成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 自Tự 攷# 卷quyển 第đệ 二nhị

明minh 武võ 林lâm 蓮liên 居cư 弟đệ 子tử 。 大đại 惠huệ 。 錄lục 。

復phục 如như 何hà 知tri 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 有hữu 實thật 自tự 性tánh 。

復phục 如như 下hạ 。 破phá 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 。 初sơ 大Đại 乘Thừa 問vấn 。

契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 有hữu 三tam 有hữu 為vi 。 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

契Khế 經Kinh 下hạ 。 次thứ 餘dư 乘thừa 答đáp 。 三tam 有hữu 為vi 者giả 。 謂vị 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 三tam 界giới 繫hệ 法pháp 。 若nhược 色sắc 若nhược 心tâm 。 皆giai 屬thuộc 有hữu 為vi 。 有hữu 為vi 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 生sanh 住trụ 異dị 滅diệt 四tứ 相tương/tướng 。 有hữu 為vi 法pháp 上thượng 由do 此thử 無vô 常thường 遷thiên 轉chuyển 不bất 停đình 。 故cố 名danh 此thử 四tứ 為vi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 以dĩ 經kinh 說thuyết 三tam 有hữu 為vi 之chi 有hữu 為vi 相tương/tướng 。 證chứng 知tri 異dị 色sắc 心tâm 外ngoại 別biệt 有hữu 有hữu 為vi 相tương/tướng 。

此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 有hữu 實thật 自tự 性tánh 為vi 證chứng 不bất 成thành 。

此thử 經Kinh 下hạ 。 破phá 。 先tiên 斥xích 引dẫn 經kinh 不bất 當đương 。

非phi 第đệ 六lục 聲thanh 便tiện 表biểu 異dị 體thể (# 至chí )# 無vô 為vi 相tương/tướng 體thể 應ưng 異dị 所sở 相tương/tướng 。

非phi 第đệ 下hạ 。 別biệt 分phần/phân 三tam 番phiên 例lệ 斥xích 。 俱câu 破phá 能năng 所sở 異dị 體thể 。 第đệ 六lục 聲thanh 。 即tức 八bát 轉chuyển 聲thanh 中trung 第đệ 六lục 屬thuộc 聲thanh 也dã 。 唯duy 識thức 開khai 蒙mông 云vân 。 體thể 業nghiệp 具cụ 為vi 從tùng 屬thuộc 依y 呼hô 。 今kim 此thử 之chi 字tự 。 正chánh 當đương 彼bỉ 中trung 第đệ 六lục 屬thuộc 字tự 。 謂vị 繫hệ 屬thuộc 也dã 。 連liên 也dã 。 攝nhiếp 也dã 。 初sơ 直trực 破phá 云vân 。 不bất 可khả 因nhân 此thử 之chi 字tự 。 便tiện 表biểu 能năng 所sở 異dị 體thể 。 次thứ 句cú 例lệ 破phá 。 例lệ 云vân 。 色sắc 心tâm 之chi 體thể 。 體thể 即tức 色sắc 心tâm 。 彼bỉ 既ký 不bất 因nhân 之chi 字tự 表biểu 異dị 。 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。 又hựu 非phi 能năng 下hạ 一nhất 句cú 。 直trực 破phá 。 能năng 相tương/tướng 。 謂vị 生sanh 等đẳng 四tứ 相tương/tướng 。 所sở 相tương/tướng 。 謂vị 三tam 有hữu 為vi 法pháp 。 非phi 字tự 。 破phá 能năng 所sở 定định 異dị 。 次thứ 句cú 例lệ 破phá 。 堅kiên 相tương/tướng 等đẳng 。 等đẳng 濕thấp 煖noãn 動động 。 地địa 等đẳng 。 等đẳng 水thủy 火hỏa 風phong 。 勿vật 字tự 。 約ước 地địa 等đẳng 外ngoại 無vô 堅kiên 等đẳng 破phá 。 又hựu 若nhược 有hữu 下hạ 一nhất 句cú 。 牒điệp 縱túng/tung 。 次thứ 句cú 例lệ 破phá 。 無vô 為vi 相tương/tướng 。 謂vị 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 等đẳng 。 無vô 為vi 所sở 相tương/tướng 。 謂vị 虗hư 空không 等đẳng 。 應ưng 字tự 是thị 反phản 語ngữ 。 應ưng 異dị 者giả 。 反phản 顯hiển 不bất 異dị 也dã 。 彼bỉ 無vô 為vi 能năng 所sở 既ký 不bất 異dị 。 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。

又hựu 生sanh 等đẳng 相tương/tướng 若nhược 體thể 俱câu 有hữu (# 至chí )# 又hựu 住trụ 異dị 滅diệt 用dụng 不bất 應ưng 俱câu 。

又hựu 生sanh 下hạ 。 破phá 能năng 相tương/tướng 有hữu 寶bảo 自tự 性tánh 。 上thượng 計kế 諸chư 有hữu 為vi 相tướng 。 異dị 色sắc 心tâm 外ngoại 有hữu 實thật 自tự 體thể 。 初sơ 句cú 牒điệp 計kế 。 次thứ 句cú 以dĩ 用dụng 奪đoạt 體thể 。 用dụng 不bất 齊tề 興hưng 。 體thể 非phi 俱câu 有hữu 。 若nhược 相tương/tướng 下hạ 。 救cứu 。 以dĩ 相tương 違vi 故cố 用dụng 不bất 頓đốn 興hưng 。 而nhi 體thể 俱câu 有hữu 。 體thể 亦diệc 下hạ 。 立lập 量lượng 例lệ 破phá 體thể 不bất 應ưng 俱câu 有hữu 。 生sanh 等đẳng 用dụng 是thị 有hữu 法pháp 。 不bất 頓đốn 興hưng 宗tông 。 相tương 違vi 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 體thể 。 例lệ 云vân 。 生sanh 等đẳng 體thể 是thị 有hữu 法pháp 。 亦diệc 不bất 應ưng 俱câu 有hữu 宗tông 。 相tương 違vi 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 用dụng 。 又hựu 住trụ 下hạ 。 以dĩ 體thể 奪đoạt 用dụng 。 承thừa 上thượng 立lập 量lượng 體thể 既ký 不bất 俱câu 。 住trụ 異dị 滅diệt 用dụng 亦diệc 不bất 應ưng 俱câu 。 有hữu 餘dư 乘thừa 以dĩ 四tứ 相tương 對đối 三tam 世thế 。 生sanh 在tại 未vị 來lai 。 住trụ 異dị 滅diệt 三tam 。 執chấp 同đồng 現hiện 在tại 故cố 也dã 。 此thử 三tam 既ký 不bất 俱câu 有hữu 。 云vân 何hà 執chấp 同đồng 現hiện 在tại 。

能năng 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 體thể 俱câu 本bổn 有hữu (# 至chí )# 又hựu 執chấp 生sanh 等đẳng 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。

能năng 相tương/tướng 下hạ 。 雙song 破phá 能năng 所sở 體thể 用dụng 俱câu 有hữu 。 初sơ 句cú 牒điệp 執chấp 。 次thứ 句cú 以dĩ 用dụng 例lệ 明minh 。 能năng 相tương/tướng 所sở 相tương/tướng 用dụng 是thị 有hữu 法pháp 。 俱câu 本bổn 有hữu 宗tông 。 無vô 別biệt 性tánh 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 體thể 。 故cố 云vân 用dụng 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 此thử 明minh 立lập 則tắc 俱câu 立lập 。 若nhược 用dụng 俱câu 有hữu 。 又hựu 違vi 上thượng 文văn 用dụng 不bất 頓đốn 興hưng 。 若nhược 謂vị 下hạ 。 破phá 轉chuyển 計kế 。 初sơ 句cú 執chấp 家gia 約ước 更cánh 待đãi 因nhân 緣duyên 。 成thành 上thượng 用dụng 不bất 頓đốn 興hưng 。 次thứ 句cú 破phá 云vân 。 所sở 待đãi 因nhân 緣duyên 。 應ưng 非phi 本bổn 有hữu 。 用dụng 非phi 本bổn 有hữu 。 體thể 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 能năng 所sở 相tương/tướng 用dụng 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 非phi 本bổn 有hữu 宗tông 。 更cánh 待đãi 因nhân 緣duyên 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 能năng 所sở 相tương/tướng 體thể 。 何hà 也dã 。 性tánh 相tướng 同đồng 故cố 。 此thử 明minh 破phá 則tắc 俱câu 破phá 。 體thể 用dụng 既ký 俱câu 非phi 本bổn 有hữu 。 此thử 與dữ 本bổn 執chấp 俱câu 有hữu 相tương 違vi 。 又hựu 執chấp 下hạ 。 承thừa 上thượng 更cánh 待đãi 因nhân 緣duyên 破phá 云vân 。 所sở 執chấp 生sanh 等đẳng 便tiện 為vi 無vô 用dụng 。 因nhân 緣duyên 自tự 生sanh 。 因nhân 緣duyên 自tự 滅diệt 。 非phi 關quan 生sanh 等đẳng 。 故cố 此thử 斥xích 云vân 無vô 用dụng 。

所sở 相tương/tướng 恆hằng 有hữu 而nhi 生sanh 等đẳng 合hợp (# 至chí )# 彼bỉ 此thử 異dị 因nhân 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

所sở 相tương/tướng 下hạ 。 立lập 量lượng 顯hiển 能năng 所sở 不bất 異dị 體thể 。 所sở 相tương/tướng 。 謂vị 三tam 有hữu 為vi 法pháp 。 生sanh 等đẳng 。 謂vị 能năng 相tương/tướng 。 立lập 量lượng 云vân 。 三tam 有hữu 為vi 法pháp 是thị 有hữu 法pháp 。 而nhi 生sanh 等đẳng 合hợp 宗tông 所sở 相tương/tướng 恆hằng 有hữu 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 三tam 無vô 為vi 。 無vô 為vi 所sở 相tương/tướng 恆hằng 有hữu 。 既ký 不bất 與dữ 生sanh 等đẳng 合hợp 。 以dĩ 證chứng 有hữu 為vi 所sở 相tương/tướng 恆hằng 有hữu 。 亦diệc 應ưng 非phi 生sanh 等đẳng 合hợp 也dã 。 能năng 所sở 體thể 異dị 可khả 以dĩ 論luận 合hợp 。 今kim 以dĩ 無vô 為vi 為vi 同đồng 類loại 。 言ngôn 不bất 與dữ 生sanh 等đẳng 合hợp 者giả 。 以dĩ 破phá 有hữu 為vi 法pháp 上thượng 無vô 別biệt 生sanh 等đẳng 來lai 合hợp 。 即tức 有hữu 為vi 法pháp 上thượng 論luận 生sanh 論luận 滅diệt 者giả 。 以dĩ 明minh 非phi 異dị 色sắc 心tâm 別biệt 有hữu 。

又hựu 去khứ 來lai 世thế 非phi 現hiện 非phi 常thường (# 至chí )# 故cố 彼bỉ 所sở 執chấp 進tiến 退thoái 非phi 理lý 。

又hựu 去khứ 下hạ 。 立lập 量lượng 破phá 過quá 未vị 非phi 實thật 有hữu 性tánh 。 立lập 量lượng 如như 文văn 。 以dĩ 四tứ 相tương 對đối 世thế 故cố 。 破phá 三tam 世thế 即tức 破phá 四tứ 相tương/tướng 。 生sanh 名danh 下hạ 。 破phá 對đối 世thế 不bất 當đương 。 生sanh 名danh 下hạ 四tứ 句cú 。 約ước 現hiện 未vị 破phá 不bất 當đương 。 滅diệt 若nhược 下hạ 二nhị 句cú 。 約ước 有hữu 無vô 破phá 不bất 當đương 。 又hựu 滅diệt 下hạ 四tứ 句cú 。 約ước 同đồng 異dị 破phá 不bất 當đương 。 故cố 彼bỉ 下hạ 。 約ước 進tiến 退thoái 結kết 不bất 當đương 。 退thoái 生sanh 於ư 未vị 來lai 。 進tiến 滅diệt 於ư 現hiện 在tại 。 故cố 云vân 非phi 理lý 。

然nhiên 有hữu 為vi 法pháp 因nhân 緣duyên 力lực 故cố 。 (# 至chí )# 後hậu 一nhất 是thị 無vô 故cố 在tại 過quá 去khứ 。

然nhiên 有hữu 下hạ 。 申thân 正chánh 義nghĩa 。 初sơ 六lục 句cú 標tiêu 四tứ 相tương/tướng 。 有hữu 無vô 即tức 生sanh 滅diệt 。 暫tạm 有hữu 即tức 住trụ 異dị 。 本bổn 無vô 下hạ 八bát 句cú 。 釋thích 四tứ 相tương/tướng 。 無vô 而nhi 歘hốt 有hữu 謂vị 之chi 生sanh 。 相tương 似tự 相tương 續tục 謂vị 之chi 住trụ 。 剎sát 那na 遷thiên 改cải 謂vị 之chi 異dị 。 化hóa 有hữu 歸quy 無vô 謂vị 之chi 滅diệt 。 前tiền 三tam 下hạ 。 以dĩ 四tứ 相tương 對đối 二nhị 世thế 。 此thử 異dị 餘dư 乘thừa 所sở 對đối 。

如như 何hà 無vô 法pháp 與dữ 有hữu 為vi 相tương/tướng 。

如như 何hà 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 先tiên 立lập 難nạn/nan 。 問vấn 云vân 。 滅diệt 是thị 無vô 法pháp 。 如như 何hà 與dữ 有hữu 為vi 法pháp 作tác 相tương/tướng 。

表biểu 此thử 後hậu 無vô 為vi 相tương/tướng 何hà 失thất (# 至chí )# 雖tuy 俱câu 名danh 表biểu 而nhi 表biểu 有hữu 異dị 。

表biểu 此thử 下hạ 。 約ước 表biểu 直trực 答đáp 。 生sanh 表biểu 下hạ 。 先tiên 明minh 剎sát 那na 四tứ 相tương/tướng 。 生sanh 表biểu 於ư 今kim 方phương 有hữu 。 滅diệt 表biểu 今kim 猶do 未vị 無vô 。 異dị 表biểu 遷thiên 變biến 改cải 易dị 。 住trụ 表biểu 非phi 久cửu 遠viễn 用dụng 。 故cố 此thử 下hạ 結kết 。

此thử 依y 剎sát 那na 假giả 立lập 四tứ 相tương/tướng (# 至chí )# 是thị 故cố 四tứ 相tương/tướng 皆giai 是thị 假giả 立lập 。

次thứ 明minh 一nhất 期kỳ 四tứ 相tương/tướng 。 此thử 依y 下hạ 。 結kết 前tiền 。 一nhất 期kỳ 下hạ 。 起khởi 後hậu 。 初sơ 有hữu 下hạ 。 正chánh 明minh 。 初sơ 有hữu 。 謂vị 始thỉ 生sanh 時thời 。 後hậu 無vô 。 謂vị 終chung 死tử 時thời 。 後hậu 法pháp 如như 前tiền 。 說thuyết 名danh 相tướng 似tự 。 中trung 無vô 間gián 斷đoạn 。 謂vị 之chi 相tướng 續tục 。 漸tiệm 漸tiệm 改cải 易dị 。 名danh 曰viết 轉chuyển 變biến 。 故cố 經Kinh 云vân 。 二nhị 十thập 之chi 時thời 。 衰suy 於ư 十thập 歲tuế 。 乃nãi 至chí 六lục 十thập 。 日nhật 月nguyệt 歲tuế 時thời 。 念niệm 念niệm 遷thiên 變biến 等đẳng 。 是thị 故cố 下hạ 。 以dĩ 假giả 立lập 結kết 斥xích 餘dư 乘thừa 實thật 有hữu 。

復phục 如như 何hà 知tri 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 有hữu 實thật 詮thuyên 表biểu 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。

復phục 如như 下hạ 。 破phá 名danh 句cú 文văn 身thân 。 先tiên 大Đại 乘Thừa 問vấn 。

契Khế 經Kinh 說thuyết 故cố 如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 佛Phật 得đắc 希hy 有hữu 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。

契Khế 經Kinh 下hạ 。 餘dư 乘thừa 答đáp 。

此thử 經Kinh 不bất 說thuyết 異dị 色sắc 心tâm 等đẳng 有hữu 實thật 名danh 等đẳng 為vi 證chứng 不bất 成thành 。

此thử 經Kinh 下hạ 。 破phá 。 初sơ 斥xích 引dẫn 謬mậu 。

若nhược 名danh 句cú 文văn 異dị 聲thanh 實thật 有hữu 應ưng 如như 色sắc 等đẳng 非phi 實thật 能năng 詮thuyên 。

若nhược 名danh 下hạ 。 立lập 量lượng 破phá 如như 文văn 。 縱túng/tung 其kỳ 異dị 聲thanh 有hữu 。 奪đoạt 其kỳ 非phi 能năng 詮thuyên 。

謂vị 聲thanh 能năng 生sanh 名danh 句cú 文văn 者giả (# 至chí )# 此thử 足túc 能năng 詮thuyên 何hà 用dụng 名danh 等đẳng 。

謂vị 聲thanh 下hạ 。 破phá 聲thanh 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 初sơ 句cú 牒điệp 計kế 。 彼bỉ 計kế 聲thanh 是thị 能năng 生sanh 。 名danh 句cú 文văn 是thị 所sở 生sanh 。 以dĩ 所sở 生sanh 為vi 能năng 詮thuyên 。 能năng 所sở 既ký 異dị 。 復phục 計kế 名danh 等đẳng 異dị 聲thanh 實thật 有hữu 。 此thử 聲thanh 下hạ 。 破phá 。 此thử 聲thanh 自tự 有hữu 音âm 韻vận 屈khuất 曲khúc 。 足túc 可khả 為vi 能năng 詮thuyên 。 何hà 用dụng 生sanh 名danh 等đẳng 為vi 能năng 詮thuyên 。 此thử 破phá 其kỳ 聲thanh 不bất 必tất 生sanh 名danh 等đẳng 為vi 能năng 詮thuyên 。

若nhược 謂vị 聲thanh 上thượng 音âm 韻vận 屈khuất 曲khúc (# 至chí )# 應ưng 異dị 色sắc 處xứ 別biệt 有hữu 實thật 體thể 。

若nhược 謂vị 下hạ 。 破phá 轉chuyển 救cứu 。 初sơ 句cú 牒điệp 救cứu 。 由do 上thượng 許hứa 音âm 韻vận 屈khuất 曲khúc 可khả 為vi 能năng 詮thuyên 。 今kim 救cứu 云vân 。 聲thanh 上thượng 音âm 韻vận 屈khuất 曲khúc 。 即tức 我ngã 所sở 說thuyết 名danh 句cú 文văn 。 體thể 異dị 於ư 聲thanh 而nhi 定định 實thật 有hữu 。 所sở 見kiến 下hạ 。 例lệ 破phá 。 形hình 量lượng 屈khuất 曲khúc 。 謂vị 長trường 短đoản 等đẳng 。 彼bỉ 若nhược 異dị 色sắc 別biệt 有hữu 。 此thử 音âm 韻vận 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 。 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。 此thử 破phá 名danh 等đẳng 異dị 聲thanh 實thật 有hữu 。

若nhược 謂vị 聲thanh 上thượng 音âm 韻vận 屈khuất 曲khúc (# 至chí )# 此thử 應ưng 如như 彼bỉ 聲thanh 不bất 別biệt 生sanh 名danh 等đẳng 。

若nhược 謂vị 下hạ 。 破phá 轉chuyển 救cứu 。 舉cử 喻dụ 轉chuyển 救cứu 。 謂vị 音âm 韻vận 聲thanh 如như 絃huyền 管quản 聲thanh 非phi 是thị 能năng 詮thuyên 。 還hoàn 欲dục 成thành 生sanh 名danh 等đẳng 為vi 能năng 詮thuyên 。 此thử 應ưng 下hạ 。 立lập 量lượng 並tịnh 破phá 。 音âm 韻vận 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 不bất 別biệt 生sanh 名danh 等đẳng 宗tông 。 非phi 能năng 詮thuyên 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 絃huyền 管quản 聲thanh 。 此thử 仍nhưng 牒điệp 後hậu 絃huyền 管quản 聲thanh 非phi 能năng 詮thuyên 。 而nhi 不bất 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 以dĩ 證chứng 音âm 韻vận 聲thanh 既ký 非phi 能năng 詮thuyên 。 亦diệc 不bất 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。

又hựu 誰thùy 說thuyết 彼bỉ 定định 不bất 能năng 詮thuyên (# 至chí )# 不bất 別biệt 生sanh 實thật 。 名danh 句cú 文văn 身thân 。

又hựu 誰thùy 下hạ 。 大Đại 乘Thừa 徵trưng 。 由do 上thượng 餘dư 乘thừa 舉cử 絃huyền 管quản 聲thanh 非phi 能năng 詮thuyên 。 以dĩ 喻dụ 音âm 韻vận 聲thanh 非phi 能năng 詮thuyên 。 今kim 徵trưng 意ý 云vân 。 絃huyền 管quản 聲thanh 亦diệc 可khả 為vi 能năng 詮thuyên 。 如như 人nhân 聞văn 聲thanh 。 了liễu 知tri 宮cung 商thương 等đẳng 音âm 。 以dĩ 證chứng 音âm 韻vận 聲thanh 即tức 是thị 能năng 詮thuyên 。 何hà 用dụng 生sanh 名danh 等đẳng 。 聲thanh 若nhược 下hạ 。 餘dư 乘thừa 立lập 量lượng 救cứu 。 絃huyền 管quản 聲thanh 是thị 有hữu 法pháp 。 無vô 詮thuyên 用dụng 宗tông 。 無vô 情tình 法pháp 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 風phong 鈴linh 聲thanh 。 應ưng 有hữu 者giả 。 反phản 言ngôn 無vô 也dã 上thượng 以dĩ 絃huyền 管quản 聲thanh 喻dụ 同đồng 音âm 韻vận 聲thanh 。 此thử 以dĩ 風phong 鈴linh 聲thanh 喻dụ 同đồng 絃huyền 管quản 聲thanh 。 此thử 三tam 皆giai 無vô 詮thuyên 用dụng 。 必tất 生sanh 名danh 等đẳng 為vi 能năng 詮thuyên 。 此thử 應ưng 下hạ 。 牒điệp 破phá 。 既ký 云vân 絃huyền 管quản 風phong 鈴linh 無vô 詮thuyên 用dụng 。 而nhi 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 此thử 音âm 韻vận 聲thanh 如như 彼bỉ 二nhị 聲thanh 。 亦diệc 不bất 別biệt 生sanh 名danh 句cú 文văn 。 立lập 量lượng 破phá 如như 上thượng 。

若nhược 唯duy 語ngữ 聲thanh 能năng 生sanh 名danh 等đẳng (# 至chí )# 執chấp 能năng 詮thuyên 異dị 語ngữ 天thiên 愛ái 非phi 餘dư 。

