銷Tiêu 釋Thích 金Kim 剛Cang 科Khoa 儀Nghi 會Hội 要Yếu 註Chú 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam 姚Diêu 秦Tần 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 。 譯dịch 。 隆long 興hưng 府phủ 百bách 福phước 院viện 。 宗tông 鏡kính 禪thiền 師sư 。 述thuật 。 曹tào 洞đỗng 正chánh 宗tông 嗣tự 祖tổ 沙Sa 門Môn 。 覺giác 連liên 。 重trọng/trùng 集tập 。 法Pháp 會hội 因nhân 由do 。 斯tư 謂vị 。 標tiêu 舉cử 提đề 綱cương 科khoa 文văn 釋thích 義nghĩa 之chi 辭từ 。 乃nãi 依y 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 所sở 判phán 。 謂vị 之chi 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phân 第đệ 一nhất 。 言ngôn 此thử 說thuyết 法Pháp 之chi 會hội 。 皆giai 因nhân 佛Phật 入nhập 城thành 。 乞khất 食thực 之chi 由do 也dã 。 教giáo 起khởi 根căn 源nguyên 。 此thử 四tứ 字tự 。 就tựu 是thị 解giải 釋thích 法Pháp 會hội 由do 因nhân 之chi 義nghĩa 也dã 。 法pháp 即tức 教giáo 法pháp 。 會hội 即tức 人nhân 天thiên 眾chúng 會hội 。 欲dục 得đắc 教giáo 法pháp 興hưng 起khởi 。 必tất 須tu 會hội 集tập 人nhân 天thiên 。 因nhân 由do 。 即tức 根căn 源nguyên 也dã 。 如như 是thị 法pháp 。 我ngã 佛Phật 宣tuyên 。 此thử 科khoa 。 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 今kim 言ngôn 我ngã 佛Phật 宣tuyên 者giả 。 當đương 爾nhĩ 之chi 時thời 。 佛Phật 將tương 入nhập 滅diệt 。 阿A 難Nan 請thỉnh 問vấn 四tứ 事sự 云vân 。 經kinh 首thủ 當đương 安an 何hà 名danh 。 佛Phật 言ngôn 。 安an 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 是thị 佛Phật 親thân 口khẩu 自tự 宣tuyên 說thuyết 也dã 。 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 中trung 。 乞khất 食thực 為vi 先tiên 。 此thử 科khoa 。 一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 與dữ 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 。 入nhập 舍Xá 衛Vệ 大Đại 城Thành 乞khất 食thực 。 故cố 云vân 。 乞khất 食thực 為vi 先tiên 矣hĩ 。 次thứ 第đệ 乞khất 已dĩ 。 本bổn 處xứ 安an 然nhiên 。 結kết 跏già 趺phu 坐tọa 。 終chung 日nhật 默mặc 無vô 言ngôn 。 此thử 科khoa 。 佛Phật 入nhập 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 食thực 。 佛Phật 心tâm 平bình 等đẳng 。 不bất 揀giản 貧bần 富phú 。 令linh 人nhân 均quân 種chủng 福phước 田điền 也dã 。 本bổn 處xứ 安an 然nhiên 者giả 。 此thử 科khoa 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 。 飯phạn 食thực 已dĩ 訖ngật 。 結kết 跏già 者giả 。 此thử 科khoa 收thu 衣y 鉢bát 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 即tức 敷phu 尼ni 師sư 壇đàn 而nhi 坐tọa 也dã 。 終chung 日nhật 者giả 。 佛Phật 乃nãi 無vô 言ngôn 入nhập 定định 也dã 。 前tiền 乞khất 食thực 。 以dĩ 資tư 色sắc 身thân 壽thọ 命mạng 。 此thử 入nhập 定định 以dĩ 資tư 法Pháp 身thân 慧tuệ 命mạng 。 又hựu 乞khất 食thực 令linh 他tha 種chủng 福phước 。 說thuyết 法Pháp 令linh 他tha 覺giác 悟ngộ 。 是thị 利lợi 他tha 之chi 道đạo 。 入nhập 定định 乃nãi 返phản 本bổn 還hoàn 源nguyên 。 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 。 是thị 利lợi 己kỷ 之chi 道đạo 也dã 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 智trí 。 箇cá 箇cá 體thể 如như 然nhiên 。 白bạch 雲vân 消tiêu 散tán 盡tận 。 明minh 月nguyệt 一nhất 輪luân 圓viên 。 起khởi 句cú 。 是thị 法pháp 喻dụ 齊tề 彰chương 。 乃nãi 唐đường 梵Phạm 雙song 舉cử 。 呈trình 句cú 。 明minh 般Bát 若Nhã 之chi 智trí 。 人nhân 人nhân 本bổn 具cụ 也dã 。 白bạch 雲vân 消tiêu 散tán 者giả 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 智trí 。 照chiếu 破phá 五ngũ 蘊uẩn 。 能năng 空không 四tứ 相tương/tướng 。 猶do 如như 白bạch 雲vân 消tiêu 散tán 盡tận 。 而nhi 顯hiển 明minh 月nguyệt 當đương 空không 也dã 。 姚Diêu 秦Tần 。 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 。 譯dịch 。 姚Diêu 秦Tần 者giả 。 即tức 後hậu 秦tần 姚diêu 氏thị 也dã 。 三tam 藏tạng 者giả 。 即tức 經kinh 律luật 論luận 。 三tam 藏tạng 也dã 。 法Pháp 師sư 者giả 。 傳truyền 譯dịch 弘hoằng 通thông 之chi 人nhân 也dã 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 者giả 。 略lược 梵Phạn 語ngữ 。 具cụ 云vân 。 鳩cưu 摩ma 羅la 琰diêm 耆kỳ 婆bà 。 此thử 云vân 童đồng 壽thọ 。 謂vị 童đồng 年niên 。 有hữu 老lão 成thành 之chi 德đức 。 什thập 者giả 。 以dĩ 斯tư 法Pháp 師sư 。 深thâm 通thông 此thử 方phương 文văn 字tự 。 華hoa 梵Phạm 兼kiêm 舉cử 。 故cố 稱xưng 羅la 什thập 。 譯dịch 者giả 。 翻phiên 梵Phạn 語ngữ 。 成thành 華hoa 言ngôn 也dã 。 ○# 法Pháp 會hội 因nhân 由do 分phân 第đệ 一nhất 。 【# 經kinh 】# 如như 是thị 我ngã 聞văn 。 一nhất 時thời 佛Phật 在tại 舍Xá 衛Vệ 國Quốc 。 (# 至chí )# 洗tẩy 足túc 已dĩ 。 敷phu 座tòa 而nhi 坐tọa 。 註chú 曰viết 。 如như 是thị 者giả 。 指chỉ 法pháp 之chi 辭từ 也dã 。 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 我ngã 從tùng 佛Phật 聞văn 。 一nhất 時thời 者giả 。 說thuyết 此thử 般Bát 若Nhã 之chi 時thời 也dã 。 舍Xá 衛Vệ 者giả 。 即tức 波Ba 斯Tư 匿Nặc 王Vương 。 所sở 居cư 之chi 國quốc 也dã 。 祇Kỳ 樹Thụ 者giả 。 祇kỳ 即tức 匿nặc 王vương 之chi 太thái 子tử 。 祇kỳ 陀đà 。 名danh 也dã 。 樹thụ 是thị 祇kỳ 陀đà 所sở 施thí 。 故cố 云vân 祇Kỳ 樹Thụ 也dã 。 給cấp 孤cô 者giả 。 有hữu 一nhất 長trưởng 者giả 。 名danh 須tu 達đạt 挐# 。 常thường 施thí 孤cô 獨độc 貧bần 窮cùng 。 故cố 云vân 給Cấp 孤Cô 獨Độc 也dã 。 園viên 者giả 。 惟duy 祇kỳ 陀đà 太thái 子tử 有hữu 園viên 。 長trưởng 者giả 欲dục 買mãi 建kiến 寺tự 。 太thái 子tử 戲hí 曰viết 。 若nhược 布bố 金kim 滿mãn 園viên 。 我ngã 當đương 賣mại 之chi 。 須tu 達đạt 運vận 金kim 。 布bố 八bát 十thập 頃khoảnh 園viên 而nhi 滿mãn 。 是thị 太thái 子tử 不bất 受thọ 其kỳ 金kim 。 同đồng 建kiến 精tinh 舍xá 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 故cố 曰viết 。 祇Kỳ 樹Thụ 給Cấp 孤Cô 獨Độc 園Viên 也dã 。 大đại 比Bỉ 丘Khâu 者giả 。 言ngôn 得đắc 道Đạo 之chi 深thâm 。 乃nãi 菩Bồ 薩Tát 阿A 羅La 漢Hán 之chi 類loại 也dã 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 者giả 。 優Ưu 樓Lâu 頻Tần 螺Loa 。 等đẳng 五ngũ 百bách 人nhân 。 那na 提đề 三tam 百bách 人nhân 。 伽già 耶da 二nhị 百bách 人nhân 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 一nhất 百bách 人nhân 。 目mục 犍kiền 連liên 一nhất 百bách 人nhân 。 耶da 舍xá 長trưởng 者giả 五ngũ 十thập 人nhân 。 故cố 云vân 。 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 人nhân 俱câu 也dã 。 爾nhĩ 時thời 者giả 。 彼bỉ 時thời 也dã 。 佛Phật 為vi 三tam 界giới 之chi 尊tôn 。 故cố 為vi 世Thế 尊Tôn 。 食thực 時thời 者giả 。 正chánh 當đương 午ngọ 前tiền 。 將tương 行hành 乞khất 食thực 之chi 時thời 也dã 。 著trước 衣y 持trì 鉢bát 者giả 。 著trước 僧Tăng 伽già 之chi 衣y 。 即tức 二nhị 十thập 五ngũ 條điều 大đại 衣y 也dã 。 持trì 鉢bát 。 而nhi 持trì 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 獻hiến 之chi 鉢bát 也dã 。 入nhập 城thành 者giả 。 寺tự 在tại 城thành 外ngoại 。 故cố 云vân 入nhập 也dã 。 乞khất 食thực 者giả 。 佛Phật 是thị 金kim 輪Luân 王Vương 子tử 。 尚thượng 自tự 乞khất 食thực 。 為vì 欲dục 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 捨xả 離ly 憍kiêu 慢mạn 也dã 。 又hựu 為vi 後hậu 世thế 比Bỉ 丘Khâu 。 不bất 積tích 聚tụ 財tài 寶bảo 也dã 。 於ư 其kỳ 城thành 中trung 。 次thứ 第đệ 乞khất 者giả 。 如Như 來Lai 慈từ 悲bi 。 不bất 擇trạch 貧bần 富phú 。 平bình 等đẳng 普phổ 化hóa 也dã 。 還hoàn 至chí 本bổn 處xứ 者giả 。 乞khất 食thực 而nhi 歸quy 也dã 。 飯phạn 食thực 已dĩ 畢tất 。 收thu 衣y 鉢bát 洗tẩy 足túc 者giả 。 謂vị 收thu 起khởi 袈ca 裟sa 。 於ư 鉢bát 盂vu 。 然nhiên 後hậu 洗tẩy 足túc 。 以dĩ 佛Phật 行hạnh 則tắc 跣tiển 足túc 。 住trụ 則tắc 必tất 洗tẩy 也dã 。 敷phu 座tòa 者giả 。 乃nãi 敷phu 設thiết 高cao 座tòa 。 而nhi 坐tọa 入nhập 定định 也dã 。 天thiên 台thai 智trí 者giả 頌tụng 曰viết 。 法Pháp 身thân 本bổn 非phi 食thực 。 應ứng 化hóa 亦diệc 如như 然nhiên 。 為vi 長trường/trưởng 人nhân 天thiên 福phước 。 慈từ 悲bi 作tác 福phước 田điền 。 收thu 衣y 息tức 勞lao 慮lự 。 洗tẩy 足túc 離ly 塵trần 緣duyên 。 欲dục 證chứng 三tam 空không 理lý 。 加gia 趺phu 示thị 入nhập 禪thiền 。 調điều 御ngự 師sư 。 親thân 臨lâm 舍Xá 衛Vệ 。 威uy 動động 乾can/kiền/càn 坤# 。 阿A 羅La 漢Hán 。 雲vân 集tập 祇kỳ 園viên 。 輝huy 騰đằng 日nhật 月nguyệt 。 調điều 御ngự 者giả 。 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 也dã 。 親thân 臨lâm 者giả 。 降giáng/hàng 臨lâm 赴phó 感cảm 。 有hữu 威uy 可khả 畏úy 。 有hữu 儀nghi 可khả 則tắc 。 即tức 正chánh 容dung 悟ngộ 物vật 也dã 。 梵Phạn 語ngữ 阿A 羅La 漢Hán 。 華hoa 言ngôn 殺sát 賊tặc 。 謂vị 殺sát 煩phiền 惱não 賊tặc 。 即tức 千thiên 二nhị 百bách 五ngũ 十thập 之chi 眾chúng 。 如như 雲vân 而nhi 來lai 集tập 於ư 祗chi 園viên 。 各các 各các 神thần 通thông 變biến 化hóa 。 光quang 明minh 洞đỗng 達đạt 。 故cố 云vân 輝huy 騰đằng 日nhật 月nguyệt 也dã 。 入nhập 城thành 持trì 鉢bát 。 良lương 由do 悲bi 愍mẫn 貧bần 窮cùng 。 洗tẩy 足túc 收thu 衣y 。 正chánh 是thị 宴yến 安an 時thời 節tiết 。 入nhập 城thành 次thứ 第đệ 行hành 乞khất 。 是thị 佛Phật 悲bi 愍mẫn 之chi 心tâm 。 令linh 其kỳ 種chủng 福phước 。 洗tẩy 足túc 者giả 。 前tiền 入nhập 城thành 行hành 乞khất 。 是thị 利lợi 他tha 之chi 意ý 也dã 。 此thử 收thu 衣y 宴yến 坐tọa 。 是thị 利lợi 己kỷ 之chi 意ý 也dã 。 故cố 云vân 。 宴yến 安an 時thời 節tiết 也dã 。 若nhược 向hướng 世Thế 尊Tôn 。 未vị 舉cử 已dĩ 前tiền 薦tiến 得đắc 。 猶do 且thả 不bất 堪kham 。 開khai 口khẩu 已dĩ 後hậu 承thừa 當đương 。 自tự 救cứu 不bất 了liễu 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 。 以dĩ 祖tổ 師sư 門môn 下hạ 之chi 機cơ 。 單đơn 明minh 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 若nhược 向hướng 世Thế 尊Tôn 未vị 舉cử 已dĩ 前tiền 會hội 得đắc 。 可khả 謂vị 。 釋Thích 迦Ca 不bất 出xuất 世thế 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 說thuyết 。 達đạt 磨ma 不bất 西tây 來lai 。 少thiểu 林lâm 有hữu 妙diệu 訣quyết 。 於ư 斯tư 薦tiến 得đắc 。 猶do 且thả 不bất 堪kham 。 若nhược 向hướng 世Thế 尊Tôn 開khai 口khẩu 已dĩ 後hậu 承thừa 當đương 。 依y 文văn 解giải 義nghĩa 。 紙chỉ 上thượng 鑽toàn 研nghiên 。 思tư 慮lự 而nhi 知tri 。 意ý 解giải 而nhi 會hội 。 故cố 云vân 。 自tự 救cứu 不bất 了liễu 也dã 。 宗tông 鏡kính 急cấp 為vi 提đề 撕# 。 早tảo 遲trì 八bát 刻khắc 。 何hà 故cố 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 我ngã 前tiền 來lai 與dữ 諸chư 人nhân 。 提đề 持trì 此thử 事sự 。 還hoàn 是thị 遲trì 了liễu 一nhất 時thời 也dã 。 一nhất 時thời 者giả 。 八bát 刻khắc 為vi 一nhất 時thời 。 又hựu 云vân 。 晝trú 夜dạ 十thập 二nhị 時thời 。 總tổng 一nhất 百bách 刻khắc 。 每mỗi 時thời 八bát 刻khắc 。 還hoàn 有hữu 四tứ 刻khắc 。 在tại 子tử 午ngọ 卯mão 酉dậu 時thời 中trung 也dã 。 何hà 故cố 者giả 。 重trọng/trùng 審thẩm 之chi 辭từ 也dã 。 重trọng/trùng 審thẩm 上thượng 義nghĩa 。 何hà 故cố 不bất 堪kham 。 何hà 故cố 不bất 了liễu 。 又hựu 遲trì 八bát 刻khắc 者giả 也dã 。 良lương 馬mã 已dĩ 隨tùy 鞭tiên 影ảnh 去khứ 。 阿A 難Nan 依y 舊cựu 世Thế 尊Tôn 前tiền 。 良lương 馬mã 者giả 。 昔tích 外ngoại 道đạo 問vấn 佛Phật 。 不bất 問vấn 有hữu 言ngôn 。 不bất 問vấn 無vô 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 良lương 久cửu 。 外ngoại 道đạo 讚tán 歎thán 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 大đại 慈từ 大đại 悲bi 。 開khai 我ngã 迷mê 雲vân 。 令linh 我ngã 得đắc 入nhập 。 乃nãi 作tác 禮lễ 領lãnh 會hội 而nhi 去khứ 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 外ngoại 道đạo 得đắc 何hà 道Đạo 理lý 。 稱xưng 讚tán 而nhi 去khứ 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 世thế 良lương 馬mã 。 見kiến 鞭tiên 影ảnh 而nhi 行hành 。 科khoa 家gia 引dẫn 此thử 之chi 義nghĩa 答đáp 之chi 。 若nhược 向hướng 世Thế 尊Tôn 未vị 舉cử 已dĩ 前tiền 。 會hội 得đắc 此thử 理lý 。 如như 外ngoại 道đạo 向hướng 默mặc 領lãnh 悟ngộ 。 似tự 良lương 馬mã 已dĩ 隨tùy 鞭tiên 影ảnh 去khứ 也dã 。 若nhược 向hướng 世Thế 尊Tôn 開khai 口khẩu 處xứ 。 承thừa 當đương 此thử 理lý 。 如như 阿A 難Nan 依y 舊cựu 向hướng 世Thế 尊Tôn 。 言ngôn 上thượng 尋tầm 討thảo 也dã 。 乞khất 食thực 歸quy 來lai 會hội 給cấp 孤cô 。 收thu 衣y 敷phu 座tòa 正chánh 安an 居cư 。 真chân 慈từ 洪hồng 範phạm 超siêu 三tam 界giới 。 調điều 御ngự 人nhân 天thiên 得đắc 自tự 如như 。 前tiền 二nhị 句cú 。 頌tụng 佛Phật 儀nghi 範phạm 。 後hậu 二nhị 句cú 。 令linh 人nhân 倣# 效hiệu 。 悉tất 獲hoạch 利lợi 益ích 。 真chân 慈từ 者giả 。 讚tán 佛Phật 也dã 。 佛Phật 真chân 三tam 界giới 之chi 師sư 。 四tứ 生sanh 之chi 父phụ 。 若nhược 人nhân 倣# 效hiệu 承thừa 襲tập 乞khất 食thực 。 說thuyết 法Pháp 利lợi 生sanh 。 即tức 得đắc 超siêu 出xuất 三tam 界giới 。 調điều 伏phục 御ngự 化hóa 。 一nhất 切thiết 人nhân 天thiên 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 皆giai 成thành 佛Phật 道Đạo 。 得đắc 自tự 如như 也dã 。 西tây 方phương 寶bảo 號hiệu 能năng 宣tuyên 演diễn 。 九cửu 品phẩm 蓮liên 臺đài 必tất 往vãng 生sanh 。 直trực 下hạ 相tương 逢phùng 休hưu 外ngoại 覓mịch 。 何hà 勞lao 十thập 萬vạn 八bát 千thiên 程# 。 前tiền 二nhị 句cú 。 依y 教giáo 而nhi 修tu 。 若nhược 能năng 專chuyên 心tâm 。 持trì 念niệm 彌di 陀đà 聖thánh 號hiệu 。 必tất 得đắc 往vãng 生sanh 。 九cửu 品phẩm 蓮liên 臺đài 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 消tiêu 歸quy 自tự 己kỷ 。 莫mạc 向hướng 外ngoại 求cầu 。 直trực 下hạ 相tương 逢phùng 。 自tự 性tánh 彌di 陀đà 。 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 優ưu 曇đàm 云vân 。 自tự 性tánh 彌di 陀đà 無vô 別biệt 念niệm 。 佛Phật 行hạnh 佛Phật 坐tọa 佛Phật 同đồng 眠miên 。 自tự 從tùng 這giá 裡# 相tương 逢phùng 後hậu 。 彈đàn 指chỉ 高cao 超siêu 八bát 萬vạn 千thiên 。 百bách 歲tuế 光quang 陰ấm 瞬thuấn 息tức 迴hồi 。 其kỳ 身thân 畢tất 竟cánh 化hóa 為vi 灰hôi 。 誰thùy 人nhân 肯khẳng 向hướng 生sanh 前tiền 悟ngộ 。 悟ngộ 取thủ 無vô 生sanh 歸quy 去khứ 來lai 。 前tiền 二nhị 句cú 。 歎thán 無vô 常thường 迅tấn 速tốc 。 身thân 不bất 久cửu 留lưu 。 如như 目mục 睛tình 一nhất 瞬thuấn 。 氣khí 息tức 一nhất 出xuất 。 言ngôn 百bách 歲tuế 光quang 陰ấm 。 剎sát 那na 便tiện 過quá 也dã 。 其kỳ 身thân 畢tất 竟cánh 者giả 。 此thử 身thân 畢tất 竟cánh 化hóa 為vi 灰hôi 塵trần 。 識thức 心tâm 隨tùy 業nghiệp 牽khiên 去khứ 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 既ký 是thị 此thử 身thân 不bất 久cửu 。 終chung 歸quy 變biến 滅diệt 。 好hảo/hiếu 向hướng 生sanh 前tiền 悟ngộ 取thủ 此thử 心tâm 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 真chân 常thường 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 故cố 云vân 。 悟ngộ 取thủ 無vô 生sanh 歸quy 去khứ 來lai 也dã 。 善thiện 現hiện 啟khải 請thỉnh 。 頓đốn 起khởi 疑nghi 心tâm 。 合hợp 掌chưởng 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 此thử 科khoa 。 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 善thiện 現hiện 啟khải 請thỉnh 分phân 第đệ 二nhị 。 