楞lăng 嚴nghiêm 說thuyết 通thông 卷quyển 之chi 五ngũ 巴ba 縣huyện 居cư 士sĩ 了liễu 庵am 劉lưu 道đạo 開khai 編biên 演diễn 成thành 都đô 沙Sa 門Môn 離ly 指chỉ 方phương 。 示thị 鑒giám 定định 。 ○# 此thử 下hạ 證chứng 釋thích 別biệt 有hữu 結kết 元nguyên 之chi 疑nghi 也dã 。 舊cựu 註chú 謂vị 此thử 牒điệp 前tiền 不bất 見kiến 所sở 結kết 。 云vân 何hà 知tri 解giải 而nhi 重trùng 問vấn 。 若nhược 是thị 。 則tắc 無vô 謂vị 之chi 甚thậm 。 良lương 以dĩ 上thượng 文văn 明minh 說thuyết 。 六lục 為vi 賊tặc 媒môi 。 自tự 劫kiếp 家gia 寶bảo 。 詳tường 示thị 根căn 結kết 之chi 由do 。 解giải 根căn 之chi 法pháp 。 何hà 阿A 難Nan 忽hốt 又hựu 不bất 知tri 六lục 根căn 是thị 結kết 。 而nhi 勞lao 佛Phật 重trọng/trùng 答đáp 耶da 。 當đương 知tri 阿A 難Nan 。 已dĩ 領lãnh 六lục 根căn 是thị 結kết 。 而nhi 今kim 更cánh 請thỉnh 之chi 結kết 元nguyên 。 即tức 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 也dã 。 不bất 知tri 六lục 根căn 當đương 體thể 即tức 是thị 。 離ly 此thử 別biệt 無vô 。 故cố 佛Phật 下hạ 答đáp 汝nhữ 欲dục 識thức 知tri 。 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 惟duy 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 他tha 物vật 是thị 也dã 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 雖tuy 說thuyết 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 門môn 。 今kim 觀quán 世thế 間gian 。 解giải 結kết 之chi 人nhân 。 若nhược 不bất 知tri 其kỳ 。 所sở 結kết 之chi 元nguyên 。 我ngã 信tín 是thị 人nhân 。 終chung 不bất 能năng 解giải 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 及cập 會hội 中trung 。 有Hữu 學Học 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 從tùng 無vô 始thỉ 際tế 。 與dữ 諸chư 無vô 明minh 。 俱câu 滅diệt 俱câu 生sanh 。 雖tuy 得đắc 如như 是thị 。 多đa 聞văn 善thiện 根căn 。 名danh 為vi 出xuất 家gia 。 猶do 隔cách 日nhật 瘧ngược 。 惟duy 願nguyện 大đại 慈từ 。 哀ai 愍mẫn 淪luân 溺nịch 。 今kim 日nhật 身thân 心tâm 。 云vân 何hà 是thị 結kết 。 從tùng 何hà 名danh 解giải 。 亦diệc 令linh 未vị 來lai 。 苦khổ 難nạn 眾chúng 生sanh 。 得đắc 免miễn 輪luân 迴hồi 。 不bất 落lạc 三tam 有hữu 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 普phổ 及cập 大đại 眾chúng 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 雨vũ 淚lệ 翹kiều 誠thành 。 佇trữ 佛Phật 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 開khai 示thị 。 此thử 別biệt 索sách 生sanh 死tử 結kết 元nguyên 也dã 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 雖tuy 說thuyết 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 門môn 。 詳tường 示thị 根căn 結kết 之chi 由do 。 及cập 解giải 根căn 之chi 法pháp 。 已dĩ 知tri 六lục 根căn 是thị 結kết 矣hĩ 。 但đãn 不bất 知tri 離ly 此thử 六lục 根căn 。 向hướng 上thượng 還hoàn 別biệt 有hữu 深thâm 根căn 。 以dĩ 為vi 結kết 之chi 本bổn 元nguyên 否phủ/bĩ 。 我ngã 觀quán 世thế 間gian 。 解giải 結kết 之chi 人nhân 。 若nhược 不bất 知tri 所sở 結kết 之chi 元nguyên 。 終chung 不bất 能năng 解giải 。 豈khởi 惟duy 世thế 人nhân 。 我ngã 及cập 會hội 中trung 。 有Hữu 學Học 聲Thanh 聞Văn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 我ngã 等đẳng 從tùng 無vô 始thỉ 際tế 。 與dữ 諸chư 無vô 明minh 。 俱câu 滅diệt 俱câu 生sanh 。 一nhất 出xuất 母mẫu 胎thai 。 或hoặc 啼đề 或hoặc 笑tiếu 。 不bất 待đãi 教giáo 而nhi 自tự 能năng 。 謂vị 之chi 無vô 始thỉ 虗hư 習tập 。 亦diệc 名danh 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 由do 生sanh 至chí 滅diệt 。 滅diệt 而nhi 又hựu 生sanh 。 展triển 轉chuyển 浪lãng 流lưu 。 常thường 淪luân 生sanh 死tử 。 我ngã 雖tuy 得đắc 此thử 。 多đa 聞văn 善thiện 根căn 。 名danh 為vi 出xuất 家gia 。 然nhiên 得đắc 開khai 悟ngộ 時thời 。 暫tạm 似tự 解giải 脫thoát 。 而nhi 入nhập 塵trần 勞lao 時thời 。 依y 舊cựu 被bị 縛phược 。 所sở 謂vị 說thuyết 時thời 似tự 悟ngộ 。 對đối 境cảnh 還hoàn 迷mê 。 乍sạ 寒hàn 乍sạ 熱nhiệt 。 如như 隔cách 日nhật 瘧ngược 。 此thử 皆giai 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 力lực 之chi 所sở 使sử 。 惟duy 願nguyện 大đại 慈từ 。 哀ai 愍mẫn 淪luân 溺nịch 。 的đích 示thị 今kim 日nhật 我ngã 等đẳng 身thân 心tâm 。 云vân 何hà 是thị 結kết 之chi 本bổn 元nguyên 。 作tác 何hà 法pháp 以dĩ 解giải 之chi 。 不bất 惟duy 現hiện 會hội 大đại 眾chúng 。 普phổ 獲hoạch 利lợi 益ích 。 亦diệc 令linh 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 得đắc 免miễn 輪luân 迴hồi 。 三tam 有hữu 之chi 苦khổ 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 (# 云vân 云vân 無vô 上thượng 開khai 示thị 焉yên 。 阿A 難Nan 之chi 意ý 。 葢# 疑nghi 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 方phương 是thị 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 而nhi 為vi 結kết 元nguyên 也dã 。 豈khởi 知tri 六lục 根căn 即tức 是thị 哉tai 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 憐lân 愍mẫn 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 會hội 中trung 。 諸chư 有Hữu 學Học 者giả 。 亦diệc 為vì 未vị 來lai 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 為vi 出xuất 世thế 因nhân 。 作tác 將tương 來lai 眼nhãn 。 以dĩ 閻Diêm 浮Phù 檀Đàn 。 紫tử 金kim 光quang 手thủ 。 摩ma 阿A 難Nan 頂đảnh 。 即tức 時thời 十thập 方phương 。 普phổ 佛Phật 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 微vi 塵trần 如Như 來Lai 。 住trụ 世thế 界giới 者giả 。 各các 有hữu 寶bảo 光quang 。 從tùng 其kỳ 頂đảnh 出xuất 。 其kỳ 光quang 同đồng 時thời 。 於ư 彼bỉ 世thế 界giới 。 來lai 祗chi 陀đà 林lâm 。 灌quán 如Như 來Lai 頂đảnh 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 得đắc 未vị 曾tằng 有hữu 。 於ư 是thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 俱câu 聞văn 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 如Như 來Lai 。 異dị 口khẩu 同đồng 音âm 。 告cáo 阿A 難Nan 言ngôn 。 善thiện 哉tai 阿A 難Nan 。 汝nhữ 欲dục 識thức 知tri 。 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 使sử 汝nhữ 輪luân 轉chuyển 。 生sanh 死tử 結kết 根căn 。 唯duy 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 他tha 物vật 。 汝nhữ 復phục 欲dục 知tri 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 令linh 汝nhữ 速tốc 證chứng 。 安an 樂lạc 解giải 脫thoát 。 寂tịch 靜tĩnh 玅# 常thường 。 亦diệc 汝nhữ 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。 此thử 諸chư 佛Phật 共cộng 證chứng 六lục 根căn 為vi 解giải 結kết 之chi 元nguyên 也dã 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 憐lân 愍mẫn 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 及cập 為vì 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 為vi 出xuất 世thế 因nhân 。 使sử 之chi 修tu 證chứng 有hữu 賴lại 。 作tác 將tương 來lai 眼nhãn 。 使sử 之chi 信tín 解giải 不bất 迷mê 。 於ư 是thị 以dĩ 手thủ 。 摩ma 阿A 難Nan 頂đảnh 。 表biểu 以dĩ 頂Đảnh 法Pháp 開khai 示thị 也dã 。 即tức 時thời 十thập 方phương 世thế 界giới 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 。 表biểu 六lục 根căn 將tương 必tất 解giải 除trừ 也dã 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 各các 有hữu 寶bảo 光quang 。 從tùng 有hữu 頂đảnh 出xuất 。 自tự 彼bỉ 世thế 界giới 。 來lai 灌quán 如Như 來Lai 頂đảnh 。 表biểu 此thử 根căn 中trung 玅# 性tánh 。 無vô 上thượng 頂Đảnh 法Pháp 。 是thị 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 也dã 。 是thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 得đắc 此thử 希hy 有hữu 之chi 瑞thụy 。 又hựu 聞văn 十thập 方phương 微vi 塵trần 如Như 來Lai 。 異dị 口khẩu 同đồng 音âm 。 而nhi 告cáo 阿A 難Nan 曰viết 。 善thiện 哉tai 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 欲dục 識thức 知tri 。 俱câu 生sanh 無vô 明minh 。 使sử 汝nhữ 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 而nhi 為vi 結kết 根căn 者giả 乎hồ 。 即tức 汝nhữ 當đương 下hạ 六lục 根căn 便tiện 是thị 。 無vô 他tha 物vật 也dã 。 葢# 此thử 根căn 性tánh 。 即tức 是thị 俱câu 生sanh 無vô 明minh 之chi 元nguyên 首thủ 。 固cố 結kết 生sanh 死tử 之chi 深thâm 根căn 。 離ly 此thử 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 結kết 元nguyên 耳nhĩ 。 且thả 不bất 但đãn 只chỉ 是thị 妄vọng 元nguyên 。 仍nhưng 是thị 真chân 元nguyên 。 葢# 罪tội 之chi 魁khôi 。 而nhi 功công 之chi 首thủ 矣hĩ 。 汝nhữ 復phục 欲dục 知tri 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 如như 如như 智trí 。 證chứng 如như 如như 理lý 。 令linh 汝nhữ 速tốc 證chứng 。 四tứ 德đức 斷đoạn 果quả 者giả 乎hồ 。 亦diệc 汝nhữ 當đương 下hạ 六lục 根căn 便tiện 是thị 。 非phi 他tha 物vật 也dã 。 所sở 謂vị 解giải 鈴linh 即tức 是thị 繫hệ 鈴linh 人nhân 也dã 。 諸chư 佛Phật 同đồng 宣tuyên 如như 此thử 。 可khả 見kiến 非phi 一nhất 佛Phật 之chi 私tư 言ngôn 。 而nhi 尤vưu 當đương 信tín 受thọ 矣hĩ 。 阿A 難Nan 雖tuy 聞văn 如như 是thị 法Pháp 音âm 。 心tâm 猶do 未vị 明minh 。 稽khể 首thủ 白bạch 佛Phật 。 云vân 何hà 令linh 我ngã 生sanh 死tử 輪luân 迴hồi 。 安an 樂lạc 玅# 常thường 。 同đồng 是thị 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 。 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 。 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 。 猶do 如như 空không 華hoa 。 阿A 難Nan 。 由do 塵trần 發phát 知tri 。 因nhân 根căn 有hữu 相tướng 。 相tương 見kiến 無vô 性tánh 。 同đồng 於ư 交giao 蘆lô 。 (# 過quá 於ư 常thường 蘆lô 生sanh 必tất 二nhị 莖hành 交giao 抱bão 而nhi 立lập 單đơn 則tắc 仆phó 矣hĩ 。 又hựu 其kỳ 體thể 外ngoại 實thật 內nội 空không 。 今kim 長trường/trưởng 行hành 惟duy 取thủ 交giao 倚ỷ 不bất 能năng 自tự 立lập 。 偈kệ 頌tụng 則tắc 仍nhưng 取thủ 外ngoại 實thật 內nội 空không 。 以dĩ 喻dụ 根căn 塵trần 。 空không 有hữu 俱câu 非phi 也dã )# 是thị 故cố 。 汝nhữ 今kim 知tri (# 即tức 內nội 之chi 意ý 根căn )# 見kiến (# 即tức 外ngoại 之chi 五ngũ 根căn )# 立lập 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 漏lậu 真chân 淨tịnh 。 云vân 何hà 是thị 中trung 。 更cánh 容dung 他tha 物vật 。 此thử 細tế 釋thích 結kết 解giải 皆giai 由do 六lục 根căn 也dã 。 阿A 難Nan 雖tuy 聞văn 如như 是thị 法Pháp 音âm 。 心tâm 猶do 未vị 明minh 。 故cố 復phục 請thỉnh 問vấn 輪luân 生sanh 死tử 。 證chứng 玅# 常thường 。 云vân 何hà 皆giai 是thị 六lục 根căn 。 更cánh 無vô 他tha 物vật 。 意ý 疑nghi 如Như 來Lai 常thường 說thuyết 法pháp 相tướng 。 最tối 要yếu 略lược 者giả 。 亦diệc 有hữu 十thập 八bát 界giới 等đẳng 。 今kim 何hà 惟duy 是thị 六lục 根căn 。 而nhi 六lục 塵trần 六lục 識thức 。 皆giai 不bất 與dữ 耶da 。 世Thế 尊Tôn 抽trừu 條điều 引dẫn 蔓mạn 。 復phục 與dữ 詮thuyên 註chú 。 而nhi 告cáo 之chi 言ngôn 。 我ngã 之chi 獨độc 舉cử 根căn 而nhi 不bất 舉cử 塵trần 者giả 。 非phi 遺di 乎hồ 六lục 塵trần 也dã 。 良lương 以dĩ 根căn 之chi 與dữ 塵trần 。 執chấp 相tướng 而nhi 觀quán 。 則tắc 根căn 為vi 內nội 身thân 。 而nhi 屬thuộc 有hữu 情tình 。 塵trần 為vi 外ngoại 器khí 。 而nhi 屬thuộc 無vô 情tình 。 似tự 永vĩnh 異dị 也dã 。 然nhiên 相tương 見kiến 二nhị 分phần 。 皆giai 依y 自tự 證chứng 而nhi 起khởi 。 本bổn 惟duy 一nhất 心tâm 妄vọng 分phần/phân 情tình 器khí 。 遡# 流lưu 窮cùng 源nguyên 。 仍nhưng 是thị 一nhất 體thể 。 惟duy 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 。 故cố 縛phược 則tắc 同đồng 縛phược 。 脫thoát 則tắc 同đồng 脫thoát 。 而nhi 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 。 唯duy 無vô 二nhị 。 故cố 舉cử 根căn 而nhi 塵trần 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 所sở 以dĩ 不bất 舉cử 識thức 者giả 。 以dĩ 識thức 性tánh 無vô 源nguyên 。 乃nãi 前tiền 塵trần 虗hư 妄vọng 相tương/tướng 想tưởng 。 猶do 若nhược 空không 華hoa 。 了liễu 無vô 實thật 體thể 。 既ký 非phi 縛phược 結kết 之chi 本bổn 。 又hựu 非phi 解giải 脫thoát 之chi 要yếu 。 故cố 舉cử 根căn 而nhi 識thức 亦diệc 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 六lục 塵trần 既ký 無vô 別biệt 體thể 。 六lục 識thức 又hựu 極cực 虗hư 無vô 。 故cố 諸chư 佛Phật 同đồng 言ngôn 結kết 解giải 唯duy 是thị 六lục 根căn 也dã 。 且thả 根căn 塵trần 何hà 由do 而nhi 立lập 乎hồ 。 阿A 難Nan 。 由do 外ngoại 六lục 塵trần 。 而nhi 後hậu 發phát 六lục 根căn 之chi 知tri 。 是thị 根căn 託thác 塵trần 而nhi 立lập 也dã 。 因nhân 內nội 六lục 根căn 。 而nhi 後hậu 有hữu 六lục 塵trần 之chi 相tướng 。 是thị 塵trần 託thác 根căn 而nhi 立lập 也dã 。 塵trần 離ly 根căn 。 固cố 無vô 獨độc 立lập 之chi 自tự 性tánh 。 根căn 離ly 塵trần 。 亦diệc 無vô 獨độc 立lập 之chi 自tự 性tánh 。 是thị 則tắc 相tương/tướng (# 塵trần )# 見kiến (# 根căn )# 二nhị 法pháp 。 交giao 倚ỷ 而nhi 生sanh 。 同đồng 於ư 交giao 蘆lô 。 之chi 二nhị 莖hành 相tương/tướng 抱bão 。 單đơn 則tắc 仆phó 地địa 。 不bất 能năng 立lập 矣hĩ 。 況huống 交giao 蘆lô 外ngoại 實thật 內nội 空không 。 亦diệc 可khả 喻dụ 根căn 塵trần 之chi 空không 有hữu 俱câu 非phi 也dã 。 夫phu 根căn 塵trần 既ký 無vô 兩lưỡng 體thể 。 是thị 以dĩ 縛phược 脫thoát 但đãn 惟duy 在tại 根căn 。 是thị 故cố 汝nhữ 今kim 。 若nhược 不bất 達đạt 空không 有hữu 俱câu 非phi 之chi 旨chỉ 。 而nhi 於ư 有hữu 知tri 有hữu 見kiến 六lục 根căn 之chi 性tánh 上thượng 。 妄vọng 立lập 空không 有hữu 二nhị 知tri 。 如như 凡phàm 夫phu 迷mê 六lục 根căn 之chi 性tánh 為vi 有hữu 。 二nhị 乘thừa 晦hối 六lục 根căn 之chi 性tánh 為vi 空không 。 皆giai 立lập 知tri 也dã 。 凡phàm 夫phu 俱câu 足túc 五ngũ 住trụ 。 而nhi 長trường/trưởng 淪luân 分phân 段đoạn 。 皆giai 迷mê 有hữu 以dĩ 為vi 之chi 本bổn 。 二nhị 乘thừa 尚thượng 餘dư 第đệ 五ngũ 。 而nhi 未vị 出xuất 變biến 易dị 。 皆giai 晦hối 空không 以dĩ 為vi 之chi 本bổn 。 即tức 此thử 立lập 知tri 。 非phi 即tức 無vô 明minh 本bổn 乎hồ 。 若nhược 於ư 知tri 見kiến 之chi 根căn 性tánh 上thượng 。 而nhi 無vô 空không 有hữu 二nhị 見kiến 。 如như 凡phàm 夫phu 除trừ 執chấp 有hữu 之chi 見kiến 。 二nhị 乘thừa 除trừ 偏thiên 空không 之chi 見kiến 。 皆giai 無vô 見kiến 也dã 。 凡phàm 夫phu 除trừ 前tiền 四tứ 住trụ 。 先tiên 得đắc 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 乘thừa 除trừ 第đệ 五ngũ 住trụ 。 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 此thử 無vô 見kiến 。 非phi 即tức 涅Niết 槃Bàn 無vô 漏lậu 真chân 淨tịnh 乎hồ 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 是thị 結kết 以dĩ 根căn 結kết 也dã 。 知tri 見kiến 離ly 見kiến 。 是thị 解giải 以dĩ 根căn 解giải 也dã 。 結kết 惟duy 根căn 結kết 。 而nhi 更cánh 無vô 他tha 物vật 。 能năng 為vi 結kết 元nguyên 。 解giải 惟duy 根căn 解giải 。 而nhi 亦diệc 無vô 他tha 物vật 能năng 為vi 解giải 元nguyên 。 云vân 何hà 是thị 結kết 中trung 解giải 中trung 。 而nhi 可khả 容dung 他tha 物vật 以dĩ 為vi 本bổn 元nguyên 哉tai 。 然nhiên 則tắc 汝nhữ 之chi 別biệt 請thỉnh 結kết 元nguyên 者giả 。 真chân 為vi 誤ngộ 矣hĩ 。 ○# 問vấn 。 此thử 之chi 知tri 見kiến 。 與dữ 法pháp 華hoa 知tri 見kiến 。 及cập 本bổn 經kinh 圓viên 彰chương 三Tam 藏Tạng 之chi 後hậu 所sở 說thuyết 知tri 見kiến 。 同đồng 耶da 。 異dị 耶da 。 答đáp 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 泛phiếm 切thiết 不bất 同đồng 耳nhĩ 。 法pháp 華hoa 標tiêu 名danh 。 未vị 及cập 釋thích 義nghĩa 。 泛phiếm 之chi 甚thậm 也dã 。 斯tư 經Kinh 金kim 口khẩu 自tự 釋thích 。 圓viên 彰chương 三Tam 藏Tạng 。 即tức 佛Phật 知tri 見kiến 。 亦diệc 取thủ 眾chúng 生sanh 本bổn 具cụ 。 非phi 取thủ 修tu 證chứng 所sở 成thành 。 然nhiên 於ư 眾chúng 生sanh 現hiện 前tiền 。 未vị 曾tằng 指chỉ 其kỳ 具cụ 於ư 何hà 處xứ 。 是thị 猶do 未vị 的đích 切thiết 也dã 。 今kim 此thử 處xứ 。 於ư 眾chúng 生sanh 現hiện 具cụ 六lục 根căn 中trung 性tánh 。 指chỉ 出xuất 如Như 來Lai 知tri 見kiến 。 方phương 甚thậm 為vi 的đích 切thiết 而nhi 非phi 泛phiếm 也dã 。 葢# 以dĩ 知tri 即tức 內nội 之chi 意ý 根căn 。 見kiến 即tức 外ngoại 之chi 五ngũ 根căn 。 而nhi 此thử 根căn 性tánh 。 既ký 周chu 徧biến 常thường 住trụ 。 為vi 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 元nguyên 清thanh 淨tịnh 體thể 。 而nhi 三Tam 藏Tạng 圓viên 具cụ 。 非phi 如Như 來Lai 知tri 見kiến 而nhi 何hà 。 單đơn 傳truyền 直trực 指chỉ 。 亦diệc 密mật 指chỉ 於ư 此thử 而nhi 已dĩ 。 ○# 前tiền 云vân 因nhân 明minh 立lập 所sở 。 此thử 云vân 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 立lập 之chi 為vi 害hại 如như 此thử 。 故cố 有hữu 道đạo 者giả 。 見kiến 無vô 所sở 見kiến 。 知tri 無vô 所sở 知tri 。 一nhất 法pháp 不bất 立lập 。 則tắc 立lập 處xứ 皆giai 真chân 矣hĩ 。 ○# 宗tông 鏡kính 云vân 。 世thế 間gian 生sanh 死tử 。 出xuất 世thế 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 從tùng 知tri 見kiến 文văn 字tự 所sở 立lập 。 若nhược 無vô 知tri 見kiến 文văn 字tự 。 名danh 體thể 本bổn 空không 。 於ư 玅# 明minh 心tâm 中trung 。 更cánh 有hữu 何hà 物vật 。 為vi 緣duyên 為vi 礙ngại 。 ○# 瑞thụy 鹿lộc 遇ngộ 安an 禪thiền 師sư 。 得đắc 法Pháp 於ư 韶thiều 國quốc 師sư 。 嘗thường 閱duyệt 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 至chí 此thử 。 乃nãi 破phá 句cú 讀đọc 云vân 。 知tri 見kiến 立lập 。 (# 句cú )# 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 知tri 見kiến 無vô 。 (# 句cú )# 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 此thử 有hữu 省tỉnh 。 有hữu 人nhân 語ngữ 師sư 曰viết 。 破phá 句cú 了liễu 也dã 。 師sư 曰viết 。 此thử 是thị 我ngã 悟ngộ 處xứ 。 畢tất 生sanh 不bất 易dị 。 ○# 賀hạ 云vân 。 知tri 見kiến 二nhị 字tự 即tức 前tiền 文văn 所sở 謂vị 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 葢# 指chỉ 六lục 根căn 也dã 。 若nhược 於ư 知tri 見kiến 處xứ 。 明minh 暗ám 妄vọng 形hình 。 黏niêm 湛trạm 發phát 見kiến 。 流lưu 逸dật 奔bôn 色sắc 。 即tức 此thử 知tri 見kiến 。 便tiện 是thị 無vô 明minh 根căn 本bổn 。 若nhược 於ư 知tri 見kiến 處xứ 。 不bất 隨tùy 前tiền 塵trần 。 脫thoát 黏niêm 內nội 伏phục 。 內nội 瑩oánh 發phát 光quang 。 即tức 此thử 知tri 見kiến 。 便tiện 是thị 涅Niết 槃Bàn 根căn 本bổn 。 立lập 知tri 即tức 無vô 明minh 本bổn 。 故cố 曰viết 輪luân 轉chuyển 生sanh 死tử 。 唯duy 汝nhữ 六lục 根căn 。 無vô 見kiến 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 曰viết 安an 樂lạc 玅# 常thường 。 亦diệc 汝nhữ 六lục 根căn 。 阿A 難Nan 問vấn 云vân 何hà 是thị 結kết 。 從tùng 何hà 名danh 解giải 。 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 是thị 結kết 也dã 。 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 即tức 名danh 解giải 也dã 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 偈kệ 分phần/phân 二nhị 科khoa 。 一nhất 祗chi 夜dạ 。 此thử 云vân 應ưng 頌tụng 。 即tức 頌tụng 上thượng 長trường/trưởng 行hành 也dã 。 二nhị 伽già 陀đà 。 此thử 云vân 諷phúng 頌tụng 。 不bất 因nhân 長trường/trưởng 行hành 。 但đãn 諷phúng 美mỹ 而nhi 頌tụng 之chi 也dã 。 真chân 性tánh 有hữu 為vi 空không 。 (# 真chân 淨tịnh 謂vị 其kỳ 語ngữ 倒đảo 應ưng 云vân 有hữu 。 為vi 真chân 性tánh 空không 。 緣duyên 生sanh 故cố 如như 幻huyễn 。 無vô 為vi 無vô 起khởi 滅diệt 。 不bất 實thật 如như 空không 華hoa 。 即tức 起khởi 滅diệt 而nhi 本bổn 無vô 起khởi 滅diệt 。 則tắc 二nhị 義nghĩa 齊tề 銷tiêu 圓viên 實thật 義nghĩa 也dã 。 對đối 起khởi 滅diệt 。 而nhi 立lập 無vô 起khởi 滅diệt 。 則tắc 二nhị 皆giai 非phi 實thật 權quyền 小tiểu 義nghĩa 也dã )# 。 此thử 頌tụng 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 猶do 如như 空không 華hoa 也dã 。 法pháp 相tướng 宗tông 。 五ngũ 位vị 唯duy 識thức 。 前tiền 四tứ 有hữu 為vi 。 第đệ 五ngũ 無vô 為vi 。 應ưng 頌tụng 之chi 意ý 若nhược 曰viết 。 甚thậm 矣hĩ 。 根căn 性tánh 之chi 為vi 用dụng 大đại 也dã 。 若nhược 論luận 識thức 耳nhĩ 。 有hữu 為vi 之chi 識thức 。 無vô 真chân 自tự 性tánh 。 悉tất 是thị 虗hư 妄vọng 。 以dĩ 其kỳ 仗trượng 因nhân 托thác 緣duyên 而nhi 生sanh 。 故cố 喻dụ 之chi 如như 幻huyễn 。 無vô 為vi 之chi 識thức 。 對đối 起khởi 滅diệt 而nhi 立lập 無vô 起khởi 滅diệt 。 二nhị 皆giai 不bất 實thật 。 喻dụ 若nhược 空không 華hoa 。 然nhiên 則tắc 識thức 之chi 有hữu 為vi 。 與dữ 識thức 之chi 無vô 為vi 。 二nhị 皆giai 非phi 實thật 。 我ngã 故cố 曰viết 。 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 。 猶do 如như 空không 華hoa 也dã 。 ○# 賀hạ 云vân 。 諸chư 註chú 引dẫn 掌chưởng 珍trân 論luận 釋thích 此thử 四tứ 句cú 。 謂vị 雙song 破phá 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 玩ngoạn 本bổn 文văn 。 似tự 與dữ 掌chưởng 珍trân 論luận 不bất 同đồng 。 葢# 四tứ 句cú 總tổng 是thị 一nhất 意ý 。 正chánh 顯hiển 有hữu 為vi 即tức 無vô 為vi 耳nhĩ 。 有hữu 為vi 。 通thông 指chỉ 根căn 塵trần 識thức 。 前tiền 云vân 決quyết 定định 棄khí 捐quyên 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 又hựu 云vân 汝nhữ 但đãn 不bất 循tuần 。 十thập 二nhị 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 阿A 難Nan 將tương 謂vị 離ly 此thử 有hữu 為vi 之chi 外ngoại 。 別biệt 有hữu 無vô 為vi 。 故cố 疑nghi 云vân 何hà 同đồng 是thị 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。 佛Phật 言ngôn 。 汝nhữ 今kim 分phần/phân 妄vọng 分phần/phân 真chân 。 總tổng 未vị 達đạt 根căn 塵trần 之chi 源nguyên 耳nhĩ 。 源nguyên 者giả 何hà 。 真chân 性tánh 是thị 也dã 。 以dĩ 真chân 性tánh 觀quán 之chi 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 當đương 體thể 即tức 空không 。 全toàn 是thị 無vô 為vi 。 所sở 謂vị 性tánh 色sắc 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 色sắc 。 求cầu 起khởi 滅diệt 不bất 可khả 得đắc 。 求cầu 真chân 妄vọng 不bất 可khả 得đắc 。 求cầu 能năng 所sở 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 必tất 離ly 縛phược 求cầu 脫thoát 。 離ly 結kết 求cầu 解giải 。 離ly 有hữu 為vì 求cầu 無vô 為vi 哉tai 。 言ngôn 妄vọng 顯hiển 諸chư 真chân 。 妄vọng 真chân 同đồng 二nhị 妄vọng 。 猶do 非phi 真chân 非phi 真chân 。 云vân 何hà 見kiến 所sở 見kiến 。 中trung 間gian 無vô 實thật 性tánh 。 是thị 故cố 若nhược 交giao 盧lô 。 此thử 頌tụng 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 也dã 。 夫phu 識thức 性tánh 虗hư 妄vọng 如như 此thử 。 言ngôn 妄vọng 。 則tắc 顯hiển 諸chư 真chân 矣hĩ 。 然nhiên 而nhi 對đối 妄vọng 所sở 顯hiển 之chi 真chân 。 二nhị 俱câu 成thành 妄vọng 。 畢tất 竟cánh 非phi 真chân 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 妄vọng 居cư 真chân 外ngoại 。 則tắc 妄vọng 實thật 有hữu 體thể 。 反phản 乃nãi 不bất 成thành 妄vọng 義nghĩa 。 如như 影ảnh 有hữu 實thật 體thể 。 影ảnh 義nghĩa 不bất 成thành 也dã 。 真chân 居cư 妄vọng 外ngoại 。 則tắc 理lý 不bất 攝nhiếp 事sự 。 反phản 乃nãi 不bất 成thành 真chân 義nghĩa 。 如như 鏡kính 不bất 現hiện 影ảnh 。 鏡kính 義nghĩa 不bất 成thành 也dã 。 二nhị 義nghĩa 不bất 成thành 。 故cố 二nhị 俱câu 同đồng 妄vọng 矣hĩ 。 既ký 不bất 成thành 真chân 。 是thị 非phi 真chân 也dã 。 又hựu 不bất 成thành 妄vọng 。 是thị 非phi 非phi 真chân 也dã 。 對đối 妄vọng 顯hiển 真chân 。 猶do 非phi 真chân 。 非phi 非phi 真chân 。 真chân 妄vọng 尚thượng 無vô 二nhị 體thể 。 況huống 能năng 見kiến 之chi 根căn 。 與dữ 所sở 見kiến 之chi 塵trần 。 云vân 何hà 乃nãi 有hữu 異dị 源nguyên 乎hồ 。 所sở 以dĩ 根căn 塵trần 相tương/tướng 倚ỷ 而nhi 立lập 。 中trung 間gian 無vô 有hữu 各các 自tự 實thật 性tánh 。 但đãn 如như 交giao 蘆lô 。 有hữu 二nhị 相tương/tướng 而nhi 無vô 二nhị 體thể 矣hĩ 。 我ngã 故cố 曰viết 。 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 也dã 。 結kết 解giải 同đồng 所sở 因nhân 。 聖thánh 凡phàm 無vô 二nhị 路lộ 。 此thử 頌tụng 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 也dã 。 根căn 塵trần 既ký 無vô 二nhị 體thể 。 所sở 以dĩ 縛phược 脫thoát 惟duy 是thị 六lục 根căn 。 故cố 結kết 則tắc 同đồng 結kết 。 解giải 則tắc 同đồng 解giải 。 結kết 解giải 皆giai 是thị 此thử 根căn 。 同đồng 所sở 因nhân 也dã 。 結kết 則tắc 為vi 凡phàm 。 解giải 則tắc 為vi 聖thánh 。 聖thánh 凡phàm 皆giai 是thị 此thử 根căn 。 無vô 二nhị 路lộ 也dã 。 然nhiên 則tắc 離ly 六lục 根căn 豈khởi 復phục 別biệt 有hữu 縛phược 脫thoát 哉tai 。 我ngã 故cố 曰viết 。 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 也dã 。 汝nhữ 觀quán 交giao 中trung 性tánh 。 空không 有hữu 二nhị 俱câu 非phi 。 此thử 重trọng/trùng 頌tụng 根căn 塵trần 同đồng 源nguyên 也dã 。 且thả 根căn 塵trần 二nhị 法pháp 。 喻dụ 若nhược 交giao 蘆lô 。 不bất 但đãn 取thủ 其kỳ 相tương/tướng 倚ỷ 而nhi 已dĩ 。 汝nhữ 觀quán 交giao 蘆lô 之chi 體thể 性tánh 。 外ngoại 實thật 內nội 空không 。 