成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập

金kim 壇đàn 居cư 士sĩ 。 王vương 肯khẳng 堂đường 。 證chứng 義nghĩa 。

此thử 十thập 一nhất 障chướng 二nhị 障chướng 所sở 攝nhiếp (# 至chí )# 前tiền 後hậu 相tương 望vọng 皆giai 容dung 具cụ 有hữu 。

二nhị 二nhị 障chướng 所sở 攝nhiếp 。 總tổng 舉cử 煩phiền 惱não 所sở 知tri 二nhị 障chướng 。 攝nhiếp 前tiền 諸chư 障chướng 。 前tiền 標tiêu 十thập 障chướng 。 今kim 舉cử 十thập 一nhất 者giả 。 為vi 前tiền 十Thập 地Địa 斷đoạn 障chướng 之chi 後hậu 。

復phục 有hữu 著trước 礙ngại 二nhị 愚ngu 。 名danh 有hữu 餘dư 障chướng 。 故cố 有hữu 十thập 一nhất 。 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。

善thiện 男nam 子tử 。 此thử 諸chư 地Địa 中trung 。 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 種chủng 愚ngu 癡si 。 十thập 一nhất 種chủng 麤thô 重trọng/trùng 。 是thị 也dã 。 問vấn 。 煩phiền 惱não 種chủng 現hiện 何hà 位vị 伏phục 斷đoạn 。 答đáp 。 若nhược 是thị 煩phiền 惱não 分phân 別biệt 種chủng 子tử 。 在tại 初Sơ 地Địa 真chân 見kiến 道đạo 時thời 剎sát 那na 頓đốn 斷đoạn 。 若nhược 是thị 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 。 資tư 糧lương 加gia 行hành 漸tiệm 漸tiệm 降hàng 伏phục 。 若nhược 是thị 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 等đẳng 覺giác 位vị 中trung 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 一nhất 切thiết 頓đốn 斷đoạn 。 若nhược 是thị 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 。 現hiện 行hành 亦diệc 從tùng 加gia 行hành 位vị 中trung 漸tiệm 漸tiệm 降hàng 伏phục 。 自tự 登đăng 初Sơ 地Địa 。 以dĩ 至chí 八bát 地địa 伏phục 盡tận 不bất 行hành 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 集tập 論luận 云vân 。 此thử 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 未vị 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 然nhiên 此thử 煩phiền 惱não 猶do 如như 咒chú 藥dược 所sở 伏phục 諸chư 毒độc 。 不bất 起khởi 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 過quá 失thất 。 一nhất 切thiết 地địa 中trung 。 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 應ưng 有hữu 問vấn 云vân 。 既ký 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 令linh 永vĩnh 不bất 行hành 。 如như 何hà 前tiền 四tứ 猶do 起khởi 我ngã 見kiến 。 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 猶do 起khởi 貪tham 瞋sân 等đẳng 耶da 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 。 由do 故cố 意ý 力lực 。 謂vị 六lục 地địa 之chi 前tiền 。 容dung 有hữu 出xuất 觀quán 。 尚thượng 有hữu 悞ngộ 起khởi 。 七thất 地địa 之chi 中trung 。 常thường 在tại 無vô 相tướng 。 為vì 化hóa 眾chúng 生sanh 。 故cố 意ý 而nhi 起khởi 。 起khởi 不bất 為vi 失thất 。 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 。 無vô 功công 用dụng 行hành 。 化hóa 利lợi 有hữu 情tình 。 已dĩ 得đắc 任nhậm 運vận 。 無vô 煩phiền 故cố 意ý 。 畢tất 竟cánh 不bất 行hành 。 以dĩ 八bát 地địa 得đắc 相tương/tướng 土thổ/độ 自tự 在tại 。 九cửu 地địa 得đắc 心tâm 自tự 在tại 。 十Thập 地Địa 得đắc 法pháp 自tự 在tại 故cố 。 問vấn 。 所sở 知tri 種chủng 現hiện 。 何hà 位vị 伏phục 斷đoạn 。 答đáp 。 若nhược 是thị 分phân 別biệt 所sở 知tri 種chủng 子tử 。 亦diệc 在tại 初Sơ 地Địa 真chân 見kiến 道đạo 時thời 。 與dữ 煩phiền 惱não 種chủng 剎sát 那na 頓đốn 斷đoạn 。 若nhược 是thị 分phân 別biệt 所sở 知tri 現hiện 行hành 亦diệc 在tại 資tư 糧lương 加gia 行hành 位vị 中trung 漸tiệm 漸tiệm 降hàng 伏phục 若nhược 是thị 俱câu 生sanh 所sở 知tri 種chủng 子tử 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 滅diệt 。 直trực 至chí 等đẳng 覺giác 位vị 中trung 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 方phương 永vĩnh 斷đoạn 盡tận 。 若nhược 是thị 俱câu 生sanh 所sở 知tri 現hiện 行hành 。 亦diệc 在tại 資tư 糧lương 加gia 行hành 位vị 中trung 漸tiệm 漸tiệm 降hàng 伏phục 。 直trực 至chí 十Thập 地Địa 方phương 永vĩnh 斷đoạn 盡tận 。 問vấn 。 六lục 七thất 二nhị 識thức 皆giai 有hữu 所sở 知tri 。 何hà 地địa 斷đoạn 何hà 。 答đáp 。 若nhược 所sở 知tri 與dữ 六lục 識thức 俱câu 者giả 。 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 。 不bất 復phục 現hiện 行hành 。 無vô 漏lậu 觀quán 心tâm 及cập 生sanh 空không 智trí 果quả 。 相tương 續tục 無vô 間gián 。 故cố 能năng 與dữ 彼bỉ 相tương 違vi 。 若nhược 所sở 知tri 障chướng 與dữ 七thất 識thức 俱câu 者giả 。 第đệ 八bát 已dĩ 上thượng 猶do 可khả 現hiện 行hành 。 直trực 至chí 十Thập 地Địa 法pháp 空không 智trí 果quả 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 得đắc 法pháp 自tự 在tại 。 彼bỉ 障chướng 方phương 伏phục 。 問vấn 。 前tiền 五ngũ 轉chuyển 識thức 煩phiền 惱não 所sở 知tri 。 何hà 地địa 伏phục 斷đoạn 。 答đáp 。 前tiền 五ngũ 轉chuyển 識thức 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 。 雖tuy 在tại 因nhân 中trung 未vị 轉chuyển 依y 位vị 。 由do 彼bỉ 第đệ 六lục 無vô 漏lậu 觀quán 心tâm 降hàng 伏phục 之chi 力lực 。 彼bỉ 障chướng 不bất 起khởi 。 若nhược 是thị 法pháp 執chấp 。 五ngũ 識thức 中trung 無vô 。 不bất 須tu 伏phục 斷đoạn 。 問vấn 。 何hà 故cố 十Thập 地Địa 。 修tu 道Đạo 位vị 中trung 。 但đãn 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 答đáp 。 雖tuy 於ư 修tu 道Đạo 位vị 中trung 皆giai 不bất 斷đoạn 煩phiền 惱não 種chủng 。 斷đoạn 所sở 知tri 時thời 而nhi 彼bỉ 煩phiền 惱não 麤thô 熏huân 。 亦diệc 漸tiệm 斷đoạn 滅diệt 。 由do 此thử 故cố 言ngôn 二nhị 障chướng 麤thô 重trọng/trùng 。 一nhất 一nhất 皆giai 有hữu 。 三tam 位vị 斷đoạn 義nghĩa 。 三tam 位vị 者giả 。 一nhất 見kiến 道đạo 位vị 。 頓đốn 斷đoạn 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 二nhị 修tu 道Đạo 位vị 。 漸tiệm 次thứ 伏phục 斷đoạn 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 所sở 知tri 種chủng 現hiện 。 三tam 金kim 剛cang 道đạo 位vị 。 能năng 永vĩnh 斷đoạn 盡tận 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 問vấn 。 前tiền 已dĩ 分phần/phân 十Thập 地Địa 。 何hà 又hựu 言ngôn 三tam 位vị 則tắc 資tư 糧lương 加gia 行hành 不bất 斷đoạn 麤thô 重trọng/trùng 耶da 。 答đáp 。 雖tuy 諸chư 位vị 中trung 皆giai 斷đoạn 麤thô 重trọng/trùng 。 而nhi 三tam 位vị 顯hiển 。 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 耳nhĩ 。 問vấn 。 斷đoạn 二nhị 障chướng 種chủng 熟thục 頓đốn 熟thục 漸tiệm 。 答đáp 云vân 。 第đệ 七thất 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 所sở 知tri 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 俱câu 是thị 頓đốn 斷đoạn 。 彼bỉ 七thất 不bất 能năng 入nhập 生sanh 空không 觀quán 。 故cố 無vô 漸tiệm 斷đoạn 。 二Nhị 乘Thừa 出xuất 三tam 界giới 。 菩Bồ 薩Tát 第đệ 八bát 地địa 。 皆giai 是thị 將tương 得đắc 無Vô 學Học 果quả 時thời 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。 而nhi 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 則tắc 惟duy 菩Bồ 薩Tát 將tương 成thành 佛Phật 時thời 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 一nhất 切thiết 頓đốn 斷đoạn 。 與dữ 煩phiền 惱não 種chủng 俱câu 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 也dã 。 以dĩ 第đệ 七thất 識thức 俱câu 生sanh 所sở 知tri 。 任nhậm 運vận 內nội 執chấp 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 境cảnh 惟duy 一nhất 類loại 。 無vô 麤thô 細tế 故cố 。 故cố 唯duy 頓đốn 斷đoạn 若nhược 六lục 識thức 中trung 俱câu 煩phiền 惱não 種chủng 。 有hữu 頓đốn 漸tiệm 斷đoạn 。 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。 見kiến 所sở 斷đoạn 者giả 。 三tam 乘thừa 見kiến 道đạo 位vị 中trung 。 一nhất 切thiết 頓đốn 斷đoạn 。 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 。 修tu 所sở 斷đoạn 者giả 。 隨tùy 根căn 利lợi 鈍độn 。 有hữu 頓đốn 有hữu 漸tiệm 。 一nhất 類loại 鈍độn 根căn 二Nhị 乘Thừa 。 約ước 七thất 生sanh 斷đoạn 。 將tương 三tam 界giới 分phần/phân 九cửu 地địa 。 每mỗi 地địa 分phần/phân 七thất 品phẩm 。 預Dự 流Lưu 果Quả 人nhân 。 斷đoạn 欲dục 界giới 思tư 惑hoặc 。 至chí 第đệ 五ngũ 品phẩm 。 名danh 一nhất 來lai 向hướng 斷đoạn 第đệ 六lục 品phẩm 。 名danh 一nhất 來lai 果quả 。 以dĩ 有hữu 三tam 品phẩm 餘dư 惑hoặc 。 還hoàn 來lai 人nhân 間gian 故cố 。 若nhược 斷đoạn 至chí 八bát 品phẩm 。 名danh 不bất 還hoàn 向hướng 。 斷đoạn 盡tận 九cửu 品phẩm 。 名danh 不bất 還hoàn 果quả 。 以dĩ 欲dục 界giới 惑hoặc 盡tận 。 不bất 生sanh 人nhân 間gian 。 故cố 不bất 還hoàn 果quả 。 寄ký 生sanh 淨tịnh 居cư 。 復phục 斷đoạn 上thượng 八bát 地địa 各các 九cửu 品phẩm 惑hoặc 。 至chí 七thất 十thập 一nhất 品phẩm 。 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 向hướng 斷đoạn 盡tận 後hậu 品phẩm 。 證chứng 羅La 漢Hán 果Quả 。

復phục 有hữu 一nhất 類loại 。 利lợi 根căn 二Nhị 乘Thừa 。 將tương 三tam 界giới 九cửu 地địa 。 九cửu 九cửu 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 思tư 惑hoặc 。 合hợp 為vi 一nhất 聚tụ 分phân 為vi 九cửu 品phẩm 。 雖tuy 有hữu 九cửu 品phẩm 。 一nhất 生sanh 別biệt 斷đoạn 。 不bất 待đãi 七thất 生sanh 故cố 九cửu 品phẩm 者giả 。 謂vị 耎nhuyễn 道đạo 中trung 道đạo 。 上thượng 道đạo 。 各các 有hữu 三tam 品phẩm 。 三tam 道đạo 共cộng 有hữu 九cửu 品phẩm 。 雜tạp 集tập 九cửu 云vân 。 耎nhuyễn 道đạo 者giả 。 謂vị 耎nhuyễn 耎nhuyễn 。 耎nhuyễn 中trung 。 耎nhuyễn 上thượng 。 品phẩm 道đạo 。 由do 此thử 道đạo 故cố 。 能năng 捨xả 三tam 界giới 所sở 繫hệ 地địa 。 地địa 中trung 上thượng 上thượng 。 上thượng 中trung 。 上thượng 下hạ 。 三tam 品phẩm 煩phiền 惱não 。 中trung 道đạo 者giả 。 謂vị 中trung 耎nhuyễn 。 中trung 中trung 。 中trung 上thượng 。 品phẩm 道đạo 由do 此thử 道đạo 故cố 。 能năng 捨xả 三tam 界giới 所sở 繫hệ 地địa 。 地địa 中trung 中trung 上thượng 。 中trung 中trung 。 中trung 耎nhuyễn 。 三tam 品phẩm 煩phiền 惱não 。 上thượng 道đạo 者giả 謂vị 上thượng 耎nhuyễn 。 上thượng 中trung 。 上thượng 上thượng 。 三tam 品phẩm 道đạo 。 由do 此thử 道đạo 故cố 。 能năng 捨xả 三tam 界giới 所sở 繫hệ 地địa 。 地địa 中trung 耎nhuyễn 上thượng 。 耎nhuyễn 中trung 。 耎nhuyễn 耎nhuyễn 。 三tam 品phẩm 煩phiền 惱não 。 如như 是thị 耎nhuyễn 中trung 上thượng 品phẩm 道đạo 。 復phục 各các 別biệt 分phân 為vi 耎nhuyễn 等đẳng 三tam 。 建kiến 立lập 九cửu 品phẩm 。 為vi 顯hiển 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 漸tiệm 次thứ 斷đoạn 故cố 。 復phục 何hà 因nhân 緣duyên 。 耎nhuyễn 耎nhuyễn 品phẩm 道đạo 。 能năng 斷đoạn 上thượng 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 。 由do 此thử 煩phiền 惱não 。 於ư 極cực 猛mãnh 利lợi 毀hủy 滅diệt 慚tàm 愧quý 無vô 羞tu 耻sỉ 者giả 身thân 中trung 。 麤thô 重trọng/trùng 現hiện 行hành 。 易dị 可khả 覺giác 了liễu 。 易dị 可khả 分phân 別biệt 。 是thị 故cố 此thử 上thượng 品phẩm 煩phiền 惱não 。 猶do 如như 麤thô 垢cấu 。 微vi 少thiểu 對đối 治trị 。 即tức 能năng 除trừ 遣khiển 。 若nhược 下hạ 下hạ 品phẩm 煩phiền 惱não 。 在tại 與dữ 上thượng 相tương 違vi 者giả 身thân 中trung 。 微vi 隱ẩn 現hiện 行hành 。 難nan 可khả 覺giác 了liễu 。 難nan 可khả 分phân 別biệt 。 如như 微vi 隱ẩn 垢cấu 。 大đại 力lực 對đối 治trị 。 方phương 能năng 除trừ 遣khiển 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 當đương 知tri 所sở 餘dư 能năng 。 治trị 所sở 治trị 。 相tương/tướng 翻phiên 建kiến 立lập 。 亦diệc 爾nhĩ 。 言ngôn 三tam 界giới 九cửu 地địa 者giả 。 雜tạp 集tập 十thập 三tam 云vân 。 界giới 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 欲dục 界giới 異dị 生sanh 。 有Hữu 學Học 無Vô 學Học 。 如như 欲dục 界giới 有hữu 三tam 。 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 爾nhĩ 。 又hựu 有hữu 欲dục 色sắc 界giới 菩Bồ 薩Tát 。 又hựu 有hữu 欲dục 界giới 獨Độc 覺Giác 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 如Như 來Lai 。 言ngôn 一nhất 一nhất 漸tiệm 次thứ 者giả 。 雜tạp 集tập 十thập 三tam 云vân 。 預dự 流lưu 果quả 向hướng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 住trụ 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 位vị 。 及cập 住trụ 見kiến 道đạo 十thập 五ngũ 心tâm 剎sát 那na 位vị 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 始thỉ 從tùng 一nhất 座tòa 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 。 乃nãi 至chí 未vị 至chí 初sơ 果quả 。 皆giai 名danh 預dự 流lưu 果quả 向hướng 。 預dự 流lưu 果quả 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 住trụ 見kiến 道đạo 第đệ 十thập 六lục 心tâm 剎sát 那na 位vị 。 即tức 此thử 見kiến 道đạo 。 亦diệc 名danh 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 亦diệc 名danh 於ư 法pháp 現hiện 觀quán 。 問vấn 。 誰thùy 於ư 見kiến 道đạo 最tối 後hậu 心tâm 位vị 得đắc 初sơ 果quả 耶da 。 答đáp 。 若nhược 於ư 欲dục 界giới 未vị 離ly 欲dục 者giả 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 謂vị 次thứ 第đệ 者giả 。 雖tuy 少thiểu 分phần 離ly 欲dục 。 亦diệc 名danh 未vị 離ly 欲dục 。 彼bỉ 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 位vị 。 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 若nhược 倍bội 離ly 欲dục 者giả 。 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 謂vị 先tiên 用dụng 。 世thế 間gian 道đạo 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 六lục 品phẩm 煩phiền 惱não 。 名danh 倍bội 離ly 欲dục 。 彼bỉ 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 位vị 。 得đắc 一nhất 未vị 果quả 。 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 者giả 。 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 謂vị 先tiên 用dụng 世thế 俗tục 道đạo 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 九cửu 品phẩm 煩phiền 惱não 名danh 已dĩ 離ly 欲dục 。 彼bỉ 後hậu 入nhập 正chánh 性tánh 決quyết 定định 。 至chí 第đệ 十thập 六lục 心tâm 位vị 。 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 一nhất 來lai 果quả 向hướng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 於ư 修tu 道Đạo 中trung 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 五ngũ 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 見kiến 道đạo 後hậu 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 乃nãi 至chí 中trung 中trung 品phẩm 煩phiền 惱não 及cập 住trụ 彼bỉ 斷đoạn 道đạo 故cố 。 一nhất 來lai 果quả 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 於ư 修tu 道Đạo 中trung 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 第đệ 六lục 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 永vĩnh 斷đoạn 中trung 耎nhuyễn 品phẩm 煩phiền 惱não 。 斷đoạn 道đạo 究cứu 竟cánh 。 建kiến 立lập 此thử 故cố 。 不bất 還hoàn 果quả 向hướng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 於ư 修tu 道Đạo 中trung 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 第đệ 七thất 第đệ 八bát 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 一nhất 來lai 果quả 後hậu 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 耎nhuyễn 上thượng 耎nhuyễn 中trung 品phẩm 煩phiền 惱não 。 及cập 住trụ 彼bỉ 斷đoạn 道đạo 。 建kiến 立lập 此thử 故cố 。 不bất 還hoàn 果quả 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 於ư 修tu 道Đạo 中trung 。 已dĩ 斷đoạn 欲dục 界giới 第đệ 九cửu 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 彼bỉ 永vĩnh 斷đoạn 欲dục 界giới 耎nhuyễn 耎nhuyễn 品phẩm 煩phiền 惱não 。 斷đoạn 道đạo 究cứu 竟cánh 。 建kiến 立lập 此thử 故cố 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 向hướng 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 者giả 謂vị 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 八bát 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 道đạo 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 者giả 。 謂vị 已dĩ 永vĩnh 斷đoạn 有hữu 頂đảnh 第đệ 九cửu 品phẩm 煩phiền 惱não 。 安an 住trụ 彼bỉ 究cứu 竟cánh 道đạo 。 合hợp 為vi 一nhất 聚tụ 者giả 。 前tiền 論luận 云vân 。

復phục 次thứ 說thuyết 預dự 流lưu 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 漸tiệm 出xuất 離ly 。 二nhị 頓đốn 出xuất 離ly 。 漸tiệm 出xuất 離ly 者giả 。 如như 前tiền 廣quảng 說thuyết 。 頓đốn 出xuất 離ly 者giả 。 謂vị 入nhập 諦đế 現hiện 觀quán 已dĩ 。 依y 止chỉ 未vị 至chí 定định 發phát 。 出xuất 世thế 間gian 道Đạo 。 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 品phẩm 品phẩm 別biệt 斷đoạn 。 唯duy 立lập 二nhị 果quả 。 謂vị 預dự 流lưu 果quả 。 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 品phẩm 品phẩm 別biệt 斷đoạn 者giả 謂vị 先tiên 頓đốn 斷đoạn 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 界giới 。 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 上thượng 上thượng 品phẩm 隨tùy 眠miên 如như 是thị 乃nãi 至chí 耎nhuyễn 耎nhuyễn 品phẩm 。 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 者giả 。 如như 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 。 非phi 如như 世thế 間gian 道đạo 界giới 地địa 漸tiệm 次thứ 品phẩm 品phẩm 別biệt 斷đoạn 。 此thử 義nghĩa 以dĩ 何hà 為vi 證chứng 。 如như 指chỉ 端đoan 經kinh 說thuyết 。 諸chư 所sở 有hữu 色sắc 。 乃nãi 至chí 識thức 。 若nhược 過quá 去khứ 。 若nhược 未vị 來lai 。 若nhược 現hiện 在tại 。 廣quảng 說thuyết 乃nãi 至chí 。 若nhược 遠viễn 若nhược 近cận 。 總tổng 此thử 一nhất 切thiết 。 略lược 為vi 一nhất 分phần/phân 。 一nhất 團đoàn 。 一nhất 積tích 。 一nhất 聚tụ 。 如như 是thị 略lược 已dĩ 。 應ưng 觀quán 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 一nhất 切thiết 皆giai 苦khổ 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 依y 如như 是thị 觀quán 。 但đãn 可khả 建kiến 立lập 初sơ 後hậu 二nhị 果quả 。 由do 此thử 二nhị 果quả 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 永vĩnh 斷đoạn 三tam 界giới 。 一nhất 切thiết 見kiến 修tu 。 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 無vô 餘dư 所sở 顯hiển 。 故cố 不bất 立lập 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 兩lưỡng 果quả 。 由do 此thử 二nhị 果quả 。 已dĩ 見kiến 諦Đế 者giả 。 唯duy 斷đoạn 欲dục 界giới 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 。 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 所sở 顯hiển 故cố 。 詳tường 此thử 即tức 鈍độn 利lợi 二nhị 根căn 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 二Nhị 乘Thừa 也dã 菩Bồ 薩Tát 地Địa 中trung 。 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 三tam 界giới 頓đốn 斷đoạn 。 若nhược 是thị 第đệ 六lục 識thức 中trung 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 二Nhị 乘Thừa 無vô 分phần/phân 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 。 若nhược 分phân 別biệt 起khởi 。 見kiến 所sở 斷đoạn 者giả 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 初Sơ 地Địa 初sơ 心tâm 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 若nhược 俱câu 生sanh 起khởi 修tu 所sở 斷đoạn 者giả 。 從tùng 初Sơ 地Địa 修tu 道Đạo 。 以dĩ 至chí 十Thập 地Địa 漸tiệm 次thứ 而nhi 斷đoạn 。 生sanh 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 與dữ 前tiền 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 剎sát 那na 斷đoạn 盡tận 。 入nhập 究cứu 竟cánh 位vị 。 問vấn 。 何hà 故cố 第đệ 七thất 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。 六lục 識thức 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 有hữu 頓đốn 漸tiệm 斷đoạn 。 答đáp 。 以dĩ 第đệ 七thất 識thức 任nhậm 運vận 內nội 緣duyên 。 境cảnh 無vô 麤thô 細tế 。 類loại 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 得đắc 頓đốn 斷đoạn 。 此thử 第đệ 六lục 識thức 。 通thông 緣duyên 內nội 外ngoại 。 境cảnh 有hữu 麤thô 細tế 。 類loại 有hữu 差sai 別biệt 。 故cố 麤thô 者giả 頓đốn 斷đoạn 。 細tế 者giả 漸tiệm 除trừ 。 緣duyên 外ngoại 者giả 頓đốn 斷đoạn 。 緣duyên 內nội 者giả 漸tiệm 除trừ 也dã 。 下hạ 明minh 兩lưỡng 乘thừa 斷đoạn 障chướng 用dụng 功công 差sai 別biệt 。 若nhược 是thị 鈍độn 根căn 二Nhị 乘Thừa 。 漸tiệm 斷đoạn 障chướng 時thời 。 必tất 各các 別biệt 起khởi 無vô 間gian 解giải 脫thoát 加gia 行hành 勝thắng 進tiến 。 或hoặc 總tổng 或hoặc 別biệt 。 雜tạp 集tập 九cửu 云vân 。 無vô 間gian 道đạo 者giả 。 謂vị 有hữu 由do 此thử 道đạo 無vô 間gian 。 永vĩnh 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 令linh 無vô 所sở 餘dư 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 此thử 道đạo 無vô 間gian 。 能năng 永vĩnh 除trừ 遣khiển 此thử 品phẩm 煩phiền 惱não 所sở 生sanh 品phẩm 類loại 麤thô 重trọng/trùng 。 令linh 無vô 有hữu 餘dư 。 又hựu 轉chuyển 麤thô 重trọng/trùng 依y 。 得đắc 無vô 麤thô 重trọng/trùng 是thị 名danh 修tu 道Đạo 中trung 無vô 間gian 道đạo 。 解giải 脫thoát 道đạo 者giả 。 謂vị 由do 此thử 道đạo 。 證chứng 斷đoạn 煩phiền 惱não 所sở 得đắc 解giải 脫thoát 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 由do 此thử 道đạo 能năng 證chứng 煩phiền 惱não 永vĩnh 斷đoạn 所sở 得đắc 轉chuyển 依y 故cố 。 勝thắng 進tiến 道đạo 者giả 。 謂vị 為vi 斷đoạn 餘dư 品phẩm 煩phiền 惱não 所sở 有hữu 方phương 便tiện 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 。 是thị 名danh 勝thắng 進tiến 道đạo 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 為vi 斷đoạn 此thử 品phẩm 後hậu 餘dư 煩phiền 惱não 所sở 有hữu 方phương 便tiện 。 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 。 望vọng 此thử 品phẩm 是thị 勝thắng 進tiến 故cố 。 名danh 勝thắng 進tiến 道đạo 。 又hựu 復phục 棄khí 捨xả 斷đoạn 煩phiền 惱não 方phương 便tiện 。 或hoặc 勤cần 方phương 便tiện 。 思tư 惟duy 諸chư 法Pháp 。 或hoặc 勤cần 方phương 便tiện 安an 住trụ 諸chư 法pháp 。 或hoặc 進tiến 修tu 餘dư 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 。 諸chư 所sở 有hữu 道đạo 。 名danh 勝thắng 進tiến 道đạo 。 無vô 間gián 斷đoạn 惑hoặc 解giải 脫thoát 證chứng 真chân 故cố 各các 別biệt 起khởi 加gia 行hành 勝thắng 進tiến 二nhị 道đạo 起khởi 時thời 或hoặc 總tổng 或hoặc 別biệt 。 若nhược 是thị 利lợi 根căn 菩Bồ 薩Tát 。 漸tiệm 斷đoạn 障chướng 位vị 。 雖tuy 分phần/phân 斷đoạn 無vô 明minh 。 分phần/phân 證chứng 真chân 理lý 。 以dĩ 智trí 起khởi 惑hoặc 除trừ 。 非phi 要yếu 別biệt 起khởi 無vô 間gián 斷đoạn 惑hoặc 。 解giải 脫thoát 證chứng 真chân 。 以dĩ 加gia 行hành 等đẳng 四tứ 種chủng 斷đoạn 道đạo 。 剎sát 那na 前tiền 後hậu 。 皆giai 具cụ 有hữu 故cố 。 雜tạp 集tập 十thập 四tứ 云vân 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 性tánh 是thị 利lợi 根căn 。 云vân 何hà 復phục 令linh 修tu 練luyện 根căn 耶da 。 謂vị 令linh 依y 利lợi 耎nhuyễn 根căn 。 引dẫn 發phát 利lợi 中trung 根căn 。 復phục 依y 利lợi 中trung 根căn 。 引dẫn 發phát 利lợi 利lợi 根căn 。 故cố 前tiền 已dĩ 說thuyết 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 性tánh 是thị 利lợi 根căn 。 而nhi 復phục 說thuyết 於ư 時thời 時thời 中trung 應ưng 修tu 練luyện 根căn 者giả 。 由do 於ư 自tự 種chủng 類loại 。

復phục 有hữu 耎nhuyễn 等đẳng 三tam 品phẩm 後hậu 後hậu 相tương/tướng 引dẫn 發phát 故cố 。 說thuyết 名danh 練luyện 根căn 。 若nhược 異dị 此thử 者giả 。 諸chư 利lợi 根căn 種chủng 。 性tánh 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 應ưng 根căn 唯duy 一nhất 品phẩm 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 根căn 品phẩm 差sai 別biệt 。 應ưng 不bất 可khả 得đắc 。 然nhiên 有hữu 何hà 得đắc 。 是thị 故cố 利lợi 根căn 復phục 有hữu 差sai 別biệt 。

十thập 真Chân 如Như 者giả 一nhất 徧biến 行hành 真Chân 如Như (# 至chí )# 為vi 令linh 圓viên 滿mãn 後hậu 後hậu 建kiến 立lập 。