盖# 善thiện 現hiện 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 為vi 眾chúng 決quyết 疑nghi 。 故cố 立lập 此thử 名danh 也dã 。 頓đốn 起khởi 者giả 。 言ngôn 善thiện 現hiện 這giá 一nhất 啟khải 請thỉnh 。 即tức 為vi 當đương 來lai 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 。 所sở 以dĩ 頓đốn 然nhiên 而nhi 起khởi 疑nghi 心tâm 。 請thỉnh 問vấn 世Thế 尊Tôn 。 而nhi 為vi 決quyết 通thông 也dã 。 合hợp 掌chưởng 者giả 。 此thử 科khoa 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 偏thiên 袒đản 右hữu 肩kiên 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 希hy 有hữu 世Thế 尊Tôn 。 如Như 來Lai 善thiện 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 善thiện 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 也dã 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 者giả 。 此thử 科khoa 世Thế 尊Tôn 云vân 。 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 也dã 。 佛Phật 教giáo 如như 是thị 。 仔tử 細tế 分phân 明minh 。 氷băng 消tiêu 北bắc 岸ngạn 。 無vô 花hoa 休hưu 怨oán 春xuân 。 此thử 科khoa 佛Phật 言ngôn 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 發phát 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 佛Phật 答đáp 。 如như 是thị 安an 住trụ 理lý 中trung 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 煩phiền 惱não 。 說thuyết 得đắc 仔tử 細tế 明minh 白bạch 。 無vô 有hữu 藏tàng 隱ẩn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 此thử 。 領lãnh 解giải 佛Phật 意ý 。 故cố 應ưng 云vân 。 唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 也dã 。 氷băng 消tiêu 北bắc 岸ngạn 者giả 。 此thử 總tổng 科khoa 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 問vấn 安an 住trụ 降hàng 伏phục 。 佛Phật 答đáp 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 如như 陽dương 春xuân 一nhất 布bố 。 萬vạn 物vật 生sanh 輝huy 。 氷băng 消tiêu 北bắc 岸ngạn 。 花hoa 發phát 南nam 枝chi 也dã 。 無vô 花hoa 休hưu 怨oán 春xuân 者giả 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 佛Phật 如như 此thử 酬thù 答đáp 。 太thái 煞sát 分phân 明minh 。 汝nhữ 等đẳng 後hậu 人nhân 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 之chi 旨chỉ 。 似tự 枯khô 木mộc 無vô 花hoa 。 蕉tiêu 芽nha 敗bại 種chủng 。 莫mạc 怨oán 春xuân 光quang 。 不bất 曾tằng 與dữ 你nễ 。 自tự 恨hận 無vô 枝chi 葉diệp 。 莫mạc 怨oán 太thái 陽dương 偏thiên 也dã 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 智trí 。 莫mạc 向hướng 外ngoại 邊biên 求cầu 。 空không 生sanh 來lai 請thỉnh 問vấn 。 教giáo 起khởi 有hữu 因nhân 由do 。 前tiền 二nhị 句cú 。 叮# 嚀# 切thiết 囑chúc 。 此thử 般Bát 若Nhã 智trí 。 當đương 人nhân 本bổn 具cụ 。 莫mạc 向hướng 外ngoại 求cầu 。 後hậu 二nhị 句cú 。 明minh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 這giá 一nhất 問vấn 佛Phật 。 是thị 為vi 當đương 來lai 眾chúng 生sanh 。 起khởi 教giáo 之chi 因nhân 由do 也dã 。 ○# 善thiện 現hiện 啟khải 請thỉnh 分phân 第đệ 二nhị 。 【# 經kinh 】# 時thời 長Trưởng 老lão 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 (# 至chí )# 唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 。 註chú 曰viết 。 長trưởng 老lão 者giả 。 以dĩ 德đức 長trường/trưởng 年niên 老lão 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 解giải 空không 第đệ 一nhất 。 於ư 此thử 般Bát 若Nhã 。 是thị 當đương 機cơ 人nhân 。 欲dục 發phát 起khởi 此thử 經Kinh 。 為vi 眾chúng 請thỉnh 也dã 。 從tùng 座tòa 起khởi 者giả 。 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 恭cung 敬kính 之chi 儀nghi 也dã 。 右hữu 膝tất 著trước 地địa 者giả 。 文Văn 殊Thù 問vấn 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 右hữu 是thị 正Chánh 道Đạo 。 左tả 是thị 邪tà 道đạo 。 今kim 欲dục 說thuyết 般Bát 若Nhã 正Chánh 道Đạo 。 用dụng 正chánh 去khứ 邪tà 也dã 。 諸chư 佛Phật 希hy 有hữu 者giả 。 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。 三tam 萬vạn 年niên 開khai 金kim 華hoa 一nhất 次thứ 。 乃nãi 得đắc 一nhất 現hiện 耳nhĩ 。 善thiện 護hộ 念niệm 者giả 。 為vi 護hộ 念niệm 根căn 熟thục 菩Bồ 薩Tát 。 記ký 云vân 。 根căn 熟thục 者giả 。 三tam 賢hiền 已dĩ 上thượng 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 根căn 成thành 熟thục 。 永vĩnh 無vô 退thoái 轉chuyển 。 佛Phật 即tức 護hộ 念niệm 也dã 。 善thiện 付phó 囑chúc 者giả 。 為vi 付phó 囑chúc 根căn 未vị 熟thục 菩Bồ 薩Tát 。 記ký 云vân 。 十thập 信tín 菩Bồ 薩Tát 。 信tín 根căn 未vị 成thành 熟thục 故cố 。 付phó 者giả 。 將tương 小tiểu 付phó 大đại 。 囑chúc 者giả 。 囑chúc 大đại 化hóa 小tiểu 。 如như 此thử 護hộ 念niệm 付phó 囑chúc 。 即tức 希hy 有hữu 事sự 也dã 。 善thiện 男nam 女nữ 者giả 。 即tức 未vị 發phát 大Đại 乘Thừa 心tâm 。 之chi 凡phàm 夫phu 也dã 。 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 者giả 。 即tức 發phát 無vô 上thượng 。 正Chánh 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 心tâm 也dã 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 降hàng 伏phục 者giả 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 云vân 。 雖tuy 發phát 此thử 心tâm 。 未vị 知tri 修tu 何hà 等đẳng 觀quán 。 降hàng 伏phục 煩phiền 惱não 。 故cố 發phát 此thử 二nhị 問vấn 。 一nhất 問vấn 眾chúng 生sanh 發phát 無vô 上thượng 心tâm 。 欲dục 求cầu 般Bát 若Nhã 。 云vân 何hà 可khả 以dĩ 安an 住trụ 諦đế 理lý 。 二nhị 問vấn 降hàng 伏phục 惑hoặc 心tâm 。 云vân 何hà 可khả 以dĩ 折chiết 攝nhiếp 散tán 亂loạn 。 見kiến 思tư 塵trần 沙sa 煩phiền 惱não 也dã 。 善thiện 哉tai 者giả 。 佛Phật 深thâm 許hứa 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 問vấn 奇kỳ 妙diệu 。 故cố 云vân 善thiện 哉tai 。 是thị 佛Phật 讚tán 歎thán 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 能năng 知tri 我ngã 意ý 。 善thiện 教giáo 諸chư 人nhân 。 不bất 起khởi 妄vọng 念niệm 也dã 。 汝nhữ 今kim 諦đế 聽thính 者giả 。 諦đế 則tắc 諦đế 審thẩm 明minh 白bạch 。 汝nhữ 當đương 了liễu 達đạt 聲thanh 塵trần 。 本bổn 來lai 不bất 生sanh 。 勿vật 逐trục 語ngữ 言ngôn 。 詳tường 審thẩm 而nhi 聽thính 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 者giả 。 佛Phật 答đáp 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 既ký 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 應ưng 當đương 安an 住trú 諦đế 理lý 。 降hàng 伏phục 惑hoặc 心tâm 也dã 。 唯dụy 然nhiên 者giả 。 乃nãi 須Tu 菩Bồ 提Đề 領lãnh 諾nặc 之chi 辭từ 也dã 。 聞văn 佛Phật 所sở 答đáp 。 如như 是thị 發phát 心tâm 。 如như 是thị 應ưng 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 即tức 便tiện 領lãnh 解giải 。 故cố 應ưng 之chi 唯dụy 然nhiên 也dã 。 如như 夫phu 子tử 云vân 。 參tham 乎hồ 。 吾ngô 道đạo 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 曾tằng 子tử 聞văn 之chi 曰viết 。 唯duy 。 即tức 應ưng 之chi 速tốc 而nhi 無vô 疑nghi 也dã 。 願nguyện 樂nhạo 欲dục 聞văn 者giả 。 盖# 為vi 眾chúng 生sanh 請thỉnh 問vấn 。 而nhi 發phát 起khởi 此thử 教giáo 也dã 。 昔tích 奇kỳ 哉tai 之chi 善thiện 現hiện 。 讚tán 希hy 有hữu 之chi 慈từ 尊tôn 。 悲bi 憐lân 濁trược 世thế 眾chúng 生sanh 。 咨tư 決quyết 菩Bồ 提Đề 心tâm 要yếu 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 。 讚tán 美mỹ 須Tu 菩Bồ 提Đề 奇kỳ 哉tai 。 昔tích 日nhật 請thỉnh 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 讚tán 歎thán 希hy 有hữu 。 如như 優ưu 曇đàm 華hoa 。 三tam 萬vạn 年niên 方phương 始thỉ 一nhất 現hiện 。 故cố 云vân 希hy 有hữu 也dã 。 悲bi 憐lân 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 他tha 善thiện 現hiện 。 慈từ 愍mẫn 之chi 心tâm 。 為vi 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 有hữu 情tình 眾chúng 生sanh 。 咨tư 請thỉnh 佛Phật 決quyết 通thông 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 之chi 總tổng 要yếu 。 故cố 云vân 奇kỳ 哉tai 也dã 。 可khả 謂vị 。 一nhất 經kinh 正chánh 眼nhãn 。 三tam 藏tạng 絕tuyệt 詮thuyên 。 千thiên 聖thánh 不bất 傳truyền 。 諸chư 祖tổ 不bất 說thuyết 。 一nhất 經kinh 正chánh 眼nhãn 者giả 。 即tức 爍thước 迦ca 羅la 金kim 剛cang 堅kiên 固cố 眼nhãn 也dã 。 明minh 經kinh 中trung 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 問vấn 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 云vân 何hà 降hàng 伏phục 。 佛Phật 答đáp 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 單đơn 顯hiển 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 為vi 金kim 剛cang 經kinh 正chánh 眼nhãn 也dã 。 三tam 藏tạng 絕tuyệt 詮thuyên 者giả 。 似tự 此thử 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 三tam 藏tạng 之chi 文văn 。 詮thuyên 註chú 不bất 及cập 。 故cố 云vân 絕tuyệt 詮thuyên 也dã 。 千thiên 聖thánh 不bất 傳truyền 者giả 。 呈trình 上thượng 正chánh 眼nhãn 絕tuyệt 詮thuyên 之chi 道đạo 。 可khả 謂vị 。 向hướng 上thượng 一nhất 路lộ 。 千thiên 聖thánh 不bất 遊du 。 如như 云vân 。 父phụ 母mẫu 未vị 生sanh 前tiền 。 凝ngưng 然nhiên 一nhất 相tương/tướng 圓viên 。 釋Thích 迦Ca 猶do 不bất 會hội 。 迦Ca 葉Diếp 豈khởi 能năng 傳truyền 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 扁# 舟chu 已dĩ 過quá 洞đỗng 庭đình 湖hồ 。 護hộ 念niệm 叮# 嚀# 。 何hà 啻# 白bạch 雲vân 千thiên 萬vạn 里lý 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 此thử 理lý 。 既ký 是thị 三tam 藏tạng 絕tuyệt 詮thuyên 之chi 道đạo 。 諸chư 祖tổ 不bất 傳truyền 之chi 旨chỉ 。 今kim 日nhật 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 個cá 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 早tảo 是thị 扁# 舟chu 已dĩ 過quá 洞đỗng 庭đình 湖hồ 。 於ư 理lý 中trung 去khứ 之chi 遠viễn 矣hĩ 。 護hộ 念niệm 叮# 嚀# 者giả 。 科khoa 家gia 云vân 。 如Như 來Lai 說thuyết 個cá 護hộ 念niệm 。 說thuyết 個cá 付phó 囑chúc 。 不bất 止chỉ 白bạch 雲vân 萬vạn 里lý 而nhi 矣hĩ 。 如như 云vân 。 聲thanh 前tiền 一nhất 句cú 口khẩu 如như 眉mi 。 佛Phật 祖tổ 從tùng 來lai 總tổng 不bất 知tri 。 為vi 甚thậm 麼ma 如như 此thử 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 。 重trọng/trùng 審thẩm 上thượng 義nghĩa 。 因nhân 其kỳ 扁# 舟chu 已dĩ 過quá 。 白bạch 雲vân 萬vạn 里lý 。 下hạ 文văn 伸thân 答đáp 。 毗Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 早tảo 留lưu 心tâm 。 直trực 至chí 而nhi 今kim 不bất 得đắc 妙diệu 。 言ngôn 此thử 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 自tự 過quá 去khứ 毗Tỳ 婆Bà 尸Thi 佛Phật 。 至chí 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 以dĩ 心tâm 傳truyền 心tâm 。 佛Phật 佛Phật 授thọ 受thọ 。 西tây 天thiên 四tứ 七thất 。 東đông 土thổ/độ 二nhị 三tam 。 至chí 今kim 不bất 斷đoạn 。 謂vị 之chi 傳truyền 心tâm 。 端đoan 的đích 此thử 心tâm 。 有hữu 何hà 傳truyền 受thọ 。 可khả 謂vị 。 少thiểu 林lâm 九cửu 年niên 。 垂thùy 一nhất 則tắc 語ngữ 。 直trực 至chí 而nhi 今kim 。 諸chư 方phương 賺# 舉cử 。 故cố 云vân 。 不bất 得đắc 妙diệu 也dã 。 問vấn 處xứ 孤cô 高cao 答đáp 處xứ 深thâm 。 妙diệu 圓viên 真chân 淨tịnh 不bất 須tu 尋tầm 。 瞥miết 然nhiên 如như 是thị 知tri 端đoan 的đích 。 默mặc 契khế 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 心tâm 。 此thử 四tứ 句cú 。 頌tụng 經kinh 文văn 之chi 義nghĩa 也dã 。 問vấn 處xứ 孤cô 高cao 者giả 。 即tức 須Tu 菩Bồ 提Đề 所sở 問vấn 。 云vân 何hà 應ưng 住trụ 。 今kim 既ký 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 便tiện 要yếu 修tu 菩Bồ 提Đề 行hạnh 。 然nhiên 後hậu 成thành 菩Bồ 提Đề 道Đạo 。 欲dục 修tu 此thử 行hành 。 未vị 知tri 以dĩ 何hà 諦đế 。 安an 住trụ 即tức 是thị 。 又hựu 問vấn 欲dục 修tu 菩Bồ 提Đề 行hạnh 。 十thập 使sử 煩phiền 惱não 妄vọng 念niệm 之chi 心tâm 。 於ư 一nhất 剎sát 那na 頃khoảnh 。 有hữu 九cửu 百bách 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 以dĩ 何hà 等đẳng 法pháp 。 降hàng 伏phục 妄vọng 心tâm 。 如như 此thử 二nhị 問vấn 。 其kỳ 實thật 孤cô 高cao 也dã 。 答đáp 處xứ 深thâm 者giả 。 佛Phật 答đáp 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 乃nãi 全toàn 體thể 顯hiển 露lộ 。 如như 即tức 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 是thị 即tức 允duẫn 許hứa 之chi 辭từ 。 三tam 諦đế 真Chân 如Như 之chi 理lý 。 三tam 諦đế 融dung 通thông 。 應ưng 當đương 稱xưng 理lý 而nhi 修tu 。 方phương 纔tài 許hứa 是thị 。 世Thế 尊Tôn 答đáp 此thử 。 兩lưỡng 個cá 如như 是thị 。 其kỳ 實thật 深thâm 也dã 。 妙diệu 圓viên 真chân 淨tịnh 者giả 。 明minh 問vấn 處xứ 甚thậm 深thâm 。 答đáp 處xứ 微vi 妙diệu 。 顯hiển 密mật 圓viên 融dung 。 真chân 實thật 清thanh 淨tịnh 之chi 道Đạo 。 故cố 云vân 。 妙diệu 圓viên 真chân 淨tịnh 也dã 。 不bất 須tu 尋tầm 者giả 。 指chỉ 示thị 行hành 人nhân 。 向hướng 佛Phật 答đáp 處xứ 會hội 取thủ 。 再tái 不bất 須tu 別biệt 處xứ 尋tầm 求cầu 也dã 。 瞥miết 然nhiên 如như 是thị 者giả 。 明minh 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 向hướng 佛Phật 兩lưỡng 翻phiên 答đáp 處xứ 。 就tựu 知tri 端đoan 的đích 。 默mặc 識thức 心tâm 通thông 。 領lãnh 其kỳ 旨chỉ 趣thú 。 即tức 得đắc 契khế 合hợp 菩Bồ 提Đề 大Đại 道Đạo 也dã 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 元nguyên 無vô 相tướng 。 遍biến 界giới 明minh 明minh 不bất 覆phú 藏tàng 。 文văn 潞# 尚thượng 然nhiên 修tu 淨tịnh 土độ 。 東đông 坡# 猶do 願nguyện 往vãng 西tây 方phương 。 前tiền 二nhị 句cú 。 明minh 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 不bất 住trụ 有hữu 為vi 。 不bất 住trụ 無vô 為vi 。 故cố 云vân 無vô 相tướng 。 遍biến 界giới 明minh 明minh 者giả 。 言ngôn 彌di 陀đà 法Pháp 身thân 。 周chu 遍biến 法Pháp 界Giới 。 無vô 有hữu 覆phú 藏tàng 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 者giả 。 引dẫn 古cổ 勸khuyến 今kim 也dã 。 文văn 潞# 公công 姓tánh 文văn 。 諱húy 彥ngạn 愽# 。 守thủ 洛lạc 陽dương 。 嘗thường 致trí 齋trai 。 往vãng 龍long 華hoa 寺tự 。 瞻chiêm 禮lễ 聖thánh 像tượng 。 忽hốt 見kiến 像tượng 毀hủy 墮đọa 地địa 。 略lược 不bất 加gia 敬kính 。 但đãn 瞻chiêm 視thị 而nhi 出xuất 。 傍bàng 有hữu 僧Tăng 曰viết 。 何hà 不bất 作tác 禮lễ 。 曰viết 像tượng 毀hủy 矣hĩ 。 吾ngô 何hà 禮lễ 乎hồ 。 僧Tăng 曰viết 。 先tiên 德đức 道đạo 。 譬thí 如như 官quan 路lộ 土thổ/độ 。 人nhân 取thủ 以dĩ 為vi 像tượng 。 智trí 者giả 知tri 是thị 土thổ/độ 。 凡phàm 人nhân 謂vị 像tượng 生sanh 。 後hậu 乃nãi 於ư 行hành 時thời 。 還hoàn 將tương 像tượng 填điền 路lộ 。 像tượng 本bổn 不bất 生sanh 滅diệt 。 路lộ 亦diệc 無vô 新tân 故cố 。 公công 聞văn 之chi 有hữu 省tỉnh 。 盖# 悟ngộ 無vô 生sanh 之chi 生sanh 。 幻huyễn 相tương/tướng 宛uyển 然nhiên 。 生sanh 之chi 無vô 生sanh 。 真chân 性tánh 湛trạm 然nhiên 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 自tự 然nhiên 契khế 矣hĩ 。 