楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục

一Nhất 切Thiết 佛Phật 語Ngữ 心Tâm 品Phẩm 第đệ 一nhất 之chi 四tứ (# 餘dư )#

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 滅diệt 正chánh 受thọ 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 若nhược 善thiện 於ư 滅diệt 正chánh 受thọ 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 相tương/tướng 者giả 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 。 終chung 不bất 妄vọng 捨xả 滅diệt 正chánh 受thọ 樂lạc 門môn 不bất 墮đọa 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 外ngoại 道đạo 愚ngu 癡si 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 六Lục 地Địa 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 入nhập 滅diệt 正chánh 受thọ 第đệ 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  念niệm 念niệm 正chánh 受thọ 離ly 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 正chánh 受thọ 非phi 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 墮đọa 有hữu 行hành 覺giác 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 相tương/tướng 滅diệt 正chánh 受thọ 是thị 故cố 七thất 地địa 非phi 念niệm 正chánh 受thọ 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 非phi 分phần/phân 得đắc 種chủng 種chủng 相tương/tướng 性tánh 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 相tướng 正chánh 受thọ 是thị 故cố 七thất 地địa 無vô 善thiện 念niệm 正chánh 受thọ 大đại 慧tuệ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 滅diệt 初Sơ 地Địa 乃nãi 至chí 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  觀quán 三tam 界giới 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 量lượng 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 自tự 妄vọng 想tưởng 修tu 墮đọa 外ngoại 性tánh 種chủng 種chủng 相tương/tướng 愚ngu 夫phu 二nhị 種chủng 自tự 心tâm 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 向hướng 無vô 知tri 不bất 覺giác 無vô 始thỉ 過quá 惡ác 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 所sở 熏huân 。

滅diệt 定định 正chánh 受thọ 其kỳ 名danh 一nhất 也dã 不bất 問vấn 以dĩ 辨biện 之chi 安an 知tri 入nhập 者giả 之chi 淺thiển 深thâm 十Thập 地Địa 次thứ 第đệ 其kỳ 位vị 一nhất 也dã 不bất 言ngôn 以dĩ 示thị 之chi 孰thục 知tri 歷lịch 者giả 之chi 共cộng 別biệt 故cố 大đại 慧tuệ 問vấn 以dĩ 三tam 乘thừa 同đồng 入nhập 滅diệt 定định 而nhi 有hữu 次thứ 第đệ 淺thiển 深thâm 歷lịch 於ư 十Thập 地Địa 而nhi 有hữu 相tương 續tục 共cộng 別biệt 苟cẩu 善thiện 其kỳ 相tương/tướng 則tắc 於ư 大đại 滅diệt 定định 而nhi 不bất 捨xả 於ư 。 小tiểu 正chánh 受thọ 而nhi 不bất 墮đọa 問vấn 文văn 可khả 知tri 答đáp 中trung 位vị 相tương/tướng 進tiến 否phủ/bĩ 多đa 途đồ 凡phàm 四tứ 義nghĩa 初sơ 以dĩ 六lục 七thất 對đối 明minh 淺thiển 深thâm 則tắc 六lục 地địa 三tam 乘thừa 同đồng 入nhập 滅diệt 定định 此thử 位vị 最tối 淺thiển 故cố 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 定định 未vị 異dị 二Nhị 乘Thừa 七Thất 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 念niệm 念niệm 正chánh 受thọ 等đẳng 者giả 念niệm 念niệm 則tắc 出xuất 入nhập 無vô 間gian 。 離ly 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 正chánh 受thọ 則tắc 不bất 取thủ 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 一nhất 切thiết 相tương/tướng 故cố 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 墮đọa 有hữu 行hành 覺giác 必tất 滅diệt 諸chư 相tướng 然nhiên 後hậu 為vi 定định 是thị 故cố 七thất 地địa 為vi 非phi 念niệm 正chánh 受thọ 謂vị 非phi 彼bỉ 住trụ 念niệm 之chi 正chánh 受thọ 也dã 又hựu 曰viết 得đắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 則tắc 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 相tướng 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 非phi 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 於ư 其kỳ 定định 中trung 分phần/phân 得đắc 一nhất 兩lưỡng 相tương/tướng 者giả 故cố 曰viết 非phi 分phần/phân 得đắc 種chủng 種chủng 相tương/tướng 性tánh 是thị 為vi 無vô 善thiện 念niệm 正chánh 受thọ 謂vị 至chí 七thất 地địa 尚thượng 不bất 住trụ 於ư 善thiện 況huống 不bất 善thiện 念niệm 乎hồ 則tắc 其kỳ 為vi 無vô 差sai 別biệt 相tướng 。 正chánh 受thọ 可khả 知tri 矣hĩ 據cứ 此thử 七thất 地địa 已dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 唯duy 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 而nhi 於ư 後hậu 地địa 復phục 存tồn 二Nhị 乘Thừa 者giả 今kim 以dĩ 意ý 求cầu 當đương 是thị 一nhất 往vãng 欲dục 辨biện 六lục 七thất 異dị 相tướng 且thả 約ước 共cộng 別biệt 存tồn 沒một 言ngôn 之chi 非phi 謂vị 後hậu 位vị 不bất 兼kiêm 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 可khả 望vọng 前tiền 六lục 地địa 俱câu 名danh 菩Bồ 薩Tát 故cố 所sở 異dị 者giả 異dị 前tiền 二Nhị 乘Thừa 爾nhĩ 明minh 教giáo 眼nhãn 者giả 更cánh 詳tường 二nhị 約ước 七thất 八bát 以dĩ 辨biện 異dị 相tướng 即tức 心tâm 意ý 識thức 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 有hữu 滅diệt 未vị 滅diệt 故cố 過quá 德đức 不bất 同đồng 謂vị 八bát 地địa 三tam 乘thừa 妄vọng 想tưởng 識thức 滅diệt 故cố 唯duy 德đức 若nhược 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 。 觀quán 而nhi 未vị 滅diệt 離ly 而nhi 能năng 修tu 則tắc 猶do 存tồn 過quá 德đức 之chi 間gian 謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 自tự 妄vọng 想tưởng 修tu 者giả 德đức 也dã 墮đọa 外ngoại 性tánh 種chủng 種chủng 相tương/tướng 而nhi 為vi 愚ngu 夫phu 有hữu 無vô 二nhị 心tâm 所sở 攝nhiếp 者giả 過quá 也dã 所sở 以dĩ 過quá 則tắc 由do 向hướng 無vô 知tri 惡ác 習tập 所sở 熏huân 故cố 勝thắng 劣liệt 於ư 是thị 可khả 知tri (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。  聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 薩Tát 者giả 三tam 昧muội 覺giác 所sở 持trì 是thị 故cố 三tam 昧muội 。 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 不bất 持trì 者giả 如Như 來Lai 地địa 不bất 滿mãn 足túc 弃khí 捨xả 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 眾chúng 生sanh 事sự 故cố 佛Phật 種chủng 則tắc 應ưng 斷đoạn 諸chư 佛Phật 世Thế 尊Tôn 。 為vi 示thị 如Như 來Lai 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 無vô 量lượng 功công 德đức 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 三tam 昧muội 門môn 得đắc 樂lạc 所sở 牽khiên 故cố 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 大đại 慧tuệ 我ngã 分phần/phân 部bộ 七thất 地địa 善thiện 修tu 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 相tương/tướng 善thiện 修tu 我ngã 我ngã 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 生sanh 滅diệt 自tự 共cộng 相tương 善thiện 四tứ 無vô 礙ngại 決quyết 定định 力lực 三tam 昧muội 門môn 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 入nhập 道Đạo 品Phẩm 法pháp 不bất 令linh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 覺giác 自tự 共cộng 相tương 不bất 善thiện 七thất 地địa 墮đọa 外ngoại 道đạo 邪tà 經kinh 故cố 立lập 地địa 次thứ 第đệ 大đại 慧tuệ 彼bỉ 實thật 無vô 有hữu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 所sở 謂vị 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 及cập 三tam 界giới 種chủng 種chủng 行hành 愚ngu 夫phu 所sở 不bất 覺giác 愚ngu 夫phu 所sở 不bất 覺giác 者giả 謂vị 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 及cập 說thuyết 三tam 界giới 種chủng 行hành 。

三Tam 明Minh 八bát 地địa 三tam 乘thừa 同đồng 一nhất 涅Niết 槃Bàn 而nhi 有hữu 取thủ 不bất 取thủ 異dị 則tắc 曰viết 菩Bồ 薩Tát 者giả 三tam 昧muội 覺giác 所sở 持trì 等đẳng 謂vị 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 覺giác 力lực 所sở 持trì 故cố 。 雖tuy 入nhập 三tam 昧muội 門môn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 不bất 取thủ 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 不bất 持trì 者giả 反phản 以dĩ 不bất 持trì 顯hiển 持trì 者giả 之chi 德đức 言ngôn 如Như 來Lai 地địa 不bất 滿mãn 足túc 則tắc 自tự 行hành 虧khuy 也dã 棄khí 捨xả 一nhất 切thiết 。 為vi 眾chúng 生sanh 事sự 則tắc 化hóa 他tha 失thất 也dã 自tự 他tha 既ký 失thất 則tắc 佛Phật 種chủng 應ưng 斷đoạn 故cố 諸chư 佛Phật 為vi 示thị 不bất 思tư 議nghị 。 功công 德đức 所sở 以dĩ 勸khuyến 進tấn 也dã 二Nhị 乘Thừa 反phản 是thị 所sở 以dĩ 失thất 也dã 我ngã 分phần/phân 部bộ 七thất 地địa 下hạ 總tổng 結kết 示thị 意ý 謂vị 即tức 七thất 地địa 兼kiêm 前tiền 望vọng 後hậu 分phân 別biệt 部bộ 類loại 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 滅diệt 不bất 滅diệt 等đẳng 異dị 意ý 令linh 善thiện 修tu 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 相tương/tướng 則tắc 達đạt 識thức 性tánh 本bổn 空không 除trừ 其kỳ 妄vọng 想tưởng 也dã 善thiện 修tu 我ngã 我ngã 所sở 了liễu 人nhân 法pháp 無vô 所sở 著trước 。 則tắc 攝nhiếp 受thọ 二nhị 無vô 我ngã 性tánh 。 不bất 墮đọa 生sanh 滅diệt 自tự 共cộng 相tương 善thiện 四tứ 無vô 礙ngại 決quyết 定định 力lực 三tam 昧muội 門môn 則tắc 定định 慧tuệ 均quân 等đẳng 無vô 偏thiên 過quá 之chi 失thất 由do 是thị 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 入nhập 道Đạo 品Phẩm 法pháp 則tắc 進tiến 入nhập 後hậu 位vị 之chi 資tư 也dã 不bất 令linh 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 者giả 則tắc 是thị 不bất 令linh 不bất 善thiện 者giả 墮đọa 於ư 七thất 地địa 為vi 愚ngu 夫phu 二nhị 邊biên 邪tà 徑kính 所sở 攝nhiếp 此thử 地địa 相tương 次thứ 第đệ 所sở 以dĩ 立lập 也dã 言ngôn 修tu 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 者giả 謂vị 離ly 相tương/tướng 則tắc 善thiện 著trước 則tắc 不bất 善thiện 故cố 善thiện 修tu 者giả 雖tuy 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 我ngã 我ngã 所sở 等đẳng 亦diệc 足túc 為vi 入nhập 道đạo 之chi 所sở 苟cẩu 為vi 不bất 善thiện 雖tuy 定định 慧tuệ 等đẳng 法pháp 亦diệc 不bất 無vô 偏thiên 失thất 故cố 知tri 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 在tại 人nhân 而nhi 不bất 在tại 法pháp 故cố 曰viết 彼bỉ 實thật 無vô 有hữu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 等đẳng 謂vị 前tiền 所sở 分phân 別biệt 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 及cập 三tam 界giới 種chủng 種chủng 行hành 如như 四tứ 禪thiền 八bát 定định 等đẳng 雖tuy 前tiền 後hậu 轉chuyển 進tiến 若nhược 有hữu 生sanh 滅diệt 。 除trừ 自tự 心tâm 量lượng 建kiến 立lập 本bổn 無vô 其kỳ 實thật 而nhi 愚ngu 者giả 不bất 覺giác 謂vị 是thị 佛Phật 所sở 施thi 設thiết 豈khởi 理lý 也dã 哉tai 故cố 今kim 所sở 不bất 與dữ 推thôi 是thị 而nhi 言ngôn 凡phàm 佛Phật 有hữu 所sở 說thuyết 一nhất 依y 眾chúng 生sanh 心tâm 。 量lượng 分phân 別biệt 其kỳ 於ư 佛Phật 法Pháp 何hà 有hữu 乎hồ (# 二nhị )# 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 第đệ 八bát 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 滅diệt 三tam 昧muội 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 醉túy 所sở 醉túy 不bất 善thiện 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 自tự 共cộng 相tương 習tập 氣khí 所sở 障chướng 墮đọa 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 法pháp 攝nhiếp 受thọ 見kiến 妄vọng 想tưởng 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 非phi 寂tịch 滅diệt 智trí 慧tuệ 覺giác 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 者giả 見kiến 滅diệt 三tam 昧muội 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 本bổn 願nguyện 哀ai 愍mẫn 大đại 悲bi 成thành 就tựu 。 知tri 分phân 明minh 十thập 無vô 盡tận 句cú 不bất 妄vọng 想tưởng 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 彼bỉ 已dĩ 涅Niết 槃Bàn 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 故cố 離ly 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 妄vọng 想tưởng 覺giác 了liễu 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 不bất 墮đọa 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 外ngoại 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 計kế 著trước 妄vọng 想tưởng 非phi 佛Phật 法Pháp 因nhân 不bất 生sanh 隨tùy 智trí 慧tuệ 生sanh 得đắc 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 地địa 如như 人nhân 夢mộng 中trung 。 方phương 便tiện 度độ 水thủy 未vị 度độ 而nhi 覺giác 覺giác 已dĩ 思tư 惟duy 為vi 正chánh 為vi 邪tà 非phi 正chánh 非phi 邪tà 。 餘dư 無vô 始thỉ 見kiến 聞văn 覺giác 識thức 。 因nhân 想tưởng 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 種chủng 種chủng 形hình 處xứ 墮đọa 有hữu 無vô 想tưởng 心tâm 。 意ý 意ý 識thức 夢mộng 現hiện 。

四tứ 示thị 八bát 地địa 復phục 有hữu 共cộng 別biệt 按án 台thai 宗tông 明minh 義nghĩa 應ưng 分phần/phân 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 三tam 乘thừa 共cộng 行hành 則tắc 菩Bồ 薩Tát 有hữu 共cộng 二Nhị 乘Thừa 證chứng 得đắc 而nhi 不bất 免miễn 過quá 者giả 四tứ 一nhất 同đồng 為vi 滅diệt 定định 所sở 醉túy 而nhi 不bất 能năng 化hóa 他tha 益ích 物vật 二nhị 不bất 善thiện 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 為vi 諸chư 法pháp 自tự 共cộng 相tương 習tập 氣khí 所sở 障chướng 三tam 墮đọa 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 起khởi 法pháp 攝nhiếp 受thọ 見kiến 正chánh 言ngôn 著trước 法pháp 之chi 見kiến 也dã 四tứ 於ư 涅Niết 槃Bàn 起khởi 著trước 想tưởng 故cố 非phi 究cứu 竟cánh 寂tịch 滅diệt 。 覺giác 竝tịnh 如như 文văn 云vân 云vân 所sở 謂vị 鈍độn 同đồng 二Nhị 乘Thừa 是thị 也dã 但đãn 明minh 共cộng 位vị 有hữu 進tiến 退thoái 爾nhĩ (# 云vân 云vân )# 二nhị 者giả 別biệt 立lập 忍nhẫn 名danh 則tắc 曰viết 菩Bồ 薩Tát 者giả 見kiến 三tam 昧muội 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 一nhất 一nhất 翻phiên 前tiền 過quá 相tương/tướng 以dĩ 彰chương 八bát 地địa 利lợi 智trí 獨độc 菩Bồ 薩Tát 德đức 文văn 離ly 不bất 次thứ 對đối 釋thích 可khả 知tri 既ký 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 不bất 生sanh 則tắc 無vô 。 復phục 生sanh 因nhân 故cố 曰viết 非phi 佛Phật 法Pháp 因nhân 不bất 生sanh 隨tùy 智trí 慧tuệ 生sanh 謂vị 以dĩ 成thành 就tựu 佛Phật 法Pháp 。 為vi 因nhân 則tắc 生sanh 非phi 是thị 則tắc 不bất 生sanh 隨tùy 智trí 慧tuệ 則tắc 生sanh 非phi 是thị 亦diệc 不bất 生sanh 是thị 則tắc 未vị 嘗thường 生sanh 未vị 嘗thường 不bất 生sanh 惟duy 道đạo 是thị 從tùng 有hữu 生sanh 不bất 生sanh 終chung 於ư 究cứu 竟cánh 得đắc 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 地địa 皆giai 以dĩ 此thử 理lý 也dã 如như 人nhân 夢mộng 中trung 。 下hạ 譬thí 上thượng 自tự 他tha 法pháp 也dã 大đại 意ý 則tắc 謂vị 夢mộng 時thời 非phi 無vô 。 覺giác 已dĩ 無vô 有hữu 而nhi 實thật 非phi 實thật 非phi 虗hư 以dĩ 喻dụ 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 始thỉ 於ư 見kiến 法pháp 終chung 於ư 度độ 生sanh 一nhất 以dĩ 如Như 幻Huyễn 三Tam 昧Muội 。 建kiến 立lập 故cố 如như 夢mộng 時thời 作tác 用dụng 及cập 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 顯hiển 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 如như 覺giác 己kỷ 無vô 得đắc 而nhi 言ngôn 未vị 度độ 而nhi 覺giác 者giả 位vị 未vị 極cực 故cố 未vị 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 也dã 為vi 正chánh 為vi 邪tà 者giả 審thẩm 其kỳ 虗hư 實thật 也dã 非phi 正chánh 非phi 邪tà 。 者giả 極cực 言ngôn 其kỳ 理lý 也dã 故cố 自tự 覺giác 己kỷ 言ngôn 之chi 孰thục 得đắc 謂vị 之chi 實thật 自tự 夢mộng 事sự 言ngôn 之chi 孰thục 得đắc 謂vị 之chi 虗hư 言ngôn 餘dư 無vô 始thỉ 見kiến 聞văn 覺giác 識thức 。 因nhân 想tưởng 者giả 然nhiên 真chân 淨tịnh 界giới 中trung 無vô 佛Phật 無vô 生sanh 尚thượng 何hà 修tu 因nhân 度độ 生sanh 之chi 有hữu 但đãn 未vị 復phục 真chân 淨tịnh 尚thượng 餘dư 無vô 始thỉ 覺giác 識thức 以dĩ 為vi 因nhân 想tưởng 則tắc 到đáo 夢mộng 之chi 由do 也dã 因nhân 其kỳ 以dĩ 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 眾chúng 生sanh 形hình 處xứ 。 於ư 其kỳ 境cảnh 界giới 。 墮đọa 有hữu 無vô 想tưởng 故cố 有hữu 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 夢mộng 事sự 隨tùy 現hiện 若nhược 無vô 始thỉ 覺giác 識thức 因nhân 想tưởng 滅diệt 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 有hữu 如như 覺giác 己kỷ 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 也dã (# 三tam )# 。

大đại 慧tuệ 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 第đệ 八bát 菩Bồ 薩Tát 。 地địa 見kiến 妄vọng 想tưởng 生sanh 從tùng 初Sơ 地Địa 轉chuyển 進tiến 至chí 第đệ 七Thất 地Địa 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 幻huyễn 等đẳng 方phương 便tiện 度độ 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 心tâm 妄vọng 想tưởng 行hành 已dĩ 作tác 佛Phật 法pháp 方phương 便tiện 未vị 得đắc 者giả 令linh 得đắc 大đại 慧tuệ 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 不bất 壞hoại 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 大đại 慧tuệ 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 說thuyết 無vô 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 寂tịch 滅diệt 法pháp 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

心tâm 量lượng 無vô 所sở 有hữu 此thử 住trụ 及cập 佛Phật 地địa 去khứ 來lai 及cập 現hiện 在tại 。 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 心tâm 量lượng 地địa 第đệ 七thất 無vô 所sở 有hữu 第đệ 八bát 二nhị 地địa 名danh 為vi 住trụ 佛Phật 地địa 名danh 最tối 勝thắng 自tự 覺giác 智trí 及cập 淨tịnh 此thử 則tắc 是thị 我ngã 。 地địa 自tự 在tại 最tối 勝thắng 處xứ 清thanh 淨tịnh 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 。 照chiếu 曜diệu 如như 盛thịnh 火hỏa 光quang 明minh 悉tất 遍biến 至chí 熾sí 燄diệm 不bất 壞hoại 目mục 周chu 輪luân 化hóa 三tam 有hữu 化hóa 現hiện 在tại 三tam 有hữu 或hoặc 有hữu 光quang 時thời 化hóa 於ư 彼bỉ 演diễn 說thuyết 乘thừa 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 地địa 十Thập 地Địa 則tắc 為vi 初sơ 初sơ 則tắc 為vi 八bát 地địa 第đệ 九cửu 則tắc 為vi 七thất 七thất 亦diệc 復phục 為vi 八bát 第đệ 二nhị 為vi 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 為vi 第đệ 五ngũ 第đệ 三tam 為vi 第đệ 六lục 無vô 所sở 有hữu 何hà 次thứ 。

