彌Di 陀Đà 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 演Diễn 義Nghĩa 定Định 本Bổn 卷Quyển 四Tứ 疏sớ/sơ 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 者giả 。 念niệm 佛Phật 功công 成thành 。 眾chúng 生sanh 機cơ 熟thục 。 為vi 感cảm 。 無vô 心tâm 扳# 緣duyên 眾chúng 生sanh 。 而nhi 於ư 眾chúng 生sanh 。 自tự 然nhiên 現hiện 益ích 。 為vi 應ưng 。 道đạo 交giao 者giả 。 即tức 所sở 謂vị 菩Bồ 薩Tát 清thanh 涼lương 月nguyệt 。 常thường 游du 畢tất 竟cánh 空không 。 眾chúng 生sanh 心tâm 垢cấu 盡tận 。 菩Bồ 提Đề 影ảnh 現hiện 中trung 也dã 。 鈔sao 。 前tiền 有hữu 將tương 謝tạ 四tứ 句cú 。 凡phàm 人nhân 命mạng 未vị 終chung 時thời 。 善thiện 惡ác 之chi 境cảnh 未vị 現hiện 前tiền 者giả 。 以dĩ 宿túc 業nghiệp 未vị 完hoàn 。 今kim 業nghiệp 未vị 熟thục 。 故cố 現hiện 果quả 未vị 盡tận 。 當đương 果quả 未vị 現hiện 也dã 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 則tắc 夙túc 業nghiệp 已dĩ 盡tận 。 今kim 業nghiệp 已dĩ 熟thục 。 當đương 果quả 現hiện 前tiền 矣hĩ 。 唯duy 識thức 云vân 。 由do 諸chư 業nghiệp 習tập 氣khí 。 二nhị 取thủ 習tập 氣khí 俱câu 。 前tiền 異dị 熟thục 既ký 盡tận 。 復phục 生sanh 餘dư 異dị 熟thục 。 是thị 也dã 。 大đại 本bổn 法Pháp 藏tạng 下hạ 。 是thị 引dẫn 二nhị 部bộ 證chứng 佛Phật 力lực 。 言ngôn 諸chư 經kinh 者giả 下hạ 。 是thị 引dẫn 諸chư 經kinh 雙song 證chứng 二nhị 力lực 。 一nhất 心tâm 信tín 樂nhạo 。 是thị 自tự 力lực 。 與dữ 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 住trụ 其kỳ 人nhân 前tiền 。 是thị 佛Phật 力lực 。 能năng 正chánh 受thọ 持trì 。 是thị 自tự 力lực 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 住trụ 其kỳ 人nhân 前tiền 。 是thị 佛Phật 力lực 。 專chuyên 心tâm 憶ức 念niệm 。 是thị 自tự 力lực 。 佛Phật 現hiện 其kỳ 前tiền 。 是thị 佛Phật 力lực 。 念niệm 佛Phật 眾chúng 生sanh 。 攝nhiếp 取thủ 不bất 捨xả 。 是thị 觀quán 經kinh 第đệ 九cửu 佛Phật 觀quán 中trung 文văn 。 攝nhiếp 取thủ 不bất 捨xả 者giả 。 以dĩ 無vô 緣duyên 慈từ 。 攝nhiếp 諸chư 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 不bất 念niệm 佛Phật 則tắc 已dĩ 。 念niệm 則tắc 為vi 佛Phật 所sở 護hộ 。 終chung 得đắc 離ly 苦khổ 。 永vĩnh 得đắc 安an 樂lạc 。 釋thích 論luận 云vân 。 譬thí 如như 魚ngư 子tử 。 母mẫu 若nhược 不bất 念niệm 。 子tử 則tắc 爛lạn 壞hoại 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 佛Phật 若nhược 不bất 念niệm 。 善thiện 根căn 則tắc 壞hoại 。 能năng 正chánh 受thọ 持trì 者giả 。 凡phàm 人nhân 念niệm 佛Phật 。 心tâm 帶đái 異dị 計kế 。 或hoặc 雜tạp 餘dư 想tưởng 。 不bất 名danh 正chánh 受thọ 持trì 。 正chánh 受thọ 持trì 者giả 。 離ly 乎hồ 四tứ 句cú 。 不bất 雜tạp 餘dư 緣duyên 。 是thị 名danh 正chánh 受thọ 持trì 也dã 。 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 力lực 者giả 。 真Chân 如Như 內nội 熏huân 力lực 也dã 。 真Chân 如Như 內nội 熏huân 。 人nhân 人nhân 皆giai 然nhiên 。 今kim 不bất 得đắc 此thử 力lực 者giả 。 如như 木mộc 有hữu 火hỏa 。 不bất 假giả 鑽toàn 燧toại 。 火hỏa 終chung 不bất 現hiện 。 雖tuy 具cụ 真Chân 如Như 。 不bất 藉tạ 師sư 友hữu 教giáo 誨hối 。 真Chân 如Như 亦diệc 不bất 現hiện 也dã 。 鈔sao 。 六lục 十thập 萬vạn 億ức 是thị 報báo 身thân 。 亦diệc 名danh 尊tôn 特đặc 身thân 。 亦diệc 名danh 勝thắng 應ưng 身thân 。 丈trượng 六lục 。 亦diệc 名danh 劣liệt 應ưng 身thân 。 亦diệc 名danh 常thường 身thân 。 化hóa 佛Phật 。 是thị 隨tùy 類loại 化hóa 身thân 。 登đăng 地địa 方phương 見kiến 報báo 身thân 者giả 。 十thập 信tín 三tam 賢hiền 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 斷đoạn 無vô 明minh 。 不bất 證chứng 真Chân 如Như 。 但đãn 見kiến 應ưng 身thân 。 登đăng 地địa 已dĩ 去khứ 。 分phần/phân 斷đoạn 無vô 明minh 。 分phần/phân 證chứng 法pháp 性tánh 。 乃nãi 見kiến 報báo 身thân 。 展triển 轉chuyển 細tế 妙diệu 。 若nhược 無vô 明minh 已dĩ 盡tận 。 位vị 窮cùng 妙diệu 覺giác 。 則tắc 無vô 佛Phật 可khả 見kiến 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 機cơ 忘vong 。 如Như 來Lai 應ưng 息tức 。 諸chư 佛Phật 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 迭điệt 相tương 見kiến 故cố 。 故cố 曰viết 如Như 來Lai 。 現hiện 起khởi 他tha 受thọ 用dụng 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 被bị 機cơ 也dã 。 又hựu 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 一nhất 者giả 依y 分phân 別biệt 事sự 識thức 。 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 應ưng 身thân 。 以dĩ 不bất 知tri 轉chuyển 識thức 現hiện 故cố 。 見kiến 從tùng 外ngoại 來lai 。 取thủ 色sắc 分phân 齊tề 。 不bất 能năng 盡tận 知tri 故cố 。 二nhị 者giả 依y 於ư 業nghiệp 識thức 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 心tâm 所sở 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 離ly 分phân 齊tề 相tương/tướng 。 常thường 能năng 住trụ 持trì 。 又hựu 為vi 凡phàm 夫phu 所sở 見kiến 者giả 。 是thị 其kỳ 麤thô 色sắc 。 非phi 受thọ 樂lạc 相tương/tướng 。 故cố 說thuyết 為vi 應ưng 。 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 見kiến 者giả 。 以dĩ 深thâm 信tín 真Chân 如Như 法pháp 故cố 。 少thiểu 分phần 而nhi 見kiến 。 知tri 彼bỉ 色sắc 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 事sự 。 然nhiên 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 自tự 分phân 別biệt 。 以dĩ 未vị 入nhập 法Pháp 身thân 位vị 故cố 。 若nhược 得đắc 淨tịnh 心tâm 。 所sở 見kiến 微vi 妙diệu 。 其kỳ 用dụng 轉chuyển 勝thắng 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 。 見kiến 之chi 究cứu 竟cánh 。 若nhược 離ly 業nghiệp 識thức 。 則tắc 無vô 見kiến 相tương/tướng 。 前tiền 說thuyết 依y 別biệt 教giáo 。 起khởi 信tín 依y 圓viên 教giáo 。 圓viên 教giáo 十thập 住trụ 。 即tức 別biệt 教giáo 十Thập 地Địa 故cố 。 別biệt 十Thập 地Địa 見kiến 報báo 身thân 。 展triển 轉chuyển 細tế 妙diệu 。 圓viên 十Thập 地Địa 見kiến 報báo 身thân 。 更cánh 展triển 轉chuyển 細tế 妙diệu 也dã 。 鈔sao 。 楞lăng 嚴nghiêm 止Chỉ 觀Quán 辨biện 之chi 甚thậm 悉tất 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 開khai 五ngũ 十thập 種chủng 陰ấm 魔ma 。 而nhi 受thọ 想tưởng 二nhị 陰ấm 。 是thị 鬼quỷ 神thần 魔ma 。 天thiên 魔ma 。 止Chỉ 觀Quán 開khai 十thập 境cảnh 。 三tam 障chướng 。 四tứ 魔ma 。 而nhi 魔ma 事sự 境cảnh 。 是thị 業nghiệp 障chướng 天thiên 魔ma 。 不bất 與dữ 修tu 多đa 羅la 合hợp 者giả 。 修Tu 多Đa 羅La 中trung 謂vị 。 應ưng 身thân 有hữu 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 八bát 十thập 種chủng 好hảo 。 報báo 身thân 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 好hảo/hiếu 。 若nhược 相tướng 好hảo 之chi 數số 。 或hoặc 多đa 寡quả 不bất 定định 。 悉tất 為vi 魔ma 事sự 。 不bất 與dữ 本bổn 所sở 修tu 合hợp 者giả 。 如như 本bổn 所sở 觀quán 西tây 方phương 之chi 佛Phật 。 今kim 佛Phật 從tùng 東đông 來lai 。 唯duy 觀quán 坐tọa 相tương/tướng 。 今kim 見kiến 臥ngọa 相tương/tướng 等đẳng 。 如như 幻huyễn 非phi 實thật 下hạ 。 是thị 永vĩnh 明minh 語ngữ 。 此thử 乃nãi 如Như 來Lai 下hạ 。 是thị 大đại 師sư 出xuất 從tùng 真chân 起khởi 化hóa 之chi 意ý 。 如như 鏡kính 中trung 形hình 非phi 內nội 非phi 外ngoại 者giả 。 若nhược 言ngôn 形hình 在tại 鏡kính 內nội 。 不bất 妨phương 當đương 體thể 全toàn 空không 。 若nhược 言ngôn 形hình 在tại 鏡kính 外ngoại 。 不bất 妨phương 鏡kính 中trung 顯hiển 現hiện 。 佛Phật 現hiện 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 在tại 心tâm 內nội 。 不bất 妨phương 實thật 在tại 西tây 方phương 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 在tại 心tâm 外ngoại 。 離ly 心tâm 實thật 無vô 有hữu 佛Phật 。 如như 夢mộng 中trung 事sự 不bất 有hữu 不bất 無vô 者giả 。 若nhược 云vân 夢mộng 事sự 是thị 有hữu 。 及cập 至chí 於ư 醒tỉnh 。 了liễu 無vô 所sở 得đắc 。 若nhược 云vân 夢mộng 事sự 是thị 無vô 。 正chánh 當đương 夢mộng 時thời 。 原nguyên 有hữu 夢mộng 境cảnh 。 佛Phật 現hiện 亦diệc 然nhiên 。 若nhược 言ngôn 是thị 有hữu 。 自tự 心tâm 顯hiển 現hiện 。 當đương 體thể 全toàn 空không 。 若nhược 言ngôn 是thị 無vô 。 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 。 不bất 壞hoại 幻huyễn 相tương/tướng 。 水thủy 清thanh 。 則tắc 月nguyệt 自tự 來lai 。 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 自tự 現hiện 者giả 。 謂vị 水thủy 雖tuy 清thanh 。 天thiên 上thượng 無vô 月nguyệt 不bất 能năng 現hiện 。 如như 心tâm 雖tuy 淨tịnh 。 無vô 佛Phật 悲bi 願nguyện 為vi 緣duyên 不bất 能năng 現hiện 。 又hựu 如như 月nguyệt 雖tuy 明minh 。 地địa 中trung 無vô 水thủy 不bất 能năng 現hiện 。 如như 佛Phật 雖tuy 有hữu 悲bi 願nguyện 之chi 緣duyên 。 眾chúng 生sanh 心tâm 垢cấu 不bất 能năng 現hiện 。 執chấp 佛Phật 從tùng 心tâm 現hiện 。 不bất 信tín 西tây 方phương 有hữu 佛Phật 。 執chấp 佛Phật 西tây 來lai 。 不bất 信tín 自tự 心tâm 顯hiển 現hiện 。 皆giai 邪tà 見kiến 也dã 。 鈔sao 。 華hoa 嚴nghiêm 十thập 五ngũ 下hạ 。 是thị 釋thích 文văn 載tái 聖thánh 經kinh 。 疏sớ/sơ 云vân 西tây 域vực 下hạ 。 是thị 釋thích 法pháp 傳truyền 西tây 域vực 。 神thần 游du 大đại 方phương 下hạ 。 是thị 釋thích 不bất 應ưng 疑nghi 阻trở 。 華hoa 嚴nghiêm 頌tụng 者giả 。 經Kinh 云vân 。 又hựu 放phóng 光quang 明minh 名danh 見kiến 佛Phật 。 此thử 光quang 覺giác 悟ngộ 將tương 歿một 者giả 。 令linh 彼bỉ 隨tùy 念niệm 見kiến 如Như 來Lai 。 命mạng 終chung 得đắc 生sanh 其kỳ 淨tịnh 國quốc 。 見kiến 有hữu 臨lâm 終chung 等đẳng 。 鈔sao 。 幽u 幽u 綿miên 綿miên 。 即tức 是thị 第đệ 五ngũ 顛điên 倒đảo 。 微vi 細tế 精tinh 想tưởng 。 所sở 謂vị 如như 急cấp 流lưu 水thủy 。 望vọng 如như 恬điềm 靜tĩnh 。 流lưu 急cấp 不bất 見kiến 。 非phi 是thị 無vô 流lưu 也dã 。 命mạng 根căn 未vị 斷đoạn 者giả 。 若nhược 識thức 陰ấm 盡tận 。 則tắc 能năng 超siêu 越việt 命mạng 濁trược 。 識thức 陰ấm 未vị 盡tận 。 則tắc 十thập 二nhị 類loại 之chi 命mạng 元nguyên 未vị 斷đoạn 也dã 。 又hựu 幽u 幽u 綿miên 綿miên 命mạng 根căn 未vị 斷đoạn 者giả 。 滅diệt 一nhất 切thiết 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 內nội 守thủ 幽u 閑nhàn 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 人nhân 也dã 。 人nhân 亡vong 家gia 破phá 。 煙yên 滅diệt 灰hôi 飛phi 者giả 。 人nhân 空không 法pháp 空không 。 空không 空không 亦diệc 空không 。 百bách 尺xích 竿can/cán 頭đầu 重trọng/trùng 進tiến 步bộ 也dã 。 此thử 約ước 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 真chân 說thuyết 。 然nhiên 而nhi 下hạ 。 謂vị 佛Phật 體thể 本bổn 然nhiên 不bất 因nhân 斷đoạn 顯hiển 。 時thời 時thời 顯hiển 現hiện 。 物vật 物vật 全toàn 彰chương 。 但đãn 人nhân 自tự 不bất 覺giác 爾nhĩ 。 此thử 約ước 本bổn 然nhiên 性tánh 德đức 說thuyết 。 是thị 故cố 下hạ 。 古cổ 偈kệ 云vân 。 彌Di 勒Lặc 真chân 彌Di 勒Lặc 。 化hóa 身thân 千thiên 百bách 億ức 。 時thời 時thời 示thị 時thời 人nhân 。 時thời 人nhân 自tự 不bất 識thức 。 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 暖noãn 盡tận 識thức 去khứ 者giả 。 眾chúng 生sanh 息tức 暖noãn 識thức 三tam 緣duyên 和hòa 合hợp 。 假giả 立lập 命mạng 根căn 。 識thức 。 即tức 賴lại 耶da 見kiến 分phần/phân 。 息tức 暖noãn 。 即tức 賴lại 耶da 相tương/tướng 分phần/phân 。 此thử 八bát 識thức 者giả 。 來lai 為vi 先tiên 鋒phong 。 去khứ 為vi 後hậu 殿điện 。 暖noãn 盡tận 識thức 去khứ 。 正chánh 八bát 識thức 離ly 體thể 時thời 也dã 。 鈔sao 。 心tâm 神thần 惶hoàng 怖bố 動động 止chỉ 揮huy 霍hoắc 者giả 。 溈# 山sơn 云vân 。 臨lâm 行hành 揮huy 霍hoắc 。 怕phạ 怖bố 慞chương 惶hoàng 。 前tiền 路lộ 茫mang 茫mang 。 未vị 知tri 何hà 往vãng 。 未vị 免miễn 憎tăng 愛ái 父phụ 母mẫu 者giả 。 經Kinh 云vân 。 見kiến 明minh 色sắc 發phát 。 明minh 見kiến 想tưởng 成thành 。 異dị 見kiến 成thành 憎tăng 。 同đồng 想tưởng 成thành 愛ái 。 流lưu 愛ái 為vi 種chủng 。 納nạp 想tưởng 為vi 胎thai 。 交giao 遘cấu 發phát 生sanh 。 吸hấp 引dẫn 同đồng 業nghiệp 。 小tiểu 聖thánh 初sơ 心tâm 不bất 能năng 正chánh 知tri 出xuất 入nhập 者giả 。 古cổ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 隔cách 陰ấm 之chi 昏hôn 。 聲Thanh 聞Văn 有hữu 出xuất 胎thai 之chi 昧muội 。 是thị 也dã 。 隨tùy 業nghiệp 受thọ 生sanh 者giả 。 七thất 賢hiền 女nữ 經Kinh 云vân 。 雀tước 來lai 入nhập 瓶bình 中trung 。 以dĩ 縠hộc 覆phú 其kỳ 口khẩu 。 縠hộc 穿xuyên 雀tước 飛phi 去khứ 。 識thức 心tâm 隨tùy 業nghiệp 走tẩu 。 謂vị 業nghiệp 識thức 成thành 形hình 。 依y 四tứ 大đại 住trụ 。 四tứ 大đại 分phần/phân 張trương 。 業nghiệp 識thức 隨tùy 業nghiệp 轉chuyển 也dã 。 一nhất 切thiết 國quốc 土thổ 。 唯duy 想tưởng 所sở 持trì 者giả 。 起khởi 信tín 云vân 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 唯duy 依y 無vô 明minh 妄vọng 心tâm 。 而nhi 得đắc 住trụ 持trì 。 若nhược 離ly 妄vọng 心tâm 。 則tắc 無vô 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 可khả 得đắc 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 想tưởng 澄trừng 成thành 國quốc 土độ 。 知tri 覺giác 乃nãi 眾chúng 生sanh 等đẳng 。 彼bỉ 國quốc 邊biên 地địa 即tức 是thị 疑nghi 城thành 在tại 九cửu 品phẩm 之chi 外ngoại 者giả 。 以dĩ 其kỳ 無vô 真chân 實thật 。 信tín 心tâm 故cố 也dã 。 在tại 定định 之chi 心tâm 即tức 是thị 淨tịnh 土độ 。 此thử 據cứ 寂tịch 光quang 而nhi 言ngôn 。 然nhiên 亦diệc 不bất 妨phương 實thật 有hữu 事sự 相tướng 。 鈔sao 。 非phi 以dĩ 欲dục 愛ái 為vi 因nhân 四tứ 大đại 為vi 體thể 者giả 。 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 以dĩ 婬dâm 欲dục 。 而nhi 正chánh 性tánh 命mạng 。 又hựu 云vân 。 愛ái 欲dục 為vi 因nhân 。 愛ái 命mạng 為vi 果quả 。 眾chúng 生sanh 愛ái 命mạng 。 還hoàn 依y 欲dục 本bổn 。 西tây 方phương 上thượng 善thiện 。 皆giai 承thừa 淨tịnh 因nhân 力lực 。 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。 若nhược 有hữu 若nhược 無vô 。 清thanh 虗hư 微vi 妙diệu 之chi 身thân 。 豈khởi 此thử 因nhân 此thử 體thể 耶da 。 指chỉ 端đoan 出xuất 乳nhũ 者giả 。 北bắc 洲châu 男nam 女nữ 。 左tả 右hữu 分phần/phân 行hành 。 其kỳ 男nam 女nữ 夙túc 有hữu 緣duyên 者giả 。 路lộ 傍bàng 樹thụ 林lâm 下hạ 垂thùy 覆phú 之chi 。 成thành 夫phu 婦phụ 事sự 。 事sự 畢tất 樹thụ 起khởi 。 即tức 分phân 散tán 去khứ 。 無vô 復phục 相tương/tướng 認nhận 。 婦phụ 乃nãi 有hữu 孕dựng 。 產sản 子tử 道đạo 傍bàng 。 不bất 顧cố 而nhi 去khứ 。 其kỳ 往vãng 來lai 者giả 。 以dĩ 指chỉ 端đoan 置trí 兒nhi 口khẩu 中trung 。 指chỉ 即tức 出xuất 乳nhũ 。 須tu 臾du 長trường/trưởng 大đại 。 鈔sao 。 上thượng 之chi 三tam 品phẩm 有hữu 生sanh 彼bỉ 即tức 得đắc 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 此thử 乃nãi 從tùng 空không 出xuất 假giả 。 即tức 十thập 迴hồi 向hướng 。 道đạo 種chủng 性tánh 人nhân 。 及cập 圓viên 教giáo 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 人nhân 。 陀đà 羅la 尼ni 者giả 。 一nhất 能năng 持trì 善thiện 。 二nhị 能năng 遮già 惡ác 。 是thị 總tổng 持trì 也dã 。 經kinh 一nhất 小tiểu 劫kiếp 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 。 此thử 乃nãi 侵xâm 斷đoạn 塵trần 沙sa 。 已dĩ 入nhập 別biệt 十thập 行hành 。 已dĩ 得đắc 性tánh 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 及cập 圓viên 教giáo 八bát 九cửu 信tín 人nhân 。 到đáo 彼bỉ 一nhất 劫kiếp 。 始thỉ 入nhập 聖thánh 種chủng 性tánh 。 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 言ngôn 登đăng 別biệt 圓viên 初Sơ 地Địa 初sơ 住trụ 也dã 。 經kinh 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 得đắc 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 者giả 。 此thử 乃nãi 初sơ 破phá 見kiến 思tư 。 已dĩ 入nhập 別biệt 十thập 住trụ 。 已dĩ 得đắc 習tập 種chủng 菩Bồ 提Đề 。 及cập 圓viên 教giáo 第đệ 七thất 信tín 人nhân 。 到đáo 彼bỉ 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 始thỉ 入nhập 聖thánh 種chủng 性tánh 。 得đắc 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 。 言ngôn 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 者giả 。 於ư 相tương/tướng 宗tông 百bách 法pháp 。 皆giai 證chứng 三tam 諦đế 。 乃nãi 以dĩ 百bách 法pháp 。 而nhi 為vi 明minh 達đạt 三tam 諦đế 之chi 門môn 。 三tam 諦đế 若nhược 明minh 。 則tắc 了liễu 一nhất 切thiết 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 名danh 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 也dã 。 中trung 之chi 三tam 品phẩm 有hữu 生sanh 彼bỉ 國quốc 即tức 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 乃nãi 小Tiểu 乘Thừa 退thoái 失thất 大đại 心tâm 之chi 內nội 凡phàm 忍nhẫn 位vị 。 及cập 世thế 第đệ 一nhất 人nhân 。 於ư 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 聞văn 讚tán 方Phương 等Đẳng 。 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 。 得đắc 生sanh 淨tịnh 土độ 。 因nhân 無vô 漏lậu 道Đạo 熟thục 。 便tiện 證chứng 小tiểu 果quả 。 然nhiên 迴hồi 向hướng 心tâm 。 須tu 至chí 別biệt 教giáo 七thất 信tín 以dĩ 上thượng 。 圓viên 教giáo 觀quán 行hành 。 四tứ 五ngũ 二nhị 品phẩm 。 方phương 是thị 中trung 品phẩm 上thượng 生sanh 人nhân 也dã 。 生sanh 彼bỉ 半bán 劫kiếp 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 是thị 小Tiểu 乘Thừa 之chi 暖noãn 頂đảnh 二nhị 位vị 人nhân 。 其kỳ 迴hồi 向hướng 心tâm 。 能năng 至chí 別biệt 教giáo 六lục 信tín 以dĩ 下hạ 。 圓viên 教giáo 觀quán 行hành 二nhị 三tam 兩lưỡng 品phẩm 。 方phương 是thị 中trung 品phẩm 中trung 生sanh 人nhân 也dã 。 生sanh 彼bỉ 一nhất 劫kiếp 。 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 乃nãi 小Tiểu 乘Thừa 之chi 外ngoại 凡phàm 。 其kỳ 迴hồi 向hướng 心tâm 。 能năng 至chí 別biệt 教giáo 初sơ 二nhị 兩lưỡng 信tín 。 圓viên 教giáo 觀quán 行hành 初sơ 品phẩm 。 方phương 是thị 中trung 品phẩm 下hạ 生sanh 人nhân 也dã 。 下hạ 三tam 品phẩm 人nhân 。 若nhược 論luận 階giai 位vị 。 全toàn 未vị 伏phục 惑hoặc 。 但đãn 聞văn 法Pháp 稱xưng 佛Phật 。 能năng 滅diệt 業nghiệp 障chướng 。 而nhi 得đắc 往vãng 生sanh 。 乃nãi 名danh 字tự 人nhân 也dã 。 隨tùy 功công 淺thiển 深thâm 。 分phần/phân 於ư 三tam 品phẩm 。 問vấn 。 何hà 中trung 三tam 品phẩm 生sanh 。 皆giai 是thị 小tiểu 聖thánh 。 下hạ 三tam 品phẩm 生sanh 。 乃nãi 云vân 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 豈khởi 中trung 品phẩm 。 乃nãi 皆giai 劣liệt 器khí 。 下hạ 品phẩm 反phản 皆giai 大đại 根căn 耶da 。 答đáp 。 中trung 品phẩm 往vãng 生sanh 行hành 人nhân 。 德đức 行hạnh 有hữu 餘dư 。 智trí 力lực 不bất 足túc 。 皆giai 在tại 此thử 土thổ/độ 勤cần 修tu 戒giới 定định 。 不bất 發phát 大đại 心tâm 。 特đặc 於ư 臨lâm 終chung 。 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 乃nãi 得đắc 往vãng 生sanh 。 故cố 順thuận 其kỳ 先tiên 習tập 。 但đãn 證chứng 小tiểu 果quả 。 若nhược 下hạ 品phẩm 行hành 人nhân 。 則tắc 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 。 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 凡phàm 夫phu 。 特đặc 由do 臨lâm 終chung 。 善thiện 友hữu 開khai 發phát 。 而nhi 得đắc 往vãng 生sanh 。 由do 戒giới 緩hoãn 故cố 。 生sanh 居cư 下hạ 品phẩm 。 由do 乘thừa 急cấp 故cố 。 後hậu 皆giai 不bất 經kinh 小tiểu 果quả 。 直trực 入nhập 大Đại 乘Thừa 也dã 。 如như 龍long 女nữ 八bát 歲tuế 成thành 佛Phật 。 廣quảng 額ngạch 屠đồ 兒nhi 。 放phóng 下hạ 屠đồ 刀đao 。 千thiên 佛Phật 一nhất 數số 。 是thị 也dã 。 鈔sao 。 約ước 法pháp 下hạ 諸chư 無vô 起khởi 作tác 之chi 理lý 。 即tức 不bất 生sanh 滅diệt 性tánh 。 本bổn 覺giác 理lý 也dã 。 慧tuệ 心tâm 。 即tức 離ly 垢cấu 出xuất 纏triền 始thỉ 覺giác 智trí 也dã 。 安an 此thử 者giả 。 以dĩ 始thỉ 覺giác 之chi 智trí 。 契khế 本bổn 覺giác 之chi 理lý 。 如như 智trí 不bất 二nhị 也dã 。 忍nhẫn 者giả 。 如như 忍nhẫn 事sự 人nhân 。 心tâm 不bất 懷hoài 疑nghi 。 亦diệc 不bất 說thuyết 出xuất 。 心tâm 中trung 了liễu 了liễu 。 吐thổ 露lộ 不bất 出xuất 意ý 也dã 。 約ước 行hành 下hạ 。 報báo 行hành 對đối 集tập 行hành 說thuyết 。 集tập 行hành 者giả 。 念niệm 念niệm 勤cần 修tu 。 心tâm 心tâm 趣thú 入nhập 。 加gia 功công 用dụng 行hành 。 乃nãi 有hữu 功công 用dụng 道đạo 。 屬thuộc 前tiền 七thất 地địa 之chi 行hành 也dã 。 報báo 行hành 者giả 。 不bất 必tất 舉cử 心tâm 運vận 意ý 。 任nhậm 運vận 流lưu 入nhập 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 乃nãi 第đệ 八bát 地địa 之chi 行hành 也dã 。 智trí 冥minh 於ư 理lý 。 出xuất 行hành 體thể 也dã 。 行hành 無vô 別biệt 體thể 。 以dĩ 智trí 為vi 體thể 。 無vô 相tướng 三tam 句cú 。 明minh 行hành 相tương/tướng 也dã 。 理lý 無vô 相tướng 無vô 功công 。 故cố 行hành 亦diệc 無vô 相tướng 無vô 功công 。 理lý 曠khoáng 若nhược 虗hư 空không 。 湛trạm 如như 渟# 海hải 。 故cố 行hành 亦diệc 曠khoáng 若nhược 虗hư 空không 。 湛trạm 如như 渟# 海hải 。 心tâm 識thức 下hạ 二nhị 句cú 。 明minh 用dụng 。 行hành 體thể 如như 日nhật 。 妄vọng 惑hoặc 如như 暗ám 。 報báo 行hành 現hiện 前tiền 。 妄vọng 惑hoặc 不bất 起khởi 。 