由do 是thị 慕mộ 道đạo 專chuyên 念niệm 彌di 陀đà 。 期kỳ 生sanh 淨tịnh 土độ 。 晨thần 香hương 夜dạ 坐tọa 。 未vị 嘗thường 少thiểu 廢phế 。 每mỗi 發phát 願nguyện 曰viết 。 願nguyện 我ngã 常thường 精tinh 進tấn 。 勤cần 修tu 一nhất 切thiết 善thiện 。 願nguyện 我ngã 了liễu 心tâm 宗tông 。 廣quảng 度độ 諸chư 含hàm 識thức 。 每mỗi 見kiến 一nhất 切thiết 人nhân 。 則tắc 勸khuyến 念niệm 佛Phật 。 誓thệ 結kết 十thập 萬vạn 人nhân 緣duyên 。 同đồng 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。 如như 如như 居cư 士sĩ 讚tán 曰viết 。 知tri 君quân 膽đảm 氣khí 大đại 如như 天thiên 。 要yếu 結kết 西tây 方phương 十thập 萬vạn 緣duyên 。 不bất 為vi 一nhất 身thân 求cầu 活hoạt 計kế 。 大đại 家gia 齊tề 上thượng 渡độ 頭đầu 船thuyền 。 東đông 坡# 者giả 。 姓tánh 蘇tô 。 名danh 軾thức 。 字tự 子tử 瞻chiêm 。 號hiệu 東đông 坡# 居cư 士sĩ 。 宋tống 元nguyên 祐hựu 初sơ 。 除trừ 翰hàn 林lâm 。 遷thiên 內nội 翰hàn 。 初sơ 參tham 東đông 林lâm 總tổng 禪thiền 師sư 。 與dữ 論luận 無vô 情tình 話thoại 有hữu 省tỉnh 。 遂toại 献# 投đầu 機cơ 偈kệ 曰viết 。 溪khê 聲thanh 盡tận 是thị 廣quảng 長trường 舌thiệt 。 山sơn 色sắc 無vô 非phi 清thanh 淨tịnh 身thân 。 夜dạ 來lai 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 偈kệ 。 他tha 日nhật 如như 何hà 舉cử 似tự 人nhân 。 公công 謫# 黃hoàng 州châu 。 又hựu 謫# 惠huệ 州châu 。 仍nhưng 被bị 命mạng 遷thiên 儋# 州châu 。 南nam 行hành 之chi 日nhật 。 擕# 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 像tượng 一nhất 軸trục 。 人nhân 問vấn 何hà 故cố 事sự 。 答đáp 曰viết 。 往vãng 生sanh 西tây 方phương 公công 據cứ 也dã 。 時thời 作tác 者giả 咸hàm 曰viết 。 東đông 坡# 篤đốc 信tín 無vô 疑nghi 。 實thật 淨tịnh 土độ 之chi 果quả 人nhân 也dã 。 母mẫu 夫phu 人nhân 程# 氏thị 歿một 。 以dĩ 簪# 珥nhị 遺di 物vật 。 命mạng 工công 胡hồ 錫tích 。 畫họa 彌di 陀đà 像tượng 。 自tự 製chế 贊tán 曰viết 。 佛Phật 以dĩ 大đại 圓viên 覺giác 。 充sung 滿mãn 十thập 方phương 界giới 。 我ngã 以dĩ 顛điên 倒đảo 想tưởng 。 出xuất 沒một 生sanh 死tử 中trung 。 云vân 何hà 以dĩ 一nhất 念niệm 。 得đắc 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 我ngã 造tạo 無vô 始thỉ 業nghiệp 。 本bổn 從tùng 一nhất 念niệm 生sanh 。 既ký 從tùng 一nhất 念niệm 生sanh 。 還hoàn 從tùng 一nhất 念niệm 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 盡tận 處xứ 。 則tắc 我ngã 與dữ 佛Phật 同đồng 。 如như 投đầu 水thủy 海hải 中trung 。 如như 風phong 中trung 鼓cổ 橐# 。 雖tuy 有hữu 大đại 聖thánh 智trí 。 亦diệc 不bất 能năng 分phân 別biệt 。 願nguyện 我ngã 先tiên 父phụ 母mẫu 。 及cập 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 在tại 在tại 為vi 西tây 方phương 。 所sở 遇ngộ 皆giai 極cực 樂lạc 。 人nhân 人nhân 無vô 量lượng 壽thọ 。 無vô 去khứ 亦diệc 無vô 來lai 。 然nhiên 先tiên 生sanh 云vân 。 既ký 以dĩ 一nhất 念niệm 生sanh 。 還hoàn 從tùng 一nhất 念niệm 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 盡tận 處xứ 。 則tắc 我ngã 與dữ 佛Phật 同đồng 。 此thử 同đồng 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 因nhân 緣duyên 所sở 生sanh 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 滅diệt 非phi 生sanh 。 滅diệt 諸chư 生sanh 滅diệt 義nghĩa 。 是thị 義nghĩa 非phi 生sanh 滅diệt 。 然nhiên 東đông 坡# 四tứ 句cú 。 與dữ 經kinh 符phù 合hợp 。 可khả 謂vị 冥minh 契khế 佛Phật 心tâm 者giả 矣hĩ 。 纔tài 出xuất 胞bào 胎thai 又hựu 入nhập 胎thai 。 聖thánh 人nhân 觀quán 此thử 慟đỗng 悲bi 哀ai 。 幻huyễn 身thân 究cứu 竟cánh 無vô 香hương 潔khiết 。 打đả 破phá 畫họa 瓶bình 歸quy 去khứ 來lai 。 纔tài 出xuất 胞bào 胎thai 者giả 。 五ngũ 母mẫu 子tử 經Kinh 云vân 。 時thời 一nhất 沙Sa 彌Di 。 七thất 歲tuế 出xuất 家gia 得đắc 道Đạo 。 自tự 識thức 宿túc 命mạng 。 而nhi 笑tiếu 曰viết 。 故cố 我ngã 一nhất 身thân 。 令linh 五ngũ 母mẫu 悲bi 惱não 。 為vi 第đệ 一nhất 母mẫu 子tử 時thời 。 鄰lân 家gia 亦diệc 生sanh 小tiểu 兒nhi 。 與dữ 我ngã 同đồng 年niên 。 然nhiên 我ngã 命mạng 短đoản 。 母mẫu 見kiến 隣lân 子tử 即tức 悲bi 惱não 。 為vi 第đệ 二nhị 母mẫu 子tử 時thời 。 天thiên 命mạng 早tảo 亡vong 。 母mẫu 若nhược 見kiến 人nhân 乳nhũ 兒nhi 。 即tức 為vi 悲bi 惱não 。 為vi 第đệ 三tam 母mẫu 子tử 時thời 。 十thập 歲tuế 而nhi 亡vong 。 母mẫu 見kiến 人nhân 兒nhi 類loại 我ngã 食thực 時thời 。 即tức 為vi 悲bi 惱não 。 為vi 第đệ 四tứ 母mẫu 子tử 時thời 。 少thiếu 年niên 先tiên 死tử 。 母mẫu 見kiến 同đồng 輩bối 娶thú 妻thê 。 即tức 為vi 悲bi 惱não 。 為vi 第đệ 五ngũ 母mẫu 子tử 時thời 。 七thất 歲tuế 出xuất 家gia 。 我ngã 母mẫu 憶ức 念niệm 。 即tức 為vi 悲bi 惱não 。 故cố 云vân 。 纔tài 出xuất 胞bào 胎thai 又hựu 入nhập 胎thai 也dã 。 聖thánh 人nhân 悲bi 哀ai 者giả 。 見kiến 六lục 道đạo 眾chúng 生sanh 。 妄vọng 念niệm 不bất 止chỉ 。 輪luân 迴hồi 不bất 息tức 。 故cố 慟đỗng 悲bi 哀ai 也dã 。 幻huyễn 身thân 究cứu 竟cánh 者giả 。 因nhân 幻huyễn 化hóa 而nhi 成thành 。 有hữu 七thất 種chủng 不bất 淨tịnh 。 一nhất 種chủng 子tử 不bất 淨tịnh 。 此thử 婬dâm 慾dục 身thân 。 從tùng 無vô 明minh 貪tham 愛ái 。 煩phiền 惱não 為vi 種chủng 子tử 。 二nhị 愛ái 生sanh 不bất 淨tịnh 。 此thử 身thân 從tùng 父phụ 母mẫu 。 赤xích 白bạch 滴tích 和hòa 合hợp 。 托thác 識thức 其kỳ 中trung 。 三tam 住trú 處xứ 不bất 淨tịnh 。 此thử 身thân 處xứ 母mẫu 胎thai 。 生sanh 臟tạng 之chi 下hạ 。 熟thục 臟tạng 之chi 上thượng 。 四tứ 食thực 噉đạm 不bất 淨tịnh 。 在tại 母mẫu 胎thai 中trung 。 唯duy 食thực 母mẫu 血huyết 。 五ngũ 初sơ 生sanh 不bất 淨tịnh 。 此thử 身thân 產sản 時thời 。 與dữ 血huyết 俱câu 出xuất 。 臭xú 穢uế 狼lang 籍tịch 。 六lục 舉cử 體thể 不bất 淨tịnh 。 此thử 身thân 薄bạc 皮bì 之chi 內nội 。 膿nùng 血huyết 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 七thất 究cứu 竟cánh 不bất 淨tịnh 。 此thử 身thân 死tử 後hậu 。 肨# 脹trướng 爛lạn 壞hoại 。 骨cốt 肉nhục 縱tung 橫hoành 。 狐hồ 狼lang 食thực 噉đạm 也dã 。 今kim 言ngôn 此thử 身thân 。 從tùng 生sanh 至chí 究cứu 竟cánh 。 無vô 有hữu 香hương 潔khiết 。 所sở 以dĩ 大đại 覺giác 璉# 云vân 。 屎thỉ 尿niệu 渠cừ 膿nùng 血huyết 聚tụ 。 筭# 來lai 有hữu 甚thậm 風phong 流lưu 處xứ 。 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 不bất 淨tịnh 坑khanh 。 六lục 門môn 盡tận 是thị 狼lang 籍tịch 鋪phô 。 打đả 破phá 畫họa 瓶bình 者giả 。 昔tích 有hữu 一nhất 初sơ 果quả 人nhân 。 托thác 陰ấm 有hữu 昏hôn 。 不bất 知tri 宿túc 命mạng 。 後hậu 納nạp 一nhất 妻thê 。 房phòng 事sự 無vô 休hưu 。 夫phu 出xuất 遠viễn 行hành 。 素tố 供cung 一nhất 僧Tăng 。 忽hốt 來lai 。 問vấn 主chủ 在tại 否phủ/bĩ 。 曰viết 。 不bất 在tại 。 僧Tăng 欲dục 迴hồi 。 婦phụ 留lưu 齋trai 。 向hướng 僧Tăng 具cụ 訴tố 上thượng 事sự 。 僧Tăng 曰viết 。 但đãn 向hướng 他tha 道đạo 。 汝nhữ 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 太thái 甚thậm 貪tham 之chi 。 如như 此thử 三tam 說thuyết 。 夫phu 聞văn 之chi 宿túc 命mạng 即tức 通thông 。 遂toại 乃nãi 愧quý 乎hồ 。 從tùng 此thử 止chỉ 息tức 。 晏# 坐tọa 不bất 臥ngọa 。 妻thê 卻khước 怒nộ 恨hận 曰viết 。 厭yếm 汝nhữ 頻tần 繁phồn 。 孰thục 言ngôn 止chỉ 息tức 。 夫phu 言ngôn 汝nhữ 不bất 知tri 道đạo 。 我ngã 知tri 道đạo 了liễu 。 妻thê 每mỗi 問vấn 此thử 。 夫phu 必tất 此thử 答đáp 。 妻thê 會hội 父phụ 母mẫu 共cộng 問vấn 此thử 。 夫phu 亦diệc 如như 此thử 答đáp 。 夫phu 以dĩ 畵họa 瓶bình 。 令linh 妻thê 抱bão 持trì 云vân 。 汝nhữ 若nhược 能năng 知tri 此thử 中trung 何hà 物vật 。 吾ngô 便tiện 依y 汝nhữ 。 妻thê 遂toại 愛ái 惜tích 如như 寶bảo 。 一nhất 時thời 偶ngẫu 失thất 足túc 撲phác 落lạc 地địa 。 渾hồn 身thân 糞phẩn 穢uế 。 妻thê 甚thậm 嫌hiềm 惡ác 。 夫phu 曰viết 。 吾ngô 識thức 破phá 汝nhữ 。 亦diệc 如như 畫họa 瓶bình 。 其kỳ 妻thê 省tỉnh 悟ngộ 。 遂toại 捨xả 紅hồng 塵trần 。 歸quy 向hướng 佛Phật 道Đạo 。 故cố 云vân 。 打đả 破phá 畫họa 瓶bình 歸quy 去khứ 來lai 也dã 。 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 。 指chỉ 示thị 叮# 嚀# 。 空không 生sanh 意ý 分phân 明minh 。 如như 是thị 應ưng 住trụ 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 此thử 科khoa 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 分phân 第đệ 三tam 。 此thử 經Kinh 以dĩ 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 大Đại 乘Thừa 中trung 之chi 正chánh 宗tông 。 盖# 佛Phật 教giáo 菩Bồ 薩Tát 六Lục 度Độ 。 令linh 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 滅diệt 度độ 。 故cố 立lập 此thử 名danh 。 指chỉ 示thị 叮# 嚀# 者giả 。 言ngôn 佛Phật 重trùng 重trùng 切thiết 囑chúc 之chi 義nghĩa 。 前tiền 分phần/phân 言ngôn 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 此thử 又hựu 言ngôn 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 故cố 云vân 叮# 嚀# 也dã 。 空không 生sanh 意ý 分phân 明minh 者giả 。 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 蒙mông 佛Phật 叮# 嚀# 。 其kỳ 意ý 開khai 廓khuếch 分phân 明minh 。 以dĩ 大Đại 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 。 六Lục 度Độ 圓viên 修tu 。 三tam 觀quán 一nhất 體thể 。 普phổ 令linh 含hàm 識thức 。 皆giai 證chứng 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 如như 是thị 應ưng 住trụ 者giả 。 此thử 科khoa 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 此thử 中trung 不bất 言ngôn 安an 住trụ 。 單đơn 言ngôn 降hàng 伏phục 者giả 。 既ký 是thị 降hàng 伏phục 妄vọng 心tâm 。 必tất 然nhiên 安an 住trụ 大Đại 乘Thừa 。 即tức 是thị 真chân 心tâm 者giả 也dã 。 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 。 誰thùy 歸quy 滅diệt 度độ 。 拈niêm 來lai 卻khước 在tại 心tâm 。 此thử 科khoa 經kinh 中trung 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 也dã 。 四tứ 生sanh 者giả 。 即tức 胎thai 卵noãn 濕thấp 化hóa 也dã 。 六lục 道đạo 者giả 。 即tức 天thiên 。 人nhân 。 阿a 修tu 羅la 。 地địa 獄ngục 。 鬼quỷ 。 畜súc 生sanh 也dã 。 無vô 我ngã 無vô 人nhân 者giả 。 此thử 科khoa 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 眾chúng 生sanh 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 何hà 以dĩ 故cố 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 我ngã 相tương/tướng 。 人nhân 相tương/tướng 。 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 。 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 科khoa 主chủ 意ý 云vân 。 既ký 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 無vô 我ngã 人nhân 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 是thị 不bất 顛điên 倒đảo 心tâm 。 誰thùy 歸quy 滅diệt 度độ 。 了liễu 生sanh 佛Phật 一nhất 如như 。 即tức 是thị 常thường 心tâm 。 故cố 云vân 。 拈niêm 來lai 卻khước 在tại 心tâm 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 心tâm 也dã 。 故cố 慈Từ 氏Thị 頌tụng 云vân 。 廣quảng 大đại 第đệ 一nhất 常thường 。 其kỳ 心tâm 不bất 顛điên 倒đảo 。 是thị 也dã 。 獨độc 坐tọa 寂tịch 寥liêu 寥liêu 。 平bình 地địa 起khởi 波ba 濤đào 。 風phong 來lai 波ba 浪lãng 起khởi 。 水thủy 漲trương 見kiến 船thuyền 高cao 。 前tiền 二nhị 句cú 。 言ngôn 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 。 所sở 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 生sanh 佛Phật 具cụ 足túc 。 本bổn 無vô 滅diệt 度độ 。 故cố 世Thế 尊Tôn 前tiền 來lai 。 收thu 衣y 宴yến 坐tọa 。 故cố 云vân 獨độc 坐tọa 寂tịch 寥liêu 寥liêu 也dã 。 平bình 地địa 起khởi 波ba 濤đào 者giả 。 因nhân 善thiện 現hiện 啟khải 請thỉnh 。 世Thế 尊Tôn 應ứng 機cơ 而nhi 詶thù 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 平bình 地địa 起khởi 波ba 濤đào 也dã 。 風phong 來lai 波ba 浪lãng 起khởi 者giả 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 波ba 浪lãng 因nhân 風phong 而nhi 起khởi 。 此thử 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 因nhân 問vấn 而nhi 有hữu 說thuyết 也dã 。 故cố 云vân 。 水thủy 漲trương 見kiến 船thuyền 高cao 也dã 。 ○# 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 分phân 第đệ 三tam 。 【# 經kinh 】# 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát (# 至chí )# 眾chúng 生sanh 相tương/tướng 壽thọ 者giả 相tương/tướng 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 註chú 曰viết 。 此thử 言ngôn 大Đại 乘Thừa 正chánh 宗tông 者giả 。 以dĩ 九cửu 類loại 生sanh 。 悉tất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 為vi 此thử 經Kinh 之chi 宗tông 也dã 。 佛Phật 於ư 此thử 。 招chiêu 告cáo 當đương 機cơ 。 菩Bồ 薩Tát 如như 是thị 。 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 者giả 。 言ngôn 降hàng 伏phục 見kiến 思tư 二nhị 惑hoặc 。 塵trần 沙sa 煩phiền 惱não 之chi 妄vọng 心tâm 也dã 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 之chi 類loại 者giả 。 一nhất 切thiết 者giả 。 是thị 總tổng 標tiêu 也dã 。 眾chúng 生sanh 者giả 。 是thị 別biệt 列liệt 九cửu 類loại 眾chúng 生sanh 也dã 。 凡phàm 有hữu 生sanh 者giả 。 皆giai 謂vị 之chi 眾chúng 生sanh 。 上thượng 至chí 諸chư 天thiên 。 下hạ 自tự 蠢xuẩn 動động 。 不bất 免miễn 乎hồ 有hữu 生sanh 。 故cố 云vân 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 也dã 。 眾chúng 生sanh 雖tuy 無vô 數số 無vô 邊biên 。 不bất 過quá 九cửu 種chủng 。 下hạ 文văn 所sở 言ngôn 是thị 也dã 。 若nhược 卵noãn 生sanh 者giả 。 如như 大đại 而nhi 金kim 翅sí 鳥điểu 。 細tế 而nhi 蟣kỉ 虱sắt 是thị 也dã 。 若nhược 胎thai 生sanh 者giả 。 如như 大đại 而nhi 獅sư 象tượng 。 中trung 而nhi 人nhân 者giả 。 小tiểu 而nhi 猫miêu 鼠thử 是thị 也dã 。 若nhược 濕thấp 生sanh 者giả 。 如như 魚ngư 鼈miết 黿ngoan 鼉đà 。 以dĩ 至chí 水thủy 中trung 極cực 細tế 虫trùng 是thị 也dã 。 若nhược 化hóa 生sanh 者giả 。 經Kinh 云vân 。 如như 上thượng 而nhi 天thiên 人nhân 。 下hạ 而nhi 地địa 獄ngục 。 中trung 而nhi 人nhân 間gian 。 米mễ 麥mạch 果quả 實thật 等đẳng 。 所sở 生sanh 之chi 虫trùng 皆giai 是thị 也dã 。 上thượng 四tứ 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 眾chúng 生sanh 也dã 。 若nhược 有hữu 色sắc 者giả 。 色sắc 謂vị 色sắc 身thân 。 謂vị 初sơ 禪thiền 天thiên 。 至chí 四tứ 禪thiền 天thiên 。 諸chư 天thiên 人nhân 但đãn 有hữu 色sắc 身thân 。 而nhi 無vô 男nam 女nữ 之chi 形hình 。 已dĩ 絕tuyệt 情tình 欲dục 矣hĩ 。 此thử 之chi 謂vị 色sắc 界giới 也dã 。 若nhược 無vô 色sắc 者giả 。 謂vị 無vô 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 人nhân 也dã 。 此thử 在tại 四tứ 禪thiền 天thiên 之chi 上thượng 。 唯duy 有hữu 靈linh 識thức 。 而nhi 無vô 色sắc 身thân 。 故cố 名danh 無vô 色sắc 界giới 也dã 。 若nhược 有hữu 想tưởng 者giả 。 此thử 謂vị 有hữu 想tưởng 天thiên 。 諸chư 天thiên 人nhân 也dã 。 以dĩ 天thiên 人nhân 唯duy 有hữu 想tưởng 念niệm 。 不bất 復phục 有hữu 色sắc 身thân 故cố 也dã 。 自tự 此thử 以dĩ 上thượng 。 皆giai 謂vị 之chi 無vô 色sắc 界giới 也dã 。 若nhược 無vô 想tưởng 者giả 。 此thử 謂vị 無vô 想tưởng 天thiên 。 諸chư 天thiên 人nhân 也dã 。 