涅Niết 槃Bàn 疏Sớ/sơ 私Tư 記Ký 卷quyển 第đệ 九cửu

迦Ca 葉Diếp 品phẩm 。 第đệ 十thập 四tứ 卷quyển 。

三tam 度độ 門môn 者giả 。 謂vị 貪tham 覺giác 嗔sân 覺giác 癡si 覺giác 。 修tu 不bất 淨tịnh 等đẳng 對đối 治trị 。 故cố 名danh 度độ 門môn 。

則tắc 足túc 因nhân 緣duyên 者giả 。 以dĩ 愚ngu 癡si 多đa 者giả 。 教giáo 觀quán 三tam 世thế 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 謂vị 三tam 世thế 相tương 續tục 故cố 。 不bất 斷đoạn 三tam 世thế 迭điệt 謝tạ 故cố 不bất 常thường 。 又hựu 過quá 去khứ 破phá 常thường 。 未vị 來lai 破phá 斷đoạn 。 現hiện 在tại 因nhân 果quả 雙song 破phá 斷đoạn 常thường 。 何hà 者giả 。 以dĩ 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 輪luân 轉chuyển 無vô 際tế 。 因nhân 果quả 不bất 息tức 。 剎sát 那na 不bất 停đình 。 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 以dĩ 治trị 其kỳ 癡si 。 二nhị 世thế 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 破phá 我ngã 。 何hà 者giả 於ư 父phụ 生sanh 愛ái 於ư 母mẫu 生sanh 嗔sân 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 名danh 父phụ 遺di 體thể 時thời 。 謂vị 是thị 己kỷ 有hữu 。 名danh 之chi 為vi 行hành 。 從tùng 識thức 支chi 去khứ 至chí 老lão 死tử 。 與dữ 三tam 世thế 同đồng 。 不bất 取thủ 過quá 去khứ 。 無vô 明minh 行hành 二nhị 支chi 。 故cố 云vân 二nhị 世thế 破phá 我ngã 。 以dĩ 推thôi 現hiện 未vị 無vô 常thường 求cầu 我ngã 頗phả 得đắc 。 一nhất 念niệm 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 破phá 性tánh 。 以dĩ 推thôi 求cầu 一nhất 念niệm 剎sát 那na 無vô 常thường 故cố 無vô 性tánh 實thật 。 廣quảng 如như 法Pháp 華hoa 玄huyền 文văn 第đệ 三tam 卷quyển 境cảnh 妙diệu 中trung 說thuyết 。

經Kinh 云vân 分phần/phân 折chiết 十thập 八bát 界giới 等đẳng 者giả 。 雜tạp 心tâm 論luận 中trung 說thuyết 觀quán 六lục 界giới 。 所sở 謂vị 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 空không 識thức 。 及cập 分phần/phân 折chiết 十thập 二nhị 處xứ 并tinh 三tam 十thập 六lục 物vật 等đẳng 法pháp 。 皆giai 為vi 破phá 我ngã 。 故cố 云vân 等đẳng 也dã 。

總tổng 深thâm 別biệt 淺thiển 者giả 。 謂vị 境cảnh 別biệt 觀quán 總tổng 。 境cảnh 總tổng 觀quán 別biệt 等đẳng 四tứ 句cú 分phân 別biệt 。 如như 四tứ 念niệm 處xứ 文văn 說thuyết 境cảnh 觀quán 俱câu 別biệt 名danh 別biệt 相tướng 。

四tứ 念niệm 處xứ 空không 解giải 成thành 者giả 。 只chỉ 暖noãn 解giải 觀quán 成thành 已dĩ 有hữu 無vô 漏lậu 氣khí 分phần/phân 。 名danh 為vi 空không 解giải 。

多đa 用dụng 色sắc 定định 者giả 。 欲dục 是thị 散tán 地địa 。 發phát 此thử 觀quán 為vi 難nạn/nan 。

苦khổ 麤thô 重trọng/trùng 者giả 。 極cực 惡ác 深thâm 重trọng 名danh 苦khổ 麤thô 重trọng/trùng 。 能năng 障chướng 上thượng 界giới 名danh 苦khổ 麤thô 障chướng 。 欣hân 上thượng 地địa 時thời 靜tĩnh 妙diệu 離ly 三tam 隨tùy 起khởi 一nhất 行hành 。 猒# 下hạ 地địa 時thời 苦khổ 麤thô 障chướng 三tam 亦diệc 隨tùy 起khởi 一nhất 。 猒# 下hạ 地địa 心tâm 名danh 無vô 間gian 道đạo 。 欣hân 上thượng 地địa 心tâm 名danh 解giải 脫thoát 道đạo 。 如như 是thị 無vô 間gian 及cập 以dĩ 解giải 脫thoát 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 伏phục 斷đoạn 下hạ 地địa 九cửu 品phẩm 煩phiền 惱não 。 亦diệc 能năng 證chứng 得đắc 九cửu 品phẩm 無vô 為vi 。 唯duy 除trừ 非phi 想tưởng 。 自tự 下hạ 八bát 地địa 皆giai 容dung 外ngoại 道đạo 六lục 行hành 伏phục 斷đoạn 。 十thập 六lục 諦đế 者giả 。 具cụ 足túc 應ưng 論luận 減giảm 緣duyên 行hành 等đẳng 三tam 十thập 二nhị 諦đế 觀quán 。 謂vị 苦khổ 下hạ 四tứ 。 苦khổ 空không 無vô 常thường 無vô 我ngã 。 集tập 下hạ 四tứ 。 集tập 因nhân 生sanh 緣duyên 。 滅diệt 下hạ 四tứ 。 滅diệt 止chỉ 妙diệu 離ly 。 道đạo 下hạ 四tứ 。 道đạo 如như 跡tích 乘thừa 。 是thị 為vi 十thập 六lục 。 如như 法Pháp 華hoa 玄huyền 第đệ 四tứ 廣quảng 釋thích 。

亦diệc 是thị 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 者giả 。 此thử 是thị 暖noãn 法pháp 觀quán 不bất 應ứng 用dụng 入nhập 見kiến 道đạo 觀quán 釋thích 。

經Kinh 云vân 自tự 性tánh 暖noãn 者giả 。 暖noãn 由do 內nội 無vô 漏lậu 諦đế 智trí 生sanh 。 名danh 自tự 性tánh 是thị 暖noãn 。

經Kinh 云vân 如như 是thị 暖noãn 法pháp 等đẳng 者giả 。 有hữu 法pháp 者giả 是thị 三tam 有hữu 法pháp 。 有hữu 為vi 者giả 為vi 作tác 有hữu 果quả 也dã 。

是thị 法pháp 報báo 得đắc 者giả 。 約ước 果quả 顯hiển 內nội 明minh 其kỳ 體thể 是thị 三tam 有hữu 法pháp 也dã 。

是thị 因nhân 緣duyên 者giả 。 能năng 與dữ 色sắc 界giới 五ngũ 陰ấm 作tác 因nhân 。 造tạo 作tác 彼bỉ 陰ấm 也dã 。

十Thập 善Thiện 相tương 應ứng 心tâm 者giả 。 善thiện 相tương 應ứng 心tâm 後hậu 。 即tức 發phát 此thử 定định 。

若nhược 論luận 方phương 法pháp 者giả 。 觀quán 諦đế 方phương 法pháp 也dã 。

只chỉ 是thị 實thật 法pháp 者giả 。 此thử 定định 未vị 能năng 伏phục 斷đoạn 惑hoặc 。 但đãn 名danh 實thật 法pháp 。

牽khiên 於ư 初sơ 禪thiền 者giả 。 由do 欲dục 界giới 最tối 後hậu 一nhất 品phẩm 惑hoặc 引dẫn 起khởi 初sơ 禪thiền 定định 。 共cộng 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 惑hoặc 也dã 。

更cánh 將tương 非phi 想tưởng 定định 來lai 伏phục 不bất 用dụng 處xứ 者giả 。 非phi 想tưởng 定định 但đãn 能năng 斷đoạn 不bất 用dụng 處xứ 惑hoặc 。 當đương 地địa 是thị 有hữu 漏lậu 。 不bất 能năng 發phát 無vô 漏lậu 故cố 。 不bất 取thủ 非phi 想tưởng 當đương 地địa 九cửu 品phẩm 也dã 。

引dẫn 藍lam 弗phất 者giả 。 藍lam 弗phất 雖tuy 即tức 不bất 發phát 暖noãn 法pháp 。 何hà 方phương 外ngoại 道đạo 得đắc 此thử 定định 。 能năng 發phát 暖noãn 法pháp 。 所sở 以dĩ 引dẫn 之chi 。

事sự 鄣# 未vị 來lai 者giả 。 身thân 及cập 床sàng 舖# 等đẳng 得đắc 未vị 來lai 定định 。 則tắc 能năng 破phá 之chi 性tánh 。 鄣# 者giả 。 修tu 惑hoặc 是thị 也dã 。

具cụ 煩phiền 惱não 性tánh 人nhân 者giả 。 即tức 十Thập 善Thiện 相tương 應ứng 心tâm 人nhân 也dã 。

第đệ 二nhị 解giải 云vân 性tánh 鄣# 等đẳng 者giả 。 此thử 解giải 為vi 勝thắng 。

一nhất 頂Đảnh 法Pháp 者giả 。 凡phàm 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 退thoái 即tức 歸quy 暖noãn 。 進tiến 入nhập 忍nhẫn 住trụ 頂đảnh 善thiện 根căn 。 進tiến 退thoái 兩lưỡng 際tế 。 猶do 如như 山sơn 頂đảnh 。 二nhị 者giả 暖noãn 頂đảnh 二nhị 善thiện 俱câu 是thị 退thoái 法pháp 。 就tựu 退thoái 法pháp 中trung 。 頂đảnh 善thiện 窮cùng 極cực 。 猶do 如như 頭đầu 頂đảnh 。 是thị 身thân 之chi 極cực 。 故cố 云vân 頂đảnh 也dã 。

二nhị 忍Nhẫn 法Pháp 者giả 。 得đắc 忍nhẫn 善thiện 根căn 終chung 不bất 造tạo 作tác 。 無vô 間gian 惡ác 業nghiệp 。 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 不bất 復phục 受thọ 列liệt 而nhi 生sanh 。 濕thấp 生sanh 亦diệc 更cánh 不bất 受thọ 無vô 根căn 北bắc 洲châu 八bát 難nạn 黃hoàng 門môn 二nhị 形hình 等đẳng 果quả 報báo 。 并tinh 迷mê 理lý 惑hoặc 得đắc 忍nhẫn 善thiện 根căn 。 此thử 惑hoặc 業nghiệp 報báo 。 悉tất 緣duyên 四tứ 善thiện 根căn 。 得đắc 非phi 擇trạch 滅diệt 。 是thị 謂vị 忍Nhẫn 法Pháp 勝thắng 利lợi 功công 德đức 。 故cố 俱câu 舍xá 云vân 。 忍nhẫn 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 即tức 其kỳ 也dã 。

三tam 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 者giả 。 前tiền 三tam 俱câu 緣duyên 四Tứ 諦Đế 為vi 境cảnh 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 唯duy 緣duyên 欲dục 苦khổ 。 今kim 言ngôn 緣duyên 四Tứ 諦Đế 者giả 。 四tứ 中trung 隨tùy 緣duyên 一nhất 行hành 。 故cố 名danh 緣duyên 四Tứ 諦Đế 乘thừa 。 前tiền 三tam 人nhân 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 言ngôn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 者giả 。 世thế 間gian 七thất 方phương 便tiện 人nhân 。 皆giai 是thị 有hữu 漏lậu 。 故cố 名danh 世thế 間gian 。 此thử 第đệ 七thất 人nhân 。 於ư 世thế 間gian 中trung 。 最tối 殊thù 勝thắng 故cố 。 名danh 為vi 第đệ 一nhất 。 得đắc 此thử 善thiện 根căn 有hữu 士sĩ 用dụng 力lực 。 離ly 同đồng 類loại 因nhân 。 引dẫn 聖thánh 道Đạo 生sanh 。 故cố 名danh 最tối 勝thắng 。 俱câu 舍xá 論luận 云vân 。 第đệ 一nhất 入nhập 離ly 生sanh 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 見kiến 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。 名danh 云vân 為vi 生sanh 。 猶do 如như 生sanh 食thực 與dữ 人nhân 為vi 患hoạn 。 見kiến 道đạo 能năng 斷đoạn 。 故cố 名danh 離ly 生sanh 。

四tứ 苦khổ 忍nhẫn 者giả 。 斷đoạn 見kiến 諦Đế 惑hoặc 有hữu 十thập 六lục 心tâm 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 。 觀quán 欲dục 界giới 四Tứ 諦Đế 有hữu 四tứ 法Pháp 忍Nhẫn 。 觀quán 上thượng 界giới 四Tứ 諦Đế 有hữu 四tứ 比tỉ 忍nhẫn 。 此thử 十thập 六lục 中trung 前tiền 五ngũ 心tâm 。 名danh 為vi 見kiến 道Đạo 。 第đệ 十thập 六lục 心tâm 是thị 修tu 道Đạo (# 云vân 云vân )# 。 言ngôn 忍nhẫn 是thị 慧tuệ 者giả 。 辨biện 其kỳ 體thể 性tánh 。 以dĩ 見kiến 道đạo 中trung 見kiến 法pháp 明minh 白bạch 。 慧tuệ 用dụng 增tăng 強cường/cưỡng 。 故cố 偏thiên 言ngôn 之chi 。 理lý 實thật 而nhi 言ngôn 性tánh 亦diệc 五ngũ 陰ấm 。 言ngôn 緣duyên 一nhất 諦đế 者giả 。 明minh 觀quán 方phương 義nghĩa 。 於ư 苦Khổ 諦Đế 下hạ 趣thú 緣duyên 一nhất 行hành 。 鈍độn 根căn 之chi 人nhân 。 名danh 為vi 愛ái 行hành 。 將tương 入nhập 見kiến 道đạo 。 有hữu 其kỳ 二nhị 類loại 。 懈giải 怠đãi 增tăng 者giả 則tắc 留lưu 苦khổ 行hạnh 。 我ngã 慢mạn 增tăng 者giả 留lưu 無vô 常thường 行hành 。 利lợi 根căn 之chi 人nhân 名danh 為vi 見kiến 行hành 。 將tương 入nhập 見kiến 道đạo 亦diệc 有hữu 二nhị 類loại 。 著trước 我ngã 所sở 者giả 即tức 留lưu 空không 行hành 。 若nhược 著trước 我ngã 者giả 留lưu 無vô 我ngã 行hành 。 故cố 隨tùy 根căn 性tánh 行hành 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 苦khổ 忍nhẫn 等đẳng 心tâm 見kiến 峻tuấn 疾tật 道đạo 。 傍bàng 修tu 狹hiệp 少thiểu 。 不bất 及cập 餘dư 諦đế 。 故cố 言ngôn 緣duyên 一nhất 。

五ngũ 初sơ 果quả 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 者giả 。 第đệ 十thập 六lục 比tỉ 智trí 心tâm 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 體thể 。 此thử 人nhân 唯duy 有hữu 一nhất 觀quán 方phương 義nghĩa 故cố 也dã 。 頂Đảnh 法Pháp 唯duy 是thị 行hành 陰ấm 者giả 。 以dĩ 觀quán 四Tứ 諦Đế 故cố 屬thuộc 行hành 陰ấm 。

真chân 空không 一nhất 諦đế 者giả 。 從tùng 苦Khổ 諦Đế 下hạ 入nhập 無vô 漏lậu 十thập 六lục 剎sát 那na 無vô 間gian 。 名danh 為vi 真chân 空không 一nhất 諦đế 。

九cửu 十thập 八bát 使sử 者giả 。 通thông 名danh 使sứ 者giả 。 以dĩ 駈khu 役dịch 為vi 義nghĩa 。 駈khu 能năng 使sử 行hành 者giả 心tâm 神thần 。 流lưu 轉chuyển 三tam 界giới 故cố 。 通thông 受thọ 使sử 名danh 。 亦diệc 名danh 煩phiền 惱não 。 以dĩ 喧huyên 煩phiền 為vi 義nghĩa 。 惱não 以dĩ 逼bức 亂loạn 為vi 義nghĩa 。 能năng 喧huyên 煩phiền 之chi 法pháp 逼bức 亂loạn 行hành 者giả 心tâm 神thần 。 致trí 使sử 真chân 明minh 不bất 得đắc 開khai 發phát 。 故cố 名danh 煩phiền 惱não 。 謂vị 欲dục 界giới 苦Khổ 諦Đế 下hạ 具cụ 十thập 使sử 。 一nhất 身thân 於ư 名danh 色sắc 陰ấm 入nhập 界giới 中trung 。 妄vọng 計kế 為vi 身thân 。 名danh 為vi 身thân 見kiến 。 亦diệc 名danh 我ngã 見kiến 。 謂vị 計kế 我ngã 如như 麻ma 豆đậu 及cập 如như 母mẫu 指chỉ 。 惑hoặc 計kế 遍biến 身thân 。 計kế 我ngã 不bất 忘vong 。 名danh 為vi 我ngã 見kiến 。 二nhị 邊biên 見kiến 。 計kế 我ngã 斷đoạn 常thường 名danh 為vi 邊biên 見kiến 。 三tam 耶da 見kiến 。 由do 計kế 斷đoạn 常thường 。 不bất 信tín 因nhân 果quả 。 復phục 計kế 此thử 我ngã 。 以dĩ 為vi 自tự 然nhiên 冥minh 初sơ 世thế 性tánh 。 即tức 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 又hựu 計kế 從tùng 父phụ 母mẫu 微vi 塵trần 梵Phạm 天Thiên 等đẳng 生sanh 。 而nhi 耶da 心tâm 取thủ 理lý 。 皆giai 名danh 耶da 見kiến 。 四tứ 戒giới 取thủ 。 謂vị 執chấp 耶da 為vi 道đạo 。 於ư 非phi 戒giới 中trung 謬mậu 以dĩ 為vi 戒giới 。 如như 耶da 雞kê 狗cẩu 牛ngưu 等đẳng 戒giới 。 名danh 非phi 因nhân 計kế 因nhân 。 名danh 戒giới 禁cấm 取thủ 。 五ngũ 見kiến 取thủ 。 復phục 因nhân 此thử 見kiến 通thông 至chí 非phi 想tưởng 謬mậu 謂vị 涅Niết 槃Bàn 。 信tín 此thử 非phi 餘dư 名danh 為vi 見kiến 取thủ 。 六lục 貪tham 欲dục 。 引dẫn 取thủ 無vô 厭yếm 名danh 貪tham 欲dục 。 七thất 嗔sân 恚khuể 。 忿phẫn 怒nộ 之chi 心tâm 名danh 之chi 曰viết 嗔sân 。 八bát 癡si 。 以dĩ 迷mê 心tâm 緣duyên 境cảnh 。 隨tùy 有hữu 所sở 起khởi 。 則tắc 念niệm 念niệm 乖quai 失thất 。 而nhi 不bất 覺giác 知tri 。 皆giai 是thị 癡si 也dã 。 九cửu 慢mạn 。 自tự 恃thị 輕khinh 他tha 曰viết 慢mạn 。 十thập 疑nghi 。 迷mê 心tâm 乖quai 理lý 猶do 預dự 不bất 決quyết 曰viết 疑nghi 。 集tập 滅diệt 除trừ 三tam 見kiến 。 謂vị 各các 除trừ 身thân 見kiến 邊biên 。 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 道đạo 唯duy 除trừ 二nhị 見kiến 。 謂vị 除trừ 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 。 合hợp 成thành 三tam 十thập 二nhị 。 上thượng 界giới 四Tứ 諦Đế 下hạ 各các 除trừ 一nhất 嗔sân 。 餘dư 同đồng 欲dục 界giới 。 合hợp 五ngũ 十thập 六lục 。 是thị 則tắc 見kiến 惑hoặc 有hữu 八bát 十thập 八bát 。 足túc 修tu 惑hoặc 有hữu 十thập 思tư 惟duy 。 欲dục 界giới 有hữu 四tứ 。 謂vị 貪tham 嗔sân 癡si 慢mạn 。 上thượng 二nhị 界giới 各các 除trừ 一nhất 嗔sân 。 但đãn 有hữu 其kỳ 六lục 。 以dĩ 六lục 足túc 四tứ 名danh 。 十thập 思tư 惟duy 。 皆giai 能năng 潤nhuận 業nghiệp 受thọ 三tam 界giới 生sanh 。 故cố 名danh 思tư 惑hoặc 。 合hợp 成thành 九cửu 十thập 八bát 使sử 也dã 。 問vấn 四Tứ 諦Đế 下hạ 惑hoặc 依y 何hà 理lý 教giáo 增tăng 減giảm 不bất 同đồng 耶da 。 答đáp 依y 阿a 毗tỳ 曇đàm 。 上thượng 界giới 不bất 行hành 恚khuể 。 問vấn 何hà 故cố 身thân 邊biên 惟duy 在tại 苦khổ 耶da 。 答đáp 此thử 見kiến 依y 身thân 。 故cố 名danh 身thân 見kiến 。 依y 於ư 身thân 見kiến 而nhi 起khởi 邊biên 見kiến 。 餘dư 三tam 非phi 身thân 。 故cố 無vô 此thử 見kiến 。 又hựu 見kiến 苦khổ 斷đoạn 故cố 。 故cố 在tại 苦khổ 下hạ 。 問vấn 戒giới 取thủ 何hà 故cố 唯duy 在tại 苦khổ 道đạo 。 答đáp 唯duy 彼bỉ 所sở 起khởi 。 問vấn 戒giới 取thủ 計kế 因nhân 。 苦Khổ 諦Đế 是thị 果quả 。 何hà 故cố 在tại 苦khổ 。 答đáp 計kế 多đa 苦khổ 行hạnh 望vọng 為vi 實thật 因nhân 。 故cố 在tại 苦khổ 下hạ 。 非phi 出xuất 道đạo 故cố 妄vọng 謂vị 出xuất 道đạo 。 是thị 故cố 復phục 於ư 道đạo 處xứ 能năng 起khởi 。 集tập 滅diệt 異dị 此thử 。 故cố 無vô 身thân 見kiến 。 無vô 身thân 見kiến 故cố 亦diệc 無vô 邊biên 見kiến 。 集tập 滅diệt 非phi 道đạo 不bất 生sanh 戒giới 取thủ 。 又hựu 復phục 戒giới 取thủ 在tại 於ư 苦khổ 道đạo 二nhị 諦đế 下hạ 者giả 。 本bổn 是thị 內nội 道đạo 。 見kiến 苦khổ 能năng 斷đoạn 。 本bổn 外ngoại 道đạo 者giả 。 見kiến 道đạo 能năng 斷đoạn 。 故cố 唯duy 在tại 二nhị 。 問vấn 八bát 十thập 八bát 中trung 初sơ 果quả 所sở 斷đoạn 。 既ký 唯duy 見kiến 惑hoặc 。 何hà 故cố 中trung 有hữu 五ngũ 十thập 二nhị 思tư 。 答đáp 此thử 思tư 依y 見kiến 。 見kiến 為vi 根căn 本bổn 。 但đãn 斷đoạn 於ư 見kiến 根căn 壞hoại 修tu 枯khô 。 若nhược 迷mê 事sự 思tư 此thử 中trung 不bất 攝nhiếp 。 問vấn 修tu 所sở 斷đoạn 中trung 何hà 故cố 無vô 疑nghi 。 答đáp 見kiến 道đạo 已dĩ 斷đoạn 理lý 合hợp 無vô 疑nghi 。 八bát 十thập 八bát 頭đầu 蛇xà 死tử 者giả 。 在tại 前tiền 死tử 也dã 。

如như 四tứ 十thập 里lý 水thủy 見kiến 者giả 。 惑hoặc 瀾lan 漫mạn 遍biến 於ư 三tam 界giới 。 及cập 以dĩ 依y 正chánh 處xứ 處xứ 生sanh 著trước 。 皆giai 障chướng 諦đế 理lý 。 喻dụ 如như 四tứ 十thập 里lý 水thủy 。 修tu 惑hoặc 雖tuy 遍biến 三tam 界giới 。 不bất 障chướng 諦đế 理lý 。 輕khinh 微vi 易dị 斷đoạn 。 又hựu 五ngũ 鄣# 不bất 同đồng 修tu 惑hoặc 。 但đãn 為vi 一nhất 部bộ 。 喻dụ 如như 一nhất 渧đế 。

經Kinh 云vân 此thử 三tam 重trọng/trùng 故cố 者giả 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 受thọ 身thân 無vô 不bất 計kế 我ngã 。 即tức 以dĩ 我ngã 見kiến 攝nhiếp 邊biên 見kiến 。 戒giới 取thủ 攝nhiếp 耶da 見kiến 。 見kiến 取thủ 攝nhiếp 餘dư 四tứ 鈍độn 使sử 。 故cố 云vân 此thử 三tam 重trọng/trùng 也dã 。

恆hằng 存tồn 有hữu 我ngã 者giả 。 謂vị 覽lãm 實thật 法pháp 總tổng 立lập 於ư 我ngã 。 即tức 是thị 身thân 見kiến 。

皆giai 信tín 耶da 神thần 者giả 。 持trì 戒giới 邪tà 求cầu 。 及cập 持trì 鷄kê 狗cẩu 等đẳng 戒giới 。 望vọng 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 依y 邪tà 神thần 及cập 邪tà 師sư 教giáo 。

所sở 起khởi 我ngã 見kiến 似tự 正chánh 見kiến 等đẳng 者giả 。 三tam 皆giai 內nội 心tâm 所sở 起khởi 。 是thị 故cố 難nạn/nan 識thức 。 故cố 云vân 似tự 也dã 。

我ngã 見kiến 乖quai 正chánh 慧tuệ 等đẳng 者giả 。 以dĩ 耶da 我ngã 違vi 於ư 正chánh 慧tuệ 等đẳng 。

經Kinh 云vân 獲hoạch 得đắc 四tứ 事sự 者giả 。 二nhị 果quả 已dĩ 去khứ 皆giai 獲hoạch 此thử 四tứ 。

信tín 首thủ 五ngũ 根căn 者giả 。 只chỉ 是thị 信tín 進tiến 等đẳng 五ngũ 。

以dĩ 三tam 毒độc 為vi 內nội 者giả 。 利lợi 中trung 之chi 鈍độn 為vi 內nội 。 非phi 修tu 道Đạo 中trung 三tam 毒độc 。

經Kinh 云vân 須tu 名danh 無vô 漏lậu 者giả 。 此thử 不bất 迴hồi 梵Phạm 文văn 。 下hạ 逆nghịch 流lưu 文văn 亦diệc 爾nhĩ 。

小tiểu 般Bát 若Nhã 者giả 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 也dã 。

亦diệc 皆giai 逆nghịch 流lưu 至chí 不bất 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 是thị 逆nghịch 流lưu 之chi 始thỉ 。 尚thượng 得đắc 逆nghịch 流lưu 之chi 名danh 。 餘dư 三tam 果quả 人nhân 逆nghịch 流lưu 最tối 得đắc 。 何hà 以dĩ 不bất 得đắc 逆nghịch 流lưu 之chi 名danh 。

餘dư 三tam 若nhược 不bất 得đắc 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 亦diệc 應ưng 不bất 得đắc 此thử 逆nghịch 流lưu 。

經Kinh 云vân 若nhược 斯Tư 陀Đà 含Hàm (# 至chí )# 云vân 何hà 得đắc 名danh 等đẳng 者giả 。 先tiên 次thứ 釋thích 。 若nhược 斯tư 陀đà 等đẳng 不bất 因nhân 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 斯tư 陀đà 等đẳng 從tùng 何hà 而nhi 得đắc 耶da 。

經Kinh 云vân 凡phàm 夫phu 之chi 時thời 等đẳng 者giả 。 先tiên 舉cử 例lệ 也dã 。 如như 在tại 凡phàm 夫phu 時thời 已dĩ 有hữu 俗tục 中trung 名danh 字tự 。 如như 空không 生sanh 得đắc 道Đạo 果quả 已dĩ 即tức 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 決quyết 更cánh 得đắc 二nhị 果quả 。 先tiên 所sở 得đắc 者giả 。 即tức 名danh 為vi 舊cựu 二nhị 果quả 。 望vọng 前tiền 名danh 為vi 新tân 得đắc 三tam 果quả 。 望vọng 前tiền 二nhị 果quả 二nhị 果quả 名danh 舊cựu 。 三tam 果quả 名danh 新tân (# 云vân 云vân )# 。

經Kinh 云vân 一nhất 者giả 解giải 脫thoát 者giả 。 分phần/phân 證chứng 智trí 德đức 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 分phần/phân 證chứng 斷đoạn 德đức 。 又hựu 澤trạch 洲châu 云vân 。 有hữu 為vi 功công 德đức 。 名danh 為vi 解Giải 脫Thoát 。 無vô 為vi 功công 德đức 。 說thuyết 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 具cụ 此thử 二nhị 。 又hựu 解giải 脫thoát 者giả 。 即tức 分phần/phân 得đắc 盡tận 智trí 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 即tức 分phần/phân 得đắc 無vô 生sanh 智trí 。 然nhiên 解giải 脫thoát 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 本bổn 在tại 極cực 。 今kim 通thông 初sơ 果quả 。 所sở 以dĩ 逆nghịch 流lưu 之chi 名danh 而nhi 通thông 於ư 後hậu 菩Bồ 薩Tát 。

