金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 通Thông 宗Tông 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất

天thiên 台thai 山sơn 華hoa 頂đảnh 嗣tự 祖tổ 沙Sa 門Môn 。 寂tịch 震chấn 。 述thuật 。

總Tổng 持Trì 品Phẩm 第đệ 八bát 之chi 上thượng

此thử 為vi 滿mãn 覺giác 分phần/phân 。 謂vị 覺giác 行hành 圓viên 滿mãn 。 而nhi 能năng 總tổng 持trì 眾chúng 法Pháp 。 為vi 一nhất 經kinh 之chi 樞xu 紐nữu 也dã 。 且thả 夫phu 此thử 經Kinh 。 如như 無vô 相tướng 法pháp 。 發phát 明minh 第đệ 六lục 地địa 。 無vô 生sanh 行hành 。 發phát 明minh 第đệ 七thất 地địa 。 本bổn 覺giác 利lợi 。 發phát 明minh 第đệ 八bát 地địa 。 入nhập 實thật 際tế 。 發phát 明minh 第đệ 九cửu 地địa 。 真chân 性tánh 空không 。 發phát 明minh 第đệ 十Thập 地Địa 。 如Như 來Lai 藏tạng 。 發phát 明minh 等đẳng 覺giác 地địa 。 至chí 此thử 品phẩm 。 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 當đương 機cơ 。 分phân 明minh 顯hiển 玅# 覺giác 果quả 滿mãn 。 然nhiên 玅# 覺giác 原nguyên 不bất 離ly 前tiền 六lục 品phẩm 法pháp 。 所sở 以dĩ 云vân 諸chư 佛Phật 始thỉ 覺giác 。 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 本bổn 覺giác 。 本bổn 覺giác 為vi 因nhân 。 始thỉ 覺giác 為vi 果quả 。 又hựu 前tiền 品phẩm 為vi 等đẳng 覺giác 因nhân 圓viên 。 此thử 品phẩm 是thị 玅# 覺giác 果quả 滿mãn 。 又hựu 因nhân 行hành 果quả 行hành 。 終chung 始thỉ 同đồng 源nguyên 。 以dĩ 明minh 生sanh 佛Phật 共cộng 有hữu 根căn 本bổn 智trí 體thể 。 故cố 即tức 參tham 合hợp 融dung 會hội 前tiền 六lục 品phẩm 法pháp 。 以dĩ 成thành 佛Phật 果quả 玅# 行hành 也dã 。 又hựu 總tổng 者giả 。 徧biến 攝nhiếp 之chi 義nghĩa 。 持trì 者giả 操thao 執chấp 不bất 捨xả 。 又hựu 具cụ 能năng 所sở 二nhị 義nghĩa 。 能năng 持trì 如như 地địa 。 所sở 持trì 如như 藏tạng 。 又hựu 離ly 能năng 絕tuyệt 所sở 。 如như 地địa 之chi 持trì 物vật 。 含hàm 育dục 萬vạn 有hữu 。 如như 地địa 之chi 能năng 藏tạng 。 人nhân 法pháp 兼kiêm 攝nhiếp 其kỳ 義nghĩa 有hữu 此thử 。 然nhiên 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 本bổn 是thị 華hoa 嚴nghiêm 會hội 上thượng 。 法Pháp 身thân 大Đại 士Sĩ 。 又hựu 嘗thường 問vấn 佛Phật 十Thập 地Địa 法Pháp 門môn 。 名danh 地địa 藏tạng 十thập 輪luân 經kinh 。 又hựu 占chiêm 察sát 經kinh 中trung 。

佛Phật 言ngôn 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 發phát 心tâm 已dĩ 來lai 。 過quá 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 久cửu 已dĩ 能năng 度độ 。 薩Tát 婆Bà 若Nhã 海hải 。 功công 德đức 滿mãn 足túc 。 但đãn 依y 本bổn 願nguyện 。 自tự 在tại 力lực 故cố 。 權quyền 巧xảo 現hiện 化hóa 。 影ảnh 應ứng 十thập 方phương 。 且thả 於ư 五ngũ 濁trược 惡ác 世thế 。 化hóa 益ích 偏thiên 厚hậu 。 從tùng 十thập 一nhất 劫kiếp 來lai 。 莊trang 嚴nghiêm 此thử 世thế 界giới 。 成thành 熟thục 眾chúng 生sanh 。 唯duy 除trừ 知tri 來lai 。 無vô 能năng 過quá 者giả 。 又hựu 於ư 此thử 世thế 界giới 。 所sở 有hữu 化hóa 業nghiệp 。 唯duy 除trừ 遍Biến 吉Cát 。 (# 即tức 普phổ 賢hiền )# 觀quán 世thế 音âm 。 其kỳ 餘dư 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 不bất 能năng 及cập 。 今kim 以dĩ 玅# 覺giác 自tự 任nhậm 。 為vi 眾chúng 決quyết 疑nghi 。 故cố 廣quảng 申thân 其kỳ 問vấn 耳nhĩ 。 今kim 池trì 州châu 九cửu 子tử 山sơn (# 俗tục 名danh 九cửu 華hoa )# 。 有hữu 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 姓tánh 金kim 。 乃nãi 新tân 羅la 國quốc 王vương 之chi 裔duệ 。 唐đường 至chí 德đức 初sơ 。 來lai 此thử 示thị 現hiện 。 成thành 大đại 伽già 藍lam 。 至chí 年niên 九cửu 十thập 九cửu 而nhi 入nhập 滅diệt 。 乃nãi 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 之chi 應ứng 化hóa 身thân 也dã 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 眾chúng 中trung 起khởi 。 至chí 於ư 佛Phật 前tiền 。 合hợp 掌chưởng 胡hồ 跪quỵ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 我ngã 觀quán 大đại 眾chúng 。 心tâm 有hữu 疑nghi 事sự 。 猶do 未vị 得đắc 決quyết 。 今kim 者giả 如Như 來Lai 。 欲dục 為vi 除trừ 疑nghi 。 我ngã 今kim 為vì 眾chúng 。 隨tùy 疑nghi 所sở 問vấn 。 願nguyện 佛Phật 慈từ 悲bi 。 垂thùy 哀ai 聽thính 許hứa 。

此thử 菩Bồ 薩Tát 為vi 眾chúng 決quyết 疑nghi 。 求cầu 佛Phật 聽thính 許hứa 也dã 。 其kỳ 請thỉnh 法pháp 之chi 儀nghi 。 同đồng 於ư 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 葢# 明minh 初sơ 後hậu 不bất 移di 之chi 意ý 。 從tùng 眾chúng 中trung 起khởi 。 以dĩ 明minh 無vô 有hữu 特đặc 異dị 也dã 。 至chí 於ư 佛Phật 前tiền 。 表biểu 玅# 覺giác 。 行hành 周chu 果quả 滿mãn 。 直trực 達đạt 於ư 佛Phật 道Đạo 也dã 。 心tâm 疑nghi 未vị 決quyết 。 等đẳng 覺giác 未vị 至chí 於ư 玅# 。 故cố 猶do 有hữu 疑nghi 耳nhĩ 。 然nhiên 佛Phật 本bổn 欲dục 。 為vi 後hậu 世thế 除trừ 疑nghi 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 是thị 為vi 眾chúng 生sanh 決quyết 問vấn 。 願nguyện 佛Phật 之chi 聽thính 許hứa 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 汝nhữ 能năng 如như 是thị 。 救cứu 度độ 眾chúng 生sanh 。 是thị 大đại 悲bi 愍mẫn 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 汝nhữ 當đương 廣quảng 問vấn 。 為vì 汝nhữ 宣tuyên 說thuyết 。

此thử 佛Phật 之chi 允duẫn 可khả 也dã 。 已dĩ 下hạ 所sở 問vấn 。 乃nãi 收thu 前tiền 六lục 品phẩm 中trung 之chi 法pháp 。 以dĩ 合hợp 明minh 之chi 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 云vân 何hà 不bất 緣duyên 生sanh 。

此thử 問vấn 法pháp 不bất 緣duyên 生sanh 。 以dĩ 收thu 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 中trung 。 善thiện 知tri 一nhất 切thiết 。 從tùng 本bổn 不bất 生sanh 之chi 義nghĩa 。

爾nhĩ 時thời 如Như 來Lai 。 欲dục 宣tuyên 此thử 義nghĩa 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 若nhược 法pháp 緣duyên 所sở 生sanh 。 離ly 緣duyên 可khả 無vô 法pháp 。 云vân 何hà 法pháp 性tánh 無vô 。 而nhi 緣duyên 可khả 生sanh 法pháp 。