適thích 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 其kỳ 中trung 元nguyên 空không 。 適thích 言ngôn 其kỳ 空không 。 其kỳ 外ngoại 元nguyên 實thật 。 以dĩ 喻dụ 根căn 塵trần 。 適thích 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 則tắc 其kỳ 體thể 空không 廓khuếch 。 自tự 在tại 無vô 繫hệ 。 適thích 言ngôn 其kỳ 空không 。 則tắc 其kỳ 用dụng 圓viên 融dung 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 葢# 空không 有hữu 二nhị 俱câu 非phi 焉yên 。 必tất 極cực 於ư 空không 有hữu 俱câu 非phi 。 而nhi 同đồng 源nguyên 之chi 義nghĩa 始thỉ 盡tận 也dã 。 迷mê 晦hối 即tức 無vô 明minh 。 發phát 明minh 便tiện 解giải 脫thoát 。 此thử 重trọng/trùng 頌tụng 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 也dã 。 惟duy 根căn 塵trần 二nhị 法pháp 空không 有hữu 俱câu 非phi 如như 此thử 。 所sở 以dĩ 凡phàm 夫phu 迷mê 六lục 根căn 為vi 有hữu 。 則tắc 失thất 其kỳ 自tự 在tại 無vô 繫hệ 之chi 體thể 。 二nhị 乘thừa 晦hối 六lục 根căn 為vi 空không 。 則tắc 失thất 其kỳ 徧biến 現hiện 互hỗ 融dung 之chi 用dụng 。 故cố 俱câu 墮đọa 五ngũ 住trụ 二nhị 死tử 。 而nhi 迷mê 晦hối 即tức 是thị 無vô 明minh 。 所sở 謂vị 知tri 見kiến 立lập 知tri 。 即tức 無vô 明minh 本bổn 也dã 。 若nhược 翻phiên 迷mê 發phát 悟ngộ 。 而nhi 不bất 復phục 著trước 有hữu 。 轉chuyển 晦hối 成thành 明minh 。 而nhi 不bất 復phục 沉trầm 空không 。 則tắc 遠viễn 離ly 五ngũ 住trụ 二nhị 死tử 。 而nhi 發phát 明minh 便tiện 是thị 解giải 脫thoát 。 所sở 謂vị 知tri 見kiến 無vô 見kiến 。 斯tư 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 漏lậu 真chân 淨tịnh 也dã 。 至chí 是thị 而nhi 縛phược 脫thoát 無vô 二nhị 之chi 義nghĩa 。 尚thượng 有hữu 餘dư 蘊uẩn 哉tai 。 ○# 祗chi 夜dạ 頌tụng 上thượng 長trường/trưởng 行hành 竟cánh 。 解giải 結kết 因nhân 次thứ 第đệ 。 六lục 解giải 一nhất 亦diệc 亡vong 。 根căn 選tuyển 擇trạch 圓viên 通thông 。 入nhập 流lưu 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 開khai 後hậu 綰oản 巾cân 示thị 倫luân 冥minh 授thọ 選tuyển 根căn 科khoa 也dã 。 諷phúng 頌tụng 之chi 意ý 若nhược 曰viết 。 夫phu 縛phược 脫thoát 既ký 惟duy 是thị 六lục 根căn 矣hĩ 。 根căn 之chi 結kết 也dã 。 元nguyên 有hữu 次thứ 第đệ 。 則tắc 根căn 之chi 解giải 也dã 。 亦diệc 必tất 因nhân 於ư 次thứ 第đệ 。 雖tuy 然nhiên 。 非phi 一nhất 非phi 六lục 者giả 。 根căn 也dã 。 若nhược 總tổng 解giải 除trừ 。 尚thượng 不bất 名danh 一nhất 。 六lục 云vân 何hà 成thành 。 故cố 六lục 解giải 則tắc 一nhất 亦diệc 亡vong 矣hĩ 。 然nhiên 又hựu 非phi 於ư 六lục 根căn 而nhi 徧biến 解giải 之chi 也dã 。 根căn 貴quý 於ư 選tuyển 。 而nhi 選tuyển 根căn 貴quý 擇trạch 最tối 圓viên 通thông 之chi 根căn 。 若nhược 選tuyển 而nhi 擇trạch 焉yên 。 而nhi 得đắc 其kỳ 所sở 為vi 真chân 圓viên 通thông 者giả 。 則tắc 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 從tùng 入nhập 流lưu 忘vong 所sở 。 乃nãi 至chí 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 頓đốn 成thành 無Vô 上Thượng 正Chánh 覺Giác 矣hĩ 。 陀đà 那na (# 此thử 云vân 執chấp 持trì )# 微vi 細tế 識thức 。 (# 深thâm 隱ẩn 而nhi 非phi 淺thiển 顯hiển 曰viết 微vi 。 精tinh 玅# 而nhi 非phi 粗thô 浮phù 曰viết 細tế )# 習tập 氣khí 成thành 。 瀑bộc 流lưu 。 真chân 非phi 真chân 恐khủng 迷mê 。 我ngã 常thường 不bất 開khai 演diễn 。 此thử 頌tụng 六lục 根căn 當đương 體thể 即tức 是thị 八bát 識thức 也dã 。 陀đà 那na 者giả 。 第đệ 八bát 識thức 受thọ 轉chuyển 之chi 別biệt 名danh 。 權quyền 小tiểu 欽khâm 仰ngưỡng 陀đà 那na 。 而nhi 忽hốt 慢mạn 六lục 根căn 。 不bất 知tri 此thử 根căn 性tánh 即tức 是thị 陀đà 那na 微vi 細tế 之chi 體thể 。 我ngã 前tiền 判phán 二nhị 種chủng 根căn 本bổn 時thời 。 即tức 呼hô 根căn 性tánh 為vi 識thức 精tinh 明minh 元nguyên 。 職chức 此thử 故cố 也dã 。 是thị 則tắc 即tức 妄vọng 而nhi 真chân 矣hĩ 。 然nhiên 是thị 陀đà 那na 所sở 持trì 種chủng 子tử 。 謂vị 之chi 習tập 氣khí 。 以dĩ 此thử 習tập 種chủng 。 能năng 引dẫn 生sanh 諸chư 趣thú 。 根căn 身thân 器khí 界giới 。 流lưu 轉chuyển 無vô 停đình 。 故cố 如như 瀑bộc 流lưu 。 是thị 則tắc 即tức 真chân 而nhi 妄vọng 矣hĩ 。 由do 其kỳ 即tức 是thị 陀đà 那na 細tế 識thức 。 故cố 真chân 。 由do 其kỳ 帶đái 持trì 瀑bộc 流lưu 習tập 氣khí 。 故cố 非phi 真chân 。 我ngã 若nhược 說thuyết 其kỳ 為vi 真chân 。 其kỳ 奈nại 帶đái 持trì 種chủng 子tử 。 妄vọng 習tập 不bất 除trừ 。 眾chúng 生sanh 將tương 迷mê 妄vọng 為vi 真chân 。 未vị 免miễn 瀑bộc 流lưu 漂phiêu 轉chuyển 也dã 。 我ngã 若nhược 說thuyết 其kỳ 為vi 非phi 真chân 。 其kỳ 奈nại 體thể 即tức 微vi 細tế 。 離ly 此thử 無vô 真chân 。 眾chúng 生sanh 將tương 棄khí 真chân 為vi 妄vọng 。 未vị 免miễn 向hướng 外ngoại 馳trì 求cầu 也dã 。 真chân 與dữ 非phi 真chân 。 二nhị 俱câu 難nạn/nan 言ngôn 。 是thị 故cố 非phi 時thời 非phi 機cơ 。 我ngã 寧ninh 常thường 秘bí 之chi 而nhi 不bất 言ngôn 。 不bất 令linh 眾chúng 生sanh 。 墮đọa 彼bỉ 二nhị 種chủng 之chi 迷mê 耳nhĩ 。 是thị 知tri 此thử 法pháp 秘bí 密mật 。 時thời 乃nãi 說thuyết 之chi 。 非phi 常thường 說thuyết 之chi 法pháp 也dã 。 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 非phi 幻huyễn 成thành 幻huyễn 法pháp 。 不bất 取thủ 無vô 非phi 幻huyễn 。 非phi 幻huyễn 尚thượng 不bất 生sanh 。 幻huyễn 法pháp 云vân 何hà 立lập 。 此thử 承thừa 上thượng 科khoa 真chân 與dữ 非phi 真chân 二nhị 俱câu 易dị 迷mê 如như 此thử 故cố 此thử 憫mẫn 其kỳ 迷mê 而nhi 示thị 以dĩ 出xuất 迷mê 之chi 要yếu 也dã 。 且thả 夫phu 迷mê 雖tuy 易dị 迷mê 。 悟ngộ 亦diệc 易dị 悟ngộ 。 原nguyên 其kỳ 最tối 初sơ 。 但đãn 因nhân 不bất 悟ngộ 見kiến 相tương/tướng 二nhị 分phần 。 惟duy 一nhất 自tự 心tâm 。 而nhi 乃nãi 誤ngộ 以dĩ 能năng 見kiến 之chi 心tâm 。 妄vọng 取thủ 所sở 見kiến 之chi 境cảnh 。 是thị 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 也dã 。 由do 是thị 從tùng 無vô 人nhân 無vô 法pháp 。 非phi 幻huyễn 境cảnh 中trung 。 攬lãm 塵trần 結kết 根căn 。 幻huyễn 生sanh 法pháp 相tướng 人nhân 相tương/tướng 。 所sở 謂vị 從tùng 非phi 幻huyễn 而nhi 成thành 幻huyễn 法pháp 也dã 。 前tiền 既ký 妄vọng 見kiến 攬lãm 塵trần 。 橫hoạnh 生sanh 幻huyễn 法pháp 。 今kim 乃nãi 旋toàn 根căn 脫thoát 塵trần 。 不bất 復phục 取thủ 着trước 。 即tức 此thử 不bất 取thủ 工công 夫phu 。 不bất 惟duy 無vô 幻huyễn 法pháp 也dã 。 并tinh 非phi 幻huyễn 亦diệc 無vô 之chi 。 非phi 幻huyễn 且thả 無vô 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 之chi 境cảnh 。 尚thượng 亦diệc 不bất 生sanh 。 而nhi 法pháp 相tướng 人nhân 相tương/tướng 。 種chủng 種chủng 幻huyễn 法pháp 。 豈khởi 能năng 存tồn 立lập 乎hồ 。 苟cẩu 能năng 了liễu 此thử 。 則tắc 破phá 妄vọng 出xuất 迷mê 之chi 方phương 。 亦diệc 甚thậm 簡giản 要yếu 直trực 捷tiệp 矣hĩ 。 是thị 名danh 玅# 蓮liên 華hoa 。 金kim 剛cang 王vương 寶bảo 覺giác 。 夫phu 此thử 根căn 性tánh 法Pháp 門môn 。 眾chúng 生sanh 現hiện 具cụ 。 如như 蓮liên 之chi 方phương 華hoa 即tức 果quả 。 是thị 名danh 玅# 蓮liên 華hoa 。 而nhi 為vi 法pháp 華hoa 之chi 堂đường 奧áo 也dã 。 抑ức 此thử 根căn 性tánh 法Pháp 門môn 。 最tối 堅kiên 最tối 利lợi 。 名danh 金Kim 剛Cang 王vương 寶bảo 覺giác 。 而nhi 為vi 甚thậm 深thâm 般Bát 若Nhã 也dã 。 兼kiêm 備bị 二nhị 經kinh 之chi 尊tôn 勝thắng 。 豈khởi 不bất 為vi 諸chư 經Kinh 之chi 王vương 哉tai 。 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 提đề 。 (# 此thử 云vân 等đẳng 持trì 。 謂vị 定định 慧tuệ 平bình 等đẳng 任nhậm 持trì 。 也dã 彈đàn 指chỉ 超siêu 無Vô 學Học 。 又hựu 此thử 根căn 性tánh 法Pháp 門môn 。 知tri 真chân 本bổn 有hữu 。 達đạt 妄vọng 本bổn 空không 。 無vô 修tu 而nhi 修tu 。 無vô 斷đoạn 而nhi 斷đoạn 。 謂vị 之chi 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 提đề 。 而nhi 非phi 如như 權quyền 小tiểu 染nhiễm 實thật 之chi 修tu 也dã 。 由do 其kỳ 如như 幻huyễn 。 故cố 一nhất 修tu 一nhất 切thiết 修tu 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 而nhi 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 已dĩ 與dữ 無Vô 學Học 齊tề 等đẳng 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 即tức 超siêu 無Vô 學Học 遠viễn 矣hĩ 。 何hà 況huống 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 乃nãi 至chí 於ư 無vô 上thượng 知tri 覺giác 乎hồ 。 此thử 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 。 (# 此thử 云vân 無vô 比tỉ 法pháp 十thập 方phương 薄Bạc 伽Già 梵Phạm 。 即tức 如Như 來Lai 也dã 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 極cực 而nhi 論luận 之chi 。 此thử 根căn 性tánh 教giáo 法pháp 。 非phi 他tha 教giáo 法pháp 可khả 比tỉ 。 故cố 曰viết 無vô 比tỉ 法pháp 。 而nhi 是thị 無vô 比tỉ 之chi 法Pháp 。 乃nãi 三tam 世thế 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 共cộng 由do 之chi 達đạt 道đạo 。 直trực 至chí 萬vạn 德đức 周chu 融dung 。 五ngũ 住trụ 永vĩnh 寂tịch 。 究cứu 竟cánh 無vô 餘dư 涅Niết 槃Bàn 。 極cực 樂lạc 果quả 地địa 。 不bất 過quá 此thử 根căn 中trung 圓viên 湛trạm 。 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 以dĩ 為vi 因Nhân 地Địa 門môn 戶hộ 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 有hữu 他tha 岐kỳ 捷tiệp 徑kính 。 別biệt 可khả 遵tuân 循tuần 者giả 哉tai 。 夫phu 既ký 為vi 無vô 比tỉ 教giáo 法pháp 。 而nhi 又hựu 與dữ 涅Niết 槃Bàn 為vi 門môn 戶hộ 。 足túc 顯hiển 斯tư 經Kinh 。 以dĩ 無vô 上thượng 醍đề 醐hồ 為vi 教giáo 相tương/tướng 。 而nhi 非phi 酥tô 酪lạc 之chi 可khả 及cập 矣hĩ 。 ○# 不bất 因nhân 長trường/trưởng 行hành 諷phúng 美mỹ 而nhi 頌tụng 竟cánh 。 ○# 證chứng 釋thích 別biệt 有hữu 結kết 元nguyên 之chi 疑nghi 竟cánh 。 ○# 賀hạ 云vân 。 當đương 知tri 此thử 偈kệ 。 總tổng 是thị 發phát 明minh 如như 幻huyễn 之chi 意ý 。 首thủ 提đề 緣duyên 生sanh 如như 幻huyễn 。 次thứ 明minh 結kết 解giải 俱câu 幻huyễn 。 然nhiên 後hậu 以dĩ 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 結kết 成thành 如như 幻huyễn 三tam 摩ma 之chi 意ý 。 故cố 次thứ 卷quyển 觀Quán 世Thế 音Âm 如như 幻huyễn 聞văn 薰huân 云vân 云vân 。 可khả 見kiến 此thử 偈kệ 。 已dĩ 暗ám 選tuyển 觀quán 音âm 法Pháp 門môn 矣hĩ 。 後hậu 五ngũ 十thập 五ngũ 位vị 。 真chân 菩Bồ 提Đề 路lộ 。 又hựu 以dĩ 如như 幻huyễn 結kết 之chi 。 ○# 此thử 下hạ 綰oản 巾cân 以dĩ 示thị 倫luân 次thứ 也dã 。 前tiền 偈kệ 云vân 。 解giải 結kết 因nhân 次thứ 第đệ 。 六lục 解giải 一nhất 亦diệc 亡vong 。 正chánh 開khai 此thử 科khoa 。 故cố 阿A 難Nan 躡niếp 此thử 二nhị 句cú 作tác 兩lưỡng 節tiết 而nhi 問vấn 。 佛Phật 亦diệc 作tác 兩lưỡng 節tiết 答đáp 之chi 。 正chánh 脉mạch 謂vị 喻dụ 中trung 六lục 結kết 。 實thật 有hữu 次thứ 第đệ 。 法pháp 中trung 六lục 根căn 本bổn 無vô 次thứ 第đệ 。 故cố 以dĩ 六lục 結kết 但đãn 喻dụ 根căn 中trung 豎thụ 推thôi 之chi 六lục 重trọng/trùng 。 斯tư 亦diệc 有hữu 理lý 。 然nhiên 細tế 玩ngoạn 經kinh 文văn 。 則tắc 汝nhữ 六lục 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 分phân 明minh 以dĩ 結kết 喻dụ 根căn 。 似tự 無vô 容dung 鑿tạc 。 今kim 斷đoạn 自tự 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 以dĩ 上thượng 。 仍nhưng 以dĩ 六lục 結kết 喻dụ 六lục 根căn 。 由do 汝nhữ 無vô 始thỉ 。 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 以dĩ 下hạ 。 兼kiêm 喻dụ 六lục 根căn 中trung 各các 各các 具cụ 有hữu 之chi 六lục 重trọng/trùng 。 庶thứ 前tiền 後hậu 俱câu 不bất 相tương 悖bội 矣hĩ 。 於ư 是thị 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 聞văn 佛Phật 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 慈từ 誨hối 。 祗chi 夜dạ 伽già 陀đà 雜tạp 糅nhữu 精tinh 瑩oánh 。 玅# 理lý 清thanh 徹triệt 。 心tâm 目mục 開khai 朗lãng 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 阿A 難Nan 合hợp 掌chưởng 。 頂đảnh 禮lễ 白bạch 佛Phật 。 我ngã 今kim 聞văn 佛Phật 。 無vô 遮già 大đại 悲bi 。 性tánh 淨tịnh 玅# 常thường 。 真chân 實thật 法Pháp 句cú 。 心tâm 猶do 未vị 達đạt 。 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 舒thư 結kết 倫luân 次thứ 。 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 再tái 愍mẫn 斯tư 會hội 。 及cập 與dữ 將tương 來lai 。 施thí 以dĩ 法Pháp 音âm 。 洗tẩy 滌địch 沉trầm 垢cấu 。 沉trầm 垢cấu 即tức 細tế 惑hoặc 也dã )# 。 此thử 因nhân 領lãnh 悟ngộ 而nhi 復phục 請thỉnh 未vị 明minh 也dã 。 於ư 是thị 阿A 難Nan 。 云vân 云vân )# 伽già 陀đà 。 文văn 如như 織chức 綿miên 。 義nghĩa 若nhược 貫quán 珠châu 。 而nhi 雜tạp 糅nhữu 精tinh 瑩oánh 。 真chân 妄vọng 交giao 陳trần 。 根căn 塵trần 互hỗ 舉cử 。 而nhi 玅# 理lý 清thanh 徹triệt 。 但đãn 覺giác 心tâm 目mục 開khai 明minh 。 不bất 復phục 認nhận 攀phàn 緣duyên 為vi 心tâm 。 浮phù 根căn 為vi 目mục 矣hĩ 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 未vị 嘗thường 開khai 演diễn 者giả 。 今kim 始thỉ 開khai 演diễn 矣hĩ 。 阿A 難Nan 合hợp 掌chưởng 。 頂đảnh 禮lễ 白bạch 佛Phật 。 我ngã 今kim 聞văn 佛Phật 。 知tri 無vô 不bất 言ngôn 。 言ngôn 無vô 不bất 了liễu 。 略lược 無vô 遮già 護hộ 。 此thử 皆giai 從tùng 大đại 悲bi 心tâm 中trung 流lưu 出xuất 。 此thử 根căn 性tánh 又hựu 淨tịnh 。 又hựu 玅# 。 又hựu 常thường 。 為vi 最tối 真chân 最tối 實thật 之chi 法pháp 句cú 。 我ngã 心tâm 已dĩ 得đắc 領lãnh 悟ngộ 矣hĩ 。 所sở 未vị 達đạt 者giả 。 六lục 自tự 為vi 六lục 。 一nhất 自tự 為vi 一nhất 。 何hà 故cố 六lục 解giải 而nhi 一nhất 遂toại 亡vong 乎hồ 。 結kết 固cố 同đồng 結kết 。 解giải 亦diệc 同đồng 解giải 。 何hà 故cố 舒thư 之chi 與dữ 結kết 。 皆giai 有hữu 倫luân 次thứ 乎hồ 。 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 云vân 云vân 洗tẩy 滌địch 沉trầm 垢cấu 焉yên 。 即tức 時thời 。 如Như 來Lai 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 整chỉnh 涅Niết 槃Bàn 僧tăng 。 (# 裏lý 衣y 也dã 。 斂liểm 僧tăng 伽già 梨lê 。 (# 大đại 衣y 也dã 。 攬lãm 七thất 寶bảo 几kỉ 。 引dẫn 手thủ 於ư 几kỉ 。 取thủ 劫kiếp 波ba 羅la 天thiên (# 時thời 分phần/phân 即tức 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 。 所sở 奉phụng 華hoa 巾cân 。 於ư 大đại 眾chúng 前tiền 。 綰oản 成thành 一nhất 結kết 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 此thử 名danh 何hà 等đẳng 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 此thử 名danh 為vi 結kết 。 於ư 是thị 。 如Như 來Lai 綰oản 疊điệp 華hoa 巾cân 。 又hựu 成thành 一nhất 結kết 。 重trùng 問vấn 阿A 難Nan 。 此thử 名danh 何hà 等đẳng 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 又hựu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 此thử 亦diệc 名danh 結kết 。 如như 是thị 倫luân 次thứ 。 綰oản 疊điệp 華hoa 巾cân 。 總tổng 成thành 六lục 結kết 。 一nhất 一nhất 結kết 成thành 。 皆giai 取thủ 手thủ 中trung 。 所sở 成thành 之chi 結kết 。 持trì 問vấn 阿A 難Nan 。 此thử 名danh 何hà 等đẳng 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 次thứ 第đệ 詶thù 佛Phật 。 此thử 名danh 為vi 結kết (# 疊điệp 華hoa 西tây 天thiên 之chi 帛bạch 。 價giá 值trị 無vô 量lượng 。 今kim 天thiên 獻hiến 尤vưu 為vi 貴quý 重trọng 可khả 知tri )# 。 此thử 先tiên 示thị 結kết 有hữu 倫luân 次thứ 者giả 。 欲dục 顯hiển 因nhân 有hữu 六lục 種chủng 迷mê 根căn 。 而nhi 一nhất 巾cân 遂toại 成thành 六lục 結kết 。 如như 明minh 暗ám 發phát 見kiến 。 動động 靜tĩnh 發phát 聽thính 等đẳng 是thị 也dã 。 夫phu 言ngôn 相tương/tướng 並tịnh 彰chương 。 令linh 人nhân 易dị 省tỉnh 。 即tức 時thời 如Như 來Lai 。 於ư 師sư 子tử 座tòa 。 整chỉnh 頓đốn 裏lý 衣y 。 收thu 斂liểm 大đại 衣y 。 攬lãm 七thất 寶bảo 之chi 几kỉ 案án 。 外ngoại 手thủ 於ư 几kỉ 。 取thủ 夜Dạ 摩Ma 天Thiên 所sở 奉phụng 疊điệp 華hoa 之chi 巾cân 。 於ư 大đại 眾chúng 前tiền 。 綰oản 成thành 一nhất 結kết 。 示thị 阿A 難Nan 言ngôn 。 此thử 名danh 何hà 等đẳng 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 俱câu 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 此thử 名danh 為vi 結kết 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 。 又hựu 綰oản 一nhất 結kết 。 又hựu 如như 此thử 問vấn 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 亦diệc 如như 此thử 答đáp 。 此thử 亦diệc 名danh 結kết 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 綰oản 至chí 六lục 結kết 。 一nhất 一nhất 結kết 成thành 。 一nhất 一nhất 持trì 問vấn 。 阿A 難Nan 大đại 眾chúng 。 次thứ 第đệ 詶thù 答đáp 。 皆giai 曰viết 此thử 名danh 為vi 結kết 。 即tức 示thị 結kết 時thời 。 元nguyên 有hữu 倫luân 次thứ 顯hiển 然nhiên 矣hĩ 。 ○# 正chánh 脉mạch 謂vị 不bất 是thị 橫hoạnh/hoành 喻dụ 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 六lục 。 以dĩ 彼bỉ 根căn 結kết 。 元nguyên 非phi 先tiên 眼nhãn 後hậu 耳nhĩ 等đẳng 。 然nhiên 佛Phật 語ngữ 圓viên 玅# 。 無vô 所sở 不bất 可khả 。 即tức 諸chư 先tiên 眼nhãn 後hậu 耳nhĩ 。 亦diệc 無vô 不bất 可khả 也dã 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 此thử 疊điệp 華hoa 巾cân 。 先tiên 實thật 一nhất 條điều 。 (# 此thử 在tại 次thứ 二nhị 句cú 正chánh 脉mạch 以dĩ 為vi 倒đảo 亂loạn 。 恐khủng 是thị 譯dịch 寫tả 之chi 誤ngộ 故cố 正chánh 之chi 。 我ngã 初sơ 綰oản 巾cân 。 汝nhữ 名danh 為vi 結kết 。 (# 此thử 是thị 首thủ 二nhị 句cú 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 云vân 何hà 汝nhữ 曹tào 。 復phục 名danh 為vi 結kết 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 寶bảo 疊điệp 華hoa 。 緝tập 績# 成thành 巾cân 。 雖tuy 本bổn 一nhất 體thể 。 如như 我ngã 思tư 惟duy 。 如Như 來Lai 一nhất 綰oản 。 得đắc 一nhất 結kết 名danh 。 若nhược 百bách 綰oản 成thành 。 終chung 名danh 百bách 結kết 。 何hà 況huống 此thử 中trung 。 祗chi 有hữu 六lục 結kết 。 終chung 不bất 至chí 七thất 。 亦diệc 不bất 停đình 五ngũ 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 祗chi 許hứa 初sơ 時thời 。 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 不bất 名danh 為vi 結kết 。 一nhất 巾cân 。 喻dụ 業nghiệp 識thức 也dã 。 六lục 結kết 。 喻dụ 六lục 根căn 也dã 。 一nhất 巾cân 應ưng 成thành 一nhất 結kết 。 何hà 故cố 成thành 六lục 。 故cố 佛Phật 又hựu 反phản 詰cật 云vân 。 此thử 疊điệp 華hoa 巾cân 。 先tiên 實thật 一nhất 條điều 耳nhĩ 。 我ngã 初sơ 綰oản 成thành 一nhất 結kết 。 汝nhữ 名danh 為vi 結kết 矣hĩ 。 至chí 於ư 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 云vân 何hà 亦diệc 名danh 為vi 結kết 。 若nhược 是thị 乎hồ 巾cân 一nhất 而nhi 結kết 多đa 耶da 。 阿A 難Nan 答đáp 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 疊điệp 華hoa 寶bảo 巾cân 。 緝tập 績# 所sở 成thành 。 雖tuy 是thị 一nhất 條điều 。 本bổn 無vô 多đa 體thể 。 然nhiên 我ngã 思tư 維duy 。 一nhất 綰oản 而nhi 得đắc 一nhất 結kết 。 若nhược 百bách 綰oản 。 即tức 名danh 百bách 結kết 矣hĩ 。 今kim 此thử 巾cân 祗chi 有hữu 六lục 結kết 。 多đa 不bất 至chí 七thất 。 少thiểu 不bất 停đình 五ngũ 。 明minh 明minh 六lục 結kết 。 非phi 屬thuộc 強cường/cưỡng 名danh 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 祗chi 許hứa 初sơ 結kết 為vi 結kết 。 而nhi 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 即tức 不bất 名danh 結kết 耶da 。 此thử 科khoa 詰cật 問vấn 。 要yếu 令lệnh 阿A 難Nan 答đáp 出xuất 巾cân 體thể 是thị 一nhất 。 因nhân 結kết 成thành 六lục 。 以dĩ 顯hiển 六lục 結kết 全toàn 是thị 一nhất 巾cân 所sở 成thành 也dã 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 此thử 寶bảo 華hoa 巾cân 。 汝nhữ 知tri 此thử 巾cân 。 元nguyên 止chỉ 一nhất 條điều 。 我ngã 六lục 綰oản 時thời 。 名danh 有hữu 六lục 結kết 。 汝nhữ 審thẩm 觀quán 察sát 。 巾cân 體thể 是thị 同đồng 。 因nhân 結kết 有hữu 異dị 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 初sơ 綰oản 結kết 成thành 。 名danh 為vi 第đệ 一nhất 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 第đệ 六lục 結kết 生sanh 。 我ngã 今kim 欲dục 將tương 第đệ 六lục 結kết 名danh 。 成thành 第đệ 一nhất 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 六lục 結kết 若nhược 存tồn 。 斯tư 第đệ 六lục 名danh 。 終chung 非phi 第đệ 一nhất 。 縱túng 我ngã 歷lịch 生sanh 。 盡tận 其kỳ 明minh 辨biện 。 如như 何hà 令linh 是thị 。 六lục 結kết 亂loạn 名danh 。 佛Phật 言ngôn 如như 是thị 。 六lục 結kết 不bất 同đồng 。 循tuần 顧cố 本bổn 因nhân 。 一nhất 巾cân 所sở 造tạo 。 令linh 其kỳ 雜tạp 亂loạn 。 終chung 不bất 得đắc 成thành 。 則tắc 汝nhữ 六lục 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 畢tất 竟cánh 同đồng 中trung 。 生sanh 畢tất 竟cánh 異dị 。 此thử 亦diệc 故cố 問vấn 反phản 激kích 令linh 其kỳ 自tự 辨biện 可khả 不phủ 也dã 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 此thử 寶bảo 華hoa 巾cân 。 汝nhữ 既ký 知tri 其kỳ 元nguyên 是thị 一nhất 條điều 。 因nhân 我ngã 六lục 綰oản 而nhi 有hữu 六lục 結kết 矣hĩ 。 汝nhữ 又hựu 詳tường 審thẩm 觀quán 察sát 。 未vị 結kết 之chi 先tiên 。 巾cân 體thể 是thị 同đồng 。 一nhất 相tương/tướng 不bất 立lập 。 六lục 相tương/tướng 何hà 有hữu 。 既ký 結kết 之chi 後hậu 。 因nhân 結kết 有hữu 異dị 。 六lục 相tương/tướng 定định 別biệt 。 一nhất 相tương/tướng 奚hề 存tồn 。 於ư 汝nhữ 意ý 下hạ 云vân 何hà 。 因nhân 初sơ 綰oản 而nhi 名danh 第đệ 一nhất 。 至chí 六lục 綰oản 而nhi 名danh 第đệ 六lục 。 我ngã 今kim 欲dục 將tương 第đệ 六lục 以dĩ 當đương 第đệ 一nhất 。 如như 將tương 意ý 根căn 作tác 眼nhãn 根căn 用dụng 。 如như 是thị 得đắc 不phủ 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 故cố 難nạn/nan 其kỳ 可khả 能năng 以dĩ 六lục 成thành 一nhất 也dã 。 阿A 難Nan 答đáp 言ngôn 。 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 六lục 結kết 現hiện 存tồn 。 斯tư 名danh 第đệ 六lục 。 終chung 非phi 第đệ 一nhất 。 縱túng/tung 竭kiệt 我ngã 歷lịch 生sanh 聰thông 明minh 才tài 辨biện 。 亦diệc 不bất 能năng 令linh 。 此thử 六lục 結kết 錯thác 亂loạn 而nhi 名danh 。 尊tôn 者giả 以dĩ 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 故cố 答đáp 六lục 結kết 不bất 可khả 亂loạn 名danh 也dã 。 佛Phật 迎nghênh 而nhi 許hứa 之chi 云vân 。 汝nhữ 言ngôn 如như 是thị 。 六lục 結kết 雖tuy 然nhiên 不bất 同đồng 。 若nhược 還hoàn 顧cố 本bổn 因nhân 。 元nguyên 是thị 一nhất 巾cân 所sở 造tạo 。 但đãn 一nhất 既ký 成thành 六lục 。 一nhất 不bất 可khả 見kiến 。 六lục 不bất 可khả 亂loạn 。 令linh 其kỳ 雜tạp 亂loạn 。 終chung 不bất 得đắc 成thành 。 則tắc 汝nhữ 現hiện 前tiền 六lục 根căn 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 未vị 結kết 之chi 先tiên 。 元nguyên 是thị 一nhất 體thể 。 本bổn 無vô 異dị 同đồng 。 既ký 結kết 之chi 後hậu 。 各các 有hữu 界giới 限hạn 分phân 隔cách 。 則tắc 意ý 不bất 可khả 為vi 眼nhãn 用dụng 。 眼nhãn 不bất 可khả 為vi 意ý 用dụng 。 從tùng 畢tất 竟cánh 同đồng 中trung 。 而nhi 生sanh 畢tất 竟cánh 異dị 。 葢# 真chân 心tâm 本bổn 體thể 。 一nhất 相tương/tướng 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 六lục 結kết 豈khởi 可khả 得đắc 哉tai 。 所sở 謂vị 畢tất 竟cánh 同đồng 也dã 。 及cập 其kỳ 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 而nhi 六lục 結kết 已dĩ 成thành 。 則tắc 其kỳ 序tự 尚thượng 不bất 可khả 亂loạn 。 而nhi 其kỳ 六lục 豈khởi 能năng 暫tạm 忘vong 哉tai 。 所sở 謂vị 成thành 畢tất 竟cánh 異dị 也dã 。 ○# 正chánh 脉mạch 謂vị 六lục 結kết 喻dụ 竪thụ 出xuất 六lục 層tằng 。 於ư 同đồng 異dị 二nhị 字tự 。 終chung 說thuyết 不bất 去khứ 。 葢# 一nhất 動động 。 二nhị 靜tĩnh 。 三tam 聞văn 。 四tứ 覺giác 。 五ngũ 空không 。 六lục 滅diệt 。 只chỉ 可khả 云vân 次thứ 第đệ 。 不bất 可khả 云vân 同đồng 異dị 也dã 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 必tất 嫌hiềm 此thử 。 六lục 結kết 不bất 成thành 。 願nguyện 樂nhạo 一nhất 成thành 。 復phục 云vân 何hà 得đắc 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 此thử 結kết 若nhược 存tồn 。 是thị 非phi 鋒phong 起khởi 。 於ư 中trung 自tự 生sanh 。 此thử 結kết 非phi 彼bỉ 。 彼bỉ 結kết 非phi 此thử 。 如Như 來Lai 今kim 日nhật 。 若nhược 總tổng 解giải 除trừ 。 結kết 若nhược 不bất 生sanh 。 則tắc 無vô 彼bỉ 此thử 。 (# 六lục 根căn 方phương 可khả 言ngôn 彼bỉ 此thử 。 若nhược 喻dụ 竪thụ 推thôi 六lục 重trọng/trùng 豈khởi 可khả 分phần/phân 彼bỉ 此thử 耶da 。 尚thượng 不bất 名danh 一nhất 。 六lục 云vân 何hà 成thành 。 佛Phật 言ngôn 。 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 復phục 審thẩm 以dĩ 明minh 六lục 解giải 一nhất 亡vong 也dã 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 綰oản 華hoa 巾cân 成thành 結kết 。 汝nhữ 必tất 嫌hiềm 之chi 而nhi 不bất 欲dục 其kỳ 成thành 六lục 結kết 。 惟duy 願nguyện 其kỳ 還hoàn 成thành 一nhất 巾cân 者giả 。 用dụng 何hà 籌trù 策sách 。 方phương 可khả 得đắc 成thành 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 六lục 結kết 若nhược 存tồn 。 