大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 修Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 直Trực 指Chỉ 卷quyển 第đệ 二nhị 洞đỗng 宗tông 三tam 十thập 四tứ 世thế 丹đan 霞hà 沙Sa 門Môn 。 圅# 昰# 天thiên 然nhiên 。 疏sớ/sơ 。 嗣tự 法Pháp 門môn 人nhân 。 今kim 釋thích 澹đạm 歸quy 。 閱duyệt 。 今kim 辯biện 樂nhạo 說thuyết 。 較giảo 。 上thượng 七thất 徵trưng 客khách 塵trần 二nhị 義nghĩa 以dĩ 出xuất 主chủ 空không 顯hiển 見kiến 竟cánh 。 △# 八bát 示thị 見kiến 性tánh 不bất 滅diệt 。 分phần/phân 六lục 。 初sơ 求cầu 示thị 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 爾nhĩ 時thời 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 示thị 誨hối 。 身thân 心tâm 泰thái 然nhiên 。 念niệm 無vô 始thỉ 來lai 。 失thất 卻khước 本bổn 心tâm 。 妄vọng 認nhận 緣duyên 塵trần 。 分phân 別biệt 影ảnh 事sự 。 今kim 日nhật 開khai 悟ngộ 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 佛Phật 。 願nguyện 聞văn 如Như 來Lai 。 顯hiển 出xuất 身thân 心tâm 。 真chân 妄vọng 虗hư 實thật 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 。 與dữ 不bất 生sanh 滅diệt 。 二nhị 發phát 明minh 性tánh 。 阿A 難Nan 雖tuy 悟ngộ 離ly 塵trần 有hữu 性tánh 。 而nhi 性tánh 體thể 之chi 真chân 妄vọng 。 未vị 究cứu 根căn 源nguyên 。 則tắc 動động 用dụng 之chi 虗hư 實thật 。 目mục 前tiền 難nạn/nan 辨biện 。 是thị 生sanh 滅diệt 之chi 心tâm 。 現hiện 在tại 周chu 旋toàn 。 而nhi 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 尚thượng 紆hu 湊thấu 泊bạc 。 良lương 由do 初sơ 獲hoạch 知tri 歸quy 。 識thức 智trí 未vị 分phần/phân 。 故cố 如Như 來Lai 更cánh 從tùng 根căn 中trung 指chỉ 出xuất 。 使sử 知tri 無vô 憎tăng 愛ái 之chi 曉hiểu 了liễu 。 不bất 假giả 思tư 惟duy 。 則tắc 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 全toàn 機cơ 。 即tức 在tại 當đương 念niệm 。 此thử 下hạ 文văn 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 所sở 由do 明minh 也dã 。 △# 二nhị 匿nặc 王vương 啟khải 請thỉnh 。 時thời 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 起khởi 立lập 白bạch 佛Phật 。 我ngã 昔tích 未vị 承thừa 。 諸chư 佛Phật 誨hối 勅sắc 。 見kiến 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 咸hàm 言ngôn 此thử 身thân 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 我ngã 雖tuy 值trị 佛Phật 。 今kim 猶do 狐hồ 疑nghi 。 云vân 何hà 發phát 揮huy 。 證chứng 知tri 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 滅diệt 地địa 。 今kim 此thử 大đại 眾chúng 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 咸hàm 皆giai 願nguyện 聞văn 。 迦Ca 旃Chiên 延Diên 具cụ 云vân 迦ca 羅la 鳩cưu 陀đà 迦Ca 旃Chiên 延Diên 。 此thử 云vân 翦# 髮phát 。 此thử 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 殺sát 害hại 一nhất 切thiết 。 若nhược 無vô 慚tàm 愧quý 。 不bất 墮đọa 地địa 獄ngục 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 不bất 受thọ 塵trần 水thủy 。 毗tỳ 羅la 胝chi 應ưng 云vân 刪san 闍xà 夜dạ 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 刪san 闍xà 夜dạ 此thử 云vân 正chánh 勝thắng 。 字tự 也dã 。 毗tỳ 羅la 胝chi 此thử 云vân 不bất 作tác 。 母mẫu 名danh 。 略lược 曰viết 毗tỳ 羅la 胝chi 子tử 。 此thử 外ngoại 道đạo 說thuyết 道Đạo 不bất 須tu 求cầu 。 生sanh 死tử 劫kiếp 數số 。 苦khổ 盡tận 自tự 得đắc 。 如như 轉chuyển 縷lũ 圓viên 於ư 高cao 山sơn 。 縷lũ 盡tận 自tự 止chỉ 。 皆giai 屬thuộc 斷đoạn 見kiến 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 六lục 師sư 之chi 二nhị 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 聲Thanh 聞Văn 未vị 許hứa 見kiến 性tánh 。 則tắc 所sở 見kiến 偏thiên 真chân 。 猶do 屬thuộc 七thất 識thức 。 未vị 獲hoạch 常thường 住trụ 。 皆giai 名danh 有hữu 漏lậu 。 是thị 不bất 能năng 無vô 疑nghi 耳nhĩ 。 △# 三tam 徵trưng 肉nhục 身thân 遷thiên 變biến 。 佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。 汝nhữ 身thân 現hiện 在tại 。 今kim 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 此thử 肉nhục 身thân 。 為vi 同đồng 金kim 剛cang 。 常thường 住trụ 不bất 朽hủ 。 為vi 復phục 變biến 壞hoại 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 今kim 此thử 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 此thử 無vô 常thường 。 變biến 壞hoại 之chi 身thân 。 雖tuy 未vị 曾tằng 滅diệt 。 我ngã 觀quán 現hiện 前tiền 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 如như 火hỏa 成thành 灰hôi 。 漸tiệm 漸tiệm 銷tiêu 殞vẫn 。 殞vẫn 亡vong 不bất 息tức 。 決quyết 知tri 此thử 身thân 。 當đương 從tùng 滅diệt 盡tận 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 。 以dĩ 肉nhục 身thân 無vô 不bất 變biến 滅diệt 。 起khởi 身thân 中trung 有hữu 不bất 變biến 滅diệt 。 汝nhữ 未vị 曾tằng 滅diệt 。 云vân 何hà 知tri 滅diệt 。 正chánh 動động 其kỳ 自tự 知tri 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 冀ký 一nhất 覺giác 察sát 。 返phản 觀quán 不bất 遠viễn 。 △# 四tứ 較giảo 顏nhan 貌mạo 童đồng 耄mạo 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 今kim 生sanh 齡linh 。 已dĩ 從tùng 衰suy 老lão 。 顏nhan 貌mạo 何hà 如như 。 童đồng 子tử 之chi 時thời 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 昔tích 孩hài 孺nhụ 。 膚phu [勝-力+天]# 潤nhuận 澤trạch 。 年niên 至chí 長trưởng 成thành 。 血huyết 氣khí 充sung 滿mãn 。 而nhi 今kim 頺đồi 齡linh 。 迫bách 於ư 衰suy 耄mạo 。 形hình 色sắc 枯khô 悴tụy 。 精tinh 神thần 昏hôn 昧muội 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 逮đãi 將tương 不bất 久cửu 。 如như 何hà 見kiến 比tỉ 。 充sung 益ích 之chi 時thời 。 以dĩ 童đồng 年niên 顏nhan 貌mạo 。 較giảo 之chi 衰suy 老lão 。 蓋cái 就tựu 身thân 變biến 以dĩ 形hình 身thân 中trung 有hữu 不bất 變biến 也dã 。 始thỉ 生sanh 曰viết 孩hài 。 始thỉ 行hành 曰viết 孺nhụ 。 皮bì 表biểu 曰viết 膚phu 。 文văn 理lý 曰viết [勝-力+天]# 。 齡linh 謂vị 年niên 。 年niên 已dĩ 六lục 十thập 。 故cố 云vân 頹đồi 。 頹đồi 衰suy 朽hủ 也dã 。 八bát 十thập 曰viết 耄mạo 。 言ngôn 逼bức 近cận 也dã 。 △# 五ngũ 審thẩm 遷thiên 化hóa 密mật 移di 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 之chi 形hình 容dung 。 應ưng 不bất 頓đốn 朽hủ 。 王vương 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 變biến 化hóa 密mật 移di 。 我ngã 誠thành 不bất 覺giác 。 寒hàn 暑thử 遷thiên 流lưu 。 漸tiệm 至chí 於ư 此thử 。 何hà 以dĩ 故cố 。 我ngã 年niên 二nhị 十thập 。 雖tuy 號hiệu 年niên 少thiếu 。 顏nhan 貌mạo 已dĩ 老lão 。 初sơ 十thập 歲tuế 時thời 。 三tam 十thập 之chi 年niên 。 又hựu 衰suy 二nhị 十thập 。 于vu 今kim 六lục 十thập 又hựu 過quá 于vu 二nhị 。 觀quan 五ngũ 十thập 時thời 。 宛uyển 然nhiên 強cường 壯tráng 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 見kiến 密mật 移di 。 雖tuy 此thử 殂tồ 落lạc 。 其kỳ 間gian 流lưu 易dị 。 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 若nhược 復phục 令linh 我ngã 。 微vi 細tế 思tư 惟duy 。 其kỳ 變biến 寧ninh 唯duy 。 一nhất 紀kỷ 二nhị 紀kỷ 。 實thật 為vi 年niên 變biến 。 豈khởi 唯duy 年niên 變biến 。 亦diệc 兼kiêm 月nguyệt 化hóa 。 何hà 直trực 月nguyệt 化hóa 。 兼kiêm 又hựu 日nhật 遷thiên 。 沈trầm 思tư 諦đế 觀quán 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 故cố 知tri 我ngã 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 前tiền 結kết 身thân 變biến 。 此thử 結kết 年niên 變biến 。 至chí 於ư 剎sát 那na 。 即tức 與dữ 本bổn 際tế 相tương 近cận 。 然nhiên 後hậu 出xuất 身thân 中trung 不bất 滅diệt 一nhất 句cú 。 世thế 人nhân 麤thô 獷quánh 。 不bất 能năng 見kiến 此thử 。 故cố 下hạ 乃nãi 以dĩ 根căn 性tánh 相tướng 示thị 也dã 。 變biến 化hóa 密mật 移di 四tứ 句cú 。 總tổng 歎thán 遷thiên 流lưu 之chi 易dị 。 密mật 移di 不bất 覺giác 。 備bị 極cực 迷mê 況huống 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 壯tráng 色sắc 不bất 停đình 。 喻dụ 如như 奔bôn 馬mã 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 。 過quá 於ư 山sơn 水thủy 。 而nhi 乃nãi 火hỏa 宅trạch 兒nhi 嬉hi 。 誠thành 可khả 憐lân 愍mẫn 耳nhĩ 。 始thỉ 由do 數sổ 十thập 年niên 。 以dĩ 限hạn 十thập 年niên 。 又hựu 由do 十thập 年niên 。 以dĩ 限hạn 一nhất 年niên 。 由do 年niên 限hạn 月nguyệt 。 由do 月nguyệt 限hạn 日nhật 。 以dĩ 至chí 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 此thử 而nhi 不bất 覺giác 。 則tắc 誠thành 不bất 覺giác 矣hĩ 。 △# 六lục 正chánh 示thị 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 問vấn 身thân 中trung 不bất 滅diệt 。 佛Phật 告cáo 大đại 王vương 。 汝nhữ 見kiến 變biến 化hóa 。 遷thiên 改cải 不bất 停đình 。 悟ngộ 知tri 汝nhữ 滅diệt 。 亦diệc 於ư 滅diệt 時thời 。 汝nhữ 知tri 身thân 中trung 。 有hữu 不bất 滅diệt 耶da 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 合hợp 掌chưởng 白bạch 佛Phật 。 我ngã 實thật 不bất 知tri 。 年niên 變biến 身thân 化hóa 。 至chí 於ư 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 遷thiên 謝tạ 。 瞥miết 爾nhĩ 返phản 觀quán 。 豈khởi 同đồng 土thổ 木mộc 。 此thử 而nhi 不bất 醒tỉnh 。 又hựu 煩phiền 如Như 來Lai 別biệt 生sanh 垂thùy 示thị 耳nhĩ 。 △# 二nhị 問vấn 見kiến 水thủy 同đồng 異dị 。 以dĩ 表biểu 無vô 生sanh 滅diệt 性tánh 。 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 徵trưng 見kiến 水thủy 。 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 今kim 示thị 汝nhữ 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 年niên 幾kỷ 時thời 。 見kiến 恆Hằng 河Hà 水thủy 。 王vương 言ngôn 。 我ngã 生sanh 三tam 歲tuế 。 慈từ 母mẫu 攜huề 我ngã 。 謁yết 耆Kỳ 婆Bà 天thiên 。 經kinh 過quá 此thử 流lưu 。 爾nhĩ 時thời 即tức 知tri 。 是thị 恆Hằng 河Hà 水thủy 。 耆kỳ 婆bà 此thử 云vân 長Trường 壽Thọ 天Thiên 。 西tây 域vực 生sanh 子tử 。 必tất 謁yết 長trường 壽thọ 。 久cửu 歷lịch 年niên 所sở 。 反phản 觀quán 如như 昨tạc 。 即tức 見kiến 即tức 知tri 。 不bất 假giả 思tư 量lượng 。 △# 二nhị 徵trưng 見kiến 水thủy 同đồng 異dị 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 如như 汝nhữ 所sở 說thuyết 。 二nhị 十thập 之chi 時thời 。 衰suy 於ư 十thập 歲tuế 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 日nhật 月nguyệt 歲tuế 時thời 。 念niệm 念niệm 遷thiên 變biến 。 則tắc 汝nhữ 三tam 歲tuế 。 見kiến 此thử 河hà 時thời 。 至chí 年niên 十thập 三tam 。 其kỳ 水thủy 云vân 何hà 。 王vương 言ngôn 。 如như 三tam 歲tuế 時thời 。 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 乃nãi 至chí 於ư 今kim 。 年niên 六lục 十thập 二nhị 。 亦diệc 無vô 有hữu 異dị 。 還hoàn 以dĩ 歲tuế 時thời 遷thiên 變biến 。 且thả 限hạn 十thập 年niên 。 詰cật 其kỳ 見kiến 此thử 河hà 時thời 。 於ư 十thập 年niên 間gian 。 同đồng 異dị 何hà 似tự 。 蓋cái 欲dục 其kỳ 自tự 覺giác 。 所sở 謂vị 不bất 塞tắc 悟ngộ 門môn 也dã 。 宛uyển 然nhiên 二nhị 字tự 。 可khả 謂vị 於ư 糞phẩn 頭đầu 邊biên 。 忽hốt 爾nhĩ 拾thập 得đắc 。 未vị 易dị 語ngữ 人nhân 。 △# 三tam 單đơn 徵trưng 見kiến 同đồng 異dị 。 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 今kim 自tự 傷thương 。 髮phát 白bạch 面diện 皺trứu 。 其kỳ 面diện 必tất 定định 。 皺trứu 於ư 童đồng 年niên 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 。 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不phủ 。 王vương 言ngôn 。 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 宛uyển 然nhiên 無vô 異dị 。 已dĩ 解giải 自tự 覺giác 。 此thử 復phục 勘khám 其kỳ 童đồng 耄mạo 差sai 別biệt 。 可khả 謂vị 再tái 三tam 丁đinh 寧ninh 。 △# 四tứ 示thị 見kiến 精tinh 不bất 變biến 。 佛Phật 言ngôn 。 大đại 王vương 。 汝nhữ 面diện 雖tuy 皺trứu 。 而nhi 此thử 見kiến 精tinh 。 性tánh 未vị 曾tằng 皺trứu 。 皺trứu 者giả 為vi 變biến 。 不bất 皺trứu 非phi 變biến 。 變biến 者giả 受thọ 滅diệt 。 彼bỉ 不bất 變biến 者giả 。 元nguyên 無vô 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 受thọ 汝nhữ 生sanh 死tử 。 而nhi 猶do 引dẫn 彼bỉ 。 末Mạt 伽Già 黎Lê 等đẳng 。 都đô 言ngôn 此thử 身thân 。 死tử 後hậu 全toàn 滅diệt 。 王vương 聞văn 是thị 言ngôn 。 信tín 知tri 身thân 後hậu 。 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 踊dũng 躍dược 歡hoan 喜hỷ 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 此thử 乃nãi 發phát 明minh 身thân 中trung 有hữu 不bất 滅diệt 性tánh 也dã 。 現hiện 前tiền 生sanh 滅diệt 如như 彼bỉ 。 其kỳ 不bất 生sanh 滅diệt 如như 此thử 。 真chân 在tại 妄vọng 中trung 。 實thật 在tại 虗hư 內nội 。 分phân 別biệt 隨tùy 緣duyên 。 知tri 馬mã 影ảnh 之chi 匪phỉ 他tha 。 見kiến 性tánh 無vô 遷thiên 。 悟ngộ 牛ngưu 鼻tị 之chi 在tại 手thủ 。 末mạt 伽già 黎lê 此thử 云vân 不bất 見kiến 道Đạo 。 皆giai 斷đoạn 見kiến 外ngoại 道đạo 。 等đẳng 徧biến 指chỉ 六lục 師sư 也dã 。 斷đoạn 滅diệt 與dữ 不bất 斷đoạn 滅diệt 。 正chánh 我ngã 法pháp 與dữ 外ngoại 道đạo 之chi 所sở 岐kỳ 。 阿A 難Nan 之chi 請thỉnh 。 其kỳ 始thỉ 為vi 天thiên 下hạ 後hậu 世thế 借tá 鑑giám 歟# 。 前tiền 云vân 見kiến 無vô 虧khuy 損tổn 。 見kiến 無vô 動động 搖dao 。 審thẩm 知tri 根căn 性tánh 。 不bất 隨tùy 前tiền 塵trần 遷thiên 變biến 。 而nhi 猶do 疑nghi 死tử 後hậu 斷đoạn 滅diệt 。 此thử 皆giai 眾chúng 生sanh 通thông 病bệnh 。 故cố 即tức 其kỳ 自tự 童đồng 至chí 耄mạo 。 曾tằng 所sở 經kinh 見kiến 。 易dị 為vi 證chứng 知tri 。 而nhi 猶do 藉tạ 聖thánh 口khẩu 抑ức 揚dương 。 始thỉ 獲hoạch 自tự 認nhận 。 故cố 知tri 無vô 上thượng 秘bí 密mật 。 祇kỳ 在tại 目mục 前tiền 。 而nhi 不bất 覺giác 變biến 熏huân 。 流lưu 易dị 累lũy 劫kiếp 。 夫phu 目mục 必tất 有hữu 見kiến 。 耳nhĩ 必tất 有hữu 聞văn 。 一nhất 人nhân 返phản 觀quán 。 千thiên 聖thánh 同đồng 軌quỹ 。 當đương 念niệm 自tự 信tín 。 十thập 世thế 靡mĩ 移di 。 豈khởi 更cánh 待đãi 捨xả 生sanh 趣thú 生sanh 。 而nhi 後hậu 知tri 其kỳ 不bất 滅diệt 耶da 。 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 曰viết 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 之chi 間gian 。 不bất 得đắc 停đình 住trụ 。 故cố 知tri 我ngã 身thân 。 終chung 從tùng 變biến 滅diệt 。 夫phu 念niệm 念niệm 不bất 停đình 。 則tắc 豈khởi 非phi 其kỳ 心tâm 之chi 生sanh 滅diệt 耶da 。 心tâm 惑hoặc 身thân 世thế 。 隨tùy 其kỳ 遷thiên 流lưu 。 不bất 遑hoàng 安an 住trú 。 若nhược 當đương 此thử 時thời 。 覿# 面diện 提đề 命mạng 。 自tự 非phi 夙túc 智trí 。 未vị 易dị 憬# 然nhiên 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 乃nãi 曰viết 。 則tắc 汝nhữ 今kim 時thời 。 觀quán 此thử 恆Hằng 河Hà 。 與dữ 昔tích 童đồng 時thời 。 觀quan 河hà 之chi 見kiến 。 有hữu 童đồng 耄mạo 不phủ 。 真chân 性tánh 所sở 露lộ 。 不bất 落lạc 思tư 量lượng 。 隨tùy 見kiến 隨tùy 知tri 。 豈khởi 異dị 今kim 昔tích 。 此thử 如Như 來Lai 所sở 為vì 於ư 眾chúng 生sanh 迷mê 中trung 。 而nhi 擇trạch 其kỳ 必tất 不bất 能năng 迷mê 者giả 。 一nhất 處xứ 自tự 覺giác 。 則tắc 全toàn 體thể 宛uyển 然nhiên 。 所sở 謂vị 五ngũ 現hiện 量lượng 根căn 。 與dữ 八bát 識thức 同đồng 功công 。 常thường 在tại 目mục 前tiền 。 而nhi 不bất 自tự 覺giác 。 一nhất 遇ngộ 了liễu 緣duyên 。 便tiện 同đồng 本bổn 得đắc 耳nhĩ 。 上thượng 八bát 示thị 見kiến 性tánh 不bất 滅diệt 竟cánh 。 △# 九cửu 指chỉ 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 問vấn 遺di 失thất 顛điên 倒đảo 。 阿A 難Nan 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 禮lễ 佛Phật 合hợp 掌chưởng 。 長trường 跪quỵ 白bạch 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 聞văn 。 必tất 不bất 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 名danh 我ngã 等đẳng 輩bối 。 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 。 願nguyện 興hưng 慈từ 悲bi 。 洗tẩy 我ngã 塵trần 垢cấu 。 雖tuy 悟ngộ 見kiến 聞văn 。 本bổn 不bất 生sanh 滅diệt 。 而nhi 四tứ 大đại 臚lư 然nhiên 。 五ngũ 蘊uẩn 宛uyển 爾nhĩ 。 迷mê 色sắc 空không 於ư 目mục 前tiền 。 攬lãm 浮phù 漚âu 為vi 自tự 體thể 。 顛điên 倒đảo 不bất 知tri 其kỳ 在tại 。 真chân 性tánh 誰thùy 解giải 偏thiên 全toàn 。 若nhược 非phi 大đại 闡xiển 無vô 遮già 。 法Pháp 界Giới 何hà 因nhân 證chứng 入nhập 矣hĩ 。 如Như 來Lai 開khai 示thị 。 單đơn 指chỉ 見kiến 性tánh 。 阿A 難Nan 此thử 請thỉnh 。 雙song 舉cử 見kiến 聞văn 。 宗tông 鏡kính 謂vị 六lục 根căn 中trung 。 惟duy 見kiến 與dữ 聞văn 。 隨tùy 用dụng 常thường 住trụ 。 易dị 於ư 顯hiển 了liễu 。 故cố 羅la 睺hầu 擊kích 鐘chung 。 文Văn 殊Thù 選tuyển 耳nhĩ 。 皆giai 同đồng 此thử 意ý 。 △# 二nhị 如Như 來Lai 示thị 臂tý 以dĩ 徵trưng 顛điên 倒đảo 。 即tức 時thời 如Như 來Lai 。 垂thùy 金kim 色sắc 臂tý 。 輪luân 手thủ 下hạ 指chỉ 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 見kiến 我ngã 。 母mẫu 陀đà 羅la 手thủ 。 為vi 正chánh 為vi 倒đảo 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 而nhi 我ngã 不bất 知tri 。 誰thùy 正chánh 誰thùy 倒đảo 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 若nhược 世thế 間gian 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 即tức 世thế 間gian 人nhân 。 將tương 何hà 為vi 正chánh 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 如Như 來Lai 豎thụ 臂tý 。 兜đâu 羅la 綿miên 手thủ 。 上thượng 指chỉ 於ư 空không 。 則tắc 名danh 為vi 正chánh 。 如Như 來Lai 一nhất 臂tý 垂thùy 示thị 。 蓋cái 以dĩ 發phát 眉mi 劍kiếm 之chi 機cơ 。 即tức 以dĩ 出xuất 顛điên 倒đảo 之chi 狀trạng 。 阿A 難Nan 不bất 知tri 直trực 領lãnh 。 乃nãi 推thôi 世thế 間gian 以dĩ 此thử 為vi 倒đảo 。 復phục 推thôi 世thế 間gian 以dĩ 豎thụ 為vi 正chánh 。 可khả 謂vị 當đương 面diện 錯thác 過quá 。 母mẫu 陀đà 羅la 此thử 云vân 印ấn 。 證chứng 真chân 鈔sao 云vân 。 結kết 印ấn 手thủ 也dã 。 用dụng 以dĩ 制chế 伏phục 魔ma 外ngoại 。 佛Phật 即tức 豎thụ 臂tý 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 此thử 顛điên 倒đảo 。 首thủ 尾vĩ 相tương 換hoán 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 若nhược 此thử 顛điên 倒đảo 。 總tổng 是thị 如Như 來Lai 一nhất 臂tý 。 不bất 過quá 換hoán 首thủ 為vi 尾vĩ 。 換hoán 尾vĩ 為vi 首thủ 。 有hữu 何hà 同đồng 異dị 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 。 而nhi 不bất 自tự 覺giác 。 各các 生sanh 異dị 見kiến 。 於ư 此thử 若nhược 悟ngộ 。 