故cố 經Kinh 云vân 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 一nhất 切thiết 心tâm 意ý 識thức 分phân 別biệt 。 始thỉ 名danh 真chân 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 如như 前tiền 所sở 說thuyết 。 鈔sao 。 孤cô 山sơn 三tam 輩bối 齊tề 觀quán 經kinh 六lục 品phẩm 者giả 。 以dĩ 大đại 本bổn 三tam 輩bối 。 純thuần 明minh 善thiện 行hành 。 不bất 及cập 惡ác 人nhân 。 觀quán 經kinh 下hạ 三tam 品phẩm 人nhân 。 皆giai 五ngũ 逆nghịch 十thập 惡ác 人nhân 故cố 。 靈linh 芝chi 三tam 輩bối 對đối 上thượng 三tam 品phẩm 者giả 。 以dĩ 大đại 本bổn 三tam 輩bối 。 皆giai 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 觀quán 經kinh 後hậu 六lục 。 皆giai 未vị 及cập 故cố 。 剋khắc 實thật 而nhi 論luận 下hạ 。 謂vị 前tiền 三tam 說thuyết 。 乃nãi 據cứ 行hành 據cứ 位vị 。 取thủ 義nghĩa 不bất 同đồng 。 非phi 尅khắc 實thật 之chi 論luận 。 若nhược 尅khắc 實thật 而nhi 論luận 。 則tắc 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 無vô 實thật 法pháp 。 煩phiền 惱não 之chi 性tánh 。 即tức 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 前tiền 念niệm 是thị 惡ác 。 後hậu 念niệm 是thị 善thiện 。 又hựu 何hà 礙ngại 也dã 。 惡ác 人nhân 既ký 已dĩ 成thành 善thiện 。 豈khởi 不bất 賢hiền 聖thánh 同đồng 科khoa 。 如như 阿a 闍xà 世thế 弑# 父phụ 害hại 母mẫu 。 應ưng 墮đọa 阿A 鼻Tỳ 。 後hậu 因nhân 重trọng/trùng 悔hối 。 得đắc 無vô 根căn 信tín 。 即tức 上thượng 品phẩm 攝nhiếp 是thị 也dã 。 況huống 中trung 下hạ 耶da 。 鈔sao 。 隨tùy 念niệm 淺thiển 深thâm 佛Phật 應ưng 稱xưng 之chi 者giả 。 事sự 一nhất 心tâm 念niệm 則tắc 淺thiển 。 理lý 一nhất 心tâm 念niệm 則tắc 深thâm 。 淺thiển 則tắc 以dĩ 事sự 識thức 見kiến 佛Phật 。 但đãn 見kiến 應ưng 身thân 之chi 劣liệt 。 深thâm 則tắc 以dĩ 業nghiệp 識thức 見kiến 佛Phật 。 乃nãi 見kiến 報báo 身thân 之chi 勝thắng 。 鈔sao 。 正chánh 觀quán 默mặc 照chiếu 本bổn 心tâm 者giả 。 以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 。 照chiếu 三tam 諦đế 一nhất 境cảnh 。 如như 智trí 相tương 應ứng 。 隨tùy 流lưu 識thức 性tánh 也dã 。 古cổ 云vân 。 心tâm 隨tùy 萬vạn 境cảnh 轉chuyển 。 轉chuyển 處xứ 實thật 能năng 幽u 。 隨tùy 流lưu 認nhận 得đắc 性tánh 。 無vô 喜hỷ 亦diệc 無vô 憂ưu 。 是thị 也dã 。 助trợ 行hành 備bị 修tu 萬vạn 善thiện 者giả 。 雖tuy 照chiếu 本bổn 心tâm 。 不bất 修tu 萬vạn 善thiện 。 則tắc 性tánh 亦diệc 不bất 朗lãng 。 如như 論luận 云vân 。 如như 人nhân 但đãn 念niệm 。 摩ma 尼ni 寶bảo 珠châu 。 不bất 加gia 種chủng 種chủng 磨ma 治trị 之chi 功công 。 珠châu 亦diệc 不bất 淨tịnh 。 但đãn 念niệm 真Chân 如Như 。 不bất 假giả 種chủng 種chủng 萬vạn 行hạnh 磨ma 治trị 。 真Chân 如Như 亦diệc 不bất 明minh 淨tịnh 。 故cố 雖tuy 了liễu 知tri 自tự 性tánh 本bổn 無vô 慳san 貪tham 。 不bất 妨phương 隨tùy 順thuận 無vô 貪tham 修tu 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 以dĩ 修tu 行hành 萬vạn 行hạnh 。 自tự 然nhiên 隨tùy 順thuận 真Chân 如Như 故cố 。 二nhị 事sự 俱câu 得đắc 了liễu 達đạt 四tứ 淨tịnh 土độ 者giả 。 如như 此thử 正chánh 助trợ 雙song 修tu 。 事sự 理lý 雙song 備bị 。 先tiên 伏phục 見kiến 思tư 。 生sanh 同đồng 居cư 淨tịnh 。 次thứ 斷đoạn 見kiến 思tư 。 生sanh 方phương 便tiện 淨tịnh 。 次thứ 斷đoạn 塵trần 沙sa 無vô 明minh 。 生sanh 實thật 報báo 寂tịch 光quang 淨tịnh 。 如như 止chỉ 得đắc 事sự 善thiện 者giả 。 謂vị 不bất 修tu 正chánh 觀quán 。 徒đồ 修tu 事sự 行hành 。 能năng 伏phục 見kiến 思tư 生sanh 。 同đồng 居cư 淨tịnh 。 遠viễn 作tác 三tam 土thổ/độ 因nhân 耳nhĩ 。 故cố 知tri 淨tịnh 土độ 下hạ 。 尋tầm 常thường 以dĩ 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 唯duy 攝nhiếp 鈍độn 根căn 凡phàm 夫phu 。 禪thiền 宗tông 圓viên 頓đốn 法Pháp 門môn 。 乃nãi 究cứu 理lý 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 若nhược 如như 上thượng 論luận 。 則tắc 淨tịnh 土độ 正chánh 究cứu 理lý 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 悠du 悠du 眾chúng 生sanh 乃nãi 兼kiêm 容dung 耳nhĩ 。 圓viên 機cơ 體thể 道đạo 最tối 上thượng 淨tịnh 業nghiệp 者giả 。 圓viên 聞văn 妙diệu 理lý 。 起khởi 圓viên 信tín 解giải 。 解giải 入nhập 寂tịch 光quang 。 苟cẩu 加gia 願nguyện 力lực 導đạo 之chi 。 如như 輕khinh 帆phàm 得đắc 遇ngộ 順thuận 風phong 。 上thượng 品phẩm 上thượng 生sanh 何hà 疑nghi 焉yên 。 愚ngu 樸phác 之chi 輩bối 。 不bất 明minh 理lý 性tánh 。 但đãn 信tín 心tâm 稱xưng 名danh 。 發phát 願nguyện 往vãng 生sanh 。 亦diệc 得đắc 生sanh 彼bỉ 。 故cố 知tri 淨tịnh 土độ 一nhất 門môn 。 上thượng 及cập 不bất 退thoái 菩Bồ 薩Tát 。 下hạ 及cập 悠du 悠du 凡phàm 夫phu 。 三tam 根căn 普phổ 被bị 。 上thượng 下hạ 兼kiêm 收thu 。 無vô 不bất 度độ 也dã 。 正chánh 觀quán 通thông 上thượng 中trung 者giả 默mặc 照chiếu 本bổn 心tâm 。 能năng 斷đoạn 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 。 即tức 上thượng 品phẩm 。 但đãn 伏phục 不bất 斷đoạn 。 即tức 中trung 品phẩm 。 助trợ 行hành 通thông 中trung 下hạ 者giả 。 修tu 萬vạn 行hạnh 時thời 。 能năng 伏phục 見kiến 思tư 即tức 中trung 品phẩm 。 全toàn 未vị 能năng 伏phục 。 帶đái 惑hoặc 往vãng 生sanh 。 即tức 下hạ 品phẩm 。 鈔sao 。 自tự 經kinh 論luận 所sở 明minh 。 至chí 確xác 有hữu 明minh 證chứng 。 三tam 引dẫn 大đại 本bổn 。 三tam 引dẫn 諸chư 經kinh 。 皆giai 證chứng 上thượng 品phẩm 。 從tùng 蓮liên 華hoa 生sanh 也dã 。 自tự 果quả 爾nhĩ 則tắc 上thượng 上thượng 文văn 中trung 至chí 義nghĩa 必tất 周chu 也dã 。 是thị 反phản 覆phúc 辯biện 明minh 。 無vô 蓮liên 華hoa 二nhị 字tự 之chi 意ý 。 錯thác 雜tạp 不bất 倫luân 。 進tiến 退thoái 無vô 據cứ 者giả 。 若nhược 曰viết 蓮liên 華hoa 之chi 類loại 。 不bất 應ưng 下hạ 有hữu 臺đài 字tự 。 則tắc 進tiến 從tùng 蓮liên 無vô 據cứ 。 若nhược 曰viết 金kim 剛cang 臺đài 。 紫tử 金kim 臺đài 之chi 類loại 。 不bất 應ưng 上thượng 有hữu 蓮liên 華hoa 二nhị 字tự 。 則tắc 退thoái 從tùng 蓮liên 又hựu 無vô 據cứ 。 愚ngu 意ý 至chí 前tiền 後hậu 互hỗ 顯hiển 耳nhĩ 。 詳tường 明minh 文văn 缺khuyết 義nghĩa 周chu 。 十thập 如như 。 即tức 如như 是thị 相tương/tướng 。 如như 是thị 性tánh 。 如như 是thị 體thể 。 如như 是thị 力lực 。 如như 是thị 作tác 。 如như 是thị 因nhân 。 如như 是thị 緣duyên 。 如như 是thị 果quả 。 如như 是thị 報báo 。 如như 是thị 本bổn 末mạt 究cứu 竟cánh 等đẳng 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 不bất 離ly 此thử 十thập 。 亦diệc 各các 具cụ 此thử 十thập 也dã 。 如như 是thị 者giả 。 指chỉ 法pháp 之chi 辭từ 。 謂vị 諸chư 法pháp 有hữu 。 如như 是thị 之chi 相tướng 。 如như 是thị 之chi 性tánh 。 乃nãi 至chí 如như 是thị 而nhi 窮cùng 盡tận 。 無vô 非phi 實thật 相tướng 也dã 。 報báo 者giả 。 答đáp 果quả 曰viết 報báo 。 但đãn 上thượng 上thượng 品phẩm 下hạ 。 是thị 明minh 上thượng 品phẩm 殊thù 勝thắng 之chi 義nghĩa 。 華hoa 開khai 漸tiệm 晚vãn 二nhị 句cú 。 上thượng 品phẩm 中trung 生sanh 。 經kinh 宿túc 華hoa 開khai 。 即tức 得đắc 見kiến 佛Phật 。 上thượng 品phẩm 下hạ 生sanh 。 經kinh 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 蓮liên 華hoa 乃nãi 開khai 。 七thất 日nhật 之chi 中trung 。 乃nãi 得đắc 見kiến 佛Phật 。 乃nãi 至chí 下hạ 品phẩm 上thượng 生sanh 。 經kinh 七thất 七thất 日nhật 。 華hoa 開khai 見kiến 佛Phật 。 下hạ 品phẩm 中trung 生sanh 。 經kinh 於ư 六lục 劫kiếp 。 華hoa 開khai 見kiến 佛Phật 。 下hạ 品phẩm 下hạ 生sanh 。 經kinh 十thập 二nhị 大đại 劫kiếp 。 華hoa 開khai 見kiến 佛Phật 。 證chứng 道đạo 漸tiệm 遠viễn 者giả 。 上thượng 中trung 。 經kinh 一nhất 小tiểu 劫kiếp 。 上thượng 下hạ 。 經kinh 三tam 小tiểu 劫kiếp 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 住trụ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 乃nãi 至chí 下hạ 上thượng 。 經kinh 十thập 小tiểu 劫kiếp 。 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 下hạ 中trung 。 經kinh 於ư 六lục 劫kiếp 。 發phát 無vô 上thượng 道Đạo 心tâm 。 下hạ 下hạ 。 十thập 二nhị 大đại 劫kiếp 。 發phát 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 問vấn 極cực 樂lạc 九cửu 品phẩm 下hạ 。 是thị 釋thích 明minh 妙diệu 宗tông 鈔sao 或hoặc 有hữu 差sai 誤ngộ 。 鈔sao 。 不bất 了liễu 佛Phật 智trí 。 志chí 意ý 猶do 豫dự 者giả 。 若nhược 了liễu 佛Phật 智trí 。 則tắc 知tri 非phi 淨tịnh 非phi 穢uế 。 淨tịnh 穢uế 歷lịch 然nhiên 。 無vô 彼bỉ 無vô 此thử 。 願nguyện 生sanh 彼bỉ 國quốc 。 以dĩ 不bất 了liễu 故cố 。 半bán 信tín 半bán 疑nghi 。 依y 違vi 不bất 決quyết 也dã 。 又hựu 猶do 豫dự 者giả 。 利lợi 根căn 執chấp 自tự 性tánh 彌di 陀đà 。 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 不bất 信tín 十thập 萬vạn 億ức 外ngoại 。 有hữu 世thế 界giới 極cực 樂lạc 。 鈍độn 根căn 執chấp 事sự 。 不bất 信tín 自tự 性tánh 唯duy 心tâm 之chi 旨chỉ 。 皆giai 猶do 豫dự 也dã 。 臨lâm 命mạng 終chung 時thời 。 方phương 悔hối 己kỷ 過quá 者giả 。 直trực 至chí 四tứ 大đại 分phân 離ly 。 空không 無vô 所sở 獲hoạch 。 方phương 悔hối 平bình 日nhật 。 不bất 修tu 淨tịnh 業nghiệp 。 故cố 云vân 。 看khán 教giáo 參tham 禪thiền 逐trục 外ngoại 尋tầm 。 未vị 曾tằng 迴hồi 首thủ 一nhất 沈trầm 吟ngâm 。 前tiền 程# 黑hắc 暗ám 路lộ 頭đầu 險hiểm 。 始thỉ 覺giác 從tùng 前tiền 錯thác 用dụng 心tâm 。 是thị 也dã 。 纔tài 入nhập 邊biên 地địa 見kiến 七thất 寶bảo 城thành 即tức 便tiện 止chỉ 住trụ 者giả 。 修tu 諸chư 功công 德đức 。 願nguyện 生sanh 彼bỉ 剎sát 。 兼kiêm 了liễu 佛Phật 智trí 。 則tắc 徑kính 生sanh 極cực 樂lạc 。 不bất 修tu 功công 德đức 。 願nguyện 生sanh 彼bỉ 剎sát 。 又hựu 不bất 了liễu 佛Phật 智trí 。 則tắc 竟cánh 滯trệ 娑sa 婆bà 。 今kim 因nhân 修tu 諸chư 功công 德đức 。 又hựu 臨lâm 終chung 自tự 悔hối 。 故cố 得đắc 入nhập 邊biên 地địa 。 不bất 滯trệ 娑sa 婆bà 。 以dĩ 不bất 了liễu 佛Phật 智trí 。 志chí 意ý 猶do 豫dự 。 故cố 見kiến 七thất 寶bảo 城thành 。 即tức 便tiện 止chỉ 住trụ 。 亦diệc 有hữu 自tự 然nhiên 。 快khoái 樂lạc 如như 忉Đao 利Lợi 天Thiên 者giả 。 古cổ 云vân 。 華hoa 中trung 快khoái 樂lạc 如như 忉Đao 利Lợi 。 不bất 比tỉ 人nhân 間gian 父phụ 母mẫu 胎thai 。 是thị 也dã 。 故cố 名danh 胎thai 生sanh 者giả 。 胎thai 在tại 生sanh 藏tạng 之chi 下hạ 。 熟thục 藏tạng 之chi 上thượng 。 不bất 見kiến 不bất 聞văn 。 今kim 不bất 得đắc 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 故cố 名danh 胎thai 生sanh 。 如như 剎sát 帝đế 利lợi 下hạ 。 喻dụ 胎thai 生sanh 也dã 。 犯phạm 法pháp 。 喻dụ 信tín 力lực 不bất 堅kiên 。 幽u 之chi 內nội 宮cung 等đẳng 。 喻dụ 疑nghi 城thành 自tự 然nhiên 快khoái 樂lạc 。 閻Diêm 浮Phù 金kim 鎖tỏa 。 繫hệ 其kỳ 兩lưỡng 足túc 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 喻dụ 五ngũ 百bách 歲tuế 不phủ 。 見kiến 佛Phật 聞văn 法Pháp 。 如như 處xứ 胎thai 也dã 。 識thức 其kỳ 本bổn 罪tội 。 謂vị 志chí 意ý 猶do 豫dự 之chi 罪tội 。 能năng 了liễu 佛Phật 智trí 。 方phương 名danh 深thâm 自tự 悔hối 責trách 。 鈔sao 。 是thị 最tối 後hậu 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 之chi 後hậu 。 更cánh 無vô 餘dư 心tâm 故cố 。 名danh 為vi 大đại 心tâm 者giả 。 以dĩ 垂thùy 死tử 之chi 人nhân 。 必tất 知tri 不bất 免miễn 。 諦đế 心tâm 決quyết 斷đoán 。 勝thắng 百bách 年niên 願nguyện 力lực 。 是thị 心tâm 名danh 為vi 大đại 心tâm 。 以dĩ 捨xả 身thân 事sự 急cấp 故cố 。 如như 人nhân 入nhập 陣trận 。 不bất 惜tích 身thân 命mạng 。 名danh 為vi 健kiện 人nhân 也dã 。 又hựu 復phục 大đại 心tâm 。 亦diệc 可khả 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 以dĩ 此thử 心tâm 之chi 後hậu 。 更cánh 無vô 餘dư 心tâm 。 則tắc 是thị 頓đốn 入nhập 。 無Vô 心Tâm 三Tam 昧Muội 。 即tức 是thị 頓đốn 離ly 念niệm 相tương/tướng 。 豈khởi 不bất 為vi 大đại 。 豈khởi 不bất 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 葢# 以dĩ 九cửu 品phẩm 行hành 因nhân 。 行hàng 行hàng 通thông 乎hồ 九cửu 品phẩm 。 如như 五ngũ 逆nghịch 罪tội 。 臨lâm 終chung 十thập 念niệm 為vi 能năng 消tiêu 功công 。 屬thuộc 下hạ 下hạ 品phẩm 。 若nhược 能năng 伏phục 惑hoặc 。 即tức 中trung 品phẩm 。 若nhược 根căn 器khí 大đại 利lợi 。 頓đốn 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 如như 闍xà 王vương 重trọng/trùng 悔hối 。 得đắc 無vô 根căn 信tín 。 即tức 是thị 上thượng 三tam 所sở 攝nhiếp 。 豈khởi 非phi 五ngũ 逆nghịch 隨tùy 於ư 懺sám 功công 。 自tự 分phần/phân 九cửu 品phẩm 也dã 。 且thả 十thập 念niệm 得đắc 生sanh 。 皆giai 是thị 夙túc 有hữu 靈linh 根căn 者giả 。 十thập 疑nghi 論luận 云vân 。 臨lâm 終chung 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 十thập 念niệm 成thành 就tựu 者giả 。 並tịnh 是thị 宿túc 善thiện 業nghiệp 強cường/cưỡng 。 始thỉ 遇ngộ 知tri 識thức 等đẳng 。 妙diệu 宗tông 鈔sao 云vân 。 此thử 雖tuy 造tạo 惡ác 。 已dĩ 曾tằng 修tu 觀quán 。 故cố 使sử 臨lâm 終chung 。 善thiện 友hữu 勸khuyến 稱xưng 十thập 念niệm 。 定định 心tâm 則tắc 成thành 。 亦diệc 是thị 法pháp 行hành 。 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 人nhân 也dã 。 由do 乘thừa 急cấp 故cố 。 得đắc 值trị 善thiện 友hữu 。 縱túng/tung 現hiện 世thế 不bất 修tu 三tam 昧muội 。 亦diệc 是thị 宿túc 種chúng 今kim 熟thục 。 故cố 得đắc 往vãng 生sanh 。 故cố 今kim 大đại 心tâm 。 說thuyết 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 大đại 心tâm 。 亦diệc 無vô 不bất 可khả 。 況huống 本bổn 鈔sao 文văn 。 當đương 知tri 即tức 是thị 。 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 若nhược 事sự 一nhất 心tâm 。 猶do 未vị 為vi 大đại 。 若nhược 理lý 一nhất 心tâm 。 豈khởi 不bất 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 故cố 名danh 為vi 大đại 心tâm 。 疏sớ/sơ 。 以dĩ 生sanh 於ư 自tự 心tâm 故cố 。 不bất 往vãng 而nhi 往vãng 者giả 。 既ký 云vân 自tự 心tâm 則tắc 無vô 往vãng 。 既ký 云vân 生sanh 於ư 自tự 心tâm 。 則tắc 無vô 往vãng 而nhi 往vãng 。 無vô 往vãng 而nhi 往vãng 。 生sanh 則tắc 決quyết 定định 生sanh 。 往vãng 而nhi 無vô 往vãng 。 去khứ 則tắc 實thật 不bất 去khứ 也dã 。 今kim 之chi 往vãng 生sanh 。 與dữ 昔tích 人nhân 何hà 礙ngại 耶da 。 鈔sao 。 華hoa 嚴nghiêm 重trùng 重trùng 法Pháp 界Giới 。 不bất 出xuất 一nhất 心tâm 者giả 。 重trùng 重trùng 法Pháp 界Giới 不bất 出xuất 四tứ 法Pháp 界Giới 。 四tứ 法Pháp 界Giới 不bất 出xuất 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 即tức 當đương 人nhân 自tự 性tánh 也dã 。 心tâm 無vô 界giới 限hạn 等đẳng 者giả 。 此thử 心tâm 廣quảng 大đại 。 無vô 有hữu 方phương 所sở 。 無vô 有hữu 彼bỉ 此thử 。 去khứ 至chí 何hà 所sở 。 釋thích 上thượng 不bất 往vãng 。 狀trạng 其kỳ 易dị 穢uế 等đẳng 者giả 。 乃nãi 離ly 穢uế 往vãng 淨tịnh 。 離ly 舊cựu 往vãng 新tân 之chi 往vãng 。 非phi 離ly 此thử 往vãng 彼bỉ 之chi 往vãng 也dã 。 釋thích 上thượng 而nhi 往vãng 。 解giải 脫thoát 所sở 說thuyết 者giả 。 善Thiện 財Tài 童Đồng 子Tử 。 第đệ 六lục 於ư 住trụ 林lâm 城thành 。 參tham 解giải 脫thoát 長trưởng 者giả 。 長trưởng 者giả 即tức 入nhập 普phổ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 佛Phật 剎sát 三tam 昧muội 。 次thứ 從tùng 三tam 昧muội 起khởi 。 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。 我ngã 見kiến 如như 是thị 等đẳng 。 十thập 方phương 各các 土thổ/độ 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 如Như 來Lai 。 彼bỉ 諸chư 如Như 來Lai 。 不bất 來lai 至chí 此thử 。 我ngã 不bất 往vãng 彼bỉ 。 乃nãi 至chí 隨tùy 意ý 即tức 見kiến 等đẳng 。 以dĩ 佛Phật 來lai 去khứ 隨tùy 心tâm 現hiện 故cố 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 人nhân 欲dục 了liễu 知tri 。 三tam 世thế 一nhất 切thiết 佛Phật 。 應ưng 觀quán 法Pháp 界Giới 性tánh 。 一nhất 切thiết 惟duy 心tâm 造tạo 。 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 兜Đâu 率Suất 內nội 院viện 。 昔tích 人nhân 亦diệc 願nguyện 往vãng 生sanh 者giả 。 兜Đâu 率Suất 乃nãi 欲dục 界giới 第đệ 四tứ 天thiên 。 分phần/phân 內nội 外ngoại 院viện 。 外ngoại 院viện 是thị 天thiên 人nhân 所sở 居cư 。 內nội 院viện 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 居cư 。 三tam 災tai 亦diệc 無vô 所sở 損tổn 。 昔tích 人nhân 願nguyện 生sanh 者giả 。 如như 白bạch 香hương 山sơn 云vân 。 海hải 山sơn 不bất 是thị 我ngã 歸quy 處xứ 。 歸quy 則tắc 須tu 歸quy 兜Đâu 率Suất 天thiên 。 是thị 也dã 。 鈔sao 。 必tất 智trí 斷đoạn 功công 德đức 。 堪kham 與dữ 聖thánh 流lưu 者giả 。 智trí 斷đoạn 。 即tức 證chứng 智trí 斷đoạn 惑hoặc 功công 德đức 。 內nội 院viện 皆giai 證chứng 智trí 斷đoạn 惑hoặc 聖thánh 人nhân 所sở 居cư 。 無vô 此thử 功công 德đức 。 不bất 堪kham 與dữ 會hội 故cố 。 極cực 樂lạc 求cầu 生sanh 無vô 論luận 惑hoặc 業nghiệp 者giả 。 求cầu 生sanh 淨tịnh 土độ 。 但đãn 得đắc 事sự 一nhất 心tâm 功công 成thành 。 即tức 帶đái 惑hoặc 業nghiệp 往vãng 生sanh 。 仗trượng 彌di 陀đà 不bất 思tư 議nghị 願nguyện 力lực 。 如như 載tái 巨cự 石thạch 。 不bất 至chí 沈trầm 淵uyên 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 。 奘tráng 師sư 謂vị 內nội 院viện 易dị 生sanh 者giả 。 奘tráng 師sư 為vi 相tương/tướng 宗tông 師sư 德đức 。 而nhi 彌Di 勒Lặc 為vi 相tương/tướng 宗tông 之chi 祖tổ 。 故cố 奘tráng 師sư 常thường 於ư 定định 中trung 見kiến 。 彌Di 勒Lặc 聖thánh 相tương/tướng 。 臨lâm 終chung 歸quy 於ư 兜Đâu 率Suất 。 常thường 勸khuyến 人nhân 修tu 。 唯duy 心tâm 識thức 定định 。 故cố 謂vị 內nội 院viện 易dị 生sanh 也dã 。 彌Di 勒Lặc 猶do 居cư 等đẳng 覺giác 者giả 。 以dĩ 尚thượng 在tại 因nhân 位vị 。 未vị 為vi 極cực 果quả 。 猶do 清thanh 辯biện 謂vị 今kim 彌Di 勒Lặc 未vị 是thị 徧biến 知tri 。 俟sĩ 龍long 華hoa 道đạo 後hậu 。 方phương 復phục 問vấn 津tân 。 即tức 其kỳ 事sự 也dã 。 後hậu 生sanh 龍long 華hoa 者giả 。 彌Di 勒Lặc 下hạ 生sanh 經Kinh 云vân 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 於ư 出xuất 家gia 之chi 日nhật 。 便tiện 得đắc 成thành 佛Phật 。 坐tọa 於ư 龍long 華hoa 樹thụ 下hạ 。 華hoa 林lâm 園viên 中trung 。 三tam 會hội 說thuyết 法Pháp 。 第đệ 一nhất 會hội 。 度độ 九cửu 十thập 六lục 俱câu 胝chi 眾chúng 。 乃nãi 釋Thích 迦Ca 佛Phật 法Pháp 中trung 造tạo 佛Phật 像tượng 者giả 。 第đệ 二nhị 會hội 。 度độ 九cửu 十thập 四tứ 俱câu 胝chi 眾chúng 。 乃nãi 釋Thích 迦Ca 佛Phật 時thời 。 五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 讀đọc 誦tụng 大Đại 乘Thừa 經kinh 者giả 。 第đệ 三tam 會hội 。 度độ 九cửu 十thập 二nhị 俱câu 胝chi 眾chúng 。 乃nãi 釋Thích 迦Ca 佛Phật 法Pháp 中trung 。 供cúng 養dường 僧Tăng 者giả 。 華hoa 嚴nghiêm 較giảo 論luận 國quốc 土độ 者giả 。 心Tâm 王Vương 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 眾chúng 會hội 中trung 。 告cáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 佛Phật 子tử 。 此thử 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 中trung 。 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 剎sát 一nhất 劫kiếp 。 於ư 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 剎sát 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 一nhất 劫kiếp 。 於ư 袈Ca 裟Sa 幢Tràng 世Thế 界Giới 。 金kim 剛cang 堅kiên 佛Phật 剎sát 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 袈Ca 裟Sa 幢Tràng 世Thế 界Giới 一nhất 劫kiếp 。 於ư 不bất 退thoái 音âm 聲thanh 輪luân 世thế 界giới 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 佛Phật 子tử 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 乃nãi 至chí 過quá 百bách 萬vạn 阿a 僧tăng 祇kỳ 世thế 界giới 。 最tối 後hậu 世thế 界giới 一nhất 劫kiếp 。 於ư 勝thắng 蓮Liên 華Hoa 世Thế 界Giới 。 賢hiền 勝thắng 佛Phật 剎sát 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 諸chư 同đồng 行hành 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 充sung 滿mãn 其kỳ 中trung 。 鈔sao 。 不bất 得đắc 戒giới 。 而nhi 得đắc 增tăng 益ích 受thọ 戒giới 者giả 。 梵Phạm 網võng 云vân 。 千thiên 里lý 內nội 無vô 能năng 授thọ 戒giới 師sư 。 許hứa 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 像tượng 前tiền 受thọ 戒giới 。 要yếu 須tu 懺sám 悔hối 。 得đắc 見kiến 好hảo 相tướng 。 即tức 便tiện 得đắc 戒giới 。 見kiến 好hảo 相tướng 者giả 。 佛Phật 來lai 摩ma 頂đảnh 。 見kiến 光quang 見kiến 華hoa 等đẳng 。 若nhược 不bất 見kiến 好hảo 相tướng 。 雖tuy 懺sám 無vô 益ích 。 然nhiên 雖tuy 不bất 得đắc 戒giới 。 而nhi 得đắc 增tăng 益ích 受thọ 戒giới 。 一nhất 聞văn 千thiên 悟ngộ 者giả 。 如như 脅hiếp 下hạ 施thí 拳quyền 。 隔cách 江giang 招chiêu 手thủ 。 誦tụng 藥dược 王vương 而nhi 親thân 見kiến 靈linh 山sơn 。 逢phùng 吹xuy 鐙đăng 而nhi 頓đốn 傳truyền 心tâm 印ấn 。 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 無vô 形hình 。 是thị 不bất 顛điên 倒đảo 義nghĩa 者giả 。 形hình 者giả 。 相tương/tướng 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 。 皆giai 倒đảo 心tâm 妄vọng 境cảnh 。 今kim 真Chân 如Như 自tự 性tánh 。 非phi 一nhất 相tương/tướng 。 非phi 異dị 相tướng 。 非phi 非phi 一nhất 異dị 相tướng 。 非phi 一nhất 異dị 俱câu 相tương/tướng 。 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 有hữu 何hà 倒đảo 妄vọng 。 自tự 性tánh 無vô 垢cấu 。 是thị 生sanh 極cực 樂lạc 義nghĩa 者giả 。 