大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 修Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 直Trực 解Giải 卷quyển 第đệ 八bát

明minh 古cổ 杭# 雲vân 棲tê 寺tự 後hậu 學học 沙Sa 門Môn 。 廣quảng 莫mạc 。 直trực 解giải 。

蘌# 兒nhi 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 李# 太thái 沖# 。 校giáo 。

阿A 難Nan 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 一nhất 一nhất 類loại 中trung 。 至chí 具cụ 足túc 如như 斯tư 。 虗hư 妄vọng 亂loạn 想tưởng 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 重trọng/trùng 明minh 生sanh 類loại 互hỗ 具cụ 倒đảo 心tâm 而nhi 生sanh 起khởi 下hạ 文văn 也dã 如như 是thị 下hạ 牒điệp 前tiền 生sanh 類loại 以dĩ 明minh 互hỗ 具cụ 之chi 意ý 然nhiên 據cứ 互hỗ 具cụ 顛điên 倒đảo 之chi 語ngữ 則tắc 知tri 各các 類loại 所sở 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 亂loạn 想tưởng 亦diệc 應ưng 互hỗ 具cụ 以dĩ 明minh 業nghiệp 力lực 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 良lương 由do 亂loạn 想tưởng 從tùng 顛điên 倒đảo 發phát 故cố 詳tường 夫phu 妙diệu 圓viên 真chân 心tâm 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 具cụ 足túc 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 翻phiên 此thử 性tánh 德đức 以dĩ 成thành 亂loạn 想tưởng 有hữu 何hà 籌trù 筭# 故cố 喻dụ 云vân 猶do 如như 揑niết 目mục 亂loạn 華hoa 發phát 生sanh 。 揑niết 目mục 喻dụ 顛điên 倒đảo 亂loạn 華hoa 喻dụ 亂loạn 想tưởng 可khả 知tri 。

汝nhữ 今kim 修tu 證chứng 。 佛Phật 三tam 摩ma 提đề 。 至chí 洗tẩy 滌địch 其kỳ 器khí 。 後hậu 貯trữ 甘cam 露lộ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 佛Phật 示thị 除trừ 倒đảo 之chi 法pháp 以dĩ 淨tịnh 其kỳ 器khí 則tắc 妙diệu 道đạo 可khả 期kỳ 而nhi 證chứng 也dã 阿A 難Nan 原nguyên 問vấn 佛Phật 三tam 摩ma 提đề 。 故cố 佛Phật 拈niêm 其kỳ 所sở 問vấn 而nhi 答đáp 也dã 本bổn 因nhân 亂loạn 想tưởng 指chỉ 上thượng 十thập 二nhị 生sanh 類loại 各các 所sở 具cụ 者giả 欲dục 除trừ 此thử 想tưởng 立lập 三tam 漸tiệm 法pháp 稱xưng 漸tiệm 次thứ 者giả 即tức 指chỉ 三tam 法pháp 有hữu 漸tiệm 次thứ 故cố 如như 淨tịnh 器khí 下hạ 設thiết 喻dụ 明minh 三tam 漸tiệm 之chi 意ý 淨tịnh 器khí 喻dụ 行hành 者giả 因nhân 心tâm 除trừ 去khứ 二nhị 字tự 正chánh 喻dụ 三tam 漸tiệm 初sơ 功công 毒độc 蜜mật 喻dụ 十thập 二nhị 顛điên 倒đảo 。 詳tường 玩ngoạn 湯thang 水thủy 灰hôi 香hương 之chi 喻dụ 湯thang 水thủy 猶do 麤thô 洗tẩy 灰hôi 香hương 是thị 細tế 洗tẩy 葢# 湯thang 水thủy 喻dụ 地địa 前tiền 四tứ 十thập 心tâm 灰hôi 喻dụ 四tứ 加gia 行hành 香hương 喻dụ 十thập 一nhất 地địa 觀quán 智trí 甘cam 露lộ 是thị 天thiên 所sở 降giáng/hàng 者giả 服phục 之chi 得đắc 長trường 生sanh 喻dụ 所sở 證chứng 法Pháp 身thân 證chứng 之chi 得đắc 不bất 生sanh 滅diệt 故cố 又hựu 一nhất 解giải 湯thang 水thủy 喻dụ 諸chư 位vị 正chánh 定định 灰hôi 香hương 喻dụ 諸chư 位vị 所sở 具cụ 功công 德đức 法pháp 香hương 甘cam 露lộ 喻dụ 法Pháp 身thân 後hậu 貯trữ 二nhị 字tự 應ưng 上thượng 先tiên 淨tịnh 意ý 謂vị 先tiên 淨tịnh 因nhân 心tâm 後hậu 證chứng 果Quả 德đức 此thử 喻dụ 通thông 譬thí 諸chư 位vị 也dã 若nhược 謂vị 登đăng 初sơ 住trụ 去khứ 破phá 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 證chứng 一nhất 分phần/phân 法Pháp 身thân 則tắc 有hữu 次thứ 第đệ 淨tịnh 次thứ 第đệ 證chứng 義nghĩa 此thử 乃nãi 不bất 次thứ 之chi 次thứ 今kim 文văn 約ước 通thông 途đồ 說thuyết 故cố 云vân 。 後hậu 貯trữ 甘cam 露lộ 。

云vân 何hà 名danh 為vi 三tam 。 種chủng 漸tiệm 次thứ (# 至chí )# 三tam 者giả 增tăng 進tiến 。 違vi 其kỳ 現hiện 業nghiệp 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 徵trưng 列liệt 三tam 漸tiệm 之chi 名danh 也dã 此thử 但đãn 徵trưng 列liệt 名danh 數số 解giải 見kiến 下hạ 文văn 一nhất 云vân 修tu 習tập 者giả 佛Phật 令linh 行hành 者giả 防phòng 修tu 形hình 器khí 熏huân 習tập 淨tịnh 法pháp 為vi 入nhập 證chứng 之chi 初sơ 門môn 也dã 除trừ 助trợ 因nhân 者giả 五ngũ 辛tân 為vi 助trợ 正chánh 性tánh 之chi 因nhân 故cố 應ưng 除trừ 之chi 二nhị 云vân 真chân 修tu 者giả 刳khô 殺sát 盜đạo 婬dâm 則tắc 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 息tức 故cố 云vân 真chân 修tu 然nhiên 又hựu 修tu 習tập 是thị 助trợ 行hành 真chân 修tu 是thị 正chánh 行hạnh 故cố 刳khô 正chánh 性tánh 者giả 正chánh 性tánh 即tức 指chỉ 殺sát 盜đạo 婬dâm 為vi 眾chúng 生sanh 之chi 正chánh 性tánh 故cố 圓viên 覺giác 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 婬dâm 欲dục 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 即tức 此thử 意ý 也dã 三tam 云vân 增tăng 進tiến 者giả 上thượng 二nhị 是thị 一nhất 助trợ 一nhất 正chánh 正chánh 中trung 但đãn 戒giới 身thân 業nghiệp 三tam 事sự 其kỳ 義nghĩa 未vị 深thâm 今kim 則tắc 增tăng 進tiến 其kỳ 行hành 使sử 六lục 根căn 不bất 流lưu 逸dật 前tiền 境cảnh 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 校giáo 上thượng 漸tiệm 深thâm 故cố 名danh 增tăng 進tiến 違vi 現hiện 業nghiệp 者giả 謂vị 違vi 返phản 六lục 根căn 現hiện 行hành 之chi 業nghiệp 也dã 下hạ 釋thích 義nghĩa 中trung 三tam 皆giai 結kết 稱xưng 增tăng 進tiến 以dĩ 三tam 義nghĩa 遞đệ 進tiến 故cố 也dã 。

云vân 何hà 助trợ 因nhân 。 阿A 難Nan 如như 是thị 世thế 界giới 。 至chí 第Đệ 一Nhất 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 上thượng 別biệt 釋thích 三tam 漸tiệm 名danh 義nghĩa 此thử 先tiên 釋thích 助trợ 因nhân 也dã 助trợ 因nhân 見kiến 前tiền 解giải 如như 是thị 下hạ 出xuất 食thực 辛tân 之chi 由do 謂vị 十thập 二nhị 類loại 生sanh 。 各các 有hữu 形hình 命mạng 非phi 食thực 則tắc 死tử 故cố 云vân 不bất 能năng 自tự 全toàn 。 依y 四tứ 食thực 住trụ 。 者giả 食thực 以dĩ 資tư 益ích 為vi 義nghĩa 十thập 二nhị 生sanh 類loại 稟bẩm 報báo 不bất 同đồng 所sở 食thực 亦diệc 異dị 故cố 有hữu 四tứ 種chủng 食thực 。 也dã 此thử 十thập 二nhị 類loại 攝nhiếp 盡tận 三tam 界giới 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 人nhân 畜súc 有hữu 執chấp 受thọ 身thân 者giả 段đoạn 食thực 益ích 之chi 鬼quỷ 神thần 無vô 執chấp 受thọ 故cố 觸xúc 食thực 益ích 之chi 色sắc 界giới 思tư 食thực 益ích 之chi 四tứ 空không 無vô 身thân 唯duy 保bảo 第đệ 八bát 識thức 以dĩ 識thức 為vi 食thực 。 則tắc 以dĩ 識thức 食thực 益ích 之chi 上thượng 二nhị 界giới 無vô 香hương 味vị 二nhị 塵trần 故cố 無vô 段đoạn 食thực 餘dư 三tam 食thực 徧biến 三tam 界giới 故cố 按án 成thành 唯duy 識thức 第đệ 四tứ 引dẫn 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 四tứ 種chủng 食thực 。 一nhất 者giả 段đoạn 食thực 變biến 壞hoại 為vi 相tương 謂vị 欲dục 界giới 繫hệ 香hương 味vị 觸xúc 三tam 於ư 變biến 壞hoại 時thời 能năng 為vi 食thực 事sự 段đoạn 是thị 分phân 段đoạn 食thực 有hữu 分phân 段đoạn 故cố 唯duy 欲dục 界giới 有hữu 二nhị 者giả 觸xúc 食thực 觸xúc 境cảnh 為vi 相tương 謂vị 有hữu 漏lậu 觸xúc 纔tài 取thủ 境cảnh 時thời 攝nhiếp 受thọ 喜hỷ 等đẳng 能năng 為vi 食thực 事sự 觸xúc 是thị 觸xúc 著trước 觸xúc 諸chư 柔nhu 輭nhuyễn 細tế 滑hoạt 冷lãnh 煖noãn 香hương 氣khí 等đẳng 境cảnh 而nhi 生sanh 喜hỷ 樂lạc 以dĩ 喜hỷ 樂lạc 益ích 身thân 為vi 食thực 義nghĩa 故cố 三tam 者giả 思tư 食thực 希hy 望vọng 為vi 相tương 謂vị 有hữu 漏lậu 思tư 與dữ 欲dục 俱câu 轉chuyển 希hy 可khả 愛ái 境cảnh 能năng 為vi 食thực 事sự 思tư 是thị 思tư 量lượng 以dĩ 希hy 望vọng 心tâm 任nhậm 持trì 不bất 忘vong 。 如như 彼bỉ 懸huyền 沙sa 望vọng 梅mai 能năng 止chỉ 饑cơ 渴khát 皆giai 思tư 食thực 義nghĩa 也dã 又hựu 如như 色sắc 界giới 以dĩ 禪thiền 思tư 為vi 食thực 故cố 然nhiên 稱xưng 有hữu 漏lậu 思tư 者giả 通thông 善thiện 惡ác 二nhị 途đồ 如như 十thập 二nhị 類loại 中trung 有hữu 色sắc 無vô 色sắc 。 有hữu 想tưởng 無vô 想tưởng 。 等đẳng 稟bẩm 報báo 是thị 惡ác 而nhi 思tư 食thực 義nghĩa 與dữ 色sắc 天thiên 同đồng 故cố 四tứ 者giả 識thức 食thực 執chấp 持trì 為vi 相tương 謂vị 有hữu 漏lậu 識thức 由do 段đoạn 觸xúc 思tư 勢thế 力lực 增tăng 長trưởng 能năng 為vi 食thực 事sự 由do 前tiền 三tam 食thực 勢thế 力lực 增tăng 長trưởng 執chấp 持trì 所sở 增tăng 長trưởng 義nghĩa 資tư 益ích 身thân 心tâm 即tức 為vi 識thức 食thực 此thử 識thức 雖tuy 通thông 諸chư 識thức 以dĩ 第đệ 八bát 執chấp 持trì 勝thắng 故cố 食thực 義nghĩa 偏thiên 勝thắng 是thị 故cố 佛Phật 說thuyết 。 下hạ 結kết 食thực 住trụ 義nghĩa 住trụ 者giả 由do 食thực 得đắc 續tục 形hình 命mạng 故cố 名danh 住trụ 也dã 阿A 難Nan 下hạ 正chánh 明minh 食thực 辛tân 非phi 行hành 者giả 所sở 宜nghi 食thực 甘cam 二nhị 句cú 先tiên 明minh 食thực 有hữu 利lợi 害hại 利lợi 害hại 二nhị 意ý 可khả 知tri 葢# 指chỉ 五ngũ 辛tân 為vi 毒độc 類loại 也dã 雖tuy 不bất 致trí 死tử 能năng 發phát 婬dâm 怒nộ 非phi 毒độc 而nhi 何hà 是thị 故cố 求cầu 正chánh 定định 者giả 當đương 斷đoạn 此thử 也dã 五ngũ 辛tân 者giả 按án 梵Phạm 網võng 經Kinh 云vân 一nhất 大đại 蒜toán 二nhị 茖# 葱thông 三tam 慈từ 葱thông 四tứ 蘭lan 葱thông 五ngũ 興hưng 渠cừ 天thiên 台thai 梵Phạm 網võng 疏sớ/sơ 云vân 大đại 蒜toán 是thị 胡hồ 葱thông 茖# 葱thông 是thị 薤# 慈từ 葱thông 是thị 葱thông 蘭lan 葱thông 是thị 小tiểu 蒜toán 興hưng 渠cừ 是thị 蒠# 蒺tất 雲vân 棲tê 大đại 師sư 發phát 隱ẩn 謂vị 興hưng 渠cừ 云vân 蒠# 蒺tất 者giả 蒠# 是thị 蕪# 菁# 或hoặc 云vân 胡hồ 荽# 或hoặc 云vân 阿a 魏ngụy 名danh 義nghĩa 集tập 云vân 興hưng 渠cừ 此thử 方phương 無vô 故cố 不bất 翻phiên 出xuất 于vu 闐điền 國quốc 葉diệp 似tự 蔓mạn 菁# 根căn 如như 蘿# 蔔bặc 生sanh 熟thục 皆giai 臭xú 此thử 五ngũ 通thông 名danh 為vi 菜thái 熟thục 食thực 氣khí 濁trược 故cố 發phát 婬dâm 生sanh 食thực 辛tân 臭xú 更cánh 厲lệ 故cố 增tăng 恚khuể 如như 是thị 世thế 界giới 。 下hạ 正chánh 明minh 行hành 者giả 不bất 宜nghi 食thực 之chi 所sở 以dĩ 宣tuyên 說thuyết 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 屬thuộc 慧tuệ 修tu 三tam 摩ma 地địa 。 屬thuộc 定định 雖tuy 有hữu 定định 慧tuệ 持trì 心tâm 若nhược 不bất 斷đoạn 辛tân 諸chư 聖thánh 賢hiền 輩bối 不bất 來lai 守thủ 護hộ 。 大đại 力lực 魔ma 王vương 。 得đắc 其kỳ 便tiện 故cố 文văn 皆giai 可khả 了liễu 末mạt 阿A 難Nan 下hạ 結kết 第đệ 一nhất 漸tiệm 名danh 。

云vân 何hà 正chánh 性tánh 。 阿A 難Nan 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 至chí 第Đệ 二Nhị 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 上thượng 別biệt 釋thích 三tam 漸tiệm 名danh 義nghĩa 此thử 次thứ 釋thích 正chánh 性tánh 也dã 正chánh 性tánh 如như 前tiền 說thuyết 如như 是thị 下hạ 詳tường 明minh 刳khô 正chánh 性tánh 所sở 以dĩ 戒giới 婬dâm 可khả 知tri 不bất 餐xan 酒tửu 肉nhục 。 者giả 酒tửu 能năng 亂loạn 性tánh 助trợ 欲dục 性tánh 故cố 肉nhục 能năng 傷thương 慈từ 起khởi 殺sát 心tâm 故cố 以dĩ 火hỏa 淨tịnh 無vô 啖đạm 生sanh 者giả 防phòng 辛tân 穢uế 而nhi 助trợ 嗔sân 故cố 是thị 修tu 下hạ 誡giới 其kỳ 必tất 刳khô 正chánh 性tánh 方phương 有hữu 出xuất 世thế 分phần/phân 故cố 當đương 觀quán 下hạ 三tam 句cú 示thị 對đối 治trị 法pháp 欲dục 如như 毒độc 蛇xà 毒độc 囓khiết 法Pháp 身thân 喪táng 慧tuệ 命mạng 故cố 欲dục 如như 怨oán 賊tặc 。 劫kiếp 法Pháp 財tài 奪đoạt 功công 德đức 故cố 四tứ 棄khí 八bát 棄khí 。 見kiến 前tiền 解giải 聲Thanh 聞Văn 戒giới 淺thiển 但đãn 執chấp 身thân 故cố 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 深thâm 身thân 心tâm 並tịnh 治trị 故cố 婬dâm 戒giới 成thành 無vô 相tướng 生sanh 義nghĩa 殺sát 戒giới 成thành 無vô 相tướng 殺sát 義nghĩa 加gia 以dĩ 偷thâu 劫kiếp 不bất 行hành 。 則tắc 無vô 負phụ 於ư 世thế 出xuất 三tam 界giới 必tất 矣hĩ 是thị 清thanh 下hạ 由do 刳khô 正chánh 性tánh 心tâm 強cường/cưỡng 報báo 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 相tương 似tự 解giải 發phát 故cố 云vân 即tức 以dĩ 父phụ 母mẫu 肉nhục 眼nhãn 見kiến 十thập 方phương 界giới 按án 法pháp 華hoa 文văn 句cú 云vân 梵Phạm 王Vương 報báo 得đắc 天thiên 眼nhãn 。 在tại 於ư 己kỷ 界giới 徧biến 見kiến 大Đại 千Thiên 大Đại 千Thiên 外ngoại 有hữu 風phong 輪luân 障chướng 眼nhãn 不bất 能năng 見kiến 外ngoại 又hựu 法pháp 華hoa 論luận 云vân 眼nhãn 能năng 見kiến 大Đại 千Thiên 內nội 外ngoại 應ưng 是thị 天thiên 眼nhãn 那na 名danh 肉nhục 眼nhãn 智trí 者giả 大đại 師sư 辯biện 云vân 此thử 是thị 圓viên 教giáo 相tương 似tự 位vị 因nhân 經kinh 之chi 力lực 有hữu 勝thắng 根căn 用dụng 既ký 未vị 發phát 真chân 不bất 得đắc 稱xưng 天thiên 眼nhãn 猶do 名danh 肉nhục 眼nhãn 是thị 分phân 段đoạn 之chi 身thân 故cố 稱xưng 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 。 雖tuy 云vân 肉nhục 眼nhãn 具cụ 五ngũ 眼nhãn 用dụng 見kiến 大Đại 千Thiên 內nội 外ngoại 今kim 經kinh 以dĩ 父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 。 肉nhục 眼nhãn 同đồng 彼bỉ 所sở 辯biện 大đại 約ước 以dĩ 刳khô 正chánh 性tánh 心tâm 強cường/cưỡng 得đắc 感cảm 此thử 驗nghiệm 以dĩ 顯hiển 經kinh 功công 之chi 勝thắng 也dã 乃nãi 至chí 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 遊du 十thập 方phương 界giới 。 等đẳng 皆giai 是thị 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 位vị 的đích 義nghĩa 理lý 然nhiên 今kim 三tam 漸tiệm 既ký 未vị 入nhập 位vị 云vân 何hà 先tiên 具cụ 此thử 用dụng 辯biện 在tại 下hạ 文văn 是thị 則tắc 下hạ 結kết 第đệ 二nhị 漸tiệm 名danh 。

云vân 何hà 現hiện 業nghiệp 。 阿A 難Nan 如như 是thị 清thanh 淨tịnh 。 至chí 第Đệ 三Tam 增Tăng 進Tiến 修Tu 行Hành 漸Tiệm 次Thứ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 上thượng 別biệt 釋thích 三tam 漸tiệm 名danh 義nghĩa 此thử 又hựu 次thứ 釋thích 現hiện 業nghiệp 也dã 現hiện 業nghiệp 者giả 由do 六lục 根căn 流lưu 逸dật 六lục 塵trần 現hiện 行hành 所sở 作tác 業nghiệp 名danh 為vi 現hiện 業nghiệp 阿A 難Nan 下hạ 誡giới 令linh 違vi 此thử 現hiện 業nghiệp 如như 是thị 持trì 戒giới 。 人nhân 者giả 牒điệp 上thượng 刳khô 正chánh 性tánh 人nhân 既ký 能năng 持trì 戒giới 心tâm 不bất 貪tham 婬dâm 此thử 不bất 貪tham 婬dâm 語ngữ 不bất 局cục 男nam 女nữ 交giao 媾cấu 為vi 婬dâm 眼nhãn 取thủ 色sắc 耳nhĩ 取thủ 聲thanh 乃nãi 至chí 意ý 取thủ 法pháp 塵trần 皆giai 名danh 貪tham 婬dâm 故cố 云vân 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 。 不bất 多đa 流lưu 逸dật 。 因nhân 外ngoại 不bất 逸dật 旋toàn 轉chuyển 欲dục 流lưu 自tự 歸quy 元nguyên 覺giác 偶ngẫu 合hợp 也dã 謂vị 六lục 塵trần 不bất 緣duyên 六lục 根căn 無vô 偶ngẫu 六lục 既ký 全toàn 一nhất 則tắc 外ngoại 用dụng 不bất 行hành 矣hĩ 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 即tức 六lục 塵trần 境cảnh 若nhược 根căn 塵trần 偶ngẫu 合hợp 之chi 時thời 雜tạp 亂loạn 渾hồn 濁trược 今kim 既ký 全toàn 一nhất 則tắc 復phục 元nguyên 明minh 妙diệu 湛trạm 不bất 廢phế 外ngoại 塵trần 外ngoại 塵trần 自tự 淨tịnh 所sở 以dĩ 但đãn 不bất 流lưu 逸dật 外ngoại 之chi 國quốc 土độ 宛uyển 然nhiên 如như 故cố 不bất 為vi 礙ngại 也dã 故cố 云vân 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 皎hiệu 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 以dĩ 譬thí 明minh 謂vị 如như 瑠lưu 璃ly 內nội 懸huyền 明minh 月nguyệt 。 瑠lưu 璃ly 喻dụ 全toàn 一nhất 之chi 心tâm 明minh 月nguyệt 喻dụ 外ngoại 境cảnh 不bất 著trước 外ngoại 境cảnh 即tức 是thị 如như 如như 故cố 下hạ 云vân 如Như 來Lai 淨tịnh 妙diệu 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 其kỳ 中trung 指chỉ 全toàn 一nhất 之chi 心tâm 也dã 然nhiên 以dĩ 如như 是thị 因nhân 。 心tâm 必tất 獲hoạch 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 矣hĩ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 指chỉ 果quả 證chứng 而nhi 言ngôn 前tiền 第đệ 二nhị 漸tiệm 中trung 指chỉ 通thông 六lục 根căn 相tướng 似tự 位vị 今kim 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 即tức 屬thuộc 初sơ 住trụ 以dĩ 上thượng 從tùng 是thị 下hạ 二nhị 句cú 正chánh 判phán 三tam 漸tiệm 為vi 聖thánh 位vị 初sơ 基cơ 故cố 云vân 從tùng 此thử 發phát 行hạnh 安an 立lập 聖thánh 位vị 。 是thị 則tắc 下hạ 結kết 第đệ 三tam 漸tiệm 名danh 阿A 難Nan 初sơ 問vấn 至chí 何hà 漸tiệm 次thứ 。 得đắc 修tu 行hành 目mục 。 意ý 正chánh 問vấn 此thử 佛Phật 乃nãi 立lập 三tam 漸tiệm 次thứ 。 以dĩ 答đáp 之chi 又hựu 此thử 三tam 漸tiệm 文văn 義nghĩa 高cao 下hạ 淺thiển 深thâm 難nạn/nan 決quyết 何hà 以dĩ 故cố 如như 第đệ 一nhất 漸tiệm 除trừ 助trợ 因nhân 者giả 可khả 知tri 第đệ 二nhị 漸tiệm 中trung 刳khô 正chánh 性tánh 者giả 刳khô 殺sát 盜đạo 婬dâm 心tâm 其kỳ 文văn 乃nãi 至chí 偷thâu 劫kiếp 不bất 行hành 。 等đẳng 是thị 刳khô 正chánh 性tánh 之chi 本bổn 義nghĩa 也dã 是thị 清thanh 淨tịnh 人nhân 。 乃nãi 至chí 得đắc 大đại 神thần 通thông 。 等đẳng 辭từ 葢# 屬thuộc 刳khô 正chánh 性tánh 之chi 功công 効hiệu 也dã 宛uyển 似tự 六lục 根căn 相tướng 似tự 位vị 的đích 文văn 相tương/tướng 則tắc 非phi 三tam 漸tiệm 本bổn 義nghĩa 乃nãi 是thị 懸huyền 示thị 後hậu 位vị 功công 由do 於ư 此thử 第đệ 三tam 漸tiệm 中trung 違vi 現hiện 業nghiệp 者giả 是thị 持trì 戒giới 人nhân 乃nãi 至chí 於ư 外ngoại 六lục 塵trần 。 不bất 逸dật 是thị 牒điệp 上thượng 義nghĩa 從tùng 塵trần 既ký 不bất 緣duyên 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 淨tịnh 妙diệu 皆giai 現hiện 其kỳ 中trung 。 葢# 屬thuộc 違vi 現hiện 業nghiệp 之chi 功công 効hiệu 矣hĩ 獲hoạch 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 者giả 乃nãi 懸huyền 示thị 後hậu 之chi 所sở 證chứng 然nhiên 此thử 三tam 漸tiệm 以dĩ 往vãng 自tự 當đương 淺thiển 深thâm 次thứ 第đệ 為vi 論luận 則tắc 諸chư 聖thánh 位vị 不bất 濫lạm 古cổ 師sư 直trực 作tác 三tam 漸tiệm 本bổn 義nghĩa 解giải 者giả 非phi 矣hĩ 抑ức 之chi 太thái 下hạ 揚dương 之chi 太thái 高cao 配phối 位vị 不bất 定định 幸hạnh 達đạt 者giả 深thâm 思tư 而nhi 詳tường 察sát 焉yên 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 至chí 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 上thượng 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 初sơ 明minh 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 也dã 是thị 善thiện 男nam 子tử 。 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 修tu 三tam 漸tiệm 次thứ 的đích 人nhân 以dĩ 後hậu 歷lịch 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 等đẳng 初sơ 文văn 皆giai 有hữu 善thiện 男nam 子tử 。 之chi 言ngôn 總tổng 是thị 這giá 箇cá 人nhân 葢# 以dĩ 一nhất 人nhân 進tiến 修tu 歷lịch 位vị 而nhi 說thuyết 古cổ 師sư 乃nãi 配phối 外ngoại 凡phàm 內nội 凡phàm 等đẳng 義nghĩa 恐khủng 翳ế 人nhân 眼nhãn 今kim 不bất 復phục 用dụng 然nhiên 其kỳ 內nội 外ngoại 凡phàm 聖thánh 之chi 說thuyết 理lý 固cố 有hữu 之chi 即tức 指chỉ 這giá 箇cá 行hành 人nhân 階giai 梯thê 淺thiển 深thâm 位vị 序tự 之chi 名danh 耳nhĩ 如như 世thế 間gian 人nhân 。 初sơ 登đăng 鄉hương 薦tiến 次thứ 由do 進tiến 士sĩ 以dĩ 歷lịch 邑ấp 宰tể 京kinh 鄉hương 後hậu 至chí 台thai 鼎đỉnh 位vị 極cực 人nhân 臣thần 總tổng 是thị 前tiền 頭đầu 登đăng 鄉hương 薦tiến 的đích 人nhân 以dĩ 後hậu 望vọng 前tiền 位vị 序tự 高cao 下hạ 懸huyền 絕tuyệt 矣hĩ 今kim 經kinh 遊du 歷lịch 聖thánh 位vị 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 欲dục 愛ái 下hạ 四tứ 句cú 承thừa 上thượng 義nghĩa 說thuyết 由do 前tiền 六lục 用dụng 不bất 行hành 。 返phản 流lưu 全toàn 一nhất 則tắc 諸chư 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 以dĩ 其kỳ 根căn 境cảnh 合hợp 時thời 內nội 執chấp 受thọ 心tâm 堅kiên 固cố 暗ám 塞tắc 今kim 由do 根căn 境cảnh 不bất 合hợp 不bất 續tục 餘dư 生sanh 故cố 內nội 執chấp 受thọ 解giải 脫thoát 而nhi 空không 明minh 矣hĩ 昔tích 之chi 纏triền 縛phược 今kim 得đắc 解giải 脫thoát 。 昔tích 之chi 暗ám 塞tắc 今kim 得đắc 虗hư 明minh 虗hư 明minh 之chi 性tánh 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。 執chấp 心tâm 既ký 虗hư 無vô 復phục 所sở 雜tạp 故cố 云vân 純thuần 是thị 智trí 慧tuệ 。 然nhiên 此thử 慧tuệ 性tánh 本bổn 明minh 而nhi 圓viên 照chiếu 映ánh 十thập 方phương 鎣oánh 者giả 金kim 色sắc 外ngoại 映ánh 為vi 鎣oánh 今kim 之chi 慧tuệ 光quang 外ngoại 映ánh 亦diệc 如như 之chi 也dã 由do 欲dục 愛ái 乾can/kiền/càn 乃nãi 有hữu 此thử 慧tuệ 名danh 乾can 慧tuệ 地địa 。 此thử 結kết 顯hiển 初sơ 位vị 之chi 名danh 也dã 末mạt 二nhị 句cú 出xuất 其kỳ 位vị 義nghĩa 尚thượng 淺thiển 謂vị 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 中trung 道Đạo 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 故cố 此thử 未vị 屬thuộc 正chánh 位vị 按án 吳ngô 興hưng 解giải 云vân 大đại 品phẩm 般Bát 若Nhã 明minh 十Thập 地Địa 初sơ 立lập 乾can/kiền/càn 慧tuệ 天thiên 台thai 於ư 圓viên 教giáo 判phán 信tín 前tiền 立lập 五ngũ 品phẩm 住trụ 且thả 曰viết 義nghĩa 推thôi 如như 大đại 品phẩm 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 也dã 噫# 智trí 者giả 隋tùy 時thời 此thử 經Kinh 未vị 至chí 而nhi 所sở 立lập 名danh 懸huyền 契khế 佛Phật 心tâm 非phi 聖thánh 人nhân 孰thục 能năng 是thị 哉tai 愚ngu 按án 天thiên 台thai 五ngũ 品phẩm 文văn 相tương/tướng 與dữ 今kim 經kinh 異dị 意ý 必tất 各các 陳trần 其kỳ 說thuyết 義nghĩa 或hoặc 同đồng 耳nhĩ 欲dục 習tập 下hạ 明minh 今kim 位vị 發phát 軔# 之chi 初sơ 纔tài 乾can/kiền/càn 欲dục 愛ái 乍sạ 得đắc 初sơ 燄diệm 故cố 稱xưng 乾can/kiền/càn 慧tuệ 若nhược 校giáo 後hậu 位vị 所sở 發phát 智trí 慧tuệ 則tắc 今kim 之chi 慧tuệ 猶do 屬thuộc 習tập 氣khí 是thị 故cố 未vị 與dữ 中trung 理lý 水thủy 接tiếp 如Như 來Lai 果quả 人nhân 也dã 法pháp 流lưu 水thủy 者giả 確xác 指chỉ 中trung 道Đạo 法Pháp 說thuyết 流lưu 水thủy 二nhị 字tự 約ước 喻dụ 說thuyết 葢# 中trung 理lý 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 源nguyên 遠viễn 流lưu 長trường/trưởng 混hỗn 混hỗn 不bất 竭kiệt 故cố 喻dụ 如như 流lưu 水thủy 也dã 今kim 未vị 與dữ 接tiếp 者giả 後hậu 位vị 十thập 信tín 猶do 稱xưng 相tương 似tự 相tương 似tự 對đối 分phần/phân 真chân 說thuyết 良lương 以dĩ 行hành 未vị 履lý 真chân 但đãn 隣lân 乎hồ 真chân 故cố 稱xưng 相tương 似tự 登đăng 分phần/phân 真chân 位vị 方phương 接tiếp 法pháp 流lưu 相tương 似tự 未vị 敢cảm 云vân 接tiếp 況huống 今kim 乾can/kiền/càn 慧tuệ 乎hồ 長trường/trưởng 水thủy 疏sớ/sơ 云vân 今kim 經kinh 第đệ 三tam 漸tiệm 次thứ 便tiện 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 訛ngoa 矣hĩ 若nhược 彼bỉ 三tam 漸tiệm 便tiện 得đắc 此thử 忍nhẫn 今kim 位vị 何hà 故cố 猶do 未vị 與dữ 接tiếp 葢# 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 即tức 是thị 中trung 理lý 法pháp 流lưu 是thị 知tri 長trường/trưởng 水thủy 孟# 浪lãng 不bất 思tư 之chi 甚thậm 也dã 。