名danh 通thông 下hạ 者giả 。 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 亦diệc 求cầu 二nhị 智trí 菩Bồ 提Đề 。 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 所sở 求cầu 菩Bồ 提Đề 既ký 同đồng 。 當đương 知tri 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 人nhân 。 亦diệc 名danh 菩Bồ 薩Tát 。

經Kinh 云vân 正chánh 覺giác 因nhân 果quả 者giả 。 謂vị 能năng 覺giác 知tri 苦khổ 果quả 集tập 因nhân 滅diệt 果quả 道đạo 因nhân 故cố 也dã 。

經Kinh 云vân 正chánh 覺giác 共cộng 道đạo 者giả 。 覺giác 名danh 通thông 下hạ 故cố 名danh 共cộng 。 道đạo 不bất 共cộng 苦khổ 唯duy 在tại 於ư 佛Phật 。

經Kinh 云vân 尋tầm 觀quán 法pháp 相tướng 者giả 。 求cầu 佛Phật 教giáo 都đô 無vô 外ngoại 道đạo 之chi 法pháp 。 是thị 故cố 不bất 信tín 不bất 應ưng 名danh 。 何hà 者giả 。 若nhược 言ngôn 初sơ 得đắc 道Đạo 即tức 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 者giả 。 何hà 不bất 從tùng 苦khổ 忍nhẫn 初sơ 心tâm 即tức 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 而nhi 十thập 五ngũ 心tâm 由do 名danh 為vi 向hướng 。 十thập 六lục 心tâm 方phương 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 耶da 。

經Kinh 云vân 具cụ 足túc 八bát 智trí 者giả 。 佛Phật 意ý 但đãn 云vân 得đắc 法Pháp 在tại 初sơ 。 名danh 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 不bất 論luận 於ư 人nhân 。 猶do 未vị 答đáp 三tam 果quả 之chi 問vấn 。 所sở 以dĩ 次thứ 更cánh 問vấn 起khởi 。

一nhất 毗tỳ 曇đàm 師sư 者giả 。 釋thích 其kỳ 無vô 理lý 一nhất 時thời 觀quán 。 正chánh 當đương 於ư 共cộng 。 卻khước 云vân 不bất 共cộng 故cố 不bất 可khả 用dụng 。 河hà 西tây 釋thích 共cộng 不bất 共cộng 。 今kim 家gia 不bất 破phá 。 消tiêu 經kinh 為vi 得đắc 。 又hựu 若nhược 直trực 消tiêu 經kinh 意ý 。 只chỉ 應ưng 云vân 賢hiền 位vị 與dữ 超siêu 果quả 人nhân 。 共cộng 得đắc 超siêu 果quả 。 已dĩ 不bất 與dữ 方phương 便tiện 位vị 人nhân 共cộng 。 又hựu 方phương 便tiện 位vị 與dữ 四Tứ 果Quả 共cộng 初sơ 果quả 是thị 不bất 共cộng 。 次thứ 即tức 初sơ 果quả 是thị 共cộng 二nhị 果quả 不bất 共cộng 。 展triển 轉chuyển 至chí 第đệ 四Tứ 果Quả 。 皆giai 前tiền 是thị 共cộng 後hậu 是thị 不bất 共cộng 。 只chỉ 應ưng 作tác 此thử 釋thích 也dã 。

皆giai 從tùng 中trung 過quá 者giả 。 無vô 漏lậu 心tâm 速tốc 疾tật 。 雖tuy 從tùng 中trung 過quá 。 而nhi 不bất 取thủ 果quả 。 又hựu 如như 神thần 通thông 人nhân 通thông 雖tuy 速tốc 疾tật 。 理lý 數số 非phi 無vô 。

比tỉ 現hiện 者giả 。 比tỉ 謂vị 上thượng 二nhị 界giới 。 現hiện 即tức 欲dục 界giới 苦khổ 法Pháp 忍Nhẫn 苦khổ 法pháp 智trí 。 忍nhẫn 是thị 定định 智trí 是thị 智trí 。 但đãn 不bất 取thủ 定định 。 定định 因nhân 智trí 果quả 故cố 也dã 。

隨tùy 得đắc 一nhất 諦đế 者giả 。 隨tùy 不bất 根căn 同đồng 。 亦diệc 有hữu 具cụ 緣duyên 四Tứ 諦Đế 。 不bất 專chuyên 一nhất 向hướng 唯duy 緣duyên 一nhất 諦đế 。

初sơ 果quả 但đãn 明minh 正chánh 位vị 者giả 。 初sơ 果quả 是thị 無vô 漏lậu 首thủ 。 故cố 名danh 正chánh 位vị 。

一nhất 果quả 兩lưỡng 向hướng 者giả 。 一nhất 先tiên 修tu 向hướng 。 次thứ 證chứng 二nhị 果quả 。 證chứng 果Quả 已dĩ 觀quán 已dĩ 復phục 行hành 。 又hựu 是thị 二nhị 果quả 家gia 向hướng 。 此thử 即tức 向hướng 後hậu 之chi 向hướng 。 故cố 云vân 攝nhiếp 得đắc 那na 含hàm 向hướng 是thị 也dã 。

經Kinh 云vân 為vi 食thực 故cố 行hành 者giả 。 無vô 漏lậu 食thực 故cố 修tu 行hành 也dã 。

經kinh 生sanh 者giả 者giả 。 生sanh 彼bỉ 方phương 得đắc 那na 含hàm 也dã 。

更cánh 明minh 信tín 解giải 者giả 。 即tức 是thị 信tín 行hành 人nhân 入nhập 修tu 道Đạo 。 轉chuyển 名danh 信tín 解giải 人nhân 也dã 。 鈍độn 根căn 憑bằng 信tín 。 進tiến 發phát 真chân 解giải 。 故cố 名danh 信tín 解giải 。 是thị 人nhân 證chứng 果Quả 有hữu 三tam 。 謂vị 三tam 果quả 。

云vân 見kiến 得đắc 者giả 。 是thị 法pháp 行hành 人nhân 。 轉chuyển 入nhập 修tu 道Đạo 名danh 為vi 見kiến 得đắc 。 利lợi 根căn 人nhân 自tự 以dĩ 智trí 勳huân 見kiến 。 見kiến 法pháp 得đắc 理lý 。 故cố 名danh 見kiến 得đắc 。 是thị 人nhân 在tại 思tư 惟duy 道đạo 。 次thứ 第đệ 證chứng 三tam 果quả (# 云vân 云vân )# 故cố 開khai 善thiện 彈đàn 云vân 。 此thử 簡giản 利lợi 鈍độn 非phi 是thị 二nhị 人nhân 。 謂vị 此thử 非phi 二nhị 種chủng 那na 含hàm 也dã 。

身thân 證chứng 者giả 。 還hoàn 是thị 信tín 解giải 見kiến 得đắc 二nhị 人nhân 。 入nhập 思tư 惟duy 道đạo 。 用dụng 無vô 漏lậu 智trí 斷đoạn 上thượng 下hạ 分phần/phân 結kết 。 發phát 四tứ 禪thiền 四tứ 無vô 色sắc 定định 。 即tức 是thị 用dụng 共cộng 念niệm 處xứ 。 修tu 八bát 背bối/bội 捨xả 八bát 勝thắng 處xứ 。 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 入nhập 。 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 三tam 空không 事sự 性tánh 兩lưỡng 鄣# 先tiên 已dĩ 斷đoạn 盡tận 。 又hựu 斷đoạn 非phi 想tưởng 事sự 鄣# 滅diệt 緣duyên 理lý 。 諸chư 心tâm 心tâm 數số 法pháp 。 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 得đắc 此thử 定định 故cố 名danh 身thân 證chứng 阿A 那Na 含Hàm 。 何hà 者giả 入nhập 滅diệt 定định 似tự 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 安an 置trí 身thân 內nội 。 息tức 三tam 界giới 一nhất 切thiết 勞lao 務vụ 。 身thân 證chứng 想tưởng 受thọ 滅diệt 故cố 名danh 身thân 證chứng 。 又hựu 云vân 但đãn 有hữu 身thân 在tại 心tâm 。 如như 氷băng 魚ngư 蟄chập 虫trùng 。 是thị 故cố 奪đoạt 云vân 但đãn 名danh 身thân 證chứng 。 又hựu 俱câu 舍xá 論luận 云vân 。 不bất 還hoàn 果quả 修tu 得đắc 滅diệt 定định 轉chuyển 名danh 身thân 證chứng 。 滅diệt 定định 無vô 心tâm 。 由do 身thân 證chứng 得đắc 故cố 名danh 身thân 證chứng 。 轉chuyển 世thế 那na 含hàm 修tu 羅La 漢Hán 向hướng 。 更cánh 不bất 出xuất 觀quán 。 斷đoạn 八bát 九cửu 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 修tu 惑hoặc 。 亦diệc 未vị 即tức 證chứng 羅La 漢Hán 果Quả 。 (# 云vân 云vân )# 。

大Đại 乘Thừa 不bất 說thuyết 者giả 。 正chánh 消tiêu 今kim 經kinh 。 亦diệc 須tu 云vân 大Đại 乘Thừa 不bất 說thuyết 。 只chỉ 是thị 廣quảng 略lược 不bất 同đồng 。 其kỳ 理lý 無vô 失thất 。

經Kinh 云vân 無vô 色sắc 界giới 。 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 即tức 上thượng 流lưu 般bát 中trung 有hữu 於ư 二nhị 人nhân 。 一nhất 誰thùy 修tu 者giả 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 慧tuệ 。 是thị 往vãng 色sắc 究cứu 竟cánh 。 二nhị 無vô 雜tạp 修tu 者giả 即tức 樂nhạo/nhạc/lạc 定định 人nhân 也dã 。 言ngôn 雜tạp 修tu 者giả 。 謂vị 修tu 多đa 念niệm 有hữu 漏lậu 等đẳng 。

於ư 現hiện 身thân 上thượng 者giả 。 於ư 欲dục 界giới 身thân 。 即tức 得đắc 那na 含hàm 羅La 漢Hán 二nhị 果quả 也dã 。

遍biến 四tứ 禪thiền 受thọ 生sanh 者giả 。 此thử 即tức 遍biến 沒một 人nhân 。 餘dư 文văn 遍biến 十thập 八bát 天thiên 處xứ 。 今kim 且thả 依y 經Kinh 云vân 無vô 自tự 在tại 定định 者giả 。 謂vị 勤cần 修tu 觀quán 解giải 。 名danh 為vi 精tinh 進tấn 。 定định 心tâm 難nạn/nan 現hiện 名danh 不bất 自tự 在tại 。 即tức 無vô 四tứ 禪thiền 定định 也dã 。 解giải 怠đãi 有hữu 定định 。 飜phiên 前tiền 可khả 知tri 。

即tức 散tán 業nghiệp 者giả 。 散tán 壞hoại 有hữu 漏lậu 業nghiệp 也dã 。

不bất 受thọ 正chánh 生sanh 者giả 。 不bất 受thọ 上thượng 界giới 生sanh 也dã 。

被bị 道Đạo 心tâm 者giả 。 非phi 學học 非phi 初sơ 果quả 學học 非phi 無Vô 學Học 。 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 正chánh 是thị 那na 含hàm 修tu 羅La 漢Hán 向hướng 。 故cố 云vân 也dã 。

緣duyên 真chân 心tâm 者giả 。 證chứng 無vô 漏lậu 理lý 也dã 。

修tu 舊cựu 心tâm 者giả 。 住trụ 果quả 不bất 進tiến 。 即tức 如như 當đương 位vị 住trụ 。

名danh 學học 無Vô 學Học 即tức 失thất 念niệm 者giả 。 一nhất 退thoái 果quả 名danh 失thất 念niệm 。 二nhị 出xuất 觀quán 同đồng 散tán 心tâm 。 亦diệc 名danh 失thất 念niệm 。

又hựu 言ngôn 一nhất 是thị 一nhất 非phi 下hạ 重trọng/trùng 判phán 經kinh 中trung 四tứ 句cú 。 初sơ 言ngôn 非phi 學học 者giả 。 是thị 受thọ 生sanh 心tâm 受thọ 中trung 陰ấm 生sanh 。 二nhị 學học 者giả 是thị 無vô 漏lậu 因nhân 。 此thử 二nhị 未vị 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 二nhị 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 三tam 無Vô 學Học 者giả 是thị 無vô 漏lậu 果quả 。 四tứ 非phi 學học 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 是thị 命mạng 終chung 心tâm 捨xả 中trung 陰ấm 身thân 。 如như 雜tạp 心tâm 論luận 說thuyết 。 羅La 漢Hán 報báo 生sanh 心tâm 及cập 與dữ 威uy 儀nghi 意ý 。 隨tùy 順thuận 威uy 儀nghi 心tâm 。 故cố 趣thú 向hướng 般bát 。 此thử 二nhị 是thị 涅Niết 槃Bàn 。

若nhược 後hậu 解giải 下hạ 。 重trọng/trùng 判phán 第đệ 二nhị 師sư 解giải 釋thích 。 准chuẩn 前tiền 可khả 知tri 。

常thường 修tu 行hành 者giả 。 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 。 長trường 時thời 修tu 行hành 。 方phương 般bát 涅Niết 槃Bàn 。 但đãn 有hữu 勤cần 修tu 。 無vô 速tốc 進tiến 道đạo 。

不bất 待đãi 自tự 勤cần 者giả 。 謂vị 不bất 俟sĩ 精tinh 勤cần 修tu 道Đạo 也dã 。 大đại 論luận 云vân 。 生sanh 色sắc 界giới 已dĩ 不bất 經kinh 文văn 修tu 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 勤cần 修tu 速tốc 進tiến 二nhị 道đạo 俱câu 無vô 。 故cố 云vân 無vô 行hành 。

論luận 師sư 云vân 以dĩ 慈từ 悲bi 心tâm 而nhi 薰huân 者giả 。 此thử 解giải 非phi 理lý 。 故cố 今kim 不bất 用dụng 。

一nhất 羸luy 劣liệt 者giả 。 身thân 力lực 羸luy 弱nhược 。 不bất 能năng 修tu 道Đạo 故cố 爾nhĩ 。

還hoàn 成thành 前tiền 意ý 者giả 。 成thành 上thượng 得đắc 失thất 意ý 也dã 。

經Kinh 云vân 若nhược 善thiện 法Pháp 者giả 。 大đại 體thể 皆giai 不bất 出xuất 三tam 道đạo 。 即tức 三tam 德đức 故cố 。

前tiền 方phương 便tiện 道đạo (# 至chí )# 因nhân 位vị 者giả 。 只chỉ 是thị 始thỉ 從tùng 四tứ 念niệm 處xứ 至chí 那na 含hàm 總tổng 屬thuộc 因nhân 位vị 。

經Kinh 云vân 亦diệc 名danh 沙Sa 門Môn 者giả 。 此thử 句cú 明minh 因nhân 。 下hạ 句cú 辨biện 果quả 。

經Kinh 云vân 七thất 種chủng 果quả 者giả 。 說thuyết 此thử 七thất 果quả 為vi 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 異dị 前tiền 六lục 也dã 。

經Kinh 云vân 平bình 等đẳng 果quả 者giả 。 此thử 果quả 即tức 淨tịnh 土độ 果quả 。 以dĩ 十Thập 善Thiện 為vi 近cận 因nhân 。 復phục 以dĩ 三tam 灾# 為vi 疎sơ 因nhân 。 三tam 灾# 起khởi 時thời 眾chúng 生sanh 方phương 能năng 發phát 心tâm 。

斷đoạn 除trừ 乏phạp 者giả 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 乏phạp 。 是thị 餘dư 道đạo 者giả 。 斷đoạn 一nhất 切thiết 道đạo 。 是thị 在tại 因nhân 之chi 位vị 。 皆giai 名danh 乏phạp 也dã 。

兩lưỡng 非phi 意ý 者giả 。 非phi 一nhất 切thiết 乏phạp 。 非phi 一nhất 切thiết 道đạo 也dã 。 又hựu 非phi 修tu 行hành 非phi 具cụ 足túc 。

經Kinh 云vân 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 者giả 。 然nhiên 三tam 藏tạng 教giáo 似tự 作tác 無vô 作tác 戒giới 為vi 戒giới 身thân 。 根căn 本bổn 淨tịnh 禪thiền 觀quán 練luyện 薰huân 修tu 為vi 定định 身thân 。 觀quán 滅diệt 生sanh 四Tứ 諦Đế 乃nãi 至chí 道Đạo 場Tràng 。 見kiến 四Tứ 諦Đế 盡tận 為vi 慧tuệ 身thân 。 正chánh 習tập 俱câu 盡tận 。 名danh 解giải 脫thoát 身thân 。 了liễu 了liễu 知tri 見kiến 正chánh 習tập 已dĩ 盡tận 。 戒giới 定định 慧tuệ 滿mãn 。 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 名danh 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 身thân 。 通thông 教giáo 但đãn 於ư 三tam 藏tạng 五ngũ 上thượng 。 加gia 罪tội 不bất 罪tội 不bất 亂loạn 不bất 味vị 無vô 生sanh 四Tứ 諦Đế 。 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 見kiến 真chân 圓viên 極cực 。 為vi 慧tuệ 身thân 。 從tùng 初sơ 見kiến 地địa 解giải 脫thoát 見kiến 惑hoặc 。 乃nãi 至chí 坐tọa 道Đạo 場Tràng 時thời 。 一nhất 念niệm 相tương 應ứng 。 慧tuệ 習tập 氣khí 都đô 盡tận 。 住trụ 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 解giải 脫thoát 身thân 。 了liễu 了liễu 不bất 見kiến 縛phược 之chi 與dữ 脫thoát 。 而nhi 能năng 種chủng 智trí 佛Phật 眼nhãn 自tự 見kiến 。 住trụ 有hữu 餘dư 無vô 子tử 縛phược 入nhập 無vô 果quả 縛phược 。 亦diệc 見kiến 眾chúng 無vô 生sanh 縛phược 無vô 脫thoát 而nhi 見kiến 縛phược 脫thoát 。 名danh 解giải 脫thoát 知tri 見kiến 身thân 。 別biệt 圓viên 皆giai 約ước 九cửu 種chủng 戒giới 九cửu 種chủng 定định 九cửu 種chủng 智trí 。 界giới 外ngoại 習tập 盡tận 種chủng 智trí 佛Phật 眼nhãn 了liễu 了liễu 知tri 見kiến 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 。 亦diệc 知tri 見kiến 他tha 法Pháp 身thân 隱ẩn 顯hiển 次thứ 位vị 不bất 亂loạn 。 此thử 之chi 二nhị 教giáo 。 但đãn 有hữu 次thứ 不bất 次thứ 。 即tức 不bất 即tức 之chi 異dị 。 今kim 文văn 則tắc 兼kiêm 藏tạng 教giáo 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 五ngũ 分phần 法Pháp 身thân 正chánh 意ý 。 唯duy 在tại 三tam 乘thừa 共cộng 位vị 。

經Kinh 云vân 永vĩnh 斷đoạn 三tam 世thế 生sanh 因nhân 緣duyên 者giả 。 明minh 其kỳ 因nhân 古cổ 。

亦diệc 斷đoạn 三tam 界giới 。 五ngũ 陰ấm 身thân 者giả 。 章chương 其kỳ 閇bế 喪táng 。 故cố 云vân 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 依y 毗tỳ 婆bà 沙sa 初sơ 是thị 斷đoạn 集tập 智trí 。 依y 勝thắng 鬘man 經kinh 。 後hậu 是thị 斷đoạn 苦khổ 智trí 。

梵Phạm 行hạnh 已dĩ 畢tất 竟cánh 者giả 。 章chương 其kỳ 因nhân 圓viên 。

又hựu 捨xả 學học 道Đạo 者giả 。 明minh 其kỳ 果quả 極cực 。 依y 毗tỳ 婆bà 沙sa 。 前tiền 是thị 修tu 道Đạo 智trí 。 依y 勝thắng 鬘man 。 後hậu 是thị 證chứng 滅diệt 。

如như 本bổn 所sở 求cầu 。 今kim 日nhật 已dĩ 得đắc 者giả 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 無vô 知tri 本bổn 發phát 心tâm 猒# 三tam 界giới 苦khổ 。 唯duy 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 今kim 斷đoạn 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 。 已dĩ 盡tận 已dĩ 證chứng 。 究cứu 竟cánh 無vô 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 依y 毗tỳ 婆bà 沙sa 。 是thị 燈đăng 滅diệt 智trí 明minh 其kỳ 果quả 極cực 。

修tu 道Đạo 得đắc 果quả 者giả 者giả 。 章chương 其kỳ 圀# 圓viên 。 依y 勝thắng 鬘man 經kinh 是thị 修tu 道Đạo 智trí 。 故cố 云vân 所sở 作tác 已dĩ 辦biện 。

獲hoạch 得đắc 盡tận 智trí 者giả 。 明minh 其kỳ 因nhân 已dĩ 。 無vô 生sanh 智trí 者giả 。 彰chương 其kỳ 果quả 喪táng 。 故cố 勝thắng 鬘man 云vân 。 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 之chi 更cánh 不bất 受thọ 後hậu 。 故cố 云vân 不bất 受thọ 後hậu 有hữu 。 其kỳ 向hướng 屬thuộc 何hà 所sở 攝nhiếp 者giả 。 支chi 佛Phật 既ký 經kinh 涅Niết 槃Bàn 河hà 。 亦diệc 應ưng 有hữu 向hướng 。 為vi 屬thuộc 何hà 攝nhiếp 申thân 意ý 者giả 。 屬thuộc 第đệ 六lục 人nhân 。 攝nhiếp 別biệt 有hữu 意ý 者giả 。 此thử 正chánh 在tại 三tam 乘thừa 共cộng 位vị 以dĩ 釋thích 。 又hựu 今kim 應ưng 從tùng 圓viên 釋thích 方phương 稱xưng 經kinh 文văn 。 何hà 者giả 既ký 云vân 成thành 就tựu 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 名danh 到đáo 彼bỉ 岸ngạn 。 前tiền 二nhị 教giáo 及cập 別biệt 地địa 前tiền 並tịnh 未vị 見kiến 佛Phật 性tánh 。 悉tất 不bất 受thọ 具cụ 足túc 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 名danh 。 應ưng 從tùng 圓viên 釋thích 。 及cập 別biệt 證chứng 道đạo 同đồng 圓viên 以dĩ 釋thích 。 故cố 云vân 別biệt 有hữu 意ý 。

總tổng 結kết 大đại 宗tông 者giả 。 只chỉ 是thị 總tổng 結kết 大đại 意ý 耳nhĩ 。

佛Phật 性tánh 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 者giả 。 未vị 有hữu 現hiện 用dụng 故cố 名danh 亦diệc 無vô 。 未vị 來lai 心tâm 得đắc 故cố 名danh 亦diệc 有hữu 。

即tức 是thị 兩lưỡng 破phá 者giả 。 若nhược 云vân 闡xiển 提đề 得đắc 菩Bồ 提Đề 名danh 深thâm 著trước 。 不bất 得đắc 名danh 虗hư 妄vọng 。 能năng 破phá 此thử 二nhị 故cố 也dã 。

以dĩ 別biệt 破phá 通thông 者giả 。 明minh 通thông 教giáo 非phi 俱câu 因nhân 位vị 。 不bất 修tu 無vô 量lượng 三tam 學học 。 佛Phật 亦diệc 未vị 修tu 。 悉tất 須tu 改cải 觀quán 。 所sở 以dĩ 破phá 之chi 。 令linh 其kỳ 改cải 觀quán 。

經Kinh 云vân 作tác 五ngũ 逆nghịch 犯phạm 四tứ 重trọng/trùng 者giả 。 由do 未vị 見kiến 佛Phật 性tánh 。 則tắc 成thành 逆nghịch 中trung 理lý 。 犯phạm 菩Bồ 薩Tát 戒giới 等đẳng 。

以dĩ 通thông 涅Niết 槃Bàn 為vi 河hà 者giả 。 明minh 此thử 七thất 人nhân 但đãn 過quá 通thông 教giáo 涅Niết 槃Bàn 河hà 。 下hạ 文văn 方phương 云vân 。 若nhược 修tu 無vô 量lượng 三tam 學học 。 得đắc 度độ 變biến 易dị 河hà 。 到đáo 大đại 涅Niết 槃Bàn 岸ngạn 。

經Kinh 云vân 是thị 名danh 染nhiễm 著trước 者giả 。 若nhược 云vân 闡xiển 提đề 此thử 身thân 不bất 用dụng 修tu 。 即tức 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 名danh 為vi 染nhiễm 著trước 。

經Kinh 云vân 心tâm 口khẩu 異dị 想tưởng 異dị 說thuyết 者giả 。 由do 想tưởng 不bất 當đương 正chánh 理lý 。 故cố 令linh 說thuyết 異dị 。 若nhược 云vân 闡xiển 提đề 不bất 用dụng 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 即tức 得đắc 成thành 佛Phật 。 則tắc 名danh 異dị 說thuyết 。

經Kinh 云vân 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 者giả 。 謗báng 身thân 中trung 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 也dã 。

經Kinh 云vân 凡phàm 夫phu 所sở 得đắc 者giả 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 凡phàm 夫phu 得đắc 八bát 聖thánh 分phần 。 唯duy 舊cựu 是thị 凡phàm 夫phu 。 作tác 此thử 說thuyết 者giả 。 名danh 謗báng 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 若nhược 云vân 非phi 凡phàm 夫phu 所sở 得đắc 。 此thử 亦diệc 不bất 可khả 。 修tu 即tức 得đắc 也dã 。

經Kinh 云vân 一nhất 者giả 不bất 信tín 嗔sân 恚khuể 心tâm 者giả 。 只chỉ 聞văn 闡xiển 提đề 成thành 佛Phật 不bất 成thành 佛Phật 。 皆giai 生sanh 嗔sân 心tâm 。

經Kinh 云vân 雖tuy 信tín 不bất 解giải 義nghĩa 者giả 。 須tu 解giải 大đại 涅Niết 槃Bàn 理lý 。 方phương 得đắc 成thành 佛Phật 。 若nhược 不bất 達đạt 此thử 𥥌# 信tín 成thành 佛Phật 無vô 有hữu 得đắc 義nghĩa 。

經Kinh 云vân 於ư 異dị 身thân 中trung 者giả 。 改cải 闡xiển 提đề 業nghiệp 得đắc 人nhân 天thiên 身thân 。 於ư 此thử 身thân 得đắc 菩Bồ 提Đề 名danh 為vi 異dị 身thân 。 以dĩ 人nhân 天thiên 業nghiệp 非phi 是thị 佛Phật 因nhân 致trí 使sử 成thành 謗báng 。

經Kinh 云vân 不bất 作tác 不bất 生sanh 者giả 。 本bổn 有hữu 故cố 不bất 作tác 不bất 生sanh 。

經Kinh 云vân 煩phiền 惱não 因nhân 緣duyên 故cố 。 不bất 可khả 見kiến 者giả 。 只chỉ 由do 此thử 言ngôn 即tức 成thành 謗báng 義nghĩa 。

經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 都đô 無vô 下hạ 明minh 無vô 。 從tùng 方phương 便tiện 下hạ 明minh 有hữu 。 二nhị 言ngôn 相tương 違vi 。 所sở 以dĩ 成thành 謗báng 。

佛Phật 性tánh 之chi 理lý 者giả 。 若nhược 是thị 數số 法pháp 則tắc 屬thuộc 三tam 世thế 。 佛Phật 性tánh 理lý 體thể 非phi 數số 法pháp 故cố 。

果quả 中trung 說thuyết 因nhân 者giả 。 現hiện 在tại 修tu 行hành 。 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 由do 過quá 去khứ 善thiện 根căn 。

四tứ 結kết 隨tùy 自tự 意ý 語ngữ 者giả 。 即tức 以dĩ 三tam 界giới 結kết 示thị 也dã 。

經Kinh 云vân 何hà 名danh 為vi 如như 虗hư 空không 者giả 。 問vấn 意ý 云vân 為vi 定định 同đồng 於ư 質chất 礙ngại 虗hư 空không 。 為vi 復phục 異dị 此thử 虗hư 空không 。 若nhược 同đồng 此thử 者giả 即tức 三tam 世thế 攝nhiếp 。

經Kinh 云vân 如như 虗hư 空không 華hoa 者giả 。 全toàn 空không 是thị 華hoa 。 故cố 非phi 三tam 世thế 。

不bất 復phục 細tế 開khai 者giả 。 此thử 假giả 文văn 有hữu 標tiêu 釋thích 結kết 可khả 見kiến 。 故cố 不bất 開khai 之chi 。

經Kinh 云vân 如Như 來Lai 佛Phật 性tánh 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 佛Phật 以dĩ 虗hư 空không 喻dụ 於ư 佛Phật 性tánh 。 迦Ca 葉Diếp 則tắc 以dĩ 如Như 來Lai 涅Niết 槃Bàn 。 有hữu 證chứng 有hữu 得đắc 對đối 於ư 佛Phật 性tánh 。 令linh 佛Phật 性tánh 成thành 有hữu 故cố 。 約ước 三tam 法pháp 為vi 問vấn 。 令linh 虗hư 空không 之chi 譬thí 成thành 有hữu 。

