quảng 開khai 無vô 量lượng 。 今kim 處xứ 中trung 。 且thả 示thị 二nhị 十thập 五ngũ 種chủng 。 單đơn 修tu 複phức 修tu 具cụ 足túc 修tu 。 但đãn 事sự 不bất 過quá 三tam 。 不bất 出xuất 只chỉ 是thị 三tam 止chỉ 三tam 觀quán 。 三tam 諦đế 三tam 境cảnh 。 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 觀quán 有hữu 淺thiển 深thâm 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 二nhị 或hoặc 三tam 。 諸chư 輪luân 綺ỷ 互hỗ 。 若nhược 天thiên 王vương 三tam 目mục 。 如như 梵Phạm 伊y 三tam 點điểm 。 今kim 出xuất 三tam 止chỉ 三tam 觀quán 。 先tiên 異dị 同đồng 。 後hậu 皆giai 易dị 曉hiểu 。 一nhất 止chỉ 有hữu 二nhị 種chủng 。 大đại 止chỉ 。 小tiểu 止chỉ 。 小tiểu 三tam 止chỉ 者giả 。 一nhất 止chỉ 息tức 止chỉ 。 從tùng 破phá 惑hoặc 得đắc 名danh 。 二nhị 停đình 止chỉ 止chỉ 。 從tùng 能năng 定định 得đắc 名danh 。 三tam 不bất 止chỉ 止chỉ 。 從tùng 諦đế 理lý 得đắc 名danh 。 此thử 出xuất 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 。 大đại 三tam 止chỉ 者giả 。 此thử 是thị 天thiên 台thai 智trí 者giả 。 影ảnh 傍bàng 三tam 觀quán 。 立lập 此thử 三tam 名danh 。 一nhất 體thể 真chân 止chỉ 。 破phá 見kiến 思tư 惑hoặc 。 證chứng 真Chân 諦Đế 理lý 。 二nhị 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 破phá 塵trần 沙sa 惑hoặc 。 證chứng 俗tục 諦đế 理lý 。 三tam 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 。 證chứng 中trung 道Đạo 理lý 。 奢xa 摩ma 他tha 。 即tức 體thể 真chân 止chỉ 。 凝ngưng 其kỳ 心tâm 。 安an 其kỳ 理lý 。 即tức 畢tất 竟cánh 空không 也dã 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 即tức 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 雖tuy 名danh 為vi 定định 。 體thể 屬thuộc 於ư 慧tuệ 法pháp 。 菩Bồ 薩Tát 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 用dụng 觀quán 法pháp 。 亦diệc 翻phiên 觀quán 。 亦diệc 翻phiên 慧tuệ 。 義nghĩa 亦diệc 歸quy 於ư 止chỉ 也dã 。 禪thiền 那na 。 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 禪thiền 那na 翻phiên 靜tĩnh 慮lự 。 靜tĩnh 即tức 止chỉ 。 空không 也dã 。 慮lự 即tức 觀quán 。 假giả 也dã 。 空không 假giả 不bất 二nhị 而nhi 修tu 。 名danh 中trung 道đạo 也dã 。 三tam 觀quán 者giả 。 即tức 空không 假giả 中trung 。 恢khôi 揚dương 肇triệu 自tự 於ư 如Như 來Lai 。 妙diệu 悟ngộ 近cận 推thôi 於ư 智trí 者giả 。 於ư 一nhất 心tâm 中trung 。 宛uyển 有hữu 三tam 用dụng 。 空không 者giả 破phá 一nhất 切thiết 法pháp 。 彰chương 其kỳ 蕩đãng 相tương/tướng 也dã 。 假giả 者giả 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 彰chương 不bất 壞hoại 諸chư 法pháp 也dã 。 中trung 者giả 妙diệu 一nhất 切thiết 法pháp 。 彰chương 世thế 間gian 之chi 相tướng 常thường 住trụ 。 荊kinh 溪khê 云vân 。 一nhất 念niệm 無vô 相tướng 謂vị 之chi 空không 。 無vô 法pháp 不bất 備bị 謂vị 之chi 假giả 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 謂vị 之chi 中trung 。 如như 瓔anh 珞lạc 經kinh 。 敬kính 首thủ 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 三tam 觀quán 法Pháp 界Giới 。 諸chư 佛Phật 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 道đạo 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 。 三tam 觀quán 法Pháp 門môn 。 中trung 觀quán 論luận 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 皆giai 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 之chi 明minh 文văn 。 今kim 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 正chánh 為vi 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 皆giai 依y 頓Đốn 教Giáo 大Đại 乘Thừa 。 覺giác 性tánh 而nhi 修tu 也dã (# 向hướng 下hạ 明minh 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 單đơn 修tu 複phức 修tu 具cụ 足túc 修tu )# 。