即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 中trung 中trung 流lưu 入nhập 。 至chí 所sở 去khứ 隨tùy 願nguyện 。 名danh 願Nguyện 心Tâm 住Trụ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 十thập 信tín 也dã 信tín 者giả 信tín 中trung 道Đạo 理lý 也dã 故cố 云vân 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 名danh 信tín 心tâm 住trụ 。 信tín 中trung 道Đạo 理lý 故cố 稱xưng 妙diệu 信tín 後hậu 之chi 念niệm 進tiến 慧tuệ 等đẳng 九cửu 位vị 皆giai 為vi 信tín 之chi 妙diệu 德đức 故cố 以dĩ 信tín 冠quan 其kỳ 首thủ 通thông 名danh 信tín 位vị 即tức 以dĩ 下hạ 明minh 初sơ 信tín 也dã 謂vị 即tức 以dĩ 乾can/kiền/càn 慧tuệ 心tâm 流lưu 入nhập 中trung 道đạo 之chi 中trung 而nhi 此thử 流lưu 入nhập 之chi 心tâm 乘thừa 中trung 理lý 故cố 乃nãi 能năng 開khai 發phát 此thử 心tâm 圓viên 妙diệu 之chi 用dụng 敷phu 即tức 發phát 義nghĩa 然nhiên 此thử 圓viên 妙diệu 之chi 用dụng 昭chiêu 昭chiêu 於ư 心tâm 目mục 之chi 間gian 沒một 有hữu 半bán 點điểm 疑nghi 滯trệ 故cố 稱xưng 圓viên 妙diệu 從tùng 此thử 不bất 偏thiên 不bất 滯trệ 妙diệu 圓viên 信tín 中trung 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 。 依y 信tín 發phát 妙diệu 增tăng 進tiến 無vô 滯trệ 然nhiên 非phi 生sanh 滅diệt 故cố 稱xưng 妙diệu 信tín 常thường 住trụ 。 由do 常thường 住trụ 故cố 一nhất 切thiết 生sanh 滅diệt 妄vọng 想tưởng 滅diệt 盡tận 無vô 餘dư 。 也dã 能năng 信tín 是thị 行hành 者giả 因nhân 心tâm 所sở 信tín 是thị 中trung 道Đạo 理lý 雜tạp 妄vọng 既ký 盡tận 故cố 云vân 中Trung 道Đạo 純thuần 真chân 。 以dĩ 所sở 從tùng 能năng 全toàn 理lý 成thành 信tín 名danh 信tín 心tâm 住trụ 。 也dã 住trụ 即tức 是thị 位vị 真chân 信tín 下hạ 明minh 二nhị 信tín 也dã 真chân 信tín 明minh 了liễu 。 一nhất 句cú 牒điệp 上thượng 初sơ 信tín 義nghĩa 上thượng 云vân 從tùng 真chân 妙diệu 圓viên 。 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 。 故cố 稱xưng 真chân 信tín 又hựu 上thượng 云vân 妙diệu 信tín 常thường 住trụ 。 則tắc 昭chiêu 然nhiên 不bất 昏hôn 故cố 稱xưng 明minh 了liễu 以dĩ 真chân 信tín 融dung 徹triệt 故cố 云vân 一nhất 切thiết 圓viên 通thông 。 一nhất 切thiết 指chỉ 陰ấm 處xứ 界giới 等đẳng 。 不bất 為vi 礙ngại 故cố 以dĩ 圓viên 通thông 故cố 乃nãi 能năng 憶ức 念niệm 三tam 世thế 各các 無vô 數số 劫kiếp 中trung 。 生sanh 死tử 習tập 氣khí 由do 憶ức 念niệm 故cố 。 一nhất 切thiết 習tập 氣khí 。 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。 無vô 忘vong 即tức 念niệm 故cố 名danh 念niệm 住trụ 妙diệu 圓viên 下hạ 明minh 三tam 信tín 也dã 亦diệc 承thừa 上thượng 妙diệu 圓viên 之chi 信tín [淴-心+口]# 中trung 理lý 故cố 純thuần 一nhất 真chân 實thật 即tức 此thử 真chân 實thật 精tinh 明minh 之chi 信tín 發phát 化hóa 無vô 盡tận 而nhi 彼bỉ 無vô 數số 劫kiếp 中trung 。 生sanh 死tử 習tập 氣khí 化hóa 為vi 一nhất 精tinh 明minh 矣hĩ 以dĩ 此thử 精tinh 明minh 之chi 信tín 進tiến 趨xu 中trung 道đạo 真chân 淨tịnh 之chi 理lý 以dĩ 精tinh 明minh 進tiến 趨xu 名danh 精tinh 進tấn 住trụ 心tâm 字tự 即tức 指chỉ 此thử 位vị 之chi 心tâm 也dã 心tâm 精tinh 下hạ 明minh 四tứ 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 上thượng 以dĩ 精tinh 明minh 之chi 心tâm 進tiến 趣thú 真chân 淨tịnh 。 故cố 云vân 心tâm 精tinh 現hiện 前tiền 。 又hựu 上thượng 以dĩ 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 通thông 一nhất 精tinh 明minh 。 精tinh 明minh 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。 轉chuyển 前tiền 習tập 氣khí 皆giai 成thành 智trí 慧tuệ 無vô 復phục 餘dư 習tập 。 故cố 云vân 純thuần 以dĩ 智trí 慧tuệ 。 以dĩ 智trí 名danh 位vị 故cố 名danh 慧tuệ 住trụ 以dĩ 字tự 作tác 用dụng 字tự 看khán 謂vị 用dụng 智trí 慧tuệ 進tiến 趣thú 後hậu 位vị 也dã 執chấp 持trì 下hạ 明minh 五ngũ 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 謂vị 持trì 上thượng 智trí 慧tuệ 之chi 明minh 。 徧biến 乎hồ 寂tịch 湛trạm 理lý 中trung 全toàn 智trí 成thành 理lý 寂tịch 理lý 常thường 凝ngưng 常thường 凝ngưng 是thị 定định 故cố 名danh 定định 住trụ 定định 光quang 下hạ 明minh 六lục 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 謂vị 上thượng 所sở 得đắc 定định 由do 持trì 慧tuệ 明minh 而nhi 得đắc 今kim 定định 復phục 生sanh 光quang 光quang 即tức 慧tuệ 性tánh 則tắc 定định 慧tuệ 均quân 明minh 以dĩ 此thử 明minh 性tánh 深thâm 入nhập 。 無vô 滯trệ 故cố 云vân 唯duy 進tiến 無vô 退thoái 。 即tức 以dĩ 不bất 退thoái 名danh 位vị 也dã 心tâm 進tiến 下hạ 明minh 七thất 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 謂vị 上thượng 不bất 退thoái 之chi 心tâm 保bảo 護hộ 攝nhiếp 持trì 不bất 令linh 散tán 失thất 。 則tắc 安an 然nhiên 無vô 虞ngu 此thử 安an 然nhiên 之chi 義nghĩa 謂vị 以dĩ 諦đế 觀quán 雙song 寂tịch 體thể 用dụng 不bất 二nhị 無vô 進tiến 之chi 進tiến 勤cần 勇dũng 無vô 間gian 乃nãi 名danh 安an 然nhiên 若nhược 其kỳ 能năng 所sở 不bất 忘vong 理lý 智trí 對đối 敵địch 非phi 安an 然nhiên 矣hĩ 如như 是thị 行hành 者giả 。 因nhân 心tâm 與dữ 中trung 理lý 冥minh 符phù 故cố 云vân 與dữ 佛Phật 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 名danh 護hộ 法Pháp 者giả 法pháp 是thị 中trung 理lý 由do 能năng 保bảo 持trì 故cố 稱xưng 護hộ 法Pháp 吳ngô 興hưng 解giải 云vân 按án 圓viên 位vị 至chí 此thử 斷đoạn 三tam 界giới 思tư 惑hoặc 盡tận 即tức 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 之chi 正chánh 位vị 也dã 配phối 瓔anh 珞lạc 經kinh 七thất 住trụ 對đối 大đại 品phẩm 般Bát 若Nhã 當đương 佛Phật 地địa 智trí 者giả 云vân 三Tam 藏Tạng 佛Phật 位vị 望vọng 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 位vị 有hữu 齊tề 有hữu 劣liệt 同đồng 除trừ 四tứ 住trụ 此thử 處xứ 為vi 齊tề 若nhược 伏phục 無vô 明minh 三Tam 藏Tạng 則tắc 劣liệt 既ký 是thị 發phát 真chân 斷đoạn 惑hoặc 之chi 大đại 節tiết 故cố 特đặc 示thị 云vân 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 覺giác 明minh 下hạ 明minh 八bát 信tín 也dã 初sơ 四tứ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 覺giác 明minh 即tức 是thị 上thượng 文văn 慧tuệ 明minh 牒điệp 上thượng 義nghĩa 也dã 能năng 以dĩ 妙diệu 力lực 。 者giả 由do 上thượng 保bảo 持trì 功công 力lực 迴hồi 向hướng 佛Phật 光quang 佛Phật 光quang 順thuận 出xuất 行hành 者giả 心tâm 光quang 逆nghịch 入nhập 故cố 云vân 向hướng 佛Phật 安an 住trụ 。 此thử 二nhị 句cú 即tức 明minh 上thượng 文văn 與dữ 佛Phật 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 之chi 意ý 然nhiên 非phi 實thật 有hữu 佛Phật 氣khí 交giao 接tiếp 秪# 是thị 因nhân 果quả 心tâm 光quang 密mật 應ưng 本bổn 始thỉ 二nhị 覺giác 冥minh 契khế 借tá 言ngôn 氣khí 分phần/phân 耳nhĩ 上thượng 云vân 氣khí 今kim 云vân 光quang 上thượng 云vân 氣khí 者giả 微vi 而nhi 未vị 著trước 今kim 云vân 光quang 者giả 顯hiển 而nhi 無vô 隱ẩn 矣hĩ 猶do 如như 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 顯hiển 迴hồi 光quang 向hướng 住trụ 之chi 意ý 雙song 鏡kính 相tương 對đối 光quang 明minh 互hỗ 攝nhiếp 初sơ 則tắc 此thử 鏡kính 攝nhiếp 彼bỉ 則tắc 含hàm 二nhị 鏡kính 彼bỉ 攝nhiếp 此thử 鏡kính 則tắc 含hàm 四tứ 鏡kính 四tứ 則tắc 變biến 八bát 八bát 變biến 十thập 六lục 十thập 六lục 變biến 三tam 十thập 二nhị 如như 是thị 互hỗ 攝nhiếp 互hỗ 照chiếu 以dĩ 至chí 重trùng 重trùng 無vô 盡tận 愚ngu 嘗thường 以dĩ 鏡kính 親thân 試thí 但đãn 望vọng 入nhập 內nội 圓viên 光quang 小tiểu 而nhi 不bất 見kiến 矣hĩ 故cố 云vân 其kỳ 中trung 妙diệu 影ảnh 。 重trùng 重trùng 相tương 入nhập 。 法pháp 合hợp 者giả 雙song 鏡kính 譬thí 行hành 人nhân 心tâm 光quang 與dữ 佛Phật 果Quả 覺giác 行hành 者giả 因nhân 心tâm 是thị 始thỉ 覺giác 佛Phật 是thị 本bổn 覺giác 本bổn 覺giác 入nhập 於ư 始thỉ 覺giác 觀quán 行hành 之chi 中trung 其kỳ 間gian 妙diệu 影ảnh 諦đế 觀quán 光quang 含hàm 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 曷hạt 有hữu 盡tận 哉tai 稱xưng 妙diệu 影ảnh 者giả 謂vị 此thử 諦đế 觀quán 心tâm 光quang 非phi 寂tịch 非phi 照chiếu 而nhi 寂tịch 而nhi 照chiếu 忘vong 能năng 所sở 絕tuyệt 對đối 待đãi 有hữu 而nhi 無vô 朕trẫm 空không 而nhi 有hữu 靈linh 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 非phi 合hợp 非phi 離ly 。 唯duy 證chứng 相tương 應ứng 不bất 湛trạm 說thuyết 示thị 故cố 稱xưng 為vi 妙diệu 即tức 以dĩ 迴hồi 光quang 向hướng 住trụ 結kết 此thử 位vị 名danh 心tâm 光quang 下hạ 明minh 九cửu 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 指chỉ 上thượng 行hành 者giả 心tâm 光quang 稱xưng 密mật 迴hồi 者giả 謂vị 是thị 行hành 者giả 定định 中trung 心tâm 目mục 朗lãng 照chiếu 非phi 傍bàng 人nhân 可khả 知tri 故cố 稱xưng 為vi 密mật 由do 迴hồi 向hướng 力lực 故cố 方phương 獲hoạch 佛Phật 之chi 常thường 住trụ 凝ngưng 然nhiên 妙diệu 定định 此thử 常thường 凝ngưng 定định 體thể 即tức 是thị 中trung 道đạo 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 故cố 稱xưng 無vô 上thượng 離ly 二nhị 邊biên 染nhiễm 故cố 稱xưng 妙diệu 淨tịnh 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 淨tịnh 性tánh 亦diệc 無vô 故cố 為vi 妙diệu 也dã 行hành 者giả 既ký 能năng 安an 住trụ 於ư 此thử 。 妙diệu 淨tịnh 無vô 為vi 之chi 中trung 此thử 是thị 道đạo 共cộng 戒giới 故cố 結kết 名danh 戒giới 住trụ 住trụ 戒giới 下hạ 明minh 十thập 信tín 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 住trụ 戒giới 是thị 上thượng 文văn 義nghĩa 安an 住trụ 道đạo 共cộng 戒giới 中trung 無vô 依y 無vô 倚ỷ 故cố 稱xưng 自tự 在tại 由do 戒giới 自tự 在tại 定định 亂loạn 一nhất 致trí 去khứ 住trụ 無vô 殊thù 故cố 所sở 去khứ 隨tùy 願nguyện 。 即tức 以dĩ 願nguyện 名danh 位vị 也dã 竊thiết 玩ngoạn 十thập 信tín 文văn 義nghĩa 前tiền 九cửu 俱câu 屬thuộc 內nội 功công 第đệ 十thập 乃nãi 能năng 放phóng 心tâm 於ư 外ngoại 初sơ 一nhất 是thị 信tín 之chi 體thể 後hậu 九cửu 是thị 信tín 之chi 妙diệu 德đức 體thể 德đức 相tương/tướng 成thành 通thông 名danh 信tín 位vị 然nhiên 其kỳ 次thứ 第đệ 竪thụ 入nhập 則tắc 後hậu 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 前tiền 在tại 文văn 可khả 解giải 又hựu 此thử 十thập 信tín 所sở 稱xưng 中trung 道đạo 猶do 是thị 相tương 似tự 中trung 道đạo 開khai 發phát 登đăng 初sơ 住trụ 去khứ 方phương 是thị 真chân 中trung 妙diệu 宗tông 鈔sao 云vân 相tương 似tự 者giả 二nhị 物vật 相tương/tướng 類loại 如như 鍮thâu 似tự 金kim 若nhược 瓜qua 比tỉ 瓠hoạch 猶do 火hỏa 先tiên 煖noãn 涉thiệp 海hải 初sơ 平bình 又hựu 云vân 約ước 四tứ 喻dụ 明minh 相tướng 似tự 行hành 人nhân 本bổn 覺giác 寂tịch 照chiếu 反phản 雙song 相tương 似tự 而nhi 發phát 成thành 相tương 似tự 位vị 三tam 種chủng 之chi 覺giác 此thử 覺giác 似tự 真chân 前tiền 二nhị 喻dụ 喻dụ 始thỉ 似tự 本bổn 後hậu 二nhị 喻dụ 喻dụ 於ư 相tương 似tự 近cận 乎hồ 分phần/phân 真chân 故cố 名danh 相tướng 似tự 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 以dĩ 真chân 方phương 便tiện 。 至chí 陳trần 列liệt 灌quán 頂đảnh 。 名danh 灌Quán 頂Đảnh 住Trụ 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 十thập 住trụ 也dã 住trụ 者giả 天thiên 台thai 四tứ 教giáo 儀nghi 明minh 圓viên 教giáo 住trụ 義nghĩa 謂vị 此thử 位vị 中trung 觀quán 現hiện 前tiền 開khai 佛Phật 眼nhãn 成thành 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 從tùng 初sơ 至chí 十thập 各các 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 增tăng 一nhất 分phần/phân 中trung 道đạo 註chú 云vân 即tức 是thị 十thập 番phiên 進tiến 發phát 無vô 漏lậu 同đồng 見kiến 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 理lý 以dĩ 不bất 住trụ 法pháp 。 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 住trụ 佛Phật 三tam 德đức 及cập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 故cố 名danh 十thập 住trụ 以dĩ 真chân 下hạ 明minh 初sơ 住trụ 也dã 以dĩ 真chân 方phương 便tiện 。 者giả 此thử 住trụ 初sơ 顯hiển 真Chân 如Như 故cố 名danh 為vi 真chân 即tức 以dĩ 真chân 家gia 方phương 便tiện 開khai 發phát 前tiền 文văn 信tín 位vị 十thập 心tâm 而nhi 前tiền 十thập 心tâm 精tinh 純thuần 發phát 輝huy 十thập 用dụng 涉thiệp 入nhập 。 真chân 方phương 便tiện 中trung 圓viên 成thành 初sơ 住trụ 一nhất 心tâm 良lương 以dĩ 真chân 方phương 便tiện 。 心tâm 開khai 發phát 十thập 信tín 心tâm 故cố 故cố 稱xưng 發phát 心tâm 住trụ 溫ôn 陵lăng 解giải 云vân 真chân 方phương 便tiện 妙diệu 慧tuệ 也dã 此thử 十thập 心tâm 十thập 信tín 也dã 孤cô 山sơn 謂vị 以dĩ 初sơ 住trụ 橫hoạnh/hoành 開khai 十thập 信tín 非phi 也dã 心tâm 中trung 下hạ 明minh 二nhị 住trụ 也dã 初sơ 句cú 心tâm 中trung 發phát 明minh 。 者giả 即tức 發phát 明minh 初sơ 住trụ 所sở 圓viên 成thành 心tâm 如như 淨tịnh 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 淨tịnh 瑠lưu 璃ly 喻dụ 初sơ 住trụ 真chân 方phương 便tiện 心tâm 精tinh 金kim 喻dụ 十thập 信tín 心tâm 此thử 三tam 句cú 牒điệp 上thượng 文văn 意ý 以dĩ 前tiền 下hạ 方phương 是thị 二nhị 住trụ 功công 行hành 謂vị 以dĩ 前tiền 初sơ 住trụ 妙diệu 心tâm 履lý 治trị 為vi 我ngã 二nhị 住trụ 的đích 因Nhân 地Địa 意ý 以dĩ 中trung 觀quán 之chi 智trí 加gia 功công 密mật 治trị 前tiền 之chi 妙diệu 心tâm 使sử 其kỳ 出xuất 生sanh 無vô 量lượng 。 德đức 用dụng 如như 地địa 發phát 生sanh 萬vạn 物vật 故cố 喻dụ 如như 地địa 即tức 以dĩ 此thử 心tâm 。 名danh 治Trị 地Địa 住Trụ 。 也dã 心tâm 地địa 下hạ 明minh 三tam 住trụ 也dã 初sơ 二nhị 句cú 承thừa 上thượng 意ý 說thuyết 初sơ 句cú 心tâm 字tự 是thị 二nhị 住trụ 能năng 治trị 心tâm 地địa 字tự 即tức 前tiền 位vị 所sở 履lý 之chi 地địa 也dã 涉thiệp 知tri 者giả 謂vị 上thượng 能năng 治trị 所sở 治trị 。 互hỗ 相tương 涉thiệp 入nhập 。 俱câu 得đắc 明minh 了liễu 。 然nhiên 此thử 不bất 二nhị 而nhi 二nhị 非phi 實thật 有hữu 能năng 所sở 大đại 約ước 以dĩ 心tâm 融dung 前tiền 十thập 用dụng 其kỳ 功công 愈dũ 純thuần 故cố 云vân 心tâm 與dữ 地địa 相tương 涉thiệp 而nhi 知tri 也dã 遊du 履lý 下hạ 方phương 是thị 三tam 住trụ 功công 行hành 謂vị 乘thừa 此thử 涉thiệp 知tri 之chi 功công 徧biến 遊du 無vô 礙ngại 四tứ 弘hoằng 六Lục 度Độ 任nhậm 運vận 而nhi 行hành 不bất 為vi 境cảnh 所sở 礙ngại 故cố 名danh 修Tu 行Hành 住Trụ 。 也dã 行hành 與dữ 下hạ 明minh 四tứ 住trụ 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 初sơ 句cú 行hành 字tự 即tức 上thượng 修tu 行hành 之chi 行hành 謂vị 四tứ 住trụ 因nhân 人nhân 所sở 行hành 之chi 行hành 與dữ 佛Phật 行hạnh 同đồng 即tức 始thỉ 本bổn 冥minh 符phù 也dã 行hành 契khế 中trung 理lý 故cố 云vân 受thọ 佛Phật 氣khí 分phần 。 前tiền 文văn 七thất 信tín 與dữ 佛Phật 氣khí 分phần 交giao 接tiếp 。 與dữ 今kim 何hà 異dị 葢# 前tiền 云vân 接tiếp 今kim 云vân 受thọ 似tự 之chi 校giáo 真chân 其kỳ 淺thiển 深thâm 可khả 知tri 雖tuy 真chân 似tự 不bất 同đồng 而nhi 總tổng 成thành 佛Phật 行hành 故cố 前tiền 後hậu 皆giai 云vân 氣khí 分phần/phân 也dã 如như 中trung 下hạ 引dẫn 事sự 例lệ 理lý 使sử 人nhân 易dị 解giải 故cố 大đại 抵để 入nhập 理lý 既ký 深thâm 難nan 以dĩ 形hình 容dung 故cố 借tá 事sự 以dĩ 明minh 人nhân 之chi 死tử 陰ấm 既ký 現hiện 後hậu 陰ấm 未vị 生sanh 中trung 有hữu 陰ấm 身thân 自tự 求cầu 同đồng 業nghiệp 以dĩ 為vi 父phụ 母mẫu 。 託thác 後hậu 生sanh 陰ấm 以dĩ 成thành 胎thai 故cố 凡phàm 眼nhãn 不bất 見kiến 冥minh 冥minh 中trung 一nhất 信tín 相tương 通thông 故cố 云vân 陰ấm 信tín 冥minh 通thông 。 今kim 四tứ 住trụ 因nhân 行hành 與dữ 佛Phật 果Quả 覺giác 諦đế 觀quán 冥minh 通thông 如như 中trung 陰ấm 之chi 投đầu 父phụ 母mẫu 相tương 似tự 行hành 契khế 佛Phật 心tâm 故cố 云vân 入nhập 如Như 來Lai 種chủng 。 也dã 世thế 以dĩ 王vương 種chủng 為vi 貴quý 出xuất 世thế 以dĩ 佛Phật 種chủng 為vi 貴quý 故cố 名danh 生sanh 貴quý 住trụ 皆giai 從tùng 中trung 陰ấm 喻dụ 邊biên 說thuyết 故cố 既ký 遊du 下hạ 明minh 五ngũ 住trụ 也dã 初sơ 二nhị 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 上thượng 以dĩ 諦đế 觀quán 冥minh 契khế 得đắc 為vi 佛Phật 種chủng 則tắc 道đạo 胎thai 已dĩ 成thành 親thân 為vi 佛Phật 果Quả 胤dận 嗣tự 矣hĩ 人nhân 相tướng 不bất 缺khuyết 。 者giả 人nhân 相tương/tướng 指chỉ 佛Phật 相tương/tướng 約ước 喻dụ 邊biên 說thuyết 故cố 云vân 人nhân 相tương/tướng 如như 人nhân 六lục 根căn 具cụ 足túc 。 名danh 為vi 人nhân 相tương/tướng 例lệ 佛Phật 以dĩ 慈từ 悲bi 權quyền 實thật 為vi 內nội 相tướng 三tam 十thập 二nhị 。 相tương/tướng 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 為vi 外ngoại 相tướng 今kim 五ngũ 住trụ 因nhân 人nhân 內nội 外ngoại 事sự 理lý 與dữ 佛Phật 不bất 異dị 故cố 云vân 人nhân 相tướng 不bất 缺khuyết 。 方phương 便tiện 為vi 權quyền 智trí 照chiếu 真chân 為vi 實thật 智trí 權quyền 依y 實thật 起khởi 故cố 稱xưng 方phương 便tiện 具cụ 足túc 住trụ 容dung 貌mạo 下hạ 明minh 六lục 住trụ 也dã 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 上thượng 云vân 人nhân 相tướng 不bất 缺khuyết 。 故cố 今kim 承thừa 云vân 容dung 貌mạo 如như 佛Phật 。 謂vị 六lục 住trụ 因nhân 人nhân 外ngoại 貌mạo 如như 佛Phật 內nội 心tâm 亦diệc 同đồng 以dĩ 內nội 外ngoại 適thích 中trung 故cố 名danh 正Chánh 心Tâm 住Trụ 。 也dã 身thân 心tâm 下hạ 明minh 七thất 住trụ 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 身thân 者giả 即tức 容dung 貌mạo 也dã 心tâm 者giả 即tức 上thượng 心tâm 相tướng 亦diệc 同đồng 。 之chi 意ý 合hợp 成thành 者giả 謂vị 七thất 住trụ 因nhân 人nhân 內nội 外ngoại 合hợp 成thành 佛Phật 德đức 日nhật 漸tiệm 增tăng 益ích 唯duy 進tiến 無vô 退thoái 。 名danh 不Bất 退Thoái 住Trụ 。 也dã 十thập 身thân 下hạ 明minh 八bát 住trụ 也dã 十thập 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 聲Thanh 聞Văn 身thân 緣Duyên 覺Giác 身thân 菩Bồ 薩Tát 身thân 如Như 來Lai 身thân 法Pháp 身thân 智trí 身thân 虗hư 空không 身thân 業nghiệp 報báo 身thân 眾chúng 生sanh 身thân 國quốc 土độ 身thân 二nhị 者giả 如Như 來Lai 。 身thân 中trung 自tự 具cụ 十thập 身thân 謂vị 菩Bồ 薩Tát 身thân 願nguyện 身thân 化hóa 身thân 力lực 持trì 身thân 莊trang 嚴nghiêm 身thân 威uy 勢thế 身thân 意ý 生sanh 身thân 福phước 德đức 身thân 法Pháp 身thân 智trí 身thân 然nhiên 此thử 二nhị 種chủng 十thập 身thân 如Như 來Lai 悉tất 具cụ 今kim 此thử 行hành 者giả 因nhân 相tương/tướng 如như 佛Phật 亦diệc 具cụ 足túc 故cố 一nhất 一nhất 稱xưng 靈linh 覺giác 性tánh 故cố 故cố 云vân 靈linh 相tương/tướng 一nhất 時thời 具cụ 足túc 。 者giả 指chỉ 圓viên 教giáo 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 意ý 如như 秋thu 月nguyệt 當đương 空không 其kỳ 光quang 徧biến 滿mãn 圓viên 無vô 際tế 故cố 。 以dĩ 始thỉ 本bổn 初sơ 會hội 具cụ 體thể 而nhi 微vi 故cố 稱xưng 童đồng 真chân 住trụ 也dã 形hình 成thành 下hạ 明minh 九cửu 住trụ 也dã 上thượng 云vân 十thập 身thân 具cụ 足túc 猶do 在tại 胎thai 中trung 今kim 承thừa 上thượng 十thập 身thân 形hình 成thành 滿mãn 月nguyệt 出xuất 胎thai 親thân 為vi 佛Phật 子tử 。 故cố 名danh 法Pháp 王Vương 子Tử 住Trụ 。 也dã 溫ôn 陵lăng 解giải 云vân 自tự 發phát 心tâm 至chí 生sanh 貴quý 名danh 入nhập 聖thánh 胎thai 自tự 方phương 便tiện 具cụ 足túc 至chí 童đồng 真chân 名danh 長trưởng 養dưỡng 聖thánh 胎thai 至chí 此thử 長trưởng 養dưỡng 功công 終chung 故cố 名danh 出xuất 胎thai 王vương 子tử 孤cô 山sơn 解giải 出xuất 胎thai 義nghĩa 謂vị 破phá 第đệ 九cửu 住trụ 無vô 明minh 又hựu 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 故cố 如như 出xuất 胎thai 愚ngu 謂vị 此thử 解giải 未vị 切thiết 葢# 真chân 心tâm 隱ẩn 於ư 藏tạng 識thức 覺giác 義nghĩa 未vị 顯hiển 如như 孕dựng 胎thai 中trung 今kim 乃nãi 識thức 破phá 覺giác 圓viên 名danh 出xuất 胎thai 耳nhĩ 然nhiên 亦diệc 須tu 照chiếu 應ưng 後hậu 位vị 而nhi 說thuyết 始thỉ 無vô 淺thiển 深thâm 之chi 濫lạm 表biểu 以dĩ 下hạ 明minh 十thập 住trụ 也dã 上thượng 雖tuy 出xuất 胎thai 稱xưng 法Pháp 王Vương 子Tử 年niên 在tại 幼ấu 冲# 名danh 未vị 成thành 人nhân 今kim 則tắc 年niên 齒xỉ 方phương 剛cang 堪kham 紹thiệu 位vị 委ủy 政chánh 故cố 引dẫn 王vương 義nghĩa 例lệ 明minh 謂vị 如như 國quốc 王vương 見kiến 世thế 子tử 長trưởng 成thành 。 乃nãi 集tập 諸chư 王vương 百bách 僚liêu 取thủ 四tứ 海hải 水thủy 置trí 金kim 瓶bình 內nội 王vương 執chấp 此thử 瓶bình 灌quán 太thái 子tử 頂đảnh 。 是thị 時thời 即tức 名danh 受thọ 王vương 職chức 位vị 此thử 即tức 表biểu 以dĩ 成thành 人nhân 。 之chi 意ý 既ký 表biểu 成thành 人nhân 出xuất 就tựu 東đông 宮cung 王vương 乃nãi 委ủy 諸chư 國quốc 政chánh 分phần/phân 攝nhiếp 教giáo 令linh 此thử 明minh 委ủy 政chánh 之chi 意ý 彼bỉ 剎sát 利lợi 下hạ 明minh 受thọ 職chức 之chi 意ý 吳ngô 興hưng 解giải 謂vị 太thái 子tử 世thế 子tử 異dị 其kỳ 文văn 耳nhĩ 春xuân 秋thu 傳truyền 曰viết 會hội 太thái 子tử 于vu 首thủ 止chỉ 禮lễ 云vân 文văn 王vương 世thế 子tử 皆giai 天thiên 子tử 之chi 子tử 也dã 若nhược 指chỉ 文văn 王vương 說thuyết 文văn 王vương 為vi 西tây 伯bá 葢# 諸chư 侯hầu 也dã 故cố 知tri 諸chư 候hậu 之chi 子tử 為vi 世thế 子tử 天thiên 王vương 之chi 子tử 為vi 太thái 子tử 今kim 文văn 上thượng 言ngôn 太thái 子tử 下hạ 言ngôn 世thế 子tử 約ước 通thông 途đồ 汎# 說thuyết 吳ngô 興hưng 猶do 自tự 未vị 真chân 溫ôn 陵lăng 解giải 云vân 言ngôn 以dĩ 國quốc 事sự 分phần/phân 委ủy 則tắc 非phi 正chánh 付phó 國quốc 位vị 特đặc 表biểu 成thành 人nhân 而nhi 已dĩ 葢# 此thử 方phương 極cực 十thập 住trụ 若nhược 十Thập 地Địa 滿mãn 乃nãi 堪kham 正chánh 付phó 故cố 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 佛Phật 職chức 位vị 。 比tỉ 輪Luân 王Vương 太thái 子tử 受thọ 職chức 夫phu 發phát 心tâm 必tất 治trị 地địa 治trị 地địa 乃nãi 修tu 行hành 修tu 行hành 然nhiên 後hậu 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 而nhi 具cụ 覺giác 相tương/tướng 同đồng 佛Phật 心tâm 長trường/trưởng 道đạo 體thể 圓viên 十thập 身thân 為vi 佛Phật 子tử 任nhậm 佛Phật 事sự 此thử 十thập 住trụ 始thỉ 終chung 之chi 序tự 也dã 又hựu 今kim 文văn 約ước 事sự 例lệ 明minh 十thập 住trụ 因nhân 行hành 始thỉ 終chung 之chi 義nghĩa 學học 者giả 不bất 可khả 以dĩ 實thật 事sự 會hội 也dã 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 成thành 佛Phật 子tử 已dĩ 。 至chí 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 名danh 真Chân 實Thật 行Hạnh 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 十thập 行hành 也dã 四tứ 教giáo 儀nghi 註chú 云vân 從tùng 十thập 住trụ 後hậu 實thật 相tướng 真chân 明minh 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 更cánh 十thập 番phiên 智trí 斷đoạn 進tiến 破phá 十thập 品phẩm 無vô 明minh 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 念niệm 念niệm 進tiến 趣thú 流lưu 入nhập 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 海hải 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 。 任nhậm 運vận 生sanh 長trưởng 自tự 行hành 化hóa 他tha 功công 德đức 與dữ 虗hư 空không 等đẳng 故cố 名danh 十thập 行hành 位vị 也dã 今kim 文văn 成thành 佛Phật 子tử 下hạ 明minh 初sơ 行hành 也dã 初sơ 句cú 承thừa 前tiền 中trung 陰ấm 事sự 例lệ 說thuyết 前tiền 既ký 表biểu 以dĩ 成thành 人nhân 。 已dĩ 成thành 佛Phật 子tử 具cụ 有hữu 如Như 來Lai 無vô 量lượng 妙diệu 德đức 妙diệu 德đức 即tức 是thị 十thập 身thân 靈linh 相tướng 。 等đẳng 也dã 乘thừa 此thử 妙diệu 德đức 故cố 令linh 十thập 方phương 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 順thuận 不bất 逆nghịch 。 上thượng 具cụ 下hạ 順thuận 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 即tức 以dĩ 歡hoan 喜hỷ 名danh 行hành 也dã 下hạ 經kinh 初Sơ 地Địa 亦diệc 名danh 歡hoan 喜hỷ 與dữ 今kim 名danh 同đồng 義nghĩa 別biệt 葢# 有hữu 淺thiển 深thâm 賢hiền 聖thánh 之chi 殊thù 故cố 也dã 善thiện 能năng 下hạ 明minh 二nhị 行hành 也dã 初sơ 二nhị 句cú 承thừa 上thượng 意ý 說thuyết 上thượng 文văn 以dĩ 自tự 行hành 化hóa 他tha 二nhị 俱câu 隨tùy 順thuận 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 今kim 則tắc 全toàn 在tại 利lợi 他tha 故cố 名danh 饒nhiêu 益ích 然nhiên 亦diệc 不bất 無vô 自tự 益ích 也dã 饒nhiêu 是thị 豐phong 饒nhiêu 無vô 不bất 益ích 故cố 名danh 饒Nhiêu 益Ích 行Hạnh 。 也dã 自tự 覺giác 覺giác 下hạ 明minh 三tam 行hành 也dã 謂vị 上thượng 不bất 拒cự 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 以dĩ 自tự 覺giác 則tắc 難nan 行hành 能năng 行hành 而nhi 不bất 拒cự 也dã 下hạ 不bất 拒cự 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 覺giác 他tha 則tắc 怨oán 親thân 等đẳng 觀quán 而nhi 覺giác 之chi 上thượng 下hạ 不bất 違vi 則tắc 無vô 嗔sân 恨hận 故cố 以dĩ 名danh 行hành 也dã 種chủng 類loại 下hạ 明minh 四tứ 行hành 也dã 種chủng 類loại 二nhị 字tự 承thừa 上thượng 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 行hành 說thuyết 意ý 謂vị 自tự 覺giác 種chủng 類loại 之chi 行hành 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 故cố 能năng 覺giác 通thông 如Như 來Lai 。 也dã 覺giác 他tha 種chủng 類loại 之chi 行hành 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 故cố 能năng 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 以dĩ 度độ 生sanh 也dã 二nhị 行hành 充sung 滿mãn 等đẳng 三tam 際tế 徧biến 十thập 方phương 名danh 無Vô 盡Tận 行Hạnh 。 也dã 一nhất 切thiết 下hạ 明minh 五ngũ 行hành 也dã 一nhất 切thiết 者giả 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 種chủng 類loại 所sở 出xuất 一nhất 切thiết 行hành 也dã 此thử 一nhất 切thiết 種chủng 類loại 。 別biệt 異dị 無vô 量lượng 。 而nhi 行hàng 行hàng 契khế 合hợp 於ư 同đồng 同đồng 指chỉ 一nhất 心tâm 說thuyết 謂vị 雖tuy 眾chúng 行hành 繁phồn 興hưng 元nguyên 不bất 動động 乎hồ 一nhất 心tâm 故cố 云vân 一nhất 切thiết 合hợp 同đồng 。 也dã 乘thừa 一nhất 心tâm 而nhi 行hành 乎hồ 眾chúng 行hành 則tắc 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 未vị 有hữu 違vi 於ư 心tâm 者giả 故cố 無vô 差sai 誤ngộ 由do 無vô 誤ngộ 故cố 即tức 離ly 癡si 亂loạn 故cố 以dĩ 名danh 行hành 也dã 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 此thử 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 得đắc 無vô 數số 三tam 昧muội 了liễu 知tri 此thử 三tam 昧muội 同đồng 一nhất 體thể 性tánh 乃nãi 至chí 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 真chân 實thật 智trí 慧tuệ 。 與dữ 今kim 義nghĩa 同đồng 大đại 約ước 今kim 經kinh 證chứng 位vị 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 合hợp 看khán 會hội 悟ngộ 居cư 多đa 也dã 則tắc 於ư 下hạ 明minh 六lục 行hành 也dã 謂vị 於ư 一nhất 心tâm 同đồng 中trung 顯hiển 現hiện 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 之chi 異dị 此thử 為vi 即tức 同đồng 而nhi 異dị 也dã 一nhất 一nhất 法Pháp 門môn 異dị 中trung 各các 各các 見kiến 乎hồ 一nhất 心tâm 之chi 同đồng 此thử 為vi 即tức 異dị 而nhi 同đồng 也dã 同đồng 即tức 是thị 寂tịch 異dị 即tức 是thị 照chiếu 即tức 寂tịch 而nhi 照chiếu 故cố 即tức 同đồng 而nhi 異dị 也dã 即tức 照chiếu 而nhi 寂tịch 故cố 即tức 異dị 而nhi 同đồng 也dã 寂tịch 不bất 礙ngại 照chiếu 照chiếu 不bất 礙ngại 寂tịch 寂tịch 照chiếu 同đồng 時thời 兼kiêm 正chánh 不bất 紊# 名danh 善Thiện 現Hiện 行Hạnh 。 也dã 如như 是thị 下hạ 明minh 七thất 行hành 也dã 如như 是thị 者giả 承thừa 上thượng 義nghĩa 說thuyết 上thượng 現hiện 眾chúng 行hành 乃nãi 是thị 能năng 緣duyên 心tâm 也dã 今kim 十thập 方phương 空không 中trung 所sở 有hữu 塵trần 剎sát 乃nãi 是thị 所sở 緣duyên 境cảnh 也dã 一nhất 塵trần 中trung 現hiện 十thập 方phương 界giới 。 塵trần 塵trần 皆giai 爾nhĩ 塵trần 中trung 現hiện 界giới 界giới 中trung 現hiện 塵trần 一nhất 多đa 無vô 礙ngại 大đại 小tiểu 相tương 容dung 相tương/tướng 收thu 相tương/tướng 入nhập 無vô 礙ngại 無vô 著trước 。 此thử 境cảnh 之chi 妙diệu 也dã 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 既ký 妙diệu 正chánh 顯hiển 能năng 緣duyên 心tâm 亦diệc 妙diệu 也dã 能năng 所sở 俱câu 妙diệu 以dĩ 所sở 顯hiển 能năng 名danh 無Vô 著Trước 行Hạnh 。 也dã 種chủng 種chủng 下hạ 明minh 八bát 行hành 也dã 種chủng 種chủng 者giả 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 現hiện 塵trần 現hiện 界giới 。 能năng 所sở 徧biến 現hiện 等đẳng 也dã 謂vị 種chủng 種chủng 行hành 相tướng 。 現hiện 前tiền 咸hàm 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 多đa 乘thừa 般Bát 若Nhã 而nhi 行hành 眾chúng 行hành 則tắc 行hàng 行hàng 是thị 般Bát 若Nhã 故cố 葢# 前tiền 眾chúng 行hành 無vô 出xuất 六Lục 度Độ 六Lục 度Độ 中trung 以dĩ 般Bát 若Nhã 為vi 第đệ 一nhất 故cố 以dĩ 智trí 度độ 融dung 之chi 則tắc 五ngũ 度độ 皆giai 趣thú 智trí 度độ 是thị 故cố 咸hàm 是thị 般Bát 若Nhã 也dã 如như 真chân 丹đan 在tại 手thủ 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 皆giai 化hóa 成thành 金kim 於ư 諸chư 度Độ 中trung 般Bát 若Nhã 極cực 尊tôn 重trọng 故cố 故cố 以dĩ 尊tôn 重trọng 名danh 行hành 也dã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 譯dịch 云vân 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 是thị 究cứu 竟cánh 極cực 盡tận 義nghĩa 也dã 如như 是thị 圓viên 融dung 。 下hạ 明minh 九cửu 行hành 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 謂vị 以dĩ 六Lục 度Độ 圓viên 融dung 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 行hành 尊tôn 重trọng 勝thắng 妙diệu 故cố 皆giai 成thành 就tựu 諸chư 佛Phật 。 軌quỹ 則tắc 任nhậm 運vận 無vô 礙ngại 行hàng 行hàng 契khế 中trung 故cố 名danh 善thiện 法Pháp 。 行hành 也dã 一nhất 一nhất 下hạ 明minh 十thập 行hành 也dã 一nhất 一nhất 亦diệc 承thừa 上thượng 眾chúng 行hành 說thuyết 謂vị 上thượng 眾chúng 行hành 一nhất 一nhất 契khế 中trung 皆giai 是thị 清thanh 淨tịnh 無vô 漏lậu 寂tịch 滅diệt 之chi 行hành 。 即tức 眾chúng 行hành 繁phồn 興hưng 當đương 體thể 即tức 是thị 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 無vô 作tác 無vô 為vi 。 性tánh 本bổn 然nhiên 故cố 。 一nhất 一nhất 稱xưng 真chân 名danh 真Chân 實Thật 行Hạnh 。 也dã 詳tường 夫phu 前tiền 十thập 住trụ 文văn 義nghĩa 全toàn 是thị 悟ngộ 理lý 故cố 託thác 長trường/trưởng 道đạo 胎thai 遊du 覺giác 胤dận 事sự 例lệ 以dĩ 明minh 之chi 也dã 今kim 十thập 行hành 文văn 義nghĩa 全toàn 是thị 出xuất 假giả 以dĩ 明minh 中trung 道đạo 故cố 約ước 眾chúng 行hành 顯hiển 真chân 實thật 也dã 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 滿mãn 足túc 神thần 通thông 。 至chí 名danh 法Pháp 界Giới 無Vô 量Lượng 迴Hồi 向Hướng 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 十thập 迴hồi 向hướng 也dã 釋thích 迴hồi 向hướng 者giả 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 迴hồi 者giả 轉chuyển 也dã 向hướng 者giả 趣thú 也dã 轉chuyển 自tự 萬vạn 行hạnh 趣thú 向hướng 三tam 處xứ 故cố 名danh 迴hồi 向hướng 迴hồi 向hướng 不bất 同đồng 有hữu 其kỳ 十thập 種chủng 其kỳ 三tam 處xứ 者giả 謂vị 眾chúng 生sanh 菩Bồ 提Đề 實thật 際tế 上thượng 二nhị 是thị 隨tùy 相tương/tướng 實thật 際tế 是thị 離ly 相tương/tướng 又hựu 三tam 復phục 開khai 十thập 一nhất 迴hồi 自tự 向hướng 他tha 二nhị 迴hồi 少thiểu 向hướng 多đa 三tam 迴hồi 自tự 因nhân 行hành 向hướng 他tha 因nhân 行hành 四tứ 迴hồi 因nhân 向hướng 果quả 五ngũ 迴hồi 劣liệt 向hướng 勝thắng 六lục 迴hồi 比tỉ 向hướng 證chứng 七thất 迴hồi 事sự 向hướng 理lý 八bát 迴hồi 差sai 別biệt 行hành 向hướng 圓viên 融dung 行hành 九cửu 迴hồi 世thế 向hướng 出xuất 世thế 十thập 迴hồi 順thuận 理lý 事sự 行hành 向hướng 理lý 所sở 成thành 事sự 又hựu 云vân 前tiền 十thập 義nghĩa 中trung 初sơ 三tam 皆giai 迴hồi 向hướng 眾chúng 生sanh 。 次thứ 三tam 皆giai 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 次thứ 二nhị 迴hồi 向hướng 實thật 際tế 後hậu 二nhị 義nghĩa 通thông 於ư 果quả 及cập 與dữ 實thật 際tế 又hựu 按án 華hoa 嚴nghiêm 十thập 迴hồi 向hướng 全toàn 篇thiên 是thị 願nguyện 故cố 以dĩ 十thập 向hướng 名danh 十thập 願nguyện 也dã 今kim 初sơ 滿mãn 足túc 下hạ 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 滿mãn 足túc 神thần 通thông 。 成thành 佛Phật 子tử 已dĩ 。 者giả 牒điệp 前tiền 十thập 行hành 皆giai 是thị 稱xưng 性tánh 神thần 通thông 一nhất 切thiết 同đồng 異dị 。 諸chư 行hành 無vô 出xuất 此thử 十thập 故cố 云vân 滿mãn 足túc 神thần 通thông 。 如như 是thị 修tu 行hành 。 皆giai 合hợp 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 軌quỹ 則tắc 故cố 云vân 佛Phật 事sự 純thuần 潔khiết 下hạ 二nhị 句cú 正chánh 明minh 初sơ 向hướng 謂vị 上thượng 十thập 行hành 佛Phật 事sự 一nhất 一nhất 稱xưng 真Chân 如Như 性tánh 故cố 故cố 云vân 純thuần 潔khiết 精tinh 真chân 。 既ký 純thuần 既ký 精tinh 則tắc 無vô 留lưu 患hoạn 當đương 度độ 下hạ 四tứ 句cú 以dĩ 實thật 事sự 遣khiển 跡tích 良lương 由do 前tiền 十thập 行hành 中trung 出xuất 假giả 事sự 多đa 因nhân 度độ 生sanh 而nhi 修tu 萬vạn 行hạnh 。 然nhiên 已dĩ 行hành 融dung 中trung 道đạo 豈khởi 復phục 有hữu 能năng 所sở 未vị 空không 之chi 跡tích 耶da 葢# 深thâm 防phòng 細tế 過quá 戒giới 謹cẩn 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 四tứ 相tương/tướng 緣duyên 影ảnh 不bất 說thuyết 人nhân 何hà 以dĩ 知tri 故cố 此thử 重trọng/trùng 遣khiển 云vân 菩Bồ 薩Tát 若nhược 有hữu 能năng 度độ 所sở 度độ 之chi 跡tích 未vị 空không 則tắc 四tứ 相tương/tướng 宛uyển 然nhiên 全toàn 屬thuộc 有hữu 為vi 故cố 令linh 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 迴hồi 轉chuyển 無vô 為vi 因nhân 心tâm 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 生sanh 滅diệt 路lộ 故cố 結kết 名danh 云vân 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 離ly 眾chúng 生sanh 相tướng 迴hồi 向hướng 救cứu 護hộ 即tức 度độ 義nghĩa 故cố 彼bỉ 鈔sao 又hựu 云vân 迴hồi 向hướng 二nhị 字tự 是thị 能năng 迴hồi 之chi 願nguyện 救cứu 護hộ 等đẳng 名danh 是thị 所sở 迴hồi 之chi 行hành 下hạ 皆giai 倣# 此thử 壞hoại 其kỳ 下hạ 明minh 二nhị 向hướng 也dã 初sơ 句cú 承thừa 上thượng 意ý 說thuyết 謂vị 有hữu 能năng 度độ 所sở 度độ 是thị 可khả 壞hoại 者giả 今kim 則tắc 滅diệt 除trừ 度độ 相tướng 。 壞hoại 其kỳ 可khả 壞hoại 。 又hựu 拂phất 跡tích 云vân 若nhược 能năng 壞hoại 之chi 心tâm 不bất 空không 亦diệc 復phục 可khả 壞hoại 故cố 須tu 遠viễn 離ly 諸chư 離ly 。 方phương 名danh 不bất 壞hoại 也dã 諸chư 離ly 者giả 非phi 一nhất 重trọng/trùng 離ly 可khả 盡tận 故cố 稱xưng 諸chư 離ly 如như 圓viên 覺giác 云vân 遠viễn 離ly 為vi 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 離ly 遠viễn 離ly 幻huyễn 。 亦diệc 復phục 遠viễn 離ly 。 諸chư 幻huyễn 既ký 離ly 覺giác 心tâm 不bất 動động 。 不bất 動động 即tức 不bất 壞hoại 也dã 與dữ 今kim 義nghĩa 同đồng 但đãn 今kim 文văn 略lược 耳nhĩ 能năng 離ly 既ký 盡tận 無vô 壞hoại 不bất 壞hoại 名danh 不Bất 壞Hoại 迴Hồi 向Hướng 。 本bổn 覺giác 下hạ 明minh 三tam 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 不bất 壞hoại 即tức 本bổn 覺giác 不bất 動động 不bất 動động 即tức 湛trạm 然nhiên 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 之chi 始thỉ 覺giác 齊tề 乎hồ 佛Phật 之chi 本bổn 覺giác 名danh 等đẳng 佛Phật 迴hồi 向hướng 等đẳng 是thị 平bình 等đẳng 即tức 齊tề 字tự 義nghĩa 精tinh 真chân 下hạ 明minh 四tứ 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 精tinh 真chân 即tức 本bổn 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 義nghĩa 湛trạm 然nhiên 故cố 精tinh 真chân 也dã 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 因Nhân 地Địa 之chi 心tâm 齊tề 於ư 佛Phật 覺giác 故cố 能năng 精tinh 真chân 發phát 明minh 。 則tắc 因Nhân 地Địa 如như 果quả 地địa 矣hĩ 上thượng 云vân 覺giác 齊tề 佛Phật 覺giác 。 今kim 云vân 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 葢# 上thượng 初sơ 齊tề 今kim 則tắc 既ký 齊tề 而nhi 復phục 履lý 以dĩ 成thành 地địa 發phát 生sanh 一nhất 切thiết 德đức 用dụng 因Nhân 地Địa 德đức 用dụng 與dữ 果quả 地địa 德đức 用dụng 無vô 二nhị 故cố 云vân 地địa 如như 佛Phật 地Địa 。 德đức 用dụng 周chu 徧biến 無vô 乎hồ 不bất 在tại 故cố 名danh 至Chí 一Nhất 切Thiết 處Xứ 迴Hồi 向Hướng 。 世thế 界giới 下hạ 明minh 五ngũ 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 世thế 界giới 即tức 地địa 義nghĩa 屬thuộc 依y 如Như 來Lai 屬thuộc 正chánh 此thử 明minh 依y 正chánh 交giao 涉thiệp 身thân 土thổ 一nhất 如như 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 上thượng 文văn 地địa 中trung 所sở 出xuất 生sanh 功công 德đức 無vô 盡tận 。 藏tạng 故cố 故cố 名danh 無Vô 盡Tận 功Công 德Đức 藏Tạng 迴Hồi 向Hướng 。 於ư 同đồng 下hạ 明minh 六lục 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 上thượng 文văn 五ngũ 向hướng 中trung 約ước 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 邊biên 論luận 今kim 六lục 向hướng 中trung 正chánh 明minh 德đức 用dụng 故cố 重trọng/trùng 牒điệp 同đồng 佛Phật 地địa 之chi 同đồng 心tâm 即tức 以dĩ 因nhân 果quả 二nhị 地địa 中trung 各các 各các 。 出xuất 生sanh 清thanh 淨tịnh 本bổn 因nhân 此thử 因nhân 是thị 所sở 依y 因nhân 依y 此thử 本bổn 因nhân 修tu 萬vạn 行hạnh 故cố 然nhiên 則tắc 有hữu 因nhân 因nhân 有hữu 果quả 因nhân 因Nhân 地Địa 中trung 所sở 出xuất 生sanh 者giả 名danh 因nhân 因nhân 果quả 地địa 中trung 所sở 出xuất 生sanh 者giả 名danh 果quả 因nhân 此thử 二nhị 因nhân 者giả 皆giai 名danh 所sở 依y 依y 此thử 二nhị 因nhân 發phát 揮huy 眾chúng 行hành 取thủ 涅Niết 槃Bàn 道Đạo 。 然nhiên 此thử 二nhị 因nhân 即tức 是thị 平bình 等đẳng 。 善thiện 根căn 以dĩ 清thanh 淨tịnh 故cố 。 得đắc 稱xưng 平bình 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 皆giai 能năng 隨tùy 順thuận 。 故cố 結kết 名danh 隨Tùy 順Thuận 平Bình 等Đẳng 善Thiện 根Căn 迴Hồi 向Hướng 。 真chân 根căn 下hạ 名danh 七thất 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 上thượng 文văn 平bình 等đẳng 善thiện 根căn 一nhất 一nhất 稱xưng 真Chân 如Như 體thể 故cố 故cố 稱xưng 真chân 根căn 真chân 根căn 既ký 成thành 。 則tắc 上thượng 而nhi 諸chư 佛Phật 亦diệc 如như 下hạ 而nhi 眾chúng 生sanh 亦diệc 如như 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 然nhiên 自tự 性tánh 本bổn 然nhiên 自tự 性tánh 即tức 是thị 妙diệu 心tâm 然nhiên 則tắc 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 無vô 差sai 別biệt 文văn 中trung 但đãn 明minh 眾chúng 生sanh 不bất 言ngôn 佛Phật 者giả 略lược 耳nhĩ 性tánh 圓viên 成thành 就tựu 。 者giả 即tức 承thừa 上thượng 句cú 說thuyết 謂vị 生sanh 佛Phật 即tức 心tâm 吾ngô 心tâm 圓viên 具cụ 今kim 圓viên 具cụ 之chi 心tâm 成thành 就tựu 是thị 理lý 理lý 不bất 失thất 事sự 故cố 云vân 不bất 失thất 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 不bất 失thất 佛Phật 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 三tam 皆giai 隨tùy 順thuận 平bình 等đẳng 觀quán 之chi 。 名danh 隨Tùy 順Thuận 等Đẳng 觀Quán 一Nhất 切Thiết 眾Chúng 生Sanh 迴Hồi 向Hướng 。 結kết 名danh 亦diệc 但đãn 指chỉ 生sanh 而nhi 言ngôn 義nghĩa 該cai 心tâm 佛Phật 方phương 稱xưng 等đẳng 觀quán 即tức 一nhất 下hạ 明minh 八bát 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 心tâm 佛Phật 眾chúng 生sanh 而nhi 言ngôn 十thập 界giới 十thập 如như 皆giai 具cụ 也dã 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 俗tục 諦đế 義nghĩa 無vô 法pháp 不bất 攝nhiếp 故cố 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 是thị 真Chân 諦Đế 義nghĩa 蕩đãng 諸chư 相tướng 故cố 唯duy 即tức 與dữ 離ly 。 二nhị 不bất 著trước 者giả 是thị 中trung 道đạo 義nghĩa 雙song 遮già 照chiếu 故cố 中trung 即tức 真Chân 如Như 故cố 結kết 名danh 真Chân 如Như 相Tướng 迴Hồi 向Hướng 。 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 都đô 約ước 譬thí 說thuyết 今kim 經kinh 直trực 約ước 法pháp 說thuyết 彼bỉ 此thử 義nghĩa 同đồng 也dã 真chân 得đắc 下hạ 明minh 九cửu 向hướng 也dã 初sơ 句cú 亦diệc 承thừa 上thượng 說thuyết 真chân 得đắc 所sở 如như 。 者giả 謂vị 親thân 證chứng 真Chân 如Như 簡giản 非phi 謬mậu 故cố 上thượng 真chân 得đắc 字tự 是thị 親thân 證chứng 義nghĩa 下hạ 所sở 如như 即tức 所sở 緣duyên 真Chân 如Như 也dã 若nhược 能năng 親thân 證chứng 真Chân 如Như 則tắc 所sở 向hướng 無vô 礙ngại 。 法pháp 法pháp 皆giai 如như 不bất 為vi 法pháp 所sở 縛phược 故cố 無vô 縛phược 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 故cố 結kết 名danh 無Vô 縛Phược 解Giải 脫Thoát 迴Hồi 向Hướng 。 然nhiên 無vô 縛phược 與dữ 解giải 脫thoát 略lược 有hữu 分phân 別biệt 葢# 無vô 縛phược 是thị 解giải 脫thoát 因nhân 解giải 脫thoát 是thị 無vô 縛phược 果quả 是thị 故cố 結kết 名danh 雙song 出xuất 其kỳ 義nghĩa 性tánh 德đức 下hạ 明minh 十thập 向hướng 也dã 初sơ 句cú 通thông 承thừa 前tiền 九cửu 謂vị 前tiền 九cửu 所sở 修tu 迴hồi 向hướng 。 皆giai 屬thuộc 性tánh 德đức 性tánh 德đức 即tức 真Chân 如Như 性tánh 德đức 性tánh 德đức 既ký 圓viên 成thành 矣hĩ 則tắc 超siêu 一nhất 切thiết 分phần/phân 量lượng 凡phàm 一nhất 切thiết 分phần/phân 量lượng 數số 量lượng 俱câu 不bất 可khả 量lượng 故cố 云vân 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 以dĩ 稱xưng 法Pháp 界Giới 之chi 大đại 智trí 迴hồi 等đẳng 法Pháp 界Giới 之chi 善thiện 根căn 向hướng 同đồng 法Pháp 界Giới 之chi 大đại 用dụng 成thành 法Pháp 界Giới 之chi 行hành 體thể 此thử 則tắc 位vị 滿mãn 性tánh 圓viên 故cố 標tiêu 法Pháp 界Giới 之chi 名danh 彼bỉ 經Kinh 法Pháp 界giới 上thượng 有hữu 一nhất 等đẳng 字tự 今kim 經kinh 略lược 也dã 疏sớ/sơ 又hựu 云vân 等đẳng 何hà 法Pháp 界Giới 此thử 通thông 四tứ 義nghĩa 一nhất 理lý 法Pháp 界Giới 二nhị 事sự 法Pháp 界Giới 三tam 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 四tứ 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 各các 引dẫn 文văn 證chứng 今kim 經kinh 亦diệc 應ưng 通thông 之chi 以dĩ 法Pháp 界Giới 量lượng 滅diệt 。 故cố 結kết 名danh 法Pháp 界Giới 無Vô 量Lượng 迴Hồi 向Hướng 。 疏sớ/sơ 釋thích 無vô 量lượng 有hữu 二nhị 一nhất 無vô 分phần/phân 量lượng 即tức 理lý 法Pháp 界Giới 二nhị 無vô 數số 量lượng 即tức 事sự 法Pháp 界Giới 前tiền 九cửu 迴hồi 向hướng 明minh 依y 體thể 起khởi 用dụng 此thử 明minh 體thể 用dụng 無vô 礙ngại 圓viên 極cực 自tự 在tại 故cố 與dữ 今kim 義nghĩa 同đồng 然nhiên 今kim 經kinh 十thập 向hướng 亦diệc 通thông 三tam 處xứ 初sơ 二nhị 及cập 七thất 義nghĩa 向hướng 眾chúng 生sanh 三tam 四tứ 五ngũ 六lục 。 義nghĩa 向hướng 菩Bồ 提Đề 八bát 九cửu 義nghĩa 向hướng 真Chân 如Như 十thập 總tổng 攝nhiếp 向hướng 於ư 法Pháp 界Giới 真Chân 如Như 即tức 實thật 際tế 與dữ 彼bỉ 疏sớ/sơ 三tam 處xứ 同đồng 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 盡tận 是thị 清thanh 淨tịnh 。 至chí 二nhị 無vô 所sở 目mục 。 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 地Địa 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 四tứ 加gia 行hành 也dã 四tứ 十thập 一nhất 心tâm 。 者giả 即tức 承thừa 前tiền 乾can/kiền/càn 慧tuệ 及cập 信tín 住trụ 行hành 向hướng 各các 十thập 名danh 四tứ 十thập 一nhất 次thứ 成thành 下hạ 是thị 生sanh 起khởi 加gia 行hành 文văn 也dã 言ngôn 加gia 行hành 者giả 謂vị 造tạo 理lý 既ký 深thâm 功công 用dụng 愈dũ 密mật 順thuận 理lý 決quyết 擇trạch 微vi 細tế 所sở 知tri 。 障chướng 故cố 大đại 抵để 登đăng 地địa 功công 高cao 未vị 易dị 便tiện 入nhập 必tất 先tiên 微vi 密mật 其kỳ 觀quán 照chiếu 空không 蕩đãng 其kỳ 禪thiền 那na 然nhiên 後hậu 蒞# 斯tư 聖thánh 地địa 故cố 稱xưng 加gia 行hành 彼bỉ 別biệt 教giáo 義nghĩa 指chỉ 前tiền 三tam 位vị 謂vị 之chi 三tam 賢hiền 十Thập 地Địa 謂vị 之chi 十thập 聖thánh 以dĩ 賢hiền 望vọng 聖thánh 故cố 須tu 加gia 行hành 以dĩ 入nhập 今kim 經kinh 乃nãi 圓viên 教giáo 義nghĩa 亦diệc 復phục 有hữu 此thử 。 加gia 行hành 華hoa 嚴nghiêm 不bất 開khai 此thử 四tứ 未vị 詳tường 所sở 論luận 獨độc 唯duy 識thức 論luận 開khai 此thử 加gia 行hành 今kim 經kinh 全toàn 與dữ 彼bỉ 同đồng 竊thiết 意ý 彼bỉ 論luận 是thị 別biệt 教giáo 義nghĩa 今kim 經kinh 屬thuộc 圓viên 何hà 其kỳ 文văn 相tương/tướng 位vị 次thứ 與dữ 彼bỉ 相tương/tướng 同đồng 故cố 須tu 引dẫn 彼bỉ 釋thích 也dã 唯duy 識thức 出xuất 加gia 行hành 意ý 云vân 現hiện 前tiền 立lập 少thiểu 物vật 謂vị 是thị 唯duy 識thức 性tánh 以dĩ 有hữu 所sở 得đắc 故cố 。 非phi 實thật 住trụ 唯duy 識thức 故cố 須tu 加gia 行hành 拂phất 其kỳ 緣duyên 影ảnh 也dã 吳ngô 興hưng 解giải 謂vị [橘-矛+隹]# 李# 曰viết 據cứ 瓔anh 珞lạc 等đẳng 經kinh 皆giai 不bất 別biệt 列liệt 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 若nhược 唯duy 識thức 等đẳng 論luận 則tắc 以dĩ 地địa 前tiền 四tứ 十thập 心tâm 為vi 外ngoại 凡phàm 十thập 迴hồi 向hướng 後hậu 別biệt 明minh 煖noãn 等đẳng 為vi 內nội 凡phàm 加gia 行hành 位vị 私tư 謂vị 今kim 四tứ 加gia 行hành 正chánh 如như 唯duy 識thức 所sở 說thuyết 也dã 彼bỉ 於ư 地địa 前tiền 分phần/phân 內nội 外ngoại 凡phàm 位vị 者giả 乃nãi 別biệt 教giáo 一nhất 途đồ 之chi 義nghĩa 以dĩ 登đăng 地địa 是thị 菩Bồ 薩Tát 聖thánh 位vị 聖thánh 位vị 難nan 入nhập 故cố 用dụng 此thử 加gia 行hành 問vấn 今kim 經kinh 圓viên 教giáo 何hà 用dụng 別biệt 位vị 乎hồ 答đáp 借tá 別biệt 名danh 圓viên 斯tư 有hữu 其kỳ 例lệ 如như 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 住trụ 果quả 報báo 是thị 也dã 今kim 文văn 稱xưng 妙diệu 圓viên 加gia 行hạnh 。 者giả 從tùng 前tiền 十thập 信tín 初sơ 文văn 即tức 云vân 中trung 中trung 流lưu 入nhập 。 圓viên 妙diệu 開khai 敷phu 。 從tùng 真chân 妙diệu 圓viên 。 重trùng 發phát 真chân 妙diệu 。 據cứ 此thử 十thập 信tín 之chi 初sơ 早tảo 已dĩ 稱xưng 妙diệu 稱xưng 圓viên 信tín 知tri 此thử 經Kinh 始thỉ 終chung 稱xưng 圓viên 圓viên 教giáo 是thị 已dĩ 又hựu 若nhược 以dĩ 今kim 文văn 妙diệu 圓viên 校giáo 前tiền 妙diệu 圓viên 雲vân 泥nê 可khả 辯biện 矣hĩ 圓viên 之chi 又hựu 圓viên 妙diệu 之chi 又hựu 妙diệu 後hậu 後hậu 勝thắng 於ư 前tiền 前tiền 如như 云vân 十thập 四tứ 夜dạ 月nguyệt 十thập 五ngũ 夜dạ 月nguyệt 意ý 同đồng 即tức 以dĩ 下hạ 明minh 煖noãn 位vị 也dã 佛Phật 覺giác 即tức 是thị 佛Phật 智trí 是thị 果quả 己kỷ 心tâm 是thị 因nhân 用dụng 佛Phật 果Quả 智trí 為vì 己kỷ 因nhân 心tâm 也dã 若nhược 出xuất 未vị 出xuất 。 者giả 出xuất 是thị 顯hiển 義nghĩa 此thử 位vị 創sáng/sang 得đắc 佛Phật 智trí 功công 用dụng 未vị 純thuần 若nhược 顯hiển 未vị 顯hiển 之chi 際tế 故cố 云vân 出xuất 未vị 出xuất 也dã 下hạ 以dĩ 喻dụ 明minh 猶do 如như 兩lưỡng 木mộc 鑽toàn 火hỏa 兩lưỡng 木mộc 譬thí 佛Phật 智trí 與dữ 因nhân 心tâm 也dã 火hỏa 譬thí 由do 智trí 所sở 明minh 之chi 道đạo 火hỏa 未vị 出xuất 時thời 煖noãn 相tương/tướng 先tiên 發phát 若nhược 出xuất 未vị 出xuất 。 之chi 際tế 故cố 云vân 欲dục 然nhiên 其kỳ 木mộc 。 此thử 則tắc 名danh 為vi 。 煖noãn 地địa 地địa 是thị 位vị 義nghĩa 按án 唯duy 識thức 文văn 義nghĩa 詳tường 顯hiển 可khả 解giải 引dẫn 彼bỉ 釋thích 此thử 令linh 人nhân 易dị 明minh 彼bỉ 云vân 依y 明minh 得đắc 定định 發phát 下hạ 品phẩm 尋tầm 思tư 觀quán 無vô 所sở 取thủ 立lập 為vi 煖noãn 位vị 謂vị 此thử 位vị 中trung 創sáng/sang 觀quán 所sở 取thủ 名danh 等đẳng 四tứ 法pháp (# 名danh 義nghĩa 自tự 性tánh 差sai 別biệt 。 皆giai 自tự 心tâm 變biến 假giả 施thi 設thiết 有hữu 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 初sơ 獲hoạch 慧tuệ 日nhật 前tiền 行hành 相tương/tướng 故cố 立lập 明minh 得đắc 名danh 即tức 此thử 所sở 獲hoạch 道đạo 火hỏa 前tiền 相tương/tướng 故cố 亦diệc 名danh 煖noãn 今kim 文văn 佛Phật 覺giác 即tức 彼bỉ 慧tuệ 日nhật 初sơ 得đắc 慧tuệ 日nhật 之chi 明minh 約ước 定định 說thuyết 故cố 名danh 明minh 得đắc 定định 也dã 明minh 得đắc 定định 即tức 煖noãn 義nghĩa 故cố 今kim 文văn 太thái 簡giản 當đương 取thủ 唯duy 識thức 論luận 合hợp 看khán 可khả 得đắc 又hựu 以dĩ 己kỷ 心tâm 。 下hạ 明minh 頂đảnh 位vị 也dã 初sơ 二nhị 句cú 翻phiên 前tiền 義nghĩa 說thuyết 前tiền 則tắc 回hồi 佛Phật 智trí 為vi 我ngã 因nhân 心tâm 今kim 則tắc 援viện 己kỷ 因nhân 心tâm 成thành 佛Phật 智trí 所sở 履lý 前tiền 則tắc 藉tạ 果quả 行hành 因nhân 今kim 則tắc 援viện 因nhân 成thành 果quả 也dã 言ngôn 依y 不bất 依y 者giả 謂vị 前tiền 之chi 煖noãn 相tương/tướng 未vị 及cập 當đương 分phần/phân 今kim 乃nãi 過quá 於ư 當đương 分phần/phân 故cố 云vân 身thân 入nhập 虗hư 空không 下hạ 有hữu 微vi 礙ngại 。 身thân 入nhập 虗hư 空không 故cố 非phi 依y 也dã 下hạ 有hữu 微vi 礙ngại 。 故cố 云vân 依y 也dã 由do 此thử 似tự 依y 非phi 依y 過quá 於ư 當đương 分phần/phân 故cố 稱xưng 頂đảnh 位vị 葢# 頂đảnh 者giả 將tương 超siêu 未vị 超siêu 之chi 謂vị 也dã 如như 登đăng 下hạ 三tam 句cú 約ước 喻dụ 說thuyết 可khả 知tri 唯duy 識thức 云vân 依y 明minh 增tăng 定định 發phát 上thượng 品phẩm 尋tầm 思tư 觀quán 無vô 所sở 取thủ 立lập 為vi 頂đảnh 地địa 謂vị 此thử 位vị 中trung 重trọng/trùng 觀quán 所sở 取thủ 名danh 等đẳng 四tứ 法pháp 皆giai 自tự 心tâm 變biến 假giả 施thi 設thiết 有hữu 實thật 不bất 可khả 得đắc 。 明minh 相tướng 轉chuyển 盛thịnh 故cố 名danh 明minh 增tăng 尋tầm 思tư 位vị 極cực 故cố 復phục 名danh 頂đảnh 葢# 前tiền 稱xưng 明minh 得đắc 者giả 言ngôn 初sơ 得đắc 慧tuệ 明minh 今kim 稱xưng 明minh 增tăng 者giả 盛thịnh 故cố 言ngôn 增tăng 也dã 文văn 義nghĩa 可khả 解giải 當đương 熟thục 玩ngoạn 有hữu 得đắc 也dã 心tâm 佛Phật 下hạ 明minh 忍nhẫn 位vị 也dã 前tiền 二nhị 是thị 果quả 智trí 成thành 因nhân 因nhân 心tâm 成thành 果quả 今kim 則tắc 因nhân 果quả 平bình 等đẳng 故cố 云vân 心tâm 佛Phật 二nhị 同đồng 。 心tâm 是thị 因nhân 心tâm 佛Phật 是thị 果quả 智trí 唯duy 因nhân 與dữ 果quả 兩lưỡng 融dung 不bất 偏thiên 故cố 云vân 善thiện 得đắc 中Trung 道Đạo 。 如như 忍nhẫn 下hạ 約ước 喻dụ 明minh 也dã 如như 人nhân 忍nhẫn 事sự 於ư 懷hoài 欲dục 發phát 故cố 非phi 懷hoài 畜súc 內nội 故cố 非phi 出xuất 有hữu 事sự 存tồn 心tâm 轉chuyển 側trắc 未vị 剖phẫu 故cố 名danh 為vi 忍nhẫn 喻dụ 此thử 行hành 人nhân 因nhân 心tâm 與dữ 果quả 智trí 平bình 等đẳng 默mặc 容dung 猶do 未vị 能năng 兩lưỡng 忘vong 故cố 稱xưng 為vi 忍nhẫn 唯duy 識thức 云vân 依y 印ấn 順thuận 定định 發phát 下hạ 品phẩm 如như 實thật 智trí 於ư 無vô 所sở 取thủ 決quyết 定định 印ấn 持trì 無vô 能năng 取thủ 中trung 亦diệc 順thuận 樂nhạo/nhạc/lạc 忍nhẫn 所sở 取thủ 能năng 取thủ 相tương 待đãi 立lập 故cố 印ấn 順thuận 忍nhẫn 時thời 總tổng 立lập 為vi 忍nhẫn 印ấn 前tiền 順thuận 後hậu 立lập 印ấn 順thuận 名danh 忍nhẫn 境cảnh 識thức 俱câu 空không 故cố 立lập 忍nhẫn 名danh 葢# 前tiền 二nhị 義nghĩa 觀quán 所sở 取thủ 境cảnh 上thượng 說thuyết 初sơ 用dụng 下hạ 品phẩm 尋tầm 思tư 以dĩ 下hạ 品phẩm 故cố 力lực 弱nhược 次thứ 用dụng 上thượng 品phẩm 尋tầm 思tư 以dĩ 上thượng 品phẩm 故cố 力lực 強cường/cưỡng 以dĩ 此thử 上thượng 下hạ 二nhị 品phẩm 尋tầm 思tư 破phá 所sở 取thủ 境cảnh 則tắc 所sở 取thủ 空không 故cố 云vân 觀quán 無vô 所sở 取thủ 尋tầm 思tư 即tức 禪thiền 思tư 也dã 今kim 忍nhẫn 位vị 中trung 則tắc 用dụng 實thật 智trí 破phá 能năng 取thủ 識thức 印ấn 前tiền 境cảnh 空không 順thuận 後hậu 識thức 空không 故cố 名danh 印ấn 順thuận 印ấn 順thuận 即tức 忍nhẫn 義nghĩa 也dã 葢# 忍nhẫn 是thị 智trí 之chi 前tiền 相tương/tướng 例lệ 如như 小Tiểu 乘Thừa 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 同đồng 耳nhĩ 數số 量lượng 下hạ 明minh 世thế 第đệ 一nhất 也dã 初sơ 句cú 承thừa 前tiền 心tâm 佛Phật 意ý 說thuyết 心tâm 與dữ 佛Phật 是thị 兩lưỡng 頭đầu 語ngữ 中trung 道đạo 是thị 中trung 兩lưỡng 頭đầu 屬thuộc 邊biên 中trung 邊biên 即tức 是thị 世thế 間gian 。 數số 量lượng 今kim 則tắc 數số 量lượng 銷tiêu 滅diệt 。 中trung 邊biên 皆giai 忘vong 下hạ 二nhị 句cú 承thừa 上thượng 句cú 說thuyết 謂vị 迷mê 與dữ 覺giác 是thị 兩lưỡng 頭đầu 屬thuộc 邊biên 以dĩ 對đối 中trung 道đạo 是thị 二nhị 數số 量lượng 既ký 滅diệt 則tắc 中trung 邊biên 二nhị 名danh 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 云vân 二nhị 無vô 所sở 目mục 。 數số 量lượng 是thị 世thế 間gian 法pháp 。 今kim 既ký 銷tiêu 滅diệt 則tắc 超siêu 諸chư 世thế 矣hĩ 為vi 最tối 勝thắng 故cố 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 地Địa 。 也dã 唯duy 識thức 云vân 依y 無vô 間gian 定định 發phát 上thượng 品phẩm 如như 實thật 智trí 印ấn 二nhị 取thủ 空không 立lập 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 謂vị 前tiền 忍nhẫn 中trung 唯duy 印ấn 能năng 取thủ 空không 今kim 世thế 第đệ 一nhất 地địa 雙song 印ấn 二nhị 空không 從tùng 此thử 無vô 間gian 。 必tất 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 立lập 無vô 間gian 名danh 異dị 生sanh 法pháp 中trung 此thử 最tối 勝thắng 故cố 名danh 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 論luận 文văn 詳tường 顯hiển 可khả 證chứng 但đãn 彼bỉ 以dĩ 初Sơ 地Địa 為vi 見kiến 道đạo 位vị 故cố 有hữu 入nhập 見kiến 道đạo 之chi 言ngôn 今kim 經kinh 圓viên 教giáo 登đăng 初Sơ 地Địa 已dĩ 破phá 三tam 十thập 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 豈khởi 此thử 始thỉ 稱xưng 見kiến 道đạo 耶da 義nghĩa 理lý 雖tuy 殊thù 觀quán 法pháp 不bất 別biệt 故cố 引dẫn 釋thích 也dã 借tá 別biệt 名danh 圓viên 如như 吳ngô 興hưng 說thuyết 。