四tứ 十thập 真Chân 如Như 。 一nhất 由do 斷đoạn 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 。 證chứng 徧biến 行hành 真Chân 如Như 。 謂vị 我ngã 法pháp 二nhị 空không 所sở 顯hiển 真Chân 如Như 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 不bất 在tại 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 。 名danh 為vi 徧biến 滿mãn 。 徧biến 滿mãn 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 行hành 故cố 。 意ý 明minh 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 非phi 二nhị 空không 故cố 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 本bổn 是thị 二nhị 空không 。 非phi 別biệt 有hữu 如như 。 來lai 徧biến 諸chư 法pháp 。 然nhiên 則tắc 下hạ 之chi 十thập 如như 。 豈khởi 不bất 徧biến 耶da 。 豈khởi 復phục 非phi 是thị 。 二nhị 空không 所sở 顯hiển 。 答đáp 云vân 。 徧biến 行hành 之chi 如như 。 是thị 如như 總tổng 相tương/tướng 。 下hạ 之chi 九cửu 如như 。 隨tùy 德đức 別biệt 立lập 。 今kim 當đương 初sơ 得đắc 。 得đắc 於ư 總tổng 相tương/tướng 。 以dĩ 受thọ 別biệt 名danh 。 故cố 清thanh 凉# 疏sớ/sơ 云vân 。 此thử 地địa 最tối 初sơ 偏thiên 證chứng 徧biến 滿mãn 也dã 。 二nhị 斷đoạn 邪tà 行hành 障chướng 。 證chứng 最tối 勝thắng 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 。 具cụ 無vô 邊biên 德đức 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 此thử 亦diệc 由do 翻phiên 破phá 戒giới 之chi 失thất 。 為vi 無vô 邊biên 德đức 。 萬vạn 行hạnh 之chi 中trung 。 戒giới 為vi 最tối 勝thắng 。 由do 具cụ 戒giới 故cố 。 證chứng 最tối 勝thắng 如như 。 謂vị 此thử 如như 理lý 。 最tối 為vi 勝thắng 故cố 。 如như 說thuyết 離ly 欲dục 。 名danh 為vi 最tối 勝thắng 。 故cố 智Trí 度Độ 論luận 第đệ 十thập 五ngũ 云vân 。 大đại 惡ác 病bệnh 中trung 。 戒giới 為vi 良lương 藥dược 大đại 怖bố 畏úy 中trung 。 戒giới 為vi 守thủ 護hộ 。 死tử 黑hắc 闇ám 中trung 。 戒giới 為vi 明minh 燈đăng 。 於ư 惡ác 道đạo 中trung 。 戒giới 為vi 猛mãnh 將tướng 。 死tử 海hải 水thủy 中trung 。 戒giới 為vi 大đại 船thuyền 。 故cố 云vân 最tối 勝thắng 。 三tam 斷đoạn 闇ám 鈍độn 障chướng 。 證chứng 勝thắng 流lưu 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 所sở 流lưu 教giáo 法pháp 。 於ư 餘dư 教giáo 法pháp 極cực 為vi 勝thắng 故cố 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 從tùng 真Chân 如Như 流lưu 出xuất 正chánh 體thể 智trí 正chánh 體thể 智trí 流lưu 出xuất 後hậu 得đắc 智trí 。 後hậu 得đắc 智trí 流lưu 出xuất 大đại 悲bi 。 大đại 悲bi 流lưu 出xuất 。 十Thập 二Nhị 部Bộ 經Kinh 。 名danh 為vi 勝thắng 流lưu 法Pháp 界Giới 。 此thử 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 由do 得đắc 三tam 慧tuệ 。 照chiếu 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 觀quán 此thử 教giáo 法pháp 根căn 本bổn 真Chân 如Như 。 如như 即tức 勝thắng 流lưu 。 二nhị 若nhược 證chứng 此thử 如như 。 說thuyết 法Pháp 勝thắng 故cố 。 四tứ 斷đoạn 微vi 細tế 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 障chướng 。 證chứng 無vô 攝nhiếp 受thọ 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 名danh 出xuất 世thế 間gian 。 遠viễn 離ly 身thân 見kiến 。 無vô 所sở 繫hệ 屬thuộc 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 於ư 此thử 如như 中trung 。 無vô 計kế 我ngã 所sở 。 無vô 攝nhiếp 我ngã 所sở 。 如như 北bắc 洲châu 人nhân 。 無vô 繫hệ 屬thuộc 故cố 。 應ưng 說thuyết 此thử 如như 非phi 我ngã 執chấp 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 無vô 明minh 邊biên 見kiến 我ngã 所sở 見kiến 等đẳng 所sở 依y 取thủ 故cố 。 五ngũ 斷đoạn 於ư 下hạ 乘thừa 般bát 涅Niết 槃Bàn 障chướng 證chứng 類loại 無vô 別biệt 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 。 類loại 無vô 差sai 別biệt 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 合hợp 為vi 一nhất 故cố 。 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 悉tất 平bình 等đẳng 故cố 。 非phi 如như 眼nhãn 等đẳng 。 類loại 有hữu 異dị 故cố 。 攝nhiếp 論luận 名danh 為vi 相tương 續tục 無vô 差sai 別biệt 法pháp 界giới 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 。 體thể 無vô 有hữu 異dị 。 非phi 如như 眼nhãn 等đẳng 。 隨tùy 諸chư 有hữu 情tình 。 相tương 續tục 差sai 別biệt 。 各các 各các 有hữu 異dị 。 無vô 性tánh 意ý 同đồng 。 而nhi 梁lương 論luận 云vân 。 由do 此thử 法Pháp 界Giới 。 能năng 令linh 三tam 世thế 諸chư 佛Phật 。 相tương 續tục 身thân 不bất 異dị 者giả 。 眾chúng 生sanh 迷mê 此thử 。 萬vạn 類loại 之chi 異dị 。 諸chư 佛Phật 證chứng 此thử 。 居cư 然nhiên 不bất 變biến 。 六lục 斷đoạn 麤thô 相tương/tướng 現hiện 行hành 障chướng 。 證chứng 無vô 染nhiễm 淨tịnh 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 。 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 。 非phi 是thị 染nhiễm 而nhi 後hậu 淨tịnh 故cố 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 由do 緣duyên 起khởi 智trí 能năng 令linh 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 現hiện 在tại 前tiền 故cố 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 。 住trụ 緣duyên 起khởi 智trí 。 由do 此thử 智trí 力lực 。 令linh 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 而nhi 得đắc 現hiện 前tiền 。 悟ngộ 一nhất 切thiết 法pháp 。 無vô 染nhiễm 無vô 淨tịnh 。 攝nhiếp 論luận 名danh 為vi 無vô 染nhiễm 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 後hậu 成thành 般Bát 若Nhã 行hành 。 亦diệc 得đắc 自tự 他tha 相tương 續tục 無vô 染nhiễm 淨tịnh 果quả 。 其kỳ 揆quỹ 一nhất 也dã 。 七thất 斷đoạn 細tế 相tướng 現hiện 行hành 障chướng 。 證chứng 法pháp 無vô 別biệt 真Chân 如Như 。 謂vị 此thử 真Chân 如Như 。 雖tuy 多đa 教giáo 法pháp 種chủng 種chủng 安an 立lập 而nhi 無vô 異dị 故cố 。 慈từ 恩ân 釋thích 云vân 。 謂vị 雖tuy 諸chư 教giáo 法pháp 。 依y 如như 建kiến 立lập 。 如như 無vô 異dị 故cố 。 又hựu 於ư 教giáo 中trung 。 立lập 種chủng 種chủng 名danh 。 法Pháp 界Giới 實thật 相tướng 。 而nhi 如như 無vô 異dị 。 清thanh 凉# 疏sớ/sơ 云vân 。 以dĩ 了liễu 種chủng 種chủng 教giáo 法pháp 同đồng 真chân 無vô 相tướng 故cố 。 謂vị 雖tuy 諸chư 教giáo 法pháp 。 隨tùy 機cơ 種chủng 種chủng 。 不bất 失thất 平bình 等đẳng 一nhất 味vị 之chi 相tướng 。 故cố 中trung 邊biên 論luận 云vân 。 第đệ 七Thất 地Địa 中trung 。 所sở 證chứng 法Pháp 界Giới 。 名danh 種chủng 種chủng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 。 由do 通thông 達đạt 知tri 此thử 法pháp 無vô 相tướng 。 不bất 行hành 契Khế 經Kinh 等đẳng 種chủng 種chủng 法pháp 相tướng 中trung 故cố 。 八bát 斷đoạn 無vô 相tướng 中trung 作tác 加gia 行hành 障chướng 。 證chứng 不bất 增tăng 減giảm 真Chân 如Như 。 以dĩ 住trụ 無vô 相tướng 。 不bất 隨tùy 淨tịnh 染nhiễm 。 有hữu 增tăng 減giảm 故cố 。 即tức 此thử 亦diệc 名danh 相tướng 上thượng 自tự 在tại 所sở 依y 真Chân 如Như 。 證chứng 此thử 真Chân 如Như 。 現hiện 相tướng 現hiện 土thổ/độ 。 皆giai 自tự 在tại 故cố 。 此thử 名danh 即tức 攝nhiếp 論luận 名danh 。 世thế 親thân 攝nhiếp 云vân 。 謂vị 於ư 此thử 中trung 。 雜tạp 染nhiễm 減giảm 時thời 而nhi 無vô 有hữu 減giảm 。 清thanh 淨tịnh 增tăng 時thời 而nhi 無vô 有hữu 增tăng 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 法pháp 外ngoại 無vô 用dụng 。 所sở 以dĩ 不bất 增tăng 諸chư 法pháp 不bất 壞hoại 。 所sở 以dĩ 不bất 減giảm 無vô 性tánh 後hậu 釋thích 。 一nhất 同đồng 世thế 親thân 。 中trung 邊biên 論luận 云vân 由do 通thông 達đạt 此thử 。 圓viên 滿mãn 證chứng 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 於ư 諸chư 清thanh 淨tịnh 雜tạp 染nhiễm 法pháp 中trung 。 不bất 見kiến 一nhất 法pháp 。 有hữu 增tăng 有hữu 減giảm 。 世thế 親thân 釋thích 相tương/tướng 土thổ/độ 自tự 在tại 所sở 依y 真Chân 如Như 云vân 。 於ư 諸chư 相tướng 中trung 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 名danh 相tướng 自tự 在tại 。 隨tùy 其kỳ 所sở 欲dục 。 即tức 能năng 現hiện 前tiền 。 故cố 於ư 所sở 現hiện 土thổ/độ 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 如như 欲dục 令linh 土thổ/độ 成thành 金kim 等đẳng 寶bảo 。 隨tùy 意ý 成thành 故cố 。 相tương/tướng 約ước 現hiện 身thân 。 土thổ/độ 約ước 器khí 界giới 九cửu 斷đoạn 利lợi 他tha 中trung 不bất 欲dục 行hành 障chướng 。 證chứng 智trí 自tự 在tại 所sở 依y 真Chân 如Như 。 謂vị 若nhược 證chứng 得đắc 此thử 真Chân 如Như 已dĩ 。 於ư 無vô 礙ngại 解giải 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 攝nhiếp 論luận 名danh 同đồng 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 謂vị 此thử 地địa 中trung 。 得đắc 無vô 礙ngại 解giải 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 分phần/phân 證chứng 得đắc 智Trí 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 不bất 隨tùy 其kỳ 言ngôn 。 善thiện 能năng 了liễu 知tri 。 諸chư 意ý 趣thú 義nghĩa 如như 實thật 成thành 就tựu 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 受thọ 勝thắng 法Pháp 樂nhạo/nhạc/lạc 。 此thử 云vân 無vô 礙ngại 解giải 等đẳng 釋thích 自tự 在tại 義nghĩa 。 分phần/phân 證chứng 得đắc 等đẳng 。 釋thích 於ư 智trí 義nghĩa 。 中trung 邊biên 論luận 云vân 。 有hữu 四tứ 自tự 在tại 。 一nhất 無vô 分phân 別biệt 自tự 在tại 。 (# 即tức 相tương/tướng 自tự 在tại )# 。 二nhị 淨tịnh 土độ 自tự 在tại 。 三tam 智trí 自tự 在tại 。 四tứ 業nghiệp 自tự 在tại 。 法Pháp 界Giới 為vi 此thử 四tứ 種chủng 所sở 依y 止chỉ 義nghĩa 。 第đệ 八bát 地địa 唯duy 能năng 通thông 達đạt 初sơ 二nhị 自tự 在tại 所sở 依y 止chỉ 義nghĩa 。 後hậu 二nhị 如như 次thứ 在tại 後hậu 二nhị 地địa 。 十thập 斷đoạn 於ư 諸chư 法pháp 中trung 。 未vị 得đắc 自tự 在tại 障chướng 。 證chứng 業nghiệp 自tự 在tại 等đẳng 所sở 依y 真Chân 如Như 。 以dĩ 斷đoạn 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 障chướng 證chứng 法Pháp 自tự 在tại 。 由do 得đắc 法pháp 自tự 在tại 故cố 。 所sở 作tác 業nghiệp 用dụng 無vô 不bất 自tự 在tại 謂vị 神thần 通thông 作tác 業nghiệp 總tổng 持trì 定định 門môn 皆giai 自tự 在tại 故cố 住trụ 一nhất 切thiết 地địa 。 成thành 就tựu 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 即tức 業nghiệp 自tự 在tại 義nghĩa 雖tuy 真Chân 如Như 性tánh 下hạ 總tổng 結kết 通thông 難nạn/nan 。 為vi 有hữu 問vấn 云vân 。 地địa 之chi 正chánh 證chứng 者giả 。 如như 初Sơ 地Địa 中trung 正chánh 智trí 親thân 證chứng 真Chân 如Như 則tắc 後hậu 九cửu 地địa 中trung 不bất 應ưng 更cánh 證chứng 。 以dĩ 如như 無vô 二nhị 無vô 異dị 故cố 。 故cố 此thử 答đáp 云vân 。 雖tuy 真Chân 如Như 性tánh 實thật 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 隨tùy 其kỳ 所sở 證chứng 。 所sở 生sanh 能năng 證chứng 勝thắng 德đức 。 假giả 立lập 一nhất 種chủng 。 故cố 古cổ 德đức 云vân 。 如như 雖tuy 一nhất 味vị 。 約ước 智trí 。 明minh 昧muội 。 有hữu 十thập 親thân 證chứng 。 釋thích 此thử 難nạn/nan 也dã 。 應ưng 有hữu 問vấn 言ngôn 。 初Sơ 地Địa 之chi 內nội 。 不bất 達đạt 十thập 如như 。 應ưng 無vô 發phát 趣thú 之chi 果quả 能năng 達đạt 後hậu 後hậu 相tương 及cập 得đắc 果quả 。 若nhược 已dĩ 通thông 達đạt 。 何hà 不bất 齊tề 證chứng 真Chân 如Như 十thập 德đức 。 故cố 今kim 答đáp 云vân 。 達đạt 即tức 齊tề 達đạt 證chứng 行hành 未vị 圓viên 故cố 。 行hành 位vị 有hữu 十thập 。 故cố 有hữu 十thập 種chủng 圓viên 滿mãn 真Chân 如Như 。 乃nãi 至chí 如Như 來Lai 。 十thập 皆giai 能năng 了liễu 。 如như 辨biện 中trung 邊biên 論luận 廣quảng 有hữu 分phân 別biệt 言ngôn 能năng 證chứng 者giả 由do 如như 行hành 圓viên 。 後hậu 後hậu 地địa 行hành 。 別biệt 別biệt 漸tiệm 圓viên 豈khởi 非phi 約ước 智trí 有hữu 明minh 昧muội 義nghĩa 乎hồ 。 慈từ 恩ân 疏sớ/sơ 有hữu 二nhị 。 先tiên 難nạn/nan 古cổ 釋thích 。 後hậu 申thân 正chánh 義nghĩa 。 難nạn/nan 古cổ 有hữu 三tam 一nhất 難nạn/nan 云vân 。 謂vị 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 。 約ước 智trí 證chứng 十thập 如như 。 何hà 不bất 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 。 約ước 境cảnh 證chứng 一nhất 如như 。 二nhị 難nạn/nan 云vân 。 加gia 行hành 後hậu 得đắc 非phi 親thân 證chứng 。 可khả 說thuyết 彼bỉ 智trí 有hữu 明minh 昧muội 。 正chánh 體thể 緣duyên 如như 不bất 變biến 影ảnh 。 何hà 得đắc 說thuyết 此thử 有hữu 。 明minh 昧muội 三tam 難nạn/nan 云vân 。 能năng 證chứng 有hữu 分phần/phân 限hạn 。 所sở 證chứng 無vô 分phần/phân 限hạn 。 以dĩ 限hạn 證chứng 無vô 限hạn 。 境cảnh 智trí 豈khởi 相tương/tướng 如như 。 下hạ 出xuất 正chánh 義nghĩa 云vân 。 應ưng 知tri 親thân 證chứng 之chi 言ngôn 。 但đãn 望vọng 當đương 地địa 加gia 行hành 後hậu 得đắc 。 故cố 名danh 為vi 親thân 不bất 望vọng 後hậu 地địa 。 說thuyết 為vi 親thân 證chứng 。 故cố 不bất 相tương 違vi 也dã 。 於ư 義nghĩa 可khả 知tri 。 今kim 為vi 古cổ 德đức 先tiên 通thông 此thử 難nạn/nan 。 一nhất 我ngã 許hứa 有hữu 十thập 如như 。 則tắc 應ưng 如như 所sở 難nạn/nan 。 我ngã 今kim 立lập 一nhất 如như 。 何hà 因nhân 為vi 此thử 難nạn/nan 。 故cố 應ưng 順thuận 語ngữ 答đáp 第đệ 一nhất 云vân 。 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 。 說thuyết 智trí 十thập 徧biến 證chứng 。 境cảnh 智trí 互hỗ 相tương 如như 。 約ước 境cảnh 唯duy 一nhất 證chứng 。 二nhị 答đáp 第đệ 二nhị 云vân 。 汝nhữ 證chứng 十thập 如như 不bất 變biến 影ảnh 。 一nhất 如như 而nhi 說thuyết 為vi 十thập 。 如như 我ngã 證chứng 真Chân 如Như 不bất 變biến 影ảnh 。 何hà 妨phương 一nhất 智trí 十thập 親thân 證chứng 。 三tam 酬thù 第đệ 三tam 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 隨tùy 。 難nạn/nan 通thông 。 以dĩ 能năng 隨tùy 所sở 證chứng 。 不bất 許hứa 有hữu 明minh 昧muội 。 以dĩ 所sở 隨tùy 能năng 證chứng 。 真Chân 如Như 應ưng 是thị 智trí 。 二nhị 反phản 難nạn/nan 云vân 。 真Chân 如Như 無vô 分phần/phân 限hạn 。 不bất 許hứa 有hữu 明minh 昧muội 。 真Chân 如Như 體thể 不bất 異dị 。 十thập 德đức 何hà 由do 成thành 。 是thị 則tắc 前tiền 難nạn/nan 未vị 為vi 切thiết 要yếu 。 故cố 云vân 。 雖tuy 真Chân 如Như 無vô 別biệt 。 而nhi 隨tùy 勝thắng 德đức 。 假giả 立lập 十thập 種chủng 。 此thử 約ước 所sở 證chứng 德đức 異dị 。 故cố 有hữu 十Thập 地Địa 親thân 證chứng 。 又hựu 云vân 。 雖tuy 初Sơ 地Địa 中trung 已dĩ 達đạt 一nhất 切thiết 。 而nhi 能năng 證chứng 行hành 。 猶do 未vị 圓viên 滿mãn 。 為vi 令linh 圓viên 滿mãn 後hậu 後hậu 建kiến 立lập 。 此thử 則tắc 亦diệc 約ước 能năng 證chứng 明minh 昧muội 意ý 也dã 。 若nhược 唯duy 取thủ 所sở 證chứng 德đức 異dị 。 則tắc 初Sơ 地Địa 未vị 全toàn 證chứng 如như 。 亦diệc 未vị 能năng 全toàn 通thông 如như 無vô 異dị 難nạn/nan 。 如như 人nhân 觀quán 空không 。 小tiểu 時thời 不bất 遠viễn 。 大đại 則tắc 漸tiệm 增tăng 。 空không 雖tuy 無vô 差sai 。 眼nhãn 有hữu 明minh 昧muội 。 通thông 上thượng 二nhị 廣quảng 辨biện 地địa 中trung 修tu 斷đoạn 證chứng 義nghĩa 竟cánh 。

如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 (# 至chí )# 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 。

三tam 別biệt 開khai 轉chuyển 依y 六lục 種chủng 位vị 。 牒điệp 上thượng 答đáp 前tiền 云vân 何hà 證chứng 得đắc 。 二nhị 種chủng 轉chuyển 依y 之chi 問vấn 。 攝nhiếp 論luận 果quả 斷đoạn 分phần/phân 云vân 。 謂vị 菩Bồ 薩Tát 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 捨xả 雜tạp 染nhiễm 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 二nhị 所sở 依y 止chỉ 轉chuyển 依y 為vi 相tương/tướng 。 此thử 中trung 生sanh 死tử 。 謂vị 依y 他tha 起khởi 性tánh 雜tạp 染nhiễm 分phần/phân 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 依y 他tha 起khởi 性tánh 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 二nhị 所sở 依y 止chỉ 。 謂vị 通thông 二nhị 分phần 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 轉chuyển 依y 。 謂vị 即tức 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 對đối 治trị 起khởi 時thời 。 轉chuyển 捨xả 雜tạp 染nhiễm 分phần/phân 。 轉chuyển 得đắc 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 謂vị 住trụ 此thử 轉chuyển 依y 時thời 。 不bất 容dung 煩phiền 惱não 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 是thị 此thử 轉chuyển 依y 相tương/tướng 。 何hà 者giả 生sanh 死tử 。 謂vị 依y 他tha 起khởi 雜tạp 染nhiễm 性tánh 分phần/phân 。 何hà 者giả 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 依y 他tha 起khởi 清thanh 淨tịnh 性tánh 分phần/phân 。 何hà 者giả 依y 止chỉ 。 謂vị 通thông 二nhị 分phần 所sở 依y 自tự 性tánh 。 何hà 者giả 轉chuyển 依y 。 謂vị 即tức 此thử 性tánh 對đối 治trị 生sanh 時thời 。 捨xả 雜tạp 染nhiễm 分phần/phân 。 得đắc 清thanh 淨tịnh 分phần/phân 。 先tiên 依y 位vị 釋thích 。 分phân 為vi 六lục 種chủng 。 一nhất 損tổn 力lực 益ích 能năng 轉chuyển 者giả 。 損tổn 。 謂vị 減giảm 損tổn 。 力lực 。 謂vị 勢thế 力lực 。 益ích 。 謂vị 增tăng 益ích 。 能năng 。 謂vị 功công 能năng 。 謂vị 資tư 糧lương 位vị 。 具cụ 四tứ 種chủng 力lực 。 修tu 六lục 種chủng 行hành 。 發phát 三tam 種chủng 心tâm 。 信tín 解giải 唯duy 識thức 相tương/tướng 性tánh 具cụ 有hữu 勝thắng 解giải 。 謂vị 加gia 行hành 位vị 。 起khởi 四tứ 尋tầm 思tư 。 發phát 四tứ 實thật 智trí 。 觀quán 二nhị 取thủ 空không 。 具cụ 有hữu 慚tàm 愧quý 。 由do 此thử 二nhị 位vị 修tu 習tập 勝thắng 解giải 慚tàm 愧quý 之chi 力lực 。 便tiện 能năng 減giảm 損tổn 本bổn 識thức 染nhiễm 種chủng 勢thế 力lực 。 復phục 能năng 增tăng 益ích 本bổn 識thức 淨tịnh 種chủng 功công 能năng 。 以dĩ 轉chuyển 染nhiễm 依y 淨tịnh 名danh 為vi 轉chuyển 依y 。 問vấn 。 三tam 賢hiền 未vị 斷đoạn 分phân 別biệt 障chướng 種chủng 。 未vị 登đăng 聖thánh 位vị 。 何hà 名danh 轉chuyển 依y 。 答đáp 。 雖tuy 未vị 斷đoạn 分phân 別biệt 障chướng 種chủng 。 實thật 證chứng 轉chuyển 依y 。 而nhi 能năng 漸tiệm 伏phục 分phân 別biệt 現hiện 行hành 亦diệc 得đắc 名danh 為vi 。 證chứng 轉chuyển 依y 也dã 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 謂vị 由do 勝thắng 解giải 力lực 。 聞văn 熏huân 習tập 住trụ 故cố 。 及cập 由do 有hữu 羞tu 恥sỉ 。 令linh 諸chư 煩phiền 惱não 少thiểu 分phần 現hiện 行hành 。 不bất 現hiện 行hành 故cố 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 謂vị 由do 勝thắng 解giải 力lực 。 及cập 聞văn 熏huân 習tập 力lực 。 損tổn 減giảm 依y 附phụ 阿a 賴lại 耶da 識thức 中trung 煩phiền 惱não 。 增tăng 益ích 彼bỉ 對đối 治trị 功công 能năng 。 又hựu 由do 勝thắng 解giải 聞văn 熏huân 習tập 住trụ 有hữu 羞tu 恥sỉ 故cố 。 令linh 諸chư 煩phiền 惱não 少thiểu 分phần 現hiện 行hành 。 或hoặc 不bất 現hiện 行hành 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 有hữu 羞tu 恥sỉ 等đẳng 者giả 。 於ư 此thử 位vị 中trung 。 若nhược 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 。 即tức 深thâm 羞tu 恥sỉ 。 或hoặc 少thiểu 分phần 現hiện 行hành 。 或hoặc 全toàn 不bất 現hiện 行hành 。 二nhị 通thông 達đạt 轉chuyển 者giả 。 謂vị 於ư 初Sơ 地Địa 。 真chân 見kiến 道đạo 時thời 。 頓đốn 斷đoạn 分phân 別biệt 我ngã 法pháp 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 得đắc 根căn 本bổn 智trí 。 證chứng 遍biến 行hành 真Chân 如Như 。 實thật 證chứng 一nhất 分phần/phân 真chân 實thật 轉chuyển 依y 。 名danh 轉chuyển 依y 位vị 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 已dĩ 入nhập 大đại 地địa 。 於ư 真chân 實thật 非phi 真chân 實thật 。 顯hiển 現hiện 不bất 顯hiển 現hiện 。 現hiện 前tiền 住trụ 故cố 。 乃nãi 至chí 六lục 地địa 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 謂vị 入nhập 地địa 時thời 所sở 得đắc 轉chuyển 依y 。 乃nãi 至chí 六lục 地địa 。 或hoặc 時thời 為vi 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 因nhân 。 或hoặc 時thời 出xuất 觀quán 為vi 非phi 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 因nhân 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 謂vị 已dĩ 證chứng 入nhập 菩Bồ 薩Tát 大đại 地địa 。 於ư 真chân 非phi 真chân 。 或hoặc 現hiện 不bất 現hiện 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 有hữu 間gian 無vô 間gian 。 而nhi 現hiện 行hành 故cố 或hoặc 時thời 真chân 現hiện 。 謂vị 入nhập 觀quán 時thời 。 或hoặc 非phi 真chân 現hiện 。 謂vị 出xuất 觀quán 時thời 。 非phi 真chân 與dữ 真chân 。 於ư 此thử 二nhị 時thời 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 。 說thuyết 名danh 不bất 現hiện 。 此thử 現hiện 不bất 現hiện 。 乃nãi 至chí 六lục 地địa 。 三tam 修tu 習tập 轉chuyển 者giả 。 修tu 。 謂vị 修tu 葺# 。 不bất 使sử 荒hoang 蕪# 。 習tập 。 謂vị 溫ôn 習tập 。 不bất 使sử 忘vong 失thất 。 謂vị 從tùng 初Sơ 地Địa 。 以dĩ 至chí 十Thập 地Địa 數sác 數sác 修tu 習tập 。 十thập 種chủng 勝thắng 行hành 。 漸tiệm 漸tiệm 斷đoạn 除trừ 十thập 種chủng 麤thô 重trọng/trùng 。 分phần 分phần 證chứng 得đắc 十thập 種chủng 真Chân 如Như 。 名danh 轉chuyển 依y 位vị 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 謂vị 猶do 有hữu 障chướng 。 一nhất 切thiết 相tương/tướng 不bất 顯hiển 現hiện 。 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 故cố 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 由do 所sở 知tri 障chướng 。 說thuyết 名danh 有hữu 障chướng 。 此thử 轉chuyển 依y 位vị 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 一nhất 切thiết 有hữu 相tương/tướng 不bất 復phục 顯hiển 現hiện 。 唯duy 有hữu 無vô 相tướng 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 。 下hạ 引dẫn 論luận 以dĩ 證chứng 通thông 達đạt 修tu 習tập 二nhị 轉chuyển 義nghĩa 。 謂vị 前tiền 六lục 地địa 皆giai 名danh 通thông 達đạt 轉chuyển 以dĩ 通thông 真chân 達đạt 俗tục 故cố 。 若nhược 以dĩ 無vô 相tướng 觀quán 通thông 真chân 。 則tắc 真chân 現hiện 而nhi 俗tục 不bất 現hiện 。 若nhược 以dĩ 有hữu 相tương/tướng 觀quán 達đạt 俗tục 。 則tắc 俗tục 現hiện 而nhi 真chân 不bất 現hiện 。 以dĩ 真chân 俗tục 相tương/tướng 間gian 。 有hữu 無vô 相tướng 雜tạp 。 故cố 名danh 通thông 達đạt 。 謂vị 後hậu 四tứ 地địa 名danh 修tu 習tập 轉chuyển 以dĩ 長trường 時thời 修tu 習tập 。 純thuần 無vô 相tướng 觀quán 。 斷đoạn 餘dư 麤thô 重trọng/trùng 。 不bất 令linh 有hữu 間gian 雜tạp 故cố 。 非phi 真chân 多đa 不bất 現hiện 。 然nhiên 雜tạp 煩phiền 惱não 未vị 名danh 清thanh 淨tịnh 故cố 。 言ngôn 多đa 令linh 非phi 真chân 不bất 現hiện 者giả 。 反phản 顯hiển 非phi 真chân 。 猶do 有hữu 少thiểu 時thời 現hiện 也dã 。 四Tứ 果Quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 。 前tiền 名danh 分phần/phân 證chứng 。 此thử 名danh 滿mãn 證chứng 。 自tự 資tư 糧lương 至chí 等đẳng 覺giác 無vô 間gian 道đạo 普phổ 光quang 明minh 等đẳng 十thập 大đại 三tam 昧muội 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 永vĩnh 斷đoạn 俱câu 生sanh 二nhị 障chướng 極cực 微vi 細tế 種chủng 。 至chí 解giải 脫thoát 道đạo 。 頓đốn 證chứng 佛Phật 果Quả 。 圓viên 滿mãn 轉chuyển 依y 。 名danh 究cứu 竟cánh 位vị 。 從tùng 此thử 自tự 利lợi 畢tất 功công 。 唯duy 是thị 度độ 生sanh 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 謂vị 永vĩnh 無vô 障chướng 。 一nhất 切thiết 相tương/tướng 不bất 顯hiển 現hiện 。 最tối 清thanh 淨tịnh 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 。 於ư 一nhất 切thiết 相tướng 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 由do 一nhất 切thiết 障chướng 。 說thuyết 名danh 無vô 障chướng 。 以dĩ 一nhất 切thiết 障chướng 永vĩnh 無vô 有hữu 故cố 。 得đắc 一nhất 切thiết 相tương/tướng 皆giai 不bất 顯hiển 現hiện 。 得đắc 最tối 清thanh 淨tịnh 真chân 實thật 顯hiển 現hiện 。 依y 此thử 轉chuyển 依y 。 於ư 一nhất 切thiết 相tướng 。 得đắc 大đại 自tự 在tại 。 以dĩ 於ư 諸chư 相tướng 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 五ngũ 下hạ 劣liệt 轉chuyển 。 專chuyên 求cầu 自tự 利lợi 。 不bất 念niệm 利lợi 他tha 。 厭yếm 苦khổ 欣hân 寂tịch 。 不bất 能năng 等đẳng 觀quán 。 唯duy 證chứng 生sanh 空không 。 法pháp 空không 未vị 證chứng 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 種chủng 。 不bất 斷đoạn 所sở 知tri 。 證chứng 真chân 擇trạch 滅diệt 。 不bất 證chứng 菩Bồ 提Đề 。 躭đam 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 。 無vô 勝thắng 堪kham 能năng 。 具cụ 此thử 六lục 義nghĩa 。 名danh 下hạ 劣liệt 轉chuyển 。 攝nhiếp 論luận 云vân 。 謂vị 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 唯duy 能năng 通thông 達đạt 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 空không 無vô 我ngã 性tánh 。 一nhất 向hướng 背bối/bội 生sanh 死tử 。 一nhất 向hướng 捨xả 生sanh 死tử 故cố 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 等đẳng 者giả 。 等đẳng 取thủ 獨Độc 覺Giác 。 唯duy 能năng 通thông 達đạt 一nhất 空không 無vô 我ngã 。 不bất 能năng 利lợi 他tha 。 故cố 是thị 下hạ 劣liệt 。 六lục 廣quảng 大đại 轉chuyển 。 反phản 上thượng 六lục 義nghĩa 。 即tức 名danh 廣quảng 大đại 。 攝nhiếp 論luận 云vân 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 兼kiêm 通thông 達đạt 法pháp 。 空không 無vô 我ngã 性tánh 。 即tức 於ư 生sanh 死tử 。 見kiến 為vi 寂tịch 靜tĩnh 。 雖tuy 斷đoạn 雜tạp 染nhiễm 。 而nhi 不bất 捨xả 故cố 。 世thế 親thân 釋thích 云vân 。 由do 並tịnh 通thông 達đạt 二nhị 空không 無vô 我ngã 。 安an 住trụ 此thử 中trung 。 捨xả 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 不bất 捨xả 生sanh 死tử 。 兼kiêm 利lợi 自tự 他tha 。 故cố 是thị 廣quảng 大đại 。 又hựu 攝nhiếp 論luận 曰viết 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 下hạ 劣liệt 轉chuyển 有hữu 何hà 過quá 失thất 。 不bất [(厂@((既-旡)-日+口))*頁]# 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 利lợi 益ích 安an 樂lạc 事sự 故cố 。 違vi 越việt 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 法pháp 故cố 。 與dữ 下hạ 劣liệt 乘thừa 同đồng 解giải 脫thoát 故cố 。 是thị 為vi 過quá 失thất 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 廣quảng 大đại 轉chuyển 。 有hữu 何hà 功công 德đức 。 生sanh 死tử 法pháp 中trung 以dĩ 自tự 轉chuyển 依y 。 為vi 所sở 依y 止chỉ 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 趣thú 示thị 現hiện 一nhất 切thiết 。 有hữu 情tình 之chi 身thân 。 於ư 最tối 勝thắng 生sanh 。 及cập 三tam 乘thừa 中trung 。 種chủng 種chủng 調điều 伏phục 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 安an 立lập 所sở 化hóa 諸chư 有hữu 情tình 故cố 。 是thị 為vi 功công 德đức 。 無vô 性tánh 釋thích 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 得đắc 自tự 在tại 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 趣thú 。 示thị 顯hiển 一nhất 切thiết 同đồng 分phân 之chi 身thân 。 種chủng 種chủng 調điều 伏phục 。 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 。 安an 立lập 所sở 化hóa 難nan 調điều 有hữu 情tình 置trí 最tối 勝thắng 生sanh 。 及cập 三tam 乘thừa 中trung 。 最tối 勝thắng 生sanh 者giả 。 謂vị 諸chư 世thế 間gian 安an 樂lạc 生sanh 處xứ 。 應ưng 知tri 此thử 是thị 。 說thuyết 法Pháp 功công 德đức 。 此thử 中trung 雖tuy 舉cử 六lục 種chủng 轉chuyển 依y 。 而nhi 意ý 取thủ 第đệ 六lục 廣quảng 大đại 轉chuyển 。 謂vị 彼bỉ 是thị 捨xả 二nhị 麤thô 重trọng/trùng 而nhi 證chứng 得đắc 故cố 。 問vấn 。 何hà 以dĩ 不bất 取thủ 果quả 圓viên 滿mãn 轉chuyển 。 曰viết 。 對đối 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 是thị 以dĩ 不bất 取thủ 。 意ý 明minh 上thượng 約ước 位vị 。 不bất 出xuất 後hậu 二nhị 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 。 今kim 揀giản 小Tiểu 乘Thừa 不bất 取thủ 。 故cố 唯duy 取thủ 第đệ 六lục 耳nhĩ 。