此thử 明minh 法pháp 非phi 緣duyên 生sanh 。 若nhược 乃nãi 一nhất 切thiết 法pháp 從tùng 緣duyên 所sở 生sanh 。 離ly 緣duyên 則tắc 歸quy 散tán 滅diệt 。 而nhi 可khả 無vô 其kỳ 法pháp 矣hĩ 。 此thử 則tắc 是thị 生sanh 滅diệt 法pháp 。 云vân 何hà 可khả 以dĩ 。 法pháp 性tánh 本bổn 無vô 。 非phi 生sanh 非phi 滅diệt 。 而nhi 謂vị 之chi 緣duyên 於ư 可khả 生sanh 法pháp 耶da 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 法pháp 若nhược 無vô 生sanh 。 云vân 何hà 說thuyết 法Pháp 。 法pháp 從tùng 心tâm 生sanh 。

此thử 問vấn 法pháp 從tùng 心tâm 生sanh 。 以dĩ 收thu 無vô 生sanh 行hành 品phẩm 中trung 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 之chi 義nghĩa 。 意ý 謂vị 法pháp 若nhược 無vô 生sanh 。 應ưng 無vô 說thuyết 無vô 示thị 。 今kim 者giả 如Như 來Lai 。 云vân 何hà 說thuyết 法Pháp 。 又hựu 說thuyết 法Pháp 從tùng 心tâm 生sanh 耶da 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 是thị 心tâm 所sở 生sanh 法pháp 。 是thị 法pháp 能năng 所sở 取thủ 。 如như 醉túy 眼nhãn 空không 華hoa 。 是thị 法pháp 然nhiên 非phi 彼bỉ 。

此thử 明minh 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 。 言ngôn 向hướng 者giả 為vi 眾chúng 生sanh 迷mê 本bổn 無vô 生sanh 。 欲dục 令linh 其kỳ 明minh 心tâm 所sở 生sanh 法pháp 。 故cố 說thuyết 法Pháp 從tùng 心tâm 生sanh 。 乃nãi 隱ẩn 實thật 施thí 權quyền 。 而nhi 不bất 知tri 法pháp 從tùng 心tâm 生sanh 。 則tắc 屬thuộc 能năng 所sở 二nhị 取thủ 。 猶do 如như 醉túy 眼nhãn 之chi 見kiến 空không 華hoa 。 而nhi 非phi 實thật 有hữu 。 是thị 皆giai 不bất 得đắc 已dĩ 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 所sở 見kiến 。 且thả 欲dục 因nhân 邪tà 打đả 正chánh 。 然nhiên 今kim 此thử 云vân 。 法pháp 本bổn 無vô 生sanh 。 正chánh 是thị 廢phế 權quyền 顯hiển 實thật 。 然nhiên 非phi 同đồng 於ư 彼bỉ 之chi 所sở 說thuyết 也dã 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 法pháp 若nhược 如như 是thị 。 法pháp 則tắc 無vô 待đãi 。 無vô 待đãi 之chi 法pháp 。 法pháp 應ưng 自tự 成thành 。

此thử 問vấn 法pháp 應ưng 自tự 成thành 。 以dĩ 收thu 本bổn 覺giác 利lợi 品phẩm 中trung 。 一nhất 覺giác 者giả 不bất 毀hủy 不bất 壞hoại 之chi 義nghĩa 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 法pháp 本bổn 無vô 有hữu 無vô 。 自tự 他tha 亦diệc 復phục 爾nhĩ 。 不bất 始thỉ 亦diệc 不bất 終chung 。 成thành 敗bại 則tắc 不bất 住trụ 。

此thử 明minh 法pháp 離ly 對đối 待đãi 。 凡phàm 有hữu 無vô 自tự 他tha 。 始thỉ 終chung 成thành 敗bại 。 皆giai 對đối 待đãi 法pháp 也dã 。 若nhược 本bổn 來lai 無vô 此thử 有hữu 無vô 二nhị 法pháp 。 自tự 他tha 之chi 相tướng 亦diệc 無vô 。 亦diệc 不bất 有hữu 其kỳ 始thỉ 。 亦diệc 不bất 有hữu 其kỳ 終chung 。 又hựu 何hà 成thành 敗bại 之chi 有hữu 。 故cố 曰viết 成thành 敗bại 則tắc 亦diệc 不bất 住trụ 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 相tướng 。 即tức 本bổn 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 及cập 空không 。 相tướng 亦diệc 如như 是thị 。 無vô 是thị 等đẳng 法pháp 。 是thị 法pháp 應ưng 如như 。

此thử 言ngôn 法pháp 應ưng 是thị 如như 。 以dĩ 收thu 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 。 性tánh 本bổn 涅Niết 槃Bàn 。 性tánh 相tướng 本bổn 如như 之chi 義nghĩa 。 謂vị 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 生sanh 滅diệt 之chi 相tướng 。 即tức 本bổn 涅Niết 槃Bàn 。 寂tịch 滅diệt 之chi 相tướng 。 又hựu 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 及cập 空không 相tướng 亦diệc 然nhiên 。 空không 即tức 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 是thị 空không 。 若nhược 併tinh 無vô 寂tịch 滅diệt 與dữ 空không 等đẳng 法pháp 可khả 得đắc 。 是thị 法pháp 應ưng 合hợp 於ư 如như 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

無vô 如như 是thị 法pháp 。 是thị 法pháp 是thị 如như 。

此thử 印ấn 成thành 如như 義nghĩa 。 言ngôn 若nhược 無vô 寂tịch 滅diệt 與dữ 空không 。 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 是thị 法pháp 真chân 是thị 如như 矣hĩ 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 如như 是thị 如như 相tướng 。 非phi 共cộng 不bất 共cộng 。 意ý 取thủ 業nghiệp 取thủ 。 即tức 皆giai 空không 寂tịch 。 空không 寂tịch 心tâm 法pháp 。 俱câu 不bất 可khả 取thủ 。 亦diệc 應ưng 寂tịch 滅diệt 。

此thử 言ngôn 寂tịch 滅diệt 即tức 如như 。 以dĩ 收thu 真chân 性tánh 空không 品phẩm 如như 相tướng 諸chư 相tướng 已dĩ 寂tịch 滅diệt 。 寂tịch 滅diệt 即tức 如như 義nghĩa 。 謂vị 如như 是thị 如như 相tướng 中trung 。 非phi 共cộng 相tương 。 不bất 與dữ 生sanh 滅diệt 法pháp 共cộng 故cố 。 非phi 不bất 共cộng 相tương 。 言ngôn 非phi 離ly 生sanh 滅diệt 而nhi 別biệt 有hữu 法pháp 。 又hựu 非phi 意ý 之chi 能năng 取thủ 。 亦diệc 非phi 業nghiệp 之chi 所sở 取thủ 。 即tức 此thử 不bất 離ly 。 而nhi 皆giai 得đắc 空không 寂tịch 。 併tinh 此thử 空không 寂tịch 心tâm 法pháp 。 俱câu 不bất 可khả 取thủ 。 亦diệc 應ưng 寂tịch 滅diệt 。 此thử 乃nãi 是thị 真chân 時thời 空không 品phẩm 羅la 紋văn 結kết 角giác 處xứ 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 一nhất 切thiết 空không 寂tịch 法pháp 。 是thị 法pháp 寂tịch 不bất 空không 。 彼bỉ 心tâm 不bất 空không 時thời 。 是thị 得đắc 心tâm 不bất 有hữu 。

此thử 明minh 心tâm 法pháp 不bất 空không 義nghĩa 。 言ngôn 一nhất 切thiết 空không 寂tịch 之chi 法pháp 。 是thị 法pháp 雖tuy 寂tịch 而nhi 本bổn 不bất 空không 。 若nhược 彼bỉ 諸chư 眾chúng 生sanh 。 知tri 自tự 心tâm 之chi 不bất 空không 。 是thị 即tức 得đắc 於ư 自tự 心tâm 之chi 本bổn 不bất 有hữu 也dã 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 是thị 法pháp 非phi 三tam 諦đế 。 色sắc 空không 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 是thị 法pháp 本bổn 滅diệt 時thời 。 是thị 法pháp 應ưng 是thị 滅diệt 。