一nhất 單đơn 修tu 空không 觀quán

(# 從tùng 三tam 觀quán 。 後hậu 七thất 觀quán 。 用dụng 空không 觀quán 在tại 前tiền )# 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 取thủ 極cực 靜tĩnh 。 (# 至chí )# 此thử 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 名danh 單đơn 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

止Chỉ 觀Quán 云vân 。 為vi 昏hôn 與dữ 散tán 。 翳ế 動động 定định 明minh 。 不bất 可khả 隨tùy 。 不bất 可khả 畏úy 。 隨tùy 之chi 將tương 人nhân 向hướng 惡ác 道đạo 。 畏úy 之chi 則tắc 妨phương 修tu 正chánh 行hạnh 。 此thử 修tu 圓viên 覺giác 者giả 。 先tiên 取thủ 極cực 靜tĩnh 。 專chuyên 用dụng 止chỉ 。 止chỉ 即tức 定định 也dã 。 無vô 明minh 本bổn 是thị 法pháp 性tánh 。 以dĩ 迷mê 故cố 。 覆phú 理lý 成thành 無vô 明minh 。 如như 寒hàn 結kết 水thủy 為vi 冰băng 。 如như 眼nhãn 變biến 心tâm 起khởi 夢mộng 。 今kim 用dụng 至chí 靜tĩnh 。 體thể 無vô 明minh 即tức 是thị 法pháp 性tánh 。 起khởi 是thị 性tánh 起khởi 。 滅diệt 是thị 性tánh 滅diệt 。 不bất 復phục 更cánh 論luận 倒đảo 惑hoặc 起khởi 滅diệt 。 以dĩ 法pháp 性tánh 繫hệ 法pháp 性tánh 。 以dĩ 法pháp 性tánh 念niệm 法pháp 性tánh 。 常thường 是thị 此thử 性tánh 。 無vô 非phi 性tánh 時thời 。 體thể 達đạt 既ký 成thành 。 不bất 得đắc 其kỳ 真chân 。 亦diệc 不bất 得đắc 妄vọng 。 還hoàn 源nguyên 返phản 本bổn 。 法Pháp 界Giới 俱câu 寂tịch 。 是thị 為vi 止chỉ 。 又hựu 觀quán 無vô 明minh 。 等đẳng 於ư 法pháp 性tánh 。 本bổn 來lai 皆giai 空không 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 不bất 即tức 空không 。 譬thí 劫kiếp 盡tận 時thời 。 上thượng 至chí 初sơ 禪thiền 。 無vô 非phi 是thị 火hỏa 洞đỗng 然nhiên 。 又hựu 如như 虗hư 空không 藏tạng 所sở 現hiện 皆giai 空không 。 又hựu 海hải 慧tuệ 所sở 現hiện 一nhất 切thiết 皆giai 水thủy 。 介giới 爾nhĩ 念niệm 起khởi 所sở 念niệm 。 念niệm 者giả 。 無vô 不bất 即tức 空không 。 空không 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 法Pháp 界Giới 洞đỗng 朗lãng 。 咸hàm 皆giai 大đại 明minh 。 是thị 名danh 為vi 觀quán 。 觀quán 即tức 止chỉ 。 止chỉ 即tức 觀quán 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 然nhiên 心tâm 神thần 冥minh 昧muội 迅tấn 利lợi 。 或hoặc 時thời 止chỉ 之chi 。 愈dũ 馳trì 愈dũ 散tán 。 或hoặc 時thời 觀quán 之chi 。 愈dũ 昏hôn 愈dũ 昧muội 。 敵địch 強cường 力lực 弱nhược 。 鷸# 蚌# 相tương/tướng 持trì 。 進tiến 退thoái 莫mạc 可khả 。 當đương 方phương 便tiện 消tiêu 遣khiển 。 若nhược 起khởi 決quyết 定định 心tâm 。 強cường/cưỡng 軟nhuyễn 降hàng 魔ma 。 寂tịch 無vô 自tự 然nhiên 深thâm 證chứng 。 故cố 云vân 永vĩnh 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 究cứu 竟cánh 成thành 就tựu 。 從tùng 此thử 便tiện 入nhập 登đăng 圓viên 初sơ 住trụ 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 不phủ 生sanh 滅diệt 地địa 。 分phân 身thân 作tác 佛Phật 。 豈khởi 小tiểu 補bổ 哉tai 。 單đơn 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 者giả 。 則tắc 是thị 單đơn 修tu 空không 觀quán 。 亦diệc 乃nãi 單đơn 修tu 體thể 真chân 正chánh 也dã 。 故cố 結kết 云vân 。 名danh 單đơn 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

二nhị 單đơn 修tu 假giả 觀quán

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 觀quán 如như 幻huyễn 。 (# 至chí )# 此thử 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 名danh 單đơn 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