垢cấu 者giả 染nhiễm 也dã 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 皆giai 苦khổ 因nhân 苦khổ 果quả 。 今kim 離ly 垢cấu 法Pháp 身thân 。 出xuất 煩phiền 惱não 礙ngại 。 智trí 礙ngại 。 離ly 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 純thuần 淨tịnh 明minh 故cố 。 成thành 法pháp 出xuất 離ly 鏡kính 。 甯ninh 非phi 極cực 樂lạc 。 鈔sao 。 是thị 則tắc 求cầu 於ư 正chánh 相tương/tướng 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 正chánh 者giả 對đối 倒đảo 而nhi 言ngôn 。 若nhược 有hữu 正chánh 相tương/tướng 。 與dữ 倒đảo 何hà 異dị 。 無vô 正chánh 無vô 倒đảo 。 是thị 名danh 真chân 不bất 顛điên 倒đảo 。 是thị 則tắc 求cầu 於ư 淨tịnh 相tương/tướng 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 等đẳng 。 淨tịnh 者giả 對đối 垢cấu 而nhi 言ngôn 。 若nhược 有hữu 淨tịnh 相tương/tướng 。 與dữ 垢cấu 何hà 別biệt 。 無vô 淨tịnh 無vô 垢cấu 。 是thị 名danh 真chân 淨tịnh 土độ 。 鈔sao 。 指chỉ 掌chưởng 者giả 。 論luận 語ngữ 云vân 。 其kỳ 如như 示thị 諸chư 斯tư 乎hồ 。 指chỉ 其kỳ 掌chưởng 註chú 云vân 。 言ngôn 易dị 見kiến 也dã 。 鈔sao 。 靈linh 知tri 體thể 上thượng 。 彌di 陀đà 聖thánh 眾chúng 終chung 日nhật 現hiện 前tiền 者giả 。 自tự 性tánh 寂tịch 即tức 無vô 量lượng 壽thọ 。 自tự 性tánh 照chiếu 即tức 無vô 量lượng 光quang 。 慈từ 即tức 觀quán 音âm 。 智trí 即tức 勢thế 至chí 等đẳng 。 常thường 寂tịch 光quang 中trung 無vô 時thời 不bất 往vãng 者giả 。 常thường 即tức 法Pháp 身thân 。 寂tịch 即tức 解giải 脫thoát 。 光quang 即tức 般Bát 若Nhã 。 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 不bất 相tương 離ly 故cố 。 奈nại 何hà 下hạ 結kết 勸khuyến 。 鈔sao 。 人nhân 天thiên 希hy 有hữu 歷lịch 劫kiếp 難nan 逢phùng 者giả 。 佛Phật 未vị 出xuất 世thế 。 人nhân 間gian 止chỉ 有hữu 輪Luân 王Vương 。 說thuyết 十Thập 善Thiện 法Pháp 。 天thiên 上thượng 止chỉ 有hữu 帝Đế 釋Thích 說thuyết 出xuất 欲dục 論luận 等đẳng 。 皆giai 有hữu 為vi 因nhân 果quả 。 不bất 出xuất 輪luân 迴hồi 。 縱túng/tung 佛Phật 出xuất 世thế 。 亦diệc 先tiên 說thuyết 人nhân 天thiên 小tiểu 教giáo 。 直trực 至chí 方Phương 等Đẳng 時thời 。 方phương 有hữu 此thử 超siêu 生sanh 死tử 。 出xuất 輪luân 迴hồi 之chi 妙diệu 法Pháp 。 故cố 經Kinh 云vân 。 諸chư 佛Phật 出xuất 於ư 世thế 。 懸huyền 遠viễn 值trị 遇ngộ 難nan 。 假giả 使sử 出xuất 於ư 世thế 。 說thuyết 是thị 法pháp 亦diệc 難nạn/nan 等đẳng 。 出xuất 世thế 間gian 因nhân 。 指chỉ 小Tiểu 乘Thừa 四Tứ 諦Đế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 。 此thử 法pháp 能năng 超siêu 三tam 界giới 。 不bất 墮đọa 輪luân 迴hồi 。 但đãn 依y 事sự 識thức 修tu 行hành 。 心tâm 外ngoại 見kiến 法pháp 。 不bất 悟ngộ 唯duy 心tâm 故cố 猶do 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 又hựu 通thông 教giáo 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 。 別biệt 教giáo 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 此thử 法pháp 能năng 超siêu 二Nhị 乘Thừa 。 不bất 墮đọa 偏thiên 空không 。 但đãn 道đạo 後hậu 方phương 證chứng 。 因nhân 果quả 不bất 融dung 。 淨tịnh 土độ 則tắc 理lý 外ngoại 修tu 成thành 萬vạn 法pháp 乃nãi 不bất 由do 心tâm 具cụ 。 雖tuy 塵trần 劫kiếp 修tu 道Đạo 。 廣quảng 游du 佛Phật 剎sát 。 指chỉ 彼bỉ 淨tịnh 土độ 。 但đãn 是thị 體thể 外ngoại 方phương 便tiện 。 未vị 為vi 了liễu 義nghĩa 故cố 猶do 可khả 思tư 可khả 議nghị 也dã 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 因nhân 者giả 。 以dĩ 迴hồi 神thần 億ức 剎sát 。 實thật 生sanh 乎hồ 自tự 己kỷ 心tâm 中trung 。 孕dựng 質chất 九cửu 蓮liên 。 匪phỉ 逃đào 乎hồ 剎sát 那na 際tế 內nội 。 是thị 十thập 方phương 淨tịnh 穢uế 。 卷quyển 懷hoài 同đồng 在tại 剎sát 那na 。 一nhất 念niệm 色sắc 心tâm 。 羅la 列liệt 徧biến 收thu 法Pháp 界Giới 。 苟cẩu 或hoặc 事sự 理lý 攸du 隔cách 。 淨tịnh 穢uế 相tương/tướng 妨phương 。 安an 令linh 五ngũ 逆nghịch 凡phàm 夫phu 。 十thập 念niệm 便tiện 登đăng 於ư 寶bảo 土thổ/độ 。 二Nhị 乘Thừa 賢hiền 輩bối 。 迴hồi 心tâm 即tức 達đạt 於ư 金kim 池trì 也dã 哉tai 。 是thị 則tắc 大Đại 乘Thừa 中trung 大Đại 乘Thừa 。 了liễu 義nghĩa 中trung 了liễu 義nghĩa 。 佛Phật 法Pháp 之chi 妙diệu 。 過quá 此thử 以dĩ 往vãng 。 不bất 知tri 所sở 裁tài 。 是thị 不bất 思tư 議nghị 功công 德đức 。 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 因nhân 也dã 。 鈔sao 。 無vô 量lượng 壽thọ 。 無vô 量lượng 光quang 。 三Tam 寶Bảo 道Đạo 品Phẩm 種chủng 種chủng 等đẳng 。 此thử 指chỉ 所sở 施thí 之chi 法pháp 也dã 。 此thử 法pháp 或hoặc 出xuất 音âm 敷phu 演diễn 。 或hoặc 現hiện 相tướng 指chỉ 陳trần 。 以dĩ 彼bỉ 土độ 眾chúng 生sanh 。 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 。 得đắc 大đại 總tổng 持trì 。 六lục 塵trần 皆giai 說thuyết 。 六lục 根căn 皆giai 聞văn 。 法pháp 法pháp 頭đầu 頭đầu 。 無vô 非phi 妙diệu 法Pháp 故cố 。 水thủy 鳥điểu 樹thụ 林lâm 下hạ 四tứ 句cú 。 此thử 彌di 陀đà 神thần 變biến 也dã 。 眾chúng 生sanh 皆giai 具cụ 相tướng 好hảo 神thần 變biến 等đẳng 。 此thử 眾chúng 生sanh 神thần 變biến 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 國quốc 種chủng 種chủng 妙diệu 用dụng 。 雖tuy 彌di 陀đà 神thần 變biến 所sở 成thành 。 若nhược 眾chúng 生sanh 不bất 得đắc 神thần 變biến 。 不bất 能năng 受thọ 用dụng 。 經Kinh 云vân 。 方phương 便tiện 是thị 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 時thời 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 方phương 便tiện 無vô 礙ngại 眾chúng 生sanh 。 來lai 生sanh 其kỳ 國quốc 。 是thị 也dã 。 難nan 信tín 之chi 法Pháp 三tam 句cú 。 經Kinh 云vân 。 若nhược 不bất 往vãng 昔tích 修tu 福phước 慧tuệ 。 於ư 此thử 正Chánh 法Pháp 不bất 能năng 聞văn 。 已dĩ 曾tằng 欽khâm 奉phụng 諸chư 如Như 來Lai 。 故cố 有hữu 因nhân 緣duyên 聞văn 此thử 義nghĩa 。 般Bát 若Nhã 云vân 。 若nhược 人nhân 一nhất 念niệm 。 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật 而nhi 種chúng 善thiện 根căn 等đẳng 。 同đồng 居cư 即tức 寂tịch 光quang 者giả 。 在tại 下hạ 品phẩm 往vãng 生sanh 。 但đãn 見kiến 同đồng 居cư 。 圓viên 心tâm 大Đại 士Sĩ 。 即tức 是thị 寂tịch 光quang 。 池trì 閣các 蓮liên 華hoa 無vô 非phi 般Bát 若Nhã 。 欄lan 網võng 行hàng 樹thụ 盡tận 是thị 真Chân 如Như 。 所sở 謂vị 道Đạo 人Nhân 緣duyên 慮lự 盡tận 。 觸xúc 目mục 是thị 心tâm 光quang 也dã 。 應ưng 身thân 即tức 法Pháp 身thân 者giả 。 在tại 中trung 下hạ 往vãng 生sanh 。 但đãn 見kiến 應ưng 身thân 。 圓viên 心tâm 大Đại 士Sĩ 。 即tức 見kiến 法Pháp 身thân 。 一nhất 一nhất 光quang 明minh 。 俱câu 是thị 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。 一nhất 一nhất 相tướng 好hảo 。 何hà 非phi 圓viên 極cực 一nhất 心tâm 。 所sở 謂vị 微vi 妙diệu 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 具cụ 相tướng 三tam 十thập 二nhị 也dã 。 空không 尋tầm 文văn 疏sớ/sơ 勞lao 身thân 心tâm 者giả 。 四tứ 十thập 二nhị 章chương 經Kinh 云vân 。 博bác 聞văn 愛ái 道Đạo 。 道Đạo 必tất 難nan 會hội 。 守thủ 志chí 奉phụng 道Đạo 。 其kỳ 道Đạo 甚thậm 大đại 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 吾ngô 早tảo 年niên 來lai 積tích 學học 問vấn 。 亦diệc 曾tằng 討thảo 疏sớ 尋tầm 經Kinh 論luận 。 分phân 別biệt 名danh 相tướng 不bất 知tri 休hưu 。 入nhập 海hải 算toán 沙sa 徒đồ 自tự 困khốn 。 是thị 也dã 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 離ly 心tâm 言ngôn 相tương/tướng 者giả 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 可khả 說thuyết 不bất 可khả 念niệm 。 故cố 名danh 為vi 真Chân 如Như 也dã 。 鈔sao 。 無vô 記ký 者giả 。 冥minh 冥minh 昏hôn 住trụ 。 於ư 善thiện 不bất 善thiện 。 無vô 所sở 記ký 別biệt 。 曰viết 無vô 記ký 。 今kim 緘giam 口khẩu 忘vong 機cơ 。 正chánh 是thị 無vô 所sở 分phân 別biệt 。 故cố 落lạc 無vô 記ký 。 是thị 思tư 之chi 不bất 得đắc 。 議nghị 之chi 不bất 得đắc 。 不bất 思tư 不bất 議nghị 亦diệc 復phục 不bất 得đắc 。 是thị 真chân 不bất 可khả 思tư 議nghị 也dã 。 古cổ 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 心tâm 求cầu 。 不bất 可khả 以dĩ 無vô 心tâm 造tạo 。 不bất 可khả 以dĩ 語ngữ 默mặc 通thông 。 其kỳ 斯tư 之chi 謂vị 與dữ 。 鈔sao 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 者giả 。 本bổn 無vô 有hữu 生sanh 。 焉yên 得đắc 有hữu 滅diệt 。 無vô 去khứ 無vô 來lai 者giả 。 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 何hà 所sở 至chí 去khứ 。 無vô 增tăng 無vô 減giảm 者giả 。 果quả 佛Phật 圓viên 明minh 之chi 體thể 。 即tức 眾chúng 生sanh 性tánh 德đức 之chi 佛Phật 故cố 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 者giả 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 。 照chiếu 而nhi 常thường 寂tịch 故cố 。 如như 如như 不bất 動động 者giả 。 上thượng 如như 是thị 智trí 。 下hạ 如như 是thị 境cảnh 。 心tâm 境cảnh 符phù 合hợp 。 得đắc 不bất 動động 空không 有hữu 等đẳng 法pháp 故cố 。 有hữu 無vô 斷đoạn 常thường 。 皆giai 是thị 妄vọng 心tâm 計kế 度độ 。 若nhược 離ly 妄vọng 心tâm 。 自tự 無vô 一nhất 切thiết 。 法pháp 差sai 別biệt 之chi 相tướng 也dã 。 東đông 屬thuộc 春xuân 生sanh 。 於ư 卦# 為vi 震chấn 者giả 。 易dị 曰viết 。 萬vạn 物vật 出xuất 乎hồ 震chấn 。 震chấn 東đông 方phương 也dã 。 又hựu 曰viết 震chấn 為vi 雷lôi 。 其kỳ 究cứu 為vi 健kiện 。 又hựu 曰viết 震chấn 動động 也dã 。 即tức 動động 即tức 靜tĩnh 。 應ưng 萬vạn 變biến 而nhi 常thường 寂tịch 者giả 。 不bất 遷thiên 論luận 云vân 。 不bất 釋thích 動động 以dĩ 求cầu 靜tĩnh 。 即tức 求cầu 靜tĩnh 於ư 諸chư 動động 。 是thị 故cố 旋toàn 嵐lam 偃yển 岳nhạc 而nhi 常thường 靜tĩnh 。 江giang 河hà 競cạnh 注chú 而nhi 不bất 流lưu 。 野dã 馬mã 飄phiêu 皷cổ 而nhi 不bất 動động 。 日nhật 月nguyệt 歷lịch 天thiên 而nhi 不bất 周chu 也dã 。 鈔sao 。 百bách 福phước 所sở 成thành 者giả 。 世Thế 尊Tôn 因Nhân 地Địa 修tu 行hành 百bách 福phước 果quả 位vị 感cảm 一nhất 種chủng 相tướng 好hảo 。 修tu 無vô 量lượng 福phước 。 感cảm 無vô 量lượng 相tướng 好hảo 。 百bách 福phước 者giả 。 如như 大Đại 千Thiên 眾chúng 生sanh 悉tất 瞽# 不bất 見kiến 。 悉tất 皆giai 醫y 治trị 復phục 明minh 。 乃nãi 稱xưng 一nhất 福phước 也dã 。 鈔sao 。 七thất 金kim 者giả 。 一nhất 持trì 雙song 。 二nhị 持trì 軸trục 。 三tam 擔đảm 木mộc 。 四tứ 善thiện 見kiến 。 五ngũ 馬mã 耳nhĩ 。 六lục 象tượng 鼻tị 。 七thất 魚ngư 嘴chủy 。 皆giai 有hữu 金kim 色sắc 光quang 明minh 。 七thất 重trùng 環hoàn 遶nhiễu 須Tu 彌Di 山Sơn 外ngoại 。 高cao 廣quảng 形hình 量lượng 。 次thứ 第đệ 減giảm 半bán 。 如như 須Tu 彌Di 高cao 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 由do 旬tuần 。 持trì 雙song 即tức 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 是thị 也dã 。 名danh 稱xưng 高cao 遠viễn 。 踰du 於ư 須Tu 彌Di 者giả 。 自tự 有hữu 高cao 而nhi 不bất 遠viễn 。 遠viễn 而nhi 不bất 高cao 者giả 。 今kim 兼kiêm 二nhị 者giả 。 豎thụ 出xuất 三tam 土thổ/độ 。 橫hoạnh/hoành 徧biến 沙sa 界giới 。 仰ngưỡng 之chi 彌di 高cao 。 望vọng 之chi 彌di 遠viễn 。 法Pháp 界Giới 眾chúng 生sanh 。 莫mạc 不bất 瞻chiêm 仰ngưỡng 也dã 。 疏sớ/sơ 。 佛Phật 光quang 廣quảng 照chiếu 。 兼kiêm 身thân 智trí 二nhị 光quang 。 智trí 光quang 者giả 。 如như 經Kinh 云vân 。 我ngã 以dĩ 智trí 慧tuệ 光quang 。 廣quảng 照chiếu 無vô 央ương 界giới 。 身thân 光quang 者giả 。 如như 光quang 明minh 覺giác 品phẩm 。 放phóng 光quang 照chiếu 一nhất 世thế 界giới 。 十thập 世thế 界giới 。 乃nãi 至chí 不bất 可khả 說thuyết 世thế 界giới 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 等đẳng 。 鈔sao 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 者giả 。 無vô 明minh 蕩đãng 盡tận 。 般Bát 若Nhã 圓viên 彰chương 故cố 。 此thử 即tức 智trí 光quang 。 光quang 明minh 無vô 量lượng 即tức 身thân 光quang 。 鈔sao 。 舉cử 因nhân 該cai 果quả 二nhị 句cú 。 因nhân 不bất 該cai 果quả 。 果quả 不bất 徹triệt 因nhân 者giả 。 權quyền 乘thừa 因nhân 果quả 也dã 。 非phi 一Nhất 乘Thừa 因nhân 果quả 也dã 。 一Nhất 乘Thừa 因nhân 者giả 。 諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 。 一Nhất 乘Thừa 果quả 者giả 。 亦diệc 諸chư 法Pháp 實thật 相tướng 是thị 。 智trí 而nhi 不bất 悲bi 二nhị 句cú 。 智trí 而nhi 不bất 悲bi 。 小Tiểu 乘Thừa 偏thiên 真chân 之chi 智trí 。 悲bi 而nhi 不bất 智trí 。 凡phàm 夫phu 愛ái 見kiến 之chi 悲bi 。 非phi 大Đại 乘Thừa 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 即tức 悲bi 之chi 智trí 。 無vô 緣duyên 之chi 悲bi 。 即tức 智trí 之chi 悲bi 也dã 。 行hành 非phi 願nguyện 起khởi 二nhị 句cú 。 行hành 非phi 願nguyện 起khởi 偽ngụy 行hành 也dã 。 願nguyện 不bất 行hành 成thành 虗hư 願nguyện 也dã 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 無vô 作tác 妙diệu 行hạnh 。 稱xưng 性tánh 之chi 願nguyện 也dã 。 堯# 仁nhân 者giả 。 通thông 鑑giám 云vân 。 堯# 仁nhân 如như 天thiên 。 舜thuấn 孝hiếu 者giả 。 舜thuấn 父phụ 頑ngoan 。 母mẫu 嚚ngân 。 象tượng 傲ngạo 。 克khắc 諧hài 以dĩ 孝hiếu 。 禹vũ 儉kiệm 者giả 。 菲# 飲ẩm 食thực 而nhi 致trí 孝hiếu 乎hồ 鬼quỷ 神thần 。 惡ác 衣y 服phục 而nhi 致trí 美mỹ 乎hồ 黻# 冕# 。 卑ty 宮cung 室thất 而nhi 盡tận 力lực 乎hồ 溝câu 洫# 。 湯thang 寬khoan 者giả 。 伊y 尹# 贊tán 湯thang 曰viết 。 代đại 虐ngược 以dĩ 寬khoan 。 鈔sao 。 外ngoại 求cầu 智trí 慧tuệ 可khả 盡tận 二nhị 句cú 。 古cổ 云vân 。 從tùng 門môn 入nhập 者giả 。 不bất 是thị 家gia 珍trân 。 向hướng 自tự 己kỷ 胸hung 中trung 流lưu 出xuất 。 方phương 始thỉ 葢# 天thiên 葢# 地địa 。 是thị 也dã 。 又hựu 香hương 嚴nghiêm 聞văn 一nhất 答đáp 十thập 。 問vấn 十thập 答đáp 百bách 。 而nhi 死tử 於ư 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 句cú 下hạ 。 及cập 問vấn 擊kích 竹trúc 。 方phương 云vân 。 一nhất 擊kích 忘vong 所sở 知tri 。 更cánh 不bất 假giả 修tu 持trì 等đẳng 。 鈔sao 。 常thường 為vi 真chân 實thật 等đẳng 四tứ 句cú 。 各các 有hữu 事sự 理lý 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 正chánh 直trực 語ngữ 者giả 有hữu 二nhị 。 一nhất 稱xưng 法pháp 說thuyết 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 信tín 解giải 明minh 了liễu 。 二nhị 稱xưng 理lý 說thuyết 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 除trừ 疑nghi 遣khiển 惑hoặc 。 柔nhu 軟nhuyễn 語ngữ 者giả 亦diệc 二nhị 。 一nhất 者giả 安an 慰úy 語ngữ 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 歡hoan 喜hỷ 親thân 近cận 。 二nhị 者giả 宮cung 商thương 清thanh 雅nhã 。 令linh 諸chư 聞văn 者giả 。 愛ái 樂nhạo 受thọ 習tập 。 和hòa 合hợp 語ngữ 亦diệc 二nhị 。 一nhất 事sự 和hòa 合hợp 。 見kiến 鬬đấu 爭tranh 人nhân 諫gián 勸khuyến 令linh 捨xả 。 不bất 自tự 稱xưng 譽dự 。 卑ty 遜tốn 敬kính 物vật 。 二nhị 理lý 和hòa 合hợp 。 見kiến 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 人nhân 。 慇ân 勤cần 勸khuyến 進tấn 。 善thiện 能năng 分phân 別biệt 。 菩Bồ 提Đề 煩phiền 惱não 。 平bình 等đẳng 一nhất 相tương/tướng 。 如như 實thật 語ngữ 者giả 亦diệc 二nhị 。 一nhất 事sự 實thật 者giả 。 有hữu 則tắc 言ngôn 有hữu 。 無vô 則tắc 言ngôn 無vô 。 是thị 則tắc 言ngôn 是thị 。 非phi 則tắc 言ngôn 非phi 。 二nhị 理lý 實thật 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 住trụ 不bất 變biến 。 鈔sao 。 十thập 無vô 盡tận 藏tạng 者giả 。 謂vị 信tín 藏tạng 。 戒giới 藏tạng 。 慙tàm 藏tạng 。 愧quý 藏tạng 。 聞văn 藏tạng 。 施thí 藏tạng 。 慧tuệ 藏tạng 。 念niệm 藏tạng 。 持trì 藏tạng 。 辯biện 藏tạng 。 其kỳ 說thuyết 法Pháp 時thời 。 以dĩ 廣quảng 長trường 舌thiệt 充sung 滿mãn 世thế 界giới 者giả 。 即tức 第đệ 十thập 辯biện 藏tạng 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 且thả 然nhiên 者giả 。 以dĩ 圓viên 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 住trụ 即tức 得đắc 普Phổ 現Hiện 色Sắc 身Thân 三Tam 昧Muội 故cố 。 疏sớ/sơ 。 證chứng 小tiểu 。 謂vị 人nhân 天thiên 小tiểu 果quả 漏lậu 無vô 漏lậu 因nhân 。 大đại 事sự 。 謂vị 開khai 示thị 悟ngộ 入nhập 。 佛Phật 之chi 知tri 見kiến 。 鈔sao 。 色sắc 身thân 三tam 昧muội 。 即tức 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 。 色sắc 身thân 三tam 昧muội 。 得đắc 此thử 三tam 昧muội 。 現hiện 一nhất 現hiện 多đa 。 現hiện 小tiểu 現hiện 大đại 。 隨tùy 意ý 自tự 在tại 。 是thị 為vi 大đại 事sự 同đồng 法pháp 華hoa 者giả 。 法pháp 華hoa 神thần 力lực 品phẩm 。 佛Phật 出xuất 廣quảng 長trường 舌thiệt 相tướng 。 上thượng 至chí 梵Phạm 世Thế 。 贊tán 歎thán 法Pháp 華hoa 。 證chứng 一nhất 大đại 事sự 因nhân 緣duyên 也dã 。 今kim 六lục 方phương 諸chư 佛Phật 。 現hiện 此thử 舌thiệt 相tướng 。 贊tán 歎thán 淨tịnh 土độ 。 豈khởi 小tiểu 因nhân 緣duyên 也dã 。 鈔sao 。 諸chư 佛Phật 相tương/tướng 同đồng 。 則tắc 心tâm 同đồng 等đẳng 者giả 。 經Kinh 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 共cộng 一nhất 法Pháp 身thân 。 一nhất 身thân 一nhất 智trí 慧tuệ 。 力lực 無vô 畏úy 亦diệc 然nhiên 。 今kim 外ngoại 相tướng 既ký 同đồng 。 內nội 心tâm 何hà 不bất 然nhiên 耶da 。 又hựu 心tâm 智trí 願nguyện 。 即tức 法pháp 報báo 應ứng 三Tam 身Thân 。 即tức 法Pháp 身thân 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 三tam 德đức 。 鈔sao 。 溪khê 聲thanh 即tức 是thị 者giả 。 東đông 坡# 詩thi 云vân 。 溪khê 聲thanh 即tức 是thị 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 山sơn 色sắc 無vô 非phi 清thanh 淨tịnh 身thân 。 是thị 也dã 。 情tình 與dữ 無vô 情tình 融dung 成thành 一nhất 舌thiệt 者giả 。 是thị 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 平bình 等đẳng 之chi 中trung 。 何hà 分phần/phân 生sanh 佛Phật 。 及cập 與dữ 萬vạn 象tượng 。 舌thiệt 即tức 法Pháp 界Giới 法Pháp 界Giới 即tức 舌thiệt 者giả 。 以dĩ 趣thú 舉cử 一nhất 塵trần 無vô 法pháp 不bất 具cụ 故cố 。 所sở 謂vị 舌thiệt 為vi 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 法pháp 趣thú 舌thiệt 也dã 。 所sở 謂vị 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 所sở 有hữu 塵trần 。 一nhất 一nhất 塵trần 中trung 。 見kiến 法Pháp 界Giới 也dã 。 所sở 謂vị 一nhất 時thời 頓đốn 現hiện 非phi 隱ẩn 顯hiển 。 一nhất 切thiết 圓viên 成thành 無vô 勝thắng 劣liệt 也dã 。 說thuyết 徧biến 覆phú 時thời 。 豈khởi 不bất 兩lưỡng 橛quyết 。 鈔sao 。 令linh 其kỳ 安an 隱ẩn 無vô 諸chư 障chướng 難nạn 者giả 。 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 云vân 。 若nhược 為vi 佛Phật 慈từ 所sở 護hộ 。 終chung 得đắc 離ly 苦khổ 。 永vĩnh 得đắc 安an 樂lạc 。 是thị 也dã 。 令linh 其kỳ 精tinh 進tấn 。 無vô 有hữu 退thoái 墮đọa 者giả 。 釋thích 論luận 云vân 。 譬thí 如như 魚ngư 子tử 。 母mẫu 若nhược 不bất 念niệm 。 子tử 則tắc 爛lạn 壞hoại 。 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 佛Phật 若nhược 不bất 念niệm 。 善thiện 根căn 則tắc 壞hoại 。 是thị 也dã 。 念niệm 佛Phật 佛Phật 念niệm 感cảm 應ứng 自tự 然nhiên 者giả 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 十thập 方phương 諸chư 佛Phật 。 憐lân 念niệm 眾chúng 生sanh 。 如như 母mẫu 憶ức 子tử 。 若nhược 子tử 逃đào 逝thệ 。 雖tuy 憶ức 何hà 為vi 。 子tử 若nhược 憶ức 母mẫu 。 如như 母mẫu 憶ức 時thời 。 母mẫu 子tử 歷lịch 生sanh 。 不bất 相tương 違vi 遠viễn 。 若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 。 憶ức 佛Phật 念niệm 佛Phật 。 現hiện 前tiền 當đương 來lai 。 必tất 定định 見kiến 佛Phật 等đẳng 。 鈔sao 。 八Bát 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 常thường 為vi 如Như 來Lai 護hộ 念niệm 者giả 。 以dĩ 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 入nhập 無vô 功công 用dụng 地địa 。 住trụ 於ư 報báo 行hành 。 若nhược 如Như 來Lai 不bất 護hộ 者giả 。 彼bỉ 時thời 即tức 入nhập 。 究Cứu 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 棄khí 捨xả 一nhất 切thiết 。 利lợi 眾chúng 生sanh 業nghiệp 。 故cố 諸chư 佛Phật 親thân 現hiện 其kỳ 前tiền 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 與dữ 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 起khởi 智trí 門môn 。 常thường 為vi 如Như 來Lai 。 之chi 所sở 護hộ 念niệm 也dã 。 鈔sao 。 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 徧biến 乎hồ 法Pháp 界Giới 者giả 。 普phổ 眼nhãn 有hữu 二nhị 。 一nhất 大đại 智trí 普phổ 眼nhãn 。 普phổ 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 二nhị 大đại 悲bi 普phổ 眼nhãn 。 普phổ 照chiếu 眾chúng 生sanh 。 今kim 雖tuy 兼kiêm 二nhị 者giả 。 意ý 重trọng/trùng 大đại 悲bi 眾chúng 生sanh 徧biến 法Pháp 界Giới 。 則tắc 大đại 悲bi 徧biến 法Pháp 界Giới 。 大đại 悲bi 徧biến 法Pháp 界Giới 。 則tắc 此thử 法Pháp 門môn 亦diệc 徧biến 法Pháp 界Giới 。 一nhất 說thuyết 一nhất 切thiết 說thuyết 也dã 。 鈔sao 。 純thuần 真chân 絕tuyệt 妄vọng 四tứ 句cú 。 謂vị 真Chân 如Như 本bổn 無vô 妄vọng 染nhiễm 。 此thử 真chân 誠thành 實thật 也dã 。 外ngoại 教giáo 以dĩ 六lục 識thức 不bất 起khởi 虗hư 偽ngụy 。 一nhất 味vị 專chuyên 誠thành 。 便tiện 為vi 誠thành 實thật 者giả 。 非phi 也dã 。 以dĩ 此thử 識thức 因nhân 塵trần 而nhi 有hữu 。 