此thử 揀giản 問vấn 法pháp 應ưng 斷đoạn 滅diệt 。 以dĩ 收thu 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 常thường 法pháp 中trung 之chi 義nghĩa 。 但đãn 恐khủng 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 作tác 斷đoạn 滅diệt 見kiến 。 故cố 反phản 作tác 此thử 問vấn 。 夫phu 三tam 諦đế 者giả 。 一nhất 真Chân 諦Đế 。 二nhị 俗tục 諦đế 。 三tam 中trung 道Đạo 諦Đế 。 又hựu 配phối 三tam 止Chỉ 觀Quán 。 及cập 三tam 種chủng 如Như 來Lai 藏tạng 。 一nhất 者giả 體thể 真chân 止chỉ 。 止chỉ 於ư 真Chân 諦Đế 。 謂vị 體thể 無vô 明minh 顛điên 倒đảo 。 即tức 實thật 相tướng 之chi 真chân 。 又hựu 即tức 是thị 奢Xa 摩Ma 他Tha 。 此thử 云vân 止chỉ 。 乃nãi 寂tịch 靜tĩnh 之chi 義nghĩa 。 即tức 真chân 空không 觀quán 。 會hội 色sắc 歸quy 空không 。 觀quán 真chân 空không 理lý 。 破phá 一nhất 切thiết 有hữu 。 空không 非phi 空không 。 故cố 曰viết 真chân 空không 。 即tức 空không 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 二nhị 者giả 方phương 便tiện 隨tùy 緣duyên 止chỉ 。 止chỉ 於ư 俗tục 諦đế 。 以dĩ 實thật 相tướng 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 隨tùy 緣duyên 歷lịch 境cảnh 。 安an 心tâm 不bất 動động 。 又hựu 即tức 是thị 三Tam 摩Ma 提Đề 。 此thử 云vân 等đẳng 至chí 。 一nhất 云vân 即tức 三tam 昧muội 。 乃nãi 觀quán 照chiếu 之chi 義nghĩa 。 即tức 玅# 有hữu 觀quán 。 明minh 空không 即tức 色sắc 。 建kiến 一nhất 切thiết 法pháp 。 觀quán 玅# 有hữu 理lý 。 有hữu 非phi 有hữu 。 故cố 曰viết 玅# 有hữu 。 即tức 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 三tam 者giả 息tức 二nhị 邊biên 分phân 別biệt 止chỉ 。 止chỉ 於ư 中trung 道đạo 。 謂vị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 靜tĩnh 散tán 休hưu 息tức 。 又hựu 即tức 是thị 禪thiền 那na 。 此thử 云vân 思tư 惟duy 修tu 。 又hựu 曰viết 靜tĩnh 慮lự 。 即tức 中trung 道đạo 觀quán 。 中trung 道đạo 。 即tức 指chỉ 一nhất 心tâm 。 真chân 俗tục 俱câu 泯mẫn 。 色sắc 空không 無vô 礙ngại 故cố 。 即tức 空không 不bất 空không 如Như 來Lai 藏tạng 也dã 。 又hựu 云vân 即tức 慮lự 而nhi 靜tĩnh 非phi 散tán 亂loạn 。 是thị 定định 。 即tức 靜tĩnh 而nhi 慮lự 非phi 無vô 記ký 。 是thị 慧tuệ 。 定định 慧tuệ 通thông 明minh 為vi 禪thiền 。 即tức 寂tịch 照chiếu 不bất 二nhị 之chi 義nghĩa 。 又hựu 三tam 觀quán 之chi 體thể 。 即tức 是thị 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 如Như 來Lai 藏tạng 心tâm 。 故cố 具cụ 攝nhiếp 三tam 如Như 來Lai 藏tạng 義nghĩa 。 又hựu 諦đế 者giả 。 理lý 歸quy 實thật 際tế 。 止chỉ 者giả 諸chư 漏lậu 永vĩnh 盡tận 。 觀quán 者giả 明minh 一nhất 切thiết 法pháp 。 又hựu 一nhất 念niệm 無vô 相tướng 是thị 空không 。 無vô 法pháp 不bất 備bị 是thị 假giả 。 不bất 異dị 不bất 一nhất 是thị 中trung 。 今kim 此thử 云vân 是thị 法pháp 非phi 三tam 諦đế 。 色sắc 空không 心tâm 亦diệc 滅diệt 。 謂vị 前tiền 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 中trung 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 常thường 法pháp 。 非phi 同đồng 於ư 三tam 諦đế 之chi 理lý 。 然nhiên 曰viết 色sắc 。 曰viết 空không 。 曰viết 心tâm 。 本bổn 亦diệc 皆giai 滅diệt 。 若nhược 言ngôn 是thị 色sắc 空không 心tâm 等đẳng 法pháp 本bổn 來lai 是thị 滅diệt 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 是thị 常thường 法pháp 。 亦diệc 應ưng 是thị 滅diệt 矣hĩ 。 意ý 謂vị 何hà 故cố 乃nãi 曰viết 。 若nhược 得đắc 寂tịch 滅diệt 。 即tức 得đắc 於ư 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 耶da 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 法pháp 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 由do 彼bỉ 之chi 所sở 生sanh 。 不bất 於ư 如như 是thị 處xứ 。 而nhi 有hữu 彼bỉ 如như 是thị 。

此thử 明minh 性tánh 非phi 是thị 滅diệt 。 言ngôn 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 常thường 法pháp 。 本bổn 無vô 自tự 性tánh 。 由do 彼bỉ 色sắc 心tâm 妄vọng 緣duyên 。 之chi 所sở 生sanh 起khởi 。 若nhược 不bất 住trụ 於ư 如như 是thị 色sắc 心tâm 妄vọng 緣duyên 處xứ 。 而nhi 何hà 有hữu 同đồng 彼bỉ 如như 是thị 色sắc 心tâm 妄vọng 緣duyên 之chi 永vĩnh 滅diệt 耶da 。 已dĩ 上thượng 於ư 前tiền 六lục 品phẩm 中trung 法pháp 。 每mỗi 品phẩm 舉cử 一nhất 節tiết 。 問vấn 答đáp 。 竟cánh 後hậu 再tái 舉cử 前tiền 六lục 品phẩm 中trung 義nghĩa 以dĩ 申thân 明minh 之chi 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 云vân 何hà 不bất 一nhất 。

此thử 申thân 諸chư 法pháp 不bất 一nhất 之chi 問vấn 。 又hựu 收thu 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 若nhược 無vô 思tư 慮lự 。 則tắc 無vô 生sanh 滅diệt 。 中trung 之chi 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 諸chư 法pháp 皆giai 融dung 會hội 於ư 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 云vân 何hà 又hựu 不bất 能năng 歸quy 一nhất 。 而nhi 有hữu 種chủng 種chủng 。 名danh 相tướng 法pháp 數số 耶da 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 法pháp 住trú 處xứ 無vô 在tại 。 相tướng 數số 空không 故cố 無vô 。 名danh 說thuyết 二nhị 與dữ 法pháp 。 是thị 則tắc 能năng 所sở 取thủ 。

此thử 言ngôn 名danh 說thuyết 幻huyễn 立lập 。 夫phu 法pháp 性tánh 住trú 處xứ 但đãn 有hữu 名danh 。 本bổn 無vô 在tại 所sở 。 其kỳ 相tương/tướng 數số 本bổn 空không 。 但đãn 有hữu 說thuyết 。 故cố 亦diệc 是thị 無vô 。 然nhiên 因nhân 法pháp 性tánh 之chi 名danh 。 相tương/tướng 數số 之chi 說thuyết 。 此thử 二nhị 與dữ 法pháp 性tánh 相tướng 緣duyên 。 因nhân 是thị 則tắc 有hữu 能năng 取thủ 所sở 取thủ 。 法pháp 相tướng 森sâm 然nhiên 而nhi 生sanh 矣hĩ 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 相tướng 。 不bất 住trụ 於ư 二nhị 岸ngạn 。 亦diệc 不bất 住trụ 中trung 流lưu 。 心tâm 識thức 亦diệc 如như 是thị 。 云vân 何hà 諸chư 境cảnh 界giới 。 從tùng 識thức 之chi 所sở 生sanh 。 若nhược 識thức 能năng 有hữu 生sanh 。 是thị 識thức 亦diệc 從tùng 生sanh 。 云vân 何hà 無vô 生sanh 識thức 。 能năng 生sanh 有hữu 所sở 生sanh 。

此thử 問vấn 無vô 生sanh 識thức 義nghĩa 。 又hựu 收thu 無vô 生sanh 行hành 品phẩm 。 末mạt 那na 阿a 梨lê 耶da 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 一nhất 切thiết 法pháp 相tương/tướng 。 不bất 住trụ 二nhị 岸ngạn 。 不bất 住trụ 中trung 流lưu 。 實thật 無vô 三tam 際tế 之chi 可khả 得đắc 。 至chí 若nhược 眾chúng 生sanh 心tâm 識thức 。 亦diệc 不bất 住trụ 於ư 三tam 際tế 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 。 從tùng 識thức 之chi 所sở 生sanh 也dã 。 又hựu 云vân 。 若nhược 謂vị 識thức 能năng 有hữu 生sanh 於ư 諸chư 境cảnh 。 是thị 識thức 亦diệc 從tùng 境cảnh 之chi 所sở 生sanh 矣hĩ 。 若nhược 然nhiên 者giả 。 云vân 何hà 無vô 生sanh 識thức 。 而nhi 有hữu 能năng 生sanh 所sở 生sanh 耶da 。

於ư 是thị 尊Tôn 者Giả 。 而nhi 說thuyết 偈kệ 言ngôn 。 所sở 生sanh 能năng 生sanh 二nhị 。 是thị 二nhị 能năng 所sở 緣duyên 。 俱câu 本bổn 各các 自tự 無vô 。 取thủ 有hữu 空không 華hoa 幻huyễn 。

