楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 參Tham 訂# 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị 劉lưu 宋tống 天Thiên 竺Trúc 沙Sa 門Môn 求cầu 那na 跋bạt 陀đà 羅la 。 譯dịch 。 皇hoàng 明minh 吳ngô 興hưng 後hậu 學học 沙Sa 門Môn 廣quảng 莫mạc 。 參tham 訂# 。 夏hạ 官quan 大đại 夫phu 擕# 李# 袁viên 黃hoàng 。 閱duyệt 正chánh 。 一nhất 切thiết 佛Phật 語ngữ 心tâm 品phẩm 第đệ 一nhất 之chi 一nhất 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 知tri 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 名danh 聖thánh 智trí 事sự 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 。 承thừa 一nhất 切thiết 佛Phật 。 威uy 神thần 之chi 力lực 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 為vì 說thuyết 。 聖thánh 智trí 事sự 分phân 別biệt 自tự 性tánh 經kinh 。 百bách 八bát 句cú 分phân 別biệt 所sở 依y 。 (# 前tiền 經kinh 所sở 顯hiển 是thị 聖thánh 智trí 。 所sở 破phá 是thị 業nghiệp 識thức 。 業nghiệp 識thức 敵địch 體thể 與dữ 聖thánh 智trí 。 非phi 異dị 不bất 異dị 故cố 。 乃nãi 依y 聖thánh 智trí 分phân 別biệt 。 名danh 聖thánh 智trí 事sự 也dã 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 念niệm 言ngôn 。 前tiền 百bách 八bát 義nghĩa 中trung 。 八bát 識thức 雖tuy 明minh 。 而nhi 未vị 知tri 何hà 名danh 自tự 性tánh 等đẳng 法pháp 。 作tác 念niệm 希hy 欲dục 如Như 來Lai 說thuyết 此thử 。 自tự 性tánh 經kinh 義nghĩa 。 大đại 慧tuệ 具cụ 他tha 心tâm 智trí 。 知tri 其kỳ 所sở 念niệm 。 代đại 請thỉnh 世Thế 尊Tôn 而nhi 說thuyết 是thị 經Kinh 也dã 。 承thừa 佛Phật 力lực 而nhi 發phát 請thỉnh 者giả 意ý 明minh 此thử 經Kinh 深thâm 妙diệu 。 自tự 力lực 不bất 堪kham 。 必tất 承thừa 佛Phật 力lực 始thỉ 發phát 起khởi 故cố 。 百bách 八bát 句cú 分phân 別biệt 所sở 依y 者giả 。 謂vị 百bách 八bát 句cú 是thị 能năng 依y 。 聖thánh 智trí 是thị 所sở 依y 。 離ly 聖thánh 智trí 無vô 別biệt 有hữu 法pháp 。 諸chư 法pháp 依y 聖thánh 智trí 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 。 故cố 云vân 百bách 八bát 所sở 依y 也dã 。 今kim 文văn 自tự 性tánh 。 即tức 三tam 自tự 性tánh 。 遙diêu 應ưng 後hậu 文văn 故cố )# 。 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 依y 此thử 分phân 別biệt 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 入nhập 自tự 共cộng 相tương 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 (# 依y 此thử 者giả 。 此thử 指chỉ 聖thánh 智trí 也dã 。 自tự 共cộng 相tương 者giả 。 新tân 說thuyết 云vân 。 五ngũ 陰ấm 不bất 同đồng 名danh 自tự 相tương/tướng 。 共cộng 成thành 人nhân 身thân 名danh 共cộng 相tương 。 界giới 處xứ 亦diệc 爾nhĩ 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 各các 各các 自tự 有hữu 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 也dã 。 五ngũ 陰ấm 。 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 法pháp 華hoa 玄huyền 義nghĩa 云vân 。 五ngũ 陰ấm 是thị 實thật 法pháp 。 人nhân 身thân 是thị 假giả 名danh 。 人nhân 身thân 由do 五ngũ 陰ấm 共cộng 成thành 故cố 。 葢# 自tự 相tương/tướng 為vi 實thật 。 共cộng 相tương 為vi 假giả )# 。 以dĩ 分phân 別biệt 說thuyết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 故cố 。 則tắc 能năng 善thiện 知tri 周chu 徧biến 觀quán 察sát 。 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 淨tịnh 除trừ 妄vọng 想tưởng 。 照chiếu 明minh 諸chư 地địa 。 超siêu 越việt 一nhất 切thiết 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 及cập 諸chư 外ngoại 道đạo 。 諸chư 禪thiền 定định 樂nhạo/nhạc/lạc 。 (# 謂vị 因nhân 說thuyết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 故cố 。 能năng 令linh 行hành 者giả 。 得đắc 信tín 解giải 行hành 證chứng 之chi 位vị 。 超siêu 越việt 二nhị 乘thừa 及cập 外ngoại 道đạo 諸chư 定định 也dã 。 則tắc 能năng 下hạ 。 屬thuộc 解giải 。 知tri 即tức 解giải 故cố 。 周chu 徧biến 觀quán 察sát 。 是thị 能năng 觀quán 智trí 。 人nhân 法pháp 無vô 我ngã 。 是thị 所sở 觀quán 境cảnh 。 解giải 由do 信tín 起khởi 。 故cố 兼kiêm 信tín 言ngôn 。 淨tịnh 除trừ 妄vọng 想tưởng 屬thuộc 行hành 。 照chiếu 明minh 諸chư 地địa 屬thuộc 證chứng 。 超siêu 越việt 下hạ 可khả 知tri )# 。 觀quán 察sát 如Như 來Lai 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 畢tất 定định 捨xả 離ly 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 身thân 智trí 慧tuệ 善thiện 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 起khởi 幻huyễn 境cảnh 界giới 。 昇thăng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 。 乃nãi 至chí 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 宮cung 。 逮đãi 得đắc 如Như 來Lai 。 常thường 住trụ 法Pháp 身thân 。 (# 謂vị 由do 觀quán 察sát 如Như 來Lai 。 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 故cố 。 乃nãi 能năng 畢tất 定định 捨xả 離ly 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 等đẳng 也dã 。 諸chư 佛Phật 下hạ 。 謂vị 以dĩ 佛Phật 智trí 自tự 嚴nghiêm 也dã 。 起khởi 幻huyễn 下hạ 。 謂vị 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 登đăng 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 已dĩ 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 所sở 謂vị 現hiện 諸chư 天thiên 王vương 身thân 。 脩tu 法Pháp 界Giới 行hành 。 說thuyết 究cứu 竟cánh 法pháp 。 上thượng 上thượng 地địa 昇thăng 進tiến 。 寄ký 位vị 天thiên 身thân 。 自tự 下hạ 而nhi 上thượng 。 逮đãi 得đắc 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 故cố 云vân 昇thăng 兜Đâu 率Suất 乃nãi 至chí 色sắc 究cứu 竟cánh 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 兜Đâu 率Suất 。 譯dịch 云vân 知tri 足túc 。 已dĩ 上thượng 三tam 節tiết 。 是thị 大đại 慧tuệ 自tự 敘tự 所sở 請thỉnh 之chi 益ích 也dã )# 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 有hữu 一nhất 種chủng 外ngoại 道đạo 。 作tác 無vô 所sở 有hữu 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 。 覺giác 知tri 因nhân 盡tận 。 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 如như 兔thố 無vô 角giác 。 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 覺giác 知tri 因nhân 盡tận 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 唐đường 譯dịch 作tác 一nhất 切thiết 法pháp 隨tùy 因nhân 而nhi 盡tận 生sanh 分phân 別biệt 解giải 。 ○# 覺giác 知tri 。 因nhân 盡tận 者giả 。 覺giác 知tri 。 計kế 度độ 義nghĩa 。 因nhân 盡tận 。 諸chư 法pháp 本bổn 因nhân 無vô 也dã 。 謂vị 此thử 外ngoại 道đạo 。 計kế 度độ 諸chư 法pháp 。 本bổn 無vô 其kỳ 因nhân 。 故cố 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 兔thố 無vô 角giác 是thị 喻dụ 。 諸chư 法pháp 無vô 所sở 有hữu 是thị 法pháp 。 言ngôn 諸chư 法pháp 本bổn 無vô 。 徒đồ 得đắc 法Pháp 名danh 。 如như 兔thố 無vô 角giác 。 空không 標tiêu 角giác 想tưởng 。 此thử 是thị 計kế 無vô 外ngoại 道đạo 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 復phục 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 。 見kiến 種chủng 求cầu 那na 。 極cực 微vi 。 陀đà 羅la 標tiêu 。 形hình 處xứ 橫hoạnh/hoành 法pháp 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 見kiến 已dĩ 計kế 著trước 兔thố 無vô 角giác 橫hoạnh/hoành 法pháp 。 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 。 (# 求cầu 那na 陀đà 羅la 驃phiếu 。 輔phụ 行hành 云vân 。 梵Phạn 語ngữ 優ưu 樓lâu 僧Tăng 佉khư 。 譯dịch 云vân 鵂hưu 鶹lưu 仙tiên 。 其kỳ 人nhân 晝trú 藏tạng 山sơn 谷cốc 。 以dĩ 造tạo 經kinh 書thư 。 夜dạ 則tắc 遊du 行hành 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 猶do 如như 彼bỉ 鳥điểu 。 故cố 得đắc 此thử 名danh 。 說thuyết 論luận 有hữu 十thập 萬vạn 偈kệ 。 名danh 衛vệ 世thế 師sư 。 此thử 云vân 無vô 勝thắng 。 以dĩ 六lục 諦đế 為vi 宗tông 。 一nhất 陀đà 羅la 驃phiếu 諦đế 。 此thử 云vân 主chủ 諦đế 。 謂vị 五ngũ 大đại 。 及cập 時thời 。 方phương 。 神thần 。 意ý 。 此thử 九cửu 為vi 萬vạn 物vật 所sở 依y 。 故cố 名danh 為vi 主chủ 。 二nhị 者giả 求cầu 那na 。 此thử 云vân 依y 諦đế 。 謂vị 色sắc 等đẳng 五ngũ 塵trần 。 一nhất 異dị 。 離ly 合hợp 。 數số 量lượng 。 好hảo 醜xú 愚ngu 智trí 。 愛ái 憎tăng 。 苦khổ 樂lạc 。 勤cần 惰nọa 。 此thử 二nhị 十thập 一nhất 種chủng 。 依y 前tiền 九cửu 法pháp 。 故cố 名danh 依y 諦đế 。 餘dư 繁phồn 不bất 錄lục 。 今kim 云vân 種chủng 者giả 。 即tức 四tứ 大đại 種chủng 也dã 。 極cực 微vi 對đối 種chủng 字tự 看khán 。 謂vị 大đại 種chủng 麤thô 質chất 。 依y 極cực 微vi 為vi 主chủ 諦đế 也dã 。 言ngôn 此thử 外ngoại 道đạo 。 橫hoạnh/hoành 計kế 麤thô 細tế 塵trần 質chất 形hình 處xứ 之chi 法pháp 。 各các 各các 差sai 別biệt 。 見kiến 差sai 別biệt 已dĩ 。 乃nãi 因nhân 兔thố 角giác 之chi 無vô 。 而nhi 計kế 牛ngưu 角giác 之chi 有hữu 。 蓋cái 此thử 外ngoại 道đạo 。 計kế 大đại 種chủng 求cầu 那na 。 終chung 成thành 斷đoạn 滅diệt 。 故cố 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 極cực 微vi 主chủ 諦đế 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 故cố 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 。 因nhân 無vô 待đãi 有hữu 。 有hữu 無vô 之chi 法pháp 。 皆giai 橫hoạnh/hoành 計kế 也dã 。 故cố 雙song 標tiêu 橫hoạnh/hoành 法pháp 之chi 言ngôn 。 此thử 是thị 計kế 有hữu 外ngoại 道đạo 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 墮đọa 二nhị 見kiến 。 不bất 解giải 心tâm 量lượng 。 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 。 妄vọng 想tưởng 增tăng 長trưởng 。 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 根căn 量lượng 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 墮đọa 二nhị 見kiến 。 不bất 了liễu 唯duy 心tâm 。 但đãn 於ư 自tự 心tâm 。 增tăng 長trưởng 分phân 別biệt 。 大đại 慧tuệ 。 身thân 及cập 資tư 生sanh 器khí 世thế 間gian 等đẳng 。 一nhất 切thiết 皆giai 唯duy 分phân 別biệt 所sở 見kiến 。 ○# 二nhị 見kiến 。 指chỉ 上thượng 有hữu 無vô 二nhị 外ngoại 道đạo 見kiến 也dã 。 妄vọng 想tưởng 根căn 量lượng 。 言ngôn 妄vọng 想tưởng 六lục 根căn 。 及cập 諸chư 心tâm 量lượng 。 此thử 結kết 上thượng 文văn 兩lưỡng 節tiết 之chi 意ý 。 餘dư 如như 唐đường 譯dịch 可khả 解giải )# 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 性tánh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 離ly 有hữu 無vô 。 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 。 (# 此thử 因nhân 有hữu 無vô 。 以dĩ 例lệ 一nhất 切thiết 。 皆giai 是thị 妄vọng 想tưởng 根căn 量lượng 。 故cố 云vân 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 離ly 有hữu 下hạ 。 警cảnh 謂vị 諸chư 法pháp 。 本bổn 離ly 有hữu 無vô 。 於ư 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 不bất 應ưng 作tác 想tưởng )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 離ly 有hữu 無vô 而nhi 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 是thị 名danh 邪tà 想tưởng 。 彼bỉ 因nhân 待đãi 觀quán 。 故cố 兔thố 無vô 角giác 。 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 。 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 。 分phân 別biệt 自tự 性tánh 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 (# 此thử 承thừa 上thượng 文văn 之chi 意ý 。 以dĩ 明minh 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 不bất 可khả 作tác 無vô 想tưởng 也dã 。 謂vị 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 若nhược 又hựu 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 者giả 。 是thị 名danh 邪tà 想tưởng 。 何hà 者giả 。 謂vị 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 靈linh 鑒giám 虗hư 涵# 。 難nạn/nan 容dung 擬nghĩ 議nghị 。 若nhược 作tác 無vô 想tưởng 。 非phi 邪tà 而nhi 何hà 。 彼bỉ 因nhân 下hạ 。 出xuất 相tương 待đãi 之chi 因nhân 也dã 。 謂vị 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 所sở 作tác 無vô 想tưởng 。 因nhân 離ly 而nhi 有hữu 。 故cố 此thử 無vô 想tưởng 。 不bất 應ưng 成thành 立lập 。 何hà 者giả 。 此thử 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 所sở 作tác 兔thố 無vô 角giác 想tưởng 。 乃nãi 至chí 微vi 細tế 分phân 別biệt 。 求cầu 其kỳ 自tự 性tánh 。 不bất 可khả 得đắc 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 聖thánh 境cảnh 界giới 離ly 。 不bất 應ưng 作tác 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng 。 (# 上thượng 於ư 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 無vô 想tưởng 既ký 破phá 。 世Thế 尊Tôn 恐khủng 彼bỉ 轉chuyển 謂vị 既ký 非phi 無vô 想tưởng 。 還hoàn 成thành 有hữu 見kiến 。 故cố 此thử 防phòng 云vân 。 聖thánh 境cảnh 界giới 處xứ 。 四tứ 句cú 百bách 非phi 。 一nhất 切thiết 悉tất 離ly 。 於ư 此thử 不bất 應ưng 重trọng/trùng 起khởi 牛ngưu 有hữu 角giác 想tưởng )# 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 得đắc 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 見kiến 不bất 生sanh 想tưởng 已dĩ 。 隨tùy 比tỉ 思tư 量lượng 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 言ngôn 無vô 耶da 。 (# 前tiền 文văn 世Thế 尊Tôn 疊điệp 破phá 有hữu 無vô 離ly 有hữu 無vô 處xứ 計kế 著trước 。 大đại 慧tuệ 因nhân 重trùng 問vấn 云vân 。 有hữu 諸chư 眾chúng 生sanh 。 聞văn 前tiền 義nghĩa 已dĩ 。 於ư 有hữu 無vô 離ly 有hữu 無vô 處xứ 。 得đắc 無vô 妄vọng 想tưởng 者giả 。 其kỳ 或hoặc 見kiến 不bất 生sanh 想tưởng 已dĩ 。 隨tùy 於ư 不bất 生sanh 想tưởng 處xứ 。 比tỉ 度độ 思tư 量lượng 。 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 重trọng/trùng 計kế 言ngôn 無vô 否phủ/bĩ )# 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 非phi 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 妄vọng 想tưởng 者giả 。 因nhân 彼bỉ 生sanh 故cố 。 (# 非phi 觀quán 下hạ 。 世Thế 尊Tôn 答đáp 。 謂vị 非phi 觀quán 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 處xứ 言ngôn 無vô 也dã 。 所sở 以dĩ 下hạ 。 徵trưng 明minh 妄vọng 想tưởng 相tương 待đãi 之chi 因nhân 。 謂vị 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 因nhân 彼bỉ 有hữu 無vô 角giác 上thượng 生sanh 故cố )# 。 依y 彼bỉ 角giác 。 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 以dĩ 依y 角giác 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 是thị 故cố 言ngôn 依y 因nhân 。 故cố 離ly 異dị 不bất 異dị 。 故cố 非phi 觀quán 察sát 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 言ngôn 無vô 角giác 。 (# 此thử 重trọng/trùng 躡niếp 前tiền 例lệ 。 以dĩ 破phá 不bất 生sanh 之chi 無vô 也dã 。 謂vị 依y 有hữu 無vô 之chi 角giác 。 生sanh 於ư 妄vọng 想tưởng 。 則tắc 有hữu 無vô 為vi 妄vọng 想tưởng 所sở 依y 。 是thị 故cố 言ngôn 依y 因nhân 也dã 。 想tưởng 依y 角giác 有hữu 。 則tắc 彼bỉ 此thử 非phi 實thật 。 以dĩ 彼bỉ 此thử 非phi 實thật 故cố 。 離ly 異dị 不bất 異dị 相tướng 。 是thị 故cố 非phi 觀quán 不bất 生sanh 妄vọng 想tưởng 。 更cánh 言ngôn 無vô 角giác )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 妄vọng 想tưởng 異dị 角giác 者giả 。 則tắc 不bất 因nhân 角giác 生sanh 。 若nhược 不bất 異dị 者giả 。 則tắc 因nhân 彼bỉ 故cố 。 乃nãi 至chí 微vi 塵trần 分phân 析tích 推thôi 求cầu 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 不bất 異dị 角giác 故cố 。 彼bỉ 亦diệc 非phi 性tánh 。 二nhị 俱câu 無vô 性tánh 者giả 。 何hà 法pháp 何hà 故cố 。 而nhi 言ngôn 無vô 耶da 。 (# 此thử 釋thích 上thượng 文văn 離ly 異dị 不bất 異dị 之chi 言ngôn 。 以dĩ 明minh 妄vọng 想tưởng 有hữu 無vô 二nhị 俱câu 非phi 性tánh 也dã 。 妄vọng 想tưởng 。 指chỉ 依y 有hữu 無vô 所sở 生sanh 者giả 。 角giác 。 指chỉ 有hữu 無vô 也dã 。 異dị 角giác 者giả 可khả 知tri 。 若nhược 不bất 下hạ 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 若nhược 不bất 異dị 角giác 者giả 。 則tắc 無vô 能năng 因nhân 所sở 因nhân 。 今kim 因nhân 彼bỉ 所sở 生sanh 。 若nhược 非phi 不bất 異dị 。 乃nãi 至chí 下hạ 。 微vi 塵trần 。 言ngôn 微vi 細tế 也dã 。 謂vị 以dĩ 妄vọng 想tưởng 。 微vi 細tế 推thôi 求cầu 。 悉tất 不bất 可khả 得đắc 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 不bất 異dị 角giác 故cố 。 妄vọng 想tưởng 亦diệc 非phi 性tánh 也dã 。 能năng 因nhân 所sở 因nhân 。 二nhị 俱câu 無vô 性tánh 。 更cánh 有hữu 何hà 法Pháp 。 汝nhữ 何hà 故cố 於ư 此thử 而nhi 言ngôn 無vô 耶da )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 無vô 故cố 無vô 角giác 。 觀quán 有hữu 故cố 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 者giả 。 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 。 大đại 慧tuệ 。 不bất 正chánh 因nhân 故cố 。 而nhi 說thuyết 有hữu 無vô 。 二nhị 俱câu 不bất 成thành 。 (# 無vô 故cố 無vô 角giác 。 指chỉ 計kế 無vô 見kiến 者giả 而nhi 言ngôn 也dã 。 觀quán 有hữu 故cố 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 。 指chỉ 計kế 有hữu 見kiến 者giả 而nhi 言ngôn 也dã 。 謂vị 見kiến 此thử 有hữu 故cố 。 因nhân 知tri 彼bỉ 無vô 。 故cố 云vân 觀quán 有hữu 故cố 。 言ngôn 兔thố 無vô 角giác 也dã 。 佛Phật 誡giới 此thử 二nhị 見kiến 者giả 。 不bất 應ưng 作tác 想tưởng 。 不bất 正chánh 下hạ 。 出xuất 上thượng 二nhị 見kiến 之chi 過quá 。 謂vị 有hữu 無vô 二nhị 見kiến 。 非phi 正chánh 因nhân 故cố 。 二nhị 俱câu 不bất 成thành 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 復phục 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 見kiến 。 計kế 著trước 色sắc 空không 事sự 形hình 處xứ 。 橫hoạnh/hoành 法pháp 。 不bất 能năng 善thiện 知tri 。 虗hư 空không 分phân 齊tề 。 言ngôn 色sắc 離ly 虗hư 空không 。 起khởi 分phân 齊tề 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 復phục 有hữu 餘dư 外ngoại 道đạo 。 見kiến 色sắc 形hình 狀trạng 。 虗hư 空không 分phân 齊tề 。 而nhi 生sanh 執chấp 著trước 。 言ngôn 色sắc 異dị 虗hư 空không 。 起khởi 於ư 分phân 別biệt 。 ○# 此thử 外ngoại 道đạo 。 見kiến 色sắc 空không 處xứ 差sai 別biệt 事sự 法pháp 。 橫hoạnh/hoành 計kế 為vi 實thật 。 而nhi 不bất 善thiện 知tri 色sắc 空không 無vô 二nhị 。 言ngôn 色sắc 離ly 空không 。 別biệt 有hữu 實thật 法pháp 。 