維Duy 摩Ma 經Kinh 疏Sớ/sơ 第Đệ 五Ngũ 卷Quyển 第đệ 十thập 五ngũ 恐khủng 從tùng 念niệm 數số 入nhập 道đạo 者giả 。 以dĩ 今kim 師sư 將tương 十thập 心tâm 數số 對đối 十thập 弟đệ 子tử 。 但đãn 從tùng 義nghĩa 對đối 。 未vị 有hữu 正chánh 文văn 。 故cố 著trước 恐khủng 言ngôn 。 皆giai 佛Phật 自tự 制chế 者giả 。 皆giai 由do 他tha 犯phạm 。 方phương 始thỉ 制chế 立lập 。 亦diệc 非phi 無vô 端đoan 自tự 制chế 也dã 。 正chánh 內nội 眷quyến 屬thuộc 者giả 。 出xuất 家gia 二nhị 眾chúng 也dã 。 律luật 相tương/tướng 者giả 。 律luật 教giáo 相tương/tướng 也dã 。 或hoặc 重trọng 罪tội 方phương 便tiện 者giả 。 因nhân 簡giản 也dã 。 採thải 薪tân 女nữ 者giả 。 十thập 誦tụng 律luật 中trung 。 雖tuy 有hữu 此thử 緣duyên 。 亦diệc 不bất 絕tuyệt 分phân 明minh 檢kiểm 。 記ký 云vân 。 集tập 僧Tăng 唯duy 二nhị 者giả 。 大đại 界giới 自tự 然nhiên 。 羯yết 磨ma 通thông 三tam 者giả 。 單đơn 白bạch 白bạch 二nhị 白bạch 四tứ 也dã 。 六lục 入nhập 真chân 分phần/phân 判phán 者giả 。 謂vị 令linh 觀quán 無vô 生sanh 理lý 懺sám 耳nhĩ 。 記ký 云vân 。 焉yên 力lực 其kỳ 難nạn 者giả 。 以dĩ 世thế 人nhân 犯phạm 罪tội 。 一nhất 向hướng 唯duy 云vân 。 觀quán 無vô 生sanh 懺sám 。 大đại 小tiểu 事sự 懺sám 。 一nhất 向hướng 不bất 為vi 故cố 也dã 。 記ký 云vân 。 不bất 應ưng 觀quán 理lý 者giả 。 意ý 云vân 。 世thế 人nhân 但đãn 云vân 。 觀quán 理lý 除trừ 過quá 去khứ 罪tội 。 而nhi 不bất 斷đoạn 現hiện 在tại 相tương 續tục 之chi 心tâm 。 故cố 云vân 。 而nhi 令linh 續tục 行hành 也dã 。 畢tất 故cố 不bất 造tạo 新tân 者giả 。 一nhất 得đắc 前tiền 一nhất 念niệm 罪tội 心tâm 為vi 故cố 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 為vi 新tân 。 今kim 觀quán 前tiền 剎sát 那na 妄vọng 想tưởng 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 無vô 生sanh 。 名danh 為vi 畢tất 故cố 。 由do 畢tất 故cố 故cố 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 自tự 然nhiên 而nhi 息tức 。 故cố 云vân 不bất 造tạo 新tân 。 又hựu 傍bàng 約ước 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 無vô 明minh 行hành 為vi 故cố 。 現hiện 在tại 愛ái 取thủ 有hữu 為vi 新tân 。 又hựu 識thức 名danh 色sắc 六lục 入nhập 。 觸xúc 受thọ 五ngũ 支chi 為vi 故cố 。 愛ái 取thủ 有hữu 為vi 新tân 。 又hựu 生sanh 老lão 死tử 為vi 故cố 。 釋thích 曰viết 。 由do 畢tất 無vô 明minh 行hành 故cố 故cố 。 不bất 造tạo 現hiện 在tại 愛ái 取thủ 有hữu 新tân 。 又hựu 由do 畢tất 現hiện 在tại 五ngũ 果quả 故cố 故cố 。 不bất 造tạo 現hiện 在tại 愛ái 等đẳng 三tam 因nhân 新tân 。 又hựu 由do 畢tất 現hiện 在tại 愛ái 取thủ 有hữu 新tân 。 不bất 造tạo 未vị 來lai 生sanh 老lão 死tử 故cố 。 言ngôn 畢tất 者giả 。 藏tạng 大đại 觀quán 此thử 苦khổ 身thân 無vô 常thường 生sanh 滅diệt 以dĩ 入nhập 空không 。 通thông 人nhân 幻huyễn 等đẳng 。 記ký 云vân 。 不bất 作tác 罪tội 時thời 者giả 。 意ý 云vân 。 雖tuy 不bất 新tân 舊cựu 業nghiệp 非phi 無vô 。 應ưng 須tu 觀quán 照chiếu 破phá 壞hoại 無vô 始thỉ 業nghiệp 鄣# 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 無vô 住trụ 者giả 。 有hữu 住trụ 則tắc 有hữu 生sanh 。 無vô 住trụ 無vô 生sanh 也dã 。 無vô 壞hoại 者giả 。 有hữu 壞hoại 則tắc 有hữu 滅diệt 。 今kim 無vô 壞hoại 則tắc 無vô 滅diệt 。 即tức 是thị 見kiến 罪tội 心tâm 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 也dã 。 名danh 大đại 懺sám 悔hối 者giả 。 謂vị 遍biến 法Pháp 界Giới 懺sám 悔hối 也dã 。 名danh 莊trang 嚴nghiêm 者giả 。 只chỉ 此thử 懺sám 心tâm 定định 慧tuệ 具cụ 足túc 。 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 也dã 。 名danh 破phá 壞hoại 心tâm 識thức 者giả 。 以dĩ 見kiến 心tâm 無vô 生sanh 。 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 心tâm 識thức 皆giai 滅diệt 也dã 。 前tiền 兩lưỡng 解giải 釋thích 者giả 。 記ký 已dĩ 分phần/phân 出xuất 竟cánh 。 第đệ 三tam 文văn 者giả 。 從tùng 又hựu 罪tội 從tùng 心tâm 生sanh 下hạ 平bình 惟duy 於ư 心tâm 是thị 也dã 。 記ký 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 中trung 但đãn 有hữu 作tác 法pháp 者giả 。 明minh 波ba 離ly 執chấp 云vân 。 小Tiểu 乘Thừa 之chi 中trung 。 但đãn 有hữu 作tác 法pháp 。 無vô 觀quán 理lý 性tánh 之chi 文văn 。 大Đại 士Sĩ 即tức 引dẫn 小Tiểu 乘Thừa 毗Tỳ 尼Ni 中trung 。 自tự 有hữu 觀quán 心tâm 懺sám 文văn 。 何hà 但đãn 大Đại 乘Thừa 。 獨độc 有hữu 無vô 生sanh 之chi 教giáo 。 故cố 問vấn 汝nhữ 何hà 心tâm 作tác 等đẳng 。 記ký 云vân 。 圓viên 教giáo 三tam 空không 者giả 。 所sở 知tri 即tức 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 。 能năng 知tri 即tức 實thật 慧tuệ 解giải 脫thoát 。 境cảnh 智trí 和hòa 合hợp 。 能năng 眾chúng 生sanh 令linh 生sanh 無vô 垢cấu 。 即tức 方phương 便tiện 解giải 脫thoát 也dã 。 記ký 云vân 。 在tại 弘hoằng 教giáo 者giả 。 成thành 論luận 師sư 及cập 龍long 樹thụ 是thị 也dã 。 記ký 云vân 。 長trường/trưởng 不bất 住trụ 等đẳng 者giả 。 此thử 明minh 相tướng 待đãi 假giả 相tương/tướng 。 又hựu 待đãi 他tha 無vô 心tâm 知tri 我ngã 有hữu 心tâm 。 即tức 橫hoạnh/hoành 待đãi 也dã 。 又hựu 將tương 今kim 日nhật 身thân 心tâm 。 待đãi 昨tạc 日nhật 身thân 心tâm 。 即tức 竪thụ 待đãi 也dã 。 又hựu 將tương 今kim 日nhật 悔hối 心tâm 。 待đãi 初sơ 作tác 罪tội 心tâm 。 以dĩ 亦diệc 是thị 竪thụ 也dã 。 隨tùy 理lý 三tam 假giả 者giả 。 達đạt 因nhân 成thành 等đẳng 即tức 空không 是thị 也dã 。 淨tịnh 名danh 權quyền 實thật 樂nhạo 說thuyết 之chi 辨biện 者giả 。 明minh 淨tịnh 名danh 此thử 中trung 權quyền 實thật 俱câu 用dụng 。 躰# 法pháp 是thị 理lý 。 實thật 智trí 用dụng 也dã 。 知tri 病bệnh 識thức 藥dược 。 等đẳng 權quyền 智trí 用dụng 也dã 。 羅la 云vân 章chương 。 如như 賢hiền 愚ngu 經kinh 者giả 。 撿kiểm 十thập 智trí 至chí 八bát 解giải 脫thoát 是thị 有hữu 為vi 功công 德đức 。 二nhị 涅Niết 槃Bàn 是thị 無vô 為vi 功công 德đức 。 乃nãi 是thị 自tự 顯hiển 者giả 。 若nhược 為vì 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 說thuyết 出xuất 家gia 功công 德đức 。 乃nãi 是thị 將tương 自tự 身thân 中trung 。 所sở 行hành 功công 德đức 。 說thuyết 示thị 前tiền 人nhân 。 則tắc 成thành 自tự 顯hiển 也dã 。 記ký 云vân 。 作tác 多đa 四tứ 句cú 者giả 。 謂vị 四tứ 教giáo 教giáo 教giáo 皆giai 具cụ 心tâm 形hình 四tứ 句cú 。 教giáo 教giáo 。 復phục 約ước 心tâm 形hình 。 以dĩ 論luận 信tín 法pháp 。 又hựu 復phục 約ước 心tâm 偏thiên 圓viên 對đối 形hình 辨biện 。 以dĩ 亦diệc 為vi 四tứ 句cú 故cố 多đa 也dã 。 明minh 覆phú 戒giới 等đẳng 者giả 。 若nhược 能năng 覆phú 戒giới 無vô 為vi 。 不bất 令linh 他tha 覺giác 。 名danh 為vi 密mật 行hành 。 記ký 云vân 。 密mật 積tích 功công 德đức 者giả 。 若nhược 見kiến 佛Phật 性tánh 住trụ 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 。 方phương 名danh 密mật 積tích 也dã 。 不bất 隨tùy 諸chư 數số 者giả 。 法Pháp 身thân 智trí 德đức 無vô 為vi 。 非phi 界giới 內nội 外ngoại 有hữu 為vi 。 即tức 無vô 二nhị 種chủng 陰ấm 入nhập 數số 法pháp 。 豈khởi 有hữu 界giới 內nội 陰ấm 入nhập 法pháp 耶da 。 又hựu 云vân 豈khởi 同đồng 十thập 智trí 限hạn 局cục 之chi 身thân 。 故cố 云vân 不phủ 也dã 。 記ký 云vân 。 大đại 小tiểu 名danh 同đồng 者giả 。 只chỉ 是thị 大đại 小tiểu 俱câu 有hữu 無vô 為vi 名danh 。 俱câu 有hữu 密mật 行hành 名danh 。 依y 真chân 依y 中trung 二nhị 體thể 自tự 別biệt 。 記ký 云vân 。 何hà 以dĩ 名danh 之chi 為vi 真chân 密mật 行hành 者giả 。 問vấn 意ý 。 經kinh 中trung 但đãn 以dĩ 大đại 無vô 為vi 。 破phá 小tiểu 無vô 為vi 。 疏sớ/sơ 家gia 何hà 以dĩ 將tương 真chân 密mật 行hành 。 斥xích 小tiểu 密mật 行hành 。 宣tuyên 不bất 乖quai 經kinh 耶da 。 答đáp 文văn 舉cử 如như 意ý 者giả 。 意ý 云vân 。 真chân 無vô 為vi 及cập 真chân 密mật 行hành 。 其kỳ 體thể 無vô 二nhị 。 所sở 以dĩ 同đồng 用dụng 珠châu 喻dụ 。 餘dư 如như 記ký 中trung 。 記ký 云vân 。 密mật 行hành 中trung 上thượng 品phẩm 者giả 。 圓viên 為vi 上thượng 品phẩm 。 羅la 云vân 示thị 小Tiểu 乘Thừa 。 但đãn 是thị 下hạ 品phẩm 耳nhĩ 。 煩phiền 惱não 為vi 中trung 流lưu 者giả 。 由do 生sanh 死tử 有hữu 煩phiền 惱não 。 破phá 煩phiền 惱não 有hữu 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 屬thuộc 中trung 依y 舉cử 果quả 成thành 因nhân 者giả 。 智trí 者giả 聖thánh 行hành 二nhị 句cú 經kinh 文văn 。 皆giai 從tùng 果quả 釋thích 。 即tức 是thị 令linh 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 慕mộ 智trí 者giả 之chi 果quả 。 而nhi 行hành 其kỳ 因nhân 。 故cố 成thành 因nhân 也dã 。 化hóa 他tha 功công 德đức 者giả 。 前tiền 文văn 依y 於ư 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 法Pháp 身thân 之chi 體thể 。 脩tu 於ư 實thật 相tướng 密mật 行hành 因nhân 果quả 。 而nhi 成thành 自tự 行hành 。 今kim 還hoàn 依y 於ư 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 法Pháp 身thân 之chi 體thể 。 脩tu 於ư 實thật 相tướng 密mật 行hành 因nhân 果quả 。 而nhi 成thành 自tự 行hành 。 今kim 還hoàn 依y 於ư 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 而nhi 成thành 化hóa 他tha 功công 德đức 。 大đại 集tập 明minh 得đắc 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 破phá 煩phiền 惱não 魔ma 者giả 。 