阿A 難Nan 是thị 善thiện 男nam 子tử 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 至chí 覺giác 際tế 入nhập 交giao 。 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 發phát 行hạnh 安an 位vị 此thử 次thứ 明minh 十thập 一nhất 地địa 也dã 地địa 者giả 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 所sở 以dĩ 得đắc 名danh 地địa 者giả 本bổn 業nghiệp 云vân 地địa 名danh 為vi 持trì 持trì 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 功công 德đức 。 亦diệc 名danh 生sanh 成thành 一nhất 切thiết 因nhân 果quả 。 故cố 名danh 為vi 地địa 又hựu 唯duy 識thức 云vân 如như 是thị 十Thập 地Địa 總tổng 攝nhiếp 有hữu 為vi 無vô 為vi 功công 德đức 。 以dĩ 為vi 自tự 性tánh 與dữ 所sở 修tu 行hành 為vi 勝thắng 依y 持trì 令linh 得đắc 生sanh 長trưởng 故cố 名danh 為vi 地địa 於ư 大đại 下hạ 明minh 初Sơ 地Địa 也dã 以dĩ 四tứ 句cú 義nghĩa 明minh 初Sơ 地Địa 行hành 相tương/tướng 由do 前tiền 四tứ 加gia 行hành 中trung 重trùng 重trùng 遣khiển 拂phất 數số 量lượng 既ký 銷tiêu 中trung 邊biên 皆giai 滅diệt 故cố 能năng 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 善thiện 得đắc 通thông 達đạt 。 大đại 菩Bồ 提Đề 者giả 。 指chỉ 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 也dã 於ư 此thử 地địa 中trung 。 方phương 稱xưng 通thông 達đạt 所sở 以dĩ 唯duy 識thức 名danh 此thử 地địa 為vi 通thông 達đạt 位vị 覺giác 通thông 如Như 來Lai 。 者giả 覺giác 是thị 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 覺giác 如Như 來Lai 是thị 本bổn 覺giác 始thỉ 通thông 本bổn 故cố 盡tận 佛Phật 境cảnh 者giả 究cứu 盡tận 中trung 理lý 名danh 盡tận 佛Phật 境cảnh 此thử 地địa 初sơ 通thông 佛Phật 覺giác 初sơ 盡tận 佛Phật 境cảnh 故cố 生sanh 歎thán 喜hỷ 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 今kim 依y 本bổn 論luận 略lược 釋thích 地địa 名danh 論luận 云vân 成thành 就tựu 無vô 上thượng 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 行hành 初sơ 登đăng 聖thánh 處xứ 多đa 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 故cố 云vân 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 唯duy 識thức 云vân 初sơ 獲hoạch 聖thánh 性tánh 具cụ 證chứng 二nhị 空không 能năng 益ích 自tự 他tha 生sanh 大đại 喜hỷ 故cố 名danh 極Cực 喜Hỷ 地Địa 。 多đa 歡hoan 喜hỷ 相tương/tướng 詳tường 見kiến 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 異dị 性tánh 下hạ 明minh 二nhị 地địa 也dã 異dị 性tánh 下hạ 二nhị 句cú 攝nhiếp 盡tận 二nhị 地địa 中trung 行hành 相tương/tướng 言ngôn 簡giản 義nghĩa 備bị 解giải 力lực 寡quả 者giả 誠thành 難nan 入nhập 也dã 故cố 按án 華hoa 嚴nghiêm 唯duy 識thức 等đẳng 略lược 補bổ 釋thích 之chi 異dị 性tánh 入nhập 同đồng 。 者giả 華hoa 嚴nghiêm 二nhị 地địa 中trung 廣quảng 明minh 十Thập 善Thiện 戒Giới 性tánh 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 證chứng 得đắc 真Chân 如Như 性tánh 故cố 性tánh 不bất 殺sát 生sanh 性tánh 不bất 偷thâu 盜đạo 性tánh 不bất 邪tà 婬dâm 性tánh 不bất 妄vọng 語ngữ 等đẳng 即tức 此thử 十Thập 善Thiện 戒Giới 。 性tánh 名danh 之chi 為vi 異dị 真Chân 如Như 性tánh 名danh 之chi 為vi 同đồng 然nhiên 彼bỉ 十Thập 善Thiện 異dị 性tánh 入nhập 於ư 真Chân 如Như 同đồng 性tánh 之chi 中trung 異dị 不bất 可khả 得đắc 如như 百bách 川xuyên 歸quy 海hải 俱câu 失thất 本bổn 名danh 則tắc 異dị 性tánh 滅diệt 矣hĩ 因nhân 異dị 顯hiển 同đồng 今kim 異dị 滅diệt 則tắc 同đồng 亦diệc 叵phả 得đắc 故cố 云vân 同đồng 性tánh 亦diệc 滅diệt 。 以dĩ 離ly 破phá 戒giới 同đồng 異dị 垢cấu 故cố 名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 唯duy 識thức 云vân 真chân 淨tịnh 尸thi 羅la 遠viễn 離ly 能năng 起khởi 微vi 細tế 毀hủy 犯phạm 。 煩phiền 惱não 垢cấu 故cố 名danh 離Ly 垢Cấu 地Địa 。 淨tịnh 極cực 下hạ 明minh 三tam 地địa 也dã 由do 離ly 垢cấu 故cố 淨tịnh 淨tịnh 極cực 則tắc 明minh 生sanh 明minh 是thị 本bổn 智trí 之chi 光quang 以dĩ 明minh 生sanh 故cố 名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。 華hoa 嚴nghiêm 三tam 地địa 中trung 云vân 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 見kiến 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 無vô 量lượng 。 利lợi 益ích 見kiến 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 無vô 量lượng 過quá 患hoạn 。 則tắc 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 生sanh 十thập 種chủng 哀ai 愍mẫn 心tâm 欲dục 依y 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 救cứu 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 故cố 勤cần 求cầu 佛Phật 智trí 樂nhạo 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 智trí 光quang 發phát 明minh 名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。 唯duy 識thức 云vân 成thành 就tựu 勝thắng 定định 大đại 法pháp 總tổng 持trì 能năng 發phát 無vô 邊biên 妙diệu 慧tuệ 光quang 故cố 名danh 發Phát 光Quang 地Địa 。 明minh 極cực 下hạ 示thị 四tứ 地địa 也dã 承thừa 前tiền 明minh 生sanh 意ý 說thuyết 上thượng 乃nãi 智trí 明minh 初sơ 發phát 今kim 則tắc 明minh 已dĩ 極cực 矣hĩ 明minh 極cực 則tắc 性tánh 覺giác 圓viên 滿mãn 性tánh 覺giác 是thị 體thể 智trí 明minh 是thị 用dụng 體thể 用dụng 圓viên 備bị 增tăng 上thượng 慧tuệ 燄diệm 用dụng 破phá 微vi 細tế 緣duyên 影ảnh 名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。 也dã 疏sớ/sơ 云vân 言ngôn 燄diệm 慧tuệ 者giả 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 初sơ 入nhập 證chứng 智trí 能năng 燒thiêu 前tiền 地địa 解giải 法pháp 慢mạn 薪tân 故cố 彼bỉ 經kinh 詳tường 明minh 內nội 身thân 循tuần 身thân 等đẳng 觀quán 今kim 文văn 略lược 而nhi 不bất 顯hiển 也dã 唯duy 識thức 云vân 安an 住trụ 最tối 勝thắng 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 慧tuệ 燄diệm 增tăng 故cố 名danh 燄Diệm 慧Tuệ 地Địa 。 一nhất 切thiết 下hạ 明minh 五ngũ 地địa 也dã 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 引dẫn 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 由do 真Chân 諦Đế 智trí 與dữ 世thế 間gian 智trí 更cánh 互hỗ 相tương 違vi 合hợp 此thử 難nạn/nan 合hợp 令linh 相tương 應ứng 故cố 名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 釋thích 云vân 由do 此thử 地địa 中trung 觀quán 真Chân 諦Đế 智trí 是thị 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 世thế 間gian 工công 巧xảo 等đẳng 智trí 是thị 有hữu 分phân 別biệt 智trí 此thử 二nhị 相tương 違vi 應ưng 修tu 令linh 合hợp 能năng 合hợp 難nạn/nan 合hợp 令linh 相tương 應ứng 故cố 名danh 難Nan 勝Thắng 地Địa 。 今kim 文văn 一nhất 切thiết 同đồng 異dị 。 者giả 同đồng 是thị 真Chân 諦Đế 智trí 異dị 是thị 世thế 間gian 工công 巧xảo 五ngũ 明minh 四tứ 韋vi 陀đà 等đẳng 智trí 此thử 二nhị 相tương 違vi 俱câu 不bất 能năng 至chí 此thử 地địa 故cố 至chí 者giả 及cập 也dã 此thử 地địa 方phương 能năng 合hợp 前tiền 同đồng 異dị 故cố 云vân 難Nan 勝Thắng 地Địa 以dĩ 前tiền 四tứ 地địa 莫Mạc 能Năng 勝Thắng 故cố 唯duy 識thức 義nghĩa 亦diệc 同đồng 此thử 無vô 為vi 下hạ 明minh 六lục 地địa 也dã 良lương 由do 前tiền 五ngũ 地địa 中trung 極cực 盡tận 一nhất 切thiết 同đồng 異dị 。 得đắc 入nhập 無vô 為vi 真Chân 如Như 。 今kim 六lục 地địa 中trung 真Chân 如Như 性tánh 顯hiển 清thanh 淨tịnh 明minh 露lộ 得đắc 現hiện 前tiền 故cố 。 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 云vân 名danh 現Hiện 前Tiền 地Địa 。 者giả 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 觀quán 慧tuệ 現hiện 前tiền 故cố 又hựu 十thập 住trụ 論luận 云vân 降hàng 魔ma 事sự 已dĩ 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 法pháp 皆giai 現hiện 前tiền 故cố 。 又hựu 攝nhiếp 論luận 云vân 由do 緣duyên 起khởi 智trí 能năng 令linh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 唯duy 識thức 亦diệc 云vân 住trụ 緣duyên 起khởi 智trí 引dẫn 無vô 分phân 別biệt 最tối 勝thắng 般Bát 若Nhã 令linh 現hiện 前tiền 故cố 華hoa 嚴nghiêm 此thử 地địa 中trung 詳tường 明minh 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 今kim 經kinh 略lược 明minh 真Chân 如Như 一nhất 義nghĩa 含hàm 識thức 多đa 途đồ 學học 者giả 不bất 可khả 不bất 知tri 。 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 眇miễu 視thị 經kinh 義nghĩa 輕khinh 心tâm 慢mạn 心tâm 如như 春xuân 禽cầm 亂loạn 鳴minh 可khả 為vi 識thức 法pháp 者giả 懼cụ 是thị 故cố 略lược 引dẫn 以dĩ 證chứng 之chi 耳nhĩ 盡tận 真chân 下hạ 明minh 七thất 地địa 也dã 前tiền 六lục 地địa 中trung 但đãn 云vân 真Chân 如Như 明minh 露lộ 則tắc 初sơ 現hiện 而nhi 未vị 深thâm 入nhập 今kim 七thất 地địa 中trung 究cứu 盡tận 真Chân 如Như 邊biên 際tế 名danh 遠Viễn 行Hành 地Địa 。 華hoa 嚴nghiêm 鈔sao 云vân 遠viễn 行hành 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 善thiện 修tu 無vô 相tướng 。 到đáo 無vô 相tướng 邊biên 故cố 名danh 遠viễn 行hành 二nhị 功công 用dụng 至chí 極cực 故cố 名danh 遠viễn 行hành 三tam 望vọng 前tiền 超siêu 過quá 故cố 名danh 遠viễn 行hành 今kim 文văn 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 正chánh 是thị 到đáo 無vô 相tướng 邊biên 也dã 唯duy 識thức 云vân 至chí 無vô 相tướng 住trụ 功công 用dụng 後hậu 邊biên 出xuất 過quá 世thế 間gian 。 二nhị 乘thừa 道đạo 故cố 名danh 遠viễn 行hành 良lương 由do 此thử 地địa 極cực 盡tận 有hữu 作tác 邊biên 際tế 然nhiên 未vị 登đăng 不Bất 動Động 地Địa 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 不bất 名danh 有hữu 者giả 求cầu 如Như 來Lai 智trí 心tâm 未vị 滿mãn 故cố 不bất 名danh 無vô 者giả 故cố 設thiết 輪Luân 王Vương 喻dụ 以dĩ 例lệ 七thất 地địa 謂vị 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 人nhân 中trung 最tối 勝thắng 。 未vị 入nhập 天thiên 數số 猶do 名danh 人nhân 故cố 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 一nhất 真chân 下hạ 明minh 八bát 地địa 也dã 前tiền 七thất 地địa 中trung 謂vị 盡tận 真Chân 如Như 際tế 。 乍sạ 盡tận 其kỳ 際tế 盡tận 相tương/tướng 未vị 忘vong 今kim 稱xưng 一nhất 真Chân 如Như 者giả 純thuần 一nhất 真Chân 如Như 則tắc 一nhất 切thiết 功công 用dụng 。 皆giai 息tức 故cố 名danh 不bất 動động 。 華hoa 嚴nghiêm 楞lăng 伽già 等đẳng 經kinh 皆giai 有hữu 夢mộng 渡độ 大đại 河hà 之chi 喻dụ 謂vị 未vị 渡độ 時thời 起khởi 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 發phát 大đại 勇dũng 猛mãnh 。 欲dục 渡độ 大đại 河hà 夢mộng 既ký 覺giác 已dĩ 則tắc 有hữu 作tác 無vô 作tác 二nhị 行hành 皆giai 息tức 故cố 名danh 不bất 動động 。 今kim 文văn 太thái 簡giản 取thủ 彼bỉ 參tham 看khán 可khả 也dã 唯duy 識thức 云vân 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 任nhậm 運vận 相tương 續tục 相tương/tướng 用dụng 煩phiền 惱não 不bất 能năng 動động 故cố 。 名danh 不Bất 動Động 地Địa 。 詳tường 辯biện 如như 疏sớ/sơ 鈔sao 說thuyết 發phát 真chân 下hạ 明minh 九cửu 地địa 也dã 前tiền 八bát 地địa 中trung 但đãn 能năng 純thuần 一nhất 真Chân 如Như 未vị 能năng 發phát 用dụng 今kim 此thử 地địa 中trung 能năng 發phát 其kỳ 用dụng 故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 華hoa 嚴nghiêm 明minh 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 假giả 使sử 大Đại 千Thiên 。 世thế 界giới 所sở 有hữu 。 眾chúng 生sanh 一nhất 一nhất 皆giai 以dĩ 。 無vô 量lượng 言ngôn 音âm 而nhi 興hưng 問vấn 難nạn/nan 各các 各các 不bất 同đồng 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 仍nhưng 以dĩ 一nhất 音âm 普phổ 為vi 解giải 釋thích 令linh 其kỳ 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 各các 得đắc 法Pháp 喜hỷ 辯biện 無vô 所sở 屈khuất 義nghĩa 無vô 所sở 滯trệ 四tứ 辯biện 懸huyền 河hà 混hỗn 混hỗn 不bất 竭kiệt 此thử 即tức 真Chân 如Như 之chi 用dụng 也dã 真Chân 如Như 用dụng 者giả 即tức 是thị 善thiện 慧tuệ 故cố 以dĩ 名danh 也dã 疏sớ/sơ 云vân 言ngôn 善thiện 慧tuệ 者giả 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 由do 得đắc 最tối 勝thắng 無Vô 礙Ngại 智Trí 故cố 無vô 性tánh 菩Bồ 薩Tát 釋thích 云vân 謂vị 得đắc 最tối 勝thắng 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 智trí 於ư 諸chư 智trí 中trung 最tối 為vi 殊thù 勝thắng 。 智trí 即tức 是thị 慧tuệ 故cố 名danh 善thiện 慧tuệ 唯duy 識thức 云vân 成thành 就tựu 微vi 妙diệu 。 四tứ 無vô 礙ngại 解giải 。 能năng 徧biến 十thập 方phương 善thiện 說thuyết 法Pháp 故cố 。 名danh 善Thiện 慧Tuệ 地Địa 。 阿A 難Nan 下hạ 結kết 顯hiển 修tu 習tập 功công 圓viên 以dĩ 明minh 十thập 一nhất 地địa 也dã 阿A 難Nan 下hạ 至chí 修tu 習tập 位vị 一nhất 節tiết 應ưng 連liên 下hạ 文văn 等đẳng 覺giác 句cú 下hạ 慈từ 陰ấm 下hạ 至chí 等đẳng 覺giác 一nhất 節tiết 應ưng 連liên 此thử 下hạ 為vi 順thuận 何hà 以dĩ 故cố 按án 唯duy 識thức 論luận 從tùng 前tiền 諸chư 位vị 別biệt 以dĩ 五ngũ 位vị 判phán 之chi 地địa 前tiền 三tam 十thập 心tâm 名danh 資tư 糧lương 位vị 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 名danh 加gia 行hành 位vị 登đăng 初Sơ 地Địa 名danh 通thông 達đạt 位vị 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 名danh 修Tu 習Tập 位Vị 。 直trực 至chí 妙diệu 覺giác 名danh 究cứu 竟cánh 位vị 彼bỉ 論luận 十Thập 地Địa 後hậu 不bất 開khai 等đẳng 覺giác 至chí 第đệ 九cửu 卷quyển 末mạt 云vân 每mỗi 地địa 斷đoạn 二nhị 種chủng 愚ngu 十Thập 地Địa 後hậu 云vân 有hữu 俱câu 生sanh 微vi 細tế 所sở 知tri 。 障chướng 及cập 有hữu 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 彼bỉ 皆giai 頓đốn 斷đoạn 入nhập 如Như 來Lai 位vị 據cứ 此thử 正chánh 明minh 等đẳng 覺giác 所sở 斷đoạn 最tối 後hậu 無vô 明minh 然nhiên 則tắc 等đẳng 覺giác 方phương 名danh 修tu 習tập 功công 終chung 究cứu 竟cánh 入nhập 妙diệu 覺giác 位vị 故cố 知tri 今kim 文văn 阿A 難Nan 下hạ 一nhất 節tiết 應ưng 移di 置trí 等đẳng 覺giác 句cú 下hạ 為vi 順thuận 此thử 是thị 譯dịch 場tràng 誤ngộ 入nhập 於ư 此thử 良lương 以dĩ 今kim 經kinh 所sở 列liệt 位vị 名danh 與dữ 論luận 次thứ 序tự 相tương/tướng 同đồng 故cố 引dẫn 彼bỉ 證chứng 諒# 無vô 他tha 疑nghi 慈từ 陰ấm 下hạ 正chánh 明minh 十Thập 地Địa 慈từ 陰ấm 妙diệu 雲vân 。 一nhất 句cú 總tổng 括quát 第đệ 十Thập 地Địa 行hành 相tương/tướng 盡tận 不bất 亦diệc 太thái 簡giản 乎hồ 慈từ 是thị 法pháp 陰ấm 是thị 喻dụ 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 稱xưng 法Pháp 界Giới 之chi 慈từ 陰ấm 覆phú 眾chúng 生sanh 故cố 葢# 慈từ 陰ấm 明minh 行hành 體thể 妙diệu 雲vân 明minh 說thuyết 法Pháp 妙diệu 指chỉ 法pháp 說thuyết 雲vân 約ước 喻dụ 說thuyết 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 大đại 法pháp 大đại 智trí 如như 雲vân 普phổ 覆phú 不bất 可khả 思tư 議nghị 故cố 。 稱xưng 妙diệu 雲vân 涅Niết 槃Bàn 是thị 所sở 證chứng 道đạo 體thể 覆phú 是thị 菩Bồ 薩Tát 大đại 法pháp 大đại 智trí 功công 德đức 稱xưng 涅Niết 槃Bàn 界giới 故cố 能năng 徧biến 覆phú 涅Niết 槃Bàn 是thị 法pháp 海hải 是thị 喻dụ 以dĩ 況huống 涅Niết 槃Bàn 之chi 大đại 如như 海hải 然nhiên 此thử 但đãn 取thủ 涵# 納nạp 百bách 川xuyên 映ánh 現hiện 無vô 量lượng 之chi 意ý 若nhược 比tỉ 其kỳ 量lượng 不bất 足túc 以dĩ 方phương 涅Niết 槃Bàn 之chi 大đại 而nhi 海hải 之chi 德đức 亦diệc 不bất 足túc 以dĩ 盡tận 況huống 之chi 葢# 分phần/phân 喻dụ 耳nhĩ 疏sớ/sơ 及cập 鈔sao 中trung 廣quảng 解giải 雲vân 義nghĩa 慈từ 陰ấm 義nghĩa 不bất 顯hiển 言ngôn 雲vân 者giả 是thị 喻dụ 略lược 有hữu 三tam 義nghĩa 一nhất 含hàm 水thủy 義nghĩa 二nhị 覆phú 空không 義nghĩa 三tam 注chú 雨vũ 義nghĩa 又hựu 云vân 雲vân 有hữu 四tứ 義nghĩa 一nhất 喻dụ 智trí 慧tuệ 二nhị 喻dụ 法Pháp 身thân 三tam 喻dụ 應ưng 身thân 四tứ 喻dụ 多đa 聞văn 熏huân 因nhân 今kim 經kinh 覆phú 涅Niết 槃Bàn 即tức 彼bỉ 覆phú 空không 義nghĩa 彼bỉ 約ước 喻dụ 明minh 此thử 約ước 法pháp 說thuyết 意ý 頗phả 同đồng 也dã 餘dư 含hàm 水thủy 注chú 雨vũ 二nhị 義nghĩa 雲vân 字tự 中trung 具cụ 耳nhĩ 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 十thập 三tam 云vân 於ư 第đệ 十Thập 地Địa 。 中trung 由do 三tam 昧muội 門môn 及cập 陀đà 羅la 尼ni 。 門môn 攝nhiếp 一nhất 切thiết 聞văn 熏huân 習tập 因nhân 徧biến 滿mãn 阿a 黎lê 耶da 識thức 中trung 譬thí 如như 浮phù 雲vân 徧biến 滿mãn 虗hư 空không 能năng 以dĩ 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雲vân 於ư 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。 於ư 一nhất 一nhất 相tương/tướng 於ư 一nhất 一nhất 好hảo 於ư 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 雨vũ 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 法Pháp 雨vũ 充sung 足túc 一nhất 切thiết 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 由do 能năng 如như 雲vân 如như 雨vũ 故cố 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 。 也dã 唯duy 識thức 大đại 意ý 不bất 出xuất 所sở 引dẫn 如Như 來Lai 下hạ 明minh 十thập 一nhất 地địa 也dã 如Như 來Lai 逆nghịch 流lưu 。 者giả 如Như 來Lai 是thị 果quả 人nhân 自tự 覺giác 既ký 滿mãn 重trọng/trùng 起khởi 後hậu 得đắc 智trí 逆nghịch 流lưu 而nhi 出xuất 應ưng 彼bỉ 所sở 感cảm 如như 此thử 十Thập 地Địa 後hậu 心tâm 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 根căn 本bổn 智trí 順thuận 行hành 而nhi 至chí 。 如Như 來Lai 之chi 本bổn 覺giác 菩Bồ 薩Tát 之chi 始thỉ 覺giác 二nhị 際tế 入nhập 交giao 平bình 等đẳng 函hàm 合hợp 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。 然nhiên 此thử 順thuận 文văn 消tiêu 釋thích 以dĩ 凡phàm 情tình 格cách 量lượng 聖thánh 境cảnh 語ngữ 言ngôn 詮thuyên 表biểu 難nan 盡tận 妙diệu 義nghĩa 若nhược 謂vị 外ngoại 有hữu 如Như 來Lai 為vi 我ngã 所sở 合hợp 即tức 同đồng 邪tà 說thuyết 矣hĩ 即tức 我ngã 今kim 日nhật 修tu 成thành 始thỉ 覺giác 契khế 我ngã 本bổn 有hữu 天thiên 真chân 妙diệu 覺giác 如Như 來Lai 逆nghịch 流lưu 。 是thị 全toàn 性tánh 起khởi 修tu 菩Bồ 薩Tát 順thuận 行hành 而nhi 至chí 。 是thị 全toàn 修tu 即tức 性tánh 修tu 與dữ 性tánh 初sơ 得đắc 融dung 通thông 故cố 名danh 等đẳng 覺giác 即tức 我ngã 一nhất 心tâm 非phi 外ngoại 別biệt 有hữu 如như 是thị 方phương 稱xưng 正chánh 說thuyết 順thuận 行hành 而nhi 至chí 。 至chí 字tự 即tức 是thị 到đáo 家gia 之chi 謂vị 疏sớ/sơ 鈔sao 廣quảng 引dẫn 經kinh 論luận 證chứng 此thử 等đẳng 覺giác 其kỳ 略lược 云vân 於ư 十Thập 地Địa 後hậu 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 為vi 妙diệu 覺giác 矣hĩ 又hựu 云vân 到đáo 究cứu 竟cánh 地địa 菩Bồ 薩Tát 智trí 等đẳng 如Như 來Lai 智trí 等đẳng 以dĩ 無vô 差sai 別biệt 而nhi 差sai 別biệt 名danh 等đẳng 覺giác 義nghĩa 然nhiên 而nhi 妙diệu 湛trạm 覺giác 際tế 唯duy 證chứng 方phương 親thân 言ngôn 何hà 能năng 及cập 如như 前tiền 諸chư 位vị 但đãn 順thuận 經kinh 文văn 略lược 加gia 貫quán 釋thích 於ư 道đạo 未vị 親thân 不bất 敢cảm 以dĩ 胸hung 臆ức 亂loạn 真chân 也dã 良lương 由do 經kinh 文văn 大đại 簡giản 學học 者giả 難nạn/nan 究cứu 玄huyền 功công 故cố 引dẫn 他tha 經kinh 論luận 成thành 言ngôn 補bổ 釋thích 其kỳ 義nghĩa 祖tổ 述thuật 有hữu 所sở 自tự 來lai 非phi 徒đồ 架# 浮phù 辭từ 以dĩ 誤ngộ 後hậu 學học 也dã 從tùng 前tiền 三tam 增tăng 進tiến 已dĩ 來lai 發phát 行hạnh 安an 位vị 至chí 此thử 聖thánh 位vị 終chung 極cực 下hạ 文văn 別biệt 明minh 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 結kết 顯hiển 果quả 覺giác 為vi 聖thánh 道Đạo 所sở 證chứng 究cứu 竟cánh 之chi 地địa 是thị 故cố 下hạ 文văn 云vân 如như 此thử 皆giai 以dĩ 三tam 增tăng 進tiến 故cố 。 善thiện 能năng 成thành 就tựu 。 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 葢# 以dĩ 結kết 明minh 聖thánh 位vị 始thỉ 終chung 使sử 知tri 文văn 義nghĩa 攸du 歸quy 源nguyên 流lưu 不bất 紊# 故cố 爾nhĩ 。

