楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 五ngũ

一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 三tam (# 餘dư )#

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 惡ác 邪tà 妄vọng 想tưởng 之chi 所sở 回hồi 轉chuyển 回hồi 轉chuyển 時thời 自tự 宗tông 通thông 及cập 說thuyết 通thông 不bất 善thiện 了liễu 知tri 。 著trước 自tự 心tâm 現hiện 外ngoại 性tánh 相tướng 故cố 著trước 方phương 便tiện 說thuyết 於ư 自tự 宗tông 四tứ 句cú 清thanh 淨tịnh 通thông 相tương/tướng 不bất 善thiện 分phân 別biệt 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 誠thành 如như 尊Tôn 教giáo 。 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 分phân 別biệt 。 說thuyết 通thông 及cập 宗tông 通thông 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 於ư 二nhị 通thông 來lai 世thế 凡phàm 夫phu 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 得đắc 其kỳ 短đoản 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 有hữu 二nhị 種chủng 法pháp 。 通thông 謂vị 說thuyết 通thông 及cập 自tự 宗tông 通thông 說thuyết 通thông 者giả 謂vị 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 之chi 所sở 應ưng 為vi 說thuyết 種chủng 種chủng 。 眾chúng 具cụ 契Khế 經Kinh 是thị 名danh 說thuyết 通thông 自tự 宗tông 通thông 者giả 謂vị 修tu 行hành 者giả 離ly 自tự 心tâm 現hiện 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 謂vị 不bất 墮đọa 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 品phẩm 起khởi 度độ 一nhất 切thiết 心tâm 意ý 。 意ý 識thức 自tự 覺giác 聖thánh 境cảnh 界giới 離ly 因nhân 成thành 見kiến 相tương/tướng 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 墮đọa 二nhị 邊biên 者giả 所sở 不bất 能năng 知tri 。 我ngã 說thuyết 是thị 名danh 自tự 宗tông 通thông 法pháp 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 自tự 宗tông 通thông 及cập 說thuyết 通thông 相tương/tướng 汝nhữ 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

我ngã 謂vị 二nhị 種chủng 通thông 宗tông 通thông 及cập 言ngôn 說thuyết 說thuyết 者giả 。 授thọ 童đồng 蒙mông 宗tông 為vi 修tu 行hành 者giả 。

宗tông 說thuyết 通thông 相tương/tướng 前tiền 文văn 言ngôn 之chi 詳tường 矣hĩ 而nhi 再tái 言ngôn 者giả 但đãn 前tiền 通thông 三tam 乘thừa 此thử 唯duy 在tại 佛Phật 機cơ 應ưng 不bất 同đồng 故cố 前tiền 說thuyết 後hậu 宗tông 次thứ 則tắc 反phản 上thượng 又hựu 前tiền 為vi 眾chúng 請thỉnh 此thử 佛Phật 自tự 述thuật 故cố 有hữu 妄vọng 想tưởng 回hồi 轉chuyển 等đẳng 言ngôn 以dĩ 啟khải 其kỳ 說thuyết 則tắc 知tri 此thử 法pháp 在tại 凡phàm 未vị 嘗thường 無vô 之chi 但đãn 為vi 迷mê 轉chuyển 故cố 全toàn 體thể 不bất 知tri 夫phu 回hồi 轉chuyển 者giả 謂vị 迷mê 自tự 己kỷ 故cố 回hồi 內nội 向hướng 外ngoại 唯duy 著trước 自tự 心tâm 現hiện 外ngoại 性tánh 相tướng 等đẳng 境cảnh 界giới 亦diệc 著trước 方phương 便tiện 言ngôn 說thuyết 故cố 於ư 自tự 心tâm 宗tông 本bổn 離ly 四tứ 句cú 所sở 通thông 相tương/tướng 而nhi 不bất 能năng 了liễu 大đại 慧tuệ 所sở 以dĩ 因nhân 而nhi 致trí 請thỉnh 言ngôn 不bất 得đắc 其kỳ 短đoản 。 若nhược 謂vị 宗tông 通thông 說thuyết 不bất 通thông 其kỳ 短đoản 在tại 化hóa 導đạo 說thuyết 通thông 宗tông 不bất 通thông 其kỳ 短đoản 在tại 自tự 行hành 俱câu 通thông 則tắc 不bất 得đắc 其kỳ 短đoản 。 也dã 答đáp 中trung 言ngôn 二nhị 種chủng 法pháp 通thông 者giả 謂vị 宗tông 通thông 不bất 過quá 自tự 證chứng 法pháp 說thuyết 通thông 則tắc 說thuyết 一nhất 心tâm 所sở 顯hiển 法pháp 而nhi 以dĩ 被bị 物vật 者giả 故cố 佛Phật 佛Phật 所sở 以dĩ 道đạo 同đồng 此thử 經Kinh 所sở 謂vị 法pháp 等đẳng 言ngôn 眾chúng 具cụ 契Khế 經Kinh 即tức 前tiền 九cửu 部bộ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 曰viết 眾chúng 具cụ 而nhi 卒thốt 歸quy 於ư 契khế 理lý 契khế 機cơ 是thị 謂vị 契Khế 經Kinh 自tự 證chứng 之chi 法pháp 本bổn 不bất 可khả 說thuyết 。 故cố 寄ký 修tu 者giả 以dĩ 示thị 其kỳ 相tương/tướng 則tắc 曰viết 離ly 自tự 心tâm 現hiện 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 等đẳng 謂vị 不bất 墮đọa 四tứ 句cú 則tắc 妄vọng 想tưởng 不bất 行hành 妄vọng 想tưởng 。 不bất 行hành 則tắc 超siêu 度độ 一nhất 切thiết 心tâm 識thức 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 境cảnh 界giới 然nhiên 則tắc 何hà 以dĩ 示thị 之chi 亦diệc 唯duy 曰viết 離ly 因nhân 成thành 見kiến 相tương/tướng 而nhi 已dĩ 凡phàm 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 可khả 說thuyết 眾chúng 因nhân 緣duyên 成thành 得đắc 有hữu 見kiến 相tương/tướng 今kim 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 則tắc 是thị 無vô 為vi 。 出xuất 因nhân 緣duyên 外ngoại 非phi 相tướng 之chi 相tướng 豈khởi 有hữu 見kiến 乎hồ 故cố 云vân 離ly 是thị 宜nghi 非phi 凡phàm 外ngoại 小tiểu 聖thánh 墮đọa 二nhị 邊biên 者giả 所sở 知tri 故cố 曰viết 云vân 云vân 偈kệ 言ngôn 童đồng 蒙mông 猶do 初sơ 機cơ 也dã 其kỳ 說thuyết 通thông 所sở 被bị 未vị 必tất 一nhất 向hướng 初sơ 機cơ 為vi 對đối 宗tông 通thông 言ngôn 爾nhĩ 宗tông 通thông 雖tuy 為vi 修tu 行hành 若nhược 不bất 假giả 說thuyết 其kỳ 何hà 以dĩ 示thị 是thị 宗tông 亦diệc 須tu 說thuyết 皆giai 一nhất 往vãng 爾nhĩ 所sở 謂vị 信tín 行hành 樂nhạo/nhạc/lạc 多đa 聞văn 法Pháp 行hành 宗tông 深thâm 觀quán 者giả 是thị 矣hĩ 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 五ngũ 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 如như 世Thế 尊Tôn 一nhất 時thời 說thuyết 言ngôn 世thế 間gian 諸chư 論luận 種chủng 種chủng 辯biện 說thuyết 慎thận 勿vật 習tập 近cận 若nhược 習tập 近cận 者giả 。 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 不bất 攝nhiếp 受thọ 法pháp 世Thế 尊Tôn 何hà 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 世thế 間gian 言ngôn 論luận 種chủng 種chủng 句cú 味vị 因nhân 緣duyên 譬thí 喻dụ 。 採thải 集tập 莊trang 嚴nghiêm 誘dụ 引dẫn 誑cuống 惑hoặc 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 不bất 入nhập 真chân 實thật 。 自tự 通thông 不bất 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 妄vọng 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 墮đọa 於ư 二nhị 邊biên 凡phàm 愚ngu 癡si 惑hoặc 而nhi 自tự 破phá 壞hoại 諸chư 趣thú 相tương 續tục 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 。 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 不bất 離ly 外ngoại 性tánh 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 是thị 故cố 世thế 間gian 。 言ngôn 論luận 種chủng 種chủng 辯biện 說thuyết 不bất 脫thoát 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 誑cuống 惑hoặc 迷mê 亂loạn 大đại 慧tuệ 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 廣quảng 解giải 眾chúng 論luận 自tự 造tạo 聲thanh 論luận 彼bỉ 世thế 論luận 者giả 有hữu 一nhất 弟đệ 子tử 持trì 龍long 形hình 像tượng 詣nghệ 釋thích 天thiên 宮cung 建kiến 立lập 論luận 宗tông 要yếu 壞hoại 帝Đế 釋Thích 千thiên 輻bức 之chi 輪luân 隨tùy 我ngã 不bất 如như 斷đoạn 一nhất 一nhất 頭đầu 以dĩ 謝tạ 所sở 屈khuất 作tác 是thị 要yếu 已dĩ 即tức 以dĩ 釋thích 法pháp 摧tồi 伏phục 帝Đế 釋Thích 釋thích 墮đọa 負phụ 處xứ 即tức 壞hoại 其kỳ 車xa 還hoàn 來lai 人nhân 間gian 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 世thế 間gian 言ngôn 論luận 因nhân 譬thí 莊trang 嚴nghiêm 乃nãi 至chí 畜súc 生sanh 。 亦diệc 能năng 以dĩ 種chủng 種chủng 。 句cú 味vị 惑hoặc 彼bỉ 諸chư 天thiên 及cập 阿a 修tu 羅la 。 著trước 生sanh 滅diệt 見kiến 而nhi 況huống 於ư 人nhân 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 世thế 間gian 言ngôn 論luận 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。 以dĩ 能năng 招chiêu 致trí 苦khổ 生sanh 因nhân 故cố 慎thận 勿vật 習tập 近cận 大đại 慧tuệ 世thế 論luận 者giả 唯duy 說thuyết 身thân 覺giác 境cảnh 界giới 而nhi 已dĩ 大đại 慧tuệ 彼bỉ 世thế 論luận 者giả 乃nãi 有hữu 百bách 千thiên 但đãn 於ư 後hậu 時thời 後hậu 五ngũ 十thập 年niên 當đương 破phá 壞hoại 結kết 集tập 惡ác 覺giác 因nhân 見kiến 盛thịnh 故cố 惡ác 弟đệ 子tử 受thọ 如như 是thị 大đại 慧tuệ 世thế 論luận 破phá 壞hoại 結kết 集tập 種chủng 種chủng 句cú 味vị 因nhân 譬thí 莊trang 嚴nghiêm 說thuyết 外ngoại 道đạo 事sự 著trước 自tự 因nhân 緣duyên 無vô 有hữu 自tự 通thông 大đại 慧tuệ 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 無vô 自tự 通thông 論luận 於ư 餘dư 世thế 論luận 廣quảng 說thuyết 無vô 量lượng 百bách 千thiên 。 事sự 相tướng 無vô 有hữu 自tự 通thông 亦diệc 不bất 自tự 知tri 。 愚ngu 癡si 世thế 論luận 。

夫phu 道đạo 有hữu 正Chánh 道Đạo 有hữu 邪tà 道đạo 而nhi 論luận 有hữu 世thế 論luận 有hữu 非phi 世thế 論luận 雖tuy 不bất 兩lưỡng 立lập 如như 水thủy 火hỏa 然nhiên 而nhi 亦diệc 未vị 嘗thường 不bất 竝tịnh 行hành 於ư 世thế 若nhược 薰huân 蕕# 之chi 同đồng 器khí 也dã 故cố 如Như 來Lai 誡giới 其kỳ 慎thận 勿vật 智trí 近cận 大đại 慧tuệ 因nhân 是thị 而nhi 問vấn 焉yên 答đáp 中trung 先tiên 斥xích 世thế 論luận 非phi 則tắc 曰viết 世thế 間gian 言ngôn 論luận 不bất 入nhập 真chân 實thật 。 自tự 通thông 謂vị 彼bỉ 無vô 理lý 可khả 詮thuyên 故cố 不bất 可khả 與dữ 入nhập 真chân 實thật 自tự 通thông 之chi 地địa 又hựu 言ngôn 墮đọa 於ư 二nhị 邊biên 者giả 凡phàm 彼bỉ 宗tông 歸quy 於ư 此thử 而nhi 已dĩ 凡phàm 愚ngu 癡si 惑hoặc 下hạ 次thứ 明minh 受thọ 習tập 之chi 非phi 謂vị 因nhân 受thọ 習tập 其kỳ 說thuyết 以dĩ 自tự 破phá 壞hoại 故cố 有hữu 諸chư 趣thú 下hạ 諸chư 過quá 失thất 相tương/tướng 而nhi 後hậu 結kết 斥xích 其kỳ 非phi 云vân 云vân 釋Thích 提Đề 桓Hoàn 因Nhân 。 等đẳng 引dẫn 事sự 證chứng 失thất 也dã 持trì 龍long 形hình 象tượng 者giả 葢# 非phi 龍long 則tắc 不bất 能năng 升thăng 天thiên 故cố 以dĩ 龍long 身thân 往vãng 求cầu 議nghị 論luận 建kiến 立lập 論luận 宗tông 者giả 凡phàm 彼bỉ 議nghị 論luận 必tất 先tiên 立lập 宗tông 作tác 是thị 要yếu 已dĩ 要yếu 當đương 平bình 呼hô 謂vị 約ước 也dã 即tức 以dĩ 釋thích 法pháp 者giả 還hoàn 即tức 彼bỉ 論luận 為vi 難nạn/nan 墮đọa 負phụ 猶do 言ngôn 不bất 勝thắng 大đại 慧tuệ 世thế 論luận 下hạ 重trọng/trùng 出xuất 彼bỉ 論luận 建kiến 立lập 唯duy 說thuyết 身thân 覺giác 境cảnh 界giới 謂vị 陰ấm 身thân 覺giác 想tưởng 境cảnh 界giới 也dã 雖tuy 彼bỉ 世thế 論luận 乃nãi 有hữu 百bách 千thiên 極cực 其kỳ 宗tông 旨chỉ 不bất 離ly 情tình 識thức 豈khởi 知tri 有hữu 他tha 道đạo 哉tai 後hậu 五ngũ 十thập 年niên 破phá 壞hoại 結kết 集tập 者giả 按án 金kim 剛cang 功công 德đức 施thí 論luận 謂vị 人nhân 壽thọ 百bách 齡linh 開khai 為vi 二nhị 分phần 初sơ 分phần/phân 五ngũ 十thập 教giáo 力lực 增tăng 強cường/cưỡng 後hậu 五ngũ 十thập 歲tuế 。 教giáo 力lực 漸tiệm 徵trưng 言ngôn 正Chánh 法Pháp 欲dục 滅diệt 時thời 。 也dã 或hoặc 十thập 當đương 為vi 百bách 字tự 之chi 誤ngộ 也dã 破phá 壞hoại 如Như 來Lai 結kết 集tập 正chánh 教giáo 所sở 以dĩ 為vi 魔ma 外ngoại 也dã 惡ác 覺giác 因nhân 見kiến 盛thịnh 故cố 者giả 謂vị 顛điên 倒đảo 惡ác 覺giác 苦khổ 因nhân 邪tà 見kiến 識thức 盛thịnh 世thế 間gian 故cố 諸chư 惡ác 黨đảng 類loại 受thọ 習tập 其kỳ 說thuyết 自tự 取thủ 淪luân 墜trụy 也dã 如như 是thị 大đại 慧tuệ 下hạ 總tổng 結kết 過quá 類loại 斥xích 言ngôn 著trước 自tự 因nhân 緣duyên 即tức 向hướng 說thuyết 身thân 覺giác 是thị 已dĩ 而nhi 不bất 能năng 以dĩ 現hiện 自tự 通thông 故cố 曰viết 無vô 有hữu 自tự 通thông 大đại 率suất 如như 是thị 而nhi 已dĩ (# 一nhất )# 。

爾nhĩ 時thời 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 外ngoại 道đạo 世thế 論luận 種chủng 種chủng 句cú 味vị 因nhân 譬thí 莊trang 嚴nghiêm 無vô 有hữu 自tự 通thông 自tự 事sự 計kế 著trước 者giả 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 世thế 論luận 為vi 種chủng 種chủng 異dị 方phương 諸chư 來lai 會hội 眾chúng 。 天thiên 人nhân 阿a 修tu 羅la 。 廣quảng 說thuyết 無vô 量lượng 種chủng 種chủng 。 句cú 味vị 亦diệc 非phi 自tự 通thông 耶da 亦diệc 入nhập 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 智trí 慧tuệ 言ngôn 說thuyết 數số 耶da 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 我ngã 不bất 說thuyết 世thế 論luận 亦diệc 無vô 來lai 去khứ 。 唯duy 說thuyết 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 大đại 慧tuệ 來lai 者giả 趣thú 聚tụ 會hội 生sanh 去khứ 者giả 散tán 壞hoại 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 者giả 是thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 我ngã 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 不bất 墮đọa 世thế 論luận 妄vọng 想tưởng 數số 中trung 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 不bất 計kế 著trước 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 自tự 心tâm 現hiện 處xứ 二nhị 邊biên 妄vọng 想tưởng 所sở 不bất 能năng 轉chuyển 。 相tương/tướng 境cảnh 非phi 性tánh 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 則tắc 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 者giả 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 入nhập 三tam 脫thoát 門môn 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 大đại 慧tuệ 我ngã 念niệm 一nhất 時thời 。 於ư 一nhất 處xứ 住trụ 有hữu 世thế 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 來lai 。 詣nghệ 我ngã 所sở 不bất 請thỉnh 空không 閒gian/nhàn 便tiện 問vấn 我ngã 言ngôn 瞿Cù 曇Đàm 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 耶da 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 婆Bà 羅La 門Môn 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 是thị 初sơ 世thế 論luận 彼bỉ 復phục 問vấn 言ngôn 一nhất 切thiết 非phi 所sở 作tác 耶da 我ngã 復phục 報báo 言ngôn 一nhất 切thiết 非phi 所sở 作tác 是thị 第đệ 二nhị 世thế 論luận 彼bỉ 復phục 問vấn 言ngôn 一nhất 切thiết 常thường 耶da 一nhất 切thiết 無vô 常thường 。 耶da 一nhất 切thiết 生sanh 耶da 一nhất 切thiết 不bất 生sanh 。 耶da 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 是thị 六lục 世thế 論luận 大đại 慧tuệ 彼bỉ 復phục 問vấn 我ngã 言ngôn 一nhất 切thiết 一nhất 耶da 一nhất 切thiết 異dị 耶da 一nhất 切thiết 俱câu 耶da 一nhất 切thiết 不bất 俱câu 耶da 一nhất 切thiết 因nhân 種chủng 種chủng 受thọ 生sanh 現hiện 耶da 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 是thị 十thập 一nhất 世thế 論luận 大đại 慧tuệ 彼bỉ 復phục 問vấn 言ngôn 一nhất 切thiết 無vô 記ký 耶da 一nhất 切thiết 記ký 耶da 有hữu 我ngã 耶da 無vô 我ngã 耶da 有hữu 此thử 世thế 耶da 無vô 此thử 世thế 耶da 有hữu 他tha 世thế 耶da 無vô 他tha 世thế 邪tà 有hữu 解giải 脫thoát 耶da 。 無vô 解giải 脫thoát 耶da 一nhất 切thiết 剎sát 那na 耶da 一nhất 切thiết 不bất 剎sát 那na 耶da 虗hư 空không 耶da 非phi 數số 滅diệt 耶da 涅Niết 槃Bàn 耶da 瞿Cù 曇Đàm 作tác 耶da 非phi 作tác 耶da 有hữu 中trung 陰ấm 耶da 無vô 中trung 陰ấm 耶da 大đại 慧tuệ 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 婆Bà 羅La 門Môn 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 悉tất 是thị 世thế 論luận 非phi 我ngã 所sở 說thuyết 。 是thị 汝nhữ 世thế 論luận 我ngã 唯duy 說thuyết 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 種chủng 種chủng 諸chư 惡ác 。 三tam 有hữu 之chi 因nhân 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 而nhi 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 攀phàn 緣duyên 外ngoại 性tánh 如như 外ngoại 道đạo 法pháp 我ngã 諸chư 根căn 義nghĩa 三tam 合hợp 知tri 生sanh 我ngã 不bất 如như 是thị 。 婆Bà 羅La 門Môn 我ngã 不bất 說thuyết 因nhân 不bất 說thuyết 無vô 因nhân 唯duy 說thuyết 妄vọng 想tưởng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 性tánh 施thi 設thiết 緣duyên 起khởi 非phi 汝nhữ 及cập 餘dư 墮đọa 受thọ 我ngã 相tương 續tục 者giả 所sở 能năng 覺giác 知tri 大đại 慧tuệ 涅Niết 槃Bàn 虗hư 空không 滅diệt 非phi 有hữu 三tam 種chủng 但đãn 數số 有hữu 三tam 耳nhĩ 。

次thứ 顯hiển 正chánh 教giáo 於ư 中trung 初sơ 大đại 慧tuệ 反phản 問vấn 如Như 來Lai 亦diệc 同đồng 世thế 說thuyết 凡phàm 二nhị 難nạn/nan 如như 為vi 異dị 方phương 諸chư 天thiên 人nhân 眾chúng 。 廣quảng 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 則tắc 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 豈khởi 亦diệc 非phi 自tự 通thông 義nghĩa 又hựu 何hà 以dĩ 異dị 於ư 外ngoại 道đạo 智trí 慧tuệ 言ngôn 說thuyết 數số 邪tà 如như 文văn 云vân 云vân 答đáp 中trung 先tiên 拂phất 初sơ 難nạn/nan 云vân 我ngã 不bất 說thuyết 世thế 論luận 葢# 世thế 論luận 者giả 說thuyết 來lai 去khứ 佛Phật 唯duy 說thuyết 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 故cố 曰viết 來lai 者giả 趣thú 聚tụ 會hội 生sanh 等đẳng 謂vị 來lai 者giả 趣thú 聚tụ 義nghĩa 則tắc 緣duyên 會hội 而nhi 生sanh 去khứ 者giả 散tán 壞hoại 義nghĩa 則tắc 緣duyên 散tán 而nhi 滅diệt 。 佛Phật 說thuyết 異dị 是thị 故cố 不bất 來lai 。 不bất 去khứ 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 乃nãi 我ngã 所sở 通thông 酬thù 次thứ 難nạn/nan 云vân 不bất 墮đọa 世thế 論luận 妄vọng 想tưởng 數số 者giả 即tức 二nhị 邊biên 是thị 妄vọng 想tưởng 數số 故cố 徵trưng 釋thích 云vân 謂vị 不bất 計kế 著trước 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 自tự 心tâm 現hiện 處xứ 則tắc 不bất 著trước 二nhị 邊biên 。 以dĩ 不bất 著trước 故cố 二nhị 邊biên 妄vọng 想tưởng 所sở 不bất 能năng 轉chuyển 。 相tương/tướng 境cảnh 非phi 性tánh 非phi 性tánh 即tức 空không 何hà 轉chuyển 之chi 有hữu 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 故cố 則tắc 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 者giả 既ký 了liễu 自tự 心tâm 復phục 何hà 所sở 生sanh 是thị 則tắc 心tâm 不bất 自tự 生sanh 心tâm 心tâm 不bất 自tự 轉chuyển 心tâm 心tâm 不bất 自tự 著trước 心tâm 豈khởi 復phục 自tự 心tâm 墮đọa 於ư 自tự 心tâm 邪tà 故cố 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 者giả 則tắc 順thuận 於ư 空không 相tướng 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 。 門môn 是thị 豈khởi 與dữ 外ngoại 道đạo 同đồng 哉tai 次thứ 正chánh 引dẫn 論luận 廣quảng 辨biện 邪tà 正chánh 則tắc 曰viết 我ngã 念niệm 一nhất 時thời 。 等đẳng 不bất 請thỉnh 空không 閒gian/nhàn 者giả 空không 閒gian/nhàn 猶do 間gian 隙khích 也dã 當đương 是thị 請thỉnh 問vấn 之chi 儀nghi 如như 禮lễ 有hữu 請thỉnh 問vấn 之chi 語ngữ 是thị 也dã 而nhi 彼bỉ 不bất 請thỉnh 卒thốt 然nhiên 有hữu 問vấn 所sở 以dĩ 責trách 之chi 也dã 彼bỉ 問vấn 雖tuy 多đa 槩# 以dĩ 一nhất 世thế 論luận 報báo 之chi 所sở 以dĩ 拒cự 之chi 也dã 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 悉tất 是thị 世thế 論luận 則tắc 率suất 由do 情tình 見kiến 所sở 以dĩ 抑ức 之chi 也dã 又hựu 曰viết 非phi 我ngã 所sở 說thuyết 。 是thị 汝nhữ 世thế 論luận 所sở 以dĩ 外ngoại 之chi 也dã 我ngã 唯duy 說thuyết 下hạ 即tức 佛Phật 自tự 示thị 正chánh 教giáo 不bất 出xuất 三tam 道đạo 因nhân 果quả 謂vị 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 等đẳng 煩phiền 惱não 也dã 種chủng 種chủng 諸chư 惡ác 。 之chi 因nhân 業nghiệp 也dã 三tam 有hữu 苦khổ 也dã 及cập 迷mê 心tâm 起khởi 妄vọng 攀phàn 緣duyên 外ngoại 性tánh 等đẳng 斯tư 皆giai 內nội 教giáo 正chánh 因nhân 緣duyên 之chi 說thuyết 非phi 外ngoại 道đạo 所sở 知tri 又hựu 曰viết 如như 外ngoại 道đạo 法pháp 者giả 重trọng/trùng 舉cử 彼bỉ 計kế 以dĩ 格cách 其kỳ 說thuyết 言ngôn 我ngã 諸chư 根căn 義nghĩa 三tam 合hợp 知tri 生sanh 者giả 按án 唐đường 譯dịch 則tắc 我ngã 及cập 根căn 境cảnh 合hợp 故cố 有hữu 於ư 知tri 生sanh 知tri 即tức 識thức 也dã 或hoặc 說thuyết 以dĩ 為vi 因nhân 或hoặc 說thuyết 無vô 因nhân 等đẳng 佛Phật 皆giai 異dị 其kỳ 說thuyết 曰viết 我ngã 不bất 說thuyết 因nhân 不bất 說thuyết 無vô 因nhân 唯duy 說thuyết 妄vọng 想tưởng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 性tánh 等đẳng 夫phu 言ngôn 施thi 設thiết 緣duyên 起khởi 則tắc 未vị 嘗thường 無vô 因nhân 言ngôn 妄vọng 想tưởng 則tắc 未vị 嘗thường 有hữu 因nhân 但đãn 不bất 如như 彼bỉ 說thuyết 有hữu 即tức 常thường 說thuyết 無vô 即tức 斷đoạn 故cố 曰viết 非phi 汝nhữ 及cập 餘dư 墮đọa 受thọ 我ngã 見kiến 相tương 續tục 者giả 所sở 能năng 覺giác 知tri 則tắc 邪tà 正chánh 於ư 是thị 別biệt 矣hĩ 受thọ 我ngã 見kiến 者giả 或hoặc 本bổn 無vô 見kiến 字tự 謂vị 由do 受thọ 有hữu 我ngã 由do 我ngã 故cố 受thọ 展triển 轉chuyển 相tương 續tục 皆giai 外ngoại 道đạo 見kiến 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 虗hư 空không 滅diệt 等đẳng 文văn 似tự 孤cô 然nhiên 因nhân 上thượng 外ngoại 道đạo 亦diệc 問vấn 此thử 故cố 何hà 為vi 亦diệc 世thế 論luận 邪tà 故cố 釋thích 云vân 爾nhĩ 無vô 為vi 之chi 法Pháp 。 本bổn 實thật 非phi 三tam 彼bỉ 以dĩ 數số 問vấn 亦diệc 世thế 論luận 也dã (# 二nhị )# 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 爾nhĩ 時thời 世thế 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 復phục 問vấn 我ngã 言ngôn 癡si 受thọ 業nghiệp 因nhân 故cố 有hữu 三tam 有hữu 耶da 為vi 無vô 因nhân 耶da 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 此thử 二nhị 者giả 亦diệc 是thị 世thế 論luận 耳nhĩ 彼bỉ 復phục 問vấn 言ngôn 一nhất 切thiết 性tánh 皆giai 入nhập 自tự 共cộng 相tương 耶da 我ngã 復phục 報báo 言ngôn 此thử 亦diệc 世thế 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 乃nãi 至chí 意ý 流lưu 妄vọng 計kế 外ngoại 塵trần 皆giai 是thị 世thế 論luận 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 爾nhĩ 時thời 世thế 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 復phục 問vấn 我ngã 言ngôn 頗phả 有hữu 非phi 世thế 論luận 者giả 不bất 我ngã 是thị 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 之chi 宗tông 說thuyết 種chủng 種chủng 句cú 味vị 因nhân 緣duyên 譬thí 喻dụ 。 莊trang 嚴nghiêm 我ngã 復phục 報báo 言ngôn 婆Bà 羅La 門Môn 有hữu 。 非phi 汝nhữ 有hữu 者giả 非phi 為vi 非phi 宗tông 非phi 說thuyết 非phi 不bất 說thuyết 種chủng 種chủng 句cú 味vị 非phi 不bất 因nhân 譬thí 莊trang 嚴nghiêm 婆Bà 羅La 門Môn 言ngôn 。 何hà 等đẳng 為vi 非phi 世thế 論luận 非phi 非phi 宗tông 非phi 非phi 說thuyết 我ngã 時thời 報báo 言ngôn 婆Bà 羅La 門Môn 有hữu 。 非phi 世thế 論luận 汝nhữ 諸chư 外ngoại 道đạo 所sở 不bất 能năng 知tri 。 以dĩ 於ư 外ngoại 性tánh 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 虗hư 偽ngụy 計kế 著trước 故cố 謂vị 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 覺giác 了liễu 有hữu 無vô 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 不bất 受thọ 外ngoại 塵trần 。 妄vọng 想tưởng 永vĩnh 息tức 是thị 名danh 非phi 世thế 論luận 此thử 是thị 我ngã 法pháp 非phi 汝nhữ 有hữu 也dã 婆Bà 羅La 門Môn 略lược 說thuyết 彼bỉ 識thức 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 若nhược 死tử 若nhược 生sanh 若nhược 樂lạc 若nhược 苦khổ 。 若nhược 溺nịch 若nhược 見kiến 若nhược 觸xúc 若nhược 著trước 種chủng 種chủng 相tương/tướng 若nhược 和hòa 合hợp 相tương 續tục 若nhược 愛ái 若nhược 因nhân 計kế 著trước 婆Bà 羅La 門Môn 如như 是thị 比tỉ 者giả 。 是thị 汝nhữ 等đẳng 世thế 論luận 非phi 是thị 我ngã 有hữu 。 大đại 慧tuệ 世thế 論luận 婆Bà 羅La 門Môn 作tác 。 如như 是thị 問vấn 我ngã 如như 是thị 答đáp 彼bỉ 即tức 點điểm 然nhiên 不bất 辭từ 而nhi 退thoái 思tư 自tự 通thông 處xứ 作tác 是thị 念niệm 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 出xuất 於ư 通thông 外ngoại 說thuyết 無vô 生sanh 無vô 相tướng 。 無vô 因nhân 覺giác 自tự 妄vọng 想tưởng 現hiện 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。