轉chuyển 依y 義nghĩa 別biệt 略lược 有hữu 四tứ 種chủng (# 至chí )# 此thử 即tức 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。

四tứ 別biệt 明minh 轉chuyển 依y 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 能năng 轉chuyển 道đạo 。 能năng 轉chuyển 即tức 智trí 。 智trí 能năng 轉chuyển 妄vọng 復phục 真chân 。 故cố 名danh 能năng 轉chuyển 。 先tiên 伏phục 後hậu 斷đoạn 。 故cố 又hựu 分phần/phân 二nhị 。 一nhất 能năng 伏phục 者giả 。 謂vị 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 有hữu 生sanh 現hiện 行hành 勢thế 力lực 。 惟duy 修tu 六lục 行hành 及cập 加gia 行hành 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 三tam 智trí 力lực 能năng 伏phục 之chi 。 令linh 不bất 現hiện 行hành 。 名danh 能năng 伏phục 道đạo 也dã 。 此thử 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 道Đạo 。 謂vị 以dĩ 六lục 行hành 漸tiệm 伏phục 。 唯duy 通thông 有hữu 漏lậu 。 若nhược 以dĩ 加gia 行hành 後hậu 得đắc 二nhị 智trí 漸tiệm 伏phục 。 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 若nhược 以dĩ 根căn 本bổn 智trí 頓đốn 伏phục 。 唯duy 通thông 無vô 漏lậu 故cố 二nhị 能năng 斷đoạn 者giả 。 謂vị 無vô 分phân 別biệt 。 根căn 後hậu 二nhị 智trí 。 斷đoạn 迷mê 理lý 事sự 根căn 隨tùy 惑hoặc 故cố 。 名danh 能năng 斷đoạn 道đạo 。 此thử 於ư 二nhị 道đạo 中trung 除trừ 有hữu 漏lậu 。 三tam 智trí 中trung 除trừ 加gia 行hành 。 問vấn 何hà 以dĩ 除trừ 有hữu 漏lậu 。 曰viết 有hữu 二nhị 義nghĩa 故cố 。 一nhất 有hữu 漏lậu 曾tằng 習tập 相tương/tướng 執chấp 所sở 引dẫn 故cố 。 二nhị 未vị 泯mẫn 相tương/tướng 故cố 。 謂vị 第đệ 七thất 識thức 念niệm 念niệm 執chấp 我ngã 。 令linh 第đệ 六lục 識thức 所sở 行hành 施thí 等đẳng 不bất 能năng 亡vong 相tương/tướng 。 故cố 名danh 曾tằng 習tập 相tương/tướng 執chấp 。 又hựu 曰viết 未vị 泯mẫn 相tương/tướng 故cố 。 雖tuy 有hữu 漏lậu 道đạo 常thường 起khởi 現hiện 行hành 。 而nhi 不bất 為vi 損tổn 。 亦diệc 無vô 所sở 益ích 。 故cố 能năng 斷đoạn 道đạo 。 唯duy 取thủ 無vô 漏lậu 也dã 。 問vấn 。 何hà 以dĩ 除trừ 加gia 行hành 。 曰viết 。 以dĩ 加gia 行hành 智trí 。 但đãn 能năng 勤cần 勇dũng 樂nhạo 欲dục 趨xu 求cầu 勝thắng 果quả 。 及cập 所sở 引dẫn 因nhân 。 皆giai 未vị 成thành 辦biện 故cố 加gia 行hành 智trí 。 但đãn 能năng 伏phục 惑hoặc 。 若nhược 實thật 斷đoạn 惑hoặc 。 唯duy 是thị 根căn 本bổn 及cập 後hậu 得đắc 故cố 。 此thử 以dĩ 伏phục 斷đoạn 二nhị 義nghĩa 釋thích 轉chuyển 字tự 義nghĩa 也dã 。 一nhất 師sư 言ngôn 。 根căn 本bổn 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 親thân 證chứng 真chân 理lý 。 能năng 斷đoạn 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 。 是thị 能năng 斷đoạn 道đạo 。 後hậu 得đắc 不bất 能năng 斷đoạn 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 。 非phi 能năng 斷đoạn 道đạo 。 一nhất 師sư 出xuất 正chánh 義nghĩa 云vân 。 根căn 本bổn 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 能năng 斷đoạn 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 。 是thị 能năng 斷đoạn 道đạo 。 後hậu 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 雖tuy 不bất 能năng 斷đoạn 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 。 而nhi 於ư 安an 立lập 非phi 安an 立lập 相tương/tướng 。 明minh 了liễu 現hiện 前tiền 。 無vô 倒đảo 證chứng 故cố 。 亦diệc 能năng 永vĩnh 斷đoạn 。 迷mê 事sự 隨tùy 眠miên 。 亦diệc 能năng 斷đoạn 道đạo 。 言ngôn 迷mê 理lý 迷mê 事sự 者giả 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 名danh 為vi 迷mê 理lý 。 認nhận 物vật 為vi 己kỷ 。 名danh 為vi 迷mê 事sự 。 故cố 瑜du 伽già 云vân 。 修tu 道Đạo 位vị 有hữu 出xuất 世thế 能năng 斷đoạn 道đạo 。 有hữu 世thế 出xuất 世thế 能năng 斷đoạn 道đạo 。 出xuất 世thế 能năng 斷đoạn 道đạo 者giả 。 根căn 本bổn 智trí 也dã 。 世thế 出xuất 世thế 能năng 斷đoạn 道đạo 者giả 後hậu 得đắc 智trí 也dã 。 唯duy 此thử 二nhị 道đạo 。 能năng 斷đoạn 隨tùy 眠miên 。 未vị 有hữu 純thuần 世thế 間gian 道đạo 。 而nhi 能năng 永vĩnh 害hại 隨tùy 眠miên 者giả 。 純thuần 世thế 間gian 道đạo 者giả 。 即tức 加gia 行hành 智trí 也dã 。 以dĩ 加gia 行hành 智trí 。 唯duy 在tại 地địa 前tiền 伏phục 除trừ 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 現hiện 行hành 。 名danh 純thuần 世thế 間gian 智trí 。 未vị 登đăng 地địa 故cố 。 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 。 是thị 曾tằng 習tập 故cố 。 有hữu 分phân 別biệt 故cố 。 是thị 相tương/tướng 執chấp 所sở 引dẫn 發phát 故cố 。 未vị 忘vong 相tương/tướng 故cố 。 由do 斯tư 理lý 趣thú 。 見kiến 修tu 所sở 斷đoạn 。 迷mê 理lý 隨tùy 眠miên 。 唯duy 是thị 根căn 本bổn 。 親thân 證chứng 理lý 故cố 。 迷mê 事sự 隨tùy 眠miên 。 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 二nhị 俱câu 正Chánh 斷Đoạn 二nhị 所sở 轉chuyển 依y 。 所sở 轉chuyển 即tức 是thị 漏lậu 無vô 漏lậu 種chủng 。 種chủng 必tất 有hữu 依y 。 名danh 所sở 轉chuyển 依y 。 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 。 一nhất 持trì 種chủng 依y 者giả 。 謂vị 第đệ 八bát 識thức 。 持trì 染nhiễm 淨tịnh 種chủng 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 名danh 持trì 種chủng 依y 。 修tu 聖thánh 道Đạo 時thời 。 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 法pháp 故cố 。 問vấn 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 亦diệc 染nhiễm 淨tịnh 依y 。 何hà 不bất 說thuyết 耶da 。 答đáp 云vân 。 雖tuy 亦diệc 是thị 依y 。 無vô 持trì 種chủng 義nghĩa 。 故cố 此thử 不bất 說thuyết 二nhị 迷mê 悟ngộ 依y 者giả 。 謂vị 真Chân 如Như 法pháp 。 能năng 為vi 迷mê 悟ngộ 之chi 根căn 本bổn 故cố 。 是thị 生sanh 一nhất 切thiết 諸chư 染nhiễm 淨tịnh 法pháp 。 名danh 迷mê 悟ngộ 依y 。 修tu 聖thánh 道Đạo 時thời 。 轉chuyển 令linh 捨xả 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 法pháp 故cố 。 問vấn 。 餘dư 法pháp 獨độc 無vô 迷mê 悟ngộ 依y 耶da 。 曰viết 。 雖tuy 可khả 作tác 依y 。 而nhi 非phi 根căn 本bổn 。 故cố 此thử 不bất 說thuyết 。 三tam 所sở 轉chuyển 捨xả 。 漏lậu 無vô 漏lậu 種chủng 。 二nhị 非phi 真chân 實thật 可khả 斷đoạn 可khả 棄khí 。 名danh 所sở 轉chuyển 捨xả 。 前tiền 斷đoạn 後hậu 棄khí 復phục 分phân 為vi 二nhị 一nhất 所sở 斷đoạn 捨xả 者giả 。 真chân 智trí 除trừ 惑hoặc 。 故cố 名danh 為vi 斷đoạn 。 永vĩnh 不bất 成thành 就tựu 。 故cố 名danh 為vi 捨xả 。 謂vị 俱câu 生sanh 我ngã 法pháp 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 障chướng 種chủng 非phi 實thật 。 故cố 可khả 斷đoạn 捨xả 。 謂vị 等đẳng 覺giác 位vị 中trung 。 真chân 無vô 。 間gian 道đạo 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 無vô 漏lậu 智trí 起khởi 。 對đối 治trị 彼bỉ 障chướng 。 智trí 起khởi 惑hoặc 亡vong 。 名danh 之chi 為vi 斷đoạn 。 永vĩnh 不bất 成thành 就tựu 。 名danh 之chi 為vi 捨xả 。 彼bỉ 種chủng 既ký 斷đoạn 。 永vĩnh 不bất 妄vọng 執chấp 實thật 我ngã 實thật 法pháp 。 名danh 捨xả 徧biến 計kế 。 實thật 我ngã 實thật 法pháp 。 自tự 性tánh 本bổn 無vô 。 但đãn 對đối 妄vọng 情tình 。 妄vọng 似tự 於ư 有hữu 。 今kim 妄vọng 情tình 斷đoạn 。 無vô 境cảnh 對đối 心tâm 。 假giả 說thuyết 此thử 境cảnh 。 亦diệc 名danh 為vi 斷đoạn 。 由do 此thử 道Đạo 理lý 。 名danh 捨xả 所sở 執chấp 。 諸chư 有hữu 處xứ 言ngôn 斷đoạn 徧biến 計kế 者giả 。 義nghĩa 在tại 於ư 此thử 。 二nhị 所sở 棄khí 捨xả 者giả 。 謂vị 有hữu 漏lậu 善thiện 異dị 熟thục 無vô 記ký 。 劣liệt 無vô 漏lậu 變biến 易dị 身thân 。 取thủ 要yếu 只chỉ 是thị 有hữu 漏lậu 種chủng 現hiện 。 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 現hiện 。 至chí 此thử 最tối 後hậu 解giải 脫thoát 道đạo 時thời 。 盡tận 棄khí 捨xả 之chi 。 名danh 四tứ 事sự 也dã 。 餘dư 有hữu 漏lậu 者giả 。 即tức 二nhị 障chướng 餘dư 有hữu 漏lậu 善thiện 法Pháp 。 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 者giả 。 即tức 十Thập 地Địa 中trung 所sở 生sanh 現hiện 行hành 。 圓viên 謂vị 圓viên 滿mãn 。 明minh 謂vị 行hành 相tương/tướng 分phân 明minh 。 異dị 於ư 菩Bồ 薩Tát 未vị 圓viên 明minh 故cố 。 此thử 淨tịnh 八bát 識thức 。 非phi 餘dư 有hữu 漏lậu 劣liệt 無vô 漏lậu 依y 。 故cố 皆giai 棄khí 捨xả 。 問vấn 。 何hà 故cố 必tất 欲dục 捨xả 此thử 二nhị 種chủng 。 答đáp 。 無vô 漏lậu 善thiện 生sanh 。 漏lậu 善thiện 自tự 滅diệt 。 勝thắng 法Pháp 圓viên 明minh 。 劣liệt 法pháp 自tự 違vi 。 法pháp 爾nhĩ 如như 然nhiên 。 非phi 勉miễn 強cường/cưỡng 故cố 。 彼bỉ 種chủng 既ký 捨xả 。 彼bỉ 二nhị 現hiện 行hành 。 永vĩnh 不bất 復phục 生sanh 。 亦diệc 說thuyết 為vi 捨xả 。 由do 此thử 捨xả 義nghĩa 。 名danh 捨xả 變biến 易dị 劣liệt 生sanh 死tử 法pháp 。 言ngôn 劣liệt 生sanh 死tử 者giả 。 以dĩ 分phân 段đoạn 為vi 勝thắng 。 故cố 以dĩ 變biến 易dị 為vi 劣liệt 也dã 。 此thử 則tắc 總tổng 釋thích 。 下hạ 有hữu 二nhị 師sư 義nghĩa 。 一nhất 云vân 。 此thử 之chi 有hữu 漏lậu 。 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 與dữ 二nhị 障chướng 種chủng 。 一nhất 時thời 而nhi 捨xả 由do 二nhị 障chướng 種chủng 。 有hữu 此thử 二nhị 故cố 。 第đệ 二nhị 師sư 云vân 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 但đãn 捨xả 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 所sở 餘dư 有hữu 漏lậu 善thiện 。 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 。 猶do 未vị 斷đoạn 捨xả 。 以dĩ 無vô 間gian 道đạo 。 不bất 違vi 彼bỉ 故cố 。 若nhược 無vô 間gian 道đạo 。 棄khí 捨xả 餘dư 種chủng 。 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 應ưng 無vô 生sanh 死tử 故cố 。 應ưng 無vô 異dị 熟thục 故cố 。 住trụ 無vô 間gian 道đạo 。 應ưng 名danh 佛Phật 故cố 。 後hậu 解giải 脫thoát 道đạo 。 成thành 無vô 用dụng 故cố 。 由do 斯tư 義nghĩa 趣thú 。 故cố 知tri 無vô 間gian 道đạo 中trung 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 障chướng 種chủng 雖tuy 斷đoạn 。 餘dư 種chủng 猶do 存tồn 。 直trực 至chí 金kim 剛cang 後hậu 心tâm 。 解giải 脫thoát 道đạo 起khởi 。 方phương 斷đoạn 餘dư 種chủng 。

爾nhĩ 時thời 異dị 熟thục 轉chuyển 成thành 無vô 垢cấu 。 非phi 彼bỉ 餘dư 種chủng 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 四tứ 所sở 轉chuyển 得đắc 。 得đắc 者giả 。 對đối 捨xả 而nhi 言ngôn 。 由do 轉chuyển 捨xả 故cố 轉chuyển 得đắc 也dã 。 所sở 轉chuyển 即tức 前tiền 所sở 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 障chướng 盡tận 得đắc 果quả 。 名danh 所sở 轉chuyển 得đắc 。 得đắc 由do 生sanh 顯hiển 。 復phục 分phân 為vi 二nhị 一nhất 所sở 顯hiển 得đắc 。 謂vị 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 所sở 生sanh 得đắc 。 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 。 即tức 前tiền 所sở 謂vị 證chứng 得đắc 二nhị 種chủng 轉chuyển 依y 也dã 。 菩Bồ 提Đề 為vi 能năng 證chứng 智trí 。 涅Niết 槃Bàn 是thị 所sở 證chứng 理lý 。 菩Bồ 提Đề 從tùng 生sanh 因nhân 所sở 生sanh 。 涅Niết 槃Bàn 從tùng 了liễu 因nhân 所sở 顯hiển 。 故cố 大Đại 乘Thừa 法Pháp 師sư 云vân 。 理lý 凝ngưng 本bổn 有hữu 。 出xuất 纏triền 而nhi 號hiệu 涅Niết 槃Bàn 。 智trí 照chiếu 新tân 生sanh 。 果quả 圓viên 而nhi 稱xưng 正chánh 覺giác 。 乃nãi 四tứ 德đức 之chi 鴻hồng 源nguyên 。 三Tam 明Minh 之chi 妙diệu 本bổn 矣hĩ 。 問vấn 。 涅Niết 槃Bàn 自tự 性tánh 。 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 何hà 故cố 名danh 所sở 顯hiển 得đắc 。 答đáp 。 此thử 雖tuy 本bổn 淨tịnh 。 而nhi 由do 客khách 塵trần 障chướng 覆phú 。 不bất 能năng 顯hiển 露lộ 。 至Chí 真Chân 聖thánh 道Đạo 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 已dĩ 。 其kỳ 相tương/tướng 乃nãi 顯hiển 。 此thử 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 是thị 依y 真Chân 如Như 離ly 二nhị 障chướng 已dĩ 。 而nhi 得đắc 施thi 設thiết 。 其kỳ 體thể 即tức 是thị 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 法pháp 中trung 。 同đồng 一nhất 實thật 相tướng 。 由do 聖thánh 凡phàm 位vị 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 分phân 為vi 四tứ 種chủng 。 一nhất 本bổn 來lai 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 中trung 所sở 具cụ 真Chân 如Như 實thật 理lý 。 本bổn 性tánh 無vô 染nhiễm 。 謂vị 之chi 清thanh 淨tịnh 。 本bổn 性tánh 寂tịch 然nhiên 。 故cố 曰viết 涅Niết 槃Bàn 。 梵Phạn 語ngữ 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 云vân 圓viên 寂tịch 。 寂tịch 故cố 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 一nhất 。 諸chư 法pháp 自tự 閙náo 。 此thử 自tự 寂tịch 故cố 。 圓viên 故cố 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 不bất 異dị 。 無vô 有hữu 一nhất 法pháp 。 而nhi 不bất 徧biến 故cố 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 故cố 不bất 可khả 名danh 言ngôn 。 離ly 一nhất 切thiết 分phân 別biệt 。 故cố 不bất 可khả 尋tầm 思tư 。 真chân 見kiến 道đạo 入nhập 聖thánh 位vị 者giả 。 自tự 內nội 所sở 證chứng 。 其kỳ 性tánh 本bổn 寂tịch 。 非phi 聖thánh 者giả 。 能năng 使sử 之chi 寂tịch 也dã 。 此thử 其kỳ 為vi 本bổn 來lai 自tự 性tánh 者giả 乎hồ 。 二nhị 有hữu 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 即tức 真Chân 如Như 出xuất 煩phiền 惱não 障chướng 。 尚thượng 有hữu 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 苦khổ 所sở 依y 故cố 。 以dĩ 諸chư 聖thánh 者giả 。 最tối 後hậu 苦khổ 身thân 未vị 曾tằng 滅diệt 故cố 。 喻dụ 伽già 云vân 。 住trụ 有hữu 餘dư 依y 。 墮đọa 在tại 眾chúng 數số 。 猶do 有hữu 眾chúng 苦khổ 。 所sở 得đắc 轉chuyển 依y 。 猶do 與dữ 六lục 處xứ 。 而nhi 共cộng 相tương 應ứng 。 言ngôn 眾chúng 數số 者giả 。 謂vị 五ngũ 蘊uẩn 身thân 。 身thân 為vi 苦khổ 聚tụ 。 故cố 名danh 眾chúng 苦khổ 。 有hữu 微vi 苦khổ 者giả 。 彼bỉ 雖tuy 出xuất 障chướng 。 未vị 離ly 最tối 後hậu 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 故cố 有hữu 微vi 苦khổ 。 問vấn 。 既ký 有hữu 微vi 苦khổ 。 何hà 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 。 雖tuy 有hữu 微vi 苦khổ 相tương 應ứng 。 而nhi 障chướng 永vĩnh 滅diệt 。 亦diệc 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 果quả 縛phược 雖tuy 存tồn 。 子tử 縛phược 已dĩ 盡tận 故cố 。 三tam 無vô 餘dư 依y 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 是thị 無vô 最tối 後hậu 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 苦khổ 。 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 瑜du 伽già 云vân 。 住trụ 無vô 餘dư 依y 。 不bất 墮đọa 眾chúng 數số 。 永vĩnh 無vô 眾chúng 苦khổ 。 而nhi 於ư 六lục 處xứ 永vĩnh 不bất 相tương 應ứng 。 四tứ 無vô 住trú 處xứ 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 上thượng 二nhị 是thị 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 所sở 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 。 此thử 是thị 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 所sở 顯hiển 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 謂vị 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 二nhị 皆giai 不bất 住trụ 。 名danh 無vô 住trú 處xứ 。 用dụng 而nhi 常thường 寂tịch 。 故cố 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 大đại 悲bi 般Bát 若Nhã 常thường 所sở 輔phụ 。 翼dực 者giả 。 一nhất 則tắc 悲bi 智trí 輔phụ 乎hồ 真Chân 如Như 。 一nhất 則tắc 悲bi 智trí 二nhị 互hỗ 相tương 輔phụ 。 悲bi 輔phụ 智trí 故cố 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 智trí 翼dực 悲bi 故cố 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 常thường 用dụng 。 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 故cố 常thường 寂tịch 。 若nhược 住trụ 生sanh 死tử 。 便tiện 同đồng 凡phàm 夫phu 。 若nhược 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 便tiện 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 。 由do 不bất 住trụ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 常thường 在tại 生sanh 死tử 。 而nhi 又hựu 常thường 在tại 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 此thử 四tứ 涅Niết 槃Bàn 。 初sơ 一nhất 自tự 性tánh 。 眾chúng 生sanh 等đẳng 有hữu 。 而nhi 無vô 後hậu 三tam 。 住trụ 生sanh 死tử 故cố 。 二Nhị 乘Thừa 無Vô 學Học 容dung 有hữu 前tiền 三tam 。 無vô 後hậu 一nhất 者giả 住trụ 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 唯duy 我ngã 世Thế 尊Tôn 。 可khả 言ngôn 具cụ 四tứ 。 圓viên 滿mãn 證chứng 故cố 。 此thử 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 是thị 諸chư 佛Phật 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 住trụ 處xứ 也dã 。 難nạn/nan 云vân 。 如như 何hà 善Thiện 逝Thệ 。 二nhị 死tử 永vĩnh 亡vong 。 亦diệc 有hữu 有hữu 餘dư 依y 乎hồ 。 善thiện 入nhập 塵trần 勞lao 。 謂vị 之chi 善Thiện 逝Thệ 。 即tức 如Như 來Lai 十thập 號hiệu 之chi 一nhất 也dã 。 答đáp 云vân 。 世Thế 尊Tôn 雖tuy 無vô 實thật 苦khổ 所sở 依y 。 而nhi 現hiện 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 似tự 有hữu 。 現hiện 身thân 三tam 界giới 。 示thị 同đồng 眾chúng 生sanh 。 似tự 有hữu 微vi 苦khổ 相tương/tướng 相tương/tướng 。 應ưng 故cố 。 或hoặc 如Như 來Lai 身thân 。 苦khổ 依y 盡tận 故cố 。 說thuyết 無vô 餘dư 依y 。 有hữu 餘dư 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 。 名danh 有hữu 餘dư 依y 。 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 有hữu 餘dư 苦khổ 依y 。 何hà 知tri 無vô 苦khổ 。 曰viết 捨xả 無vô 常thường 色sắc 。 獲hoạch 得đắc 常thường 色sắc 。 受thọ 想tưởng 行hành 識thức 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 知tri 無vô 苦khổ 。 有hữu 餘dư 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 。 此thử 答đáp 有hữu 二nhị 。 前tiền 明minh 示thị 有hữu 。 同đồng 於ư 二Nhị 乘Thừa 。 後hậu 明minh 以dĩ 無vô 漏lậu 蘊uẩn 為vi 有hữu 餘dư 依y 。 故cố 云vân 非phi 苦khổ 依y 在tại 。 問vấn 。 若nhược 二Nhị 乘Thừa 有hữu 無vô 餘dư 依y 者giả 。 如như 何hà 有hữu 言ngôn 彼bỉ 唯duy 有hữu 餘dư 依y 。 無vô 無vô 餘dư 依y 。 又hựu 有hữu 言ngôn 彼bỉ 都đô 無vô 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 答đáp 云vân 。 二Nhị 乘Thừa 能năng 盡tận 煩phiền 惱não 。 豈khởi 并tinh 有hữu 餘dư 依y 亦diệc 非phi 有hữu 哉tai 。 但đãn 煩phiền 惱não 雖tuy 斷đoạn 。 而nhi 身thân 智trí 猶do 存tồn 。 即tức 所sở 知tri 障chướng 苦khổ 依y 未vị 盡tận 。 圓viên 寂tịch 之chi 義nghĩa 。 隱ẩn 而nhi 不bất 顯hiển 。 約ước 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 無vô 涅Niết 槃Bàn 耳nhĩ 。 豈khởi 無vô 煩phiền 惱não 障chướng 盡tận 所sở 顯hiển 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 乎hồ 。