阿A 難Nan 從tùng 乾can 慧tuệ 心tâm 。 至chí 等Đẳng 覺Giác 已dĩ 。 至chí 若nhược 他tha 觀quán 者giả 。 名danh 為vi 邪tà 觀quán 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 世Thế 尊Tôn 結kết 明minh 聖thánh 位vị 始thỉ 終chung 指chỉ 示thị 所sở 證chứng 令linh 知tri 寄ký 位vị 窮cùng 源nguyên 旅lữ 泊bạc 如như 幻huyễn 三tam 觀quán 一nhất 心tâm 斯tư 為vi 正chánh 入nhập 也dã 乾can/kiền/càn 慧tuệ 是thị 始thỉ 等đẳng 覺giác 是thị 終chung 從tùng 乾can/kiền/càn 下hạ 二nhị 句cú 是thị 結kết 前tiền 聖thánh 位vị 始thỉ 終chung 已dĩ 竟cánh 是thị 覺giác 下hạ 又hựu 別biệt 示thị 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 心tâm 中trung 之chi 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 也dã 他tha 師sư 不bất 解giải 將tương 此thử 金kim 剛cang 乾can 慧tuệ 。 指chỉ 歸quy 前tiền 文văn 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 之chi 乾can/kiền/càn 慧tuệ 則tắc 自tự 誤ngộ 誤ngộ 人nhân 不bất 淺thiển 也dã 何hà 者giả 名danh 雖tuy 同đồng 義nghĩa 逈huýnh 別biệt 故cố 一nhất 始thỉ 一nhất 終chung 朗lãng 然nhiên 明minh 白bạch 人nhân 自tự 解giải 力lực 不bất 及cập 耳nhĩ 夫phu 此thử 金kim 剛cang 心tâm 中trung 。 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 之chi 言ngôn 疑nghi 來lai 遠viễn 矣hĩ 愚ngu 雖tuy 歷lịch 諸chư 講giảng 席tịch 實thật 考khảo 覈# 無vô 從tùng 一nhất 日nhật 偶ngẫu 讀đọc 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 至chí 十thập 定định 品phẩm 有hữu 云vân 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 金kim 剛cang 慧tuệ 。 普phổ 入nhập 法Pháp 界Giới 彼bỉ 文văn 正chánh 屬thuộc 等đẳng 覺giác 彼bỉ 此thử 皆giai 有hữu 金Kim 剛Cang 慧Tuệ 名danh 則tắc 屬thuộc 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 可khả 知tri 矣hĩ 又hựu 吳ngô 興hưng 所sở 引dẫn 瓔anh 珞lạc 經Kinh 云vân 等đẳng 覺giác 性tánh 中trung 有hữu 一nhất 人nhân 。 名danh 金Kim 剛Cang 幢Tràng 。 慧tuệ 亦diệc 同đồng 此thử 也dã 又hựu 瑜du 伽già 唯duy 識thức 等đẳng 論luận 登đăng 十Thập 地Địa 後hậu 說thuyết 有hữu 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 頓đốn 斷đoạn 俱câu 生sanh 微vi 細tế 障chướng 種chủng 入nhập 如Như 來Lai 位vị 智trí 起khởi 惑hoặc 除trừ 得đắc 非phi 此thử 乎hồ 又hựu 今kim 經kinh 第đệ 十thập 云vân 從tùng 互hỗ 用dụng 中trung 。 能năng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 。 金kim 剛cang 乾can 慧tuệ 。 若nhược 指chỉ 信tín 前tiền 乾can/kiền/càn 慧tuệ 何hà 故cố 從tùng 互hỗ 用dụng 中trung 。 入nhập 互hỗ 用dụng 乃nãi 是thị 信tín 位vị 乾can/kiền/càn 慧tuệ 豈khởi 在tại 信tín 後hậu 耶da 又hựu 云vân 如như 是thị 乃nãi 超siêu 。 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 十Thập 地Địa 等đẳng 覺giác 既ký 超siêu 諸chư 位vị 則tắc 指chỉ 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 名danh 金Kim 剛Cang 乾can/kiền/càn 慧tuệ 又hựu 可khả 知tri 矣hĩ 葢# 是thị 等đẳng 覺giác 之chi 後hậu 燄diệm 妙diệu 覺giác 之chi 前tiền 茅mao 耳nhĩ 當đương 知tri 信tín 前tiền 乃nãi 欲dục 愛ái 乾can 枯khô 。 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 今kim 乃nãi 無vô 明minh 初sơ 乾can/kiền/càn 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 二nhị 義nghĩa 天thiên 淵uyên 人nhân 自tự 不bất 察sát 耳nhĩ 或hoặc 者giả 難nạn/nan 云vân 前tiền 欲dục 習tập 初sơ 乾can 。 未vị 與dữ 如Như 來Lai 。 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 名danh 乾can 慧tuệ 地địa 。 今kim 乃nãi 無vô 明minh 初sơ 乾can/kiền/càn 豈khởi 復phục 不bất 與dữ 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 海hải 。 接tiếp 乎hồ 答đáp 曰viết 金kim 剛cang 乾can 慧tuệ 。 秪# 是thị 盡tận 無vô 明minh 之chi 初sơ 効hiệu 耳nhĩ 雖tuy 與dữ 妙diệu 覺giác 相tương 接tiếp 而nhi 未vị 莅lị 其kỳ 任nhậm 亦diệc 得đắc 云vân 未vị 接tiếp 也dã 然nhiên 而nhi 凡phàm 夫phu 麤thô 心tâm 涉thiệp 語ngữ 費phí 辭từ 而nhi 聖thánh 人nhân 理lý 境cảnh 功công 夫phu 實thật 存tồn 乎hồ 一nhất 念niệm 如như 清thanh 涼lương 鈔sao 引dẫn 釋thích 瑜du 伽già 論luận 云vân 準chuẩn 此thử 論luận 文văn 於ư 十Thập 地Địa 後hậu 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 名danh 為vi 等Đẳng 覺Giác 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 為vi 妙diệu 覺giác 矣hĩ 信tín 知tri 剎sát 那na 玄huyền 心tâm 凡phàm 情tình 莫mạc 能năng 格cách 也dã 又hựu 夫phu 信tín 前tiền 乾can/kiền/càn 慧tuệ 為vi 始thỉ 金kim 剛cang 乾can 慧tuệ 。 為vi 終chung 首thủ 尾vĩ 既ký 標tiêu 乾can/kiền/càn 慧tuệ 則tắc 又hựu 詳tường 玩ngoạn 其kỳ 義nghĩa 必tất 位vị 位vị 有hữu 之chi 何hà 者giả 葢# 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 初sơ 乾can/kiền/càn 乾can 有hữu 其kỳ 慧tuệ 。 復phục 登đăng 後hậu 位vị 位vị 位vị 皆giai 然nhiên 豈khởi 非phi 乾can/kiền/càn 慧tuệ 乎hồ 大đại 率suất 後hậu 後hậu 深thâm 於ư 前tiền 前tiền 今kim 文văn 略lược 耳nhĩ 是thị 故cố 但đãn 標tiêu 首thủ 尾vĩ 影ảnh 顯hiển 其kỳ 中trung 間gian 也dã 窮cùng 理lý 者giả 請thỉnh 深thâm 思tư 而nhi 加gia 察sát 焉yên 如như 是thị 重trùng 重trùng 。 下hạ 結kết 指chỉ 所sở 證chứng 妙diệu 覺giác 重trùng 重trùng 者giả 指chỉ 前tiền 諸chư 位vị 單đơn 複phức 十thập 二nhị 。 者giả 約ước 一nhất 名danh 單đơn 約ước 十thập 名danh 複phức 複phức 是thị 重trùng 疊điệp 義nghĩa 單đơn 有hữu 七thất 位vị 複phức 有hữu 五ngũ 重trọng/trùng 單đơn 者giả 三tam 增tăng 進tiến 乾can/kiền/càn 慧tuệ 四tứ 加gia 行hành 等đẳng 覺giác 是thị 名danh 單đơn 七thất 複phức 者giả 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 各các 十thập 是thị 名danh 複phức 五ngũ 又hựu 此thử 重trùng 重trùng 十thập 二nhị 者giả 是thị 通thông 收thu 諸chư 位vị 通thông 收thu 則tắc 不bất 校giáo 淺thiển 深thâm 下hạ 云vân 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 者giả 則tắc 除trừ 前tiền 三tam 增tăng 進tiến 及cập 乾can/kiền/càn 慧tuệ 從tùng 信tín 至chí 等đẳng 覺giác 為vi 五ngũ 十thập 五ngũ 方phương 盡tận 下hạ 二nhị 句cú 正chánh 結kết 指chỉ 所sở 證chứng 到đáo 家gia 果quả 覺giác 稱xưng 妙diệu 覺giác 者giả 謂vị 永vĩnh 別biệt 無vô 明minh 父phụ 母mẫu 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 際tế 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 般Bát 若Nhã 不bất 生sanh 不bất 生sanh 不bất 生sanh 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 成thành 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 居cư 常thường 寂tịch 光quang 土thổ 即tức 圓viên 教giáo 佛Phật 相tương/tướng 今kim 稱xưng 無vô 上thượng 道Đạo 即tức 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 也dã 是thị 種chủng 種chủng 下hạ 翻phiên 顯hiển 前tiền 來lai 諸chư 位vị 是thị 旅lữ 泊bạc 窮cùng 源nguyên 之chi 意ý 不bất 可khả 認nhận 為vi 實thật 有hữu 又hựu 不bất 可khả 便tiện 執chấp 為vi 無vô 故cố 喻dụ 如như 幻huyễn 等đẳng 十thập 種chủng 義nghĩa 也dã 此thử 中trung 金kim 剛cang 是thị 譬thí 以dĩ 況huống 諸chư 位vị 觀quán 智trí 能năng 斷đoạn 惑hoặc 故cố 不bất 與dữ 等đẳng 覺giác 後hậu 心tâm 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 之chi 金kim 剛cang 義nghĩa 同đồng 彼bỉ 喻dụ 果quả 定định 此thử 喻dụ 因nhân 位vị 觀quán 智trí 故cố 也dã 十thập 種chủng 喻dụ 者giả 華hoa 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 如như 幻huyễn 如như 焰diễm 。 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 如như 虗hư 空không 如như 響hưởng 如như 乾can/kiền/càn 城thành 如như 夢mộng 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 如như 化hóa 十thập 也dã 聖thánh 位vị 所sở 觀quán 故cố 稱xưng 深thâm 喻dụ 奢Xa 摩Ma 他Tha 譯dịch 語ngữ 見kiến 前tiền 毗Tỳ 婆Bà 舍Xá 那Na 。 譯dịch 云vân 觀quán 即tức 三tam 摩ma 異dị 名danh 三tam 義nghĩa 中trung 闕khuyết 略lược 禪thiền 那na 理lý 應ưng 全toàn 具cụ 葢# 位vị 位vị 用dụng 此thử 三tam 觀quán 觀quán 之chi 以dĩ 斷đoạn 惑hoặc 故cố 如Như 來Lai 二nhị 字tự 。 即tức 指chỉ 三tam 觀quán 是thị 如Như 來Lai 心tâm 中trung 所sở 具cụ 故cố 又hựu 前tiền 後hậu 諸chư 文văn 皆giai 秪# 明minh 止Chỉ 觀Quán 二nhị 義nghĩa 禪thiền 那na 以dĩ 和hòa 融dung 止Chỉ 觀Quán 而nhi 已dĩ 無vô 別biệt 有hữu 體thể 故cố 但đãn 出xuất 二nhị 義nghĩa 大đại 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 細tế 玩ngoạn 可khả 了liễu 清thanh 淨tịnh 修tu 證chứng 。 者giả 謂vị 不bất 著trước 二nhị 邊biên 。 不bất 居cư 中trung 道đạo 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 而nhi 修tu 而nhi 證chứng 故cố 漸tiệm 次thứ 深thâm 入nhập 。 者giả 謂vị 位vị 位vị 遞đệ 進tiến 不bất 躐# 等đẳng 而nhi 入nhập 是thị 無vô 漸tiệm 次thứ 之chi 漸tiệm 次thứ 也dã 阿A 難Nan 如như 是thị 下hạ 通thông 結kết 始thỉ 終chung 歸quy 功công 初sơ 步bộ 如như 云vân 成thành 山sơn 數số 仞nhận 不bất 忘vong 初sơ 簣quỹ 之chi 意ý 作tác 是thị 下hạ 世Thế 尊Tôn 諄# 諄# 示thị 誨hối 令linh 人nhân 甄chân 別biệt 邪tà 正chánh 之chi 趣thú 如như 上thượng 三tam 觀quán 十thập 喻dụ 而nhi 觀quán 之chi 為vi 正chánh 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 偏thiên 倚ỷ 其kỳ 心tâm 名danh 邪tà 觀quán 也dã 證chứng 分phần/phân 止chỉ 此thử 下hạ 起khởi 結kết 經kinh 分phần/phân 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 至chí 萬vạn 行hạnh 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 。 汝nhữ 當đương 奉phụng 持trì 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 由do 前tiền 理lý 行hành 證chứng 三tam 要yếu 既ký 圓viên 文Văn 殊Thù 請thỉnh 結kết 經kinh 名danh 適thích 以dĩ 垂thùy 範phạm 將tương 來lai 奉phụng 持trì 有hữu 所sở 從tùng 據cứ 也dã 而nhi 此thử 經Kinh 名danh 由do 文Văn 殊Thù 請thỉnh 者giả 良lương 以dĩ 所sở 顯hiển 是thị 圓viên 理lý 圓viên 行hành 圓viên 證chứng 苟cẩu 非phi 大đại 智trí 大đại 德đức 卒thốt 莫mạc 能năng 訂# 名danh 召triệu 體thể 而nhi 為vi 宗tông 用dụng 之chi 綱cương 維duy 也dã 是thị 故cố 文Văn 殊Thù 。 始thỉ 終chung 承thừa 任nhậm 其kỳ 事sự 初sơ 則tắc 持trì 咒chú 往vãng 護hộ 次thứ 則tắc 辯biện 會hội 見kiến 性tánh 是thị 非phi 又hựu 次thứ 則tắc 選tuyển 擇trạch 圓viên 通thông 今kim 復phục 請thỉnh 結kết 經kinh 名danh 信tín 知tri 此thử 經Kinh 幽u 賾trách 良lương 在tại 於ư 此thử 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 譯dịch 語ngữ 見kiến 前tiền 實thật 智trí 第đệ 一nhất 此thử 非phi 具cụ 大đại 智trí 大đại 德đức 者giả 乎hồ 又hựu 詳tường 文Văn 殊Thù 問vấn 名danh 意ý 必tất 通thông 請thỉnh 五ngũ 章chương 謂vị 名danh 體thể 宗tông 用dụng 教giáo 相tương/tướng 也dã 稱xưng 奉phụng 持trì 者giả 決quyết 定định 奉phụng 持trì 五ngũ 章chương 豈khởi 獨độc 名danh 乎hồ 要yếu 知tri 結kết 名danh 則tắc 名danh 下hạ 必tất 有hữu 其kỳ 體thể 體thể 必tất 有hữu 其kỳ 所sở 宗tông 既ký 有hữu 所sở 宗tông 必tất 有hữu 其kỳ 用dụng 別biệt 無vô 教giáo 相tương/tướng 即tức 分phân 別biệt 名danh 等đẳng 四tứ 章chương 為vi 教giáo 相tương/tướng 耳nhĩ 是thị 故cố 舉cử 名danh 為vi 請thỉnh 而nhi 後hậu 之chi 四tứ 章chương 必tất 隨tùy 之chi 矣hĩ 是thị 知tri 奉phụng 持trì 即tức 奉phụng 持trì 五ngũ 章chương 也dã 然nhiên 而nhi 今kim 經kinh 五ngũ 章chương 如như 前tiền 分phần/phân 屬thuộc 即tức 今kim 下hạ 文văn 所sở 答đáp 五ngũ 者giả 是thị 名danh 名danh 下hạ 所sở 顯hiển 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 是thị 體thể 妙diệu 奢xa 等đẳng 三tam 是thị 宗tông 以dĩ 妙diệu 因nhân 而nhi 趣thú 妙diệu 果Quả 故cố 也dã 破phá 妄vọng 顯hiển 真chân 為vi 用dụng 順thuận 時thời 訂# 教giáo 則tắc 以dĩ 生sanh 酥tô 為vi 教giáo 相tương/tướng 也dã 此thử 為vi 今kim 經kinh 五ngũ 章chương 義nghĩa 從tùng 古cổ 立lập 事sự 非phi 臆ức 說thuyết 或hoặc 問vấn 下hạ 經kinh 正chánh 宗tông 未vị 圓viên 何hà 故cố 便tiện 請thỉnh 經kinh 名danh 答đáp 良lương 以dĩ 前tiền 經kinh 顯hiển 示thị 理lý 行hành 證chứng 三tam 義nghĩa 一nhất 經kinh 正chánh 趣thú 已dĩ 竟cánh 故cố 此thử 問vấn 名danh 成thành 前tiền 教giáo 部bộ 後hậu 文văn 雖tuy 有hữu 精tinh 嚴nghiêm 七thất 趣thú 詳tường 辯biện 諸chư 魔ma 亦diệc 屬thuộc 行hành 證chứng 兩lưỡng 問vấn 之chi 事sự 秪# 為vi 行hành 證chứng 之chi 緒tự 餘dư 耳nhĩ 是thị 故cố 溫ôn 陵lăng 指chỉ 為vi 助trợ 道đạo 意ý 正chánh 同đồng 此thử 又hựu 七thất 趣thú 乃nãi 行hành 中trung 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 諸chư 魔ma 是thị 證chứng 道đạo 之chi 防phòng 此thử 由do 經kinh 家gia 之chi 巧xảo 纂toản 此thử 緒tự 餘dư 附phụ 於ư 結kết 經kinh 之chi 後hậu 意ý 使sử 行hành 證chứng 兩lưỡng 間gian 條điều 貫quán 不bất 繁phồn 簡giản 便tiện 易dị 曉hiểu 故cố 爾nhĩ 讀đọc 經Kinh 者giả 當đương 諳am 此thử 意ý 則tắc 無vô 間gian 然nhiên 矣hĩ 佛Phật 告cáo 下hạ 世Thế 尊Tôn 正chánh 答đáp 五ngũ 名danh 初sơ 答đáp 第đệ 一nhất 名danh 大đại 佛Phật 頂đảnh 解giải 見kiến 題đề 中trung 今kim 因nhân 便tiện 略lược 從tùng 事sự 釋thích 之chi 題đề 中trung 順thuận 理lý 詳tường 解giải 意ý 以dĩ 理lý 能năng 融dung 事sự 事sự 在tại 理lý 中trung 今kim 復phục 依y 事sự 申thân 明minh 知tri 有hữu 所sở 自tự 故cố 大đại 佛Phật 頂đảnh 者giả 約ước 事sự 指chỉ 佛Phật 頂đảnh 放phóng 光quang 光quang 中trung 化hóa 佛Phật 宣tuyên 咒chú 稱xưng 無vô 為vi 無vô 見kiến 而nhi 顯hiển 諸chư 見kiến 佛Phật 頂đảnh 最tối 尊tôn 事sự 中trung 無vô 上thượng 從tùng 無vô 為vi 而nhi 為vi 則tắc 事sự 理lý 一nhất 貫quán 表biểu 詮thuyên 於ư 理lý 會hội 歸quy 圓viên 極cực 無vô 出xuất 滿mãn 覺giác 故cố 稱xưng 大đại 佛Phật 頂đảnh 也dã 悉tất 怛đát 多đa 般bát 怛đát 羅la 譯dịch 語ngữ 見kiến 前tiền 即tức 心tâm 咒chú 名danh 無vô 上thượng 寶bảo 印ấn 者giả 通thông 顯hiển 密mật 二nhị 義nghĩa 說thuyết 大đại 佛Phật 頂đảnh 是thị 顯hiển 義nghĩa 悉tất 怛đát 句cú 是thị 密mật 義nghĩa 此thử 一nhất 名danh 兼kiêm 具cụ 顯hiển 密mật 故cố 寶bảo 印ấn 印ấn 是thị 閑nhàn 邪tà 楷# 定định 之chi 義nghĩa 如như 宰tể 官quan 印ấn 信tín 以dĩ 防phòng 奸gian 偽ngụy 而nhi 設thiết 喻dụ 此thử 顯hiển 密mật 二nhị 經kinh 印ấn 定định 諸chư 法pháp 冥minh 契khế 佛Phật 心tâm 使sử 群quần 邪tà 無vô 可khả 亂loạn 真chân 可khả 尊tôn 重trọng 故cố 故cố 稱xưng 寶bảo 印ấn 如như 經Kinh 云vân 陰ấm 處xứ 界giới 三tam 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 妙diệu 真Chân 如Như 性tánh 。 即tức 印ấn 定định 義nghĩa 所sở 謂vị 一nhất 實thật 相tướng 印ấn 是thị 已dĩ 十thập 方phương 下hạ 二nhị 句cú 亦diệc 通thông 顯hiển 密mật 謂vị 此thử 顯hiển 密mật 二nhị 經kinh 乃nãi 諸chư 佛Phật 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 。 之chi 眼nhãn 目mục 也dã 以dĩ 無vô 礙ngại 故cố 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 約ước 五ngũ 眼nhãn 說thuyết 又hựu 通thông 喻dụ 說thuyết 眼nhãn 以dĩ 含hàm 攝nhiếp 無vô 遺di 故cố 喻dụ 海hải 眼nhãn 然nhiên 茲tư 五ngũ 眼nhãn 中trung 法Pháp 眼nhãn 照chiếu 俗tục 慧tuệ 眼nhãn 證chứng 真chân 佛Phật 眼nhãn 圓viên 觀quán 三tam 諦đế 餘dư 肉nhục 眼nhãn 天thiên 眼nhãn 則tắc 攝nhiếp 入nhập 勝thắng 性tánh 中trung 今kim 五ngũ 眼nhãn 義nghĩa 備bị 故cố 稱xưng 海hải 眼nhãn 救cứu 護hộ 下hạ 結kết 第đệ 二nhị 名danh 也dã 救cứu 護hộ 親thân 因nhân 者giả 指chỉ 現hiện 前tiền 事sự 說thuyết 親thân 指chỉ 阿A 難Nan 因nhân 指chỉ 登đăng 伽già 阿A 難Nan 是thị 佛Phật 從tùng 弟đệ 同đồng 一nhất 天thiên 倫luân 稱xưng 親thân 可khả 知tri 登đăng 伽già 與dữ 阿A 難Nan 有hữu 歷lịch 劫kiếp 夫phu 婦phụ 因nhân 緣duyên 今kim 猶do 纏triền 縛phược 故cố 稱xưng 為vi 因nhân 救cứu 護hộ 與dữ 度độ 脫thoát 通thông 二nhị 人nhân 說thuyết 故cố 用dụng 及cập 字tự 性tánh 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 即tức 登đăng 伽già 也dã 義nghĩa 見kiến 前tiền 文văn 菩Bồ 提Đề 與dữ 正Chánh 徧Biến 知Tri 約ước 圓viên 義nghĩa 說thuyết 阿A 難Nan 登đăng 伽già 雖tuy 證chứng 小tiểu 果quả 特đặc 其kỳ 跡tích 耳nhĩ 今kim 已dĩ 迴hồi 向hướng 聖thánh 乘thừa 引dẫn 諸chư 凡phàm 小tiểu 入nhập 徧biến 知tri 海hải 登đăng 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。 如Như 來Lai 下hạ 結kết 第đệ 三tam 名danh 也dã 此thử 名danh 解giải 見kiến 題đề 中trung 大đại 方phương 下hạ 結kết 第đệ 四tứ 名danh 也dã 方Phương 廣Quảng 是thị 大Đại 乘Thừa 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 之chi 一nhất 方phương 是thị 實thật 法pháp 即tức 方phương 法pháp 之chi 方phương 大đại 與dữ 廣quảng 是thị 法pháp 之chi 量lượng 大đại 義nghĩa 解giải 見kiến 題đề 中trung 大đại 是thị 常thường 徧biến 義nghĩa 廣quảng 是thị 普phổ 入nhập 義nghĩa 二nhị 義nghĩa 相tương/tướng 成thành 謂vị 常thường 徧biến 於ư 外ngoại 普phổ 入nhập 於ư 內nội 不bất 唯duy 相tương 容dung 而nhi 能năng 相tương/tướng 入nhập 也dã 方phương 持trì 理lý 事sự 而nhi 具cụ 二nhị 量lượng 則tắc 華hoa 嚴nghiêm 四tứ 法Pháp 界Giới 義nghĩa 于vu 斯tư 顯hiển 矣hĩ 今kim 經kinh 乃nãi 方Phương 廣Quảng 部bộ 中trung 攝nhiếp 故cố 大Đại 乘Thừa 之chi 類loại 也dã 妙diệu 蓮liên 華hoa 王vương 者giả 約ước 喻dụ 說thuyết 也dã 就tựu 喻dụ 所sở 詮thuyên 常thường 住trụ 真chân 心tâm 。 耳nhĩ 葢# 蓮liên 華hoa 處xứ 污ô 泥nê 而nhi 不bất 染nhiễm 吾ngô 心tâm 汩# 物vật 欲dục 而nhi 常thường 明minh 蓮liên 乃nãi 萬vạn 卉hủy 之chi 王vương 心tâm 為vi 諸chư 法pháp 之chi 母mẫu 法pháp 喻dụ 冥minh 符phù 略lược 取thủ 況huống 耳nhĩ 故cố 詩thi 人nhân 云vân 看khán 取thủ 蓮liên 華hoa 淨tịnh 方phương 知tri 不bất 染nhiễm 心tâm 用dụng 此thử 意ý 也dã 詳tường 解giải 見kiến 第đệ 五ngũ 經kinh 中trung 妙diệu 名danh 不Bất 可Khả 思Tư 議Nghị 。 王vương 具cụ 八bát 自tự 在tại 義nghĩa 意ý 會hội 乃nãi 得đắc 十thập 方phương 下hạ 重trọng/trùng 約ước 咒chú 名danh 陀đà 羅la 尼ni 譯dịch 云vân 總tổng 持trì 以dĩ 世thế 出xuất 世thế 若nhược 名danh 若nhược 義nghĩa 若nhược 法pháp 若nhược 行hành 悉tất 總tổng 持trì 故cố 指chỉ 咒chú 義nghĩa 說thuyết 故cố 連liên 咒chú 名danh 經Kinh 云vân 出xuất 生sanh 諸chư 佛Phật 。 則tắc 咒chú 為vi 佛Phật 之chi 母mẫu 矣hĩ 母mẫu 字tự 亦diệc 約ước 喻dụ 說thuyết 取thủ 出xuất 生sanh 義nghĩa 故cố 此thử 名danh 上thượng 半bán 蓮liên 華hoa 約ước 顯hiển 義nghĩa 說thuyết 下hạ 半bán 總tổng 持trì 約ước 密mật 義nghĩa 說thuyết 兼kiêm 顯hiển 密mật 為vi 名danh 也dã 灌quán 頂đảnh 下hạ 結kết 第đệ 五ngũ 名danh 也dã 解giải 見kiến 題đề 中trung 但đãn 灌quán 頂đảnh 章chương 句cú 四tứ 字tự 題đề 中trung 未vị 解giải 茲tư 當đương 釋thích 之chi 按án 長trường/trưởng 水thủy 疏sớ/sơ 云vân 此thử 經Kinh 從tùng 天Thiên 竺Trúc 灌quán 頂đảnh 部bộ 中trung 流lưu 出xuất 天Thiên 竺Trúc 凡phàm 一nhất 切thiết 咒chú 章chương 集tập 為vi 一nhất 類loại 名danh 灌quán 頂đảnh 部bộ 灌quán 頂đảnh 者giả 取thủ 十Thập 地Địa 灌quán 頂đảnh 授thọ 職chức 之chi 義nghĩa 咒chú 家gia 尊tôn 勝thắng 之chi 也dã 又hựu 諸chư 經kinh 中trung 凡phàm 名danh 諸chư 咒chú 皆giai 稱xưng 灌quán 頂đảnh 密mật 義nghĩa 勝thắng 故cố 末mạt 句cú 世Thế 尊Tôn 以dĩ 上thượng 五ngũ 名danh 勑# 令linh 奉phụng 持trì 以dĩ 答đáp 也dã 。

