妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 科Khoa 拾Thập 卷quyển 第đệ 五ngũ 姚Diêu 秦Tần 三Tam 藏Tạng 法Pháp 師sư 。 鳩Cưu 摩Ma 羅La 什Thập 奉phụng 。 詔chiếu 譯dịch 。 西tây 蜀thục 沙Sa 門Môn 。 佛Phật 閑nhàn 勖# 。 /(# 。 。 立lập 科khoa 。 門môn 人nhân 。 智trí 一nhất 雪tuyết 墩# 。 拾thập 遺di 。 △# 二nhị 示thị 所sở 住trụ 行hành 。 安An 樂Lạc 行Hạnh 品Phẩm 第đệ 十thập 四tứ 此thử 品phẩm 釋thích 題đề 及cập 文văn 。 多đa 准chuẩn 華hoa 嚴nghiêm 疏sớ/sơ 鈔sao 。 而nhi 以dĩ 疏sớ/sơ 與dữ 鈔sao 。 襍tập 糅nhữu 成thành 文văn 者giả 。 便tiện 覽lãm 也dã 。 問vấn 。 法Pháp 師sư 品phẩm 以dĩ 衣y 座tòa 室thất 三tam 。 為vi 弘hoằng 經kinh 之chi 軌quỹ 。 今kim 之chi 四tứ 行hành 。 似tự 與dữ 彼bỉ 無vô 異dị 何hà 也dã 。 答đáp 。 今kim 文văn 止Chỉ 觀Quán 慈từ 悲bi 。 實thật 與dữ 前tiền 同đồng 。 但đãn 彼bỉ 是thị 略lược 說thuyết 安an 樂lạc 行hành 。 今kim 四tứ 為vi 廣quảng 說thuyết 。 衣y 座tòa 室thất 亦diệc 非phi 前tiền 為vi 久cửu 行hành 。 今kim 為vi 初sơ 行hành 。 成thành 兩lưỡng 種chủng 也dã 。 大đại 疏sớ/sơ 云vân 。 安an 樂lạc 行hành 者giả 。 略lược 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 涅Niết 槃Bàn 之chi 果quả 。 名danh 為vi 安An 樂Lạc 。 此thử 行hành 能năng 趨xu 。 即tức 安an 樂lạc 之chi 行hành 也dã 。 鈔sao 云vân 。 此thử 以dĩ 果quả 名danh 因nhân 也dã 。 二nhị 住trụ 此thử 四tứ 行hành 。 則tắc 身thân 靜tĩnh 神thần 定định 。 身thân 靜tĩnh 神thần 定định 。 則tắc 外ngoại 苦khổ 不bất 干can 。 故cố 稱xưng 安an 樂lạc 。 鈔sao 云vân 。 此thử 即tức 因nhân 安an 樂lạc 亦diệc 生sanh 公công 意ý 。 疏sớ/sơ 又hựu 常thường 見kiến 外ngoại 道đạo 。 因nhân 果quả 皆giai 苦khổ 。 斷đoạn 見kiến 外ngoại 道đạo 。 因nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 果quả 苦khổ 。 析tích 法pháp 二Nhị 乘Thừa 。 因nhân 苦khổ 果quả 樂nhạo/nhạc/lạc 。 唯duy 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 因nhân 果quả 俱câu 樂nhạo/nhạc/lạc 。 鈔sao 云vân 。 此thử 即tức 天thiên 台thai 意ý 。 常thường 見kiến 者giả 。 因nhân 果quả 皆giai 苦khổ 。 計kế 我ngã 常thường 故cố 。 修tu 於ư 苦khổ 行hạnh 。 以dĩ 期kỳ 妙diệu 果Quả 。 所sở 修tu 是thị 邪tà 。 還hoàn 招chiêu 苦khổ 果quả 。 斷đoạn 見kiến 者giả 。 不bất 信tín 當đương 報báo 。 恣tứ 意ý 行hành 惡ác 。 受thọ 五ngũ 欲dục 樂lạc 。 當đương 受thọ 苦khổ 果quả 。 析tích 法pháp 二Nhị 乘Thừa 。 無vô 常thường 拙chuyết 度độ 。 加gia 功công 苦khổ 到đáo 。 此thử 名danh 因nhân 苦khổ 。 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 果quả 樂nhạo/nhạc/lạc 。 菩Bồ 薩Tát 如như 實thật 巧xảo 度độ 。 故cố 為vi 因nhân 樂nhạo/nhạc/lạc 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 得đắc 涅Niết 槃Bàn 樂lạc 等đẳng 。 即tức 今kim 安an 樂lạc 行hành 也dã 。 △# 文văn 二nhị 。 初sơ 問vấn 。 二nhị 答đáp 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 (# 至chí )# 云vân 何hà 能năng 說thuyết 是thị 經Kinh 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 忍nhẫn 難nạn/nan 弘hoằng 經kinh 。 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 雖tuy 曰viết 弘hoằng 經kinh 。 而nhi 皆giai 避tị 難nạn/nan 遠viễn 住trụ 。 與dữ 其kỳ 有hữu 難nan 可khả 忍nhẫn 。 何hà 如như 無vô 難nạn/nan 為vi 快khoái 。 故cố 文Văn 殊Thù 以dĩ 排bài 難nạn/nan 為vi 問vấn 。 △# 二nhị 答đáp 三tam 。 初sơ 標tiêu 示thị 四tứ 法pháp 。 二nhị 次thứ 第đệ 釋thích 成thành 。 三tam 結kết 示thị 利lợi 益ích 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 師sư 利lợi (# 至chí )# 欲dục 說thuyết 是thị 經Kinh 。 當đương 安an 住trụ 四tứ 法Pháp 。 疏sớ/sơ 云vân 。 安an 樂lạc 行hành 品phẩm 。 說thuyết 四tứ 安an 樂lạc 行hành 。 一nhất 畢tất 竟cánh 空không 行hành 。 經kinh 名danh 行Hành 處Xứ 近Cận 處Xứ 。 二nhị 身thân 口khẩu 無vô 過quá 失thất 行hành 。 三tam 心tâm 無vô 嫉tật 妒đố 行hành 。 四tứ 大đại 慈từ 悲bi 行hành 。 鈔sao 云vân 。 今kim 疏sớ/sơ 所sở 列liệt 。 初sơ 一nhất 會hội 諸chư 師sư 義nghĩa 。 後hậu 三tam 全toàn 同đồng 生sanh 公công 。 生sanh 公công 初sơ 一nhất 。 但đãn 明minh 行Hành 處Xứ 近Cận 處Xứ 意ý 。 是thị 總tổng 名danh 遠viễn 惡ác 近cận 理lý 。 下hạ 三tam 別biệt 耳nhĩ 。 寶bảo 林lâm 基cơ 。 第đệ 一nhất 明minh 空không 行hành 。 二nhị 明minh 離ly 憍kiêu 慢mạn 。 三tam 四tứ 同đồng 生sanh 公công 。 南nam 嶽nhạc 云vân 。 一nhất 無vô 著trước 正chánh 慧tuệ 。 二nhị 口khẩu 不bất 說thuyết 過quá 。 三tam 敬kính 上thượng 接tiếp 下hạ 。 四tứ 同đồng 生sanh 公công 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 師sư 。 一nhất 正chánh 身thân 行hành 。 二nhị 正chánh 語ngữ 行hành 。 三tam 心tâm 離ly 憍kiêu 慢mạn 自tự 利lợi 行hành 。 四tứ 心tâm 修tu 善thiện 法Pháp 利lợi 他tha 行hành 。 天thiên 台thai 云vân 。 止Chỉ 觀Quán 慈từ 悲bi 導đạo 三tam 業nghiệp 。 及cập 誓thệ 願nguyện 。 初sơ 身thân 有hữu 止chỉ 故cố 。 離ly 身thân 粗thô 業nghiệp 。 有hữu 觀quán 故cố 。 不bất 得đắc 身thân 業nghiệp 。 不bất 得đắc 能năng 離ly 。 無vô 所sở 得đắc 故cố 。 不bất 墮đọa 凡phàm 夫phu 。 有hữu 慈từ 悲bi 故cố 。 勤cần 修tu 身thân 業nghiệp 。 廣quảng 利lợi 一nhất 切thiết 。 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 止chỉ 故cố 。 著trước 忍nhẫn 辱nhục 鎧khải 。 有hữu 觀quán 故cố 。 坐tọa 如Như 來Lai 座tòa 。 有hữu 慈từ 悲bi 故cố 。 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 止chỉ 行hành 離ly 過quá 。 即tức 成thành 斷đoạn 德đức 。 觀quán 行hành 無vô 著trước 。 即tức 成thành 智trí 德đức 。 慈từ 悲bi 利lợi 物vật 。 即tức 成thành 恩ân 德đức 。 恩ân 德đức 資tư 成thành 智trí 德đức 。 智trí 德đức 能năng 通thông 達đạt 斷đoạn 德đức 。 名danh 身thân 安an 樂lạc 行hành 。 餘dư 口khẩu 意ý 亦diệc 如như 是thị 。 釋thích 曰viết 。 此thử 即tức 通thông 辨biện 三tam 法pháp 。 為vi 能năng 導đạo 。 其kỳ 所sở 導đạo 。 即tức 三tam 業nghiệp 及cập 誓thệ 願nguyện 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 師sư 。 傍bàng 以dĩ 立lập 名danh 。 然nhiên 諸chư 師sư 立lập 名danh 。 皆giai 從tùng 多đa 分phần 增tăng 勝thắng 。 以dĩ 分phần/phân 通thông 用dụng 三tam 法pháp (# 指chỉ 天thiên 台thai )# 。 理lý 則tắc 玄huyền 妙diệu 。 不bất 彰chương 四tứ 別biệt 。 今kim 取thủ 生sanh 公công 之chi 意ý 。 合hợp 身thân 口khẩu 在tại 第đệ 二nhị 取thủ 。 行Hành 處Xứ 近Cận 處Xứ 。 及cập 南nam 嶽nhạc 寶bảo 林lâm 。 共cộng 立lập 一nhất 名danh 。 名danh 畢tất 竟cánh 空không 行hành 。 寶bảo 林lâm 但đãn 語ngữ 一nhất 空không 。 似tự 約ước 於ư 境cảnh 。 南nam 嶽nhạc 云vân 無vô 著trước 慧tuệ 。 但đãn 語ngữ 於ư 心tâm 。 今kim 云vân 畢tất 竟cánh 空không 。 心tâm 境cảnh 兩lưỡng 亡vong 。 空không 有hữu 雙song 會hội 。 故cố 生sanh 公công 云vân 。 近cận 處xứ 明minh 遠viễn 惡ác 近cận 理lý 。 行hành 處xứ 而nhi 為vi 履lý 行hành 之chi 宗tông 。 在tại 畢tất 竟cánh 空không 耳nhĩ 此thử 為vi 大đại 智trí 。 四tứ 為vi 大đại 悲bi 。 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 。 於ư 中trung 二nhị 三tam 業nghiệp 。 天thiên 台thai 之chi 意ý 。 亦diệc 不bất 失thất 也dã 。 又hựu 初sơ 後hậu 成thành 德đức 中trung 二nhị 離ly 過quá 。 離ly 過quá 即tức 斷đoạn 德đức 。 初sơ 智trí 後hậu 悲bi 。 三tam 德đức 備bị 矣hĩ 。 雖tuy 意ý 俱câu 通thông 。 從tùng 多đa 故cố 別biệt 。 是thị 以dĩ 經Kinh 中trung 。 但đãn 名danh 行Hành 處Xứ 近Cận 處Xứ 意ý 。 在tại 近cận 理lý 行hành 理lý 耳nhĩ 。 無vô 行hành 而nhi 觀quán 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 。 為vi 行hành 理lý 也dã 。 △# 二nhị 次thứ 第đệ 釋thích 成thành 四tứ 。 初sơ 安an 住trụ 行Hành 處Xứ 近Cận 處Xứ 。 二nhị 不bất 生sanh 好hảo 惡ác 怨oán 嫌hiềm 。 三tam 勿vật 生sanh 嫉tật 諂siểm 我ngã 慢mạn 。 四tứ 廣quảng 垂thùy 屈khuất 濟tế 慈từ 悲bi 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 雙song 標tiêu 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。 一nhất 者giả 安an 住trụ 菩Bồ 薩Tát 行hành 處xứ 。 親thân 近cận 處xứ 能năng 為vì 眾chúng 生sanh 。 演diễn 說thuyết 是thị 經Kinh 。 △# 二nhị 別biệt 釋thích 二nhị 。 初sơ 釋thích 行hành 處xứ 。 二nhị 釋thích 近cận 處xứ 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 約ước 所sở 住trụ 論luận 行hành 。 二nhị 約ước 不bất 行hành 論luận 行hành 。 今kim 初sơ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 云vân 何hà 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 而nhi 不bất 卒thốt 暴bạo 。 心tâm 亦diệc 不bất 驚kinh 。 疏sớ/sơ 云vân 。 生sanh 公công 云vân 。 已dĩ 入nhập 於ư 理lý 。 而nhi 履lý 行hành 之chi 。 名danh 為vi 行hành 處xứ 。 鈔sao 中trung 問vấn 。 若nhược 以dĩ 入nhập 理lý 為vi 行hành 。 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 地địa 等đẳng 。 豈khởi 入nhập 理lý 行hành 耶da 。 答đáp 。 正chánh 是thị 入nhập 理lý 。 謂vị 無vô 生sanh 地địa 。 寂tịch 滅diệt 之chi 忍nhẫn 。 為vi 所sở 住trụ 。 柔nhu 和hòa 善thiện 順thuận 。 即tức 柔nhu 順thuận 忍nhẫn 。 而nhi 不bất 卒thốt 暴bạo 。 心tâm 亦diệc 不bất 驚kinh 。 即tức 音âm 聲thanh 忍nhẫn 。 三tam 忍nhẫn 頓đốn 具cụ 。 故cố 為vi 入nhập 理lý (# 入nhập 即tức 住trụ 也dã )# 。 △# 二nhị 約ước 不bất 行hành 論luận 行hành 。 又hựu 復phục 於ư 法pháp 無vô 所sở 行hành 。 (# 至chí )# 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 行Hành 處Xứ 。 疏sớ/sơ 云vân 。 既ký 云vân 無vô 行hành 而nhi 觀quán 。 即tức 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 。 為vi 理lý 行hành 也dã 。 亦diệc 不bất 行hành 不bất 分phân 別biệt 。 釋thích 此thử 自tự 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 謂vị 上thượng 無vô 行hành 而nhi 觀quán 。 皆giai 是thị 不bất 分phân 別biệt 。 今kim 又hựu 不bất 行hành 。 則tắc 寂tịch 照chiếu 兩lưỡng 亡vong 也dã 。 二nhị 但đãn 對đối 上thượng 。 而nhi 觀quán 諸chư 法pháp 如như 實thật 相tướng 。 恐khủng 濫lạm 下hạ 從tùng 行hành 起khởi 觀quán 。 今kim 正chánh 明minh 觀quán 時thời 。 亦diệc 不bất 行hành 此thử 觀quán 。 不bất 分phân 別biệt 此thử 觀quán 。 就tựu 行hành 約ước 心tâm 詣nghệ 於ư 理lý 。 就tựu 觀quán 約ước 照chiếu 達đạt 於ư 理lý 。 今kim 心tâm 行hành 不bất 行hành 。 觀quán 無vô 分phân 別biệt 。 即tức 觀quán 無vô 觀quán 。 是thị 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 。 故cố 下hạ 云vân 。 又hựu 復phục 不bất 行hành 上thượng 中trung 下hạ 。 法pháp 有hữu 為vi 無vô 為vi 等đẳng 。 即tức 不bất 行hành 也dã 。 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 。 是thị 男nam 是thị 女nữ 等đẳng 。 正chánh 是thị 入nhập 理lý 。 即tức 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 也dã 。 然nhiên 住trụ 忍nhẫn 辱nhục 地địa 。 即tức 如Như 來Lai 衣y 。 觀quán 如như 實thật 相tướng 。 即tức 如Như 來Lai 座tòa 。 以dĩ 此thử 導đạo 悲bi 。 即tức 如Như 來Lai 室thất 。 △# 二nhị 釋thích 近cận 處xứ 二nhị 。 初sơ 對đối 遠viễn 論luận 近cận 。 二nhị 觀quán 法pháp 論luận 近cận 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 遮già 詮thuyên 顯hiển 戒giới 。 二nhị 表biểu 詮thuyên 顯hiển 定định 。 今kim 初sơ 。 云vân 何hà 名danh 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 親thân 近cận 處xứ (# 至chí )# 。 亦diệc 不bất 樂nhạo 與dữ 同đồng 師sư 。 疏sớ/sơ 云vân 。 雖tuy 未vị 入nhập 理lý 。 能năng 遠viễn 諸chư 惡ác 。 鈔sao 云vân 。 總tổng 離ly 十thập 緣duyên 顯hiển 戒giới 也dã 。 一nhất 遠viễn 豪hào 勢thế 。 謂vị 國quốc 王vương 等đẳng 。 為vi 損tổn 害hại 緣duyên 。 二nhị 不bất 近cận 邪tà 人nhân 法pháp 。 謂vị 外ngoại 道đạo 梵Phạm 志Chí 等đẳng 。 為vi 惡ác 見kiến 緣duyên 。 三tam 亦diệc 不bất 親thân 近cận 。 諸chư 有hữu 凶hung 戲hí 。 是thị 壞hoại 亂loạn 緣duyên 。 四tứ 又hựu 不bất 親thân 近cận 旃chiên 陀đà 羅la 等đẳng 。 即tức 惡ác 業nghiệp 緣duyên 。 五ngũ 不bất 親thân 近cận 。 求cầu 聲Thanh 聞Văn 者giả 。 即tức 離ly 友hữu 緣duyên 。 六lục 文Văn 殊Thù 等đẳng 。 不bất 應ưng 於ư 女nữ 人nhân 身thân 。 即tức 長trường/trưởng 染nhiễm 緣duyên 。 七thất 亦diệc 復phục 不bất 近cận 。 五ngũ 種chủng 不bất 男nam 等đẳng 。 即tức 非phi 器khí 緣duyên 。 八bát 不bất 獨độc 入nhập 它# 家gia 。 即tức 譏cơ 訶ha 緣duyên 。 九cửu 若nhược 為vì 女nữ 人nhân 說thuyết 法Pháp 等đẳng 。 離ly 非phi 軌quỹ 緣duyên 。 天thiên 台thai 云vân 。 八bát 離ly 冤oan 害hại 緣duyên 。 九cửu 離ly 譏cơ 嫌hiềm 緣duyên 。 十thập 不bất 樂nhạo 畜súc 年niên 少thiếu 等đẳng 。 即tức 散tán 亂loạn 緣duyên 。 △# 二nhị 表biểu 詮thuyên 顯hiển 定định 。 常thường 好hiếu 坐tọa 禪thiền 。 在tại 於ư 閑nhàn 處xứ (# 至chí )# 。 是thị 名danh 初Sơ 親Thân 近Cận 處Xứ 。 鈔sao 云vân 。 此thử 明minh 所sở 應ưng 親thân 近cận 。 乃nãi 親thân 近cận 之chi 始thỉ 。 為vi 初sơ 親thân 近cận 處xứ 。 △# 二nhị 觀quán 法pháp 論luận 近cận 。 復phục 次thứ 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 第đệ 二nhị 親thân 近cận 處xứ 。 鈔sao 云vân 。 此thử 第đệ 二nhị 親thân 近cận 處xứ 。 為vi 親thân 近cận 之chi 終chung 。 正chánh 明minh 近cận 理lý 。 以dĩ 觀quán 相tương/tướng 未vị 除trừ 。 故cố 名danh 親thân 近cận 。 初sơ 句cú 。 總tổng 顯hiển 觀quán 法pháp 論luận 近cận 。 觀quán 即tức 能năng 觀quán 之chi 觀quán 智trí 。 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 十thập 界giới 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 空không 字tự 顯hiển 能năng 觀quán 之chi 智trí 。 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 結kết 成thành 妙diệu 觀quán 也dã 。 如như 實thật 下hạ 。 別biệt 釋thích 。 但đãn 前tiền 觀quán 諸chư 法pháp 如như 實thật 相tướng 。 乃nãi 歷lịch 緣duyên 起khởi 觀quán 。 此thử 觀quán 如như 實thật 相tướng 者giả 。 正chánh 明minh 依y 定định 起khởi 觀quán 也dã 。 是thị 知tri 妙diệu 樂lạc 云vân 行hành 近cận 。 二nhị 文văn 廣quảng 略lược 異dị 故cố 。 未vị 之chi 思tư 也dã 。 如như 實thật 相tướng 者giả 。 先tiên 約ước 法pháp 釋thích 。 以dĩ 顯hiển 此thử 空không 。 乃nãi 是thị 如như 實thật 空không 義nghĩa 。 非phi 體thể 非phi 析tích 。 乃nãi 第đệ 一nhất 真chân 空không 也dã 。 下hạ 以dĩ 四tứ 義nghĩa 轉chuyển 釋thích 。 謂vị 初sơ 由do 一nhất 念niệm 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 分phân 為vi 心tâm 境cảnh 二nhị 種chủng 顛điên 倒đảo 。 今kim 由do 一nhất 念niệm 歸quy 真chân 。 則tắc 二nhị 倒đảo 俱câu 寂tịch 。 故cố 云vân 不bất 顛điên 倒đảo 。 由do 歸quy 真chân 故cố 。 則tắc 離ly 妄vọng 動động 。 由do 離ly 動động 故cố 。 不bất 退thoái 入nhập 生sanh 死tử 。 亦diệc 不bất 轉chuyển 入nhập 涅Niết 槃Bàn 矣hĩ 。 如như 虗hư 下hạ 。 次thứ 約ước 喻dụ 。 重trọng/trùng 釋thích 空không 義nghĩa 。 謂vị 上thượng 理lý 空không 義nghĩa 。 深thâm 難nạn/nan 明minh 故cố 。 更cánh 藉tạ 事sự 空không 喻dụ 顯hiển 。 今kim 此thử 空không 體thể 。 雖tuy 亦diệc 妄vọng 現hiện 。 若nhược 對đối 諸chư 緣duyên 。 則tắc 自tự 他tha 等đẳng 四tứ 執chấp 之chi 性tánh 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 且thả 不bất 可khả 以dĩ 語ngữ 言ngôn 。 通thông 其kỳ 有hữu 無vô 之chi 徑kính 。 萬vạn 物vật 以dĩ 之chi 滅diệt 。 而nhi 不bất 見kiến 生sanh 鑿tạc 井tỉnh 汲cấp 之chi 。 而nhi 不bất 見kiến 其kỳ 出xuất 。 本bổn 體thể 寂tịch 然nhiên 。 而nhi 不bất 起khởi 虗hư 空không 之chi 名danh 。 豁hoát 達đạt 之chi 相tướng 。 並tịnh 是thị 巧xảo 安an 強cường/cưỡng 立lập 。 故cố 曰viết 無vô 名danh 無vô 相tướng 。 求cầu 少thiểu 法pháp 不bất 可khả 得đắc 。 曰viết 實thật 無vô 所sở 有hữu 。 越việt 乎hồ 數số 。 跨khóa 乎hồ 徼# 。 曰viết 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 入nhập 一nhất 切thiết 。 曰viết 無vô 礙ngại 。 不bất 拒cự 諸chư 相tướng 發phát 揮huy 。 曰viết 無vô 障chướng 。 此thử 從tùng 淺thiển 釋thích 。 庶thứ 不bất 與dữ 上thượng 義nghĩa 重trọng/trùng 沓đạp 矣hĩ 。 但đãn 以dĩ 下hạ 。 釋thích 疑nghi 疑nghi 曰viết 。 上thượng 以dĩ 中trung 道đạo 妙diệu 觀quán 。 既ký 雙song 絕tuyệt 能năng 所sở 。 何hà 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 仍nhưng 如như 狂cuồng 華hoa 之chi 不bất 止chỉ 耶da 。 釋thích 曰viết 但đãn 由do 染nhiễm 淨tịnh 二nhị 種chủng 因nhân 緣duyên 。 致trí 有hữu 兩lưỡng 途đồ 紛phân 然nhiên 之chi 相tướng 。 又hựu 因nhân 妄vọng 真chân 同đồng 二nhị 妄vọng 之chi 顛điên 倒đảo 。 故cố 令linh 捏niết 目mục 。 似tự 有hữu 所sở 見kiến 。 而nhi 說thuyết 有hữu 生sanh 死tử 。 及cập 與dữ 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 下hạ 結kết 成thành 遮già 照chiếu 同đồng 時thời 之chi 妙diệu 觀quán 。 謂vị 上thượng 標tiêu 云vân 。 一nhất 切thiết 法pháp 空không 。 此thử 雙song 遮già 也dã 。 今kim 結kết 云vân 法pháp 相tướng 者giả 。 正chánh 即tức 雙song 遮già 。 以dĩ 明minh 雙song 照chiếu 也dã 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 二nhị 。 初sơ 頌tụng 前tiền 。 二nhị 結kết 答đáp 。 初sơ 三tam 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 釋thích 成thành 。 三tam 示thị 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 有hữu 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 後hậu 惡ác 世thế 。 (# 至chí )# 應ưng 入nhập 行hành 處xứ 。 及cập 親thân 近cận 處xứ 。 △# 二nhị 釋thích 成thành 二nhị 。 初sơ 總tổng 釋thích 。 二nhị 別biệt 釋thích 。 今kim 初sơ 。 常thường 離ly 國quốc 王vương 。 及cập 國quốc 王vương 子tử 。 (# 至chí )# 以dĩ 此thử 二nhị 處xứ 。 能năng 安an 樂lạc 說thuyết 。 小Tiểu 乘Thừa 三tam 藏tạng 者giả 。 佛Phật 在tại 波Ba 羅La 奈Nại 。 最tối 初sơ 為vi 陳trần 如như 等đẳng 五ngũ 人nhân 。 說thuyết 修Tu 多Đa 羅La 藏tạng 。 次thứ 在tại 羅La 閱Duyệt 祇Kỳ 。 最tối 初sơ 為vi 須tu 那na 提đề 。 說thuyết 毗Tỳ 尼Ni 藏tạng 。 在tại 毗tỳ 舍xá 離ly 。 獼Mi 猴Hầu 池Trì 側trắc 。 最tối 初sơ 為vi 跋bạt 耆kỳ 子tử 。 說thuyết 毗tỳ 曇đàm 藏tạng 。 此thử 小tiểu 之chi 三tam 也dã 。 名danh 字tự 羅La 漢Hán 。 即tức 假giả 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 非phi 大đại 法Pháp 器khí 故cố 。 求cầu 現hiện 滅diệt 度độ 。 速tốc 出xuất 生sanh 死tử 。 △# 二nhị 別biệt 釋thích 。 又hựu 復phục 不bất 行hành 。 上thượng 中trung 下hạ 法pháp 。 (# 至chí )# 常thường 住trụ 一nhất 相tướng 。 是thị 名danh 近Cận 處Xứ 。 心tâm 一nhất 於ư 理lý 。 唯duy 見kiến 一nhất 性tánh 。 故cố 平bình 等đẳng 說thuyết 法Pháp 。 以dĩ 所sở 化hóa 等đẳng 故cố 。 能năng 化hóa 亦diệc 等đẳng 。 是thị 以dĩ 不bất 行hành 上thượng 中trung 下hạ 法pháp 等đẳng 。 復phục 由do 隨tùy 上thượng 說thuyết 法Pháp 之chi 行hành 。 起khởi 觀quán 照chiếu 達đạt 於ư 理lý 。 行hành 得đắc 理lý 息tức 。 故cố 云vân 亦diệc 不bất 分phân 別biệt 。 此thử 上thượng 二nhị 頌tụng 。 皆giai 約ước 頓đốn 教giáo 同đồng 性tánh 門môn 。 說thuyết 法Pháp 起khởi 觀quán 也dã 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 下hạ 。 由do 初sơ 一nhất 近cận 處xứ 。 