此thử 先tiên 明minh 能năng 所sở 之chi 幻huyễn 。 夫phu 所sở 生sanh 是thị 境cảnh 。 能năng 生sanh 是thị 識thức 。 總tổng 為vi 八bát 識thức 相tương 見kiến 二nhị 分phần 。 是thị 二nhị 能năng 所sở 。 皆giai 因nhân 七thất 識thức 妄vọng 執chấp 為vi 緣duyên 。 俱câu 推thôi 其kỳ 本bổn 。 亦diệc 各các 自tự 無vô 。 若nhược 眾chúng 生sanh 取thủ 此thử 而nhi 。 為vi 實thật 有hữu 者giả 。 其kỳ 猶do 空không 華hoa 之chi 幻huyễn 生sanh 矣hĩ 。

識thức 生sanh 於ư 未vị 時thời 。 境cảnh 不bất 是thị 時thời 生sanh 。 於ư 境cảnh 生sanh 未vị 時thời 。 是thị 時thời 識thức 亦diệc 滅diệt 。

此thử 明minh 識thức 境cảnh 有hữu 異dị 。 言ngôn 識thức 生sanh 於ư 未vị 時thời 者giả 。 猶do 言ngôn 識thức 之chi 未vị 生sanh 已dĩ 前tiền 也dã 。 然nhiên 識thức 之chi 未vị 生sanh 前tiền 。 其kỳ 境cảnh 決quyết 不bất 同đồng 在tại 是thị 時thời 而nhi 生sanh 也dã 。 境cảnh 生sanh 於ư 未vị 時thời 者giả 。 猶do 言ngôn 境cảnh 之chi 未vị 生sanh 已dĩ 前tiền 也dã 。 然nhiên 境cảnh 之chi 未vị 生sanh 前tiền 。 是thị 時thời 識thức 性tánh 亦diệc 本bổn 自tự 寂tịch 滅diệt 也dã 。 此thử 答đáp 若nhược 識thức 能năng 有hữu 生sanh 。 是thị 識thức 亦diệc 從tùng 生sanh 二nhị 句cú 。

彼bỉ 即tức 本bổn 俱câu 無vô 。 亦diệc 不bất 有hữu 無vô 有hữu 。 無vô 生sanh 識thức 亦diệc 無vô 。 云vân 何hà 境cảnh 從tùng 有hữu 。

此thử 明minh 識thức 境cảnh 俱câu 無vô 。 言ngôn 以dĩ 彼bỉ 識thức 境cảnh 觀quán 之chi 。 即tức 此thử 是thị 識thức 境cảnh 之chi 本bổn 。 然nhiên 二nhị 俱câu 是thị 無vô 。 亦diệc 乃nãi 不bất 有hữu 於ư 無vô 之chi 與dữ 有hữu 。 須tu 知tri 為vì 度độ 眾chúng 生sanh 。 權quyền 立lập 無vô 生sanh 識thức 之chi 名danh 。 究cứu 竟cánh 本bổn 亦diệc 是thị 無vô 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 境cảnh 乃nãi 從tùng 識thức 而nhi 有hữu 耶da 。 此thử 答đáp 云vân 何hà 諸chư 境cảnh 界giới 。 從tùng 識thức 之chi 所sở 生sanh 二nhị 句cú 。 宗tông 門môn 先tiên 德đức 有hữu 言ngôn 。 佛Phật 說thuyết 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 祇kỳ 為vi 外ngoại 道đạo 不bất 信tín 自tự 心tâm 者giả 說thuyết 。 正chánh 合hợp 此thử 意ý 。

○# 修tu 鍊luyện 之chi 士sĩ 。 以dĩ 識thức 神thần 出xuất 入nhập 。 名danh 為vi 得đắc 道Đạo 。 首thủ 楞lăng 嚴nghiêm 云vân 。 是thị 皆giai 別biệt 修tu 妄vọng 念niệm 。 存tồn 想tưởng 固cố 形hình 。 總tổng 成thành 飛phi 昇thăng 變biến 化hóa 。 斯tư 亦diệc 輪luân 迴hồi 。 妄vọng 想tưởng 流lưu 轉chuyển 耳nhĩ 。 然nhiên 以dĩ 虗hư 無vô 寂tịch 寥liêu 為vi 道đạo 。 忘vong 情tình 絕tuyệt 智trí 為vi 修tu 。 是thị 執chấp 八bát 識thức 空không 昧muội 之chi 體thể 。 又hựu 云vân 恍hoảng 恍hoảng 惚hốt 惚hốt 。 其kỳ 中trung 有hữu 物vật 。 杳# 杳# 冥minh 冥minh 。 其kỳ 中trung 有hữu 精tinh 。 此thử 但đãn 認nhận 於ư 識thức 神thần 。 而nhi 昧muội 乎hồ 一nhất 心tâm 矣hĩ 。 夫phu 既ký 不bất 即tức 一nhất 心tâm 而nhi 為vi 道đạo 。 則tắc 道đạo 非phi 我ngã 有hữu 。 苟cẩu 不bất 即tức 諸chư 法pháp 是thị 心tâm 。 則tắc 法pháp 隨tùy 異dị 見kiến 。 所sở 以dĩ 古cổ 德đức 云vân 。 學học 道Đạo 之chi 人nhân 不bất 識thức 真chân 。 只chỉ 為vì 從tùng 前tiền 認nhận 識thức 神thần 。 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 生sanh 死tử 本bổn 。 癡si 人nhân 喚hoán 作tác 本bổn 來lai 身thân 。 今kim 之chi 以dĩ 識thức 神thần 出xuất 入nhập 為vi 修tu 鍊luyện 之chi 極cực 功công 者giả 。 不bất 亦diệc 愚ngu 乎hồ 。

爾nhĩ 時thời 地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 法pháp 相tướng 如như 是thị 。 內nội 外ngoại 俱câu 空không 。 境cảnh 智trí 二nhị 眾chúng 。 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 實thật 相tướng 真chân 空không 。 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 即tức 非phi 集tập 也dã 。

此thử 言ngôn 非phi 有hữu 採thải 集tập 。 以dĩ 收thu 本bổn 覺giác 利lợi 品phẩm 中trung 。 猶do 有hữu 採thải 集tập 之chi 義nghĩa 。 言ngôn 法pháp 相tướng 如như 是thị 。 即tức 指chỉ 本bổn 覺giác 利lợi 品phẩm 。 入nhập 佛Phật 智trí 地địa 。 一nhất 段đoạn 精tinh 義nghĩa 也dã 。 此thử 中trung 內nội 根căn 外ngoại 境cảnh 俱câu 為vi 空không 寂tịch 。 不bất 必tất 言ngôn 矣hĩ 。 至chí 於ư 眾chúng 生sanh 之chi 塵trần 境cảnh 。 與dữ 諸chư 佛Phật 之chi 智trí 地địa 。 二nhị 種chủng 眾chúng 多đa 法pháp 相tướng 。 本bổn 來lai 亦diệc 自tự 寂tịch 滅diệt 。 所sở 謂vị 智trí 與dữ 境cảnh 而nhi 俱câu 泯mẫn 。 此thử 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 實thật 相tướng 真chân 空không 。 如như 是thị 之chi 法Pháp 。 即tức 非phi 有hữu 所sở 採thải 集tập 也dã 。 楞lăng 伽già 經Kinh 云vân 。 採thải 集tập 業nghiệp 為vi 識thức 。 不bất 採thải 集tập 為vi 智trí 。 疏sớ/sơ 云vân 。 採thải 謂vị 採thải 取thủ 。 集tập 謂vị 招chiêu 集tập 。 以dĩ 根căn 對đối 塵trần 而nhi 生sanh 取thủ 著trước 。 起khởi 善thiện 惡ác 業nghiệp 。 招chiêu 集tập 生sanh 死tử 是thị 為vi 識thức 。 能năng 了liễu 根căn 塵trần 絕tuyệt 待đãi 。 物vật 我ngã 兩lưỡng 忘vong 。 不bất 生sanh 取thủ 著trước 。 是thị 則tắc 為vi 智trí 矣hĩ 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。 如như 實thật 之chi 法pháp 。 無vô 色sắc 無vô 住trụ 。 非phi 所sở 集tập 。 非phi 能năng 集tập 。 非phi 義nghĩa 非phi 文văn 。 一nhất 本bổn 科khoa 法pháp 。 深thâm 功công 德đức 聚tụ 。