復phục 有hữu 處xứ 言ngôn 無vô 無vô 餘dư 依y 者giả 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 爾nhĩ 時thời 身thân 智trí 尚thượng 在tại 。 未vị 證chứng 無vô 苦khổ 依y 盡tận 無vô 餘dư 圓viên 寂tịch 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 言ngôn 無vô 無vô 餘dư 依y 。 非phi 彼bỉ 後hậu 時thời 身thân 智trí 俱câu 滅diệt 。 眾chúng 苦khổ 永vĩnh 盡tận 。 亦diệc 無vô 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 也dã 。 或hoặc 謂vị 二Nhị 乘Thừa 無vô 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 是thị 無vô 第đệ 四tứ 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 是thị 諸chư 佛Phật 。 所sở 證chứng 極cực 果quả 。 豈khởi 無vô 前tiền 三tam 乎hồ 。 以dĩ 前tiền 三tam 是thị 二Nhị 乘Thừa 有hữu 分phần/phân 故cố 。 又hựu 或hoặc 依y 不bất 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 而nhi 說thuyết 。 亦diệc 可khả 說thuyết 彼bỉ 無vô 無vô 餘dư 依y 。 不bất 定định 性tánh 者giả 。 不bất 是thị 定định 要yếu 斷đoạn 苦khổ 入nhập 圓viên 寂tịch 。 之chi 種chủng 性tánh 也dã 。 彼bỉ 纔tài 證chứng 得đắc 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 決quyết 定định 迴hồi 心tâm 。 求cầu 無vô 上thượng 覺giác 。 由do 定định 願nguyện 力lực 。 留lưu 身thân 久cửu 住trụ 。 修tu 菩Bồ 薩Tát 行hạnh 。 隨tùy 願nguyện 度độ 生sanh 非phi 如như 一nhất 類loại 。 定định 性tánh 聲Thanh 聞Văn 。 定định 要yếu 斷đoạn 苦khổ 。 入nhập 於ư 圓viên 寂tịch 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 。 無vô 無vô 餘dư 依y 。 問vấn 。 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 如như 何hà 證chứng 入nhập 。 答đáp 。 謂vị 有hữu 定định 性tánh 二Nhị 乘Thừa 。 深thâm 樂nhạo/nhạc/lạc 圓viên 寂tịch 。 入nhập 生sanh 空không 觀quán 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 已dĩ 。 親thân 證chứng 真Chân 如Như 。 永vĩnh 滅diệt 感cảm 生sanh 。 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 顯hiển 依y 真chân 理lý 。 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 由do 能năng 感cảm 生sanh 。 煩phiền 惱não 盡tận 故cố 。 所sở 感cảm 後hậu 有hữu 。 亦diệc 復phục 不bất 生sanh 。 現hiện 在tại 生sanh 死tử 苦khổ 依y 。 及cập 俱câu 生sanh 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 。 皆giai 已dĩ 滅diệt 盡tận 。 其kỳ 餘dư 色sắc 心tâm 。 有hữu 作tác 用dụng 法pháp 。 既ký 無vô 所sở 依y 。 與dữ 彼bỉ 苦khổ 依y 。 同đồng 時thời 頓đốn 捨xả 。 顯hiển 依y 真chân 理lý 。 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 問vấn 。 證chứng 無vô 餘dư 時thời 。 二Nhị 乘Thừa 身thân 智trí 既ký 滅diệt 。 誰thùy 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 。 證chứng 無vô 餘dư 時thời 。 雖tuy 無vô 身thân 智trí 。 而nhi 依y 圓viên 寂tịch 。 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 由do 彼bỉ 身thân 智trí 證chứng 。 可khả 說thuyết 有hữu 身thân 智trí 。 八bát 卷quyển 云vân 。 依y 變biến 化hóa 身thân 。 證chứng 無vô 上thượng 覺giác 。 非phi 業nghiệp 報báo 身thân 。 故cố 不bất 違vi 理lý 。 然nhiên 則tắc 與dữ 佛Phật 何hà 以dĩ 異dị 乎hồ 。 答đáp 。 此thử 位vị 既ký 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 證chứng 得đắc 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 離ly 分phân 別biệt 相tướng 。 得đắc 寂tịch 滅diệt 樂nhạo/nhạc/lạc 依y 斯tư 義nghĩa 故cố 。 與dữ 佛Phật 無vô 差sai 。 然nhiên 上thượng 不bất 求cầu 菩Bồ 提Đề 。 下hạ 不bất 度độ 眾chúng 生sanh 。 因nhân 乖quai 萬vạn 行hạnh 。 果quả 缺khuyết 圓viên 常thường 。 故cố 復phục 說thuyết 彼bỉ 有hữu 異dị 於ư 佛Phật 。 問vấn 。 煩phiền 惱não 是thị 不bất 善thiện 性tánh 。 正chánh 感cảm 生sanh 死tử 。 諸chư 所sở 知tri 障chướng 。 是thị 無vô 記ký 性tánh 。 不bất 能năng 正chánh 感cảm 生sanh 死tử 。 如như 何hà 斷đoạn 彼bỉ 。 得đắc 證chứng 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 。 彼bỉ 所sở 知tri 是thị 理lý 障chướng 。 非phi 正chánh 感cảm 生sanh 。 然nhiên 能năng 隱ẩn 覆phú 法pháp 空không 真Chân 如Như 。 令linh 彼bỉ 不bất 得đắc 智trí 悲bi 雙song 運vận 。 畏úy 生sanh 死tử 苦khổ 。 住trụ 定định 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 以dĩ 法pháp 空không 智trí 斷đoạn 彼bỉ 所sở 知tri 。 法pháp 空không 理lý 顯hiển 。 此thử 理lý 即tức 是thị 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 此thử 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 俱câu 不bất 住trụ 故cố 。 問vấn 。 既ký 煩phiền 惱não 障chướng 。 能năng 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 斷đoạn 煩phiền 惱não 已dĩ 。 得đắc 證chứng 擇trạch 滅diệt 。 若nhược 所sở 知tri 障chướng 。 亦diệc 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 已dĩ 。 應ưng 證chứng 擇trạch 滅diệt 。 如như 何hà 斷đoạn 彼bỉ 。 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 答đáp 。 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 。 離ly 煩phiền 惱não 縛phược 。 方phương 能năng 證chứng 得đắc 彼bỉ 所sở 知tri 障chướng 。 性tánh 非phi 煩phiền 惱não 。 故cố 斷đoạn 彼bỉ 時thời 。 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 問vấn 。 彼bỉ 所sở 知tri 障chướng 。 既ký 非phi 是thị 縛phược 。 若nhược 斷đoạn 彼bỉ 已dĩ 。 寧ninh 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 。 謂vị 諸chư 涅Niết 槃Bàn 各các 各các 不bất 同đồng 。 有hữu 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 者giả 。 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 者giả 。 非phi 諸chư 涅Niết 槃Bàn 。 皆giai 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 。 汝nhữ 若nhược 不bất 許hứa 無vô 住trụ 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 。 則tắc 前tiền 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 應ưng 非phi 涅Niết 槃Bàn 。 以dĩ 彼bỉ 亦diệc 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 故cố 。 然nhiên 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 擇trạch 滅diệt 者giả 以dĩ 煩phiền 惱não 障chướng 。 能năng 縛phược 有hữu 情tình 。 住trụ 生sanh 死tử 故cố 。 故cố 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 者giả 。 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 。 不bất 感cảm 生sanh 死tử 。 故cố 斷đoạn 彼bỉ 時thời 。 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 問vấn 。 既ký 斷đoạn 所sở 知tri 。 不bất 得đắc 擇trạch 滅diệt 。 何hà 名danh 涅Niết 槃Bàn 。 答đáp 。 然nhiên 由do 斷đoạn 彼bỉ 所sở 知tri 。 得đắc 顯hiển 法pháp 空không 真chân 理lý 。 此thử 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 本bổn 來lai 寂tịch 滅diệt 。 故cố 說thuyết 涅Niết 槃Bàn 。 非phi 此thử 涅Niết 槃Bàn 以dĩ 擇trạch 滅diệt 為vi 性tánh 也dã 。 故cố 四tứ 圓viên 寂tịch 。 於ư 六lục 無vô 為vi 中trung 。 有hữu 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。 有hữu 不bất 攝nhiếp 者giả 。 若nhược 初sơ 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 與dữ 後hậu 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 真Chân 如Như 無vô 為vi 攝nhiếp 。 若nhược 中trung 二nhị 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 。 是thị 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 攝nhiếp 。 問vấn 。 若nhược 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 縛phược 得đắc 擇trạch 滅diệt 者giả 。 即tức 如như 不bất 動động 無vô 為vi 受thọ 想tưởng 滅diệt 無vô 為vi 。 亦diệc 能năng 斷đoạn 縛phược 。 此thử 二nhị 在tại 虗hư 空không 。 擇trạch 滅diệt 。 非phi 擇trạch 滅diệt 。 真Chân 如Như 。 四tứ 無vô 為vi 中trung 。 是thị 誰thùy 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 。 此thử 二nhị 在tại 四tứ 無vô 為vi 中trung 。 非phi 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 攝nhiếp 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 緣duyên 闕khuyết 不bất 生sanh 。 說thuyết 蹔tạm 離ly 故cố 。 非phi 真chân 擇trạch 滅diệt 。 以dĩ 真chân 擇trạch 滅diệt 。 是thị 究cứu 竟cánh 滅diệt 。 非phi 蹔tạm 離ly 故cố 。 有hữu 非phi 擇trạch 滅diệt 。 是thị 蹔tạm 離ly 故cố 。 非phi 永vĩnh 滅diệt 者giả 。 故cố 二nhị 無vô 為vi 。 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 。 或hoặc 以dĩ 第đệ 四tứ 涅Niết 槃Bàn 。 亦diệc 是thị 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 者giả 。 由do 真chân 智trí 決quyết 擇trạch 之chi 力lực 。 滅diệt 彼bỉ 所sở 知tri 。 得đắc 證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 問vấn 。 若nhược 第đệ 四tứ 涅Niết 槃Bàn 是thị 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 者giả 。 豈khởi 不bất 濫lạm 同đồng 中trung 二nhị 有hữu 餘dư 無vô 餘dư 耶da 。 答đáp 。 擇trạch 滅diệt 有hữu 二nhị 。 一nhất 滅diệt 縛phược 得đắc 。 謂vị 有hữu 餘dư 無Vô 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 斷đoạn 感cảm 生sanh 煩phiền 惱não 縛phược 而nhi 證chứng 得đắc 者giả 。 二nhị 滅diệt 障chướng 得đắc 。 謂vị 第đệ 四tứ 涅Niết 槃Bàn 。 是thị 斷đoạn 俱câu 生sanh 微vi 細tế 所sở 知tri 。 障chướng 種chủng 而nhi 證chứng 得đắc 者giả 。 故cố 四tứ 圓viên 寂tịch 。 對đối 六lục 無vô 為vi 。 初sơ 一nhất 涅Niết 槃Bàn 是thị 真Chân 如Như 攝nhiếp 。 後hậu 三tam 皆giai 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 攝nhiếp 。 不bất 動động 等đẳng 二nhị 。 蹔tạm 伏phục 煩phiền 惱não 。 非phi 永vĩnh 斷đoạn 故cố 。 非phi 擇trạch 滅diệt 攝nhiếp 。 言ngôn 擇trạch 滅diệt 者giả 。 是thị 究cứu 竟cánh 滅diệt 。 非phi 蹔tạm 滅diệt 故cố 。 問vấn 云vân 。 既ký 所sở 知tri 障chướng 。 亦diệc 障chướng 涅Niết 槃Bàn 。 如như 何hà 論luận 初sơ 說thuyết 所sở 知tri 障chướng 障chướng 大đại 菩Bồ 提Đề 乎hồ 。 曰viết 。 如như 說thuyết 煩phiền 惱não 障chướng 障chướng 大đại 涅Niết 槃Bàn 。 豈khởi 煩phiền 惱não 不bất 能năng 為vi 菩Bồ 提Đề 障chướng 乎hồ 。 聖thánh 教giáo 依y 勝thắng 。 各các 說thuyết 障chướng 一nhất 理lý 實thật 二nhị 障chướng 通thông 障chướng 二nhị 果quả 也dã 。 如như 是thị 所sở 說thuyết 。 四tứ 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 唯duy 後hậu 三tam 種chủng 。 是thị 斷đoạn 煩phiền 惱não 所sở 知tri 而nhi 顯hiển 得đắc 者giả 。 名danh 所sở 顯hiển 得đắc 。 真Chân 如Như 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 動động 。 湛trạm 若nhược 虗hư 空không 平bình 等đẳng 共cộng 有hữu 。 非phi 所sở 顯hiển 得đắc 。 二nhị 所sở 生sanh 得đắc 。 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 者giả 。 謂vị 大đại 菩Bồ 提Đề 。 本bổn 來lai 具cụ 有hữu 能năng 生sanh 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 而nhi 由do 所sở 知tri 障chướng 礙ngại 。 種chủng 不bất 發phát 生sanh 。 由do 諸chư 聖thánh 者giả 。 以dĩ 修tu 道Đạo 力lực 。 斷đoạn 所sở 知tri 。 令linh 彼bỉ 菩Bồ 提Đề 。 從tùng 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 生sanh 起khởi 。 起khởi 已dĩ 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 相tương 續tục 無vô 間gián 。 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 無vô 有hữu 斷đoạn 時thời 。 故cố 名danh 所sở 生sanh 得đắc 也dã 。 此thử 即tức 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 問vấn 。 轉chuyển 八bát 識thức 成thành 四Tứ 智Trí 。 何hà 故cố 名danh 為vi 。 所sở 生sanh 得đắc 耶da 。 曰viết 。 轉chuyển 滅diệt 有hữu 漏lậu 八bát 識thức 之chi 時thời 。 從tùng 無vô 漏lậu 種chủng 生sanh 起khởi 四Tứ 智Trí 。 故cố 名danh 所sở 生sanh 得đắc 耳nhĩ 。 上thượng 文văn 四tứ 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 一nhất 種chủng 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 門môn 。 本bổn 來lai 自tự 有hữu 。 不bất 從tùng 顯hiển 得đắc 。 不bất 從tùng 生sanh 得đắc 。 次thứ 三tam 涅Niết 槃Bàn 。 與dữ 此thử 菩Bồ 提Đề 。 皆giai 是thị 所sở 顯hiển 所sở 生sanh 。 是thị 生sanh 滅diệt 門môn 攝nhiếp 。 初sơ 卷quyển 云vân 。 由do 斷đoạn 續tục 生sanh 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 。 證chứng 真chân 解giải 脫thoát 。 由do 斷đoạn 解giải 礙ngại 所sở 知tri 障chướng 故cố 。 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 。 義nghĩa 見kiến 乎hồ 此thử 。

云vân 何hà 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm (# 至chí )# 非phi 已dĩ 證chứng 得đắc 自tự 位vị 攝nhiếp 故cố 。

此thử 下hạ 廣quảng 明minh 四Tứ 智Trí 。 即tức 上thượng 二nhị 所sở 生sanh 得đắc 之chi 正chánh 文văn 也dã 一nhất 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。

復phục 次thứ 妙Diệu 生Sanh 。 大đại 圓viên 鏡kính 智trí 者giả 。 如như 依y 圓viên 鏡kính 。 眾chúng 像tượng 。 影ảnh 現hiện 。 如như 是thị 依y 止chỉ 。 如Như 來Lai 智trí 鏡kính 。 諸chư 處xứ 境cảnh 識thức 。 眾chúng 像tượng 影ảnh 現hiện 。 唯duy 以dĩ 圓viên 鏡kính 。 為vi 譬thí 喻dụ 者giả 。 當đương 知tri 圓viên 鏡kính 。 如Như 來Lai 智trí 鏡kính 。 平bình 等đẳng 平bình 等đẳng 。 是thị 故cố 智trí 鏡kính 。 名danh 圓viên 鏡kính 智trí 。 謂vị 此thử 心tâm 品phẩm 離ly 諸chư 分phân 別biệt 者giả 。 因nhân 中trung 無vô 計kế 度độ 。 果quả 上thượng 亦diệc 離ly 分phân 別biệt 故cố 。 所sở 緣duyên 行hành 相tướng 。 微vi 細tế 難nan 知tri 者giả 。 因nhân 中trung 行hành 相tương/tướng 最tối 極cực 微vi 細tế 內nội 執chấp 受thọ 境cảnh 。 亦diệc 難nan 測trắc 故cố 。 果quả 上thượng 亦diệc 爾nhĩ 。 不bất 妄vọng 不bất 愚ngu 一nhất 切thiết 境cảnh 界giới 者giả 。 因nhân 中trung 能năng 緣duyên 三tam 類loại 性tánh 境cảnh 。 不bất 緣duyên 妄vọng 故cố 。 不bất 差sai 謬mậu 故cố 。 果quả 上thượng 亦diệc 爾nhĩ 。 性tánh 相tướng 清thanh 淨tịnh 者giả 。 因nhân 中trung 相tương/tướng 染nhiễm 而nhi 性tánh 淨tịnh 。 今kim 智trí 光quang 發phát 明minh 。 性tánh 相tướng 俱câu 淨tịnh 故cố 。 離ly 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 純thuần 淨tịnh 圓viên 德đức 者giả 。 因nhân 中trung 是thị 所sở 熏huân 性tánh 。 染nhiễm 熏huân 成thành 染nhiễm 。 淨tịnh 熏huân 成thành 淨tịnh 。 果quả 上thượng 轉chuyển 成thành 無vô 垢cấu 。 唯duy 與dữ 白bạch 淨tịnh 善thiện 法Pháp 。 相tương 應ứng 故cố 離ly 雜tạp 染nhiễm 。 由do 離ly 雜tạp 故cố 純thuần 。 離ly 染nhiễm 故cố 淨tịnh 。 離ly 染nhiễm 離ly 雜tạp 。 清thanh 淨tịnh 德đức 相tương/tướng 。 圓viên 滿mãn 具cụ 足túc 故cố 。 現hiện 種chủng 依y 持trì 能năng 現hiện 能năng 生sanh 身thân 土thổ/độ 智trí 影ảnh 者giả 因nhân 中trung 能năng 持trì 種chủng 子tử 。 能năng 生sanh 現hiện 行hành 能năng 現hiện 根căn 身thân 器khí 界giới 。 果quả 上thượng 亦diệc 為vi 清thanh 淨tịnh 現hiện 行hành 功công 德đức 之chi 依y 。 亦diệc 為vi 清thanh 淨tịnh 種chủng 子tử 功công 德đức 之chi 持trì 。 能năng 現hiện 能năng 生sanh 身thân 土thổ/độ 三tam 智trí 之chi 影ảnh 。 餘dư 文văn 可khả 知tri (# 謂vị 三Tam 身Thân 三tam 上thượng 三tam 智trí 之chi 影ảnh 。 皆giai 鏡kính 智trí 之chi 所sở 現hiện 故cố )# 。 乃nãi 至chí 一nhất 切thiết 境cảnh 。 皆giai 悉tất 影ảnh 現hiện 。 故cố 莊trang 嚴nghiêm 論luận 云vân 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 於ư 一nhất 切thiết 境cảnh 。 不bất 愚ngu 迷mê 故cố 。 智trí 體thể 光quang 明minh 。 鑒giám 淨tịnh 無vô 垢cấu 故cố 。 唯duy 無vô 漏lậu 德đức 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 一nhất 切thiết 身thân 土thổ/độ 此thử 智trí 能năng 現hiện 故cố 。 餘dư 三tam 智trí 是thị 此thử 影ảnh 故cố 二nhị 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 由do 昔tích 因nhân 中trung 執chấp 有hữu 我ngã 故cố 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 分phần/phân 自tự 分phần/phân 他tha 。 立lập 彊cường/cưỡng/cương 立lập 界giới 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 不bất 得đắc 平bình 等đẳng 。 而nhi 與dữ 貪tham 痴si 慢mạn 見kiến 恆hằng 共cộng 相tương 應ưng 。 今kim 既ký 轉chuyển 成thành 智trí 體thể 。 我ngã 法pháp 既ký 除trừ 。 悉tất 皆giai 平bình 等đẳng 。 恆hằng 與dữ 慈từ 悲bi 喜hỷ 捨xả 相tương 應ứng 。 為vì 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 說thuyết 法Pháp 開khai 導đạo 。 妙diệu 觀quán 察sát 不bất 共cộng 所sở 依y 者giả 。 言ngôn 因nhân 中trung 第đệ 六lục 以dĩ 第đệ 七thất 為vi 不bất 共cộng 依y 。 果quả 上thượng 與dữ 妙diệu 觀quán 察sát 為vi 不bất 共cộng 依y 也dã 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 之chi 所sở 建kiến 立lập 者giả 。 因nhân 中trung 由do 彼bỉ 所sở 知tri 。 執chấp 為vi 內nội 我ngã 。 障chướng 此thử 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 轉chuyển 智trí 時thời 。 無vô 住trụ 涅Niết 槃Bàn 。 由do 茲tư 發phát 現hiện 。 問vấn 。 鏡kính 智trí 平bình 等đẳng 皆giai 無vô 分phân 別biệt 。 依y 何hà 等đẳng 義nghĩa 。 而nhi 有hữu 差sai 別biệt 。 答đáp 。 鏡kính 智trí 無vô 分phân 別biệt 。 若nhược 明minh 鏡kính 之chi 無vô 心tâm 。 平bình 等đẳng 無vô 分phân 別biệt 。 如như 日nhật 合hợp 空không 。 空không 無vô 異dị 相tướng 故cố 。 此thử 識thức 恆hằng 共cộng 悲bi 智trí 相tương 應ứng 。 一nhất 味vị 無vô 漏lậu 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。

復phục 次thứ 妙Diệu 生Sanh 。 平bình 等đẳng 性tánh 智trí 者giả 。 由do 十thập 種chủng 相tướng 。 圓viên 滿mãn 成thành 就tựu 。 所sở 謂vị 證chứng 得đắc 諸chư 相tướng 。 增tăng 上thượng 喜hỷ 愛ái 平bình 等đẳng 。 一nhất 切thiết 領lãnh 受thọ 緣duyên 起khởi 平bình 等đẳng 。 遠viễn 離ly 異dị 相tướng 非phi 相tướng 平bình 等đẳng 。 弘hoằng 濟tế 大đại 慈từ 平bình 等đẳng 。 無vô 待đãi 大đại 悲bi 平bình 等đẳng 。 隨tùy 諸chư 眾chúng 生sanh 。 所sở 樂lạc 示thị 現hiện 平bình 等đẳng 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 敬kính 愛ái 所sở 說thuyết 平bình 等đẳng 。 世thế 間gian 寂tịch 靜tĩnh 。 皆giai 同đồng 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 。 世thế 間gian 諸chư 法pháp 。 苦khổ 樂lạc 一nhất 味vị 平bình 等đẳng 。 修tu 植thực 無vô 量lượng 功công 德đức 。 究cứu 竟cánh 平bình 等đẳng 。 證chứng 此thử 十thập 相tương/tướng 。 故cố 名danh 平bình 等đẳng 。 三tam 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 謂vị 因nhân 中trung 第đệ 六lục 徧biến 徧biến 緣duyên 諸chư 法pháp 。 果quả 上thượng 亦diệc 爾nhĩ 。 神thần 用dụng 無vô 方phương 。 稱xưng 之chi 曰viết 妙diệu 。 緣duyên 自tự 共cộng 相tương 。 名danh 為vi 觀quán 察sát 。 自tự 即tức 色sắc 心tâm 等đẳng 別biệt 。 共cộng 即tức 同đồng 無vô 常thường 等đẳng 。 又hựu 攝nhiếp 論luận 云vân 。 圓viên 成thành 實thật 性tánh 為vi 共cộng 相tương 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 為vi 自tự 相tương/tướng 。 言ngôn 攝nhiếp 觀quán 者giả 。 攝nhiếp 即tức 藏tạng 義nghĩa 。 觀quán 即tức 觀quán 察sát 。 以dĩ 此thử 智trí 品phẩm 。 於ư 總tổng 持trì 門môn 。 善thiện 能năng 觀quán 察sát 。 亦diệc 能năng 攝nhiếp 藏tạng 。 不bất 忘vong 失thất 故cố 。 六Lục 度Độ 道Đạo 品Phẩm 為vi 功công 德đức 寶bảo 。 神thần 通thông 妙diệu 用dụng 為vi 作tác 用dụng 差sai 別biệt 。 既ký 能năng 觀quán 察sát 。 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 又hựu 能năng 攝nhiếp 觀quán 。 無vô 量lượng 總tổng 持trì 。 又hựu 能năng 發phát 生sanh 功công 德đức 珍trân 寶bảo 。 又hựu 能năng 現hiện 無vô 邊biên 差sai 別biệt 作tác 用dụng 。 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 正chánh 顯hiển 無vô 不bất 遍biến 知tri 也dã 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。 如như 是thị 如Như 來Lai 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 住trụ 持trì 一nhất 切thiết 。 陀đà 羅la 尼ni 門môn 。 三tam 摩ma 地địa 門môn 。 無vô 礙ngại 辯biện 說thuyết 。 諸chư 佛Phật 妙diệu 法Pháp 。 能năng 為vi 頓đốn 起khởi 。 一nhất 切thiết 所sở 知tri 。 無vô 礙ngại 妙diệu 智trí 。 種chủng 種chủng 無vô 量lượng 。 相tướng 識thức 因nhân 緣duyên 。 種chủng 種chủng 可khả 玩ngoạn 。 波Ba 羅La 蜜Mật 多Đa 。 菩Bồ 提Đề 分Phần 法Pháp 。 十Thập 力Lực 無Vô 畏Úy 。 不Bất 共Cộng 佛Phật 法Pháp 。 之chi 所sở 莊trang 嚴nghiêm 。 甚thậm 可khả 愛ái 樂nhạo 。 四tứ 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 謂vị 成thành 就tựu 如Như 來Lai 。 應ưng 作tác 事sự 業nghiệp 故cố 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 。 由do 是thị 如Như 來Lai 。 勤cần 身thân 化hóa 業nghiệp 。 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 。 工công 巧xảo 等đẳng 處xứ 。 摧tồi 伏phục 諸chư 技kỹ 。 傲ngạo 慢mạn 眾chúng 生sanh 。 以dĩ 是thị 善thiện 巧xảo 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 引dẫn 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 聖thánh 教giáo 。 成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。 由do 是thị 如Như 來Lai 。 慶khánh 語ngữ 化hóa 業nghiệp 。 宣tuyên 揚dương 種chủng 種chủng 隨tùy 所sở 樂lạc 法pháp 。 文văn 義nghĩa 巧xảo 妙diệu 。 小tiểu 智trí 眾chúng 生sanh 。 初sơ 聞văn 尚thượng 信tín 。 以dĩ 是thị 善thiện 巧xảo 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 引dẫn 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 聖thánh 教giáo 。 成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。 由do 是thị 如Như 來Lai 。 決quyết 意ý 化hóa 業nghiệp 。 決quyết 擇trạch 眾chúng 生sanh 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 心tâm 行hành 差sai 別biệt 。 以dĩ 是thị 善thiện 巧xảo 。 方phương 便tiện 力lực 故cố 。 引dẫn 諸chư 眾chúng 生sanh 。 令linh 入nhập 聖thánh 教giáo 。 成thành 熟thục 解giải 脫thoát 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 應ưng 知tri 成thành 立lập 如Như 來Lai 化hóa 身thân 。 此thử 復phục 三tam 種chủng 。 一nhất 者giả 身thân 化hóa 。 二nhị 者giả 語ngữ 化hóa 。 三tam 者giả 意ý 化hóa 。 身thân 化hóa 復phục 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 現hiện 神thần 通thông 化hóa 。 二nhị 現hiện 受thọ 生sanh 化hóa 。 三tam 現hiện 業nghiệp 果quả 化hóa 。 語ngữ 化hóa 亦diệc 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 慶khánh 慰úy 語ngữ 化hóa 。 二nhị 方phương 便tiện 語ngữ 化hóa 。 三tam 辯biện 揚dương 語ngữ 化hóa 。 意ý 化hóa 復phục 有hữu 四tứ 種chủng 。 一nhất 決quyết 擇trạch 意ý 化hóa 。 二nhị 造tạo 作tác 意ý 化hóa 。 三tam 發phát 起khởi 意ý 化hóa 。 四tứ 受thọ 領lãnh 意ý 化hóa 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 能năng 起khởi 如như 是thị 三tam 業nghiệp 化hóa 用dụng 。 此thử 化hóa 三tam 業nghiệp 。 即tức 是thị 化hóa 身thân 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 以dĩ 用dụng 顯hiển 體thể 。 非phi 此thử 三tam 業nghiệp 。 即tức 是thị 智trí 體thể 。 但đãn 是thị 智trí 上thượng 所sở 現hiện 相tướng 分phần/phân 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 增tăng 上thượng 緣duyên 力lực 。 擊kích 發phát 鏡kính 智trí 相tương 應ứng 淨tịnh 識thức 。 令linh 現hiện 如như 是thị 三tam 業nghiệp 化hóa 用dụng 。 自tự 亦diệc 能năng 現hiện 如như 是thị 。 種chủng 種chủng 變biến 化hóa 三tam 業nghiệp 。 廣quảng 說thuyết 如như 經kinh 。 如như 是thị 四Tứ 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 下hạ 。 總tổng 結kết 四Tứ 智Trí 。 轉chuyển 心tâm 品phẩm 得đắc 。 問vấn 。 若nhược 所sở 生sanh 得đắc 。 唯duy 有hữu 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 則tắc 一nhất 切thiết 能năng 變biến 所sở 變biến 種chủng 子tử 現hiện 行hành 。 及cập 相tương 應ứng 心tâm 所sở 。 悉tất 無vô 有hữu 耶da 。 答đáp 。 言ngôn 轉chuyển 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 者giả 。 但đãn 轉chuyển 煩phiền 惱não 二nhị 十thập 六lục 。 不bất 定định 有hữu 二nhị 。 其kỳ 餘dư 二nhị 十thập 三tam 法pháp 。 能năng 變biến 所sở 變biến 種chủng 現hiện 相tướng 生sanh 。 悉tất 如như 因nhân 中trung 無vô 異dị 。 二nhị 十thập 二nhị 法pháp 者giả 。 謂vị 徧biến 行hành 五ngũ 。 別biệt 境cảnh 亦diệc 五ngũ 。 善thiện 位vị 十thập 一nhất 。 尋tầm 伺tứ 位vị 中trung 隨tùy 加gia 一nhất 法pháp 。 為vi 二nhị 十thập 二nhị 。 佛Phật 地địa 只chỉ 二nhị 十thập 一nhất 。 無vô 尋tầm 伺tứ 故cố 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 於ư 一nhất 切thiết 處xứ 。 常thường 徧biến 行hành 故cố 。 如Như 來Lai 恆hằng 樂nhạo/nhạc/lạc 了liễu 所sở 知tri 境cảnh 。 欲dục 無vô 減giảm 故cố 。 印ấn 境cảnh 勝thắng 解giải 。 常thường 無vô 減giảm 故cố 。 了liễu 曾tằng 受thọ 境cảnh 。 念niệm 無vô 減giảm 故cố 。 如Như 來Lai 無vô 有hữu 。 不bất 定định 心tâm 故cố 。 恆hằng 決quyết 擇trạch 故cố 。 極cực 淨tịnh 信tín 等đẳng 常thường 相tương 應ứng 故cố 。 無vô 染nhiễm 污ô 故cố 。 無vô 睡thụy 眠miên 故cố 。 無vô 惡ác 作tác 故cố 現hiện 證chứng 一nhất 切thiết 無vô 尋tầm 伺tứ 故cố 。 有hữu 漏lậu 心tâm 品phẩm 。 勝thắng 劣liệt 不bất 定định 。 所sở 緣duyên 拘câu 礙ngại 。 心tâm 法pháp 相tướng 應ưng 。 或hoặc 多đa 或hoặc 少thiểu 。 無vô 漏lậu 心tâm 品phẩm 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 心tâm 法pháp 平bình 等đẳng 。 互hỗ 不bất 相tương 障chướng 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 獨độc 言ngôn 四Tứ 智Trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 而nhi 不bất 及cập 餘dư 。 答đáp 。 如như 是thị 二nhị 十thập 二nhị 心tâm 法pháp 。 雖tuy 能năng 變biến 之chi 智trí 。 所sở 變biến 之chi 如như 。 種chủng 現hiện 俱câu 生sanh 。 而nhi 智trí 用dụng 增tăng 。 以dĩ 智trí 名danh 顯hiển 。 故cố 此thử 四tứ 品phẩm 總tổng 攝nhiếp 佛Phật 地địa 一nhất 切thiết 有hữu 為vi 。 功công 德đức 皆giai 盡tận 。 問vấn 。 轉chuyển 何hà 識thức 。 得đắc 何hà 智trí 。 曰viết 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 第đệ 八bát 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 為vi 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 轉chuyển 此thử 智trí 時thời 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 塵trần 剎sát 剎sát 塵trần 。 一nhất 一nhất 皆giai 照chiếu 。 故cố 曰viết 。 大đại 圓viên 無vô 垢cấu 同đồng 時thời 發phát 。 普phổ 照chiếu 十thập 方phương 塵trần 剎sát 中trung 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 第đệ 七thất 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 為vi 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 現hiện 十thập 種chủng 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 為vì 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 法Pháp 。 故cố 曰viết 。 如Như 來Lai 現hiện (# 起khởi 他tha )# 受thọ 用dụng 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 所sở 被bị 機cơ 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 第đệ 六lục 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 為vi 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 普phổ 照chiếu 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 故cố 曰viết 。 遠viễn 行hành 地địa 後hậu 純thuần 無vô 漏lậu 。 觀quán 察sát 圓viên 明minh 照chiếu 大Đại 千Thiên 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 前tiền 五ngũ 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 為vi 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 現hiện 三tam 類loại 身thân 。 利lợi 生sanh 接tiếp 物vật 。 故cố 曰viết 。 圓viên 明minh 初sơ 發phát 成thành 無vô 漏lậu 。 三tam 類loại 分phân 身thân 息tức 苦khổ 輪luân 。 言ngôn 三tam 類loại 者giả 。 三tam 類loại 化hóa 身thân 也dã 。 大đại 化hóa 千thiên 丈trượng 身thân 。 被bị 大Đại 乘Thừa 四tứ 加gia 行hành 菩Bồ 薩Tát 。 小tiểu 化hóa 丈trượng 六lục 身thân 。 被bị 大Đại 乘Thừa 三tam 資tư 糧lương 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 夫phu 。 隨tùy 類loại 化hóa 。 則tắc 三tam 乘thừa 普phổ 被bị 。 六lục 趣thú 均quân 霑triêm 。 應ưng 有hữu 難nạn/nan 言ngôn 。 既ký 言ngôn 轉chuyển 八bát 識thức 成thành 四Tứ 智Trí 。 明minh 知tri 唯duy 智trí 無vô 識thức 。 故cố 今kim 釋thích 云vân 。 智trí 雖tuy 非phi 識thức 。 而nhi 依y 識thức 轉chuyển 。 識thức 為vi 主chủ 故cố 。 智trí 非phi 主chủ 故cố 。 說thuyết 轉chuyển 識thức 得đắc 耳nhĩ 。 又hựu 一nhất 師sư 云vân 。 據cứ 轉chuyển 強cường/cưỡng 得đắc 強cường/cưỡng 。 云vân 轉chuyển 識thức 成thành 智trí 。 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 因nhân 中trung 識thức 強cường/cưỡng 智trí 劣liệt 。 果quả 位vị 智trí 強cường 識thức 劣liệt 。 故cố 云vân 轉chuyển 強cường/cưỡng 得đắc 強cường/cưỡng 也dã 。 因nhân 中trung 煩phiền 惱não 雜tạp 染nhiễm 盛thịnh 故cố 。 分phân 別biệt 強cường/cưỡng 故cố 。 所sở 以dĩ 識thức 強cường/cưỡng 。 純thuần 惡ác 慧tuệ 故cố 。 無vô 決quyết 斷đoán 故cố 所sở 以dĩ 智trí 劣liệt 。 果quả 位vị 但đãn 有hữu 淨tịnh 故cố 。 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 所sở 以dĩ 識thức 劣liệt 。 無vô 惡ác 慧tuệ 故cố 。 決quyết 斷đoán 勝thắng 故cố 。 所sở 以dĩ 智trí 強cường/cưỡng 。 又hựu 一nhất 師sư 云vân 。 為vi 勸khuyến 有hữu 情tình 依y 智trí 捨xả 識thức 。 故cố 說thuyết 轉chuyển 八bát 識thức 而nhi 得đắc 此thử 四Tứ 智Trí 。 次thứ 四Tứ 智Trí 現hiện 起khởi 分phần/phân 位vị 。 問vấn 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 至chí 何hà 位vị 次thứ 。 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 一nhất 師sư 言ngôn 。 此thử 智trí 在tại 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 間gian 道đạo 中trung 。 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 以dĩ 異dị 熟thục 識thức 中trung 。 有hữu 漏lậu 善thiện 種chủng 。 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 。 與dữ 極cực 微vi 細tế 所sở 知tri 障chướng 種chủng 。 俱câu 時thời 捨xả 故cố 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 亦diệc 轉chuyển 鏡kính 智trí 。 若nhược 謂vị 爾nhĩ 時thời 鏡kính 智trí 不bất 起khởi 。 異dị 熟thục 識thức 種chủng 。 既ký 已dĩ 轉chuyển 依y 。

爾nhĩ 時thời 何hà 識thức 能năng 持trì 淨tịnh 種chủng 。 故cố 無vô 間gian 道đạo 決quyết 定định 現hiện 起khởi 。 一nhất 師sư 言ngôn 。 此thử 智trí 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 在tại 等đẳng 覺giác 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 無vô 間gian 道đạo 中trung 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 但đãn 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 微vi 細tế 種chủng 子tử 。 猶do 未vị 盡tận 捨xả 異dị 熟thục 種chủng 子tử 。 以dĩ 異dị 熟thục 種chủng 與dữ 無vô 間gian 道đạo 不bất 相tương 違vi 故cố 。 以dĩ 無vô 間gian 道đạo 。 不bất 能năng 遮già 礙ngại 有hữu 漏lậu 善thiện 種chủng 。 及cập 劣liệt 無vô 漏lậu 種chủng 。 以dĩ 此thử 二nhị 種chủng 。 至chí 解giải 脫thoát 道đạo 。 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 定định 相tương 違vi 故cố 。 若nhược 謂vị 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 能năng 空không 異dị 熟thục 。 無vô 所sở 熏huân 識thức 。