若nhược 唯duy 下hạ 。 餘dư 乘thừa 轉chuyển 計kế 。 由do 上thượng 大Đại 乘Thừa 以dĩ 絃huyền 風phong 不bất 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 以dĩ 證chứng 語ngữ 聲thanh 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 今kim 餘dư 乘thừa 計kế 云vân 。 絃huyền 風phong 無vô 情tình 。 不bất 生sanh 名danh 等đẳng 。 唯duy 語ngữ 聲thanh 屬thuộc 有hữu 情tình 。 能năng 生sanh 名danh 等đẳng 。 如như 何hà 下hạ 。 大Đại 乘Thừa 牒điệp 破phá 。 既ký 許hứa 唯duy 語ngữ 能năng 生sanh 。 如như 何hà 不bất 許hứa 唯duy 語ngữ 能năng 詮thuyên 。 而nhi 要yếu 生sanh 名danh 等đẳng 為vi 詮thuyên 耶da 。 何hà 理lý 一nhất 句cú 。 餘dư 乘thừa 難nạn/nan 即tức 。 次thứ 句cú 救cứu 異dị 。 語ngữ 不bất 下hạ 。 大Đại 乘Thừa 約ước 通thông 局cục 如như 次thứ 答đáp 。 能năng 詮thuyên 即tức 語ngữ 。 通thông 欲dục 界giới 人nhân 天thiên 共cộng 了liễu 故cố 。 能năng 詮thuyên 異dị 語ngữ 。 唯duy 局cục 二nhị 禪thiền 已dĩ 上thượng 故cố 。 以dĩ 光quang 為vi 能năng 詮thuyên 。 故cố 云vân 異dị 語ngữ 。 不bất 通thông 下hạ 界giới 。 故cố 曰viết 非phi 餘dư 。

然nhiên 依y 語ngữ 聲thanh 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt (# 至chí )# 文văn 即tức 是thị 字tự 為vi 二nhị 所sở 依y 。

然nhiên 依y 下hạ 。 申thân 正chánh 義nghĩa 。 問vấn 。 既ký 聲thanh 即tức 能năng 詮thuyên 。 如như 何hà 有hữu 名danh 等đẳng 別biệt 。 答đáp 云vân 。 依y 語ngữ 聲thanh 分phần/phân 位vị 差sai 別biệt 。 如như 梵Phạm 音âm 斫chước 芻sô 。 若nhược 二nhị 字tự 分phần/phân 呼hô 。 未vị 有hữu 所sở 目mục 。 說thuyết 為vi 字tự 分phần/phân 位vị 。 若nhược 二nhị 字tự 合hợp 呼hô 。 詮thuyên 於ư 眼nhãn 體thể 。 說thuyết 為vi 名danh 分phần/phân 位vị 。 更cánh 添# 阿a 薩tát 利lợi 縛phược 。 名danh 為vi 眼nhãn 有hữu 漏lậu 。 說thuyết 為vi 句cú 位vị 。 故cố 依y 分phần/phân 位vị 以dĩ 立lập 名danh 等đẳng 。 自tự 性tánh 者giả 。 如như 言ngôn 火hỏa 。 唯duy 詮thuyên 燒thiêu 熱nhiệt 自tự 性tánh 。 差sai 別biệt 者giả 。 如như 言ngôn 香hương 火hỏa 。 簡giản 非phi 草thảo 木mộc 火hỏa 等đẳng 。 文văn 即tức 墨mặc 字tự 。 為vi 二nhị 所sở 依y 。 瑜du 伽già 云vân 。 云vân 何hà 名danh 身Thân 。 謂vị 依y 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 施thi 設thiết 。 自tự 相tương/tướng 施thi 設thiết 。 由do 徧biến 分phân 別biệt 。 為vi 隨tùy 言ngôn 說thuyết 。 唯duy 建kiến 立lập 想tưởng 。 是thị 謂vị 名danh 身thân 。 云vân 何hà 句cú 身thân 。 謂vị 即tức 依y 彼bỉ 自tự 相tương/tướng 施thi 設thiết 。 所sở 有hữu 諸chư 法pháp 。 差sai 別biệt 施thi 設thiết 。 建kiến 立lập 功công 德đức 過quá 失thất 。 雜tạp 染nhiễm 清thanh 淨tịnh 戲hí 論luận 。 是thị 謂vị 句cú 身thân 。 云vân 何hà 文văn 身thân 。 謂vị 名danh 身thân 句cú 身thân 所sở 依y 止chỉ 性tánh 。 所sở 有hữu 字tự 身thân 。 是thị 謂vị 文văn 身thân 。

此thử 三tam 離ly 聲thanh 雖tuy 無vô 別biệt 體thể (# 至chí )# 蘊uẩn 處xứ 界giới 攝nhiếp 亦diệc 各các 有hữu 異dị 。

此thử 三tam 下hạ 。 明minh 不bất 即tức 離ly 。 分phần/phân 位vị 故cố 不bất 離ly 。 差sai 別biệt 故cố 不bất 即tức 。 雖tuy 不bất 即tức 離ly 。 而nhi 假giả 實thật 有hữu 異dị 。 聲thanh 是thị 實thật 法pháp 。 名danh 等đẳng 假giả 立lập 。 由do 此thử 下hạ 。 約ước 二nhị 無vô 礙ngại 解giải 所sở 緣duyên 判phán 差sai 別biệt 。 法pháp 無vô 礙ngại 解giải 緣duyên 名danh 等đẳng 。 辭từ 無vô 礙ngại 解giải 緣duyên 實thật 聲thanh 。 聲thanh 與dữ 下hạ 。 約ước 三tam 科khoa 判phán 異dị 。 色sắc 蘊uẩn 。 聲thanh 處xứ 。 聲thanh 界giới 。 即tức 攝nhiếp 聲thanh 。 行hành 蘊uẩn 。 法pháp 處xứ 。 法Pháp 界Giới 。 即tức 攝nhiếp 名danh 等đẳng 。

且thả 依y 此thử 土thổ/độ 說thuyết 名danh 句cú 文văn (# 至chí )# 妙diệu 香hương 味vị 等đẳng 假giả 立lập 三tam 故cố 。

且thả 依y 下hạ 。 問vấn 云vân 。 聲thanh 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 即tức 以dĩ 為vi 教giáo 。 色sắc 上thượng 屈khuất 曲khúc 。 亦diệc 應ưng 得đắc 為vi 教giáo 。 答đáp 云vân 。 且thả 依y 此thử 土thổ/độ 。 此thử 方phương 真chân 教giáo 體thể 。 清thanh 淨tịnh 在tại 音âm 聞văn 故cố 。 若nhược 通thông 餘dư 土thổ/độ 。 六lục 塵trần 皆giai 可khả 。 光quang 明minh 等đẳng 。 即tức 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 法pháp 塵trần 也dã 。 皆giai 可khả 立lập 名danh 句cú 文văn 。 如như 淨tịnh 名danh 等đẳng 所sở 說thuyết 。 依y 聲thanh 假giả 立lập 。 簡giản 非phi 餘dư 乘thừa 執chấp 為vi 實thật 有hữu 。

有hữu 執chấp 隨tùy 眠miên 異dị 心tâm 心tâm 所sở 是thị 不bất 相tương 應ứng 行hành 蘊uẩn 所sở 攝nhiếp 。

有hữu 執chấp 下hạ 。 別biệt 破phá 隨tùy 眠miên 。 隨tùy 眠miên 。 謂vị 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 隨tùy 逐trục 有hữu 情tình 。 眠miên 伏phục 藏tạng 識thức 。 或hoặc 隨tùy 增tăng 過quá 。 故cố 名danh 隨tùy 眠miên 。

彼bỉ 亦diệc 非phi 理lý 名danh 貪tham 等đẳng 故cố 如như 現hiện 貪tham 等đẳng 。 非phi 不bất 相tương 應ứng 。

彼bỉ 亦diệc 下hạ 。 破phá 。 立lập 量lượng 如như 文văn 。

執chấp 別biệt 有hữu 餘dư 不bất 相tương 應ứng 行hành 。 准chuẩn 前tiền 理lý 趣thú 皆giai 應ưng 遮già 止chỉ 。

執chấp 別biệt 下hạ 。 例lệ 破phá 餘dư 不bất 相tương 應ứng 。 謂vị 流lưu 轉chuyển 。 定định 異dị 。 相tương 應ứng 。 勢thế 速tốc 。 次thứ 第đệ 。

時thời 方phương 。 數số 。 和hòa 合hợp 性tánh 。 不bất 和hòa 合hợp 性tánh 等đẳng 。 法pháp 本bổn 無vô 咎cữu 。 因nhân 執chấp 成thành 過quá 。 是thị 故cố 破phá 情tình 不bất 破phá 法pháp 也dã 。 上thượng 破phá 不bất 相tương 應ứng 行hành 法pháp 竟cánh 。

諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 離ly 色sắc 心tâm 等đẳng 決quyết 定định 實thật 有hữu 。 理lý 不bất 可khả 得đắc 。

諸chư 無vô 下hạ 。 破phá 三tam 無vô 為vi 。 謂vị 虗hư 空không 。 擇trạch 滅diệt 。 非phi 擇trạch 滅diệt 。 先tiên 總tổng 破phá 。

且thả 定định 有hữu 法pháp 略lược 有hữu 三tam 種chủng 。 (# 至chí )# 故cố 不bất 可khả 執chấp 無vô 為vi 定định 有hữu 。

且thả 定định 下hạ 。 引dẫn 例lệ 對đối 顯hiển 。 現hiện 所sở 知tri 如như 色sắc 心tâm 者giả 。 色sắc 有hữu 質chất 礙ngại 。 心tâm 有hữu 緣duyên 慮lự 。 世thế 智trí 可khả 知tri 。 現hiện 受thọ 用dụng 如như 瓶bình 衣y 者giả 。 盛thịnh 持trì 潟# 貯trữ 。 蔽tế 形hình 遮già 醜xú 。 亦diệc 世thế 智trí 知tri 。 不bất 待đãi 比tỉ 量lượng 而nhi 知tri 。 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 。 等đẳng 鼻tị 舌thiệt 身thân 。 謂vị 五ngũ 色sắc 根căn 。 即tức 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 天thiên 眼nhãn 所sở 不bất 能năng 見kiến 。 由do 彼bỉ 彼bỉ 有hữu 生sanh 識thức 之chi 用dụng 。 以dĩ 用dụng 比tỉ 度độ 。 比tỉ 量lượng 證chứng 知tri 。 無vô 為vi 反phản 此thử 。 非phi 世thế 智trí 知tri 。 非phi 比tỉ 量lượng 證chứng 。 此thử 顯hiển 聖thánh 人nhân 現hiện 量lượng 正chánh 智trí 親thân 證chứng 。 故cố 斥xích 云vân 。 不bất 可khả 凡phàm 情tình 世thế 智trí 執chấp 為vi 離ly 識thức 實thật 有hữu 。 設thiết 許hứa 下hạ 。 破phá 實thật 有hữu 。 有hữu 用dụng 者giả 。 縱túng/tung 其kỳ 實thật 有hữu 。 立lập 量lượng 以dĩ 無vô 常thường 破phá 之chi 。 無vô 為vi 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 是thị 無vô 常thường 宗tông 。 有hữu 實thật 用dụng 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 眼nhãn 耳nhĩ 等đẳng 。 以dĩ 有hữu 實thật 用dụng 。 故cố 是thị 無vô 常thường 。 反phản 明minh 無vô 為vi 真chân 常thường 。 非phi 離ly 色sắc 心tâm 實thật 有hữu 。

然nhiên 諸chư 無vô 為vi 所sở 知tri 性tánh 故cố (# 至chí )# 離ly 色sắc 心tâm 等đẳng 實thật 無vô 為vi 性tánh 。

然nhiên 諸chư 下hạ 。 明minh 無vô 為vi 非phi 離ly 色sắc 心tâm 實thật 有hữu 。 立lập 量lượng 如như 文văn 。 上thượng 言ngôn 無vô 為vi 非phi 世thế 共cộng 知tri 。 非phi 如như 色sắc 心tâm 現hiện 所sở 知tri 。 今kim 量lượng 中trung 立lập 無vô 為vi 是thị 所sở 知tri 性tánh 如như 色sắc 心tâm 等đẳng 。 前tiền 後hậu 似tự 違vi 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 前tiền 約ước 色sắc 心tâm 是thị 世thế 智trí 知tri 。 無vô 為vi 非phi 世thế 智trí 知tri 。 今kim 約ước 無vô 為vi 是thị 聖thánh 智trí 證chứng 。 故cố 用dụng 世thế 智trí 所sở 知tri 色sắc 心tâm 為vi 同đồng 喻dụ 。 以dĩ 喻dụ 無vô 為vi 是thị 聖thánh 智trí 知tri 。 義nghĩa 不bất 濫lạm 也dã 。 色sắc 心tâm 等đẳng 所sở 顯hiển 者giả 。 緣duyên 闕khuyết 不bất 生sanh 時thời 。 性tánh 空không 理lý 顯hiển 故cố 。

又hựu 虗hư 空không 等đẳng 為vi 一nhất 為vi 多đa 。

又hựu 虗hư 空không 下hạ 。 約ước 一nhất 多đa 總tổng 徵trưng 。

若nhược 體thể 是thị 一nhất 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 (# 至chí )# 有hữu 應ưng 相tương/tướng 雜tạp 無vô 應ưng 不bất 徧biến 。

若nhược 體thể 下hạ 。 別biệt 破phá 虗hư 空không 體thể 一nhất 。 先tiên 出xuất 虗hư 空không 義nghĩa 。 體thể 一nhất 。 周chu 徧biến 。 容dung 受thọ 。 隨tùy 能năng 下hạ 。 破phá 。 先tiên 初sơ 句cú 破phá 一nhất 。 能năng 合hợp 法pháp 。 謂vị 大đại 小tiểu 方phương 圓viên 等đẳng 。 隨tùy 合hợp 成thành 多đa 。 此thử 以dĩ 徧biến 奪đoạt 一nhất 。 次thứ 句cú 破phá 徧biến 。 若nhược 謂vị 定định 一nhất 。 徧biến 義nghĩa 不bất 成thành 。 一nhất 所sở 合hợp 處xứ 餘dư 不bất 合hợp 故cố 。 此thử 以dĩ 一nhất 奪đoạt 徧biến 。 不bất 爾nhĩ 者giả 雙song 救cứu 是thị 一nhất 是thị 徧biến 。 牒điệp 救cứu 破phá 云vân 。 若nhược 是thị 一nhất 徧biến 。 諸chư 法pháp 應ưng 互hỗ 相tương 徧biến 。 諸chư 法pháp 若nhược 不bất 互hỗ 徧biến 。 則tắc 一nhất 徧biến 之chi 義nghĩa 仍nhưng 復phục 不bất 成thành 。 此thử 以dĩ 諸chư 法pháp 不bất 互hỗ 徧biến 。 雙song 破phá 一nhất 徧biến 。 若nhược 謂vị 下hạ 。 轉chuyển 救cứu 。 若nhược 虗hư 空không 與dữ 法pháp 合hợp 。 則tắc 有hữu 如như 上thượng 體thể 多đa 。 餘dư 不bất 合hợp 。 互hỗ 相tương 徧biến 。 三tam 過quá 。 今kim 謂vị 虗hư 空không 不bất 與dữ 法pháp 合hợp 。 體thể 一nhất 體thể 徧biến 皆giai 成thành 。 不bất 與dữ 法pháp 合hợp 者giả 。 虗hư 空không 自tự 虗hư 空không 。 諸chư 法pháp 自tự 諸chư 法pháp 。 容dung 受thọ 之chi 義nghĩa 則tắc 不bất 成thành 。 立lập 量lượng 破phá 不bất 能năng 容dung 受thọ 。 虗hư 空không 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 非phi 容dung 受thọ 宗tông 。 不bất 與dữ 法pháp 合hợp 故cố 因nhân 。 喻dụ 餘dư 無vô 為vi 。 又hựu 色sắc 下hạ 。 復phục 破phá 一nhất 徧biến 。 上thượng 約ước 空không 中trung 容dung 色sắc 破phá 。 此thử 約ước 色sắc 中trung 有hữu 空không 破phá 。 雜tạp 則tắc 非phi 一nhất 。 無vô 則tắc 不bất 徧biến 。 此thử 約ước 有hữu 無vô 破phá 一nhất 破phá 徧biến 也dã 。

一nhất 部bộ 一nhất 品phẩm 結kết 法pháp 斷đoạn 時thời (# 至chí )# 執chấp 彼bỉ 體thể 一nhất 理lý 應ưng 爾nhĩ 故cố 。

一nhất 部bộ 下hạ 。 破phá 餘dư 二nhị 無vô 為vi 。 先tiên 破phá 一nhất 。 一nhất 部bộ 。 謂vị 貪tham 嗔sân 等đẳng 部bộ 。 一nhất 品phẩm 。 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 品phẩm 。 結kết 法pháp 者giả 。 上thượng 下hạ 五ngũ 分phần/phân 煩phiền 惱não 結kết 使sử 也dã 。 擇trạch 滅diệt 者giả 。 以dĩ 智trí 慧tuệ 決quyết 擇trạch 。 斷đoạn 諸chư 結kết 使sử 也dã 。 非phi 擇trạch 滅diệt 者giả 。 不bất 由do 智trí 決quyết 。 諸chư 法pháp 緣duyên 闕khuyết 不bất 生sanh 時thời 。 性tánh 空không 理lý 顯hiển 。 名danh 非phi 擇trạch 滅diệt 。 破phá 義nghĩa 如như 文văn 。

若nhược 體thể 是thị 多đa 便tiện 有hữu 品phẩm 類loại (# 至chí )# 虗hư 空không 又hựu 應ưng 非phi 徧biến 容dung 受thọ 。

若nhược 體thể 下hạ 。 立lập 量lượng 破phá 多đa 。 初sơ 量lượng 總tổng 破phá 三tam 無vô 為vi 。 虗hư 空không 等đẳng 無vô 為vi 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 實thật 無vô 為vi 宗tông 。 有hữu 品phẩm 類loại 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 色sắc 等đẳng 。 虗hư 空không 下hạ 。 立lập 量lượng 別biệt 破phá 虗hư 空không 無vô 為vi 。 虗hư 空không 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 徧biến 容dung 受thọ 宗tông 有hữu 品phẩm 類loại 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 色sắc 等đẳng 。

餘dư 部bộ 所sở 執chấp 離ly 心tâm 心tâm 所sở 實thật 有hữu 無vô 為vi 准chuẩn 前tiền 應ưng 破phá 。

餘dư 部bộ 下hạ 。 例lệ 破phá 餘dư 部bộ 。 所sở 執chấp 者giả 。 即tức 後hậu 三tam 種chủng 無vô 為vi 。 准chuẩn 前tiền 一nhất 多đa 例lệ 破phá 。

又hựu 諸chư 無vô 為vi 許hứa 無vô 因nhân 果quả 故cố 應ưng 如như 兔thố 角giác 非phi 異dị 心tâm 等đẳng 有hữu 。

又hựu 諸chư 下hạ 。 上thượng 破phá 無vô 為vi 非phi 實thật 有hữu 。 此thử 中trung 約ước 無vô 因nhân 果quả 故cố 因nhân 。 立lập 量lượng 總tổng 破phá 諸chư 無vô 為vi 離ly 心tâm 之chi 執chấp 。

然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết 有hữu 虗hư 空không 等đẳng 諸chư 無vô 為vi 法Pháp 。 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。

然nhiên 契khế 下hạ 。 顯hiển 正chánh 義nghĩa 。 總tổng 標tiêu 二nhị 種chủng 。

一nhất 依y 識thức 變biến 假giả 施thi 設thiết 有hữu (# 至chí )# 無vô 有hữu 變biến 易dị 。 假giả 說thuyết 為vi 常thường 。

一nhất 依y 下hạ 。 明minh 依y 識thức 變biến 施thi 設thiết 。 初sơ 句cú 標tiêu 。 謂vị 依y 意ý 識thức 分phân 別biệt 變biến 也dã 。 謂vị 曾tằng 下hạ 。 釋thích 。 始thỉ 則tắc 聞văn 名danh 分phân 別biệt 。 由do 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 。 數số 修tu 觀quán 力lực 。 後hậu 心tâm 心tâm 所sở 生sanh 時thời 。 似tự 無vô 為vi 相tương/tướng 。 隨tùy 觀quán 變biến 現hiện 。 依y 識thức 所sở 變biến 。 此thử 獨độc 影ảnh 境cảnh 也dã 。 此thử 所sở 下hạ 。 通thông 妨phương 。 問vấn 曰viết 。 無vô 為vi 體thể 常thường 。 今kim 所sở 變biến 相tương/tướng 。 隨tùy 心tâm 生sanh 滅diệt 。 云vân 何hà 言ngôn 常thường 。 釋thích 云vân 。 前tiền 後hậu 相tương 似tự 者giả 。 由do 前tiền 引dẫn 後hậu 。 以dĩ 後hậu 似tự 前tiền 故cố 。 無vô 有hữu 變biến 易dị 者giả 。 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 同đồng 故cố 。 雖tuy 非phi 真chân 常thường 。 故cố 可khả 假giả 說thuyết 。

二nhị 依y 法pháp 性tánh 假giả 施thi 設thiết 有hữu (# 至chí )# 是thị 法pháp 真chân 理lý 故cố 名danh 法pháp 性tánh 。

二nhị 依y 下hạ 。 明minh 依y 法pháp 性tánh 施thi 設thiết 。 初sơ 句cú 標tiêu 。 謂vị 空không 下hạ 。 釋thích 。 先tiên 出xuất 所sở 依y 法pháp 性tánh 。 初sơ 句cú 指chỉ 體thể 。 空không 無vô 我ngã 。 謂vị 能năng 觀quán 觀quán 智trí 。 真Chân 如Như 。 謂vị 所sở 顯hiển 實thật 理lý 。 有hữu 無vô 下hạ 。 示thị 義nghĩa 。 與dữ 一nhất 切thiết 法pháp 。 非phi 一nhất 異dị 者giả 。 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 俗tục 。 此thử 法pháp 性tánh 。 即tức 真chân 。 故cố 言ngôn 非phi 一nhất 。 真Chân 如Như 徧biến 在tại 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 不bất 離ly 真Chân 如Như 。 故cố 言ngôn 非phi 異dị 。 是thị 法pháp 下hạ 。 依y 理lý 立lập 名danh 。 法pháp 性tánh 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 所sở 依y 真chân 實thật 理lý 性tánh 。

離ly 諸chư 障chướng 礙ngại 。 故cố 名danh 虗hư 空không (# 至chí )# 理lý 非phi 妄vọng 倒đảo 故cố 名danh 真Chân 如Như 。