說thuyết 是thị 語ngữ 已dĩ 。 即tức 時thời 阿A 難Nan 。 至chí 修tu 心tâm 六lục 品phẩm 。 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 阿A 難Nan 通thông 領lãnh 聖thánh 位vị 結kết 經kinh 名danh 義nghĩa 因nhân 得đắc 解giải 起khởi 惑hoặc 除trừ 之chi 諸chư 也dã 密mật 印ấn 者giả 義nghĩa 見kiến 上thượng 解giải 兼kiêm 聞văn 下hạ 領lãnh 上thượng 五ngũ 名danh 是thị 大Đại 乘Thừa 圓viên 義nghĩa 故cố 稱xưng 為vi 了liễu 即tức 題đề 中trung 義nghĩa 也dã 頓đốn 悟ngộ 下hạ 正chánh 明minh 解giải 起khởi 惑hoặc 除trừ 之chi 義nghĩa 禪thiền 那na 指chỉ 兼kiêm 奢xa 摩ma 三tam 義nghĩa 今kim 舉cử 一nhất 該cai 三tam 也dã 聖thánh 位vị 是thị 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 意ý 謂vị 領lãnh 悟ngộ 前tiền 來lai 聖thánh 位vị 而nhi 諸chư 聖thánh 位vị 一nhất 一nhất 具cụ 足túc 。 禪thiền 那na 等đẳng 三tam 觀quán 諦đế 觀quán 圓viên 融dung 名danh 為vi 增tăng 上thượng 妙diệu 理lý 。 心tâm 慮lự 虗hư 凝ngưng 者giả 由do 惑hoặc 除trừ 故cố 得đắc 心tâm 虗hư 凝ngưng 正chánh 是thị 觀quán 智trí 圓viên 融dung 之chi 意ý 斷đoạn 除trừ 下hạ 明minh 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 三tam 界giới 修tu 心tâm 六lục 品phẩm 。 者giả 三tam 界giới 有hữu 九cửu 地địa 每mỗi 地địa 有hữu 九cửu 品phẩm 思tư 惑hoặc 修tu 心tâm 是thị 修tu 道Đạo 位vị 人nhân 從tùng 二nhị 果quả 至chí 三tam 果quả 皆giai 名danh 修tu 道Đạo 此thử 六lục 品phẩm 指chỉ 下hạ 界giới 一nhất 地địa 中trung 前tiền 六lục 品phẩm 惑hoặc 斷đoạn 此thử 六lục 品phẩm 證chứng 二nhị 果quả 故cố 云vân 修tu 心tâm 六lục 品phẩm 。 也dã 阿A 難Nan 初sơ 果quả 是thị 見kiến 道đạo 位vị 人nhân 今kim 言ngôn 修tu 心tâm 者giả 指chỉ 後hậu 證chứng 說thuyết 耳nhĩ 葢# 修tu 惑hoặc 對đối 見kiến 惑hoặc 說thuyết 故cố 云vân 微vi 細tế 此thử 指chỉ 阿A 難Nan 實thật 證chứng 分phân 齊tề 及cập 此thử 若nhược 約ước 大Đại 乘Thừa 四tứ 依y 等đẳng 論luận 當đương 如như 四tứ 教giáo 儀nghi 說thuyết 或hoặc 者giả 問vấn 云vân 文văn 中trung 謂vị 頓đốn 悟ngộ 禪thiền 那na 。 修tu 進tiến 聖thánh 位vị 。 及cập 增tăng 上thượng 妙diệu 理lý 。 云vân 何hà 斷đoạn 惑hoặc 指chỉ 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 耶da 答đáp 曰viết 按án 下hạ 經Kinh 云vân 理lý 則tắc 頓đốn 悟ngộ 。 乘thừa 悟ngộ 併tinh 銷tiêu 事sự 非phi 頓đốn 除trừ 。 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 。 故cố 作tác 此thử 解giải 據cứ 實thật 論luận 故cố 結kết 名danh 已dĩ 竟cánh 下hạ 起khởi 行hành 證chứng 之chi 緒tự 餘dư 也dã 。

即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 至chí 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 阿A 難Nan 引dẫn 據cứ 真chân 心tâm 徧biến 圓viên 深thâm 覈# 妄vọng 習tập 何hà 生sanh 也dã 即tức 從tùng 下hạ 經kinh 家gia 敘tự 述thuật 可khả 知tri 大đại 威uy 下hạ 阿A 難Nan 自tự 語ngữ 初sơ 二nhị 句cú 如như 前tiền 解giải 說thuyết 善thiện 開khai 微vi 細tế 沉trầm 惑hoặc 。 者giả 似tự 接tiếp 上thượng 文văn 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 意ý 來lai 此thử 是thị 譯dịch 主chủ 及cập 潤nhuận 文văn 者giả 貫quán 前tiền 意ý 故cố 今kim 約ước 三tam 乘thừa 通thông 論luận 則tắc 指chỉ 通thông 別biệt 二nhị 惑hoặc 微vi 細tế 處xứ 說thuyết 以dĩ 彼bỉ 證chứng 有hữu 淺thiển 深thâm 故cố 約ước 通thông 途đồ 說thuyết 也dã 沉trầm 者giả 深thâm 隱ẩn 義nghĩa 令linh 我ngã 下hạ 三tam 句cú 我ngã 是thị 阿A 難Nan 自tự 稱xưng 而nhi 敘tự 意ý 通thông 於ư 會hội 眾chúng 則tắc 快khoái 然nhiên 饒nhiêu 益ích 兩lưỡng 言ngôn 也dã 要yếu 據cứ 眾chúng 斷đoạn 惑hoặc 淺thiển 深thâm 說thuyết 世Thế 尊Tôn 下hạ 引dẫn 據cứ 成thành 難nạn/nan 阿A 難Nan 謂vị 妙diệu 明minh 真chân 淨tịnh 之chi 心tâm 本bổn 來lai 普phổ 徧biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 無vô 有hữu 不bất 圓viên 滿mãn 者giả 即tức 如như 大đại 地địa 草thảo 木mộc 。 雖tuy 是thị 無vô 情tình 亦diệc 從tùng 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 發phát 現hiện 又hựu 有hữu 情tình 中trung 最tối 微vi 蝡nhuyễn 動động 含hàm 靈linh 。 亦diệc 自tự 真Chân 如Như 性tánh 現hiện 雖tuy 彼bỉ 有hữu 情tình 無vô 情tình 。 之chi 不bất 同đồng 而nhi 其kỳ 本bổn 元nguyên 真chân 淨tịnh 之chi 性tánh 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 成thành 佛Phật 真chân 體thể 。 若nhược 謂vị 生sanh 佛Phật 一nhất 體thể 云vân 何hà 諸chư 佛Phật 。 獨độc 證chứng 真chân 常thường 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 又hựu 有hữu 七thất 趣thú 之chi 殊thù 哉tai 世Thế 尊Tôn 下hạ 結kết 難nạn/nan 云vân 此thử 地địa 獄ngục 等đẳng 道đạo 。 為vi 是thị 自tự 然nhiên 有hữu 者giả 為vì 是thị 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 習tập 生sanh 起khởi 。 今kim 文văn 但đãn 標tiêu 六lục 道đạo 下hạ 答đáp 文văn 中trung 又hựu 別biệt 列liệt 仙tiên 道đạo 故cố 成thành 七thất 趣thú 大đại 約ước 以dĩ 等đẳng 字tự 該cai 之chi 。

世Thế 尊Tôn 如như 寶Bảo 蓮Liên 香Hương 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 至chí 歡hoan 喜hỷ 頂đảnh 戴đái 。 謹cẩn 潔khiết 無vô 犯phạm 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 阿A 難Nan 承thừa 前tiền 妄vọng 習tập 重trọng 引dẫn 現hiện 事sự 別biệt 研nghiên 地địa 獄ngục 眾chúng 私tư 定định 處xứ 何hà 如như 也dã 世Thế 尊Tôn 下hạ 引dẫn 證chứng 現hiện 事sự 寶bảo 蓮liên 香hương 事sự 未vị 詳tường 所sở 出xuất 持trì 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 身thân 心tâm 俱câu 檢kiểm 以dĩ 不bất 動động 為vi 持trì 況huống 復phục 實thật 行hạnh 耶da 按án 梵Phạm 網võng 第đệ 四tứ 十thập 一nhất 戒giới 中trung 云vân 若nhược 犯phạm 十thập 戒giới 應ưng 教giáo 懺sám 悔hối 。 此thử 十thập 戒giới 必tất 是thị 十thập 重trọng/trùng 猶do 通thông 懺sám 悔hối 若nhược 更cánh 妄vọng 言ngôn 行hạnh 婬dâm 非phi 殺sát 非phi 偷thâu 。 無vô 有hữu 冤oan 對đối 便tiện 成thành 莫mạc 大đại 邪tà 見kiến 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 大đại 妄vọng 語ngữ 成thành 。 墮đọa 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 重trọng/trùng 之chi 極cực 矣hĩ 發phát 是thị 下hạ 正chánh 明minh 華hoa 報báo 女nữ 根căn 是thị 產sản 道đạo 從tùng 此thử 行hành 婬dâm 報báo 火hỏa 亦diệc 從tùng 此thử 發phát 節tiết 節tiết 燒thiêu 者giả 謂vị 自tự 下hạ 燒thiêu 上thượng 百bách 節tiết 俱câu 焚phần 全toàn 身thân 灰hôi 燼tẫn 此thử 是thị 華hoa 報báo 。 果quả 在tại 地địa 獄ngục 。 瑠lưu 璃ly 下hạ 又hựu 引dẫn 嗔sân 殺sát 妄vọng 語ngữ 二nhị 事sự 以dĩ 證chứng 別biệt 業nghiệp 入nhập 同đồng 分phần/phân 報báo 者giả 初sơ 二nhị 句cú 先tiên 出xuất 名danh 為vi 誅tru 下hạ 次thứ 出xuất 二nhị 事sự 瞿Cù 曇Đàm 是thị 釋Thích 迦Ca 別biệt 姓tánh 譯dịch 語ngữ 見kiến 前tiền 瑠lưu 璃ly 是thị 室Thất 羅La 城Thành 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 庶thứ 子tử 誅tru 瞿Cù 曇Đàm 事sự 見kiến 瑠lưu 璃ly 王vương 經kinh 具cụ 云vân 毗tỳ 瑠lưu 璃ly 即tức 吠phệ 瑠lưu 璃ly 也dã 其kỳ 初sơ 生sanh 時thời 有hữu 瑠lưu 璃ly 寶bảo 現hiện 遂toại 以dĩ 名danh 焉yên 是thị 末Mạt 利Lợi 夫Phu 人Nhân 。 所sở 生sanh 次thứ 子tử 因nhân 往vãng 探thám 釋Thích 迦Ca 外ngoại 氏thị 彼bỉ 釋Thích 種chủng 五ngũ 百bách 剎sát 利lợi 共cộng 造tạo 講giảng 堂đường 延diên 佛Phật 禁cấm 一nhất 切thiết 人nhân 不bất 許hứa 先tiên 登đăng 此thử 堂đường 瑠lưu 璃ly 不bất 知tri 誤ngộ 登đăng 高cao 座tòa 為vi 釋Thích 種chủng 呵ha 擯bấn 誓thệ 報báo 此thử 冤oan 故cố 也dã 善thiện 星tinh 者giả 涅Niết 槃Bàn 三tam 十thập 三tam 迦Ca 葉Diếp 品phẩm 云vân 是thị 佛Phật 子tử 世Thế 尊Tôn 自tự 謂vị 若nhược 不bất 聽thính 善thiện 星tinh 出xuất 家gia 以dĩ 羅La 睺Hầu 羅La 既ký 出xuất 家gia 善thiện 星tinh 次thứ 當đương 紹thiệu 祖tổ 王vương 位vị 其kỳ 力lực 自tự 由do 必tất 壞hoại 佛Phật 法Pháp 又hựu 涅Niết 槃Bàn 疏sớ/sơ 云vân 善thiện 星tinh 是thị 佛Phật 庶thứ 子tử 羅La 睺Hầu 羅La 之chi 庶thứ 兄huynh 也dã 佛Phật 乃nãi 人nhân 倫luân 之chi 鑒giám 故cố 聽thính 出xuất 家gia 由do 其kỳ 雖tuy 聞văn 正Chánh 法Pháp 不bất 信tín 受thọ 故cố 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 。 妄vọng 說thuyết 法Pháp 空không 撥bát 無vô 二nhị 諦đế 以dĩ 空không 法pháp 謗báng 佛Phật 故cố 也dã 寶bảo 蓮liên 香hương 造tạo 婬dâm 瑠lưu 璃ly 造tạo 殺sát 善thiện 星tinh 造tạo 妄vọng 俱câu 以dĩ 生sanh 陷hãm 阿A 鼻Tỳ 阿A 難Nan 引dẫn 此thử 三tam 人nhân 以dĩ 明minh 別biệt 造tạo 同đồng 受thọ 之chi 意ý 今kim 問vấn 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 問vấn 由do 人nhân 別biệt 造tạo 雖tuy 入nhập 同đồng 分phân 地địa 。 獄ngục 不bất 亡vong 其kỳ 元nguyên 所sở 發phát 業nghiệp 則tắc 招chiêu 私tư 受thọ 之chi 報báo 如như 婬dâm 召triệu 鐵thiết 床sàng 銅đồng 柱trụ 妄vọng 名danh 拔bạt 舌thiệt 犂lê 耕canh 此thử 謂vị 彼bỉ 彼bỉ 發phát 業nghiệp 。 各các 各các 私tư 受thọ 。 也dã 即tức 定định 業nghiệp 處xứ 故cố 二nhị 問vấn 地địa 獄ngục 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 天thiên 成thành 不bất 由do 人nhân 造tạo 者giả 耶da 問vấn 意ý 既ký 畢tất 結kết 明minh 請thỉnh 意ý 故cố 云vân 惟duy 願nguyện 云vân 云vân 也dã 童đồng 蒙mông 者giả 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 智trí 淺thiển 故cố 如như 童đồng 蒙mông 未vị 達đạt 圓viên 境cảnh 則tắc 滯trệ 偏thiên 心tâm 若nhược 著trước 有hữu 撥bát 無vô 俱câu 犯phạm 重trọng 愆khiên 故cố 此thử 請thỉnh 示thị 所sở 以dĩ 使sử 其kỳ 謹cẩn 潔khiết 初sơ 心tâm 無vô 所sở 犯phạm 也dã 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 快khoái 哉tai 此thử 問vấn 。 至chí 自tự 然nhiên 超siêu 越việt 。 此thử 名danh 外Ngoại 分Phần 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 佛Phật 酬thù 上thượng 問vấn 為vi 示thị 眾chúng 生sanh 內nội 外ngoại 情tình 想tưởng 升thăng 沉trầm 之chi 迹tích 以dĩ 啟khải 七thất 趣thú 之chi 端đoan 也dã 佛Phật 告cáo 下hạ 將tương 酬thù 問vấn 意ý 先tiên 歎thán 問vấn 的đích 愽# 利lợi 阿A 難Nan 一nhất 切thiết 下hạ 總tổng 答đáp 妄vọng 有hữu 真chân 無vô 及cập 標tiêu 內nội 外ngoại 二nhị 分phần 前tiền 阿A 難Nan 初sơ 段đoạn 問vấn 中trung 謂vị 生sanh 佛Phật 本bổn 真chân 云vân 何hà 而nhi 有hữu 。 六lục 道đạo 差sai 別biệt 故cố 今kim 總tổng 答đáp 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 實thật 本bổn 真chân 淨tịnh 。 因nhân 彼bỉ 從tùng 妄vọng 起khởi 見kiến 有hữu 妄vọng 熏huân 習tập 妄vọng 習tập 既ký 生sanh 則tắc 有hữu 內nội 外ngoại 二nhị 分phần 葢# 內nội 分phân 是thị 欲dục 愛ái 之chi 情tình 眾chúng 生sanh 由do 欲dục 愛ái 故cố 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 生sanh 死tử 是thị 眾chúng 生sanh 分phần 內nội 。 事sự 故cố 稱xưng 為vi 內nội 外ngoại 分phân 是thị 眾chúng 生sanh 勝thắng 想tưởng 超siêu 倫luân 之chi 氣khí 由do 超siêu 倫luân 故cố 是thị 眾chúng 生sanh 分phần 外ngoại 。 事sự 故cố 稱xưng 為vi 外ngoại 阿A 難Nan 內nội 分phần/phân 下hạ 別biệt 釋thích 釋thích 中trung 先tiên 釋thích 內nội 分phần/phân 初sơ 二nhị 句cú 釋thích 內nội 分phần/phân 名danh 因nhân 諸chư 下hạ 釋thích 內nội 分phần/phân 義nghĩa 初sơ 釋thích 名danh 可khả 知tri 次thứ 釋thích 義nghĩa 者giả 謂vị 因nhân 諸chư 愛ái 故cố 發phát 愛ái 情tình 愛ái 有hữu 多đa 種chủng 故cố 稱xưng 為vi 諸chư 既ký 發phát 諸chư 情tình 情tình 積tích 不bất 止chỉ 能năng 生sanh 愛ái 水thủy 。 愛ái 能năng 滋tư 潤nhuận 故cố 生sanh 愛ái 水thủy 水thủy 是thị 有hữu 形hình 之chi 物vật 。 屬thuộc 於ư 色sắc 法pháp 愛ái 情tình 起khởi 於ư 妄vọng 想tưởng 。 屬thuộc 於ư 心tâm 法pháp 良lương 由do 妄vọng 心tâm 能năng 融dung 妄vọng 色sắc 下hạ 經kinh 謂vị 融dung 通thông 妄vọng 想tưởng 者giả 此thử 也dã 是thị 故cố 下hạ 結kết 明minh 生sanh 水thủy 之chi 相tướng 謂vị 思tư 美mỹ 味vị 而nhi 口khẩu 咽yến/ế/yết 其kỳ 涎tiên 憶ức 所sở 交giao 而nhi 目mục 盈doanh 其kỳ 淚lệ 皆giai 因nhân 愛ái 而nhi 生sanh 水thủy 也dã 憐lân 與dữ 恨hận 者giả 憐lân 是thị 憐lân 惜tích 謂vị 憶ức 情tình 好hảo 別biệt 憐lân 惜tích 之chi 恨hận 是thị 怨oán 恨hận 憶ức 諸chư 情tình 薄bạc 則tắc 怨oán 恨hận 之chi 二nhị 俱câu 致trí 淚lệ 故cố 也dã 貪tham 財tài 而nhi 發phát 愛ái 涎tiên 者giả 謂vị 貪tham 從tùng 內nội 發phát 愛ái 涎tiên 滋tư 身thân 故cố 舉cử 體thể 光quang 潤nhuận 。 心tâm 著trước 婬dâm 事sự 則tắc 其kỳ 流lưu 液dịch 可khả 知tri 阿A 難Nan 諸chư 愛ái 下hạ 結kết 上thượng 愛ái 因nhân 雖tuy 別biệt 流lưu 液dịch 是thị 同đồng 流lưu 結kết 二nhị 字tự 各các 有hữu 一nhất 意ý 流lưu 是thị 流lưu 液dịch 結kết 是thị 結kết 縛phược 由do 結kết 縛phược 情tình 愛ái 而nhi 流lưu 故cố 云vân 流lưu 結kết 沉trầm 重trọng/trùng 不bất 升thăng 自tự 然nhiên 從tùng 墜trụy 。 潤nhuận 濕thấp 下hạ 結kết 明minh 愛ái 生sanh 水thủy 意ý 以dĩ 顯hiển 淪luân 墜trụy 之chi 由do 也dã 末mạt 句cú 結kết 內nội 分phần/phân 名danh 義nghĩa 阿A 難Nan 外ngoại 分phần/phân 下hạ 次thứ 釋thích 外ngoại 分phần/phân 初sơ 二nhị 句cú 釋thích 外ngoại 分phần/phân 名danh 因nhân 諸chư 下hạ 釋thích 外ngoại 分phần/phân 義nghĩa 渴khát 仰ngưỡng 即tức 是thị 外ngoại 慕mộ 勝thắng 處xứ 渴khát 約ước 喻dụ 說thuyết 外ngoại 慕mộ 之chi 想tưởng 如như 渴khát 思tư 飲ẩm 。 由do 仰ngưỡng 而nhi 感cảm 故cố 云vân 渴khát 仰ngưỡng 法pháp 喻dụ 雙song 舉cử 之chi 辭từ 也dã 由do 外ngoại 慕mộ 故cố 發phát 生sanh 虗hư 想tưởng 虗hư 想tưởng 者giả 想tưởng 體thể 輕khinh 舉cử 故cố 云vân 虗hư 想tưởng 想tưởng 積tích 不bất 止chỉ 能năng 生sanh 勝thắng 氣khí 。 氣khí 必tất 自tự 下hạ 而nhi 上thượng 超siêu 越việt 分phần/phân 外ngoại 斯tư 可khả 見kiến 矣hĩ 是thị 故cố 下hạ 結kết 明minh 勝thắng 氣khí 超siêu 越việt 之chi 相tướng 謂vị 持trì 戒giới 者giả 則tắc 銷tiêu 破phá 戒giới 之chi 濁trược 故cố 身thân 輕khinh 清thanh 持trì 咒chú 則tắc 正chánh 義nghĩa 剛cang 勇dũng 無vô 諂siểm 無vô 諛du 故cố 顧cố 盻# 雄hùng 毅nghị 咒chú 能năng 摧tồi 邪tà 故cố 稱xưng 咒chú 印ấn 欲dục 生sanh 天thiên 則tắc 常thường 希hy 上thượng 升thăng 故cố 夜dạ 多đa 飛phi 舉cử 之chi 夢mộng 夢mộng 由do 想tưởng 成thành 故cố 稱xưng 夢mộng 想tưởng 以dĩ 佛Phật 國quốc 存tồn 心tâm 則tắc 聖thánh 境cảnh 隨tùy 念niệm 而nhi 現hiện 三tam 昧muội 唯duy 心tâm 外ngoại 分phần/phân 義nghĩa 可khả 見kiến 也dã 內nội 積tích 勝thắng 氣khí 外ngoại 慕mộ 心tâm 切thiết 故cố 事sự 師sư 能năng 輕khinh 身thân 命mạng 斯tư 皆giai 勝thắng 想tưởng 所sở 致trí 耳nhĩ 阿A 難Nan 諸chư 想tưởng 下hạ 結kết 上thượng 想tưởng 因nhân 雖tuy 別biệt 輕khinh 舉cử 是thị 同đồng 。 飛phi 動động 不bất 沉trầm 。 自tự 然nhiên 超siêu 越việt 。 末mạt 句cú 結kết 外ngoại 分phần/phân 名danh 義nghĩa 然nhiên 此thử 內nội 外ngoại 二nhị 分phần 所sở 明minh 秪# 情tình 想tưởng 二nhị 字tự 良lương 由do 情tình 想tưởng 感cảm 成thành 七thất 趣thú 之chi 報báo 情tình 因nhân 潤nhuận 墜trụy 故cố 屬thuộc 三tam 途đồ 惡ác 趣thú 想tưởng 因nhân 輕khinh 舉cử 故cố 屬thuộc 四tứ 善thiện 道đạo 也dã 下hạ 文văn 以dĩ 情tình 想tưởng 論luận 輕khinh 重trọng 分phân 別biệt 七thất 趣thú 槩# 可khả 知tri 矣hĩ 。

阿A 難Nan 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 至chí 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 情tình 想tưởng 分phân 別biệt 善thiện 惡ác 。 諸chư 趣thú 以dĩ 酬thù 阿A 難Nan 定định 處xứ 之chi 問vấn 也dã 前tiền 阿A 難Nan 以dĩ 定định 處xứ 自tự 然nhiên 二nhị 意ý 為vi 問vấn 今kim 佛Phật 但đãn 酬thù 定định 處xứ 者giả 良lương 以dĩ 定định 處xứ 為vi 正chánh 問vấn 自tự 然nhiên 為vi 旁bàng 問vấn 故cố 也dã 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 且thả 答đáp 其kỳ 正chánh 至chí 後hậu 六lục 交giao 報báo 盡tận 方phương 乃nãi 結kết 答đáp 云vân 斯tư 皆giai 妄vọng 業nghiệp 發phát 生sanh 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。 非phi 本bổn 有hữu 者giả 即tức 答đáp 自tự 然nhiên 之chi 旁bàng 問vấn 也dã 葢# 謂vị 妄vọng 有hữu 而nhi 真chân 無vô 非phi 自tự 然nhiên 有hữu 。 故cố 今kim 文văn 一nhất 切thiết 世thế 問vấn 下hạ 先tiên 明minh 生sanh 死tử 二nhị 習tập 交giao 際tế 情tình 想tưởng 升thăng 沉trầm 之chi 初sơ 相tương/tướng 也dã 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 指chỉ 七thất 趣thú 說thuyết 生sanh 順thuận 死tử 逆nghịch 人nhân 皆giai 可khả 知tri 變biến 流lưu 者giả 謂vị 死tử 相tướng 遷thiên 變biến 形hình 軀khu 流lưu 轉chuyển 識thức 性tánh 名danh 之chi 為vi 死tử 。 人nhân 命mạng 終chung 時thời 煖noãn 觸xúc 未vị 散tán 一nhất 生sanh 善thiện 惡ác 。 之chi 境cảnh 頓đốn 現hiện 其kỳ 前tiền 生sanh 與dữ 死tử 二nhị 際tế 交giao 臨lâm 而nhi 其kỳ 情tình 想tưởng 升thăng 沉trầm 從tùng 此thử 分phần/phân 岐kỳ 故cố 先tiên 明minh 此thử 純thuần 想tưởng 下hạ 先tiên 明minh 天thiên 趣thú 謂vị 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 若nhược 其kỳ 生sanh 前tiền 純thuần 想tưởng 無vô 情tình 由do 想tưởng 輕khinh 清thanh 飛phi 舉cử 上thượng 升thăng 必tất 生sanh 于vu 天thiên 則tắc 天thiên 為vi 純thuần 想tưởng 之chi 趣thú 也dã 又hựu 若nhược 飛phi 想tưởng 心tâm 中trung 或hoặc 兼kiêm 出xuất 世thế 福phước 慧tuệ 及cập 發phát 淨tịnh 願nguyện 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 自tự 然nhiên 心tâm 目mục 開khai 明minh 。 見kiến 諸chư 佛Phật 土độ 。 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。 此thử 又hựu 非phi 天thiên 趣thú 所sở 拘câu 正chánh 明minh 眾chúng 生sanh 外ngoại 分phần/phân 勝thắng 想tưởng 之chi 超siêu 者giả 也dã 情tình 少thiểu 下hạ 次thứ 明minh 仙tiên 鬼quỷ 等đẳng 趣thú 若nhược 對đối 下hạ 七thất 情tình 九cửu 情tình 等đẳng 文văn 今kim 想tưởng 中trung 亦diệc 應ưng 分phân 別biệt 七thất 想tưởng 九cửu 想tưởng 等đẳng 趣thú 今kim 不bất 言ngôn 者giả 略lược 也dã 言ngôn 情tình 少thiểu 想tưởng 多đa 。 者giả 葢# 是thị 六lục 想tưởng 四tứ 情tình 之chi 意ý 由do 其kỳ 想tưởng 多đa 故cố 輕khinh 舉cử 又hựu 以dĩ 四tứ 情tình 墜trụy 故cố 舉cử 而nhi 非phi 遠viễn 非phi 遠viễn 言ngôn 其kỳ 不bất 高cao 也dã 必tất 為vi 飛phi 仙tiên 或hoặc 大đại 力lực 鬼quỷ 等đẳng 橫hoạnh/hoành 絕tuyệt 四tứ 天thiên 下hạ 所sở 去khứ 無vô 礙ngại 。 但đãn 不bất 能năng 升thăng 天thiên 故cố 云vân 非phi 遠viễn 若nhược 按án 仙tiên 鬼quỷ 夜dạ 叉xoa 羅la 剎sát 。 四tứ 類loại 或hoặc 應ưng 分phần/phân 屬thuộc 九cửu 八bát 七thất 六lục 想tưởng 趣thú 配phối 其kỳ 輕khinh 重trọng 似tự 又hựu 妥# 當đương 何hà 者giả 葢# 擬nghĩ 夜dạ 叉xoa 羅la 剎sát 。 校giáo 彼bỉ 仙tiên 鬼quỷ 必tất 非phi 六lục 想tưởng 四tứ 情tình 之chi 趣thú 故cố 也dã 又hựu 若nhược 仙tiên 等đẳng 趣thú 中trung 有hữu 出xuất 世thế 善thiện 願nguyện 善thiện 心tâm 。 能năng 護hộ 佛Phật 法Pháp 。 或hoặc 護hộ 戒giới 護hộ 咒chú 護hộ 定định 各các 隨tùy 所sở 護hộ 親thân 住trụ 如Như 來Lai 座tòa 下hạ 。 不bất 為vi 生sanh 趣thú 所sở 限hạn 也dã 綏tuy 是thị 安an 義nghĩa 法Pháp 忍Nhẫn 是thị 定định 中trung 所sở 得đắc 正chánh 受thọ 或hoặc 以dĩ 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 可khả 於ư 心tâm 名danh 法Pháp 忍Nhẫn 也dã 情tình 想tưởng 下hạ 三Tam 明Minh 人nhân 趣thú 初sơ 三tam 句cú 意ý 解giải 可khả 知tri 想tưởng 明minh 下hạ 二nhị 句cú 別biệt 示thị 利lợi 鈍độn 之chi 由do 葢# 人nhân 之chi 利lợi 鈍độn 亦diệc 由do 情tình 想tưởng 所sở 致trí 謂vị 情tình 想tưởng 雖tuy 均quân 其kỳ 或hoặc 如như 秤xứng 低đê 昂ngang 則tắc 智trí 愚ngu 可khả 預dự 卜bốc 矣hĩ 若nhược 其kỳ 想tưởng 勝thắng 則tắc 明minh 而nhi 聰thông 智trí 也dã 情tình 勝thắng 則tắc 幽u 而nhi 鈍độn 愚ngu 也dã 情tình 多đa 下hạ 四tứ 明minh 畜súc 趣thú 情tình 多đa 想tưởng 少thiểu 。 一nhất 句cú 按án 下hạ 七thất 情tình 說thuyết 此thử 是thị 六lục 情tình 四tứ 想tưởng 輕khinh 重trọng 稍sảo 偏thiên 雖tuy 墜trụy 未vị 深thâm 故cố 為vi 畜súc 趣thú 毛mao 群quần 地địa 行hành 不bất 飛phi 故cố 重trọng/trùng 羽vũ 族tộc 空không 行hành 未vị 墜trụy 故cố 輕khinh 七thất 情tình 下hạ 五ngũ 明minh 鬼quỷ 趣thú 情tình 又hựu 多đa 故cố 重trọng/trùng 想tưởng 更cánh 少thiểu 故cố 沉trầm 沉trầm 下hạ 水thủy 輪luân 。 者giả 因nhân 本bổn 經Kinh 云vân 此thử 大đại 地địa 厚hậu 。 四tứ 十thập 八bát 萬vạn 由do 旬tuần 。 依y 水thủy 輪luân 而nhi 住trụ 水thủy 厚hậu 六lục 十thập 萬vạn 由do 旬tuần 。 今kim 此thử 鬼quỷ 趣thú 沉trầm 過quá 水thủy 輪luân 之chi 下hạ 與dữ 火hỏa 輪luân 交giao 際tế 葢# 謂vị 水thủy 輪luân 之chi 下hạ 依y 火hỏa 輪luân 而nhi 住trụ 受thọ 猛mãnh 火hỏa 氣khí 以dĩ 為vi 身thân 故cố 此thử 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 。 正chánh 報báo 常thường 被bị 業nghiệp 火hỏa 焚phần 燒thiêu 以dĩ 業nghiệp 力lực 故cố 。 水thủy 能năng 害hại 己kỷ 。 害hại 己kỷ 者giả 水thủy 變biến 為vi 火hỏa 不bất 得đắc 飲ẩm 食thực 。 故cố 稱xưng 害hại 己kỷ 如như 此thử 無vô 食thực 無vô 飲ẩm 。 經kinh 百bách 千thiên 劫kiếp 。 故cố 名danh 餓ngạ 鬼quỷ 九cửu 情tình 下hạ 六lục 明minh 地địa 獄ngục 趣thú 下hạ 洞đỗng 火hỏa 輪luân 。 者giả 洞đỗng 是thị 洞đỗng 徹triệt 沉trầm 過quá 於ư 火hỏa 下hạ 與dữ 風phong 輪luân 交giao 際tế 火hỏa 依y 風phong 住trụ 故cố 其kỳ 獄ngục 種chủng 身thân 入nhập 風phong 火hỏa 。 二nhị 交giao 之chi 地địa 略lược 有hữu 一nhất 想tưởng 之chi 力lực 未vị 盡tận 墜trụy 底để 故cố 佛Phật 示thị 云vân 輕khinh 生sanh 有hữu 間gián 。 重trọng 生sanh 無vô 間gián 。 二nhị 獄ngục 校giáo 下hạ 純thuần 情tình 者giả 稍sảo 輕khinh 耳nhĩ 無vô 間gian 有hữu 五ngũ 成thành 實thật 論luận 云vân 一nhất 趣thú 果quả 無vô 間gian 謂vị 不bất 居cư 中trung 陰ấm 直trực 入nhập 如như 箭tiễn 射xạ 故cố 二nhị 受thọ 苦khổ 無vô 間gián 。 謂vị 惡ác 報báo 現hiện 前tiền 永vĩnh 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 三tam 時thời 無vô 間gian 謂vị 具cụ 足túc 一nhất 大đại 劫kiếp 故cố 四tứ 命mạng 無vô 間gian 謂vị 挫tỏa 燒thiêu 舂thung 磨ma 巧xảo 風phong 活hoạt 命mạng 剎sát 那na 之chi 間gian 萬vạn 死tử 萬vạn 生sanh 。 故cố 五ngũ 形hình 無vô 間gian 謂vị 一nhất 人nhân 多đa 人nhân 。 形hình 皆giai 徧biến 滿mãn 獄ngục 中trung 不bất 相tương 妨phương 故cố 故cố 名danh 無vô 間gian 稱xưng 地địa 獄ngục 者giả 輔phụ 行hành 云vân 地địa 獄ngục 從tùng 義nghĩa 立lập 名danh 也dã 謂vị 地địa 下hạ 之chi 獄ngục 故cố 名danh 地địa 獄ngục 婆bà 沙sa 論luận 云vân 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 下hạ 過quá 五ngũ 百bách 踰du 善thiện 那na 乃nãi 有hữu 地địa 獄ngục 踰du 善thiện 那na 此thử 翻phiên 億ức 地địa 獄ngục 有hữu 大đại 小tiểu 故cố 今kim 文văn 乃nãi 稱xưng 有hữu 間gian 無vô 間gian 即tức 大đại 小tiểu 之chi 謂vị 也dã 大đại 論luận 謂vị 八bát 寒hàn 氷băng 八bát 炎diễm 熱nhiệt 名danh 大đại 獄ngục 也dã 復phục 有hữu 十thập 六lục 。 小tiểu 獄ngục 為vi 之chi 眷quyến 屬thuộc 名danh 小tiểu 獄ngục 也dã 純thuần 情tình 下hạ 重trọng/trùng 明minh 極cực 惡ác 趣thú 報báo 純thuần 情tình 對đối 上thượng 純thuần 想tưởng 一nhất 升thăng 一nhất 沉trầm 勢thế 使sử 然nhiên 也dã 極cực 沉trầm 而nhi 墜trụy 底để 者giả 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 梵Phạn 語ngữ 阿A 鼻Tỳ 譯dịch 云vân 無vô 間gian 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 。 經Kinh 云vân 阿a 者giả 言ngôn 無vô 鼻tị 者giả 言ngôn 遮già 又hựu 阿a 者giả 言ngôn 無vô 鼻tị 者giả 言ngôn 救cứu 合hợp 言ngôn 無vô 遮già 無vô 救cứu 名danh 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 此thử 雖tuy 以dĩ 遮già 救cứu 訓huấn 釋thích 諸chư 經kinh 論luận 中trung 皆giai 以dĩ 無vô 間gian 為vi 通thông 名danh 也dã 又hựu 云vân 阿A 鼻Tỳ 縱tung 廣quảng 三tam 十thập 二nhị 萬vạn 里lý 。 其kỳ 中trung 極cực 苦khổ 詳tường 如như 諸chư 經kinh 論luận 中trung 說thuyết 若nhược 其kỳ 沉trầm 心tâm 中trung 有hữu 謗báng 法pháp 毀hủy 戒giới 等đẳng 惡ác 更cánh 生sanh 十thập 方phương 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 對đối 前tiền 純thuần 想tưởng 中trung 護hộ 法Pháp 等đẳng 善thiện 反phản 前tiền 可khả 知tri 循tuần 造tạo 下hạ 結kết 答đáp 定định 處xứ 之chi 問vấn 循tuần 是thị 隨tùy 義nghĩa 謂vị 隨tùy 造tạo 彼bỉ 彼bỉ 惡ác 業nghiệp 隨tùy 業nghiệp 招chiêu 報báo 也dã 眾chúng 同đồng 分phần 者giả 謂vị 地địa 獄ngục 是thị 通thông 名danh 由do 眾chúng 生sanh 共cộng 業nghiệp 所sở 感cảm 故cố 稱xưng 眾chúng 同đồng 分phần 然nhiên 而nhi 眾chúng 生sanh 業nghiệp 行hành 各các 別biệt 招chiêu 報báo 必tất 入nhập 於ư 此thử 而nhi 其kỳ 本bổn 業nghiệp 元nguyên 由do 不bất 泯mẫn 不bất 謝tạ 故cố 云vân 兼kiêm 有hữu 元nguyên 地địa 。 是thị 故cố 獄ngục 中trung 隨tùy 其kỳ 婬dâm 殺sát 盜đạo 妄vọng 各các 有hữu 表biểu 示thị 如như 鐵thiết 床sàng 銅đồng 柱trụ 拔bạt 舌thiệt 犂lê 耕canh 等đẳng 相tương/tướng 是thị 也dã 。