因nhân 起khởi 色sắc 空không 分phân 齊tề 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 然nhiên 其kỳ 但đãn 知tri 色sắc 空không 離ly 義nghĩa 。 未vị 解giải 色sắc 空không 即tức 義nghĩa 。 又hựu 安an 知tri 其kỳ 不bất 即tức 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 乎hồ 。 下hạ 文văn 顯hiển 者giả 此thử 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 虗hư 空không 是thị 色sắc 。 隨tùy 入nhập 色sắc 種chủng 。 大đại 慧tuệ 。 色sắc 是thị 虗hư 空không 。 持trì 所sở 持trì 處xứ 。 所sở 建kiến 立lập 性tánh 。 色sắc 空không 事sự 。 分phân 別biệt 當đương 知tri 。 (# 彼bỉ 執chấp 色sắc 空không 離ly 義nghĩa 。 佛Phật 今kim 約ước 即tức 義nghĩa 而nhi 破phá 。 即tức 義nghĩa 尚thượng 破phá 。 況huống 其kỳ 離ly 乎hồ 。 蓋cái 顯hiển 不bất 即tức 不bất 離ly 。 以dĩ 明minh 中trung 道đạo 也dã 。 謂vị 若nhược 空không 是thị 色sắc 者giả 。 虗hư 空không 隨tùy 入nhập 色sắc 種chủng 。 空không 無vô 本bổn 位vị 。 未vị 有hữu 見kiến 色sắc 而nhi 不bất 見kiến 空không 者giả 。 則tắc 虗hư 空không 是thị 色sắc 。 非phi 矣hĩ 。 又hựu 若nhược 色sắc 是thị 空không 者giả 。 能năng 持trì 所sở 持trì 。 建kiến 立lập 宛uyển 然nhiên 。 色sắc 有hữu 定định 名danh 。 未vị 有hữu 見kiến 空không 而nhi 不bất 見kiến 色sắc 者giả 。 則tắc 色sắc 是thị 虗hư 空không 。 非phi 矣hĩ 。 當đương 知tri 色sắc 空không 二nhị 事sự 。 本bổn 體thể 元nguyên 妄vọng 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 分phân 齊tề 安an 在tại 。 具cụ 正chánh 眼nhãn 者giả 。 當đương 如như 是thị 分phân 別biệt )# 。 大đại 慧tuệ 。 四tứ 大đại 種chủng 生sanh 時thời 。 自tự 相tương/tướng 各các 別biệt 。 亦diệc 不bất 住trụ 虗hư 空không 。 非phi 彼bỉ 無vô 虗hư 空không 。 (# 不bất 壞hoại 相tương/tướng 故cố 。 不bất 住trụ 虗hư 空không 。 相tương/tướng 無vô 實thật 故cố 。 非phi 彼bỉ 無vô 空không 。 不bất 住trụ 虗hư 空không 。 意ý 明minh 不bất 即tức 也dã 。 非phi 彼bỉ 無vô 空không 。 意ý 明minh 不bất 離ly 也dã 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 是thị 中Trung 道Đạo 故cố )# 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 觀quán 牛ngưu 有hữu 角giác 。 故cố 兔thố 無vô 角giác 。 大đại 慧tuệ 。 又hựu 牛ngưu 角giác 者giả 。 析tích 為vi 微vi 塵trần 。 又hựu 分phân 別biệt 微vi 塵trần 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 (# 此thử 言ngôn 外ngoại 道đạo 。 因nhân 色sắc 之chi 有hữu 。 計kế 虛hư 空không 之chi 無vô 。 故cố 云vân 觀quán 牛ngưu 有hữu 角giác 故cố 兔thố 無vô 角giác 。 然nhiên 彼bỉ 牛ngưu 角giác 。 析tích 至chí 微vi 塵trần 。 有hữu 不bất 可khả 得đắc 。 又hựu 析tích 微vi 塵trần 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 色sắc 何hà 從tùng 有hữu 。 以dĩ 此thử 而nhi 知tri 。 色sắc 即tức 空không 也dã 。 空không 即tức 色sắc 也dã 。 色sắc 空không 二nhị 法pháp 。 全toàn 體thể 虗hư 妄vọng 。 故cố 下hạ 偈kệ 云vân 。 色sắc 等đẳng 及cập 心tâm 無vô 。 此thử 之chi 謂vị 也dã )# 。 彼bỉ 何hà 所sở 觀quán 故cố 而nhi 言ngôn 無vô 耶da 。 若nhược 言ngôn 觀quán 餘dư 物vật 者giả 。 彼bỉ 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 (# 謂vị 牛ngưu 角giác 之chi 有hữu 非phi 實thật 。 有hữu 既ký 非phi 實thật 。 無vô 亦diệc 是thị 妄vọng 。 更cánh 何hà 所sở 觀quán 。 而nhi 言ngôn 兔thố 角giác 是thị 無vô 耶da 。 若nhược 言ngôn 下hạ 。 例lệ 餘dư 物vật 也dã 。 餘dư 物vật 者giả 。 指chỉ 一nhất 切thiết 時thời 事sự 因nhân 果quả 等đẳng 法pháp 。 亦diệc 如như 此thử 破phá 。 故cố 云vân 彼bỉ 法pháp 亦diệc 然nhiên 。 蓋cái 言ngôn 一nhất 切thiết 皆giai 妄vọng 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。 當đương 離ly 兔thố 角giác 牛ngưu 角giác 虗hư 空không 形hình 色sắc 異dị 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 當đương 思tư 惟duy 自tự 心tâm 現hiện 妄vọng 想tưởng 。 隨tùy 入nhập 為vi 一nhất 切thiết 剎sát 土độ 最tối 勝thắng 子tử 。 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 方phương 便tiện 。 而nhi 教giáo 授thọ 之chi 。 (# 此thử 總tổng 結kết 前tiền 文văn 。 以dĩ 勸khuyến 行hành 者giả 。 當đương 離ly 有hữu 無vô 形hình 處xứ 及cập 色sắc 空không 異dị 見kiến 之chi 想tưởng 也dã 。 汝nhữ 等đẳng 下hạ 。 勉miễn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 觀quán 自tự 心tâm 。 復phục 以dĩ 自tự 心tâm 。 教giáo 授thọ 於ư 人nhân )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 色sắc 等đẳng 及cập 心tâm 無vô 。 色sắc 等đẳng 長trưởng 養dưỡng 心tâm 。 身thân 受thọ 用dụng 安an 立lập 。 識thức 藏tạng 現hiện 眾chúng 生sanh 。 心tâm 意ý 及cập 與dữ 識thức 。 自tự 性tánh 法pháp 有hữu 五ngũ 。 無vô 我ngã 二nhị 種chủng 淨tịnh 。 廣quảng 說thuyết 者giả 所sở 說thuyết 。 (# 初sơ 句cú 心tâm 字tự 。 即tức 長trường/trưởng 行hành 有hữu 無vô 色sắc 空không 等đẳng 妄vọng 想tưởng 也dã 。 初sơ 句cú 順thuận 顯hiển 色sắc 心tâm 無vô 性tánh 。 次thứ 句cú 逆nghịch 顯hiển 外ngoại 道đạo 不bất 悟ngộ 色sắc 等đẳng 無vô 性tánh 。 而nhi 反phản 依y 色sắc 等đẳng 。 長trưởng 養dưỡng 妄vọng 心tâm 也dã 。 身thân 受thọ 用dụng 至chí 二nhị 無vô 我ngã 。 述thuật 前tiền 法pháp 數số 之chi 名danh 。 淨tịnh 之chi 一nhất 字tự 。 通thông 上thượng 諸chư 數số 。 謂vị 能năng 知tri 色sắc 等đẳng 無vô 性tánh 。 則tắc 異dị 見kiến 心tâm 滅diệt 。 異dị 見kiến 心tâm 滅diệt 。 則tắc 諸chư 數số 清thanh 淨tịnh 也dã 。 廣quảng 說thuyết 者giả 。 佛Phật 自tự 稱xưng 也dã 。 佛Phật 能năng 廣quảng 說thuyết 三tam 乘thừa 故cố 。 又hựu 屬thuộc 集tập 家gia 語ngữ 。 下hạ 同đồng 此thử )# 。 長trường 短đoản 有hữu 無vô 等đẳng 。 展triển 轉chuyển 互hỗ 相tương 生sanh 。 以dĩ 無vô 故cố 成thành 有hữu 。 以dĩ 有hữu 故cố 成thành 無vô 。 微vi 塵trần 分phân 別biệt 事sự 。 不bất 起khởi 色sắc 妄vọng 想tưởng 。 心tâm 量lượng 安an 立lập 處xứ 。 惡ác 見kiến 所sở 不bất 樂lạc 。 (# 長trường 短đoản 。 即tức 形hình 處xứ 差sai 別biệt 也dã 。 有hữu 無vô 。 即tức 色sắc 空không 牛ngưu 兔thố 之chi 角giác 也dã 。 展triển 轉chuyển 下hạ 。 謂vị 由do 色sắc 顯hiển 空không 。 因nhân 無vô 明minh 有hữu 。 故cố 云vân 無vô 成thành 有hữu 有hữu 成thành 無vô 也dã 。 微vi 塵trần 分phân 別biệt 者giả 。 頌tụng 析tích 至chí 微vi 塵trần 剎sát 那na 不bất 住trụ 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 分phân 別biệt 色sắc 性tánh 無vô 故cố 。 不bất 起khởi 色sắc 妄vọng 想tưởng 也dã 。 心tâm 量lượng 下hạ 二nhị 句cú 。 謂vị 有hữu 無vô 色sắc 空không 等đẳng 見kiến 。 皆giai 由do 自tự 心tâm 。 現hiện 量lượng 安an 立lập 。 而nhi 諸chư 外ngoại 道đạo 。 各các 執chấp 己kỷ 見kiến 。 迷mê 而nhi 不bất 覺giác 。 故cố 於ư 自tự 心tâm 安an 立lập 之chi 處xứ 。 所sở 不bất 樂nhạo 也dã )# 。 覺giác 想tưởng 非phi 境cảnh 界giới 。 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 復phục 然nhiên 。 救cứu 世thế 之chi 所sở 說thuyết 。 自tự 覺giác 之chi 境cảnh 界giới 。 (# 覺giác 想tưởng 。 指chỉ 外ngoại 道đạo 也dã 。 執chấp 諸chư 惡ác 覺giác 妄vọng 想tưởng 故cố 。 救cứu 世thế 。 佛Phật 自tự 稱xưng 也dã 。 此thử 四tứ 句cú 。 結kết 前tiền 偈kệ 意ý 。 謂vị 諸chư 數số 清thanh 淨tịnh 唯duy 心tâm 境cảnh 界giới 。 非phi 外ngoại 道đạo 聲Thanh 聞Văn 所sở 知tri 。 即tức 此thử 唯duy 心tâm 。 是thị 佛Phật 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 故cố )# 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 淨tịnh 除trừ 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 故cố 。 復phục 請thỉnh 如Như 來Lai 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 為vi 頓đốn 為vi 漸tiệm 耶da 。 (# 大đại 慧tuệ 悟ngộ 前tiền 有hữu 無vô 異dị 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 皆giai 是thị 自tự 心tâm 現hiện 行hành 流lưu 注chú 。 獨độc 未vị 知tri 此thử 流lưu 。 為vi 頓đốn 除trừ 耶da 。 為vi 漸tiệm 除trừ 耶da 。 故cố 發phát 此thử 問vấn 。 下hạ 文văn 答đáp 意ý 。 謂vị 所sở 淨tịnh 現hiện 流lưu 則tắc 漸tiệm 。 所sở 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 智trí 則tắc 頓đốn 。 如như 首thủ 楞lăng 云vân 。 理lý 雖tuy 頓đốn 悟ngộ 乘thừa 悟ngộ 氷băng 消tiêu 。 事sự 須tu 漸tiệm 除trừ 。 因nhân 次thứ 第đệ 盡tận 義nghĩa 也dã )# 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。 如như 菴am 羅la 果quả 。 漸tiệm 熟thục 非phi 頓đốn 。 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。 譬thí 如như 陶đào 家gia 。 造tạo 作tác 諸chư 器khí 。 漸tiệm 成thành 非phi 順thuận 。 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。 譬thí 如như 大đại 地địa 。 漸tiệm 生sanh 萬vạn 物vật 。 非phi 頓đốn 生sanh 也dã 。 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。 譬thí 如như 人nhân 學học 音âm 樂nhạc 書thư 畫họa 。 種chủng 種chủng 技kỹ 術thuật 。 漸tiệm 成thành 非phi 頓đốn 。 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 漸tiệm 淨tịnh 非phi 頓đốn 。 (# 上thượng 四tứ 喻dụ 。 明minh 所sở 淨tịnh 現hiện 流lưu 須tu 漸tiệm 。 如như 文văn 。 菴am 羅la 。 或hoặc 云vân 菴am 羅la 婆bà 利lợi 。 譯dịch 云vân 難nạn/nan 分phân 別biệt 。 其kỳ 果quả 似tự 桃đào 非phi 桃đào 。 似tự 奈nại 非phi 奈nại 。 大đại 經Kinh 云vân 。 如như 菴am 羅la 果quả 。 生sanh 熟thục 難nạn/nan 分phân 別biệt 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 第đệ 四tứ 鈔sao 。 以dĩ 此thử 四tứ 漸tiệm 喻dụ 。 如như 次thứ 配phối 十thập 信tín 十thập 住trụ 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 。 謂vị 此thử 四tứ 漸tiệm 。 約ước 脩tu 行hành 未vị 證chứng 理lý 者giả 說thuyết 也dã )# 。 譬thí 如như 明minh 鏡kính 。 頓đốn 現hiện 一nhất 切thiết 無vô 相tướng 色sắc 像tượng 。 (# 鏡kính 現hiện 無vô 相tướng 像tượng 者giả 。 謂vị 鏡kính 之chi 光quang 也dã 。 鏡kính 光quang 本bổn 無vô 相tướng 故cố 。 非phi 謂vị 所sở 照chiếu 之chi 像tượng 無vô 相tướng 也dã 。 喻dụ 如Như 來Lai 自tự 心tâm 智trí 光quang 亦diệc 無vô 相tướng 故cố )# 。 如Như 來Lai 淨tịnh 除trừ 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 現hiện 無vô 相tướng 無vô 有hữu 所sở 有hữu 清thanh 淨tịnh 境cảnh 界giới 。 如như 日nhật 月nguyệt 輪luân 。 頓đốn 照chiếu 顯hiển 示thị 一nhất 切thiết 色sắc 像tượng 。 如Như 來Lai 為vi 離ly 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 過quá 患hoạn 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 為vi 顯hiển 示thị 不bất 思tư 議nghị 。 智trí 最tối 勝thắng 境cảnh 界giới 。 (# 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 因nhân 迷mê 故cố 。 即tức 自tự 心tâm 不bất 思tư 議nghị 智trí 體thể 。 翻phiên 為vi 識thức 情tình 流lưu 注chú 。 若nhược 能năng 悟ngộ 本bổn 自tự 心tâm 。 無vô 如như 是thị 虛hư 妄vọng 起khởi 滅diệt 。 即tức 識thức 情tình 流lưu 注chú 。 轉chuyển 為vi 不bất 思tư 議nghị 智trí 矣hĩ 。 悲bi 夫phu 。 迷mê 悟ngộ 之chi 關quan 係hệ 非phi 輕khinh 也dã )# 。 譬thí 如như 藏tạng 識thức 。 頓đốn 分phân 別biệt 知tri 自tự 心tâm 現hiện 及cập 身thân 安an 立lập 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 諸chư 依y 佛Phật 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 頓đốn 熟thục 眾chúng 生sanh 所sở 處xử 境cảnh 界giới 。 以dĩ 修tu 行hành 者giả 。 安an 處xứ 於ư 彼bỉ 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 (# 依y 佛Phật 。 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 作tác 報báo 佛Phật 。 ○# 以dĩ 報báo 為vi 依y 者giả 。 謂vị 依y 法pháp 佛Phật 起khởi 故cố 。 又hựu 依y 因nhân 所sở 起khởi 故cố 。 此thử 中trung 藏tạng 識thức 喻dụ 佛Phật 。 頓đốn 知tri 自tự 心tâm 現hiện 。 喻dụ 頓đốn 熟thục 眾chúng 生sanh 。 安an 立lập 受thọ 用dụng 境cảnh 界giới 。 喻dụ 安an 處xứ 於ư 彼bỉ 色sắc 究cứu 天thiên 。 安an 處xứ 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 義nghĩa 。 出xuất 成thành 唯duy 識thức 。 見kiến 前tiền 註chú )# 。 譬thí 如như 法Pháp 佛Phật 所sở 作tác 依y 佛Phật 。 光quang 明minh 照chiếu 耀diệu 。 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 彼bỉ 於ư 法pháp 相tướng 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 惡ác 見kiến 妄vọng 想tưởng 。 照chiếu 令linh 除trừ 滅diệt 。 (# 此thử 中trung 復phục 以dĩ 依y 佛Phật 光quang 明minh 為ví 喻dụ 。 藉tạ 顯hiển 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 光quang 明minh 。 破phá 諸chư 惡ác 覺giác 。 亦diệc 如như 佛Phật 光quang 徧biến 照chiếu 也dã 。 佛Phật 光quang 。 指chỉ 身thân 光quang 。 非phi 謂vị 智trí 光quang 。 此thử 上thượng 四tứ 喻dụ 。 明minh 所sở 顯hiển 不bất 思tư 議nghị 智trí 。 頓đốn 義nghĩa 如như 文văn 。 頓đốn 漸tiệm 八bát 喻dụ 。 配phối 法pháp 可khả 知tri 。 鈔sao 云vân 。 此thử 之chi 四tứ 頓đốn 。 約ước 已dĩ 證chứng 理lý 者giả 說thuyết 也dã 。 初sơ 明minh 鏡kính 喻dụ 。 喻dụ 初Sơ 地Địa 至chí 七Thất 地Địa 。 二nhị 日nhật 月nguyệt 喻dụ 。 喻dụ 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。 三tam 藏tạng 識thức 喻dụ 。 喻dụ 報báo 佛Phật 。 四tứ 佛Phật 光quang 喻dụ 。 喻dụ 法pháp 報báo 。 謂vị 前tiền 喻dụ 報báo 成thành 。 此thử 喻dụ 頓đốn 照chiếu 。 又hựu 云vân 上thượng 四tứ 漸tiệm 四tứ 頓đốn 。 多đa 依y 地địa 位vị 。 古cổ 今kim 同đồng 為vi 此thử 釋thích 。 然nhiên 今kim 疏sớ/sơ 意ý 。 但đãn 順thuận 消tiêu 文văn 。 不bất 委ủy 他tha 配phối 。 若nhược 從tùng 玄huyền 解giải 。 當đương 如như 鈔sao 說thuyết 。 故cố 錄lục 之chi 以dĩ 備bị 尋tầm 討thảo )# 。 大đại 慧tuệ 。 法pháp 依y 佛Phật 。 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 。 入nhập 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 自tự 心tâm 現hiện 習tập 氣khí 因nhân 。 相tương 續tục 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 因nhân 。 種chủng 種chủng 不bất 實thật 如như 幻huyễn 。 種chủng 種chủng 計kế 著trước 不bất 可khả 得đắc 。 (# 法pháp 依y 佛Phật 。 魏ngụy 譯dịch 作tác 法pháp 佛Phật 報báo 佛Phật 。 唐đường 譯dịch 作tác 法pháp 性tánh 所sở 流lưu 佛Phật 。 ○# 法pháp 依y 。 即tức 法pháp 性tánh 所sở 流lưu 。 言ngôn 化hóa 佛Phật 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 入nhập 自tự 共cộng 相tương 等đẳng 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 離ly 自tự 共cộng 種chủng 子tử 現hiện 行hành 二nhị 因nhân 故cố 。 蓋cái 自tự 共cộng 等đẳng 法pháp 。 皆giai 以dĩ 自tự 心tâm 所sở 現hiện 習tập 種chủng 及cập 現hiện 行hành 相tương 續tục 計kế 著trước 。 展triển 轉chuyển 為vi 因nhân 所sở 起khởi 。 此thử 法pháp 不bất 實thật 如như 幻huyễn 。 妄vọng 有hữu 種chủng 種chủng 計kế 著trước 。 即tức 此thử 計kế 著trước 。 亦diệc 不bất 可khả 得đắc 。 化hóa 佛Phật 所sở 說thuyết 。 不bất 外ngoại 乎hồ 此thử )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 計kế 著trước 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 。 生sanh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 。 大đại 慧tuệ 。 如như 工công 幻huyễn 師sư 。 依y 草thảo 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 作tác 種chủng 種chủng 幻huyễn 。 起khởi 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 若nhược 干can 形hình 色sắc 。 起khởi 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 彼bỉ 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 亦diệc 無vô 真chân 實thật 。 (# 妄vọng 想tưởng 緣duyên 起khởi 二nhị 者giả 。 緣duyên 起khởi 。 即tức 三tam 性tánh 中trung 依y 他tha 起khởi 也dã 。 謂vị 自tự 無vô 實thật 體thể 。 從tùng 緣duyên 所sở 起khởi 故cố 。 妄vọng 想tưởng 。 即tức 徧biến 計kế 所sở 執chấp 也dã 。 謂vị 周chu 徧biến 計kế 度độ 。 執chấp 為vi 實thật 有hữu 故cố 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 是thị 依y 他tha 起khởi 。 遍biến 計kế 心tâm 等đẳng 所sở 緣duyên 緣duyên 故cố 。 是thị 知tri 依y 他tha 屬thuộc 所sở 緣duyên 。 徧biến 計kế 屬thuộc 能năng 緣duyên 。 今kim 文văn 計kế 著trước 緣duyên 起khởi 。 生sanh 妄vọng 想tưởng 者giả 。 謂vị 依y 所sở 緣duyên 境cảnh 。 生sanh 能năng 緣duyên 心tâm 也dã 。 成thành 唯duy 識thức 第đệ 八bát 云vân 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 與dữ 依y 他tha 起khởi 。 復phục 有hữu 何hà 別biệt 。 有hữu 義nghĩa 。 三tam 界giới 心tâm 及cập 心tâm 所sở 。 由do 無vô 始thỉ 來lai 。 虗hư 妄vọng 熏huân 習tập 。 雖tuy 各các 體thể 一nhất 。 而nhi 似tự 二nhị 生sanh 。 謂vị 見kiến 相tương/tướng 分phần/phân 。 即tức 能năng 所sở 取thủ 。 如như 是thị 二nhị 分phần 。 情tình 有hữu 理lý 無vô 。 此thử 相tương/tướng 說thuyết 為vi 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 二nhị 所sở 依y 體thể 。 實thật 託thác 緣duyên 生sanh 。 此thử 性tánh 非phi 無vô 。 名danh 依y 他tha 起khởi 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 緣duyên 所sở 生sanh 故cố 。 云vân 何hà 知tri 然nhiên 。 諸chư 聖thánh 教giáo 說thuyết 。 虗hư 妄vọng 分phân 別biệt 。 是thị 依y 他tha 起khởi 。 二nhị 取thủ 名danh 為vi 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 又hựu 慈từ 恩ân 云vân 。 三tam 性tánh 中trung 。 依y 他tha 起khởi 。 必tất 是thị 所sở 緣duyên 有hữu 法pháp 。 徧biến 計kế 心tâm 等đẳng 。 以dĩ 此thử 為vi 緣duyên 。 親thân 相tương/tướng 分phần/phân 者giả 。 必tất 依y 他tha 故cố 。 如như 工công 下hạ 。 舉cử 喻dụ 顯hiển 妄vọng 。 合hợp 法pháp 。 應ưng 云vân 幻huyễn 師sư 。 喻dụ 妄vọng 心tâm 也dã 。 依y 草thảo 下hạ 。 喻dụ 緣duyên 起khởi 性tánh 也dã 。 謂vị 依y 他tha 草thảo 木mộc 。 幻huyễn 作tác 眾chúng 生sanh 若nhược 干can 形hình 色sắc 。 形hình 色sắc 非phi 真chân 。 從tùng 緣duyên 起khởi 故cố 。 起khởi 種chủng 下hạ 。 喻dụ 徧biến 計kế 性tánh 也dã 。 謂vị 由do 緣duyên 起khởi 。 生sanh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 彼bỉ 諸chư 妄vọng 想tưởng 。 亦diệc 無vô 真chân 實thật )# 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 依y 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 。 起khởi 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 心tâm 。 種chủng 種chủng 相tương/tướng 。 行hành 事sự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。 計kế 著trước 習tập 氣khí 妄vọng 想tưởng 。 大đại 慧tuệ 。 是thị 為vi 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 生sanh 。 大đại 慧tuệ 。 是thị 名danh 依y 佛Phật 說thuyết 法pháp 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 由do 取thủ 著trước 境cảnh 界giới 習tập 氣khí 力lực 故cố 。 於ư 緣duyên 起khởi 性tánh 中trung 。 