此thử 下hạ 合hợp 上thượng 譬thí 也dã 謂vị 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 妄vọng 想tưởng 生sanh 即tức 所sở 夢mộng 生sanh 死tử 大đại 河hà 之chi 譬thí 也dã 從tùng 初Sơ 地Địa 轉chuyển 進tiến 至chí 第đệ 七Thất 地Địa 。 見kiến 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 幻huyễn 等đẳng 方phương 便tiện 即tức 能năng 度độ 方phương 便tiện 義nghĩa 也dã 度độ 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 妄vọng 想tưởng 行hành 已dĩ 即tức 自tự 行hành 度độ 根căn 境cảnh 等đẳng 一nhất 切thiết 妄vọng 想tưởng 。 義nghĩa 也dã 作tác 佛Phật 法pháp 方phương 便tiện 未vị 得đắc 者giả 令linh 得đắc 即tức 以dĩ 自tự 度độ 而nhi 復phục 度độ 他tha 亦diệc 猶do 未vị 度độ 者giả 令linh 度độ 。 義nghĩa 也dã 此thử 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 涅Niết 槃Bàn 方phương 便tiện 不bất 壞hoại 者giả 正chánh 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 雖tuy 得đắc 涅Niết 槃Bàn 而nhi 不bất 壞hoại 方phương 便tiện 度độ 生sanh 事sự 也dã 離ly 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 者giả 即tức 至chí 第đệ 八bát 地địa 得đắc 無vô 功công 用dụng 。 道đạo 如như 覺giác 已dĩ 無vô 得đắc 之chi 譬thí 也dã 是thị 亦diệc 結kết 示thị 忍nhẫn 名danh 故cố 曰viết 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 此thử 共cộng 別biệt 相tướng 非phi 一nhất 宗tông 教giáo 門môn 莫mạc 識thức 旨chỉ 歸quy 亦diệc 見kiến 此thử 經Kinh 兼kiêm 該cai 通thông 乘thừa 此thử 其kỳ 三tam 也dã 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 下hạ 結kết 示thị 上thượng 所sở 說thuyết 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 等đẳng 其kỳ 文văn 葢# 略lược 正chánh 應ưng 言ngôn 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 次thứ 第đệ 中trung 說thuyết 有hữu 次thứ 第đệ 無vô 相tướng 續tục 中trung 說thuyết 有hữu 相tương 續tục 無vô 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 中trung 說thuyết 妄vọng 想tưởng 寂tịch 滅diệt 法pháp 良lương 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 諦đế 中trung 一nhất 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 乎hồ 然nhiên 皆giai 依y 眾chúng 生sanh 心tâm 。 量lượng 方phương 便tiện 化hóa 門môn 於ư 本bổn 無vô 中trung 分phân 別biệt 說thuyết 爾nhĩ 心tâm 量lượng 苟cẩu 盡tận 則tắc 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 逈huýnh 無vô 所sở 有hữu 猶do 如như 太thái 虗hư 不bất 存tồn 鳥điểu 跡tích 所sở 謂vị 說thuyết 無vô 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 寂tịch 滅diệt 法pháp 者giả 亦diệc 無vô 名danh 相tướng 中trung 假giả 名danh 相tướng 說thuyết 爾nhĩ 能năng 契khế 此thử 理lý 說thuyết 本bổn 無vô 說thuyết 也dã 偈kệ 初sơ 八bát 句cú 先tiên 總tổng 次thứ 別biệt 別biệt 者giả 謂vị 七thất 地địa 猶do 存tồn 心tâm 量lượng 八bát 地địa 則tắc 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 約ước 七thất 八bát 對đối 明minh 分phân 齊tề 偏thiên 得đắc 住trụ 名danh 八bát 地địa 雖tuy 無vô 所sở 有hữu 猶do 有hữu 定định 住trụ 唯duy 以dĩ 佛Phật 地địa 名danh 為vi 最tối 勝thắng 。 則tắc 因nhân 果quả 歷lịch 然nhiên 教giáo 道đạo 之chi 說thuyết 不bất 同đồng 後hậu 文văn 皆giai 如Như 來Lai 地địa 證chứng 道đạo 所sở 說thuyết 無vô 有hữu 定định 次thứ 自tự 覺giác 智trí 及cập 淨tịnh 下hạ 別biệt 頌tụng 佛Phật 地Địa 功công 德đức 。 殊thù 勝thắng 如như 婆bà 伽già 婆bà 六lục 義nghĩa 此thử 見kiến 其kỳ 五ngũ 謂vị 自tự 覺giác 智trí 及cập 淨tịnh 者giả 名danh 稱xưng 也dã 最tối 勝thắng 處xứ 者giả 吉cát 祥tường 也dã 餘dư 三tam 名danh 義nghĩa 顯hiển 然nhiên 可khả 知tri 既ký 具cụ 其kỳ 五ngũ 豈khởi 不bất 尊tôn 貴quý 乎hồ (# 云vân 云vân )# 不bất 壞hoại 目mục 者giả 謂vị 如Như 來Lai 光quang 明minh 。 雖tuy 復phục 熾sí 盛thịnh 而nhi 俯phủ 同đồng 萬vạn 物vật 等đẳng 一nhất 照chiếu 燭chúc 不bất 同đồng 日nhật 電điện 等đẳng 光quang 奪đoạt 壞hoại 人nhân 目mục 也dã 周chu 輪luân 化hóa 三tam 有hữu 者giả 亦diệc 曰viết 周chu 流lưu 謂vị 如Như 來Lai 周chu 流lưu 三tam 界giới 化hóa 過quá 現hiện 世thế 間gian 及cập 被bị 未vị 來lai 演diễn 說thuyết 諸chư 乘thừa 。 故cố 曰viết 於ư 彼bỉ 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 地địa 者giả 則tắc 又hựu 頌tụng 上thượng 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 故cố 曰viết 十Thập 地Địa 則tắc 為vi 初sơ 等đẳng 即tức 以dĩ 不bất 次thứ 顯hiển 其kỳ 圓viên 融dung 究cứu 竟cánh 而nhi 言ngôn 寂tịch 滅diệt 真Chân 如Như 有hữu 何hà 位vị 次thứ 不bất 同đồng 教giáo 道đạo 定định 有hữu 次thứ 第đệ 也dã (# 四tứ )# 。

○# 右hữu 第đệ 五ngũ 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 為vi 常thường 為vi 無vô 常thường 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 謂vị 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 若nhược 常thường 者giả 有hữu 作tác 主chủ 過quá 常thường 者giả 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 說thuyết 作tác 者giả 無vô 所sở 作tác 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 常thường 非phi 常thường 非phi 作tác 常thường 有hữu 過quá 故cố 若nhược 如Như 來Lai 無vô 常thường 者giả 有hữu 作tác 無vô 常thường 過quá 陰ấm 所sở 相tương/tướng 相tương/tướng 無vô 性tánh 陰ấm 壞hoại 則tắc 應ưng 斷đoạn 而nhi 如Như 來Lai 不bất 斷đoạn 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 皆giai 無vô 常thường 如như 瓶bình 衣y 等đẳng 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 常thường 。 過quá 一Nhất 切Thiết 智Trí 眾chúng 具cụ 方phương 便tiện 應ưng 無vô 義nghĩa 以dĩ 所sở 作tác 故cố 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 皆giai 應ưng 是thị 如Như 來Lai 無vô 差sai 別biệt 因nhân 性tánh 故cố 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 非phi 如như 虗hư 空không 常thường 如như 虗hư 空không 常thường 者giả 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 眾chúng 具cụ 無vô 義nghĩa 過quá 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 虗hư 空không 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 離ly 常thường 無vô 常thường 一nhất 異dị 俱câu 不bất 俱câu 常thường 無vô 常thường 過quá 故cố 不bất 可khả 說thuyết 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 非phi 常thường 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 若nhược 如Như 來Lai 無vô 生sanh 常thường 者giả 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 以dĩ 無vô 生sanh 常thường 故cố 方phương 便tiện 無vô 義nghĩa 以dĩ 無vô 生sanh 常thường 過quá 故cố 如Như 來Lai 非phi 常thường 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 更cánh 有hữu 餘dư 事sự 知tri 如Như 來Lai 常thường 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 無vô 間gian 所sở 得đắc 智trí 常thường 故cố 如Như 來Lai 常thường 大đại 慧tuệ 若nhược 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 若nhược 不bất 出xuất 世thế 。 法pháp 畢tất 定định 住trụ 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 無vô 間gian 住trụ 不bất 住trụ 虗hư 空không 亦diệc 非phi 愚ngu 夫phu 之chi 所sở 覺giác 知tri 。

前tiền 言ngôn 常thường 無vô 常thường 者giả 屢lũ 矣hĩ 而nhi 獨độc 未vị 明minh 如Như 來Lai 所sở 證chứng 。 果quả 法pháp 為vi 常thường 為vi 無vô 常thường 以dĩ 理lý 言ngôn 之chi 前tiền 諸chư 所sở 說thuyết 豈khởi 復phục 外ngoại 此thử 苟cẩu 不bất 別biệt 明minh 惑hoặc 者giả 昧muội 焉yên 故cố 復phục 為vi 未vị 了liễu 者giả 請thỉnh 答đáp 中trung 先tiên 言ngôn 果quả 證chứng 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 葢# 其kỳ 所sở 證chứng 理lý 絕tuyệt 百bách 非phi 圓viên 離ly 眾chúng 過quá 異dị 彼bỉ 外ngoại 計kế 故cố 言ngôn 雙song 非phi 二nhị 俱câu 有hữu 過quá 若nhược 常thường 有hữu 作tác 主chủ 過quá 者giả 謂vị 如Như 來Lai 尚thượng 無vô 我ngã 相tương/tướng 豈khởi 容dung 保bảo 常thường 有hữu 作tác 主chủ 宰tể 之chi 過quá 又hựu 曰viết 常thường 者giả 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 說thuyết 則tắc 邪tà 計kế 作tác 者giả 為vi 常thường 是thị 有hữu 所sở 作tác 也dã 而nhi 如Như 來Lai 說thuyết 作tác 者giả 無vô 所sở 作tác 故cố 常thường 而nhi 非phi 常thường 非phi 彼bỉ 有hữu 作tác 之chi 常thường 為vi 有hữu 過quá 故cố 若nhược 如Như 來Lai 無vô 常thường 者giả 有hữu 作tác 無vô 常thường 過quá 正chánh 言ngôn 無vô 常thường 同đồng 於ư 有hữu 作tác 若nhược 同đồng 有hữu 作tác 則tắc 是thị 五ngũ 陰ấm 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 其kỳ 相tương/tướng 無vô 性tánh 故cố 陰ấm 壞hoại 則tắc 斷đoạn 而nhi 如Như 來Lai 之chi 常thường 不bất 應ưng 斷đoạn 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 皆giai 無vô 常thường 如như 瓶bình 衣y 等đẳng 者giả 謂vị 若nhược 一nhất 切thiết 皆giai 歸quy 。 無vô 常thường 如như 世thế 間gian 瓶bình 衣y 等đẳng 物vật 則tắc 顯hiển 如Như 來Lai 修tu 德đức 無vô 功công 故cố 曰viết 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 眾chúng 具cụ 方phương 便tiện 皆giai 應ưng 無vô 實thật 義nghĩa 若nhược 同đồng 所sở 作tác 則tắc 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 皆giai 應ưng 是thị 佛Phật 以dĩ 無vô 別biệt 因nhân 性tánh 故cố 故cố 結kết 云vân 云vân 然nhiên 性tánh 德đức 圓viên 離ly 雖tuy 曰viết 俱câu 非phi 而nhi 果quả 證chứng 亦diệc 得đắc 是thị 常thường 但đãn 常thường 義nghĩa 多đa 途đồ 故cố 復phục 遮già 二nhị 種chủng 非phi 義nghĩa 則tắc 曰viết 非phi 如như 虗hư 空không 等đẳng 常thường 謂vị 虗hư 空không 之chi 常thường 頑ngoan 虗hư 無vô 義nghĩa 非phi 同đồng 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 眾chúng 德đức 修tu 顯hiển 縱túng/tung 以dĩ 空không 性tánh 為vi 言ngôn 而nhi 空không 離ly 四tứ 句cú 不bất 可khả 偏thiên 說thuyết 若nhược 同đồng 無vô 生sanh 常thường 者giả 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 亦diệc 本bổn 無vô 生sanh 無vô 方phương 便tiện 等đẳng 義nghĩa 豈khởi 同đồng 常thường 德đức 故cố 二nhị 皆giai 有hữu 過quá 然nhiên 則tắc 果quả 以dĩ 何hà 義nghĩa 言ngôn 如Như 來Lai 常thường 邪tà 即tức 以dĩ 三tam 義nghĩa 故cố 知tri 之chi 故cố 曰viết 謂vị 無vô 間gian 所sở 得đắc 智trí 常thường 等đẳng 即tức 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 無vô 礙ngại 道đạo 所sở 得đắc 智trí 以dĩ 是thị 顯hiển 德đức 一nhất 證chứng 永vĩnh 常thường 一nhất 也dã 二nhị 法pháp 畢tất 定định 住trụ 故cố 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 畢tất 定định 住trụ 於ư 常thường 寂tịch 之chi 理lý 所sở 謂vị 有hữu 佛Phật 無vô 佛Phật 。 性tánh 相tướng 常thường 然nhiên 而nhi 唯duy 如Như 來Lai 能năng 顯hiển 所sở 以dĩ 常thường 也dã 三tam 間gian 無vô 住trụ 故cố 即tức 向hướng 如Như 來Lai 。 種chủng 性tánh 四tứ 法pháp 無vô 間gian 皆giai 得đắc 常thường 住trụ 則tắc 非phi 住trụ 於ư 虗hư 空không 而nhi 兼kiêm 言ngôn 二Nhị 乘Thừa 者giả 示thị 各các 有hữu 種chủng 性tánh 以dĩ 因nhân 顯hiển 果quả 也dã 此thử 三tam 亦diệc 可khả 義nghĩa 配phối 三tam 德đức (# 云vân 云vân 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 智trí 是thị 般Bát 若Nhã 所sở 熏huân 非phi 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 彼bỉ 諸chư 陰ấm 界giới 入nhập 處xứ 所sở 熏huân 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 三tam 有hữu 皆giai 是thị 不bất 實thật 。 妄vọng 想tưởng 所sở 生sanh 。 如Như 來Lai 不bất 從tùng 不bất 實thật 虗hư 妄vọng 想tưởng 生sanh 大đại 慧tuệ 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 非phi 不bất 二nhị 不bất 二nhị 者giả 寂tịch 靜tĩnh 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 生sanh 相tương/tướng 故cố 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 大đại 慧tuệ 乃nãi 至chí 言ngôn 說thuyết 分phân 別biệt 生sanh 則tắc 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 過quá 分phân 別biệt 覺giác 滅diệt 者giả 則tắc 離ly 愚ngu 夫phu 常thường 無vô 常thường 見kiến 不bất 寂tịch 靜tĩnh 慧tuệ 者giả 永vĩnh 離ly 常thường 無vô 常thường 非phi 常thường 無vô 常thường 。 熏huân 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

眾chúng 具cụ 無vô 義nghĩa 者giả 生sanh 常thường 無vô 常thường 過quá 若nhược 無vô 分phân 別biệt 。 覺giác 永vĩnh 離ly 常thường 無vô 常thường 從tùng 其kỳ 所sở 立lập 宗tông 則tắc 有hữu 眾chúng 雜tạp 義nghĩa 等đẳng 觀quán 自tự 心tâm 德đức 。 言ngôn 說thuyết 不bất 可khả 得đắc 。

將tương 以dĩ 無vô 常thường 顯hiển 常thường 以dĩ 二nhị 法pháp 顯hiển 不bất 二nhị 故cố 復phục 陳trần 三tam 義nghĩa 明minh 之chi 則tắc 所sở 謂vị 常thường 及cập 雙song 非phi 皆giai 究cứu 竟cánh 果quả 德đức 名danh 偏thiên 義nghĩa 圓viên 其kỳ 理lý 一nhất 也dã 言ngôn 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 智trí 是thị 般Bát 若Nhã 所sở 熏huân 者giả 謂vị 修tu 德đức 之chi 智trí 全toàn 性tánh 德đức 般Bát 若Nhã 之chi 所sở 熏huân 發phát 不bất 同đồng 九cửu 界giới 心tâm 識thức 為vi 彼bỉ 陰ấm 入nhập 等đẳng 熏huân 又hựu 言ngôn 如Như 來Lai 不bất 從tùng 不bất 實thật 虗hư 妄vọng 想tưởng 生sanh 則tắc 唯duy 從tùng 真chân 實thật 功công 德đức 。 生sanh 以dĩ 因nhân 驗nghiệm 果quả 理lý 無vô 差sai 忒thất 此thử 以dĩ 無vô 常thường 顯hiển 常thường 也dã 又hựu 曰viết 以dĩ 二nhị 法pháp 故cố 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 非phi 不bất 二nhị 者giả 謂vị 若nhược 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 為vi 二nhị 。 法pháp 則tắc 有hữu 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 非phi 所sở 謂vị 不bất 二nhị 而nhi 如Như 來Lai 既ký 證chứng 諸chư 法pháp 一nhất 相tướng 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 則tắc 不bất 二nhị 寂tịch 靜tĩnh 故cố 無vô 二nhị 種chủng 生sanh 相tương/tướng 是thị 即tức 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 以dĩ 二nhị 顯hiển 不bất 二nhị 也dã 然nhiên 言ngôn 至chí 於ư 此thử 可khả 謂vị 極cực 其kỳ 理lý 矣hĩ 而nhi 執chấp 言ngôn 者giả 墮đọa 分phân 別biệt 言ngôn 想tưởng 則tắc 二nhị 與dữ 不bất 二nhị 待đãi 對đối 不bất 忘vong 猶do 為vi 不bất 寂tịch 故cố 復phục 遣khiển 之chi 曰viết 乃nãi 至chí 言ngôn 說thuyết 分phân 別biệt 生sanh 財tài 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 過quá 極cực 言ngôn 亦diệc 應ưng 有hữu 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 過quá 惟duy 言ngôn 語ngữ 斷đoạn 覺giác 想tưởng 滅diệt 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 則tắc 離ly 愚ngu 夫phu 等đẳng 諸chư 見kiến 過quá 永vĩnh 離ly 諸chư 見kiến 過quá 熏huân 文văn 從tùng 略lược 說thuyết 互hỗ 見kiến 言ngôn 之chi 是thị 為vi 究cứu 竟cánh 。 寂tịch 靜tĩnh 慧tuệ 者giả 但đãn 離ly 諸chư 見kiến 雖tuy 常thường 無vô 常thường 無vô 非phi 玅# 用dụng 況huống 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 乎hồ 或hoặc 本bổn 多đa 不bất 字tự 殊thù 乖quai 文văn 旨chỉ 偈kệ 言ngôn 眾chúng 具cụ 無vô 義nghĩa 者giả 謂vị 凡phàm 非phi 如Như 來Lai 脩tu 德đức 所sở 顯hiển 故cố 常thường 無vô 常thường 皆giai 悉tất 有hữu 過quá 則tắc 以dĩ 聖thánh 奪đoạt 凡phàm 也dã 若nhược 無vô 分phân 別biệt 。 覺giác 永vĩnh 離ly 常thường 無vô 常thường 則tắc 以dĩ 理lý 泯mẫn 情tình 也dã 從tùng 其kỳ 所sở 立lập 宗tông 者giả 如như 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 邪tà 常thường 及cập 七thất 種chủng 無vô 常thường 見kiến 皆giai 所sở 謂vị 眾chúng 雜tạp 義nghĩa 也dã 若nhược 夫phu 以dĩ 等đẳng 觀quán 心tâm 了liễu 自tự 心tâm 量lượng 心tâm 量lượng 無vô 有hữu 則tắc 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 故cố 一nhất 切thiết 言ngôn 說thuyết 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc (# 二nhị )# 。

○# 右hữu 第đệ 六lục 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 更cánh 為vì 我ngã 說thuyết 。 陰ấm 界giới 入nhập 生sanh 滅diệt 彼bỉ 無vô 有hữu 我ngã 誰thùy 生sanh 誰thùy 滅diệt 愚ngu 夫phu 者giả 依y 於ư 生sanh 滅diệt 不bất 覺giác 苦khổ 盡tận 不bất 識thức 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 諦đế 聽thính 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 能năng 徧biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 譬thí 如như 伎kỹ 兒nhi 。 變biến 現hiện 諸chư 趣thú 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 不bất 覺giác 彼bỉ 故cố 三tam 緣duyên 和hòa 合hợp 方phương 便tiện 而nhi 生sanh 外ngoại 道đạo 不bất 覺giác 計kế 著trước 作tác 者giả 為vi 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 惡ác 習tập 所sở 熏huân 名danh 為vi 識thức 藏tạng 生sanh 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 與dữ 七thất 識thức 俱câu 如như 海hải 浪lãng 身thân 常thường 生sanh 不bất 斷đoạn 離ly 無vô 常thường 過quá 離ly 於ư 我ngã 論luận 自tự 性tánh 無vô 垢cấu 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。

陰ấm 界giới 入nhập 生sanh 滅diệt 前tiền 文văn 固cố 言ngôn 之chi 矣hĩ 而nhi 大đại 慧tuệ 復phục 有hữu 疑nghi 請thỉnh 者giả 意ý 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 有hữu 迷mê 有hữu 解giải 以dĩ 解giải 則tắc 彼bỉ 無vô 有hữu 我ngã 誰thùy 為vi 生sanh 滅diệt 以dĩ 迷mê 則tắc 愚ngu 夫phu 依y 於ư 生sanh 滅diệt 不bất 覺giác 苦khổ 盡tận 不bất 識thức 涅Niết 槃Bàn 凡phàm 夫phu 何hà 由do 出xuất 生sanh 死tử 邪tà 故cố 請thỉnh 云vân 云vân 佛Phật 答đáp 中trung 先tiên 總tổng 次thứ 別biệt 總tổng 文văn 有hữu 法pháp 譬thí 不bất 言ngôn 陰ấm 界giới 入nhập 直trực 告cáo 以dĩ 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 是thị 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 蓋cái 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 本bổn 也dã 陰ấm 界giới 入nhập 者giả 末mạt 也dã 以dĩ 末mạt 而nhi 不bất 以dĩ 本bổn 是thị 迷mê 與dữ 解giải 相tương/tướng 循tuần 為vi 難nạn/nan 終chung 莫mạc 能năng 解giải 以dĩ 本bổn 而nhi 不bất 以dĩ 末mạt 是thị 迷mê 解giải 同đồng 出xuất 一nhất 理lý 故cố 迷mê 解giải 之chi 外ngoại 有hữu 未vị 嘗thường 迷mê 解giải 者giả 為vi 迷mê 為vi 解giải 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 。 隨tùy 緣duyên 為vi 善thiện 不bất 善thiện 因nhân 能năng 徧biến 興hưng 造tạo 一nhất 切thiết 趣thú 生sanh 故cố 有hữu 十thập 界giới 迷mê 解giải 之chi 異dị 迷mê 則tắc 為vi 生sanh 滅diệt 解giải 則tắc 為vi 無vô 我ngã 此thử 惑hoặc 智trí 所sở 以dĩ 相tương/tướng 翻phiên 雖tuy 互hỗ 為vi 有hữu 無vô 而nhi 理lý 不bất 相tương 悖bội 即tức 酬thù 問vấn 之chi 大đại 旨chỉ 也dã 譬thí 如như 伎kỹ 兒nhi 。 下hạ 譬thí 也dã 喻dụ 上thượng 隨tùy 緣duyên 造tạo 法pháp 猶do 如như 伎kỹ 兒nhi 。 變biến 現hiện 諸chư 趣thú 而nhi 本bổn 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 是thị 則tắc 生sanh 滅diệt 無vô 我ngã 理lý 在tại 其kỳ 中trung 亦diệc 猶do 伎kỹ 者giả 能năng 變biến 諸chư 形hình 而nhi 無vô 有hữu 我ngã 。 故cố 也dã 次thứ 別biệt 又hựu 二nhị 先tiên 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 有hữu 覺giác 不bất 覺giác 以dĩ 不bất 覺giác 故cố 則tắc 有hữu 生sanh 滅diệt 故cố 曰viết 不bất 覺giác 彼bỉ 故cố 等đẳng 謂vị 不bất 覺giác 彼bỉ 藏tạng 識thức 性tánh 離ly 於ư 三tam 緣duyên 合hợp 處xứ 計kế 以dĩ 為vi 我ngã 或hoặc 計kế 為vi 作tác 者giả 從tùng 是thị 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 皆giai 由do 無vô 始thỉ 習tập 氣khí 。 熏huân 如Như 來Lai 藏tạng 轉chuyển 名danh 識thức 藏tạng 生sanh 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 言ngôn 其kỳ 始thỉ 起khởi 也dã 與dữ 意ý 等đẳng 七thất 識thức 俱câu 則tắc 復phục 起khởi 餘dư 四tứ 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 可khả 知tri 故cố 曰viết 如như 海hải 浪lãng 身thân 常thường 生sanh 不bất 斷đoạn 則tắc 自tự 本bổn 而nhi 起khởi 末mạt 由do 八bát 識thức 而nhi 至chí 六lục 識thức 身thân 亦diệc 即tức 六lục 道đạo 身thân 也dã 故cố 自tự 末mạt 言ngôn 之chi 唯duy 無vô 常thường 我ngã 見kiến 而nhi 已dĩ 若nhược 由do 聞văn 教giáo 還hoàn 依y 藏tạng 理lý 了liễu 本bổn 真chân 常thường 離ly 於ư 我ngã 論luận 則tắc 但đãn 除trừ 其kỳ 末mạt 理lý 自tự 復phục 本bổn 故cố 曰viết 自tự 性tánh 無vô 垢cấu 。 畢tất 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 此thử 則tắc 八bát 識thức 之chi 起khởi 滅diệt 也dã (# 一nhất )# 。