離ly 塵trần 則tắc 無vô 。 全toàn 體thể 是thị 妄vọng 故cố 。 一nhất 視thị 一nhất 聽thính 等đẳng 者giả 。 古cổ 云vân 。 日nhật 用dụng 事sự 無vô 別biệt 。 唯duy 吾ngô 自tự 偶ngẫu 諧hài 。 頭đầu 頭đầu 非phi 取thủ 捨xả 。 處xứ 處xứ 勿vật 張trương 乖quai 。 朱chu 紫tử 誰thùy 為vi 號hiệu 。 邱# 山sơn 絕tuyệt 點điểm 埃ai 。 著trước 衣y 并tinh 喫khiết 飯phạn 。 運vận 水thủy 及cập 搬# 柴sài 。 是thị 也dã 。 又hựu 視thị 聽thính 言ngôn 動động 莫mạc 不bất 與dữ 俱câu 者giả 。 所sở 謂vị 吾ngô 人nhân 食thực 息tức 起khởi 居cư 。 無vô 不bất 承thừa 他tha 恩ân 力lực 也dã 。 亘tuyên 古cổ 亘tuyên 今kim 常thường 護hộ 常thường 念niệm 者giả 。 所sở 謂vị 真Chân 如Như 內nội 熏huân 無vô 有hữu 間gián 斷đoạn 也dã 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 。 不bất 離ly 者giả 箇cá 者giả 。 所sở 謂vị 夜dạ 夜dạ 抱bão 佛Phật 眠miên 。 朝triêu 朝triêu 還hoàn 共cộng 起khởi 也dã 。 上thượng 約ước 自tự 性tánh 出xuất 纏triền 說thuyết 不bất 離ly 。 此thử 約ước 自tự 性tánh 在tại 纏triền 說thuyết 不bất 離ly 也dã 。 鈔sao 。 大đại 智trí 無vô 盡tận 有hữu 二nhị 釋thích 。 初sơ 一nhất 義nghĩa 約ước 豎thụ 窮cùng 橫hoạnh/hoành 徧biến 釋thích 。 第đệ 二nhị 義nghĩa 約ước 三tam 德đức 三tam 智trí 釋thích 。 德đức 智trí 相tương 對đối 者giả 。 以dĩ 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 即tức 觀quán 空không 之chi 智trí 。 般Bát 若Nhã 掃tảo 蕩đãng 諸chư 法pháp 故cố 。 道đạo 種chủng 智trí 。 乃nãi 觀quán 俗tục 之chi 智trí 。 解giải 脫thoát 乃nãi 建kiến 立lập 諸chư 法pháp 故cố 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 觀quán 中trung 道đạo 之chi 智trí 。 法Pháp 身thân 迥huýnh 出xuất 二nhị 邊biên 。 絕tuyệt 諸chư 對đối 待đãi 故cố 。 鈔sao 。 實thật 大đại 聲thanh 宏hoành 等đẳng 。 名danh 者giả 實thật 之chi 賓tân 也dã 。 佛Phật 於ư 僧Tăng 祇kỳ 劫kiếp 海hải 。 修tu 無vô 量lượng 行hành 。 故cố 名danh 稱xưng 普phổ 徧biến 。 聞văn 於ư 十thập 方phương 。 鈔sao 。 權quyền 智trí 照chiếu 事sự 者giả 。 廣quảng 行hành 萬vạn 行hạnh 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。 知tri 法pháp 知tri 機cơ 。 觀quán 根căn 授thọ 法pháp 。 熾sí 然nhiên 分phân 別biệt 等đẳng 。 實thật 智trí 照chiếu 理lý 者giả 。 正chánh 念niệm 真Chân 如Như 。 不bất 生sanh 分phân 別biệt 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 直trực 契khế 無vô 為vi 。 如như 智trí 不bất 二nhị 等đẳng 。 事sự 理lý 炳bỉnh 然nhiên 雙song 照chiếu 不bất 昧muội 者giả 。 正chánh 權quyền 智trí 照chiếu 事sự 時thời 。 即tức 實thật 智trí 照chiếu 理lý 。 熾sí 然nhiên 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 法pháp 。 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 而nhi 不bất 動động 。 正chánh 實thật 智trí 照chiếu 理lý 時thời 。 即tức 權quyền 智trí 照chiếu 事sự 。 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 滿mãn 目mục 青thanh 山sơn 。 荷hà 擔đảm 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 者giả 。 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 不bất 出xuất 二nhị 諦đế 。 二nhị 智trí 能năng 擔đảm 。 曰viết 大Đại 燄Diệm 肩Kiên 佛Phật 也dã 。 鈔sao 。 南nam 方phương 為vi 離ly 者giả 。 易dị 云vân 。 離ly 也dã 者giả 。 明minh 也dã 。 萬vạn 物vật 皆giai 相tương 見kiến 。 南nam 方phương 之chi 卦# 也dã 。 火hỏa 內nội 暗ám 而nhi 外ngoại 明minh 者giả 。 離ly 麗lệ 也dã 。 一nhất 陰ấm 麗lệ 於ư 二nhị 陽dương 之chi 中trung 。 其kỳ 象tượng 為vi 火hỏa 。 體thể 陰ấm 而nhi 用dụng 陽dương 也dã 。 本bổn 光quang 。 是thị 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 有hữu 此thử 光quang 明minh 也dã 。 鈔sao 。 導đạo 引dẫn 眾chúng 生sanh 。 令linh 生sanh 勝thắng 意ý 者giả 。 眾chúng 生sanh 智trí 淺thiển 不bất 知tri 佛Phật 境cảnh 。 若nhược 不bất 贊tán 揚dương 。 勝thắng 意ý 不bất 生sanh 。 故cố 欲dục 引dẫn 導đạo 眾chúng 生sanh 。 令linh 生sanh 勝thắng 意ý 。 必tất 須tu 自tự 贊tán 也dã 。 如như 釋Thích 迦Ca 世Thế 尊Tôn 。 亦diệc 自tự 贊tán 云vân 。 我ngã 是thị 如Như 來Lai 應Ứng 供Cúng 者giả 。 我ngã 是thị 知tri 道Đạo 者giả 。 開khai 道đạo 者giả 。 說thuyết 道Đạo 者giả 等đẳng 。 亦diệc 普phổ 召triệu 羣quần 機cơ 。 令linh 生sanh 勝thắng 意ý 也dã 。 觀quán 音âm 師sư 觀quán 音âm 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 我ngã 於ư 過quá 去khứ 。 遇ngộ 觀Quán 世Thế 音Âm 如Như 來Lai 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 如như 幻huyễn 聞văn 熏huân 聞văn 修tu 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 唯duy 我ngã 獨độc 尊tôn 者giả 。 悉Tất 達Đạt 太Thái 子Tử 。 初sơ 降giáng 生sanh 時thời 。 一nhất 手thủ 指chỉ 天thiên 。 一nhất 手thủ 指chỉ 地địa 。 周chu 行hành 七thất 步bộ 。 目mục 顧cố 四tứ 方phương 。 曰viết 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 唯duy 我ngã 獨độc 尊tôn 。 鈔sao 。 誌chí 公công 現hiện 十thập 一nhất 面diện 者giả 。 梁lương 武võ 帝đế 。 嘗thường 召triệu 畫họa 工công 張trương 僧Tăng 由do 。 寫tả 誌chí 公công 像tượng 。 誌chí 公công 以dĩ 指chỉ 分phần/phân 披phi 面diện 門môn 。 作tác 十thập 一nhất 面diện 觀quán 音âm 相tương/tướng 。 或hoặc 慈từ 或hoặc 威uy 。 或hoặc 定định 或hoặc 慧tuệ 。 僧Tăng 由do 竟cánh 不bất 能năng 下hạ 筆bút 。 鈔sao 。 建kiến 立lập 義nghĩa 者giả 。 上thượng 以dĩ 大đại 智trí 。 建kiến 立lập 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 以dĩ 大đại 悲bi 建kiến 立lập 眾chúng 生sanh 故cố 。 鈔sao 。 佛Phật 光quang 映ánh 蔽tế 一nhất 切thiết 者giả 。 天thiên 人nhân 之chi 光quang 但đãn 蔽tế 日nhật 月nguyệt 。 聲Thanh 聞Văn 之chi 光quang 兼kiêm 蔽tế 天thiên 人nhân 。 支chi 佛Phật 之chi 光quang 兼kiêm 蔽tế 聲Thanh 聞Văn 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 光quang 兼kiêm 蔽tế 支chi 佛Phật 。 唯duy 佛Phật 光quang 明minh 。 映ánh 蔽tế 一nhất 切thiết 。 之chi 大đại 光quang 也dã 。 鈔sao 。 見kiến 思tư 惑hoặc 者giả 。 見kiến 者giả 。 若nhược 云vân 見kiến 理lý 時thời 。 能năng 斷đoạn 此thử 惑hoặc 。 即tức 從tùng 解giải 得đắc 名danh 。 若nhược 云vân 見kiến 祇kỳ 是thị 假giả 。 假giả 者giả 不bất 實thật 為vi 義nghĩa 。 即tức 當đương 體thể 受thọ 稱xưng 。 思tư 惑hoặc 入nhập 修tu 道Đạo 位vị 。 重trọng/trùng 慮lự 緣duyên 真chân 。 此thử 惑hoặc 即tức 除trừ 。 名danh 思tư 惟duy 惑hoặc 。 此thử 從tùng 解giải 得đắc 名danh 。 若nhược 云vân 思tư 假giả 及cập 愛ái 惑hoặc 者giả 。 此thử 當đương 體thể 受thọ 稱xưng 。 然nhiên 見kiến 惑hoặc 從tùng 法pháp 塵trần 起khởi 。 能năng 障chướng 真chân 理lý 。 思tư 惑hoặc 從tùng 五ngũ 塵trần 起khởi 。 能năng 牽khiên 三tam 界giới 。 此thử 皆giai 約ước 欲dục 界giới 多đa 分phần 說thuyết 。 細tế 論luận 不bất 拘câu 。 塵trần 沙sa 惑hoặc 者giả 。 謂vị 眾chúng 生sanh 見kiến 思tư 數số 多đa 如như 塵trần 沙sa 。 乃nãi 他tha 人nhân 分phần/phân 上thượng 之chi 惑hoặc 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 行hạnh 。 專chuyên 為vi 化hóa 他tha 。 若nhược 令linh 眾chúng 生sanh 。 能năng 斷đoạn 見kiến 思tư 之chi 惑hoặc 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 斷đoạn 塵trần 沙sa 惑hoặc 。 亦diệc 名danh 別biệt 惑hoặc 者giả 。 別biệt 在tại 菩Bồ 薩Tát 所sở 斷đoạn 故cố 也dã 。 無vô 明minh 惑hoặc 者giả 。 謂vị 於ư 一nhất 切thiết 。 法pháp 無vô 所sở 明minh 了liễu 。 故cố 曰viết 無vô 明minh 。 此thử 惑hoặc 乃nãi 業nghiệp 識thức 種chủng 子tử 。 煩phiền 惱não 根căn 本bổn 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 不bất 知tri 其kỳ 名danh 。 別biệt 在tại 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 定định 慧tuệ 雙song 修tu 。 萬vạn 行hạnh 具cụ 足túc 。 方phương 斷đoạn 此thử 惑hoặc 。 故cố 亦diệc 名danh 別biệt 惑hoặc 也dã 。 在tại 法pháp 內nội 名danh 。 外ngoại 法pháp 外ngoại 名danh 。 能năng 知tri 能năng 解giải 。 名danh 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 能năng 知tri 一nhất 切thiết 。 道đạo 種chủng 差sai 別biệt 。 分phân 別biệt 無vô 謬mậu 。 名danh 道đạo 種chủng 智trí 。 佛Phật 智trí 中trung 必tất 雙song 照chiếu 三tam 智trí 具cụ 足túc 。 名danh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 此thử 三tam 智trí 是thị 果quả 。 三tam 觀quán 是thị 因nhân 。 始thỉ 終chung 心tâm 要yếu 云vân 。 空không 觀quán 者giả 。 破phá 見kiến 思tư 惑hoặc 。 證chứng 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 成thành 般Bát 若Nhã 德đức 。 假giả 觀quán 者giả 。 破phá 塵trần 沙sa 惑hoặc 。 證chứng 道đạo 種chủng 智trí 。 成thành 解giải 脫thoát 德đức 。 中trung 觀quán 者giả 。 破phá 無vô 明minh 惑hoặc 。 證chứng 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 成thành 法Pháp 身thân 德đức 。 然nhiên 非phi 智trí 不bất 斷đoạn 。 非phi 斷đoạn 不bất 智trí 。 心tâm 要yếu 先tiên 言ngôn 破phá 惑hoặc 。 後hậu 言ngôn 證chứng 智trí 。 是thị 非phi 斷đoạn 不bất 成thành 智trí 也dã 。 今kim 鈔sao 先tiên 言ngôn 智trí 證chứng 。 後hậu 言ngôn 破phá 惑hoặc 者giả 。 是thị 非phi 智trí 不bất 能năng 斷đoạn 也dã 。 鈔sao 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 目mục 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 由do 我ngã 獲hoạch 得đắc 。 妙diệu 妙diệu 聞văn 心tâm 。 故cố 我ngã 能năng 現hiện 。 眾chúng 多đa 妙diệu 容dung 。 乃nãi 至chí 二nhị 目mục 三tam 目mục 。 四tứ 目mục 九cửu 目mục 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 清thanh 淨tịnh 寶bảo 目mục 。 或hoặc 慈từ 或hoặc 威uy 。 或hoặc 定định 或hoặc 慧tuệ 。 救cứu 護hộ 眾chúng 生sanh 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 毫hào 相tướng 如như 琉lưu 璃ly 筒đồng 者giả 。 如Như 來Lai 現hiện 相tướng 。 初sơ 生sanh 時thời 牽khiên 長trường/trưởng 五ngũ 尺xích 。 苦khổ 行hạnh 時thời 長trường 一nhất 丈trượng 四tứ 尺xích 。 成thành 道Đạo 時thời 長trường/trưởng 。 一nhất 丈trượng 五ngũ 尺xích 。 中trung 空không 外ngoại 明minh 。 如như 琉lưu 璃ly 筒đồng 。 鈔sao 。 有hữu 染nhiễm 之chi 智trí 。 不bất 發phát 妙diệu 光quang 者giả 。 外ngoại 道đạo 邪tà 智trí 。 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 智trí 。 皆giai 無vô 明minh 為vi 體thể 。 不bất 發phát 妙diệu 光quang 。 佛Phật 乃nãi 五ngũ 住trụ 究cứu 盡tận 。 淨tịnh 極cực 光quang 通thông 達đạt 也dã 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 者giả 。 以dĩ 性tánh 離ly 惑hoặc 染nhiễm 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 鈔sao 。 湛trạm 若nhược 虗hư 空không 者giả 。 如như 實thật 空không 中trung 。 離ly 一nhất 切thiết 法pháp 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 無vô 虗hư 妄vọng 心tâm 念niệm 故cố 。 曾tằng 何hà 涯nhai 際tế 者giả 。 離ly 念niệm 相tương/tướng 者giả 。 等đẳng 虗hư 空không 界giới 。 無vô 所sở 不bất 徧biến 故cố 。 鈔sao 。 八bát 音âm 者giả 。 一nhất 二nhị 如như 文văn 。 三tam 和hòa 適thích 音âm 。 四tứ 尊tôn 慧tuệ 音âm 。 五ngũ 不bất 女nữ 。 六lục 不bất 誤ngộ 。 七thất 深thâm 遠viễn 。 八bát 如như 文văn 。 吳ngô 其kỳ 沼chiểu 乎hồ 者giả 。 子tử 胥# 言ngôn 。 越việt 十thập 年niên 生sanh 聚tụ 。 十thập 年niên 教giáo 訓huấn 。 二nhị 十thập 年niên 後hậu 吳ngô 其kỳ 沼chiểu 乎hồ 。 止chỉ 遏át 者giả 。 佛Phật 證chứng 法Pháp 身thân 。 得đắc 無vô 盡tận 藏tạng 。 所sở 有hữu 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 。 不bất 可khả 止chỉ 遏át 也dã 。 上thượng 義nghĩa 約ước 體thể 。 此thử 義nghĩa 約ước 用dụng 。 鈔sao 。 譬thí 如như 日nhật 天thiên 子tử 下hạ 。 日nhật 輪luân 普phổ 照chiếu 喻dụ 也dã 。 喻dụ 遇ngộ 惡ác 不bất 息tức 利lợi 益ích 。 經kinh 中trung 合hợp 法pháp 云vân 。 不bất 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 其kỳ 性tánh 弊tệ 惡ác 。 邪tà 見kiến 瞋sân 濁trược 。 難nan 可khả 調điều 伏phục 。 便tiện 即tức 棄khí 捨xả 。 不bất 修tu 迴hồi 向hướng 。 不bất 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 不bất 知tri 報báo 恩ân 。 退thoái 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 不bất 以dĩ 凡phàm 愚ngu 。 共cộng 同đồng 一nhất 處xứ 。 捨xả 離ly 一nhất 切thiết 。 如như 實thật 善thiện 根căn 。 不bất 以dĩ 眾chúng 生sanh 。 數số 起khởi 過quá 惡ác 。 難nan 可khả 忍nhẫn 受thọ 。 而nhi 於ư 彼bỉ 所sở 。 生sanh 疲bì 厭yếm 心tâm 。 釋thích 曰viết 。 弊tệ 惡ác 合hợp 生sanh 盲manh 。 邪tà 見kiến 合hợp 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 。 令linh 人nhân 妄vọng 謂vị 為vi 實thật 故cố 。 瞋sân 濁trược 合hợp 修tu 羅la 手thủ 。 日nhật 為vi 帝Đế 釋Thích 先tiên 鋒phong 。 彼bỉ 瞋sân 故cố 覆phú 障chướng 也dã 。 不bất 知tri 恩ân 。 合hợp 閻diêm 浮phù 樹thụ 崇sùng 巖nham 邃thúy 谷cốc 。 凡phàm 愚ngu 共cộng 同đồng 一nhất 處xứ 。 合hợp 塵trần 霧vụ 煙yên 雲vân 。 以dĩ 雲vân 霧vụ 能năng 徧biến 虗hư 空không 。 猶do 彼bỉ 凡phàm 愚ngu 同đồng 一nhất 處xứ 住trụ 故cố 。 眾chúng 生sanh 數số 起khởi 過quá 惡ác 。 合hợp 時thời 節tiết 改cải 變biến 。 謂vị 頻tần 起khởi 過quá 忒thất 。 乍sạ 善thiện 乍sạ 惡ác 。 如như 彼bỉ 晝trú 夜dạ 陰âm 陽dương 易dị 度độ 等đẳng 。 鈔sao 。 梵Phạm 網võng 千thiên 珠châu 者giả 。 大Đại 梵Phạm 天Thiên 宮Cung 。 有hữu 網võng 羅la 幢tràng 。 紅hồng 光quang 互hỗ 射xạ 。 彩thải 色sắc 交giao 輝huy 。 時thời 佛Phật 觀quán 諸chư 羅la 網võng 。 因nhân 為vi 說thuyết 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 猶do 如như 網võng 孔khổng 。 各các 各các 不bất 同đồng 。 別biệt 異dị 無vô 量lượng 。 佛Phật 教giáo 門môn 亦diệc 復phục 如như 是thị 等đẳng 。 又hựu 種chủng 種chủng 法Pháp 門môn 。 互hỗ 相tương 融dung 徹triệt 者giả 。 一nhất 門môn 涉thiệp 入nhập 無vô 量lượng 門môn 。 無vô 量lượng 門môn 涉thiệp 入nhập 一nhất 門môn 也dã 。 上thượng 義nghĩa 約ước 徧biến 覆phú 說thuyết 。 此thử 義nghĩa 約ước 交giao 融dung 說thuyết 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 含hàm 攝nhiếp 。 不bất 可khả 盡tận 者giả 。 淨tịnh 法pháp 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 。 杳# 莫mạc 邊biên 涯nhai 。 絕tuyệt 諸chư 分phần/phân 量lượng 也dã 。 鈔sao 。 萬vạn 物vật 之chi 所sở 成thành 終chung 成thành 始thỉ 者giả 。 於ư 時thời 。 則tắc 為vi 羣quần 陰ấm 剝bác 盡tận 。 一nhất 陽dương 復phục 生sanh 。 於ư 物vật 則tắc 為vi 實thật 理lý 具cụ 備bị 。 生sanh 育dục 之chi 原nguyên 。 於ư 人nhân 。 則tắc 為vi 智trí 而nhi 為vi 眾chúng 事sự 之chi 幹cán 。 百bách 千thiên 法Pháp 門môn 。 是thị 般Bát 若Nhã 德đức 。 無vô 邊biên 德đức 用dụng 是thị 解giải 脫thoát 德đức 。 同đồng 歸quy 方phương 寸thốn 總tổng 在tại 心tâm 源nguyên 。 是thị 總tổng 一nhất 法Pháp 身thân 德đức 也dã 。 覓mịch 之chi 則tắc 無vô 相tướng 無vô 形hình 者giả 。 以dĩ 自tự 性tánh 非phi 有hữu 相tương/tướng 。 非phi 無vô 相tướng 。 非phi 非phi 有hữu 非phi 無vô 相tương/tướng 。 非phi 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 相tương/tướng 。 非phi 一nhất 相tương/tướng 。 非phi 異dị 相tướng 。 非phi 俱câu 非phi 相tướng 。 非phi 一nhất 異dị 俱câu 相tương/tướng 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 諸chư 相tướng 故cố 。 出xuất 之chi 則tắc 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 者giả 。 此thử 圓viên 覺giác 性tánh 。 本bổn 有hữu 過quá 塵trần 沙sa 之chi 妙diệu 用dụng 。 潛tiềm 興hưng 密mật 應ưng 。 無vô 有hữu 休hưu 息tức 。 無vô 有hữu 窮cùng 盡tận 故cố 。 本bổn 來lai 具cụ 足túc 。 不bất 假giả 他tha 求cầu 者giả 。 妄vọng 心tâm 外ngoại 念niệm 求cầu 之chi 不bất 盡tận 。 淨tịnh 德đức 性tánh 滿mãn 無vô 假giả 外ngoại 求cầu 也dã 。 眾chúng 生sanh 心tâm 。 即tức 凡phàm 夫phu 本bổn 具cụ 性tánh 德đức 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 果quả 佛Phật 圓viên 明minh 之chi 體thể 。 而nhi 眾chúng 生sanh 性tánh 德đức 之chi 佛Phật 。 非phi 自tự 非phi 他tha 。 非phi 因nhân 非phi 果quả 。 即tức 是thị 圓viên 常thường 大đại 覺giác 之chi 體thể 。 故cố 即tức 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 。 又hựu 眾chúng 生sanh 心tâm 者giả 。 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 不bất 覺giác 義nghĩa 。 依y 一nhất 念niệm 無vô 明minh 。 遂toại 成thành 業nghiệp 識thức 。 復phục 從tùng 業nghiệp 識thức 。 轉chuyển 起khởi 事sự 識thức 。 以dĩ 隨tùy 事sự 扳# 緣duyên 。 分phân 別biệt 六lục 塵trần 。 是thị 眾chúng 生sanh 心tâm 相tướng 也dã 。 又hựu 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 即tức 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 覺giác 義nghĩa 。 謂vị 心tâm 體thể 離ly 念niệm 。 法Pháp 界Giới 一nhất 相tướng 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 是thị 即tức 名danh 為vi 。 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 而nhi 眾chúng 生sanh 心tâm 。 即tức 名danh 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 以dĩ 不bất 覺giác 心tâm 不bất 離ly 本bổn 覺giác 故cố 。 論luận 云vân 。 若nhược 離ly 覺giác 性tánh 。 則tắc 無vô 不bất 覺giác 。 若nhược 離ly 不bất 覺giác 之chi 心tâm 。 亦diệc 無vô 真chân 覺giác 自tự 相tương/tướng 可khả 說thuyết 。 又hựu 云vân 譬thí 如như 種chủng 種chủng 瓦ngõa 器khí 。 皆giai 同đồng 微vi 塵trần 性tánh 相tướng 。 如như 是thị 無vô 漏lậu 無vô 明minh 種chủng 種chủng 業nghiệp 幻huyễn 。 皆giai 同đồng 真Chân 如Như 性tánh 相tướng 。 是thị 也dã 。 鈔sao 。 出xuất 入nhập 三tam 界giới 自tự 在tại 無vô 礙ngại 者giả 。 凡phàm 夫phu 入nhập 三tam 界giới 。 為vi 生sanh 死tử 縛phược 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 二Nhị 乘Thừa 出xuất 三tam 界giới 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 縛phược 。 不bất 得đắc 自tự 在tại 。 佛Phật 悲bi 智trí 雙song 行hành 。 往vãng 來lai 自tự 在tại 故cố 。 師sư 子tử 一nhất 吼hống 。 百bách 獸thú 畏úy 懼cụ 者giả 。 永vĩnh 嘉gia 云vân 。 師sư 子tử 吼hống 無vô 畏úy 說thuyết 。 百bách 獸thú 聞văn 之chi 皆giai 腦não 裂liệt 。 香hương 象tượng 奔bôn 波ba 失thất 卻khước 威uy 。 天thiên 龍long 寂tịch 聽thính 生sanh 欣hân 悅duyệt 。 五ngũ 種chủng 怖bố 者giả 。 一nhất 不bất 活hoạt 。 二nhị 惡ác 名danh 。 三tam 死tử 。 四tứ 惡ác 道đạo 。 五ngũ 威uy 德đức 。 四Tứ 無Vô 畏Úy 者giả 。 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 、 無Vô 畏Úy 。 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 畏úy 。 三tam 決quyết 疑nghi 無vô 畏úy 。 四tứ 說thuyết 苦khổ 盡tận 道đạo 無vô 畏úy 。 軌quỹ 持trì 義nghĩa 者giả 。 若nhược 理lý 法pháp 則tắc 能năng 軌quỹ 生sanh 物vật 解giải 。 任nhậm 持trì 自tự 性tánh 。 如như 學học 人nhân 從tùng 緣duyên 一nhất 念niệm 。 得đắc 悟ngộ 自tự 性tánh 。 即tức 此thử 悟ngộ 由do 。 乃nãi 從tùng 性tánh 軌quỹ 生sanh 。 非phi 外ngoại 得đắc 故cố 。 若nhược 教giáo 行hành 等đẳng 法pháp 。 則tắc 能năng 軌quỹ 正chánh 身thân 心tâm 。 持trì 令linh 不bất 失thất 也dã 。 鈔sao 。 餘dư 乘thừa 說thuyết 法Pháp 。 是thị 為vi 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 輪Luân 王Vương 說thuyết 戒giới 善thiện 。 帝Đế 釋Thích 說thuyết 出xuất 欲dục 。 實thật 有hữu 善thiện 當đương 行hành 。 有hữu 惡ác 當đương 止chỉ 。 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 四Tứ 諦Đế 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 法Pháp 。 亦diệc 實thật 有hữu 生sanh 死tử 可khả 厭yếm 。 涅Niết 槃Bàn 可khả 欣hân 。 皆giai 雜tạp 無vô 明minh 之chi 染nhiễm 。 而nhi 不bất 清thanh 淨tịnh 。 若nhược 佛Phật 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 之chi 法pháp 。 則tắc 染nhiễm 污ô 清thanh 淨tịnh 。 總tổng 屬thuộc 空không 華hoa 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 非phi 夢mộng 幻huyễn 。 唯duy 此thử 一nhất 事sự 實thật 。 餘dư 二nhị 則tắc 非phi 真chân 。 所sở 謂vị 純thuần 一nhất 不bất 雜tạp 。 具cụ 足túc 清thanh 白bạch 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 相tướng 也dã 。 覺giác 非phi 迷mê 類loại 者giả 。 凡phàm 夫phu 三tam 諦đế 俱câu 迷mê 。 二Nhị 乘Thừa 不bất 迷mê 真chân 而nhi 迷mê 俗tục 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 迷mê 真chân 俗tục 而nhi 迷mê 中trung 。 佛Phật 乃nãi 三tam 諦đế 齊tề 覺giác 。 超siêu 九cửu 界giới 眾chúng 生sanh 故cố 。 佛Phật 即tức 眾chúng 生sanh 者giả 。 若nhược 依y 生sanh 佛Phật 對đối 說thuyết 。 則tắc 九cửu 界giới 為vi 生sanh 。 佛Phật 乃nãi 大đại 覺giác 。 今kim 言ngôn 佛Phật 即tức 眾chúng 生sanh 者giả 。 經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 無vô 上thượng 者giả 佛Phật 是thị 。 則tắc 佛Phật 乃nãi 無vô 上thượng 眾chúng 生sanh 也dã 。 佛Phật 在tại 異dị 類loại 者giả 。 對đối 九cửu 界giới 云vân 。 佛Phật 為vi 異dị 類loại 。 若nhược 十thập 界giới 皆giai 生sanh 。 則tắc 佛Phật 為vi 同đồng 類loại 也dã 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 今kim 云vân 五ngũ 分phần/phân 。 乃nãi 大Đại 乘Thừa 轉chuyển 五ngũ 陰ấm 身thân 心tâm 。 得đắc 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 。 修tu 羅la 外ngoại 道đạo 二Nhị 乘Thừa 之chi 香hương 者giả 。 人nhân 天thiên 有hữu 戒giới 善thiện 香hương 。 