彼bỉ 復phục 挾hiệp 佛Phật 二nhị 三tam 義nghĩa 為vi 問vấn 使sử 佛Phật 以dĩ 實thật 告cáo 則tắc 墮đọa 彼bỉ 問vấn 矣hĩ 故cố 亦diệc 以dĩ 世thế 論luận 杜đỗ 其kỳ 辭từ 乃nãi 至chí 曰viết 意ý 流lưu 妄vọng 計kế 外ngoại 塵trần 皆giai 是thị 世thế 論luận 此thử 則tắc 齊tề 彼bỉ 所sở 知tri 凡phàm 意ý 識thức 流lưu 動động 隨tùy 塵trần 計kế 著trước 無vô 問vấn 邪tà 正chánh 皆giai 為vi 世thế 論luận 使sử 彼bỉ 不bất 得đắc 問vấn 所sở 以dĩ 杜đỗ 之chi 也dã 彼bỉ 論luận 既ký 窮cùng 於ư 是thị 始thỉ 有hữu 非phi 世thế 論luận 之chi 請thỉnh 如Như 來Lai 言ngôn 有hữu 而nhi 非phi 汝nhữ 有hữu 直trực 為vi 異dị 之chi 之chi 論luận 所sở 以dĩ 啟khải 之chi 也dã 一nhất 一nhất 皆giai 言ngôn 。 非phi 等đẳng 所sở 以dĩ 對đối 外ngoại 言ngôn 也dã 是thị 終chung 未vị 與dữ 說thuyết 實thật 及cập 其kỳ 再tái 請thỉnh 而nhi 曰viết 非phi 非phi 宗tông 者giả 謂vị 何hà 等đẳng 為vi 非phi 非phi 宗tông 非phi 非phi 說thuyết 者giả 意ý 指chỉ 今kim 宗tông 說thuyết 言ngôn 也dã 乃nãi 復phục 抑ức 之chi 非phi 汝nhữ 所sở 知tri 。 以dĩ 其kỳ 於ư 外ngoại 法pháp 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 不bất 唯duy 不bất 能năng 信tín 入nhập 亦diệc 復phục 隨tùy 語ngữ 生sanh 解giải 起khởi 請thỉnh 見kiến 過quá 所sở 以dĩ 難nạn/nan 之chi 也dã 不bất 得đắc 已dĩ 而nhi 後hậu 為vi 說thuyết 亦diệc 不bất 過quá 謂vị 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 等đẳng 凡phàm 以dĩ 二nhị 義nghĩa 故cố 。 謂vị 覺giác 了liễu 有hữu 無vô 無vô 非phi 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 則tắc 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 不bất 受thọ 外ngoại 塵trần 。 故cố 則tắc 妄vọng 想tưởng 永vĩnh 息tức 永vĩnh 息tức 猶do 不bất 生sanh 也dã 是thị 即tức 非phi 世thế 論luận 始thỉ 知tri 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 初sơ 無vô 一nhất 法pháp 與dữ 人nhân 但đãn 令linh 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 則tắc 天thiên 真chân 妙diệu 性tánh 不bất 遠viễn 而nhi 復phục 皆giai 自tự 己kỷ 有hữu 且thả 曰viết 此thử 是thị 我ngã 法pháp 非phi 汝nhữ 有hữu 者giả 亦diệc 所sở 以dĩ 奪đoạt 之chi 也dã 因nhân 說thuyết 彼bỉ 所sở 有hữu 者giả 則tắc 曰viết 略lược 說thuyết 彼bỉ 識thức 若nhược 來lai 若nhược 去khứ 。 等đẳng 謂vị 有hữu 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 異dị 相tướng 溺nịch 謂vị 陷hãm 溺nịch 不bất 能năng 自tự 出xuất 。 之chi 謂vị 餘dư 皆giai 可khả 知tri 然nhiên 則tắc 識thức 相tương/tướng 無vô 性tánh 而nhi 計kế 有hữu 去khứ 來lai 等đẳng 故cố 知tri 其kỳ 妄vọng 也dã 然nhiên 以dĩ 各các 不bất 相tương 有hữu 則tắc 彼bỉ 此thử 一nhất 爾nhĩ 而nhi 有hữu 真chân 妄vọng 虗hư 實thật 所sở 以dĩ 異dị 也dã 彼bỉ 論luận 既ký 屈khuất 負phụ 慚tàm 而nhi 退thoái 。 亦diệc 不bất 暇hạ 辭từ 耳nhĩ 且thả 言ngôn 思tư 自tự 通thông 處xứ 又hựu 曰viết 出xuất 於ư 通thông 外ngoại 者giả 此thử 皆giai 外ngoại 道đạo 退thoái 而nhi 有hữu 言ngôn 以dĩ 佛Phật 所sở 說thuyết 求cầu 諸chư 己kỷ 而nhi 不bất 得đắc 始thỉ 知tri 佛Phật 說thuyết 出xuất 於ư 自tự 通thông 之chi 外ngoại 而nhi 曰viết 說thuyết 無vô 生sanh 無vô 相tướng 。 等đẳng 觀quán 其kỳ 所sở 領lãnh 亦diệc 足túc 見kiến 其kỳ 曉hiểu 悟ngộ 矣hĩ (# 三tam )# 。

大đại 慧tuệ 此thử 即tức 是thị 汝nhữ 。 向hướng 所sở 問vấn 我ngã 何hà 故cố 說thuyết 習tập 近cận 世thế 論luận 種chủng 種chủng 辯biện 說thuyết 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 不bất 攝nhiếp 受thọ 法pháp 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 及cập 法pháp 有hữu 何hà 句cú 義nghĩa 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 汝nhữ 乃nãi 能năng 為vì 未vị 來lai 。 眾chúng 生sanh 思tư 惟duy 諮tư 問vấn 如như 是thị 句cú 義nghĩa 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 所sở 謂vị 貪tham 者giả 若nhược 取thủ 若nhược 捨xả 若nhược 觸xúc 若nhược 味vị 繫hệ 著trước 外ngoại 塵trần 墮đọa 二nhị 邊biên 見kiến 復phục 生sanh 苦khổ 陰ấm 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 憂ưu 悲bi 苦khổ 惱não 。 如như 是thị 諸chư 愚ngu 皆giai 從tùng 愛ái 起khởi 斯tư 由do 習tập 近cận 世thế 論luận 及cập 世thế 論luận 者giả 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 名danh 為vi 貪tham 是thị 名danh 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 不bất 攝nhiếp 受thọ 法pháp 大đại 慧tuệ 云vân 何hà 攝nhiếp 受thọ 。 法pháp 謂vị 善thiện 覺giác 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 見kiến 人nhân 無vô 我ngã 及cập 法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 善thiện 知tri 上thượng 上thượng 地địa 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 智trí 慧tuệ 灌quán 頂đảnh 具cụ 足túc 攝nhiếp 受thọ 十thập 無vô 盡tận 句cú 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 開khai 發phát 自tự 在tại 是thị 名danh 為vi 法Pháp 。 所sở 謂vị 不bất 墮đọa 一nhất 切thiết 見kiến 一nhất 切thiết 虗hư 偽ngụy 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 一nhất 切thiết 性tánh 一nhất 切thiết 二nhị 邊biên 。 大đại 慧tuệ 多đa 有hữu 外ngoại 道đạo 癡si 人nhân 墮đọa 於ư 二nhị 邊biên 若nhược 常thường 若nhược 斷đoạn 非phi 黠hiệt 慧tuệ 者giả 受thọ 無vô 因nhân 論luận 則tắc 起khởi 常thường 見kiến 外ngoại 因nhân 壞hoại 因nhân 緣duyên 非phi 性tánh 則tắc 起khởi 斷đoạn 見kiến 大đại 慧tuệ 我ngã 不bất 見kiến 生sanh 住trụ 滅diệt 故cố 說thuyết 名danh 為vi 法pháp 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 貪tham 欲dục 及cập 法pháp 汝nhữ 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 論luận 外ngoại 道đạo 虗hư 妄vọng 說thuyết 妄vọng 見kiến 作tác 所sở 作tác 彼bỉ 則tắc 無vô 自tự 宗tông 唯duy 我ngã 一nhất 自tự 宗tông 離ly 於ư 作tác 所sở 作tác 為vì 諸chư 弟đệ 子tử 。 說thuyết 遠viễn 離ly 諸chư 世thế 論luận 心tâm 量lượng 不bất 可khả 見kiến 不bất 觀quán 察sát 二nhị 心tâm 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 非phi 性tánh 斷đoạn 常thường 二nhị 俱câu 離ly 乃nãi 至chí 心tâm 流lưu 轉chuyển 是thị 則tắc 為vi 世thế 論luận 妄vọng 想tưởng 不bất 轉chuyển 者giả 是thị 人nhân 見kiến 自tự 心tâm 來lai 者giả 謂vị 事sự 生sanh 去khứ 者giả 事sự 不bất 現hiện 明minh 了liễu 知tri 去khứ 來lai 妄vọng 想tưởng 不bất 復phục 生sanh 有hữu 常thường 及cập 無vô 常thường 所sở 作tác 無vô 所sở 作tác 。 此thử 世thế 他tha 世thế 。 等đẳng 斯tư 皆giai 世thế 論luận 通thông 。

三tam 結kết 指chỉ 所sở 答đáp 云vân 云vân 大đại 慧tuệ 因nhân 問vấn 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 等đẳng 義nghĩa 答đáp 中trung 以dĩ 取thủ 舍xá 等đẳng 為vi 貪tham 貪tham 即tức 惑hoặc 也dã 以dĩ 貪tham 故cố 繫hệ 著trước 外ngoại 塵trần 等đẳng 業nghiệp 也dã 復phục 生sanh 苦khổ 陰ấm 等đẳng 報báo 也dã 皆giai 以dĩ 愛ái 為vi 本bổn 愛ái 復phục 由do 習tập 近cận 世thế 論luận 及cập 世thế 論luận 者giả 者giả 則tắc 人nhân 也dã 皆giai 能năng 攝nhiếp 令linh 生sanh 貪tham 故cố 云vân 攝nhiếp 受thọ 貪tham 欲dục 不bất 攝nhiếp 受thọ 法pháp 左tả 右hữu 異dị 言ngôn 爾nhĩ 而nhi 請thỉnh 中trung 有hữu 及cập 法pháp 之chi 言ngôn 故cố 復phục 告cáo 其kỳ 所sở 以dĩ 攝nhiếp 受thọ 法pháp 者giả 即tức 善thiện 覺giác 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 等đẳng 此thử 以dĩ 知tri 諸chư 法pháp 。 門môn 為vi 法pháp 又hựu 曰viết 不bất 墮đọa 一nhất 切thiết 見kiến 等đẳng 則tắc 以dĩ 離ly 妄vọng 為vi 法pháp 竝tịnh 義nghĩa 如như 前tiền 釋thích 然nhiên 則tắc 覺giác 法pháp 由do 於ư 離ly 妄vọng 離ly 妄vọng 必tất 由do 覺giác 法pháp 文văn 雖tuy 竝tịnh 出xuất 旨chỉ 實thật 互hỗ 顯hiển 多đa 有hữu 外ngoại 道đạo 癡si 人nhân 者giả 因nhân 斥xích 凡phàm 墮đọa 邊biên 見kiến 者giả 皆giai 愚ngu 人nhân 法pháp 非phi 黠hiệt 慧tuệ 者giả 意ý 令linh 聞văn 而nhi 自tự 化hóa 受thọ 無vô 因nhân 論luận 則tắc 起khởi 常thường 見kiến 者giả 謂vị 四tứ 大đại 性tánh 常thường 不bất 假giả 因nhân 成thành 故cố 成thành 常thường 見kiến 或hoặc 見kiến 外ngoại 因nhân 壞hoại 滅diệt 計kế 因nhân 緣duyên 非phi 性tánh 則tắc 成thành 斷đoạn 見kiến 又hựu 曰viết 我ngã 不bất 見kiến 生sanh 住trụ 滅diệt 故cố 則tắc 生sanh 而nhi 無vô 生sanh 滅diệt 。 而nhi 無vô 滅diệt 反phản 上thượng 斷đoạn 常thường 是thị 亦diệc 名danh 法pháp 偈kệ 初sơ 四tứ 句cú 通thông 頌tụng 世thế 論luận 計kế 作tác 所sở 作tác 而nhi 不bất 知tri 唯duy 自tự 心tâm 量lượng 故cố 無vô 有hữu 自tự 宗tông 佛Phật 法Pháp 異dị 彼bỉ 則tắc 曰viết 唯duy 我ngã 一nhất 自tự 宗tông 謂vị 唯duy 以dĩ 自tự 心tâm 為vi 宗tông 則tắc 一nhất 切thiết 皆giai 法pháp 自tự 心tâm 量lượng 故cố 離ly 作tác 所sở 作tác 等đẳng 諸chư 世thế 論luận 計kế 心tâm 量lượng 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 惟duy 其kỳ 自tự 心tâm 性tánh 離ly 故cố 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 無vô 見kiến 不bất 可khả 以dĩ 能năng 所sở 攝nhiếp 則tắc 不bất 觀quán 察sát 有hữu 無vô 二nhị 心tâm 了liễu 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 非phi 性tánh 出xuất 於ư 斷đoạn 常thường 故cố 得đắc 以dĩ 流lưu 轉chuyển 者giả 皆giai 為vi 世thế 論luận 唯duy 不bất 隨tùy 妄vọng 想tưởng 轉chuyển 者giả 名danh 見kiến 自tự 心tâm 若nhược 見kiến 自tự 心tâm 心tâm 實thật 非phi 見kiến 以dĩ 此thử 為vi 宗tông 宗tông 亦diệc 非phi 宗tông 所sở 謂vị 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 智trí 獨độc 存tồn 者giả 斯tư 得đắc 之chi 矣hĩ 故cố 曰viết 來lai 者giả 謂vị 事sự 生sanh 等đẳng 謂vị 事sự 之chi 來lai 去khứ 自tự 彼bỉ 來lai 去khứ 而nhi 此thử 心tâm 不bất 動động 如như 鏡kính 之chi 現hiện 象tượng 象tượng 有hữu 生sanh 滅diệt 而nhi 明minh 未vị 嘗thường 動động 惟duy 其kỳ 出xuất 於ư 來lai 去khứ 者giả 然nhiên 後hậu 乃nãi 知tri 。 來lai 來lai 者giả 不bất 來lai 去khứ 去khứ 者giả 不bất 去khứ 雖tuy 或hoặc 來lai 去khứ 而nhi 不bất 為vi 來lai 去khứ 所sở 轉chuyển 則tắc 妄vọng 想tưởng 不bất 復phục 生sanh 矣hĩ 凡phàm 自tự 心tâm 外ngoại 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 等đẳng 諸chư 差sai 別biệt 見kiến 者giả 皆giai 世thế 論luận 通thông 非phi 佛Phật 法Pháp 也dã (# 四tứ )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 六lục 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 所sở 言ngôn 涅Niết 槃Bàn 者giả 說thuyết 何hà 等đẳng 法Pháp 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 諸chư 外ngoại 道đạo 各các 起khởi 妄vọng 想tưởng 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 如như 諸chư 外ngoại 道đạo 。 妄vọng 想tưởng 涅Niết 槃Bàn 非phi 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 隨tùy 順thuận 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 或hoặc 有hữu 外ngoại 道đạo 。 陰ấm 界giới 入nhập 滅diệt 境cảnh 界giới 離ly 欲dục 見kiến 法pháp 無vô 常thường 心tâm 心tâm 法pháp 品phẩm 不bất 生sanh 不bất 念niệm 去khứ 來lai 現hiện 在tại 。 境cảnh 界giới 諸chư 受thọ 陰ấm 盡tận 如như 燈đăng 火hỏa 滅diệt 如như 種chủng 子tử 壞hoại 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 斯tư 等đẳng 於ư 此thử 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 大đại 慧tuệ 非phi 以dĩ 見kiến 壞hoại 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。

有hữu 以dĩ 色sắc 心tâm 轉chuyển 變biến 至chí 於ư 無vô 變biến 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 辨biện 二Nhị 乘Thừa 之chi 所sở 得đắc 又hựu 以dĩ 妄vọng 想tưởng 識thức 滅diệt 為vi 涅Niết 槃Bàn 斥xích 外ngoại 道đạo 之chi 所sở 計kế 則tắc 既ký 明minh 矣hĩ 大đại 慧tuệ 復phục 有hữu 所sở 請thỉnh 者giả 惟duy 恐khủng 理lý 未vị 盡tận 明minh 見kiến 未vị 盡tận 破phá 一nhất 為vi 所sở 惑hoặc 墮đọa 於ư 邪tà 見kiến 。 則tắc 究cứu 竟cánh 解giải 脫thoát 。 之chi 道đạo 無vô 上thượng 涅Niết 槃Bàn 。 之chi 城thành 反phản 致trí 侵xâm 毀hủy 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 不bất 得đắc 而nhi 立lập 此thử 聖thánh 人nhân 之chi 所sở 憂ưu 而nhi 不bất 可khả 不bất 辨biện 者giả 文văn 曰viết 或hoặc 有hữu 外ngoại 道đạo 。 陰ấm 界giới 入nhập 滅diệt 等đẳng 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 者giả 按án 提đề 婆bà 論luận 釋thích 凡phàm 二nhị 十thập 種chủng 計kế 此thử 當đương 第đệ 一nhất 小Tiểu 乘Thừa 外ngoại 道đạo 論luận 論luận 曰viết 諸chư 受thọ 陰ấm 盡tận 如như 燈đăng 滅diệt 種chủng 壞hoại 風phong 止chỉ 名danh 涅Niết 槃Bàn 今kim 文văn 則tắc 又hựu 曰viết 境cảnh 界giới 離ly 欲dục 等đẳng 謂vị 於ư 六lục 塵trần 無vô 染nhiễm 故cố 曰viết 離ly 欲dục 見kiến 諸chư 法pháp 無vô 常thường 。 故cố 不bất 起khởi 心tâm 。 心tâm 數số 法pháp 以dĩ 不bất 念niệm 過quá 現hiện 等đẳng 境cảnh 故cố 諸chư 受thọ 陰ấm 盡tận 如như 燈đăng 滅diệt 種chủng 壞hoại 受thọ 滅diệt 則tắc 想tưởng 滅diệt 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 且thả 約ước 滅diệt 想tưởng 云vân 爾nhĩ 其kỳ 實thật 見kiến 想tưởng 不bất 除trừ 故cố 斥xích 曰viết 非phi 以dĩ 見kiến 壞hoại 為vi 涅Niết 槃Bàn 是thị 猶do 在tại 見kiến 中trung 亦diệc 可khả 以dĩ 此thử 總tổng 破phá 諸chư 見kiến 所sở 以dĩ 為vi 非phi 一nhất 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 或hoặc 以dĩ 從tùng 方phương 至chí 方phương 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 境cảnh 界giới 想tưởng 滅diệt 猶do 如như 風phong 止chỉ 或hoặc 復phục 以dĩ 覺giác 所sở 覺giác 見kiến 壞hoại 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 或hoặc 見kiến 常thường 無vô 常thường 作tác 解giải 脫thoát 想tưởng 或hoặc 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 想tưởng 招chiêu 致trí 苦khổ 生sanh 因nhân 思tư 惟duy 是thị 已dĩ 。 不bất 善thiện 覺giác 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 怖bố 畏úy 於ư 相tương/tướng 而nhi 見kiến 無vô 相tướng 深thâm 生sanh 愛ái 樂nhạo 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 有hữu 覺giác 知tri 內nội 外ngoại 諸chư 法pháp 自tự 相tướng 。 共cộng 相tương 去khứ 來lai 現hiện 在tại 。 有hữu 性tánh 不bất 壞hoại 作tác 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 或hoặc 謂vị 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 一nhất 切thiết 法pháp 壞hoại 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 以dĩ 外ngoại 道đạo 惡ác 燒thiêu 智trí 慧tuệ 見kiến 自tự 性tánh 及cập 士sĩ 夫phu 彼bỉ 二nhị 有hữu 間gian 士sĩ 夫phu 所sở 出xuất 名danh 為vi 自tự 性tánh 如như 冥minh 初sơ 比tỉ 求cầu 那na 轉chuyển 變biến 求cầu 那na 是thị 作tác 者giả 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 謂vị 福phước 非phi 福phước 盡tận 或hoặc 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 盡tận 或hoặc 謂vị 智trí 慧tuệ 或hoặc 見kiến 自tự 在tại 是thị 真chân 實thật 作tác 生sanh 死tử 者giả 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 謂vị 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 生sanh 死tử 更cánh 無vô 餘dư 因nhân 如như 是thị 即tức 是thị 計kế 著trước 因nhân 而nhi 彼bỉ 愚ngu 癡si 不bất 能năng 覺giác 知tri 。 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 有hữu 外ngoại 道đạo 。 言ngôn 得đắc 真Chân 諦Đế 道đạo 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 見kiến 功công 德đức 功công 德đức 所sở 起khởi 和hòa 合hợp 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 見kiến 自tự 性tánh 所sở 起khởi 孔khổng 雀tước 文văn 彩thải 種chủng 種chủng 雜tạp 寶bảo 。 及cập 利lợi 刺thứ 等đẳng 性tánh 見kiến 已dĩ 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 大đại 慧tuệ 或hoặc 有hữu 覺giác 二nhị 十thập 五ngũ 真chân 實thật 或hoặc 王vương 守thủ 護hộ 國quốc 受thọ 六lục 德đức 論luận 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 見kiến 時thời 是thị 作tác 者giả 時thời 節tiết 世thế 間gian 如như 是thị 。 覺giác 者giả 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 謂vị 性tánh 或hoặc 謂vị 非phi 性tánh 或hoặc 謂vị 知tri 性tánh 非phi 性tánh 或hoặc 見kiến 有hữu 覺giác 與dữ 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。