此thử 釋thích 成thành 非phi 集tập 。 言ngôn 真Chân 如Như 實thật 際tế 之chi 法pháp 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 故cố 無vô 色sắc 。 不bất 著trước 處xứ 所sở 故cố 無vô 住trụ 。 非phi 所sở 集tập 。 外ngoại 境cảnh 空không 故cố 。 非phi 能năng 集tập 。 心tâm 識thức 空không 故cố 。 非phi 義nghĩa 。 不bất 可khả 詮thuyên 表biểu 故cố 。 非phi 文văn 。 言ngôn 說thuyết 不bất 及cập 故cố 。 即tức 此thử 一nhất 本bổn 科khoa 法pháp 。 真chân 乃nãi 超siêu 出xuất 世thế 間gian 。 為vi 淵uyên 深thâm 功công 德đức 之chi 聚tụ 矣hĩ 。 本bổn 科khoa 二nhị 字tự 。 即tức 前tiền 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 中trung 大đại 義nghĩa 科khoa 。 葢# 以dĩ 本bổn 識thức 為vi 科khoa 目mục 。 而nhi 統thống 攝nhiếp 大đại 義nghĩa 等đẳng 法pháp 也dã 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 思tư 議nghị 聚tụ 。 七thất 六lục (# 北bắc 藏tạng 誤ngộ 作tác 七thất 五ngũ )# 不bất 生sanh 。 八bát 五ngũ (# 北bắc 藏tạng 誤ngộ 作tác 八bát 六lục )# 寂tịch 滅diệt 。 九cửu 相tướng 空không 無vô 。 有hữu 空không 無vô 有hữu 。 無vô 空không 無vô 有hữu 。 如như 尊Tôn 者Giả 所sở 說thuyết 。 法pháp 義nghĩa 皆giai 空không 。 入nhập 空không 無vô 行hạnh 。 不bất 失thất 諸chư 業nghiệp 。 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 能năng 所sở 身thân 見kiến 。 內nội 外ngoại 結kết 使sử 。 悉tất 皆giai 寂tịch 靜tĩnh 。 故cố 諸chư 願nguyện 亦diệc 息tức 。 如như 是thị 理lý 觀quán 。 慧tuệ 定định 真Chân 如Như 。 尊tôn 者giả 嘗thường 說thuyết 。 實thật 如như 空không 法pháp 。 即tức 良lương 藥dược 也dã 。

此thử 明minh 法pháp 義nghĩa 皆giai 空không 。 又hựu 收thu 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 中trung 七thất 六lục 不bất 生sanh 。 一nhất 段đoạn 義nghĩa 也dã 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 不bất 思tư 議nghị 聚tụ 。 此thử 二nhị 句cú 讚tán 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 中trung 。 心tâm 如như 空không 法pháp 之chi 玅# 。 七thất 六lục 不bất 生sanh 者giả 。 七thất 識thức 與dữ 六lục 識thức 。 同đồng 一nhất 比tỉ 量lượng 。 有hữu 為vi 法pháp 中trung 收thu 。 有hữu 為vi 本bổn 有hữu 生sanh 滅diệt 。 今kim 住trụ 於ư 無vô 為vi 。 則tắc 不bất 生sanh 矣hĩ 。 八bát 五ngũ 寂tịch 滅diệt 者giả 。 八bát 識thức 與dữ 前tiền 五ngũ 識thức 。 同đồng 一nhất 現hiện 量lượng 。 無vô 為vi 性tánh 中trung 收thu 。 無vô 為vi 則tắc 本bổn 自tự 寂tịch 滅diệt 。 故cố 言ngôn 八bát 五ngũ 寂tịch 滅diệt 。 而nhi 北bắc 藏tạng 中trung 。 誤ngộ 作tác 七thất 五ngũ 不bất 生sanh 。 八bát 六lục 寂tịch 滅diệt 。 葢# 不bất 知tri 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 中trung 。 先tiên 有hữu 七thất 六lục 不bất 生sanh 。 一nhất 句cú 在tại 焉yên 。 則tắc 其kỳ 傳truyền 寫tả 之chi 誤ngộ 。 明minh 矣hĩ 。 九cửu 相tướng 空không 無vô 者giả 。 第đệ 九cửu 識thức 相tương/tướng 。 其kỳ 體thể 本bổn 自tự 空không 無vô 。 然nhiên 此thử 空không 無vô 二nhị 字tự 。 亦diệc 是thị 假giả 名danh 詮thuyên 表biểu 。 何hà 故cố 。 名danh 雖tuy 有hữu 空không 無vô 二nhị 字tự 。 皆giai 因nhân 詮thuyên 表biểu 而nhi 有hữu 。 其kỳ 實thật 此thử 中trung 原nguyên 無vô 空không 無vô 二nhị 字tự 詮thuyên 表biểu 之chi 有hữu 也dã 。 如như 尊tôn 者giả 與dữ 大Đại 力Lực 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 說thuyết 法Pháp 義nghĩa 皆giai 空không 。 入nhập 於ư 空không 無vô 行hành 相tương/tướng 中trung 。 則tắc 空không 有hữu 不bất 空không 義nghĩa 。 故cố 雖tuy 空không 無vô 而nhi 不bất 棄khí 失thất 諸chư 善thiện 法Pháp 業nghiệp 。 抑ức 且thả 能năng 斷đoạn 諸chư 有hữu 漏lậu 如như 七thất 識thức 。 執chấp 第đệ 八bát 見kiến 分phân 為vi 自tự 內nội 我ngã 。 然nhiên 見kiến 非phi 真chân 我ngã 。 既ký 妄vọng 為vi 我ngã 。 即tức 生sanh 我ngã 所sở 。 唯duy 識thức 。 取thủ 喻dụ 如như 王vương 臣thần 。 謂vị 王vương 之chi 所sở 至chí 。 臣thần 即tức 隨tùy 至chí 。 既ký 有hữu 所sở 。 即tức 有hữu 能năng 。 能năng 者giả 。 從tùng 內nội 根căn 起khởi 。 能năng 見kiến 聞văn 知tri 覺giác 。 所sở 者giả 。 從tùng 外ngoại 塵trần 起khởi 。 著trước 見kiến 聞văn 知tri 覺giác 之chi 所sở 也dã 。 能năng 見kiến 為vi 我ngã 。 所sở 見kiến 為vi 相tương/tướng 。 又hựu 因nhân 有hữu 我ngã 身thân 。 即tức 有hữu 身thân 見kiến 。 有hữu 身thân 見kiến 。 即tức 有hữu 內nội 根căn 外ngoại 境cảnh 九cửu 結kết 十thập 使sử 等đẳng 。 迷mê 覆phú 真chân 性tánh 。 今kim 但đãn 破phá 其kỳ 我ngã 見kiến 。 則tắc 一nhất 切thiết 法pháp 俱câu 破phá 。 故cố 曰viết 無vô 我ngã 我ngã 所sở 。 能năng 所sở 身thân 見kiến 。 內nội 外ngoại 結kết 使sử 。 悉tất 皆giai 寂tịch 靜tĩnh 。 夫phu 如như 是thị 。 則tắc 上thượng 無vô 攀phàn 仰ngưỡng 。 下hạ 絕tuyệt 己kỷ 躬cung 。 無vô 道đạo 可khả 成thành 。 無vô 生sanh 可khả 度độ 。 即tức 得đắc 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 。 故cố 曰viết 諸chư 願nguyện 亦diệc 息tức 。 如như 是thị 理lý 觀quán 之chi 中trung 。 慧tuệ 定định 真Chân 如Như 之chi 法pháp 。 無vô 不bất 圓viên 具cụ 。 尊tôn 者giả 嘗thường 說thuyết 實thật 際tế 法pháp 中trung 。 心tâm 如như 理lý 淨tịnh 。 諸chư 法pháp 空không 相tướng 。 今kim 我ngã 諦đế 思tư 。 此thử 中trung 心tâm 與dữ 理lý 以dĩ 相tương/tướng 符phù 。 即tức 所sở 謂vị 度độ 生sanh 。 之chi 良lương 藥dược 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 法pháp 性tánh 空không 故cố 。 空không 性tánh 無vô 生sanh 。 心tâm 常thường 無vô 生sanh 。 空không 性tánh 無vô 滅diệt 。 心tâm 常thường 無vô 滅diệt 。 空không 性tánh 無vô 住trụ 。 心tâm 亦diệc 無vô 住trụ 。 空không 性tánh 無vô 為vi 。 心tâm 亦diệc 無vô 為vi 。 空không 無vô 出xuất 入nhập 。 離ly 諸chư 得đắc 失thất 。 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 。 皆giai 悉tất 亦diệc 無vô 。 心tâm 如như 不bất 著trước 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 菩Bồ 薩Tát 。 我ngã 說thuyết 諸chư 空không 。 破phá 諸chư 有hữu 故cố 。