在tại 有hữu 想tưởng 天thiên 之chi 上thượng 。 此thử 天thiên 人nhân 。 一nhất 念niệm 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 故cố 名danh 無Vô 想Tưởng 天Thiên 也dã 。 若nhược 非phi 有hữu 想tưởng 。 若nhược 非phi 無vô 想tưởng 者giả 。 此thử 謂vị 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 天Thiên 。 諸chư 天thiên 人nhân 也dã 。 此thử 天thiên 。 又hựu 在tại 無vô 想tưởng 天thiên 之chi 上thượng 。 其kỳ 天thiên 人nhân 。 一nhất 念niệm 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 故cố 云vân 非phi 有hữu 想tưởng 。 然nhiên 不bất 似tự 木mộc 石thạch 。 而nhi 不bất 能năng 有hữu 想tưởng 。 故cố 云vân 非phi 無vô 想tưởng 。 此thử 天thiên 。 於ư 三tam 界giới 諸chư 天thiên 。 為vi 極cực 高cao 。 其kỳ 壽thọ 為vi 極cực 長trường/trưởng 。 不bất 止chỉ 八bát 萬vạn 劫kiếp 而nhi 已dĩ 。 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 我ngã 者giả 佛Phật 自tự 謂vị 也dã 。 如Như 來Lai 指chỉ 示thị 。 三tam 界giới 九cửu 地địa 眾chúng 生sanh 。 各các 有hữu 涅Niết 槃Bàn 妙diệu 心tâm 。 令linh 自tự 悟ngộ 入nhập 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 滅diệt 度độ 者giả 。 言ngôn 滅diệt 盡tận 習tập 氣khí 。 度độ 生sanh 死tử 海hải 。 同đồng 證chứng 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 如như 是thị 滅diệt 度độ 。 乃nãi 至chí 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 言ngôn 九cửu 類loại 生sanh 。 雖tuy 業nghiệp 果quả 不bất 同đồng 。 無vô 非phi 自tự 業nghiệp 緣duyên 而nhi 生sanh 。 故cố 實thật 無vô 此thử 眾chúng 生sanh 也dã 。 此thử 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 化hóa 之chi 。 而nhi 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 實thật 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 以dĩ 本bổn 無vô 眾chúng 生sanh 故cố 也dã 。 言ngôn 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 即tức 真chân 常thường 心tâm 也dã 。 若nhược 見kiến 可khả 度độ 。 即tức 生sanh 滅diệt 心tâm 也dã 。 良lương 由do 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 本bổn 來lai 是thị 佛Phật 。 何hà 生sanh 可khả 度độ 。 可khả 謂vị 。 平bình 等đẳng 真chân 法Pháp 界Giới 。 佛Phật 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 明minh 上thượng 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 所sở 以dĩ 也dã 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 有hữu 我ngã 相tướng 等đẳng 者giả 。 是thị 佛Phật 招chiêu 告cáo 當đương 機cơ 。 如như 菩Bồ 薩Tát 。 心tâm 存tồn 四tứ 相tương/tướng 。 未vị 能năng 直trực 下hạ 頓đốn 空không 。 即tức 非phi 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 有hữu 能năng 所sở 故cố 。 同đồng 於ư 眾chúng 生sanh 者giả 哉tai 。 涅Niết 槃Bàn 清thanh 淨tịnh 。 盡tận 令linh 含hàm 識thức 歸quy 依y 。 四tứ 相tương/tướng 俱câu 忘vong 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 滅diệt 度độ 。 如như 斯tư 了liễu 悟ngộ 。 便tiện 能năng 脫thoát 死tử 超siêu 生sanh 。 其kỳ 或hoặc 未vị 然nhiên 。 依y 舊cựu 迷mê 封phong 滯trệ 殻# 會hội 麼ma 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 圓viên 滿mãn 清thanh 淨tịnh 。 真chân 常thường 湛trạm 寂tịch 之chi 理lý 也dã 。 佛Phật 令linh 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 其kỳ 心tâm 。 運vận 以dĩ 慈từ 力lực 。 令linh 一nhất 切thiết 九cửu 類loại 含hàm 識thức 之chi 眾chúng 生sanh 。 悉tất 令linh 歸quy 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 我ngã 皆giai 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 四tứ 相tương/tướng 者giả 。 即tức 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 即tức 四tứ 顛điên 倒đảo 也dã 。 今kim 以dĩ 大Đại 乘Thừa 。 離ly 四tứ 相tương/tướng 四tứ 顛điên 倒đảo 。 故cố 云vân 。 四tứ 相tương/tướng 俱câu 忘vong 也dã 。 四tứ 相tương/tướng 既ký 無vô 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 無vô 佛Phật 可khả 成thành 。 何hà 滅diệt 度độ 之chi 有hữu 哉tai 。 可khả 謂vị 隨tùy 順thuận 眾chúng 緣duyên 無vô 罣quái 礙ngại 。 涅Niết 槃Bàn 生sanh 死tử 。 等đẳng 虗hư 花hoa 也dã 。 如như 斯tư 了liễu 悟ngộ 者giả 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 行hành 人nhân 如như 此thử 了liễu 悟ngộ 我ngã 人nhân 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 滅diệt 度độ 之chi 執chấp 。 豁hoát 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 便tiện 能năng 超siêu 出xuất 二nhị 種chủng 生sanh 死tử 。 證chứng 大đại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 其kỳ 或hoặc 未vị 然nhiên 者giả 。 其kỳ 或hoặc 於ư 此thử 四tứ 相tương/tướng 。 不bất 能năng 了liễu 達đạt 。 依y 舊cựu 被bị 無vô 明minh 之chi 所sở 封phong 蔀# 。 生sanh 死tử 胎thai 殻# 之chi 所sở 纏triền 縛phược 也dã 。 會hội 麼ma 者giả 。 審thẩm 察sát 也dã 。 如như 上thượng 所sở 言ngôn 。 會hội 麼ma 不bất 會hội 也dã 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 本bổn 平bình 等đẳng 。 妄vọng 心tâm 盡tận 處xứ 即tức 菩Bồ 提Đề 。 此thử 二nhị 句cú 。 是thị 伸thân 答đáp 上thượng 義nghĩa 也dã 。 果quả 能năng 會hội 得đắc 真chân 常thường 之chi 道đạo 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 元nguyên 無vô 異dị 體thể 。 菩Bồ 提Đề 妄vọng 想tưởng 。 悉tất 是thị 假giả 名danh 。 可khả 謂vị 。 癡si 愛ái 成thành 解giải 脫thoát 真chân 源nguyên 。 貪tham 嗔sân 運vận 菩Bồ 提Đề 大đại 用dụng 。 妄vọng 想tưởng 興hưng 而nhi 涅Niết 槃Bàn 現hiện 。 塵trần 勞lao 起khởi 而nhi 佛Phật 道Đạo 成thành 也dã 。 頂đảnh 門môn 具cụ 眼nhãn 辨biện 來lai 端đoan 。 眾chúng 類loại 何hà 曾tằng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 絕tuyệt 後hậu 再tái 甦tô 無vô 一nhất 物vật 。 了liễu 知tri 生sanh 死tử 不bất 相tương 干can 。 此thử 四tứ 句cú 。 頌tụng 經kinh 中trung 之chi 義nghĩa 也dã 。 頂đảnh 門môn 具cụ 眼nhãn 者giả 。 言ngôn 。 佛Phật 具cụ 爍thước 迦ca 羅la 金kim 剛cang 正chánh 眼nhãn 。 能năng 照chiếu 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 悉tất 空không 寂tịch 。 以dĩ 空không 寂tịch 故cố 。 諸chư 法pháp 平bình 等đẳng 。 能năng 辨biện 善thiện 現hiện 來lai 例lệ 端đoan 由do 。 世Thế 尊Tôn 付phó 囑chúc 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 護hộ 念niệm 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 如như 是thị 住trụ 。 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 此thử 是thị 辨biện 來lai 端đoan 之chi 義nghĩa 也dã 。 眾chúng 類loại 何hà 曾tằng 者giả 。 世Thế 尊Tôn 又hựu 於ư 此thử 理lý 上thượng 。 指chỉ 出xuất 一nhất 條điều 活hoạt 路lộ 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 應ưng 如như 是thị 降hàng 伏phục 。 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 云vân 。 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 故cố 云vân 。 眾chúng 類loại 何hà 曾tằng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 絕tuyệt 後hậu 再tái 甦tô 者giả 。 此thử 明minh 實thật 無vô 眾chúng 生sanh 。 得đắc 滅diệt 度độ 者giả 。 謂vị 之chi 絕tuyệt 後hậu 再tái 甦tô 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 。 無vô 涅Niết 槃Bàn 可khả 入nhập 。 無vô 生sanh 死tử 可khả 出xuất 。 方phương 是thị 了liễu 知tri 生sanh 死tử 。 不bất 相tương 干can 之chi 地địa 。 可khả 謂vị 。 撒tản 手thủ 到đáo 家gia 人nhân 不bất 識thức 。 更cánh 無vô 一nhất 物vật 献# 尊tôn 堂đường 也dã 。 七thất 重trùng 寶bảo 樹thụ 人nhân 人nhân 有hữu 。 九cửu 品phẩm 蓮liên 花hoa 處xứ 處xứ 開khai 。 不bất 涉thiệp 一nhất 程# 親thân 見kiến 佛Phật 。 圓viên 音âm 時thời 聽thính 悟ngộ 心tâm 懷hoài 。 此thử 四tứ 句cú 。 言ngôn 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 本bổn 性tánh 彌di 陀đà 也dã 。 七thất 重trùng 寶bảo 樹thụ 。 九cửu 品phẩm 蓮liên 花hoa 者giả 。 即tức 極Cực 樂Lạc 世Thế 界Giới 之chi 境cảnh 也dã 。 人nhân 人nhân 有hữu 。 處xứ 處xứ 開khai 。 乃nãi 直trực 指chỉ 蓮liên 邦bang 而nhi 不bất 遠viễn 。 只chỉ 在tại 當đương 人nhân 也dã 。 不bất 涉thiệp 一nhất 程# 者giả 。 此thử 明minh 自tự 性tánh 彌di 陀đà 不bất 離ly 方phương 寸thốn 。 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 豈khởi 向hướng 外ngoại 求cầu 也dã 。 圓viên 音âm 時thời 聽thính 者giả 。 不bất 但đãn 只chỉ 是thị 見kiến 佛Phật 。 又hựu 能năng 時thời 時thời 聽thính 法Pháp 。 可khả 謂vị 。 松tùng 風phong 澗giản 水thủy 琅lang 琅lang 語ngữ 。 盡tận 是thị 潮triều 音âm 與dữ 梵Phạm 音âm 。 此thử 無vô 情tình 說thuyết 法Pháp 之chi 義nghĩa 也dã 。 擲trịch 卻khước 閻Diêm 浮Phù 似tự 草thảo 鞋hài 。 更cánh 無vô 一nhất 物vật 可khả 開khai 懷hoài 。 靈linh 明minh 一nhất 點điểm 輝huy 千thiên 古cổ 。 超siêu 日nhật 月nguyệt 光quang 歸quy 去khứ 來lai 。 此thử 四tứ 句cú 頌tụng 。 歎thán 世thế 勸khuyến 人nhân 也dã 。 閻Diêm 浮Phù 草thảo 鞋hài 者giả 。 言ngôn 眾chúng 生sanh 貪tham 著trước 五ngũ 欲dục 。 等đẳng 種chủng 種chủng 之chi 樂lạc 。 如như 一nhất 隻chỉ 破phá 草thảo 鞋hài 相tương 似tự 。 最tối 為vi 鄙bỉ 賤tiện 。 五ngũ 欲dục 之chi 中trung 。 無vô 有hữu 一nhất 物vật 。 可khả 作tác 開khai 懷hoài 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 法pháp 也dã 。 靈linh 明minh 一nhất 點điểm 者giả 。 此thử 這giá 一nhất 點điểm 靈linh 明minh 。 輝huy 天thiên 鑑giám 地địa 。 耀diệu 古cổ 騰đằng 今kim 。 全toàn 超siêu 威uy 音âm 之chi 前tiền 。 獨độc 步bộ 劫kiếp 空không 之chi 後hậu 。 可khả 作tác 開khai 懷hoài 之chi 法pháp 。 明minh 超siêu 日nhật 月nguyệt 之chi 光quang 。 故cố 云vân 。 超siêu 日nhật 月nguyệt 光quang 歸quy 去khứ 來lai 者giả 也dã 。 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 。 日nhật 月nguyệt 分phân 明minh 。 本bổn 體thể 離ly 根căn 塵trần 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 朗lãng 耀diệu 無vô 窮cùng 。 此thử 科khoa 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 分phân 第đệ 四tứ 。 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 所sở 行hành 之chi 行hành 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 心tâm 無vô 住trụ 著trước 。 故cố 云vân 妙diệu 行hạnh 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 故cố 曰viết 無vô 住trụ 也dã 。 日nhật 月nguyệt 分phân 明minh 者giả 。 呈trình 上thượng 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 。 已dĩ 達đạt 三tam 輪luân 體thể 空không 。 謂vị 施thí 者giả 受thọ 者giả 。 及cập 所sở 施thí 物vật 。 悉tất 皆giai 如như 空không 。 如như 此thử 指chỉ 示thị 。 似tự 日nhật 月nguyệt 光quang 。 甚thậm 是thị 分phân 明minh 也dã 。 本bổn 體thể 離ly 根căn 塵trần 者giả 。 此thử 之chi 妙diệu 行hạnh 。 不bất 住trụ 六lục 塵trần 。 不bất 著trước 六lục 根căn 。 內nội 外ngoại 根căn 塵trần 。 皆giai 悉tất 空không 寂tịch 。 故cố 云vân 。 本bổn 體thể 離ly 根căn 塵trần 也dã 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 者giả 。 此thử 科khoa 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 所sở 施thí 之chi 福phước 。 稱xưng 理lý 而nhi 周chu 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 四tứ 維duy 上thượng 下hạ 。 朗lãng 然nhiên 明minh 耀diệu 。 無vô 窮cùng 無vô 盡tận 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 者giả 矣hĩ 。 世Thế 尊Tôn 指chỉ 教giáo 。 一nhất 一nhất 分phân 明minh 。 空không 生sanh 信tín 受thọ 。 鶯# 來lai 處xứ 處xứ 春xuân 。 此thử 科khoa 世Thế 尊Tôn 指chỉ 教giáo 。 即tức 指chỉ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 當đương 依y 佛Phật 教giáo 。 行hành 無vô 所sở 住trụ 。 必tất 得đắc 悟ngộ 入nhập 。 故cố 云vân 。 一nhất 一nhất 分phân 明minh 也dã 。 空không 生sanh 信tín 受thọ 者giả 。 即tức 領lãnh 荷hà 之chi 辭từ 。 菩Bồ 薩Tát 既ký 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 不bất 著trước 六lục 塵trần 。 其kỳ 福phước 猶do 如như 虗hư 空không 。 法pháp 法pháp 皆giai 為vi 布bố 施thí 。 塵trần 塵trần 盡tận 是thị 菩Bồ 提Đề 。 故cố 喻dụ 如như 鶯# 來lai 處xứ 處xứ 皆giai 春xuân 。 那na 裏lý 不bất 是thị 發phát 生sanh 之chi 處xứ 。 所sở 以dĩ 云vân 。 色sắc 自tự 色sắc 兮hề 聲thanh 自tự 聲thanh 。 新tân 鶯# 啼đề 處xứ 柳liễu 烟yên 輕khinh 。 門môn 門môn 有hữu 路lộ 通thông 京kinh 國quốc 。 三tam 島đảo 橫hoạnh/hoành 斜tà 海hải 月nguyệt 明minh 也dã 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 宗tông 。 性tánh 相tướng 體thể 皆giai 同đồng 。 四tứ 生sanh 并tinh 六lục 道đạo 。 盡tận 在tại 默mặc 然nhiên 中trung 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 者giả 。 指chỉ 此thử 大đại 般Bát 若Nhã 智trí 為vi 宗tông 也dã 。 性tánh 相tướng 者giả 。 即tức 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 。 於ư 此thử 般Bát 若Nhã 事sự 理lý 雖tuy 殊thù 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 真chân 心tâm 。 故cố 云vân 體thể 皆giai 同đồng 也dã 。 四tứ 生sanh 并tinh 六lục 道đạo 者giả 。 明minh 四tứ 生sanh 六lục 道đạo 。 從tùng 一nhất 法Pháp 界Giới 真chân 心tâm 變biến 現hiện 。 而nhi 有hữu 十thập 法Pháp 界Giới 之chi 異dị 也dã 。 故cố 云vân 。 盡tận 在tại 默mặc 然nhiên 。 心tâm 體thể 之chi 內nội 也dã 。 ○# 妙diệu 行hạnh 無vô 住trụ 分phân 第đệ 四tứ 。 【# 經kinh 】# 復phục 次thứ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 法pháp 。 (# 至chí )# 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 。 註chú 曰viết 。 此thử 分phần/phân 大đại 意ý 。 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 。 於ư 法pháp 不bất 生sanh 執chấp 著trước 。 謂vị 之chi 妙diệu 行hạnh 。 於ư 五ngũ 塵trần 等đẳng 法pháp 。 其kỳ 心tâm 不bất 住trụ 。 謂vị 之chi 無vô 住trụ 也dã 。 復phục 次thứ 者giả 。 此thử 乃nãi 敘tự 經kinh 。 明minh 佛Phật 再tái 說thuyết 也dã 。 亦diệc 乃nãi 連liên 前tiền 起khởi 後hậu 之chi 辭từ 耳nhĩ 。 於ư 法pháp 應ưng 無vô 所sở 住trụ 者giả 。 此thử 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 布bố 施thí 之chi 時thời 。 皆giai 應ưng 無vô 住trụ 。 不bất 見kiến 我ngã 為vi 能năng 施thí 人nhân 。 不bất 見kiến 他tha 為vi 受thọ 施thí 者giả 。 不bất 見kiến 中trung 間gian 有hữu 物vật 可khả 施thí 。 三tam 輪luân 體thể 空không 。 謂vị 之chi 無vô 相tướng 布bố 施thí 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 此thử 徵trưng 問vấn 之chi 義nghĩa 。 佛Phật 答đáp 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 不bất 住trụ 相tướng 布bố 施thí 。 其kỳ 福phước 德đức 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 又hựu 云vân 。 東đông 方phương 虗hư 空không 可khả 思tư 量lượng 不phủ 者giả 。 佛Phật 乃nãi 引dẫn 喻dụ 證chứng 法pháp 也dã 。 四tứ 方phương 四tứ 隅ngung 上thượng 下hạ 。 總tổng 為vi 十thập 方phương 。 佛Phật 問vấn 十thập 方phương 虗hư 空không 。 可khả 思tư 量lượng 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 佛Phật 所sở 以dĩ 借tá 此thử 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 喻dụ 所sở 行hành 布bố 施thí 。 