阿A 難Nan 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 至chí 受thọ 六lục 交giao 報báo 。 云vân 何hà 十thập 因nhân 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 自tự 業nghiệp 感cảm 報báo 今kim 先tiên 明minh 習tập 因nhân 有hữu 十thập 也dã 文văn 初sơ 阿A 難Nan 下hạ 是thị 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 之chi 辭từ 此thử 等đẳng 下hạ 三tam 句cú 此thử 等đẳng 者giả 指chỉ 上thượng 情tình 想tưởng 諸chư 趣thú 善thiện 惡ác 皆giai 由do 自tự 業nghiệp 感cảm 生sanh 此thử 是thị 結kết 前tiền 意ý 也dã 造tạo 十thập 下hạ 是thị 起khởi 後hậu 意ý 先tiên 明minh 惡ác 業nghiệp 惡ác 報báo 以dĩ 示thị 地địa 獄ngục 趣thú 生sanh 故cố 十thập 習tập 因nhân 者giả 習tập 是thị 熏huân 習tập 良lương 由do 內nội 心tâm 習tập 種chủng 熏huân 以dĩ 成thành 業nghiệp 。 為vi 惡ác 趣thú 生sanh 因nhân 招chiêu 感cảm 未vị 來lai 惡ác 報báo 業nghiệp 由do 心tâm 造tạo 而nhi 所sở 感cảm 惡ác 報báo 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。 別biệt 見kiến 下hạ 文văn 然nhiên 習tập 因nhân 秪# 明minh 十thập 者giả 良lương 以dĩ 根căn 本bổn 隨tùy 眠miên 二nhị 煩phiền 惱não 中trung 略lược 舉cử 大đại 數số 餘dư 皆giai 攝nhiếp 故cố 以dĩ 上thượng 總tổng 標tiêu 數số 云vân 何hà 下hạ 別biệt 徵trưng 釋thích 也dã 。

阿A 難Nan 一nhất 者giả 婬dâm 習tập 交giao 接tiếp 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 欲dục 。 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。

一nhất 者giả 下hạ 先tiên 釋thích 婬dâm 習tập 交giao 接tiếp 。 者giả 約ước 二nhị 習tập 說thuyết 下hạ 皆giai 倣# 此thử 以dĩ 彼bỉ 此thử 交giao 接tiếp 正chánh 明minh 婬dâm 時thời 故cố 發phát 於ư 相tương 磨ma 。 者giả 謂vị 彼bỉ 此thử 先tiên 以dĩ 婬dâm 心tâm 相tương/tướng 磨ma 由do 研nghiên 磨ma 而nhi 發phát 故cố 云vân 發phát 於ư 相tương 磨ma 。 以dĩ 彼bỉ 此thử 婬dâm 心tâm 相tương/tướng 磨ma 不bất 休hưu 則tắc 發phát 欲dục 火hỏa 於ư 內nội 心tâm 熾sí 然nhiên 臨lâm 終chung 有hữu 業nghiệp 火hỏa 現hiện 故cố 云vân 有hữu 大đại 猛mãnh 火hỏa 於ư 中trung 發phát 動động 。 於ư 中trung 指chỉ 內nội 心tâm 說thuyết 如như 人nhân 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 二nhị 掌chưởng 相tương 摩ma 譬thí 二nhị 人nhân 婬dâm 心tâm 相tương/tướng 磨ma 煖noãn 相tương/tướng 譬thí 欲dục 火hỏa 發phát 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 謂vị 由do 婬dâm 業nghiệp 相tương 牽khiên 相tương/tướng 抱bão 故cố 感cảm 鐵thiết 床sàng 銅đồng 柱trụ 之chi 報báo 鐵thiết 床sàng 報báo 婬dâm 處xứ 銅đồng 柱trụ 報báo 所sở 婬dâm 人nhân 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 色sắc 目mục 者giả 表biểu 示thị 名danh 色sắc 也dã 諸chư 佛Phật 名danh 婬dâm 謂vị 之chi 欲dục 火hỏa 表biểu 示thị 皆giai 同đồng 故cố 曰viết 同đồng 名danh 修tu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 人nhân 見kiến 欲dục 如như 火hỏa 。 坑khanh 者giả 言ngôn 其kỳ 燒thiêu 陷hãm 難nan 出xuất 故cố 。

二nhị 者giả 貪tham 習tập 交giao 計kế 。 發phát 於ư 相tương 吸hấp 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 貪tham 。 如như 避tị 瘴chướng 海hải 。

二nhị 者giả 下hạ 明minh 貪tham 習tập 也dã 交giao 計kế 者giả 謂vị 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 謀mưu 計kế 也dã 此thử 謀mưu 計kế 之chi 貪tham 從tùng 吸hấp 攬lãm 而nhi 發phát 吸hấp 者giả 約ước 喻dụ 說thuyết 以dĩ 口khẩu 縮súc 氣khí 入nhập 內nội 名danh 吸hấp 喻dụ 貪tham 外ngoại 物vật 如như 口khẩu 吸hấp 氣khí 也dã 吸hấp 攬lãm 不bất 止chỉ 。 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 有hữu 積tích 寒hàn 堅kiên 冰băng 。 於ư 元nguyên 發phát 處xứ 凍đống 冽liệt 葢# 貪tham 屬thuộc 愛ái 愛ái 能năng 生sanh 水thủy 故cố 感cảm 寒hàn 氷băng 之chi 境cảnh 如như 人nhân 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 喻dụ 意ý 可khả 解giải 吸hấp 縮súc 譬thí 貪tham 風phong 氣khí 譬thí 所sở 貪tham 物vật 橫hoạnh/hoành 貪tham 彼bỉ 物vật 彼bỉ 所sở 不bất 欲dục 不bất 欲dục 而nhi 計kế 取thủ 之chi 如như 冷lãnh 觸xúc 也dã 俗tục 諺ngạn 有hữu 謂vị 多đa 求cầu 之chi 人nhân 多đa 招chiêu 人nhân 薄bạc 薄bạc 即tức 冷lãnh 意ý 故cố 知tri 寒hàn 氷băng 之chi 報báo 非phi 漫mạn 語ngữ 也dã 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 吒tra 吒tra 等đẳng 三tam 是thị 罪tội 人nhân 忍nhẫn 寒hàn 聲thanh 也dã 青thanh 赤xích 等đẳng 者giả 是thị 凍đống 冽liệt 肉nhục 綻trán 如như 四tứ 色sắc 蓮liên 華hoa 。 之chi 狀trạng 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 貪tham 水thủy 者giả 如như 海hải 之chi 沃ốc 焦tiêu 尾vĩ 閭lư 縮súc 水thủy 無vô 厭yếm 故cố 瘴chướng 海hải 者giả 瘴chướng 是thị 瘴chướng 癘lệ 如như 海hải 氣khí 瀰# 漫mạn 多đa 毒độc 溺nịch 故cố 。

三tam 者giả 慢mạn 習tập 交giao 陵lăng 。 發phát 於ư 相tương 恃thị 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 慢mạn 。 如như 避tị 巨cự 溺nịch 。

三tam 者giả 下hạ 明minh 慢mạn 習tập 也dã 慢mạn 者giả 高cao 已dĩ 下hạ 人nhân 為vi 慢mạn 以dĩ 彼bỉ 此thử 交giao 相tương/tướng 陵lăng 蔑miệt 故cố 云vân 交giao 陵lăng 恃thị 者giả 恃thị 己kỷ 所sở 長trường/trưởng 多đa 生sanh 慢mạn 故cố 各các 有hữu 所sở 恃thị 故cố 云vân 發phát 於ư 相tương 恃thị 。 馳trì 流lưu 約ước 喻dụ 說thuyết 流lưu 是thị 川xuyên 流lưu 迅tấn 馳trì 不bất 返phản 以dĩ 喻dụ 慢mạn 習tập 奔bôn 馳trì 如như 川xuyên 流lưu 之chi 勢thế 慢mạn 流lưu 不bất 息tức 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 有hữu 騰đằng 逸dật 奔bôn 波ba 。 積tích 波ba 為vi 水thủy 。 之chi 境cảnh [漓-禸]# 湧dũng 於ư 亡vong 者giả 之chi 前tiền 如như 人nhân 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 喻dụ 取thủ 二nhị 慢mạn 相tương/tướng 馳trì 之chi 意ý 口khẩu 與dữ 舌thiệt 是thị 二nhị 物vật 故cố 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 謂vị 二nhị 慢mạn 相tương/tướng 鼓cổ 擊kích 故cố 故cố 感cảm 獄ngục 中trung 報báo 有hữu 血huyết 河hà 灰hôi 河hà 等đẳng 事sự 血huyết 河hà 等đẳng 者giả 慢mạn 屬thuộc 癡si 癡si 是thị 昏hôn 濁trược 之chi 氣khí 五ngũ 鈍độn 使sử 所sở 攝nhiếp 故cố 感cảm 血huyết 灰hôi 等đẳng 狀trạng 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 癡si 水thủy 者giả 謂vị 慢mạn 由do 癡si 發phát 癡si 故cố 執chấp 我ngã 故cố 云vân 我ngã 慢mạn 世thế 間gian 有hữu 水thủy 飲ẩm 之chi 令linh 人nhân 生sanh 癡si 如như 此thử 方phương 貪tham 泉tuyền 飲ẩm 之chi 令linh 人nhân 發phát 貪tham 同đồng 也dã 巨cự 溺nịch 指chỉ 海hải 說thuyết 滔thao 滔thao 無vô 涯nhai 難nan 出xuất 易dị 溺nịch 故cố 。

四tứ 者giả 嗔sân 習tập 交giao 衝xung 發phát 於ư 相tương 忤ngỗ 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 嗔sân 。 如như 避tị 誅tru 戮lục 。

四tứ 者giả 下hạ 明minh 嗔sân 習tập 也dã 交giao 衝xung 者giả 衝xung 是thị 衝xung 突đột 忤ngỗ 是thị 忤ngỗ 逆nghịch 由do 彼bỉ 此thử 情tình 意ý 衝xung 忤ngỗ 而nhi 發phát 嗔sân 心tâm 結kết 恨hận 不bất 息tức 則tắc 心tâm 熱nhiệt 發phát 火hỏa 。 熱nhiệt 惱não 則tắc 生sanh 氣khí 氣khí 為vi 火hỏa 鑄chú 則tắc 結kết 而nhi 成thành 金kim 金kim 是thị 刀đao 屬thuộc 外ngoại 由do 相tương/tướng 刃nhận 相tương/tướng 靡mĩ 表biểu 內nội 所sở 嗔sân 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 有hữu 刀đao 山sơn 鐵thiết 撅# 等đẳng 境cảnh 如như 人nhân 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 可khả 解giải 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 宮cung 者giả 鄭trịnh 玄huyền 註chú 云vân 男nam 子tử 去khứ 其kỳ 勢thế 也dã 餘dư 可khả 解giải 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 。

五ngũ 者giả 詐trá 習tập 交giao 誘dụ 。 發phát 於ư 相tương 調điều 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 詐trá 。 如như 畏úy 豺sài 狼lang 。

五ngũ 者giả 下hạ 明minh 詐trá 習tập 也dã 交giao 誘dụ 者giả 以dĩ 言ngôn 調điều 弄lộng 名danh 誘dụ 由do 彼bỉ 此thử 調điều 弄lộng 相tương/tướng 欺khi 而nhi 發phát 詐trá 習tập 故cố 云vân 交giao 誘dụ 調điều 引dẫn 不bất 息tức 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 有hữu 繩thằng 木mộc 絞giảo 校giáo 。 等đẳng 境cảnh 繩thằng 木mộc 相tương/tướng 絞giảo 可khả 解giải 校giáo 是thị 枷già 屬thuộc 易dị 云vân 履lý 校giáo 滅diệt 趾chỉ 俗tục 稱xưng 脚cước 繚liễu 是thị 也dã 荷hà 校giáo 滅diệt 耳nhĩ 枷già 也dã 由do 交giao 誘dụ 調điều 引dẫn 故cố 感cảm 此thử 境cảnh 如như 水thủy 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 水thủy 譬thí 詐trá 習tập 田điền 譬thí 心tâm 田điền 草thảo 木mộc 譬thí 調điều 引dẫn 不bất 息tức 故cố 云vân 生sanh 長trưởng 良lương 以dĩ 人nhân 心tâm 卑ty 污ô 偏thiên 多đa 詐trá 習tập 人nhân 水thủy 浸tẩm 潤nhuận 其kỳ 心tâm 調điều 引dẫn 蔓mạn 延diên 如như 草thảo 木mộc 生sanh 長trưởng 。 不bất 息tức 也dã 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 所sở 感cảm 枷già 鎻# 等đẳng 境cảnh 即tức 調điều 引dẫn 之chi 狀trạng 以dĩ 因nhân 驗nghiệm 果quả 示thị 相tương/tướng 可khả 明minh 撾qua 是thị 槌chùy 屬thuộc 狀trạng 如như 人nhân 手thủ 者giả 是thị 也dã 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 以dĩ 言ngôn 陷hãm 人nhân 名danh 讒sàm 私tư 竊thiết 奸gian 偽ngụy 如như 賊tặc 豺sài 狼lang 似tự 狗cẩu 而nhi 大đại 銳duệ 首thủ 群quần 行hành 見kiến 人nhân 則tắc 傷thương 其kỳ 性tánh 多đa 詐trá 人nhân 既ký 獲hoạch 之chi 能năng 詐trá 死tử 以dĩ 不bất 防phòng 得đắc 脫thoát 故cố 詐trá 如như 豺sài 狼lang 也dã 。

六lục 者giả 誑cuống 習tập 交giao 欺khi 。 發phát 於ư 相tương 罔võng 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 誑cuống 。 如như 踐tiễn 蛇xà 虺hủy 。

六lục 者giả 下hạ 明minh 誑cuống 習tập 也dã 誑cuống 者giả 百bách 法pháp 論luận 云vân 為vi 獲hoạch 利lợi 故cố 矯kiểu 現hiện 有hữu 德đức 詭quỷ 詐trá 為vi 性tánh 貪tham 癡si 分phần/phân 攝nhiếp 以dĩ 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 欺khi 誣vu 罔võng 而nhi 發phát 以dĩ 謟siểm 言ngôn 飾sức 色sắc 名danh 罔võng 罔võng 即tức 誑cuống 意ý 罔võng 之chi 不bất 止chỉ 則tắc 飛phi 心tâm 造tạo 姦gian 飛phi 心tâm 者giả 謂vị 駕giá 毒độc 憑bằng 虗hư 以dĩ 陷hãm 人nhân 而nhi 人nhân 不bất 知tri 者giả 。 名danh 飛phi 心tâm 造tạo 姦gian 如như 諺ngạn 有hữu 曰viết 飛phi 來lai 之chi 禍họa 是thị 也dã 故cố 感cảm 臨lâm 終chung 見kiến 有hữu 塵trần 土thổ 屎thỉ 尿niệu 等đẳng 境cảnh 塵trần 土thổ 隨tùy 風phong 揚dương 之chi 從tùng 飛phi 心tâm 感cảm 也dã 屎thỉ 尿niệu 污ô 穢uế 不bất 淨tịnh 。 從tùng 誣vu 罔võng 姦gian 偽ngụy 感cảm 也dã 如như 塵trần 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 可khả 知tri 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 沒một 溺nịch 騰đằng 擲trịch 等đẳng 報báo 皆giai 從tùng 飛phi 心tâm 姦gian 偽ngụy 而nhi 感cảm 也dã 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 劫kiếp 殺sát 者giả 指chỉ 宼# 盜đạo 有hữu 屠đồ 城thành 破phá 邑ấp 之chi 畏úy 故cố 蛇xà 虺hủy 多đa 毒độc 螫thích 故cố 踐tiễn 之chi 使sử 人nhân 驚kinh 異dị 姦gian 偽ngụy 如như 之chi 道Đạo 人Nhân 當đương 避tị 也dã 。

七thất 者giả 怨oán 習tập 交giao 嫌hiềm 。 發phát 於ư 銜hàm 恨hận 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 怨oán 。 如như 飲ẩm 鴆chậm 酒tửu 。

七thất 者giả 下hạ 明minh 怨oán 習tập 也dã 由do 彼bỉ 此thử 交giao 嫌hiềm 名danh 怨oán 而nhi 發phát 于vu 銜hàm 恨hận 銜hàm 恨hận 不bất 已dĩ 則tắc 臨lâm 終chung 時thời 。 見kiến 有hữu 飛phi 石thạch 投đầu 礰lịch 等đẳng 境cảnh 從tùng 銜hàm 恨hận 發phát 也dã 礰lịch 是thị 瓦ngõa 礰lịch 匣hạp 貯trữ 者giả 如như 世thế 獄ngục 中trung 匣hạp 床sàng 是thị 也dã 車xa 檻hạm 是thị 囚tù 車xa 囊nang 撲phác 者giả 如như 秦tần 始thỉ 皇hoàng 囊nang 撲phác 二nhị 弟đệ 是thị 也dã 如như 陰ấm 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 可khả 解giải 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 投đầu 擲trịch 擒cầm 捉tróc 等đẳng 報báo 皆giai 從tùng 銜hàm 恨hận 所sở 感cảm 尋tầm 因nhân 驗nghiệm 果quả 可khả 解giải 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 違Vi 害Hại 鬼Quỷ 。 者giả 違vi 是thị 違vi 逆nghịch 害hại 是thị 怨oán 害hại 即tức 怨oán 鬼quỷ 也dã 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 遭tao 違vi 害hại 鬼quỷ 所sở 擊kích 是thị 此thử 類loại 耳nhĩ 鴆chậm 者giả 鴆chậm 是thị 鳥điểu 名danh 其kỳ 羽vũ 有hữu 毒độc 以dĩ 羽vũ 畫họa 酒tửu 飲ẩm 之chi 則tắc 死tử 。

八bát 者giả 見kiến 習tập 交giao 明minh 。 如như 薩tát 迦ca 耶da 。 至chí )# 虗hư 妄vọng 徧biến 執chấp 。 如như 臨lâm 毒độc 壑hác 。

八bát 者giả 下hạ 明minh 見kiến 習tập 也dã 見kiến 是thị 見kiến 解giải 交giao 明minh 者giả 彼bỉ 此thử 各các 有hữu 己kỷ 見kiến 發phát 明minh 故cố 云vân 交giao 明minh 如như 薩tát 下hạ 引dẫn 實thật 薩tát 迦ca 耶da 譯dịch 云vân 身thân 見kiến 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 故cố 。 見kiến 取thủ 戒giới 禁cấm 取thủ 取thủ 是thị 執chấp 著trước 義nghĩa 見kiến 取thủ 者giả 執chấp 著trước 斷đoạn 常thường 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 。 見kiến 故cố 戒giới 禁cấm 取thủ 者giả 如như 執chấp 牛ngưu 狗cẩu 等đẳng 戒giới 為vi 生sanh 天thiên 因nhân 故cố 是thị 五ngũ 利lợi 使sử 略lược 舉cử 其kỳ 三tam 耳nhĩ 邪tà 悟ngộ 諸chư 業nghiệp 。 者giả 通thông 收thu 餘dư 見kiến 也dã 九cửu 十thập 五ngũ 種chủng 。 外ngoại 道đạo 之chi 見kiến 是thị 己kỷ 各các 執chấp 所sở 是thị 彼bỉ 此thử 非phi 破phá 故cố 云vân 發phát 於ư 違vi 拒cự 。 由do 此thử 終chung 時thời 見kiến 有hữu 王vương 使sử 主chủ 吏lại 。 等đẳng 境cảnh 皆giai 從tùng 交giao 明minh 違vi 拒cự 而nhi 發phát 也dã 如như 行hành 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 譬thí 彼bỉ 各các 執chấp 所sở 是thị 交giao 興hưng 與dữ 奪đoạt 無vô 能năng 容dung 隱ẩn 故cố 如như 行hành 路lộ 往vãng 來lai 見kiến 也dã 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 由do 彼bỉ 此thử 交giao 辯biện 折chiết 證chứng 故cố 感cảm 獄ngục 中trung 報báo 有hữu 勘khám 問vấn 權quyền 詐trá 等đẳng 事sự 權quyền 詐trá 者giả 謂vị 權quyền 衡hành 罪tội 人nhân 之chi 詐trá 也dã 餘dư 可khả 解giải 如như 今kim 寺tự 院viện 圖đồ 寫tả 甚thậm 詳tường 可khả 委ủy 識thức 也dã 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 見kiến 坑khanh 者giả 謂vị 邪tà 悟ngộ 諸chư 見kiến 如như 坑khanh 能năng 令linh 陷hãm 溺nịch 難nan 出xuất 離ly 故cố 。 毒độc 壑hác 如như 前tiền 瘴chướng 海hải 義nghĩa 同đồng 水thủy 所sở 鍾chung 聚tụ 為vi 壑hác 是thị 故cố 海hải 名danh 大đại 壑hác 虗hư 妄vọng 徧biến 執chấp 者giả 總tổng 舉cử 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 也dã 。

九cửu 者giả 枉uổng 習tập 交giao 加gia 。 發phát 於ư 誣vu 謗báng 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 見kiến 枉uổng 。 如như 遭tao 霹phích 靂lịch 。

九cửu 者giả 下hạ 明minh 枉uổng 習tập 也dã 橫hoạnh/hoành 罹li 不bất 直trực 曰viết 枉uổng 交giao 加gia 者giả 彼bỉ 此thử 加gia 害hại 故cố 由do 誣vu 謗báng 而nhi 發phát 昔tích 以dĩ 橫hoạnh/hoành 罹li 加gia 我ngã 則tắc 中trung 心tâm 藏tạng 之chi 彼bỉ 加gia 枉uổng 之chi 人nhân 恬điềm 不bất 悔hối 悟ngộ 此thử 又hựu 銜hàm 之chi 不bất 申thân 則tắc 彼bỉ 此thử 讒sàm 賊tặc 故cố 臨lâm 終chung 時thời 見kiến 有hữu 合hợp 山sơn 合hợp 石thạch 等đẳng 境cảnh 皆giai 陷hãm 枉uổng 相tương/tướng 加gia 之chi 狀trạng 如như 讒sàm 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 可khả 解giải 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 謂vị 二nhị 枉uổng 相tương/tướng 排bài 故cố 感cảm 獄ngục 中trung 報báo 有hữu 壓áp 捺nại 槌chùy 按án 等đẳng 事sự 蹙túc/xúc 漉lộc 者giả 謂vị 迫bách 蹙túc/xúc 其kỳ 體thể 瀝lịch 漉lộc 其kỳ 血huyết 故cố 衡hành 度độ 者giả 衡hành 較giảo 輕khinh 重trọng 也dã 度độ 音âm 鐸đạc 論luận 短đoản 長trường/trưởng 也dã 孟# 子tử 所sở 謂vị 權quyền 然nhiên 後hậu 知tri 輕khinh 重trọng 度độ 然nhiên 後hậu 知tri 長trường 短đoản 是thị 也dã 溫ôn 陵lăng 橫hoạnh/hoành 衝xung 之chi 說thuyết 非phi 也dã 如như 今kim 寺tự 院viện 圖đồ 寫tả 以dĩ 罪tội 人nhân 體thể 支chi 解giải 稱xưng 量lượng 者giả 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 讒sàm 虎hổ 者giả 謂vị 讒sàm 枉uổng 嚙giảo 人nhân 如như 虎hổ 霹phích 靂lịch 者giả 讒sàm 枉uổng 無vô 實thật 妄vọng 意ý 加gia 害hại 如như 所sở 謂vị 青thanh 天thiên 霹phích 靂lịch 令linh 人nhân 可khả 駭hãi 。

十thập 者giả 訟tụng 習tập 交giao 諠huyên 。 發phát 於ư 藏tàng 覆phú 。 至chí 如như 戴đái 高cao 山sơn 。 履lý 於ư 巨cự 海hải 。

十thập 者giả 下hạ 明minh 訟tụng 習tập 也dã 訟tụng 是thị 訐kiết 義nghĩa 諠huyên 是thị 諠huyên 譁hoa 訐kiết 露lộ 隱ẩn 匿nặc 故cố 云vân 發phát 於ư 藏tàng 覆phú 。 由do 訐kiết 露lộ 故cố 彼bỉ 此thử 交giao 諠huyên 覆phú 者giả 必tất 不bất 可khả 聞văn 於ư 人nhân 者giả 則tắc 疑nghi 悔hối 難nạn/nan 祛khư 故cố 臨lâm 終chung 時thời 見kiến 有hữu 鑒giám 見kiến 照chiếu 燭chúc 等đẳng 境cảnh 此thử 從tùng 疑nghi 悔hối 心tâm 發phát 也dã 如như 於ư 下hạ 約ước 喻dụ 以dĩ 明minh 可khả 解giải 二nhị 習tập 下hạ 明minh 報báo 從tùng 業nghiệp 現hiện 惡ác 友hữu 業nghiệp 鏡kính 等đẳng 報báo 皆giai 從tùng 覆phú 藏tàng 疑nghi 悔hối 所sở 感cảm 因nhân 果quả 皎hiệu 然nhiên 可khả 解giải 是thị 故cố 下hạ 結kết 示thị 業nghiệp 名danh 陰ấm 賊tặc 者giả 陰ấm 即tức 是thị 覆phú 覆phú 罪tội 過quá 重trọng/trùng 必tất 墮đọa 惡ác 道đạo 。 道Đạo 人Nhân 所sở 畏úy 故cố 喻dụ 如như 戴đái 山sơn 履lý 海hải 也dã 。

云vân 何hà 六lục 報báo 。 阿A 難Nan 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 至chí 云vân 何hà 惡ác 報báo 。 從tùng 六lục 根căn 出xuất 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 自tự 業nghiệp 感cảm 報báo 今kim 次thứ 明minh 交giao 報báo 有hữu 六lục 也dã 文văn 初sơ 云vân 何hà 一nhất 句cú 是thị 總tổng 徵trưng 阿A 難Nan 下hạ 承thừa 前tiền 略lược 釋thích 報báo 意ý 次thứ 云vân 何hà 下hạ 重trọng/trùng 徵trưng 釋thích 意ý 。

一nhất 者giả 見kiến 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí 能năng 生sanh 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 。 煽phiến 皷cổ 空không 界giới 。

一nhất 者giả 下hạ 廣quảng 前tiền 別biệt 釋thích 今kim 先tiên 明minh 見kiến 報báo 也dã 初sơ 句cú 見kiến 報báo 報báo 字tự 當đương 作tác 業nghiệp 字tự 看khán 意ý 甚thậm 明minh 白bạch 葢# 由do 見kiến 業nghiệp 招chiêu 報báo 引dẫn 起khởi 惡ác 果quả 此thử 句cú 正chánh 明minh 見kiến 報báo 此thử 見kiến 業nghiệp 交giao 。 下hạ 別biệt 釋thích 交giao 報báo 意ý 謂vị 見kiến 業nghiệp 之chi 報báo 與dữ 餘dư 業nghiệp 之chi 報báo 交giao 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 臨lâm 終chung 時thời 見kiến 大đại 猛mãnh 火hỏa 者giả 眼nhãn 屬thuộc 火hỏa 故cố 見kiến 猛mãnh 火hỏa 正chánh 是thị 眼nhãn 家gia 的đích 業nghiệp 報báo 此thử 名danh 現hiện 報báo 亡vong 者giả 下hạ 方phương 明minh 生sanh 報báo 初sơ 起khởi 之chi 相tướng 謂vị 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 既ký 離ly 其kỳ 身thân 則tắc 乘thừa 業nghiệp 火hỏa 烟yên 燄diệm 自tự 上thượng 墜trụy 下hạ 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 當đương 於ư 是thị 時thời 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 不bất 定định 或hoặc 見kiến 明minh 或hoặc 見kiến 暗ám 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 隨tùy 見kiến 一nhất 相tương/tướng 以dĩ 顯hiển 墮đọa 獄ngục 之chi 初sơ 報báo 也dã 下hạ 皆giai 倣# 此thử 眼nhãn 以dĩ 明minh 暗ám 為vi 境cảnh 故cố 約ước 明minh 暗ám 說thuyết 下hạ 文văn 餘dư 根căn 亦diệc 各các 隨tùy 自tự 分phần/phân 境cảnh 說thuyết 同đồng 今kim 意ý 也dã 種chủng 種chủng 惡ác 物vật 。 者giả 即tức 牛ngưu 頭đầu 阿a 旁bàng 火hỏa 蛇xà 火hỏa 狗cẩu 。 洋dương 銅đồng 灌quán 吞thôn 等đẳng 物vật 見kiến 而nhi 生sanh 畏úy 也dã 寂tịch 然nhiên 不bất 見kiến 。 者giả 如như 行hành 曠khoáng 野dã 黑hắc 暗ám 之chi 中trung 。 心tâm 怯khiếp 而nhi 生sanh 恐khủng 怖bố 。 畏úy 是thị 全toàn 分phần/phân 懼cụ 心tâm 恐khủng 是thị 驚kinh 疑nghi 懼cụ 之chi 初sơ 心tâm 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 見kiến 報báo 交giao 相tương 見kiến 報báo 生sanh 火hỏa 者giả 按án 醫y 經kinh 說thuyết 眼nhãn 主chủ 心tâm 心tâm 本bổn 屬thuộc 火hỏa 眼nhãn 為vi 心tâm 之chi 外ngoại 竅khiếu 故cố 見kiến 火hỏa 也dã 下hạ 文văn 耳nhĩ 主chủ 腎thận 腎thận 屬thuộc 水thủy 耳nhĩ 是thị 腎thận 之chi 外ngoại 竅khiếu 故cố 約ước 水thủy 說thuyết 也dã 夫phu 此thử 五ngũ 行hành 之chi 說thuyết 雖tuy 為vi 淺thiển 近cận 而nhi 未vị 離ly 五ngũ 陰ấm 猶do 為vi 五ngũ 行hành 所sở 屬thuộc 今kim 地địa 獄ngục 有hữu 地địa 獄ngục 五ngũ 陰ấm 故cố 今kim 所sở 明minh 不bất 離ly 水thủy 火hỏa 說thuyết 也dã 然nhiên 下hạ 文văn 五ngũ 根căn 之chi 中trung 有hữu 約ước 本bổn 塵trần 境cảnh 顯hiển 不bất 按án 五ngũ 行hành 者giả 大đại 率suất 從tùng 其kỳ 結kết 業nghiệp 示thị 相tương/tướng 要yếu 以dĩ 意ý 類loại 通thông 之chi 故cố 不bất 拘câu 一nhất 端đoan 也dã 今kim 見kiến 火hỏa 交giao 于vu 聽thính 則tắc 水thủy 火hỏa 相tương 擊kích 而nhi 成thành 形hình 故cố 有hữu 鑊hoạch 湯thang 洋dương 銅đồng 之chi 類loại 交giao 于vu 息tức 息tức 是thị 氣khí 氣khí 為vi 火hỏa 交giao 故cố 成thành 黑hắc 烟yên 紫tử 焰diễm 之chi 類loại 交giao 于vu 味vị 味vị 因nhân 食thực 顯hiển 味vị 為vi 火hỏa 交giao 故cố 成thành 焦tiêu 丸hoàn 鐵thiết 麋mi 之chi 類loại 鐵thiết 麋mi 者giả 即tức 融dung 鐵thiết 如như 粥chúc 名danh 麋mi 也dã 交giao 于vu 觸xúc 觸xúc 以dĩ 合hợp 顯hiển 有hữu 窒# 礙ngại 形hình 質chất 之chi 義nghĩa 故cố 觸xúc 為vi 火hỏa 交giao 乃nãi 成thành 熱nhiệt 灰hôi 爐lô 炭thán 之chi 類loại 交giao 于vu 心tâm 心tâm 本bổn 雜tạp 念niệm 紛phân 飛phi 且thả 心tâm 屬thuộc 火hỏa 又hựu 為vi 見kiến 火hỏa 所sở 交giao 故cố 成thành 星tinh 火hỏa 迸bính 灑sái 星tinh 火hỏa 由do 雜tạp 念niệm 紛phân 飛phi 而nhi 顯hiển 扇thiên/phiến 皷cổ 空không 界giới 者giả 謂vị 內nội 外ngoại 二nhị 火hỏa 相tương/tướng 然nhiên 其kỳ 燄diệm 愈dũ 熾sí 故cố 扇thiên/phiến 鼓cổ 也dã 。

二nhị 者giả 聞văn 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí )# 為vi 電điện 為vi 雹bạc 。 摧tồi 碎toái 心tâm 魄phách 。