及cập 第đệ 二nhị 近cận 處xứ 之chi 文văn 。 皆giai 始thỉ 終chung 相tương/tướng 承thừa 。 故cố 綺ỷ 互hỗ 而nhi 顯hiển 。 以dĩ 見kiến 定định 慧tuệ 兩lưỡng 須tu 之chi 意ý 。 將tương 頌tụng 與dữ 長trường/trưởng 文văn 。 細tế 對đối 自tự 明minh 。 △# 三tam 示thị 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 於ư 我ngã 滅diệt 後hậu 。 (# 至chí )# 其kỳ 心tâm 安an 隱ẩn 。 無vô 有hữu 怯khiếp 弱nhược 。 行hành 成thành 則tắc 外ngoại 儀nghi 無vô 失thất 。 理lý 成thành 則tắc 內nội 心tâm 無vô 滯trệ 。 故cố 說thuyết 經Kinh 時thời 。 無vô 有hữu 怯khiếp 弱nhược 。 菩Bồ 薩Tát 有hữu 時thời 下hạ 。 釋thích 無vô 怯khiếp 意ý 。 △# 二nhị 結kết 答đáp 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 安An 住Trụ 初Sơ 法Pháp 。 能năng 於ư 後hậu 世thế 。 說thuyết 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 △# 二nhị 不bất 生sanh 好hảo 惡ác 怨oán 嫌hiềm 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 標tiêu 章chương 。 二nhị 顯hiển 行hành 。 今kim 初sơ 。 又hựu 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 (# 至chí )# 欲dục 說thuyết 是thị 經Kinh 。 應ưng 住trụ 安An 樂Lạc 行Hạnh 。 △# 二nhị 顯hiển 行hành 二nhị 。 初sơ 止chỉ 行hành 。 二nhị 作tác 行hành 。 今kim 初sơ 。 若nhược 口khẩu 宣tuyên 說thuyết 。 若nhược 讀đọc 經Kinh 時thời 。 (# 至chí )# 又hựu 亦diệc 不bất 生sanh 。 怨oán 嫌hiềm 之chi 心tâm 。 疏sớ/sơ 此thử 下hạ 。 取thủ 生sanh 公công 意ý 。 合hợp 身thân 口khẩu 。 在tại 第đệ 二nhị 中trung 。 以dĩ 頌tụng 云vân 施thí 座tòa 塗đồ 身thân 等đẳng 。 皆giai 先tiên 安an 處xứ 其kỳ 身thân 。 而nhi 後hậu 論luận 止chỉ 作tác 也dã 。 眾chúng 生sanh 好hiếu 樂nhạo 不bất 一nhất 。 咸hàm 由do 過quá 去khứ 習tập 染nhiễm 所sở 致trí 。 自tự 應ưng 調điều 伏phục 。 隨tùy 宜nghi 設thiết 教giáo 。 故cố 不bất 必tất 罵mạ 。 亦diệc 不bất 必tất 輕khinh 人nhân 。 好hảo 惡ác 長trường 短đoản 。 皆giai 物vật 不bất 齊tề 之chi 情tình 。 況huống 人nhân 皆giai 惡ác 聞văn 己kỷ 過quá 。 倘thảng 一nhất 訐kiết 露lộ 。 後hậu 患hoạn 繼kế 之chi 矣hĩ 。 又hựu 好hảo/hiếu 譽dự 者giả 。 必tất 善thiện 毀hủy 故cố 。 亦diệc 不bất 稱xưng 人nhân 之chi 長trường/trưởng 。 於ư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 不bất 贊tán 不bất 毀hủy 者giả 。 贊tán 恐khủng 退thoái 大đại 取thủ 小tiểu 。 毀hủy 恐khủng 並tịnh 失thất 小tiểu 益ích 。 大đại 論luận 謂vị 。 自tự 贊tán 自tự 毀hủy 。 贊tán 他tha 毀hủy 他tha 。 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 智trí 者giả 不bất 為vi 。 又hựu 亦diệc 下hạ 。 妙diệu 樂lạc 云vân 。 損tổn 己kỷ 則tắc 怨oán 。 違vi 情tình 曰viết 嫌hiềm 。 心tâm 機cơ 一nhất 動động 。 聲thanh 說thuyết 即tức 發phát 。 杜đỗ 說thuyết 過quá 之chi 源nguyên 在tại 。 不bất 生sanh 怨oán 嫌hiềm 心tâm 也dã 。 △# 二nhị 作tác 行hành 。 善thiện 修tu 如như 是thị 。 安an 樂lạc 心tâm 故cố 。 (# 至chí )# 令linh 得đắc 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 善thiện 修tu 安an 樂lạc 者giả 。 由do 能năng 觀quán 諸chư 法pháp 空không 。 心tâm 與dữ 理lý 融dung 。 故cố 能năng 隨tùy 機cơ 應ưng 便tiện 。 不bất 逆nghịch 其kỳ 意ý 。 難nạn/nan 問vấn 不bất 答đáp 以dĩ 小tiểu 者giả 。 一nhất 可khả 遠viễn 但đãn 令linh 得đắc 小tiểu 之chi 益ích 。 二nhị 遠viễn 有hữu 妨phương 大Đại 乘Thừa 之chi 失thất 。 且thả 可khả 令linh 生sanh 。 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 四tứ 。 初sơ 說thuyết 法Pháp 儀nghi 則tắc 。 二nhị 說thuyết 法Pháp 心tâm 行hành 。 三tam 示thị 安an 樂lạc 相tương/tướng 。 四tứ 結kết 歎thán 功công 德đức 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 菩Bồ 薩Tát 常thường 樂nhạo 。 安an 隱ẩn 說thuyết 法Pháp 。 (# 至chí )# 安an 處xử 法Pháp 座tòa 。 隨tùy 問vấn 為vi 說thuyết 。 內nội 外ngoại 淨tịnh 。 雖tuy 兼kiêm 三tam 業nghiệp 。 下hạ 二nhị 句cú 。 即tức 合hợp 身thân 於ư 口khẩu 。 以dĩ 為vi 正chánh 行hạnh 。 則tắc 重trọng/trùng 輕khinh 自tự 分phần/phân 矣hĩ 。 隨tùy 問vấn 而nhi 說thuyết 。 則tắc 遠viễn 輕khinh 慢mạn 取thủ 害hại 之chi 道đạo 矣hĩ 。 △# 二nhị 說thuyết 法Pháp 心tâm 行hành 二nhị 。 初sơ 慈từ 心tâm 為vi 說thuyết 。 二nhị 清thanh 淨tịnh 心tâm 說thuyết 。 今kim 初sơ 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 及cập 比Bỉ 丘Khâu 尼Ni 。 (# 至chí )# 離ly 諸chư 憂ưu 惱não 。 慈từ 心tâm 說thuyết 法Pháp 。 內nội 融dung 妙diệu 義nghĩa 。 外ngoại 以dĩ 和hòa 顏nhan 口khẩu 宣tuyên 。 至chí 頥# 四tứ 眾chúng 。 同đồng 飲ẩm 甘cam 露lộ 矣hĩ 。 舊cựu 謂vị 。 智trí 者giả 語ngữ 可khả 答đáp 。 王vương 者giả 愚ngu 者giả 語ngữ 不bất 可khả 答đáp 。 竊thiết 謂vị 。 弘hoằng 通thông 之chi 人nhân 。 須tu 具cụ 妙diệu 辯biện 。 不bất 拒cự 所sở 問vấn 。 方phương 堪kham 演diễn 化hóa 。 然nhiên 愚ngu 者giả 語ngữ 。 或hoặc 可khả 不bất 答đáp 。 若nhược 王vương 者giả 有hữu 問vấn 不bất 答đáp 。 倘thảng 臨lâm 不bất 測trắc 。 為vi 之chi 奈nại 何hà 。 △# 二nhị 清thanh 淨tịnh 心tâm 說thuyết 。 晝trú 夜dạ 常thường 說thuyết 。 無vô 上thượng 道Đạo 教giáo 。 (# 至chí )# 是thị 則tắc 亦diệc 爾nhĩ 。 安an 樂lạc 供cúng 養dường 。 無vô 希hy 望vọng 。 即tức 清thanh 淨tịnh 心tâm 也dã 。 △# 三tam 示thị 安an 樂lạc 相tương/tướng 。 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 若nhược 有hữu 比Bỉ 丘Khâu 。 (# 至chí )# 亦diệc 無vô 擯bấn 出xuất 。 安an 住trụ 忍nhẫn 故cố 。 內nội 業nghiệp 既ký 澄trừng 。 則tắc 外ngoại 難nạn/nan 俱câu 靖tĩnh 矣hĩ 。 △# 四tứ 結kết 歎thán 功công 德đức 。 智trí 者giả 如như 是thị 。 善thiện 修tu 其kỳ 心tâm 。 (# 至chí )# 筭# 數số 譬thí 喻dụ 。 說thuyết 不bất 能năng 盡tận 。 △# 三tam 勿vật 嫉tật 諂siểm 我ngã 慢mạn 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 三tam 。 初sơ 舉cử 能năng 持trì 人nhân 。 二nhị 明minh 安an 樂lạc 行hành 。 三tam 示thị 安an 樂lạc 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 又hựu 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 斯tư 經Kinh 典điển 者giả 。 △# 二nhị 明minh 安an 樂lạc 行hành 二nhị 。 初sơ 止chỉ 行hành 。 二nhị 作tác 行hành 。 今kim 初sơ 。 無vô 懷hoài 嫉tật 妒đố 諂siểm 誑cuống 之chi 心tâm 。 (# 至chí )# 戲hí 論luận 諸chư 法pháp 。 有hữu 所sở 諍tranh 競cạnh 。 止chỉ 行hành 有hữu 四tứ 。 謂vị 無vô 懷hoài 。 亦diệc 勿vật 。 無vô 得đắc 。 不bất 應ưng 等đẳng 八bát 字tự 是thị 也dã 。 初sơ 中trung 。 嫉tật 妒đố 與dữ 諂siểm 及cập 誑cuống 三tam 。 皆giai 小tiểu 隨tùy 煩phiền 惱não 。 行hành 相tương/tướng 最tối 粗thô 故cố 。 懷hoài 嫉tật 妒đố 者giả 。 殉# 自tự 名danh 利lợi 。 不bất 耐nại 他tha 榮vinh 。 妒đố 忌kỵ 為vi 性tánh 。 正chánh 與dữ 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 喜hỷ 法Pháp 門môn 。 相tương 違vi 故cố 。 首thủ 止chỉ 之chi 。 諂siểm 者giả 為vi 罔võng 他tha 故cố 。 矯kiểu 現hiện 異dị 儀nghi 。 能năng 與dữ 菩Bồ 薩Tát 直trực 心tâm 相tương 違vi 。 以dĩ 體thể 即tức 貪tham 癡si 故cố 。 誑cuống 者giả 。 為vi 獲hoạch 利lợi 譽dự 。 矯kiểu 現hiện 有hữu 德đức 。 能năng 違vi 檀đàn 度độ 故cố 。 此thử 三tam 皆giai 意ý 家gia 惡ác 行hành 。 故cố 並tịnh 止chỉ 之chi 。 亦diệc 勿vật 下hạ 。 二nhị 學học 佛Phật 道Đạo 者giả 。 乃nãi 已dĩ 發phát 大đại 心tâm 。 正chánh 修tu 行hành 人nhân 也dã 。 輕khinh 罵mạ 雖tuy 係hệ 口khẩu 業nghiệp 。 實thật 由do 小tiểu 隨tùy 中trung 之chi 憍kiêu 心tâm 。 於ư 自tự 盛thịnh 事sự 。 深thâm 生sanh 染nhiễm 著trước 。 醉túy 傲ngạo 為vi 性tánh 。 所sở 使sử 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 得đắc 三tam 不bất 護hộ 已dĩ 來lai 。 何hà 能năng 槩# 免miễn 誤ngộ 犯phạm 之chi 輕khinh 垢cấu 。 弘hoằng 通thông 者giả 若nhược 與dữ 相tương 遇ngộ 。 但đãn 當đương 略lược 其kỳ 所sở 短đoản 。 取thủ 其kỳ 所sở 長trường/trưởng 。 彈đàn 指chỉ 獎tưởng 勸khuyến 。 明minh 進tiến 其kỳ 德đức 。 倘thảng 被bị 輕khinh 毀hủy 。 而nhi 生sanh 阻trở 退thoái 。 其kỳ 罪tội 可khả 懼cụ 。 若nhược 比tỉ 下hạ 。 三tam 先tiên 通thông 約ước 四tứ 眾chúng 言ngôn 。 以dĩ 此thử 四tứ 中trung 。 皆giai 有hữu 三tam 乘thừa 之chi 機cơ 。 故cố 以dĩ 三tam 乘thừa 菩Bồ 提Đề 。 為vi 所sở 求cầu 。 應ưng 知tri 。 此thử 輩bối 雖tuy 不bất 若nhược 一Nhất 乘Thừa 之chi 直trực 往vãng 。 然nhiên 亦diệc 可khả 為vi 入nhập 道đạo 之chi 漸tiệm 。 故cố 止chỉ 其kỳ 勿vật 得đắc 惱não 之chi 。 而nhi 令linh 起khởi 疑nghi 起khởi 悔hối 。 致trí 生sanh 退thoái 屈khuất 。 語ngữ 其kỳ 下hạ 。 其kỳ 人nhân 別biệt 指chỉ 依y 權quyền 教giáo 發phát 心tâm 人nhân 也dã 。 倘thảng 語ngữ 以dĩ 汝nhữ 等đẳng 。 若nhược 但đãn 惟duy 攻công 事sự 行hành 。 則tắc 去khứ 至chí 道đạo 甚thậm 遠viễn 。 必tất 不bất 能năng 得đắc 種chủng 智trí 。 所sở 以dĩ 下hạ 。 復phục 責trách 其kỳ 不bất 肯khẳng 直trực 求cầu 無vô 上thượng 。 故cố 云vân 放phóng 逸dật 。 以dĩ 於ư 行hành 解giải 圓viên 融dung 。 觸xúc 事sự 皆giai 真chân 之chi 妙diệu 道đạo 。 懈giải 怠đãi 故cố 。 設thiết 彼bỉ 非phi 決quyết 定định 性tánh 人nhân 。 聞văn 此thử 。 則tắc 不bất 成thành 增tăng 進tiến 。 故cố 並tịnh 止chỉ 之chi 。 又hựu 亦diệc 下hạ 。 四tứ 凡phàm 無vô 益ích 之chi 語ngữ 言ngôn 文văn 字tự 。 悉tất 名danh 戲hí 論luận 。 若nhược 與dữ 之chi 校giáo 。 徒đồ 增tăng 擾nhiễu 亂loạn 。 故cố 亦diệc 止chỉ 之chi 。 △# 二nhị 觀quán 行hành 。 當đương 於ư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 深thâm 愛ái 法pháp 者giả 。 亦diệc 不bất 為vi 多đa 說thuyết 。 於ư 眾chúng 生sanh 。 起khởi 大đại 悲bi 想tưởng 者giả 。 欲dục 拔bạt 彼bỉ 苦khổ 。 於ư 如Như 來Lai 。 起khởi 大đại 慈từ 想tưởng 者giả 。 望vọng 與dữ 我ngã 樂nhạo/nhạc/lạc 。 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 起khởi 大đại 師sư 想tưởng 者giả 。 求cầu 其kỳ 教giáo 誡giới 。 遵tuân 彼bỉ 模mô 範phạm 。 敬kính 禮lễ 諸chư 大Đại 士Sĩ 者giả 。 希hy 為vi 伴bạn 侶lữ 。 長trưởng 養dưỡng 善thiện 根căn 。 於ư 一nhất 切thiết 下hạ 。 為vi 順thuận 平bình 等đẳng 法pháp 性tánh 。 而nhi 說thuyết 平bình 等đẳng 法Pháp 門môn 。 稱xưng 其kỳ 機cơ 宜nghi 。 令linh 無vô 增tăng 減giảm 。 非phi 論luận 文văn 句cú 之chi 有hữu 廣quảng 約ước 也dã 。 △# 三tam 示thị 安an 樂lạc 相tương/tướng 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 恭cung 敬kính 尊tôn 重trọng 讚tán 歎thán 。 先tiên 結kết 成thành 安an 樂lạc 故cố 。 無vô 惱não 亂loạn 。 得đắc 好hảo/hiếu 下hạ 。 亦diệc 現hiện 報báo 中trung 之chi 增tăng 上thượng 果quả 也dã 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 三tam 。 初sơ 頌tụng 止chỉ 行hành 。 二nhị 頌tụng 觀quán 行hành 。 三tam 結kết 成thành 安an 樂lạc 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 欲dục 說thuyết 是thị 經Kinh 。 (# 至chí )# 不bất 令linh 他tha 疑nghi 悔hối 。 云vân 汝nhữ 不bất 得đắc 佛Phật 。 △# 二nhị 頌tụng 觀quán 行hành 。 是thị 佛Phật 子tử 說thuyết 法Pháp 。 (# 至chí )# 破phá 於ư 憍kiêu 慢mạn 心tâm 。 說thuyết 法Pháp 無vô 障chướng 礙ngại 。 △# 三tam 結kết 成thành 安an 樂lạc 。 第đệ 三tam 法Pháp 如như 是thị 。 智trí 者giả 應ưng 守thủ 護hộ 。 一nhất 心tâm 安An 樂Lạc 行Hạnh 。 無vô 量lượng 眾chúng 所sở 敬kính 。 △# 四tứ 廣quảng 垂thùy 屈khuất 濟tế 慈từ 悲bi 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 中trung 三tam 。 初sơ 舉cử 人nhân 。 二nhị 明minh 行hành 。 三tam 示thị 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 又hựu 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 有hữu 持trì 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 者giả 。 初sơ 安an 樂lạc 明minh 大đại 智trí 。 今kim 第đệ 四tứ 明minh 大đại 悲bi 。 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 。 於ư 中trung 二nhị 三tam 業nghiệp 。 同đồng 歸quy 安an 樂lạc 。 此thử 下hạ 正chánh 顯hiển 大đại 悲bi 所sở 成thành 之chi 德đức 。 則tắc 所sở 導đạo 三tam 業nghiệp 。 悉tất 融dung 為vi 一nhất 大đại 悲bi 體thể 耳nhĩ 。 文văn 中trung 雖tuy 具cụ 彰chương 慈từ 悲bi 二nhị 行hành 。 今kim 獨độc 標tiêu 悲bi 者giả 。 以dĩ 事sự 有hữu 緩hoãn 急cấp 故cố 。 苦khổ 息tức 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 可khả 自tự 致trí 故cố 。 △# 二nhị 明minh 行hành 。 於ư 在tại 家gia 出xuất 家gia 人nhân 中trung 。 (# 至chí )# 令linh 得đắc 住trụ 是thị 法Pháp 中trung 。 初sơ 於ư 依y 權quyền 教giáo 。 發phát 大đại 心tâm 人nhân 。 起khởi 慈từ 心tâm 者giả 。 欲dục 與dữ 無vô 上thượng 法Pháp 樂lạc 也dã 。 次thứ 於ư 依y 權quyền 教giáo 。 發phát 二Nhị 乘Thừa 心tâm 。 及cập 全toàn 未vị 發phát 心tâm 人nhân 。 起khởi 悲bi 者giả 。 欲dục 拔bạt 其kỳ 二nhị 死tử 苦khổ 也dã 。 應ưng 作tác 下hạ 。 謂vị 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 方phương 便tiện 說thuyết 法Pháp 。 當đương 問vấn 解giải 是thị 經Kinh 。 既ký 有hữu 此thử 失thất 。 必tất 住trụ 種chủng 種chủng 諸chư 地địa 菩Bồ 薩Tát 。 安an 能năng 不bất 引dẫn 之chi 。 而nhi 住trụ 此thử 中trung 。 △# 三tam 示thị 相tương/tướng 二nhị 。 初sơ 顯hiển 相tương/tướng 。 二nhị 徵trưng 釋thích 。 今kim 初sơ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 能năng 令linh 聽thính 者giả 。 皆giai 得đắc 歡hoan 喜hỷ 。 初sơ 總tổng 結kết 行hành 成thành 離ly 過quá 。 常thường 為vi 下hạ 。 別biệt 結kết 行hành 成thành 之chi 果quả 。 由do 慈từ 行hành 成thành 。 故cố 有hữu 供cúng 養dường 。 隨tùy 侍thị 者giả 。 冀ký 得đắc 聽thính 法Pháp 之chi 樂lạc 。 若nhược 在tại 下hạ 。 由do 悲bi 行hành 成thành 。 故cố 有hữu 衛vệ 護hộ 。 令linh 來lai 者giả 。 不bất 成thành 難nạn/nan 問vấn 。 免miễn 其kỳ 墮đọa 苦khổ 。 且thả 令linh 聽thính 者giả 生sanh 喜hỷ 。 若nhược 合hợp 言ngôn 之chi 。 即tức 入nhập 如Như 來Lai 室thất 。 以dĩ 慈từ 悲bi 覆phú 物vật 也dã 。 △# 二nhị 徵trưng 釋thích 二nhị 。 初sơ 略lược 釋thích 。 二nhị 廣quảng 釋thích 。 今kim 初sơ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 此thử 經Kinh (# 至chí )# 何hà 況huống 得đắc 見kiến 。 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 初sơ 句cú 徵trưng 。 次thứ 釋thích 。 中trung 先tiên 竪thụ 論luận 。 尚thượng 是thị 三tam 世thế 佛Phật 護hộ 。 況huống 復phục 諸chư 天thiên 。 文Văn 殊Thù 下hạ 。 復phục 橫hoạnh/hoành 論luận 。 以dĩ 顯hiển 難nan 得đắc 難nan 聞văn 。 何hà 況huống 下hạ 。 正chánh 顯hiển 今kim 之chi 得đắc 見kiến 聞văn 者giả 。 乃nãi 希hy 世thế 之chi 人nhân 也dã 。 安an 得đắc 不bất 感cảm 四tứ 眾chúng 諸chư 天thiên 。 供cúng 養dường 衛vệ 護hộ 。 △# 二nhị 廣quảng 釋thích 三tam 。 初sơ 舉cử 況huống 。 二nhị 喻dụ 法pháp 。 三tam 總tổng 結kết 。 今kim 初sơ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 譬thí 如như 強cường 力lực 。 (# 至chí )# 王vương 諸chư 眷quyến 屬thuộc 。 必tất 大đại 驚kinh 怪quái 。 輪Luân 王Vương 譬thí 如Như 來Lai 諸chư 國quốc 。 如như 陰ấm 入nhập 處xứ 界giới 。 小tiểu 王vương 如như 煩phiền 惱não 。 於ư 凡phàm 夫phu 中trung 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 不bất 順thuận 。 如như 煩phiền 惱não 於ư 境cảnh 界giới 。 妄vọng 生sanh 分phân 別biệt 。 驅khu 使sử 七thất 支chi 。 而nhi 作tác 諸chư 業nghiệp 也dã 。 兵binh 言ngôn 種chủng 種chủng 者giả 。 即tức 三tam 乘thừa 觀quán 道đạo 也dã 。 隨tùy 功công 賞thưởng 賜tứ 。 如như 依y 何hà 等đẳng 止Chỉ 觀Quán 。 破phá 何hà 等đẳng 惑hoặc 障chướng 。 便tiện 得đắc 何hà 等đẳng 果quả 報báo 。 髻kế 如như 權quyền 。 珠châu 如như 實thật 。 髻kế 中trung 珠châu 。 如như 以dĩ 權quyền 覆phú 實thật 。 頂đảnh 乃nãi 百bách 體thể 之chi 尊tôn 。 珠châu 在tại 王vương 頂đảnh 之chi 上thượng 。 又hựu 尊tôn 中trung 之chi 尊tôn 矣hĩ 。 如như 權quyền 教giáo 為vi 出xuất 界giới 之chi 尊tôn 。 今kim 經kinh 又hựu 在tại 權quyền 乘thừa 之chi 上thượng 。 正chánh 尊tôn 中trung 之chi 尊tôn 耳nhĩ 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 可khả 與dữ 。 而nhi 珠châu 不bất 可khả 與dữ 。 如như 能năng 破phá 煩phiền 惱não 障chướng 人nhân 。 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 城thành 皆giai 可khả 與dữ 。 非phi 發phát 大đại 菩Bồ 提Đề 心tâm 人nhân 。 若nhược 與dữ 說thuyết 此thử 經Kinh 。 則tắc 諸chư 大đại 眾chúng 。 未vị 有hữu 不bất 疑nghi 不bất 驚kinh 者giả 。 △# 二nhị 喻dụ 法pháp 二nhị 。 初sơ 昔tích 不bất 與dữ 之chi 喻dụ 法pháp 。 二nhị 今kim 以dĩ 與dữ 之chi 喻dụ 法pháp 。 今kim 初sơ 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如Như 來Lai 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 (# 至chí )# 而nhi 不bất 為vi 說thuyết 。 是thị 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 法pháp 中trung 皆giai 以dĩ 說thuyết 權quyền 說thuyết 實thật 。 為vi 賜tứ 與dữ 。 不bất 拘câu 教giáo 理lý 行hành 果quả 之chi 次thứ 者giả 。 為vi 順thuận 喻dụ 故cố 。 △# 二nhị 今kim 以dĩ 與dữ 之chi 喻dụ 法pháp 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 如như 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 (# 至chí )# 先tiên 所sở 未vị 說thuyết 。 而nhi 今kim 說thuyết 之chi 。 明minh 珠châu 久cửu 在tại 髻kế 中trung 。 以dĩ 待đãi 有hữu 大đại 功công 者giả 方phương 與dữ 。 如như 一Nhất 乘Thừa 久cửu 為vi 三tam 權quyền 所sở 覆phú 。 以dĩ 待đãi 有hữu 大đại 心tâm 者giả 乃nãi 說thuyết 。 如Như 來Lai 亦diệc 復phục 下hạ 。 今kim 也dã 死tử 魔ma 即tức 二nhị 死tử 魔ma 。 三tam 毒độc 有hữu 染nhiễm 污ô 及cập 不bất 染nhiễm 污ô 之chi 別biệt 。 若nhược 賢hiền 聖thánh 軍quân 。 與dữ 煩phiền 惱não 魔ma 戰chiến 。 則tắc 斷đoạn 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 。 出xuất 三tam 界giới 。 斬trảm 分phân 段đoạn 死tử 魔ma 。 若nhược 賢hiền 聖thánh 軍quân 與dữ 五ngũ 陰ấm 魔ma 戰chiến 。 則tắc 斷đoạn 不bất 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 。 出xuất 界giới 外ngoại 。 斬trảm 變biến 易dị 死tử 魔ma 。 兼kiêm 裂liệt 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 天thiên 主chủ 魔ma 網võng 。 始thỉ 名danh 有hữu 大đại 功công 勳huân 者giả 。 能năng 令linh 法Pháp 王Vương 大đại 喜hỷ 。 而nhi 為vi 開khai 權quyền 說thuyết 實thật 。 如như 解giải 髻kế 賜tứ 珠châu 。 此thử 法pháp 下hạ 。 出xuất 昔tích 不bất 說thuyết 所sở 以dĩ 也dã 。 多đa 怨oán 如như 五ngũ 千thiên 退thoái 席tịch 。 難nan 信tín 如như 中trung 下hạ 根căn 。 由do 譬thí 喻dụ 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 領lãnh 解giải 一nhất 切thiết 。 智trí 解giải 見kiến 前tiền 。 △# 三tam 總tổng 結kết 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 此thử 法Pháp 華Hoa 經Kinh 。 (# 至chí )# 乃nãi 與dữ 汝nhữ 等đẳng 。 而nhi 敷phu 演diễn 之chi 。 初sơ 約ước 於ư 已dĩ 說thuyết 當đương 說thuyết 中trung 。 為vi 最tối 深thâm 故cố 。 結kết 為vi 諸chư 佛Phật 。 第đệ 一nhất 之chi 說thuyết 。 文Văn 殊Thù 下hạ 。 復phục 約ước 不bất 妄vọng 說thuyết 。 結kết 為vi 秘bí 藏tạng 。 