首thủ 尾vĩ 自tự 換hoán 。 一nhất 臂tý 無vô 殊thù 。 直trực 下hạ 顛điên 倒đảo 名danh 字tự 。 無vô 處xứ 安an 著trước 矣hĩ 。 一nhất 一nhất 人nhân 也dã 。 倍bội 多đa 人nhân 也dã 。 則tắc 知tri 汝nhữ 身thân 。 與dữ 諸chư 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 比tỉ 類loại 發phát 明minh 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 隨tùy 汝nhữ 諦đế 觀quán 。 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 稱xưng 顛điên 倒đảo 者giả 。 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 不bất 分phân 報báo 化hóa 。 現hiện 前tiền 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 與dữ 一nhất 切thiết 隨tùy 類loại 應ưng 身thân 。 即tức 相tương/tướng 即tức 性tánh 。 即tức 有hữu 即tức 空không 。 覺giác 自tự 心tâm 所sở 現hiện 為vi 正chánh 知tri 。 覺giác 所sở 現hiện 唯duy 心tâm 為vi 徧biến 知tri 。 此thử 所sở 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 也dã 。 若nhược 執chấp 心tâm 在tại 身thân 內nội 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 同đồng 居cư 身thân 外ngoại 。 此thử 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 即tức 為vi 顛điên 倒đảo 之chi 處xứ 。 故cố 因nhân 處xứ 得đắc 號hiệu 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 也dã 。 比tỉ 類loại 者giả 比tỉ 如Như 來Lai 一nhất 臂tý 垂thùy 豎thụ 。 而nhi 世thế 間gian 人nhân 各các 各các 倒đảo 正chánh 。 乃nãi 推thôi 類loại 發phát 明minh 耳nhĩ 。 故cố 知tri 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 非phi 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 以dĩ 此thử 稱xưng 名danh 。 汝nhữ 等đẳng 之chi 身thân 。 性tánh 非phi 顛điên 倒đảo 。 以dĩ 此thử 得đắc 號hiệu 。 名danh 正Chánh 徧Biến 知Tri 。 號hiệu 性tánh 顛điên 倒đảo 。 無vô 非phi 顛điên 倒đảo 。 故cố 曰viết 汝nhữ 身thân 佛Phật 身thân 。 稱xưng 顛điên 倒đảo 者giả 。 名danh 字tự 何hà 處xứ 。 號hiệu 為vi 顛điên 倒đảo 。 聖thánh 名danh 凡phàm 號hiệu 。 總tổng 是thị 處xứ 聲thanh 。 殊thù 相tương/tướng 劣liệt 形hình 。 皆giai 為vi 幻huyễn 質chất 。 愚ngu 意ý 與dữ 諸chư 解giải 乖quai 謬mậu 。 然nhiên 揆quỹ 之chi 聖thánh 意ý 。 當đương 有hữu 微vi 中trung 。 不bất 敢cảm 雷lôi 同đồng 。 俟sĩ 之chi 明minh 哲triết 。 △# 三tam 正chánh 示thị 顛điên 倒đảo 。 于vu 時thời 阿A 難Nan 與dữ 諸chư 大đại 眾chúng 。 瞪trừng 曹tào 瞻chiêm 佛Phật 。 目mục 睛tình 不bất 瞬thuấn 。 不bất 知tri 身thân 心tâm 。 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 。 佛Phật 興hưng 慈từ 悲bi 。 哀ai 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 發phát 海hải 潮triều 音âm 。 徧biến 告cáo 同đồng 會hội 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 常thường 說thuyết 言ngôn 。 色sắc 心tâm 諸chư 緣duyên 。 及cập 心tâm 所sở 使sử 。 諸chư 所sở 緣duyên 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 。 云vân 何hà 汝nhữ 等đẳng 。 遺di 失thất 本bổn 妙diệu 。 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 認nhận 悟ngộ 中trung 迷mê 。 色sắc 指chỉ 十thập 一nhất 色sắc 法pháp 。 心tâm 指chỉ 八bát 識thức 。 諸chư 緣duyên 指chỉ 二nhị 十thập 四tứ 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 心tâm 所sở 使sử 即tức 五ngũ 十thập 一nhất 心tâm 所sở 。 諸chư 所sở 緣duyên 即tức 六lục 種chủng 無vô 為vi 。 五ngũ 位vị 共cộng 一nhất 百bách 法pháp 。 攝nhiếp 盡tận 一nhất 切thiết 。 此thử 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 唯duy 心tâm 現hiện 。 而nhi 曰viết 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 。 皆giai 是thị 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 。 妙diệu 心tâm 中trung 所sở 現hiện 物vật 者giả 。 指chỉ 阿A 難Nan 現hiện 今kim 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 昏hôn 擾nhiễu 為vi 性tánh 。 同đồng 現hiện 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 之chi 中trung 。 而nhi 乃nãi 不bất 自tự 覺giác 知tri 。 枉uổng 同đồng 遺di 失thất 。 此thử 所sở 謂vị 悟ngộ 中trung 迷mê 也dã 。 妙diệu 心tâm 而nhi 曰viết 妙diệu 明minh 真chân 精tinh 者giả 本bổn 妙diệu 而nhi 明minh 。 此thử 明minh 真chân 精tinh 。 揀giản 非phi 虗hư 妄vọng 也dã 。 本bổn 妙diệu 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 者giả 此thử 本bổn 妙diệu 心tâm 。 圓viên 融dung 寂tịch 照chiếu 。 揀giản 非phi 覺giác 明minh 也dã 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 者giả 此thử 明minh 而nhi 妙diệu 。 用dụng 全toàn 歸quy 體thể 也dã 。 瞪trừng 凝ngưng 視thị 。 瞢măng 不bất 知tri 之chi 貌mạo 。 晦hối 昧muội 為vi 空không 。 空không 晦hối 暗ám 中trung 。 結kết 暗ám 為vi 色sắc 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 聚tụ 緣duyên 內nội 搖dao 。 趣thú 外ngoại 奔bôn 逸dật 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。 決quyết 定định 惑hoặc 為vi 。 色sắc 身thân 之chi 內nội 。 晦hối 昧muội 即tức 根căn 本bổn 無vô 明minh 。 無vô 明minh 晦hối 昧muội 。 本bổn 性tánh 蕩đãng 然nhiên 。 所sở 謂vị 迷mê 妄vọng 有hữu 虗hư 空không 也dã 。 空không 中trung 結kết 暗ám 。 此thử 能năng 變biến 之chi 無vô 明minh 。 依y 空không 起khởi 見kiến 。 所sở 謂vị 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土độ 也dã 。 又hựu 以dĩ 所sở 變biến 之chi 色sắc 。 映ánh 所sở 成thành 能năng 。 故cố 曰viết 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 既ký 成thành 根căn 身thân 。 即tức 此thử 色sắc 陰ấm 。 攬lãm 彼bỉ 六lục 塵trần 。 成thành 四tứ 名danh 蘊uẩn 。 內nội 搖dao 外ngoại 逸dật 。 所sở 謂vị 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 者giả 。 乃nãi 支chi 潤nhuận 無vô 明minh 。 一nhất 迷mê 為vi 心tâm 。 則tắc 必tất 惑hoặc 為vi 身thân 內nội 也dã 。 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 。 從tùng 是thị 倒đảo 執chấp 。 遂toại 同đồng 遺di 失thất 矣hĩ 。 不bất 知tri 色sắc 身thân 。 外ngoại 洎kịp 山sơn 河hà 。 虗hư 空không 大đại 地địa 。 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 。 譬thí 如như 澄trừng 清thanh 。 百bách 千thiên 大đại 海hải 棄khí 之chi 。 惟duy 認nhận 一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。 目mục 為vi 全toàn 潮triều 。 窮cùng 盡tận 瀛doanh 渤bột 。 汝nhữ 等đẳng 即tức 是thị 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 如Như 來Lai 說thuyết 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。 色sắc 身thân 即tức 根căn 身thân 。 虗hư 空không 大đại 地địa 即tức 器khí 界giới 。 根căn 身thân 器khí 界giới 。 皆giai 為vi 內nội 識thức 變biến 似tự 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 曰viết 咸hàm 是thị 妙diệu 明minh 。 真chân 心tâm 中trung 物vật 也dã 。 百bách 千thiên 大đại 海hải 。 即tức 喻dụ 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 一nhất 浮phù 漚âu 體thể 。 喻dụ 惑hoặc 為vi 身thân 內nội 之chi 心tâm 。 即tức 前tiền 所sở 云vân 汝nhữ 身thân 汝nhữ 心tâm 也dã 。 棄khí 即tức 遺di 失thất 也dã 。 倍bội 人nhân 即tức 一nhất 倍bội 瞻chiêm 視thị 之chi 人nhân 。 猶do 云vân 此thử 一nhất 倍bội 迷mê 人nhân 。 如như 我ngã 垂thùy 手thủ 。 各các 見kiến 倒đảo 正chánh 。 更cánh 無vô 差sai 別biệt 。 夫phu 人nhân 迷mê 於ư 前tiền 塵trần 。 良lương 由do 境cảnh 見kiến 不bất 分phân 。 故cố 境cảnh 在tại 見kiến 生sanh 。 境cảnh 沈trầm 見kiến 滅diệt 。 雖tuy 生sanh 非phi 真chân 生sanh 。 滅diệt 非phi 真chân 滅diệt 。 然nhiên 迷mê 中trung 之chi 心tâm 性tánh 。 待đãi 因nhân 緣duyên 而nhi 後hậu 有hữu 。 則tắc 目mục 前tiền 之chi 對đối 現hiện 。 逐trục 境cảnh 物vật 以dĩ 成thành 無vô 。 此thử 能năng 推thôi 之chi 心tâm 。 所sở 為vi 離ly 前tiền 塵trần 無vô 分phân 別biệt 性tánh 也dã 。 自tự 客khách 塵trần 不bất 住trụ 。 主chủ 空không 寂tịch 然nhiên 。 身thân 限hạn 歲tuế 時thời 。 見kiến 無vô 童đồng 耄mạo 。 亦diệc 可khả 以dĩ 悟ngộ 見kiến 聞văn 之chi 必tất 無vô 生sanh 滅diệt 矣hĩ 。 然nhiên 乍sạ 回hồi 之chi 心tâm 。 雖tuy 能năng 脫thoát 身thân 世thế 之chi 緣duyên 。 而nhi 離ly 塵trần 之chi 見kiến 未vị 易dị 融dung 分phân 別biệt 之chi 慮lự 。 自tự 以dĩ 為vi 真chân 性tánh 究cứu 竟cánh 無vô 他tha 。 夫phu 安an 知tri 顛điên 倒đảo 誠thành 難nạn/nan 自tự 覺giác 。 法Pháp 界Giới 元nguyên 無vô 彼bỉ 我ngã 。 渤bột 海hải 不bất 住trụ 浮phù 漚âu 。 乃nãi 以dĩ 身thân 內nội 為vi 心tâm 。 詎cự 信tín 色sắc 前tiền 匪phỉ 物vật 。 自tự 心tâm 所sở 現hiện 。 性tánh 海hải 本bổn 具cụ 波ba 瀾lan 。 所sở 現hiện 唯duy 心tâm 。 水thủy 月nguyệt 全toàn 歸quy 霄tiêu 漢hán 。 萬vạn 象tượng 體thể 玄huyền 。 鑑giám 光quang 自tự 滿mãn 。 而nhi 顧cố 妄vọng 作tác 親thân 疎sơ 。 終chung 成thành 同đồng 異dị 。 則tắc 豈khởi 非phi 遺di 失thất 真chân 性tánh 。 顛điên 倒đảo 行hành 事sự 哉tai 。 慶khánh 喜hỷ 但đãn 謂vị 見kiến 聞văn 。 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 須tu 知tri 迷mê 悟ngộ 尚thượng 隔cách 偏thiên 圓viên 。 悟ngộ 則tắc 全toàn 悟ngộ 。 會hội 萬vạn 物vật 而nhi 為vi 自tự 己kỷ 。 鏡kính 中trung 豈khởi 有hữu 二nhị 三tam 。 迷mê 則tắc 終chung 迷mê 。 守thủ 所sở 得đắc 而nhi 絕tuyệt 前tiền 塵trần 。 空không 裏lý 難nan 忘vong 一nhất 一nhất 。 迷mê 中trung 倍bội 人nhân 。 當đương 不bất 但đãn 昔tích 賢hiền 耳nhĩ 。 上thượng 九cửu 指chỉ 顛điên 倒đảo 所sở 在tại 竟cánh 。 △# 十thập 揀giản 緣duyên 心tâm 以dĩ 示thị 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 陳trần 所sở 悟ngộ 不bất 敢cảm 自tự 認nhận 。 阿A 難Nan 承thừa 佛Phật 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 。 垂thùy 泣khấp 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 而nhi 我ngã 悟ngộ 佛Phật 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 願nguyện 佛Phật 哀ai 愍mẫn 。 宣tuyên 示thị 圓viên 音âm 。 拔bạt 我ngã 疑nghi 根căn 。 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。 此thử 言ngôn 所sở 悟ngộ 之chi 心tâm 。 本bổn 自tự 妙diệu 明minh 。 圓viên 滿mãn 常thường 住trụ 。 而nhi 能năng 悟ngộ 之chi 心tâm 。 現hiện 領lãnh 法Pháp 音âm 。 從tùng 緣duyên 而nhi 起khởi 。 反phản 觀quán 所sở 悟ngộ 。 未vị 見kiến 真chân 切thiết 。 故cố 曰viết 徒đồ 獲hoạch 而nhi 不bất 敢cảm 認nhận 也dã 。 圓viên 音âm 謂vị 一nhất 切thiết 音âm 即tức 一nhất 音âm 。 一nhất 音âm 即tức 一nhất 切thiết 音âm 。 又hựu 一nhất 語ngữ 演diễn 盡tận 。 又hựu 各các 同đồng 一nhất 切thiết 也dã 。 △# 二nhị 責trách 認nhận 指chỉ 以dĩ 揀giản 分phân 別biệt 之chi 心tâm 各các 還hoàn 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 妙diệu 圓viên 常thường 住trụ 。 乃nãi 指chỉ 阿A 難Nan 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 此thử 法pháp 性tánh 也dã 。 若nhược 阿A 難Nan 聞văn 說thuyết 。 即tức 領lãnh 佛Phật 指chỉ 。 還hoàn 得đắc 本bổn 心tâm 。 不bất 由do 分phân 別biệt 知tri 見kiến 。 此thử 得đắc 法Pháp 性tánh 也dã 。 今kim 以dĩ 現hiện 所sở 緣duyên 心tâm 。 緣duyên 佛Phật 法Pháp 音âm 。 則tắc 此thử 法pháp 亦diệc 與dữ 緣duyên 心tâm 隨tùy 有hữu 隨tùy 無vô 。 故cố 曰viết 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 宗tông 鏡kính 云vân 。 阿A 難Nan 尚thượng 認nhận 緣duyên 心tâm 。 聽thính 佛Phật 法Pháp 音âm 。 以dĩ 為vi 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 取thủ 佛Phật 定định 旨chỉ 。 愚ngu 謂vị 阿A 難Nan 以dĩ 。 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 取thủ 佛Phật 定định 旨chỉ 。 而nhi 實thật 未vị 敢cảm 認nhận 也dã 。 為vi 其kỳ 自tự 知tri 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 是thị 所sở 悟ngộ 之chi 心tâm 。 與dữ 能năng 悟ngộ 之chi 心tâm 。 未vị 嘗thường 會hội 歸quy 。 故cố 有hữu 疑nghi 問vấn 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 彼bỉ 人nhân 因nhân 指chỉ 。 當đương 應ưng 看khán 月nguyệt 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 月nguyệt 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 唯duy 。 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 指chỉ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 所sở 標tiêu 指chỉ 。 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 豈khởi 唯duy 亡vong 指chỉ 。 亦diệc 復phục 不bất 識thức 。 明minh 之chi 與dữ 暗ám 。 何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 。 為vi 月nguyệt 明minh 性tánh 。 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 。 無vô 所sở 了liễu 故cố 。 如Như 來Lai 言ngôn 教giáo 如như 指chỉ 。 心tâm 性tánh 如như 月nguyệt 。 標tiêu 指chỉ 欲dục 令linh 見kiến 月nguyệt 。 設thiết 教giáo 為vi 指chỉ 心tâm 源nguyên 。 因nhân 教giáo 識thức 心tâm 。 始thỉ 知tri 三tam 乘thừa 十thập 二nhị 分phần 。 但đãn 為vi 指chỉ 蹤tung 之chi 談đàm 。 若nhược 因nhân 教giáo 所sở 詮thuyên 。 徒đồ 以dĩ 心tâm 緣duyên 所sở 悟ngộ 。 宛uyển 在tại 目mục 前tiền 。 皆giai 為vi 認nhận 指chỉ 。 以dĩ 言ngôn 教giáo 所sở 顯hiển 故cố 。 此thử 所sở 貴quý 乎hồ 當đương 下hạ 消tiêu 歸quy 也dã 。 所sở 詮thuyên 之chi 理lý 與dữ 聽thính 者giả 之chi 心tâm 。 靈linh 昧muội 終chung 別biệt 。 所sở 標tiêu 之chi 指chỉ 。 與dữ 所sở 指chỉ 之chi 月nguyệt 。 明minh 暗ám 自tự 分phần/phân 。 故cố 又hựu 有hữu 亡vong 指chỉ 之chi 喻dụ 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 。 我ngã 說thuyết 法Pháp 音âm 。 為vi 汝nhữ 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 分phân 別biệt 音âm 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 因nhân 說thuyết 法Pháp 而nhi 生sanh 分phân 別biệt 。 則tắc 此thử 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 應ưng 有hữu 全toàn 性tánh 。 雖tuy 離ly 分phân 別biệt 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 不bất 隨tùy 聲thanh 塵trần 起khởi 滅diệt 。 若nhược 無vô 全toàn 性tánh 。 則tắc 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 便tiện 墮đọa 冥minh 諦đế 。 外ngoại 道đạo 錯thác 亂loạn 修tu 習tập 。 多đa 由do 於ư 此thử 。 下hạ 文văn 自tự 明minh 。 譬thí 如như 有hữu 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 亭đình 人nhân 。 都đô 無vô 所sở 去khứ 。 名danh 為vi 亭đình 主chủ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 真chân 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。 云vân 何hà 離ly 聲thanh 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 斯tư 則tắc 豈khởi 唯duy 。 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 離ly 諸chư 色sắc 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 味vị 為vi 冥minh 諦đế 。 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。 此thử 言ngôn 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 若nhược 不bất 發phát 明minh 全toàn 性tánh 。 則tắc 所sở 緣duyên 之chi 理lý 。 與dữ 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 。 終chung 不bất 能năng 住trụ 。 如như 彼bỉ 旅lữ 客khách 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 也dã 。 則tắc 何hà 不bất 於ư 未vị 緣duyên 法Pháp 音âm 之chi 前tiền 。 既ký 緣duyên 法Pháp 音âm 之chi 後hậu 。 當đương 緣duyên 法Pháp 音âm 之chi 時thời 。 瞥miết 爾nhĩ 返phản 觀quán 誰thùy 為vi 亭đình 主chủ 。 正chánh 須tu 一nhất 悟ngộ 也dã 。 若nhược 祇kỳ 認nhận 聲thanh 容dung 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 聲thanh 容dung 既ký 謝tạ 。 分phân 別biệt 亦diệc 亡vong 。 於ư 此thử 非phi 色sắc 非phi 空không 。 鮮tiên 不bất 味vị 為vi 冥minh 諦đế 。 此thử 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 所sở 為vi 錯thác 亂loạn 修tu 習tập 耳nhĩ 。 離ly 緣duyên 無vô 性tánh 。 各các 還hoàn 無vô 主chủ 者giả 。 蓋cái 以dĩ 分phân 別biệt 之chi 性tánh 。 緣duyên 塵trần 不bất 覺giác 為vi 客khách 。 離ly 塵trần 自tự 得đắc 為vi 主chủ 。 此thử 於ư 不bất 覺giác 中trung 。 激kích 其kỳ 自tự 認nhận 。 非phi 真chân 無vô 主chủ 也dã 。 △# 三tam 示thị 見kiến 精tinh 無vô 還hoàn 分phần/phân 五ngũ 初sơ 問vấn 無vô 還hoàn 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 我ngã 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 唯duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 此thử 還hoàn 即tức 下hạ 八bát 還hoàn 之chi 還hoàn 。 此thử 無vô 還hoàn 亦diệc 即tức 下hạ 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 之chi 無vô 還hoàn 也dã 。 阿A 難Nan 緣duyên 心tâm 。 經kinh 客khách 塵trần 開khai 示thị 。 已dĩ 知tri 無vô 始thỉ 妄vọng 認nhận 緣duyên 影ảnh 之chi 非phi 。 然nhiên 現hiện 在tại 聽thính 法Pháp 。 尚thượng 用dụng 緣duyên 心tâm 。 故cố 所sở 悟ngộ 者giả 。 仍nhưng 是thị 取thủ 佛Phật 定định 旨chỉ 。 猶do 未vị 銷tiêu 歸quy 自tự 己kỷ 。 則tắc 此thử 心tâm 性tánh 。 當đương 還hoàn 法Pháp 音âm 。 不bất 得đắc 常thường 住trụ 。 故cố 復phục 請thỉnh 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 也dã 。 △# 二nhị 示thị 見kiến 精tinh 非phi 影ảnh 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 者giả 。 蓋cái 指chỉ 阿A 難Nan 當đương 時thời 見kiến 佛Phật 之chi 見kiến 精tinh 也dã 。 此thử 之chi 見kiến 精tinh 。 而nhi 曰viết 明minh 元nguyên 。 以dĩ 其kỳ 根căn 中trung 照chiếu 了liễu 。 得đắc 無vô 憎tăng 愛ái 。 實thật 原nguyên 性tánh 覺giác 。 但đãn 未vị 發phát 明minh 。 不bất 可khả 即tức 謂vị 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 故cố 曰viết 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 若nhược 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 。 塵trần 在tại 則tắc 生sanh 。 塵trần 去khứ 則tắc 滅diệt 。 此thử 所sở 謂vị 月nguyệt 影ảnh 也dã 。 因nhân 阿A 難Nan 已dĩ 悟ngộ 緣duyên 影ảnh 之chi 非phi 。 而nhi 緣duyên 心tâm 未vị 了liễu 。 尚thượng 滯trệ 分phân 別biệt 。 故cố 復phục 以dĩ 現hiện 前tiền 見kiến 性tánh 。 不bất 落lạc 思tư 量lượng 。 使sử 之chi 自tự 認nhận 。 若nhược 當đương 處xứ 發phát 明minh 。 即tức 為vi 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 更cánh 無vô 別biệt 體thể 爾nhĩ 。 △# 三tam 列liệt 八bát 種chủng 塵trần 相tương/tướng 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聽thính 。 今kim 當đương 示thị 汝nhữ 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。 阿A 難Nan 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 洞đỗng 開khai 東đông 方phương 。 