爾nhĩ 時thời 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 應ưng 皆giai 現hiện 前tiền 。 便tiện 成thành 佛Phật 果quả 。 何hà 必tất 更cánh 待đãi 第đệ 二nhị 剎sát 那na 解giải 脫thoát 道đạo 耶da 。 由do 斯tư 義nghĩa 故cố 。 定định 知tri 此thử 品phẩm 。 從tùng 解giải 脫thoát 道đạo 。 初sơ 成thành 佛Phật 時thời 。 方phương 得đắc 現hiện 前tiền 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 持trì 無vô 漏lậu 種chủng 。 相tương 續tục 不bất 斷đoạn 。 非phi 無vô 間gian 道đạo 。 得đắc 有hữu 斯tư 義nghĩa 。 問vấn 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 何hà 位vị 現hiện 起khởi 。 答đáp 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 位vị 時thời 。 違vi 分phân 別biệt 執chấp 。 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 問vấn 。 第đệ 七thất 唯duy 內nội 執chấp 我ngã 。 唯duy 是thị 俱câu 生sanh 。 無vô 力lực 斷đoạn 惑hoặc 。 云vân 何hà 初sơ 見kiến 道đạo 時thời 。 斷đoạn 分phân 別biệt 惑hoặc 。 答đáp 。 由do 第đệ 六lục 識thức 。 入nhập 雙song 空không 觀quán 得đắc 此thử 第đệ 七thất 。 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 不bất 起khởi 。 故cố 第đệ 六lục 識thức 真chân 見kiến 道đạo 中trung 。 頓đốn 斷đoạn 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 顯hiển 二nhị 空không 智trí 。 名danh 下hạ 品phẩm 轉chuyển 。 由do 第đệ 六lục 識thức 。 初sơ 轉chuyển 依y 時thời 。 帶đái 起khởi 第đệ 七thất 。 亦diệc 轉chuyển 一nhất 分phần/phân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 故cố 論luận 云vân 。 雙song 執chấp 末mạt 那na 歸quy 種chủng 位vị 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 方phương 現hiện 前tiền 。 正chánh 謂vị 第đệ 七thất 無vô 力lực 斷đoạn 惑hoặc 。 全toàn 仗trượng 第đệ 六lục 識thức 也dã 。 故cố 頌tụng 云vân 。 分phân 別biệt 二nhị 障chướng 極cực 喜hỷ 無vô 。 六lục 七thất 俱câu 生sanh 地địa 地địa 除trừ 。 第đệ 七thất 修tu 道Đạo 除trừ 種chủng 現hiện 。 金kim 剛cang 道đạo 後hậu 等đẳng 皆giai 無vô 。 故cố 第đệ 七thất 得đắc 成thành 無vô 漏lậu 者giả 。 第đệ 六lục 之chi 力lực 也dã 。 後hậu 十Thập 地Địa 中trung 。 執chấp 未vị 斷đoạn 等đẳng 者giả 。 謂vị 第đệ 七thất 識thức 雖tuy 斷đoạn 分phân 別biệt 。 後hậu 十Thập 地Địa 中trung 。 俱câu 生sanh 未vị 滅diệt 。 有hữu 漏lậu 位vị 中trung 。 智trí 有hữu 間gian 斷đoạn 。 至chí 法pháp 雲vân 後hậu 。 斷đoạn 二nhị 障chướng 種chủng 。 得đắc 究cứu 竟cánh 轉chuyển 。 與dữ 淨tịnh 第đệ 八bát 。 互hỗ 為vi 所sở 依y 。 相tương 續tục 而nhi 轉chuyển 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 問vấn 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 何hà 位vị 現hiện 起khởi 。 答đáp 。 由do 第đệ 六lục 識thức 因nhân 中trung 。 分phân 別biệt 我ngã 執chấp 。 續tục 諸chư 生sanh 死tử 。 故cố 見kiến 道đạo 時thời 。 斷đoạn 分phân 別biệt 障chướng 種chủng 。 生sanh 空không 智trí 果quả 。 方phương 得đắc 現hiện 起khởi 。 自tự 見kiến 道đạo 後hậu 。 即tức 用dụng 此thử 智trí 斷đoạn 盡tận 俱câu 生sanh 。 名danh 無Vô 學Học 位vị 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 不bất 斷đoạn 所sở 知tri 。 無vô 法pháp 空không 智trí 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 加gia 行hành 位vị 終chung 。 初sơ 見kiến 道đạo 時thời 。 此thử 智trí 亦diệc 起khởi 。 或hoặc 從tùng 二nhị 地địa 已dĩ 上thượng 。 入nhập 無vô 漏lậu 觀quán 。 及cập 入nhập 滅diệt 盡tận 定định 。 此thử 智trí 皆giai 起khởi 。 若nhược 法pháp 空không 觀quán 智trí 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 時thời 。 斷đoạn 盡tận 分phân 別biệt 法pháp 執chấp 種chủng 。 及cập 斷đoạn 俱câu 生sanh 一nhất 分phần/phân 法pháp 執chấp 。 現hiện 起khởi 一nhất 分phần/phân 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 從tùng 後hậu 二nhị 地địa 。 展triển 轉chuyển 而nhi 上thượng 。 除trừ 有hữu 漏lậu 觀quán 生sanh 空không 智trí 果quả 。 及cập 入nhập 滅diệt 定định 。 此thử 智trí 皆giai 容dung 現hiện 起khởi 。 此thử 上thượng 六lục 七thất 二nhị 智trí 。 因nhân 中trung 皆giai 轉chuyển 。 非phi 如như 鏡kính 智trí 。 與dữ 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 必tất 解giải 脫thoát 道đạo 方phương 得đắc 轉chuyển 故cố 故cố 曰viết 。 六lục 七thất 因nhân 中trung 轉chuyển 。 五ngũ 八bát 果quả 上thượng 圓viên 。 問vấn 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 何hà 位vị 現hiện 起khởi 。 一nhất 師sư 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 修tu 道Đạo 位vị 中trung 。 此thử 智trí 亦diệc 得đắc 初sơ 起khởi 。 謂vị 第đệ 六lục 意ý 識thức 後hậu 得đắc 引dẫn 故cố 。 於ư 淨tịnh 土độ 中trung 起khởi 五ngũ 識thức 故cố 。 一nhất 師sư 出xuất 正chánh 義nghĩa 云vân 。 此thử 智trí 必tất 究cứu 竟cánh 位vị 。 方phương 得đắc 初sơ 起khởi 。 以dĩ 十Thập 地Địa 修tu 道Đạo 位vị 中trung 。 尚thượng 依y 有hữu 漏lậu 異dị 熟thục 所sở 變biến 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 此thử 五ngũ 色sắc 根căn 。 非phi 無vô 漏lậu 故cố 。 有hữu 漏lậu 五ngũ 根căn 。 唯duy 與dữ 有hữu 漏lậu 五ngũ 識thức 。 為vi 不bất 共cộng 依y 。 為vi 俱câu 有hữu 依y 。 為vi 同đồng 境cảnh 依y 。 言ngôn 不bất 共cộng 者giả 。 即tức 不bất 共cộng 五ngũ 根căn 。 根căn 唯duy 為vi 眼nhãn 識thức 依y 故cố 。 言ngôn 必tất 俱câu 者giả 。 是thị 俱câu 有hữu 依y 根căn 識thức 同đồng 時thời 故cố 。 言ngôn 同đồng 境cảnh 者giả 。 即tức 同đồng 境cảnh 依y 。 根căn 識thức 共cộng 同đồng 緣duyên 一nhất 境cảnh 故cố 此thử 三tam 名danh 異dị 。 俱câu 是thị 五ngũ 根căn 。 皆giai 三tam 依y 中trung 俱câu 有hữu 依y 攝nhiếp 。 所sở 依y 眼nhãn 等đẳng 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 。 不bất 能năng 發phát 生sanh 。 無vô 漏lậu 淨tịnh 識thức 。 以dĩ 無vô 漏lậu 根căn 識thức 。 取thủ 境cảnh 必tất 明minh 。 有hữu 漏lậu 根căn 識thức 。 取thủ 境cảnh 必tất 昧muội 。 由do 斯tư 義nghĩa 故cố 。 此thử 智trí 要yếu 得đắc 成thành 佛Phật 時thời 。 轉chuyển 有hữu 漏lậu 異dị 熟thục 眼nhãn 根căn 等đẳng 成thành 無vô 漏lậu 時thời 。 此thử 無vô 漏lậu 智trí 。 方phương 容dung 現hiện 起khởi 。 然nhiên 有hữu 間gian 斷đoạn 。 猶do 作tác 意ý 力lực 。 方phương 得đắc 起khởi 故cố 。 非phi 若nhược 前tiền 三tam 長trường 時thời 相tương 續tục 也dã 。 問vấn 。 若nhược 此thử 四Tứ 智Trí 。 本bổn 來lai 具cụ 有hữu 。 何hà 故cố 必tất 由do 五ngũ 位vị 。 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn 。 答đáp 。 此thử 四Tứ 智Trí 種chủng 性tánh 。 雖tuy 皆giai 本bổn 有hữu 。 良lương 由do 二nhị 障chướng 所sở 纏triền 。 未vị 能năng 發phát 起khởi 。 要yếu 藉tạ 資tư 糧lương 位vị 中trung 。 聞văn 大Đại 乘Thừa 法Pháp 。 資tư 熏huân 擊kích 起khởi 加gia 行hành 位vị 中trung 。 上thượng 下hạ 尋tầm 思tư 。 人nhân 初Sơ 地Địa 時thời 。 方phương 得đắc 現hiện 行hành 。 在tại 修tu 道Đạo 位vị 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 方phương 得đắc 圓viên 滿mãn 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 問vấn 。 此thử 四tứ 不bất 減giảm 可khả 爾nhĩ 。 何hà 故cố 不bất 增tăng 。 答đáp 。 此thử 四tứ 但đãn 從tùng 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 生sanh 。 不bất 復phục 更cánh 熏huân 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 若nhược 許hứa 熏huân 種chủng 。 則tắc 應ưng 後hậu 佛Phật 四Tứ 智Trí 劣liệt 於ư 前tiền 佛Phật 。 前tiền 佛Phật 四Tứ 智Trí 。 勝thắng 於ư 後hậu 佛Phật 以dĩ 前tiền 佛Phật 先tiên 熏huân 。 後hậu 佛Phật 後hậu 熏huân 故cố 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 如như 是thị 四Tứ 智Trí 。 相tương 應ứng 心tâm 品phẩm 。 種chủng 子tử 本bổn 有hữu 。 無vô 始thỉ 法pháp 爾nhĩ 。 不bất 從tùng 熏huân 立lập 。 名danh 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 性tánh 。 發phát 心tâm 以dĩ 後hậu 。 外ngoại 緣duyên 熏huân 發phát 。 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 長trưởng 。 名danh 習tập 所sở 成thành 種chủng 性tánh 。 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 乃nãi 得đắc 現hiện 起khởi 。 數số 復phục 熏huân 習tập 轉chuyển 增tăng 轉chuyển 勝thắng 。 乃nãi 至chí 證chứng 得đắc 。 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 從tùng 此thử 已dĩ 後hậu 。 雖tuy 數số 現hiện 行hành 。 不bất 復phục 熏huân 習tập 。 更cánh 令linh 增tăng 長trưởng 。 功công 德đức 圓viên 滿mãn 。 不bất 可khả 增tăng 故cố 。 持trì 種chủng 淨tịnh 識thức 。 既ký 非phi 無vô 記ký 。 不bất 可khả 熏huân 故cố 。 前tiền 佛Phật 後hậu 佛Phật 。 功công 德đức 多đa 少thiểu 。 成thành 過quá 失thất 故cố 。 次thứ 明minh 四Tứ 智Trí 所sở 緣duyên 。 問vấn 。 此thử 四Tứ 智Trí 。 於ư 妙diệu 用dụng 時thời 。 各các 緣duyên 何hà 境cảnh 。 曰viết 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 緣duyên 真Chân 如Như 為vi 境cảnh 。 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 非phi 後hậu 得đắc 故cố 。 又hựu 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。 不bất 可khả 知tri 故cố 。 不bất 緣duyên 一nhất 切thiết 。 有hữu 義nghĩa 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 以dĩ 圓viên 鏡kính 智trí 無vô 不bất 照chiếu 故cố 。 引dẫn 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。 證chứng 緣duyên 一nhất 切thiết 境cảnh 引dẫn 佛Phật 地địa 經kinh 。 證chứng 現hiện 一nhất 切thiết 影ảnh 。 又hựu 此thử 下hạ 。 例lệ 明minh 。 謂vị 因nhân 中trung 緣duyên 三tam 類loại 境cảnh 。 果quả 上thượng 亦diệc 爾nhĩ 。 因nhân 中trung 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 。 俱câu 微vi 細tế 故cố 。 說thuyết 不bất 可khả 知tri 。 果quả 上thượng 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 謂vị 無vô 分phân 別biệt 故cố 。 說thuyết 不bất 可khả 知tri 。 此thử 智trí 亦diệc 緣duyên 一nhất 切thiết 世thế 俗tục 境cảnh 故cố 。 亦diệc 如như 因nhân 中trung 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 能năng 緣duyên 俗tục 故cố 。 緣duyên 真Chân 如Như 境cảnh 。 是thị 無vô 分phân 別biệt 智trí 攝nhiếp 。 緣duyên 俗tục 諦đế 境cảnh 。 是thị 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 。 問vấn 。 根căn 本bổn 後hậu 得đắc 。 是thị 一nhất 是thị 二nhị 。 答đáp 。 其kỳ 體thể 是thị 一nhất 。 隨tùy 用dụng 分phần/phân 二nhị 。 用dụng 此thử 而nhi 緣duyên 真Chân 如Như 。 即tức 名danh 根căn 本bổn 用dụng 此thử 而nhi 緣duyên 俗tục 諦đế 。 即tức 名danh 後hậu 得đắc 。 問vấn 。 二nhị 智trí 既ký 是thị 一nhất 體thể 。 起khởi 無vô 前tiền 後hậu 。 何hà 名danh 後hậu 得đắc 。 答đáp 。 由do 證chứng 真chân 故cố 。 有hữu 根căn 本bổn 。 由do 了liễu 俗tục 故cố 。 有hữu 後hậu 得đắc 。 了liễu 俗tục 必tất 由do 證chứng 真chân 。 故cố 假giả 立lập 前tiền 後hậu 非phi 謂vị 先tiên 根căn 本bổn 。 而nhi 後hậu 得đắc 也dã 。 其kỳ 餘dư 平bình 妙diệu 二nhị 智trí 。 亦diệc 分phân 為vi 二nhị 。 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 有hữu 義nghĩa 唯duy 緣duyên 淨tịnh 八bát 。 即tức 如như 後hậu 七thất 緣duyên 染nhiễm 八bát 故cố 。 有hữu 義nghĩa 唯duy 緣duyên 真Chân 如Như 。 十thập 平bình 等đẳng 性tánh 。 即tức 真Chân 如Như 故cố 。 而nhi 正chánh 義nghĩa 則tắc 徧biến 緣duyên 真chân 俗tục 為vi 境cảnh 。 引dẫn 佛Phật 地địa 緣duyên 。 證chứng 緣duyên 真Chân 如Như 。 引dẫn 莊trang 嚴nghiêm 論luận 。 證chứng 緣duyên 俗tục 諦đế 。 十thập 種chủng 平bình 等đẳng 。 前tiền 已dĩ 具cụ 引dẫn 矣hĩ 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 自tự 相tương/tướng 無vô 礙ngại 。 即tức 依y 他tha 起khởi 。 是thị 緣duyên 俗tục 諦đế 。 後hậu 得đắc 智trí 攝nhiếp 。 觀quán 一nhất 切thiết 法pháp 。 共cộng 相tương 無vô 礙ngại 。 即tức 圓viên 成thành 實thật 。 是thị 緣duyên 真Chân 諦Đế 。 根căn 本bổn 智trí 攝nhiếp 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 有hữu 義nghĩa 但đãn 緣duyên 五ngũ 現hiện 在tại 境cảnh 。 不bất 緣duyên 過quá 未vị 。 有hữu 義nghĩa 徧biến 緣duyên 三tam 世thế 諸chư 法pháp 。 為vi 佛Phật 地địa 經kinh 說thuyết 此thử 智trí 能năng 起khởi 作tác 三tam 業nghiệp 諸chư 變biến 化hóa 事sự 。 決quyết 擇trạch 有hữu 情tình 。 心tâm 行hành 差sai 別biệt 。 領lãnh 受thọ 去khứ 來lai 現hiện 在tại 等đẳng 義nghĩa 。 若nhược 不bất 徧biến 緣duyên 。 何hà 有hữu 如như 此thử 所sở 說thuyết 功công 能năng 。 然nhiên 此thử 心tâm 品phẩm 。 作tác 意ý 起khởi 故cố 。 數số 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 所sở 緣duyên 法pháp 少thiểu 多đa 不bất 定định 。 故cố 莊trang 嚴nghiêm 論luận 且thả 說thuyết 五ngũ 根căn 於ư 五ngũ 境cảnh 轉chuyển 。 不bất 言ngôn 此thử 智trí 唯duy 緣duyên 五ngũ 境cảnh 。 故cố 不bất 相tương 違vi 。 此thử 智trí 必tất 假giả 作tác 意ý 之chi 力lực 。 方phương 得đắc 生sanh 起khởi 。 由do 度độ 生sanh 故cố 。 緣duyên 俗tục 諦đế 境cảnh 。 方phương 起khởi 變biến 化hóa 三tam 業nghiệp 故cố 。 此thử 智trí 唯duy 後hậu 得đắc 攝nhiếp 。 不bất 通thông 根căn 本bổn 。 以dĩ 前tiền 三tam 依y 心tâm 根căn 故cố 二nhị 智trí 俱câu 通thông 。 此thử 智trí 但đãn 依y 色sắc 根căn 。 故cố 唯duy 後hậu 得đắc 。 故cố 曰viết 。 變biến 相tương/tướng 觀quán 空không 唯duy 後hậu 得đắc 。 果quả 中trung 猶do 自tự 不bất 詮thuyên 真chân 也dã 。 問vấn 。 此thử 四Tứ 智Trí 既ký 同đồng 徧biến 緣duyên 真chân 俗tục 境cảnh 者giả 。 即tức 其kỳ 妙diệu 用dụng 。 亦diệc 應ưng 無vô 別biệt 。 何hà 故cố 各các 分phân 為vi 四tứ 耶da 。 答đáp 云vân 。 雖tuy 皆giai 徧biến 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 法pháp 。 而nhi 用dụng 有hữu 異dị 。 謂vị 圓viên 鏡kính 智trí 。 現hiện 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 持trì 無vô 漏lậu 種chủng 。 與dữ 因nhân 中trung 第đệ 八bát 緣duyên 境cảnh 同đồng 。 平bình 等đẳng 智trí 品phẩm 。 為vì 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 能năng 現hiện 化hóa 身thân 化hóa 土thổ/độ 。 觀quán 察sát 智trí 品phẩm 。 觀quán 察sát 自tự 他tha 功công 能năng 。 自tự 他tha 過quá 失thất 。 隨tùy 根căn 大đại 小tiểu 。 施thí 大đại 法Pháp 雨vũ 。 決quyết 斷đoán 眾chúng 疑nghi 。 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 如như 是thị 等đẳng 門môn 。 差sai 別biệt 多đa 種chủng 。 故cố 分phân 為vi 四tứ 。 此thử 四tứ 下hạ 。 總tổng 結kết 。 謂vị 此thử 四Tứ 智Trí 。 皆giai 是thị 菩Bồ 提Đề 所sở 生sanh 得đắc 攝nhiếp 。 此thử 所sở 生sanh 得đắc 。 總tổng 名danh 菩Bồ 提Đề 。 及cập 前tiền 四tứ 種chủng 涅Niết 槃Bàn 。 名danh 所sở 顯hiển 得đắc 。 雖tuy 有hữu 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 。 所sở 生sanh 所sở 顯hiển 之chi 別biệt 。 然nhiên 皆giai 攝nhiếp 在tại 前tiền 科khoa 所sở 轉chuyển 得đắc 中trung 。 問vấn 。 轉chuyển 依y 位vị 中trung 總tổng 有hữu 四tứ 種chủng 。 何hà 故cố 此thử 中trung 。 但đãn 取thủ 二nhị 所sở 轉chuyển 得đắc 。 不bất 取thủ 前tiền 三tam 。 答đáp 。 以dĩ 頌tụng 中trung 說thuyết 證chứng 得đắc 轉chuyển 依y 。 故cố 但đãn 取thủ 所sở 轉chuyển 得đắc 中trung 二nhị 種chủng 得đắc 也dã 。 以dĩ 此thử 二nhị 得đắc 。 皆giai 證chứng 得đắc 故cố 。 問vấn 。 此thử 修tu 習tập 位vị 。 說thuyết 能năng 證chứng 得đắc 。 是thị 因nhân 證chứng 位vị 。 是thị 果quả 證chứng 位vị 。 答đáp 。 是thị 約ước 因nhân 中trung 將tương 證chứng 位vị 說thuyết 。 非phi 是thị 果quả 上thượng 已dĩ 證chứng 位vị 攝nhiếp 。 通thông 上thượng 第đệ 四tứ 修tu 習tập 位vị 竟cánh 。

後hậu 究cứu 竟cánh 位vị 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。 (# 至chí )# 安an 樂lạc 解giải 脫thoát 。 身thân 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法pháp 。

五ngũ 究cứu 竟cánh 位vị 。 此thử 問vấn 及cập 頌tụng 答đáp 。 乃nãi 世thế 親thân 之chi 文văn 。 為vi 第đệ 三tam 十thập 頌tụng 。 從tùng 上thượng 修tu 習tập 。 至chí 此thử 究cứu 竟cánh 。 故cố 曰viết 究cứu 竟cánh 。 金kim 剛cang 心tâm 後hậu 解giải 脫thoát 道đạo 中trung 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 皆giai 此thử 位vị 攝nhiếp 。 雜tạp 集tập 云vân 。 何hà 等đẳng 究cứu 竟cánh 道đạo 。 謂vị 依y 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 一nhất 切thiết 麤thô 重trọng/trùng 永vĩnh 已dĩ 息tức 故cố 。 一nhất 切thiết 戲hí 論luận 。 永vĩnh 已dĩ 斷đoạn 故cố 。 永vĩnh 證chứng 一nhất 切thiết 離ly 繫hệ 果quả 故cố 。 從tùng 此thử 次thứ 第đệ 無vô 間gian 轉chuyển 依y 證chứng 得đắc 盡tận 智trí 。 及cập 無Vô 生Sanh 智Trí 。 十thập 無Vô 學Học 法Pháp 等đẳng 。

論luận 曰viết 前tiền 修tu 習tập 位vị 所sở 得đắc 轉chuyển 依y 。 (# 至chí )# 皆giai 悉tất 具cụ 足túc 。 而nhi 純thuần 無vô 漏lậu 。

此thử 下hạ 。 護hộ 法Pháp 等đẳng 解giải 釋thích 頌tụng 意ý 。 分phần/phân 二nhị 。 初sơ 正chánh 釋thích 。 後hậu 別biệt 明minh 。 正chánh 釋thích 中trung 。 先tiên 釋thích 頌tụng 初sơ 句cú 。 言ngôn 前tiền 位vị 中trung 所sở 轉chuyển 得đắc 。 即tức 是thị 此thử 中trung 究cứu 竟cánh 位vị 相tương/tướng 也dã 。 頌tụng 中trung 此thử 字tự 。 即tức 牒điệp 前tiền 位vị 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 此thử 果quả 即tức 是thị 究cứu 竟cánh 。 位vị 中trung 無vô 漏lậu 界giới 攝nhiếp 。 言ngôn 無vô 漏lậu 界giới 者giả 。 謂vị 五ngũ 住trụ 究cứu 盡tận 。 二nhị 死tử 永vĩnh 亡vong 。 無vô 量lượng 淨tịnh 德đức 。 一nhất 時thời 圓viên 足túc 。 無vô 有hữu 漏lậu 失thất 。 故cố 名danh 無vô 漏lậu 。 言ngôn 界giới 者giả 。 是thị 藏tạng 義nghĩa 。 以dĩ 能năng 含hàm 藏tạng 智trí 慧tuệ 光quang 明minh 。 總tổng 持trì 禪thiền 定định 及cập 神thần 通thông 等đẳng 。 大đại 功công 德đức 故cố 。 亦diệc 是thị 因nhân 義nghĩa 。 能năng 生sanh 五ngũ 乘thừa 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 利lợi 樂lạc 事sự 故cố 。 人nhân 。 天thiên 。 聲Thanh 聞Văn 。 緣Duyên 覺Giác 。 菩Bồ 薩Tát 。 為vi 五ngũ 乘thừa 也dã 。 問vấn 云vân 。 涅Niết 槃Bàn 真Chân 如Như 。 是thị 清thanh 淨tịnh 界giới 可khả 唯duy 無vô 漏lậu 。 菩Bồ 提Đề 智trí 品phẩm 。 原nguyên 是thị 色sắc 心tâm 。 何hà 唯duy 無vô 漏lậu 耶da 。 答đáp 云vân 。 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 。 雖tuy 屬thuộc 色sắc 心tâm 。 非phi 苦khổ 集Tập 諦Đế 。 道Đạo 諦Đế 攝nhiếp 故cố 。 唯duy 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 謂vị 佛Phật 地địa 中trung 所sở 有hữu 一nhất 切thiết 。 功công 德đức 身thân 土thổ/độ 總tổng 持trì 智trí 慧tuệ 。 神thần 通thông 等đẳng 事sự 。 皆giai 是thị 四Tứ 智Trí 無vô 漏lậu 種chủng 生sanh 。 以dĩ 永vĩnh 捨xả 盡tận 有hữu 漏lậu 種chủng 故cố 。 問vấn 。 法pháp 報báo 二nhị 身thân 。 固cố 是thị 無vô 漏lậu 道Đạo 諦đế 所sở 攝nhiếp 。 諸chư 變biến 化hóa 身thân 。 定định 有hữu 生sanh 死tử 。 豈khởi 亦diệc 道Đạo 諦Đế 攝nhiếp 耶da 。 答đáp 。 雖tuy 其kỳ 示thị 現hiện 作tác 生sanh 死tử 身thân 似tự 乎hồ 苦Khổ 諦Đế 。 業nghiệp 煩phiền 惱não 等đẳng 。 似tự 乎hồ 集Tập 諦Đế 。 而nhi 有hữu 漏lậu 種chủng 。 已dĩ 斷đoạn 絕tuyệt 。 故cố 實thật 是thị 無vô 漏lậu 。 道Đạo 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 難nạn/nan 云vân 。 集tập 論luận 等đẳng 說thuyết 十thập 五ngũ 界giới 等đẳng 。 唯duy 是thị 有hữu 漏lậu 。 若nhược 如Như 來Lai 三Tam 身Thân 四Tứ 智Trí 。 皆giai 是thị 無vô 漏lậu 攝nhiếp 者giả 。 豈khởi 如Như 來Lai 無vô 五ngũ 根căn 五ngũ 識thức 五ngũ 外ngoại 界giới 等đẳng 乎hồ 。 釋thích 此thử 一nhất 難nan 有hữu 二nhị 師sư 義nghĩa 。 第đệ 一nhất 師sư 。 即tức 佛Phật 地địa 論luận 正chánh 義nghĩa 。 彼bỉ 謂vị 如Như 來Lai 功công 德đức 。 身thân 土thổ/độ 甚thậm 深thâm 微vi 妙diệu 。 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 非phi 心tâm 所sở 測trắc 。 非phi 口khẩu 所sở 宣tuyên 。 是thị 無vô 漏lậu 界giới 攝nhiếp 。 非phi 界giới 處xứ 法pháp 攝nhiếp 。 故cố 與dữ 集tập 論luận 。 理lý 不bất 相tương 違vi 。 第đệ 二nhị 師sư 。 謂vị 如Như 來Lai 根căn 境cảnh 妙diệu 定định 所sở 生sanh 。 是thị 無vô 漏lậu 法Pháp 界giới 色sắc 攝nhiếp 。 以dĩ 佛Phật 非phi 是thị 有hữu 漏lậu 五ngũ 識thức 界giới 攝nhiếp 故cố 。 集tập 論luận 所sở 說thuyết 有hữu 漏lậu 五ngũ 識thức 。 定định 非phi 佛Phật 有hữu 。 問vấn 。 五ngũ 根căn 五ngũ 境cảnh 。 定định 依y 識thức 變biến 。 何hà 故cố 根căn 境cảnh 。 非phi 五ngũ 識thức 攝nhiếp 。 答đáp 。 雖tuy 根căn 境cảnh 定định 依y 識thức 變biến 。 然nhiên 麤thô 細tế 有hữu 異dị 謂vị 如Như 來Lai 無vô 漏lậu 細tế 五ngũ 境cảnh 。 不bất 同đồng 有hữu 漏lậu 麤thô 五ngũ 境cảnh 故cố 。 無vô 漏lậu 五ngũ 識thức 。 不bất 同đồng 有hữu 漏lậu 五ngũ 識thức 界giới 故cố 。 以dĩ 經kinh 說thuyết 無vô 漏lậu 者giả 。 佛Phật 心tâm 在tại 定định 故cố 。 論luận 說thuyết 有hữu 漏lậu 者giả 。 五ngũ 識thức 散tán 亂loạn 故cố 。 問vấn 。 如Như 來Lai 根căn 境cảnh 。 既ký 非phi 五ngũ 識thức 攝nhiếp 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 亦diệc 不bất 應ưng 與dữ 。 五ngũ 識thức 相tương 應ứng 。 是thị 與dữ 何hà 識thức 相tương 應ứng 耶da 。 答đáp 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 與dữ 第đệ 六lục 相tương 應ứng 。 仗trượng 。 彼bỉ 引dẫn 起khởi 變biến 化hóa 三tam 業nghiệp 故cố 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 與dữ 妙diệu 觀quán 察sát 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 。 答đáp 。 彼bỉ 觀quán 察sát 智trí 。 觀quán 察sát 色sắc 心tâm 諸chư 法pháp 自tự 共cộng 相tương 等đẳng 。 此thử 成thành 所sở 作tác 。 緣duyên 事sự 相tướng 境cảnh 。 起khởi 三tam 業nghiệp 化hóa 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。 問vấn 。 此thử 二nhị 既ký 有hữu 差sai 別biệt 。 應ưng 不bất 並tịnh 生sanh 。 以dĩ 一nhất 類loại 二nhị 識thức 。 不bất 俱câu 起khởi 故cố 。 如như 何hà 說thuyết 言ngôn 。 與dữ 彼bỉ 相tương 應ứng 。 而nhi 得đắc 引dẫn 起khởi 。 答đáp 云vân 。 不bất 許hứa 並tịnh 起khởi 。 理lý 固cố 宜nghi 然nhiên 。 體thể 一nhất 用dụng 分phần/phân 。 俱câu 亦diệc 何hà 失thất 。 或hoặc 成thành 事sự 智trí 。 不bất 但đãn 與dữ 第đệ 六lục 相tương 應ứng 。 亦diệc 與dữ 第đệ 七thất 淨tịnh 識thức 相tương 應ứng 。 以dĩ 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 依y 五ngũ 色sắc 根căn 。 緣duyên 五ngũ 塵trần 境cảnh 。 是thị 平bình 等đẳng 智trí 作tác 用dụng 差sai 別biệt 故cố 何hà 謂vị 差sai 別biệt 耶da 。 謂vị 淨tịnh 第đệ 七thất 起khởi 他tha 受thọ 用dụng 身thân 土thổ/độ 相tương/tướng 者giả 。 平bình 等đẳng 品phẩm 攝nhiếp 。 起khởi 變biến 化hóa 身thân 土thổ/độ 。 是thị 成thành 事sự 品phẩm 攝nhiếp 也dã 。 問vấn 。 若nhược 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 既ký 與dữ 五ngũ 七thất 淨tịnh 識thức 相tương 應ứng 。 豈khởi 不bất 此thử 品phẩm 。 亦diệc 得đắc 攝nhiếp 五ngũ 識thức 耶da 。 答đáp 。 非phi 是thị 轉chuyển 彼bỉ 五ngũ 識thức 得đắc 成thành 智trí 體thể 。 而nhi 彼bỉ 智trí 體thể 。 即tức 是thị 彼bỉ 識thức 所sở 攝nhiếp 以dĩ 彼bỉ 識thức 智trí 轉chuyển 未vị 轉chuyển 位vị 各các 有hữu 體thể 故cố 。 即tức 如như 轉chuyển 生sanh 死tử 而nhi 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 可khả 謂vị 彼bỉ 涅Niết 槃Bàn 即tức 是thị 生sanh 死tử 。 以dĩ 生sanh 死tử 涅Niết 槃Bàn 。 轉chuyển 未vị 轉chuyển 位vị 。 各các 有hữu 體thể 故cố 。 是thị 故cố 於ư 此thử 。 不bất 應ưng 為vi 難nạn/nan 。 第đệ 三tam 師sư 謂vị 如Như 來Lai 身thân 土thổ/độ 。 如như 其kỳ 所sở 應ứng 。 攝nhiếp 在tại 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 而nhi 此thử 三tam 科khoa 。 生sanh 佛Phật 共cộng 有hữu 。 如Như 來Lai 無vô 漏lậu 。 眾chúng 生sanh 有hữu 漏lậu 。 各các 不bất 相tương 濫lạm 。 論luận 說thuyết 十thập 五ngũ 界giới 唯duy 有hữu 漏lậu 者giả 。 乃nãi 依y 二Nhị 乘Thừa 麤thô 淺thiển 境cảnh 說thuyết 。 非phi 依y 大Đại 乘Thừa 。 故cố 不bất 該cai 一nhất 切thiết 。 何hà 以dĩ 言ngôn 之chi 。 謂vị 餘dư 成thành 就tựu 。 十thập 八bát 界giới 中trung 。 唯duy 有hữu 意ý 根căn 。 意ý 識thức 。 法pháp 塵trần 。 通thông 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 餘dư 十thập 五ngũ 界giới 名danh 為vi 有hữu 漏lậu 。 故cố 云vân 麤thô 淺thiển 。 非phi 謂vị 如Như 來Lai 。 亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 。 佛Phật 所sở 成thành 就tựu 。 一nhất 十thập 八bát 界giới 。 雖tuy 皆giai 無vô 漏lậu 。 而nhi 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 故cố 集tập 論luận 除trừ 去khứ 後hậu 三tam 。 但đãn 言ngôn 十thập 五ngũ 界giới 唯duy 是thị 有hữu 漏lậu 也dã 。 然nhiên 餘dư 處xứ 說thuyết 佛Phật 功công 德đức 身thân 土thổ/độ 。 純thuần 是thị 無vô 漏lậu 。 非phi 界giới 處xứ 等đẳng 有hữu 漏lậu 所sở 攝nhiếp 者giả 。 此thử 義nghĩa 亦diệc 謂vị 如Như 來Lai 界giới 處xứ 等đẳng 。 純thuần 是thị 無vô 漏lậu 。 非phi 是thị 二Nhị 乘Thừa 。 劣liệt 智trí 所sở 知tri 界giới 處xứ 等đẳng 相tương/tướng 。 故cố 言ngôn 非phi 也dã 。 理lý 應ưng 如như 此thử 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 以dĩ 五ngũ 蘊uẩn 法pháp 攝nhiếp 盡tận 有hữu 為vi 故cố (# 無vô 為vi 之chi 蘊uẩn 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri )# 。 以dĩ 界giới 處xứ 法pháp 。 攝nhiếp 盡tận 世thế 出xuất 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 法Pháp 故cố 。 (# 法pháp 外ngoại 之chi 界giới 處xứ 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 所sở 知tri 。 )# 以dĩ 世thế 出xuất 世thế 法Pháp 。 不bất 出xuất 三tam 科khoa 故cố 。 若nhược 離ly 三tam 科khoa 之chi 外ngoại 。 別biệt 有hữu 法pháp 者giả 。 是thị 十thập 八bát 界giới 外ngoại 有hữu 十thập 九cửu 界giới 。 十thập 二nhị 處xứ 外ngoại 有hữu 十thập 三tam 處xứ 。 五ngũ 蘊uẩn 之chi 法pháp 有hữu 六lục 蘊uẩn 。 然nhiên 十thập 九cửu 界giới 。 十thập 三tam 處xứ 六lục 蘊uẩn 等đẳng 。 於ư 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。 是thị 佛Phật 所sở 遮già 。 不bất 許hứa 有hữu 故cố 。 故cố 知tri 佛Phật 亦diệc 不bất 離ly 蘊uẩn 處xứ 界giới 等đẳng 也dã 。 若nhược 謂vị 絕tuyệt 諸chư 戲hí 論luận 。 便tiện 非phi 界giới 處xứ 等đẳng 攝nhiếp 者giả 。 即tức 此thử 所sở 說thuyết 。 無vô 漏lậu 界giới 安an 樂lạc 善thiện 常thường 等đẳng 。 豈khởi 非phi 戲hí 論luận 乎hồ 。 亦diệc 不bất 應ưng 說thuyết 。 又hựu 處xứ 處xứ 。 說thuyết 轉chuyển 無vô 常thường 蘊uẩn 而nhi 得đắc 常thường 蘊uẩn 。 轉chuyển 無vô 常thường 界giới 而nhi 得đắc 常thường 界giới 等đẳng 。 此thử 豈khởi 非phi 如Như 來Lai 蘊uẩn 界giới 處xứ 攝nhiếp 耶da 。 故cố 知tri 言ngôn 如Như 來Lai 非phi 蘊uẩn 界giới 攝nhiếp 者giả 。 謂vị 非phi 二Nhị 乘Thừa 劣liệt 智trí 所sở 知tri 蘊uẩn 處xứ 界giới 相tương/tướng 。 故cố 密mật 意ý 說thuyết 為vi 非phi 爾nhĩ 。 非phi 了liễu 義nghĩa 之chi 說thuyết 也dã 。 又hựu 說thuyết 五ngũ 識thức 性tánh 散tán 亂loạn 者giả 。 亦diệc 說thuyết 餘dư 乘thừa 成thành 就tựu 有hữu 漏lậu 五ngũ 識thức 。 非phi 謂vị 如Như 來Lai 無vô 漏lậu 五ngũ 識thức 。 故cố 知tri 如Như 來Lai 蘊uẩn 處xứ 界giới 等đẳng 。 皆giai 悉tất 具cụ 足túc 。 純thuần 無vô 漏lậu 攝nhiếp 。 故cố 曰viết 。 此thử 即tức 無vô 漏lậu 界giới 也dã 。

