維Duy 摩Ma 詰Cật 所Sở 說Thuyết 。 經Kinh 無Vô 我Ngã 疏Sớ/sơ 卷quyển 第đệ 三tam

天thiên 台thai 山sơn 幽u 溪khê 沙Sa 門Môn 。 傳truyền 燈đăng 。 著trước 。

○# 二nhị 讚tán 歎thán 二nhị 。 初sơ 經kinh 家gia 敘tự 起khởi 。

長Trưởng 者giả 子tử 寶Bảo 積Tích 。 即tức 於ư 佛Phật 前tiền 。 以dĩ 偈kệ 讚tán 曰viết 。

什thập 公công 曰viết 。 上thượng 以dĩ 身thân 供cúng 養dường 。 今kim 以dĩ 心tâm 口khẩu 供cúng 養dường 。 上thượng 以dĩ 財tài 養dưỡng 。 今kim 以dĩ 法pháp 養dưỡng 。

復phục 次thứ 眾chúng 雖tuy 見kiến 其kỳ 變biến 。 未vị 知tri 變biến 之chi 所sở 由do 。 欲dục 令linh 推thôi 宗tông 有hữu 在tại 。 信tín 樂nhạo 彌di 深thâm 。 故cố 以dĩ 偈kệ 讚tán 也dã 。

○# 二nhị 長trưởng 者giả 說thuyết 偈kệ 二nhị 。 初sơ 總tổng 讚tán 三tam 。 初sơ 讚tán 色sắc 心tâm 俱câu 勝thắng 四tứ 。 初sơ 讚tán 色sắc 勝thắng 。

目mục 淨tịnh 修tu 廣quảng 如như 青thanh 蓮liên 。

肇triệu 公công 曰viết 。 五ngũ 情tình 百bách 骸hài 。 目mục 最tối 為vi 長trường/trưởng 。 瞻chiêm 顏nhan 而nhi 作tác 。 故cố 先tiên 讚tán 目mục 也dã 。 天Thiên 竺Trúc 有hữu 青thanh 蓮liên 華hoa 。 其kỳ 葉diệp 修tu 而nhi 廣quảng 。 青thanh 白bạch 分phân 明minh 。 有hữu 大đại 人nhân 目mục 相tương/tướng 。 故cố 以dĩ 喻dụ 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 人nhân 相tương/tướng 十thập 分phần/phân 。 面diện 居cư 其kỳ 七thất 。 面diện 相tương/tướng 十thập 分phần/phân 。 目mục 居cư 其kỳ 七thất 。 則tắc 佛Phật 有hữu 三tam 十thập 二nhị 大đại 人nhân 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 微vi 妙diệu 好hảo 。 而nhi 於ư 青thanh 蓮liên 華hoa 眼nhãn 。 相tướng 好hảo 居cư 多đa 。 故cố 寶bảo 積tích 揭yết 其kỳ 勝thắng 而nhi 讚tán 之chi 。 攝nhiếp 餘dư 可khả 知tri 。 若nhược 具cụ 足túc 而nhi 言ngôn 。 應ưng 如như 金kim 光quang 之chi 讚tán 佛Phật 面diện 猶do 如như 淨tịnh 滿mãn 月nguyệt 等đẳng 諸chư 偈kệ 。 此thử 言ngôn 中trung 之chi 意ý 也dã 。 若nhược 言ngôn 外ngoại 意ý 者giả 。 正chánh 以dĩ 長trưởng 者giả 獻hiến 葢# 。 意ý 表biểu 於ư 慈từ 。 而nhi 佛Phật 之chi 慈từ 悲bi 。 主chủ 寓# 於ư 眼nhãn 。 所sở 謂vị 若nhược 心tâm 中trung 正chánh 。 則tắc 眸mâu 子tử 瞭# 焉yên 。 故cố 讚tán 眼nhãn 全toàn 在tại 讚tán 慈từ 。 普phổ 門môn 云vân 。 慈từ 眼nhãn 視thị 眾chúng 生sanh 。 福phước 聚tụ 海hải 無vô 量lượng 是thị 也dã 。 然nhiên 有hữu 劣liệt 應ưng 青thanh 蓮liên 之chi 眼nhãn 。 以dĩ 至chí 法Pháp 身thân 青thanh 蓮liên 之chi 眼nhãn 。 今kim 雖tuy 讚tán 一nhất 眼nhãn 。 而nhi 四tứ 眼nhãn 五ngũ 眼nhãn 。 意ý 皆giai 周chu 足túc 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 心tâm 十thập 界giới 。 有hữu 三tam 諦đế 之chi 樂lạc 可khả 與dữ 。 常thường 欲dục 與dữ 之chi 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 目mục 淨tịnh 修tu 廣quảng 如như 青thanh 蓮liên 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 心tâm 勝thắng 。

心tâm 淨tịnh 已dĩ 度độ 諸chư 禪thiền 定định 。

肇triệu 公công 曰viết 。 形hình 長trưởng 者giả 目mục 。 德đức 主chủ 者giả 心tâm 。 故cố 作tác 者giả 標tiêu 二nhị 為vi 頌tụng 首thủ 也dã 。 禪thiền 定định 之chi 海hải 。 深thâm 廣quảng 無vô 際tế 。 自tự 非phi 如Như 來Lai 。 清thanh 淨tịnh 真chân 心tâm 。 無vô 能năng 度độ 者giả 。

燈đăng 曰viết 。 染nhiễm 心tâm 此thử 岸ngạn 。 惟duy 禪thiền 度độ 之chi 。 若nhược 味vị 著trước 於ư 禪thiền 。 禪thiền 復phục 為vi 染nhiễm 。 故cố 禪thiền 定định 此thử 岸ngạn 。 復phục 須tu 度độ 之chi 。 葢# 世thế 間gian 禪thiền 。 出xuất 世thế 間gian 禪thiền 。 以dĩ 至chí 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 禪thiền 。 傳truyền 傳truyền 可khả 以dĩ 論luận 散tán 論luận 定định 。 故cố 世thế 間gian 根căn 本bổn 禪thiền 。 於ư 欲dục 界giới 散tán 地địa 。 雖tuy 稱xưng 為vi 定định 。 於ư 出xuất 世thế 四tứ 聖thánh 。 已dĩ 復phục 為vi 散tán 。 況huống 如Như 來Lai 上thượng 上thượng 禪thiền 乎hồ 。 故cố 下hạ 文văn 云vân 。 何hà 謂vị 為vi 縛phược 。 貪tham 著trước 禪thiền 味vị 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 縛phược 。 金kim 剛cang 云vân 。 知tri 我ngã 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 喻dụ 者giả 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 是thị 則tắc 禪thiền 定định 味vị 海hải 。 惟duy 佛Phật 聖thánh 人nhân 乃nãi 能năng 度độ 之chi 。

○# 三tam 讚tán 業nghiệp 勝thắng 。

久cửu 積tích 淨tịnh 業nghiệp 稱xưng 無vô 量lượng 。

肇triệu 公công 曰viết 。 於ư 無vô 數số 劫kiếp 。 積tích 三tam 淨tịnh 業nghiệp 。 故cố 名danh 稱xưng 無vô 量lượng 。

燈đăng 曰viết 。 不bất 淨tịnh 之chi 業nghiệp 有hữu 三tam 。 曰viết 貪tham 嗔sân 癡si 。 此thử 意ý 業nghiệp 之chi 不bất 淨tịnh 也dã 。 曰viết 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 此thử 身thân 業nghiệp 之chi 不bất 淨tịnh 也dã 。 曰viết 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。 惡ác 口khẩu 兩lưỡng 舌thiệt 。 此thử 口khẩu 業nghiệp 之chi 不bất 淨tịnh 也dã 。 若nhược 夫phu 淨tịnh 業nghiệp 。 則tắc 有hữu 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。 於ư 前tiền 三tam 不bất 淨tịnh 業nghiệp 。 皆giai 不bất 而nhi 去khứ 之chi 。 所sở 謂vị 不bất 貪tham 不bất 嗔sân 不bất 癡si 等đẳng 是thị 也dã 。 此thử 淨tịnh 其kỳ 業nghiệp 也dã 。 非phi 淨tịnh 業nghiệp 也dã 。 夫phu 淨tịnh 業nghiệp 者giả 。 非phi 獨độc 不bất 貪tham 嗔sân 癡si 。 兼kiêm 能năng 廉liêm 節tiết 仁nhân 慈từ 智trí 慧tuệ 。 非phi 獨độc 不bất 殺sát 盜đạo 婬dâm 。 兼kiêm 能năng 放phóng 生sanh 惠huệ 施thí 。 淨tịnh 法pháp 與dữ 人nhân 。 非phi 獨độc 不bất 妄vọng 言ngôn 綺ỷ 語ngữ 。 兩lưỡng 舌thiệt 惡ác 口khẩu 。 兼kiêm 能năng 誠thành 信tín 實thật 言ngôn 。 善thiện 和hòa 鬬đấu 訟tụng 。 令linh 美mỹ 人nhân 德đức 。 此thử 之chi 為vi 淨tịnh 業nghiệp 也dã 。 今kim 讚tán 如Như 來Lai 之chi 意ý 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 三tam 惑hoặc 究cứu 淨tịnh 。 而nhi 三tam 智trí 圓viên 證chứng 。 身thân 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 二nhị 死tử 永vĩnh 亡vong 。 而nhi 三tam 德đức 圓viên 滿mãn 。 口khẩu 業nghiệp 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 五ngũ 語ngữ 如như 絃huyền 。 八bát 音âm 宏hoành 暢sướng 。 有hữu 稱xưng 名danh 之chi 德đức 者giả 。 而nhi 後hậu 有hữu 名danh 稱xưng 普phổ 聞văn 。 於ư 無vô 量lượng 之chi 實thật 。 信tín 矣hĩ 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 。 本bổn 來lai 空không 寂tịch 。 意ý 業nghiệp 淨tịnh 也dã 。 心tâm 尚thượng 叵phả 得đắc 。 何hà 有hữu 十thập 界giới 。 身thân 業nghiệp 淨tịnh 也dã 。 稱xưng 實thật 宣tuyên 敡# 而nhi 讚tán 美mỹ 之chi 。 口khẩu 業nghiệp 淨tịnh 也dã 。

○# 四tứ 讚tán 慈từ 勝thắng 。

導đạo 眾chúng 以dĩ 寂tịch 故cố 稽khể 首thủ 。

燈đăng 曰viết 。 目mục 淨tịnh 修tu 廣quảng 如như 青thanh 蓮liên 。 色sắc 寂tịch 也dã 。 心tâm 淨tịnh 已dĩ 度độ 諸chư 禪thiền 定định 。 心tâm 寂tịch 也dã 。 久cửu 積tích 淨tịnh 業nghiệp 稱xưng 無vô 量lượng 。 業nghiệp 寂tịch 也dã 。 三tam 而nhi 不bất 寂tịch 者giả 凡phàm 夫phu 。 自tự 寂tịch 而nhi 不bất 寂tịch 人nhân 者giả 二Nhị 乘Thừa 。 己kỷ 他tha 兼kiêm 寂tịch 尚thượng 居cư 因nhân 位vị 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 他tha 俱câu 寂tịch 皆giai 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 者giả 。 如Như 來Lai 。 寶bảo 積tích 長trưởng 者giả 謂vị 人nhân 之chi 不bất 易dị 下hạ 人nhân 者giả 首thủ 。 下hạ 之chi 敬kính 仰ngưỡng 而nhi 不bất 即tức 可khả 者giả 稽khể 。 夫phu 以dĩ 財tài 勝thắng 人nhân 者giả 。 富phú 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 以dĩ 位vị 勝thắng 人nhân 者giả 貴quý 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 不bất 以dĩ 富phú 不bất 以dĩ 貴quý 而nhi 勝thắng 人nhân 者giả 。 道đạo 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 以dĩ 道đạo 勝thắng 人nhân 。 而nhi 又hựu 勝thắng 之chi 者giả 。 導đạo 人nhân 以dĩ 道đạo 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 故cố 以dĩ 富phú 貴quý 下hạ 人nhân 者giả 。 貌mạo 服phục 也dã 。 以dĩ 道đạo 下hạ 人nhân 者giả 。 心tâm 服phục 也dã 。 導đạo 人nhân 以dĩ 道đạo 者giả 。 此thử 又hựu 服phục 之chi 又hựu 服phục 者giả 也dã 。 今kim 曰viết 導đạo 眾chúng 以dĩ 寂tịch 故cố 稽khể 首thủ 。 夫phu 如Như 來Lai 既ký 以dĩ 道đạo 而nhi 勝thắng 已dĩ 矣hĩ 。 復phục 能năng 導đạo 人nhân 以dĩ 道đạo 。 是thị 故cố 稽khể 首thủ 而nhi 頂đảnh 禮lễ 焉yên 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 寂tịch 也dã 。 復phục 以dĩ 此thử 法Pháp 。 轉chuyển 教giáo 餘dư 心tâm 者giả 。 導đạo 眾chúng 以dĩ 寂tịch 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 神thần 變biến 難nan 思tư 。

既ký 見kiến 大Đại 聖Thánh 以dĩ 神thần 變biến 。 普phổ 現hiện 十thập 方phương 無vô 量lượng 土độ 。 其kỳ 中trung 諸chư 佛Phật 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 於ư 是thị 一nhất 切thiết 悉tất 見kiến 聞văn 。

肇triệu 公công 曰viết 。 既ký 見kiến 合hợp 葢# 之chi 神thần 變biến 。 已dĩ 不bất 可khả 測trắc 。 於ư 中trung 現hiện 十thập 方phương 國quốc 。 及cập 諸chư 佛Phật 演diễn 法pháp 。 於ư 是thị 忍Nhẫn 界Giới 。 一nhất 切thiết 眾chúng 會hội 。 悉tất 遙diêu 見kiến 聞văn 。 更cánh 為vi 希hy 有hữu 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 上thượng 以dĩ 一nhất 偈kệ 。 讚tán 佛Phật 功công 德đức 。 略lược 已dĩ 周chu 足túc 。 讚tán 之chi 所sở 不bất 能năng 盡tận 者giả 。 秪# 獻hiến 葢# 一nhất 緣duyên 。 己kỷ 之chi 寓# 乎hồ 意ý 者giả 深thâm 。 佛Phật 之chi 昭chiêu 格cách 乎hồ 己kỷ 者giả 遠viễn 。 葢# 所sở 獻hiến 五ngũ 百bách 寶bảo 葢# 。 佛Phật 之chi 威uy 神thần 。 令linh 諸chư 寶bảo 葢# 合hợp 成thành 一nhất 葢# 。 徧biến 覆phú 大Đại 千Thiên 。 普phổ 現hiện 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 并tinh 諸chư 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 悉tất 獲hoạch 見kiến 聞văn 。 則tắc 一nhất 期kỳ 化hóa 道đạo 。 四tứ 雙song 八bát 隻chỉ 功công 德đức 。 舉cử 在tại 其kỳ 中trung 。 是thị 故cố 長trưởng 者giả 。 先tiên 以dĩ 此thử 偈kệ 而nhi 總tổng 讚tán 之chi 。 下hạ 去khứ 種chủng 種chủng 偈kệ 讚tán 。 莫mạc 非phi 敷phu 演diễn 其kỳ 事sự 。 觀quán 者giả 得đắc 之chi 言ngôn 表biểu 。 則tắc 一nhất 部bộ 經kinh 旨chỉ 。 思tư 過quá 半bán 矣hĩ 。

觀quán 解giải 同đồng 上thượng 可khả 知tri 。

○# 三tam 讚tán 法Pháp 財tài 普phổ 施thí 。

法Pháp 王Vương 法pháp 力lực 超siêu 羣quần 生sanh 。 常thường 以dĩ 法Pháp 財tài 施thí 一nhất 切thiết 。

肇triệu 公công 曰viết 。 俗tục 王vương 以dĩ 俗tục 力lực 勝thắng 民dân 。 故cố 能năng 澤trạch 及cập 一nhất 國quốc 。 法Pháp 王Vương 以dĩ 法pháp 力lực 超siêu 眾chúng 。 故cố 能năng 道đạo 濟tế 無vô 疆cương 。 諸chư 法pháp 殊thù 相tương/tướng 。 能năng 善thiện 分phân 別biệt 。 自tự 此thử 下hạ 至chí 業nghiệp 不bất 亡vong 。 盡tận 歎thán 法Pháp 施thí 也dã 。

○# 二nhị 別biệt 讚tán 三tam 。 初sơ 讚tán 頓đốn 初sơ 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 二nhị 。 初sơ 讚tán 內nội 證chứng 殊thù 勝thắng 。

能năng 善thiện 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 相tướng 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 已dĩ 於ư 諸chư 法pháp 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 稽khể 首thủ 此thử 法Pháp 王Vương 。

肇triệu 公công 曰viết 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 謂vị 諸chư 法pháp 一nhất 相tương/tướng 義nghĩa 也dã 。 雖tuy 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 殊thù 相tương/tướng 。 而nhi 不bất 乖quai 一nhất 相tương/tướng 。 此thử 美mỹ 法Pháp 王Vương 莫mạc 易dị 之chi 道đạo 也dã 。 夫phu 世thế 王vương 自tự 在tại 於ư 民dân 。 法Pháp 王Vương 自tự 在tại 於ư 法pháp 。 法pháp 無vô 定định 相tương/tướng 。 隨tùy 應ứng 而nhi 辨biện 。 為vi 好hảo/hiếu 異dị 者giả 。 辨biện 異dị 而nhi 不bất 乖quai 同đồng 。 為vi 好hảo/hiếu 同đồng 者giả 。 辨biện 同đồng 而nhi 不bất 乖quai 異dị 。 同đồng 異dị 殊thù 辨biện 。 而nhi 俱câu 適thích 法pháp 相tướng 。 故cố 得đắc 自tự 在tại 。

燈đăng 曰viết 。 寶bảo 積tích 意ý 言ngôn 。 羣quần 生sanh 以dĩ 財tài 為vi 力lực 。 故cố 於ư 財tài 自tự 在tại 。 能năng 以dĩ 財tài 惠huệ 施thí 一nhất 切thiết 。 法Pháp 王Vương 以dĩ 法Pháp 為vi 力lực 。 故cố 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 能năng 以dĩ 法Pháp 財tài 普phổ 施thí 一nhất 切thiết 。 曷hạt 為vi 財tài 。 即tức 各các 以dĩ 寶bảo 葢# 供cúng 養dường 如Như 來Lai 是thị 也dã 。 曷hạt 為vi 法pháp 。 即tức 佛Phật 之chi 威uy 神thần 。 令linh 諸chư 寶bảo 葢# 合hợp 成thành 一nhất 葢# 。 徧biến 覆phú 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 一nhất 切thiết 眾chúng 會hội 。 皆giai 於ư 葢# 中trung 。 普phổ 見kiến 生sanh 佛Phật 依y 正chánh 等đẳng 相tương/tướng 是thị 也dã 。 然nhiên 而nhi 又hựu 非phi 離ly 乎hồ 財tài 施thí 別biệt 有hữu 施thí 法pháp 。 秪# 了liễu 於ư 財tài 施thí 通thông 達đạt 法Pháp 施thí 。 於ư 財tài 等đẳng 者giả 。 諸chư 法pháp 亦diệc 等đẳng 。 是thị 故cố 法Pháp 王Vương 法pháp 力lực 超siêu 過quá 羣quần 生sanh 。 常thường 以dĩ 法Pháp 財tài 普phổ 施thí 一nhất 切thiết 也dã 。 然nhiên 此thử 猶do 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 夫phu 以dĩ 相tương/tướng 表biểu 法pháp 。 則tắc 如như 向hướng 之chi 所sở 說thuyết 。 寓# 悲bi 敬kính 惑hoặc 理lý 因nhân 果quả 體thể 用dụng 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 關quan 一nhất 經kinh 之chi 大đại 旨chỉ 。 說thuyết 法Pháp 之chi 本bổn 懷hoài 。 真chân 所sở 謂vị 於ư 法pháp 。 自tự 在tại 越việt 諸chư 羣quần 生sanh 。 常thường 以dĩ 法Pháp 財tài 普phổ 施thí 一nhất 切thiết 也dã 。 善thiện 能năng 分phân 別biệt 諸chư 法pháp 相tướng 。 涉thiệp 於ư 有hữu 也dã 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 住trụ 於ư 空không 也dã 。 秪# 分phân 別biệt 而nhi 不bất 動động 。 秪# 不bất 動động 而nhi 分phân 別biệt 。 是thị 則tắc 恆hằng 涉thiệp 有hữu 而nhi 常thường 空không 。 恆hằng 常thường 空không 而nhi 涉thiệp 有hữu 。 如như 寶bảo 葢# 之chi 。 顯hiển 現hiện 一nhất 切thiết 。 何hà 嘗thường 有hữu 無vô 而nhi 殊thù 致trí 乎hồ 。 總tổng 而nhi 歸quy 之chi 。 兩lưỡng 言ngôn 而nhi 盡tận 。 曰viết 已dĩ 於ư 諸chư 法pháp 得đắc 自tự 在tại 。 是thị 故cố 稽khể 首thủ 此thử 法Pháp 王Vương 。 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 。 稱xưng 為vi 法Pháp 王Vương 者giả 。 正chánh 以dĩ 於ư 諸chư 法pháp 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 故cố 也dã 。 此thử 讚tán 內nội 證chứng 殊thù 勝thắng 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 性tánh 具cụ 十thập 界giới 即tức 空không 。 即tức 法Pháp 王Vương 法pháp 力lực 超siêu 羣quần 生sanh 也dã 。 觀quán 之chi 即tức 假giả 。 即tức 常thường 以dĩ 法Pháp 財tài 施thí 一nhất 切thiết 也dã 。 觀quán 之chi 即tức 中trung 。 雙song 遮già 二nhị 邊biên 。 即tức 分phân 別biệt 不bất 動động 也dã 。 雙song 照chiếu 二nhị 邊biên 。 即tức 已dĩ 於ư 諸chư 法pháp 得đắc 自tự 在tại 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 說thuyết 法Pháp 微vi 妙diệu 。