日nhật 輪luân 升thăng 天thiên 。 則tắc 有hữu 明minh 曜diệu 。 中trung 夜dạ 黑hắc 月nguyệt 。 雲vân 霧vụ 晦hối 暝# 。 則tắc 復phục 昏hôn 暗ám 。 戶hộ 牖dũ 之chi 隙khích 。 則tắc 復phục 見kiến 通thông 。 墻tường 宇vũ 之chi 間gian 。 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 頑ngoan 虗hư 之chi 中trung 。 徧biến 是thị 空không 性tánh 。 鬱uất [土+孛]bác 之chi 象tượng 。 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 氛phân 。 又hựu 觀quan 清thanh 淨tịnh 。 真chân 際tế 云vân 。 欲dục 求cầu 無vô 還hoàn 之chi 性tánh 。 先tiên 指chỉ 可khả 還hoàn 之chi 相tướng 。 △# 四tứ 示thị 八bát 還hoàn 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 咸hàm 看khán 此thử 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 云vân 何hà 本bổn 因nhân 。 阿A 難Nan 。 此thử 諸chư 變biến 化hóa 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 日nhật 不bất 明minh 。 明minh 因nhân 屬thuộc 日nhật 。 是thị 故cố 還hoàn 日nhật 。 暗ám 還hoàn 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 還hoàn 戶hộ 牖dũ 。 壅ủng 還hoàn 墻tường 宇vũ 。 緣duyên 還hoàn 分phân 別biệt 。 頑ngoan 虗hư 還hoàn 空không 。 鬱uất [土+孛]bác 還hoàn 塵trần 。 清thanh 明minh 還hoàn 霽tễ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 此thử 列liệt 八bát 種chủng 還hoàn 相tương/tướng 。 以dĩ 出xuất 見kiến 精tinh 。 △# 五ngũ 正chánh 示thị 無vô 還hoàn 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 還hoàn 於ư 明minh 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 雖tuy 明minh 暗ám 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 則tắc 知tri 汝nhữ 心tâm 。 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 汝nhữ 自tự 迷mê 悶muộn 。 喪táng 本bổn 受thọ 輪luân 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 名danh 可khả 憐lân 愍mẫn 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 者giả 。 分phân 明minh 直trực 指chỉ 。 而nhi 後hậu 曰viết 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 差sai 別biệt 可khả 還hoàn 。 彼bỉ 無vô 差sai 別biệt 。 豈khởi 是thị 別biệt 人nhân 。 汝nhữ 心tâm 即tức 指chỉ 見kiến 性tánh 。 本bổn 字tự 就tựu 見kiến 性tánh 而nhi 言ngôn 。 原nguyên 此thử 見kiến 性tánh 。 本bổn 即tức 妙diệu 明minh 所sở 露lộ 。 當đương 處xứ 知tri 歸quy 。 不bất 為vi 分phân 別biệt 所sở 誤ngộ 。 於ư 此thử 錯thác 過quá 。 即tức 為vi 喪táng 本bổn 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 故cố 可khả 憐lân 愍mẫn 。 慶khánh 喜hỷ 聞văn 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 便tiện 憬# 然nhiên 見kiến 此thử 分phân 別biệt 亦diệc 還hoàn 法Pháp 音âm 。 由do 其kỳ 自tự 知tri 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 深thâm 中trung 疑nghi 根căn 。 不bất 能năng 自tự 昧muội 。 故cố 復phục 以dĩ 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 為vi 請thỉnh 也dã 。 世Thế 尊Tôn 曰viết 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 是thị 離ly 諸chư 相tướng 而nhi 顯hiển 根căn 性tánh 。 亦diệc 可khả 離ly 分phân 別biệt 而nhi 指chỉ 識thức 心tâm 。 乃nãi 謂vị 其kỳ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 何hà 也dã 當đương 知tri 八bát 種chủng 見kiến 性tánh 。 隨tùy 見kiến 隨tùy 知tri 。 不bất 落lạc 思tư 量lượng 。 雖tuy 皆giai 未vị 經kinh 發phát 明minh 。 無vô 所sở 銷tiêu 歸quy 。 然nhiên 彼bỉ 雜tạp 妄vọng 識thức 。 此thử 同đồng 現hiện 量lượng 。 聖thánh 意ý 所sở 取thủ 。 正chánh 與dữ 妙diệu 精tinh 淨tịnh 明minh 。 體thể 用dụng 相tương 似tự 。 以dĩ 冀ký 其kỳ 當đương 下hạ 自tự 認nhận 。 即tức 同đồng 本bổn 得đắc 。 可khả 謂vị 少thiểu 假giả 方phương 便tiện 。 疾tật 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 推thôi 此thử 而nhi 知tri 世thế 所sở 言ngôn 有hữu 得đắc 於ư 心tâm 。 行hành 於ư 事sự 物vật 。 明minh 昧muội 兩lưỡng 岐kỳ 。 一nhất 放phóng 一nhất 収thâu 。 紛phân 然nhiên 斷đoạn 續tục 。 是thị 皆giai 心tâm 性tánh 各các 有hữu 所sở 還hoàn 者giả 也dã 。 上thượng 十thập 揀giản 緣duyên 心tâm 以dĩ 示thị 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 竟cánh 。 △# 十thập 一nhất 揀giản 塵trần 表biểu 見kiến 。 分phần/phân 六lục 。 初sơ 揀giản 物vật 非phi 我ngã 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 前tiền 破phá 能năng 悟ngộ 緣duyên 心tâm 。 今kim 請thỉnh 所sở 悟ngộ 妙diệu 明minh 。 如như 何hà 即tức 此thử 見kiến 精tinh 。 便tiện 當đương 妙diệu 明minh 真chân 性tánh 。 使sử 我ngã 得đắc 知tri 。 仍nhưng 是thị 不bất 敢cảm 自tự 認nhận 之chi 意ý 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 今kim 汝nhữ 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 清thanh 淨tịnh 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。 補bổ 遺di 云vân 。 準chuẩn 小tiểu 羅La 漢Hán 見kiến 小tiểu 千thiên 。 今kim 阿A 難Nan 初sơ 果quả 。 乃nãi 小tiểu 千thiên 之chi 分phần 齊tề 。 初sơ 果quả 而nhi 能năng 見kiến 者giả 。 佛Phật 神thần 力lực 也dã 。 若nhược 祇kỳ 單đơn 見kiến 一nhất 初sơ 禪thiền 。 自tự 力lực 可khả 辦biện 耳nhĩ 。 淨tịnh 名danh 經Kinh 云vân 。 阿A 那Na 律Luật 答đáp 嚴nghiêm 淨tịnh 梵Phạm 王Vương 吾ngô 見kiến 此thử 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 土độ 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 勒lặc 果quả 。 此thử 言ngôn 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 乃nãi 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 言ngôn 佛Phật 在tại 中trung 。 閻Diêm 浮Phù 提Đề 從tùng 樹thụ 得đắc 名danh 。 菴am 摩ma 勒lặc 果quả 。 似tự 桃đào 似tự 奈nại 。 當đương 時thời 執chấp 此thử 。 即tức 以dĩ 為ví 喻dụ 。 初Sơ 地Địa 見kiến 百bách 佛Phật 土độ 。 二nhị 地địa 見kiến 千thiên 佛Phật 土độ 。 十Thập 地Địa 見kiến 無vô 量lượng 佛Phật 土thổ 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 言ngôn 。 有hữu 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 真chân 天thiên 眼nhãn 。 常thường 在tại 三tam 昧muội 。 悉tất 見kiến 諸chư 佛Phật 國quốc 土thổ 。 不bất 以dĩ 二nhị 相tướng 。 蓋cái 二nhị 乘thừa 在tại 定định 則tắc 見kiến 。 出xuất 定định 不bất 見kiến 。 如Như 來Lai 未vị 嘗thường 不bất 定định 。 未vị 嘗thường 不bất 見kiến 。 故cố 曰viết 常thường 在tại 三tam 昧muội 。 眾chúng 生sanh 隔cách 紙chỉ 膜mô 。 不bất 見kiến 外ngoại 物vật 。 此thử 以dĩ 眾chúng 生sanh 同đồng 列liệt 。 示thị 所sở 見kiến 之chi 廣quảng 狹hiệp 不bất 同đồng 。 而nhi 能năng 見kiến 之chi 根căn 性tánh 無vô 異dị 也dã 。 阿A 難Nan 。 且thả 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trụ 宮cung 殿điện 。 中trung 間gian 徧biến 覽lãm 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 雖tuy 有hữu 昏hôn 明minh 。 種chủng 種chủng 形hình 像tượng 。 無vô 非phi 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 留lưu 礙ngại 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 分phân 別biệt 自tự 他tha 。 今kim 吾ngô 將tương 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 誰thùy 是thị 我ngã 體thể 。 誰thùy 為vi 物vật 象tượng 。 阿A 難Nan 。 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 周chu 徧biến 諦đế 觀quán 。 雖tuy 種chủng 種chủng 光quang 。 亦diệc 物vật 非phi 汝nhữ 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 雲vân 騰đằng 鳥điểu 飛phi 。 風phong 動động 塵trần 起khởi 。 樹thụ 木mộc 山sơn 川xuyên 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 咸hàm 物vật 非phi 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 謂vị 擇trạch 於ư 所sở 見kiến 之chi 中trung 。 我ngã 體thể 物vật 象tượng 。 彼bỉ 此thử 分phân 明minh 。 我ngã 體thể 即tức 見kiến 性tánh 也dã 。 誰thùy 是thị 誰thùy 為vi 。 使sử 之chi 自tự 擇trạch 。 至chí 於ư 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 乃nãi 為vi 代đại 擇trạch 。 又hựu 如Như 來Lai 方phương 便tiện 耳nhĩ 。 △# 二nhị 顯hiển 見kiến 非phi 物vật 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 近cận 遠viễn 。 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 復phục 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 前tiền 於ư 我ngã 體thể 物vật 象tượng 。 分phân 明minh 擇trạch 出xuất 。 此thử 乃nãi 指chỉ 歸quy 見kiến 性tánh 。 復phục 曰viết 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 使sử 自tự 承thừa 當đương 也dã 。 汝nhữ 見kiến 而nhi 曰viết 清thanh 清thanh 者giả 。 揀giản 非phi 雜tạp 識thức 耳nhĩ 。 慶khánh 喜hỷ 雖tuy 知tri 見kiến 性tánh 不bất 還hoàn 。 而nhi 猶do 不bất 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 蓋cái 由do 物vật 我ngã 不bất 分phân 。 故cố 不bất 能năng 於ư 其kỳ 見kiến 精tinh 豁hoát 然nhiên 獲hoạch 所sở 知tri 歸quy 也dã 。 夫phu 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。 身thân 在tại 物vật 中trung 。 所sở 見kiến 皆giai 物vật 。 即tức 能năng 返phản 觀quán 。 又hựu 雜tạp 識thức 妄vọng 。 故cố 我ngã 世Thế 尊Tôn 確xác 指chỉ 現hiện 前tiền 諸chư 有hữu 物vật 象tượng 。 而nhi 曰viết 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 劃hoạch 然nhiên 不bất 許hứa 更cánh 餘dư 物vật 想tưởng 。 然nhiên 後hậu 曰viết 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 有hữu 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 見kiến 精tinh 而nhi 曰viết 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 復phục 使sử 知tri 此thử 一nhất 見kiến 性tánh 不bất 與dữ 物vật 雜tạp 。 本bổn 妙diệu 如như 是thị 。 想tưởng 相tương/tướng 俱câu 盡tận 。 純thuần 一nhất 真chân 心tâm 。 一nhất 剎sát 那na 間gian 。 內nội 自tự 證chứng 知tri 。 不bất 循tuần 分phân 別biệt 耳nhĩ 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 若nhược 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。 此thử 言ngôn 見kiến 必tất 非phi 物vật 。 故cố 指chỉ 見kiến 是thị 阿A 難Nan 。 因nhân 及cập 不bất 見kiến 。 亦diệc 是thị 阿A 難Nan 。 總tổng 不bất 是thị 他tha 物vật 也dã 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 者giả 。 言ngôn 人nhân 各các 有hữu 見kiến 。 必tất 不bất 可khả 互hỗ 見kiến 。 以dĩ 可khả 見kiến 即tức 成thành 為vi 物vật 耳nhĩ 。 故cố 縱túng/tung 云vân 。 若nhược 同đồng 見kiến 此thử 物vật 。 即tức 以dĩ 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 反phản 出xuất 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 以dĩ 窮cùng 見kiến 必tất 不bất 可khả 見kiến 。 遂toại 帶đái 言ngôn 見kiến 與dữ 不bất 見kiến 。 亦diệc 總tổng 是thị 阿A 難Nan 也dã 。 故cố 再tái 縱túng/tung 云vân 。 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 此thử 阿A 難Nan 見kiến 處xứ 。 不bất 是thị 別biệt 人nhân 。 終chung 縱túng/tung 之chi 云vân 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 此thử 阿A 難Nan 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 總tổng 不bất 是thị 別biệt 人nhân 也dã 。 以dĩ 世Thế 尊Tôn 自tự 言ngôn 曰viết 吾ngô 。 代đại 阿A 難Nan 而nhi 言ngôn 曰viết 彼bỉ 。 △# 三tam 顯hiển 物vật 我ngã 不bất 雜tạp 。 又hựu 則tắc 汝nhữ 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 此thử 言ngôn 物vật 我ngã 不bất 雜tạp 。 以dĩ 證chứng 見kiến 必tất 非phi 物vật 也dã 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 物vật 亦diệc 是thị 見kiến 。 汝nhữ 能năng 見kiến 物vật 。 物vật 能năng 見kiến 汝nhữ 。 自tự 他tha 不bất 分phân 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 諸chư 世thế 間gian 謂vị 眾chúng 生sanh 與dữ 器khí 。 即tức 指chỉ 有hữu 情tình 無vô 情tình 也dã 。 阿A 難Nan 。 若nhược 汝nhữ 見kiến 時thời 。 是thị 汝nhữ 非phi 我ngã 。 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 此thử 正chánh 告cáo 之chi 辭từ 。 蓋cái 謂vị 見kiến 性tánh 雖tuy 同đồng 。 各các 自tự 受thọ 用dụng 。 千thiên 江giang 一nhất 月nguyệt 。 萬vạn 影ảnh 同đồng 圓viên 。 汝nhữ 應ưng 自tự 知tri 。 不bất 相tương 假giả 借tá 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 。 此thử 帶đái 責trách 之chi 辭từ 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 者giả 謂vị 性tánh 中trung 有hữu 汝nhữ 。 如như 海hải 上thượng 之chi 波ba 。 未vị 嘗thường 離ly 異dị 。 汝nhữ 在tại 性tánh 中trung 。 似tự 波ba 還hoàn 望vọng 海hải 。 輙triếp 見kiến 猜# 疑nghi 。 若nhược 知tri 汝nhữ 我ngã 同đồng 源nguyên 。 各các 自tự 取thủ 實thật 。 心tâm 目mục 共cộng 證chứng 。 豈khởi 假giả 問vấn 人nhân 。 蓋cái 由do 自tự 證chứng 而nhi 起khởi 見kiến 相tương/tướng 之chi 後hậu 。 乃nãi 有hữu 色sắc 心tâm 。 心tâm 即tức 八bát 識thức 。 屬thuộc 見kiến 。 色sắc 即tức 根căn 塵trần 。 屬thuộc 相tương/tướng 。 故cố 知tri 見kiến 相tương/tướng 本bổn 自tự 同đồng 源nguyên 。 物vật 我ngã 難nạn/nan 分phần/phân 。 從tùng 來lai 久cửu 矣hĩ 。 阿A 難Nan 不bất 能năng 自tự 認nhận 見kiến 性tánh 。 此thử 俱câu 生sanh 所sở 執chấp 。 古cổ 今kim 皆giai 然nhiên 。 附phụ 物vật 即tức 遺di 自tự 心tâm 。 返phản 見kiến 仍nhưng 餘dư 分phân 別biệt 。 若nhược 非phi 徹triệt 底để 知tri 歸quy 。 必tất 不bất 能năng 於ư 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 翛# 然nhiên 獨độc 脫thoát 。 如như 水thủy 與dữ 石thạch 。 似tự 色sắc 投đầu 空không 。 本bổn 不bất 相tương 離ly 。 亦diệc 無vô 相tướng 入nhập 。 此thử 固cố 大đại 聖thánh 獨độc 證chứng 之chi 境cảnh 。 即tức 在tại 凡phàm 夫phu 日nhật 用dụng 之chi 間gian 。 所sở 謂vị 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 。 有hữu 何hà 同đồng 異dị 。 而nhi 眼nhãn 光quang 圓viên 滿mãn 。 宛uyển 在tại 現hiện 前tiền 。 聽thính 性tánh 通thông 玄huyền 。 聲thanh 響hưởng 不bất 雜tạp 。 此thử 雖tuy 不bất 藉tạ 修tu 持trì 。 亦diệc 須tu 一nhất 回hồi 自tự 得đắc 。 如Như 來Lai 反phản 覆phúc 設thiết 言ngôn 。 蓋cái 有hữu 見kiến 乎hồ 其kỳ 難nạn 。 而nhi 乃nãi 丁đinh 寧ninh 其kỳ 易dị 爾nhĩ 。 △# 四tứ 疑nghi 見kiến 有hữu 大đại 小tiểu 斷đoạn 續tục 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 徧biến 娑sa 婆bà 國quốc 。 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 祇kỳ 見kiến 伽già 藍lam 。 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 但đãn 瞻chiêm 簷diêm 廡vũ 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 見kiến 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 徧biến 一nhất 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 是thị 。 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 當đương 墻tường 宇vũ 。 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 願nguyện 垂thùy 弘hoằng 慈từ 。 為vì 我ngã 敷phu 演diễn 。 承thừa 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 必tất 我ngã 非phi 他tha 。 此thử 復phục 因nhân 所sở 見kiến 寬khoan 狹hiệp 。 疑nghi 見kiến 性tánh 舒thư 縮súc 也dã 。 娑sa 婆bà 此thử 云vân 忍nhẫn 土thổ 。 伽già 藍lam 具cụ 云vân 僧Tăng 伽già 藍lam 摩ma 。 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 △# 五ngũ 示thị 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 分phần/phân 二nhị 初sơ 喻dụ 器khí 空không 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 一nhất 句cú 。 已dĩ 釋thích 疑nghi 義nghĩa 。 例lệ 眾chúng 生sanh 不bất 能năng 返phản 見kiến 。 皆giai 為vi 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 。 下hạ 皆giai 發phát 明minh 此thử 旨chỉ 。 譬thí 如như 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 方phương 器khí 中trung 。 所sở 見kiến 方phương 空không 。 為vi 復phục 定định 方phương 。 為vi 不bất 定định 方phương 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 若nhược 不bất 定định 者giả 。 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 。 汝nhữ 言ngôn 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 義nghĩa 性tánh 如như 是thị 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。 定định 方phương 則tắc 為vi 器khí 局cục 。 若nhược 不bất 定định 方phương 則tắc 空không 有hữu 體thể 。 以dĩ 喻dụ 見kiến 性tánh 不bất 為vi 物vật 礙ngại 。 亦diệc 能năng 隨tùy 物vật 作tác 則tắc 。 豈khởi 為vi 法Pháp 界Giới 之chi 量lượng 所sở 限hạn 哉tai 。 義nghĩa 性tánh 即tức 見kiến 性tánh 之chi 義nghĩa 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。 言ngôn 見kiến 性tánh 如như 是thị 。 不bất 隨tùy 物vật 在tại 也dã 。 △# 二nhị 除trừ 器khí 方phương 圓viên 。 阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 但đãn 除trừ 器khí 方phương 。 空không 體thể 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 更cánh 除trừ 虗hư 空không 。 方phương 相tướng 所sở 在tại 。 無vô 方phương 圓viên 者giả 空không 也dã 。 以dĩ 喻dụ 見kiến 性tánh 。 入nhập 者giả 證chứng 入nhập 之chi 義nghĩa 。 若nhược 欲dục 證chứng 入nhập 見kiến 性tánh 。 但đãn 撤triệt 前tiền 塵trần 之chi 見kiến 。 見kiến 性tánh 自tự 如như 。 不bất 須tu 更cánh 除trừ 虗hư 空không 方phương 相tướng 所sở 在tại 者giả 。 為vi 虗hư 空không 在tại 方phương 圓viên 器khí 中trung 。 每mỗi 因nhân 方phương 圓viên 而nhi 并tinh 疑nghi 虗hư 空không 。 心tâm 印ấn 所sở 謂vị 去khứ 妄vọng 則tắc 兼kiêm 真chân 并tinh 棄khí 也dã 。 豈khởi 知tri 見kiến 對đối 物vật 而nhi 顯hiển 。 物vật 自tự 來lai 去khứ 。 非phi 見kiến 有hữu 無vô 。 無vô 在tại 不bất 在tại 。 不bất 用dụng 除trừ 也dã 。 若nhược 如như 汝nhữ 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 汝nhữ 豈khởi 挽vãn 見kiến 。 齊tề 於ư 日nhật 面diện 。 若nhược 築trúc 墻tường 宇vũ 。 能năng 夾giáp 見kiến 斷đoạn 。 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 寧ninh 無vô 續tục 跡tích 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 此thử 言ngôn 見kiến 不bất 可khả 縮súc 。 亦diệc 不bất 能năng 伸thân 。 見kiến 不bất 可khả 斷đoạn 。 亦diệc 復phục 非phi 續tục 。 上thượng 五ngũ 示thị 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 竟cánh 。 △# 六lục 示thị 轉chuyển 物vật 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 一nhất 落lạc 轉chuyển 現hiện 。 心tâm 色sắc 宛uyển 然nhiên 。 