有hữu 妄vọng 計kế 性tánh 。 種chủng 種chủng 相tương/tướng 現hiện 。 是thị 名danh 妄vọng 計kế 性tánh 生sanh 。 大đại 慧tuệ 。 是thị 名danh 法pháp 性tánh 所sở 流lưu 佛Phật 說thuyết 法pháp 相tướng 。 ○# 此thử 言ngôn 依y 緣duyên 起khởi 而nhi 生sanh 徧biến 計kế 。 以dĩ 明minh 徧biến 計kế 有hữu 種chủng 種chủng 相tướng 也dã 。 種chủng 種chủng 妄vọng 想tưởng 心tâm 者giả 。 唯duy 識thức 云vân 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 徧biến 計kế 。 徧biến 計kế 種chủng 種chủng 物vật 。 品phẩm 類loại 眾chúng 多đa 。 說thuyết 為vi 彼bỉ 彼bỉ 。 彼bỉ 彼bỉ 。 即tức 今kim 種chủng 種chủng 也dã 。 行hành 事sự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 行hành 陰ấm 妄vọng 遷thiên 之chi 相tướng 。 下hạ 文văn 云vân 。 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 是thị 也dã 。 然nhiên 此thử 妄vọng 想tưởng 心tâm 相tương/tướng 。 是thị 計kế 著trước 習tập 氣khí 所sở 現hiện 之chi 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ 。 是thị 為vi 下hạ 。 結kết 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 生sanh 相tương/tướng 。 是thị 名danh 下hạ 。 結kết 前tiền 法pháp 依y 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 義nghĩa 如như 此thử )# 。 大đại 慧tuệ 。 法pháp 佛Phật 者giả 。 離ly 心tâm 自tự 性tánh 相tướng 。 自tự 覺giác 聖thánh 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 。 建kiến 立lập 施thi 作tác 。 (# 離ly 心tâm 自tự 性tánh 相tướng 者giả 。 心tâm 謂vị 八bát 識thức 也dã 。 性tánh 謂vị 八bát 識thức 之chi 自tự 性tánh 也dã 。 相tương 謂vị 八bát 識thức 轉chuyển 現hiện 之chi 相tướng 也dã 。 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 離ly 此thử 性tánh 相tướng 。 而nhi 建kiến 立lập 施thi 作tác 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 化hóa 佛Phật 者giả 。 說thuyết 施thí 戒giới 忍nhẫn 精tinh 進tấn 禪thiền 定định 。 及cập 心tâm 智trí 慧tuệ 。 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 。 解giải 脫thoát 識thức 相tương/tướng 分phân 別biệt 。 觀quán 察sát 建kiến 立lập 。 超siêu 外ngoại 道đạo 見kiến 無vô 色sắc 見kiến 。 (# 說thuyết 之chi 一nhất 字tự 。 貫quán 下hạ 諸chư 句cú 。 謂vị 說thuyết 六Lục 度Độ 。 說thuyết 離ly 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 等đẳng 也dã 。 觀quán 察sát 下hạ 可khả 知tri )# 。 大đại 慧tuệ 。 又hựu 法pháp 佛Phật 者giả 。 離ly 攀phàn 緣duyên 。 攀phàn 緣duyên 離ly 。 一nhất 切thiết 所sở 作tác 。 根căn 量lượng 相tương/tướng 滅diệt 。 非phi 諸chư 凡phàm 夫phu 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 外ngoại 道đạo 計kế 著trước 我ngã 相tương/tướng 所sở 著trước 境cảnh 界giới 。 自tự 覺giác 聖thánh 究cứu 竟cánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 建kiến 立lập 。 (# 此thử 明minh 前tiền 文văn 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 未vị 盡tận 之chi 意ý 。 故cố 加gia 又hựu 字tự 也dã 。 謂vị 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 。 離ly 諸chư 乘thừa 緣duyên 。 以dĩ 攀phàn 緣duyên 離ly 故cố 。 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 根căn 量lượng 相tương/tướng 滅diệt 。 三tam 一nhất 根căn 量lượng 滅diệt 處xứ 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 道đạo 著trước 我ngã 相tương/tướng 者giả 境cảnh 界giới 。 然nhiên 此thử 三tam 一nhất 緣duyên 滅diệt 。 則tắc 自tự 覺giác 究cứu 竟cánh 無vô 建kiến 立lập 而nhi 建kiến 立lập 也dã )# 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 當đương 勤cần 修tu 學học 。 自tự 心tâm 現hiện 見kiến 。 應ưng 當đương 除trừ 滅diệt 。 (# 此thử 結kết 上thượng 文văn 法pháp 佛Phật 所sở 說thuyết 之chi 意ý 。 勉miễn 諸chư 當đương 學học 。 復phục 結kết 依y 佛Phật 所sở 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 見kiến 。 勉miễn 令linh 除trừ 滅diệt )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 有hữu 二nhị 種chủng 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 通thông 分phân 別biệt 相tương/tướng 。 謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 。 及cập 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 。 (# 通thông 分phân 別biệt 相tướng 者giả 。 謂vị 二nhị 種chủng 同đồng 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 故cố 云vân 通thông 。 所sở 修tu 異dị 故cố 。 乃nãi 有hữu 分phân 別biệt 。 此thử 標tiêu 名danh 。 下hạ 釋thích 義nghĩa )# 。 云vân 何hà 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 。 謂vị 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 境cảnh 界giới 。 真Chân 諦Đế 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 。 息tức 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 。 外ngoại 不bất 壞hoại 相tương/tướng 如như 實thật 知tri 。 心tâm 得đắc 寂tịch 止chỉ 。 心tâm 寂tịch 止chỉ 已dĩ 。 禪thiền 定định 解giải 脫thoát 。 三tam 昧muội 道Đạo 果Quả 正chánh 受thọ 解giải 脫thoát 。 不bất 離ly 習tập 氣khí 。 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 樂nhạc 聲thanh 聞văn 。 是thị 名danh 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 。 (# 此thử 先tiên 釋thích 聖thánh 智trí 聲Thanh 聞Văn 之chi 義nghĩa 也dã 。 無vô 常thường 苦khổ 空không 無vô 我ngã 境cảnh 界giới 。 是thị 二Nhị 乘Thừa 所sở 修tu 四Tứ 念Niệm 處Xứ 之chi 法pháp 。 一nhất 觀quán 身thân 不bất 淨tịnh 。 二nhị 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 三tam 觀quán 心tâm 無vô 常thường 。 四tứ 觀quán 法pháp 無vô 我ngã 。 今kim 文văn 易dị 不bất 淨tịnh 為vi 空không 者giả 。 蓋cái 不bất 淨tịnh 在tại 因nhân 。 空không 自tự 屬thuộc 果quả 。 何hà 者giả 。 以dĩ 四tứ 大đại 本bổn 空không 故cố 也dã 。 詳tường 如như 法Pháp 界giới 次thứ 第đệ 中trung 說thuyết 。 真Chân 諦Đế 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 者giả 。 謂vị 離ly 世thế 欲dục 繁phồn 動động 。 得đắc 真Chân 諦Đế 寂tịch 滅diệt 。 故cố 能năng 息tức 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 也dã 。 外ngoại 不bất 壞hoại 相tương/tướng 。 如như 實thật 知tri 者giả 。 外ngoại 。 指chỉ 自tự 共cộng 相tương 之chi 外ngoại 也dã 。 自tự 共cộng 之chi 相tướng 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 故cố 壞hoại 。 世thế 相tương/tướng 之chi 外ngoại 。 湛trạm 然nhiên 空không 寂tịch 。 以dĩ 空không 寂tịch 故cố 。 不bất 壞hoại 也dã 。 此thử 聲Thanh 聞Văn 如như 實thật 知tri 。 不bất 壞hoại 境cảnh 界giới 。 故cố 心tâm 得đắc 寂tịch 止chỉ 。 心tâm 寂tịch 止chỉ 故cố 。 諸chư 禪thiền 解giải 脫thoát 。 悉tất 皆giai 現hiện 前tiền 。 由do 所sở 知tri 未vị 破phá 。 不bất 離ly 變biến 易dị 死tử 也dã 。 不bất 〔# 想tưởng 〕# 議nghị 變biến 易dị 死tử 者giả 。 成thành 唯duy 識thức 云vân 。 謂vị 諸chư 無vô 漏lậu 。 有hữu 分phân 別biệt 業nghiệp 。 由do 所sở 知tri 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 。 所sở 感cảm 殊thù 勝thắng 細tế 異dị 熟thục 果quả 。 由do 悲bi 願nguyện 力lực 。 改cải 轉chuyển 身thân 命mạng 。 無vô 定định 劑tề 限hạn 。 故cố 名danh 變biến 易dị 。 無vô 漏lậu 定định 願nguyện 。 正chánh 所sở 資tư 感cảm 。 妙diệu 用dụng 難nan 測trắc 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 也dã 。 得đắc 自tự 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 者giả 。 謂vị 此thử 聲Thanh 聞Văn 。 住trụ 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 度độ 生sanh 心tâm 故cố 。 是thị 名danh 下hạ 。 結kết 前tiền )# 。 大đại 慧tuệ 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 非phi 滅diệt 門môn 樂nhạo/nhạc/lạc 正chánh 受thọ 樂lạc 。 顧cố 憫mẫn 眾chúng 生sanh 。 及cập 本bổn 願nguyện 不bất 作tác 證chứng 。 大đại 慧tuệ 。 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 彼bỉ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 差sai 別biệt 相tương/tướng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 不bất 應ưng 修tu 學học 。 (# 此thử 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 是thị 大đại 悲bi 自tự 覺giác 之chi 樂lạc 。 簡giản 非phi 聲Thanh 聞Văn 滅diệt 門môn 之chi 樂lạc 。 及cập 彼bỉ 空không 相tướng 應ưng 。 正chánh 受thọ 之chi 樂lạc 也dã 。 集tập 註chú 云vân 。 前tiền 之chi 是thị 名danh 等đẳng 。 結kết 得đắc 差sai 別biệt 相tương/tướng 之chi 聲Thanh 聞Văn 。 此thử 之chi 是thị 名danh 等đẳng 。 結kết 聲Thanh 聞Văn 得đắc 差sai 別biệt 相tương/tướng 之chi 樂lạc 。 誡giới 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 中trung 。 不bất 應ưng 修tu 學học 。 以dĩ 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 所sở 得đắc 之chi 樂lạc 。 非phi 究cứu 竟cánh 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 云vân 何hà 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 聲Thanh 聞Văn 。 所sở 謂vị 大đại 種chủng 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 堅kiên 濕thấp 煖noãn 動động 。 非phi 作tác 生sanh 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 先tiên 勝thắng 善thiện 說thuyết 。 見kiến 已dĩ 。 於ư 彼bỉ 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 。 (# 性tánh 妄vọng 想tưởng 性tánh 字tự 。 據cứ 結kết 文văn 云vân 。 見kiến 已dĩ 。 於ư 彼bỉ 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 。 則tắc 此thử 性tánh 字tự 。 是thị 定định 中trung 所sở 觀quán 色sắc 性tánh 為vi 性tánh 妄vọng 想tưởng 也dã 。 此thử 聲Thanh 聞Văn 。 計kế 著trước 小Tiểu 乘Thừa 觀quán 法pháp 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 大đại 抑ức 小tiểu 。 故cố 責trách 云vân 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 也dã 。 所sở 謂vị 下hạ 。 出xuất 其kỳ 觀quán 相tương/tướng 。 言ngôn 大đại 種chủng 青thanh 黃hoàng 等đẳng 者giả 。 即tức 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 能năng 觀quán 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 。 以dĩ 定định 中trung 觀quán 此thử 青thanh 黃hoàng 等đẳng 故cố 。 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 法Pháp 界Giới 次thứ 第đệ 初sơ 門môn 云vân 。 一nhất 青thanh 一nhất 切thiết 處xứ 。 二nhị 黃hoàng 一nhất 切thiết 處xứ 。 三tam 赤xích 一nhất 切thiết 處xứ 。 四tứ 白bạch 一nhất 切thiết 處xứ 。 五ngũ 地địa 一nhất 切thiết 處xứ 。 六lục 水thủy 一nhất 切thiết 處xứ 。 七thất 火hỏa 一nhất 切thiết 處xứ 。 八bát 風phong 一nhất 切thiết 處xứ 。 九cửu 空không 一nhất 切thiết 處xứ 。 十thập 識thức 一nhất 切thiết 處xứ 。 皆giai 言ngôn 一nhất 切thiết 處xứ 者giả 。 謂vị 一nhất 一nhất 觀quán 徧biến 十thập 方phương 故cố 。 堅kiên 等đẳng 。 即tức 四tứ 大đại 之chi 性tánh 也dã 。 非phi 作tác 生sanh 自tự 共cộng 相tương 者giả 。 謂vị 不bất 由do 造tạo 作tác 而nhi 生sanh 。 由do 觀quán 想tưởng 得đắc 故cố 。 此thử 先tiên 佛Phật 所sở 說thuyết 。 依y 之chi 而nhi 修tu 也dã 。 定định 中trung 見kiến 此thử 相tướng 已dĩ 。 於ư 彼bỉ 即tức 起khởi 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 。 此thử 二nhị 種chủng 聲Thanh 聞Văn 。 前tiền 是thị 得đắc 果quả 住trụ 者giả 。 此thử 是thị 觀quán 成thành 就tựu 者giả )# 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 於ư 彼bỉ 應ưng 知tri 應ưng 捨xả 。 隨tùy 入nhập 法pháp 無vô 我ngã 想tưởng 。 滅diệt 人nhân 無vô 我ngã 相tương 見kiến 。 漸tiệm 次thứ 諸chư 地địa 相tương 續tục 建kiến 立lập 。 (# 集tập 註chú 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 。 應ưng 知tri 應ưng 捨xả 。 了liễu 我ngã 法pháp 空không 。 漸tiệm 入nhập 諸chư 地địa 。 到đáo 如Như 來Lai 境cảnh )# 。 是thị 名danh 諸chư 聲Thanh 聞Văn 性tánh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 相tương/tướng 。 (# 此thử 結kết 第đệ 二nhị 聲Thanh 聞Văn 所sở 修tu 之chi 名danh 也dã 。 凡phàm 聲Thanh 聞Văn 所sở 修tu 。 類loại 不bất 出xuất 此thử 。 故cố 加gia 諸chư 言ngôn )# 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。 世Thế 尊Tôn 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 境cảnh 界giới 。 及cập 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 境cảnh 界giới 。 世Thế 尊Tôn 。 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 因nhân 緣duyên 耶da 。 (# 大đại 慧tuệ 因nhân 聞văn 自tự 覺giác 常thường 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 。 故cố 引dẫn 外ngoại 道đạo 所sở 見kiến 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 難nạn/nan 同đồng 異dị 也dã 。 自tự 覺giác 聖thánh 趣thú 。 三tam 乘thừa 〔# 其kỳ 〕# 有hữu 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 境cảnh 。 如Như 來Lai 自tự 到đáo 。 故cố 問vấn 分phân 為vi 二nhị )# 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 非phi 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 緣duyên 。 得đắc 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 (# 世Thế 尊Tôn 告cáo 以dĩ 常thường 因nhân 。 非phi 同đồng 外ngoại 道đạo 所sở 見kiến 也dã 。 集tập 註chú 云vân 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 相tương/tướng 為vi 相tương/tướng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 智trí 因nhân 為vi 因nhân 。 外ngoại 道đạo 所sở 說thuyết 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 計kế 神thần 我ngã 為vi 因nhân 。 以dĩ 無vô 常thường 為vi 常thường 。 故cố 言ngôn 非phi 也dã )# 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 諸chư 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 。 (# 此thử 徵trưng 外ngoại 道đạo 常thường 因nhân 有hữu 過quá 也dã 。 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 者giả 。 謂vị 彼bỉ 別biệt 有hữu 作tác 者giả 。 異dị 因nhân 為vi 因nhân 故cố 也dã )# 。 若nhược 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 者giả 。 何hà 因nhân 顯hiển 現hiện 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 (# 此thử 辨biện 不bất 因nhân 自tự 相tương/tướng 。 而nhi 依y 異dị 因nhân 。 不bất 得đắc 為vi 常thường 也dã )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 不bất 思tư 議nghị 若nhược 因nhân 自tự 相tương/tướng 成thành 者giả 。 彼bỉ 則tắc 應ưng 常thường 。 (# 此thử 世Thế 尊Tôn 以dĩ 正chánh 顯hiển 邪tà 也dã )# 。 由do 作tác 者giả 因nhân 相tương/tướng 。 故cố 常thường 不bất 思tư 議nghị 不bất 成thành 。 (# 出xuất 彼bỉ 異dị 相tướng 。 結kết 不bất 成thành 常thường )# 。 大đại 慧tuệ 。 我ngã 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 因nhân 相tương/tướng 成thành 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。 得đắc 自tự 覺giác 相tương/tướng 。 故cố 有hữu 相tương/tướng 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 智trí 因nhân 。 故cố 有hữu 因nhân 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 故cố 。 (# 依y 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 為vi 因nhân 相tương/tướng 者giả 。 有hữu 無vô 性tánh 離ly )# 。 譬thí 如như 無vô 作tác 虗hư 空không 。 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 盡tận 故cố 常thường 。 (# 古cổ 註chú 云vân 。 如như 三tam 無vô 為vi 法pháp 。 離ly 有hữu 無vô 相tướng 。 故cố 常thường 。 以dĩ 譬thí 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 因nhân 相tương/tướng 。 離ly 有hữu 無vô 故cố 常thường )# 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 論luận 。 (# 結kết 前tiền 問vấn 語ngữ )# 。 如như 是thị 大đại 慧tuệ 。 此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 諸chư 如Như 來Lai 自tự 覺giác 。 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。 如như 是thị 故cố 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 此thử 常thường 下hạ 。 明minh 如Như 來Lai 所sở 得đắc 。 由do 自tự 覺giác 故cố 常thường 。 如như 是thị 故cố 下hạ 。 以dĩ 如Như 來Lai 之chi 常thường 。 誡giới 令linh 脩tu 學học )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 無vô 常thường 性tánh 。 異dị 相tướng 因nhân 故cố 。 非phi 自tự 作tác 因nhân 相tương/tướng 力lực 故cố 常thường 。 (# 此thử 重trọng/trùng 明minh 外ngoại 所sở 計kế 常thường 。 是thị 無vô 常thường 性tánh 。 異dị 因nhân 成thành 故cố 。 非phi 自tự 下hạ 謂vị 外ngoại 道đạo 常thường 。 依y 異dị 因nhân 故cố 。 非phi 自tự 作tác 因nhân 相tương/tướng 之chi 力lực 。 而nhi 橫hoạnh/hoành 計kế 為vi 常thường 。 則tắc 計kế 常thường 者giả 妄vọng 也dã )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 諸chư 外ngoại 道đạo 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 於ư 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 。 無vô 常thường 見kiến 已dĩ 。 思tư 量lượng 計kế 常thường 。 (# 此thử 出xuất 外ngoại 道đạo 計kế 常thường 之chi 由do 也dã 。 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 者giả 。 謂vị 見kiến 彼bỉ 色sắc 等đẳng 諸chư 法pháp 。 由do 所sở 作tác 故cố 。 性tánh 即tức 非phi 性tánh 。 見kiến 無vô 常thường 已dĩ 。 妄vọng 自tự 思tư 量lượng 。 計kế 作tác 者giả 以dĩ 為vi 常thường 耳nhĩ 。 如như 首thủ 楞lăng 云vân 。 見kiến 遷thiên 流lưu 處xứ 。 名danh 無vô 常thường 性tánh 。 見kiến 相tương 續tục 處xứ 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。 以dĩ 作tác 者giả 能năng 相tương 續tục 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 我ngã 亦diệc 以dĩ 如như 是thị 。 因nhân 緣duyên 所sở 作tác 者giả 性tánh 非phi 性tánh 。 無vô 常thường 見kiến 已dĩ 。 自tự 覺giác 聖thánh 境cảnh 界giới 。 說thuyết 彼bỉ 常thường 無vô 因nhân 。 (# 如Như 來Lai 就tựu 彼bỉ 所sở 計kế 而nhi 破phá 也dã 。 謂vị 計kế 所sở 作tác 無vô 常thường 似tự 是thị 。 思tư 量lượng 常thường 處xứ 實thật 非phi 。 計kế 異dị 因nhân 為vi 常thường 故cố 。 然nhiên 如Như 來Lai 亦diệc 以dĩ 。 所sở 作tác 為vi 無vô 常thường 。 見kiến 無vô 常thường 已dĩ 。 則tắc 知tri 所sở 作tác 如như 幻huyễn 。 而nhi 悟ngộ 真chân 常thường 。 真chân 常thường 。 即tức 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 。 彼bỉ 計kế 所sở 作tác 無vô 常thường 。 