則tắc 彼bỉ 此thử 各các 有hữu 定định 位vị 。 復phục 有hữu 定định 名danh 。 若nhược 以dĩ 六lục 作tác 一nhất 。 則tắc 諍tranh 論luận 鋒phong 起khởi 。 決quyết 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 此thử 結kết 非phi 彼bỉ 結kết 。 彼bỉ 結kết 非phi 此thử 結kết 故cố 也dã 。 如Như 來Lai 今kim 日nhật 。 若nhược 將tương 六lục 結kết 一nhất 總tổng 解giải 除trừ 。 既ký 無vô 有hữu 結kết 。 即tức 無vô 彼bỉ 此thử 。 彼bỉ 此thử 既ký 無vô 。 即tức 一nhất 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 而nhi 況huống 六lục 乎hồ 。 佛Phật 即tức 就tựu 喻dụ 以dĩ 印ấn 之chi 云vân 。 所sở 謂vị 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 亦diệc 如như 此thử 耳nhĩ 。 葢# 六lục 根căn 全toàn 體thể 是thị 箇cá 識thức 精tinh 。 由do 粘niêm 妄vọng 發phát 光quang 。 故cố 在tại 眼nhãn 名danh 見kiến 。 在tại 耳nhĩ 名danh 聞văn 等đẳng 。 故cố 六lục 根căn 解giải 而nhi 識thức 精tinh 空không 。 猶do 六lục 結kết 解giải 而nhi 一nhất 巾cân 空không 也dã 。 然nhiên 一nhất 亡vong 。 亦diệc 非phi 並tịnh 其kỳ 真chân 體thể 而nhi 失thất 之chi 。 但đãn 是thị 不bất 對đối 乎hồ 六lục 結kết 。 自tự 不bất 立lập 乎hồ 一nhất 真chân 而nhi 已dĩ 。 ○# 答đáp 六lục 解giải 一nhất 亡vong 竟cánh 。 由do 汝nhữ 無vô 始thỉ 。 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 。 知tri 見kiến 妄vọng 發phát 。 發phát 妄vọng 不bất 息tức 。 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 如như 勞lao 目mục 睛tình 。 則tắc 有hữu 狂cuồng 華hoa 。 於ư 湛trạm 精tinh 明minh 。 無vô 因nhân 亂loạn 起khởi 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 即tức 狂cuồng 勞lao 。 顛điên 倒đảo 華hoa 相tướng 。 此thử 答đáp 舒thư 結kết 倫luân 次thứ 。 之chi 問vấn 而nhi 先tiên 示thị 結kết 生sanh 次thứ 第đệ 也dã 。 夫phu 六lục 根căn 雖tuy 同đồng 六lục 結kết 。 而nhi 六lục 根căn 中trung 。 又hựu 各các 具cụ 六lục 重trọng/trùng 結kết 相tương/tướng 。 由do 汝nhữ 無vô 始thỉ 以dĩ 來lai 。 玅# 明minh 本bổn 覺giác 心tâm 性tánh 。 橫hoạnh 起khởi 無vô 明minh 為vi 狂cuồng 。 無vô 明minh 所sở 生sanh 三tam 細tế 為vi 亂loạn 。 此thử 即tức 第đệ 一nhất 結kết 成thành 。 圓viên 通thông 中trung 。 當đương 於ư 滅diệt 結kết 也dã 。 於ư 是thị 知tri 見kiến 妄vọng 發phát 。 見kiến 法pháp 實thật 有hữu 。 乃nãi 法pháp 執chấp 位vị 。 即tức 二nhị 三tam 結kết 成thành 。 圓viên 通thông 中trung 。 當đương 於ư 空không 覺giác 二nhị 結kết 也dã 。 於ư 是thị 發phát 妄vọng 不bất 息tức 。 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 見kiến 我ngã 及cập 我ngã 所sở 。 乃nãi 人nhân 執chấp 位vị 。 餘dư 三tam 結kết 成thành 。 圓viên 通thông 中trung 。 勞lao 見kiến 即tức 當đương 根căn 結kết 。 發phát 塵trần 即tức 當đương 動động 靜tĩnh 二nhị 結kết 也dã 。 所sở 謂vị 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 者giả 。 譬thí 如như 勞lao 目mục 之chi 睛tình 。 則tắc 見kiến 狂cuồng 華hoa 。 於ư 湛trạm 精tinh 明minh 中trung 。 無vô 因nhân 亂loạn 起khởi 。 可khả 見kiến 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 是thị 心tâm 性tánh 狂cuồng 勞lao 中trung 顛điên 倒đảo 亂loạn 起khởi 之chi 華hoa 相tương/tướng 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 有hữu 真chân 哉tai 。 由do 六lục 根căn 中trung 。 各các 各các 具cụ 此thử 六lục 重trọng/trùng 。 故cố 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 自tự 細tế 向hướng 粗thô 。 而nhi 結kết 之chi 倫luân 次thứ 。 歷lịch 然nhiên 可khả 見kiến 矣hĩ 。 ○# 此thử 涅Niết 槃Bàn 。 對đối 生sanh 死tử 而nhi 立lập 。 即tức 二nhị 乘thừa 執chấp 相tướng 見kiến 為vi 無vô 。 而nhi 墮đọa 法pháp 見kiến 者giả 。 張trương 拙chuyết 謂vị 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 等đẳng 空không 華hoa 。 正chánh 謂vị 此thử 也dã 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 此thử 勞lao 同đồng 結kết 。 云vân 何hà 解giải 除trừ 。 如Như 來Lai 以dĩ 手thủ 。 將tương 所sở 結kết 巾cân 。 偏thiên 掣xiết 其kỳ 左tả 。 問vấn 阿A 難Nan 言ngôn 。 如như 是thị 解giải 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 旋toàn 復phục 以dĩ 手thủ 偏thiên 掣xiết 右hữu 邊biên 。 又hựu 問vấn 阿A 難Nan 。 如như 是thị 解giải 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 以dĩ 手thủ 。 左tả 右hữu 各các 牽khiên 。 竟cánh 不bất 能năng 解giải 。 汝nhữ 設thiết 方phương 便tiện 。 云vân 何hà 解giải 成thành 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 當đương 於ư 結kết 心tâm 。 解giải 即tức 分phân 散tán 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 是thị 如như 是thị 。 若nhược 欲dục 解giải 除trừ 。 當đương 於ư 結kết 心tâm 。 此thử 復phục 問vấn 解giải 結kết 之chi 方phương 而nhi 密mật 示thị 其kỳ 要yếu 也dã 。 阿A 難Nan 問vấn 言ngôn 。 此thử 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 之chi 勞lao 。 即tức 是thị 一nhất 巾cân 。 所sở 成thành 之chi 結kết 。 不bất 知tri 用dụng 何hà 等đẳng 工công 夫phu 。 方phương 得đắc 解giải 除trừ 。 如Như 來Lai 以dĩ 手thủ 。 將tương 所sở 結kết 巾cân 。 偏thiên 掣xiết 其kỳ 左tả 。 問vấn 云vân 。 如như 是thị 解giải 不phủ 。 曰viết 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 譬thí 凡phàm 夫phu 之chi 滯trệ 六lục 根căn 為vi 有hữu 。 而nhi 長trường/trưởng 淪luân 生sanh 死tử 。 豈khởi 能năng 解giải 根căn 也dã 。 旋toàn 復phục 以dĩ 手thủ 偏thiên 牽khiên 右hữu 邊biên 。 又hựu 問vấn 如như 是thị 解giải 不phủ 。 曰viết 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 譬thí 二nhị 乘thừa 之chi 觀quán 六lục 根căn 為vi 空không 。 而nhi 永vĩnh 晦hối 涅Niết 槃Bàn 。 安an 得đắc 圓viên 通thông 也dã 。 葢# 空không 有hữu 二nhị 執chấp 。 皆giai 是thị 以dĩ 結kết 去khứ 結kết 。 盡tận 屬thuộc 偏thiên 邪tà 。 俱câu 不bất 能năng 解giải 。 於ư 是thị 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 左tả 右hữu 各các 牽khiên 。 既ký 不bất 能năng 解giải 。 汝nhữ 有hữu 何hà 方phương 便tiện 。 方phương 可khả 解giải 得đắc 。 阿A 難Nan 答đáp 云vân 。 世Thế 尊Tôn 。 當đương 從tùng 結kết 心tâm 下hạ 手thủ 。 解giải 即tức 分phân 散tán 矣hĩ 。 所sở 謂vị 從tùng 命mạng 根căn 下hạ 一nhất 刀đao 。 千thiên 了liễu 百bách 當đương 是thị 也dã 。 向hướng 後hậu 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 。 無vô 非phi 從tùng 結kết 心tâm 下hạ 手thủ 。 以dĩ 破phá 除trừ 識thức 陰ấm 。 故cố 皆giai 證chứng 圓viên 通thông 耳nhĩ 。 佛Phật 印ấn 之chi 云vân 。 如như 是thị 。 如như 是thị 。 若nhược 要yếu 解giải 結kết 。 信tín 非phi 結kết 心tâm 不bất 可khả 。 夫phu 結kết 心tâm 雖tuy 譬thí 中trung 道đạo 。 然nhiên 非phi 兼kiêm 彼bỉ 空không 有hữu 。 合hợp 成thành 中trung 道đạo 。 亦diệc 非phi 離ly 彼bỉ 空không 有hữu 。 別biệt 立lập 中trung 道đạo 。 乃nãi 是thị 悟ngộ 此thử 根căn 性tánh 。 體thể 自tự 在tại 而nhi 無vô 繫hệ 。 本bổn 不bất 屬thuộc 有hữu 。 不bất 迷mê 為vi 有hữu 而nhi 已dĩ 。 更cánh 不bất 勞lao 於ư 觀quán 空không 破phá 有hữu 也dã 。 達đạt 此thử 根căn 性tánh 。 用dụng 徧biến 現hiện 而nhi 互hỗ 融dung 。 本bổn 不bất 屬thuộc 空không 。 不bất 晦hối 為vi 空không 而nhi 已dĩ 。 更cánh 不bất 勞lao 於ư 觀quán 有hữu 破phá 空không 也dã 。 如như 後hậu 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 既ký 不bất 執chấp 有hữu 。 亦diệc 不bất 觀quán 空không 。 惟duy 一nhất 反phản 聞văn 。 忘vong 塵trần 頓đốn 入nhập 。 由do 是thị 而nhi 二nhị 空không 漸tiệm 證chứng 。 玅# 體thể 現hiện 。 而nhi 有hữu 自tự 破phá 也dã 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 大đại 用dụng 起khởi 。 而nhi 空không 自tự 離ly 也dã 。 是thị 則tắc 反phản 聞văn 自tự 性tánh 。 即tức 是thị 結kết 心tâm 。 雙song 超siêu 空không 有hữu 之chi 中trung 道đạo 矣hĩ 。 前tiền 人nhân 不bất 達đạt 。 強cường/cưỡng 以dĩ 別biệt 安an 三tam 觀quán 。 其kỳ 說thuyết 支chi 離ly 。 真chân 蛇xà 足túc 哉tai 。 ○# 諸chư 家gia 以dĩ 斷đoạn 常thường 為vi 左tả 右hữu 。 中trung 道đạo 為vi 結kết 心tâm 。 詳tường 前tiền 後hậu 文văn 。 都đô 無vô 此thử 意ý 。 蓮liên 師sư 曰viết 。 左tả 右hữu 者giả 。 解giải 於ư 結kết 之chi 末mạt 也dã 。 故cố 勞lao 而nhi 無vô 功công 。 結kết 心tâm 者giả 。 解giải 於ư 結kết 之chi 本bổn 也dã 。 故cố 逸dật 而nhi 有hữu 成thành 。 良lương 由do 虗hư 妄vọng 狂cuồng 心tâm 。 迷mê 而nhi 取thủ 境cảnh 。 因nhân 此thử 成thành 結kết 。 此thử 結kết 心tâm 也dã 。 若nhược 不bất 於ư 結kết 心tâm 中trung 解giải 。 其kỳ 餘dư 解giải 法pháp 。 左tả 之chi 右hữu 之chi 。 舍xá 一nhất 取thủ 一nhất 。 莫mạc 能năng 得đắc 也dã 。 則tắc 所sở 謂vị 斷đoạn 常thường 空không 有hữu 等đẳng 種chủng 種chủng 諸chư 法pháp 。 亦diệc 攝nhiếp 盡tận 矣hĩ 。 阿A 難Nan 。 我ngã 說thuyết 佛Phật 法Pháp 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 非phi 取thủ 世thế 間gian 。 和hòa 合hợp 粗thô 相tướng 。 如Như 來Lai 發phát 明minh 。 世thế 出xuất 世thế 法pháp 。 知tri 其kỳ 本bổn 因nhân 。 隨tùy 所sở 緣duyên 出xuất 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 恆Hằng 沙sa 界giới 外ngoại 。 一nhất 滴tích 之chi 雨vũ 。 亦diệc 知tri 頭đầu 數số 。 現hiện 前tiền 種chủng 種chủng 。 松tùng 直trực 棘cức 曲khúc 。 鵠hộc 白bạch 烏ô 玄huyền 。 皆giai 了liễu 元nguyên 由do 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 隨tùy 汝nhữ 心tâm 中trung 。 選tuyển 擇trạch 六lục 根căn 。 根căn 結kết 若nhược 除trừ 。 塵trần 相tướng 自tự 滅diệt 。 諸chư 妄vọng 銷tiêu 亡vong 。 不bất 真chân 何hà 待đãi 。 此thử 激kích 其kỳ 欲dục 從tùng 結kết 心tâm 必tất 選tuyển 圓viên 根căn 為vi 發phát 悟ngộ 之chi 緣duyên 也dã 。 阿A 難Nan 。 我ngã 前tiền 此thử 痛thống 斥xích 因nhân 緣duyên 矣hĩ 。 然nhiên 而nhi 佛Phật 法Pháp 未vị 嘗thường 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 但đãn 我ngã 所sở 說thuyết 之chi 因nhân 緣duyên 。 非phi 取thủ 世thế 間gian 。 四tứ 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 識thức 。 三tam 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 人nhân 。 二nhị 緣duyên 和hòa 合hợp 而nhi 生sanh 物vật 之chi 類loại 。 今kim 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 是thị 欲dục 揀giản 選tuyển 圓viên 根căn 。 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 發phát 明minh 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 也dã 。 然nhiên 我ngã 觀quán 察sát 。 六lục 凡phàm 四tứ 聖thánh 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 法pháp 。 一nhất 一nhất 知tri 其kỳ 本bổn 因nhân 。 皆giai 從tùng 緣duyên 出xuất 。 如như 六lục 凡phàm 以dĩ 善thiện 惡ác 不bất 動động 業nghiệp 為vi 因nhân 。 以dĩ 趣thú 生sanh 時thời 所sở 見kiến 憎tăng 愛ái 二nhị 境cảnh 為vi 緣duyên 。 四tứ 聖thánh 以dĩ 多đa 生sanh 積tích 薰huân 諸chư 乘thừa 教giáo 理lý 為vi 因nhân 。 以dĩ 所sở 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 開khai 導đạo 為vi 緣duyên 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 極cực 難nan 知tri 者giả 。 如như 恆Hằng 沙sa 界giới 外ngoại 雨vũ 滴tích 。 皆giai 知tri 其kỳ 數số 。 現hiện 前tiền 松tùng 直trực 棘cức 曲khúc 。 鵠hộc 白bạch 烏ô 玄huyền 。 皆giai 了liễu 緣duyên 由do 。 佛Phật 智trí 如như 此thử 。 則tắc 所sở 說thuyết 解giải 法Pháp 。 決quyết 無vô 差sai 謬mậu 。 所sở 許hứa 證chứng 取thủ 。 決quyết 不bất 賺# 誤ngộ 。 是thị 故cố 阿A 難Nan 。 汝nhữ 當đương 確xác 信tín 選tuyển 根căn 從tùng 六lục 根căn 中trung 。 選tuyển 一nhất 圓viên 根căn 。 一nhất 門môn 深thâm 入nhập 。 根căn 結kết 若nhược 除trừ 。 塵trần 相tướng 自tự 滅diệt 。 即tức 五ngũ 根căn 應ứng 拔bạt 圓viên 脫thoát 也dã 。 諸chư 妄vọng 鎖tỏa 亡vong 。 不bất 真chân 何hà 待đãi 。 即tức 云vân 何hà 不bất 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 也dã 。 舍xá 選tuyển 根căn 而nhi 求cầu 結kết 心tâm 。 吾ngô 不bất 知tri 之chi 矣hĩ 。 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 此thử 劫kiếp 波ba 羅la 巾cân 。 六lục 結kết 現hiện 前tiền 。 同đồng 時thời 解giải 縈oanh 。 得đắc 同đồng 除trừ 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 是thị 結kết 本bổn 以dĩ 。 次thứ 第đệ 綰oản 生sanh 。 今kim 日nhật 當đương 須tu 。 次thứ 第đệ 而nhi 解giải 。 六lục 結kết 同đồng 體thể 。 結kết 不bất 同đồng 時thời 。 則tắc 結kết 解giải 時thời 。 云vân 何hà 同đồng 除trừ 。 佛Phật 言ngôn 。 六lục 根căn 解giải 除trừ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 明minh 解giải 有hữu 倫luân 次thứ 也dã 。 阿A 難Nan 。 我ngã 今kim 問vấn 汝nhữ 。 此thử 巾cân 六lục 結kết 現hiện 前tiền 。 我ngã 將tương 同đồng 時thời 解giải 其kỳ 縈oanh 繫hệ 。 可khả 得đắc 應ưng 手thủ 同đồng 除trừ 。 不bất 須tu 次thứ 第đệ 不phủ 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 不phủ 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 是thị 結kết 本bổn 以dĩ 。 自tự 一nhất 至chí 六lục 。 次thứ 第đệ 綰oản 生sanh 。 今kim 欲dục 解giải 之chi 。 亦diệc 當đương 自tự 一nhất 至chí 六lục 。 次thứ 第đệ 而nhi 解giải 。 何hà 也dã 。 六lục 結kết 雖tuy 同đồng 巾cân 體thể 。 而nhi 綰oản 結kết 元nguyên 不bất 同đồng 時thời 。 則tắc 佛Phật 言ngôn 同đồng 除trừ 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 佛Phật 言ngôn 。 六lục 根căn 解giải 除trừ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 葢# 六lục 根căn 之chi 結kết 。 雖tuy 非phi 先tiên 眼nhãn 後hậu 耳nhĩ 。 先tiên 鼻tị 後hậu 舌thiệt 等đẳng 。 然nhiên 六lục 根căn 中trung 。 各các 各các 具cụ 有hữu 六lục 重trọng/trùng 結kết 相tương/tướng 。 則tắc 未vị 嘗thường 無vô 次thứ 第đệ 也dã 。 既ký 有hữu 次thứ 第đệ 。 而nhi 解giải 欲dục 同đồng 除trừ 。 可khả 乎hồ 哉tai 。 ○# 蓮liên 師sư 曰viết 。 結kết 解giải 次thứ 第đệ 。 非phi 眼nhãn 結kết 解giải 已dĩ 。 次thứ 解giải 耳nhĩ 結kết 。 次thứ 解giải 鼻tị 結kết 之chi 謂vị 也dã 。 六lục 結kết 不bất 能năng 一nhất 時thời 齊tề 解giải 。 必tất 須tu 一nhất 根căn 先tiên 解giải 。 次thứ 五ngũ 根căn 任nhậm 運vận 而nhi 解giải 也dã 。 六lục 根căn 解giải 除trừ 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 當đương 屬thuộc 上thượng 文văn 。 此thử 根căn 初sơ 解giải 以dĩ 下hạ 。 別biệt 是thị 一nhất 意ý 。 上thượng 明minh 解giải 結kết 次thứ 第đệ 。 下hạ 明minh 結kết 解giải 所sở 得đắc 之chi 功công 能năng 也dã 。 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 法pháp 已dĩ 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 從Tùng 三Tam 摩Ma 地Địa 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 以dĩ 解giải 之chi 次thứ 第đệ 言ngôn 之chi 。 根căn 之chi 結kết 也dã 。 由do 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 。 以dĩ 至chí 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 自tự 細tế 向hướng 粗thô 。 以dĩ 順thuận 而nhi 成thành 。 則tắc 根căn 之chi 解giải 也dã 。 由do 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 以dĩ 遡# 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 。 由do 粗thô 反phản 細tế 。 以dĩ 逆nghịch 而nhi 銷tiêu 。 是thị 以dĩ 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 葢# 初sơ 忘vong 動động 塵trần 。 (# 入nhập 流lưu 忘vong 所sở )# 為vi 除trừ 第đệ 六lục 結kết 。 次thứ 忘vong 靜tĩnh 塵trần 。 (# 動động 靜tĩnh 不bất 生sanh )# 除trừ 第đệ 五ngũ 結kết 。 此thử 當đương 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 果Quả 。 斷đoạn 於ư 我ngã 執chấp 分phân 別biệt 即tức 見kiến 惑hoặc 也dã 。 次thứ 盡tận 聞văn 根căn 。 聞văn 所sở 聞văn 盡tận 。 除trừ 第đệ 四tứ 結kết 。 此thử 當đương 後hậu 三tam 果quả 。 斷đoạn 於ư 我ngã 執chấp 俱câu 生sanh 。 即tức 思tư 惑hoặc 也dã 。 既ký 得đắc 人nhân 空không 。 則tắc 人nhân 執chấp 已dĩ 除trừ 。 而nhi 所sở 謂vị 勞lao 見kiến 發phát 塵trần 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 生sanh 死tử 俱câu 盡tận 矣hĩ 。 由do 是thị 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 先tiên 捨xả 智trí 愛ái 。 覺giác 所sở 覺giác 空không 。 即tức 斷đoạn 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 。 為vi 除trừ 第đệ 三tam 結kết 。 次thứ 捨xả 理lý 愛ái 。 空không 所sở 空không 滅diệt 。 即tức 斷đoạn 法pháp 執chấp 俱câu 生sanh 。 為vi 除trừ 第đệ 二nhị 結kết 。 葢# 空không 人nhân 而nhi 不bất 空không 法pháp 。 但đãn 得đắc 空không 之chi 少thiểu 分phần 。 而nhi 非phi 圓viên 明minh 。 故cố 法pháp 解giải 脫thoát 位vị 。 方phương 得đắc 圓viên 明minh 。 既ký 法pháp 執chấp 已dĩ 除trừ 。 則tắc 所sở 謂vị 知tri 見kiến 妄vọng 發phát 。 出xuất 世thế 間gian 涅Niết 槃Bàn 俱câu 盡tận 矣hĩ 。 由do 是thị 解giải 脫thoát 法pháp 已dĩ 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 由do 證chứng 人nhân 空không 。 則tắc 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 二nhị 種chủng 我ngã 見kiến 不bất 起khởi 。 由do 證chứng 法pháp 空không 。 則tắc 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 二nhị 種chủng 法pháp 見kiến 亦diệc 亡vong 。 然nhiên 雖tuy 證chứng 二nhị 空không 。 尚thượng 有hữu 二nhị 空không 相tướng 在tại 。 此thử 復phục 空không 其kỳ 二nhị 空không 。 故cố 曰viết 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 生sanh 滅diệt 既ký 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 為vi 除trừ 第đệ 一nhất 結kết 。 而nhi 所sở 謂vị 心tâm 性tánh 狂cuồng 亂loạn 者giả 俱câu 盡tận 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 應ứng 念niệm 化hóa 成thành 。 無vô 上thượng 知tri 覺giác 。 此thử 其kỳ 時thời 矣hĩ 。 解giải 結kết 至chí 此thử 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 從Tùng 三Tam 摩Ma 地Địa 之chi 玅# 因nhân 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 之chi 玅# 果quả 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 忍nhẫn 中trung 。 不bất 見kiến 有hữu 少thiểu 法pháp 生sanh 。 不bất 見kiến 有hữu 少thiểu 法pháp 滅diệt 。 故cố 謂vị 之chi 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 而nhi 入nhập 發phát 心tâm 住trụ 也dã 。 汝nhữ 問vấn 舒thư 結kết 倫luân 次thứ 。 其kỳ 序tự 如như 此thử 。 而nhi 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 亦diệc 無vô 餘dư 蘊uẩn 矣hĩ 。 ○# 鍾chung 云vân 。 得đắc 人nhân 空không 者giả 。 於ư 我ngã 無vô 著trước 。 破phá 煩phiền 惱não 障chướng 也dã 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 則tắc 破phá 所sở 知tri 障chướng 。 得đắc 法Pháp 空không 矣hĩ 。 俱câu 空không 者giả 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 而nhi 俱câu 空không 亦diệc 空không 。 是thị 從tùng 正chánh 受thọ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 矣hĩ 。 如như 澄trừng 濁trược 水thủy 。 沙sa 土thổ 自tự 沉trầm 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。 人nhân 空không 法pháp 空không 。 六lục 根căn 之chi 人nhân 法pháp 也dã 。 根căn 根căn 有hữu 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 亦diệc 根căn 根căn 有hữu 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 雖tuy 有hữu 先tiên 後hậu 。 法pháp 爾nhĩ 如như 然nhiên 。 無vô 先tiên 後hậu 中trung 之chi 先tiên 後hậu 也dã 。 ○# 此thử 正chánh 結kết 心tâm 解giải 除trừ 之chi 實thật 也dã 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 本bổn 因nhân 元nguyên 氣khí 受thọ 傷thương 。 標tiêu 現hiện 寒hàn 熱nhiệt 二nhị 症# 。 愚ngu 者giả 或hoặc 服phục 熱nhiệt 藥dược 。 或hoặc 服phục 寒hàn 藥dược 。 皆giai 不bất 能năng 愈dũ 。 智trí 者giả 不bất 用dụng 熱nhiệt 藥dược 。 亦diệc 不bất 用dụng 寒hàn 藥dược 。 但đãn 用dụng 直trực 扶phù 元nguyên 氣khí 之chi 藥dược 。 則tắc 此thử 病bệnh 初sơ 愈dũ 。 先tiên 退thoái 熱nhiệt 症# 。 熱nhiệt 症# 平bình 復phục 。 寒hàn 症# 亦diệc 除trừ 。 寒hàn 熱nhiệt 除trừ 已dĩ 。 調điều 理lý 亦diệc 忘vong 。 法pháp 中trung 根căn 性tánh 被bị 縛phược 。 如như 元nguyên 氣khí 受thọ 傷thương 也dã 。 空không 有hữu 二nhị 執chấp 俱câu 結kết 。 如như 標tiêu 現hiện 寒hàn 熱nhiệt 二nhị 症# 也dã 。 凡phàm 小tiểu 用dụng 空không 有hữu 二nhị 邊biên 。 皆giai 不bất 能năng 解giải 。 如như 愚ngu 人nhân 服phục 寒hàn 熱nhiệt 二nhị 藥dược 。 皆giai 不bất 能năng 愈dũ 也dã 。 今kim 經kinh 令linh 不bất 著trước 空không 有hữu 。 如như 不bất 用dụng 寒hàn 熱nhiệt 二nhị 藥dược 也dã 。 惟duy 令linh 旋toàn 根căn 脫thoát 塵trần 。 如như 惟duy 用dụng 直trực 扶phù 元nguyên 氣khí 之chi 藥dược 也dã 。 此thử 根căn 初sơ 解giải 。 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 如như 此thử 病bệnh 初sơ 愈dũ 。 先tiên 除trừ 熱nhiệt 症# 也dã 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 成thành 法Pháp 解giải 脫thoát 。 如như 熱nhiệt 病bệnh 平bình 復phục 。 寒hàn 病bệnh 亦diệc 除trừ 也dã 。 解giải 脫thoát 法pháp 已dĩ 。 俱câu 空không 不bất 生sanh 。 如như 寒hàn 熱nhiệt 除trừ 已dĩ 。 調điều 理lý 亦diệc 忘vong 也dã 。 ○# 答đáp 舒thư 結kết 倫luân 次thứ 竟cánh 。 阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 慧tuệ (# 即tức 始thỉ 覺giác )# 覺giác (# 即tức 本bổn 覺giác )# 圓viên 通thông (# 即tức 六lục 根căn 互hỗ 用dụng 。 得đắc 無vô 疑nghi 惑hoặc 。 一nhất 時thời 合hợp 掌chưởng 。 頂đảnh 禮lễ 雙song 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 身thân 心tâm 皎hiệu 然nhiên 。 快khoái 得đắc 無vô 礙ngại 。 雖tuy 復phục 悟ngộ 知tri 。 一nhất 六lục 亡vong 義nghĩa 。 然nhiên 猶do 未vị 達đạt 。 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 輩bối 飄phiêu 零linh 。 積tích 劫kiếp 孤cô 露lộ 。 何hà 心tâm 何hà 慮lự 。 預dự 佛Phật 天thiên 倫luân 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 若nhược 復phục 因nhân 此thử 。 際tế 會hội 道đạo 成thành 。 所sở 得đắc 密mật 言ngôn 。 還hoàn 同đồng 本bổn 悟ngộ 。 則tắc 與dữ 未vị 聞văn 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 惟duy 垂thùy 大đại 悲bi 。 惠huệ 我ngã 秘bí 嚴nghiêm 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 最tối 後hậu 開khai 示thị 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 退thoái 藏tạng 密mật 機cơ 。 冀ký 佛Phật 冥minh 授thọ 。 此thử 正chánh 請thỉnh 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 為vi 入nhập 華hoa 屋ốc 之chi 門môn 也dã 。 阿A 難Nan 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 蒙mông 佛Phật 開khai 示thị 。 於ư 慧tuệ 覺giác 圓viên 通thông 之chi 理lý 。 雖tuy 未vị 豁hoát 然nhiên 而nhi 證chứng 。 實thật 亦diệc 決quyết 定định 分phân 明minh 。 了liễu 無vô 疑nghi 惑hoặc 矣hĩ 。 於ư 是thị 合hợp 掌chưởng 頂đảnh 禮lễ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 今kim 日nhật 。 由do 悟ngộ 六lục 解giải 。 故cố 身thân 無vô 礙ngại 。 一nhất 亡vong 。 故cố 心tâm 無vô 礙ngại 。 然nhiên 雖tuy 悟ngộ 知tri 。 六lục 解giải 一nhất 亡vong 。 實thật 猶do 未vị 達đạt 六lục 根căn 中trung 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 本bổn 根căn 。 而nhi 為vi 我ngã 所sở 當đương 選tuyển 用dụng 者giả 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 輩bối 飄phiêu 零linh 。 流lưu 轉chuyển 諸chư 趣thú 。 積tích 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 無vô 師sư 導đạo 引dẫn 而nhi 孤cô 。 無vô 德đức 庇tí 身thân 而nhi 露lộ 。 何hà 心tâm 何hà 慮lự 。 為vi 佛Phật 之chi 弟đệ 。 預dự 佛Phật 天thiên 倫luân 。 於ư 流lưu 轉chuyển 時thời 。 忽hốt 霑triêm 法pháp 乳nhũ 。 如như 失thất 乳nhũ 兒nhi 。 忽hốt 遇ngộ 慈từ 母mẫu 。 自tự 慶khánh 出xuất 於ư 望vọng 外ngoại 。 若nhược 復phục 因nhân 此thử 際tế 遇ngộ 。 得đắc 成thành 聖thánh 果Quả 。 不bất 負phụ 為vi 如Như 來Lai 之chi 弟đệ 。 今kim 我ngã 雖tuy 得đắc 如Như 來Lai 開khai 示thị 密mật 語ngữ 。 猶do 是thị 多đa 聞văn 記ký 持trì 。 非phi 己kỷ 智trí 分phân 。 還hoàn 同đồng 數số 他tha 家gia 寶bảo 。 未vị 有hữu 一nhất 毫hào 新tân 證chứng 。 實thật 與dữ 未vị 聞văn 之chi 時thời 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 惟duy 願nguyện 垂thùy 大đại 慈từ 悲bi 。 惠huệ 我ngã 秘bí 密mật 玅# 嚴nghiêm 。 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 最tối 後hậu 開khai 示thị 。 究cứu 竟cánh 全toàn 分phân 之chi 慈từ 誨hối 。 作tác 是thị 語ngữ 已dĩ 。 五ngũ 體thể 投đầu 地địa 。 即tức 起khởi 默mặc 聽thính 。 退thoái 藏tạng 於ư 密mật 。 冀ký 佛Phật 冥minh 授thọ 。 葢# 望vọng 佛Phật 的đích 指chỉ 一nhất 門môn 。 令linh 得đắc 深thâm 入nhập 也dã 。 曰viết 冥minh 授thọ 者giả 。 意ý 含hàm 不bất 必tất 佛Phật 說thuyết 也dã 。 是thị 則tắc 大đại 權quyền 施thi 設thiết 之chi 宜nghi 。 師sư 資tư 簧# 鼓cổ 之chi 意ý 。 於ư 茲tư 備bị 見kiến 之chi 矣hĩ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 普phổ 告cáo 眾chúng 中trung 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 漏lậu 盡tận 。 