唯duy 觀quán 如như 幻huyễn 。 幻huyễn 即tức 假giả 法pháp 也dã 。 先tiên 證chứng 涅Niết 槃Bàn 空không 。 達đạt 空không 法Pháp 界Giới 。 建kiến 立lập 眾chúng 生sanh 。 深thâm 觀quán 幻huyễn 性tánh 。 即tức 萬vạn 象tượng 森sâm 羅la 。 達đạt 森sâm 羅la 性tánh 皆giai 入nhập 幻huyễn 假giả 。 為vi 之chi 變biến 化hóa 世thế 界giới 。 皆giai 由do 自tự 證chứng 覺giác 性tánh 。 謂vị 之chi 佛Phật 力lực 。 非phi 是thị 果quả 佛Phật 加gia 被bị 之chi 力lực 。 為vi 之chi 佛Phật 力lực 。 此thử 是thị 自tự 覺giác 性tánh 。 覺giác 即tức 佛Phật 也dã 。 自tự 己kỷ 佛Phật 力lực 種chủng 種chủng 作tác 用dụng 。 應ưng 遍biến 無vô 窮cùng 。 出xuất 假giả 化hóa 導đạo 。 不bất 住trụ 大đại 悲bi 。 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 雖tuy 出xuất 假giả 化hóa 利lợi 。 不bất 失thất 寂tịch 念niệm 。 即tức 用dụng 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 及cập 諸chư 靜tĩnh 慧tuệ 。 慧tuệ 即tức 假giả 觀quán 。 止Chỉ 觀Quán 雙song 行hành 。 名danh 單đơn 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 也dã 。

三tam 單đơn 修tu 中trung 觀quán

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 滅diệt 諸chư 幻huyễn 。 (# 至chí )# 此thử 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 名danh 單đơn 修tu 禪thiền 那na 。

此thử 聖thánh 人nhân 入nhập 聖thánh 流lưu 。 先tiên 滅diệt 諸chư 幻huyễn 。 未vị 說thuyết 出xuất 假giả 度độ 生sanh 。 此thử 唯duy 用dụng 獨độc 存tồn 之chi 智trí 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 一nhất 相tương/tướng 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 故cố 云vân 先tiên 滅diệt 諸chư 幻huyễn 。 不bất 取thủ 作tác 用dụng 。 如như 龍long 王vương 行hành 雨vũ 。 渠cừ 自tự 不bất 動động 。 作tác 用dụng 自tự 成thành 。 中trung 道đạo 既ký 息tức 二nhị 邊biên 。 空không 假giả 歸quy 中trung 。 便tiện 證chứng 實thật 相tướng 。 名danh 單đơn 修tu 禪thiền 那na 。

四tứ 雙song 修tu 。 先tiên 空không 。 後hậu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 取thủ 至chí 靜tĩnh 。 (# 至chí )# 先tiên 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

此thử 先tiên 用dụng 止chỉ 。 云vân 先tiên 取thủ 至chí 靜tĩnh 。 止chỉ 也dã 。 照chiếu 諸chư 幻huyễn 者giả 。 用dụng 假giả 觀quán 。 照chiếu 即tức 觀quán 也dã 。 空không 假giả 二nhị 藥dược 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 故cố 云vân 起khởi 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。

五ngũ 雙song 修tu 。 先tiên 空không 。 後hậu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 靜tĩnh 慧tuệ 故cố 。 (# 至chí )# 名danh 先tiên 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

只chỉ 將tương 靜tĩnh 慧tuệ 兩lưỡng 字tự 。 分phần/phân 止Chỉ 觀Quán 。 靜tĩnh 者giả 止chỉ 也dã 。 慧tuệ 者giả 觀quán 也dã 。 止Chỉ 觀Quán 愈dũ 進tiến 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 出xuất 生sanh 死tử 。

六lục 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 空không 。 中trung 假giả 。 後hậu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 靜tĩnh 慧tuệ 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

此thử 聖thánh 先tiên 以dĩ 空không 觀quán 。 治trị 其kỳ 內nội 病bệnh 。 復phục 用dụng 假giả 觀quán 。 利lợi 物vật 度độ 生sanh 。 後hậu 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 證chứng 寂tịch 滅diệt 。 中trung 觀quán 也dã 。

七thất 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 空không 。 中trung 中trung 。 後hậu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 至chí 靜tĩnh 力lực 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 禪thiền 那na 。 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

此thử 聖thánh 空không 觀quán 。 體thể 真chân 止chỉ 。 猛mãnh 勇dũng 力lực 強cường/cưỡng 。 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 生sanh 死tử 結kết 根căn 斷đoạn 已dĩ 。 復phục 用dụng 中trung 假giả 二nhị 觀quán 度độ 生sanh 。 即tức 隨tùy 緣duyên 。 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 二nhị 止chỉ 。 共cộng 成thành 佛Phật 界giới 。