常thường 由do 作tác 者giả 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 常thường 無vô 因nhân )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 諸chư 外ngoại 道đạo 因nhân 相tương/tướng 。 成thành 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 因nhân 自tự 相tương/tướng 。 性tánh 非phi 性tánh 。 同đồng 於ư 兔thố 角giác 。 此thử 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 。 (# 此thử 顯hiển 外ngoại 道đạo 因nhân 相tương/tướng 。 不bất 成thành 常thường 也dã 。 推thôi 其kỳ 因nhân 之chi 自tự 相tương/tướng 。 性tánh 非phi 性tánh 故cố 。 同đồng 於ư 兔thố 角giác 。 空không 得đắc 因nhân 名danh 。 則tắc 彼bỉ 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 耳nhĩ )# 。 諸chư 外ngoại 道đạo 輩bối 。 有hữu 如như 是thị 過quá 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 但đãn 言ngôn 說thuyết 妄vọng 想tưởng 。 同đồng 於ư 兔thố 角giác 。 自tự 因nhân 相tương/tướng 非phi 分phần/phân 。 (# 此thử 牒điệp 明minh 外ngoại 過quá 。 以dĩ 顯hiển 如Như 來Lai 自tự 因nhân 。 非phi 其kỳ 分phần/phân 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 我ngã 常thường 不bất 思tư 議nghị 。 因nhân 自tự 覺giác 得đắc 相tương/tướng 故cố 。 離ly 所sở 作tác 性tánh 非phi 性tánh 故cố 常thường 。 非phi 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 。 思tư 量lượng 計kế 常thường 。 (# 此thử 重trọng/trùng 明minh 如Như 來Lai 真chân 常thường 。 因nhân 自tự 覺giác 得đắc 相tương/tướng 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 過quá 。 非phi 如như 外ngoại 道đạo 計kế 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 。 思tư 量lượng 橫hoạnh/hoành 計kế 為vi 常thường 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 復phục 外ngoại 性tánh 非phi 性tánh 無vô 常thường 思tư 量lượng 計kế 常thường 。 不bất 思tư 議nghị 常thường 。 而nhi 彼bỉ 不bất 知tri 。 常thường 不bất 思tư 議nghị 自tự 因nhân 之chi 相tướng 。 去khứ 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 境cảnh 界giới 相tương 遠viễn 。 彼bỉ 不bất 應ưng 說thuyết 。 (# 此thử 明minh 外ngoại 道đạo 但đãn 知tri 分phân 別biệt 無vô 常thường 。 思tư 量lượng 計kế 常thường 。 不bất 知tri 所sở 計kế 常thường 因nhân 。 非phi 自tự 因nhân 相tương/tướng 故cố 。 去khứ 自tự 覺giác 之chi 因nhân 遠viễn 矣hĩ 。 由do 是thị 彼bỉ 不bất 應ưng 說thuyết 常thường )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 畏úy 生sanh 死tử 妄vọng 想tưởng 苦khổ 。 而nhi 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 知tri 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 差sai 別biệt 一nhất 切thiết 性tánh 。 妄vọng 想tưởng 非phi 性tánh 。 (# 此thử 因nhân 外ngoại 道đạo 帶đái 破phá 聲Thanh 聞Văn 也dã 。 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 但đãn 知tri 畏úy 生sanh 死tử 苦khổ 。 求cầu 涅Niết 槃Bàn 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 不bất 知tri 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 猶do 如như 昨tạc 夢mộng 。 二nhị 俱câu 非phi 性tánh 也dã )# 。 未vị 來lai 諸chư 根căn 境cảnh 界giới 休hưu 息tức 。 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 非phi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 藏tạng 識thức 轉chuyển 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 妄vọng 計kế 未vị 來lai 諸chư 根căn 境cảnh 滅diệt 。 以dĩ 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 知tri 證chứng 自tự 智trí 境cảnh 界giới 。 轉chuyển 所sở 依y 藏tạng 識thức 。 為vi 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 ○# 此thử 明minh 聲Thanh 聞Văn 但đãn 滅diệt 根căn 境cảnh 作tác 涅Niết 槃Bàn 想tưởng 。 然nhiên 非phi 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 藏tạng 識thức 轉chuyển 依y 之chi 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã )# 。 是thị 故cố 凡phàm 愚ngu 。 說thuyết 有hữu 三tam 乘thừa 。 說thuyết 心tâm 量lượng 趣thú 無vô 所sở 有hữu 。 是thị 故cố 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 不bất 知tri 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 。 自tự 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 。 計kế 著trước 外ngoại 心tâm 現hiện 境cảnh 界giới 。 生sanh 死tử 輪luân 常thường 轉chuyển 。 (# 初sơ 是thị 故cố 下hạ 。 結kết 前tiền 凡phàm 小tiểu 所sở 執chấp 也dã 。 謂vị 彼bỉ 不bất 達đạt 權quyền 實thật 。 執chấp 有hữu 三tam 乘thừa 。 而nhi 說thuyết 心tâm 量lượng 趣thú 無vô 所sở 有hữu 。 為vi 其kỳ 極cực 也dã 。 次thứ 是thị 故cố 下hạ 。 明minh 其kỳ 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 自tự 心tâm 境cảnh 界giới 。 計kế 著trước 心tâm 外ngoại 現hiện 境cảnh 。 故cố 為vi 生sanh 死tử 所sở 轉chuyển )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 是thị 過quá 去khứ 未vị 來lai 。 現hiện 在tại 諸chư 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 自tự 心tâm 現hiện 性tánh 非phi 性tánh 。 離ly 有hữu 非phi 有hữu 生sanh 故cố 。 (# 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 有hữu 無vô 諸chư 法pháp 也dã 。 有hữu 無vô 俱câu 妄vọng 。 本bổn 不bất 生sanh 故cố 。 三tam 世thế 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 同đồng 也dã 。 所sở 以dĩ 下hạ 。 徵trưng 釋thích 不bất 生sanh 所sở 以dĩ 。 謂vị 有hữu 無vô 之chi 法pháp 。 皆giai 自tự 心tâm 現hiện 。 有hữu 無vô 生sanh 相tương/tướng 。 悉tất 遠viễn 離ly 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 不bất 覺giác 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 妄vọng 想tưởng 故cố 。 (# 一nhất 切thiết 性tánh 。 即tức 有hữu 無vô 性tánh 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 有hữu 無vô 性tánh 之chi 質chất 也dã 。 謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 不bất 生sanh 。 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 非phi 實thật 有hữu 也dã 。 蓋cái 言ngôn 性tánh 既ký 不bất 生sanh 。 法pháp 亦diệc 叵phả 得đắc 。 而nhi 諸chư 凡phàm 愚ngu 。 妄vọng 想tưởng 不bất 實thật 。 計kế 有hữu 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 。 此thử 特đặc 妄vọng 想tưởng 所sở 計kế 耳nhĩ )# 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 境cảnh 界giới 者giả 。 一nhất 切thiết 性tánh 自tự 性tánh 相tướng 不bất 生sanh 。 非phi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 二nhị 境cảnh 界giới 。 自tự 性tánh 身thân 財tài 建kiến 立lập 。 趣thú 自tự 性tánh 相tướng 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 自tự 體thể 相tướng 不bất 生sanh 。 是thị 內nội 身thân 證chứng 聖thánh 。 智trí 境cảnh 界giới 故cố 。 非phi 諸chư 凡phàm 夫phu 。 自tự 體thể 分phân 別biệt 二nhị 境cảnh 界giới 大đại 慧tuệ 。 是thị 阿a 黎lê 耶da 識thức 身thân 資tư 生sanh 器khí 世thế 間gian 。 去khứ 來lai 自tự 體thể 相tướng 故cố 。 ○# 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 生sanh 。 是thị 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 境cảnh 界giới 也dã 。 此thử 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 不bất 生sanh 境cảnh 界giới 。 非phi 彼bỉ 愚ngu 夫phu 有hữu 無vô 生sanh 滅diệt 二nhị 境cảnh 界giới 。 故cố 彼bỉ 愚ngu 夫phu 有hữu 無vô 生sanh 滅diệt 二nhị 境cảnh 界giới 者giả 。 是thị 八bát 識thức 自tự 性tánh 身thân 財tài 建kiến 立lập 所sở 趣thú 。 識thức 自tự 性tánh 相tướng 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 藏tạng 識thức 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 相tương/tướng 轉chuyển 。 愚ngu 夫phu 墮đọa 生sanh 住trụ 滅diệt 二nhị 見kiến 。 希hy 望vọng 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 。 有hữu 非phi 有hữu 妄vọng 想tưởng 生sanh 。 非phi 贒# 聖thánh 也dã 。 大đại 慧tuệ 。 於ư 彼bỉ 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 此thử 承thừa 上thượng 文văn 識thức 性tánh 身thân 財tài 建kiến 立lập 之chi 意ý 。 以dĩ 明minh 愚ngu 夫phu 二nhị 見kiến 。 從tùng 是thị 而nhi 生sanh 也dã 。 謂vị 愚ngu 夫phu 因nhân 藏tạng 識thức 能năng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 相tương/tướng 轉chuyển 。 乃nãi 有hữu 生sanh 住trụ 滅diệt 相tướng 三tam 見kiến 。 然nhiên 而nhi 性tánh 本bổn 不bất 生sanh 。 凡phàm 愚ngu 妄vọng 執chấp 一nhất 切thiết 性tánh 生sanh 。 有hữu 非phi 有hữu 想tưởng 。 紛phân 然nhiên 亂loạn 起khởi 。 此thử 是thị 凡phàm 愚ngu 妄vọng 計kế 非phi 聖thánh 賢hiền 有hữu 。 是thị 故cố 勉miễn 諸chư 當đương 學học )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 有hữu 五ngũ 無vô 間gián 種chủng 性tánh 。 (# 五ngũ 無vô 間gián 種chủng 性tánh 。 魏ngụy 譯dịch 作tác 五ngũ 種chủng 乘thừa 性tánh 證chứng 法pháp 。 ○# 此thử 文văn 生sanh 起khởi 。 由do 前tiền 自tự 覺giác 境cảnh 界giới 。 各các 計kế 不bất 同đồng 。 故cố 今kim 標tiêu 明minh 。 有hữu 五ngũ 性tánh 差sai 別biệt 。 此thử 標tiêu 數số 。 下hạ 列liệt 名danh 。 集tập 註chú 云vân 。 無vô 間gian 者giả 。 謂vị 佛Phật 及cập 眾chúng 生sanh 。 同đồng 一nhất 法pháp 性tánh 。 初sơ 無vô 有hữu 間gian 。 以dĩ 機cơ 緣duyên 有hữu 異dị 。 故cố 分phân 為vi 五ngũ 。 宗tông 鏡kính 云vân 。 種chủng 性tánh 者giả 。 相tương 似tự 曰viết 種chủng 。 體thể 同đồng 曰viết 性tánh )# 。 云vân 何hà 為vi 五ngũ 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 不bất 定định 種chủng 性tánh 。 各các 別biệt 種chủng 性tánh 。 (# 此thử 列liệt 名danh 。 下hạ 釋thích 義nghĩa )# 。 云vân 何hà 知tri 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 若nhược 聞văn 說thuyết 得đắc 陰ấm 界giới 入nhập 自tự 共cộng 相tương 斷đoạn 知tri 時thời 。 舉cử 身thân 毛mao 孔khổng 。 熈# 怡di 欣hân 悅duyệt 。 及cập 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 相tương/tướng 智trí 。 不bất 脩tu 緣duyên 起khởi 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 。 是thị 名danh 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 (# 斷đoạn 知tri 時thời 者giả 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 。 初sơ 聞văn 三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 自tự 稱xưng 已dĩ 知tri 已dĩ 斷đoạn 之chi 時thời 也dã 。 因nhân 聞văn 四Tứ 諦Đế 。 初sơ 得đắc 解giải 名danh 。 故cố 舉cử 身thân 欣hân 悅duyệt 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 修tu 相tương/tướng 智trí 者giả 。 天thiên 台thai 以dĩ 見kiến 思tư 為vi 取thủ 相tương/tướng 惑hoặc 。 今kim 言ngôn 相tương/tướng 智trí 者giả 。 是thị 破phá 相tương/tướng 惑hoặc 之chi 智trí 也dã 。 聲Thanh 聞Văn 智trí 。 有hữu 八bát 種chủng 。 一nhất 苦khổ 法pháp 智trí 。 二nhị 苦khổ 類loại 智trí 。 三tam 集tập 法pháp 智trí 。 四tứ 集tập 類loại 智trí 。 五ngũ 滅diệt 法pháp 智trí 。 六lục 滅diệt 類loại 智trí 。 七thất 道Đạo 法Pháp 智trí 。 八bát 道đạo 類loại 智trí 。 詳tường 如như 天thiên 台thai 四tứ 教giáo 儀nghi 集tập 註chú 中trung 說thuyết 。 不bất 修tu 緣duyên 起khởi 發phát 悟ngộ 之chi 相tướng 者giả 。 緣duyên 起khởi 。 即tức 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 也dã 。 發phát 悟ngộ 。 謂vị 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 人nhân 。 觀quán 十Thập 二Nhị 緣Duyên 起Khởi 。 發phát 悟ngộ 無vô 生sanh 之chi 理lý 。 今kim 聲Thanh 聞Văn 但đãn 修tu 四Tứ 諦Đế 。 不bất 觀quán 緣duyên 起khởi 。 故cố 云vân 不bất 修tu 也dã )# 。 聲Thanh 聞Văn 無vô 間gian 。 見kiến 第đệ 八bát 地địa 。 起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 習tập 氣khí 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 。 不bất 度độ 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 死tử 。 度độ 分phân 段đoạn 死tử 。 正chánh 師sư 子tử 吼hống 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 如như 實thật 知tri 。 修tu 習tập 人nhân 無vô 我ngã 。 乃nãi 至chí 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 覺giác 。 (# 見kiến 第đệ 八bát 地địa 者giả 。 謂vị 無vô 所sở 有hữu 境cảnh 。 三tam 乘thừa 同đồng 證chứng 。 但đãn 所sở 見kiến 有hữu 異dị 。 故cố 分phần/phân 大đại 小tiểu 耳nhĩ 。 第đệ 四tứ 經Kinh 云vân 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 滅diệt 。 此thử 三tam 乘thừa 斷đoạn 惑hoặc 處xứ 同đồng 矣hĩ 。 又hựu 云vân 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 三tam 乘thừa 所sở 證chứng 處xứ 同đồng 矣hĩ 。 是thị 則tắc 聲Thanh 聞Văn 豈khởi 通thông 菩Bồ 薩Tát 八bát 地địa 乎hồ 。 此thử 必tất 有hữu 旨chỉ 。 非phi 相tướng 濫lạm 也dã 。 天thiên 台thai 四tứ 教giáo 義nghĩa 。 約ước 通thông 教giáo 。 明minh 三tam 乘thừa 共cộng 位vị 有hữu 十thập 。 一nhất 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 二nhị 性tánh 地địa 。 三tam 八bát 人nhân 地địa 。 四tứ 見kiến 地địa 。 五ngũ 薄bạc 地địa 。 六lục 離ly 欲dục 地địa 。 七thất 已dĩ 辦biện 地địa 。 八bát 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 九cửu 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 十thập 佛Phật 地địa 。 菩Bồ 薩Tát 從tùng 乾can/kiền/càn 慧tuệ 。 至chí 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 皆giai 行hành 皆giai 學học 。 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。 佛Phật 地địa 亦diệc 學học 亦diệc 證chứng 。 故cố 言ngôn 三tam 乘thừa 通thông 位vị 。 又hựu 用dụng 別biệt 教giáo 別biệt 位vị 。 名danh 別biệt 而nhi 義nghĩa 通thông 者giả 。 配phối 上thượng 通thông 教giáo 十Thập 地Địa 。 十thập 信tín 。 即tức 乾can/kiền/càn 慧tuệ 地địa 。 三tam 十thập 心tâm 。 即tức 性tánh 地địa 。 通thông 八bát 人nhân 地địa 見kiến 地địa 。 即tức 別biệt 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 薄bạc 地địa 向hướng 果quả 。 向hướng 即tức 離ly 垢cấu 。 果quả 即tức 發phát 光quang 。 阿A 那Na 含Hàm 向hướng 果quả 。 向hướng 即tức 燄diệm 慧tuệ 。 果quả 即tức 難nan 勝thắng 。 阿A 羅La 漢Hán 向hướng 果quả 。 向hướng 即tức 現hiện 前tiền 。 果quả 即tức 遠viễn 行hành 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 即tức 第đệ 八bát 不bất 動động 地địa 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 即tức 善thiện 慧tuệ 。 佛Phật 地địa 即tức 法pháp 雲vân 。 此thử 用dụng 別biệt 教giáo 位vị 名danh 。 辨biện 通thông 教giáo 位vị 也dã 。 今kim 文văn 見kiến 第đệ 八bát 地địa 者giả 。 即tức 是thị 見kiến 通thông 教giáo 第đệ 八bát 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 也dã 聲Thanh 聞Văn 未vị 侵xâm 習tập 氣khí 。 望vọng 辟Bích 支Chi 佛Phật 尚thượng 劣liệt 。 故cố 但đãn 云vân 見kiến 。 又hựu 通thông 教giáo 第đệ 八bát 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 地Địa 。 與dữ 別biệt 教giáo 第đệ 八bát 不bất 動động 地địa 。 斷đoạn 惑hoặc 見kiến 諦Đế 同đồng 。 然nhiên 則tắc 此thử 經Kinh 。 意ý 屬thuộc 通thông 教giáo 乎hồ 。 起khởi 煩phiền 惱não 斷đoạn 。 習tập 氣khí 煩phiền 惱não 不bất 斷đoạn 者giả 。 起khởi 即tức 正chánh 使sử 。 動động 故cố 名danh 起khởi 。 乃nãi 現hiện 行hành 斷đoạn 也dã 。 不bất 能năng 侵xâm 習tập 。 故cố 不bất 斷đoạn 也dã 。 變biến 易dị 死tử 。 解giải 見kiến 前tiền 文văn 。 分phần 段đoạn 死tử 者giả 。 成thành 唯duy 識thức 云vân 。 謂vị 諸chư 有hữu 漏lậu 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 由do 煩phiền 惱não 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 。 所sở 感cảm 三tam 界giới 麤thô 異dị 熟thục 果quả 。 身thân 命mạng 長trường 短đoản 。 隨tùy 因nhân 緣duyên 力lực 。 有hữu 定định 劑tề 限hạn 。 故cố 名danh 分phân 段đoạn 也dã 。 正chánh 師sư 下hạ 四tứ 句cú 。 師sư 子tử 吼hống 。 表biểu 無vô 畏úy 說thuyết 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 已dĩ 度độ 生sanh 死tử 。 證chứng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 於ư 大đại 眾chúng 中trung 。 能năng 無vô 畏úy 說thuyết 也dã 。 我ngã 生sanh 下hạ 三tam 句cú 。 是thị 無vô 畏úy 說thuyết 義nghĩa 。 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 。 羅La 漢Hán 有hữu 四Tứ 智Trí 。 謂vị 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 今kim 文văn 闕khuyết 第đệ 三tam 句cú 。 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 四tứ 句cú 全toàn 。 此thử 必tất 譯dịch 場tràng 誤ngộ 略lược 也dã 。 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 者giả 。 大đại 明minh 法pháp 數số 云vân 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 斷đoạn 見kiến 思tư 惑hoặc 盡tận 。 更cánh 不bất 受thọ 三tam 界giới 生sanh 死tử 故cố 。 梵Phạm 行hạnh 已dĩ 立lập 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 由do 戒giới 定định 慧tuệ 行hành 成thành 就tựu 。 得đắc 此thử 果quả 故cố 。 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 本bổn 求cầu 出xuất 離ly 三tam 界giới 。 修tu 諸chư 梵Phạm 行hạnh 。 生sanh 死tử 既ký 盡tận 。 梵Phạm 行hạnh 既ký 立lập 。 所sở 作tác 辦biện 故cố 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 者giả 。 謂vị 阿A 羅La 漢Hán 。 生sanh 死tử 惑hoặc 業nghiệp 既ký 盡tận 。 更cánh 不bất 受thọ 後hậu 世thế 之chi 身thân 故cố 。 如như 實thật 下hạ 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 如như 實thật 知tri 五ngũ 陰ấm 無vô 我ngã 。 證chứng 得đắc 人nhân 空không 。 逮đãi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 各các 別biệt 無vô 間gian 者giả 。 我ngã 。 人nhân 。 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 。 長trưởng 養dưỡng 。 士sĩ 夫phu 。 (# 言ngôn 各các 別biệt 者giả 。 謂vị 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 命mạng 等đẳng 。 種chủng 種chủng 法pháp 相tướng 。 各các 別biệt 見kiến 故cố 。 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 。 即tức 神thần 我ngã 別biệt 名danh 。 以dĩ 生sanh 育dục 萬vạn 物vật 。 名danh 長trưởng 養dưỡng 也dã 。 士sĩ 夫phu 。 又hựu 云vân 丈trượng 夫phu 。 亦diệc 生sanh 育dục 成thành 立lập 之chi 義nghĩa 。 然nhiên 此thử 見kiến 雖tuy 各các 別biệt 。 妙diệu 性tánh 恆hằng 通thông 。 亦diệc 名danh 無vô 間gian )# 。 