稱xưng 理lý 而nhi 周chu 。 故cố 所sở 獲hoạch 功công 德đức 。 亦diệc 不bất 可khả 思tư 量lượng 也dã 。 佛Phật 又hựu 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 應ưng 如như 所sở 教giáo 住trụ 者giả 。 此thử 誡giới 勸khuyến 菩Bồ 薩Tát 。 當đương 如như 佛Phật 所sở 教giáo 。 而nhi 安an 住trụ 於ư 大Đại 乘Thừa 也dã 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 頌tụng 曰viết 。 若nhược 論luận 無vô 相tướng 施thí 。 功công 德đức 極cực 難nan 量lương 。 行hành 悲bi 濟tế 貧bần 乏phạp 果quả 報báo 不bất 須tu 望vọng 。 凡phàm 夫phu 情tình 行hành 劣liệt 。 初sơ 且thả 略lược 稱xưng 揚dương 。 欲dục 知tri 檀đàn 狀trạng 貌mạo 。 如như 空không 遍biến 十thập 方phương 。 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 猶do 日nhật 月nguyệt 之chi 有hữu 窮cùng 。 不bất 著trước 六lục 塵trần 。 若nhược 虗hư 空không 之chi 無vô 際tế 。 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。 福phước 德đức 難nan 量lương 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 布bố 施thí 有hữu 二nhị 種chủng 。 有hữu 拙chuyết 施thí 。 有hữu 巧xảo 施thí 。 此thử 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 人nhân 天thiên 受thọ 福phước 。 福phước 盡tận 還hoàn 墜trụy 三tam 途đồ 。 以dĩ 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 必tất 有hữu 窮cùng 盡tận 。 如như 日nhật 月nguyệt 有hữu 出xuất 有hữu 沒một 。 故cố 云vân 有hữu 窮cùng 也dã 。 謂vị 之chi 拙chuyết 施thí 。 可khả 謂vị 。 住trụ 相tướng 布bố 施thí 生sanh 天thiên 福phước 。 猶do 如như 仰ngưỡng 箭tiễn 射xạ 虗hư 空không 也dã 。 不bất 著trước 六lục 塵trần 者giả 。 此thử 明minh 不bất 住trụ 六lục 塵trần 之chi 相tướng 。 謂vị 之chi 巧xảo 施thí 。 若nhược 十thập 方phương 虗hư 。 空không 無vô 有hữu 邊biên 際tế 。 不bất 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 亦diệc 無vô 邊biên 際tế 也dã 。 自tự 他tha 俱câu 利lợi 者giả 。 此thử 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 住trụ 明minh 布bố 施thí 。 心tâm 無vô 取thủ 著trước 是thị 自tự 利lợi 。 亦diệc 是thị 理lý 觀quán 也dã 。 能năng 行hành 布bố 施thí 。 廣quảng 濟tế 貧bần 乏phạp 。 是thị 利lợi 他tha 。 亦diệc 是thị 事sự 觀quán 也dã 。 二nhị 事sự 兼kiêm 行hành 。 故cố 云vân 。 福phước 德đức 難nan 量lương 也dã 。 豁hoát 然nhiên 運vận 用dụng 靈linh 通thông 。 廓khuếch 爾nhĩ 縱tung 橫hoành 自tự 在tại 。 且thả 道đạo 還hoàn 有hữu 住trụ 著trước 處xứ 麼ma 。 運vận 用dụng 靈linh 通thông 者giả 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 。 運vận 用dụng 施thí 度độ 。 通thông 於ư 五ngũ 度độ 。 即tức 戒giới 。 忍nhẫn 。 進tiến 。 禪thiền 。 智trí 。 故cố 云vân 靈linh 通thông 。 外ngoại 則tắc 不bất 著trước 六lục 塵trần 內nội 。 觀quán 六Lục 度Độ 圓viên 修tu 。 故cố 云vân 。 廓khuếch 爾nhĩ 縱tung 橫hoành 自tự 在tại 也dã 。 且thả 道đạo 者giả 。 科khoa 家gia 徵trưng 問vấn 前tiền 義nghĩa 。 上thượng 來lai 既ký 是thị 如như 此thử 。 這giá 裡# 還hoàn 有hữu 住trụ 著trước 處xứ 麼ma 。 到đáo 頭đầu 霜sương 夜dạ 月nguyệt 。 任nhậm 運vận 落lạc 前tiền 溪khê 。 妙diệu 體thể 本bổn 來lai 無vô 處xứ 所sở 。 通thông 身thân 何hà 更cánh 有hữu 蹤tung 由do 。 此thử 二nhị 句cú 。 答đáp 前tiền 無vô 住trụ 所sở 也dã 。 妙diệu 體thể 者giả 。 明minh 此thử 真chân 心tâm 之chi 體thể 。 已dĩ 絕tuyệt 色sắc 相tướng 之chi 形hình 。 謂vị 之chi 體thể 妙diệu 。 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 元nguyên 無vô 處xứ 所sở 。 有hữu 名danh 呼hô 不bất 得đắc 。 無vô 位vị 可khả 安an 排bài 。 通thông 身thân 者giả 。 明minh 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 。 徧biến 界giới 絕tuyệt 蹤tung 。 可khả 謂vị 通thông 身thân 無vô 向hướng 背bối/bội 。 徧biến 界giới 不bất 曾tằng 藏tạng 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 曰viết 。 有hữu 物vật 先tiên 天thiên 地địa 。 無vô 形hình 本bổn 寂tịch 寥liêu 能năng 為vi 萬vạn 象tượng 主chủ 。 不bất 逐trục 四tứ 時thời 凋điêu 。 運vận 心tâm 檀đàn 度độ 契khế 真chân 常thường 。 福phước 等đẳng 虗hư 空không 不bất 可khả 量lượng 。 無vô 影ảnh 樹thụ 頭đầu 花hoa 爛lạn 熳# 。 從tùng 他tha 採thải 献# 法pháp 中trung 王vương 。 此thử 四tứ 句cú 。 頌tụng 經kinh 義nghĩa 也dã 。 初sơ 句cú 。 明minh 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 。 以dĩ 般Bát 若Nhã 大đại 智trí 。 運vận 一nhất 檀đàn 度độ 。 攝nhiếp 後hậu 五ngũ 度độ 。 智Trí 度Độ 論luận 云vân 。 一nhất 念niệm 之chi 中trung 能năng 行hành 六lục 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 故cố 云vân 。 契khế 真chân 常thường 也dã 。 福phước 等đẳng 虗hư 空không 者giả 。 果quả 能năng 六Lục 度Độ 圓viên 修tu 。 三tam 諦đế 齊tề 運vận 。 如như 空không 性tánh 無vô 際tế 。 施thí 福phước 無vô 邊biên 。 故cố 云vân 。 不bất 可khả 量lượng 也dã 。 無vô 影ảnh 樹thụ 者giả 。 無vô 影ảnh 樹thụ 。 喻dụ 真Chân 諦Đế 。 花hoa 爛lạn 熳# 。 喻dụ 俗tục 諦đế 也dã 。 採thải 献# 法Pháp 王Vương 者giả 。 行hành 人nhân 果quả 能năng 真chân 俗tục 併tinh 用dụng 。 此thử 是thị 大Đại 乘Thừa 。 圓viên 修tu 之chi 法pháp 。 從tùng 他tha 採thải 献# 般Bát 若Nhã 法Pháp 王Vương 。 可khả 謂vị 。 法pháp 中trung 王vương 。 最tối 高cao 勝thắng 。 恆Hằng 沙sa 諸chư 佛Phật 同đồng 共cộng 證chứng 者giả 哉tai 。 步bộ 步bộ 頭đầu 頭đầu 皆giai 是thị 道đạo 。 彌di 陀đà 元nguyên 不bất 住trụ 西tây 方phương 。 法Pháp 身thân 徧biến 滿mãn 三Tam 千Thiên 界Giới 。 化hóa 佛Phật 權quyền 為vi 十thập 二nhị 光quang 。 此thử 四tứ 句cú 。 是thị 科khoa 家gia 指chỉ 示thị 行hành 人nhân 。 斯tư 道đạo 不bất 可khả 心tâm 外ngoại 別biệt 求cầu 。 步bộ 步bộ 踏đạp 著trước 實thật 地địa 頭đầu 頭đầu 頂đảnh 掛quải 虗hư 空không 。 皆giai 是thị 其kỳ 道đạo 也dã 。 彌di 陀đà 者giả 。 此thử 明minh 自tự 性tánh 彌di 陀đà 。 不bất 在tại 西tây 方phương 可khả 。 謂vị 一nhất 句cú 彌di 陀đà 有hữu 悟ngộ 由do 西tây 方phương 不bất 向hướng 外ngoại 邊biên 求cầu 。 頭đầu 頭đầu 盡tận 是thị 歸quy 家gia 路lộ 。 了liễu 了liễu 方phương 知tri 不bất 用dụng 修tu 。 法Pháp 身thân 偏thiên 滿mãn 者giả 。 此thử 理lý 徧biến 滿mãn 世thế 界giới 。 總tổng 是thị 一nhất 箇cá 法Pháp 身thân 。 何hà 勞lao 妄vọng 起khởi 知tri 見kiến 。 分phân 別biệt 淨tịnh 穢uế 也dã 。 化hóa 佛Phật 者giả 解giải 難nạn/nan 釋thích 疑nghi 。 有hữu 難nạn/nan 云vân 。 既ký 是thị 一nhất 箇cá 法Pháp 身thân 。 如như 何hà 又hựu 有hữu 十thập 二nhị 光quang 佛Phật 名danh 號hiệu 。 故cố 答đáp 意ý 云vân 。 雖tuy 有hữu 十thập 二nhị 光quang 佛Phật 不bất 同đồng 。 亦diệc 是thị 化hóa 佛Phật 權quyền 為vi 也dã 。 十thập 二nhị 光quang 佛Phật 者giả 。 無Vô 量Lượng 壽Thọ 佛Phật 。 無Vô 量Lượng 光Quang 佛Phật 。 無Vô 礙Ngại 光Quang 佛Phật 。 無Vô 對Đối 光Quang 佛Phật 。 炎Diễm 王Vương 光Quang 佛Phật 。 清Thanh 淨Tịnh 光Quang 佛Phật 。 歡Hoan 喜Hỷ 光Quang 佛Phật 。 智Trí 慧Tuệ 光Quang 佛Phật 。 不Bất 斷Đoạn 光Quang 佛Phật 。 難Nan 思Tư 光Quang 佛Phật 。 無Vô 稱Xưng 光Quang 佛Phật 。 超Siêu 日Nhật 月Nguyệt 光Quang 佛Phật 。 總tổng 是thị 一nhất 佛Phật 。 所sở 化hóa 也dã 。 道đạo 過quá 邙# 山sơn 古cổ 墓mộ 排bài 。 淮hoài 陰ấm 功công 業nghiệp 事sự 堪kham 哀ai 。 貧bần 富phú 貴quý 賤tiện 皆giai 如như 夢mộng 。 夢mộng 覺giác 來lai 時thời 歸quy 去khứ 來lai 。 此thử 四tứ 句cú 偈kệ 。 嘆thán 貴quý 賤tiện 如như 夢mộng 也dã 。 道đạo 過quá 邙# 山sơn 者giả 北bắc 邙# 山sơn 在tại 河hà 南nam 洛lạc 陽dương 。 皆giai 前tiền 代đại 天thiên 下hạ 官quan 員# 。 命mạng 終chung 皆giai 葬táng 於ư 此thử 。 新tân 墳phần 舊cựu 塚trủng 。 遍biến 地địa 排bài 列liệt 。 行hành 人nhân 路lộ 過quá 此thử 山sơn 。 嗟ta 而nhi 自tự 嘆thán 。 似tự 淮hoài 陰ấm 侯hầu 韓# 信tín 。 功công 高cao 天thiên 下hạ 。 位vị 至chí 王vương 侯hầu 。 當đương 得đắc 常thường 在tại 世thế 間gian 。 永vĩnh 享hưởng 榮vinh 華hoa 則tắc 可khả 。 何hà 故cố 今kim 朝triêu 亦diệc 葬táng 於ư 此thử 。 惟duy 伴bạn 一nhất 堆đôi 土thổ/độ 塚trủng 而nhi 矣hĩ 。 故cố 云vân 事sự 堪kham 哀ai 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 總tổng 嘆thán 意ý 云vân 。 不bất 獨độc 韓# 信tín 一nhất 人nhân 如như 此thử 。 就tựu 是thị 貧bần 者giả 。 上thượng 無vô 片phiến 瓦ngõa 根căn 椽chuyên 盖# 覆phú 。 下hạ 無vô 卓trác 錐trùy 之chi 地địa 容dung 身thân 。 富phú 者giả 。 家gia 有hữu 四tứ 海hải 之chi 地địa 寶bảo 有hữu 千thiên 庫khố 之chi 盈doanh 。 貴quý 者giả 。 三tam 公công 之chi 位vị 。 萬vạn 鍾chung 之chi 祿lộc 賤tiện 者giả 。 使sử 作tác 傭dong 賃nhẫm 。 奉phụng 侍thị 尊tôn 長trưởng 。 雖tuy 貴quý 賤tiện 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 總tổng 是thị 一nhất 個cá 無vô 常thường 大đại 夢mộng 也dã 歸quy 去khứ 來lai 者giả 。 乃nãi 科khoa 家gia 誡giới 勉miễn 。 令linh 人nhân 向hướng 夢mộng 中trung 醒tỉnh 悟ngộ 覺giác 世thế 浮phù 花hoa 。 放phóng 下hạ 萬vạn 緣duyên 單đơn 提đề 一nhất 念niệm 。 觀quán 想tưởng 彌di 陀đà 。 同đồng 登đăng 淨tịnh 土độ 。 故cố 云vân 歸quy 去khứ 來lai 。 如như 理lý 實thật 見kiến 。 分phân 明minh 說thuyết 破phá 。 空không 生sanh 意ý 如như 何hà 。 此thử 科khoa 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 如như 理lý 實thật 見kiến 分phân 第đệ 五ngũ 。 此thử 言ngôn 不bất 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 佛Phật 者giả 。 此thử 名danh 稱xưng 理lý 之chi 見kiến 。 理lý 本bổn 無vô 見kiến 。 以dĩ 無vô 見kiến 之chi 見kiến 。 名danh 為vi 實thật 見kiến 也dã 。 分phân 明minh 說thuyết 破phá 者giả 。 言ngôn 佛Phật 說thuyết 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 是thị 佛Phật 分phân 明minh 說thuyết 破phá 了liễu 矣hĩ 。 不bất 曾tằng 隱ẩn 藏tàng 也dã 。 空không 生sanh 意ý 如như 何hà 者giả 。 此thử 科khoa 佛Phật 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 如Như 來Lai 。 不phủ 。 言ngôn 前tiền 分phần/phân 中trung 。 說thuyết 無vô 住trụ 相tương/tướng 布bố 施thí 。 是thị 成thành 佛Phật 之chi 因nhân 。 恐khủng 善thiện 現hiện 執chấp 著trước 疑nghi 佛Phật 果Quả 是thị 有hữu 為vi 身thân 相tướng 。 故cố 佛Phật 問vấn 云vân 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 身thân 。 見kiến 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 不phủ 。 不bất 者giả 。 乃nãi 不bất 定định 之chi 辭từ 也dã 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 四tứ 大đại 和hòa 合hợp 。 雲vân 來lai 雲vân 去khứ 。 本bổn 更cánh 無vô 他tha 。 漚âu 生sanh 漚âu 滅diệt 。 元nguyên 非phi 一nhất 與dữ 多đa 。 此thử 科khoa 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 答đáp 佛Phật 之chi 義nghĩa 。 世Thế 尊Tôn 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 何hà 以dĩ 故cố 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 即tức 非phi 身thân 相tướng 。 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 此thử 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 悟ngộ 佛Phật 問vấn 義nghĩa 。 故cố 答đáp 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 如Như 來Lai 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 身thân 相tướng 者giả 。 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 和hòa 合hợp 而nhi 成thành 。 故cố 喻dụ 如như 雲vân 去khứ 雲vân 來lai 。 漚âu 生sanh 漚âu 滅diệt 。 即tức 是thị 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 也dã 本bổn 更cánh 無vô 他tha 者giả 。 言ngôn 法Pháp 身thân 無vô 相tướng 。 元nguyên 非phi 一nhất 叉xoa 非phi 異dị 。 不bất 墮đọa 於ư 諸chư 數số 。 即tức 是thị 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 也dã 可khả 謂vị 。 雲vân 去khứ 雲vân 來lai 天thiên 本bổn 淨tịnh 。 華hoa 開khai 華hoa 謝tạ 樹thụ 常thường 存tồn 。 如như 如như 真chân 妙diệu 理lý 。 湛trạm 湛trạm 自tự 然nhiên 觀quán 。 圓viên 明minh 真chân 實thật 見kiến 。 隨tùy 處xứ 得đắc 安an 然nhiên 。 言ngôn 如như 如như 者giả 。 即tức 事sự 即tức 理lý 。 故cố 稱xưng 之chi 為vi 如như 如như 也dã 。 真chân 妙diệu 理lý 者giả 。 即tức 法Pháp 身thân 無vô 妄vọng 之chi 理lý 矣hĩ 。 亦diệc 本bổn 覺giác 真chân 心tâm 。 即tức 般Bát 若Nhã 實thật 相tướng 也dã 。 湛trạm 湛trạm 自tự 然nhiên 觀quán 者giả 。 喻dụ 法Pháp 身thân 非phi 相tướng 。 湛trạm 寂tịch 凝ngưng 然nhiên 。 萬vạn 境cảnh 雖tuy 殊thù 。 真chân 心tâm 無vô 異dị 。 故cố 云vân 。 自tự 然nhiên 觀quán 也dã 。 圓viên 明minh 真chân 實thật 見kiến 者giả 。 行hành 人nhân 若nhược 能năng 於ư 佛Phật 所sở 說thuyết 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 若nhược 能năng 於ư 此thử 。 真chân 實thật 見kiến 得đắc 此thử 理lý 。 所sở 以dĩ 處xứ 處xứ 即tức 得đắc 安an 然nhiên 。 可khả 謂vị 。 婬dâm 房phòng 酒tửu 肆tứ 尋tầm 彌Di 勒Lặc 。 滿mãn 目mục 青thanh 黃hoàng 更cánh 是thị 誰thùy 。 一nhất 切thiết 世thế 法pháp 。 無vô 非phi 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 總tổng 是thị 菩Bồ 提Đề 也dã 。 ○# 如như 理lý 實thật 見kiến 分phân 第đệ 五ngũ 。 【# 經kinh 】# 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 。 (# 至chí )# 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 。 註chú 曰viết 。 此thử 分phần/phân 經kinh 義nghĩa 。 明minh 稱xưng 理lý 真chân 實thật 。 而nhi 見kiến 法Pháp 身thân 也dã 。 因nhân 前tiền 分phần/phân 中trung 。 以dĩ 無vô 相tướng 布bố 施thí 求cầu 成thành 佛Phật 之chi 因nhân 。 恐khủng 善thiện 現hiện 起khởi 疑nghi 。 執chấp 佛Phật 果Quả 有hữu 為vi 身thân 相tướng 。 認nhận 為vi 法Pháp 身thân 。 佛Phật 乃nãi 呼hô 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 問vấn 之chi 云vân 。 可khả 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 不phủ 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 悟ngộ 佛Phật 問vấn 義nghĩa 故cố 答đáp 云vân 不phủ 也dã 。 又hựu 白bạch 世Thế 尊Tôn 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 得đắc 見kiến 如Như 來Lai 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 意ý 云vân 。 色sắc 身thân 即tức 有hữu 相tương/tướng 。 法Pháp 身thân 即tức 無vô 相tướng 。 今kim 言ngôn 身thân 相tướng 者giả 。 即tức 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 假giả 合hợp 而nhi 成thành 也dã 。 法Pháp 身thân 者giả 。 即tức 無vô 形hình 段đoạn 相tướng 貌mạo 。 故cố 答đáp 云vân 。 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 問vấn 前tiền 義nghĩa 。 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 自tự 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 如Như 來Lai 。 乃nãi 自tự 答đáp 云vân 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 身thân 相tướng 。 非phi 是thị 真chân 實thật 。 應ưng 緣duyên 而nhi 現hiện 。 故cố 云vân 即tức 非phi 身thân 相tướng 。 謂vị 無vô 有hữu 真chân 實thật 身thân 相tướng 也dã 。 佛Phật 告cáo 者giả 。 是thị 佛Phật 招chiêu 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 印ấn 可khả 之chi 義nghĩa 。 不bất 但đãn 如Như 來Lai 身thân 相tướng 是thị 虗hư 妄vọng 。 乃nãi 至chí 十thập 法Pháp 界Giới 諸chư 相tướng 皆giai 然nhiên 。 