經Kinh 云vân 為vi 非phi 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 者giả 。 世thế 人nhân 終chung 不bất 敢cảm 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 非phi 如Như 來Lai 。 煩phiền 惱não 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 不bất 信tín 墻tường 壁bích 瓦ngõa 石thạch 。 即tức 是thị 佛Phật 性tánh 。

不bất 唯duy 正chánh 報báo 者giả 。 正Chánh 法Pháp 念niệm 是thị 小Tiểu 乘Thừa 。 亦diệc 云vân 心tâm 造tạo 於ư 依y 正chánh 。

涅Niết 槃Bàn 本bổn 絕tuyệt 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 本bổn 是thị 絕tuyệt 待đãi 法pháp 。 為vi 赴phó 權quyền 機cơ 作tác 相tương 待đãi 說thuyết 。

虗hư 空không 本bổn 待đãi 者giả 。 空không 是thị 世thế 間gian 之chi 空không 。 本bổn 從tùng 相tương 待đãi 得đắc 名danh 。 今kim 則tắc 借tá 喻dụ 正chánh 因nhân 佛Phật 性tánh 絕tuyệt 待đãi 之chi 理lý 。 名danh 為vi 絕tuyệt 耳nhĩ 。

此thử 即tức 不bất 例lệ 者giả 。 謂vị 有hữu 無vô 不bất 例lệ 也dã 。

無vô 非phi 四tứ 大đại 對đối 者giả 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 四tứ 大đại 無vô 別biệt 。 四tứ 大đại 對đối 於ư 四tứ 大đại 故cố 也dã 。

經Kinh 云vân 涅Niết 槃Bàn 是thị 有hữu 可khả 見kiến 者giả 。 修tu 習tập 即tức 可khả 見kiến 也dã 。

是thị 色sắc 者giả 。 色sắc 解giải 脫thoát 及cập 真chân 善thiện 妙diệu 色sắc 。

足túc 迹tích 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 八bát 正Chánh 道Đạo 之chi 踐tiễn 極cực 。

章chương 句cú 者giả 。 摩Ma 訶Ha 般Bát 若Nhã 。 解giải 脫thoát 法Pháp 身thân 三tam 法pháp 具cụ 足túc 名danh 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 妙diệu 世thế 伊y 字tự 。

是thị 有hữu 者giả 。 妙diệu 有hữu 也dã 。

是thị 相tương/tướng 者giả 。 無vô 十thập 相tương/tướng 故cố 。 即tức 是thị 無vô 相tướng 之chi 相tướng 。

是thị 緣duyên 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 為vi 眾chúng 生sanh 增tăng 上thượng 緣duyên 。

光quang 明minh 者giả 。 從tùng 譬thí 得đắc 名danh 。 即tức 般Bát 若Nhã 當đương 體thể 已dĩ 餘dư 名danh 皆giai 屬thuộc 脫thoát 解giải 。

第đệ 三tam 破phá 外ngoại 道đạo 計kế 空không 者giả 。 世thế 性tánh 眼nhãn 所sở 見kiến 空không 。 不bất 堪kham 為vi 佛Phật 性tánh 喻dụ 。 故cố 廣quảng 破phá 之chi 。

真Chân 諦Đế 有hữu 重trọng 數số 者giả 。 此thử 破phá 次thứ 第đệ 空không 類loại 。 如như 小Tiểu 乘Thừa 所sở 證chứng 真Chân 諦Đế 。 從tùng 淺thiển 至chí 深thâm 。 次thứ 第đệ 而nhi 入nhập 。 故cố 云vân 重trọng/trùng 數số 。

經Kinh 云vân 盡tận 虗hư 空không (# 至chí )# 海hải 水thủy 者giả 。 盡tận 佛Phật 虗hư 空không 如như 海hải 水thủy 相tương/tướng 。

若nhược 具cụ 十thập 方phương 虗hư 空không 者giả 。 十thập 方phương 空không 聚tụ 在tại 一nhất 處xứ 。 名danh 具cụ 足túc 空không 。

唯duy 鳥điểu 來lai 栖tê 樹thụ 者giả 。 此thử 即tức 動động 合hợp 不bất 動động 物vật 。

只chỉ 是thị 體thể 用dụng 者giả 。 如như 人nhân 是thị 物vật 體thể 。 能năng 動động 即tức 物vật 用dụng 。 二nhị 指chỉ 亦diệc 爾nhĩ 。 但đãn 隨tùy 取thủ 一nhất 指chỉ 為vi 體thể 。 動động 即tức 是thị 用dụng 。

兩lưỡng 苦khổ 合hợp 者giả 。 如như 二nhị 手thủ 二nhị 指chỉ 先tiên 已dĩ 自tự 合hợp 。 復phục 更cánh 兩lưỡng 雙song 共cộng 合hợp 。 故cố 云vân 如như 二nhị 雙song 指chỉ 共cộng 合hợp 也dã 。

或hoặc 心tâm 神thần 等đẳng 覺giác 者giả 。 百bách 論luận 第đệ 一nhất 云vân 。 外ngoại 曰viết 實thật 有hữu 神thần 。 如như 僧Tăng 佉khư 經kinh 中trung 說thuyết 。 覺giác 相tương/tướng 是thị 神thần 。 內nội 曰viết 神thần 覺giác 為vi 一nhất 耶da 。 為vi 異dị 耶da 。 外ngoại 曰viết 神thần 覺giác 一nhất 也dã 。 內nội 曰viết 覺giác 若nhược 神thần 無vô 常thường 。 若nhược 覺giác 是thị 神thần 相tương/tướng 者giả 。 覺giác 無vô 常thường 故cố 神thần 應ưng 無vô 常thường 。 譬thí 如như 熱nhiệt 是thị 火hỏa 相tương/tướng 。 熱nhiệt 無vô 常thường 故cố 火hỏa 亦diệc 無vô 常thường 。 然nhiên 今kim 所sở 計kế 與dữ 彼bỉ 意ý 同đồng 。 故cố 是thị 引dẫn 之chi 。

若nhược 有hữu 來lai 時thời 者giả 。 云vân 若nhược 有hữu 物vật 來lai 入nhập 於ư 空không 中trung 。 空không 能năng 容dung 受thọ 。 則tắc 知tri 空không 有hữu 其kỳ 用dụng 。

不bất 得đắc 言ngôn 一nhất 可khả 解giải 者giả 。 一nhất 器khí 中trung 有hữu 餘dư 器khí 及cập 餘dư 處xứ 皆giai 有hữu 於ư 空không 。 故cố 云vân 空không 則tắc 非phi 一nhất 。

兔thố 角giác 亦diệc 非phi 者giả 。 以dĩ 兔thố 角giác 但đãn 有hữu 其kỳ 名danh 。 而nhi 無vô 其kỳ 體thể 。 故cố 非phi 世thế 攝nhiếp 。 所sở 以dĩ 借tá 喻dụ 佛Phật 性tánh 同đồng 不bất 可khả 得đắc 。

若nhược 無vô 此thử 觀quán 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 及cập 偏thiên 菩Bồ 薩Tát 無vô 中trung 道đạo 觀quán 。 不bất 能năng 破phá 大đại 煩phiền 惱não 。 所sở 以dĩ 於ư 世thế 有hữu 諍tranh 。

先tiên 明minh 如Như 來Lai 二nhị 明minh 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 此thử 舉cử 果quả 人nhân 因nhân 人nhân 。 但đãn 無vô 有hữu 諍tranh 故cố 。

與dữ 物vật 和hòa 者giả 。 稱xưng 機cơ 適thích 會hội 。 故cố 名danh 為vi 和hòa 。

違vi 於ư 旨chỉ 者giả 。 如như 前tiền 二nhị 十thập 一nhất 雙song 諍tranh 論luận 是thị 。

經Kinh 云vân 一nhất 者giả 信tín 心tâm 等đẳng 。 十thập 法pháp 皆giai 依y 圓viên 釋thích 。 並tịnh 須tu 非phi 前tiền 三tam 教giáo 信tín 等đẳng 方phương 稱xưng 文văn 旨chỉ 。 何hà 者giả 一nhất 起khởi 圓viên 信tín 。 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 煩phiền 惱não 即tức 菩Bồ 提Đề 。 即tức 空không 假giả 中trung 。 六lục 即tức 甄chân 之chi 。 方phương 無vô 諍tranh 下hạ 九cửu 法pháp 例lệ 爾nhĩ 。

先tiên 明minh 有hữu 次thứ 明minh 無vô 者giả 。 略lược 列liệt 二nhị 法pháp 以dĩ 之chi 為vi 戒giới 。 遍biến 一nhất 切thiết 法pháp 皆giai 通thông 有hữu 無vô 。

經Kinh 云vân 所sở 有hữu 罪tội 過quá 者giả 。 有hữu 三tam 漏lậu 故cố 即tức 是thị 罪tội 過quá 。

法Pháp 身thân 破phá 壞hoại 者giả 。 法Pháp 身thân 實thật 不bất 可khả 壞hoại 。 但đãn 為vi 漏lậu 所sở 障chướng 不bất 見kiến 。 即tức 名danh 破phá 壞hoại 。 又hựu 餘dư 二nhị 身thân 依y 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 破phá 餘dư 二nhị 則tắc 破phá 。

即tức 是thị 觀quán 不bất 觀quán 者giả 。 觀quán 即tức 初sơ 句cú 。 不bất 觀quán 即tức 第đệ 二nhị 句cú 。

經Kinh 云vân 輕khinh 者giả 自tự 去khứ 者giả 。 非phi 全toàn 自tự 去khứ 。 但đãn 是thị 輕khinh 微vi 易dị 斷đoạn 。

經Kinh 云vân 說thuyết 是thị 二nhị 義nghĩa 者giả 。 有hữu 無vô 二nhị 義nghĩa 也dã 。

離ly 諸chư 結kết 漏lậu 者giả 。 既ký 是thị 中trung 觀quán 所sở 治trị 漏lậu 。 則tắc 通thông 界giới 內nội 界giới 外ngoại 。

因nhân 於ư 緣duyên 者giả 。 外ngoại 五ngũ 塵trần 境cảnh 也dã 。

說thuyết 者giả 成thành 小tiểu 不bất 同đồng 者giả 。 偈kệ 云vân 欲dục 知tri 汝nhữ 過quá 。 皆giai 由do 思tư 覺giác 生sanh 。 若nhược 能năng 斷đoạn 思tư 覺giác 知tri 。 汝nhữ 即tức 無vô 有hữu 。 涉thiệp 云vân 如Như 來Lai 昔tích 住trú 王Vương 舍Xá 城Thành 中trung 。 阿A 難Nan 乞khất 食thực 。 有hữu 女nữ 携huề 兒nhi 就tựu 井tỉnh 汲cấp 水thủy 。 女nữ 見kiến 阿A 難Nan 容dung 儀nghi 端đoan 正chánh 。 心tâm 生sanh 愛ái 著trước 。 住trụ 目mục 不bất 捨xả 。 不bất 覺giác 以dĩ 索sách 繫hệ 兒nhi 井tỉnh 。 拔bạt 出xuất 兒nhi 死tử 。 因nhân 生sanh 悔hối 心tâm 。 故cố 說thuyết 斯tư 偈kệ 。 食thực 訖ngật 還hoàn 以dĩ 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 令linh 阿A 難Nan 受thọ 持trì 是thị 偈kệ 。 云vân 是thị 過quá 去khứ 佛Phật 宣tuyên 說thuyết 。 彼bỉ 女nữ 曾tằng 聞văn 。 非phi 女nữ 智trí 力lực 。 而nhi 能năng 演diễn 說thuyết 。 故cố 云vân 成thành 小tiểu 不bất 同đồng 。

無vô 明minh 與dữ 我ngã 見kiến 合hợp 者giả 。 無vô 明minh 與dữ 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 合hợp 為vi 一nhất 。

簡giản 異dị 欲dục 漏lậu 者giả 。 明minh 上thượng 二nhị 界giới 一nhất 一nhất 禪thiền 地địa 各các 因nhân 緣duyên 於ư 塵trần 境cảnh 。 能năng 生sanh 漏lậu 心tâm 。 故cố 云vân 除trừ 欲dục 界giới 中trung 因nhân 緣duyên 。 又hựu 一nhất 心tâm 支chi 為vi 內nội 。 四tứ 支chi 為vi 外ngoại 。 又hựu 五ngũ 支chi 為vi 內nội 。 當đương 地địa 五ngũ 塵trần 為vi 外ngoại 。 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 例lệ 爾nhĩ 。

何hà 以dĩ 故cố 。 由do 未vị 見kiến 性tánh 皆giai 名danh 為vi 漏lậu 。

經Kinh 云vân 諸chư 漏lậu 根căn 本bổn 者giả 。 由do 本bổn 有hữu 無vô 明minh 迷mê 真chân 起khởi 妄vọng 。 與dữ 一nhất 切thiết 漏lậu 而nhi 為vi 根căn 本bổn 也dã 。

經Kinh 云vân 作tác 想tưởng 者giả 。 辨biện 所sở 迷mê 法pháp 。 由do 憶ức 想tưởng 故cố 。 生sanh 於ư 漏lậu 心tâm 。 名danh 為vi 作tác 想tưởng 。

經Kinh 云vân 貪tham 因nhân 等đẳng 者giả 。 無vô 明minh 為vi 三tam 毒độc 之chi 本bổn 故cố 也dã 。

何hà 以dĩ 異dị 說thuyết 者giả 。 何hà 以dĩ 今kim 說thuyết 與dữ 昔tích 異dị 耶da 。

互hỗ 為vi 因nhân 果quả 者giả 。 前tiền 念niệm 為vi 因nhân 。 後hậu 念niệm 為vi 果quả 。 不bất 善thiện 思tư 惟duy 。 無vô 明minh 更cánh 互hỗ 皆giai 爾nhĩ 。

經Kinh 云vân 子tử 是thị 近cận 因nhân 者giả 。 如như 由do 無vô 明minh 故cố 不bất 善thiện 故cố 。 不bất 善thiện 思tư 惟duy 。 即tức 以dĩ 無vô 明minh 為vi 近cận 因nhân 。 先tiên 起khởi 思tư 惟duy 亦diệc 爾nhĩ 。

能năng 燋tiều 因nhân 緣duyên 者giả 。 以dĩ 中trung 道đạo 觀quán 燋tiều 無vô 明minh 漏lậu 。 互hỗ 令linh 其kỳ 妄vọng 滅diệt 。 不bất 使sử 從tùng 因nhân 而nhi 至chí 於ư 果quả 。

經Kinh 云vân 智trí 者giả 當đương 觀quán 下hạ 。 先tiên 明minh 內nội 心tâm 起khởi 漏lậu 。 次thứ 從tùng 誰thùy 共cộng 住trú 下hạ 因nhân 外ngoại 緣duyên 起khởi 漏lậu 。

何hà 時thời 者giả 。 十thập 二nhị 時thời 也dã 。

誰thùy 共cộng 住trú 者giả 。 因nhân 惡ác 知tri 識thức 也dã 。

何hà 處xứ 者giả 。 因nhân 依y 報báo 起khởi 也dã 。

經Kinh 云vân 眾chúng 生sanh 一nhất 身thân 者giả 。 為vi 遮già 耶da 見kiến 之chi 人nhân 。 故cố 設thiết 此thử 問vấn 。

或hoặc 復phục 說thuyết 愛ái (# 至chí )# 取thủ 相tương/tướng 者giả 。 意ý 云vân 說thuyết 愛ái 名danh 通thông 。 所sở 謂vị 善thiện 愛ái 。 及cập 菩Bồ 薩Tát 愛ái 樂nhạo 佛Phật 法Pháp 。 而nhi 不bất 生sanh 於ư 取thủ 相tương/tướng 。

大đại 期kỳ 者giả 。 或hoặc 胎thai 中trung 墮đọa 落lạc 及cập 百bách 年niên 等đẳng 。 皆giai 名danh 大đại 期kỳ 。

經Kinh 云vân 在tại 斷đoạn 中trung 不bất 者giả 。 正chánh 問vấn 無vô 漏lậu 果quả 報báo 。 為vi 用dụng 斷đoạn 不phủ 。

無vô 漏lậu 無vô 有hữu 果quả 報báo 者giả 。 且thả 順thuận 小tiểu 宗tông 。 後hậu 無vô 果quả 報báo 。 云vân 無vô 果quả 也dã 。

經Kinh 云vân 牛ngưu 即tức 是thị 水thủy 草thảo 者giả 。 水thủy 草thảo 是thị 牛ngưu 因nhân 。 食thực 是thị 人nhân 因nhân 。 名danh 果quả 中trung 說thuyết 因nhân 。

至chí 梵Phạm 天Thiên 邊biên 者giả 。 此thử 明minh 從tùng 欲dục 界giới 修tu 於ư 上thượng 定định 。 當đương 來lai 必tất 生sanh 於ư 彼bỉ 。 此thử 望vọng 於ư 彼bỉ 名danh 梵Phạm 天Thiên 邊biên 。

定định 是thị 意ý 業nghiệp 者giả 。 此thử 修tu 彼bỉ 定định 。 由do 意ý 思tư 故cố 。 名danh 之chi 為vi 業nghiệp 。 所sở 以dĩ 。

常thường 謂vị 色sắc 界giới 為vi 心tâm 者giả 。 只chỉ 是thị 常thường 思tư 彼bỉ 界giới 耳nhĩ 。

迦Ca 葉Diếp 品phẩm 四tứ

經Kinh 云vân 從tùng 惡ác 煩phiền 惱não 者giả 。 舉cử 極cực 麤thô 煩phiền 惱não 為vi 觀quán 境cảnh 也dã 。

經Kinh 云vân 滅diệt 同đồng 此thử 疑nghi 者giả 。 汝nhữ 之chi 所sở 問vấn 。 正chánh 稱xưng 末mạt 代đại 所sở 宜nghi 故cố 。 佛Phật 讚tán 言ngôn 之chi 。

在tại 言ngôn 少thiểu 異dị 者giả 。 雖tuy 小tiểu 異dị 其kỳ 體thể 是thị 同đồng 。 故cố 前tiền 文văn 云vân 。 慈từ 即tức 佛Phật 性tánh 。 佛Phật 性tánh 即tức 慈từ 正chánh 。

出xuất 所sở 生sanh 行hành 者giả 。 更cánh 助trợ 其kỳ 問vấn 意ý 。 若nhược 達đạt 煩phiền 惱não 即tức 是thị 梵Phạm 行hạnh 。

五ngũ 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 者giả 。 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 為vi 五ngũ 陰ấm 因nhân 故cố 。 次thứ 陰ấm 復phục 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 令linh 滅diệt 陰ấm 因nhân 見kiến 陰ấm 。

涅Niết 槃Bàn 識thức 初sơ 起khởi 時thời 者giả 。 一nhất 者giả 識thức 初sơ 託thác 胎thai 未vị 能năng 別biệt 分phần/phân 。 二nhị 者giả 大đại 體thể 簡giản 於ư 五ngũ 識thức 。 以dĩ 卒tuất 爾nhĩ 見kiến 未vị 能năng 分phân 別biệt 。 即tức 屬thuộc 無vô 記ký 。 故cố 云vân 五ngũ 識thức 准chuẩn 無vô 記ký 。

想tưởng 得đắc 假giả 名danh 者giả 。 想tưởng 能năng 分phân 別biệt 。 假giả 名danh 青thanh 黃hoàng 赤xích 白bạch 。 及cập 善thiện 惡ác 之chi 法pháp 。 故cố 須tu 觀quán 之chi 。

色sắc 陰ấm 麤thô 淺thiển 者giả 。 一nhất 者giả 麤thô 淺thiển 。 二nhị 者giả 易dị 解giải 。 所sở 以dĩ 不bất 觀quán 。 亦diệc 是thị 且thả 順thuận 經kinh 文văn 隨tùy 機cơ 之chi 說thuyết 。

行hành 陰ấm 過quá 重trọng/trùng 者giả 。 由do 受thọ 想tưởng 流lưu 入nhập 行hành 陰ấm 而nhi 成thành 作tác 業nghiệp 。 名danh 為vi 過quá 重trọng/trùng 。

起khởi 三tam 因nhân 者giả 。 愛ái 取thủ 有hữu 也dã 。

說thuyết 識thức 為vi 觸xúc 者giả 。 觸xúc 是thị 對đối 礙ngại 之chi 法pháp 。 故cố 說thuyết 識thức 等đẳng 為vi 觸xúc 。

謂vị 觸xúc 因nhân 受thọ 果quả 次thứ 第đệ 因nhân 緣duyên 者giả 。 只chỉ 是thị 受thọ 次thứ 第đệ 想tưởng 因nhân 也dã 。

即tức 是thị 煩phiền 惱não 前tiền 心tâm 者giả 。 俱câu 舍xá 頌tụng 曰viết 。 明minh 無vô 明minh 非phi 二nhị 。 彼bỉ 疏sớ/sơ 釋thích 云vân 無vô 漏lậu 相tương 應ứng 觸xúc 名danh 為vi 明minh 觸xúc 。 染nhiễm 汙ô 相tương 應ứng 觸xúc 名danh 無vô 明minh 觸xúc 。 與dữ 有hữu 漏lậu 善thiện 無vô 記ký 相tương 應ứng 觸xúc 名danh 非phi 明minh 非phi 無vô 明minh 觸xúc 。 故cố 云vân 非phi 二nhị 也dã 。 今kim 文văn 正chánh 明minh 無vô 明minh 是thị 愛ái 取thủ 。 前tiền 心tâm 八bát 聖thánh 道Đạo 是thị 無vô 漏lậu 。 前tiền 心tâm 有hữu 漏lậu 善thiện 耶da 記ký 。 謂vị 人nhân 人nhân 善thiện 心tâm 也dã 。

經Kinh 云vân 非phi 有hữu 受thọ 者giả 。 四tứ 句cú 求cầu 受thọ 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 有hữu 假giả 名danh 故cố 也dã 。

經Kinh 云vân 斷đoạn 是thị 和hòa 合hợp 者giả 。 三tam 假giả 四tứ 句cú 推thôi 之chi 令linh 契khế 佛Phật 性tánh 中trung 理lý 。 名danh 斷đoạn 和hòa 合hợp 。

行hành 心tâm 中trung 別biệt 有hữu 想tưởng 到đáo 者giả 。 由do 受thọ 想tưởng 流lưu 入nhập 行hành 心tâm 到đáo 。 令linh 行hành 心tâm 起khởi 於ư 想tưởng 到đáo 。

乃nãi 有hữu 不bất 用dụng 處xứ 者giả 。 以dĩ 十thập 一nhất 切thiết 處xứ 。 但đãn 至chí 空không 識thức 二nhị 處xứ 。 有hữu 一nhất 切thiết 想tưởng 。 不bất 用dụng 處xứ 則tắc 無vô 。 故cố 云vân 但đãn 前tiền 二nhị 是thị 一nhất 切thiết 。

經Kinh 云vân 復phục 有hữu 大đại 想tưởng 下hạ 。 明minh 上thượng 界giới 想tưởng 。 從tùng 此thử 已dĩ 前tiền 並tịnh 是thị 欲dục 界giới 起khởi 想tưởng 。

名danh 慧tuệ 心tâm 者giả 。 能năng 滅diệt 世thế 諦đế 想tưởng 心tâm 。 故cố 得đắc 慧tuệ 名danh 。

此thử 兩lưỡng 意ý 者giả 。 善thiện 近cận 惡ác 捨xả 。 捨xả 一nhất 切thiết 惡ác 法pháp 。 而nhi 得đắc 解giải 脫thoát 。 前tiền 云vân 想tưởng 二nhị 者giả 。 若nhược 緣duyên 宜nghi 略lược 說thuyết 耳nhĩ 。

經Kinh 云vân 云vân 何hà 聖thánh 人nhân 而nhi 有hữu 倒đảo 想tưởng 者giả 。 佛Phật 意ý 云vân 若nhược 為vi 即tức 是thị 一nhất 切thiết 。 聖thánh 人nhân 倒đảo 想tưởng 汝nhữ 試thí 說thuyết 之chi 。

煩phiền 惱não 門môn 者giả 。 由do 之chi 通thông 入nhập 。 故cố 名danh 為vi 門môn 。

經Kinh 云vân 十thập 種chủng 想tưởng 者giả 。 所sở 謂vị 色sắc 聲thanh 香hương 味vị 觸xúc 想tưởng 。 生sanh 住trụ 滅diệt 及cập 男nam 女nữ 想tưởng 。 依y 前tiền 倒đảo 想tưởng 生sanh 十thập 種chủng 想tưởng 也dã 。

中trung 容dung 捨xả 心tâm 者giả 。 只chỉ 是thị 平bình 不bất 善thiện 不bất 惡ác 心tâm 。

自tự 然nhiên 符phù 會hội 者giả 。 自tự 然nhiên 與dữ 意ý 符phù 會hội 而nhi 成thành 作tác 業nghiệp 。

經Kinh 云vân 不bất 白bạch (# 至chí )# 無vô 漏lậu 業nghiệp 者giả 。 今kim 文văn 一nhất 往vãng 云vân 。 無vô 漏lậu 名danh 不bất 白bạch 不bất 黑hắc 。 准chuẩn 餘dư 文văn 說thuyết 。 實thật 報báo 土thổ/độ 名danh 亦diệc 黑hắc 亦diệc 白bạch 。 寂tịch 光quang 名danh 非phi 白bạch 非phi 黑hắc 。 (# 云vân 云vân )# 。

不bất 得đắc 云vân 報báo 者giả 。 無vô 漏lậu 無vô 報báo 故cố 也dã 。

煩phiền 惱não 至chí 招chiêu 報báo 者giả 。 他tha 人nhân 但đãn 云vân 業nghiệp 能năng 招chiêu 報báo 。 煩phiền 惱não 不bất 招chiêu 報báo 。 今kim 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 煩phiền 惱não 亦diệc 能năng 招chiêu 報báo 。

苦khổ 之chi 與dữ 有hữu 者giả 。 若nhược 通thông 以dĩ 七thất 支chi 為vi 言ngôn 。 亦diệc 名danh 有hữu 。 亦diệc 名danh 苦khổ 。 今kim 從tùng 別biệt 對đối 。 不bất 從tùng 通thông 說thuyết 。 故cố 爾nhĩ 。

後hậu 兩lưỡng 句cú 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 有hữu 為vi 頭đầu 名danh 亦diệc 具cụ 四tứ 句cú 。 苦khổ 為vi 頭đầu 亦diệc 具cụ 四tứ 句cú 。 例lệ 前tiền 二nhị 句cú 說thuyết 之chi 。 將tương 此thử 四tứ 句cú 對đối 今kim 經kinh 中trung 十thập 二nhị 句cú 。 只chỉ 是thị 三tam 道đạo 故cố 也dã 。

老lão 死tử (# 至chí )# 何hà 等đẳng 者giả 。 且thả 約ước 一nhất 期kỳ 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 以dĩ 說thuyết 。

跨khóa 節tiết 相tương 生sanh 者giả 。 如như 因nhân 煩phiền 惱não 而nhi 生sanh 愛ái 取thủ 。 行hành 生sanh 有hữu 。 餘dư 者giả 類loại 此thử 。

經Kinh 云vân 一nhất 百bách 三tam 十thập 六lục 地địa 獄ngục 者giả 。 前tiền 現hiện 病bệnh 品phẩm 中trung 已dĩ 釋thích 。

無vô 明minh 為vi 傍bàng 者giả 。 無vô 明minh 是thị 小Tiểu 乘Thừa 習tập 氣khí 。 故cố 名danh 為vi 傍bàng 。

互hỗ 相tương 因nhân 待đãi 者giả 。 互hỗ 相tương 資tư 潤nhuận 也dã 。

能năng 生sanh 中trung 道đạo 佛Phật 性tánh 者giả 。 眾chúng 生sanh 佛Phật 性tánh 。 本bổn 自tự 有hữu 之chi 。 何hà 故cố 云vân 生sanh 。 釋thích 曰viết 若nhược 非phi 圓viên 伊y 秘bí 教giáo 詮thuyên 於ư 正chánh 性tánh 修tu 緣duyên 了liễu 。 焉yên 能năng 見kiến 性tánh 。 由do 教giáo 而nhi 見kiến 義nghĩa 說thuyết 能năng 生sanh 。

遂toại 使sử 闡xiển 提đề 還hoàn 生sanh 善thiện 根căn 者giả 。 前tiền 苦khổ 折chiết 挫tỏa 。 今kim 則tắc 接tiếp 引dẫn 。 故cố 云vân 還hoàn 生sanh 。

此thử 行hành 希hy 有hữu 者giả 。 今kim 經kinh 皆giai 用dụng 大đại 涅Niết 槃Bàn 心tâm 修tu 行hành 。 故cố 歎thán 希hy 有hữu 。

歎thán 三Tam 寶Bảo 者giả 。 教giáo 是thị 法pháp 。 行hành 是thị 僧Tăng 。 主chủ 是thị 佛Phật 。 又hựu 教giáo 詮thuyên 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 行hành 趣thú 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 。 佛Phật 是thị 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 果quả 。