迷mê 於ư 本bổn 明minh 。 所sở 見kiến 皆giai 物vật 。 始thỉ 則tắc 境cảnh 從tùng 心tâm 生sanh 。 既ký 則tắc 心tâm 隨tùy 境cảnh 轉chuyển 。 虗hư 空không 之chi 性tánh 徒đồ 在tại 。 方phương 圓viên 之chi 見kiến 難nạn/nan 除trừ 。 大đại 小tiểu 之chi 觀quán 。 所sở 自tự 來lai 爾nhĩ 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 徧biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 轉chuyển 物vật 者giả 轉chuyển 一nhất 切thiết 物vật 而nhi 為vi 自tự 己kỷ 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 但đãn 離ly 分phân 別biệt 。 即tức 是thị 般Bát 若Nhã 。 般Bát 若Nhã 周chu 徧biến 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 心tâm 圓viên 明minh 。 則tắc 攝nhiếp 事sự 歸quy 理lý 。 常thường 照chiếu 常thường 寂tịch 。 八bát 風phong 不bất 搖dao 。 身thân 圓viên 明minh 。 則tắc 體thể 理lý 皆giai 事sự 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 毛mao 端đoan 國quốc 土độ 廓khuếch 然nhiên 現hiện 前tiền 。 不bất 由do 神thần 用dụng 。 法pháp 爾nhĩ 容dung 攝nhiếp 。 總tổng 之chi 阿A 難Nan 。 不bất 能năng 自tự 認nhận 見kiến 性tánh 。 皆giai 為vi 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 。 世Thế 尊Tôn 於ư 先tiên 章chương 指chỉ 見kiến 是thị 汝nhữ 。 今kim 乃nãi 發phát 明minh 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 四tứ 字tự 。 是thị 其kỳ 病bệnh 原nguyên 。 此thử 病bệnh 既ký 去khứ 。 則tắc 見kiến 性tánh 周chu 圓viên 。 含hàm 受thọ 法Pháp 界Giới 。 一nhất 返phản 觀quán 而nhi 得đắc 之chi 矣hĩ 。 惟duy 不bất 能năng 返phản 觀quán 。 則tắc 此thử 見kiến 性tánh 。 惟duy 見kiến 目mục 前tiền 。 目mục 前tiền 寥liêu 廓khuếch 。 以dĩ 為vi 見kiến 大đại 。 目mục 前tiền 迫bách 狹hiệp 。 以dĩ 為vi 見kiến 小tiểu 。 而nhi 不bất 知tri 寥liêu 廓khuếch 迫bách 狹hiệp 。 皆giai 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 猶do 方phương 器khí 中trung 。 見kiến 空không 為vi 方phương 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 見kiến 空không 為vi 圓viên 。 而nhi 不bất 知tri 方phương 圓viên 亦diệc 皆giai 屬thuộc 器khí 。 以dĩ 空không 無vô 方phương 圓viên 。 悟ngộ 知tri 見kiến 無vô 大đại 小tiểu 。 但đãn 能năng 不bất 隨tùy 前tiền 塵trần 。 所sở 起khởi 知tri 見kiến 。 名danh 為vi 轉chuyển 物vật 。 直trực 下hạ 圓viên 明minh 。 雖tuy 在tại 眾chúng 生sanh 身thân 心tâm 。 與dữ 佛Phật 無vô 二nhị 耳nhĩ 。 上thượng 二nhị 顯hiển 根căn 見kiến 竟cánh 。 △# 三tam 標tiêu 見kiến 性tánh 離ly 是thị 非phi 是thị 。 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 疑nghi 見kiến 性tánh 現hiện 前tiền 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 必tất 我ngã 妙diệu 性tánh 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 我ngã 今kim 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 猶do 是thị 所sở 悟ngộ 之chi 妙diệu 明minh 。 未vị 敢cảm 自tự 認nhận 。 皆giai 由do 能năng 悟ngộ 之chi 緣duyên 心tâm 。 分phân 別biệt 未vị 寧ninh 。 雖tuy 承thừa 如Như 來Lai 指chỉ 出xuất 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 前tiền 塵trần 留lưu 礙ngại 。 而nhi 分phân 別biệt 之chi 。 身thân 心tâm 仍nhưng 在tại 。 則tắc 現hiện 前tiền 之chi 見kiến 性tánh 徒đồ 懸huyền 。 若nhược 取thủ 現hiện 前tiền 反phản 餘dư 今kim 我ngã 。 病bệnh 在tại 物vật 我ngã 未vị 融dung 。 是thị 非phi 交giao 互hỗ 。 有hữu 諸chư 能năng 入nhập 。 便tiện 違vi 清thanh 淨tịnh 覺giác 心tâm 。 無vô 見kiến 及cập 緣duyên 。 自tự 到đáo 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 欲dục 垂thùy 究cứu 竟cánh 。 聊liêu 借tá 當đương 機cơ 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 彼bỉ 見kiến 無vô 別biệt 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 若nhược 實thật 我ngã 心tâm 。 令linh 我ngã 今kim 見kiến 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 唯duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。 不bất 能năng 自tự 認nhận 妙diệu 明minh 。 則tắc 分phân 別biệt 身thân 心tâm 。 猶do 作tác 主chủ 宰tể 。 所sở 謂vị 有hữu 實thật 也dã 。 雖tuy 悟ngộ 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 隨tùy 境cảnh 對đối 現hiện 。 無vô 分phân 別biệt 晳# 。 而nhi 不bất 為vi 用dụng 。 是thị 所sở 悟ngộ 之chi 見kiến 性tánh 為vi 客khách 。 而nhi 身thân 心tâm 分phân 別biệt 仍nhưng 為vi 主chủ 。 主chủ 能năng 辨biện 客khách 。 客khách 不bất 能năng 辨biện 主chủ 也dã 。 以dĩ 此thử 為vi 我ngã 。 身thân 心tâm 非phi 我ngã 。 是thị 見kiến 與dữ 身thân 心tâm 分phân 為vi 二nhị 體thể 。 所sở 謂vị 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 亦diệc 極cực 形hình 其kỳ 不bất 能năng 自tự 認nhận 耳nhĩ 。 △# 二nhị 指chỉ 無vô 是thị 見kiến 。 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 標tiêu 相tương/tướng 徵trưng 見kiến 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 今kim 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 若nhược 實thật 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 實thật 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 。 且thả 今kim 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 徧biến 觀quán 林lâm 渠cừ 。 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 。 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 。 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 舉cử 手thủ 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 者giả 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 草thảo 樹thụ 纖tiêm 毫hào 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 指chỉ 著trước 。 若nhược 必tất 其kỳ 見kiến 。 現hiện 在tại 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 空không 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 為vi 物vật 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 在tại 前tiền 之chi 見kiến 。 窮cùng 於ư 無vô 是thị 。 將tương 欲dục 奪đoạt 其kỳ 所sở 悟ngộ 。 又hựu 窮cùng 於ư 無vô 非phi 終chung 以dĩ 奪đoạt 其kỳ 能năng 悟ngộ 。 至chí 於ư 所sở 悟ngộ 之chi 見kiến 性tánh 頓đốn 忘vong 。 能năng 悟ngộ 之chi 分phần 別biệt 亦diệc 息tức 。 則tắc 法Pháp 界Giới 現hiện 前tiền 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 始thỉ 為vi 窮cùng 竟cánh 。 此thử 先tiên 窮cùng 在tại 前tiền 之chi 見kiến 也dã 。 披phi 開khai 。 剝bác 析tích 也dã 。 △# 二nhị 答đáp 無vô 是thị 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 今kim 於ư 此thử 。 重Trùng 閣Các 講Giảng 堂Đường 。 遠viễn 洎kịp 恆Hằng 河Hà 。 上thượng 觀quan 日nhật 月nguyệt 。 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 。 縱túng 目mục 所sở 觀quan 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 況huống 我ngã 有hữu 漏lậu 。 初sơ 學học 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 人nhân 於ư 日nhật 用dụng 。 所sở 有hữu 見kiến 聞văn 。 皆giai 依y 聲thanh 色sắc 而nhi 得đắc 暫tạm 現hiện 。 猶do 如như 電điện 光quang 。 瞥miết 入nhập 明minh 了liễu 。 分phân 別biệt 釐li 然nhiên 。 此thử 分phân 別biệt 性tánh 。 執chấp 為vi 我ngã 心tâm 。 執chấp 為vi 我ngã 體thể 。 亦diệc 已dĩ 久cửu 矣hĩ 。 忽hốt 而nhi 使sử 之chi 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 還hoàn 指chỉ 見kiến 聞văn 。 雖tuy 獲hoạch 所sở 悟ngộ 。 猶do 故cố 在tại 前tiền 。 欲dục 捨xả 身thân 心tâm 。 難nan 忘vong 在tại 我ngã 。 將tương 究cứu 在tại 我ngã 之chi 分phần 別biệt 匪phỉ 他tha 。 先tiên 教giáo 在tại 前tiền 之chi 見kiến 性tánh 頓đốn 撤triệt 。 如Như 來Lai 所sở 為vi 窮cùng 於ư 無vô 所sở 指chỉ 陳trần 。 然nhiên 後hậu 即tức 此thử 身thân 心tâm 。 帖# 然nhiên 仍nhưng 舊cựu 。 原nguyên 夫phu 一nhất 切thiết 物vật 象tượng 。 悉tất 由do 見kiến 有hữu 。 若nhược 復phục 此thử 見kiến 。 同đồng 物vật 指chỉ 陳trần 。 則tắc 物vật 從tùng 何hà 顯hiển 。 見kiến 從tùng 何hà 附phụ 。 唯duy 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 正chánh 為vi 全toàn 體thể 於ư 物vật 。 而nhi 無vô 是thị 見kiến 。 若nhược 在tại 迷mê 中trung 。 不bất 能năng 自tự 見kiến 。 設thiết 得đắc 深thâm 悟ngộ 。 還hoàn 同đồng 於ư 物vật 。 此thử 理lý 精tinh 玄huyền 。 自tự 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 弗phất 能năng 證chứng 知tri 。 慶khánh 喜hỷ 示thị 同đồng 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 或hoặc 於ư 此thử 。 可khả 大đại 槩# 見kiến 歟# 。 上thượng 二nhị 指chỉ 無vô 是thị 見kiến 竟cánh 。 △# 三tam 指chỉ 無vô 非phi 見kiến 。 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 許hứa 無vô 是thị 轉chuyển 徵trưng 非phi 見kiến 。 佛Phật 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 見kiến 精tinh 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 今kim 復phục 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 與dữ 如Như 來Lai 。 坐tọa 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 更cánh 觀quan 林lâm 苑uyển 。 乃nãi 至chí 日nhật 月nguyệt 。 種chủng 種chủng 象tượng 殊thù 。 必tất 無vô 見kiến 精tinh 。 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 汝nhữ 又hựu 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 此thử 先tiên 印ấn 其kỳ 無vô 是thị 。 然nhiên 後hậu 再tái 詰cật 其kỳ 無vô 非phi 也dã 。 無vô 是thị 見kiến 。 則tắc 所sở 悟ngộ 既ký 消tiêu 。 無vô 非phi 見kiến 。 則tắc 緣duyên 心tâm 頓đốn 盡tận 。 無vô 上thượng 法pháp 印ấn 。 下hạ 文văn 自tự 見kiến 。 △# 二nhị 答đáp 無vô 非phi 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 實thật 徧biến 見kiến 。 此thử 祇Kỳ 陀Đà 林Lâm 。 不bất 知tri 是thị 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 樹thụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 若nhược 空không 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 空không 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 是thị 萬vạn 象tượng 中trung 。 微vi 細tế 發phát 明minh 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 如như 夢mộng 所sở 見kiến 。 以dĩ 為vi 實thật 有hữu 諸chư 物vật 。 及cập 至chí 於ư 覺giác 。 悉tất 我ngã 夢mộng 現hiện 。 詎cự 謂vị 即tức 未vị 曾tằng 覺giác 。 是thị 我ngã 非phi 物vật 。 祇kỳ 是thị 無vô 人nhân 覺giác 知tri 耳nhĩ 。 世Thế 間Gian 現Hiện 前tiền 。 亦diệc 如như 夢mộng 見kiến 。 誠thành 非phi 他tha 事sự 。 於ư 此thử 覰# 著trước 。 更cánh 無vô 與dữ 我ngã 緣duyên 對đối 。 不bất 妨phương 全toàn 覺giác 即tức 在tại 全toàn 夢mộng 之chi 中trung 。 與dữ 一nhất 切thiết 夢mộng 作tác 覺giác 因nhân 緣duyên 也dã 。 法pháp 華hoa 曰viết 。 不bất 如như 三tam 界giới 。 見kiến 於ư 三tam 界giới 之chi 相tướng 。 如Như 來Lai 明minh 見kiến 。 無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。 若nhược 能năng 明minh 見kiến 於ư 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 則tắc 現hiện 前tiền 三tam 界giới 。 當đương 作tác 何hà 觀quán 。 不bất 可khả 更cánh 有hữu 名danh 模mô 也dã 。 始thỉ 則tắc 窮cùng 其kỳ 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 以dĩ 消tiêu 其kỳ 在tại 前tiền 之chi 見kiến 。 不bất 同đồng 於ư 物vật 。 既ký 則tắc 窮cùng 其kỳ 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 使sử 知tri 釐li 然nhiên 分phân 別biệt 。 不bất 是thị 別biệt 人nhân 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 一nhất 時thời 放phóng 下hạ 。 則tắc 當đương 處xứ 身thân 心tâm 。 與dữ 本bổn 無vô 二nhị 。 皆giai 為vi 下hạ 文văn 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 先tiên 一nhất 蕩đãng 除trừ 耳nhĩ 。 上thượng 三tam 指chỉ 無vô 非phi 見kiến 竟cánh 。 △# 四tứ 文Văn 殊Thù 啟khải 請thỉnh 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 大đại 眾chúng 惶hoàng 悚tủng 。 於ư 是thị 大đại 眾chúng 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 佛Phật 此thử 言ngôn 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 見kiến 性tánh 之chi 我ngã 頓đốn 除trừ 。 分phân 別biệt 之chi 物vật 亦diệc 化hóa 。 非phi 我ngã 非phi 物vật 。 大đại 智trí 所sở 證chứng 。 非phi 初sơ 心tâm 能năng 辨biện 。 故cố 有hữu 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 此thử 即tức 下hạ 文văn 云vân 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 二nhị 義nghĩa 。 △# 二nhị 佛Phật 稱xưng 實thật 語ngữ 安an 慰úy 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 心tâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 。 非phi 末Mạt 伽Già 黎Lê 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 。 將tương 演diễn 大đại 法pháp 。 先tiên 歎thán 佛Phật 語ngữ 。 以dĩ 堅kiên 其kỳ 信tín 。 如Như 來Lai 有hữu 五ngũ 語ngữ 。 資tư 中trung 云vân 。 無vô 偽ngụy 曰viết 真chân 。 稱xưng 理lý 曰viết 實thật 。 不bất 變biến 曰viết 如như 。 心tâm 境cảnh 相tướng 應ưng 曰viết 不bất 誑cuống 。 懸huyền 見kiến 未vị 然nhiên 曰viết 不bất 妄vọng 。 四tứ 種chủng 矯kiểu 亂loạn 謂vị 亦diệc 變biến 亦diệc 恆hằng 。 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 亦diệc 增tăng 亦diệc 減giảm 。 凡phàm 持trì 兩lưỡng 可khả 。 無vô 有hữu 決quyết 定định 。 以dĩ 明minh 佛Phật 意ý 乃nãi 是thị 非phi 雙song 離ly 。 心tâm 境cảnh 俱câu 遣khiển 。 顯hiển 真chân 妙diệu 性tánh 。 本bổn 無vô 戲hí 論luận 。 哀ai 慕mộ 者giả 哀ai 其kỳ 仰ngưỡng 慕mộ 之chi 情tình 。 言ngôn 須tu 諦đế 思tư 。 無vô 辱nhục 如Như 來Lai 見kiến 憐lân 之chi 意ý 。 △# 三tam 文Văn 殊Thù 正chánh 請thỉnh 發phát 明minh 。 是thị 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。 此thử 出xuất 文Văn 殊Thù 。 為vi 借tá 大đại 智trí 以dĩ 助trợ 明minh 大đại 法pháp 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 權quyền 小tiểu 所sở 能năng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 即tức 上thượng 於ư 色sắc 空không 上thượng 辨biện 見kiến 也dã 。 二nhị 種chủng 即tức 指chỉ 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。 是thị 即tức 無vô 是thị 見kiến 義nghĩa 。 下hạ 云vân 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 非phi 是thị 即tức 無vô 非phi 見kiến 義nghĩa 。 下hạ 云vân 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 互hỗ 看khán 便tiện 見kiến 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 非phi 是thị 疇trù 昔tích 。 善thiện 根căn 輕khinh 鮮tiên 。 唯duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 大đại 慈từ 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 默mặc 含hàm 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 妙diệu 明minh 體thể 。 知tri 同đồng 一nhất 體thể 。 則tắc 物vật 我ngã 渾hồn 然nhiên 。 非phi 言ngôn 可khả 言ngôn 。 非phi 識thức 所sở 識thức 。 故cố 曰viết 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 上thượng 四tứ 文Văn 殊Thù 啟khải 請thỉnh 發phát 明minh 二nhị 種chủng 竟cánh 。 △# 五ngũ 正chánh 示thị 見kiến 性tánh 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 會hội 見kiến 相tương/tướng 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 其kỳ 自tự 住trụ 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 宗tông 鏡kính 云vân 。 若nhược 未vị 住trụ 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 不bất 信tín 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 以dĩ 分phân 別biệt 智trí 。 解giải 心tâm 不bất 亡vong 。 但đãn 緣duyên 他tha 境cảnh 。 未vị 住trụ 自tự 地địa 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 指chỉ 十Thập 地Địa 以dĩ 後hậu 。 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 佛Phật 說thuyết 是thị 三tam 昧muội 。 非phi 九cửu 地địa 已dĩ 下hạ 及cập 二nhị 乘thừa 能năng 知tri 。 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 并tinh 所sở 想tưởng 相tương/tướng 。 如như 虗hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。 見kiến 指chỉ 根căn 。 見kiến 緣duyên 指chỉ 塵trần 。 想tưởng 相tương/tướng 指chỉ 識thức 。 根căn 塵trần 識thức 等đẳng 三tam 。 如như 幻huyễn 無vô 生sanh 滅diệt 。 無vô 性tánh 非phi 性tánh 故cố 。 一nhất 切thiết 總tổng 唯duy 心tâm 。 慧tuệ 者giả 之chi 所sở 達đạt 。 於ư 中trung 無vô 有hữu 想tưởng 。 言ngôn 思tư 悉tất 皆giai 離ly 。 △# 二nhị 勅sắc 文Văn 殊Thù 表biểu 無vô 二nhị 相tướng 。 文Văn 殊Thù 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 佛Phật 與dữ 文Văn 殊Thù 。 兩lưỡng 相tương/tướng 映ánh 發phát 。 證chứng 明minh 斯tư 義nghĩa 。 誠thành 不bất 虗hư 也dã 。 佛Phật 云vân 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 云vân 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 佛Phật 云vân 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 文Văn 殊Thù 云vân 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 佛Phật 云vân 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 文Văn 殊Thù 云vân 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 故cố 知tri 但đãn 一nhất 文Văn 殊Thù 。 此thử 外ngoại 更cánh 無vô 增tăng 減giảm 。 以dĩ 例lệ 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 纔tài 落lạc 意ý 言ngôn 。 便tiện 成thành 惑hoặc 妄vọng 也dã 。 △# 三tam 正chánh 發phát 明minh 性tánh 出xuất 是thị 非phi 。 佛Phật 言ngôn 。 此thử 見kiến 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 塵trần 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 。 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 見kiến 與dữ 空không 塵trần 。 本bổn 為vi 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 則tắc 指chỉ 為vi 色sắc 空không 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 者giả 。 皆giai 突đột 然nhiên 妄vọng 發phát 也dã 。 既ký 曰viết 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 又hựu 曰viết 誰thùy 是thị 誰thùy 非phi 。 則tắc 知tri 眾chúng 生sanh 現hiện 前tiền 。 根căn 塵trần 交giao 互hỗ 。 當đương 處xứ 了liễu 然nhiên 。 誰thùy 為vi 是thị 非phi 。 眨# 眼nhãn 錯thác 過quá 。 斯tư 成thành 揑niết 目mục 也dã 。 