離ly 諸chư 下hạ 。 次thứ 明minh 假giả 施thi 設thiết 有hữu 。 顯hiển 依y 一nhất 理lý 。 施thi 設thiết 眾chúng 名danh 。 諸chư 障chướng 礙ngại 者giả 。 謂vị 色sắc 心tâm 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 簡giản 擇trạch 力lực 者giả 。 智trí 慧tuệ 觀quán 力lực 。 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 謂vị 諸chư 煩phiền 惱não 執chấp 障chướng 。 究cứu 竟cánh 證chứng 會hội 。 謂vị 所sở 證chứng 所sở 會hội 真chân 理lý 。 不bất 由do 等đẳng 者giả 。 謂vị 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 緣duyên 闕khuyết 所sở 顯hiển 者giả 。 諸chư 法pháp 緣duyên 離ly 。 性tánh 空không 理lý 顯hiển 。 苦khổ 樂lạc 受thọ 滅diệt 者giả 。 四tứ 禪thiền 捨xả 念niệm 清thanh 淨tịnh 。 苦khổ 樂lạc 頓đốn 捨xả 。 鬬đấu 心tâm 不bất 交giao 。 想tưởng 受thọ 不bất 行hành 者giả 。 第đệ 九cửu 次thứ 第đệ 定định 。 不bất 恆hằng 行hành 。 恆hằng 行hành 染nhiễm 汙ô 心tâm 心tâm 所sở 滅diệt 。 名danh 滅diệt 盡tận 定định 。 此thử 五ngũ 皆giai 依y 真Chân 如Như 假giả 立lập 。 真Chân 如Như 亦diệc 假giả 施thi 設thiết 。 揚dương 聲thanh 止chỉ 響hưởng 故cố 。 遮già 撥bát 下hạ 。 顯hiển 真Chân 如Như 名danh 亦diệc 是thị 假giả 立lập 。 損tổn 減giảm 名danh 撥bát 無vô 。 增tăng 益ích 名danh 執chấp 有hữu 。 勿vật 幻huyễn 曰viết 實thật 。 非phi 妄vọng 曰viết 真chân 。 空không 有hữu 真chân 實thật 之chi 名danh 。 遣khiển 情tình 施thi 設thiết 。

不bất 同đồng 餘dư 宗tông 離ly 色sắc 心tâm 等đẳng (# 至chí )# 故cố 諸chư 無vô 為vi 非phi 定định 實thật 有hữu 。

不bất 同đồng 下hạ 。 結kết 示thị 上thượng 破phá 無vô 為vi 法pháp 竟cánh 。

外ngoại 道đạo 餘dư 乘thừa 所sở 執chấp 諸chư 法pháp (# 至chí )# 亦diệc 如như 幻huyễn 事sự 非phi 真chân 實thật 有hữu 。

外ngoại 道đạo 下hạ 。 以dĩ 三tam 量lượng 總tổng 顯hiển 外ngoại 道đạo 餘dư 乘thừa 所sở 執chấp 諸chư 法pháp 。 非phi 離ly 心tâm 有hữu 。 非phi 實thật 有hữu 性tánh 。 所sở 取thủ 能năng 取thủ 。 即tức 相tương 見kiến 二nhị 分phần 。 彼bỉ 此thử 。 即tức 本bổn 質chất 相tương/tướng 分phần/phân 。 初sơ 量lượng 顯hiển 所sở 取thủ 非phi 離ly 識thức 有hữu 。 次thứ 量lượng 顯hiển 能năng 緣duyên 不bất 緣duyên 外ngoại 質chất 。 唯duy 緣duyên 內nội 境cảnh 。 三tam 量lượng 顯hiển 心tâm 心tâm 所sở 是thị 如như 幻huyễn 有hữu 。 非phi 是thị 實thật 有hữu 。 三tam 量lượng 皆giai 如như 文văn 。 上thượng 言ngôn 外ngoại 境cảnh 不bất 有hữu 。 內nội 心tâm 不bất 空không 。 恐khủng 執chấp 者giả 計kế 心tâm 為vi 實thật 。 故cố 以dĩ 如như 幻huyễn 遣khiển 之chi 。 五ngũ 位vị 諸chư 法pháp 悉tất 破phá 竟cánh 。

為vi 遣khiển 妄vọng 執chấp 心tâm 心tâm 所sở 外ngoại (# 至chí )# 如như 執chấp 外ngoại 境cảnh 亦diệc 是thị 法pháp 執chấp 。

為vi 遣khiển 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 問vấn 云vân 。 上thượng 破phá 外ngoại 境cảnh 不bất 有hữu 。 廣quảng 明minh 內nội 心tâm 不bất 無vô 。 今kim 何hà 言ngôn 亦diệc 如như 幻huyễn 耶da 。 釋thích 意ý 可khả 知tri 。

然nhiên 諸chư 法pháp 執chấp 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 (# 至chí )# 妄vọng 計kế 度độ 故cố 。 決quyết 定định 非phi 有hữu 。

然nhiên 諸chư 下hạ 。 束thúc 廣quảng 從tùng 略lược 。 釋thích 義nghĩa 與dữ 前tiền 我ngã 執chấp 義nghĩa 同đồng 。 但đãn 我ngã 法pháp 為vi 異dị 耳nhĩ 。 俱câu 生sanh 下hạ 。 明minh 俱câu 生sanh 起khởi 相tương/tướng 。 此thử 復phục 下hạ 。 明minh 執chấp 相tướng 。 此thử 二nhị 下hạ 明minh 斷đoạn 相tương/tướng 。 分phân 別biệt 下hạ 。 明minh 分phân 別biệt 起khởi 相tương/tướng 。 此thử 亦diệc 下hạ 。 明minh 執chấp 相tướng 。 此thử 二nhị 下hạ 。 明minh 斷đoạn 相tương/tướng 。 如như 是thị 下hạ 。 約ước 相tương/tướng 分phần/phân 本bổn 質chất 結kết 判phán 有hữu 無vô 。 是thị 故cố 下hạ 。 總tổng 結kết 妄vọng 執chấp 。 然nhiên 似tự 下hạ 。 約ước 依y 他tha 徧biến 計kế 判phán 有hữu 無vô 。

故cố 世Thế 尊Tôn 說thuyết 慈Từ 氏Thị 當đương 知tri (# 至chí )# 依y 他tha 起khởi 性tánh 如như 幻huyễn 事sự 等đẳng 。

故cố 世thế 下hạ 。 引dẫn 證chứng 立lập 量lượng 如như 文văn 。 諸chư 識thức 所sở 緣duyên 二nhị 句cú 。 此thử 明minh 非phi 離ly 心tâm 有hữu 依y 。 他tha 如như 幻huyễn 二nhị 句cú 。 此thử 明minh 不bất 可khả 執chấp 實thật 。 上thượng 破phá 法pháp 執chấp 竟cánh 。

如như 是thị 外ngoại 道đạo 。 餘dư 乘thừa 所sở 執chấp (# 至chí )# 緣duyên 用dụng 必tất 依y 實thật 有hữu 體thể 故cố 。

如như 是thị 下hạ 。 總tổng 結kết 。 顯hiển 我ngã 法pháp 離ly 識thức 。 皆giai 非phi 實thật 有hữu 。 故cố 心tâm 下hạ 。 結kết 簡giản 心tâm 外ngoại 法pháp 。 初sơ 句cú 結kết 心tâm 外ngoại 本bổn 質chất 色sắc 。 非phi 是thị 親thân 所sở 緣duyên 緣duyên 。 次thứ 句cú 結kết 必tất 用dụng 有hữu 實thật 體thể 相tướng 分phần/phân 境cảnh 。 為vi 所sở 緣duyên 緣duyên 。

現hiện 在tại 彼bỉ 聚tụ 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 (# 至chí )# 如như 非phi 所sở 緣duyên 他tha 聚tụ 攝nhiếp 故cố 。

現hiện 在tại 下hạ 。 立lập 量lượng 簡giản 心tâm 外ngoại 心tâm 。 亦diệc 非phi 親thân 所sở 緣duyên 緣duyên 如như 文văn 。 彼bỉ 此thử 者giả 。 心tâm 王vương 與dữ 心tâm 所sở 共cộng 為vi 一nhất 聚tụ 。 諸chư 識thức 相tương 望vọng 。 互hỗ 為vi 彼bỉ 此thử 。 非phi 所sở 緣duyên 者giả 。 如như 眼nhãn 識thức 望vọng 聲thanh 名danh 非phi 所sở 緣duyên 。

同đồng 聚tụ 心tâm 所sở 亦diệc 非phi 親thân 所sở 緣duyên 自tự 體thể 異dị 故cố 如như 餘dư 非phi 所sở 取thủ 。

同đồng 聚tụ 下hạ 。 立lập 量lượng 簡giản 心tâm 所sở 。 亦diệc 非phi 心tâm 王vương 親thân 所sở 緣duyên 緣duyên 。 如như 文văn 。 自tự 體thể 異dị 者giả 。 心tâm 王vương 心tâm 所sở 各các 有hữu 自tự 證chứng 體thể 故cố 。 如như 餘dư 非phi 所sở 緣duyên 者giả 。 如như 聲thanh 非phi 眼nhãn 所sở 緣duyên 。 彼bỉ 聚tụ 心tâm 非phi 此thử 聚tụ 緣duyên 。

由do 此thử 應ưng 知tri 。 實thật 無vô 外ngoại 境cảnh 唯duy 有hữu 內nội 識thức 似tự 外ngoại 境cảnh 生sanh 。

由do 此thử 下hạ 。 結kết 。 由do 上thượng 從tùng 疎sơ 以dĩ 至chí 親thân 。 不bất 但đãn 不bất 緣duyên 心tâm 外ngoại 法pháp 。 亦diệc 不bất 緣duyên 心tâm 外ngoại 心tâm 。 又hựu 亦diệc 不bất 緣duyên 自tự 聚tụ 王vương 外ngoại 所sở 。 由do 此thử 王vương 尚thượng 不bất 緣duyên 所sở 。 心tâm 尚thượng 不bất 緣duyên 心tâm 。 故cố 知tri 實thật 無vô 外ngoại 境cảnh 。 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 似tự 外ngoại 境cảnh 生sanh 。 以dĩ 結kết 前tiền 頌tụng 彼bỉ 依y 識thức 所sở 變biến 之chi 意ý 。

是thị 故cố 契Khế 經Kinh 伽già 他tha 中trung 說thuyết (# 至chí )# 習tập 氣khí 擾nhiễu 濁trược 心tâm 故cố 似tự 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 。

是thị 故cố 下hạ 。 引dẫn 證chứng 如như 文văn 。

有hữu 作tác 是thị 難nạn/nan 若nhược 無vô 離ly 識thức (# 至chí )# 如như 何hà 說thuyết 心tâm 似tự 外ngoại 境cảnh 轉chuyển 。

有hữu 作tác 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 先tiên 難nạn/nan 。 此thử 難nạn/nan 即tức 躡niếp 上thượng 似tự 字tự 而nhi 生sanh 。 標tiêu 中trung 反phản 言ngôn 無vô 實thật 我ngã 法pháp 。 假giả 亦diệc 應ưng 無vô 。 謂vị 假giả 下hạ 。 釋thích 。 先tiên 法pháp 。 次thứ 喻dụ 。 真chân 火hỏa 。 喻dụ 真chân 事sự 。 似tự 火hỏa 。 喻dụ 似tự 事sự 。 猛mãnh 赤xích 法pháp 。 喻dụ 共cộng 法pháp 。 乃nãi 可khả 下hạ 。 結kết 。 假giả 說thuyết 牛ngưu 等đẳng 。 重trọng/trùng 立lập 喻dụ 。 我ngã 法pháp 下hạ 。 例lệ 標tiêu 結kết 成thành 。 斯tư 則tắc 有hữu 假giả 似tự 故cố 。 亦diệc 應ưng 有hữu 實thật 。 若nhược 無vô 有hữu 實thật 。 應ưng 無vô 假giả 似tự 。 云vân 何hà 說thuyết 言ngôn 。 似tự 外ngoại 境cảnh 生sanh 。 反phản 覆phúc 成thành 難nạn/nan 。

彼bỉ 難nạn/nan 非phi 理lý 離ly 識thức 我ngã 法pháp (# 至chí )# 假giả 說thuyết 火hỏa 等đẳng 俱câu 不bất 成thành 故cố 。

彼bỉ 難nạn/nan 下hạ 。 答đáp 。 初sơ 文văn 指chỉ 前tiền 總tổng 破phá 。 次thứ 句cú 總tổng 標tiêu 依y 類loại 依y 實thật 俱câu 不bất 成thành 。 類loại 。 謂vị 似tự 類loại 。 即tức 似tự 事sự 也dã 。 人nhân 之chi 猛mãnh 赤xích 類loại 乎hồ 火hỏa 。 故cố 言ngôn 類loại 。 火hỏa 之chi 猛mãnh 赤xích 是thị 實thật 有hữu 。 故cố 言ngôn 實thật 。

衣y 類loại 假giả 說thuyết 理lý 且thả 不bất 成thành (# 至chí )# 應ưng 亦diệc 於ư 水thủy 等đẳng 假giả 說thuyết 火hỏa 等đẳng 名danh 。

依y 類loại 下hạ 。 先tiên 破phá 喻dụ 中trung 依y 類loại 。 初sơ 句cú 牒điệp 計kế 總tổng 斥xích 。 猛mãnh 赤xích 下hạ 。 別biệt 破phá 。 火hỏa 之chi 猛mãnh 以dĩ 勢thế 言ngôn 。 赤xích 以dĩ 色sắc 言ngôn 。 變biến 生sanh 成thành 熟thục 。 化hóa 有hữu 歸quy 無vô 。 名danh 之chi 為vi 德đức 。 人nhân 之chi 猛mãnh 以dĩ 性tánh 言ngôn 。 赤xích 以dĩ 色sắc 言ngôn 。 言ngôn 類loại 有hữu 二nhị 。 謂vị 猛mãnh 赤xích 相tương/tướng 。 及cập 德đức 。 然nhiên 人nhân 之chi 猛mãnh 赤xích 類loại 真chân 火hỏa 有hữu 。 猛mãnh 赤xích 之chi 德đức 非phi 類loại 有hữu 故cố 。 是thị 則tắc 猛mãnh 赤xích 類loại 有hữu 。 德đức 則tắc 不bất 共cộng 。 若nhược 無vô 共cộng 德đức 而nhi 可khả 假giả 說thuyết 。 水thủy 無vô 火hỏa 德đức 。 何hà 不bất 名danh 火hỏa 。 以dĩ 水thủy 亦diệc 有hữu 猛mãnh 赤xích 法pháp 故cố 。

若nhược 謂vị 猛mãnh 等đẳng 雖tuy 非phi 類loại 德đức (# 至chí )# 現hiện 見kiến 亦diệc 有hữu 互hỗ 相tương 離ly 故cố 。

若nhược 謂vị 下hạ 。 牒điệp 救cứu 云vân 。 猛mãnh 赤xích 之chi 德đức 雖tuy 非phi 類loại 有hữu 。 然nhiên 人nhân 色sắc 赤xích 者giả 性tánh 必tất 猛mãnh 。 性tánh 猛mãnh 者giả 色sắc 必tất 赤xích 。 有hữu 似tự 乎hồ 火hỏa 一nhất 體thể 不bất 離ly 。 故cố 可khả 於ư 人nhân 假giả 說thuyết 火hỏa 名danh 。 此thử 亦diệc 下hạ 。 破phá 。 現hiện 見kiến 有hữu 人nhân 猛mãnh 而nhi 不bất 赤xích 。 赤xích 而nhi 不bất 猛mãnh 故cố 。

類loại 既ký 無vô 德đức 又hựu 互hỗ 相tương 離ly (# 至chí )# 故cố 知tri 假giả 說thuyết 不bất 依y 類loại 成thành 。

類loại 既ký 下hạ 。 結kết 不bất 依y 類loại 。

依y 實thật 假giả 說thuyết 理lý 亦diệc 不bất 成thành (# 至chí )# 無vô 共cộng 假giả 說thuyết 有hữu 過quá 同đồng 前tiền 。

依y 實thật 下hạ 。 次thứ 破phá 依y 實thật 。 實thật 者giả 。 即tức 猛mãnh 赤xích 德đức 也dã 。 初sơ 句cú 牒điệp 計kế 總tổng 斥xích 。 猛mãnh 赤xích 下hạ 。 別biệt 破phá 。 初sơ 句cú 標tiêu 猛mãnh 赤xích 德đức 非phi 人nhân 火hỏa 共cộng 有hữu 。 謂vị 猛mãnh 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 非phi 共cộng 有hữu 。 此thử 中trung 亦diệc 約ước 無vô 共cộng 德đức 破phá 。 人nhân 之chi 猛mãnh 赤xích 。 以dĩ 色sắc 心tâm 為vi 體thể 。 依y 人nhân 而nhi 住trụ 。 火hỏa 之chi 猛mãnh 赤xích 。 以dĩ 火hỏa 微vi 。 色sắc 微vi 。 觸xúc 微vi 為vi 體thể 。 依y 火hỏa 而nhi 住trụ 。 既ký 人nhân 火hỏa 之chi 德đức 體thể 依y 各các 異dị 。 則tắc 人nhân 無vô 火hỏa 德đức 而nhi 可khả 假giả 說thuyết 。 過quá 同đồng 說thuyết 水thủy 。

若nhược 謂vị 人nhân 火hỏa 德đức 相tương 似tự 故cố (# 至chí )# 由do 此thử 假giả 說thuyết 不bất 依y 實thật 成thành 。

若nhược 謂vị 下hạ 。 牒điệp 轉chuyển 救cứu 云vân 。 德đức 相tương 似tự 故cố 可khả 假giả 說thuyết 者giả 。 理lý 亦diệc 下hạ 。 破phá 。 但đãn 說thuyết 似tự 火hỏa 人nhân 。 不bất 言ngôn 似tự 德đức 人nhân 故cố 。 由do 此thử 下hạ 。 結kết 不bất 依y 實thật 。

又hựu 假giả 必tất 依y 真chân 事sự 立lập 者giả (# 至chí )# 故cố 知tri 假giả 說thuyết 不bất 依y 真chân 事sự 。

又hựu 假giả 下hạ 。 次thứ 破phá 法pháp 。 初sơ 牒điệp 計kế 總tổng 斥xích 。 真chân 謂vị 下hạ 。 先tiên 出xuất 真chân 相tương/tướng 。 真chân 謂vị 自tự 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 法pháp 自tự 體thể 。 如như 地địa 之chi 堅kiên 性tánh 。 水thủy 之chi 濕thấp 性tánh 等đẳng 。 乃nãi 無vô 分phân 別biệt 。 現hiện 量lượng 智trí 得đắc 。 假giả 智trí 及cập 詮thuyên 俱câu 非phi 其kỳ 境cảnh 者giả 。 此thử 言ngôn 真chân 相tương/tướng 俱câu 非phi 假giả 智trí 及cập 詮thuyên 所sở 得đắc 之chi 境cảnh 。 正chánh 明minh 假giả 不bất 依y 真chân 。 謂vị 假giả 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 。 假giả 智trí 者giả 。 謂vị 作tác 行hành 解giải 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 。 言ngôn 詮thuyên 者giả 。 謂vị 表biểu 義nghĩa 名danh 句cú 文văn 身thân 。 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 等đẳng 者giả 。 如như 五ngũ 識thức 。 及cập 明minh 了liễu 意ý 識thức 初sơ 念niệm 。 俱câu 現hiện 量lượng 心tâm 。 得đắc 法Pháp 之chi 自tự 相tương/tướng 。 若nhược 後hậu 念niệm 意ý 識thức 起khởi 時thời 。 是thị 帶đái 名danh 言ngôn 有hữu 作tác 解giải 心tâm 。 唯duy 於ư 色sắc 等đẳng 共cộng 相tương 而nhi 轉chuyển 。 共cộng 相tương 者giả 。 謂vị 諸chư 法pháp 上thượng 無vô 常thường 無vô 我ngã 等đẳng 相tương/tướng 。 乃nãi 有hữu 分phân 別biệt 比tỉ 量lượng 假giả 智trí 所sở 得đắc 。 亦diệc 非phi 下hạ 。 謂vị 假giả 智trí 詮thuyên 雖tuy 不bất 得đắc 自tự 相tương/tướng 。 亦diệc 非phi 離ly 此thử 別biệt 有hữu 方phương 便tiện 施thi 設thiết 自tự 相tương/tướng 為vi 假giả 所sở 依y 。 此thử 總tổng 言ngôn 假giả 智trí 不bất 詮thuyên 真chân 。 假giả 智trí 但đãn 依y 意ý 言ngôn 聲thanh 起khởi 。 意ý 言ngôn 不bất 及cập 處xứ 。 此thử 智trí 便tiện 不bất 行hành 。 能năng 詮thuyên 。 謂vị 言ngôn 及cập 智trí 。 所sở 詮thuyên 謂vị 義nghĩa 與dữ 境cảnh 。 故cố 知tri 下hạ 。 結kết 假giả 不bất 依y 真chân 。

由do 此thử 但đãn 依y 似tự 事sự 而nhi 轉chuyển (# 至chí )# 是thị 故cố 彼bỉ 難nạn/nan 不bất 應ưng 正chánh 理lý 。

由do 此thử 下hạ 。 申thân 正chánh 義nghĩa 。 似tự 事sự 者giả 。 謂vị 共cộng 相tương 也dã 。 增tăng 益ích 者giả 。 謂vị 現hiện 量lượng 智trí 了liễu 自tự 相tương/tướng 已dĩ 。 於ư 後hậu 剎sát 那na 有hữu 比tỉ 量lượng 智trí 變biến 現hiện 影ảnh 相tương/tướng 。 此thử 是thị 增tăng 益ích 。 由do 前tiền 假giả 智trí 既ký 不bất 依y 真chân 事sự 似tự 事sự 而nhi 立lập 。 故cố 知tri 但đãn 依y 增tăng 益ích 似tự 相tương/tướng 而nhi 轉chuyển 。 問vấn 曰viết 。 前tiền 言ngôn 不bất 依y 似tự 事sự 。 今kim 言ngôn 但đãn 依y 似tự 事sự 。 此thử 云vân 何hà 通thông 。 答đáp 前tiền 言ngôn 似tự 者giả 。 約ước 事sự 彼bỉ 此thử 言ngôn 似tự 。 如như 鍮thâu 似tự 金kim 。 此thử 相tương 似tự 似tự 也dã 。 此thử 言ngôn 似tự 者giả 。 約ước 識thức 變biến 影ảnh 相tương/tướng 。 增tăng 益ích 境cảnh 言ngôn 似tự 。 故cố 前tiền 言ngôn 類loại 須tu 破phá 。 此thử 言ngôn 似tự 須tu 依y 。 是thị 故cố 下hạ 。 結kết 責trách 前tiền 難nạn/nan 。

然nhiên 依y 識thức 變biến 對đối 遣khiển 妄vọng 執chấp (# 至chí )# 故cố 於ư 識thức 所sở 變biến 假giả 說thuyết 我ngã 法pháp 名danh 。

然nhiên 依y 下hạ 。 明minh 遣khiển 執chấp 故cố 言ngôn 似tự 。 由do 此thử 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 結kết 歸quy 開khai 章chương 假giả 字tự 。 釋thích 前tiền 三tam 句cú 竟cánh 。

識thức 所sở 變biến 相tương/tướng 雖tuy 無vô 量lượng 種chủng 而nhi 能năng 變biến 識thức 類loại 別biệt 唯duy 三tam 。

識thức 所sở 下hạ 。 釋thích 頌tụng 中trung 後hậu 三tam 句cú 。 文văn 中trung 初sơ 結kết 前tiền 。 次thứ 起khởi 後hậu 。 謂vị 能năng 變biến 識thức 雖tuy 有hữu 八bát 種chủng 。 約ước 類loại 而nhi 言ngôn 。 則tắc 唯duy 有hữu 三tam 。