此thử 印ấn 成thành 空không 義nghĩa 。 又hựu 以dĩ 空không 性tánh 發phát 明minh 心tâm 如như 之chi 理lý 也dã 。 夫phu 法pháp 性tánh 同đồng 於ư 虗hư 空không 。 即tức 以dĩ 虗hư 空không 為ví 喻dụ 。 故cố 曰viết 虗hư 空không 之chi 性tánh 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 無vô 住trụ 無vô 為vi 。 亦diệc 無vô 出xuất 入nhập 得đắc 失thất 之chi 相tướng 。 亦diệc 無vô 陰ấm 界giới 入nhập 等đẳng 。 然nhiên 虗hư 空không 之chi 性tánh 。 無vô 可khả 取thủ 著trước 。 而nhi 心tâm 如như 之chi 理lý 。 亦diệc 無vô 可khả 取thủ 著trước 。 法pháp 性tánh 本bổn 空không 。 亦diệc 不bất 可khả 取thủ 著trước 。 且thả 能năng 隨tùy 順thuận 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 為vi 建kiến 立lập 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 體thể 非phi 群quần 象tượng 。 不bất 礙ngại 群quần 象tượng 發phát 揮huy 。 其kỳ 空không 性tánh 之chi 義nghĩa 如như 是thị 。 後hậu 又hựu 申thân 明minh 藥dược 病bệnh 對đối 治trị 之chi 言ngôn 。 正chánh 答đáp 即tức 良lương 藥dược 也dã 一nhất 句cú 。 葢# 因nhân 眾chúng 生sanh 躭đam 著trước 於ư 有hữu 。 故cố 為vi 說thuyết 空không 。 若nhược 其kỳ 有hữu 既ký 破phá 。 則tắc 空không 亦diệc 不bất 立lập 矣hĩ 。 此thử 即tức 真chân 性tánh 空không 品phẩm 中trung 義nghĩa 也dã 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 尊tôn 者giả 。 知tri 有hữu 非phi 實thật 。 如như 陽dương 燄diệm 水thủy 。 知tri 實thật 非phi 無vô 。 如như 火hỏa 性tánh 生sanh 。 如như 是thị 觀quán 者giả 。 是thị 人nhân 智trí 也dã 。

此thử 言ngôn 實thật 智trí 非phi 無vô 。 乃nãi 真chân 性tánh 空không 品phẩm 末mạt 之chi 。 性tánh 空không 智trí 海hải 。 亦diệc 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 品phẩm 中trung 四Tứ 智Trí 之chi 義nghĩa 。 如như 梵Phạm 行Hạnh 長Trưởng 者Giả 偈kệ 云vân 。 若nhược 說thuyết 法Pháp 有hữu 一nhất 。 如như 燄diệm 水thủy 迷mê 倒đảo 。 若nhược 見kiến 於ư 法pháp 無vô 。 如như 盲manh 無vô 日nhật 倒đảo 。 今kim 此thử 謂vị 眾chúng 生sanh 皆giai 執chấp 迷mê 為vi 有hữu 。 若nhược 能năng 知tri 有hữu 是thị 幻huyễn 。 本bổn 非phi 是thị 實thật 。 如như 陸lục 地địa 之chi 生sanh 陽dương 燄diệm 。 知tri 非phi 是thị 水thủy 。 此thử 如Như 來Lai 說thuyết 空không 破phá 有hữu 之chi 義nghĩa 也dã 。 其kỳ 有hữu 既ký 破phá 。 空không 實thật 不bất 空không 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 自tự 性tánh 中trung 。 各các 各các 具cụ 有hữu 。 真Chân 如Như 種chủng 子tử 。 此thử 即tức 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 然nhiên 離ly 自tự 性tánh 。 亦diệc 無vô 真Chân 如Như 。 離ly 真Chân 如Như 亦diệc 無vô 如Như 來Lai 藏tạng 。 若nhược 捨xả 生sanh 死tử 。 亦diệc 不bất 能năng 見kiến 真Chân 如Như 。 故cố 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 故cố 有hữu 真Chân 如Như 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 。 即tức 生sanh 死tử 門môn 之chi 真Chân 如Như 也dã 。 若nhược 能năng 悟ngộ 自tự 性tánh 真Chân 如Như 。 而nhi 入nhập 於ư 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 是thị 則tắc 知tri 實thật 非phi 無vô 。 如như 火hỏa 性tánh 生sanh 於ư 木mộc 中trung 。 此thử 喻dụ 。 先tiên 已dĩ 出xuất 於ư 無vô 生sanh 行hành 品phẩm 。 然nhiên 知tri 有hữu 非phi 實thật 。 乃nãi 隱ẩn 實thật 以dĩ 施thí 權quyền 。 此thử 知tri 實thật 非phi 無vô 。 則tắc 廢phế 權quyền 而nhi 顯hiển 實thật 。 若nhược 能năng 作tác 如như 是thị 觀quán 者giả 。 是thị 人nhân 亦diệc 可khả 謂vị 之chi 智trí 者giả 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

如như 是thị 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 人nhân 真chân 觀quán 。 觀quán 一nhất 寂tịch 滅diệt 。 相tương/tướng 與dữ 不bất 相tương 。 等đẳng 以dĩ 空không 取thủ 。 以dĩ 修tu 空không 故cố 。 不bất 失thất 見kiến 佛Phật 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 故cố 。 不bất 順thuận 三tam 流lưu 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 三tam 解giải 脫thoát 道Đạo 。 一nhất 體thể 無vô 性tánh 。 以dĩ 其kỳ 無vô 性tánh 故cố 空không 。 空không 故cố 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 故cố 無vô 作tác 。 無vô 作tác 故cố 無vô 求cầu 。 無vô 求cầu 故cố 無vô 願nguyện 。 以dĩ 是thị 業nghiệp 故cố 淨tịnh 心tâm 。 以dĩ 心tâm 淨tịnh 故cố 見kiến 佛Phật 。 以dĩ 見kiến 佛Phật 故cố 。 當đương 生sanh 淨tịnh 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 是thị 深thâm 法Pháp 。 三tam 化hóa 勤cần 修tu 。 慧tuệ 定định 圓viên 成thành 。 即tức 超siêu 三tam 界giới 。

此thử 印ấn 成thành 重trọng/trùng 釋thích 。

佛Phật 言ngôn 。

是thị 人nhân 得đắc 入nhập 真Chân 如Như 觀quán 中trung 。 觀quán 一nhất 寂tịch 滅diệt 性tánh 。 而nhi 於ư 目mục 前tiền 一nhất 切thiết 相tương/tướng 上thượng 。 及cập 不bất 在tại 相tương/tướng 上thượng 者giả 。 皆giai 得đắc 平bình 等đẳng 。 以dĩ 空không 而nhi 為vi 取thủ 用dụng 。 若nhược 空không 一nhất 切thiết 相tương/tướng 。 即tức 一nhất 切thiết 心tâm 。 覺giác 一nhất 切thiết 心tâm 。 即tức 覺giác 自tự 心tâm 。 覺giác 自tự 心tâm 故cố 。 即tức 明minh 見kiến 佛Phật 性tánh 。 故cố 曰viết 。 以dĩ 修tu 空không 故cố 。 終chung 不bất 失thất 見kiến 佛Phật 之chi 利lợi 。 此thử 是thị 地địa 中trung 之chi 因nhân 。 然nhiên 以dĩ 求cầu 見kiến 於ư 佛Phật 。 故cố 決quyết 不bất 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 三tam 有hữu 之chi 遷thiên 流lưu 。 而nhi 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 能năng 順thuận 入nhập 三tam 解giải 脫thoát 道đạo 。 此thử 即tức 入nhập 實thật 際tế 品phẩm 中trung 。 虗hư 空không 解giải 脫thoát 。 金kim 剛cang 解giải 脫thoát 。 般Bát 若Nhã 解giải 脫thoát 也dã 。 亦diệc 即tức 是thị 前tiền 六lục 現hiện 前tiền 地địa 行hành 相tương/tướng 。 如như 六lục 地địa 中trung 。 知tri 自tự 性tánh 空không 。 無vô 作tác 無vô 受thọ 。 即tức 得đắc 空không 解giải 脫thoát 。 知tri 自tự 性tánh 滅diệt 。 無vô 法pháp 相tướng 可khả 得đắc 。 即tức 得đắc 無vô 相tướng 解giải 脫thoát 。 入nhập 空không 無vô 相tướng 。 無vô 有hữu 願nguyện 求cầu 。 即tức 得đắc 無vô 願nguyện 解giải 脫thoát 。 乃nãi 至chí 得đắc 百bách 千thiên 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 三tam 昧muội 門môn 。 又hựu 此thử 空không 無vô 相tướng 無vô 願nguyện 。 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 解giải 脫thoát 般Bát 若Nhã 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 三tam 德đức 祕bí 藏tạng 也dã 。 今kim 此thử 三tam 解giải 脫thoát 道Đạo 。 正chánh 發phát 明minh 此thử 義nghĩa 。 如như 經Kinh 云vân 。 一nhất 體thể 無vô 性tánh 。 以dĩ 其kỳ 無vô 性tánh 故cố 空không 。 空không 故cố 無vô 相tướng 。 無vô 相tướng 故cố 無vô 作tác 。 無vô 作tác 故cố 無vô 求cầu 。 無vô 求cầu 故cố 無vô 願nguyện 。 然nhiên 前tiền 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 中trung 。 以dĩ 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 為vi 三tam 三tam 昧muội 。 菩Bồ 薩Tát 自tự 六lục 地địa 至chí 十Thập 地Địa 。 皆giai 依y 無vô 作tác 門môn 。 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 諸chư 行hành 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 依y 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 。 所sở 謂vị 陰ấm 入nhập 皆giai 是thị 如như 。 無vô 苦khổ 可khả 捨xả 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 無vô 集tập 可khả 斷đoạn 。 邊biên 邪tà 皆giai 中trung 正chánh 無vô 道đạo 可khả 修tu 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 無vô 滅diệt 可khả 證chứng 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 如như 虗hư 空không 等đẳng 。 正chánh 是thị 諸chư 地địa 中trung 行hành 相tương/tướng 。 然nhiên 菩Bồ 薩Tát 發phát 四tứ 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 修tu 六Lục 度Độ 行hành 。 若nhược 不bất 行hành 六Lục 度Độ 。 其kỳ 願nguyện 則tắc 虗hư 。 故cố 雖tuy 行hành 而nhi 入nhập 於ư 空không 無vô 相tướng 中trung 。 本bổn 不bất 著trước 於ư 行hành 。 此thử 以dĩ 無vô 作tác 而nhi 作tác 者giả 也dã 。 如như 是thị 。 則tắc 無vô 求cầu 而nhi 求cầu 。 無vô 願nguyện 而nhi 願nguyện 。 皆giai 依y 於ư 無vô 作tác 。 故cố 但đãn 言ngôn 無vô 作tác 。 而nhi 無vô 求cầu 無vô 願nguyện 之chi 意ý 。 含hàm 攝nhiếp 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 然nhiên 以dĩ 此thử 無vô 作tác 行hành 業nghiệp 。 故cố 得đắc 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 以dĩ 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 故cố 即tức 見kiến 佛Phật 。 前tiền 不bất 失thất 見kiến 佛Phật 是thị 因nhân 。 此thử 心tâm 淨tịnh 見kiến 佛Phật 是thị 果quả 。 今kim 覺giác 心tâm 清thanh 淨tịnh 。 即tức 真chân 見kiến 佛Phật 性tánh 。 既ký 以dĩ 見kiến 佛Phật 故cố 。 當đương 生sanh 淨tịnh 土độ 。 乃nãi 心tâm 淨tịnh 而nhi 土thổ/độ 亦diệc 淨tịnh 也dã 。 於ư 是thị 甚thậm 深thâm 之chi 法Pháp 。 三tam 種chủng 化hóa 門môn 。 精tinh 勤cần 修tu 習tập 。 即tức 修tu 前tiền 空không 無vô 相tướng 無vô 作tác 。 三tam 解giải 脫thoát 門môn 也dã 。 修tu 此thử 三tam 者giả 。 自tự 然nhiên 慧tuệ 定định 圓viên 成thành 。 般Bát 若Nhã 是thị 慧tuệ 。 解giải 脫thoát 是thị 定định 。 慧tuệ 定định 均quân 等đẳng 。 圓viên 成thành 法Pháp 身thân 。 三tam 德đức 具cụ 足túc 。 即tức 超siêu 三tam 界giới 。 此thử 又hựu 結kết 最tối 初sơ 。 解Giải 脫Thoát 菩Bồ 薩Tát 。 求cầu 出xuất 三tam 界giới 之chi 問vấn 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 滅diệt 是thị 生sanh 滅diệt 。 生sanh 滅diệt 滅diệt 已dĩ 。 寂tịch 滅diệt 為vi 常thường 。 常thường 故cố 不bất 斷đoạn 。 是thị 不bất 斷đoạn 法pháp 。 離ly 諸chư 三tam 界giới 。 動động 不bất 動động 法pháp 。 於ư 有hữu 為vi 法pháp 。 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。 依y 何hà 等đẳng 法Pháp 。 而nhi 自tự 訶ha 責trách 。 入nhập 彼bỉ 一nhất 門môn 。