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 如như 是thị 覺giác 。 求cầu 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 (# 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 指chỉ 各các 別biệt 見kiến 者giả )# 。 復phục 有hữu 異dị 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 悉tất 由do 作tác 者giả 。 見kiến 一nhất 切thiết 性tánh 已dĩ 。 言ngôn 此thử 是thị 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 (# 此thử 計kế 諸chư 法pháp 由do 作tác 者giả 生sanh 。 見kiến 此thử 謂vị 是thị 涅Niết 槃Bàn )# 。 作tác 如như 是thị 覺giác 。 法pháp 無vô 我ngã 見kiến 非phi 分phần/phân 。 彼bỉ 無vô 解giải 脫thoát 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 彼bỉ 無vô 解giải 脫thoát 。 以dĩ 未vị 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。 ○# 作tác 如như 是thị 覺giác 者giả 。 指chỉ 上thượng 聲Thanh 聞Văn 各các 別biệt 。 及cập 外ngoại 道đạo 三tam 種chủng 見kiến 者giả 。 作tác 如như 是thị 覺giác 。 不bất 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 義nghĩa 。 故cố 非phi 分phần/phân 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 此thử 諸chư 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 無vô 間gian 。 外ngoại 道đạo 種chủng 性tánh 。 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 。 為vi 轉chuyển 彼bỉ 惡ác 見kiến 故cố 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 此thử 總tổng 結kết 聲Thanh 聞Văn 各các 別biệt 外ngoại 道đạo 二nhị 種chủng 見kiến 者giả 之chi 非phi 也dã 。 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 者giả 。 謂vị 未vị 出xuất 生sanh 死tử 。 作tác 出xuất 離ly 想tưởng 。 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 人nhân 。 為vi 欲dục 轉chuyển 彼bỉ 不bất 出xuất 出xuất 覺giác 惡ác 見kiến 。 故cố 應ưng 修tu 學học )# 。 大đại 慧tuệ 。 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 者giả 。 若nhược 聞văn 說thuyết 各các 別biệt 緣duyên 無vô 間gian 。 舉cử 身thân 毛mao 竪thụ 。 悲bi 泣khấp 流lưu 淚lệ 。 不bất 相tương 近cận 緣duyên 。 所sở 有hữu 不bất 著trước 。 種chủng 種chủng 自tự 身thân 。 種chủng 種chủng 神thần 通thông 。 若nhược 離ly 若nhược 合hợp 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 。 聞văn 說thuyết 是thị 時thời 。 其kỳ 心tâm 隨tùy 入nhập 。 若nhược 知tri 彼bỉ 緣Duyên 覺Giác 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 已dĩ 。 隨tùy 順thuận 為vi 說thuyết 緣Duyên 覺Giác 之chi 乘thừa 。 是thị 名danh 緣Duyên 覺Giác 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。 (# 不bất 相tương 近cận 緣duyên 。 唐đường 譯dịch 作tác 離ly 憒hội 閙náo 緣duyên 。 ○# 若nhược 知tri 下hạ 。 謂vị 依y 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 師sư 徒đồ 訓huấn 化hóa 。 轉chuyển 相tương/tướng 授thọ 受thọ 。 說thuyết 此thử 乘thừa 法pháp 。 如như 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 辟Bích 支Chi 無Vô 學Học 。 并tinh 其kỳ 初sơ 心tâm 者giả 是thị 也dã 。 集tập 註chú 云vân 。 言ngôn 若nhược 知tri 因nhân 緣duyên 各các 別biệt 不bất 和hòa 合hợp 。 而nhi 不bất 近cận 諸chư 緣duyên 。 不bất 著trước 所sở 有hữu 。 或hoặc 時thời 聞văn 。 說thuyết 種chủng 種chủng 身thân 。 或hoặc 離ly 一nhất 身thân 為vi 多đa 身thân 。 或hoặc 合hợp 多đa 身thân 為vi 一nhất 身thân 。 及cập 於ư 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 心tâm 有hữu 所sở 得đắc 。 是thị 為vi 緣Duyên 覺Giác 乘Thừa 種chủng 性tánh )# 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 如Như 來Lai 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 有hữu 四tứ 種chủng 。 謂vị 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 離ly 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 無vô 間gian 種chủng 性tánh 。 (# 集tập 註chú 云vân 。 妙diệu 體thể 圓viên 明minh 。 曰viết 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 曰viết 離ly 自tự 性tánh 法pháp 無vô 間gian 。 匪phỉ 從tùng 外ngoại 得đắc 。 曰viết 自tự 覺giác 聖thánh 無vô 間gian 。 平bình 等đẳng 法Pháp 界Giới 。 曰viết 外ngoại 剎sát 殊thù 勝thắng 無vô 間gian )# 。 大đại 慧tuệ 。 若nhược 聞văn 此thử 四tứ 事sự 。 一nhất 一nhất 說thuyết 時thời 。 及cập 說thuyết 自tự 心tâm 現hiện 身thân 財tài 建kiến 立lập 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 時thời 。 心tâm 不bất 驚kinh 怖bố 者giả 。 是thị 名danh 如Như 來Lai 。 乘thừa 無vô 間gian 種chủng 性tánh 相tương/tướng 。 (# 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 聞văn 說thuyết 四tứ 事sự 。 及cập 聞văn 說thuyết 身thân 〔# 上thượng 〕# 從tùng 自tự 心tâm 現hiện 。 而nhi 不bất 驚kinh 怖bố 者giả 。 是thị 如Như 來Lai 乘thừa 也dã 。 建kiến 立lập 身thân 財tài 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 界giới 者giả 。 如như 佛Phật 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 。 種chủng 種chủng 剎sát 。 種chủng 種chủng 化hóa 相tương/tướng 。 種chủng 種chủng 殊thù 勝thắng 莊trang 嚴nghiêm 。 依y 正chánh 交giao 徹triệt 。 理lý 事sự 互hỗ 融dung 。 無vô 出xuất 一nhất 心tâm 。 名danh 身thân 財tài 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 不bất 定định 種chủng 性tánh 者giả 。 謂vị 說thuyết 彼bỉ 三tam 種chủng 時thời 。 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 。 隨tùy 彼bỉ 而nhi 成thành 。 (# 三tam 種chủng 。 即tức 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 如Như 來Lai 三tam 種chủng 也dã 。 集tập 註chú 云vân 。 此thử 不bất 定định 人nhân 。 隨tùy 說thuyết 而nhi 入nhập 。 順thuận 學học 而nhi 成thành 。 其kỳ 性tánh 可khả 移di 。 故cố 言ngôn 不bất 定định )# 。 大đại 慧tuệ 。 此thử 是thị 初sơ 治trị 地địa 者giả 。 謂vị 種chủng 性tánh 建kiến 立lập 。 為vi 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 地địa 。 故cố 作tác 是thị 建kiến 立lập 。 (# 此thử 結kết 上thượng 文văn 五ngũ 乘thừa 建kiến 立lập 之chi 意ý 也dã 。 謂vị 彼bỉ 初sơ 治trị 修tu 行hành 地địa 者giả 。 建kiến 立lập 種chủng 性tánh 。 欲dục 令linh 超siêu 入nhập 無vô 所sở 有hữu 地địa 。 故cố 作tác 是thị 建kiến 立lập 也dã 。 無vô 所sở 有hữu 。 直trực 指chỉ 如Như 來Lai 實thật 際tế 。 非phi 止chỉ 第đệ 八bát 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 下hạ 偈kệ 云vân 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 門môn 。 遠viễn 離ly 於ư 二nhị 教giáo 。 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 新tân 說thuyết 以dĩ 此thử 文văn 局cục 於ư 不bất 定định 性tánh 中trung 。 非phi 也dã )# 。 彼bỉ 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 。 自tự 煩phiền 惱não 習tập 淨tịnh 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 。 得đắc 三tam 昧muội 樂lạc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 最tối 勝thắng 之chi 身thân 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 彼bỉ 住trụ 三tam 昧muội 樂nhạc 聲thanh 聞văn 。 若nhược 能năng 證chứng 知tri 自tự 所sở 依y 識thức 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 。 淨tịnh 煩phiền 惱não 習tập 。 畢tất 竟cánh 當đương 得đắc 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 ○# 自tự 覺giác 藏tạng 者giả 。 藏tạng 藏tạng 識thức 也dã 。 謂vị 能năng 證chứng 知tri 自tự 覺giác 所sở 起khởi 藏tạng 識thức 者giả 。 則tắc 淨tịnh 自tự 性tánh 煩phiền 惱não 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 。 即tức 彼bỉ 三tam 昧muội 樂nhạo/nhạc/lạc 住trụ 聲Thanh 聞Văn 。 能năng 覺giác 此thử 者giả 。 亦diệc 當đương 得đắc 於ư 如Như 來Lai 最tối 勝thắng 。 之chi 身thân 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 須tu 陀đà 槃bàn 那na 果quả 。 往vãng 來lai 及cập 不bất 還hoàn 。 逮đãi 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 。 是thị 等đẳng 心tâm 惑hoặc 亂loạn 。 (# 須tu 陀đà 槃bàn 那na 。 金kim 剛cang 疏sớ/sơ 。 譯dịch 云vân 入nhập 流lưu 。 入nhập 八Bát 聖Thánh 道Đạo 流lưu 故cố 。 此thử 初sơ 果quả 也dã 。 果quả 之chi 一nhất 字tự 。 通thông 下hạ 句cú 三tam 人nhân 。 往vãng 來lai 。 或hoặc 云vân 一nhất 往vãng 來lai 。 是thị 人nhân 從tùng 此thử 死tử 。 一nhất 往vãng 天thiên 上thượng 。 一nhất 來lai 人nhân 間gian 。 得đắc 盡tận 眾chúng 苦khổ 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 此thử 二nhị 果quả 也dã 。 不bất 還hoàn 。 或hoặc 云vân 不bất 來lai 。 是thị 人nhân 欲dục 界giới 中trung 死tử 。 生sanh 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 於ư 彼bỉ 漏lậu 盡tận 。 不bất 復phục 來lai 生sanh 。 此thử 三tam 果quả 也dã 。 阿A 羅La 漢Hán 。 大đại 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 阿a 羅la 名danh 賊tặc 。 漢hán 名danh 破phá 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 賊tặc 破phá 故cố 。 又hựu 云vân 應Ứng 供Cúng 。 一nhất 切thiết 漏lậu 盡tận 。 堪kham 應ưng 人nhân 天thiên 供cúng 養dường 故cố 。 又hựu 阿a 名danh 不phủ 。 羅La 漢Hán 名danh 生sanh 。 後hậu 世thế 中trung 。 更cánh 不bất 生sanh 故cố 。 含hàm 此thử 三tam 義nghĩa 。 故cố 存tồn 梵Phạm 名danh 。 此thử 四Tứ 果Quả 也dã 。 是thị 等đẳng 心tâm 惑hoặc 亂loạn 者giả 。 言ngôn 其kỳ 見kiến 思tư 雖tuy 破phá 。 無vô 明minh 全toàn 在tại 。 故cố 云vân 心tâm 惑hoặc 亂loạn 也dã )# 。 三tam 乘thừa 與dữ 一Nhất 乘Thừa 。 非phi 乘thừa 我ngã 所sở 說thuyết 。 愚ngu 夫phu 少thiểu 智trí 慧tuệ 。 諸chư 聖thánh 遠viễn 離ly 寂tịch 。 (# 集tập 註chú 云vân 。 如Như 來Lai 為vi 凡phàm 愚ngu 少thiểu 智trí 。 聲Thanh 聞Văn 趣thú 寂tịch 。 說thuyết 三tam 乘thừa 一Nhất 乘Thừa 。 復phục 立lập 非phi 乘thừa 。 一nhất 對đối 三tam 說thuyết 。 三tam 既ký 不bất 存tồn 。 一nhất 亦diệc 非phi 有hữu 。 遠viễn 離ly 寂tịch 。 言ngôn 離ly 欲dục 寂tịch 滅diệt 也dã )# 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 法Pháp 門môn 。 遠viễn 離ly 於ư 二nhị 教giáo 。 住trụ 於ư 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 建kiến 立lập 三tam 乘thừa 。 (# 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 門môn 中trung 。 若nhược 三tam 若nhược 一nhất 。 皆giai 悉tất 遠viễn 離ly 。 即tức 非phi 乘thừa 也dã 。 然nhiên 於ư 非phi 乘thừa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 何hà 有hữu 三tam 一nhất 之chi 殊thù 哉tai )# 。 諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。 無vô 色sắc 三Tam 摩Ma 提Đề 。 受thọ 想tưởng 悉tất 寂tịch 滅diệt 。 亦diệc 無vô 有hữu 心tâm 量lượng 。 (# 集tập 註chú 云vân 。 諸chư 禪thiền 無vô 量lượng 等đẳng 。 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 也dã 。 無vô 色sắc 三Tam 摩Ma 提Đề 。 即tức 無vô 色sắc 界giới 四tứ 。 空không 處xứ 定định 也dã 。 受thọ 想tưởng 悉tất 寂tịch 滅diệt 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 滅diệt 盡tận 定định 也dã 。 言ngôn 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 禪thiền 三tam 昧muội 等đẳng 法pháp 。 亦diệc 無vô 有hữu 實thật 。 為vi 妄vọng 想tưởng 心tâm 量lượng 愚ngu 夫phu 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 故cố 云vân 亦diệc 無vô 有hữu 心tâm 量lượng )# 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 。 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 。 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển 。 (# 魏ngụy 譯dịch 大đại 慧tuệ 下hạ 。 有hữu 何hà 者giả 無vô 性tánh 乘thừa 一nhất 句cú 。 ○# 此thử 文văn 生sanh 起khởi 。 亦diệc 由do 五ngũ 性tánh 而nhi 來lai 。 故cố 魏ngụy 譯dịch 有hữu 無vô 性tánh 乘thừa 之chi 句cú 。 一nhất 闡xiển 提đề 。 大đại 經Kinh 云vân 。 一nhất 闡xiển 名danh 信tín 。 提đề 名danh 不bất 具cụ 。 信tín 不bất 具cụ 故cố 。 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 。 蓋cái 信tín 不bất 具cụ 。 即tức 譯dịch 語ngữ 也dã 。 今kim 文văn 意ý 含hàm 二nhị 種chủng 。 彼bỉ 一nhất 闡xiển 提đề 。 是thị 實thật 行hạnh 闡xiển 提đề 。 非phi 一nhất 下hạ 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 依y 一nhất 闡xiển 提đề 。 成thành 就tựu 本bổn 願nguyện 者giả 也dã 。 謂vị 非phi 彼bỉ 闡xiển 提đề 。 則tắc 不bất 能năng 成thành 就tựu 菩Bồ 薩Tát 願nguyện 。 於ư 諸chư 世thế 間gian 解giải 脫thoát 。 從tùng 誰thùy 而nhi 轉chuyển 。 故cố 云vân 非phi 一nhất 闡xiển 提đề 。 世Thế 間Gian 解Giải 脫thoát 誰thùy 轉chuyển )# 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 闡xiển 提đề 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 者giả 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 及cập 於ư 無vô 始thỉ 眾chúng 生sanh 發phát 願nguyện 。 云vân 何hà 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 謂vị 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 及cập 作tác 惡ác 言ngôn 。 此thử 非phi 隨tùy 順thuận 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 解giải 脫thoát 之chi 說thuyết 。 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 故cố 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 何hà 等đẳng 為vi 二nhị 。 一nhất 者giả 焚phần 燒thiêu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 二nhị 者giả 憐lân 愍mẫn 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 作tác 盡tận 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 界giới 願nguyện 。 大đại 慧tuệ 。 云vân 何hà 焚phần 燒thiêu 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 謂vị 謗báng 菩Bồ 薩Tát 藏tạng 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 彼bỉ 非phi 隨tùy 順thuận 修tu 多đa 羅la 毗Tỳ 尼Ni 解giải 脫thoát 說thuyết 。 捨xả 諸chư 善thiện 根căn 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 ○# 此thử 非phi 下hạ 。 正chánh 是thị 謗báng 語ngữ )# 。 二nhị 者giả 菩Bồ 薩Tát 本bổn 自tự 願nguyện 方phương 便tiện 故cố 。 非phi 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 大đại 慧tuệ 。 憐lân 愍mẫn 眾chúng 生sanh 。 作tác 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 願nguyện 者giả 。 是thị 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 方phương 便tiện 作tác 願nguyện 。 若nhược 諸chư 眾chúng 生sanh 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 我ngã 亦diệc 不bất 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 ○# 此thử 釋thích 第đệ 二nhị 菩Bồ 薩Tát 發phát 願nguyện 者giả 。 二nhị 者giả 字tự 。 當đương 作tác 云vân 何hà 字tự 。 始thỉ 應ưng 上thượng 文văn 。 非phi 不bất 下hạ 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 非phi 實thật 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 為vì 令linh 一nhất 切thiết 。 捨xả 善thiện 根căn 眾chúng 生sanh 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 示thị 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng )# 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 名danh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 。 (# 魏ngụy 譯dịch 云vân 。 是thị 名danh 二nhị 種chủng 一nhất 闡xiển 提đề 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 性tánh 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 決quyết 定định 取thủ 一nhất 闡xiển 提đề 行hành 。 ○# 彼bỉ 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 彼bỉ 指chỉ 上thượng 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。 謂vị 彼bỉ 眾chúng 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 涅Niết 槃Bàn 不bất 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 性tánh 平bình 等đẳng 故cố 。 此thử 亦diệc 到đáo 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 示thị 同đồng 其kỳ 事sự 。 亦diệc 以dĩ 平bình 等đẳng 性tánh 。 類loại 一nhất 闡xiển 提đề 趣thú 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 中trung 云vân 何hà 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 來lai 般Bát 涅Niết 槃Bàn 已dĩ 。 畢tất 竟cánh 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 非phi 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 。 (# 此thử 中trung 。 指chỉ 二nhị 種chủng 闡xiển 提đề 也dã 。 謂vị 此thử 二nhị 種chủng 中trung 。 何hà 者giả 畢tất 竟cánh 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 佛Phật 告cáo 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 何hà 者giả 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 故cố 無vô 涅Niết 槃Bàn 可khả 入nhập 。 然nhiên 非phi 捨xả 善thiện 根căn 實thật 一nhất 闡xiển 提đề 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 捨xả 一nhất 切thiết 善thiện 根căn 。 一nhất 闡xiển 提đề 者giả 。 復phục 以dĩ 如Như 來Lai 神thần 力lực 故cố 。 或hoặc 時thời 善thiện 根căn 生sanh 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 謂vị 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 以dĩ 是thị 故cố 。 菩Bồ 薩Tát 一nhất 闡xiển 提đề 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 (# 言ngôn 佛Phật 大đại 慈từ 。 雖tuy 彼bỉ 至chí 惡ác 。 猶do 以dĩ 四tứ 攝nhiếp 神thần 力lực 。 方phương 便tiện 引dẫn 導đạo 。 令linh 種chúng 善thiện 根căn 也dã 。 所sở 以dĩ 下hạ 。 徵trưng 釋thích 善thiện 根căn 生sanh 之chi 所sở 以dĩ 。 意ý 謂vị 非phi 彼bỉ 自tự 力lực 能năng 生sanh 。 實thật 由do 如Như 來Lai 不bất 捨xả 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 如như 鴦ương 崛quật 摩ma 羅la 等đẳng 是thị 也dã 。 以dĩ 是thị 下hạ 。 結kết 明minh 菩Bồ 薩Tát 不bất 涅Niết 槃Bàn 意ý )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 三tam 自tự 性tánh 。 (# 前tiền 自tự 大đại 慧tuệ 請thỉnh 說thuyết 自tự 性tánh 經kinh 已dĩ 來lai 。 世Thế 尊Tôn 初sơ 章chương 。 廣quảng 破phá 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 。 次thứ 章chương 大đại 慧tuệ 問vấn 自tự 心tâm 現hiện 流lưu 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 八bát 喻dụ 酬thù 之chi 。 又hựu 明minh 三tam 佛Phật 說thuyết 法pháp 之chi 相tướng 。 