然nhiên 言ngôn 諸chư 佛Phật 秘bí 藏tạng 者giả 。 乃nãi 約ước 法pháp 體thể 過quá 量lượng 超siêu 數số 。 非phi 至chí 菩Bồ 薩Tát 究cứu 竟cánh 地địa 。 不bất 盡tận 能năng 受thọ 。 以dĩ 言ngôn 秘bí 也dã 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 云vân 。 如Như 來Lai 但đãn 有hữu 密mật 語ngữ 。 而nhi 無vô 密mật 藏tạng 。 如như 秋thu 月nguyệt 十thập 五ngũ 日nhật 。 欲dục 令linh 同đồng 見kiến 。 豈khởi 有hữu 秘bí 密mật 。 眾chúng 生sanh 不bất 了liễu 。 謂vị 之chi 為vi 密mật 。 有hữu 言ngôn 。 如Như 來Lai 有hữu 秘bí 藏tạng 者giả 。 約ước 下hạ 位vị 不bất 測trắc 耳nhĩ 。 然nhiên 有hữu 約ước 法pháp 體thể 。 無vô 約ước 佛Phật 心tâm 。 以dĩ 佛Phật 心tâm 無vô 恡lận 。 但đãn 不bất 妄vọng 與dữ 耳nhĩ 。 長trường 夜dạ 守thủ 護hộ 。 若nhược 遠viễn 指chỉ 即tức 塵trần 點điểm 。 近cận 即tức 靈linh 鷲thứu 。 以dĩ 前tiền 皆giai 不bất 妄vọng 宣tuyên 時thời 也dã 。 今kim 為vi 敷phu 演diễn 。 同đồng 歸quy 於ư 一nhất 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 二nhị 。 初sơ 明minh 行hành 。 二nhị 法pháp 喻dụ 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 常thường 行hành 忍nhẫn 辱nhục 。 哀ai 愍mẫn 一nhất 切thiết 。 (# 至chí )# 為vì 說thuyết 此thử 法Pháp 。 令linh 住trụ 其kỳ 中trung 。 初sơ 一nhất 頌tụng 。 總tổng 頌tụng 行hành 成thành 。 下hạ 三tam 乃nãi 正chánh 頌tụng 本bổn 行hạnh 也dã 。 △# 二nhị 法pháp 喻dụ 。 譬thí 如như 強cường 力lực 。 轉Chuyển 輪Luân 之chi 王vương 。 (# 至chí )# 今kim 正chánh 是thị 時thời 。 為vì 汝nhữ 等đẳng 說thuyết 。 如Như 來Lai 因nhân 中trung 。 發phát 大đại 心tâm 。 以dĩ 忍nhẫn 辱nhục 力lực 。 果quả 上thượng 得đắc 智trí 慧tuệ 寶bảo 藏tạng 。 若nhược 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 發phát 大đại 心tâm 。 具cụ 忍nhẫn 辱nhục 力lực 已dĩ 。 我ngã 則tắc 賜tứ 與dữ 。 智trí 慧tuệ 寶bảo 藏tạng 。 如như 王vương 解giải 髻kế 。 △# 三tam 結kết 示thị 利lợi 益ích 三tam 。 初sơ 總tổng 舉cử 四tứ 行hành 。 二nhị 廣quảng 舉cử 利lợi 益ích 。 三tam 結kết 成thành 行hành 益ích 。 今kim 初sơ 。 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 求cầu 佛Phật 道Đạo 者giả 。 (# 至chí )# 應ưng 當đương 親thân 近cận 。 如như 是thị 四tứ 法Pháp 。 △# 二nhị 廣quảng 舉cử 利lợi 益ích 二nhị 。 初sơ 現hiện 未vị 果quả 報báo 。 二nhị 夢mộng 中trung 妙diệu 事sự 。 今kim 初sơ 。 讀đọc 是thị 經Kinh 者giả 。 常thường 無vô 憂ưu 惱não 。 (# 至chí )# 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 如như 日nhật 之chi 照chiếu 。 此thử 明minh 若nhược 一nhất 行hành 成thành 。 則tắc 三tam 障chướng 盡tận 。 五ngũ 果quả 現hiện 。 其kỳ 益ích 甚thậm 大đại 。 初sơ 一nhất 頌tụng 轉chuyển 現hiện 報báo 也dã 。 謂vị 現hiện 前tiền 色sắc 心tâm 。 屬thuộc 於ư 報báo 障chướng 。 而nhi 持trì 者giả 能năng 滅diệt 現hiện 世thế 憂ưu 惱não 。 令linh 意ý 地địa 無vô 苦khổ 。 即tức 轉chuyển 現hiện 報báo 之chi 心tâm 。 無vô 病bệnh 鮮tiên 白bạch 。 即tức 轉chuyển 現hiện 報báo 之chi 色sắc 。 總tổng 謂vị 之chi 增tăng 上thượng 果quả 也dã 。 不bất 生sanh 下hạ 半bán 偈kệ 。 轉chuyển 業nghiệp 障chướng 。 得đắc 生sanh 報báo 。 即tức 異dị 熟thục 果quả 。 眾chúng 生sanh 一nhất 偈kệ 。 明minh 修tu 賢hiền 聖thánh 行hành 。 便tiện 與dữ 賢hiền 聖thánh 同đồng 。 即tức 等đẳng 流lưu 果quả 。 天thiên 諸chư 半bán 偈kệ 。 因nhân 持trì 經Kinh 。 而nhi 獲hoạch 給cấp 使sử 。 即tức 士sĩ 用dụng 果quả 。 刀đao 杖trượng 下hạ 二nhị 頌tụng 。 由do 三tam 毒độc 滅diệt 。 而nhi 智trí 慧tuệ 生sanh 。 即tức 離ly 繫hệ 果quả 。 若nhược 合hợp 上thượng 頌tụng 。 總tổng 明minh 滅diệt 惑hoặc 障chướng 。 得đắc 後hậu 報báo 也dã 。 又hựu 多đa 貪tham 者giả 。 為vi 人nhân 所sở 遠viễn 離ly 故cố 。 多đa 嗔sân 者giả 。 為vi 人nhân 所sở 加gia 害hại 故cố 。 多đa 癡si 者giả 常thường 被bị 物vật 所sở 覆phú 故cố 。 今kim 皆giai 反phản 此thử 。 故cố 知tri 惑hoặc 滅diệt 。 △# 二nhị 夢mộng 中trung 妙diệu 事sự 二nhị 。 初sơ 聽thính 法Pháp 說thuyết 法Pháp 授thọ 記ký 證chứng 實thật 。 二nhị 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 說thuyết 法Pháp 入nhập 滅diệt 。 今kim 初sơ 。 若nhược 於ư 夢mộng 中trung 。 但đãn 見kiến 妙diệu 事sự 。 (# 至chí )# 聞văn 法Pháp 為vì 人nhân 說thuyết 。 常thường 有hữu 是thị 好hảo 夢mộng 。 他tha 宗tông 以dĩ 下hạ 十thập 六lục 頌tụng 。 約ước 信tín 住trụ 行hành 向hướng 地địa 妙diệu 六lục 位vị 。 配phối 夢mộng 中trung 。 所sở 歷lịch 之chi 境cảnh 。 今kim 准chuẩn 宗tông 鏡kính 判phán 。 後hậu 四tứ 頌tụng 為vi 銅đồng 輪luân 位vị 。 則tắc 此thử 上thượng 十thập 二nhị 頌tụng 。 應ưng 是thị 十thập 信tín 位vị 。 在tại 鐵thiết 輪luân 。 以dĩ 信tín 為vi 道đạo 源nguyên 德đức 母mẫu 。 是thị 故cố 從tùng 因nhân 至chí 果quả 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 皆giai 在tại 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 信tín 心tâm 中trung 。 具cụ 足túc 故cố 。 皆giai 發phát 兆triệu 於ư 夢mộng 中trung 。 以dĩ 果quả 不bất 離ly 因nhân 故cố 。 今kim 以dĩ 此thử 經Kinh 。 分phần/phân 屬thuộc 於ư 圓viên 。 是thị 故cố 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 令linh 持trì 經Kinh 者giả 。 得đắc 以dĩ 一nhất 念niệm 夢mộng 。 入nhập 十thập 信tín 初sơ 心tâm 。 於ư 此thử 心tâm 中trung 。 即tức 能năng 竪thụ 該cai 一nhất 切thiết 賢hiền 聖thánh 位vị 次thứ 。 言ngôn 初sơ 心tâm 該cai 者giả 。 如như 初sơ 頌tụng 半bán 中trung 。 由do 昔tích 曾tằng 印ấn 信tín 三Tam 寶Bảo 。 具cụ 實thật 德đức 。 能năng 深thâm 忍nhẫn 樂nhạo 欲dục 。 熏huân 以dĩ 成thành 種chủng 。 故cố 今kim 夢mộng 中trung 。 得đắc 見kiến 佛Phật 僧Tăng 。 聽thính 聞văn 法Pháp 要yếu 。 寧ninh 非phi 初sơ 心tâm 耶da 。 此thử 下hạ 皆giai 約ước 竪thụ 論luận 。 故cố 以dĩ 初sơ 信tín 。 攝nhiếp 初sơ 住trụ 初Sơ 地Địa 。 至chí 等đẳng 覺giác 也dã 。 次thứ 又hựu 見kiến 龍long 神thần 下hạ 頌tụng 半bán 。 明minh 不bất 離ly 初sơ 心tâm 。 即tức 得đắc 入nhập 住trụ 。 現hiện 身thân 說thuyết 法Pháp 也dã 。 又hựu 見kiến 諸chư 下hạ 六lục 頌tụng 半bán 。 顯hiển 超siêu 證chứng 初sơ 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 入nhập 總tổng 持trì 門môn 。 證chứng 念niệm 不bất 退thoái 。 得đắc 記ký 莂biệt 也dã 。 又hựu 見kiến 下hạ 一nhất 頌tụng 。 顯hiển 行hành 證chứng 之chi 滿mãn 足túc 。 故cố 曰viết 證chứng 諸chư 法pháp 實thật 相tướng 。 次thứ 頌tụng 半bán 。 顯hiển 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 金kim 剛cang 定định 。 感cảm 十thập 方phương 佛Phật 現hiện 身thân 。 摩ma 頂đảnh 受thọ 職chức 也dã 。 問vấn 。 何hà 以dĩ 不bất 言ngôn 行hạnh 向hướng 耶da 。 答đáp 。 此thử 中trung 夢mộng 境cảnh 。 不bất 過quá 顯hiển 德đức 。 若nhược 拘câu 常thường 例lệ 。 則tắc 非phi 夢mộng 境cảnh 矣hĩ 。 △# 二nhị 出xuất 家gia 成thành 道Đạo 。 說thuyết 法Pháp 入nhập 滅diệt 。 又hựu 夢mộng 作tác 國quốc 王vương 。 (# 至chí )# 後hậu 當đương 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 如như 煙yên 盡tận 燈đăng 滅diệt 。 以dĩ 上thượng 四tứ 頌tụng 。 准chuẩn 宗tông 鏡kính 。 判phán 為vi 銅đồng 輪luân 十thập 住trụ 。 顯hiển 持trì 經Kinh 人nhân 。 又hựu 以dĩ 此thử 心tâm 。 獨độc 頭đầu 夢mộng 入nhập 十thập 住trụ 初sơ 位vị 。 於ư 此thử 位vị 中trung 。 得đắc 見kiến 八bát 相tương/tướng 妙diệu 境cảnh 。 以dĩ 為vi 當đương 來lai 入nhập 住trụ 之chi 先tiên 兆triệu 。 又hựu 此thử 八bát 相tương/tướng 。 各các 有hữu 所sở 歷lịch 之chi 時thời 。 而nhi 長trưởng 者giả 甚thậm 至chí 以dĩ 千thiên 萬vạn 言ngôn 。 以dĩ 時thời 無vô 別biệt 體thể 。 依y 法Pháp 建kiến 立lập 。 由do 所sở 依y 之chi 夢mộng 境cảnh 既ký 融dung 故cố 。 能năng 依y 之chi 時thời 分phần/phân 。 亦diệc 俱câu 融dung 矣hĩ 。 問vấn 。 前tiền 已dĩ 明minh 初sơ 信tín 攝nhiếp 初sơ 住trụ 。 今kim 何hà 重trọng/trùng 耶da 。 答đáp 。 前tiền 於ư 初sơ 信tín 。 急cấp 欲dục 歷lịch 顯hiển 攝nhiếp 盡tận 諸chư 位vị 。 故cố 於ư 住trụ 中trung 。 略lược 明minh 說thuyết 法Pháp 一nhất 相tương/tướng 。 今kim 特đặc 於ư 住trụ 初sơ 。 備bị 彰chương 八bát 相tương/tướng 者giả 。 一nhất 以dĩ 補bổ 前tiền 。 一nhất 以dĩ 見kiến 位vị 位vị 之chi 中trung 。 皆giai 應ưng 有hữu 此thử 八bát 種chủng 相tương/tướng 。 皆giai 如Như 來Lai 之chi 巧xảo 示thị 也dã 。 △# 三tam 結kết 成thành 行hành 益ích 。 若nhược 後hậu 惡ác 世thế 中trung 。 說thuyết 是thị 第đệ 一nhất 法Pháp 。 是thị 人nhân 得đắc 大đại 利lợi 。 如như 上thượng 諸chư 功công 德đức 。 △# 二nhị 下hạ 方phương 傳truyền 持trì 。 從Tùng 地Địa 湧Dũng 出Xuất 。 品Phẩm 第đệ 十thập 五ngũ 地địa 乃nãi 色sắc 法pháp 。 以dĩ 質chất 礙ngại 為vi 性tánh 。 湧dũng 出xuất 是thị 從tùng 下hạ 發phát 來lai 之chi 相tướng 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 離ly 現hiện 色sắc 不bất 相tương 應ứng 染nhiễm 。 久cửu 證chứng 色sắc 自tự 在tại 三tam 昧muội 。 深thâm 悟ngộ 實thật 相tướng 。 依y 正chánh 一nhất 如như 。 性tánh 色sắc 真chân 空không 。 兩lưỡng 俱câu 無vô 礙ngại 。 故cố 承thừa 自tự 在tại 神thần 通thông 。 一nhất 聞văn 佛Phật 命mạng 。 不bất 用dụng 加gia 行hành 。 亦diệc 不bất 見kiến 上thượng 有hữu 地địa 礙ngại 。 四tứ 方phương 奔bôn 湧dũng 。 祇kỳ 應ưng 聖thánh 召triệu 。 故cố 曰viết 從tùng 地địa 湧dũng 出xuất 品phẩm 。 台thai 家gia 自tự 此thử 品phẩm 去khứ 。 約ước 本bổn 迹tích 二nhị 意ý 。 又hựu 立lập 一nhất 重trọng/trùng 三tam 分phần/phân 。 今kim 不bất 然nhiên 者giả 。 由do 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 迹tích 。 非phi 迹tích 無vô 以dĩ 顯hiển 本bổn 。 本bổn 迹tích 雖tuy 殊thù 。 其kỳ 揆quỹ 一nhất 也dã 。 故cố 不bất 敢cảm 分phần/phân 。 △# 文văn 六lục 。 初sơ 客khách 眾chúng 傳truyền 持trì 。 二nhị 如Như 來Lai 制chế 止chỉ 。 三tam 湧dũng 贊tán 訊tấn 喜hỷ 四tứ 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 。 五ngũ 廣quảng 說thuyết 功công 德đức 。 六lục 發phát 願nguyện 傳truyền 持trì 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 他tha 方phương 國quốc 土độ 。 諸chư 來lai (# 至chí )# 當đương 於ư 此thử 土độ 。 而nhi 廣quảng 說thuyết 之chi 。 上thượng 顯hiển 能năng 持trì 之chi 行hành 既ký 畢tất 。 是thị 故cố 雲vân 集tập 者giả 。 因nhân 聞văn 弘hoằng 經kinh 大đại 益ích 。 又hựu 得đắc 遠viễn 難nạn/nan 芳phương 軌quỹ 。 所sở 以dĩ 發phát 願nguyện 。 亦diệc 欲dục 於ư 此thử 弘hoằng 經kinh 。 又hựu 藉tạ 此thử 一nhất 請thỉnh 。 可khả 作tác 開khai 顯hiển 之chi 由do 。 △# 二nhị 如Như 來Lai 制chế 止chỉ 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 護hộ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 廣quảng 說thuyết 此thử 經Kinh 。 所sở 以dĩ 止chỉ 者giả 。 由do 彼bỉ 方phương 此thử 土thổ/độ 既ký 均quân 屬thuộc 所sở 被bị 。 何hà 必tất 廢phế 彼bỉ 益ích 此thử 。 倘thảng 此thử 土thổ/độ 緣duyên 淺thiển 。 不bất 但đãn 失thất 此thử 。 亦diệc 並tịnh 失thất 彼bỉ 。 是thị 以dĩ 不bất 許hứa 。 又hựu 若nhược 許hứa 之chi 。 則tắc 下hạ 方phương 不bất 來lai 。 遠viễn 本bổn 何hà 由do 而nhi 顯hiển 。 是thị 以dĩ 止chỉ 之chi 。 而nhi 召triệu 本bổn 眾chúng 。 以dĩ 發phát 疑nghi 問vấn 之chi 端đoan 。 △# 三tam 湧dũng 贊tán 訊tấn 喜hỷ 四tứ 。 初sơ 應ưng 命mạng 湧dũng 出xuất 。 二nhị 詣nghệ 佛Phật 禮lễ 贊tán 。 三tam 問vấn 訊tấn 安an 否phủ/bĩ 。 四tứ 發phát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 說thuyết 是thị 時thời 。 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 。 (# 至chí )# 筭# 數số 譬thí 喻dụ 。 所sở 不bất 能năng 知tri 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 深thâm 證chứng 實thật 相tướng 。 原nguyên 與dữ 如Như 來Lai 。 共cộng 居cư 一nhất 處xứ 。 本bổn 未vị 曾tằng 離ly 。 今kim 為vi 未vị 解giải 者giả 。 發phát 顯hiển 本bổn 跡tích 。 故cố 如Như 來Lai 方phương 便tiện 。 有hữu 呼hô 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 亦diệc 方phương 便tiện 。 現hiện 發phát 來lai 之chi 相tướng 。 地địa 言ngôn 振chấn 裂liệt 者giả 。 乃nãi 預dự 表biểu 開khai 顯hiển 之chi 兆triệu 也dã 。 二Nhị 乘Thừa 聖thánh 十thập 八bát 變biến 中trung 。 尚thượng 能năng 履lý 水thủy 如như 地địa 。 履lý 地địa 如như 水thủy 。 不bất 見kiến 有hữu 礙ngại 。 況huống 諸chư 大Đại 士Sĩ 耶da 。 此thử 界giới 虗hư 空không 中trung 住trụ 者giả 。 既ký 曰viết 界giới 則tắc 非phi 空không 矣hĩ 。 又hựu 云vân 空không 中trung 住trụ 。 則tắc 不bất 離ly 空không 矣hĩ 。 大đại 鈔sao 謂vị 。 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 當đương 以dĩ 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 四tứ 塵trần 為vi 體thể 。 從tùng 如Như 來Lai 後hậu 得đắc 智trí 所sở 現hiện 。 為vi 他tha 受thọ 用dụng 身thân 所sở 依y 。 如Như 來Lai 利lợi 他tha 行hành 滿mãn 。 隨tùy 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 宜nghi 見kiến 。 而nhi 現hiện 種chủng 種chủng 。 妙diệu 色sắc 諸chư 塵trần 境cảnh 界giới 。 釋thích 曰viết 。 今kim 若nhược 就tựu 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 則tắc 以dĩ 諸chư 大Đại 士Sĩ 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 大đại 用dụng 為vi 因nhân 。 託thác 如Như 來Lai 利lợi 他tha 大đại 用dụng 為vi 緣duyên 。 而nhi 於ư 下hạ 方phương 。 眾chúng 同đồng 分phần 中trung 。 現hiện 有hữu 此thử 土thổ/độ 。 以dĩ 為vi 所sở 依y 。 未vị 便tiện 指chỉ 為vi 常thường 寂tịch 。 由do 寂tịch 光quang 屬thuộc 自tự 受thọ 用dụng 。 且thả 寂tịch 照chiếu 雙song 流lưu 。 存tồn 泯mẫn 莫mạc 覊# 。 今kim 既ký 能năng 所sở 歷lịch 然nhiên 。 何hà 必tất 談đàm 玄huyền 說thuyết 妙diệu 。 況huống 帝đế 網võng 剎sát 中trung 。 必tất 不bất 缺khuyết 此thử 依y 空không 之chi 土thổ/độ 。 故cố 行hạnh 願nguyện 經Kinh 云vân 。 或hoặc 有hữu 依y 空không 。 及cập 諸chư 卉hủy 木mộc 。 而nhi 生sanh 住trú 者giả 。 思tư 之chi 。 是thị 諸chư 下hạ 。 明minh 發phát 來lai 之chi 由do 。 一nhất 一nhất 下hạ 。 明minh 所sở 來lai 之chi 多đa 。 而nhi 以dĩ 所sở 領lãnh 之chi 極cực 多đa 者giả 。 作tác 最tối 少thiểu 者giả 。 說thuyết 起khởi 故cố 約ước 能năng 將tương 。 則tắc 從tùng 寬khoan 之chi 狹hiệp 。 說thuyết 至chí 五ngũ 四tứ 三tam 二nhị 一nhất 。 皆giai 以dĩ 所sở 領lãnh 最tối 少thiểu 者giả 。 倍bội 倍bội 漸tiệm 增tăng 。 以dĩ 顯hiển 能năng 領lãnh 者giả 甚thậm 多đa 。 如như 領lãnh 六lục 萬vạn 者giả 。 止chỉ 有hữu 六lục 人nhân 。 而nhi 領lãnh 五ngũ 萬vạn 者giả 。 則tắc 有hữu 十thập 人nhân 。 是thị 故cố 令linh 五ngũ 返phản 多đa 於ư 六lục 。 △# 二nhị 詣nghệ 佛Phật 禮lễ 贊tán 。 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 地địa 出xuất 已dĩ 。 (# 至chí )# 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 國quốc 土độ 虗hư 空không 。 初sơ 明minh 三tam 業nghiệp 。 禮lễ 贊tán 之chi 儀nghi 。 是thị 諸chư 下hạ 。 明minh 所sở 贊tán 之chi 時thời 分phần/phân 。 以dĩ 顯hiển 時thời 隨tùy 心tâm 融dung 之chi 妙diệu 。 而nhi 拂phất 九cửu 載tái 說thuyết 經Kinh 之chi 迹tích 。 但đãn 經kinh 文văn 渾hồn 明minh 五ngũ 十thập 。 謂vị 如như 半bán 日nhật 。 若nhược 各các 承thừa 一nhất 邊biên 者giả 。 一nhất 謂vị 湧dũng 出xuất 菩Bồ 薩Tát 。 非phi 上thượng 承thừa 佛Phật 力lực 。 令linh 於ư 自tự 心tâm 。 即tức 促xúc 見kiến 延diên 。 非phi 展triển 半bán 日nhật 。 為vi 五ngũ 十thập 。 不bất 足túc 以dĩ 盡tận 贊tán 嘆thán 之chi 法pháp 。 故cố 云vân 五ngũ 十thập 。 一nhất 謂vị 本bổn 會hội 大đại 眾chúng 。 非phi 上thượng 承thừa 佛Phật 加gia 。 令linh 於ư 自tự 心tâm 。 即tức 延diên 見kiến 促xúc 。 非phi 緒tự 五ngũ 十thập 為vi 半bán 日nhật 。 曷hạt 能năng 經kinh 久cửu 聞văn 贊tán 不bất 倦quyện 。 故cố 云vân 半bán 日nhật 。 爾nhĩ 時thời 下hạ 。 明minh 本bổn 會hội 四tứ 眾chúng 。 更cánh 承thừa 佛Phật 力lực 。 即tức 狹hiệp 見kiến 廣quảng 也dã 。 地địa 湧dũng 之chi 眾chúng 。 自tự 應ưng 命mạng 出xuất 後hậu 。 已dĩ 遍biến 空không 界giới 。 眾chúng 但đãn 未vị 見kiến 。 茲tư 承thừa 佛Phật 力lực 。 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 之chi 用dụng 擴# 之chi 。 始thỉ 令linh 即tức 狹hiệp 。 而nhi 能năng 見kiến 廣quảng 。 然nhiên 上thượng 延diên 促xúc 。 及cập 廣quảng 狹hiệp 二nhị 種chủng 無vô 礙ngại 。 並tịnh 是thị 循tuần 機cơ 所sở 見kiến 。 業nghiệp 用dụng 門môn 中trung 事sự 也dã 。 △# 三tam 問vấn 訊tấn 安an 否phủ/bĩ 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 中trung 。 有hữu 四tứ 導đạo 師sư 。 (# 至chí )# 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 四tứ 上thượng 首thủ 。 皆giai 以dĩ 行hành 立lập 名danh 者giả 。 由do 以dĩ 持trì 經Kinh 之chi 行hành 。 竪thụ 窮cùng 心tâm 源nguyên 。 故cố 名danh 上thượng 。 橫hoạnh/hoành 彌di 法Pháp 界Giới 。 故cố 名danh 無vô 邊biên 。 不bất 染nhiễm 二nhị 邊biên 。 故cố 名danh 淨tịnh 。 中trung 道đạo 卓trác 然nhiên 。 故cố 名danh 安an 立lập 行hành 。 皆giai 能năng 剏# 啟khải 法Pháp 門môn 。 引dẫn 接tiếp 物vật 機cơ 。 得đắc 為vi 唱xướng 導đạo 之chi 師sư 。 在tại 大đại 下hạ 。 問vấn 訊tấn 也dã 。 先tiên 長trường/trưởng 次thứ 頌tụng 。 而nhi 以dĩ 病bệnh 惱não 等đẳng 。 為vi 問vấn 者giả 。 以dĩ 如Như 來Lai 應ưng 身thân 。 人nhân 中trung 示thị 同đồng 人nhân 法pháp 故cố 。 輪Luân 王Vương 以dĩ 有hữu 漏lậu 五ngũ 陰ấm 住trụ 世thế 。 尚thượng 得đắc 無vô 病bệnh 自tự 在tại 。 況huống 以dĩ 全toàn 體thể 金kim 剛cang 為vi 身thân 者giả 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 為vi 順thuận 世thế 常thường 儀nghi 。 故cố 初sơ 覲cận 時thời 。 應ưng 有hữu 此thử 問vấn 。 爾nhĩ 時thời 下hạ 。 答đáp 也dã 。 釋thích 成thành 安an 樂lạc 易dị 度độ 之chi 由do 。 文văn 有hữu 三tam 節tiết 。 然nhiên 自tự 開khai 卷quyển 至chí 此thử 。 並tịnh 未vị 曾tằng 言ngôn 菩Bồ 提Đề 塲# 。 說thuyết 華hoa 嚴nghiêm 事sự 。 今kim 由do 開khai 顯hiển 。 得đắc 立lập 一Nhất 乘Thừa 已dĩ 竟cánh 。 更cánh 欲dục 引dẫn 同đồng 入nhập 別biệt 。 乃nãi 作tác 是thị 說thuyết 。 故cố 古cổ 德đức 依y 此thử 文văn 。 建kiến 立lập 三tam 種chủng 法Pháp 輪luân 。 謂vị 於ư 始thỉ 見kiến 我ngã 身thân 下hạ 。 立lập 根căn 本bổn 法Pháp 輪luân 。 令linh 根căn 利lợi 德đức 厚hậu 者giả 。 聞văn 一Nhất 乘Thừa 法pháp 。 入nhập 如Như 來Lai 慧tuệ 。 次thứ 於ư 除trừ 先tiên 下hạ 。 立lập 枝chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 。 令linh 五ngũ 濁trược 障chướng 重trọng 者giả 。 聞văn 三tam 乘thừa 法Pháp 。 先tiên 出xuất 火hỏa 宅trạch 。 後hậu 於ư 我ngã 今kim 下hạ 。 立lập 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 法Pháp 輪luân 。 即tức 依y 此thử 經Kinh 退thoái 攝nhiếp 從tùng 前tiền 。 依y 本bổn 所sở 垂thùy 之chi 末mạt 。 會hội 為vi 一Nhất 乘Thừa 。 同đồng 歸quy 華hoa 嚴nghiêm 佛Phật 慧tuệ 。 故cố 云vân 我ngã 今kim 亦diệc 令linh 。 得đắc 聞văn 是thị 經Kinh 。 入nhập 於ư 佛Phật 慧tuệ 。 正chánh 以dĩ 先tiên 率suất 後hậu 也dã 。 是thị 知tri 今kim 經kinh 。 亦diệc 明minh 指chỉ 華hoa 嚴nghiêm 。 以dĩ 為vi 其kỳ 本bổn 矣hĩ 。 須tu 知tri 。 