此thử 言ngôn 真chân 常thường 不bất 斷đoạn 。 結kết 明minh 如Như 來Lai 藏tạng 品phẩm 中trung 。 所sở 說thuyết 常thường 法pháp 之chi 義nghĩa 。 葢# 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 為vi 對đối 生sanh 滅diệt 而nhi 言ngôn 。 一nhất 涉thiệp 對đối 待đãi 。 即tức 是thị 無vô 有hữu 其kỳ 常thường 矣hĩ 。 若nhược 滅diệt 是thị 生sanh 滅diệt 。 直trực 下hạ 令linh 生sanh 滅diệt 二nhị 見kiến 滅diệt 已dĩ 。 更cánh 不bất 復phục 生sanh 。 得đắc 住trụ 於ư 寂tịch 滅diệt 。 乃nãi 真chân 為vi 常thường 矣hĩ 。 得đắc 此thử 真chân 常thường 寂tịch 滅diệt 。 乃nãi 是thị 不bất 斷đoạn 滅diệt 法pháp 。 是thị 不bất 斷đoạn 滅diệt 法pháp 。 能năng 出xuất 離ly 三tam 界giới 。 動động 不bất 動động 法pháp 。 言ngôn 動động 者giả 。 即tức 一nhất 切thiết 世thế 間gian 法pháp 相tướng 。 言ngôn 不bất 動động 者giả 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 禪thiền 定định 。 此thử 皆giai 住trụ 於ư 三tam 界giới 。 皆giai 是thị 有hữu 為vi 法pháp 中trung 收thu 。 當đương 觀quán 於ư 有hữu 為vi 。 如như 避tị 火hỏa 坑khanh 。 方phương 不bất 被bị 其kỳ 焚phần 陷hãm 。 此thử 乃nãi 當đương 時thời 回hồi 顧cố 在tại 會hội 大đại 眾chúng 而nhi 言ngôn 。 後hậu 又hựu 回hồi 身thân 向hướng 佛Phật 而nhi 問vấn 。 意ý 謂vị 世thế 間gian 一nhất 切thiết 。 見kiến 覺giác 聞văn 知tri 。 凡phàm 有hữu 名danh 相tướng 。 盡tận 是thị 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 離ly 此thử 。 則tắc 無vô 可khả 修tu 習tập 矣hĩ 。 今kim 者giả 當đương 令linh 後hậu 世thế 眾chúng 生sanh 。 依y 何hà 等đẳng 法Pháp 。 而nhi 自tự 訶ha 責trách 。 入nhập 彼bỉ 一nhất 門môn 。 此thử 言ngôn 化hóa 門môn 有hữu 三tam 。 先tiên 當đương 從tùng 一nhất 門môn 而nhi 得đắc 入nhập 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

菩Bồ 薩Tát 。 於ư 三tam 大đại 事sự 。 訶ha 責trách 其kỳ 心tâm 。 於ư 三tam 大đại 諦đế 。 而nhi 入nhập 其kỳ 行hành 。

此thử 先tiên 示thị 事sự 諦đế 修tu 治trị 之chi 要yếu 。

地Địa 藏Tạng 菩Bồ 薩Tát 言ngôn 。 云vân 何hà 三tam 事sự 。 而nhi 責trách 其kỳ 心tâm 。 云vân 何hà 三tam 諦đế 。 而nhi 入nhập 一nhất 行hành 。

此thử 乃nãi 申thân 問vấn 其kỳ 名danh 義nghĩa 也dã 。

佛Phật 言ngôn 。

三tam 大đại 事sự 者giả 。 一nhất 謂vị 因nhân 。 二nhị 謂vị 果quả 。 三tam 謂vị 識thức 。

此thử 示thị 三tam 事sự 之chi 名danh 。 夫phu 眾chúng 生sanh 以dĩ 緣duyên 業nghiệp 為vi 因nhân 。 受thọ 報báo 是thị 果quả 。 如như 無vô 明minh 緣duyên 行hành 是thị 因nhân 。 生sanh 老lão 病bệnh 死tử 是thị 果quả 。 此thử 因nhân 此thử 果quả 。 是thị 皆giai 依y 識thức 而nhi 有hữu 也dã 。

如như 是thị 三tam 事sự 。 從tùng 本bổn 空không 無vô 。 非phi 我ngã 真chân 我ngã 。 云vân 何hà 於ư 是thị 。 而nhi 生sanh 愛ái 染nhiễm 。 觀quán 是thị 三tam 事sự 。 為vị 繫hệ 所sở 縛phược 。 飄phiêu 流lưu 苦khổ 海hải 。 以dĩ 如như 是thị 事sự 。 常thường 自tự 訶ha 責trách 。

此thử 示thị 訶ha 責trách 之chi 義nghĩa 。 若nhược 以dĩ 如như 是thị 三tam 事sự 。 返phản 而nhi 觀quán 之chi 。 則tắc 識thức 心tâm 非phi 實thật 。 從tùng 本bổn 空không 無vô 。 皆giai 由do 無vô 明minh 不bất 覺giác 。 妄vọng 生sanh 分phân 別biệt 。 而nhi 執chấp 為vi 有hữu 。 此thử 實thật 非phi 我ngã 之chi 真chân 我ngã 也dã 。 云vân 何hà 於ư 是thị 。 以dĩ 識thức 心tâm 妄vọng 取thủ 。 而nhi 生sanh 愛ái 染nhiễm 。 復phục 更cánh 深thâm 心tâm 觀quán 察sát 三tam 事sự 。 須tu 知tri 皆giai 為vi 心tâm 之chi 繫hệ 念niệm 不bất 斷đoạn 。 遂toại 被bị 所sở 縛phược 。 以dĩ 至chí 飄phiêu 流lưu 。 入nhập 於ư 苦khổ 海hải 。 當đương 以dĩ 如như 是thị 。 訶ha 責trách 其kỳ 識thức 心tâm 。 是thị 為vi 初sơ 學học 之chi 要yếu 訣quyết 也dã 。