其kỳ 中trung 略lược 顯hiển 三tam 自tự 性tánh 義nghĩa 。 義nghĩa 且thả 未vị 備bị 。 遂toại 明minh 二nhị 種chủng 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 常thường 不bất 思tư 議nghị 五ngũ 性tánh 等đẳng 。 今kim 第đệ 三tam 章chương 。 世Thế 尊Tôn 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 一nhất 闡xiển 提đề 義nghĩa 至chí 此thử 始thỉ 示thị 三tam 自tự 性tánh 名danh 以dĩ 圓viên 前tiền 所sở 請thỉnh 意ý 。 然nhiên 而nhi 世Thế 尊Tôn 雖tuy 答đáp 三tam 性tánh 。 義nghĩa 收thu 五ngũ 法pháp 。 故cố 後hậu 結kết 顯hiển 五ngũ 法pháp 之chi 名danh 也dã 。 既ký 前tiền 廣quảng 破phá 外ngoại 計kế 總tổng 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh )# 。 云vân 何hà 三tam 自tự 性tánh 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 。 成thành 自tự 性tánh 。 (# 此thử 三tam 自tự 性tánh 。 與dữ 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 中trung 立lập 名danh 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 。 彼bỉ 謂vị 徧biến 計kế 。 依y 他tha 。 圓viên 成thành 實thật 也dã 。 今kim 妄vọng 想tưởng 即tức 徧biến 計kế 。 緣duyên 起khởi 即tức 依y 他tha 。 成thành 自tự 性tánh 即tức 圓viên 成thành 實thật 耳nhĩ )# 。 大đại 慧tuệ 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 從tùng 相tương 生sanh 。 (# 相tương/tướng 。 即tức 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 也dã 。 緣duyên 起khởi 是thị 所sở 緣duyên 相tương/tướng 故cố 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 從tùng 緣duyên 起khởi 生sanh 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 相tương 生sanh 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 緣duyên 起khởi 自tự 性tánh 事sự 相tướng 相tương/tướng 。 行hành 顯hiển 現hiện 事sự 相tướng 相tương/tướng 。 (# 事sự 相tướng 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 和hòa 合hợp 。 能năng 攝nhiếp 所sở 攝nhiếp 為vi 事sự 。 以dĩ 形hình 處xứ 長trường 短đoản 為vi 相tương/tướng 。 下hạ 相tương/tướng 字tự 。 謂vị 事sự 相tướng 之chi 相tướng 也dã 。 行hành 顯hiển 現hiện 相tướng 者giả 。 行hành 。 行hành 陰ấm 也dã 。 謂vị 從tùng 行hành 陰ấm 顯hiển 現hiện 之chi 相tướng 此thử 二nhị 相tương/tướng 。 牒điệp 妄vọng 想tưởng 從tùng 相tương 生sanh 句cú 。 蓋cái 緣duyên 起khởi 事sự 相tướng 。 屬thuộc 所sở 緣duyên 。 行hành 顯hiển 現hiện 相tướng 。 即tức 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 之chi 色sắc 也dã 。 言ngôn 從tùng 相tương 生sanh 者giả 從tùng 。 依y 也dã 。 顯hiển 揚dương 聖thánh 教giáo 論luận 第đệ 六lục 云vân 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 能năng 作tác 五ngũ 種chủng 業nghiệp 。 其kỳ 第đệ 三tam 業nghiệp 。 謂vị 能năng 為vi 徧biến 計kế 所sở 執chấp 性tánh 及cập 圓viên 成thành 實thật 性tánh 所sở 依y 故cố 。 今kim 文văn 先tiên 明minh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 從tùng 緣duyên 起khởi 相tương 生sanh 之chi 意ý 。 下hạ 文văn 正chánh 明minh 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 之chi 體thể )# 。 計kế 著trước 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 之chi 所sở 建kiến 立lập 。 (# 建kiến 立lập 。 唐đường 譯dịch 作tác 演diễn 說thuyết 。 ○# 以dĩ 計kế 著trước 上thượng 文văn 所sở 說thuyết 二nhị 種chủng 相tương/tướng 故cố 。 遂toại 有hữu 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 性tánh 也dã )# 。 謂vị 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 。 及cập 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 。 名danh 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 內nội 外ngoại 法pháp 計kế 著trước 。 事sự 相tướng 計kế 著trước 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 即tức 彼bỉ 如như 是thị 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 相tương 計kế 著trước 。 (# 名danh 相tướng 者giả 。 名danh 字tự 之chi 相tướng 。 屬thuộc 非phi 色sắc 四tứ 陰ấm 也dã 。 謂vị 從tùng 行hành 顯hiển 現hiện 相tướng 。 生sanh 計kế 著trước 故cố 行hành 陰ấm 所sở 顯hiển 者giả 。 不bất 出xuất 內nội 心tâm 外ngoại 境cảnh 二nhị 法pháp 故cố 。 事sự 相tướng 者giả 。 屬thuộc 所sở 緣duyên 也dã 謂vị 從tùng 緣duyên 起khởi 事sự 相tướng 。 生sanh 計kế 著trước 故cố 。 緣duyên 起khởi 事sự 相tướng 者giả 。 不bất 出xuất 內nội 外ngoại 自tự 共cộng 相tương 故cố 。 離ly 此thử 自tự 共cộng 。 別biệt 無vô 法pháp 故cố )# 。 是thị 名danh 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 相tướng 。 (# 此thử 結kết 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 名danh 也dã )# 。 若nhược 依y 若nhược 緣duyên 生sanh 。 是thị 名danh 緣duyên 起khởi 。 (# 此thử 承thừa 上thượng 文văn 二nhị 種chủng 妄vọng 想tưởng 。 即tức 明minh 緣duyên 起khởi 性tánh 。 謂vị 彼bỉ 妄vọng 想tưởng 所sở 依y 所sở 緣duyên 。 是thị 緣duyên 起khởi 性tánh 故cố 。 是thị 名danh 下hạ 結kết )# 。 云vân 何hà 成thành 自tự 性tánh 。 謂vị 離ly 名danh 相tướng 事sự 相tướng 妄vọng 想tưởng 。 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。 及cập 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 所sở 生sanh 境cảnh 界giới 。 是thị 名danh 成thành 自tự 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 (# 成thành 。 即tức 圓viên 成thành 實thật 也dã 。 謂vị 自tự 性tánh 無vô 偏thiên 曰viết 圓viên 。 自tự 性tánh 無vô 漏lậu 曰viết 成thành 。 自tự 性tánh 無vô 妄vọng 曰viết 實thật 。 今kim 文văn 意ý 云vân 。 離ly 名danh 事sự 二nhị 想tưởng 。 則tắc 無vô 妄vọng 矣hĩ 。 聖thánh 智trí 所sở 得đắc 。 則tắc 無vô 漏lậu 矣hĩ 。 聖thánh 趣thú 所sở 生sanh 則tắc 無vô 偏thiên 矣hĩ 。 故cố 名danh 成thành 自tự 性tánh 也dã 。 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 是thị 果quả 體thể 圓viên 成thành 實thật 是thị 果quả 德đức 。 由do 是thị 結kết 顯hiển 其kỳ 名danh 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 名danh 相tướng 覺giác 想tưởng 。 自tự 性tánh 二nhị 相tương/tướng 。 正chánh 智trí 如như 如như 。 是thị 則tắc 成thành 相tương/tướng 。 (# 名danh 相tướng 。 即tức 五ngũ 法pháp 之chi 二nhị 也dã 。 覺giác 想tưởng 。 言ngôn 妄vọng 想tưởng 也dã 。 及cập 正chánh 智trí 如như 如như 。 具cụ 足túc 五ngũ 法pháp 之chi 名danh 。 即tức 此thử 五ngũ 法pháp 之chi 名danh 若nhược 忘vong 。 是thị 成thành 自tự 性tánh 也dã 。 二nhị 相tương/tướng 者giả 。 指chỉ 名danh 相tướng 及cập 事sự 二nhị 相tương/tướng 也dã 。 此thử 偈kệ 。 非phi 獨độc 重trọng/trùng 頌tụng 長trường/trưởng 行hành 。 而nhi 復phục 會hội 明minh 三tam 性tánh 。 即tức 五ngũ 法pháp 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 是thị 名danh 觀quán 察sát 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 經kinh 。 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 趣thú 。 所sở 行hành 境cảnh 界giới 。 (# 趣thú 。 猶do 種chủng 類loại 也dã 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 人nhân 。 依y 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 所sở 修tu 。 故cố 指chỉ 菩Bồ 薩Tát 為vi 自tự 覺giác 種chủng 類loại 也dã 。 結kết 名danh 可khả 知tri )# 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 勉miễn 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 當đương 學học 此thử 。 此thử 節tiết 猶do 屬thuộc 前tiền 章chương 。 以dĩ 偈kệ 後hậu 始thỉ 結kết 所sở 問vấn 故cố 也dã )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 觀quán 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 (# 古cổ 注chú 云vân 。 既ký 能năng 修tu 學học 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 已dĩ 。 更cánh 當đương 觀quán 察sát 人nhân 法pháp 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng )# 。 云vân 何hà 二nhị 種chủng 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 謂vị 人nhân 無vô 我ngã 。 及cập 法pháp 無vô 我ngã 。 (# 入nhập 無vô 我ngã 者giả 。 人nhân 謂vị 五ngũ 陰ấm 假giả 合hợp 之chi 名danh 也dã 。 於ư 此thử 身thân 中trung 。 一nhất 一nhất 推thôi 之chi 。 皆giai 無vô 有hữu 我ngã 。 何hà 者giả 更cánh 為vi 人nhân 耶da 。 故cố 云vân 人nhân 無vô 我ngã 。 此thử 破phá 陰ấm 界giới 入nhập 之chi 共cộng 相tương 耳nhĩ 。 法pháp 無vô 我ngã 者giả 。 法pháp 。 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 諸chư 實thật 法pháp 也dã 。 前tiền 以dĩ 假giả 名danh 為vi 人nhân 。 今kim 正chánh 明minh 實thật 法pháp 。 人nhân 執chấp 狹hiệp 故cố 易dị 斷đoạn 。 法pháp 執chấp 寬khoan 故cố 難nạn/nan 除trừ 。 故cố 大Đại 乘Thừa 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 論luận 註chú 云vân 。 我ngã 狹hiệp 法pháp 寬khoan 蓋cái 迷mê 人nhân 必tất 迷mê 法pháp 。 迷mê 法pháp 未vị 必tất 迷mê 人nhân 故cố 也dã 。 然nhiên 於ư 此thử 法Pháp 。 一nhất 一nhất 推thôi 之chi 。 不bất 見kiến 我ngã 體thể 。 故cố 云vân 法pháp 無vô 我ngã 。 此thử 破phá 陰ấm 界giới 入nhập 之chi 自tự 相tương/tướng 耳nhĩ 。 下hạ 文văn 依y 智trí 明minh 無vô 我ngã 義nghĩa 。 故cố 於ư 人nhân 法pháp 之chi 名danh 未vị 顯hiển 。 今kim 略lược 明minh 之chi 。 此thử 標tiêu 。 下hạ 釋thích )# 。 云vân 何hà 人nhân 無vô 我ngã 。 (# 按án 下hạ 法pháp 無vô 我ngã 文văn 。 此thử 句cú 下hạ 。 應ưng 有hữu 一nhất 智trí 字tự )# 。 謂vị 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 聚tụ 無vô 知tri 業nghiệp 愛ái 生sanh 眼nhãn 色sắc 等đẳng 。 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 生sanh 識thức 。 一nhất 切thiết 諸chư 根căn 。 自tự 心tâm 現hiện 器khí 身thân 等đẳng 藏tạng 。 自tự 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 。 (# 此thử 依y 智trí 明minh 人nhân 無vô 我ngã 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 五ngũ 陰ấm 之chi 身thân 。 眾chúng 惡ác 所sở 聚tụ 。 妄vọng 想tưởng 施thi 設thiết 。 非phi 真chân 實thật 義nghĩa 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 者giả 。 謂vị 身thân 不bất 實thật 故cố 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 此thử 句cú 即tức 明minh 人nhân 空không 之chi 智trí 也dã 。 陰ấm 界giới 入nhập 下hạ 。 正chánh 明minh 共cộng 相tương 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 陰ấm 界giới 入nhập 法pháp 。 聚tụ 集tập 成thành 身thân 。 無vô 知tri 。 即tức 無vô 明minh 也dã 。 業nghiệp 有hữu 三tam 。 謂vị 善thiện 。 惡ác 。 不bất 動động 也dã 。 愛ái 。 欲dục 愛ái 也dã 。 謂vị 由do 無vô 明minh 業nghiệp 愛ái 。 生sanh 眼nhãn 等đẳng 六lục 根căn 。 色sắc 等đẳng 六lục 塵trần 。 以dĩ 攝nhiếp 受thọ 計kế 著trước 。 生sanh 眼nhãn 等đẳng 六lục 識thức 也dã 。 一nhất 切thiết 下hạ 。 器khí 。 形hình 器khí 也dã 。 身thân 等đẳng 藏tạng 者giả 。 等đẳng 。 指chỉ 支chi 分phần/phân 。 藏tạng 。 指chỉ 身thân 藏tạng 一nhất 切thiết 焦tiêu 腑phủ 腸tràng 胃vị 也dã 。 言ngôn 諸chư 根căn 身thân 藏tạng 等đẳng 。 皆giai 因nhân 自tự 心tâm 所sở 現hiện 妄vọng 想tưởng 施thi 設thiết 顯hiển 示thị 耳nhĩ )# 。 如như 河hà 流lưu 。 如như 種chủng 子tử 。 如như 燈đăng 。 如như 風phong 。 如như 雲vân 。 剎sát 那na 展triển 轉chuyển 壞hoại 。 (# 此thử 承thừa 上thượng 舉cử 喻dụ 。 以dĩ 明minh 陰ấm 身thân 剎sát 那na 壞hoại 也dã 。 謂vị 如như 河hà 流lưu 奔bôn 逝thệ 。 不bất 返phản 不bất 逾du 。 如như 種chủng 子tử 抽trừu 芽nha 。 漸tiệm 成thành 漸tiệm 敗bại 。 如như 燈đăng 炷chú 燒thiêu 心tâm 。 焰diễm 焰diễm 灰hôi 燼tẫn 。 如như 風phong 性tánh 無vô 恆hằng 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 如như 浮phù 雲vân 變biến 幻huyễn 。 起khởi 滅diệt 非phi 常thường 陰ấm 身thân 變biến 壞hoại 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 壞hoại 故cố 無vô 我ngã 。 故cố 云vân 人nhân 無vô 我ngã 也dã 。 上thượng 五ngũ 喻dụ 。 總tổng 顯hiển 陰ấm 身thân 展triển 轉chuyển 壞hoại 相tương/tướng 。 展triển 轉chuyển 。 言ngôn 非phi 頓đốn 壞hoại 也dã 。 下hạ 文văn 五ngũ 喻dụ 。 別biệt 顯hiển 陰ấm 身thân 習tập 氣khí 不bất 同đồng 。 故cố 各các 喻dụ 中trung 。 上thượng 半bán 句cú 。 明minh 習tập 氣khí 。 下hạ 半bán 句cú 。 以dĩ 喻dụ 顯hiển 。 人nhân 文văn 可khả 解giải )# 。 躁táo 動động 。 如như 猨viên 猴hầu 。 (# 言ngôn 身thân 多đa 掉trạo 舉cử 。 躁táo 動động 無vô 恆hằng 。 如như 猨viên 猴hầu 之chi 無vô 暫tạm 息tức 也dã )# 。 樂nhạo/nhạc/lạc 不bất 淨tịnh 處xứ 。 如như 飛phi 蠅dăng 。 (# 言ngôn 身thân 是thị 貪tham 愛ái 之chi 本bổn 。 恆hằng 樂nhạo/nhạc/lạc 與dữ 染nhiễm 污ô 同đồng 處xứ 如như 飛phi 蠅dăng 之chi 集tập 臭xú 腐hủ 也dã )# 。 無vô 厭yếm 足túc 。 如như 風phong 火hỏa 。 (# 言ngôn 是thị 身thân 貪tham 求cầu 無vô 厭yếm 足túc 故cố 。 如như 風phong 火hỏa 之chi 燎liệu 原nguyên 野dã 。 亦diệc 無vô 厭yếm 足túc 也dã )# 。 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 因nhân 。 如như 汲cấp 水thủy 輪luân 。 生sanh 死tử 趣thú 有hữu 輪luân 。 (# 言ngôn 身thân 是thị 虗hư 偽ngụy 習tập 氣khí 之chi 因nhân 。 生sanh 死tử 流lưu 轉chuyển 。 苦khổ 樂lạc 昇thăng 降giáng/hàng 。 如như 汲cấp 水thủy 之chi 輪luân 。 互hỗ 為vi 上thượng 下hạ 也dã 。 生sanh 死tử 趣thú 有hữu 輪luân 一nhất 句cú 。 合hợp 上thượng 水thủy 輪luân 之chi 喻dụ )# 。 種chủng 種chủng 身thân 色sắc 。 如như 幻huyễn 術thuật 神thần 咒chú 。 機cơ 發phát 像tượng 起khởi 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 種chủng 種chủng 色sắc 身thân 。 威uy 儀nghi 進tiến 止chỉ 。 譬thí 如như 死tử 屍thi 。 咒chú 力lực 故cố 行hành 。 亦diệc 如như 木mộc 人nhân 。 因nhân 機cơ 運vận 動động 。 ○# 謂vị 是thị 身thân 。 本bổn 以dĩ 四tứ 大đại 合hợp 成thành 。 死tử 屍thi 無vô 異dị 。 由do 識thức 心tâm 運vận 轉chuyển 。 喻dụ 如như 木mộc 人nhân 。 藉tạ 幻huyễn 咒chú 力lực 。 機cơ 關quan 發phát 而nhi 木mộc 像tượng 起khởi 也dã 。 然nhiên 上thượng 總tổng 別biệt 十thập 喻dụ 。 一nhất 一nhất 發phát 明minh 陰ấm 身thân 之chi 過quá 。 都đô 從tùng 妄vọng 想tưởng 執chấp 著trước 而nhi 起khởi 。 本bổn 無vô 實thật 我ngã 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí )# 。 善thiện 彼bỉ 相tương 知tri 。 是thị 名danh 人nhân 無vô 我ngã 智trí 。 (# 結kết 名danh 可khả 知tri )# 。 云vân 何hà 法pháp 無vô 我ngã 智trí 。 (# 前tiền 標tiêu 人nhân 無vô 我ngã 。 無vô 智trí 字tự )# 。 謂vị 覺giác 陰ấm 界giới 入nhập 。 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 自tự 性tánh 。 (# 覺giác 。 是thị 能năng 覺giác 之chi 智trí 。 陰ấm 等đẳng 。 是thị 所sở 覺giác 之chi 法pháp )# 。 如như 陰ấm 界giới 入nhập 。 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 陰ấm 界giới 入nhập 積tích 聚tụ 因nhân 。 業nghiệp 愛ái 繩thằng 縛phược 。 展triển 轉chuyển 相tương 緣duyên 生sanh 。 無vô 動động 搖dao 。 (# 無vô 動động 搖dao 。 唐đường 譯dịch 云vân 無vô 能năng 作tác 者giả 。 ○# 此thử 以dĩ 人nhân 例lệ 法pháp 。 明minh 無vô 我ngã 義nghĩa 也dã 。 如như 陰ấm 下hạ 。 引dẫn 陰ấm 身thân 共cộng 相tương 為vi 例lệ 。 謂vị 人nhân 既ký 無vô 我ngã 。 法pháp 亦diệc 如như 之chi 。 故cố 下hạ 文văn 合hợp 云vân 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ )# 。 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 自tự 共cộng 相tương 不bất 實thật 妄vọng 想tưởng 相tương/tướng 。 妄vọng 想tưởng 力lực 。 是thị 凡phàm 夫phù 生sanh 。 非phi 聖thánh 贒# 也dã 。 心tâm 意ý 識thức 五ngũ 法pháp 。 自tự 性tánh 離ly 故cố 。 (# 此thử 以dĩ 法pháp 合hợp 人nhân 。 明minh 無vô 我ngã 義nghĩa 。 故cố 云vân 諸chư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 離ly 自tự 下hạ 。 由do 陰ấm 等đẳng 自tự 共cộng 相tương 法pháp 。 是thị 凡phàm 夫phu 妄vọng 想tưởng 所sở 現hiện 。 以dĩ 妄vọng 想tưởng 種chủng 現hiện 。 熏huân 習tập 力lực 故cố 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 是thị 凡phàm 夫phù 生sanh 。 非phi 聖thánh 賢hiền 有hữu 也dã 。 心tâm 意ý 下hạ 。 謂vị 諸chư 聖thánh 賢hiền 。 能năng 離ly 心tâm 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 三tam 自tự 性tánh 故cố 也dã 。 法pháp 無vô 我ngã 義nghĩa 。 上thượng 已dĩ 例lệ 明minh 。 下hạ 復phục 廣quảng 顯hiển 法pháp 無vô 我ngã 益ích 相tương/tướng )# 。 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 當đương 善thiện 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 我ngã 。 (# 以dĩ 法pháp 無vô 我ngã 義nghĩa 。 勉miễn 令linh 善thiện 知tri )# 。 善thiện 法Pháp 無vô 我ngã 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 不bất 久cửu 當đương 得đắc 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 所sở 有hữu 觀quán 地địa 相tương/tướng 。 觀quán 察sát 開khai 覺giác 歡hoan 喜hỷ 。 (# 不bất 久cửu 者giả 。 謂vị 善thiện 。 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。 隣lân 於ư 聖thánh 位vị 。 顯hiển 其kỳ 行hành 之chi 高cao 也dã 。 初Sơ 地Địa 無vô 所sở 有hữu 觀quán 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 初Sơ 地Địa 文văn 云vân 。 人nhân 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 平bình 等đẳng 性tánh 。 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 平bình 等đẳng 義nghĩa 也dã 。 開khai 覺giác 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 覺giác 。 佛Phật 知tri 見kiến 也dã 。 開khai 者giả 。 謂vị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 佛Phật 知tri 見kiến 。 為vi 無vô 明minh 所sở 閉bế 。 今kim 登đăng 初Sơ 地Địa 。 始thỉ 開khai 佛Phật 覺giác 。 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 華hoa 嚴nghiêm 廣quảng 明minh 歡hoan 喜hỷ 因nhân 相tương/tướng 。 言ngôn 成thành 就tựu 多đa 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 。 又hựu 天thiên 台thai 云vân 。 此thử 地địa 無vô 功công 用dụng 位vị 。 百bách 界giới 作tác 佛Phật 。 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 今kim 無vô 所sở 有hữu 觀quán 。 即tức 彼bỉ 無vô 功công 用dụng 行hành 也dã 。 蓋cái 此thử 地địa 創sáng/sang 得đắc 無vô 功công 用dụng 名danh 。 此thử 名danh 通thông 上thượng 下hạ 地địa 故cố )# 。 次thứ 第đệ 漸tiệm 進tiến 。 超siêu 九cửu 地địa 相tương/tướng 。 得đắc 法Pháp 雲vân 地địa 。 (# 第đệ 十Thập 地Địa 名danh 法pháp 雲vân 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 引dẫn 莊trang 嚴nghiêm 論luận 第đệ 十thập 三tam 云vân 。 