此thử 轉chuyển 依y 果quả 又hựu 不bất 思tư 議nghị (# 至chí )# 非phi 諸chư 世thế 間gian 。 喻dụ 所sở 喻dụ 故cố 。

二nhị 釋thích 不bất 思tư 議nghị 三tam 字tự 。 此thử 轉chuyển 依y 果quả 。 不bất 但đãn 名danh 無vô 漏lậu 界giới 。 又hựu 名danh 不bất 思tư 議nghị 。 超siêu 過quá 尋tầm 思tư 言ngôn 議nghị 道đạo 故cố 。 總tổng 釋thích 不bất 思tư 議nghị 。 微vi 妙diệu 甚thậm 深thâm 。 自tự 內nội 證chứng 故cố 。 即tức 非phi 尋tầm 思tư 所sở 得đắc 。 非phi 諸chư 世thế 間gian 。 喻dụ 所sở 喻dụ 故cố 。 即tức 非phi 言ngôn 議nghị 所sở 及cập 。

此thử 又hựu 是thị 善thiện 白bạch 法Pháp 性tánh 故cố (# 至chí )# 善thiện 種chủng 所sở 生sanh 無vô 漏lậu 善thiện 攝nhiếp 。

三tam 釋thích 善thiện 字tự 。 淨tịnh 為vi 白bạch 。 染nhiễm 為vi 黑hắc 。 故cố 曰viết 白bạch 法Pháp 。 下hạ 以dĩ 涅Niết 槃Bàn 釋thích 善thiện 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 遠viễn 離ly 生sanh 死tử 。 染nhiễm 污ô 法pháp 故cố 。 最tối 寂tịch 靜tĩnh 故cố 極cực 安an 隱ẩn 故cố 。 一nhất 切thiết 魔ma 境cảnh 。 不bất 能năng 動động 故cố 。 下hạ 以dĩ 菩Bồ 提Đề 釋thích 善thiện 。 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 。 妙diệu 用dụng 無vô 方phương 故cố 。 最tối 極cực 善thiện 巧xảo 方phương 便tiện 故cố 。 下hạ 雙song 釋thích 。 以dĩ 此thử 菩Bồ 提Đề 涅Niết 槃Bàn 種chủng 子tử 。 皆giai 有hữu 順thuận 益ích 相tương/tướng 故cố 。 皆giai 與dữ 不bất 善thiện 相tương 違vi 故cố 。 難nạn/nan 云vân 。 論luận 說thuyết 處xứ 等đẳng 。 不bất 惟duy 無vô 記ký 。 實thật 通thông 三tam 性tánh 。 如Như 來Lai 豈khởi 無vô 五ngũ 根căn 三tam 境cảnh 。 如như 所sở 示thị 現hiện 作tác 生sanh 死tử 身thân 。 即tức 有hữu 漏lậu 無vô 記ký 相tương/tướng 。 如như 所sở 示thị 現hiện 業nghiệp 煩phiền 惱não 等đẳng 。 即tức 有hữu 漏lậu 不bất 善thiện 相tương/tướng 。 今kim 言ngôn 唯duy 善thiện 。 何hà 哉tai 。 答đáp 云vân 。 此thử 中trung 三tam 釋thích 。 廣quảng 說thuyết 如như 前tiền 。 一nhất 謂vị 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 功công 德đức 身thân 土thổ/độ 等đẳng 法pháp 。 皆giai 是thị 滅diệt 道đạo 所sở 攝nhiếp 故cố 。 二nhị 說thuyết 佛Phật 土độ 等đẳng 。 非phi 苦khổ 集tập 攝nhiếp 故cố 。 三tam 謂vị 如Như 來Lai 無vô 漏lậu 識thức 中trung 所sở 變biến 有hữu 漏lậu 無vô 記ký 不bất 善thiện 。 皆giai 是thị 無vô 漏lậu 種chủng 生sanh 故cố 。 故cố 三tam 類loại 境cảnh 。 唯duy 是thị 善thiện 性tánh 。

此thử 又hựu 是thị 常thường 無vô 盡tận 期kỳ 故cố (# 至chí )# 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 斷đoạn 無vô 盡tận 。

四tứ 釋thích 常thường 字tự 。 無vô 盡tận 期kỳ 者giả 。 常thường 之chi 義nghĩa 也dã 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 句cú 涅Niết 槃Bàn 常thường 也dã 。 四Tứ 智Trí 四tứ 句cú 。 菩Bồ 提Đề 常thường 也dã 。 問vấn 。 菩Bồ 提Đề 既ký 是thị 從tùng 所sở 生sanh 得đắc 。 非phi 如như 自tự 性tánh 涅Niết 槃Bàn 。 本bổn 來lai 是thị 常thường 。 從tùng 因nhân 生sanh 故cố 既ký 從tùng 因nhân 生sanh 。 必tất 從tùng 因nhân 滅diệt 。 既ký 有hữu 生sanh 滅diệt 。 豈khởi 得đắc 言ngôn 常thường 。 且thả 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 。 皆giai 屬thuộc 色sắc 心tâm 。 不bất 見kiến 色sắc 心tâm 。 非phi 無vô 常thường 者giả 。 而nhi 言ngôn 無vô 斷đoạn 無vô 盡tận 者giả 何hà 耶da 。 答đáp 。 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 。 雖tuy 從tùng 因nhân 生sanh 。 由do 本bổn 願nguyện 力lực 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 無vô 盡tận 期kỳ 故cố 。 窮cùng 未vị 來lai 際tế 。 無vô 斷đoạn 無vô 盡tận 。 有hữu 常thường 義nghĩa 耳nhĩ 。

此thử 又hựu 安an 樂lạc 無vô 逼bức 惱não 故cố (# 至chí )# 故cố 二nhị 轉chuyển 依y 俱câu 名danh 安an 樂lạc 。

五ngũ 釋thích 安an 樂lạc 二nhị 字tự 。 無vô 逼bức 故cố 安an 。 無vô 惱não 故cố 樂nhạo/nhạc/lạc 。 清thanh 淨tịnh 三tam 句cú 。 涅Niết 槃Bàn 之chi 安an 樂lạc 也dã 。 四Tứ 智Trí 三tam 句cú 。 菩Bồ 提Đề 之chi 安an 樂lạc 也dã 。 永vĩnh 離ly 體thể 害hại 者giả 。 離ly 體thể 自tự 無vô 逼bức 惱não 。 離ly 害hại 安an 樂lạc 有hữu 情tình 。 此thử 二nhị 自tự 性tánh 。 能năng 自tự 安an 樂lạc 。 亦diệc 能năng 安an 樂lạc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 以dĩ 故cố 二nhị 果quả 。 並tịnh 名danh 安an 樂lạc 。

二Nhị 乘Thừa 所sở 得đắc 二nhị 轉chuyển 依y 果quả (# 至chí )# 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 皆giai 此thử 攝nhiếp 故cố 。

六lục 釋thích 解giải 脫thoát 身thân 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 法pháp 。 言ngôn 在tại 二Nhị 乘Thừa 名danh 解giải 脫thoát 身thân 。 在tại 大đại 牟Mâu 尼Ni 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 得đắc 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 未vị 斷đoạn 所sở 知tri 。 以dĩ 無vô 利lợi 生sanh 諸chư 功công 德đức 故cố 。 故cố 云vân 無vô 殊thù 勝thắng 法Pháp 。 但đãn 離ly 煩phiền 惱não 縛phược 。 脫thoát 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 。 故cố 所sở 得đắc 身thân 。 但đãn 名danh 解giải 脫thoát 。 若nhược 大đại 覺giác 世Thế 尊Tôn 。 五ngũ 住trụ 盡tận 而nhi 二nhị 死tử 亡vong 。 四Tứ 智Trí 成thành 而nhi 八bát 識thức 轉chuyển 。 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 默mặc 證chứng 無vô 言ngôn 寂tịch 滅diệt 之chi 理lý 。 故cố 名danh 大đại 牟Mâu 尼Ni 。 此thử 牟Mâu 尼Ni 所sở 證chứng 涅Niết 槃Bàn 菩Bồ 提Đề 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 。 永vĩnh 離ly 二nhị 障chướng 。 非phi 解giải 脫thoát 身thân 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 以dĩ 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 大đại 功công 德đức 法pháp 。 所sở 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 何hà 謂vị 身thân 耶da 。 曰viết 。 由do 此thử 菩Bồ 提Đề 智trí 。 體thể 圓viên 具cụ 無vô 量lượng 大đại 功công 德đức 聚tụ 故cố 。 依y 聚tụ 義nghĩa 。 總tổng 說thuyết 名danh 身thân 。 何hà 謂vị 聚tụ 耶da 。 曰viết 。 以dĩ 此thử 法Pháp 身thân 。 五ngũ 法pháp 為vi 性tánh 。 佛Phật 地địa 經Kinh 云vân 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 及cập 四Tứ 智Trí 品phẩm 。 名danh 為vi 五ngũ 法pháp 。 以dĩ 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 名danh 為vi 涅Niết 槃Bàn 。 四Tứ 智Trí 心tâm 品phẩm 名danh 為vi 菩Bồ 提Đề 。 合hợp 此thử 二nhị 種chủng 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 不bất 獨độc 一nhất 種chủng 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 名danh 法Pháp 身thân 也dã 。 以dĩ 二nhị 轉chuyển 依y 。 攝nhiếp 此thử 五ngũ 法pháp 。 五ngũ 法pháp 皆giai 是thị 法Pháp 身thân 攝nhiếp 故cố 。 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 大đại 功công 德đức 法Pháp 者giả 。 略lược 說thuyết 有hữu 九cửu 。 頌tụng 曰viết 。 無vô 量lượng 諸chư 解giải 脫thoát 。 勝thắng 處xứ 與dữ 徧biến 處xứ 無vô 諍tranh 妙diệu 願nguyện 智trí 。 無vô 礙ngại 解giải 神thần 通thông 。 諸chư 相tướng 好hảo/hiếu 清thanh 淨tịnh 。 及cập 諸chư 力Lực 、 無Vô 畏Úy 。 不bất 護hộ 與dữ 念niệm 住trụ 。 永vĩnh 斷đoạn 諸chư 習tập 氣khí 。 無vô 忘vong 失thất 妙diệu 法Pháp 。 及cập 如Như 來Lai 大đại 悲bi 。 佛Phật 不bất 共cộng 德đức 法pháp 。 一nhất 切thiết 種chủng 妙diệu 智trí 。 力lực 。 即tức 如Như 來Lai 十Thập 力Lực 。 一nhất 處xứ 非phi 處xứ 智trí 力lực 。 二nhị 自tự 業nghiệp 智trí 力lực 。 三tam 靜tĩnh 慮lự 解giải 脫thoát 。 三tam 摩ma 地địa 三Tam 摩Ma 鉢Bát 底Để 智trí 力lực 。 四tứ 根căn 上thượng 下hạ 智trí 力lực 。 五ngũ 種chủng 種chủng 勝thắng 解giải 智trí 力lực 。 六lục 種chủng 種chủng 界giới 智trí 力lực 。 七thất 徧biến 趣thú 行hành 智trí 力lực 。 八bát 宿túc 住trụ 隨tùy 念niệm 智trí 力lực 。 九cửu 死tử 生sanh 智trí 力lực 。 十thập 漏Lậu 盡Tận 智Trí 力Lực 。 無vô 畏úy 。 即tức 四Tứ 無Vô 畏Úy 。 一nhất 一Nhất 切Thiết 智Trí 、 無Vô 畏Úy 。 二nhị 漏lậu 盡tận 無vô 畏úy 。 三tam 說thuyết 障chướng 道Đạo 無vô 畏úy 。 四tứ 說thuyết 苦khổ 盡tận 無vô 畏úy 。 等đẳng 者giả 等đẳng 餘dư 七thất 事sự 。 廣quảng 說thuyết 如như 深thâm 密mật 經kinh 。 及cập 顯hiển 揚dương 論luận 第đệ 四tứ 。

如như 是thị 法Pháp 身thân 有hữu 三tam 相tương/tướng 別biệt (# 至chí )# 令linh 各các 獲hoạch 得đắc 。 諸chư 利lợi 樂lạc 事sự 。

七thất 別biệt 明minh 法Pháp 身thân 分phần/phân 七thất 。 一nhất 正chánh 明minh 法Pháp 身thân 三tam 相tương/tướng 。 此thử 將tương 一nhất 法Pháp 身thân 。 就tựu 體thể 相tướng 用dụng 分phân 為vi 三Tam 身Thân 。 自tự 性tánh 身thân 是thị 體thể 。 受thọ 用dụng 身thân 是thị 相tương/tướng 。 變biến 化hóa 身thân 是thị 用dụng 。 佛Phật 地địa 經kinh 頌tụng 云vân 。 自tự 性tánh 法pháp 受thọ 用dụng 。 變biến 化hóa 差sai 別biệt 轉chuyển 。 彼bỉ 經kinh 論luận 云vân 。 雖tuy 諸chư 如Như 來Lai 所sở 。 依y 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 體thể 性tánh 。 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 而nhi 有hữu 三tam 種chủng 種chủng 相tương/tướng 異dị 。 轉chuyển 變biến 不bất 同đồng 。 故cố 名danh 差sai 別biệt 。 頌tụng 言ngôn 自tự 性tánh 法pháp 者giả 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 初sơ 自tự 性tánh 身thân 。 體thể 常thường 不bất 變biến 。 故cố 名danh 自tự 性tánh 。 力Lực 、 無Vô 畏Úy 等đẳng 。 諸chư 功công 德đức 法Pháp 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 亦diệc 名danh 法Pháp 身thân 。 頌tụng 言ngôn 受thọ 用dụng 。 即tức 是thị 次thứ 受thọ 用dụng 身thân 。 能năng 令linh 自tự 他tha 。 受thọ 用dụng 種chủng 種chủng 。 大đại 法Pháp 樂lạc 故cố 頌tụng 言ngôn 變biến 化hóa 。 即tức 是thị 後hậu 變biến 化hóa 身thân 。 為vì 欲dục 利lợi 益ích 安an 樂lạc 眾chúng 生sanh 。 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 。 變biến 化hóa 事sự 故cố 。 問vấn 。 自tự 性tánh 身thân 以dĩ 何hà 為vi 體thể 。 曰viết 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 法pháp 體thể 。 是thị 報báo 化hóa 二nhị 身thân 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 由do 彼bỉ 離ly 名danh 離ly 相tương/tướng 。 絕tuyệt 言ngôn 絕tuyệt 思tư 。 具cụ 足túc 無vô 邊biên 真chân 常thường 功công 德đức 。 是thị 一nhất 切thiết 法pháp 。 平bình 等đẳng 真chân 實thật 之chi 性tánh 故cố 。 何hà 又hựu 謂vị 之chi 法Pháp 身thân 。 曰viết 。 諸chư 功công 德đức 法Pháp 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 普phổ 潤nhuận 大đại 師sư 云vân 。 軌quỹ 持trì 為vi 法pháp 。 依y 止chỉ 名danh 身thân 。 何hà 以dĩ 知tri 之chi 。 光quang 明minh 疏sớ/sơ 云vân 。 法pháp 名danh 可khả 軌quỹ 。 諸chư 佛Phật 軌quỹ 之chi 。 而nhi 得đắc 成thành 佛Phật 。 摩ma 訶ha 衍diễn 云vân 。 湛trạm 湛trạm 絕tuyệt 慮lự 。 寂tịch 寂tịch 名danh 斷đoạn 。 能năng 為vi 色sắc 相tướng 作tác 所sở 依y 止chỉ 。 以dĩ 是thị 知tri 之chi 。 問vấn 。 寂tịch 寂tịch 名danh 斷đoạn 。 安an 曰viết 法Pháp 身thân 。 曰viết 。 法pháp 實thật 無vô 名danh 。 為vi 機cơ 詮thuyên 辯biện 。 召triệu 寂tịch 寂tịch 體thể 。 強cường/cưỡng 稱xưng 法Pháp 身thân 。 問vấn 。 湛trạm 湛trạm 之chi 體thể 。 當đương 同đồng 虗hư 空không 。 曰viết 。 凡phàm 所sở 有hữu 相tướng 。 皆giai 是thị 非phi 相tướng 。 覺giác 五ngũ 音âm 如như 谷cốc 響hưởng 。 知tri 實thật 無vô 聲thanh 。 了liễu 萬vạn 物vật 如như 夢mộng 形hình 。 見kiến 皆giai 非phi 色sắc 空không 有hữu 不bất 二nhị 。 中trung 道đạo 昭chiêu 然nhiên 。 不bất 可khả 聞văn 無vô 。 謂vị 空không 斷đoạn 絕tuyệt 。 何hà 謂vị 受thọ 用dụng 身thân 。 曰viết 。 能năng 全toàn 自tự 他tha 受thọ 用dụng 種chủng 種chủng 。 大đại 法Pháp 樂lạc 故cố 。 此thử 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 自tự 受thọ 用dụng 。 一nhất 他tha 受thọ 用dụng 。 何hà 謂vị 自tự 受thọ 用dụng 。 曰viết 。 謂vị 人nhân 所sở 不bất 知tri 。 唯duy 佛Phật 自tự 知tri 。 唯duy 佛Phật 自tự 證chứng 故cố 。 即tức 是thị 三tam 大đại 阿a 僧tăng 祇kỳ 脩tu 習tập 無vô 量lượng 福phước 慧tuệ 資tư 糧lương 。 莊trang 嚴nghiêm 法pháp 性tánh 。 所sở 生sanh 無vô 量lượng 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 以dĩ 得đắc 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 證chứng 得đắc 圓viên 滿mãn 報báo 身thân 。 充sung 徧biến 華hoa 藏tạng 世thế 界giới 海hải 中trung 。 湛trạm 然nhiên 常thường 住trụ 。 恆hằng 自tự 受thọ 用dụng 。 廣quảng 大đại 法Pháp 樂lạc 故cố 。 又hựu 何hà 義nghĩa 故cố 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 曰viết 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 修tu 所sở 得đắc 故cố 。 名danh 為vi 報báo 身thân 。 唯duy 此thử 是thị 實thật 。 後hậu 皆giai 應ưng 身thân 。 普phổ 潤nhuận 云vân 。 報báo 謂vị 果quả 報báo 。 三tam 祇kỳ 修tu 因nhân 所sở 得đắc 果quả 故cố 。 身thân 者giả 。 依y 止chỉ 相tương 續tục 二nhị 義nghĩa 名danh 身thân 。 依y 止chỉ 義nghĩa 者giả 。 有hữu 為vi 功công 德đức 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 相tương 續tục 義nghĩa 者giả 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 無vô 斷đoạn 期kỳ 故cố 。 此thử 云vân 所sở 起khởi 無vô 邊biên 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 相tương 續tục 湛trạm 然nhiên 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 即tức 依y 止chỉ 相tương 續tục 義nghĩa 也dã 。 何hà 謂vị 他tha 受thọ 用dụng 。 曰viết 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 以dĩ 平bình 等đẳng 智trí 。 示thị 現hiện 微vi 妙diệu 。 淨tịnh 功công 德đức 身thân 。 為vì 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 通thông 說thuyết 法Pháp 。 決quyết 擇trạch 羣quần 疑nghi 。 令linh 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 用dụng 大Đại 乘Thừa 。 法Pháp 樂lạc 故cố 此thử 有hữu 十thập 重trọng/trùng 。 被bị 十Thập 地Địa 機cơ 之chi 所sở 現hiện 故cố 合hợp 此thử 二nhị 種chủng 。 名danh 受thọ 用dụng 身thân 。 何hà 謂vị 變biến 化hóa 身thân 。 曰viết 。 無vô 而nhi 歘hốt 有hữu 。 謂vị 之chi 變biến 化hóa 。 聚tụ 化hóa 五ngũ 蘊uẩn 。 名danh 之chi 為vi 身thân 。 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 以dĩ 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 所sở 變biến 無vô 量lượng 隨tùy 類loại 化hóa 身thân 為vi 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 異dị 生sanh 。 隨tùy 機cơ 說thuyết 法Pháp 。 令linh 彼bỉ 各các 各các 。 皆giai 得đắc 利lợi 樂lạc 。 前tiền 受thọ 用dụng 身thân 。 自tự 他tha 俱câu 利lợi 。 此thử 變biến 化hóa 身thân 。 純thuần 是thị 利lợi 他tha 。 此thử 有hữu 三tam 類loại 。 一nhất 大đại 化hóa 身thân 。 二nhị 小tiểu 化hóa 身thân 。 三tam 隨tùy 類loại 化hóa 。 大đại 化hóa 身thân 者giả 。 千thiên 丈trượng 大đại 身thân 。 王vương 大Đại 千Thiên 界Giới 。 被bị 地địa 前tiền 機cơ 小tiểu 化hóa 身thân 者giả 。 丈trượng 六lục 金kim 身thân 。 王vương 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 二Nhị 乘Thừa 凡phàm 夫phu 。 是thị 所sở 被bị 機cơ 。 隨tùy 類loại 化hóa 者giả 。 猿viên 中trung 現hiện 猿viên 。 鹿lộc 中trung 現hiện 鹿lộc 。 或hoặc 狗cẩu 凡phàm 羅la 現hiện 三tam 尺xích 身thân 。 城thành 東đông 老lão 母mẫu 指chỉ 掌chưởng 所sở 現hiện 。 亦diệc 屬thuộc 隨tùy 類loại 。 如như 上thượng 三Tam 身Thân 。 總tổng 是thị 牟Mâu 尼Ni 所sở 證chứng 五ngũ 法pháp 為vi 性tánh 之chi 法Pháp 身thân 也dã 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 論luận 云vân 。 若nhược 無vô 自tự 性tánh 身thân 。 應ưng 無vô 法Pháp 身thân 譬thí 如như 眼nhãn 根căn 。 若nhược 無vô 法Pháp 身thân 。 應ưng 無vô 受thọ 用dụng 身thân 。 譬thí 如như 眼nhãn 識thức 。 應ưng 知tri 此thử 中trung 。 所sở 依y 能năng 依y 。 為vi 同đồng 法pháp 喻dụ 。 若nhược 無vô 愛ái 用dụng 身thân 已dĩ 入nhập 大đại 地địa 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 應ưng 無vô 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 若nhược 無vô 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 。 菩Bồ 提Đề 資tư 糧lương 。 應ưng 不bất 圓viên 滿mãn 。 譬thí 如như 見kiến 色sắc 。 若nhược 無vô 化hóa 身thân 。 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 劣liệt 勝thắng 解giải 者giả 最tối 初sơ 發phát 趣thú 。 皆giai 不bất 應ưng 有hữu 。 是thị 故cố 決quyết 定định 應ưng 有hữu 三Tam 身Thân 。 又hựu 云vân 。 何hà 故cố 受thọ 用dụng 身thân 非phi 即tức 自tự 性tánh 身thân 。 由do 六lục 因nhân 故cố 。 一nhất 色sắc 身thân 可khả 見kiến 故cố 。 二nhị 無vô 量lượng 佛Phật 眾chúng 會hội 差sai 別biệt 可khả 見kiến 故cố 。 三tam 隨tùy 勝thắng 解giải 見kiến 自tự 性tánh 不bất 定định 可khả 見kiến 故cố 。 四tứ 別biệt 別biệt 而nhi 見kiến 自tự 性tánh 變biến 動động 可khả 見kiến 故cố 。 五ngũ 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 及cập 諸chư 天thiên 等đẳng 種chủng 種chủng 眾chúng 會hội 。 間gian 雜tạp 可khả 見kiến 故cố 。 六lục 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 與dữ 諸chư 轉chuyển 識thức 轉chuyển 依y 非phi 理lý 可khả 見kiến 故cố 。 佛Phật 受thọ 用dụng 身thân 即tức 自tự 性tánh 身thân 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 何hà 因nhân 變biến 化hóa 身thân 非phi 即tức 自tự 性tánh 身thân 。 由do 八bát 因nhân 故cố 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 得đắc 不bất 退thoái 定định 。 於ư 覩đổ 史sử 多đa 及cập 人nhân 中trung 生sanh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 常thường 憶ức 宿túc 住trụ 書thư 算toán 數số 印ấn 工công 巧xảo 論luận 中trung 及cập 於ư 受thọ 用dụng 。 欲dục 塵trần 行hành 中trung 。 不bất 能năng 正chánh 知tri 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 已dĩ 知tri 惡ác 說thuyết 善thiện 說thuyết 法Pháp 教giáo 。 往vãng 外ngoại 道đạo 所sở 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 久cửu 遠viễn 來lai 。 已dĩ 能năng 善thiện 知tri 三tam 乘thừa 正Chánh 道Đạo 。 修tu 邪tà 苦khổ 行hạnh 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 捨xả 百bách 拘câu 胝chi 。 諸chư 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 。 但đãn 於ư 一nhất 處xứ 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 轉chuyển 正Chánh 法Pháp 輪luân 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 若nhược 離ly 示thị 現hiện 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 唯duy 以dĩ 化hóa 身thân 於ư 所sở 餘dư 處xứ 。 施thi 作tác 佛Phật 事sự 。 即tức 應ưng 但đãn 於ư 覩Đổ 史Sử 多Đa 天Thiên 。 成thành 等Đẳng 正Chánh 覺Giác 。 何hà 不bất 施thi 設thiết 徧biến 於ư 一nhất 切thiết 贍Thiệm 部Bộ 洲Châu 中trung 。 同đồng 時thời 佛Phật 出xuất 。 □# 不bất 施thi 設thiết 。 無vô 教giáo 無vô 理lý 。 雖tuy 有hữu 多đa 化hóa 。 而nhi 不bất 違vi 彼bỉ 無vô 一nhất 如Như 來Lai 出xuất 現hiện 世thế 言ngôn 。 由do 一nhất 四tứ 洲châu 攝nhiếp 世thế 界giới 故cố 。 如như 二nhị 輪Luân 王Vương 不bất 同đồng 出xuất 世thế 。 此thử 中trung 有hữu 頌tụng 。 佛Phật 微vi 細tế 化hóa 身thân 。 多đa 處xứ 胎thai 平bình 等đẳng 。 為vi 顯hiển 一nhất 切thiết 種chủng 。 成thành 等đẳng 覺giác 而nhi 轉chuyển 。 為vì 欲dục 利lợi 樂lạc 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 發phát 願nguyện 修tu 行hành 。 證chứng 大đại 菩Bồ 提Đề 。 畢Tất 竟Cánh 涅Niết 槃Bàn 。 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 願nguyện 行hành 無vô 果quả 。 成thành 過quá 失thất 故cố 。 佛Phật 受thọ 用dụng 身thân 及cập 變biến 化hóa 身thân 既ký 是thị 無vô 常thường 。 云vân 何hà 經kinh 說thuyết 如Như 來Lai 身thân 常thường 。 此thử 二nhị 所sở 依y 法Pháp 身thân 常thường 故cố 。 又hựu 等đẳng 流lưu 身thân 。 及cập 變biến 化hóa 身thân 。 以dĩ 恆hằng 受thọ 用dụng 無vô 休hưu 癈phế 故cố 。 數sác 數sác 現hiện 化hóa 不bất 永vĩnh 絕tuyệt 故cố 。 如như 常thường 受thọ 樂lạc 。 如như 常thường 施thí 食thực 。 如Như 來Lai 身thân 常thường 。 應ưng 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。

以dĩ 五ngũ 法pháp 性tánh 攝nhiếp 三Tam 身Thân 者giả (# 至chí )# 無vô 根căn 等đẳng 用dụng 故cố 不bất 說thuyết 有hữu 。

二nhị 五ngũ 法pháp 攝nhiếp 三Tam 身Thân 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 有hữu 五ngũ 種chủng 法Pháp 。 攝nhiếp 大đại 覺giác 地địa 。 何hà 等đẳng 為vi 五ngũ 。