融dung 會hội 時thời 。 佛Phật 慧tuệ 雖tuy 無vô 有hữu 二nhị 。 而nhi 於ư 未vị 會hội 之chi 前tiền 。 則tắc 先tiên 後hậu 二nhị 相tương/tướng 。 自tự 不bất 可khả 廢phế 。 大đại 疏sớ/sơ 謂vị 。 華hoa 嚴nghiêm 為vi 諸chư 教giáo 本bổn 有hữu 二nhị 。 一nhất 為vi 開khai 漸tiệm 之chi 本bổn 。 一nhất 為vi 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 。 則tắc 今kim 經kinh 與dữ 彼bỉ 。 同đồng 名danh 為vi 攝nhiếp 末mạt 之chi 本bổn 。 而nhi 屬thuộc 於ư 所sở 同đồng 也dã 。 △# 四tứ 發phát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 爾nhĩ 時thời 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 (# 至chí )# 能năng 於ư 如Như 來Lai 。 發phát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 以dĩ 娑sa 婆bà 之chi 難nan 化hóa 。 而nhi 返phản 易dị 化hóa 。 故cố 以dĩ 大đại 雄hùng 贊tán 之chi 。 △# 四tứ 問vấn 答đáp 決quyết 疑nghi 二nhị 。 初sơ 決quyết 不bất 識thức 眾chúng 湧dũng 疑nghi 。 二nhị 決quyết 執chấp 近cận 教giáo 化hóa 疑nghi 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 大đại 眾chúng 疑nghi 問vấn 。 二nhị 如Như 來Lai 決quyết 答đáp 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 此thử 土thổ/độ 眾chúng 疑nghi 。 二nhị 他tha 土thổ/độ 眾chúng 疑nghi 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 心tâm 之chi 所sở 念niệm 。 并tinh 欲dục 自tự 決quyết 所sở 疑nghi 。 彌Di 勒Lặc 位vị 極cực 補bổ 出xuất 。 智trí 豈khởi 遜tốn 人nhân 。 遊du 遍biến 十thập 方phương 。 見kiến 可khả 云vân 廣quảng 。 今kim 乃nãi 不bất 識thức 一nhất 人nhân 。 亦diệc 並tịnh 不bất 知tri 。 所sở 來lai 之chi 處xứ 。 足túc 知tri 佛Phật 境cảnh 廣quảng 大đại 深thâm 遠viễn 。 故cố 他tha 經Kinh 云vân 。 佛Phật 所sở 知tri 者giả 。 如như 大đại 地địa 土thổ/độ 。 等đẳng 覺giác 所sở 知tri 者giả 。 如như 爪trảo 甲giáp 上thượng 土thổ/độ 。 豈khởi 虗hư 語ngữ 哉tai 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 二nhị 。 初sơ 問vấn 來lai 處xứ 因nhân 緣duyên 。 二nhị 陳trần 己kỷ 及cập 眾chúng 疑nghi 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 略lược 舉cử 。 二nhị 廣quảng 舉cử 。 今kim 初sơ 。 合hợp 掌chưởng 向hướng 佛Phật 。 以dĩ 偈kệ 問vấn 曰viết 。 無vô 量lượng 千thiên 萬vạn 億ức 。 (# 至chí )# 是thị 從tùng 何hà 所sở 來lai 。 以dĩ 何hà 因nhân 緣duyên 集tập 。 一nhất 問vấn 所sở 來lai 之chi 處xứ 。 一nhất 問vấn 所sở 來lai 之chi 由do 。 △# 二nhị 廣quảng 舉cử 二nhị 。 初sơ 問vấn 來lai 處xứ 。 二nhị 問vấn 師sư 宗tông 。 今kim 初sơ 。 巨cự 身thân 大đại 神thần 通thông 。 (# 至chí )# 過quá 於ư 恆Hằng 沙sa 劫kiếp 。 猶do 不bất 能năng 盡tận 知tri 。 △# 二nhị 問vấn 師sư 宗tông 。 是thị 諸chư 大đại 威uy 德đức 。 (# 至chí )# 受thọ 持trì 行hành 誰thùy 經Kinh 。 修tu 習tập 何hà 佛Phật 道Đạo 。 後hậu 從tùng 誰thùy 成thành 德đức 。 初sơ 從tùng 誰thùy 教giáo 發phát 心tâm 。 以dĩ 初sơ 發phát 後hậu 成thành 。 不bất 得đắc 有hữu 三tam 人nhân 。 故cố 止chỉ 用dụng 兩lưỡng 箇cá 誰thùy 字tự 。 中trung 間gian 修tu 道Đạo 。 自tự 然nhiên 歷lịch 覲cận 多đa 佛Phật 。 故cố 連liên 用dụng 何hà 誰thùy 三tam 字tự 。 △# 二nhị 陳trần 己kỷ 及cập 眾chúng 疑nghi 二nhị 。 初sơ 陳trần 己kỷ 疑nghi 。 二nhị 陳trần 眾chúng 疑nghi 。 今kim 初sơ 。 如như 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 忽hốt 然nhiên 從tùng 地địa 出xuất 。 願nguyện 說thuyết 其kỳ 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 此thử 塞tắc 畟trắc 虗hư 空không 之chi 眾chúng 。 等đẳng 覺giác 輩bối 。 尚thượng 不bất 能năng 識thức 一nhất 人nhân 。 則tắc 諸chư 大Đại 士Sĩ 之chi 本bổn 迹tích 。 亦diệc 叵phả 測trắc 矣hĩ 。 △# 二nhị 陳trần 眾chúng 疑nghi 。 今kim 此thử 之chi 大đại 會hội 。 (# 至chí )# 無vô 量lượng 德đức 世Thế 尊Tôn 。 惟duy 願nguyện 決quyết 眾chúng 疑nghi 。 初sơ 六lục 句cú 。 會hội 同đồng 所sở 疑nghi 。 後hậu 二nhị 句cú 正chánh 請thỉnh 也dã 。 △# 二nhị 他tha 土thổ/độ 眾chúng 疑nghi 。 爾nhĩ 時thời 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 。 分phân 身thân 諸chư 佛Phật 。 (# 至chí )# 汝nhữ 等đẳng 自tự 當đương 。 應ưng 是thị 得đắc 聞văn 。 答đáp 問vấn 之chi 益ích 。 不bất 在tại 諸chư 佛Phật 。 故cố 抑ức 待đãi 釋thích 尊tôn 。 又hựu 釋thích 尊tôn 一nhất 代đại 近cận 跡tích 。 因nhân 此thử 答đáp 問vấn 。 玄huyền 秘bí 方phương 顯hiển 。 故cố 令linh 待đãi 之chi 。 台thai 家gia 自tự 此thử 品phẩm 初sơ 。 至chí 此thử 文văn 止chỉ 。 名danh 本bổn 門môn 序tự 分phần/phân 。 今kim 並tịnh 為vi 流lưu 通thông 所sở 攝nhiếp 者giả 。 以dĩ 此thử 上thượng 下hạ 文văn 。 俱câu 因nhân 召triệu 本bổn 眾chúng 。 持trì 經Kinh 決quyết 疑nghi 。 乃nãi 有hữu 此thử 問vấn 及cập 答đáp 故cố 。 △# 二nhị 如Như 來Lai 決quyết 答đáp 二nhị 。 初sơ 嘆thán 勉miễn 安an 慰úy 。 二nhị 正chánh 答đáp 所sở 疑nghi 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 (# 至chí )# 諸chư 佛Phật 威uy 猛mãnh 。 大đại 勢thế 之chi 力lực 。 釋thích 尊tôn 一nhất 代đại 化hóa 儀nghi 。 皆giai 被bị 近cận 跡tích 所sở 覆phú 。 非phi 藉tạ 此thử 問vấn 弗phất 顯hiển 。 故cố 先tiên 贊tán 其kỳ 問vấn 。 而nhi 又hựu 勉miễn 之chi 。 以dĩ 勿vật 散tán 亂loạn 。 勿vật 怠đãi 退thoái 。 勿vật 疑nghi 悔hối 者giả 。 如Như 來Lai 果quả 後hậu 施thí 化hóa 。 無vô 量lượng 為vi 邊biên 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 修tu 。 未vị 免miễn 聞văn 罕# 不bất 疑nghi 。 故cố 勉miễn 之chi 如như 此thử 。 如Như 來Lai 神thần 智trí 二nhị 力lực 。 一nhất 言ngôn 之chi 歎thán 。 不bất 足túc 以dĩ 盡tận 之chi 。 故cố 既ký 曰viết 師sư 子tử 奮phấn 迅tấn 。 又hựu 足túc 以dĩ 威uy 猛mãnh 大đại 勢thế 。 非phi 如như 是thị 不bất 能năng 。 作tác 廣quảng 大đại 佛Phật 事sự 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 當đương 精tinh 進tấn 一nhất 心tâm 。 (# 至chí )# 如như 是thị 今kim 當đương 說thuyết 。 汝nhữ 等đẳng 一nhất 心tâm 聽thính 。 欲dục 聞văn 第đệ 一nhất 法pháp 。 須tu 住trụ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 故cố 云vân 住trụ 忍nhẫn 善thiện 中trung 。 △# 二nhị 正chánh 答đáp 所sở 疑nghi 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 五ngũ 。 初sơ 答đáp 發phát 心tâm 。 二nhị 答đáp 住trú 處xứ 。 三tam 答đáp 修tu 習tập 。 四tứ 釋thích 修tu 習tập 。 五ngũ 釋thích 住trú 處xứ 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 說thuyết 此thử 偈kệ 。 已dĩ (# 至chí )# 調điều 伏phục 其kỳ 心tâm 。 令linh 發phát 道Đạo 意ý 。 此thử 去khứ 五ngũ 科khoa 。 皆giai 略lược 為vi 開khai 顯hiển 。 令linh 其kỳ 動động 執chấp 生sanh 疑nghi 。 此thử 文văn 顯hiển 諸chư 大Đại 士Sĩ 。 先tiên 皆giai 凡phàm 夫phu 。 由do 釋thích 尊tôn 成thành 道Đạo 後hậu 。 始thỉ 教giáo 發phát 心tâm 。 非phi 由do 於ư 他tha 人nhân 。 △# 二nhị 答đáp 住trú 處xứ 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 於ư 是thị 娑Sa 婆Bà 世Thế 界Giới 之chi 下hạ 。 此thử 界giới 虗hư 空không 中trung 住trụ 。 釋thích 論luận 以dĩ 有hữu 底để 散tán 三tam 昧muội 。 釋thích 住trú 處xứ 。 言ngôn 底để 者giả 下hạ 也dã 。 散tán 者giả 空không 也dã 。 應ưng 是thị 以dĩ 下hạ 。 方phương 非phi 非phi 想tưởng 之chi 頂đảnh 。 為vi 此thử 界giới 之chi 底để 散tán 。 即tức 底để 上thượng 之chi 虗hư 空không 。 有hữu 即tức 是thị 堪kham 忍nhẫn 之chi 下hạ 邊biên 。 此thử 正chánh 指chỉ 出xuất 下hạ 方phương 空không 。 為vi 所sở 住trú 處xứ 也dã 。 故cố 行hạnh 願nguyện 云vân 。 或hoặc 有hữu 依y 空không 。 及cập 諸chư 卉hủy 木mộc 。 而nhi 生sanh 住trú 者giả 。 △# 三tam 答đáp 修tu 習tập 。 於ư 諸chư 經Kinh 典điển 。 讀đọc 誦tụng 通thông 利lợi 。 思tư 惟duy 分phân 別biệt 正chánh 憶ức 念niệm 。 三tam 慧tuệ 如như 文văn 可khả 知tri 。 古cổ 謂vị 。 於ư 經kinh 分phân 別biệt 是thị 修tu 智trí 。 正chánh 憶ức 念niệm 是thị 修tu 斷đoạn 。 △# 四tứ 釋thích 修tu 習tập 。 阿a 逸dật 多đa 是thị 諸chư 善thiện 男nam 子tử 等đẳng 。 (# 至chí )# 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 未vị 曾tằng 休hưu 息tức 。 以dĩ 不bất 樂nhạo 在tại 眾chúng 。 而nhi 樂nhạo/nhạc/lạc 靜tĩnh 處xứ 。 成thành 無vô 諍tranh 行hành 也dã 。 △# 五ngũ 釋thích 住trú 處xứ 。 亦diệc 不bất 依y 止chỉ 。 人nhân 天thiên (# 至chí )# 一nhất 心tâm 精tinh 進tấn 。 求cầu 無vô 上thượng 慧tuệ 。 不bất 依y 人nhân 天thiên 二nhị 邊biên 。 則tắc 顯hiển 身thân 所sở 依y 之chi 空không 界giới 。 乃nãi 即tức 中trung 道đạo 之chi 妙diệu 空không 也dã 。 樂nhạo/nhạc/lạc 深thâm 智trí 。 顯hiển 觀quán 所sở 依y 之chi 智trí 也dã 。 諸chư 佛Phật 之chi 法Pháp 。 顯hiển 觀quán 所sở 依y 之chi 境cảnh 也dã 。 共cộng 顯hiển 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 若nhược 身thân 若nhược 心tâm 。 久cửu 離ly 散tán 動động 。 故cố 下hạ 云vân 。 善thiện 入nhập 出xuất 住trụ 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 三tam 昧muội 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 五ngũ 。 初sơ 發phát 心tâm 。 二nhị 依y 處xứ 。 三tam 修tu 住trụ 。 四tứ 總tổng 答đáp 。 五ngũ 勸khuyến 信tín 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 阿A 逸Dật 汝nhữ 當đương 知tri 。 (# 至chí )# 悉tất 是thị 我ngã 所sở 化hóa 。 令linh 發phát 大Đại 道Đạo 心tâm 。 上thượng 文văn 但đãn 云vân 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 已dĩ 。 化hóa 令linh 發phát 心tâm 。 以dĩ 未vị 言ngôn 在tại 。 無vô 數số 劫kiếp 前tiền 。 或hoặc 謂vị 此thử 是thị 利lợi 根căn 大Đại 乘Thừa 。 故cố 得đắc 一nhất 生sanh 超siêu 證chứng 。 今kim 頌tụng 忽hốt 云vân 。 從tùng 無vô 數số 劫kiếp 來lai 。 法Pháp 會hội 不bất 能năng 不bất 因nhân 此thử 答đáp 。 轉chuyển 更cánh 生sanh 疑nghi 。 △# 二nhị 依y 處xứ 。 此thử 等đẳng 是thị 我ngã 子tử 。 (# 至chí )# 捨xả 大đại 眾chúng 憒hội 鬧náo 。 不bất 樂nhạo 多đa 所sở 說thuyết 。 △# 三tam 修tu 住trụ 。 如như 是thị 諸chư 子tử 等đẳng 。 (# 至chí )# 說thuyết 種chủng 種chủng 妙diệu 法Pháp 。 其kỳ 心tâm 無vô 所sở 畏úy 。 上thượng 處xứ 中trung 。 既ký 不bất 樂nhạo 在tại 眾chúng 。 而nhi 又hựu 領lãnh 多đa 眷quyến 屬thuộc 。 今kim 修tu 中trung 。 既ký 不bất 樂nhạo 多đa 說thuyết 。 而nhi 又hựu 說thuyết 種chủng 種chủng 妙diệu 法Pháp 。 何hà 也dã 。 由do 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 之chi 人nhân 。 雖tuy 多đa 亦diệc 靜tĩnh 。 雖tuy 說thuyết 非phi 多đa 。 豈khởi 凡phàm 眾chúng 可khả 比tỉ 。 △# 四tứ 總tổng 答đáp 。 我ngã 於ư 伽Già 耶Da 城Thành 。 (# 至chí )# 今kim 皆giai 住trụ 不bất 退thoái 。 悉tất 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 總tổng 以dĩ 一nhất 我ngã 字tự 。 答đáp 盡tận 數số 問vấn 。 且thả 云vân 道đạo 後hậu 施thí 化hóa 。 悉tất 當đương 得đắc 佛Phật 。 而nhi 疑nghi 團đoàn 更cánh 大đại 湧dũng 矣hĩ 。 △# 五ngũ 勸khuyến 信tín 。 我ngã 今kim 說thuyết 實thật 語ngữ 。 汝nhữ 等đẳng 一nhất 心tâm 信tín 。 我ngã 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 教giáo 化hóa 是thị 等đẳng 眾chúng 。 △# 二nhị 決quyết 執chấp 近cận 教giáo 化hóa 疑nghi 二nhị 。 初sơ 大đại 眾chúng 疑nghi 問vấn 。 二nhị 如Như 來Lai 決quyết 答đáp 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 疑nghi 。 二nhị 問vấn 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 既ký 曰viết 伽già 耶da 樹thụ 下hạ 成thành 道Đạo 已dĩ 。 始thỉ 教giáo 令linh 發phát 心tâm 。 又hựu 如như 何hà 云vân 從tùng 久cửu 遠viễn 教giáo 化hóa 。 語ngữ 殊thù 矯kiểu 亂loạn 。 是thị 以dĩ 生sanh 疑nghi 。 又hựu 或hoặc 雖tuy 聞văn 久cửu 遠viễn 之chi 說thuyết 。 由do 上thượng 云vân 伽già 耶da 。 云vân 樹thụ 下hạ 成thành 道Đạo 故cố 。 仍nhưng 忽hốt 久cửu 遠viễn 。 以dĩ 為vi 四tứ 十thập 。 故cố 下hạ 陳trần 疑nghi 。 但đãn 執chấp 於ư 近cận 。 並tịnh 不bất 達đạt 開khai 顯hiển 意ý 。 △# 二nhị 問vấn 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 陳trần 疑nghi 。 二nhị 請thỉnh 決quyết 。 初sơ 又hựu 三tam 。 初sơ 舉cử 少thiểu 時thời 能năng 化hóa 廣quảng 大đại 難nan 信tín 疑nghi 。 二nhị 舉cử 父phụ 少thiểu 子tử 老lão 以dĩ 況huống 難nan 信tín 疑nghi 。 三tam 復phục 舉cử 難nan 信tín 之chi 法Pháp 以dĩ 合hợp 喻dụ 。 今kim 初sơ 。 即tức 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn (# 至chí )# 如như 此thử 之chi 事sự 。 世thế 所sở 難nan 信tín 。 初sơ 以dĩ 道đạo 成thành 之chi 近cận 。 何hà 能năng 廣quảng 化hóa 深thâm 位vị 多đa 眾chúng 。 此thử 執chấp 近cận 疑nghi 遠viễn 也dã 。 言ngôn 四tứ 十thập 餘dư 年niên 者giả 。 以dĩ 初sơ 二nhị 十thập 。 但đãn 令linh 除trừ 糞phẩn 。 次thứ 二nhị 十thập 。 執chấp 作tác 家gia 事sự 。 又hựu 今kim 在tại 法pháp 華hoa 。 故cố 合hợp 有hữu 四tứ 十thập 餘dư 也dã 。 世Thế 尊Tôn 此thử 大đại 下hạ 。 執chấp 遠viễn 疑nghi 近cận 也dã 。 妙diệu 樂lạc 云vân 。 結kết 請thỉnh 中trung 。 但đãn 舉cử 難nan 信tín 者giả 。 託thác 物vật 不bất 信tín 。 拒cự 而nhi 擊kích 佛Phật 。 令linh 必tất 有hữu 答đáp 也dã 。 △# 二nhị 舉cử 父phụ 少thiểu 子tử 老lão 以dĩ 況huống 難nan 信tín 。 譬thí 如như 有hữu 人nhân 。 色sắc 美mỹ 髮phát 黑hắc 。 (# 至chí )# 生sanh 育dục 我ngã 等đẳng 。 是thị 事sự 難nan 信tín 。 以dĩ 色sắc 美mỹ 髮phát 黑hắc 。 喻dụ 近cận 成thành 。 百bách 歲tuế 喻dụ 久cửu 修tu 。 雖tuy 老lão 指chỉ 少thiểu 為vi 父phụ 。 少thiểu 指chỉ 老lão 為vi 子tử 。 了liễu 不bất 自tự 疑nghi 。 若nhược 令linh 旁bàng 觀quán 者giả 。 則tắc 不bất 能năng 信tín 末mạt 故cố 。 斷đoạn 曰viết 難nan 信tín 。 △# 三tam 復phục 舉cử 難nan 信tín 之chi 法Pháp 以dĩ 合hợp 喻dụ 。 佛Phật 亦diệc 如như 是thị 。 得đắc 道Đạo 已dĩ 來lai 。 (# 至chí )# 乃nãi 能năng 作tác 此thử 。 大đại 功công 德đức 事sự 。 本bổn 會hội 總tổng 被bị 得đắc 道Đạo 之chi 近cận 跡tích 所sở 覆phú 故cố 。 皆giai 於ư 未vị 久cửu 起khởi 疑nghi 。 入nhập 定định 有hữu 從tùng 散tán 入nhập 。 有hữu 從tùng 定định 入nhập 定định 之chi 異dị 。 既ký 曰viết 無vô 量lượng 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 三tam 昧muội 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 二nhị 三tam 局cục 之chi 。 空không 生sanh 尊tôn 者giả 。 尚thượng 能năng 於ư 一nhất 剎sát 那na 。 入nhập 四tứ 萬vạn 三tam 昧muội 。 諸chư 大Đại 士Sĩ 寧ninh 可khả 思tư 議nghị 。 △# 二nhị 請thỉnh 決quyết 二nhị 。 初sơ 出xuất 請thỉnh 意ý 。 二nhị 正chánh 請thỉnh 決quyết 。 今kim 初sơ 。 我ngã 等đẳng 雖tuy 復phục 信tín 佛Phật 。 隨tùy 宜nghi 所sở 說thuyết 。 (# 至chí )# 而nhi 起khởi 破phá 法Pháp 。 罪tội 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 初sơ 以dĩ 現hiện 在tại 之chi 機cơ 。 雖tuy 知tri 佛Phật 語ngữ 誠thành 諦đế 。 因nhân 憑bằng 仰ngưỡng 信tín 。 雖tuy 不bất 敢cảm 起khởi 疑nghi 。 猶do 乏phạp 增tăng 進tiến 之chi 益ích 。 若nhược 未vị 來lai 新tân 發phát 意ý 人nhân 。 聞văn 而nhi 不bất 信tín 。 能năng 不bất 造tạo 破phá 法pháp 罪tội 耶da 。 △# 二nhị 正chánh 請thỉnh 決quyết 。 唯dụy 然nhiên 世Thế 尊Tôn 。 願nguyện 為vì 解giải 說thuyết 。 (# 至chí )# 聞văn 此thử 事sự 已dĩ 。 亦diệc 不bất 生sanh 疑nghi 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 三tam 。 初sơ 頌tụng 執chấp 近cận 疑nghi 遠viễn 。 二nhị 頌tụng 以dĩ 喻dụ 合hợp 法pháp 。 三tam 頌tụng 決quyết 疑nghi 之chi 益ích 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 佛Phật 昔tích 從tùng 釋Thích 種chủng 。 (# 至chí )# 是thị 事sự 難nan 思tư 議nghị 。 云vân 何hà 而nhi 可khả 信tín 。 △# 二nhị 頌tụng 以dĩ 喻dụ 合hợp 法pháp 。 佛Phật 得đắc 道Đạo 甚thậm 近cận 。 (# 至chí )# 為vì 求cầu 佛Phật 道Đạo 故cố 。 於ư 下hạ 空không 中trung 住trú 。 △# 三tam 頌tụng 決quyết 疑nghi 之chi 益ích 。 我ngã 等đẳng 從tùng 佛Phật 聞văn 。 (# 至chí )# 教giáo 化hóa 令linh 發phát 心tâm 。 而nhi 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。 請thỉnh 決quyết 意ý 。 多đa 重trọng/trùng 未vị 來lai 者giả 。 以dĩ 未vị 來lai 人nhân 。 無vô 能năng 決quyết 故cố 。 △# 二nhị 如Như 來Lai 決quyết 答đáp 。 如Như 來Lai 壽Thọ 量Lượng 品Phẩm 第đệ 十thập 六lục 如Như 來Lai 之chi 稱xưng 。 是thị 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 。 乃nãi 十thập 方phương 三tam 十thập 諸chư 佛Phật 。 出xuất 障chướng 圓viên 明minh 之chi 通thông 號hiệu 也dã 。 即tức 含hàm 三Tam 身Thân 異dị 義nghĩa 。 則tắc 無vô 所sở 從tùng 來lai 。 亦diệc 無vô 所sở 去khứ 。 乃nãi 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 也dã 。 若nhược 以dĩ 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 名danh 。 如như 正chánh 覺giác 名danh 來lai 。 乃nãi 報báo 身thân 如Như 來Lai 也dã 。 若nhược 以dĩ 乘thừa 如như 實thật 道Đạo 。 來lai 成thành 正chánh 覺giác 。 此thử 應ưng 身thân 如Như 來Lai 也dã 。 壽thọ 量lượng 者giả 。 以dĩ 此thử 三tam 中trung 。 各các 有hữu 身thân 恆hằng 之chi 壽thọ 故cố 。 謂vị 若nhược 有hữu 始thỉ 有hữu 終chung 。 長trường 短đoản 萬vạn 差sai 者giả 。 乃nãi 化hóa 身thân 壽thọ 也dã 。 有hữu 始thỉ 無vô 終chung 。 是thị 報báo 之chi 量lượng 。 法Pháp 身thân 之chi 壽thọ 。 則tắc 無vô 始thỉ 無vô 終chung 矣hĩ 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 乃nãi 如Như 來Lai 之chi 壽thọ 量lượng 。 依y 主chủ 釋thích 也dã 。 上thượng 即tức 通thông 義nghĩa 。 若nhược 別biệt 明minh 者giả 。 則tắc 以dĩ 伽già 耶da 生sanh 。 雙song 林lâm 滅diệt 者giả 。 乃nãi 本bổn 師sư 之chi 化hóa 壽thọ 。 經Kinh 云vân 。 我ngã 本bổn 行hành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 時thời 。 所sở 成thành 壽thọ 命mạng 。 乃nãi 報báo 壽thọ 也dã 。 而nhi 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 乃nãi 法Pháp 身thân 壽thọ 也dã 。 今kim 之chi 經kinh 宗tông 。 雖tuy 三Tam 身Thân 三tam 壽thọ 。 一nhất 一nhất 圓viên 融dung 。 皆giai 不bất 可khả 思tư 。 議nghị 之chi 身thân 與dữ 壽thọ 。 而nhi 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 則tắc 唯duy 約ước 所sở 得đắc 之chi 報báo 壽thọ 。 以dĩ 決quyết 其kỳ 疑nghi 耳nhĩ 。 問vấn 。 三Tam 身Thân 十thập 身thân 。 有hữu 優ưu 劣liệt 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 三tam 之chi 與dữ 十thập 。 皆giai 數số 之chi 開khai 合hợp 。 原nguyên 無vô 異dị 義nghĩa 。 若nhược 約ước 義nghĩa 相tương 對đối 。 則tắc 三tam 十thập 有hữu 差sai 如như 四tứ 。 經Kinh 云vân 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 用dụng 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 。 此thử 約ước 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 說thuyết 三Tam 身Thân 圓viên 現hiện 也dã 。 若nhược 華hoa 嚴nghiêm 八bát 地địa 。 則tắc 以dĩ 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 說thuyết 十thập 身thân 相tướng 作tác 則tắc 有hữu 差sai 勝thắng 之chi 別biệt 矣hĩ 。 問vấn 。 台thai 家gia 判phán 華hoa 嚴nghiêm 。 為vi 兼kiêm 別biệt 之chi 圓viên 。 若nhược 以dĩ 四tứ 法Pháp 界Giới 義nghĩa 校giáo 之chi 。 