彼bỉ 經kinh 第đệ 九cửu 云vân 。 復phục 次thứ 善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 知tri 苦khổ 者giả 。 能năng 壞hoại 陰ấm 魔ma 。 若nhược 遠viễn 離ly 集tập 。 破phá 煩phiền 惱não 魔ma 。 若nhược 證chứng 滅diệt 者giả 。 則tắc 壞hoại 死tử 魔ma 。 若nhược 脩tu 道Đạo 者giả 。 則tắc 壞hoại 天thiên 魔ma 。 此thử 釋thích 通thông 於ư 四tứ 教giáo 。 但đãn 依y 諦đế 智trí 四tứ 相tương/tướng 分phần/phân 也dã 。 開khai 六lục 道đạo 出xuất 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 者giả 。 以dĩ 六lục 道đạo 名danh 淺thiển 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 名danh 深thâm 。 一nhất 一nhất 皆giai 用dụng 三tam 昧muội 破phá 之chi 。 及cập 通thông 界giới 外ngoại 。 故cố 須tu 開khai 出xuất 。 五Ngũ 力Lực 者giả 。 欺khi 為vi 信tín 障chướng 。 怠đãi 為vi 進tiến 障chướng 。 嗔sân 為vi 念niệm 障chướng 。 恨hận 為vi 定định 障chướng 。 怨oán 為vi 慧tuệ 障chướng 。 謂vị 信tín 故cố 不bất 欺khi 。 進tiến 故cố 不bất 怠đãi 。 念niệm 故cố 不bất 嗔sân 。 定định 故cố 不bất 恨hận 。 慧tuệ 故cố 不bất 怨oán 。 故cố 云vân 無vô 有hữu 欺khi 怠đãi 等đẳng 。 記ký 云vân 。 迭điệt 生sanh 迭điệt 本bổn 者giả 。 意ý 云vân 。 降hàng 魔ma 既ký 為vi 本bổn 。 意ý 度độ 五ngũ 道đạo 等đẳng 。 亦diệc 互hỗ 為vi 本bổn 。 互hỗ 能năng 相tương 生sanh 四tứ 邪tà 疑nghi 者giả 。 謂vị 四tứ 教giáo 各các 有hữu 離ly 疑nghi 懈giải 怠đãi 邪tà 念niệm 散tán 亂loạn 愚ngu 癡si 等đẳng 諸chư 不bất 善thiện 煩phiền 惱não 。 四tứ 種chủng 覺giác 分phần/phân 者giả 。 此thử 是thị 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 法Pháp 門môn 也dã 。 記ký 云vân 。 對đối 前tiền 出xuất 家gia 者giả 。 亦diệc 是thị 對đối 於ư 羅la 云vân 。 不bất 觀quán 中trung 道đạo 。 但đãn 云vân 出xuất 家gia 耳nhĩ 。 記ký 云vân 。 非phi 謂vị 發phát 心tâm 即tức 具cụ 戒giới 體thể 者giả 。 意ý 云vân 。 若nhược 千thiên 里lý 內nội 。 無vô 能năng 受thọ 戒giới 師sư 。 於ư 佛Phật 像tượng 前tiền 受thọ 戒giới 者giả 。 要yếu 須tu 緣duyên 佛Phật 像tượng 。 以dĩ 為vi 發phát 戒giới 之chi 境cảnh 。 及cập 自tự 要yếu 心tâm 和hòa 合hợp 方phương 具cụ (# 云vân 云vân )# 。 記ký 云vân 。 上thượng 品phẩm 咸hàm 心tâm 者giả 。 明minh 大đại 小Tiểu 乘Thừa 戒giới 。 皆giai 須tu 用dụng 心tâm 。 以dĩ 為vi 其kỳ 體thể 。 若nhược 無vô 上thượng 品phẩm 之chi 心tâm 。 何hà 能năng 致trí 於ư 上thượng 品phẩm 之chi 戒giới (# 云vân 云vân )# 。 又hựu 若nhược 於ư 師sư 邊biên 受thọ 者giả 。 諸chư 佛Phật 為vi 師sư 文văn 等đẳng 。 菩Bồ 薩Tát 為vi 尊tôn 證chứng 記ký 境cảnh 。 發phát 於ư 誓thệ 願nguyện 。 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 心tâm 成thành 。 方phương 發phát 戒giới 品phẩm (# 云vân 云vân )# 。 阿A 難Nan 章chương 。 九cửu 惱não 者giả 。 一nhất 金kim 鏘thương 。 二nhị 馬mã 麥mạch 。 三tam 寒hàn 風phong 。 四tứ 熱nhiệt 病bệnh 。 五ngũ 出xuất 血huyết 。 六lục 旃chiên 遮già 女nữ 謗báng 。 七thất 乞khất 食thực 不bất 得đắc 空không 鉢bát 而nhi 還hoàn 。 八bát 為vì 婆Bà 羅La 門Môn 害hại 。 九cửu 背bối/bội 病bệnh 。 三tam 藏tạng 報báo 身thân 者giả 。 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 故cố 云vân 報báo 也dã 。 四tứ 時thời 五ngũ 時thời 者giả 。 虎hổ 岳nhạc 岌# 於ư 斷đoạn 更cánh 為vi 三tam 。 十thập 二nhị 年niên 前tiền 。 明minh 三tam 藏tạng 見kiến 有hữu 得đắc 道Đạo 。 名danh 有hữu 相tương 教giáo 。 十thập 二nhị 年niên 後hậu 。 齊tề 至chí 法pháp 華hoa 。 明minh 見kiến 空không 得đắc 道Đạo 。 名danh 無vô 相tướng 教giáo 。 冣# 後hậu 雙song 林lâm 。 明minh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 性tánh 闡xiển 提đề 作tác 佛Phật 。 名danh 常thường 住trụ 教giáo 。 宗tông 愛ái 師sư 為vi 四tứ 時thời 。 三tam 如như 前tiền 。 更cánh 於ư 無vô 相tướng 後hậu 常thường 住trụ 。 前tiền 指chỉ 法pháp 華hoa 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 萬vạn 善thiện 悉tất 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 名danh 同đồng 歸quy 教giáo 。 定định 林lâm 柔nhu 次thứ 二nhị 師sư 。 四tứ 不bất 異dị 前tiền 。 更cánh 於ư 無vô 相tướng 之chi 後hậu 同đồng 歸quy 之chi 前tiền 。 指chỉ 淨tịnh 名danh 思tư 益ích 諸chư 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 為vi 喪táng 貶biếm 折chiết 抑ức 教giáo 。 則tắc 是thị 五ngũ 時thời 。 皆giai 不bất 取thủ 華hoa 嚴nghiêm 。 即tức 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 名danh 須tu 教giáo 。 猶do 是thị 八bát 十thập 年niên 佛Phật 者giả 。 古cổ 人nhân 將tương 般Bát 若Nhã 在tại 方Phương 等Đẳng 前tiền 。 猶do 同đồng 三tam 藏tạng 佛Phật 是thị 無vô 常thường 。 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 者giả 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 下hạ 卷quyển 。 堅kiên 首thủ 菩Bồ 薩Tát 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 佛Phật 壽thọ 幾kỷ 何hà 。 何hà 時thời 入nhập 滅diệt 。 佛Phật 告cáo 堅kiên 首thủ 。 東đông 方phương 去khứ 此thử 。 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 佛Phật 土độ 。 國quốc 名danh 莊trang 嚴nghiêm 。 佛Phật 號hiệu 照chiếu 明minh 莊trang 嚴nghiêm 自tự 在tại 王vương 。 十thập 號hiệu 具cụ 足túc 。 今kim 現hiện 說thuyết 法Pháp 。 如như 彼bỉ 佛Phật 所sở 有hữu 壽thọ 量lượng 。 我ngã 壽thọ 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 問vấn 彼bỉ 佛Phật 壽thọ 命mạng 幾kỷ 何hà 。 佛Phật 言ngôn 汝nhữ 自tự 往vãng 問vấn 。 彼bỉ 自tự 當đương 答đáp 。 堅kiên 首thủ 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 乃nãi 至chí 答đáp 言ngôn 。 如như 釋Thích 迦Ca 壽thọ 。 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 汝nhữ 欲dục 知tri 者giả 。 我ngã 壽thọ 七thất 百bách 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 釋Thích 迦Ca 亦diệc 爾nhĩ 。 古cổ 人nhân 用dụng 七thất 百bách 之chi 壽thọ 。 同đồng 今kim 法Pháp 身thân 無vô 為vi 。 故cố 不bất 可khả 也dã 。 何hà 者giả 。 七thất 百bách 之chi 壽thọ 。 由do 是thị 有hữu 為vi 。 何hà 名danh 無vô 為vi 耶da 。 記ký 云vân 。 榮vinh 即tức 是thị 大đại 者giả 。 意ý 云vân 。 今kim 家gia 釋thích 十thập 弟đệ 子tử 。 示thị 不bất 受thọ 彈đàn 折chiết 。 皆giai 為vi 成thành 於ư 枯khô 榮vinh 之chi 教giáo 。 以dĩ 顯hiển 法Pháp 身thân 。 咸hàm 令linh 物vật 機cơ 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 無vô 為vi 之chi 益ích 。 思tư 即tức 是thị 行hành 者giả 。 行hành 支chi 屬thuộc 業nghiệp 道đạo 也dã 。 與dữ 行hành 合hợp 者giả 。 愛ái 惑hoặc 潤nhuận 行hành 也dã 。 有hữu 餘dư 報báo 身thân 至chí 果quả 者giả 。 即tức 是thị 父phụ 母mẫu 遺di 體thể 生sanh 身thân 。 煩phiền 惱não 雖tuy 盡tận 。 果quả 身thân 猶do 在tại 。 故cố 云vân 果quả 也dã 。 三tam 漏lậu 者giả 。 欲dục 漏lậu 有hữu 漏lậu 無vô 明minh 漏lậu 三tam 也dã 。 記ký 云vân 。 具cụ 足túc 權quyền 實thật 者giả 。 亦diệc 是thị 具cụ 足túc 法pháp 應ưng 一nhất 身thân 而nhi 已dĩ 。 記ký 云vân 。 利lợi 及cập 二nhị 人nhân 者giả 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 為vi 利lợi 益ích 婆Bà 羅La 門Môn 。 故cố 令linh 取thủ 乳nhũ 。 不bất 須tu 恥sỉ 愧quý 不bất 取thủ 也dã 。 第đệ 十thập 六lục 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 。 得đắc 不bất 思tư 議nghị 依y 正chánh 者giả 。 正chánh 謂vị 法Pháp 身thân 。 依y 即tức 寂tịch 光quang 。 悉tất 滯trệ 無vô 為vi 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 已dĩ 斷đoạn 通thông 惑hoặc 。 證chứng 偏thiên 真chân 無vô 為vi 。 由do 著trước 所sở 證chứng 。 為vi 塵trần 沙sa 所sở 障chướng 。 不bất 能năng 出xuất 假giả 同đồng 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 云vân 也dã 。 皆giai 沾triêm 大đại 利lợi 者giả 。 通thông 指chỉ 衍diễn 門môn 三tam 教giáo 。 為vi 大đại 利lợi 也dã 。 一nhất 轉chuyển 教giáo 者giả 。 明minh 如Như 來Lai 為vi 說thuyết 。 即tức 是thị 轉chuyển 教giáo 。 依y 教giáo 脩tu 觀quán 。 即tức 是thị 轉chuyển 觀quán 也dã 。 故cố 開khai 方phương 便tiện 引dẫn 接tiếp 者giả 。 引dẫn 藏tạng 入nhập 通thông 。 引dẫn 通thông 入nhập 別biệt 。 引dẫn 別biệt 入nhập 圓viên 也dã 。 記ký 云vân 。 定định 及cập 不bất 定định 者giả 。 定định 謂vị 顯hiển 露lộ 五ngũ 時thời 次thứ 第đệ 。 不bất 定định 通thông 二nhị 不bất 定định 也dã 。 記ký 云vân 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 者giả 。 橫hoạnh/hoành 則tắc 約ước 行hành 。 味vị 味vị 皆giai 爾nhĩ 。 竪thụ 則tắc 約ước 教giáo 。 方Phương 等Đẳng 但đãn 得đắc 生sanh 蘇tô 而nhi 已dĩ 。 二nhị 頓đốn 轉chuyển 者giả 。 此thử 是thị 三tam 藏tạng 教giáo 中trung 菩Bồ 薩Tát 。 來lai 至chí 方Phương 等Đẳng 得đắc 入nhập 圓viên 者giả 。 則tắc 是thị 顯hiển 露lộ 不bất 定định 。 若nhược 在tại 鹿lộc 菀# 得đắc 入nhập 圓viên 者giả 。 即tức 秘bí 密mật 不bất 定định 也dã 。 若nhược 生sanh 語ngữ 見kiến 者giả 。 位vị 在tại 五ngũ 品phẩm 外ngoại 凡phàm 。 或hoặc 順thuận 道Đạo 法Pháp 愛ái 者giả 。 位vị 在tại 六lục 根căn 。 著trước 相tương 似tự 法pháp 愛ái 。 若nhược 得đắc 入nhập 者giả 。 名danh 醍đề 醐hồ 中trung 煞sát 人nhân 。 