此thử 非phi 正chánh 問vấn 梵Phạm 行hạnh 體thể 者giả 。 如như 上thượng 梵Phạm 行hạnh 七thất 善thiện 及cập 四tứ 無vô 量lượng 。 則tắc 以dĩ 三tam 淨tịnh 為vi 梵Phạm 行hạnh 體thể 。 今kim 文văn 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 。 但đãn 是thị 梵Phạm 行hạnh 之chi 緣duyên 詮thuyên 於ư 梵Phạm 行hạnh 。

經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 一nhất 切thiết 法pháp 是thị 者giả 。 依y 迦Ca 葉Diếp 泛phiếm 爾nhĩ 通thông 問vấn 。 佛Phật 亦diệc 通thông 途đồ 而nhi 答đáp 。 由do 此thử 故cố 引dẫn 起khởi 迦Ca 葉Diếp 歷lịch 別biệt 廣quảng 問vấn 。 又hựu 佛Phật 約ước 開khai 權quyền 以dĩ 答đáp 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 是thị 。

一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 者giả 。 權quyền 法pháp 生sanh 權quyền 行hành 。 實thật 法pháp 生sanh 實thật 行hạnh 。 今kim 正chánh 約ước 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 法pháp 。 生sanh 一nhất 行hành 一nhất 切thiết 行hành 。 即tức 如Như 來Lai 行hạnh 。 故cố 云vân 滿mãn 教giáo 含hàm 一nhất 切thiết 法pháp 。 又hựu 被bị 後hậu 代đại 悉tất 俻# 權quyền 實thật 之chi 人nhân 也dã 。

經Kinh 云vân 或hoặc 說thuyết 是thị 善thiện 不bất 善thiện 者giả 。 不bất 善thiện 是thị 所sở 破phá 。 故cố 云vân 不bất 善thiện 及cập 耶da 見kiến 等đẳng 。

經kinh 能năng 生sanh 行hành 者giả 。 然nhiên 迦Ca 葉Diếp 通thông 取thủ 一nhất 代đại 教giáo 法pháp 為vi 問vấn 。

只chỉ 此thử 涅Niết 槃Bàn 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 者giả 。 今kim 經kinh 大đại 體thể 其kỳ 具cụ 三tam 意ý 。 一nhất 者giả 約ước 開khai 昔tích 權quyền 顯hiển 今kim 實thật 。 二nhị 者giả 從tùng 昔tích 已dĩ 來lai 。 用dụng 大đại 涅Niết 槃Bàn 心tâm 。 次thứ 第đệ 修tu 習tập 。 至chí 於ư 初Sơ 地Địa 。 得đắc 見kiến 佛Phật 性tánh 。 具cụ 一nhất 切thiết 法pháp 。 三tam 者giả 始thỉ 終chung 圓viên 修tu 常thường 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 。 初sơ 後hậu 不bất 二nhị 。 名danh 一nhất 切thiết 法pháp 。 下hạ 文văn 能năng 為vì 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 十Thập 住Trụ 菩Bồ 薩Tát 是thị 。

輕khinh 品phẩm 同đồng 斷đoạn 者giả 。 此thử 約ước 同đồng 體thể 三tam 惑hoặc 說thuyết 也dã 。

觀quán 師sư 禪thiền 莊trang 嚴nghiêm 等đẳng 者giả 。 此thử 師sư 自tự 立lập 。 最tối 無vô 義nghĩa 理lý 。 道Đạo 品Phẩm 通thông 一nhất 切thiết 人nhân 修tu 。 如như 何hà 判phán 云vân 非phi 凡phàm 所sở 行hành 。

彈đàn 開khai 善thiện 意ý 者giả 。 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 尚thượng 非phi 梵Phạm 行hạnh 。 何hà 況huống 忍nhẫn 等đẳng 邪tà 。

天thiên 台thai (# 至chí )# 多đa 種chủng 者giả 。 一nhất 明minh 當đương 分phần/phân 道Đạo 品Phẩm 。 未vị 必tất 具cụ 品phẩm 。 方phương 能năng 得đắc 道Đạo 。 三tam 四tứ 二nhị 五ngũ 單đơn 七thất 隻chỉ 八bát 當đương 分phân 是thị 道đạo 。 故cố 云vân 當đương 依y 念niệm 處xứ 得đắc 道Đạo 。 又hựu 云vân 是thị 道Đạo 場Tràng 。 又hựu 云vân 是thị 摩Ma 訶Ha 衍Diên 。 念niệm 處xứ 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 品phẩm 亦diệc 然nhiên 。 是thị 為vi 當đương 分phần/phân 道Đạo 品Phẩm 。 而nhi 非phi 調điều 停đình 。 二nhị 明minh 相tướng 攝nhiếp 者giả 。 如như 念niệm 處xứ 一nhất 法pháp 皆giai 攝nhiếp 諸chư 品phẩm 。 釋thích 論luận 云vân 念niệm 處xứ 既ký 攝nhiếp 餘dư 品phẩm 。 餘dư 品phẩm 亦diệc 攝nhiếp 念niệm 處xứ 。 是thị 為vi 相tương/tướng 攝nhiếp 道Đạo 品Phẩm 。 亦diệc 非phi 調điều 停đình 。 三Tam 明Minh 約ước 位vị 者giả 。 如như 念niệm 處xứ 當đương 其kỳ 正chánh 位vị 。 勤cần 是thị 暖noãn 位vị 。 如như 意ý 足túc 是thị 頂đảnh 位vị 。 五ngũ 根căn 是thị 忍nhẫn 位vị 。 五Ngũ 力Lực 是thị 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。 八bát 正chánh 是thị 見kiến 諦Đế 位vị 。 七thất 覺giác 是thị 修tu 道Đạo 位vị 。 此thử 是thị 約ước 位vị 。 亦diệc 非phi 調điều 停đình 。 四tứ 明minh 相tướng 生sanh 者giả 。 如như 修tu 念niệm 處xứ 能năng 生sanh 正chánh 勤cần 。 正chánh 勤cần 發phát 如như 意ý 足túc 。 如như 意ý 足túc 生sanh 五ngũ 根căn 。 五ngũ 根căn 生sanh 五Ngũ 力Lực 。 生sanh 七thất 。 七thất 覺giác 入nhập 八bát 正chánh 。 是thị 為vi 善thiện 巧xảo 調điều 適thích 。 戒giới 定định 慧tuệ 等đẳng 。 皆giai 名danh 為vi 正chánh 。 清thanh 淨tịnh 心tâm 常thường 一nhất 。 則tắc 能năng 見kiến 般Bát 若Nhã 。 是thị 為vi 根căn 生sanh 。 亦diệc 是thị 調điều 適thích 。 又hựu 初sơ 從tùng 師sư 受thọ 法Pháp 。 繫hệ 心tâm 憶ức 念niệm 名danh 念niệm 處xứ 。 為vi 求cầu 此thử 法pháp 勤cần 而nhi 行hành 之chi 名danh 正chánh 勤cần 。 一nhất 心tâm 中trung 修tu 名danh 如như 意ý 。 五ngũ 善thiện 根căn 生sanh 名danh 根căn 。 增tăng 長trưởng 名danh 力lực 。 分phân 別biệt 道đạo 用dụng 名danh 七thất 覺giác 。 安an 隱ẩn 道đạo 中trung 行hành 名danh 八bát 正Chánh 道Đạo 。 能năng 如như 是thị 修tu 。 得đắc 道Đạo 有hữu 漏lậu 五ngũ 陰ấm 。 當đương 知tri 道Đạo 品Phẩm 是thị 有hữu 漏lậu 。

皆giai 是thị 無vô 漏lậu 者giả 。 則tắc 是thị 見kiến 諦Đế 思tư 惟duy 。 所sở 行hành 道Đạo 品phẩm 。 一nhất 向hướng 是thị 無vô 漏lậu 。 法pháp 華hoa 之chi 文văn 意ý 在tại 於ư 此thử 。 若nhược 八bát 正chánh 在tại 七thất 覺giác 後hậu 。 亦diệc 得đắc 是thị 有hữu 漏lậu 。 亦diệc 得đắc 是thị 無vô 漏lậu 何hà 以dĩ 故cố 。 依y 八bát 正chánh 入nhập 見kiến 諦Đế 。 即tức 是thị 亦diệc 無vô 漏lậu 。 若nhược 正chánh 在tại 七thất 覺giác 前tiền 。 一nhất 向hướng 是thị 無vô 漏lậu 。 如như 止Chỉ 觀Quán 第đệ 七thất 卷quyển 道Đạo 品Phẩm 中trung 說thuyết 。

梵Phạm 行hạnh 之chi 宗tông 者giả 。 宗tông 尊tôn 也dã 要yếu 也dã 。 清thanh 淨tịnh 梵Phạm 行hạnh 。 以dĩ 道Đạo 品Phẩm 為vi 尊tôn 為vi 要yếu 。

經Kinh 云vân 若nhược 離ly 如như 是thị 三tam 十thập 七thất 下hạ 。 若nhược 離ly 此thử 法pháp 不bất 得đắc 小Tiểu 乘Thừa 之chi 果quả 。 從tùng 乃nãi 至chí 下hạ 若nhược 離ly 此thử 法pháp 不bất 得đắc 大Đại 乘Thừa 。 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 二nhị 果quả 。

經Kinh 云vân 不bất 見kiến 佛Phật 性tánh 者giả 。 菩Bồ 提Đề 果quả 也dã 。

及cập 佛Phật 性tánh 果quả 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 果quả 也dã 。

經Kinh 云vân 梵Phạm 行hạnh 即tức 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 者giả 。 此thử 是thị 正chánh 助trợ 合hợp 行hành 。 故cố 云vân 即tức 是thị 。

經Kinh 云vân 能năng 壞hoại 顛điên 倒đảo 者giả 。 能năng 壞hoại 八bát 到đáo 也dã 。

能năng 壞hoại 惡ác 見kiến 者giả 。 前tiền 二nhị 放phóng 壞hoại 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 。 後hậu 二nhị 放phóng 壞hoại 同đồng 體thể 見kiến 惑hoặc 。

能năng 壞hoại 怖bố 畏úy 者giả 。 入nhập 地địa 住trụ 已dĩ 能năng 離ly 五ngũ 怖bố 畏úy 。

經Kinh 云vân 畢tất 竟cánh 造tạo 作tác 者giả 。 令linh 眾chúng 生sanh 修tu 即tức 得đắc 云vân 造tạo 作tác 。

以dĩ 為vi 梵Phạm 行hạnh 者giả 。 何hà 故cố 云vân 不bất 得đắc 為vi 梵Phạm 行hành 因nhân 耶da 。

有hữu 漏lậu 則tắc 有hữu 執chấp 心tâm 者giả 。 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 體thể 是thị 執chấp 著trước 。

不bất 能năng 無vô 得đắc 者giả 。 只chỉ 是thị 不bất 得đắc 無vô 著trước 耳nhĩ 。

先tiên 定định 義nghĩa 宗tông 者giả 。 為vi 得đắc 無vô 漏lậu 因nhân 為vi 不bất 得đắc 耶da 。

皆giai 帶đái 取thủ 相tương/tướng 者giả 。 脩tu 五ngũ 方phương 便tiện 。 雖tuy 為vi 無vô 漏lậu 作tác 因nhân 。 而nhi 實thật 是thị 於ư 有hữu 漏lậu 。

體thể 實thật 不bất 執chấp 者giả 。 雖tuy 是thị 有hữu 漏lậu 。 能năng 為vi 無vô 漏lậu 作tác 因nhân 。 故cố 云vân 體thể 實thật 不bất 執chấp 。

而nhi 自tự 體thể 有hữu 執chấp 者giả 。 未vị 得đắc 無vô 漏lậu 。 名danh 為vi 有hữu 執chấp 。

發phát 心tâm 相tương 續tục 者giả 。 梵Phạm 行hạnh 之chi 法Pháp 。 令linh 於ư 眾chúng 生sanh 。 從tùng 初sơ 發phát 心tâm 。 上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 念niệm 念niệm 相tương 續tục 。 方phương 名danh 梵Phạm 行hạnh 。 世thế 唯duy 一nhất 心tâm 。 故cố 不bất 取thủ 之chi 。

但đãn 輕khinh 後hậu 三tam 心tâm 者giả 。 輕khinh 受thọ 想tưởng 行hành 三tam 心tâm 也dã 。

但đãn 一nhất 往vãng 得đắc 境cảnh 者giả 。 明minh 五ngũ 識thức 但đãn 是thị 卒tuất 爾nhĩ 取thủ 境cảnh 。 未vị 成thành 三tam 假giả 。 第đệ 二nhị 剎sát 那na 和hòa 合hợp 。 方phương 名danh 因nhân 成thành 。 前tiền 念niệm 續tục 於ư 後hậu 念niệm 。 名danh 相tướng 續tục 假giả 。 待đãi 餘dư 無vô 心tâm 。 知tri 此thử 有hữu 心tâm 。 名danh 相tướng 待đãi 假giả 。

舉cử 果quả 明minh 因nhân 者giả 。 五ngũ 識thức 是thị 果quả 。 能năng 增tăng 諸chư 漏lậu 。 故cố 名danh 為vi 因nhân 。

所sở 餘dư 各các 一nhất 者giả 。 九cửu 性tánh 後hậu 七thất 喜hỷ 即tức 喜hỷ 覺giác 支chi 。 八bát 猗ỷ 即tức 猗ỷ 覺giác 支chi 。 九cửu 捨xả 即tức 捨xả 覺giác 支chi 。 此thử 三tam 各các 自tự 有hữu 體thể 。 不bất 令linh 散tán 失thất 者giả 。 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 心tâm 修tu 不bất 令linh 墮đọa 於ư 二nhị 邊biên 。 常thường 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 中trung 道đạo 之chi 法pháp 故cố 也dã 。

經Kinh 云vân 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 根căn 本bổn 是thị 欲dục 者giả 。 上thượng 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 化hóa 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 欲dục 為vi 本bổn 故cố 也dã 。

經Kinh 云vân 如Như 來Lai 先tiên 於ư 此thử 經Kinh 中trung 說thuyết 者giả 。 先tiên 於ư 德đức 王vương 品phẩm 中trung 已dĩ 聞văn 。 難nạn/nan 於ư 今kim 欲dục 。

經Kinh 云vân 若nhược 言ngôn 了liễu 因nhân 者giả 。 了liễu 欲dục 上thượng 求cầu 無vô 間gian 。 方phương 名danh 了liễu 因nhân 。 為vi 不bất 放phóng 逸dật 。

經Kinh 云vân 明minh 觸xúc 名danh 之chi 為vi 因nhân 者giả 。 明minh 即tức 求cầu 菩Bồ 提Đề 欲dục 心tâm 也dã 。

最tối 有hữu 多đa 句cú 者giả 。 夫phu 觸xúc 者giả 。 以dĩ 觸xúc 對đối 為vi 義nghĩa 。 相tương 應ứng 為vi 義nghĩa 。 初sơ 句cú 以dĩ 信tín 因nhân 緣duyên 與dữ 近cận 善thiện 友hữu 。 為vi 對đối 為vi 相tương 應ứng 以dĩ 明minh 。 觸xúc 下hạ 諸chư 句cú 例lệ 爾nhĩ 。

皆giai 得đắc 說thuyết 也dã 者giả 。 皆giai 可khả 得đắc 說thuyết 三Tam 十Thập 七Thất 品Phẩm 。 為vi 菩Bồ 提Đề 因nhân 也dã 。

未vị 明minh 定định 苦khổ 者giả 。 申thân 於ư 經kinh 中trung 戒giới 與dữ 定định 苦khổ 共cộng 別biệt 。 淨tịnh 根căn 戒giới 即tức 定định 共cộng 戒giới 。 故cố 與dữ 前tiền 木mộc 叉xoa 別biệt 。

攝nhiếp 護hộ 五ngũ 根căn 者giả 。 是thị 不bất 雜tạp 戒giới 。 即tức 定định 共cộng 戒giới 也dã 。

諸chư 慧tuệ 悉tất 捨xả 者giả 。 捨xả 權quyền 沙Sa 門Môn 果quả 及cập 二nhị 邊biên 慧tuệ 。 故cố 云vân 除trừ 斷đoạn 等đẳng 。

滅diệt 相tương 似tự 者giả 。 須tu 約ước 觀quán 行hành 。 六lục 根căn 分phần/phân 證chứng 。 以dĩ 論luận 傳truyền 滅diệt 。 又hựu 如như 從tùng 初sơ 住trụ 已dĩ 上thượng 滅diệt 初sơ 住trụ 心tâm 。 更cánh 得đắc 二nhị 住trụ 心tâm 等đẳng 。

經Kinh 云vân 如như 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 云vân 何hà 可khả 得đắc 者giả 。 問vấn 意ý 者giả 如như 是thị 涅Niết 槃Bàn 為vi 用dụng 修tu 。 方phương 得đắc 為vi 不bất 用dụng 修tu 。 自tự 然nhiên 而nhi 得đắc 。 若nhược 用dụng 修tu 方phương 得đắc 修tu 相tương/tướng 云vân 何hà 。

以dĩ 總tổng 名danh 說thuyết 之chi 者giả 。 只chỉ 是thị 總tổng 云vân 想tưởng 耳nhĩ 。

大đại 品phẩm 十thập 想tưởng 者giả 。 大đại 論luận 釋thích 云vân 。 九cửu 想tưởng 如như 縛phược 賊tặc 。 十thập 想tưởng 如như 煞sát 賊tặc 。 通thông 言ngôn 想tưởng 者giả 。 能năng 轉chuyển 心tâm 想tưởng 也dã 。 能năng 轉chuyển 計kế 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 。 諸chư 顛điên 倒đảo 等đẳng 想tưởng 。 故cố 名danh 為vi 想tưởng 。 前tiền 三tam 想tưởng 為vi 斷đoạn 見kiến 諦Đế 。 或hoặc 說thuyết 中trung 四tứ 想tưởng 為vi 斷đoạn 思tư 惟duy 。 或hoặc 說thuyết 後hậu 三tam 想tưởng 為vi 修tu 。 無vô 覺giác 道đạo 說thuyết 。 是thị 以dĩ 壞hoại 法pháp 之chi 人nhân 。 修tu 此thử 十thập 想tưởng 。 能năng 斷đoạn 三tam 界giới 結kết 使sử 。 證chứng 無vô 漏lậu 聖thánh 果Quả 。 一nhất 無vô 常thường 想tưởng 。 觀quán 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 無vô 常thường 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 謂vị 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 皆giai 新tân 新tân 生sanh 滅diệt 。 故cố 無vô 常thường 。 二nhị 苦khổ 想tưởng 。 觀quán 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 法pháp 。 苦khổ 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 常thường 為vi 三tam 苦khổ 八bát 苦khổ 之chi 所sở 遷thiên 逼bức 。 故cố 苦khổ 。 三tam 無vô 我ngã 想tưởng 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 我ngã 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 以dĩ 有hữu 為vi 法pháp 皆giai 從tùng 緣duyên 生sanh 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 悉tất 不bất 自tự 在tại 。 求cầu 我ngã 頗phả 得đắc 。 四tứ 食thực 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 觀quán 諸chư 飲ẩm 食thực 不bất 淨tịnh 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 世thế 間gian 飲ẩm 食thực 。 皆giai 從tùng 不bất 淨tịnh 因nhân 緣duyên 。 故cố 有hữu (# 云vân 云vân )# 。 五ngũ 世thế 間gian 不bất 可khả 樂lạc 想tưởng 。 觀quán 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 不bất 可khả 愛ái 樂nhạo 。 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 謂vị 眾chúng 生sanh 國quốc 土độ 。 皆giai 有hữu 過quá 惡ác 。 無vô 可khả 樂lạc 也dã 。 六lục 死tử 想tưởng 。 觀quán 死tử 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 若nhược 一nhất 期kỳ 果quả 報báo 無vô 常thường 為vi 二nhị 種chủng 死tử 之chi 所sở 遂toại 。 則tắc 出xuất 息tức 不bất 入nhập 息tức 也dã 。 七thất 不bất 淨tịnh 想tưởng 。 觀quán 自tự 他tha 身thân 不bất 淨tịnh 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 謂vị 觀quán 此thử 身thân 內nội 有hữu 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 外ngoại 則tắc 九cửu 孔khổng 常thường 流lưu 。 從tùng 生sanh 至chí 終chung 。 無vô 一nhất 淨tịnh 也dã 。 八bát 斷đoạn 想tưởng 。 觀quán 涅Niết 槃Bàn 離ly 生sanh 死tử 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 行hành 者giả 思tư 惟duy 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 清thanh 淨tịnh 。 無vô 煩phiền 惱não 者giả 。 當đương 斷đoạn 結kết 使sử 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 九cửu 離ly 想tưởng 。 觀quán 涅Niết 槃Bàn 離ly 生sanh 死tử 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 行hành 者giả 思tư 惟duy 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 清thanh 淨tịnh 離ly 生sanh 死tử 者giả 。 當đương 雜tạp 生sanh 死tử 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 十thập 盡tận 想tưởng 。 觀quán 涅Niết 槃Bàn 結kết 使sử 及cập 生sanh 死tử 盡tận 智trí 慧tuệ 相tương 應ứng 想tưởng 。 行hành 者giả 思tư 惟duy 。 若nhược 涅Niết 槃Bàn 清thanh 淨tịnh 結kết 使sử 及cập 生sanh 死tử 永vĩnh 盡tận 。 當đương 斷đoạn 結kết 使sử 及cập 生sanh 死tử 業nghiệp 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 十thập 唯duy 在tại 於ư 小tiểu 。 今kim 經kinh 十thập 想tưởng 專chuyên 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 故cố 引dẫn 之chi 。 令linh 知tri 所sở 期kỳ 。 觀quán 智trí 有hữu 別biệt 。

與dữ 無vô 記ký 者giả 。 無vô 記ký 即tức 無vô 記ký 陰ấm 。 不bất 當đương 苦khổ 與dữ 不bất 苦khổ 也dã 。

四tứ 食thực 者giả 。 夫phu 食thực 但đãn 資tư 身thân 得đắc 住trụ 。 即tức 為vi 食thực 所sở 以dĩ 。 衣y 服phục 等đẳng 是thị 觸xúc 食thực 光quang (# 音âm 如như 似tự 牛ngưu 一nhất 角giác 青thanh 色sắc )# 。

長trường/trưởng 息tức 者giả 。 如như 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 有hữu 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 。 即tức 是thị 九cửu 百bách 生sanh 滅diệt 為vi 一nhất 念niệm 。 一nhất 百bách 二nhị 十thập 念niệm 為vi 一nhất 瞬thuấn 。 六lục 十thập 瞬thuấn 為vi 一nhất 息tức 。 三tam 十thập 息tức 為vi 一nhất 須tu 臾du 。 三tam 十thập 須tu 臾du 。 為vi 一nhất 日nhật 一nhất 夜dạ 。 十thập 五ngũ 日nhật 為vi 半bán 月nguyệt 。 三tam 十thập 日nhật 為vi 一nhất 月nguyệt 。 若nhược 依y 仁nhân 王vương 。 念niệm 亦diệc 不bất 短đoản 。 皆giai 是thị 為vi 緣duyên 。 長trường 短đoản 不bất 等đẳng 。

經Kinh 云vân 是thị 名danh 沙Sa 門Môn 等đẳng 者giả 。 先tiên 歎thán 其kỳ 人nhân 能năng 息tức 惡ác 。 故cố 名danh 沙Sa 門Môn 。 梵Phạm 行hạnh 無vô 染nhiễm 名danh 婆Bà 羅La 門Môn 。

是thị 寂tịch 靜tĩnh 下hạ 歎thán 其kỳ 勝thắng 行hành 。 先tiên 歎thán 斷đoạn 德đức 。 不bất 起khởi 惡ác 業nghiệp 名danh 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 離ly 煩phiền 惱não 染nhiễm 說thuyết 為vi 淨tịnh 潔khiết 。 永vĩnh 離ly 眾chúng 苦khổ 。 說thuyết 為vi 解giải 脫thoát 。

是thị 名danh 智Trí 者Giả 。 下hạ 歎thán 智trí 德đức 。 知tri 過quá 求cầu 出xuất 故cố 名danh 智trí 者giả 。 識thức 是thị 達đạt 非phi 稱xưng 曰viết 正chánh 見kiến 。 到đáo 岸ngạn 可khả 知tri 。

名danh 大đại 醫y 下hạ 。 歎thán 利lợi 他tha 德đức 可khả 解giải 。

是thị 名danh 善thiện 解giải 下hạ 。 謂vị 解giải 上thượng 如Như 來Lai 隨tùy 自tự 等đẳng 三tam 種chủng 語ngữ 也dã 。

諸chư 佛Phật 七thất 種chủng 中trung 語ngữ 者giả 。 知tri 上thượng 因nhân 語ngữ 至chí 如như 意ý 語ngữ 。 如như 前tiền 王vương 語ngữ 說thuyết 。 就tựu 今kim 知tri 七thất 種chủng 中trung 又hựu 二nhị 。 先tiên 自tự 知tri 二nhị 德đức 。 斷đoạn 七thất 種chủng 下hạ 斷đoạn 他tha 疑nghi 網võng 。

七thất 種chủng 語ngữ 者giả 。 如như 上thượng 已dĩ 說thuyết 。

一nhất 味vị 大đại 慈từ 心tâm 者giả 。 同đồng 體thể 無vô 緣duyên 慈từ 悲bi 。 故cố 名danh 一nhất 味vị 。

第đệ 十thập 五ngũ 卷quyển 。 陳trần 如như 品phẩm 。

釋thích 疏sớ/sơ 為vi 二nhị 。 一nhất 釋thích 題đề 。 二nhị 就tựu 文văn 下hạ 正chánh 釋thích 文văn 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 題đề 。 次thứ 開khai 善thiện 下hạ 明minh 品phẩm 來lai 意ý 。 初sơ 又hựu 二nhị 。 先tiên 翻phiên 名danh 。 次thứ 其kỳ 義nghĩa 下hạ 釋thích 義nghĩa 初sơ 云vân 火hỏa 器khí 者giả 。 具cụ 足túc 應ưng 云vân 此thử 翻phiên 火hỏa 器khí 。 婆Bà 羅La 門Môn 種chủng 。 其kỳ 先tiên 事sự 火hỏa 。 從tùng 此thử 命mạng 族tộc 。 火hỏa 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 照chiếu 也dã 燒thiêu 也dã 。 照chiếu 則tắc 闇ám 不bất 生sanh 。 燒thiêu 則tắc 物vật 不bất 生sanh 。 此thử 以dĩ 不bất 生sanh 為vi 性tánh 。

阿a 若nhược 者giả 。 名danh 也dã 。 此thử 翻phiên 已dĩ 知tri 或hoặc 言ngôn 無vô 知tri 。 無vô 知tri 者giả 非phi 無vô 所sở 知tri 也dã 。 乃nãi 是thị 知tri 無vô 耳nhĩ 。 若nhược 依y 二nhị 諦đế 即tức 是thị 知tri 真chân 。 以dĩ 無vô 生sanh 智trí 為vi 名danh 也dã 。

次thứ 釋thích 義nghĩa 又hựu 二nhị 。 先tiên 正chánh 釋thích 。 次thứ 若nhược 作tác 付phó 法pháp 下hạ 重trọng/trùng 述thuật 付phó 囑chúc 意ý 初sơ 云vân 且thả 出xuất 四tứ 意ý 者giả 。 四tứ 文văn 次thứ 第đệ 引dẫn 四tứ 悉tất 。 左tả 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 右hữu 目Mục 連Liên 。

前tiền 佛Phật 滅diệt 度độ 者giả 。 謂vị 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 目Mục 連Liên 在tại 佛Phật 前tiền 入nhập 滅diệt 。 餘dư 弟đệ 子tử 中trung 亦diệc 有hữu 此thử 例lệ 。

特đặc 法pháp 者giả 。 迦Ca 葉Diếp 也dã 。

領lãnh 法pháp 者giả 阿A 難Nan 也dã 。

于vu 今kim 未vị 來lai 者giả 。 迦Ca 葉Diếp 阿A 難Nan 二nhị 人nhân 並tịnh 未vị 至chí 婆bà 羅la 林lâm 會hội 。 所sở 以dĩ 對đối 告cáo 陳trần 如như 。 通thông 別biệt 諸chư 人nhân 以dĩ 顯hiển 陳trần 如như 皆giai 是thị 上thượng 座tòa 。 甘cam 露lộ 及cập 開khai 秘bí 藏tạng 生sanh 善thiện 中trung 。 最tối 初sơ 見kiến 甘cam 露lộ 在tại 鹿lộc 苑uyển 真Chân 諦Đế 滅diệt 也dã 。 中trung 間gian 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 皆giai 為vi 布bố 演diễn 甘cam 露lộ 。 來lai 至chí 法pháp 華hoa 已dĩ 開khai 秘bí 藏tạng 。

為vi 未vị 入nhập 者giả 。 今kim 更cánh 重trọng/trùng 開khai 以dĩ 此thử 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 一nhất 皆giai 須tu 序tự 其kỳ 經kinh 歷lịch 一nhất 代đại 。 引dẫn 入nhập 醍đề 醐hồ 。 顯hiển 權quyền 巧xảo 畢tất 。