大đại 阿A 羅La 漢Hán 。 汝nhữ 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 生sanh 我ngã 法Pháp 中trung 。 得đắc 成thành 無Vô 學Học 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 稱xưng 無Vô 學Học 者giả 。 誌chí 公công 云vân 。 不bất 起khởi 絲ti 毫hào 修tu 學học 心tâm 。 無vô 相tướng 光quang 中trung 常thường 自tự 在tại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 無Vô 學Học 之chi 明minh 証# 也dã 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 最tối 初sơ 發phát 心tâm 。 悟ngộ 十thập 八bát 界giới 。 不bất 言ngôn 七thất 大đại 者giả 。 六lục 塵trần 攝nhiếp 前tiền 五ngũ 大đại 。 根căn 識thức 攝nhiếp 後hậu 二nhị 大đại 也dã 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 。 從tùng 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 此thử 令linh 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 各các 陳trần 圓viên 通thông 以dĩ 答đáp 阿A 難Nan 之chi 請thỉnh 也dã 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 不bất 復phục 自tự 言ngôn 。 但đãn 告cáo 會hội 中trung 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 阿A 羅La 漢Hán 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 生sanh 於ư 我ngã 法pháp 之chi 中trung 。 勤cần 苦khổ 修tu 行hành 。 得đắc 到đáo 無Vô 學Học 田điền 地địa 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 最tối 初sơ 從tùng 那na 一nhất 法pháp 上thượng 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 悟ngộ 此thử 十thập 八bát 界giới 中trung 。 誰thùy 為vi 圓viên 通thông 。 從tùng 何hà 方phương 便tiện 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 汝nhữ 當đương 盡tận 言ngôn 無vô 隱ẩn 。 我ngã 將tương 擇trạch 而nhi 取thủ 焉yên 。 ○# 問vấn 。 此thử 下hạ 各các 陳trần 圓viên 通thông 。 與dữ 宗tông 門môn 見kiến 色sắc 聞văn 聲thanh 入nhập 道đạo 者giả 。 同đồng 耶da 。 異dị 耶da 。 答đáp 。 不bất 盡tận 同đồng 。 而nhi 亦diệc 不bất 盡tận 異dị 也dã 。 宗tông 門môn 人nhân 。 據cứ 現hiện 生sanh 悟ngộ 處xứ 。 未vị 必tất 是thị 彼bỉ 修tu 習tập 法Pháp 門môn 。 如như 靈linh 雲vân 豈khởi 以dĩ 桃đào 華hoa 為vi 修tu 門môn 耶da 。 但đãn 是thị 參tham 究cứu 疑nghi 情tình 。 逼bức 拶# 功công 極cực 。 忽hốt 於ư 見kiến 色sắc 處xứ 。 瞥miết 的đích 透thấu 露lộ 而nhi 已dĩ 。 今kim 四Tứ 諦Đế 不bất 淨tịnh 。 嘗thường 藥dược 觀quán 法pháp 。 多đa 是thị 所sở 修tu 法Pháp 門môn 。 功công 久cửu 證chứng 入nhập 。 若nhược 此thử 。 則tắc 未vị 敢cảm 言ngôn 同đồng 也dã 。 然nhiên 宗tông 門môn 人nhân 。 亦diệc 有hữu 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 具cụ 眼nhãn 師sư 家gia 。 能năng 預dự 知tri 之chi 。 如như 緣duyên 在tại 聲thanh 處xứ 。 決quyết 不bất 於ư 色sắc 處xứ 悟ngộ 。 乃nãi 至chí 於ư 人nhân 於ư 經kinh 。 棒bổng 喝hát 言ngôn 句cú 等đẳng 。 皆giai 各các 一nhất 定định 。 不bất 得đắc 錯thác 亂loạn 。 推thôi 其kỳ 過quá 去khứ 。 未vị 必tất 不bất 是thị 彼bỉ 熟thục 習tập 使sử 然nhiên 也dã 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 師sư 家gia 何hà 預dự 知tri 之chi 。 若nhược 此thử 。 則tắc 與dữ 諸chư 聖thánh 。 亦diệc 未vị 敢cảm 言ngôn 異dị 也dã 。 惟duy 香hương 嚴nghiêm 跋bạt 陀đà 等đẳng 。 聞văn 香hương 覺giác 觸xúc 等đẳng 。 似tự 一nhất 時thời 忽hốt 然nhiên 之chi 事sự 。 則tắc 與dữ 宗tông 門môn 現hiện 生sanh 之chi 悟ngộ 相tương 似tự 耳nhĩ 。 智trí 者giả 審thẩm 之chi 。 ○# 鍾chung 疏sớ/sơ 云vân 。 二nhị 十thập 五ngũ 聖thánh 證chứng 圓viên 通thông 處xứ 。 頭đầu 頭đầu 拈niêm 來lai 。 頭đầu 頭đầu 皆giai 是thị 。 其kỳ 著trước 眼nhãn 下hạ 手thủ 。 不bất 知tri 從tùng 何hà 悟ngộ 入nhập 。 從tùng 何hà 透thấu 出xuất 。 不bất 待đãi 證chứng 果Quả 之chi 後hậu 。 即tức 因Nhân 地Địa 已dĩ 極cực 圓viên 通thông 矣hĩ 。 宗tông 門môn 一nhất 派phái 。 分phân 明minh 是thị 諸chư 老lão 逗đậu 出xuất 。 ○# 又hựu 云vân 。 但đãn 言ngôn 十thập 八bát 。 則tắc 已dĩ 攝nhiếp 七thất 。 故cố 前tiền 云vân 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 於ư 十thập 八bát 界giới 。 一nhất 一nhất 修tu 行hành 。 皆giai 得đắc 圓viên 滿mãn 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 此thử 十thập 八bát 。 只chỉ 是thị 六lục 根căn 。 而nhi 各các 開khai 根căn 境cảnh 識thức 三tam 。 則tắc 但đãn 言ngôn 六lục 。 其kỳ 義nghĩa 亦diệc 周chu 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。 令linh 汝nhữ 生sanh 死tử 輪luân 轉chuyển 。 安an 樂lạc 玅# 常thường 。 同đồng 是thị 六lục 根căn 。 更cánh 非phi 他tha 物vật 。 憍Kiều 陳Trần 那Na 。 此thử 云vân 火hỏa 器khí )# 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 在tại 鹿lộc 苑uyển 。 及cập 於ư 鷄kê 園viên 。 (# 皆giai 古cổ 帝đế 王vương 養dưỡng 畜súc 之chi 地địa 觀quán 見kiến 如Như 來Lai 。 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 於ư 佛Phật 音âm 聲thanh 。 悟ngộ 明minh 四Tứ 諦Đế 。 佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。 我ngã 初sơ 稱xưng 解giải 。 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 名danh 阿A 若Nhã 多Đa 。 (# 此thử 云vân 解giải )# 玅# 音âm 密mật 圓viên 。 我ngã 於ư 音âm 聲thanh 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 音âm 聲thanh 為vi 上thượng 。 此thử 陳trần 聲thanh 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 爾nhĩ 時thời 憍Kiều 陳Trần 那Na 五ngũ 比Bỉ 丘Khâu 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 昔tích 棄khí 佛Phật 。 在tại 於ư 鹿lộc 苑uyển 鷄kê 園viên 。 各các 自tự 修tu 行hành 。 及cập 佛Phật 成thành 道Đạo 。 先tiên 來lai 度độ 我ngã 。 故cố 我ngã 觀quán 見kiến 如Như 來Lai 。 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 佛Phật 為vi 我ngã 等đẳng 。 三tam 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 。 皆giai 借tá 音âm 聲thanh 。 我ngã 等đẳng 悟ngộ 明minh 四Tứ 諦Đế 。 亦diệc 賴lại 音âm 聲thanh 。 佛Phật 問vấn 比Bỉ 丘Khâu 。 誰thùy 得đắc 悟ngộ 者giả 。 惟duy 我ngã 最tối 先tiên 解giải 悟ngộ 。 故cố 如Như 來Lai 即tức 以dĩ 解giải 名danh 印ấn 證chứng 於ư 我ngã 。 且thả 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 得đắc 解giải 。 當đương 說thuyết 四Tứ 諦Đế 時thời 。 實thật 行hạnh 聲Thanh 聞Văn 。 但đãn 領lãnh 生sanh 滅diệt 之chi 旨chỉ 。 而nhi 玅# 音âm 密mật 圓viên 。 徹triệt 於ư 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 。 惟duy 我ngã 密mật 發phát 深thâm 解giải 。 證chứng 圓viên 實thật 理lý 。 即tức 音âm 聲thanh 而nhi 悟ngộ 入nhập 無vô 聲thanh 三tam 昧muội 。 得đắc 大Đại 乘Thừa 阿A 羅La 漢Hán 。 今kim 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 音âm 聲thanh 為vi 上thượng 。 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 。 故cố 集tập 經kinh 者giả 。 以dĩ 陳trần 那na 為vi 始thỉ 。 而nhi 觀quán 音âm 為vi 終chung 也dã 。 ○# 如Như 來Lai 藏tạng 玅# 音âm 。 即tức 音âm 之chi 實thật 相tướng 密mật 圓viên 者giả 。 密mật 悟ngộ 圓viên 理lý 也dã 。 四Tứ 諦Đế 。 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 也dã 。 優ưu 婆bà 尼ni 沙sa 陀đà (# 此thử 云vân 近cận 少thiểu 亦diệc 云vân 色sắc 性tánh 謂vị 微vi 塵trần 是thị 色sắc 之chi 少thiểu 分phần 故cố 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 亦diệc 觀quán 佛Phật 。 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 觀quán 不bất 淨tịnh 相tướng 。 生sanh 大đại 厭yếm 離ly 。 悟ngộ 諸chư 色sắc 性tánh 。 以dĩ 從tùng 不bất 淨tịnh 。 白bạch 骨cốt 微vi 塵trần 。 歸quy 於ư 虗hư 空không 。 空không 色sắc 二nhị 無vô 。 成thành 無Vô 學Học 道Đạo 。 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 名danh 離ly 沙sa 陀đà 。 塵trần 色sắc 既ký 淨tịnh 。 玅# 色sắc 密mật 圓viên 。 我ngã 從tùng 色sắc 相tướng 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 色sắc 因nhân 為vi 上thượng 。 此thử 因nhân 色sắc 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 優ưu 婆bà 尼ni 沙sa 陀đà (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 亦diệc 觀quán 佛Phật 。 最tối 初sơ 成thành 道Đạo 。 因nhân 多đa 貪tham 慾dục 。 佛Phật 令linh 作tác 九cửu 想tưởng 觀quán 以dĩ 治trị 之chi 。 觀quán 此thử 身thân 內nội 。 有hữu 三tam 十thập 六lục 物vật 。 外ngoại 則tắc 九cửu 孔khổng 。 惡ác 露lộ 常thường 流lưu 。 從tùng 生sanh 至chí 死tử 。 終chung 無vô 一nhất 淨tịnh 。 轉chuyển 好hảo 心tâm 而nhi 成thành 惡ác 心tâm 。 生sanh 大đại 厭yếm 離ly 。 悟ngộ 諸chư 色sắc 性tánh 。 始thỉ 從tùng 不bất 淨tịnh 。 歸quy 於ư 白bạch 骨cốt 微vi 塵trần 。 畢tất 竟cánh 是thị 空không 。 以dĩ 色sắc 為vi 病bệnh 。 以dĩ 空không 為vi 藥dược 。 既ký 歸quy 於ư 空không 。 則tắc 病bệnh 愈dũ 藥dược 除trừ 。 空không 色sắc 二nhị 無vô 。 忽hốt 然nhiên 證chứng 入nhập 。 成thành 無Vô 學Học 道Đạo 。 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 即tức 名danh 色sắc 性tánh 。 於ư 是thị 相tương/tướng 盡tận 性tánh 現hiện 。 普phổ 觀quán 諸chư 色sắc 皆giai 是thị 佛Phật 色sắc 。 皆giai 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 密mật 而nhi 且thả 圓viên 。 是thị 故cố 我ngã 從tùng 色sắc 相tướng 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 色sắc 因nhân 為vi 上thượng 。 葢# 佛Phật 法Pháp 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 而nhi 我ngã 以dĩ 色sắc 為vi 入nhập 圓viên 之chi 因nhân 也dã 。 ○# 九cửu 想tưởng 者giả 。 一nhất 肨# 脹trướng 想tưởng 。 二nhị 青thanh 瘀ứ 想tưởng 。 三tam 壞hoại 想tưởng 。 四tứ 血huyết 塗đồ 漫mạn 想tưởng 。 五ngũ 膿nùng 爛lạn 想tưởng 。 六lục 蟲trùng 噉đạm 想tưởng 。 七thất 散tán 想tưởng 。 八bát 骨cốt 想tưởng 。 九cửu 燒thiêu 想tưởng 也dã 。 香Hương 嚴Nghiêm 童Đồng 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 聞văn 如Như 來Lai 。 教giáo 我ngã 諦đế 觀quán 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 我ngã 時thời 辭từ 佛Phật 。 宴yến 晦hối 清thanh 齋trai 。 見kiến 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 燒thiêu 沉trầm 水thủy 香hương 。 香hương 氣khí 寂tịch 然nhiên 。 來lai 入nhập 鼻tị 中trung 。 我ngã 觀quán 此thử 氣khí 。 非phi 木mộc 非phi 空không 。 非phi 煙yên 非phi 火hỏa 。 去khứ 無vô 所sở 著trước 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 由do 是thị 意ý 銷tiêu 。 發phát 明minh 無vô 漏lậu 。 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 得đắc 香hương 嚴nghiêm 號hiệu 。 塵trần 氣khí 倐thúc 滅diệt 。 玅# 香hương 密mật 圓viên 。 我ngã 從tùng 香hương 嚴nghiêm 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 香hương 嚴nghiêm 為vi 上thượng 。 以dĩ 玅# 香hương 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 故cố 號hiệu 香hương 嚴nghiêm )# 。 此thử 因nhân 香hương 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 香Hương 嚴Nghiêm 童Đồng 子Tử 。 (# 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 昔tích 者giả 我ngã 承thừa 如Như 來Lai 教giáo 。 我ngã 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 諦đế 觀quán 根căn 塵trần 識thức 等đẳng 。 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 我ngã 時thời 辭từ 佛Phật 。 宴yến 坐tọa 晦hối 息tức 。 於ư 清thanh 齋trai 之chi 中trung 。 但đãn 見kiến 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 燒thiêu 沉trầm 水thủy 香hương 。 香hương 氣khí 寂tịch 然nhiên 。 來lai 入nhập 鼻tị 中trung 。 夫phu 香hương 亦diệc 有hữu 為vi 中trung 一nhất 法pháp 也dã 。 我ngã 即tức 諦đế 觀quán 此thử 氣khí 。 非phi 木mộc 也dã 。 而nhi 不bất 從tùng 自tự 出xuất 。 非phi 煙yên 火hỏa 也dã 。 而nhi 不bất 從tùng 他tha 出xuất 。 非phi 和hòa 合hợp 也dã 。 而nhi 不bất 從tùng 共cộng 出xuất 。 非phi 空không 也dã 。 而nhi 不bất 從tùng 無vô 因nhân 出xuất 。 四tứ 性tánh 皆giai 無vô 。 倐thúc 聚tụ 倐thúc 散tán 。 去khứ 無vô 所sở 著trước 。 或hoặc 斷đoạn 或hoặc 續tục 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 由do 是thị 意ý 銷tiêu 。 入nhập 無vô 分phân 別biệt 發phát 明minh 無vô 漏lậu 。 達đạt 熾sí 然nhiên 香hương 體thể 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 故cố 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 得đắc 香hương 嚴nghiêm 號hiệu 。 從tùng 此thử 相tương/tướng 盡tận 性tánh 現hiện 。 塵trần 氣khí 倐thúc 滅diệt 。 玅# 香hương 密mật 圓viên 。 一nhất 切thiết 香hương 。 皆giai 是thị 法Pháp 身thân 香hương 。 我ngã 從tùng 香hương 嚴nghiêm 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 即tức 我ngã 所sở 證chứng 。 香hương 嚴nghiêm 為vi 上thượng 。 ○# 此thử 與dữ 跋bạt 陀đà 。 酷khốc 似tự 宗tông 門môn 悟ngộ 處xứ 。 而nhi 尚thượng 多đa 假giả 於ư 分phân 別biệt 。 宗tông 家gia 未vị 必tất 若nhược 是thị 。 然nhiên 宗tông 家gia 悟ngộ 後hậu 。 見kiến 諦Đế 雖tuy 同đồng 。 而nhi 證chứng 之chi 淺thiển 深thâm 。 隨tùy 於ư 宿túc 根căn 。 實thật 不bất 可khả 定định 。 此thử 之chi 諸chư 聖thánh 。 洞đỗng 見kiến 藏tạng 心tâm 。 亦diệc 無vô 不bất 同đồng 。 而nhi 初sơ 心tâm 證chứng 位vị 。 定định 在tại 七thất 信tín 以dĩ 上thượng 。 通thông 於ư 初sơ 住trụ 。 是thị 證chứng 亦diệc 同đồng 也dã 。 不bất 然nhiên 。 則tắc 不bất 可khả 同đồng 語ngữ 圓viên 通thông 位vị 矣hĩ 。 後hậu 皆giai 放phóng 此thử 。 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 二nhị 法Pháp 王Vương 子Tử 。 并tinh 在tại 會hội 中trung 。 五ngũ 百bách 梵Phạm 天Thiên 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 無vô 始thỉ 劫kiếp 。 為vi 世thế 良lương 醫y 。 口khẩu 中trung 嘗thường 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 草thảo 木mộc 金kim 石thạch 。 名danh 數số 凡phàm 有hữu 。 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 。 如như 是thị 悉tất 知tri 。 苦khổ 醋thố 鹹hàm 淡đạm 甘cam 辛tân 等đẳng 味vị 。 并tinh 諸chư 和hòa 合hợp 。 俱câu 生sanh 變biến 異dị 。 是thị 冷lãnh 是thị 熱nhiệt 。 有hữu 毒độc 無vô 毒độc 。 悉tất 能năng 徧biến 知tri 。 承thừa 事sự 如Như 來Lai 。 了liễu 知tri 味vị 性tánh 。 非phi 空không 非phi 有hữu 。 非phi 即tức 身thân 心tâm 。 非phi 離ly 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 味vị 因nhân 。 從tùng 是thị 開khai 悟ngộ 。 蒙mông 佛Phật 如Như 來Lai 。 印ấn 我ngã 昆côn 季quý 。 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 名danh 。 今kim 於ư 會hội 中trung 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 因nhân 味vị 覺giác 明minh 。 位vị 登đăng 菩Bồ 薩Tát 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 味vị 因nhân 為vi 上thượng 。 此thử 因nhân 味vị 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 二nhị 法Pháp 王Vương 子Tử 。 (# 云vân 云vân 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 從tùng 無vô 始thỉ 劫kiếp 來lai 。 為vi 世thế 良lương 醫y 。 口khẩu 中trung 嘗thường 此thử 世thế 間gian 諸chư 味vị 。 名danh 數số 凡phàm 有hữu 。 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 。 悉tất 知tri 其kỳ 五ngũ 味vị 之chi 味vị 。 與dữ 無vô 味vị 之chi 淡đạm 。 并tinh 眾chúng 味vị 共cộng 成thành 之chi 和hòa 合hợp 。 直trực 爾nhĩ 采thải 用dụng 之chi 俱câu 生sanh 。 修tu 煉luyện 炮bào 炙chích 之chi 變biến 異dị 。 其kỳ 中trung 或hoặc 冷lãnh 或hoặc 熱nhiệt 。 有hữu 毒độc 無vô 毒độc 。 悉tất 能năng 徧biến 知tri 。 承thừa 事sự 如Như 來Lai 。 宿túc 習tập 不bất 忘vong 。 即tức 從tùng 味vị 處xứ 觀quán 察sát 。 了liễu 知tri 味vị 性tánh 。 舌thiệt 與dữ 藥dược 觸xúc 。 熾sí 然nhiên 味vị 現hiện 。 故cố 非phi 空không 。 雖tuy 觸xúc 舌thiệt 現hiện 。 實thật 無vô 形hình 相tướng 。 故cố 非phi 有hữu 。 舌thiệt 即tức 身thân 也dã 。 舌thiệt 識thức 即tức 心tâm 也dã 。 諸chư 藥dược 不bất 來lai 。 則tắc 舌thiệt 與dữ 識thức 。 不bất 自tự 現hiện 於ư 苦khổ 等đẳng 。 故cố 非phi 即tức 身thân 心tâm 。 舌thiệt 識thức 不bất 嘗thường 。 諸chư 藥dược 豈khởi 能năng 自tự 現hiện 苦khổ 等đẳng 。 故cố 非phi 離ly 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 味vị 因nhân 。 一nhất 一nhất 追truy 究cứu 味vị 因nhân 何hà 有hữu 。 忽hốt 爾nhĩ 悟ngộ 得đắc 熾sí 然nhiên 諸chư 味vị 。 元nguyên 不bất 從tùng 於ư 諸chư 藥dược 。 及cập 與dữ 身thân 心tâm 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 玅# 真Chân 如Như 性tánh 。 蒙mông 佛Phật 如Như 來Lai 。 印ấn 我ngã 兄huynh 弟đệ 為vi 藥Dược 王Vương 藥Dược 上Thượng 。 二nhị 菩Bồ 薩Tát 名danh 。 葢# 如Như 來Lai 塵trần 劫kiếp 。 為vì 我ngã 導đạo 師sư 。 如như 是thị 印ấn 我ngã 。 故cố 我ngã 今kim 於ư 會hội 中trung 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 約ước 初sơ 發phát 悟ngộ 時thời 。 但đãn 因nhân 味vị 覺giác 明minh 。 藏tạng 心tâm 開khai 悟ngộ 。 以dĩ 至chí 位vị 登đăng 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 復phục 高cao 證chứng 。 元nguyên 不bất 改cải 其kỳ 初sơ 名danh 也dã 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 味vị 因nhân 為vi 上thượng 。 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 并tinh 其kỳ 同đồng 伴bạn 。 十thập 六lục 開Khai 士Sĩ 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 先tiên 於ư 。 威Uy 音Âm 王Vương 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 出xuất 家gia 。 於ư 浴dục 僧tăng 時thời 。 隨tùy 例lệ 入nhập 室thất 。 忽hốt 悟ngộ 水thủy 因nhân 。 既ký 不bất 洗tẩy 塵trần 。 亦diệc 不bất 洗tẩy 體thể 。 中trung 間gian 安an 然nhiên 。 得đắc 無vô 所sở 有hữu 。 宿túc 習tập 無vô 忘vong 。 乃nãi 至chí 今kim 時thời 。 從tùng 佛Phật 出xuất 家gia 。 令linh 得đắc 無Vô 學Học 。 彼bỉ 佛Phật 名danh 我ngã 。 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 (# 賢hiền 守thủ 亦diệc 云vân 賢Hiền 護Hộ 玅# 觸xúc 宣tuyên 明minh 。 成thành 佛Phật 子tử 住trụ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 觸xúc 因nhân 為vi 上thượng 。 此thử 因nhân 觸xúc 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 并tinh 其kỳ 同đồng 伴bạn (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 等đẳng 先tiên 於ư 。 威Uy 音Âm 王Vương 佛Phật 時thời 。 聞văn 法Pháp 出xuất 家gia 。 遇ngộ 隨tùy 僧Tăng 浴dục 。 忽hốt 悟ngộ 水thủy 因nhân 。 當đương 沐mộc 浴dục 時thời 。 以dĩ 身thân 觸xúc 水thủy 。 以dĩ 水thủy 觸xúc 身thân 。 中trung 間gian 熾sí 然nhiên 冷lãnh 煖noãn 觸xúc 現hiện 。 由do 是thị 追truy 究cứu 此thử 觸xúc 。 因nhân 何hà 而nhi 有hữu 。 若nhược 言ngôn 因nhân 洗tẩy 塵trần 垢cấu 而nhi 有hữu 耶da 。 則tắc 塵trần 本bổn 無vô 情tình 。 何hà 能năng 現hiện 觸xúc 。 是thị 不bất 因nhân 洗tẩy 塵trần 而nhi 現hiện 觸xúc 也dã 。 若nhược 言ngôn 因nhân 洗tẩy 勝thắng 義nghĩa 根căn 之chi 覺giác 體thể 而nhi 有hữu 耶da 。 則tắc 覺giác 知tri 之chi 體thể 。 非phi 洗tẩy 可khả 著trước 。 是thị 亦diệc 不bất 因nhân 洗tẩy 體thể 而nhi 現hiện 觸xúc 也dã 。 推thôi 塵trần 推thôi 體thể 。 兩lưỡng 楹doanh 中trung 間gian 。 安an 然nhiên 自tự 在tại 。 得đắc 無vô 所sở 有hữu 。 達đạt 此thử 觸xúc 塵trần 。 杳# 無vô 來lai 處xứ 。 從tùng 此thử 悟ngộ 入nhập 玅# 真Chân 如Như 性tánh 。 故cố 在tại 威uy 音âm 時thời 。 已dĩ 得đắc 見kiến 諦Đế 。 今kim 從tùng 佛Phật 化hóa 。 又hựu 得đắc 無Vô 學Học 。 昔tích 為vi 初sơ 心tâm 。 今kim 證chứng 深thâm 位vị 。 彼bỉ 佛Phật 名danh 我ngã 。 跋Bạt 陀Đà 婆Bà 羅La 。 從tùng 此thử 一nhất 觸xúc 。 則tắc 觸xúc 處xứ 道Đạo 場Tràng 。 觸xúc 目mục 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 玅# 觸xúc 宣tuyên 明minh 。 證chứng 於ư 初sơ 住trụ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 觸xúc 因nhân 為vi 上thượng 。 ○# 水thủy 因nhân 者giả 。 即tức 水thủy 為vi 導đạo 悟ngộ 之chi 因nhân 也dã 。 此thử 科khoa 當đương 勿vật 迷mê 於ư 論luận 觸xúc 。 葢# 觸xúc 之chi 為vi 塵trần 。 以dĩ 身thân 根căn 而nhi 合hợp 色sắc 塵trần 。 中trung 間gian 覺giác 其kỳ 冷lãnh 煖noãn 澁sáp 滑hoạt 者giả 。 是thị 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 ○# 蓮liên 師sư 曰viết 。 塵trần 體thể 二nhị 字tự 。 眾chúng 說thuyết 不bất 一nhất 。 不bất 足túc 深thâm 辨biện 。 只chỉ 重trọng/trùng 悟ngộ 水thủy 因nhân 耳nhĩ 。 此thử 水thủy 洗tẩy 塵trần 乎hồ 。 塵trần 自tự 無vô 體thể 。 何hà 塵trần 被bị 洗tẩy 。 此thử 水thủy 洗tẩy 體thể 乎hồ 。 體thể 屬thuộc 四tứ 大đại 。 四tứ 大đại 本bổn 空không 。 何hà 體thể 被bị 洗tẩy 。 外ngoại 塵trần 內nội 體thể 。 內nội 外ngoại 既ký 無vô 。 安an 有hữu 中trung 間gian 。 為vi 水thủy 洗tẩy 者giả 。 夫phu 觸xúc 之chi 為vi 義nghĩa 。 以dĩ 水thủy 與dữ 我ngã 交giao 涉thiệp 而nhi 得đắc 名danh 。 今kim 皆giai 無vô 之chi 。 觸xúc 果quả 安an 在tại 。 無vô 觸xúc 而nhi 觸xúc 。 觸xúc 實thật 無vô 觸xúc 。 非phi 因nhân 非phi 緣duyên 。 及cập 與dữ 自tự 然nhiên 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 玅# 真Chân 如Như 性tánh 。 故cố 曰viết 玅# 觸xúc 宣tuyên 明minh 也dã 。 雖tuy 然nhiên 。 此thử 亦diệc 義nghĩa 解giải 。 將tương 此thử 當đương 悟ngộ 。 尚thượng 未vị 。 尚thượng 未vị 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 大đại 飲ẩm 光quang 及cập 紫Tử 金Kim 光Quang 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 於ư 往vãng 劫kiếp 。 於ư 此thử 界giới 中trung 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 。 我ngã 得đắc 親thân 近cận 。 聞văn 法Pháp 修tu 學học 。 佛Phật 滅diệt 度độ 後hậu 。 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 然nhiên 燈đăng 續tục 明minh 。 以dĩ 紫tử 金kim 光quang 。 塗đồ 佛Phật 形hình 像tượng 。 自tự 爾nhĩ 以dĩ 來lai 。 世thế 世thế 生sanh 生sanh 。 身thân 常thường 圓viên 滿mãn 。 紫tử 金kim 光quang 聚tụ 。 此thử 紫Tử 金Kim 光Quang 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 即tức 我ngã 眷quyến 屬thuộc 。 同đồng 時thời 發phát 心tâm 。 我ngã 觀quán 世thế 間gian 。 六lục 塵trần 變biến 壞hoại 。 (# 法pháp 塵trần 為vi 總tổng 。 前tiền 五ngũ 為vi 別biệt 。 葢# 觀quán 前tiền 五ngũ 塵trần 謝tạ 落lạc 影ảnh 子tử 兼kiêm 總tổng 別biệt 而nhi 稱xưng 六lục 也dã )# 惟duy 以dĩ 空không 寂tịch 。 修tu 於ư 滅diệt 盡tận 。 身thân 心tâm 乃nãi 能năng 。 度độ 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 如như 彈đàn 指chỉ 。 (# 今kim 持trì 金kim 襽# 袈ca 裟sa 。 於ư 鷄kê 足túc 山sơn 入nhập 定định 。 待đãi 彌Di 勒Lặc 下hạ 生sanh 。 此thử 其kỳ 證chứng 也dã 。 我ngã 以dĩ 空không 法pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 我ngã 。 頭đầu 陀đà 為vi 最tối 。 (# 頭đầu 陀đà 此thử 云vân 抖đẩu 擻tẩu 。 以dĩ 能năng 抖đẩu 擻tẩu 法pháp 塵trần 也dã )# 玅# 法pháp 開khai 明minh 。 銷tiêu 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 法Pháp 因nhân 為vi 上thượng 。 此thử 因nhân 法pháp 塵trần 悟ngộ 入nhập 也dã 。 摩Ma 訶Ha 迦Ca 葉Diếp 。 云vân 云vân 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 於ư 往vãng 劫kiếp 。 值trị 日nhật 月nguyệt 燈đăng 佛Phật 。 聞văn 其kỳ 法pháp 而nhi 修tu 學học 之chi 。 此thử 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 我ngã 則tắc 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 然nhiên 燈đăng 以dĩ 繼kế 續tục 光quang 明minh 。 常thường 以dĩ 紫tử 光quang 之chi 金kim 。 塗đồ 佛Phật 形hình 像tượng 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 勝thắng 因nhân 。 故cố 感cảm 歷lịch 劫kiếp 紫tử 金kim 身thân 光quang 。 袒đản 衣y 吞thôn 日nhật 。 此thử 紫Tử 金Kim 光Quang 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 等đẳng 。 乃nãi 我ngã 眷quyến 屬thuộc 。 與dữ 我ngã 同đồng 時thời 發phát 心tâm 者giả 。 故cố 身thân 光quang 亦diệc 同đồng 也dã 。 我ngã 觀quán 世thế 間gian 。 總tổng 別biệt 六lục 塵trần 。 託thác 意ý 識thức 暫tạm 現hiện 。 剎sát 那na 剎sát 那na 。 念niệm 念niệm 生sanh 滅diệt 。 厭yếm 此thử 變biến 壞hoại 。 加gia 修tu 空không 觀quán 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 此thử 定định 能năng 滅diệt 意ý 根căn 。 空không 法pháp 塵trần 。 定định 深thâm 。 則tắc 身thân 心tâm 不bất 動động 。 忘vong 處xứ 忘vong 時thời 。 甚thậm 久cửu 同đồng 暫tạm 。 度độ 百bách 千thiên 劫kiếp 。 猶do 如như 彈đàn 指chỉ 。 我ngã 以dĩ 空không 法pháp 。 觀quán 破phá 法pháp 塵trần 。 相tương/tướng 盡tận 性tánh 現hiện 。 悟ngộ 入nhập 藏tạng 心tâm 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 以dĩ 能năng 抖đẩu 擻tẩu 法pháp 塵trần 故cố 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 我ngã 。 頭đầu 陀đà 為vi 最tối 。 惟duy 其kỳ 不bất 縛phược 於ư 塵trần 。 故cố 六lục 塵trần 皆giai 玅# 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 頭đầu 頭đầu 皆giai 是thị 入nhập 路lộ 。 