此thử 下hạ 凡phàm 二nhị 十thập 一nhất 計kế 或hoặc 云vân 涅Niết 槃Bàn 或hoặc 云vân 解giải 脫thoát 並tịnh 同đồng 出xuất 異dị 名danh 或hoặc 義nghĩa 有hữu 同đồng 異dị (# 云vân 云vân )# 言ngôn 從tùng 方phương 至chí 方phương 者giả 論luận 云vân 第đệ 二nhị 外ngoại 道đạo 。 說thuyết 最tối 初sơ 有hữu 方phương 從tùng 方phương 生sanh 世thế 間gian 及cập 人nhân 從tùng 人nhân 生sanh 天thiên 地địa 次thứ 第đệ 滅diệt 沒một 還hoàn 入nhập 彼bỉ 處xứ 說thuyết 方phương 是thị 常thường 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 因nhân 今kim 謂vị 方phương 猶do 方phương 所sở 亦diệc 彼bỉ 此thử 也dã 而nhi 趣thú 方phương 者giả 不bất 失thất 自tự 性tánh 云vân 爾nhĩ 又hựu 曰viết 境cảnh 界giới 想tưởng 滅diệt 猶do 如như 風phong 止chỉ 則tắc 無vô 迹tích 而nhi 已dĩ 據cứ 論luận 合hợp 在tại 上thượng 種chủng 滅diệt 文văn 下hạ 文văn 差sai 互hỗ 耳nhĩ 舊cựu 或hoặc 以dĩ 此thử 句cú 當đương 風phong 仙tiên 外ngoại 道đạo 計kế 風phong 能năng 生sanh 殺sát 萬vạn 物vật 說thuyết 風phong 為vi 常thường 是thị 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 意ý 全toàn 不bất 類loại 豈khởi 必tất 然nhiên 乎hồ 凡phàm 後hậu 有hữu 名danh 相tướng 與dữ 論luận 絕tuyệt 不bất 類loại 者giả 例lệ 是thị 不bất 必tất 對đối 會hội 也dã 或hoặc 復phục 以dĩ 覺giác 所sở 覺giác 見kiến 壞hoại 為vi 解giải 脫thoát 者giả 凡phàm 外ngoại 道đạo 曰viết 覺giác 多đa 謂vị 覺giác 想tưởng 彼bỉ 復phục 不bất 存tồn 能năng 所sở 之chi 異dị 故cố 曰viết 見kiến 壞hoại 而nhi 猶do 有hữu 壞hoại 者giả 未vị 離ly 想tưởng 故cố 或hoặc 見kiến 常thường 無vô 常thường 者giả 按án 論luận 謂vị 是thị 外ngoại 道đạo 說thuyết 其kỳ 師sư 云vân 伊y 賖# 那na 形hình 相tướng 不bất 可khả 見kiến 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 而nhi 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 物vật 即tức 賖# 那na 是thị 常thường 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 生sanh 之chi 物vật 。 即tức 名danh 無vô 常thường 或hoặc 見kiến 種chủng 種chủng 相tướng 。 想tưởng 招chiêu 致trí 苦khổ 生sanh 因nhân 等đẳng 是thị 以dĩ 相tương/tướng 想tưởng 而nhi 為vi 苦khổ 因nhân 不bất 知tri 相tương/tướng 即tức 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 捨xả 相tương/tướng 而nhi 著trước 無vô 相tướng 見kiến 者giả 或hoặc 見kiến 內nội 外ngoại 等đẳng 法pháp 有hữu 自tự 共cộng 相tương 三tam 世thế 之chi 異dị 別biệt 計kế 性tánh 不bất 壞hoại 作tác 涅Niết 槃Bàn 者giả 或hoặc 謂vị 於ư 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 一nhất 切thiết 假giả 實thật 法pháp 壞hoại 而nhi 作tác 想tưởng 者giả 此thử 雖tuy 計kế 壞hoại 而nhi 非phi 無vô 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 者giả 見kiến 既ký 不bất 破phá 亦diệc 邪tà 計kế 爾nhĩ 或hoặc 以dĩ 外ngoại 道đạo 惡ác 燒thiêu 智trí 慧tuệ 者giả 先tiên 出xuất 彼bỉ 非phi 相tướng 義nghĩa 通thông 文văn 別biệt 則tắc 是thị 以dĩ 惡ác 見kiến 火hỏa 燒thiêu 滅diệt 正chánh 智trí 也dã 見kiến 自tự 性tánh 及cập 士sĩ 夫phu 彼bỉ 二nhị 有hữu 間gian 者giả 間gian 當đương 去khứ 呼hô 猶do 間gian 異dị 也dã 謂vị 自tự 性tánh 即tức 士sĩ 夫phu 所sở 從tùng 出xuất 言ngôn 其kỳ 有hữu 能năng 所sở 之chi 間gian 故cố 曰viết 士sĩ 夫phu 所sở 出xuất 名danh 為vi 自tự 性tánh 如như 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác 之chi 比tỉ 一nhất 往vãng 引dẫn 同đồng 非phi 即tức 彼bỉ 計kế 彼bỉ 計kế 如như 後hậu 又hựu 曰viết 求cầu 那na 轉chuyển 變biến 等đẳng 謂vị 求cầu 那na 有hữu 自tự 性tánh 有hữu 所sở 依y 所sở 依y 諸chư 緣duyên 則tắc 有hữu 轉chuyển 變biến 而nhi 求cầu 那na 自tự 性tánh 即tức 是thị 作tác 者giả 計kế 此thử 不bất 變biến 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 惑hoặc 謂vị 福phước 非phi 福phước 盡tận 者giả 皆giai 指chỉ 盡tận 處xứ 作tác 涅Niết 槃Bàn 見kiến 或hoặc 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 。 盡tận 等đẳng 者giả 按án 論luận 本bổn 一nhất 計kế 謂vị 是thị 外ngoại 道đạo 說thuyết 煩phiền 惱não 盡tận 依y 智trí 名danh 涅Niết 槃Bàn 或hoặc 見kiến 自tự 在tại 等đẳng 論luận 云vân 自tự 在tại 天thiên 能năng 造tạo 作tác 眾chúng 生sanh 及cập 一nhất 切thiết 物vật 。 又hựu 言ngôn 我ngã 造tạo 一nhất 切thiết 物vật 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 勝thắng 是thị 我ngã 能năng 作tác 生sanh 名danh 常thường 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 即tức 此thử 計kế 也dã 或hoặc 謂vị 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 無vô 別biệt 有hữu 因nhân 者giả 曾tằng 不bất 知tri 如như 是thị 。 計kế 著trước 是thị 即tức 生sanh 死tử 之chi 因nhân 而nhi 彼bỉ 愚ngu 不bất 覺giác 以dĩ 不bất 知tri 故cố 。 計kế 無vô 因nhân 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 或hoặc 言ngôn 得đắc 真Chân 諦Đế 道đạo 者giả 僧Tăng 佉khư 論luận 師sư 說thuyết 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 自tự 性tánh 因nhân 生sanh 諸chư 眾chúng 生sanh 自tự 性tánh 是thị 常thường 名danh 涅Niết 槃Bàn 因nhân 論luận 又hựu 云vân 於ư 中trung 隨tùy 何hà 等đẳng 性tánh 修tu 行hành 如như 實thật 證chứng 知tri 自tự 性tánh 生sanh 還hoàn 入nhập 自tự 性tánh 能năng 離ly 一nhất 切thiết 生sanh 死tử 。 等đẳng 按án 論luận 是thị 僧Tăng 佉khư 釋thích 亦diệc 未vị 可khả 憑bằng 據cứ 後hậu 經kinh 文văn 自tự 有hữu 覺giác 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 真chân 實thật 之chi 言ngôn 真chân 實thật 豈khởi 非phi 諦đế 義nghĩa 安an 得đắc 於ư 此thử 互hỗ 出xuất 之chi 邪tà 況huống 論luận 卻khước 無vô 後hậu 段đoạn 經kinh 文văn 驗nghiệm 是thị 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 即tức 其kỳ 計kế 也dã 而nhi 言ngôn 得đắc 真Chân 諦Đế 道đạo 者giả 此thử 亦diệc 外ngoại 道đạo 常thường 語ngữ 爾nhĩ 如như 冥minh 諦đế 等đẳng 亦diệc 名danh 諦đế 故cố 又hựu 曰viết 瞿Cù 曇Đàm 雖tuy 神thần 不bất 如như 我ngã 道đạo 真chân 但đãn 以dĩ 佛Phật 教giáo 望vọng 之chi 非phi 真Chân 諦Đế 爾nhĩ 或hoặc 見kiến 功công 德đức 者giả 論luận 亦diệc 曰viết 作tác 所sở 作tác 和hòa 合hợp 等đẳng 凡phàm 外ngoại 道đạo 所sở 謂vị 功công 德đức 多đa 指chỉ 苦khổ 行hạnh 仍nhưng 於ư 所sở 起khởi 和hòa 合hợp 處xứ 作tác 四tứ 句cú 見kiến 計kế 著trước 或hoặc 見kiến 自tự 性tánh 所sở 起khởi 如như 孔khổng 雀tước 文văn 采thải 者giả 論luận 謂vị 無vô 因nhân 論luận 師sư 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 等đẳng 謂vị 皆giai 出xuất 於ư 自tự 然nhiên 不bất 由do 造tạo 作tác 計kế 自tự 然nhiên 性tánh 為vi 是thị 者giả 此thử 下hạ 間gian 大đại 慧tuệ 字tự 未vị 詳tường 或hoặc 恐khủng 是thị 外ngoại 道đạo 之chi 宗tông 故cố 更cánh 端đoan 言ngôn 之chi 不bất 然nhiên 則tắc 多đa 爾nhĩ 二nhị 十thập 五ngũ 真chân 實thật 者giả 真chân 實thật 即tức 諦đế 義nghĩa 如như 前tiền 冥minh 初sơ 生sanh 覺giác 次thứ 第đệ 轉chuyển 生sanh 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã (# 名danh 義nghĩa 別biệt 出xuất )# 或hoặc 王vương 守thủ 護hộ 國quốc 土độ 。 受thọ 六lục 德đức 論luận 者giả (# 六lục 德đức 義nghĩa 如như 別biệt 出xuất )# 此thử 或hoặc 以dĩ 能năng 安an 世thế 諦đế 為vi 涅Niết 槃Bàn 或hoặc 見kiến 時thời 是thị 作tác 者giả 時thời 謂vị 時thời 節tiết 以dĩ 世thế 間gian 作tác 必tất 依y 時thời 時thời 有hữu 變biến 遷thiên 而nhi 作tác 者giả 不bất 異dị 如như 是thị 而nhi 覺giác 者giả 論luận 亦diệc 曰viết 時thời 論luận 師sư 說thuyết 時thời 是thị 常thường 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 物vật 等đẳng 是thị 也dã 或hoặc 謂vị 性tánh 等đẳng 性tánh 即tức 是thị 有hữu 謂vị 如như 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 等đẳng 物vật 各các 有hữu 其kỳ 性tánh 。 能năng 生sanh 萬vạn 物vật 。 或hoặc 物vật 即tức 是thị 性tánh 非phi 性tánh 則tắc 無vô 物vật 謂vị 反phản 上thượng 性tánh 等đẳng 如như 虗hư 空không 如như 萬vạn 物vật 之chi 因nhân 性tánh 非phi 性tánh 則tắc 兼kiêm 有hữu 無vô 言ngôn 之chi 謂vị 是thị 外ngoại 道đạo 說thuyết 本bổn 無vô 物vật 而nhi 有hữu 水thủy 生sanh 從tùng 水thủy 生sanh 一nhất 切thiết 物vật 等đẳng 即tức 其kỳ 計kế 也dã 或hoặc 見kiến 有hữu 覺giác 與dữ 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 而nhi 作tác 想tưởng 者giả 若nhược 見kiến 有hữu 異dị 何hà 從tùng 作tác 想tưởng 是thị 應ưng 以dĩ 前tiền 諸chư 計kế 多đa 計kế 覺giác 等đẳng 為vi 涅Niết 槃Bàn 此thử 復phục 見kiến 其kỳ 異dị 相tướng 故cố 翻phiên 前tiền 計kế 於ư 所sở 異dị 處xứ 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 大đại 略lược 如như 此thử 餘dư 有hữu 同đồng 異dị 須tu 者giả 檢kiểm 之chi 雖tuy 是thị 外ngoại 計kế 亦diệc 須tu 文văn 理lý 粗thô 通thông 可khả 也dã (# 二nhị )# 。

有hữu 如như 是thị 比tỉ 。 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 不bất 成thành 所sở 成thành 智trí 者giả 所sở 棄khí 。 大đại 慧tuệ 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 悉tất 墮đọa 二nhị 邊biên 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 如như 是thị 等đẳng 外ngoại 道đạo 涅Niết 槃Bàn 妄vọng 想tưởng 彼bỉ 中trung 都đô 無vô 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 大đại 慧tuệ 彼bỉ 一nhất 一nhất 外ngoại 道đạo 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 等đẳng 自tự 論luận 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 都đô 無vô 所sở 立lập 如như 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 心tâm 意ý 來lai 去khứ 漂phiêu 馳trì 流lưu 動động 一nhất 切thiết 無vô 有hữu 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 大đại 慧tuệ 如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 謂vị 善thiện 覺giác 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 不bất 著trước 外ngoại 性tánh 離ly 於ư 四tứ 句cú 見kiến 如như 實thật 處xứ 不bất 墮đọa 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 二nhị 邊biên 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 不bất 可khả 得đắc 一nhất 切thiết 度độ 量lương 不bất 見kiến 所sở 成thành 愚ngu 於ư 真chân 實thật 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 棄khí 捨xả 彼bỉ 已dĩ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 法pháp 知tri 二nhị 無vô 我ngã 離ly 二nhị 煩phiền 惱não 淨tịnh 除trừ 二nhị 障chướng 永vĩnh 離ly 二nhị 死tử 上thượng 上thượng 地địa 如Như 來Lai 地địa 如như 影ảnh 幻huyễn 等đẳng 諸chư 深thâm 三tam 昧muội 。 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 說thuyết 名danh 涅Niết 槃Bàn 大đại 慧tuệ 汝nhữ 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 當đương 疾tật 遠viễn 離ly 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 諸chư 涅Niết 槃Bàn 見kiến 。

結kết 斥xích 文văn 凡phàm 五ngũ 非phi 言ngôn 不bất 成thành 所sở 成thành 者giả 惟duy 其kỳ 皆giai 妄vọng 想tưởng 故cố 雖tuy 計kế 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 成thành 所sở 成thành 之chi 涅Niết 槃Bàn 前tiền 文văn 所sở 謂vị 非phi 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 隨tùy 順thuận 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 為vi 智trí 者giả 所sở 棄khí 。 一nhất 也dã 又hựu 曰viết 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 悉tất 墮đọa 二nhị 邊biên 者giả 二nhị 也dã 又hựu 彼bỉ 雖tuy 妄vọng 計kế 生sanh 滅diệt 而nhi 實thật 彼bỉ 法pháp 何hà 曾tằng 生sanh 滅diệt 三tam 也dã 然nhiên 彼bỉ 皆giai 邪tà 論luận 正chánh 智trí 觀quán 之chi 本bổn 無vô 成thành 立lập 四tứ 也dã 抑ức 又hựu 以dĩ 彼bỉ 心tâm 想tưởng 流lưu 動động 乖quai 涅Niết 槃Bàn 性tánh 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 五ngũ 也dã 並tịnh 如như 文văn 云vân 云vân 以dĩ 是thị 辨biện 之chi 足túc 顯hiển 其kỳ 妄vọng 如như 我ngã 所sở 得đắc 。 下hạ 對đối 邪tà 顯hiển 正chánh 其kỳ 文văn 亦diệc 五ngũ 謂vị 善thiện 覺giác 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 不bất 著trước 外ngoại 性tánh 一nhất 也dã 離ly 於ư 四tứ 句cú 見kiến 如như 實thật 處xứ 二nhị 也dã 不bất 墮đọa 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 二nhị 邊biên 則tắc 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 不bất 可khả 得đắc 三tam 也dã 一nhất 切thiết 度độ 量lương 不bất 見kiến 所sở 成thành 顯hiển 今kim 涅Niết 槃Bàn 出xuất 眾chúng 邪tà 外ngoại 四tứ 也dã 愚ngu 於ư 真chân 實thật 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 者giả 。 謂vị 凡phàm 迷mê 實thật 理lý 隨tùy 有hữu 所sở 見kiến 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 而nhi 亦diệc 不bất 自tự 攝nhiếp 受thọ 則tắc 一nhất 切thiết 無vô 著trước 。 五ngũ 也dã 亦diệc 可khả 反phản 上thượng 五ngũ 義nghĩa 對đối 之chi 可khả 見kiến (# 云vân 云vân )# 由do 是thị 言ngôn 之chi 凡phàm 彼bỉ 蔽tế 涅Niết 槃Bàn 者giả 皆giai 當đương 棄khí 去khứ 故cố 曰viết 棄khí 捨xả 彼bỉ 已dĩ 彼bỉ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 法pháp 則tắc 無vô 上thượng 玅# 心tâm 理lý 當đương 自tự 顯hiển 所sở 謂vị 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 以dĩ 至chí 恆Hằng 沙sa 性tánh 淨tịnh 功công 德đức 亦diệc 是thị 對đối 妄vọng 強cường/cưỡng 名danh 究cứu 竟cánh 言ngôn 之chi 本bổn 無vô 一nhất 法pháp 若nhược 有hữu 所sở 得đắc 。 即tức 非phi 涅Niết 槃Bàn 又hựu 由do 自tự 他tha 俱câu 離ly 方phương 證chứng 無vô 得đắc 之chi 得đắc 。 知tri 二nhị 無vô 我ngã 等đẳng 即tức 所sở 證chứng 覺giác 法pháp 也dã 義nghĩa 見kiến 上thượng 解giải 得đắc 如như 幻huyễn 影ảnh 等đẳng 諸chư 深thâm 三tam 昧muội 。 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 皆giai 所sở 以dĩ 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 者giả 若nhược 夫phu 克khắc 論luận 所sở 渭# 涅Niết 槃Bàn 則tắc 非phi 證chứng 非phi 非phi 證chứng 非phi 得đắc 非phi 非phi 得đắc 非phi 離ly 非phi 非phi 離ly 玅# 絕tuyệt 百bách 非phi 咸hàm 亡vong 四tứ 性tánh 如như 是thị 安an 住trụ 是thị 為vi 究cứu 竟cánh 。 祕bí 密mật 理lý 藏tạng 也dã (# 三tam )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

外ngoại 道đạo 涅Niết 槃Bàn 見kiến 各các 各các 起khởi 妄vọng 想tưởng 斯tư 從tùng 心tâm 想tưởng 生sanh 。 無vô 解giải 脫thoát 方phương 便tiện 。 愚ngu 於ư 縛phược 縛phược 者giả 遠viễn 離ly 善thiện 方phương 便tiện 外ngoại 道đạo 解giải 脫thoát 想tưởng 解giải 脫thoát 終chung 不bất 生sanh 眾chúng 智trí 各các 異dị 趣thú 外ngoại 道đạo 所sở 見kiến 。 通thông 彼bỉ 悉tất 無vô 解giải 脫thoát 愚ngu 癡si 妄vọng 想tưởng 故cố 一nhất 切thiết 癡si 外ngoại 道đạo 妄vọng 見kiến 作tác 所sở 作tác 有hữu 無vô 有hữu 品phẩm 論luận 彼bỉ 悉tất 無vô 解giải 脫thoát 凡phàm 愚ngu 樂nhạo/nhạc/lạc 妄vọng 想tưởng 不bất 聞văn 真chân 實thật 慧tuệ 言ngôn 語ngữ 三tam 苦khổ 本bổn 真chân 實thật 滅diệt 苦khổ 因nhân 譬thí 如như 鏡kính 中trung 像tượng 。 雖tuy 現hiện 而nhi 非phi 有hữu 於ư 妄vọng 想tưởng 心tâm 鏡kính 愚ngu 夫phu 見kiến 有hữu 二nhị 不bất 識thức 心tâm 及cập 緣duyên 則tắc 起khởi 二nhị 妄vọng 想tưởng 了liễu 心tâm 及cập 境cảnh 界giới 妄vọng 想tưởng 則tắc 不bất 生sanh  心tâm 者giả 即tức 種chủng 種chủng 遠viễn 離ly 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 事sự 現hiện 而nhi 無vô 現hiện 如như 彼bỉ 愚ngu 妄vọng 想tưởng 三tam 有hữu 唯duy 妄vọng 想tưởng 外ngoại 義nghĩa 悉tất 無vô 有hữu 妄vọng 想tưởng 。 種chủng 種chủng 現hiện 凡phàm 愚ngu 不bất 能năng 了liễu 經kinh 經kinh 說thuyết 妄vọng 想tưởng 終chung 不bất 出xuất 於ư 名danh 若nhược 離ly 於ư 言ngôn 說thuyết 亦diệc 無vô 有hữu 所sở 說thuyết 。

偈kệ 頌tụng 為vi 二nhị 初sơ 凡phàm 四tứ 偈kệ 並tịnh 言ngôn 外ngoại 計kế 無vô 有hữu 解giải 脫thoát 。 而nhi 其kỳ 義nghĩa 有hữu 四tứ 一nhất 者giả 不bất 出xuất 想tưởng 心tâm 二nhị 者giả 不bất 善thiện 。 方phương 便tiện 三tam 者giả 一nhất 依y 癡si 想tưởng 四tứ 者giả 妄vọng 見kiến 有hữu 無vô 由do 是thị 言ngôn 之chi 所sở 謂vị 解giải 脫thoát 本bổn 無vô 有hữu 法pháp 。 但đãn 離ly 癡si 想tưởng 等đẳng 斯tư 為vi 解giải 脫thoát 爾nhĩ 次thứ 言ngôn 凡phàm 愚ngu 唯duy 著trước 妄vọng 想tưởng 與dữ 上thượng 互hỗ 顯hiển 其kỳ 意ý 初sơ 四tứ 句cú 法pháp 不bất 出xuất 妄vọng 想tưởng 真chân 實thật 謂vị 妄vọng 想tưởng 出xuất 於ư 言ngôn 語ngữ 故cố 為vi 三tam 苦khổ 本bổn 真chân 實thật 反phản 於ư 妄vọng 想tưởng 故cố 為vi 滅diệt 苦khổ 因nhân 然nhiên 則tắc 言ngôn 語ngữ 真chân 實thật 。 復phục 何hà 與dữ 焉yên 但đãn 由do 凡phàm 迷mê 自tự 生sanh 向hướng 背bối/bội 故cố 今kim 示thị 之chi 意ý 令linh 眾chúng 生sanh 反phản 迷mê 歸quy 悟ngộ 也dã 譬thí 如như 鏡kính 中trung 象tượng 下hạ 別biệt 舉cử 譬thí 顯hiển 即tức 鏡kính 以dĩ 喻dụ 心tâm 象tượng 以dĩ 喻dụ 境cảnh 現hiện 而nhi 非phi 有hữu 其kỳ 妄vọng 可khả 知tri 了liễu 境cảnh 即tức 心tâm 鏡kính 象tượng 不bất 二nhị 而nhi 言ngôn 愚ngu 夫phu 見kiến 有hữu 二nhị 者giả 謂vị 心tâm 境cảnh 之chi 二nhị 也dã 不bất 識thức 心tâm 及cập 緣duyên 者giả 緣duyên 亦diệc 境cảnh 也dã 以dĩ 不bất 識thức 故cố 謂vị 心tâm 與dữ 境cảnh 異dị 是thị 心tâm 與dữ 境cảnh 皆giai 起khởi 妄vọng 則tắc 二nhị 妄vọng 想tưởng 也dã 了liễu 則tắc 不bất 二nhị 故cố 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 心tâm 即tức 種chủng 種chủng 故cố 無vô 別biệt 所sở 相tương/tướng 事sự 現hiện 而nhi 無vô 現hiện 等đẳng 合hợp 上thượng 鏡kính 象tượng 四tứ 句cú 也dã 三tam 有hữu 唯duy 妄vọng 想tưởng 者giả 一nhất 妄vọng 想tưởng 外ngoại 更cánh 無vô 有hữu 法pháp 。 經kinh 經kinh 說thuyết 妄vọng 想tưởng 終chung 不bất 出xuất 於ư 名danh 一nhất 假giả 名danh 外ngoại 亦diệc 無vô 有hữu 說thuyết 。 無vô 說thuyết 則tắc 無vô 法pháp 然nhiên 則tắc 妄vọng 想tưởng 一nhất 出xuất 於ư 心tâm 解giải 脫thoát 。 亦diệc 從tùng 心tâm 得đắc 解giải 不bất 自tự 解giải 由do 縛phược 而nhi 有hữu 解giải 縛phược 不bất 自tự 縛phược 因nhân 心tâm 而nhi 成thành 縛phược 若nhược 達đạt 心tâm 性tánh 本bổn 空không 則tắc 縛phược 與dữ 縛phược 者giả 當đương 處xứ 解giải 脫thoát 惟duy 其kỳ 不bất 了liễu 但đãn 增tăng 妄vọng 想tưởng 究cứu 而nhi 言ngôn 之chi 唯duy 一nhất 心tâm 法pháp 翻phiên 覆phú 而nhi 已dĩ 矣hĩ 斯tư 皆giai 如Như 來Lai 示thị 人nhân 令linh 從tùng 省tỉnh 要yếu 處xứ 悟ngộ 入nhập 也dã (# 四tứ )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 七thất 章chương 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 三tam 竟cánh