其kỳ 餘dư 諸chư 識thức 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 意ý 意ý 識thức 等đẳng 念niệm 念niệm 有hữu 七thất 因nhân 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 取thủ 諸chư 境cảnh 界giới 種chủng 種chủng 形hình 處xứ 計kế 著trước 名danh 相tướng 不bất 覺giác 自tự 心tâm 所sở 現hiện 色sắc 相tướng 不bất 覺giác 苦khổ 樂lạc 不bất 至chí 解giải 脫thoát 。 名danh 相tướng 諸chư 纏triền 貪tham 生sanh 生sanh 貪tham 若nhược 因nhân 若nhược 攀phàn 緣duyên 彼bỉ 諸chư 受thọ 根căn 滅diệt 次thứ 第đệ 不bất 生sanh 餘dư 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 不bất 知tri 苦khổ 樂lạc 入nhập 滅diệt 受thọ 想tưởng 正chánh 受thọ 第đệ 四tứ 禪thiền 善thiện 真Chân 諦Đế 解giải 脫thoát 。 脩tu 行hành 者giả 作tác 解giải 脫thoát 想tưởng 不bất 離ly 不bất 轉chuyển 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 識thức 藏tạng 七thất 識thức 流lưu 轉chuyển 不bất 滅diệt 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 彼bỉ 因nhân 攀phàn 緣duyên 諸chư 識thức 生sanh 故cố 非phi 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 脩tu 行hành 境cảnh 界giới 不bất 覺giác 無vô 我ngã 自tự 共cộng 相tương 攝nhiếp 受thọ 生sanh 陰ấm 界giới 入nhập 見kiến 如Như 來Lai 藏tạng 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 則tắc 滅diệt 。

次thứ 言ngôn 諸chư 識thức 有hữu 生sanh 滅diệt 者giả 。 謂vị 餘dư 意ý 意ý 識thức 等đẳng 念niệm 念niệm 有hữu 七thất 則tắc 起khởi 必tất 俱câu 時thời 也dã 因nhân 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 等đẳng 謂vị 六lục 識thức 也dã 以dĩ 六lục 識thức 取thủ 境cảnh 故cố 有hữu 種chủng 種chủng 。 形hình 處xứ 謂vị 六lục 塵trần 也dã 六lục 塵trần 既ký 形hình 著trước 諸chư 名danh 相tướng 而nhi 不bất 覺giác 是thị 八bát 識thức 自tự 心tâm 所sở 現hiện 色sắc 相tướng 則tắc 以dĩ 末mạt 而nhi 迷mê 本bổn 不bất 覺giác 苦khổ 樂lạc 等đẳng 正chánh 言ngôn 七thất 識thức 自tự 相tương 謂vị 不bất 覺giác 苦khổ 樂lạc 則tắc 不bất 同đồng 六lục 識thức 不bất 至chí 解giải 脫thoát 。 則tắc 不bất 同đồng 八bát 識thức 亦diệc 曰viết 不bất 受thọ 苦khổ 樂lạc 。 因nhân 及cập 非phi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 等đẳng 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 但đãn 著trước 名danh 相tướng 與dữ 貪tham 相tương 生sanh 至chí 於ư 發phát 起khởi 六lục 識thức 則tắc 為vi 彼bỉ 因nhân 及cập 彼bỉ 攀phàn 緣duyên 皆giai 所sở 謂vị 生sanh 相tương/tướng 也dã 言ngôn 滅diệt 相tương/tướng 則tắc 曰viết 彼bỉ 諸chư 受thọ 根căn 滅diệt 及cập 想tưởng 行hành 等đẳng 次thứ 第đệ 不bất 生sanh 唯duy 餘dư 自tự 心tâm 微vi 細tế 妄vọng 識thức 入nhập 滅diệt 想tưởng 正chánh 受thọ 即tức 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 及cập 第đệ 四tứ 禪thiền 唯duy 一nhất 心tâm 支chi 而nhi 亦diệc 言ngôn 不bất 知tri 苦khổ 樂lạc 者giả 此thử 以dĩ 滅diệt 想tưởng 云vân 爾nhĩ 善thiện 真Chân 諦Đế 解giải 脫thoát 。 脩tu 行hành 者giả 即tức 聲Thanh 聞Văn 所sở 脩tu 於ư 此thử 滅diệt 定định 作tác 解giải 脫thoát 想tưởng 非phi 究Cứu 竟Cánh 滅Diệt 。 也dã 不bất 離ly 不bất 轉chuyển 下hạ 總tổng 判phán 結kết 答đáp 也dã 即tức 總tổng 判phán 前tiền 諸chư 識thức 有hữu 離ly 不bất 離ly 轉chuyển 不bất 轉chuyển 之chi 異dị 故cố 曰viết 不bất 離ly 不bất 轉chuyển 者giả 如Như 來Lai 藏tạng 識thức 也dã 謂vị 不bất 離ly 意ý 意ý 識thức 等đẳng 而nhi 未vị 始thỉ 有hữu 轉chuyển 以dĩ 具cụ 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 二nhị 義nghĩa 故cố 也dã 不bất 離ly 而nhi 轉chuyển 者giả 識thức 藏tạng 也dã 即tức 第đệ 八bát 貪tham 藏tạng 種chủng 子tử 識thức 葢# 不bất 離ly 藏tạng 識thức 而nhi 轉chuyển 為vi 諸chư 識thức 所sở 依y 故cố 也dã 以dĩ 顯hiển 七thất 識thức 亦diệc 離ly 亦diệc 轉chuyển 故cố 曰viết 七thất 識thức 流lưu 轉chuyển 不bất 滅diệt 亦diệc 離ly 者giả 以dĩ 藏tạng 識thức 雖tuy 未vị 始thỉ 離ly 七thất 識thức 而nhi 七thất 識thức 自tự 離ly 是thị 亦diệc 情tình 離ly 而nhi 體thể 不bất 離ly 也dã 而nhi 亦diệc 轉chuyển 者giả 以dĩ 七thất 識thức 與dữ 六lục 識thức 為vi 因nhân 及cập 彼bỉ 攀phàn 緣duyên 生sanh 於ư 諸chư 緣duyên 故cố 言ngôn 流lưu 轉chuyển 不bất 滅diệt 等đẳng 二Nhị 乘Thừa 於ư 此thử 但đãn 知tri 作tác 解giải 脫thoát 想tưởng 而nhi 不bất 知tri 轉chuyển 依y 八bát 識thức 實thật 不bất 可khả 滅diệt 故cố 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 不bất 覺giác 無vô 我ngã 等đẳng 者giả 正chánh 酬thù 結kết 所sở 問vấn 謂vị 若nhược 於ư 此thử 不bất 覺giác 無vô 我ngã 以dĩ 自tự 共cộng 相tương 攝nhiếp 受thọ 生sanh 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 則tắc 猶do 生sanh 滅diệt 非phi 生sanh 滅diệt 盡tận 若nhược 見kiến 如Như 來Lai 。 藏tạng 則tắc 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 皆giai 無vô 我ngã 相tương/tướng 豈khởi 陰ấm 界giới 入nhập 而nhi 不bất 滅diệt 互hỗ 故cố 知tri 若nhược 明minh 其kỳ 本bổn 末mạt 將tương 自tự 除trừ 所sở 以dĩ 本bổn 末mạt 實thật 相tướng 顯hiển 發phát 由do 是thị 明minh 之chi 總tổng 別biệt 相tướng 貫quán 本bổn 末mạt 交giao 映ánh 如Như 來Lai 酬thù 答đáp 文văn 旨chỉ 若nhược 此thử 可khả 不bất 究cứu 其kỳ 始thỉ 末mạt 乎hồ (# 二nhị )# 。

地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 轉chuyển 進tiến 餘dư 外ngoại 道đạo 見kiến 不bất 能năng 傾khuynh 動động 。 是thị 名danh 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 動động 地địa 得đắc 十thập 三tam 昧muội 道đạo 門môn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 昧muội 覺giác 所sở 持trì 觀quán 察sát 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 自tự 願nguyện 不bất 受thọ 三tam 昧muội 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 實thật 際tế 向hướng 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 不bất 共cộng 一nhất 切thiết 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 所sở 脩tu 行hành 道Đạo 得đắc 十thập 賢hiền 聖thánh 種chủng 性tánh 道đạo 及cập 身thân 智trí 意ý 生sanh 離ly 三tam 昧muội 行hành 是thị 故cố 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 欲dục 求cầu 勝thắng 進tiến 者giả 當đương 淨tịnh 如Như 來Lai 藏tạng 及cập 識thức 藏tạng 名danh 大đại 慧tuệ 若nhược 無vô 識thức 藏tạng 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 者giả 則tắc 無vô 生sanh 滅diệt 。 大đại 慧tuệ 然nhiên 諸chư 凡phàm 聖thánh 悉tất 有hữu 生sanh 滅diệt 脩tu 行hành 者giả 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 不bất 捨xả 方phương 便tiện 。 大đại 慧tuệ 此thử 如Như 來Lai 藏tạng 。 識thức 藏tạng 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 心tâm 想tưởng 所sở 見kiến 雖tuy 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 客khách 境cảnh 所sở 覆phú 故cố 猶do 見kiến 不bất 淨tịnh 非phi 諸chư 如Như 來Lai 大đại 慧tuệ 。 如Như 來Lai 者giả 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 猶do 如như 掌chưởng 中trung 。 視thị 阿a 摩ma 勒lặc 果quả 。 大đại 慧tuệ 我ngã 於ư 此thử 義nghĩa 。 以dĩ 神thần 力lực 建kiến 立lập 令linh 勝Thắng 鬘Man 夫Phu 人Nhân 。 及cập 利lợi 智trí 滿mãn 足túc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 宣tuyên 揚dương 演diễn 說thuyết 。 如Như 來Lai 藏tạng 及cập 識thức 藏tạng 名danh 七thất 識thức 俱câu 生sanh 聲Thanh 聞Văn 計kế 著trước 見kiến 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 故cố 勝Thắng 鬘Man 夫Phu 人Nhân 。 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 說thuyết 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 非phi 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 外ngoại 道đạo 境cảnh 界giới 如Như 來Lai 藏tạng 識thức 藏tạng 唯duy 佛Phật 及cập 餘dư 利lợi 智trí 依y 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 智trí 慧tuệ 。 境cảnh 界giới 是thị 故cố 汝nhữ 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 如Như 來Lai 藏tạng 。 識thức 藏tạng 當đương 勤cần 脩tu 學học 莫mạc 但đãn 聞văn 覺giác 作tác 知tri 足túc 想tưởng 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

甚thậm 深thâm 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 與dữ 七thất 識thức 俱câu 二nhị 種chủng 攝nhiếp 受thọ 生sanh 智trí 者giả 則tắc 遠viễn 離ly 。 如như 鏡kính 像tượng 現hiện 心tâm 無vô 始thỉ 習tập 所sở 熏huân 如như 實thật 觀quán 察sát 。 者giả 諸chư 事sự 悉tất 無vô 事sự 如như 愚ngu 見kiến 指chỉ 月nguyệt 觀quán 指chỉ 不bất 觀quán 月nguyệt 計kế 著trước 名danh 字tự 者giả 不bất 見kiến 我ngã 真chân 實thật 心tâm 為vi 工công 伎kỹ 兒nhi 意ý 如như 和hòa 伎kỹ 者giả 五ngũ 識thức 為vi 伴bạn 侶lữ 妄vọng 想tưởng 觀quán 伎kỹ 眾chúng 。

由do 前tiền 所sở 悟ngộ 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 次thứ 第đệ 轉chuyển 進tiến 依y 位vị 顯hiển 德đức 餘dư 外ngoại 道đạo 見kiến 所sở 不bất 能năng 動động 。 即tức 第đệ 八bát 不bất 動động 地địa 也dã 得đắc 十thập 三tam 昧muội 道đạo 門môn 。 樂nhạo/nhạc/lạc 即tức 此thử 地địa 證chứng 十thập 種chủng 三tam 昧muội 數số 如như 別biệt 列liệt 自tự 願nguyện 即tức 本bổn 願nguyện 也dã 以dĩ 本bổn 願nguyện 故cố 。 不bất 受thọ 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 住trụ 實thật 際tế 則tắc 起khởi 化hóa 利lợi 物vật 也dã 十thập 賢hiền 聖thánh 者giả 望vọng 極cực 位vị 故cố 聖thánh 亦diệc 名danh 賢hiền 如như 普phổ 賢hiền 之chi 例lệ 身thân 智trí 意ý 生sanh 者giả 分phần/phân 得đắc 三Tam 身Thân 謂vị 一nhất 身thân 一nhất 智trí 法pháp 報báo 也dã 意ý 生sanh 則tắc 應ưng 身thân 也dã 離ly 三tam 昧muội 行hành 者giả 仍nhưng 上thượng 意ý 生sanh 言ngôn 之chi 雖tuy 由do 三tam 昧muội 而nhi 無vô 作tác 行hành 也dã 當đương 淨tịnh 如Như 來Lai 藏tạng 及cập 識thức 藏tạng 名danh 者giả 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 。 本bổn 無vô 可khả 淨tịnh 淨tịnh 其kỳ 覆phú 者giả 爾nhĩ 識thức 藏tạng 以dĩ 名danh 言ngôn 者giả 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 變biến 起khởi 妄vọng 識thức 無vô 別biệt 體thể 故cố 特đặc 其kỳ 名danh 而nhi 已dĩ 若nhược 無vô 識thức 藏tạng 名danh 則tắc 轉chuyển 妄vọng 識thức 復phục 本bổn 藏tạng 理lý 故cố 無vô 生sanh 滅diệt 凡phàm 諸chư 真chân 妄vọng 名danh 轉chuyển 體thể 不bất 轉chuyển 者giả 見kiến 於ư 是thị 矣hĩ 然nhiên 則tắc 聖thánh 無vô 生sanh 滅diệt 邪tà 故cố 曰viết 然nhiên 諸chư 凡phàm 聖thánh 悉tất 有hữu 生sanh 滅diệt 言ngôn 脩tu 行hành 者giả 還hoàn 約ước 因nhân 位vị 言ngôn 之chi 謂vị 諸chư 因nhân 聖thánh 雖tuy 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 樂nhạo/nhạc/lạc 而nhi 不bất 捨xả 方phương 便tiện 。 故cố 亦diệc 有hữu 生sanh 滅diệt 此thử 言ngôn 方phương 便tiện 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 一nhất 者giả 自tự 行hành 增tăng 道đạo 方phương 便tiện 二nhị 者giả 化hóa 他tha 益ích 物vật 方phương 便tiện 皆giai 有hữu 生sanh 滅diệt 義nghĩa 也dã 二Nhị 乘Thừa 於ư 此thử 方phương 便tiện 既ký 皆giai 無vô 有hữu 則tắc 見kiến 應ưng 淨tịnh 邪tà 故cố 復phục 曰viết 此thử 如Như 來Lai 藏tạng 。 等đẳng 謂vị 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 無vô 彼bỉ 生sanh 滅diệt 而nhi 心tâm 想tưởng 猶do 在tại 客khách 塵trần 所sở 覆phú 見kiến 猶do 不bất 淨tịnh 非phi 如Như 來Lai 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。 也dã 故cố 知tri 言ngôn 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 者giả 在tại 法pháp 不bất 在tại 人nhân 亦diệc 有hữu 生sanh 滅diệt 者giả 。 在tại 人nhân 不bất 在tại 法pháp 反phản 而nhi 言ngôn 之chi 亦diệc 復phục 何hà 定định 即tức 不bất 定định 處xứ 理lý 在tại 是thị 矣hĩ 又hựu 曰viết 如Như 來Lai 者giả 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 等đẳng 謂vị 若nhược 如Như 來Lai 見kiến 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 離ly 現hiện 前tiền 境cảnh 界giới 了liễu 無vô 所sở 覆phú 亦diệc 無vô 見kiến 相tướng 。 無vô 見kiến 而nhi 見kiến 其kỳ 猶do 掌chưởng 果quả 雖tuy 然nhiên 畢tất 竟cánh 是thị 箇cá 甚thậm 麼ma 我ngã 於ư 此thử 義nghĩa 。 下hạ 指chỉ 經kinh 顯hiển 證chứng 也dã 然nhiên 如Như 來Lai 之chi 說thuyết 本bổn 不bất 假giả 證chứng 但đãn 於ư 彼bỉ 經kinh 已dĩ 廣quảng 明minh 竟cánh 故cố 此thử 略lược 文văn 得đắc 以dĩ 指chỉ 之chi 抑ức 文văn 有hữu 與dữ 奪đoạt 故cố 託thác 勝thắng 鬘man 以dĩ 言ngôn 之chi 爾nhĩ 而nhi 言ngôn 如Như 來Lai 藏tạng 識thức 等đẳng 諸chư 識thức 俱câu 生sanh 者giả 凡phàm 夫phu 也dã 聲Thanh 聞Văn 於ư 此thử 計kế 著trước 無vô 我ngã 曾tằng 不bất 知tri 。 執chấp 無vô 我ngã 者giả 正chánh 是thị 於ư 我ngã 為vi 此thử 所sở 蔽tế 故cố 於ư 如Như 來Lai 藏tạng 。 非phi 其kỳ 境cảnh 界giới 。 若nhược 如Như 來Lai 藏tạng 無vô 我ngã 相tương/tướng 者giả 我ngã 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 勸khuyến 脩tu 覺giác 良lương 在tại 於ư 此thử 偈kệ 言ngôn 甚thậm 深thâm 如Như 來Lai 藏tạng 。 等đẳng 者giả 頌tụng 上thượng 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 以dĩ 無vô 始thỉ 惡ác 習tập 所sở 熏huân 故cố 與dữ 七thất 識thức 俱câu 乃nãi 至chí 由do 自tự 共cộng 相tương 二nhị 種chủng 攝nhiếp 受thọ 則tắc 有hữu 陰ấm 界giới 入nhập 生sanh 若nhược 見kiến 如Như 來Lai 。 藏tạng 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 則tắc 滅diệt 故cố 曰viết 智trí 者giả 則tắc 遠viễn 離ly 。 也dã 如như 鏡kính 象tượng 現hiện 心tâm 等đẳng 譬thí 上thượng 法pháp 也dã 謂vị 八bát 識thức 心tâm 體thể 本bổn 來lai 無vô 物vật 。 由do 無vô 始thỉ 妄vọng 熏huân 故cố 有hữu 七thất 識thức 等đẳng 法pháp 生sanh 如như 鏡kính 象tượng 之chi 現hiện 也dã 若nhược 如như 實thật 觀quán 察sát 。 稱xưng 性tánh 遠viễn 離ly 則tắc 象tượng 事sự 本bổn 虗hư 故cố 曰viết 諸chư 事sự 悉tất 無vô 事sự 次thứ 別biệt 出xuất 指chỉ 月nguyệt 喻dụ 以dĩ 喻dụ 假giả 名danh 實thật 法pháp 有hữu 得đắc 有hữu 失thất 苟cẩu 不bất 能năng 遣khiển 言ngôn 契khế 理lý 政chánh 如như 觀quán 指chỉ 而nhi 不bất 觀quán 月nguyệt 也dã 心tâm 如như 工công 伎kỹ 兒nhi 等đẳng 追truy 頌tụng 上thượng 喻dụ 可khả 以dĩ 意ý 得đắc (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 七thất 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 識thức 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 究cứu 竟cánh 分phân 別biệt 相tương/tướng 我ngã 及cập 餘dư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 一nhất 切thiết 地địa 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 分phân 別biệt 此thử 法Pháp 。 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 者giả 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 自tự 覺giác 地địa 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 識thức 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 分phân 別biệt 趣thú 相tương/tướng 者giả 謂vị 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 正chánh 智trí 如như 如như 若nhược 脩tu 行hành 者giả 脩tu 行hành 入nhập 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 趣thú 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 正chánh 受thọ 住trụ 現hiện 在tại 前tiền 大đại 慧tuệ 不bất 覺giác 彼bỉ 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 識thức 二nhị 無vô 我ngã 自tự 心tâm 現hiện 外ngoại 性tánh 凡phàm 夫phu 妄vọng 想tưởng 非phi 諸chư 聖thánh 賢hiền 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 生sanh 非phi 諸chư 聖thánh 賢hiền 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 愚ngu 夫phu 計kế 著trước 俗tục 數số 名danh 相tướng 隨tùy 心tâm 流lưu 散tán 流lưu 散tán 已dĩ 種chủng 種chủng 相tương/tướng 像tượng 貌mạo 墮đọa 我ngã 我ngã 所sở 見kiến 。 希hy 望vọng 計kế 著trước 玅# 色sắc 計kế 著trước 已dĩ 無vô 知tri 覆phú 障chướng 故cố 生sanh 染nhiễm 著trước 染nhiễm 著trước 已dĩ 貪tham 恚khuể 癡si 所sở 生sanh 業nghiệp 積tích 集tập 積tích 集tập 已dĩ 妄vọng 想tưởng 自tự 纏triền 如như 蠶tằm 作tác 繭kiển 。 墮đọa 生sanh 死tử 海hải 。 諸chư 趣thú 曠khoáng 野dã 如như 汲cấp 井tỉnh 輪luân 以dĩ 愚ngu 癡si 故cố 。 不bất 能năng 知tri 如như 幻huyễn 野dã 馬mã 水thủy 月nguyệt 。 自tự 性tánh 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 起khởi 於ư 一nhất 切thiết 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 離ly 相tương/tướng 所sở 相tương 及cập 生sanh 住trụ 滅diệt 從tùng 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 生sanh 非phi 自tự 在tại 時thời 節tiết 微vi 塵trần 勝thắng 玅# 生sanh 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 隨tùy 名danh 相tướng 流lưu 大đại 慧tuệ 彼bỉ 相tương/tướng 者giả 眼nhãn 識thức 所sở 照chiếu 名danh 為vi 色sắc 耳nhĩ 鼻tị 舌thiệt 身thân 意ý 。 意ý 識thức 所sở 照chiếu 名danh 為vi 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 。 是thị 名danh 為vi 相tương/tướng 大đại 慧tuệ 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 者giả 施thi 設thiết 眾chúng 名danh 顯hiển 示thị 諸chư 相tướng 如như 此thử 不bất 異dị 象tượng 馬mã 車xa 步bộ 。 男nam 女nữ 等đẳng 名danh 是thị 名danh 妄vọng 想tưởng 。