次thứ 述thuật 意ý 中trung 云vân 若nhược 任nhậm 持trì 紹thiệu 繼kế 者giả 。 持trì 佛Phật 法Pháp 至chí 彌Di 勒Lặc 佛Phật 出xuất 也dã 。

流lưu 通thông 遺di 命mạng 者giả 。 作tác 流lưu 通thông 釋thích 。 亦diệc 有hữu 其kỳ 義nghĩa 。

次thứ 來lai 意ý 又hựu 二nhị 。 先tiên 敘tự 古cổ 。 次thứ 今kim 明minh 下hạ 正chánh 釋thích 。 初sơ 云vân 開khai 宗tông 略lược 說thuyết 者giả 。 從tùng 純thuần 陀đà 及cập 哀ai 歎thán 二nhị 品phẩm 初sơ 開khai 常thường 宗tông 。 略lược 說thuyết 常thường 義nghĩa 。

從tùng 長trường 壽thọ 已dĩ 下hạ 即tức 廣quảng 說thuyết 也dã 。

得đắc 前tiền 少thiểu 意ý 者giả 。 若nhược 云vân 答đáp 上thượng 問vấn 。 但đãn 只chỉ 得đắc 今kim 文văn 正chánh 觀quán 之chi 文văn 。 失thất 下hạ 破phá 耶da 等đẳng 意ý 。

而nhi 文văn 未vị 盡tận 者giả 。 三tam 品phẩm 未vị 來lai 也dã 。 一nhất 燒thiêu 身thân 品phẩm 。 二nhị 起khởi 塔tháp 品phẩm 。 三tam 囑chúc 累lụy 品phẩm 。

次thứ 正chánh 釋thích 文văn 中trung 。 初sơ 云vân 即tức 四tứ 悉tất 意ý 者giả 。 初sơ 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 異dị 。 即tức 世thế 界giới 也dã 。 餘dư 三tam 次thứ 第đệ 對đối 三tam 悉tất 可khả 解giải 。 又hựu 從tùng 初sơ 至chí 一nhất 分phần/phân 無vô 明minh 在tại 。 皆giai 具cụ 止chỉ 行hành 二nhị 善thiện 。 智trí 斷đoạn 分phần/phân 具cụ 。 一nhất 一nhất 無vô 不bất 分phân 證chứng 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 故cố 云vân 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 等đẳng 。

二nhị 隨tùy 所sở 宜nghi 者giả 。 今kim 文văn 正chánh 順thuận 機cơ 緣duyên 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 。 但đãn 說thuyết 五ngũ 陰ấm 是thị 常thường 。 若nhược 淨tịnh 名danh 中trung 三tam 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 各các 說thuyết 入nhập 不bất 二nhị 門môn 。 阿a 含hàm 中trung 五ngũ 百bách 各các 說thuyết 身thân 因nhân 。 般Bát 若Nhã 中trung 遍biến 歷lịch 諸chư 法pháp 。 皆giai 云vân 清thanh 淨tịnh 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 悉tất 是thị 隨tùy 機cơ 。 故cố 云vân 可khả 見kiến 。

心tâm 是thị 緣duyên 法pháp 者giả 。 是thị 能năng 緣duyên 法pháp 也dã 。

佛Phật 無vô 礙ngại 無vô 緣duyên 者giả 。 無vô 非phi 法Pháp 界Giới 互hỗ 遍biến 互hỗ 入nhập 等đẳng 。

爾nhĩ 時thời 過quá 意ý 界giới 。 此thử 即tức 大đại 論luận 文văn 也dã 。 彼bỉ 云vân 若nhược 發phát 真chân 可khả 是thị 智trí 業nghiệp 求cầu 發phát 真chân 。 猶do 在tại 意ý 地địa 。 此thử 師sư 引dẫn 意ý 界giới 證chứng 有hữu 色sắc 。 住trụ 在tại 智trí 業nghiệp 中trung 證chứng 有hữu 心tâm 。 若nhược 證chứng 今kim 經kinh 意ý 者giả 。 過quá 意ý 界giới 證chứng 因nhân 滅diệt 是thị 色sắc 。 住trụ 在tại 智trí 業nghiệp 中trung 證chứng 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 。

雖tuy 別biệt 圓viên 者giả 。 別biệt 人nhân 後hậu 心tâm 方phương 具cụ 常thường 色sắc 。 圓viên 人nhân 初sơ 心tâm 即tức 具cụ 。

經Kinh 云vân 是thị 名danh 沙Sa 門Môn 名danh 婆Bà 羅La 門Môn 者giả 。 但đãn 云vân 沙Sa 門Môn 婆Bà 羅La 門Môn 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 若nhược 知tri 沙Sa 門Môn 婆bà 羅la 法pháp 者giả 即tức 是thị 常thường 也dã 。

又hựu 初sơ 明minh 其kỳ 有hữu 人nhân 。 具cụ 足túc 沙Sa 門Môn 下hạ 明minh 其kỳ 有hữu 法pháp 也dã 。

二nhị 結kết 成thành 褒bao 貶biếm 者giả 。 初sơ 文văn 褒bao 也dã 。 一nhất 切thiết 外ngoại 道đạo 下hạ 貶biếm 也dã 。

經Kinh 云vân 作tác 師sư 子tử 吼hống 者giả 。 亦diệc 能năng 吼hống 於ư 無vô 量lượng 。 師sư 子tử 吼hống 也dã 。

謀mưu 議nghị 有hữu 五ngũ 者giả 。 前tiền 四tứ 番phiên 皆giai 順thuận 外ngoại 計kế 之chi 說thuyết 。 即tức 是thị 實thật 門môn 之chi 第đệ 五ngũ 。 一nhất 番phiên 違vi 於ư 外ngoại 道đạo 宗tông 計kế 。 讚tán 歎thán 如Như 來Lai 。 等đẳng 即tức 大đại 權quyền 所sở 為vi 。 共cộng 熟thục 未vị 熟thục 作tác 破phá 耶da 始thỉ 末mạt 。

經Kinh 云vân 或hoặc 說thuyết 我ngã 生sanh 淨tịnh 飯phạn 王vương 家gia 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 也dã 。 或hoặc 說thuyết 不bất 生sanh 。 大Đại 乘Thừa 見kiến 也dã 。 經Kinh 云vân 我ngã 今kim 此thử 身thân 是thị 涅Niết 槃Bàn 。 大Đại 乘Thừa 見kiến 也dã 。 或hoặc 言ngôn 滅diệt 身thân 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 。 經Kinh 云vân 說thuyết 無vô 常thường 等đẳng 。 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 也dã 。

經Kinh 云vân 說thuyết 有hữu 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 逗đậu 大đại 機cơ 發phát 者giả 。 又hựu 外ngoại 人nhân 本bổn 計kế 常thường 。 今kim 為vi 說thuyết 常thường 。 順thuận 其kỳ 宿túc 計kế 。 則tắc 易dị 開khai 悟ngộ 。

經Kinh 云vân 亦diệc 不bất 見kiến 聞văn 金kim 翅sí 鳥điểu 王vương 者giả 。 據cứ 知tri 如Như 來Lai 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 大đại 勢thế 力lực 等đẳng 。 則tắc 是thị 大đại 權quyền 示thị 速tốc 之chi 相tướng 。

經Kinh 云vân 罵mạ 時thời 不bất 嗔sân 等đẳng 。 文văn 中trung 一nhất 一nhất 皆giai 頗phả 外ngoại 人nhân 不bất 如như 於ư 佛Phật 。 外ngoại 人nhân 意ý 云vân 汝nhữ 諸chư 人nhân 等đẳng 順thuận 則tắc 喜hỷ 。 違vi 則tắc 嗔sân 。 佛Phật 則tắc 不bất 爾nhĩ 。 佛Phật 一nhất 身thân 具cụ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 等đẳng 。 汝nhữ 諸chư 人nhân 所sở 事sự 一nhất 神thần 。 唯duy 有hữu 一nhất 相tương/tướng 等đẳng (# 云vân 云vân )# 。

鉋# 音âm 齚# (# 契khế 也dã 鉏# 須tu 反phản )# 。

然nhiên 涅Niết 槃Bàn (# 至chí )# 非phi 常thường 者giả 。 為vì 眾chúng 生sanh 故cố 。 作tác 四tứ 門môn 說thuyết 。 使sử 從tùng 門môn 通thông 入nhập 圓viên 伊y 涅Niết 槃Bàn 之chi 理lý 。 故cố 云vân 欲dục 以dĩ 常thường 破phá 之chi 。

舊cựu 富phú 此thử 難nạn/nan 者giả 。 只chỉ 是thị 正chánh 當đương 外ngoại 人nhân 所sở 計kế 。 及cập 當đương 自tự 然nhiên 之chi 計kế 。

此thử 難nạn/nan 最tối 拙chuyết 者giả 。 既ký 難nạn/nan 他tha 能năng 所sở 俱câu 是thị 無vô 常thường 。 自tự 立lập 於ư 無vô 常thường 。 汝nhữ 因nhân 亦diệc 應ưng 無vô 常thường 耶da 。

是thị 萬vạn 法pháp 性tánh 者giả 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 皆giai 從tùng 性tánh 生sanh 。 所sở 生sanh 之chi 法pháp 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。

染nhiễm 麤thô 黑hắc 者giả 。 論luận 云vân 薩tát 埵đóa 剌lạt 闍xà 怛đát 但đãn 摩ma 。 薩tát 埵đóa 此thử 云vân 有hữu 情tình 。 亦diệc 云vân 勇dũng 健kiện 。 今kim 取thủ 勇dũng 健kiện 義nghĩa 。 剌lạt 闍xà 此thử 云vân 塵trần 。 怛đát 摩ma 此thử 云vân 暗ám 。 三tam 德đức 應ưng 云vân 勇dũng 塵trần 暗ám 也dã 。 若nhược 傍bàng 義nghĩa 翻phiên 。 亦diệc 云vân 黃hoàng 赤xích 黑hắc 。 亦diệc 名danh 貪tham 嗔sân 癡si 。 亦diệc 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 苦khổ 捨xả 。

其kỳ 宗tông 迦ca 毗tỳ 羅la 者giả 。 如như 論luận 云vân 神thần 我ngã 為vi 主chủ 是thị 。 又hựu 迦ca 毗tỳ 羅la 外ngoại 道đạo 此thử 翻phiên 黃hoàng 頭đầu 。 計kế 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 又hựu 入nhập 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 迦ca 羅la 所sở 說thuyết 有hữu 計kế 一nhất 過quá 作tác 者giả 與dữ 作tác 一nhất 相tương/tướng 者giả 與dữ 相tương/tướng 一nhất 分phần/phân 與dữ 有hữu 分phần/phân 一nhất 名danh 為vi 計kế 一nhất 。 如như 莊trang 嚴nghiêm 云vân 。 佛Phật 果Quả 下hạ 舉cử 佛Phật 法Pháp 中trung 於ư 三tam 假giả 法pháp 所sở 立lập 不bất 同đồng 。 以dĩ 顯hiển 外ngoại 人nhân 所sở 立lập 染nhiễm 等đẳng 三tam 不bất 同đồng 也dã 。

不bất 妨phương 有hữu 續tục 待đãi 者giả 。 有hữu 因nhân 成thành 亦diệc 無vô 妨phương 。 何hà 者giả 由do 萬vạn 善thiện 因nhân 成thành 故cố 。 因nhân 續tục 於ư 果quả 故cố 名danh 相tướng 續tục 待đãi 。 於ư 不bất 得đắc 知tri 佛Phật 是thị 得đắc 。 即tức 相tương 待đãi 假giả 。

二nhị 諦đế 同đồng 體thể 者giả 。 還hoàn 成thành 二nhị 諦đế 不bất 分phân 。 故cố 不bất 可khả 用dụng 。

若nhược 答đáp 汝nhữ 義nghĩa 者giả 。 此thử 破phá 意ý 。 且thả 用dụng 別biệt 教giáo 破phá 之chi 。 由do 彼bỉ 本bổn 計kế 能năng 所sở 法pháp 別biệt 。 故cố 今kim 亦diệc 以dĩ 能năng 所sở 破phá 之chi 。

有hữu 時thời 說thuyết 有hữu 者giả 。 若nhược 昔tích 說thuyết 無vô 常thường 意ý 命mạng 至chí 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 若nhược 今kim 說thuyết 常thường 即tức 令linh 入nhập 。 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 。 故cố 無vô 二nhị 語ngữ 終chung 。

以dĩ 苦khổ 識thức (# 至chí )# 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 觀quán 於ư 相tương 續tục 假giả 。 即tức 是thị 苦khổ 識thức 。 念niệm 念niệm 無vô 常thường 。 作tác 此thử 研nghiên 之chi 。 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 名danh 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 。

道Đạo 諦Đế 例lệ 爾nhĩ 者giả 。 始thỉ 從tùng 念niệm 處xứ 。 還hoàn 以dĩ 無vô 常thường 觀quán 研nghiên 之chi 。 成thành 於ư 涅Niết 槃Bàn 之chi 樂lạc 。

止chỉ 是thị 方phương 便tiện 者giả 。 始thỉ 從tùng 念niệm 處xứ 已dĩ 上thượng 。 皆giai 屬thuộc 方phương 便tiện 。

優ưu 樓lâu 僧Tăng 佉khư 者giả 。 計kế 異dị 謂vị 作tác 者giả 與dữ 作tác 異dị 等đẳng 。

涅Niết 槃Bàn 何hà 曾tằng 定định 常thường 者giả 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 體thể 離ly 四tứ 句cú 。 故cố 但đãn 以dĩ 不bất 生sanh 煩phiền 惱não 。 為vi 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 達đạt 煩phiền 惱não 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 是thị 定định 觀quán 涅Niết 槃Bàn 行hành 道Đạo 。 故cố 云vân 也dã 。

宜nghi 作tác 此thử 說thuyết 者giả 。 宜nghi 作tác 互hỗ 無vô 別biệt 教giáo 之chi 說thuyết 。

若nhược 論luận 正chánh 理lý 等đẳng 者giả 。 今kim 且thả 約ước 現hiện 在tại 云vân 牛ngưu 馬mã 互hỗ 無vô 。 若nhược 論luận 正chánh 業nghiệp 理lý 性tánh 。 不bất 得đắc 一nhất 向hướng 定định 無vô 。 後hậu 方phương 轉chuyển 故cố 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 爾nhĩ 。 約ước 破phá 行hành 道Đạo 宜nghi 說thuyết 互hỗ 無vô 。 若nhược 論luận 理lý 體thể 本bổn 來lai 相tương/tướng 即tức 。 故cố 云vân 非phi 全toàn 互hỗ 無vô 涅Niết 槃Bàn 。

同đồng 是thị 涅Niết 槃Bàn 無vô 者giả 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 時thời 無vô 煩phiền 惱não 。 有hữu 煩phiền 惱não 時thời 無vô 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

有hữu 無vô 之chi 惑hoặc 者giả 。 無vô 漏lậu 中trung 有hữu 微vi 細tế 煩phiền 惱não 。 即tức 是thị 無vô 明minh 。

相tương 似tự 無vô 漏lậu 者giả 。 暖noãn 位vị 已dĩ 上thượng 也dã 。

及cập 被bị 導đạo 者giả 。 忍nhẫn 位vị 及cập 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 能năng 引dẫn 導đạo 入nhập 無vô 漏lậu 名danh 為vi 被bị 導đạo 。 前tiền 莊trang 嚴nghiêm 釋thích 未vị 為vi 全toàn 當đương 我ngã 。

解giải 脫thoát 色sắc 者giả 。 解giải 脫thoát 於ư 無vô 常thường 色sắc 獲hoạch 得đắc 無vô 色sắc 。 此thử 解giải 違vi 經kinh 。 故cố 不bất 可khả 用dụng 。

苨# (# 奴nô 底để 反phản )# 遂toại 為vi 輕khinh 略lược 者giả 。 如như 牛ngưu 糞phẩn 種chủng 甘cam 蔗giá 種chủng 日nhật 曝bộc 種chủng 泥nê 土thổ/độ 種chủng 。 如như 大đại 瞿Cù 曇Đàm 住trụ 甘cam 蔗giá 園viên (# 云vân 云vân )# 。

既ký 目mục 得đắc 者giả 。 由do 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 即tức 得đắc 羅La 漢Hán 。 不bất 同đồng 善thiện 來lai 也dã 。

是thị 嘿mặc 然nhiên 答đáp 者giả 。 即tức 嘿mặc 破phá 他tha 有hữu 無vô 也dã 。 又hựu 佛Phật 法Pháp 中trung 真chân 我ngã 非phi 汝nhữ 所sở 計kế 有hữu 無vô 。 所sở 以dĩ 嘿mặc 答đáp 。

十thập 四tứ 難nạn/nan 者giả 。 大đại 論luận 云vân 。 一nhất 世thế 界giới 及cập 我ngã 常thường 。 二nhị 界giới 及cập 我ngã 無vô 常thường 。 三tam 世thế 界giới 及cập 我ngã 亦diệc 有hữu 常thường 亦diệc 無vô 常thường 。 四tứ 界giới 及cập 我ngã 亦diệc 非phi 有hữu 常thường 亦diệc 非phi 無vô 常thường 。 五ngũ 世thế 界giới 及cập 我ngã 有hữu 邊biên 。 六lục 世thế 界giới 及cập 我ngã 無vô 邊biên 。 七thất 世thế 界giới 及cập 我ngã 。 亦diệc 有hữu 邊biên 亦diệc 無vô 邊biên 。 八bát 世thế 界giới 及cập 我ngã 亦diệc 非phi 有hữu 邊biên 亦diệc 非phi 無vô 邊biên 。 九cửu 死tử 後hậu 有hữu 神thần 去khứ 後hậu 世thế 。 十thập 死tử 後hậu 無vô 神thần 去khứ 後hậu 世thế 。 十thập 一nhất 死tử 後hậu 亦diệc 有hữu 神thần 去khứ 亦diệc 無vô 神thần 去khứ 。 十thập 二nhị 亦diệc 非phi 有hữu 神thần 去khứ 亦diệc 非phi 無vô 神thần 去khứ 後hậu 世thế 。 十thập 三tam 是thị 身thân 神thần 。 十thập 四tứ 身thân 異dị 神thần 異dị 。 若nhược 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 人nhân 。 此thử 十thập 四tứ 難nạn/nan 何hà 以dĩ 不bất 答đáp 。 答đáp 曰viết 此thử 事sự 無vô 實thật 故cố 不bất 答đáp 。

我ngã 即tức 眾chúng 生sanh 等đẳng 者giả 。 不bất 出xuất 十thập 六lục 知tri 見kiến 。 十thập 六lục 知tri 見kiến 文văn 在tại 大đại 品phẩm 。 大đại 論luận 廣quảng 釋thích 。 一nhất 生sanh 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 能năng 生sanh 。 如như 父phụ 母mẫu 生sanh 子tử 。 二nhị 養dưỡng 育dục 見kiến 。 計kế 我ngã 能năng 養dưỡng 他tha 。 三tam 眾chúng 數số 見kiến 。 計kế 我ngã 有hữu 五ngũ 陰ấm 十thập 二nhị 入nhập 十thập 八bát 界giới 。 四tứ 人nhân 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 是thị 行hành 人nhân 。 五ngũ 受thọ 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 後hậu 身thân 當đương 受thọ 果quả 報báo 云vân 。 六lục 起khởi 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 能năng 造tạo 世thế 果quả 報báo 。 七thất 知tri 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 五ngũ 根căn 知tri 能năng 五ngũ 塵trần 。 八bát 見kiến 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 根căn 塵trần 能năng 見kiến 色sắc 及cập 起khởi 邪tà 見kiến 。 九cửu 我ngã 見kiến 。 謂vị 橫hoạnh/hoành 計kế 五ngũ 陰ấm 名danh 之chi 為vi 我ngã 。 十thập 眾chúng 生sanh 見kiến 。 總tổng 攬lãm 五ngũ 陰ấm 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 十thập 一nhất 命mạng 者giả 見kiến 。 謂vị 命mạng 計kế 連liên 續tục 恐khủng 連liên 續tục 斷đoạn 。 十thập 二nhị 作tác 者giả 見kiến 。 計kế 我ngã 能năng 有hữu 所sở 作tác 。 即tức 士sĩ 夫phu 見kiến 也dã 。 謂vị 外ngoại 人nhân 執chấp 我ngã 有hữu 士sĩ 夫phu 之chi 用dụng 。 十thập 三tam 壽thọ 者giả 見kiến 。 壽thọ 計kế 一nhất 期kỳ 。 尋tầm 常thường 雖tuy 計kế 。 病bệnh 時thời 最tối 切thiết 。 恐khủng 連liên 持trì 斷đoạn 恐khủng 一nhất 期kỳ 短đoản 。 十thập 四tứ 使sử 作tác 者giả 見kiến 。 謂vị 駈khu 策sách 由do 我ngã 。 十thập 五ngũ 使sử 受thọ 者giả 見kiến 。 苦khổ 樂lạc 由do 我ngã 故cố 。 十thập 六lục 使sử 起khởi 者giả 見kiến 。 令linh 其kỳ 還hoàn 生sanh 欲dục 界giới 名danh 使sử 起khởi 。 然nhiên 今kim 經kinh 中trung 前tiền 破phá 我ngã 見kiến 有hữu 其kỳ 三tam 。 破phá 及cập 我ngã 是thị 一nhất 并tinh 我ngã 是thị 作tác 者giả 三tam 義nghĩa 。 後hậu 別biệt 破phá 見kiến 者giả 。 知tri 者giả 餘dư 有hữu 十thập 一nhất 知tri 見kiến 。 例lệ 皆giai 自tự 亡vong 。 故cố 不bất 俟sĩ 一nhất 一nhất 破phá 之chi 。

我ngã 有hữu 二nhị 種chủng 者giả 。 此thử 是thị 臨lâm 急cấp 之chi 言ngôn 。 立lập 於ư 二nhị 義nghĩa 。

則tắc 非phi 遍biến 義nghĩa 者giả 。 我ngã 既ký 不bất 遍biến 。 則tắc 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 計kế 常thường 。

出xuất 無vô 去khứ 處xứ 者giả 。 若nhược 有hữu 云vân 處xứ 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 計kế 常thường 。

二nhị 我ngã 何hà 異dị 者giả 。 二nhị 我ngã 若nhược 異dị 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 而nhi 言ngôn 。 我ngã 體thể 一nhất 耶da 。

經Kinh 云vân 如như 是thị (# 至chí )# 出xuất 世thế 出xuất 者giả 。 世thế 即tức 俗tục 諦đế 。 出xuất 世thế 即tức 真Chân 諦Đế 。 既ký 違vi 世thế 諦đế 。 即tức 違vi 真Chân 諦Đế 。 既ký 背bối/bội 二nhị 諦đế 。 非phi 耶da 何hà 謂vị 。

此thử 即tức 破phá 竟cánh 者giả 。 只chỉ 如như 此thử 救cứu 。 即tức 當đương 已dĩ 被bị 破phá 竟cánh 。 臨lâm 急cấp 無vô 理lý 。 強cường/cưỡng 轉chuyển 義nghĩa 宗tông 。 以dĩ 求cầu 其kỳ 勝thắng 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。 如như 張trương 人nhân 我ngã 下hạ 。 類loại 於ư 天thiên 得đắc 佛Phật 得đắc 之chi 相tướng 。

法pháp 與dữ 非phi 法pháp 者giả 。 有hữu 情tình 無vô 情tình 法pháp 也dã 。 義nghĩa 則tắc 可khả 然nhiên 。 若nhược 承thừa 上thượng 文văn 意ý 來lai 。 須tu 作tác 我ngã 字tự 。 義nghĩa 雖tuy 若nhược 是thị 。 准chuẩn 於ư 下hạ 文văn 復phục 不bất 可khả 改cải 。

隨tùy 下hạ 文văn 業nghiệp 字tự 者giả 。 是thị 業nghiệp 所sở 作tác 文văn 是thị 。

經Kinh 云vân 如như 其kỳ 吉cát 者giả 。 由do 被bị 破phá 竟cánh 。 故cố 名danh 不bất 吉cát 。 若nhược 定định 不bất 吉cát 。 佛Phật 更cánh 用dụng 者giả 。 成thành 佛Phật 不bất 吉cát 非phi 我ngã 咎cữu 也dã 。

經Kinh 云vân 但đãn 受thọ 一nhất 邊biên 者giả 。 但đãn 受thọ 明minh 遍biến 於ư 室thất 。 不bất 受thọ 炷chú 邊biên 有hữu 今kim 明minh 。

經Kinh 云vân 同đồng 諸chư 聖thánh 人nhân 者giả 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 以dĩ 正chánh 理lý 而nhi 破phá 於ư 耶da 。 今kim 歸quy 平bình 等đẳng 涅Niết 槃Bàn 正chánh 理lý 。 方phương 是thị 大đại 平bình 我ngã 。

豈khởi 得đắc 等đẳng 者giả 。 我ngã 既ký 不bất 等đẳng 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。

何hà 如như 計kế 常thường 應ưng 非phi 我ngã 作tác 者giả 。 若nhược 非phi 我ngã 作tác 。 何hà 故cố 計kế 云vân 我ngã 是thị 作tác 者giả 。 若nhược 非phi 作tác 者giả 。 即tức 是thị 無vô 常thường 。

乃nãi 是thị 假giả 我ngã 者giả 。 謂vị 假giả 根căn 境cảnh 空không 明minh 識thức 。 眾chúng 緣duyên 和hòa 合hợp 。 方phương 有hữu 其kỳ 見kiến 名danh 為vi 假giả 我ngã 。

必tất 無vô 實thật 我ngã 者giả 。 必tất 無vô 外ngoại 人nhân 所sở 計kế 自tự 能năng 見kiến 也dã 。

但đãn 不bất 同đồng 實thật 我ngã 者giả 。 不bất 同đồng 外ngoại 人nhân 所sở 計kế 我ngã 也dã 。

佛Phật 義nghĩa 不bất 立lập 者giả 。 難nạn/nan 佛Phật 無vô 我ngã 義nghĩa 。 不bất 立lập 有hữu 我ngã 義nghĩa 。

則tắc 成thành 誰thùy 見kiến 誰thùy 聞văn 者giả 。 約ước 我ngã 有hữu 用dụng 為vi 問vấn 。

綏tuy (# 雖tuy 音âm 是thị 胡hồ [卄/綾]# 子tử )# 。

因nhân 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 等đẳng 者giả 。 正chánh 由do 無vô 明minh 行hành 與dữ 識thức 等đẳng 和hòa 合hợp 。 而nhi 成thành 此thử 身thân 。

若nhược 道Đạo 理lý 者giả 。 意ý 云vân 佛Phật 是thị 得đắc 理lý 之chi 人nhân 。 應ưng 說thuyết 有hữu 我ngã 。 若nhược 無vô 我ngã 者giả 。 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 從tùng 我ngã 而nhi 得đắc 。

經Kinh 云vân 滅diệt 內nội 外ngoại (# 至chí )# 六lục 識thức 者giả 。 滅diệt 於ư 分phân 段đoạn 等đẳng 識thức 。 即tức 得đắc 常thường 識thức 等đẳng 。

須tu 滅diệt 身thân 後hậu 者giả 。 須tu 滅diệt 我ngã 慢mạn 及cập 以dĩ 煩phiền 惱não 。 方phương 得đắc 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 不bất 可khả 將tương 此thử 耶da 見kiến 身thân 即tức 是thị 。 故cố 云vân 須tu 滅diệt 。

又hựu 若nhược 次thứ 第đệ 修tu 者giả 。 先tiên 滅diệt 分phân 段đoạn 身thân 等đẳng 。 方phương 得đắc 常thường 樂lạc 我ngã 淨tịnh 。 若nhược 圓viên 修tu 人nhân 不bất 須tu 云vân 滅diệt 。 但đãn 觀quán 此thử 身thân 即tức 是thị 三tam 德đức 。 漸tiệm 漸tiệm 令linh 淨tịnh 。 即tức 名danh 為vi 得đắc 六lục 根căn 淨tịnh 人nhân 。 即tức 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。

非phi 自tự 非phi 他tha 等đẳng 者giả 。 此thử 用dụng 衍diễn 門môn 四tứ 句cú 破phá 執chấp 遠viễn 離ly 於ư 慢mạn 。 由do 他tha 起khởi 慢mạn 名danh 為vi 他tha 生sanh 。 內nội 心tâm 起khởi 名danh 為vi 自tự 生sanh 。 共cộng 離ly 可khả 知tri 。 四tứ 句cú 推thôi 於ư 求cầu 慢mạn 叵phả 得đắc 。 皆giai 如như 幻huyễn 化hóa 。 故cố 云vân 非phi 也dã 。 異dị 先tiên 身thân 命mạng 。 捨xả 先tiên 身thân 命mạng 。 得đắc 中trung 陰ấm 身thân 命mạng 。 此thử 外ngoại 道đạo 正chánh 計kế 。 中trung 陰ấm 無vô 因nhân 。 自tự 然nhiên 而nhi 有hữu 。 非phi 因nhân 緣duyên 得đắc 。 故cố 云vân 也dã 。

經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法Pháp 亦diệc 如như 是thị 者giả 。 因nhân 果quả 及cập 依y 報báo 法pháp 。 皆giai 從tùng 因nhân 緣duyên 而nhi 有hữu 。