似tự 不bất 然nhiên 者giả 。 何hà 耶da 。 答đáp 。 以dĩ 彼bỉ 迷mê 地địa 上thượng 一nhất 分phần/phân 行hành 布bố 義nghĩa 。 未vị 詳tường 是thị 寄ký 位vị 顯hiển 深thâm 之chi 旨chỉ 。 乃nãi 作tác 是thị 說thuyết 。 故cố 大đại 疏sớ/sơ 因nhân 沿duyên 襲tập 彼bỉ 迷mê 。 作tác 勝thắng 負phụ 觀quán 者giả 。 釋thích 經kinh 至chí 或hoặc 見kiến 釋Thích 迦Ca 。 成thành 佛Phật 道Đạo 已dĩ 。 經kinh 不bất 可khả 思tư 議nghị 劫kiếp 。 偈kệ 但đãn 曰viết 已dĩ 經kinh 多đa 劫kiếp 。 不bất 定định 始thỉ 成thành 一nhất 點điểm 。 便tiện 已dĩ 至chí 作tác 鈔sao 時thời 。 欲dục 令linh 知tri 其kỳ 源nguyên 。 尾vĩ 方phương 明minh 云vân 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 中trung 。 牒điệp 既ký 云vân 已dĩ 經kinh 多đa 劫kiếp 。 不bất 定định 始thỉ 成thành 者giả 。 遮già 天thiên 台thai 。 師sư 之chi 謬mậu 釋thích 也dã 。 謂vị 彼bỉ 學học 者giả 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 雖tuy 則tắc 玄huyền 妙diệu 。 而nhi 有hữu 二nhị 事sự 。 不bất 如như 法Pháp 華hoa 。 一nhất 兼kiêm 別biệt 義nghĩa 。 是thị 故cố 不bất 說thuyết 。 聲Thanh 聞Văn 作tác 佛Phật 。 二nhị 說thuyết 如Như 來Lai 始thỉ 成thành 正chánh 覺giác 。 不bất 說thuyết 本bổn 師sư 壽thọ 量lượng 久cửu 成thành 。 故cố 指chỉ 出xuất 。 此thử 偈kệ 。 即tức 是thị 華hoa 嚴nghiêm 。 說thuyết 久cửu 成thành 處xứ (# 竊thiết 謂vị 。 此thử 偈kệ 既ký 是thị 菩Bồ 薩Tát 所sở 說thuyết 。 便tiện 為vi 共cộng 知tri 之chi 壽thọ 。 何hà 用dụng 開khai 顯hiển )# 。 又hựu 彼bỉ 以dĩ 久cửu 成thành 為vi 本bổn 。 始thỉ 成thành 為vi 迹tích 。 而nhi 華hoa 嚴nghiêm 則tắc 以dĩ 非phi 古cổ 非phi 今kim 。 以dĩ 為vi 其kỳ 本bổn 。 若nhược 就tựu 迹tích 門môn 。 則tắc 能năng 今kim 能năng 久cửu 故cố 。 生sanh 公công 云vân 是thị 以dĩ 極cực 設thiết 長trường 壽thọ 。 言ngôn 伽già 耶da 是thị 一nhất 。 若nhược 伽già 耶da 是thị 者giả 。 則tắc 伽già 耶da 非phi 復phục 伽già 耶da 。 伽già 耶da 既ký 非phi 。 長trường/trưởng 安an 獨độc 是thị 乎hồ 。 長trường 短đoản 斯tư 非phi 。 則tắc 所sở 以dĩ 長trường 短đoản 存tồn 焉yên 。 誠thành 為vi 妙diệu 悟ngộ 。 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 作tác 佛Phật 者giả 。 約ước 不bất 共cộng 義nghĩa 。 既ký 不bất 厭yếm 捨xả 。 曾tằng 何hà 棄khí 之chi 。 況huống 一nhất 成thành 一nhất 切thiết 成thành 。 無vô 一nhất 眾chúng 生sanh 。 不bất 具cụ 佛Phật 智trí 。 善thiện 須tu 得đắc 意ý 。 勿vật 襍tập 釋thích 經kinh 。 (# 文văn )# 准chuẩn 此thử 既ký 彼bỉ 經kinh 。 亦diệc 說thuyết 久cửu 成thành 。 及cập 一nhất 切thiết 成thành 。 則tắc 純thuần 圓viên 獨độc 妙diệu 之chi 稱xưng 。 二nhị 經kinh 亦diệc 齊tề 。 第đệ 二nhị 經kinh 詮thuyên 體thể 雖tuy 同đồng 。 而nhi 用dụng 則tắc 有hữu 別biệt 。 故cố 華hoa 嚴nghiêm 以dĩ 直trực 體thể 一Nhất 乘Thừa 。 為vi 一nhất 類loại 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 於ư 能năng 說thuyết 人nhân 。 及cập 所sở 說thuyết 法Pháp 。 無vô 隱ẩn 無vô 顯hiển 。 直trực 示thị 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 稱xưng 性tánh 德đức 相tương/tướng 。 是thị 以dĩ 廣quảng 談đàm 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 餘dư 非phi 所sở 及cập 。 而nhi 今kim 經kinh 則tắc 以dĩ 破phá 異dị 一Nhất 乘Thừa 。 為vi 化hóa 一nhất 類loại 由do 漸tiệm 之chi 機cơ 。 因nhân 最tối 初sơ 不bất 堪kham 即tức 聞văn 大đại 法pháp 故cố 。 於ư 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 及cập 能năng 說thuyết 之chi 人nhân 。 始thỉ 則tắc 覆phú 其kỳ 遠viễn 本bổn 。 於ư 一nhất 佛Phật 乘Thừa 。 而nhi 作tác 三tam 說thuyết 。 今kim 至chí 成thành 熟thục 位vị 。 乃nãi 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 。 開khai 其kỳ 近cận 跡tích 。 而nhi 餘dư 亦diệc 非phi 所sở 及cập 。 是thị 故cố 今kim 承thừa 上thượng 文văn 。 於ư 所sở 說thuyết 法Pháp 。 既ký 經kinh 開khai 顯hiển 。 則tắc 應ưng 於ư 能năng 說thuyết 人nhân 。 約ước 壽thọ 量lượng 以dĩ 顯hiển 遠viễn 本bổn 。 而nhi 拂phất 近cận 成thành 之chi 跡tích 。 故cố 此thử 品phẩm 來lai 。 問vấn 。 前tiền 云vân 本bổn 跡tích 雖tuy 殊thù 。 其kỳ 揆quỹ 是thị 一nhất 。 何hà 判phán 壽thọ 量lượng 。 入nhập 流lưu 通thông 耶da 。 答đáp 。 經kinh 不bất 云vân 乎hồ 。 如Như 來Lai 所sở 以dĩ 出xuất 。 為vì 說thuyết 佛Phật 慧tuệ 故cố 。 而nhi 壽thọ 量lượng 乃nãi 因nhân 為vi 流lưu 通thông 佛Phật 慧tuệ 者giả 。 決quyết 疑nghi 而nhi 說thuyết 。 是thị 故cố 釋thích 尊tôn 。 一nhất 入nhập 寶bảo 塔tháp 。 即tức 便tiện 唱xướng 滅diệt 。 求cầu 人nhân 付phó 囑chúc 。 雖tuy 以dĩ 流lưu 通thông 為vi 所sở 急cấp 。 而nhi 流lưu 通thông 者giả 。 乃nãi 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 △# 文văn 二nhị 。 初sơ 如Như 來Lai 正chánh 說thuyết 。 二nhị 聞văn 說thuyết 功công 德đức 。 初sơ 四tứ 。 初sơ 三tam 誡giới 四tứ 請thỉnh 。 二nhị 重trọng/trùng 誡giới 聽thính 說thuyết 。 三tam 牒điệp 現hiện 近cận 跡tích 。 四tứ 示thị 成thành 久cửu 遠viễn 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát (# 至chí )# 。 我ngã 等đẳng 當đương 信tín 受thọ 佛Phật 語ngữ 。 在tại 昔tích 皆giai 隨tùy 他tha 意ý 說thuyết 。 隨tùy 他tha 意ý 語ngữ 。 今kim 欲dục 隨tùy 自tự 意ý 說thuyết 。 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 。 發phát 久cửu 成thành 之chi 秘bí 。 決quyết 近cận 謂vị 之chi 迹tích 。 故cố 先tiên 慇ân 懃cần 。 再tái 三tam 誡giới 勉miễn 。 令linh 發phát 深thâm 信tín 。 祇kỳ 領lãnh 誠thành 諦đế 。 為vi 開khai 勝thắng 解giải 。 △# 二nhị 重trọng/trùng 誡giới 聽thính 說thuyết 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 知tri 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 如Như 來Lai 秘bí 密mật 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 秘bí 密mật 神thần 通thông 。 乃nãi 用dụng 大đại 也dã 。 報báo 化hóa 二nhị 身thân 。 是thị 此thử 用dụng 隨tùy 染nhiễm 緣duyên 所sở 現hiện 者giả 。 今kim 欲dục 顯hiển 即tức 用dụng 之chi 體thể 大đại 叵phả 測trắc 。 故cố 約ước 即tức 體thể 之chi 用dụng 大đại 。 先tiên 歎thán 神thần 通thông 之chi 秘bí 密mật 。 使sử 悟ngộ 現hiện 覲cận 之chi 佛Phật 身thân 。 真chân 應ưng 相tương/tướng 融dung 。 延diên 促xúc 無vô 礙ngại 正chánh 不bất 可khả 作tác 真chân 應ưng 促xúc 延diên 觀quán 。 由do 非phi 因nhân 位vị 所sở 能năng 知tri 故cố 。 曰viết 如Như 來Lai 秘bí 密mật 。 神thần 通thông 之chi 力lực 。 △# 三tam 牒điệp 現hiện 近cận 跡tích 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 天thiên 。 人nhân (# 至chí )# 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 法Pháp 會hội 不bất 知tri 如Như 來Lai 。 以dĩ 秘bí 密mật 神thần 通thông 。 覆phú 其kỳ 遠viễn 本bổn 。 致trí 令linh 身thân 世thế 俱câu 迷mê 。 決quyết 不bất 悟ngộ 今kim 佛Phật 非phi 今kim 佛Phật 。 伽già 耶da 非phi 伽già 耶da 。 是thị 故cố 雙song 牒điệp 現hiện 跡tích 。 而nhi 為vi 開khai 發phát 。 △# 四tứ 示thị 成thành 久cửu 遠viễn 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 總tổng 顯hiển 久cửu 遠viễn 正chánh 破phá 近cận 執chấp 。 二nhị 別biệt 顯hiển 方phương 便tiện 令linh 知tri 秘bí 密mật 。 初sơ 三tam 。 初sơ 直trực 示thị 久cửu 遠viễn 。 二nhị 喻dụ 顯hiển 久cửu 遠viễn 。 三tam 分phân 明minh 宣tuyên 示thị 。 今kim 初sơ 。 然nhiên 善thiện 男nam 子tử 。 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 (# 至chí )# 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 那na 由do 他tha 劫kiếp 。 此thử 正chánh 以dĩ 久cửu 成thành 誠thành 諦đế 之chi 語ngữ 。 而nhi 決quyết 近cận 成thành 之chi 疑nghi 也dã 。 前tiền 科khoa 之chi 誡giới 。 誡giới 勿vật 疑nghi 此thử 言ngôn 。 下hạ 文văn 之chi 喻dụ 。 喻dụ 其kỳ 成thành 來lai 之chi 久cửu 。 則tắc 法Pháp 會hội 執chấp 近cận 成thành 之chi 疑nghi 。 可khả 以dĩ 袪# 矣hĩ 。 然nhiên 論luận 說thuyết 此thử 經Kinh 之chi 佛Phật 。 雖tuy 三Tam 身Thân 與dữ 三tam 壽thọ 俱câu 融dung 。 若nhược 克khắc 論luận 開khai 顯hiển 。 則tắc 應ưng 各các 有hữu 所sở 指chỉ 。 以dĩ 所sở 開khai 者giả 。 正chánh 屬thuộc 化hóa 身thân 。 而nhi 拂phất 伽già 耶da 近cận 成thành 之chi 跡tích 。 其kỳ 所sở 顯hiển 者giả 。 則tắc 正chánh 屬thuộc 於ư 報báo 。 以dĩ 顯hiển 道đạo 成thành 之chi 久cửu 。 故cố 曰viết 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 已dĩ 久cửu 。 蓋cái 指chỉ 最tối 初sơ 。 以dĩ 始thỉ 合hợp 本bổn 。 萬vạn 行hạnh 初sơ 圓viên 。 四Tứ 智Trí 剏# 滿mãn 之chi 報báo 體thể 言ngôn 也dã 。 何hà 也dã 。 以dĩ 法Pháp 身thân 無vô 初sơ 可khả 示thị 故cố 。 化hóa 身thân 無vô 遠viễn 可khả 顯hiển 故cố 。 △# 二nhị 喻dụ 顯hiển 久cửu 遠viễn 。 譬thí 如như 五ngũ 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 (# 至chí )# 如như 是thị 諸chư 世thế 界giới 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 上thượng 云vân 甚thậm 大đại 久cửu 遠viễn 。 未vị 審thẩm 何hà 如như 。 今kim 且thả 作tác 喻dụ 。 直trực 舉cử 下hạ 塵trần 被bị 點điểm 之chi 界giới 為vi 問vấn 。 彌Di 勒Lặc 下hạ 。 答đáp 中trung 以dĩ 具cụ 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 慧tuệ 者giả 。 皆giai 不bất 足túc 言ngôn 知tri 。 但đãn 舉cử 凡phàm 具cụ 出xuất 世thế 無vô 漏lậu 智trí 人nhân 。 及cập 有hữu 窮cùng 因nhân 之chi 大đại 智trí 者giả 。 亦diệc 不bất 足túc 以dĩ 知tri 此thử 俗tục 諦đế 之chi 多đa 數số 。 以dĩ 等đẳng 覺giác 人nhân 。 猶do 未vị 離ly 見kiến 相tương/tướng 。 故cố 不bất 能năng 顯hiển 照chiếu 一nhất 切thiết 。 △# 三tam 分phân 明minh 宣tuyên 示thị 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 (# 至chí )# 阿a 僧tăng 祇kỳ 國quốc 。 導đạo 利lợi 眾chúng 生sanh 。 上thượng 止chỉ 舉cử 被bị 點điểm 之chi 界giới 。 已dĩ 不bất 能năng 知tri 。 今kim 復phục 增tăng 出xuất 未vị 被bị 點điểm 者giả 。 更cánh 不bất 能năng 知tri 矣hĩ 。 況huống 復phục 將tương 此thử 二nhị 者giả 。 盡tận 抹mạt 為vi 塵trần 。 此thử 塵trần 之chi 數số 。 如như 何hà 說thuyết 知tri 。 又hựu 況huống 所sở 歷lịch 之chi 壽thọ 。 更cánh 過quá 此thử 數số 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 耶da 。 此thử 上thượng 皆giai 約ước 得đắc 報báo 之chi 後hậu 。 所sở 有hữu 之chi 壽thọ 。 已dĩ 與dữ 法Pháp 界Giới 量lượng 齊tề 。 至chí 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 修tu 因nhân 所sở 感cảm 之chi 壽thọ 。 尚thượng 未vị 言ngôn 及cập 。 亦diệc 未vị 享hưởng 用dụng 。 故cố 知tri 此thử 中trung 俱câu 約ước 報báo 壽thọ 。 以dĩ 顯hiển 遠viễn 本bổn 也dã 。 自tự 從tùng 下hạ 。 由do 上thượng 雖tuy 明minh 久cửu 遠viễn 。 未vị 審thẩm 居cư 於ư 何hà 地địa 。 故cố 指chỉ 常thường 住trụ 娑sa 婆bà 。 及cập 餘dư 國quốc 土độ 。 則tắc 今kim 日nhật 之chi 迹tích 居cư 。 猶do 是thị 本bổn 所sở 。 成thành 道Đạo 之chi 處xứ 。 但đãn 德đức 薄bạc 人nhân 。 便tiện 見kiến 被bị 燒thiêu 其kỳ 種chủng 善thiện 者giả 。 不bất 但đãn 不bất 見kiến 。 亦diệc 復phục 不bất 聞văn 。 此thử 則tắc 娑sa 婆bà 外ngoại 無vô 淨tịnh 土độ 。 而nhi 淨tịnh 土độ 外ngoại 亦diệc 無vô 娑sa 婆bà 矣hĩ 。 △# 二nhị 別biệt 顯hiển 方phương 便tiện 令linh 知tri 秘bí 密mật 二nhị 。 初sơ 明minh 如Như 來Lai 本bổn 來lai 不bất 滅diệt 。 二nhị 明minh 方phương 便tiện 非phi 滅diệt 示thị 滅diệt 。 初sơ 三tam 。 初sơ 示thị 方phương 便tiện 。 二nhị 明minh 佛Phật 事sự 不bất 虗hư 。 三tam 結kết 成thành 不bất 滅diệt 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 總tổng 示thị 。 二nhị 別biệt 示thị 。 今kim 初sơ 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 於ư 是thị 中trung 間gian 。 (# 至chí )# 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 發phát 歡hoan 喜hỷ 心tâm 。 上thượng 決quyết 近cận 疑nghi 雖tuy 竟cánh 。 復phục 恐khủng 疑nghi 曰viết 。 般Bát 若Nhã 經kinh 說thuyết 。 釋thích 尊tôn 過quá 去khứ 世thế 曾tằng 作tác 。 善Thiện 慧Tuệ 仙Tiên 人Nhân 。 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 得đắc 成thành 佛Phật 記ký 。 方phương 歷lịch 二nhị 僧Tăng 祗chi 。 位vị 在tại 八bát 地địa 。 隨tùy 復phục 入nhập 滅diệt 。 此thử 何hà 說thuyết 耶da 。 今kim 為vi 拂phất 曰viết 。 此thử 皆giai 果quả 後hậu 垂thùy 化hóa 所sở 現hiện 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 若nhược 有hữu 下hạ 。 示thị 感cảm 應ứng 方phương 便tiện 也dã 。 先tiên 明minh 能năng 感cảm 。 世Thế 尊Tôn 現hiện 量lượng 用dụng 事sự 。 而nhi 言ngôn 觀quán 根căn 者giả 。 亦diệc 隨tùy 順thuận 語ngữ 也dã 。 又hựu 觀quán 根căn 是thị 法Pháp 眼nhãn 。 今kim 以dĩ 佛Phật 眼nhãn 。 圓viên 具cụ 五ngũ 眼nhãn 之chi 用dụng 。 故cố 以dĩ 佛Phật 字tự 該cai 之chi 。 來lai 至chí 我ngã 所sở 。 即tức 九cửu 界giới 冥minh 叩khấu 之chi 感cảm 。 隨tùy 所sở 應ưng 度độ 。 即tức 以dĩ 無vô 私tư 普phổ 應ưng 之chi 真chân 我ngã 。 而nhi 為vi 現hiện 九cửu 界giới 之chi 身thân 。 以dĩ 度độ 之chi 。 復phục 有hữu 種chủng 種chủng 。 召triệu 體thể 之chi 名danh 字tự 。 及cập 身thân 恆hằng 之chi 壽thọ 量lượng 。 有hữu 大đại 有hữu 小tiểu 。 此thử 皆giai 非phi 生sanh 示thị 生sanh 也dã 。 亦diệc 復phục 下hạ 。 此thử 明minh 應ưng 以dĩ 非phi 滅diệt 示thị 滅diệt 。 得đắc 度độ 脫thoát 者giả 。 又hựu 以dĩ 下hạ 。 明minh 於ư 上thượng 生sanh 滅diệt 二nhị 際tế 內nội 。 以dĩ 種chủng 種chủng 方phương 便tiện 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 而nhi 皆giai 權quyền 實thật 隱ẩn 顯hiển 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 要yếu 之chi 此thử 等đẳng 方phương 便tiện 。 不bất 過quá 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 先tiên 得đắc 歡hoan 喜hỷ 。 悉tất 檀đàn 漸tiệm 漸tiệm 。 引dẫn 入nhập 佛Phật 慧tuệ 也dã 。 △# 二nhị 別biệt 示thị 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 令linh 入nhập 佛Phật 道Đạo 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 上thượng 科khoa 總tổng 明minh 遍biến 應ưng 九cửu 界giới 。 此thử 下hạ 別biệt 約ước 鈍độn 根căn 。 而nhi 示thị 以dĩ 八bát 相tương/tướng 之chi 近cận 成thành 。 然nhiên 我ngã 下hạ 。 正chánh 拂phất 此thử 現hiện 前tiền 近cận 成thành 之chi 跡tích 。 結kết 成thành 久cửu 遠viễn 為vi 眾chúng 決quyết 疑nghi 。 所sở 謂vị 開khai 顯hiển 也dã 。 據cứ 此thử 。 則tắc 文văn 外ngoại 影ảnh 出xuất 利lợi 根căn 人nhân 。 恆hằng 得đắc 見kiến 佛Phật 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 之chi 無vô 煩phiền 開khai 顯hiển 矣hĩ 。 △# 二nhị 明minh 佛Phật 事sự 不bất 虗hư 三tam 。 初sơ 直trực 示thị 不bất 虗hư 。 二nhị 徵trưng 示thị 明minh 見kiến 。 三tam 所sở 作tác 不bất 虗hư 。 今kim 初sơ 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 如Như 來Lai 所sở 演diễn 經Kinh 典điển 。 (# 至chí )# 諸chư 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 實thật 不bất 虗hư 。 此thử 明minh 於ư 上thượng 現hiện 身thân 成thành 道Đạo 後hậu 。 所sở 說thuyết 之chi 經Kinh 典điển 。 皆giai 能năng 有hữu 益ích 也dã 。 謂vị 或hoặc 以dĩ 因nhân 緣duyên 。 說thuyết 自tự 他tha 本bổn 生sanh 之chi 身thân 迹tích 。 或hoặc 以dĩ 身thân 相tướng 。 示thị 現hiện 自tự 他tha 之chi 身thân 。 或hoặc 以dĩ 事sự 業nghiệp 。 指chỉ 示thị 此thử 是thị 自tự 他tha 身thân 之chi 所sở 作tác 。 凡phàm 所sở 言ngôn 說thuyết 。 皆giai 實thật 不bất 虗hư 。 △# 二nhị 徵trưng 示thị 明minh 見kiến 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 如Như 來Lai 如như 實thật (# 至chí )# 如Như 來Lai 明minh 見kiến 。 無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。 以dĩ 如Như 來Lai 具cụ 足túc 。 如như 實thật 妙diệu 智trí 。 始thỉ 能năng 所sở 作tác 不bất 虗hư 。 蓋cái 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 。 現hiện 三tam 界giới 狂cuồng 華hoa 之chi 相tướng 而nhi 令linh 九cửu 界giới 翳ế 眼nhãn 。 各các 有hữu 所sở 見kiến 。 唯duy 如Như 來Lai 圓viên 證chứng 其kỳ 體thể 。 得đắc 以dĩ 淨tịnh 眼nhãn 。 而nhi 見kiến 實thật 境cảnh 。 故cố 三tam 界giới 之chi 相tướng 。 即tức 是thị 實thật 相tướng 。 既ký 無vô 生sanh 死tử 。 誰thùy 復phục 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 既ký 無vô 退thoái 。 失thất 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。 則tắc 亦diệc 無vô 發phát 心tâm 求cầu 出xuất 離ly 者giả 。 因nhân 修tu 既ký 無vô 退thoái 出xuất 。 果quả 中trung 何hà 有hữu 住trụ 世thế 之chi 佛Phật 。 及cập 滅diệt 度độ 者giả 。 又hựu 此thử 退thoái 出xuất 。 生sanh 滅diệt 諸chư 相tướng 。 於ư 實thật 相tướng 體thể 中trung 求cầu 之chi 。 毫hào 無vô 所sở 有hữu 。 故cố 非phi 實thật 。 離ly 此thử 體thể 外ngoại 。 別biệt 求cầu 隨tùy 緣duyên 之chi 相tướng 。 又hựu 不bất 可khả 得đắc 。 故cố 非phi 虗hư 。 以dĩ 有hữu 隨tùy 緣duyên 義nghĩa 故cố 。 非phi 同đồng 二Nhị 乘Thừa 所sở 見kiến 之chi 一nhất 如như 。 以dĩ 有hữu 不bất 變biến 義nghĩa 故cố 。 非phi 同đồng 五ngũ 趣thú 所sở 見kiến 之chi 隔cách 異dị 。 惟duy 其kỳ 不bất 同đồng 三tam 界giới 所sở 見kiến 之chi 二nhị 邊biên 。 始thỉ 能năng 以dĩ 中trung 道đạo 妙diệu 智trí 。 具cụ 見kiến 三tam 界giới 隨tùy 緣duyên 之chi 相tướng 。 如như 斯tư 等đẳng 事sự 。 我ngã 皆giai 徹triệt 其kỳ 底để 蘊uẩn 。 無vô 有hữu 錯thác 謬mậu 。 何hà 為vi 錯thác 謬mậu 。 以dĩ 不bất 能năng 如như 實thật 。 知tri 真Chân 如Như 法pháp 一nhất 故cố 。 則tắc 見kiến 退thoái 出xuất 等đẳng 。 狂cuồng 亂loạn 華hoa 相tương/tướng 。 △# 三tam 所sở 作tác 不bất 虗hư 。 以dĩ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 有hữu 種chủng 種chủng 性tánh 。 (# 至chí )# 所sở 作tác 佛Phật 事sự 。 未vị 曾tằng 暫tạm 廢phế 。 先tiên 明minh 能năng 感cảm 之chi 緣duyên 。 以dĩ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 先tiên 世thế 。 有hữu 種chủng 種chủng 習tập 所sở 成thành 之chi 性tánh 。 而nhi 發phát 現hiện 前tiền 種chủng 種chủng 之chi 樂lạc 欲dục 。 使sử 身thân 口khẩu 七thất 支chi 。 作tác 種chủng 種chủng 之chi 業nghiệp 行hành 。 復phục 於ư 前tiền 境cảnh 分phần/phân 劑tề 上thượng 。 安an 立lập 種chủng 種chủng 。 憶ức 想tưởng 分phân 別biệt 。 是thị 為vi 能năng 感cảm 。 欲dục 令linh 下hạ 。 明minh 隨tùy 感cảm 而nhi 應ưng 。 令linh 生sanh 善thiện 根căn 。 然nhiên 此thử 應ưng 感cảm 之chi 教giáo 。 及cập 所sở 作tác 之chi 事sự 。 自tự 成thành 佛Phật 來lai 。 熾sí 然nhiên 勇dũng 健kiện 。 未vị 曾tằng 暫tạm 廢phế 。 問vấn 。 據cứ 七thất 支chi 所sở 作tác 之chi 業nghiệp 。 應ưng 有hữu 善thiện 惡ác 之chi 分phần 。 善thiện 者giả 可khả 以dĩ 言ngôn 感cảm 。 而nhi 惡ác 何hà 可khả 言ngôn 感cảm 。 答đáp 。 如như 見kiến 眾chúng 生sanh 。 欲dục 造tạo 重trọng 罪tội 。 當đương 墮đọa 無vô 間gian 。 無vô 異dị 方phương 便tiện 救cứu 拔bạt 。 須tu 斷đoạn 彼bỉ 命mạng 。 自tự 墮đọa 地địa 獄ngục 。 令linh 彼bỉ 脫thoát 苦khổ 。 豈khởi 非phi 感cảm 耶da 。 △# 三tam 結kết 成thành 不bất 滅diệt 。 如như 是thị 我ngã 成thành 佛Phật 已dĩ 來lai 。 (# 至chí )# 今kim 猶do 未vị 盡tận 。 復phục 倍bội 上thượng 數số 。 如như 是thị 下hạ 。 先tiên 總tổng 結kết 三Tam 身Thân 之chi 壽thọ 。 謂vị 所sở 證chứng 之chi 如như 。 既ký 無vô 始thỉ 無vô 終chung 故cố 。 能năng 證chứng 之chi 智trí 。 亦diệc 得đắc 冥minh 契khế 不bất 異dị 。 何hà 有hữu 始thỉ 終chung 。 此thử 法pháp 之chi 不bất 滅diệt 也dã 。 若nhược 如như 因nhân 智trí 顯hiển 。 似tự 有hữu 初sơ 起khởi 。 實thật 無vô 終chung 窮cùng 。 此thử 報báo 之chi 不bất 滅diệt 也dã 。 若nhược 稱xưng 體thể 大đại 。 用dụng 隨tùy 緣duyên 所sở 現hiện 之chi 化hóa 。 於ư 翳ế 眼nhãn 中trung 。 似tự 有hữu 起khởi 滅diệt 。 以dĩ 相tương/tướng 即tức 性tánh 故cố 。 亦diệc 得đắc 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 諸chư 善thiện 下hạ 。 復phục 對đối 現hiện 身thân 別biệt 結kết 報báo 之chi 常thường 住trụ 。 再tái 決quyết 所sở 疑nghi 。 謂vị 我ngã 自tự 入nhập 住trụ 來lai 。 所sở 得đắc 壽thọ 命mạng 。 猶do 倍bội 上thượng 數số 。 而nhi 況huống 道đạo 後hậu 。 稱xưng 真chân 所sở 得đắc 者giả 安an 有hữu 涯nhai 耶da 。 所sở 以dĩ 作tác 此thử 結kết 者giả 。 以dĩ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 曾tằng 認nhận 樹thụ 下hạ 成thành 道Đạo 之chi 身thân 。 便tiện 為vi 報báo 體thể 。 次thứ 經kinh 般Bát 若Nhã 等đẳng 會hội 淘đào 汰# 。 進tiến 知tri 樹thụ 下hạ 是thị 化hóa 。 而nhi 報báo 體thể 尚thượng 在tại 色sắc 究cứu 竟cánh 。 及cập 聞văn 今kim 經kinh 。 始thỉ 悟ngộ 三tam 一nhất 圓viên 融dung 。 體thể 用dụng 遍biến 週# 之chi 旨chỉ 。 得đắc 知tri 現hiện 前tiền 乃nãi 即tức 化hóa 之chi 法pháp 報báo 。 故cố 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 常thường 與dữ 無vô 常thường 。 作tác 二nhị 鳥điểu 雙song 游du 之chi 喻dụ 。 △# 二nhị 明minh 方phương 便tiện 非phi 滅diệt 示thị 滅diệt 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 。 二nhị 喻dụ 顯hiển 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 標tiêu 示thị 方phương 便tiện 。 二nhị 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 。 今kim 初sơ 。 然nhiên 今kim 非phi 實thật 滅diệt 度độ 。 (# 至chí )# 以dĩ 是thị 方phương 便tiện 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 今kim 因nhân 開khai 顯hiển 。 令linh 入nhập 佛Phật 慧tuệ 。 得đắc 知tri 佛Phật 身thân 常thường 住trụ 。 須tu 知tri 前tiền 於ư 入nhập 塔tháp 時thời 唱xướng 滅diệt 者giả 。 此thử 方phương 便tiện 也dã 。 然nhiên 此thử 方phương 便tiện 。 正chánh 所sở 以dĩ 警cảnh 悟ngộ 眾chúng 生sanh 也dã 。 故cố 如Như 來Lai 於ư 十thập 恩ân 中trung 。 有hữu 第đệ 九cửu 示thị 滅diệt 生sanh 善thiện 恩ân 。 謂vị 若nhược 如Như 來Lai 。 久cửu 住trụ 於ư 世thế 。 薄bạc 德đức 之chi 人nhân 。 不bất 生sanh 難nan 遭tao 之chi 想tưởng 。 是thị 以dĩ 示thị 滅diệt 。 令linh 心tâm 戀luyến 慕mộ 。 便tiện 種chúng 善thiện 根căn 。 此thử 即tức 正chánh 為vi 佛Phật 世thế 結kết 緣duyên 人nhân 。 及cập 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 約ước 化hóa 身thân 唱xướng 滅diệt 。 令linh 其kỳ 生sanh 善thiện 也dã 。 古cổ 注chú 。 三Tam 身Thân 皆giai 有hữu 唱xướng 滅diệt 義nghĩa 。 不bất 知tri 有hữu 何hà 利lợi 益ích 。 △# 二nhị 徵trưng 釋thích 所sở 以dĩ 二nhị 。 初sơ 約ước 久cửu 住trụ 反phản 釋thích 。 二nhị 約ước 難nan 遭tao 順thuận 釋thích 。 今kim 初sơ 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 佛Phật 久cửu 住trụ 於ư 世thế 。 (# 至chí )# 難nan 遭tao 之chi 想tưởng 。 恭cung 敬kính 之chi 心tâm 。 德đức 薄bạc 者giả 。 雖tuy 值trị 佛Phật 世thế 。 亦diệc 不bất 種chủng 善thiện 。 以dĩ 致trí 後hậu 世thế 。 墮đọa 在tại 貧bần 賤tiện 。 見kiến 五ngũ 欲dục 境cảnh 。 深thâm 生sanh 貪tham 著trước 。 入nhập 於ư 三tam 倒đảo 網võng 中trung 。 若nhược 見kiến 下hạ 。 謂vị 若nhược 不bất 唱xướng 滅diệt 。 不bất 獨độc 無vô 益ích 。 而nhi 且thả 有hữu 損tổn 。 甚thậm 之chi 反phản 起khởi 憍kiêu 恣tứ 。 不bất 生sanh 敬kính 仰ngưỡng 。 三tam 倒đảo 者giả 。 謂vị 憶ức 即tức 心tâm 顛điên 倒đảo 。 是thị 根căn 塵trần 相tương 對đối 所sở 起khởi 者giả 。 為vi 羣quần 妄vọng 之chi 源nguyên 。 建kiến 立lập 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 故cố 。 想tưởng 即tức 想tưởng 顛điên 倒đảo 。 謂vị 由do 不bất 了liễu 六lục 塵trần 過quá 患hoạn 。 能năng 害hại 善thiện 根căn 。 妄vọng 於ư 境cảnh 緣duyên 。 安an 立lập 分phần/phân 劑tề 。 起khởi 諸chư 顛điên 倒đảo 故cố 。 妄vọng 見kiến 即tức 見kiến 顛điên 倒đảo 。 謂vị 眼nhãn 是thị 諸chư 見kiến 之chi 本bổn 。 以dĩ 不bất 了liễu 所sở 緣duyên 如như 幻huyễn 。 執chấp 斷đoạn 執chấp 常thường 。 而nhi 生sanh 邪tà 倒đảo 故cố 。 △# 二nhị 約ước 難nan 遭tao 順thuận 釋thích 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 以dĩ 方phương 便tiện 說thuyết 。 (# 至chí )# 雖tuy 不bất 實thật 滅diệt 。 而nhi 言ngôn 滅diệt 度độ 。 夫phu 法Pháp 身thân 週# 普phổ 。 用dụng 本bổn 恆hằng 常thường 故cố 。 令linh 妙diệu 化hóa 難nan 思tư 。 地địa 湧dũng 叵phả 測trắc 。 是thị 故cố 法Pháp 眼nhãn 清thanh 明minh 者giả 。 見kiến 毗tỳ 藍lam 生sanh 。 雙song 樹thụ 滅diệt 。 皆giai 即tức 體thể 之chi 妙diệu 應ưng 。 悟ngộ 知tri 釋thích 尊tôn 本bổn 來lai 不bất 滅diệt 。 今kim 為vi 翳ế 障chướng 未vị 除trừ 者giả 。 應ưng 以dĩ 唱xướng 滅diệt 方phương 便tiện 。 警cảnh 令linh 生sanh 善thiện 。 言ngôn 難nan 可khả 遇ngộ 。 殊thù 不bất 易dị 值trị 。 縱túng/tung 過quá 無vô 量lượng 百bách 千thiên 劫kiếp 之chi 久cửu 。 尚thượng 有hữu 得đắc 見kiến 不bất 得đắc 見kiến 者giả 之chi 別biệt 。 是thị 故cố 下hạ 。 結kết 成thành 唱xướng 滅diệt 本bổn 意ý 。 △# 二nhị 喻dụ 顯hiển 三tam 。 初sơ 標tiêu 法pháp 。 二nhị 立lập 喻dụ 。 三tam 結kết 合hợp 。 今kim 初sơ 。 又hựu 善thiện 男nam 子tử 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 法Pháp 皆giai 如như 是thị 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 實thật 不bất 虗hư 。 引dẫn 同đồng 諸chư 佛Phật 者giả 。 顯hiển 此thử 唱xướng 滅diệt 方phương 便tiện 。 非phi 自tự 我ngã 創sáng/sang 。 乃nãi 化hóa 五ngũ 濁trược 之chi 程# 規quy 也dã 。 △# 二nhị 立lập 喻dụ 四tứ 。 初sơ 良lương 醫y 他tha 往vãng 。 二nhị 良lương 醫y 示thị 滅diệt 。 三tam 良lương 醫y 不bất 滅diệt 。 四tứ 良lương 醫y 無vô 妄vọng 。 今kim 初sơ 。 譬thí 如như 良lương 醫y 。 智trí 慧tuệ 聰thông 達đạt 。 (# 至chí )# 以dĩ 有hữu 事sự 緣duyên 。 遠viễn 至chí 餘dư 國quốc 。 良lương 醫y 喻dụ 佛Phật 。 子tử 喻dụ 眾chúng 生sanh 之chi 。 已dĩ 受thọ 化hóa 者giả 。 醫y 稱xưng 良lương 者giả 。 由do 內nội 有hữu 睿# 智trí 。 外ngoại 達đạt 經kinh 權quyền 。 知tri 藥dược 知tri 病bệnh 。 如như 佛Phật 有hữu 權quyền 實thật 二nhị 智trí 。 知tri 機cơ 知tri 法pháp 也dã 。 其kỳ 人nhân 下hạ 。 以dĩ 三tam 乘thừa 根căn 。 約ước 數số 之chi 多đa 少thiểu 。 以dĩ 明minh 子tử 義nghĩa 之chi 親thân 踈sơ 。 則tắc 以dĩ 十thập 數số 配phối 菩Bồ 薩Tát 。 二nhị 十thập 配phối 緣Duyên 覺Giác 。 百bách 數số 配phối 聲Thanh 聞Văn 。 若nhược 配phối 三tam 因nhân 。 則tắc 以dĩ 無vô 緣duyên 慈từ 。 等đẳng 視thị 大đại 地địa 如như 子tử 。 此thử 以dĩ 正chánh 因nhân 。 可khả 言ngôn 百bách 也dã 。 若nhược 約ước 昔tích 曾tằng 聞văn 法Pháp 。 未vị 生sanh 解giải 者giả 。 可khả 以dĩ 二nhị 十thập 配phối 緣duyên 因nhân 。 若nhược 以dĩ 過quá 去khứ 世thế 。 曾tằng 飲ẩm 法pháp 乳nhũ 。 始thỉ 而nhi 生sanh 解giải 發phát 心tâm 。 既ký 而nhi 退thoái 大đại 。 此thử 具cụ 了liễu 因nhân 人nhân 。 可khả 以dĩ 十thập 配phối 。 今kim 但đãn 總tổng 舉cử 。 以dĩ 有hữu 下hạ 。 如như 他tha 方phương 緣duyên 熟thục 示thị 生sanh 。 而nhi 於ư 此thử 土độ 。 則tắc 見kiến 薪tân 盡tận 火hỏa 滅diệt 。 △# 二nhị 良lương 醫y 示thị 滅diệt 六lục 。 初sơ 諸chư 子tử 飲ẩm 毒độc 。 二nhị 父phụ 來lai 歸quy 家gia 。 三tam 諸chư 子tử 求cầu 救cứu 。 四tứ 良lương 醫y 與dữ 藥dược 。 五ngũ 服phục 否phủ/bĩ 有hữu 異dị 。 六lục 方phương 便tiện 示thị 滅diệt 。 今kim 初sơ 。 諸chư 子tử 於ư 後hậu 。 飲ẩm 它# 毒độc 藥dược 藥dược 發phát 悶muộn 亂loạn 。 宛uyển 轉chuyển 於ư 地địa 。 於ư 後hậu 飲ẩm 毒độc 。 自tự 因nhân 求cầu 飲ẩm 而nhi 飲ẩm 。 以dĩ 致trí 藥dược 發phát 。 如như 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 妄vọng 受thọ 邪tà 法pháp 。 倍bội 增tăng 輪luân 轉chuyển 者giả 。 △# 二nhị 父phụ 來lai 歸quy 家gia 。 是thị 時thời 其kỳ 父phụ 。 還hoàn 來lai 歸quy 家gia 。 父phụ 之chi 歸quy 來lai 。 因nhân 子tử 誤ngộ 服phục 毒độc 藥dược 。 如như 佛Phật 見kiến 諸chư 眾chúng 生sanh 。 深thâm 入nhập 邪tà 見kiến 。 皆giai 因nhân 邪tà 求cầu 所sở 致trí 。 是thị 以dĩ 更cánh 關quan 大đại 悲bi 。 乃nãi 為vi 現hiện 身thân 。 竊thiết 謂vị 所sở 秉bỉnh 之chi 教giáo 。 雖tuy 有hữu 邪tà 正chánh 。 其kỳ 厭yếm 苦khổ 求cầu 出xuất 之chi 心tâm 。 則tắc 無vô 有hữu 二nhị 。 是thị 故cố 邪tà 求cầu 亦diệc 資tư 正chánh 感cảm 。 故cố 佛Phật 出xuất 世thế 。 最tối 先tiên 所sở 度độ 。 諸chư 大đại 弟đệ 子tử 。 多đa 從tùng 邪tà 外ngoại 中trung 來lai 。 △# 三tam 諸chư 子tử 求cầu 救cứu 。 諸chư 子tử 飲ẩm 毒độc 。 或hoặc 失thất 本bổn 心tâm 。 (# 至chí )# 願nguyện 見kiến 救cứu 療liệu 。 更canh 賜tứ 壽thọ 命mạng 。 求cầu 救cứu 如như 機cơ 宜nghi 叩khấu 聖thánh 。 飲ẩm 毒độc 如như 信tín 受thọ 邪tà 法pháp 者giả 。 然nhiên 有hữu 利lợi 鈍độn 二nhị 根căn 。 鈍độn 即tức 失thất 心tâm 者giả 。 以dĩ 深thâm 著trước 虗hư 妄vọng 法pháp 故cố 。 熟thục 脫thoát 之chi 益ích 。 尚thượng 在tại 未vị 來lai 。 利lợi 即tức 不bất 失thất 心tâm 。 現hiện 得đắc 益ích 者giả 。 二nhị 人nhân 雖tuy 同đồng 見kiến 色sắc 相tướng 。 而nhi 並tịnh 不bất 知tri 法pháp 報báo 邊biên 際tế 。 故cố 曰viết 遙diêu 見kiến 。 而nhi 皆giai 能năng 發phát 心tâm 隨tùy 喜hỷ 。 請thỉnh 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 即tức 得đắc 度độ 因nhân 緣duyên 也dã 。 △# 四tứ 良lương 醫y 與dữ 藥dược 。 父phụ 見kiến 子tử 等đẳng 。 苦khổ 惱não 如như 是thị 。 (# 至chí )# 速tốc 除trừ 苦khổ 惱não 。 無vô 復phục 眾chúng 患hoạn 。 佛Phật 世thế 諸chư 子tử 。 於ư 未vị 奉phụng 佛Phật 前tiền 。 秉bỉnh 邪tà 增tăng 苦khổ 。 今kim 既ký 奉phụng 佛Phật 。 是thị 故cố 世Thế 尊Tôn 。 遵tuân 古cổ 為vi 說thuyết 。 令linh 其kỳ 度độ 苦khổ 。 經kinh 方phương 如như 化hóa 儀nghi 。 藥dược 草thảo 如như 化hóa 法pháp 。 色sắc 香hương 味vị 。 如như 教giáo 中trung 所sở 詮thuyên 之chi 戒giới 定định 慧tuệ 。 能năng 伏phục 能năng 斷đoạn 也dã 。 初sơ 擣đảo 如như 斷đoạn 分phân 別biệt 起khởi 。 次thứ 篩si 如như 斷đoạn 俱câu 生sanh 起khởi 。 和hòa 合hợp 如như 真chân 智trí 證chứng 理lý 。 冥minh 契khế 不bất 分phân 。 而nhi 作tác 下hạ 。 即tức 作tác 證chứng 勸khuyến 修tu 意ý 。 △# 五ngũ 服phục 否phủ/bĩ 有hữu 異dị 。 其kỳ 諸chư 子tử 中trung 。 不bất 失thất 心tâm 者giả 。 (# 至chí )# 於ư 此thử 好hảo 色sắc 香hương 藥dược 。 而nhi 謂vị 不bất 美mỹ 。 服phục 藥dược 者giả 。 如như 昔tích 退thoái 了liễu 因nhân 。 今kim 得đắc 值trị 佛Phật 。 復phục 起khởi 了liễu 因nhân 。 速tốc 出xuất 生sanh 死tử 者giả 。 所sở 謂vị 佛Phật 種chủng 從tùng 緣duyên 起khởi 也dã 。 不bất 服phục 藥dược 者giả 。 如như 宿túc 具cụ 緣duyên 因nhân 。 今kim 雖tuy 值trị 佛Phật 。 反phản 起khởi 憍kiêu 恣tứ 。 仍nhưng 不bất 奉phụng 教giáo 者giả 。 故cố 興hưng 如Như 來Lai 唱xướng 滅diệt 之chi 歎thán 。 △# 六lục 方phương 便tiện 示thị 滅diệt 。 父phụ 作tác 是thị 念niệm 此thử 子tử 可khả 慜mẫn (# 至chí )# 遣khiển 使sứ 還hoàn 告cáo 。 汝nhữ 父phụ 已dĩ 死tử 。 佛Phật 世thế 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 以dĩ 緣duyên 因nhân 值trị 佛Phật 。 而nhi 為vi 三tam 毒độc 所sở 中trung 。 不bất 能năng 發phát 起khởi 了liễu 因nhân 。 仍nhưng 成thành 結kết 緣duyên 。 故cố 勞lao 世Thế 尊Tôn 。 先tiên 以dĩ 唱xướng 滅diệt 警cảnh 之chi 。 次thứ 以dĩ 示thị 滅diệt 拔bạt 之chi 。 令linh 種chủng 善thiện 於ư 今kim 生sanh 。 熟thục 脫thoát 於ư 後hậu 世thế 。 衰suy 老lão 如như 化hóa 期kỳ 之chi 將tương 畢tất 。 死tử 至chí 如như 當đương 入nhập 滅diệt 。 留lưu 藥dược 如như 遺di 教giáo 。 還hoàn 告cáo 如như 四tứ 依y 菩Bồ 薩Tát 。 奉phụng 顧cố 命mạng 弘hoằng 法pháp 也dã 。 △# 三tam 良lương 醫y 不bất 滅diệt 二nhị 。 初sơ 諸chư 子tử 病bệnh 愈dũ 。 二nhị 良lương 醫y 復phục 現hiện 。 今kim 初sơ 。 是thị 時thời 諸chư 子tử 。 聞văn 父phụ 背bội 喪táng 。 (# 至chí )# 即tức 取thủ 服phục 之chi 。 毒độc 病bệnh 皆giai 愈dũ 。 眾chúng 生sanh 見kiến 佛Phật 。 入nhập 滅diệt 無vô 恃thị 。 是thị 以dĩ 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 以dĩ 為vi 能năng 感cảm 。 作tác 未vị 來lai 佛Phật 之chi 當đương 機cơ 矣hĩ 。 則tắc 示thị 滅diệt 佛Phật 事sự 正chánh 。 為vì 未vị 來lai 眾chúng 生sanh 。 作tác 得đắc 度độ 緣duyên 。 為vi 能năng 感cảm 因nhân 。 此thử 佛Phật 事sự 之chi 不bất 虗hư 也dã 。 △# 二nhị 良lương 醫y 復phục 現hiện 。 其kỳ 父phụ 聞văn 子tử 。 悉tất 以dĩ 得đắc 差sai 尋tầm 便tiện 來lai 歸quy 。 咸hàm 使sử 見kiến 之chi 。 得đắc 差sai 即tức 能năng 感cảm 。 現hiện 身thân 之chi 因nhân 已dĩ 成thành 也dã 。 見kiến 之chi 之chi 見kiến 。 乃nãi 了liễu 如Như 來Lai 常thường 住trụ 。 不bất 滅diệt 之chi 智trí 也dã 。 然nhiên 由do 歸quy 而nhi 後hậu 見kiến 。 與dữ 斷đoạn 煩phiền 惱não 悟ngộ 真chân 常thường 。 其kỳ 旨chỉ 一nhất 也dã 。 此thử 則tắc 前tiền 科khoa 病bệnh 愈dũ 約ước 能năng 感cảm 。 而nhi 咸hàm 見kiến 亦diệc 可khả 作tác 斷đoạn 惑hoặc 言ngôn 。 △# 四tứ 良lương 醫y 無vô 妄vọng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 於ư 意ý 云vân 何hà 。 (# 至chí )# 虗hư 妄vọng 罪tội 不phủ 。 不phủ 也dã 世Thế 尊Tôn 。 此thử 科khoa 專chuyên 為vi 如Như 來Lai 。 於ư 無vô 生sanh 中trung 示thị 生sanh 。 無vô 滅diệt 中trung 示thị 滅diệt 。 似tự 屬thuộc 虗hư 妄vọng 可khả 議nghị 。 故cố 藉tạ 良lương 醫y 之chi 他tha 往vãng 還hoàn 歸quy 一nhất 喻dụ 。 不bất 獨độc 發phát 明minh 現hiện 世thế 益ích 物vật 不bất 虗hư 。 且thả 并tinh 顯hiển 過quá 未vị 二nhị 世thế 。 亦diệc 如như 今kim 日nhật 。 以dĩ 空không 華hoa 佛Phật 事sự 。 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 實thật 得đắc 饒nhiêu 益ích 。 則tắc 三tam 世thế 益ích 物vật 不bất 虗hư 之chi 旨chỉ 。 俱câu 溢dật 於ư 言ngôn 外ngoại 矣hĩ 。 是thị 故cố 前tiền 標tiêu 云vân 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 皆giai 實thật 不bất 虗hư 。 今kim 結kết 中trung 。 復phục 以dĩ 虗hư 妄vọng 為vi 問vấn 也dã 。 △# 三tam 結kết 合hợp 。 佛Phật 言ngôn 我ngã 亦diệc 如như 是thị 。 (# 至chí )# 如như 法Pháp 說thuyết 我ngã 。 虗hư 妄vọng 過quá 者giả 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 二nhị 。 初sơ 總tổng 明minh 久cửu 遠viễn 。 二nhị 別biệt 顯hiển 方phương 便tiện 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 自tự 我ngã 得đắc 佛Phật 來lai 。 (# 至chí )# 令linh 入nhập 於ư 佛Phật 道Đạo 。 爾nhĩ 來lai 無vô 量lượng 劫kiếp 。 以dĩ 無vô 量lượng 二nhị 字tự 。 貫quán 於ư 百bách 千thiên 等đẳng 上thượng 者giả 。 正chánh 顯hiển 此thử 數số 。 非phi 佛Phật 罔võng 測trắc 。 兼kiêm 示thị 所sở 化hóa 。 尚thượng 入nhập 於ư 佛Phật 道Đạo 。 其kỳ 能năng 度độ 人nhân 。 安an 可khả 測trắc 量lượng 。 △# 二nhị 別biệt 顯hiển 方phương 便tiện 二nhị 。 初sơ 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 二nhị 非phi 滅diệt 示thị 滅diệt 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 二nhị 釋thích 成thành 。 今kim 初sơ 。 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 故cố 。 方phương 便tiện 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 實thật 不bất 滅diệt 度độ 。 常thường 住trụ 此thử 說thuyết 法Pháp 。 言ngôn 常thường 住trụ 此thử 者giả 。 如Như 來Lai 八bát 自tự 在tại 我ngã 中trung 。 其kỳ 第đệ 四tứ 明minh 現hiện 無vô 量lượng 類loại 。 常thường 居cư 一nhất 土thổ/độ 者giả 。 謂vị 如Như 來Lai 雖tuy 為vì 眾chúng 生sanh 。 現hiện 眾chúng 類loại 之chi 身thân 。 而nhi 所sở 居cư 常thường 在tại 一nhất 處xứ 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 經Kinh 云vân 。 如Như 來Lai 之chi 心tâm 。 安an 住trụ 不bất 動động 。 而nhi 能năng 隨tùy 類loại 現hiện 無vô 量lượng 形hình 。 又hựu 云vân 。 如Như 來Lai 之chi 身thân 。 常thường 住trụ 一nhất 土thổ/độ 。 而nhi 令linh 他tha 土thổ/độ 。 一nhất 切thiết 悉tất 見kiến 。 △# 二nhị 釋thích 成thành 。 我ngã 常thường 住trụ 於ư 此thử 。 (# 至chí )# 常thường 在tại 靈Linh 鷲Thứu 山Sơn 。 及cập 餘dư 諸chư 住trú 處xứ 。 承thừa 上thượng 應ưng 有hữu 問vấn 言ngôn 。 既ký 常thường 住trụ 此thử 。 何hà 以dĩ 不bất 見kiến 。 故cố 釋thích 云vân 。 我ngã 雖tuy 常thường 住trụ 。 而nhi 以dĩ 神thần 通thông 力lực 。 令linh 顛điên 倒đảo 者giả 。 雖tuy 近cận 不bất 見kiến 。 眾chúng 見kiến 下hạ 。 別biệt 約ước 三tam 世thế 皆giai 滅diệt 。 應ưng 感cảm 似tự 有hữu 存tồn 沒một 之chi 相tướng 。 而nhi 實thật 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 初sơ 二nhị 偈kệ 。 明minh 過quá 去khứ 之chi 感cảm 時thời 。 我ngã 下hạ 偈kệ 半bán 。 初sơ 半bán 。 以dĩ 非phi 生sanh 示thị 生sanh 應ưng 之chi 。 次thứ 偈kệ 說thuyết 壽thọ 談đàm 常thường 也dã 。 餘dư 國quốc 下hạ 偈kệ 半bán 。 明minh 他tha 土thổ/độ 感cảm 。 成thành 此thử 方phương 應ưng 卸tá 也dã 。 我ngã 見kiến 下hạ 偈kệ 半bán 。 明minh 示thị 滅diệt 因nhân 緣duyên 。 復phục 成thành 未vị 來lai 之chi 感cảm 與dữ 應ưng 。 神thần 通thông 下hạ 。 結kết 成thành 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 於ư 靈linh 鷲thứu 言ngôn 常thường 住trụ 。 於ư 餘dư 處xứ 言ngôn 及cập 者giả 。 與dữ 華hoa 嚴nghiêm 不bất 離ly 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 而nhi 上thượng 昇thăng 忉Đao 利Lợi 。 等đẳng 處xứ 意ý 同đồng 。 問vấn 。 如Như 來Lai 用dụng 大đại 。 既ký 稱xưng 體thể 遍biến 週# 法Pháp 界Giới 。 眾chúng 生sanh 何hà 以dĩ 有hữu 見kiến 佛Phật 。 不bất 見kiến 佛Phật 之chi 別biệt 。 答đáp 。 用dụng 大đại 是thị 起khởi 動động 門môn 。 必tất 待đãi 感cảm 而nhi 後hậu 現hiện 。 故cố 有hữu 見kiến 否phủ/bĩ 。 非phi 不bất 起khởi 門môn 之chi 體thể 大đại 可khả 比tỉ 。 △# 二nhị 非phi 滅diệt 示thị 滅diệt 二nhị 。 初sơ 約ước 處xứ 顯hiển 常thường 。 二nhị 喻dụ 成thành 不bất 虗hư 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 別biệt 見kiến 劫kiếp 盡tận 。 二nhị 罪tội 福phước 不bất 同đồng 。 今kim 初sơ 。 眾chúng 生sanh 見kiến 劫kiếp 盡tận 。 (# 至chí )# 憂ưu 怖bố 諸chư 苦khổ 惱não 。 如như 是thị 悉tất 充sung 滿mãn 。 此thử 下hạ 別biệt 顯hiển 依y 報báo 者giả 。 由do 終chung 實thật 門môn 中trung 。 性tánh 相tướng 無vô 礙ngại 。 依y 正chánh 一nhất 如như 。 故cố 說thuyết 正chánh 則tắc 隱ẩn 顯hiển 一nhất 致trí 。 言ngôn 依y 則tắc 起khởi 滅diệt 難nan 思tư 。 前tiền 於ư 長trường/trưởng 文văn 。 雖tuy 已dĩ 約ước 正chánh 顯hiển 常thường 。 而nhi 未vị 發phát 明minh 所sở 依y 之chi 土thổ/độ 。 亦diệc 復phục 染nhiễm 淨tịnh 同đồng 源nguyên 。 不bất 離ly 一nhất 處xứ 。 即tức 有hữu 一nhất 存tồn 一nhất 滅diệt 。 滅diệt 雖tuy 不bất 俱câu 。 