說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 亦diệc 不bất 亡vong 。

肇triệu 公công 曰viết 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 有hữu 不bất 自tự 生sanh 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 。 緣duyên 會hội 即tức 形hình 。 會hội 形hình 非phi 謂vị 無vô 。 非phi 無vô 非phi 謂vị 有hữu 。 且thả 有hữu 有hữu 故cố 有hữu 無vô 。 無vô 有hữu 何hà 所sở 無vô 。 有hữu 無vô 故cố 有hữu 有hữu 。 無vô 無vô 何hà 所sở 有hữu 。 然nhiên 則tắc 自tự 有hữu 則tắc 不bất 有hữu 。 自tự 無vô 則tắc 不bất 無vô 。 此thử 法Pháp 王Vương 之chi 正chánh 說thuyết 也dã 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 者giả 。 有hữu 亦diệc 不bất 由do 緣duyên 。 無vô 亦diệc 不bất 由do 緣duyên 。 以dĩ 法pháp 非phi 有hữu 無vô 。 故cố 由do 因nhân 緣duyên 生sanh 。 論luận 曰viết 。 法pháp 從tùng 緣duyên 故cố 不bất 有hữu 。 緣duyên 起khởi 故cố 不bất 無vô 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 諸chư 法pháp 皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 。 無vô 別biệt 有hữu 真chân 主chủ 宰tể 之chi 者giả 。 故cố 無vô 我ngã 也dã 。 夫phu 以dĩ 有hữu 我ngã 。 故cố 能năng 造tạo 善thiện 惡ác 。 受thọ 禍họa 福phước 。 法pháp 既ký 無vô 我ngã 。 故cố 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 也dã 。 又hựu 云vân 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 亦diệc 不bất 亡vong 者giả 。 若nhược 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 且thả 不bất 應ưng 有hữu 為vi 善thiện 獲hoạch 福phước 為vi 惡ác 致trí 殃ương 也dã 。 然nhiên 眾chúng 生sanh 心tâm 識thức 相tương/tướng 傳truyền 。 美mỹ 惡ác 由do 起khởi 。 報báo 應ứng 之chi 道đạo 。 連liên 環hoàn 相tương/tướng 襲tập 。 其kỳ 猶do 聲thanh 和hòa 響hưởng 順thuận 。 形hình 直trực 影ảnh 端đoan 。 此thử 自tự 然nhiên 之chi 理lý 。 無vô 差sai 毫hào 分phần/phân 。 復phục 何hà 假giả 常thường 我ngã 而nhi 生sanh 之chi 哉tai 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 追truy 讚tán 頓đốn 初sơ 華hoa 嚴nghiêm 時thời 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 要yếu 也dã 。 此thử 偈kệ 與dữ 中trung 論luận 四tứ 句cú 同đồng 。 論luận 曰viết 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 第đệ 一nhất 同đồng 第đệ 四tứ 。 第đệ 二nhị 同đồng 第đệ 一nhất 。 第đệ 三tam 同đồng 第đệ 二nhị 。 第đệ 四tứ 同đồng 第đệ 三tam 。 中trung 論luận 從tùng 末mạt 向hướng 本bổn 。 故cố 先tiên 說thuyết 緣duyên 生sanh 。 後hậu 說thuyết 中trung 道đạo 。 此thử 偈kệ 從tùng 本bổn 向hướng 末mạt 。 故cố 先tiên 說thuyết 中trung 道đạo 。 後hậu 說thuyết 緣duyên 生sanh 。 會hội 而nhi 歸quy 之chi 。 不bất 同đồng 而nhi 同đồng 也dã 。 今kim 明minh 此thử 偈kệ 。 凡phàm 為vi 四tứ 釋thích 。 一nhất 約ước 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 釋thích 。 二nhị 約ước 理lý 體thể 三tam 諦đế 釋thích 。 三tam 約ước 修tu 門môn 三tam 觀quán 釋thích 。 四tứ 約ước 隨tùy 機cơ 四tứ 教giáo 釋thích 。 一nhất 約ước 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 釋thích 者giả 。 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 也dã 。 真Chân 如Như 之chi 體thể 。 性tánh 是thị 中trung 道đạo 。 設thiết 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 四tứ 性tánh 玄huyền 無vô 。 設thiết 言ngôn 其kỳ 無vô 。 具cụ 足túc 眾chúng 法pháp 。 此thử 理lý 亘tuyên 十thập 方phương 而nhi 無vô 外ngoại 。 歷lịch 萬vạn 古cổ 而nhi 恆hằng 如như 。 如như 金kim 剛cang 王vương 。 常thường 住trụ 不bất 壞hoại 。 故cố 如Như 來Lai 於ư 華hoa 嚴nghiêm 頓đốn 初sơ 等đẳng 諸chư 經kinh 。 而nhi 常thường 宣tuyên 說thuyết 也dã 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 者giả 。 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 之chi 用dụng 也dã 。 良lương 由do 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 。 如như 君quân 子tử 不bất 器khí 善thiện 惡ác 皆giai 能năng 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 能năng 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 。 具cụ 造tạo 十thập 法Pháp 界Giới 。 葢# 真Chân 如Như 之chi 體thể 。 雖tuy 不bất 變biến 而nhi 能năng 隨tùy 緣duyên 。 謂vị 能năng 隨tùy 三tam 觀quán 淨tịnh 緣duyên 。 具cụ 造tạo 佛Phật 法Pháp 界giới 。 能năng 隨tùy 三tam 惑hoặc 染nhiễm 緣duyên 。 具cụ 造tạo 九cửu 法Pháp 界Giới 。 故cố 曰viết 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 正chánh 以dĩ 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 。 雖tuy 曰viết 隨tùy 緣duyên 具cụ 造tạo 諸chư 法pháp 。 乃nãi 即tức 隨tùy 緣duyên 而nhi 其kỳ 體thể 不bất 變biến 。 惟duy 其kỳ 不bất 變biến 。 故cố 即tức 隨tùy 緣duyên 之chi 用dụng 。 其kỳ 體thể 本bổn 空không 。 了liễu 無vô 能năng 造tạo 主chủ 宰tể 。 亦diệc 無vô 所sở 造tạo 之chi 業nghiệp 。 及cập 無vô 受thọ 報báo 之chi 者giả 。 故cố 曰viết 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 善thiện 惡ác 之chi 報báo 。 亦diệc 不bất 亡vong 者giả 。 真Chân 如Như 之chi 體thể 。 雖tuy 然nhiên 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 。 性tánh 體thể 本bổn 空không 。 而nhi 無vô 我ngã 無vô 造tạo 。 無vô 有hữu 受thọ 者giả 。 然nhiên 而nhi 不bất 妨phương 乎hồ 差sai 別biệt 隨tùy 緣duyên 之chi 用dụng 。 故cố 隨tùy 淨tịnh 緣duyên 。 不bất 亡vong 乎hồ 善thiện 業nghiệp 之chi 報báo 。 而nhi 成thành 佛Phật 道Đạo 。 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 。 不bất 亡vong 乎hồ 惡ác 業nghiệp 之chi 報báo 。 而nhi 成thành 九cửu 界giới 也dã 。 二nhị 約ước 理lý 體thể 三tam 諦đế 釋thích 者giả 。 此thử 中trung 及cập 下hạ 文văn 。 皆giai 須tu 回hồi 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 同đồng 中trung 論luận 次thứ 第đệ 說thuyết 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 。 十thập 界giới 緣duyên 起khởi 之chi 事sự 境cảnh 也dã 。 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 。 十thập 界giới 緣duyên 起khởi 當đương 體thể 即tức 空không 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 真Chân 諦Đế 境cảnh 也dã 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 十thập 界giới 緣duyên 起khởi 。 全toàn 體thể 即tức 假giả 。 善thiện 惡ác 之chi 報báo 亦diệc 不bất 亡vong 。 俗tục 諦đế 境cảnh 也dã 。 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 十thập 界giới 緣duyên 起khởi 。 當đương 處xứ 全toàn 中trung 。 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 中trung 諦đế 境cảnh 也dã 。 秪# 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 舉cử 一nhất 而nhi 即tức 三tam 。 言ngôn 三tam 而nhi 即tức 一nhất 也dã 。 三tam 約ước 修tu 門môn 三tam 觀quán 說thuyết 者giả 。 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 。 中trung 道đạo 玅# 觀quán 也dã 。 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 。 三tam 觀quán 所sở 觀quán 之chi 事sự 境cảnh 也dã 。 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 。 空không 觀quán 也dã 。 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 假giả 觀quán 也dã 。 即tức 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 而nhi 即tức 空không 即tức 假giả 即tức 中trung 。 亦diệc 舉cử 一nhất 而nhi 即tức 三tam 。 言ngôn 三tam 而nhi 即tức 一nhất 也dã 。 葢# 此thử 三tam 法pháp 。 在tại 所sở 觀quán 言ngôn 之chi 。 謂vị 之chi 三tam 諦đế 。 在tại 能năng 觀quán 言ngôn 之chi 。 謂vị 之chi 三tam 觀quán 。 只chỉ 是thị 一nhất 法pháp 。 約ước 修tu 性tánh 分phần/phân 。 故cố 為vi 諦đế 為vi 觀quán 爾nhĩ 。 故cố 荊kinh 溪khê 大đại 師sư 云vân 。 三tam 諦đế 三tam 觀quán 三tam 非phi 三tam 。 三tam 一nhất 一nhất 三tam 無vô 所sở 寄ký 。 諦đế 觀quán 名danh 別biệt 體thể 復phục 同đồng 。 是thị 故cố 能năng 所sở 二nhị 非phi 二nhị 。 四tứ 約ước 隨tùy 機cơ 四tứ 教giáo 釋thích 者giả 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 法pháp 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 三tam 藏tạng 教giáo 也dã 。 佛Phật 說thuyết 三tam 藏tạng 。 在tại 於ư 小tiểu 始thỉ 。 為vi 外ngoại 道đạo 執chấp 諸chư 法pháp 從tùng 自tự 然nhiên 生sanh 。 故cố 說thuyết 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 破phá 之chi 。 即tức 以dĩ 因nhân 緣duyên 故cố 諸chư 法pháp 生sanh 也dã 。 夫phu 因nhân 緣duyên 生sanh 法pháp 。 本bổn 為vi 破phá 邪tà 而nhi 說thuyết 。 苟cẩu 不bất 破phá 其kỳ 因nhân 緣duyên 。 則tắc 仍nhưng 纏triền 縛phược 生sanh 死tử 。 故cố 立lập 我ngã 說thuyết 即tức 是thị 空không 之chi 教giáo 。 以dĩ 破phá 因nhân 緣duyên 。 則tắc 通thông 教giáo 得đắc 起khởi 也dã 。 即tức 無vô 我ngã 無vô 造tạo 無vô 受thọ 者giả 也dã 。 夫phu 空không 宗tông 本bổn 為vi 。 出xuất 於ư 生sanh 死tử 。 苟cẩu 執chấp 此thử 空không 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 則tắc 為vi 焦tiêu 芽nha 敗bại 種chủng 。 不bất 成thành 法Pháp 器khí 。 故cố 如Như 來Lai 以dĩ 楔tiết 出xuất 楔tiết 。 說thuyết 從tùng 空không 入nhập 假giả 之chi 觀quán 。 以dĩ 修tu 淨tịnh 佛Phật 國quốc 。 土thổ/độ 游du 戲hí 神thần 通thông 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hành 。 即tức 為vi 別biệt 教giáo 。 故cố 曰viết 亦diệc 名danh 為vi 假giả 名danh 。 即tức 所sở 受thọ 之chi 報báo 。 亦diệc 不bất 亡vong 也dã 。 夫phu 初sơ 教giáo 為vi 破phá 有hữu 入nhập 空không 。 次thứ 教giáo 為vi 破phá 空không 出xuất 假giả 。 但đãn 行hành 二nhị 邊biên 。 未vị 會hội 中trung 道đạo 。 故cố 說thuyết 圓viên 教giáo 中trung 道đạo 以dĩ 融dung 之chi 通thông 之chi 。 使sử 不bất 偏thiên 不bất 倚ỷ 。 故cố 曰viết 亦diệc 名danh 中trung 道đạo 義nghĩa 。 即tức 說thuyết 法Pháp 不bất 有hữu 亦diệc 不bất 無vô 也dã 。 觀quán 解giải 。 準chuẩn 三tam 觀quán 解giải 說thuyết 可khả 知tri 。

○# 二nhị 讚tán 漸tiệm 初sơ 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 三tam 。 初sơ 讚tán 三Tam 寶Bảo 三tam 。 初sơ 讚tán 佛Phật 寶bảo 。

始thỉ 在tại 佛Phật 樹thụ 力lực 降hàng 魔ma 。 得đắc 甘cam 露lộ 滅diệt 覺giác 道đạo 成thành 。 已dĩ 無vô 心tâm 意ý 無vô 受thọ 行hành 。 而nhi 悉tất 摧tồi 伏phục 諸chư 外ngoại 道đạo 。

肇triệu 公công 曰viết 。 道Đạo 力lực 之chi 所sở 制chế 。 豈khởi 魔ma 兵binh 之chi 所sở 能năng 敵địch 。 自tự 此thử 下hạ 至chí 禮lễ 法pháp 海hải 。 歎thán 初sơ 成thành 如Như 來Lai 功công 德đức 也dã 。

什thập 公công 曰viết 。 梵Phạm 本bổn 云vân 寂tịch 滅diệt 甘cam 露lộ 。 即tức 實thật 相tướng 法pháp 也dã 。

肇triệu 公công 曰viết 。 大đại 覺giác 之chi 道đạo 。 寂tịch 滅diệt 無vô 相tướng 。 至chí 味vị 和hòa 神thần 。 諭dụ 若nhược 甘cam 露lộ 。 於ư 菩Bồ 提Đề 樹thụ 先tiên 降giáng/hàng 外ngoại 魔ma 。 然nhiên 後hậu 成thành 甘cam 露lộ 寂tịch 滅diệt 大đại 覺giác 之chi 道đạo 。 結kết 習tập 內nội 魔ma 。 於ư 茲tư 永vĩnh 盡tận 矣hĩ 。 已dĩ 無vô 心tâm 意ý 無vô 受thọ 行hành 者giả 。 心tâm 者giả 何hà 也dã 。 染nhiễm 有hữu 以dĩ 生sanh 。 受thọ 者giả 何hà 也dã 。 苦khổ 樂lạc 是thị 行hành 。 至chí 人nhân 冥minh 真chân 體thể 寂tịch 。 空không 虗hư 其kỳ 懷hoài 。 雖tuy 復phục 萬vạn 物vật 並tịnh 照chiếu 。 而nhi 心tâm 未vị 嘗thường 有hữu 。 苦khổ 樂lạc 是thị 逕kính 而nhi 不bất 為vi 受thọ 。 物vật 我ngã 永vĩnh 寂tịch 。 豈khởi 心tâm 受thọ 之chi 可khả 得đắc 。 無vô 心tâm 於ư 伏phục 物vật 。 而nhi 物vật 無vô 不bất 伏phục 。

燈đăng 曰viết 。 凡phàm 佛Phật 示thị 生sanh 人nhân 間gian 。 當đương 具cụ 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 一nhất 降giáng/hàng 兜Đâu 率Suất 。 二nhị 托thác 胎thai 。 三tam 出xuất 胎thai 。 四tứ 出xuất 家gia 。 五ngũ 降hàng 魔ma 。 六lục 成thành 道Đạo 。 七thất 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 八bát 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 小Tiểu 乘Thừa 八bát 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 八bát 相tương/tướng 。 加gia 住trụ 胎thai 。 無vô 降hàng 魔ma 。 了liễu 魔ma 即tức 佛Phật 故cố 也dã 。 今kim 在tại 小tiểu 始thỉ 。 故cố 有hữu 降hàng 魔ma 。 仍nhưng 略lược 去khứ 諸chư 相tướng 。 但đãn 出xuất 成thành 道Đạo 降hàng 魔ma 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 加gia 摧tồi 伏phục 外ngoại 道đạo 。 正chánh 讚tán 如Như 來Lai 初sơ 成thành 道Đạo 體thể 以dĩ 施thí 道đạo 用dụng 。 能năng 降hàng 魔ma 怨oán 而nhi 轉chuyển 法Pháp 輪luân 也dã 。 始thỉ 在tại 佛Phật 樹thụ 。 此thử 言ngôn 三tam 藏tạng 果quả 頭đầu 佛Phật 。 在tại 木mộc 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 降giáng/hàng 見kiến 思tư 煩phiền 惱não 等đẳng 四tứ 魔ma 。 得đắc 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 成thành 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 菩Bồ 提Đề 種chủng 覺giác 。 見kiến 思tư 二nhị 惑hoặc 心tâm 意ý 而nhi 無vô 受thọ 行hành 。 摧tồi 伏phục 界giới 內nội 一nhất 切thiết 諸chư 外ngoại 道đạo 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 三tam 觀quán 圓viên 修tu 。 而nhi 初sơ 伏phục 見kiến 思tư 。 真Chân 諦Đế 理lý 顯hiển 。 即tức 始thỉ 在tại 佛Phật 樹thụ 力lực 降hàng 魔ma 等đẳng 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 法Pháp 寶bảo 。

三tam 轉chuyển 法Pháp 輪luân 於ư 大Đại 千Thiên 。 其kỳ 輪luân 本bổn 來lai 常thường 清thanh 淨tịnh 。

肇triệu 公công 曰viết 。 始thỉ 於ư 鹿lộc 苑uyển 。 為vi 拘câu 隣lân 等đẳng 。 三tam 轉chuyển 四Tứ 諦Đế 法Pháp 輪luân 。 於ư 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 也dã 。 法Pháp 輪luân 常thường 淨tịnh 猶do 虗hư 空không 也dã 。 雖tuy 復phục 古cổ 今kim 不bất 同đồng 時thời 移di 俗tục 易dị 。 聖thánh 聖thánh 相tương/tướng 傳truyền 。 道đạo 不bất 改cải 矣hĩ 。

燈đăng 曰viết 。 佛Phật 為vi 大đại 事sự 出xuất 世thế 。 華hoa 嚴nghiêm 且thả 稱xưng 本bổn 懷hoài 。 為vi 收thu 機cơ 不bất 盡tận 。 乃nãi 脫thoát 珍trân 著trước 弊tệ 。 游du 行hành 鹿lộc 苑uyển 。 於ư 佛Phật 一Nhất 乘Thừa 。 分phân 別biệt 說thuyết 三tam 。 則tắc 今kim 所sở 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 為vi 第đệ 一nhất 聲Thanh 聞Văn 乘thừa 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 屬thuộc 苦Khổ 諦Đế 境cảnh 。 又hựu 屬thuộc 五ngũ 分phần/phân 煩phiền 惱não 。 即tức 集Tập 諦Đế 境cảnh 。 而nhi 此thử 苦khổ 集tập 生sanh 死tử 。 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 。 即tức 示thị 相tương/tướng 作tác 證chứng 勸khuyến 修tu 。 則tắc 一nhất 念niệm 心tâm 中trung 皆giai 具cụ 足túc 也dã 。

○# 三tam 讚tán 僧Tăng 寶bảo 。

天thiên 人nhân 得đắc 道Đạo 此thử 為vi 證chứng 。

肇triệu 公công 曰viết 。 初sơ 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 拘câu 鄰lân 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 八bát 萬vạn 諸chư 天thiên 得đắc 道Đạo 。 此thử 常thường 清thanh 淨tịnh 之chi 明minh 證chứng 也dã 。