動động 作tác 施thí 為vi 。 無vô 非phi 佛Phật 事sự 。 華hoa 飛phi 釧xuyến 動động 。 並tịnh 可khả 棲tê 神thần 。 法pháp 融dung 藏tạng 心tâm 。 故cố 玅# 開khai 明minh 。 藏tạng 心tâm 既ký 入nhập 。 永vĩnh 無vô 漏lậu 落lạc 。 故cố 銷tiêu 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 此thử 果quả 之chi 實thật 也dã 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 法Pháp 因nhân 為vi 上thượng 。 ○# 六lục 塵trần 圓viên 通thông 竟cánh 。 ○# 此thử 下hạ 陳trần 五ngũ 根căn 圓viên 通thông 也dã 。 六lục 根căn 缺khuyết 一nhất 者giả 。 留lưu 耳nhĩ 根căn 為vi 殿điện 後hậu 。 所sở 以dĩ 當đương 此thử 方phương 之chi 機cơ 也dã 。 兼kiêm 詳tường 五ngũ 根căn 。 四tứ 中trung 俱câu 有hữu 旋toàn 反phản 字tự 面diện 。 以dĩ 根căn 性tánh 法Pháp 門môn 。 均quân 是thị 旋toàn 根căn 脫thoát 塵trần 之chi 旨chỉ 。 塵trần 識thức 不bất 然nhiên 。 細tế 玩ngoạn 可khả 見kiến 。 阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 此thử 云vân 無vô 貧bần 。 亦diệc 云vân 如như 意ý 。 乃nãi 白Bạch 飯Phạn 王Vương 之chi 子tử 。 佛Phật 之chi 堂đường 弟đệ 。 過quá 去khứ 以dĩ 一nhất 飯phạn 。 施thí 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 感cảm 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 受thọ 如như 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 出xuất 家gia 。 常thường 樂nhạo 睡thụy 眠miên 。 如Như 來Lai 訶ha 我ngã 。 為vi 畜súc 生sanh 類loại 。 (# 咄đốt 咄đốt 胡hồ 為vi 睡thụy 。 螺loa 螄# 蚌# 蛤# 類loại 。 一nhất 睡thụy 一nhất 千thiên 年niên 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 我ngã 聞văn 佛Phật 訶ha 。 啼đề 泣khấp 自tự 責trách 。 七thất 日nhật 不bất 眠miên 。 失thất 其kỳ 雙song 目mục 。 世Thế 尊Tôn 示thị 我ngã 。 樂nhạo 見kiến 即tức 旋toàn 見kiến 忘vong 塵trần )# 照chiếu 明minh (# 即tức 發phát 本bổn 明minh 耀diệu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 天thiên 眼nhãn 現hiện 前tiền 如như 金kim 剛cang 。 堅kiên 固cố 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 非phi 如như 肉nhục 眼nhãn 易dị 破phá 壞hoại 也dã 。 我ngã 不bất 因nhân 眼nhãn 。 觀quán 見kiến 十thập 方phương 。 精tinh 真chân 洞đỗng 然nhiên 。 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 心tâm 發phát 本bổn 明minh 耀diệu 。 心tâm 眼nhãn 洞đỗng 開khai 也dã 。 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 。 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 (# 佛Phật 既ký 開khai 本bổn 。 均quân 屬thuộc 內nội 秘bí 。 凡phàm 所sở 修tu 證chứng 何hà 法pháp 不bất 圓viên 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 旋toàn 見kiến 循tuần 元nguyên 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 眼nhãn 根căn 悟ngộ 入nhập 也dã 。 阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 云vân 云vân 失thất 其kỳ 雙song 目mục 。 幸hạnh 世Thế 尊Tôn 示thị 我ngã 。 以dĩ 樂nhạo 見kiến 照chiếu 明minh 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 此thử 全toàn 是thị 反phản 見kiến 見kiến 自tự 性tánh 之chi 功công 夫phu 。 由do 修tu 此thử 三tam 昧muội 。 得đắc 天thiên 眼nhãn 通thông 。 以dĩ 蒲bồ 桃đào 朵đóa 而nhi 換hoán 天thiên 眼nhãn 。 於ư 是thị 明minh 不bất 循tuần 根căn 。 寄ký 根căn 明minh 發phát 。 不bất 假giả 肉nhục 眼nhãn 。 觀quán 見kiến 一nhất 佛Phật 世thế 界giới 。 精tinh 真chân 洞đỗng 然nhiên 。 如như 觀quán 掌chưởng 果quả 。 此thử 則tắc 位vị 齊tề 初sơ 果quả 。 如như 是thị 漸tiệm 增tăng 。 見kiến 所sở 見kiến 盡tận 。 則tắc 位vị 齊tề 七thất 信tín 四Tứ 果Quả 。 故cố 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 反phản 其kỳ 見kiến 以dĩ 見kiến 性tánh 。 曰viết 旋toàn 見kiến 。 不bất 循tuần 塵trần 而nhi 循tuần 根căn 。 曰viết 循tuần 元nguyên 。 旋toàn 見kiến 循tuần 元nguyên 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 方phương 便tiện 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 ○# 樂nhạo 見kiến 照chiếu 明minh 。 略lược 似tự 修tu 淨tịnh 土độ 之chi 作tác 日nhật 觀quán 。 目mục 雖tuy 不bất 見kiến 。 而nhi 以dĩ 心tâm 目mục 樂nhạo 見kiến 。 樂nhạo 見kiến 之chi 極cực 。 忽hốt 得đắc 照chiếu 明minh 也dã 。 不bất 失thất 不bất 壞hoại 。 故cố 名danh 金Kim 剛Cang 。 周chu 利lợi 盤bàn 特đặc 迦ca (# 此thử 云vân 繼kế 道đạo 。 亦diệc 云vân 蛇xà 奴nô 。 即tức 誦tụng 帚trửu 比Bỉ 丘Khâu 也dã 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 闕khuyết 誦tụng 持trì 。 無vô 多đa 聞văn 性tánh 。 最tối 初sơ 值trị 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 出xuất 家gia 。 憶ức 持trì 如Như 來Lai 。 一nhất 句cú 伽già 陀đà 。 於ư 一nhất 百bách 日nhật 。 得đắc 前tiền 遺di 後hậu 。 得đắc 後hậu 遺di 前tiền 。 佛Phật 愍mẫn 我ngã 愚ngu 。 教giáo 我ngã 安an 居cư 。 調điều 出xuất 入nhập 息tức 。 我ngã 時thời 觀quán 息tức 。 微vi 細tế (# 得đắc 定định 則tắc 微vi 細tế 窮cùng 盡tận 。 定định 深thâm 則tắc 窮cùng 盡tận )# 生sanh (# 初sơ 起khởi 曰viết 生sanh )# 住trụ (# 不bất 斷đoạn 曰viết 住trụ )# 異dị (# 漸tiệm 微vi 曰viết 異dị )# 滅diệt (# 已dĩ 斷đoạn 曰viết 滅diệt )# 諸chư 行hành (# 即tức 四tứ 相tương/tướng 遷thiên 流lưu 也dã )# 剎sát 那na 。 (# 最tối 短đoản 也dã 。 其kỳ 心tâm 豁hoát 然nhiên 。 得đắc 大đại 無vô 礙ngại 。 乃nãi 至chí 漏lậu 盡tận 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 佛Phật 座tòa 下hạ 。 印ấn 成thành 無Vô 學Học 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 反phản 息tức 循tuần 空không 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 鼻tị 根căn 悟ngộ 入nhập 也dã 。 周chu 利lợi 槃bàn 特đặc 迦ca (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 昔tích 過quá 去khứ 。 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 秘bí 吝lận 佛Phật 法Pháp 。 不bất 肯khẳng 教giáo 人nhân 。 感cảm 愚ngu 鈍độn 報báo 。 闕khuyết 於ư 記ký 持trì 。 無vô 多đa 聞văn 性tánh 。 以dĩ 宿túc 善thiện 故cố 。 最tối 初sơ 值trị 佛Phật 。 聞văn 法Pháp 出xuất 家gia 。 如Như 來Lai 以dĩ 苕# 帚trửu 二nhị 字tự 。 當đương 一nhất 句cú 伽già 陀đà 。 使sử 我ngã 憶ức 持trì 。 於ư 一nhất 百bách 日nhật 中trung 。 得đắc 苕# 忘vong 帚trửu 。 得đắc 帚trửu 忘vong 苕# 。 佛Phật 乃nãi 愍mẫn 我ngã 曰viết 。 此thử 人nhân 之chi 愚ngu 也dã 。 遠viễn 因nhân 雖tuy 本bổn 於ư 暗ám 鈍độn 。 近cận 緣duyên 亦diệc 由do 於ư 雜tạp 亂loạn 。 遂toại 設thiết 方phương 便tiện 。 教giáo 我ngã 安an 居cư 。 端đoan 坐tọa 而nhi 數sổ 息tức 焉yên 。 初sơ 數số 漸tiệm 調điều 。 心tâm 息tức 相tương 依y 。 心tâm 漸tiệm 微vi 而nhi 息tức 亦diệc 漸tiệm 細tế 。 我ngã 又hựu 默mặc 默mặc 返phản 觀quán 。 於ư 息tức 微vi 細tế 處xứ 。 又hựu 窮cùng 其kỳ 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 乃nãi 至chí 推thôi 窮cùng 一nhất 念niệm 復phục 具cụ 九cửu 十thập 剎sát 那na 。 一nhất 剎sát 那na 復phục 具cụ 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 。 如như 此thử 專chuyên 力lực 既ký 久cửu 。 向hướng 冷lãnh 灰hôi 裏lý 。 一nhất 粒lạp 豆đậu 爆bộc 。 便tiện 得đắc 心tâm 息tức 兩lưỡng 忘vong 。 豁hoát 然nhiên 虗hư 通thông 。 得đắc 大đại 無vô 礙ngại 。 所sở 謂vị 一nhất 息tức 不bất 存tồn 。 道đạo 將tương 來lai 契khế 也dã 。 從tùng 此thử 漏lậu 盡tận 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 佛Phật 座tòa 下hạ 。 印ấn 成thành 無Vô 學Học 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 惟duy 是thị 反phản 窮cùng 氣khí 息tức 。 至chí 極cực 細tế 處xứ 。 亦diệc 歸quy 於ư 空không 。 意ý 所sở 謂vị 圓viên 通thông 者giả 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 而nhi 無vô 復phục 有hữu 加gia 耳nhĩ 。 ○# 昔tích 莫mạc 將tương 尚thượng 書thư 。 謁yết 南nam 堂đường 靜tĩnh 禪thiền 師sư 。 咨tư 決quyết 心tâm 要yếu 。 堂đường 使sử 其kỳ 好hảo 處xứ 提đề 撕# 。 適thích 入nhập 廁trắc 。 聞văn 穢uế 氣khí 。 急cấp 以dĩ 手thủ 掩yểm 鼻tị 。 遂toại 有hữu 省tỉnh 。 乃nãi 呈trình 偈kệ 云vân 。 從tùng 來lai 姿tư 韻vận 愛ái 風phong 流lưu 。 幾kỷ 笑tiếu 時thời 人nhân 向hướng 外ngoại 求cầu 。 萬vạn 別biệt 千thiên 差sai 無vô 覓mịch 處xứ 。 得đắc 來lai 元nguyên 在tại 鼻tị 尖tiêm 頭đầu 。 此thử 亦diệc 從tùng 氣khí 息tức 邊biên 。 打đả 失thất 鼻tị 孔khổng 也dã 。 ○# 調điều 息tức 興hưng 數sổ 息tức 不bất 同đồng 。 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 。 離ly 風phong 氣khí 喘suyễn 等đẳng 。 而nhi 幽u 綿miên 自tự 在tại 。 調điều 息tức 也dã 。 數số 出xuất 不bất 數số 入nhập 。 雙song 數số 則tắc 病bệnh 。 數sổ 息tức 也dã 。 憍kiêu 梵Phạm 鉢bát 提đề (# 此thử 云vân 牛ngưu 呞tư 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 有hữu 口khẩu 業nghiệp 。 於ư 過quá 去khứ 劫kiếp 。 輕khinh 弄lộng 沙Sa 門Môn 。 世thế 世thế 生sanh 生sanh 。 有hữu 牛ngưu 呞tư 病bệnh 。 如Như 來Lai 示thị 我ngã 。 一nhất 味vị 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 (# 賜tứ 之chi 數sổ 珠châu 教giáo 嘗thường 念niệm 佛Phật 我ngã 得đắc 滅diệt 心tâm 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 觀quán 味vị 之chi 知tri 。 非phi 體thể 非phi 物vật 。 應ứng 念niệm 得đắc 超siêu 。 世thế 間gian 諸chư 漏lậu 。 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 遠viễn 離ly 三tam 有hữu 。 如như 鳥điểu 出xuất 籠lung 。 離ly 垢cấu 消tiêu 塵trần 。 法Pháp 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 想tưởng 相tướng 為vi 塵trần 。 識thức 情tình 為vi 垢cấu 。 二nhị 俱câu 遠viễn 離ly 。 則tắc 汝nhữ 法pháp 眼nhãn 。 應ứng 時thời 清thanh 明minh 。 即tức 此thử 意ý 也dã 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 如Như 來Lai 親thân 印ấn 。 登đăng 無Vô 學Học 道Đạo 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 還hoàn 味vị 旋toàn 知tri 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 舌thiệt 根căn 悟ngộ 入nhập 也dã 。 憍kiêu 梵Phạm 鉢bát 提đề (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 昔tích 過quá 去khứ 。 因nhân 見kiến 老lão 僧Tăng 無vô 齒xỉ 而nhi 食thực 。 笑tiếu 其kỳ 似tự 牛ngưu 。 故cố 世thế 世thế 生sanh 生sanh 。 感cảm 生sanh 牛ngưu 舌thiệt 。 嘗thường 如như 牛ngưu 之chi 虗hư 噍# 。 輕khinh 弄lộng 之chi 報báo 如như 此thử 。 幸hạnh 遇ngộ 如Như 來Lai 。 為vi 我ngã 遮già 謗báng 。 賜tứ 我ngã 數sổ 珠châu 念niệm 佛Phật 。 斷đoạn 諸chư 雜tạp 緣duyên 。 純thuần 一nhất 淨tịnh 念niệm 。 是thị 為vi 一nhất 味vị 清thanh 淨tịnh 心tâm 地địa 法Pháp 門môn 。 既ký 教giáo 其kỳ 止chỉ 散tán 入nhập 寂tịch 。 故cố 我ngã 得đắc 滅diệt 心tâm 。 先tiên 入nhập 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 又hựu 教giáo 其kỳ 從tùng 寂tịch 起khởi 照chiếu 。 故cố 我ngã 觀quán 察sát 嘗thường 味vị 知tri 性tánh 。 非phi 從tùng 根căn 體thể 。 亦diệc 非phi 從tùng 物vật 味vị 。 良lương 以dĩ 外ngoại 味vị 不bất 來lai 。 根căn 不bất 自tự 嘗thường 。 故cố 非phi 體thể 。 舌thiệt 不bất 觸xúc 知tri 。 物vật 不bất 自tự 味vị 。 故cố 非phi 物vật 。 非phi 體thể 非phi 物vật 。 應ưng 念niệm 之chi 間gian 。 忽hốt 然nhiên 悟ngộ 入nhập 。 本bổn 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 頓đốn 超siêu 諸chư 漏lậu 。 如như 日nhật 出xuất 霜sương 消tiêu 。 於ư 是thị 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 解giải 根căn 脫thoát 縛phược 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 超siêu 越việt 器khí 界giới 。 達đạt 三tam 有hữu 本bổn 空không 而nhi 遠viễn 離ly 之chi 。 更cánh 無vô 依y 正chánh 纏triền 縛phược 。 如như 鳥điểu 出xuất 籠lung 。 所sở 向hướng 無vô 礙ngại 。 離ly 垢cấu 銷tiêu 塵trần 。 法Pháp 眼nhãn 清thanh 淨tịnh 。 宛uyển 然nhiên 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 如Như 來Lai 親thân 印ấn 。 登đăng 無Vô 學Học 道Đạo 。 非phi 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 之chi 果quả 矣hĩ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 還hoàn 味vị 旋toàn 知tri 。 味vị 有hữu 多đa 種chủng 。 知tri 無vô 兩lưỡng 般ban 。 反phản 觀quán 嘗thường 性tánh 。 悟ngộ 入nhập 藏tạng 心tâm 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 此thử 云vân 餘dư 習tập 。 宿túc 有hữu 尊tôn 貴quý 習tập 氣khí 。 如như 罵mạ 河hà 神thần 為vi 婢tỳ 是thị 也dã 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 發phát 心tâm 。 從tùng 佛Phật 入nhập 道Đạo 。 數số 聞văn 如Như 來Lai 。 說thuyết 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 可khả 樂nhạo 事sự 。 乞khất 食thực 城thành 中trung 。 心tâm 思tư 法Pháp 門môn 。 法Pháp 門môn 即tức 苦Khổ 諦Đế 也dã 不bất 覺giác 路lộ 中trung 。 毒độc 刺thứ 傷thương 足túc 。 舉cử 身thân 疼đông 痛thống 。 我ngã 念niệm 有hữu 知tri 。 知tri 此thử 深thâm 痛thống 。 雖tuy 覺giác 覺giác 痛thống 。 覺giác 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 無vô 痛thống 痛thống 覺giác 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 如như 是thị 一nhất 身thân 。 寧ninh 有hữu 雙song 覺giác 。 攝nhiếp 念niệm 未vị 久cửu 。 身thân 心tâm 忽hốt 空không 。 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 諸chư 漏lậu 虗hư 盡tận 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 親thân 印ấn 記ký 。 發phát 明minh 無Vô 學Học 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 純thuần 覺giác 遺di 身thân 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 身thân 根căn 悟ngộ 入nhập 也dã 。 畢Tất 陵Lăng 伽Già 婆Bà 蹉Sa 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 發phát 心tâm 。 從tùng 佛Phật 出xuất 家gia 。 數số 聞văn 如Như 來Lai 。 說thuyết 四Tứ 諦Đế 中trung 苦Khổ 諦Đế 。 如như 三tam 苦khổ 四tứ 苦khổ 八bát 苦khổ 等đẳng 。 俄nga 而nhi 乞khất 食thực 城thành 中trung 。 心tâm 思tư 此thử 苦Khổ 諦Đế 法Pháp 門môn 。 不bất 覺giác 路lộ 中trung 。 毒độc 刺thứ 傷thương 足túc 。 毒độc 延diên 於ư 身thân 。 舉cử 身thân 疼đông 痛thống 。 因nhân 念niệm 不bất 可khả 樂nhạo 事sự 。 遂toại 觸xúc 不bất 可khả 樂lạc 境cảnh 。 亦diệc 碎toái 啄trác 同đồng 時thời 也dã 。 我ngã 念niệm 先tiên 有hữu 知tri 痛thống 之chi 知tri 。 方phương 能năng 知tri 此thử 深thâm 痛thống 。 正chánh 當đương 知tri 此thử 深thâm 痛thống 時thời 。 不bất 為vi 痛thống 轉chuyển 。 即tức 便tiện 觀quán 察sát 此thử 知tri 痛thống 者giả 。 即tức 是thị 身thân 覺giác 。 覺giác 有hữu 深thâm 痛thống 。 而nhi 我ngã 本bổn 覺giác 清thanh 淨tịnh 心tâm 體thể 。 痛thống 所sở 不bất 及cập 。 實thật 無vô 有hữu 痛thống 。 能năng 痛thống 此thử 覺giác 心tâm 者giả 。 如như 是thị 詳tường 思tư 。 正chánh 痛thống 之chi 時thời 。 有hữu 知tri 痛thống 之chi 覺giác 。 有hữu 痛thống 所sở 不bất 及cập 之chi 覺giác 。 豈khởi 此thử 一nhất 身thân 。 寧ninh 有hữu 雙song 覺giác 。 身thân 既ký 是thị 一nhất 。 覺giác 豈khởi 有hữu 二nhị 。 所sở 謂vị 一nhất 則tắc 真chân 。 二nhị 則tắc 妄vọng 也dã 。 如như 此thử 推thôi 窮cùng 。 攝nhiếp 念niệm 一nhất 處xứ 。 惟duy 隨tùy 順thuận 無vô 痛thống 清thanh 淨tịnh 之chi 真chân 覺giác 。 而nhi 不bất 復phục 隨tùy 順thuận 知tri 痛thống 之chi 妄vọng 覺giác 。 攝nhiếp 念niệm 之chi 極cực 。 真chân 純thuần 妄vọng 絕tuyệt 。 未vị 久cửu 之chi 間gian 。 身thân 覺giác 俱câu 忘vong 。 三tam 七thất 日nhật 中trung 。 漏lậu 心tâm 都đô 盡tận 。 藏tạng 性tánh 現hiện 前tiền 。 而nhi 欲dục 有hữu 無vô 明minh 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 位vị 齊tề 四Tứ 果Quả 七thất 信tín 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 得đắc 親thân 印ấn 記ký 。 發phát 明minh 無Vô 學Học 。 宛uyển 然nhiên 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 矣hĩ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 唯duy 一nhất 圓viên 融dung 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 覺giác 。 更cánh 無vô 身thân 相tướng 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 宗tông 家gia 如như 臨lâm 濟tế 三tam 問vấn 。 而nhi 三tam 次thứ 遭tao 棒bổng 。 庶thứ 幾kỷ 純thuần 覺giác 遺di 身thân 。 從tùng 痛thống 處xứ 得đắc 入nhập 者giả 。 ○# 鍾chung 云vân 。 木mộc 石thạch 無vô 知tri 。 故cố 刀đao 割cát 香hương 塗đồ 。 了liễu 無vô 所sở 覺giác 。 我ngã 惟duy 有hữu 知tri 。 故cố 知tri 此thử 痛thống 。 身thân 空không 。 故cố 無vô 痛thống 者giả 。 心tâm 空không 。 故cố 無vô 覺giác 痛thống 者giả 。 純thuần 覺giác 遺di 身thân 。 身thân 心tâm 俱câu 遺di 。 不bất 言ngôn 心tâm 者giả 。 省tỉnh 文văn 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 曠khoáng 劫kiếp 來lai 。 心tâm 得đắc 無vô 礙ngại 。 自tự 憶ức 受thọ 生sanh 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 初sơ 在tại 母mẫu 胎thai 。 即tức 知tri 空không 寂tịch 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 十thập 方phương 成thành 空không 。 亦diệc 令linh 眾chúng 生sanh 。 證chứng 得đắc 空không 性tánh 。 蒙mông 如Như 來Lai 發phát 。 明minh 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 頓đốn 入nhập 如Như 來Lai 。 寶bảo 明minh 空không 海hải 。 同đồng 佛Phật 知tri 見kiến 。 印ấn 成thành 無Vô 學Học 。 解giải 脫thoát 性tánh 空không 。 我ngã 為vi 無vô 上thượng 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 諸chư 相tướng 入nhập 非phi 。 非phi 所sở 非phi 盡tận 。 旋toàn 法pháp 歸quy 無vô 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 意ý 根căn 悟ngộ 入nhập 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 曠khoáng 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 已dĩ 證chứng 空không 性tánh 。 心tâm 得đắc 無vô 礙ngại 。 無vô 隔cách 陰ấm 之chi 昏hôn 。 出xuất 胎thai 之chi 昧muội 。 自tự 憶ức 受thọ 生sanh 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 之chi 多đa 。 當đương 初sơ 在tại 母mẫu 胎thai 時thời 。 即tức 知tri 五ngũ 蘊uẩn 皆giai 空không 。 生sanh 體thể 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 正chánh 報báo 空không 也dã 。 自tự 母mẫu 身thân 外ngoại 。 洎kịp 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 悉tất 同đồng 空không 寂tịch 。 此thử 依y 報báo 空không 也dã 。 此thử 猶do 屬thuộc 於ư 自tự 空không 也dã 。 及cập 至chí 出xuất 胎thai 。 廣quảng 化hóa 眾chúng 生sanh 。 同đồng 悟ngộ 空không 理lý 。 各các 各các 證chứng 得đắc 空không 性tánh 。 則tắc 具cụ 足túc 二nhị 利lợi 矣hĩ 。 宿túc 因nhân 已dĩ 是thị 如như 此thử 。 又hựu 蒙mông 如Như 來Lai 。 為vi 我ngã 發phát 明minh 。 性tánh 覺giác 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 覺giác 之chi 理lý 。 知tri 此thử 空không 性tánh 圓viên 明minh 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 由do 證chứng 此thử 覺giác 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 頓đốn 入nhập 如Như 來Lai 。 寶bảo 明minh 空không 海hải 。 與dữ 如Như 來Lai 把bả 手thủ 共cộng 行hành 。 此thử 即tức 寂tịch 同đồng 於ư 佛Phật 矣hĩ 。 又hựu 得đắc 同đồng 佛Phật 知tri 見kiến 。 如như 前tiền 圓viên 彰chương 三Tam 藏Tạng 。 所sở 謂vị 大đại 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 者giả 。 此thử 則tắc 照chiếu 同đồng 於ư 佛Phật 矣hĩ 。 於ư 是thị 如Như 來Lai 印ấn 我ngã 。 成thành 此thử 無Vô 學Học 。 人nhân 法pháp 俱câu 空không 。 一nhất 切thiết 解giải 脫thoát 。 所sở 證chứng 空không 理lý 。 乃nãi 一nhất 真chân 本bổn 有hữu 。 真chân 空không 不bất 空không 之chi 性tánh 體thể 。 窮cùng 盡tận 空không 理lý 。 更cánh 無vô 加gia 尚thượng 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 自tự 我ngã 相tương/tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tướng 。 壽thọ 者giả 相tướng 。 及cập 與dữ 法pháp 相tướng 。 皆giai 入nhập 於ư 非phi 相tướng 。 而nhi 能năng 非phi 與dữ 所sở 非phi 俱câu 盡tận 。 初sơ 以dĩ 空không 。 空không 諸chư 相tướng 。 而nhi 人nhân 法pháp 雙song 空không 。 次thứ 以dĩ 空không 。 空không 其kỳ 空không 相tướng 。 而nhi 藥dược 病bệnh 雙song 除trừ 。 唯duy 旋toàn 此thử 心tâm 法pháp 。 (# 即tức 意ý 根căn 中trung 知tri 性tánh 非phi 法pháp 塵trần 也dã )# 歸quy 畢tất 竟cánh 空không 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 所sở 謂vị 諸chư 行hành 無vô 常thường 一nhất 切thiết 空không 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 大đại 圓viên 覺giác 也dã 。 ○# 別biệt 經kinh 明minh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 過quá 去khứ 青thanh 龍long 如Như 來Lai 。 觀quán 此thử 自tự 說thuyết 深thâm 心tâm 。 無vô 復phục 隱ẩn 秘bí 。 於ư 十Thập 地Địa 大đại 人nhân 。 復phục 何hà 所sở 歉# 。 而nhi 舊cựu 解giải 皆giai 作tác 小Tiểu 乘Thừa 分phần/phân 判phán 。 抑ức 深thâm 為vi 淺thiển 。 抗kháng 佛Phật 誣vu 聖thánh 多đa 矣hĩ 。 ○# 五ngũ 根căn 圓viên 通thông 境cảnh 。 ○# 此thử 下hạ 陳trần 六lục 識thức 圓viên 通thông 也dã 。 夫phu 經kinh 初sơ 徵trưng 破phá 識thức 心tâm 。 訶ha 為vi 生sanh 死tử 根căn 本bổn 。 眾chúng 生sanh 誤ngộ 認nhận 。 枉uổng 入nhập 輪luân 迴hồi 。 權quyền 小tiểu 依y 修tu 。 竟cánh 無vô 實thật 果quả 。 何hà 今kim 復phục 可khả 入nhập 圓viên 通thông 乎hồ 。 葢# 前tiền 於ư 識thức 大đại 徧biến 周chu 中trung 。 已dĩ 申thân 斯tư 辨biện 。 今kim 請thỉnh 重trọng/trùng 申thân 。 夫phu 識thức 雖tuy 塵trần 影ảnh 。 虗hư 妄vọng 之chi 極cực 。 而nhi 離ly 一nhất 真chân 見kiến 分phần/phân 。 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 譬thí 影ảnh 之chi 於ư 水thủy 。 雖tuy 極cực 虗hư 妄vọng 。 而nhi 離ly 水thủy 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 但đãn 迷mê 執chấp 者giả 。 認nhận 識thức 忘vong 真chân 。 而nhi 橫hoạnh/hoành 成thành 流lưu 轉chuyển 。 譬thí 癡si 人nhân 認nhận 影ảnh 忘vong 水thủy 。 而nhi 誤ngộ 遭tao 淪luân 溺nịch 。 利lợi 害hại 非phi 細tế 。 不bất 得đắc 不bất 訶ha 也dã 。 倘thảng 悟ngộ 者giả 即tức 識thức 見kiến 真chân 。 而nhi 識thức 非phi 真chân 外ngoại 。 圓viên 通thông 何hà 疑nghi 。 如như 智trí 者giả 觀quán 影ảnh 知tri 水thủy 。 而nhi 影ảnh 非phi 水thủy 外ngoại 。 尚thượng 可khả 得đắc 水thủy 之chi 用dụng 。 豈khởi 遭tao 其kỳ 淪luân 溺nịch 乎hồ 。 故cố 此thử 六lục 聖thánh 。 并tinh 後hậu 彌Di 勒Lặc 。 皆giai 能năng 即tức 識thức 見kiến 真chân 。 故cố 皆giai 證chứng 於ư 圓viên 通thông 而nhi 無vô 礙ngại 也dã 。 問vấn 。 如như 何hà 不bất 即tức 令linh 人nhân 即tức 識thức 見kiến 真chân 。 而nhi 必tất 教giáo 人nhân 依y 根căn 以dĩ 入nhập 乎hồ 。 答đáp 。 偈kệ 云vân 。 聖thánh 性tánh 無vô 不bất 通thông 。 順thuận 逆nghịch 皆giai 方phương 便tiện 。 初sơ 心tâm 入nhập 正chánh 定định 。 遲trì 速tốc 不bất 同đồng 倫luân 。 正chánh 以dĩ 塵trần 識thức 皆giai 遲trì 。 而nhi 惟duy 根căn 最tối 速tốc 故cố 也dã 。 譬thí 訶ha 二nhị 乘thừa 。 豈khởi 是thị 終chung 不bất 成thành 佛Phật 。 但đãn 劫kiếp 經kinh 塵trần 點điểm 。 遲trì 鈍độn 之chi 極cực 。 故cố 訶ha 初sơ 學học 勿vật 發phát 是thị 心tâm 也dã 。 ○# 又hựu 眼nhãn 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 五ngũ 識thức 。 頗phả 似tự 無vô 分phân 別biệt 之chi 根căn 性tánh 。 故cố 與dữ 前tiền 五ngũ 根căn 混hỗn 。 而nhi 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 頗phả 似tự 意ý 識thức 之chi 計kế 度độ 。 又hựu 與dữ 後hậu 意ý 識thức 混hỗn 。 愚ngu 法pháp 聲Thanh 聞Văn 。 罔võng 不bất 迷mê 之chi 。 不bất 可khả 不bất 辨biện 。 今kim 請thỉnh 略lược 明minh 眼nhãn 識thức 之chi 相tướng 。 餘dư 四tứ 準chuẩn 知tri 。 如như 眼nhãn 照chiếu 鏡kính 時thời 。 一nhất 念niệm 不bất 動động 。 但đãn 如như 鏡kính 中trung 。 無vô 別biệt 分phân 析tích 。 此thử 眼nhãn 根căn 之chi 見kiến 性tánh 也dã 。 於ư 中trung 用dụng 目mục 循tuần 歷lịch 。 黑hắc 白bạch 大đại 小tiểu 。 多đa 少thiểu 善thiện 惡ác 等đẳng 性tánh 。 歷lịch 然nhiên 不bất 混hỗn 。 不bất 帶đái 名danh 言ngôn 。 隨tùy 念niệm 粗thô 略lược 分phân 別biệt 。 即tức 眼nhãn 識thức 也dã 。 由do 是thị 次thứ 第đệ 標tiêu 指chỉ 。 追truy 究cứu 分phân 析tích 。 無vô 量lượng 差sai 別biệt 。 此thử 徧biến 執chấp 名danh 言ngôn 計kế 度độ 。 即tức 眼nhãn 家gia 俱câu 意ý 識thức 也dã 。 今kim 但đãn 取thủ 於ư 第đệ 二nhị 眼nhãn 識thức 。 而nhi 根căn 性tánh 與dữ 俱câu 意ý 。 俱câu 不bất 得đắc 混hỗn 濫lạm 之chi 。 然nhiên 則tắc 性tánh 宗tông 學học 者giả 。 當đương 勿vật 忽hốt 於ư 法pháp 相tướng 可khả 也dã 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 曠khoáng 劫kiếp 來lai 。 心tâm 見kiến (# 即tức 。 眼nhãn 識thức 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 受thọ 生sanh 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 一nhất 見kiến 則tắc 通thông 。 獲hoạch 無vô 障chướng 礙ngại 。 我ngã 於ư 路lộ 中trung 。 逢phùng 迦Ca 葉Diếp 波Ba 。 兄huynh 弟đệ 相tương 逐trục 。 