修tu 羅la 有hữu 下hạ 品phẩm 十Thập 善Thiện 香hương 。 外ngoại 道đạo 亦diệc 有hữu 邪tà 定định 邪tà 慧tuệ 之chi 香hương 。 二Nhị 乘Thừa 有hữu 戒giới 定định 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 香hương 。 疏sớ/sơ 。 斷đoạn 智trí 二nhị 德đức 者giả 。 如Như 來Lai 果quả 上thượng 有hữu 智trí 斷đoạn 恩ân 三tam 德đức 。 今kim 略lược 恩ân 德đức 也dã 。 鈔sao 。 止chỉ 能năng 滅diệt 惡ác 。 有hữu 體thể 無vô 用dụng 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 雖tuy 斷đoạn 煩phiền 惱não 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 能năng 從tùng 空không 出xuất 假giả 。 廣quảng 度độ 眾chúng 生sanh 。 但đãn 有hữu 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 之chi 香hương 。 而nhi 無vô 大đại 用dụng 之chi 光quang 。 有hữu 體thể 無vô 用dụng 也dã 。 佛Phật 則tắc 內nội 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 具cụ 功công 德đức 之chi 香hương 。 外ngoại 度độ 眾chúng 生sanh 。 出xuất 大đại 用dụng 之chi 光quang 。 體thể 用dụng 雙song 彰chương 也dã 。 以dĩ 法Pháp 身thân 本bổn 具cụ 性tánh 德đức 者giả 。 雖tuy 云vân 萬vạn 德đức 嚴nghiêm 身thân 。 然nhiên 此thử 萬vạn 德đức 屬thuộc 修tu 。 修tu 無vô 別biệt 修tu 。 皆giai 從tùng 性tánh 起khởi 修tu 。 以dĩ 有hữu 恆Hằng 沙sa 性tánh 德đức 。 方phương 有hữu 恆Hằng 沙sa 修tu 德đức 。 不bất 然nhiên 修tu 不bất 從tùng 性tánh 。 乃nãi 有hữu 作tác 之chi 修tu 。 無vô 干can 性tánh 體thể 。 云vân 何hà 能năng 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 耶da 。 佛Phật 之chi 四tứ 德đức 。 翻phiên 破phá 凡phàm 夫phu 無vô 常thường 計kế 常thường 等đẳng 四tứ 倒đảo 。 二Nhị 乘Thừa 常thường 計kế 無vô 常thường 等đẳng 四tứ 倒đảo 。 佛Phật 證chứng 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 。 不bất 為vi 四tứ 相tướng 所sở 遷thiên 曰viết 常thường 。 猶do 如như 寶bảo 華hoa 。 不bất 以dĩ 春xuân 生sanh 。 不bất 以dĩ 秋thu 瘁# 。 具cụ 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 覺giác 法Pháp 樂lạc 。 無vô 上thượng 涅Niết 槃Bàn 寂tịch 靜tĩnh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 曰viết 樂nhạo/nhạc/lạc 。 猶do 如như 寶bảo 華hoa 。 珍trân 奇kỳ 粹túy 美mỹ 。 適thích 悅duyệt 人nhân 心tâm 。 具cụ 八bát 自tự 在tại 我ngã 。 不bất 待đãi 於ư 外ngoại 曰viết 我ngã 。 猶do 如như 寶bảo 華hoa 。 不bất 假giả 陽dương 和hòa 。 不bất 資tư 雨vũ 露lộ 。 不bất 為vi 五ngũ 住trụ 所sở 染nhiễm 。 二nhị 死tử 所sở 累lũy/lụy/luy 曰viết 淨tịnh 。 猶do 如như 寶bảo 華hoa 。 精tinh 金kim 美mỹ 玉ngọc 。 淨tịnh 無vô 纖tiêm 塵trần 故cố 。 鈔sao 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 諸chư 法pháp 無vô 量lượng 。 則tắc 義nghĩa 無vô 量lượng 者giả 。 世thế 間gian 之chi 法pháp 。 是thị 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 等đẳng 。 世thế 間gian 之chi 義nghĩa 。 則tắc 積tích 聚tụ 涉thiệp 入nhập 等đẳng 。 出xuất 世thế 之chi 法Pháp 。 是thị 諦đế 緣duyên 六Lục 度Độ 等đẳng 。 出xuất 世thế 之chi 義nghĩa 。 則tắc 逼bức 迫bách 招chiêu 感cảm 等đẳng 。 凡phàm 夫phu 知tri 近cận 不bất 知tri 遠viễn 。 但đãn 知tri 世thế 間gian 法pháp 。 不bất 知tri 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 知tri 偏thiên 不bất 知tri 圓viên 。 厭yếm 有hữu 著trước 空không 。 不bất 知tri 空không 有hữu 無vô 礙ngại 故cố 。 初sơ 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 知tri 總tổng 不bất 知tri 別biệt 。 但đãn 悟ngộ 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 不bất 知tri 差sai 別biệt 義nghĩa 故cố 。 知tri 實thật 不bất 知tri 權quyền 。 但đãn 知tri 真Chân 如Như 界giới 內nội 。 不bất 知tri 佛Phật 事sự 門môn 頭đầu 故cố 。 佛Phật 乃nãi 五ngũ 眼nhãn 圓viên 明minh 。 三tam 智trí 圓viên 顯hiển 。 無vô 不bất 見kiến 也dã 。 鈔sao 。 體thể 絕tuyệt 攀phàn 緣duyên 者giả 。 謂vị 般Bát 若Nhã 如như 大đại 火hỏa 聚tụ 。 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 處xứ 處xứ 能năng 緣duyên 。 獨độc 不bất 緣duyên 於ư 般Bát 若Nhã 之chi 上thượng 也dã 。 淨tịnh 名danh 上thượng 方phương 取thủ 香hương 飯phạn 者giả 。 經Kinh 云vân 。 時thời 維Duy 摩Ma 詰Cật 。 即tức 入nhập 三tam 昧muội 。 用dụng 神thần 通thông 力lực 。 示thị 諸chư 大đại 眾chúng 。 上thượng 方phương 界giới 分phân 過quá 。 四tứ 十thập 二nhị 恆Hằng 河Hà 沙sa 國quốc 土độ 。 有hữu 國quốc 名danh 眾Chúng 香Hương 。 佛Phật 號hiệu 香Hương 積Tích 。 今kim 現hiện 在tại 。 其kỳ 國quốc 香hương 氣khí 。 比tỉ 於ư 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 人nhân 天thiên 之chi 香hương 。 最tối 為vi 第đệ 一nhất 。 彼bỉ 土độ 無vô 有hữu 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 名danh 。 唯duy 有hữu 清thanh 淨tịnh 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 佛Phật 為vi 說thuyết 法Pháp 。 乃nãi 至chí 居cư 士sĩ 。 遣khiển 化hóa 菩Bồ 薩Tát 到đáo 彼bỉ 。 請thỉnh 香hương 飯phạn 曰viết 。 願nguyện 得đắc 世Thế 尊Tôn 。 所sở 食thực 之chi 餘dư 。 當đương 於ư 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 等đẳng 。 疏sớ/sơ 。 觀quán 音âm 耳nhĩ 根căn 。 此thử 方phương 教giáo 體thể 者giả 。 文Văn 殊Thù 選tuyển 圓viên 通thông 偈kệ 云vân 。 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 。 欲dục 取thủ 三tam 摩ma 提đề 。 實thật 以dĩ 聞văn 中trung 入nhập 。 離ly 苦khổ 得đắc 解giải 脫thoát 。 良lương 哉tai 觀Quán 世Thế 音Âm 。 勢thế 至chí 念niệm 佛Phật 不bất 與dữ 圓viên 通thông 者giả 。 偈kệ 云vân 。 諸chư 行hành 是thị 無vô 常thường 。 念niệm 性tánh 元nguyên 生sanh 滅diệt 。 因nhân 果quả 今kim 殊thù 感cảm 。 云vân 何hà 獲hoạch 圓viên 通thông 。 鈔sao 。 耳nhĩ 根căn 不bất 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 。 念niệm 佛Phật 能năng 攝nhiếp 耳nhĩ 根căn 者giả 。 若nhược 論luận 法Pháp 門môn 。 念niệm 佛Phật 有hữu 事sự 持trì 理lý 持trì 。 理lý 持trì 則tắc 反phản 佛Phật 自tự 佛Phật 。 即tức 是thị 反phản 聞văn 自tự 聞văn 。 是thị 念niệm 佛Phật 能năng 攝nhiếp 耳nhĩ 根căn 也dã 。 而nhi 耳nhĩ 根căn 則tắc 無vô 事sự 持trì 之chi 法pháp 。 是thị 耳nhĩ 根căn 不bất 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 也dã 。 若nhược 論luận 攝nhiếp 生sanh 。 念niệm 佛Phật 則tắc 普phổ 攝nhiếp 利lợi 鈍độn 諸chư 根căn 。 下hạ 自tự 地địa 獄ngục 鬼quỷ 畜súc 悠du 悠du 凡phàm 夫phu 。 上thượng 至chí 具cụ 聞văn 思tư 修tu 入nhập 三tam 摩ma 地địa 者giả 。 皆giai 生sanh 彼bỉ 國quốc 。 是thị 念niệm 佛Phật 能năng 攝nhiếp 耳nhĩ 根căn 也dã 。 而nhi 耳nhĩ 根căn 圓viên 通thông 。 則tắc 下hạ 機cơ 絕tuyệt 分phần/phân 。 是thị 耳nhĩ 根căn 不bất 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 也dã 。 今kim 此thử 耳nhĩ 根căn 如như 詩thi 禮lễ 者giả 。 耳nhĩ 根căn 獨độc 被bị 此thử 方phương 之chi 機cơ 。 不bất 通thông 餘dư 方phương 。 如như 習tập 詩thi 禮lễ 。 據cứ 一nhất 邑ấp 言ngôn 非phi 合hợp 國quốc 故cố 。 今kim 此thử 念niệm 佛Phật 。 如như 周chu 易dị 者giả 。 念niệm 佛Phật 徧biến 逗đậu 十thập 方phương 之chi 機cơ 。 不bất 局cục 一nhất 方phương 。 如như 彼bỉ 周chu 易dị 通thông 合hợp 國quốc 言ngôn 非phi 一nhất 邑ấp 故cố 。 鈔sao 。 以dĩ 理lý 奪đoạt 事sự 門môn 者giả 。 真Chân 如Như 界giới 內nội 不bất 立lập 一nhất 塵trần 。 有hữu 何hà 淨tịnh 穢uế 。 何hà 必tất 願nguyện 求cầu 。 欲dục 顯hiển 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 故cố 奪đoạt 淨tịnh 穢uế 願nguyện 求cầu 之chi 事sự 。 非phi 真chân 無vô 淨tịnh 穢uế 往vãng 生sanh 之chi 事sự 也dã 。 直trực 指chỉ 單đơn 傳truyền 者giả 。 禪thiền 宗tông 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 。 見kiến 性tánh 成thành 佛Phật 。 單đơn 傳truyền 心tâm 印ấn 。 不bất 立lập 文văn 字tự 。 此thử 道đạo 無vô 佛Phật 無vô 眾chúng 生sanh 者giả 。 此thử 道đạo 佛Phật 來lai 也dã 殺sát 。 魔ma 來lai 也dã 殺sát 。 上thượng 無vô 佛Phật 道Đạo 可khả 成thành 。 下hạ 無vô 眾chúng 生sanh 可khả 度độ 故cố 。 此thử 道đạo 舉cử 心tâm 即tức 錯thác 。 動động 念niệm 即tức 乖quai 者giả 。 古cổ 云vân 。 莫mạc 動động 著trước 。 動động 著trước 即tức 頭đầu 角giác 生sanh 。 又hựu 云vân 。 纔tài 擬nghĩ 議nghị 時thời 白bạch 雲vân 萬vạn 里lý 等đẳng 。 此thử 道Đạo 心tâm 境cảnh 俱câu 寂tịch 者giả 。 古cổ 云vân 。 外ngoại 息tức 諸chư 緣duyên 。 內nội 心tâm 無vô 喘suyễn 。 心tâm 如như 牆tường 壁bích 。 可khả 以dĩ 入nhập 道đạo 。 又hựu 云vân 。 出xuất 息tức 不bất 涉thiệp 眾chúng 緣duyên 。 入nhập 息tức 不bất 居cư 陰ấm 界giới 等đẳng 。 易dị 地địa 則tắc 皆giai 然nhiên 者giả 。 六lục 祖tổ 處xứ 淨tịnh 土độ 諸chư 師sư 之chi 時thời 。 六lục 祖tổ 亦diệc 贊tán 西tây 方phương 。 淨tịnh 土độ 諸chư 師sư 處xứ 六lục 祖tổ 時thời 。 淨tịnh 土độ 諸chư 師sư 亦diệc 單đơn 弘hoằng 直trực 指chỉ 矣hĩ 。 鈔sao 。 靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 二nhị 句cú 。 靈linh 光quang 對đối 妄vọng 識thức 言ngôn 。 妄vọng 識thức 即tức 八bát 識thức 之chi 光quang 。 八bát 識thức 各các 緣duyên 自tự 境cảnh 。 故cố 不bất 離ly 中trung 邊biên 也dã 。 靈linh 光quang 即tức 真chân 性tánh 之chi 光quang 。 真chân 性tánh 絕tuyệt 乎hồ 對đối 待đãi 。 故cố 迥huýnh 絕tuyệt 中trung 邊biên 。 真chân 照chiếu 無vô 私tư 二nhị 句cú 。 真chân 照chiếu 對đối 妄vọng 照chiếu 言ngôn 。 妄vọng 照chiếu 即tức 六lục 識thức 之chi 照chiếu 。 六lục 識thức 對đối 境cảnh 之chi 照chiếu 。 故cố 不bất 離ly 彼bỉ 此thử 。 真chân 照chiếu 即tức 自tự 體thể 之chi 照chiếu 。 自tự 體thể 本bổn 無vô 能năng 所sở 。 故cố 曰viết 不bất 分phân 彼bỉ 此thử 。 迥huýnh 絕tuyệt 中trung 邊biên 故cố 一nhất 佛Phật 即tức 多đa 佛Phật 。 多đa 佛Phật 即tức 一nhất 佛Phật 。 一nhất 多đa 無vô 有hữu 障chướng 礙ngại 。 以dĩ 一nhất 多đa 盡tận 妄vọng 識thức 分phân 別biệt 。 靈linh 光quang 非phi 妄vọng 識thức 故cố 。 何hà 分phần/phân 彼bỉ 此thử 故cố 彌di 陀đà 主chủ 即tức 諸chư 佛Phật 伴bạn 。 諸chư 佛Phật 伴bạn 即tức 彌di 陀đà 主chủ 。 主chủ 伴bạn 交giao 相tương/tướng 成thành 就tựu 。 以dĩ 主chủ 伴bạn 皆giai 妄vọng 照chiếu 安an 立lập 。 真chân 照chiếu 無vô 妄vọng 照chiếu 故cố 。 無vô 礙ngại 。 則tắc 千thiên 差sai 雖tuy 隔cách 而nhi 非phi 殊thù 。 如như 帝đế 網võng 千thiên 珠châu 重trùng 重trùng 涉thiệp 入nhập 故cố 。 交giao 成thành 。 則tắc 萬vạn 法pháp 不bất 期kỳ 而nhi 自tự 會hội 。 如như 萬vạn 象tượng 森sâm 羅la 不bất 離ly 太thái 虗hư 空không 故cố 。 今kim 者giả 此thử 經Kinh 當đương 在tại 何hà 處xứ 者giả 。 六lục 方phương 為vi 能năng 贊tán 。 此thử 經Kinh 為vi 所sở 贊tán 。 能năng 贊tán 之chi 佛Phật 。 不bất 離ly 咫# 尺xích 毫hào 端đoan 。 所sở 贊tán 之chi 經kinh 。 當đương 在tại 何hà 處xứ 。 咦# 。 不bất 離ly 當đương 處xứ 常thường 湛trạm 然nhiên 。 覓mịch 即tức 知tri 君quân 不bất 可khả 見kiến 也dã 。 鈔sao 。 答đáp 彌di 陀đà 功công 德đức 下hạ 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 前tiền 義nghĩa 乃nãi 卷quyển 多đa 歸quy 一nhất 。 後hậu 義nghĩa 乃nãi 展triển 一nhất 為vi 多đa 。 雖tuy 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 實thật 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 。 展triển 卷quyển 無vô 礙ngại 。 以dĩ 諸chư 佛Phật 同đồng 一nhất 法Pháp 身thân 故cố 。 疏sớ/sơ 。 菩Bồ 薩Tát 欲dục 聞văn 而nhi 。 不bất 得đắc 聞văn 者giả 。 或hoặc 問vấn 云vân 。 今kim 博bác 地địa 凡phàm 夫phu 。 聞văn 者giả 甚thậm 多đa 。 將tương 超siêu 菩Bồ 薩Tát 耶da 。 答đáp 。 聞văn 經Kinh 大đại 有hữu 差sai 等đẳng 。 凡phàm 夫phu 耳nhĩ 雖tuy 聞văn 名danh 。 心tâm 不bất 飡xan 采thải 。 或hoặc 心tâm 雖tuy 思tư 惟duy 。 不bất 踴dũng 躍dược 篤đốc 行hành 。 此thử 但đãn 耳nhĩ 聽thính 言ngôn 詮thuyên 。 心tâm 不bất 得đắc 旨chỉ 。 如như 不bất 聞văn 也dã 。 今kim 所sở 謂vị 聞văn 者giả 。 因nhân 詮thuyên 得đắc 旨chỉ 。 悲bi 喜hỷ 交giao 集tập 。 篤đốc 信tín 力lực 行hành 。 乃nãi 心tâm 聞văn 也dã 。 豈khởi 不bất 超siêu 凡phàm 小tiểu 耶da 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 自tự 軌quỹ 等đẳng 者giả 。 經kinh 有hữu 軌quỹ 持trì 義nghĩa 。 自tự 性tánh 本bổn 自tự 軌quỹ 持trì 。 即tức 是thị 真chân 經kinh 。 更cánh 於ư 何hà 處xứ 尋tầm 經kinh 。 佛Phật 有hữu 覺giác 照chiếu 義nghĩa 。 自tự 性tánh 本bổn 自tự 瑩oánh 照chiếu 。 即tức 是thị 真chân 佛Phật 。 更cánh 於ư 何hà 處xứ 覓mịch 佛Phật 。 若nhược 離ly 自tự 性tánh 別biệt 求cầu 佛Phật 法Pháp 。 大đại 似tự 騎kỵ 牛ngưu 覓mịch 牛ngưu 。 拋phao 家gia 浪lãng 走tẩu 也dã 。 鈔sao 。 是thị 真chân 般Bát 若Nhã 者giả 。 終chung 日nhật 轉chuyển 經kinh 。 不bất 知tri 經kinh 轉chuyển 。 以dĩ 非phi 真chân 經kinh 也dã 。 今kim 無vô 說thuyết 無vô 聞văn 。 方phương 是thị 真chân 般Bát 若Nhã 。 所sở 謂vị 常thường 轉chuyển 如như 是thị 經Kinh 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 卷quyển 也dã 。 是thị 名danh 如Như 來Lai 者giả 。 外ngoại 求cầu 有hữu 相tương/tướng 佛Phật 。 與dữ 我ngã 不bất 相tương 干can 。 以dĩ 非phi 真chân 佛Phật 也dã 。 今kim 無vô 名danh 無vô 相tướng 。 方phương 是thị 真Chân 如Như 來lai 。 所sở 謂vị 真chân 佛Phật 屋ốc 裏lý 坐tọa 。 時thời 人nhân 自tự 不bất 識thức 也dã 。 既ký 知tri 真chân 般Bát 若Nhã 。 則tắc 處xứ 處xứ 彌di 陀đà 說thuyết 法Pháp 。 故cố 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。 既ký 識thức 真Chân 如Như 來lai 。 則tắc 時thời 時thời 諸chư 佛Phật 現hiện 前tiền 。 故cố 轟oanh 轟oanh 在tại 耳nhĩ 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。 則tắc 阿A 難Nan 所sở 未vị 聞văn 經Kinh 。 無vô 不bất 聞văn 之chi 。 說thuyết 信tín 已dĩ 成thành 兩lưỡng 橛quyết 。 何hà 況huống 有hữu 疑nghi 。 轟oanh 轟oanh 在tại 耳nhĩ 。 則tắc 夜dạ 神thần 所sở 事sự 諸chư 佛Phật 。 一nhất 一nhất 承thừa 事sự 。 說thuyết 不bất 空không 早tảo 已dĩ 相tương/tướng 乖quai 。 況huống 有hữu 空không 過quá 。 鈔sao 。 究cứu 竟cánh 極cực 果quả 者giả 。 道đạo 窮cùng 妙diệu 覺giác 。 位vị 極cực 於ư 茶trà 。 證chứng 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 圓viên 觀quán 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 對đối 等đẳng 覺giác 而nhi 言ngôn 名danh 之chi 無vô 上thượng 。 以dĩ 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 有hữu 微vi 細tế 無vô 明minh 未vị 斷đoạn 。 名danh 有hữu 上thượng 士sĩ 故cố 。 正chánh 觀quán 真Chân 諦Đế 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 修tu 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 正chánh 觀quán 真Chân 諦Đế 。 對đối 外ngoại 道đạo 邪tà 見kiến 而nhi 言ngôn 。 名danh 之chi 曰viết 正chánh 。 以dĩ 九cửu 十thập 六lục 種chủng 外ngoại 道đạo 。 各các 執chấp 異dị 計kế 。 皆giai 邪tà 見kiến 故cố 。 等đẳng 觀quán 俗tục 諦đế 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 修tu 道Đạo 種chủng 智trí 。 等đẳng 觀quán 俗tục 諦đế 。 對đối 二Nhị 乘Thừa 偏thiên 觀quán 而nhi 言ngôn 。 名danh 之chi 曰viết 等đẳng 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 棄khí 有hữu 觀quán 空không 。 墮đọa 偏thiên 見kiến 故cố 。 正chánh 覺giác 兼kiêm 正chánh 等đẳng 二nhị 義nghĩa 者giả 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 對đối 外ngoại 道đạo 名danh 正chánh 。 若nhược 對đối 菩Bồ 薩Tát 棄khí 有hữu 觀quán 空không 。 亦diệc 名danh 邪tà 故cố 。 良lương 以dĩ 下hạ 出xuất 上thượng 所sở 以dĩ 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 本bổn 來lai 無vô 二nhị 者giả 。 謂vị 本bổn 覺giác 之chi 體thể 。 因nhân 心tâm 果quả 證chứng 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 也dã 。 無vô 明minh 所sở 覆phú 。 遂toại 成thành 迷mê 妄vọng 者giả 。 謂vị 不bất 知tri 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 而nhi 有hữu 其kỳ 念niệm 。 遂toại 成thành 三tam 細tế 六lục 粗thô 也dã 。 是thị 則tắc 邪tà 覺giác 。 不bất 名danh 為vi 正chánh 者giả 。 謂vị 凡phàm 夫phu 雖tuy 具cụ 有hữu 靈linh 覺giác 。 而nhi 全toàn 皆giai 是thị 妄vọng 。 非phi 為vi 正chánh 故cố 。 聲Thanh 聞Văn 辟Bích 支Chi 。 止chỉ 破phá 見kiến 思tư 者giả 。 聲Thanh 聞Văn 觀quán 四Tứ 諦Đế 。 辟Bích 支Chi 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 雖tuy 行hành 門môn 不bất 同đồng 。 而nhi 所sở 斷đoạn 者giả 。 同đồng 是thị 三tam 界giới 見kiến 思tư 。 緣Duyên 覺Giác 但đãn 侵xâm 習tập 氣khí 。 居cư 聲Thanh 聞Văn 上thượng 耳nhĩ 。 雖tuy 得đắc 菩Bồ 提Đề 其kỳ 道đạo 未vị 中trung 。 不bất 名danh 為vi 等đẳng 者giả 。 菩Bồ 提Đề 謂vị 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 但đãn 能năng 從tùng 假giả 入nhập 空không 。 不bất 能năng 從tùng 空không 入nhập 假giả 。 故cố 其kỳ 道đạo 未vị 中trung 。 但đãn 悟ngộ 偏thiên 真chân 理lý 。 故cố 是thị 偏thiên 覺giác 。 未vị 修tu 平bình 等đẳng 觀quán 故cố 不bất 名danh 為vi 等đẳng 。 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 盡tận 塵trần 沙sa 。 未vị 盡tận 無vô 明minh 者giả 。 別biệt 教giáo 自tự 十thập 迴hồi 向hướng 。 十Thập 地Địa 至chí 等đẳng 妙diệu 二nhị 覺giác 。 圓viên 教giáo 自tự 第đệ 十thập 信tín 至chí 等đẳng 覺giác 。 是thị 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 別biệt 十thập 向hướng 已dĩ 盡tận 塵trần 沙sa 。 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 。 初Sơ 地Địa 始thỉ 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 妙diệu 覺giác 斷đoạn 十thập 二nhị 品phẩm 無vô 明minh 。 故cố 未vị 盡tận 。 圓viên 十thập 信tín 已dĩ 盡tận 塵trần 沙sa 。 未vị 斷đoạn 無vô 明minh 。 初sơ 住trụ 始thỉ 斷đoạn 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 等đẳng 覺giác 斷đoạn 四tứ 十thập 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 故cố 亦diệc 未vị 盡tận 。 雖tuy 得đắc 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 佛Phật 地địa 猶do 遠viễn 。 不bất 名danh 無vô 上thượng 者giả 。 菩Bồ 提Đề 。 謂vị 道đạo 種chủng 智trí 分phần/phân 證chứng 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 以dĩ 能năng 雙song 遮già 雙song 照chiếu 。 心tâm 心tâm 趣thú 入nhập 。 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 故cố 得đắc 正chánh 等đẳng 菩Bồ 提Đề 。 華hoa 嚴nghiêm 說thuyết 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 充sung 滿mãn 微vi 塵trần 國quốc 土độ 。 於ư 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 所sở 生sanh 智trí 慧tuệ 。 比tỉ 一nhất 如Như 來Lai 智trí 慧tuệ 。 百bách 分phần 不bất 及cập 一nhất 。 乃nãi 至chí 優ưu 波ba 尼ni 沙sa 陀đà 分phần 。 亦diệc 不bất 及cập 一nhất 。 故cố 云vân 佛Phật 地địa 猶do 遠viễn 。 無vô 論luận 諸chư 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 至chí 等đẳng 覺giác 。 尚thượng 更cánh 有hữu 過quá 者giả 。 名danh 有hữu 上thượng 士sĩ 。 故cố 不bất 名danh 無vô 上thượng 。 惟duy 佛Phật 一nhất 人nhân 妄vọng 盡tận 覺giác 滿mãn 者giả 。 如như 菩Bồ 薩Tát 地địa 盡tận 。 滿mãn 足túc 方phương 便tiện 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 覺giác 心tâm 。 初sơ 起khởi 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 。 遠viễn 離ly 微vi 細tế 念niệm 故cố 。 名danh 為vi 妄vọng 盡tận 。 究cứu 盡tận 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 邊biên 際tế 智trí 滿mãn 。 種chủng 覺giác 頓đốn 圓viên 。 名danh 為vi 覺giác 滿mãn 。 如như 望vọng 夜dạ 月nguyệt 。 更cánh 無vô 有hữu 覺giác 。 過quá 於ư 此thử 者giả 。 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 云vân 。 無Vô 上Thượng 士Sĩ 者giả 。 名danh 無vô 所sở 斷đoạn 。 無Vô 上Thượng 士Sĩ 者giả 更cánh 無vô 過quá 者giả 。 如như 十thập 五ngũ 日nhật 月nguyệt 。 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 。 眾chúng 星tinh 中trung 王vương 。 最tối 上thượng 最tối 勝thắng 。 威uy 德đức 特đặc 尊tôn 。 是thị 也dã 。 鈔sao 。 靈linh 靈linh 獨độc 照chiếu 下hạ 。 妄vọng 照chiếu 有hữu 照chiếu 。 故cố 有hữu 所sở 不bất 照chiếu 。 真chân 照chiếu 無vô 照chiếu 。 故cố 無vô 所sở 不bất 照chiếu 。 妄vọng 知tri 有hữu 知tri 。 故cố 有hữu 所sở 不bất 知tri 。 真chân 知tri 無vô 知tri 。 故cố 無vô 所sở 不bất 知tri 。 此thử 知tri 此thử 照chiếu 。 無vô 明minh 地địa 無vô 所sở 減giảm 。 般Bát 若Nhã 地địa 無vô 所sở 增tăng 。 悟ngộ 時thời 無vô 得đắc 。 迷mê 時thời 無vô 失thất 。 菩Bồ 提Đề 即tức 我ngã 下hạ 。 菩Bồ 提Đề 者giả 真chân 覺giác 也dã 。 我ngã 者giả 妄vọng 宰tể 也dã 。 若nhược 迷mê 時thời 有hữu 減giảm 有hữu 失thất 。 悟ngộ 時thời 有hữu 增tăng 有hữu 得đắc 。 則tắc 真chân 覺giác 非phi 妄vọng 宰tể 。 妄vọng 宰tể 非phi 真chân 覺giác 。 今kim 既ký 迷mê 時thời 無vô 減giảm 無vô 失thất 。 則tắc 妄vọng 宰tể 全toàn 是thị 真chân 覺giác 。 悟ngộ 時thời 無vô 增tăng 無vô 得đắc 。 則tắc 真chân 覺giác 全toàn 是thị 妄vọng 宰tể 。 若nhược 真chân 覺giác 妄vọng 宰tể 是thị 二nhị 。 則tắc 以dĩ 我ngã 之chi 妄vọng 宰tể 。 退thoái 彼bỉ 之chi 真chân 覺giác 。 今kim 既ký 一nhất 矣hĩ 。 求cầu 其kỳ 進tiến 相tương/tướng 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 云vân 何hà 有hữu 退thoái 耶da 。 鈔sao 。 累lũy/lụy/luy 言ngôn 不bất 置trí 者giả 。 如như 信tín 無vô 垢cấu 濁trược 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 信tín 能năng 悉tất 施thí 心tâm 無vô 吝lận 。 