○# 二nhị 結kết 成thành 。

三Tam 寶Bảo 於ư 是thị 現hiện 世thế 間gian 。

肇triệu 公công 曰viết 。 覺giác 道đạo 既ký 成thành 。 佛Phật 寶bảo 也dã 。 法Pháp 輪luân 既ký 轉chuyển 。 法Pháp 寶bảo 也dã 。 五ngũ 人nhân 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。 僧Tăng 寶bảo 也dã 。 於ư 是thị 。 言ngôn 其kỳ 始thỉ 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 三Tam 寶Bảo 之chi 義nghĩa 有hữu 四tứ 。 一nhất 相tương 從tùng 三Tam 寶Bảo 。 二nhị 別biệt 相tướng 三Tam 寶Bảo 。 三tam 住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 四tứ 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 今kim 是thị 相tương 從tùng 。 所sở 謂vị 從tùng 佛Phật 有hữu 法pháp 。 從tùng 法pháp 有hữu 僧Tăng 是thị 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 即tức 觀quán 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 能năng 觀quán 覺giác 智trí 為vi 佛Phật 寶bảo 。 所sở 觀quán 諦đế 理lý 為vi 法Pháp 寶bảo 。 諦đế 智trí 和hòa 合hợp 為vi 僧Tăng 寶bảo 。

○# 三tam 讚tán 美mỹ 。

以dĩ 斯tư 玅# 法pháp 濟tế 羣quần 生sanh 。 一nhất 受thọ 不bất 退thoái 常thường 寂tịch 然nhiên 。 度độ 老lão 病bệnh 死tử 大đại 醫y 王vương 。 當đương 禮lễ 法Pháp 海hải 德đức 無vô 邊biên 。

肇triệu 公công 曰viết 。 九cửu 十thập 六lục 種chủng 外ngoại 道đạo 。 上thượng 者giả 亦diệc 能năng 斷đoạn 結kết 生sanh 無vô 色sắc 天thiên 。 但đãn 其kỳ 道đạo 不bất 真chân 。 要yếu 還hoàn 墮đọa 三tam 途đồ 。 佛Phật 以dĩ 四Tứ 諦Đế 玅# 法pháp 。 濟tế 三tam 乘thừa 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 既ký 受thọ 還hoàn 墮đọa 生sanh 死tử 者giả 。 故cố 曰viết 一nhất 受thọ 不bất 退thoái 。 永vĩnh 畢tất 無vô 為vi 。 故cố 常thường 寂tịch 然nhiên 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 。 患hoạn 之chi 重trọng/trùng 者giả 。 濟tế 以dĩ 法pháp 藥dược 。 故cố 為vi 醫y 王vương 長trường/trưởng 也dã 。 法Pháp 輪luân 淵uyên 廣quảng 難nan 測trắc 。 法pháp 海hải 流lưu 潤nhuận 無vô 涯nhai 。 故cố 德đức 無vô 邊biên 矣hĩ 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 讚tán 美mỹ 偈kệ 。 雖tuy 曰viết 讚tán 法Pháp 。 實thật 兼kiêm 美mỹ 佛Phật 僧Tăng 。 葢# 以dĩ 斯tư 及cập 大đại 醫y 王vương 。 即tức 當đương 美mỹ 佛Phật 。 度độ 老lão 病bệnh 死tử 。 即tức 當đương 美mỹ 僧Tăng 。 言ngôn 簡giản 而nhi 意ý 周chu 矣hĩ 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 心tâm 玅# 性tánh 清thanh 淨tịnh 常thường 住trụ 。 即tức 度độ 老lão 病bệnh 死tử 也dã 。 此thử 之chi 法pháp 海hải 。 孰thục 有hữu 邊biên 涯nhai 。

○# 三tam 讚tán 漸tiệm 中trung 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 四tứ 。 初sơ 讚tán 佛Phật 心tâm 平bình 等đẳng 。

毀hủy 譽dự 不bất 動động 如như 須Tu 彌Di 。 於ư 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 以dĩ 慈từ 。 心tâm 行hành 平bình 等đẳng 如như 虗hư 空không 。 孰thục 聞văn 人nhân 寶bảo 不bất 敬kính 承thừa 。

肇triệu 公công 曰viết 。 利lợi 衰suy 毀hủy 譽dự 。 稱xưng 譏cơ 苦khổ 樂lạc 。 八bát 法pháp 之chi 風phong 。 不Bất 動Động 如Như 來Lai 。 猶do 四tứ 風phong 之chi 吹xuy 須Tu 彌Di 也dã 。 於ư 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 以dĩ 慈từ 者giả 。 截tiệt 手thủ 不bất 慼thích 。 捧phủng 手thủ 不bất 欣hân 。 善thiện 惡ác 自tự 彼bỉ 。 慈từ 覆phú 不bất 二nhị 。 夫phu 有hữu 心tâm 則tắc 有hữu 封phong 。 有hữu 封phong 則tắc 不bất 普phổ 。 以dĩ 聖thánh 心tâm 無vô 心tâm 。 故cố 平bình 等đẳng 虗hư 空không 也dã 。 人nhân 寶bảo 敬kính 承thừa 者giả 。 在tại 天thiên 為vi 天thiên 寶bảo 。 在tại 人nhân 為vi 人nhân 寶bảo 。 寶bảo 於ư 天thiên 人nhân 者giả 。 豈khởi 天thiên 人nhân 之chi 所sở 能năng 。 故cố 物vật 莫mạc 不bất 敬kính 承thừa 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 至chí 人nhân 惟duy 道đạo 是thị 珍trân 。 毀hủy 譽dự 善thiện 不bất 善thiện 自tự 於ư 人nhân 。 於ư 己kỷ 無vô 預dự 。 故cố 其kỳ 心tâm 不bất 動động 。 猶do 如như 須Tu 彌Di 。 然nhiên 而nhi 若nhược 獨độc 守thủ 乎hồ 此thử 。 猶do 小Tiểu 乘Thừa 也dã 。 如Như 來Lai 於ư 善thiện 不bất 善thiện 。 則tắc 又hựu 等đẳng 之chi 以dĩ 慈từ 。 故cố 其kỳ 平bình 等đẳng 之chi 懷hoài 。 又hựu 猶do 若nhược 虗hư 空không 焉yên 。 且thả 將tương 同đồng 與dữ 之chi 樂lạc 。 何hà 嗔sân 喜hỷ 之chi 足túc 縈oanh 其kỳ 懷hoài 哉tai 。

觀quán 解giải 者giả 。 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 。 湛trạm 然nhiên 不bất 動động 。 生sanh 佛Phật 平bình 等đẳng 。 聞văn 若nhược 虗hư 空không 。 於ư 九cửu 界giới 不bất 善thiện 。 觀quán 之chi 則tắc 拔bạt 其kỳ 苦khổ 。 於ư 佛Phật 界giới 善thiện 。 照chiếu 之chi 則tắc 與dữ 其kỳ 樂nhạo/nhạc/lạc 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 神thần 力lực 難nan 思tư 。

今kim 奉phụng 世Thế 尊Tôn 此thử 微vi 葢# 。 於ư 中trung 現hiện 我ngã 三Tam 千Thiên 界Giới 。 諸chư 天thiên 龍long 神thần 所sở 居cư 宮cung 。 乾càn 闥thát 婆bà 等đẳng 及cập 夜dạ 叉xoa 。 悉tất 見kiến 世thế 間gian 諸chư 所sở 有hữu 。 十Thập 力Lực 哀ai 現hiện 是thị 化hóa 變biến 。 眾chúng 覩đổ 希hy 有hữu 皆giai 歎thán 佛Phật 。 今kim 我ngã 稽khể 首thủ 三tam 界giới 尊Tôn 。

肇triệu 公công 曰viết 。 自tự 欣hân 所sở 獻hiến 小tiểu 而nhi 覩đổ 變biến 大đại 也dã 。 所sở 奉phụng 至chí 微vi 。 所sở 見kiến 至chí 廣quảng 。 此thử 是thị 如Như 來Lai 。 哀ai 愍mẫn 之chi 所sở 現hiện 也dã 。 十Thập 力Lực 是thị 如Như 來Lai 之chi 別biệt 稱xưng 耳nhĩ 。 十Thập 力Lực 備bị 故cố 。 即tức 以dĩ 為vi 名danh 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 正chánh 讚tán 漸tiệm 中trung 方Phương 等Đẳng 將tương 說thuyết 法Pháp 時thời 。 先tiên 現hiện 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 。 之chi 神thần 變biến 也dã 。 寶bảo 葢# 示thị 現hiện 。 其kỳ 所sở 表biểu 示thị 雖tuy 具cụ 四tứ 雙song 。 然nhiên 而nhi 至chí 要yếu 又hựu 在tại 後hậu 三tam 。 即tức 慈từ 果quả 體thể 用dụng 。 向hướng 之chi 所sở 讚tán 成thành 道Đạo 等đẳng 慈từ 。 即tức 慈từ 果quả 法pháp 體thể 也dã 。 神thần 變biến 現hiện 葢# 。 即tức 從tùng 體thể 起khởi 用dụng 中trung 感cảm 應ứng 神thần 通thông 。 下hạ 去khứ 四tứ 偈kệ 。 即tức 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 。 眷quyến 屬thuộc 利lợi 益ích 也dã 。

○# 三tam 讚tán 應ưng 身thân 普phổ 遍biến 。

大Đại 聖Thánh 法Pháp 王Vương 眾chúng 所sở 歸quy 。 淨tịnh 心tâm 觀quán 佛Phật 靡mĩ 不bất 欣hân 。 各các 見kiến 世Thế 尊Tôn 在tại 其kỳ 前tiền 。 斯tư 則tắc 神thần 力lực 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

肇triệu 公công 曰viết 。 法Pháp 身thân 圓viên 應ưng 。 猶do 一nhất 月nguyệt 升thăng 天thiên 。 影ảnh 現hiện 百bách 水thủy 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 正chánh 大đại 師sư 演diễn 華hoa 嚴nghiêm 日nhật 譬thí 照chiếu 於ư 平bình 地địa 。 示thị 現hiện 一nhất 身thân 。 巨cự 細tế 各các 異dị 也dã 。 論luận 佛Phật 之chi 垂thùy 應ưng 。 遍biến 於ư 十thập 界giới 。 今kim 既ký 曰viết 各các 見kiến 世Thế 尊Tôn 。 則tắc 但đãn 言ngôn 佛Phật 應ưng 。 此thử 應ứng 對đối 機cơ 分phần/phân 乎hồ 四tứ 種chủng 。 一nhất 對đối 藏tạng 教giáo 機cơ 。 應ưng 丈trượng 六lục 佛Phật 。 對đối 通thông 教giáo 機cơ 。 應ưng 合hợp 身thân 佛Phật 。 對đối 別biệt 教giáo 機cơ 。 應ưng 報báo 身thân 佛Phật 。 對đối 圓viên 教giáo 機cơ 。 應ưng 法Pháp 身thân 佛Phật 。 或hoặc 一nhất 身thân 對đối 多đa 機cơ 。 或hoặc 多đa 身thân 對đối 多đa 機cơ 。 此thử 不bất 必tất 定định 。 但đãn 此thử 經Kinh 說thuyết 在tại 方Phương 等Đẳng 。 合hợp 具cụ 四tứ 教giáo 佛Phật 。 如như 現hiện 土thổ/độ 既ký 分phần/phân 勝thắng 劣liệt 。 應ưng 身thân 豈khởi 得đắc 無vô 之chi 。 然nhiên 如Như 來Lai 但đãn 是thị 一nhất 身thân 。 豈khởi 有hữu 差sai 別biệt 。 惟duy 隨tùy 所sở 見kiến 不bất 同đồng 耳nhĩ 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 心tâm 即tức 空không 。 見kiến 應ưng 身thân 佛Phật 。 即tức 假giả 。 見kiến 報báo 身thân 佛Phật 。 即tức 中trung 。 見kiến 法Pháp 身thân 佛Phật 。

○# 四tứ 讚tán 說thuyết 法Pháp 微vi 妙diệu 三tam 。 初sơ 一nhất 音âm 各các 得đắc 解giải 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 皆giai 謂vị 世Thế 尊Tôn 同đồng 其kỳ 語ngữ 。 斯tư 則tắc 神thần 力lực 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

肇triệu 公công 曰viết 。 密mật 口khẩu 一nhất 音âm 。 殊thù 類loại 異dị 解giải 。

○# 二nhị 一nhất 音âm 隨tùy 所sở 解giải 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 各các 各các 隨tùy 所sở 解giải 。 普phổ 得đắc 受thọ 行hành 獲hoạch 其kỳ 利lợi 。 斯tư 則tắc 神thần 力lực 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

肇triệu 公công 曰viết 。 佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 說thuyết 一nhất 法pháp 。 眾chúng 生sanh 各các 隨tùy 所sở 好hiếu 而nhi 受thọ 解giải 。 好hiếu 施thí 者giả 聞văn 施thí 。 好hảo/hiếu 戒giới 者giả 聞văn 戒giới 。 各các 各các 異dị 受thọ 異dị 行hành 。 獲hoạch 其kỳ 異dị 利lợi 。 上thượng 一nhất 音âm 異dị 適thích 。 此thử 一nhất 法pháp 異dị 受thọ 也dã 。

○# 三tam 一nhất 音âm 獲hoạch 四tứ 益ích 。

佛Phật 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 或hoặc 有hữu 恐khủng 畏úy 或hoặc 歡hoan 喜hỷ 。 或hoặc 生sanh 厭yếm 難nạn/nan 或hoặc 斷đoạn 疑nghi 。 斯tư 則tắc 神thần 力lực 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

肇triệu 公công 曰viết 。 眾chúng 生sanh 聞văn 苦khổ 報báo 則tắc 恐khủng 畏úy 。 聞văn 玅# 果quả 則tắc 歡hoan 喜hỷ 。 聞văn 不bất 淨tịnh 則tắc 厭yếm 離ly 。 聞văn 法Pháp 相tương/tướng 則tắc 斷đoạn 疑nghi 。 不bất 知tri 一nhất 音âm 何hà 演diễn 而nhi 令linh 歡hoan 畏úy 異dị 生sanh 。 此thử 豈khởi 二Nhị 乘Thừa 所sở 能năng 共cộng 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 三tam 偈kệ 皆giai 讚tán 。 一nhất 音âm 說thuyết 法Pháp 。 所sở 不bất 同đồng 者giả 。 一nhất 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 一nhất 各các 各các 隨tùy 所sở 解giải 。 一nhất 或hoặc 有hữu 恐khủng 畏úy 歡hoan 喜hỷ 等đẳng 故cố 也dã 。 然nhiên 則tắc 得đắc 解giải 在tại 於ư 機cơ 。 所sở 解giải 在tại 於ư 法pháp 。 恐khủng 畏úy 則tắc 言ngôn 其kỳ 得đắc 解giải 所sở 解giải 獲hoạch 益ích 之chi 不bất 同đồng 。 總tổng 而nhi 歸quy 之chi 於ư 不bất 可khả 思tư 議nghị 者giả 。 在tại 佛Phật 則tắc 一nhất 音âm 異dị 說thuyết 。 在tại 機cơ 則tắc 異dị 聞văn 異dị 思tư 異dị 修tu 異dị 益ích 。 又hựu 總tổng 歸quy 之chi 。 則tắc 在tại 於ư 神thần 力lực 不bất 共cộng 。 故cố 知tri 不bất 共cộng 之chi 力lực 。 在tại 應ưng 不bất 在tại 機cơ 。 肇triệu 公công 云vân 。 不bất 與dữ 二Nhị 乘Thừa 共cộng 。 此thử 非phi 知tri 言ngôn 矣hĩ 。 天thiên 台thai 大đại 師sư 判phán 一nhất 代đại 聖thánh 教giáo 。 化hóa 儀nghi 之chi 教giáo 四tứ 。 曰viết 頓đốn 漸tiệm 秘bí 密mật 不bất 定định 。 化hóa 法pháp 之chi 教giáo 四tứ 。 曰viết 藏tạng 通thông 別biệt 圓viên 。 於ư 方Phương 等Đẳng 時thời 。 則tắc 八bát 教giáo 具cụ 有hữu 。 而nhi 於ư 此thử 經Kinh 。 亦diệc 復phục 具cụ 之chi 。 何hà 者giả 。 於ư 化hóa 法pháp 。 則tắc 此thử 經Kinh 四tứ 教giáo 具cụ 談đàm 。 於ư 化hóa 儀nghi 。 則tắc 頓đốn 漸tiệm 正chánh 其kỳ 所sở 施thí 。 如như 隨tùy 類loại 得đắc 解giải 。 各các 各các 隨tùy 解giải 。 各các 各các 獲hoạch 益ích 之chi 法pháp 。 則tắc 在tại 於ư 化hóa 法pháp 四tứ 教giáo 。 與dữ 夫phu 化hóa 儀nghi 頓đốn 漸tiệm 。 若nhược 夫phu 一nhất 音âm 異dị 語ngữ 神thần 力lực 不bất 共cộng 。 正chánh 言ngôn 秘bí 密mật 不bất 定định 二nhị 教giáo 。 惟duy 其kỳ 中trung 間gian 。 或hoặc 為vi 此thử 人nhân 說thuyết 頓đốn 說thuyết 漸tiệm 。 若nhược 彼bỉ 此thử 互hỗ 相tương 知tri 。 則tắc 判phán 為vi 不bất 定định 。 彼bỉ 此thử 互hỗ 不bất 相tương 知tri 。 則tắc 判phán 為vi 秘bí 密mật 。 以dĩ 此thử 而nhi 觀quán 。 則tắc 今kim 文văn 三tam 偈kệ 。 正chánh 言ngôn 如Như 來Lai 於ư 此thử 經kinh 方Phương 等Đẳng 。 頓đốn 漸tiệm 交giao 織chức 。 偏thiên 圓viên 互hỗ 陳trần 。 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 不bất 共cộng 之chi 玅# 。 有hữu 如như 此thử 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 以dĩ 本bổn 具cụ 佛Phật 界giới 。 觀quán 本bổn 具cụ 九cửu 界giới 。 生sanh 佛Phật 交giao 參tham 。 一nhất 三tam 相tương/tướng 即tức 。 一nhất 音âm 異dị 解giải 可khả 也dã 。 異dị 音âm 一nhất 解giải 可khả 也dã 。 能năng 解giải 所sở 解giải 。 各các 受thọ 各các 益ích 。 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。

○# 三tam 彚# 讚tán 四tứ 。 初sơ 讚tán 萬vạn 行hạnh 功công 德đức 。

稽khể 首thủ 十Thập 力Lực 大đại 精tinh 進tấn 。 稽khể 首thủ 已dĩ 得đắc 無vô 所sở 畏úy 。 稽khể 首thủ 住trụ 於ư 不bất 思tư 議nghị 。 稽khể 首thủ 住trụ 於ư 不Bất 共Cộng 法Pháp 。

肇triệu 公công 曰viết 。 此thử 下hạ 稱xưng 德đức 而nhi 致trí 敬kính 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 佛Phật 有hữu 萬vạn 行hạnh 功công 德đức 。 具cụ 如như 般Bát 若Nhã 所sở 明minh 。 即tức 十Thập 力Lực 。 四Tứ 無Vô 所Sở 畏Úy 。 十Thập 八Bát 不Bất 共Cộng 。 三tam 三tam 昧muội 等đẳng 法pháp 。 具cụ 在tại 法pháp 數số 。 須tu 者giả 往vãng 檢kiểm 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 心tâm 具cụ 足túc 諸chư 法pháp 。 了liễu 無vô 三tam 惑hoặc 垢cấu 染nhiễm 。 即tức 為vi 具cụ 足túc 。 十Thập 力Lực 諸chư 功công 德đức 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 永vĩnh 斷đoạn 生sanh 死tử 。

稽khể 首thủ 能năng 斷đoạn 諸chư 結kết 縛phược 。 稽khể 首thủ 已dĩ 度độ 於ư 彼bỉ 岸ngạn 。 稽khể 首thủ 能năng 度độ 諸chư 世thế 間gian 。 稽khể 首thủ 永vĩnh 離ly 生sanh 死tử 道đạo 。

肇triệu 公công 曰viết 。 彼bỉ 岸ngạn 。 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 也dã 。 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 豈khởi 崖nhai 岸ngạn 之chi 有hữu 。 以dĩ 我ngã 異dị 於ư 彼bỉ 。 故cố 借tá 謂vị 之chi 耳nhĩ 。

燈đăng 曰viết 。 諸chư 結kết 縛phược 。 生sanh 死tử 之chi 因nhân 也dã 。 諸chư 世thế 間gian 生sanh 死tử 道đạo 。 結kết 縛phược 之chi 果quả 也dã 。 如như 是thị 因nhân 果quả 。 皆giai 名danh 此thử 岸ngạn 。 若nhược 修tu 六Lục 度Độ 之chi 行hành 。 則tắc 能năng 從tùng 此thử 岸ngạn 。 到đáo 於ư 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 迷mê 此thử 一nhất 心tâm 為vi 三tam 惑hoặc 染nhiễm 。 即tức 為vi 此thử 岸ngạn 。 觀quán 此thử 一nhất 心tâm 具cụ 三tam 德đức 性tánh 。 即tức 為vi 彼bỉ 岸ngạn 也dã 。