八bát 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 修tu 空không 。 齊tề 修tu 假giả 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 至chí 靜tĩnh 力lực 。 (# 至chí )# 齊tề 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 禪thiền 那na 。

此thử 聖thánh 空không 觀quán 力lực 強cường/cưỡng 。 以dĩ 圓viên 覺giác 妙diệu 心tâm 。 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 普phổ 及cập 有hữu 情tình 。 一nhất 吹xuy 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 即tức 成thành 。 功công 用dụng 如như 是thị 。 故cố 云vân 建kiến 立lập 境cảnh 界giới 也dã 。

九cửu 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 空không 假giả 。 後hậu 修tu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 至chí 靜tĩnh 力lực 。 (# 至chí )# 奢xa 摩ma 他tha 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

以dĩ 至chí 靜tĩnh 。 體thể 真chân 止chỉ 。 亦diệc 云vân 空không 觀quán 力lực 強cường/cưỡng 。 復phục 兼kiêm 假giả 觀quán 。 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 。 故cố 云vân 資tư 發phát 變biến 化hóa 。 以dĩ 中trung 為vi 體thể 。 復phục 修tu 禪thiền 那na 。 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 。

十thập 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 空không 中trung 。 後hậu 修tu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 至chí 靜tĩnh 力lực 。 (# 至chí )# 奢xa 摩ma 他tha 禪thiền 那na 。 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

以dĩ 至chí 靜tĩnh 。 體thể 真chân 止chỉ 亦diệc 云vân 空không 觀quán 。 力lực 強cường/cưỡng 。 以dĩ 中trung 觀quán 潤nhuận 之chi 。 用dụng 資tư 寂tịch 滅diệt 。 後hậu 以dĩ 假giả 觀quán 。 變biến 化hóa 現hiện 前tiền 。 世thế 者giả 。 世thế 有hữu 方phương 位vị 。 界giới 者giả 。 界giới 有hữu 界giới 分phần/phân 。 且thả 如như 釋Thích 迦Ca 。 於ư 娑sa 婆bà 有hữu 緣duyên 。 來lai 此thử 隨tùy 方phương 度độ 生sanh 。

十thập 一nhất 雙song 修tu 。 先tiên 假giả 後hậu 空không 。

(# 從tùng 此thử 。 後hậu 七thất 觀quán 用dụng 假giả 在tại 前tiền )# 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 先tiên 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

此thử 先tiên 用dụng 變biến 力lực 度độ 生sanh 。 隨tùy 所sở 度độ 處xứ 。 觀quán 空không 入nhập 滅diệt 。

十thập 二nhị 雙song 修tu 。 先tiên 假giả 。 後hậu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 名danh 先tiên 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

此thử 先tiên 用dụng 假giả 觀quán 。 出xuất 建kiến 立lập 假giả 。 故cố 曰viết 種chủng 種chủng 隨tùy 順thuận 。 然nhiên 後hậu 入nhập 真chân 空không 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 曰viết 而nhi 取thủ 寂tịch 滅diệt 。 居cư 中trung 道đạo 觀quán 。

十thập 三tam 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 假giả 。 中trung 空không 。 後hậu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 者giả 。 此thử 聖thánh 流lưu 。 出xuất 假giả 化hóa 物vật 。 如như 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 。 示thị 迹tích 於ư 婺# 州châu 雙song 林lâm 。 有hữu 妻thê 有hữu 子tử 。 種chúng 田điền 。 作tác 世thế 間gian 事sự 。 若nhược 以dĩ 俗tục 眼nhãn 觀quán 之chi 。 而nhi 自tự 愧quý 。 以dĩ 道Đạo 眼nhãn 觀quán 之chi 。 無vô 非phi 佛Phật 事sự 。 安an 住trụ 寂tịch 靜tĩnh 者giả 。 彌Di 勒Lặc 兜Đâu 率Suất 內nội 院viện 。 常thường 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 身thân 在tại 人nhân 間gian 。 而nhi 內nội 院viện 不bất 動động 。 古cổ 云vân 。 顛điên 狂cuồng 彌Di 勒Lặc 到đáo 明minh 州châu 。 布bố 袋đại 橫hoạnh/hoành 挑thiêu 柱trụ 杖trượng 頭đầu 。 饒nhiêu 汝nhữ 化hóa 身thân 千thiên 百bách 億ức 。 一nhất 身thân 還hoàn 有hữu 一nhất 身thân 愁sầu 。

十thập 四tứ 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 假giả 。 中trung 中trung 。 後hậu 空không 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 禪thiền 那na 。 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

此thử 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 用dụng 假giả 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 變biến 化hóa 。 無vô 礙ngại 作tác 用dụng 。 如như 持Trì 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 居cư 渡độ 船thuyền 處xứ 。 入nhập 水thủy 。 與dữ 人nhân 搬# 擔đảm 。 種chủng 種chủng 作tác 務vụ 。 唯duy 取thủ 一nhất 錢tiền 。 豈khởi 不bất 至chí 靜tĩnh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 道Đạo 。