信tín 能năng 歡hoan 喜hỷ 入nhập 佛Phật 法Pháp 。 信tín 能năng 增tăng 長trưởng 智trí 功công 德đức 。 信tín 能năng 必tất 到đáo 如Như 來Lai 地địa 等đẳng 。 於ư 實thật 德đức 能năng 深thâm 忍nhẫn 樂nhạo 欲dục 者giả 。 謂vị 於ư 實thật 則tắc 深thâm 忍nhẫn 。 於ư 德đức 則tắc 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 能năng 則tắc 深thâm 欲dục 也dã 。 八bát 識thức 規quy 矩củ 云vân 。 深thâm 忍nhẫn 者giả 。 於ư 諸chư 法pháp 實thật 事sự 實thật 理lý 。 深thâm 信tín 冥minh 契khế 。 忍nhẫn 可khả 於ư 心tâm 。 不bất 為vi 虗hư 妄vọng 事sự 理lý 之chi 所sở 轉chuyển 故cố 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 於ư 三Tam 寶Bảo 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 。 真chân 淨tịnh 德đức 中trung 。 深thâm 信tín 好hiếu 樂nhạo 。 不bất 為vi 妄vọng 染nhiễm 邪tà 德đức 之chi 所sở 惑hoặc 故cố 。 深thâm 欲dục 者giả 。 於ư 一nhất 切thiết 世thế 出xuất 世thế 善thiện 。 深thâm 信tín 有hữu 力lực 。 能năng 得đắc 善thiện 報báo 。 能năng 成thành 道Đạo 果quả 。 起khởi 希hy 望vọng 心tâm 。 求cầu 必tất 得đắc 故cố 。 於ư 中trung 忍nhẫn 可khả 是thị 信tín 因nhân 。 樂nhạo 欲dục 是thị 信tín 果quả 。 知tri 之chi 必tất 好hảo/hiếu 之chi 也dã 。 心tâm 淨tịnh 為vi 性tánh 者giả 。 以dĩ 心tâm 勝thắng 故cố 。 唯duy 言ngôn 於ư 心tâm 兼kiêm 心tâm 所sở 也dã 。 謂vị 此thử 因nhân 果quả 信tín 。 不bất 獨độc 自tự 體thể 清thanh 淨tịnh 。 復phục 能năng 清thanh 淨tịnh 。 一nhất 切thiết 心tâm 及cập 心tâm 所sở 。 如như 極cực 香hương 物vật 。 不bất 獨độc 自tự 香hương 。 復phục 能năng 熏huân 香hương 一nhất 切thiết 餘dư 物vật 。 如như 水thủy 清thanh 珠châu 。 不bất 獨độc 自tự 清thanh 。 復phục 能năng 澄trừng 清thanh 。 一nhất 切thiết 濁trược 水thủy 。 其kỳ 力lực 最tối 勝thắng 。 故cố 云vân 。 信tín 為vi 道đạo 源nguyên 功công 德đức 母mẫu 。 流lưu 從tùng 此thử 出xuất 。 而nhi 善thiện 從tùng 此thử 生sanh 也dã 。 信tín 能năng 必tất 到đáo 如Như 來Lai 地địa 。 餘dư 或hoặc 難nạn/nan 必tất 而nhi 信tín 可khả 決quyết 也dã 。 何hà 言ngôn 心tâm 淨tịnh 下hạ 四tứ 句cú 。 是thị 正chánh 釋thích 心tâm 淨tịnh 為vi 性tánh 。 又hựu 諸chư 染nhiễm 法pháp 下hạ 九cửu 句cú 。 是thị 反phản 明minh 心tâm 淨tịnh 為vi 性tánh 也dã 。 諸chư 染nhiễm 法pháp 。 即tức 貪tham 等đẳng 六lục 煩phiền 惱não 。 無vô 慚tàm 等đẳng 二nhị 十thập 隨tùy 也dã 。 各các 自tự 有hữu 相tướng 者giả 。 如như 貪tham 心tâm 所sở 。 即tức 於ư 有hữu 有hữu 具cụ 染nhiễm 著trước 為vi 性tánh 。 能năng 障chướng 無vô 貪tham 生sanh 苦khổ 為vi 業nghiệp 。 無vô 慚tàm 。 即tức 不bất 顧cố 自tự 法pháp 。 輕khinh 拒cự 賢hiền 善thiện 為vi 性tánh 。 能năng 障chướng 於ư 慚tàm 。 生sanh 長trưởng 惡ác 行hành 為vi 業nghiệp 等đẳng 也dã 。 唯duy 有hữu 不bất 信tín 者giả 。 不bất 信tín 即tức 不bất 信tín 心tâm 所sở 。 謂vị 於ư 實thật 德đức 。 能năng 不bất 忍nhẫn 樂nhạo 欲dục 。 心tâm 穢uế 為vi 體thể 。 能năng 障chướng 淨tịnh 信tín 。 惰nọa 依y 為vi 用dụng 。 自tự 相tương 渾hồn 濁trược 。 復phục 能năng 渾hồn 濁trược 餘dư 心tâm 心tâm 所sở 等đẳng 者giả 。 以dĩ 不bất 信tín 不bất 但đãn 自tự 體thể 染nhiễm 穢uế 。 復phục 能năng 穢uế 濁trược 一nhất 切thiết 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 如như 極cực 臭xú 物vật 。 復phục 能năng 熏huân 諸chư 一nhất 切thiết 。 是thị 也dã 。 是thị 故cố 不bất 信tín 之chi 力lực 。 勝thắng 諸chư 染nhiễm 心tâm 。 信tín 正chánh 翻phiên 彼bỉ 者giả 。 今kim 信tín 心tâm 所sở 。 正chánh 翻phiên 彼bỉ 不bất 信tín 心tâm 所sở 。 不bất 信tín 既ký 自tự 穢uế 穢uế 他tha 。 則tắc 信tín 自tự 自tự 淨tịnh 淨tịnh 他tha 。 故cố 淨tịnh 為vi 相tương/tướng 也dã 。 主chủ 乎hồ 心tâm 淨tịnh 者giả 。 維duy 摩ma 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 欲dục 得đắc 淨tịnh 土độ 。 當đương 淨tịnh 其kỳ 心tâm 。 隨tùy 其kỳ 心tâm 淨tịnh 。 則tắc 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 鈔sao 。 全toàn 以dĩ 果quả 覺giác 為vi 自tự 信tín 心tâm 者giả 。 以dĩ 彼bỉ 果quả 佛Phật 為vi 我ngã 因nhân 心tâm 。 若nhược 離ly 覺giác 體thể 。 別biệt 言ngôn 信tín 者giả 。 是thị 名danh 邪tà 信tín 。 非phi 大Đại 乘Thừa 圓viên 頓đốn 之chi 正chánh 信tín 也dã 。 眾chúng 生sanh 心tâm 中trung 。 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 者giả 。 經Kinh 云vân 。 應ưng 知tri 自tự 心tâm 念niệm 念niệm 常thường 有hữu 。 佛Phật 成thành 正chánh 覺giác 。 何hà 以dĩ 故cố 。 不bất 離ly 此thử 心tâm 。 成thành 正chánh 覺giác 故cố 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 非phi 去khứ 來lai 今kim 。 是thị 已dĩ 生sanh 今kim 生sanh 當đương 生sanh 義nghĩa 者giả 。 若nhược 言ngôn 過quá 去khứ 已dĩ 生sanh 。 現hiện 在tại 今kim 生sanh 。 未vị 來lai 當đương 生sanh 。 此thử 則tắc 三tam 際tế 遷thiên 流lưu 。 四tứ 相tương/tướng 流lưu 轉chuyển 。 非phi 生sanh 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 生sanh 娑sa 婆bà 也dã 。 唯duy 自tự 性tánh 不bất 落lạc 三tam 際tế 。 乃nãi 已dĩ 生sanh 今kim 生sanh 當đương 生sanh 義nghĩa 也dã 。 鈔sao 。 萬vạn 年niên 一nhất 念niệm 者giả 。 十thập 世thế 古cổ 今kim 。 始thỉ 終chung 不bất 離ly 當đương 念niệm 故cố 。 萬vạn 年niên 為vi 古cổ 。 一nhất 念niệm 為vi 今kim 。 萬vạn 年niên 一nhất 念niệm 。 何hà 古cổ 而nhi 非phi 今kim 。 一nhất 念niệm 萬vạn 年niên 者giả 。 一nhất 念niệm 普phổ 觀quán 無vô 量lượng 劫kiếp 也dã 。 一nhất 念niệm 為vi 今kim 。 萬vạn 年niên 為vi 古cổ 。 一nhất 念niệm 萬vạn 年niên 。 何hà 今kim 而nhi 非phi 古cổ 。 何hà 古cổ 非phi 今kim 。 以dĩ 今kim 奪đoạt 古cổ 也dã 。 何hà 今kim 非phi 古cổ 。 以dĩ 古cổ 奪đoạt 今kim 也dã 。 互hỗ 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 。 則tắc 古cổ 今kim 空không 矣hĩ 。 坐tọa 斷đoạn 三tam 際tế 。 當đương 處xứ 西tây 方phương 。 誰thùy 非phi 往vãng 生sanh 者giả 。 此thử 出xuất 三tam 際tế 時thời 也dã 。 過quá 去khứ 下hạ 。 三tam 際tế 求cầu 心tâm 心tâm 不bất 有hữu 。 心tâm 不bất 有hữu 處xứ 妄vọng 元nguyên 無vô 。 妄vọng 元nguyên 無vô 處xứ 即tức 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 本bổn 平bình 等đẳng 。 則tắc 誰thùy 是thị 往vãng 生sanh 者giả 。 此thử 空không 三tam 際tế 心tâm 也dã 。 又hựu 誰thùy 是thị 往vãng 生sanh 者giả 。 生sanh 而nhi 無vô 生sanh 也dã 。 誰thùy 非phi 往vãng 生sanh 者giả 。 無vô 生sanh 而nhi 生sanh 也dã 。 生sanh 而nhi 無vô 生sanh 。 無vô 生sanh 而nhi 生sanh 。 是thị 名danh 已dĩ 生sanh 今kim 生sanh 當đương 生sanh 。 鈔sao 。 火hỏa 車xa 相tương/tướng 現hiện 者giả 。 觀quán 經kinh 下hạ 品phẩm 文văn 云vân 。 或hoặc 有hữu 眾chúng 生sanh 。 偷thâu 僧Tăng 祇kỳ 物vật 。 不bất 淨tịnh 說thuyết 法Pháp 。 無vô 有hữu 慚tàm 愧quý 。 以dĩ 諸chư 惡ác 業nghiệp 。 而nhi 自tự 莊trang 嚴nghiêm 。 如như 此thử 惡ác 人nhân 。 命mạng 欲dục 終chung 時thời 。 地địa 獄ngục 眾chúng 火hỏa 。 一nhất 時thời 俱câu 至chí 。 遇ngộ 善Thiện 知Tri 識Thức 。 教giáo 令linh 念niệm 佛Phật 。 尋tầm 得đắc 往vãng 生sanh 等đẳng 。 劫kiếp 石thạch 可khả 磨ma 者giả 。 有hữu 石thạch 方phương 圓viên 大đại 一nhất 由do 旬tuần 。 以dĩ 諸chư 天thiên 六lục 銖thù 衣y 。 過quá 五ngũ 百bách 年niên 乃nãi 拂phất 一nhất 次thứ 。 磨ma 此thử 石thạch 盡tận 。 名danh 為vi 一nhất 劫kiếp 。 鈔sao 。 真chân 實thật 不bất 虗hư 之chi 如như 為vi 信tín 者giả 。 信tín 有hữu 真chân 實thật 義nghĩa 。 以dĩ 若nhược 無vô 有hữu 信tín 。 萬vạn 事sự 皆giai 虗hư 誑cuống 故cố 。 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 之chi 智trí 為vi 願nguyện 者giả 。 願nguyện 有hữu 出xuất 生sanh 義nghĩa 。 以dĩ 萬vạn 德đức 萬vạn 行hạnh 。 皆giai 從tùng 樂nhạo 欲dục 故cố 。 鈔sao 。 一nhất 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 一nhất 智trí 慧tuệ 即tức 般Bát 若Nhã 。 力lực 無vô 畏úy 即tức 解giải 脫thoát 。 鈔sao 。 恩ân 踰du 慈từ 母mẫu 二nhị 句cú 。 慈từ 母mẫu 之chi 恩ân 。 慈từ 及cập 一nhất 生sanh 。 他tha 生sanh 未vị 必tất 能năng 慈từ 。 旻# 天thiên 之chi 仁nhân 。 仁nhân 止chỉ 一nhất 界giới 。 他tha 界giới 未vị 必tất 能năng 仁nhân 。 佛Phật 之chi 慈từ 仁nhân 。 無vô 處xứ 無vô 時thời 而nhi 不bất 慈từ 仁nhân 。 故cố 云vân 踰du 也dã 。 粉phấn 骨cốt 碎toái 身thân 二nhị 句cú 。 古cổ 云vân 。 假giả 使sử 頂đảnh 戴đái 經kinh 塵trần 劫kiếp 。 身thân 為vi 牀sàng 座tòa 徧biến 三tam 千thiên 。 若nhược 不bất 傳truyền 法pháp 度độ 眾chúng 生sanh 。 畢tất 竟cánh 無vô 能năng 報báo 恩ân 者giả 。 鈔sao 。 善thiện 權quyền 方phương 便tiện 。 曲khúc 就tựu 機cơ 宜nghi 。 度độ 生sanh 之chi 才tài 也dã 。 至chí 德đức 洪hồng 恩ân 。 普phổ 霑triêm 萬vạn 類loại 。 度độ 生sanh 之chi 德đức 也dã 。 有hữu 才tài 無vô 德đức 。 失thất 度độ 生sanh 之chi 本bổn 。 不bất 能năng 度độ 生sanh 。 有hữu 德đức 無vô 才tài 。 失thất 度độ 生sanh 之chi 用dụng 。 亦diệc 不bất 能năng 度độ 生sanh 。 才tài 德đức 兼kiêm 備bị 。 體thể 用dụng 同đồng 施thí 。 乃nãi 能năng 度độ 生sanh 也dã 。 澄trừng 然nhiên 不bất 動động 。 頓đốn 息tức 萬vạn 緣duyên 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 也dã 。 漠mạc 爾nhĩ 忘vong 言ngôn 。 永vĩnh 離ly 戲hí 論luận 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 也dã 。 有hữu 一nhất 未vị 忘vong 。 則tắc 狂cuồng 心tâm 未vị 歇hiết 。 命mạng 根căn 未vị 斷đoạn 。 不bất 能năng 證chứng 理lý 。 思tư 議nghị 雙song 亡vong 。 乃nãi 能năng 證chứng 理lý 也dã 。 以dĩ 悲bi 即tức 智trí 下hạ 。 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 往vãng 來lai 三tam 界giới 。 出xuất 沒một 四tứ 生sanh 。 終chung 日nhật 度độ 生sanh 。 以dĩ 大đại 智trí 故cố 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 即tức 寂tịch 滅diệt 相tương/tướng 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 以dĩ 智trí 即tức 悲bi 下hạ 。 以dĩ 大đại 智trí 故cố 。 了liễu 法pháp 皆giai 空không 。 不bất 起khởi 一nhất 念niệm 。 不bất 居cư 生sanh 死tử 。 以dĩ 大đại 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 空không 寂tịch 。 常thường 度độ 眾chúng 生sanh 。 不bất 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 偏thiên 舉cử 二nhị 字tự 者giả 。 以dĩ 悲bi 即tức 智trí 。 能năng 仁nhân 即tức 兼kiêm 寂tịch 默mặc 。 以dĩ 智trí 即tức 悲bi 。 寂tịch 默mặc 即tức 兼kiêm 能năng 仁nhân 。 乃nãi 至chí 一nhất 言ngôn 者giả 。 能năng 即tức 兼kiêm 仁nhân 。 用dụng 即tức 體thể 故cố 。 仁nhân 即tức 兼kiêm 能năng 。 體thể 即tức 用dụng 故cố 。 寂tịch 即tức 兼kiêm 默mặc 。 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 。 自tự 然nhiên 語ngữ 言ngôn 道đạo 斷đoạn 。 默mặc 即tức 兼kiêm 寂tịch 。 言ngôn 語ngữ 道đạo 斷đoạn 。 乃nãi 曰viết 心tâm 行hành 處xứ 滅diệt 故cố 。 鈔sao 。 獨độc 證chứng 自tự 誓thệ 三tam 昧muội 者giả 。 證chứng 者giả 忍nhẫn 也dã 。 自tự 誓thệ 三tam 昧muội 。 即tức 如Như 來Lai 因Nhân 地Địa 。 四Tứ 弘Hoằng 誓Thệ 願Nguyện 。 願nguyện 成thành 佛Phật 道Đạo 。 願nguyện 度độ 眾chúng 生sanh 。 願nguyện 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 願nguyện 修tu 法Pháp 門môn 。 今kim 已dĩ 成thành 佛Phật 。 斷đoạn 無vô 明minh 成thành 佛Phật 道đạo 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 度độ 眾chúng 生sanh 。 故cố 為vi 獨độc 證chứng 。 此thử 從tùng 如Như 來Lai 得đắc 名danh 。 依y 出xuất 世thế 之chi 主chủ 得đắc 名danh 也dã 。 劫kiếp 初sơ 梵Phạm 王Vương 名danh 忍nhẫn 者giả 。 空không 劫kiếp 以dĩ 前tiền 。 此thử 界giới 未vị 有hữu 人nhân 民dân 。 自tự 梵Phạm 王Vương 降giáng 生sanh 始thỉ 有hữu 人nhân 類loại 。 劫kiếp 初sơ 梵Phạm 王Vương 名danh 忍nhẫn 。 遂toại 名danh 忍nhẫn 界giới 。 此thử 從tùng 梵Phạm 王Vương 得đắc 名danh 。 依y 世thế 間gian 之chi 主chủ 得đắc 名danh 也dã 。 楞lăng 嚴nghiêm 譬thí 之chi 清thanh 水thủy 等đẳng 者giả 。 經Kinh 云vân 。 阿A 難Nan 。 譬thí 如như 清thanh 水thủy 。 清thanh 潔khiết 本bổn 然nhiên 。 即tức 彼bỉ 塵trần 土thổ 。 灰hôi 沙sa 之chi 倫luân 。 本bổn 質chất 留lưu 礙ngại 。 二nhị 體thể 法pháp 爾nhĩ 。 性tánh 不bất 相tương 循tuần 。 有hữu 世thế 間gian 人nhân 。 取thủ 彼bỉ 土độ 塵trần 。 投đầu 於ư 淨tịnh 水thủy 。 土thổ 失thất 留lưu 礙ngại 。 水thủy 亡vong 清thanh 潔khiết 。 容dung 貌mạo 汩# 然nhiên 。 名danh 之chi 為vi 濁trược 。 汝nhữ 濁trược 五ngũ 重trọng 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 當đương 有hữu 無vô 五ngũ 濁trược 之chi 善thiện 世thế 者giả 。 以dĩ 人nhân 壽thọ 二nhị 萬vạn 歲tuế 前tiền 。 邪tà 見kiến 不bất 起khởi 。 煩phiền 惱não 輕khinh 微vi 。 四tứ 趣thú 空không 虗hư 。 壽thọ 命mạng 久cửu 遠viễn 。 時thời 分phần/phân 清thanh 淨tịnh 之chi 善thiện 世thế 也dã 。 鈔sao 。 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 者giả 。 內nội 執chấp 為vi 我ngã 。 外ngoại 執chấp 我ngã 所sở 。 或hoặc 五ngũ 陰ấm 中trung 。 執chấp 一nhất 陰ấm 為vi 我ngã 。 餘dư 陰ấm 為vi 我ngã 所sở 。 執chấp 斷đoạn 執chấp 常thường 者giả 。 或hoặc 執chấp 諸chư 法pháp 是thị 無vô 。 而nhi 起khởi 斷đoạn 滅diệt 之chi 見kiến 。 或hoặc 執chấp 諸chư 法pháp 是thị 有hữu 。 而nhi 起khởi 常thường 住trụ 之chi 見kiến 。 中trung 道đạo 即tức 第đệ 八bát 識thức 。 以dĩ 八bát 識thức 恆hằng 轉chuyển 如như 瀑bộc 流lưu 故cố 。 恆hằng 則tắc 不bất 斷đoạn 。 轉chuyển 則tắc 不bất 常thường 。 今kim 執chấp 斷đoạn 常thường 是thị 失thất 中trung 道đạo 。 非phi 因nhân 計kế 因nhân 者giả 。 非phi 涅Niết 槃Bàn 因nhân 。 計kế 以dĩ 為vi 因nhân 。 或hoặc 拔bạt 髮phát 熏huân 鼻tị 臥ngọa 棘cức 投đầu 灰hôi 。 或hoặc 持trì 牛ngưu 狗cẩu 等đẳng 戒giới 。 種chủng 種chủng 無vô 益ích 苦khổ 行hạnh 。 執chấp 麤thô 為vi 勝thắng 者giả 。 唯duy 執chấp 己kỷ 見kiến 為vi 是thị 。 餘dư 皆giai 是thị 非phi 。 縱túng/tung 遇ngộ 佛Phật 來lai 。 亦diệc 不bất 信tín 受thọ 。 如như 擔đảm 麻ma 為vi 寶bảo 。 棄khí 金kim 不bất 顧cố 等đẳng 。 擔đảm 麻ma 棄khí 金kim 者giả 。 昔tích 有hữu 二nhị 人nhân 入nhập 山sơn 。 各các 擔đảm 一nhất 擔đảm 麻ma 。 偶ngẫu 於ư 中trung 路lộ 見kiến 無vô 數số 布bố 帛bạch 。 一nhất 智trí 者giả 云vân 。 吾ngô 棄khí 麻ma 擔đảm 布bố 。 一nhất 愚ngu 者giả 云vân 。 吾ngô 擔đảm 來lai 路lộ 多đa 。 即tức 是thị 擔đảm 麻ma 。 往vãng 前tiền 不bất 遠viễn 。 又hựu 見kiến 無vô 數số 白bạch 銀ngân 。 智trí 者giả 棄khí 布bố 擔đảm 銀ngân 。 愚ngu 者giả 依y 舊cựu 擔đảm 麻ma 。 前tiền 往vãng 又hựu 見kiến 無vô 數số 黃hoàng 金kim 。 智trí 者giả 棄khí 銀ngân 擔đảm 金kim 。 愚ngu 者giả 依y 舊cựu 只chỉ 是thị 擔đảm 麻ma 。 自tự 負phụ 所sở 見kiến 。 不bất 肯khẳng 從tùng 人nhân 者giả 。 大đại 率suất 如như 是thị 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 墮đọa 豁hoát 達đạt 空không 者giả 。 不bất 信tín 造tạo 善thiện 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 造tạo 惡ác 為vi 苦khổ 。 而nhi 言ngôn 善thiện 惡ác 苦khổ 樂lạc 。 一nhất 切thiết 皆giai 空không 。 不bất 知tri 無vô 我ngã 無vô 作tác 無vô 受thọ 者giả 。 善thiện 惡ác 之chi 業nghiệp 亦diệc 不bất 亡vong 。 墮đọa 豁hoát 達đạt 空không 。 起khởi 斷đoạn 滅diệt 見kiến 故cố 。 色sắc 等đẳng 五ngũ 陰ấm 各các 具cụ 四tứ 句cú 。 三tam 世thế 迭điệt 之chi 。 則tắc 成thành 六lục 十thập 者giả 。 如như 色sắc 陰ấm 者giả 。 謂vị 色sắc 大đại 我ngã 小tiểu 。 我ngã 在tại 色sắc 中trung 。 我ngã 大đại 色sắc 小tiểu 。 色sắc 在tại 我ngã 中trung 。 或hoặc 即tức 色sắc 是thị 我ngã 。 離ly 色sắc 是thị 我ngã 。 色sắc 既ký 如như 是thị 。 四tứ 陰ấm 亦diệc 然nhiên 。 五ngũ 四tứ 共cộng 成thành 二nhị 十thập 句cú 。 三tam 世thế 迭điệt 之chi 。 成thành 六lục 十thập 句cú 。 鈔sao 。 較giảo 前tiền 稍sảo 為vi 重trọng/trùng 滯trệ 者giả 。 以dĩ 此thử 五ngũ 使sử 。 與dữ 境cảnh 相tướng 對đối 。 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 不bất 同đồng 五ngũ 利lợi 纔tài 觸xúc 即tức 生sanh 。 幾kỷ 微vi 迅tấn 疾tật 故cố 。 分phân 之chi 為vi 九cửu 十thập 八bát 者giả 。 見kiến 惑hoặc 有hữu 八bát 十thập 八bát 。 以dĩ 前tiền 十thập 使sử 。 歷lịch 三tam 界giới 四Tứ 諦Đế 下hạ 增tăng 減giảm 不bất 同đồng 。 成thành 八bát 十thập 八bát 。 謂vị 欲dục 界giới 苦khổ 十thập 使sử 具cụ 足túc 。 集tập 滅diệt 各các 七thất 使sử 。 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 取thủ 。 道Đạo 諦Đế 八bát 使sử 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 。 四Tứ 諦Đế 下hạ 。 合hợp 為vi 三tam 十thập 二nhị 。 上thượng 二nhị 界giới 四Tứ 諦Đế 下hạ 。 餘dư 皆giai 如như 欲dục 界giới 。 只chỉ 於ư 每mỗi 諦đế 下hạ 除trừ 瞋sân 使sử 故cố 。 一nhất 界giới 各các 有hữu 二nhị 十thập 八bát 。 二nhị 界giới 合hợp 為vi 五ngũ 十thập 六lục 。 并tinh 前tiền 三tam 十thập 二nhị 。 合hợp 為vi 八bát 十thập 八bát 。 更cánh 加gia 思tư 惑hoặc 十thập 使sử 。 謂vị 欲dục 界giới 貪tham 瞋sân 癡si 慢mạn 。 上thượng 二nhị 界giới 貪tham 癡si 慢mạn 。 共cộng 為vi 九cửu 十thập 八bát 也dã 。 細tế 推thôi 則tắc 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 者giả 。 以dĩ 十thập 使sử 互hỗ 具cụ 成thành 一nhất 百bách 。 歷lịch 十thập 法Pháp 界Giới 成thành 一nhất 千thiên 。 身thân 口khẩu 七thất 支chi 為vi 七thất 千thiên 。 三tam 世thế 共cộng 成thành 二nhị 萬vạn 一nhất 。 四tứ 心tâm 各các 具cụ 二nhị 萬vạn 一nhất 。 共cộng 成thành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 數số 。 以dĩ 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 律luật 儀nghi 對đối 治trị 之chi 。 則tắc 成thành 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 法Pháp 門môn 。 三tam 災tai 感cảm 召triệu 者giả 。 一nhất 小tiểu 三tam 災tai 。 初sơ 飢cơ 饉cận 。 人nhân 壽thọ 減giảm 至chí 三tam 十thập 歲tuế 時thời 。 天thiên 不bất 降giáng 雨vũ 。 由do 大đại 旱hạn 故cố 。 草thảo 菜thái 不bất 生sanh 。 思tư 欲dục 見kiến 水thủy 。 尚thượng 不bất 可khả 得đắc 。 何hà 況huống 飲ẩm 食thực 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 間gian 人nhân 民dân 。 飢cơ 饉cận 死tử 者giả 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 二nhị 疾tật 疫dịch 。 人nhân 壽thọ 減giảm 至chí 二nhị 十thập 歲tuế 時thời 。 有hữu 大đại 疾tật 疫dịch 。 種chủng 種chủng 諸chư 病bệnh 。 一nhất 切thiết 皆giai 起khởi 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 間gian 人nhân 民dân 。 疾tật 疫dịch 死tử 者giả 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 三tam 刀đao 兵binh 。 人nhân 壽thọ 減giảm 至chí 十thập 歲tuế 時thời 。 諸chư 人nhân 各các 起khởi 鬬đấu 爭tranh 。 手thủ 執chấp 草thảo 木mộc 即tức 成thành 刀đao 鎗thương 。 互hỗ 相tương 殘tàn 害hại 。 以dĩ 是thị 因nhân 緣duyên 。 世thế 間gian 人nhân 民dân 。 刀đao 兵binh 死tử 者giả 。 其kỳ 數số 無vô 量lượng 。 二nhị 大đại 三tam 災tai 者giả 。 一nhất 火hỏa 災tai 。 謂vị 於ư 劫kiếp 壞hoại 時thời 。 有hữu 七thất 日nhật 出xuất 現hiện 。 大đại 地địa 須Tu 彌Di 漸tiệm 漸tiệm 崩băng 壞hoại 。 四tứ 大đại 海hải 水thủy 。 漸tiệm 漸tiệm 消tiêu 盡tận 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 及cập 初sơ 禪thiền 天thiên 。 皆giai 悉tất 洞đỗng 然nhiên 。 無vô 有hữu 遺di 餘dư 。 是thị 名danh 火hỏa 災tai 。 二nhị 水thủy 災tai 。 謂vị 初sơ 禪thiền 以dĩ 下hạ 。 七thất 番phiên 火hỏa 災tai 。 壞hoại 於ư 世thế 界giới 之chi 後hậu 。 世thế 界giới 復phục 成thành 。 又hựu 於ư 壞hoại 劫kiếp 之chi 時thời 。 漸tiệm 降giáng/hàng 大đại 雨vũ 。 滴tích 如như 車xa 軸trục 。 更cánh 兼kiêm 地địa 下hạ 水thủy 輪luân 。 涌dũng 沸phí 上thượng 騰đằng 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 乃nãi 至chí 二nhị 禪thiền 天thiên 。 水thủy 皆giai 彌di 滿mãn 。 一nhất 切thiết 壞hoại 滅diệt 。 如như 水thủy 消tiêu 鹽diêm 。 是thị 名danh 水thủy 災tai 。 三tam 風phong 災tai 。 謂vị 二nhị 禪thiền 以dĩ 下hạ 。 七thất 番phiên 水thủy 災tai 以dĩ 後hậu 。 世thế 界giới 復phục 成thành 。 又hựu 於ư 壞hoại 劫kiếp 之chi 時thời 。 從tùng 下hạ 風phong 輪luân 有hữu 猛mãnh 風phong 起khởi 。 兼kiêm 以dĩ 眾chúng 生sanh 業nghiệp 力lực 盡tận 故cố 。 處xứ 處xứ 生sanh 風phong 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 乃nãi 至chí 三tam 禪thiền 天thiên 。 悉tất 皆giai 飄phiêu 擊kích 。 蕩đãng 盡tận 無vô 餘dư 。 是thị 名danh 風phong 災tai 。 又hựu 復phục 當đương 知tri 。 火hỏa 燒thiêu 初sơ 禪thiền 。 有hữu 五ngũ 十thập 六lục 番phiên 。 水thủy 渰# 二nhị 禪thiền 有hữu 七thất 番phiên 。 風phong 刮# 三tam 禪thiền 有hữu 一nhất 番phiên 。 合hợp 之chi 共cộng 六lục 十thập 四tứ 番phiên 也dã 。 皆giai 以dĩ 類loại 從tùng 者giả 。 瞋sân 感cảm 火hỏa 災tai 。 貪tham 感cảm 水thủy 災tai 。 癡si 感cảm 風phong 災tai 。 鈔sao 。 橫hoạnh/hoành 計kế 主chủ 宰tể 為vi 見kiến 我ngã 者giả 。 橫hoạnh/hoành 計kế 謂vị 橫hoạnh 生sanh 計kế 度độ 。 主chủ 宰tể 即tức 我ngã 執chấp 也dã 。 此thử 即tức 分phân 別biệt 我ngã 執chấp 。 唯duy 識thức 云vân 。 分phân 別biệt 我ngã 執chấp 。 是thị 由do 現hiện 在tại 外ngoại 緣duyên 力lực 故cố 。 非phi 與dữ 身thân 俱câu 。 要yếu 待đãi 邪tà 教giáo 。 及cập 邪tà 分phân 別biệt 然nhiên 後hậu 方phương 起khởi 。 故cố 名danh 分phân 別biệt 。 唯duy 在tại 第đệ 六lục 意ý 識thức 中trung 有hữu 是thị 也dã 。 見kiến 我ngã 如như 計kế 即tức 色sắc 是thị 我ngã 。 離ly 色sắc 是thị 我ngã 。 我ngã 大đại 色sắc 小tiểu 。 色sắc 在tại 我ngã 中trung 。 色sắc 大đại 我ngã 小tiểu 。 我ngã 在tại 色sắc 中trung 等đẳng 。 此thử 從tùng 邪tà 師sư 訓huấn 誨hối 。 而nhi 成thành 分phân 別biệt 我ngã 也dã 。 