一nhất 謂vị 異dị 熟thục 即tức 第đệ 八bát 識thức (# 至chí )# 及cập 言ngôn 顯hiển 六lục 合hợp 為vi 一nhất 種chủng 。

一nhất 謂vị 下hạ 。 初sơ 略lược 釋thích 三tam 名danh 。 初sơ 異dị 熟thục 者giả 有hữu 三tam 義nghĩa 。 一nhất 異dị 時thời 而nhi 熟thục 。 異dị 。 謂vị 別biệt 異dị 。 屬thuộc 因nhân 。 熟thục 。 謂vị 成thành 熟thục 。 是thị 果quả 。 異dị 因nhân 居cư 現hiện 在tại 。 果quả 熟thục 於ư 未vị 來lai 故cố 。 二nhị 異dị 類loại 而nhi 熟thục 。 類loại 。 謂vị 三tam 性tánh 品phẩm 類loại 。 如như 因nhân 中trung 造tạo 善thiện 造tạo 惡ác 。 所sở 感cảm 果quả 報báo 。 雖tuy 苦khổ 樂lạc 不bất 等đẳng 。 總tổng 是thị 異dị 熟thục 果quả 。 因nhân 通thông 善thiện 惡ác 。 果quả 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 三tam 變biến 異dị 而nhi 熟thục 。 如như 造tạo 業nghiệp 熏huân 種chủng 。 須tu 數số 灌quán 溉cái 。 種chủng 子tử 增tăng 盛thịnh 。 因nhân 種chủng 變biến 易dị 。 果quả 方phương 成thành 熟thục 故cố 。 多đa 異dị 熟thục 者giả 。 不bất 同đồng 前tiền 六lục 唯duy 一nhất 分phần/phân 故cố 。 二nhị 恆hằng 審thẩm 思tư 量lượng 者giả 。 謂vị 恆hằng 常thường 審thẩm 察sát 思tư 惟duy 度độ 量lương 也dã 。 此thử 簡giản 餘dư 識thức 。 第đệ 八bát 恆hằng 而nhi 不bất 審thẩm 。 第đệ 六lục 審thẩm 而nhi 不bất 恆hằng 。 前tiền 五ngũ 非phi 恆hằng 非phi 審thẩm 。 唯duy 此thử 第đệ 七thất 亦diệc 恆hằng 亦diệc 審thẩm 。 於ư 未vị 轉chuyển 已dĩ 轉chuyển 。 恆hằng 常thường 審thẩm 度độ 我ngã 。 無vô 我ngã 相tướng 故cố 。 三tam 了liễu 境cảnh 相tướng 麁thô 者giả 。 謂vị 七thất 八bát 雖tuy 俱câu 了liễu 境cảnh 。 而nhi 見kiến 相tương/tướng 微vi 細tế 故cố 。 唯duy 此thử 前tiền 六lục 。 了liễu 別biệt 六lục 塵trần 境cảnh 相tướng 最tối 麤thô 顯hiển 故cố 。 六lục 合hợp 為vi 一nhất 。 及cập 言ngôn 顯hiển 之chi 。 及cập 者giả 。 兼kiêm 并tinh 義nghĩa 。

此thử 三tam 皆giai 名danh 能năng 變biến 識thức 者giả (# 至chí )# 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 熏huân 令linh 生sanh 長trưởng 。

此thử 三tam 下hạ 。 釋thích 能năng 變biến 義nghĩa 。 總tổng 標tiêu 二nhị 種chủng 能năng 變biến 。 初sơ 釋thích 因nhân 能năng 變biến 。 一nhất 因nhân 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 初sơ 句cú 言ngôn 習tập 氣khí 者giả 。 指chỉ 因nhân 。 等đẳng 流lưu 者giả 。 謂vị 前tiền 七thất 中trung 三tam 性tánh 親thân 種chủng 。 後hậu 果quả 似tự 前tiền 因nhân 。 即tức 前tiền 平bình 等đẳng 流lưu 類loại 。 故cố 名danh 等đẳng 流lưu 。 異dị 熟thục 者giả 。 謂vị 前tiền 六lục 中trung 善thiện 惡ác 業nghiệp 種chủng 。 屬thuộc 無vô 記ký 性tánh 。 前tiền 因nhân 通thông 善thiện 惡ác 。 後hậu 果quả 唯duy 無vô 記ký 。 性tánh 類loại 別biệt 異dị 。 故cố 名danh 異dị 熟thục 。 前tiền 七thất 是thị 能năng 熏huân 。 第đệ 八bát 是thị 所sở 熏huân 。 二nhị 因nhân 習tập 氣khí 在tại 第đệ 八bát 中trung 故cố 。 無vô 者giả 熏huân 令linh 生sanh 。 已dĩ 生sanh 者giả 熏huân 令linh 長trường/trưởng 。 生sanh 長trưởng 即tức 能năng 變biến 義nghĩa 。 前tiền 六lục 中trung 不bất 言ngôn 無vô 記ký 者giả 。 無vô 記ký 業nghiệp 闕khuyết 有hữu 勝thắng 用dụng 。 不bất 熏huân 種chủng 故cố 。 第đệ 七thất 無vô 記ký 為vi 能năng 熏huân 者giả 。 有hữu 覆phú 性tánh 故cố 。

二nhị 果quả 能năng 變biến 謂vị 前tiền 二nhị 種chủng 習tập 氣khí 力lực 故cố 有hữu 八bát 識thức 生sanh 。 現hiện 種chủng 種chủng 相tướng 。

次thứ 釋thích 果quả 能năng 變biến 。 二nhị 果quả 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 因nhân 。 謂vị 因nhân 能năng 變biến 果quả 故cố 。 親thân 疎sơ 二nhị 種chủng 灌quán 溉cái 成thành 熟thục 有hữu 力lực 。 有hữu 八bát 識thức 生sanh 。 指chỉ 果quả 。 現hiện 種chủng 種chủng 相tướng 。 謂vị 相tương 見kiến 分phần/phân 等đẳng 。 即tức 能năng 變biến 義nghĩa 。

等đẳng 流lưu 習tập 氣khí 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。 (# 至chí )# 名danh 等đẳng 流lưu 果quả 果quả 似tự 因nhân 故cố 。

等đẳng 流lưu 下hạ 。 分phần/phân 釋thích 。 先tiên 明minh 等đẳng 流lưu 果quả 。 初sơ 句cú 牒điệp 因nhân 。 前tiền 七thất 三tam 性tánh 種chủng 二nhị 取thủ 攝nhiếp 。 是thị 親thân 因nhân 緣duyên 。 八bát 識thức 體thể 。 謂vị 各các 自tự 證chứng 分phần/phân 。 相tương/tướng 。 謂vị 各các 相tương 見kiến 分phần/phân 。 此thử 即tức 是thị 果quả 。 差sai 別biệt 而nhi 生sanh 。 即tức 能năng 變biến 義nghĩa 。 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 三tam 性tánh 四tứ 分phần/phân 等đẳng 異dị 也dã 。 名danh 等đẳng 流lưu 果quả 者giả 。 謂vị 習tập 善thiện 等đẳng 所sở 引dẫn 同đồng 類loại 。 或hoặc 似tự 先tiên 業nghiệp 。 後hậu 果quả 隨tùy 轉chuyển 。

異dị 熟thục 習tập 氣khí 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên (# 至chí )# 名danh 異dị 熟thục 果quả 果quả 異dị 因nhân 故cố 。

次thứ 明minh 異dị 熟thục 果quả 。 初sơ 句cú 牒điệp 因nhân 。 前tiền 六lục 有hữu 漏lậu 善thiện 惡ác 種chủng 。 業nghiệp 種chủng 攝nhiếp 。 是thị 增tăng 上thượng 緣duyên 。 由do 上thượng 等đẳng 流lưu 親thân 因nhân 緣duyên 。 正chánh 招chiêu 感cảm 八bát 識thức 果quả 。 今kim 善thiện 惡ác 業nghiệp 種chủng 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 助trợ 感cảm 識thức 生sanh 。 六lục 道đạo 四tứ 生sanh 。 苦khổ 樂lạc 由do 此thử 而nhi 分phần/phân 。 第đệ 八bát 前tiền 六lục 。 此thử 即tức 是thị 果quả 。 酬thù 引dẫn 業nghiệp 者giả 。 謂vị 業nghiệp 有hữu 力lực 。 能năng 牽khiên 引dẫn 第đệ 八bát 總tổng 報báo 主chủ 。 是thị 善thiện 惡ác 趣thú 一nhất 期kỳ 報báo 主chủ 。 施thí 戒giới 業nghiệp 。 引dẫn 人nhân 天thiên 果quả 報báo 。 殺sát 盜đạo 業nghiệp 。 引dẫn 三tam 塗đồ 果quả 報báo 。 一nhất 期kỳ 無vô 間gian 恆hằng 相tương 續tục 故cố 。 名danh 真chân 異dị 熟thục 。 酬thù 滿mãn 業nghiệp 者giả 。 謂vị 業nghiệp 無vô 力lực 。 唯duy 感cảm 前tiền 六lục 中trung 一nhất 分phần/phân 無vô 記ký 是thị 別biệt 報báo 。 由do 因nhân 中trung 善thiện 惡ác 瞋sân 忍nhẫn 勝thắng 劣liệt 高cao 下hạ 不bất 同đồng 。 別biệt 報báo 自tự 分phần/phân 壽thọ 夭yểu 貴quý 賤tiện 妍nghiên 媸# 全toàn 闕khuyết 不bất 等đẳng 。 從tùng 真chân 異dị 熟thục 生sanh 不bất 名danh 真chân 異dị 熟thục 。 何hà 也dã 。 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 。 果quả 異dị 因nhân 者giả 。 謂vị 異dị 性tánh 而nhi 熟thục 故cố 。 其kỳ 能năng 造tạo 業nghiệp 。 唯duy 第đệ 六lục 識thức 善thiện 惡ác 性tánh 者giả 。 能năng 造tạo 引dẫn 滿mãn 二nhị 業nghiệp 。 前tiền 五ngũ 一nhất 分phần/phân 善thiện 惡ác 者giả 。 唯duy 能năng 造tạo 滿mãn 業nghiệp 。 七thất 八bát 非phi 造tạo 。 前tiền 五ngũ 一nhất 分phần/phân 無vô 記ký 亦diệc 非phi 。 其kỳ 招chiêu 業nghiệp 成thành 果quả 。 第đệ 八bát 識thức 全toàn 。 前tiền 六lục 一nhất 分phần/phân 。 非phi 業nghiệp 招chiêu 者giả 。 第đệ 七thất 識thức 全toàn 。 前tiền 六lục 一nhất 分phần/phân 善thiện 不bất 善thiện 性tánh 。 其kỳ 第đệ 八bát 是thị 總tổng 報báo 主chủ 。 總tổng 業nghiệp 招chiêu 。 前tiền 六lục 一nhất 分phần/phân 無vô 記ký 是thị 別biệt 報báo 。 別biệt 業nghiệp 招chiêu 。 無vô 記ký 心tâm 等đẳng 及cập 根căn 身thân 。 亦diệc 別biệt 業nghiệp 招chiêu 。 皆giai 名danh 正chánh 報báo 。 器khí 世thế 間gian 亦diệc 別biệt 業nghiệp 招chiêu 。 仍nhưng 名danh 依y 報báo 。

此thử 中trung 且thả 說thuyết 我ngã 愛ái 執chấp 藏tạng (# 至chí )# 名danh 為vi 異dị 熟thục 非phi 謂vị 一nhất 切thiết 。

此thử 中trung 下hạ 。 簡giản 異dị 。 上thượng 言ngôn 真chân 異dị 熟thục 及cập 異dị 熟thục 生sanh 。 皆giai 名danh 異dị 熟thục 。 故cố 今kim 簡giản 之chi 。 唯duy 取thủ 第đệ 八bát 。 此thử 頌tụng 中trung 標tiêu 異dị 熟thục 者giả 。 此thử 取thủ 具cụ 三tam 義nghĩa 者giả 名danh 為vi 異dị 熟thục 。 非phi 謂vị 前tiền 七thất 可khả 當đương 此thử 名danh 也dã 。

雖tuy 已dĩ 略lược 說thuyết 能năng 變biến 三tam 名danh (# 至chí )# 且thả 初sơ 能năng 變biến 。 其kỳ 相tướng 云vân 何hà 。

雖tuy 已dĩ 下hạ 。 廣quảng 釋thích 三tam 能năng 變biến 相tương/tướng 。 文văn 中trung 結kết 前tiền 起khởi 後hậu 。 別biệt 徵trưng 初sơ 能năng 變biến 。

頌tụng 曰viết 初sơ 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 (# 至chí )# 恆hằng 轉chuyển 如như 暴bạo 流lưu 阿A 羅La 漢Hán 位vị 捨xả 。

次thứ 頌tụng 答đáp 。 頌tụng 有hữu 十thập 句cú 。 分phần/phân 十thập 二nhị 門môn 解giải 釋thích 。 阿a 賴lại 耶da 。 自tự 相tương/tướng 門môn 。 異dị 熟thục 。 果quả 相tương/tướng 門môn 。 一nhất 切thiết 種chủng 。 因nhân 相tương/tướng 門môn 。 不bất 可khả 知tri 。 難nan 知tri 門môn 。 執chấp 受thọ 處xứ 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 門môn 。 了liễu 。 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 門môn 。 常thường 與dữ 下hạ 。 相tương 應ứng 門môn 。 唯duy 捨xả 受thọ 。 受thọ 俱câu 門môn 。 是thị 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 三tam 性tánh 門môn 。 觸xúc 等đẳng 亦diệc 如như 是thị 。 心tâm 所sở 例lệ 王vương 門môn 。 恆hằng 轉chuyển 如như 暴bạo 流lưu 。 因nhân 果quả 法pháp 喻dụ 門môn 。 阿A 羅La 漢Hán 位vị 捨xả 。 斷đoạn 伏phục 位vị 次thứ 門môn 。

論luận 曰viết 初sơ 能năng 變biến 識thức 大đại 小Tiểu 乘Thừa 教giáo (# 至chí )# 藏tạng 初sơ 過quá 重trọng/trùng 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

論luận 曰viết 下hạ 。 依y 門môn 解giải 釋thích 。 先tiên 釋thích 自tự 相tương/tướng 門môn 。 初sơ 句cú 出xuất 名danh 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 。 謂vị 阿a 毗tỳ 達đạt 摩ma 等đẳng 。 及cập 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 等đẳng 。 阿a 賴lại 耶da 。 此thử 云vân 藏tạng 。 具cụ 三tam 藏tạng 故cố 。 初sơ 標tiêu 。 謂vị 與dữ 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 。 雜tạp 染nhiễm 互hỗ 為vi 緣duyên 者giả 。 諸chư 法pháp 於ư 識thức 藏tạng 。 識thức 於ư 法pháp 亦diệc 爾nhĩ 。 更cánh 互hỗ 為vi 因nhân 性tánh 。 亦diệc 常thường 為vi 果quả 性tánh 。 此thử 明minh 能năng 藏tạng 所sở 藏tạng 義nghĩa 。 有hữu 情tình 執chấp 為vi 我ngã 者giả 。 由do 染nhiễm 汙ô 末mạt 那na 。 執chấp 此thử 見kiến 分phân 為vi 自tự 內nội 我ngã 。 此thử 明minh 我ngã 愛ái 執chấp 藏tạng 義nghĩa 。 此thử 即tức 下hạ 。 結kết 。 此thử 三tam 藏tạng 義nghĩa 。 是thị 識thức 自tự 相tương/tướng 。 攝nhiếp 植thực 習tập 氣khí 因nhân 。 任nhậm 持trì 現hiện 行hành 果quả 。 而nhi 為vi 自tự 相tương/tướng 故cố 。 此thử 識thức 下hạ 。 簡giản 濫lạm 。 自tự 相tương/tướng 分phần/phân 位vị 多đa 者giả 。 具cụ 因nhân 相tương/tướng 果quả 相tương/tướng 也dã 。 今kim 唯duy 言ngôn 藏tạng 者giả 。 最tối 初sơ 捨xả 故cố 。 過quá 失thất 重trọng/trùng 故cố 。 故cố 偏thiên 言ngôn 之chi 。

此thử 是thị 能năng 引dẫn 諸chư 界giới 趣thú 生sanh (# 至chí )# 異dị 熟thục 實thật 不bất 共cộng 故cố 偏thiên 說thuyết 之chi 。

次thứ 釋thích 果quả 相tương/tướng 門môn 。 初sơ 句cú 明minh 得đắc 名danh 義nghĩa 。 梵Phạm 云vân 毗tỳ 播bá 迦ca 。 此thử 云vân 異dị 熟thục 。 此thử 字tự 。 指chỉ 第đệ 八bát 。 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 是thị 能năng 引dẫn 因nhân 。 諸chư 界giới 趣thú 生sanh 。 是thị 所sở 引dẫn 異dị 熟thục 果quả 。 故cố 得đắc 異dị 熟thục 名danh 。 離ly 此thử 下hạ 。 反phản 顯hiển 。 謂vị 此thử 正chánh 是thị 命mạng 根căn 等đẳng 。 此thử 即tức 下hạ 。 結kết 果quả 相tương/tướng 。 此thử 識thức 下hạ 。 簡giản 濫lạm 。 多đa 位vị 者giả 。 謂vị 善thiện 惡ác 凡phàm 聖thánh 等đẳng 不bất 同đồng 。 多đa 種chủng 者giả 。 或hoặc 名danh 心tâm 。 或hoặc 名danh 所sở 知tri 依y 等đẳng 別biệt 。 今kim 異dị 熟thục 果quả 名danh 。 實thật 不bất 共cộng 餘dư 自tự 相tương/tướng 因nhân 相tương/tướng 。 又hựu 不bất 共cộng 如Như 來Lai 地địa 。 以dĩ 在tại 有hữu 漏lậu 故cố 。 故cố 偏thiên 言ngôn 之chi 。

此thử 能năng 執chấp 持trì 諸chư 法pháp 種chủng 子tử (# 至chí )# 持trì 種chủng 不bất 共cộng 是thị 故cố 偏thiên 說thuyết 。

三tam 釋thích 因nhân 相tương/tướng 門môn 。 初sơ 句cú 明minh 得đắc 名danh 義nghĩa 。 梵Phạm 云vân 阿a 陀đà 那na 。 此thử 言ngôn 執chấp 持trì 。 此thử 以dĩ 所sở 持trì 顯hiển 能năng 持trì 名danh 。 離ly 此thử 下hạ 。 反phản 顯hiển 。 此thử 即tức 下hạ 。 結kết 因nhân 相tương/tướng 。 此thử 識thức 下hạ 。 簡giản 濫lạm 。 因nhân 相tương/tướng 多đa 種chủng 者giả 。 染nhiễm 淨tịnh 色sắc 心tâm 共cộng 不bất 共cộng 等đẳng 種chủng 異dị 。 所sở 持trì 雖tuy 異dị 。 能năng 持trì 種chủng 義nghĩa 。 不bất 共cộng 餘dư 自tự 相tương/tướng 果quả 相tương/tướng 。 故cố 偏thiên 言ngôn 之chi 。

初sơ 能năng 變biến 識thức 體thể 相tướng 雖tuy 多đa 略lược 說thuyết 唯duy 有hữu 如như 是thị 三tam 相tương/tướng 。

初sơ 能năng 下hạ 。 總tổng 結kết 。

一nhất 切thiết 種chủng 相tương 應ứng 更cánh 分phân 別biệt (# 至chí )# 體thể 用dụng 因nhân 果quả 理lý 應ưng 爾nhĩ 故cố 。

一nhất 切thiết 下hạ 。 廣quảng 明minh 一nhất 切thiết 種chủng 。 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 徵trưng 。 謂vị 本bổn 下hạ 。 出xuất 體thể 。 自tự 果quả 。 即tức 所sở 生sanh 色sắc 心tâm 等đẳng 果quả 。 功công 能năng 。 即tức 能năng 生sanh 作tác 用dụng 。 即tức 種chủng 子tử 自tự 體thể 。 差sai 別biệt 者giả 。 謂vị 色sắc 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 種chủng 種chủng 異dị 故cố 。 謂vị 第đệ 八bát 自tự 證chứng 分phần/phân 上thượng 一nhất 分phần/phân 生sanh 現hiện 功công 能năng 。 約ước 能năng 生sanh 義nghĩa 邊biên 。 名danh 之chi 為vi 種chủng 。 此thử 與dữ 下hạ 。 辨biện 相tương/tướng 。 本bổn 識thức 是thị 體thể 。 種chủng 子tử 是thị 用dụng 。 能năng 持trì 所sở 持trì 故cố 非phi 一nhất 。 攝nhiếp 用dụng 歸quy 體thể 故cố 非phi 異dị 。 種chủng 子tử 是thị 因nhân 。 所sở 生sanh 是thị 果quả 。 種chủng 現hiện 相tướng 生sanh 故cố 非phi 一nhất 。 因nhân 果quả 相tương/tướng 符phù 故cố 非phi 異dị 。

雖tuy 非phi 一nhất 異dị 而nhi 是thị 實thật 有hữu 假giả 法pháp 如như 無vô 非phi 因nhân 緣duyên 故cố 。

雖tuy 非phi 下hạ 。 約ước 假giả 實thật 判phán 。 伏phục 問vấn 曰viết 。 種chủng 非phi 一nhất 異dị 。 是thị 假giả 非phi 實thật 。 初sơ 句cú 直trực 答đáp 是thị 實thật 。 親thân 因nhân 緣duyên 故cố 。 次thứ 句cú 以dĩ 假giả 法pháp 反phản 成thành 。

此thử 與dữ 諸chư 法pháp 既ký 非phi 一nhất 異dị 應ưng 如như 瓶bình 等đẳng 是thị 假giả 非phi 實thật 。

此thử 與dữ 下hạ 。 立lập 量lượng 。 妨phương 難nạn/nan 。 如như 文văn 。

若nhược 爾nhĩ 真Chân 如Như 應ưng 是thị 假giả 有hữu 許hứa 則tắc 便tiện 無vô 真chân 勝thắng 義nghĩa 諦đế 。

若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 牒điệp 難nạn/nan 立lập 量lượng 答đáp 。 真Chân 如Như 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 是thị 假giả 有hữu 宗tông 。 非phi 一nhất 異dị 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 種chủng 子tử 。 許hứa 假giả 則tắc 無vô 真Chân 諦Đế 。 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 。 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。 此thử 妨phương 與dữ 上thượng 伏phục 問vấn 雖tuy 同đồng 。 答đáp 意ý 有hữu 別biệt 。 上thượng 顯hiển 種chủng 子tử 為vi 因nhân 緣duyên 。 此thử 顯hiển 真Chân 如Như 是thị 勝thắng 義nghĩa 。

然nhiên 諸chư 種chủng 子tử 唯duy 依y 世thế 俗tục 說thuyết 為vi 實thật 有hữu 不phủ 同đồng 真Chân 如Như 。