故cố 云vân 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 者giả 。 佛Phật 恐khủng 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 說thuyết 虗hư 妄vọng 。 離ly 相tương/tướng 別biệt 求cầu 真chân 佛Phật 。 故cố 云vân 。 若nhược 見kiến 諸chư 相tướng 非phi 相tướng 。 了liễu 相tương/tướng 體thể 本bổn 空không 。 即tức 見kiến 如Như 來Lai 可khả 謂vị 。 無vô 明minh 實thật 性tánh 。 即tức 佛Phật 性tánh 。 幻huyễn 化hóa 空không 身thân 即tức 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 覺giác 了liễu 無vô 一nhất 物vật 。 本bổn 元nguyên 自tự 性tánh 天thiên 真chân 佛Phật 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 曰viết 。 如Như 來Lai 舉cử 身thân 相tướng 。 為vi 順thuận 世thế 間gian 情tình 。 恐khủng 人nhân 生sanh 斷đoạn 見kiến 。 權quyền 且thả 立lập 虗hư 名danh 。 假giả 言ngôn 三tam 十thập 二nhị 。 八bát 十thập 也dã 空không 聲thanh 。 有hữu 身thân 非phi 覺giác 體thể 無vô 相tướng 乃nãi 真chân 形hình 。 金kim 身thân 顯hiển 煥hoán 。 巍nguy 巍nguy 海hải 上thượng 孤cô 峰phong 。 妙diệu 相tướng 莊trang 嚴nghiêm 。 皎hiệu 皎hiệu 星tinh 中trung 圓viên 月nguyệt 。 此thử 科khoa 。 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 。 見kiến 如Như 來Lai 之chi 義nghĩa 也dã 。 讚tán 佛Phật 相tướng 好hảo 。 微vi 妙diệu 莊trang 嚴nghiêm 。 可khả 謂vị 。 身thân 色sắc 如như 金kim 山sơn 。 端đoan 嚴nghiêm 甚thậm 微vi 妙diệu 。 如như 淨tịnh 瑠lưu 璃ly 中trung 。 內nội 現hiện 真chân 金kim 相tương/tướng 。 者giả 矣hĩ 。 然nhiên 雖tuy 如như 是thị 。 畢tất 竟cánh 非phi 真chân 。 經Kinh 云vân 。 真chân 非phi 真chân 恐khủng 迷mê 。 我ngã 常thường 不bất 開khai 演diễn 。 此thử 科khoa 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 之chi 義nghĩa 也dã 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 然nhiên 雖tuy 金kim 身thân 顯hiển 煥hoán 如như 此thử 。 是thị 應ứng 化hóa 之chi 身thân 。 約ước 法Pháp 身thân 上thượng 。 畢tất 竟cánh 非phi 真chân 也dã 。 真chân 非phi 真chân 恐khủng 迷mê 者giả 。 此thử 言ngôn 凡phàm 夫phu 。 錯thác 認nhận 八bát 識thức 為vi 真chân 理lý 。 楞lăng 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 陀đà 那na 微vi 細tế 識thức 。 習tập 氣khí 成thành 瀑bộc 流lưu 。 真chân 非phi 真chân 恐khủng 迷mê 。 我ngã 常thường 不bất 開khai 演diễn 。 論luận 云vân 。 阿a 陀đà 那na 識thức 甚thậm 深thâm 細tế 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 如như 瀑bộc 流lưu 。 我ngã 於ư 凡phàm 愚ngu 不bất 開khai 演diễn 。 只chỉ 恐khủng 分phân 別biệt 執chấp 為vi 我ngã 。 溫ôn 陵lăng 曰viết 。 梵Phạn 語ngữ 陀đà 那na 華hoa 言ngôn 執chấp 持trì 。 謂vị 執chấp 持trì 根căn 身thân 種chủng 子tử 。 起khởi 現hiện 行hành 故cố 。 即tức 第đệ 八bát 阿a 賴lại 耶da 也dã 。 含hàm 藏tạng 種chủng 子tử 為vi 習tập 氣khí 。 積tích 生sanh 識thức 浪lãng 為vi 瀑bộc 流lưu 。 湛trạm 由do 是thị 分phần/phân 。 結kết 由do 是thị 起khởi 也dã 若nhược 以dĩ 為vi 真chân 。 恐khủng 迷mê 妄vọng 習tập 而nhi 自tự 誤ngộ 。 以dĩ 為vi 非phi 真chân 。 恐khủng 迷mê 自tự 性tánh 而nhi 外ngoại 求cầu 。 故cố 權quyền 小tiểu 教giáo 中trung 。 不bất 開khai 演diễn 也dã 。 且thả 道đạo 。 意ý 在tại 於ư 何hà 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 。 徵trưng 問vấn 之chi 義nghĩa 也dã 。 既ký 云vân 身thân 相tướng 非phi 真chân 畢tất 竟cánh 如như 何hà 即tức 是thị 。 下hạ 文văn 伸thân 答đáp 。 顯hiển 露lộ 而nhi 矣hĩ 。 一nhất 月nguyệt 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 水thủy 。 一nhất 切thiết 水thủy 月nguyệt 一nhất 月nguyệt 攝nhiếp 。 此thử 二nhị 句cú 。 真chân 妄vọng 不bất 分phân 。 心tâm 境cảnh 一nhất 體thể 也dã 。 意ý 云vân 色sắc 身thân 不bất 離ly 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 不bất 離ly 色sắc 身thân 也dã 。 一nhất 月nguyệt 普phổ 現hiện 者giả 。 言ngôn 一nhất 月nguyệt 喻dụ 法Pháp 身thân 。 一nhất 切thiết 水thủy 喻dụ 萬vạn 境cảnh 。 故cố 法Pháp 身thân 遍biến 在tại 一nhất 切thiết 境cảnh 上thượng 。 優ưu 曇đàm 頌tụng 曰viết 。 境cảnh 智trí 如như 如như 絕tuyệt 證chứng 修tu 。 更cánh 無vô 間gian 事sự 滯trệ 心tâm 頭đầu 。 情tình 盡tận 見kiến 除trừ 消tiêu 息tức 斷đoạn 。 一nhất 輪luân 明minh 月nguyệt 掛quải 中trung 秋thu 。 所sở 以dĩ 道đạo 。 以dĩ 一nhất 統thống 萬vạn 。 一nhất 月nguyệt 普phổ 現hiện 一nhất 切thiết 水thủy 。 會hội 萬vạn 歸quy 一nhất 。 一nhất 切thiết 水thủy 月nguyệt 一nhất 月nguyệt 攝nhiếp 。 報báo 化hóa 非phi 真chân 了liễu 妄vọng 緣duyên 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 廣quảng 無vô 邊biên 。 千thiên 江giang 有hữu 水thủy 千thiên 江giang 月nguyệt 。 萬vạn 里lý 無vô 雲vân 萬vạn 里lý 天thiên 。 此thử 四tứ 句cú 。 頌tụng 經kinh 義nghĩa 。 經Kinh 云vân 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 虗hư 妄vọng 。 故cố 云vân 。 報báo 化hóa 非phi 真chân 也dã 。 問vấn 云vân 。 既ký 報báo 化hóa 非phi 真chân 。 何hà 必tất 用dụng 耶da 。 答đáp 云vân 。 雖tuy 分phần/phân 報báo 化hóa 元nguyên 一nhất 法Pháp 身thân 也dã 。 因nhân 機cơ 有hữu 妄vọng 緣duyên 分phân 別biệt 。 故cố 有hữu 報báo 化hóa 之chi 應ưng 若nhược 了liễu 妄vọng 緣duyên 。 元nguyên 一nhất 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 何hà 有hữu 分phân 別biệt 之chi 說thuyết 也dã 。 千thiên 江giang 有hữu 水thủy 千thiên 江giang 月nguyệt 者giả 。 呈trình 初sơ 一nhất 句cú 。 機cơ 喻dụ 千thiên 江giang 。 月nguyệt 喻dụ 法Pháp 身thân 有hữu 水thủy 此thử 月nguyệt 皆giai 現hiện 。 實thật 非phi 天thiên 上thượng 真chân 月nguyệt 。 故cố 云vân 。 報báo 化hóa 非phi 真chân 了liễu 妄vọng 緣duyên 也dã 。 萬vạn 里lý 無vô 雲vân 者giả 呈trình 第đệ 二nhị 句cú 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 。 廣quảng 無vô 邊biên 也dã 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 呼hô 吸hấp 間gian 。 眼nhãn 觀quán 紅hồng 日nhật 落lạc 西tây 山sơn 。 寶bảo 山sơn 歷lịch 盡tận 空không 回hồi 首thủ 。 一nhất 失thất 人nhân 身thân 萬vạn 劫kiếp 難nạn/nan 。 前tiền 二nhị 句cú 。 嘆thán 人nhân 命mạng 不bất 久cửu 留lưu 。 時thời 不bất 可khả 待đãi 。 後hậu 二nhị 句cú 。 引dẫn 喻dụ 勉miễn 人nhân 。 不bất 可khả 錯thác 過quá 也dã 。 人nhân 命mạng 無vô 常thường 者giả 。 如như 朝triêu 存tồn 夕tịch 亡vong 。 剎sát 那na 異dị 世thế 。 故cố 喻dụ 如như 紅hồng 日nhật 落lạc 山sơn 。 須tu 臾du 便tiện 沒một 。 寶bảo 山sơn 歷lịch 盡tận 者giả 言ngôn 人nhân 從tùng 無vô 。 量lượng 劫kiếp 。 得đắc 個cá 人nhân 身thân 。 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 。 輥# 芥giới 投đầu 針châm 相tương 似tự 。 今kim 此thử 身thân 。 喻dụ 如như 一nhất 座tòa 寶bảo 山sơn 。 有hữu 人nhân 於ư 此thử 寶bảo 山sơn 中trung 。 若nhược 取thủ 寸thốn 草thảo 焚phần 向hướng 爐lô 中trung 。 烟yên 氣khí 到đáo 處xứ 土thổ/độ 木mộc 瓦ngõa 石thạch 。 樓lâu 臺đài 殿điện 閣các 悉tất 作tác 黃hoàng 金kim 。 因nhân 名danh 為vi 寶bảo 山sơn 。 既ký 是thị 經Kinh 過quá 遊du 歷lịch 此thử 山sơn 。 不bất 可khả 空không 手thủ 而nhi 歸quy 。 若nhược 不bất 取thủ 一nhất 草thảo 一nhất 葉diệp 歸quy 家gia 。 可khả 謂vị 癡si 人nhân 矣hĩ 。 喻dụ 人nhân 不bất 以dĩ 此thử 身thân 。 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 。 不bất 但đãn 空không 迴hồi 。 又hựu 恐khủng 一nhất 失thất 人nhân 身thân 。 萬vạn 劫kiếp 難nạn/nan 復phục 者giả 也dã 。 稽khể 首thủ 彌di 陀đà 真chân 聖Thánh 主Chủ 。 身thân 乘thừa 七thất 寶bảo 紫tử 金kim 臺đài 。 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 常thường 無vô 間gian 。 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 歸quy 去khứ 來lai 。 前tiền 二nhị 句cú 言ngôn 能năng 禮lễ 之chi 機cơ 起khởi 觀quán 。 觀quán 所sở 禮lễ 之chi 佛Phật 。 故cố 稽khể 首thủ 而nhi 禮lễ 。 佛Phật 身thân 相tướng 好hảo/hiếu 寶bảo 座tòa 莊trang 嚴nghiêm 。 佛Phật 身thân 乘thừa 七thất 寶bảo 金kim 臺đài 。 一nhất 一nhất 觀quán 想tưởng 分phân 明minh 瞻chiêm 禮lễ 。 此thử 名danh 俗tục 諦đế 禮lễ 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 言ngôn 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 。 者giả 佛Phật 因nhân 中trung 。 曾tằng 發phát 此thử 願nguyện 。 攝nhiếp 受thọ 眾chúng 生sanh 。 佛Phật 為vi 能năng 攝nhiếp 。 機cơ 為vi 所sở 攝nhiếp 。 以dĩ 佛Phật 因nhân 中trung 發phát 願nguyện 。 故cố 果quả 上thượng 不bất 捨xả 因nhân 門môn 。 願nguyện 云vân 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 稱xưng 我ngã 名danh 號hiệu 。 禮lễ 我ngã 形hình 像tượng 。 不bất 生sanh 我ngã 國quốc 。 者giả 我ngã 決quyết 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 云vân 。 因nhân 該cai 果quả 海hải 。 果quả 徹triệt 因nhân 源nguyên 也dã 。 正chánh 信tín 希hy 有hữu 。 一nhất 念niệm 無vô 差sai 。 心tâm 外ngoại 休hưu 取thủ 法pháp 。 心tâm 若nhược 取thủ 法pháp 。 凡phàm 聖thánh 皆giai 差sai 。 此thử 科khoa 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 正chánh 信tín 希hy 有hữu 分phân 第đệ 六lục 。 盖# 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 此thử 經Kinh 者giả 。 名danh 為vi 希hy 有hữu 也dã 。 一nhất 念niệm 無vô 差sai 者giả 。 若nhược 能năng 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 信tín 。 唯duy 信tín 般Bát 若Nhã 。 名danh 為vi 正chánh 信tín 。 名danh 為vi 希hy 有hữu 。 故cố 云vân 。 一nhất 念niệm 無vô 差sai 也dã 。 心tâm 外ngoại 休hưu 取thủ 法pháp 者giả 。 此thử 言ngôn 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 為vi 識thức 。 性tánh 宗tông 云vân 。 出xuất 真chân 心tâm 外ngoại 。 無vô 片phiến 事sự 可khả 得đắc 。 又hựu 云vân 。 未vị 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 。 起khởi 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 達đạt 境cảnh 唯duy 心tâm 已dĩ 。 分phân 別biệt 即tức 不bất 生sanh 。 若nhược 能năng 如như 此thử 。 豈khởi 肯khẳng 心tâm 外ngoại 求cầu 法Pháp 也dã 心tâm 若nhược 取thủ 法pháp 者giả 。 言ngôn 四tứ 聖thánh 六lục 凡phàm 。 各các 有hữu 取thủ 著trước 之chi 執chấp 故cố 雖tuy 一nhất 理lý 。 所sở 證chứng 有hữu 差sai 。 若nhược 無vô 取thủ 著trước 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 此thử 明minh 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 。 則tắc 著trước 我ngã 人nhân 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 亦diệc 著trước 我ngã 人nhân 。 故cố 云vân 。 凡phàm 聖thánh 皆giai 差sai 也dã 。 心tâm 若nhược 無vô 念niệm 。 卻khước 被bị 雲vân 霞hà 。 圓viên 明minh 一nhất 點điểm 。 春xuân 來lai 樹thụ 樹thụ 華hoa 。 此thử 科khoa 。 若nhược 取thủ 非phi 法pháp 相tướng 。 即tức 著trước 我ngã 人nhân 。 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 行hành 人nhân 。 若nhược 執chấp 著trước 非phi 法pháp 相tướng 。 一nhất 向hướng 執chấp 空không 都đô 無vô 一nhất 法pháp 。 名danh 為vi 無vô 事sự 界giới 。 成thành 斷đoạn 滅diệt 空không 無vô 。 乃nãi 無vô 想tưởng 天thiên 之chi 種chủng 類loại 。 故cố 云vân 。 即tức 被bị 雲vân 霞hà 也dã 。 可khả 謂vị 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 存tồn 無vô 見kiến 。 大đại 似tự 浮phù 雲vân 遮già 日nhật 面diện 。 不bất 知tri 一nhất 法pháp 守thủ 空không 知tri 。 還hoàn 似tự 太thái 虗hư 生sanh 閃thiểm 電điện 。 圓viên 明minh 一nhất 點điểm 者giả 。 此thử 科khoa 是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 之chi 文văn 。 言ngôn 。 行hành 人nhân 到đáo 此thử 。 已dĩ 破phá 人nhân 法pháp 二nhị 執chấp 。 證chứng 二nhị 空không 之chi 理lý 。 不bất 生sanh 偏thiên 見kiến 。 雙song 眼nhãn 圓viên 明minh 圓viên 則tắc 。 無vô 不bất 包bao 容dung 。 明minh 則tắc 無vô 不bất 照chiếu 徹triệt 。 若nhược 識thức 得đắc 此thử 一nhất 點điểm 圓viên 明minh 之chi 心tâm 。 如như 春xuân 普phổ 至chí 大đại 地địa 生sanh 輝huy 。 故cố 云vân 。 圓viên 明minh 一nhất 點điểm 。 春xuân 來lai 樹thụ 樹thụ 華hoa 也dã 。 邪tà 心tâm 俱câu 蕩đãng 盡tận 。 正chánh 信tín 勿vật 生sanh 疑nghi 。 念niệm 念niệm 無vô 差sai 別biệt 。 處xứ 處xứ 發phát 真chân 機cơ 。 邪tà 心tâm 蕩đãng 盡tận 者giả 。 即tức 前tiền 第đệ 四tứ 分phần 中trung 。 菩Bồ 薩Tát 行hành 施thí 不bất 著trước 六lục 塵trần 。 第đệ 五ngũ 分phần/phân 中trung 。 無vô 相tướng 見kiến 法Pháp 身thân 佛Phật 。 故cố 名danh 邪tà 心tâm 俱câu 蕩đãng 盡tận 也dã 。 正chánh 信tín 者giả 。 即tức 此thử 第đệ 六lục 分phần 中trung 。 唯duy 信tín 般Bát 若Nhã 。 名danh 為vi 正chánh 信tín 。 於ư 前tiền 無vô 住trụ 布bố 施thí 。 無vô 相tướng 見kiến 佛Phật 。 心tâm 不bất 生sanh 疑nghi 。 故cố 云vân 勿vật 生sanh 疑nghi 也dã 。 念niệm 念niệm 無vô 差sai 者giả 。 行hành 人nhân 已dĩ 證chứng 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 心tâm 無vô 四tứ 相tương/tướng 。 凡phàm 聖thánh 無vô 差sai 。 故cố 乃nãi 念niệm 念niệm 無vô 差sai 。 處xứ 處xứ 真chân 機cơ 發phát 現hiện 矣hĩ 。 ○# 正chánh 信tín 希hy 有hữu 分phân 第đệ 六lục 。 【# 經kinh 】# 須Tu 菩Bồ 提Đề 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 如như 是thị 言ngôn 說thuyết 。 章chương 句cú 生sanh 實thật 信tín 不phủ 。 註chú 曰viết 。 此thử 分phân 之chi 名danh 。 為vi 正chánh 信tín 希hy 有hữu 分phần/phân 。 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 聞văn 前tiền 無vô 住trụ 行hành 施thí 。 即tức 是thị 因nhân 深thâm 無vô 相tướng 見kiến 佛Phật 。 即tức 是thị 果quả 深thâm 。 既ký 談đàm 因nhân 果quả 。 切thiết 恐khủng 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 末Mạt 法Pháp 惡ác 世thế 之chi 中trung 。 迷mê 鈍độn 眾chúng 生sanh 。 得đắc 聞văn 如như 是thị 。 言ngôn 說thuyết 章chương 句cú 。 心tâm 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 不bất 能năng 生sanh 信tín 。 故cố 發phát 此thử 問vấn 。 望vọng 佛Phật 決quyết 疑nghi 。 令linh 生sanh 實thật 信tín 者giả 哉tai 。 【# 經kinh 】# 佛Phật 告cáo 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 (# 至chí )# 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 。 註chú 曰viết 。 莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 者giả 。 言ngôn 佛Phật 恐khủng 壞hoại 。 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 實thật 信tín 之chi 心tâm 。 故cố 且thả 告cáo 之chi 。 以dĩ 莫mạc 作tác 是thị 說thuyết 。 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 即tức 二nhị 千thiên 五ngũ 百bách 年niên 後hậu 。 當đương 末Mạt 法Pháp 惡ác 世thế 之chi 時thời 。 若nhược 有hữu 人nhân 。 修tu 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 學học 者giả 。 於ư 此thử 般Bát 若Nhã 章chương 句cú 。 能năng 生sanh 信tín 心tâm 。 以dĩ 此thử 為vi 實thật 也dã 。 【# 經kinh 】# 當đương 知tri 是thị 人nhân 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 。 二nhị 佛Phật (# 至chí )# 無vô 法pháp 相tướng 。 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 。 註chú 曰viết 。 當đương 知tri 是thị 人nhân 者giả 。 即tức 指chỉ 末mạt 世thế 眾chúng 生sanh 。 