二nhị 者giả 下hạ 明minh 聞văn 報báo 也dã 初sơ 句cú 謂vị 聞văn 業nghiệp 招chiêu 報báo 牒điệp 前tiền 總tổng 意ý 此thử 聞văn 下hạ 正chánh 釋thích 交giao 報báo 耳nhĩ 屬thuộc 水thủy 故cố 臨lâm 終chung 時thời 見kiến 波ba 濤đào 也dã 然nhiên 而nhi 六lục 根căn 之chi 報báo 互hỗ 顯hiển 則tắc 六lục 報báo 之chi 相tướng 皆giai 現hiện 今kim 文văn 各các 顯hiển 一nhất 報báo 故cố 云vân 先tiên 見kiến 以dĩ 先tiên 字tự 別biệt 之chi 後hậu 乃nãi 齊tề 彰chương 也dã 亡vong 者giả 下hạ 謂vị 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 既ký 離ly 其kỳ 身thân 則tắc 隨tùy 注chú 而nhi 降giáng/hàng 入nhập 無Vô 間Gián 獄Ngục 。 當đương 於ư 是thị 時thời 。 發phát 明minh 二nhị 相tướng 。 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 如như 前tiền 說thuyết 聞văn 以dĩ 動động 靜tĩnh 為vi 境cảnh 開khai 閉bế 即tức 動động 靜tĩnh 也dã 種chủng 種chủng 閙náo 者giả 即tức 是thị 剉tỏa 燒thiêu 舂thung 磨ma 剝bác 裂liệt 酸toan 楚sở 之chi 聲thanh 為vi 閙náo 閙náo 故cố 亂loạn 神thần 也dã 寂tịch 無vô 聞văn 者giả 如như 處xứ 間gian 曠khoáng 以dĩ 幽u 寂tịch 故cố 魂hồn 魄phách 無vô 寄ký 故cố 為vi 沉trầm 沒một 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 交giao 相tương/tướng 聞văn 波ba 如như 上thượng 說thuyết 注chú 聞văn 從tùng 本bổn 根căn 發phát 故cố 前tiền 見kiến 火hỏa 不bất 從tùng 本bổn 根căn 起khởi 者giả 略lược 也dã 責trách 與dữ 詰cật 是thị 聲thanh 塵trần 類loại 由do 聞văn 業nghiệp 感cảm 故cố 聞văn 波ba 交giao 見kiến 則tắc 水thủy 火hỏa 相tương 擊kích 發phát 而nhi 為vi 雷lôi 為vi 吼hống 火hỏa 為vi 水thủy 所sở 交giao 注chú 故cố 變biến 為vi 毒độc 氣khí 也dã 交giao 于vu 息tức 則tắc 氣khí 挾hiệp 水thủy 散tán 而nhi 為vi 雨vũ 為vi 霧vụ 又hựu 氣khí 與dữ 水thủy 結kết 變biến 而nhi 為vi 蟲trùng 滿mãn 罪tội 人nhân 體thể 惡ác 報báo 所sở 致trí 故cố 交giao 于vu 味vị 味vị 為vi 水thủy 注chú 變biến 而nhi 為vi 膿nùng 為vi 血huyết 之chi 類loại 交giao 于vu 觸xúc 觸xúc 有hữu 形hình 質chất 為vi 水thủy 所sở 注chú 陰âm 陽dương 氣khí 合hợp 而nhi 為vi 畜súc 為vi 鬼quỷ 糞phẩn 穢uế 皆giai 由do 聞văn 波ba 顯hiển 也dã 交giao 于vu 意ý 亦diệc 是thị 水thủy 火hỏa 相tương 擊kích 乘thừa 其kỳ 意ý 識thức 起khởi 滅diệt 而nhi 為vi 電điện 為vi 雹bạc 夫phu 以dĩ 人nhân 心tâm 瞥miết 起khởi 荊kinh 棘cức 生sanh 焉yên 故cố 感cảm 摧tồi 碎toái 之chi 報báo 也dã 。

三tam 者giả 嗅khứu 報báo 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí )# 為vi 飛phi 砂sa 礰lịch 。 擊kích 碎toái 身thân 體thể 。

三tam 者giả 下hạ 明minh 嗅khứu 報báo 也dã 初sơ 句cú 謂vị 嗅khứu 業nghiệp 招chiêu 報báo 牒điệp 前tiền 總tổng 意ý 此thử 嗅khứu 下hạ 正chánh 釋thích 交giao 報báo 嗅khứu 屬thuộc 氣khí 故cố 臨lâm 終chung 見kiến 氣khí 也dã 先tiên 見kiến 之chi 意ý 如như 前tiền 說thuyết 亡vong 者giả 下hạ 亡vong 者giả 神thần 識thức 。 從tùng 地địa 湧dũng 出xuất 。 者giả 有hữu 二nhị 意ý 一nhất 者giả 吸hấp 氣khí 。 名danh 嗅khứu 氣khí 必tất 自tự 下hạ 而nhi 上thượng 故cố 云vân 從tùng 地địa 湧dũng 出xuất 。 以dĩ 明minh 嗅khứu 報báo 也dã 二nhị 者giả 鼻tị 根căn 之chi 觸xúc 不bất 離ly 通thông 塞tắc 二nhị 塵trần 。 如như 鼻tị 息tức 久cửu 塞tắc 而nhi 忽hốt 然nhiên 通thông 之chi 則tắc 鼻tị 中trung 氣khí 出xuất 如như 湧dũng 由do 此thử 二nhị 意ý 故cố 以dĩ 從tùng 地địa 湧dũng 出xuất 。 狀trạng 其kỳ 先tiên 業nghiệp 也dã 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 如như 前tiền 說thuyết 氣khí 熏huân 心tâm 擾nhiễu 者giả 如như 人nhân 冐mạo 烟yên 加gia 以dĩ 毒độc 氣khí 熏huân 極cực 迷mê 悶muộn 煩phiền 亂loạn 故cố 氣khí 掩yểm 悶muộn 絕tuyệt 者giả 掩yểm 即tức 是thị 塞tắc 鼻tị 息tức 久cửu 塞tắc 內nội 外ngoại 不bất 通thông 氣khí 滿mãn 於ư 內nội 故cố 悶muộn 欲dục 絕tuyệt 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 交giao 相tương/tướng 言ngôn 衝xung 者giả 氣khí 衝xung 出xuất 之chi 衝xung 衝xung 息tức 者giả 從tùng 本bổn 根căn 發phát 也dã 質chất 是thị 形hình 質chất 履lý 是thị 行hành 履lý 由do 氣khí 結kết 成thành 形hình 故cố 嗅khứu 報báo 交giao 于vu 見kiến 則tắc 氣khí 挾hiệp 於ư 火hỏa 義nghĩa 相tương/tướng 可khả 解giải 交giao 于vu 聽thính 則tắc 氣khí 冐mạo 水thủy 而nhi 瀰# 漫mạn 故cố 令linh 沒một 溺nịch 也dã 洋dương 與dữ 沸phí 者giả 又hựu 是thị 氣khí 乘thừa 水thủy 火hỏa 煎tiễn 熬ngao 之chi 狀trạng 也dã 交giao 于vu 味vị 則tắc 味vị 為vi 氣khí 所sở 變biến 故cố 為vi 餒nỗi 為vi 爽sảng 魚ngư 敗bại 曰viết 餒nỗi 羮# 敗bại 曰viết 爽sảng 交giao 于vu 觸xúc 觸xúc 與dữ 惡ác 氣khí 合hợp 則tắc 綻trán 爛lạn 可khả 知tri 肉nhục 裂liệt 為vi 綻trán 又hựu 氣khí 攻công 其kỳ 身thân 成thành 大đại 肉nhục 山sơn 惡ác 報báo 之chi 觸xúc 所sở 致trí 也dã 交giao 于vu 思tư 者giả 人nhân 以dĩ 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 為vi 心tâm 又hựu 為vi 鼻tị 氣khí 所sở 熏huân 蒸chưng 故cố 為vi 灰hôi 為vi 瘴chướng 灰hôi 與dữ 瘴chướng 皆giai 昏hôn 擾nhiễu 所sở 致trí 也dã 飛phi 砂sa 擊kích 身thân 者giả 詐trá 謀mưu 所sở 感cảm 也dã 。

四tứ 者giả 味vị 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí )# 為vi 飛phi 熱nhiệt 鐵thiết 。 從tùng 空không 雨vũ 下hạ 。

四tứ 者giả 下hạ 明minh 味vị 報báo 也dã 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 總tổng 意ý 此thử 味vị 下hạ 正chánh 釋thích 交giao 報báo 先tiên 見kiến 之chi 意ý 如như 前tiền 說thuyết 亡vong 者giả 下hạ 言ngôn 下hạ 透thấu 掛quải 網võng 。 等đẳng 者giả 是thị 貪tham 味vị 網võng 捕bộ 之chi 報báo 乘thừa 此thử 狀trạng 而nhi 下hạ 入nhập 無vô 間gian 也dã 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 亦diệc 如như 前tiền 。 說thuyết 吸hấp 氣khí 成thành 氷băng 等đẳng 者giả 謂vị 吸hấp 外ngoại 冷lãnh 氣khí 故cố 感cảm 氷băng 凍đống 之chi 報báo 如như 前tiền 貪tham 習tập 中trung 說thuyết 飛phi 為vi 猛mãnh 火hỏa 。 等đẳng 者giả 亦diệc 是thị 貪tham 味vị 烹phanh 炙chích 之chi 報báo 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 交giao 相tương/tướng 歷lịch 嘗thường 者giả 從tùng 本bổn 根căn 發phát 也dã 承thừa 與dữ 忍nhẫn 者giả 以dĩ 貪tham 味vị 故cố 冤oan 對đối 相tương/tướng 證chứng 炎diễm 魔ma 王vương 審thẩm 鞫# 考khảo 校giáo 而nhi 承thừa 忍nhẫn 也dã 味vị 報báo 交giao 于vu 見kiến 為vi 然nhiên 金kim 石thạch 者giả 味vị 經kinh 火hỏa 變biến 而nhi 為vi 洋dương 銅đồng 熱nhiệt 鐵thiết 。 之chi 類loại 是thị 也dã 交giao 于vu 聽thính 為vi 利lợi 兵binh 刃nhận 者giả 味vị 投đầu 水thủy 而nhi 為vi 羮# 形hình 質chất 變biến 而nhi 為vi 利lợi 兵binh 刃nhận 貪tham 味vị 報báo 所sở 致trí 也dã 交giao 于vu 息tức 為vi 鐵thiết 籠lung 者giả 味vị 遭tao 氣khí 氣khí 凝ngưng 而nhi 變biến 為vi 鐵thiết 網võng 籠lung 捕bộ 之chi 報báo 可khả 見kiến 矣hĩ 交giao 于vu 觸xúc 味vị 與dữ 觸xúc 合hợp 弓cung 箭tiễn 弩nỗ 射xạ 皆giai 貪tham 味vị 之chi 利lợi 器khí 由do 合hợp 觸xúc 而nhi 顯hiển 也dã 交giao 于vu 思tư 為vi 飛phi 鐵thiết 者giả 是thị 飛phi 心tâm 造tạo 姦gian 之chi 報báo 也dã 。

五ngũ 者giả 觸xúc 報báo 。 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí )# 為vi 墜trụy 為vi 飛phi 。 為vi 煎tiễn 為vi 炙chích 。

五ngũ 者giả 下hạ 明minh 觸xúc 報báo 也dã 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 總tổng 意ý 此thử 觸xúc 下hạ 正chánh 釋thích 交giao 報báo 先tiên 見kiến 之chi 意ý 如như 前tiền 說thuyết 終chung 時thời 見kiến 大đại 山sơn 合hợp 者giả 觸xúc 以dĩ 合hợp 顯hiển 故cố 感cảm 此thử 報báo 亡vong 者giả 下hạ 見kiến 鐵thiết 城thành 等đẳng 者giả 亦diệc 是thị 觸xúc 業nghiệp 所sở 感cảm 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 如như 前tiền 說thuyết 合hợp 山sơn 逼bức 體thể 。 是thị 上thượng 文văn 意ý 又hựu 以dĩ 合hợp 離ly 顯hiển 觸xúc 離ly 為vi 刀đao 劒kiếm 屠đồ 裂liệt 可khả 解giải 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 交giao 相tương/tướng 歷lịch 觸xúc 者giả 從tùng 本bổn 根căn 發phát 也dã 道đạo 是thị 趣thú 獄ngục 之chi 路lộ 餘dư 可khả 解giải 是thị 觸xúc 業nghiệp 分phân 段đoạn 形hình 質chất 所sở 感cảm 也dã 交giao 于vu 見kiến 可khả 解giải 交giao 于vu 聽thính 撞chàng 擊kích 是thị 觸xúc 合hợp 聲thanh 之chi 具cụ 也dã 剚chí 音âm 祝chúc 刀đao 插sáp 肉nhục 中trung 曰viết 剚chí 交giao 于vu 息tức 括quát 與dữ 袋đại 是thị 收thu 氣khí 之chi 物vật 考khảo 與dữ 縛phược 是thị 合hợp 觸xúc 之chi 事sự 也dã 交giao 于vu 味vị 耕canh 是thị 植thực 味vị 之chi 由do 又hựu 拔bạt 舌thiệt 而nhi 耕canh 之chi 之chi 謂vị 也dã 鉗kiềm 是thị 夾giáp 具cụ 截tiệt 是thị 支chi 解giải 皆giai 觸xúc 味vị 合hợp 貪tham 之chi 相tướng 交giao 于vu 思tư 墜trụy 與dữ 飛phi 者giả 觸xúc 業nghiệp 隨tùy 心tâm 升thăng 降giáng/hàng 也dã 煎tiễn 與dữ 炙chích 者giả 觸xúc 業nghiệp 入nhập 心tâm 憂ưu 煎tiễn 之chi 火hỏa 如như 炙chích 也dã 。

六lục 者giả 思tư 報báo 招chiêu 引dẫn 惡ác 果quả 。 至chí )# 萬vạn 生sanh 萬vạn 死tử 。 為vi 偃yển 為vi 仰ngưỡng 。

六lục 者giả 下hạ 明minh 思tư 報báo 也dã 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 總tổng 意ý 此thử 思tư 下hạ 正chánh 釋thích 交giao 報báo 先tiên 見kiến 之chi 意ý 如như 前tiền 說thuyết 惡ác 風phong 吹xuy 壞hoại 等đẳng 者giả 由do 心tâm 起khởi 滅diệt 無vô 恆hằng 如như 風phong 之chi 忽hốt 起khởi 滅diệt 也dã 思tư 業nghiệp 之chi 報báo 不bất 出xuất 心tâm 境cảnh 故cố 感cảm 惡ác 風phong 吹xuy 壞hoại 國quốc 土độ 。 之chi 報báo 亡vong 者giả 下hạ 被bị 風phong 吹xuy 上thượng 而nhi 旋toàn 落lạc 者giả 由do 心tâm 起khởi 滅diệt 而nhi 顯hiển 也dã 葢# 中trung 陰ấm 墮đọa 獄ngục 必tất 自tự 上thượng 而nhi 倒đảo 墜trụy 故cố 如như 落lạc 葉diệp 隨tùy 風phong 而nhi 復phục 墜trụy 也dã 二nhị 相tương/tướng 所sở 見kiến 如như 前tiền 說thuyết 迷mê 與dữ 覺giác 是thị 意ý 家gia 法pháp 塵trần 不bất 覺giác 是thị 迷mê 迷mê 之chi 極cực 矣hĩ 則tắc 心tâm 荒hoang 故cố 奔bôn 走tẩu 不bất 息tức 如như 竪thụ 子tử 之chi 客khách 他tha 鄉hương 迷mê 於ư 道đạo 路lộ 則tắc 心tâm 荒hoang 而nhi 亂loạn 趣thú 也dã 不bất 迷mê 是thị 覺giác 覺giác 則tắc 獄ngục 中trung 所sở 覩đổ 所sở 受thọ 無vô 非phi 是thị 苦khổ 徧biến 經kinh 無vô 量lượng 煎tiễn 燒thiêu 。 痛thống 深thâm 難nan 忍nhẫn 。 皆giai 覺giác 苦khổ 之chi 相tướng 也dã 如như 是thị 下hạ 正chánh 明minh 交giao 相tương/tướng 結kết 思tư 者giả 從tùng 本bổn 根căn 發phát 也dã 言ngôn 結kết 者giả 意ý 家gia 以dĩ 貪tham 嗔sân 癡si 結kết 滯trệ 六lục 根căn 故cố 云vân 結kết 也dã 為vi 方phương 為vi 所sở 者giả 方phương 所sở 是thị 意ý 思tư 所sở 計kế 之chi 處xứ 由do 業nghiệp 感cảm 獄ngục 中trung 之chi 方phương 所sở 也dã 交giao 于vu 見kiến 見kiến 能năng 照chiếu 燭chúc 故cố 感cảm 鑒giám 證chứng 之chi 事sự 交giao 于vu 聽thính 大đại 合hợp 石thạch 者giả 是thị 思tư 結kết 聞văn 波ba 而nhi 成thành 如như 中trung 流lưu 之chi 石thạch 也dã 氷băng 霜sương 可khả 解giải 土thổ 與dữ 霧vụ 是thị 昏hôn 擾nhiễu 之chi 思tư 結kết 濕thấp 而nhi 飛phi 揚dương 故cố 交giao 于vu 息tức 思tư 與dữ 氣khí 凝ngưng 心tâm 屬thuộc 火hỏa 故cố 故cố 感cảm 火hỏa 車xa 等đẳng 報báo 火hỏa 檻hạm 是thị 監giám 車xa 獄ngục 中trung 之chi 囚tù 具cụ 也dã 交giao 于vu 嘗thường 呌khiếu 喚hoán 悔hối 泣khấp 者giả 由do 意ý 起khởi 貪tham 而nhi 搏bác 味vị 故cố 是thị 殺sát 生sanh 貪tham 味vị 之chi 報báo 也dã 交giao 于vu 觸xúc 觸xúc 假giả 物vật 合hợp 大đại 小tiểu 皆giai 物vật 也dã 萬vạn 生sanh 死tử 者giả 由do 心tâm 生sanh 滅diệt 合hợp 觸xúc 所sở 感cảm 一nhất 日nhật 萬vạn 生sanh 萬vạn 死tử 猶do 泛phiếm 言ngôn 之chi 也dã 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 無vô 量lượng 豈khởi 止chỉ 萬vạn 死tử 生sanh 乎hồ 偃yển 仰ngưỡng 是thị 身thân 業nghiệp 意ý 與dữ 觸xúc 合hợp 故cố 偃yển 仰ngưỡng 乃nãi 受thọ 罪tội 時thời 狀trạng 今kim 寺tự 院viện 圖đồ 相tương/tướng 祖tổ 述thuật 此thử 文văn 而nhi 成thành 也dã 。

阿A 難Nan 是thị 名danh 地địa 獄ngục 十thập 因nhân 六lục 果quả (# 至chí 妄vọng 想tưởng 發phát 生sanh 。 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 結kết 前tiền 地địa 獄ngục 十thập 因nhân 六lục 果quả 而nhi 兼kiêm 答đáp 別biệt 業nghiệp 私tư 報báo 之chi 問vấn 以dĩ 有hữu 元nguyên 地địa 也dã 阿A 難Nan 下hạ 結kết 前tiền 可khả 知tri 若nhược 諸chư 下hạ 答đáp 示thị 元nguyên 地địa 也dã 文văn 中trung 地địa 獄ngục 輕khinh 重trọng 名danh 數số 及cập 犯phạm 業nghiệp 兼kiêm 不bất 兼kiêm 義nghĩa 自tự 古cổ 迄hất 今kim 。 未vị 詳tường 所sở 出xuất 雖tuy 諸chư 家gia 各các 檀đàn 所sở 長trường/trưởng 皆giai 未vị 見kiến 其kỳ 的đích 據cứ 愚ngu 故cố 不bất 敢cảm 可khả 否phủ/bĩ 於ư 其kỳ 間gian 但đãn 隨tùy 文văn 如như 舊cựu 解giải 略lược 疏sớ/sơ 決quyết 之chi 俟sĩ 尋tầm 所sở 出xuất 更cánh 為vi 附phụ 錄lục 及cập 檢kiểm 大đại 涅Niết 槃Bàn 第đệ 二nhị 十thập 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 所sở 。 作tác 罪tội 業nghiệp 凡phàm 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 輕khinh 二nhị 者giả 重trọng/trùng 若nhược 心tâm 口khẩu 作tác 則tắc 名danh 為vi 輕khinh 身thân 口khẩu 作tác 則tắc 名danh 為vi 重trọng/trùng 謂vị 心tâm 念niệm 口khẩu 說thuyết 身thân 不bất 作tác 者giả 所sở 得đắc 報báo 輕khinh 等đẳng 引dẫn 彼bỉ 證chứng 今kim 三tam 業nghiệp 不bất 兼kiêm 。 等đẳng 文văn 可khả 以dĩ 例lệ 明minh 也dã 同đồng 造tạo 即tức 具cụ 造tạo 也dã 如như 前tiền 十thập 因nhân 六lục 果quả 具cụ 足túc 造tạo 者giả 入nhập 阿A 鼻Tỳ 獄Ngục 。 輕khinh 無vô 量lượng 劫kiếp 為vi 極cực 重trọng 者giả 六lục 根căn 下hạ 明minh 次thứ 重trọng/trùng 者giả 各các 造tạo 即tức 別biệt 造tạo 也dã 對đối 上thượng 同đồng 造tạo 說thuyết 故cố 上thượng 同đồng 造tạo 是thị 具cụ 造tạo 滿mãn 惡ác 今kim 各các 別biệt 造tạo 者giả 是thị 次thứ 第đệ 造tạo 義nghĩa 六lục 根căn 或hoặc 有hữu 兼kiêm 時thời 不bất 兼kiêm 時thời 即tức 次thứ 第đệ 意ý 以dĩ 次thứ 重trọng/trùng 故cố 入nhập 八bát 無vô 間gian 即tức 是thị 前tiền 文văn 有hữu 間gian 無vô 間gian 之chi 八bát 也dã 校giáo 阿A 鼻Tỳ 大đại 獄ngục 稍sảo 輕khinh 故cố 溫ôn 陵lăng 解giải 云vân 各các 造tạo 則tắc 有hữu 先tiên 後hậu 間gian 歇hiết 為vi 次thứ 重trọng/trùng 故cố 入nhập 入nhập 無vô 間gian 即tức 八bát 熱nhiệt 獄ngục 也dã 有hữu 心tâm 而nhi 不bất 及cập 犯phạm 則tắc 不bất 兼kiêm 境cảnh 無vô 心tâm 而nhi 誤ngộ 犯phạm 則tắc 不bất 兼kiêm 根căn 故cố 作tác 持trì 犯phạm 兼kiêm 二nhị 說thuyết 也dã 身thân 口khẩu 下hạ 明minh 又hựu 次thứ 重trọng/trùng 者giả 謂vị 身thân 口khẩu 意ý 。 三tam 所sở 具cụ 十thập 惡ác 業nghiệp 。 中trung 此thử 人nhân 只chỉ 犯phạm 殺sát 盜đạo 婬dâm 業nghiệp 餘dư 七thất 不bất 犯phạm 則tắc 應ưng 入nhập 於ư 十thập 八bát 眷quyến 屬thuộc 地địa 獄ngục 溫ôn 陵lăng 曰viết 身thân 口khẩu 意ý 殺sát 盜đạo 婬dâm 乃nãi 重trọng 罪tội 以dĩ 不bất 偏thiên 六lục 不bất 具cụ 十thập 故cố 又hựu 次thứ 前tiền 也dã 大đại 獄ngục 只chỉ 有hữu 八bát 寒hàn 八bát 熱nhiệt 。 及cập 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 眷quyến 屬thuộc 等đẳng 獄ngục 皆giai 大đại 獄ngục 所sở 分phần/phân 者giả 也dã 三tam 業nghiệp 下hạ 明minh 稍sảo 輕khinh 者giả 謂vị 殺sát 盜đạo 婬dâm 三tam 業nghiệp 不bất 兼kiêm 。 此thử 三tam 業nghiệp 中trung 或hoặc 為vi 一nhất 殺sát 或hoặc 為vi 一nhất 盜đạo 此thử 人nhân 則tắc 入nhập 三tam 十thập 六lục 獄ngục 此thử 三tam 十thập 六lục 獄ngục 又hựu 從tùng 十thập 八bát 所sở 分phần/phân 者giả 耳nhĩ 見kiến 見kiến 下hạ 明minh 次thứ 輕khinh 者giả 見kiến 見kiến 者giả 上thượng 見kiến 字tự 是thị 能năng 見kiến 根căn 下hạ 見kiến 字tự 是thị 所sở 見kiến 境cảnh 正chánh 是thị 兼kiêm 境cảnh 兼kiêm 根căn 。 之chi 意ý 謂vị 此thử 人nhân 秪# 犯phạm 眼nhãn 家gia 一nhất 根căn 一nhất 境cảnh 之chi 業nghiệp 餘dư 根căn 境cảnh 中trung 俱câu 不bất 犯phạm 故cố 稱xưng 一nhất 業nghiệp 此thử 人nhân 則tắc 入nhập 百bách 八bát 地địa 獄ngục 此thử 又hựu 從tùng 三tam 十thập 六lục 中trung 所sở 分phần/phân 葢# 獄ngục 勢thế 分phần/phân 而nhi 受thọ 苦khổ 輕khinh 也dã 吳ngô 興hưng 能năng 見kiến 所sở 見kiến 單đơn 境cảnh 單đơn 根căn 之chi 說thuyết 解giải 亦diệc 同đồng 此thử 由do 是thị 下hạ 結kết 答đáp 所sở 問vấn 前tiền 阿A 難Nan 原nguyên 問vấn 地địa 獄ngục 為vi 有hữu 定định 處xứ 。 為vi 復phục 自tự 然nhiên 。 故cố 佛Phật 答đáp 云vân 地địa 獄ngục 同đồng 分phần/phân 各các 有hữu 元nguyên 地địa 即tức 定định 處xứ 也dã 由do 妄vọng 想tưởng 生sanh 非phi 本bổn 來lai 有hữu 。 答đáp 非phi 自tự 然nhiên 也dã 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 至chí 則tắc 妙diệu 圓viên 明minh 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 七thất 趣thú 之chi 問vấn 今kim 次thứ 酬thù 鬼quỷ 趣thú 也dã 復phục 次thứ 下hạ 總tổng 標tiêu 受thọ 趣thú 之chi 由do 亦diệc 是thị 結kết 前tiền 生sanh 後hậu 之chi 辭từ 非phi 破phá 下hạ 五ngũ 句cú 是thị 結kết 前tiền 後hậu 還hoàn 下hạ 是thị 生sanh 後hậu 非phi 破phá 下hạ 三tam 句cú 明minh 極cực 重trọng 惡ác 業nghiệp 。 非phi 是thị 誹phỉ 謗báng 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 謂vị 無vô 律luật 儀nghi 可khả 持trì 即tức 破phá 律luật 儀nghi 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 矣hĩ 毀hủy 涅Niết 槃Bàn 是thị 闡xiển 提đề 行hành 斷đoạn 善thiện 根căn 本bổn 夫phu 犯phạm 戒giới 猶do 可khả 懺sám 而nhi 非phi 謗báng 則tắc 難nạn/nan 贖thục 又hựu 加gia 支chi 末mạt 雜tạp 業nghiệp 本bổn 末mạt 具cụ 造tạo 歷lịch 劫kiếp 燒thiêu 然nhiên 。 信tín 可khả 知tri 矣hĩ 此thử 結kết 上thượng 文văn 地địa 獄ngục 本bổn 業nghiệp 已dĩ 竟cánh 後hậu 還hoàn 下hạ 正chánh 明minh 轉chuyển 受thọ 鬼quỷ 趣thú 也dã 由do 其kỳ 純thuần 情tình 愛ái 水thủy 俱câu 為vi 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 罪tội 故cố 得đắc 畢tất 餘dư 習tập 未vị 亡vong 更cánh 受thọ 鬼quỷ 趣thú 也dã 若nhược 於ư 下hạ 別biệt 明minh 鬼quỷ 趣thú 十thập 類loại 不bất 同đồng 應ưng 上thượng 十thập 因nhân 故cố 也dã 本bổn 因nhân 者giả 指chỉ 前tiền 十thập 中trung 本bổn 習tập 之chi 因nhân 貪tham 物vật 者giả 指chỉ 貪tham 習tập 也dã 餘dư 貪tham 未vị 亡vong 故cố 遇ngộ 物vật 即tức 著trước 附phụ 物vật 興hưng 妖yêu 故cố 名danh 怪quái 鬼quỷ 貪tham 色sắc 者giả 指chỉ 婬dâm 習tập 也dã 色sắc 為vi 婬dâm 風phong 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 猶do 附phụ 風phong 成thành 形hình 名danh 旱hạn 魃bạt 鬼quỷ 魃bạt 風phong 起khởi 時thời 能năng 厭yếm 時thời 雨vũ 使sử 年niên 糓cốc 不bất 登đăng 名danh 旱hạn 魃bạt 鬼quỷ 貪tham 惑hoặc 者giả 指chỉ 詐trá 習tập 也dã 詐trá 能năng 惑hoặc 人nhân 多đa 狐hồ 魅mị 之chi 狀trạng 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 附phụ 畜súc 成thành 形hình 名danh 為vi 魅mị 鬼quỷ 。 貪tham 恨hận 者giả 指chỉ 怨oán 習tập 也dã 怨oán 恨hận 餘dư 習tập 未vị 亡vong 故cố 附phụ 蟲trùng 蠱cổ 成thành 形hình 名danh 蠱cổ 毒độc 鬼quỷ 。 如như 此thử 方phương 兩lưỡng 廣quảng 窮cùng 鄉hương 下hạ 邑ấp 之chi 家gia 有hữu 事sự 蠱cổ 神thần 以dĩ 毒độc 人nhân 者giả 是thị 此thử 類loại 也dã 貪tham 憶ức 者giả 指chỉ 嗔sân 習tập 也dã 嗔sân 以dĩ 懷hoài 憎tăng 畜súc 恨hận 名danh 憶ức 且thả 有hữu 怯khiếp 暴bạo 陵lăng 衰suy 之chi 意ý 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 遇ngộ 衰suy 成thành 形hình 。 而nhi 興hưng 灾# 索sách 食thực 以dĩ 無vô 祀tự 故cố 名danh 厲lệ 今kim 郡quận 縣huyện 設thiết 厲lệ 壇đàn 者giả 是thị 也dã 貪tham 傲ngạo 者giả 指chỉ 慢mạn 習tập 也dã 慢mạn 以dĩ 虗hư 傲ngạo 陵lăng 人nhân 虗hư 傲ngạo 是thị 氣khí 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 遇ngộ 氣khí 成thành 形hình 。 常thường 受thọ 饑cơ 虗hư 傲ngạo 使sử 然nhiên 也dã 名danh 為vi 餓ngạ 鬼quỷ 。 貪tham 罔võng 者giả 指chỉ 誑cuống 習tập 也dã 誑cuống 以dĩ 誣vu 罔võng 為vi 懷hoài 是thị 幽u 獨độc 之chi 習tập 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 遇ngộ 幽u 成thành 形hình 本bổn 以dĩ 誣vu 罔võng 陷hãm 人nhân 今kim 猶do 魘yểm 魅mị 舊cựu 習tập 使sử 然nhiên 故cố 名danh 魘yểm 鬼quỷ 貪tham 明minh 者giả 指chỉ 見kiến 習tập 也dã 先tiên 以dĩ 是thị 非phi 明minh 辯biện 析tích 理lý 求cầu 精tinh 而nhi 其kỳ 餘dư 習tập 猶do 故cố 遇ngộ 精tinh 成thành 形hình 名danh 魍vọng 魎lượng 鬼quỷ 。 如như 今kim 山sơn 林lâm 中trung 夜dạ 值trị 精tinh 耀diệu 或hoặc 依y 木mộc 石thạch 現hiện 形hình 長trường/trưởng 丈trượng 許hứa 者giả 是thị 此thử 類loại 也dã 貪tham 成thành 者giả 指chỉ 枉uổng 習tập 也dã 長trường/trưởng 水thủy 疏sớ/sơ 云vân 憑bằng 虗hư 指chỉ 實thật 撓nạo 害hại 無vô 辜cô 曲khúc 成thành 其kỳ 罪tội 故cố 曰viết 貪tham 成thành 如như 秦tần 檜# 枉uổng 岳nhạc 武võ 穆mục 以dĩ 莫mạc 須tu 有hữu 三tam 字tự 而nhi 曲khúc 成thành 之chi 是thị 此thử 類loại 也dã 然nhiên 其kỳ 餘dư 習tập 猶do 慕mộ 曲khúc 成thành 故cố 其kỳ 遇ngộ 明minh 為vi 形hình 。 是thị 依y 他tha 明minh 靈linh 鬼quỷ 神thần 甘cam 為vi 役dịch 使sử 如như 今kim 江giang 河hà 中trung 有hữu 填điền 沙sa 突đột 石thạch 衝xung 決quyết 河hà 源nguyên 為vi 他tha 役dịch 使sử 多đa 是thị 此thử 類loại 貪tham 黨đảng 者giả 指chỉ 訟tụng 習tập 也dã 長trường/trưởng 水thủy 疏sớ/sơ 云vân 黨đảng 己kỷ 覆phú 藏tàng 為vi 他tha 所sở 訟tụng 然nhiên 據cứ 今kim 文văn 黨đảng 應ưng 訟tụng 邊biên 說thuyết 故cố 其kỳ 餘dư 習tập 附phụ 人nhân 為vi 形hình 名danh 傳truyền 送tống 鬼quỷ 。 傳truyền 送tống 即tức 訟tụng 意ý 也dã 如như 今kim 扶phù 乩# 召triệu 仙tiên 報báo 人nhân 吉cát 凶hung 指chỉ 人nhân 情tình 實thật 又hựu 吳ngô 人nhân 謂vị 太thái 保bảo 端đoan 公công 多đa 是thị 此thử 類loại 阿A 難Nan 是thị 人nhân 下hạ 結kết 答đáp 所sở 問vấn 明minh 其kỳ 趣thú 鬼quỷ 之chi 由do 是thị 人nhân 者giả 指chỉ 上thượng 十thập 類loại 也dã 純thuần 情tình 是thị 宿túc 業nghiệp 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 者giả 純thuần 情tình 是thị 愛ái 水thủy 為vi 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 重trọng/trùng 墜trụy 者giả 既ký 盡tận 而nhi 餘dư 習tập 故cố 輕khinh 上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 此thử 等đẳng 下hạ 正chánh 答đáp 所sở 問vấn 謂vị 是thị 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 妄vọng 有hữu 真chân 無vô 也dã 故cố 云vân 若nhược 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 復phục 還hoàn 本bổn 妙diệu 圓viên 明minh 一nhất 無vô 所sở 有hữu 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 一nhất 句cú 雙song 答đáp 定định 處xứ 與dữ 自tự 然nhiên 二nhị 意ý 俱câu 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 鬼quỷ 業nghiệp 既ký 盡tận 。 至chí )# 皆giai 為vi 浮phù 虗hư 。 妄vọng 想tưởng 凝ngưng 結kết 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 七thất 趣thú 之chi 問vấn 今kim 三tam 酬thù 畜súc 生sanh 趣thú 也dã 初sơ 阿A 難Nan 下hạ 結kết 前tiền 鬼quỷ 趣thú 而nhi 生sanh 起khởi 畜súc 趣thú 之chi 由do 謂vị 鬼quỷ 業nghiệp 既ký 盡tận 。 則tắc 彼bỉ 往vãng 劫kiếp 情tình 想tưởng 俱câu 空không 矣hĩ 前tiền 文văn 謂vị 想tưởng 舉cử 情tình 沉trầm 多đa 指chỉ 純thuần 情tình 墜trụy 落lạc 。 而nhi 說thuyết 何hà 故cố 今kim 文văn 又hựu 帶đái 想tưởng 說thuyết 耶da 葢# 情tình 由do 想tưởng 成thành 無vô 想tưởng 安an 得đắc 有hữu 情tình 以dĩ 情tình 濃nồng 故cố 想tưởng 為vi 情tình 覆phú 故cố 云vân 純thuần 情tình 為vi 業nghiệp 火hỏa 燒thiêu 乾can 。 者giả 是thị 情tình 情tình 既ký 乾can/kiền/càn 而nhi 想tưởng 現hiện 故cố 上thượng 出xuất 為vi 鬼quỷ 。 鬼quỷ 乘thừa 餘dư 想tưởng 為vi 之chi 耳nhĩ 今kim 情tình 空không 指chỉ 地địa 獄ngục 盡tận 也dã 想tưởng 空không 指chỉ 鬼quỷ 業nghiệp 盡tận 也dã 方phương 於ư 下hạ 正chánh 明minh 畜súc 趣thú 然nhiên 知tri 畜súc 報báo 非phi 徒đồ 趣thú 也dã 要yếu 償thường 宿túc 債trái 而nhi 來lai 今kim 獄ngục 鬼quỷ 罪tội 盡tận 方phương 酬thù 元nguyên 債trái 耳nhĩ 物vật 怪quái 下hạ 明minh 十thập 類loại 不bất 同đồng 應ưng 前tiền 十thập 習tập 故cố 上thượng 以dĩ 貪tham 習tập 為vi 怪quái 今kim 作tác 梟kiêu 類loại 附phụ 塊khối 為vi 兒nhi 。 是thị 其kỳ 餘dư 怪quái 凡phàm 貪tham 嗜thị 者giả 不bất 義nghĩa 故cố 梟kiêu 有hữu 食thực 母mẫu 之chi 酷khốc 物vật 銷tiêu 報báo 盡tận 。 者giả 謂vị 所sở 依y 物vật 既ký 銷tiêu 則tắc 能năng 依y 鬼quỷ 報báo 亦diệc 盡tận 然nhiên 非phi 一nhất 生sanh 可khả 盡tận 他tha 經kinh 明minh 報báo 動động 經kinh 沙sa 劫kiếp 不bất 知tri 一nhất 報báo 轉chuyển 幾kỷ 百bách 千thiên 生sanh 然nhiên 後hậu 得đắc 脫thoát 今kim 文văn 約ước 最tối 後hậu 生sanh 說thuyết 下hạ 皆giai 倣# 此thử 言ngôn 多đa 者giả 謂vị 不bất 指chỉ 貪tham 必tất 為vi 梟kiêu 但đãn 約ước 多đa 分phần 說thuyết 耳nhĩ 上thượng 以dĩ 婬dâm 風phong 為vi 魃bạt 葢# 旱hạn 崇sùng 也dã 今kim 作tác 畜súc 生sanh 猶do 為vi 咎cữu 徵trưng 是thị 其kỳ 餘dư 習tập 咎cữu 是thị 過quá 咎cữu 徵trưng 是thị 應ưng 驗nghiệm 凶hung 之chi 兆triệu 也dã 如như 云vân 太thái 華hoa 之chi 山sơn 有hữu 蛇xà 焉yên 名danh 曰viết 肥phì 壝# 六lục 足túc 四tứ 翼dực 見kiến 則tắc 天thiên 下hạ 大đại 旱hạn 小tiểu 次thứ 之chi 山sơn 有hữu 獸thú 焉yên 其kỳ 狀trạng 如như 猿viên 而nhi 白bạch 首thủ 赤xích 足túc 名danh 曰viết 朱chu 厭yếm 見kiến 則tắc 天thiên 下hạ 大đại 兵binh 又hựu 如như 商thương 羊dương 舞vũ 雨vũ 江giang 豚đồn 吹xuy 風phong 凡phàm 凶hung 兆triệu 之chi 畜súc 多đa 是thị 此thử 類loại 上thượng 以dĩ 詐trá 習tập 為vi 魅mị 今kim 轉chuyển 而nhi 為vi 狐hồ 狐hồ 性tánh 多đa 詐trá 興hưng 妖yêu 惑hoặc 人nhân 是thị 其kỳ 餘dư 習tập 耳nhĩ 上thượng 以dĩ 怨oán 習tập 為vi 蠱cổ 今kim 轉chuyển 而nhi 為vi 毒độc 其kỳ 餘dư 習tập 也dã 含hàm 沙sa 射xạ 工công 螫thích 手thủ 斷đoạn 道đạo 皆giai 是thị 此thử 類loại 上thượng 以dĩ 嗔sân 習tập 為vi 厲lệ 厲lệ 則tắc 附phụ 衰suy 求cầu 食thực 今kim 轉chuyển 生sanh 為vi 蛔hồi 亦diệc 潛tiềm 污ô 穢uế 而nhi 食thực 茹như 退thoái 習tập 固cố 陋lậu 矣hĩ 上thượng 以dĩ 慢mạn 習tập 而nhi 困khốn 饑cơ 虗hư 今kim 為vi 食thực 類loại 以dĩ 充sung 庖bào 厨trù 而nhi 飽bão 他tha 人nhân 此thử 其kỳ 償thường 債trái 最tối 顯hiển 也dã 上thượng 以dĩ 幽u 獨độc 之chi 誑cuống 為vi 魘yểm 今kim 轉chuyển 畜súc 服phục 人nhân 易dị 曰viết 服phục 牛ngưu 乘thừa 馬mã 負phụ 重trọng 致trí 遠viễn 者giả 是thị 也dã 綿miên 是thị 綿miên 密mật 亦diệc 是thị 幽u 獨độc 之chi 意ý 上thượng 以dĩ 見kiến 習tập 和hòa 精tinh 今kim 乘thừa 餘dư 習tập 而nhi 為vi 應ưng 類loại 應ưng 者giả 應ứng 時thời 序tự 也dã 如như 社xã 燕yên 賓tân 鴻hồng 司ty 晨thần 變biến 夏hạ 之chi 類loại 是thị 也dã 上thượng 以dĩ 枉uổng 習tập 附phụ 明minh 甘cam 為vi 役dịch 使sử 今kim 作tác 休hưu 徵trưng 而nhi 傳truyền 人nhân 吉cát 兆triệu 是thị 餘dư 習tập 也dã 如như 西tây 京kinh 雜tạp 記ký 云vân 乾can/kiền/càn 鵲thước 噪táo 而nhi 行hành 人nhân 至chí 蜘tri 蛛chu 集tập 而nhi 百bách 事sự 嘉gia 是thị 已dĩ 上thượng 以dĩ 訟tụng 習tập 依y 人nhân 而nhi 作tác 傳truyền 送tống 之chi 鬼quỷ 今kim 轉chuyển 而nhi 為vi 畜súc 亦diệc 循tuần 率suất 於ư 人nhân 循tuần 是thị 依y 循tuần 如như 猫miêu 犬khuyển 馴# 擾nhiễu 之chi 類loại 是thị 也dã 然nhiên 畜súc 本bổn 酬thù 債trái 而nhi 來lai 只chỉ 如như 梟kiêu 蠱cổ 狐hồ 蛔hồi 之chi 類loại 無vô 所sở 可khả 酬thù 云vân 何hà 通thông 耶da 葢# 梟kiêu 蛔hồi 之chi 類loại 逢phùng 元nguyên 負phụ 人nhân 或hoặc 捕bộ 或hoặc 殺sát 即tức 為vi 酬thù 矣hĩ 狐hồ 蠱cổ 之chi 酬thù 可khả 以dĩ 意ý 得đắc 阿A 難Nan 是thị 等đẳng 下hạ 結kết 答đáp 如như 前tiền 今kim 文văn 詳tường 備bị 傍bàng 生sanh 者giả 不bất 正chánh 生sanh 故cố 如như 汝nhữ 下hạ 躡niếp 前tiền 現hiện 事sự 之chi 難nạn/nan 初sơ 四tứ 句cú 正chánh 躡niếp 難nạn/nan 事sự 如như 是thị 下hạ 出xuất 答đáp 意ý 謂vị 此thử 三tam 事sự 本bổn 由do 自tự 所sở 發phát 生sanh 非phi 天thiên 非phi 地địa 非phi 人nhân 與dữ 者giả 自tự 妄vọng 所sở 招chiêu 。 還hoàn 自tự 受thọ 報báo 無vô 可khả 代đại 者giả 菩Bồ 提Đề 心tâm 中trung 。 元nguyên 無vô 此thử 事sự 故cố 云vân 浮phù 想tưởng 想tưởng 所sở 凝ngưng 結kết 者giả 謂vị 由do 善thiện 惡ác 想tưởng 所sở 凝ngưng 結kết 以dĩ 成thành 七thất 趣thú 非phi 本bổn 有hữu 者giả 也dã 。