然nhiên 諸chư 下hạ 。 約ước 真chân 俗tục 判phán 。 上thượng 言ngôn 種chủng 子tử 同đồng 真Chân 如Như 俱câu 實thật 。 今kim 簡giản 種chủng 子tử 是thị 俗tục 諦đế 有hữu 。 真Chân 如Như 是thị 勝thắng 義nghĩa 有hữu 。

種chủng 子tử 雖tuy 依y 第đệ 八bát 識thức 體thể (# 至chí )# 見kiến 分phần/phân 恆hằng 取thủ 此thử 為vi 境cảnh 故cố 。

種chủng 子tử 下hạ 。 約ước 四tứ 分phần/phân 判phán 。 如như 文văn 。

諸chư 有hữu 漏lậu 與dữ 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 善thiện 性tánh 攝nhiếp 故cố 唯duy 名danh 為vi 善thiện 。

諸chư 有hữu 下hạ 。 約ước 三tam 性tánh 判phán 有hữu 漏lậu 種chủng 。 初sơ 約ước 體thể 性tánh 門môn 。 故cố 唯duy 無vô 記ký 。 次thứ 約ước 功công 能năng 差sai 別biệt 門môn 。 可khả 通thông 三tam 性tánh 。 望vọng 能năng 熏huân 因nhân 及cập 所sở 生sanh 果quả 而nhi 言ngôn 也dã 。 無vô 漏lậu 種chủng 非phi 無vô 記ký 攝nhiếp 。 望vọng 因nhân 望vọng 果quả 俱câu 是thị 善thiện 故cố 。 體thể 不bất 相tương 順thuận 故cố 。 二nhị 性tánh 類loại 別biệt 故cố 。 能năng 治trị 所sở 治trị 故cố 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 故cố 。 故cố 唯duy 是thị 善thiện 。 非phi 無vô 記ký 攝nhiếp 。

若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 決quyết 擇trạch 分phần/phân 說thuyết (# 至chí )# 異dị 熟thục 種chủng 子tử 皆giai 異dị 熟thục 生sanh 。

若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 釋thích 妨phương 。 牒điệp 上thượng 無vô 漏lậu 種chủng 非phi 無vô 記ký 。 約ước 論luận 為vi 難nạn/nan 。 二nhị 十thập 二nhị 根căn 下hạ 。 三tam 知tri 根căn 唯duy 無vô 漏lậu 。 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 而nhi 言ngôn 皆giai 有hữu 異dị 熟thục 種chủng 子tử 皆giai 異dị 熟thục 生sanh 。 驗nghiệm 此thử 亦diệc 通thông 無vô 記ký 。 何hà 言ngôn 唯duy 善thiện 性tánh 耶da 。

雖tuy 名danh 異dị 熟thục 而nhi 非phi 無vô 記ký (# 至chí )# 非phi 無vô 記ký 性tánh 所sở 攝nhiếp 異dị 熟thục 。

雖tuy 名danh 下hạ 。 釋thích 。 初sơ 句cú 牒điệp 論luận 雖tuy 名danh 異dị 熟thục 。 次thứ 句cú 直trực 明minh 非phi 無vô 記ký 。 依y 異dị 下hạ 。 約ước 所sở 依y 得đắc 名danh 。 異dị 性tánh 下hạ 。 以dĩ 同đồng 喻dụ 顯hiển 。 無vô 漏lậu 種chủng 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 無vô 記ký 性tánh 宗tông 。 異dị 性tánh 相tướng 依y 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 眼nhãn 識thức 依y 眼nhãn 根căn 。 識thức 通thông 三tam 性tánh 。 根căn 唯duy 無vô 記ký 故cố 。 或hoặc 無vô 下hạ 。 約ước 變biến 異dị 而nhi 熟thục 名danh 之chi 。 聞văn 思tư 熏huân 習tập 。 轉chuyển 變biến 成thành 熟thục 故cố 。

此thử 中trung 有hữu 義nghĩa 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 (# 至chí )# 由do 熏huân 習tập 力lực 但đãn 可khả 增tăng 長trưởng 。

此thử 中trung 下hạ 。 出xuất 三tam 家gia 本bổn 始thỉ 意ý 。 先tiên 本bổn 有hữu 。 一nhất 切thiết 下hạ 。 出xuất 本bổn 有hữu 意ý 。 由do 熏huân 下hạ 。 釋thích 熏huân 習tập 意ý 。 問vấn 。 種chủng 子tử 即tức 習tập 氣khí 。 習tập 者giả 熏huân 習tập 。 何hà 言ngôn 不bất 從tùng 熏huân 生sanh 。 今kim 釋thích 云vân 。 但đãn 可khả 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng 。 非phi 從tùng 熏huân 生sanh 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 (# 至chí )# 如như 是thị 等đẳng 文văn 誠thành 證chứng 非phi 一nhất 。

如như 契khế 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 引dẫn 二nhị 經kinh 證chứng 本bổn 有hữu 。 如như 文văn 。 惡ác 叉xoa 聚tụ 者giả 。 言ngôn 染nhiễm 淨tịnh 種chủng 多đa 故cố 。 引dẫn 論luận 證chứng 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng 。 諸chư 有hữu 下hạ 。 復phục 證chứng 。 漏lậu 無vô 漏lậu 種chủng 雖tuy 俱câu 本bổn 有hữu 。 若nhược 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 漏lậu 無vô 漏lậu 種chủng 皆giai 具cụ 。 若nhược 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 唯duy 有hữu 漏lậu 種chủng 。 便tiện 闕khuyết 三tam 乘thừa 無vô 漏lậu 法pháp 種chủng 。 次thứ 結kết 。

又hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 既ký 說thuyết 本bổn 有hữu (# 至chí )# 法pháp 爾nhĩ 所sở 得đắc 本bổn 性tánh 住trụ 性tánh 。

又hựu 諸chư 下hạ 。 引dẫn 論luận 說thuyết 本bổn 有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 別biệt 。 此thử 證chứng 本bổn 具cụ 凡phàm 聖thánh 種chủng 子tử 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 。 二nhị 緣Duyên 覺Giác 。 三tam 如Như 來Lai 。 四tứ 不bất 定định 。 五ngũ 闡xiển 提đề 。 又hựu 引dẫn 論luận 證chứng 無vô 漏lậu 種chủng 。 未vị 知tri 當đương 知tri 。 知tri 。 知tri 已dĩ 。 又hựu 從tùng 無vô 始thỉ 傳truyền 來lai 者giả 。 謂vị 有hữu 情tình 無vô 始thỉ 闇ám 識thức 相tương/tướng 傳truyền 。 依y 附phụ 本bổn 識thức 法pháp 爾nhĩ 淨tịnh 種chủng 。

由do 此thử 等đẳng 證chứng 無vô 漏lậu 種chủng 子tử (# 至chí )# 有hữu 漏lậu 亦diệc 應ưng 法pháp 爾nhĩ 有hữu 種chủng 。

由do 此thử 下hạ 。 例lệ 。 無vô 漏lậu 既ký 爾nhĩ 。 有hữu 漏lậu 亦diệc 然nhiên 。

由do 熏huân 增tăng 長trưởng 不bất 別biệt 熏huân 生sanh 如như 是thị 建kiến 立lập 。 因nhân 果quả 不bất 亂loạn 。

由do 熏huân 下hạ 。 結kết 成thành 因nhân 果quả 義nghĩa 。 第đệ 八bát 識thức 中trung 本bổn 有hữu 種chủng 子tử 。 由do 諸chư 轉chuyển 識thức 熏huân 令linh 增tăng 長trưởng 。 不bất 由do 別biệt 別biệt 熏huân 令linh 生sanh 起khởi 。 種chủng 現hiện 相tướng 生sanh 。 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 。 如như 是thị 建kiến 立lập 。 故cố 無vô 錯thác 亂loạn 。 若nhược 許hứa 新tân 熏huân 。 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 。 善thiện 與dữ 不bất 善thiện 。 亦diệc 互hỗ 相tương 熏huân 。 因nhân 果quả 錯thác 亂loạn 。

有hữu 義nghĩa 種chủng 子tử 皆giai 熏huân 故cố 生sanh (# 至chí )# 如như 麻ma 香hương 氣khí 華hoa 熏huân 故cố 生sanh 。

有hữu 義nghĩa 下hạ 。 次thứ 新tân 熏huân 。 初sơ 句cú 直trực 明minh 熏huân 生sanh 。 前tiền 引dẫn 經kinh 言ngôn 無vô 始thỉ 有hữu 種chủng 種chủng 界giới 者giả 。 所sở 熏huân 能năng 熏huân 俱câu 無vô 始thỉ 有hữu 。 故cố 知tri 無vô 始thỉ 熏huân 習tập 成thành 就tựu 。 種chủng 子tử 下hạ 。 約ước 字tự 義nghĩa 明minh 熏huân 生sanh 。 法pháp 喻dụ 如như 文văn 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 諸chư 有hữu 情tình 心tâm 。 (# 至chí )# 外ngoại 種chủng 熏huân 習tập 或hoặc 有hữu 或hoặc 無vô 。

如như 契khế 下hạ 。 引dẫn 經kinh 論luận 證chứng 。 內nội 種chủng 。 謂vị 本bổn 識thức 中trung 功công 能năng 差sai 別biệt 。 此thử 即tức 不bất 共cộng 種chủng 。 外ngoại 種chủng 。 謂vị 器khí 界giới 穀cốc 麥mạch 等đẳng 。 此thử 即tức 共cộng 種chủng 。 自tự 受thọ 用dụng 者giả 有hữu 熏huân 。 他tha 受thọ 用dụng 者giả 無vô 熏huân 。

又hựu 名danh 言ngôn 等đẳng 三tam 種chủng 熏huân 習tập (# 至chí )# 故cố 有hữu 漏lậu 種chủng 必tất 藉tạ 熏huân 生sanh 。

又hựu 名danh 下hạ 。 明minh 有hữu 漏lậu 種chủng 藉tạ 熏huân 生sanh 。 名danh 言ngôn 等đẳng 三tam 者giả 。 謂vị 名danh 言ngôn 。 我ngã 執chấp 。 有hữu 支chi 。 三tam 種chủng 習tập 氣khí 。 此thử 三tam 攝nhiếp 盡tận 色sắc 心tâm 根căn 塵trần 依y 正chánh 有hữu 漏lậu 之chi 法pháp 。 彼bỉ 三tam 下hạ 。 約ước 義nghĩa 結kết 成thành 唯duy 始thỉ 非phi 本bổn 。

無vô 漏lậu 種chủng 子tử 亦diệc 由do 熏huân 習tập (# 至chí )# 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 故cố 。

無vô 漏lậu 下hạ 。 明minh 無vô 漏lậu 種chủng 亦diệc 由do 熏huân 生sanh 。 法Pháp 界Giới 等đẳng 流lưu 者giả 。 謂vị 般Bát 若Nhã 涅Niết 槃Bàn 圓viên 覺giác 等đẳng 。 謂vị 聞văn 無vô 漏lậu 正Chánh 法Pháp 。 熏huân 成thành 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 名danh 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 性tánh 。 既ký 從tùng 聞văn 熏huân 。 故cố 唯duy 始thỉ 起khởi 。

有hữu 情tình 本bổn 來lai 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 (# 至chí )# 但đãn 依y 有hữu 障chướng 無vô 障chướng 建kiến 立lập 。

有hữu 情tình 下hạ 。 斥xích 前tiền 。 初sơ 句cú 直trực 斥xích 前tiền 家gia 。 次thứ 句cú 依y 障chướng 成thành 立lập 己kỷ 意ý 。

如như 瑜du 伽già 說thuyết 於ư 真Chân 如Như 境cảnh (# 至chí )# 依y 障chướng 建kiến 立lập 非phi 無vô 漏lậu 種chủng 。

如như 瑜du 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 於ư 真Chân 如Như 者giả 。 迷mê 悟ngộ 依y 故cố 。 畢tất 竟cánh 者giả 。 謂vị 永vĩnh 不bất 可khả 害hại 。 不bất 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 謂vị 一nhất 闡xiển 提đề 也dã 。 一nhất 生sanh 無vô 暇hạ 故cố 。 二nhị 放phóng 逸dật 過quá 故cố 。 三tam 邪tà 解giải 行hành 故cố 。 四tứ 有hữu 障chướng 過quá 故cố 。 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 即tức 二Nhị 乘Thừa 性tánh 。 利lợi 鈍độn 分phần/phân 二nhị 故cố 。 俱câu 斷đoạn 二nhị 障chướng 。 即tức 佛Phật 種chủng 性tánh 。 故cố 知tri 下hạ 。 結kết 成thành 依y 障chướng 。

所sở 說thuyết 成thành 就tựu 無vô 漏lậu 種chủng 言ngôn 依y 當đương 可khả 生sanh 非phi 己kỷ 有hữu 體thể 。

所sở 說thuyết 下hạ 。 破phá 前tiền 地địa 獄ngục 三tam 無vô 漏lậu 根căn 是thị 種chủng 。 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 。 下hạ 句cú 釋thích 義nghĩa 。 依y 當đương 來lai 有hữu 可khả 生sanh 義nghĩa 。 名danh 為vi 成thành 就tựu 。 非phi 謂vị 地địa 獄ngục 已dĩ 有hữu 種chủng 體thể 。

有hữu 義nghĩa 種chủng 子tử 各các 有hữu 二nhị 類loại (# 至chí )# 此thử 即tức 名danh 為vi 。 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 。

有hữu 義nghĩa 下hạ 。 第đệ 三tam 家gia 雙song 具cụ 本bổn 始thỉ 。 初sơ 總tổng 標tiêu 。 初sơ 本bổn 有hữu 。 蘊uẩn 處xứ 界giới 功công 能năng 差sai 別biệt 者giả 。 十thập 八bát 界giới 。 十thập 二nhị 處xứ 。 五ngũ 蘊uẩn 。 各các 各các 功công 能năng 不bất 相tương 紊# 亂loạn 。 法pháp 爾nhĩ 者giả 。 顯hiển 非phi 功công 力lực 。 任nhậm 運vận 本bổn 具cụ 。 餘dư 引dẫn 證chứng 指chỉ 初sơ 家gia 說thuyết 。 本bổn 性tánh 住trụ 。 結kết 成thành 本bổn 有hữu 。

二nhị 者giả 始thỉ 起khởi 謂vị 無vô 始thỉ 來lai (# 至chí )# 此thử 即tức 名danh 為vi 。 習tập 所sở 成thành 種chủng 。

次thứ 始thỉ 起khởi 。 現hiện 行hành 者giả 。 一nhất 顯hiển 現hiện 。 簡giản 非phi 種chủng 子tử 。 二nhị 現hiện 在tại 。 簡giản 非phi 過quá 未vị 。 三tam 現hiện 有hữu 。 簡giản 非phi 空không 華hoa 兔thố 角giác 等đẳng 。 習tập 所sở 成thành 。 結kết 成thành 新tân 薰huân 。

若nhược 唯duy 本bổn 有hữu 轉chuyển 識thức 不bất 應ưng 與dữ 阿a 賴lại 耶da 為vi 因nhân 緣duyên 性tánh 。

若nhược 唯duy 下hạ 。 先tiên 斥xích 初sơ 家gia 。 若nhược 唯duy 本bổn 有hữu 一nhất 句cú 。 牒điệp 初sơ 家gia 偏thiên 執chấp 。 轉chuyển 識thức 下hạ 一nhất 句cú 。 反phản 明minh 轉chuyển 識thức 與dữ 賴lại 耶da 作tác 親thân 因nhân 緣duyên 。 正chánh 明minh 轉chuyển 識thức 為vi 能năng 熏huân 。 此thử 證chứng 新tân 熏huân 。 豈khởi 唯duy 本bổn 有hữu 耶da 。

如như 契Khế 經Kinh 說thuyết 。 諸chư 法pháp 於ư 識thức 藏tạng (# 至chí )# 展triển 轉chuyển 相tương 生sanh 。 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 。

如như 契khế 下hạ 。 引dẫn 頌tụng 證chứng 。 初sơ 句cú 識thức 為vi 能năng 藏tạng 。 諸chư 法pháp 為vi 因nhân 。 識thức 為vi 果quả 。 次thứ 句cú 識thức 為vi 所sở 藏tạng 。 識thức 為vi 因nhân 諸chư 法pháp 為vi 果quả 。 故cố 後hậu 二nhị 句cú 云vân 更cánh 互hỗ 亦diệc 常thường 等đẳng 。 此thử 頌tụng 下hạ 。 申thân 頌tụng 意ý 。

攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 說thuyết 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 (# 至chí )# 又hựu 如như 束thúc 蘆lô 互hỗ 相tương 依y 住trụ 。

攝nhiếp 大đại 下hạ 。 引dẫn 論luận 證chứng 。 如như 文văn 。 喻dụ 中trung 炷chú 焰diễm 生sanh 燒thiêu 者giả 。 炷chú 生sanh 焰diễm 。 喻dụ 種chủng 生sanh 現hiện 。 焰diễm 燒thiêu 炷chú 。 喻dụ 現hiện 熏huân 種chủng 。 此thử 約ước 增tăng 上thượng 緣duyên 。 例lệ 親thân 因nhân 緣duyên 。 次thứ 束thúc 蘆lô 相tương 依y 。 此thử 約ước 俱câu 有hữu 因nhân 。 以dĩ 喻dụ 種chủng 現hiện 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 。

唯duy 依y 此thử 二nhị 建kiến 立lập 因nhân 緣duyên (# 至chí )# 與dữ 阿a 賴lại 耶da 有hữu 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。

唯duy 依y 下hạ 。 牒điệp 定định 所sở 引dẫn 經kinh 論luận 意ý 。 若nhược 諸chư 下hạ 牒điệp 執chấp 反phản 斥xích 。 上thượng 引dẫn 經kinh 論luận 。 雙song 證chứng 能năng 熏huân 所sở 熏huân 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 。 據cứ 標tiêu 結kết 文văn 。 意ý 在tại 能năng 熏huân 。 為vi 斥xích 初sơ 家gia 無vô 新tân 熏huân 故cố 。

非phi 熏huân 令linh 長trường/trưởng 可khả 名danh 因nhân 緣duyên 勿vật 善thiện 惡ác 業nghiệp 與dữ 異dị 熟thục 果quả 。 為vì 因nhân 緣duyên 故cố 。

非phi 熏huân 下hạ 。 破phá 熏huân 長trường/trưởng 。 由do 前tiền 初sơ 家gia 云vân 。 由do 熏huân 習tập 力lực 但đãn 可khả 增tăng 長trưởng 。 今kim 正chánh 家gia 意ý 要yếu 熏huân 生sanh 方phương 名danh 因nhân 緣duyên 。 初sơ 句cú 牒điệp 破phá 。 次thứ 句cú 約ước 善thiện 惡ác 例lệ 破phá 云vân 。 善thiện 惡ác 業nghiệp 但đãn 可khả 作tác 增tăng 上thượng 緣duyên 。 非phi 親thân 因nhân 緣duyên 。 破phá 彼bỉ 熏huân 長trường/trưởng 亦diệc 非phi 親thân 因nhân 緣duyên 。

又hựu 諸chư 聖thánh 教giáo 說thuyết 有hữu 種chủng 子tử (# 至chí )# 故cố 唯duy 本bổn 有hữu 理lý 教giáo 相tương 違vi 。

又hựu 諸chư 下hạ 。 總tổng 斥xích 違vi 教giáo 。 故cố 唯duy 下hạ 。 結kết 違vi 教giáo 理lý 。

若nhược 唯duy 始thỉ 起khởi 有hữu 為vi 無vô 漏lậu (# 至chí )# 善thiện 等đẳng 應ưng 為vi 不bất 善thiện 等đẳng 種chủng 。

若nhược 唯duy 下hạ 。 二nhị 斥xích 次thứ 家gia 。 若nhược 唯duy 始thỉ 起khởi 一nhất 句cú 。 牒điệp 次thứ 家gia 偏thiên 執chấp 。 有hữu 為vi 下hạ 。 以dĩ 五ngũ 句cú 反phản 顯hiển 須tu 本bổn 有hữu 。 有hữu 為vi 無vô 漏lậu 者giả 。 謂vị 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。 斷đoạn 惑hoặc 證chứng 理lý 故cố 。 清thanh 淨tịnh 涅Niết 槃Bàn 。 了liễu 因nhân 之chi 所sở 了liễu 。 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。 生sanh 因nhân 之chi 所sở 生sanh 。 若nhược 無vô 法pháp 爾nhĩ 本bổn 有hữu 親thân 種chủng 。 應ưng 不bất 得đắc 生sanh 。 救cứu 云vân 。 聞văn 法Pháp 界giới 等đẳng 流lưu 正Chánh 法Pháp 。 聞văn 熏huân 習tập 故cố 。 可khả 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 遮già 云vân 。 聞văn 熏huân 是thị 有hữu 漏lậu 心tâm 。 不bất 應ưng 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 反phản 此thử 無vô 漏lậu 應ưng 生sanh 有hữu 漏lậu 。 諸chư 佛Phật 有hữu 漏lậu 。 善thiện 不bất 善thiện 等đẳng 。 例lệ 爾nhĩ 。 應ưng 皆giai 互hỗ 生sanh 。

分phân 別biệt 論luận 者giả 雖tuy 作tác 是thị 說thuyết 。 (# 至chí )# 故cố 無vô 漏lậu 法pháp 。 非phi 無vô 因nhân 生sanh 。

分phân 別biệt 下hạ 。 斥xích 心tâm 淨tịnh 為vi 種chủng 。 先tiên 牒điệp 彼bỉ 引dẫn 教giáo 。 分phân 別biệt 論luận 者giả 。 指chỉ 釋thích 經kinh 論luận 家gia 。 心tâm 性tánh 下hạ 。 出xuất 論luận 家gia 釋thích 經kinh 之chi 文văn 。 故cố 無vô 下hạ 。 乃nãi 始thỉ 起khởi 家gia 引dẫn 此thử 心tâm 性tánh 本bổn 淨tịnh 為vi 無vô 漏lậu 種chủng 。 故cố 云vân 無vô 漏lậu 法pháp 。 非phi 無vô 因nhân 生sanh 。 雖tuy 作tác 是thị 說thuyết 之chi 句cú 。 乃nãi 今kim 論luận 主chủ 斥xích 始thỉ 起khởi 家gia 之chi 辭từ 。

而nhi 心tâm 性tánh 言ngôn 彼bỉ 說thuyết 何hà 義nghĩa (# 至chí )# 以dĩ 體thể 前tiền 後hậu 無vô 轉chuyển 變biến 故cố 。

而nhi 心tâm 下hạ 二nhị 句cú 。 總tổng 結kết 。 若nhược 說thuyết 空không 理lý 一nhất 句cú 。 牒điệp 計kế 。 彼bỉ 以dĩ 空không 理lý 名danh 為vi 本bổn 淨tịnh 。 空không 非phi 下hạ 。 破phá 。 心tâm 指chỉ 四Tứ 智Trí 菩Bồ 提Đề 。 空không 理lý 真chân 常thường 。 而nhi 非phi 智trí 種chủng 。 常thường 法pháp 下hạ 。 出xuất 非phi 種chủng 子tử 義nghĩa 。 種chủng 子tử 義nghĩa 須tu 剎sát 那na 滅diệt 。 故cố 云vân 常thường 法pháp 定định 非phi 種chủng 子tử 等đẳng 。