經Kinh 云vân 汝nhữ 云vân 何hà 見kiến 等đẳng 者giả 。 佛Phật 問vấn 意ý 者giả 。 汝nhữ 依y 何hà 法pháp 何hà 智trí 何hà 處xứ 。 見kiến 世thế 間gian 有hữu 法pháp 。 不bất 從tùng 因nhân 緣duyên 有hữu 耶da 。

榛# (# 仕sĩ 巾cân 反phản 。 說thuyết 文văn 云vân 藂tùng 木mộc 也dã 。 謂vị 密mật 茂mậu 之chi 林lâm 曰viết 榛# 。 依y 此thử 釋thích 為vi 正chánh 實thật )# 。

如như 小tiểu 栗lật 者giả 。 即tức 小tiểu 茅mao 栗lật 子tử 。

是thị 一nhất 業nghiệp 所sở 得đắc 者giả 。 且thả 據cứ 一nhất 人nhân 業nghiệp 所sở 得đắc 。 一nhất 期kỳ 果quả 報báo 身thân 命mạng 無vô 二nhị 也dã 。

色sắc 心tâm 連liên 持trì 下hạ 約ước 不bất 異dị 而nhi 異dị 之chi 相tướng 。

經Kinh 云vân 因nhân 即tức 五ngũ 陰ấm 等đẳng 。 因nhân 即tức 善thiện 惡ác 五ngũ 陰ấm 。 果quả 即tức 五ngũ 陰ấm 果quả 。 即tức 無vô 記ký 五ngũ 陰ấm 故cố 。 俱câu 舍xá 云vân 。 因nhân 通thông 善thiện 惡ác 。 果quả 唯duy 無vô 記ký 。 謂vị 於ư 現hiện 在tại 起khởi 善thiện 惡ác 。 成thành 當đương 來lai 無vô 記ký 陰ấm 。

牒điệp 計kế 非phi 之chi 者giả 。 牒điệp 前tiền 火hỏa 燒thiêu 榛# 木mộc 而nhi 有hữu 絕tuyệt 炎diễm 計kế 來lai 非phi 之chi 。

經Kinh 云vân 五ngũ 日nhật 者giả

佛Phật 告cáo 世thế 後hậu 五ngũ 日nhật 。

方phương 得đắc 羅La 漢Hán 。 據cứ 此thử 而nhi 論luận 。 皆giai 是thị 述thuật 昔tích 。 以dĩ 足túc 身thân 見kiến 。

成thành 六lục 十thập 二nhị 者giả 。 能năng 生sanh 所sở 生sanh 合hợp 稱xưng 。 故cố 成thành 六lục 十thập 二nhị 。 又hựu 此thử 四tứ 句cú 皆giai 後hậu 破phá 前tiền 。 各các 執chấp 一nhất 句cú 。 成thành 六lục 十thập 二nhị 。 大đại 品phẩm 云vân 。 譬thí 如như 我ngã 見kiến 攝nhiếp 。 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 攝nhiếp 六lục 十thập 二nhị 見kiến 者giả 。 彼bỉ 經kinh 十thập 四tứ 云vân 。 示thị 我ngã 見kiến 根căn 本bổn 六lục 十thập 二nhị 見kiến 世thế 間gian 空không 。 既ký 云vân 我ngã 見kiến 為vi 根căn 本bổn 。 即tức 是thị 我ngã 見kiến 攝nhiếp 六lục 十thập 二nhị 也dã 。

闊khoát 狹hiệp 竪thụ 等đẳng 者giả 。 今kim 言ngôn 邊biên 者giả 但đãn 約ước 竪thụ 論luận 。 過quá 去khứ 望vọng 現hiện 在tại 。 現hiện 在tại 望vọng 未vị 來lai 。 三tam 世thế 計kế 我ngã 邊biên 際tế 分phần/phân 根căn 故cố 也dã 。

乃nãi 計kế 如Như 來Lai 即tức 色sắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 計kế 身thân 神thần 俱câu 滅diệt 。 即tức 斷đoạn 見kiến 也dã 。

若nhược 身thân 不bất 滅diệt 等đẳng 者giả 。 計kế 身thân 神thần 俱câu 不bất 滅diệt 。 常thường 見kiến 也dã 。

兩lưỡng 亦diệc 兩lưỡng 非phi 即tức 是thị 雙song 計kế 他tha 人nhân 不bất 見kiến 者giả 。 古cổ 師sư 約ước 自tự 身thân 上thượng 。 解giải 作tác 於ư 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 謂vị 我ngã 自tự 如như 色sắc 來lai 等đẳng 。 又hựu 眾chúng 生sanh 五ngũ 陰ấm 亦diệc 爾nhĩ 。

我ngã 不bất 作tác 此thử 說thuyết 者giả 。 我ngã 不bất 曾tằng 作tác 汝nhữ 耶da 計kế 之chi 說thuyết 。

經Kinh 云vân 是thị 名danh 為vi 見kiến 者giả 。 若nhược 作tác 是thị 說thuyết 。 堅kiên 執chấp 不bất 移di 。 是thị 名danh 為vi 見kiến 。 見kiến 執chấp 所sở 緣duyên 名danh 為vi 見kiến 處xứ 。 見kiến 能năng 集tập 起khởi 未vị 來lai 苦khổ 果quả 。 名danh 為vi 見kiến 行hành 。 造tạo 作tác 耶da 行hành 名danh 為vi 見kiến 業nghiệp 。 堅kiên 執chấp 所sở 緣duyên 名danh 為vi 見kiến 著trước 。 為vi 見kiến 繫hệ 縛phược 常thường 在tại 三tam 有hữu 名danh 為vi 見kiến 縛phược 。 因nhân 見kiến 生sanh 苦khổ 名danh 為vi 見kiến 苦khổ 。 取thủ 非phi 為vi 是thị 名danh 為vi 見kiến 取thủ 。 由do 見kiến 便tiện 有hữu 三tam 塗đồ 可khả 節tiết 名danh 為vi 見kiến 怖bố 。 為vi 見kiến 燒thiêu 然nhiên 名danh 為vi 見kiến 熱nhiệt 。 纏triền 心tâm 不bất 離ly 名danh 為vi 見kiến 纏triền 。

就tựu 見kiến 能năng 說thuyết 者giả 。 從tùng 如Như 來Lai 名danh 為vi 下hạ 是thị 能năng 見kiến 能năng 說thuyết 。 謂vị 能năng 見kiến 生sanh 死tử 即tức 涅Niết 槃Bàn 。 能năng 說thuyết 見kiến 過quá 。 而nhi 遠viễn 離ly 之chi 。

圓viên 滿mãn 端đoan 正chánh 者giả 。 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 依y 正chánh 成thành 就tựu 名danh 為vi 端đoan 正chánh 。 又hựu 雖tuy 在tại 理lý 性tánh 三tam 因nhân 互hỗ 冥minh 諸chư 法Pháp 具cụ 足túc 。 無vô 有hữu 缺khuyết 減giảm 。

又hựu 名danh 圓viên 滿mãn 端đoan 正chánh 若nhược 共cộng 者giả 。 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 句cú 。 若nhược 離ly 者giả 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 句cú 。 破phá 四tứ 性tánh 已dĩ 。 四tứ 悉tất 因nhân 緣duyên 起khởi 機cơ 假giả 說thuyết 。 前tiền 後hậu 令linh 物vật 獲hoạch 益ích 則tắc 不bất 相tương 乖quai 。 又hựu 佛Phật 性tánh 本bổn 有hữu 名danh 為vi 在tại 前tiền 。 眾chúng 生sanh 修tu 習tập 。 方phương 乃nãi 得đắc 見kiến 名danh 為vi 在tại 後hậu 。 兩lưỡng 亦diệc 兩lưỡng 非phi 例lệ 此thử 。

陳trần 如như 品phẩm 二nhị

無vô 常thường 等đẳng 者giả 。 取thủ 等đẳng 兩lưỡng 亦diệc 兩lưỡng 非phi 句cú 邊biên 等đẳng 四tứ 。 如như 去khứ 等đẳng 四tứ 也dã 。

先tiên 業nghiệp 為vi 因nhân 者giả 。 又hựu 內nội 識thức 心tâm 為vi 因nhân 也dã 。

又hựu 一nhất 解giải 云vân 下hạ 。 此thử 師sư 約ước 觀quán 行hành 心tâm 釋thích 。 與dữ 觀quán 師sư 同đồng 者giả 。 今kim 家gia 用dụng 觀quán 師sư 釋thích 。

經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 漏lậu 斷đoạn 者giả 。 子tử 縛phược 斷đoạn 一nhất 切thiết 有hữu 者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 果quả 縛phược 亡vong 也dã 。

少thiểu 分phần 稱xưng 得đắc 度độ 者giả 。 那na 含hàm 人nhân 但đãn 斷đoạn 九cửu 品phẩm 修tu 惑hoặc 。 證chứng 得đắc 三tam 果quả 。

始thỉ 是thị 分phần/phân 度độ 四tứ 月nguyệt 識thức 者giả 。 四tứ 分phần/phân 律luật 云vân 。 有hữu 裸lõa 形hình 外ngoại 道đạo 名danh 布bố 薩tát 。 與dữ 身thân 子tử 論luận 議nghị 。 結kết 舌thiệt 無vô 言ngôn 。 歎thán 云vân 短đoản 少thiểu 者giả 尚thượng 爾nhĩ 。 況huống 堂đường 堂đường 者giả 乎hồ 。 至chí 跋bạt 難Nan 陀Đà 所sở 。 而nhi 求cầu 出xuất 家gia 。 後hậu 問vấn 其kỳ 義nghĩa 。 而nhi 不bất 能năng 答đáp 。 即tức 生sanh 念niệm 言ngôn 。 沙Sa 門Môn 釋Thích 子tử 。 愚ngu 闇ám 無vô 知tri 。 即tức 便tiện 休hưu 道đạo 。 比Bỉ 丘Khâu 白bạch 佛Phật 。 佛Phật 言ngôn 若nhược 有hữu 異dị 學học 來lai 投đầu 出xuất 家gia 四tứ 月nguyệt 共cộng 住trú 。 有hữu 一nhất 外ngoại 道đạo 。 眾chúng 僧Tăng 與dữ 四tứ 月nguyệt 共cộng 住trú 。 佛Phật 命mạng 比Bỉ 丘Khâu 為vi 其kỳ 剃thế 髮phát 。 受thọ 三Tam 自Tự 歸Quy 。 沙Sa 門Môn 十thập 戒giới 。 四tứ 月nguyệt 內nội 之chi 。 供cúng 養dường 眾chúng 僧Tăng 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 每mỗi 對đối 沙Sa 彌Di 說thuyết 。 諸chư 外ngoại 道đạo 行hành 見kiến 俱câu 惡ác 。 當đương 受thọ 苦khổ 果quả 。 如như 見kiến 毀hủy 時thời 不bất 護hộ 外ngoại 道đạo 。 知tri 其kỳ 不bất 退thoái 與dữ 受thọ 具cụ 戒giới 。 此thử 即tức 試thí 外ngoại 道đạo 之chi 相tướng 。

一nhất 時thời 根căn 性tánh 者giả 。 謂vị 順thuận 其kỳ 宜nghi 樂nhạo/nhạc/lạc 根căn 性tánh 不bất 同đồng 。

或hoặc 言ngôn 止Chỉ 觀Quán 者giả 。 以dĩ 止Chỉ 觀Quán 攝nhiếp 一nhất 切thiết 法pháp 。 故cố 云vân 欲dục 得đắc 四tứ 禪thiền 等đẳng 。

經Kinh 云vân 今kim 報báo 佛Phật 思tư 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 令linh 一nhất 切thiết 人nhân 。 見kiến 其kỳ 入nhập 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 知tri 從tùng 佛Phật 邊biên 而nhi 得đắc 。 還hoàn 令linh 一nhất 切thiết 。 人nhân 歸quy 依y 於ư 佛Phật 。 而nhi 求cầu 度độ 脫thoát 。 所sở 以dĩ 寄ký 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 而nhi 傳truyền 白bạch 之chi 。

佛Phật 答đáp 不bất 去khứ 者giả 。 恐khủng 墮đọa 無vô 窮cùng 。 故cố 佛Phật 不bất 答đáp 。

於ư 生sanh 陰ấm 前tiền 愛ái 者giả 。 於ư 前tiền 身thân 上thượng 起khởi 煩phiền 惱não 等đẳng 。

若nhược 煩phiền 惱não 復phục 因nhân 煩phiền 惱não 者giả 。 今kim 身thân 煩phiền 惱não 復phục 因nhân 前tiền 世thế 煩phiền 惱não 。 於ư 今kim 煩phiền 惱não 上thượng 。 復phục 起khởi 煩phiền 惱não 。 故cố 無vô 前tiền 後hậu 。

蚶# 如như 刺thứ 蛤# 如như 盡tận 破phá 其kỳ 證chứng 義nghĩa 者giả 。 破phá 其kỳ 前tiền 引dẫn 鐶hoàn 釧xuyến 等đẳng 義nghĩa 也dã 。

經Kinh 云vân 性tánh 自tự 入nhập 水thủy 者giả 。 性tánh 是thị 因nhân 。 水thủy 是thị 緣duyên 。 此thử 即tức 因nhân 緣duyên 。 何hà 故cố 計kế 為vi 自tự 然nhiên 耶da 。

全toàn 無vô 此thử 語ngữ 者giả 。 無vô 諸chư 法pháp 悉tất 有hữu 自tự 性tánh 之chi 語ngữ 。 今kim 則tắc 取thủ 意ý 破phá 之chi 。

不bất 同đồng 祠từ 祀tự 者giả 。 還hoàn 寄ký 彼bỉ 所sở 計kế 。 而nhi 以dĩ 破phá 之chi 。

經Kinh 云vân 作tác 漿tương 者giả 。 甘cam 蔗giá 漿tương 也dã 。

作tác 蜜mật 者giả 。 壓áp 甘cam 蔗giá 為vi 蜜mật 。 甘cam 蔗giá 與dữ 餘dư 藥dược 知tri 為vi 石thạch 蜜mật 。

經Kinh 云vân 無vô 有hữu 一nhất 性tánh 者giả 。 無vô 有hữu 自tự 然nhiên 之chi 性tánh 也dã 。

然nhiên 佛Phật 之chi 本bổn 義nghĩa 者giả 。 佛Phật 本bổn 只chỉ 說thuyết 煩phiền 惱não 為vi 身thân 因nhân 。 亦diệc 不bất 云vân 其kỳ 前tiền 後hậu 。 又hựu 不bất 曾tằng 說thuyết 因nhân 身thân 而nhi 有hữu 煩phiền 惱não 。 外ngoại 人nhân 何hà 故cố 難nạn/nan 在tại 前tiền 耶da 。

先tiên 發phát 遣khiển 傍bàng 者giả 。 雖tuy 云vân 遣khiển 傍bàng 還hoàn 成thành 正chánh 答đáp 。 上thượng 已dĩ 難nạn/nan 身thân 在tại 前tiền 故cố 。

須tu 先tiên 遣khiển 還hoàn 成thành 我ngã 者giả 。 明minh 佛Phật 不bất 曾tằng 說thuyết 身thân 在tại 前tiền 。

若nhược 云vân 在tại 先tiên 者giả 。 是thị 汝nhữ 自tự 立lập 。 汝nhữ 義nghĩa 不bất 立lập 。 還hoàn 成thành 佛Phật 所sở 破phá 之chi 義nghĩa 。 故cố 云vân 何hà 因nhân 緣duyên 。 故cố 而nhi 作tác 是thị 難nạn/nan 。

除trừ 彼bỉ 所sở 計kế 之chi 一nhất 時thời 者giả 。 除trừ 外ngoại 人nhân 定định 計kế 。 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。 果quả 中trung 有hữu 因nhân 之chi 一nhất 時thời 。 何hà 者giả 若nhược 言ngôn 身thân 定định 在tại 前tiền 。 是thị 計kế 果quả 中trung 有hữu 因nhân 。 若nhược 言ngôn 身thân 定định 在tại 後hậu 。 是thị 計kế 因nhân 中trung 有hữu 果quả 。

前tiền 後hậu 而nhi 一nhất 時thời 者giả 。 今kim 明minh 正chánh 是thị 因nhân 果quả 前tiền 後hậu 之chi 一nhất 時thời 。 何hà 者giả 以dĩ 現hiện 在tại 身thân 望vọng 過quá 去khứ 因nhân 。 義nghĩa 當đương 煩phiền 惱não 在tại 前tiền 身thân 在tại 於ư 後hậu 。 而nhi 復phục 因nhân 果quả 未vị 曾tằng 相tương 離ly 。 故cố 云vân 前tiền 後hậu 之chi 一nhất 時thời 。

一nhất 時thời 而nhi 前tiền 後hậu 者giả 。 此thử 亦diệc 因nhân 果quả 之chi 一nhất 時thời 。 將tương 現hiện 在tại 身thân 望vọng 未vị 來lai 報báo 。 於ư 現hiện 在tại 身thân 起khởi 煩phiền 惱não 。 復phục 為vì 未vị 來lai 身thân 作tác 因nhân 義nghĩa 。 當đương 身thân 在tại 前tiền 煩phiền 惱não 在tại 後hậu 。 名danh 為vi 一nhất 時thời 之chi 前tiền 後hậu 。

無vô 前tiền 異dị 一nhất 時thời 者giả 。 謂vị 由do 過quá 去khứ 一nhất 時thời 因nhân 果quả 。 感cảm 今kim 現hiện 在tại 一nhất 時thời 果quả 身thân 。 亦diệc 無vô 一nhất 時thời 異dị 前tiền 後hậu 。 由do 現hiện 在tại 因nhân 果quả 一nhất 時thời 。 復phục 招chiêu 未vị 來lai 身thân 因nhân 果quả 正chánh 意ý 云vân 有hữu 身thân 之chi 時thời 即tức 有hữu 煩phiền 惱não 。 有hữu 煩phiền 惱não 時thời 即tức 有hữu 於ư 身thân 。 因nhân 果quả 未vị 曾tằng 相tương 離ly 而nhi 復phục 因nhân 果quả 不bất 失thất 。 故cố 名danh 一nhất 時thời 而nhi 復phục 前tiền 後hậu 。

何hà 以dĩ 故cố 。 良lương 由do 百bách 界giới 千thiên 如như 三tam 千thiên 世thế 間gian 即tức 空không 假giả 中trung 。 唯duy 在tại 一nhất 念niệm 。 故cố 無vô 前tiền 後hậu 。

緣duyên 成thành 由do 果quả 者giả 。 中trung 論luận 第đệ 一nhất 觀quán 因nhân 緣duyên 品phẩm 云vân 。 緣duyên 成thành 由do 於ư 果quả 。 以dĩ 果quả 復phục 緣duyên 先tiên 故cố 。 若nhược 未vị 有hữu 果quả 。 何hà 名danh 為vi 緣duyên 。 故cố 論luận 偈kệ 云vân 。 果quả 先tiên 於ư 緣duyên 中trung 。 有hữu 無vô 俱câu 不bất 可khả 。 先tiên 無vô 為vi 誰thùy 緣duyên 。 先tiên 有hữu 何hà 用dụng 緣duyên 。 此thử 即tức 總tổng 破phá 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 也dã 。 今kim 經kinh 明minh 一nhất 時thời 前tiền 後hậu 。 以dĩ 立lập 因nhân 果quả 。 其kỳ 義nghĩa 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 此thử 別biệt 有hữu 意ý 。

若nhược 一nhất 在tại 前tiền 等đẳng 者giả 。 若nhược 云vân 煩phiền 惱não 在tại 前tiền 。 則tắc 煩phiền 惱não 有hữu 始thỉ 。 身thân 在tại 前tiền 亦diệc 爾nhĩ 。

對đối 治trị 化hóa 機cơ 以dĩ 說thuyết 者giả 。 謂vị 化hóa 儀nghi 約ước 事sự 。 皆giai 先tiên 破phá 煩phiền 惱não 。 令linh 入nhập 真chân 常thường 。 故cố 云vân 要yếu 因nhân 煩phiền 惱não 。 而nhi 得đắc 有hữu 身thân 。

仍nhưng 帶đái 理lý 說thuyết 者giả 。 理lý 無vô 前tiền 後hậu 。 事sự 有hữu 前tiền 後hậu 。 故cố 云vân 雖tuy 也dã 。

故cố 知tri 實thật 理lý 者giả 。 謂vị 唯duy 說thuyết 圓viên 常thường 。 若nhược 不bất 稱xưng 機cơ 。 卻khước 成thành 權quyền 法pháp 有hữu 餘dư 之chi 說thuyết 。

故cố 云vân 若nhược 說thuyết 常thường 者giả 。 受thọ 化hóa 之chi 徒đồ 。 謂vị 佛Phật 同đồng 彼bỉ 外ngoại 道đạo (# 云vân 云vân )# 。

色sắc 心tâm 體thể 一nhất 者giả 。 全toàn 色sắc 是thị 心tâm 。 全toàn 心tâm 是thị 色sắc 。 故cố 云vân 一nhất 也dã 。

剎sát 那na 理lý 等đẳng 者giả 。 只chỉ 是thị 事sự 全toàn 是thị 理lý 。 理lý 全toàn 是thị 事sự 。 法pháp 無vô 二nhị 體thể 。 故cố 云vân 等đẳng 也dã 。

貴quý 在tại 納nạp 衣y 執chấp 破phá 者giả 。 且thả 順thuận 納nạp 衣y 宜nghi 說thuyết 煩phiền 惱não 在tại 前tiền 。 身thân 在tại 於ư 後hậu 。

了liễu 性tánh 同đồng 空không 者giả 空không 即tức 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

內nội 外ngoại 誰thùy 施thí 者giả 。 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 依y 報báo 。 一nhất 千thiên 是thị 外ngoại 正chánh 報báo 。 二nhị 千thiên 是thị 內nội 即tức 空không 假giả 中trung 。 同đồng 一nhất 法Pháp 界Giới 。 故cố 無vô 內nội 外ngoại 。

二nhị 行hành 經kinh 文văn 者giả 。 一nhất 時thời 中trung 一nhất 行hành 前tiền 後hậu 中trung 一nhất 行hành 故cố 。 此thử 二nhị 行hành 經kinh 文văn 者giả 。 是thị 極cực 理lý 決quyết 定định 之chi 說thuyết 。 釋thích 大đại 疑nghi 之chi 要yếu 。

但đãn 炷chú 是thị 燈đăng 器khí 者giả 。 油du 注chú 盞trản 皆giai 名danh 燈đăng 器khí 。

不bất 得đắc 名danh 炷chú 者giả 。 未vị 燒thiêu 但đãn 名danh 燈đăng 。

一nhất 者giả 潤nhuận 業nghiệp 者giả 。 澤trạch 州châu 云vân 。 無vô 明minh 始thỉ 終chung 常thường 有hữu 身thân 起khởi 之chi 時thời 。 必tất 依y 無vô 明minh 。 如như 夢mộng 中trung 身thân 。 必tất 依y 睡thụy 心tâm 故cố 。

說thuyết 一nhất 時thời 有hữu 者giả 。 謂vị 身thân 望vọng 因nhân 煩phiền 惱não 而nhi 得đắc 有hữu 身thân 。 問vấn 無vô 明minh 依y 何hà 而nhi 生sanh 。 依y 真chân 識thức 。 依y 何hà 身thân 識thức 常thường 住trụ 由do 如như 虗hư 空không 。 更cánh 無vô 所sở 依y 。 此thử 解giải 復phục 與dữ 諸chư 師sư 小tiểu 異dị 。

若nhược 潤nhuận 業nghiệp 者giả 。 煩phiền 惱não 潤nhuận 業nghiệp 能năng 為vi 身thân 作tác 因nhân 。 亦diệc 有hữu 一nhất 生sanh 二nhị 生sanh 。 未vị 酬thù 此thử 業nghiệp 。 故cố 名danh 為vi 奢xa 。 若nhược 潤nhuận 生sanh 煩phiền 惱não 則tắc 與dữ 身thân 俱câu 時thời 。 能năng 潤nhuận 於ư 生sanh 。 復phục 潤nhuận 於ư 業nghiệp 為vì 未vị 來lai 因nhân 。

生sanh 陰ấm 之chi 初sơ 者giả 。 初sơ 託thác 胎thai 時thời 。 於ư 父phụ 生sanh 嗔sân 。 於ư 母mẫu 生sanh 愛ái 。 即tức 其kỳ 例lệ 也dã 。 又hựu 云vân 於ư 中trung 陰ấm 身thân 起khởi 煩phiền 惱não 。 能năng 潤nhuận 生sanh 身thân 。

於ư 義nghĩa 為vi 便tiện 者giả 。 此thử 亦diệc 泛phiếm 依y 彼bỉ 釋thích 。 若nhược 從tùng 圓viên 說thuyết 。 一nhất 念niệm 三tam 千thiên 。 無vô 復phục 前tiền 後hậu 。 此thử 為vi 正chánh 義nghĩa 。

死tử 陰ấm 之chi 中trung 者giả 。 此thử 取thủ 現hiện 在tại 臨lâm 終chung 時thời 。 最tối 後hậu 剎sát 那na 。 起khởi 潤nhuận 生sanh 愛ái 。 為vi 潤nhuận 生sanh 煩phiền 惱não 。 今kim 用dụng 此thử 釋thích 。

一nhất 時thời 因nhân 果quả 三tam 義nghĩa 者giả 。 由do 過quá 去khứ 因nhân 感cảm 今kim 世thế 果quả 。 由do 今kim 世thế 果quả 起khởi 未vị 來lai 因nhân 。 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 是thị 一nhất 時thời 。 而nhi 有hữu 三tam 義nghĩa 之chi 異dị 殊thù 。 堪kham 反phản 於ư 耶da 。 難nạn/nan 者giả 今kim 答đáp 。 一nhất 時thời 因nhân 果quả 及cập 以dĩ 有hữu 漏lậu 。 是thị 一nhất 時thời 法pháp 。 反phản 破phá 外ngoại 人nhân 所sở 計kế 。 因nhân 中trung 定định 有hữu 果quả 中trung 定định 有hữu 因nhân 之chi 難nạn/nan 。 無vô 不bất 皆giai 遣khiển 。

然nhiên 此thử 三tam 師sư 者giả 。 迦ca 毗tỳ 羅la 僧Tăng 佉khư 勒lặc 沙sa 婆bà 如như 前tiền 說thuyết 。

彼bỉ 家gia 者giả 。 諸chư 外ngoại 道đạo 也dã 。

現hiện 在tại 一nhất 世thế 相tương 生sanh 者giả 。 外ngoại 人nhân 但đãn 計kế 二nhị 十thập 五ngũ 諦đế 。 從tùng 性tánh 生sanh 大đại 等đẳng 有hữu 主chủ 有hữu 依y 。 以dĩ 為vi 因nhân 緣duyên 。 不bất 云vân 從tùng 過quá 去khứ 。 業nghiệp 力lực 因nhân 緣duyên 。 為vì 此thử 義nghĩa 故cố 。 與dữ 佛Phật 因nhân 緣duyên 果quả 也dã 。

求cầu 那na 下hạ 云vân 云vân 者giả 。 風phong 大đại 造tạo 鼻tị 。 水thủy 火hỏa 造tạo 舌thiệt 。 地địa 大đại 造tạo 身thân 。

如như 論luận 文văn 香hương 相tương/tướng 品phẩm 者giả 。 成thành 論luận 第đệ 五ngũ 香hương 相tương/tướng 品phẩm 初sơ 。 問vấn 曰viết 多đa 摩ma 跋bạt 等đẳng 眾chúng 香hương 合hợp 故cố 。 其kỳ 香hương 異dị 本bổn 。 為vi 即tức 此thử 等đẳng 眾chúng 香hương 更cánh 生sanh 異dị 香hương 。 答đáp 曰viết 因nhân 香hương 和hòa 合hợp 更cánh 生sanh 異dị 香hương 。 如như 青thanh 黃hoàng 色sắc 雜tạp 更cánh 生sanh 綠lục 色sắc 有hữu 。 以dĩ 種chủng 種chủng 業nghiệp 因nhân 緣duyên 。 故cố 生sanh 種chủng 種chủng 香hương 。 又hựu 衛vệ 世thế 師sư 人nhân 謂vị 。 白bạch 𨭛# 鈆# 錫tích 金kim 銀ngân 銅đồng 等đẳng 。 皆giai 是thị 火hỏa 物vật 。 而nhi 是thị 中trung 有hữu 香hương 。 故cố 知tri 非phi 唯duy 地địa 有hữu (# 云vân 云vân )# 。

後hậu 後hậu 雙song 者giả 。 下hạ 全toàn 是thị 彼bỉ 論luận 第đệ 三tam 四tứ 大đại 相tương/tướng 品phẩm 文văn 。

言ngôn 汝nhữ 猶do 隨tùy 濕thấp 緣duyên 是thị 水thủy 者giả 。 汝nhữ 何hà 不bất 達đạt 寒hàn 因nhân 緣duyên 而nhi 成thành 於ư 地địa 。 猶do 故cố 隨tùy 水thủy 因nhân 緣duyên 而nhi 名danh 水thủy 水thủy 耶da 。