起khởi 必tất 同đồng 處xứ 。 故cố 今kim 別biệt 為vi 不bất 知tri 。 生sanh 滅diệt 去khứ 來lai 。 本bổn 如Như 來Lai 藏tạng 者giả 。 顯hiển 示thị 周chu 圓viên 不bất 動động 。 妙diệu 土độ 常thường 存tồn 之chi 旨chỉ 。 初sơ 以dĩ 半bán 偈kệ 。 明minh 劫kiếp 燒thiêu 難nan 思tư 。 有hữu 惡ác 業nghiệp 者giả 。 但đãn 見kiến 火hỏa 壞hoại 。 更cánh 不bất 見kiến 有hữu 不bất 壞hoại 。 此thử 被bị 壞hoại 者giả 。 乃nãi 變biến 化hóa 之chi 粗thô 相tương/tướng 也dã 。 次thứ 二nhị 頌tụng 半bán 。 明minh 細tế 存tồn 。 存tồn 由do 二nhị 因nhân 。 一nhất 約ước 佛Phật 。 二nhị 善thiện 業nghiệp 。 約ước 佛Phật 者giả 。 則tắc 不bất 離ly 火hỏa 處xứ 。 不bất 獨độc 無vô 苦khổ 。 且thả 有hữu 自tự 受thọ 用dụng 之chi 法Pháp 樂lạc 。 故cố 曰viết 我ngã 此thử 土độ 安an 隱ẩn 。 二nhị 約ước 善thiện 業nghiệp 者giả 。 亦diệc 不bất 離ly 火hỏa 。 及cập 自tự 受thọ 用dụng 處xứ 。 復phục 有hữu 他tha 受thọ 用dụng 。 及cập 變biến 化hóa 淨tịnh 土độ 。 故cố 曰viết 天thiên 人nhân 充sung 滿mãn 。 眾chúng 生sanh 遊du 樂nhạo/nhạc/lạc 。 雨vũ 華hoa 供cung 佛Phật 。 又hựu 此thử 細tế 存tồn 處xứ 之chi 聖thánh 者giả 。 雖tuy 知tri 當đương 下hạ 有hữu 火hỏa 。 而nhi 了liễu 不bất 見kiến 有hữu 火hỏa 相tương/tướng 。 然nhiên 亦diệc 有hữu 示thị 同đồng 見kiến 火hỏa 相tương/tướng 者giả 。 所sở 謂vị 存tồn 中trung 無vô 滅diệt 。 以dĩ 顯hiển 佛Phật 土độ 真chân 常thường 。 依y 正chánh 之chi 一nhất 如như 也dã 。 △# 二nhị 罪tội 福phước 不bất 同đồng 。 是thị 諸chư 罪tội 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 久cửu 乃nãi 見kiến 佛Phật 者giả 。 為vi 說thuyết 佛Phật 難nan 值trị 。 初sơ 二nhị 偈kệ 。 申thân 明minh 以dĩ 善thiện 惡ác 二nhị 業nghiệp 為vi 能năng 感cảm 。 則tắc 有hữu 不bất 聞văn 名danh 。 及cập 皆giai 得đắc 見kiến 者giả 之chi 別biệt 。 後hậu 偈kệ 以dĩ 初sơ 半bán 。 為vi 於ư 善thiện 業nghiệp 中trung 。 具cụ 了liễu 因nhân 人nhân 說thuyết 壽thọ 。 下hạ 半bán 為vi 於ư 善thiện 業nghiệp 中trung 。 具cụ 緣duyên 因nhân 人nhân 。 說thuyết 佛Phật 難nan 值trị 。 △# 二nhị 喻dụ 顯hiển 不bất 虗hư 三tam 。 初sơ 舉cử 智trí 勸khuyến 信tín 。 二nhị 略lược 示thị 喻dụ 相tương/tướng 。 三tam 結kết 合hợp 始thỉ 終chung 。 今kim 初sơ 。 我ngã 智trí 力lực 如như 是thị 。 (# 至chí )# 當đương 斷đoạn 令linh 永vĩnh 盡tận 。 佛Phật 語ngữ 實thật 不bất 虗hư 。 前tiền 云vân 以dĩ 諸chư 神thần 通thông 力lực 。 今kim 曰viết 我ngã 智trí 力lực 。 先tiên 後hậu 互hỗ 舉cử 者giả 。 正chánh 顯hiển 種chủng 種chủng 秘bí 密mật 方phương 便tiện 。 皆giai 是thị 神thần 智trí 二nhị 力lực 之chi 所sở 流lưu 出xuất 。 又hựu 前tiền 云vân 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 所sở 成thành 壽thọ 命mạng 未vị 盡tận 。 今kim 又hựu 云vân 久cửu 修tu 業nghiệp 所sở 得đắc 。 此thử 前tiền 後hậu 文văn 。 皆giai 約ước 報báo 壽thọ 。 以dĩ 顯hiển 久cửu 成thành 也dã 。 又hựu 諸chư 地địa 湧dũng 位vị 雖tuy 高cao 。 數số 雖tuy 廣quảng 。 仍nhưng 是thị 果quả 後hậu 。 之chi 所sở 化hóa 度độ 。 則tắc 修tu 因nhân 時thời 所sở 度độ 者giả 。 愈dũ 不bất 可khả 測trắc 。 故cố 勸khuyến 智trí 者giả 勿vật 疑nghi 。 △# 二nhị 略lược 示thị 喻dụ 相tương/tướng 。 如như 醫y 善thiện 方phương 便tiện 。 為vì 治trị 狂cuồng 子tử 故cố 。 實thật 在tại 而nhi 言ngôn 死tử 。 無vô 能năng 說thuyết 虗hư 妄vọng 。 △# 結kết 合hợp 始thỉ 終chung 。 我ngã 亦diệc 為vi 世thế 父phụ 。 (# 至chí )# 得đắc 入nhập 無vô 上thượng 慧tuệ 。 速tốc 成thành 就tựu 佛Phật 身thân 。 每mỗi 自tự 作tác 意ý 。 以dĩ 何hà 方phương 便tiện 。 令linh 速tốc 成thành 佛Phật 。 正chánh 見kiến 倚ỷ 閭lư 之chi 望vọng 。 慇ân 甚thậm 切thiết 甚thậm 。 △# 二nhị 聞văn 說thuyết 功công 德đức 。 分Phân 別Biệt 功Công 德Đức 品Phẩm 第đệ 十thập 七thất 分phân 別biệt 功công 德đức 者giả 。 佛Phật 說thuyết 壽thọ 時thời 。 靈linh 山sơn 常thường 隨tùy 。 並tịnh 會hội 初sơ 雲vân 集tập 。 多đa 寶bảo 隨tùy 來lai 。 分phân 身thân 侍thị 者giả 。 海hải 湧dũng 龍long 眾chúng 。 地địa 湧dũng 耆kỳ 德đức 。 重trùng 重trùng 海hải 會hội 。 於ư 一nhất 席tịch 內nội 。 一nhất 聆linh 法Pháp 音âm 。 即tức 得đắc 塵trần 勞lao 頓đốn 歇hiết 。 定định 慧tuệ 開khai 朗lãng 。 悉tất 緣duyên 聞văn 法Pháp 之chi 功công 。 有hữu 得đắc 於ư 心tâm 。 故cố 曰viết 功công 德đức 。 復phục 由do 益ích 有hữu 淺thiển 深thâm 。 位vị 有hữu 高cao 下hạ 。 非phi 蒙mông 佛Phật 說thuyết 。 何hà 由do 而nhi 知tri 。 故cố 須tu 分phân 別biệt 。 品phẩm 初sơ 以dĩ 能năng 所sở 合hợp 舉cử 。 故cố 曰viết 分phân 別biệt 功công 德đức 。 問vấn 。 何hà 以dĩ 聞văn 壽thọ 之chi 益ích 。 轉chuyển 勝thắng 於ư 聞văn 正chánh 說thuyết 。 答đáp 。 聞văn 正chánh 時thời 。 止chỉ 知tri 釋thích 尊tôn 自tự 鹿lộc 苑uyển 。 歷lịch 至chí 今kim 會hội 。 始thỉ 暢sướng 本bổn 懷hoài 。 而nhi 所sở 悟ngộ 者giả 。 乃nãi 僅cận 僅cận 一nhất 化hóa 之chi 事sự 。 故cố 得đắc 益ích 者giả 。 不bất 過quá 三tam 乘thừa 弟đệ 子tử 。 茲tư 因nhân 聞văn 壽thọ 。 豁hoát 然nhiên 廓khuếch 悟ngộ 。 釋thích 尊tôn 道đạo 成thành 之chi 久cửu 。 即tức 大đại 通thông 覆phú 講giảng 。 燃nhiên 燈đăng 得đắc 記ký 。 猶do 是thị 中trung 葉diệp 方phương 便tiện 。 且thả 又hựu 進tiến 了liễu 三Tam 身Thân 三tam 壽thọ 。 圓viên 融dung 常thường 住trụ 之chi 旨chỉ 。 是thị 以dĩ 校giáo 前tiền 得đắc 益ích 。 為vi 多đa 為vi 勝thắng 。 況huống 諸chư 大đại 眾chúng 。 自tự 累lũy 劫kiếp 來lai 。 並tịnh 在tại 如Như 來Lai 數sác 數sác 示thị 生sanh 。 數sác 數sác 示thị 滅diệt 。 熏huân 汰# 之chi 內nội 。 是thị 故cố 一nhất 聞văn 開khai 顯hiển 。 頓đốn 將tương 疇trù 昔tích 善thiện 根căn 。 俱câu 時thời 開khai 發phát 。 故cố 得đắc 益ích 者giả 。 位vị 臻trăn 等đẳng 覺giác 人nhân 。 尚thượng 得đắc 以dĩ 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 塵trần 數số 計kế 。 況huống 得đắc 餘dư 益ích 者giả 。 問vấn 聞văn 壽thọ 之chi 益ích 。 若nhược 以dĩ 台thai 家gia 四tứ 教giáo 判phán 。 則tắc 今kim 所sở 得đắc 。 正chánh 屬thuộc 於ư 圓viên 。 若nhược 以dĩ 吾ngô 宗tông 校giáo 之chi 。 似tự 屬thuộc 終chung 實thật 。 仍nhưng 須tu 越việt 頓đốn 。 乃nãi 可khả 稱xưng 圓viên 。 如như 何hà 會hội 通thông 。 答đáp 。 若nhược 約ước 證chứng 道đạo 言ngôn 。 凡phàm 一nhất 登đăng 地địa 。 無vô 論luận 偏thiên 圓viên 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 則tắc 二nhị 宗tông 皆giai 可khả 會hội 通thông 。 惟duy 於ư 地địa 前tiền 。 所sở 秉bỉnh 之chi 教giáo 。 因nhân 言ngôn 相tương/tướng 之chi 具cụ 缺khuyết 故cố 。 教giáo 有hữu 權quyền 實thật 。 以dĩ 致trí 發phát 心tâm 有hữu 異dị 。 令linh 所sở 修tu 之chi 行hành 。 便tiện 有hữu 日nhật 劫kiếp 相tương 倍bội 之chi 別biệt 。 是thị 以dĩ 判phán 教giáo 者giả 。 取thủ 意ý 各các 別biệt 。 則tắc 令linh 兩lưỡng 宗tông 有hữu 異dị 。 即tức 不bất 可khả 會hội 。 又hựu 若nhược 以dĩ 今kim 經kinh 校giáo 。 圓viên 中trung 之chi 言ngôn 相tương/tướng 稍sảo 缺khuyết 。 似tự 不bất 必tất 會hội 。 而nhi 以dĩ 分phần/phân 屬thuộc 於ư 圓viên 。 則tắc 無vô 不bất 可khả 會hội 。 然nhiên 亦diệc 未vị 免miễn 有hữu 後hậu 來lai 者giả 。 居cư 上thượng 之chi 嘆thán 。 且thả 如như 台thai 家gia 。 以dĩ 一nhất 心tâm 三tam 觀quán 為vi 圓viên 。 而nhi 吾ngô 宗tông 則tắc 謂vị 此thử 觀quán 。 尚thượng 屬thuộc 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 必tất 去khứ 理lý 言ngôn 事sự 。 至chí 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 乃nãi 為vi 至chí 極cực 。 雖tuy 台thai 家gia 亦diệc 有hữu 言ngôn 事sự 事sự 無vô 礙ngại 處xứ 。 特đặc 以dĩ 未vị 約ước 六lục 相tương/tướng 十thập 玄huyền 緣duyên 起khởi 等đẳng 義nghĩa 。 以dĩ 發phát 其kỳ 奧áo 。 雖tuy 同đồng 名danh 為vi 圓viên 。 而nhi 義nghĩa 實thật 別biệt 也dã 。 問vấn 。 教giáo 道đạo 差sai 別biệt 。 答đáp 。 如như 本bổn 宗tông 五ngũ 教giáo 位vị 次thứ 。 統thống 以dĩ 觀quán 道đạo 淺thiển 深thâm 。 為vi 能năng 伏phục 能năng 斷đoạn 。 法Pháp 界Giới 心tâm 性tánh 。 為vi 所sở 緣duyên 所sở 證chứng 。 而nhi 以dĩ 二nhị 障chướng 種chủng 現hiện 習tập 氣khí 細tế 分phần/phân 品phẩm 數số 。 以dĩ 為vi 所sở 斷đoạn 。 但đãn 於ư 小tiểu 教giáo 。 惟duy 約ước 生sanh 空không 言ngôn 。 後hậu 之chi 四tứ 教giáo 。 並tịnh 各các 依y 本bổn 教giáo 觀quán 智trí 增tăng 微vi 。 以dĩ 顯hiển 陞thăng 進tiến 。 故cố 始thỉ 教giáo 中trung 頓đốn 往vãng 者giả 。 於ư 三tam 賢hiền 位vị 中trung 。 但đãn 伏phục 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 起khởi 。 漸tiệm 往vãng 者giả 。 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。 出xuất 界giới 後hậu 。 但đãn 聞văn 有hữu 牛ngưu 車xa 之chi 名danh 。 並tịnh 不bất 上thượng 車xa 。 若nhược 終chung 之chi 初sơ 住trụ 。 頓đốn 根căn 者giả 。 即tức 得đắc 永vĩnh 伏phục 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 隨tùy 願nguyện 往vãng 生sanh 。 得đắc 與dữ 始thỉ 之chi 初Sơ 地Địa 同đồng 。 漸tiệm 者giả 或hoặc 於ư 十thập 信tín 中trung 。 伏phục 彼bỉ 法pháp 執chấp 現hiện 行hành 。 或hoặc 於ư 三tam 賢hiền 。 漸tiệm 次thứ 伏phục 除trừ 。 此thử 之chi 二nhị 教giáo 。 並tịnh 依y 地địa 位vị 漸tiệm 次thứ 修tu 成thành 。 故cố 名danh 漸tiệm 教giáo 。 第đệ 四tứ 頓đốn 中trung 。 總tổng 不bất 說thuyết 法Pháp 相tương/tướng 。 唯duy 辨biện 真chân 性tánh 。 亦diệc 佛Phật 無vô 不bất 佛Phật 。 無vô 生sanh 無vô 不bất 生sanh 。 即tức 心tâm 即tức 佛Phật 。 了liễu 無vô 位vị 次thứ 。 近cận 亦diệc 有hữu 於ư 此thử 頓đốn 中trung 。 建kiến 立lập 階giai 差sai 者giả 。 頗phả 悖bội 頓đốn 旨chỉ 矣hĩ 。 第đệ 五ngũ 圓viên 中trung 。 其kỳ 所sở 斷đoạn 者giả 。 雖tuy 不bất 異dị 前tiền 。 特đặc 由do 所sở 乘thừa 之chi 觀quán 法pháp 。 既ký 得đắc 圓viên 融dung 自tự 在tại 。 遂toại 將tương 前tiền 教giáo 之chi 行hành 布bố 。 若nhược 位vị 若nhược 行hành 。 若nhược 時thời 若nhược 能năng 所sở 斷đoạn 。 一nhất 併tinh 鎔dong 融dung 。 遂toại 得đắc 一nhất 多đa 相tương/tướng 即tức 相tương/tướng 入nhập 。 念niệm 劫kiếp 互hỗ 攝nhiếp 。 事sự 事sự 無vô 礙ngại 之chi 果quả 。 復phục 立lập 三tam 生sanh 。 以dĩ 顯hiển 速tốc 證chứng 。 於ư 此thử 三tam 中trung 。 如như 地địa 獄ngục 天thiên 。 以dĩ 見kiến 聞văn 生sanh 。 一nhất 得đắc 蒙mông 光quang 。 即tức 登đăng 十Thập 地Địa 。 林lâm 中trung 比Bỉ 丘Khâu 。 以dĩ 證chứng 入nhập 生sanh 。 則tắc 道đạo 成thành 言ngôn 下hạ 。 此thử 二nhị 種chủng 人nhân 。 皆giai 在tại 十thập 信tín 最tối 初sơ 一nhất 念niệm 發phát 起khởi 上thượng 求cầu 心tâm 中trung 。 即tức 得đắc 開khai 發phát 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 。 圓viên 契khế 一nhất 真chân 。 與dữ 普phổ 賢hiền 等đẳng 。 此thử 並tịnh 約ước 行hành 首thủ 信tín 門môn 實thật 義nghĩa 言ngôn 也dã 。 三tam 解giải 行hành 中trung 。 住trụ 滿mãn 成thành 佛Phật 者giả 。 或hoặc 以dĩ 橫hoạnh/hoành 攝nhiếp 。 或hoặc 以dĩ 豎thụ 攝nhiếp 。 若nhược 以dĩ 發phát 起khởi 上thượng 求cầu 義nghĩa 為vi 正chánh 。 以dĩ 開khai 發phát 為vi 兼kiêm 。 即tức 約ước 行hành 布bố 。 當đương 得đắc 圓viên 極cực 為vi 言ngôn 。 若nhược 以dĩ 開khai 發phát 三tam 德đức 等đẳng 義nghĩa 為vi 正chánh 。 而nhi 兼kiêm 前tiền 發phát 起khởi 。 即tức 以dĩ 行hành 本bổn 菩Bồ 提Đề 心tâm 究cứu 竟cánh 具cụ 德đức 言ngôn 。 此thử 外ngoại 更cánh 無vô 別biệt 佛Phật 。 是thị 知tri 秉bỉnh 教giáo 行hành 證chứng 。 不bất 可khả 不bất 先tiên 。 審thẩm 其kỳ 教giáo 與dữ 義nghĩa 也dã 。 問vấn 。 圓viên 之chi 初sơ 住trụ 。 與dữ 終chung 之chi 初sơ 住trụ 。 皆giai 現hiện 八bát 相tương/tướng 。 於ư 義nghĩa 還hoàn 有hữu 差sai 別biệt 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 終chung 之chi 初sơ 住trụ 。 於ư 無vô 佛Phật 世thế 界giới 。 現hiện 八bát 相tương/tướng 者giả 。 乃nãi 約ước 行hành 門môn 示thị 現hiện 也dã 。 圓viên 則tắc 有hữu 二nhị 。 若nhược 住trụ 滿mãn 成thành 佛Phật 。 即tức 是thị 當đương 位vị 。 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 如như 善thiện 財tài 於ư 一nhất 生sanh 內nội 。 遍biến 歷lịch 諸chư 位vị 。 此thử 圓viên 融dung 不bất 壞hoại 行hành 布bố 相tương/tướng 也dã 。 若nhược 究cứu 竟cánh 成thành 佛Phật 。 即tức 異dị 位vị 相tương 望vọng 。 以dĩ 初sơ 攝nhiếp 後hậu 。 如như 龍long 女nữ 等đẳng 。 此thử 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 也dã 。 是thị 故cố 二nhị 住trụ 。 不bất 可khả 同đồng 日nhật 而nhi 語ngữ 。 問vấn 。 此thử 下hạ 聞văn 壽thọ 得đắc 補bổ 處xứ 人nhân 。 與dữ 一nhất 生sanh 圓viên 曠khoáng 劫kiếp 之chi 果quả 者giả 何hà 別biệt 。 答đáp 。 證chứng 入nhập 處xứ 。 本bổn 無vô 有hữu 二nhị 。 若nhược 據cứ 教giáo 道đạo 施thi 設thiết 。 以dĩ 未vị 約ước 德đức 相tương/tướng 。 明minh 十thập 十thập 無vô 盡tận 等đẳng 義nghĩa 。 應ưng 屬thuộc 同đồng 教giáo 。 即tức 能năng 同đồng 所sở 引dẫn 之chi 同đồng 也dã 。 則tắc 不bất 得đắc 槩# 以dĩ 增tăng 道đạo 損tổn 生sanh 。 便tiện 抹mạt 殺sát 此thử 義nghĩa 。 是thị 故cố 今kim 經kinh 。 進tiến 能năng 類loại 於ư 圓viên 頓đốn 。 △# 文văn 二nhị 。 初sơ 現hiện 前tiền 功công 德đức 。 二nhị 滅diệt 後hậu 功công 德đức 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 增tăng 道đạo 發phát 心tâm 。 二nhị 須tu 臾du 深thâm 信tín 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 如Như 來Lai 說thuyết 。 二nhị 彌Di 勒Lặc 說thuyết 。 初sơ 又hựu 三tam 。 初sơ 總tổng 敘tự 。 二nhị 佛Phật 說thuyết 。 三tam 供cung 贊tán 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 大đại 會hội 聞văn 佛Phật 。 說thuyết 壽thọ 命mạng 劫kiếp 數số 。 (# 至chí )# 得đắc 大đại 饒nhiêu 益ích 。 △# 二nhị 佛Phật 說thuyết 五ngũ 。 初sơ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 二nhị 總tổng 持trì 辨biện 才tài 。 三tam 能năng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 四tứ 損tổn 生sanh 得đắc 果quả 。 五ngũ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 今kim 初sơ 。 於ư 時thời 世Thế 尊Tôn 。 告cáo 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 恆Hằng 河Hà 沙sa 眾chúng 生sanh 。 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 此thử 下hạ 如Như 來Lai 。 但đãn 據cứ 現hiện 前tiền 所sở 得đắc 之chi 益ích 。 而nhi 為vi 分phân 別biệt 。 總tổng 未vị 暇hạ 推thôi 其kỳ 往vãng 因nhân 。 今kim 為vi 略lược 溯# 其kỳ 源nguyên 。 更cánh 見kiến 經kinh 功công 之chi 叵phả 測trắc 。 且thả 如như 得đắc 等đẳng 覺giác 果quả 。 餘dư 有hữu 一nhất 生sanh 在tại 者giả 人nhân 內nội 。 不bất 獨độc 全toàn 是thị 從tùng 小tiểu 始thỉ 等đẳng 教giáo 中trung 。 來lai 超siêu 登đăng 者giả 。 理lý 應ưng 亦diệc 有hữu 乘thừa 急cấp 戒giới 緩hoãn 。 從tùng 八bát 難nạn 及cập 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 中trung 來lai 者giả 。 何hà 也dã 。 以dĩ 聞văn 壽thọ 之chi 益ích 。 與dữ 見kiến 隨tùy 好hảo/hiếu 之chi 益ích 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 故cố 。 則tắc 此thử 下hạ 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 者giả 內nội 。 亦diệc 不bất 獨độc 全toàn 從tùng 權quyền 淺thiển 之chi 初sơ 信tín 二nhị 信tín 等đẳng 來lai 者giả 。 亦diệc 應ưng 有hữu 現hiện 發phát 大đại 心tâm 之chi 凡phàm 夫phu 。 及cập 曾tằng 發phát 大đại 心tâm 。 尚thượng 在tại 八bát 難nạn 之chi 流lưu 。 同đồng 因nhân 聞văn 壽thọ 勝thắng 功công 。 不bất 須tu 更canh 歷lịch 十thập 千thiên 。 皆giai 超siêu 入nhập 正chánh 定định 聚tụ 矣hĩ 。 以dĩ 此thử 二nhị 位vị 推thôi 之chi 。 則tắc 中trung 間gian 所sở 明minh 諸chư 位vị 。 例lệ 可khả 知tri 耳nhĩ 。 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 謂vị 於ư 聞văn 壽thọ 時thời 。 頓đốn 悟ngộ 生sanh 滅diệt 一nhất 如như 。 不bất 作tác 二nhị 解giải 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 。 又hựu 知tri 此thử 心tâm 自tự 性tánh 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 則tắc 理lý 現hiện 自tự 心tâm 。 即tức 心tâm 之chi 性tánh 。 已dĩ 備bị 無vô 邊biên 之chi 德đức 。 又hựu 初sơ 具cụ 後hậu 德đức 。 唯duy 是thị 慧tuệ 境cảnh 。 因nhân 見kiến 性tánh 成thành 就tựu 智trí 身thân 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 是thị 為vi 信tín 心tâm 成thành 就tựu 。 入nhập 住trụ 之chi 初sơ 相tương/tướng 。 △# 二nhị 總tổng 持trì 辨biện 才tài 。 復phục 有hữu 千thiên 倍bội 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 無Vô 量Lượng 旋Toàn 陀Đà 羅La 尼Ni 。 入nhập 十thập 行hành 人nhân 。 得đắc 聞văn 持trì 後hậu 。 於ư 一nhất 切thiết 語ngữ 言ngôn 諸chư 法pháp 。 耳nhĩ 之chi 所sở 聞văn 。 皆giai 不bất 忘vong 失thất 。 復phục 有hữu 下hạ 。 入nhập 十thập 向hướng 人nhân 。 得đắc 決quyết 定định 無vô 盡tận 藏tạng 。 演diễn 說thuyết 一nhất 切thiết 。 佛Phật 平bình 等đẳng 法pháp 。 得đắc 無vô 量lượng 旋toàn 。 入nhập 初Sơ 地Địa 者giả 。 能năng 旋toàn 轉chuyển 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 起khởi 者giả 。 并tinh 旋toàn 俱câu 生sanh 。 分phân 劑tề 頭đầu 數số 。 而nhi 開khai 發phát 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 矣hĩ 。 △# 三tam 能năng 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 復phục 有hữu 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 (# 至chí )# 能năng 轉chuyển 清thanh 淨tịnh 法Pháp 輪luân 。 入nhập 第đệ 二nhị 地địa 。 轉chuyển 不bất 退thoái 輪luân 。 入nhập 第đệ 三tam 地địa 。 轉chuyển 清thanh 淨tịnh 輪luân 。 △# 四tứ 損tổn 生sanh 得đắc 果quả 。 復phục 有hữu 小tiểu 千thiên 國quốc 土độ 。 (# 至chí )# 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 入nhập 第đệ 四Tứ 地Địa 。 八bát 生sanh 得đắc 果quả 。 五ngũ 地địa 七thất 生sanh 得đắc 。 六lục 地địa 六lục 生sanh 得đắc 。 七thất 地địa 五ngũ 生sanh 。 八bát 地địa 四tứ 生sanh 。 九cửu 地địa 三tam 生sanh 。 十Thập 地Địa 二nhị 生sanh 。 等đẳng 覺giác 於ư 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 。 一nhất 生sanh 得đắc 果quả 。 自tự 初sơ 住trụ 至chí 此thử 。 位vị 位vị 各các 破phá 一nhất 品phẩm 無vô 明minh 。 增tăng 明minh 一nhất 分phần/phân 中trung 道đạo 。 最tối 後hậu 更cánh 破phá 一nhất 品phẩm 微vi 細tế 生sanh 相tương/tướng 。 即tức 入nhập 妙diệu 覺giác 。 皆giai 於ư 位vị 位vị 中trung 。 增tăng 圓viên 妙diệu 道đạo 。 損tổn 變biến 易dị 生sanh 也dã 。 △# 五ngũ 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 復phục 有hữu 八bát 世thế 界giới 。 微vi 塵trần 數số 眾chúng 生sanh 。 (# 至chí )# 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 此thử 初sơ 發phát 覺giác 心tâm 。 初sơ 入nhập 十thập 信tín 者giả 。 下hạ 得đắc 六lục 根căn 清thanh 淨tịnh 人nhân 。 應ưng 屬thuộc 此thử 中trung 。 △# 三tam 供cung 贊tán 。 佛Phật 說thuyết 是thị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 (# 至chí )# 歌ca 無vô 量lượng 頌tụng 。 讚tán 歎thán 諸chư 佛Phật 。 世Thế 尊Tôn 為vi 化hóa 此thử 一nhất 類loại 漸tiệm 機cơ 。 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 。 