兄huynh 弟đệ 三tam 人nhân 。 名danh 見kiến 目Mục 連Liên 通thông 中trung 。 宣tuyên 說thuyết 因nhân 緣duyên 。 (# 佛Phật 偈kệ 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 此thử 四tứ 句cú 即tức 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 四tứ 教giáo 。 而nhi 鶖thu 子tử 所sở 解giải 決quyết 徹triệt 圓viên 理lý 也dã 。 悟ngộ 心tâm 無vô 際tế 。 從tùng 佛Phật 出xuất 家gia 。 見kiến 覺giác 明minh 圓viên 。 得đắc 大đại 無vô 畏úy 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 為vi 佛Phật 長trưởng 子tử 。 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 。 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 。 (# 二nhị 句cú 簡giản 別biệt 於ư 羅la 睺hầu 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 心tâm 見kiến 發phát 光quang 。 光quang 極cực 知tri 見kiến 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 眼nhãn 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 從tùng 曠khoáng 遠viễn 劫kiếp 來lai 。 眼nhãn 識thức 明minh 利lợi 。 如như 是thị 受thọ 生sanh 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 之chi 多đa 。 於ư 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 。 差sai 別biệt 幻huyễn 妄vọng 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 但đãn 眼nhãn 識thức 一nhất 掠lược 而nhi 過quá 。 洞đỗng 然nhiên 無vô 礙ngại 。 不bất 勞lao 意ý 識thức 深thâm 窮cùng 細tế 究cứu 而nhi 後hậu 知tri 。 多đa 生sanh 如như 此thử 。 其kỳ 在tại 今kim 生sanh 。 未vị 嘗thường 知tri 佛Phật 也dã 。 偶ngẫu 於ư 路lộ 中trung 。 逢phùng 迦Ca 葉Diếp 波Ba 兄huynh 弟đệ 。 相tương 逐trục 而nhi 行hành 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 四tứ 句cú 因nhân 緣duyên 。 一nhất 聞văn 此thử 偈kệ 。 便tiện 得đắc 悟ngộ 藏tạng 心tâm 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 含hàm 吐thổ 十thập 虗hư 。 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 於ư 是thị 從tùng 佛Phật 出xuất 家gia 。 向hướng 之chi 見kiến 地địa 雖tuy 徹triệt 。 尚thượng 未vị 能năng 窮cùng 深thâm 詣nghệ 遠viễn 。 登đăng 峰phong 造tạo 極cực 。 至chí 此thử 則tắc 眼nhãn 識thức 明minh 圓viên 。 事sự 事sự 明minh 了liễu 。 無vô 不bất 徹triệt 透thấu 。 而nhi 說thuyết 法Pháp 具cụ 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 葢# 恐khủng 畏úy 生sanh 於ư 不bất 足túc 。 惟duy 見kiến 之chi 徹triệt 。 故cố 說thuyết 之chi 無vô 歉# 耳nhĩ 。 從tùng 此thử 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 智trí 慧tuệ 第đệ 一nhất 。 身thân 德đức 俱câu 長trường/trưởng 。 為vi 佛Phật 長trưởng 子tử 。 因nhân 問vấn 佛Phật 說thuyết 而nhi 悟ngộ 法Pháp 身thân 。 是thị 從tùng 佛Phật 口khẩu 生sanh 也dã 。 在tại 教giáo 法pháp 中trung 。 長trưởng 養dưỡng 聖thánh 胎thai 。 法Pháp 身thân 從tùng 微vi 而nhi 著trước 。 是thị 從tùng 法Pháp 化hóa 生sanh 也dã 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 如như 我ngã 所sở 證chứng 。 從tùng 眼nhãn 識thức 證chứng 徹triệt 而nhi 發phát 光quang 明minh 。 其kỳ 光quang 明minh 與dữ 眼nhãn 識thức 。 俱câu 極cực 於ư 無vô 際tế 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 ○# 別biệt 經kinh 言ngôn 身thân 子tử 乃nãi 過quá 去khứ 金kim 龍long 如Như 來Lai 。 則tắc 知tri 七thất 日nhật 達đạt 法pháp 。 半bán 月nguyệt 證chứng 果Quả 。 皆giai 示thị 現hiện 而nhi 已dĩ 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 彌di 法Pháp 界Giới 曰viết 普phổ 。 位vị 隣lân 極cực 聖thánh 曰viết 賢hiền 。 此thử 非phi 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 文Văn 殊Thù 皆giai 古cổ 佛Phật 影ảnh 響hưởng 。 故cố 陳trần 敘tự 中trung 亦diệc 與dữ 眾chúng 聖thánh 稍sảo 異dị 。 但đãn 言ngôn 久cửu 證chứng 。 而nhi 末mạt 後hậu 方phương 表biểu 出xuất 本bổn 因nhân 元nguyên 從tùng 耳nhĩ 識thức 也dã 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 已dĩ 曾tằng 與dữ 。 恆Hằng 沙sa 如Như 來Lai 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 教giáo 其kỳ 弟đệ 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 根căn 者giả 。 修tu 普Phổ 賢Hiền 行Hạnh 。 從tùng 我ngã 立lập 名danh 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 用dụng 心tâm 聞văn 。 (# 即tức 耳nhĩ 識thức 也dã 分phân 別biệt 眾chúng 生sanh 。 所sở 有hữu 知tri 見kiến 。 若nhược 於ư 他tha 方phương 。 恆Hằng 沙sa 界giới 外ngoại 。 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 心tâm 中trung 發phát 明minh 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 者giả 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 乘thừa 六lục 牙nha 象tượng 。 分phân 身thân 百bách 千thiên 。 皆giai 至chí 其kỳ 處xứ 。 縱túng 彼bỉ 障chướng 深thâm 。 未vị 得đắc 見kiến 我ngã 。 我ngã 於ư 其kỳ 人nhân 。 暗ám 中trung 摩ma 頂đảnh 。 擁ủng 護hộ 安an 慰úy 。 令linh 其kỳ 成thành 就tựu 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 說thuyết 本bổn 因nhân 。 心tâm 聞văn 發phát 明minh 。 分phân 明minh 自tự 在tại 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 耳nhĩ 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 自tự 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 已dĩ 曾tằng 與dữ 恆Hằng 沙sa 如Như 來Lai 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 矣hĩ 。 紹thiệu 佛Phật 家gia 業nghiệp 。 助trợ 揚dương 佛Phật 化hóa 。 凡phàm 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 教giáo 其kỳ 弟đệ 子tử 。 具cụ 菩Bồ 薩Tát 圓viên 頓đốn 根căn 者giả 。 修tu 普Phổ 賢Hiền 行Hạnh 。 如như 十thập 大đại 願nguyện 王vương 。 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 。 俱câu 周chu 法Pháp 界Giới 者giả 是thị 。 凡phàm 修tu 我ngã 行hành 。 皆giai 從tùng 我ngã 立lập 名danh 。 亦diệc 名danh 普phổ 賢hiền 。 垂thùy 範phạm 之chi 廣quảng 如như 此thử 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 但đãn 用dụng 耳nhĩ 識thức 。 分phân 別biệt 眾chúng 生sanh 知tri 見kiến 。 擇trạch 普phổ 賢hiền 行hành 。 而nhi 成thành 就tựu 之chi 。 若nhược 他tha 方phương 恆Hằng 沙sa 界giới 外ngoại 。 有hữu 一nhất 眾chúng 生sanh 。 心tâm 中trung 發phát 明minh 。 普Phổ 賢Hiền 行hạnh 者giả 。 隨tùy 其kỳ 發phát 心tâm 。 我ngã 即tức 乘thừa 六lục 牙nha 象tượng 。 分phần/phân 無vô 量lượng 身thân 。 而nhi 至chí 其kỳ 前tiền 。 障chướng 輕khinh 者giả 。 得đắc 見kiến 於ư 我ngã 。 則tắc 顯hiển 然nhiên 加gia 被bị 。 障chướng 深thâm 者giả 。 未vị 得đắc 見kiến 我ngã 。 則tắc 暗ám 中trung 摩ma 頂đảnh 。 於ư 以dĩ 擁ủng 護hộ 之chi 。 令linh 無vô 魔ma 障chướng 。 安an 慰úy 之chi 。 令linh 無vô 退thoái 墮đọa 。 而nhi 淺thiển 位vị 深thâm 位vị 。 無vô 不bất 成thành 就tựu 焉yên 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 雖tuy 歷lịch 劫kiếp 久cửu 證chứng 乎hồ 。 若nhược 還hoàn 溯# 本bổn 因nhân 。 亦diệc 有hữu 最tối 初sơ 方phương 便tiện 。 惟duy 用dụng 耳nhĩ 識thức 。 隨tùy 念niệm 分phân 別biệt 。 普phổ 照chiếu 羣quần 機cơ 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 以dĩ 斯tư 為vi 入nhập 圓viên 之chi 第đệ 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 ○# 按án 文Văn 殊Thù 。 普phổ 賢hiền 。 觀quán 音âm 。 勢thế 至chí 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 非phi 迦ca 文văn 弟đệ 子tử 。 故cố 不bất 言ngôn 得đắc 印ấn 成thành 果quả 之chi 事sự 。 溯# 其kỳ 助trợ 宣tuyên 大đại 教giáo 。 不bất 過quá 如như 普phổ 化hóa 之chi 於ư 臨lâm 濟tế 耳nhĩ 。 然nhiên 一nhất 佛Phật 既ký 提đề 正chánh 令linh 。 諸chư 佛Phật 皆giai 拜bái 下hạ 風phong 。 何hà 先tiên 後hậu 名danh 位vị 之chi 足túc 拘câu 哉tai 。 孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 。 此thử 云vân 艷diễm 喜hỷ 佛Phật 之chi 親thân 弟đệ 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 出xuất 家gia 。 從tùng 佛Phật 入nhập 道Đạo 。 雖tuy 具cụ 戒giới 律luật 。 於ư 三tam 摩ma 地địa 。 心tâm 常thường 散tán 動động 。 未vị 獲hoạch 無vô 漏lậu 。 世Thế 尊Tôn 教giáo 我ngã 。 及cập 拘Câu 絺Hy 羅La 。 觀quán 鼻tị 端đoan 白bạch 。 我ngã 初sơ 諦đế 觀quán 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 。 見kiến 鼻tị 中trung 氣khí 。 出xuất 入nhập 如như 煙yên 。 身thân 心tâm 內nội 明minh 。 圓viên 洞đỗng 世thế 界giới 。 徧biến 成thành 虗hư 淨tịnh 。 猶do 如như 琉lưu 璃ly 。 煙yên 相tương/tướng 漸tiệm 消tiêu 。 鼻tị 息tức 成thành 白bạch 。 心tâm 開khai 漏lậu 盡tận 。 諸chư 出xuất 入nhập 息tức 。 化hóa 為vi 光quang 明minh 。 照chiếu 十thập 方phương 界giới 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 世Thế 尊Tôn 記ký 我ngã 。 當đương 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 銷tiêu 息tức 息tức 。 久cửu 發phát 明minh 。 明minh 圓viên 滅diệt 漏lậu 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 鼻tị 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 雖tuy 陳trần 鼻tị 識thức 。 而nhi 亦diệc 不bất 取thủ 。 嗅khứu 香hương 時thời 鼻tị 識thức 分phân 別biệt 。 但đãn 取thủ 觀quán 息tức 之chi 意ý 也dã 。 孫Tôn 陀Đà 羅La 難Nan 陀Đà 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 出xuất 家gia 。 從tùng 佛Phật 學học 道Đạo 。 雖tuy 秉bỉnh 佛Phật 戒giới 律luật 。 而nhi 於ư 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 心tâm 常thường 散tán 亂loạn 。 未vị 獲hoạch 無vô 漏lậu 。 愛ái 心tâm 鼓cổ 動động 。 定định 心tâm 不bất 成thành 。 難nan 以dĩ 破phá 惑hoặc 。 故cố 未vị 剋khắc 果quả 。 世Thế 尊Tôn 教giáo 我ngã 。 及cập 拘Câu 絺Hy 羅La 。 共cộng 稟bẩm 鼻tị 識thức 法Pháp 門môn 。 攝nhiếp 其kỳ 散tán 心tâm 。 觀quán 鼻tị 尖tiêm 白bạch 相tương/tướng 。 我ngã 初sơ 諦đế 觀quán 。 經kinh 三tam 七thất 日nhật 。 見kiến 鼻tị 中trung 氣khí 。 出xuất 入nhập 如như 煙yên 一nhất 般ban 。 葢# 息tức 由do 風phong 火hỏa 而nhi 起khởi 。 鼓cổ 煩phiền 惱não 濁trược 。 故cố 其kỳ 狀trạng 如như 黑hắc 煙yên 。 昧muội 者giả 不bất 覺giác 。 惟duy 諦đế 觀quán 能năng 見kiến 之chi 。 淨tịnh 觀quán 發phát 明minh 。 則tắc 定định 相tương/tướng 漸tiệm 成thành 。 煩phiền 惱não 漸tiệm 消tiêu 。 內nội 徹triệt 五ngũ 臟tạng 。 外ngoại 徹triệt 大Đại 千Thiên 。 內nội 明minh 外ngoại 虗hư 。 而nhi 煙yên 消tiêu 成thành 白bạch 。 由do 是thị 藏tạng 心tâm 顯hiển 現hiện 。 煩phiền 惱não 無vô 餘dư 。 諸chư 出xuất 入nhập 息tức 。 黑hắc 煙yên 變biến 白bạch 者giả 。 又hựu 化hóa 為vi 光quang 明minh 。 照chiếu 十thập 方phương 界giới 。 合hợp 心tâm 境cảnh 而nhi 一nhất 如như 焉yên 。 於ư 是thị 世Thế 尊Tôn 。 記ký 我ngã 當đương 來lai 成thành 佛Phật 。 證chứng 圓viên 果quả 矣hĩ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 逆nghịch 銷tiêu 鼻tị 息tức 。 由do 黑hắc 而nhi 白bạch 。 由do 白bạch 而nhi 光quang 。 息tức 久cửu 發phát 明minh 。 相tương/tướng 盡tận 性tánh 現hiện 。 光quang 明minh 圓viên 滿mãn 。 諸chư 漏lậu 消tiêu 滅diệt 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 鍾chung 云vân 。 前tiền 調điều 息tức 依y 根căn 。 所sở 以dĩ 攝nhiếp 心tâm 。 此thử 觀quán 息tức 依y 識thức 。 所sở 以dĩ 駐trú 心tâm 。 富Phú 樓Lâu 那Na 彌Di 多Đa 羅La 尼Ni 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 曠khoáng 劫kiếp 來lai 。 辯biện 才tài 無vô 礙ngại 。 宣tuyên 說thuyết 苦khổ 空không 。 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 恆Hằng 沙sa 如Như 來Lai 秘bí 密mật 法Pháp 門môn 。 我ngã 於ư 眾chúng 中trung 。 微vi 玅# 開khai 示thị 。 得đắc 無vô 所sở 畏úy 。 世Thế 尊Tôn 知tri 我ngã 。 有hữu 大đại 辯biện 才tài 。 以dĩ 音âm 聲thanh 輪luân 。 教giáo 我ngã 發phát 揚dương 。 我ngã 於ư 佛Phật 前tiền 。 助trợ 佛Phật 轉chuyển 輪luân 。 因nhân 師sư 子tử 吼hống 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 世Thế 尊Tôn 印ấn 我ngã 。 說thuyết 法Pháp 無vô 上thượng 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 法Pháp 音âm 。 降hàng 伏phục 魔ma 冤oan 。 消tiêu 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 舌thiệt 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 滿mãn 慈từ 子tử (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 曠khoáng 劫kiếp 來lai 。 辯biện 才tài 無vô 礙ngại 。 宣tuyên 說thuyết 苦khổ 空không 。 二nhị 乘thừa 權quyền 義nghĩa 。 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 。 一Nhất 乘Thừa 實thật 義nghĩa 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 恆Hằng 沙sa 如Như 來Lai 。 秘bí 密mật 法Pháp 門môn 。 或hoặc 久cửu 默mặc 不bất 說thuyết 之chi 法pháp 。 或hoặc 半bán 明minh 半bán 暗ám 之chi 法pháp 。 或hoặc 言ngôn 東đông 言ngôn 西tây 之chi 法pháp 。 我ngã 皆giai 能năng 微vi 玅# 開khai 示thị 。 曲khúc 盡tận 其kỳ 意ý 而nhi 發phát 揚dương 之chi 。 既ký 極cực 其kỳ 善thiện 巧xảo 。 又hựu 得đắc 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 焉yên 。 今kim 在tại 如Như 來Lai 會hội 下hạ 。 世Thế 尊Tôn 知tri 我ngã 。 有hữu 大đại 辯biện 才tài 。 於ư 身thân 口khẩu 意ý 三tam 輪luân 中trung 。 專chuyên 以dĩ 音âm 聲thanh 一nhất 輪luân 。 令linh 我ngã 助trợ 揚dương 佛Phật 化hóa 。 是thị 故cố 我ngã 於ư 佛Phật 前tiền 。 助trợ 佛Phật 轉chuyển 輪luân 。 上thượng 輔phụ 佛Phật 教giáo 。 因nhân 師sư 子tử 吼hống 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 始thỉ 於ư 利lợi 他tha 。 終chung 於ư 自tự 利lợi 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 世Thế 尊Tôn 在tại 法pháp 華hoa 會hội 上thượng 。 印ấn 我ngã 為vi 說thuyết 法Pháp 無vô 上thượng 焉yên 。 今kim 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 舌thiệt 識thức 法Pháp 音âm 。 內nội 而nhi 降hàng 伏phục 心tâm 魔ma 冤oan 尤vưu 。 因nhân 說thuyết 破phá 而nhi 除trừ 滅diệt 。 外ngoại 而nhi 降hàng 伏phục 天thiên 魔ma 冤oan 害hại 。 因nhân 顯hiển 發phát 而nhi 消tiêu 藏tạng 。 消tiêu 滅diệt 諸chư 漏lậu 。 入nhập 於ư 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 問vấn 此thử 何hà 不bất 取thủ 別biệt 味vị 而nhi 獨độc 取thủ 於ư 說thuyết 法Pháp 乎hồ 。 答đáp 。 二nhị 俱câu 舌thiệt 識thức 功công 能năng 。 而nhi 說thuyết 法Pháp 為vi 勝thắng 。 故cố 偏thiên 取thủ 之chi 。 然nhiên 說thuyết 法Pháp 似tự 須tu 意ý 識thức 深thâm 細tế 分phân 別biệt 。 而nhi 今kim 獨độc 用dụng 舌thiệt 識thức 。 亦diệc 見kiến 說thuyết 法Pháp 自tự 在tại 。 但đãn 用dụng 隨tùy 念niệm 。 不bất 勞lao 計kế 度độ 。 而nhi 發phát 無vô 不bất 盡tận 也dã 。 ○# 法pháp 華hoa 會hội 上thượng 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。 皆giai 是thị 內nội 秘bí 外ngoại 現hiện 。 助trợ 佛Phật 揚dương 化hóa 之chi 人nhân 。 故cố 在tại 楞lăng 嚴nghiêm 會hội 中trung 。 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。 方phương 敢cảm 恣tứ 口khẩu 自tự 陳trần 遠viễn 因nhân 。 皆giai 非phi 一nhất 劫kiếp 兩lưỡng 劫kiếp 種chúng 善thiện 根căn 。 悉tất 從tùng 無vô 量lượng 劫kiếp 中trung 。 種chúng 善thiện 根căn 者giả 。 其kỳ 稱xưng 無vô 漏lậu 無Vô 學Học 阿A 羅La 漢Hán 。 亦diệc 非phi 尋tầm 常thường 證chứng 人nhân 空không 之chi 流lưu 。 所sở 得đắc 竝tịnh 驅khu 也dã 。 ○# 鍾chung 云vân 。 說thuyết 法Pháp 乃nãi 舌thiệt 根căn 。 而nhi 咀trớ 嚼tước 法Pháp 味vị 。 則tắc 舌thiệt 識thức 也dã 。 優ưu 婆bà 離ly 。 (# 此thử 云vân 上thượng 首thủ 又hựu 翻phiên 近cận 執chấp 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 親thân 隨tùy 佛Phật 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 親thân 觀quán 如Như 來Lai 。 六lục 年niên 勤cần 苦khổ 。 親thân 見kiến 如Như 來Lai 。 降hàng 伏phục 諸chư 魔ma 。 制chế 諸chư 外ngoại 道đạo 。 解giải 脫thoát 世thế 間gian 。 貪tham 欲dục 諸chư 漏lậu 。 (# 貪tham 欲dục 欲dục 漏lậu 也dã 諸chư 漏lậu 有hữu 漏lậu 及cập 無vô 明minh 漏lậu 也dã 。 承thừa 佛Phật 教giáo 戒giới 。 (# 先tiên 授thọ 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 條điều 聲Thanh 聞Văn 戒giới 也dã 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 三tam 千thiên 威uy 儀nghi 。 八bát 萬vạn 微vi 細tế 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 戒giới 也dã 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 律luật 儀nghi 各các 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 。 對đối 三tam 聚tụ 成thành 三tam 千thiên 。 配phối 身thân 口khẩu 七thất 支chi 。 成thành 二nhị 萬vạn 一nhất 千thiên 復phục 配phối 貪tham 嗔sân 痴si 及cập 等đẳng 分phần/phân 四tứ 分phần/phân 煩phiền 惱não 。 成thành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 也dã )# 性tánh 業nghiệp (# 謂vị 所sở 戒giới 之chi 法pháp 。 體thể 性tánh 即tức 惡ác 。 如như 殺sát 盜đạo 淫dâm 等đẳng 也dã )# 遮già 業nghiệp 。 (# 謂vị 所sở 戒giới 之chi 法pháp 。 體thể 性tánh 非phi 惡ác 。 但đãn 能năng 開khai 諸chư 惡ác 門môn 。 為vi 前tiền 方phương 便tiện 故cố 。 止chỉ 絕tuyệt 以dĩ 遮già 諸chư 惡ác 。 如như 酒tửu 等đẳng 。 是thị 也dã 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 是thị 如Như 來Lai 。 眾chúng 中trung 綱cương 紀kỷ 。 親thân 印ấn 我ngã 心tâm 。 持trì 戒giới 修tu 身thân 。 眾chúng 推thôi 為vi 上thượng 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 執chấp 身thân 。 身thân 得đắc 自tự 在tại 。 次thứ 第đệ 執chấp 心tâm 。 心tâm 得đắc 通thông 達đạt 。 然nhiên 後hậu 身thân 心tâm 。 一nhất 切thiết 通thông 利lợi 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 身thân 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 優ưu 婆bà 離ly (# 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 是thị 如Như 來Lai 。 為vi 太thái 子tử 時thời 。 親thân 近cận 執chấp 侍thị 之chi 臣thần 。 最tối 初sơ 隨tùy 佛Phật 。 踰du 城thành 出xuất 家gia 。 左tả 右hữu 不bất 離ly 。 親thân 觀quán 如Như 來Lai 。 道đạo 未vị 成thành 時thời 。 六lục 年niên 勤cần 苦khổ 。 親thân 見kiến 如Như 來Lai 。 道đạo 既ký 成thành 時thời 。 降hàng 伏phục 諸chư 魔ma 。 制chế 諸chư 外ngoại 道đạo 。 解giải 脫thoát 世thế 間gian 。 貪tham 欲dục 等đẳng 漏lậu 。 於ư 是thị 承thừa 佛Phật 教giáo 我ngã 比Bỉ 丘Khâu 。 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 戒giới 。 乃nãi 至chí 三tam 千thiên 八bát 萬vạn 菩Bồ 薩Tát 具cụ 戒giới 。 性tánh 業nghiệp 遮già 業nghiệp 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 由do 比Bỉ 丘Khâu 戒giới 以dĩ 寂tịch 其kỳ 身thân 。 由do 菩Bồ 薩Tát 戒giới 以dĩ 滅diệt 其kỳ 心tâm 。 因nhân 戒giới 生sanh 定định 。 而nhi 身thân 心tâm 寂tịch 滅diệt 。 即tức 因nhân 定định 生sanh 慧tuệ 。 而nhi 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 我ngã 是thị 如Như 來Lai 。 眾chúng 中trung 綱cương 紀kỷ 上thượng 首thủ 。 如Như 來Lai 親thân 印ấn 我ngã 心tâm 。 持trì 戒giới 修tu 身thân 。 眾chúng 推thôi 無vô 上thượng 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 初sơ 因nhân 比Bỉ 丘Khâu 戒giới 以dĩ 執chấp 身thân 。 身thân 得đắc 自tự 在tại 。 而nhi 無vô 毀hủy 犯phạm 。 次thứ 因nhân 菩Bồ 薩Tát 戒giới 以dĩ 執chấp 心tâm 。 心tâm 得đắc 通thông 達đạt 。 而nhi 發phát 定định 慧tuệ 。 然nhiên 後hậu 身thân 心tâm 。 一nhất 切thiết 通thông 利lợi 。 從tùng 身thân 識thức 而nhi 證chứng 入nhập 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 此thử 不bất 取thủ 覺giác 觸xúc 之chi 用dụng 。 而nhi 但đãn 取thủ 持trì 戒giới 功công 能năng 。 亦diệc 以dĩ 覺giác 觸xúc 之chi 用dụng 。 劣liệt 於ư 持trì 戒giới 故cố 也dã 。 大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 於ư 路lộ 乞khất 食thực 。 逢phùng 遇ngộ 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 此thử 云vân 木mộc 瓜qua 癃lung 。 胸hung 前tiền 有hữu 癃lung 如như 木mộc 瓜qua 故cố )# 伽già 耶da 那na 提đề (# 伽già 耶da 山sơn 名danh 。 那na 提đề 水thủy 名danh 三tam 迦Ca 葉Diếp 波Ba 。 宣tuyên 說thuyết 如Như 來Lai 。 因nhân 緣duyên 深thâm 義nghĩa 。 (# 檢kiểm 非phi 世thế 間gian 和hòa 合hợp 粗thô 相tướng 。 也dã 我ngã 頓đốn 發phát 心tâm 。 得đắc 大đại 通thông 達đạt 。 如Như 來Lai 惠huệ 我ngã 。 袈ca 娑sa 著trước 身thân 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 我ngã 遊du 十thập 方phương 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 神thần 通thông 發phát 明minh 。 推thôi 為vi 無vô 上thượng 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 寧ninh 惟duy 世Thế 尊Tôn 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 歎thán 我ngã 神thần 力lực 。 圓viên 明minh 清thanh 淨tịnh 。 自tự 在tại 無vô 畏úy 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 旋toàn 湛trạm 。 心tâm 光quang 發phát 宣tuyên 。 如như 澄trừng 濁trược 流lưu 。 久cửu 成thành 清thanh 瑩oánh 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 意ý 識thức 悟ngộ 入nhập 也dã 。 大Đại 目Mục 犍Kiền 連Liên 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 初sơ 於ư 路lộ 乞khất 食thực 。 逢phùng 遇ngộ 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 等đẳng 三tam 迦Ca 葉Diếp 波Ba 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 如Như 來Lai 因nhân 緣duyên 深thâm 義nghĩa 。 非phi 比tỉ 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 淺thiển 因nhân 緣duyên 法pháp 。 於ư 是thị 我ngã 從tùng 意ý 識thức 。 頓đốn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 由do 意ý 識thức 而nhi 頓đốn 入nhập 圓viên 通thông 。 得đắc 大đại 通thông 達đạt 。 如Như 來Lai 惠huệ 我ngã 。 袈ca 裟sa 著trước 身thân 。 鬚tu 髮phát 自tự 落lạc 。 皆giai 佛Phật 神thần 力lực 。 隨tùy 言ngôn 成thành 就tựu 。 我ngã 遊du 十thập 方phương 。 得đắc 無vô 罣quái 礙ngại 。 神thần 通thông 發phát 明minh 。 推thôi 為vi 無vô 上thượng 。 既ký 得đắc 意ý 識thức 圓viên 通thông 之chi 體thể 。 又hựu 發phát 意ý 識thức 圓viên 通thông 之chi 用dụng 。 從tùng 此thử 證chứng 果Quả 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 寧ninh 惟duy 世Thế 尊Tôn 。 即tức 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 咸hàm 歎thán 我ngã 之chi 神thần 力lực 。 全toàn 發phát 性tánh 真chân 而nhi 圓viên 明minh 。 遠viễn 離ly 依y 業nghiệp 而nhi 清thanh 淨tịnh 。 無vô 不bất 如như 意ý 而nhi 自tự 在tại 。 無vô 能năng 推thôi 制chế 而nhi 無vô 畏úy 。 總tổng 皆giai 由do 意ý 識thức 而nhi 獲hoạch 此thử 神thần 通thông 也dã 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 旋toàn 意ý 識thức 而nhi 復phục 玅# 湛trạm 。 致trí 令linh 心tâm 光quang 發phát 玅# 。 玅# 用dụng 顯hiển 現hiện 。 旋toàn 識thức 如như 澄trừng 濁trược 流lưu 。 發phát 宣tuyên 如như 成thành 清thanh 瑩oánh 。 轉chuyển 意ý 識thức 而nhi 證chứng 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 問vấn 。 前tiền 言ngôn 意ý 識thức 起khởi 滅diệt 無vô 端đoan 。 今kim 言ngôn 圓viên 通thông 。 何hà 以dĩ 致trí 然nhiên 。 答đáp 。 了liễu 見kiến 意ý 識thức 起khởi 於ư 藏tạng 心tâm 。 離ly 藏tạng 心tâm 無vô 別biệt 意ý 識thức 。 由do 是thị 即tức 入nhập 藏tạng 心tâm 而nhi 圓viên 證chứng 也dã 。 ○# 六lục 識thức 圓viên 通thông 竟cánh 。 烏Ô 芻Sô 瑟Sắt 摩Ma 。 於ư 如Như 來Lai 前tiền 。 合hợp 掌chưởng 頂đảnh 禮lễ 。 佛Phật 之chi 雙song 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 常thường 先tiên 憶ức 。 久cửu 遠viễn 劫kiếp 前tiền 。 性tánh 多đa 貪tham 欲dục 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 曰viết 空Không 王Vương 。 說thuyết 多đa 婬dâm 入nhập 。 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 。 教giáo 我ngã 徧biến 觀quán 百bách 骸hài 四tứ 肢chi 。 諸chư 冷lãnh 煖noãn 氣khí 。 (# 冷lãnh 字tự 譯dịch 誤ngộ 。 應ưng 云vân 諸chư 煖noãn 觸xúc 氣khí 。 神thần 光quang 內nội 凝ngưng 。 化hóa 多đa 婬dâm 心tâm 。 成thành 智trí 慧tuệ 火hỏa 。 從tùng 是thị 諸chư 佛Phật 。 皆giai 呼hô 召triệu 我ngã 。 名danh 為vi 火Hỏa 頭Đầu 。 我ngã 以dĩ 火hỏa 光quang 。 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 心tâm 發phát 大đại 願nguyện 。 諸chư 佛Phật 成thành 道Đạo 。 我ngã 為vi 力lực 士sĩ 。 親thân 伏phục 魔ma 冤oan 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 身thân 心tâm 煖noãn 觸xúc 。 無vô 礙ngại 流lưu 通thông 。 諸chư 漏lậu 既ký 銷tiêu 。 生sanh 大đại 寶bảo 燄diệm 。 登đăng 無vô 上thượng 覺giác 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 火hỏa 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 火hỏa 頭đầu 金kim 剛cang 。 於ư 如Như 來Lai 前tiền 。 合hợp 掌chưởng 禮lễ 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 不bất 言ngôn 從tùng 座tòa 起khởi 者giả 。 