若nhược 即tức 說thuyết 心tâm 應ưng 同đồng 數số 論luận (# 至chí )# 勿vật 善thiện 惡ác 等đẳng 互hỗ 為vi 因nhân 故cố 。

若nhược 即tức 下hạ 。 破phá 即tức 心tâm 。 初sơ 句cú 牒điệp 計kế 。 應ưng 同đồng 下hạ 。 約ước 同đồng 外ngoại 破phá 。 心tâm 相tương 生sanh 滅diệt 。 而nhi 體thể 本bổn 寂tịch 。 應ưng 同đồng 數số 論luận 所sở 計kế 自tự 性tánh 。 惡ác 無vô 下hạ 。 約ước 三tam 性tánh 破phá 。 先tiên 破phá 二nhị 性tánh 。 心tâm 通thông 三tam 性tánh 。 若nhược 謂vị 本bổn 淨tịnh 。 惡ác 與dữ 無vô 記ký 。 俱câu 應ưng 是thị 善thiện 。 則tắc 無vô 二nhị 性tánh 之chi 別biệt 。 許hứa 二nhị 性tánh 心tâm 是thị 善thiện 。 應ưng 與dữ 信tín 等đẳng 相tương 應ứng 。 何hà 名danh 惡ác 無vô 記ký 。 不bất 許hứa 是thị 善thiện 。 尚thượng 不bất 名danh 善thiện 。 況huống 是thị 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 下hạ 。 立lập 量lượng 破phá 。 善thiện 性tánh 非phi 是thị 無vô 漏lậu 。 有hữu 漏lậu 善thiện 心tâm 是thị 有hữu 法pháp 。 性tánh 非phi 無vô 漏lậu 宗tông 。 稱xưng 雜tạp 染nhiễm 因nhân 。 喻dụ 如như 惡ác 心tâm 等đẳng 。 故cố 不bất 下hạ 。 結kết 。 有hữu 漏lậu 心tâm 不bất 應ưng 與dữ 無vô 漏lậu 為vi 因nhân 。 勿vật 善thiện 一nhất 句cú 。 以dĩ 善thiện 惡ác 反phản 覆phúc 互hỗ 例lệ 。

若nhược 有hữu 漏lậu 心tâm 性tánh 是thị 無vô 漏lậu (# 至chí )# 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

若nhược 有hữu 下hạ 。 以dĩ 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 互hỗ 明minh 。 差sai 別biệt 因nhân 緣duyên 者giả 。 同đồng 心tâm 法pháp 也dã 。

又hựu 異dị 生sanh 心tâm 若nhược 是thị 無vô 漏lậu (# 至chí )# 種chủng 子tử 現hiện 行hành 性tánh 相tướng 同đồng 故cố 。

又hựu 異dị 下hạ 。 約ước 異dị 生sanh 應ưng 名danh 聖thánh 者giả 難nạn/nan 。 若nhược 異dị 下hạ 牒điệp 救cứu 。 則tắc 心tâm 下hạ 。 破phá 。 救cứu 意ý 以dĩ 現hiện 行hành 心tâm 性tánh 雖tuy 無vô 漏lậu 。 而nhi 相tương/tướng 有hữu 染nhiễm 。 不bất 名danh 無vô 漏lậu 。 無vô 斯tư 應ưng 名danh 聖thánh 者giả 之chi 過quá 為vi 救cứu 。 破phá 意ý 謂vị 則tắc 心tâm 種chủng 子tử 亦diệc 非phi 無vô 漏lậu 。 何hà 也dã 。 種chủng 子tử 現hiện 行hành 性tánh 相tướng 同đồng 故cố 。 若nhược 種chủng 子tử 亦diệc 性tánh 淨tịnh 而nhi 相tương/tướng 有hữu 染nhiễm 。 應ưng 不bất 得đắc 名danh 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 何hà 故cố 汝nhữ 論luận 說thuyết 異dị 生sanh 唯duy 得đắc 成thành 就tựu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。

然nhiên 契Khế 經Kinh 說thuyết 心tâm 性tánh 淨tịnh 者giả (# 至chí )# 性tánh 是thị 無vô 漏lậu 故cố 名danh 本bổn 淨tịnh 。

然nhiên 契khế 下hạ 。 通thông 經kinh 義nghĩa 。 言ngôn 心tâm 性tánh 者giả 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 真Chân 如Như 是thị 心tâm 真chân 實thật 性tánh 故cố 。 或hoặc 心tâm 體thể 本bổn 無vô 煩phiền 惱não 。 名danh 性tánh 本bổn 淨tịnh 。 非phi 有hữu 漏lậu 心tâm 性tánh 是thị 無vô 漏lậu 。 故cố 名danh 本bổn 淨tịnh 。 然nhiên 真Chân 如Như 體thể 常thường 。 非phi 心tâm 之chi 因nhân 。 亦diệc 非phi 種chủng 子tử 。 非phi 有hữu 下hạ 。 結kết 責trách 謬mậu 引dẫn 。

由do 此thử 應ưng 信tín 有hữu 諸chư 有hữu 情tình (# 至chí )# 有hữu 漏lậu 法pháp 種chủng 類loại 此thử 應ưng 知tri 。

由do 此thử 下hạ 。 顯hiển 正chánh 義nghĩa 。 由do 此thử 者giả 。 承thừa 上thượng 性tánh 淨tịnh 非phi 無vô 漏lậu 四Tứ 智Trí 因nhân 。 故cố 應ưng 信tín 有hữu 本bổn 有hữu 及cập 新tân 熏huân 二nhị 種chủng 。 初sơ 文văn 顯hiển 本bổn 有hữu 。 無vô 漏lậu 下hạ 顯hiển 新tân 熏huân 。 後hậu 勝thắng 進tiến 者giả 。 謂vị 資tư 糧lương 。 加gia 行hành 。 見kiến 修tu 等đẳng 位vị 。 勝thắng 進tiến 之chi 言ngôn 通thông 淺thiển 深thâm 故cố 。 無vô 漏lậu 法pháp 者giả 。 即tức 現hiện 行hành 觀quán 智trí 。 有hữu 漏lậu 下hạ 。 例lệ 有hữu 漏lậu 亦diệc 應ưng 具cụ 本bổn 始thỉ 故cố 。

諸chư 聖thánh 教giáo 中trung 雖tuy 說thuyết 內nội 種chủng (# 至chí )# 故cố 說thuyết 內nội 種chủng 定định 有hữu 熏huân 習tập 。

諸chư 聖thánh 下hạ 。 通thông 前tiền 引dẫn 教giáo 。 牒điệp 上thượng 引dẫn 內nội 種chủng 定định 有hữu 熏huân 習tập 以dĩ 證chứng 新tân 熏huân 。 而nhi 不bất 下hạ 二nhị 句cú 。 約ước 論luận 意ý 斥xích 撥bát 無vô 本bổn 有hữu 。 然nhiên 本bổn 下hạ 。 通thông 論luận 中trung 熏huân 習tập 之chi 言ngôn 。 雙song 具cụ 生sanh 長trưởng 。 明minh 其kỳ 本bổn 有hữu 。 故cố 說thuyết 下hạ 。 結kết 。 此thử 言ngôn 有hữu 漏lậu 種chủng 子tử 具cụ 本bổn 始thỉ 二nhị 義nghĩa 。

其kỳ 聞văn 熏huân 習tập 非phi 唯duy 有hữu 漏lậu (# 至chí )# 故cố 亦diệc 說thuyết 此thử 名danh 聞văn 熏huân 習tập 。

其kỳ 聞văn 下hạ 。 通thông 無vô 漏lậu 由do 聞văn 熏huân 始thỉ 起khởi 。 初sơ 句cú 牒điệp 斥xích 。 上thượng 謂vị 有hữu 漏lậu 心tâm 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 所sở 熏huân 無vô 漏lậu 種chủng 是thị 始thỉ 起khởi 。 聞văn 正chánh 下hạ 。 明minh 熏huân 習tập 非phi 唯duy 熏huân 始thỉ 起khởi 。 亦diệc 熏huân 本bổn 有hữu 。 出xuất 世thế 心tâm 者giả 。 謂vị 無vô 漏lậu 正chánh 智trí 。 故cố 亦diệc 下hạ 。 結kết 教giáo 意ý 。 熏huân 習tập 該cai 通thông 本bổn 始thỉ 二nhị 種chủng 。

聞văn 熏huân 習tập 中trung 有hữu 漏lậu 性tánh 者giả (# 至chí )# 方phương 便tiện 說thuyết 為vi 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 。

聞văn 熏huân 下hạ 。 判phán 二nhị 類loại 。 有hữu 漏lậu 心tâm 中trung 聞văn 正Chánh 法Pháp 。 熏huân 成thành 種chủng 子tử 。 是thị 有hữu 漏lậu 性tánh 。 本bổn 有hữu 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 屬thuộc 無vô 漏lậu 性tánh 。 今kim 判phán 云vân 。 有hữu 漏lậu 性tánh 者giả 。 三tam 斷đoạn 中trung 是thị 修tu 所sở 斷đoạn 。 五ngũ 果quả 中trung 感cảm 勝thắng 異dị 熟thục 果quả 。 四tứ 緣duyên 中trung 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 無vô 漏lậu 性tánh 者giả 。 是thị 非phi 所sở 斷đoạn 。 是thị 正chánh 因nhân 緣duyên 。 感cảm 果quả 應ưng 是thị 等đẳng 流lưu 果quả 。 如như 有hữu 漏lậu 戒giới 施thí 。 是thị 有hữu 漏lậu 性tánh 。 所sở 感cảm 人nhân 天thiên 尊tôn 貴quý 報báo 。 名danh 勝thắng 異dị 熟thục 。 此thử 正chánh 下hạ 。 疑nghi 云vân 。 有hữu 教giáo 中trung 說thuyết 有hữu 漏lậu 施thí 戒giới 名danh 為vi 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 。 今kim 何hà 說thuyết 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 耶da 。 釋thích 意ý 可khả 知tri 。 如như 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 雖tuy 是thị 世thế 間gian 有hữu 漏lậu 心tâm 。 而nhi 是thị 出xuất 世thế 間gian 。 心tâm 種chủng 子tử 性tánh 故cố 。

依y 障chướng 建kiến 立lập 種chủng 性tánh 別biệt 者giả (# 至chí )# 障chướng 有hữu 可khả 斷đoạn 不bất 可khả 斷đoạn 義nghĩa 。

依y 障chướng 下hạ 。 通thông 瑜du 伽già 依y 障chướng 建kiến 立lập 性tánh 別biệt 。 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 。 正chánh 約ước 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 判phán 性tánh 別biệt 。 謂vị 若nhược 下hạ 。 釋thích 性tánh 別biệt 。 故cố 由do 下hạ 。 結kết 。 無vô 漏lậu 種chủng 即tức 智trí 種chủng 。 能năng 發phát 現hiện 行hành 。 治trị 障chướng 相tương 違vi 。 故cố 約ước 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 有hữu 無vô 以dĩ 明minh 障chướng 有hữu 可khả 斷đoạn 不bất 可khả 斷đoạn 義nghĩa 。

然nhiên 無vô 漏lậu 種chủng 微vi 隱ẩn 難nan 知tri (# 至chí )# 而nhi 說thuyết 依y 障chướng 立lập 種chủng 性tánh 別biệt 。

然nhiên 無vô 下hạ 。 通thông 妨phương 。 問vấn 曰viết 。 既ký 約ước 無vô 漏lậu 判phán 性tánh 別biệt 。 云vân 何hà 論luận 中trung 約ước 障chướng 判phán 。 釋thích 義nghĩa 可khả 知tri 。 不bất 爾nhĩ 下hạ 。 反phản 明minh 。 若nhược 不bất 約ước 無vô 漏lậu 斷đoạn 障chướng 。 彼bỉ 障chướng 有hữu 何hà 別biệt 因nhân 有hữu 可khả 害hại 不bất 可khả 害hại 者giả 。 若nhược 謂vị 下hạ 。 轉chuyển 計kế 法pháp 爾nhĩ 障chướng 別biệt 。 無vô 漏lậu 下hạ 。 例lệ 責trách 。 云vân 何hà 不bất 許hứa 無vô 漏lậu 種chủng 子tử 。 法pháp 爾nhĩ 而nhi 有hữu 。 若nhược 本bổn 下hạ 。 約ước 義nghĩa 反phản 斥xích 。 明minh 由do 無vô 漏lậu 種chủng 。 發phát 生sanh 現hiện 行hành 聖thánh 道Đạo 。 能năng 害hại 二nhị 障chướng 。 依y 此thử 立lập 五ngũ 性tánh 差sai 別biệt 。

既ký 彼bỉ 聖thánh 道Đạo 必tất 無vô 生sanh 義nghĩa 說thuyết 當đương 可khả 生sanh 亦diệc 定định 非phi 理lý 。

既ký 彼bỉ 下hạ 。 破phá 無vô 漏lậu 根căn 當đương 生sanh 義nghĩa 。 文văn 中trung 承thừa 上thượng 。 若nhược 無vô 無vô 漏lậu 種chủng 。 現hiện 行hành 聖thánh 道Đạo 永vĩnh 不bất 得đắc 生sanh 。 說thuyết 無vô 漏lậu 根căn 當đương 生sanh 。 亦diệc 非phi 其kỳ 理lý 。

然nhiên 諸chư 聖thánh 教giáo 處xứ 處xứ 說thuyết 有hữu (# 至chí )# 故cố 唯duy 始thỉ 起khởi 理lý 教giáo 相tương 違vi 。

然nhiên 諸chư 下hạ 。 總tổng 斥xích 違vi 教giáo 。 故cố 唯duy 下hạ 結kết 違vi 教giáo 理lý 。

由do 此thử 應ưng 知tri 。 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 各các 有hữu 本bổn 有hữu 始thỉ 起khởi 二nhị 類loại 。

由do 此thử 下hạ 。 總tổng 結kết 。

然nhiên 種chủng 子tử 義nghĩa 略lược 有hữu 六lục 種chủng 。 (# 至chí )# 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 生sanh 用dụng 故cố 。

然nhiên 種chủng 下hạ 。 明minh 種chủng 子tử 義nghĩa 。 先tiên 總tổng 標tiêu 列liệt 。 下hạ 別biệt 釋thích 。 一nhất 剎sát 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 謂vị 當đương 處xứ 出xuất 生sanh 。 隨tùy 處xứ 滅diệt 盡tận 。 謂vị 體thể 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 種chủng 子tử 體thể 須tu 剎sát 那na 生sanh 滅diệt 。 方phương 有hữu 能năng 生sanh 勝thắng 用dụng 。 如như 世thế 穀cốc 麥mạch 。 假giả 水thủy 土thổ/độ 緣duyên 。 展triển 轉chuyển 變biến 易dị 。 方phương 有hữu 生sanh 芽nha 之chi 用dụng 。 非phi 如như 數số 論luận 計kế 自tự 性tánh 體thể 常thường 。 有hữu 能năng 成thành 大đại 等đẳng 之chi 用dụng 。 故cố 此thử 遮già 云vân 。 常thường 法pháp 常thường 無vô 轉chuyển 變biến 。 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 能năng 生sanh 用dụng 。 如như 虗hư 空không 體thể 常thường 。 無vô 能năng 生sanh 用dụng 故cố 。

二nhị 果quả 俱câu 有hữu 謂vị 與dữ 所sở 生sanh (# 至chí )# 故cố 但đãn 應ưng 說thuyết 與dữ 果quả 俱câu 有hữu 。

二nhị 果quả 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 謂vị 因nhân 果quả 同đồng 時thời 不bất 相tương 離ly 異dị 。 謂vị 與dữ 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 種chủng 因nhân 現hiện 果quả 。 二nhị 俱câu 同đồng 時thời 。 二nhị 俱câu 現hiện 在tại 。 兩lưỡng 相tương 和hòa 合hợp 。 成thành 種chủng 子tử 義nghĩa 。 此thử 下hạ 承thừa 上thượng 明minh 遮già 。 前tiền 後hậu 。 簡giản 非phi 同đồng 時thời 。 及cập 非phi 現hiện 在tại 。 相tương 離ly 。 簡giản 非phi 和hòa 合hợp 。 現hiện 種chủng 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 初sơ 句cú 。 種chủng 屬thuộc 無vô 記ký 。 現hiện 通thông 三tam 性tánh 。 故cố 名danh 異dị 類loại 。 互hỗ 不bất 相tương 違vi 。 即tức 和hòa 合hợp 義nghĩa 。 一nhất 身thân 即tức 現hiện 義nghĩa 。 俱câu 時thời 即tức 俱câu 義nghĩa 。 有hữu 能năng 生sanh 用dụng 。 名danh 果quả 俱câu 有hữu 。 非phi 如như 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 上thượng 遮già 句cú 。 種chủng 子tử 引dẫn 種chủng 子tử 。 皆giai 無vô 記ký 性tánh 。 名danh 自tự 類loại 。 前tiền 後hậu 。 無vô 俱câu 現hiện 義nghĩa 。 相tương 違vi 。 無vô 和hòa 合hợp 義nghĩa 。 種chủng 生sanh 現hiện 果quả 。 因nhân 果quả 同đồng 時thời 。 名danh 果quả 俱câu 有hữu 。 種chủng 引dẫn 後hậu 種chủng 。 因nhân 果quả 前tiền 後hậu 。 名danh 必tất 不bất 俱câu 。 雖tuy 因nhân 下hạ 一nhất 句cú 。 牒điệp 上thượng 俱câu 不bất 俱câu 。 而nhi 現hiện 下hạ 。 明minh 取thủ 不bất 取thủ 意ý 。 初sơ 句cú 取thủ 種chủng 因nhân 現hiện 果quả 。 俱câu 現hiện 同đồng 時thời 。 種chủng 望vọng 現hiện 果quả 有hữu 能năng 生sanh 用dụng 。 是thị 故cố 取thủ 之chi 。 次thứ 句cú 不bất 取thủ 種chủng 引dẫn 種chủng 。 何hà 也dã 。 前tiền 因nhân 在tại 位vị 。 後hậu 果quả 未vị 生sanh 。 故cố 無vô 自tự 體thể 。 後hậu 果quả 生sanh 時thời 。 前tiền 因nhân 已dĩ 滅diệt 。 故cố 無vô 自tự 體thể 。 是thị 故cố 不bất 取thủ 。 依y 生sanh 下hạ 。 明minh 立lập 名danh 所sở 由do 。 初sơ 句cú 明minh 依y 生sanh 現hiện 名danh 種chủng 。 次thứ 句cú 明minh 不bất 依y 引dẫn 種chủng 名danh 種chủng 。 故cố 但đãn 下hạ 。 結kết 。

三tam 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 謂vị 要yếu 長trường 時thời (# 至chí )# 此thử 顯hiển 種chủng 子tử 自tự 類loại 相tương 生sanh 。

三tam 恆hằng 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 恆hằng 者giả 。 常thường 也dã 。 隨tùy 轉chuyển 。 即tức 相tương 應ứng 義nghĩa 。 謂vị 要yếu 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 長trường 時thời 者giả 。 恆hằng 也dã 。 從tùng 初sơ 熏huân 乃nãi 至chí 發phát 現hiện 行hành 時thời 。 一nhất 類loại 者giả 。 唯duy 無vô 記ký 性tánh 。 相tương 續tục 者giả 。 無vô 間gian 無vô 斷đoạn 。 究cứu 竟cánh 。 謂vị 成thành 熟thục 位vị 。 謂vị 此thử 種chủng 子tử 要yếu 與dữ 本bổn 識thức 相tương 應ứng 無vô 間gian 而nhi 轉chuyển 。 又hựu 復phục 種chủng 子tử 自tự 類loại 前tiền 後hậu 相tương 隨tùy 至chí 成thành 熟thục 位vị 。 此thử 遮già 下hạ 。 遮già 轉chuyển 識thức 。 非phi 如như 種chủng 子tử 恆hằng 相tương 隨tùy 轉chuyển 。 轉chuyển 易dị 。 謂vị 三tam 性tánh 非phi 一nhất 類loại 。 間gian 斷đoạn 者giả 。 謂vị 非phi 長trường 時thời 相tương 續tục 。 此thử 恆hằng 隨tùy 轉chuyển 。 顯hiển 種chủng 引dẫn 種chủng 義nghĩa 。

四tứ 性tánh 決quyết 定định 謂vị 隨tùy 因nhân 力lực (# 至chí )# 生sanh 異dị 性tánh 果quả 有hữu 因nhân 緣duyên 義nghĩa 。

四tứ 性tánh 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 性tánh 。 謂vị 三tam 性tánh 。 決quyết 定định 者giả 。 簡giản 非phi 不bất 定định 。 謂vị 隨tùy 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 因nhân 力lực 。 謂vị 過quá 去khứ 能năng 熏huân 若nhược 惡ác 若nhược 善thiện 因nhân 也dã 。 善thiện 惡ác 等đẳng 是thị 所sở 生sanh 。 等đẳng 者giả 。 等đẳng 染nhiễm 淨tịnh 色sắc 心tâm 。 功công 能năng 。 即tức 種chủng 子tử 。 謂vị 所sở 熏huân 能năng 生sanh 前tiền 後hậu 平bình 等đẳng 。 染nhiễm 淨tịnh 不bất 易dị 。 因nhân 果quả 相tương/tướng 符phù 。 故cố 名danh 決quyết 定định 。 此thử 遮già 下hạ 。 遮già 餘dư 部bộ 色sắc 心tâm 染nhiễm 淨tịnh 互hỗ 為vi 因nhân 緣duyên 故cố 。

五ngũ 待đãi 眾chúng 緣duyên 謂vị 此thử 要yếu 待đãi (# 至chí )# 故cố 種chủng 於ư 果quả 非phi 恆hằng 頓đốn 生sanh 。

五ngũ 待đãi 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 待đãi 。 謂vị 停đình 待đãi 。 眾chúng 緣duyên 。 即tức 根căn 。 境cảnh 。 空không 。 明minh 。 作tác 意ý 。 親thân 因nhân 緣duyên 。 分phân 別biệt 。 染nhiễm 淨tịnh 。 根căn 本bổn 。 謂vị 此thử 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 如như 眼nhãn 識thức 九cửu 緣duyên 等đẳng 。 此thử 遮già 下hạ 。 初sơ 以dĩ 眾chúng 緣duyên 遮già 自tự 然nhiên 生sanh 。 次thứ 以dĩ 待đãi 緣duyên 遮già 緣duyên 恆hằng 有hữu 。 故cố 種chủng 下hạ 。 結kết 。

引dẫn 六lục 自tự 果quả 謂vị 於ư 別biệt 別biệt (# 至chí )# 具cụ 斯tư 六lục 義nghĩa 成thành 種chủng 非phi 餘dư 。