所sở 謂vị 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 有hữu 義nghĩa 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 與dữ 圓viên 鏡kính 智trí 。 攝nhiếp 自tự 性tánh 身thân 。 不bất 等đẳng 性tánh 智trí 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 攝nhiếp 受thọ 用dụng 身thân 。 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 攝nhiếp 變biến 化hóa 身thân 。 經kinh 說thuyết 真Chân 如Như 是thị 法Pháp 身thân 故cố 。 論luận 說thuyết 轉chuyển 去khứ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 得đắc 自tự 性tánh 身thân 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 轉chuyển 第đệ 八bát 得đắc 。 故cố 知tri 前tiền 二nhị 攝nhiếp 自tự 性tánh 身thân 。 平Bình 等Đẳng 性Tánh 智Trí 。 如như 餘dư 論luận 說thuyết 。 能năng 於ư 淨tịnh 土độ 。 隨tùy 諸chư 菩Bồ 薩Tát 所sở 樂lạc 。 示thị 現hiện 種chủng 種chủng 佛Phật 身thân 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 亦diệc 如như 論luận 說thuyết 。 於ư 大đại 集tập 會hội 。 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 。 自tự 在tại 作tác 用dụng 。 說thuyết 法Pháp 斷đoạn 疑nghi 。 又hựu 說thuyết 轉chuyển 去khứ 諸chư 轉chuyển 識thức 。 得đắc 受thọ 用dụng 身thân 。 故cố 知tri 中trung 二nhị 攝nhiếp 受thọ 用dụng 有hữu 。 佛Phật 地địa 經kinh 說thuyết 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 起khởi 諸chư 化hóa 業nghiệp 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 說thuyết 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 於ư 一nhất 切thiết 界giới 發phát 起khởi 種chủng 種chủng 。 無vô 量lượng 難nan 思tư 諸chư 變biến 化hóa 事sự 。 故cố 知tri 後hậu 一nhất 攝nhiếp 變biến 化hóa 身thân 。 又hựu 佛Phật 三Tam 身Thân 。 皆giai 十thập 義nghĩa 中trung 智trí 殊thù 勝thắng 攝nhiếp 。 故cố 知tri 三Tam 身Thân 。 皆giai 得đắc 有hữu 智trí 。 有hữu 義nghĩa 初sơ 一nhất 攝nhiếp 自tự 性tánh 身thân 。 四Tứ 智Trí 自tự 性tánh 。 相tương 應ứng 共cộng 有hữu 。 及cập 為vi 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 所sở 現hiện 一nhất 分phần/phân 細tế 相tương/tướng 。 攝nhiếp 受thọ 用dụng 身thân 。 若nhược 為vi 地địa 前tiền 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 現hiện 一nhất 分phần/phân 麤thô 相tương/tướng 化hóa 用dụng 。 攝nhiếp 變biến 化hóa 身thân 。 問vấn 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 何hà 唯duy 自tự 性tánh 不bất 攝nhiếp 鏡kính 智trí 。 曰viết 。 諸chư 經kinh 皆giai 說thuyết 清thanh 淨tịnh 。 真Chân 如Như 為vi 法Pháp 身thân 故cố 。 讚tán 佛Phật 論luận 說thuyết 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 無vô 生sanh 滅diệt 故cố 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 說thuyết 佛Phật 自tự 性tánh 身thân 本bổn 性tánh 常thường 故cố 。 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 論luận 說thuyết 受thọ 持trì 演diễn 說thuyết 。 彼bỉ 經kinh 功công 德đức 。 於ư 佛Phật 法Pháp 身thân 。 為vi 證chứng 得đắc 因nhân 。 於ư 餘dư 二nhị 身thân 為vi 生sanh 因nhân 故cố 。 諸chư 經kinh 論luận 說thuyết 。 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 。 生sanh 佛Phật 共cộng 有hữu 。 遍biến 一nhất 切thiết 法pháp 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 不bất 屬thuộc 形hình 相tướng 不bất 屬thuộc 有hữu 為vi 。 非phi 色sắc 心tâm 法pháp 故cố 。 鏡kính 智trí 是thị 色sắc 心tâm 法pháp 故cố 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 攝nhiếp 論luận 說thuyết 轉chuyển 去khứ 藏tạng 識thức 得đắc 自tự 性tánh 身thân 。 答đáp 。 由do 轉chuyển 去khứ 第đệ 八bát 識thức 中trung 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 。 顯hiển 露lộ 法Pháp 身thân 。 不bất 說thuyết 法Pháp 身thân 。 即tức 圓viên 鏡kính 智trí 。 又hựu 說thuyết 智trí 殊thù 勝thắng 中trung 具cụ 法Pháp 身thân 者giả 。 是thị 說thuyết 四Tứ 智Trí 依y 止chỉ 法Pháp 身thân 。 以dĩ 法Pháp 身thân 即tức 彼bỉ 實thật 性tánh 故cố 。 不bất 謂vị 三Tam 身Thân 。 皆giai 有hữu 實thật 智trí 。 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 。 雖tuy 具cụ 真chân 實thật 。 無vô 邊biên 功công 德đức 。 非phi 有hữu 為vi 故cố 。 不bất 可khả 說thuyết 為vi 色sắc 心tâm 等đẳng 物vật 。 故cố 非phi 鏡kính 智trí 所sở 攝nhiếp 。 應ưng 說thuyết 鏡kính 智trí 所sở 起khởi 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 及cập 極cực 圓viên 清thanh 淨tịnh 常thường 遍biến 色sắc 身thân 攝nhiếp 自tự 受thọ 用dụng 。 平bình 等đẳng 所sở 起khởi 微vi 妙diệu 。 淨tịnh 功công 德đức 身thân 。 攝nhiếp 他tha 受thọ 用dụng 。 成thành 事sự 智trí 品phẩm 所sở 現hiện 隨tùy 類loại 種chủng 種chủng 身thân 相tướng 。 攝nhiếp 變biến 化hóa 身thân 。 問vấn 。 云vân 何hà 而nhi 知tri 鏡kính 智trí 攝nhiếp 自tự 受thọ 用dụng 耶da 。 答đáp 。 莊trang 嚴nghiêm 論luận 說thuyết 。 大Đại 圓Viên 鏡Kính 智Trí 。 是thị 受thọ 用dụng 佛Phật 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 轉chuyển 前tiền 七thất 識thức 得đắc 真chân 實thật 受thọ 用dụng 故cố 。 問vấn 。 鏡kính 智trí 得đắc 稱xưng 受thọ 用dụng 佛Phật 者giả 。 亦diệc 是thị 轉chuyển 捨xả 藏tạng 識thức 而nhi 得đắc 受thọ 用dụng 。 何hà 故cố 卻khước 言ngôn 轉chuyển 轉chuyển 識thức 耶da 。 答đáp 。 雖tuy 轉chuyển 藏tạng 識thức 亦diệc 得đắc 受thọ 用dụng 。 然nhiên 論luận 正chánh 說thuyết 轉chuyển 去khứ 藏tạng 識thức 得đắc 顯hiển 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 。 故cố 於ư 得đắc 受thọ 用dụng 處xứ 。 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 。 又hựu 說thuyết 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 。 無vô 生sanh 無vô 滅diệt 。 性tánh 無vô 轉chuyển 易dị 。 猶do 如như 虗hư 空không 。 唯duy 證chứng 因nhân 得đắc 。 非phi 生sanh 因nhân 得đắc 。 無vô 相tướng 無vô 為vi 。 非phi 色sắc 心tâm 故cố 。 故cố 非phi 圓viên 鏡kính 所sở 攝nhiếp 。 圓viên 鏡kính 既ký 與dữ 自tự 性tánh 法Pháp 身thân 相tương 違vi 。 若nhược 非phi 受thọ 用dụng 。 屬thuộc 何hà 身thân 攝nhiếp 。 況huống 受thọ 用dụng 身thân 。 攝nhiếp 如Như 來Lai 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 修tu 集tập 無vô 量lượng 。 不bất 共cộng 有hữu 為vi 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 及cập 證chứng 極cực 淨tịnh 常thường 遍biến 色sắc 身thân 故cố 。 四Tứ 智Trí 品phẩm 中trung 實thật 有hữu 色sắc 心tâm 者giả 。 皆giai 受thọ 用dụng 攝nhiếp 。 問vấn 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 與dữ 變biến 化hóa 身thân 。 亦diệc 有hữu 色sắc 心tâm 。 何hà 故cố 圓viên 鏡kính 不bất 攝nhiếp 。 答đáp 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 與dữ 變biến 化hóa 身thân 。 皆giai 為vì 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 方phương 便tiện 示thị 現hiện 。 而nhi 非phi 真chân 實thật 。 四Tứ 智Trí 為vi 體thể 。 雖tuy 有hữu 說thuyết 言ngôn 智trí 殊thù 勝thắng 故cố 。 具cụ 攝nhiếp 三Tam 身Thân 。 而nhi 似tự 智trí 現hiện 。 非phi 是thị 實thật 智trí 。 或hoặc 依y 根căn 本bổn 實thật 智trí 。 方phương 便tiện 現hiện 起khởi 。 假giả 說thuyết 智trí 名danh 。 而nhi 體thể 非phi 實thật 。 故cố 言ngôn 智trí 殊thù 勝thắng 故cố 。 具cụ 攝nhiếp 三Tam 身Thân 。 非phi 謂vị 三Tam 身Thân 。 皆giai 有hữu 實thật 智trí 。 故cố 經kinh 但đãn 說thuyết 二nhị 智trí 。 能năng 現hiện 二nhị 身thân 。 不bất 說thuyết 二nhị 身thân 。 即tức 是thị 二nhị 智trí 。 故cố 知tri 二nhị 智trí 。 皆giai 是thị 自tự 受thọ 用dụng 攝nhiếp 。 問vấn 。 既ký 四Tứ 智Trí 品phẩm 實thật 有hữu 色sắc 心tâm 。 皆giai 是thị 自tự 受thọ 用dụng 攝nhiếp 。 若nhược 他tha 受thọ 用dụng 。 與dữ 變biến 化hóa 身thân 。 既ký 無vô 真chân 實thật 色sắc 心tâm 。 云vân 何hà 說thuyết 法Pháp 利lợi 生sanh 。 答đáp 。 然nhiên 此thử 二nhị 身thân 。 雖tuy 無vô 真chân 實thật 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 而nhi 有hữu 化hóa 現hiện 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 問vấn 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 本bổn 無vô 形hình 質chất 。 何hà 能năng 化hóa 現hiện 。 答đáp 。 無vô 上thượng 大đại 覺giác 。 能năng 以dĩ 不bất 思tư 議nghị 神thần 力lực 。 化hóa 現hiện 無vô 形hình 質chất 法pháp 。 若nhược 不bất 能năng 化hóa 現hiện 無vô 形hình 質chất 法pháp 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 示thị 現hiện 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 如Như 來Lai 三tam 毒độc 。 久cửu 已dĩ 斷đoạn 故cố 。 云vân 何hà 聲Thanh 聞Văn 及cập 異dị 生sanh 等đẳng 。 皆giai 能năng 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 以dĩ 如Như 來Lai 實thật 心tâm 。 即tức 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 尚thượng 不bất 能năng 知tri 其kỳ 少thiểu 分phần 。 況huống 降giáng/hàng 斯tư 以dĩ 下hạ 者giả 。 而nhi 能năng 知tri 耶da 。 故cố 知tri 聲Thanh 聞Văn 及cập 異dị 生sanh 等đẳng 所sở 知tri 者giả 。 皆giai 是thị 如Như 來Lai 化hóa 心tâm 耳nhĩ 。 由do 斯tư 義nghĩa 故cố 。 經kinh 說thuyết 如Như 來Lai 化hóa 無vô 量lượng 類loại 眾chúng 生sanh 身thân 。 即tức 能năng 現hiện 無vô 量lượng 類loại 眾chúng 生sanh 心tâm 也dã 。 又hựu 說thuyết 如Như 來Lai 成thành 事sự 智trí 能năng 化hóa 身thân 口khẩu 意ý 三tam 業nghiệp 等đẳng 。 又hựu 說thuyết 變biến 化hóa 有hữu 依y 他tha 心tâm 。 謂vị 依y 他tha 實thật 心tâm 以dĩ 為vi 本bổn 質chất 復phục 自tự 變biến 現hiện 心tâm 心tâm 所sở 假giả 相tương/tướng 分phần/phân 。 而nhi 為vì 眾chúng 生sanh 。 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。 故cố 知tri 眾chúng 生sanh 所sở 知tri 。 所sở 見kiến 者giả 皆giai 是thị 如Như 來Lai 。 似tự 相tương/tướng 分phần/phân 法pháp 。 非phi 真Chân 如Như 來lai 。 以dĩ 真Chân 如Như 來lai 。 非phi 心tâm 可khả 知tri 。 非phi 相tướng 可khả 見kiến 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 如Như 來Lai 智trí 上thượng 。 現hiện 此thử 麤thô 相tương/tướng 心tâm 心tâm 法pháp 等đẳng 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 令linh 諸chư 下hạ 位vị 能năng 現hiện 了liễu 知tri 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 異dị 生sanh 。 云vân 何hà 能năng 知tri 。 如Như 來Lai 所sở 有hữu 。 心tâm 心tâm 法pháp 等đẳng 。 功công 德đức 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 如Như 來Lai 。 久cửu 已dĩ 成thành 佛Phật 。 復phục 能năng 現hiện 作tác 具cụ 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 種chủng 種chủng 化hóa 身thân 。 餘dư 經kinh 亦diệc 說thuyết 化hóa 無vô 量lượng 類loại 皆giai 令linh 有hữu 心tâm 。 又hựu 說thuyết 化hóa 身thân 亦diệc 名danh 有hữu 心tâm 。 亦diệc 名danh 無vô 心tâm 。 有hữu 依y 他tha 心tâm 。 無vô 自tự 依y 心tâm 。 故cố 謂vị 化hóa 心tâm 等đẳng 依y 實thật 心tâm 現hiện 。 但đãn 實thật 心tâm 上thượng 相tương/tướng 分phần/phân 。 似tự 有hữu 緣duyên 慮lự 等đẳng 用dụng 。 如như 鏡kính 中trung 火hỏa 。 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 隨tùy 眾chúng 緣duyên 生sanh 。 如như 餘dư 心tâm 等đẳng 。 餘dư 處xứ 雖tuy 說thuyết 無vô 化hóa 心tâm 等đẳng 。 以dĩ 無vô 實thật 用dụng 如như 實thật 心tâm 等đẳng 。 變biến 化hóa 色sắc 等đẳng 有hữu 實thật 作tác 用dụng 。 如như 實thật 色sắc 等đẳng 。 故cố 徧biến 說thuyết 有hữu 。 由do 化hóa 心tâm 等đẳng 麤thô 相tương/tướng 顯hiển 現hiện 。 易dị 了liễu 知tri 故cố 。 乃nãi 至chí 猨viên 猴hầu 。 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 若nhược 佛Phật 實thật 心tâm 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 了liễu 。 又hựu 云vân 心tâm 化hóa 唯duy 二nhị 。 一nhất 自tự 身thân 相tướng 應ưng 。 謂vị 自tự 心tâm 上thượng 化hóa 現hiện 種chủng 種chủng 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 影ảnh 像tượng 差sai 別biệt 。 二nhị 他tha 身thân 相tướng 應ưng 。 謂vị 令linh 他tha 心tâm 亦diệc 現hiện 種chủng 種chủng 心tâm 及cập 心tâm 法pháp 影ảnh 像tượng 差sai 別biệt 。 此thử 並tịnh 相tương/tướng 分phần/phân 似tự 見kiến 分phần/phân 現hiện 。 有hữu 義nghĩa 定định 力lực 能năng 令linh 自tự 心tâm 解giải 非phi 分phần/phân 法pháp 。 名danh 化hóa 自tự 分phần/phân 。 加gia 被bị 有hữu 情tình 。 令linh 愚ngu 昧muội 者giả 。 解giải 深thâm 細tế 法pháp 。 令linh 夫phu 念niệm 者giả 。 得đắc 正chánh 憶ức 念niệm 。 名danh 化hóa 他tha 心tâm 。 然nhiên 心tâm 無vô 化hóa 。 無vô 形hình 質chất 故cố 。 如như 論luận 說thuyết 言ngôn 。 心tâm 無vô 形hình 故cố 不bất 可khả 變biến 化hóa 。 又hựu 說thuyết 化hóa 身thân 。 無vô 心tâm 心tâm 法pháp 。 此thử 就tựu 二Nhị 乘Thừa 及cập 諸chư 異dị 生sanh 定định 力lực 而nhi 說thuyết 。 彼bỉ 定định 力lực 劣liệt 。 不bất 能năng 化hóa 現hiện 無vô 形hình 質chất 法pháp 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 不Bất 思Tư 議Nghị 定Định 。 皆giai 能năng 化hóa 現hiện 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 現hiện 貪tham 瞋sân 等đẳng 。 云vân 何hà 聲Thanh 聞Văn 及cập 傍bàng 生sanh 者giả 。 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 云vân 何hà 經kinh 說thuyết 化hóa 無vô 量lượng 類loại 皆giai 令linh 有hữu 心tâm 。 云vân 何hà 上thượng 說thuyết 諸chư 化hóa 意ý 業nghiệp 。 云vân 何hà 經kinh 說thuyết 有hữu 依y 他tha 心tâm 。 但đãn 諸chư 化hóa 色sắc 。 同đồng 實thật 色sắc 用dụng 化hóa 根căn 及cập 心tâm 。 但đãn 有hữu 相tương/tướng 現hiện 。 不bất 同đồng 實thật 用dụng 。 又hựu 就tựu 下hạ 類loại 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 若nhược 爾nhĩ 。 云vân 何hà 不bất 化hóa 非phi 情tình 令linh 心tâm 相tương/tướng 現hiện 。 非phi 情tình 已dĩ 是thị 心tâm 等đẳng 相tương/tướng 分phần/phân 。 云vân 何hà 復phục 令linh 有hữu 心tâm 相tương/tướng 現hiện 。 若nhược 心tâm 相tương/tướng 現hiện 則tắc 名danh 有hữu 情tình 。 非phi 非phi 情tình 攝nhiếp 。 是thị 故cố 化hóa 心tâm 但đãn 說thuyết 二nhị 種chủng 。

如như 是thị 三Tam 身Thân 雖tuy 皆giai 具cụ 足túc (# 至chí )# 利lợi 樂lạc 他tha 用dụng 化hóa 相tương/tướng 功công 德đức 。

三tam 三Tam 身Thân 功công 德đức 。 謂vị 自tự 性tánh 身thân 。 具cụ 有hữu 真chân 常thường 真chân 樂nhạo/nhạc/lạc 真chân 我ngã 真chân 淨tịnh 。 四tứ 種chủng 功công 德đức 。 常thường 者giả 。 不bất 生sanh 滅diệt 故cố 。 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 無vô 若nhược 集tập 故cố 。 我ngã 者giả 。 極cực 自tự 在tại 故cố 。 淨tịnh 者giả 。 無vô 垢cấu 染nhiễm 故cố 。 離ly 諸chư 雜tạp 染nhiễm 。 者giả 從tùng 本bổn 已dĩ 來lai 。 一nhất 切thiết 染nhiễm 法pháp 。 不bất 相tương 應ứng 故cố 。 眾chúng 善thiện 所sở 依y 者giả 。 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 性tánh 功công 德đức 故cố 。 由do 其kỳ 自tự 性tánh 如như 如như 平bình 等đẳng 。 故cố 無vô 色sắc 心tâm 等đẳng 相tương/tướng 用dụng 差sai 別biệt 。 以dĩ 相tương/tướng 用dụng 差sai 別biệt 。 生sanh 滅diệt 門môn 顯hiển 。 故cố 起khởi 信tín 云vân 。 是thị 心tâm 真Chân 如Như 相tương/tướng 。 即tức 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 體thể 故cố 。 是thị 心tâm 生sanh 滅diệt 因nhân 緣duyên 相tương/tướng 。 能năng 示thị 摩ma 訶ha 衍diễn 自tự 體thể 相tướng 用dụng 故cố 。 若nhược 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 四Tứ 智Trí 所sở 攝nhiếp 。 故cố 能năng 具cụ 足túc 無vô 量lượng 。 圓viên 淨tịnh 常thường 徧biến 妙diệu 色sắc 心tâm 等đẳng 真chân 實thật 功công 德đức 。 唯duy 是thị 自tự 己kỷ 受thọ 用dụng 故cố 。 若nhược 他tha 受thọ 用dụng 。 及cập 變biến 化hóa 身thân 。 唯duy 隨tùy 菩Bồ 薩Tát 聲Thanh 聞Văn 。 異dị 生sanh 等đẳng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 變biến 現hiện 。 似tự 色sắc 心tâm 等đẳng 。 化hóa 相tương/tướng 功công 德đức 。 令linh 彼bỉ 得đắc 大đại 利lợi 樂lạc 。 得đắc 大đại 受thọ 用dụng 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 如như 是thị 三Tam 身Thân 。 為vi 有hữu 各các 別biệt 。 諸chư 功công 德đức 不phủ 。 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 清thanh 淨tịnh 真Chân 如Như 。 轉chuyển 依y 為vi 相tương/tướng 。 真chân 實thật 善thiện 有hữu 。 本bổn 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 遠viễn 離ly 一nhất 切thiết 。 雜tạp 染nhiễm 法pháp 故cố 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 所sở 依y 止chỉ 故cố 。 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 真chân 實thật 性tánh 故cố 。 說thuyết 名danh 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 功công 德đức 。 無vô 有hữu 色sắc 心tâm 。 差sai 別biệt 功công 德đức 。 佛Phật 受thọ 用dụng 身thân 。 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 。 色sắc 心tâm 等đẳng 法pháp 。 真chân 實thật 功công 德đức 。 及cập 為vi 他tha 現hiện 化hóa 相tương/tướng 功công 德đức 。 佛Phật 變biến 化hóa 身thân 。 唯duy 具cụ 一nhất 切thiết 現hiện 色sắc 心tâm 等đẳng 化hóa 相tương/tướng 功công 德đức 。 是thị 故cố 三Tam 身Thân 皆giai 說thuyết 具cụ 有hữu 過quá 殑Căng 伽Già 沙sa 數số 量lượng 功công 德đức 。

又hựu 自tự 性tánh 身thân 正chánh 自tự 利lợi 攝nhiếp (# 至chí )# 唯duy 屬thuộc 利lợi 他tha 為vi 他tha 現hiện 故cố 。

四tứ 三Tam 身Thân 二nhị 利lợi 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 又hựu 自tự 性tánh 身thân 。 寂tịch 滅diệt 安an 樂lạc 正chánh 屬thuộc 自tự 利lợi 功công 德đức 所sở 攝nhiếp 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 益ích 眾chúng 生sanh 故cố 。 兼kiêm 屬thuộc 利lợi 他tha (# 以dĩ 自tự 性tánh 身thân 。 與dữ 諸chư 有hữu 情tình 。 作tác 增tăng 上thượng 緣duyên 。 令linh 諸chư 有hữu 情tình 。 得đắc 利lợi 樂lạc 故cố 。 由do 自tự 性tánh 身thân 。 生sanh 佛Phật 共cộng 有hữu 。 故cố 與dữ 眾chúng 生sanh 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 助trợ 令linh 起khởi 發phát 。 所sở 謂vị 眾chúng 生sanh 於ư 三tam 昧muội 。 乃nãi 得đắc 平bình 等đẳng 見kiến 諸chư 佛Phật 故cố )# 。 又hựu 與dữ 二nhị 身thân 俱câu 利lợi 功công 德đức 。 為vi 所sở 依y 故cố 。 二nhị 利lợi 所sở 攝nhiếp 。 受thọ 用dụng 身thân 者giả 。 具cụ 有hữu 二nhị 分phần 。 一nhất 自tự 受thọ 法Pháp 樂lạc 分phần/phân 。 謂vị 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 修tu 自tự 利lợi 行hành 。 滿mãn 足túc 所sở 證chứng 色sắc 等đẳng 實thật 身thân 。 令linh 自tự 受thọ 用dụng 微vi 妙diệu 喜hỷ 樂lạc 。 二nhị 他tha 受thọ 法Pháp 樂lạc 分phần/phân 。 謂vị 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 修tu 利lợi 他tha 行hành 。 滿mãn 足túc 所sở 證chứng 色sắc 等đẳng 化hóa 身thân 。 為vi 入nhập 大đại 地địa 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 現hiện 種chủng 種chủng 形hình 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 令linh 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 受thọ 大đại 法Pháp 樂lạc 。 由do 此thử 二nhị 分phần 。 或hoặc 說thuyết 此thử 身thân 。 唯duy 自tự 利lợi 攝nhiếp 。 或hoặc 說thuyết 此thử 身thân 。 唯duy 利lợi 他tha 攝nhiếp 。 或hoặc 說thuyết 俱câu 攝nhiếp 。 皆giai 不bất 相tương 違vi 。 變biến 化hóa 身thân 者giả 。 唯duy 為vi 利lợi 他tha 。 現hiện 諸chư 化hóa 相tương/tướng 。 故cố 利lợi 他tha 攝nhiếp 。

又hựu 自tự 性tánh 身thân 依y 法pháp 性tánh 土thổ/độ (# 至chí )# 能năng 依y 身thân 量lượng 亦diệc 無vô 定định 限hạn 。

五ngũ 身thân 土thổ/độ 相tương 依y 。 法Pháp 身thân 所sở 依y 。 依y 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 唯duy 一nhất 法pháp 性tánh 。 寧ninh 分phân 身thân 土thổ/độ 耶da 。 曰viết 。 能năng 依y 義nghĩa 邊biên 。 名danh 之chi 為vi 身thân 。 所sở 依y 義nghĩa 邊biên 。 名danh 之chi 為vi 土thổ/độ 。 又hựu 與dữ 身thân 為vi 性tánh 。 名danh 法pháp 性tánh 身thân 。 與dữ 土thổ/độ 為vi 性tánh 。 名danh 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 即tức 三tam 土thổ/độ 三Tam 身Thân 之chi 真chân 性tánh 也dã 。 佛Phật 與dữ 眾chúng 生sanh 。 平bình 等đẳng 共cộng 有hữu 。 眾chúng 生sanh 未vị 證chứng 佛Phật 已dĩ 證chứng 故cố 。 故cố 云vân 。 雖tuy 此thử 身thân 土thổ/độ 體thể 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 屬thuộc 佛Phật 法Pháp 性tánh 相tướng 異dị 故cố 。 謂vị 法pháp 性tánh 屬thuộc 佛Phật 。 為vi 法pháp 性tánh 身thân 。 法pháp 性tánh 屬thuộc 法pháp 。 為vi 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 性tánh 隨tùy 相tương/tướng 異dị 。 故cố 云vân 爾nhĩ 也dã 。 清thanh 凉# 疏sớ/sơ 問vấn 云vân 。 法pháp 性tánh 身thân 。 法pháp 性tánh 土thổ/độ 。 為vi 別biệt 。 不bất 別biệt 。 別biệt 。 則tắc 。 不bất 名danh 法pháp 性tánh 。 性tánh 無vô 二nhị 故cố 。 不bất 別biệt 。 則tắc 無vô 能năng 所sở 依y 。 答đáp 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 唯duy 以dĩ 清thanh 淨tịnh 法Pháp 界Giới 。 而nhi 為vi 法Pháp 身thân 。 亦diệc 以dĩ 法pháp 性tánh 而nhi 為vi 其kỳ 一nhất 。 性tánh 雖tuy 一nhất 味vị 。 隨tùy 身thân 土thổ/độ 相tương/tướng 而nhi 分phần/phân 三tam 別biệt 。 智trí 論luận 云vân 。 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 在tại 非phi 情tình 數số 中trung 。 名danh 為vi 法pháp 性tánh 。 假giả 說thuyết 能năng 所sở 。 而nhi 實thật 無vô 差sai 。 此thử 佛Phật 身thân 土thổ/độ 。 皆giai 屬thuộc 真Chân 如Như 。 俱câu 非phi 色sắc 攝nhiếp 。 問vấn 。 身thân 土thổ/độ 固cố 知tri 無vô 差sai 。 亦diệc 有hữu 形hình 量lượng 可khả 說thuyết 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 雖tuy 不bất 可khả 說thuyết 形hình 量lượng 大đại 小tiểu 。 而nhi 隨tùy 事sự 相tướng 。 其kỳ 量lượng 無vô 邊biên 。 以dĩ 變biến 化hóa 等đẳng 三Tam 身Thân 三tam 土thổ/độ 。 事sự 既ký 無vô 邊biên 。 與dữ 之chi 為vi 性tánh 。 豈khởi 有hữu 邊biên 耶da 。 譬thí 如như 虗hư 空không 。 能năng 徧biến 一nhất 切thiết 色sắc 非phi 色sắc 處xứ 。 此thử 通thông 喻dụ 身thân 土thổ/độ 也dã 。 量lượng 云vân 。 虗hư 空không 形hình 量lượng 無vô 邊biên 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 故cố 。 喻dụ 如như 虗hư 空không 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 還hoàn 依y 自tự 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 謂vị 圓viên 鏡kính 智trí 相tương 應ứng 淨tịnh 識thức 。 即tức 果quả 位vị 第đệ 八bát 。 此thử 是thị 依y 因nhân 。 依y 此thử 頓đốn 變biến 故cố 。 由do 昔tích 所sở 修tu 下hạ 。 此thử 是thị 行hành 因nhân 。 從tùng 初sơ 成thành 佛Phật 下hạ 。 辨biện 其kỳ 果quả 相tương/tướng 。 初sơ 明minh 豎thụ 長trường/trưởng 。 周chu 圓viên 下hạ 。 明minh 其kỳ 橫hoạnh/hoành 廣quảng 。 謂vị 圓viên 鏡kính 智trí 相tương 應ứng 無vô 垢cấu 淨tịnh 識thức 。 之chi 所sở 變biến 現hiện 。 由do 昔tích 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 修tu 十thập 勝thắng 行hành 。 為vi 淨tịnh 土độ 緣duyên 。 故cố 初sơ 成thành 佛Phật 時thời 。 以dĩ 彼bỉ 淨tịnh 識thức 。 變biến 現hiện 純thuần 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 周chu 圓viên 無vô 際tế 。 眾chúng 寶bảo 莊trang 嚴nghiêm 。 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 相tương 續tục 無vô 窮cùng 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 依y 止chỉ 此thử 土thổ/độ 。 此thử 土thổ/độ 即tức 華hoa 藏tạng 莊trang 嚴nghiêm 世thế 界giới 也dã 。 如như 淨tịnh 下hạ 。 明minh 身thân 土thổ/độ 量lượng 等đẳng 。 此thử 淨tịnh 土độ 無vô 量lượng 。 身thân 量lượng 亦diệc 爾nhĩ 。 故cố 起khởi 信tín 云vân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 。 色sắc 有hữu 無vô 量lượng 相tướng 。 相tương/tướng 有hữu 無vô 量lượng 好hảo/hiếu 。 所sở 住trụ 依y 果quả 。 亦diệc 有hữu 無vô 量lượng 。 種chủng 種chủng 莊trang 嚴nghiêm 。 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 。 即tức 有hữu 無vô 邊biên 。 不bất 可khả 窮cùng 盡tận 。 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 皆giai 是thị 無vô 量lượng 劫kiếp 來lai 。 無vô 量lượng 善thiện 根căn 。 所sở 引dẫn 生sanh 故cố 。 功công 德đức 下hạ 。 明minh 身thân 及cập 土thổ/độ 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 問vấn 。 功công 德đức 隨tùy 所sở 依y 身thân 。 智trí 慧tuệ 隨tùy 所sở 證chứng 如như 。 身thân 土thổ/độ 既ký 無vô 邊biên 際tế 。 功công 德đức 智trí 慧tuệ 。 亦diệc 有hữu 大đại 小tiểu 邊biên 際tế 否phủ/bĩ 。 答đáp 。 意ý 如như 文văn 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 亦diệc 依y 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 。 謂vị 平bình 等đẳng 智trí 相tương 應ứng 淨tịnh 識thức 。 大đại 慈từ 悲bi 力lực 。 之chi 所sở 變biến 現hiện 。 由do 昔tích 因nhân 中trung 修tu 利lợi 他tha 行hành 。 為vi 淨tịnh 土độ 緣duyên 。 故cố 成thành 佛Phật 時thời 。 不bất 捨xả 利lợi 他tha 。 隨tùy 彼bỉ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 所sở 宜nghi 。 以dĩ 平bình 等đẳng 智trí 。 大đại 慈từ 悲bi 力lực 。 變biến 為vi 淨tịnh 土độ 。 大đại 小tiểu 勝thắng 劣liệt 。 形hình 量lượng 不bất 定định 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 。 依y 止chỉ 此thử 土thổ/độ 。 所sở 依y 之chi 土thổ/độ 。 既ký 無vô 定định 量lượng 。 能năng 依y 身thân 量lượng 。 亦diệc 復phục 乃nãi 爾nhĩ 。 若nhược 變biến 化hóa 身thân 。 即tức 依y 變biến 化hóa 土thổ/độ 。 謂vị 成Thành 所Sở 作Tác 智Trí 。 大đại 慈từ 悲bi 力lực 。 之chi 所sở 變biến 現hiện 。 亦diệc 由do 往vãng 昔tích 修tu 利lợi 他tha 行hành 為vi 淨tịnh 穢uế 土thổ/độ 緣duyên 故cố 成thành 佛Phật 時thời 。 隨tùy 地địa 前tiền 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 聲Thanh 聞Văn 異dị 生sanh 等đẳng 所sở 宜nghi 。 以dĩ 大đại 慈từ 悲bi 力lực 。 化hóa 為vi 佛Phật 土độ 。 淨tịnh 穢uế 大đại 小tiểu 。 形hình 量lượng 不bất 定định 。 此thử 變biến 化hóa 身thân 。 依y 此thử 土thổ/độ 住trụ 。 土thổ/độ 既ký 無vô 定định 。 身thân 量lượng 亦diệc 爾nhĩ 。 開khai 蒙mông 。 問vấn 。 報báo 身thân 體thể 。 答đáp 。 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 問vấn 。 報báo 土thổ/độ 體thể 。 答đáp 。 無vô 漏lậu 色sắc 蘊uẩn 。 問vấn 。 能năng 所sở 依y 。 答đáp 。 根căn 根căn 塵trần 塵trần 。 徧biến 周chu 沙sa 界giới 。 情tình 器khí 有hữu 異dị 。 情tình 為vi 能năng 依y 。 屬thuộc 報báo 身thân 。 器khí 為vi 所sở 依y 。 屬thuộc 報báo 土thổ/độ 也dã 。 此thử 實thật 報báo 土thổ/độ 。 問vấn 。 他tha 報báo 土thổ/độ 。 答đáp 。 隨tùy 所sở 被bị 機cơ 。 勝thắng 劣liệt 大đại 小tiểu 。 悉tất 皆giai 不bất 同đồng 。 然nhiên 唯duy 淨tịnh 土độ 。 問vấn 。 變biến 化hóa 土thổ/độ 。 答đáp 。 亦diệc 隨tùy 所sở 被bị 大đại 凡phàm 小tiểu 聖thánh 。 各các 隨tùy 業nghiệp 力lực 。 淨tịnh 穢uế 大đại 小tiểu 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 故cố 肇triệu 公công 云vân 。 佛Phật 土độ 淨tịnh 。 豈khởi 待đãi 變biến 而nhi 後hậu 飾sức 。 蓋cái 是thị 變biến 眾chúng 人nhân 所sở 見kiến 耳nhĩ 。 是thị 以dĩ 眾chúng 生sanh 見kiến 為vi 土thổ/độ 石thạch 。 皆giai 是thị 自tự 業nghiệp 所sở 起khởi 。 菩Bồ 薩Tát 純thuần 是thị 妙diệu 慧tuệ 。 即tức 是thị 真chân 智trí 所sở 為vi 。 離ly 凡phàm 聖thánh 心tâm 。 無vô 真chân 俗tục 境cảnh 。 大đại 經Kinh 云vân 。 或hoặc 現hiện 童đồng 男nam 童đồng 女nữ 身thân 。 天thiên 龍long 及cập 與dữ 阿a 修tu 羅la 。 乃nãi 至chí 摩ma 睺hầu 羅la 伽già 等đẳng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 樂nhạo 悉tất 令linh 現hiện 。