言ngôn 醍đề 醐hồ 者giả 。 五ngũ 品phẩm 六lục 根căn 。 皆giai 稟bẩm 醍đề 醐hồ 之chi 教giáo 。 故cố 名danh 醍đề 醐hồ 煞sát 人nhân 也dã 。 記ký 云vân 。 待đãi 別biệt 彈đàn 斥xích 者giả 。 亦diệc 是thị 只chỉ 於ư 此thử 方Phương 等Đẳng 中trung 彈đàn 斥xích 。 名danh 為vi 別biệt 耳nhĩ 。 若nhược 約ước 行hành 人nhân 至chí 俱câu 可khả 者giả 。 法pháp 謂vị 稟bẩm 教giáo 。 所sở 行hành 之chi 法Pháp 。 以dĩ 法pháp 在tại 人nhân 。 故cố 須tu 呵ha 破phá 。 記ký 云vân 。 以dĩ 教giáo 望vọng 教giáo 者giả 。 只chỉ 以dĩ 共cộng 教giáo 。 望vọng 不bất 共cộng 教giáo 。 共cộng 名danh 同đồng 部bộ 。 三tam 乘thừa 共cộng 聞văn 般Bát 若Nhã 故cố 。 不bất 共cộng 名danh 異dị 部bộ 。 獨độc 菩Bồ 薩Tát 法pháp 故cố 。 記ký 云vân 。 亦diệc 得đắc 有hữu 同đồng 有hữu 異dị 者giả 。 有hữu 同đồng 者giả 。 有hữu 一nhất 德đức 即tức 三tam 德đức 故cố 。 有hữu 異dị 者giả 。 三tam 經kinh 各các 各các 偏thiên 舉cử 一nhất 德đức 。 記ký 云vân 。 鹿lộc 菀# 理lý 須tu 密mật 者giả 。 凡phàm 言ngôn 秘bí 密mật 不bất 定định 。 鈍độn 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 對đối 二Nhị 乘Thừa 論luận 也dã 。 若nhược 顯hiển 露lộ 不bất 定định 。 約ước 三tam 教giáo 利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 相tương 對đối 論luận 也dã 。 記ký 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 中trung 四tứ 者giả 。 密mật 通thông 後hậu 三tam 味vị 也dã 。 記ký 云vân 。 若nhược 爾nhĩ 一nhất 音âm 至chí 小tiểu 得đắc 者giả 。 似tự 破phá 古cổ 人nhân 。 以dĩ 法pháp 華hoa 玄huyền 文văn 第đệ 十thập 。 明minh 古cổ 人nhân 將tương 一nhất 音âm 。 以dĩ 判phán 一nhất 代đại 教giáo 門môn 。 但đãn 是thị 小tiểu 得đắc 未vị 可khả 依y 用dụng (# 云vân 云vân )# 。 言ngôn 一nhất 弊tệ 諸chư 者giả 。 詩thi 雖tuy 三tam 百bách 諷phúng 刺thứ 於ư 王vương 。 意ý 令linh 王vương 以dĩ 正Chánh 法Pháp 治trị 國quốc 。 故cố 論luận 語ngữ 云vân 。 曰viết 思tư 斯tư 無vô 邪tà 。 歸quy 於ư 正chánh 也dã 。 今kim 經kinh 但đãn 用dụng 一nhất 圓viên 彈đàn 呵ha 。 何hà 方phương 四tứ 教giáo 機cơ 。 不bất 等đẳng 同đồng 入nhập 圓viên 矣hĩ 。 記ký 云vân 。 入nhập 自tự 益ích 位vị 者giả 。 入nhập 初sơ 住trụ 。 為vi 自tự 益ích 位vị 也dã 。 得đắc 生sanh 三tam 土thổ/độ 者giả 。 二nhị 同đồng 居cư 為vi 一nhất 。 方phương 便tiện 實thật 報báo 為vi 三tam 也dã 。 記ký 云vân 。 般Bát 若Nhã 同đồng 異dị 者giả 。 約ước 二Nhị 乘Thừa 及cập 鈍độn 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 為vi 熟thục 蘇tô 。 利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 處xứ 處xứ 得đắc 入nhập 故cố 也dã 。 至chí 後hậu 三tam 味vị 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 但đãn 未vị 證chứng 入nhập 者giả 。 至chí 大đại 品phẩm 法pháp 花hoa 涅Niết 槃Bàn 耳nhĩ 。 大đại 同đồng 小tiểu 異dị 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 大đại 同đồng 故cố 說thuyết 大đại 品phẩm 入nhập 。 即tức 說thuyết 方Phương 等Đẳng 入nhập 也dã 。 小tiểu 異dị 者giả 。 亦diệc 是thị 方phương 生sanh 大đại 熟thục 耳nhĩ 。 記ký 云vân 。 明minh 大đại 小tiểu 共cộng 者giả 。 且thả 約ước 三tam 共cộng 位vị 三tam 乘thừa 判phán 也dã 。 昔tích 呵ha 之chi 妙diệu 者giả 。 意ý 在tại 入nhập 國quốc 。 故cố 云vân 妙diệu 也dã 。 三tam 祇kỳ 六Lục 度Độ 。 至chí 跋bạt 致trí 地địa 。 且thả 指chỉ 第đệ 三tam 僧Tăng 祇kỳ 滿mãn 。 是thị 位vị 不bất 退thoái 。 為vi 跋bạt 致trí 地địa 也dã 。 通thông 教giáo 亦diệc 且thả 指chỉ 位vị 不bất 退thoái 。 別biệt 教giáo 十thập 行hành 。 為vi 行hành 不bất 退thoái 。 圓viên 教giáo 即tức 指chỉ 念niệm 不bất 退thoái 也dã 。 無vô 容dung 佛Phật 自tự 說thuyết 教giáo 者giả 。 明minh 佛Phật 欲dục 說thuyết 教giáo 。 須tu 得đắc 菩Bồ 薩Tát 輔phụ 佐tá 。 方phương 可khả 記ký 說thuyết 。 法pháp 事sự 有hữu 傍bàng 正chánh 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 正chánh 用dụng 權quyền 傍bàng 用dụng 實thật 。 淨tịnh 名danh 正chánh 用dụng 實thật 傍bàng 用dụng 權quyền 也dã 。 今kim 沒một 圓viên 存tồn 三tam 者giả 。 圓viên 為vi 能năng 呵ha 。 三tam 為vi 所sở 呵ha 故cố 。 若nhược 圓viên 不bất 得đắc 意ý 亦diệc 須tu 破phá (# 云vân 云vân )# 。 眾chúng 生sanh 緣duyên 至chí 。 眾chúng 生sanh 相tướng 者giả 。 以dĩ 依y 根căn 本bổn 禪thiền 脩tu 得đắc 此thử 慈từ 。 但đãn 拔bạt 四tứ 趣thú 苦khổ 。 與dữ 人nhân 天thiên 怨oán 親thân 中trung 人nhân 等đẳng 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 名danh 有hữu 漏lậu 也dã 。 或hoặc 有hữu 漏lậu 或hoặc 無vô 漏lậu 者giả 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 望vọng 之chi 。 小Tiểu 乘Thừa 無vô 漏lậu 。 猶do 是thị 有hữu 漏lậu 。 或hoặc 無vô 漏lậu 者giả 。 當đương 小Tiểu 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 是thị 也dã 。 又hựu 緣duyên 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 。 法pháp 空không 屬thuộc 有hữu 漏lậu 。 緣duyên 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 無vô 漏lậu 也dã 。 唯duy 圓viên 然nhiên 能năng 與dữ 前tiền 三tam 者giả 。 同đồng 體thể 權quyền 實thật 之chi 慈từ 。 故cố 具cụ 前tiền 三tam 。 又hựu 若nhược 據cứ 展triển 轉chuyển 具cụ 前tiền 圓viên 亦diệc 道Đạo 理lý 具cụ 三tam 由do 。 為vi 兜Đâu 率Suất 至chí 之chi 行hành 者giả 。 問vấn 彌Di 勒Lặc 但đãn 為vì 諸chư 天thiên 子tử 。 說thuyết 不bất 退thoái 行hành 。 下hạ 文văn 淨tịnh 名danh 。 何hà 故cố 但đãn 呵ha 彌Di 勒Lặc 自tự 身thân 得đắc 菩Bồ 提Đề 記ký 。 此thử 則tắc 與dữ 被bị 呵ha 之chi 由do 。 破phá 相tương 違vi 耶da 。 答đáp 如như 記ký 中trung 。 今kim 私tư 助trợ 一nhất 釋thích 。 文văn 正chánh 申thân 此thử 意ý 。 六lục 地địa 齊tề 功công 者giả 。 三tam 乘thừa 至chí 此thử 地địa 功công 齊tề 也dã 。 支chi 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 功công 齊tề 。 以dĩ 聲Thanh 聞Văn 不bất 進tiến 後hậu 位vị 。 初sơ 先tiên 總tổng 定định 者giả 。 此thử 猶do 彌Di 勒Lặc 內nội 心tâm 實thật 領lãnh 解giải 之chi 。 世Thế 尊Tôn 與dữ 我ngã 授thọ 四tứ 教giáo 一nhất 生sanh 之chi 記ký 故cố 。 根căn 彈đàn 呵ha 彌Di 勒Lặc 。 若nhược 云vân 無vô 生sanh 之chi 理lý 。 有hữu 何hà 說thuyết 示thị 。 但đãn 眾chúng 生sanh 有hữu 四tứ 悉tất 因nhân 緣duyên 。 而nhi 為vi 說thuyết 記ký 。 則tắc 不bất 致trí 被bị 彈đàn 呵ha 。 故cố 先tiên 定định 之chi 。 記ký 云vân 。 二nhị 即tức 人nhân 天thiên 者giả 。 從tùng 人nhân 生sanh 天thiên 為vi 二nhị 生sanh 。 又hựu 從tùng 天thiên 生sanh 人nhân 亦diệc 名danh 二nhị 生sanh 。 記ký 云vân 。 易dị 濫lạm 實thật 故cố 。 意ý 云vân 。 別biệt 教giáo 著trước 於ư 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 等đẳng 言ngôn 。 則tắc 濫lạm 圓viên 教giáo 斷đoạn 無vô 明minh 。 故cố 著trước 示thị 言ngôn 。 令linh 人nhân 知tri 是thị 權quyền 而nhi 已dĩ 。 又hựu 言ngôn 有hữu 教giáo 無vô 人nhân 者giả 。 別biệt 初Sơ 地Địa 即tức 初sơ 住trụ 故cố 。 答đáp 觀quán 名danh 離ly 濫lạm 者giả 。 通thông 教giáo 雖tuy 云vân 。 即tức 色sắc 是thị 空không 。 與dữ 圓viên 即tức 事sự 而nhi 中trung 似tự 等đẳng 。 通thông 則tắc 與dữ 大đại 小tiểu 共cộng 故cố 。 不bất 須tu 云vân 顯hiển 示thị 者giả 。 亦diệc 是thị 指chỉ 示thị 。 補bổ 處xứ 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 須tu 更cánh 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 耳nhĩ 。 餘dư 亦diệc 有hữu 者giả 。 通thông 藏tạng 亦diệc 得đắc 云vân 示thị 者giả 。 皆giai 是thị 圓viên 人nhân 遙diêu 垂thùy 迹tích 示thị 為vi 也dã 。 華hoa 嚴nghiêm 至chí 未vị 來lai 成thành 佛Phật 相tương/tướng 。 新tân 經Kinh 云vân 。 爾nhĩ 時thời 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 恭cung 敬kính 右hữu 繞nhiễu 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 已dĩ 。 而nhi 白bạch 之chi 言ngôn 。 唯duy 願nguyện 大Đại 聖Thánh 。 開khai 樓lâu 閣các 門môn 。 令linh 我ngã 得đắc 入nhập 。 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 前tiền 詣nghệ 樓lâu 閣các 。 彈đàn 指chỉ 出xuất 聲thanh 。 其kỳ 門môn 即tức 開khai 。 命mạng 善thiện 財tài 入nhập 。 善thiện 財tài 心tâm 喜hỷ 。 入nhập 已dĩ 還hoàn 閇bế 。 見kiến 其kỳ 樓lâu 閣các 。 廣quảng 博bác 無vô 量lượng 。 同đồng 於ư 虗hư 空không 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 寶bảo 。 以dĩ 為vi 其kỳ 地địa 。 乃nãi 至chí 或hoặc 見kiến 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 發phát 無vô 上thượng 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 時thời 。 如như 是thị 名danh 字tự 。 如như 是thị 種chủng 族tộc 。 如như 是thị 善thiện 友hữu 之chi 所sở 開khai 悟ngộ 。 乃nãi 至chí 如như 是thị 壽thọ 命mạng 。 經kinh 爾nhĩ 許hứa 時thời 。 親thân 近cận 供cúng 養dường 。 悉tất 皆giai 明minh 見kiến 。 或hoặc 見kiến 彌Di 勒Lặc 最tối 物vật 證chứng 。 得đắc 慈Từ 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 從tùng 是thị 已dĩ 來lai 。 號hiệu 為vi 慈Từ 氏Thị 。 乃nãi 至chí 見kiến 得đắc 忍nhẫn 。 或hoặc 見kiến 住trụ 地địa 。 或hoặc 見kiến 成thành 就tựu 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 或hoặc 見kiến 護hộ 持trì 如Như 來Lai 正chánh 教giáo 。 