是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 猶do 云vân 此thử 是thị 色sắc 空không 。 此thử 是thị 聞văn 見kiến 。 既ký 不bất 如như 是thị 。 應ưng 作tác 何hà 觀quán 。 智trí 者giả 於ư 此thử 。 當đương 自tự 曉hiểu 然nhiên 於ư 是thị 非phi 之chi 外ngoại 矣hĩ 。 由do 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 王vương 鼎đỉnh 舜thuấn 曰viết 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 所sở 謂vị 見kiến 月nguyệt 忘vong 指chỉ 也dã 。 溫ôn 陵lăng 雪tuyết 浪lãng 皆giai 以dĩ 指chỉ 喻dụ 指chỉ 為vi 釋thích 。 反phản 增tăng 葛cát 藤đằng 。 無vô 上thượng 真chân 詮thuyên 。 豈khởi 莊trang 子tử 能năng 例lệ 。 多đa 見kiến 其kỳ 失thất 念niệm 耳nhĩ 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 如như 虗hư 空không 華hoa 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 體thể 本bổn 如như 是thị 。 本bổn 無vô 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 阿A 難Nan 不bất 能năng 自tự 認nhận 見kiến 性tánh 。 始thỉ 則tắc 為vi 物vật 所sở 礙ngại 。 既ký 則tắc 見kiến 性tánh 在tại 前tiền 。 是thị 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 不bất 能năng 如như 虗hư 空không 華hoa 也dã 。 不bất 能năng 如như 虗hư 空không 華hoa 。 則tắc 聞văn 見kiến 不bất 盡tận 。 色sắc 空không 樅# 然nhiên 。 又hựu 奚hề 能năng 安an 住trụ 於ư 菩Bồ 提Đề 淨tịnh 明minh 。 如như 鏡kính 華hoa 水thủy 樹thụ 。 宕# 然nhiên 於ư 是thị 非phi 之chi 外ngoại 耶da 。 此thử 古cổ 人nhân 所sở 云vân 。 陽dương 燄diệm 空không 華hoa 。 不bất 落lạc 有hữu 無vô 。 深thâm 玄huyền 旨chỉ 趣thú 。 正chánh 須tu 一nhất 悟ngộ 。 非phi 可khả 言ngôn 說thuyết 也dã 。 上thượng 三tam 標tiêu 見kiến 性tánh 離ly 是thị 非phi 是thị 竟cánh 。 △# 四tứ 斥xích 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 以dĩ 顯hiển 見kiến 見kiến 實thật 相tướng 。 分phần/phân 七thất 。 初sơ 疑nghi 覺giác 性tánh 同đồng 於ư 神thần 我ngã 自tự 然nhiên 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 誠thành 如như 法Pháp 王vương 。 所sở 說thuyết 覺giác 緣duyên 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 性tánh 非phi 生sanh 滅diệt 。 溫ôn 陵lăng 云vân 。 覺giác 緣duyên 即tức 見kiến 性tánh 。 能năng 見kiến 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 徧biến 緣duyên 一nhất 切thiết 者giả 。 前tiền 云vân 見kiến 性tánh 周chu 徧biến 。 又hựu 云vân 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 徧biến 含hàm 國quốc 土độ 。 即tức 此thử 覺giác 緣duyên 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 也dã 。 與dữ 先tiên 梵Phạm 志Chí 。 娑sa 毗tỳ 迦ca 羅la 。 所sở 談đàm 冥minh 諦đế 。 及cập 投đầu 灰hôi 等đẳng 。 諸chư 外ngoại 道đạo 種chủng 。 說thuyết 有hữu 真chân 我ngã 。 徧biến 滿mãn 十thập 方phương 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 外ngoại 道đạo 不bất 達đạt 真chân 唯duy 識thức 性tánh 。 徒đồ 以dĩ 唯duy 識thức 所sở 變biến 。 似tự 境cảnh 所sở 現hiện 。 即tức 於ư 第đệ 七thất 主chủ 宰tể 。 第đệ 六lục 緣duyên 塵trần 。 執chấp 為vi 實thật 我ngã 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 似tự 濫lạm 真chân 覺giác 含hàm 十thập 方phương 界giới 也dã 。 不bất 知tri 彼bỉ 立lập 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác 。 即tức 此thử 八bát 識thức 不bất 覺giác 妄vọng 動động 業nghiệp 相tương/tướng 。 以dĩ 不bất 覺giác 為vi 冥minh 諦đế 。 以dĩ 妄vọng 動động 業nghiệp 相tương/tướng 為vi 神thần 我ngã 。 迷mê 於ư 無vô 性tánh 之chi 理lý 。 成thành 於ư 身thân 見kiến 之chi 患hoạn 。 隨tùy 處xứ 遷thiên 流lưu 。 祇kỳ 同đồng 生sanh 滅diệt 。 投đầu 灰hôi 即tức 娑sa 毗tỳ 迦ca 羅la 遺di 種chủng 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 曾tằng 。 於ư 楞Lăng 伽Già 山Sơn 。 為vì 大Đại 慧Tuệ 等đẳng 。 敷phu 演diễn 斯tư 義nghĩa 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 等đẳng 。 常thường 說thuyết 自tự 然nhiên 。 我ngã 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 非phi 彼bỉ 境cảnh 界giới 。 佛Phật 於ư 楞lăng 伽già 。 說thuyết 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 為vi 破phá 外ngoại 道đạo 自tự 然nhiên 之chi 計kế 。 亦diệc 約ước 世thế 間gian 根căn 器khí 之chi 所sở 從tùng 起khởi 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 下hạ 又hựu 有hữu 因nhân 緣duyên 之chi 疑nghi 。 我ngã 今kim 觀quan 此thử 。 覺giác 性tánh 自tự 然nhiên 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 虗hư 妄vọng 顛điên 倒đảo 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 云vân 何hà 開khai 示thị 。 不bất 入nhập 羣quần 邪tà 。 獲hoạch 真chân 實thật 心tâm 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 云vân 何hà 開khai 示thị 。 不bất 入nhập 羣quần 邪tà 。 當đương 一nhất 氣khí 讀đọc 。 謂vị 此thử 見kiến 性tánh 自tự 然nhiên 周chu 徧biến 。 似tự 非phi 因nhân 緣duyên 。 蓋cái 意ý 其kỳ 同đồng 於ư 自tự 然nhiên 也dã 。 故cố 曰viết 與dữ 彼bỉ 自tự 然nhiên 。 云vân 何hà 開khai 示thị 。 使sử 得đắc 分phân 別biệt 不bất 入nhập 羣quần 邪tà 也dã 。 △# 二nhị 示thị 非phi 自tự 然nhiên 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 如như 是thị 。 開khai 示thị 方phương 便tiện 。 真chân 實thật 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 猶do 未vị 悟ngộ 。 惑hoặc 為vi 自tự 然nhiên 。 阿A 難Nan 。 若nhược 必tất 自tự 然nhiên 。 自tự 須tu 甄chân 明minh 。 有hữu 自tự 然nhiên 體thể 。 旁bàng 引dẫn 曲khúc 喻dụ 曰viết 方phương 便tiện 。 究cứu 竟cánh 不bất 二nhị 曰viết 真chân 實thật 。 言ngôn 佛Phật 開khai 示thị 。 權quyền 實thật 悉tất 備bị 也dã 。 甄chân 察sát 也dã 。 言ngôn 當đương 推thôi 窮cùng 自tự 然nhiên 之chi 體thể 。 自tự 體thể 若nhược 無vô 。 則tắc 神thần 我ngã 立lập 破phá 。 汝nhữ 且thả 觀quán 此thử 。 妙diệu 明minh 見kiến 中trung 。 以dĩ 何hà 為vi 自tự 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 以dĩ 明minh 為vi 自tự 。 以dĩ 暗ám 為vi 自tự 。 以dĩ 空không 為vi 自tự 。 以dĩ 塞tắc 為vi 自tự 。 阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 為vi 自tự 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 復phục 以dĩ 空không 。 為vi 自tự 體thể 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 諸chư 暗ám 等đẳng 相tướng 。 以dĩ 為vi 自tự 者giả 。 則tắc 於ư 明minh 時thời 。 見kiến 性tánh 斷đoạn 滅diệt 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 此thử 言ngôn 見kiến 性tánh 無vô 有hữu 自tự 體thể 。 有hữu 自tự 則tắc 不bất 能năng 入nhập 他tha 。 不bất 入nhập 則tắc 自tự 不bất 能năng 徧biến 。 皆giai 入nhập 則tắc 自tự 不bất 能năng 成thành 。 △# 三tam 疑nghi 因nhân 緣duyên 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 必tất 此thử 妙diệu 見kiến 。 性tánh 非phi 自tự 然nhiên 。 我ngã 今kim 發phát 明minh 。 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 心tâm 猶do 未vị 明minh 。 咨tư 詢tuân 如Như 來Lai 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。 阿A 難Nan 本bổn 疑nghi 自tự 然nhiên 。 今kim 見kiến 推thôi 破phá 。 乃nãi 舉cử 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。 如Như 來Lai 曾tằng 說thuyết 。 安an 於ư 固cố 然nhiên 。 故cố 曰viết 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 合hợp 因nhân 緣duyên 性tánh 。 △# 四tứ 示thị 非phi 因nhân 緣duyên 。 并tinh 結kết 見kiến 離ly 名danh 相tướng 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 言ngôn 因nhân 緣duyên 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 因nhân 見kiến 。 見kiến 性tánh 現hiện 前tiền 。 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 因nhân 明minh 有hữu 見kiến 。 因nhân 暗ám 有hữu 見kiến 。 因nhân 空không 有hữu 見kiến 。 因nhân 塞tắc 有hữu 見kiến 。 阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 明minh 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 如như 因nhân 暗ám 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 明minh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 因nhân 空không 因nhân 塞tắc 。 同đồng 於ư 明minh 暗ám 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 此thử 見kiến 又hựu 復phục 。 緣duyên 明minh 有hữu 見kiến 。 緣duyên 暗ám 有hữu 見kiến 。 緣duyên 空không 有hữu 見kiến 。 緣duyên 塞tắc 有hữu 見kiến 。 阿A 難Nan 。 若nhược 緣duyên 空không 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 塞tắc 。 若nhược 緣duyên 塞tắc 有hữu 。 應ưng 不bất 見kiến 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 緣duyên 明minh 緣duyên 暗ám 。 同đồng 於ư 空không 塞tắc 。 當đương 知tri 如như 是thị 。 精tinh 覺giác 妙diệu 明minh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 亦diệc 非phi 自tự 然nhiên 。 非phi 不bất 自tự 然nhiên 。 無vô 非phi 不bất 非phi 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 汝nhữ 今kim 云vân 何hà 。 於ư 中trung 措thố 心tâm 。 以dĩ 諸chư 世thế 間gian 。 戲hí 論luận 名danh 相tướng 。 而nhi 得đắc 分phân 別biệt 。 如như 以dĩ 手thủ 掌chưởng 。 撮toát 摩ma 虗hư 空không 。 祇kỳ 益ích 自tự 勞lao 。 虗hư 空không 云vân 何hà 。 隨tùy 汝nhữ 執chấp 捉tróc 。 汝nhữ 今kim 因nhân 見kiến 。 者giả 蓋cái 即tức 現hiện 前tiền 見kiến 性tánh 。 為vi 能năng 因nhân 能năng 緣duyên 。 以dĩ 俟sĩ 徵trưng 破phá 。 故cố 曰viết 此thử 見kiến 為vi 復phục 。 因nhân 明minh 等đẳng 而nhi 有hữu 。 為vi 復phục 緣duyên 明minh 等đẳng 而nhi 有hữu 。 若nhược 此thử 發phát 明minh 。 不bất 因nhân 明minh 有hữu 。 不bất 緣duyên 明minh 有hữu 。 則tắc 此thử 見kiến 審thẩm 非phi 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 窮cùng 於ư 因nhân 緣duyên 。 又hựu 非phi 自tự 然nhiên 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 摩ma 尼ni 珠châu 。 映ánh 於ư 五ngũ 色sắc 。 非phi 即tức 非phi 離ly 。 法Pháp 界Giới 一nhất 真chân 。 猶do 存tồn 見kiến 隔cách 耳nhĩ 。 △# 五ngũ 再tái 疑nghi 因nhân 緣duyên 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 必tất 妙diệu 覺giác 性tánh 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 常thường 與dữ 比Bỉ 丘Khâu 。 宣tuyên 說thuyết 見kiến 性tánh 。 具cụ 四tứ 種chủng 緣duyên 。 所sở 謂vị 因nhân 空không 。 因nhân 明minh 。 因nhân 心tâm 。 因nhân 眼nhãn 。 是thị 義nghĩa 云vân 何hà 。 阿A 難Nan 初sơ 疑nghi 自tự 然nhiên 。 既ký 蒙mông 開khai 示thị 。 以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。 之chi 說thuyết 本bổn 於ư 楞lăng 伽già 。 必tất 無vô 所sở 誤ngộ 。 今kim 復phục 承thừa 破phá 。 故cố 引dẫn 聖thánh 言ngôn 以dĩ 求cầu 決quyết 擇trạch 也dã 。 △# 六lục 再tái 斥xích 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 以dĩ 表biểu 見kiến 性tánh 離ly 於ư 四tứ 相tương/tướng 。 佛Phật 言ngôn 。 阿A 難Nan 。 我ngã 說thuyết 世thế 間gian 。 諸chư 因nhân 緣duyên 相tướng 。 非phi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 不bất 了liễu 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 故cố 於ư 空không 明minh 心tâm 眼nhãn 。 成thành 於ư 俗tục 諦đế 。 外ngoại 道đạo 不bất 達đạt 。 以dĩ 為vì 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 皆giai 由do 勝thắng 性tánh 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 體thể 本bổn 如như 是thị 。 如Như 來Lai 特đặc 以dĩ 因nhân 緣duyên 破phá 之chi 。 謂vị 因nhân 迷mê 有hữu 。 非phi 自tự 性tánh 有hữu 也dã 。 然nhiên 悟ngộ 在tại 迷mê 中trung 。 現hiện 前tiền 發phát 明minh 。 亦diệc 無vô 真chân 俗tục 。 故cố 下hạ 即tức 以dĩ 能năng 見kiến 反phản 覆phúc 推thôi 明minh 。 見kiến 無vô 所sở 因nhân 。 見kiến 無vô 所sở 緣duyên 。 然nhiên 後hậu 使sử 之chi 當đương 處xứ 自tự 悟ngộ 。 所sở 謂vị 見kiến 見kiến 也dã 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 說thuyết 我ngã 能năng 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 世thế 人nhân 因nhân 於ư 。 日nhật 月nguyệt 燈đăng 光quang 。 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 名danh 之chi 為vi 見Kiến 。 若nhược 復phục 無vô 此thử 。 三tam 種chủng 光quang 明minh 。 則tắc 不bất 能năng 見kiến 。 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 所sở 以dĩ 顯hiển 見kiến 。 非phi 因nhân 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 而nhi 後hậu 有hữu 見kiến 。 外ngoại 道đạo 不bất 能năng 離ly 明minh 自tự 發phát 。 同đồng 於ư 世thế 人nhân 。 遂toại 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 阿A 難Nan 。 若nhược 無vô 明minh 時thời 。 名danh 不bất 見kiến 者giả 。 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 必tất 見kiến 暗ám 。 此thử 但đãn 無vô 明minh 。 云vân 何hà 無vô 見kiến 。 阿A 難Nan 。 若nhược 在tại 暗ám 時thời 。 不bất 見kiến 明minh 故cố 。 名danh 為vi 不bất 見kiến 。 今kim 在tại 明minh 時thời 。 不bất 見kiến 暗ám 相tướng 。 還hoàn 名danh 不bất 見kiến 。 如như 是thị 二nhị 相tướng 。 俱câu 名danh 不bất 見kiến 。 若nhược 復phục 二nhị 相tướng 。 自tự 相tương 陵lăng 奪đoạt 。 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 於ư 中trung 暫tạm 無vô 。 如như 是thị 則tắc 知tri 。 二nhị 俱câu 名danh 見kiến 。 云vân 何hà 不bất 見kiến 。 明minh 暗ám 陵lăng 奪đoạt 。 非phi 見kiến 暫tạm 無vô 。 示thị 非phi 因nhân 緣duyên 也dã 。 此thử 與dữ 盲manh 人nhân 覩đổ 暗ám 相tướng 類loại 。 彼bỉ 示thị 見kiến 不bất 屬thuộc 眼nhãn 。 此thử 示thị 見kiến 不bất 因nhân 境cảnh 。 意ý 各các 由do 顯hiển 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 當đương 知tri 。 見kiến 明minh 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 明minh 。 見kiến 暗ám 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 暗ám 。 見kiến 空không 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 空không 。 見kiến 塞tắc 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 塞tắc 。 不bất 是thị 明minh 暗ám 通thông 塞tắc 。 總tổng 以dĩ 顯hiển 見kiến 非phi 因nhân 緣duyên 有hữu 也dã 。 既ký 非phi 因nhân 緣duyên 。 則tắc 此thử 見kiến 性tánh 。 不bất 由do 前tiền 塵trần 所sở 起khởi 。 而nhi 又hựu 覩đổ 暗ám 同đồng 明minh 。 益ích 信tín 明minh 不bất 循tuần 根căn 。 寄ký 根căn 明minh 發phát 。 則tắc 諸chư 暗ám 相tướng 。 永vĩnh 不bất 能năng 昏hôn 。 智trí 者giả 於ư 此thử 。 可khả 以dĩ 起khởi 悟ngộ 。 故cố 下hạ 即tức 出xuất 見kiến 見kiến 。 △# 七thất 直trực 示thị 見kiến 見kiến 實thật 相tướng 。 四tứ 義nghĩa 成thành 就tựu 。 汝nhữ 復phục 應ưng 知tri 。 見kiến 見kiến 之chi 時thời 。 見kiến 非phi 是thị 見kiến 。 見kiến 猶do 離ly 見kiến 。 見kiến 不bất 能năng 及cập 。 上thượng 見kiến 字tự 即tức 覺giác 悟ngộ 。 所sở 謂vị 始thỉ 覺giác 也dã 。 下hạ 見kiến 字tự 即tức 見kiến 明minh 暗ám 空không 塞tắc 而nhi 非phi 明minh 暗ám 空không 塞tắc 者giả 。 是thị 五ngũ 現hiện 量lượng 。 既ký 不bất 局cục 根căn 。 而nhi 又hựu 非phi 境cảnh 。 則tắc 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 豈khởi 非phi 常thường 露lộ 。 然nhiên 未vị 經kinh 覺giác 悟ngộ 。 雖tuy 猶do 寄ký 根căn 離ly 塵trần 。 祇kỳ 同đồng 流lưu 布bố 。 豈khởi 可khả 以dĩ 覺giác 悟ngộ 之chi 寄ký 根căn 離ly 塵trần 。 而nhi 乃nãi 即tức 未vị 覺giác 悟ngộ 之chi 寄ký 根căn 離ly 塵trần 哉tai 。 既ký 此thử 覺giác 悟ngộ 之chi 寄ký 根căn 離ly 塵trần 。 猶do 離ly 未vị 覺giác 悟ngộ 之chi 寄ký 根căn 離ly 塵trần 。 則tắc 未vị 覺giác 悟ngộ 之chi 寄ký 根căn 離ly 塵trần 。 終chung 不bất 能năng 及cập 。 宜nghi 乎hồ 終chung 日nhật 常thường 在tại 解giải 脫thoát 之chi 中trung 。 而nhi 局cục 根căn 攬lãm 境cảnh 耳nhĩ 故cố 知tri 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 時thời 時thời 現hiện 前tiền 。 瞥miết 爾nhĩ 錯thác 過quá 。 即tức 入nhập 分phân 別biệt 。 忽hốt 遇ngộ 了liễu 緣duyên 。 便tiện 同đồng 性tánh 覺giác 。 性tánh 覺giác 即tức 本bổn 覺giác 。 始thỉ 既ký 合hợp 本bổn 。 本bổn 亦diệc 無vô 名danh 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 寧ninh 同đồng 戲hí 論luận 也dã 。 云vân 何hà 復phục 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 及cập 和hòa 合hợp 相tướng 。 汝nhữ 等đẳng 聲Thanh 聞Văn 。 狹hiệp 劣liệt 無vô 識thức 。 不bất 能năng 通thông 達đạt 。 清thanh 淨tịnh 實thật 相tướng 。 吾ngô 今kim 誨hối 汝nhữ 。 當đương 善thiện 思tư 惟duy 。 無vô 得đắc 疲bì 怠đãi 。 妙diệu 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 此thử 結kết 責trách 示thị 誨hối 也dã 。 實thật 相tướng 者giả 如như 其kỳ 自tự 性tánh 。 非phi 內nội 非phi 外ngoại 。 非phi 知tri 不bất 知tri 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 性tánh 。 言ngôn 思tư 俱câu 絕tuyệt 。 見kiến 見kiến 之chi 義nghĩa 。 諸chư 疏sớ/sơ 有hữu 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 體thể 。 下hạ 見kiến 為vi 用dụng 者giả 。 約ước 根căn 而nhi 言ngôn 。 則tắc 下hạ 見kiến 為vi 用dụng 似tự 矣hĩ 。 然nhiên 在tại 迷mê 位vị 。 迷mê 失thất 真chân 性tánh 。 安an 得đắc 有hữu 所sở 謂vị 體thể 也dã 。 亦diệc 有hữu 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 用dụng 。 下hạ 見kiến 為vi 體thể 。 然nhiên 迷mê 中trung 之chi 根căn 。 豈khởi 可khả 名danh 體thể 。 且thả 現hiện 迷mê 之chi 體thể 。 安an 得đắc 乎hồ 清thanh 淨tịnh 之chi 用dụng 也dã 。 又hựu 有hữu 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 真chân 。 下hạ 見kiến 為vi 妄vọng 。 然nhiên 既ký 有hữu 其kỳ 真chân 。 何hà 者giả 是thị 妄vọng 。 總tổng 之chi 皆giai 按án 經kinh 文văn 前tiền 後hậu 。 以dĩ 為vi 實thật 解giải 。 如như 按án 見kiến 不bất 是thị 明minh 。 便tiện 謂vị 見kiến 本bổn 離ly 塵trần 。 見kiến 既ký 離ly 塵trần 。 推thôi 而nhi 上thượng 之chi 。 應ưng 有hữu 性tánh 覺giác 。 是thị 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 體thể 也dã 。 或hoặc 即tức 以dĩ 離ly 塵trần 寄ký 根căn 之chi 見kiến 。 已dĩ 同đồng 真chân 覺giác 則tắc 應ưng 有hữu 智trí 照chiếu 之chi 用dụng 。 還hoàn 照chiếu 自tự 體thể 。 是thị 又hựu 以dĩ 上thượng 見kiến 為vi 用dụng 。 下hạ 見kiến 為vi 體thể 也dã 。 或hoặc 以dĩ 離ly 塵trần 之chi 見kiến 。 仍nhưng 非phi 性tánh 覺giác 。 應ưng 有hữu 真chân 性tánh 以dĩ 鑑giám 其kỳ 妄vọng 。 是thị 皆giai 現hiện 按án 經kinh 文văn 。 剋khắc 定định 位vị 次thứ 而nhi 不bất 達đạt 迷mê 悟ngộ 之chi 理lý 。 