十thập 五ngũ 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 修tu 假giả 。 齊tề 修tu 空không 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 齊tề 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 禪thiền 那na 。

以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 并tinh 方phương 便tiện 。 正chánh 是thị 止chỉ 名danh 。 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 即tức 假giả 觀quán 。 假giả 觀quán 為vi 先tiên 鋒phong 。 空không 中trung 為vi 中trung 軍quân 。 故cố 云vân 至chí 靜tĩnh 寂tịch 滅diệt 。 空không 中trung 觀quán 。 即tức 體thể 真chân 息tức 二nhị 邊biên 。 為vi 止chỉ 二nhị 俱câu 隨tùy 順thuận 也dã 。

十thập 六lục 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 假giả 空không 。 後hậu 修tu 中trung 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 奢xa 摩ma 他tha 後hậu 修tu 禪thiền 那na 。

先tiên 假giả 觀quán 。 空không 觀quán 。 二nhị 觀quán 皆giai 依y 中trung 道đạo 而nhi 起khởi 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 至chí 靜tĩnh 。 空không 也dã 。

十thập 七thất 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 假giả 中trung 。 後hậu 修tu 空không 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 變biến 化hóa 力lực 。 (# 至chí )# 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 禪thiền 那na 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

變biến 化hóa 。 用dụng 假giả 觀quán 。 資tư 於ư 寂tịch 滅diệt 。 中trung 觀quán 也dã 。 無vô 作tác 靜tĩnh 慮lự 。 空không 觀quán 也dã 。 假giả 中trung 。 即tức 是thị 體thể 用dụng 也dã 。 復phục 入nhập 空không 。 復phục 入nhập 靜tĩnh 慮lự 。 可khả 謂vị 坐tọa 籌trù 幃vi 幄# 。 有hữu 決quyết 勝thắng 千thiên 里lý 之chi 功công 。

十thập 八bát 雙song 修tu 。 先tiên 中trung 。 後hậu 空không 。

(# 此thử 去khứ 七thất 觀quán 用dụng 中trung 在tại 前tiền )# 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 名danh 先tiên 修tu 禪thiền 那na 。 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

此thử 聖thánh 。 用dụng 中trung 道đạo 。 即tức 圓viên 覺giác 一nhất 性tánh 也dã 。 此thử 性tánh 不bất 守thủ 。 發phát 而nhi 為vi 靜tĩnh 。 為vi 空không 。 破phá 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 蕩đãng 一nhất 切thiết 法pháp 。 凡phàm 起khởi 修tu 。 以dĩ 此thử 觀quán 照chiếu 之chi 。 立lập 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 法pháp 不bất 足túc 。

十thập 九cửu 雙song 修tu 。 先tiên 中trung 。 後hậu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 名danh 先tiên 修tu 禪thiền 那na 。 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

此thử 聖thánh 用dụng 中trung 道đạo 。 寂tịch 滅diệt 理lý 上thượng 。 而nhi 用dụng 假giả 。 故cố 云vân 而nhi 起khởi 作tác 用dụng 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 用dụng 中trung 道đạo 照chiếu 之chi 。 故cố 云vân 寂tịch 用dụng 隨tùy 順thuận 。 辦biện 一nhất 切thiết 事sự 。 無vô 事sự 不bất 辦biện 。

二nhị 十thập 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 中trung 。 中trung 空không 。 後hậu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

此thử 從tùng 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 起khởi 種chủng 種chủng 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 亦diệc 用dụng 空không 觀quán 發phát 用dụng 。 如như 火hỏa 得đắc 空không 則tắc 明minh 。 水thủy 得đắc 空không 則tắc 瑩oánh 。 變biến 化hóa 萬vạn 端đoan 。 攝nhiếp 化hóa 一nhất 切thiết 。 即tức 假giả 觀quán 之chi 力lực 。

二nhị 十thập 一nhất 。 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 中trung 。 中trung 假giả 。 後hậu 空không 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 中trung 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

此thử 聖thánh 用dụng 中trung 觀quán 。 絕tuyệt 待đãi 為vi 義nghĩa 。 妙diệu 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 越việt 於ư 中trung 。 只chỉ 常thường 智trí 無vô 緣duyên 。 無vô 緣duyên 而nhi 緣duyên 。 無vô 緣duyên 大đại 慈từ 。 謂vị 之chi 無vô 作tác 自tự 性tánh 。 雖tuy 起khởi 作tác 用dụng 。 終chung 歸quy 于vu 空không 。 作tác 用dụng 假giả 也dã 。 如như 鍾chung 在tại 架# 。 扣khấu 之chi 則tắc 鳴minh 。 鍾chung 者giả 。 中trung 道đạo 觀quán 也dã 。 鍾chung 內nội 中trung 空không 。 空không 觀quán 也dã 。 扣khấu 之chi 鳴minh 。 假giả 觀quán 。 中trung 空không 假giả 三tam 觀quán 。 發phát 用dụng 也dã 如như 此thử 。