六lục 引dẫn 下hạ 。 標tiêu 名danh 。 謂vị 因nhân 果quả 相tương 生sanh 。 毫hào 無vô 雜tạp 亂loạn 。 謂vị 於ư 下hạ 。 釋thích 義nghĩa 。 各các 各các 因nhân 引dẫn 生sanh 別biệt 別biệt 果quả 。 謂vị 色sắc 生sanh 色sắc 。 心tâm 生sanh 心tâm 等đẳng 。 此thử 遮già 下hạ 。 初sơ 遮già 外ngoại 道đạo 自tự 在tại 天thiên 等đẳng 。 一nhất 因nhân 生sanh 一nhất 切thiết 法pháp 。 次thứ 遮già 餘dư 部bộ 色sắc 心tâm 。 互hỗ 為vi 因nhân 緣duyên 。 色sắc 與dữ 心tâm 作tác 所sở 緣duyên 緣duyên 。 心tâm 與dữ 色sắc 作tác 增tăng 上thượng 緣duyên 。 此thử 是thị 親thân 因nhân 緣duyên 引dẫn 自tự 果quả 。 是thị 故cố 遮già 之chi 。 唯duy 本bổn 下hạ 。 結kết 前tiền 六lục 段đoạn 。

外ngoại 穀cốc 麥mạch 等đẳng 識thức 所sở 變biến 故cố (# 至chí )# 令linh 不bất 斷đoạn 絕tuyệt 。 即tức 名danh 引dẫn 因nhân 。

外ngoại 穀cốc 下hạ 。 辨biện 異dị 。 由do 種chủng 子tử 名danh 通thông 。 故cố 須tu 簡giản 濫lạm 。 識thức 所sở 變biến 者giả 。 謂vị 第đệ 八bát 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 實thật 是thị 現hiện 行hành 。 無vô 六lục 義nghĩa 故cố 。 非phi 實thật 種chủng 子tử 。 許hứa 有hữu 因nhân 故cố 。 假giả 名danh 種chủng 子tử 。 外ngoại 種chủng 親thân 望vọng 於ư 芽nha 。 為vi 能năng 生sanh 因nhân 。 傳truyền 望vọng 莖hành 等đẳng 。 為vi 能năng 引dẫn 因nhân 。 准chuẩn 此thử 內nội 種chủng 。 亦diệc 有hữu 二nhị 因nhân 。 賴lại 耶da 是thị 內nội 種chủng 子tử 。 親thân 望vọng 名danh 色sắc 為vi 能năng 生sanh 因nhân 。 傳truyền 望vọng 六lục 處xứ 至chí 老lão 死tử 。 為vi 能năng 引dẫn 因nhân 。

內nội 種chủng 必tất 由do 熏huân 習tập 生sanh 長trưởng (# 至chí )# 是thị 共cộng 相tương 種chủng 所sở 生sanh 果quả 故cố 。

內nội 種chủng 下hạ 。 簡giản 內nội 外ngoại 種chủng 熏huân 習tập 有hữu 無vô 。 兼kiêm 判phán 親thân 踈sơ 二nhị 緣duyên 。 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 者giả 。 外ngoại 種chủng 望vọng 所sở 生sanh 果quả 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 必tất 以dĩ 內nội 種chủng 為vi 親thân 因nhân 緣duyên 。 何hà 也dã 。 是thị 第đệ 八bát 識thức 共cộng 相tương 種chủng 所sở 生sanh 果quả 故cố 。 自tự 受thọ 用dụng 者giả 有hữu 熏huân 習tập 。 他tha 受thọ 用dụng 者giả 無vô 熏huân 習tập 。 上thượng 明minh 種chủng 子tử 是thị 因nhân 緣duyên 。 以dĩ 能năng 生sanh 故cố 。 若nhược 細tế 詳tường 之chi 。 應ưng 有hữu 四tứ 句cú 料liệu 簡giản 。 謂vị 種chủng 生sanh 現hiện 種chủng 引dẫn 種chủng 。 現hiện 熏huân 種chủng 。 現hiện 引dẫn 現hiện 。 前tiền 三tam 類loại 親thân 因nhân 緣duyên 。 第đệ 四tứ 類loại 真chân 等đẳng 流lưu 。 是thị 因nhân 緣duyên 是thị 種chủng 子tử 。 前tiền 二nhị 是thị 也dã 。 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 種chủng 子tử 。 第đệ 四tứ 是thị 也dã 。 是thị 因nhân 緣duyên 非phi 種chủng 子tử 。 第đệ 三tam 是thị 也dã 。 非phi 因nhân 緣duyên 是thị 種chủng 子tử 。 外ngoại 穀cốc 麥mạch 是thị 也dã 。 此thử 中trung 明minh 種chủng 。 於ư 四tứ 義nghĩa 中trung 雙song 取thủ 前tiền 二nhị 。 若nhược 正chánh 明minh 一nhất 切thiết 種chủng 義nghĩa 。 獨độc 取thủ 初sơ 一nhất 種chủng 生sanh 現hiện 。 謂vị 本bổn 識thức 中trung 親thân 生sanh 自tự 果quả 功công 能năng 差sai 別biệt 故cố 。

依y 何hà 等đẳng 義nghĩa 立lập 熏huân 習tập 名danh (# 至chí )# 令linh 種chủng 生sanh 長trưởng 故cố 名danh 熏huân 習tập 。

依y 何hà 下hạ 。 明minh 熏huân 習tập 義nghĩa 。 初sơ 總tổng 徵trưng 總tổng 答đáp 。

何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 所sở 熏huân 四tứ 義nghĩa (# 至chí )# 性tánh 不bất 堅kiên 住trụ 故cố 非phi 所sở 熏huân 。

何hà 等đẳng 下hạ 。 別biệt 徵trưng 所sở 熏huân 。 下hạ 別biệt 釋thích 。 一nhất 堅kiên 住trụ 性tánh 。 問vấn 。 諸chư 識thức 俱câu 心tâm 法pháp 。 及cập 色sắc 法pháp 。 皆giai 可khả 受thọ 熏huân 。 俱câu 得đắc 名danh 所sở 熏huân 耶da 。 今kim 以dĩ 堅kiên 住trụ 性tánh 簡giản 之chi 堅kiên 。 謂vị 無vô 轉chuyển 易dị 。 即tức 是thị 一nhất 類loại 。 住trụ 。 謂vị 無vô 間gián 斷đoạn 。 即tức 是thị 相tương 續tục 。 由do 堅kiên 住trụ 故cố 。 方phương 能năng 攝nhiếp 植thực 習tập 氣khí 。 乃nãi 是thị 所sở 熏huân 。 此thử 指chỉ 第đệ 八bát 具cụ 有hữu 此thử 義nghĩa 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 轉chuyển 識thức 。 謂vị 前tiền 七thất 也dã 。 前tiền 五ngũ 隨tùy 緣duyên 起khởi 滅diệt 。 第đệ 六lục 五ngũ 位vị 不bất 行hành 。 第đệ 七thất 地địa 上thượng 染nhiễm 淨tịnh 轉chuyển 易dị 。 色sắc 法pháp 無vô 緣duyên 慮lự 。 是thị 故cố 簡giản 之chi 。 量lượng 云vân 。 轉chuyển 識thức 是thị 有hữu 法pháp 。 非phi 所sở 熏huân 宗tông 。 不bất 堅kiên 住trụ 故cố 因nhân 。 如như 聲thanh 風phong 等đẳng 。 轉chuyển 識thức 亦diệc 可khả 互hỗ 立lập 。

二nhị 無vô 記ký 性tánh 若nhược 法pháp 平bình 等đẳng (# 至chí )# 唯duy 帶đái 舊cựu 種chủng 非phi 新tân 受thọ 熏huân 。

二nhị 無vô 記ký 性tánh 。 問vấn 。 七thất 八bát 互hỗ 為vi 俱câu 有hữu 依y 。 二nhị 恆hằng 俱câu 轉chuyển 。 第đệ 七thất 有hữu 堅kiên 住trụ 義nghĩa 可khả 是thị 所sở 熏huân 。 今kim 以dĩ 無vô 記ký 性tánh 簡giản 之chi 。 無vô 記ký 者giả 。 謂vị 淨tịnh 無vô 記ký 。 平bình 等đẳng 。 即tức 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 如như 素tố 帛bạch 。 故cố 能năng 受thọ 熏huân 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 善thiện 染nhiễm 如như 青thanh 黃hoàng 。 彼bỉ 此thử 違vi 逆nghịch 不bất 能năng 容dung 納nạp 。 故cố 非phi 所sở 熏huân 。 第đệ 七thất 有hữu 覆phú 亦diệc 在tại 染nhiễm 攝nhiếp 。 由do 此thử 下hạ 。 舉cử 如Như 來Lai 淨tịnh 識thức 極cực 善thiện 強cường 盛thịnh 。 無vô 所sở 容dung 納nạp 。 不bất 受thọ 新tân 熏huân 。

三tam 可khả 熏huân 性tánh 若nhược 法pháp 自tự 在tại (# 至chí )# 依y 他tha 堅kiên 密mật 故cố 非phi 所sở 熏huân 。

三tam 可khả 熏huân 性tánh 。 問vấn 。 第đệ 八bát 心tâm 所sở 具cụ 上thượng 二nhị 義nghĩa 。 可khả 是thị 所sở 熏huân 。 今kim 以dĩ 可khả 熏huân 性tánh 簡giản 之chi 。 自tự 在tại 。 謂vị 心tâm 王vương 。 有hữu 為vi 主chủ 義nghĩa 。 性tánh 非phi 堅kiên 密mật 者giả 。 簡giản 非phi 堅kiên 固cố 密mật 緻trí 。 謂vị 體thể 性tánh 虗hư 踈sơ 也dã 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 心tâm 所sở 依y 他tha 不bất 自tự 在tại 。 無vô 為vi 堅kiên 密mật 如như 金kim 石thạch 。 皆giai 非phi 所sở 熏huân 。

四tứ 與dữ 能năng 熏huân 共cộng 和hòa 合hợp 性tánh (# 至chí )# 可khả 是thị 所sở 熏huân 非phi 心tâm 所sở 等đẳng 。

四tứ 與dữ 能năng 熏huân 和hòa 合hợp 。 問vấn 。 此thử 人nhân 第đệ 八bát 望vọng 他tha 人nhân 前tiền 七thất 具cụ 上thượng 三tam 義nghĩa 可khả 是thị 所sở 熏huân 。 今kim 以dĩ 共cộng 和hòa 合hợp 簡giản 之chi 。 同đồng 剎sát 那na 時thời 。 同đồng 一nhất 身thân 處xứ 。 能năng 所sở 故cố 不bất 即tức 。 一nhất 身thân 故cố 不bất 離ly 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 他tha 身thân 。 不bất 同đồng 處xứ 。 前tiền 後hậu 。 不bất 同đồng 時thời 。 無vô 和hòa 合hợp 。 則tắc 相tương 離ly 。 故cố 非phi 所sở 熏huân 。 唯duy 異dị 下hạ 。 結kết 。 第đệ 八bát 識thức 具cụ 此thử 四tứ 義nghĩa 。 非phi 心tâm 所sở 等đẳng 。 等đẳng 者giả 。 如như 上thượng 所sở 簡giản 。

何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 能năng 熏huân 四tứ 義nghĩa (# 至chí )# 無vô 生sanh 長trưởng 用dụng 故cố 非phi 能năng 熏huân 。

何hà 等đẳng 下hạ 。 別biệt 徵trưng 能năng 熏huân 。 下hạ 別biệt 釋thích 。 一nhất 有hữu 生sanh 滅diệt 問vấn 。 諸chư 法pháp 皆giai 能năng 熏huân 。 無vô 為vi 法pháp 亦diệc 可khả 為vi 能năng 熏huân 否phủ/bĩ 。 今kim 以dĩ 有hữu 生sanh 滅diệt 簡giản 之chi 。 有hữu 作tác 用dụng 故cố 。 故cố 是thị 無vô 常thường 。 有hữu 作tác 用dụng 故cố 。 生sanh 長trưởng 習tập 氣khí 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 無vô 為vi 不bất 變biến 。 故cố 是thị 真chân 常thường 。 無vô 有hữu 作tác 用dụng 。 不bất 能năng 生sanh 長trưởng 。

二nhị 有hữu 勝thắng 用dụng 若nhược 有hữu 生sanh 滅diệt 。 (# 至chí )# 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 故cố 非phi 能năng 熏huân 。

二nhị 有hữu 勝thắng 用dụng 。 問vấn 。 第đệ 八bát 心tâm 心tâm 所sở 恆hằng 轉chuyển 如như 流lưu 。 此thử 有hữu 生sanh 滅diệt 。 可khả 為vi 能năng 熏huân 。 今kim 以dĩ 有hữu 勝thắng 用dụng 簡giản 之chi 。 雖tuy 有hữu 生sanh 滅diệt 。 亦diệc 須tu 善thiện 染nhiễm 勢thế 力lực 增tăng 勝thắng 。 方phương 能năng 引dẫn thọ 生sanh 習tập 氣khí 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 異dị 熟thục 心tâm 心tâm 所sở 無vô 覆phú 無vô 記ký 。 勢thế 力lực 羸luy 劣liệt 。 故cố 非phi 能năng 熏huân 。 色sắc 法pháp 無vô 緣duyên 慮lự 。 不bất 相tương 應ứng 行hành 無vô 實thật 體thể 。 皆giai 非phi 能năng 熏huân 。

三tam 有hữu 增tăng 減giảm 若nhược 有hữu 勝thắng 用dụng (# 至chí )# 前tiền 後hậu 佛Phật 果Quả 應ưng 有hữu 勝thắng 劣liệt 。

三tam 有hữu 增tăng 減giảm 。 問vấn 。 若nhược 取thủ 勝thắng 用dụng 。 佛Phật 果Quả 善thiện 法Pháp 殊thù 勝thắng 無vô 過quá 。 可khả 為vi 能năng 熏huân 。 今kim 以dĩ 有hữu 增tăng 減giảm 簡giản 之chi 。 若nhược 有hữu 勝thắng 用dụng 。 亦diệc 須tu 有hữu 增tăng 減giảm 。 攝nhiếp 植thực 習tập 氣khí 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 圓viên 滿mãn 故cố 無vô 增tăng 減giảm 。 彼bỉ 若nhược 下hạ 。 反phản 顯hiển 。 有hữu 勝thắng 劣liệt 者giả 。 以dĩ 前tiền 佛Phật 熏huân 多đa 。 後hậu 佛Phật 熏huân 少thiểu 故cố 。

四tứ 與dữ 所sở 熏huân 和hòa 合hợp 而nhi 轉chuyển (# 至chí )# 具cụ 此thử 四tứ 義nghĩa 可khả 是thị 能năng 熏huân 。

四tứ 與dữ 所sở 熏huân 和hòa 合hợp 。 問vấn 。 他tha 人nhân 前tiền 七thất 具cụ 上thượng 三tam 義nghĩa 。 可khả 為vi 我ngã 之chi 能năng 熏huân 。 今kim 以dĩ 與dữ 所sở 熏huân 和hòa 合hợp 簡giản 之chi 。 此thử 遮già 下hạ 。 明minh 遮già 。 義nghĩa 同đồng 所sở 熏huân 釋thích 。 唯duy 七thất 下hạ 。 結kết 。

如như 是thị 能năng 熏huân 與dữ 所sở 熏huân 識thức (# 至chí )# 如như 熏huân 苣cự 勝thắng 故cố 名danh 熏huân 習tập 。

如như 是thị 下hạ 。 總tổng 明minh 熏huân 習tập 義nghĩa 。 先tiên 法pháp 。 次thứ 喻dụ 。 苣cự 蕂vừng 者giả 。 胡hồ 蔴# 也dã 。 蔴# 本bổn 無vô 香hương 。 因nhân 熏huân 故cố 有hữu 。 二nhị 俱câu 生sanh 滅diệt 。 熏huân 習tập 義nghĩa 成thành 。

能năng 熏huân 識thức 等đẳng 從tùng 種chủng 生sanh 時thời (# 至chí )# 因nhân 果quả 俱câu 時thời 理lý 不bất 傾khuynh 動động 。

能năng 熏huân 下hạ 。 明minh 互hỗ 為vi 因nhân 果quả 。 立lập 量lượng 云vân 。 現hiện 種chủng 三tam 法pháp 是thị 有hữu 法pháp 。 因nhân 果quả 俱câu 時thời 宗tông 。 互hỗ 相tương 生sanh 熏huân 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 炷chú 焰diễm 等đẳng 。

能năng 熏huân 生sanh 種chủng 種chủng 起khởi 現hiện 行hành (# 至chí )# 設thiết 名danh 因nhân 緣duyên 應ưng 知tri 假giả 說thuyết 。

能năng 熏huân 下hạ 。 例lệ 同đồng 因nhân 果quả 。 初sơ 因nhân 果quả 。 例lệ 種chủng 現hiện 相tướng 生sanh 。 次thứ 因nhân 果quả 。 例lệ 種chủng 引dẫn 種chủng 前tiền 後hậu 引dẫn 生sanh 。 此thử 二nhị 下hạ 。 結kết 成thành 親thân 因nhân 緣duyên 。 除trừ 此thử 下hạ 。 明minh 遮già 。 餘dư 法pháp 非phi 因nhân 緣duyên 者giả 。 如như 現hiện 引dẫn 現hiện 。 色sắc 引dẫn 色sắc 等đẳng 。

是thị 謂vị 略lược 說thuyết 。 一nhất 切thiết 種chủng 相tương/tướng 。

是thị 謂vị 下hạ 。 總tổng 結kết 前tiền 章chương 一nhất 切thiết 種chủng 相tương 應ứng 。 更cánh 分phân 別biệt 下hạ 。 所sở 有hữu 體thể 相tướng 本bổn 始thỉ 六lục 義nghĩa 熏huân 習tập 因nhân 果quả 等đẳng 文văn 。

此thử 識thức 行hành 相tương/tướng 所sở 緣duyên 云vân 何hà 謂vị 不bất 可khả 知tri 執chấp 受thọ 處xứ 了liễu 。

此thử 識thức 下hạ 。 雙song 徵trưng 能năng 緣duyên 所sở 緣duyên 二nhị 門môn 。 謂vị 不bất 下hạ 。 舉cử 頌tụng 雙song 答đáp 。

了liễu 謂vị 了liễu 別biệt 即tức 是thị 行hành 相tương/tướng 識thức 以dĩ 了liễu 別biệt 為vi 行hành 相tương/tướng 故cố 。

了liễu 謂vị 下hạ 。 逆nghịch 次thứ 略lược 釋thích 。 先tiên 釋thích 能năng 緣duyên 。 了liễu 別biệt 者giả 。 謂vị 明minh 了liễu 分phân 別biệt 也dã 。 行hành 相tương/tướng 者giả 。 謂vị 明minh 了liễu 之chi 心tâm 行hành 於ư 境cảnh 相tướng 也dã 。

處xứ 謂vị 處xứ 所sở 即tức 器khí 世thế 間gian 是thị 諸chư 有hữu 情tình 。 所sở 依y 處xứ 故cố 。

處xứ 謂vị 下hạ 。 次thứ 釋thích 所sở 緣duyên 。 先tiên 明minh 所sở 依y 處xứ 。 如như 文văn 。

執chấp 受thọ 有hữu 二nhị 謂vị 諸chư 種chủng 子tử (# 至chí )# 攝nhiếp 為vi 自tự 體thể 同đồng 安an 危nguy 故cố 。

次thứ 執chấp 受thọ 二nhị 者giả 。 謂vị 種chủng 子tử 一nhất 。 根căn 身thân 一nhất 。 各các 具cụ 二nhị 義nghĩa 。 執chấp 中trung 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 攝nhiếp 為vi 自tự 體thể 。 二nhị 持trì 令linh 不bất 散tán 。 受thọ 中trung 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 領lãnh 以dĩ 為vi 境cảnh 。 二nhị 令linh 生sanh 覺giác 受thọ 。 種chủng 子tử 即tức 名danh 言ngôn 等đẳng 三tam 習tập 氣khí 。 根căn 即tức 五ngũ 根căn 。 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 身thân 即tức 根căn 依y 之chi 處xứ 。 葡bồ 萄đào 朵đóa 等đẳng 。 此thử 二nhị 下hạ 。 結kết 執chấp 受thọ 。 雖tuy 俱câu 執chấp 受thọ 。 三tam 類loại 不bất 等đẳng 。 根căn 身thân 具cụ 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 攝nhiếp 為vi 自tự 體thể 。 同đồng 無vô 記ký 性tánh 故cố 。 二nhị 持trì 令linh 不bất 散tán 。 第đệ 八bát 任nhậm 持trì 不bất 爛lạn 壞hoại 故cố 。 三tam 領lãnh 以dĩ 為vi 境cảnh 。 第đệ 八bát 親thân 相tương/tướng 分phần/phân 故cố 。 四tứ 令linh 生sanh 覺giác 受thọ 。 同đồng 安an 危nguy 故cố 。 若nhược 器khí 世thế 間gian 。 唯duy 得đắc 領lãnh 以dĩ 為vi 境cảnh 。 持trì 令linh 不bất 散tán 二nhị 義nghĩa 。 故cố 但đãn 緣duyên 而nhi 不bất 執chấp 受thọ 。 若nhược 有hữu 漏lậu 種chủng 。 四tứ 義nghĩa 中trung 缺khuyết 令linh 生sanh 覺giác 受thọ 一nhất 義nghĩa 。 但đãn 有hữu 執chấp 持trì 而nhi 無vô 執chấp 受thọ 。 若nhược 無vô 漏lậu 種chủng 。 四tứ 義nghĩa 中trung 唯duy 得đắc 持trì 令linh 不bất 散tán 一nhất 義nghĩa 。 故cố 非phi 緣duyên 非phi 執chấp 受thọ 。 攝nhiếp 為vi 下hạ 二nhị 句cú 。 二nhị 二nhị 義nghĩa 中trung 每mỗi 略lược 舉cử 一nhất 。 以dĩ 二nhị 攝nhiếp 二nhị 故cố 。

執chấp 受thọ 及cập 處xứ 俱câu 是thị 所sở 緣duyên (# 至chí )# 行hành 相tương/tướng 仗trượng 之chi 而nhi 得đắc 起khởi 故cố 。

執chấp 受thọ 下hạ 一nhất 句cú 。 總tổng 明minh 三tam 類loại 境cảnh 。 俱câu 是thị 第đệ 八bát 所sở 緣duyên 。 阿a 賴lại 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 。 因nhân 緣duyên 力lực 者giả 。 一nhất 者giả 第đệ 八bát 自tự 種chủng 因nhân 緣duyên 成thành 熟thục 力lực 。 二nhị 者giả 三tam 類loại 境cảnh 親thân 種chủng 因nhân 緣duyên 成thành 熟thục 力lực 。 自tự 體thể 生sanh 者giả 。 謂vị 第đệ 八bát 現hiện 行hành 自tự 證chứng 分phần/phân 體thể 。 從tùng 自tự 種chủng 生sanh 。 三tam 類loại 相tương/tướng 分phần/phân 境cảnh 。 從tùng 自tự 證chứng 分phần/phân 體thể 變biến 起khởi 。 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 得đắc 起khởi 者giả 。 內nội 仗trượng 自tự 證chứng 體thể 變biến 。 外ngoại 託thác 相tương/tướng 分phân 為vi 緣duyên 。 總tổng 言ngôn 相tương 見kiến 俱câu 依y 自tự 證chứng 起khởi 故cố 。