豈khởi 知tri 真chân 性tánh 元nguyên 無vô 體thể 用dụng 。 悟ngộ 者giả 之chi 用dụng 在tại 體thể 中trung 。 即tức 迷mê 者giả 之chi 體thể 在tại 用dụng 內nội 夫phu 。 圓viên 明minh 了liễu 知tri 。 不bất 因nhân 心tâm 念niệm 。 所sở 謂vị 用dụng 在tại 體thể 中trung 也dã 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 遺di 此thử 本bổn 明minh 。 雖tuy 終chung 日nhật 行hành 。 而nhi 不bất 自tự 覺giác 。 所sở 謂vị 體thể 在tại 用dụng 內nội 也dã 。 悟ngộ 則tắc 當đương 處xứ 全toàn 真chân 。 即tức 或hoặc 未vị 悟ngộ 。 終chung 非phi 別biệt 有hữu 。 前tiền 文văn 約ước 見kiến 非phi 眼nhãn 。 今kim 顯hiển 見kiến 不bất 因nhân 明minh 。 皆giai 即tức 眾chúng 生sanh 現hiện 前tiền 根căn 性tánh 。 與dữ 本bổn 性tánh 覺giác 。 無vô 有hữu 二nhị 體thể 。 亦diệc 無vô 二nhị 用dụng 。 但đãn 在tại 迷mê 中trung 。 有hữu 而nhi 不bất 覺giác 。 暫tạm 指chỉ 為vi 無vô 。 更cánh 名danh 為vi 妄vọng 。 故cố 此thử 顯hiển 出xuất 。 以dĩ 待đãi 其kỳ 悟ngộ 。 所sở 云vân 見kiến 見kiến 即tức 見kiến 乎hồ 現hiện 前tiền 見kiến 性tánh 。 本bổn 不bất 屬thuộc 眼nhãn 。 本bổn 自tự 離ly 塵trần 。 此thử 愚ngu 以dĩ 為vi 始thỉ 覺giác 之chi 所sở 由do 發phát 也dã 。 夫phu 始thỉ 覺giác 在tại 未vị 覺giác 時thời 。 即tức 是thị 妄vọng 覺giác 。 為vi 不bất 見kiến 現hiện 前tiền 根căn 性tánh 。 元nguyên 自tự 清thanh 淨tịnh 。 從tùng 緣duyên 分phân 別biệt 。 是thị 稱xưng 為vi 妄vọng 。 若nhược 承thừa 開khai 示thị 。 窮cùng 於ư 見kiến 不bất 循tuần 根căn 。 見kiến 不bất 因nhân 境cảnh 。 則tắc 分phân 別biệt 頓đốn 息tức 。 即tức 此thử 分phân 別biệt 。 還hoàn 擇trạch 根căn 性tánh 。 隨tùy 處xứ 會hội 通thông 。 成thành 妙diệu 觀quán 察sát 。 所sở 謂vị 始thỉ 覺giác 。 原nguyên 其kỳ 所sở 從tùng 。 悉tất 由do 本bổn 生sanh 。 迷mê 則tắc 為vi 妄vọng 。 悟ngộ 則tắc 為vi 始thỉ 。 即tức 或hoặc 未vị 悟ngộ 。 而nhi 此thử 分phân 別biệt 。 豈khởi 是thị 別biệt 人nhân 。 如như 在tại 醉túy 中trung 。 為vi 酒tửu 所sở 持trì 。 忽hốt 然nhiên 而nhi 醒tỉnh 。 人nhân 非phi 別biệt 有hữu 。 醉túy 失thất 其kỳ 在tại 。 亦diệc 如như 夢mộng 中trung 。 妄vọng 見kiến 前tiền 境cảnh 。 及cập 至chí 於ư 覺giác 。 境cảnh 從tùng 何hà 去khứ 。 人nhân 在tại 牀sàng 褥nhục 。 更cánh 無vô 增tăng 損tổn 。 真chân 性tánh 亦diệc 然nhiên 。 迷mê 則tắc 全toàn 體thể 是thị 妄vọng 。 妄vọng 非phi 因nhân 真chân 。 悟ngộ 則tắc 全toàn 體thể 是thị 真chân 真chân 非phi 因nhân 妄vọng 。 楞lăng 伽già 云vân 。 外ngoại 道đạo 謂vị 流lưu 注chú 生sanh 因nhân 。 非phi 眼nhãn 識thức 色sắc 明minh 集tập 會hội 而nhi 生sanh 。 更cánh 有hữu 異dị 因nhân 。 彼bỉ 異dị 因nhân 者giả 。 說thuyết 言ngôn 若nhược 勝thắng 妙diệu 。 此thử 勝thắng 妙diệu 者giả 。 外ngoại 道đạo 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 。 謂vị 自tự 性tánh 自tự 作tác 生sanh 因nhân 。 一nhất 切thiết 根căn 身thân 器khí 界giới 。 皆giai 從tùng 性tánh 生sanh 。 性tánh 為vi 妄vọng 本bổn 。 妄vọng 不bất 可khả 了liễu 。 此thử 心tâm 與dữ 境cảnh 。 悉tất 屬thuộc 自tự 然nhiên 。 而nhi 自tự 然nhiên 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 神thần 我ngã 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 是thị 十thập 方phương 沙sa 界giới 。 包bao 裹khỏa 心tâm 外ngoại 。 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 心tâm 因nhân 法pháp 徧biến 又hựu 成thành 因nhân 緣duyên 。 自tự 然nhiên 因nhân 緣duyên 。 二nhị 說thuyết 相tương 依y 。 悉tất 屬thuộc 邪tà 計kế 。 總tổng 為vi 不bất 達đạt 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 不bất 覺giác 成thành 識thức 。 識thức 生sanh 見kiến 相tương/tướng 。 見kiến 即tức 分phân 別biệt 。 相tương/tướng 為vi 根căn 塵trần 。 以dĩ 分phân 別biệt 心tâm 。 依y 根căn 攬lãm 塵trần 。 物vật 我ngã 不bất 辨biện 。 難nạn/nan 於ư 發phát 明minh 。 惟duy 有hữu 根căn 性tánh 。 前tiền 境cảnh 對đối 現hiện 。 無vô 分phân 別biệt 晳# 。 暫tạm 時thời 透thấu 露lộ 。 故cố 如Như 來Lai 於ư 此thử 。 再tái 三tam 指chỉ 示thị 。 若nhược 能năng 覺giác 悟ngộ 。 即tức 與dữ 如Như 來Lai 藏tạng 。 更cánh 無vô 體thể 用dụng 之chi 殊thù 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 。 此thử 亦diệc 就tựu 未vị 到đáo 明minh 了liễu 意ý 識thức 。 易dị 為vi 體thể 認nhận 。 非phi 謂vị 與dữ 七thất 六lục 二nhị 識thức 更cánh 有hữu 同đồng 異dị 也dã 。 夫phu 迷mê 中trung 分phân 別biệt 。 實thật 無vô 自tự 體thể 。 惟duy 從tùng 不bất 覺giác 。 妄vọng 自tự 執chấp 持trì 。 執chấp 亦diệc 無vô 體thể 。 性tánh 本bổn 如như 如như 。 境cảnh 去khứ 執chấp 融dung 。 性tánh 真chân 自tự 在tại 。 此thử 前tiền 文văn 所sở 說thuyết 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 正chánh 使sử 萬vạn 物vật 臚lư 然nhiên 。 猶do 非phi 別biệt 體thể 。 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 。 及cập 與dữ 七thất 大đại 。 許hứa 同đồng 一nhất 性tánh 。 皆giai 在tại 悟ngộ 時thời 。 自tự 證chứng 境cảnh 界giới 。 殆đãi 不bất 可khả 以dĩ 識thức 解giải 蠡lễ 測trắc 耳nhĩ 。 上thượng 四tứ 斥xích 因nhân 緣duyên 自tự 然nhiên 。 以dĩ 顯hiển 見kiến 見kiến 實thật 相tướng 竟cánh 。 △# 五ngũ 出xuất 妄vọng 見kiến 顯hiển 真chân 。 分phần/phân 四tứ 。 初sơ 請thỉnh 示thị 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 之chi 義nghĩa 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 輩bối 。 宣tuyên 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 及cập 與dữ 自tự 然nhiên 。 諸chư 和hòa 合hợp 相tướng 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 心tâm 猶do 未vị 開khai 。 而nhi 今kim 更cánh 聞văn 。 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 重trùng 增tăng 迷mê 悶muộn 。 伏phục 願nguyện 弘hoằng 慈từ 。 施thí 大đại 慧tuệ 目mục 。 開khai 示thị 我ngã 等đẳng 。 覺giác 心tâm 明minh 淨tịnh 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 悲bi 淚lệ 頂đảnh 禮lễ 。 承thừa 受thọ 聖thánh 旨chỉ 。 疑nghi 自tự 然nhiên 。 則tắc 對đối 現hiện 之chi 心tâm 猶do 在tại 。 疑nghi 因nhân 緣duyên 。 則tắc 目mục 前tiền 之chi 境cảnh 尚thượng 存tồn 。 此thử 乃nãi 不bất 能năng 頓đốn 領lãnh 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 之chi 由do 也dã 。 下hạ 文văn 正chánh 明minh 根căn 境cảnh 受thọ 迷mê 之chi 始thỉ 。 始thỉ 迷mê 已dĩ 豁hoát 。 則tắc 當đương 下hạ 釋thích 然nhiên 矣hĩ 。 △# 二nhị 將tương 演diễn 總tổng 持trì 。 囑chúc 令linh 諦đế 聽thính 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 憐lân 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 將tương 欲dục 敷phu 演diễn 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 諸chư 三tam 摩ma 提đề 。 妙diệu 修tu 行hành 路lộ 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 汝nhữ 雖tuy 強cường 記ký 。 但đãn 益ích 多đa 聞văn 。 於ư 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 微vi 密mật 觀quán 照chiếu 。 心tâm 猶do 未vị 了liễu 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 開khai 示thị 。 亦diệc 令linh 將tương 來lai 。 諸chư 有hữu 漏lậu 者giả 。 獲hoạch 菩Bồ 提Đề 果Quả 。 大đại 陀đà 羅la 尼ni 。 此thử 云vân 總tổng 持trì 。 然nhiên 有hữu 一nhất 字tự 多đa 字tự 無vô 字tự 之chi 異dị 。 指chỉ 下hạ 神thần 咒chú 。 即tức 多đa 字tự 也dã 。 若nhược 顯hiển 實thật 相tướng 。 即tức 無vô 字tự 義nghĩa 。 實thật 相tướng 陀đà 羅la 。 即tức 真chân 三tam 摩ma 地địa 。 攝nhiếp 諸chư 三tam 摩ma 地địa 。 故cố 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 。 皆giai 依y 此thử 而nhi 得đắc 成thành 就tựu 。 觀quán 照chiếu 而nhi 曰viết 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 蓋cái 言ngôn 寂tịch 照chiếu 。 離ly 諸chư 分phân 別biệt 。 故cố 曰viết 微vi 密mật 。 △# 三tam 示thị 二nhị 種chủng 妄vọng 見kiến 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 示thị 二nhị 顛điên 倒đảo 總tổng 相tương/tướng 。 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 輪luân 迴hồi 世thế 間gian 。 由do 二nhị 顛điên 倒đảo 。 分phân 別biệt 見kiến 妄vọng 。 當đương 處xứ 發phát 生sanh 。 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。 云vân 何hà 二nhị 見kiến 。 一nhất 者giả 眾chúng 生sanh 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 二nhị 者giả 眾chúng 生sanh 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 此thử 推thôi 輪luân 迴hồi 由do 於ư 二nhị 倒đảo 。 二nhị 倒đảo 實thật 本bổn 分phân 別biệt 。 分phân 別biệt 即tức 無vô 明minh 不bất 覺giác 心tâm 動động 。 動động 故cố 有hữu 見kiến 。 即tức 見kiến 分phần/phân 也dã 。 此thử 見kiến 無vô 體thể 。 故cố 曰viết 妄vọng 。 二nhị 倒đảo 屬thuộc 相tương/tướng 分phần/phân 。 根căn 塵trần 所sở 託thác 。 相tương 從tùng 見kiến 現hiện 。 見kiến 既ký 妄vọng 。 則tắc 相tương/tướng 亦diệc 應ưng 妄vọng 。 相tương/tướng 妄vọng 則tắc 直trực 下hạ 根căn 境cảnh 如như 虗hư 空không 華hoa 。 真chân 唯duy 識thức 性tánh 。 而nhi 得đắc 現hiện 前tiền 。 此thử 直trực 指chỉ 覺giác 悟ngộ 之chi 方phương 。 以dĩ 答đáp 前tiền 問vấn 也dã 。 當đương 處xứ 即tức 當đương 不bất 覺giác 心tâm 動động 之chi 處xứ 。 妄vọng 動động 即tức 業nghiệp 。 業nghiệp 即tức 是thị 苦khổ 。 故cố 曰viết 當đương 業nghiệp 輪luân 轉chuyển 。 別biệt 業nghiệp 約ước 根căn 身thân 。 同đồng 分phần/phân 約ước 器khí 界giới 。 妄vọng 見kiến 是thị 一nhất 。 約ước 相tương/tướng 分phần/phân 二nhị 。 故cố 下hạ 云vân 。 例lệ 汝nhữ 今kim 日nhật 。 以dĩ 目mục 觀quan 見kiến 。 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 及cập 與dữ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 病bệnh 所sở 成thành 也dã 。 宗tông 鏡kính 以dĩ 別biệt 業nghiệp 為vi 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 。 同đồng 分phân 為vi 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 與dữ 本bổn 經kinh 旨chỉ 。 未vị 見kiến 體thể 貼# 。 △# 二nhị 示thị 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 阿A 難Nan 。 如như 世thế 間gian 人nhân 。 目mục 有hữu 赤xích 眚sảnh 。 夜dạ 見kiến 燈đăng 光quang 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 。 五ngũ 色sắc 重trùng 疊điệp 。 目mục 喻dụ 真chân 智trí 。 燈đăng 喻dụ 真chân 理lý 。 真chân 智trí 無vô 見kiến 。 真chân 理lý 無vô 境cảnh 。 夜dạ 見kiến 燈đăng 光quang 。 別biệt 有hữu 圓viên 影ảnh 者giả 。 是thị 真chân 智trí 因nhân 妄vọng 動động 。 而nhi 起khởi 分phân 別biệt 。 故cố 於ư 真chân 理lý 上thượng 。 妄vọng 有hữu 能năng 見kiến 之chi 根căn 。 五ngũ 色sắc 即tức 五ngũ 根căn 也dã 。 真chân 智trí 局cục 見kiến 成thành 根căn 則tắc 真chân 理lý 惑hoặc 空không 為vi 色sắc 。 同đồng 一nhất 見kiến 妄vọng 所sở 生sanh 。 妄vọng 分phần/phân 根căn 塵trần 。 自tự 別biệt 親thân 疎sơ 。 悟ngộ 妄vọng 無vô 因nhân 。 根căn 性tánh 現hiện 在tại 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 然nhiên 見kiến 眚sảnh 者giả 。 終chung 無vô 見kiến 咎cữu 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 此thử 夜dạ 燈đăng 明minh 。 所sở 現hiện 圓viên 光quang 。 為vi 是thị 燈đăng 色sắc 。 為vi 當đương 見kiến 色sắc 。 阿A 難Nan 。 此thử 若nhược 燈đăng 色sắc 。 則tắc 非phi 眚sảnh 人nhân 。 何hà 不bất 同đồng 見kiến 。 而nhi 此thử 圓viên 影ảnh 。 唯duy 眚sảnh 之chi 觀quan 。 若nhược 是thị 見kiến 色sắc 。 見kiến 已dĩ 成thành 色sắc 。 則tắc 彼bỉ 眚sảnh 人nhân 。 見kiến 圓viên 影ảnh 者giả 。 名danh 為vi 何hà 等đẳng 。 此thử 言ngôn 真chân 智trí 與dữ 真chân 理lý 。 本bổn 無vô 過quá 咎cữu 。 咎cữu 在tại 妄vọng 動động 自tự 生sanh 分phân 別biệt 也dã 。 見kiến 圓viên 影ảnh 者giả 。 名danh 為vi 何hà 等đẳng 。 雖tuy 在tại 眚sảnh 中trung 。 見kiến 非phi 圓viên 影ảnh 。 亦diệc 自tự 可khả 悟ngộ 。 非phi 眚sảnh 人nhân 喻dụ 佛Phật 界giới 。 色sắc 即tức 影ảnh 也dã 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 若nhược 此thử 圓viên 影ảnh 。 離ly 燈đăng 別biệt 有hữu 。 則tắc 合hợp 傍bàng 觀quan 。 屏bính 帳trướng 几kỉ 筵diên 。 有hữu 圓viên 影ảnh 出xuất 。 離ly 見kiến 別biệt 有hữu 。 應ưng 非phi 眼nhãn 矚chú 。 云vân 何hà 眚sảnh 人nhân 。 目mục 見kiến 圓viên 影ảnh 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 實thật 在tại 燈đăng 。 見kiến 病bệnh 為vi 影ảnh 。 影ảnh 見kiến 俱câu 眚sảnh 。 見kiến 眚sảnh 非phi 病bệnh 。 終chung 不bất 應ưng 言ngôn 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 於ư 是thị 中trung 有hữu 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 此thử 言ngôn 亦diệc 不bất 離ly 真chân 智trí 真chân 理lý 而nhi 有hữu 妄vọng 現hiện 也dã 。 故cố 知tri 真chân 智trí 無vô 性tánh 。 不bất 覺giác 妄vọng 動động 。 真chân 理lý 本bổn 空không 。 妄vọng 見kiến 成thành 色sắc 。 智trí 不bất 生sanh 妄vọng 。 妄vọng 非phi 智trí 離ly 。 空không 不bất 生sanh 色sắc 。 色sắc 非phi 空không 外ngoại 。 悟ngộ 妄vọng 元nguyên 虗hư 。 理lý 智trí 自tự 爾nhĩ 。 因nhân 是thị 名danh 非phi 。 終chung 乖quai 本bổn 住trụ 。 故cố 又hựu 曰viết 見kiến 眚sảnh 非phi 病bệnh 。 終chung 不bất 應ưng 言ngôn 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 於ư 是thị 中trung 有hữu 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 也dã 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 體thể 非phi 影ảnh 。 何hà 以dĩ 故cố 。 第đệ 二nhị 之chi 觀quan 。 揑niết 所sở 成thành 故cố 。 諸chư 有hữu 智trí 者giả 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 此thử 揑niết 根căn 元nguyên 是thị 形hình 非phi 形hình 。 離ly 見kiến 非phi 見kiến 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 今kim 欲dục 名danh 誰thùy 。 是thị 燈đăng 是thị 見kiến 。 何hà 況huống 分phân 別biệt 。 非phi 燈đăng 非phi 見kiến 。 此thử 以dĩ 第đệ 二nhị 月nguyệt 因nhân 揑niết 所sở 成thành 。 豈khởi 是thị 形hình 見kiến 。 喻dụ 見kiến 圓viên 影ảnh 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 豈khởi 是thị 燈đăng 見kiến 也dã 。 是thị 既ký 無vô 端đoan 。 非phi 因nhân 是thị 立lập 。 總tổng 以dĩ 明minh 真chân 智trí 真chân 理lý 。 雖tuy 在tại 妄vọng 中trung 。 猶do 故cố 宛uyển 然nhiên 。 悟ngộ 同đồng 本bổn 得đắc 。 非phi 今kim 所sở 造tạo 也dã 。 △# 三tam 示thị 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 云vân 何hà 名danh 為vi 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 阿A 難Nan 。 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 除trừ 大đại 海hải 水thủy 。 中trung 間gian 平bình 陸lục 。 有hữu 三tam 千thiên 洲châu 。 正chánh 中trung 大đại 洲châu 。 東đông 西tây 括quát 量lượng 。 大đại 國quốc 凡phàm 有hữu 。 二nhị 千thiên 三tam 百bách 。 其kỳ 餘dư 小tiểu 洲châu 。 在tại 諸chư 海hải 中trung 。 其kỳ 間gian 或hoặc 有hữu 。 三tam 兩lưỡng 百bách 國quốc 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 二nhị 。 至chí 於ư 三tam 十thập 。 四tứ 十thập 五ngũ 十thập 。 阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 此thử 中trung 。 有hữu 一nhất 小tiểu 洲châu 。 祇kỳ 有hữu 兩lưỡng 國quốc 。 唯duy 一nhất 國quốc 人nhân 。 同đồng 感cảm 惡ác 緣duyên 。 則tắc 彼bỉ 小tiểu 洲châu 。 當đương 土thổ 眾chúng 生sanh 。 覩đổ 諸chư 一nhất 切thiết 不bất 祥tường 境cảnh 界giới 。 或hoặc 見kiến 二nhị 日nhật 。 或hoặc 見kiến 兩lưỡng 月nguyệt 。 其kỳ 中trung 乃nãi 至chí 。 暈vựng 適thích 珮bội 玦quyết 。 彗tuệ 孛bột 飛phi 流lưu 。 負phụ 耳nhĩ 虹hồng 蜺nghê 。 種chủng 種chủng 惡ác 相tướng 。 但đãn 此thử 國quốc 見kiến 。 彼bỉ 國quốc 眾chúng 生sanh 。 本bổn 所sở 不bất 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 聞văn 。 水thủy 中trung 可khả 居cư 曰viết 洲châu 。 括quát 結kết 也dã 。 量lượng 數số 也dã 。 大đại 國quốc 二nhị 千thiên 三tam 百bách 。 此thử 屬thuộc 五ngũ 天Thiên 竺Trúc 。 暨kỵ 此thử 神thần 州châu 。 暈vựng 適thích 珮bội 玦quyết 。 皆giai 日nhật 月nguyệt 旁bàng 黑hắc 氣khí 。 環hoàn 匝táp 曰viết 暈vựng 。 薄bạc 蝕thực 曰viết 適thích 。 珮bội 玦quyết 玉ngọc 器khí 。 形hình 如như 珮bội 玦quyết 也dã 。 彗tuệ 孛bột 飛phi 流lưu 皆giai 妖yêu 星tinh 。 爾nhĩ 雅nhã 云vân 。 彗tuệ 星tinh 為vi 攙# 槍thương 。 孛bột 形hình 孛bột 孛bột 如như 掃tảo 彗tuệ 。 飛phi 徑kính 去khứ 。 流lưu 相tương 連liên 。 負phụ 耳nhĩ 災tai 氣khí 向hướng 日nhật 。 如như 負phụ 如như 耳nhĩ 。 虹hồng 蜺nghê 陰âm 陽dương 不bất 和hòa 所sở 現hiện 。 爾nhĩ 雅nhã 云vân 。 虹hồng 即tức 蝭# 蝀# 。 蜺nghê 雌thư 虹hồng 也dã 。 不bất 見kiến 之chi 國quốc 。 喻dụ 無vô 見kiến 妄vọng 。 如như 清thanh 明minh 目mục 。 觀quán 諸chư 晴tình 空không 。 上thượng 三tam 示thị 二nhị 種chủng 妄vọng 見kiến 竟cánh 。 △# 四tứ 例lệ 現hiện 前tiền 觀quán 見kiến 。 以dĩ 顯hiển 見kiến 見kiến 非phi 見kiến 。 遠viễn 離ly 和hòa 合hợp 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 以dĩ 別biệt 業nghiệp 例lệ 今kim 觀quán 見kiến 。 證chứng 成thành 見kiến 見kiến 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 為vì 汝nhữ 。 以dĩ 此thử 二nhị 事sự 。 進tiến 退thoái 合hợp 明minh 。 阿A 難Nan 。 如như 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 別biệt 業nghiệp 妄vọng 見kiến 。 矚chú 燈đăng 光quang 中trung 。 所sở 現hiện 圓viên 影ảnh 。 雖tuy 似tự 前tiền 境cảnh 。 終chung 彼bỉ 見kiến 者giả 。 目mục 眚sảnh 所sở 成thành 。 眚sảnh 即tức 見kiến 勞lao 。 非phi 色sắc 所sở 造tạo 。 然nhiên 見kiến 眚sảnh 者giả 。 終chung 無vô 見kiến 咎cữu 。 將tương 同đồng 例lệ 別biệt 。 以dĩ 別biệt 例lệ 同đồng 。 故cố 曰viết 進tiến 退thoái 。 似tự 境cảnh 則tắc 非phi 。 實thật 有hữu 非phi 色sắc 所sở 造tạo 。 益ích 彰chương 見kiến 勞lao 。 所sở 謂vị 真chân 理lý 本bổn 空không 。 空không 不bất 生sanh 色sắc 。 總tổng 出xuất 見kiến 妄vọng 如như 眚sảnh 。 悟ngộ 眚sảnh 非phi 見kiến 。 故cố 無vô 見kiến 咎cữu 。 例lệ 汝nhữ 今kim 日nhật 。 以dĩ 目mục 觀quan 見kiến 。 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 病bệnh 所sở 成thành 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 似tự 現hiện 前tiền 境cảnh 。 元nguyên 我ngã 覺giác 明minh 。 見kiến 所sở 緣duyên 眚sảnh 。 以dĩ 目mục 觀quan 見kiến 者giả 根căn 也dã 。 山sơn 河hà 國quốc 土thổ 。 者giả 即tức 器khí 世thế 間gian 。 眾chúng 生sanh 即tức 眾chúng 生sanh 世thế 間gian 。 二nhị 皆giai 指chỉ 境cảnh 也dã 。 合hợp 根căn 與dữ 境cảnh 。 皆giai 由do 無vô 始thỉ 見kiến 病bệnh 。 謂vị 無vô 明minh 不bất 覺giác 妄vọng 動động 而nhi 有hữu 見kiến 分phần/phân 。 