○# 三tam 讚tán 三tam 智trí 微vi 玅# 三tam 。 初sơ 假giả 智trí 微vi 玅# 。

悉tất 知tri 眾chúng 生sanh 來lai 去khứ 相tướng 。

肇triệu 公công 曰viết 。 眾chúng 生sanh 形hình 往vãng 來lai 於ư 六lục 趣thú 。 心tâm 馳trì 騁sính 於ư 是thị 非phi 。 悉tất 知tri 之chi 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 讚tán 如Như 來Lai 具cụ 足túc 。 究cứu 竟cánh 道đạo 種chủng 出xuất 假giả 智trí 。 悉tất 知tri 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 死tử 此thử 。 生sanh 彼bỉ 往vãng 來lai 諸chư 相tướng 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 空không 智trí 微vi 玅# 。

善thiện 於ư 諸chư 法pháp 得đắc 解giải 脫thoát 。

肇triệu 公công 曰viết 。 我ngã 染nhiễm 諸chư 法pháp 。 故cố 諸chư 法pháp 縛phược 我ngã 。 我ngã 心tâm 無vô 染nhiễm 。 則tắc 萬vạn 縛phược 斯tư 解giải 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 讚tán 如Như 來Lai 具cụ 足túc 。 究cứu 竟cánh 入nhập 空không 智trí 。 而nhi 於ư 諸chư 法pháp 。 得đắc 解giải 脫thoát 也dã 。

○# 三tam 讚tán 中trung 智trí 微vi 玅# 二nhị 。 初sơ 讚tán 雙song 遮già 智trí 。

不bất 著trước 世thế 間gian 如như 蓮liên 華hoa 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 讚tán 如Như 來Lai 究cứu 竟cánh 具cụ 足túc 。 中trung 道đạo 雙song 遮già 智trí 。 如như 蓮liên 華hoa 於ư 汙ô 不bất 染nhiễm 。 於ư 淨tịnh 不bất 著trước 。 高cao 出xuất 空không 有hữu 。 赫hách 煥hoán 無vô 方phương 也dã 。

○# 二nhị 讚tán 雙song 照chiếu 智trí 。

常thường 善thiện 入nhập 於ư 空không 寂tịch 行hành 。 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 無vô 罣quái 礙ngại 。

肇triệu 公công 曰viết 。 出xuất 入nhập 自tự 在tại 。 而nhi 不bất 乖quai 寂tịch 。 故cố 常thường 善thiện 入nhập 。 萬vạn 法pháp 幽u 深thâm 。 誰thùy 識thức 其kỳ 涘# 。 唯duy 佛Phật 無vô 礙ngại 。 故cố 獨độc 稱xưng 達đạt 。

燈đăng 曰viết 。 此thử 二nhị 句cú 讚tán 如Như 來Lai 究cứu 竟cánh 具cụ 足túc 。 中trung 道đạo 雙song 照chiếu 智trí 。 照chiếu 於ư 空không 。 故cố 曰viết 常thường 善thiện 入nhập 於ư 空không 寂tịch 行hành 。 照chiếu 於ư 有hữu 。 故cố 曰viết 達đạt 諸chư 法pháp 相tướng 無vô 罣quái 礙ngại 。 秪# 一nhất 如Như 來Lai 大đại 圓viên 覺giác 體thể 。 惑hoặc 無vô 不bất 盡tận 。 理lý 無vô 不bất 圓viên 。 智trí 無vô 不bất 究cứu 。 行hành 無vô 不bất 備bị 。 如như 雜tạp 色sắc 褁# 摩ma 尼ni 。 光quang 隨tùy 色sắc 現hiện 。 隨tùy 假giả 見kiến 假giả 。 隨tùy 空không 見kiến 空không 。 隨tùy 中trung 見kiến 中trung 。 所sở 謂vị 玅# 境cảnh 元nguyên 無vô 空không 假giả 中trung 。 而nhi 亦diệc 不bất 離ly 空không 假giả 中trung 。 眾chúng 生sanh 理lý 然nhiên 。 菩Bồ 薩Tát 名danh 然nhiên 。 觀quán 然nhiên 。 似tự 然nhiên 。 分phần/phân 然nhiên 。 惟duy 佛Phật 與dữ 佛Phật 。 究cứu 竟cánh 而nhi 然nhiên 。

○# 四tứ 讚tán 諦đế 智trí 皆giai 空không 。

稽khể 首thủ 如như 空không 無vô 所sở 依y 。

肇triệu 公công 曰viết 。 聖thánh 心tâm 無vô 寄ký 。 猶do 空không 無vô 依y 。

燈đăng 曰viết 。 有hữu 小tiểu 空không 。 有hữu 大đại 空không 。 有hữu 大đại 大đại 空không 。 極cực 大đại 空không 。 小tiểu 空không 則tắc 空không 其kỳ 有hữu 。 大đại 空không 則tắc 空không 其kỳ 空không 。 大đại 大đại 空không 則tắc 空không 有hữu 二nhị 俱câu 空không 。 二nhị 俱câu 空không 則tắc 為vi 中trung 。 極cực 大đại 空không 則tắc 中trung 亦diệc 空không 。 法pháp 華hoa 所sở 謂vị 究cứu 竟cánh 。 涅Niết 槃Bàn 常thường 歸quy 於ư 空không 是thị 也dã 。 今kim 於ư 三tam 智trí 而nhi 皆giai 空không 。 即tức 極cực 大đại 空không 。 葢# 不bất 空không 則tắc 有hữu 所sở 依y 。 惟duy 其kỳ 俱câu 空không 。 故cố 曰viết 稽khể 首thủ 如như 空không 無vô 所sở 依y 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 心tâm 三tam 諦đế 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 。 是thị 為vi 一nhất 心tâm 三tam 智trí 。 是thị 為vi 蓮liên 華hoa 出xuất 水thủy 。 是thị 為vi 如như 空không 。 而nhi 無vô 所sở 依y 。

○# 二nhị 正chánh 宗tông 分phần/phân 十thập 三tam 。 初sơ 佛Phật 國quốc 品phẩm 二nhị 。 初sơ 補bổ 釋thích 品phẩm 題đề 。

肇triệu 論luận 曰viết 。 名danh 無vô 召triệu 體thể 之chi 功công 。 體thể 無vô 當đương 名danh 之chi 實thật 。 無vô 名danh 無vô 實thật 。 則tắc 名danh 實thật 安an 在tại 。 大đại 師sư 云vân 。 此thử 真Chân 諦Đế 意ý 耳nhĩ 。 佛Phật 事sự 門môn 中trung 。 無vô 名danh 無vô 以dĩ 召triệu 體thể 。 無vô 實thật 無vô 以dĩ 當đương 名danh 。 是thị 則tắc 萬vạn 法pháp 雖tuy 多đa 。 假giả 實thật 而nhi 已dĩ 。 假giả 實thật 雖tuy 二nhị 。 依y 正chánh 備bị 焉yên 。 故cố 仁nhân 王vương 經kinh 并tinh 大đại 論luận 明minh 假giả 名danh 五ngũ 陰ấm 國quốc 土độ 。 三tam 種chủng 之chi 法pháp 。 而nhi 天thiên 台thai 復phục 充sung 而nhi 擴# 之chi 。 每mỗi 法pháp 各các 具cụ 一nhất 千thiên 。 合hợp 華hoa 嚴nghiêm 十thập 界giới 法pháp 華hoa 十thập 如như 。 謂vị 之chi 百bách 界giới 千thiên 如như 三tam 千thiên 性tánh 相tướng 。 而nhi 此thử 三tam 法pháp 。 莫mạc 不bất 舉cử 一nhất 以dĩ 全toàn 收thu 。 雖tuy 三tam 而nhi 即tức 一nhất 。 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 說thuyết 諸chư 法pháp 不bất 外ngoại 此thử 三tam 。 或hoặc 但đãn 說thuyết 假giả 名danh 而nhi 收thu 實thật 法pháp 。 或hoặc 但đãn 說thuyết 五ngũ 陰ấm 而nhi 收thu 國quốc 土độ 。 或hoặc 但đãn 說thuyết 國quốc 土độ 而nhi 收thu 五ngũ 陰ấm 。 隨tùy 機cơ 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 而nhi 法pháp 無vô 定định 在tại 。 若nhược 此thử 經Kinh 。 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 之chi 所sở 啟khải 請thỉnh 。 則tắc 以dĩ 國quốc 土độ 而nhi 收thu 五ngũ 陰ấm 與dữ 夫phu 假giả 名danh 也dã 。 但đãn 國quốc 土độ 之chi 類loại 而nhi 有hữu 四tứ 差sai 。 一nhất 六lục 凡phàm 國quốc 土độ 。 天thiên 台thai 判phán 為vi 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 二nhị 二Nhị 乘Thừa 國quốc 土độ 。 天thiên 台thai 判phán 為vi 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 三tam 菩Bồ 薩Tát 國quốc 土độ 。 天thiên 台thai 判phán 為vi 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 。 四tứ 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 天thiên 台thai 判phán 為vi 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 今kim 經kinh 品phẩm 題đề 。 首thủ 稱xưng 佛Phật 國quốc 。 緣duyên 名danh 求cầu 實thật 。 宜nghi 是thị 寂tịch 光quang 。 第đệ 經kinh 文văn 所sở 談đàm 。 多đa 是thị 應ưng 土thổ/độ 。 約ước 義nghĩa 定định 判phán 。 合hợp 是thị 同đồng 居cư 。 或hoặc 恐khủng 勝thắng 能năng 攝nhiếp 劣liệt 。 而nhi 劣liệt 不bất 能năng 兼kiêm 勝thắng 。 故cố 舉cử 佛Phật 國quốc 以dĩ 兼kiêm 下hạ 三tam 。 況huống 是thị 佛Phật 之chi 應ưng 土thổ/độ 。 即tức 應ưng 土thổ/độ 謂vị 之chi 佛Phật 國quốc 。 義nghĩa 亦diệc 無vô 妨phương 。 第đệ 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 既ký 是thị 圓viên 機cơ 。 而nhi 佛Phật 國quốc 之chi 行hành 。 必tất 全toàn 性tánh 以dĩ 起khởi 修tu 。 全toàn 修tu 而nhi 在tại 性tánh 。 是thị 則tắc 四tứ 種chủng 國quốc 土độ 。 該cai 乎hồ 性tánh 相tướng 。 後hậu 之chi 學học 者giả 。 不bất 可khả 不bất 知tri 。 今kim 試thí 為vi 言ngôn 之chi 。 曰viết 有hữu 理lý 具cụ 四tứ 土thổ/độ 。 有hữu 事sự 造tạo 四tứ 土thổ/độ 。 於ư 理lý 具cụ 中trung 。 又hựu 有hữu 真Chân 如Như 不bất 變biến 體thể 中trung 之chi 四tứ 土thổ/độ 。 有hữu 隨tùy 緣duyên 染nhiễm 淨tịnh 一nhất 念niệm 中trung 之chi 四tứ 土thổ/độ 。 初sơ 義nghĩa 者giả 。 即tức 含hàm 生sanh 本bổn 有hữu 心tâm 性tánh 。 自tự 無vô 始thỉ 際tế 。 本bổn 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 法pháp 爾nhĩ 具cụ 足túc 十thập 種chủng 法Pháp 界Giới 。 每mỗi 界giới 各các 有hữu 假giả 名danh 五ngũ 陰ấm 國quốc 土độ 。 六lục 凡phàm 國quốc 土độ 。 即tức 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 二Nhị 乘Thừa 國quốc 土độ 。 即tức 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 菩Bồ 薩Tát 國quốc 土độ 。 即tức 實thật 報báo 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 。 諸chư 佛Phật 國quốc 土độ 。 即tức 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 謂vị 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 性tánh 色sắc 真chân 空không 。 性tánh 空không 真chân 色sắc 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 十thập 界giới 七thất 大đại 。 莫mạc 不bất 如như 是thị 。 隨tùy 緣duyên 染nhiễm 淨tịnh 一nhất 念niệm 中trung 四tứ 土thổ/độ 者giả 。 正chánh 以dĩ 上thượng 之chi 所sở 明minh 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 。 而nhi 能năng 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 。 造tạo 心tâm 法Pháp 界Giới 。 即tức 眾chúng 生sanh 根căn 塵trần 相tương 對đối 一nhất 念niệm 心tâm 起khởi 。 或hoặc 聖thánh 或hoặc 凡phàm 或hoặc 染nhiễm 或hoặc 淨tịnh 。 悉tất 皆giai 具cụ 足túc 。 性tánh 相tướng 三tam 千thiên 。 莫mạc 不bất 全toàn 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 而nhi 隨tùy 緣duyên 。 即tức 一nhất 念niệm 當đương 處xứ 。 即tức 真Chân 如Như 而nhi 不bất 變biến 。 故cố 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 心tâm 。 應ưng 所sở 知tri 量lương 。 華hoa 嚴nghiêm 云vân 。 能năng 隨tùy 染nhiễm 淨tịnh 緣duyên 。 具cụ 造tạo 十thập 法Pháp 界Giới 。 又hựu 復phục 應ưng 知tri 。 真Chân 如Như 不bất 變biến 體thể 中trung 所sở 具cụ 四tứ 土thổ/độ 。 與dữ 隨tùy 緣duyên 一nhất 念niệm 。 以dĩ 至chí 一nhất 色sắc 一nhất 香hương 所sở 具cụ 四tứ 土thổ/độ 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 葢# 真Chân 如Như 不bất 變biến 之chi 體thể 。 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 具cụ 造tạo 九cửu 界giới 時thời 。 既ký 不bất 變biến 以dĩ 隨tùy 緣duyên 。 是thị 以dĩ 即tức 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 。 故cố 真Chân 如Như 性tánh 中trung 之chi 性tánh 具cụ 。 無vô 法pháp 不bất 備bị 。 而nhi 隨tùy 緣duyên 一nhất 念niệm 亦diệc 性tánh 具cụ 。 無vô 法pháp 而nhi 不bất 備bị 。 真Chân 如Như 性tánh 中trung 之chi 性tánh 體thể 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 不bất 加gia 造tạo 作tác 。 而nhi 隨tùy 緣duyên 一nhất 念niệm 。 亦diệc 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 不bất 加gia 造tạo 作tác 。 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 之chi 性tánh 量lượng 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 竪thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 亘tuyên 。 而nhi 隨tùy 緣duyên 一nhất 念niệm 。 亦diệc 性tánh 量lượng 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 竪thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 亘tuyên 。 故cố 教giáo 中trung 言ngôn 。 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 。 葢# 本bổn 乎hồ 此thử 也dã 。 今kim 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 乃nãi 請thỉnh 說thuyết 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 既ký 是thị 圓viên 機cơ 。 宜nghi 修tu 圓viên 道đạo 。 如như 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 皆giai 全toàn 性tánh 以dĩ 起khởi 修tu 。 則tắc 全toàn 修tu 而nhi 在tại 性tánh 。 全toàn 性tánh 以dĩ 起khởi 修tu 。 則tắc 以dĩ 性tánh 中trung 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 而nhi 修tu 事sự 中trung 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 全toàn 修tu 而nhi 在tại 性tánh 。 則tắc 以dĩ 修tu 中trung 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 而nhi 在tại 性tánh 中trung 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 不bất 理lý 惟duy 心tâm 而nhi 事sự 亦diệc 惟duy 心tâm 。 性tánh 惟duy 心tâm 而nhi 修tu 亦diệc 惟duy 心tâm 。 故cố 得đắc 因nhân 惟duy 心tâm 而nhi 果quả 亦diệc 惟duy 心tâm 。 以dĩ 故cố 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 聞văn 佛Phật 所sở 說thuyết 。 淨tịnh 國quốc 因nhân 果quả 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 即tức 思tư 即tức 修tu 。 即tức 於ư 言ngôn 下hạ 。 霍hoắc 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 皆giai 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 以dĩ 證chứng 驗nghiệm 修tu 。 圓viên 頓đốn 可khả 知tri 。 然nhiên 而nhi 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 位vị 在tại 初sơ 住trụ 。 其kỳ 所sở 證chứng 土thổ/độ 。 在tại 分phần/phân 真chân 實thật 報báo 。 亦diệc 名danh 分phần/phân 真chân 寂tịch 光quang 。 實thật 報báo 為vi 能năng 證chứng 報báo 身thân 之chi 智trí 。 寂tịch 光quang 為vi 所sở 證chứng 法Pháp 身thân 之chi 性tánh 。 大đại 師sư 云vân 。 水thủy 銀ngân 和hòa 真chân 金kim 。 能năng 塗đồ 諸chư 色sắc 像tượng 。 功công 德đức 和hòa 法Pháp 身thân 。 處xứ 處xứ 應ưng 現hiện 往vãng 。 經kinh 文văn 乃nãi 云vân 。 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 不bất 諂siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 等đẳng 。 豈khởi 非phi 依y 法pháp 報báo 之chi 土thổ/độ 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。 示thị 現hiện 乎hồ 應ưng 土thổ/độ 耶da 。 四tứ 土thổ/độ 名danh 相tướng 。 具cụ 出xuất 天thiên 台thai 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 。 須tu 者giả 往vãng 檢kiểm 。

二nhị 正chánh 釋thích 經kinh 文văn 二nhị 。 初sơ 經kinh 家gia 敘tự 起khởi 。

爾nhĩ 時thời 長Trưởng 者giả 子tử 寶Bảo 積Tích 。 說thuyết 此thử 偈kệ 已dĩ 。 白bạch 佛Phật 言ngôn 世Thế 尊Tôn 。

○# 二nhị 機cơ 應ưng 扣khấu 發phát 二nhị 。 初sơ 長trưởng 者giả 啟khải 請thỉnh 二nhị 。 初sơ 述thuật 先tiên 已dĩ 發phát 心tâm 。

是thị 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 子tử 。 皆giai 已dĩ 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

肇triệu 公công 曰viết 。 阿a 耨nậu 多đa 羅la 。 秦tần 言ngôn 無vô 上thượng 。 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 秦tần 言ngôn 正chánh 徧biến 知tri 。 道đạo 莫mạc 之chi 上thượng 。 無vô 上thượng 也dã 。 其kỳ 道đạo 真chân 正chánh 。 無vô 法pháp 不bất 知tri 。 正chánh 徧biến 知tri 也dã 。