能năng 信tín 此thử 法Pháp 。 不bất 於ư 一nhất 佛Phật 二nhị 佛Phật 等đẳng 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 必tất 於ư 無vô 量lượng 諸chư 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 也dã 。 聞văn 是thị 章chương 句cú 。 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 。 生sanh 信tín 者giả 言ngôn 此thử 眾chúng 生sanh 聞văn 是thị 大Đại 乘Thừa 般Bát 若Nhã 章chương 句cú 。 一nhất 念niệm 生sanh 淨tịnh 信tín 者giả 。 信tín 此thử 般Bát 若Nhã 能năng 除trừ 煩phiền 惱não 。 能năng 成thành 出xuất 世thế 功công 德đức 。 如Như 來Lai 以dĩ 五ngũ 眼nhãn 六Lục 通Thông 。 悉tất 知tri 悉tất 見kiến 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 得đắc 無vô 量lượng 福phước 德đức 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 徵trưng 審thẩm 前tiền 義nghĩa 。 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 復phục 我ngã 相tướng 等đẳng 者giả 。 此thử 人nhân 已dĩ 離ly 四tứ 相tương/tướng 人nhân 執chấp 。 證chứng 人nhân 空không 理lý 也dã 。 無vô 法pháp 相tướng 亦diệc 無vô 非phi 法pháp 相tướng 者giả 。 此thử 人nhân 已dĩ 破phá 法pháp 執chấp 。 證chứng 法pháp 空không 理lý 也dã 。 既ký 證chứng 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 方phương 於ư 般Bát 若Nhã 生sanh 信tín 者giả 焉yên 。 【# 經kinh 】# 何hà 以dĩ 故cố 是thị 諸chư 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 即tức 著trước 我ngã 人nhân 眾chúng 生sanh 壽thọ 者giả 。 此thử 文văn 返phản 釋thích 前tiền 義nghĩa 。 前tiền 來lai 人nhân 法pháp 二nhị 空không 。 即tức 能năng 生sanh 信tín 。 此thử 即tức 未vị 離ly 人nhân 法pháp 。 不bất 能năng 生sanh 信tín 也dã 。 若nhược 心tâm 取thủ 相tướng 等đẳng 者giả 。 心tâm 起khởi 妄vọng 念niệm 。 執chấp 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 是thị 人nhân 執chấp 也dã 。 若nhược 取thủ 法pháp 相tướng 。 非phi 法pháp 相tướng 者giả 。 執chấp 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 故cố 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 即tức 是thị 法pháp 執chấp 也dã 。 此thử 人nhân 於ư 般Bát 若Nhã 章chương 句cú 。 必tất 不bất 生sanh 信tín 也dã 。 【# 經kinh 】# 是thị 故cố 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 (# 至chí )# 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 註chú 曰viết 。 是thị 故cố 者giả 。 總tổng 結kết 上thượng 義nghĩa 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 不bất 應ưng 取thủ 法pháp 。 是thị 遣khiển 法pháp 執chấp 之chi 情tình 。 不bất 應ưng 取thủ 非phi 法pháp 。 是thị 遣khiển 空không 執chấp 之chi 情tình 。 有hữu 無vô 俱câu 遣khiển 。 語ngữ 默mặc 兩lưỡng 忘vong 。 信tín 心tâm 清thanh 淨tịnh 也dã 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 者giả 乃nãi 指chỉ 上thượng 文văn 。 所sở 言ngôn 之chi 義nghĩa 也dã 。 佛Phật 常thường 謂vị 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 當đương 知tri 我ngã 之chi 說thuyết 法Pháp 。 如như 船thuyền 筏phiệt 之chi 譬thí 喻dụ 。 未vị 得đắc 渡độ 河hà 須tu 借tá 船thuyền 筏phiệt 。 既ký 渡độ 之chi 後hậu 竟cánh 當đương 捨xả 卻khước 。 汝nhữ 等đẳng 比Bỉ 丘Khâu 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 未vị 悟ngộ 真chân 性tánh 須tu 借tá 佛Phật 法Pháp 。 既ký 悟ngộ 之chi 後hậu 佛Phật 法Pháp 當đương 捨xả 。 佛Phật 法Pháp 向hướng 當đương 捨xả 去khứ 。 何hà 況huống 凡phàm 夫phu 。 外ngoại 道đạo 之chi 法pháp 。 猶do 當đương 捨xả 去khứ 也dã 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 頌tụng 曰viết 。 渡độ 河hà 須tu 用dụng 筏phiệt 。 到đáo 岸ngạn 不bất 須tu 船thuyền 。 人nhân 法pháp 知tri 無vô 我ngã 。 悟ngộ 理lý 豈khởi 勞lao 詮thuyên 。 中trung 流lưu 乃nãi 被bị 溺nịch 。 誰thùy 論luận 在tại 二nhị 邊biên 。 有hữu 無vô 如như 取thủ 一nhất 。 即tức 被bị 汙ô 心tâm 田điền 。 因nhân 勝thắng 果quả 勝thắng 。 信tín 心tâm 明minh 了liễu 無vô 疑nghi 。 人nhân 空không 法pháp 空không 。 真chân 性tánh 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 直trực 饒nhiêu 名danh 相tướng 雙song 泯mẫn 。 取thủ 捨xả 兩lưỡng 忘vong 。 要yếu 且thả 猶do 存tồn 筏phiệt 見kiến 。 咦# 。 因nhân 勝thắng 者giả 。 即tức 前tiền 四tứ 分phần/phân 中trung 無vô 住trụ 行hành 施thí 。 不bất 著trước 六lục 塵trần 也dã 。 果quả 勝thắng 者giả 。 即tức 前tiền 五ngũ 分phần/phân 中trung 。 無vô 相tướng 見kiến 佛Phật 也dã 。 信tín 心tâm 明minh 了liễu 者giả 。 即tức 此thử 六lục 分phần 中trung 。 信tín 此thử 因nhân 勝thắng 果quả 勝thắng 。 於ư 般Bát 若Nhã 章chương 句cú 。 明minh 了liễu 無vô 疑nghi 也dã 。 人nhân 空không 者giả 。 即tức 無vô 四tứ 相tương/tướng 人nhân 執chấp 也dã 。 法pháp 空không 者giả 。 即tức 無vô 不bất 取thủ 法pháp 相tướng 等đẳng 。 之chi 法pháp 執chấp 也dã 。 真chân 性tánh 平bình 等đẳng 者giả 。 行hành 人nhân 若nhược 能năng 。 於ư 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 不bất 著trước 。 可khả 謂vị 。 了liễu 達đạt 諸chư 法pháp 。 實thật 性tánh 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 。 也dã 名danh 相tướng 雙song 泯mẫn 者giả 。 人nhân 執chấp 有hữu 人nhân 空không 名danh 相tướng 。 法pháp 執chấp 有hữu 法pháp 空không 名danh 相tướng 。 此thử 二nhị 雙song 泯mẫn 也dã 。 取thủ 捨xả 兩lưỡng 忘vong 者giả 。 取thủ 於ư 善thiện 法Pháp 。 捨xả 於ư 非phi 法pháp 。 此thử 二nhị 兩lưỡng 忘vong 也dã 。 要yếu 且thả 猶do 存tồn 筏phiệt 見kiến 者giả 科khoa 家gia 意ý 謂vị 。 佛Phật 說thuyết 。 我ngã 之chi 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 之chi 喻dụ 。 法Pháp 尚thượng 應ưng 捨xả 。 何hà 況huống 非phi 法pháp 。 佛Phật 雖tuy 能năng 所sở 兩lưỡng 遣khiển 猶do 有hữu 遣khiển 遣khiển 之chi 情tình 尚thượng 存tồn 。 故cố 云vân 。 猶do 存tồn 筏phiệt 見kiến 也dã 。 咦# 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 。 當đương 人nhân 不bất 讓nhượng 之chi 義nghĩa 。 此thử 喝hát 掃tảo 踪# 滅diệt 跡tích 。 掃tảo 去khứ 世Thế 尊Tôn 筏phiệt 見kiến 可khả 謂vị 。 眼nhãn 中trung 撥bát 去khứ 黃hoàng 屑tiết 。 觸xúc 處xứ 縱tung 橫hoành 鳥điểu 道đạo 玄huyền 也dã 。 彈đàn 指chỉ 已dĩ 超siêu 生sanh 死tử 海hải 。 何hà 須tu 更cánh 覓mịch 渡độ 人nhân 舟chu 。 此thử 二nhị 句cú 。 答đáp 上thượng 文văn 之chi 辭từ 也dã 。 言ngôn 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 。 如như 筏phiệt 之chi 喻dụ 渡độ 人nhân 。 科khoa 家gia 把bả 住trụ 猶do 存tồn 筏phiệt 見kiến 。 此thử 答đáp 出xuất 不bất 存tồn 之chi 意ý 。 故cố 云vân 。 彈đàn 指chỉ 已dĩ 超siêu 生sanh 死tử 海hải 。 何hà 須tu 更cánh 覓mịch 渡độ 人nhân 舟chu 。 此thử 是thị 不bất 涉thiệp 修tu 證chứng 。 不bất 立lập 階giai 級cấp 。 不bất 施thí 一nhất 功công 成thành 就tựu 楞lăng 嚴nghiêm 之chi 夫phu 定định 。 不bất 披phi 一nhất 字tự 。 徧biến 覽lãm 普phổ 眼nhãn 之chi 真chân 經kinh 。 四tứ 句cú 之chi 義nghĩa 頓đốn 融dung 。 百bách 非phi 之chi 路lộ 杳# 絕tuyệt 也dã 。 善thiện 根căn 成thành 熟thục 信tín 無vô 疑nghi 。 取thủ 相tương 求cầu 玄huyền 轉chuyển 背bối/bội 馳trì 。 一nhất 念niệm 頓đốn 超siêu 空không 劫kiếp 外ngoại 。 元nguyên 來lai 不bất 許hứa 老lão 胡hồ 知tri 。 前tiền 二nhị 句cú 。 依y 經kinh 。 解giải 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 此thử 眾chúng 生sanh 。 於ư 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 佛Phật 所sở 。 種chúng 諸chư 善thiện 根căn 。 薰huân 習tập 成thành 熟thục 。 今kim 聞văn 此thử 經Kinh 。 信tín 解giải 受thọ 持trì 。 而nhi 心tâm 無vô 疑nghi 惑hoặc 也dã 。 取thủ 相tương 求cầu 玄huyền 者giả 。 若nhược 是thị 善thiện 根căn 不bất 具cụ 。 取thủ 著trước 人nhân 空không 之chi 名danh 相tướng 。 法pháp 空không 之chi 名danh 相tướng 。 執chấp 著trước 四tứ 相tương/tướng 。 而nhi 欲dục 求cầu 玄huyền 妙diệu 之chi 理lý 。 轉chuyển 求cầu 轉chuyển 遠viễn 。 轉chuyển 逾du 背bối/bội 馳trì 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 以dĩ 衲nạp 僧Tăng 巴ba 鼻tị 一nhất 念niệm 頓đốn 超siêu 空không 劫kiếp 那na 畔bạn 。 無vô 佛Phật 無vô 祖tổ 。 那na 個cá 道Đạo 理lý 。 不bất 可khả 心tâm 思tư 。 不bất 可khả 言ngôn 議nghị 。 故cố 云vân 。 不bất 許hứa 老lão 胡hồ 知tri 。 可khả 謂vị 發phát 迦ca 不bất 出xuất 世thế 。 四tứ 十thập 九cửu 年niên 說thuyết 。 達đạt 磨ma 不bất 西tây 來lai 。 少thiểu 林lâm 有hữu 妙diệu 訣quyết 。 頻tần 伽già 尚thượng 能năng 知tri 歸quy 向hướng 。 孔khổng 雀tước 猶do 聞văn 得đắc 化hóa 生sanh 。 時thời 節tiết 因nhân 緣duyên 休hưu 蹉sa 過quá 。 樓lâu 頭đầu 畫họa 鼓cổ 恰kháp 初sơ 更cánh 。 前tiền 二nhị 句cú 。 指chỉ 出xuất 異dị 類loại 尚thượng 能năng 念niệm 佛Phật 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 也dã 。 宋tống 元nguyên 祐hựu 間gian 。 長trường/trưởng 沙sa 郡quận 人nhân 養dưỡng 鸜# 鵒# 鳥điểu 。 俗tục 呼hô 為vi 八bát 八bát 兒nhi 。 偶ngẫu 見kiến 僧Tăng 念niệm 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 隨tùy 口khẩu 稱xưng 念niệm 。 旦đán 暮mộ 不bất 絕tuyệt 。 因nhân 與dữ 僧Tăng 久cửu 之chi 鳥điểu 亡vong 。 僧Tăng 具cụ 棺quan 葬táng 。 俄nga 葬táng 之chi 處xứ 。 見kiến 青thanh 蓮liên 華hoa 一nhất 枝chi 。 掘quật 出xuất 。 其kỳ 根căn 從tùng 鳥điểu 舌thiệt 根căn 中trung 生sanh 出xuất 。 頌tụng 曰viết 。 有hữu 一nhất 靈linh 禽cầm 八bát 八bát 兒nhi 解giải 隨tùy 僧Tăng 口khẩu 念niệm 阿a 彌di 。 死tử 埋mai 平bình 地địa 蓮liên 花hoa 發phát 。 我ngã 輩bối 為vi 人nhân 豈khởi 不bất 知tri 。 樂nhạo/nhạc/lạc 土thổ/độ 本bổn 無vô 三tam 惡ác 道đạo 。 禽cầm 聲thanh 渾hồn 是thị 佛Phật 宣tuyên 流lưu 當đương 機cơ 未vị 盡tận 眾chúng 生sanh 界giới 。 啼đề 斷đoạn 春xuân 風phong 卒thốt 未vị 休hưu 。 又hựu 頌tụng 。 鸚anh 鵡vũ 頻tần 伽già 繞nhiễu 樹thụ 鳴minh 。 妙diệu 音âm 和hòa 雅nhã 正chánh 堪kham 聞văn 。 殷ân 勤cần 不bất 斷đoạn 緣duyên 何hà 事sự 。 曲khúc 為vi 勞lao 生sanh 昧muội 己kỷ 靈linh 。 後hậu 二nhị 句cú 。 勸khuyến 人nhân 不bất 可khả 蹉sa 過quá 時thời 光quang 也dã 。 懈giải 怠đãi 耕canh 者giả 經Kinh 云vân 。 有hữu 一nhất 耕canh 夫phu 見kiến 佛Phật 行hành 過quá 。 心tâm 中trung 雖tuy 喜hỷ 不bất 去khứ 禮lễ 佛Phật 。 或hoặc 謂vị 何hà 不bất 禮lễ 佛Phật 。 乃nãi 曰viết 。 耕canh 田điền 未vị 竟cánh 。 種chủng 又hựu 未vị 下hạ 。 若nhược 要yếu 見kiến 佛Phật 須tu 待đãi 閒gian/nhàn 暇hạ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 佛Phật 難nan 值trị 遇ngộ 。 懈giải 怠đãi 如như 此thử 。 斯tư 人nhân 已dĩ 蹉sa 過quá 六lục 佛Phật 不bất 得đắc 度độ 者giả 。 非phi 但đãn 今kim 日nhật 也dã 。 科khoa 家gia 意ý 云vân 。 有hữu 等đẳng 不bất 精tinh 進tấn 人nhân 。 正chánh 與dữ 此thử 耕canh 夫phu 一nhất 般ban 。 善thiện 人nhân 勸khuyến 云vân 。 何hà 不bất 念niệm 佛Phật 便tiện 推thôi 托thác 云vân 。 因nhân 衣y 食thực 故cố 。 終chung 日nhật 忙mang 忙mang 未vị 暇hạ 念niệm 佛Phật 。 科khoa 家gia 道đạo 。 縱túng/tung 汝nhữ 晝trú 忙mang 夜dạ 豈khởi 忙mang 乎hồ 。 故cố 云vân 。 樓lâu 頭đầu 畫họa 鼓cổ 恰kháp 初sơ 更cánh 。 此thử 時thời 閒gian/nhàn 靜tĩnh 。 正chánh 好hảo/hiếu 念niệm 佛Phật 。 若nhược 不bất 肯khẳng 念niệm 。 只chỉ 是thị 懶lãn 惰nọa 。 豈khởi 非phi 蹉sa 過quá 者giả 哉tai 。 勢thế 至chí 觀quán 音âm 悲bi 滿mãn 懷hoài 。 寶bảo 瓶bình 楊dương 柳liễu 灑sái 三tam 灾# 。 誓thệ 隨tùy 淨tịnh 土độ 彌di 陀đà 主chủ 。 接tiếp 引dẫn 眾chúng 生sanh 歸quy 去khứ 來lai 。 此thử 四tứ 句cú 菩Bồ 薩Tát 悲bi 心tâm 。 勸khuyến 修tu 淨tịnh 土độ 也dã 。 大Đại 勢Thế 至Chí 菩Bồ 薩Tát 。 乃nãi 於ư 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 前tiền 有hữu 佛Phật 名danh 超Siêu 日Nhật 月Nguyệt 光Quang 佛Phật 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 念Niệm 佛Phật 三Tam 昧Muội 。 以dĩ 念niệm 佛Phật 心tâm 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 今kim 於ư 此thử 界giới 。 攝nhiếp 念niệm 佛Phật 人nhân 。 歸quy 於ư 淨tịnh 土độ 也dã 。 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 於ư 無vô 數số 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 。 有hữu 佛Phật 出xuất 世thế 。 名danh 觀quán 世thế 。 音âm 如Như 來Lai 。 我ngã 於ư 彼bỉ 時thời 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 彼bỉ 佛Phật 教giáo 我ngã 。 從tùng 聞văn 思tư 修tu 。 入nhập 三tam 摩ma 地địa 。 初sơ 於ư 聞văn 中trung 。 入nhập 流lưu 亡vong 所sở 。 所sở 入nhập 既ký 寂tịch 。 動động 靜tĩnh 二nhị 相tướng 。 了liễu 然nhiên 不bất 生sanh 。 忽hốt 然nhiên 超siêu 越việt 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 今kim 我ngã 身thân 成thành 三tam 十thập 二nhị 應ưng 。 入nhập 諸chư 國quốc 土độ 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 彼bỉ 佛Phật 授thọ 我ngã 。 觀Quán 世Thế 音Âm 號hiệu 也dã 。 悲bi 滿mãn 懷hoài 者giả 。 此thử 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 以dĩ 四tứ 無vô 量lượng 盈doanh 滿mãn 其kỳ 懷hoài 。 普phổ 化hóa 懷hoài 生sanh 也dã 。 寶bảo 瓶bình 楊dương 柳liễu 者giả 。 是thị 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 器khí 用dụng 也dã 三tam 灾# 者giả 有hữu 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 大đại 三tam 災tai 者giả 。 至chí 一nhất 大đại 劫kiếp 盡tận 火hỏa 燒thiêu 初sơ 禪thiền 。 水thủy 渰# 二nhị 禪thiền 。 風phong 刮# 三tam 禪thiền 也dã 。 小tiểu 三tam 災tai 者giả 。 至chí 一nhất 小tiểu 劫kiếp 盡tận 。 刀đao 兵binh 疫dịch 病bệnh 饑cơ 饉cận 也dã 。 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 。 能năng 以dĩ 柳liễu 頭đầu 一nhất 滴tích 之chi 水thủy 。 徧biến 洒sái 三tam 灾# 。 故cố 云vân 。 紫tử 竹trúc 嵒# 阿a 。 觀quán 世thế 音âm 九cửu 蓮liên 池trì 畔bạn 現hiện 童đồng 真chân 。 楊dương 枝chi 一nhất 點điểm 天thiên 甘cam 露lộ 。 散tán 作tác 山sơn 河hà 大đại 地địa 春xuân 。 又hựu 云vân 。 慧tuệ 日nhật 破phá 諸chư 暗ám 。 能năng 伏phục 灾# 風phong 火hỏa 後hậu 二nhị 句cú 。 菩Bồ 薩Tát 本bổn 願nguyện 也dã 。 悲bi 華hoa 經Kinh 云vân 。 彌di 陀đà 於ư 恆Hằng 河Hà 沙sa 劫kiếp 前tiền 。 有hữu 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 名danh 無Vô 諍Tranh 念Niệm 王vương 。 有hữu 大đại 臣thần 。 名danh 曰viết 寶Bảo 海Hải 。 而nhi 生sanh 一nhất 子tử 。 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 號hiệu 寶bảo 。 藏tạng 佛Phật 入nhập 定định 放phóng 光quang 照chiếu 十thập 方phương 國quốc 。 光quang 中trung 現hiện 無vô 量lượng 淨tịnh 穢uế 國quốc 土độ 。 王vương 見kiến 是thị 已dĩ 發phát 願nguyện 云vân 。 願nguyện 我ngã 成thành 佛Phật 時thời 。 國quốc 中trung 無vô 三tam 惡ác 道đạo 。 皆giai 真chân 金kim 色sắc 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 佛Phật 告cáo 王vương 言ngôn 。 汝nhữ 於ư 西tây 方phương 過quá 一nhất 恆Hằng 河Hà 沙sa 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 是thị 時thời 世thế 界giới 。 轉chuyển 名danh 安An 樂Lạc 。 汝nhữ 當đương 作tác 佛Phật 。 號hiệu 無Vô 量Lượng 壽Thọ 如Như 來Lai 。 第đệ 一nhất 太thái 子tử 。 不bất 眴thuấn/huyễn 號hiệu 觀quán 世thế 音âm 。 第đệ 二nhị 太thái 子tử 尼ni 摩ma 。 號hiệu 大đại 勢thế 至chí 。 