即tức 前tiền 文văn 分phân 別biệt 見kiến 妄vọng 也dã 。 見kiến 即tức 目mục 見kiến 。 見kiến 緣duyên 即tức 國quốc 土độ 眾chúng 生sanh 。 此thử 根căn 與dữ 境cảnh 。 皆giai 屬thuộc 相tương/tướng 分phần/phân 。 原nguyên 於ư 見kiến 分phần/phân 妄vọng 發phát 。 故cố 似tự 現hiện 前tiền 。 而nhi 非phi 實thật 有hữu 也dã 。 覺giác 明minh 即tức 見kiến 分phần/phân 。 見kiến 所sở 緣duyên 即tức 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 此thử 復phục 原nguyên 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 之chi 所sở 由do 眚sảnh 者giả 。 始thỉ 於ư 覺giác 明minh 。 以dĩ 顯hiển 根căn 境cảnh 無vô 咎cữu 。 下hạ 文văn 自tự 明minh 。 覺giác 見kiến 即tức 眚sảnh 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 覺giác 所sở 覺giác 眚sảnh 。 覺giác 非phi 眚sảnh 中trung 。 此thử 實thật 見kiến 見kiến 。 云vân 何hà 復phục 名danh 。 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 。 覺giác 見kiến 即tức 覺giác 明minh 。 覺giác 見kiến 即tức 眚sảnh 。 此thử 領lãnh 上thượng 覺giác 明minh 。 見kiến 所sở 緣duyên 眚sảnh 。 而nhi 獨độc 指chỉ 覺giác 見kiến 。 故cố 下hạ 急cấp 出xuất 云vân 。 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 蓋cái 原nguyên 本bổn 覺giác 乃nãi 如Như 來Lai 藏tạng 。 與dữ 對đối 緣duyên 而nhi 現hiện 之chi 根căn 性tánh 。 皆giai 屬thuộc 現hiện 量lượng 。 元nguyên 無vô 過quá 患hoạn 。 總tổng 以dĩ 歸quy 眚sảnh 於ư 覺giác 見kiến 也dã 。 所sở 覺giác 即tức 指chỉ 覺giác 見kiến 。 能năng 覺giác 此thử 所sở 覺giác 之chi 為vi 眚sảnh 。 即tức 為vi 見kiến 見kiến 。 豈khởi 復phục 名danh 覺giác 聞văn 知tri 見kiến 耶da 。 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。 由do 有hữu 見kiến 妄vọng 。 則tắc 當đương 眼nhãn 光quang 曉hiểu 了liễu 。 不bất 能năng 自tự 覺giác 。 故cố 濫lạm 色sắc 名danh 見kiến 。 濫lạm 聲thanh 名danh 聞văn 。 瞥miết 爾nhĩ 知tri 歸quy 。 豈khởi 分phần/phân 本bổn 始thỉ 。 此thử 如Như 來Lai 所sở 為vi 三tam 致trí 意ý 爾nhĩ 。 是thị 故cố 汝nhữ 今kim 。 見kiến 我ngã 及cập 汝nhữ 。 并tinh 諸chư 世thế 間gian 。 十thập 類loại 眾chúng 生sanh 。 皆giai 即tức 見kiến 眚sảnh 。 非phi 見kiến 眚sảnh 者giả 。 彼bỉ 見kiến 真chân 精tinh 。 性tánh 非phi 眚sảnh 者giả 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 此thử 結kết 轉chuyển 阿A 難Nan 現hiện 前tiền 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 皆giai 為vi 眚sảnh 病bệnh 。 非phi 能năng 見kiến 眚sảnh 病bệnh 者giả 。 此thử 能năng 見kiến 眚sảnh 者giả 。 亦diệc 即tức 現hiện 前tiền 根căn 性tánh 。 自tự 知tri 自tự 覺giác 。 故cố 曰viết 性tánh 非phi 眚sảnh 者giả 。 所sở 謂vị 悟ngộ 妄vọng 即tức 真chân 。 故cố 不bất 名danh 見kiến 。 △# 二nhị 以dĩ 同đồng 分phần/phân 復phục 例lệ 別biệt 業nghiệp 。 結kết 準chuẩn 十thập 方phương 。 阿A 難Nan 。 如như 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 同đồng 分phần 妄vọng 見kiến 。 例lệ 彼bỉ 妄vọng 見kiến 。 別biệt 業nghiệp 一nhất 人nhân 。 一nhất 病bệnh 目mục 人nhân 。 同đồng 彼bỉ 一nhất 國quốc 。 彼bỉ 見kiến 圓viên 影ảnh 。 眚sảnh 妄vọng 所sở 生sanh 。 此thử 眾chúng 同đồng 分phần 。 所sở 現hiện 不bất 祥tường 。 同đồng 見kiến 業nghiệp 中trung 。 瘴chướng 惡ác 所sở 起khởi 。 俱câu 是thị 無vô 始thỉ 。 見kiến 妄vọng 所sở 生sanh 。 例lệ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 三tam 千thiên 洲châu 中trung 。 兼kiêm 四tứ 大đại 海hải 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 并tinh 洎kịp 十thập 方phương 。 諸chư 有hữu 漏lậu 國quốc 。 及cập 諸chư 眾chúng 生sanh 。 同đồng 是thị 覺giác 明minh 。 無vô 漏lậu 妙diệu 心tâm 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 虗hư 妄vọng 病bệnh 緣duyên 。 和hòa 合hợp 妄vọng 生sanh 。 和hòa 合hợp 妄vọng 死tử 。 若nhược 能năng 遠viễn 離ly 。 諸chư 和hòa 合hợp 緣duyên 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 復phục 滅diệt 除trừ 。 諸chư 生sanh 死tử 因nhân 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 心tâm 。 本bổn 覺giác 常thường 住trụ 。 總tổng 結kết 前tiền 文văn 同đồng 別biệt 二nhị 見kiến 。 進tiến 退thoái 合hợp 明minh 。 以dĩ 例lệ 一nhất 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 又hựu 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 例lệ 彼bỉ 十thập 方phương 。 同đồng 是thị 無vô 始thỉ 覺giác 明minh 。 致trí 令linh 無vô 漏lậu 妙diệu 心tâm 。 妄vọng 為vi 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 虗hư 妄vọng 和hòa 合hợp 。 若nhược 能năng 悟ngộ 知tri 。 當đương 下hạ 遠viễn 離ly 和hòa 合hợp 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 則tắc 見kiến 妄vọng 頓đốn 除trừ 。 生sanh 滅diệt 永vĩnh 息tức 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 宛uyển 然nhiên 常thường 住trụ 也dã 。 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 不bất 覺giác 妄vọng 動động 。 而nhi 起khởi 見kiến 分phần/phân 。 遂toại 有hữu 相tương 生sanh 。 根căn 塵trần 對đối 現hiện 。 互hỗ 相tương 增tăng 長trưởng 。 流lưu 轉chuyển 無vô 窮cùng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 至chí 于vu 今kim 日nhật 。 曾tằng 無vô 暫tạm 歇hiết 。 然nhiên 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 常thường 在tại 根căn 中trung 。 雖tuy 為vi 根căn 局cục 。 亦diệc 逐trục 境cảnh 遷thiên 。 而nhi 無vô 分phân 別biệt 晳# 。 未vị 嘗thường 變biến 易dị 。 所sở 為vi 寄ký 根căn 明minh 發phát 。 離ly 塵trần 有hữu 體thể 。 性tánh 本bổn 如như 是thị 。 一nhất 朝triêu 覺giác 悟ngộ 。 不bất 循tuần 功công 用dụng 。 即tức 未vị 覺giác 悟ngộ 。 亦diệc 無vô 虧khuy 染nhiễm 。 但đãn 在tại 迷mê 位vị 。 無vô 人nhân 覺giác 知tri 。 枉uổng 自tự 流lưu 易dị 。 譬thí 如như 雲vân 駛sử 月nguyệt 運vận 。 舟chu 行hành 岸ngạn 移di 。 本bổn 非phi 實thật 事sự 。 然nhiên 久cửu 受thọ 驅khu 使sử 。 習tập 與dữ 性tánh 成thành 。 在tại 凡phàm 夫phu 中trung 。 輪luân 迴hồi 六lục 趣thú 。 目mục 為vi 虗hư 妄vọng 。 在tại 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 留lưu 滯trệ 變biến 易dị 。 情tình 怯khiếp 偏thiên 空không 。 在tại 十Thập 地Địa 微vi 細tế 所sở 知tri 。 仍nhưng 隔cách 羅la 穀cốc 。 此thử 豈khởi 位vị 置trí 實thật 有hữu 所sở 殊thù 。 見kiến 妄vọng 積tích 熏huân 。 憶ức 持trì 難nạn/nan 割cát 。 所sở 以dĩ 草thảo 菴am 久cửu 卓trác 。 寶bảo 所sở 徒đồ 遙diêu 。 此thử 經Kinh 直trực 指chỉ 根căn 性tánh 。 但đãn 須tu 覺giác 悟ngộ 目mục 前tiền 。 正chánh 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 直trực 授thọ 初sơ 心tâm 。 豈khởi 假giả 勤cần 勞lao 累lũy 劫kiếp 。 同đồng 一nhất 旨chỉ 趣thú 。 寧ninh 分phần/phân 頓đốn 圓viên 。 故cố 知tri 一Nhất 法Pháp 界Giới 體thể 。 自tự 在tại 當đương 人nhân 。 大đại 地địa 眾chúng 生sanh 。 本bổn 成thành 佛Phật 道Đạo 。 唯duy 證chứng 始thỉ 知tri 。 智trí 慧tuệ 德đức 相tương/tướng 。 現hiện 具cụ 凡phàm 軀khu 。 非phi 關quan 溯# 源nguyên 徒đồ 以dĩ 理lý 信tín 也dã 。 是thị 以dĩ 阿A 難Nan 不bất 達đạt 見kiến 見kiến 。 如Như 來Lai 唯duy 明minh 見kiến 妄vọng 。 知tri 妄vọng 動động 始thỉ 於ư 不bất 覺giác 。 元nguyên 非phi 實thật 有hữu 。 則tắc 見kiến 性tánh 本bổn 自tự 現hiện 成thành 。 祇kỳ 須tu 覺giác 悟ngộ 。 所sở 謂vị 本bổn 覺giác 明minh 心tâm 。 覺giác 緣duyên 非phi 眚sảnh 。 聖thánh 詔chiếu 昭chiêu 著trước 。 唯duy 當đương 自tự 信tín 。 勿vật 阻trở 長trường/trưởng 途đồ 。 空không 役dịch 時thời 歲tuế 。 古cổ 今kim 皆giai 然nhiên 爾nhĩ 。 △# 三tam 斥xích 和hòa 合hợp 與dữ 非phi 和hòa 合hợp 。 分phần/phân 三tam 。 初sơ 總tổng 牒điệp 和hòa 合hợp 。 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 雖tuy 先tiên 悟ngộ 。 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 性tánh 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 而nhi 猶do 未vị 明minh 。 如như 是thị 覺giác 元nguyên 。 非phi 和hòa 合hợp 生sanh 。 及cập 不bất 和hòa 合hợp 。 覺giác 元nguyên 即tức 始thỉ 覺giác 。 即tức 謂vị 般Bát 若Nhã 也dã 。 涅Niết 槃Bàn 三tam 德đức 。 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 般ban 若nhược 。 一nhất 解giải 脫thoát 。 法Pháp 身thân 即tức 本bổn 覺giác 妙diệu 明minh 。 般Bát 若Nhã 即tức 此thử 始thỉ 覺giác 。 今kim 再tái 明minh 證chứng 菩Bồ 提Đề 之chi 始thỉ 覺giác 。 亦diệc 非phi 和hòa 合hợp 與dữ 不bất 和hòa 合hợp 。 和hòa 合hợp 即tức 同đồng 因nhân 緣duyên 。 不bất 和hòa 合hợp 即tức 同đồng 自tự 然nhiên 。 故cố 須tu 辨biện 之chi 。 華hoa 嚴nghiêm 偈kệ 云vân 。 非phi 是thị 和hòa 合hợp 不bất 和hòa 合hợp 。 辨biện 性tánh 寂tịch 滅diệt 無vô 諸chư 相tướng 疏sớ/sơ 云vân 。 應ưng 緣duyên 非phi 不bất 合hợp 。 住trụ 體thể 非phi 和hòa 合hợp 。 又hựu 緣duyên 起khởi 修tu 成thành 非phi 不bất 合hợp 。 契khế 真chân 相tương/tướng 盡tận 非phi 和hòa 合hợp 又hựu 合hợp 相tương 離ly 故cố 無vô 諸chư 相tướng 。 非phi 合hợp 亦diệc 離ly 辨biện 寂tịch 滅diệt 也dã 。 △# 二nhị 斥xích 和hòa 合hợp 。 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 復phục 以dĩ 。 前tiền 塵trần 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 猶do 以dĩ 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 妄vọng 想tưởng 和hòa 合hợp 。 諸chư 因nhân 緣duyên 性tánh 。 而nhi 自tự 疑nghi 惑hoặc 。 證chứng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 和hòa 合hợp 起khởi 者giả 。 菩Bồ 提Đề 即tức 始thỉ 覺giác 。 菩Bồ 提Đề 從tùng 本bổn 覺giác 生sanh 。 還hoàn 證chứng 本bổn 覺giác 。 即tức 現hiện 前tiền 見kiến 精tinh 。 未vị 悟ngộ 為vi 根căn 性tánh 。 既ký 悟ngộ 即tức 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 現hiện 前tiền 見kiến 精tinh 。 即tức 本bổn 覺giác 流lưu 露lộ 。 雖tuy 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。 而nhi 不bất 自tự 知tri 。 似tự 藉tạ 了liễu 緣duyên 。 然nhiên 實thật 由do 本bổn 覺giác 所sở 熏huân 。 故cố 在tại 迷mê 中trung 。 終chung 有hữu 時thời 節tiết 。 所sở 謂vị 緣duyên 起khởi 修tu 成thành 非phi 不bất 合hợp 。 契khế 真chân 相tương/tướng 盡tận 非phi 和hòa 合hợp 也dã 。 若nhược 妄vọng 想tưởng 與dữ 諸chư 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 世thế 間gian 。 緣duyên 在tại 則tắc 似tự 生sanh 相tương 續tục 。 緣duyên 散tán 則tắc 塵trần 影ảnh 銷tiêu 沈trầm 。 妄vọng 想tưởng 無vô 性tánh 。 豈khởi 濫lạm 覺giác 元nguyên 。 一nhất 對đối 辨biện 而nhi 悉tất 耳nhĩ 。 則tắc 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 和hòa 。 為vi 與dữ 暗ám 和hòa 。 為vi 與dữ 通thông 和hòa 。 為vi 與dữ 塞tắc 和hòa 。 若nhược 明minh 和hòa 者giả 。 且thả 汝nhữ 觀quan 明minh 。 當đương 明minh 現hiện 前tiền 。 何hà 處xứ 雜tạp 見kiến 。 見kiến 相tướng 可khả 辨biện 。 雜tạp 何hà 形hình 像tượng 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 見kiến 。 必tất 見kiến 圓viên 滿mãn 。 何hà 處xứ 和hòa 明minh 。 若nhược 明minh 圓viên 滿mãn 。 不bất 合hợp 見kiến 和hòa 。 見kiến 必tất 異dị 明minh 。 雜tạp 則tắc 失thất 彼bỉ 。 性tánh 明minh 名danh 字tự 。 雜tạp 失thất 明minh 性tánh 。 和hòa 明minh 非phi 義nghĩa 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 何hà 處xứ 雜tạp 見kiến 。 此thử 徵trưng 雜tạp 處xứ 。 見kiến 相tương/tướng 相tương/tướng 。 即tức 明minh 相tướng 。 雜tạp 何hà 形hình 像tượng 。 此thử 徵trưng 雜tạp 狀trạng 。 既ký 不bất 成thành 雜tạp 。 亦diệc 不bất 相tương 即tức 。 故cố 曰viết 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 明minh 。 若nhược 即tức 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 見kiến 見kiến 。 謂vị 明minh 既ký 即tức 見kiến 。 不bất 可khả 以dĩ 見kiến 更cánh 見kiến 於ư 見kiến 也dã 。 雖tuy 不bất 相tương 即tức 。 亦diệc 復phục 各các 自tự 圓viên 滿mãn 。 合hợp 此thử 二nhị 難nạn/nan 。 總tổng 以dĩ 明minh 不bất 成thành 雜tạp 耳nhĩ 。 故cố 終chung 曰viết 。 見kiến 必tất 異dị 明minh 。 此thử 乃nãi 正chánh 言ngôn 見kiến 性tánh 異dị 於ư 前tiền 塵trần 。 若nhược 雜tạp 則tắc 各các 失thất 名danh 字tự 。 何hà 處xứ 更cánh 有hữu 。 明minh 與dữ 見kiến 之chi 別biệt 耶da 。 性tánh 即tức 見kiến 性tánh 也dã 。 復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 又hựu 汝nhữ 今kim 者giả 。 妙diệu 淨tịnh 見kiến 精tinh 。 為vi 與dữ 明minh 合hợp 。 為vi 與dữ 暗ám 合hợp 。 為vi 與dữ 通thông 合hợp 。 為vi 與dữ 塞tắc 合hợp 。 若nhược 明minh 合hợp 者giả 。 至chí 於ư 暗ám 時thời 。 明minh 相tướng 已dĩ 滅diệt 。 此thử 見kiến 即tức 不phủ 。 與dữ 諸chư 暗ám 合hợp 。 云vân 何hà 見kiến 暗ám 。 若nhược 見kiến 暗ám 時thời 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 與dữ 明minh 合hợp 者giả 。 應ưng 非phi 見kiến 明minh 。 既ký 不bất 見kiến 明minh 。 云vân 何hà 明minh 合hợp 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 合hợp 明minh 則tắc 應ưng 不bất 見kiến 暗ám 。 若nhược 見kiến 暗ám 而nhi 。 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 則tắc 見kiến 明minh 時thời 。 既ký 與dữ 明minh 合hợp 。 應ưng 不bất 見kiến 明minh 。 謂vị 不bất 與dữ 暗ám 合hợp 。 而nhi 能năng 見kiến 暗ám 。 則tắc 與dữ 明minh 合hợp 應ưng 不bất 見kiến 明minh 也dã 。 此thử 乃nãi 明minh 合hợp 而nhi 仍nhưng 。 了liễu 明minh 非phi 暗ám 。 總tổng 以dĩ 顯hiển 見kiến 性tánh 唯duy 不bất 各các 合hợp 。 始thỉ 能năng 各các 見kiến 也dã 。 △# 三tam 斥xích 非phi 和hòa 合hợp 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 我ngã 思tư 惟duy 。 此thử 妙diệu 覺giác 元nguyên 。 與dữ 諸chư 緣duyên 塵trần 。 及cập 心tâm 念niệm 慮lự 。 非phi 和hòa 合hợp 耶da 。 能năng 緣duyên 為vi 根căn 。 所sở 緣duyên 為vi 塵trần 。 念niệm 慮lự 為vi 識thức 。 蓋cái 見kiến 此thử 妙diệu 覺giác 元nguyên 常thường 。 與dữ 三tam 者giả 互hỗ 相tương 和hòa 合hợp 。 以dĩ 自tự 消tiêu 息tức 。 今kim 既ký 發phát 明minh 。 應ưng 不bất 和hòa 合hợp 。 乃nãi 疑nghi 之chi 也dã 。 不bất 知tri 體thể 本bổn 不bất 合hợp 。 幻huyễn 起khởi 從tùng 緣duyên 。 緣duyên 起khởi 即tức 是thị 無vô 生sanh 。 心tâm 境cảnh 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 百bách 門môn 義nghĩa 海hải 云vân 。 達đạt 無vô 生sanh 者giả 。 謂vị 塵trần 是thị 心tâm 緣duyên 。 心tâm 無vô 塵trần 因nhân 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 幻huyễn 相tương/tướng 方phương 生sanh 。 由do 從tùng 緣duyên 生sanh 。 必tất 無vô 自tự 性tánh 。 何hà 以dĩ 故cố 。 今kim 塵trần 不bất 自tự 緣duyên 。 起khởi 待đãi 於ư 心tâm 。 心tâm 不bất 自tự 心tâm 。 必tất 待đãi 於ư 緣duyên 。 由do 相tương/tướng 得đắc 故cố 。 則tắc 無vô 定định 屬thuộc 。 緣duyên 生sanh 則tắc 名danh 無vô 生sanh 。 非phi 去khứ 緣duyên 生sanh 說thuyết 無vô 生sanh 也dã 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 又hựu 言ngôn 。 覺giác 非phi 和hòa 合hợp 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 和hòa 。 為vi 非phi 暗ám 和hòa 。 為vi 非phi 通thông 和hòa 。 為vi 非phi 塞tắc 和hòa 。 若nhược 非phi 明minh 和hòa 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 必tất 有hữu 邊biên 畔bạn 。 汝nhữ 且thả 諦đế 觀quán 。 何hà 處xứ 是thị 明minh 。 何hà 處xứ 是thị 見kiến 。 在tại 見kiến 在tại 明minh 。 自tự 何hà 為vi 畔bạn 。 阿A 難Nan 。 若nhược 明minh 際tế 中trung 。 必tất 無vô 見kiến 者giả 。 則tắc 不bất 相tương 及cập 。 自tự 不bất 知tri 其kỳ 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 畔bạn 云vân 何hà 成thành 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 以dĩ 無vô 邊biên 畔bạn 窮cùng 非phi 和hòa 合hợp 。 故cố 以dĩ 互hỗ 相tương 容dung 證chứng 無vô 邊biên 畔bạn 也dã 。 又hựu 妙diệu 見kiến 精tinh 。 非phi 和hòa 合hợp 者giả 。 為vi 非phi 明minh 合hợp 。 為vi 非phi 暗ám 合hợp 。 為vi 非phi 通thông 合hợp 。 為vi 非phi 塞tắc 合hợp 。 若nhược 非phi 明minh 合hợp 。 則tắc 見kiến 與dữ 明minh 。 性tánh 相tương 乖quai 角giác 。 如như 耳nhĩ 與dữ 明minh 。 了liễu 不bất 相tương 觸xúc 。 見kiến 且thả 不bất 知tri 。 明minh 相tướng 所sở 在tại 。 云vân 何hà 甄chân 明minh 。 合hợp 非phi 合hợp 理lý 。 彼bỉ 暗ám 與dữ 通thông 。 及cập 諸chư 羣quần 塞tắc 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 以dĩ 見kiến 與dữ 明minh 性tánh 相tướng 差sai 別biệt 。 反phản 窮cùng 非phi 合hợp 。 引dẫn 耳nhĩ 顯hiển 證chứng 。 謂vị 見kiến 若nhược 如như 耳nhĩ 。 自tự 不bất 知tri 明minh 。 何hà 由do 甄chân 別biệt 合hợp 非phi 合hợp 義nghĩa 也dã 。 上thượng 五ngũ 出xuất 妄vọng 見kiến 顯hiển 真chân 竟cánh 。 △# 六lục 總tổng 収thâu 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 七thất 大đại 歸quy 如Như 來Lai 藏tạng 。 以dĩ 啟khải 真chân 悟ngộ 。 分phần/phân 七thất 。 初sơ 總tổng 収thâu 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 猶do 未vị 明minh 。 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 諸chư 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 幻huyễn 妄vọng 稱xưng 相tướng 。 其kỳ 性tánh 真chân 為vi 。 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 。 此thử 指chỉ 阿A 難Nan 病bệnh 源nguyên 。 總tổng 由do 不bất 知tri 一nhất 切thiết 浮phù 塵trần 。 諸chư 幻huyễn 化hóa 相tướng 。 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 也dã 。 處xử 即tức 心tâm 體thể 。 不bất 知tri 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 則tắc 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 離ly 即tức 俱câu 非phi 。 離ly 則tắc 惑hoặc 為vi 自tự 然nhiên 。 即tức 則tắc 惑hoặc 為vi 因nhân 緣duyên 。 不bất 知tri 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 則tắc 法pháp 外ngoại 有hữu 心tâm 。 動động 靜tĩnh 相tương 涉thiệp 。 動động 則tắc 物vật 我ngã 成thành 待đãi 。 靜tĩnh 則tắc 分phân 別biệt 在tại 前tiền 。 此thử 凡phàm 外ngoại 二nhị 乘thừa 。 均quân 為vi 法pháp 礙ngại 。 唯duy 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 益ích 信tín 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 唯duy 心tâm 所sở 現hiện 。 現hiện 無vô 自tự 性tánh 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 諸chư 妄vọng 如như 幻huyễn 。 徒đồ 有hữu 名danh 相tướng 。 其kỳ 性tánh 皆giai 為vi 妙diệu 覺giác 明minh 體thể 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 滅diệt 。 若nhược 能năng 如như 是thị 解giải 。 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 前tiền 。 石thạch 頭đầu 云vân 。 會hội 萬vạn 物vật 為vi 自tự 己kỷ 者giả 。 