金kim 剛cang 不bất 坐tọa 也dã 。 我ngã 常thường 憶ức 久cửu 遠viễn 劫kiếp 前tiền 。 在tại 凡phàm 實thật 因nhân 。 性tánh 多đa 婬dâm 欲dục 。 爾nhĩ 時thời 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 曰viết 空Không 王Vương 如Như 來Lai 。 說thuyết 多đa 婬dâm 之chi 人nhân 。 本bổn 由do 煖noãn 觸xúc 迫bách 發phát 。 生sanh 為vi 欲dục 火hỏa 。 死tử 為vi 業nghiệp 火hỏa 。 業nghiệp 力lực 增tăng 盛thịnh 。 成thành 猛mãnh 火hỏa 聚tụ 。 教giáo 我ngã 徧biến 觀quán 百bách 骸hài 四tứ 支chi 中trung 火hỏa 大đại 。 欲dục 其kỳ 知tri 懼cụ 而nhi 頓đốn 息tức 婬dâm 心tâm 。 然nhiên 後hậu 將tương 錯thác 就tựu 錯thác 。 可khả 成thành 玅# 觀quán 。 於ư 我ngã 禪thiền 觀quán 中trung 。 神thần 光quang 內nội 凝ngưng 。 見kiến 徧biến 身thân 中trung 。 惟duy 一nhất 火hỏa 聚tụ 。 既ký 怖bố 且thả 厭yếm 。 而nhi 遠viễn 離ly 欲dục 念niệm 。 然nhiên 火hỏa 雖tuy 熱nhiệt 惱não 。 而nhi 體thể 具cụ 光quang 明minh 。 今kim 婬dâm 心tâm 既ký 息tức 。 而nhi 無vô 復phục 熱nhiệt 惱não 。 惟duy 見kiến 光quang 明minh 。 即tức 是thị 轉chuyển 多đa 婬dâm 心tâm 。 而nhi 成thành 智trí 慧tuệ 火hỏa 。 故cố 我ngã 渾hồn 身thân 住trụ 在tại 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 中trung 。 從tùng 是thị 諸chư 佛Phật 。 皆giai 以dĩ 火hỏa 頭đầu 呼hô 我ngã 。 雖tuy 表biểu 其kỳ 名danh 。 亦diệc 同đồng 印ấn 許hứa 矣hĩ 。 我ngã 以dĩ 火hỏa 光quang 。 三tam 昧muội 力lực 故cố 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 惟duy 一nhất 火hỏa 光quang 。 由do 此thử 正chánh 受thọ 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 發phát 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 火hỏa 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 火hỏa 。 成thành 因Nhân 地Địa 心tâm 。 證chứng 七thất 信tín 以dĩ 去khứ 。 入nhập 於ư 住trụ 位vị 。 又hựu 以dĩ 火Hỏa 光Quang 三Tam 昧Muội 。 雖tuy 是thị 內nội 境cảnh 。 能năng 現hiện 外ngoại 相tướng 。 火hỏa 烈liệt 。 則tắc 魔ma 望vọng 而nhi 畏úy 之chi 。 我ngã 乃nãi 發phát 心tâm 。 但đãn 遇ngộ 諸chư 佛Phật 成thành 道Đạo 時thời 。 願nguyện 為vi 力lực 士sĩ 。 為vi 伏phục 魔ma 冤oan 。 其kỳ 證chứng 果Quả 發phát 願nguyện 有hữu 如như 此thử 。 今kim 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 身thân 中trung 欲dục 火hỏa 。 皆giai 由do 婬dâm 心tâm 。 身thân 心tâm 煖noãn 觸xúc 。 總tổng 目mục 火hỏa 大đại 。 婬dâm 心tâm 已dĩ 滅diệt 。 而nhi 不bất 成thành 業nghiệp 火hỏa 。 故cố 無vô 礙ngại 。 神thần 光quang 智trí 火hỏa 。 融dung 於ư 藏tạng 心tâm 。 周chu 徧biến 法Pháp 界Giới 。 故cố 流lưu 通thông 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 火hỏa 。 燒thiêu 煩phiền 惱não 薪tân 。 何hà 所sở 不bất 盡tận 。 故cố 諸chư 漏lậu 皆giai 銷tiêu 。 以dĩ 火hỏa 大đại 圓viên 通thông 之chi 玅# 用dụng 。 摧tồi 魔ma 護hộ 法Pháp 。 無vô 量lượng 威uy 力lực 。 故cố 生sanh 大đại 寶bảo 燄diệm 。 從tùng 此thử 登đăng 無vô 上thượng 覺giác 。 則tắc 大đại 本bổn 齊tề 佛Phật 。 而nhi 示thị 居cư 輔phụ 化hóa 之chi 位vị 矣hĩ 。 所sở 問vấn 圓viên 通thông 。 意ý 者giả 惟duy 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 乎hồ 。 ○# 按án 諸chư 聖thánh 德đức 位vị 相tương/tướng 侔mâu 。 而nhi 迹tích 有hữu 權quyền 實thật 。 言ngôn 有hữu 隱ẩn 顯hiển 。 學học 者giả 當đương 略lược 迹tích 取thủ 本bổn 。 得đắc 意ý 忘vong 言ngôn 。 不bất 可khả 妄vọng 分phần/phân 大đại 小tiểu 也dã 。 ○# 蓮liên 師sư 云vân 。 三tam 大đại 灾# 。 水thủy 從tùng 貪tham 致trí 。 火hỏa 因nhân 嗔sân 生sanh 。 今kim 以dĩ 多đa 婬dâm 為vi 猛mãnh 火hỏa 者giả 。 法pháp 無vô 定định 喻dụ 。 自tự 婬dâm 心tâm 漬tí 漸tiệm 。 潤nhuận 生sanh 死tử 根căn 。 則tắc 喻dụ 水thủy 。 自tự 婬dâm 心tâm 昌xương 熾sí 。 枯khô 清thanh 淨tịnh 種chủng 。 則tắc 喻dụ 火hỏa 也dã 。 持Trì 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 (# 先tiên 平bình 外ngoại 地địa 。 因nhân 了liễu 心tâm 地địa 。 遂toại 持trì 本bổn 悟ngộ 圓viên 証# 藏tạng 心tâm 。 故cố 名danh 持trì 地địa 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 念niệm 往vãng 昔tích 。 普Phổ 光Quang 如Như 來Lai 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 我ngã 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 常thường 於ư 一nhất 切thiết 。 要yếu 路lộ 津tân 口khẩu 。 田điền 地địa 險hiểm 隘ải 。 有hữu 不bất 如như 法Pháp 。 妨phương 損tổn 車xa 馬mã 。 我ngã 皆giai 平bình 填điền 。 或hoặc 作tác 橋kiều 梁lương 。 或hoặc 負phụ 沙sa 土thổ 。 如như 是thị 勤cần 苦khổ 。 經kinh 無vô 量lượng 佛Phật 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 闤hoàn (# 市thị 垣viên 也dã )# 闠hội (# 市thị 門môn )# 處xứ 。 要yếu 人nhân 擎kình 物vật 。 我ngã 先tiên 為vi 擎kình 。 至chí 其kỳ 所sở 詣nghệ 。 放phóng 物vật 即tức 行hành 。 不bất 取thủ 其kỳ 直trực 。 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 。 (# 此thử 云vân 徧biến 一nhất 切thiết 自tự 在tại 。 現hiện 在tại 世thế 時thời 。 世thế 多đa 飢cơ 荒hoang 。 我ngã 為vi 負phụ 人nhân 。 無vô 問vấn 遠viễn 近cận 。 唯duy 取thủ 一nhất 錢tiền 。 或hoặc 有hữu 車xa 牛ngưu 。 被bị 於ư 泥nê 溺nịch 。 我ngã 有hữu 神thần 力lực 。 為vi 其kỳ 推thôi 輪luân 。 拔bạt 其kỳ 苦khổ 惱não 。 時thời 國quốc 大đại 王vương 。 延diên 佛Phật 設thiết 齋trai 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 平bình 地địa 待đãi 佛Phật 。 毗tỳ 舍xá 如Như 來Lai 。 摩ma 頂đảnh 謂vị 我ngã 。 當đương 平bình 心tâm 地địa 。 則tắc 世thế 界giới 地địa 。 一nhất 切thiết 皆giai 平bình 。 我ngã 即tức 心tâm 開khai 。 見kiến 身thân 微vi 塵trần 。 與dữ 造tạo 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 微vi 塵trần 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 微vi 塵trần 自tự 性tánh 。 不bất 相tương 觸xúc 摩ma 。 乃nãi 至chí 刀đao 兵binh 。 亦diệc 無vô 所sở 觸xúc 。 故cố 於ư 法pháp 性tánh 。 悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 迴hồi 心tâm 今kim 入nhập 。 菩Bồ 薩Tát 位vị 中trung 。 聞văn 諸chư 如Như 來Lai 。 宣tuyên 妙diệu 蓮liên 華hoa 。 佛Phật 知tri 見kiến 地địa 。 我ngã 先tiên 證chứng 明minh 。 而nhi 為vi 上thượng 首thủ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 身thân 界giới 二nhị 塵trần 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 。 虗hư 妄vọng 發phát 塵trần 。 塵trần 銷tiêu 智trí 圓viên 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 亦diệc 可khả 悟ngộ 妄vọng 想tưởng 生sanh 出xuất 世thế 界giới 及cập 法pháp 華hoa 授thọ 記ký 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 之chi 義nghĩa )# 。 此thử 因Nhân 地Địa 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 持Trì 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 念niệm 往vãng 昔tích 。 普Phổ 光Quang 如Như 來Lai 在tại 世thế 時thời 。 我ngã 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 專chuyên 修tu 平bình 地địa 苦khổ 行hạnh 。 於ư 一nhất 切thiết 陸lục 地địa 要yếu 路lộ 。 水thủy 程# 津tân 口khẩu 。 其kỳ 間gian 田điền 地địa 。 或hoặc 高cao 深thâm 而nhi 險hiểm 。 或hoặc 迫bách 狹hiệp 而nhi 隘ải 。 有hữu 不bất 如như 法Pháp 。 而nhi 妨phương 損tổn 車xa 馬mã 者giả 。 我ngã 皆giai 平bình 之chi 。 填điền 之chi 。 或hoặc 作tác 橋kiều 梁lương 。 以dĩ 利lợi 津tân 口khẩu 。 或hoặc 負phụ 沙sa 土thổ 。 以dĩ 治trị 要yếu 路lộ 。 如như 是thị 勤cần 苦khổ 。 經kinh 無vô 量lượng 佛Phật 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 不bất 少thiểu 懈giải 怠đãi 。 又hựu 修tu 捨xả 力lực 之chi 行hành 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 於ư 闤hoàn 闠hội 處xứ 。 要yếu 人nhân 擎kình 物vật 者giả 。 我ngã 為vi 擎kình 之chi 。 至chí 其kỳ 所sở 詣nghệ 之chi 處xứ 。 放phóng 物vật 即tức 行hành 。 而nhi 不bất 取thủ 其kỳ 顧cố 直trực 。 豐phong 時thời 全toàn 捨xả 如như 此thử 。 當đương 毗tỳ 舍xá 浮phù 佛Phật 時thời 。 世thế 多đa 飢cơ 荒hoang 。 我ngã 為vi 背bối/bội 負phụ 飢cơ 人nhân 遷thiên 移di 就tựu 食thực 。 無vô 問vấn 遠viễn 近cận 。 惟duy 取thủ 一nhất 錢tiền 。 飢cơ 年niên 節tiết 取thủ 如như 此thử 。 積tích 劫kiếp 願nguyện 行hành 。 故cố 感cảm 福phước 報báo 。 而nhi 具cụ 神thần 力lực 。 或hoặc 有hữu 車xa 牛ngưu 。 被bị 於ư 泥nê 溺nịch 。 我ngã 以dĩ 神thần 力lực 。 為vi 其kỳ 推thôi 輪luân 。 而nhi 拔bạt 其kỳ 苦khổ 惱não 。 神thần 力lực 拔bạt 苦khổ 又hựu 如như 此thử 。 夫phu 平bình 地địa 之chi 行hành 。 志chí 在tại 普phổ 利lợi 。 効hiệu 力lực 之chi 行hành 。 不bất 檢kiểm 親thân 疎sơ 。 其kỳ 心tâm 亦diệc 已dĩ 平bình 矣hĩ 。 然nhiên 猶do 屬thuộc 事sự 相tướng 平bình 心tâm 耳nhĩ 。 時thời 國quốc 之chi 大đại 王vương 。 設thiết 齋trai 延diên 佛Phật 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 即tức 修tu 佛Phật 過quá 之chi 路lộ 以dĩ 待đãi 之chi 。 毗tỳ 舍xá 如Như 來Lai 。 憫mẫn 我ngã 事sự 行hành 久cửu 勞lao 。 攝nhiếp 受thọ 加gia 持trì 。 令linh 其kỳ 歸quy 理lý 。 乃nãi 摩ma 我ngã 之chi 頂đảnh 。 而nhi 謂vị 我ngã 曰viết 。 世thế 界giới 之chi 不bất 平bình 。 天thiên 地địa 之chi 有hữu 憾hám 也dã 。 奚hề 用dụng 是thị 勞lao 勞lao 為vi 哉tai 。 但đãn 當đương 平bình 汝nhữ 心tâm 地địa 。 則tắc 世thế 界giới 地địa 。 一nhất 切thiết 皆giai 平bình 矣hĩ 。 故cố 知tri 娑sa 婆bà 心tâm 險hiểm 。 感cảm 陵lăng 谷cốc 之chi 高cao 深thâm 。 極cực 樂lạc 心tâm 平bình 。 致trí 地địa 平bình 之chi 如như 掌chưởng 。 此thử 其kỳ 驗nghiệm 也dã 。 我ngã 時thời 一nhất 聞văn 此thử 語ngữ 。 即tức 便tiện 心tâm 開khai 。 悟ngộ 得đắc 身thân 微vi 塵trần 為vi 內nội 地địa 大đại 。 世thế 界giới 微vi 塵trần 。 為vi 外ngoại 地địa 大đại 。 此thử 二nhị 地địa 大đại 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 既ký 無vô 差sai 別biệt 。 則tắc 身thân 即tức 界giới 。 界giới 即tức 身thân 。 自tự 性tánh 本bổn 空không 。 不bất 相tương 觸xúc 摩ma 。 乃nãi 至chí 刀đao 兵binh 。 亦diệc 外ngoại 地địa 大đại 類loại 也dã 。 以dĩ 觸xúc 內nội 地địa 大đại 之chi 身thân 。 如như 斬trảm 光quang 截tiệt 影ảnh 。 了liễu 無vô 所sở 傷thương 。 所sở 謂vị 將tương 頭đầu 臨lâm 白bạch 刃nhận 。 一nhất 似tự 斬trảm 春xuân 風phong 也dã 。 自tự 曠khoáng 劫kiếp 為vi 事sự 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 莊trang 嚴nghiêm 劫kiếp 尾vĩ 。 方phương 斷đoạn 見kiến 思tư 。 悟ngộ 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 且thả 取thủ 生sanh 空không 。 譬thí 如như 打đả 鐵thiết 。 粗thô 垢cấu 先tiên 落lạc 。 及cập 賢Hiền 劫Kiếp 初sơ 。 即tức 迴hồi 向hướng 真chân 乘thừa 。 入nhập 菩Bồ 薩Tát 位vị 中trung 。 聞văn 賢Hiền 劫Kiếp 四tứ 佛Phật 。 及cập 十thập 方phương 現hiện 在tại 如Như 來Lai 。 法pháp 華hoa 會hội 上thượng 。 說thuyết 佛Phật 知tri 見kiến 。 契khế 我ngã 地địa 大đại 。 故cố 我ngã 先tiên 為vi 證chứng 明minh 。 而nhi 為vi 法pháp 華hoa 上thượng 首thủ 。 今kim 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 身thân 界giới 二nhị 塵trần 。 所sở 謂vị 內nội 外ngoại 二nhị 地địa 大đại 者giả 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 但đãn 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 循tuần 業nghiệp 妄vọng 現hiện 。 發phát 此thử 塵trần 相tương/tướng 而nhi 已dĩ 。 塵trần 銷tiêu 智trí 圓viên 。 相tương/tướng 盡tận 性tánh 現hiện 。 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 已dĩ 入nhập 最tối 上thượng 一Nhất 乘Thừa 之chi 知tri 見kiến 。 由do 從tùng 凡phàm 入nhập 聖thánh 。 自tự 權quyền 尚thượng 實thật 。 皆giai 持trì 地địa 大đại 為vi 起khởi 行hành 入nhập 理lý 之chi 門môn 。 以dĩ 當đương 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 月Nguyệt 光Quang 童Đồng 子Tử 。 (# 童đồng 子tử 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 別biệt 名danh 。 表biểu 童đồng 真chân 德đức 也dã 。 儒nho 者giả 聞văn 大đại 權quyền 經kinh 說thuyết 孔khổng 子tử 為vi 定định 光quang 童đồng 子tử 。 則tắc 怒nộ 其kỳ [(白-日+田)/廾]# 小tiểu 。 不bất 知tri 文Văn 殊Thù 為vi 釋Thích 迦Ca 九cửu 世thế 師sư 祖tổ 而nhi 亦diệc 稱xưng 童đồng 子tử 。 何hà 有hữu [(白-日+田)/廾]# 小tiểu 之chi 意ý 乎hồ 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 為vi 水Thủy 天Thiên 。 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 修tu 習tập 水thủy 觀quán 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 觀quán 於ư 身thân 中trung 。 水thủy 性tánh 無vô 奪đoạt 。 初sơ 從tùng 涕thế 唾thóa 。 如như 是thị 窮cùng 盡tận 。 津tân 液dịch 精tinh 血huyết 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 身thân 中trung 旋toàn 復phục 。 水thủy 性tánh 一nhất 同đồng 。 見kiến 水thủy 身thân 中trung 。 與dữ 世thế 界giới 外ngoại 。 浮phù 幢tràng 王vương 剎sát 。 諸chư 香hương 水thủy 海hải 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 我ngã 於ư 是thị 時thời 。 初sơ 成thành 此thử 觀quán 。 但đãn 見kiến 其kỳ 水thủy 。 未vị 得đắc 無vô 身thân 。 當đương 為vì 比Bỉ 丘Khâu 。 室thất 中trung 安an 禪thiền 。 我ngã 有hữu 弟đệ 子tử 。 闚khuy 牕# 觀quán 室thất 。 唯duy 見kiến 清thanh 水thủy 。 徧biến 在tại 室thất 中trung 。 了liễu 無vô 所sở 見kiến 。 童đồng 稚trĩ 無vô 知tri 。 取thủ 一nhất 瓦ngõa 礫lịch 。 投đầu 於ư 水thủy 內nội 。 激kích 水thủy 作tác 聲thanh 。 顧cố 盻# 而nhi 去khứ 。 我ngã 出xuất 定định 後hậu 。 頓đốn 覺giác 心tâm 痛thống 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 遭tao 違vi 害hại 鬼quỷ 。 我ngã 自tự 思tư 惟duy 。 今kim 我ngã 已dĩ 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 久cửu 離ly 病bệnh 緣duyên 。 (# 欲dục 知tri 羅La 漢Hán 。 有hữu 病bệnh 無vô 病bệnh 。 當đương 明minh 子tử 果quả 二nhị 縛phược 。 宿túc 種chúng 今kim 種chủng 應ưng 召triệu 來lai 果quả 而nhi 尚thượng 未vị 受thọ 身thân 者giả 。 謂vị 之chi 子tử 縛phược 。 宿túc 種chúng 所sở 召triệu 。 今kim 已dĩ 受thọ 身thân 。 即tức 身thân 應ưng 受thọ 。 謂vị 之chi 果quả 縛phược 。 若nhược 實thật 行hạnh 聲Thanh 聞Văn 。 新tân 證chứng 四Tứ 果Quả 已dĩ 。 將tương 子tử 縛phược 斷đoạn 盡tận 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 然nhiên 現hiện 身thân 尚thượng 未vị 灰hôi 滅diệt 。 則tắc 果quả 縛phược 猶do 存tồn 。 所sở 有hữu 病bệnh 苦khổ 。 即tức 應ưng 身thân 受thọ 故cố 。 舍xá 利lợi 頭đầu 痛thống 。 畢tất 陵lăng 眼nhãn 痛thống 。 皆giai 斯tư 類loại 也dã 。 若nhược 入nhập 滅diệt 後hậu 。 悲bi 願nguyện 再tái 來lai 。 則tắc 二nhị 縛phược 俱câu 無vô 。 更cánh 無vô 實thật 病bệnh 苦khổ 矣hĩ 。 云vân 何hà 今kim 日nhật 。 忽hốt 生sanh 心tâm 痛thống 。 將tương 無vô 退thoái 失thất 。 爾nhĩ 時thời 童đồng 子tử 。 捷tiệp 來lai 我ngã 前tiền 。 說thuyết 如như 上thượng 事sự 。 我ngã 則tắc 告cáo 言ngôn 。 汝nhữ 更cánh 見kiến 水thủy 。 可khả 即tức 開khai 門môn 。 入nhập 此thử 水thủy 中trung 。 除trừ 去khứ 瓦ngõa 礫lịch 。 童đồng 子tử 奉phụng 教giáo 。 後hậu 入nhập 定định 時thời 。 還hoàn 復phục 見kiến 水thủy 。 瓦ngõa 礫lịch 宛uyển 然nhiên 。 開khai 門môn 除trừ 出xuất 。 我ngã 後hậu 出xuất 定định 。 身thân 質chất 如như 初sơ 。 逢phùng 無vô 量lượng 佛Phật 。 如như 是thị 至chí 於ư 。 山Sơn 海Hải 自Tự 在Tại 通Thông 王Vương 如Như 來Lai 。 方phương 得đắc 亡vong 身thân 。 與dữ 十thập 方phương 界giới 。 諸chư 香hương 水thủy 海hải 。 性tánh 合hợp 真chân 空không 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 今kim 於ư 如Như 來Lai 。 得đắc 童đồng 真chân 名danh 。 預dự 菩Bồ 薩Tát 會hội 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 水thủy 性tánh 。 一nhất 味vị 流lưu 通thông 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 水thủy 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 月Nguyệt 光Quang 童Đồng 子Tử 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 以dĩ 前tiền 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 曰viết 水thủy 天thiên 。 此thử 佛Phật 亦diệc 從tùng 水thủy 大đại 入nhập 圓viên 者giả 。 故cố 教giáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 修tu 習tập 水thủy 觀quán 。 而nhi 入nhập 三tam 昧muội 。 水thủy 觀quán 若nhược 何hà 。 先tiên 觀quán 身thân 中trung 水thủy 性tánh 。 不bất 相tương 乖quai 異dị 。 初sơ 從tùng 涕thế 唾thóa 。 以dĩ 至chí 津tân 液dịch 精tinh 血huyết 。 大đại 小tiểu 便tiện 利lợi 。 無vô 不bất 窮cùng 盡tận 。 涕thế 唾thóa 便tiện 利lợi 。 近cận 外ngoại 水thủy 相tương/tướng 。 津tân 液dịch 精tinh 血huyết 。 涉thiệp 內nội 水thủy 相tương/tướng 。 由do 外ngoại 及cập 內nội 。 自tự 內nội 而nhi 外ngoại 。 而nhi 身thân 中trung 旋toàn 復phục 。 又hựu 涕thế 唾thóa 津tân 液dịch 。 水thủy 之chi 清thanh 相tương/tướng 。 精tinh 血huyết 便tiện 利lợi 。 水thủy 之chi 濁trược 相tương/tướng 。 清thanh 濁trược 雖tuy 異dị 。 而nhi 水thủy 性tánh 一nhất 同đồng 。 如như 是thị 用dụng 觀quán 。 觀quán 內nội 既ký 熟thục 。 引dẫn 伸thân 外ngoại 廣quảng 。 見kiến 此thử 身thân 中trung 之chi 水thủy 。 與dữ 世thế 界giới 外ngoại 。 華hoa 藏tạng 海hải 中trung 。 有hữu 大đại 蓮liên 華hoa 。 其kỳ 蓮liên 華hoa 中trung 。 有hữu 無vô 量lượng 香hương 水thủy 海hải 。 一nhất 一nhất 海hải 中trung 。 各các 有hữu 一nhất 華hoa 。 上thượng 擎kình 二nhị 十thập 重trọng/trùng 剎sát 種chủng 。 累lũy/lụy/luy 高cao 如như 幢tràng 。 曰viết 浮phù 幢tràng 王vương 剎sát 。 其kỳ 中trung 諸chư 香hương 水thủy 海hải 。 更cánh 無vô 紀kỷ 極cực 者giả 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 觀quán 心tâm 所sở 融dung 。 故cố 身thân 水thủy 非phi 小tiểu 。 海hải 水thủy 非phi 大đại 也dã 。 我ngã 於ư 是thị 時thời 。 初sơ 成thành 此thử 觀quán 。 觀quán 力lực 尚thượng 淺thiển 。 但đãn 見kiến 其kỳ 水thủy 。 水thủy 相tương/tướng 未vị 亡vong 。 全toàn 水thủy 即tức 身thân 。 身thân 相tướng 猶do 在tại 。 去khứ 無vô 身thân 尚thượng 遠viễn 也dã 。 更cánh 憶ức 一nhất 事sự 。 當đương 為vì 比Bỉ 丘Khâu 。 室thất 中trung 坐tọa 禪thiền 時thời 。 弟đệ 子tử 窺khuy 窻# 。 惟duy 見kiến 清thanh 水thủy 滿mãn 室thất 。 戱# 擲trịch 瓦ngõa 礫lịch 而nhi 去khứ 。 我ngã 出xuất 定định 後hậu 。 頓đốn 覺giác 心tâm 痛thống 。 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 為vi 鬼quỷ 所sở 掌chưởng 。 出xuất 定định 頭đầu 痛thống 一nhất 般ban 。 我ngã 乃nãi 念niệm 曰viết 。 今kim 我ngã 已dĩ 證chứng 得đắc 。 阿A 羅La 漢Hán 道Đạo 。 子tử 縛phược 已dĩ 斷đoạn 。 況huống 是thị 久cửu 證chứng 再tái 來lai 。 果quả 縛phược 亦diệc 無vô 。 久cửu 離ly 病bệnh 緣duyên 。 何hà 故cố 忽hốt 有hữu 心tâm 痛thống 之chi 病bệnh 。 將tương 無vô 退thoái 失thất 道Đạo 心tâm 。 而nhi 致trí 此thử 耶da 。 爾nhĩ 時thời 童đồng 子tử 。 乃nãi 前tiền 說thuyết 投đầu 瓦ngõa 之chi 事sự 。 我ngã 則tắc 告cáo 言ngôn 。 汝nhữ 若nhược 更cánh 見kiến 此thử 者giả 。 當đương 開khai 門môn 而nhi 除trừ 去khứ 之chi 。 童đồng 子tử 奉phụng 教giáo 。 果quả 復phục 見kiến 水thủy 。 果quả 除trừ 瓦ngõa 礫lịch 。 然nhiên 後hậu 出xuất 定định 如như 初sơ 。 不bất 復phục 病bệnh 矣hĩ 。 夫phu 水thủy 相tương/tướng 係hệ 獨độc 影ảnh 境cảnh 。 惟duy 自tự 見kiến 之chi 。 而nhi 乃nãi 能năng 令linh 他tha 人nhân 見kiến 之chi 。 豈khởi 非phi 觀quán 力lực 殊thù 勝thắng 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 哉tai 。 從tùng 茲tư 以dĩ 還hoàn 。 更cánh 經kinh 多đa 劫kiếp 。 逢phùng 無vô 量lượng 佛Phật 。 如như 是thị 至chí 於ư 。 山Sơn 海Hải 自Tự 在Tại 通Thông 王Vương 如Như 來Lai 出xuất 世thế 時thời 。 則tắc 深thâm 觀quán 方phương 成thành 。 執chấp 破phá 蘊uẩn 空không 。 此thử 身thân 既ký 空không 。 水thủy 觀quán 亦diệc 空không 。 方phương 得đắc 與dữ 所sở 謂vị 。 性tánh 水thủy 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 水thủy 。 清thanh 淨tịnh 周chu 徧biến 者giả 。 打đả 成thành 一nhất 片phiến 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 矣hĩ 。 是thị 則tắc 前tiền 之chi 淺thiển 觀quán 。 雖tuy 云vân 久cửu 證chứng 羅La 漢Hán 。 而nhi 斯tư 之chi 深thâm 觀quán 。 方phương 是thị 超siêu 過quá 七thất 信tín 。 而nhi 入nhập 於ư 初sơ 住trụ 也dã 。 今kim 者giả 得đắc 逢phùng 如Như 來Lai 。 預dự 此thử 會hội 中trung 。 具cụ 童đồng 子tử 之chi 真chân 德đức 。 證chứng 菩Bồ 薩Tát 之chi 法pháp 空không 。 雖tuy 由do 宿túc 因nhân 所sở 積tích 。 敢cảm 忘vong 法pháp 乳nhũ 之chi 恩ân 耶da 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 身thân 中trung 水thủy 性tánh 。 一nhất 味vị 流lưu 通thông 。 與dữ 界giới 外ngoại 剎sát 海hải 無vô 異dị 。 性tánh 合hợp 真chân 空không 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 證chứng 徹triệt 法Pháp 界Giới 。 圓viên 滿mãn 菩Bồ 提Đề 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 ○# 問vấn 。 月nguyệt 光quang 入nhập 定định 。 童đồng 子tử 投đầu 瓦ngõa 。 此thử 一nhất 瓦ngõa 礫lịch 。 畢tất 竟cánh 在tại 心tâm 內nội 。 在tại 心tâm 外ngoại 。 若nhược 在tại 心tâm 外ngoại 。 不bất 應ưng 作tác 痛thống 。 若nhược 在tại 心tâm 內nội 。 則tắc 此thử 瓦ngõa 礫lịch 。 從tùng 何hà 處xứ 入nhập 。 答đáp 。 瓦ngõa 礫lịch 且thả 置trí 。 即tức 此thử 室thất 中trung 之chi 水thủy 。 畢tất 竟cánh 在tại 身thân 外ngoại 。 在tại 身thân 內nội 。 若nhược 在tại 身thân 外ngoại 。 入nhập 定định 之chi 後hậu 。 此thử 水thủy 從tùng 何hà 處xứ 出xuất 。 若nhược 在tại 身thân 內nội 。 出xuất 定định 之chi 後hậu 。 此thử 水thủy 從tùng 何hà 處xứ 入nhập 。 若nhược 知tri 水thủy 之chi 出xuất 入nhập 。 即tức 知tri 瓦ngõa 礫lịch 之chi 內nội 外ngoại 矣hĩ 。 ○# 問vấn 。 室thất 中trung 之chi 水thủy 。 是thị 從tùng 何hà 來lai 。 答đáp 。 定định 心tâm 所sở 化hóa 。 定định 果quả 色sắc 也dã 。 昔tích 外ngoại 道đạo 以dĩ 堅kiên 執chấp 心tâm 化hóa 石thạch 。 則tắc 定định 心tâm 化hóa 水thủy 。 何hà 足túc 異dị 哉tai 。 漢hán 州châu 綿miên 竹trúc 縣huyện 水thủy 觀quán 和hòa 尚thượng 。 迹tích 全toàn 類loại 是thị 。 ○# 蓮liên 師sư 曰viết 。 幸hạnh 是thị 瓦ngõa 礫lịch 。 止chỉ 令linh 心tâm 痛thống 。 脫thoát 投đầu 刀đao 劒kiếm 奈nại 何hà 。 經kinh 言ngôn 。 初sơ 成thành 此thử 觀quán 。 未vị 得đắc 無vô 身thân 。 身thân 存tồn 因nhân 有hữu 小tiểu 苦khổ 。 觀quán 成thành 終chung 無vô 大đại 害hại 。 縱túng/tung 投đầu 刀đao 劒kiếm 。 亦diệc 止chỉ 心tâm 痛thống 。 不bất 能năng 傷thương 也dã 。 未vị 無vô 身thân 者giả 。 身thân 水thủy 為vi 二nhị 。 猶do 有hữu 我ngã 身thân 。 同đồng 彼bỉ 水thủy 也dã 。 亡vong 身thân 者giả 。 身thân 水thủy 為vi 一nhất 。 求cầu 於ư 我ngã 身thân 。 不bất 可khả 得đắc 也dã 。 既ký 無vô 身thân 矣hĩ 。 誰thùy 能năng 苦khổ 之chi 。 琉Lưu 璃Ly 光Quang 法Pháp 王Vương 子Tử 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 經kinh 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 無Vô 量Lượng 聲Thanh 。 (# 聲thanh 乃nãi 臍tề 輪luân 風phong 起khởi 鼓cổ 之chi 而nhi 出xuất 。 此thử 亦diệc 名danh 合hợp 風phong 大đại 開khai 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 覺giác 玅# 明minh 。 (# 本bổn 覺giác 即tức 法Pháp 身thân 。 玅# 即tức 解giải 脫thoát 。 明minh 即tức 般Bát 若Nhã 觀quán 此thử 世thế 界giới 。 及cập 眾chúng 生sanh 身thân 。 皆giai 是thị 妄vọng 緣duyên 。 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 觀quán 界giới 安an 立lập 。 觀quán 世thế 動động 時thời 。 觀quán 身thân 動động 止chỉ 。 觀quán 心tâm 動động 念niệm 。 諸chư 動động 無vô 二nhị 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 我ngã 時thời 覺giác 了liễu 。 此thử 羣quần 動động 性tánh 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 十thập 方phương 微vi 塵trần 。 顛điên 倒đảo 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一nhất 虗hư 妄vọng 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 一nhất 世thế 界giới 內nội 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 如như 一nhất 器khí 中trung 。 貯trữ 百bách 蚊văn 蚋nhuế 。 啾thu 啾thu 亂loạn 鳴minh 。 於ư 分phân 寸thốn 中trung 。 鼓cổ 發phát 狂cuồng 閙náo 。 逢phùng 佛Phật 未vị 幾kỷ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 爾nhĩ 時thời 心tâm 聞văn 。 乃nãi 見kiến 東đông 方phương 。 不Bất 動Động 佛Phật 國quốc 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 事sự 十thập 方phương 佛Phật 。 身thân 心tâm 發phát 光quang 。 洞đỗng 徹triệt 無vô 礙ngại 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 觀quán 察sát 。 風phong 力lực 無vô 依y 。 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 合hợp 十thập 方phương 佛Phật 。 傳truyền 一nhất 玅# 心tâm 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 風phong 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 琉Lưu 璃Ly 光Quang 法Pháp 王Vương 子Tử 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 前tiền 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 無Vô 量Lượng 聲Thanh 。 