芰kị 角giác 並tịnh 者giả 。 波ba 動động 與dữ 風phong 相tương 望vọng 名danh 芰kị 角giác 並tịnh 。 又hựu 若nhược 以dĩ 凍đống 望vọng 地địa 亦diệc 成thành 芰kị 角giác 。 若nhược 凍đống 望vọng 水thủy 波ba 望vọng 水thủy 俱câu 名danh 相tướng 望vọng 。

並tịnh 果quả 報báo 參tham 差sai 者giả 。 應ưng 知tri 或hoặc 時thời 根căn 具cụ 是thị 後hậu 報báo 。 貧bần 窮cùng 是thị 生sanh 報báo 。 貧bần 是thị 後hậu 報báo 。 根căn 具cụ 足túc 生sanh 報báo 。 富phú 等đẳng 例lệ 爾nhĩ 。

二nhị 種chủng 無vô 法pháp 者giả 。 前tiền 計kế 虗hư 空không 兔thố 角giác 二nhị 法pháp 也dã 。

弃khí 通thông 從tùng 別biệt 者giả 。 隨tùy 病bệnh 用dụng 藥dược 。 破phá 性tánh 不bất 同đồng 。 遍biến 通thông 一nhất 代đại 。 稱xưng 適thích 機cơ 宜nghi 。 故cố 云vân 通thông 也dã 。 五ngũ 時thời 次thứ 第đệ 別biệt 也dã 。

多đa 用dụng 因nhân 緣duyên 破phá 性tánh 者giả 。 如như 今kim 文văn 中trung 。 先tiên 用dụng 正chánh 因nhân 緣duyên 。 破phá 外ngoại 人nhân 性tánh 執chấp 耶da 因nhân 緣duyên 。 文văn 是thị 次thứ 用dụng 無vô 常thường 苦khổ 空không 等đẳng 。 如như 今kim 諸chư 外ngoại 人nhân 歸quy 伏phục 之chi 。 皆giai 具cụ 四tứ 時thời 之chi 益ích 。 一nhất 代đại 次thứ 第đệ 。 初sơ 設thiết 教giáo 法pháp 取thủ 機cơ 之chi 相tướng 。

次thứ 用dụng 中trung 道đạo 者giả 。 向hướng 後hậu 用dụng 也dã 。

破phá 於ư 偏thiên 漸tiệm 者giả 。 偏thiên 即tức 前tiền 二nhị 教giáo 。 漸tiệm 即tức 別biệt 教giáo 也dã 。

互hỗ 用dụng 無vô 失thất 者giả 。 明minh 五ngũ 時thời 互hỗ 用dụng 不bất 定định 秘bí 密mật 四tứ 悉tất 被bị 機cơ 不bất 定định 。

前tiền 後hậu 破phá 一nhất 切thiết 內nội 道đạo 等đẳng 者giả 。 如như 前tiền 立lập 五ngũ 時thời 次thứ 第đệ 。 用dụng 此thử 五ngũ 時thời 。 以dĩ 消tiêu 今kim 經kinh 。 得đắc 道Đạo 之chi 人nhân 。 文văn 橫hoạnh/hoành 竪thụ 自tự 顯hiển 。

經Kinh 云vân 涅Niết 槃Bàn 是thị 常thường 者giả 。 此thử 用dụng 深thâm 理lý 而nhi 形hình 淺thiển 法pháp 。

經Kinh 云vân 何hà 因nhân 緣duyên 故cố 。 作tác 如như 是thị 說thuyết 者giả 。 佛Phật 為vi 知tri 我ngã 心tâm 。 為vi 別biệt 有hữu 意ý 。 作tác 如như 此thử 說thuyết 。

經Kinh 云vân 乞khất 食thực 是thị 常thường 者giả 。 以dĩ 常thường 乞khất 故cố 。 名danh 之chi 為vi 常thường 。

別biệt 請thỉnh 無vô 常thường 者giả 。 別biệt 請thỉnh 時thời 疎sơ 。 故cố 名danh 無vô 常thường 。

跨khóa 節tiết 者giả 。 不bất 依y 其kỳ 所sở 念niệm 。 以dĩ 即tức 用dụng 出xuất 世thế 深thâm 理lý 答đáp 之chi 。 名danh 為vi 跨khóa 節tiết 。

然nhiên 至chí 理lý 中trung 眾chúng 生sanh 無vô 盡tận 者giả 。 問vấn 何hà 故cố 云vân 無vô 盡tận 耶da 。 答đáp 若nhược 言ngôn 眾chúng 生sanh 有hữu 盡tận 。 涅Niết 槃Bàn 亦diệc 須tu 有hữu 盡tận 。

何hà 以dĩ 故cố 。 眾chúng 生sanh 即tức 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 故cố 不bất 可khả 言ngôn 其kỳ 有hữu 盡tận 。 然nhiên 經kinh 中trung 約ước 事sự 以dĩ 答đáp 。 疏sớ/sơ 文văn 約ước 理lý 釋thích 者giả 。 顯hiển 事sự 不bất 離ly 理lý 。 所sở 以dĩ 約ước 理lý 釋thích 之chi 。

念niệm 阿A 難Nan 解giải 之chi 者giả 。 一nhất 代đại 隨tùy 逐trục 世Thế 尊Tôn 佛Phật 法Pháp 皆giai 能năng 任nhậm 持trì 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 魔ma 法pháp 。

云vân 何hà 為vi 亂loạn 者giả 。 只chỉ 是thị 說thuyết 多đa 為vi 亂loạn 耳nhĩ 。

八bát 諦đế 者giả 。 欲dục 色sắc 等đẳng 上thượng 下hạ 各các 四tứ 。

觀quán 苦khổ 過quá 者giả 。 是thị 過quá 患hoạn 。 若nhược 不bất 觀quán 破phá 。 必tất 起khởi 苦khổ 因nhân 。

觀quán 苦khổ 出xuất 者giả 。 觀quán 苦khổ 出xuất 要yếu 。 謂vị 出xuất 生sanh 死tử 。 觀quán 苦khổ 入nhập 者giả 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

經Kinh 云vân 或hoặc 有hữu 示thị 現hiện 神thần 通thông 等đẳng 者giả 。 是thị 示thị 化hóa 迹tích 。

又hựu 欲dục 識thức 魔ma 佛Phật 法Pháp 異dị 者giả 。 權quyền 實thật 之chi 法pháp 魔ma 能năng 說thuyết 之chi 。 應ưng 問vấn 何hà 者giả 是thị 權quyền 。 何hà 者giả 是thị 實thật 。 何hà 者giả 即tức 權quyền 而nhi 實thật 。 即tức 實thật 而nhi 權quyền 。 即tức 非phi 權quyền 非phi 實thật 。 作tác 此thử 問vấn 者giả 。 魔ma 必tất 不bất 能năng 答đáp 之chi 。 以dĩ 此thử 驗nghiệm 魔ma 。 則tắc 知tri 魔ma 佛Phật 可khả 識thức 。

折chiết 阿A 難Nan 真chân 心tâm 者giả 。 恐khủng 阿A 難Nan 自tự 恃thị 是thị 佛Phật 親thân 侍thị 過quá 一nhất 切thiết 人nhân 。 故cố 須tu 此thử 折chiết 。

各các 有hữu 重trọng 任nhậm 者giả 。 荷hà 負phụ 正Chánh 法Pháp 。 各các 於ư 十thập 方phương 弘hoằng 化hóa 。 名danh 為vi 重trọng/trùng 任nhậm 。

呵ha 實thật 行hạnh 者giả 。 亦diệc 是thị 一nhất 住trụ 對đối 辨biện 耳nhĩ 。

弘hoằng 宣tuyên 深thâm 理lý 者giả 。 弘hoằng 揚dương 大đại 法pháp 。 談đàm 深thâm 證chứng 極cực 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 能năng 。 約ước 迹tích 為vi 聲Thanh 聞Văn 云vân 。

其kỳ 不bất 堪kham 與dữ 奪đoạt 者giả 。 大đại 小tiểu 相tương 對đối 而nhi 為vi 與dữ 奪đoạt 。

若nhược 言ngôn 與dữ 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 既ký 從tùng 漸tiệm 入nhập 頓đốn 。 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 已dĩ 竟cánh 。 故cố 堪kham 付phó 囑chúc 但đãn 欲dục 論luận 近cận 者giả 。 謂vị 是thị 法pháp 內nội 眷quyến 屬thuộc 。 故cố 云vân 也dã 。

普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 者giả 。 意ý 云vân 若nhược 據cứ 與dữ 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 。 同đồng 位vị 同đồng 能năng 。 廣quảng 化hóa 其kỳ 人nhân 甚thậm 多đa 。 然nhiên 諸chư 經kinh 中trung 別biệt 出xuất 普phổ 賢hiền 文Văn 殊Thù 。 最tối 堪kham 流lưu 通thông 。 付phó 屬thuộc 弘hoằng 廣quảng 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 應ưng 如như 此thử 。 不bất 取thủ 通thông 名danh 。 應ưng 是thị 有hữu 別biệt 弘hoằng 廣quảng 菩Bồ 薩Tát 魔ma 王vương 發phát 心tâm 者giả 。 必tất 皆giai 大đại 權quyền 所sở 為vi 也dã 。

翻phiên 音âm 不bất 同đồng 者giả 。 五ngũ 天thiên 音âm 不bất 同đồng 也dã 。

梵Phạm 音âm 兼kiêm 義nghĩa 者giả 。 辨biện 才tài 但đãn 總tổng 持trì 之chi 義nghĩa 。

五ngũ 事sự 斷đoạn 辛tân 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 爾nhĩ 前tiền 未vị 斷đoạn 。 至chí 此thử 經Kinh 方phương 永vĩnh 斷đoạn 。

蓇# (# 里lý 登đăng 反phản )# 裨bì (# 薄bạc 錍bề 反phản )# 賴lại (# 盧lô 達đạt 反phản )# 涕thế (# 提đề 音âm 為vi 正chánh )# 。

淨tịnh 地địa 品phẩm 者giả 。 此thử 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 是thị 父phụ 母mẫu 生sanh 身thân 。 由do 有hữu 毒độc 蛇xà 等đẳng 不bất 淨tịnh 之chi 畏úy 。 故cố 以dĩ 十thập 篇thiên 陀đà 羅la 尼ni 淨tịnh 此thử 地địa 。 名danh 淨tịnh 地địa 品phẩm 。

圓viên 教giáo 一nhất 生sanh 者giả 。 若nhược 從tùng 實thật 行hạnh 釋thích 者giả 。 此thử 人nhân 昔tích 時thời 於ư 前tiền 三tam 教giáo 。 久cửu 已dĩ 修tu 學học 。 權quyền 門môn 純thuần 熱nhiệt 。 今kim 值trị 釋Thích 迦Ca 。 聞văn 圓viên 常thường 極cực 教giáo 。 即tức 破phá 無vô 明minh 。 乃nãi 至chí 入nhập 第đệ 十thập 住trụ 地địa 等đẳng 。 所sở 以dĩ 名danh 為vi 。 肉nhục 身thân 未vị 免miễn 。 此thử 釋thích 為vi 正chánh 。 就tựu 應ưng 身thân 釋thích 。 今kim 所sở 不bất 用dụng 。

但đãn 三Tam 寶Bảo 名danh 種chủng 種chủng 不bất 同đồng 者giả 。 諸chư 陀đà 羅la 尼ni 中trung 。 雖tuy 種chủng 種chủng 名danh 不bất 同đồng 。 三Tam 寶Bảo 攝nhiếp 盡tận 。

摩ma 竭kiệt 大đại 魚ngư 者giả 。 大đại 論luận 第đệ 七thất 云vân 。 五ngũ 百bách 買mãi 客khách 。 入nhập 海hải 採thải 寶bảo 。 值trị 須tu 魔ma 竭kiệt 。 魚ngư 王vương 開khai 口khẩu 。 船thuyền 去khứ 甚thậm 疾tật 。 船thuyền 師sư 問vấn 樓lâu 上thượng 人nhân 。 何hà 所sở 見kiến 耶da 答đáp 言ngôn 。 見kiến 三tam 日nhật 乃nãi 大đại 白bạch 山sơn 。 水thủy 流lưu 奔bôn 趣thú 。 如như 入nhập 大đại 坑khanh 。 船thuyền 師sư 云vân 。 三tam 日nhật 者giả 。 一nhất 是thị 實thật 日nhật 。 二nhị 是thị 魚ngư 目mục 。 白bạch 山sơn 是thị 魚ngư 齒xỉ 。 水thủy 奔bôn 是thị 入nhập 魚ngư 口khẩu 。 我ngã 曹tào 了liễu 矣hĩ 。

時thời 船thuyền 中trung 人nhân 各các 稱xưng 所sở 事sự 。 都đô 無vô 所sở 驗nghiệm 。 中trung 有hữu 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 。 語ngứ 眾chúng 人nhân 言ngôn 。 眾chúng 人nhân 吾ngô 等đẳng 當đương 共cộng 稱xưng 佛Phật 者giả 。 字tự 佛Phật 為vi 無vô 上thượng 。 救cứu 苦khổ 厄ách 者giả 。 眾chúng 人nhân 一nhất 心tâm 共cộng 。 稱xưng 南Nam 無mô 佛Phật 。 是thị 魚ngư 先tiên 世thế 曾tằng 受thọ 五Ngũ 戒Giới 。 得đắc 宿Túc 命Mạng 智Trí 。 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 即tức 自tự 悔hối 責trách 。 魚ngư 便tiện 合hợp 口khẩu 。 眾chúng 人nhân 命mạng 存tồn 。 聞văn 若nhược 今kim 經kinh 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 總tổng 持trì 之chi 名danh 。 七thất 方phương 便tiện 人nhân 。 常thường 住trụ 慧tuệ 命mạng 。 則tắc 永vĩnh 存tồn 矣hĩ 。

鸚anh 鵡vũ 生sanh 天thiên 者giả 。 賢hiền 愚ngu 經Kinh 云vân 。 須Tu 達Đạt 長Trưởng 者Giả 。 敬kính 信tín 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 所sở 須tu 。 悉tất 皆giai 供cung 給cấp 。

時thời 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 。 日nhật 日nhật 往vãng 來lai 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 誨hối 。 須tu 達đạt 家gia 內nội 有hữu 二nhị 鸚anh 鵡vũ 。 一nhất 名danh 律luật 提đề 。 二nhị 名danh 賖# 律luật 提đề 。 稟bẩm 性tánh 黠hiệt 慧tuệ 。 能năng 知tri 人nhân 語ngữ 。 諸chư 比Bỉ 丘Khâu 往vãng 來lai 。 每mỗi 先tiên 告cáo 語ngữ 。 家gia 內nội 聞văn 知tri 。 愸# 理lý 敷phu 具cụ 。 後hậu 時thời 阿A 難Nan 往vãng 到đáo 其kỳ 家gia 。 見kiến 鳥điểu 聰thông 黠hiệt 愛ái 之chi 在tại 心tâm 。 而nhi 語ngứ 之chi 言ngôn 欲dục 教giáo 法pháp 。 二nhị 鳥điểu 歡hoan 喜hỷ 授thọ 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 偈kệ 言ngôn 。 豆đậu 佉khư (# 一nhất )# 三tam 牟mâu (# 二nhị )# 提đề 耶da (# 三tam )# 末mạt 伽già (# 四tứ )(# 此thử 四tứ 晉tấn 言ngôn 苦Khổ 集Tập 滅Diệt 道Đạo 。 )# 其kỳ 家gia 門môn 前tiền 有hữu 樹thụ 。 二nhị 鳥điểu 聞văn 法Pháp 喜hỷ 悅duyệt 。 樹thụ 上thượng 次thứ 第đệ 上thượng 下hạ 。 七thất 反phản 誦tụng 習tập 。 其kỳ 暮mộ 宿túc 樹thụ 為vi 狸li 所sở 食thực 。 緣duyên 此thử 善thiện 心tâm 。 即tức 生sanh 四Tứ 王Vương 天Thiên 。 阿A 難Nan 明minh 日nhật 。 遂toại 到đáo 其kỳ 舍xá 。 聞văn 二nhị 鸚anh 鵡vũ 為vi 狸li 所sở 煞sát 。 還hoàn 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 須tu 達đạt 家gia 內nội 有hữu 二nhị 鸚anh 鵡vũ 。 昨tạc 教giáo 誦tụng 四Tứ 諦Đế 法pháp 。 其kỳ 夜dạ 命mạng 終chung 。 不bất 審thẩm 識thức 神thần 生sanh 處xứ 何hà 所sở 。

佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。

緣duyên 汝nhữ 授thọ 法pháp 。 生sanh 四Tứ 王Vương 天Thiên 。 乃nãi 至chí 第đệ 六lục 天thiên 。 七thất 反phản 生sanh 天thiên 。 無vô 有hữu 中trung 夭yểu 。 阿A 難Nan 又hựu 問vấn 六lục 天thiên 壽thọ 盡tận 。 當đương 生sanh 何hà 處xứ 。

佛Phật 言ngôn 。

下hạ 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 出xuất 家gia 成thành 辟Bích 支Chi 佛Phật 。 一nhất 名danh 雲vân 摩ma 。 二nhị 修tu 曇đàm 摩ma 。

大đại 品phẩm (# 至chí )# 無vô 上thượng 明minh 咒chú 者giả 。 彼bỉ 經kinh 第đệ 九cửu 大đại 明minh 品phẩm 云vân 。

復phục 次thứ 憍Kiều 尸Thi 迦Ca 。 是thị 善thiện 男nam 子tử 善thiện 女nữ 人nhân 。 聞văn 是thị 深thâm 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 受thọ 持trì 親thân 近cận 讀đọc 誦tụng 正chánh 憶ức 念niệm 不bất 離ly 。 薩tát 波Ba 若Nhã 心tâm 。 若nhược 以dĩ 毒độc 藥dược 熏huân 。 若nhược 以dĩ 蠱cổ 道đạo 。 若nhược 以dĩ 火hỏa 坑khanh 。 若nhược 深thâm 水thủy 。 若nhược 欲dục 刀đao 煞sát 等đẳng 。 皆giai 不bất 能năng 傷thương 。

何hà 以dĩ 故cố 。 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 是thị 大đại 明minh 咒chú 。 是thị 無vô 上thượng 咒chú 。 此thử 即tức 一nhất 心tâm 三tam 智trí 之chi 般Bát 若Nhã 。 尚thượng 能năng 遍biến 蕩đãng 三tam 惑hoặc 二nhị 死tử 之chi 毒độc 。 何hà 況huống 世thế 間gian 。 之chi 毒độc 而nhi 能năng 傷thương 耶da 。

即tức 六lục 妙diệu 門môn 者giả 。 彼bỉ 經Kinh 云vân 聞văn 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 字tự 章chương 句cú 。 正chánh 念niệm 思tư 惟duy 。 觀quán 心tâm 心tâm 脉mạch 繫hệ 想tưởng 一nhất 處xứ 。 見kiến 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 云vân 何hà 當đương 得đắc 。 見kiến 觀Quán 世Thế 音Âm 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 十thập 方phương 佛Phật 名danh 。 若nhược 欲dục 得đắc 見kiến 。 端đoan 身thân 正chánh 心tâm 。 使sử 心tâm 不bất 動động 。 心tâm 氣khí 相tương 續tục 。 以dĩ 左tả 手thủ 置trí 右hữu 手thủ 上thượng 。 舉cử 舌thiệt 向hướng 腭# 。 令linh 息tức 調điều 恂# 。 使sử 氣khí 不bất 麤thô 不bất 散tán 。 安an 祥tường 除trừ 數số 。 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 成thành 就tựu 息tức 念niệm 無vô 分phân 散tán 。 意ý 云vân 然nhiên 經kinh 中trung 唯duy 有hữu 數sổ 息tức 一nhất 門môn 。 又hựu 相tương/tướng 彰chương 顯hiển 。 餘dư 之chi 五ngũ 門môn 。 疏sớ/sơ 中trung 依y 經kinh 義nghĩa 立lập 。 何hà 者giả 既ký 云vân 六lục 字tự 章chương 句cú 驗nghiệm 知tri 六lục 門môn 義nghĩa 足túc 。 二nhị 隨tùy 門môn 者giả 。 捨xả 前tiền 數số 法pháp 一nhất 心tâm 依y 隨tùy 息tức 出xuất 入nhập 。 攝nhiếp 心tâm 緣duyên 息tức 。 知tri 息tức 入nhập 出xuất 。 心tâm 住trụ 息tức 緣duyên 。 無vô 分phân 散tán 意ý 。 是thị 名danh 隨tùy 門môn 。 三tam 止chỉ 門môn 者giả 。 息tức 諸chư 緣duyên 慮lự 不bất 念niệm 數số 隨tùy 凝ngưng 寂tịch 其kỳ 心tâm 。 是thị 名danh 隨tùy 門môn 。 四tứ 觀quán 門môn 者giả 。 於ư 定định 心tâm 中trung 。 以dĩ 慧tuệ 分phân 別biệt 。 觀quán 於ư 細tế 微vi 。 出xuất 入nhập 息tức 相tương/tướng 。 如như 空không 中trung 風phong 。 皮bì 肉nhục 筋cân 骨cốt 。 三tam 十thập 六lục 物vật 。 如như 芭ba 蕉tiêu 不bất 實thật 。 心tâm 識thức 無vô 常thường 。 剎sát 那na 不bất 住trụ 。 無vô 人nhân 無vô 我ngã 。 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 皆giai 無vô 自tự 性tánh 。 不bất 得đắc 人nhân 法pháp 。 定định 何hà 所sở 依y 。 是thị 名danh 觀quán 門môn 。 五ngũ 還hoàn 門môn 者giả 。 既ký 知tri 觀quán 從tùng 心tâm 生sanh 。 若nhược 隨tùy 折chiết 境cảnh 。 此thử 則tắc 不bất 會hội 本bổn 源nguyên 。 應ưng 當đương 及cập 觀quán 觀quán 心tâm 。 此thử 觀quán 心tâm 者giả 。 從tùng 何hà 而nhi 生sanh 。 為vi 從tùng 觀quán 心tâm 生sanh 。 為vi 從tùng 非phi 觀quán 心tâm 生sanh 。 若nhược 從tùng 觀quán 心tâm 生sanh 則tắc 已dĩ 有hữu 觀quán 。 若nhược 從tùng 不bất 觀quán 心tâm 生sanh 。 不bất 觀quán 心tâm 為vi 滅diệt 生sanh 。 為vi 不bất 滅diệt 生sanh 。 若nhược 不bất 滅diệt 生sanh 。 即tức 二nhị 心tâm 竝tịnh 。 若nhược 滅diệt 法pháp 生sanh 。 滅diệt 法pháp 已dĩ 謝tạ 不bất 能năng 生sanh 觀quán 。 若nhược 言ngôn 亦diệc 滅diệt 生sanh 非phi 滅diệt 非phi 不bất 滅diệt 生sanh 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 當đương 知tri 觀quán 心tâm 。 本bổn 自tự 不bất 生sanh 。 不bất 生sanh 故cố 不bất 有hữu 不bất 故cố 即tức 空không 。 空không 故cố 無vô 觀quán 心tâm 。 若nhược 無vô 觀quán 心tâm 豈khởi 有hữu 觀quán 境cảnh 。 境cảnh 智trí 雙song 亡vong 。 道đạo 源nguyên 之chi 要yếu 是thị 名danh 還hoàn 門môn 。 六lục 淨tịnh 門môn 者giả 。 知tri 色sắc 淨tịnh 故cố 。 不bất 起khởi 妄vọng 想tưởng 分phân 別biệt 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 息tức 妄vọng 想tưởng 垢cấu 。 息tức 分phân 別biệt 垢cấu 。 息tức 取thủ 我ngã 垢cấu 。 若nhược 能năng 心tâm 如như 本bổn 淨tịnh 。 不bất 得đắc 能năng 息tức 所sở 息tức 及cập 淨tịnh 不bất 淨tịnh 。 故cố 名danh 淨tịnh 門môn 。 故cố 此thử 六lục 門môn 通thông 於ư 四tứ 機cơ 遊du 入nhập 。 何hà 者giả 藏tạng 人nhân 觀quán 息tức 無vô 常thường 。 通thông 人nhân 達đạt 息tức 如như 幻huyễn 。 別biệt 人nhân 了liễu 息tức 具cụ 恆Hằng 沙sa 佛Phật 法Pháp 。 圓viên 人nhân 見kiến 息tức 是thị 佛Phật 性tánh 秘bí 藏tạng 。 數sổ 息tức 既ký 爾nhĩ 。 餘dư 五ngũ 例lệ 然nhiên 。 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 。 我ngã 即tức 數sổ 息tức 使sử 心tâm 不bất 散tán 。 霍hoắc 然nhiên 意ý 解giải 。 銷tiêu 伏phục 結kết 使sử 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 住trụ 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 (# 云vân 云vân )# 今kim 經kinh 俱câu 知tri 圓viên 常thường 佛Phật 性tánh 。 蹔tạm 取thủ 小tiểu 果quả 。 蘇tô 息tức 終chung 不bất 滯trệ 偏thiên 。 所sở 以dĩ 經Kinh 云vân 魔ma 王vương 聞văn 是thị 陀đà 羅la 尼ni 已dĩ 。 悉tất 發phát 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 (# 云vân 云vân )# 。

善thiện 神thần 王vương 者giả 。 持trì 善thiện 令linh 不bất 失thất 。

惡ác 神thần 王vương 者giả 。 遮già 惡ác 令linh 不bất 起khởi 慢mạn 。

從tùng 他tha 使sử 背bội 上thượng 者giả 。 此thử 慢mạn 從tùng 五ngũ 利lợi 使sử 背bội 上thượng 而nhi 起khởi 。 若nhược 斷đoạn 五ngũ 利lợi 。 此thử 慢mạn 即tức 除trừ 。

得đắc 下hạ 定định 者giả 。 下hạ 八bát 地địa 定định 名danh 為vi 下hạ 定định 。

我ngã 心tâm 殊thù 多đa 者giả 。 即tức 是thị 上thượng 定định 。 意ý 明minh 須tu 跋bạt 得đắc 非phi 想tưởng 定định 名danh 。

有hữu 慢mạn 者giả 。 由do 輕khinh 他tha 下hạ 八bát 定định 。 故cố 有hữu 慢mạn 名danh 。

經Kinh 云vân 皆giai 隨tùy 往vãng 日nhật 者giả 。 外ngoại 人nhân 但đãn 信tín 往vãng 因nhân 。 而nhi 招chiêu 今kim 果quả 。 不bất 云vân 今kim 身thân 作tác 業nghiệp 而nhi 招chiêu 來lai 果quả 。 致trí 成thành 外ngoại 道đạo 耶da 見kiến 。 撥bát 無vô 因nhân 果quả 也dã 。

無vô 定định 之chi 報báo 者giả 。 若nhược 能năng 修tu 道Đạo 即tức 得đắc 解giải 脫thoát 。 故cố 不bất 可khả 言ngôn 其kỳ 有hữu 定định 報báo 也dã 。

作tác 八bát 行hành 觀quán 者giả 。 然nhiên 此thử 八bát 觀quán 有hữu 總tổng 有hữu 別biệt 。 總tổng 以dĩ 八bát 觀quán 。 觀quán 彼bỉ 四tứ 陰ấm 。 和hòa 合hợp 不bất 實thật 。 別biệt 者giả 以dĩ 無vô 常thường 等đẳng 治trị 四tứ 陰ấm 理lý 。 無vô 常thường 觀quán 識thức 。 苦khổ 觀quán 於ư 受thọ 。 空không 觀quán 於ư 想tưởng 。 無vô 我ngã 觀quán 行hành 。 以dĩ 癕# 瘡sang 等đẳng 治trị 四tứ 陰ấm 事sự 。 謂vị 觀quán 受thọ 如như 癕# 。 觀quán 想tưởng 如như 瘡sang 。 觀quán 行hành 如như 毒độc 。 觀quán 識thức 如như 箭tiễn 。 若nhược 止Chỉ 觀Quán 中trung 引dẫn 用dụng 。 即tức 云vân 受thọ 如như 病bệnh 。 想tưởng 如như 癕# 。 行hành 如như 瘡sang 。 識thức 如như 刺thứ 。 又hựu 觀quán 空không 處xứ 如như 病bệnh 。 識thức 處xứ 如như 癕# 。 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 如như 瘡sang 。 非phi 想tưởng 處xứ 如như 刺thứ 。 其kỳ 名danh 雖tuy 異dị 。 其kỳ 治trị 大đại 同đồng 。 以dĩ 有hữu 此thử 八bát 。 心tâm 易dị 生sanh 猒# 。 疾tật 能năng 捨xả 離ly 。 修tu 習tập 無vô 漏lậu 。 問vấn 四tứ 禪thiền 但đãn 以dĩ 苦khổ 麤thô 障chướng 三tam 。 而nhi 為vi 方phương 便tiện 。 空không 等đẳng 四tứ 處xứ 何hà 須tu 用dụng 八bát 。 答đáp 空không 處xứ 定định 細tế 。 不bất 說thuyết 八bát 。 過quá 患hoạn 難nạn 識thức 。