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ

一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 四tứ

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 於ư 如Như 來Lai 自tự 性tánh 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 恣tứ 所sở 欲dục 問vấn 。 我ngã 當đương 為vì 汝nhữ 。 隨tùy 所sở 問vấn 說thuyết 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 為vi 作tác 耶da 為vi 不bất 作tác 耶da 為vi 事sự 耶da 為vi 因nhân 耶da 為vi 相tương/tướng 耶da 為vi 所sở 相tương/tướng 耶da 為vi 說thuyết 耶da 為vi 所sở 說thuyết 耶da 為vi 覺giác 耶da 為vi 所sở 覺giác 耶da 如như 是thị 等đẳng 辭từ 句cú 為vi 異dị 為vi 不bất 異dị 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 於ư 如như 是thị 等đẳng 。 辭từ 句cú 非phi 事sự 非phi 因nhân 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 俱câu 有hữu 過quá 故cố 大đại 慧tuệ 若nhược 如Như 來Lai 是thị 事sự 者giả 或hoặc 作tác 或hoặc 無vô 常thường 無vô 常thường 故cố 一nhất 切thiết 事sự 應ưng 是thị 如Như 來Lai 。 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 皆giai 所sở 不bất 欲dục 若nhược 非phi 所sở 作tác 者giả 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 方phương 便tiện 則tắc 空không 同đồng 於ư 兔thố 角giác 槃bàn 大đại 之chi 子tử 以dĩ 無vô 所sở 有hữu 故cố 。 大đại 慧tuệ 若nhược 無vô 事sự 無vô 因nhân 者giả 則tắc 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 若nhược 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 則tắc 出xuất 於ư 四tứ 句cú 四tứ 句cú 者giả 是thị 世thế 間gian 言ngôn 說thuyết 若nhược 出xuất 四tứ 句cú 者giả 則tắc 不bất 墮đọa 四tứ 句cú 不bất 墮đọa 四tứ 句cú 故cố 智trí 者giả 所sở 取thủ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 句cú 義nghĩa 亦diệc 如như 是thị 慧tuệ 者giả 當đương 知tri 。

佛Phật 固cố 不bất 易dị 聞văn 見kiến 而nhi 知tri 佛Phật 益ích 難nạn/nan 大đại 慧tuệ 於ư 是thị 清thanh 說thuyết 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 此thử 言ngôn 正chánh 徧biến 知tri 又hựu 曰viết 善thiện 於ư 如Như 來Lai 自tự 性tánh 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 自tự 性tánh 謂vị 法Pháp 身thân 也dã 知tri 覺giác 理lý 一nhất 故cố 得đắc 互hỗ 顯hiển 文văn 因nhân 明minh 涅Niết 槃Bàn 而nhi 來lai 亦diệc 為vi 後hậu 世thế 欲dục 善thiện 知tri 佛Phật 者giả 請thỉnh 凡phàm 約ước 六lục 義nghĩa 謂vị 作tác 不bất 作tác 等đẳng 作tác 謂vị 修tu 治trị 造tạo 作tác 義nghĩa 該cai 因nhân 果quả 故cố 繼kế 之chi 事sự 因nhân 事sự 即tức 果quả 也dã 不bất 作tác 則tắc 非phi 事sự 非phi 因nhân 故cố 略lược 不bất 言ngôn 亦diệc 與dữ 下hạ 答đáp 文văn 互hỗ 出xuất 相tương 謂vị 身thân 相tướng 言ngôn 說thuyết 覺giác 知tri 也dã 竝tịnh 以dĩ 理lý 性tánh 為vi 所sở 相tương/tướng 等đẳng 如như 是thị 辭từ 句cú 為vi 異dị 為vi 不bất 異dị 者giả 謂vị 如Như 來Lai 自tự 性tánh 。 於ư 作tác 不bất 作tác 。 等đẳng 辭từ 句cú 為vi 異dị 不bất 邪tà 答đáp 中trung 先tiên 酬thù 所sở 問vấn 直trực 言ngôn 非phi 事sự 非phi 因nhân 即tức 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 也dã 準chuẩn 後hậu 徵trưng 釋thích 應ưng 云vân 非phi 作tác 非phi 不bất 作tác 。 亦diệc 可khả 言ngôn 非phi 則tắc 不bất 作tác 義nghĩa 因nhân 果quả 則tắc 作tác 義nghĩa 故cố 得đắc 兼kiêm 之chi 言ngôn 俱câu 有hữu 過quá 者giả 不bất 直trực 遮già 事sự 因nhân 而nhi 已dĩ 正chánh 言ngôn 如Như 來Lai 若nhược 唯duy 事sự 因nhân 則tắc 墮đọa 作tác 過quá 若nhược 非phi 事sự 因nhân 墮đọa 無vô 所sở 有hữu 過quá 方phương 盡tận 文văn 旨chỉ 先tiên 以dĩ 非phi 事sự 覈# 事sự 則tắc 曰viết 若nhược 如Như 來Lai 是thị 事sự 等đẳng 謂vị 若nhược 如Như 來Lai 定định 須tu 因nhân 果quả 等đẳng 事sự 。 則tắc 同đồng 作tác 法pháp 作tác 則tắc 無vô 常thường 同đồng 一nhất 切thiết 事sự 故cố 。 曰viết 一nhất 切thiết 事sự 應ưng 是thị 如Như 來Lai 。 佛Phật 亦diệc 不bất 欲dục 是thị 佛Phật 不bất 許hứa 同đồng 彼bỉ 事sự 也dã 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 方phương 復phục 求cầu 同đồng 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 得đắc 況huống 不bất 欲dục 乎hồ 亦diệc 且thả 一nhất 往vãng 覈# 非phi 云vân 爾nhĩ 舉cử 果quả 知tri 因nhân 故cố 略lược 不bất 言ngôn 因nhân 次thứ 以dĩ 事sự 覈# 非phi 事sự 則tắc 曰viết 若nhược 非phi 所sở 作tác 等đẳng 。 即tức 覈# 上thượng 非phi 事sự 非phi 因nhân 句cú 異dị 其kỳ 言ngôn 爾nhĩ 故cố 以dĩ 方phương 便tiện 。 對đối 言ngôn 之chi 謂vị 非phi 所sở 作tác 則tắc 無vô 所sở 得đắc 。 無vô 所sở 得đắc 則tắc 福phước 智trí 方phương 便tiện 皆giai 為vi 徒đồ 施thí 故cố 方phương 便tiện 則tắc 空không 同đồng 於ư 兔thố 角giác 槃bàn 大đại 之chi 子tử 謂vị 石thạch 女nữ 兒nhi 也dã 由do 是thị 言ngôn 之chi 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 克khắc 體thể 則tắc 不bất 當đương 因nhân 果quả 脩tu 顯hiển 則tắc 非phi 無vô 事sự 因nhân 是thị 謂vị 非phi 有hữu 。 事sự 因nhân 非phi 無vô 事sự 因nhân 則tắc 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 文văn 偏thiên 言ngôn 者giả 亦diệc 略lược 如như 向hướng 說thuyết 言ngôn 四tứ 句cú 是thị 世thế 間gian 言ngôn 說thuyết 者giả 謂vị 有hữu 無vô 等đẳng 四tứ 句cú 若nhược 出xuất 四tứ 句cú 則tắc 不bất 墮đọa 有hữu 無vô 等đẳng 戲hí 論luận 是thị 智trí 者giả 所sở 取thủ 即tức 是thị 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 句cú 義nghĩa 也dã (# 一nhất )# 。

如như 我ngã 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 當đương 知tri 此thử 義nghĩa 無vô 我ngã 性tánh 是thị 無vô 我ngã 一nhất 切thiết 法pháp 。 有hữu 自tự 性tánh 無vô 他tha 性tánh 如như 牛ngưu 馬mã 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 非phi 牛ngưu 馬mã 性tánh 非phi 馬mã 牛ngưu 性tánh 其kỳ 實thật 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 彼bỉ 非phi 無vô 自tự 性tánh 如như 是thị 。 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 非phi 無vô 自tự 相tương/tướng 有hữu 自tự 相tương/tướng 但đãn 非phi 無vô 我ngã 愚ngu 夫phu 之chi 所sở 能năng 知tri 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 故cố 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 無vô 生sanh 無vô 自tự 性tánh 當đương 如như 是thị 知tri 。 如Như 來Lai 如như 是thị 。 與dữ 陰ấm 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 若nhược 不bất 異dị 陰ấm 者giả 應ưng 是thị 無vô 常thường 若nhược 異dị 者giả 方phương 便tiện 則tắc 空không 若nhược 二nhị 者giả 應ưng 有hữu 異dị 如như 牛ngưu 角giác 相tương 似tự 故cố 不bất 異dị 長trường 短đoản 差sai 別biệt 故cố 有hữu 異dị 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 大đại 慧tuệ 如như 牛ngưu 右hữu 角giác 異dị 左tả 角giác 左tả 角giác 異dị 右hữu 角giác 如như 是thị 長trường 短đoản 種chủng 種chủng 色sắc 各các 各các 異dị 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 於ư 陰ấm 界giới 入nhập 。 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 如như 是thị 如Như 來Lai 。 解giải 脫thoát 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 如như 是thị 如Như 來Lai 。 以dĩ 解giải 脫thoát 名danh 說thuyết 若nhược 如Như 來Lai 異dị 解giải 脫thoát 者giả 應ưng 色sắc 相tướng 成thành 色sắc 相tướng 成thành 故cố 應ưng 無vô 常thường 若nhược 不bất 異dị 者giả 脩tu 行hành 者giả 得đắc 相tương 應ứng 無vô 分phân 別biệt 而nhi 脩tu 行hành 者giả 見kiến 分phân 別biệt 是thị 故cố 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 如như 是thị 智trí 及cập 爾nhĩ 燄diệm 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 。

前tiền 約ước 法Pháp 身thân 自tự 性tánh 相tướng 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 則tắc 通thông 而nhi 且thả 總tổng 故cố 次thứ 具cụ 明minh 三tam 德đức 仍nhưng 對đối 陰ấm 等đẳng 言ngôn 之chi 方phương 極cực 其kỳ 致trí 初sơ 法Pháp 身thân 文văn 先tiên 舉cử 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 句cú 以dĩ 立lập 法Pháp 身thân 義nghĩa 本bổn 因nhân 自tự 釋thích 云vân 無vô 我ngã 性tánh 是thị 無vô 我ngã 謂vị 無vô 我ngã 之chi 我ngã 即tức 真chân 我ngã 也dã 故cố 自tự 真chân 我ngã 言ngôn 之chi 則tắc 曰viết 自tự 性tánh 以dĩ 無vô 妄vọng 我ngã 言ngôn 之chi 則tắc 曰viết 無vô 我ngã 性tánh 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 自tự 性tánh 無vô 他tha 性tánh 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 是thị 法Pháp 身thân 自tự 性tánh 則tắc 無vô 妄vọng 矣hĩ 然nhiên 復phục 應ưng 知tri 自tự 性tánh 有hữu 二nhị 謂vị 獨độc 一nhất 絕tuyệt 待đãi 之chi 自tự 性tánh 此thử 生sanh 佛Phật 所sở 同đồng 有hữu 自tự 他tha 形hình 對đối 之chi 自tự 性tánh 則tắc 生sanh 佛Phật 所sở 異dị 今kim 當đương 初sơ 義nghĩa 故cố 非phi 對đối 他tha 而nhi 曰viết 無vô 他tha 性tánh 者giả 此thử 方phương 對đối 自tự 之chi 他tha 言ngôn 他tha 則tắc 其kỳ 自tự 可khả 知tri 故cố 知tri 兩lưỡng 句cú 各các 有hữu 所sở 屬thuộc 如như 牛ngưu 馬mã 者giả 譬thí 顯hiển 也dã 葢# 牛ngưu 性tánh 柔nhu 馬mã 性tánh 剛cang 而nhi 不bất 相tương 有hữu 故cố 曰viết 譬thí 如như 非phi 牛ngưu 馬mã 性tánh 非phi 馬mã 牛ngưu 性tánh 正chánh 言ngôn 非phi 牛ngưu 則tắc 馬mã 性tánh 非phi 馬mã 則tắc 牛ngưu 性tánh 而nhi 一nhất 有hữu 一nhất 無vô 故cố 曰viết 其kỳ 實thật 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 彼bỉ 雖tuy 互hỗ 無vô 而nhi 一nhất 知tri 之chi 性tánh 不bất 異dị 則tắc 又hựu 曰viết 彼bỉ 非phi 無vô 自tự 性tánh 類loại 法pháp 可khả 知tri 因nhân 復phục 例lệ 相tương/tướng 亦diệc 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 非phi 無vô 自tự 相tương/tướng 有hữu 自tự 相tương 謂vị 非phi 無vô 諸chư 法pháp 之chi 自tự 相tương/tướng 亦diệc 有hữu 法Pháp 身thân 之chi 自tự 相tương/tướng 如như 是thị 二nhị 相tướng 。 不bất 相tương 傾khuynh 奪đoạt 未vị 始thỉ 隱ẩn 覆phú 但đãn 非phi 凡phàm 小tiểu 愚ngu 夫phu 所sở 知tri 此thử 言ngôn 無vô 我ngã 者giả 。 謂vị 無vô 真chân 我ngã 之chi 愚ngu 夫phu 也dã 如như 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 空không 等đẳng 例lệ 上thượng 無vô 我ngã 示thị 諸chư 異dị 名danh 皆giai 如Như 來Lai 自tự 性tánh 。 亦diệc 當đương 如như 是thị 。 知tri 之chi 次thứ 對đối 五ngũ 陰ấm 正chánh 明minh 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 夫phu 陰ấm 即tức 苦khổ 道đạo 與dữ 夫phu 法Pháp 身thân 的đích 相tương/tướng 翻phiên 對đối 若nhược 知tri 不bất 即tức 不bất 離ly 。 不bất 合hợp 不bất 散tán 。 則tắc 陰ấm 體thể 本bổn 融dung 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 不bất 得đắc 轉chuyển 除trừ 也dã 於ư 中trung 先tiên 立lập 次thứ 覈# 三tam 結kết 言ngôn 方phương 便tiện 則tắc 空không 者giả 謂vị 法Pháp 身thân 本bổn 無vô 相tướng 方phương 便tiện 則tắc 有hữu 相tương/tướng 若nhược 異dị 陰ấm 者giả 則tắc 無vô 方phương 便tiện 應ưng 應ưng 之chi 相tướng 是thị 則tắc 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 又hựu 曰viết 若nhược 二nhị 者giả 應ưng 有hữu 異dị 覆phú 示thị 上thượng 二nhị 義nghĩa 不bất 應ưng 復phục 異dị 異dị 則tắc 不bất 成thành 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 也dã 故cố 就tựu 牛ngưu 角giác 開khai 二nhị 喻dụ 示thị 之chi 初sơ 異dị 牛ngưu 角giác 似tự 喻dụ 喻dụ 一nhất 切thiết 法pháp 異dị 而nhi 法Pháp 身thân 性tánh 同đồng 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 。 次thứ 一nhất 牛ngưu 異dị 角giác 喻dụ 喻dụ 法Pháp 身thân 本bổn 一nhất 而nhi 諸chư 法pháp 宛uyển 然nhiên 如như 是thị 長trường 短đoản 種chủng 種chủng 色sắc 異dị 者giả 亦diệc 猶do 左tả 右hữu 角giác 之chi 不bất 同đồng 也dã 結kết 文văn 可khả 知tri 解giải 脫thoát 中trung 亦diệc 先tiên 立lập 如Như 來Lai 以dĩ 解giải 脫thoát 名danh 說thuyết 者giả 即tức 解giải 脫thoát 是thị 如Như 來Lai 異dị 名danh 亦diệc 佛Phật 之chi 大đại 用dụng 故cố 對đối 色sắc 相tướng 明minh 之chi 若nhược 如Như 來Lai 異dị 解giải 脫thoát 者giả 應ưng 色sắc 相tướng 是thị 如Như 來Lai 非phi 解giải 脫thoát 也dã 若nhược 色sắc 相tướng 所sở 成thành 則tắc 應ưng 無vô 常thường 若nhược 不bất 異dị 者giả 如như 修tu 行hành 者giả 得đắc 解giải 脫thoát 相tướng 。 應ưng 無vô 人nhân 法pháp 之chi 異dị 若nhược 亦diệc 見kiến 有hữu 分phân 別biệt 異dị 者giả 則tắc 不bất 可khả 云vân 一nhất 而nhi 特đặc 以dĩ 修tu 行hành 對đối 覈# 者giả 以dĩ 因nhân 顯hiển 果quả 亦diệc 一nhất 往vãng 爾nhĩ 般Bát 若Nhã 與dữ 爾nhĩ 燄diệm 約ước 智trí 障chướng 相tương/tướng 翻phiên 言ngôn 之chi 文văn 但đãn 標tiêu 例lệ 而nhi 已dĩ 准chuẩn 義nghĩa 應ưng 云vân 若nhược 異dị 則tắc 離ly 障chướng 無vô 智trí 如như 離ly 水thủy 無vô 水thủy 若nhược 不bất 異dị 則tắc 障chướng 豈khởi 即tức 智trí 而nhi 理lý 須tu 融dung 氷băng 亦diệc 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 可khả 以dĩ 意ý 得đắc (# 二nhị )# 。

大đại 慧tuệ 智trí 及cập 爾nhĩ 炎diễm 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 者giả 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 非phi 作tác 非phi 所sở 作tác 非phi 有hữu 為vi 非phi 無vô 為vi 。 非phi 覺giác 非phi 所sở 覺giác 非phi 相tướng 非phi 所sở 相tương/tướng 非phi 陰ấm 非phi 異dị 陰ấm 非phi 說thuyết 非phi 所sở 說thuyết 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 俱câu 非phi 不bất 俱câu 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 非phi 俱câu 非phi 不bất 俱câu 故cố 悉tất 離ly 一nhất 切thiết 量lượng 離ly 一nhất 切thiết 量lượng 則tắc 無vô 言ngôn 說thuyết 。 無vô 言ngôn 說thuyết 則tắc 無vô 生sanh 無vô 生sanh 則tắc 無vô 滅diệt 無vô 滅diệt 則tắc 寂tịch 滅diệt 寂tịch 滅diệt 則tắc 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 則tắc 無vô 事sự 無vô 因nhân 無vô 事sự 無vô 因nhân 則tắc 無vô 攀phàn 緣duyên 。 無vô 攀phàn 緣duyên 則tắc 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 。 虗hư 偽ngụy 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 。 虗hư 偽ngụy 則tắc 是thị 如Như 來Lai 。 如Như 來Lai 則tắc 是thị 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 佛Phật 陀Đà 大đại 慧tuệ 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 佛Phật 陀Đà 者giả 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

悉tất 離ly 諸chư 根căn 量lượng 無vô 事sự 亦diệc 無vô 因nhân 已dĩ 離ly 覺giác 所sở 覺giác 亦diệc 離ly 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 陰ấm 緣duyên 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 一nhất 異dị 莫mạc 能năng 見kiến 若nhược 無vô 有hữu 見kiến 者giả 。 云vân 何hà 而nhi 分phân 別biệt 非phi 作tác 非phi 不bất 作tác 。 非phi 事sự 亦diệc 非phi 因nhân 非phi 陰ấm 非phi 在tại 陰ấm 亦diệc 非phi 有hữu 餘dư 雜tạp 亦diệc 非phi 有hữu 諸chư 性tánh 如như 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 見kiến 當đương 知tri 亦diệc 非phi 無vô 此thử 法pháp 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 以dĩ 有hữu 故cố 有hữu 無vô 以dĩ 無vô 故cố 有hữu 有hữu 若nhược 無vô 不bất 應ưng 受thọ 若nhược 有hữu 不bất 應ưng 想tưởng 或hoặc 於ư 我ngã 非phi 我ngã 。 言ngôn 說thuyết 量lượng 留lưu 連liên 沉trầm 溺nịch 於ư 二nhị 邊biên 自tự 壞hoại 壞hoại 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 一nhất 切thiết 過quá 正chánh 觀quán 察sát 我ngã 通thông 是thị 名danh 為vi 正chánh 觀quán 。 不bất 毀hủy 大đại 導đạo 師sư 。

所sở 以dĩ 三tam 皆giai 非phi 異dị 非phi 不bất 異dị 者giả 以dĩ 其kỳ 性tánh 融dung 而nhi 理lý 一nhất 也dã 一nhất 故cố 中trung 中trung 故cố 妙diệu 妙diệu 故cố 離ly 四tứ 句cú 言ngôn 說thuyết 故cố 復phục 例lệ 通thông 而nhi 結kết 成thành 之chi 則tắc 曰viết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 等đẳng 總tổng 不bất 出xuất 非phi 二nhị 邊biên 顯hiển 中trung 道đạo 非phi 能năng 所sở 顯hiển 一nhất 相tương/tướng 非phi 四tứ 句cú 顯hiển 亡vong 言ngôn 仍nhưng 間gian 雜tạp 不bất 次thứ 所sở 以dĩ 彰chương 法Pháp 門môn 混hỗn 融dung 無vô 決quyết 定định 也dã 至chí 於ư 結kết 成thành 理lý 性tánh 則tắc 曰viết 離ly 一nhất 切thiết 量lượng 等đẳng 夫phu 離ly 諸chư 言ngôn 量lượng 則tắc 無vô 生sanh 寂tịch 滅diệt 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 已dĩ 矣hĩ 既ký 彰chương 理lý 性tánh 乃nãi 復phục 宗tông 結kết 示thị 曰viết 無vô 事sự 無vô 因nhân 等đẳng 唯duy 一nhất 法Pháp 身thân 逈huýnh 然nhiên 獨độc 立lập 不bất 見kiến 諸chư 法pháp 。 為vi 所sở 攀phàn 緣duyên 故cố 出xuất 過quá 一nhất 切thiết 。 虗hư 偽ngụy 名danh 為vi 如Như 來Lai 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 佛Phật 陀Đà 。 重trọng/trùng 言ngôn 佛Phật 陀Đà 者giả 翻phiên 知tri 覺giác 之chi 異dị 雙song 結kết 上thượng 二nhị 名danh 也dã 言ngôn 至chí 於ư 此thử 可khả 謂vị 極cực 矣hĩ 而nhi 復phục 疊điệp 云vân 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 者giả 總tổng 酬thù 所sở 問vấn 旨chỉ 歸quy 法Pháp 身thân 自tự 性tánh 也dã 偈kệ 言ngôn 悉tất 離ly 諸chư 根căn 量lượng 等đẳng 疊điệp 頌tụng 上thượng 諸chư 文văn 總tổng 顯hiển 一nhất 離ly 相tương/tướng 陰ấm 緣duyên 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 者giả 。 陰ấm 即tức 五ngũ 陰ấm 緣duyên 謂vị 界giới 入nhập 等đẳng 攀phàn 緣duyên 之chi 緣duyên 並tịnh 對đối 法Pháp 身thân 正chánh 覺giác 言ngôn 非phi 一nhất 異dị 而nhi 莫mạc 能năng 見kiến 因nhân 起khởi 後hậu 難nạn/nan 釋thích 故cố 曰viết 若nhược 無vô 有hữu 見kiến 者giả 。 難nạn/nan 也dã 意ý 謂vị 既ký 一nhất 切thiết 悉tất 離ly 則tắc 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 於ư 何hà 分phân 別biệt 非phi 作tác 非phi 不bất 作tác 。 等đẳng 言ngôn 有hữu 餘dư 雜tạp 則tắc 不bất 一nhất 義nghĩa 也dã 亦diệc 非phi 有hữu 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 。 如như 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 見kiến 者giả 是thị 以dĩ 其kỳ 所sở 離ly 還hoàn 難nạn/nan 自tự 所sở 分phân 別biệt 宜nghi 莫mạc 能năng 解giải 者giả 當đương 知tri 亦diệc 非phi 無vô 等đẳng 釋thích 也dã 謂vị 雖tuy 離ly 謂vị 相tương/tướng 而nhi 亦diệc 非phi 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 以dĩ 其kỳ 法pháp 法pháp 自tự 爾nhĩ 故cố 故cố 曰viết 以dĩ 有hữu 故cố 有hữu 無vô 等đẳng 是thị 則tắc 有hữu 不bất 別biệt 有hữu 有hữu 其kỳ 所sở 無vô 無vô 不bất 別biệt 無vô 無vô 其kỳ 所sở 有hữu 是thị 應ưng 云vân 以dĩ 無vô 故cố 無vô 有hữu 文văn 言ngôn 有hữu 有hữu 者giả 或hoặc 別biệt 有hữu 意ý 故cố 雖tuy 有hữu 分phân 別biệt 而nhi 不bất 妨phương 離ly 相tương/tướng 仍nhưng 遮già 其kỳ 非phi 曰viết 若nhược 無vô 不bất 應ưng 受thọ 受thọ 則tắc 有hữu 矣hĩ 若nhược 有hữu 不bất 應ưng 想tưởng 想tưởng 則tắc 著trước 矣hĩ 若nhược 受thọ 若nhược 想tưởng 皆giai 於ư 法pháp 爾nhĩ 上thượng 加gia 之chi 情tình 見kiến 所sở 以dĩ 非phi 也dã 或hoặc 於ư 我ngã 非phi 我ngã 。 等đẳng 總tổng 反phản 斥xích 彼bỉ 著trước 以dĩ 我ngã 非phi 我ngã 有hữu 無vô 言ngôn 量lượng 留lưu 連liên 沉trầm 溺nịch 著trước 於ư 二nhị 邊biên 增tăng 損tổn 世thế 諦đế 是thị 為vi 自tự 壞hoại 壞hoại 世thế 間gian 也dã 解giải 脫thoát 一nhất 切thiết 。 過quá 者giả 頌tụng 上thượng 佛Phật 陀Đà 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 之chi 過quá 亦diệc 反phản 上thượng 沉trầm 溺nịch 之chi 失thất 得đắc 正chánh 觀quán 察sát 。 乃nãi 我ngã 所sở 通thông 反phản 顯hiển 有hữu 無vô 不bất 名danh 正chánh 觀quán 不bất 毀hủy 大đại 導đạo 師sư 者giả 毀hủy 猶do 謗báng 也dã 否phủ/bĩ 則tắc 謗báng 矣hĩ (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 一nhất 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 修tu 多đa 羅la 攝nhiếp 受thọ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 又hựu 世Thế 尊Tôn 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 如Như 來Lai 異dị 名danh 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 為vi 無vô 性tánh 故cố 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 為vi 是thị 如Như 來Lai 。 異dị 名danh 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 我ngã 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 有hữu 無vô 品phẩm 不bất 現hiện 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 者giả 則tắc 攝nhiếp 受thọ 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 故cố 若nhược 名danh 字tự 中trung 有hữu 法pháp 者giả 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 吾ngô 當đương 為vì 汝nhữ 。 分phân 別biệt 解giải 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 我ngã 說thuyết 如Như 來Lai 非phi 無vô 性tánh 亦diệc 非phi 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 不bất 待đãi 緣duyên 故cố 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 亦diệc 非phi 無vô 義nghĩa 大đại 慧tuệ 我ngã 說thuyết 意ý 生sanh 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 。 彼bỉ 不bất 生sanh 者giả 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 七thất 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 大đại 慧tuệ 彼bỉ 不bất 生sanh 即tức 如Như 來Lai 異dị 名danh 。