二nhị 十thập 二nhị 。 具cụ 足túc 修tu 。 先tiên 中trung 。 齊tề 修tu 空không 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 齊tề 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

先tiên 修tu 中trung 觀quán 。 即tức 祕bí 密mật 藏tạng 。 包bao 含hàm 種chủng 種chủng 諸chư 法Pháp 。 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 常thường 照chiếu 而nhi 寂tịch 。 亦diệc 寂tịch 而nhi 照chiếu 。 故cố 云vân 起khởi 於ư 變biến 化hóa 。 名danh 不bất 虗hư 得đắc 。

二nhị 十thập 三tam 。 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 中trung 空không 。 後hậu 修tu 假giả 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 後hậu 修tu 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。

此thử 聖thánh 。 用dụng 中trung 道đạo 寂tịch 滅diệt 力lực 。 資tư 於ư 至chí 靜tĩnh 。 中trung 道đạo 如như 水thủy 。 至chí 靜tĩnh 如như 清thanh 。 而nhi 起khởi 變biến 化hóa 。 如như 水thủy 上thượng 波ba 。 波ba 亦diệc 無vô 窮cùng 。 浪lãng 亦diệc 無vô 盡tận 。 其kỳ 假giả 也dã 如như 是thị 。

二nhị 十thập 四tứ 。 具cụ 足túc 修tu 。 齊tề 修tu 中trung 假giả 。 後hậu 修tu 空không 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 寂tịch 滅diệt 力lực 。 (# 至chí )# 三Tam 摩Ma 鉢Bát 提Đề 。 後hậu 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。

此thử 聖thánh 流lưu 。 中trung 道đạo 有hữu 力lực 。 并tinh 假giả 觀quán 熏huân 動động 。 資tư 於ư 變biến 化hóa 。 至chí 靜tĩnh 空không 觀quán 。 如như 太thái 清thanh 天thiên 。 清thanh 而nhi 且thả 明minh 。 安an 致trí 是thị 中trung 。 左tả 右hữu 逢phùng 原nguyên 。

二nhị 十thập 五ngũ 。 圓viên 修tu 三tam 觀quán 。 三tam 止chỉ 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 圓viên 覺giác 慧tuệ 。 (# 至chí )# 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 隨tùy 順thuận 。

此thử 菩Bồ 薩Tát 。 圓viên 修tu 三tam 觀quán 三tam 止chỉ 。 以dĩ 圓viên 覺giác 慧tuệ 。 圓viên 合hợp 一nhất 切thiết 者giả 。 圓viên 覺giác 即tức 中trung 道đạo 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 亦diệc 名danh 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 亦diệc 云vân 性tánh 淨tịnh 明minh 體thể 。 亦diệc 云vân 本bổn 覺giác 。 亦diệc 云vân 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 藏tạng 。 修tu 而nhi 顯hiển 之chi 。 具cụ 一nhất 切thiết 名danh 。 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 。 在tại 迷mê 。 為vi 惡ác 為vi 愚ngu 。 為vi 癡si 為vi 三tam 毒độc 。 為vi 婬dâm 怒nộ 癡si 性tánh 。 為vi 殺sát 為vi 盜đạo 。 為vi 邪tà 見kiến 為vi 魔ma 。 為vi 諸chư 阿a 顛điên 迦ca 。 為vi 昏hôn 鈍độn 性tánh 障chướng 。 為vi 性tánh 惡ác 。 具cụ 無vô 量lượng 名danh 。 為vi 之chi 性tánh 惡ác 法Pháp 門môn 也dã 。 今kim 言ngôn 為vi 佛Phật 為vi 圓viên 覺giác 。 就tựu 修tu 顯hiển 立lập 名danh 。 為vi 真Chân 諦Đế 為vi 俗tục 諦đế 。 為vi 真chân 俗tục 不bất 二nhị 。 為vi 中trung 道đạo 。 為vi 真Chân 諦Đế 者giả 。 即tức 凡phàm 聖thánh 色sắc 聲thanh 因nhân 果quả 等đẳng 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 謂vị 之chi 性tánh 空không 。 亦diệc 非phi 研nghiên 究cứu 而nhi 空không 。 乃nãi 本bổn 來lai 空không 也dã 。 是thị 名danh 空không 觀quán 也dã 。 俗tục 諦đế 者giả 。 於ư 性tánh 空không 中trung 。 具cụ 足túc 諸chư 法pháp 。 無vô 所sở 不bất 遍biến 。 自tự 他tha 無vô 礙ngại 。 毫hào 剎sát 含hàm 容dung 。 亦diệc 即tức 假giả 觀quán 。 本bổn 來lai 具cụ 也dã 。 然nhiên 此thử 真chân 俗tục 。 二nhị 無vô 二nhị 也dã 。 混hỗn 而nhi 為vi 一nhất 。 而nhi 未vị 嘗thường 為vi 一nhất 。 離ly 而nhi 為vi 二nhị 。 未vị 嘗thường 二nhị 也dã 。 當đương 知tri 即tức 中trung 道đạo 觀quán 也dã 。 此thử 三tam 諦đế 觀quán 。 即tức 圓viên 覺giác 性tánh 。 寂tịch 而nhi 照chiếu 。 照chiếu 而nhi 寂tịch 。 圓viên 合hợp 一nhất 切thiết 。 於ư 諸chư 性tánh 相tướng 者giả 。 性tánh 真Chân 諦Đế 也dã 。 相tương/tướng 俗tục 諦đế 也dã 。 亦diệc 向hướng 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 。 二nhị 諦đế 即tức 一nhất 。 豈khởi 離ly 覺giác 性tánh 。 以dĩ 覺giác 性tánh 。 遍biến 在tại 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 覺giác 性tánh 在tại 佛Phật 。 佛Phật 即tức 眾chúng 生sanh 。 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 。 佛Phật 即tức 是thị 生sanh 。 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 。 覺giác 性tánh 在tại 地địa 獄ngục 。 地địa 獄ngục 即tức 佛Phật 。 佛Phật 即tức 地địa 獄ngục 。 其kỳ 鬼quỷ 畜súc 生sanh 人nhân 天thiên 。 何hà 莫mạc 由do 斯tư 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 上thượng 。 用dụng 三tam 觀quán 照chiếu 之chi 。 了liễu 之chi 於ư 身thân 心tâm 。 脫thoát 之chi 見kiến 解giải 。 非phi 今kim 始thỉ 悟ngộ 。 由do 本bổn 不bất 迷mê 。 佛Phật 也dã 。 生sanh 也dã 。 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ (# 次thứ 結kết 成thành 正chánh 因nhân )# 。