俱câu 生sanh 主chủ 宰tể 為vi 慢mạn 我ngã 者giả 。 俱câu 生sanh 對đối 分phân 別biệt 而nhi 言ngôn 。 與dữ 生sanh 俱câu 生sanh 。 非phi 強cường/cưỡng 思tư 計kế 度độ 起khởi 故cố 。 主chủ 宰tể 者giả 。 我ngã 執chấp 也dã 。 此thử 即tức 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 。 唯duy 識thức 云vân 。 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 虗hư 妄vọng 熏huân 習tập 內nội 因nhân 力lực 故cố 。 恆hằng 與dữ 身thân 俱câu 。 不bất 待đãi 邪tà 教giáo 。 及cập 邪tà 分phân 別biệt 。 任nhậm 運vận 而nhi 轉chuyển 。 故cố 名danh 俱câu 生sanh 。 此thử 復phục 二nhị 種chủng 。 一nhất 常thường 相tương 續tục 。 在tại 第đệ 七thất 識thức 。 二nhị 有hữu 間gian 斷đoạn 。 在tại 第đệ 六lục 識thức 。 是thị 也dã 。 慢mạn 我ngã 有hữu 七thất 。 一nhất 我ngã 慢mạn 。 二nhị 慢mạn 。 三tam 過quá 慢mạn 。 四tứ 慢mạn 過quá 慢mạn 。 五ngũ 增tăng 上thượng 慢mạn 。 六lục 卑ty 劣liệt 慢mạn 。 七thất 邪tà 慢mạn 。 此thử 七thất 種chủng 皆giai 依y 我ngã 相tương/tướng 而nhi 生sanh 。 皆giai 為vi 慢mạn 我ngã 。 此thử 則tắc 不bất 用dụng 教giáo 誨hối 。 生sanh 來lai 即tức 有hữu 。 俱câu 生sanh 我ngã 也dã 。 鈔sao 。 第đệ 八bát 識thức 。 即tức 黎lê 耶da 本bổn 識thức 。 種chủng 是thị 種chủng 子tử 。 謂vị 本bổn 識thức 中trung 親thân 生sanh 自tự 果quả 。 功công 能năng 差sai 別biệt 者giả 。 釋thích 云vân 。 親thân 生sanh 自tự 果quả 者giả 。 從tùng 自tự 種chủng 子tử 親thân 生sanh 現hiện 行hành 果quả 故cố 。 功công 能năng 差sai 別biệt 者giả 。 顯hiển 此thử 種chủng 子tử 非phi 一nhất 種chủng 故cố 。 然nhiên 此thử 種chủng 子tử 。 與dữ 第đệ 八bát 識thức 。 及cập 所sở 生sanh 果quả 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 體thể 是thị 本bổn 識thức 。 果quả 是thị 現hiện 行hành 。 識thức 體thể 望vọng 種chủng 為vi 用dụng 。 現hiện 果quả 望vọng 種chủng 為vi 因nhân 。 故cố 此thử 三tam 法pháp 。 理lý 應ưng 不bất 一nhất 不bất 異dị 也dã 。 宗tông 鏡kính 云vân 。 本bổn 識thức 是thị 體thể 。 種chủng 子tử 是thị 用dụng 。 種chủng 子tử 是thị 因nhân 。 所sở 生sanh 是thị 果quả 。 此thử 三tam 理lý 應ưng 。 不bất 一nhất 不bất 異dị 。 依y 業nghiệp 所sở 引dẫn 者giả 。 謂vị 隨tùy 宿túc 因nhân 力lực 生sanh 善thiện 惡ác 等đẳng 。 功công 能năng 決quyết 定định 方phương 成thành 種chủng 子tử 也dã 。 外ngoại 色sắc 即tức 息tức 煖noãn 。 屬thuộc 第đệ 八bát 親thân 相tương/tướng 分phần/phân 。 內nội 心tâm 即tức 第đệ 八bát 現hiện 行hành 識thức 。 屬thuộc 第đệ 八bát 見kiến 分phần/phân 。 由do 種chủng 子tử 業nghiệp 力lực 。 此thử 三tam 相tương/tướng 持trì 不bất 散tán 。 名danh 命mạng 根căn 不bất 斷đoạn 。 一nhất 不bất 相tương 持trì 。 或hoặc 煖noãn 氣khí 離ly 身thân 。 或hoặc 出xuất 入nhập 息tức 斷đoạn 。 或hoặc 見kiến 分phân 離ly 體thể 。 名danh 命mạng 根căn 斷đoạn 也dã 。 疏sớ/sơ 。 此thử 之chi 五ngũ 濁trược 。 且thả 據cứ 果quả 言ngôn 者giả 。 謂vị 上thượng 文văn 所sở 解giải 五ngũ 濁trược 。 且thả 一nhất 往vãng 就tựu 果quả 邊biên 說thuyết 。 非phi 若nhược 楞lăng 嚴nghiêm 所sở 說thuyết 。 通thông 乎hồ 因nhân 果quả 也dã 。 或hoặc 配phối 三tam 細tế 者giả 。 是thị 諸chư 師sư 以dĩ 三tam 細tế 六lục 粗thô 釋thích 五ngũ 濁trược 也dã 。 或hoặc 配phối 五ngũ 陰ấm 。 是thị 孤cô 山sơn 。 約ước 五ngũ 陰ấm 妄vọng 想tưởng 為vi 五ngũ 濁trược 也dã 。 義nghĩa 亦diệc 不bất 異dị 者giả 。 謂vị 法pháp 相tướng 雖tuy 不bất 同đồng 。 而nhi 義nghĩa 理lý 則tắc 無vô 別biệt 也dã 。 鈔sao 。 三tam 細tế 等đẳng 者giả 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 。 不bất 覺giác 心tâm 起khởi 而nhi 有hữu 其kỳ 念niệm 。 依y 不bất 覺giác 故cố 。 生sanh 三tam 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 無vô 明minh 業nghiệp 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 不bất 覺giác 故cố 心tâm 動động 。 說thuyết 名danh 為vi 業nghiệp 。 覺giác 則tắc 不bất 動động 。 動động 則tắc 有hữu 苦khổ 。 果quả 不bất 離ly 因nhân 故cố 。 二nhị 者giả 能năng 見kiến 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 動động 故cố 能năng 見kiến 。 不bất 動động 則tắc 無vô 見kiến 。 三tam 者giả 境cảnh 界giới 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 能năng 見kiến 故cố 境cảnh 界giới 妄vọng 現hiện 。 離ly 見kiến 則tắc 無vô 境cảnh 界giới 。 以dĩ 有hữu 境cảnh 界giới 緣duyên 故cố 。 復phục 生sanh 六lục 種chủng 相tương/tướng 。 一nhất 者giả 智trí 相tương/tướng 。 依y 於ư 境cảnh 界giới 心tâm 起khởi 分phân 別biệt 。 愛ái 與dữ 不bất 愛ái 故cố 。 二nhị 者giả 相tương 續tục 相tương/tướng 。 依y 於ư 智trí 故cố 。 生sanh 其kỳ 苦khổ 樂lạc 覺giác 心tâm 起khởi 念niệm 相tương 應ứng 不bất 斷đoạn 故cố 。 三tam 者giả 執chấp 取thủ 相tương/tướng 。 依y 於ư 相tương 續tục 緣duyên 念niệm 境cảnh 界giới 。 住trụ 持trì 苦khổ 樂lạc 。 心tâm 起khởi 著trước 故cố 。 四tứ 者giả 計kế 名danh 字tự 相tương/tướng 。 依y 於ư 妄vọng 執chấp 。 分phân 別biệt 假giả 名danh 言ngôn 相tương/tướng 故cố 。 五ngũ 者giả 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 。 依y 於ư 名danh 字tự 。 尋tầm 名danh 取thủ 著trước 。 造tạo 種chủng 種chủng 業nghiệp 故cố 。 六lục 者giả 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 相tương/tướng 。 以dĩ 依y 業nghiệp 受thọ 報báo 。 不bất 自tự 在tại 故cố 。 以dĩ 劫kiếp 濁trược 配phối 業nghiệp 相tương/tướng 者giả 。 劫kiếp 者giả 時thời 也dã 。 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 。 由do 無vô 明minh 初sơ 動động 時thời 即tức 渾hồn 濁trược 。 故cố 曰viết 劫kiếp 濁trược 。 今kim 業nghiệp 相tương/tướng 亦diệc 然nhiên 。 無vô 明minh 初sơ 起khởi 成thành 業nghiệp 相tương/tướng 故cố 。 次thứ 以dĩ 見kiến 濁trược 配phối 轉chuyển 現hiện 者giả 。 見kiến 者giả 能năng 見kiến 所sở 見kiến 也dã 。 前tiền 業nghiệp 相tương/tướng 能năng 所sở 未vị 分phần/phân 。 次thứ 成thành 轉chuyển 現hiện 。 雖tuy 無vô 分phân 別biệt 。 能năng 所sở 宛uyển 然nhiên 。 心tâm 境cảnh 具cụ 足túc 。 故cố 以dĩ 見kiến 濁trược 配phối 轉chuyển 現hiện 。 次thứ 以dĩ 煩phiền 惱não 配phối 智trí 相tương/tướng 。 相tương 續tục 相tương/tướng 。 執chấp 取thủ 。 計kế 名danh 者giả 。 煩phiền 惱não 不bất 出xuất 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 我ngã 法pháp 復phục 分phần/phân 俱câu 生sanh 分phân 別biệt 。 今kim 智trí 為vi 俱câu 生sanh 法pháp 。 相tương 續tục 為vi 分phân 別biệt 法pháp 。 執chấp 取thủ 為vi 俱câu 生sanh 我ngã 。 名danh 字tự 為vi 分phân 別biệt 我ngã 。 四tứ 相tương/tướng 皆giai 屬thuộc 煩phiền 惱não 道đạo 故cố 。 次thứ 以dĩ 眾chúng 生sanh 配phối 起khởi 業nghiệp 相tương/tướng 者giả 。 眾chúng 生sanh 者giả 。 眾chúng 法pháp 相tướng 生sanh 。 亦diệc 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 由do 造tạo 善thiện 惡ác 不bất 動động 等đẳng 業nghiệp 。 方phương 感cảm 眾chúng 法pháp 。 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 故cố 。 次thứ 以dĩ 命mạng 濁trược 配phối 業nghiệp 繫hệ 苦khổ 者giả 。 命mạng 濁trược 即tức 八bát 識thức 命mạng 根căn 。 為vi 一nhất 期kỳ 眾chúng 生sanh 之chi 總tổng 報báo 主chủ 。 為vi 業nghiệp 所sở 繫hệ 。 住trụ 時thời 決quyết 定định 不bất 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。 以dĩ 劫kiếp 濁trược 配phối 色sắc 陰ấm 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 汝nhữ 見kiến 虗hư 空không 。 徧biến 十thập 方phương 界giới 。 空không 見kiến 不bất 分phân 。 有hữu 空không 無vô 體thể 。 有hữu 見kiến 無vô 覺giác 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 一nhất 重trọng 。 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 劫kiếp 濁trược 配phối 色sắc 陰ấm 也dã 。 以dĩ 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 空không 與dữ 見kiến 相tương/tướng 織chức 。 而nhi 妄vọng 成thành 色sắc 陰ấm 。 此thử 即tức 名danh 為vi 劫kiếp 濁trược 。 豈khởi 不bất 是thị 以dĩ 劫kiếp 濁trược 配phối 色sắc 陰ấm 。 葢# 四tứ 大đại 根căn 塵trần 同đồng 名danh 色sắc 陰ấm 。 而nhi 空không 見kiến 不bất 分phân 之chi 時thời 。 根căn 塵trần 渾hồn 亂loạn 。 非phi 劫kiếp 濁trược 而nhi 何hà 。 分phân 空không 分phân 見kiến 。 本bổn 無vô 邊biên 畔bạn 。 故cố 云vân 空không 見kiến 不bất 分phân 。 以dĩ 無vô 體thể 之chi 空không 。 織chức 無vô 覺giác 之chi 見kiến 。 以dĩ 無vô 覺giác 之chi 見kiến 。 織chức 無vô 體thể 之chi 空không 。 乃nãi 妄vọng 見kiến 空không 而nhi 兩lưỡng 無vô 其kỳ 實thật 。 此thử 湛trạm 圓viên 明minh 心tâm 。 為vi 頑ngoan 空không 所sở 渾hồn 。 而nhi 成thành 劫kiếp 濁trược 。 是thị 性tánh 為vi 渾hồn 濁trược 。 次thứ 以dĩ 見kiến 濁trược 配phối 受thọ 陰ấm 者giả 。 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 汝nhữ 身thân 現hiện 摶đoàn 。 四tứ 大đại 為vi 體thể 。 見kiến 聞văn 覺giác 知tri 。 壅ủng 令linh 留lưu 礙ngại 。 水thủy 火hỏa 風phong 土thổ 。 旋toàn 令linh 覺giác 知tri 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 二nhị 重trọng 。 名danh 為vi 見kiến 濁trược 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 見kiến 濁trược 配phối 受thọ 陰ấm 也dã 。 以dĩ 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 六lục 根căn 與dữ 四tứ 大đại 相tương/tướng 織chức 。 而nhi 妄vọng 成thành 受thọ 陰ấm 。 以dĩ 其kỳ 見kiến 境cảnh 領lãnh 納nạp 。 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 即tức 名danh 見kiến 濁trược 。 豈khởi 不bất 是thị 以dĩ 見kiến 濁trược 配phối 受thọ 陰ấm 。 次thứ 以dĩ 煩phiền 惱não 濁trược 配phối 想tưởng 陰ấm 者giả 。 經Kinh 云vân 。 又hựu 汝nhữ 心tâm 中trung 。 憶ức 識thức 誦tụng 習tập 。 性tánh 發phát 知tri 見kiến 。 容dung 現hiện 六lục 塵trần 。 離ly 塵trần 無vô 相tướng 。 離ly 覺giác 無vô 性tánh 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 三tam 重trọng 。 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 煩phiền 惱não 濁trược 配phối 想tưởng 陰ấm 也dã 。 以dĩ 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 知tri 見kiến 與dữ 六lục 塵trần 相tương/tướng 織chức 。 而nhi 妄vọng 成thành 想tưởng 陰ấm 。 既ký 取thủ 著trước 所sở 領lãnh 。 則tắc 擾nhiễu 亂loạn 甚thậm 前tiền 。 既ký 渾hồn 真chân 性tánh 。 即tức 名danh 煩phiền 惱não 濁trược 。 豈khởi 不bất 是thị 以dĩ 煩phiền 惱não 配phối 想tưởng 陰ấm 。 次thứ 以dĩ 眾chúng 生sanh 濁trược 配phối 行hành 陰ấm 者giả 。 經Kinh 云vân 。 又hựu 汝nhữ 朝triêu 夕tịch 。 生sanh 滅diệt 不bất 停đình 。 知tri 見kiến 每mỗi 欲dục 。 留lưu 於ư 世thế 間gian 。 業nghiệp 運vận 每mỗi 常thường 。 遷thiên 於ư 國quốc 土độ 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 四tứ 重trọng 。 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 眾chúng 生sanh 濁trược 配phối 行hành 陰ấm 也dã 。 以dĩ 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 知tri 見kiến 與dữ 業nghiệp 運vận 相tương/tướng 織chức 。 而nhi 妄vọng 成thành 行hành 陰ấm 。 而nhi 去khứ 留lưu 假giả 合hợp 。 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 即tức 名danh 眾chúng 生sanh 濁trược 。 豈khởi 不bất 是thị 以dĩ 眾chúng 生sanh 濁trược 配phối 行hành 陰ấm 次thứ 以dĩ 命mạng 濁trược 配phối 識thức 陰ấm 者giả 。 經Kinh 云vân 。 汝nhữ 等đẳng 見kiến 聞văn 。 元nguyên 無vô 異dị 性tánh 。 眾chúng 塵trần 隔cách 越việt 。 無vô 狀trạng 異dị 生sanh 。 性tánh 中trung 相tương 知tri 。 用dụng 中trung 相tương 背bội 。 同đồng 異dị 失thất 準chuẩn 。 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 第đệ 五ngũ 重trọng 。 名danh 為vi 命mạng 濁trược 。 此thử 即tức 是thị 以dĩ 命mạng 濁trược 配phối 識thức 陰ấm 也dã 。 以dĩ 相tương 織chức 妄vọng 成thành 。 是thị 一nhất 同đồng 一nhất 異dị 。 如như 經kinh 緯# 密mật 織chức 。 而nhi 成thành 識thức 陰ấm 。 而nhi 識thức 住trụ 命mạng 存tồn 。 識thức 去khứ 命mạng 謝tạ 。 渾hồn 濁trược 真chân 性tánh 。 即tức 名danh 命mạng 濁trược 。 豈khởi 不bất 是thị 以dĩ 命mạng 濁trược 配phối 識thức 陰ấm 。 為vi 說thuyết 稍sảo 殊thù 。 而nhi 義nghĩa 則tắc 大đại 同đồng 者giả 。 離ly 九cửu 相tương/tướng 無vô 五ngũ 陰ấm 。 離ly 五ngũ 陰ấm 無vô 九cửu 相tương/tướng 。 名danh 殊thù 而nhi 體thể 一nhất 也dã 。 疏sớ/sơ 。 濁trược 惡ác 不bất 善thiện 者giả 。 濁trược 者giả 五ngũ 濁trược 。 不bất 善thiện 即tức 十thập 不bất 善thiện 。 五ngũ 苦khổ 謂vị 五ngũ 道đạo 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 。 鈔sao 。 五ngũ 道đạo 之chi 苦khổ 者giả 。 地địa 獄ngục 燒thiêu 煑chử 苦khổ 。 餓ngạ 鬼quỷ 飢cơ 虗hư 苦khổ 。 畜súc 生sanh 屠đồ 割cát 苦khổ 。 人nhân 間gian 八bát 種chủng 苦khổ 。 天thiên 上thượng 五ngũ 衰suy 苦khổ 。 此thử 初sơ 以dĩ 五ngũ 道đạo 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 釋thích 五ngũ 苦khổ 也dã 。 或hoặc 五ngũ 痛thống 五ngũ 燒thiêu 。 五ngũ 惡ác 等đẳng 者giả 。 五ngũ 惡ác 謂vị 殺sát 生sanh 。 偷thâu 盜đạo 。 邪tà 婬dâm 。 妄vọng 語ngữ 。 飲ẩm 酒tửu 。 五ngũ 痛thống 即tức 五ngũ 惡ác 之chi 現hiện 在tại 華hoa 報báo 。 五ngũ 燒thiêu 即tức 五ngũ 惡ác 之chi 三tam 塗đồ 果quả 報báo 。 此thử 次thứ 以dĩ 五ngũ 罪tội 招chiêu 報báo 。 釋thích 五ngũ 苦khổ 也dã 。 身thân 屬thuộc 四tứ 生sanh 者giả 。 卵noãn 因nhân 想tưởng 生sanh 。 胎thai 因nhân 情tình 有hữu 。 溼thấp 以dĩ 合hợp 感cảm 。 化hóa 以dĩ 離ly 應ứng 。 情tình 想tưởng 合hợp 離ly 。 更cánh 相tương 變biến 易dị 。 所sở 有hữu 受thọ 業nghiệp 。 逐trục 其kỳ 飛phi 沈trầm 。 疏sớ/sơ 。 始thỉ 覺giác 冥minh 乎hồ 本bổn 覺giác 等đẳng 者giả 。 諸chư 佛Phật 久cửu 成thành 。 是thị 本bổn 覺giác 義nghĩa 。 釋Thích 迦Ca 今kim 成thành 。 是thị 始thỉ 覺giác 義nghĩa 。 始thỉ 覺giác 在tại 纏triền 曰viết 本bổn 。 本bổn 覺giác 出xuất 纏triền 曰viết 始thỉ 。 始thỉ 本bổn 不bất 二nhị 。 是thị 佛Phật 佛Phật 互hỗ 讚tán 義nghĩa 。 釋Thích 迦Ca 乃nãi 大đại 悲bi 利lợi 生sanh 是thị 照chiếu 義nghĩa 。 牟Mâu 尼Ni 乃nãi 大đại 智trí 冥minh 理lý 是thị 寂tịch 義nghĩa 。 寂tịch 照chiếu 同đồng 時thời 。 是thị 能năng 仁nhân 寂tịch 默mặc 義nghĩa 。 五ngũ 濁trược 是thị 染nhiễm 義nghĩa 。 菩Bồ 提Đề 是thị 不bất 染nhiễm 義nghĩa 。 隨tùy 緣duyên 不bất 染nhiễm 。 不bất 染nhiễm 隨tùy 緣duyên 。 是thị 五ngũ 濁trược 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。 鈔sao 。 因nhân 該cai 果quả 海hải 等đẳng 者giả 。 因nhân 該cai 果quả 海hải 。 始thỉ 即tức 本bổn 也dã 。 果quả 徹triệt 因nhân 源nguyên 。 本bổn 即tức 始thỉ 也dã 。 用dụng 不bất 離ly 體thể 。 能năng 仁nhân 即tức 寂tịch 默mặc 。 體thể 不bất 離ly 用dụng 。 寂tịch 默mặc 即tức 能năng 仁nhân 。 故cố 知tri 下hạ 。 既ký 云vân 始thỉ 本bổn 二nhị 覺giác 。 為vi 此thử 佛Phật 彼bỉ 佛Phật 。 寂tịch 照chiếu 自tự 心tâm 。 為vi 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 不bất 獨độc 此thử 佛Phật 是thị 寂tịch 照chiếu 自tự 心tâm 。 此thử 佛Phật 彼bỉ 佛Phật 同đồng 歸quy 寂tịch 照chiếu 自tự 心tâm 。 始thỉ 覺giác 本bổn 覺giác 。 即tức 寂tịch 照chiếu 之chi 體thể 故cố 。 既ký 云vân 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 。 是thị 菩Bồ 提Đề 五ngũ 濁trược 義nghĩa 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 。 是thị 五ngũ 濁trược 菩Bồ 提Đề 義nghĩa 。 則tắc 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 不bất 出xuất 悟ngộ 迷mê 一nhất 念niệm 。 既ký 此thử 佛Phật 彼bỉ 佛Phật 同đồng 歸quy 自tự 心tâm 。 煩phiền 惱não 菩Bồ 提Đề 不bất 離ly 一nhất 念niệm 。 則tắc 本bổn 師sư 即tức 我ngã 。 我ngã 即tức 菩Bồ 提Đề 。 既ký 我ngã 即tức 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 孰thục 為vi 能năng 得đắc 。 孰thục 為vi 所sở 得đắc 耶da 。 鈔sao 。 十thập 種chủng 難nan 信tín 。 大đại 約ước 不bất 出xuất 狂cuồng 愚ngu 二nhị 病bệnh 。 前tiền 八bát 係hệ 愚ngu 者giả 高cao 推thôi 聖thánh 境cảnh 故cố 不bất 信tín 。 第đệ 九cửu 係hệ 狂cuồng 者giả 蔑miệt 視thị 西tây 方phương 故cố 不bất 信tín 。 第đệ 十thập 雙song 兼kiêm 二nhị 者giả 。 以dĩ 愚ngu 者giả 聞văn 理lý 之chi 無vô 。 故cố 疑nghi 不bất 信tín 。 狂cuồng 者giả 聞văn 事sự 之chi 有hữu 。 故cố 疑nghi 不bất 信tín 。 鈔sao 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 皆giai 得đắc 聞văn 知tri 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 難nan 信tín 之chi 法Pháp 者giả 。 是thị 文Văn 殊Thù 告cáo 彌Di 勒Lặc 之chi 辭từ 。 謂vị 四tứ 十thập 年niên 前tiền 所sở 說thuyết 。 乘thừa 是thị 三tam 乘thừa 。 性tánh 有hữu 五ngũ 性tánh 。 人nhân 皆giai 易dị 信tín 。 若nhược 說thuyết 三tam 乘thừa 是thị 一Nhất 乘Thừa 。 五ngũ 性tánh 是thị 一nhất 性tánh 。 人nhân 所sở 難nan 信tín 。 尋tầm 常thường 但đãn 說thuyết 唯duy 佛Phật 一nhất 人nhân 。 獨độc 得đắc 正chánh 覺giác 。 今kim 曰viết 小Tiểu 乘Thừa 羅La 漢Hán 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 人nhân 所sở 難nan 信tín 。 尋tầm 常thường 但đãn 說thuyết 修tu 行hành 三tam 祇kỳ 方phương 始thỉ 成thành 佛Phật 。 今kim 曰viết 即tức 心tâm 是thị 佛Phật 。 人nhân 所sở 難nan 信tín 。 今kim 欲dục 說thuyết 此thử 難nan 信tín 之chi 法Pháp 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 得đắc 知tri 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 無vô 二nhị 無vô 三tam 之chi 旨chỉ 。 故cố 現hiện 斯tư 瑞thụy 耳nhĩ 。 此thử 經Kinh 難nan 聞văn 。 信tín 受thọ 亦diệc 難nạn/nan 。 是thị 法Pháp 師sư 品phẩm 。 佛Phật 告cáo 藥dược 王vương 之chi 辭từ 。 葢# 以dĩ 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 者giả 。 得đắc 見kiến 聞văn 讀đọc 誦tụng 是thị 經Kinh 。 乃nãi 能năng 善thiện 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 之chi 道Đạo 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 若nhược 見kiến 若nhược 聞văn 。 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 聞văn 已dĩ 信tín 解giải 受thọ 持trì 者giả 。 得đắc 近cận 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 故cố 。 聞văn 說thuyết 此thử 經Kinh 。 心tâm 即tức 狂cuồng 亂loạn 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 者giả 。 此thử 經Kinh 非phi 大Đại 乘Thừa 根căn 器khí 。 不bất 能năng 持trì 誦tụng 。 所sở 感cảm 功công 德đức 。 非phi 常thường 人nhân 可khả 聞văn 。 聞văn 必tất 狐hồ 疑nghi 不bất 信tín 。 葢# 此thử 經Kinh 之chi 義nghĩa 趣thú 。 與dữ 其kỳ 果quả 報báo 不bất 可khả 思tư 議nghị 故cố 也dã 。 以dĩ 不bất 驚kinh 不bất 怖bố 不bất 畏úy 。 為vi 希hy 有hữu 者giả 。 大Đại 乘Thừa 之chi 法Pháp 。 本bổn 自tự 難nan 信tín 難nan 解giải 。 非phi 大Đại 乘Thừa 根căn 器khí 。 卒thốt 聞văn 是thị 法pháp 。 未vị 免miễn 驚kinh 愕ngạc 疑nghi 怕phạ 畏úy 懼cụ 。 能năng 聞văn 是thị 法pháp 。 而nhi 不bất 畏úy 懼cụ 者giả 。 實thật 為vi 希hy 有hữu 。 鈔sao 。 不bất 可khả 以dĩ 有hữu 心tâm 求cầu 等đẳng 者giả 。 自tự 性tánh 非phi 有hữu 。 有hữu 心tâm 則tắc 墮đọa 增tăng 益ích 執chấp 。 自tự 性tánh 非phi 無vô 。 無vô 心tâm 則tắc 墮đọa 損tổn 減giảm 執chấp 。 自tự 性tánh 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 語ngữ 言ngôn 則tắc 墮đọa 妄vọng 想tưởng 。 自tự 性tánh 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 寂tịch 默mặc 則tắc 墮đọa 無vô 記ký 。 靈linh 山sơn 上thượng 德đức 。 終chung 成thành 敗bại 北bắc 者giả 。 靈linh 山sơn 會hội 上thượng 五ngũ 千thiên 退thoái 席tịch 。 及cập 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 不bất 見kiến 舍xá 那na 之chi 輩bối 。 敗bại 北bắc 者giả 。 軍quân 戰chiến 敗bại 曰viết 北bắc 。 漢hán 地địa 金kim 剛cang 。 始thỉ 欲dục 滅diệt 南nam 者giả 。 德đức 山sơn 號hiệu 周chu 金kim 剛cang 。 不bất 信tín 南nam 宗tông 單đơn 傳truyền 直trực 指chỉ 之chi 說thuyết 。 作tác 青thanh 龍long 鈔sao 。 徑kính 往vãng 南nam 方phương 。 欲dục 滅diệt 南nam 宗tông 。 路lộ 逢phùng 婆bà 子tử 賣mại 點điểm 心tâm 。 婆bà 子tử 問vấn 云vân 。 所sở 擔đảm 者giả 何hà 物vật 。 答đáp 曰viết 。 金kim 剛cang 經kinh 青thanh 龍long 鈔sao 。 曰viết 。 金kim 剛cang 經Kinh 云vân 。 三tam 心tâm 不bất 可khả 得đắc 。 尊tôn 者giả 欲dục 點điểm 何hà 心tâm 。 山sơn 無vô 對đối 至chí 龍long 潭đàm 往vãng 復phục 叩khấu 擊kích 。 恍hoảng 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 乃nãi 曰viết 窮cùng 諸chư [糸-八]# 辯biện 。 若nhược 一nhất 毫hào 置trí 於ư 太thái 虗hư 。 竭kiệt 世thế 樞xu 機cơ 。 似tự 一nhất 滴tích 投đầu 於ư 巨cự 壑hác 。 乃nãi 焚phần 青thanh 龍long 鈔sao 云vân 。 鈔sao 。 謂vị 盡tận 說thuyết 餘dư 經kinh 。 手thủ 擲trịch 須Tu 彌Di 。 足túc 動động 大Đại 千Thiên 等đẳng 者giả 。 是thị 多đa 寶bảo 品phẩm 。 如Như 來Lai 普phổ 告cáo 大đại 眾chúng 之chi 辭từ 。 盡tận 說thuyết 餘dư 經kinh 如như 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 固cố 是thị 難nạn/nan 事sự 。 然nhiên 皆giai 稱xưng 機cơ 之chi 談đàm 。 人nhân 亦diệc 易dị 信tín 。 不bất 足túc 為vi 難nan 。 若nhược 以dĩ 手thủ 掌chưởng 接tiếp 須Tu 彌Di 而nhi 擲trịch 方phương 外ngoại 。 又hựu 以dĩ 足túc 指chỉ 動động 大Đại 千Thiên 而nhi 擲trịch 他tha 國quốc 。 雖tuy 皆giai 難nạn/nan 事sự 。 然nhiên 有hữu 神thần 通thông 道Đạo 力lực 者giả 。 即tức 能năng 為vi 之chi 。 猶do 未vị 為vi 難nan 。 唯duy 於ư 惡ác 世thế 。 宣tuyên 說thuyết 此thử 經Kinh 。 最tối 為vi 難nạn/nan 事sự 。 人nhân 不bất 信tín 故cố 。 