復phục 次thứ 阿A 難Nan 。 從tùng 是thị 畜súc 生sanh 。 至chí 及cập 佛Phật 出xuất 世thế 。 不bất 可khả 停đình 寢tẩm 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 將tương 酬thù 人nhân 趣thú 今kim 先tiên 示thị 債trái 役dịch 須tu 平bình 庶thứ 免miễn 反phản 徵trưng 之chi 患hoạn 以dĩ 起khởi 後hậu 文văn 也dã 從tùng 是thị 下hạ 佛Phật 謂vị 畜súc 生sanh 固cố 是thị 償thường 債trái 而nhi 來lai 若nhược 彼bỉ 債trái 主chủ 過quá 分phần/phân 餘dư 越việt 取thủ 其kỳ 所sở 酬thù 則tắc 此thử 等đẳng 眾chúng 生sanh 。 將tương 復phục 為vi 人nhân 反phản 徵trưng 索sách 其kỳ 所sở 剩thặng 之chi 直trực 或hoặc 元nguyên 負phụ 人nhân 不bất 應ưng 殺sát 而nhi 殺sát 之chi 不bất 應ưng 食thực 而nhi 食thực 之chi 此thử 為vi 分phân 越việt 所sở 酬thù 。 矣hĩ 若nhược 其kỳ 有hữu 福phước 德đức 力lực 。 則tắc 不bất 捨xả 人nhân 身thân 。 酬thù 還hoàn 所sở 剩thặng 然nhiên 於ư 人nhân 中trung 如như 何hà 可khả 酬thù 或hoặc 彼bỉ 反phản 徵trưng 之chi 畜súc 來lai 與dữ 元nguyên 負phụ 人nhân 。 作tác 不bất 肖tiếu 子tử 敗bại 其kỳ 家gia 耗hao 其kỳ 財tài 以dĩ 至chí 割cát 恩ân 離ly 愛ái 使sử 其kỳ 柔nhu 腸tràng 十thập 斷đoạn 殘tàn 喘suyễn 俱câu 銷tiêu 又hựu 或hoặc 為vi 惡ác 友hữu 或hoặc 為vi 冤oan 家gia 。 來lai 相tương 惱não 害hại 。 分phần/phân 耗hao 其kỳ 財tài 或hoặc 陷hãm 以dĩ 無vô 辜cô 此thử 為vi 有hữu 力lực 酬thù 還hoàn 者giả 也dã 福phước 德đức 稱xưng 兼kiêm 有hữu 者giả 世thế 有hữu 有hữu 福phước 而nhi 無vô 德đức 者giả 有hữu 有hữu 德đức 而nhi 無vô 福phước 者giả 若nhược 其kỳ 福phước 德đức 兼kiêm 而nhi 有hữu 之chi 則tắc 於ư 人nhân 中trung 。 酬thù 之chi 為vi 易dị 也dã 其kỳ 或hoặc 無vô 福phước 而nhi 酬thù 之chi 文văn 可khả 解giải 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 下hạ 重trọng/trùng 明minh 分phân 越việt 之chi 臧tang 否phủ/bĩ 不bất 可khả 以dĩ 不bất 慎thận 也dã 文văn 可khả 解giải 猶do 如như 下hạ 三tam 句cú 約ước 喻dụ 說thuyết 除trừ 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 佛Phật 出xuất 世thế 者giả 謂vị 欲dục 解giải 此thử 冤oan 對đối 當đương 修tu 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 如như 天thiên 台thai 三tam 止chỉ 止chỉ 惡ác 防phòng 非phi 以dĩ 體thể 真chân 性tánh 則tắc 冤oan 對đối 自tự 消tiêu 又hựu 或hoặc 佛Phật 出xuất 世thế 能năng 拔bạt 眾chúng 生sanh 。 苦khổ 故cố 除trừ 此thử 兩lưỡng 端đoan 必tất 不bất 能năng 寢tẩm 其kỳ 相tương 食thực 相tương 誅tru 之chi 報báo 也dã 。

汝nhữ 今kim 應ưng 知tri 。 彼bỉ 梟kiêu 倫luân 者giả 。 至chí 此thử 輩bối 名danh 為vi 。 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 七thất 趣thú 之chi 問vấn 今kim 四tứ 酬thù 人nhân 趣thú 也dã 汝nhữ 今kim 應ưng 知tri 。 一nhất 句cú 承thừa 上thượng 文văn 意ý 正chánh 明minh 人nhân 趣thú 亦diệc 有hữu 十thập 類loại 皆giai 由do 宿túc 習tập 不bất 忘vong 故cố 一nhất 者giả 物vật 怪quái 之chi 畜súc 為vi 梟kiêu 酬thù 宿túc 債trái 畢tất 復phục 還hoàn 人nhân 形hình 昔tích 失thất 而nhi 今kim 復phục 之chi 故cố 稱xưng 曰viết 復phục 酬thù 足túc 足túc 字tự 含hàm 深thâm 意ý 也dã 葢# 非phi 一nhất 生sanh 即tức 足túc 必tất 酬thù 幾kỷ 百bách 千thiên 生sanh 方phương 滿mãn 足túc 故cố 梟kiêu 性tánh 無vô 知tri 故cố 參tham 頑ngoan 類loại 頑ngoan 是thị 頑ngoan 嚚ngân 倫luân 理lý 不bất 循tuần 天thiên 性tánh 不bất 諱húy 其kỳ 故cố 習tập 耳nhĩ 參tham 合hợp 合hợp 字tự 作tác 應ưng 當đương 意ý 看khán 是thị 佛Phật 判phán 語ngữ 謂vị 作tác 某mỗ 業nghiệp 應ưng 當đương 參tham 於ư 某mỗ 類loại 印ấn 定định 非phi 謬mậu 故cố 云vân 參tham 合hợp 云vân 云vân 文văn 中trung 有hữu 變biến 於ư 字tự 者giả 譯dịch 場tràng 忽hốt 略lược 不bất 深thâm 究cứu 故cố 二nhị 者giả 由do 婬dâm 魃bạt 而nhi 感cảm 咎cữu 徵trưng 葢# 欲dục 愛ái 本bổn 是thị 鈍độn 使sử 咎cữu 徵trưng 復phục 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 禍họa 之chi 萌manh 非phi 愚ngu 而nhi 何hà 故cố 參tham 愚ngu 類loại 此thử 愚ngu 類loại 字tự 坊phường 本bổn 有hữu 作tác 異dị 類loại 長trường/trưởng 水thủy 諸chư 師sư 多đa 作tác 愚ngu 解giải 吾ngô 從tùng 眾chúng 也dã 三tam 者giả 由do 許hứa 魅mị 而nhi 感cảm 狐hồ 倫luân 狐hồ 魅mị 讒sàm 賊tặc 由do 詐trá 而nhi 發phát 詐trá 本bổn 庸dong 鄙bỉ 之chi 行hành 合hợp 參tham 庸dong 類loại 四tứ 者giả 由do 怨oán 蠱cổ 而nhi 感cảm 毒độc 倫luân 凡phàm 含hàm 毒độc 之chi 物vật 人nhân 見kiến 而nhi 畏úy 之chi 餘dư 習tập 難nạn/nan 亡vong 故cố 參tham 狠ngận 類loại 五ngũ 者giả 由do 瞋sân 厲lệ 陵lăng 衰suy 故cố 感cảm 污ô 下hạ 之chi 微vi 今kim 參tham 微vi 類loại 宜nghi 矣hĩ 微vi 者giả 卑ty 賤tiện 微vi 𦕈# 之chi 謂vị 也dã 六lục 者giả 由do 虗hư 傲ngạo 之chi 慢mạn 感cảm 餓ngạ 鬼quỷ 報báo 而nhi 傍bàng 生sanh 復phục 為vi 他tha 飽bão 何hà 慢mạn 之chi 為vi 罪tội 若nhược 此thử 之chi 酷khốc 今kim 參tham 柔nhu 者giả 猶do 是thị 饑cơ 虗hư 之chi 餘dư 殘tàn 耳nhĩ 七thất 者giả 由do 誑cuống 魘yểm 綿miên 幽u 而nhi 報báo 償thường 服phục 類loại 今kim 參tham 勞lao 者giả 猶do 是thị 服phục 乘thừa 之chi 勞lao 未vị 盡tận 也dã 八bát 者giả 由do 見kiến 習tập 和hòa 精tinh 而nhi 寒hàn 暄# 應ưng 序tự 今kim 參tham 文văn 類loại 亦diệc 應ưng 序tự 之chi 餘dư 輝huy 耳nhĩ 九cửu 者giả 由do 枉uổng 附phụ 明minh 靈linh 而nhi 休hưu 徵trưng 預dự 卜bốc 宿túc 習tập 猶do 存tồn 故cố 參tham 明minh 類loại 十thập 者giả 由do 黨đảng 訟tụng 依y 人nhân 先tiên 傳truyền 送tống 而nhi 後hậu 馴# 擾nhiễu 今kim 參tham 達đạt 類loại 亦diệc 有hữu 由do 矣hĩ 何hà 者giả 良lương 以dĩ 訟tụng 覆phú 藏tàng 傳truyền 吉cát 凶hung 而nhi 循tuần 倫luân 馴# 擾nhiễu 皆giai 萌manh 達đạt 意ý 耳nhĩ 阿A 難Nan 是thị 等đẳng 下hạ 結kết 示thị 生sanh 因nhân 以dĩ 明minh 輪luân 轉chuyển 之chi 妄vọng 是thị 等đẳng 指chỉ 上thượng 所sở 參tham 諸chư 類loại 業nghiệp 計kế 顛điên 倒đảo 。 者giả 業nghiệp 是thị 惑hoặc 業nghiệp 計kế 是thị 計kế 著trước 然nhiên 此thử 業nghiệp 計kế 由do 顛điên 倒đảo 心tâm 生sanh 。 相tương 生sanh 相tương 殺sát 。 是thị 報báo 苦khổ 由do 顛điên 倒đảo 心tâm 起khởi 。 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 報báo 受thọ 諸chư 苦khổ 此thử 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam 從tùng 無vô 始thỉ 迄hất 今kim 莫mạc 能năng 遏át 絕tuyệt 遇ngộ 佛Phật 則tắc 拔bạt 苦khổ 聞văn 法Pháp 則tắc 明minh 真chân 可khả 以dĩ 免miễn 此thử 淪luân 溺nịch 若nhược 不bất 遇ngộ 不bất 聞văn 妄vọng 何hà 能năng 盡tận 法pháp 爾nhĩ 者giả 謂vị 法pháp 當đương 如như 此thử 出xuất 爾nhĩ 反phản 爾nhĩ 玄huyền 冥minh 中trung 若nhược 有hữu 主chủ 盟minh 者giả 存tồn 焉yên 人nhân 固cố 不bất 可khả 與dữ 之chi 強cường/cưỡng 也dã 故cố 云vân 法pháp 爾nhĩ 輪luân 轉chuyển 。 末mạt 句cú 意ý 云vân 人nhân 心tâm 不bất 返phản 真chân 佛Phật 亦diệc 難nạn/nan 救cứu 但đãn 憐lân 惜tích 之chi 耳nhĩ 。

阿A 難Nan 復phục 有hữu 從tùng 人nhân 。 不bất 依y 正Chánh 覺Giác 。 至chí 報báo 盡tận 還hoàn 來lai 。 散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 七thất 趣thú 之chi 問vấn 今kim 五ngũ 酬thù 仙tiên 趣thú 也dã 初sơ 阿A 難Nan 下hạ 世Thế 尊Tôn 將tương 顯hiển 十thập 仙tiên 且thả 指chỉ 其kỳ 不bất 循tuần 正chánh 而nhi 騖# 別biệt 也dã 從tùng 人nhân 者giả 謂vị 仙tiên 未vị 出xuất 人nhân 趣thú 還hoàn 從tùng 人nhân 所sở 攝nhiếp 故cố 又hựu 謂vị 不bất 依y 如Như 來Lai 。 正chánh 覺giác 而nhi 修tu 正chánh 定định 乃nãi 邪tà 趣thú 外ngoại 騖# 以dĩ 不bất 正chánh 故cố 名danh 為vi 別biệt 也dã 妄vọng 念niệm 者giả 抑ức 彼bỉ 十thập 仙tiên 所sở 堅kiên 固cố 之chi 念niệm 皆giai 是thị 妄vọng 故cố 存tồn 想tưởng 下hạ 正chánh 明minh 別biệt 修tu 之chi 相tướng 以dĩ 彼bỉ 存tồn 想tưởng 精tinh 氣khí 神thần 使sử 陰âm 陽dương 和hòa 榮vinh 衛vệ 順thuận 堅kiên 固cố 其kỳ 形hình 以dĩ 希hy 長trường 生sanh 遊du 於ư 海hải 外ngoại 名danh 山sơn 大đại 川xuyên 人nhân 不bất 到đáo 處xứ 有hữu 十thập 種chủng 仙tiên 。 此thử 總tổng 列liệt 仙tiên 數số 孤cô 山sơn 解giải 云vân 釋thích 名danh 云vân 老lão 而nhi 不bất 死tử 曰viết 仙tiên 仙tiên 遷thiên 也dã 遷thiên 入nhập 山sơn 故cố 故cố 字tự 從tùng 人nhân 傍bàng 山sơn 也dã 次thứ 阿A 難Nan 下hạ 別biệt 釋thích 十thập 仙tiên 初sơ 指chỉ 十thập 仙tiên 俱câu 為vi 眾chúng 生sanh 堅kiên 固cố 。 下hạ 初sơ 明minh 地địa 行hành 堅kiên 固cố 者giả 存tồn 想tưởng 不bất 息tức 之chi 謂vị 服phục 餌nhị 者giả 餌nhị 是thị 藥dược 石thạch 之chi 嘉gia 名danh 也dã 謂vị 炮bào 炙chích 藥dược 石thạch 調điều 和hòa 飲ẩm 啄trác 甄chân 別biệt 損tổn 益ích 保bảo 養dưỡng 榮vinh 衛vệ 固cố 元nguyên 陽dương 祈kỳ 太thái 乙ất 服phục 食thực 功công 成thành 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 。 也dã 行hành 去khứ 聲thanh 呼hô 之chi 即tức 功công 行hành 故cố 下hạ 倣# 此thử 此thử 但đãn 永vĩnh 壽thọ 山sơn 林lâm 未vị 能năng 升thăng 舉cử 故cố 名danh 地Địa 行Hành 仙Tiên 。 二nhị 明minh 飛phi 行hành 草thảo 木mộc 是thị 松tùng 栢# 苓# 术# 之chi 類loại 有hữu 助trợ 延diên 年niên 者giả 皆giai 可khả 餐xan 咽yến/ế/yết 又hựu 或hoặc 辟tịch 穀cốc 休hưu 糧lương 鍊luyện 得đắc 身thân 輕khinh 似tự 鶴hạc 乃nãi 能năng 御ngự 風phong 而nhi 行hành 凌lăng 霄tiêu 越việt 海hải 名danh 飛Phi 行Hành 仙Tiên 。 三Tam 明Minh 遊du 行hành 金kim 石thạch 者giả 謂vị 修tu 煉luyện 五ngũ 金kim 八bát 石thạch 使sử 神thần 砂sa 九cửu 轉chuyển 內nội 外ngoại 丹đan 成thành 易dị 形hình 化hóa 骨cốt 遨ngao 遊du 湖hồ 海hải 瞬thuấn 息tức 千thiên 里lý 萬vạn 里lý 名danh 遊Du 行Hành 仙Tiên 。 四tứ 明minh 空không 行hành 動động 止chỉ 者giả 謂vị 觀quán 時thời 消tiêu 長trường/trưởng 推thôi 度độ 盈doanh 虗hư 合hợp 一nhất 氣khí 以dĩ 致trí 柔nhu 聚tụ 三tam 華hoa 而nhi 養dưỡng 素tố 遺di 形hình 涉thiệp 空không 名danh 空Không 行Hành 仙Tiên 。 五ngũ 明minh 天thiên 行hành 津tân 液dịch 者giả 謂vị 鼓cổ 天thiên 池trì 燕yên 津tân 液dịch 肌cơ 膚phu 若nhược 氷băng 雪tuyết 婥# 約ước 如như 處xứ 子tử 不bất 交giao 世thế 欲dục 不bất 食thực 五ngũ 糓cốc 乘thừa 雲vân 氣khí 御ngự 飛phi 龍long 而nhi 遊du 乎hồ 四tứ 海hải 之chi 外ngoại 者giả 行hành 亞# 乎hồ 天thiên 名danh 天Thiên 行Hành 仙Tiên 。 六lục 明minh 通thông 行hành 精tinh 色sắc 者giả 指chỉ 日nhật 精tinh 月nguyệt 華hoa 說thuyết 也dã 吸hấp 風phong 飲ẩm 露lộ 吞thôn 咽yến/ế/yết 五ngũ 精tinh 以dĩ 精tinh 粹túy 潛tiềm 通thông 名danh 通Thông 行Hành 仙Tiên 。 七thất 明minh 道Đạo 行hạnh 咒chú 禁cấm 者giả 謂vị 以dĩ 書thư 符phù 遣khiển 咒chú 蹈đạo 斗đẩu 步bộ 罡# 如như 孔khổng 明minh 披phi 髮phát 仗trượng 劒kiếm 運vận 轉chuyển 天thiên 機cơ 名danh 道Đạo 行Hành 仙Tiên 。 八bát 明minh 照chiếu 行hành 思tư 念niệm 者giả 謂vị 攝nhiếp 心tâm 內nội 顧cố 以dĩ 坎khảm 男nam 離ly 女nữ 和hòa 合hợp 元nguyên 陽dương 抱bão 一nhất 守thủ 雌thư 乃nãi 令linh 谷cốc 神thần 不bất 死tử 而nhi 天thiên 門môn 開khai 此thử 所sở 謂vị 思tư 憶ức 圓viên 成thành 。 名danh 照Chiếu 行Hành 仙Tiên 。 九cửu 明minh 精tinh 行hành 交giao 遘cấu 者giả 長trường/trưởng 水thủy 謂vị 世thế 有hữu 采thải 陰âm 陽dương 之chi 術thuật 名danh 為vi 交giao 遘cấu 久cửu 而nhi 成thành 功công 此thử 感cảm 彼bỉ 應ưng 吸hấp 彼bỉ 精tinh 氣khí 以dĩ 固cố 我ngã 形hình 名danh 精Tinh 行Hành 仙Tiên 。 十thập 明minh 絕tuyệt 行hành 溫ôn 陵lăng 云vân 存tồn 想tưởng 化hóa 理lý 心tâm 隨tùy 邪tà 悟ngộ 能năng 大đại 變biến 化hóa 其kỳ 行hành 絕tuyệt 世thế 名danh 絕Tuyệt 行Hành 仙Tiên 。 阿A 難Nan 是thị 等đẳng 下hạ 結kết 示thị 其kỳ 誤ngộ 是thị 等đẳng 指chỉ 上thượng 十thập 仙tiên 未vị 出xuất 人nhân 趣thú 故cố 云vân 人nhân 中trung 鍊luyện 心tâm 不bất 修tu 正chánh 定định 即tức 屬thuộc 邪tà 行hạnh 故cố 云vân 別biệt 得đắc 言ngôn 其kỳ 不bất 達đạt 無vô 生sanh 故cố 希hy 長trường 生sanh 生sanh 理lý 者giả 即tức 長trường 生sanh 之chi 理lý 縱túng/tung 使sử 壽thọ 千thiên 萬vạn 歲tuế 。 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 觀quán 。 之chi 不bất 若nhược 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 迦Ca 葉Diếp 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 一nhất 彈đàn 指chỉ 頃khoảnh 。 度độ 百bách 千thiên 劫kiếp 。 回hồi 顧cố 千thiên 萬vạn 之chi 壽thọ 直trực 兒nhi 戲hí 耳nhĩ 休hưu 止chỉ 下hạ 明minh 其kỳ 住trú 處xứ 深thâm 山sơn 。 海hải 島đảo 者giả 博bác 物vật 志chí 云vân 海hải 上thượng 有hữu 三tam 神thần 山sơn 謂vị 方phương 丈trượng 蓬bồng 萊# 瀛doanh 洲châu 以dĩ 金kim 銀ngân 為vi 宮cung 神thần 仙tiên 之chi 宅trạch 也dã 莊trang 生sanh 又hựu 云vân 藐miệu 姑cô 射xạ 之chi 山sơn 有hữu 神thần 人nhân 居cư 焉yên 此thử 皆giai 仙tiên 所sở 居cư 處xứ 也dã 然nhiên 彼bỉ 壽thọ 固cố 永vĩnh 矣hĩ 樂nhạo/nhạc/lạc 固cố 樂nhạo/nhạc/lạc 矣hĩ 未vị 修tu 正chánh 覺giác 斯tư 亦diệc 輪luân 迴hồi 。 隨tùy 妄vọng 想tưởng 轉chuyển 故cố 仙tiên 報báo 盡tận 時thời 還hoàn 來lai 散tán 入nhập 諸chư 趣thú 。 詳tường 玩ngoạn 前tiền 文văn 鬼quỷ 畜súc 人nhân 三tam 趣thú 皆giai 應ưng 十thập 習tập 為vi 因nhân 故cố 列liệt 為vi 十thập 今kim 仙tiên 趣thú 亦diệc 列liệt 十thập 類loại 者giả 十thập 為vi 圓viên 數số 圓viên 則tắc 通thông 收thu 一nhất 切thiết 仙tiên 類loại 如như 道đạo 家gia 說thuyết 有hữu 三tam 千thiên 旁bàng 門môn 奚hề 止chỉ 十thập 類loại 而nhi 已dĩ 故cố 知tri 今kim 意ý 舉cử 十thập 而nhi 圓viên 收thu 耳nhĩ 非phi 謂vị 仙tiên 止chỉ 十thập 也dã 又hựu 今kim 仙tiên 之chi 十thập 類loại 不bất 與dữ 鬼quỷ 畜súc 人nhân 之chi 十thập 意ý 同đồng 何hà 者giả 葢# 前tiền 由do 習tập 因nhân 所sở 感cảm 今kim 乃nãi 取thủ 圓viên 意ý 故cố 也dã 。

阿A 難Nan 諸chư 世thế 間gian 人nhân 。 不bất 求cầu 常thường 住trụ 。 至chí 自tự 此thử 已dĩ 還hoàn 。 名danh 為vi 欲dục 界giới 。

這giá 一nhất 節tiết 經kinh 承thừa 前tiền 七thất 趣thú 之chi 問vấn 今kim 六lục 酬thù 天thiên 趣thú 也dã 初sơ 阿A 難Nan 下hạ 正chánh 明minh 天thiên 趣thú 初sơ 二nhị 句cú 總tổng 明minh 天thiên 趣thú 之chi 誤ngộ 以dĩ 不bất 求cầu 常thường 住trụ 。 即tức 為vi 誤ngộ 也dã 未vị 能năng 下hạ 先tiên 明minh 欲dục 界giới 稱xưng 欲dục 者giả 非phi 獨độc 指chỉ 婬dâm 欲dục 說thuyết 葢# 六lục 天thiên 各các 有hữu 三tam 種chủng 。 欲dục 故cố 一nhất 飲ẩm 食thực 二nhị 睡thụy 眠miên 三tam 婬dâm 欲dục 因nhân 具cụ 此thử 三tam 故cố 稱xưng 欲dục 界giới 今kim 經kinh 但đãn 指chỉ 婬dâm 欲dục 說thuyết 者giả 良lương 由do 阿A 難Nan 誤ngộ 墮đọa 為vi 緣duyên 發phát 起khởi 此thử 教giáo 是thị 故cố 偏thiên 指chỉ 婬dâm 說thuyết 又hựu 感cảm 生sanh 天thiên 報báo 亦diệc 非phi 欲dục 薄bạc 即tức 生sanh 必tất 自tự 通thông 修tu 十Thập 善Thiện 得đắc 生sanh 其kỳ 中trung 此thử 欲dục 薄bạc 乃nãi 十Thập 善Thiện 之chi 一nhất 端đoan 耳nhĩ 未vị 能năng 下hạ 先tiên 明minh 生sanh 第đệ 一nhất 天thiên 。 之chi 因nhân 未vị 能năng 捨xả 妻thê 妾thiếp 愛ái 者giả 以dĩ 其kỳ 正chánh 婬dâm 未vị 戒giới 但đãn 禁cấm 邪tà 婬dâm 邪tà 婬dâm 中trung 心tâm 不bất 動động 者giả 即tức 能năng 感cảm 生sanh 四Tứ 王Vương 天Thiên 。 也dã 凡phàm 外ngoại 色sắc 俱câu 名danh 邪tà 婬dâm 以dĩ 不bất 動động 故cố 乃nãi 有hữu 一nhất 分phần/phân 正chánh 智trí 明minh 生sanh 澄trừng 鎣oánh 者giả 澄trừng 是thị 澄trừng 湛trạm 鎣oánh 是thị 金kim 之chi 光quang 色sắc 以dĩ 顯hiển 智trí 明minh 之chi 淨tịnh 此thử 智trí 明minh 者giả 即tức 生sanh 四tứ 天thiên 之chi 因nhân 心tâm 耳nhĩ 故cố 下hạ 句cú 云vân 命mạng 終chung 之chi 後hậu 。 隣lân 於ư 日nhật 月nguyệt 隣lân 日nhật 月nguyệt 者giả 指chỉ 其kỳ 感cảm 生sanh 之chi 處xứ 謂vị 四Tứ 天Thiên 王Vương 居cư 須Tu 彌Di 山Sơn 半bán 。 腹phúc 居cư 半bán 腹phúc 者giả 去khứ 人nhân 間gian 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 高cao 與dữ 日nhật 月nguyệt 相tương 對đối 故cố 云vân 隣lân 日nhật 月nguyệt 也dã 四tứ 天thiên 名danh 義nghĩa 見kiến 前tiền 解giải 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 一nhất 天thiên 名danh 於ư 已dĩ 下hạ 明minh 第đệ 二nhị 天thiên 謂vị 若nhược 人nhân 於ư 己kỷ 妻thê 房phòng 。 婬dâm 愛ái 微vi 薄bạc 但đãn 於ư 靜tĩnh 居cư 之chi 時thời 欲dục 念niệm 忽hốt 生sanh 是thị 故cố 不bất 得đắc 全toàn 其kỳ 靜tĩnh 味vị 上thượng 文văn 四tứ 王vương 於ư 邪tà 婬dâm 不bất 流lưu 今kim 此thử 正chánh 婬dâm 亦diệc 薄bạc 因nhân 心tâm 勝thắng 前tiền 故cố 感cảm 第đệ 二nhị 天thiên 報báo 超siêu 日nhật 月nguyệt 明minh 。 者giả 日nhật 月nguyệt 光quang 明minh 。 秪# 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 由do 旬tuần 之chi 量lượng 照chiếu 上thượng 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 照chiếu 下hạ 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 旁bàng 亦diệc 如như 之chi 今kim 忉Đao 利Lợi 天Thiên 居cư 須Tu 彌Di 頂đảnh 故cố 云vân 超siêu 日nhật 月nguyệt 之chi 明minh 。 也dã 又hựu 須Tu 彌Di 山Sơn 。 高cao 出xuất 人nhân 寰# 故cố 云vân 居cư 人nhân 間gian 之chi 頂đảnh 居cư 人nhân 間gian 頂đảnh 。 者giả 意ý 明minh 地địa 居cư 之chi 天thiên 未vị 能năng 空không 居cư 故cố 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 二nhị 天thiên 名danh 梵Phạn 語ngữ 忉Đao 利lợi 譯dịch 云vân 三tam 十thập 三tam 義nghĩa 見kiến 前tiền 解giải 逢phùng 欲dục 下hạ 明minh 第đệ 三tam 天thiên 逢phùng 欲dục 交giao 去khứ 無vô 憶ức 者giả 明minh 欲dục 心tâm 愈dũ 薄bạc 於ư 前tiền 但đãn 未vị 能năng 忘vong 耳nhĩ 故cố 欲dục 境cảnh 現hiện 時thời 不bất 違vi 而nhi 與dữ 之chi 交giao 去khứ 則tắc 不bất 思tư 其kỳ 欲dục 念niệm 如như 浮phù 雲vân 輕khinh 拂phất 實thật 不bất 注chú 心tâm 故cố 薄bạc 也dã 於ư 人nhân 下hạ 二nhị 句cú 謂vị 此thử 人nhân 雖tuy 處xử 人nhân 間gian 。 於ư 五ngũ 欲dục 事sự 不bất 甚thậm 繫hệ 心tâm 故cố 動động 念niệm 少thiểu 靜tĩnh 念niệm 多đa 此thử 明minh 感cảm 生sanh 第đệ 三tam 欲dục 天thiên 之chi 因nhân 心tâm 也dã 此thử 天thiên 離ly 地địa 居cư 處xứ 空không 中trung 又hựu 高cao 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 其kỳ 中trung 天thiên 人nhân 各các 有hữu 身thân 光quang 。 照chiếu 矚chú 故cố 稱xưng 朗lãng 然nhiên 日nhật 月nguyệt 光quang 量lượng 所sở 不bất 及cập 故cố 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 三tam 天thiên 名danh 梵Phạn 語ngữ 須tu 燄diệm 摩ma 譯dịch 云vân 善thiện 時thời 分phần/phân 此thử 天thiên 以dĩ 蓮liên 華hoa 開khai 合hợp 分phần/phân 晝trú 夜dạ 故cố 一nhất 切thiết 下hạ 明minh 第đệ 四tứ 天thiên 一nhất 切thiết 時thời 者giả 謂vị 晝trú 時thời 夜dạ 時thời 或hoặc 云vân 窹# 時thời 寐mị 時thời 也dã 於ư 一nhất 切thiết 時thời 。 常thường 居cư 靜tĩnh 中trung 則tắc 自tự 無vô 欲dục 或hoặc 有hữu 應ứng 觸xúc 來lai 。 時thời 雖tuy 靜tĩnh 未vị 能năng 違vi 情tình 暫tạm 應ưng 之chi 耳nhĩ 應ưng 觸xúc 言ngôn 欲dục 境cảnh 也dã 以dĩ 如như 此thử 因nhân 心tâm 命mạng 終chung 感cảm 生sanh 第đệ 四tứ 天thiên 。 上thượng 升thăng 下hạ 三tam 句cú 謂vị 此thử 天thiên 空không 居cư 第đệ 二nhị 與dữ 下hạ 界giới 地địa 居cư 二nhị 天thiên 及cập 於ư 人nhân 間gian 俱câu 不bất 相tương 接tiếp 遠viễn 諸chư 麤thô 濁trược 故cố 曰viết 精tinh 微vi 乃nãi 至chí 下hạ 二nhị 句cú 謂vị 劫kiếp 壞hoại 三tam 灾# 不bất 及cập 者giả 必tất 約ước 彌Di 勒Lặc 內nội 院viện 說thuyết 若nhược 其kỳ 外ngoại 院viện 是thị 凡phàm 夫phu 報báo 生sanh 安an 得đắc 三tam 灾# 不bất 及cập 內nội 院viện 乃nãi 是thị 補bổ 處xứ 大đại 聖thánh 所sở 居cư 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 逈huýnh 隔cách 是thị 故cố 劫kiếp 灾# 不bất 及cập 也dã 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 四tứ 天thiên 名danh 梵Phạn 語ngữ 兜Đâu 率Suất 陀đà 譯dịch 云vân 知tri 足túc 於ư 諸chư 欲dục 中trung 。 知tri 止chỉ 足túc 故cố 我ngã 無vô 下hạ 明minh 第đệ 五ngũ 天thiên 初sơ 二nhị 句cú 於ư 欲dục 愛ái 心tâm 我ngã 無vô 彼bỉ 有hữu 亦diệc 未vị 能năng 違vi 應ưng 彼bỉ 行hành 事sự 則tắc 我ngã 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 橫hoạnh/hoành 陳trần 者giả 謂vị 我ngã 本bổn 無vô 心tâm 。 橫hoạnh/hoành 應ưng 彼bỉ 事sự 不bất 唯duy 無vô 心tâm 實thật 猶do 厭yếm 之chi 勉miễn 強cường/cưỡng 行hành 事sự 故cố 曰viết 橫hoạnh/hoành 陳trần 味vị 如như 嚼tước 蠟lạp 。 者giả 約ước 喻dụ 說thuyết 蠟lạp 性tánh 本bổn 淡đạm 嚼tước 之chi 無vô 味vị 喻dụ 橫hoạnh/hoành 陳trần 欲dục 事sự 味vị 薄bạc 之chi 甚thậm 也dã 以dĩ 如như 此thử 因nhân 心tâm 感cảm 生sanh 第đệ 五ngũ 天thiên 生sanh 越việt 化hóa 地địa 。 者giả 越việt 是thị 超siêu 越việt 謂vị 下hạ 界giới 諸chư 天thiên 各các 有hữu 報báo 境cảnh 福phước 隨tùy 厚hậu 薄bạc 於ư 欲dục 境cảnh 未vị 自tự 在tại 故cố 生sanh 此thử 天thiên 者giả 福phước 皆giai 厚hậu 故cố 自tự 能năng 變biến 化hóa 欲dục 境cảnh 隨tùy 意ý 受thọ 用dụng 。 超siêu 越việt 下hạ 天thiên 之chi 無vô 化hóa 自tự 居cư 化hóa 地địa 地địa 即tức 處xứ 也dã 故cố 云vân 生sanh 越việt 化hóa 地địa 。 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 五ngũ 天thiên 名danh 謂vị 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 變biến 化hóa 名danh 樂Lạc 變Biến 化Hóa 天Thiên 。 無vô 世thế 下hạ 明minh 第đệ 六lục 天thiên 初sơ 二nhị 句cú 無vô 世thế 心tâm 同đồng 世thế 事sự 者giả 謂vị 我ngã 全toàn 無vô 欲dục 但đãn 未vị 能năng 越việt 於ư 世thế 禮lễ 則tắc 夫phu 妻thê 名danh 分phần/phân 猶do 存tồn 也dã 行hành 事sự 交giao 者giả 謂vị 欲dục 境cảnh 現hiện 前tiền 尚thượng 有hữu 交giao 迹tích 雖tuy 交giao 而nhi 心tâm 不bất 染nhiễm 故cố 云vân 了liễu 然nhiên 超siêu 越việt 。 以dĩ 如như 此thử 因nhân 心tâm 感cảm 生sanh 第đệ 六lục 天thiên 出xuất 超siêu 化hóa 無vô 化hóa 者giả 化hóa 指chỉ 變biến 化hóa 天thiên 無vô 化hóa 指chỉ 下hạ 餘dư 天thiên 化hóa 與dữ 無vô 化hóa 俱câu 超siêu 如như 是thị 下hạ 結kết 示thị 第đệ 六lục 天thiên 名danh 稱xưng 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 者giả 謂vị 諸chư 欲dục 境cảnh 不bất 勞lao 自tự 化hóa 由do 他tha 變biến 化hóa 為vi 我ngã 受thọ 用dụng 故cố 稱xưng 他Tha 化Hóa 自Tự 在Tại 。 阿A 難Nan 下hạ 總tổng 結kết 欲dục 界giới 名danh 也dã 形hình 雖tuy 出xuất 動động 。 者giả 言ngôn 其kỳ 自tự 下hạ 而nhi 上thượng 欲dục 動động 漸tiệm 輕khinh 漸tiệm 出xuất 雖tuy 身thân 形hình 離ly 動động 而nhi 心tâm 迹tích 未vị 忘vong 故cố 曰viết 尚thượng 交giao 俱câu 舍xá 論luận 頌tụng 曰viết 六lục 受thọ 欲dục 交giao 抱bão 執chấp 手thủ 笑tiếu 視thị 婬dâm 葢# 指chỉ 四tứ 王vương 忉Đao 利lợi 交giao 抱bão 如như 人nhân 間gian 夜dạ 摩ma 但đãn 執chấp 手thủ 兜Đâu 率Suất 笑tiếu 而nhi 已dĩ 上thượng 二nhị 天thiên 以dĩ 熟thục 視thị 為vi 欲dục 故cố 今kim 文văn 云vân 心tâm 迹tích 尚thượng 交giao 即tức 彼bỉ 意ý 也dã 末mạt 一nhất 句cú 總tổng 結kết 可khả 知tri 。

大Đại 佛Phật 頂Đảnh 如Như 來Lai 密Mật 因Nhân 修Tu 證Chứng 了Liễu 義Nghĩa 諸Chư 菩Bồ 薩Tát 萬Vạn 行Hạnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 。 直Trực 解Giải 卷quyển 第đệ 八bát