五ngũ 法pháp 向hướng 雖tuy 已dĩ 明minh 而nhi 未vị 嘗thường 約ước 諸chư 地địa 分phân 別biệt 示thị 其kỳ 所sở 以dĩ 入nhập 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 至chí 如Như 來Lai 地địa 者giả 故cố 復phục 請thỉnh 之chi 答đáp 中trung 先tiên 通thông 示thị 五ngũ 法pháp 迷mê 悟ngộ 相tương 謂vị 脩tu 行hành 者giả 趣thú 入nhập 則tắc 五ngũ 法pháp 通thông 是thị 悟ngộ 相tương/tướng 故cố 曰viết 若nhược 脩tu 行hành 者giả 等đẳng 若nhược 反phản 是thị 不bất 覺giác 則tắc 五ngũ 法pháp 通thông 是thị 迷mê 相tương/tướng 故cố 曰viết 不bất 覺giác 彼bỉ 五ngũ 法pháp 等đẳng 故cố 知tri 法pháp 無vô 自tự 性tánh 迷mê 悟ngộ 在tại 人nhân 此thử 特đặc 發phát 其kỳ 緒tự 言ngôn 爾nhĩ 所sở 以dĩ 趣thú 入nhập 等đẳng 相tương/tướng 備bị 見kiến 後hậu 文văn 次thứ 徵trưng 釋thích 中trung 先tiên 別biệt 約ước 名danh 相tướng 等đẳng 三tam 就tựu 凡phàm 夫phu 法pháp 以dĩ 示thị 迷mê 相tương 謂vị 依y 六lục 塵trần 等đẳng 俗tục 數số 名danh 相tướng 起khởi 諸chư 分phân 別biệt 。 其kỳ 心tâm 流lưu 散tán 不bất 能năng 自tự 反phản 。 墮đọa 我ngã 我ngã 所sở 見kiến 。 希hy 望vọng 計kế 著trước 玅# 色sắc 色sắc 非phi 麤thô 玅# 著trước 則tắc 成thành 麤thô 玅# 體thể 本bổn 融dung 達đạt 之chi 即tức 離ly 因nhân 妄vọng 想tưởng 生sanh 於ư 三tam 道đạo 即tức 無vô 知tri 覆phú 障chướng 等đẳng 惑hoặc 也dã 所sở 生sanh 業nghiệp 積tích 集tập 等đẳng 業nghiệp 也dã 墮đọa 生sanh 死tử 海hải 。 等đẳng 報báo 也dã 如như 蠶tằm 作tác 繭kiển 。 者giả 為vi 自tự 纏triền 縛phược 之chi 譬thí 也dã 如như 汲cấp 井tỉnh 輪luân 者giả 為vi 受thọ 輪luân 回hồi 之chi 譬thí 也dã 如như 幻huyễn 野dã 馬mã 等đẳng 為vi 不bất 知tri 幻huyễn 性tánh 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 之chi 譬thí 也dã 起khởi 於ư 一nhất 切thiết 。 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 者giả 謂vị 於ư 六lục 塵trần 等đẳng 名danh 相tướng 處xứ 起khởi 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 成thành 於ư 三tam 道đạo 夫phu 妄vọng 本bổn 不bất 實thật 起khởi 於ư 幻huyễn 相tương/tướng 幻huyễn 相tương/tướng 本bổn 離ly 故cố 離ly 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 亦diệc 無vô 生sanh 住trụ 滅diệt 可khả 得đắc 則tắc 歸quy 諸chư 自tự 心tâm 而nhi 已dĩ 然nhiên 心tâm 不bất 自tự 心tâm 亦diệc 不bất 從tùng 外ngoại 。 道đạo 諸chư 異dị 因nhân 生sanh 還hoàn 自tự 愚ngu 夫phu 依y 名danh 相tướng 生sanh 故cố 曰viết 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 等đẳng 是thị 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 互hỗ 為vi 生sanh 起khởi 抑ức 由do 不bất 知tri 幻huyễn 相tương/tướng 故cố 妄vọng 想tưởng 生sanh 若nhược 知tri 幻huyễn 相tương/tướng 妄vọng 想tưởng 即tức 滅diệt 此thử 文văn 所sở 以dĩ 反phản 覆phúc 言ngôn 之chi 也dã 又hựu 曰viết 彼bỉ 相tương/tướng 者giả 追truy 釋thích 名danh 相tướng 二nhị 法pháp 不bất 出xuất 六lục 識thức 取thủ 彼bỉ 六lục 塵trần 名danh 之chi 者giả 名danh 也dã 所sở 取thủ 者giả 相tương/tướng 也dã 顯hiển 示thị 施thi 設thiết 諸chư 名danh 相tướng 者giả 妄vọng 想tưởng 也dã 故cố 曰viết 如như 此thử 不bất 異dị 等đẳng 如như 象tượng 馬mã 車xa 步bộ 。 四tứ 兵binh 及cập 男nam 女nữ 等đẳng 名danh 相tướng 既ký 立lập 一nhất 一nhất 分phân 別biệt 。 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 於ư 無vô 定định 法pháp 生sanh 於ư 定định 見kiến 則tắc 妄vọng 想tưởng 而nhi 已dĩ 矣hĩ 此thử 之chi 謂vị 凡phàm 夫phu 法pháp (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 正chánh 智trí 者giả 彼bỉ 名danh 相tướng 不bất 可khả 得đắc 猶do 如như 過quá 客khách 。 諸chư 識thức 不bất 生sanh 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 不bất 墮đọa 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 之chi 地địa 。 復phục 次thứ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 以dĩ 此thử 正chánh 智trí 不bất 立lập 名danh 相tướng 非phi 不bất 立lập 名danh 相tướng 捨xả 離ly 二nhị 見kiến 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 知tri 名danh 相tướng 不bất 生sanh 是thị 名danh 如như 如như 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 住trụ 如như 如như 者giả 得đắc 無vô 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 故cố 得đắc 菩Bồ 薩Tát 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 得đắc 菩Bồ 薩Tát 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 已dĩ 永vĩnh 離ly 一nhất 切thiết 。 外ngoại 道đạo 惡ác 趣thú 正chánh 住trụ 出xuất 世thế 間gian 趣thú 法pháp 相tướng 成thành 熟thục 分phân 別biệt 幻huyễn 等đẳng 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 覺giác 法pháp 趣thú 相tương 離ly 諸chư 妄vọng 想tưởng 見kiến 性tánh 異dị 相tướng 次thứ 第đệ 乃nãi 至chí 。 法pháp 雲vân 地địa 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 三tam 昧muội 力lực 自tự 在tại 神thần 通thông 。 開khai 敷phu 得đắc 如Như 來Lai 地Địa 。 已dĩ 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 圓viên 照chiếu 示thị 現hiện 成thành 熟thục 。 眾chúng 生sanh 如như 水thủy 中trung 月nguyệt 。 善thiện 究cứu 竟cánh 滿mãn 足túc 。 十thập 無vô 盡tận 句cú 為vi 種chủng 種chủng 意ý 解giải 。 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 說thuyết 法Pháp 。 法Pháp 身thân 離ly 意ý 所sở 作tác 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 如như 如như 所sở 得đắc 。

次thứ 約ước 正chánh 智trí 如như 如như 就tựu 聖thánh 賢hiền 法pháp 以dĩ 明minh 悟ngộ 相tương/tướng 則tắc 曰viết 正chánh 智trí 者giả 等đẳng 謂vị 彼bỉ 名danh 相tướng 不bất 可khả 得đắc 則tắc 各các 相tương/tướng 等đẳng 義nghĩa 在tại 其kỳ 間gian 以dĩ 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 通thông 皆giai 屬thuộc 悟ngộ 不bất 起khởi 斷đoạn 常thường 。 等đẳng 見kiến 是thị 為vi 正chánh 智trí 言ngôn 如như 過quá 客khách 諸chư 識thức 不bất 生sanh 。 者giả 過quá 客khách 猶do 路lộ 人nhân 也dã 以dĩ 譬thí 名danh 相tướng 初sơ 無vô 自tự 性tánh 而nhi 有hữu 智trí 者giả 終chung 不bất 於ư 彼bỉ 生sanh 諸chư 分phân 別biệt 。 故cố 曰viết 諸chư 識thức 不bất 生sanh 。 聖thánh 賢hiền 正chánh 智trí 視thị 彼bỉ 名danh 相tướng 亦diệc 復phục 如như 之chi 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 此thử 。 正chánh 智trí 不bất 立lập 名danh 相tướng 者giả 謂vị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 正chánh 智trí 破phá 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 而nhi 亦diệc 不bất 自tự 立lập 其kỳ 名danh 相tướng 自tự 若nhược 不bất 亡vong 還hoàn 為vi 所sở 破phá 然nhiên 則tắc 既ký 曰viết 正chánh 智trí 豈khởi 非phi 名danh 乎hồ 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 豈khởi 非phi 相tướng 乎hồ 故cố 曰viết 非phi 不bất 立lập 名danh 相tướng 但đãn 其kỳ 為vi 正chánh 智trí 既ký 捨xả 離ly 二nhị 邊biên 不bất 墮đọa 二nhị 謗báng 則tắc 其kỳ 性tánh 不bất 生sanh 以dĩ 不bất 生sanh 。 者giả 即tức 如như 如như 義nghĩa 菩Bồ 薩Tát 住trụ 如như 如như 下hạ 示thị 如như 如như 所sở 得đắc 相tương/tướng 夫phu 既ký 曰viết 如như 如như 豈khởi 有hữu 得đắc 乎hồ 然nhiên 以dĩ 無vô 得đắc 而nhi 得đắc 亦diệc 得đắc 自tự 他tha 因nhân 果quả 之chi 法pháp 故cố 曰viết 得đắc 無vô 所sở 有hữu 。 境cảnh 界giới 即tức 菩Bồ 薩Tát 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 也dã 不bất 離ly 而nhi 離ly 離ly 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 惡ác 趣thú 無vô 住trụ 而nhi 住trụ 住trụ 出xuất 世thế 間gian 之chi 正chánh 趣thú 無vô 分phân 別biệt 而nhi 分phân 別biệt 了liễu 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 悉tất 如như 幻huyễn 。 無vô 證chứng 而nhi 證chứng 證chứng 自tự 覺giác 法pháp 趣thú 相tương/tướng 亦diệc 離ly 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 見kiến 性tánh 異dị 相tướng 即tức 能năng 見kiến 及cập 異dị 相tướng 也dã 前tiền 文văn 所sở 謂vị 相tương 見kiến 俱câu 離ly 是thị 也dã 葢# 菩Bồ 薩Tát 將tương 自tự 淺thiển 階giai 深thâm 以dĩ 至chí 於ư 極cực 故cố 凡phàm 能năng 所sở 同đồng 異dị 一nhất 切thiết 俱câu 離ly 而nhi 入nhập 一nhất 如như 法Pháp 爾nhĩ 然nhiên 也dã 至chí 於ư 三tam 昧muội 力lực 等đẳng 種chủng 種chủng 功công 德đức 。 由do 之chi 開khai 發phát 自tự 果quả 及cập 他tha 由do 之chi 建kiến 立lập 從tùng 始thỉ 洎kịp 終chung 。 究cứu 竟cánh 法Pháp 身thân 任nhậm 運vận 稱xưng 性tánh 離ly 意ý 所sở 作tác 一nhất □# 如như 如như 而nhi 得đắc 成thành 辦biện 。 故cố 曰viết 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 如như 如như 所sở 得đắc (# 二nhị )# 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 為vi 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 入nhập 於ư 五ngũ 法pháp 為vi 各các 有hữu 自tự 相tương/tướng 宗tông 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 及cập 八bát 識thức 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 悉tất 入nhập 五ngũ 法pháp 大đại 慧tuệ 彼bỉ 名danh 及cập 相tương/tướng 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 大đại 慧tuệ 若nhược 依y 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 生sanh 心tâm 心tâm 法pháp 名danh 俱câu 時thời 生sanh 如như 日nhật 光quang 俱câu 種chủng 種chủng 相tương/tướng 各các 別biệt 分phân 別biệt 持trì 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 大đại 慧tuệ 正chánh 智trí 如như 如như 者giả 不bất 可khả 壞hoại 故cố 。 名danh 成thành 自tự 性tánh 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 八bát 種chủng 分phân 別biệt 謂vị 識thức 藏tạng 意ý 意ý 識thức 及cập 五ngũ 識thức 身thân 相tướng 者giả 不bất 實thật 相tướng 妄vọng 想tưởng 故cố 我ngã 我ngã 所sở 二nhị 攝nhiếp 受thọ 滅diệt 二nhị 無vô 我ngã 生sanh 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 此thử 五ngũ 法pháp 者giả 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 如Như 來Lai 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 諸chư 地địa 相tương 續tục 次thứ 第đệ 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 五ngũ 法pháp 者giả 相tương/tướng 名danh 妄vọng 想tưởng 如như 如như 正chánh 智trí 大đại 慧tuệ 相tương/tướng 者giả 若nhược 處xứ 所sở 形hình 相tướng 色sắc 像tượng 等đẳng 現hiện 是thị 名danh 為vi 相tương/tướng 若nhược 彼bỉ 有hữu 如như 是thị 。 相tương/tướng 名danh 為vi 瓶bình 等đẳng 即tức 此thử 非phi 餘dư 是thị 說thuyết 為vi 名danh 施thi 設thiết 眾chúng 名danh 顯hiển 示thị 諸chư 相tướng 瓶bình 等đẳng 心tâm 心tâm 法pháp 是thị 名danh 妄vọng 想tưởng 彼bỉ 名danh 彼bỉ 相tương/tướng 畢tất 竟cánh 不bất 可khả 得đắc 。 始thỉ 終chung 無vô 覺giác 於ư 諸chư 法pháp 無vô 展triển 轉chuyển 離ly 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 是thị 名danh 如như 如như 真chân 實thật 。 決quyết 定định 究cứu 竟cánh 自tự 性tánh 不bất 可khả 得đắc 。 彼bỉ 是thị 如như 相tương/tướng 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 隨tùy 順thuận 入nhập 處xứ 普phổ 為vì 眾chúng 生sanh 。 如như 實thật 演diễn 說thuyết 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 於ư 彼bỉ 隨tùy 入nhập 正chánh 覺giác 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 妄vọng 想tưởng 不bất 起khởi 隨tùy 順thuận 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 所sở 不bất 得đắc 相tương/tướng 是thị 名danh 正chánh 智trí 。 大đại 慧tuệ 是thị 名danh 五ngũ 法Pháp 。 三tam 種chủng 自tự 性tánh 。 八bát 識thức 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 當đương 自tự 方phương 便tiện 學học 亦diệc 教giáo 他tha 人nhân 。 勿vật 隨tùy 於ư 他tha 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 及cập 與dữ 八bát 種chủng 識thức 二nhị 種chủng 無vô 有hữu 我ngã 悉tất 攝nhiếp 摩ma 訶ha 衍diễn 名danh 相tướng 虗hư 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 二nhị 種chủng 相tương/tướng 正chánh 智trí 及cập 如như 如như 是thị 則tắc 為vi 成thành 相tương/tướng 。

既ký 申thân 五ngũ 法pháp 即tức 三tam 自tự 性tánh 義nghĩa 在tại 其kỳ 中trung 如như 前tiền 後hậu 會hội 攝nhiếp 故cố 復phục 問vấn 其kỳ 攝nhiếp 入nhập 之chi 外ngoại 亦diệc 有hữu 自tự 相tương/tướng 宗tông 邪tà 答đáp 中trung 先tiên 答đáp 總tổng 入nhập 可khả 知tri 次thứ 別biệt 配phối 法pháp 相tướng 初sơ 以dĩ 名danh 相tướng 對đối 妄vọng 想tưởng 者giả 從tùng 所sở 因nhân 言ngôn 也dã 以dĩ 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 反phản 屬thuộc 緣duyên 起khởi 者giả 從tùng 所sở 起khởi 說thuyết 也dã 即tức 依y 妄vọng 想tưởng 生sanh 心tâm 心tâm 法pháp 是thị 其kỳ 所sở 起khởi 故cố 既ký 俱câu 時thời 生sanh 則tắc 如như 日nhật 光quang 持trì 種chủng 種chủng 相tương/tướng 而nhi 分phân 別biệt 不bất 謬mậu 故cố 曰viết 各các 各các 分phân 別biệt 。 持trì 即tức 日nhật 光quang 以dĩ 譬thí 妄vọng 想tưởng 種chủng 種chủng 相tương/tướng 以dĩ 譬thí 緣duyên 起khởi 正chánh 智trí 如như 如như 以dĩ 配phối 成thành 性tánh 其kỳ 義nghĩa 可khả 知tri 五ngũ 法pháp 攝nhiếp 八bát 識thức 者giả 即tức 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 一nhất 也dã 而nhi 通thông 八bát 種chủng 分phân 別biệt 謂vị 識thức 藏tạng 即tức 妄vọng 想tưởng 之chi 本bổn 意ý 則tắc 執chấp 我ngã 妄vọng 想tưởng 之chi 主chủ 意ý 識thức 及cập 五ngũ 識thức 妄vọng 想tưởng 之chi 相tướng 故cố 八bát 識thức 雖tuy 異dị 皆giai 妄vọng 想tưởng 也dã 若nhược 亦diệc 兼kiêm 餘dư 義nghĩa 則tắc 如như 此thử 分phân 別biệt 者giả 八bát 識thức 之chi 名danh 相tướng 也dã 了liễu 知tri 識thức 性tánh 不bất 墮đọa 二nhị 邊biên 而nhi 卒thốt 於ư 不bất 生sanh 者giả 即tức 正chánh 智trí 如như 如như 是thị 五ngũ 法Pháp 。 亦diệc 可khả 通thông 配phối 八bát 識thức 也dã 我ngã 我ngã 所sở 二nhị 攝nhiếp 受thọ 滅diệt 故cố 二nhị 無vô 我ngã 生sanh 者giả 由do 妄vọng 想tưởng 等đẳng 即tức 有hữu 我ngã 我ngã 所sở 。 以dĩ 滅diệt 即tức 無vô 我ngã 則tắc 正chánh 智trí 如như 如như 是thị 則tắc 識thức 等đẳng 雖tuy 異dị 同đồng 歸quy 五ngũ 法pháp 無vô 別biệt 自tự 相tương/tướng 宗tông 明minh 矣hĩ 又hựu 曰viết 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。 者giả 總tổng 結kết 示thị 也dã 如như 前tiền 三tam 乘thừa 及cập 如Như 來Lai 地địa 自tự 他tha 因nhân 果quả 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 亦diệc 悉tất 入nhập 今kim 五ngũ 中trung 了liễu 無vô 剩thặng 法pháp 然nhiên 猶do 約ước 有hữu 法pháp 言ngôn 之chi 若nhược 乃nãi 五ngũ 法pháp 無vô 法pháp 餘dư 法pháp 亦diệc 無vô 孰thục 為vi 入nhập 者giả 則tắc 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 道đạo 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 復phục 次thứ 五ngũ 法pháp 下hạ 重trọng/trùng 示thị 異dị 義nghĩa 則tắc 列liệt 名danh 釋thích 義nghĩa 復phục 自tự 一nhất 途đồ 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 不bất 無vô 所sở 以dĩ 相tương/tướng 名danh 反phản 上thượng 不bất 出xuất 名danh 實thật 互hỗ 有hữu 前tiền 後hậu 餘dư 二nhị 前tiền 後hậu 者giả 前tiền 約ước 自tự 行hành 故cố 先tiên 智trí 後hậu 如như 此thử 兼kiêm 化hóa 他tha 則tắc 反phản 其kỳ 次thứ 故cố 曰viết 我ngã 及cập 諸chư 佛Phật 。 隨tùy 順thuận 入nhập 處xứ 者giả 如như 如như 也dã 普phổ 為vì 眾chúng 生sanh 。 如như 實thật 演diễn 說thuyết 等đẳng 正chánh 智trí 也dã 故cố 知tri 此thử 文văn 兼kiêm 於ư 化hóa 他tha 言ngôn 瓶bình 等đẳng 心tâm 心tâm 法pháp 者giả 謂vị 因nhân 瓶bình 等đẳng 名danh 相tướng 則tắc 有hữu 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 能năng 緣duyên 妄vọng 想tưởng 始thỉ 終chung 無vô 覺giác 等đẳng 者giả 示thị 名danh 相tướng 不bất 可khả 得đắc 處xứ 。 即tức 如như 如như 義nghĩa 謂vị 名danh 相tướng 妄vọng 想tưởng 各các 不bất 相tương 到đáo 故cố 始thỉ 終chung 無vô 覺giác 知tri 者giả 。 而nhi 彼bỉ 諸chư 法pháp 。 各các 各các 自tự 住trụ 故cố 無vô 展triển 轉chuyển 續tục 待đãi 之chi 相tướng 以dĩ 是thị 推thôi 之chi 。 法pháp 無vô 自tự 性tánh 故cố 。 離ly 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 則tắc 如như 如như 也dã 真chân 實thật 決quyết 定định 等đẳng 者giả 重trọng/trùng 指chỉ 如như 相tương/tướng 是thị 諸chư 佛Phật 入nhập 處xứ 依y 於ư 自tự 證chứng 如như 實thật 。 演diễn 說thuyết 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 非phi 凡phàm 小tiểu 偏thiên 邪tà 所sở 得đắc 故cố 名danh 正chánh 智trí 又hựu 曰viết 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 悉tất 入nhập 其kỳ 中trung 。 者giả 約ước 互hỗ 攝nhiếp 義nghĩa 通thông 結kết 四tứ 種chủng 故cố 與dữ 上thượng 異dị 勸khuyến 文văn 言ngôn 勿vật 隨tùy 於ư 他tha 者giả 隨tùy 他tha 則tắc 失thất 於ư 自tự 己kỷ 偈kệ 言ngôn 摩Ma 訶Ha 衍Diên 者giả 。 大Đại 乘Thừa 也dã 謂vị 上thượng 四tứ 法pháp 攝nhiếp 受thọ 一nhất 切thiết 。 大Đại 乘Thừa 反phản 而nhi 言ngôn 之chi 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 亦diệc 徧biến 攝nhiếp 今kim 四tứ 法pháp 也dã (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 八bát 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 。 句cú 過quá 去khứ 諸chư 佛Phật 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 未vị 來lai 現hiện 在tại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 云vân 何hà 世Thế 尊Tôn 。 為vi 如như 說thuyết 而nhi 受thọ 為vi 更cánh 有hữu 餘dư 義nghĩa 惟duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 哀ai 愍mẫn 解giải 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 莫mạc 如như 說thuyết 受thọ 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 量lượng 非phi 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 過quá 世thế 間gian 望vọng 非phi 譬thí 所sở 譬thí 以dĩ 凡phàm 愚ngu 計kế 常thường 外ngoại 道đạo 妄vọng 想tưởng 長trưởng 養dưỡng 惡ác 見kiến 生sanh 死tử 無vô 窮cùng 。 欲dục 令linh 厭yếm 離ly 生sanh 死tử 。 趣thú 輪luân 精tinh 勤cần 勝thắng 進tiến 故cố 為vi 彼bỉ 說thuyết 言ngôn 諸chư 佛Phật 易dị 見kiến 非phi 如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。 難nan 得đắc 見kiến 故cố 息tức 方phương 便tiện 求cầu 有hữu 時thời 復phục 觀quán 諸chư 受thọ 化hóa 者giả 作tác 是thị 說thuyết 言ngôn 。 佛Phật 難nan 值trị 遇ngộ 。 如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 無vô 已dĩ 見kiến 今kim 見kiến 當đương 見kiến 如Như 來Lai 者giả 。 世thế 間gian 悉tất 見kiến 不bất 以dĩ 建kiến 立lập 自tự 通thông 故cố 說thuyết 言ngôn 如Như 來Lai 出xuất 世thế 。 如như 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 。 大đại 慧tuệ 自tự 建kiến 立lập 自tự 通thông 者giả 過quá 世thế 間gian 望vọng 彼bỉ 諸chư 凡phàm 愚ngu 所sở 不bất 能năng 信tín 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 無vô 以dĩ 為vi 譬thí 。 真chân 實thật 如Như 來Lai 過quá 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 所sở 見kiến 之chi 相tướng 不bất 可khả 為vi 譬thí 。 大đại 慧tuệ 然nhiên 我ngã 說thuyết 譬thí 佛Phật 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 無vô 有hữu 過quá 咎cữu 。