經kinh 教giáo 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 多đa 矣hĩ 而nhi 所sở 以dĩ 用dụng 義nghĩa 詮thuyên 旨chỉ 則tắc 有hữu 同đồng 異dị 不bất 可khả 不bất 審thẩm 也dã 大đại 慧tuệ 於ư 是thị 以dĩ 彼bỉ 兩lưỡng 端đoan 申thân 一nhất 疑nghi 請thỉnh 為vi 皆giai 無vô 性tánh 義nghĩa 邪tà 抑ức 為vi 異dị 名danh 別biệt 有hữu 義nghĩa 乎hồ 佛Phật 答đáp 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 則tắc 不bất 有hữu 不bất 無vô 。 故cố 曰viết 有hữu 無vô 品phẩm 不bất 現hiện 所sở 以dĩ 拂phất 彼bỉ 之chi 見kiến 而nhi 教giáo 旨chỉ 異dị 名danh 兩lưỡng 得đắc 之chi 矣hĩ 而nhi 大đại 慧tuệ 以dĩ 謂vị 不bất 現hiện 者giả 不bất 生sanh 也dã 即tức 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 得đắc 則tắc 無vô 而nhi 已dĩ 矣hĩ 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 故cố 是thị 直trực 以dĩ 不bất 生sanh 無vô 性tánh 義nghĩa 領lãnh 之chi 故cố 復phục 請thỉnh 異dị 名danh 中trung 別biệt 有hữu 法pháp 義nghĩa 答đáp 中trung 亦diệc 先tiên 拂phất 彼bỉ 見kiến 言ngôn 我ngã 說thuyết 如Như 來Lai 非phi 無vô 性tánh 者giả 正chánh 言ngôn 異dị 名danh 非phi 謂vị 無vô 性tánh 又hựu 曰viết 亦diệc 非phi 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 拂phất 上thượng 次thứ 領lãnh 義nghĩa 也dã 亦diệc 不bất 待đãi 緣duyên 者giả 謂vị 非phi 待đãi 生sanh 滅diệt 而nhi 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 則tắc 逆nghịch 其kỳ 意ý 以dĩ 遮già 之chi 也dã 亦diệc 非phi 無vô 義nghĩa 起khởi 後hậu 正chánh 答đáp 也dã 則tắc 曰viết 我ngã 說thuyết 意ý 生sanh 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 。 者giả 其kỳ 文văn 猶do 略lược 具cụ 應ưng 云vân 我ngã 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 即tức 不bất 生sanh 義nghĩa 不bất 生sanh 而nhi 生sanh 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 身thân 異dị 名danh 皆giai 從tùng 此thử 出xuất 故cố 曰viết 意ý 生sanh 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 名danh 號hiệu 。 始thỉ 得đắc 疊điệp 云vân 彼bỉ 不bất 生sanh 者giả 等đẳng 不bất 然nhiên 則tắc 此thử 一nhất 句cú 全toàn 無vô 生sanh 起khởi 但đãn 此thử 不bất 生sanh 異dị 乎hồ 大đại 慧tuệ 所sở 領lãnh 之chi 不bất 生sanh 將tương 顯hiển 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 趣thú 不bất 生sanh 是thị 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 故cố 曰viết 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 乃nãi 至chí 七thất 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 七thất 住trụ 即tức 七thất 地địa 未vị 得đắc 無vô 生sanh 故cố 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 即tức 其kỳ 為vi 八bát 地địa 無vô 生sanh 也dã 可khả 知tri 矣hĩ 故cố 結kết 答đáp 中trung 以dĩ 不bất 生sanh 為vi 如Như 來Lai 異dị 名danh 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 名danh 偏thiên 義nghĩa 圓viên 其kỳ 理lý 一nhất 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 譬thí 如như 因nhân 陀đà 羅la 。 釋Thích 迦Ca 不bất 蘭lan 陀đà 羅la 如như 是thị 等đẳng 諸chư 物vật 一nhất 一nhất 各các 有hữu 。 多đa 名danh 亦diệc 非phi 多đa 名danh 而nhi 有hữu 多đa 性tánh 亦diệc 非phi 無vô 自tự 性tánh 如như 是thị 。 大đại 慧tuệ 我ngã 於ư 此thử 娑sa 呵ha 世thế 界giới 有hữu 三tam 阿a 僧Tăng 祗chi 百bách 千thiên 名danh 號hiệu 愚ngu 夫phu 悉tất 聞văn 各các 說thuyết 我ngã 名danh 而nhi 不bất 解giải 我ngã 如Như 來Lai 異dị 名danh 大đại 慧tuệ 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 知tri 我ngã 如Như 來Lai 。 者giả 有hữu 知tri 一Nhất 切Thiết 智Trí 者giả 。 有hữu 知tri 佛Phật 者giả 有hữu 知tri 救cứu 世thế 者giả 有hữu 知tri 自tự 覺giác 者giả 有hữu 知tri 導đạo 師sư 者giả 有hữu 知tri 廣quảng 導đạo 者giả 有hữu 知tri 一nhất 切thiết 導đạo 者giả 有hữu 知tri 仙tiên 人nhân 者giả 有hữu 知tri 梵Phạm 者giả 有hữu 知tri 毗tỳ 細tế 者giả 有hữu 知tri 自tự 在tại 者giả 有hữu 知tri 勝thắng 者giả 有hữu 知tri 迦ca 毗tỳ 羅la 者giả 有hữu 知tri 真chân 實thật 邊biên 者giả 有hữu 知tri 月nguyệt 者giả 有hữu 知tri 日nhật 者giả 有hữu 知tri 主chủ 者giả 有hữu 知tri 無vô 生sanh 者giả 有hữu 知tri 無vô 滅diệt 者giả 有hữu 知tri 空không 者giả 有hữu 知tri 如như 如như 者giả 有hữu 知tri 諦đế 者giả 有hữu 智trí 實thật 際tế 者giả 有hữu 知tri 法pháp 性tánh 者giả 有hữu 知tri 涅Niết 槃Bàn 者giả 有hữu 知tri 常thường 者giả 有hữu 知tri 平bình 等đẳng 者giả 有hữu 知tri 不bất 二nhị 者giả 有hữu 知tri 無vô 相tướng 者giả 有hữu 知tri 解giải 脫thoát 者giả 有hữu 知tri 道đạo 者giả 有hữu 知tri 意ý 生sanh 者giả 大đại 慧tuệ 如như 是thị 等đẳng 三tam 阿a 僧Tăng 祗chi 百bách 千thiên 名danh 號hiệu 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 此thử 及cập 餘dư 世thế 界giới 。 皆giai 悉tất 知tri 我ngã 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 彼bỉ 諸chư 愚ngu 夫phu 不bất 能năng 知tri 。 我ngã 墮đọa 二nhị 邊biên 故cố 然nhiên 悉tất 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 於ư 我ngã 而nhi 不bất 善thiện 解giải 知tri 辭từ 句cú 義nghĩa 趣thú 不bất 分phân 別biệt 名danh 。 不bất 解giải 自tự 通thông 計kế 著trước 種chủng 種chủng 言ngôn 說thuyết 。 章chương 句cú 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 作tác 無vô 性tánh 想tưởng 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 名danh 號hiệu 差sai 別biệt 如như 因nhân 陀đà 羅la 釋Thích 迦Ca 不bất 蘭lan 陀đà 羅la 不bất 解giải 自tự 通thông 會hội 歸quy 終chung 極cực 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 隨tùy 說thuyết 計kế 著trước 。

此thử 下hạ 引dẫn 譬thí 示thị 異dị 名danh 義nghĩa 如như 是thị 等đẳng 諸chư 物vật 者giả 謂vị 帝Đế 釋Thích 所sở 住trụ 。 地địa 及cập 虗hư 空không 乃nãi 至chí 手thủ 足túc 各các 隨tùy 其kỳ 物vật 以dĩ 彰chương 異dị 號hiệu 是thị 以dĩ 帝Đế 釋Thích 有hữu 多đa 種chủng 名danh 人nhân 只chỉ 是thị 一nhất 故cố 無vô 多đa 性tánh 而nhi 隨tùy 物vật 顯hiển 義nghĩa 故cố 非phi 無vô 自tự 性tánh 譬thí 佛Phật 亦diệc 爾nhĩ 故cố 曰viết 我ngã 於ư 是thị 娑sa 呵ha 世thế 界giới 等đẳng 凡phàm 列liệt 三tam 十thập 三tam 名danh (# 恐khủng 煩phiền 不bất 釋thích )# 始thỉ 言ngôn 愚ngu 者giả 悉tất 聞văn 各các 說thuyết 我ngã 名danh 謂vị 名danh 各các 有hữu 義nghĩa 也dã 而nhi 不bất 解giải 我ngã 如Như 來Lai 異dị 名danh 則tắc 不bất 知tri 其kỳ 體thể 一nhất 本bổn 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 也dã 又hựu 曰viết 皆giai 悉tất 知tri 我ngã 等đẳng 。 即tức 智trí 者giả 能năng 知tri 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 不bất 出xuất 不bất 入nhập 。 謂vị 虗hư 空không 之chi 月nguyệt 如như 法Pháp 身thân 應ưng 於ư 眾chúng 生sanh 。 心tâm 水thủy 而nhi 現hiện 如như 應ưng 身thân 而nhi 影ảnh 不bất 離ly 水thủy 故cố 不bất 出xuất 亦diệc 不bất 外ngoại 來lai 。 故cố 不bất 入nhập 不bất 入nhập 故cố 。 不bất 生sanh 不bất 出xuất 。 故cố 不bất 滅diệt 以dĩ 喻dụ 顯hiển 法pháp 其kỳ 理lý 如như 之chi 此thử 猶do 分phần/phân 喻dụ 不bất 可khả 守thủ 喻dụ 而nhi 害hại 法pháp 也dã 可khả 以dĩ 意ý 知tri 彼bỉ 諸chư 愚ngu 夫phu 等đẳng 覆phú 釋thích 彼bỉ 不bất 知tri 者giả 由do 墮đọa 二nhị 邊biên 故cố 昧muội 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 中trung 道đạo 應ưng 本bổn 亦diệc 如như 世thế 人nhân 或hoặc 以dĩ 著trước 相tương 見kiến 佛Phật 或hoặc 謂vị 佛Phật 無vô 形hình 相tướng 是thị 皆giai 墮đọa 於ư 二nhị 邊biên 雖tuy 亦diệc 供cúng 養dường 豈khởi 識thức 所sở 以dĩ 真chân 佛Phật 者giả 哉tai 而nhi 不bất 善thiện 解giải 下hạ 凡phàm 列liệt 三tam 失thất 謂vị 不bất 善thiện 解giải 知tri 辭từ 句cú 義nghĩa 趣thú 一nhất 也dã 不bất 分phân 別biệt 名danh 。 二nhị 也dã 不bất 解giải 自tự 通thông 三tam 也dã 計kế 著trước 種chủng 種chủng 言ngôn 說thuyết 。 等đẳng 釋thích 三tam 失thất 也dã 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 作tác 無vô 性tánh 想tưởng 者giả 正chánh 釋thích 不bất 善thiện 解giải 知tri 不bất 生sanh 義nghĩa 趣thú 但đãn 成thành 無vô 法pháp 而nhi 已dĩ 亦diệc 結kết 斥xích 前tiền 所sở 領lãnh 也dã 釋thích 不bất 解giải 自tự 通thông 言ngôn 會hội 歸quy 終chung 極cực 者giả 即tức 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 一nhất 也dã 是thị 亦diệc 不bất 能năng 。 反phản 諸chư 自tự 己kỷ 之chi 謂vị (# 二nhị )# 。

大đại 慧tuệ 彼bỉ 諸chư 癡si 人nhân 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 義nghĩa 如như 言ngôn 說thuyết 義nghĩa 說thuyết 無vô 異dị 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 義nghĩa 無vô 身thân 故cố 言ngôn 說thuyết 之chi 外ngoại 更cánh 無vô 餘dư 義nghĩa 唯duy 止chỉ 言ngôn 說thuyết 大đại 慧tuệ 彼bỉ 惡ác 燒thiêu 智trí 不bất 知tri 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 不bất 知tri 言ngôn 說thuyết 生sanh 滅diệt 義nghĩa 不bất 生sanh 。 滅diệt 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 墮đọa 於ư 文văn 字tự 義nghĩa 則tắc 不bất 墮đọa 離ly 性tánh 非phi 性tánh 故cố 無vô 受thọ 生sanh 亦diệc 無vô 身thân 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 墮đọa 文văn 字tự 法pháp 文văn 字tự 有hữu 無vô 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 除trừ 不bất 墮đọa 文văn 字tự 。

因nhân 上thượng 言ngôn 義nghĩa 示thị 有hữu 得đắc 失thất 初sơ 言ngôn 一nhất 向hướng 失thất 則tắc 曰viết 義nghĩa 如như 言ngôn 說thuyết 等đẳng 夫phu 義nghĩa 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 言ngôn 下hạ 之chi 義nghĩa 有hữu 體thể 上thượng 之chi 義nghĩa 此thử 知tri 言ngôn 下hạ 之chi 義nghĩa 而nhi 已dĩ 言ngôn 外ngoại 無vô 餘dư 義nghĩa 故cố 謂vị 義nghĩa 如như 其kỳ 說thuyết 無vô 別biệt 義nghĩa 身thân 身thân 猶do 體thể 也dã 則tắc 無vô 身thân 為vi 失thất 而nhi 不bất 知tri 體thể 上thượng 之chi 義nghĩa 出xuất 於ư 言ngôn 外ngoại 則tắc 是thị 惡ác 見kiến 燒thiêu 滅diệt 正chánh 智trí 不bất 知tri 言ngôn 說thuyết 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 有hữu 生sanh 滅diệt 而nhi 義nghĩa 無vô 生sanh 滅diệt 詎cự 得đắc 一nhất 之chi 邪tà 直trực 如như 言ngôn 下hạ 之chi 義nghĩa 苟cẩu 得đắc 其kỳ 趣thú 亦diệc 不bất 專chuyên 言ngôn 說thuyết 如như 淨tịnh 名danh 說thuyết 苦khổ 空không 無vô 常thường 。 義nghĩa 云vân 諸chư 法pháp 畢tất 竟cánh 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 等đẳng 又hựu 如như 菴am 提đề 遮già 女nữ 經kinh 說thuyết 生sanh 死tử 義nghĩa 云vân 生sanh 以dĩ 不bất 生sanh 。 生sanh 為vi 義nghĩa 等đẳng 是thị 皆giai 言ngôn 下hạ 義nghĩa 趣thú 亦diệc 何hà 嘗thường 局cục 於ư 言ngôn 說thuyết 哉tai 次thứ 明minh 有hữu 墮đọa 不bất 墮đọa 謂vị 依y 言ngôn 說thuyết 則tắc 墮đọa 得đắc 義nghĩa 則tắc 不bất 墮đọa 初sơ 文văn 者giả 凡phàm 諸chư 言ngôn 說thuyết 未vị 有hữu 不bất 出xuất 文văn 字tự 法pháp 者giả 縱túng/tung 謂vị 無vô 文văn 字tự 。 可khả 說thuyết 苟cẩu 如như 言ngôn 生sanh 著trước 是thị 亦diệc 墮đọa 也dã 惟duy 義nghĩa 則tắc 不bất 墮đọa 即tức 體thể 上thượng 之chi 義nghĩa 其kỳ 理lý 常thường 融dung 出xuất 於ư 有hữu 無vô 之chi 外ngoại 故cố 曰viết 離ly 性tánh 非phi 性tánh 故cố 反phản 顯hiển 言ngôn 說thuyết 由do 文văn 字tự 出xuất 則tắc 有hữu 所sở 從tùng 生sanh 有hữu 生sanh 則tắc 有hữu 身thân 義nghĩa 則tắc 不bất 然nhiên 故cố 無vô 受thọ 生sanh 亦diệc 無vô 身thân 則tắc 無vô 身thân 為vi 得đắc 故cố 與dữ 前tiền 異dị 如Như 來Lai 不bất 說thuyết 。 墮đọa 文văn 字tự 法pháp 者giả 謂vị 佛Phật 未vị 嘗thường 著trước 文văn 字tự 相tương/tướng 而nhi 有hữu 所sở 說thuyết 。 以dĩ 其kỳ 於ư 文văn 字tự 有hữu 無vô 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 下hạ 文văn 所sở 謂vị 法pháp 離ly 文văn 字tự 是thị 也dã 然nhiên 則tắc 如Như 來Lai 果quả 無vô 說thuyết 邪tà 則tắc 曰viết 除trừ 不bất 墮đọa 文văn 字tự 但đãn 不bất 著trước 文văn 字tự 。 有hữu 無vô 二nhị 邊biên 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。 故cố 亦diệc 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 則tắc 又hựu 曰viết 非phi 不bất 饒nhiêu 益ích 義nghĩa 說thuyết 是thị 也dã 抑ức 以dĩ 所sở 說thuyết 言ngôn 之chi 則tắc 說thuyết 有hữu 說thuyết 無vô 者giả 墮đọa 也dã 說thuyết 中trung 道đạo 義nghĩa 者giả 不bất 墮đọa 也dã 使sử 隨tùy 言ngôn 取thủ 著trước 雖tuy 中trung 亦diệc 墮đọa 如như 以dĩ 對đối 治trị 說thuyết 有hữu 無vô 而nhi 知tri 通thông 變biến 者giả 則tắc 未vị 始thỉ 墮đọa 也dã (# 三tam )# 。

大đại 慧tuệ 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 如Như 來Lai 說thuyết 墮đọa 文văn 字tự 法pháp 者giả 此thử 則tắc 妄vọng 說thuyết 法Pháp 離ly 文văn 字tự 故cố 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 我ngã 等đẳng 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 不bất 答đáp 一nhất 字tự 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 法pháp 離ly 文văn 字tự 故cố 非phi 不bất 饒nhiêu 益ích 義nghĩa 說thuyết 言ngôn 說thuyết 者giả 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 故cố 大đại 慧tuệ 若nhược 不bất 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 者giả 教giáo 法pháp 則tắc 壞hoại 教giáo 法pháp 壞hoại 者giả 則tắc 無vô 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 緣Duyên 覺Giác 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 無vô 者giả 誰thùy 說thuyết 為vi 誰thùy 是thị 故cố 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 隨tùy 宜nghi 方phương 便tiện 。 廣quảng 說thuyết 經Kinh 法Pháp 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 煩phiền 惱não 不bất 一nhất 故cố 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 為vì 彼bỉ 種chủng 種chủng 。 異dị 解giải 眾chúng 生sanh 而nhi 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 令linh 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 故cố 。 不bất 為vi 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 處xứ 。

此thử 下hạ 反phản 釋thích 證chứng 成thành 也dã 言ngôn 法pháp 離ly 文văn 字tự 者giả 謂vị 如Như 來Lai 所sở 證chứng 。 之chi 法pháp 本bổn 來lai 離ly 相tương/tướng 故cố 不bất 著trước 文văn 字tự 。 說thuyết 亦diệc 不bất 著trước 無vô 文văn 字tự 說thuyết 。 所sở 以dĩ 言ngôn 不bất 說thuyết 不bất 答đáp 一nhất 字tự 者giả 良lương 在tại 於ư 此thử 然nhiên 以dĩ 不bất 離ly 而nhi 離ly 離ly 彼bỉ 著trước 相tương/tướng 之chi 文văn 字tự 離ly 而nhi 不bất 離ly 即tức 文văn 字tự 非phi 文văn 字tự 非phi 文văn 非phi 不bất 文văn 非phi 字tự 非phi 不bất 字tự 則tắc 文văn 字tự 當đương 體thể 性tánh 離ly 而nhi 已dĩ 淨tịnh 名danh 所sở 謂vị 文văn 字tự 性tánh 離ly 。 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 無vô 離ly 文văn 字tự 。 說thuyết 解giải 脫thoát 也dã 。 是thị 即tức 與dữ 離ly 理lý 一nhất 義nghĩa 殊thù 故cố 知tri 法pháp 理lý 常thường 融dung 人nhân 自tự 固cố 執chấp 離ly 尚thượng 不bất 可khả 況huống 取thủ 著trước 乎hồ 非phi 不bất 饒nhiêu 益ích 義nghĩa 說thuyết 者giả 即tức 上thượng 除trừ 不bất 墮đọa 文văn 字tự 但đãn 有hữu 饒nhiêu 益ích 皆giai 可khả 說thuyết 也dã 所sở 以dĩ 必tất 由do 言ngôn 說thuyết 者giả 以dĩ 眾chúng 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 希hy 望vọng 言ngôn 說thuyết 故cố 如Như 來Lai 依y 之chi 以dĩ 治trị 妄vọng 病bệnh 妄vọng 病bệnh 若nhược 盡tận 言ngôn 說thuyết 自tự 亡vong 然nhiên 不bất 可khả 以dĩ 妄vọng 想tưởng 而nhi 廢phế 言ngôn 說thuyết 故cố 曰viết 教giáo 法pháp 則tắc 壞hoại 誰thùy 說thuyết 為vi 誰thùy 者giả 誰thùy 即tức 彼bỉ 我ngã 求cầu 實thật 之chi 謂vị 若nhược 都đô 無vô 有hữu 則tắc 誰thùy 為vi 能năng 度độ 誰thùy 為vi 所sở 度độ 而nhi 建kiến 立lập 機cơ 教giáo 哉tai 是thị 說thuyết 與dữ 不bất 說thuyết 各các 有hữu 其kỳ 致trí 但đãn 隨tùy 語ngữ 生sanh 解giải 則tắc 為vi 不bất 善thiện 故cố 誡giới 其kỳ 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 言ngôn 令linh 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 故cố 。 不bất 為vi 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 處xứ 者giả 蓋cái 妄vọng 想tưởng 心tâm 識thức 可khả 使sử 之chi 離ly 而nhi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 處xứ 不bất 可khả 使sử 之chi 得đắc 要yếu 須tu 自tự 證chứng 非phi 言ngôn 為vi 所sở 及cập 所sở 謂vị 但đãn 盡tận 凡phàm 情tình 無vô 別biệt 聖thánh 解giải 又hựu 曰viết 凡phàm 情tình 盡tận 處xứ 聖thánh 解giải 卓trác 然nhiên 斯tư 言ngôn 近cận 之chi 矣hĩ (# 四tứ )# 。

大đại 慧tuệ 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 離ly 二nhị 妄vọng 想tưởng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 依y 於ư 義nghĩa 不bất 依y 文văn 字tự 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 依y 文văn 字tự 者giả 自tự 壞hoại 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 亦diệc 不bất 能năng 覺giác 。 他tha 墮đọa 惡ác 見kiến 相tương 續tục 而nhi 為vi 眾chúng 說thuyết 不bất 善thiện 了liễu 知tri 。 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 切thiết 。 地địa 一nhất 切thiết 相tương/tướng 亦diệc 不bất 知tri 章chương 句cú 若nhược 善thiện 一nhất 切thiết 法pháp 一nhất 切thiết 。 地địa 一nhất 切thiết 相tương 通thông 達đạt 章chương 句cú 具cụ 足túc 性tánh 義nghĩa 彼bỉ 則tắc 能năng 以dĩ 正chánh 無vô 相tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 自tự 娛ngu 樂lạc 。 平bình 等đẳng 大Đại 乘Thừa 。 建kiến 立lập 眾chúng 生sanh 。 大đại 慧tuệ 攝nhiếp 受thọ 大Đại 乘Thừa 者giả 。 則tắc 攝nhiếp 受thọ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 緣Duyên 覺Giác 。 聲Thanh 聞Văn 攝nhiếp 受thọ 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 緣Duyên 覺Giác 。 聲Thanh 聞Văn 者giả 則tắc 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 者giả 則tắc 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 。 攝nhiếp 受thọ 正Chánh 法Pháp 者giả 。 則tắc 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 佛Phật 種chủng 不bất 斷đoạn 。 者giả 則tắc 能năng 了liễu 知tri 得đắc 殊thù 勝thắng 入nhập 處xứ 知tri 得đắc 殊thù 勝thắng 入nhập 處xứ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 常thường 得đắc 化hóa 生sanh 。 建kiến 立lập 大Đại 乘Thừa 。 十thập 自tự 在tại 力lực 現hiện 眾chúng 色sắc 像tượng 。 通thông 達đạt 眾chúng 生sanh 形hình 類loại 希hy 望vọng 煩phiền 惱não 諸chư 相tướng 如như 實thật 說thuyết 法Pháp 如như 實thật 者giả 不bất 異dị 如như 實thật 者giả 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 相tương/tướng 一nhất 切thiết 虗hư 偽ngụy 息tức 是thị 名danh 如như 實thật 大đại 慧tuệ 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 不bất 應ưng 攝nhiếp 受thọ 隨tùy 說thuyết 計kế 著trước 真chân 實thật 者giả 離ly 文văn 字tự 故cố 大đại 慧tuệ 如như 為vi 愚ngu 夫phu 以dĩ 指chỉ 指chỉ 物vật 愚ngu 夫phu 觀quán 指chỉ 不bất 得đắc 實thật 義nghĩa 如như 是thị 愚ngu 夫phu 隨tùy 言ngôn 說thuyết 指chỉ 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 至chí 竟cánh 不bất 捨xả 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 離ly 言ngôn 說thuyết 指chỉ 第đệ 一nhất 實thật 義nghĩa 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 嬰anh 兒nhi 應ưng 食thực 熟thục 食thực 不bất 應ưng 食thực 生sanh 若nhược 食thực 生sanh 者giả 則tắc 令linh 發phát 狂cuồng 不bất 知tri 次thứ 第đệ 方phương 便tiện 熟thục 故cố 大đại 慧tuệ 如như 是thị 不bất 生sanh 。 不bất 滅diệt 不bất 方phương 便tiện 脩tu 則tắc 為vi 不bất 善thiện 是thị 故cố 應ưng 當đương 。 善thiện 脩tu 方phương 便tiện 莫mạc 隨tùy 言ngôn 說thuyết 如như 視thị 指chỉ 端đoan 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 於ư 真chân 實thật 義nghĩa 當đương 方phương 便tiện 脩tu 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 微vi 玅# 寂tịch 靜tĩnh 是thị 涅Niết 槃Bàn 因nhân 言ngôn 說thuyết 者giả 妄vọng 想tưởng 合hợp 妄vọng 想tưởng 者giả 集tập 生sanh 死tử 大đại 慧tuệ 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 從tùng 多đa 聞văn 者giả 得đắc 大đại 慧tuệ 多đa 聞văn 者giả 謂vị 善thiện 於ư 義nghĩa 非phi 善thiện 言ngôn 說thuyết 善thiện 義nghĩa 者giả 不bất 隨tùy 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 經kinh 論luận 身thân 自tự 不bất 隨tùy 亦diệc 不bất 令linh 他tha 隨tùy 是thị 則tắc 名danh 曰viết 。 大đại 德đức 多đa 聞văn 是thị 故cố 欲dục 求cầu 義nghĩa 者giả 。 當đương 親thân 近cận 多đa 聞văn 。 所sở 謂vị 善thiện 義nghĩa 與dữ 此thử 相tương 違vi 計kế 著trước 言ngôn 說thuyết 。 應ưng 當đương 遠viễn 離ly 。