方phương 便tiện 熏huân 淘đào 。 而nhi 於ư 今kim 生sanh 成thành 熟thục 位vị 。 仍nhưng 須tu 漸tiệm 引dẫn 。 是thị 以dĩ 於ư 能năng 說thuyết 之chi 身thân 。 先tiên 為vi 隱ẩn 勝thắng 現hiện 劣liệt 。 乃nãi 可khả 為vi 實thật 施thí 權quyền 。 復phục 歷lịch 四tứ 十thập 餘dư 年niên 。 直trực 至chí 今kim 會hội 。 方phương 吐thổ 本bổn 懷hoài 。 故cố 初sơ 以dĩ 三tam 週# 。 開khai 顯hiển 權quyền 實thật 。 次thứ 為vi 說thuyết 壽thọ 開khai 近cận 顯hiển 遠viễn 。 俾tỉ 進tiến 知tri 現hiện 佛Phật 即tức 報báo 即tức 法pháp 。 本bổn 來lai 常thường 住trụ 。 而nhi 諸chư 法Pháp 會hội 。 乃nãi 得đắc 徹triệt 始thỉ 徹triệt 終chung 。 深thâm 知tri 世Thế 尊Tôn 。 自tự 塵trần 劫kiếp 來lai 。 於ư 所sở 現hiện 之chi 身thân 。 及cập 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 各các 有hữu 重trọng 重trọng/trùng 引dẫn 接tiếp 殊thù 恩ân 。 縱túng/tung 身thân 為vi 牀sàng 座tòa 。 頂đảnh 戴đái 塵trần 沙sa 。 何hà 能năng 報báo 其kỳ 少thiểu 分phần 。 爰viên 從tùng 清thanh 淨tịnh 開khai 解giải 心tâm 中trung 。 流lưu 出xuất 種chủng 種chủng 法pháp 供cung 。 以dĩ 申thân 斯tư 須tu 之chi 敬kính 。 且thả 盡tận 此thử 斯tư 須tu 之chi 心tâm 。 △# 二nhị 彌Di 勒Lặc 說thuyết 三tam 。 初sơ 時thời 眾chúng 解giải 喜hỷ 。 二nhị 領lãnh 佛Phật 所sở 說thuyết 。 三tam 述thuật 所sở 供cung 贊tán 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 合hợp 掌chưởng 向hướng 佛Phật 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 希hy 有hữu 法Pháp 。 (# 至chí )# 說thuyết 得đắc 法Pháp 利lợi 者giả 。 歡hoan 喜hỷ 充sung 徧biến 身thân 。 末mạt 句cú 之chi 歡hoan 喜hỷ 。 因nhân 聞văn 分phân 別biệt 功công 德đức 而nhi 生sanh 。 △# 二nhị 領lãnh 佛Phật 所sở 說thuyết 。 或hoặc 住trụ 不bất 退thoái 地địa 。 (# 至chí )# 多đa 有hữu 所sở 饒nhiêu 益ích 。 如như 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 △# 三tam 述thuật 所sở 供cung 贊tán 。 雨vũ 天thiên 曼mạn 陀đà 羅la 。 (# 至chí )# 一nhất 切thiết 具cụ 善thiện 根căn 。 以dĩ 助trợ 無vô 上thượng 心tâm 。 散tán 諸chư 佛Phật 。 詠vịnh 諸chư 佛Phật 。 供cung 諸chư 佛Phật 。 一nhất 見kiến 佛Phật 佛Phật 道Đạo 同đồng 。 一nhất 見kiến 諸chư 佛Phật 即tức 我ngã 佛Phật 也dã 。 △# 二nhị 須tu 臾du 深thâm 信tín 二nhị 。 初sơ 一nhất 念niệm 信tín 解giải 。 二nhị 深thâm 信tín 解giải 相tướng 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 正chánh 明minh 聞văn 品phẩm 。 二nhị 結kết 況huống 眾chúng 行hành 。 初sơ 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 彌Di 勒Lặc 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 三tam 菩Bồ 提Đề 退thoái 者giả 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 上thượng 科khoa 所sở 分phân 別biệt 。 乃nãi 宿túc 植thực 了liễu 因nhân 。 今kim 於ư 佛Phật 世thế 。 得đắc 熟thục 脫thoát 者giả 之chi 功công 德đức 。 此thử 下hạ 乃nãi 分phân 別biệt 宿túc 植thực 緣duyên 因nhân 。 今kim 方phương 聞văn 法Pháp 開khai 解giải 。 初sơ 得đắc 了liễu 因nhân 者giả 之chi 功công 德đức 。 以dĩ 此thử 功công 德đức 。 相tương/tướng 雖tuy 隱ẩn 微vi 。 而nhi 能năng 發phát 起khởi 。 無vô 上thượng 之chi 慧tuệ 。 非phi 蒙mông 世Thế 尊Tôn 分phân 別biệt 格cách 量lượng 。 何hà 能năng 自tự 知tri 珍trân 重trọng 。 則tắc 他tha 人nhân 聞văn 之chi 。 亦diệc 不bất 敢cảm 忽hốt 慢mạn 矣hĩ 。 初sơ 二nhị 句cú 。 牒điệp 上thượng 所sở 聞văn 之chi 法pháp 。 而nhi 言ngôn 乃nãi 至chí 者giả 。 意ý 謂vị 。 莫mạc 論luận 預dự 法Pháp 會hội 。 聞văn 壽thọ 後hậu 。 能năng 行hành 證chứng 者giả 。 及cập 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 起khởi 信tín 解giải 者giả 之chi 功công 德đức 。 茲tư 但đãn 約ước 能năng 生sanh 一nhất 念niệm 信tín 解giải 人nhân 。 所sở 成thành 之chi 德đức 。 試thí 為vi 校giảo 量lượng 之chi 。 然nhiên 一nhất 念niệm 則tắc 顯hiển 非phi 多đa 念niệm 。 信tín 解giải 者giả 。 謂vị 於ư 會hội 內nội 。 得đắc 聞văn 佛Phật 壽thọ 常thường 住trụ 。 便tiện 進tiến 悟ngộ 自tự 身thân 。 既ký 具cụ 佛Phật 知tri 佛Phật 見kiến 。 亦diệc 應ưng 與dữ 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 亦diệc 皆giai 平bình 等đẳng 。 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 若nhược 依y 若nhược 正chánh 。 皆giai 與dữ 實thật 相tướng 。 不bất 相tương 違vi 背bội 。 卓trác 然nhiên 有hữu 見kiến 。 自tự 信tín 於ư 心tâm 。 全toàn 無vô 疑nghi 惑hoặc 。 明minh 解giải 現hiện 前tiền 。 不bất 可khả 引dẫn 轉chuyển 。 此thử 約ước 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 。 得đắc 十thập 信tín 之chi 初sơ 心tâm 言ngôn 也dã 。 所sở 得đắc 下hạ 。 略lược 舉cử 所sở 成thành 廣quảng 大đại 之chi 德đức 。 若nhược 有hữu 下hạ 。 以dĩ 於ư 多đa 劫kiếp 。 廣quảng 行hành 諸chư 度Độ 。 所sở 成thành 之chi 德đức 。 與dữ 此thử 一nhất 念niệm 信tín 中trung 所sở 成thành 之chi 德đức 。 而nhi 校giáo 多đa 少thiểu 。 以dĩ 顯hiển 超siêu 勝thắng 。 唯duy 除trừ 般Bát 若Nhã 者giả 。 以dĩ 此thử 妙diệu 信tín 。 即tức 是thị 正chánh 慧tuệ 故cố 。 言ngôn 退thoái 則tắc 無vô 是thị 處xứ 者giả 。 由do 究cứu 竟cánh 位vị 中trung 。 廣quảng 大đại 功công 德đức 。 皆giai 已dĩ 在tại 此thử 一nhất 念niệm 中trung 具cụ 足túc 。 而nhi 為vi 明minh 信tín 所sở 持trì 。 又hựu 況huống 為vi 諸chư 佛Phật 冥minh 加gia 所sở 攝nhiếp 。 故cố 得đắc 不bất 退thoái 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 二nhị 。 初sơ 頌tụng 能năng 校giảo 量lượng 。 二nhị 申thân 明minh 具cụ 德đức 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 人nhân 求cầu 佛Phật 慧tuệ 。 (# 至chí )# 乃nãi 至chí 一nhất 念niệm 信tín 。 其kỳ 福phước 過quá 於ư 彼bỉ 。 △# 二nhị 申thân 明minh 具cụ 德đức 。 若nhược 人nhân 悉tất 無vô 有hữu 。 (# 至chí )# 如như 是thị 之chi 人nhân 等đẳng 。 於ư 此thử 無vô 有hữu 疑nghi 。 此thử 下hạ 申thân 明minh 能năng 信tín 之chi 因nhân 。 由do 於ư 具cụ 德đức 。 初sơ 一nhất 頌tụng 。 初sơ 二nhị 句cú 。 明minh 法Pháp 器khí 本bổn 淨tịnh 。 次thứ 二nhị 句cú 。 明minh 器khí 所sở 貯trữ 之chi 德đức 。 以dĩ 結kết 前tiền 。 其kỳ 有hữu 下hạ 一nhất 頌tụng 。 正chánh 申thân 明minh 久cửu 修tu 行hành 人nhân 。 始thỉ 能năng 發phát 此thử 妙diệu 信tín 。 則tắc 顯hiển 淺thiển 行hành 人nhân 。 不bất 能năng 無vô 疑nghi 矣hĩ 。 如như 是thị 下hạ 三tam 頌tụng 。 明minh 此thử 人nhân 不bất 獨độc 具cụ 信tín 。 更cánh 能năng 發phát 願nguyện 思tư 齊tề 。 若nhược 有hữu 下hạ 。 二nhị 頌tụng 。 復phục 申thân 明minh 能năng 信tín 之chi 所sở 以dĩ 。 由do 具cụ 好hiếu 樂nhạo 正Chánh 法Pháp 。 之chi 深thâm 心tâm 故cố 。 於ư 世thế 間gian 法pháp 。 不bất 起khởi 味vị 著trước 。 有hữu 清thanh 淨tịnh 心tâm 故cố 。 無vô 諂siểm 曲khúc 之chi 直trực 心tâm 故cố 。 始thỉ 能năng 生sanh 解giải 。 始thỉ 能năng 信tín 而nhi 無vô 疑nghi 。 所sở 以dĩ 重trùng 重trùng 申thân 明minh 者giả 。 以dĩ 一nhất 念niệm 中trung 。 能năng 具cụ 難nan 思tư 之chi 德đức 。 非phi 所sở 易dị 信tín 故cố 。 △# 二nhị 結kết 況huống 眾chúng 行hành 二nhị 。 初sơ 舉cử 略lược 解giải 一nhất 品phẩm 之chi 功công 為vi 能năng 況huống 。 二nhị 舉cử 廣quảng 聞văn 全toàn 經kinh 之chi 德đức 為vi 所sở 況huống 。 今kim 初sơ 。 又hựu 阿A 逸Dật 多Đa 。 若nhược 有hữu 聞văn 佛Phật 。 (# 至chí )# 能năng 起khởi 如Như 來Lai 。 無vô 上thượng 之chi 慧tuệ 。 但đãn 以dĩ 唯duy 聞văn 說thuyết 壽thọ 。 能năng 解giải 言ngôn 下hạ 意ý 趣thú 之chi 功công 。 尚thượng 得đắc 不bất 退thoái 。 發phát 起khởi 無vô 上thượng 之chi 慧tuệ 。 而nhi 況huống 聞văn 全toàn 經kinh 者giả 。 所sở 成thành 之chi 德đức 。 詎cự 可khả 思tư 議nghị 。 故cố 下hạ 科khoa 。 況huống 出xuất 聞văn 全toàn 者giả 。 △# 二nhị 舉cử 廣quảng 聞văn 全toàn 經kinh 之chi 德đức 為vi 所sở 況huống 。 何hà 況huống 廣quảng 聞văn 是thị 經Kinh 。 (# 至chí )# 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 能năng 生sanh 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 上thượng 舉cử 少thiểu 聞văn 之chi 德đức 甚thậm 大đại 者giả 。 正chánh 欲dục 況huống 出xuất 此thử 科khoa 。 廣quảng 聞văn 之chi 德đức 愈dũ 大đại 也dã 。 又hựu 況huống 有hữu 能năng 超siêu 廣quảng 聞văn 。 復phục 具cụ 種chủng 種chủng 利lợi 他tha 之chi 德đức 者giả 。 前tiền 無vô 上thượng 慧tuệ 。 是thị 根căn 本bổn 智trí 。 屬thuộc 自tự 利lợi 。 而nhi 種chủng 智trí 乃nãi 即tức 實thật 之chi 權quyền 。 兼kiêm 二nhị 利lợi 矣hĩ 。 問vấn 。 台thai 家gia 憑bằng 此thử 數số 節tiết 。 立lập 現hiện 在tại 四tứ 信tín 。 今kim 何hà 直trực 廢phế 合hợp 彼bỉ 二nhị 三tam 兩lưỡng 信tín 。 成thành 一nhất 節tiết 結kết 況huống 耶da 。 答đáp 。 持trì 明minh 藏tạng 中trung 。 唯duy 取thủ 於ư 信tín 。 以dĩ 是thị 秘bí 密mật 故cố 。 而nhi 在tại 顯hiển 教giáo 。 則tắc 信tín 解giải 雙song 取thủ 。 故cố 以dĩ 言ngôn 為vi 所sở 信tín 。 言ngôn 下hạ 之chi 趣thú 為vi 所sở 解giải 。 前tiền 云vân 深thâm 心tâm 須tu 臾du 信tín 。 正chánh 顯hiển 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 而nhi 有hữu 深thâm 心tâm 好hiếu 樂nhạo 。 即tức 是thị 略lược 解giải 言ngôn 趣thú 處xứ 。 若nhược 以dĩ 有hữu 說thuyết 力lực 釋thích 言ngôn 趣thú 者giả 。 此thử 利lợi 他tha 益ích 。 自tự 在tại 廣quảng 聞văn 等đẳng 句cú 後hậu 方phương 況huống 出xuất 。 何hà 必tất 太thái 早tảo 。 △# 二nhị 深thâm 信tín 解giải 相tướng 二nhị 。 初sơ 即tức 信tín 名danh 觀quán 。 二nhị 正chánh 示thị 觀quán 相tương/tướng 。 今kim 初sơ 。 阿a 逸dật 多đa 若nhược 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 (# 至chí )# 其kỳ 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 咸hàm 處xứ 其kỳ 中trung 。 此thử 節tiết 更cánh 明minh 若nhược 能năng 深thâm 信tín 者giả 。 功công 德đức 轉chuyển 大đại 。 遂toại 以dĩ 所sở 未vị 有hữu 者giả 。 准chuẩn 為vi 所sở 有hữu 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 於ư 聞văn 我ngã 說thuyết 壽thọ 時thời 。 不bất 唯duy 須tu 臾du 生sanh 信tín 。 若nhược 更cánh 有hữu 能năng 念niệm 念niệm 相tương 續tục 深thâm 信tín 者giả 。 我ngã 知tri 此thử 人nhân 。 縱túng/tung 未vị 能năng 依y 理lý 起khởi 觀quán 。 即tức 此thử 深thâm 解giải 明minh 信tín 心tâm 中trung 所sở 成thành 之chi 德đức 。 便tiện 可khả 已dĩ 為vi 見kiến 佛Phật 。 常thường 住trụ 靈linh 鷲thứu 。 莊trang 嚴nghiêm 土thổ/độ 內nội 。 以dĩ 此thử 妙diệu 心tâm 理lý 本bổn 自tự 具cụ 故cố 。 可khả 即tức 信tín 以dĩ 名danh 觀quán 也dã 。 又hựu 須tu 知tri 說thuyết 壽thọ 之chi 時thời 。 雖tuy 在tại 變biến 淨tịnh 土độ 內nội 。 及cập 唱xướng 散tán 後hậu 。 仍nhưng 是thị 穢uế 土thổ/độ 。 非phi 因nhân 想tưởng 成thành 。 而nhi 此thử 淨tịnh 相tương/tướng 。 決quyết 不bất 能năng 起khởi 也dã 。 △# 二nhị 正chánh 示thị 觀quán 相tương/tướng 。 若nhược 有hữu 能năng 如như 是thị 觀quán 者giả 。 當đương 知tri 是thị 為vi 。 深thâm 信tín 解giải 相tướng 。 如như 是thị 二nhị 字tự 。 乃nãi 重trọng/trùng 指chỉ 上thượng 文văn 。 正chánh 顯hiển 觀quán 相tương/tướng 也dã 。 謂vị 若nhược 有hữu 人nhân 。 既ký 能năng 念niệm 念niệm 深thâm 信tín 。 復phục 能năng 依y 教giáo 作tác 觀quán 。 以dĩ 至chí 想tưởng 成thành 。 如như 上thượng 所sở 說thuyết 之chi 相tướng 。 朗lãng 然nhiên 在tại 目mục 。 炳bỉnh 現hiện 於ư 心tâm 。 當đương 知tri 是thị 為vi 。 深thâm 信tín 觀quán 成thành 。 則tắc 入nhập 菩Bồ 薩Tát 十thập 信tín 位vị 矣hĩ 。 上thượng 須tu 臾du 中trung 。 明minh 信tín 及cập 願nguyện 。 今kim 深thâm 信tín 中trung 明minh 觀quán 此thử 信tín 願nguyện 行hành 三tam 法pháp 具cụ 。 而nhi 十thập 信tín 成thành 。 六lục 根căn 淨tịnh 矣hĩ 。 △# 二nhị 滅diệt 後hậu 功công 德đức 二nhị 。 初sơ 長trường/trưởng 文văn 。 二nhị 頌tụng 文văn 。 初sơ 五ngũ 。 初sơ 起khởi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 二nhị 況huống 顯hiển 持trì 誦tụng 。 三tam 書thư 持trì 益ích 他tha 。 四tứ 兼kiêm 行hành 六Lục 度Độ 。 五ngũ 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 今kim 初sơ 。 又hựu 復phục 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 若nhược 聞văn 是thị 經Kinh 。 (# 至chí )# 當đương 知tri 已dĩ 為vi 。 深thâm 信tín 解giải 相tướng 。 上thượng 已dĩ 分phân 別biệt 佛Phật 前tiền 。 聞văn 壽thọ 功công 德đức 。 此thử 下hạ 復phục 校giáo 。 如Như 來Lai 滅diệt 後hậu 。 能năng 於ư 此thử 經Kinh 。 發phát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 及cập 修tu 六Lục 度Độ 者giả 之chi 功công 德đức 。 而nhi 有hữu 五ngũ 種chủng 。 皆giai 以dĩ 後hậu 後hậu 勝thắng 前tiền 前tiền 。 以dĩ 為vi 校giảo 量lượng 。 然nhiên 此thử 五ngũ 中trung 。 獨độc 隨tùy 喜hỷ 之chi 功công 。 為vi 最tối 劣liệt 。 而nhi 特đặc 分phân 為vi 廣quảng 略lược 兩lưỡng 項hạng 。 其kỳ 廣quảng 明minh 處xứ 。 自tự 在tại 下hạ 第đệ 六lục 卷quyển 首thủ 。 今kim 文văn 且thả 略lược 校giáo 。 直trực 起khởi 隨tùy 喜hỷ 心tâm 者giả 之chi 德đức 。 又hựu 須tu 知tri 。 此thử 隨tùy 喜hỷ 心tâm 。 校giáo 前tiền 信tín 心tâm 為vi 劣liệt 。 何hà 亦diệc 准chuẩn 同đồng 佛Phật 世thế 。 即tức 信tín 名danh 觀quán 者giả 耶da 。 以dĩ 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 時thời 世thế 愈dũ 下hạ 。 善thiện 根căn 愈dũ 弱nhược 。 此thử 經Kinh 名danh 字tự 。 尚thượng 難nan 得đắc 聞văn 。 則tắc 能năng 發phát 隨tùy 喜hỷ 心tâm 人nhân 。 非phi 火hỏa 內nội 之chi 蓮liên 乎hồ 。 又hựu 信tín 解giải 相tương/tướng 。 雖tuy 性tánh 本bổn 自tự 具cụ 。 非phi 蒙mông 世Thế 尊Tôn 以dĩ 不bất 護hộ 之chi 尊tôn 重trọng 口khẩu 。 先tiên 為vi 懸huyền 記ký 加gia 被bị 。 決quyết 難nạn/nan 卒thốt 起khởi 。 說thuyết 者giả 須tu 得đắc 如Như 來Lai 重trùng 重trùng 准chuẩn 輕khinh 為vi 重trọng/trùng 之chi 意ý 。 其kỳ 庶thứ 幾kỷ 乎hồ 。 下hạ 四tứ 節tiết 。 同đồng 有hữu 此thử 意ý 。 △# 二nhị 況huống 顯hiển 持trì 誦tụng 。 何hà 況huống 讀đọc 誦tụng 。 受thọ 持trì 之chi 者giả 。 (# 至chí )# 作tác 是thị 供cúng 養dường 已dĩ 。 此thử 以dĩ 上thượng 之chi 隨tùy 喜hỷ 。 況huống 出xuất 能năng 受thọ 持trì 讀đọc 誦tụng 。 者giả 所sở 成thành 之chi 德đức 。 又hựu 即tức 以dĩ 此thử 德đức 。 便tiện 准chuẩn 為vi 頂đảnh 戴đái 如Như 來Lai 。 乃nãi 至chí 供cúng 養dường 舍xá 利lợi 。 及cập 眾chúng 僧Tăng 。 何hà 也dã 。 以dĩ 經kinh 即tức 法Pháp 身thân 故cố 。 受thọ 持trì 者giả 即tức 同đồng 。 頂đảnh 戴đái 如Như 來Lai 。 經kinh 是thị 能năng 詮thuyên 。 如như 塔tháp 能năng 盛thịnh 故cố 。 不bất 須tu 起khởi 事sự 塔tháp 。 實thật 相tướng 是thị 所sở 詮thuyên 。 即tức 法Pháp 身thân 舍xá 利lợi 。 故cố 不bất 須tu 安an 生sanh 身thân 舍xá 利lợi 。 又hựu 經kinh 文văn 能năng 容dung 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 僧Tăng 。 故cố 不bất 須tu 供cung 相tương 從tùng 僧Tăng 。 廢phế 事sự 存tồn 理lý 。 所sở 益ích 弘hoằng 多đa 。 △# 三tam 書thư 持trì 益ích 他tha 。 阿a 逸dật 多đa 若nhược 我ngã 滅diệt 後hậu 。 (# 至chí )# 及cập 造tạo 僧Tăng 坊phường 。 供cúng 養dường 眾chúng 僧Tăng 。 上thượng 以dĩ 持trì 誦tụng 自tự 利lợi 。 今kim 復phục 教giáo 他tha 。 則tắc 功công 兼kiêm 二nhị 利lợi 。 故cố 校giáo 德đức 勝thắng 前tiền 。 赤xích 旃chiên 檀đàn 。 影ảnh 前tiền 是thị 凡phàm 材tài 。 三tam 十thập 二nhị 等đẳng 。 影ảnh 前tiền 數số 尚thượng 劣liệt 。 我ngã 及cập 之chi 我ngã 。 約ước 形hình 像tượng 言ngôn 。 △# 四tứ 兼kiêm 六Lục 度Độ 。 況huống 復phục 有hữu 人nhân 。 能năng 持trì 是thị 經Kinh 。 (# 至chí )# 疾tật 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 理lý 觀quán 為vi 正chánh 。 事sự 行hành 為vi 旁bàng 。 故cố 曰viết 兼kiêm 行hành 。 古cổ 謂vị 。 初sơ 品phẩm 至chí 此thử 。 理lý 觀quán 若nhược 熟thục 。 涉thiệp 外ngoại 不bất 妨phương 內nội 。 事sự 資tư 於ư 道đạo 。 如như 油du 多đa 火hỏa 猛mãnh 。 順thuận 流lưu 揚dương 帆phàm 。 又hựu 加gia 功công 力lực 。 其kỳ 勢thế 轉chuyển 疾tật 。 運vận 懷hoài 甚thậm 大đại 。 能năng 以dĩ 少thiểu 施thí 。 與dữ 法Pháp 界Giới 等đẳng 。 故cố 德đức 疾tật 至chí 種chủng 智trí 。 △# 五ngũ 諸chư 善thiện 功công 德đức 二nhị 。 初sơ 明minh 德đức 。 二nhị 勸khuyến 供cung 。 今kim 初sơ 。 若nhược 人nhân 讀đọc 誦tụng 。 受thọ 持trì 是thị 經Kinh 。 (# 至chí )# 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 坐tọa 道Đạo 樹thụ 下hạ 。 此thử 承thừa 上thượng 力lực 二nhị 諦đế 將tương 融dung 。 能năng 知tri 理lý 為vi 行hành 本bổn 。 行hành 依y 理lý 現hiện 。 故cố 得đắc 在tại 觀quán 不bất 廢phế 事sự 行hành 。 雖tuy 涉thiệp 事sự 而nhi 內nội 照chiếu 恆hằng 存tồn 。 六lục 種chủng 妙diệu 德đức 。 同đồng 資tư 淨tịnh 信tín 。 又hựu 雖tuy 生sanh 佛Phật 後hậu 。 亦diệc 同đồng 前tiền 信tín 。 漸tiệm 入nhập 銅đồng 輪luân 。 故cố 云vân 趣thú 道đạo 塲# 。 近cận 菩Bồ 提Đề 。 又hựu 近cận 菩Bồ 提Đề 。 即tức 生sanh 如Như 來Lai 家gia 矣hĩ 。 然nhiên 如Như 來Lai 家gia 。 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 是thị 菩Bồ 提Đề 心tâm 家gia 。 一nhất 是thị 真Chân 如Như 家gia 。 今kim 近cận 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 正chánh 信tín 將tương 滿mãn 。 入nhập 住trụ 時thời 也dã 。 △# 二nhị 勸khuyến 供cung 。 阿a 逸dật 多đa 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 (# 至chí )# 皆giai 應ưng 供cúng 養dường 。 如như 佛Phật 之chi 塔tháp 。 既ký 能năng 讀đọc 誦tụng 。 復phục 具cụ 諸chư 善thiện 功công 德đức 。 則tắc 是thị 福phước 慧tuệ 具cụ 足túc 。 即tức 未vị 來lai 佛Phật 。 若nhược 知tri 三tam 世thế 平bình 等đẳng 。 則tắc 應ưng 於ư 彼bỉ 。 行hành 住trụ 坐tọa 臥ngọa 處xứ 。 亦diệc 應ưng 起khởi 塔tháp 。 如như 供cung 現hiện 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 興hưng 供cúng 養dường 。 △# 二nhị 頌tụng 文văn 三tam 。 初sơ 奉phụng 持trì 功công 德đức 。 二nhị 書thư 持trì 功công 德đức 。 三tam 總tổng 攝nhiếp 眾chúng 德đức 。 今kim 初sơ 。 爾nhĩ 時thời 世Thế 尊Tôn 。 欲dục 重trùng 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 我ngã 滅diệt 度độ 後hậu 。 (# 至chí )# 經kinh 行hành 及cập 禪thiền 窟quật 。 種chủng 種chủng 皆giai 嚴nghiêm 好hảo 。 不bất 先tiên 頌tụng 隨tùy 喜hỷ 者giả 。 以dĩ 影ảnh 在tại 六lục 卷quyển 初sơ 。 欲dục 廣quảng 顯hiển 也dã 。 △# 二nhị 書thư 持trì 功công 德đức 。 若nhược 有hữu 信tín 解giải 心tâm 。 (# 至chí )# 如như 虗hư 空không 無vô 邊biên 。 其kỳ 福phước 亦diệc 如như 是thị 。 △# 三tam 總tổng 攝nhiếp 眾chúng 德đức 二nhị 。 初sơ 明minh 德đức 。 二nhị 勸khuyến 供cung 。 今kim 初sơ 。 況huống 復phục 持trì 此thử 經Kinh 。 (# 至chí )# 若nhược 能năng 行hành 是thị 行hạnh 。 功công 德đức 不bất 可khả 量lượng 。 △# 二nhị 勸khuyến 供cung 。 若nhược 見kiến 此thử 法Pháp 師sư 。 (# 至chí )# 常thường 在tại 於ư 其kỳ 中trung 。 經kinh 行hành 及cập 坐tọa 臥ngọa 。 持trì 經Kinh 佛Phật 子tử 。 若nhược 肯khẳng 惠huệ 然nhiên 住trụ 此thử 地địa 中trung 。 則tắc 同đồng 我ngã 佛Phật 。 於ư 此thử 受thọ 用dụng 無vô 異dị 矣hĩ 。 妙Diệu 法Pháp 蓮Liên 華Hoa 經Kinh 。 科Khoa 拾Thập 卷quyển 第đệ 五ngũ