○# 菩Bồ 薩Tát 最tối 初sơ 緣duyên 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 。 而nhi 發phát 四tứ 弘hoằng 智trí 願nguyện 。 觀quán 苦Khổ 諦Đế 。 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 知tri 十thập 法Pháp 界Giới 業nghiệp 報báo 不bất 同đồng 。 故cố 發phát 度độ 眾chúng 生sanh 願nguyện 。 觀quán 集Tập 諦Đế 。 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 知tri 五ngũ 住trụ 地địa 煩phiền 惱não 不bất 同đồng 。 故cố 發phát 斷đoạn 煩phiền 惱não 願nguyện 。 觀quán 道Đạo 諦Đế 。 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 知tri 河hà 沙sa 佛Phật 法Pháp 不bất 同đồng 。 故cố 發phát 修tu 諸chư 法Pháp 門môn 願nguyện 。 觀quán 滅Diệt 諦Đế 。 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 知tri 諸chư 波Ba 羅La 蜜Mật 不bất 同đồng 。 故cố 發phát 成thành 滿mãn 佛Phật 道Đạo 願nguyện 。 此thử 正chánh 明minh 菩Bồ 薩Tát 法pháp 。 又hựu 教giáo 中trung 分phần/phân 四tứ 種chủng 四Tứ 諦Đế 。 隨tùy 眾chúng 生sanh 根căn 器khí 進tiến 修tu 。 如như 聲Thanh 聞Văn 依y 生sanh 滅diệt 四Tứ 諦Đế 而nhi 修tu 。 佛Phật 又hựu 進tiến 之chi 以dĩ 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 。 言ngôn 苦khổ 無vô 逼bức 迫bách 相tương/tướng 。 集tập 無vô 和hòa 合hợp 相tương/tướng 。 道đạo 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 滅diệt 無vô 生sanh 相tương/tướng 。 菩Bồ 薩Tát 緣duyên 無vô 量lượng 四Tứ 諦Đế 而nhi 發phát 心tâm 。 佛Phật 又hựu 進tiến 之chi 以dĩ 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 也dã 。 生sanh 滅diệt 無vô 生sanh 二nhị 種chủng 。 唯duy 行hành 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 無vô 量lượng 無vô 作tác 二nhị 種chủng 。 統thống 攝nhiếp 十thập 波Ba 羅La 蜜Mật 。 此thử 優ưu 劣liệt 之chi 所sở 分phần/phân 也dã 。 今kim 佛Phật 作tác 此thử 最tối 後hậu 明minh 誨hối 。 仍nhưng 是thị 最tối 初sơ 無vô 相tướng 法pháp 品phẩm 中trung 。 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 明minh 初sơ 後hậu 不bất 二nhị 。 位vị 位vị 頓đốn 超siêu 。 不bất 由do 階giai 級cấp 而nhi 漸tiệm 通thông 漸tiệm 入nhập 者giả 也dã 。

三tam 諦đế 者giả 。 一nhất 謂vị 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 是thị 平bình 等đẳng 諦đế 。 非phi 不bất 平bình 等đẳng 諦đế 。 二nhị 謂vị 大đại 覺giác 。 正chánh 智trí 得đắc 諦đế 。 非phi 邪tà 智trí 得đắc 諦đế 。 三tam 謂vị 慧tuệ 定định 。 無vô 異dị 行hành 入nhập 諦đế 。 非phi 離ly 行hành 入nhập 諦đế 。

此thử 復phục 示thị 三tam 諦đế 入nhập 行hành 之chi 法pháp 。 一nhất 者giả 。 言ngôn 應ưng 知tri 菩Bồ 提Đề 道Đạo 法pháp 。 即tức 生sanh 佛Phật 共cộng 有hữu 平bình 等đẳng 覺giác 性tánh 。 故cố 曰viết 是thị 平bình 等đẳng 。 非phi 不bất 平bình 等đẳng 也dã 。 二nhị 者giả 。 言ngôn 此thử 菩Bồ 提Đề 之chi 道Đạo 。 必tất 當đương 得đắc 大đại 覺giác 悟ngộ 。 如như 佛Phật 入nhập 正chánh 三tam 昧muội 。 覩đổ 明minh 星tinh 廓khuếch 然nhiên 大đại 悟ngộ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 是thị 也dã 。 此thử 是thị 得đắc 諸chư 佛Phật 正chánh 智trí 之chi 諦đế 。 以dĩ 正chánh 揀giản 邪tà 。 故cố 曰viết 非phi 邪tà 智trí 所sở 得đắc 。 三tam 者giả 。 言ngôn 此thử 大đại 覺giác 正chánh 智trí 。 不bất 出xuất 慧tuệ 定định 二nhị 學học 。 如như 二Nhị 乘Thừa 外ngoại 道đạo 。 皆giai 有hữu 定định 無vô 慧tuệ 。 因nhân 先tiên 得đắc 定định 而nhi 慧tuệ 不bất 行hành 。 菩Bồ 薩Tát 先tiên 以dĩ 慧tuệ 。 淨tịnh 治trị 其kỳ 心tâm 。 而nhi 定định 在tại 其kỳ 中trung 矣hĩ 。 既ký 慧tuệ 且thả 定định 。 即tức 得đắc 金kim 剛cang 心tâm 地địa 戒giới 體thể 。 故cố 雖tuy 不bất 言ngôn 戒giới 。 而nhi 戒giới 體thể 無vô 不bất 圓viên 成thành 。 故cố 佛Phật 為vi 二Nhị 乘Thừa 初sơ 學học 。 先tiên 說thuyết 防phòng 非phi 止chỉ 過quá 。 守thủ 護hộ 威uy 儀nghi 。 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 唯duy 以dĩ 應ưng 為vi 最tối 。 定định 亦diệc 次thứ 之chi 。 所sở 以dĩ 不bất 言ngôn 定định 慧tuệ 。 而nhi 言ngôn 慧tuệ 定định 。 除trừ 此thử 慧tuệ 定định 。 別biệt 無vô 他tha 行hành 。 故cố 曰viết 無vô 異dị 行hành 而nhi 入nhập 。 亦diệc 非phi 離ly 於ư 慧tuệ 定định 二nhị 行hành 。 而nhi 可khả 以dĩ 入nhập 也dã 。

以dĩ 是thị 三tam 諦đế 。 而nhi 修tu 佛Phật 道Đạo 。 是thị 人nhân 於ư 是thị 法Pháp 。 無vô 不bất 得đắc 正chánh 覺giác 。 得đắc 正chánh 覺giác 智trí 。 流lưu 大đại 極cực 慈từ 。 己kỷ 他tha 俱câu 利lợi 。 成thành 佛Phật 菩Bồ 提Đề 。

此thử 結kết 成thành 正chánh 覺giác 。 然nhiên 此thử 雖tuy 云vân 三tam 諦đế 。 究cứu 竟cánh 只chỉ 是thị 一nhất 諦đế 。 若nhược 能năng 以dĩ 是thị 三tam 諦đế 。 而nhi 修tu 於ư 一nhất 佛Phật 道Đạo 者giả 。 我ngã 說thuyết 是thị 人nhân 。 於ư 是thị 法Pháp 中trung 。 無vô 有hữu 不bất 得đắc 。 其kỳ 正chánh 覺giác 者giả 也dã 。 若nhược 得đắc 此thử 諸chư 佛Phật 正chánh 覺giác 之chi 智trí 。 則tắc 流lưu 入nhập 於ư 大Đại 乘Thừa 。 三tam 解giải 脫thoát 中trung 興hưng 無vô 量lượng 慈từ 。 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。 而nhi 成thành 佛Phật 菩Bồ 提Đề 之chi 道đạo 矣hĩ 。 有hữu 本bổn 以dĩ 大đại 極cực 慈từ 三tam 字tự 作tác 句cú 。 於ư 義nghĩa 未vị 妥# 。 必tất 當đương 以dĩ 流lưu 大đại 極cực 慈từ 。 作tác 句cú 為vi 是thị 。 極cực 者giả 。 即tức 無vô 量lượng 也dã 。

音âm 釋thích

操thao

(# 草thảo 平bình 聲thanh 操thao 守thủ )# 。

裔duệ

(# 以dĩ 制chế 切thiết )# 。

惚hốt

(# 音âm 忽hốt 。 恍hoảng 惚hốt 不bất 定định 也dã )# 。

妥#

(# 唾thóa 上thượng 聲thanh 。 安an 怙hộ 也dã )# 。

金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 經Kinh 通Thông 宗Tông 記Ký 卷quyển 第đệ 十thập 一nhất