為vi 大đại 法Pháp 師sư 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 其kỳ 時thời 某mỗ 處xứ 某mỗ 如Như 來Lai 所sở 。 受thọ 於ư 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 記ký (# 云vân 云vân )# 。 法Pháp 身thân 四tứ 十thập 一nhất 品phẩm 者giả 。 應ưng 知tri 華hoa 嚴nghiêm 雖tuy 列liệt 四tứ 十thập 一nhất 位vị 。 不bất 云vân 位vị 位vị 皆giai 破phá 無vô 明minh 。 餘dư 經kinh 列liệt 位vị 亦diệc 爾nhĩ 。 今kim 從tùng 義nghĩa 判phán 之chi 。 何hà 者giả 初sơ 住trụ 既ký 破phá 無vô 明minh 。 二nhị 住trụ 已dĩ 去khứ 豈khởi 不bất 破phá 耶da 。 記ký 云vân 。 迹tích 中trung 圓viên 說thuyết 者giả 。 意ý 云vân 。 若nhược 但đãn 說thuyết 前tiền 三tam 。 不bất 能năng 表biểu 得đắc 實thật 本bổn 。 若nhược 見kiến 說thuyết 圓viên 融dung 之chi 法pháp 。 方phương 知tri 已dĩ 證chứng 妙diệu 覺giác 實thật 本bổn 。 故cố 以dĩ 說thuyết 圓viên 。 而nhi 表biểu 本bổn 也dã 。 此thử 約ước 體thể 用dụng 本bổn 迹tích 。 界giới 內nội 事sự 理lý 無vô 生sanh 者giả 。 通thông 惑hoặc 究cứu 竟cánh 盡tận 。 五ngũ 分phần/phân 滿mãn 果quả 。 為vi 事sự 無vô 生sanh 。 真chân 理lý 究cứu 竟cánh 顯hiển 。 名danh 理lý 無vô 生sanh 也dã 。 別biệt 教giáo 因nhân 是thị 界giới 內nội 外ngoại 理lý 無vô 生sanh 者giả 。 次thứ 第đệ 證chứng 五ngũ 諦đế 理lý 故cố 。 果quả 是thị 界giới 外ngoại 事sự 理lý 無vô 生sanh 者giả 。 中trung 理lý 滿mãn 為vi 理lý 無vô 生sanh 。 無vô 明minh 究cứu 竟cánh 盡tận 。 極cực 果quả 究cứu 竟cánh 滿mãn 。 為vi 事sự 無vô 生sanh 也dã 。 制chế 立lập 有hữu 果quả 者giả 。 圓viên 真chân 緣duyên 合hợp 脩tu 別biệt 。 則tắc 緣duyên 脩tu 顯hiển 真chân 脩tu 。 兼kiêm 復phục 地địa 住trụ 二nhị 位vị 。 高cao 下hạ 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 異dị 也dã 。 得đắc 澠# 者giả 。 有hữu 部bộ 中trung 業nghiệp 入nhập 過quá 去khứ 。 同đồng 至chí 未vị 來lai 。 身thân 死tử 得đắc 謝tạ 。 未vị 來lai 報báo 起khởi 。 如như 一nhất 業nghiệp 。 成thành 以dĩ 大đại 得đắc 。 得đắc 於ư 業nghiệp 法pháp 。 又hựu 以dĩ 小tiểu 得đắc 。 得đắc 於ư 大đại 得đắc 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 。 以dĩ 三tam 大đại 得đắc 。 得đắc 前tiền 二nhị 得đắc 。 及cập 以dĩ 業nghiệp 法pháp 。 初sơ 念niệm 之chi 時thời 。 俱câu 成thành 法pháp 故cố 。 又hựu 三tam 小tiểu 得đắc 。 得đắc 前tiền 三tam 大đại 。 并tinh 初sơ 剎sát 那na 九cửu 法pháp 。 成thành 就tựu 第đệ 三tam 念niệm 廿# 七thất 法pháp 。 論luận 云vân 初sơ 念niệm 作tác 現hiện 在tại 成thành 。 第đệ 二nhị 念niệm 作tác 過quá 去khứ 成thành 。 若nhược 有hữu 法pháp 俱câu 第đệ 二nhị 念niệm 去khứ 前tiền 前tiền 之chi 念niệm 。 轉chuyển 成thành 法pháp 後hậu 。 法pháp 後hậu 念niệm 大đại 小tiểu 得đắc 得đắc 。 若nhược 無vô 作tác 者giả 。 初sơ 第đệ 一nhất 念niệm 亦diệc 但đãn 有hữu 法pháp 俱câu 。 亦diệc 如như 前tiền 作tác 中trung 第đệ 二nhị 念niệm 說thuyết 。 言ngôn 法pháp 俱câu 者giả 。 法pháp 後hậu 得đắc 同đồng 時thời 。 而nhi 起khởi 一nhất 無vô 作tác 法pháp 。 及cập 大đại 小tiểu 得đắc 。 即tức 則tắc 第đệ 二nhị 念niệm 中trung 。 九cửu 法pháp 俱câu 生sanh 。 并tinh 初sơ 念niệm 三tam 。 成thành 十thập 二nhị 法pháp 。 所sở 以dĩ 第đệ 二nhị 念niệm 中trung 。 有hữu 三tam 大đại 得đắc 。 及cập 三tam 小tiểu 得đắc 得đắc 。 初sơ 三tam 得đắc 法Pháp 同đồng 時thời 。 復phục 有hữu 三tam 法pháp 俱câu 起khởi 故cố 。 第đệ 二nhị 念niệm 九cửu 法pháp 俱câu 生sanh 。 并tinh 初sơ 念niệm 三tam 成thành 十thập 二nhị 法pháp 。 所sở 以dĩ 第đệ 二nhị 念niệm 中trung 六lục 得đắc 得đắc 。 於ư 過quá 去khứ 名danh 過quá 去khứ 成thành 。 又hựu 有hữu 二nhị 得đắc 得đắc 。 現hiện 在tại 法pháp 名danh 現hiện 在tại 成thành 。 故cố 云vân 初sơ 念niệm 無vô 作tác 現hiện 在tại 成thành 。 第đệ 二nhị 念niệm 無vô 作tác 二nhị 世thế 成thành 。 凡phàm 云vân 大đại 小tiểu 得đắc 者giả 。 皆giai 以dĩ 大đại 得đắc 。 得đắc 於ư 本bổn 法pháp 。 復phục 以dĩ 小tiểu 得đắc 。 得đắc 於ư 大đại 得đắc 。 還hoàn 以dĩ 大đại 得đắc 。 得đắc 於ư 小tiểu 得đắc 。 故cố 大đại 小tiểu 得đắc 。 更cánh 互hỗ 相tương 得đắc 。 乃nãi 至chí 得đắc 遍biến 虗hư 空không 過quá 去khứ 實thật 法pháp 善thiện 滅diệt 者giả 。 計kế 意ý 者giả 。 五ngũ 陰ấm 實thật 法pháp 過quá 去khứ 之chi 善thiện 。 隨tùy 陰ấm 而nhi 立lập 。 以dĩ 陰ấm 滅diệt 故cố 。 善thiện 則tắc 隨tùy 滅diệt 故cố 。 不bất 約ước 過quá 去khứ 授thọ 記ký 。 又hựu 云vân 得đắc 報báo 不bất 失thất 者giả 。 計kế 云vân 陰ấm 及cập 善thiện 法Pháp 雖tuy 滅diệt 。 而nhi 假giả 名danh 我ngã 不bất 滅diệt 。 由do 不bất 滅diệt 故cố 。 得đắc 至chí 現hiện 在tại 。 亦diệc 不bất 約ước 此thử 我ngã 。 而nhi 授thọ 記ký 也dã 。 若nhược 約ước 現hiện 在tại 取thủ 過quá 去khứ 等đẳng 者giả 。 此thử 約ước 三tam 世thế 。 皆giai 先tiên 縱túng/tung 之chi 。 次thứ 難nạn/nan 。 在tại 文văn 可khả 見kiến 。 心tâm 念niệm 念niệm 滅diệt 者giả 。 善thiện 在tại 於ư 心tâm 。 故cố 云vân 隨tùy 等đẳng 。 此thử 破phá 三tam 世thế 無vô 者giả 。 三tam 世thế 本bổn 無vô 。 何hà 故cố 計kế 有hữu 也dã 。 記ký 云vân 。 約ước 有hữu 門môn 用dụng 破phá 空không 門môn 者giả 。 彌Di 勒Lặc 依y 曇đàm 無vô 德đức 空không 門môn 。 計kế 現hiện 在tại 得đắc 。 授thọ 未vị 來lai 記ký 故cố 。 約ước 薩tát 婆bà 多đa 有hữu 門môn 。 三tam 相tướng 不bất 可khả 得đắc 破phá 之chi 。 記ký 云vân 。 出xuất 三tam 相tương/tướng 耳nhĩ 者giả 。 出xuất 前tiền 三tam 教giáo 權quyền 。 記ký 云vân 。 相tương/tướng 耳nhĩ 假giả 名danh 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 名danh 字tự 位vị 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 前tiền 三tam 非phi 真chân 者giả 。 既ký 未vị 見kiến 現hiện 結kết 業nghiệp 。 猶do 在tại 依y 轉chuyển 。 生sanh 死tử 未vị 得đắc 自tự 在tại 等đẳng 。 寄ký 破phá 此thử 三tam 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 寄ký 意ý 破phá 稟bẩm 三tam 教giáo 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 此thử 三tam 種chủng 記ký 皆giai 非phi 決quyết 定định 者giả 。 且thả 順thuận 四tứ 悉tất 與dữ 記ký 耳nhĩ 。 見kiến 地địa 名danh 觀quán 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 者giả 。 此thử 約ước 借tá 別biệt 名danh 名danh 通thông 菩Bồ 薩Tát 位vị 語ngữ 略lược 應ưng 位vị 位vị 。 並tịnh 出xuất 通thông 義nghĩa 法Pháp 身thân 自tự 行hành 者giả 。 只chỉ 是thị 自tự 脩tu 菩Bồ 薩Tát 位vị 語ngữ 。 略lược 應ưng 位vị 位vị 。 並tịnh 出xuất 通thông 義nghĩa 。 法Pháp 身thân 自tự 行hành 者giả 。 只chỉ 是thị 自tự 脩tu 證chứng 得đắc 法Pháp 身thân 。 名danh 為vi 自tự 行hành 耳nhĩ 。 諸chư 師sư 至chí 多đa 疑nghi 者giả 。 疑nghi 今kim 家gia 用dụng 切thiết [葸-十+夕]# 剝bác [葸-十+夕]# 喻dụ 。 引dẫn 於ư 別biệt 圓viên 二nhị 教giáo 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 等đẳng 。 憶ức 想tưởng 者giả 。 只chỉ 悕hy 望vọng 授thọ 記ký 。 名danh 為vi 憶ức 想tưởng 。 麤thô 障chướng 六lục 根căn 淨tịnh 人nhân 。 已dĩ 斷đoạn 見kiến 思tư 。 故cố 無vô 麤thô 也dã 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 者giả 。 以dĩ 一nhất 大đại 無vô 為vi 法pháp 。 而nhi 作tác 本bổn 也dã 。 二nhị 種chủng 無vô 生sanh 者giả 。 偏thiên 圓viên 二nhị 種chủng 也dã 。 第đệ 十thập 七thất 卷quyển 理lý 無vô 受thọ 記ký 可khả 然nhiên 者giả 。 彌Di 勒Lặc 伏phục 難nạn/nan 云vân 。 若nhược 理lý 與dữ 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 共cộng 有hữu 不bất 得đắc 記ký 者giả 可khả 然nhiên 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 有hữu 理lý 。 而nhi 無vô 行hành 。 我ngã 今kim 依y 理lý 起khởi 行hành 得đắc 記ký 。 如như 何hà 更cánh 難nan 。 故cố 云vân 何hà 妨phương 等đẳng 也dã 。 惑hoặc 闇ám 漸tiệm 滅diệt 者giả 。 等đẳng 覺giác 一nhất 分phần/phân 微vi 烟yên 惑hoặc 耳nhĩ 。 若nhược 通thông 別biệt 教giáo 至chí 事sự 同đồng 者giả 。 並tịnh 緣duyên 脩tu 智trí 斷đoạn 。 為vi 無vô 生sanh 行hành 也dã 。 既ký 默mặc 然nhiên 受thọ 定định 者giả 。 即tức 是thị 默mặc 然nhiên 許hứa 可khả 也dã 。 何hà 者giả 。 意ý 云vân 。 問vấn 我ngã 如như 生sanh 如như 滅diệt 皆giai 得đắc 。 如như 疏sớ/sơ 說thuyết 一nhất 約ước 通thông 教giáo 者giả 。 下hạ 出xuất 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 如như 無vô 生sanh 滅diệt 不bất 成thành 智trí 斷đoạn 者giả 者giả 。 先tiên 且thả 縱túng/tung 之chi 。 豈khởi 得đắc 下hạ 難nạn/nan 破phá 。 記ký 云vân 。 事sự 理lý 即tức 是thị 智trí 境cảnh 者giả 。 事sự 謂vị 智trí 斷đoạn 。 境cảnh 即tức 是thị 如như 也dã 。 記ký 云vân 。 今kim 以dĩ 事sự 約ước 行hành 者giả 。 事sự 謂vị 四tứ 句cú 。 以dĩ 權quyền 無vô 生sanh 之chi 行hành 。 非phi 兩lưỡng 十thập 番phiên 者giả 。 意ý 云vân 。 若nhược 更cánh 約ước 嚴nghiêm 嚴nghiêm 四tứ 門môn 。 門môn 門môn 三tam 假giả 假giả 。 假giả 四tứ 句cú 。 則tắc 成thành 多đa 番phiên 。 圓viên 教giáo 真chân 脩tu 至chí 難nạn/nan 存tồn 者giả 。 意ý 云vân 。 但đãn 破phá 不bất 立lập 圓viên 義nghĩa 無vô 用dụng 。 所sở 以dĩ 今kim 家gia 約ước 理lý 約ước 事sự 。 破phá 其kỳ 執chấp 心tâm 。 執chấp 心tâm 若nhược 破phá 。 依y 圓viên 真chân 脩tu 。 為vi 授thọ 圓viên 記ký 。 是thị 則tắc 圓viên 義nghĩa 存tồn 也dã 。 若nhược 有hữu 執chấp 心tâm 。 則tắc 圓viên 義nghĩa 不bất 存tồn 。 