生sanh 怨oán 嫉tật 故cố 。 招chiêu 罵mạ 詈lị 故cố 。 加gia 杖trượng 木mộc 故cố 。 若nhược 無vô 大đại 願nguyện 。 生sanh 退thoái 屈khuất 故cố 。 今kim 經kinh 難nạn/nan 說thuyết 亦diệc 復phục 如như 是thị 者giả 。 眾chúng 生sanh 我ngã 慢mạn 心tâm 高cao 。 無vô 明minh 堅kiên 厚hậu 。 不bất 肯khẳng 信tín 受thọ 。 多đa 生sanh 怨oán 嫉tật 。 亦diệc 猶do 是thị 也dã 。 剛cang 強cường 難nan 伏phục 者giả 。 法pháp 華hoa 云vân 。 是thị 娑Sa 婆Bà 國quốc 中trung 。 人nhân 多đa 弊tệ 惡ác 。 懷hoài 增tăng 上thượng 慢mạn 。 功công 德đức 淺thiển 薄bạc 。 瞋sân 濁trược 諂siểm 曲khúc 。 心tâm 不bất 實thật 故cố 。 淨tịnh 名danh 云vân 。 此thử 土độ 眾chúng 生sanh 。 剛cang 強cường 難nan 化hóa 。 故cố 佛Phật 為vi 說thuyết 。 剛cang 強cường 之chi 語ngữ 。 而nhi 調điều 伏phục 之chi 。 言ngôn 是thị 地địa 獄ngục 。 是thị 餓ngạ 鬼quỷ 。 是thị 畜súc 生sanh 。 乃nãi 至chí 云vân 。 譬thí 如như 象tượng 馬mã 。 𢤱lộng 悷lệ 不bất 調điều 。 加gia 諸chư 楚sở 毒độc 。 然nhiên 後hậu 調điều 伏phục 。 如như 是thị 剛cang 強cường 。 難nan 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 以dĩ 一nhất 切thiết 。 苦khổ 切thiết 之chi 言ngôn 。 乃nãi 可khả 入nhập 律luật 。 疏sớ/sơ 。 心tâm 境cảnh 雙song 融dung 。 是thị 行hành 此thử 二nhị 難nạn/nan 義nghĩa 者giả 。 得đắc 道Đạo 乃nãi 徹triệt 悟ngộ 內nội 心tâm 。 說thuyết 法Pháp 乃nãi 化hóa 他tha 外ngoại 境cảnh 故cố 。 心tâm 者giả 得đắc 道Đạo 義nghĩa 。 境cảnh 者giả 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 。 今kim 性tánh 中trung 心tâm 境cảnh 雙song 融dung 。 是thị 二nhị 難nạn/nan 並tịnh 運vận 義nghĩa 。 鈔sao 。 心tâm 逐trục 等đẳng 者giả 。 心tâm 逐trục 境cảnh 生sanh 。 則tắc 心tâm 無vô 自tự 性tánh 。 心tâm 體thể 本bổn 寂tịch 也dã 。 得đắc 道Đạo 乃nãi 徹triệt 悟ngộ 內nội 心tâm 。 今kim 心tâm 體thể 本bổn 寂tịch 。 則tắc 無vô 所sở 得đắc 者giả 。 名danh 得Đắc 菩Bồ 提Đề 。 境cảnh 隨tùy 心tâm 現hiện 。 則tắc 境cảnh 無vô 自tự 性tánh 。 境cảnh 體thể 自tự 空không 也dã 。 說thuyết 法Pháp 乃nãi 化hóa 他tha 外ngoại 境cảnh 。 今kim 境cảnh 體thể 自tự 空không 。 則tắc 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 者giả 。 是thị 名danh 說thuyết 法Pháp 。 內nội 心tâm 外ngoại 境cảnh 。 互hỗ 奪đoạt 兩lưỡng 亡vong 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 二nhị 覺giác 俱câu 泯mẫn 矣hĩ 。 鈔sao 。 菩Bồ 薩Tát 真chân 俗tục 雙song 融dung 。 隨tùy 類loại 應ứng 機cơ 者giả 。 凡phàm 夫phu 著trước 俗tục 不bất 通thông 真chân 。 二Nhị 乘Thừa 耽đam 真chân 不bất 涉thiệp 俗tục 。 如như 徐từ 六lục 擔đảm 板bản 。 各các 執chấp 一nhất 邊biên 。 菩Bồ 薩Tát 則tắc 真chân 俗tục 雙song 融dung 。 不bất 滯trệ 生sanh 死tử 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 或hoặc 現hiện 二Nhị 乘Thừa 同đồng 真chân 。 或hoặc 現hiện 六lục 凡phàm 同đồng 俗tục 。 隨tùy 類loại 應ứng 機cơ 。 不bất 獨độc 比Bỉ 丘Khâu 中trung 攝nhiếp 也dã 。 修tu 羅la 詳tường 有hữu 四tứ 種chủng 者giả 。 一nhất 從tùng 卵noãn 生sanh 。 鬼quỷ 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 二nhị 從tùng 胎thai 生sanh 。 人nhân 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 三tam 因nhân 變biến 化hóa 有hữu 。 天thiên 趣thú 所sở 攝nhiếp 。 四tứ 因nhân 溼thấp 氣khí 有hữu 。 畜súc 生sanh 趣thú 攝nhiếp 。 疏sớ/sơ 。 究cứu 竟cánh 圓viên 滿mãn 。 是thị 說thuyết 經Kinh 已dĩ 者giả 。 若nhược 言ngôn 如Như 來Lai 。 將tương 罷bãi 法Pháp 座tòa 。 為vi 說thuyết 經Kinh 已dĩ 。 此thử 文văn 字tự 教giáo 經kinh 。 非phi 自tự 性tánh 真chân 經kinh 也dã 。 自tự 性tánh 真chân 經kinh 。 則tắc 首thủ 尾vĩ 圓viên 照chiếu 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 。 未vị 召triệu 當đương 機cơ 說thuyết 法Pháp 已dĩ 竟cánh 。 周chu 徧biến 含hàm 容dung 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 義nghĩa 者giả 。 若nhược 云vân 天thiên 龍long 八bát 部bộ 。 為vì 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 此thử 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 非phi 正chánh 覺giác 世thế 間gian 也dã 。 正chánh 覺giác 世thế 間gian 。 凡phàm 聖thánh 該cai 羅la 。 千thiên 足túc 萬vạn 足túc 。 未vị 擊kích 犍kiền 槌chùy 人nhân 天thiên 畢tất 集tập 。 鈔sao 。 妙diệu 首thủ 白bạch 槌chùy 者giả 。 世Thế 尊Tôn 一nhất 日nhật 升thăng 座tòa 。 文Văn 殊Thù 白bạch 槌chùy 云vân 。 諦đế 觀quán 法Pháp 王Vương 法pháp 。 法Pháp 王Vương 法pháp 如như 是thị 。 世Thế 尊Tôn 便tiện 下hạ 座tòa 。 天thiên 童đồng 頌tụng 云vân 。 一nhất 段đoạn 真chân 風phong 見kiến 也dã 麼ma 。 綿miên 綿miên 化hóa 母mẫu 理lý 機cơ 梭# 。 織chức 成thành 古cổ 錦cẩm 含hàm 春xuân 象tượng 。 無vô 奈nại 東đông 君quân 漏lậu 洩duệ 何hà 。 雙song 林lâm 撫phủ 尺xích 者giả 。 梁lương 武võ 帝đế 。 請thỉnh 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 講giảng 金kim 剛cang 經kinh 。 大Đại 士Sĩ 上thượng 座tòa 撫phủ 尺xích 一nhất 下hạ 。 便tiện 即tức 下hạ 座tòa 。 帝đế 愕ngạc 然nhiên 。 誌chí 公công 問vấn 云vân 。 陛bệ 下hạ 還hoàn 會hội 否phủ/bĩ 。 帝đế 曰viết 不bất 會hội 。 誌chí 公công 云vân 大Đại 士Sĩ 講giảng 經kinh 竟cánh 。 鈔sao 。 念niệm 諸chư 佛Phật 念niệm 諸chư 法pháp 者giả 。 諸chư 佛Phật 謂vị 究cứu 竟cánh 理lý 。 即tức 所sở 謂vị 平bình 等đẳng 。 法Pháp 身thân 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 也dã 。 諸chư 法pháp 謂vị 究cứu 竟cánh 智trí 。 即tức 所sở 謂vị 圓viên 滿mãn 祕bí 密mật 藏tạng 。 無vô 量lượng 妙diệu 法Pháp 門môn 也dã 。 初Sơ 地Địa 證chứng 徧biến 滿mãn 法Pháp 身thân 。 與dữ 妙diệu 覺giác 法Pháp 流lưu 水thủy 接tiếp 。 故cố 能năng 念niệm 諸chư 佛Phật 法Pháp 。 生sanh 大đại 歡hoan 喜hỷ 也dã 。 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 故cố 生sanh 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 證chứng 三tam 無vô 性tánh 。 永vĩnh 離ly 人nhân 執chấp 。 不bất 著trước 外ngoại 境cảnh 。 法pháp 執chấp 分phân 別biệt 亦diệc 不bất 現hiện 行hành 。 故cố 云vân 轉chuyển 離ly 一nhất 切thiết 。 世thế 間gian 境cảnh 界giới 。 親thân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 故cố 。 生sanh 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 初Sơ 地Địa 得đắc 無vô 分phân 別biệt 心tâm 。 與dữ 諸chư 佛Phật 智trí 用dụng 相tương 應ứng 。 唯duy 依y 法pháp 力lực 自tự 然nhiên 修tu 行hành 。 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。 故cố 云vân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 。 又hựu 此thử 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 一nhất 念niệm 頃khoảnh 。 能năng 至chí 十thập 方phương 。 無vô 餘dư 世thế 界giới 。 供cúng 養dường 諸chư 佛Phật 。 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 故cố 云vân 親thân 近cận 一nhất 切thiết 佛Phật 。 初sơ 行hành 亦diệc 名danh 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 此thử 位vị 菩Bồ 薩Tát 多đa 行hành 施thí 度độ 。 內nội 外ngoại 一nhất 切thiết 。 悉tất 皆giai 惠huệ 施thí 。 見kiến 來lai 乞khất 者giả 。 心tâm 大đại 歡hoan 喜hỷ 。 我ngã 得đắc 善thiện 利lợi 。 彼bỉ 受thọ 施thí 者giả 。 亦diệc 復phục 歡hoan 喜hỷ 故cố 。 初sơ 住trụ 亦diệc 云vân 獲hoạch 無vô 邊biên 歡hoan 喜hỷ 者giả 。 以dĩ 初sơ 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 從tùng 本bổn 以dĩ 來lai 。 自tự 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 又hựu 此thử 位vị 能năng 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 。 自tự 覺giác 覺giác 他tha 。 故cố 獲hoạch 無vô 邊biên 歡hoan 喜hỷ 。 隨tùy 其kỳ 分phần/phân 量lượng 得đắc 法Pháp 喜hỷ 者giả 。 初sơ 心tâm 下hạ 凡phàm 。 不bất 能năng 入nhập 理lý 治trị 惑hoặc 。 及cập 與dữ 生sanh 善thiện 。 聞văn 世thế 界giới 悉tất 檀đàn 。 亦diệc 得đắc 歡hoan 喜hỷ 益ích 也dã 。 鈔sao 。 發phát 無Vô 上Thượng 正Chánh 覺Giác 心tâm 。 是thị 圓viên 初sơ 信tín 也dã 。 得đắc 法Pháp 眼nhãn 淨tịnh 。 是thị 圓viên 初sơ 住trụ 。 外ngoại 遠viễn 見kiến 塵trần 。 內nội 離ly 垢cấu 染nhiễm 。 則tắc 法Pháp 眼nhãn 圓viên 明minh 絕tuyệt 諸chư 瑕hà 翳ế 矣hĩ 。 阿A 那Na 含Hàm 者giả 。 藏tạng 第đệ 三tam 果quả 。 約ước 圓viên 是thị 第đệ 六lục 信tín 。 漏lậu 盡tận 意ý 解giải 。 是thị 藏tạng 第đệ 四Tứ 果Quả 。 約ước 圓viên 是thị 第đệ 七thất 信tín 。 得đắc 不bất 退thoái 轉chuyển 者giả 。 不bất 退thoái 有hữu 三tam 。 破phá 見kiến 思tư 名danh 位vị 不bất 退thoái 。 破phá 塵trần 沙sa 名danh 行hành 不bất 退thoái 。 破phá 無vô 明minh 名danh 念niệm 不bất 退thoái 。 今kim 四tứ 十thập 億ức 菩Bồ 薩Tát 所sở 得đắc 。 亦diệc 合hợp 隨tùy 其kỳ 分phần/phân 量lượng 也dã 。 六lục 種chủng 震chấn 動động 者giả 。 動động 起khởi 涌dũng 震chấn 吼hống 擊kích 也dã 。 三tam 種chủng 是thị 形hình 。 三tam 種chủng 是thị 聲thanh 。 於ư 形hình 聲thanh 中trung 各các 舉cử 其kỳ 一nhất 。 故cố 言ngôn 震chấn 動động 也dã 。 搖dao 播bá 不bất 安an 之chi 謂vị 動động 。 自tự 下hạ 升thăng 高cao 之chi 謂vị 起khởi 。 忽hốt 然nhiên 騰đằng 舉cử 之chi 謂vị 涌dũng 。 隱ẩn 隱ẩn 出xuất 聲thanh 之chi 謂vị 震chấn 。 雄hùng 聲thanh 猛mãnh 烈liệt 之chi 謂vị 吼hống 。 砰# 礚# 發phát 響hưởng 之chi 謂vị 擊kích 。 共cộng 有hữu 十thập 八bát 相tướng 。 一nhất 方phương 動động 謂vị 之chi 動động 。 四tứ 方phương 齊tề 動động 名danh 徧biến 動động 。 八bát 方phương 齊tề 動động 曰viết 普phổ 徧biến 動động 。 餘dư 五ngũ 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 直trực 動động 為vi 動động 。 四tứ 天thiên 下hạ 動động 為vi 徧biến 動động 。 大Đại 千Thiên 界Giới 動động 為vi 等đẳng 徧biến 動động 。 下hạ 五ngũ 亦diệc 然nhiên 。 不bất 退thoái 忍nhẫn 。 即tức 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 也dã 。 位vị 在tại 圓viên 十thập 信tín 。 此thử 約ước 淨tịnh 土độ 三tam 法Pháp 忍Nhẫn 說thuyết 。 若nhược 約ước 教giáo 道đạo 說thuyết 。 通thông 教giáo 三tam 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 不bất 退thoái 忍nhẫn 。 亦diệc 即tức 是thị 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 。 以dĩ 此thử 忍nhẫn 屬thuộc 性tánh 地địa 。 性tánh 地địa 方phương 得đắc 不bất 退thoái 故cố 。 別biệt 教giáo 五ngũ 忍nhẫn 。 則tắc 此thử 不bất 退thoái 忍nhẫn 。 即tức 是thị 信tín 忍nhẫn 。 以dĩ 信tín 忍nhẫn 屬thuộc 十thập 住trụ 。 十thập 住trụ 已dĩ 得đắc 不bất 退thoái 故cố 。 圓viên 教giáo 四tứ 忍nhẫn 。 此thử 不bất 退thoái 忍nhẫn 。 亦diệc 即tức 是thị 順thuận 忍nhẫn 。 而nhi 圓viên 七thất 信tín 正chánh 屬thuộc 不bất 退thoái 故cố 。 未vị 曾tằng 發phát 意ý 。 今kim 始thỉ 初sơ 發phát 。 亦diệc 即tức 是thị 圓viên 初sơ 信tín 。 或hoặc 是thị 圓viên 初sơ 住trụ 。 以dĩ 下hạ 文văn 有hữu 。 次thứ 第đệ 成thành 佛Phật 。 同đồng 名danh 妙diệu 音âm 故cố 。 得đắc 授thọ 記ký 法Pháp 忍nhẫn 。 是thị 圓viên 初sơ 住trụ 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 光quang 明minh 故cố 。 或hoặc 是thị 八bát 地địa 。 是thị 名danh 真chân 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 疏sớ/sơ 。 囑chúc 累lụy 者giả 。 謂vị 將tương 此thử 法Pháp 門môn 。 囑chúc 於ư 汝nhữ 。 累lũy/lụy/luy 汝nhữ 宣tuyên 傳truyền 也dã 。 古cổ 德đức 云vân 。 你nễ 若nhược 不bất 是thị 此thử 等đẳng 人nhân 。 自tự 然nhiên 不bất 來lai 仰ngưỡng 及cập 你nễ 之chi 意ý 。 又hựu 囑chúc 者giả 。 是thị 如Như 來Lai 金kim 口khẩu 付phó 囑chúc 。 令linh 彼bỉ 流lưu 通thông 。 累lũy/lụy/luy 者giả 。 今kim 菩Bồ 薩Tát 懸huyền 係hệ 於ư 心tâm 。 永vĩnh 無vô 忘vong 失thất 也dã 。 鈔sao 。 為vi 他tha 開khai 示thị 當đương 令linh 書thư 寫tả 執chấp 持trì 者giả 。 法pháp 華hoa 開khai 五ngũ 種chủng 法Pháp 師sư 。 一nhất 受thọ 持trì 。 信tín 力lực 曰viết 受thọ 。 念niệm 力lực 曰viết 持trì 。 即tức 今kim 執chấp 持trì 是thị 也dã 。 二nhị 讀đọc 。 三tam 誦tụng 。 對đối 文văn 曰viết 讀đọc 。 不bất 忘vong 曰viết 誦tụng 。 此thử 二nhị 亦diệc 攝nhiếp 在tại 今kim 執chấp 持trì 中trung 。 四tứ 解giải 說thuyết 。 宣tuyên 傳truyền 曰viết 解giải 說thuyết 。 即tức 今kim 為vi 他tha 開khai 示thị 是thị 也dã 。 五ngũ 書thư 寫tả 。 即tức 今kim 書thư 寫tả 是thị 也dã 。 鈔sao 。 以dĩ 總tổng 持trì 持trì 餘dư 尊tôn 法pháp 。 為vi 教giáo 理lý 流lưu 轉chuyển 之chi 因nhân 者giả 。 此thử 同đồng 易dị 卦# 之chi 乾can/kiền/càn 元nguyên 義nghĩa 也dã 。 葢# 世thế 間gian 出xuất 世thế 間gian 。 初sơ 無vô 二nhị 理lý 。 世thế 間gian 法pháp 。 則tắc 始thỉ 自tự 乾can/kiền/càn 元nguyên 資tư 始thỉ 。 貞trinh 德đức 收thu 藏tạng 。 為vi 將tương 來lai 發phát 育dục 之chi 機cơ 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 則tắc 始thỉ 自tự 華hoa 嚴nghiêm 初sơ 談đàm 。 終chung 至chí 彌di 陀đà 後hậu 滅diệt 。 為vi 後hậu 劫kiếp 流lưu 傳truyền 之chi 本bổn 。 非phi 乾can/kiền/càn 貞trinh 則tắc 世thế 間gian 之chi 生sanh 機cơ 盡tận 滅diệt 。 非phi 彌di 陀đà 則tắc 出xuất 世thế 之chi 慧tuệ 命mạng 皆giai 殘tàn 。 則tắc 此thử 經Kinh 此thử 理lý 。 為vi 諸chư 佛Phật 相tương/tướng 傳truyền 慧tuệ 命mạng 。 為vi 眾chúng 生sanh 出xuất 世thế 之chi 本bổn 源nguyên 。 其kỳ 關quan 係hệ 豈khởi 小tiểu 因nhân 緣duyên 耶da 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 無vô 惱não 。 是thị 歡hoan 喜hỷ 信tín 受thọ 者giả 。 若nhược 云vân 聞văn 法Pháp 而nhi 喜hỷ 。 領lãnh 法pháp 而nhi 受thọ 。 是thị 為vi 外ngoại 隨tùy 境cảnh 界giới 所sở 遷thiên 。 非phi 真chân 歡hoan 喜hỷ 信tín 受thọ 也dã 。 自tự 性tánh 具cụ 有hữu 過quá 恆Hằng 沙sa 等đẳng 煩phiền 惱não 之chi 義nghĩa 。 是thị 真chân 歡hoan 喜hỷ 信tín 受thọ 也dã 。 自tự 性tánh 無vô 住trụ 。 是thị 作tác 禮lễ 而nhi 去khứ 義nghĩa 者giả 。 若nhược 云vân 翹kiều 勤cần 而nhi 禮lễ 。 退thoái 席tịch 而nhi 去khứ 。 是thị 為vi 妄vọng 緣duyên 風phong 力lực 而nhi 轉chuyển 。 非phi 真chân 作tác 禮lễ 而nhi 去khứ 也dã 。 自tự 性tánh 無vô 住trụ 。 了liễu 無vô 根căn 本bổn 。 是thị 作tác 禮lễ 而nhi 去khứ 也dã 。 鈔sao 。 煩phiền 惱não 本bổn 寂tịch 者giả 。 上thượng 云vân 無vô 惱não 是thị 喜hỷ 義nghĩa 。 尚thượng 有hữu 喜hỷ 在tại 。 喜hỷ 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 也dã 。 今kim 則tắc 煩phiền 惱não 本bổn 寂tịch 。 歡hoan 喜hỷ 亦diệc 空không 。 則tắc 苦khổ 土thổ/độ 誰thùy 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 。 上thượng 云vân 無vô 住trụ 是thị 去khứ 義nghĩa 。 尚thượng 有hữu 去khứ 在tại 。 去khứ 非phi 往vãng 生sanh 也dã 。 今kim 則tắc 來lai 實thật 無vô 來lai 。 去khứ 亦diệc 何hà 去khứ 。 則tắc 往vãng 生sanh 畢tất 竟cánh 無vô 生sanh 。 以dĩ 有hữu 生sanh 生sanh 彼bỉ 土độ 者giả 。 是thị 生sanh 彼bỉ 土độ 。 非phi 生sanh 自tự 心tâm 也dã 。 以dĩ 無vô 生sanh 生sanh 彼bỉ 土độ 者giả 。 非phi 生sanh 彼bỉ 土độ 。 實thật 生sanh 自tự 心tâm 也dã 。 然nhiên 後hậu 無vô 問vấn 自tự 說thuyết 。 世Thế 尊Tôn 免miễn 付phó 空không 談đàm 。 此thử 上thượng 不bất 負phụ 弘hoằng 法pháp 之chi 主chủ 。 獨độc 任nhậm 當đương 機cơ 身thân 子tử 不bất 孤cô 重trọng/trùng 託thác 。 此thử 下hạ 不bất 負phụ 受thọ 囑chúc 之chi 人nhân 。 雖tuy 然nhiên 理lý 非phi 事sự 外ngoại 。 性tánh 即tức 相tương/tướng 邊biên 。 若nhược 其kỳ 外ngoại 極cực 樂lạc 九cửu 蓮liên 之chi 土thổ/độ 。 別biệt 說thuyết 唯duy 心tâm 。 捨xả 彌di 陀đà 萬vạn 德đức 之chi 名danh 。 別biệt 求cầu 自tự 性tánh 。 是thị 當đương 渡độ 問vấn 津tân 。 對đối 燈đăng 覓mịch 火hỏa 矣hĩ 。 故cố 曰viết 不bất 識thức 彼bỉ 關quan 津tân 。 隔cách 江giang 猶do 問vấn 涉thiệp 。 早tảo 知tri 燈đăng 是thị 火hỏa 。 飯phạn 熟thục 已dĩ 多đa 時thời 。 鈔sao 。 仙tiên 陀đà 婆bà 者giả 。 是thị 梵Phạn 語ngữ 。 有hữu 鹽diêm 水thủy 馬mã 器khí 四tứ 名danh 。 惟duy 有hữu 智trí 臣thần 乃nãi 能năng 辨biện 識thức 。 如như 王vương 食thực 時thời 。 呼hô 仙tiên 陀đà 婆bà 。 則tắc 知tri 要yếu 鹽diêm 。 如như 王vương 洗tẩy 盥quán 。 呼hô 仙tiên 陀đà 婆bà 。 則tắc 知tri 要yếu 水thủy 。 如như 王vương 作tác 眾chúng 務vụ 時thời 。 呼hô 仙tiên 陀đà 婆bà 。 則tắc 知tri 要yếu 器khí 。 如như 王vương 出xuất 游du 。 索sách 仙tiên 陀đà 婆bà 。 則tắc 知tri 要yếu 馬mã 。 餘dư 可khả 例lệ 知tri 者giả 。 一nhất 心tâm 不bất 亂loạn 。 斷đoạn 無vô 明minh 見kiến 自tự 性tánh 。 大đại 明minh 咒chú 也dã 。 往vãng 生sanh 彼bỉ 國quốc 。 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 。 無vô 上thượng 咒chú 也dã 。 證chứng 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 回hồi 入nhập 娑sa 婆bà 。 普phổ 度độ 眾chúng 生sanh 。 無vô 等đẳng 等đẳng 咒chú 也dã 。 疏sớ/sơ 。 自tự 性tánh 空không 。 即tức 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 所sở 謂vị 一nhất 空không 一nhất 切thiết 空không 。 無vô 假giả 無vô 中trung 無vô 不bất 空không 也dã 。 自tự 性tánh 有hữu 。 即tức 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 所sở 謂vị 一nhất 假giả 一nhất 切thiết 假giả 。 無vô 空không 無vô 中trung 無vô 不bất 假giả 也dã 。 自tự 性tánh 不bất 有hữu 不bất 空không 。 即tức 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 。 所sở 謂vị 一nhất 中trung 一nhất 切thiết 中trung 。 無vô 空không 無vô 假giả 無vô 不bất 中trung 也dã 。 鈔sao 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 者giả 。 二nhị 祖tổ 參tham 初sơ 祖tổ 。 時thời 當đương 隆long 冬đông 。 積tích 雪tuyết 至chí 膝tất 。 堅kiên 立lập 不bất 動động 。 初sơ 祖tổ 問vấn 欲dục 求cầu 何hà 事sự 。 二nhị 祖tổ 曰viết 。 乞khất 師sư 為vi 我ngã 安an 心tâm 。 初sơ 祖tổ 曰viết 。 將tương 心tâm 來lai 為vì 汝nhữ 安an 。 二nhị 祖tổ 云vân 。 覓mịch 心tâm 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 葢# 已dĩ 得đắc 心tâm 空không 。 已dĩ 到đáo 覺giác 心tâm 初sơ 起khởi 。 心tâm 無vô 初sơ 相tương/tướng 地địa 位vị 也dã 。 即tức 心tâm 無vô 所sở 不bất 具cụ 者giả 。 所sở 謂vị 自tự 體thể 有hữu 大đại 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 義nghĩa 故cố 。 徧biến 照chiếu 法Pháp 界Giới 義nghĩa 故cố 。 真chân 實thật 識thức 知tri 義nghĩa 故cố 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 義nghĩa 故cố 。 清thanh 涼lương 不bất 變biến 自tự 在tại 義nghĩa 故cố 。 具cụ 足túc 如như 是thị 。 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 。 不bất 思tư 議nghị 佛Phật 法Pháp 。 乃nãi 至chí 滿mãn 足túc 無vô 有hữu 所sở 少thiểu 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 如Như 來Lai 之chi 藏tạng 也dã 。 當đương 總tổng 持trì 而nhi 不bất 立lập 纖tiêm 塵trần 者giả 。 妙diệu 有hữu 即tức 是thị 真chân 空không 也dã 。 故cố 有hữu 是thị 即tức 空không 之chi 有hữu 。 無vô 根căn 本bổn 而nhi 出xuất 身thân 萬vạn 法pháp 者giả 。 真chân 空không 即tức 是thị 妙diệu 有hữu 也dã 。 故cố 空không 是thị 即tức 有hữu 之chi 空không 。 即tức 有hữu 則tắc 不bất 空không 。 是thị 如như 實thật 不bất 空không 也dã 。 即tức 空không 則tắc 不bất 有hữu 。 是thị 如như 實thật 空không 也dã 。 而nhi 如như 實thật 不bất 空không 。 與dữ 如như 實thật 空không 。 不bất 離ly 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 而nhi 一nhất 真Chân 如Như 心tâm 。 正chánh 是thị 寂tịch 光quang 淨tịnh 土độ 。 故cố 曰viết 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 是thị 名danh 淨tịnh 土độ 。 彌Di 陀Đà 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 演Diễn 義Nghĩa 卷Quyển 四Tứ (# 終Chung )# NO.427-A# 重Trọng/trùng 刻Khắc 阿A 彌Di 陀Đà 經Kinh 疏Sớ/sơ 鈔Sao 演Diễn 義Nghĩa 原Nguyên 序Tự 嘗thường 聞văn 。 至chí 道đạo 無vô 言ngôn 。 原nguyên 不bất 假giả 於ư 文văn 字tự 。 妙diệu 義nghĩa 淵uyên 深thâm 。 必tất 有hữu 俟sĩ 於ư 注chú 疏sớ/sơ 。 是thị 以dĩ 大đại 善Thiện 知Tri 識Thức 。 慈từ 悲bi 心tâm 切thiết 。 每mỗi 於ư 經Kinh 典điển 。 出xuất 妙diệu 手thủ 慧tuệ 眼nhãn 。 句cú 疏sớ/sơ 字tự 解giải 。 欲dục 使sử 參tham 證chứng 者giả 直trực 明minh 向hướng 上thượng 一nhất 著trước 。 而nhi 。 彌di 陀đà 尊tôn 經Kinh 。 乃nãi 蓮liên 池trì 大Đại 士Sĩ 疏sớ/sơ 注chú 於ư 前tiền 。 古cổ 德đức 大đại 師sư 演diễn 義nghĩa 於ư 後hậu 。 其kỳ 宣tuyên 明minh 妙diệu 義nghĩa 。 更cánh 為vi 親thân 切thiết 。 但đãn 舊cựu 板bản 無vô 存tồn 。 刊# 板bản 難nan 得đắc 。 京kinh 師sư 為vi 首thủ 善thiện 之chi 邦bang 。 大đại 剎sát 雲vân 集tập 。 向hướng 上thượng 者giả 往vãng 往vãng 有hữu 失thất 指chỉ 南nam 之chi 歎thán 。 (# 誠thành )# 目mục 覩đổ 情tình 狀trạng 。 不bất 忍nhẫn 經kinh 義nghĩa 侵xâm 晦hối 。 搆câu 求cầu 原nguyên 本bổn 。 重trọng/trùng 付phó 剞# 劂# 。 流lưu 行hành 海hải 內nội 。 俾tỉ 同đồng 志chí 之chi 人nhân 由do 此thử 鑽toàn 研nghiên 精tinh 進tấn 解giải 向hướng 。 大Đại 道Đạo 至chí 妙diệu 。 悟ngộ 真chân 源nguyên 後hậu 。 並tịnh 無vô 假giả 於ư 。 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 庶thứ 不bất 負phụ 疏sớ/sơ 鈔sao 演diễn 義nghĩa 之chi 。 大đại 慈từ 悲bi 心tâm 。 以dĩ 報báo 。 佛Phật 恩ân 於ư 萬vạn 一nhất 。 而nhi 凡phàm 我ngã 同đồng 志chí 。 尤vưu 期kỳ 於ư 亡vong 經kinh 失thất 注chú 之chi 處xứ 隨tùy 在tại 補bổ 救cứu 。 斯tư 即tức 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 數số 之chi 功công 德đức 矣hĩ 。 是thị 為vi 序tự 。 時thời 乾can/kiền/càn 隆long 十thập 七thất 年niên 歲tuế 次thứ 壬nhâm 申thân 二nhị 月nguyệt 之chi 吉cát 慈từ 因nhân 後hậu 學học 沙Sa 門Môn 惟duy 誠thành 重trọng/trùng 刻khắc