善thiện 男nam 子tử 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 行hành 如như 是thị 。

此thử 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 本bổn 被bị 機cơ 修tu 證chứng 。 若nhược 論luận 機cơ 緣duyên 入nhập 道đạo 。 若nhược 權quyền 若nhược 實thật 。 若nhược 偏thiên 若nhược 圓viên 。 有hữu 利lợi 有hữu 鈍độn 。 何hà 止chỉ 二nhị 十thập 五ngũ 。 經kinh 中trung 自tự 云vân 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 輪luân 中trung 。 有hữu 若nhược 諸chư 。 關quan 涉thiệp 多đa 少thiểu 。 故cố 不bất 能năng 窮cùng 理lý 盡tận 性tánh 也dã (# 次thứ 摠tổng 示thị 修tu 習tập 法Pháp 戒giới )# 。

若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 一nhất 念niệm 疑nghi 悔hối 。 即tức 不bất 成thành 就tựu 。

此thử 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 須tu 依y 教giáo 修tu 之chi 。 若nhược 不bất 依y 輪luân 次thứ 。 終chung 成thành 虗hư 設thiết 。 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 即tức 不bất 婬dâm 慾dục 。 淨tịnh 身thân 業nghiệp 也dã 。 寂tịch 靜tĩnh 。 淨tịnh 口khẩu 業nghiệp 也dã 。 思tư 惟duy 。 淨tịnh 意ý 業nghiệp 也dã 。 三tam 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 行hành 。 為vi 之chi 求cầu 哀ai 懺sám 悔hối 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 者giả 。 尅khắc 期kỳ 也dã 。 二nhị 十thập 一nhất 日nhật 中trung 精tinh 進tấn 。 謂vị 之chi 尅khắc 時thời 破phá 障chướng 。 域vực 意ý 修tu 真chân 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 各các 安an 標tiêu 記ký 。 至chí 心tâm 求cầu 哀ai 。 此thử 言ngôn 凡phàm 夫phu 淺thiển 識thức 。 觀quán 力lực 未vị 著trước 。 須tu 依y 事sự 相tướng 。 如như 假giả 船thuyền 過quá 渡độ 。 用dụng 筏phiệt 到đáo 岸ngạn 。 書thư 二nhị 十thập 五ngũ 名danh 於ư 籤# 上thượng 。 於ư 佛Phật 前tiền 。 誠thành 心tâm 禱đảo 之chi 。 乞khất 求cầu 冥minh 力lực 加gia 被bị 。 勿vật 起khởi 少thiểu 疑nghi 心tâm 。 祈kỳ 禱đảo 懺sám 悔hối 已dĩ 。 至chí 於ư 三tam 七thất 日nhật 。 誠thành 心tâm 深thâm 固cố 。 為vi 之chi 。 即tức 非phi 造tạo 次thứ 。 然nhiên 後hậu 信tín 手thủ 抽trừu 籤# 。 不bất 宜nghi 簡giản 擇trạch 。 依y 結kết 開khai 示thị 。 或hoặc 頓đốn 或hoặc 漸tiệm 。 依y 教giáo 修tu 行hành 。 者giả 自tự 的đích 樂nhạo/nhạc/lạc 一nhất 門môn 。 隨tùy 便tiện 修tu 習tập 。 既ký 勝thắng 劣liệt 難nạn/nan 分phần/phân 。 不bất 能năng 自tự 決quyết 。 