○# 二nhị 請thỉnh 依y 願nguyện 修tu 行hành 二nhị 。 初sơ 願nguyện 聞văn 佛Phật 果Quả 。

願nguyện 聞văn 得đắc 佛Phật 國quốc 土độ 清thanh 淨tịnh 。

○# 二nhị 願nguyện 說thuyết 佛Phật 因nhân 。

唯duy 願nguyện 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。

諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 先tiên 已dĩ 發phát 心tâm 。 願nguyện 聞văn 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 者giả 。 此thử 如như 華hoa 嚴nghiêm 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 參tham 諸chư 知tri 識thức 。 皆giai 云vân 我ngã 已dĩ 先tiên 發phát 道Đạo 心tâm 。 不bất 知tri 菩Bồ 薩Tát 。 云vân 何hà 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 之chi 義nghĩa 同đồng 。 葢# 凡phàm 修tu 行hành 。 先tiên 須tu 發phát 心tâm 。 其kỳ 若nhược 不bất 然nhiên 。 則tắc 因nhân 無vô 所sở 依y 。 而nhi 果quả 無vô 所sở 歸quy 。 然nhiên 而nhi 發phát 心tâm 。 又hựu 先tiên 須tu 見kiến 道đạo 。 所sở 謂vị 見kiến 道đạo 而nhi 後hậu 發phát 心tâm 。 發phát 心tâm 而nhi 後hậu 修tu 道Đạo 。 修tu 道Đạo 而nhi 後hậu 證chứng 果Quả 是thị 也dã 。 故cố 天thiên 台thai 止Chỉ 觀Quán 明minh 十thập 乘thừa 觀quán 法pháp 。 第đệ 一nhất 觀quán 不bất 思tư 議nghị 。 即tức 見kiến 道đạo 也dã 。 第đệ 二nhị 真chân 正chánh 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 即tức 發phát 心tâm 也dã 。 第đệ 三tam 善thiện 巧xảo 安an 心tâm 止Chỉ 觀Quán 。 即tức 修tu 道Đạo 也dã 。 後hậu 之chi 七thất 乘thừa 。 皆giai 修tu 因nhân 證chứng 果Quả 中trung 事sự 。 今kim 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 。 既ký 覩đổ 寶bảo 葢# 不bất 思tư 議nghị 變biến 。 即tức 見kiến 道đạo 也dã 。 已dĩ 發phát 道Đạo 心tâm 。 即tức 發phát 心tâm 也dã 。 願nguyện 聞văn 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 正chánh 為vi 修tu 行hành 請thỉnh 也dã 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 即tức 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 大đại 師sư 謂vị 發phát 此thử 道Đạo 心tâm 。 厥quyết 位vị 有hữu 三tam 。 一nhất 名danh 字tự 位vị 發phát 。 肇triệu 公công 所sở 謂vị 發phát 僧tăng 那na 於ư 始thỉ 心tâm 是thị 也dã 。 二nhị 相tương 似tự 位vị 發phát 。 仁nhân 王vương 所sở 謂vị 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 是thị 也dã 。 三tam 分phần/phân 真chân 位vị 發phát 。 華hoa 嚴nghiêm 所sở 謂vị 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 便tiện 成thành 正chánh 覺giác 是thị 也dã 。 今kim 長trưởng 者giả 子tử 。 或hoặc 在tại 名danh 字tự 。 或hoặc 在tại 相tương 似tự 。 不bất 可khả 定định 判phán 。 以dĩ 示thị 迹tích 同đồng 人nhân 。 聞văn 品phẩm 獲hoạch 益ích 。 方phương 入nhập 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 也dã 。 第đệ 所sở 發phát 之chi 心tâm 。 與dữ 所sở 請thỉnh 之chi 行hành 。 悟ngộ 境cảnh 而nhi 起khởi 。 略lược 有hữu 兩lưỡng 種chủng 不bất 同đồng 。 有hữu 覩đổ 正chánh 報báo 微vi 玅# 。 竟cánh 取thủ 佛Phật 道Đạo 而nhi 發phát 心tâm 者giả 。 有hữu 覩đổ 依y 報báo 微vi 妙diệu 。 竟cánh 取thủ 淨tịnh 土độ 而nhi 發phát 心tâm 者giả 。 今kim 長trưởng 者giả 子tử 。 因nhân 覩đổ 神thần 變biến 葢# 中trung 現hiện 土thổ/độ 。 生sanh 欣hân 樂nhạo 心tâm 。 是thị 故cố 啟khải 請thỉnh 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 然nhiên 此thử 又hựu 有hữu 正chánh 傍bàng 兩lưỡng 意ý 。 正chánh 意ý 為vi 自tự 行hành 。 兼kiêm 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 傍bàng 意ý 為vi 化hóa 聲Thanh 聞Văn 芽nha 焦tiêu 種chủng 敗bại 。 於ư 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 不bất 生sanh 好hiếu 樂nhạo 之chi 心tâm 。 俾tỉ 其kỳ 恥sỉ 小tiểu 慕mộ 大đại 耳nhĩ 。

○# 二nhị 如Như 來Lai 許hứa 答đáp 三tam 。 初sơ 讚tán 善thiện 許hứa 說thuyết 。

佛Phật 言ngôn 。

善thiện 哉tai 。 乃nãi 能năng 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 問vấn 於ư 如Như 來Lai 。 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。 諦đế 聽thính 諦đế 聽thính 。 善thiện 思tư 念niệm 之chi 。 當đương 為vì 汝nhữ 說thuyết 。

○# 二nhị 受thọ 教giáo 祇kỳ 聽thính 。

於ư 是thị 寶Bảo 積Tích 。 及cập 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 子tử 。 受thọ 教giáo 而nhi 聽thính 。

○# 三tam 正chánh 為vi 宣tuyên 說thuyết 四tứ 。 初sơ 總tổng 標tiêu 淨tịnh 土độ 之chi 因nhân 三tam 。 初sơ 全toàn 標tiêu 。

佛Phật 言ngôn 寶bảo 積tích 。 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。

佛Phật 大đại 醫y 王vương 。 對đối 病bệnh 發phát 藥dược 。 今kim 對đối 大Đại 乘Thừa 發phát 軫# 。 便tiện 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 異dị 。 葢# 小Tiểu 乘Thừa 之chi 果quả 。 無vô 身thân 而nhi 亦diệc 無vô 土thổ/độ 。 為vì 己kỷ 而nhi 不bất 為vi 人nhân 。 如như 寶bảo 積tích 長trưởng 者giả 之chi 所sở 啟khải 請thỉnh 。 而nhi 曰viết 願nguyện 聞văn 佛Phật 國quốc 土thổ/độ 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 已dĩ 知tri 佛Phật 果Quả 身thân 土thổ/độ 之chi 不bất 無vô 矣hĩ 。 而nhi 如Như 來Lai 又hựu 適thích 逗đậu 其kỳ 宜nghi 。 而nhi 曰viết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 迹tích 此thử 而nhi 觀quán 。 菩Bồ 薩Tát 何hà 嘗thường 為vi 一nhất 己kỷ 而nhi 修tu 佛Phật 國quốc 之chi 因nhân 哉tai 。 正chánh 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 法pháp 報báo 殊thù 勝thắng 。 而nhi 玅# 應ưng 無vô 方phương 。 夫phu 法pháp 報báo 殊thù 勝thắng 。 既ký 謂vị 之chi 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 惟duy 獨độc 自tự 明minh 了liễu 。 餘dư 人nhân 所sở 不bất 見kiến 。 即tức 謂vị 之chi 一nhất 已dĩ 。 亦diệc 復phục 何hà 妨phương 。 惟duy 玅# 應ưng 無vô 方phương 。 則tắc 身thân 大đại 土thổ/độ 大đại 。 未vị 嘗thường 有hữu 夫phu 主chủ 而nhi 無vô 伴bạn 者giả 。 亦diệc 未vị 嘗thường 有hữu 夫phu 伴bạn 而nhi 無vô 眾chúng 與dữ 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 。 獨độc 請thỉnh 於ư 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 而nhi 如Như 來Lai 方phương 告cáo 之chi 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 佛Phật 土độ 。 非phi 職chức 此thử 之chi 故cố 歟# 。 雖tuy 然nhiên 。 此thử 其kỳ 中trung 間gian 。 又hựu 當đương 辨biện 以dĩ 純thuần 雜tạp 之chi 不bất 同đồng 。 來lai 淨tịnh 穢uế 之chi 殊thù 致trí 。 若nhược 吾ngô 釋Thích 迦Ca 之chi 應ưng 於ư 娑sa 婆bà 眾chúng 生sanh 也dã 。 言ngôn 其kỳ 心tâm 。 則tắc 分phần/phân 乎hồ 染nhiễm 淨tịnh 。 言ngôn 其kỳ 行hành 。 則tắc 別biệt 乎hồ 善thiện 惡ác 。 故cố 於ư 其kỳ 土thổ/độ 。 則tắc 謂vị 之chi 堪kham 忍nhẫn 。 謂vị 之chi 五ngũ 濁trược 。 謂vị 之chi 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 穢uế 。 即tức 其kỳ 身thân 子tử 梵Phạm 王Vương 。 二nhị 人nhân 所sở 見kiến 。 已dĩ 自tự 不bất 同đồng 。 矧# 其kỳ 諸chư 乎hồ 。 若nhược 吾ngô 彌di 陀đà 之chi 應ưng 於ư 清thanh 泰thái 眾chúng 生sanh 也dã 。 言ngôn 其kỳ 心tâm 。 則tắc 淨tịnh 而nhi 非phi 穢uế 。 言ngôn 其kỳ 行hành 。 則tắc 善thiện 而nhi 非phi 惡ác 。 故cố 於ư 其kỳ 土thổ/độ 。 則tắc 謂vị 之chi 極cực 樂lạc 。 謂vị 之chi 清thanh 泰thái 。 謂vị 之chi 凡phàm 聖thánh 同đồng 居cư 淨tịnh 。 雖tuy 品phẩm 位vị 有hữu 不bất 同đồng 。 入nhập 道đạo 有hữu 差sai 降giáng/hàng 。 然nhiên 而nhi 登đăng 阿a 鞞bệ 跋bạt 致trí 。 其kỳ 則tắc 一nhất 也dã 。 是thị 以dĩ 如Như 來Lai 。 下hạ 文văn 釋thích 以dĩ 隨tùy 所sở 化hóa 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 及cập 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 皆giai 為vi 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 設thiết 也dã 。

○# 二nhị 正chánh 釋thích 二nhị 。 初sơ 徵trưng 。 二nhị 釋thích 四tứ 。 初sơ 橫hoạnh/hoành 約ước 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 多đa 少thiểu 取thủ 土thổ/độ 廣quảng 狹hiệp 釋thích 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。

○# 二nhị 竪thụ 約ước 所sở 調điều 眾chúng 生sanh 。 染nhiễm 淨tịnh 不bất 同đồng 取thủ 土thổ/độ 勝thắng 劣liệt 釋thích 。

隨tùy 所sở 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。

○# 三tam 橫hoạnh/hoành 竪thụ 約ước 何hà 國quốc 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 取thủ 土thổ/độ 勝thắng 劣liệt 釋thích 。

隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。

○# 四tứ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 約ước 何hà 國quốc 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 取thủ 土thổ/độ 勝thắng 劣liệt 釋thích 。

隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。

釋thích 此thử 四tứ 文văn 。 科khoa 為vi 橫hoạnh/hoành 約ước 竪thụ 約ước 者giả 。 經kinh 義nghĩa 包bao 含hàm 。 如Như 來Lai 於ư 自tự 受thọ 用dụng 法pháp 報báo 土thổ/độ 。 下hạ 應ưng 三tam 土thổ/độ 。 有hữu 此thử 橫hoạnh/hoành 竪thụ 二nhị 義nghĩa 也dã 。 此thử 皆giai 即tức 橫hoạnh/hoành 而nhi 論luận 竪thụ 。 即tức 竪thụ 而nhi 論luận 橫hoạnh/hoành 。 一nhất 一nhất 土độ 中trung 。 皆giai 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 如như 初sơ 科khoa 橫hoạnh/hoành 義nghĩa 。 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 或hoặc 橫hoạnh/hoành 在tại 同đồng 居cư 。 則tắc 以dĩ 因nhân 中trung 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 多đa 少thiểu 。 以dĩ 取thủ 佛Phật 土độ 廣quảng 狹hiệp 。 同đồng 居cư 既ký 然nhiên 。 則tắc 方phương 便tiện 實thật 報báo 亦diệc 然nhiên 。 此thử 橫hoạnh/hoành 中trung 具cụ 竪thụ 也dã 。 次thứ 科khoa 竪thụ 義nghĩa 。 隨tùy 所sở 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 此thử 則tắc 竪thụ 約ước 三tam 土thổ/độ 論luận 也dã 。 葢# 若nhược 以dĩ 念niệm 佛Phật 戒giới 善thiện 澄trừng 濁trược 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 此thử 則tắc 以dĩ 伏phục 為vi 伏phục 。 而nhi 取thủ 同đồng 居cư 淨tịnh 為vi 佛Phật 土độ 也dã 。 若nhược 以dĩ 空không 觀quán 破phá 見kiến 思tư 濁trược 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 此thử 則tắc 以dĩ 破phá 為vi 伏phục 。 而nhi 取thủ 方phương 便tiện 淨tịnh 為vi 佛Phật 土độ 也dã 。 若nhược 以dĩ 假giả 觀quán 及cập 以dĩ 中trung 觀quán 。 破phá 塵trần 沙sa 無vô 明minh 。 調điều 伏phục 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 以dĩ 破phá 為vi 伏phục 。 而nhi 取thủ 實thật 報báo 淨tịnh 為vi 佛Phật 土độ 也dã 。 此thử 雖tuy 竪thụ 論luận 。 亦diệc 須tu 約ước 橫hoạnh/hoành 。 皆giai 有hữu 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 多đa 少thiểu 。 以dĩ 取thủ 三tam 土thổ/độ 之chi 廣quảng 狹hiệp 也dã 。 三tam 四tứ 兩lưỡng 科khoa 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 應ưng 以dĩ 何hà 國quốc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 。 亦diệc 各các 具cụ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 二nhị 義nghĩa 。 約ước 橫hoạnh/hoành 義nghĩa 言ngôn 之chi 。 則tắc 或hoặc 有hữu 於ư 娑sa 婆bà 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 或hoặc 有hữu 於ư 極cực 樂lạc 。 入nhập 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 。 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 約ước 竪thụ 義nghĩa 言ngôn 之chi 。 或hoặc 有hữu 於ư 同đồng 居cư 入nhập 空không 假giả 中trung 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 起khởi 四tứ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 根căn 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 或hoặc 有hữu 於ư 方phương 便tiện 入nhập 假giả 中trung 佛Phật 智trí 。 起khởi 別biệt 圓viên 兩lưỡng 教giáo 菩Bồ 薩Tát 根căn 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 或hoặc 於ư 實thật 報báo 入nhập 中trung 道đạo 佛Phật 智trí 。 起khởi 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 根căn 而nhi 取thủ 佛Phật 土độ 者giả 。 如như 是thị 種chủng 種chủng 。 取thủ 土thổ/độ 不bất 同đồng 。 皆giai 為vì 攝nhiếp 取thủ 眾chúng 生sanh 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 性tánh 具cụ 十thập 界giới 。 各các 有hữu 三tam 法pháp 。 一nhất 假giả 名danh 。 二nhị 五ngũ 陰ấm 。 三tam 國quốc 土độ 。 本bổn 有hữu 佛Phật 果Quả 國quốc 土độ 。 即tức 佛Phật 國quốc 清thanh 淨tịnh 。 而nhi 此thử 佛Phật 國quốc 具cụ 九cửu 界giới 國quốc 土độ 。 即tức 實thật 報báo 方phương 便tiện 同đồng 居cư 三tam 土thổ/độ 。 觀quán 其kỳ 即tức 空không 假giả 中trung 。 即tức 是thị 俾tỉ 本bổn 有hữu 九cửu 界giới 各các 各các 復phục 本bổn 。 即tức 是thị 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。 成thành 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 起khởi 菩Bồ 薩Tát 根căn 也dã 。

○# 三tam 重trọng/trùng 釋thích 三tam 。 初sơ 說thuyết 法Pháp 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 菩Bồ 薩Tát 取thủ 於ư 淨tịnh 國quốc 。 皆giai 為vì 饒nhiêu 益ích 。 諸chư 眾chúng 生sanh 故cố 。

○# 二nhị 喻dụ 說thuyết 三tam 。 初sơ 正chánh 喻dụ 。

譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 欲dục 於ư 空không 地địa 。 造tạo 立lập 宮cung 室thất 。 隨tùy 意ý 無vô 礙ngại 。

○# 二nhị 反phản 喻dụ 。

若nhược 於ư 虗hư 空không 。 終chung 不bất 成thành 就tựu 。

○# 三tam 雙song 合hợp 。

菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 為vì 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 故cố 。 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 。 願nguyện 取thủ 佛Phật 國quốc 者giả 。 非phi 於ư 空không 也dã 。

欲dục 於ư 空không 地địa 。 造tạo 立lập 宮cung 室thất 。 隨tùy 意ý 無vô 礙ngại 者giả 。 此thử 顯hiển 非phi 惟duy 用dụng 空không 兼kiêm 用dụng 於ư 地địa 。 用dụng 地địa 。 宮cung 室thất 方phương 有hữu 所sở 依y 。 用dụng 空không 。 建kiến 立lập 方phương 無vô 有hữu 礙ngại 也dã 。 若nhược 於ư 虗hư 空không 終chung 不bất 能năng 成thành 者giả 。 雖tuy 用dụng 於ư 空không 。 而nhi 無vô 所sở 礙ngại 。 不bất 知tri 宮cung 室thất 離ly 地địa 而nhi 無vô 所sở 依y 矣hĩ 。 用dụng 於ư 地địa 。 所sở 以dĩ 喻dụ 為vi 成thành 就tựu 乎hồ 眾chúng 生sanh 也dã 。 用dụng 於ư 空không 。 所sở 以dĩ 喻dụ 修tu 行hành 乎hồ 佛Phật 智trí 也dã 。 般Bát 若Nhã 不bất 云vân 乎hồ 。 應ưng 無vô 所sở 住trụ 。 而nhi 生sanh 其kỳ 心tâm 。 無vô 所sở 住trụ 。 所sở 以dĩ 用dụng 於ư 空không 也dã 。 生sanh 其kỳ 心tâm 。 所sở 以dĩ 用dụng 於ư 地địa 也dã 。 如như 是thị 則tắc 空không 假giả 而nhi 並tịnh 行hành 。 有hữu 無vô 而nhi 兼kiêm 暢sướng 。 淨tịnh 佛Phật 國quốc 土độ 。 其kỳ 在tại 是thị 乎hồ 。 其kỳ 在tại 是thị 乎hồ 。

觀quán 解giải 者giả 。 從tùng 假giả 入nhập 空không 。 自tự 淨tịnh 煩phiền 惱não 。 依y 空không 而nhi 無vô 所sở 礙ngại 也dã 。 從tùng 空không 入nhập 假giả 。 化hóa 度độ 眾chúng 生sanh 。 依y 地địa 有hữu 所sở 建kiến 立lập 也dã 。 方phương 空không 而nhi 即tức 假giả 。 方phương 假giả 而nhi 即tức 空không 。 雙song 遮già 雙song 照chiếu 。 空không 地địa 而nhi 兼kiêm 用dụng 也dã 。

○# 二nhị 別biệt 出xuất 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 二nhị 。 初sơ 三tam 心tâm 。 二nhị 九cửu 行hành 。 三tam 心tâm 為vi 之chi 正chánh 。 九cửu 行hành 謂vị 之chi 助trợ 。 正chánh 助trợ 合hợp 行hành 。 淨tịnh 土độ 之chi 因nhân 此thử 立lập 。 夫phu 土thổ/độ 之chi 美mỹ 惡ác 。 職chức 由do 心tâm 行hành 。 所sở 謂vị 心tâm 分phần/phân 垢cấu 淨tịnh 。 見kiến 兩lưỡng 土thổ/độ 之chi 昇thăng 沉trầm 。 行hành 開khai 善thiện 惡ác 。 覩đổ 二nhị 方phương 之chi 麤thô 玅# 。 然nhiên 則tắc 心tâm 行hành 善thiện 惡ác 。 又hựu 職chức 由do 乎hồ 眾chúng 生sanh 。 前tiền 文văn 立lập 譬thí 。 雖tuy 空không 地địa 而nhi 兼kiêm 用dụng 。 苟cẩu 無vô 材tài 木mộc 。 徒đồ 空không 之chi 與dữ 地địa 。 而nhi 亦diệc 奚hề 以dĩ 為vi 。 今kim 明minh 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 正chánh 搆câu 宮cung 室thất 之chi 材tài 木mộc 。 三tam 心tâm 。 其kỳ 猶do 梁lương 柱trụ 也dã 。 九cửu 行hành 。 其kỳ 猶do 眾chúng 材tài 也dã 。 二nhị 者giả 合hợp 營doanh 。 宮cung 室thất 備bị 矣hĩ 。 上thượng 可khả 以dĩ 奉phụng 養dưỡng 乎hồ 。 父phụ 母mẫu 尊tôn 長trưởng 。 中trung 可khả 以dĩ 周chu 旋toàn 乎hồ 昆côn 弟đệ 朋bằng 友hữu 。 下hạ 可khả 以dĩ 贍thiệm 給cấp 乎hồ 。 妻thê 子tử 僮đồng 僕bộc 。 無vô 一nhất 人nhân 而nhi 不bất 獲hoạch 其kỳ 利lợi 。 然nhiên 後hậu 可khả 以dĩ 稱xưng 世thế 間gian 之chi 大đại 長trưởng 者giả 也dã 。 出xuất 世thế 長trưởng 者giả 之chi 修tu 淨tịnh 土độ 亦diệc 然nhiên 。 楞lăng 嚴nghiêm 雖tuy 曰viết 同đồng 業nghiệp 別biệt 報báo 。 實thật 同đồng 業nghiệp 同đồng 報báo 居cư 多đa 。 是thị 則tắc 淨tịnh 土độ 者giả 。 非phi 一nhất 人nhân 之chi 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 眾chúng 人nhân 之chi 淨tịnh 土độ 。 眾chúng 人nhân 之chi 所sở 以dĩ 得đắc 。 心tâm 淨tịnh 行hạnh 善thiện 者giả 。 實thật 由do 菩Bồ 薩Tát 之chi 所sở 教giáo 化hóa 而nhi 成thành 也dã 。 然nhiên 而nhi 舉cử 直trực 錯thác 諸chư 枉uổng 則tắc 民dân 服phục 。 舉cử 枉uổng 錯thác 諸chư 直trực 則tắc 民dân 不bất 服phục 。 是thị 故cố 己kỷ 心tâm 之chi 不bất 直trực 不bất 深thâm 不bất 大Đại 乘Thừa 。 而nhi 欲dục 不bất 謟siểm 具cụ 足túc 功công 德đức 。 大Đại 乘Thừa 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 未vị 之chi 可khả 也dã 。 己kỷ 行hành 之chi 不bất 施thí 不bất 戒giới 等đẳng 。 而nhi 欲dục 能năng 捨xả 十Thập 善Thiện 道Đạo 滿mãn 願nguyện 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 亦diệc 未vị 之chi 可khả 也dã 。 然nhiên 則tắc 眾chúng 生sanh 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 者giả 。 果quả 也dã 。 三tam 心tâm 九cửu 行hành 自tự 行hành 兼kiêm 人nhân 者giả 。 因nhân 也dã 。 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 。 又hựu 在tại 是thị 也dã 。 今kim 先tiên 明minh 三tam 心tâm 三tam 。 初sơ 直trực 心tâm 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