其kỳ 唯duy 聖thánh 人nhân 乎hồ 。 又hựu 云vân 。 聖thánh 人nhân 無vô 己kỷ 。 靡mĩ 所sở 不bất 已dĩ 。 知tri 此thử 者giả 。 則tắc 知tri 法pháp 法pháp 如như 是thị 。 心tâm 心tâm 如như 是thị 。 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 亦diệc 如như 是thị 。 但đãn 隨tùy 當đương 人nhân 。 各các 立lập 異dị 相tướng 。 各các 生sanh 異dị 想tưởng 。 便tiện 勞lao 大đại 聖thánh 。 多đa 設thiết 方phương 便tiện 。 俱câu 無vô 實thật 法pháp 耳nhĩ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 五ngũ 陰ấm 六lục 入nhập 。 從tùng 十thập 二nhị 處xứ 。 至chí 十thập 八bát 界giới 。 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 虗hư 妄vọng 有hữu 生sanh 。 因nhân 緣duyên 別biệt 離ly 。 虗hư 妄vọng 名danh 滅diệt 。 殊thù 不bất 能năng 知tri 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 常thường 住trụ 妙diệu 明minh 。 不bất 動động 周chu 圓viên 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 求cầu 於ư 去khứ 來lai 。 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 此thử 皆giai 不bất 知tri 諸chư 塵trần 幻huyễn 化hóa 。 誤ngộ 以dĩ 為vi 實thật 。 隨tùy 緣duyên 顛điên 倒đảo 。 似tự 有hữu 合hợp 離ly 。 似tự 有hữu 生sanh 滅diệt 。 悉tất 非phi 實thật 事sự 。 而nhi 此thử 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 亦diệc 非phi 別biệt 有hữu 。 心tâm 印ấn 論luận 云vân 。 心tâm 不bất 生sanh 識thức 。 恆hằng 涅Niết 槃Bàn 於ư 流lưu 注chú 之chi 中trung 。 識thức 不bất 離ly 心tâm 。 徒đồ 生sanh 死tử 於ư 常thường 住trụ 之chi 內nội 也dã 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 人nhân 所sở 易dị 知tri 。 去khứ 來lai 迷mê 悟ngộ 生sanh 死tử 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 實thật 難nạn/nan 自tự 驗nghiệm 。 蓋cái 由do 未vị 嘗thường 安an 住trụ 。 性tánh 真chân 常thường 中trung 。 證chứng 於ư 當đương 處xứ 滅diệt 盡tận 之chi 理lý 。 所sở 謂vị 信tín 位vị 即tức 是thị 。 人nhân 位vị 未vị 是thị 也dã 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 而nhi 已dĩ 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 者giả 。 即tức 無vô 二nhị 真chân 心tâm 。 為vi 一Nhất 法Pháp 界Giới 。 一nhất 謂vị 如như 理lý 虗hư 融dung 。 平bình 等đẳng 無vô 二nhị 也dã 。 良lương 由do 不bất 識thức 此thử 一Nhất 法Pháp 界Giới 。 則tắc 於ư 本bổn 無vô 有hữu 境cảnh 。 妄vọng 見kiến 有hữu 境cảnh 。 則tắc 於ư 本bổn 有hữu 真chân 心tâm 。 妄vọng 起khởi 分phân 別biệt 。 妄vọng 境cảnh 非phi 有hữu 。 分phân 別biệt 匪phỉ 無vô 。 既ký 迷mê 為vi 有hữu 。 妄vọng 自tự 耽đam 著trước 。 隨tùy 情tình 造tạo 業nghiệp 。 徧biến 歷lịch 升thăng 沈trầm 。 厭yếm 苦khổ 求cầu 脫thoát 。 妄vọng 見kiến 為vi 無vô 。 著trước 意ý 遠viễn 離ly 。 愈dũ 乖quai 法pháp 體thể 。 將tương 空không 覓mịch 空không 。 別biệt 立lập 空không 理lý 。 以dĩ 有hữu 遣khiển 有hữu 。 妄vọng 起khởi 法pháp 行hành 。 是thị 故cố 凡phàm 夫phu 之chi 蘊uẩn 執chấp 既ký 謝tạ 。 二nhị 乘thừa 之chi 無vô 我ngã 復phục 生sanh 。 初sơ 心tâm 之chi 極cực 果quả 易dị 齊tề 。 究cứu 竟cánh 之chi 所sở 知tri 難nan 盡tận 。 此thử 皆giai 迷mê 一Nhất 法Pháp 界Giới 之chi 真Chân 如Như 。 遂toại 使sử 濫lạm 化hóa 城thành 為vi 寶bảo 所sở 。 離ly 塵trần 有hữu 體thể 。 誤ngộ 作tác 自tự 然nhiên 。 分phân 別biệt 皆giai 心tâm 。 惑hoặc 成thành 和hòa 合hợp 。 豈khởi 知tri 真chân 智trí 無vô 體thể 。 似tự 巨cự 海hải 之chi 波ba 瀾lan 。 真chân 理lý 常thường 澄trừng 。 猶do 百bách 川xuyên 之chi 溼thấp 性tánh 。 波ba 浪lãng 在tại 巨cự 海hải 而nhi 不bất 離ly 。 溼thấp 性tánh 任nhậm 百bách 川xuyên 而nhi 豈khởi 失thất 。 入nhập 巨cự 海hải 而nhi 息tức 波ba 。 捨xả 百bách 川xuyên 而nhi 求cầu 溼thấp 。 雖tuy 有hữu 智trí 者giả 。 難nan 以dĩ 奏tấu 功công 。 不bất 若nhược 愚ngu 人nhân 。 安an 於ư 無vô 事sự 。 所sở 以dĩ 狸li 奴nô 白bạch 牯# 。 現hiện 自tự 受thọ 用dụng 之chi 真chân 常thường 。 反phản 笑tiếu 十Thập 地Địa 三tam 賢hiền 。 攬lãm 他tha 境cảnh 界giới 為vi 自tự 證chứng 。 三tam 科khoa 皆giai 假giả 。 一nhất 心tâm 亦diệc 亡vong 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 際tế 無vô 二nhị 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 當đương 念niệm 靡mĩ 移di 。 但đãn 亡vong 所sở 知tri 。 曠khoáng 然nhiên 大Đại 道Đạo 矣hĩ 。 △# 二nhị 五ngũ 陰ấm 。 分phần/phân 五ngũ 。 初sơ 色sắc 。 阿A 難Nan 。 云vân 何hà 五ngũ 陰ấm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 五ngũ 者giả 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 陰ấm 覆phú 也dã 。 謂vị 此thử 五ngũ 者giả 。 蓋cái 覆phú 真chân 性tánh 也dã 。 初sơ 總tổng 徵trưng 五ngũ 。 後hậu 乃nãi 分phần/phân 釋thích 。 皆giai 言ngôn 虗hư 妄vọng 。 若nhược 知tri 五ngũ 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 則tắc 當đương 體thể 全toàn 真chân 。 不bất 勞lao 轉chuyển 變biến 。 故cố 曰viết 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 目mục 。 觀quan 晴tình 明minh 空không 。 唯duy 一nhất 晴tình 虗hư 。 逈huýnh 無vô 所sở 有hữu 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 不bất 動động 目mục 睛tình 。 瞪trừng 以dĩ 發phát 勞lao 。 則tắc 於ư 虗hư 空không 。 別biệt 見kiến 狂cuồng 華hoa 。 復phục 有hữu 一nhất 切thiết 。 狂cuồng 亂loạn 非phi 相tướng 。 色sắc 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 目mục 喻dụ 真chân 智trí 。 空không 喻dụ 真chân 理lý 。 真chân 智trí 無vô 見kiến 。 真chân 理lý 無vô 境cảnh 。 無vô 故cố 不bất 動động 。 喻dụ 無vô 始thỉ 不bất 覺giác 妄vọng 動động 。 非phi 有hữu 因nhân 故cố 。 瞪trừng 直trực 示thị 貌mạo 。 勞lao 倦quyện 也dã 。 無vô 見kiến 似tự 見kiến 。 無vô 境cảnh 似tự 境cảnh 。 故cố 下hạ 徵trưng 窮cùng 以dĩ 明minh 虗hư 妄vọng 也dã 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 狂cuồng 華hoa 。 非phi 從tùng 空không 來lai 。 非phi 從tùng 目mục 出xuất 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 從tùng 空không 來lai 。 還hoàn 從tùng 空không 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 即tức 非phi 虗hư 空không 。 空không 若nhược 非phi 空không 。 自tự 不bất 容dung 其kỳ 。 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 如như 阿A 難Nan 體thể 。 不bất 容dung 阿A 難Nan 。 此thử 以dĩ 狂cuồng 華hoa 喻dụ 色sắc 。 不bất 從tùng 空không 目mục 者giả 。 謂vị 真chân 空không 無vô 色sắc 。 真chân 智trí 無vô 見kiến 也dã 。 從tùng 空không 則tắc 應ưng 有hữu 出xuất 入nhập 。 若nhược 有hữu 出xuất 入nhập 。 則tắc 非phi 虗hư 空không 。 自tự 不bất 容dung 華hoa 相tướng 起khởi 滅diệt 。 者giả 反phản 喻dụ 空không 無vô 自tự 性tánh 。 豈khởi 有hữu 他tha 性tánh 也dã 。 色sắc 於ư 真chân 空không 。 本bổn 非phi 有hữu 無vô 。 何hà 有hữu 起khởi 滅diệt 。 見kiến 起khởi 滅diệt 者giả 虗hư 妄vọng 耳nhĩ 。 若nhược 目mục 出xuất 者giả 。 既ký 從tùng 目mục 出xuất 。 還hoàn 從tùng 目mục 入nhập 。 即tức 此thử 華hoa 性tánh 。 從tùng 目mục 出xuất 故cố 。 當đương 合hợp 有hữu 見kiến 。 若nhược 有hữu 見kiến 者giả 。 去khứ 既ký 華hoa 空không 。 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 若nhược 無vô 見kiến 者giả 。 出xuất 既ký 翳ế 空không 。 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 又hựu 見kiến 華hoa 時thời 。 目mục 應ưng 無vô 翳ế 。 云vân 何hà 晴tình 空không 。 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 色sắc 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 從tùng 目mục 則tắc 出xuất 當đương 有hữu 見kiến 。 以dĩ 得đắc 目mục 氣khí 分phần/phân 。 故cố 當đương 有hữu 見kiến 也dã 。 有hữu 見kiến 則tắc 旋toàn 合hợp 見kiến 眼nhãn 。 無vô 見kiến 而nhi 翳ế 空không 。 則tắc 亦diệc 旋toàn 當đương 翳ế 眼nhãn 。 眼nhãn 既ký 不bất 翳ế 。 則tắc 見kiến 華hoa 時thời 。 目mục 應ưng 無vô 過quá 。 云vân 何hà 唯duy 見kiến 晴tình 空không 方phương 號hiệu 清thanh 明minh 眼nhãn 耶da 。 總tổng 結kết 虗hư 妄vọng 。 以dĩ 見kiến 真chân 智trí 真chân 空không 。 現hiện 在tại 色sắc 陰ấm 。 未vị 曾tằng 移di 易dị 。 華hoa 空không 猶do 翳ế 空không 也dã 。 △# 二nhị 受thọ 陰ấm 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 手thủ 足túc 宴yến 安an 。 百bách 骸hài 調điều 適thích 。 忽hốt 如như 忘vong 生sanh 。 性tánh 無vô 違vi 順thuận 。 其kỳ 人nhân 無vô 故cố 。 以dĩ 二nhị 手thủ 掌chưởng 。 於ư 空không 相tương 摩ma 。 於ư 二nhị 手thủ 中trung 。 妄vọng 生sanh 澀sáp 滑hoạt 。 冷lãnh 熱nhiệt 諸chư 相tướng 。 受thọ 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 宴yến 安an 調điều 適thích 四tứ 句cú 。 總tổng 以dĩ 形hình 容dung 諸chư 受thọ 未vị 起khởi 。 以dĩ 二nhị 手thủ 掌chưởng 四tứ 句cú 。 極cực 言ngôn 妄vọng 動động 無vô 因nhân 。 自tự 生sanh 觸xúc 受thọ 也dã 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 幻huyễn 觸xúc 。 不bất 從tùng 空không 來lai 。 不bất 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 空không 來lai 者giả 。 既ký 能năng 觸xúc 掌chưởng 。 何hà 不bất 觸xúc 身thân 。 不bất 應ưng 虗hư 空không 。 選tuyển 擇trạch 來lai 觸xúc 。 若nhược 從tùng 掌chưởng 出xuất 。 應ưng 非phi 待đãi 合hợp 。 又hựu 掌chưởng 出xuất 故cố 。 合hợp 則tắc 掌chưởng 知tri 。 離ly 則tắc 觸xúc 入nhập 。 臂tý 腕oản 骨cốt 髓tủy 。 應ưng 亦diệc 覺giác 知tri 。 入nhập 時thời 蹤tung 跡tích 。 必tất 有hữu 覺giác 心tâm 。 知tri 出xuất 知tri 入nhập 。 自tự 有hữu 一nhất 物vật 。 身thân 中trung 往vãng 來lai 。 何hà 待đãi 合hợp 知tri 。 要yếu 名danh 為vi 觸xúc 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 受thọ 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 受thọ 因nhân 觸xúc 有hữu 。 故cố 徵trưng 觸xúc 從tùng 空không 從tùng 掌chưởng 也dã 。 從tùng 空không 則tắc 不bất 擇trạch 身thân 手thủ 。 從tùng 掌chưởng 則tắc 有hữu 出xuất 入nhập 。 既ký 有hữu 出xuất 入nhập 。 則tắc 合hợp 應ưng 掌chưởng 知tri 。 離ly 應ưng 身thân 覺giác 。 覺giác 則tắc 不bất 待đãi 合hợp 然nhiên 後hậu 為vi 觸xúc 。 此thử 推thôi 觸xúc 性tánh 本bổn 無vô 。 以dĩ 明minh 受thọ 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 △# 三tam 想tưởng 陰ấm 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 談đàm 說thuyết 酢tạc 梅mai 。 口khẩu 中trung 水thủy 出xuất 。 思tư 蹋đạp 懸huyền 崖nhai 。 足túc 心tâm 酸toan 澀sáp 。 想tưởng 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 說thuyết 梅mai 思tư 崖nhai 。 本bổn 非phi 實thật 事sự 。 而nhi 水thủy 出xuất 足túc 酸toan 。 妄vọng 想tưởng 通thông 倫luân 。 備bị 悉tất 於ư 此thử 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 酢tạc 說thuyết 。 不bất 從tùng 梅mai 生sanh 。 非phi 從tùng 口khẩu 入nhập 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 梅mai 生sanh 者giả 。 梅mai 合hợp 自tự 談đàm 。 何hà 待đãi 人nhân 說thuyết 。 若nhược 從tùng 口khẩu 入nhập 。 自tự 合hợp 口khẩu 聞văn 。 何hà 須tu 待đãi 耳nhĩ 。 若nhược 獨độc 耳nhĩ 聞văn 。 此thử 水thủy 何hà 不phủ 。 耳nhĩ 中trung 而nhi 出xuất 。 想tưởng 蹋đạp 懸huyền 崖nhai 。 與dữ 說thuyết 相tương 類loại 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 想tưởng 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 梅mai 不bất 自tự 說thuyết 。 口khẩu 不bất 能năng 聞văn 。 水thủy 不bất 耳nhĩ 出xuất 。 諸chư 妄vọng 無vô 因nhân 。 無vô 可khả 窮cùng 詰cật 。 △# 四tứ 行hành 陰ấm 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 暴bạo 流lưu 。 波ba 浪lãng 相tương 續tục 。 前tiền 際tế 後hậu 際tế 。 不bất 相tương 踰du 越việt 。 行hành 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 行hành 妄vọng 心tâm 遷thiên 流lưu 之chi 義nghĩa 。 前tiền 後hậu 中trung 間gian 。 念niệm 念niệm 不bất 到đáo 。 似tự 生sanh 相tương 續tục 。 猶do 如như 暴bạo 流lưu 。 前tiền 後hậu 排bài 引dẫn 。 似tự 有hữu 次thứ 第đệ 。 不bất 相tương 踰du 越việt 。 言ngôn 次thứ 第đệ 也dã 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 流lưu 性tánh 。 不bất 因nhân 空không 生sanh 。 不bất 因nhân 水thủy 有hữu 。 亦diệc 非phi 水thủy 性tánh 。 非phi 離ly 空không 水thủy 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 因nhân 空không 生sanh 。 則tắc 諸chư 十thập 方phương 。 無vô 盡tận 虗hư 空không 。 成thành 無vô 盡tận 流lưu 。 世thế 界giới 自tự 然nhiên 。 俱câu 受thọ 淪luân 溺nịch 。 空không 喻dụ 真chân 理lý 。 水thủy 喻dụ 真chân 智trí 。 此thử 言ngôn 真chân 理lý 不bất 生sanh 惑hoặc 亂loạn 也dã 。 若nhược 惑hoặc 亂loạn 因nhân 理lý 。 則tắc 盡tận 古cổ 今kim 無vô 有hữu 一nhất 人nhân 。 能năng 證chứng 理lý 者giả 。 若nhược 因nhân 水thủy 有hữu 。 則tắc 此thử 暴bạo 流lưu 。 性tánh 應ưng 非phi 水thủy 。 有hữu 所sở 有hữu 相tướng 。 今kim 應ưng 現hiện 在tại 。 此thử 喻dụ 行hành 陰ấm 不bất 因nhân 真chân 智trí 。 若nhược 因nhân 真chân 智trí 。 則tắc 智trí 為vi 能năng 相tương/tướng 。 行hành 為vi 所sở 相tương/tướng 。 二nhị 相tương 應ứng 別biệt 。 現hiện 可khả 指chỉ 陳trần 。 若nhược 即tức 水thủy 性tánh 。 則tắc 澄trừng 清thanh 時thời 。 應ưng 非phi 水thủy 體thể 。 此thử 喻dụ 真chân 智trí 無vô 有hữu 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 即tức 行hành 相tương/tướng 。 則tắc 行hành 盡tận 時thời 。 應ưng 無vô 智trí 體thể 。 若nhược 離ly 空không 水thủy 。 空không 非phi 有hữu 外ngoại 。 水thủy 外ngoại 無vô 流lưu 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 行hành 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 此thử 喻dụ 行hành 陰ấm 。 不bất 離ly 智trí 理lý 。 理lý 智trí 常thường 住trụ 。 遷thiên 流lưu 宛uyển 然nhiên 。 虗hư 妄vọng 之chi 相tướng 。 從tùng 本bổn 如như 是thị 。 △# 五ngũ 識thức 陰ấm 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 取thủ 頻tần 伽già 瓶bình 。 塞tắc 其kỳ 兩lưỡng 孔khổng 。 滿mãn 中trung 擎kình 空không 。 千thiên 里lý 遠viễn 行hành 。 用dụng 餉hướng 他tha 國quốc 。 識thức 陰ấm 當đương 知tri 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 人nhân 喻dụ 眾chúng 生sanh 。 瓶bình 喻dụ 業nghiệp 。 空không 喻dụ 識thức 。 眾chúng 生sanh 被bị 業nghiệp 所sở 牽khiên 。 識thức 隨tùy 業nghiệp 去khứ 。 如như 瓶bình 擎kình 空không 。 現hiện 陰ấm 喻dụ 本bổn 國quốc 。 中trung 後hậu 陰ấm 喻dụ 他tha 國quốc 。 兩lưỡng 孔khổng 喻dụ 智trí 理lý 。 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 智trí 理lý 。 妄vọng 隨tùy 業nghiệp 遷thiên 。 如như 塞tắc 兩lưỡng 孔khổng 。 擎kình 空không 遠viễn 行hành 也dã 。 阿A 難Nan 。 如như 是thị 虗hư 空không 。 非phi 彼bỉ 方phương 來lai 。 非phi 此thử 方phương 入nhập 。 彼bỉ 方phương 喻dụ 前tiền 陰ấm 。 此thử 方phương 喻dụ 中trung 後hậu 陰ấm 。 識thức 隨tùy 業nghiệp 現hiện 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 亦diệc 無vô 出xuất 入nhập 。 如như 是thị 阿A 難Nan 。 若nhược 彼bỉ 方phương 來lai 。 則tắc 本bổn 瓶bình 中trung 。 既ký 貯trữ 空không 去khứ 。 於ư 本bổn 瓶bình 地địa 。 應ưng 少thiểu 虗hư 空không 。 若nhược 此thử 方phương 入nhập 。 開khai 孔khổng 倒đảo 瓶bình 。 應ưng 見kiến 空không 出xuất 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 識thức 陰ấm 虗hư 妄vọng 。 本bổn 非phi 因nhân 緣duyên 。 非phi 自tự 然nhiên 性tánh 。 喻dụ 識thức 不bất 從tùng 前tiền 陰ấm 至chí 於ư 後hậu 陰ấm 也dã 。 本bổn 瓶bình 地địa 喻dụ 前tiền 陰ấm 作tác 業nghiệp 之chi 地địa 。 開khai 孔khổng 瓶bình 倒đảo 喻dụ 後hậu 陰ấm 業nghiệp 牽khiên 之chi 處xứ 。 總tổng 言ngôn 識thức 隨tùy 業nghiệp 現hiện 。 無vô 有hữu 去khứ 來lai 出xuất 入nhập 。 妄vọng 見kiến 區khu 宇vũ 。 似tự 有hữu 如như 是thị 。 五ngũ 陰ấm 括quát 盡tận 色sắc 心tâm 等đẳng 法pháp 。 色sắc 具cụ 十thập 一nhất 色sắc 法pháp 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 具cụ 心tâm 王vương 心tâm 所sở 。 一nhất 切thiết 心tâm 法pháp 。 該cai 而nhi 言ngôn 之chi 。 則tắc 根căn 塵trần 識thức 三tam 者giả 。 在tại 當đương 人nhân 陰ấm 中trung 。 其kỳ 始thỉ 實thật 從tùng 無vô 明minh 起khởi 行hành 。 行hành 增tăng 長trưởng 識thức 。 以dĩ 為vi 名danh 色sắc 之chi 緣duyên 。 自tự 迷mê 如Như 來Lai 藏tạng 而nhi 為vi 識thức 藏tạng 。 妄vọng 見kiến 有hữu 色sắc 。 攬lãm 色sắc 成thành 根căn 。 根căn 對đối 外ngoại 色sắc 而nhi 生sanh 受thọ 。 受thọ 納nạp 塵trần 影ảnh 而nhi 成thành 想tưởng 。 想tưởng 相tương/tướng 流lưu 注chú 不bất 斷đoạn 而nhi 為vi 行hành 。 行hành 積tích 業nghiệp 資tư 惑hoặc 而nhi 歸quy 識thức 。 一nhất 時thời 頓đốn 現hiện 。 循tuần 環hoàn 無vô 終chung 。 全toàn 體thể 是thị 妄vọng 。 亦diệc 即tức 全toàn 妄vọng 是thị 真chân 。 以dĩ 妄vọng 元nguyên 無vô 性tánh 。 而nhi 智trí 理lý 常thường 住trụ 。 如như 重trùng 雲vân 罥quyến 日nhật 。 徧biến 空không 霾mai 翳ế 。 而nhi 日nhật 體thể 不bất 動động 。 遇ngộ 風phong 因nhân 緣duyên 。 忽hốt 然nhiên 晴tình 朗lãng 。 日nhật 豈khởi 新tân 懸huyền 。 迷mê 人nhân 得đắc 悟ngộ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 藉tạ 厭yếm 苦khổ 因nhân 。 乘thừa 師sư 友hữu 緣duyên 。 了liễu 知tri 虗hư 妄vọng 。 正chánh 如như 雲vân 散tán 。 雲vân 散tán 似tự 緣duyên 。 日nhật 本bổn 如như 故cố 。 真Chân 如Như 無vô 體thể 。 受thọ 根căn 塵trần 而nhi 弗phất 拒cự 。 任nhậm 識thức 變biến 而nhi 常thường 然nhiên 眾chúng 生sanh 成thành 佛Phật 。 非phi 入nhập 界giới 之chi 能năng 遮già 。 佛Phật 性tánh 遷thiên 流lưu 。 豈khởi 一nhất 真chân 之chi 所sở 造tạo 。 常thường 在tại 生sanh 死tử 去khứ 來lai 。 而nhi 大đại 智trí 朗lãng 然nhiên 。 至chí 理lý 澄trừng 寂tịch 。 真chân 不bất 可khả 為vi 愚ngu 者giả 道đạo 耳nhĩ 。 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 修Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 直Trực 指Chỉ 卷quyển 第đệ 二nhị 音âm 釋thích 殞vẫn (# 音âm 允duẫn 亡vong 也dã )# 。 殂tồ (# 音âm 離ly 沒một 也dã )# 。 獷quánh (# 音âm 拱củng 麤thô 惡ác 貌mạo )# 。 臚lư (# 音âm 盧lô 陳trần 也dã )# 。 瞪trừng (# 音âm 撑# 張trương 目mục 視thị 貌mạo )# 。 瞢măng (# 音âm 蒙mông 目mục 不bất 明minh 也dã )# 。 瞬thuấn (# 音âm 順thuận 目mục 數số 搖dao 也dã )# 。 𡋯# (# 音âm 孛bột 塵trần 起khởi 也dã )# 。 覰# (# 音âm 娶thú 伺tứ 視thị 也dã )# 。 慴triệp (# 展triển 入nhập 聲thanh 怖bố 也dã )# 。 暈vựng (# 音âm 運vận )# 。 適thích (# 音âm 責trách )# 。 彗tuệ (# 音âm 遂toại )# 。 欃# (# 插sáp 平bình 聲thanh )# 。 槍thương (# 音âm 鏘thương )# 。 駛sử (# 音âm 試thí 疾tật 也dã )# 。 縠hộc (# 音âm 斛hộc 細tế 紗# )# 。 酢tạc (# 與dữ 醋thố 同đồng )# 。