故cố 憑bằng 聖thánh 力lực 。 以dĩ 卜bốc 應ưng 脩tu 。 當đương 即tức 依y 結kết 以dĩ 修tu 。 無vô 得đắc 復phục 貪tham 餘dư 觀quán 。 若nhược 單đơn 修tu 一nhất 輪luân 。 并tinh 圓viên 修tu 三tam 觀quán 者giả 。 此thử 名danh 為vi 頓đốn 。 若nhược 兼kiêm 修tu 互hỗ 修tu 者giả 。 此thử 名danh 為vi 漸tiệm 。 此thử 漸tiệm 。 非phi 漸tiệm 教giáo 之chi 漸tiệm 。 此thử 則tắc 同đồng 以dĩ 圓viên 覺giác 。 發phát 觀quán 之chi 始thỉ 。 同đồng 緣duyên 實thật 相tướng 。 同đồng 以dĩ 上thượng 品phẩm 寂tịch 光quang 為vi 觀quán 體thể 。 但đãn 根căn 有hữu 利lợi 鈍độn 。 證chứng 有hữu 先tiên 後hậu 。 為vi 之chi 漸tiệm 也dã 。 不bất 問vấn 遲trì 鈍độn 聦# 利lợi 。 但đãn 心tâm 懷hoài 疑nghi 悔hối 。 即tức 不bất 成thành 就tựu 也dã 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

辨biện 音âm 汝nhữ 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát (# 至chí )# 。 不bất 久cửu 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。

偈kệ 與dữ 長trường/trưởng 行hành 無vô 異dị 義nghĩa 也dã 。 有hữu 唯duy 除trừ 頓đốn 覺giác 人nhân 。 并tinh 法Pháp 不bất 隨tùy 順thuận 。 二nhị 句cú 不bất 免miễn 重trọng/trùng 釋thích 。 圭# 峯phong 云vân 。 唯duy 除trừ 上thượng 根căn 圓viên 頓đốn 悟ngộ 解giải 之chi 人nhân 。 并tinh 及cập 於ư 一nhất 切thiết 。 定định 相tương/tướng 之chi 法pháp 。 不bất 隨tùy 順thuận 者giả 。 則tắc 不bất 必tất 具cụ 依y 。 二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 。 及cập 道Đạo 場Tràng 探thám 結kết 等đẳng 。 不bất 隨tùy 順thuận 法pháp 者giả 。 不bất 取thủ 相tương/tướng 也dã 。 既ký 不bất 隨tùy 相tương/tướng 。 即tức 隨tùy 真chân 覺giác 。 此thử 乃nãi 頓đốn 入nhập 圓viên 明minh 。 觸xúc 目mục 合hợp 道đạo 。 不bất 可khả 加gia 之chi 以dĩ 繩thằng 索sách 。 無vô 瘡sang 自tự 疣vưu 也dã 。 是thị 前tiền 知tri 幻huyễn 即tức 離ly 。 不bất 作tác 方phương 便tiện 等đẳng 類loại 。 故cố 云vân 唯duy 除trừ 之chi 矣hĩ 。

釋Thích 迦Ca 老lão 子tử 性tánh 顛điên 蹶quyết 。 蜘tri 蛛chu 網võng 撈# 水thủy 底để 月nguyệt 。

辨biện 音âm 不bất 解giải 拈niêm 金kim 彈đàn 。 斷đoạn 貫quán 索sách 繫hệ 天thiên 邊biên 鴈nhạn 。

二nhị 十thập 五ngũ 輪luân 更cánh 互hỗ 修tu 。 得đắc 便tiện 宜nghi 處xứ 便tiện 垂thùy 鈎câu 。

錦cẩm 鱗lân 不bất 在tại 絲ti 輪luân 上thượng 。 莫mạc 向hướng 煙yên 波ba 深thâm 處xứ 求cầu 。

大Đại 方Phương 廣Quảng 圓Viên 覺Giác 修Tu 多Đa 羅La 了Liễu 義Nghĩa 經Kinh 心Tâm 鏡Kính 卷quyển 第đệ 四tứ