圓viên 若nhược 不bất 立lập 。 通thông 別biệt 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 不bất 存tồn 也dã 。 由do 圓viên 立lập 故cố 。 通thông 別biệt 可khả 立lập 故cố 也dã 。 不bất 思tư 議nghị 之chi 妙diệu 智trí 者giả 。 淨tịnh 名danh 玄huyền 。 照chiếu 三tam 教giáo 菩Bồ 薩Tát 之chi 執chấp 。 而nhi 設thiết 難nạn/nan 也dã 。 深thâm 求cầu 其kỳ 意ý 者giả 。 經kinh 中trung 但đãn 是thị 眾chúng 生sanh 。 等đẳng 一nhất 言ngôn 而nhi 已dĩ 。 例lệ 上thượng 下hạ 文văn 。 須tu 約ước 三tam 教giáo 作tác 並tịnh 。 故cố 云vân 也dã 。 三tam 是thị 順thuận 竝tịnh 者giả 。 謂vị 將tương 生sanh 等đẳng 三tam 順thuận 並tịnh 彌Di 勒Lặc 。 名danh 為vi 順thuận 並tịnh 。 退thoái 將tương 彌Di 勒Lặc 一nhất 人nhân 並tịnh 前tiền 三tam 。 名danh 為vi 逆nghịch 並tịnh 。 若nhược 通thông 若nhược 並tịnh 者giả 。 通thông 謂vị 申thân 通thông 。 得đắc 記ký 之chi 理lý 如như 前tiền 。 若nhược 觀quán 其kỳ 如như 下hạ 文văn 並tịnh 難nạn/nan 為vi 並tịnh 也dã 。 記ký 云vân 。 依y 尚thượng 可khả 記ký 者giả 。 只chỉ 是thị 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 也dã 。 四tứ 還hoàn 約ước 彌Di 勒Lặc 如như 反phản 並tịnh 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 彌Di 勒Lặc 如như 無vô 生sanh 滅diệt 得đắc 受thọ 記ký 。 賢hiền 聖thánh 如như 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 不bất 得đắc 受thọ 記ký 。 賢hiền 聖thánh 如như 不phủ 。 得đắc 受thọ 記ký 者giả 。 彌Di 勒Lặc 如như 那na 獨độc 受thọ 記ký 。 若nhược 不bất 得đắc 記ký 。 即tức 如như 有hữu 異dị 。 若nhược 異dị 則tắc 非phi 如như 。 若nhược 不bất 異dị 那na 得đắc 一nhất 得đắc 記ký 一nhất 不bất 記ký 得đắc 。 況huống 諸chư 賢hiền 聖thánh 不bất 得đắc 記ký 者giả 。 彌Di 勒Lặc 亦diệc 不bất 得đắc 記ký 。 次thứ 彌Di 勒Lặc 如như 反phản 並tịnh 一nhất 切thiết 法pháp 。 次thứ 反phản 並tịnh 眾chúng 生sanh 皆giai 爾nhĩ 。 但đãn 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 。 皆giai 約ước 中trung 道đạo 真Chân 如Như 。 作tác 並tịnh 為vi 異dị 也dã 。 二nhị 結kết 並tịnh 者giả 。 應ưng 知tri 此thử 文văn 。 即tức 以dĩ 彌Di 勒Lặc 為vi 初sơ 順thuận 並tịnh 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 三tam 。 名danh 為vi 順thuận 並tịnh 。 又hựu 將tương 賢hiền 聖thánh 等đẳng 三tam 。 反phản 並tịnh 彌Di 勒Lặc 。 名danh 為vi 反phản 並tịnh 也dã 。 以dĩ 須tu 順thuận 中trung 逆nghịch 。 逆nghịch 中trung 有hữu 順thuận 故cố 也dã 。 答đáp 二nhị 但đãn 論luận 體thể 別biệt 等đẳng 者giả 。 亦diệc 是thị 將tương 異dị 複phức 踈sơ 上thượng 句cú 耳nhĩ 。 如như 生sanh 公công 云vân 。 色sắc 不bất 異dị 空không 。 空không 不bất 異dị 色sắc 。 色sắc 即tức 是thị 空không 。 空không 即tức 是thị 色sắc 。 以dĩ 下hạ 句cú 複phức 踈sơ 上thượng 二nhị 句cú 也dã 。 故cố 云vân 是thị 則tắc 複phức 踈sơ 兩lưỡng 端đoan 空không 有hữu 齊tề 照chiếu 文văn 略lược 不bất 出xuất 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 經kinh 文văn 不bất 出xuất 此thử 須tu 義nghĩa 作tác 。 若nhược 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 得đắc 受thọ 記ký 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 不bất 得đắc 受thọ 記ký 。 彌Di 勒Lặc 亦diệc 不bất 得đắc 受thọ 記ký (# 云vân 云vân )# 。 當đương 脩tu 相tướng 好hảo 者giả 。 以dĩ 相tướng 好hảo 是thị 菩Bồ 薩Tát 之chi 器khí 故cố 。 觀quán 令linh 脩tu 如như 令linh 淨tịnh 舍xá 執chấp 病bệnh 既ký 去khứ 者giả 。 執chấp 權quyền 智trí 斷đoạn 病bệnh 既ký 去khứ 也dã 。 記ký 云vân 。 立lập 中trung 有hữu 破phá 者giả 。 智trí 即tức 是thị 立lập 令linh 云vân 。 不bất 觀quán 則tắc 是thị 反phản 釋thích 顯hiển 於ư 立lập 中trung 有hữu 破phá 故cố 也dã 。 破phá 中trung 立lập 者giả 。 不bất 觀quán 即tức 是thị 斷đoạn 德đức 。 名danh 即tức 破phá 也dã 。 此thử 之chi 不bất 觀quán 。 則tắc 是thị 大đại 觀quán 。 故cố 名danh 為vi 立lập 。 則tắc 是thị 順thuận 釋thích 。 亦diệc 此thử 一nhất 句cú 有hữu 兩lưỡng 向hướng 義nghĩa 。 又hựu 云vân 二nhị 十thập 五ngũ 句cú 皆giai 破phá 偏thiên 而nhi 立lập 於ư 圓viên 。 即tức 是thị 破phá 中trung 立lập 也dã 。 若nhược 消tiêu 記ký 文văn 。 應ứng 用dụng 前tiền 釋thích 。 若nhược 通thông 說thuyết 二nhị 十thập 五ngũ 句cú 大đại 體thể 。 則tắc 依y 後hậu 釋thích 。 若nhược 智trí 不bất 住trụ 四tứ 教giáo 者giả 。 破phá 圓viên 語ngữ 見kiến 。 故cố 云vân 四tứ 也dã 。 諸chư 句cú 皆giai 爾nhĩ 法pháp 塵trần 對đối 內nội 意ý 根căn 者giả 。 方phương 便tiện 教giáo 入nhập 以dĩ 法pháp 塵trần 為vi 所sở 緣duyên 。 意ý 根căn 為vi 能năng 緣duyên 。 有hữu 能năng 有hữu 所sở 。 即tức 是thị 二nhị 法pháp 圓viên 觀quán 中trung 道đạo 。 故cố 無vô 二nhị 也dã 。 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 心tâm 行hành 者giả 。 方phương 便tiện 教giáo 不bất 能năng 任nhậm 運vận 見kiến 。 但đãn 是thị 作tác 意ý 方phương 見kiến 也dã 。 入nhập 會hội 於ư 理lý 者giả 。 方phương 便tiện 教giáo 智trí 來lai 入nhập 境cảnh 。 方phương 會hội 於ư 理lý 耳nhĩ 。 離ly 於ư 元nguyên 品phẩm 習tập 者giả 。 須tu 約ước 四tứ 十thập 二nhị 燈đăng 之chi 喻dụ 。 所sở 以dĩ 初sơ 住trụ 能năng 破phá 冣# 初sơ 無vô 明minh 也dã 。 言ngôn 不bất 與dữ 合hợp 者giả 。 全toàn 無vô 明minh 是thị 法pháp 性tánh 。 法pháp 性tánh 外ngoại 更cánh 無vô 法pháp 故cố 。 去khứ 取thủ 甚thậm 難nan 者giả 。 應ưng 去khứ 權quyền 教giáo 取thủ 實thật 教giáo 。 去khứ 無vô 明minh 取thủ 真Chân 如Như 。 去khứ 語ngữ 見kiến 取thủ 實thật 證chứng 。 言ngôn 取thủ 者giả 。 權quyền 全toàn 是thị 實thật 。 無vô 明minh 全toàn 是thị 真Chân 如Như 。 方phương 名danh 為vi 取thủ 。 實thật 證chứng 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 分phân 別biệt 經kinh 中trung 。 智trí 斷đoạn 甚thậm 難nan 也dã 。 無vô 比tỉ 是thị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 此thử 明minh 絕tuyệt 待đãi 以dĩ 結kết 成thành 也dã 。 光quang 嚴nghiêm 章chương 。 一nhất 色sắc 光quang 者giả 。 若nhược 據cứ 八bát 色sắc 光quang 明minh 唯duy 意ý 地địa 所sở 得đắc 。 則tắc 屬thuộc 於ư 心tâm 。 今kim 云vân 。 色sắc 者giả 據cứ 從tùng 骨cốt 人nhân 所sở 放phóng 也dã 。 瑠lưu 璃ly 光quang 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 此thử 是thị 東đông 方phương 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 不bất 生sanh 生sanh 等đẳng 。 及cập 不bất 至chí 至chí 等đẳng 不bất 聞văn 聞văn 等đẳng 。 欲dục 來lai 此thử 土thổ/độ 。 故cố 先tiên 放phóng 光quang 。 令linh 此thử 眾chúng 見kiến 佛Phật 。 問vấn 文Văn 殊Thù 此thử 是thị 何hà 光quang 。 文Văn 殊Thù 答đáp 。 佛Phật 是thị 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 光quang 。 佛Phật 言ngôn 。 不bất 應ưng 作tác 如như 此thử 說thuyết 。 應ưng 以dĩ 世thế 俗tục 。 而nhi 為vi 解giải 說thuyết 。 非phi 色sắc 之chi 色sắc 者giả 。 瑠lưu 璃ly 光quang 菩Bồ 薩Tát 所sở 放phóng 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 見kiến 。 故cố 云vân 非phi 色sắc 之chi 色sắc 也dã 。 智trí 慧tuệ 者giả 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 見kiến 者giả 。 破phá 其kỳ 暗ám 惑hoặc 。 故cố 云vân 。 非phi 心tâm 說thuyết 心tâm 也dã 。 答đáp 如như 日nhật 鏡kính 者giả 。 良lương 由do 緣duyên 能năng 顯hiển 眼nhãn (# 云vân 云vân )# 。 住trụ 鳩cưu 摩ma 羅la 伽già 地địa 者giả 。 第đệ 八bát 住trụ 名danh 童Đồng 真Chân 住Trụ 也dã 。 心tâm 無vô 染nhiễm 愛ái 者giả 。 謂vị 不bất 染nhiễm 三tam 惑hoặc 也dã 。 不bất 的đích 在tại 後hậu 身thân 者giả 。 人nhân 雖tuy 在tại 等đẳng 覺giác 。 法pháp 在tại 初sơ 心tâm 。 下hạ 通thông 觀quán 行hành 中trung 。 通thông 初sơ 住trụ 以dĩ 為vi 初sơ 心tâm 也dã 。 圓viên 教giáo 事sự 迹tích 所sở 明minh 道Đạo 場Tràng 者giả 。 亦diệc 是thị 圓viên 人nhân 起khởi 應ưng 迹tích 示thị 。 初sơ 成thành 妙diệu 慧tuệ 道Đạo 場Tràng 者giả 。 判phán 令linh 入nhập 實thật 也dã 。 圓viên 教giáo 虗hư 空không 蓮liên 花hoa 為vi 座tòa 者giả 者giả 。 只chỉ 寄ký 別biệt 教giáo 成thành 道Đạo 處xứ 而nhi 說thuyết 。 以dĩ 圓viên 佛Phật 成thành 道Đạo 。 亦diệc 無vô 別biệt 處xứ 。 故cố 云vân 猶do 是thị 。 非phi 初sơ 非phi 後hậu 者giả 。 非phi 初sơ 者giả 。 初sơ 心tâm 但đãn 破phá 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 未vị 是thị 極cực 。 不bất 離ly 初sơ 者giả 。 初sơ 由do 觀quán 入nhập 理lý 也dã 。 非phi 後hậu 者giả 。 後hậu 以dĩ 初sơ 為vi 本bổn 。 不bất 離ly 後hậu 者giả 。 至chí 後hậu 方phương 極cực 。 記ký 云vân 。 但đãn 附phụ 理lý 者giả 。 只chỉ 是thị 且thả 附phụ 道Đạo 理lý 。 而nhi 立lập 非phi 為vi 盡tận 理lý 也dã 。 一nhất 往vãng 約ước 觀quán 者giả 。 三tam 教giáo 皆giai 以dĩ 念niệm 處xứ 為vi 初sơ 心tâm 。 當đương 分phần/phân 果quả 頭đầu 。 為vi 後hậu 心tâm 也dã 。 記ký 云vân 。 任nhậm 運vận 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 者giả 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 即tức 真chân 位vị 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 也dã 。 及cập 緣duyên 脩tu 報báo 者giả 。 三tam 教giáo 皆giai 是thị 緣duyên 脩tu 也dã 。 即tức 是thị 得đắc 願nguyện 具cụ 足túc 者giả 。 