寶bảo 積tích 。 當đương 知tri 直trực 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 不bất 謟siểm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 二nhị 深thâm 心tâm 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

深thâm 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 具cụ 足túc 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 三tam 大Đại 乘Thừa 心tâm 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

大Đại 乘Thừa 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 大Đại 乘Thừa 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

夫phu 因nhân 望vọng 果quả 成thành 。 果quả 由do 因nhân 克khắc 。 猶do 影ảnh 響hưởng 之chi 相tướng 符phù 形hình 聲thanh 之chi 不bất 忒thất 。 此thử 必tất 然nhiên 之chi 理lý 。 不bất 可khả 以dĩ 毫hào 髮phát 易dị 也dã 。 若nhược 淨tịnh 土độ 之chi 地địa 。 平bình 如như 海hải 掌chưởng 。 無vô 諸chư 坎khảm 阜phụ 。 豈khởi 謟siểm 曲khúc 心tâm 之chi 所sở 感cảm 乎hồ 。 七thất 寶bảo 合hợp 成thành 。 了liễu 罔võng 寒hàn 暑thử 。 豈khởi 不bất 具cụ 功công 德đức 心tâm 之chi 所sở 致trí 乎hồ 。 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。 乘thừa 諸chư 宮cung 殿điện 。 豈khởi 小Tiểu 乘Thừa 心tâm 之chi 所sở 召triệu 乎hồ 。 事sự 釋thích 尚thượng 然nhiên 。 矧# 其kỳ 理lý 也dã 。 夫phu 事sự 非phi 理lý 不bất 成thành 。 理lý 非phi 事sự 不bất 濟tế 。 世thế 儒nho 之chi 直trực 亦diệc 制chế 以dĩ 禮lễ 。 子tử 為vi 父phụ 隱ẩn 。 直trực 在tại 其kỳ 中trung 。 夫phu 禮lễ 者giả 理lý 也dã 。 理lý 體thể 乖quai 度độ 。 直trực 云vân 乎hồ 哉tai 。 故cố 今kim 之chi 所sở 謂vị 直trực 者giả 。 三tam 智trí 捷tiệp 觀quán 竟cánh 造tạo 。 無vô 諸chư 委ủy 曲khúc 相tướng 也dã 。 深thâm 者giả 。 三tam 諦đế 窮cùng 源nguyên 極cực 底để 。 無vô 功công 不bất 圓viên 。 無vô 德đức 不bất 備bị 也dã 。 大Đại 乘Thừa 者giả 。 運vận 載tái 荷hà 負phụ 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 也dã 。 是thị 故cố 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。 三tam 祗chi 伏phục 惑hoặc 。 制chế 而nhi 不bất 斷đoạn 。 空không 智trí 未vị 圓viên 。 曲khúc 而nhi 非phi 直trực 矣hĩ 。 此thử 智trí 詣nghệ 理lý 不bất 盡tận 不bất 精tinh 。 淺thiển 而nhi 非phi 深thâm 矣hĩ 。 運vận 載tái 無vô 多đa 。 到đáo 空không 彼bỉ 岸ngạn 。 非phi 大Đại 乘Thừa 矣hĩ 。 通thông 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 但đãn 破phá 見kiến 思tư 。 猶do 存tồn 習tập 氣khí 。 心tâm 非phi 直trực 矣hĩ 。 但đãn 證chứng 真Chân 諦Đế 。 詣nghệ 理lý 未vị 圓viên 。 心tâm 非phi 深thâm 矣hĩ 。 運vận 載tái 出xuất 塵trần 。 到đáo 空không 彼bỉ 岸ngạn 。 非phi 大Đại 乘Thừa 矣hĩ 。 別biệt 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 先tiên 空không 次thứ 假giả 。 次thứ 第đệ 修tu 中trung 。 心tâm 非phi 直trực 矣hĩ 。 分phần/phân 證chứng 三tam 諦đế 。 未vị 臻trăn 彼bỉ 岸ngạn 。 心tâm 非phi 深thâm 矣hĩ 。 運vận 載tái 荷hà 負phụ 。 中trung 道đạo 而nhi 住trụ 。 非phi 大Đại 乘Thừa 矣hĩ 。 惟duy 今kim 圓viên 教giáo 。 三tam 智trí 於ư 一nhất 心tâm 中trung 修tu 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 委ủy 曲khúc 相tương/tướng 。 方phương 名danh 直trực 心tâm 。 三tam 諦đế 於ư 一nhất 心tâm 中trung 造tạo 。 理lý 盡tận 淵uyên 府phủ 。 究cứu 暢sướng 實thật 際tế 。 方phương 名danh 為vi 深thâm 。 理lý 乘thừa 得đắc 乘thừa 。 及cập 以dĩ 隨tùy 乘thừa 。 一nhất 運vận 一nhất 切thiết 運vận 。 遊du 於ư 四tứ 方phương 。 直trực 至chí 道Đạo 場Tràng 。 方phương 名danh 為vi 大Đại 乘Thừa 。 以dĩ 此thử 三tam 心tâm 而nhi 為vi 之chi 本bổn 。 然nhiên 後hậu 兼kiêm 修tu 九cửu 行hành 。 方phương 得đắc 名danh 為vi 。 心tâm 與dữ 行hành 而nhi 俱câu 善thiện 。 因nhân 與dữ 果quả 而nhi 兼kiêm 美mỹ 。 是thị 則tắc 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 者giả 。 又hựu 三tam 心tâm 為vi 之chi 本bổn 也dã 。

觀quán 解giải 。 三tam 心tâm 者giả 。 三tam 觀quán 於ư 一nhất 心tâm 中trung 修tu 。 直trực 往vãng 無vô 前tiền 。 即tức 是thị 直trực 心tâm 。 三tam 諦đế 於ư 一nhất 境cảnh 中trung 照chiếu 。 窮cùng 邊biên 到đáo 底để 。 即tức 是thị 深thâm 心tâm 。 四tứ 弘hoằng 於ư 一nhất 心tâm 中trung 具cụ 。 運vận 載tái 普phổ 廣quảng 。 即tức 是thị 大Đại 乘Thừa 心tâm 。

○# 二nhị 九cửu 行hành 九cửu 。 初sơ 六Lục 度Độ 。 六Lục 度Độ 義nghĩa 。 如như 法Pháp 界giới 次thứ 第đệ 初sơ 門môn 。 六lục 。 初sơ 布bố 施thí 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

布bố 施thí 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 一nhất 切thiết 能năng 捨xả 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 二nhị 持trì 戒giới 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

持trì 戒giới 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 行hành 十Thập 善Thiện 道Đạo 。 滿mãn 願nguyện 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 三tam 忍nhẫn 辱nhục 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

忍nhẫn 辱nhục 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 四tứ 精tinh 進tấn 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

精tinh 進tấn 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 五ngũ 禪thiền 定định 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

禪thiền 定định 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 攝nhiếp 心tâm 不bất 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 六lục 智trí 慧tuệ 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

智trí 慧tuệ 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 正chánh 定định 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

六Lục 度Độ 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 者giả 。 淨tịnh 土độ 之chi 中trung 。 必tất 居cư 一nhất 切thiết 能năng 捨xả 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 布bố 施thí 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 淨tịnh 土độ 之chi 中trung 。 必tất 居cư 十Thập 善Thiện 道Đạo 滿mãn 願nguyện 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 持trì 戒giới 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 淨tịnh 土độ 之chi 中trung 。 必tất 居cư 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 莊trang 嚴nghiêm 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 忍nhẫn 辱nhục 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 淨tịnh 土độ 必tất 居cư 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 。 功công 行hành 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 精tinh 進tấn 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 淨tịnh 土độ 必tất 居cư 攝nhiếp 心tâm 不bất 亂loạn 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 禪thiền 定định 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 淨tịnh 土độ 必tất 居cư 正chánh 定định 眾chúng 生sanh 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 非phi 智trí 慧tuệ 以dĩ 取thủ 淨tịnh 土độ 。 則tắc 不bất 能năng 攝nhiếp 之chi 矣hĩ 。 是thị 則tắc 眾chúng 生sanh 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 者giả 。 又hựu 六Lục 度Độ 為vi 之chi 本bổn 也dã 觀quán 心tâm 六Lục 度Độ 者giả 。 觀quán 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 三tam 惑hoặc 頓đốn 捨xả 。 即tức 是thị 布bố 施thí 。 關quan 止chỉ 非phi 惡ác 。 一nhất 切thiết 不bất 入nhập 。 即tức 是thị 持trì 戒giới 。 五ngũ 住trụ 二nhị 死tử 侵xâm 辱nhục 無vô 嗔sân 。 即tức 是thị 忍nhẫn 辱nhục 。 不bất 雜tạp 餘dư 行hành 。 止Chỉ 觀Quán 不bất 退thoái 。 即tức 是thị 精tinh 進tấn 。 三tam 止chỉ 伏phục 惑hoặc 。 心tâm 波ba 恬điềm 靜tĩnh 。 即tức 是thị 禪thiền 定định 。 三tam 觀quán 破phá 惡ác 。 慧tuệ 日nhật 朗lãng 照chiếu 。 即tức 是thị 智trí 慧tuệ 。

○# 二nhị 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 成thành 就tựu 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

教giáo 乘thừa 法pháp 數số 云vân 。 大đại 慈từ 無vô 量lượng 。 心tâm 能năng 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 大đại 悲bi 無vô 量lượng 心tâm 能năng 拔bạt 苦khổ 。 大đại 喜hỷ 無vô 量lượng 心tâm 慶khánh 彼bỉ 樂nhạo/nhạc/lạc 。 大đại 捨xả 無vô 量lượng 心tâm 冤oan 親thân 等đẳng 。 亦diệc 名danh 四Tứ 等Đẳng 。

觀quán 心tâm 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 者giả 。 九cửu 界giới 之chi 性tánh 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。 而nhi 與dữ 此thử 樂nhạo/nhạc/lạc 。 即tức 慈từ 無vô 量lượng 心tâm 。 為vi 三tam 惑hoặc 染nhiễm 。 受thọ 九cửu 界giới 苦khổ 。 而nhi 誓thệ 拔bạt 此thử 苦khổ 。 即tức 悲bi 無vô 量lượng 心tâm 。 與dữ 樂nhạo/nhạc/lạc 拔bạt 苦khổ 。 心tâm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 即tức 喜hỷ 無vô 量lượng 心tâm 。 雖tuy 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 非phi 關quan 法pháp 愛ái 。 即tức 捨xả 無vô 量lượng 心tâm 。

○# 三tam 四tứ 攝nhiếp 法pháp 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

四tứ 攝nhiếp 法pháp 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 解giải 脫thoát 所sở 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

肇triệu 公công 曰viết 。 以dĩ 四Tứ 等Đẳng 法pháp 攝nhiếp 眾chúng 生sanh 。 為vi 四tứ 攝nhiếp 也dã 。 一nhất 者giả 惠huệ 施thí 。 財tài 法pháp 二nhị 施thí 。 隨tùy 彼bỉ 所sở 須tu 。 二nhị 者giả 愛ái 語ngữ 。 以dĩ 愛ái 心tâm 故cố 。 和hòa 言ngôn 隨tùy 彼bỉ 所sở 適thích 。 三tam 者giả 利lợi 行hành 。 隨tùy 彼bỉ 所sở 利lợi 。 方phương 便tiện 利lợi 之chi 。 四tứ 者giả 同đồng 事sự 。 遇ngộ 惡ác 同đồng 惡ác 而nhi 斷đoạn 其kỳ 惡ác 。 遇ngộ 善thiện 同đồng 善thiện 而nhi 進tiến 其kỳ 善thiện 。 故cố 名danh 同đồng 事sự 也dã 。

觀quán 心tâm 四tứ 攝nhiếp 法pháp 者giả 。 由do 觀quán 心tâm 十thập 界giới 。 便tiện 五ngũ 陰ấm 國quốc 土độ 得đắc 顯hiển 。 此thử 之chi 財tài 施thí 。 即tức 是thị 法Pháp 施thí 。 即tức 以dĩ 二nhị 施thí 攝nhiếp 也dã 。 觀quán 此thử 十thập 界giới 即tức 我ngã 心tâm 性tánh 。 佛Phật 語ngữ 心tâm 為vi 宗tông 。 即tức 愛ái 語ngữ 攝nhiếp 也dã 。 觀quán 心tâm 浮phù 沉trầm 。 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 伏phục 之chi 起khởi 之chi 。 即tức 方phương 便tiện 利lợi 行hành 攝nhiếp 也dã 。 遇ngộ 昏hôn 動động 之chi 惡ác 。 同đồng 其kỳ 惡ác 而nhi 破phá 其kỳ 惡ác 。 遇ngộ 明minh 靜tĩnh 之chi 善thiện 。 同đồng 其kỳ 善thiện 而nhi 復phục 其kỳ 善thiện 。 即tức 同đồng 事sự 攝nhiếp 也dã 。

○# 四tứ 方phương 便tiện 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

方phương 便tiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 方phương 便tiện 無vô 礙ngại 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

肇triệu 公công 曰viết 。 方phương 便tiện 者giả 。 巧xảo 便tiện 慧tuệ 也dã 。 積tích 小tiểu 德đức 而nhi 獲hoạch 大đại 功công 。 功công 雖tuy 就tựu 而nhi 不bất 證chứng 。 處xử 有hữu 不bất 乖quai 寂tịch 。 居cư 無vô 不bất 失thất 化hóa 。 無vô 為vi 而nhi 無vô 所sở 不bất 為vi 。 方phương 便tiện 無vô 礙ngại 也dã 。

觀quán 心tâm 方phương 便tiện 者giả 。 性tánh 中trung 具cụ 修tu 。 修tu 中trung 具cụ 性tánh 。 止chỉ 中trung 有hữu 觀quán 。 觀quán 中trung 有hữu 止chỉ 。 藥dược 中trung 有hữu 病bệnh 。 病bệnh 中trung 有hữu 藥dược 。 達đạt 全toàn 性tánh 以dĩ 起khởi 修tu 。 全toàn 修tu 而nhi 在tại 性tánh 。 回hồi 止chỉ 而nhi 作tác 觀quán 。 回hồi 觀quán 而nhi 作tác 止chỉ 。 當đương 觀quán 病bệnh 中trung 而nhi 即tức 藥dược 。 弗phất 使sử 藥dược 中trung 而nhi 生sanh 病bệnh 。 即tức 方phương 便tiện 無vô 礙ngại 也dã 。

○# 五ngũ 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 念Niệm 處Xứ 、 正Chánh 勤Cần 、 神Thần 足Túc 。 根Căn 、 力Lực 、 覺Giác 、 道Đạo 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

肇triệu 公công 曰viết 。 念niệm 處xứ 。 四tứ 念niệm 處xứ 。 正chánh 勤cần 。 四tứ 正chánh 勤cần 。 神thần 足túc 。 四Tứ 神Thần 足Túc 。 根căn 五ngũ 根căn 。 力lực 五Ngũ 力Lực 。 覺giác 七Thất 覺Giác 意Ý 。 道đạo 八bát 正Chánh 道Đạo 。 合hợp 三tam 十thập 七thất 。 義nghĩa 在tại 他tha 經kinh 。

觀quán 心tâm 三Tam 十Thập 七Thất 道Đạo 品Phẩm 者giả 。 根căn 塵trần 相tương 對đối 。 一nhất 念niệm 心tâm 起khởi 。 現hiện 前tiền 可khả 觀quán 。 即tức 為vi 色sắc 陰ấm 。 觀quán 此thử 色sắc 陰ấm 塵trần 汙ô 真chân 心tâm 。 觀quán 色sắc 即tức 不bất 淨tịnh 。 受thọ 心tâm 法pháp 皆giai 不bất 淨tịnh 。 色sắc 故cố 而nhi 有hữu 苦khổ 受thọ 樂lạc 受thọ 不bất 苦khổ 不bất 樂lạc 平bình 平bình 受thọ 。 有hữu 受thọ 即tức 有hữu 苦khổ 。 即tức 觀quán 受thọ 是thị 苦khổ 。 身thân 心tâm 法pháp 皆giai 是thị 苦khổ 。 受thọ 故cố 而nhi 有hữu 想tưởng 。 想tưởng 故cố 而nhi 有hữu 行hành 。 觀quán 此thử 想tưởng 行hành 之chi 心tâm 。 悉tất 皆giai 無vô 常thường 。 以dĩ 無vô 常thường 故cố 。 色sắc 受thọ 法pháp 亦diệc 皆giai 無vô 常thường 。 想tưởng 故cố 而nhi 有hữu 識thức 。 識thức 之chi 為vi 法pháp 。 本bổn 無vô 有hữu 我ngã 。 而nhi 凡phàm 夫phu 計kế 著trước 有hữu 我ngã 。 四tứ 性tánh 推thôi 之chi 。 我ngã 何hà 所sở 在tại 。 如như 是thị 遍biến 觀quán 色sắc 受thọ 想tưởng 行hành 。 亦diệc 無vô 有hữu 我ngã 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 四tứ 枯khô 念niệm 處xứ 也dã 。 為vi 彼bỉ 凡phàm 夫phu 墮đọa 於ư 四tứ 倒đảo 。 故cố 觀quán 四tứ 枯khô 。 須tu 知tri 一nhất 念niệm 之chi 心tâm 。 性tánh 本bổn 真chân 實thật 。 具cụ 足túc 四tứ 德đức 。 是thị 故cố 觀quán 心tâm 四tứ 處xứ 。 即tức 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 四tứ 榮vinh 念niệm 處xứ 也dã 。 又hựu 復phục 觀quán 心tâm 中trung 道đạo 雙song 遮già 雙song 照chiếu 。 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 雙song 照chiếu 榮vinh 枯khô 。 即tức 於ư 娑sa 羅la 雙song 樹thụ 。 而nhi 般Bát 泥Nê 洹Hoàn 。 是thị 為vi 於ư 一nhất 心tâm 中trung 。 觀quán 四tứ 念niệm 處xứ 也dã 。 果quả 能năng 如như 是thị 觀quán 心tâm 。 則tắc 已dĩ 生sanh 惡ác 令linh 斷đoạn 。 未vị 生sanh 惡ác 不bất 生sanh 。 未vị 生sanh 善thiện 令linh 生sanh 。 已dĩ 生sanh 善thiện 增tăng 長trưởng 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 四tứ 正chánh 勤cần 也dã 。 如như 是thị 念niệm 念niệm 。 樂nhạo 欲dục 專chuyên 念niệm 不bất 忘vong 。 則tắc 此thử 觀quán 心tâm 有hữu 進tiến 無vô 退thoái 。 智trí 慧tuệ 開khai 朗lãng 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 也dã 。 能năng 如như 此thử 觀quán 四tứ 種chủng 念niệm 處xứ 。 既ký 生sanh 正chánh 勤cần 。 又hựu 生sanh 四Tứ 如Như 意Ý 足Túc 。 則tắc 真chân 信tín 精tinh 進tấn 深thâm 念niệm 禪thiền 定định 智trí 慧tuệ 。 悉tất 已dĩ 成thành 根căn 。 能năng 排bài 癡si 怠đãi 等đẳng 五ngũ 障chướng 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 五Ngũ 根Căn 五Ngũ 力Lực 也dã 。 根căn 力lực 既ký 成thành 。 苟cẩu 於ư 念niệm 處xứ 觀quán 中trung 。 忽hốt 生sanh 昏hôn 沉trầm 。 則tắc 以dĩ 念niệm 為vi 主chủ 。 而nhi 擇trạch 法pháp 精tinh 進tấn 喜hỷ 三tam 種chủng 覺giác 支chi 。 善thiện 能năng 起khởi 之chi 。 忽hốt 生sanh 浮phù 動động 。 則tắc 以dĩ 念niệm 為vi 主chủ 。 輕khinh 安an 定định 捨xả 三tam 覺giác 支chi 。 善thiện 能năng 安an 之chi 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 七thất 覺giác 支chi 也dã 。 能năng 具cụ 如như 上thượng 道Đạo 品Phẩm 。 則tắc 於ư 觀quán 門môn 之chi 中trung 。 若nhược 見kiến 若nhược 語ngữ 。 若nhược 思tư 惟duy 。 若nhược 業nghiệp 。 若nhược 命mạng 。 若nhược 精tinh 進tấn 。 若nhược 念niệm 。 若nhược 定định 。 無vô 不bất 一nhất 一nhất 皆giai 歸quy 於ư 正chánh 。 是thị 為vi 觀quán 心tâm 八bát 正Chánh 道Đạo 也dã 。