承thừa 上thượng 文văn 旨chỉ 將tương 示thị 誡giới 勸khuyến 於ư 中trung 先tiên 言ngôn 依y 不bất 依y 義nghĩa 及cập 善thiện 不bất 善thiện 損tổn 益ích 之chi 相tướng 言ngôn 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 所sở 有hữu 此thử 對đối 前tiền 著trước 言ngôn 說thuyết 者giả 尚thượng 不bất 有hữu 一nhất 切thiết 。 法pháp 況huống 有hữu 文văn 字tự 可khả 著trước 乎hồ 尚thượng 能năng 覺giác 了liễu 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 離ly 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 豈khởi 不bất 能năng 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 乎hồ 故cố 曰viết 依y 於ư 義nghĩa 不bất 依y 於ư 文văn 也dã 若nhược 善thiện 男nam 子tử 。 下hạ 斥xích 依y 文văn 字tự 者giả 自tự 壞hoại 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 然nhiên 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 實thật 不bất 可khả 壞hoại 但đãn 著trước 文văn 字tự 。 乖quai 離ly 其kỳ 說thuyết 以dĩ 為vi 壞hoại 爾nhĩ 墮đọa 惡ác 見kiến 相tương 續tục 者giả 如như 前tiền 依y 言ngôn 說thuyết 相tương 續tục 計kế 著trước 是thị 也dã 善thiện 不bất 善thiện 者giả 即tức 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 相tướng 章chương 句cú 有hữu 善thiện 其kỳ 意ý 不bất 善thiện 其kỳ 意ý 者giả 善thiện 則tắc 依y 義nghĩa 可khả 知tri 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 教giáo 理lý 等đẳng 法pháp 也dã 地địa 即tức 行hành 位vị 之chi 地địa 相tương 謂vị 因nhân 果quả 之chi 相tướng 而nhi 於ư 一nhất 一nhất 皆giai 通thông 達đạt 章chương 句cú 亦diệc 了liễu 性tánh 離ly 及cập 實thật 義nghĩa 也dã 正chánh 無vô 相tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 謂vị 自tự 行hành 化hóa 他tha 皆giai 成thành 就tựu 也dã 建kiến 立lập 眾chúng 生sanh 。 本bổn 果quả 上thượng 事sự 而nhi 因Nhân 地Địa 亦diệc 分phần/phân 得đắc 此thử 用dụng 故cố 攝nhiếp 受thọ 大Đại 乘Thừa 。 攝nhiếp 受thọ 大Đại 乘Thừa 。 則tắc 一nhất 切thiết 凡phàm 聖thánh 無vô 不bất 攝nhiếp 者giả 如như 是thị 而nhi 為vi 正Chánh 法Pháp 為vi 佛Phật 種chủng 為vi 殊thù 勝thắng 入nhập 處xứ 則tắc 自tự 覺giác 聖thánh 知tri 樂lạc 處xứ 是thị 也dã 常thường 得đắc 化hóa 生sanh 。 下hạ 示thị 一nhất 期kỳ 事sự 足túc 良lương 由do 菩Bồ 薩Tát 始thỉ 於ư 善thiện 義nghĩa 離ly 文văn 字tự 相tướng 。 其kỳ 卒thốt 成thành 就tựu 化hóa 用dụng 如như 此thử 故cố 復phục 示thị 其kỳ 所sở 以dĩ 如như 實thật 者giả 三tam 謂vị 不bất 異dị 義nghĩa 也dã 不bất 來lai 不bất 去khứ 。 體thể 也dã 一nhất 切thiết 虗hư 偽ngụy 息tức 用dụng 也dã 分phân 別biệt 雖tuy 爾nhĩ 不bất 應ưng 隨tùy 說thuyết 計kế 著trước 以dĩ 真chân 實thật 者giả 離ly 文văn 字tự 故cố 因nhân 起khởi 二nhị 喻dụ 以dĩ 示thị 得đắc 失thất 一nhất 以dĩ 指chỉ 指chỉ 物vật 喻dụ 喻dụ 言ngôn 說thuyết 實thật 義nghĩa 二nhị 嬰anh 兒nhi 食thực 熟thục 喻dụ 喻dụ 方phương 便tiện 脩tu 法pháp 然nhiên 皆giai 有hữu 得đắc 有hữu 失thất 其kỳ 理lý 曉hiểu 然nhiên 愚ngu 夫phu 不bất 了liễu 觀quán 指chỉ 而nhi 不bất 觀quán 物vật 食thực 生sanh 而nhi 不bất 食thực 熟thục 凡phàm 今kim 之chi 人nhân 執chấp 著trước 言ngôn 說thuyết 高cao 談đàm 理lý 性tánh 而nhi 不bất 善thiện 知tri 真chân 實thật 進tiến 脩tu 者giả 皆giai 是thị 幾kỷ 何hà 而nhi 不bất 失thất 實thật 發phát 狂cuồng 也dã 哉tai 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 。 諄# 復phục 誨hối 斥xích 不bất 能năng 自tự 己kỷ 言ngôn 於ư 真chân 實thật 義nghĩa 當đương 方phương 便tiện 脩tu 者giả 應ưng 如như 淨tịnh 名danh 實thật 慧tuệ 方phương 便tiện 縛phược 解giải 四tứ 句cú (# 云vân 云vân )# 亦diệc 可khả 謂vị 脩tu 無vô 不bất 方phương 便tiện 義nghĩa 無vô 不bất 真chân 實thật 。 法pháp 如như 是thị 爾nhĩ 餘dư 文văn 結kết 示thị 過quá 德đức 可khả 知tri 又hựu 曰viết 真chân 實thật 義nghĩa 者giả 從tùng 多đa 聞văn 得đắc 此thử 以dĩ 善thiện 義nghĩa 為vi 多đa 聞văn 非phi 謂vị 博bác 聞văn 也dã 如như 曰viết 若nhược 知tri 如Như 來Lai 常thường 不bất 說thuyết 法Pháp 是thị 名danh 多đa 聞văn 。 是thị 也dã (# 五ngũ )# 。

○# 右hữu 第đệ 二nhị 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 顯hiển 示thị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 無vô 有hữu 奇kỳ 特đặc 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 因nhân 亦diệc 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 虗hư 空không 非phi 數số 緣duyên 滅diệt 及cập 涅Niết 槃Bàn 界giới 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 外ngoại 道đạo 說thuyết 因nhân 生sanh 諸chư 世thế 間gian 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 無vô 明minh 愛ái 業nghiệp 妄vọng 想tưởng 為vi 緣duyên 生sanh 諸chư 世thế 間gian 彼bỉ 因nhân 此thử 緣duyên 名danh 差sai 別biệt 耳nhĩ 外ngoại 物vật 因nhân 緣duyên 亦diệc 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 與dữ 外ngoại 道đạo 論luận 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 微vi 塵trần 勝thắng 玅# 自tự 在tại 眾chúng 生sanh 主chủ 等đẳng 如như 是thị 九cửu 物vật 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 有hữu 無vô 不bất 可khả 得đắc 外ngoại 道đạo 亦diệc 說thuyết 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 自tự 性tánh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 四tứ 大đại 常thường 是thị 四tứ 大đại 乃nãi 至chí 周chu 流lưu 諸chư 趣thú 不bất 捨xả 自tự 性tánh 。 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 是thị 故cố 我ngã 言ngôn 。 無vô 有hữu 奇kỳ 特đặc 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vi 說thuyết 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 奇kỳ 特đặc 勝thắng 諸chư 外ngoại 道đạo 。 若nhược 無vô 差sai 別biệt 。 者giả 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 皆giai 亦diệc 是thị 佛Phật 以dĩ 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 故cố 。 而nhi 世Thế 尊Tôn 說thuyết 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 多đa 佛Phật 出xuất 世thế 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 如như 向hướng 所sở 說thuyết 。 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 應ưng 有hữu 多đa 佛Phật 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 我ngã 說thuyết 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 有hữu 性tánh 自tự 性tánh 得đắc 不bất 生sanh 不bất 變biến 相tương/tướng 我ngã 不bất 如như 是thị 。 墮đọa 有hữu 無vô 品phẩm 大đại 慧tuệ 我ngã 者giả 離ly 有hữu 無vô 品phẩm 離ly 生sanh 滅diệt 非phi 性tánh 非phi 無vô 性tánh 如như 種chủng 種chủng 幻huyễn 夢mộng 現hiện 故cố 非phi 無vô 性tánh 云vân 何hà 無vô 性tánh 謂vị 色sắc 無vô 自tự 性tánh 相tướng 攝nhiếp 受thọ 現hiện 不bất 現hiện 故cố 攝nhiếp 不bất 攝nhiếp 故cố 以dĩ 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 性tánh 無vô 性tánh 非phi 無vô 性tánh 但đãn 覺giác 自tự 心tâm 。 現hiện 量lượng 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 世thế 事sự 永vĩnh 息tức 。

向hướng 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 直trực 據cứ 正chánh 教giáo 言ngôn 之chi 未vị 辨biện 所sở 以dĩ 異dị 外ngoại 道đạo 者giả 故cố 大đại 慧tuệ 復phục 承thừa 佛Phật 力lực 而nhi 有hữu 異dị 同đồng 之chi 問vấn 凡phàm 設thiết 四tứ 竝tịnh 一nhất 以dĩ 外ngoại 道đạo 說thuyết 因nhân 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 三tam 無vô 為vi 法pháp 竝tịnh 二nhị 以dĩ 彼bỉ 因nhân 此thử 緣duyên 竝tịnh 三tam 以dĩ 微vi 塵trần 等đẳng 生sanh 與dữ 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 滅diệt 竝tịnh 四tứ 以dĩ 說thuyết 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 竝tịnh 皆giai 以dĩ 外ngoại 道đạo 之chi 說thuyết 比tỉ 同đồng 佛Phật 說thuyết 如như 文văn 云vân 云vân 故cố 言ngôn 佛Phật 說thuyết 無vô 有hữu 奇kỳ 特đặc 夫phu 如Như 來Lai 之chi 說thuyết 常thường 道đạo 也dã 豈khởi 有hữu 意ý 於ư 尚thượng 奇kỳ 乎hồ 而nhi 大đại 慧tuệ 云vân 爾nhĩ 者giả 非phi 自tự 為vi 言ngôn 也dã 直trực 為vi 對đối 勝thắng 外ngoại 道đạo 引dẫn 物vật 希hy 嚮hướng 然nhiên 自tự 其kỳ 不bất 知tri 不bất 達đạt 者giả 亦diệc 謂vị 之chi 奇kỳ 可khả 也dã 答đáp 中trung 先tiên 總tổng 斥xích 外ngoại 道đạo 非phi 言ngôn 諸chư 外ngoại 道đạo 有hữu 性tánh 自tự 性tánh 等đẳng 者giả 謂vị 說thuyết 一nhất 切thiết 。 性tánh 不bất 生sanh 滅diệt 是thị 有hữu 性tánh 自tự 性tánh 又hựu 四tứ 大đại 常thường 是thị 四tứ 大đại 如như 地địa 只chỉ 是thị 地địa 等đẳng 自tự 性tánh 各các 不bất 相tương 混hỗn 兼kiêm 前tiền 言ngôn 之chi 為vi 得đắc 不bất 生sanh 不bất 變biến 相tương/tướng 則tắc 是thị 以dĩ 有hữu 著trước 心tâm 。 計kế 彼bỉ 性tánh 實thật 有hữu 實thật 即tức 有hữu 壞hoại 雖tuy 曰viết 不bất 生sanh 不bất 變biến 實thật 則tắc 生sanh 滅diệt 墮đọa 於ư 有hữu 無vô 故cố 曰viết 我ngã 不bất 如như 是thị 。 墮đọa 有hữu 無vô 品phẩm 於ư 是thị 對đối 異dị 其kỳ 說thuyết 亦diệc 略lược 有hữu 三tam 一nhất 離ly 有hữu 無vô 品phẩm 如như 上thượng 說thuyết 二nhị 離ly 生sanh 滅diệt 如như 次thứ 明minh 之chi 三tam 非phi 性tánh 非phi 無vô 性tánh 則tắc 曰viết 如như 種chủng 種chủng 幻huyễn 夢mộng 等đẳng 謂vị 今kim 所sở 說thuyết 如như 幻huyễn 夢mộng 種chủng 種chủng 以dĩ 有hữu 所sở 現hiện 故cố 非phi 無vô 性tánh 而nhi 無vô 實thật 故cố 非phi 性tánh 尚thượng 非phi 無vô 性tánh 況huống 得đắc 如như 彼bỉ 墮đọa 性tánh 實thật 邪tà 言ngôn 色sắc 無vô 自tự 性tánh 相tướng 攝nhiếp 受thọ 者giả 謂vị 幻huyễn 夢mộng 之chi 色sắc 無vô 自tự 性tánh 相tướng 可khả 得đắc 攝nhiếp 受thọ 但đãn 以dĩ 著trước 心tâm 攝nhiếp 取thủ 前tiền 境cảnh 則tắc 現hiện 不bất 攝nhiếp 則tắc 不bất 現hiện 故cố 曰viết 現hiện 不bất 現hiện 攝nhiếp 不bất 攝nhiếp 故cố 以dĩ 是thị 例lệ 一nhất 切thiết 性tánh 亦diệc 非phi 性tánh 非phi 無vô 性tánh 則tắc 其kỳ 性tánh 本bổn 虗hư 唯duy 一nhất 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 但đãn 如như 是thị 覺giác 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 安an 隱ẩn 快khoái 樂lạc 。 世thế 事sự 永vĩnh 息tức 者giả 姑cô 以dĩ 近cận 事sự 言ngôn 之chi 若nhược 夫phu 遠viễn 理lý 則tắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 自tự 此thử 而nhi 得đắc 豈khởi 直trực 若nhược 是thị 而nhi 已dĩ (# 一nhất )# 。

愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 妄vọng 想tưởng 修tu 事sự 非phi 諸chư 聖thánh 賢hiền 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 如như 犍kiền 闥thát 婆bà 城thành 及cập 幻huyễn 化hóa 人nhân 大đại 慧tuệ 如như 犍kiền 闥thát 婆bà 城thành 及cập 幻huyễn 化hóa 人nhân 種chủng 種chủng 眾chúng 生sanh 。 商thương 賈cổ 出xuất 入nhập 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 謂vị 真chân 出xuất 入nhập 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 出xuất 者giả 入nhập 者giả 但đãn 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 故cố 如như 是thị 大đại 慧tuệ 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 起khởi 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 惑hoặc 彼bỉ 亦diệc 無vô 有hữu 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 如như 幻huyễn 人nhân 生sanh 實thật 其kỳ 無vô 有hữu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 性tánh 無vô 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 如như 是thị 離ly 於ư 生sanh 滅diệt 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 墮đọa 不bất 如như 實thật 起khởi 生sanh 滅diệt 妄vọng 想tưởng 非phi 諸chư 聖thánh 賢hiền 不bất 如như 實thật 者giả 不bất 爾nhĩ 如như 性tánh 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 亦diệc 不bất 異dị 若nhược 異dị 妄vọng 想tưởng 者giả 計kế 著trước 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 不bất 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 不bất 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 者giả 終chung 不bất 離ly 妄vọng 想tưởng 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 無vô 相tướng 見kiến 勝thắng 非phi 相tướng 見kiến 相tương 見kiến 者giả 受thọ 生sanh 因nhân 故cố 不bất 勝thắng 大đại 慧tuệ 無vô 相tướng 者giả 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 不bất 起khởi 不bất 滅diệt 。 我ngã 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 大đại 慧tuệ 涅Niết 槃Bàn 者giả 如như 真chân 實thật 義nghĩa 見kiến 離ly 先tiên 妄vọng 想tưởng 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 逮đãi 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 我ngã 說thuyết 是thị 涅Niết 槃Bàn 。

三tam 追truy 示thị 離ly 生sanh 滅diệt 義nghĩa 於ư 中trung 先tiên 約ước 虗hư 實thật 對đối 明minh 即tức 凡phàm 夫phu 以dĩ 妄vọng 想tưởng 作tác 事sự 謂vị 事sự 為vi 實thật 非phi 諸chư 聖thánh 賢hiền 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 以dĩ 妄vọng 想tưởng 為vi 虗hư 然nhiên 妄vọng 想tưởng 本bổn 一nhất 而nhi 凡phàm 愚ngu 謂vị 實thật 聖thánh 賢hiền 體thể 虗hư 體thể 虗hư 則tắc 實thật 性tánh 在tại 焉yên 謂vị 實thật 則tắc 終chung 無vô 有hữu 實thật 如như 犍kiền 城thành 等đẳng 次thứ 以dĩ 譬thí 顯hiển 譬thí 文văn 可khả 知tri 法pháp 中trung 言ngôn 愚ngu 夫phu 起khởi 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 惑hoặc 者giả 謂vị 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 本bổn 是thị 生sanh 滅diệt 而nhi 計kế 謂vị 不bất 生sanh 滅diệt 則tắc 惑hoặc 也dã 卻khước 成thành 以dĩ 生sanh 滅diệt 而nhi 惑hoặc 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 也dã 彼bỉ 亦diệc 無vô 有hữu 。 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 者giả 言ngôn 彼bỉ 不bất 棄khí 有hữu 為vi 是thị 不bất 知tri 生sanh 滅diệt 之chi 實thật 既ký 無vô 無vô 為vi 是thị 不bất 知tri 無vô 生sanh 滅diệt 之chi 實thật 如như 見kiến 幻huyễn 人nhân 出xuất 入nhập 而nhi 實thật 不bất 知tri 本bổn 無vô 出xuất 入nhập 也dã 故cố 復phục 合hợp 云vân 如như 幻huyễn 人nhân 生sanh 等đẳng 以dĩ 其kỳ 幻huyễn 性tánh 無vô 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 以dĩ 是thị 體thể 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 於ư 生sanh 滅diệt 顯hiển 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 然nhiên 則tắc 法pháp 本bổn 如như 幻huyễn 而nhi 愚ngu 夫phu 墮đọa 生sanh 滅diệt 見kiến 彼bỉ 外ngoại 道đạo 者giả 本bổn 是thị 生sanh 滅diệt 而nhi 又hựu 反phản 起khởi 不bất 生sanh 滅diệt 計kế 故cố 知tri 凡phàm 外ngoại 始thỉ 終chung 顛điên 倒đảo 又hựu 安an 得đắc 而nhi 同đồng 邪tà 又hựu 曰viết 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 等đẳng 者giả 重trùng 疊điệp 前tiền 凡phàm 聖thánh 妄vọng 想tưởng 虗hư 實thật 異dị 者giả 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 故cố 曰viết 不bất 爾nhĩ 謂vị 凡phàm 夫phu 性tánh 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 亦diệc 不bất 一nhất 異dị 也dã 若nhược 實thật 異dị 者giả 則tắc 凡phàm 夫phu 固cố 著trước 性tánh 自tự 性tánh 不bất 達đạt 自tự 性tánh 本bổn 虗hư 故cố 不bất 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 是thị 終chung 不bất 得đắc 。 離ly 妄vọng 想tưởng 也dã 因nhân 復phục 以dĩ 相tương/tướng 無vô 相tướng 見kiến 矯kiểu 上thượng 之chi 義nghĩa 則tắc 虗hư 實thật 不bất 必tất 異dị 聖thánh 凡phàm 不bất 必tất 殊thù 但đãn 相tương/tướng 無vô 相tướng 之chi 間gian 則tắc 其kỳ 理lý 易dị 轉chuyển 其kỳ 妄vọng 易dị 融dung 故cố 曰viết 無vô 相tướng 見kiến 勝thắng 等đẳng 謂vị 無vô 相tướng 見kiến 者giả 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 故cố 其kỳ 見kiến 勝thắng 非phi 相tướng 見kiến 相tương 見kiến 者giả 謂vị 本bổn 非phi 相tướng 而nhi 作tác 相tương 見kiến 則tắc 不bất 見kiến 寂tịch 靜tĩnh 是thị 受thọ 生sanh 因nhân 故cố 其kỳ 見kiến 劣liệt 反phản 顯hiển 無vô 相tướng 見kiến 者giả 為vi 涅Niết 槃Bàn 如như 真chân 實thật 義nghĩa 見kiến 又hựu 可khả 知tri 矣hĩ 離ly 先tiên 妄vọng 想tưởng 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 者giả 謂vị 未vị 見kiến 無vô 相tướng 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 前tiền 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 心tâm 數số 皆giai 離ly 設thiết 竝tịnh 之chi 辭từ 雖tuy 不bất 別biệt 酬thù 尋tầm 文văn 可khả 知tri (# 二nhị )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

滅diệt 除trừ 彼bỉ 生sanh 論luận 建kiến 立lập 不bất 生sanh 義nghĩa 我ngã 說thuyết 如như 是thị 法Pháp 。 愚ngu 夫phu 不bất 能năng 知tri 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 無vô 性tánh 無vô 所sở 有hữu 。 犍kiền 闥thát 婆bà 幻huyễn 夢mộng 有hữu 性tánh 者giả 無vô 因nhân 不bất 生sanh 無vô 自tự 性tánh 何hà 因nhân 空không 當đương 說thuyết 以dĩ 離ly 於ư 和hòa 合hợp 覺giác 知tri 性tánh 不bất 現hiện 是thị 故cố 空không 不bất 生sanh 我ngã 說thuyết 無vô 自tự 性tánh 謂vị 一nhất 一nhất 和hòa 合hợp 性tánh 現hiện 而nhi 非phi 有hữu 分phần/phân 折chiết 無vô 和hòa 合hợp 非phi 如như 外ngoại 道đạo 見kiến 夢mộng 幻huyễn 及cập 埀thùy 髮phát 野dã 馬mã 犍kiền 闥thát 婆bà 世thế 間gian 種chủng 種chủng 。 事sự 無vô 因nhân 而nhi 相tương/tướng 現hiện 折chiết 伏phục 有hữu 因nhân 論luận 申thân 暢sướng 無vô 生sanh 義nghĩa 申thân 暢sướng 無vô 生sanh 者giả 法pháp 流lưu 永vĩnh 不bất 斷đoạn 熾sí 然nhiên 無vô 因nhân 論luận 恐khủng 怖bố 諸chư 外ngoại 道đạo 。

偈kệ 言ngôn 滅diệt 除trừ 彼bỉ 生sanh 論luận 者giả 外ngoại 道đạo 雖tuy 有hữu 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 言ngôn 而nhi 實thật 則tắc 生sanh 滅diệt 故cố 但đãn 成thành 生sanh 論luận 佛Phật 言ngôn 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 對đối 彼bỉ 則tắc 不bất 生sanh 義nghĩa 故cố 曰viết 建kiến 立lập 不bất 生sanh 義nghĩa 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 等đẳng 兼kiêm 出xuất 餘dư 義nghĩa 竝tịnh 顯hiển 不bất 生sanh 亦diệc 可khả 互hỗ 相tương 成thành 顯hiển 也dã 謂vị 無vô 性tánh 義nghĩa 無vô 所sở 有hữu 即tức 空không 義nghĩa 犍kiền 城thành 等đẳng 即tức 幻huyễn 義nghĩa 文văn 以dĩ 次thứ 申thân 之chi 不bất 生sanh 無vô 自tự 性tánh 等đẳng 領lãnh 上thượng 再tái 徵trưng 也dã 以dĩ 離ly 於ư 和hòa 合hợp 等đẳng 釋thích 也dã 先tiên 申thân 空không 義nghĩa 謂vị 於ư 根căn 塵trần 離ly 和hòa 合hợp 相tương/tướng 故cố 雖tuy 有hữu 覺giác 知tri 而nhi 性tánh 不bất 現hiện 不bất 現hiện 即tức 空không 空không 即tức 不bất 生sanh 故cố 。 曰viết 是thị 故cố 空không 不bất 生sanh 又hựu 曰viết 我ngã 說thuyết 無vô 自tự 性tánh 者giả 申thân 無vô 性tánh 義nghĩa 也dã 謂vị 雖tuy 一nhất 一nhất 和hòa 合hợp 覺giác 知tri 性tánh 現hiện 而nhi 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 非phi 有hữu 各các 隨tùy 其kỳ 義nghĩa 文văn 雖tuy 似tự 反phản 理lý 實thật 相tướng 符phù 非phi 若nhược 外ngoại 道đạo 必tất 待đãi 析tích 無vô 和hòa 合hợp 然nhiên 後hậu 乃nãi 空không 教giáo 門môn 所sở 謂vị 四tứ 性tánh 無vô 生sanh 幻huyễn 化hóa 即tức 空không 是thị 也dã 夢mộng 幻huyễn 及cập 垂thùy 髮phát 等đẳng 申thân 如như 幻huyễn 義nghĩa 也dã 上thượng 言ngôn 有hữu 性tánh 者giả 無vô 因nhân 又hựu 曰viết 無vô 因nhân 而nhi 相tương/tướng 現hiện 皆giai 所sở 以dĩ 明minh 幻huyễn 非phi 有hữu 無vô 故cố 幻huyễn 若nhược 有hữu 性tánh 不bất 應ưng 無vô 因nhân 無vô 因nhân 而nhi 然nhiên 則tắc 性tánh 非phi 有hữu 也dã 幻huyễn 若nhược 無vô 因nhân 不bất 應ưng 相tương/tướng 現hiện 無vô 因nhân 而nhi 現hiện 則tắc 相tương/tướng 本bổn 虗hư 也dã 竝tịnh 顯hiển 不bất 生sanh 義nghĩa 故cố 其kỳ 所sở 破phá 立lập 則tắc 折chiết 伏phục 外ngoại 道đạo 有hữu 因nhân 之chi 論luận 故cố 曰viết 申thân 暢sướng 無vô 生sanh 義nghĩa 無vô 生sanh 所sở 以dĩ 無vô 因nhân 也dã 熾sí 然nhiên 言ngôn 正Chánh 法Pháp 之chi 盛thịnh 然nhiên 則tắc 因nhân 無vô 因nhân 論luận 亦diệc 且thả 一nhất 往vãng 如như 彼bỉ 外ngoại 道đạo 。 亦diệc 有hữu 計kế 無vô 因nhân 者giả 則tắc 成thành 斷đoạn 見kiến 通thông 言ngôn 佛Phật 法Pháp 本bổn 未vị 嘗thường 偏thiên 但đãn 對đối 外ngoại 明minh 內nội 故cố 有hữu 無vô 偏thiên 言ngôn 爾nhĩ (# 三tam )# 。