凡phàm 夫phu 亦diệc 有hữu 依y 六lục 行hành 者giả 。 不bất 及cập 聖thánh 種chủng 離ly 之chi 。

速tốc 疾tật 涅Niết 槃Bàn 無vô 想tưởng 者giả 。 然nhiên 大đại 涅Niết 槃Bàn 實thật 無vô 想tưởng 。 於ư 橫hoạnh/hoành 計kế 有hữu 想tưởng 驗nghiệm 非phi 涅Niết 槃Bàn 。

受thọ 是thị 惡ác 身thân 者giả 。 無vô 間gian 出xuất 已dĩ 。 即tức 受thọ 此thử 身thân 。

經Kinh 云vân 況huống 其kỳ 餘dư 者giả 。 況huống 劣liệt 藍lam 弗phất 外ngoại 道đạo 者giả 也dã 。

經Kinh 云vân 斷đoạn 一nhất 切thiết 諸chư 有hữu 者giả 。 二nhị 十thập 五ngũ 有hữu 。 見kiến 惑hoặc 全toàn 在tại 。 修tu 惑hoặc 唯duy 有hữu 非phi 想tưởng 一nhất 有hữu 在tại 也dã 。

經Kinh 云vân 云vân 何hà 名danh 為vi 實thật 想tưởng 者giả 。 我ngã 今kim 不bất 解giải 。 請thỉnh 為vi 說thuyết 之chi 。

經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 無vô 。 自tự 想tưởng 等đẳng 者giả 。 用dụng 摩ma 訶ha 行hành 明minh 四tứ 句cú 推thôi 撿kiểm 。 令linh 入nhập 畢tất 竟cánh 實thật 相tướng 空không 理lý 也dã 。

此thử 空không 遣khiển 於ư 俗tục 有hữu 者giả 。 以dĩ 畢tất 竟cánh 空không 蕩đãng 於ư 三tam 惑hoặc 二nhị 死tử 之chi 有hữu 也dã 。

須tu 跋bạt 悟ngộ 道đạo 者giả 。 翻phiên 譯dịch 家gia 只chỉ 譯dịch 九cửu 字tự 來lai 耳nhĩ 。 其kỳ 時thời 未vị 有hữu 後hậu 分phần/phân 故cố 爾nhĩ 。 所sở 以dĩ 疏sớ/sơ 家gia 名danh 為vi 得đắc 道Đạo 之chi 文văn 。 今kim 有hữu 後hậu 分phần/phân 。 此thử 九cửu 字tự 合hợp 在tại 後hậu 卷quyển 出xuất 家gia 文văn 後hậu 著trước 之chi 。

後hậu 分phần/phân 上thượng 甚thậm 深thâm 妙diệu 法Pháp 者giả 。 聞văn 上thượng 實thật 想tưởng 等đẳng 法pháp 。 且thả 取thủ 小tiểu 果quả 。

佛Phật 言ngôn 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 者giả 。 意ý 云vân 今kim 正chánh 是thị 時thời 。 隨tùy 汝nhữ 所sở 欲dục 。 故cố 歎thán 善thiện 哉tai 善thiện 哉tai 。 而nhi 以dĩ 許hứa 之chi 。

須tu 臾du 之chi 恩ân 者giả 。 只chỉ 上thượng 一nhất 喚hoán 善thiện 來lai 之chi 言ngôn 。 即tức 得đắc 道Đạo 果Quả 。 如như 何hà 可khả 報báo 。

行hành 苦khổ 遷thiên 逼bức 者giả 。 以dĩ 苦khổ 依y 身thân 在tại 。 未vị 免miễn 行hành 苦khổ 所sở 遷thiên 。

於ư 是thị 時thời 須tu 者giả 。 當đương 此thử 語ngữ 時thời 。 即tức 入nhập 滅diệt 也dã 。

法Pháp 應ưng 如như 是thị 者giả 。 應ưng 身thân 現hiện 迹tích 。 化hóa 緣duyên 若nhược 畢tất 。 法pháp 爾nhĩ 應ưng 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。

遺di 教giáo 品phẩm 者giả 。 此thử 品phẩm 正chánh 令linh 教giáo 法pháp 以dĩ 被bị 將tương 來lai 。 益ích 物vật 不bất 窮cùng 永vĩnh 不bất 絕tuyệt 。 應ưng 盡tận 等đẳng 三tam 。 是thị 遺di 身thân 益ích 物vật 。 令linh 權quyền 種chủng 熟thục 脫thoát 三tam 。

何hà 以dĩ 故cố 。 吾ngô 今kim 此thử 身thân 即tức 是thị 。 常thường 身thân 法Pháp 身thân 。 所sở 以dĩ 舍xá 利lợi 法Pháp 界Giới 遍biến 益ích 眾chúng 生sanh 。 當đương 當đương 不bất 絕tuyệt 。

疏sớ/sơ 云vân 化hóa 用dụng 掩yểm 迹tích 者giả 。 非phi 但đãn 如Như 來Lai 化hóa 緣duyên 已dĩ 訖ngật 。 攝nhiếp 迹tích 歸quy 本bổn 。 而nhi 五ngũ 十thập 二nhị 眾chúng 。 經kinh 歷lịch 一nhất 代đại 。 來lai 至chí 今kim 經kinh 。 減giảm 同đồng 如Như 來Lai 攝nhiếp 迹tích 還hoàn 本bổn 。 而nhi 復phục 遺di 教giáo 遺di 軀khu 遍biến 益ích 將tương 來lai 。

經Kinh 云vân 爾nhĩ 時thời 佛Phật 告cáo 。 (# 至chí )# 我ngã 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 標tiêu 難nan 思tư 法pháp 體thể 。 勸khuyến 令linh 護hộ 持trì 。 從tùng 我ngã 於ư 下hạ 釋thích 其kỳ 難nạn 得đắc 所sở 以dĩ 。 以dĩ 勸khuyến 修tu 習tập 。 利lợi 益ích 自tự 他tha 。

今kim 已dĩ 顯hiển 說thuyết 者giả 。 自tự 法pháp 華hoa 前tiền 以dĩ 權quyền 覆phú 實thật 。 或hoặc 顯hiển 或hoặc 密mật 。 來lai 至chí 法pháp 華hoa 及cập 以dĩ 今kim 經kinh 。 彰chương 灼chước 開khai 權quyền 同đồng 入nhập 秘bí 藏tạng 。 故cố 云vân 今kim 已dĩ 顯hiển 說thuyết 。

十thập 方phương 三tam 世thế 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 者giả 。 亦diệc 如như 法Pháp 華hoa 開khai 權quyền 顯hiển 實thật 。 引dẫn 五ngũ 佛Phật 化hóa 同đồng 。 所sở 以dĩ 十thập 方phương 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 一nhất 一nhất 皆giai 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 至chí 一Nhất 切Thiết 種Chủng 智Trí 。 今kim 亦diệc 如như 是thị 。 皆giai 同đồng 諸chư 佛Phật 。 住trụ 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 缺khuyết 等đẳng 。

放phóng 捨xả 身thân 命mạng 者giả 。 放phóng 捨xả 應ưng 迹tích 遺di 驅khu 也dã 。

諸chư 佛Phật 摩ma 頂đảnh 者giả 。 諸chư 佛Phật 以dĩ 權quyền 智trí 手thủ 摩ma 諸chư 菩Bồ 薩Tát 實thật 智trí 之chi 頂đảnh 。 即tức 是thị 權quyền 實thật 合hợp 一nhất 。 方phương 名danh 正chánh 不bất 失thất 。 致trí 感cảm 諸chư 佛Phật 常thường 現hiện 其kỳ 前tiền 。

疏sớ/sơ 云vân 初sơ 外ngoại 覺giác 者giả 。 諸chư 佛Phật 化hóa 耶da 。 皆giai 先tiên 同đồng 後hậu 異dị 。 故cố 先tiên 在tại 外ngoại 。

如như 乾can 草thảo 葉diệp 者giả 。 須tu 跋bạt 外ngoại 道đạo 眾chúng 中trung 。 為vi 最tối 上thượng 首thủ 。 一nhất 化hóa 便tiện 歸quy 。 猶do 如như 乾can 草thảo 投đầu 大đại 火hỏa 焰diễm 。 況huống 餘dư 劣liệt 者giả 耶da 。

入nhập 諸chư 境cảnh 界giới 者giả 。 不bất 出xuất 六lục 師sư 。 故cố 云vân 受thọ 行hành 耶da 法pháp 。

音âm (# 音âm 陰ấm )# 。

車Xa 匿Nặc 比Bỉ 丘Khâu 。 (# 至chí )# 調điều 伏phục 者giả 。 今kim 經kinh 明minh 車Xa 匿Nặc 。 與dữ 大đại 論luận 互hỗ 異dị 。 彼bỉ 令linh 依y 梵Phạm 法pháp 治trị 。 今kim 觀quán 十thập 二nhị 緣duyên 。 令linh 漸tiệm 調điều 伏phục 。 言ngôn 雖tuy 互hỗ 異dị 。 意ý 須tu 相tương/tướng 成thành 。 梵Phạm 法pháp 治trị 已dĩ 。 必tất 須tu 令linh 觀quán 十Thập 二Nhị 因Nhân 緣Duyên 。 以dĩ 調điều 其kỳ 心tâm 。 方phương 得đắc 入nhập 法pháp 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 空không 治trị 無vô 益ích 。

尸thi 波ba 羅la 戒giới 者giả 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 也dã 。

依y 四Tứ 念Niệm 處Xứ 者giả 。 今kim 文văn 能năng 依y 圓viên 教giáo 念niệm 處xứ 。

如như 是thị 二nhị 人nhân 。 皆giai 以dĩ 深thâm 心tâm 者giả 。 一nhất 福phước 田điền 勝thắng 。 二nhị 心tâm 勝thắng 故cố 等đẳng 。

若nhược 佛Phật 現hiện 在tại 。 (# 至chí )# 全toàn 身thân 者giả 。 恐khủng 後hậu 代đại 人nhân 疑nghi 。 福phước 有hữu 優ưu 劣liệt 。 少thiểu 故cố 為vi 問vấn 起khởi 。 以dĩ 除trừ 其kỳ 疑nghi 。

乃nãi 至chí 畢tất 苦khổ 者giả 。 近cận 得đắc 羅La 漢Hán 。 遠viễn 入nhập 妙diệu 覺giác 。 方phương 名danh 究cứu 竟cánh 畢tất 苦khổ 。 此thử 是thị 真Chân 如Như 之chi 法Pháp 。 故cố 無vô 盡tận 也dã 。

若nhược 見kiến 如Như 來Lai 。 舍xá 利lợi (# 至chí )# 見kiến 僧Tăng 者giả 。 此thử 一nhất 體thể 境cảnh 智trí 不bất 二nhị 僧Tăng 也dã 。

輪Luân 王Vương 以dĩ 少thiểu 福phước 者giả 。 以dĩ 十Thập 善Thiện 化hóa 世thế 。 故cố 須tu 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。

於ư 都đô 城thành 內nội 者giả 。 欲dục 令linh 多đa 人nhân 發phát 心tâm 故cố 也dã 。

其kỳ 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 。 雖tuy 未vị 解giải 脫thoát 者giả 。 文văn 中trung 不bất 云vân 。 次thứ 羅La 漢Hán 者giả 。 以dĩ 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 故cố 不bất 得đắc 著trước 。

次thứ 言ngôn 皆giai 紹thiệu 王vương 位vị 者giả 。 皆giai 是thị 王vương 種chủng 豪hào 勢thế 。 各các 自tự 守thủ 護hộ 。 不bất 均quân 貧bần 群quần 。 故cố 令linh 城thành 外ngoại 普phổ 益ích 群quần 生sanh 。

蹀điệp 止chỉ 多đa 許hứa 少thiểu 者giả 。 天thiên 帝đế 是thị 佛Phật 檀đàn 越việt 。 故cố 與dữ 多đa 中trung 之chi 少thiểu 。 不bất 同đồng 餘dư 眾chúng 。

難nạn/nan 生sanh 是thị 中trung 者giả 。 舉cử 劣liệt 以dĩ 顯hiển 勝thắng 。 何hà 者giả 第đệ 三tam 禪thiền 是thị 三tam 界giới 樂nhạo/nhạc/lạc 之chi 極cực 處xứ 。 難nan 得đắc 生sanh 彼bỉ 。 彼bỉ 雖tuy 難nạn/nan 生sanh 。 修tu 者giả 必tất 得đắc 。 大đại 眾chúng 遇ngộ 於ư 如Như 來Lai 最tối 後hậu 涅Niết 槃Bàn 。 真chân 金kim 色sắc 身thân 。 身thân 心tâm 快khoái 樂lạc 。 復phục 遇ngộ 於ư 此thử 百bách 千thiên 萬vạn 位vị 。 不bất 可khả 為ví 喻dụ 。

疏sớ/sơ 云vân 舉cử 因nhân 顯hiển 果quả 者giả 。 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 。 於ư 果quả 身thân 上thượng 。 普phổ 放phóng 光quang 明minh 等đẳng 。

應ưng 盡tận 還hoàn 源nguyên 者giả 。 化hóa 緣duyên 已dĩ 說thuyết 名danh 為vi 應ưng 盡tận 。 安an 住trụ 德đức 祕bí 密mật 之chi 藏tạng 。 名danh 為vi 還hoàn 源nguyên 。 故cố 上thượng 文văn 云vân 。 安an 置trí 諸chư 子tử 祕bí 密mật 藏tạng 中trung 。 我ngã 亦diệc 自tự 住trụ 其kỳ 中trung 。 即tức 此thử 義nghĩa 也dã 。

從tùng 初sơ 禪thiền 出xuất 入nhập 第đệ 二nhị 禪thiền 者giả 。 准chuẩn 摩ma 耶da 經kinh 。 此thử 是thị 無vô 間gian 三tam 昧muội 。 不bất 合hợp 著trước 出xuất 字tự 。 若nhược 言ngôn 出xuất 者giả 。 即tức 經kinh 散tán 心tâm 。 應ưng 云vân 入nhập 初sơ 禪thiền 已dĩ 。 次thứ 入nhập 二nhị 禪thiền 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 至chí 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 。 從tùng 滅diệt 受thọ 想tưởng 定định 起khởi 入nhập 非phi 想tưởng 處xứ 。 漸tiệm 漸tiệm 次thứ 第đệ 。 還hoàn 入nhập 初sơ 禪thiền 。 逆nghịch 順thuận 皆giai 無vô 間gian 不bất 經kinh 散tán 心tâm 。 名danh 無vô 間gian 三tam 昧muội 。 亦diệc 名danh 練luyện 禪thiền 。 即tức 九cửu 次thứ 第đệ 定định 也dã 。

次thứ 間gian 入nhập 出xuất 者giả 。 此thử 即tức 薰huân 禪thiền 。 亦diệc 名danh 師Sư 子Tử 奮Phấn 迅Tấn 三tam 昧muội 。 猶do 如như 師sư 子tử 。 奮phấn 諸chư 塵trần 土thổ/độ 。 諸chư 奮phấn 迅tấn 入nhập 出xuất 。 為vi 熟thục 靜tĩnh 散tán 心tâm 故cố 。 順thuận 入nhập 者giả 。 其kỳ 入nhập 九cửu 定định 。 從tùng 初sơ 禪thiền 以dĩ 至chí 滅diệt 定định 。 逆nghịch 者giả 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 復phục 入nhập 悲bi 想tưởng 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 復phục 至chí 初sơ 禪thiền 。 如như 是thị 逆nghịch 順thuận 。 皆giai 經kinh 入nhập 一nhất 散tán 心tâm 。

三tam 超siêu 入nhập 出xuất 者giả 。 此thử 入nhập 修tu 禪thiền 即tức 超siêu 越việt 三tam 昧muội 。 從tùng 初sơ 禪thiền 起khởi 。 已dĩ 入nhập 非phi 想tưởng 。 非phi 想tưởng 起khởi 入nhập 滅diệt 定định 。 起khởi 入nhập 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 起khởi 入nhập 滅diệt 定định 。 上thượng 界giới 皆giai 須tu 滅diệt 定định 為vi 主chủ 。 下hạ 則tắc 漸tiệm 漸tiệm 滅diệt 。 入nhập 三tam 四tứ 空không 識thức 。 不bất 用dụng 處xứ 非phi 想tưởng 。 至chí 非phi 想tưởng 已dĩ 還hoàn 入nhập 滅diệt 定định 。 此thử 即tức 順thuận 入nhập 也dã 。 逆nghịch 者giả 。 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 入nhập 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 起khởi 入nhập 非phi 想tưởng 。 非phi 想tưởng 起khởi 入nhập 初sơ 禪thiền 。 此thử 即tức 初sơ 禪thiền 為vi 主chủ 。 則tắc 上thượng 漸tiệm 漸tiệm 減giảm 至chí 二nhị 禪thiền 已dĩ 還hoàn 入nhập 初sơ 禪thiền 。

復phục 有hữu 逆nghịch 順thuận 相tương 對đối 交giao 過quá 者giả 。 從tùng 滅diệt 定định 起khởi 入nhập 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 起khởi 入nhập 非phi 想tưởng 。 非phi 想tưởng 起khởi 入nhập 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 起khởi 入nhập 不Bất 用Dụng 處Xứ 。 不bất 用dụng 處xứ 起khởi 入nhập 三tam 禪thiền 。 三tam 禪thiền 起khởi 入nhập 識thức 處xứ 。 識thức 處xứ 起khởi 入nhập 四tứ 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 起khởi 入nhập 空không 處xứ 。 空không 處xứ 起khởi 更cánh 入nhập 四tứ 禪thiền 。 四tứ 禪thiền 起khởi 入nhập 識thức 處xứ 。 識thức 處xứ 起khởi 入nhập 三tam 禪thiền 。 三tam 禪thiền 起khởi 入nhập 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 所sở 有hữu 起khởi 入nhập 二nhị 禪thiền 。 二nhị 禪thiền 起khởi 入nhập 非phi 想tưởng 。 非phi 想tưởng 起khởi 入nhập 初sơ 禪thiền 。 初sơ 禪thiền 起khởi 還hoàn 入nhập 滅diệt 定định 。 入nhập 既ký 有hữu 三tam 。 出xuất 亦diệc 具cụ 三tam 。 皆giai 經kinh 散tán 心tâm 為vi 異dị 也dã 。 此thử 依y 摩ma 耶da 經kinh 略lược 出xuất 其kỳ 相tương/tướng 。 然nhiên 今kim 經kinh 語ngữ 略lược 。 大đại 體thể 則tắc 同đồng 。 應ưng 如như 彼bỉ 廣quảng 。

疏sớ/sơ 云vân 變biến 樹thụ 形hình 消tiêu 者giả 。 枯khô 榮vinh 非phi 枯khô 非phi 榮vinh 。 秘bí 蜜mật 寶bảo 藏tạng 。 皆giai 不bất 可khả 得đắc 。 法Pháp 界Giới 無vô 相tướng 。 故cố 以dĩ 形hình 消tiêu 表biểu 之chi 。

機cơ 感cảm 荼đồ 毗tỳ 者giả 。 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 。 始thỉ 從tùng 華hoa 嚴nghiêm 已dĩ 來lai 。 一nhất 言ngôn 一nhất 教giáo 。 皆giai 是thị 機cơ 感cảm 。 又hựu 今kim 經kinh 始thỉ 從tùng 如như 是thị 終chung 至chí 奉phụng 行hành 。 莫mạc 非phi 機cơ 感cảm 。 今kim 別biệt 指chỉ 唱xướng 滅diệt 。 名danh 為vi 機cơ 感cảm 。 以dĩ 標tiêu 品phẩm 目mục 。

疏sớ/sơ 云vân 彰chương 別biệt 者giả 。 別biệt 在tại 俱câu 尸thi 凡phàm 眾chúng 。

爾nhĩ 時thời 大đại 眾chúng 。 至chí 扶phù 於ư 如Như 來Lai 入nhập 金kim 棺quan 者giả 。 如Như 來Lai 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 平bình 等đẳng 之chi 力lực 。 一nhất 切thiết 大đại 眾chúng 。 同đồng 時thời 以dĩ 手thủ 扶phù 於ư 如Như 來Lai 。 而nhi 入nhập 金kim 棺quan 。

疏sớ/sơ 云vân 餘dư 城thành 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 十thập 六lục 城thành 等đẳng 皆giai 爾nhĩ 。

餘dư 時thời 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。 未vị 荼đồ 毗tỳ 前tiền 皆giai 爾nhĩ 。

從tùng 諸chư 天thiên 人nhân 。 乞khất 妙diệu 香hương 木mộc 者giả 。 以dĩ 表biểu 報báo 恩ân 供cúng 養dường 也dã 。

其kỳ 地địa 乃nãi 是thị (# 至chí )# 處xứ 者giả 。 明minh 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 化hóa 道đạo 悉tất 同đồng 益ích 物vật 事sự 等đẳng 。 皆giai 於ư 此thử 處xứ 。 而nhi 闍xà 毗tỳ 之chi 。

唯duy 有hữu 迦Ca 葉Diếp 獨độc 自tự 明minh 者giả 。 迦Ca 葉Diếp 於ư 佛Phật 滅diệt 後hậu 。 住trụ 持trì 佛Phật 法Pháp 。 應ưng 治trị 此thử 等đẳng 。 故cố 不bất 令linh 餘dư 人nhân 聞văn 之chi 。 復phục 持trì 舊cựu 疊điệp 著trước 新tân 疊điệp 上thượng 。 而nhi 不bất 除trừ 舊cựu 疊điệp 者giả 。 使sử 凡phàm 聖thánh 普phổ 受thọ 平bình 等đẳng 之chi 福phước 。 故cố 不bất 除trừ 之chi 。

一nhất 時thời 禮lễ 拜bái 者giả 。 弟đệ 子tử 事sự 師sư 皆giai 接tiếp 足túc 宜nghi 禮lễ 。

有hữu 三tam 十thập 六lục 極cực 大đại 力lực 士sĩ 者giả 。 只chỉ 應ưng 云vân 四tứ 八bát 三tam 十thập 二nhị 。

從tùng 心tâm 胸hung 中trung 火hỏa 者giả 。 以dĩ 同đồng 體thể 智trí 火hỏa 焚phần 權quyền 迹tích 軀khu 等đẳng 。

聖thánh 軀khu 廓khuếch 潤nhuận 者giả 。 於ư 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 以dĩ 現hiện 舍xá 利lợi 。 如như 狀trạng 芥giới 粟túc 。 普phổ 益ích 一nhất 切thiết 。 名danh 廓khuếch 潤nhuận 廓khuếch (# 虗hư 空không 也dã )# 。

千thiên 張trương 火hỏa 全toàn 不bất 燒thiêu (# 至chí )# 除trừ 外ngoại 一nhất 雙song 者giả 。 中trung 間gian 皆giai 燒thiêu 表biểu 如Như 來Lai 常thường 行hành 中trung 道đạo 故cố 爾nhĩ 。

疏sớ/sơ 云vân 餘dư 經kinh 八bát 國quốc 者giả 。 長trường/trưởng 阿a 含hàm 云vân 。 迦Ca 葉Diếp 從tùng 畢tất 鉢bát 羅la 窟quật 出xuất 。 赴phó 闍xà 維duy 所sở 。 佛Phật 現hiện 雙song 足túc 。 迦Ca 葉Diếp 禮lễ 訖ngật 。 傳truyền 中trung 云vân 。 分phân 為vi 三tam 分phần 。 謂vị 人nhân 天thiên 海hải 。 人nhân 中trung 一nhất 分phần/phân 復phục 為vi 八bát 。 八bát 國quốc 者giả 。 一nhất 拘câu 尸thi 國quốc 諸chư 末mạt 羅la 眾chúng 。 二nhị 波ba 波ba 國quốc 諸chư 末mạt 梨lê 眾chúng 。 三tam 庶thứ 羅la 國quốc 諸chư 跋bạt 離ly 眾chúng 。 四tứ 摩ma 迦ca 陀đà 國quốc 諸chư 拘câu 利lợi 民dân 眾chúng 。 五ngũ 毗tỳ 提đề 國quốc 。 諸chư 婆Bà 羅La 門Môn 眾chúng 。 六lục 迦ca 維duy 羅la 國quốc 諸chư 釋Thích 種chủng 眾chúng 。 七thất 毗tỳ 舍xá 離ly 國quốc 諸chư 離ly 車xa 眾chúng 。 八bát 摩Ma 竭Kiệt 國Quốc 阿A 闍Xà 世Thế 王Vương 眾chúng 。 各các 云vân 我ngã 當đương 於ư 彼bỉ 。 求cầu 舍xá 利lợi 分phần/phân 。 各các 嚴nghiêm 四tứ 兵binh 。 即tức 勅sắc 香hương 姓tánh 婆Bà 羅La 門Môn 。 汝nhữ 持trì 我ngã 名danh 。 問vấn 訊tấn 拘câu 尸thi 諸chư 末mạt 羅la 眾chúng 。 起khởi 居cư 輕khinh 利lợi 。 遊du 出xuất 強cường/cưỡng 耶da 。 吾ngô 於ư 諸chư 賢hiền 。 每mỗi 相tương/tướng 宗tông 敬kính 。 隣lân 國quốc 敦đôn 義nghĩa 。 曾tằng 無vô 諍tranh 言ngôn 。 我ngã 聞văn 如Như 來Lai 。 於ư 君quân 國quốc 中trung 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 無vô 上thượng 尊tôn 。 實thật 我ngã 所sở 天thiên 。 故cố 從tùng 遠viễn 請thỉnh 求cầu 骨cốt 分phần/phân 。 冀ký 還hoàn 本bổn 國quốc 。 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。 香hương 姓tánh 受thọ 教giáo 。 白bạch 諸chư 末mạt 羅la 言ngôn 。 誠thành 如như 君quân 言ngôn 。 佛Phật 此thử 滅diệt 度độ 。 國quốc 內nội 人nhân 民dân 。 自tự 常thường 供cúng 養dường 。 遠viễn 勞lao 諸chư 君quân 。 求cầu 舍xá 利lợi 分phần/phân 。 終chung 不bất 可khả 得đắc 。

時thời 諸chư 國quốc 王vương 。 即tức 集tập 諸chư 臣thần 。 若nhược 不bất 見kiến 與dữ 。 四tứ 兵binh 在tại 此thử 。 當đương 以dĩ 力lực 取thủ 。

時thời 拘câu 尸thi 國quốc 即tức 集tập 諸chư 臣thần 。 共cộng 以dĩ 偈kệ 答đáp 。 如Như 來Lai 遺di 形hình 不bất 敢cảm 相tương 許hứa 。 彼bỉ 言ngôn 舉cử 兵binh 。 吾ngô 斯tư 亦diệc 有hữu 。 是thị 時thời 香hương 姓tánh 喻dụ 眾chúng 生sanh 人nhân 曰viết 。 諸chư 賢hiền 長trưởng 者giả 受thọ 佛Phật 教giáo 勅sắc 。 口khẩu 誦tụng 法pháp 言ngôn 。 心tâm 服phục 仁nhân 化hóa 。 豈khởi 諍tranh 舍xá 利lợi 共cộng 相tương 煞sát 害hại 。 舍xá 利lợi 現hiện 在tại 。 但đãn 當đương 分phần/phân 取thủ 。 眾chúng 咸hàm 稱xưng 善thiện 。 尋tầm 復phục 語ngứ 言ngôn 。 誰thùy 能năng 分phần/phân 者giả 。 眾chúng 舉cử 香hương 姓tánh 。 仁nhân 智trí 均quân 平bình 。 可khả 分phần/phân 舍xá 利lợi (# 云vân 云vân )# 。 即tức 分phần/phân 舍xá 利lợi 以dĩ 為vi 八bát 分phần/phân 。 瓶bình 塔tháp 第đệ 九cửu 。 灰hôi 塔tháp 第đệ 十thập 。 存tồn 時thời 髮phát 。 天thiên 持trì 上thượng 天thiên 。 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。 明minh 星tinh 出xuất 時thời 。 分phần/phân 舍xá 利lợi 訖ngật 。 有hữu 餘dư 炭thán 者giả 。 畢tất 鉢bát 村thôn 人nhân 白bạch 眾chúng 言ngôn 。 乞khất 地địa 餘dư 炭thán 。 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。 皆giai 云vân 與dữ 之chi 。 諸chư 國quốc 各các 於ư 本bổn 處xứ 。 起khởi 塔tháp 供cúng 養dường 。

簡giản 無vô 緣duyên 者giả 。 簡giản 稟bẩm 方phương 便tiện 教giáo 。 人nhân 未vị 堪kham 塔tháp 。 聞văn 於ư 圓viên 常thường 佛Phật 性tánh 真chân 伊y 秘bí 密mật 。 故cố 不bất 與dữ 之chi 。

疏sớ/sơ 云vân 其kỳ 文văn 未vị 盡tận 者giả 。 既ký 云vân 未vị 盡tận 。 不bất 合hợp 題đề 為vi 上thượng 下hạ 。 只chỉ 應ưng 云vân 三tam 十thập 七thất 三tam 十thập 八bát 卷quyển 耳nhĩ 。

涅Niết 槃Bàn 疏Sớ/sơ 私Tư 記Ký 卷quyển 第đệ 九cửu (# 終chung )#

承thừa 保bảo 四tứ 年niên 五ngũ 月nguyệt 二nhị 日nhật 以dĩ 華hoa 林lâm 房phòng 本bổn 書thư 寫tả 了liễu