三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 經kinh 教giáo 言ngôn 之chi 多đa 矣hĩ 往vãng 往vãng 聞văn 者giả 必tất 曰viết 其kỳ 數số 云vân 爾nhĩ 大đại 慧tuệ 意ý 其kỳ 別biệt 有hữu 所sở 在tại 故cố 復phục 請thỉnh 云vân 云vân 佛Phật 答đáp 中trung 先tiên 止chỉ 其kỳ 非phi 曰viết 莫mạc 如như 說thuyết 受thọ 謂vị 止chỉ 言ngôn 數số 而nhi 已dĩ 蓋cái 諸chư 佛Phật 數số 量lượng 過quá 於ư 此thử 故cố 亦diệc 過quá 世thế 間gian 心tâm 量lượng 所sở 望vọng 故cố 非phi 譬thí 所sở 譬thí 豈khởi 特đặc 恆Hằng 沙sa 而nhi 已dĩ 文văn 先tiên 寄ký 曇đàm 華hoa 以dĩ 開khai 譬thí 端đoan 示thị 凡phàm 譬thí 喻dụ 義nghĩa 不bất 一nhất 揆quỹ 也dã 則tắc 曰viết 凡phàm 愚ngu 計kế 常thường 等đẳng 謂vị 彼bỉ 凡phàm 外ngoại 有hữu 未vị 受thọ 化hóa 者giả 生sanh 死tử 無vô 窮cùng 。 如Như 來Lai 為vi 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 易dị 見kiến 非phi 如như 曇đàm 華hoa 令linh 其kỳ 不bất 生sanh 退thoái 想tưởng 息tức 方phương 便tiện 求cầu 而nhi 求cầu 佛Phật 道Đạo 。 此thử 則tắc 反phản 喻dụ 以dĩ 難nạn/nan 顯hiển 易dị 所sở 以dĩ 進tiến 之chi 也dã 又hựu 曰viết 有hữu 時thời 復phục 觀quán 諸chư 受thọ 化hóa 者giả 為vi 說thuyết 佛Phật 難nan 值trị 。 遇ngộ 猶do 如như 曇đàm 華hoa 令linh 其kỳ 希hy 慕mộ 求cầu 道Đạo 此thử 則tắc 順thuận 譬thí 所sở 以dĩ 策sách 之chi 也dã 進tiến 之chi 策sách 之chi 所sở 以dĩ 誘dụ 物vật 其kỳ 致trí 一nhất 也dã 然nhiên 皆giai 化hóa 用dụng 邊biên 事sự 非phi 謂vị 建kiến 立lập 自tự 通thông 則tắc 又hựu 結kết 示thị 能năng 喻dụ 所sở 喻dụ 有hữu 難nan 有hữu 易dị 故cố 曰viết 優ưu 曇đàm 鉢bát 華hoa 無vô 已dĩ 見kiến 今kim 見kiến 當đương 見kiến 則tắc 能năng 喻dụ 唯duy 難nan 見kiến 如Như 來Lai 者giả 世thế 間gian 悉tất 見kiến 則tắc 所sở 喻dụ 有hữu 難nan 易dị 文văn 但đãn 言ngôn 易dị 亦diệc 法pháp 譬thí 互hỗ 見kiến 爾nhĩ 所sở 謂vị 自tự 通thông 等đẳng 者giả 即tức 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 真chân 實thật 法Pháp 身thân 。 則tắc 非phi 難nạn/nan 非phi 易dị 過quá 世thế 間gian 望vọng 故cố 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 信tín 亦diệc 非phi 心tâm 意ý 識thức 。 量lượng 之chi 所sở 能năng 見kiến 。 無vô 譬thí 為vi 譬thí 此thử 其kỳ 為vi 自tự 通thông 境cảnh 界giới 也dã 然nhiên 則tắc 譬thí 佛Phật 如như 恆Hằng 沙sa 何hà 也dã 抑ức 言ngôn 之chi 過quá 邪tà 故cố 復phục 宗tông 釋thích 疑nghi 正chánh 酬thù 所sở 請thỉnh 曰viết 無vô 有hữu 過quá 各các 凡phàm 略lược 有hữu 七thất 義nghĩa 所sở 以dĩ 言ngôn 之chi 如như 次thứ 文văn (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 一nhất 切thiết 魚ngư [敞/魚]# 輸du 收thu 摩ma 羅la 師sư 子tử 象tượng 馬mã 。 人nhân 獸thú 踐tiễn 踏đạp 沙sa 不bất 念niệm 言ngôn 彼bỉ 惱não 亂loạn 我ngã 而nhi 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 無vô 諸chư 垢cấu 汙ô 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 恆Hằng 河Hà 大đại 力lực 神thần 通thông 自tự 在tại 。 等đẳng 沙sa 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 。 諸chư 人nhân 獸thú 等đẳng 一nhất 切thiết 惱não 亂loạn 如Như 來Lai 不bất 念niệm 。 而nhi 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 如Như 來Lai 寂tịch 然nhiên 無vô 有hữu 念niệm 想tưởng 如Như 來Lai 本bổn 願nguyện 以dĩ 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 安an 眾chúng 生sanh 故cố 。 無vô 有hữu 惱não 亂loạn 猶do 如như 恆Hằng 沙sa 等đẳng 無vô 有hữu 異dị 。 又hựu 斷đoạn 貪tham 恚khuể 故cố 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 是thị 地địa 自tự 性tánh 劫kiếp 盡tận 燒thiêu 時thời 。 燒thiêu 一nhất 切thiết 地địa 而nhi 彼bỉ 地địa 大đại 不bất 捨xả 自tự 性tánh 。 與dữ 火hỏa 大đại 俱câu 生sanh 故cố 其kỳ 餘dư 愚ngu 夫phu 作tác 地địa 燒thiêu 想tưởng 而nhi 地địa 不bất 燒thiêu 以dĩ 火hỏa 因nhân 故cố 如như 是thị 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 如như 恆Hằng 沙sa 不bất 壞hoại 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 無vô 有hữu 限hạn 量lượng 。 如Như 來Lai 光quang 明minh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 無vô 有hữu 限hạn 量lượng 。 為vì 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 故cố 普phổ 照chiếu 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 大đại 眾chúng 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 別biệt 求cầu 異dị 沙sa 永vĩnh 不bất 可khả 得đắc 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 無vô 生sanh 死tử 生sanh 滅diệt 有hữu 因nhân 緣duyên 斷đoạn 故cố 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 增tăng 減giảm 不bất 可khả 得đắc 知tri 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 非phi 身thân 法pháp 故cố 身thân 法pháp 者giả 有hữu 壞hoại 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 非phi 是thị 身thân 法pháp 如như 厭yếm 洹hoàn 沙sa 油du 不bất 可khả 得đắc 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 極cực 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 逼bức 迫bách 如Như 來Lai 乃nãi 至chí 眾chúng 生sanh 。 未vị 得đắc 涅Niết 槃Bàn 不bất 捨xả 法Pháp 界Giới 自tự 三tam 昧muội 願nguyện 樂nhạo 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 大đại 慧tuệ 譬thí 如như 恆Hằng 沙sa 隨tùy 水thủy 而nhi 流lưu 非phi 無vô 水thủy 也dã 如như 是thị 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 隨tùy 涅Niết 槃Bàn 流lưu 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 如Như 來Lai 不bất 隨tùy 諸chư 去khứ 流lưu 轉chuyển 去khứ 是thị 壞hoại 義nghĩa 故cố 大đại 慧tuệ 生sanh 死tử 本bổn 際tế 不bất 可khả 知tri 。 不bất 知tri 故cố 云vân 何hà 說thuyết 去khứ 大đại 慧tuệ 去khứ 者giả 斷đoạn 義nghĩa 而nhi 愚ngu 夫phu 不bất 知tri 。

一nhất 沙sa 不bất 念niệm 彼bỉ 惱não 亂loạn 故cố 以dĩ 譬thí 如Như 來Lai 聖thánh 智trí 無vô 念niệm 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 如như 文văn 可khả 知tri 二nhị 沙sa 性tánh 不bất 壞hoại 以dĩ 譬thí 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 常thường 。 住trụ 言ngôn 是thị 地địa 自tự 性tánh 者giả 有hữu 事sự 有hữu 理lý 以dĩ 事sự 則tắc 同đồng 一nhất 堅kiên 性tánh 故cố 為vi 沙sa 為vi 石thạch 是thị 堅kiên 之chi 至chí 者giả 以dĩ 理lý 則tắc 與dữ 彼bỉ 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 均quân 一nhất 真chân 性tánh 亦diệc 離ly 異dị 不bất 異dị 如như 前tiền 不bất 生sanh 之chi 性tánh 故cố 劫kiếp 盡tận 燒thiêu 時thời 。 燒thiêu 一nhất 切thiết 地địa 而nhi 彼bỉ 地địa 大đại 不bất 捨xả 自tự 性tánh 。 正chánh 謂vị 此thử 性tánh 也dã 故cố 地địa 之chi 性tánh 即tức 火hỏa 之chi 性tánh 地địa 大đại 生sanh 時thời 與dữ 火hỏa 俱câu 生sanh 火hỏa 事sự 滅diệt 時thời 而nhi 性tánh 不bất 滅diệt 若nhược 火hỏa 大đại 即tức 性tánh 亦diệc 得đắc 云vân 火hỏa 事sự 如như 故cố 。 又hựu 曰viết 火hỏa 因nhân 者giả 謂vị 火hỏa 無vô 所sở 依y 必tất 因Nhân 地Địa 而nhi 有hữu 是thị 地địa 與dữ 火hỏa 為vi 相tương 續tục 體thể 故cố 地địa 無vô 火hỏa 而nhi 不bất 燒thiêu 火hỏa 無vô 地địa 而nhi 不bất 續tục 惟duy 其kỳ 不bất 自tự 焚phần 故cố 兩lưỡng 不bất 相tương 壞hoại 此thử 地địa 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 。 而nhi 燒thiêu 而nhi 愚ngu 者giả 見kiến 為vi 燒thiêu 爾nhĩ 若nhược 以dĩ 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 為vi 自tự 性tánh 者giả 。 此thử 則tắc 政chánh 相tương/tướng 凌lăng 奪đoạt 安an 得đắc 俱câu 生sanh 而nhi 不bất 燒thiêu 邪tà 三tam 沙sa 無vô 限hạn 量lượng 譬thí 如Như 來Lai 光quang 明minh 。 無vô 量lượng 四tứ 無vô 異dị 沙sa 譬thí 如Như 來Lai 無vô 分phân 段đoạn 之chi 生sanh 死tử 及cập 變biến 易dị 之chi 生sanh 滅diệt 以dĩ 內nội 外ngoại 諸chư 有hữu 因nhân 緣duyên 斷đoạn 故cố 五ngũ 沙sa 無vô 增tăng 減giảm 譬thí 如Như 來Lai 以dĩ 智trí 慧tuệ 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 於ư 法Pháp 身thân 。 體thể 無vô 增tăng 減giảm 不bất 同đồng 色sắc 身thân 之chi 法pháp 有hữu 壞hoại 滅diệt 故cố 六lục 如như 厭yếm 沙sa 無vô 油du 譬thí 如Như 來Lai 雖tuy 為vì 眾chúng 生sanh 。 極cực 苦khổ 逼bức 迫bách 而nhi 不bất 捨xả 本bổn 願nguyện 。 如như 油du 不bất 可khả 得đắc 七thất 如như 恆Hằng 沙sa 隨tùy 流lưu 愚ngu 人nhân 但đãn 見kiến 沙sa 流lưu 而nhi 不bất 見kiến 水thủy 以dĩ 智trí 觀quán 之chi 。 非phi 無vô 水thủy 也dã 譬thí 如Như 來Lai 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 隨tùy 順thuận 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 如như 順thuận 流lưu 而nhi 非phi 去khứ 義nghĩa 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 不bất 隨tùy 諸chư 去khứ 流lưu 轉chuyển 謂vị 於ư 法pháp 悟ngộ 性tánh 不bất 隨tùy 相tương/tướng 轉chuyển 故cố 不bất 同đồng 去khứ 流lưu 以dĩ 去khứ 是thị 生sanh 死tử 壞hoại 滅diệt 義nghĩa 故cố 若nhược 以dĩ 法pháp 顯hiển 譬thí 而nhi 流lưu 亦diệc 無vô 流lưu 以dĩ 前tiền 後hậu 流lưu 均quân 一nhất 水thủy 故cố 又hựu 曰viết 生sanh 死tử 本bổn 際tế 不bất 可khả 知tri 。 者giả 是thị 復phục 以dĩ 生sanh 死tử 對đối 涅Niết 槃Bàn 若nhược 以dĩ 本bổn 際tế 言ngôn 之chi 則tắc 皆giai 不bất 可khả 知tri 覆phú 釋thích 上thượng 不bất 隨tùy 去khứ 流lưu 義nghĩa 以dĩ 其kỳ 生sanh 死tử 本bổn 際tế 際tế 於ư 涅Niết 槃Bàn 理lý 極cực 事sự 徧biến 徧biến 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 無vô 去khứ 來lai 之chi 異dị 此thử 以dĩ 不bất 知tri 而nhi 釋thích 不bất 去khứ 故cố 曰viết 不bất 知tri 云vân 何hà 。 說thuyết 去khứ 若nhược 以dĩ 去khứ 者giả 是thị 生sanh 死tử 後hậu 際tế 永vĩnh 斷đoạn 之chi 義nghĩa 固cố 非phi 愚ngu 夫phu 所sở 知tri 是thị 亦diệc 不bất 知tri 也dã (# 二nhị )# 。

大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 生sanh 死tử 。 本bổn 際tế 不bất 可khả 知tri 。 者giả 云vân 何hà 解giải 脫thoát 。 可khả 知tri 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 惡ác 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 因nhân 滅diệt 自tự 心tâm 現hiện 知tri 外ngoại 義nghĩa 妄vọng 想tưởng 身thân 轉chuyển 解giải 脫thoát 不bất 滅diệt 是thị 故cố 無vô 邊biên 非phi 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 為vi 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 作tác 無vô 邊biên 等đẳng 異dị 名danh 觀quán 察sát 內nội 外ngoại 離ly 於ư 妄vọng 想tưởng 。 無vô 異dị 眾chúng 生sanh 智trí 及cập 爾nhĩ 燄diệm 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 悉tất 皆giai 寂tịch 靜tĩnh 。 不bất 識thức 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 故cố 妄vọng 想tưởng 生sanh 若nhược 識thức 則tắc 滅diệt 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

觀quán 察sát 諸chư 導đạo 師sư 猶do 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 不bất 壞hoại 亦diệc 不bất 去khứ 亦diệc 復phục 不bất 究cứu 竟cánh 是thị 則tắc 為vi 平bình 等đẳng 。 觀quán 察sát 諸chư 如Như 來Lai 猶do 如như 恆Hằng 沙sa 等đẳng 悉tất 離ly 一nhất 切thiết 過quá 。 隨tùy 流lưu 而nhi 性tánh 常thường 是thị 則tắc 佛Phật 正chánh 覺giác 。

大đại 慧tuệ 因nhân 以dĩ 生sanh 死tử 解giải 脫thoát 對đối 問vấn 知tri 不bất 知tri 義nghĩa 葢# 二nhị 者giả 迷mê 悟ngộ 前tiền 後hậu 之chi 際tế 極cực 其kỳ 理lý 既ký 等đẳng 云vân 何hà 一nhất 可khả 知tri 一nhất 不bất 可khả 知tri 答đáp 中trung 先tiên 示thị 解giải 脫thoát 之chi 由do 由do 於ư 妄vọng 想tưởng 身thân 轉chuyển 故cố 曰viết 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 等đẳng 謂vị 以dĩ 妄vọng 想tưởng 習tập 氣khí 因nhân 滅diệt 故cố 自tự 心tâm 現hiện 知tri 外ngoại 義nghĩa 正chánh 言ngôn 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 知tri 於ư 外ngoại 境cảnh 則tắc 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 身thân 轉chuyển 故cố 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 故cố 妄vọng 想tưởng 轉chuyển 即tức 是thị 解giải 脫thoát 。 而nhi 解giải 脫thoát 實thật 不bất 滅diệt 惟duy 其kỳ 妄vọng 想tưởng 解giải 脫thoát 本bổn 只chỉ 一nhất 體thể 不bất 見kiến 有hữu 際tế 。 畔bạn 可khả 得đắc 故cố 曰viết 無vô 邊biên 無vô 邊biên 則tắc 不bất 可khả 知tri 義nghĩa 雖tuy 不bất 可khả 知tri 而nhi 以dĩ 妄vọng 想tưởng 不bất 轉chuyển 而nhi 轉chuyển 則tắc 解giải 脫thoát 亦diệc 無vô 得đắc 而nhi 得đắc 故cố 曰viết 非phi 都đô 無vô 所sở 有hữu 。 等đẳng 謂vị 非phi 無vô 為vi 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 轉chuyển 處xứ 作tác 異dị 名danh 者giả 異dị 名danh 即tức 解giải 脫thoát 也dã 是thị 亦diệc 可khả 知tri 義nghĩa 台thai 宗tông 所sở 謂vị 名danh 轉chuyển 體thể 不bất 轉chuyển 者giả 頗phả 與dữ 今kim 文văn 合hợp 以dĩ 彼bỉ 釋thích 此thử 其kỳ 義nghĩa 善thiện 成thành 然nhiên 以dĩ 佛Phật 出xuất 生sanh 死tử 是thị 亦diệc 可khả 知tri 但đãn 了liễu 生sanh 死tử 無vô 生sanh 死tử 故cố 知tri 而nhi 不bất 知tri 然nhiên 而nhi 知tri 不bất 知tri 之chi 外ngoại 復phục 誰thùy 知tri 邪tà 觀quán 察sát 內nội 外ngoại 者giả 向hướng 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 知tri 外ngoại 義nghĩa 則tắc 外ngoại 無vô 外ngoại 想tưởng 還hoàn 以dĩ 此thử 理lý 而nhi 照chiếu 內nội 心tâm 則tắc 內nội 外ngoại 一nhất 如như 。 離ly 於ư 妄vọng 想tưởng 。 矣hĩ 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 亦diệc 無vô 眾chúng 生sanh 。 可khả 異dị 智trí 及cập 爾nhĩ 炎diễm 了liễu 無vô 待đãi 對đối 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 平bình 等đẳng 一nhất 切thiết 則tắc 寂tịch 靜tĩnh 也dã 不bất 識thức 自tự 心tâm 現hiện 者giả 重trọng/trùng 結kết 示thị 釋thích 成thành 要yếu 哉tai 斯tư 言ngôn 其kỳ 妄vọng 想tưởng 生sanh 滅diệt 。 唯duy 於ư 自tự 心tâm 識thức 與dữ 不bất 識thức 。 而nhi 已dĩ 矣hĩ 苟cẩu 識thức 自tự 心tâm 妄vọng 無vô 不bất 滅diệt 然nhiên 有hữu 言ngôn 識thức 而nhi 妄vọng 不bất 滅diệt 者giả 是thị 未vị 為vi 真chân 識thức 故cố 也dã 偈kệ 言ngôn 觀quán 察sát 諸chư 導đạo 師sư 等đẳng 略lược 頌tụng 上thượng 譬thí 中trung 諸chư 義nghĩa 存tồn 沒một 不bất 次thứ 帖# 釋thích 可khả 知tri 亦diệc 復phục 不bất 究cứu 竟cánh 者giả 然nhiên 以dĩ 佛Phật 為vi 究cứu 竟cánh 則tắc 假giả 名danh 得đắc 對đối 終chung 乖quai 一nhất 如như 非phi 所sở 以dĩ 平bình 等đẳng 。 故cố 復phục 遣khiển 之chi 法pháp 應ưng 爾nhĩ 耳nhĩ (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 九cửu 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 剎sát 那na 壞hoại 相tương/tướng 世Thế 尊Tôn 云vân 何hà 。 一nhất 切thiết 法pháp 剎sát 那na 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 無vô 記ký 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 有hữu 罪tội 無vô 罪tội 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 受thọ 不bất 受thọ 大đại 慧tuệ 略lược 說thuyết 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 及cập 習tập 氣khí 是thị 五ngũ 受thọ 陰ấm 。 因nhân 是thị 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 習tập 氣khí 長trưởng 養dưỡng 凡phàm 愚ngu 善thiện 不bất 善thiện 妄vọng 想tưởng 大đại 慧tuệ 修tu 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 三tam 昧muội 正chánh 受thọ 。 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 名danh 為vi 賢hiền 聖thánh 。 善thiện 無vô 漏lậu 大đại 慧tuệ 善thiện 不bất 善thiện 者giả 謂vị 八bát 識thức 何hà 等đẳng 為vi 八bát 。 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 名danh 識thức 藏tạng 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 及cập 五ngũ 識thức 身thân 非phi 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 五ngũ 識thức 身thân 者giả 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 俱câu 善thiện 不bất 善thiện 相tướng 。 展triển 轉chuyển 變biến 壞hoại 相tương 續tục 流lưu 注chú 。 不bất 壞hoại 身thân 生sanh 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 不bất 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 次thứ 第đệ 滅diệt 餘dư 識thức 生sanh 形hình 相tướng 差sai 別biệt 攝nhiếp 受thọ 意ý 識thức 五ngũ 識thức 俱câu 相tương 應ứng 生sanh 剎sát 那na 時thời 不bất 住trụ 。 名danh 為vi 剎sát 那na 。

夫phu 剎sát 那na 者giả 時thời 之chi 最tối 促xúc 念niệm 之chi 極cực 微vi 者giả 也dã 故cố 以dĩ 心tâm 念niệm 起khởi 滅diệt 不bất 停đình 為vi 剎sát 那na 又hựu 物vật 之chi 無vô 常thường 變biến 壞hoại 者giả 亦diệc 曰viết 剎sát 那na 是thị 皆giai 眾chúng 生sanh 虗hư 妄vọng 識thức 相tương/tướng 如Như 來Lai 示thị 之chi 意ý 在tại 即tức 剎sát 那na 無vô 剎sát 那na 了liễu 性tánh 真chân 常thường 爾nhĩ 而nhi 大đại 慧tuệ 請thỉnh 說thuyết 剎sát 那na 壞hoại 相tương/tướng 豈khởi 能năng 當đương 如Như 來Lai 之chi 意ý 。 手thủ 亦diệc 責trách 之chi 如như 後hậu 然nhiên 因nhân 請thỉnh 故cố 得đắc 詳tường 其kỳ 說thuyết 於ư 中trung 先tiên 示thị 一nhất 切thiết 法pháp 謂vị 善thiện 不bất 善thiện 。 等đẳng 始thỉ 言ngôn 三tam 性tánh 則tắc 法pháp 之chi 有hữu 為vi 故cố 繼kế 言ngôn 無vô 為vi 以dĩ 配phối 之chi 餘dư 世thế 間gian 等đẳng 各các 以dĩ 類loại 言ngôn 至chí 於ư 言ngôn 受thọ 則tắc 攝nhiếp 上thượng 諸chư 法pháp 言ngôn 不bất 受thọ 則tắc 有hữu 無vô 皆giai 非phi 不bất 受thọ 亦diệc 不bất 受thọ 獨độc 得đắc 其kỳ 至chí 此thử 法pháp 非phi 法pháp 之chi 大đại 凡phàm 也dã 次thứ 明minh 剎sát 那na 非phi 剎sát 那na 相tương/tướng 先tiên 略lược 說thuyết 者giả 為vi 下hạ 廣quảng 明minh 張trương 本bổn 謂vị 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 及cập 色sắc 等đẳng 習tập 氣khí 為vi 五ngũ 受thọ 陰ấm 因nhân 以dĩ 是thị 識thức 習tập 長trưởng 養dưỡng 善thiện 不bất 善thiện 妄vọng 想tưởng 故cố 有hữu 六lục 凡phàm 有hữu 漏lậu 剎sát 那na 言ngôn 修tu 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 即tức 無vô 漏lậu 因nhân 果quả 惟duy 空không 與dữ 定định 則tắc 是thị 三tam 乘thừa 無vô 漏lậu 非phi 剎sát 那na 也dã 次thứ 善thiện 不bất 善thiện 者giả 下hạ 廣quảng 明minh 二nhị 相tương/tướng 名danh 雖tuy 疊điệp 上thượng 實thật 則tắc 通thông 示thị 能năng 生sanh 八bát 識thức 故cố 曰viết 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 等đẳng 名danh 識thức 藏tạng □# 指chỉ 第đệ 八bát 妄vọng 識thức 如như 前tiền 識thức 藏tạng 名danh 是thị 也dã 而nhi 是thị 八bát 識thức 名danh 相tướng 出xuất 於ư 正chánh 教giáo 故cố 非phi 外ngoại 道đạo 說thuyết 言ngôn 五ngũ 識thức 身thân 者giả 正chánh 明minh 剎sát 那na 相tương 謂vị 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 俱câu 則tắc 能năng 生sanh 雖tuy 通thông 所sở 生sanh 則tắc 別biệt 故cố 正chánh 約ước 五ngũ 識thức 示thị 之chi 即tức 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 識thức 俱câu 彼bỉ 心tâm 心tâm 意ý 識thức 同đồng 時thời 取thủ 境cảnh 有hữu 善thiện 不bất 善thiện 相tướng 。 或hoặc 次thứ 第đệ 起khởi 或hoặc 間gian 雜tạp 起khởi 故cố 曰viết 展triển 轉chuyển 變biến 壞hoại 相tương 續tục 流lưu 注chú 。 根căn 境cảnh 之chi 間gian 未vị 始thỉ 間gian 斷đoạn 從tùng 本bổn 言ngôn 之chi 亦diệc 自tự 八bát 識thức 不bất 壞hoại 身thân 生sanh 而nhi 亦diệc 生sanh 亦diệc 滅diệt 由do 不bất 覺giác 自tự 心tâm 所sở 現hiện 唯duy 依y 五ngũ 根căn 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 故cố 曰viết 次thứ 第đệ 滅diệt 餘dư 識thức 生sanh 攝nhiếp 受thọ 五ngũ 塵trần 形hình 相tướng 差sai 別biệt 故cố 五ngũ 識thức 生sanh 時thời 意ý 識thức 俱câu 生sanh 故cố 曰viết 俱câu 相tương 應ứng 生sanh 不bất 俱câu 則tắc 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 也dã 以dĩ 是thị 識thức 故cố 起khởi 滅diệt 不bất 停đình 不bất 於ư 此thử 則tắc 於ư 彼bỉ 無vô 時thời 暫tạm 息tức 。 故cố 曰viết 剎sát 那na 時thời 不bất 住trụ 即tức 剎sát 那na 之chi 想tưởng 也dã (# 一nhất )# 。