以dĩ 行hành 慎thận 願nguyện 一nhất 分phần/phân 始thỉ 滿mãn 。 名danh 為vi 具cụ 足túc 。 眾chúng 行hành 之chi 首thủ 者giả 。 以dĩ 四Tứ 等Đẳng 導đạo 諸chư 行hành 。 故cố 云vân 首thủ 也dã 。 心tâm 無vô 取thủ 捨xả 者giả 。 心tâm 冥minh 法pháp 性tánh 。 即tức 是thị 遍biến 法Pháp 界Giới 捨xả 也dã 。 是thị 能năng 化hóa 法pháp 者giả 。 只chỉ 此thử 六Lục 通Thông 。 是thị 能năng 化hóa 法pháp 也dã 。 由do 脫thoát 成thành 通thông 者giả 。 以dĩ 解giải 脫thoát 是thị 體thể 。 神thần 通thông 是thị 用dụng 。 故cố 云vân 次thứ 明minh 也dã 。 破phá 恆Hằng 沙sa 無vô 知tri 者giả 。 真chân 化hóa 他tha 位vị 。 能năng 破phá 他tha 同đồng 體thể 塵trần 沙sa 無vô 知tri 也dã 。 記ký 云vân 。 悉tất 破phá 八bát 者giả 。 廣quảng 疏sớ/sơ 云vân 。 能năng 除trừ 八bát 倒đảo 。 謂vị 常thường 無vô 常thường 等đẳng 八bát 也dã 。 界giới 內nội 四Tứ 諦Đế 至chí 有hữu 為vi 者giả 。 無vô 量lượng 苦khổ 集tập 道đạo 。 皆giai 名danh 有hữu 為vi 也dã 。 無vô 量lượng 滅Diệt 諦Đế 者giả 。 存tồn 教giáo 道đạo 故cố 。 若nhược 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 定định 性tánh 者giả 。 謂vị 不bất 見kiến 眾chúng 生sanh 。 定định 是thị 九cửu 界giới 生sanh 死tử 也dã 。 說thuyết 四tứ 因nhân 果quả 者giả 。 集tập 因nhân 苦khổ 果quả 。 道đạo 因nhân 滅diệt 果quả 。 四tứ 教giáo 皆giai 爾nhĩ 。 故cố 云vân 也dã 。 十thập 種chủng 智trí 力lực 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 者giả 。 彼bỉ 第đệ 十thập 四tứ 卷quyển 初sơ 云vân 。 爾nhĩ 時thời 智Trí 首Thủ 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 云vân 何hà 。 得đắc 處xứ 非phi 處xứ 智trí 力lực 。 過quá 未vị 現hiện 在tại 業nghiệp 報báo 智trí 力lực 。 根căn 勝thắng 劣liệt 智trí 力lực 。 種chủng 種chủng 界giới 智trí 力lực 。 種chủng 種chủng 解giải 智trí 力lực 。 一nhất 切thiết 至chí 處xứ 道đạo 智trí 力lực 。 禪thiền 解giải 脫thoát 三tam 昧muội 染nhiễm 智trí 力lực 。 宿túc 住trụ 念niệm 智trí 力lực 。 無vô 障chướng 礙ngại 天thiên 眼nhãn 智trí 力lực 。 斷đoạn 諸chư 習tập 智trí 力lực 。 若nhược 常thường 脩tu 此thử 觀quán 者giả 自tự 行hành 也dã 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 下hạ 化hóa 他tha 也dã 。 第đệ 十thập 八bát 煩phiền 惱não 生sanh 死tử 苦khổ 報báo 者giả 。 只chỉ 是thị 能năng 遮già 二nhị 死tử 因nhân 果quả 也dã 。 三tam 聞văn 持trì 者giả 。 由do 前tiền 內nội 心tâm 無vô 漏lậu 失thất 故cố 。 能năng 持trì 十thập 方phương 佛Phật 法Pháp 也dã 。 總tổng 別biệt 不bất 二nhị 者giả 。 只chỉ 是thị 亦diệc 總tổng 亦diệc 別biệt 。 善thiện 德đức 即tức 是thị 非phi 總tổng 非phi 別biệt 。 皆giai 在tại 初sơ 心tâm 故cố 也dã 。 皆giai 破phá 因nhân 中trung 者giả 。 且thả 約ước 偏thiên 說thuyết 。 皆giai 須tu 互hỗ 具cụ 。 已dĩ 得đắc 聖thánh 道Đạo 者giả 。 阿a 含hàm 經Kinh 云vân 。 得đắc 那na 含hàm 別biệt 圓viên 中trung 。 得đắc 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 但đãn 觀quán 行hành 覺giác 知tri 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 觀quán 無vô 常thường 等đẳng 。 以dĩ 伏phục 煩phiền 惱não 等đẳng 。 寄ký 此thử 脩tu 道Đạo 者giả 。 以dĩ 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 及cập 陰ấm 入nhập 法pháp 。 而nhi 行hành 六Lục 度Độ 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 寄ký 於ư 煩phiền 惱não 及cập 陰ấm 。 而nhi 脩tu 道Đạo 也dã 。 不bất 能năng 伏phục 者giả 。 只chỉ 是thị 不bất 能năng 調điều 伏phục 而nhi 已dĩ 。 緣duyên 脩tu 照chiếu 寂tịch 者giả 。 寂tịch 在tại 初Sơ 地Địa 方phương 證chứng 。 證chứng 無vô 盡tận 燈đăng 者giả 。 位vị 在tại 初sơ 住trụ 。 善thiện 來lai 者giả 。 為vi 法pháp 而nhi 來lai 。 故cố 名danh 善thiện 來lai 。 當đương 觀quán 五ngũ 欲dục 者giả 。 婆bà 沙sa 云vân 。 於ư 諸chư 惱não 中trung 。 無vô 常thường 為vi 冣# 。 故cố 令linh 觀quán 無vô 常thường 也dã 。 不bất 杖trượng 惠huệ 施thí 者giả 。 此thử 之chi 三tam 堅kiên 一nhất 一nhất 皆giai 具cụ 。 止chỉ 作tác 二nhị 行hành 。 不bất 杖trượng 是thị 止chỉ 行hành 。 惠huệ 施thí 是thị 作tác 行hành 。 止chỉ 煞sát 是thị 止chỉ 行hành 。 放phóng 生sanh 是thị 作tác 行hành 。 真chân 心tâm 治trị 慳san 是thị 止chỉ 行hành 。 布bố 施thí 是thị 作tác 行hành 也dã 。 天thiên 報báo 不bất 久cửu 者giả 。 忉Đao 利Lợi 天thiên 但đãn 壽thọ 千thiên 歲tuế 。 能năng 得đắc 幾kỷ 時thời 。 無vô 所sở 恡lận 惜tích 者giả 。 即tức 是thị 財tài 堅kiên 也dã 。 華hoa 報báo 者giả 。 三tam 祇kỳ 之chi 內nội 。 得đắc 五ngũ 事sự 具cụ 足túc 。 一nhất 不bất 生sanh 惡ác 道đạo 。 二nhị 不bất 生sanh 邊biên 地địa 。 三tam 常thường 離ly 女nữ 身thân 。 四tứ 諸chư 根căn 完hoàn 具cụ 。 五ngũ 得đắc 宿Túc 命Mạng 智Trí 。 即tức 是thị 華hoa 報báo 。 別biệt 教giáo 善thiện 法Pháp 財tài 者giả 。 由do 地địa 前tiền 萬vạn 行hạnh 。 至chí 登đăng 地địa 時thời 。 得đắc 一nhất 分phân 財tài 。 堅kiên 是thị 解giải 脫thoát 分phần/phân 具cụ 。 記ký 云vân 。 解giải 脫thoát 法Pháp 財tài 者giả 。 財tài 屬thuộc 萬vạn 行hạnh 故cố 也dã 。 強cường/cưỡng 賊tặc 又hựu 入nhập 者giả 。 若nhược 據cứ 女nữ 施thí 亦diệc 是thị 軟nhuyễn 賊tặc 。 今kim 施thí 違vi 於ư 。 沙Sa 門Môn 之chi 法Pháp 。 故cố 屬thuộc 強cường/cưỡng 也dã 。 謙khiêm 恠# 者giả 。 無vô 以dĩ 此thử 非phi 法pháp 等đẳng 是thị 恠# 。 此thử 非phi 我ngã 宜nghi 是thị 謙khiêm 。 謙khiêm 謂vị 敬kính 也dã 。 達đạt 色sắc 源nguyên 際tế 者giả 。 謂vị 達đạt 色sắc 如như 即tức 故cố 云vân 也dã 。 化hóa 魔ma 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 常thường 以dĩ 。 化hóa 魔ma 為vi 事sự 。 故cố 云vân 也dã 。 因nhân 機cơ 助trợ 化hóa 者giả 。 明minh 此thử 菩Bồ 薩Tát 知tri 諸chư 魔ma 女nữ 。 有hữu 堪kham 聞văn 法Pháp 之chi 機cơ 。 是thị 故cố 空không 聲thanh 助trợ 淨tịnh 名danh 。 化hóa 諸chư 魔ma 也dã 。 遮già 那na 聲thanh 者giả 。 即tức 是thị 從tùng 法Pháp 身thân 。 起khởi 一nhất 切thiết 聲thanh 。 應ưng 一nhất 切thiết 色sắc 。 應ưng 一nhất 樂nhạo/nhạc/lạc 歸quy 。 三Tam 寶Bảo 者giả 。 經kinh 中trung 似tự 別biệt 相tướng 三Tam 寶Bảo 。 今kim 須tu 從tùng 一nhất 體thể 而nhi 釋thích 。 即tức 得đắc 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 道Đạo 諦Đế 法Pháp 樂lạc 也dã 。 為vi 苦khổ 所sở 苦khổ 者giả 。 若nhược 不bất 脩tu 無vô 作tác 念niệm 處xứ 等đẳng 觀quán 。 何hà 能năng 破phá 二nhị 死tử 之chi 苦khổ 也dã 。 因nhân 緣duyên 具cụ 足túc 者giả 。 自tự 內nội 心tâm 善thiện 為vi 因nhân 。 外ngoại 明minh 師sư 為vi 緣duyên 。 又hựu 自tự 行hành 為vi 因nhân 。 化hóa 化hóa 為vi 緣duyên 。 又hựu 機cơ 為vi 因nhân 。 應ưng 為vi 緣duyên (# 云vân 云vân )# 。 別biệt 是thị 遍biến 歷lịch 萬vạn 行hạnh 者giả 。 須tu 將tương 六Lục 度Độ 一nhất 一nhất 入nhập 。 此thử 文văn 中trung 如như 云vân 為vi 廣quảng 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 而nhi 脩tu 六Lục 度Độ 。 降hàng 魔ma 等đẳng 皆giai 爾nhĩ 。 勝thắng 增tăng 道đạo 長trưởng 者giả 。 勸khuyến 諸chư 天thiên 女nữ 。 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 。 常thường 令linh 增tăng 長trưởng 。 日nhật 有hữu 其kỳ 新tân 故cố 也dã 。 記ký 云vân 。 即tức 此thử 別biệt 示thị 是thị 通thông 示thị 者giả 。 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 無vô 非phi 淨tịnh 土độ 行hành 也dã 。 賓tân 主chủ 者giả 。 主chủ 如như 釋Thích 迦Ca 應ưng 。 賓tân 如như 眾chúng 生sanh 感cảm 也dã 。 非phi 時thời 即tức 二Nhị 乘Thừa 者giả 。 既ký 未vị 至chí 寶bảo 所sở 。 何hà 以dĩ 取thủ 化hóa 城thành 之chi 證chứng 也dã 。 過quá 其kỳ 上thượng 者giả 者giả 。 圓viên 教giáo 發phát 隨tùy 善thiện 心tâm 。 過quá 前tiền 三tam 教giáo 上thượng 也dã 。 又hựu 過quá 於ư 無vô 恚khuể 礙ngại 心tâm 上thượng 也dã 。 真chân 實thật 知tri 等đẳng 者giả 。 如như 止Chỉ 觀Quán 禪thiền 境cảnh 中trung 釋thích 喜hỷ 支chi 中trung 說thuyết 。 脩tu 云vân 如như 實thật 知tri 大đại 知tri 。 心tâm 動động 至chí 心tâm 。 喜hỷ 是thị 憙hí 支chi 。 今kim 文văn 剩thặng 真chân 字tự 。 又hựu 今kim 但đãn 云vân 喜hỷ 心tâm 不bất 同đồng 。 彼bỉ 文văn 以dĩ 喜hỷ 動động 契khế 於ư 心tâm 。 故cố 名danh 法Pháp 樂lạc 。 故cố 云vân 心tâm 也dã 。 去khứ 取thủ 難nan 解giải 者giả 。 此thử 誡giới 後hậu 人nhân 若nhược 不bất 得đắc 。 今kim 家gia 明minh 四tứ 教giáo 意ý 者giả 。 消tiêu 諸chư 經kinh 文văn 。 皆giai 不bất 通thông 暢sướng 。 應ưng 看khán 其kỳ 經kinh 部bộ 。 用dụng 幾kỷ 種chủng 道đạo 亦diệc 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。 皆giai 得đắc 法Pháp 願nguyện 具cụ 足túc 者giả 。 自tự 行hành 化hóa 他tha 。 皆giai 至chí 圓viên 極cực 。 方phương 名danh 願nguyện 足túc 。 一nhất 油du 少thiểu 炷chú 小tiểu 者giả 。 前tiền 譬thí 前tiền 二nhị 教giáo 。 又hựu 前tiền 三tam 為vi 油du 少thiểu 。 別biệt 存tồn 教giáo 道đạo 。 亦diệc 屬thuộc 油du 少thiểu 。 善thiện 得đắc 章chương 。 三tam 乘thừa 至chí 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 理lý 者giả 。 通thông 教giáo 即tức 色sắc 是thị 空không 。 且thả 名danh 善thiện 得đắc 。 即tức 二nhị 而nhi 不bất 二nhị 者giả 。 財tài 法pháp 為vi 二nhị 。 財tài 即tức 法pháp 。 法pháp 即tức 財tài 。 方phương 名danh 為vi 不bất 二nhị 。 是thị 檀đàn 是thị 度độ 者giả 。 從tùng 通thông 教giáo 去khứ 。 