此thử 亦diệc 從tùng 萬vạn 竅khiếu 怒nộ 號hiệu 邊biên 證chứng 入nhập 故cố 。 無vô 量lượng 聲thanh 如Như 來Lai 。 開khai 示thị 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 覺giác 玅# 明minh 。 性tánh 具cụ 三tam 德đức 。 以dĩ 為vi 發phát 照chiếu 之chi 源nguyên 。 能năng 觀quán 之chi 體thể 。 即tức 令linh 觀quán 此thử 世thế 界giới 。 及cập 眾chúng 生sanh 身thân 。 為vi 依y 為vi 正chánh 。 皆giai 屬thuộc 風phong 力lực 所sở 轉chuyển 。 由do 妄vọng 心tâm 緣duyên 動động 所sở 感cảm 。 搖dao 明minh 風phong 出xuất 。 而nhi 風phong 力lực 又hựu 能năng 轉chuyển 此thử 器khí 界giới 根căn 身thân 。 總tổng 為vi 所sở 觀quán 之chi 妄vọng 境cảnh 也dã 。 我ngã 於ư 爾nhĩ 時thời 。 如như 法Pháp 修tu 觀quán 。 觀quán 此thử 界giới 之chi 安an 立lập 。 由do 於ư 風phong 輪luân 執chấp 持trì 。 觀quán 世thế 之chi 遷thiên 變biến 。 由do 於ư 風phong 氣khí 密mật 移di 。 觀quán 察sát 此thử 身thân 。 一nhất 動động 一nhất 止chỉ 。 皆giai 是thị 風phong 之chi 所sở 鼓cổ 。 觀quán 察sát 此thử 心tâm 。 念niệm 念niệm 遷thiên 流lưu 。 新tân 新tân 不bất 住trụ 。 皆giai 是thị 風phong 之chi 所sở 搖dao 。 如như 此thử 觀quán 察sát 世thế 界giới 身thân 心tâm 。 諸chư 動động 不bất 同đồng 。 究cứu 其kỳ 所sở 因nhân 。 皆giai 從tùng 一nhất 念niệm 無vô 明minh 風phong 動động 而nhi 有hữu 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 我ngã 時thời 了liễu 知tri 此thử 羣quần 動động 之chi 性tánh 。 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 宛uyển 然nhiên 風phong 體thể 。 若nhược 實thật 有hữu 從tùng 有hữu 至chí 。 即tức 非phi 虗hư 妄vọng 。 既ký 無vô 從tùng 無vô 至chí 。 可khả 見kiến 十thập 方phương 微vi 塵trần 。 顛điên 倒đảo 眾chúng 生sanh 。 皆giai 顛điên 顛điên 倒đảo 倒đảo 於ư 風phong 中trung 。 而nhi 同đồng 一nhất 虗hư 妄vọng 而nhi 已dĩ 。 推thôi 而nhi 極cực 之chi 。 乃nãi 至chí 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 。 盡tận 一nhất 佛Phật 所sở 管quản 世thế 界giới 之chi 內nội 。 所sở 有hữu 眾chúng 生sanh 。 譬thí 如như 一nhất 器khí 之chi 中trung 。 貯trữ 百bách 蚊văn 蚋nhuế 。 其kỳ 聲thanh 啾thu 啾thu 亂loạn 鳴minh 。 不bất 出xuất 分phần/phân 寸thốn 器khí 中trung 。 鼓cổ 發phát 狂cuồng 閙náo 。 豈khởi 不bất 淡đạm 哉tai 。 觀quán 破phá 羣quần 動động 如như 此thử 。 所sở 以dĩ 逢phùng 無vô 量lượng 聲thanh 如Như 來Lai 未vị 幾kỷ 。 即tức 了liễu 來lai 無vô 所sở 從tùng 。 去khứ 無vô 所sở 至chí 。 萬vạn 法pháp 當đương 體thể 皆giai 無vô 生sanh 滅diệt 。 速tốc 入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 位vị 。 已dĩ 悟ngộ 無vô 生sanh 。 故cố 本bổn 覺giác 心tâm 開khai 。 見kiến 動động 中trung 不bất 動động 。 而nhi 親thân 於ư 東đông 方phương 不Bất 動Động 佛Phật 國quốc 。 與dữ 不Bất 動Động 如Như 來Lai 。 為vi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 乃nãi 至chí 徧biến 事sự 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 無vô 不bất 克khắc 肖tiếu 。 又hựu 不bất 獨độc 紹thiệu 隆long 一nhất 佛Phật 而nhi 已dĩ 。 由do 是thị 了liễu 妄vọng 身thân 心tâm 。 皆giai 屬thuộc 風phong 力lực 。 見kiến 法Pháp 身thân 真chân 心tâm 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 洞đỗng 徹triệt 無vô 礙ngại 。 如như 淨tịnh 琉lưu 璃ly 。 而nhi 琉lưu 璃ly 光quang 之chi 名danh 。 所sở 自tự 來lai 矣hĩ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 觀quán 察sát 。 風phong 力lực 無vô 依y 而nhi 了liễu 妄vọng 。 悟ngộ 菩Bồ 提Đề 心tâm 而nhi 達đạt 真chân 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 而nhi 證chứng 性tánh 空không 真chân 風phong 。 性tánh 風phong 真chân 空không 。 合hợp 十thập 方phương 佛Phật 。 而nhi 上thượng 同đồng 佛Phật 果Quả 。 傳truyền 一nhất 玅# 心tâm 。 而nhi 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 當đương 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 鍾chung 云vân 。 東đông 為vi 羣quần 動động 之chi 首thủ 。 而nhi 佛Phật 名danh 不bất 動động 。 即tức 動động 而nhi 靜tĩnh 也dã 。 傳truyền 一nhất 玅# 心tâm 者giả 。 證chứng 無vô 動động 本bổn 覺giác 也dã 。 虗hư 空không 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 定Định 光Quang 佛Phật 所sở 。 得đắc 無vô 邊biên 身thân 。 (# 即tức 十thập 身thân 中trung 虗hư 空không 身thân 也dã 。 與dữ 法Pháp 身thân 雖tuy 無vô 異dị 體thể 。 而nhi 法Pháp 身thân 徧biến 融dung 一nhất 切thiết 。 此thử 則tắc 偏thiên 融dung 空không 大đại 爾nhĩ 時thời 手thủ 執chấp 。 四tứ 大đại 寶bảo 珠châu 。 (# 舊cựu 註chú 誤ngộ 因nhân 後hậu 文văn 四tứ 大đại 無vô 依y 之chi 句cú 。 即tức 以dĩ 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 為vi 四tứ 珠châu 。 不bất 知tri 四tứ 大đại 。 是thị 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 須tu 取thủ 能năng 觀quán 之chi 智trí 。 應ưng 是thị 人nhân 空không 法pháp 空không 俱câu 空không 真chân 空không 四tứ 珠châu 也dã 照chiếu 明minh 十thập 方phương 。 微vi 塵trần 佛Phật 剎sát 。 化hóa 成thành 虗hư 空không 。 又hựu 於ư 自tự 心tâm 。 現hiện 大đại 圓viên 鏡kính 。 內nội 放phóng 十thập 種chủng 。 微vi 玅# 寶bảo 光quang 。 流lưu 灌quán 十thập 方phương 。 盡tận 虗hư 空không 際tế 。 諸chư 幢tràng 王vương 剎sát 。 來lai 一nhất 鏡kính 內nội 。 涉thiệp 入nhập 我ngã 身thân 。 身thân 同đồng 虗hư 空không 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 身thân 能năng 善thiện 入nhập 。 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 廣quảng 行hành 佛Phật 事sự 。 得đắc 大đại 隨tùy 順thuận 。 此thử 大đại 神thần 力lực 。 由do 我ngã 諦đế 觀quán 。 四tứ 大đại 無vô 依y 。 妄vọng 想tưởng 生sanh 滅diệt 。 虗hư 空không 無vô 二nhị 。 佛Phật 國quốc 本bổn 同đồng 。 於ư 同đồng 發phát 明minh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 觀quán 察sát 。 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 玅# 力lực 圓viên 明minh 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 空không 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 虗hư 空không 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 云vân 云vân 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 憶ức 昔tích 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 同đồng 在tại 定Định 光Quang 佛Phật 所sở 。 得đắc 無vô 邊biên 虗hư 空không 身thân 。 有hữu 大đại 神thần 力lực 。 非phi 同đồng 凡phàm 小tiểu 所sở 取thủ 頑ngoan 斷đoạn 沉trầm 冥minh 無vô 用dụng 之chi 境cảnh 。 爾nhĩ 時thời 以dĩ 得đắc 四Tứ 智Trí 。 手thủ 執chấp 此thử 四tứ 大đại 寶bảo 珠châu 。 照chiếu 見kiến 十thập 方phương 微vi 塵trần 佛Phật 剎sát 。 化hóa 成thành 虗hư 空không 。 是thị 會hội 色sắc 歸quy 空không 也dã 。 又hựu 於ư 自tự 心tâm 。 現hiện 大đại 圓viên 鏡kính 智trí 。 從tùng 一nhất 鏡kính 智trí 。 而nhi 現hiện 十thập 智trí 同đồng 真chân 。 如như 是thị 十thập 種chủng 。 微vi 玅# 寶bảo 光quang 。 流lưu 灌quán 十thập 方phương 。 盡tận 虗hư 空không 際tế 。 悉tất 成thành 嚴nghiêm 玅# 。 是thị 融dung 空không 即tức 色sắc 也dã 。 但đãn 見kiến 諸chư 幢tràng 王vương 剎sát 海hải 。 來lai 入nhập 法Pháp 身thân 鏡kính 內nội 。 由do 理lý 攝nhiếp 故cố 。 涉thiệp 入nhập 色sắc 身thân 毛mao 孔khổng 。 身thân 同đồng 虗hư 空không 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 由do 事sự 攝nhiếp 故cố 。 是thị 攝nhiếp 剎sát 入nhập 身thân 。 無vô 身thân 非phi 剎sát 也dã 。 又hựu 見kiến 身thân 能năng 善thiện 入nhập 。 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 隨tùy 機cơ 普phổ 應ưng 。 廣quảng 行hành 佛Phật 事sự 。 自tự 利lợi 利lợi 他tha 。 得đắc 大đại 隨tùy 順thuận 。 是thị 分phân 身thân 入nhập 剎sát 。 無vô 剎sát 非phi 身thân 也dã 。 如như 上thượng 會hội 色sắc 融dung 空không 。 攝nhiếp 剎sát 分phân 身thân 。 諸chư 大đại 神thần 力lực 。 果quả 何hà 以dĩ 臻trăn 之chi 哉tai 。 葢# 凡phàm 外ngoại 小Tiểu 乘Thừa 。 執chấp 四tứ 大đại 心tâm 外ngoại 實thật 有hữu 。 成thành 大đại 障chướng 礙ngại 。 由do 我ngã 諦đế 觀quán 。 此thử 四tứ 大đại 本bổn 無vô 所sở 依y 。 元nguyên 從tùng 妄vọng 想tưởng 生sanh 滅diệt 而nhi 有hữu 。 終chung 歸quy 於ư 空không 。 既ký 又hựu 觀quán 察sát 虗hư 空không 無vô 二nhị 。 佛Phật 國quốc 本bổn 同đồng 。 是thị 則tắc 空không 不bất 異dị 土thổ 。 土thổ 不bất 異dị 空không 。 乃nãi 於ư 色sắc 空không 同đồng 處xứ 。 忽hốt 然nhiên 發phát 明minh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 寂tịch 滅diệt 現hiện 前tiền 。 入nhập 圓viên 通thông 境cảnh 焉yên 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 觀quán 察sát 。 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 故cố 得đắc 空không 色sắc 無vô 礙ngại 。 身thân 土thổ 相tương/tướng 入nhập 。 而nhi 玅# 力lực 圓viên 明minh 。 以dĩ 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 矣hĩ 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 經kinh 微vi 塵trần 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 我ngã 從tùng 彼bỉ 佛Phật 。 而nhi 得đắc 出xuất 家gia 。 心tâm 重trọng 世thế 名danh 。 好hiếu 遊du 族tộc 姓tánh 。 (# 此thử 遠viễn 因nhân 實thật 事sự 不bất 必tất 回hồi 互hỗ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 教giáo 我ngã 修tu 習tập 。 唯duy 心tâm 識thức 定định 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 歷lịch 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 以dĩ 此thử 三tam 昧muội 。 事sự 恆Hằng 沙sa 佛Phật 。 求cầu 世thế 名danh 心tâm 。 歇hiết 滅diệt 無vô 有hữu 。 至chí 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 。 出xuất 現hiện 於ư 世thế 。 我ngã 乃nãi 得đắc 成thành 。 無vô 上thượng 玅# 圓viên 識thức 心tâm 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 盡tận 空không 。 如Như 來Lai 國quốc 土độ 。 淨tịnh 穢uế 有hữu 無vô 。 皆giai 是thị 我ngã 心tâm 。 變biến 化hóa 所sở 現hiện 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 了liễu 如như 是thị 。 唯duy 心tâm 識thức 故cố 。 識thức 性tánh 流lưu 出xuất 。 無vô 量lượng 如Như 來Lai 。 今kim 得đắc 授thọ 記ký 。 次thứ 補bổ 佛Phật 處xứ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 十thập 方phương 唯duy 識thức 。 識thức 心tâm 圓viên 明minh 。 入nhập 圓viên 成thành 實thật 。 遠viễn 離ly 依y 他tha 。 及cập 徧biến 計kế 執chấp 。 (# 圓viên 成thành 如như 麻ma 。 依y 他tha 如như 繩thằng 。 徧biến 計kế 如như 蛇xà 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 此thử 因nhân 識thức 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 微vi 塵trần 劫kiếp 前tiền 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 。 我ngã 從tùng 彼bỉ 佛Phật 。 而nhi 得đắc 出xuất 家gia 。 身thân 雖tuy 出xuất 家gia 。 心tâm 慕mộ 豪hào 貴quý 。 好hiếu 遊du 族tộc 姓tánh 。 親thân 近cận 國quốc 王vương 大đại 臣thần 。 爾nhĩ 時thời 日Nhật 月Nguyệt 燈Đăng 明Minh 如Như 來Lai 。 教giáo 我ngã 修tu 習tập 。 唯duy 心tâm 識thức 定định 。 令linh 其kỳ 通thông 達đạt 萬vạn 境cảnh 惟duy 我ngã 心tâm 識thức 變biến 現hiện 。 一nhất 如như 夢mộng 幻huyễn 。 生sanh 滅diệt 非phi 實thật 。 豈khởi 可khả 不bất 究cứu 明minh 心tâm 識thức 。 而nhi 反phản 重trọng/trùng 其kỳ 所sở 變biến 之chi 境cảnh 乎hồ 。 由do 是thị 但đãn 自tự 觀quán 察sát 唯duy 識thức 。 止chỉ 其kỳ 外ngoại 慕mộ 馳trì 散tán 。 而nhi 定định 心tâm 成thành 就tựu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 歷lịch 劫kiếp 以dĩ 來lai 。 以dĩ 此thử 三tam 昧muội 。 事sự 恆Hằng 沙sa 佛Phật 。 唯duy 識thức 定định 深thâm 。 萬vạn 境cảnh 如như 電điện 。 外ngoại 輕khinh 內nội 重trọng/trùng 。 無vô 復phục 馳trì 求cầu 。 故cố 求cầu 世thế 名danh 心tâm 。 歇hiết 滅diệt 無vô 有hữu 。 至chí 然Nhiên 燈Đăng 佛Phật 時thời 。 我ngã 乃nãi 得đắc 成thành 。 無vô 上thượng 玅# 圓viên 識thức 心tâm 三tam 昧muội 。 葢# 前tiền 所sở 習tập 者giả 。 不bất 離ly 五ngũ 位vị 唯duy 識thức 。 尚thượng 屬thuộc 權quyền 宗tông 。 至chí 此thử 窮cùng 極cực 識thức 理lý 。 所sở 謂vị 性tánh 識thức 明minh 知tri 。 覺giác 明minh 真chân 識thức 。 玅# 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 徧biến 周chu 法Pháp 界Giới 。 融dung 入nhập 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 矣hĩ 。 一nhất 者giả 。 世thế 界giới 唯duy 識thức 。 乃nãi 至chí 盡tận 空không 。 如Như 來Lai 國quốc 土độ 。 淨tịnh 穢uế 有hữu 無vô 。 皆giai 從tùng 變biến 識thức 。 不bất 自tự 外ngoại 來lai 。 二nhị 者giả 。 諸chư 佛Phật 唯duy 識thức 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 既ký 了liễu 此thử 。 唯duy 心tâm 識thức 故cố 。 從tùng 法Pháp 身thân 識thức 性tánh 中trung 。 流lưu 出xuất 報báo 身thân 應ưng 身thân 。 無vô 量lượng 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 尚thượng 從tùng 識thức 性tánh 流lưu 出xuất 。 況huống 餘dư 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 。 流lưu 出xuất 可khả 知tri 。 夫phu 窮cùng 極cực 唯duy 識thức 。 圓viên 證chứng 法Pháp 界Giới 。 既ký 見kiến 諸chư 佛Phật 依y 正chánh 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 。 而nhi 自tự 心tâm 豈khởi 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 得đắc 授thọ 補bổ 處xứ 記ký 。 即tức 補bổ 釋Thích 迦Ca 佛Phật 位vị 。 次thứ 當đương 作tác 佛Phật 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 以dĩ 諦đế 觀quán 。 十thập 方phương 唯duy 識thức 。 識thức 心tâm 圓viên 明minh 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 諸chư 法pháp 實thật 性tánh 。 既ký 入nhập 圓viên 成thành 實thật 。 悟ngộ 證chứng 真chân 實thật 體thể 性tánh 。 不bất 復phục 為vi 名danh 相tướng 所sở 迷mê 。 遠viễn 離ly 有hữu 相tương/tướng 無vô 性tánh 之chi 依y 他tha 。 及cập 有hữu 名danh 無vô 體thể 之chi 徧biến 計kế 執chấp 。 而nhi 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 證chứng 入nhập 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 即tức 業nghiệp 識thức 。 及cập 業nghiệp 識thức 所sở 現hiện 相tướng 見kiến 二nhị 分phần 也dã 。 徧biến 計kế 執chấp 性tánh 。 即tức 從tùng 相tương 見kiến 二nhị 分phần 。 復phục 生sanh 周chu 徧biến 計kế 度độ 。 所sở 謂vị 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 也dã 。 遠viễn 離ly 依y 他tha 徧biến 計kế 。 即tức 是thị 圓viên 成thành 。 ○# 蓮liên 師sư 曰viết 。 不bất 悟ngộ 唯duy 識thức 。 故cố 背bối/bội 心tâm 逐trục 境cảnh 。 若nhược 了liễu 唯duy 識thức 。 則tắc 攝nhiếp 境cảnh 歸quy 心tâm 。 視thị 世thế 間gian 名danh 聞văn 利lợi 養dưỡng 。 如như 夢mộng 如như 幻huyễn 。 尚thượng 何hà 惑hoặc 著trước 哉tai 。 大Đại 勢Thế 至Chí 法Pháp 王Vương 子Tử 。 與dữ 其kỳ 同đồng 倫luân 。 五ngũ 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 無Vô 量Lượng 光Quang 。 十thập 二nhị 如Như 來Lai 。 相tương 繼kế 一nhất 劫kiếp 。 (# 無vô 量lượng 光quang 。 無vô 邊biên 光quang 。 無vô 著trước 光quang 。 端đoan 嚴nghiêm 光quang 。 愛ái 光quang 。 喜hỷ 光quang 。 可khả 觀quán 光quang 。 不bất 思tư 議nghị 光quang 。 無vô 等đẳng 光quang 。 不bất 可khả 稱xưng 量lượng 光quang 。 映ánh 蔽tế 日nhật 光quang 。 映ánh 蔽tế 月nguyệt 光quang 。 超siêu 日nhật 月nguyệt 光quang 。 是thị 為vi 十thập 二nhị 。 如Như 來Lai 也dã 其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật 。 名danh 超Siêu 日Nhật 月Nguyệt 光Quang 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 一nhất 專chuyên 為vi 憶ức 。 一nhất 人nhân 專chuyên 忘vong 。 如như 是thị 二nhị 人nhân 。 若nhược 逢phùng 不bất 逢phùng 。 或hoặc 見kiến 非phi 見kiến 。 二nhị 人nhân 相tương 憶ức 。 二nhị 憶ức 念niệm 深thâm 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 從tùng 生sanh 至chí 生sanh 。 同đồng 於ư 形hình 影ảnh 。 不bất 相tương 乖quai 異dị 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。 如như 母mẫu 憶ức 子tử 。 若nhược 子tử 逃đào 逝thệ 。 雖tuy 憶ức 何hà 為vi 。 子tử 若nhược 憶ức 母mẫu 。 如như 母mẫu 憶ức 時thời 。 母mẫu 子tử 歷lịch 生sanh 。 不bất 相tương 違vi 遠viễn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 。 憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。 現hiện 前tiền 當đương 來lai 。 必tất 定định 見kiến 佛Phật 。 去khứ 佛Phật 不bất 遠viễn 。 不bất 假giả 方phương 便tiện 。 自tự 得đắc 心tâm 開khai 。 如như 染nhiễm 香hương 人nhân 。 身thân 有hữu 香hương 氣khí 。 此thử 則tắc 名danh 曰viết 。 香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 。 我ngã 本bổn 因Nhân 地Địa 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。 入nhập 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 今kim 於ư 此thử 界giới 。 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。 歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 無vô 選tuyển 擇trạch 。 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。 淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 鍾chung 云vân 。 如như 人nhân 負phụ 債trái 投đầu 於ư 王vương 家gia 。 債trái 主chủ 莫mạc 敢cảm 誰thùy 何hà 。 所sở 依y 者giả 勝thắng 也dã 。 眾chúng 生sanh 修tu 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 皈quy 命mạng 於ư 佛Phật 。 則tắc 生sanh 死tử 眾chúng 魔ma 莫mạc 敢cảm 侵xâm 嬰anh 。 葢# 生sanh 死tử 海hải 中trung 。 唯duy 佛Phật 為vi 可khả 恃thị 耳nhĩ )# 。 此thử 因nhân 見kiến 大đại 悟ngộ 入nhập 也dã 。 獨độc 舉cử 見kiến 者giả 。 見kiến 該cai 六lục 根căn 故cố 。 大Đại 勢Thế 至Chí 法Pháp 王Vương 子Tử 。 與dữ 其kỳ 同đồng 類loại 。 五ngũ 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 (# 云vân 云vân 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 憶ức 往vãng 昔tích 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 無Vô 量Lượng 光Quang 。 十thập 二nhị 如Như 來Lai 。 相tương 繼kế 而nhi 成thành 一nhất 劫kiếp 。 其kỳ 最tối 後hậu 佛Phật 。 名danh 曰viết 超siêu 日nhật 月nguyệt 光quang 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 若nhược 據cứ 理lý 念niệm 。 念niệm 即tức 始thỉ 覺giác 。 佛Phật 即tức 本bổn 覺giác 。 若nhược 據cứ 事sự 念niệm 。 冥minh 記ký 不bất 忘vong 之chi 謂vị 念niệm 。 放phóng 光quang 接tiếp 引dẫn 之chi 謂vị 佛Phật 也dã 。 念niệm 佛Phật 若nhược 何hà 。 譬thí 如như 有hữu 二nhị 人nhân 於ư 此thử 。 一nhất 人nhân 專chuyên 憶ức 。 一nhất 人nhân 專chuyên 忘vong 。 專chuyên 憶ức 。 故cố 若nhược 逢phùng 若nhược 見kiến 。 專chuyên 忘vong 。 故cố 不bất 逢phùng 不bất 見kiến 。 若nhược 二nhị 人nhân 俱câu 憶ức 。 二nhị 憶ức 俱câu 深thâm 。 必tất 定định 相tương 逢phùng 相tương 見kiến 。 乃nãi 至chí 從tùng 生sanh 至chí 生sanh 。 如như 形hình 影ảnh 相tương 隨tùy 。 而nhi 不bất 相tương 乖quai 異dị 矣hĩ 。 夫phu 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。 如như 母mẫu 憶ức 子tử 。 即tức 一nhất 人nhân 專chuyên 憶ức 也dã 。 然nhiên 子tử 若nhược 逃đào 逝thệ 。 雖tuy 憶ức 何hà 為vi 。 即tức 一nhất 人nhân 專chuyên 忘vong 也dã 。 子tử 若nhược 憶ức 母mẫu 。 如như 母mẫu 憶ức 子tử 。 即tức 二nhị 憶ức 念niệm 深thâm 也dã 。 則tắc 母mẫu 子tử 歷lịch 生sanh 。 不bất 相tương 違vi 遠viễn 。 即tức 從tùng 生sanh 至chí 生sanh 。 同đồng 於ư 形hình 影ảnh 。 不bất 相tương 乖quai 異dị 也dã 。 而nhi 念niệm 佛Phật 可khả 知tri 矣hĩ 。 若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 。 憶ức 佛Phật 焉yên 。 而nhi 兼kiêm 事sự 相tướng 圓viên 融dung 二nhị 種chủng 觀quán 門môn 。 念niệm 佛Phật 焉yên 。 而nhi 兼kiêm 事sự 一nhất 心tâm 。 理lý 一nhất 心tâm 。 二nhị 種chủng 三tam 昧muội 。 則tắc 現hiện 前tiền 必tất 定định 見kiến 佛Phật 。 或hoặc 於ư 定định 中trung 見kiến 。 或hoặc 於ư 夢mộng 中trung 見kiến 也dã 。 當đương 來lai 必tất 定định 見kiến 佛Phật 。 報báo 終chung 陰ấm 壞hoại 。 見kiến 佛Phật 接tiếp 引dẫn 。 彈đàn 指chỉ 往vãng 生sanh 。 華hoa 開khai 覩đổ 佛Phật 也dã 。 然nhiên 西tây 方phương 極cực 樂lạc 。 只chỉ 在tại 當đương 處xứ 。 非phi 真chân 有hữu 十thập 萬vạn 億ức 國quốc 土độ 之chi 遙diêu 。 故cố 去khứ 佛Phật 不bất 遠viễn 。 更cánh 不bất 必tất 別biệt 假giả 方phương 便tiện 。 而nhi 得đắc 心tâm 開khai 。 近cận 佛Phật 染nhiễm 佛Phật 。 故cố 心tâm 亦diệc 成thành 佛Phật 。 如như 近cận 香hương 染nhiễm 香hương 。 故cố 身thân 亦diệc 成thành 香hương 。 故cố 知tri 心tâm 開khai 非phi 同đồng 淺thiển 淺thiển 。 應ưng 是thị 本bổn 覺giác 佛Phật 現hiện 也dã 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 香hương 光quang 。 莊trang 嚴nghiêm 法pháp 性tánh 本bổn 佛Phật 。 此thử 則tắc 名danh 曰viết 。 香Hương 光Quang 莊Trang 嚴Nghiêm 。 我ngã 本bổn 因Nhân 地Địa 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 。 六lục 根căn 湛trạm 寂tịch 。 遂toại 至chí 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 。 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 今kim 於ư 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 威uy 力lực 加gia 持trì 。 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。 歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 。 具cụ 足túc 二nhị 利lợi 如như 此thử 。 佛Phật 問vấn 圓viên 通thông 。 我ngã 於ư 根căn 中trung 。 無vô 所sở 選tuyển 擇trạch 。 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 則tắc 六lục 根căn 都đô 攝nhiếp 。 如như 眼nhãn 不bất 取thủ 色sắc 。 是thị 眼nhãn 念niệm 佛Phật 。 乃nãi 至chí 意ý 不bất 緣duyên 法pháp 。 是thị 意ý 念niệm 佛Phật 。 惟duy 其kỳ 都đô 攝nhiếp 六lục 根căn 。 故cố 得đắc 淨tịnh 念niệm 相tương 繼kế 。 得đắc 三tam 摩ma 地địa 。 而nhi 證chứng 圓viên 通thông 境cảnh 。 現hiện 位vị 雖tuy 在tại 等đẳng 覺giác 。 初sơ 心tâm 一nhất 同đồng 眾chúng 之chi 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 。 以dĩ 當đương 圓viên 通thông 。 斯tư 為vi 第đệ 一nhất 。 ○# 一nhất 心tâm 念niệm 佛Phật 。 與dữ 決quyết 志chí 參tham 禪thiền 者giả 。 本bổn 無vô 二nhị 致trí 。 故cố 念niệm 佛Phật 之chi 後hậu 。 而nhi 繼kế 之chi 參tham 禪thiền 也dã 。 則tắc 知tri 此thử 方phương 唯duy 有hữu 二nhị 門môn 。 為vi 入nhập 道đạo 之chi 要yếu 路lộ 。 葢# 觀quán 音âm 勢thế 至chí 。 皆giai 彌di 陀đà 輔phụ 弼bật 之chi 臣thần 。 一nhất 以dĩ 念niệm 佛Phật 接tiếp 人nhân 。 一nhất 以dĩ 參tham 禪thiền 誨hối 眾chúng 。 皆giai 是thị 就tựu 此thử 界giới 根căn 機cơ 。 各các 開khai 戶hộ 牖dũ 。 乃nãi 世thế 人nhân 例lệ 以dĩ 參tham 禪thiền 為vi 高cao 。 而nhi 卑ty 視thị 念niệm 佛Phật 者giả 。 吾ngô 知tri 其kỳ 不bất 惟duy 不bất 知tri 念niệm 佛Phật 之chi 奧áo 訣quyết 。 亦diệc 不bất 知tri 參tham 禪thiền 之chi 玅# 旨chỉ 也dã 。 苟cẩu 不bất 以dĩ 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 之chi 訣quyết 去khứ 參tham 禪thiền 。 則tắc 禪thiền 決quyết 不bất 悟ngộ 。 若nhược 不bất 以dĩ 如như 猫miêu 捕bộ 鼠thử 。 之chi 心tâm 去khứ 念niệm 佛Phật 。 則tắc 淨tịnh 土độ 必tất 不bất 生sanh 。 勿vật 謂vị 念niệm 佛Phật 易dị 。 而nhi 參tham 禪thiền 難nạn/nan 。 當đương 知tri 難nạn/nan 則tắc 俱câu 難nạn/nan 。 易dị 則tắc 俱câu 易dị 。 是thị 在tại 當đương 人nhân 。 信tín 力lực 淺thiển 深thâm 。 習tập 氣khí 濃nồng 淡đạm 耳nhĩ 。 ○# 七thất 大đại 圓viên 通thông 竟cánh 。 通thông 論luận 二nhị 十thập 五ngũ 門môn 。 尋tầm 常thường 六lục 塵trần 皆giai 始thỉ 於ư 色sắc 。 今kim 始thỉ 於ư 聲thanh 。 而nhi 復phục 留lưu 耳nhĩ 根căn 在tại 最tối 後hậu 者giả 。 正chánh 以dĩ 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 。 故cố 始thỉ 於ư 音âm 。 而nhi 終chung 於ư 聞văn 。 所sở 以dĩ 為vi 教giáo 體thể 之chi 綱cương 領lãnh 。 而nhi 獨độc 當đương 此thử 方phương 之chi 機cơ 也dã 。 又hựu 七thất 大đại 始thỉ 於ư 地địa 大đại 。 而nhi 此thử 中trung 火hỏa 大đại 為vi 先tiên 。 以dĩ 多đa 婬dâm 召triệu 火hỏa 。 合hợp 此thử 經Kinh 墮đọa 婬dâm 起khởi 教giáo 。 所sở 以dĩ 警cảnh 多đa 聞văn 人nhân 先tiên 除trừ 欲dục 漏lậu 也dã 。 又hựu 七thất 大đại 終chung 於ư 識thức 大đại 。 而nhi 今kim 終chung 於ư 根căn 大đại 者giả 。 以dĩ 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 圓viên 通thông 。 稍sảo 次thứ 觀quán 音âm 。 觀quán 音âm 所sở 修tu 。 乃nãi 諸chư 佛Phật 一nhất 路lộ 涅Niết 槃Bàn 門môn 。 泥Nê 洹Hoàn 極cực 果quả 。 今kim 令linh 不bất 能năng 修tu 自tự 心tâm 泥Nê 洹Hoàn 者giả 。 其kỳ 次thứ 莫mạc 若nhược 念niệm 佛Phật 求cầu 往vãng 生sanh 也dã 。 此thử 因nhân 經kinh 文văn 不bất 終chung 彌Di 勒Lặc 而nhi 終chung 勢thế 至chí 之chi 深thâm 意ý 與dữ 。 ○# 本bổn 卷quyển 至chí 後hậu 卷quyển 選tuyển 擇trạch 圓viên 通thông 竟cánh 。 俱câu 備bị 闡xiển 決quyết 定định 第đệ 二nhị 義nghĩa 之chi 旨chỉ 。 楞lăng 嚴nghiêm 說thuyết 通thông 卷quyển 五ngũ