○# 六lục 迴hồi 向hướng 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

迴hồi 向hướng 心tâm 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 得đắc 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 。 功công 德đức 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

迴hồi 向hướng 心tâm 有hữu 四tứ 。 一nhất 回hồi 事sự 向hướng 理lý 。 如như 前tiền 所sở 修tu 六Lục 度Độ 等đẳng 行hành 。 苟cẩu 不bất 回hồi 此thử 以dĩ 向hướng 實thật 理lý 。 則tắc 行hành 成thành 有hữu 作tác 。 事sự 屬thuộc 緣duyên 修tu 。 成thành 凡phàm 夫phu 淺thiển 行hành 三tam 藏tạng 事sự 度độ 。 故cố 須tu 迴hồi 向hướng 了liễu 達đạt 。 雖tuy 彈đàn 指chỉ 散tán 華hoa 。 低đê 頭đầu 合hợp 掌chưởng 。 皆giai 全toàn 性tánh 起khởi 修tu 。 體thể 侔mâu 法Pháp 界Giới 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 所sở 修tu 。 福phước 不bất 唐đường 捐quyên 。 一nhất 禮lễ 一nhất 懺sám 。 而nhi 罪tội 消tiêu 塵trần 劫kiếp 。 一nhất 施thí 一nhất 戒giới 。 而nhi 功công 等đẳng 虗hư 空không 。 二nhị 回hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 三tam 回hồi 自tự 向hướng 他tha 。 四tứ 回hồi 因nhân 向hướng 果quả 。 回hồi 此thử 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 之chi 行hành 。 向hướng 於ư 眾chúng 生sanh 。 大Đại 乘Thừa 及cập 與dữ 佛Phật 果Quả 。 所sở 謂vị 不bất 為vi 自tự 求cầu 人nhân 天thiên 福phước 報báo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 乃nãi 至chí 權quyền 乘thừa 諸chư 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 惟duy 依y 最Tối 上Thượng 乘Thừa 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 願nguyện 與dữ 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 一nhất 時thời 同đồng 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 是thị 也dã 。

觀quán 心tâm 迴hồi 向hướng 者giả 。 一nhất 念niệm 識thức 心tâm 。 始thỉ 既ký 達đạt 真Chân 如Như 不bất 變biến 以dĩ 隨tùy 緣duyên 。 今kim 乃nãi 了liễu 隨tùy 緣duyên 而nhi 不bất 變biến 。 回hồi 此thử 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 者giả 。 以dĩ 向hướng 不bất 變biến 以dĩ 隨tùy 緣duyên 。 則tắc 回hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 回hồi 事sự 向hướng 理lý 。 回hồi 因nhân 向hướng 果quả 。 回hồi 己kỷ 向hướng 他tha 。 皆giai 在tại 是thị 矣hĩ 。

○# 七thất 說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 國quốc 土độ 無vô 有hữu 。 三tam 惡ác 八bát 難nạn 。

肇triệu 公công 曰viết 。 說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 之chi 法pháp 。 故cố 土thổ/độ 無vô 八bát 難nạn 也dã 。

觀quán 心tâm 說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 者giả 。 觀quán 九cửu 界giới 修tu 惡ác 即tức 是thị 性tánh 惡ác 。 性tánh 惡ác 融dung 通thông 。 即tức 是thị 性tánh 善thiện 。 無vô 修tu 惡ác 可khả 論luận 。 即tức 說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 也dã 。

○# 八bát 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 不bất 譏cơ 彼bỉ 闕khuyết 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 國quốc 土độ 無vô 有hữu 。 犯phạm 禁cấm 之chi 名danh 。

自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 不bất 譏cơ 彼bỉ 闕khuyết 者giả 。 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 固cố 為vi 美mỹ 矣hĩ 。 若nhược 譏cơ 人nhân 之chi 闕khuyết 。 此thử 獨độc 行hành 庸dong 夫phu 。 無vô 兼kiêm 人nhân 之chi 德đức 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 志chí 在tại 自tự 行hành 。 及cập 以dĩ 兼kiêm 人nhân 。 故cố 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 而nhi 不bất 譏cơ 彼bỉ 闕khuyết 。 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 所sở 以dĩ 自tự 護hộ 也dã 。 不bất 譏cơ 彼bỉ 闕khuyết 。 所sở 以dĩ 護hộ 人nhân 也dã 。 自tự 護hộ 則tắc 不bất 恃thị 乎hồ 己kỷ 長trường/trưởng 。 護hộ 人nhân 則tắc 不bất 攻công 乎hồ 彼bỉ 短đoản 。 如như 是thị 則tắc 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 物vật 之chi 化hóa 道Đạo 行hạnh 。 自tự 行hành 之chi 功công 德đức 備bị 矣hĩ 。 上thượng 言ngôn 眾chúng 生sanh 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 者giả 。 明minh 土thổ/độ 淨tịnh 故cố 來lai 淨tịnh 眾chúng 。 今kim 迴hồi 向hướng 下hạ 二nhị 心tâm 。 正chánh 明minh 土thổ/độ 淨tịnh 。 有hữu 依y 有hữu 正chánh 。 初sơ 言ngôn 得đắc 一nhất 切thiết 具cụ 足túc 。 功công 德đức 國quốc 土độ 。 言ngôn 依y 報báo 淨tịnh 。 凡phàm 淨tịnh 土độ 中trung 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 無vô 不bất 足túc 具cụ 也dã 。 二nhị 三tam 無vô 有hữu 。 三tam 惡ác 八bát 難nạn 。 無vô 有hữu 犯phạm 禁cấm 之chi 名danh 。 言ngôn 正chánh 報báo 淨tịnh 。 苟cẩu 一nhất 有hữu 此thử 。 又hựu 不bất 得đắc 名danh 淨tịnh 土độ 矣hĩ 。

觀quán 心tâm 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 不bất 譏cơ 彼bỉ 闕khuyết 者giả 。 觀quán 現hiện 在tại 一nhất 心tâm 。 即tức 空không 假giả 中trung 。 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 防phòng 非phi 止chỉ 惡ác 矣hĩ 。 不bất 譏cơ 過quá 去khứ 之chi 闕khuyết 。 未vị 來lai 亦diệc 然nhiên 。

○# 九cửu 十Thập 善Thiện 二nhị 。 初sơ 標tiêu 。 二nhị 釋thích 。

十Thập 善Thiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 命mạng 不bất 中trung 夭yểu 。 大đại 富phú 梵Phạm 行hạnh 。 所sở 言ngôn 誠thành 諦đế 。 常thường 以dĩ 軟nhuyễn 語ngữ 。 眷quyến 屬thuộc 不bất 離ly 。 善thiện 和hòa 諍tranh 訟tụng 。 言ngôn 必tất 饒nhiêu 益ích 。 不bất 嫉tật 。 不bất 恚khuể 。 正chánh 見kiến 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。

○# 十Thập 善Thiện 之chi 報báo 。 一nhất 一nhất 主chủ 對đối 可khả 知tri 。

觀quán 心tâm 十Thập 善Thiện 者giả 。 行hành 者giả 修tu 入nhập 住trụ 出xuất 三tam 昧muội 。 調điều 身thân 不bất 低đê 不bất 帛bạch 即tức 身thân 三tam 不bất 惡ác 。 調điều 息tức 不bất 澀sáp 不bất 滑hoạt 。 即tức 語ngữ 三tam 不bất 惡ác 。 調điều 心tâm 不bất 沉trầm 不bất 浮phù 。 即tức 意ý 三tam 不bất 惡ác 。

○# 三tam 總tổng 結kết 因nhân 行hành 生sanh 起khởi 二nhị 。 初sơ 約ước 十thập 二nhị 行hành 展triển 轉chuyển 生sanh 起khởi 十thập 二nhị 。 初sơ 直trực 心tâm 能năng 發phát 行hạnh 。

如như 是thị 寶Bảo 積Tích 。 菩bồ 無vô 隨tùy 其kỳ 直trực 心tâm 。 則tắc 能năng 發phát 行hạnh 。

○# 二nhị 發phát 行hạnh 得đắc 深thâm 心tâm 。

隨tùy 其kỳ 發phát 行hạnh 。 則tắc 得đắc 深thâm 心tâm 。

○# 三tam 深thâm 心tâm 意ý 調điều 伏phục 。

隨tùy 其kỳ 深thâm 心tâm 。 則tắc 意ý 調điều 伏phục 。

○# 四tứ 隨tùy 意ý 調điều 伏phục 如như 說thuyết 行hành 。

隨tùy 其kỳ 調điều 伏phục 。 則tắc 如như 說thuyết 行hành 。

若nhược 照chiếu 映ánh 前tiền 文văn 生sanh 起khởi 次thứ 第đệ 。 應ưng 云vân 。 隨tùy 其kỳ 直trực 心tâm 。 則tắc 得đắc 深thâm 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 深thâm 心tâm 。 則tắc 得đắc 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 隨tùy 大Đại 乘Thừa 心tâm 則tắc 能năng 發phát 行hạnh 。 今kim 則tắc 略lược 去khứ 大Đại 乘Thừa 心tâm 而nhi 不bất 言ngôn 。 且thả 發phát 行hạnh 又hựu 越việt 其kỳ 倫luân 次thứ 而nhi 上thượng 。 或hoặc 譯dịch 人nhân 之chi 訛ngoa 脫thoát 。 亦diệc 未vị 可khả 知tri 。 若nhược 強cường/cưỡng 為vi 之chi 解giải 。 則tắc 大Đại 乘Thừa 自tự 無vô 其kỳ 體thể 。 以dĩ 直trực 心tâm 深thâm 心tâm 而nhi 為vi 之chi 相tướng 。 今kim 雖tuy 不bất 言ngôn 大Đại 乘Thừa 。 已dĩ 列liệt 二nhị 心tâm 。 則tắc 大Đại 乘Thừa 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 又hựu 先tiên 發phát 行hạnh 後hậu 得đắc 深thâm 心tâm 者giả 。 正chánh 以dĩ 深thâm 心tâm 是thị 其kỳ 理lý 性tánh 。 須tu 先tiên 發phát 行hạnh 而nhi 後hậu 得đắc 之chi 。 理lý 之chi 固cố 然nhiên 。 得đắc 深thâm 心tâm 則tắc 意ý 調điều 伏phục 者giả 。 必tất 入nhập 深thâm 理lý 。 而nhi 心tâm 意ý 方phương 得đắc 調điều 伏phục 。 理lý 亦diệc 固cố 然nhiên 也dã 。 隨tùy 意ý 調điều 伏phục 。 則tắc 如như 說thuyết 行hành 。 此thử 如như 說thuyết 行hành 。 正chánh 是thị 前tiền 三tam 心tâm 之chi 後hậu 。 以dĩ 修tu 六Lục 度Độ 之chi 行hành 也dã 。

○# 五ngũ 隨tùy 說thuyết 行hành 能năng 迴hồi 向hướng 。

隨tùy 如như 說thuyết 行hành 。 則tắc 能năng 迴hồi 向hướng 。

○# 六lục 隨tùy 迴hồi 向hướng 。 則tắc 有hữu 方phương 便tiện 。

隨tùy 其kỳ 迴hồi 向hướng 。 則tắc 有hữu 方phương 便tiện 。

○# 七thất 隨tùy 方phương 便tiện 則tắc 成thành 眾chúng 生sanh 。

隨tùy 其kỳ 方phương 便tiện 。 則tắc 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。

前tiền 文văn 六Lục 度Độ 行hành 後hậu 。 更cánh 有hữu 四Tứ 無Vô 量Lượng 心Tâm 。 四tứ 攝nhiếp 法pháp 。 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 說thuyết 除trừ 八bát 難nạn 。 自tự 守thủ 戒giới 行hạnh 。 十Thập 善Thiện 六lục 科khoa 。 今kim 生sanh 起khởi 結kết 成thành 。 皆giai 略lược 去khứ 之chi 。 而nhi 方phương 便tiện 又hựu 在tại 前tiền 列liệt 。 或hoặc 是thị 譯dịch 人nhân 失thất 次thứ 訛ngoa 脫thoát 。 若nhược 以dĩ 意ý 解giải 。 則tắc 此thử 之chi 六lục 科khoa 皆giai 是thị 重trọng/trùng 出xuất 。 如như 如như 說thuyết 行hành 。 六Lục 度Độ 行hành 中trung 悉tất 備bị 之chi 矣hĩ 。 惟duy 方phương 便tiện 迴hồi 向hướng 。 正chánh 是thị 行hành 門môn 善thiện 巧xảo 。 故cố 菩Bồ 薩Tát 依y 三tam 心tâm 修tu 六Lục 度Độ 行hành 時thời 。 能năng 如như 是thị 方phương 便tiện 迴hồi 向hướng 。 則tắc 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 也dã 。

○# 八bát 成thành 眾chúng 生sanh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。

隨tùy 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。

此thử 一nhất 科khoa 經kinh 。 正chánh 當đương 結kết 歸quy 最tối 初sơ 總tổng 答đáp 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 是thị 則tắc 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 得đắc 果quả 上thượng 佛Phật 國quốc 淨tịnh 土độ 。 應ưng 修tu 淨tịnh 土độ 之chi 因nhân 。 如như 此thử 之chi 因nhân 。 又hựu 在tại 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 欲dục 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 又hựu 在tại 自tự 行hành 及cập 以dĩ 化hóa 他tha 。 修tu 乎hồ 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 心tâm 行hành 若nhược 成thành 。 方phương 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 能năng 成thành 就tựu 眾chúng 生sanh 。 方phương 得đắc 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 也dã 。

○# 九cửu 土thổ/độ 淨tịnh 。 則tắc 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。

隨tùy 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 則tắc 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。

○# 十thập 法pháp 淨tịnh 。 則tắc 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。

隨tùy 說thuyết 法Pháp 淨tịnh 。 則tắc 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。

○# 十thập 一nhất 智trí 淨tịnh 。 則tắc 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。

隨tùy 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 則tắc 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。

○# 十thập 二nhị 心tâm 淨tịnh 則tắc 功công 德đức 淨tịnh 。

隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 功công 德đức 淨tịnh 。

前tiền 第đệ 八bát 科khoa 。 已dĩ 自tự 結kết 成thành 佛Phật 國quốc 淨tịnh 土độ 因nhân 之chi 與dữ 果quả 。 九cửu 至chí 十thập 二nhị 。 皆giai 說thuyết 已dĩ 成thành 淨tịnh 土độ 後hậu 之chi 事sự 。 葢# 言ngôn 若nhược 佛Phật 土độ 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 所sở 說thuyết 法Pháp 。 亦diệc 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 如như 吾ngô 世Thế 尊Tôn 五ngũ 時thời 說thuyết 法Pháp 。 有hữu 剛cang 強cường 濁trược 惡ác 之chi 言ngôn 。 不bất 淨tịnh 苦khổ 空không 之chi 教giáo 。 正chánh 以dĩ 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 不bất 能năng 純thuần 淨tịnh 。 故cố 所sở 取thủ 國quốc 土độ 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 土thổ/độ 不bất 淨tịnh 。 故cố 說thuyết 法Pháp 亦diệc 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 夫phu 智trí 慧tuệ 為vi 能năng 說thuyết 。 教giáo 法pháp 為vi 所sở 說thuyết 。 由do 說thuyết 法Pháp 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 顯hiển 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 智trí 慧tuệ 為vi 所sở 生sanh 。 心tâm 為vi 能năng 生sanh 。 所sở 生sanh 智trí 慧tuệ 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 顯hiển 能năng 生sanh 之chi 心tâm 。 亦diệc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 心tâm 為vi 其kỳ 主chủ 。 功công 德đức 是thị 其kỳ 所sở 成thành 。 由do 能năng 成thành 之chi 。 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 顯hiển 所sở 成thành 功công 德đức 。 亦diệc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 功công 言ngôn 其kỳ 力lực 。 德đức 言ngôn 其kỳ 用dụng 。 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 則tắc 如như 上thượng 三tam 心tâm 九cửu 行hành 。 皆giai 以dĩ 心tâm 為vi 功công 德đức 之chi 主chủ 。 二nhị 則tắc 總tổng 之chi 。 心tâm 不bất 清thanh 淨tịnh 。 故cố 四tứ 十thập 九cửu 年niên 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 之chi 力lực 用dụng 。 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 略lược 如như 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 有hữu 托thác 胎thai 住trú 胎thai 出xuất 胎thai 。 出xuất 家gia 降hàng 魔ma 入nhập 涅Niết 槃Bàn 之chi 相tướng 。 皆giai 為vi 堪kham 忍nhẫn 眾chúng 生sanh 。 之chi 所sở 示thị 現hiện 。 極cực 樂lạc 彌di 陀đà 。 則tắc 異dị 乎hồ 是thị 。 是thị 以dĩ 釋Thích 迦Ca 說thuyết 法Pháp 。 及cập 以dĩ 功công 德đức 。 皆giai 不bất 得đắc 清thanh 淨tịnh 也dã 。 此thử 以dĩ 迹tích 求cầu 之chi 也dã 。 若nhược 以dĩ 本bổn 求cầu 之chi 。 則tắc 又hựu 有hữu 因nhân 疑nghi 現hiện 土thổ/độ 之chi 文văn 在tại 也dã 。

○# 二nhị 以dĩ 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 總tổng 結kết 。

是thị 故cố 寶Bảo 積Tích 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 。 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。

淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。 雖tuy 復phục 種chủng 種chủng 。 要yếu 以dĩ 心tâm 淨tịnh 而nhi 為vi 之chi 主chủ 。 故cố 上thượng 展triển 轉chuyển 結kết 歸quy 末mạt 云vân 。 隨tùy 智trí 慧tuệ 淨tịnh 。 則tắc 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 是thị 則tắc 心tâm 淨tịnh 為vi 之chi 本bổn 。 土thổ/độ 淨tịnh 為vi 之chi 末mạt 。 心tâm 淨tịnh 為vi 之chi 因nhân 。 土thổ/độ 淨tịnh 為vi 之chi 果quả 。 葢# 性tánh 具cụ 國quốc 土độ 。 本bổn 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 眾chúng 生sanh 不bất 得đắc 其kỳ 淨tịnh 者giả 。 三tam 惑hoặc 修tu 染nhiễm 以dĩ 為vi 之chi 汙ô 。 眾chúng 行hành 修tu 惡ác 以dĩ 為vi 之chi 害hại 也dã 。 故cố 如Như 來Lai 說thuyết 淨tịnh 土độ 行hành 。 始thỉ 於ư 三tam 心tâm 。 後hậu 以dĩ 九cửu 行hành 。 三tam 心tâm 修tu 則tắc 修tu 染nhiễm 無vô 。 九cửu 行hàng 行hàng 則tắc 修tu 惡ác 去khứ 。 修tu 染nhiễm 無vô 。 然nhiên 後hậu 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 修tu 惡ác 去khứ 。 然nhiên 後hậu 其kỳ 功công 德đức 成thành 。 淨tịnh 土độ 之chi 行hạnh 。 究cứu 竟cánh 指chỉ 歸quy 。 其kỳ 在tại 是thị 歟# 。 或hoặc 問vấn 教giáo 門môn 所sở 說thuyết 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 與dữ 此thử 文văn 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 。 同đồng 異dị 云vân 何hà 。

答đáp 曰viết 。

不bất 同đồng 。 葢# 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 言ngôn 性tánh 不bất 言ngôn 修tu 。 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 。 言ngôn 修tu 不bất 言ngôn 性tánh 。 第đệ 性tánh 本bổn 因nhân 修tu 而nhi 說thuyết 。 修tu 須tu 藉tạ 性tánh 而nhi 修tu 。 今kim 經kinh 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 之chi 宗tông 。 既ký 是thị 圓viên 人nhân 。 稟bẩm 茲tư 圓viên 教giáo 。 先tiên 悟ngộ 惟duy 心tâm 淨tịnh 土độ 之chi 旨chỉ 。 後hậu 為vi 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 之chi 修tu 。 然nhiên 後hậu 可khả 証# 真chân 性tánh 解giải 脫thoát 之chi 果quả 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 天thiên 台thai 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 云vân 。 觀quán 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 猶do 如như 虗hư 空không 。 即tức 是thị 性tánh 淨tịnh 之chi 境cảnh 。 境cảnh 即tức 國quốc 也dã 。 觀quán 智trí 覺giác 悟ngộ 此thử 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 佛Phật 。 初sơ 觀quán 名danh 因nhân 。 觀quán 成thành 名danh 果quả 。 若nhược 論luận 自tự 行hành 。 即tức 是thị 心tâm 王vương 無vô 染nhiễm 。 若nhược 論luận 化hóa 他tha 。 即tức 是thị 心tâm 數số 解giải 脫thoát 。 智trí 慧tuệ 數số 為vi 大đại 臣thần 。 能năng 排bài 諸chư 數số 上thượng 惑hoặc 。 以dĩ 還hoàn 心tâm 原nguyên 清thanh 淨tịnh 土độ 也dã 。 故cố 云vân 。 心tâm 淨tịnh 即tức 佛Phật 土độ 淨tịnh 也dã 。 又hựu 隨tùy 四tứ 教giáo 所sở 明minh 四tứ 心tâm 。 此thử 四tứ 種chủng 心tâm 淨tịnh 。 即tức 四tứ 種chủng 佛Phật 國quốc 悉tất 淨tịnh 。 此thử 四tứ 種chủng 心tâm 。 只chỉ 是thị 一nhất 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 此thử 心tâm 若nhược 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 佛Phật 土độ 。 皆giai 悉tất 淨tịnh 也dã 。