大đại 慧tuệ 剎sát 那na 者giả 名danh 識thức 藏tạng 如Như 來Lai 藏tạng 意ý 俱câu 生sanh 識thức 習tập 氣khí 剎sát 那na 無vô 漏lậu 習tập 氣khí 非phi 剎sát 那na 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 覺giác 計kế 著trước 剎sát 那na 論luận 故cố 不bất 覺giác 一nhất 切thiết 法pháp 。 剎sát 那na 非phi 剎sát 那na 以dĩ 斷đoạn 見kiến 壞hoại 無vô 為vi 法pháp 大đại 慧tuệ 七thất 識thức 不bất 流lưu 轉chuyển 不bất 受thọ 苦khổ 樂lạc 。 非phi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 受thọ 苦khổ 樂lạc 與dữ 因nhân 俱câu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 四tứ 住trụ 地địa 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 所sở 醉túy 凡phàm 愚ngu 不bất 覺giác 剎sát 那na 見kiến 妄vọng 想tưởng 熏huân 心tâm 。

剎sát 那na 者giả 下hạ 重trọng/trùng 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 是thị 二nhị 種chủng 相tương/tướng 雖tuy 通thông 依y 諸chư 識thức 生sanh 起khởi 而nhi 所sở 從tùng 則tắc 別biệt 故cố 曰viết 名danh 識thức 藏tạng 等đẳng 是thị 則tắc 以dĩ 諸chư 識thức 從tùng 識thức 習tập 氣khí 者giả 剎sát 那na 也dã 從tùng 無vô 漏lậu 習tập 氣khí 者giả 非phi 剎sát 那na 也dã 然nhiên 善thiện 無vô 漏lậu 法pháp 本bổn 唯duy 空không 空không 而nhi 猶do 名danh 習tập 氣khí 者giả 謂vị 其kỳ 體thể 是thị 七thất 識thức 執chấp 想tưởng 猶do 在tại 故cố 雖tuy 非phi 剎sát 那na 未vị 為vi 究cứu 竟cánh 真chân 常thường 無vô 漏lậu 。 要yếu 是thị 三tam 乘thừa 聖thánh 賢hiền 境cảnh 界giới 故cố 曰viết 非phi 凡phàm 愚ngu 所sở 覺giác 彼bỉ 凡phàm 愚ngu 此thử 唯duy 作tác 剎sát 那na 論luận 計kế 著trước 不bất 唯duy 不bất 覺giác 非phi 剎sát 那na 亦diệc 不bất 自tự 知tri 。 其kỳ 為vi 剎sát 那na 以dĩ 全toàn 體thể 在tại 剎sát 那na 故cố 也dã 脫thoát 或hoặc 凡phàm 外ngoại 塵trần 勞lao 念niệm 息tức 幾kỷ 至chí 無vô 為vi 則tắc 又hựu 計kế 為vi 斷đoạn 見kiến 故cố 曰viết 以dĩ 斷đoạn 見kiến 壞hoại 無vô 為vi 法pháp 惡ác 識thức 所sở 以dĩ 無vô 為vi 者giả 哉tai 又hựu 曰viết 七thất 識thức 不bất 流lưu 轉chuyển 者giả 承thừa 上thượng 無vô 漏lậu 之chi 義nghĩa 對đối 明minh 七thất 八bát 異dị 相tướng 則tắc 七thất 識thức 以dĩ 三tam 義nghĩa 故cố 異dị 餘dư 諸chư 識thức 而nhi 非phi 剎sát 那na 謂vị 不bất 流lưu 轉chuyển 不bất 受thọ 苦khổ 樂lạc 。 故cố 異dị 六lục 識thức 非phi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 故cố 異dị 八bát 識thức 教giáo 門môn 一nhất 往vãng 以dĩ 對đối 二Nhị 乘Thừa 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 然nhiên 向hướng 言ngôn 七thất 識thức 流lưu 轉chuyển 今kim 何hà 反phản 之chi 亦diệc 以dĩ 二nhị 義nghĩa 故cố 。 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 一nhất 者giả 克khắc 體thể 則tắc 唯duy 妄vọng 想tưởng 執chấp 我ngã 而nhi 已dĩ 如như 今kim 文văn 是thị 也dã 二nhị 者giả 從tùng 緣duyên 雖tuy 不bất 自tự 有hữu 為vi 以dĩ 從tùng 緣duyên 故cố 亦diệc 與dữ 諸chư 識thức 流lưu 轉chuyển 不bất 滅diệt 如như 前tiền 文văn 是thị 也dã 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 正chánh 明minh 八bát 識thức 以dĩ 不bất 變biến 性tánh 本bổn 非phi 剎sát 那na 而nhi 以dĩ 隨tùy 緣duyên 受thọ 熏huân 轉chuyển 為vi 識thức 藏tạng 變biến 起khởi 諸chư 識thức 則tắc 反phản 上thượng 三tam 義nghĩa 故cố 受thọ 苦khổ 樂lạc 亦diệc 與dữ 因nhân 俱câu 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 一nhất 也dã 為vi 五ngũ 住trụ 煩phiền 惱não 所sở 醉túy 凡phàm 愚ngu 不bất 覺giác 成thành 剎sát 那na 見kiến 故cố 亦diệc 流lưu 轉chuyển 二nhị 也dã 而nhi 以dĩ 妄vọng 想tưởng 熏huân 發phát 本bổn 心tâm 故cố 或hoặc 致trí 涅Niết 槃Bàn 因nhân 三tam 也dã 然nhiên 皆giai 如Như 來Lai 藏tạng 。 所sở 從tùng 出xuất 則tắc 流lưu 轉chuyển 非phi 流lưu 轉chuyển 剎sát 那na 非phi 剎sát 那na 涅Niết 槃Bàn 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 熏huân 本bổn 一nhất 而nhi 已dĩ 此thử 所sở 以dĩ 異dị 於ư 七thất 識thức 也dã (# 二nhị )# 。

復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 如như 金kim 金kim 剛cang 佛Phật 舍xá 利lợi 得đắc 奇kỳ 特đặc 性tánh 終chung 不bất 損tổn 壞hoại 大đại 慧tuệ 若nhược 得đắc 無vô 間gian 有hữu 剎sát 那na 者giả 聖thánh 應ưng 非phi 聖thánh 而nhi 聖thánh 未vị 曾tằng 不bất 聖thánh 如như 金kim 金kim 剛cang 雖tuy 經kinh 劫kiếp 數số 稱xưng 量lượng 不bất 減giảm 。 云vân 何hà 凡phàm 愚ngu 不bất 善thiện 於ư 我ngã 隱ẩn 覆phú 之chi 說thuyết 。 於ư 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 法pháp 作tác 剎sát 那na 想tưởng 。

然nhiên 以dĩ 剎sát 那na 則tắc 有hữu 損tổn 壞hoại 非phi 則tắc 反phản 是thị 理lý 之chi 然nhiên 也dã 如Như 來Lai 本bổn 答đáp 剎sát 那na 而nhi 直trực 以dĩ 不bất 可khả 損tổn 壞hoại 言ngôn 者giả 亦diệc 相tương/tướng 顯hiển 爾nhĩ 於ư 中trung 先tiên 喻dụ 言ngôn 如như 金kim 金kim 剛cang 佛Phật 舍xá 利lợi 得đắc 奇kỳ 特đặc 性tánh 終chung 不bất 損tổn 壞hoại 者giả 夫phu 奇kỳ 特đặc □# 有hữu 事sự 有hữu 理lý 如như 金kim 金kim 剛cang 以dĩ 百bách 鍊luyện 故cố 鑛khoáng 朴phác 俱câu 銷tiêu 唯duy 一nhất 精tinh 剛cang 物vật 不bất 能năng 壞hoại 則tắc 得đắc 事sự 中trung 奇kỳ 特đặc 性tánh 也dã 若nhược 佛Phật 舍xá 利lợi 以dĩ 萬vạn 行hạnh 熏huân 修tu 垢cấu 妄vọng 都đô 盡tận 唯duy 一nhất 精tinh 真chân 。 無vô 能năng 壞hoại 者giả 。 則tắc 得đắc 理lý 中trung 奇kỳ 特đặc 性tánh 也dã 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 真chân 常thường 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 曰viết 終chung 不bất 損tổn 壞hoại 意ý 言ngôn 汝nhữ 問vấn 剎sát 那na 壞hoại 相tương/tướng 豈khởi 不bất 以dĩ 生sanh 滅diệt 妄vọng 想tưởng 故cố 也dã 若nhược 亦diệc 真chân 常thường 終chung 無vô 損tổn 壞hoại 此thử 則tắc 答đáp 違vi 上thượng 問vấn 法pháp 中trung 言ngôn 若nhược 得đắc 無vô 間gian 有hữu 剎sát 那na 者giả 謂vị 我ngã 以dĩ 無vô 間gian 道đạo 所sở 證chứng 真chân 常thường 豈khởi 有hữu 剎sát 那na 而nhi 不bất 正chánh 言ngôn 故cố 寄ký 言ngôn 反phản 顯hiển 爾nhĩ 則tắc 曰viết 聖thánh 應ưng 非phi 聖thánh 等đẳng 夫phu 聖thánh 未vị 有hữu 不bất 聖thánh 之chi 理lý 則tắc 知tri 一nhất 證chứng 永vĩnh 常thường 其kỳ 無vô 剎sát 那na 明minh 矣hĩ 故cố 合hợp 云vân 云vân 云vân 何hà 凡phàm 愚ngu 等đẳng 者giả 結kết 斥xích 不bất 善thiện 如Như 來Lai 密mật 旨chỉ 正chánh 顯hiển 諸chư 法pháp 性tánh 非phi 剎sát 那na 聞văn 者giả 只chỉ 合hợp 於ư 起khởi 滅diệt 不bất 停đình 處xứ 了liễu 悟ngộ 無vô 生sanh 復phục 本bổn 寂tịch 靜tĩnh 亦diệc 顯hiển 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 性tánh 常thường 此thử 則tắc 說thuyết 剎sát 那na 之chi 密mật 意ý 也dã 奈nại 何hà 不bất 善thiện 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 作tác 剎sát 那na 想tưởng 所sở 以dĩ 寄ký 斥xích 凡phàm 愚ngu 實thật 責trách 所sở 問vấn 大đại 慧tuệ 領lãnh 悟ngộ 意ý 必tất 頓đốn 消tiêu (# 三tam )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 章chương 。

大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 如như 世Thế 尊Tôn 說thuyết 。 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 滿mãn 足túc 得đắc 成thành 正chánh 覺giác 。 何hà 等đẳng 為vi 六lục 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧Tuệ 波Ba 羅La 蜜Mật 。 有hữu 三tam 種chủng 分phân 別biệt 。 謂vị 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 。 大đại 慧tuệ 世thế 間gian 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 我ngã 我ngã 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 計kế 著trước 攝nhiếp 受thọ 二nhị 邊biên 為vi 種chủng 種chủng 受thọ 生sanh 處xứ 樂nhạo/nhạc/lạc 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 。 故cố 滿mãn 足túc 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 。 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 如như 是thị 凡phàm 夫phu 神thần 通thông 及cập 生sanh 梵Phạm 天Thiên 大đại 慧tuệ 出xuất 世thế 間gian 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 墮đọa 攝nhiếp 受thọ 涅Niết 槃Bàn 故cố 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 樂nhạo/nhạc/lạc 自tự 己kỷ 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 。 波Ba 羅La 蜜Mật 者giả 。 覺giác 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 量lượng 攝nhiếp 受thọ 及cập 自tự 心tâm 二nhị 故cố 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 於ư 諸chư 趣thú 攝nhiếp 受thọ 非phi 分phần/phân 自tự 心tâm 色sắc 想tưởng 不bất 計kế 著trước 為vi 安an 樂lạc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 故cố 生sanh 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 起khởi 上thượng 上thượng 方phương 便tiện 即tức 於ư 彼bỉ 緣duyên 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 戒giới 是thị 尸Thi 波Ba 羅La 蜜Mật 。 即tức 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 忍nhẫn 知tri 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 是thị 羼Sằn 提Đề 波Ba 羅La 蜜Mật 。 初sơ 中trung 後hậu 夜dạ 。 精tinh 勤cần 方phương 便tiện 。 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 方phương 便tiện 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 是thị 毗Tỳ 棃Lê 耶Da 波Ba 羅La 蜜Mật 。 妄vọng 想tưởng 悉tất 滅diệt 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 涅Niết 槃Bàn 攝nhiếp 受thọ 是thị 禪Thiền 波Ba 羅La 蜜Mật 。 自tự 心tâm 妄vọng 想tưởng 非phi 性tánh 智trí 慧tuệ 觀quán 察sát 。 不bất 墮đọa 二nhị 邊biên 先tiên 身thân 轉chuyển 勝thắng 而nhi 不bất 可khả 壞hoại 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 。 是thị 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。

剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 者giả 生sanh 死tử 此thử 岸ngạn 之chi 事sự 也dã 真chân 常thường 不bất 壞hoại 者giả 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 岸ngạn 。 之chi 理lý 也dã 然nhiên 則tắc 自tự 此thử 岸ngạn 而nhi 達đạt 彼bỉ 岸ngạn 由do 剎sát 那na 而nhi 究cứu 竟cánh 真chân 常thường 者giả 其kỳ 六Lục 度Độ 之chi 功công 乎hồ 抑ức 前tiền 章chương 明minh 不bất 壞hoại 有hữu 四tứ 佛Phật 舍xá 利lợi 其kỳ 一nhất 也dã 又hựu 曰viết 住trụ 於ư 正Chánh 法Pháp 。 得đắc 如Như 來Lai 智trí 具cụ 足túc 斯tư 由do 六Lục 度Độ 所sở 熏huân 大đại 慧tuệ 所sở 以dĩ 承thừa 是thị 請thỉnh 問vấn 也dã 答đáp 中trung 言ngôn 六Lục 度Độ 有hữu 三tam 初sơ 世thế 間gian 六Lục 度Độ 言ngôn 我ngã 我ngã 所sở 攝nhiếp 受thọ 。 計kế 著trước 等đẳng 者giả 謂vị 凡phàm 夫phu 所sở 修tu 其kỳ 過quá 有hữu 四tứ 即tức 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 著trước 於ư 二nhị 邊biên 為vi 求cầu 勝thắng 報báo 樂nhạo 著trước 六lục 塵trần 夫phu 計kế 我ngã 我ngã 所sở 。 則tắc 無vô 為vi 生sanh 之chi 念niệm 著trước 於ư 二nhị 邊biên 則tắc 不bất 足túc 以dĩ 達đạt 中trung 道đạo 彼bỉ 岸ngạn 為vi 求cầu 勝thắng 報báo 則tắc 不bất 免miễn 於ư 生sanh 死tử 樂nhạo 著trước 六lục 塵trần 則tắc 非phi 所sở 謂vị 無vô 住trụ 相tương/tướng 施thí 凡phàm 夫phu 神thần 通thông 及cập 生sanh 梵Phạm 天Thiên 亦diệc 由do 修tu 事sự 度độ 而nhi 得đắc 故cố 因nhân 出xuất 之chi 出xuất 世thế 間gian 六Lục 度Độ 即tức 二Nhị 乘Thừa 所sở 修tu 雖tuy 依y 諦đế 緣duyên 亦diệc 行hành 是thị 行hành 故cố 曰viết 墮đọa 攝nhiếp 受thọ 涅Niết 槃Bàn 故cố 則tắc 但đãn 為vi 自tự 度độ 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 異dị 菩Bồ 薩Tát 出xuất 世thế 間gian 。 上thượng 上thượng 波Ba 羅La 蜜Mật 。 者giả 即tức 圓viên 頓đốn 所sở 修tu 謂vị 妄vọng 想tưởng 量lượng 攝nhiếp 受thọ 者giả 六lục 塵trần 也dã 及cập 自tự 心tâm 二nhị 者giả 內nội 心tâm 與dữ 境cảnh 為vi 二nhị 也dã 覺giác 唯duy 自tự 心tâm 現hiện 則tắc 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 故cố 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 依y 是thị 而nhi 修tu 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 所sở 修tu 離ly 相tương/tướng 則tắc 不bất 墮đọa 諸chư 趣thú 所sở 攝nhiếp 故cố 曰viết 非phi 分phần/phân 其kỳ 於ư 色sắc 等đẳng 既ký 皆giai 自tự 心tâm 則tắc 不bất 復phục 計kế 著trước 雖tuy 對đối 六lục 塵trần 而nhi 無vô 所sở 有hữu 。 尚thượng 何hà 行hành 施thí 之chi 可khả 得đắc 乎hồ 唯duy 為vi 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 而nhi 修tu 是thị 度độ 皆giai 反phản 過quá 為vi 德đức 即tức 初sơ 檀đàn 度độ 之chi 意ý 也dã 亦diệc 兼kiêm 通thông 意ý 則tắc 上thượng 上thượng 之chi 方phương 便tiện 也dã 既ký 了liễu 通thông 已dĩ 歷lịch 別biệt 爾nhĩ 修tu 即tức 以dĩ 上thượng 善thiện 修tu 之chi 心tâm 於ư 持trì 戒giới 等đẳng 緣duyên 亦diệc 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 一nhất 一nhất 稱xưng 性tánh 而nhi 持trì 者giả 戒giới 也dã 又hựu 曰viết 是thị 尸Thi 波Ba 羅La 蜜Mật 。 者giả 重trọng/trùng 結kết 究cứu 竟cánh 也dã 故cố 如như 是thị 而nhi 行hành 檀đàn 則tắc 無vô 慳san 無vô 施thí 如như 是thị 而nhi 持trì 戒giới 則tắc 非phi 持trì 非phi 犯phạm 如như 是thị 而nhi 安an 忍nhẫn 則tắc 不bất 違vi 不bất 順thuận 如như 是thị 而nhi 精tinh 進tấn 則tắc 何hà 進tiến 何hà 退thoái 如như 是thị 而nhi 修tu 定định 則tắc 無vô 定định 無vô 亂loạn 如như 是thị 而nhi 習tập 般Bát 若Nhã 則tắc 非phi 愚ngu 非phi 慧tuệ 自tự 然nhiên 不bất 即tức 二nhị 邊biên 不bất 離ly 二nhị 邊biên 安an 於ư 中trung 道đạo 直trực 濟tế 彼bỉ 岸ngạn 是thị 謂vị 上thượng 上thượng 波Ba 羅La 蜜Mật 。 相tương/tướng 忍nhẫn 中trung 言ngôn 知tri 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 者giả 恐khủng 脫thoát 一nhất 空không 字tự 進tiến 度độ 凡phàm 兩lưỡng 言ngôn 方phương 便tiện 者giả 一nhất 則tắc 別biệt 相tướng 謂vị 誦tụng 經Kinh 等đẳng 一nhất 則tắc 通thông 相tương/tướng 即tức 兼kiêm 五ngũ 度độ 皆giai 須tu 精tinh 進tấn 而nhi 行hành 禪thiền 度độ 言ngôn 不bất 墮đọa 聲Thanh 聞Văn 。 涅Niết 槃Bàn 攝nhiếp 受thọ 者giả 謂vị 聲Thanh 聞Văn 定định 力lực 偏thiên 多đa 及cập 為vi 涅Niết 槃Bàn 修tu 禪thiền 故cố 也dã 而nhi 一nhất 一nhất 度độ 言ngôn 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 或hoặc 言ngôn 悉tất 滅diệt 非phi 性tánh 等đẳng 是thị 則tắc 六Lục 度Độ 雖tuy 異dị 率suất 以dĩ 離ly 妄vọng 為vi 本bổn 苟cẩu 能năng 離ly 妄vọng 何hà 行hành 不bất 成thành 若nhược 不bất 離ly 妄vọng 無vô 一nhất 而nhi 可khả 此thử 不bất 可khả 不bất 知tri 。 也dã 先tiên 身thân 轉chuyển 勝thắng 而nhi 不bất 可khả 壞hoại 。 者giả 謂vị 六Lục 度Độ 增tăng 進tiến 乃nãi 至chí 般Bát 若Nhã 。 所sở 得đắc 慧tuệ 身thân 轉chuyển 勝thắng 前tiền 五ngũ 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 則tắc 又hựu 般Bát 若Nhã 之chi 至chí 者giả 於ư 是thị 三tam 品phẩm 雖tuy 通thông 中trung 下hạ 意ý 實thật 在tại 上thượng 修tu 者giả 擇trạch 焉yên 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 一nhất 章chương 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

空không 無vô 常thường 剎sát 那na 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 作tác 如như 河hà 燈đăng 種chủng 子tử 而nhi 作tác 剎sát 那na 想tưởng 剎sát 那na 息tức 煩phiền 亂loạn 寂tịch 靜tĩnh 離ly 所sở 作tác 一nhất 切thiết 。 法pháp 不bất 生sanh 我ngã 說thuyết 剎sát 那na 義nghĩa 物vật 生sanh 則tắc 有hữu 滅diệt 不bất 為vi 愚ngu 者giả 說thuyết 無vô 間gian 相tương 續tục 性tánh 妄vọng 想tưởng 之chi 所sở 熏huân 無vô 明minh 為vi 其kỳ 因nhân 心tâm 則tắc 從tùng 彼bỉ 生sanh 乃nãi 至chí 色sắc 未vị 生sanh 中trung 間gian 有hữu 何hà 分phần/phân 相tương 續tục 次thứ 第đệ 滅diệt 餘dư 心tâm 隨tùy 彼bỉ 生sanh 不bất 住trụ 於ư 色sắc 時thời 何hà 所sở 緣duyên 而nhi 生sanh 以dĩ 從tùng 彼bỉ 生sanh 故cố 。 不bất 如như 實thật 因nhân 生sanh 云vân 何hà 無vô 所sở 成thành 而nhi 知tri 剎sát 那na 壞hoại 修tu 行hành 者giả 正chánh 受thọ 金kim 剛cang 佛Phật 舍xá 利lợi 光quang 音âm 天thiên 宮cung 殿điện 世thế 間gian 不bất 壞hoại 事sự 住trụ 於ư 正Chánh 法Pháp 。 得đắc 如Như 來Lai 智trí 具cụ 足túc 比Bỉ 丘Khâu 得đắc 平bình 等đẳng 云vân 何hà 見kiến 剎sát 那na 揵kiền 闥thát 婆bà 幻huyễn 等đẳng 色sắc 無vô 有hữu 剎sát 那na 於ư 不bất 實thật 色sắc 等đẳng 視thị 之chi 若nhược 真chân 實thật 。