皆giai 先tiên 斥xích 前tiền 教giáo 。 次thứ 正chánh 釋thích 當đương 教giáo 通thông 教giáo 云vân 。 是thị 檀đàn 檀đàn 者giả 。 財tài 施thí 也dã 。 是thị 度độ 者giả 。 財tài 即tức 空không 也dã 。 別biệt 教giáo 中trung 。 能năng 分phân 別biệt 位vị 。 在tại 十thập 行hành 。 前tiền 呵ha 後hậu 勸khuyến 者giả 。 前tiền 呵ha 云vân 。 不bất 當đương 如như 汝nhữ 所sở 設thiết 。 後hậu 勸khuyến 云vân 。 當đương 為vì 法Pháp 施thí 之chi 會hội 文văn 是thị 也dã 。 記ký 云vân 。 今kim 欲dục 雙song 明minh 者giả 。 財tài 即tức 是thị 法pháp 也dã 。 經kinh 論luận 多đa 明minh 者giả 。 少thiểu 說thuyết 圓viên 教giáo 。 財tài 即tức 是thị 法pháp 。 故cố 云vân 多đa 。 記ký 云vân 。 既ký 無vô 崖nhai 者giả 。 法pháp 即tức 界giới 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 無vô 崖nhai 也dã 。 慈từ 悲bi 至chí 勳huân 脩tu 者giả 。 意ý 令linh 於ư 一nhất 一nhất 行hành 法pháp 上thượng 。 皆giai 以dĩ 慈từ 悲bi 誓thệ 願nguyện 福phước 智trí 導đạo 於ư 財tài 。 以dĩ 施thí 眾chúng 生sanh 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 冥minh 得đắc 法Pháp 施thí 之chi 益ích 。 為vi 值trị 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 得đắc 度độ 之chi 因nhân 。 一nhất 切thiết 同đồng 沾triêm 者giả 。 意ý 云vân 。 非phi 但đãn 七thất 日nhật 內nội 受thọ 者giả 得đắc 益ích 。 遍biến 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 皆giai 同đồng 此thử 益ích 。 何hà 以dĩ 故cố 爾nhĩ 。 財tài 即tức 法Pháp 界Giới 故cố 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 是thị 法Pháp 界Giới 故cố 。 得đắc 同đồng 沾triêm 也dã 。 但đãn 非phi 圓viên 普phổ 者giả 。 謂vị 前tiền 三tam 教giáo 慈từ 悲bi 。 偏thiên 理lý 行hành 誓thệ 願nguyện 。 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 皆giai 偏thiên 置trí 成thành 法pháp 。 非phi 圓viên 事sự 非phi 普phổ 也dã 。 記ký 云vân 。 三tam 教giáo 心tâm 不bất 能năng 即tức 者giả 。 以dĩ 圓viên 望vọng 之chi 。 前tiền 三tam 屬thuộc 俗tục 故cố 也dã 。 出xuất 沒một 者giả 。 約ước 觀quán 為vi 出xuất 。 約ước 教giáo 為vi 沒một 。 又hựu 通thông 方phương 便tiện 教giáo 為vi 出xuất 。 或hoặc 唯duy 在tại 圓viên 為vi 沒một 也dã 。 記ký 云vân 。 九cửu 界giới 若nhược 非phi 者giả 。 九cửu 界giới 若nhược 非phi 佛Phật 法Pháp 界giới 者giả 耳nhĩ 。 記ký 云vân 。 卷quyển 權quyền 歸quy 實thật 者giả 。 卷quyển 前tiền 三tam 界giới 。 而nhi 歸quy 佛Phật 界giới 也dã 。 記ký 云vân 。 以dĩ 財tài 引dẫn 法pháp 者giả 。 意ý 云vân 。 若nhược 無vô 財tài 引dẫn 前tiền 人nhân 。 無vô 受thọ 法pháp 之chi 緣duyên 。 令linh 達đạt 財tài 施thí 。 即tức 見kiến 一nhất 心tâm 百bách 界giới 千thiên 如như 空không 假giả 中trung 。 只chỉ 此thử 三tam 千thiên 空không 假giả 中trung 五ngũ 字tự 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 大đại 師sư 觀quán 心tâm 。 及cập 釋thích 義nghĩa 之chi 妙diệu 。 專chuyên 在tại 於ư 此thử 。 人nhân 少thiểu 知tri 之chi 。 一nhất 如như 法Pháp 施thí 者giả 。 圓viên 教giáo 主chủ 二nhị 。 如như 法Pháp 受thọ 者giả 。 圓viên 教giáo 四tứ 門môn 機cơ 也dã 。 一nhất 時thời 供cúng 養dường 者giả 。 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 。 施thí 眾chúng 生sanh 時thời 。 達đạt 於ư 所sở 受thọ 之chi 人nhân 。 具cụ 百bách 界giới 千thiên 如như 。 即tức 空không 假giả 中trung 。 以dĩ 法pháp 隨tùy 人nhân 。 遍biến 益ích 於ư 彼bỉ 。 故cố 云vân 等đẳng 供cung 。 而nhi 能năng 雙song 照chiếu 者giả 。 六lục 道đạo 有hữu 邊biên 。 聖thánh 是thị 空không 邊biên 也dã 。 煞sát 活hoạt 於ư 人nhân 者giả 。 煞sát 前tiền 三tam 教giáo 人nhân 。 活hoạt 於ư 圓viên 人nhân 。 又hựu 煞sát 煞sát 明minh 人nhân 。 活hoạt 法pháp 性tánh 人nhân 也dã 。 上thượng 文văn 云vân 寂tịch 滅diệt 是thị 菩Bồ 提Đề 者giả 。 明minh 寂tịch 滅diệt 是thị 。 諸chư 法pháp 之chi 本bổn 。 故cố 皆giai 居cư 首thủ 。 又hựu 與dữ 大đại 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 者giả 。 謂vị 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 其kỳ 體thể 無vô 二nhị 故cố 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 而nhi 釋thích 菩Bồ 提Đề 也dã 。 若nhược 觀quán 三tam 事sự 見kiến 虗hư 空không 佛Phật 性tánh 等đẳng 者giả 。 所sở 施thí 眾chúng 生sanh 。 即tức 是thị 正chánh 因nhân 。 能năng 施thí 之chi 心tâm 。 即tức 是thị 了liễu 因nhân 。 財tài 物vật 即tức 是thị 緣duyên 因nhân 。 故cố 云vân 即tức 攝nhiếp 三tam 智trí 等đẳng 。 記ký 云vân 。 為vi 欲dục 相tương 成thành 者giả 。 雖tuy 云vân 獨độc 顯hiển 。 而nhi 復phục 一nhất 一nhất 相tướng 成thành 。 何hà 者giả 。 慈từ 無vô 六Lục 度Độ 。 不bất 成thành 無vô 緣duyên 。 餘dư 例lệ 爾nhĩ 。 離ly 於ư 二nhị 邊biên 者giả 。 慳san 施thí 是thị 二nhị 邊biên 也dã 。 以dĩ 離ly 身thân 心tâm 相tướng 者giả 。 前tiền 三tam 教giáo 。 或hoặc 有hữu 身thân 精tinh 進tấn 心tâm 不bất 精tinh 進tấn 。 心tâm 精tinh 進tấn 身thân 不bất 精tinh 進tấn 。 名danh 之chi 為vi 相tương/tướng 。 且thả 據cứ 內nội 懷hoài 者giả 。 且thả 約ước 自tự 行hành 說thuyết 耳nhĩ 。 記ký 云vân 。 令linh 成thành 圓viên 行hành 者giả 。 圓viên 三tam 脫thoát 一nhất 即tức 具cụ 三tam 。 今kim 且thả 從tùng 別biệt 對đối 耳nhĩ 。 起khởi 方phương 便tiện 力lực 者giả 。 方phương 便tiện 有hữu 力lực 。 故cố 云vân 也dã 。 起khởi 除trừ 慢mạn 法pháp 者giả 。 除trừ 法Pháp 界Giới 上thượng 慢mạn 也dã 。 念niệm 擅thiện 能năng 捨xả 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 捨xả 三tam 教giáo 緣duyên 脩tu 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 六lục 和hòa 者giả 。 一nhất 戒giới 和hòa 敬kính 菩Bồ 提Đề 。 通thông 達đạt 實thật 相tướng 。 知tri 罪tội 不bất 可khả 得đắc 。 為vi 欲dục 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 於ư 實thật 相tướng 理lý 戒giới 。 方phương 便tiện 巧xảo 同đồng 。 一nhất 切thiết 持trì 諸chư 戒giới 品phẩm 。 無vô 有hữu 乖quai 諍tranh 。 亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 。 同đồng 此thử 戒giới 善thiện 。 不bất 斷đoạn 不bất 常thường 。 未vị 來lai 必tất 得đắc 菩Bồ 提Đề 大đại 果quả 。 是thị 以dĩ 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 二nhị 同đồng 見kiến 和hòa 敬kính 。 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 實thật 相tướng 。 不bất 得đắc 諸chư 法pháp 。 不bất 知tri 不bất 見kiến 。 為vi 欲dục 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 於ư 實thật 相tướng 正chánh 見kiến 方phương 便tiện 巧xảo 同đồng 。 一nhất 切thiết 種chủng 種chủng 。 如như 見kiến 無vô 有hữu 乖quai 諍tranh 。 亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 。 同đồng 此thử 知tri 見kiến 。 分phân 別biệt 增tăng 開khai 解giải 。 必tất 得đắc 種chủng 智trí 圓viên 明minh 。 是thị 以dĩ 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 三tam 同đồng 行hành 和hòa 敬kính 。 菩Bồ 薩Tát 通thông 達đạt 實thật 相tướng 。 無vô 念niệm 無vô 行hành 。 為vi 欲dục 安an 立lập 眾chúng 生sanh 。 於ư 實thật 相tướng 正chánh 行hạnh 方phương 便tiện 巧xảo 同đồng 。 一nhất 切thiết 脩tu 種chủng 種chủng 行hành 。 無vô 有hữu 乖quai 諍tranh 。 亦diệc 知tri 眾chúng 生sanh 同đồng 。 此thử 諸chư 行hành 漸tiệm 漸tiệm 積tích 功công 德đức 。 皆giai 當đương 成thành 佛Phật 道Đạo 。 是thị 以dĩ 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 四tứ 身thân 慈từ 和hòa 敬kính 。 菩Bồ 薩Tát 住trụ 無vô 緣duyên 。 平bình 等đẳng 大đại 慈từ 。 以dĩ 脩tu 其kỳ 身thân 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 能năng 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 現hiện 諸chư 威uy 儀nghi 。 與dữ 一nhất 切thiết 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 身thân 與dữ 九cửu 道đạo 和hòa 同đồng 。 亦diệc 知tri 前tiền 所sở 得đắc 樂lạc 。 眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 未vị 來lai 必tất 定định 當đương 得đắc 。 金kim 剛cang 之chi 身thân 。 故cố 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 五ngũ 口khẩu 和hòa 敬kính 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 無vô 緣duyên 。 平bình 等đẳng 大đại 慈từ 。 以dĩ 脩tu 其kỳ 口khẩu 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 不bất 起khởi 滅diệt 定định 。 普phổ 出xuất 一nhất 切thiết 音âm 聲thanh 言ngôn 語ngữ 。 與dữ 一nhất 切thiết 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 口khẩu 與dữ 九cửu 道đạo 和hòa 同đồng 。 亦diệc 知tri 前tiền 所sở 得đắc 樂lạc 。 眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 。 未vị 來lai 必tất 定định 當đương 得đắc 。 無vô 上thượng 口khẩu 業nghiệp 。 是thị 以dĩ 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 六lục 意ý 和hòa 敬kính 。 菩Bồ 薩Tát 心tâm 常thường 在tại 無vô 緣duyên 慈từ 三tam 昧muội 。 以dĩ 脩tu 於ư 意ý 。 慈từ 善thiện 根căn 力lực 。 能năng 不bất 起khởi 慈từ 定định 。 現hiện 諸chư 心tâm 意ý 。 與dữ 眾chúng 生sanh 樂lạc 故cố 。 意ý 與dữ 九cửu 道đạo 和hòa 同đồng 。 