○# 四tứ 因nhân 疑nghi 現hiện 土thổ/độ 顯hiển 淨tịnh 二nhị 。 初sơ 承thừa 佛Phật 興hưng 疑nghi 。

爾nhĩ 時thời 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 承thừa 佛Phật 威uy 神thần 。 作tác 是thị 念niệm 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 者giả 。 我ngã 世Thế 尊Tôn 本bổn 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 意ý 豈khởi 不bất 淨tịnh 。 而nhi 是thị 佛Phật 土độ 。 不bất 淨tịnh 若nhược 此thử 。

肇triệu 公công 曰viết 。 土thổ/độ 之chi 淨tịnh 穢uế 。 固cố 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 能năng 及cập 也dã 。 如Như 來Lai 將tương 明minh 佛Phật 土độ 常thường 淨tịnh 美mỹ 惡ác 生sanh 彼bỉ 。 故cố 以dĩ 威uy 神thần 發phát 其kỳ 疑nghi 念niệm 。 以dĩ 生sanh 言ngôn 端đoan 。 故cố 言ngôn 承thừa 也dã 。

○# 二nhị 佛Phật 知tri 釋thích 疑nghi 四tứ 。 初sơ 如Như 來Lai 正chánh 告cáo 二nhị 。 初sơ 喻dụ 說thuyết 二nhị 。 初sơ 如Như 來Lai 問vấn 。

佛Phật 知tri 其kỳ 念niệm 。 即tức 告cáo 之chi 言ngôn 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 日nhật 月nguyệt 豈khởi 不bất 淨tịnh 耶da 。 而nhi 盲manh 者giả 不bất 見kiến 。

○# 二nhị 身thân 子tử 答đáp 。

對đối 曰viết 。 不phủ 也dã 。

世Thế 尊Tôn 。 是thị 盲manh 者giả 過quá 。 非phi 日nhật 月nguyệt 咎cữu 。

○# 二nhị 法pháp 說thuyết 二nhị 。 初sơ 過quá 歸quy 眾chúng 生sanh 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 眾chúng 生sanh 罪tội 故cố 。 不bất 見kiến 如Như 來Lai 。 佛Phật 國quốc 嚴nghiêm 淨tịnh 。 非phi 如Như 來Lai 咎cữu 。

○# 二nhị 責trách 歸quy 身thân 子tử 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 我ngã 此thử 土độ 淨tịnh 。 而nhi 汝nhữ 不bất 見kiến 。

○# 二nhị 梵Phạm 王Vương 助trợ 顯hiển 三tam 。 初sơ 梵Phạm 王Vương 見kiến 淨tịnh 。

爾nhĩ 時thời 螺Loa 髻Kế 梵Phạm 王Vương 。 語ngứ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 勿vật 作tác 是thị 念niệm 。 謂vị 此thử 佛Phật 土độ 。 以dĩ 為vi 不bất 淨tịnh 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 我ngã 見kiến 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 。 譬thí 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。

什thập 公công 曰viết 。 佛Phật 土độ 清thanh 淨tịnh 。 階giai 降giáng/hàng 不bất 同đồng 。 或hoặc 如như 四tứ 王vương 天thiên 。 乃nãi 至chí 如như 六Lục 欲Dục 天Thiên 。 或hoặc 如như 梵Phạm 天Thiên 。 乃nãi 至chí 如như 淨tịnh 居cư 。 或hoặc 有hữu 過quá 淨tịnh 居cư 天thiên 。 過quá 淨tịnh 居cư 天thiên 者giả 。 唯duy 補bổ 處xứ 菩Bồ 薩Tát 。 生sanh 此thử 國quốc 也dã 。 稱xưng 適thích 眾chúng 心tâm 。 故cố 現hiện 國quốc 不bất 同đồng 。 螺loa 髻kế 所sở 見kiến 。 如như 自Tự 在Tại 天Thiên 宮Cung 。 復phục 是thị 見kiến 其kỳ 所sở 應ưng 見kiến 耳nhĩ 。 而nhi 未vị 盡tận 其kỳ 淨tịnh 也dã 。 下hạ 言ngôn 譬thí 如như 寶Bảo 莊Trang 嚴Nghiêm 佛Phật 國quốc 。 始thỉ 是thị 釋Thích 迦Ca 真chân 報báo 應ứng 淨tịnh 國quốc 。 淨tịnh 國quốc 即tức 在tại 此thử 世thế 界giới 。 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 壽thọ 量lượng 品phẩm 中trung 云vân 。 此thử 淨tịnh 穢uế 同đồng 處xứ 而nhi 不bất 相tương 雜tạp 。 猶do 如như 下hạ 一nhất 器khí 中trung 有hữu 二nhị 種chủng 食thực 應ưng 二nhị 種chủng 眾chúng 生sanh 。

燈đăng 曰viết 。 什thập 公công 謂vị 淨tịnh 穢uế 同đồng 處xứ 而nhi 不bất 相tương 雜tạp 。 此thử 誠thành 然nhiên 也dã 。 但đãn 言ngôn 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 是thị 釋Thích 迦Ca 真chân 報báo 淨tịnh 土độ 。 未vị 必tất 盡tận 然nhiên 。 謂vị 之chi 應ưng 土thổ/độ 可khả 爾nhĩ 。 至chí 於ư 或hoặc 如như 四Tứ 天Thiên 王Vương 等đẳng 。 此thử 亦diệc 應ưng 土thổ/độ 眾chúng 生sanh 所sở 見kiến 不bất 同đồng 爾nhĩ 。

○# 二nhị 身thân 子tử 見kiến 穢uế 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 我ngã 見kiến 此thử 土độ 。 丘khâu 陵lăng 坑khanh 坎khảm 。 荊kinh 棘cức 沙sa 礫lịch 。 土thổ 石thạch 諸chư 山sơn 。 穢uế 惡ác 充sung 滿mãn 。

眼nhãn 有hữu 五ngũ 用dụng 不bất 同đồng 。 肉nhục 眼nhãn 礙ngại 非phi 通thông 。 天thiên 眼nhãn 通thông 非phi 礙ngại 。 慧tuệ 眼nhãn 見kiến 於ư 空không 。 法Pháp 眼nhãn 見kiến 於ư 俗tục 。 佛Phật 眼nhãn 無vô 所sở 見kiến 無vô 所sở 而nhi 不bất 見kiến 。 是thị 則tắc 舍Xá 利Lợi 弗Phất 已dĩ 證chứng 四Tứ 果Quả 。 具cụ 足túc 慧tuệ 眼nhãn 。 應ưng 見kiến 於ư 空không 。 今kim 見kiến 山sơn 林lâm 土thổ/độ 地địa 沙sa 者giả 。 仍nhưng 以dĩ 未vị 盡tận 果quả 縛phược 肉nhục 眼nhãn 而nhi 見kiến 之chi 也dã 。

○# 三tam 淨tịnh 歸quy 佛Phật 智trí 。

螺Loa 髻Kế 梵Phạm 王Vương 言ngôn 。 仁nhân 者giả 。 心tâm 有hữu 高cao 下hạ 。 不bất 依y 佛Phật 慧tuệ 。 故cố 見kiến 此thử 土độ 。 為vi 不bất 淨tịnh 耳nhĩ 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 深thâm 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 依y 佛Phật 智trí 慧tuệ 。 則tắc 能năng 見kiến 此thử 土thổ/độ 清thanh 淨tịnh 。

佛Phật 智trí 平bình 等đẳng 不bất 二nhị 。 故cố 能năng 淨tịnh 穢uế 一nhất 致trí 。 眾chúng 生sanh 肉nhục 眼nhãn 差sai 別biệt 。 故cố 使sử 淨tịnh 穢uế 差sai 殊thù 。 是thị 則tắc 淨tịnh 穢uế 由do 人nhân 。 非phi 關quan 於ư 土thổ/độ 。

○# 三tam 神thần 力lực 現hiện 淨tịnh 五ngũ 。 初sơ 按án 指chỉ 現hiện 淨tịnh 。

於ư 是thị 佛Phật 以dĩ 足túc 指chỉ 按án 地địa 。 即tức 時thời 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 若nhược 干can 百bách 千thiên 。 珍trân 寶bảo 嚴nghiêm 飾sức 。 譬thí 如như 寶Bảo 莊Trang 嚴Nghiêm 佛Phật 。 無Vô 量Lượng 功Công 德Đức 寶Bảo 莊Trang 嚴Nghiêm 土độ 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 歎thán 未vị 曾tằng 有hữu 。 而nhi 皆giai 自tự 見kiến 。 坐tọa 寶bảo 蓮liên 華hoa 。

足túc 指chỉ 按án 地địa 。 按án 者giả 寂tịch 也dã 。 表biểu 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 也dã 。 與dữ 楞lăng 嚴nghiêm 按án 指chỉ 義nghĩa 同đồng 。 一nhất 按án 手thủ 指chỉ 。 一nhất 按án 足túc 指chỉ 。 經Kinh 云vân 汝nhữ 暫tạm 舉cử 心tâm 。 塵trần 勞lao 先tiên 起khởi 。 如như 我ngã 按án 指chỉ 。 海hải 印ấn 發phát 光quang 。 豈khởi 非phi 二nhị 經kinh 皆giai 顯hiển 其kỳ 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 而nhi 大đại 用dụng 現hiện 前tiền 耶da 。 其kỳ 中trung 旨chỉ 歸quy 。 大đại 要yếu 有hữu 四tứ 。 一nhất 則tắc 示thị 其kỳ 常thường 情tình 可khả 回hồi 。 二nhị 則tắc 顯hiển 其kỳ 土thổ/độ 體thể 常thường 淨tịnh 。 三tam 則tắc 示thị 其kỳ 心tâm 淨tịnh 土độ 淨tịnh 之chi 要yếu 。 四tứ 則tắc 破phá 其kỳ 執chấp 情tình 定định 謂vị 。 淨tịnh 穢uế 有hữu 無vô 。 此thử 亦diệc 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 之chi 大đại 旨chỉ 。 是thị 不bất 可khả 不bất 講giảng 也dã 。

○# 二nhị 勅sắc 令lệnh 試thí 觀quán 。

佛Phật 告cáo 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。

汝nhữ 且thả 觀quán 是thị 。 佛Phật 土độ 嚴nghiêm 淨tịnh 。

○# 三Tam 身Thân 子tử 領lãnh 旨chỉ 。

舍Xá 利Lợi 弗Phất 言ngôn 。 唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 本bổn 所sở 不bất 見kiến 。 本bổn 所sở 不bất 聞văn 。 今kim 佛Phật 國quốc 土độ 。 嚴nghiêm 淨tịnh 悉tất 現hiện 。

本bổn 所sở 不bất 見kiến 不bất 聞văn 者giả 。 阿a 含hàm 十thập 二nhị 年niên 中trung 。 唯duy 聞văn 小tiểu 法pháp 。 唯duy 見kiến 小tiểu 通thông 。 今kim 所sở 示thị 說thuyết 。 異dị 乎hồ 昔tích 時thời 。 誠thành 所sở 謂vị 希hy 有hữu 難nan 信tín 之chi 法Pháp 也dã 。

○# 四tứ 明minh 了liễu 開khai 示thị 三tam 。 初sơ 法pháp 說thuyết 。

佛Phật 語ngứ 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 我ngã 佛Phật 國quốc 土độ 。 常thường 淨tịnh 若nhược 此thử 。 為vì 欲dục 度độ 斯tư 下hạ 劣liệt 人nhân 故cố 。 示thị 是thị 眾chúng 惡ác 。 不bất 淨tịnh 土độ 耳nhĩ 。

土thổ/độ 之chi 淨tịnh 穢uế 。 獨độc 謂vị 之chi 眾chúng 生sanh 業nghiệp 力lực 善thiện 惡ác 所sở 感cảm 。 既ký 不bất 可khả 。 獨độc 謂vị 之chi 佛Phật 力lực 示thị 現hiện 淨tịnh 穢uế 。 亦diệc 不bất 可khả 。 乃nãi 自tự 力lực 他tha 力lực 之chi 所sở 共cộng 成thành 。 如như 世thế 之chi 狴# 牢lao 。 然nhiên 非phi 罪tội 惡ác 而nhi 不bất 入nhập 。 非phi 王vương 法pháp 而nhi 不bất 加gia 之chi 楚sở 也dã 。

○# 二nhị 喻dụ 顯hiển 。

譬thí 如như 諸chư 天thiên 。 共cộng 寶bảo 器khí 食thực 。 隨tùy 其kỳ 福phước 德đức 。 飯phạn 色sắc 有hữu 異dị 。

○# 三tam 合hợp 法pháp 。

如như 是thị 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 若nhược 人nhân 心tâm 淨tịnh 。 便tiện 見kiến 此thử 土độ 。 功công 德đức 莊trang 嚴nghiêm 。

肇triệu 公công 曰viết 。 始thỉ 生sanh 天thiên 者giả 。 欲dục 共cộng 試thí 知tri 。 功công 德đức 多đa 少thiểu 。 要yếu 共cộng 一nhất 寶bảo 器khí 中trung 食thực 天thiên 饌soạn 。 至chí 白bạch 無vô 白bạch 可khả 喻dụ 。 其kỳ 福phước 多đa 者giả 。 舉cử 之chi 向hướng 口khẩu 。 飯phạn 色sắc 不bất 異dị 。 若nhược 福phước 少thiểu 者giả 。 舉cử 之chi 向hướng 口khẩu 。 飯phạn 色sắc 變biến 異dị 。 在tại 器khí 色sắc 一nhất 。 在tại 手thủ 不bất 同đồng 。 飯phạn 豈khởi 有hữu 異dị 。 異dị 自tự 天thiên 耳nhĩ 。 佛Phật 土độ 不bất 同đồng 。 方phương 可khả 知tri 也dã 。

○# 五ngũ 眾chúng 會hội 獲hoạch 益ích 。

當đương 佛Phật 現hiện 此thử 國quốc 土độ 。 嚴nghiêm 淨tịnh 之chi 時thời 。 寶bảo 積tích 所sở 將tương 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 子tử 。 皆giai 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 圓viên 教giáo 往vãng 判phán 。 位vị 在tại 初sơ 住trụ 。 別biệt 教giáo 往vãng 判phán 。 位vị 在tại 初Sơ 地Địa 。 此thử 經Kinh 發phát 起khởi 正chánh 因nhân 。 五ngũ 百bách 長trưởng 者giả 子tử 。 而nhi 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 之chi 所sở 起khởi 請thỉnh 。 又hựu 復phục 因nhân 之chi 。 以dĩ 故cố 經kinh 家gia 序tự 當đương 機cơ 聞văn 品phẩm 獲hoạch 益ích 。 乃nãi 云vân 皆giai 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 天thiên 台thai 判phán 經kinh 頓đốn 漸tiệm 偏thiên 圓viên 。 全toàn 以dĩ 當đương 機cơ 得đắc 益ích 以dĩ 為vi 品phẩm 定định 。 以dĩ 此thử 而nhi 言ngôn 。 則tắc 此thử 經Kinh 判phán 歸quy 圓viên 頓đốn 宜nghi 矣hĩ 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 人nhân 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 者giả 。 既ký 讓nhượng 當đương 機cơ 得đắc 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 位vị 在tại 前tiền 。 則tắc 後hậu 之chi 得đắc 益ích 。 宜nghi 退thoái 一nhất 位vị 。 同đồng 仁nhân 王vương 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 發phát 大đại 心tâm 。 位vị 在tại 圓viên 家gia 七thất 信tín 也dã 。

○# 四tứ 佛Phật 攝nhiếp 神thần 力lực 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 。

佛Phật 攝nhiếp 神thần 足túc 。 於ư 是thị 世thế 界giới 。 還hoàn 復phục 如như 故cố 。

肇triệu 公công 曰viết 。 非phi 分phần/phân 不bất 可khả 以dĩ 久cửu 處xứ 。 故cố 還hoàn 彼bỉ 所sở 應ưng 見kiến 也dã 。

○# 二nhị 獲hoạch 益ích 二nhị 。 初sơ 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。

求cầu 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 。 三tam 萬vạn 二nhị 千thiên 。 諸chư 天thiên 及cập 人nhân 。 知tri 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 遠viễn 塵trần 離ly 垢cấu 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。

肇triệu 公công 曰viết 。 國quốc 土độ 穢uế 而nhi 可khả 淨tịnh 。 淨tịnh 而nhi 復phục 穢uế 。 因nhân 悟ngộ 無vô 常thường 。 故cố 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 也dã 。 始thỉ 見kiến 道Đạo 跡tích 。 故cố 得đắc 法Pháp 眼nhãn 名danh 。 塵trần 垢cấu 。 八bát 十thập 八bát 結kết 也dã 。

○# 二nhị 漏lậu 盡tận 意ý 解giải 。

八bát 千thiên 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 受thọ 諸chư 法pháp 。 漏lậu 盡tận 意ý 解giải 。

肇triệu 公công 曰viết 。 無Vô 著Trước 之chi 道Đạo 。 於ư 法pháp 無vô 受thọ 無vô 染nhiễm 。 漏lậu 盡tận 。 九cửu 十thập 八bát 結kết 漏lậu 既ký 盡tận 。 故cố 意ý 得đắc 解giải 脫thoát 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 也dã 。

燈đăng 曰viết 。 夫phu 土thổ/độ 體thể 本bổn 淨tịnh 。 有hữu 所sở 見kiến 不bất 同đồng 者giả 。 見kiến 道Đạo 不bất 見kiến 道Đạo 殊thù 。 修tu 道Đạo 不bất 修tu 道Đạo 異dị 。 證chứng 果Quả 不bất 證chứng 果Quả 別biệt 也dã 。 是thị 故cố 諸chư 長trưởng 者giả 子tử 。 聞văn 佛Phật 國quốc 因nhân 果quả 圓viên 頓đốn 之chi 道đạo 。 隨tùy 見kiến 道đạo 而nhi 修tu 。 即tức 於ư 神thần 通thông 變biến 土thổ/độ 之chi 間gian 。 而nhi 變biến 其kỳ 凡phàm 情tình 以dĩ 證chứng 聖thánh 果Quả 。 序tự 經kinh 者giả 繼kế 此thử 以dĩ 明minh 獲hoạch 益ích 。 而nhi 曰viết 得đắc 證chứng 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 若nhược 夫phu 聲Thanh 聞Văn 之chi 機cơ 。 豈khởi 不bất 同đồng 聞văn 同đồng 見kiến 。 然nhiên 而nhi 終chung 是thị 小tiểu 根căn 小tiểu 行hành 。 即tức 不bất 蒙mông 益ích 。 必tất 待đãi 佛Phật 攝nhiếp 神thần 足túc 。 世thế 界giới 如như 故cố 。 然nhiên 後hậu 知tri 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 悉tất 無vô 常thường 。 方phương 證chứng 初sơ 果quả 四Tứ 果Quả 。 行hành 隨tùy 解giải 進tiến 。 果quả 逐trục 行hành 成thành 。 圓viên 不bất 圓viên 所sở 以dĩ 分phần/phân 。 淨tịnh 不bất 淨tịnh 所sở 以dĩ 隔cách 也dã 。

觀quán 解giải 者giả 。 觀quán 一nhất 念niệm 心tâm 國quốc 土độ 一nhất 千thiên 。 本bổn 然nhiên 清thanh 淨tịnh 。 見kiến 不bất 清thanh 淨tịnh 者giả 。 三tam 惑hoặc 為vi 之chi 染nhiễm 也dã 。 故cố 以dĩ 三tam 種chủng 止Chỉ 觀Quán 。 觀quán 此thử 國quốc 土độ 即tức 空không 假giả 中trung 。 即tức 以dĩ 足túc 指chỉ 按án 地địa 。 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 現hiện 。 得đắc 圓viên 解giải 者giả 。 於ư 此thử 即tức 悟ngộ 無vô 生sanh 。 迷mê 性tánh 具cụ 者giả 。 於ư 茲tư 且thả 見kiến 無vô 常thường 。

(# 卷quyển 第đệ 三tam 終chung )#