此thử 偈kệ 合hợp 置trí 前tiền 剎sát 那na 想tưởng 下hạ 文văn 差sai 間gian 爾nhĩ 偈kệ 言ngôn 空không 無vô 常thường 剎sát 那na 者giả 謂vị 虗hư 空không 相tướng 常thường 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 況huống 言ngôn 剎sát 那na 起khởi 滅diệt 乎hồ 首thủ 言ngôn 此thử 者giả 以dĩ 見kiến 諸chư 法pháp 。 體thể 性tánh 本bổn 來lai 寂tịch 靜tĩnh 。 猶do 如như 虗hư 空không 而nhi 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 或hoặc 作tác 常thường 計kế 或hoặc 作tác 剎sát 那na 想tưởng 如như 河hà 流lưu 等đẳng 是thị 豈khởi 知tri 空không 性tánh 本bổn 無vô 也dã 哉tai 剎sát 那na 息tức 煩phiền 亂loạn 等đẳng 正chánh 頌tụng 出xuất 隱ẩn 覆phú 義nghĩa 謂vị 能năng 了liễu 剎sát 那na 則tắc 可khả 以dĩ 息tức 煩phiền 亂loạn 體thể 寂tịch 靜tĩnh 則tắc 自tự 然nhiên 離ly 所sở 作tác 故cố 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 生sanh 所sở 以dĩ 為vi 說thuyết 剎sát 那na 之chi 義nghĩa 也dã 物vật 生sanh 則tắc 有hữu 滅diệt 固cố 生sanh 滅diệt 常thường 理lý 若nhược 為vi 愚ngu 者giả 說thuyết 適thích 滋tư 名danh 相tướng 如như 是thị 說thuyết 破phá 生sanh 滅diệt 法pháp 文văn 先tiên 示thị 生sanh 相tương/tướng 為vi 所sở 破phá 謂vị 無vô 間gian 相tương 續tục 性tánh 則tắc 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 由do 妄vọng 想tưởng 所sở 熏huân 無vô 明minh 為vi 固cố 故cố 剎sát 那na 心tâm 相tương 從tùng 彼bỉ 而nhi 生sanh 次thứ 正chánh 破phá 中trung 初sơ 破phá 生sanh 相tương/tướng 言ngôn 乃nãi 至chí 色sắc 未vị 生sanh 中trung 間gian 有hữu 何hà 分phần/phân 者giả 即tức 承thừa 上thượng 心tâm 雖tuy 生sanh 而nhi 色sắc 未vị 生sanh 中trung 間gian 自tự 無vô 。 所sở 依y 之chi 分phần 是thị 心tâm 無vô 色sắc 而nhi 不bất 生sanh 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 滅diệt 者giả 謂vị 色sắc 雖tuy 已dĩ 生sanh 而nhi 心tâm 續tục 滅diệt 是thị 色sắc 心tâm 不bất 相tương 待đãi 縱túng/tung 餘dư 心tâm 隨tùy 彼bỉ 色sắc 生sanh 苟cẩu 心tâm 不bất 住trụ 於ư 色sắc 復phục 何hà 所sở 緣duyên 而nhi 生sanh 為vi 其kỳ 念niệm 念niệm 不bất 住trụ 。 亦diệc 不bất 取thủ 故cố 是thị 心tâm 雖tuy 有hữu 色sắc 亦diệc 無vô 生sanh 性tánh 抑ức 若nhược 從tùng 彼bỉ 生sanh 則tắc 自tự 無vô 實thật 性tánh 可khả 得đắc 故cố 曰viết 不bất 如như 實thật 因nhân 生sanh 次thứ 破phá 滅diệt 相tương/tướng 者giả 由do 向hướng 推thôi 之chi 於ư 中trung 求cầu 剎sát 那na 成thành 不bất 可khả 得đắc 況huống 知tri 剎sát 那na 壞hoại 乎hồ 壞hoại 即tức 滅diệt 也dã 既ký 破phá 生sanh 滅diệt 則tắc 復phục 本bổn 真chân 常thường 故cố 次thứ 頌tụng 不bất 壞hoại 中trung 初sơ 不bất 壞hoại 法pháp 有hữu 四tứ 謂vị 修tu 行hành 者giả 正chánh 受thọ 一nhất 也dã 金kim 剛cang 二nhị 也dã 佛Phật 舍xá 利lợi 三tam 也dã 光quang 音âm 天thiên 宮cung 殿điện 四tứ 也dã 此thử 天thiên 三tam 災tai 不bất 壞hoại 復phục 為vi 後hậu 劫kiếp 生sanh 成thành 之chi 如như 即tức 二nhị 為vi 世thế 間gian 法pháp 不bất 壞hoại 二nhị 為vì 出xuất 世thế 法Pháp 。 不bất 壞hoại 次thứ 示thị 能năng 得đắc 人nhân 言ngôn 住trụ 於ư 正Chánh 法Pháp 。 得đắc 者giả 謂vị 如Như 來Lai 以dĩ 種chủng 智trí 具cụ 足túc 莊trang 嚴nghiêm 。 比Bỉ 丘Khâu 以dĩ 平bình 等đẳng 正chánh 受thọ 。 皆giai 以dĩ 正Chánh 法Pháp 。 而nhi 得đắc 也dã 餘dư 二nhị 非phi 此thử 故cố 亦diệc 有hữu 壞hoại 然nhiên 一nhất 往vãng 爾nhĩ 云vân 何hà 見kiến 剎sát 那na 者giả 反phản 頌tụng 上thượng 結kết 斥xích 謂vị 苟cẩu 不bất 如như 上thượng 作tác 剎sát 那na 見kiến 當đương 以dĩ 何hà 理lý 見kiến 剎sát 那na 邪tà 故cố 示thị 之chi 曰viết 揵kiền 闥thát 婆bà 幻huyễn 等đẳng 即tức 幻huyễn 色sắc 固cố 非phi 剎sát 那na 而nhi 於ư 虗hư 假giả 之chi 色sắc 當đương 視thị 若nhược 真chân 實thật 了liễu 本bổn 無vô 生sanh 庶thứ 幾kỷ 乎hồ 得đắc 矣hĩ (# 右hữu 本bổn 屬thuộc 第đệ 十thập 章chương 之chi 四tứ )# 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 世Thế 尊Tôn 記ký 阿A 羅La 漢Hán 得đắc 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 與dữ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 法pháp 不bất 涅Niết 槃Bàn 誰thùy 至chí 佛Phật 道Đạo 從tùng 初sơ 得đắc 佛Phật 至chí 般bát 涅Niết 槃Bàn 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 亦diệc 無vô 所sở 答đáp 如Như 來Lai 常thường 定định 故cố 亦diệc 無vô 慮lự 亦diệc 無vô 察sát 化hóa 佛Phật 化hóa 作tác 佛Phật 事sự 何hà 故cố 說thuyết 識thức 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 相tương/tướng 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 常thường 隨tùy 侍thị 衛vệ 。 何hà 不bất 施thi 設thiết 本bổn 際tế 現hiện 魔ma 魔ma 業nghiệp 。 惡ác 業nghiệp 果quả 報báo 。 旃chiên 遮già 摩ma 納nạp 孫tôn 陀đà 利lợi 女nữ 空không 鉢bát 而nhi 出xuất 。 惡ác 業nghiệp 障chướng 現hiện 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 而nhi 不bất 離ly 諸chư 過quá 。

舊cựu 釋thích 此thử 文văn 凡phàm 作tác 十thập 問vấn 答đáp 往vãng 往vãng 文văn 外ngoại 穿xuyên 鑿tạc 疣vưu 贅# 今kim 以dĩ 問vấn 答đáp 始thỉ 末mạt 參tham 照chiếu 止chỉ 應ưng 有hữu 六lục 文văn 先tiên 疊điệp 問vấn 初sơ 問vấn 記ký 阿A 羅La 漢Hán 得đắc 成thành 佛Phật 道Đạo 。 與dữ 菩Bồ 薩Tát 無vô 異dị 然nhiên 於ư 何hà 處xứ 記ký 邪tà 或hoặc 據cứ 前tiền 文văn 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 者giả 若nhược 即tức 其kỳ 文văn 則tắc 顯hiển 此thử 經Kinh 唯duy 化hóa 佛Phật 說thuyết 此thử 復phục 不bất 可khả 抑ức 文văn 別biệt 有hữu 謂vị 如như 向hướng 釋thích 今kim 謂vị 當đương 是thị 大đại 慧tuệ 別biệt 有hữu 所sở 聞văn 故cố 特đặc 於ư 此thử 以dĩ 發phát 授thọ 記ký 聲Thanh 聞Văn 之chi 意ý 復phục 當đương 更cánh 明minh 二nhị 問vấn 始thỉ 終chung 無vô 說thuyết 文văn 先tiên 言ngôn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 涅Niết 槃Bàn 相tướng 。 故cố 法pháp 不bất 涅Niết 槃Bàn 使sử 誰thùy 至chí 於ư 佛Phật 道Đạo 。 而nhi 言ngôn 從tùng 初sơ 得đắc 佛Phật 復phục 誰thùy 入nhập 於ư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 曰viết 至chí 般bát 涅Niết 槃Bàn 乃nãi 至chí 始thỉ 終chung 不bất 說thuyết 一nhất 字tự 耶da 因nhân 復phục 再tái 徵trưng 若nhược 以dĩ 如Như 來Lai 。 常thường 在tại 定định 故cố 。 無vô 說thuyết 者giả 則tắc 五ngũ 十thập 年niên 所sở 說thuyết 皆giai 應ưng 化hóa 佛Phật 施thi 作tác 邪tà 三tam 問vấn 說thuyết 識thức 壞hoại 相tương/tướng 亦diệc 由do 上thượng 文văn 有hữu 言ngôn 無vô 漏lậu 非phi 剎sát 那na 又hựu 曰viết 七thất 識thức 不bất 流lưu 轉chuyển 則tắc 七thất 識thức 無vô 漏lậu 不bất 當đương 壞hoại 滅diệt 何hà 得đắc 復phục 說thuyết 識thức 諸chư 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 邪tà 四tứ 問vấn 佛Phật 何hà 假giả 乎hồ 護hộ 五ngũ 問vấn 何hà 意ý 不bất 施thi 設thiết 本bổn 際tế 施thi 設thiết 猶do 顯hiển 示thị 也dã 此thử 因nhân 前tiền 文văn 有hữu 言ngôn 生sanh 死tử 本bổn 際tế 不bất 可khả 知tri 。 果quả 不bất 可khả 知tri 則tắc 是thị 不bất 施thi 設thiết 本bổn 際tế 故cố 復phục 問vấn 其kỳ 所sở 以dĩ 。 六lục 問vấn 如Như 來Lai 九cửu 惱não (# 事sự 緣duyên 如như 別biệt 出xuất )# 意ý 謂vị 如Như 來Lai 萬vạn 德đức 普phổ 備bị 眾chúng 善thiện 咸hàm 會hội 安an 有hữu 至chí 聖thánh 復phục 嬰anh 過quá 難nạn/nan 耶da 答đáp 如như 次thứ 文văn (# 一nhất )# 。

佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 為vi 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 說thuyết 誘dụ 進tiến 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 者giả 故cố 此thử 及cập 餘dư 世thế 界giới 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 者giả 。 樂nhạo 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 令linh 離ly 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 進tiến 向hướng 大Đại 乘Thừa 化hóa 佛Phật 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 非phi 是thị 法pháp 佛Phật 大đại 慧tuệ 因nhân 是thị 故cố 記ký 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 與dữ 菩Bồ 薩Tát 不bất 異dị 大đại 慧tuệ 不bất 異dị 者giả 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 煩phiền 惱não 障chướng 斷đoạn 解giải 脫thoát 一nhất 味vị 非phi 智trí 障chướng 斷đoạn 大đại 慧tuệ 智trí 障chướng 者giả 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 殊thù 勝thắng 清thanh 淨tịnh 。 煩phiền 惱não 障chướng 者giả 先tiên 習tập 見kiến 人nhân 無vô 我ngã 斷đoạn 七thất 識thức 滅diệt 法pháp 障chướng 解giải 脫thoát 識thức 藏tạng 習tập 滅diệt 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。

以dĩ 次thứ 答đáp 釋thích 中trung 初sơ 言ngôn 為vi 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 說thuyết 者giả 即tức 聲Thanh 聞Văn 子tử 果quả 二nhị 縛phược 盡tận 生sanh 無vô 餘dư 依y 界giới 以dĩ 非phi 究cứu 竟cánh 故cố 說thuyết 彼bỉ 授thọ 記ký 已dĩ 復phục 須tu 行hàng 行hàng 而nhi 意ý 不bất 在tại 彼bỉ 所sở 以dĩ 誘dụ 進tiến 始thỉ 行hành 者giả 令linh 行hành 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 故cố 則tắc 曰viết 此thử 及cập 餘dư 世thế 界giới 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 等đẳng 謂vị 菩Bồ 薩Tát 中trung 有hữu 始thỉ 修tu 大đại 行hành 復phục 樂nhạo/nhạc/lạc 小tiểu 果quả 為vi 其kỳ 說thuyết 授thọ 記ký 事sự 以dĩ 策sách 進tiến 之chi 使sử 其kỳ 自tự 反phản 進tiến 向hướng 大Đại 乘Thừa 即tức 此thử 經Kinh 言ngôn 記ký 聲Thanh 聞Văn 之chi 意ý 故cố 台thai 宗tông 有hữu 曰viết 楞lăng 伽già 密mật 對đối 菩Bồ 薩Tát 方Phương 等Đẳng 斥xích 奪đoạt 聲Thanh 聞Văn 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 唯duy 是thị 法pháp 華hoa 正chánh 記ký 二Nhị 乘Thừa 獨độc 超siêu 一nhất 化hóa 今kim 以dĩ 二nhị 義nghĩa 區khu 別biệt 其kỳ 說thuyết 曰viết 一nhất 者giả 所sở 記ký 為vi 此thử 不bất 為vi 彼bỉ 。 義nghĩa 如như 上thượng 說thuyết 二nhị 者giả 能năng 記ký 是thị 化hóa 而nhi 非phi 法pháp 故cố 曰viết 化hóa 佛Phật 授thọ 聲Thanh 聞Văn 記ký 非phi 是thị 法pháp 佛Phật 言ngôn 化hóa 佛Phật 則tắc 權quyền 言ngôn 法pháp 佛Phật 則tắc 實thật 故cố 知tri 二nhị 意ý 同đồng 異dị 明minh 矣hĩ 又hựu 曰viết 與dữ 菩Bồ 薩Tát 不bất 異dị 者giả 一nhất 往vãng 約ước 同đồng 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 得đắc 解giải 脫thoát 一nhất 味vị 云vân 爾nhĩ 非phi 謂vị 無vô 明minh 智trí 障chướng 斷đoạn 也dã 抑ức 此thử 經Kinh 所sở 說thuyết 。 三tam 乘thừa 多đa 槩# 言ngôn 之chi 亦diệc 所sở 以dĩ 密mật 與dữ 其kỳ 進tiến 也dã 次thứ 出xuất 異dị 相tướng 則tắc 曰viết 智trí 障chướng 斷đoạn 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 等đẳng 約ước 二nhị 無vô 我ngã 以dĩ 辨biện 淺thiển 深thâm 而nhi 言ngôn 先tiên 習tập 見kiến 人nhân 無vô 我ngã 斷đoạn 者giả 謂vị 聲Thanh 聞Văn 人nhân 先tiên 得đắc 人nhân 空không 。 故cố 先tiên 所sở 習tập 見kiến 人nhân 無vô 我ngã 智trí 但đãn 斷đoạn 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 而nhi 已dĩ 而nhi 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 故cố 。 未vị 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 智trí 此thử 一nhất 異dị 也dã 又hựu 曰viết 七thất 識thức 滅diệt 法pháp 障chướng 解giải 脫thoát 者giả 亦diệc 以dĩ 七thất 八bát 識thức 滅diệt 而nhi 論luận 二nhị 障chướng 有hữu 脫thoát 未vị 脫thoát 二Nhị 乘Thừa 但đãn 滅diệt 七thất 識thức 故cố 未vị 盡tận 淨tịnh 此thử 二nhị 異dị 也dã 是thị 知tri 同đồng 異dị 未vị 易dị 輙triếp 論luận 而nhi 末mạt 學học 欲dục 以dĩ 一nhất 槩# 盡tận 局cục 哉tai 難nạn/nan 矣hĩ (# 二nhị )# 。

因nhân 本bổn 住trụ 法pháp 故cố 前tiền 後hậu 非phi 性tánh 無vô 盡tận 本bổn 願nguyện 故cố 如Như 來Lai 無vô 慮lự 無vô 察sát 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 正chánh 智trí 所sở 化hóa 故cố 念niệm 不bất 妄vọng 故cố 無vô 慮lự 無vô 察sát 四tứ 住trụ 地địa 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 習tập 氣khí 斷đoạn 故cố 二nhị 煩phiền 惱não 斷đoạn 離ly 二nhị 種chủng 死tử 覺giác 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 及cập 二nhị 障chướng 斷đoạn 大đại 慧tuệ 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 服phục 識thức 等đẳng 七thất 剎sát 那na 習tập 氣khí 因nhân 善thiện 無vô 漏lậu 品phẩm 離ly 不bất 復phục 輪luân 轉chuyển 。 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 輪luân 轉chuyển 涅Niết 槃Bàn 苦khổ 樂lạc 因nhân 空không 亂loạn 意ý 慧tuệ 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 所sở 不bất 能năng 覺giác 。

次thứ 答đáp 第đệ 二nhị 問vấn 言ngôn 因nhân 本bổn 住trụ 法pháp 故cố 前tiền 後hậu 非phi 性tánh 者giả 謂vị 本bổn 住trụ 法pháp 則tắc 性tánh 無vô 增tăng 減giảm 故cố 。 前tiền 無vô 佛Phật 道Đạo 可khả 得đắc 後hậu 無vô 佛Phật 可khả 涅Niết 槃Bàn 中trung 間gian 亦diệc 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 故cố 曰viết 前tiền 後hậu 非phi 性tánh 非phi 性tánh 之chi 性tánh 法Pháp 界Giới 平bình 等đẳng 故cố 。 云vân 無vô 說thuyết 爾nhĩ 然nhiên 以dĩ 無vô 盡tận 本bổn 願nguyện 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 無vô 說thuyết 而nhi 說thuyết 則tắc 曰viết 無vô 慮lự 無vô 察sát 而nhi 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 謂vị 佛Phật 以dĩ 無vô 為vi 智trí 。 定định 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 圓viên 鑑giám 法Pháp 界Giới 如như 鏡kính 現hiện 象tượng 如như 印ấn 印ấn 泥nê 故cố 不bất 待đãi 慮lự 而nhi 說thuyết 察sát 而nhi 知tri 則tắc 未vị 嘗thường 無vô 說thuyết 正chánh 智trí 所sở 化hóa 等đẳng 復phục 言ngôn 無vô 慮lự 無vô 察sát 者giả 由do 於ư 正chánh 智trí 所sở 化hóa 寂tịch 念niệm 不bất 妄vọng 故cố 也dã 又hựu 曰viết 四tứ 住trụ 地địa 等đẳng 謂vị 究cứu 竟cánh 果quả 人nhân 所sở 斷đoạn 者giả 二nhị 障chướng 所sở 離ly 者giả 二nhị 死tử 所sở 證chứng 者giả 二nhị 無vô 我ngã 法Pháp 門môn 。 深thâm 極cực 如như 是thị 豈khởi 化hóa 佛Phật 之chi 所sở 為vi 乎hồ 。 是thị 亦diệc 抑ức 大đại 慧tuệ 之chi 問vấn 也dã 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 下hạ 答đáp 第đệ 三tam 問vấn 謂vị 心tâm 意ý 識thức 三tam 未vị 始thỉ 不bất 俱câu 而nhi 說thuyết 識thức 剎sát 那na 有hữu 壞hoại 不bất 壞hoại 者giả 所sở 從tùng 言ngôn 異dị 爾nhĩ 若nhược 以dĩ 諸chư 識thức 從tùng 剎sát 那na 習tập 氣khí 因nhân 則tắc 有hữu 壞hoại 從tùng 善thiện 無vô 漏lậu 品phẩm 則tắc 不bất 壞hoại 以dĩ 其kỳ 性tánh 離ly 非phi 剎sát 那na 故cố 不bất 復phục 輪luân 轉chuyển 。 即tức 不bất 壞hoại 義nghĩa 然nhiên 則tắc 剎sát 那na 習tập 氣khí 者giả 六lục 識thức 之chi 分phần 也dã 善thiện 無vô 漏lậu 品phẩm 者giả 七thất 識thức 之chi 分phần 也dã 此thử 猶do 六lục 七thất 對đối 明minh 壞hoại 不bất 壞hoại 異dị 若nhược 約ước 七thất 八bát 相tương 望vọng 則tắc 七thất 識thức 執chấp 我ngã 想tưởng 心tâm 未vị 亡vong 故cố 猶do 可khả 壞hoại 唯duy 八bát 識thức 不bất 壞hoại 故cố 特đặc 言ngôn 眼nhãn 識thức 等đẳng 七thất 意ý 存tồn 八bát 識thức 不bất 壞hoại 故cố 也dã 次thứ 別biệt 顯hiển 藏tạng 識thức 者giả 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 在tại 輪luân 轉chuyển 則tắc 與dữ 之chi 為vi 輪luân 轉chuyển 在tại 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 與dữ 之chi 為vi 涅Niết 槃Bàn 與dữ 之chi 為vi 苦khổ 樂lạc 而nhi 未vị 始thỉ 不bất 淨tịnh 與dữ 之chi 為vi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 而nhi 未vị 始thỉ 淨tịnh 方phương 其kỳ 即tức 則tắc 未vị 始thỉ 不bất 離ly 方phương 其kỳ 離ly 則tắc 未vị 始thỉ 不bất 即tức 既ký 非phi 即tức 非phi 不bất 即tức 亦diệc 未vị 始thỉ 壞hoại 不bất 壞hoại 故cố 非phi 凡phàm 小tiểu 所sở 覺giác 言ngôn 空không 亂loạn 意ý 慧tuệ 即tức 指chỉ 二Nhị 乘Thừa 義nghĩa 兼kiêm 與dữ 奪đoạt 謂vị 以dĩ 空không 亂loạn 意ý 奪đoạt 也dã 而nhi 猶do 名danh 慧tuệ 與dữ 也dã (# 三tam )# 。

大đại 慧tuệ 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 所sở 隨tùy 護hộ 者giả 是thị 化hóa 佛Phật 耳nhĩ 非phi 真Chân 如Như 來lai 大đại 慧tuệ 真Chân 如Như 來lai 者giả 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 外ngoại 道đạo 根căn 量lượng 悉tất 滅diệt 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 無vô 間gian 法pháp 智trí 忍nhẫn 故cố 非phi 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 所sở 護hộ 一nhất 切thiết 化hóa 佛Phật 。 不bất 從tùng 業nghiệp 生sanh 化hóa 佛Phật 者giả 非phi 佛Phật 不bất 離ly 佛Phật 因nhân 陶đào 家gia 輪luân 等đẳng 眾chúng 生sanh 所sở 作tác 。 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 法Pháp 非phi 自tự 通thông 處xứ 說thuyết 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 愚ngu 夫phu 依y 七thất 識thức 身thân 滅diệt 起khởi 斷đoạn 見kiến 不bất 覺giác 識thức 藏tạng 故cố 起khởi 常thường 見kiến 自tự 妄vọng 想tưởng 故cố 不bất 知tri 本bổn 際tế 自tự 妄vọng 想tưởng 慧tuệ 滅diệt 故cố 解giải 脫thoát 四tứ 住trụ 地địa 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 習tập 氣khí 斷đoạn 故cố 一nhất 切thiết 過quá 斷đoạn 。