亦diệc 知tri 前tiền 所sở 得đắc 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 。 眾chúng 生sanh 悉tất 有hữu 佛Phật 性tánh 如Như 來Lai 藏tạng 。 未vị 來lai 必tất 定định 當đương 得đắc 。 無vô 上thượng 之chi 心tâm 。 是thị 故cố 敬kính 之chi 如như 佛Phật 。 不bất 憎tăng 惡ác 人nhân 者giả 。 憎tăng 即tức 是thị 惡ác 。 惡ác 字tự 入nhập 呼hô 。 如như 疏sớ/sơ 釋thích 。 空không 閑nhàn 處xứ 者giả 。 只chỉ 是thị 蘭lan 若nhã 耳nhĩ 。 方phương 便tiện 起khởi 諸chư 空không 閑nhàn 者giả 。 四tứ 悉tất 因nhân 緣duyên 說thuyết 四tứ 理lý 也dã 。 以dĩ 具cụ 相tướng 好hảo 等đẳng 者giả 。 並tịnh 屬thuộc 緣duyên 因nhân 善thiện 也dã 。 記ký 云vân 。 或hoặc 云vân 因nhân 果quả 者giả 。 慧tuệ 因nhân 智trí 果quả 。 或hoặc 俱câu 在tại 因nhân 。 或hoặc 俱câu 在tại 果quả 。 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 三tam 記ký 引dẫn 論luận 釋thích 。 忌kỵ 前tiền 權quyền 實thật 者giả 。 三tam 教giáo 隨tùy 情tình 二nhị 智trí 也dã 。 但đãn 欲dục 深thâm 進tiến 者giả 。 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 位vị 也dã 。 記ký 云vân 。 寄ký 法pháp 華hoa 說thuyết 者giả 皆giai 云vân 四tứ 。 不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 即tức 當đương 用dụng 法pháp 華hoa 開khai 權quyền 意ý 也dã 。 成thành 法Pháp 施thí 之chi 會hội 者giả 又hựu 復phục 應ưng 知tri 。 若nhược 約ước 說thuyết 為vi 法Pháp 施thí 者giả 。 若nhược 說thuyết 圓viên 法pháp 被bị 於ư 前tiền 人nhân 。 名danh 為vi 顯hiển 益ích 。 若nhược 說thuyết 前tiền 三tam 教giáo 法pháp 被bị 前tiền 人nhân 者giả 。 但đãn 得đắc 冥minh 成thành 調điều 熟thục 種chủng 緣duyên 耳nhĩ 。 以dĩ 財tài 布bố 施thí 亦diệc 爾nhĩ 。 徹triệt 照chiếu 無vô 染nhiễm 者giả 。 善thiện 得đắc 聞văn 法Pháp 施thí 已dĩ 。 徹triệt 見kiến 三tam 諦đế 之chi 理lý 。 更cánh 不bất 染nhiễm 於ư 事sự 施thí 之chi 善thiện 。 果quả 上thượng 四tứ 德đức 者giả 。 以dĩ 瓔anh 珞lạc 在tại 於ư 佛Phật 上thượng 故cố 。 表biểu 果quả 上thượng 四tứ 德đức 也dã 。 經Kinh 云vân 。 等đẳng 于vu 大đại 悲bi 。 意ý 云vân 。 雖tuy 知tri 眾chúng 生sanh 猶do 如như 虗hư 空không 。 與dữ 如Như 來Lai 無vô 二nhị 。 而nhi 眾chúng 生sanh 全toàn 是thị 無vô 明minh 。 而nhi 常thường 大đại 悲bi 薰huân 心tâm 。 拔bạt 其kỳ 無vô 明minh 之chi 苦khổ 。 與dữ 大đại 涅Niết 槃Bàn 之chi 樂lạc 。 故cố 云vân 等đẳng 也dã 。 不bất 求cầu 緣duyên 脩tu 之chi 報báo 者giả 。 不bất 求cầu 三tam 教giáo 佛Phật 果Quả 之chi 報báo 也dã 。 經Kinh 云vân 。 冣# 下hạ 乞khất 人nhân 者giả 。 達đạt 此thử 乞khất 人nhân 。 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 身thân 心tâm 。 由do 如như 虗hư 空không 。 如Như 來Lai 無vô 二nhị 別biệt 。 所sở 以dĩ 福phước 田điền 無vô 二nhị (# 云vân 云vân )# 。 第đệ 十thập 九cửu 問vấn 疾tật 品phẩm 。 記ký 云vân 。 前tiền 二nhị 處xứ 文văn 者giả 。 前tiền 方phương 便tiện 品phẩm 。 初sơ 分phân 為vi 二nhị 。 初sơ 半bán 品phẩm 歎thán 。 德đức 正chánh 明minh 形hình 益ích 方phương 便tiện 。 二nhị 從tùng 現hiện 身thân 有hữu 疾tật 下hạ 。 正chánh 明minh 聲thanh 益ích 方phương 便tiện 。 方phương 便tiện 又hựu 四tứ 。 一nhất 為vi 國quốc 王vương 及cập 臣thần 民dân 等đẳng 。 二nhị 為vi 發phát 起khởi 弟đệ 子tử 品phẩm 。 三tam 為vi 發phát 起khởi 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 。 四tứ 為vi 發phát 起khởi 問vấn 疾tật 品phẩm 。 意ý 乃nãi 有hữu 四tứ 。 經kinh 文văn 大đại 判phán 。 總tổng 為vi 二nhị 段đoạn 。 一nhất 從tùng 此thử 下hạ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 品phẩm 有hữu 兩lưỡng 品phẩm 半bán 。 是thị 室thất 外ngoại 說thuyết 法Pháp 。 明minh 彈đàn 呵ha 折chiết 伏phục 。 二nhị 從tùng 問vấn 疾tật 品phẩm 去khứ 有hữu 六lục 。 是thị 室thất 內nội 說thuyết 法Pháp 。 明minh 引dẫn 接tiếp 攝nhiếp 受thọ 。 即tức 其kỳ 文văn 也dã 。 記ký 云vân 。 權quyền 謀mưu 耶da 者giả 。 單đơn 權quyền 謀mưu 屬thuộc 於ư 三tam 教giáo 。 是thị 故cố 問vấn 起khởi 。 今kim 歎thán 圓viên 至chí 之chi 果quả 者giả 。 此thử 歎thán 得đắc 名danh 三tam 德đức 之chi 果quả 文văn 已dĩ 。 滿mãn 足túc 云vân 深thâm 達đạt 實thật 相tướng 等đẳng 。 即tức 三tam 脩tu 之chi 文văn 。 得đắc 見kiến 淨tịnh 剎sát 者giả 。 以dĩ 淨tịnh 名danh 神thần 力lực 。 令linh 時thời 眾chúng 皆giai 見kiến 無vô 動động 佛Phật 國quốc 。 妙Diệu 喜Hỷ 世Thế 界Giới 。 眾chúng 既ký 見kiến 已dĩ 。 咸hàm 皆giai 發phát 願nguyện 。 脩tu 無vô 動động 行hành 。 願nguyện 生sanh 彼bỉ 國quốc 等đẳng 。 大đại 眾chúng 虗hư 心tâm 得đắc 渴khát 仰ngưỡng 者giả 。 明minh 此thử 中trung 大đại 眾chúng 。 有hữu 未vị 曾tằng 親thân 見kiến 大Đại 士Sĩ 身thân 。 親thân 聞văn 說thuyết 法Pháp 。 但đãn 見kiến 諸chư 王vương 士sĩ 庶thứ 弟đệ 子tử 等đẳng 。 稱xưng 述thuật 往vãng 昔tích 被bị 彈đàn 之chi 事sự 耳nhĩ 。 見kiến 聞văn 大Đại 士Sĩ 神thần 智trí 者giả 。 神thần 即tức 神thần 通thông 。 現hiện 不bất 思tư 議nghị 之chi 事sự 也dã 。 智trí 即tức 辨biện 才tài 無vô 滯trệ 。 說thuyết 不bất 思tư 議nghị 。 解giải 脫thoát 之chi 法Pháp 。 記ký 云vân 。 復phục 見kiến 大Đại 士Sĩ 施thí 多đa 權quyền 變biến 者giả 。 謂vị 毛mao 孔khổng 納nạp 海hải 等đẳng 。 意ý 云vân 。 非phi 但đãn 言ngôn 說thuyết 印ấn 定định 成thành 經kinh 。 神thần 變biến 之chi 事sự 。 亦diệc 須tu 印ấn 定định 起khởi 發phát 。 阿A 難Nan 者giả 。 如như 菩Bồ 薩Tát 行hành 品phẩm 經kinh 初sơ 云vân 。 是thị 時thời 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 於ư 菴am 羅la 薗viên 。 乃nãi 至chí 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 。 有hữu 此thử 瑞thụy 應ứng 。 是thị 處xứ 忽hốt 然nhiên 。 廣quảng 博bác 嚴nghiêm 事sự 等đẳng 。 四tứ 愜# 眾chúng 情tình 者giả 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 非phi 不bất 愜# 於ư 眾chúng 情tình 。 或hoặc 三tam 二nhị 五ngũ 。 不bất 能năng 遍biến 愜# 。 故cố 不bất 堪kham 也dã 。 此thử 亦diệc 一nhất 往vãng 者giả 。 以dĩ 位vị 高cao 人nhân 多đa 。 約ước 高cao 而nhi 歎thán 。 但đãn 是thị 一nhất 往vãng 者giả 。 皆giai 望vọng 後hậu 擇trạch 。 所sở 以dĩ 前tiền 文văn 。 但đãn 成thành 一nhất 往vãng 。 龍long 種chủng 如Như 來Lai 者giả 。 悲bi 花hoa 經Kinh 云vân 。 北bắc 方phương 歡Hoan 喜Hỷ 世Thế 界Giới 作tác 佛Phật 。 號hiệu 歡hoan 喜hỷ 摩ma 尼ni 藏tạng 寶bảo 積tích 佛Phật 。 又hựu 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 過quá 無vô 量lượng 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 有hữu 佛Phật 。 號hiệu 龍long 種chủng 上thượng 尊tôn 王vương 佛Phật 。 答đáp 事sự 等đẳng 從tùng 多đa 者giả 。 明minh 文Văn 殊Thù 淨tịnh 名danh 同đồng 是thị 古cổ 佛Phật 。 金kim 粟túc 龍long 尊tôn 及cập 居cư 補bổ 處xứ 之chi 極cực 。 故cố 云vân 事sự 等đẳng 。 從tùng 多đa 者giả 。 二nhị 人nhân 並tịnh 弘hoằng 於ư 圓viên 。 故cố 云vân 從tùng 多đa 。 鴦ương 掘quật 從tùng 少thiểu 者giả 。 既ký 云vân 多đa 弘hoằng 於ư 圓viên 。 必tất 是thị 少thiểu 弘hoằng 於ư 偏thiên 。 由do 少thiểu 施thí 偏thiên 。 致trí 為vi 鴦ương 掘quật 呵ha 折chiết 。 故cố 云vân 從tùng 少thiểu 。 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 多đa 弘hoằng 於ư 偏thiên 。 少thiểu 弘hoằng 於ư 圓viên 。 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 為vi 例lệ 。 為vi 淨tịnh 名danh 稱xưng 歎thán 者giả 。 經Kinh 云vân 。 善thiện 來lai 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 等đẳng 是thị 也dã 。 記ký 云vân 。 義nghĩa 通thông 於ư 實thật 者giả 。 實thật 亦diệc 身thân 隨tùy 緣duyên 動động 發phát 者giả 。 隨tùy 四tứ 分phần/phân 緣duyên 。 又hựu 隨tùy 三tam 界giới 緣duyên 也dã 。 四tứ 大đại 增tăng 損tổn 者giả 。 只chỉ 是thị 四tứ 大đại 互hỗ 相tương 害hại 身thân 。 四tứ 苦khổ 增tăng 加gia 者giả 。 四tứ 大đại 增tăng 加gia 。 重trọng/trùng 疾tật 頓đốn 弊tệ 。 通thông 弱nhược 別biệt 強cường/cưỡng 者giả 。 還hoàn 約ước 人nhân 類loại 。 已dĩ 下hạ 作tác 之chi 。 記ký 云vân 。 但đãn 是thị 附phụ 文văn 者giả 。 文văn 亦diệc 是thị 教giáo 而nhi 已dĩ 。 因nhân 亦diệc 不bất 定định 者giả 。 若nhược 天thiên 中trung 起khởi 於ư 四tứ 趣thú 之chi 心tâm 。 而nhi 牽khiên 於ư 下hạ 。 即tức 是thị 順thuận 後hậu 受thọ 業nghiệp 也dã 。 因nhân 亦diệc 不bất 定định 者giả 。 謂vị 輕khinh 繫hệ 地địa 獄ngục 。 或hoặc 起khởi 善thiện 心tâm 。 或hoặc 起khởi 惡ác 心tâm 等đẳng 。 得đắc 出xuất 當đương 界giới 等đẳng 。 故cố 名danh 不bất 定định 。 取thủ 偏thiên 真chân 者giả 。 只chỉ 是thị 智trí 住trụ 偏thiên 真chân 。 為vi 取thủ 自tự 體thể 。 不bất 成thành 實thật 疾tật 者giả 。 已dĩ 證chứng 法pháp 性tánh 。 雖tuy 有hữu 無vô 明minh 。 任nhậm 運vận 而nhi 破phá 。 不bất 圓viên 分phân 段đoạn 實thật 有hữu 。 故cố 云vân 不bất 成thành 也dã 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 地địa 者giả 。 已dĩ 破phá 無vô 明minh 。 證chứng 法pháp 性tánh 理lý 。 地địa 即tức 法Pháp 界Giới 。 故cố 其kỳ 如như 教giáo 。 何hà 者giả 。 如như 大đại 經kinh 妙diệu 色sắc 文văn 是thị 也dã 。 意ý 云vân 。 唯duy 妙diệu 覺giác 不bất 為vi 所sở 遷thiên 。 等đẳng 覺giác 已dĩ 下hạ 皆giai 為vi 遷thiên 。 記ký 云vân 。 古cổ 來lai 不bất 知tri 此thử 文văn 難nan 會hội 者giả 。 不bất 知tri 界giới 外ngoại 。 由do 有hữu 變biến 。