是thị 以dĩ 二nhị 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 承thừa 往vãng 昔tích 誓thệ 願nguyện 。 依y 隨tùy 彌di 陀đà 聖thánh 至chí 。 而nhi 接tiếp 引dẫn 眾chúng 生sanh 。 往vãng 生sanh 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 受thọ 記ký 經Kinh 云vân 。 德Đức 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 句cú 佛Phật 言ngôn 。 觀quán 世thế 音âm 。 大đại 勢thế 至chí 。 二nhị 大Đại 士Sĩ 。 於ư 何hà 國quốc 土độ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 佛Phật 言ngôn 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 正Chánh 法Pháp 滅diệt 後hậu 。 觀quán 世thế 音âm 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 號hiệu 普Phổ 光Quang 功Công 德Đức 山Sơn 王Vương 如Như 來Lai 。 彼bỉ 佛Phật 國quốc 土độ 。 號hiệu 曰viết 。 眾chúng 寶bảo 善thiện 集tập 莊trang 嚴nghiêm 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 後hậu 。 得đắc 大đại 勢thế 。 即tức 於ư 其kỳ 國quốc 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 號hiệu 善thiện 住trụ 功công 德đức 寶bảo 王vương 如Như 來Lai 。 劫kiếp 國quốc 教giáo 化hóa 。 皆giai 悉tất 無vô 二nhị 。 此thử 三tam 聖thánh 同đồng 垂thùy 金kim 臂tý 。 接tiếp 引dẫn 眾chúng 生sanh 。 皆giai 生sanh 淨tịnh 土độ 者giả 矣hĩ 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 誰thùy 為vi 安an 名danh 。 空không 生sanh 意ý 分phân 明minh 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 者giả 。 此thử 科khoa 昭chiêu 明minh 太thái 子tử 。 判phán 此thử 一nhất 段đoạn 經kinh 文văn 。 為vi 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 分phân 第đệ 七thất 。 盖# 以dĩ 須Tu 菩Bồ 提Đề 答đáp 佛Phật 之chi 問vấn 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 。 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 可khả 說thuyết 。 故cố 名danh 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 也dã 。 誰thùy 為vi 安an 名danh 者giả 。 此thử 科khoa 。 佛Phật 問vấn 菩Bồ 提Đề 有hữu 得đắc 耶da 。 佛Phật 法Pháp 有hữu 說thuyết 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 領lãnh 解giải 佛Phật 意ý 。 即tức 安an 箇cá 名danh 。 為vi 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 也dã 。 空không 生sanh 意ý 分phân 明minh 者giả 。 此thử 科khoa 。 佛Phật 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 此thử 問vấn 。 佛Phật 恐khủng 須Tu 菩Bồ 提Đề 起khởi 疑nghi 云vân 。 前tiền 說thuyết 無vô 相tướng 見kiến 佛Phật 。 如như 何hà 樹thụ 下hạ 成thành 道Đạo 也dã 。 無vô 法pháp 可khả 說thuyết 。 何hà 故cố 四tứ 十thập 九cửu 年niên 說thuyết 法Pháp 也dã 。 故cố 發phát 此thử 問vấn 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 我ngã 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 無vô 有hữu 定định 法pháp 可khả 說thuyết 。 此thử 是thị 空không 生sanh 意ý 分phân 明minh 處xứ 也dã 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 者giả 。 此thử 科khoa 。 佛Phật 問vấn 有hữu 得đắc 有hữu 說thuyết 。 正chánh 顯hiển 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 之chi 理lý 。 故cố 云vân 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 也dã 。 意ý 云vân 。 通thông 三tam 際tế 而nhi 。 無vô 始thỉ 無vô 終chung 。 括quát 十thập 方phương 而nhi 。 無vô 邊biên 無vô 際tế 。 乃nãi 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 無vô 為vi 之chi 理lý 也dã 。 雲vân 生sanh 晚vãn 谷cốc 。 月nguyệt 照chiếu 長trường/trưởng 空không 。 千thiên 法pháp 萬vạn 法pháp 。 皆giai 從tùng 一nhất 法pháp 生sanh 。 此thử 乃nãi 分phân 明minh 指chỉ 出xuất 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 之chi 理lý 。 如như 雲vân 生sanh 晚vãn 谷cốc 堪kham 對đối 暮mộ 雲vân 歸quy 未vị 合hợp 。 遠viễn 山sơn 無vô 限hạn 碧bích 層tằng 層tằng 。 長trường/trưởng 空không 雲vân 掃tảo 。 明minh 月nguyệt 獨độc 輝huy 也dã 。 千thiên 法pháp 萬vạn 法pháp 皆giai 從tùng 一nhất 法pháp 者giả 。 此thử 科khoa 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 。 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 之chi 。 義nghĩa 言ngôn 四tứ 聖thánh 六lục 凡phàm 。 十thập 法Pháp 界Giới 差sai 別biệt 之chi 法pháp 。 皆giai 從tùng 一nhất 無vô 為vi 理lý 而nhi 生sanh 。 可khả 謂vị 千thiên 途đồ 盡tận 向hướng 於ư 彼bỉ 生sanh 萬vạn 法pháp 皆giai 從tùng 於ư 此thử 出xuất 。 洞đỗng 千thiên 古cổ 之chi 淵uyên 源nguyên 。 造tạo 萬vạn 像tượng 之chi 模mô 則tắc 。 取thủ 捨xả 皆giai 難nan 得đắc 。 無vô 心tâm 體thể 自tự 然nhiên 。 本bổn 來lai 常thường 寂tịch 寂tịch 。 無vô 說thuyết 亦diệc 無vô 傳truyền 。 此thử 四tứ 句cú 。 明minh 經kinh 中trung 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 之chi 理lý 。 故cố 佛Phật 說thuyết 得đắc 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 。 則tắc 有hữu 取thủ 有hữu 捨xả 。 所sở 以dĩ 難nan 得đắc 也dã 。 無vô 心tâm 者giả 。 言ngôn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 答đáp 佛Phật 之chi 問vấn 。 無vô 菩Bồ 提Đề 可khả 得đắc 。 無vô 佛Phật 法Pháp 可khả 說thuyết 故cố 云vân 無vô 心tâm 體thể 自tự 然nhiên 也dã 後hậu 二nhị 句cú 。 歎thán 美mỹ 之chi 辭từ 其kỳ 實thật 。 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 本bổn 來lai 寂tịch 寂tịch 。 無vô 說thuyết 無vô 傳truyền 。 也dã 可khả 。 謂vị 有hữu 口khẩu 說thuyết 不phủ 。 得đắc 無vô 言ngôn 心tâm 自tự 明minh 。 ○# 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 分phân 第đệ 七thất 。 【# 經kinh 】# 須Tu 菩Bồ 提Đề 於ư 意ý 云vân 何hà 。 (# 至chí )# 皆giai 以dĩ 無vô 為vi 法Pháp 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 註chú 曰viết 。 此thử 分phân 之chi 義nghĩa 。 妨phương 疑nghi 而nhi 問vấn 。 向hướng 說thuyết 不bất 可khả 以dĩ 身thân 相tướng 見kiến 佛Phật 。 恐khủng 須Tu 菩Bồ 提Đề 起khởi 疑nghi 云vân 。 既ký 非phi 身thân 。 相tương 見kiến 佛Phật 。 云vân 何hà 釋Thích 迦Ca 樹thụ 下hạ 得đắc 道Đạo 。 諸chư 會hội 說thuyết 法Pháp 耶da 。 此thử 分phần/phân 佛Phật 順thuận 疑nghi 以dĩ 問vấn 之chi 。 言ngôn 菩Bồ 提Đề 有hữu 得đắc 。 而nhi 意ý 顯hiển 無vô 得đắc 也dã 。 言ngôn 佛Phật 法Pháp 有hữu 說thuyết 。 而nhi 意ý 顯hiển 無vô 說thuyết 也dã 。 故cố 名danh 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 分phần/phân 。 佛Phật 問vấn 須Tu 菩Bồ 提Đề 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 如Như 來Lai 得đắc 菩Bồ 提Đề 耶da 。 如Như 來Lai 有hữu 所sở 說thuyết 法Pháp 耶da 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如như 我ngã 。 解giải 佛Phật 所sở 說thuyết 義nghĩa 者giả 。 言ngôn 空không 生sanh 領lãnh 解giải 佛Phật 旨chỉ 。 乃nãi 云vân 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 中trung 。 無vô 有hữu 定định 實thật 。 之chi 法pháp 可khả 得đắc 。 無vô 有hữu 定định 實thật 。 之chi 法pháp 可khả 說thuyết 柰nại 以dĩ 根căn 器khí 有hữu 利lợi 鈍độn 。 學học 性tánh 有hữu 淺thiển 深thâm 。 隨tùy 機cơ 設thiết 教giáo 。 對đối 病bệnh 用dụng 藥dược 。 但đãn 不bất 執chấp 著trước 自tự 契khế 中trung 道đạo 。 豈khởi 有hữu 定định 法pháp 可khả 說thuyết 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 者giả 。 徵trưng 問vấn 前tiền 義nghĩa 也dã 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 菩Bồ 提Đề 之chi 法Pháp 。 皆giai 不bất 可khả 取thủ 。 即tức 無vô 得đắc 也dã 。 不bất 可khả 說thuyết 。 即tức 無vô 說thuyết 也dã 。 非phi 法pháp 者giả 。 此thử 法pháp 為vi 眾chúng 生sanh 而nhi 設thiết 。 非phi 有hữu 真chân 實thật 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 非phi 法pháp 也dã 然nhiên 亦diệc 假giả 此thử 法pháp 。 開khai 悟ngộ 眾chúng 生sanh 。 又hựu 不bất 可khả 全toàn 謂vị 之chi 非phi 法pháp 。 故cố 云vân 非phi 是thị 非phi 法pháp 也dã 。 總tổng 釋thích 上thượng 文văn 。 無vô 定định 法pháp 之chi 義nghĩa 也dã 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 者giả 。 此thử 乃nãi 釋thích 呈trình 上thượng 文văn 。 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 非phi 法pháp 非phi 非phi 法pháp 也dã 。 意ý 謂vị 。 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 所sở 證chứng 者giả 。 即tức 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 無vô 為vi 之chi 理lý 也dã 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。 盖# 於ư 無vô 為vi 法pháp 。 得đắc 之chi 淺thiển 者giả 。 則tắc 為vi 賢hiền 人nhân 。 若nhược 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 之chi 類loại 是thị 也dã 。 於ư 無vô 為vi 法pháp 。 得đắc 之chi 深thâm 者giả 。 則tắc 為vi 聖thánh 人nhân 。 若nhược 佛Phật 與dữ 菩Bồ 薩Tát 是thị 也dã 。 此thử 所sở 以dĩ 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。 傅phó/phụ 大Đại 士Sĩ 頌tụng 曰viết 。 菩Bồ 提Đề 離ly 言ngôn 說thuyết 。 從tùng 來lai 無vô 得đắc 人nhân 。 須tu 依y 一nhất 空không 理lý 。 當đương 證chứng 法Pháp 王Vương 身thân 。 有hữu 心tâm 俱câu 是thị 妄vọng 。 無vô 執chấp 乃nãi 名danh 真chân 。 若nhược 悟ngộ 非phi 非phi 法pháp 。 逍tiêu 遙diêu 出xuất 六lục 塵trần 。 得đắc 亦diệc 非phi 。 說thuyết 亦diệc 非phi 。 能năng 仁nhân 機cơ 輪luân 電điện 掣xiết 。 取thủ 不bất 可khả 。 捨xả 不bất 可khả 。 空không 生sanh 舌thiệt 本bổn 瀾lan 翻phiên 。 且thả 道đạo 無vô 為vi 法pháp 。 為vi 甚thậm 麼ma 有hữu 差sai 別biệt 。 此thử 文văn 。 言ngôn 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 得đắc 也dã 。 不bất 是thị 。 說thuyết 也dã 不bất 是thị 無vô 有hữu 定định 法pháp 今kim 世Thế 尊Tôn 。 說thuyết 箇cá 菩Bồ 提Đề 有hữu 得đắc 。 正chánh 顯hiển 無vô 得đắc 。 說thuyết 個cá 佛Phật 法Pháp 有hữu 說thuyết 正chánh 顯hiển 無vô 說thuyết 。 可khả 謂vị 。 世Thế 尊Tôn 說thuyết 法Pháp 之chi 機cơ 輪luân 。 如như 長trường/trưởng 空không 電điện 掣xiết 相tương 似tự 。 東đông 湧dũng 西tây 沒một 。 無vô 有hữu 定định 止chỉ 也dã 。 須Tu 菩Bồ 提Đề 言ngôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 法Pháp 。 不bất 可khả 取thủ 。 不bất 可khả 說thuyết 。 可khả 謂vị 舌thiệt 本bổn 瀾lan 翻phiên 。 如như 海hải 口khẩu 鼓cổ 浪lãng 。 航# 舌thiệt 駕giá 流lưu 相tương 似tự 。 所sở 以dĩ 舌thiệt 上thượng 起khởi 風phong 雷lôi 。 眉mi 間gian 藏tạng 血huyết 刃nhận 也dã 。 且thả 道đạo 無vô 為vi 者giả 。 此thử 是thị 科khoa 家gia 出xuất 手thủ 眼nhãn 。 令linh 人nhân 詳tường 審thẩm 。 既ký 是thị 一nhất 無vô 為vi 理lý 。 如như 何hà 又hựu 有hữu 差sai 別biệt 也dã 。 萬vạn 古cổ 碧bích 潭đàm 空không 界giới 月nguyệt 。 再tái 三tam 撈# 漉lộc 始thỉ 應ưng 知tri 。 此thử 二nhị 句cú 。 答đáp 上thượng 問vấn 辭từ 。 明minh 無vô 為vi 中trung 。 有hữu 差sai 別biệt 所sở 以dĩ 。 如như 萬vạn 古cổ 碧bích 潭đàm 空không 界giới 月nguyệt 相tương 似tự 。 月nguyệt 印ấn 澄trừng 潭đàm 光quang 水thủy 不bất 分phân 。 看khán 時thời 似tự 有hữu 。 取thủ 之chi 則tắc 無vô 。 愚ngu 者giả 不bất 知tri 。 水thủy 中trung 撈# 取thủ 。 枉uổng 費phí 工công 夫phu 徒đồ 勞lao 無vô 益ích 。 以dĩ 喻dụ 無vô 為vi 中trung 。 差sai 別biệt 之chi 道đạo 。 理lý 事sự 難nạn/nan 分phần/phân 。 心tâm 境cảnh 不bất 二nhị 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 不bất 見kiến 其kỳ 形hình 。 欲dục 言ngôn 其kỳ 無vô 聖thánh 以dĩ 之chi 靈linh 也dã 。 可khả 謂vị 。 昭chiêu 昭chiêu 於ư 心tâm 目mục 之chi 間gian 。 相tương/tướng 不bất 可khả 覩đổ 。 晃hoảng 晃hoảng 於ư 色sắc 塵trần 之chi 內nội 。 理lý 不bất 可khả 分phần/phân 也dã 。 雲vân 捲quyển 秋thu 空không 月nguyệt 印ấn 潭đàm 。 寒hàn 光quang 無vô 際tế 與dữ 誰thùy 談đàm 。 豁hoát 開khai 透thấu 地địa 通thông 天thiên 眼nhãn 。 大Đại 道Đạo 分phân 明minh 不bất 用dụng 參tham 。 前tiền 二nhị 句cú 。 言ngôn 一nhất 色sắc 晴tình 空không 。 明minh 月nguyệt 獨độc 朗lãng 。 喻dụ 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 如như 心tâm 月nguyệt 孤cô 圓viên 。 光quang 吞thôn 萬vạn 像tượng 。 光quang 非phi 照chiếu 境cảnh 。 境cảnh 亦diệc 非phi 存tồn 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 指chỉ 示thị 行hành 人nhân 。 正chánh 恁nhẫm 麼ma 時thời 。 祇kỳ 須tu 著trước 眼nhãn 不bất 可khả 錯thác 過quá 。 若nhược 於ư 此thử 境cảnh 此thử 時thời 。 豁hoát 開khai 通thông 天thiên 正chánh 眼nhãn 。 豈khởi 非phi 大Đại 道Đạo 分phân 明minh 。 無vô 得đắc 無vô 說thuyết 。 不bất 用dụng 參tham 詳tường 也dã 。 故cố 寒hàn 山sơn 云vân 。 吾ngô 心tâm 似tự 秋thu 月nguyệt 。 碧bích 潭đàm 光quang 皎hiệu 潔khiết 。 無vô 物vật 堪kham 比tỉ 倫luân 。 教giáo 我ngã 如như 何hà 說thuyết 。 西tây 方phương 勝thắng 境cảnh 無vô 明minh 暗ám 。 不bất 比tỉ 人nhân 間gian 夜dạ 半bán 深thâm 。 五ngũ 鼓cổ 分phân 明minh 當đương 子tử 位vị 。 一nhất 輪luân 正chánh 滿mãn 對đối 天thiên 心tâm 。 前tiền 二nhị 句cú 。 言ngôn 西tây 方phương 境cảnh 界giới 勝thắng 妙diệu 。 無vô 有hữu 晝trú 夜dạ 明minh 暗ám 。 以dĩ 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 。 各các 有hữu 身thân 光quang 。 故cố 不bất 屬thuộc 明minh 暗ám 也dã 。 不bất 比tỉ 此thử 娑Sa 婆Bà 國Quốc 土Độ 人nhân 間gian 。 有hữu 晝trú 有hữu 夜dạ 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 行hành 容dung 無vô 明minh 無vô 暗ám 。 不bất 比tỉ 人nhân 間gian 所sở 以dĩ 。 夜dạ 六lục 時thời 都đô 與dữ 子tử 時thời 一nhất 般ban 。 晝trú 六lục 時thời 都đô 與dữ 午ngọ 時thời 一nhất 般ban 。 故cố 云vân 當đương 子tử 位vị 也dã 。 一nhất 輪luân 正chánh 滿mãn 者giả 。 言ngôn 晝trú 夜dạ 常thường 明minh 。 無vô 有hữu 明minh 暗ám 也dã 。 對đối 天thiên 心tâm 者giả 。 即tức 午ngọ 時thời 者giả 矣hĩ 。 休hưu 插sáp 龍long 釵thoa 與dữ 鳳phượng 釵thoa 。 莫mạc 將tương 胭# 粉phấn 汙ô 唇thần 腮tai 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 元nguyên 無vô 垢cấu 。 體thể 露lộ 堂đường 堂đường 歸quy 去khứ 來lai 。 此thử 四tứ 句cú 。 單đơn 誡giới 女nữ 人nhân 情tình 好hảo/hiếu 莊trang 飾sức 不bất 知tri 法Pháp 身thân 本bổn 淨tịnh 也dã 。 初sơ 二nhị 句cú 。 言ngôn 龍long 釵thoa 鳳phượng 釵thoa 。 頭đầu 上thượng 之chi 莊trang 飾sức 。 脂chi 粉phấn 面diện 門môn 之chi 莊trang 飾sức 。 意ý 云vân 。 如như 此thử 莊trang 飾sức 。 雖tuy 是thị 美mỹ 好hảo/hiếu 。 要yếu 且thả 不bất 常thường 辰thần 莊trang 午ngọ 變biến 。 少thiểu 狀trạng 則tắc 老lão 也dã 。 可khả 謂vị 玉ngọc 帶đái 暫tạm 時thời 華hoa 。 金kim 釵thoa 非phi 久cửu 飾sức 。 張trương 翁ông 與dữ 鄭trịnh 婆bà 。 一nhất 去khứ 無vô 消tiêu 息tức 。 後hậu 二nhị 句cú 。 指chỉ 出xuất 法Pháp 身thân 本bổn 淨tịnh 。 不bất 假giả 莊trang 飾sức 。 亦diệc 無vô 老lão 少thiếu 。 不bất 遷thiên 不bất 變biến 。 不bất 更cánh 不bất 改cải 。 描# 之chi 不bất 成thành 。 畫họa 之chi 不bất 就tựu 。 本bổn 來lai 現hiện 成thành 。 法Pháp 身thân 清thanh 淨tịnh 。 元nguyên 無vô 垢cấu 染nhiễm 。 萬vạn 刼# 不bất 壞hoại 。 千thiên 古cổ 常thường 存tồn 。 故cố 云vân 。 體thể 露lộ 堂đường 堂đường 歸quy 去khứ 來lai 也dã 。 銷Tiêu 釋Thích 金Kim 剛Cang 科Khoa 儀Nghi 會Hội 要Yếu 註Chú 解Giải 卷quyển 第đệ 三tam