爾nhĩ 時thời 大đại 慧tuệ 。 以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 何hà 所sở 因nhân 彼bỉ 以dĩ 何hà 故cố 生sanh 於ư 何hà 處xứ 。 和hòa 合hợp 而nhi 作tác 無vô 因nhân 論luận 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 復phục 以dĩ 偈kệ 答đáp 。

觀quán 察sát 有hữu 為vi 法pháp 非phi 無vô 因nhân 有hữu 。 因nhân 彼bỉ 生sanh 滅diệt 論luận 者giả 所sở 見kiến 從tùng 是thị 滅diệt 。

爾nhĩ 時thời 大đại 慧tuệ 。 說thuyết 偈kệ 問vấn 曰viết 。

云vân 何hà 為vi 無vô 生sanh 為vi 是thị 無vô 性tánh 耶da 為vi 顧cố 視thị 諸chư 緣duyên 有hữu 法pháp 名danh 無vô 生sanh 名danh 不bất 應ưng 無vô 義nghĩa 。 惟duy 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 復phục 以dĩ 偈kệ 答đáp 。

非phi 無vô 性tánh 無vô 生sanh 。 亦diệc 非phi 顧cố 諸chư 緣duyên 非phi 有hữu 性tánh 而nhi 名danh 名danh 亦diệc 非phi 無vô 義nghĩa 一nhất 切thiết 諸chư 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。 七thất 住trụ 非phi 境cảnh 界giới 是thị 名danh 無vô 生sanh 相tương 遠viễn 離ly 諸chư 因nhân 緣duyên 。 亦diệc 離ly 一nhất 切thiết 事sự 唯duy 有hữu 微vi 心tâm 住trụ 想tưởng 所sở 想tưởng 俱câu 離ly 其kỳ 身thân 隨tùy 轉chuyển 變biến 我ngã 說thuyết 是thị 無vô 生sanh 無vô 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 亦diệc 無vô 心tâm 攝nhiếp 受thọ 斷đoạn 除trừ 一nhất 切thiết 。 見kiến 我ngã 說thuyết 是thị 無vô 生sanh 如như 是thị 無vô 自tự 性tánh 空không 。 等đẳng 應ưng 分phân 別biệt 非phi 空không 故cố 說thuyết 空không 無vô 生sanh 故cố 說thuyết 空không 因nhân 緣duyên 數số 和hòa 合hợp 則tắc 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 離ly 諸chư 因nhân 緣duyên 。 數số 無vô 別biệt 有hữu 生sanh 滅diệt 捨xả 離ly 因nhân 緣duyên 數số 更cánh 無vô 有hữu 異dị 。 性tánh 若nhược 言ngôn 一nhất 異dị 者giả 是thị 外ngoại 道đạo 妄vọng 想tưởng 有hữu 無vô 性tánh 不bất 生sanh 非phi 有hữu 亦diệc 非phi 無vô 。 除trừ 其kỳ 數số 轉chuyển 變biến 是thị 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 有hữu 諸chư 俗tục 數số 展triển 轉chuyển 為vi 鉤câu 鏁tỏa 離ly 彼bỉ 因nhân 緣duyên 鏁tỏa 生sanh 義nghĩa 不bất 可khả 得đắc 生sanh 無vô 性tánh 不bất 起khởi 離ly 諸chư 外ngoại 道đạo 過quá 。

次thứ 復phục 申thân 二nhị 重trùng 問vấn 答đáp 初sơ 研nghiên 無vô 因nhân 義nghĩa 凡phàm 蘊uẩn 四tứ 問vấn 意ý 謂vị 云vân 何hà 何hà 因nhân 何hà 故cố 何hà 處xứ 而nhi 作tác 是thị 無vô 因nhân 論luận 邪tà 答đáp 亦diệc 含hàm 四tứ 意ý 即tức 初sơ 句cú 答đáp 處xứ 也dã 次thứ 句cú 答đáp 云vân 何hà 無vô 因nhân 。 謂vị 佛Phật 法Pháp 本bổn 非phi 有hữu 無vô 等đẳng 三tam 句cú 答đáp 何hà 所sở 因nhân 因nhân 彼bỉ 生sanh 滅diệt 論luận 者giả 第đệ 四tứ 句cú 答đáp 何hà 故cố 為vi 滅diệt 彼bỉ 見kiến 故cố 次thứ 究cứu 無vô 生sanh 義nghĩa 凡phàm 設thiết 三tam 端đoan 為vi 問vấn 謂vị 為vi 無vô 性tánh 為vi 顧cố 視thị 顧cố 猶do 待đãi 義nghĩa 即tức 顧cố 彼bỉ 諸chư 緣duyên 而nhi 有hữu 所sở 待đãi 者giả 為vi 別biệt 有hữu 法pháp 除trừ 是thị 三tam 外ngoại 不bất 應ưng 無vô 義nghĩa 答đáp 中trung 先tiên 遮già 所sở 問vấn 葢# 無vô 生sanh 者giả 不bất 墮đọa 有hữu 無vô 性tánh 本bổn 自tự 爾nhĩ 故cố 皆giai 非phi 之chi 名danh 不bất 應ưng 無vô 義nghĩa 起khởi 後hậu 正chánh 答đáp 也dã 亦diệc 凡phàm 三tam 意ý 一nhất 以dĩ 證chứng 位vị 顯hiển 正chánh 當đương 八bát 地địa 所sở 得đắc 無vô 生sanh 故cố 曰viết 七thất 住trụ 非phi 境cảnh 界giới 謂vị 中trung 實thật 諦đế 理lý 非phi 有hữu 無vô 凡phàm 小tiểu 等đẳng 境cảnh 界giới 也dã 二nhị 以dĩ 離ly 諸chư 緣duyên 故cố 。 則tắc 非phi 顧cố 待đãi 等đẳng 緣duyên 然nhiên 因nhân 緣duyên 法pháp 本bổn 。 未vị 嘗thường 離ly 但đãn 言ngôn 無vô 生sanh 則tắc 自tự 離ly 爾nhĩ 唯duy 微vi 玅# 道Đạo 心tâm 所sở 得đắc 相tương 應ứng 亦diệc 無vô 想tưởng 心tâm 可khả 得đắc 故cố 能năng 所sở 俱câu 離ly 其kỳ 心tâm 既ký 然nhiên 身thân 亦diệc 隨tùy 轉chuyển 故cố 法Pháp 身thân 轉chuyển 勝thắng 也dã 三tam 以dĩ 內nội 外ngoại 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 則tắc 外ngoại 無vô 性tánh 非phi 性tánh 可khả 得đắc 內nội 無vô 心tâm 攝nhiếp 受thọ 可khả 得đắc 斷đoạn 一nhất 異dị 等đẳng 一nhất 切thiết 見kiến 即tức 諸chư 法pháp 寂tịch 滅diệt 。 矣hĩ 如như 是thị 無vô 生sanh 。 則tắc 無vô 自tự 性tánh 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 空không 故cố 曰viết 非phi 空không 故cố 說thuyết 空không 等đẳng 簡giản 非phi 斷đoạn 無vô 等đẳng 空không 直trực 以dĩ 無vô 生sanh 故cố 。 言ngôn 空không 爾nhĩ 然nhiên 向hướng 言ngôn 離ly 緣duyên 則tắc 克khắc 體thể 言ngôn 之chi 而nhi 亦diệc 不bất 離ly 緣duyên 故cố 因nhân 緣duyên 數số 和hòa 合hợp 下hạ 復phục 即tức 緣duyên 生sanh 示thị 無vô 生sanh 義nghĩa 準chuẩn 後hậu 文văn 即tức 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 數số 法pháp 和hòa 合hợp 而nhi 有hữu 。 生sanh 滅diệt 亦diệc 即tức 無vô 生sanh 同đồng 出xuất 因nhân 緣duyên 故cố 無vô 異dị 性tánh 若nhược 定định 一nhất 異dị 者giả 則tắc 外ngoại 道đạo 說thuyết 有hữu 無vô 性tánh 不bất 生sanh 等đẳng 正chánh 示thị 無vô 生sanh 離ly 四tứ 句cú 故cố 捨xả 是thị 無vô 別biệt 無vô 生sanh 故cố 曰viết 除trừ 其kỳ 數số 轉chuyển 變biến 等đẳng 但đãn 有hữu 諸chư 俗tục 數số 者giả 對đối 無vô 生sanh 之chi 真chân 則tắc 俗tục 數số 而nhi 已dĩ 意ý 謂vị 無vô 俗tục 數số 則tắc 已dĩ 必tất 也dã 凡phàm 夫phu 以dĩ 之chi 溺nịch 生sanh 死tử 海hải 外ngoại 道đạo 以dĩ 之chi 墮đọa 斷đoạn 常thường 坑khanh 連liên 環hoàn 不bất 斷đoạn 是thị 謂vị 鉤câu 鎖tỏa 離ly 是thị 無vô 別biệt 生sanh 與dữ 無vô 生sanh 故cố 曰viết 生sanh 義nghĩa 不bất 可khả 得đắc 而nhi 如Như 來Lai 示thị 世thế 以dĩ 一nhất 無vô 生sanh 破phá 之chi 俾tỉ 即tức 生sanh 無vô 生sanh 達đạt 鉤câu 鎖tỏa 無vô 鉤câu 鎖tỏa 則tắc 鉤câu 鎖tỏa 頓đốn 斷đoạn 入nhập 於ư 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 之chi 地địa 故cố 曰viết 生sanh 無vô 性tánh 不bất 起khởi 謂vị 生sanh 無vô 生sanh 性tánh 雖tuy 生sanh 而nhi 不bất 起khởi 是thị 生sanh 即tức 無vô 生sanh 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 故cố 離ly 外ngoại 道đạo 定định 計kế 之chi 過quá 也dã (# 四tứ )# 。

但đãn 說thuyết 緣duyên 鉤câu 鎖tỏa 凡phàm 愚ngu 不bất 能năng 了liễu 若nhược 離ly 緣duyên 鉤câu 鎖tỏa 別biệt 有hữu 生sanh 性tánh 者giả 是thị 則tắc 無vô 因nhân 論luận 破phá 壞hoại 鉤câu 鎖tỏa 義nghĩa 如như 燈đăng 顯hiển 眾chúng 像tượng 鉤câu 鎖tỏa 現hiện 若nhược 然nhiên 是thị 則tắc 離ly 鉤câu 鎖tỏa 別biệt 更cánh 有hữu 諸chư 性tánh 無vô 性tánh 無vô 有hữu 生sanh 如như 虗hư 空không 自tự 性tánh 若nhược 離ly 於ư 鉤câu 鎖tỏa 慧tuệ 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 復phục 有hữu 餘dư 無vô 生sanh 賢hiền 聖thánh 所sở 得đắc 法Pháp 彼bỉ 生sanh 無vô 生sanh 者giả 是thị 則tắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 若nhược 使sử 諸chư 世thế 間gian 觀quán 察sát 。 鉤câu 鎖tỏa 者giả 一nhất 切thiết 離ly 鉤câu 鎖tỏa 從tùng 是thị 得đắc 三tam 昧muội 癡si 愛ái 諸chư 業nghiệp 等đẳng 是thị 則tắc 內nội 鉤câu 鎖tỏa 鎖tỏa 燧toại 泥nê 團đoàn 輪luân 種chủng 子tử 等đẳng 名danh 外ngoại 若nhược 使sử 有hữu 他tha 性tánh 而nhi 從tùng 因nhân 緣duyên 生sanh 。 彼bỉ 非phi 鉤câu 鎖tỏa 義nghĩa 是thị 則tắc 不bất 成thành 就tựu 。 若nhược 生sanh 無vô 自tự 性tánh 彼bỉ 為vi 誰thùy 鉤câu 鎖tỏa 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 故cố 當đương 知tri 因nhân 緣duyên 義nghĩa 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 法pháp 凡phàm 愚ngu 生sanh 妄vọng 想tưởng 離ly 數số 無vô 異dị 法pháp 是thị 則tắc 說thuyết 無vô 性tánh 如như 醫y 療liệu 眾chúng 病bệnh 無vô 有hữu 若nhược 干can 。 論luận 以dĩ 病bệnh 差sai 別biệt 故cố 為vi 設thiết 種chủng 種chủng 治trị 我ngã 為vì 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 破phá 壞hoại 諸chư 煩phiền 惱não 知tri 其kỳ 根căn 優ưu 劣liệt 為vi 彼bỉ 說thuyết 度độ 門môn 非phi 煩phiền 惱não 根căn 異dị 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 法pháp 唯duy 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 法pháp 是thị 則tắc 為vi 大Đại 乘Thừa 。

此thử 下hạ 破phá 外ngoại 顯hiển 正chánh 也dã 若nhược 但đãn 說thuyết 鉤câu 鎖tỏa 而nhi 不bất 言ngôn 無vô 生sanh 凡phàm 愚ngu 固cố 所sở 不bất 了liễu 或hoặc 離ly 鉤câu 鎖tỏa 別biệt 計kế 生sanh 性tánh 者giả 則tắc 顯hiển 諸chư 法pháp 一nhất 出xuất 於ư 有hữu 有hữu 為vi 無vô 所sở 因nhân 。 反phản 成thành 邪tà 無vô 因nhân 論luận 破phá 壞hoại 正chánh 教giáo 鉤câu 鎖tỏa 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 如như 燈đăng 顯hiển 眾chúng 色sắc 非phi 即tức 物vật 是thị 明minh 彼bỉ 鉤câu 鎖tỏa 現hiện 若nhược 如như 是thị 者giả 。 則tắc 離ly 因nhân 緣duyên 外ngoại 別biệt 有hữu 諸chư 性tánh 外ngoại 道đạo 見kiến 如như 之chi 若nhược 當đương 體thể 無vô 性tánh 故cố 無vô 有hữu 生sanh 如như 虗hư 空không 自tự 性tánh 者giả 則tắc 正chánh 教giáo 如như 之chi 故cố 知tri 若nhược 捨xả 緣duyên 生sanh 別biệt 求cầu 無vô 生sanh 慧tuệ 者giả 無vô 所sở 發phát 明minh 故cố 曰viết 慧tuệ 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 復phục 有hữu 餘dư 無vô 生sanh 等đẳng 指chỉ 向hướng 賢hiền 聖thánh 所sở 得đắc 亦diệc 即tức 生sanh 無vô 生sanh 約ước 證chứng 顯hiển 也dã 又hựu 曰viết 若nhược 使sử 諸chư 世thế 間gian 等đẳng 謂vị 有hữu 能năng 如như 是thị 。 觀quán 者giả 則tắc 當đương 處xứ 無vô 生sanh 名danh 之chi 為vi 離ly 亦diệc 得đắc 三tam 昧muội 約ước 脩tu 顯hiển 也dã 因nhân 示thị 其kỳ 法pháp 又hựu 二nhị 初sơ 立lập 內nội 外ngoại 以dĩ 言ngôn 因nhân 緣duyên 則tắc 曰viết 癡si 愛ái 諸chư 業nghiệp 等đẳng 即tức 十thập 二nhị 支chi 為vi 內nội 鑽toàn 燧toại 等đẳng 名danh 外ngoại 外ngoại 以dĩ 譬thí 內nội 故cố 言ngôn 之chi 爾nhĩ 次thứ 覈# 自tự 他tha 以dĩ 推thôi 無vô 性tánh 則tắc 曰viết 若nhược 使sử 有hữu 他tha 性tánh 等đẳng 謂vị 若nhược 唯duy 他tha 性tánh 從tùng 緣duyên 生sanh 者giả 。 緣duyên 非phi 鉤câu 鎖tỏa 自tự 不bất 成thành 就tựu 若nhược 無vô 自tự 性tánh 則tắc 彼bỉ 外ngoại 緣duyên 為vi 誰thùy 鉤câu 鎖tỏa 亦diệc 應ưng 反phản 云vân 若nhược 唯duy 自tự 性tánh 應ưng 不bất 待đãi 緣duyên 若nhược 無vô 他tha 性tánh 因nhân 不bất 自tự 生sanh 文văn 相tương/tướng 互hỗ 略lược 且thả 據cứ 一nhất 邊biên 此thử 椎chùy 自tự 他tha 不bất 生sanh 也dã 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 故cố 者giả 謂vị 若nhược 自tự 他tha 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 成thành 因nhân 緣duyên 共cộng 生sanh 義nghĩa 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 如như 四tứ 大đại 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 各các 有hữu 其kỳ 性tánh 。 本bổn 無vô 和hòa 合hợp 而nhi 凡phàm 愚ngu 作tác 生sanh 法pháp 妄vọng 想tưởng 其kỳ 實thật 生sanh 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 是thị 推thôi 共cộng 不bất 生sanh 也dã 離ly 數số 無vô 異dị 法pháp 則tắc 無vô 因nhân 而nhi 已dĩ 無vô 因nhân 豈khởi 有hữu 生sanh 邪tà 既ký 皆giai 求cầu 而nhi 叵phả 得đắc 故cố 曰viết 無vô 性tánh 即tức 無vô 四tứ 性tánh 也dã 如như 醫y 療liệu 眾chúng 病bệnh 等đẳng 總tổng 譬thí 上thượng 法pháp 由do 根căn 異dị 如như 上thượng 說thuyết 不bất 生sanh 空không 幻huyễn 等đẳng 法pháp 皆giai 以dĩ 眾chúng 生sanh 病bệnh 根căn 故cố 異dị 非phi 謂vị 法pháp 殊thù 根căn 若nhược 無vô 殊thù 法pháp 亦diệc 何hà 別biệt 則tắc 唯duy 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 無vô 種chủng 種chủng 之chi 異dị 苟cẩu 無vô 眾chúng 生sanh 亦diệc 無vô 法pháp 也dã (# 五ngũ )# 。

○# 右hữu 第đệ 三tam 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 皆giai 起khởi 無vô 常thường 妄vọng 想tưởng 世Thế 尊Tôn 亦diệc 說thuyết 。 一nhất 切thiết 行hành 無vô 常thường 。 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 為vi 邪tà 為vi 正chánh 為vi 有hữu 幾kỷ 種chủng 無vô 常thường 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 有hữu 七thất 種chủng 無vô 常thường 非phi 我ngã 法pháp 也dã 何hà 等đẳng 為vi 七thất 。 彼bỉ 有hữu 說thuyết 言ngôn 作tác 已dĩ 而nhi 捨xả 是thị 名danh 無vô 常thường 有hữu 說thuyết 形hình 處xứ 壞hoại 是thị 名danh 無vô 常thường 有hữu 說thuyết 即tức 色sắc 是thị 無vô 常thường 。 有hữu 說thuyết 色sắc 轉chuyển 變biến 中trung 間gian 是thị 名danh 無vô 常thường 無vô 間gian 自tự 之chi 散tán 壞hoại 如như 乳nhũ 酪lạc 等đẳng 轉chuyển 變biến 中trung 間gian 不bất 可khả 見kiến 無vô 常thường 毀hủy 壞hoại 一nhất 切thiết 。 性tánh 轉chuyển 有hữu 說thuyết 性tánh 無vô 常thường 有hữu 說thuyết 性tánh 無vô 性tánh 無vô 常thường 有hữu 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 生sanh 無vô 常thường 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 大đại 慧tuệ 性tánh 無vô 性tánh 無vô 常thường 者giả 謂vị 四tứ 大đại 及cập 所sở 造tạo 自tự 相tương/tướng 壞hoại 四tứ 大đại 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 生sanh 彼bỉ 不bất 生sanh 無vô 常thường 者giả 非phi 常thường 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 無vô 不bất 生sanh 分phân 析tích 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 不bất 可khả 見kiến 是thị 不bất 生sanh 義nghĩa 非phi 生sanh 是thị 名danh 不bất 生sanh 無vô 常thường 相tương/tướng 若nhược 不bất 覺giác 此thử 者giả 墮đọa 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 生sanh 無vô 常thường 義nghĩa 。

彼bỉ 外ngoại 道đạo 皆giai 邪tà 唯duy 佛Phật 道Đạo 獨độc 正chánh 理lý 固cố 然nhiên 也dã 然nhiên 則tắc 果quả 何hà 以dĩ 異dị 外ngoại 道đạo 邪tà 以dĩ 為vi 常thường 乎hồ 外ngoại 道đạo 亦diệc 嘗thường 言ngôn 之chi 矣hĩ 以dĩ 為vi 無vô 常thường 。 乎hồ 佛Phật 亦diệc 嘗thường 言ngôn 之chi 矣hĩ 是thị 果quả 何hà 以dĩ 異dị 外ngoại 道đạo 邪tà 夫phu 常thường 有hữu 邪tà 正chánh 向hướng 已dĩ 明minh 之chi 無vô 常thường 之chi 邪tà 正chánh 大đại 慧tuệ 所sở 以dĩ 再tái 請thỉnh 決quyết 也dã 問vấn 文văn 可khả 知tri 答đáp 中trung 先tiên 列liệt 外ngoại 道đạo 有hữu 七thất 無vô 常thường 義nghĩa 唯duy 色sắc 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 少thiểu 帶đái 釋thích 相tương/tướng 餘dư 但đãn 列liệt 名danh 而nhi 已dĩ 後hậu 釋thích 中trung 或hoặc 兼kiêm 破phá 計kế 或hoặc 不bất 破phá 計kế 仍nhưng 不bất 次thứ 第đệ 不bất 出xuất 色sắc 性tánh 互hỗ 有hữu 前tiền 後hậu 由do 相tương/tướng 顯hiển 爾nhĩ 言ngôn 色sắc 轉chuyển 變biến 中trung 間gian 者giả 謂vị 於ư 色sắc 變biến 之chi 間gian 無vô 間gian 常thường 趣thú 散tán 壞hoại 之chi 猶do 趣thú 也dã 如như 乳nhũ 酪lạc 等đẳng 轉chuyển 變biến 而nhi 中trung 間gian 微vi 不bất 可khả 見kiến 。 惟duy 其kỳ 於ư 無vô 常thường 壞hoại 時thời 方phương 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 轉chuyển 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 初sơ 釋thích 性tánh 無vô 性tánh 無vô 常thường 者giả 謂vị 性tánh 即tức 四tứ 大đại 及cập 所sở 造tạo 自tự 相tương/tướng 也dã 壞hoại 則tắc 無vô 性tánh 無vô 常thường 義nghĩa 也dã 四tứ 大đại 自tự 性tánh 下hạ 破phá 計kế 也dã 意ý 以dĩ 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 則tắc 何hà 性tánh 之chi 有hữu 不bất 生sanh 則tắc 尚thượng 無vô 有hữu 生sanh 。 何hà 壞hoại 無vô 常thường 之chi 有hữu 彼bỉ 不bất 生sanh 無vô 常thường 者giả 據cứ 前tiền 列liệt 名danh 又hựu 曰viết 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 則tắc 是thị 計kế 一nhất 切thiết 法pháp 本bổn 不bất 生sanh 。 既ký 入nhập 一nhất 切thiết 法pháp 。 謂vị 無vô 常thường 可khả 也dã 何hà 謂vị 不bất 生sanh 既ký 已dĩ 不bất 生sanh 矣hĩ 復phục 何hà 無vô 常thường 云vân 邪tà 因nhân 以dĩ 理lý 直trực 之chi 曰viết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 蓋cái 極cực 言ngôn 不bất 生sanh 必tất 一nhất 切thiết 法pháp 有hữu 。 無vô 皆giai 不bất 生sanh 凡phàm 有hữu 不bất 生sanh 可khả 云vân 無vô 常thường 既ký 無vô 亦diệc 不bất 生sanh 豈khởi 當đương 無vô 常thường 邪tà 若nhược 曰viết 分phân 析tích 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 不bất 可khả 見kiến 是thị 不bất 生sanh 義nghĩa 非phi 生sanh 者giả 此thử 則tắc 有hữu 塵trần 可khả 滅diệt 正chánh 同đồng 生sanh 義nghĩa 何hà 謂vị 不bất 生sanh 若nhược 不bất 覺giác 此thử 有hữu 無vô 皆giai 不bất 生sanh 而nhi 謂vị 析tích 塵trần 為vi 不bất 生sanh 者giả 正chánh 墮đọa 生sanh 無vô 常thường 見kiến 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 性tánh 無vô 常thường 者giả 是thị 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 非phi 常thường 無vô 常thường 。 性tánh 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 無vô 常thường 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 大đại 慧tuệ 此thử 是thị 一nhất 切thiết 性tánh 無vô 性tánh 無vô 常thường 事sự 除trừ 無vô 常thường 無vô 有hữu 能năng 令linh 一nhất 切thiết 。 法pháp 性tánh 無vô 性tánh 者giả 如như 杖trượng 瓦ngõa 石thạch 破phá 壞hoại 諸chư 物vật 現hiện 見kiến 各các 各các 不bất 異dị 是thị 性tánh 無vô 常thường 事sự 非phi 作tác 所sở 作tác 有hữu 差sai 別biệt 此thử 是thị 無vô 常thường 此thử 是thị 事sự 作tác 所sở 作tác 無vô 異dị 者giả 一nhất 切thiết 性tánh 常thường 無vô 因nhân 性tánh 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 性tánh 無vô 性tánh 有hữu 因nhân 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 知tri 非phi 因nhân 不bất 相tương 似tự 事sự 生sanh 若nhược 生sanh 者giả 一nhất 切thiết 性tánh 悉tất 皆giai 無vô 常thường 。 是thị 不bất 相tương 似tự 事sự 作tác 所sở 作tác 無vô 有hữu 別biệt 異dị 。 而nhi 悉tất 見kiến 有hữu 異dị 若nhược 性tánh 無vô 常thường 者giả 墮đọa 作tác 因nhân 性tánh 相tướng 若nhược 墮đọa 者giả 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 究cứu 竟cánh 一nhất 切thiết 。 性tánh 作tác 因nhân 相tương/tướng 墮đọa 者giả 自tự 無vô 常thường 應ưng 無vô 常thường 無vô 常thường 無vô 常thường 故cố 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 無vô 常thường 應ưng 是thị 常thường 若nhược 無vô 常thường 入nhập 一nhất 切thiết 性tánh 者giả 應ưng 墮đọa 三tam 世thế 彼bỉ 過quá 去khứ 色sắc 與dữ 壞hoại 俱câu 未vị 來lai 不bất 生sanh 色sắc 不bất 生sanh 故cố 現hiện 在tại 色sắc 與dữ 壞hoại 相tương/tướng 俱câu 色sắc 者giả 四tứ 大đại 積tích 集tập 差sai 別biệt 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 離ly 異dị 不bất 異dị 故cố 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 一nhất 切thiết 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 一nhất 切thiết 三tam 有hữu 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 在tại 所sở 知tri 有hữu 生sanh 滅diệt 離ly 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 於ư 何hà 所sở 思tư 惟duy 性tánh 無vô 常thường 四tứ 大đại 不bất 生sanh 自tự 性tánh 相tướng 不bất 壞hoại 故cố 。