自tự 性tánh 身thân 土thổ/độ 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 。 (# 至chí )# 一nhất 佛Phật 能năng 益ích 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 。

六lục 明minh 共cộng 不bất 共cộng 。 問vấn 。 此thử 四tứ 佛Phật 土độ 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 皆giai 共cộng 耶da 。 有hữu 不bất 共cộng 耶da 。 答đáp 。 自tự 性tánh 身thân 土thổ/độ 。 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 共cộng 證chứng 。 體thể 無vô 差sai 別biệt 。 故cố 可khả 言ngôn 共cộng 。 報báo 身thân 報báo 土thổ/độ 。 雖tuy 是thị 諸chư 佛Phật 各các 隨tùy 自tự 己kỷ 淨tịnh 識thức 所sở 變biến 遍biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 亦diệc 可khả 言ngôn 共cộng 。 餘dư 二nhị 身thân 土thổ/độ 。 隨tùy 諸chư 如Như 來Lai 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 。 若nhược 共cộng 化hóa 者giả 。 其kỳ 土thổ/độ 必tất 共cộng 。 若nhược 獨độc 化hóa 化hóa 者giả 。 其kỳ 土thổ/độ 不bất 共cộng 。 云vân 何hà 共cộng 化hóa 。 謂vị 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 在tại 一nhất 處xứ 。 同đồng 此thử 一nhất 時thời 。 各các 各các 變biến 身thân 變biến 土thổ/độ 。 而nhi 身thân 土thổ/độ 形hình 狀trạng 。 各các 各các 無vô 異dị 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 互hỗ 相tương 錯thác 雜tạp 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 令linh 彼bỉ 。 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 各các 各các 於ư 自tự 。 識thức 上thượng 變biến 現hiện 諸chư 佛Phật 共cộng 化hóa 身thân 土thổ/độ 相tương/tướng 分phần/phân 。 而nhi 為vi 所sở 緣duyên 。 而nhi 諸chư 眾chúng 生sanh 。 各các 各các 自tự 謂vị 。 於ư 此thử 一nhất 土thổ/độ 有hữu 一nhất 佛Phật 身thân 。 現hiện 通thông 說thuyết 法Pháp 。 饒nhiêu 益ích 我ngã 等đẳng 。 此thử 名danh 諸chư 佛Phật 共cộng 化hóa 身thân 土thổ/độ 。 言ngôn 不bất 共cộng 者giả 。 唯duy 一nhất 佛Phật 身thân 變biến 一nhất 佛Phật 土độ 。 問vấn 。 一nhất 身thân 一nhất 土thổ/độ 。 足túc 以dĩ 利lợi 生sanh 。 何hà 用dụng 諸chư 佛Phật 。 共cộng 化hóa 身thân 土thổ/độ 。 答đáp 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 同đồng 具cụ 佛Phật 種chủng 。 共cộng 有hữu 佛Phật 性tánh 。 法pháp 爾nhĩ 與dữ 諸chư 佛Phật 互hỗ 相tương 繫hệ 屬thuộc 。 或hoặc 多đa 類loại 眾chúng 生sanh 因nhân 緣duyên 。 唯duy 屬thuộc 一nhất 佛Phật 化hóa 者giả 。 故cố 唯duy 一nhất 佛Phật 。 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 變biến 一nhất 身thân 一nhất 土thổ/độ 。 而nhi 引dẫn 導đạo 之chi 。 不bất 用dụng 多đa 佛Phật 共cộng 化hóa 。 或hoặc 一nhất 類loại 眾chúng 生sanh 。 因nhân 緣duyên 屬thuộc 多đa 佛Phật 共cộng 化hóa 者giả 。 故cố 諸chư 佛Phật 隨tùy 所sở 化hóa 眾chúng 生sanh 。 同đồng 時thời 同đồng 處xứ 。 各các 各các 變biến 身thân 變biến 土thổ/độ 。 而nhi 化hóa 導đạo 之chi 。 由do 此thử 義nghĩa 故cố 。 諸chư 佛Phật 隨tùy 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 多đa 佛Phật 久cửu 住trụ 世thế 間gian 。 各các 各các 現hiện 身thân 現hiện 土thổ/độ 。 空không 事sự 勤cần 劬cù 勞lao 苦khổ 實thật 為vi 無vô 益ích 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 一nhất 佛Phật 即tức 能năng 利lợi 益ích 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 故cố 。 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 如Như 來Lai 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 為vi 共cộng 不bất 共cộng 。 有hữu 義nghĩa 皆giai 共cộng 。 以dĩ 一nhất 一nhất 佛Phật 。 皆giai 能năng 化hóa 度độ 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 福phước 德đức 智trí 慧tuệ 。 一nhất 切thiết 平bình 等đẳng 。 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 勤cần 修tu 行hạnh 願nguyện 。 同đồng 為vi 拔bạt 濟tế 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 求cầu 菩Bồ 提Đề 故cố 。 如như 說thuyết 一nhất 佛Phật 。 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 即tức 一nhất 切thiết 佛Phật 。 有hữu 義nghĩa 不bất 共cộng 。 以dĩ 佛Phật 所sở 化hóa 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 本bổn 相tương/tướng 屬thuộc 故cố 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 底để 沙sa 佛Phật 時thời 。 曾tằng 與dữ 慈Từ 氏Thị 同đồng 為vi 弟đệ 子tử 。 佛Phật 觀quán 釋Thích 迦Ca 所sở 化hóa 有hữu 情tình 。 善thiện 根căn 先tiên 熟thục 。 慈Từ 氏Thị 所sở 化hóa 。 善thiện 根căn 後hậu 熟thục 。 又hựu 觀quán 慈Từ 氏Thị 因nhân 行hành 先tiên 滿mãn 。 釋Thích 迦Ca 後hậu 滿mãn 。 遂toại 於ư 一nhất 處xứ 入nhập 火hỏa 光quang 定định 。 令linh 釋Thích 迦Ca 見kiến 。 七thất 日nhật 七thất 夜dạ 。 不bất 下hạ 一nhất 足túc 。 一nhất 頌tụng 讚tán 嘆thán 。 令linh 超siêu 慈Từ 氏Thị 在tại 前tiền 成thành 佛Phật 。 又hựu 佛Phật 將tương 欲dục 入nhập 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 作tác 如như 是thị 言ngôn 。 我ngã 所sở 應ưng 度độ 。 皆giai 已dĩ 度độ 訖ngật 。 又hựu 契Khế 經Kinh 說thuyết 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 時thời 。 觀quán 一nhất 所sở 化hóa 現hiện 在tại 。 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 當đương 生sanh 此thử 間gian 。 應ưng 受thọ 佛Phật 化hóa 。 留lưu 一nhất 化hóa 身thân 。 潛tiềm 住trụ 此thử 界giới 。 先tiên 所sở 受thọ 身thân 。 現hiện 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 彼bỉ 從tùng 非phi 想tưởng 非phi 非phi 想tưởng 沒một 。 來lai 生sanh 此thử 間gian 。 佛Phật 所sở 留lưu 化hóa 。 為vi 說thuyết 妙diệu 法Pháp 。 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。

爾nhĩ 時thời 化hóa 身thân 方phương 沒một 不bất 現hiện 又hựu 諸chư 經kinh 中trung 處xứ 處xứ 宣tuyên 說thuyết 能năng 化hóa 所sở 化hóa 相tương/tướng 屬thuộc 決quyết 定định 。 是thị 故cố 諸chư 佛Phật 。 所sở 化hóa 不bất 共cộng 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 有hữu 共cộng 不bất 共cộng 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 種chủng 性tánh 法pháp 爾nhĩ 更cánh 相tương 繫hệ 屬thuộc 。 或hoặc 多đa 屬thuộc 一nhất 。 或hoặc 一nhất 屬thuộc 多đa 。 菩Bồ 薩Tát 因nhân 時thời 。 成thành 熟thục 有hữu 情tình 。 亦diệc 不bất 決quyết 定định 。 或hoặc 共cộng 不bất 共cộng 。 故cố 成thành 佛Phật 已dĩ 。 或hoặc 共cộng 化hóa 度độ 。 或hoặc 別biệt 化hóa 度độ 。 若nhược 所sở 化hóa 生sanh 一nhất 向hướng 共cộng 者giả 。 何hà 須tu 多đa 佛Phật 。 一nhất 佛Phật 能năng 化hóa 一nhất 切thiết 生sanh 故cố 。 唯duy 應ưng 一nhất 佛Phật 常thường 住trụ 世thế 間gian 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 餘dư 佛Phật 皆giai 應ưng 入nhập 永vĩnh 寂tịch 滅diệt 。 佛Phật 亦diệc 不bất 應ứng 化hóa 餘dư 眾chúng 生sanh 令linh 趣thú 大Đại 乘Thừa 。 以dĩ 無vô 用dụng 故cố 。 但đãn 應ứng 化hóa 彼bỉ 令linh 得đắc 三tam 乘thừa 入nhập 永vĩnh 寂tịch 滅diệt 。 以dĩ 易dị 得đắc 故cố 。 誰thùy 有hữu 智trí 者giả 。 捨xả 易dị 就tựu 難nạn/nan 。 然nhiên 燈đăng 助trợ 日nhật 。 是thị 故cố 所sở 化hóa 非phi 一nhất 向hướng 共cộng 。 若nhược 所sở 化hóa 生sanh 一nhất 向hướng 不bất 共cộng 。 菩Bồ 薩Tát 不bất 應ưng 。 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 歷lịch 事sự 諸chư 佛Phật 。 修tu 學học 大Đại 乘Thừa 。 蘇tô 達đạt 那na 等đẳng 。 亦diệc 不bất 應ưng 事sự 多đa 善Thiện 知Tri 識Thức 。 諸chư 佛Phật 不bất 應ưng 以dĩ 己kỷ 所sở 化hóa 付phó 囑chúc 後hậu 佛Phật 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 皆giai 悉tất 相tương 違vi 。 是thị 故cố 不bất 應ưng 。 一nhất 向hướng 不bất 共cộng 。 雖tuy 一nhất 一nhất 佛Phật 有hữu 化hóa 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 功công 能năng 。 然nhiên 諸chư 有hữu 情tình 。 於ư 無vô 緣duyên 佛Phật 。 不bất 肯khẳng 受thọ 化hóa 。 亦diệc 不bất 見kiến 聞văn 。 雖tuy 一nhất 一nhất 佛Phật 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 常thường 住trụ 世thế 間gian 。 教giáo 化hóa 無vô 量lượng 。 諸chư 有hữu 情tình 類loại 。 而nhi 隨tùy 所sở 宜nghi 。 現hiện 種chủng 種chủng 化hóa 。 或hoặc 現hiện 等đẳng 覺giác 。 或hoặc 現hiện 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 名danh 釋Thích 迦Ca 。 或hoặc 慈Từ 氏Thị 等đẳng 。 隨tùy 一nhất 化hóa 相tương/tướng 。 所sở 度độ 有hữu 情tình 。 言ngôn 皆giai 度độ 訖ngật 。 生sanh 非phi 想tưởng 者giả 。 宜nghi 見kiến 釋Thích 迦Ca 化hóa 相tương/tướng 得đắc 度độ 。 故cố 留lưu 化hóa 待đãi 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 若nhược 諸chư 如Như 來Lai 。 同đồng 一nhất 所sở 化hóa 。 何hà 佛Phật 現hiện 前tiền 而nhi 化hóa 彼bỉ 耶da 。 諸chư 佛Phật 皆giai 有hữu 悲bi 願nguyện 力lực 故cố 。 不bất 可khả 一nhất 化hóa 餘dư 皆giai 止chỉ 息tức 。 但đãn 有hữu 緣duyên 佛Phật 。 同đồng 處xứ 同đồng 時thời 。 後hậu 得đắc 智trí 上thượng 各các 現hiện 一nhất 化hóa 。 其kỳ 狀trạng 相tướng 似tự 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 更cánh 相tương 。 和hòa 雜tạp 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 令linh 所sở 化hóa 生sanh 識thức 如như 是thị 變biến 。 謂vị 見kiến 一nhất 佛Phật 為vi 現hiện 神thần 通thông 。 為vi 說thuyết 正Chánh 法Pháp 。 如như 是thị 等đẳng 事sự 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 非phi 唯duy 識thức 理lý 。 不bất 可khả 解giải 了liễu 。

此thử 諸chư 身thân 土thổ/độ 若nhược 淨tịnh 若nhược 穢uế (# 至chí )# 不bất 爾nhĩ 應ưng 無vô 五ngũ 十thập 二nhị 等đẳng 。

七thất 釋thích 身thân 土thổ/độ 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 此thử 約ước 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 故cố 佛Phật 地địa 論luận 云vân 。 如như 是thị 淨tịnh 土độ 。 主chủ 既ký 圓viên 滿mãn 。 應ưng 有hữu 輔phụ 翼dực 。 主chủ 必tất 攝nhiếp 受thọ 輔phụ 翼dực 者giả 故cố 。 諸chư 大đại 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 所sở 雲vân 集tập 。 諸chư 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 。 無vô 如như 是thị 事sự 。 謂vị 初Sơ 地Địa 上thượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 雖tuy 不bất 能năng 集tập 諸chư 佛Phật 自tự 利lợi 受thọ 用dụng 淨tịnh 土độ 。 而nhi 能năng 集tập 會hội 諸chư 佛Phật 利lợi 他tha 受thọ 用dụng 淨tịnh 土độ 。 諸chư 佛Phật 慈từ 悲bi 。 於ư 自tự 識thức 上thượng 。 隨tùy 菩Bồ 薩Tát 宜nghi 。 現hiện 麤thô 妙diệu 土độ 。 菩Bồ 薩Tát 隨tùy 自tự 善thiện 根căn 願nguyện 力lực 。 於ư 自tự 識thức 上thượng 。 似tự 佛Phật 所sở 生sanh 淨tịnh 土độ 相tương/tướng 現hiện 。 雖tuy 是thị 自tự 心tâm 各các 別biệt 變biến 現hiện 。 而nhi 同đồng 一nhất 處xứ 。 形hình 相tướng 相tương 似tự 。 謂vị 為vi 一nhất 土thổ/độ 。 共cộng 集tập 其kỳ 中trung 。 如như 是thị 地địa 上thượng 。 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 為vi 是thị 有hữu 漏lậu 。 為vi 是thị 無vô 漏lậu 。 有hữu 義nghĩa 無vô 漏lậu 。 謂vị 自tự 心tâm 中trung 後hậu 得đắc 無vô 漏lậu 淨tịnh 土độ 種chủng 子tử 願nguyện 力lực 資tư 故cố 。 變biến 生sanh 淨tịnh 土độ 。 於ư 中trung 受thọ 用dụng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 樂lạc 。 以dĩ 初Sơ 地Địa 上thượng 諸chư 菩Bồ 薩Tát 眾chúng 。 證chứng 真Chân 如Như 理lý 。 得đắc 真chân 無vô 漏lậu 。 處xử 真chân 法pháp 流lưu 。 住trụ 真chân 淨tịnh 土độ 。 常thường 見kiến 諸chư 佛Phật 。 故cố 所sở 變biến 土thổ/độ 。 是thị 真chân 無vô 漏lậu 。 道Đạo 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 義nghĩa 有hữu 漏lậu 。 謂vị 自tự 心tâm 中trung 加gia 行hành 有hữu 漏lậu 淨tịnh 土độ 種chủng 子tử 願nguyện 力lực 資tư 故cố 。 變biến 生sanh 淨tịnh 土độ 。 於ư 中trung 受thọ 用dụng 。 大Đại 乘Thừa 法Pháp 樂lạc 。 以dĩ 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 。 雖tuy 證chứng 真Chân 如Như 。 得đắc 真chân 無vô 漏lậu 。 而nhi 七thất 地địa 來lai 。 煩phiền 惱não 現hiện 起khởi 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 尚thượng 有hữu 修tu 斷đoạn 。 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 第đệ 八bát 識thức 體thể 。 能năng 持trì 彼bỉ 故cố 。 現hiện 受thọ 熏huân 故cố 猶do 是thị 有hữu 漏lậu 。 無vô 記ký 性tánh 攝nhiếp 。 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 。 道Đạo 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 決quyết 定định 是thị 善thiện 。 若nhược 十Thập 地Địa 中trung 。 第đệ 八bát 識thức 體thể 是thị 無vô 漏lậu 善thiện 。 應ưng 知tri 佛Phật 地địa 不bất 能năng 執chấp 持trì 有hữu 漏lậu 種chủng 子tử 。 不bất 應ưng 受thọ 熏huân 第đệ 八bát 識thức 體thể 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 無vô 記ký 性tánh 攝nhiếp 。 所sở 變biến 淨tịnh 土độ 。 云vân 何hà 無vô 漏lậu 善thiện 性tánh 所sở 攝nhiếp 。 又hựu 一nhất 有hữu 性tánh 。 無vô 二nhị 實thật 身thân 。 其kỳ 身thân 爾nhĩ 時thời 。 既ký 是thị 有hữu 漏lậu 。 所sở 依y 淨tịnh 土độ 。 云vân 何hà 無vô 漏lậu 。 是thị 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 淨tịnh 土độ 。 是thị 妙diệu 有hữu 漏lậu 。 苦Khổ 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 自tự 心tâm 所sở 變biến 淨tịnh 土độ 有hữu 二nhị 。 若nhược 第đệ 八bát 識thức 所sở 變biến 淨tịnh 土độ 。 是thị 有hữu 漏lậu 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 。 是thị 有hữu 漏lậu 身thân 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。 雖tuy 無vô 漏lậu 善thiện 力lực 所sở 資tư 熏huân 。 其kỳ 相tương/tướng 淨tịnh 妙diệu 。 而nhi 是thị 有hữu 漏lậu 苦Khổ 諦Đế 所sở 攝nhiếp 隨tùy 加gia 行hành 等đẳng 。 所sở 現hiện 亦diệc 爾nhĩ 。 若nhược 隨tùy 後hậu 得đắc 無vô 漏lậu 心tâm 。 變biến 淨tịnh 土độ 影ảnh 像tượng 。 是thị 無vô 漏lậu 識thức 相tương/tướng 分phần/phân 攝nhiếp 故cố 從tùng 無vô 漏lậu 善thiện 種chủng 子tử 生sanh 故cố 。 體thể 是thị 無vô 漏lậu 。 道Đạo 諦Đế 所sở 攝nhiếp 。 言ngôn 蘊uẩn 等đẳng 者giả 。 即tức 無vô 漏lậu 五ngũ 蘊uẩn 。 一nhất 無vô 漏lậu 淨tịnh 戒giới 。 名danh 為vi 戒giới 蘊uẩn 。 二nhị 無vô 漏lậu 定định 名danh 為vi 定định 蘊uẩn 。 三tam 無vô 漏lậu 慧tuệ 。 名danh 為vi 慧tuệ 蘊uẩn 。 四tứ 無Vô 學Học 勝thắng 解giải 。 名danh 解giải 脫thoát 蘊uẩn 。 五ngũ 無Vô 學Học 正chánh 見kiến 。 名danh 解giải 脫thoát 智trí 見kiến 蘊uẩn 。 前tiền 三tam 是thị 因nhân 。 後hậu 二nhị 是thị 果quả 。 五ngũ 蘊uẩn 法Pháp 界Giới 。 一nhất 切thiết 三tam 乘thừa 功công 德đức 所sở 依y 。 通thông 學học 無Vô 學Học 。 無Vô 學Học 圓viên 滿mãn 。 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 。 法pháp 因nhân 緣duyên 雜tạp 引dẫn 生sanh 故cố 。 學học 位vị 分phần/phân 得đắc 。 戒giới 定định 慧tuệ 三tam 。 隨tùy 用dụng 一nhất 性tánh 所sở 引dẫn 生sanh 故cố 。 蘊uẩn 等đẳng 同đồng 異dị 。 滿mãn 分phần 淨tịnh 染nhiễm 。 類loại 此thử 應ưng 知tri 。 第đệ 八bát 有hữu 漏lậu 所sở 變biến 身thân 土thổ/độ 。 亦diệc 是thị 有hữu 漏lậu 。 後hậu 得đắc 無vô 漏lậu 所sở 變biến 身thân 土thổ/độ 。 亦diệc 是thị 無vô 漏lậu 。 故cố 言ngôn 同đồng 也dã 。 第đệ 八bát 所sở 變biến 。 不bất 同đồng 後hậu 得đắc 。 後hậu 得đắc 所sở 變biến 。 不bất 同đồng 第đệ 八bát 。 故cố 言ngôn 異dị 也dã 。 不bất 爾nhĩ 者giả 。 牒điệp 前tiền 一nhất 往vãng 所sở 談đàm 身thân 土thổ/độ 。 皆giai 是thị 隨tùy 機cơ 變biến 現hiện 。 若nhược 不bất 變biến 現hiện 。 則tắc 又hựu 何hà 有hữu 五ngũ 蘊uẩn 十thập 二nhị 處xứ 十thập 八bát 界giới 之chi 建kiến 立lập 也dã 哉tai 。

然nhiên 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 依y 識thức 變biến 現hiện (# 至chí )# 心tâm 與dữ 心tâm 所sở 定định 相tương 應ứng 故cố 。

牒điệp 上thượng 依y 識thức 變biến 現hiện 。 總tổng 結kết 成thành 唯duy 識thức 義nghĩa 。 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 者giả 。 等đẳng 見kiến 分phần/phân 。 相tương 見kiến 俱câu 依y 自tự 證chứng 起khởi 故cố 。 非phi 如như 識thức 性tánh 依y 他tha 中trung 實thật 。 依y 他tha 雖tuy 假giả 。 而nhi 中trung 則tắc 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 故cố 云vân 中trung 實thật 也dã 。 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 依y 識thức 變biến 現hiện 。 即tức 世thế 俗tục 唯duy 識thức 。 識thức 性tánh 依y 他tha 中trung 實thật 。 即tức 勝thắng 義nghĩa 唯duy 識thức 。 故cố 云vân 不bất 爾nhĩ 。 唯duy 識thức 理lý 應ưng 不bất 成thành 。 內nội 境cảnh 即tức 相tương/tướng 分phần/phân 。 或hoặc 許hứa 識thức 與dữ 相tương/tướng 分phần/phân 俱câu 實thật 有hữu 故cố 。 或hoặc 識thức 與dữ 二nhị 分phần 俱câu 依y 他tha 起khởi 故cố 。 依y 他tha 則tắc 虗hư 。 圓viên 成thành 則tắc 實thật 。 如như 識thức 性tánh 言ngôn 。 俱câu 無vô 不bất 可khả 。 此thử 上thượng 。 釋thích 識thức 字tự 也dã 。 唯duy 遮già 境cảnh 有hữu 者giả 。 但đãn 遮già 心tâm 外ngoại 境cảnh 無vô 不bất 遮già 內nội 境cảnh 不bất 離ly 識thức 相tương/tướng 分phân 是thị 無vô 不bất 然nhiên 。 真Chân 如Như 亦diệc 應ưng 非phi 實thật 。 以dĩ 真Chân 如Như 是thị 本bổn 智trí 所sở 緣duyên 。 亦diệc 名danh 內nội 境cảnh 故cố 。 此thử 上thượng 。 釋thích 唯duy 字tự 也dã 。 問vấn 。 內nội 境cảnh 與dữ 識thức 。 既ký 並tịnh 非phi 無vô 。 如như 何hà 但đãn 言ngôn 唯duy 識thức 。 不bất 言ngôn 唯duy 境cảnh 識thức 耶da 。

答đáp 曰viết 。

以dĩ 境cảnh 名danh 通thông 於ư 內nội 外ngoại 故cố 。 謂vị 有hữu 離ly 心tâm 境cảnh 。 不bất 離ly 心tâm 境cảnh 。 恐khủng 濫lạm 外ngoại 境cảnh 。 但đãn 言ngôn 唯duy 識thức 。 為vi 諸chư 愚ngu 夫phu 迷mê 執chấp 外ngoại 境cảnh 。 起khởi 惑hoặc 造tạo 業nghiệp 。 受thọ 生sanh 死tử 苦khổ 。 不bất 解giải 觀quán 心tâm 。 勤cần 求cầu 出xuất 離ly 。 哀ai 愍mẫn 彼bỉ 故cố 。 說thuyết 唯duy 識thức 言ngôn 。 令linh 自tự 觀quán 心tâm 。 出xuất 輪luân 迴hồi 苦khổ 。 非phi 謂vị 內nội 境cảnh 相tướng 分phần/phân 如như 外ngoại 都đô 無vô 也dã 。 或hoặc 相tương 見kiến 分phần/phân 皆giai 識thức 為vi 性tánh 。 真Chân 如Như 亦diệc 是thị 識thức 之chi 實thật 性tánh 。 由do 無vô 始thỉ 來lai 。 內nội 因nhân 外ngoại 緣duyên 重trọng/trùng 習tập 力lực 故cố 。 展triển 轉chuyển 現hiện 起khởi 。 似tự 多đa 分phần 生sanh 。 總tổng 此thử 三tam 分phần/phân 。 故cố 言ngôn 唯duy 識thức 。 故cố 除trừ 識thức 性tánh 。 無vô 別biệt 有hữu 法pháp 。 問vấn 。 唯duy 識thức 性tánh 。 與dữ 唯duy 識thức 。 有hữu 何hà 同đồng 異dị 。 答đáp 。 各các 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 且thả 唯duy 識thức 性tánh 二nhị 義nghĩa 者giả 。 一nhất 者giả 虗hư 妄vọng 唯duy 識thức 性tánh 。 即tức 徧biến 計kế 性tánh 所sở 遣khiển 清thanh 淨tịnh 。 此thử 云vân 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 皆giai 識thức 為vi 性tánh 。 由do 熏huân 習tập 力lực 似tự 多đa 分phần 生sanh 者giả 是thị 也dã 。 二nhị 者giả 真chân 實thật 唯duy 識thức 性tánh 。 即tức 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 所sở 證chứng 清thanh 淨tịnh 。 此thử 云vân 真Chân 如Như 亦diệc 是thị 識thức 之chi 實thật 性tánh 者giả 是thị 也dã 。 唯duy 識thức 二nhị 義nghĩa 者giả 。 一nhất 世thế 俗tục 唯duy 識thức 。 即tức 依y 他tha 起khởi 。 所sở 斷đoạn 清thanh 淨tịnh 。 上thượng 言ngôn 相tương/tướng 分phần/phân 等đẳng 依y 識thức 變biến 現hiện 者giả 是thị 也dã 。 二nhị 勝thắng 義nghĩa 唯duy 識thức 。 即tức 圓viên 成thành 實thật 。 所sở 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 上thượng 言ngôn 識thức 性tánh 依y 他tha 中trung 實thật 者giả 是thị 也dã 。 又hựu 言ngôn 唯duy 識thức 性tánh 相tướng 不bất 同đồng 。 相tương/tướng 是thị 依y 他tha 。 唯duy 是thị 有hữu 為vi 。 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 性tánh 即tức 圓viên 成thành 。 唯duy 是thị 真Chân 如Như 。 無vô 為vi 無vô 漏lậu 。 十thập 卷quyển 之chi 義nghĩa 。 収thâu 攝nhiếp 於ư 此thử 。

此thử 論luận 三tam 分phần/phân 成thành 立lập 唯duy 識thức (# 至chí )# 乃nãi 得đắc 圓viên 滿mãn 非phi 增tăng 減giảm 故cố 。

此thử 釋thích 論luận 名danh 。 言ngôn 三tam 分phần/phân 者giả 。 有hữu 四tứ 。 序tự 正chánh 流lưu 通thông 一nhất 也dã 。 略lược 廣quảng 位vị 二nhị 也dã 。 境cảnh 行hành 果quả 三tam 也dã 。 相tương/tướng 性tánh 位vị 四tứ 也dã 。 以dĩ 此thử 三tam 分phần/phân 。 成thành 立lập 唯duy 識thức 。 故cố 曰viết 成thành 唯duy 識thức 論luận 。 顯hiển 唯duy 識thức 理lý 。 極cực 明minh 淨tịnh 故cố 。 亦diệc 曰viết 淨tịnh 唯duy 識thức 論luận 。 此thử 本bổn 論luận 原nguyên 為vi 世thế 親thân 菩Bồ 薩Tát 。 撮toát 取thủ 瑜du 伽già 要yếu 義nghĩa 。 成thành 三tam 十thập 頌tụng 。 今kim 此thử 論luận 文văn 。 由do 三tam 十thập 頌tụng 。 成thành 立lập 教giáo 理lý 同đồng 果quả 性tánh 相tướng 真chân 妄vọng 徧biến 實thật 有hữu 為vi 無vô 為vi 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 皆giai 是thị 唯duy 識thức 。 如như 是thị 發phát 明minh 唯duy 識thức 之chi 理lý 。 乃nãi 得đắc 圓viên 滿mãn 。 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 故cố 本bổn 論luận 名danh 三tam 十thập 論luận 焉yên 。

已dĩ 依y 聖thánh 教giáo 及cập 正chánh 理lý (# 至chí )# 願nguyện 共cộng 速tốc 。 登đăng 無vô 上thượng 覺giác 。

此thử 即tức 三tam 大đại 分phần/phân 中trung 第đệ 三tam 釋thích 結kết 施thí 願nguyện 分phần/phân 。 前tiền 二nhị 句cú 。 即tức 釋thích 結kết 也dã 。 後hậu 二nhị 句cú 。 即tức 施thí 願nguyện 也dã 。

成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 卷quyển 第đệ 十thập (# 終chung )#