答đáp 第đệ 四tứ 問vấn 中trung 文văn 有hữu 對đối 有hữu 別biệt 對đối 論luận 則tắc 佛Phật 有hữu 真chân 化hóa 故cố 曰viết 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 所sở 隨tùy 護hộ 者giả 化hóa 佛Phật 也dã 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 等đẳng 真chân 佛Phật 也dã 言ngôn 離ly 一nhất 切thiết 根căn 量lượng 則tắc 不bất 墮đọa 自tự 他tha 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 無vô 間gian 法pháp 智trí 忍nhẫn 故cố 則tắc 究cứu 竟cánh 住trụ 於ư 。 智trí 斷đoạn 功công 德đức 法Pháp 身thân 。 常thường 與dữ 定định 俱câu 故cố 不bất 須tu 護hộ 別biệt 論luận 者giả 雖tuy 化hóa 亦diệc 不bất 護hộ 凡phàm 二nhị 意ý 故cố 葢# 化hóa 謂vị 化hóa 現hiện 亦diệc 應ưng 也dã 又hựu 無vô 而nhi 歡hoan 有hữu 曰viết 化hóa 皆giai 隨tùy 宜nghi 應ưng 現hiện 不bất 同đồng 凡phàm 夫phu 隨tùy 實thật 業nghiệp 生sanh 則tắc 不bất 待đãi 護hộ 一nhất 也dã 又hựu 曰viết 化hóa 佛Phật 者giả 非phi 佛Phật 不bất 離ly 佛Phật 則tắc 從tùng 真chân 起khởi 化hóa 故cố 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 亦diệc 不bất 待đãi 護hộ 二nhị 也dã 但đãn 由do 化hóa 用dụng 必tất 因nhân 眾chúng 生sanh 眾chúng 生sanh 有hữu 作tác 須tu 眾chúng 緣duyên 具cụ 故cố 佛Phật 亦diệc 以dĩ 緣duyên 具cụ 說thuyết 法Pháp 故cố 曰viết 因nhân 陶đào 家gia 輪luân 等đẳng 正chánh 取thủ 緣duyên 具cụ 義nghĩa 也dã 然nhiên 則tắc 不bất 護hộ 而nhi 護hộ 而nhi 金Kim 剛Cang 力Lực 士Sĩ 。 獨độc 得đắc 非phi 化hóa 乎hồ 非phi 自tự 通thông 處xứ 者giả 不bất 同đồng 真chân 佛Phật 唯duy 說thuyết 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 答đáp 第đệ 五ngũ 問vấn 者giả 非phi 無vô 本bổn 際tế 可khả 示thị 但đãn 為vì 眾chúng 生sanh 。 未vị 能năng 出xuất 自tự 妄vọng 想tưởng 外ngoại 故cố 於ư 本bổn 際tế 有hữu 所sở 不bất 知tri 極cực 其kỳ 妄vọng 想tưởng 不bất 出xuất 斷đoạn 常thường 故cố 曰viết 愚ngu 夫phu 依y 七thất 識thức 身thân 滅diệt 等đẳng 即tức 限hạn 彼bỉ 所sở 知tri 極cực 於ư 七thất 識thức 之chi 外ngoại 無vô 所sở 知tri 故cố 因nhân 起khởi 斷đoạn 見kiến 而nhi 不bất 覺giác 識thức 藏tạng 無vô 盡tận 見kiến 其kỳ 念niệm 念niệm 相tương 續tục 故cố 。 起khởi 常thường 見kiến 由do 其kỳ 自tự 妄vọng 想tưởng 內nội 而nhi 不bất 及cập 外ngoại 故cố 不bất 能năng 知tri 必tất 待đãi 妄vọng 想tưởng 轉chuyển 滅diệt 即tức 解giải 脫thoát 等đẳng 當đương 自tự 知tri 爾nhĩ 故cố 曰viết 自tự 妄vọng 想tưởng 滅diệt 而nhi 言ngôn 慧tuệ 滅diệt 者giả 示thị 妄vọng 不bất 自tự 滅diệt 必tất 由do 慧tuệ 而nhi 滅diệt 夫phu 然nhiên 則tắc 五ngũ 住trụ 二nhị 死tử 究cứu 竟cánh 咸hàm 亡vong 金kim 剛cang 法Pháp 身thân 豈khởi 復phục 有hữu 魔ma 業nghiệp 等đẳng 事sự 故cố 自tự 四tứ 住trụ 地địa 下hạ 答đáp 第đệ 六lục 問vấn 然nhiên 皆giai 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 文văn 便tiện 示thị 現hiện 爾nhĩ (# 四tứ )# 。

爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

三tam 乘thừa 亦diệc 非phi 乘thừa 如Như 來Lai 不bất 磨ma 滅diệt 一nhất 切thiết 。 佛Phật 所sở 記ký 說thuyết 離ly 諸chư 過quá 惡ác 。 為vi 諸chư 無vô 間gian 智trí 及cập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 誘dụ 進tiến 諸chư 下hạ 劣liệt 是thị 故cố 隱ẩn 覆phú 說thuyết 諸chư 佛Phật 所sở 起khởi 智trí 即tức 分phân 別biệt 說thuyết 道Đạo 諸chư 乘thừa 非phi 為vi 乘thừa 彼bỉ 則tắc 非phi 涅Niết 槃Bàn 欲dục 色sắc 有hữu 及cập 見kiến 說thuyết 是thị 四tứ 住trụ 地địa 意ý 識thức 之chi 所sở 起khởi 識thức 宅trạch 意ý 所sở 住trụ 意ý 及cập 眼nhãn 識thức 等đẳng 斷đoạn 滅diệt 說thuyết 無vô 常thường 或hoặc 作tác 涅Niết 槃Bàn 見kiến 而nhi 為vi 說thuyết 常thường 住trụ 。

偈kệ 言ngôn 三tam 乘thừa 亦diệc 非phi 乘thừa 者giả 非phi 實thật 乘thừa 也dã 如Như 來Lai 不bất 磨ma 滅diệt 者giả 謂vị 真chân 佛Phật 也dã 惟duy 其kỳ 非phi 乘thừa 故cố 與dữ 授thọ 一Nhất 乘Thừa 記ký 惟duy 其kỳ 是thị 真chân 佛Phật 故cố 說thuyết 離ly 諸chư 過quá 惡ác 。 即tức 間gian 頌tụng 初sơ 後hậu 二nhị 答đáp 亦diệc 兼kiêm 頌tụng 第đệ 四tứ 問vấn 答đáp 也dã 為vi 諸chư 無vô 間gian 智trí 等đẳng 覆phú 頌tụng 初sơ 答đáp 意ý 可khả 知tri 諸chư 佛Phật 所sở 起khởi 智trí 者giả 頌tụng 答đáp 次thứ 問vấn 也dã 謂vị 從tùng 初sơ 起khởi 道đạo 樹thụ 所sở 得đắc 智trí 後hậu 即tức 分phân 別biệt 說thuyết 道Đạo 此thử 以dĩ 其kỳ 說thuyết 頌tụng 無vô 說thuyết 非phi 曰viết 不bất 說thuyết 以dĩ 非phi 性tánh 言ngôn 之chi 故cố 乘thừa 而nhi 非phi 乘thừa 涅Niết 槃Bàn 而nhi 非phi 涅Niết 槃Bàn 云vân 不bất 說thuyết 爾nhĩ 欲dục 色sắc 有hữu 及cập 見kiến 頌tụng 四tứ 住trụ 地địa 也dã 意ý 識thức 之chi 所sở 起khởi 者giả 頌tụng 第đệ 五ngũ 答đáp 文văn 謂vị 意ý 由do 八bát 識thức 而nhi 起khởi 而nhi 八bát 識thức 意ý 之chi 所sở 住trụ 故cố 喻dụ 之chi 如như 宅trạch 以dĩ 是thị 言ngôn 之chi 。 自tự 不bất 容dung 以dĩ 七thất 識thức 身thân 滅diệt 而nhi 起khởi 斷đoạn 見kiến 彼bỉ 又hựu 於ư 第đệ 六lục 識thức 等đẳng 斷đoạn 滅diệt 處xứ 說thuyết 無vô 常thường 或hoặc 作tác 涅Niết 槃Bàn 見kiến 者giả 。 此thử 皆giai 凡phàm 外ngoại 自tự 妄vọng 想tưởng 見kiến 故cố 。 不bất 知tri 本bổn 際tế 如Như 來Lai 為vi 是thị 說thuyết 常thường 住trụ 也dã (# 五ngũ )# 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 二nhị 章chương 。

爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。

彼bỉ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 志chí 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 酒tửu 肉nhục 及cập 與dữ 葱thông 飲ẩm 食thực 為vi 云vân 何hà 惟duy 願nguyện 無vô 上thượng 尊tôn 哀ai 愍mẫn 為vi 演diễn 說thuyết 愚ngu 夫phu 所sở 貪tham 著trước 臭xú 穢uế 無vô 名danh 稱xưng 虎hổ 狼lang 所sở 甘cam 嗜thị 云vân 何hà 而nhi 可khả 食thực 食thực 者giả 生sanh 諸chư 過quá 不bất 食thực 為vi 福phước 善thiện 惟duy 願nguyện 為vì 我ngã 。 說thuyết 食thực 不bất 食thực 罪tội 福phước 。

大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 偈kệ 問vấn 已dĩ 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 說thuyết 。 食thực 不bất 食thực 肉nhục 功công 德đức 過quá 惡ác 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 現hiện 在tại 未vị 來lai 。 當đương 為vi 種chủng 種chủng 希hy 望vọng 食thực 肉nhục 眾chúng 生sanh 分phân 別biệt 說thuyết 法Pháp 。 令linh 彼bỉ 眾chúng 生sanh 。 慈từ 心tâm 相tương 向hướng 。 得đắc 慈từ 心tâm 已dĩ 。 各các 於ư 住trụ 地địa 清thanh 淨tịnh 明minh 了liễu 。 疾tật 得đắc 究cứu 竟cánh 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 自tự 地địa 止chỉ 息tức 已dĩ 亦diệc 得đắc 速tốc 成thành 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 惡ác 邪tà 論luận 法pháp 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 邪tà 見kiến 斷đoạn 常thường 顛điên 倒đảo 計kế 著trước 尚thượng 有hữu 遮già 法pháp 不bất 聽thính 食thực 肉nhục 況huống 復phục 如Như 來Lai 。 世thế 間gian 救cứu 護hộ 正Chánh 法Pháp 成thành 就tựu 而nhi 食thực 肉nhục 耶da 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 有hữu 無vô 量lượng 因nhân 緣duyên 。 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 然nhiên 我ngã 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 略lược 說thuyết 謂vị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 展triển 轉chuyển 因nhân 緣duyên 嘗thường 為vi 六lục 親thân 以dĩ 親thân 想tưởng 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 驢lư 騾loa 駱lạc 駝đà 。 狐hồ 狗cẩu 牛ngưu 馬mã 人nhân 獸thú 等đẳng 肉nhục 屠đồ 者giả 雜tạp 賣mại 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 不bất 淨tịnh 氣khí 分phần/phân 所sở 生sanh 長trưởng 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 眾chúng 生sanh 聞văn 氣khí 悉tất 生sanh 恐khủng 怖bố 如như 旃chiên 陀đà 羅la 。 及cập 譚đàm 婆bà 等đẳng 狗cẩu 見kiến 憎tăng 惡ác 驚kinh 怖bố 羣quần 吠phệ 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 又hựu 令linh 修tu 行hành 者giả 。 慈từ 心tâm 不bất 生sanh 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 凡phàm 愚ngu 所sở 嗜thị 臭xú 穢uế 不bất 淨tịnh 。 無vô 善thiện 名danh 稱xưng 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 令linh 諸chư 咒chú 術thuật 不bất 成thành 就tựu 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 以dĩ 殺sát 生sanh 者giả 見kiến 形hình 起khởi 識thức 深thâm 味vị 著trước 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 彼bỉ 食thực 肉nhục 者giả 諸chư 天thiên 所sở 棄khí 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 令linh 口khẩu 氣khí 臭xú 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 多đa 惡ác 夢mộng 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 空không 閑nhàn 林lâm 中trung 。 虎hổ 狼lang 聞văn 香hương 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 令linh 飲ẩm 食thực 無vô 節tiết 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 令linh 修tu 行hành 者giả 。 不bất 生sanh 厭yếm 離ly 。 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 我ngã 嘗thường 說thuyết 言ngôn 凡phàm 所sở 飲ẩm 食thực 作tác 食thực 子tử 肉nhục 想tưởng 。 作tác 服phục 藥dược 想tưởng 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 聽thính 食thực 肉nhục 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 過quá 去khứ 有hữu 王vương 。 名danh 師sư 子tử 蘇tô 陀đà 婆bà 食thực 種chủng 種chủng 肉nhục 遂toại 至chí 食thực 人nhân 臣thần 民dân 不bất 堪kham 即tức 便tiện 謀mưu 反phản 斷đoạn 其kỳ 奉phụng 祿lộc 以dĩ 食thực 肉nhục 者giả 有hữu 如như 是thị 過quá 。 故cố 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 凡phàm 諸chư 殺sát 者giả 為vì 財tài 利lợi 故cố 。 殺sát 生sanh 屠đồ 販phán 彼bỉ 諸chư 愚ngu 癡si 食thực 肉nhục 眾chúng 生sanh 以dĩ 錢tiền 為vi 網võng 而nhi 捕bộ 諸chư 肉nhục 彼bỉ 殺sát 生sanh 者giả 若nhược 以dĩ 財tài 物vật 若nhược 以dĩ 鈎câu 網võng 取thủ 彼bỉ 空không 行hành 水thủy 陸lục 眾chúng 生sanh 種chủng 種chủng 。 殺sát 害hại 屠đồ 販phán 求cầu 利lợi 大đại 慧tuệ 亦diệc 無vô 不bất 教giáo 。 不bất 求cầu 不bất 想tưởng 而nhi 有hữu 魚ngư 肉nhục 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 大đại 慧tuệ 我ngã 有hữu 時thời 說thuyết 遮già 五ngũ 種chủng 肉nhục 或hoặc 制chế 十thập 種chủng 今kim 於ư 此thử 經Kinh 。 一nhất 切thiết 種chủng 一nhất 切thiết 時thời 開khai 除trừ 方phương 便tiện 一nhất 切thiết 悉tất 斷đoạn 。 大đại 慧tuệ 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 尚thượng 無vô 所sở 食thực 況huống 食thực 魚ngư 肉nhục 亦diệc 不bất 教giáo 人nhân 。 以dĩ 大đại 悲bi 前tiền 行hành 故cố 視thị 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 猶do 如như 一nhất 子tử 。 是thị 故cố 不bất 聽thính 。 令linh 食thực 子tử 肉nhục 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。

曾tằng 昔tích 為vi 親thân 屬thuộc 鄙bỉ 穢uế 不bất 淨tịnh 雜tạp 不bất 淨tịnh 所sở 生sanh 長trưởng 聞văn 氣khí 悉tất 恐khủng 怖bố 一nhất 切thiết 肉nhục 與dữ 葱thông 及cập 諸chư 韮phỉ 蒜toán 等đẳng 種chủng 種chủng 放phóng 逸dật 。 酒tửu 修tu 行hành 常thường 遠viễn 離ly 亦diệc 常thường 離ly 麻ma 油du 及cập 諸chư 穿xuyên 孔khổng 牀sàng 以dĩ 彼bỉ 諸chư 細tế 蟲trùng 於ư 中trung 極cực 恐khủng 怖bố 飲ẩm 食thực 生sanh 放phóng 逸dật 放phóng 逸dật 生sanh 諸chư 覺giác 從tùng 覺giác 生sanh 貪tham 欲dục 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 食thực 由do 食thực 生sanh 貪tham 欲dục 貪tham 令linh 心tâm 迷mê 醉túy 迷mê 醉túy 長trường/trưởng 愛ái 欲dục 生sanh 死tử 不bất 解giải 脫thoát 為vì 利lợi 殺sát 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 財tài 網võng 諸chư 肉nhục 二nhị 俱câu 是thị 惡ác 業nghiệp 。 死tử 墮đọa 呌khiếu 呼hô 獄ngục 若nhược 無vô 教giáo 想tưởng 求cầu 則tắc 無vô 三tam 淨tịnh 肉nhục 彼bỉ 非phi 無vô 因nhân 有hữu 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 食thực 彼bỉ 諸chư 修tu 行hành 者giả 。 由do 是thị 悉tất 遠viễn 離ly 十thập 方phương 佛Phật 世Thế 尊Tôn 一nhất 切thiết 咸hàm 訶ha 責trách 展triển 轉chuyển 更cánh 相tương 食thực 死tử 墮đọa 虎hổ 狠ngận 類loại 臭xú 穢uế 可khả 厭yếm 惡ác 所sở 生sanh 常thường 愚ngu 癡si 。 多đa 生sanh 旃chiên 陀đà 羅la 獵liệp 師sư 譚đàm 婆bà 種chủng 或hoặc 生sanh 陀đà 夷di 尼ni 及cập 諸chư 食thực 肉nhục 性tánh 羅la 剎sát 猫miêu 狸li 等đẳng 偏thiên 於ư 是thị 中trung 生sanh 。 縛phược 象tượng 與dữ 大đại 雲vân 央ương 掘quật 利lợi 魔ma 羅la 及cập 此thử 楞lăng 伽già 經kinh 我ngã 悉tất 制chế 斷đoạn 肉nhục 諸chư 佛Phật 及cập 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 所sở 訶ha 責trách 食thực 已dĩ 無vô 慙tàm 愧quý 生sanh 生sanh 常thường 癡si 冥minh 先tiên 說thuyết 見kiến 聞văn 疑nghi 已dĩ 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 肉nhục 妄vọng 想tưởng 不bất 覺giác 知tri 故cố 生sanh 食thực 肉nhục 處xứ 如như 彼bỉ 貪tham 欲dục 過quá 障chướng 礙ngại 聖thánh 解giải 脫thoát 酒tửu 肉nhục 葱thông 韮phỉ 蒜toán 悉tất 為vi 聖thánh 道Đạo 障chướng 未vị 來lai 世thế 眾chúng 生sanh 。 於ư 肉nhục 愚ngu 癡si 說thuyết 言ngôn 此thử 淨tịnh 無vô 罪tội 佛Phật 聽thính 我ngã 等đẳng 食thực 食thực 如như 服phục 藥dược 想tưởng 亦diệc 如như 食thực 子tử 肉nhục 知tri 足túc 生sanh 厭yếm 離ly 修tu 行hàng 行hàng 乞khất 食thực 安an 住trụ 慈từ 心tâm 者giả 我ngã 說thuyết 常thường 厭yếm 離ly 虎hổ 狼lang 諸chư 惡ác 獸thú 恆hằng 可khả 同đồng 遊du 止chỉ 若nhược 食thực 諸chư 血huyết 肉nhục 眾chúng 生sanh 悉tất 恐khủng 怖bố 是thị 故cố 修tu 行hành 者giả 。 慈từ 心tâm 不bất 食thực 肉nhục 食thực 肉nhục 無vô 慈từ 慧tuệ 永vĩnh 背bội 正chánh 解giải 脫thoát 及cập 違vi 聖thánh 表biểu 相tương/tướng 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 食thực 得đắc 生sanh 梵Phạm 志Chí 種chủng 及cập 諸chư 修tu 行hành 處xứ 智trí 慧tuệ 富phú 貴quý 家gia 斯tư 由do 不bất 食thực 肉nhục 。

佛Phật 說thuyết 心tâm 品phẩm 將tương 未vị 大đại 慧tuệ 復phục 請thỉnh 垂thùy 誡giới 酒tửu 肉nhục 等đẳng 以dĩ 終chung 之chi 葢# 吾ngô 佛Phật 說thuyết 化hóa 以dĩ 一nhất 性tánh 平bình 等đẳng 為vi 本bổn 以dĩ 慈từ 悲bi 同đồng 體thể 為vi 心tâm 以dĩ 為vi 人nhân 入nhập 道đạo 為vi 宗tông 故cố 莫mạc 先tiên 於ư 清thanh 淨tịnh 離ly 過quá 以dĩ 濟tế 物vật 度độ 生sanh 為vi 事sự 故cố 莫mạc 上thượng 於ư 罪tội 福phước 因nhân 果quả 是thị 以dĩ 楞lăng 嚴nghiêm 正chánh 宗tông 之chi 後hậu 具cụ 明minh 四tứ 種chủng 明minh 誨hối 三Tam 種Chủng 漸Tiệm 次Thứ 。 而nhi 於ư 此thử 經Kinh 。 誡giới 之chi 彌di 篤đốc 亦diệc 可khả 以dĩ 之chi 擬nghĩ 流lưu 通thông 焉yên 文văn 先tiên 請thỉnh 通thông 誡giới 次thứ 請thỉnh 別biệt 誡giới 佛Phật 答đáp 中trung 備bị 列liệt 不bất 應ưng 食thực 肉nhục 者giả 凡phàm 十thập 七thất 緣duyên (# 云vân 云vân )# 次thứ 示thị 遮già 制chế 通thông 局cục 中trung 初sơ 言ngôn 小tiểu 教giáo 方phương 便tiện 或hoặc 開khai 五ngũ 種chủng 謂vị 見kiến 聞văn 疑nghi 殺sát 等đẳng 自tự 餘dư 宜nghi 若nhược 開khai 食thực 或hoặc 制chế 十thập 種chủng 謂vị 人nhân 蛇xà 象tượng 等đẳng 而nhi 不bất 及cập 餘dư 類loại 似tự 應ưng 通thông 許hứa 者giả 然nhiên 尤vưu 謹cẩn 言ngôn 之chi 但đãn 曰viết 遮già 制chế 而nhi 已dĩ 曾tằng 無vô 開khai 許hứa 之chi □# 縱túng/tung 有hữu 一nhất 時thời 方phương 便tiện 亦diệc 不bất 得đắc 已dĩ 爾nhĩ 次thứ 言ngôn 此thử 經Kinh 開khai 除trừ 方phương 便tiện 一nhất 切thiết 悉tất 斷đoạn 。 其kỳ 言ngôn 可khả 謂vị 深thâm 切thiết 矣hĩ 而nhi 論luận 者giả 猶do 以dĩ 聽thính 制chế 食thực 肉nhục 為vi 一nhất 疑nghi 難nan 葢# 記ký 者giả 有hữu 言ngôn 曰viết 此thử 經Kinh 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 食thực 肉nhục 故cố 知tri 仍nhưng 存tồn 小tiểu 教giáo 中trung 開khai 遂toại 謂vị 此thử 經Kinh 但đãn 制chế 菩Bồ 薩Tát 仍nhưng 存tồn 小tiểu 教giáo 開khai 許hứa 者giả 或hoặc 謂vị 記ký 者giả 之chi 誤ngộ 今kim 謂vị 非phi 也dã 正chánh 言ngôn 楞lăng 伽già 當đương 四tứ 阿a 含hàm 之chi 後hậu 故cố 存tồn 漸tiệm 教giáo 之chi 說thuyết 異dị 乎hồ 梵Phạm 網võng 頓đốn 制chế 以dĩ 見kiến 此thử 經Kinh 部bộ 當đương 方Phương 等Đẳng 如như 是thị 而nhi 已dĩ 所sở 謂vị 存tồn 者giả 特đặc 其kỳ 文văn 耳nhĩ 何hà 謂vị 猶do 存tồn 其kỳ 事sự 且thả 以dĩ 為vi 誤ngộ 邪tà 不bất 然nhiên 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 悉tất □# □# 言ngôn 何hà 謂vị 乎hồ 嗚ô 呼hô 大đại 為vi 之chi 防phòng 嚴nghiêm 為vi 之chi 制chế 而nhi 世thế 猶do 或hoặc □# 之chi 況huống 不bất 為vi 之chi 誡giới 乎hồ 有hữu 以dĩ 見kiến 業nghiệp 習tập 之chi 深thâm 也dã 至chí 有hữu 不bất 復phục 讚tán 歎thán 梵Phạm 行hạnh 。 亦diệc 令linh 他tha 人nhân 。 入nhập 不bất 律luật 儀nghi 。 者giả 吾ngô 知tri 斯tư 人nhân 自tự 詒# 厥quyết 咎cữu 然nhiên 此thử 經Kinh 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 自tự 心tâm 現hiện 苟cẩu 知tri 善thiện 惡ác 唯duy 心tâm 奈nại 何hà 順thuận 妄vọng 想tưởng 而nhi 違vi 聖thánh 教giáo 哉tai 戒giới 之chi 勉miễn 之chi 。

○# 右hữu 第đệ 十thập 三tam 章chương 。

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 卷quyển 第đệ 四tứ 竟cánh

楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 通Thông 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 六lục (# 終chung )#