於ư 第đệ 十Thập 地Địa 。 中trung 由do 三tam 昧muội 門môn 。 及cập 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 聞văn 熏huân 習tập 因nhân 。 徧biến 滿mãn 阿a 黎lê 耶da 識thức 中trung 。 譬thí 如như 浮phù 雲vân 。 徧biến 滿mãn 虗hư 空không 。 能năng 以dĩ 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雲vân 。 於ư 一nhất 一nhất 剎sát 那na 。 於ư 一nhất 一nhất 相tướng 。 於ư 一nhất 一nhất 好hảo 。 於ư 一nhất 一nhất 毛mao 孔khổng 。 雨vũ 無vô 量lượng 無vô 邊biên 法Pháp 雨vũ 。 充sung 足túc 一nhất 切thiết 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 由do 能năng 如như 雲vân 。 雨vũ 法Pháp 雨vũ 故cố 。 故cố 名danh 法Pháp 雲Vân 地Địa 也dã )# 。 於ư 彼bỉ 建kiến 立lập 無vô 量lượng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 王vương 像tượng 。 大đại 寶bảo 宮cung 殿điện 。 幻huyễn 自tự 性tánh 境cảnh 界giới 修tu 習tập 生sanh 。 於ư 彼bỉ 而nhi 坐tọa 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 住trụ 是thị 地địa 已dĩ 。 有hữu 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 王vương 。 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 於ư 其kỳ 華hoa 上thượng 。 有hữu 寶bảo 宮cung 殿điện 。 狀trạng 如như 蓮liên 華hoa 。 菩Bồ 薩Tát 往vãng 修tu 幻huyễn 性tánh 法Pháp 門môn 。 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 而nhi 坐tọa 其kỳ 上thượng 。 ○# 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 文văn 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 入nhập 受thọ 職chức 位vị 已dĩ 。 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 三tam 昧muội 。 皆giai 現hiện 在tại 前tiền 。 此thử 三tam 昧muội 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 有hữu 大đại 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 忽hốt 然nhiên 出xuất 生sanh 。 其kỳ 華hoa 廣quảng 大đại 。 量lượng 等đẳng 百bách 萬vạn 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 以dĩ 眾chúng 妙diệu 寶bảo 。 間gian 錯thác 莊trang 嚴nghiêm 。 出xuất 世thế 善thiện 根căn 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 知tri 諸chư 法pháp 如như 幻huyễn 性tánh 。 眾chúng 行hành 所sở 成thành 。 與dữ 今kim 經kinh 同đồng 。 按án 彼bỉ 可khả 了liễu )# 。 同đồng 一nhất 像tượng 類loại 。 諸chư 最tối 勝thắng 子tử 。 眷quyến 屬thuộc 圍vi 繞nhiễu 。 (# 同đồng 一nhất 像tượng 類loại 者giả 。 謂vị 同đồng 行hành 菩Bồ 薩Tát 也dã )# 。 從tùng 一nhất 切thiết 佛Phật 剎sát 。 來lai 佛Phật 手thủ 灌quán 頂đảnh 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 太thái 子tử 灌quán 頂đảnh 。 (# 華hoa 嚴nghiêm 十Thập 地Địa 文văn 云vân 。 爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 某mỗ 世thế 界giới 中trung 。 某mỗ 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 行hành 如như 是thị 。 廣quảng 大đại 之chi 行hành 。 到đáo 受thọ 職chức 位vị 。 是thị 時thời 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 乃nãi 至chí 九Cửu 地Địa 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 皆giai 來lai 圍vi 繞nhiễu 。 恭cung 敬kính 供cúng 養dường 。 爾nhĩ 時thời 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 從tùng 眉mi 間gian 出xuất 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 名danh 增tăng 益ích 一nhất 切thiết 智trí 神thần 通thông 。 無vô 數số 光quang 明minh 。 以dĩ 為vi 眷quyến 屬thuộc 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 現hiện 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 之chi 事sự 。 現hiện 是thị 事sự 已dĩ 。 從tùng 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 頂đảnh 上thượng 而nhi 入nhập 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 得đắc 先tiên 所sở 未vị 得đắc 。 百bách 萬vạn 三tam 昧muội 。 名danh 為vi 已dĩ 得đắc 。 受thọ 職chức 之chi 位vị 。 入nhập 佛Phật 境cảnh 界giới 。 具cụ 足túc 十Thập 力Lực 。 墮đọa 在tại 佛Phật 數số 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 所sở 生sanh 太thái 子tử 。 母mẫu 是thị 正chánh 后hậu 。 其kỳ 轉chuyển 輪luân 土thổ/độ 。 令linh 此thử 太thái 子tử 。 坐tọa 白bạch 象tượng 寶bảo 。 妙diệu 金kim 之chi 座tòa 。 取thủ 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 置trí 金kim 瓶bình 內nội 。 王vương 執chấp 此thử 瓶bình 。 灌quán 太thái 子tử 頂đảnh 。 是thị 時thời 即tức 名danh 受thọ 王vương 職chức 位vị 。 墮đọa 在tại 灌quán 頂đảnh 剎sát 利lợi 王vương 數số 。 菩Bồ 薩Tát 受thọ 職chức 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 諸chư 佛Phật 智trí 水thủy 。 灌quán 其kỳ 頂đảnh 故cố 。 名danh 受thọ 職chức 位vị 。 今kim 經kinh 全toàn 同đồng 彼bỉ 義nghĩa 。 但đãn 彼bỉ 廣quảng 此thử 略lược 耳nhĩ )# 。 超siêu 佛Phật 子tử 地địa 。 到đáo 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 法pháp 趣thú 。 當đương 得đắc 如Như 來Lai 。 自tự 在tại 法Pháp 身thân 。 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 故cố 。 (# 如như 上thượng 之chi 益ích 。 皆giai 結kết 歸quy 見kiến 法pháp 無vô 我ngã 之chi 功công )# 。 是thị 名danh 法pháp 無vô 我ngã 相tướng 。 (# 結kết 前tiền 法pháp 無vô 我ngã 名danh )# 。 汝nhữ 等đẳng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩ma 訶ha 薩tát 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 勉miễn 令linh 修tu 學học 法pháp 無vô 我ngã 義nghĩa )# 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 。 唯duy 願nguyện 說thuyết 之chi 。 (# 古cổ 註chú 云vân 。 因nhân 上thượng 觀quán 二nhị 無vô 我ngã 。 能năng 離ly 有hữu 無vô 。 斷đoạn 常thường 二nhị 見kiến 。 故cố 請thỉnh 說thuyết 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 也dã 。 非phi 有hữu 說thuyết 有hữu 。 名danh 建kiến 立lập 。 非phi 無vô 說thuyết 無vô 。 名danh 誹phỉ 謗báng )# 。 令linh 我ngã 及cập 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 邊biên 惡ác 見kiến 。 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 覺giác 已dĩ 。 離ly 常thường 建kiến 立lập 。 斷đoạn 誹phỉ 謗báng 見kiến 。 不bất 謗báng 正Chánh 法Pháp 。 (# 古cổ 註chú 云vân 。 覺giác 知tri 有hữu 無vô 惡ác 見kiến 過quá 已dĩ 。 能năng 離ly 建kiến 立lập 常thường 見kiến 。 誹phỉ 謗báng 斷đoạn 見kiến 。 令linh 於ư 正Chánh 法Pháp 。 不bất 生sanh 毀hủy 謗báng 。 蓋cái 正Chánh 法Pháp 離ly 有hữu 無vô 。 若nhược 說thuyết 有hữu 無vô 。 即tức 是thị 誹phỉ 謗báng 正Chánh 法Pháp 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 受thọ 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 請thỉnh 已dĩ 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。 無vô 有hữu 彼bỉ 心tâm 量lượng 。 (# 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 。 妄vọng 想tưởng 所sở 成thành 。 初sơ 無vô 真chân 實thật 。 故cố 云vân 無vô 彼bỉ 心tâm 量lượng 也dã )# 。 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 。 及cập 心tâm 不bất 能năng 知tri 。 愚ngu 癡si 無vô 智trí 慧tuệ 。 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。 (# 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 。 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 。 作tác 身thân 資tư 生sanh 所sở 住trụ 。 ○# 身thân 受thọ 用dụng 建kiến 立lập 句cú 中trung 。 所sở 云vân 建kiến 立lập 是thị 資tư 生sanh 立lập 業nghiệp 之chi 意ý 。 非phi 執chấp 常thường 之chi 建kiến 立lập 也dã 。 及cập 心tâm 不bất 能năng 知tri 者giả 。 反phản 心tâm 二nhị 字tự 。 連liên 上thượng 句cú 意ý 來lai 。 謂vị 身thân 之chi 與dữ 心tâm 。 皆giai 無vô 實thật 體thể 。 各các 不bất 相tương 知tri 。 蓋cái 言ngôn 其kỳ 妄vọng 也dã 。 由do 愚ngu 癡si 無vô 智trí 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 起khởi 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 之chi 相tướng )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 於ư 此thử 偈kệ 義nghĩa 。 復phục 重trùng 顯hiển 示thị 。 (# 偈kệ 義nghĩa 雖tuy 明minh 。 略lược 而nhi 未vị 廣quảng 。 故cố 重trọng/trùng 顯hiển 示thị 。 使sử 知tri 其kỳ 詳tường )# 。 告cáo 大đại 慧tuệ 言ngôn 。 有hữu 四tứ 種chủng 非phi 有hữu 有hữu 建kiến 立lập 。 云vân 何hà 為vi 四tứ 。 謂vị 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 。 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 。 是thị 名danh 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 。 (# 非phi 有hữu 有hữu 建kiến 立lập 者giả 謂vị 本bổn 來lai 非phi 有hữu 。 橫hoạnh/hoành 立lập 有hữu 名danh 。 故cố 云vân 非phi 有hữu 有hữu 也dã 。 四tứ 種chủng 建kiến 立lập 。 解giải 見kiến 下hạ 文văn )# 。 又hựu 誹phỉ 謗báng 者giả 。 謂vị 於ư 彼bỉ 所sở 立lập 無vô 所sở 得đắc 。 觀quán 察sát 非phi 分phần/phân 。 而nhi 起khởi 誹phỉ 謗báng 。 是thị 名danh 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 相tương/tướng 。 (# 謂vị 即tức 於ư 上thượng 文văn 所sở 立lập 四tứ 種chủng 。 觀quán 察sát 無vô 所sở 得đắc 。 則tắc 彼bỉ 建kiến 立lập 非phi 分phần/phân 。 非phi 分phần/phân 。 言ngôn 其kỳ 無vô 實thật 。 遂toại 生sanh 誹phỉ 謗báng 。 是thị 名danh 下hạ 。 總tổng 結kết 上thượng 文văn 兩lưỡng 節tiết 之chi 意ý )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 云vân 何hà 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 謂vị 陰ấm 界giới 入nhập 。 非phi 有hữu 自tự 共cộng 相tương 。 而nhi 起khởi 計kế 著trước 。 此thử 如như 是thị 。 此thử 不bất 異dị 。 是thị 名danh 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 (# 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 者giả 。 出xuất 其kỳ 固cố 執chấp 之chi 相tướng 。 執chấp 守thủ 不bất 移di 。 故cố 云vân 此thử 如như 是thị 此thử 不bất 異dị 也dã )# 。 此thử 非phi 有hữu 相tương/tướng 建kiến 立lập 妄vọng 想tưởng 。 無vô 始thỉ 虗hư 偽ngụy 過quá 。 種chủng 種chủng 習tập 氣khí 計kế 著trước 生sanh 。 (# 出xuất 其kỳ 妄vọng 因nhân 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。 若nhược 彼bỉ 如như 是thị 陰ấm 界giới 入nhập 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 。 壽thọ 命mạng 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 見kiến 建kiến 立lập 。 是thị 名danh 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 (# 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 。 魏ngụy 譯dịch 作tác 作tác 者giả 受thọ 者giả 。 ○# 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 命mạng 等đẳng 。 是thị 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 之chi 見kiến 也dã 。 諸chư 見kiến 本bổn 無vô 。 從tùng 妄vọng 想tưởng 起khởi 。 故cố 云vân 非phi 有hữu 見kiến 建kiến 立lập 。 金kim 剛cang 疏sớ/sơ 云vân 。 執chấp 取thủ 自tự 體thể 。 為vi 我ngã 。 計kế 我ngã 展triển 轉chuyển 趣thú 於ư 餘dư 趣thú 。 為vi 人nhân 。 計kế 我ngã 盛thịnh 衰suy 變biến 異dị 相tướng 續tục 。 為vi 眾chúng 生sanh 。 計kế 我ngã 一nhất 報báo 命mạng 不bất 斷đoạn 而nhi 住trụ 。 為vi 壽thọ 者giả 長trưởng 養dưỡng 士sĩ 夫phu 見kiến 前tiền 註chú )# 。 大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 初sơ 識thức 無vô 因nhân 生sanh 。 後hậu 不bất 實thật 如như 幻huyễn 。 本bổn 不bất 生sanh 。 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 。 前tiền 生sanh 生sanh 已dĩ 。 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 。 是thị 名danh 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 (# 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 。 魏ngụy 譯dịch 作tác 眼nhãn 色sắc 空không 明minh 念niệm 。 ○# 初sơ 識thức 無vô 因nhân 生sanh 者giả 。 識thức 。 了liễu 別biệt 義nghĩa 。 初sơ 。 生sanh 之chi 始thỉ 也dã 。 謂vị 了liễu 別biệt 諸chư 法pháp 。 始thỉ 本bổn 無vô 因nhân 而nhi 生sanh 也dã 。 以dĩ 本bổn 無vô 因nhân 故cố 。 後hậu 雖tuy 生sanh 而nhi 知tri 不bất 實thật 如như 幻huyễn 。 後hậu 。 生sanh 之chi 末mạt 也dã 。 本bổn 不bất 生sanh 者giả 。 結kết 二nhị 上thượng 句cú 。 謂vị 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 求cầu 生sanh 相tướng 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 眼nhãn 色sắc 明minh 界giới 念niệm 者giả 。 示thị 眼nhãn 識thức 四tứ 緣duyên 生sanh 也dã 。 謂vị 因nhân 空không 。 因nhân 明minh 。 因nhân 心tâm 。 因nhân 眼nhãn 。 界giới 。 即tức 空không 義nghĩa 。 念niệm 。 即tức 心tâm 義nghĩa 。 前tiền 生sanh 下hạ 。 承thừa 上thượng 眼nhãn 識thức 生sanh 意ý 。 謂vị 前tiền 念niệm 雖tuy 生sanh 。 生sanh 已dĩ 而nhi 實thật 。 實thật 已dĩ 還hoàn 壞hoại 。 是thị 名danh 非phi 有hữu 因nhân 建kiến 立lập 。 蓋cái 舉cử 眼nhãn 識thức 。 以dĩ 例lệ 餘dư 法pháp 。 皆giai 不bất 實thật 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 虗hư 空không 。 滅diệt 。 般bát 涅Niết 槃Bàn 非phi 作tác 。 計kế 著trước 性tánh 建kiến 立lập 。 此thử 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。 一nhất 切thiết 法pháp 如như 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 如như 垂thùy 髮phát 現hiện 。 離ly 有hữu 非phi 有hữu 。 是thị 名danh 非phi 有hữu 性tánh 建kiến 立lập 相tương/tướng 。 (# 謂vị 虗hư 下hạ 。 破phá 無vô 作tác 法pháp 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 也dã 。 一nhất 切thiết 下hạ 。 破phá 有hữu 作tác 法pháp 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 也dã 。 是thị 故cố 建kiến 立lập 。 性tánh 者giả 過quá 矣hĩ 。 新tân 說thuyết 云vân 。 言ngôn 外ngoại 道đạo 於ư 三tam 無vô 為vi 無vô 作tác 法pháp 。 而nhi 建kiến 立lập 有hữu 性tánh 。 佛Phật 言ngôn 此thử 三tam 法pháp 。 離ly 性tánh 非phi 性tánh 。 類loại 明minh 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 離ly 於ư 有hữu 無vô 。 猶do 如như 毛mao 輪luân 垂thùy 髮phát 。 由do 瞖ế 目mục 而nhi 生sanh 。 兔thố 馬mã 等đẳng 角giác 。 本bổn 自tự 無vô 有hữu )# 。 建kiến 立lập 及cập 誹phỉ 謗báng 。 愚ngu 夫phu 妄vọng 想tưởng 。 不bất 善thiện 觀quan 察sát 。 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 非phi 贒# 聖thánh 也dã 。 是thị 故cố 離ly 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 惡ác 見kiến 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 此thử 結kết 二nhị 見kiến 。 以dĩ 明minh 愚ngu 夫phu 不bất 知tri 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 妄vọng 生sanh 建kiến 立lập 誹phỉ 謗báng 二nhị 相tương/tướng 。 非phi 賢hiền 聖thánh 事sự 也dã 。 是thị 故cố 下hạ 。 勉miễn 離ly 二nhị 見kiến 之chi 謗báng )# 。 復phục 次thứ 大đại 慧tuệ 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 善thiện 知tri 心tâm 意ý 意ý 識thức 。 五ngũ 法pháp 自tự 性tánh 二nhị 無vô 我ngã 相tương/tướng 。 趣thú 究cứu 竟cánh 。 為vi 安an 眾chúng 生sanh 。 故cố 作tác 種chủng 種chủng 類loại 像tượng 。 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 依y 於ư 緣duyên 起khởi 。 (# 此thử 總tổng 攝nhiếp 前tiền 經kinh 。 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 更cánh 明minh 自tự 利lợi 利lợi 他tha 之chi 益ích 也dã 。 如như 妄vọng 下hạ 。 舉cử 例lệ 類loại 明minh 。 謂vị 如như 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 依y 緣duyên 起khởi 而nhi 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 現hiện 像tượng 。 亦diệc 依y 眾chúng 生sanh 而nhi 有hữu 。 此thử 例lệ 依y 生sanh 現hiện 像tượng 。 下hạ 復phục 舉cử 喻dụ 。 以dĩ 明minh 現hiện 像tượng 不bất 同đồng )# 。 譬thí 如như 眾chúng 色sắc 。 如như 意ý 寶bảo 珠châu 。 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 諸chư 佛Phật 剎sát 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 大đại 眾chúng 集tập 會hội 。 悉tất 於ư 其kỳ 中trung 。 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 。 所sở 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 如như 幻huyễn 。 如như 夢mộng 。 光quang 影ảnh 。 水thủy 月nguyệt 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 生sanh 滅diệt 斷đoạn 常thường 。 及cập 離ly 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 之chi 法pháp 。 (# 譬thí 如như 下hạ 。 喻dụ 善thiện 知tri 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 隨tùy 機cơ 現hiện 像tượng 也dã 。 普phổ 現hiện 下hạ 。 明minh 其kỳ 現hiện 形hình 塵trần 剎sát 。 聽thính 受thọ 經Kinh 法Pháp 也dã 。 所sở 謂vị 下hạ 。 示thị 所sở 受thọ 法pháp 義nghĩa 。 於ư 一nhất 下hạ 。 明minh 離ly 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 之chi 法pháp )# 。 得đắc 百bách 千thiên 三tam 昧muội 。 乃nãi 至chí 百bách 千thiên 。 億ức 那na 由do 他tha 三tam 昧muội 。 得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。 遊du 諸chư 佛Phật 剎sát 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 生sanh 諸chư 天thiên 宮cung 。 宣tuyên 揚dương 三Tam 寶Bảo 。 示thị 現hiện 佛Phật 身thân 。 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 大đại 眾chúng 圍vi 繞nhiễu 。 以dĩ 自tự 心tâm 現hiện 量lượng 。 度độ 脫thoát 眾chúng 生sanh 。 分phân 別biệt 演diễn 說thuyết 。 外ngoại 性tánh 無vô 性tánh 。 悉tất 令linh 遠viễn 離ly 有hữu 無vô 等đẳng 見kiến 。 (# 得đắc 百bách 下hạ 。 示thị 善thiện 知tri 心tâm 意ý 識thức 。 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 三tam 昧muội 之chi 多đa 也dã 。 得đắc 三tam 下hạ 。 明minh 此thử 菩Bồ 薩Tát 既ký 得đắc 正chánh 定định 。 遊du 剎sát 供cung 佛Phật 也dã 。 生sanh 〔# 者giả 〕# 天thiên 宮cung 者giả 。 示thị 此thử 菩Bồ 薩Tát 所sở 生sanh 之chi 處xứ 也dã 。 宣tuyên 揚dương 三Tam 寶Bảo 者giả 。 明minh 其kỳ 讚tán 歎thán 不bất 忘vong 之chi 意ý 也dã 。 示thị 現hiện 下hạ 。 明minh 其kỳ 現hiện 形hình 說thuyết 法Pháp 。 三tam 乘thừa 繞nhiễu 聽thính 也dã 。 以dĩ 自tự 下hạ 。 明minh 其kỳ 以dĩ 唯duy 心tâm 之chi 法pháp 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 也dã 。 分phân 別biệt 下hạ 。 明minh 其kỳ 外ngoại 性tánh 非phi 實thật 。 令linh 離ly 諸chư 過quá 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 心tâm 量lượng 世thế 間gian 。 佛Phật 子tử 觀quán 察sát 。 