性tánh 無vô 常thường 者giả 如như 後hậu 出xuất 彼bỉ 計kế 但đãn 是thị 性tánh 無vô 性tánh 無vô 常thường 事sự 非phi 性tánh 無vô 常thường 也dã 故cố 直trực 以dĩ 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 非phi 之chi 非phi 所sở 謂vị 常thường 無vô 常thường 性tánh 何hà 者giả 以dĩ 事sự 可khả 壞hoại 而nhi 性tánh 不bất 可khả 壞hoại 。 故cố 曰viết 無vô 常thường 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 豈khởi 得đắc 言ngôn 性tánh 無vô 常thường 若nhược 夫phu 能năng 壞hoại 之chi 性tánh 則tắc 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 曰viết 除trừ 無vô 常thường 等đẳng 良lương 以dĩ 無vô 常thường 自tự 性tánh 常thường 與dữ 物vật 俱câu 不bất 即tức 不bất 離ly 。 能năng 令linh 物vật 無vô 常thường 而nhi 不bất 自tự 無vô 常thường 如như 杖trượng 瓦ngõa 石thạch 能năng 壞hoại 諸chư 物vật 而nhi 自tự 體thể 不bất 壞hoại 亦diệc 如như 物vật 之chi 八bát 相tương/tướng 是thị 也dã (# 云vân 云vân )# 但đãn 此thử 理lý 不bất 易dị 明minh 故cố 復phục 反phản 覆phúc 析tích 其kỳ 說thuyết 曰viết 現hiện 見kiến 各các 各các 不bất 異dị 等đẳng 謂vị 若nhược 性tánh 與dữ 事sự 異dị 者giả 如như 現hiện 見kiến 諸chư 法pháp 。 直trực 性tánh 無vô 常thường 事sự 而nhi 已dĩ 不bất 見kiến 所sở 異dị 相tướng 則tắc 非phi 作tác 所sở 作tác 有hữu 差sai 別biệt 而nhi 可khả 指chỉ 示thị 曰viết 此thử 是thị 無vô 常thường 此thử 是thị 事sự 安an 有hữu 無vô 常thường 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 邪tà 此thử 皆giai 擬nghĩ 彼bỉ 執chấp 難nạn/nan 之chi 意ý 又hựu 曰viết 作tác 所sở 作tác 無vô 異dị 者giả 覆phú 領lãnh 上thượng 義nghĩa 若nhược 無vô 異dị 者giả 如như 一nhất 切thiết 性tánh 常thường 亦diệc 應ưng 無vô 因nhân 性tánh 此thử 以dĩ 常thường 例lệ 無vô 常thường 顯hiển 皆giai 有hữu 性tánh 則tắc 一nhất 切thiết 性tánh 無vô 性tánh 有hữu 因nhân 亦diệc 明minh 矣hĩ 但đãn 其kỳ 性tánh 微vi 隱ẩn 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 知tri 故cố 復phục 以dĩ 事sự 驗nghiệm 其kỳ 必tất 異dị 則tắc 曰viết 非phi 因nhân 不bất 相tương 似tự 事sự 生sanh 正chánh 言ngôn 若nhược 非phi 有hữu 因nhân 則tắc 無vô 不bất 相tương 似tự 事sự 生sanh 如như 一nhất 切thiết 性tánh 悉tất 無vô 常thường 豈khởi 非phi 不bất 相tương 似tự 。 事sự 若nhược 其kỳ 生sanh 者giả 以dĩ 驗nghiệm 無vô 常thường 有hữu 因nhân 必tất 矣hĩ 反phản 顯hiển 前tiền 所sở 謂vị 無vô 異dị 者giả 而nhi 悉tất 見kiến 有hữu 異dị 但đãn 前tiền 一nhất 往vãng 直trực 彰chương 性tánh 事sự 如như 形hình 之chi 有hữu 影ảnh 凡phàm 愚ngu 不bất 了liễu 見kiến 形hình 而nhi 不bất 見kiến 影ảnh 此thử 以dĩ 常thường 例lệ 無vô 常thường 兼kiêm 以dĩ 事sự 驗nghiệm 如như 五ngũ 穀cốc 種chủng 別biệt 則tắc 愚ngu 智trí 共cộng 知tri 此thử 特đặc 知tri 無vô 常thường 有hữu 性tánh 而nhi 已dĩ 未vị 明minh 所sở 以dĩ 失thất 也dã 故cố 復phục 追truy 破phá 之chi 曰viết 若nhược 性tánh 無vô 常thường 等đẳng 夫phu 言ngôn 性tánh 必tất 究cứu 竟cánh 無vô 作tác 無vô 作tác 則tắc 常thường 若nhược 言ngôn 無vô 常thường 則tắc 墮đọa 於ư 作tác 法pháp 非phi 究cứu 竟cánh 義nghĩa 以dĩ 是thị 為vi 因nhân 則tắc 墮đọa 作tác 因nhân 性tánh 相tướng 失thất 所sở 以dĩ 性tánh 義nghĩa 故cố 曰viết 自tự 無vô 常thường 應ưng 無vô 常thường 等đẳng 謂vị 自tự 無vô 常thường 者giả 性tánh 也dã 性tánh 不bất 應ưng 無vô 常thường 性tánh 若nhược 無vô 常thường 對đối 事sự 相tướng 奪đoạt 事sự 應ưng 反phản 常thường 為vi 成thành 反phản 難nạn/nan 故cố 縱túng/tung 云vân 爾nhĩ 又hựu 曰viết 若nhược 無vô 常thường 入nhập 一nhất 切thiết 性tánh 者giả 恐khủng 其kỳ 執chấp 難nạn/nan 謂vị 必tất 入nhập 一nhất 切thiết 性tánh 應ưng 墮đọa 三tam 世thế 隨tùy 彼bỉ 色sắc 壞hoại 何hà 謂vị 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 故cố 。 復phục 釋thích 出xuất 所sở 以dĩ 自tự 性tánh 則tắc 曰viết 色sắc 者giả 四tứ 大đại 積tích 集tập 差sai 別biệt 等đẳng 夫phu 以dĩ 積tích 集tập 和hòa 合hợp 言ngôn 之chi 則tắc 未vị 始thỉ 異dị 以dĩ 差sai 別biệt 言ngôn 之chi 則tắc 未vị 始thỉ 不bất 異dị 既ký 離ly 異dị 不bất 異dị 即tức 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 。 自tự 性tánh 有hữu 在tại 於ư 此thử 豈khởi 復phục 隨tùy 造tạo 色sắc 而nhi 壞hoại 乎hồ 彼bỉ 外ngoại 道đạo 者giả 計kế 性tánh 無vô 常thường 徒đồ 能năng 於ư 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 處xứ 及cập 三tam 有hữu 造tạo 色sắc 所sở 在tại 知tri 有hữu 生sanh 滅diệt 而nhi 已dĩ 使sử 離ly 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 。 復phục 於ư 何hà 所sở 思tư 惟duy 見kiến 性tánh 無vô 常thường 是thị 終chung 不bất 得đắc 。 而nhi 見kiến 也dã 曾tằng 不bất 知tri 所sở 謂vị 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 者giả 不bất 即tức 造tạo 色sắc 不bất 離ly 造tạo 色sắc 在tại 乎hồ 四tứ 大đại 性tánh 本bổn 不bất 生sanh 處xứ 故cố 曰viết 四tứ 大đại 不bất 生sanh 自tự 性tánh 相tướng 不bất 壞hoại 故cố 謂vị 於ư 四tứ 大đại 離ly 異dị 不bất 異dị 則tắc 無vô 定định 性tánh 無vô 定định 性tánh 故cố 生sanh 而nhi 不bất 生sanh 惟duy 其kỳ 不bất 生sanh 故cố 不bất 得đắc 而nhi 壞hoại 如như 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 謂vị 云vân 者giả 則tắc 性tánh 無vô 常thường 之chi 說thuyết 墮đọa 矣hĩ 以dĩ 其kỳ 說thuyết 害hại 理lý 為vi 甚thậm 故cố 闢tịch 之chi 特đặc 委ủy 焉yên (# 二nhị )# 。

離ly 始thỉ 造tạo 無vô 常thường 者giả 非phi 四tứ 大đại 復phục 有hữu 異dị 四tứ 大đại 各các 各các 異dị 相tướng 。 自tự 相tương/tướng 故cố 非phi 差sai 別biệt 可khả 得đắc 。 彼bỉ 無vô 差sai 別biệt 斯tư 等đẳng 不bất 更cánh 造tạo 二nhị 方phương 便tiện 不bất 作tác 當đương 知tri 是thị 無vô 常thường 彼bỉ 形hình 處xứ 壞hoại 無vô 常thường 者giả 謂vị 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 不bất 壞hoại 至chí 竟cánh 不bất 壞hoại 大đại 慧tuệ 竟cánh 者giả 分phân 析tích 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 觀quán 察sát 壞hoại 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 形hình 處xứ 異dị 見kiến 長trường 短đoản 不bất 可khả 得đắc 非phi 四tứ 大đại 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 形hình 處xứ 壞hoại 現hiện 墮đọa 在tại 數số 論luận 色sắc 即tức 無vô 常thường 者giả 謂vị 色sắc 即tức 是thị 無vô 常thường 。 彼bỉ 則tắc 形hình 處xứ 無vô 常thường 非phi 四tứ 大đại 若nhược 四tứ 大đại 無vô 常thường 者giả 非phi 俗tục 數số 言ngôn 說thuyết 世thế 俗tục 言ngôn 說thuyết 非phi 性tánh 者giả 則tắc 墮đọa 世thế 論luận 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 不bất 見kiến 自tự 相tương 生sanh 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 者giả 謂vị 色sắc 異dị 性tánh 現hiện 非phi 四tứ 大đại 如như 金kim 作tác 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 。 轉chuyển 變biến 現hiện 非phi 金kim 性tánh 壞hoại 但đãn 莊trang 嚴nghiêm 具cụ 處xứ 所sở 壞hoại 如như 是thị 餘dư 性tánh 轉chuyển 變biến 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 外ngoại 道đạo 無vô 常thường 見kiến 妄vọng 想tưởng 火hỏa 燒thiêu 四tứ 大đại 時thời 自tự 相tương/tướng 不bất 燒thiêu 各các 各các 自tự 相tương/tướng 相tương/tướng 壞hoại 者giả 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 應ưng 斷đoạn 。

離ly 始thỉ 造tạo 無vô 常thường 亦diệc 曰viết 作tác 已dĩ 而nhi 捨xả 名danh 異dị 義nghĩa 一nhất 也dã 以dĩ 其kỳ 始thỉ 終chung 次thứ 第đệ 造tạo 捨xả 義nghĩa 當đương 無vô 常thường 故cố 曰viết 離ly 始thỉ 造tạo 等đẳng 始thỉ 謂vị 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 而nhi 造tạo 因nhân 見kiến 其kỳ 有hữu 四tứ 大đại 異dị 相tướng 如như 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 各các 各các 不bất 同đồng 。 故cố 非phi 之chi 以dĩ 計kế 異dị 方phương 謂vị 四tứ 大đại 各các 有hữu 自tự 相tương/tướng 而nhi 造tạo 義nghĩa 復phục 非phi 差sai 別biệt 可khả 得đắc 。 遂toại 捨xả 異dị 而nhi 計kế 同đồng 方phương 謂vị 彼bỉ 無vô 差sai 別biệt 而nhi 此thử 復phục 無vô 同đồng 異dị 更cánh 造tạo 之chi 理lý 故cố 雖tuy 同đồng 異dị 二nhị 方phương 便tiện 亦diệc 不bất 作tác 況huống 得đắc 有hữu 所sở 成thành 乎hồ 莫mạc 不bất 以dĩ 始thỉ 造tạo 為vi 是thị 卒thốt 而nhi 非phi 之chi 既ký 所sở 計kế 不bất 常thường 任nhậm 運vận 成thành 非phi 不bất 待đãi 別biệt 斥xích 也dã 彼bỉ 形hình 處xứ 壞hoại 無vô 常thường 者giả 謂vị 四tứ 大đại 造tạo 色sắc 。 實thật 不bất 可khả 壞hoại 但đãn 壞hoại 其kỳ 形hình 處xứ 異dị 見kiến 是thị 無vô 常thường 義nghĩa 。 故cố 曰viết 至chí 竟cánh 不bất 壞hoại 竟cánh 猶do 極cực 也dã 盡tận 也dã 謂vị 分phân 析tích 造tạo 色sắc 至chí 於ư 極cực 盡tận 猶do 不bất 可khả 壞hoại 但đãn 觀quán 察sát 壞hoại 其kỳ 形hình 處xứ 長trường 短đoản 異dị 見kiến 以dĩ 不bất 可khả 得đắc 。 云vân 壞hoại 爾nhĩ 非phi 壞hoại 四tứ 大đại 也dã 四tứ 大đại 不bất 壞hoại 下hạ 破phá 也dã 謂vị 不bất 壞hoại 其kỳ 實thật 但đãn 壞hoại 形hình 處xứ 現hiện 相tướng 者giả 謂vị 長trường 短đoản 異dị 見kiến 則tắc 俗tục 數số 言ngôn 說thuyết 而nhi 已dĩ 故cố 曰viết 墮đọa 數số 論luận 中trung 亦diệc 併tinh 如như 復phục 斥xích 色sắc 即tức 無vô 常thường 者giả 義nghĩa 反phản 前tiền 計kế 故cố 對đối 格cách 其kỳ 說thuyết 曰viết 彼bỉ 則tắc 形hình 處xứ 無vô 常thường 等đẳng 言ngôn 各các 有hữu 所sở 偏thiên 其kỳ 於ư 世thế 諦đế 言ngôn 說thuyết 有hữu 違vi 有hữu 墮đọa 違vi 則tắc 非phi 俗tục 墮đọa 則tắc 乖quai 真chân 違vi 俗tục 乖quai 真chân 皆giai 非phi 正chánh 論luận 其kỳ 失thất 一nhất 也dã 又hựu 曰viết 世thế 俗tục 言ngôn 說thuyết 非phi 性tánh 者giả 仍nhưng 結kết 前tiền 過quá 謂vị 非phi 實thật 故cố 但đãn 有hữu 言ngôn 說thuyết 。 雖tuy 各các 計kế 不bất 同đồng 其kỳ 不bất 見kiến 自tự 相tương 生sanh 處xứ 一nhất 也dã 如như 前tiền 云vân 云vân 若nhược 見kiến 生sanh 處xứ 尚thượng 不bất 當đương 不bất 壞hoại 況huống 言ngôn 壞hoại 乎hồ 轉chuyển 變biến 無vô 常thường 言ngôn 色sắc 異dị 性tánh 現hiện 者giả 謂vị 造tạo 色sắc 變biến 異dị 故cố 無vô 常thường 性tánh 現hiện 以dĩ 現hiện 處xứ 為vi 壞hoại 非phi 四tứ 大đại 壞hoại 喻dụ 意ý 可khả 知tri 同đồng 前tiền 形hình 處xứ 無vô 常thường 不bất 別biệt 破phá 也dã 如như 是thị 等đẳng 種chủng 種chủng 。 下hạ 總tổng 破phá 也dã 凡phàm 彼bỉ 諸chư 見kiến 皆giai 約ước 四tứ 大đại 為vi 言ngôn 非phi 真chân 智trí 分phân 別biệt 則tắc 是thị 妄vọng 想tưởng 加gia 彼bỉ 四tứ 大đại 之chi 上thượng 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 火hỏa 燒thiêu 四tứ 大đại 而nhi 所sở 謂vị 離ly 異dị 不bất 異dị 自tự 性tánh 相tướng 不bất 可khả 壞hoại 壞hoại 則tắc 造tạo 色sắc 應ưng 斷đoạn 即tức 墮đọa 斷đoạn 見kiến 或hoặc 見kiến 其kỳ 不bất 可khả 壞hoại 則tắc 又hựu 起khởi 常thường 見kiến 是thị 邪tà 見kiến 火hỏa 燒thiêu 四tứ 大đại 終chung 無vô 已dĩ 也dã (# 三tam )# 。

大đại 慧tuệ 我ngã 法pháp 起khởi 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 外ngoại 性tánh 不bất 決quyết 定định 故cố 。 唯duy 說thuyết 三tam 有hữu 微vi 心tâm 不bất 說thuyết 種chủng 種chủng 相tương/tướng 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 四tứ 大đại 合hợp 會hội 差sai 別biệt 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 故cố 妄vọng 想tưởng 二nhị 種chủng 事sự 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 知tri 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 離ly 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 二nhị 種chủng 見kiến 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 妄vọng 想tưởng 者giả 思tư 想tưởng 作tác 行hành 生sanh 非phi 不bất 作tác 行hành 離ly 心tâm 性tánh 無vô 性tánh 妄vọng 想tưởng 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 。 一nhất 切thiết 法pháp 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 不bất 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 墮đọa 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 相tương 續tục 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 不bất 覺giác 自tự 妄vọng 想tưởng 此thử 凡phàm 夫phu 無vô 有hữu 根căn 本bổn 。 謂vị 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 。 從tùng 說thuyết 妄vọng 想tưởng 生sanh 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 覺giác 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

遠viễn 離ly 於ư 始thỉ 造tạo 及cập 與dữ 形hình 處xứ 異dị 性tánh 與dữ 色sắc 無vô 常thường 外ngoại 道đạo 愚ngu 妄vọng 想tưởng 諸chư 性tánh 無vô 有hữu 壞hoại 大đại 大đại 自tự 性tánh 住trụ 外ngoại 道đạo 無vô 常thường 想tưởng 沒một 在tại 種chủng 種chủng 見kiến 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 等đẳng 無vô 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 大đại 大đại 性tánh 自tự 常thường 何hà 謂vị 無vô 常thường 想tưởng 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 量lượng 二nhị 種chủng 心tâm 流lưu 轉chuyển 攝nhiếp 受thọ 及cập 所sở 攝nhiếp 無vô 有hữu 我ngã 我ngã 所sở 。 梵Phạm 天Thiên 為vi 樹thụ 根căn 枝chi 條điều 普phổ 周chu 徧biến 如như 是thị 我ngã 所sở 說thuyết 。 唯duy 是thị 彼bỉ 心tâm 量lượng 。

此thử 下hạ 的đích 示thị 正chánh 教giáo 對đối 外ngoại 揀giản 異dị 也dã 謂vị 我ngã 法pháp 起khởi 於ư 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 則tắc 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 同đồng 出xuất 一nhất 理lý 葢# 一nhất 理lý 者giả 體thể 也dã 常thường 無vô 常thường 者giả 舉cử 體thể 之chi 用dụng 也dã 惟duy 其kỳ 體thể 用dụng 互hỗ 即tức 故cố 常thường 即tức 無vô 常thường 無vô 常thường 即tức 常thường 此thử 諸chư 法pháp 外ngoại 性tánh 所sở 以dĩ 未vị 始thỉ 決quyết 定định 故cố 說thuyết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 以dĩ 顯hiển 中trung 道đạo 中Trung 道Đạo 之chi 理lý 。 非phi 妙diệu 心tâm 莫mạc 能năng 契khế 故cố 唯duy 說thuyết 三tam 有hữu 微vi 心tâm 以dĩ 體thể 之chi 言ngôn 三tam 有hữu 則tắc 徧biến 攝nhiếp 之chi 量lượng 言ngôn 微vi 心tâm 則tắc 莫mạc 測trắc 之chi 名danh 此thử 法pháp 即tức 心tâm 本bổn 無vô 內nội 外ngoại 而nhi 言ngôn 外ngoại 性tánh 者giả 一nhất 往vãng 順thuận 妄vọng 爾nhĩ 又hựu 言ngôn 微vi 心tâm 者giả 謂vị 三tam 有hữu 雖tuy 大đại 本bổn 於ư 微vi 心tâm 一nhất 念niệm 之chi 萌manh 無vô 法pháp 不bất 具cụ 此thử 則tắc 正chánh 教giáo 之chi 大đại 體thể 亦diệc 即tức 此thử 經Kinh 所sở 語ngữ 之chi 心tâm 也dã 不bất 說thuyết 種chủng 種chủng 相tương/tướng 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 者giả 正chánh 對đối 外ngoại 揀giản 直trực 彰chương 理lý 性tánh 故cố 不bất 說thuyết 彼bỉ 諸chư 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 也dã 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。 者giả 二nhị 意ý 一nhất 以dĩ 自tự 性tánh 相tướng 不bất 壞hoại 故cố 故cố 曰viết 四tứ 大đại 合hợp 會hội 差sai 別biệt 四tứ 大đại 及cập 造tạo 色sắc 故cố 此thử 即tức 密mật 示thị 上thượng 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 之chi 意ý 故cố 無vô 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 可khả 得đắc 二nhị 以dĩ 生sanh 滅diệt 是thị 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 所sở 攝nhiếp 故cố 故cố 曰viết 妄vọng 想tưởng 二nhị 種chủng 事sự 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 謂vị 諸chư 法pháp 生sanh 滅diệt 。 不bất 出xuất 名danh 相tướng 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 事sự 所sở 攝nhiếp 今kim 對đối 外ngoại 辨biện 不bất 說thuyết 妄vọng 想tưởng 事sự 故cố 也dã 苟cẩu 知tri 二nhị 種chủng 之chi 為vi 妄vọng 想tưởng 則tắc 離ly 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 有hữu 無vô 二nhị 種chủng 見kiến 唯duy 一nhất 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 如như 是thị 而nhi 覺giác 者giả 亦diệc 知tri 凡phàm 妄vọng 想tưởng 者giả 從tùng 思tư 想tưởng 作tác 行hành 生sanh 想tưởng 行hành 復phục 從tùng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 受thọ 心tâm 生sanh 然nhiên 則tắc 妄vọng 想tưởng 一nhất 出xuất 於ư 心tâm 心tâm 性tánh 無vô 性tánh 故cố 亦diệc 離ly 內nội 心tâm 之chi 妄vọng 想tưởng 然nhiên 亦diệc 未vị 嘗thường 以dĩ 妄vọng 想tưởng 而nhi 廢phế 作tác 行hành 故cố 曰viết 非phi 不bất 作tác 行hành 但đãn 離ly 心tâm 性tánh 妄vọng 想tưởng 則tắc 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 復phục 本bổn 一nhất 如như 同đồng 一nhất 中trung 道đạo 故cố 曰viết 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 此thử 能năng 覺giác 者giả 也dã 其kỳ 不bất 覺giác 者giả 則tắc 曰viết 墮đọa 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 相tương 續tục 此thử 外ngoại 道đạo 所sở 以dĩ 常thường 在tại 妄vọng 想tưởng 而nhi 不bất 覺giác 自tự 妄vọng 想tưởng 凡phàm 夫phu 所sở 以dĩ 不bất 離ly 根căn 本bổn 而nhi 無vô 有hữu 根căn 本bổn 。 此thử 本bổn 凡phàm 外ngoại 兼kiêm 之chi 亦diệc 互hỗ 見kiến 爾nhĩ 不bất 知tri 根căn 本bổn 出xuất 此thử 但đãn 隨tùy 言ngôn 想tưởng 種chủng 種chủng 橫hoạnh/hoành 計kế 故cố 謂vị 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 生sanh 於ư 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 也dã 宜nghi 矣hĩ 偈kệ 言ngôn 遠viễn 離ly 於ư 始thỉ 造tạo 者giả 頌tụng 總tổng 離ly 諸chư 見kiến 也dã 諸chư 性tánh 無vô 有hữu 壞hoại 等đẳng 頌tụng 上thượng 總tổng 破phá 文văn 也dã 謂vị 彼bỉ 雖tuy 妄vọng 想tưởng 無vô 常thường 而nhi 四tứ 大đại 自tự 性tánh 不bất 壞hoại 故cố 。 曰viết 大đại 大đại 自tự 性tánh 住trụ 乃nãi 知tri 外ngoại 道đạo 於ư 本bổn 非phi 無vô 常thường 作tác 無vô 常thường 想tưởng 。 沒một 於ư 邪tà 見kiến 。 又hựu 曰viết 彼bỉ 諸chư 外ngoại 道đạo 。 等đẳng 者giả 則tắc 又hựu 覆phú 以dĩ 向hướng 意ý 示thị 諸chư 外ngoại 道đạo 謂vị 彼bỉ 所sở 計kế 本bổn 無vô 生sanh 滅diệt 。 之chi 實thật 其kỳ 大đại 大đại 性tánh 常thường 固cố 自tự 若nhược 也dã 何hà 得đắc 定định 謂vị 作tác 無vô 常thường 想tưởng 。 乎hồ 故cố 復phục 彼bỉ 要yếu 言ngôn 之chi 曰viết 一nhất 切thiết 唯duy 心tâm 量lượng 等đẳng 謂vị 見kiến 之chi 邪tà 正chánh 想tưởng 之chi 有hữu 無vô 皆giai 本bổn 諸chư 心tâm 量lượng 初sơ 無vô 定định 實thật 惟duy 其kỳ 以dĩ 生sanh 滅diệt 二nhị 心tâm 流lưu 轉chuyển 識thức 境cảnh 所sở 以dĩ 為vi 無vô 常thường 。 想tưởng 若nhược 於ư 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 根căn 境cảnh 了liễu 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 則tắc 亦diệc 無vô 邪tà 計kế 可khả 得đắc 斯tư 皆giai 示thị 無vô 定định 說thuyết 虗hư 其kỳ 情tình 謂vị 爾nhĩ 梵Phạm 天Thiên 為vi 樹thụ 根căn 等đẳng 即tức 自tự 在tại 天thiên 初sơ 造tạo 眾chúng 生sanh 為vi 有hữu 情tình 本bổn 故cố 如như 樹thụ 本bổn 而nhi 生sanh 枝chi 條điều 以dĩ 譬thí 心tâm 量lượng 出xuất 諸chư 妄vọng 想tưởng 亦diệc 復phục 如như 之chi (# 四tứ )# 。

○# 右hữu 第đệ 四tứ 章chương 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 五ngũ