種chủng 類loại 之chi 身thân 。 離ly 所sở 作tác 行hành 。 得đắc 力lực 神thần 通thông 。 自tự 在tại 成thành 就tựu 。 (# 心tâm 量lượng 世thế 間gian 。 蓋cái 語ngữ 倒đảo 也dã 。 即tức 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 為vi 世thế 間gian 心tâm 量lượng 。 佛Phật 子tử 觀quán 察sát 。 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 善thiện 知tri 其kỳ 妄vọng 也dã 。 種chủng 類loại 之chi 身thân 。 頌tụng 意ý 可khả 知tri 。 離ly 所sở 作tác 者giả 。 頌tụng 此thử 菩Bồ 薩Tát 得đắc 力lực 通thông 自tự 在tại 。 無vô 作tác 妙diệu 力lực 。 之chi 所sở 成thành 就tựu 。 離ly 有hữu 作tác 行hành 故cố )# 。 爾nhĩ 時thời 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 復phục 請thỉnh 佛Phật 言ngôn 。 惟duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 為vì 我ngã 等đẳng 說thuyết 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 無vô 生sanh 無vô 二nhị 。 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 (# 大đại 慧tuệ 因nhân 聞văn 諸chư 法pháp 空không 無vô 生sanh 等đẳng 。 意ý 恐khủng 行hành 者giả 。 於ư 空không 無vô 生sanh 等đẳng 處xứ 。 復phục 生sanh 計kế 著trước 。 故cố 重trọng/trùng 〔# 間gian 〕# 之chi 。 以dĩ 破phá 眾chúng 生sanh 之chi 執chấp 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 貫quán 下hạ 空không 等đẳng 三tam 句cú 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 生sanh 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 自tự 性tánh 也dã )# 。 我ngã 等đẳng 及cập 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 覺giác 悟ngộ 是thị 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 已dĩ 。 離ly 有hữu 無vô 妄vọng 想tưởng 。 疾tật 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 (# 此thử 大đại 慧tuệ 自tự 述thuật 所sở 問vấn 之chi 益ích 也dã )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 今kim 當đương 為vì 汝nhữ 。 廣quảng 分phân 別biệt 說thuyết 。 大đại 慧tuệ 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 善thiện 哉tai 世Thế 尊Tôn 。 唯dụy 然nhiên 受thọ 教giáo 。 佛Phật 告cáo 大đại 慧tuệ 。 空không 空không 者giả 。 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 。 (# 空không 空không 者giả 。 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 少thiểu 一nhất 空không 字tự 。 今kim 云vân 空không 空không 者giả 。 蓋cái 是thị 能năng 空không 所sở 空không 之chi 義nghĩa 耳nhĩ 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 者giả 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 無vô 實thật 。 自tự 性tánh 本bổn 空không 。 空không 即tức 自tự 性tánh 處xứ 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 計kế 著trước 者giả 。 說thuyết 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 (# 謂vị 愚ngu 癡si 者giả 。 妄vọng 想tưởng 計kế 著trước 。 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 法pháp 空không 無vô 生sanh 等đẳng 。 若nhược 妄vọng 想tưởng 不bất 生sanh 。 則tắc 空không 無vô 生sanh 等đẳng 。 俱câu 為vi 剩thặng 語ngữ 。 故cố 上thượng 文văn 云vân 。 空không 空không 者giả 是thị 妄vọng 想tưởng 處xứ 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 彼bỉ 略lược 說thuyết 七thất 種chủng 空không 。 謂vị 相tương/tướng 空không 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 。 行hành 空không 。 無vô 行hành 空không 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。 彼bỉ 彼bỉ 空không 。 (# 此thử 七thất 種chủng 空không 。 精tinh 麤thô 兼kiêm 舉cử 邪tà 正chánh 互hỗ 陳trần 以dĩ 明minh 所sở 證chứng 廣quảng 狹hiệp 邪tà 正chánh 之chi 相tướng 也dã 。 此thử 總tổng 標tiêu 。 下hạ 別biệt 釋thích )# 。 云vân 何hà 相tương/tướng 空không 。 謂vị 一nhất 切thiết 性tánh 。 自tự 共cộng 相tương 空không 。 觀quán 展triển 轉chuyển 積tích 聚tụ 故cố 。 分phân 別biệt 無vô 性tánh 。 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 。 自tự 他tha 俱câu 生sanh 無vô 性tánh 故cố 。 相tương/tướng 不bất 住trụ 。 是thị 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 性tánh 相tướng 空không 。 是thị 名danh 相tướng 空không 。 (# 謂vị 一nhất 下hạ 出xuất 相tương/tướng 空không 之chi 體thể 也dã 。 觀quán 展triển 下hạ 。 釋thích 成thành 相tương/tướng 空không 之chi 因nhân 也dã 。 謂vị 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 觀quán 察sát 其kỳ 因nhân 是thị 展triển 轉chuyển 所sở 起khởi 。 積tích 聚tụ 相tương/tướng 故cố 。 緣duyên 會hội 而nhi 生sanh 。 緣duyên 散tán 則tắc 滅diệt 。 故cố 云vân 空không 也dã 。 分phân 別biệt 諸chư 相tướng 。 本bổn 自tự 無vô 性tánh 。 無vô 性tánh 故cố 。 自tự 共cộng 相tương 不bất 生sanh 也dã 。 自tự 他tha 俱câu 性tánh 無vô 性tánh 者giả 。 破phá 四tứ 性tánh 也dã 。 自tự 。 自tự 然nhiên 性tánh 也dã 。 他tha 。 因nhân 他tha 勝thắng 性tánh 微vi 塵trần 作tác 者giả 等đẳng 生sanh 。 為vi 他tha 性tánh 也dã 。 俱câu 自tự 他tha 共cộng 性tánh 也dã 。 無vô 因nhân 性tánh 略lược 也dã 。 觀quán 諸chư 相tướng 無vô 相tướng 。 故cố 說thuyết 一nhất 切thiết 相tương/tướng 空không )# 。 云vân 何hà 性tánh 自tự 性tánh 空không 。 謂vị 自tự 己kỷ 性tánh 自tự 性tánh 不bất 生sanh 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 性tánh 自tự 性tánh 空không 。 是thị 故cố 說thuyết 性tánh 自tự 性tánh 空không 。 (# 自tự 己kỷ 性tánh 者giả 。 指chỉ 一nhất 切thiết 法pháp 。 之chi 自tự 性tánh 也dã 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 各các 各các 自tự 性tánh 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 則tắc 空không 矣hĩ )# 。 云vân 何hà 行hành 空không 。 謂vị 陰ấm 離ly 我ngã 我ngã 所sở 。 因nhân 所sở 成thành 所sở 作tác 業nghiệp 。 方phương 便tiện 生sanh 。 是thị 名danh 行hành 空không 。 (# 陰ấm 魏ngụy 唐đường 二nhị 譯dịch 作tác 諸chư 陰ấm 。 ○# 行hành 空không 者giả 。 行hành 。 行hành 陰ấm 也dã 舉cử 一nhất 陰ấm 空không 。 則tắc 諸chư 陰ấm 皆giai 然nhiên 。 以dĩ 離ly 我ngã 我ngã 所sở 故cố 。 然nhiên 此thử 諸chư 陰ấm 。 因nhân 緣duyên 所sở 成thành 。 過quá 去khứ 所sở 作tác 業nghiệp 。 和hòa 合hợp 方phương 便tiện 。 之chi 所sở 生sanh 故cố 。 離ly 緣duyên 無vô 性tánh 。 故cố 空không 也dã )# 。 大đại 慧tuệ 。 即tức 此thử 如như 是thị 行hành 空không 。 展triển 轉chuyển 緣duyên 起khởi 。 自tự 性tánh 無vô 性tánh 。 是thị 名danh 無vô 行hành 空không 。 (# 集tập 註chú 云vân 。 前tiền 以dĩ 離ly 我ngã 我ngã 所sở 性tánh 。 為vi 行hành 空không 。 此thử 以dĩ 行hành 空không 性tánh 無vô 性tánh 故cố 。 為vi 無vô 行hành 空không )# 。 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。 謂vị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 。 無vô 言ngôn 說thuyết 故cố 。 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không 。 (# 一nhất 切thiết 法pháp 離ly 言ngôn 說thuyết 者giả 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 妄vọng 想tưởng 所sở 起khởi 故cố 。 由do 妄vọng 想tưởng 起khởi 。 則tắc 自tự 性tánh 空không 。 自tự 性tánh 空không 故cố 。 無vô 言ngôn 說thuyết 可khả 說thuyết 。 故cố 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 言ngôn 說thuyết 空không )# 。 云vân 何hà 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。 謂vị 得đắc 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 一nhất 切thiết 見kiến 過quá 習tập 氣khí 空không 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 聖thánh 智trí 大đại 空không 。 (# 此thử 空không 。 於ư 七thất 種chủng 中trung 。 是thị 精tinh 。 是thị 正chánh 。 是thị 廣quảng 。 最tối 勝thắng 最tối 妙diệu 。 故cố 加gia 大đại 言ngôn )# 。 云vân 何hà 彼bỉ 彼bỉ 空không 。 謂vị 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 。 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 。 (# 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 者giả 。 如như 於ư 甲giáp 之chi 彼bỉ 。 無vô 乙ất 之chi 彼bỉ 。 乙ất 之chi 彼bỉ 。 無vô 甲giáp 之chi 彼bỉ 。 故cố 云vân 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 空không 也dã 。 集tập 註chú 云vân 。 於ư 彼bỉ 無vô 此thử 。 於ư 此thử 無vô 彼bỉ 。 展triển 轉chuyển 俱câu 空không 故cố )# 。 大đại 慧tuệ 。 譬thí 如như 鹿lộc 子tử 母mẫu 舍xá 。 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 等đẳng 。 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 而nhi 說thuyết 彼bỉ 空không 。 非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 。 亦diệc 非phi 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 。 非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 。 (# 舉cử 鹿lộc 子tử 母mẫu 舍xá 。 例lệ 明minh 彼bỉ 彼bỉ 空không 也dã 。 鹿lộc 母mẫu 舍xá 中trung 。 無vô 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 故cố 云vân 彼bỉ 空không 。 彼bỉ 。 指chỉ 牛ngưu 羊dương 等đẳng 也dã 。 舍xá 中trung 非phi 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 亦diệc 非phi 舍xá 舍xá 性tánh 空không 。 亦diệc 非phi 比Bỉ 丘Khâu 。 比Bỉ 丘Khâu 性tánh 空không 。 蓋cái 言ngôn 舍xá 中trung 獨độc 無vô 。 象tượng 馬mã 牛ngưu 羊dương 。 故cố 云vân 彼bỉ 空không 。 非phi 餘dư 處xứ 無vô 象tượng 馬mã 。 然nhiên 則tắc 餘dư 處xứ 無vô 比Bỉ 丘Khâu 眾chúng 。 亦diệc 云vân 彼bỉ 空không 。 故cố 稱xưng 彼bỉ 彼bỉ 空không 也dã 。 新tân 說thuyết 云vân 。 鹿lộc 子tử 。 人nhân 名danh 也dã 。 其kỳ 母mẫu 。 即tức 毗tỳ 舍xá 佉khư 優Ưu 婆Bà 夷Di 。 深thâm 重trọng 三Tam 寶Bảo 。 造tạo 立lập 精tinh 舍xá 。 安an 止chỉ 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 中trung 不bất 畜súc 象tượng 馬mã 等đẳng 。 象tượng 馬mã 無vô 故cố 言ngôn 空không 。 舍xá 及cập 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 名danh 空không 。 若nhược 餘dư 處xứ 有hữu 象tượng 馬mã 。 亦diệc 不bất 說thuyết 象tượng 馬mã 空không )# 。 是thị 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 自tự 相tương/tướng 。 彼bỉ 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 。 是thị 名danh 彼bỉ 彼bỉ 空không 。 (# 彼bỉ 於ư 彼bỉ 無vô 彼bỉ 。 如như 初sơ 文văn 註chú 中trung 說thuyết )# 。 是thị 名danh 七thất 種chủng 空không 。 (# 總tổng 結kết 可khả 知tri )# 。 彼bỉ 彼bỉ 空không 者giả 。 是thị 空không 最tối 麤thô 。 汝nhữ 當đương 遠viễn 離ly 。 (# 彼bỉ 彼bỉ 空không 。 是thị 邪tà 。 是thị 麤thô 。 是thị 狹hiệp 。 外ngoại 道đạo 所sở 計kế 。 故cố 應ưng 遠viễn 離ly )# 。 大đại 慧tuệ 。 不bất 自tự 生sanh 。 非phi 不bất 生sanh 。 除trừ 住trụ 三tam 昧muội 。 是thị 名danh 無vô 生sanh 。 離ly 自tự 性tánh 。 即tức 是thị 無vô 生sanh 。 離ly 自tự 性tánh 。 剎sát 那na 相tương 續tục 。 流lưu 注chú 及cập 異dị 性tánh 現hiện 。 一nhất 切thiết 性tánh 離ly 自tự 性tánh 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 。 性tánh 離ly 自tự 性tánh 。 (# 不bất 自tự 下hạ 釋thích 無vô 生sanh 也dã 。 謂vị 自tự 性tánh 不bất 生sanh 。 非phi 直trực 不bất 生sanh 。 防phòng 墮đọa 斷đoạn 無vô 故cố 。 唯duy 住trụ 空không 定định 者giả 。 則tắc 觀quán 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 故cố 除trừ 住trụ 空không 定định 者giả 。 說thuyết 非phi 不bất 生sanh 耳nhĩ 。 離ly 自tự 下hạ 。 釋thích 離ly 自tự 性tánh 也dã 。 文văn 義nghĩa 可khả 知tri )# 。 云vân 何hà 無vô 二nhị 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 如như 陰ấm 熱nhiệt 。 如như 長trường 短đoản 。 如như 黑hắc 白bạch 。 (# 唐đường 譯dịch 云vân 。 云vân 何hà 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 大đại 慧tuệ 。 如như 光quang 影ảnh 。 如như 長trường 短đoản 。 如như 黑hắc 白bạch 。 皆giai 相tương 待đãi 立lập 。 獨độc 則tắc 不bất 成thành 。 ○# 陰ấm 熱nhiệt 者giả 。 陰ấm 對đối 熱nhiệt 言ngôn 。 則tắc 陰ấm 是thị 涼lương 義nghĩa 。 如như 唐đường 譯dịch 以dĩ 光quang 對đối 影ảnh 。 則tắc 影ảnh 是thị 陰ấm 義nghĩa 。 此thử 約ước 二nhị 法pháp 。 以dĩ 顯hiển 無vô 二nhị 也dã 。 以dĩ 相tương 待đãi 為vi 二nhị 。 獨độc 不bất 成thành 故cố 。 如như 云vân 因nhân 涼lương 有hữu 熱nhiệt 。 因nhân 短đoản 有hữu 長trường/trưởng 。 因nhân 黑hắc 有hữu 白bạch 。 若nhược 離ly 熱nhiệt 無vô 涼lương 。 離ly 長trường/trưởng 無vô 短đoản 。 離ly 黑hắc 無vô 白bạch 。 二nhị 皆giai 虗hư 妄vọng 。 相tương 待đãi 無vô 成thành 。 故cố 無vô 二nhị 也dã 。 集tập 註chú 以dĩ 日nhật 體thể 對đối 陰ấm 熱nhiệt 等đẳng 無vô 二nhị 。 謂vị 陰ấm 等đẳng 雖tuy 殊thù 。 而nhi 日nhật 體thể 無vô 異dị 。 今kim 文văn 自tự 立lập 六lục 種chủng 。 對đối 論luận 無vô 二nhị 。 何hà 得đắc 混hỗn 以dĩ 日nhật 體thể 。 此thử 非phi 經kinh 意ý 。 且thả 又hựu 與dữ 唐đường 譯dịch 相tương 違vi )# 。 大đại 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 二nhị 。 非phi 於ư 涅Niết 槃Bàn 彼bỉ 生sanh 死tử 。 非phi 於ư 生sanh 死tử 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 。 (# 彼bỉ 。 即tức 別biệt 義nghĩa 。 謂vị 非phi 於ư 涅Niết 槃Bàn 外ngoại 。 別biệt 有hữu 生sanh 死tử 。 非phi 於ư 生sanh 死tử 外ngoại 。 別biệt 有hữu 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 二nhị 性tánh 叵phả 得đắc 。 故cố 云vân 無vô 二nhị )# 。 異dị 相tướng 。 因nhân 有hữu 性tánh 故cố 。 是thị 名danh 無vô 二nhị 。 如như 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 亦diệc 如như 是thị 。 (# 異dị 相tướng 因nhân 有hữu 性tánh 故cố 者giả 。 釋thích 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 異dị 。 相tương/tướng 之chi 妄vọng 也dã 。 謂vị 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 二nhị 相tương/tướng 異dị 者giả 。 以dĩ 有hữu 性tánh 故cố 。 能năng 知tri 二nhị 相tương/tướng 無vô 性tánh 。 即tức 名danh 無vô 二nhị 。 如như 涅niết 下hạ 。 以dĩ 二nhị 相tương/tướng 。 例lệ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 無vô 二nhị 也dã 。 前tiền 大đại 慧tuệ 所sở 問vấn 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 等đẳng 。 蓋cái 是thị 妄vọng 想tưởng 生sanh 處xứ 耳nhĩ 。 故cố 佛Phật 先tiên 答đáp 云vân 。 空không 等đẳng 者giả 。 即tức 是thị 妄vọng 想tưởng 自tự 性tánh 處xứ 。 若nhược 離ly 空không 等đẳng 。 則tắc 妄vọng 想tưởng 自tự 息tức )# 。 是thị 故cố 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 應ưng 當đương 修tu 學học 。 (# 此thử 總tổng 結kết 四tứ 義nghĩa 。 勉miễn 諸chư 修tu 學học )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 我ngã 常thường 說thuyết 空không 法pháp 。 遠viễn 離ly 於ư 斷đoạn 常thường 。 生sanh 死tử 如như 幻huyễn 夢mộng 。 而nhi 彼bỉ 業nghiệp 不bất 壞hoại 。 (# 宗tông 鏡kính 云vân 。 以dĩ 性tánh 空không 故cố 。 不bất 壞hoại 業nghiệp 道đạo 。 因nhân 果quả 歷lịch 然nhiên )# 。 虗hư 空không 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 二nhị 亦diệc 如như 是thị 。 愚ngu 夫phu 作tác 妄vọng 想tưởng 。 諸chư 聖thánh 離ly 有hữu 無vô 。 (# 以dĩ 三tam 無vô 為vi 。 各các 對đối 有hữu 法pháp 說thuyết 二nhị 者giả 。 謂vị 以dĩ 空không 對đối 有hữu 。 滅diệt 對đối 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 對đối 生sanh 死tử 。 皆giai 以dĩ 二nhị 法pháp 。 對đối 顯hiển 無vô 二nhị 。 故cố 云vân 虗hư 空không 及cập 涅Niết 槃Bàn 。 滅diệt 二nhị 亦diệc 如như 是thị 。 此thử 是thị 愚ngu 夫phu 有hữu 作tác 妄vọng 想tưởng 。 諸chư 聖thánh 則tắc 了liễu 如như 幻huyễn 。 故cố 離ly 有hữu 無vô 。 絕tuyệt 諸chư 過quá 矣hĩ )# 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 復phục 告cáo 大Đại 慧Tuệ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 言ngôn 。 大đại 慧tuệ 。 空không 無vô 生sanh 無vô 二nhị 離ly 自tự 性tánh 相tướng 。 普phổ 入nhập 諸chư 佛Phật 。 一nhất 切thiết 修Tu 多Đa 羅La 。 凡phàm 所sở 有hữu 經kinh 。 悉tất 說thuyết 此thử 義nghĩa 。 (# 修tu 多đa 羅la 。 譯dịch 云vân 契Khế 經Kinh 。 新tân 說thuyết 云vân 。 言ngôn 空không 等đẳng 義nghĩa 。 普phổ 入nhập 諸chư 經kinh 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 不bất 含hàm 斯tư 理lý )# 。 諸chư 修tu 多đa 羅la 。 悉tất 隨tùy 眾chúng 生sanh 希hy 望vọng 心tâm 故cố 。 為vi 分phân 別biệt 說thuyết 。 顯hiển 示thị 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 。 如như 鹿lộc 渴khát 想tưởng 。 誑cuống 惑hoặc 羣quần 鹿lộc 。 鹿lộc 於ư 彼bỉ 相tương/tướng 。 計kế 著trước 水thủy 性tánh 。 而nhi 彼bỉ 無vô 水thủy 。 (# 希hy 望vọng 即tức 樂nhạo 欲dục 義nghĩa 。 謂vị 諸chư 所sở 說thuyết 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 樂lạc 欲dục 心tâm 起khởi 。 為vi 彼bỉ 分phân 別biệt 顯hiển 示thị 。 空không 等đẳng 之chi 義nghĩa 。 令linh 離ly 其kỳ 著trước 。 然nhiên 空không 等đẳng 義nghĩa 。 非phi 實thật 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 也dã 。 如như 鹿lộc 下hạ 。 舉cử 喻dụ 顯hiển 法pháp 。 言ngôn 如như 羣quần 鹿lộc 。 為vị 渴khát 所sở 逼bức 。 見kiến 於ư 陽dương 燄diệm 。 而nhi 作tác 水thủy 想tưởng 。 彼bỉ 陽dương 燄diệm 者giả 。 實thật 非phi 是thị 水thủy 。 以dĩ 例lệ 眾chúng 生sanh 計kế 著trước 言ngôn 說thuyết 。 為vi 空không 等đẳng 義nghĩa 。 而nhi 彼bỉ 言ngôn 說thuyết 。 實thật 非phi 空không 等đẳng 。 此thử 章chương 以dĩ 誡giới 得đắc 意ý 忘vong 言ngôn 。 始thỉ 通thông 聖thánh 智trí )# 。 如như 是thị 一nhất 切thiết 。 修tu 多đa 羅la 所sở 說thuyết 諸chư 法Pháp 。 為vi 令linh 愚ngu 夫phu 發phát 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 非phi 實thật 聖thánh 智trí 。 在tại 於ư 言ngôn 說thuyết 。 是thị 故cố 當đương 依y 於ư 義nghĩa 。 莫mạc 著trước 言ngôn 說thuyết 。 (# 發phát 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 謂vị 隨tùy 機cơ 演diễn 說thuyết 。 令linh 得đắc 法Pháp 喜hỷ 。 而nhi 生sanh 善thiện 也dã 。 非phi 實thật 下hạ 。 謂vị 言ngôn 說thuyết 者giả 。 如như 標tiêu 月nguyệt 之chi 指chỉ 。 聖thánh 智trí 。 如như 所sở 指chỉ 之chi 月nguyệt 。 離ly 指chỉ 方phương 識thức 月nguyệt 體thể 。 執chấp 言ngôn 不bất 得đắc 聖thánh 智trí 。 前tiền 空không 無vô 生sanh 等đẳng 。 即tức 聖thánh 智trí 之chi 義nghĩa 趣thú 也dã 。 是thị 故cố 行hành 者giả 。 當đương 依y 於ư 義nghĩa 。 莫mạc 執chấp 於ư 言ngôn )# 。 楞Lăng 伽Già 阿A 跋Bạt 多Đa 羅La 寶Bảo 經Kinh 參Tham 訂# 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 二nhị