此thử 中trung 了liễu 者giả 謂vị 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 此thử 了liễu 別biệt 用dụng 見kiến 分phần/phân 所sở 攝nhiếp 。

此thử 中trung 下hạ 。 逆nghịch 次thứ 廣quảng 解giải 。 先tiên 釋thích 行hành 相tương/tướng 門môn 。 即tức 頌tụng 中trung 了liễu 字tự 。 初sơ 文văn 略lược 指chỉ 異dị 熟thục 見kiến 分phần/phân 。

然nhiên 有hữu 漏lậu 識thức 自tự 體thể 生sanh 時thời (# 至chí )# 似tự 能năng 緣duyên 相tương/tướng 說thuyết 名danh 見kiến 分phần/phân 。

然nhiên 有hữu 下hạ 。 通thông 明minh 心tâm 心tâm 所sở 諸chư 分phần/phân 。 初sơ 出xuất 二nhị 分phần 家gia 。 初sơ 明minh 諸chư 識thức 二nhị 分phần 。 彼bỉ 相tương/tướng 下hạ 。 明minh 心tâm 所sở 例lệ 王vương 亦diệc 二nhị 分phần 。 似tự 所sở 下hạ 。 會hội 通thông 名danh 義nghĩa 。

若nhược 心tâm 心tâm 所sở 無vô 所sở 緣duyên 相tương/tướng (# 至chí )# 自tự 境cảnh 如như 餘dư 餘dư 如như 自tự 故cố 。

若nhược 心tâm 下hạ 。 立lập 二nhị 量lượng 反phản 證chứng 有hữu 所sở 緣duyên 。 并tinh 下hạ 二nhị 量lượng 。 意ý 明minh 安an 慧tuệ 唯duy 立lập 一nhất 心tâm 之chi 未vị 盡tận 。 初sơ 量lượng 云vân 。 心tâm 心tâm 所sở 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 不bất 能năng 緣duyên 自tự 所sở 緣duyên 境cảnh 宗tông 。 無vô 所sở 緣duyên 故cố 因nhân 。 喻dụ 自tự 境cảnh 如như 餘dư 。 自tự 所sở 緣duyên 者giả 。 如như 眼nhãn 識thức 以dĩ 色sắc 為vi 自tự 所sở 緣duyên 。 自tự 境cảnh 如như 餘dư 者giả 。 色sắc 境cảnh 如như 聲thanh 香hương 等đẳng 。 不bất 為vi 眼nhãn 識thức 自tự 所sở 緣duyên 。 次thứ 量lượng 云vân 。 心tâm 心tâm 所sở 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 一nhất 一nhất 能năng 緣duyên 一nhất 切thiết 宗tông 。 無vô 所sở 緣duyên 而nhi 有hữu 能năng 緣duyên 故cố 因nhân 。 喻dụ 餘dư 如như 自tự 故cố 。 如như 一nhất 眼nhãn 識thức 無vô 自tự 所sở 緣duyên 色sắc 。 而nhi 有hữu 能năng 緣duyên 者giả 。 應ưng 一nhất 切thiết 聲thanh 香hương 等đẳng 皆giai 如như 自tự 色sắc 為vi 所sở 緣duyên 。

若nhược 心tâm 心tâm 所sở 無vô 能năng 緣duyên 相tương/tướng (# 至chí )# 或hoặc 虗hư 空không 等đẳng 亦diệc 是thị 能năng 緣duyên 。

若nhược 心tâm 下hạ 。 次thứ 立lập 二nhị 量lượng 反phản 證chứng 有hữu 能năng 緣duyên 。 初sơ 量lượng 云vân 。 心tâm 心tâm 所sở 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 不bất 能năng 緣duyên 宗tông 。 無vô 能năng 緣duyên 相tương/tướng 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 虗hư 空không 。 次thứ 量lượng 云vân 。 虗hư 空không 是thị 有hữu 法pháp 。 亦diệc 是thị 能năng 緣duyên 宗tông 。 無vô 能năng 緣duyên 而nhi 能năng 緣duyên 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 心tâm 心tâm 所sở 。 此thử 言ngôn 心tâm 無vô 見kiến 分phần/phân 。 今kim 既ký 能năng 緣duyên 。 證chứng 空không 無vô 見kiến 應ưng 亦diệc 能năng 緣duyên 。 有hữu 是thị 理lý 乎hồ 。 反phản 顯hiển 心tâm 能năng 緣duyên 者giả 。 有hữu 見kiến 分phần/phân 故cố 。

故cố 心tâm 心tâm 所sở 必tất 有hữu 二nhị 相tương/tướng (# 至chí )# 能năng 覺giác 所sở 覺giác 。 分phần/phân 各các 自tự 然nhiên 而nhi 轉chuyển 。

故cố 心tâm 下hạ 。 結kết 。 由do 上thượng 四tứ 量lượng 反phản 成thành 有hữu 能năng 所sở 緣duyên 。 以dĩ 此thử 證chứng 之chi 。 故cố 心tâm 心tâm 所sở 必tất 有hữu 二nhị 分phần 。 如như 契khế 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 初sơ 句cú 明minh 唯duy 有hữu 內nội 心tâm 。 次thứ 句cú 明minh 皆giai 無vô 外ngoại 境cảnh 。 後hậu 二nhị 句cú 明minh 有hữu 二nhị 分phần 。 自tự 然nhiên 轉chuyển 者giả 。 相tương 見kiến 各các 從tùng 自tự 種chủng 生sanh 故cố 。

執chấp 有hữu 離ly 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 者giả (# 至chí )# 是thị 心tâm 心tâm 所sở 自tự 體thể 相tướng 故cố 。

執chấp 有hữu 下hạ 。 出xuất 三tam 分phần/phân 家gia 。 先tiên 大đại 小Tiểu 乘Thừa 辨biện 異dị 。 先tiên 明minh 小Tiểu 乘Thừa 三tam 分phần/phân 相tương/tướng 。 離ly 識thức 境cảnh 者giả 。 小Tiểu 乘Thừa 計kế 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 說thuyết 為vi 所sở 緣duyên 。 以dĩ 所sở 變biến 相tương/tướng 分phần/phân 。 為vi 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 。 能năng 緣duyên 見kiến 分phần/phân 。 為vi 自tự 證chứng 體thể 事sự 。

心tâm 與dữ 心tâm 所sở 同đồng 所sở 依y 緣duyên (# 至chí )# 識thức 受thọ 想tưởng 等đẳng 相tương/tướng 各các 別biệt 故cố 。

心tâm 與dữ 下hạ 。 判phán 定định 小Tiểu 乘Thừa 王vương 所sở 三tam 分phần/phân 同đồng 異dị 。 心tâm 與dữ 心tâm 所sở 貫quán 下hạ 。 同đồng 所sở 依y 者giả 。 如như 眼nhãn 識thức 王vương 所sở 同đồng 依y 眼nhãn 根căn 。 同đồng 所sở 緣duyên 者giả 。 同đồng 緣duyên 外ngoại 本bổn 質chất 色sắc 境cảnh 。 以dĩ 相tương/tướng 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 。 各các 自tự 變biến 相tương/tướng 。 故cố 行hành 相tương/tướng 相tương 似tự 。 事sự 雖tuy 數số 等đẳng 等đẳng 者giả 。 事sự 即tức 體thể 事sự 。 數số 即tức 心tâm 所sở 。 王vương 依y 見kiến 分phần/phân 。 與dữ 數số 依y 見kiến 分phần/phân 。 彼bỉ 此thử 平bình 等đẳng 無vô 差sai 。 而nhi 相tương/tướng 各các 異dị 。 了liễu 別biệt 領lãnh 納nạp 等đẳng 。 各các 各các 有hữu 別biệt 故cố 。

達đạt 無vô 離ly 識thức 所sở 緣duyên 境cảnh 者giả (# 至chí )# 如như 不bất 曾tằng 更canh 境cảnh 必tất 不bất 能năng 憶ức 故cố 。

達đạt 無vô 下hạ 。 明minh 大Đại 乘Thừa 三tam 分phần/phân 。 大Đại 乘Thừa 了liễu 知tri 唯duy 識thức 。 故cố 無vô 離ly 識thức 境cảnh 。 以dĩ 相tương/tướng 分phân 為vi 所sở 緣duyên 。 見kiến 分phân 為vi 能năng 緣duyên 。 二nhị 分phần 所sở 依y 名danh 自tự 證chứng 體thể 。 此thử 若nhược 下hạ 。 反phản 釋thích 有hữu 自tự 證chứng 。 意ý 明minh 難Nan 陀Đà 二nhị 分phần 之chi 未vị 盡tận 。 心tâm 心tâm 所sở 見kiến 分phần/phân 緣duyên 境cảnh 。 由do 自tự 證chứng 分phần/phân 證chứng 明minh 。 後hậu 時thời 方phương 能năng 記ký 憶ức 。 若nhược 無vô 自tự 證chứng 。 後hậu 時thời 應ưng 不bất 自tự 憶ức 。 如như 不bất 下hạ 。 舉cử 見kiến 分phần/phân 例lệ 。 更cánh 者giả 。 為vi 經kinh 歷lịch 。 如như 見kiến 分phần/phân 更cánh 境cảnh 。 由do 前tiền 見kiến 故cố 。 後hậu 時thời 復phục 覩đổ 。 記ký 憶ức 宛uyển 然nhiên 。 如như 不bất 曾tằng 更canh 。 必tất 不bất 能năng 憶ức 。 見kiến 分phần/phân 如như 尺xích 。 相tương/tướng 分phần/phân 如như 布bố 。 自tự 證chứng 如như 人nhân 若nhược 無vô 人nhân 知tri 數số 。 尺xích □# 量lượng 布bố 。 必tất 不bất 能năng 自tự 知tri 數số 故cố 。

心tâm 與dữ 心tâm 所sở 同đồng 所sở 依y 根căn (# 至chí )# 識thức 受thọ 等đẳng 體thể 。 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。

心tâm 與dữ 下hạ 。 判phán 定định 大Đại 乘Thừa 王vương 所sở 三tam 分phần/phân 同đồng 異dị 。 同đồng 依y 一nhất 根căn 故cố 。 以dĩ 相tương/tướng 分phân 為vi 所sở 緣duyên 。 各các 自tự 變biến 起khởi 。 故cố 云vân 相tương 似tự 。 以dĩ 見kiến 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 。 王vương 所sở 了liễu 別biệt 領lãnh 納nạp 等đẳng 用dụng 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 各các 別biệt 。 王vương 依y 自tự 證chứng 。 雖tuy 與dữ 數số 依y 自tự 證chứng 。 彼bỉ 此thử 平bình 等đẳng 無vô 差sai 。 而nhi 識thức 受thọ 等đẳng 體thể 相tướng 差sai 別biệt 。 此thử 之chi 所sở 緣duyên 。 不bất 同đồng 前tiền 王vương 所sở 同đồng 緣duyên 本bổn 質chất 也dã 。 此thử 之chi 能năng 緣duyên 。 不bất 同đồng 前tiền 以dĩ 相tương/tướng 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 相tương 似tự 也dã 。 此thử 之chi 所sở 依y 。 不bất 同đồng 前tiền 以dĩ 見kiến 分phân 為vi 所sở 依y 事sự 也dã 。 大đại 小tiểu 三tam 分phần/phân 雖tuy 同đồng 。 其kỳ 意ý 逈huýnh 別biệt 。

然nhiên 心tâm 心tâm 所sở 一nhất 一nhất 生sanh 時thời (# 至chí )# 即tức 能năng 量lượng 及cập 果quả 彼bỉ 三tam 體thể 無vô 別biệt 。

然nhiên 心tâm 下hạ 。 承thừa 上thượng 大đại 小tiểu 宗tông 雖tuy 不bất 同đồng 。 以dĩ 理lý 推thôi 徵trưng 。 若nhược 王vương 若nhược 所sở 各các 有hữu 三tam 分phần/phân 。 所sở 量lượng 下hạ 。 出xuất 三tam 分phần/phân 名danh 義nghĩa 。 量lượng 果quả 。 謂vị 自tự 證chứng 體thể 。 如như 集tập 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 初sơ 句cú 證chứng 相tương/tướng 分phần/phân 。 次thứ 句cú 雙song 證chứng 見kiến 分phần/phân 自tự 證chứng 。 第đệ 三tam 句cú 雙song 釋thích 上thượng 句cú 。 末mạt 句cú 結kết 成thành 無vô 外ngoại 境cảnh 。 相tương 見kiến 俱câu 依y 自tự 證chứng 起khởi 故cố 。

又hựu 心tâm 心tâm 所sở 若nhược 細tế 分phân 別biệt (# 至chí )# 證chứng 自tự 體thể 者giả 必tất 現hiện 量lượng 故cố 。

又hựu 心tâm 下hạ 。 出xuất 四tứ 分phần/phân 家gia 。 先tiên 立lập 四tứ 分phần/phân 。 此thử 若nhược 下hạ 。 反phản 證chứng 有hữu 第đệ 四tứ 意ý 明minh 陳trần 那na 三tam 分phân 之chi 未vị 盡tận 。 初sơ 約ước 心tâm 分phần/phân 。 明minh 有hữu 第đệ 四tứ 。 次thứ 約ước 量lượng 果quả 。 明minh 有hữu 第đệ 四tứ 。 不bất 應ưng 下hạ 。 恐khủng 前tiền 家gia 救cứu 云vân 。 即tức 以dĩ 見kiến 分phân 為vi 第đệ 三tam 果quả 。 今kim 遮già 云vân 。 不bất 應ưng 等đẳng 。 見kiến 分phần/phân 下hạ 。 出xuất 不bất 應ưng 義nghĩa 。 非phi 量lượng 攝nhiếp 故cố 。 證chứng 自tự 體thể 者giả 必tất 現hiện 量lượng 故cố 。

此thử 四tứ 分phần/phân 中trung 前tiền 二nhị 是thị 外ngoại (# 至chí )# 非phi 即tức 非phi 離ly 唯duy 識thức 理lý 成thành 。

此thử 四tứ 下hạ 。 判phán 。 先tiên 判phán 內nội 外ngoại 。 前tiền 二nhị 是thị 用dụng 。 故cố 判phán 屬thuộc 外ngoại 。 後hậu 二nhị 是thị 體thể 。 故cố 判phán 。 屬thuộc 內nội 。 此thử 約ước 體thể 用dụng 。 義nghĩa 言ngôn 內nội 外ngoại 。 非phi 如như 離ly 心tâm 之chi 內nội 外ngoại 。 初sơ 唯duy 下hạ 。 判phán 能năng 所sở 緣duyên 。 初sơ 標tiêu 相tương/tướng 分phần/phân 唯duy 所sở 緣duyên 後hậu 三tam 俱câu 通thông 能năng 所sở 緣duyên 。 謂vị 第đệ 下hạ 。 轉chuyển 釋thích 。 兼kiêm 判phán 三tam 量lượng 。 第đệ 二nhị 見kiến 分phần/phân 但đãn 緣duyên 相tương/tướng 分phần/phân 。 見kiến 分phần/phân 通thông 三tam 量lượng 。 所sở 緣duyên 相tương/tướng 分phần/phân 境cảnh 既ký 有hữu 三tam 。 謂vị 性tánh 。 獨độc 影ảnh 。 帶đái 質chất 。 故cố 能năng 緣duyên 量lượng 。 亦diệc 通thông 現hiện 。 比tỉ 。 非phi 。 三tam 種chủng 。 第đệ 三tam 自tự 證chứng 能năng 緣duyên 第đệ 二nhị 見kiến 分phần/phân 。 并tinh 第đệ 四tứ 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 則tắc 第đệ 二nhị 第đệ 四tứ 又hựu 為vi 所sở 緣duyên 。 證chứng 自tự 證chứng 分phần/phân 。 唯duy 緣duyên 第đệ 三tam 自tự 證chứng 。 則tắc 第đệ 三tam 又hựu 為vi 所sở 緣duyên 。 何hà 以dĩ 第đệ 四tứ 不bất 緣duyên 第đệ 二nhị 見kiến 分phần/phân 。 以dĩ 為vi 自tự 證chứng 所sở 緣duyên 。 故cố 云vân 無vô 用dụng 。 後hậu 二nhị 皆giai 現hiện 量lượng 攝nhiếp 。 故cố 得đắc 互hỗ 為vi 量lượng 果quả 。 故cố 心tâm 下hạ 。 結kết 。 無vô 無vô 窮cùng 過quá 者giả 。 謂vị 第đệ 三tam 第đệ 四tứ 。 既ký 皆giai 現hiện 量lượng 。 故cố 得đắc 互hỗ 證chứng 。 無vô 無vô 窮cùng 過quá 。 若nhược 不bất 然nhiên 者giả 。 更cánh 須tu 第đệ 五ngũ 證chứng 第đệ 四tứ 。 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 其kỳ 過quá 無vô 窮cùng 。 內nội 外ngoại 能năng 所sở 故cố 非phi 即tức 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 故cố 非phi 離ly 。

是thị 故cố 契Khế 經Kinh 伽già 他tha 中trung 說thuyết (# 至chí )# 此thử 中trung 見kiến 者giả 是thị 見kiến 分phần/phân 故cố 。

是thị 故cố 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 此thử 頌tụng 下hạ 釋thích 頌tụng 意ý 。

如như 是thị 四tứ 分phần 。 或hoặc 攝nhiếp 為vi 三tam (# 至chí )# 或hoặc 攝nhiếp 為vi 一nhất 體thể 無vô 別biệt 故cố 。

如như 是thị 下hạ 。 束thúc 廣quảng 從tùng 略lược 。 上thượng 從tùng 一nhất 識thức 開khai 二nhị 三tam 四tứ 分phần/phân 不bất 同đồng 。 從tùng 略lược 以dĩ 至chí 廣quảng 。 故cố 今kim 束thúc 之chi 。 從tùng 廣quảng 以dĩ 至chí 略lược 。 四tứ 分phần/phân 。 約ước 量lượng 果quả 門môn 。 三tam 分phần/phân 。 約ước 體thể 用dụng 門môn 。 二nhị 分phần 。 約ước 心tâm 境cảnh 門môn 。 一nhất 心tâm 。 約ước 唯duy 識thức 門môn 。 此thử 言ngôn 見kiến 是thị 能năng 緣duyên 義nghĩa 者giả 。 恐khủng 濫lạm 上thượng 四tứ 分phần/phân 中trung 見kiến 。 故cố 置trí 此thử 言ngôn 。 上thượng 依y 門môn 雖tuy 別biệt 。 取thủ 捨xả 有hữu 由do 。 悉tất 檀đàn 被bị 機cơ 。 各các 皆giai 當đương 理lý 。

如như 入nhập 楞lăng 伽già 伽già 他tha 中trung 說thuyết (# 至chí )# 此thử 一nhất 心tâm 言ngôn 亦diệc 攝nhiếp 心tâm 所sở 。

如như 入nhập 下hạ 。 引dẫn 證chứng 唯duy 心tâm 。 如như 是thị 下hạ 。 指chỉ 廣quảng 。

故cố 識thức 行hành 相tương/tướng 即tức 是thị 了liễu 別biệt 了liễu 別biệt 即tức 是thị 識thức 之chi 見kiến 分phần/phân 。

故cố 識thức 下hạ 。 結kết 歸quy 。 此thử 言ngôn 見kiến 分phần/phân 。 即tức 頌tụng 中trung 了liễu 字tự 。

所sở 言ngôn 處xứ 者giả 謂vị 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 即tức 外ngoại 大đại 種chủng 及cập 所sở 造tạo 色sắc 。

所sở 言ngôn 下hạ 。 釋thích 所sở 緣duyên 門môn 。 即tức 頌tụng 中trung 處xứ 字tự 先tiên 牒điệp 定định 。 謂vị 異dị 下hạ 。 釋thích 。 異dị 熟thục 。 即tức 能năng 變biến 心tâm 。 共cộng 相tương 種chủng 。 即tức 器khí 界giới 種chủng 。 人nhân 人nhân 所sở 變biến 各các 別biệt 。 名danh 為vi 唯duy 識thức 。 有hữu 情tình 同đồng 業nghiệp 相tương 感cảm 。 處xử 所sở 無vô 異dị 。 然nhiên 有hữu 相tương 似tự 共cộng 受thọ 用dụng 義nghĩa 。 相tương/tướng 與dữ 他tha 同đồng 。 熏huân 成thành 自tự 種chủng 。 名danh 共cộng 相tương 種chủng 。 由do 種chủng 子tử 因nhân 緣duyên 。 成thành 熟thục 力lực 故cố 。 變biến 似tự 色sắc 等đẳng 。 等đẳng 餘dư 四tứ 塵trần 也dã 。 大đại 種chủng 。 即tức 地địa 水thủy 火hỏa 風phong 。 所sở 造tạo 。 即tức 色sắc 香hương 味vị 觸xúc 。 言ngôn 外ngoại 者giả 。 相tương/tướng 分phần/phân 言ngôn 外ngoại 。 如như 上thượng 所sở 判phán 。

雖tuy 諸chư 有hữu 情tình 所sở 。 變biến 各các 別biệt (# 至chí )# 如như 眾chúng 燈đăng 明minh 各các 徧biến 似tự 一nhất 。

雖tuy 諸chư 下hạ 。 釋thích 伏phục 疑nghi 。 疑nghi 云vân 。 既ký 有hữu 情tình 所sở 變biến 各các 別biệt 。 如như 何hà 現hiện 見kiến 是thị 一nhất 。 今kim 牒điệp 釋thích 云vân 。 相tương/tướng 相tương 似tự 故cố 。 處xử 無vô 異dị 故cố 。 如như 眾chúng 下hạ 。 舉cử 喻dụ 例lệ 明minh 。 如như 眾chúng 燈đăng 之chi 明minh 。 體thể 異dị 明minh 一nhất 。 量lượng 云vân 。 諸chư 有hữu 情tình 所sở 。 變biến 器khí 界giới 是thị 有hữu 法pháp 。 似tự 一nhất 宗tông 。 而nhi 相tương/tướng 相tương 似tự 處xứ 所sở 無vô 異dị 故cố 因nhân 。 如như 眾chúng 燈đăng 之chi 明minh 。

誰thùy 異dị 熟thục 識thức 變biến 為vi 此thử 相tương/tướng 。

誰thùy 異dị 下hạ 。 別biệt 明minh 所sở 變biến 不bất 同đồng 。 能năng 變biến 種chủng 異dị 。 由do 種chủng 不bất 同đồng 。 有hữu 共cộng 中trung 共cộng 。 共cộng 中trung 不bất 共cộng 。 不bất 共cộng 中trung 不bất 共cộng 。 不bất 共cộng 中trung 共cộng 。 故cố 以dĩ 誰thùy 字tự 徵trưng 出xuất 。 誰thùy 人nhân 誰thùy 種chủng 所sở 變biến 。

有hữu 義nghĩa 一nhất 切thiết 所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 (# 至chí )# 業nghiệp 增tăng 上thượng 力lực 。 共cộng 所sở 起khởi 故cố 。

有hữu 義nghĩa 下hạ 。 釋thích 共cộng 中trung 共cộng 種chủng 變biến 。 有hữu 三tam 師sư 。 今kim 初sơ 云vân 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 變biến 。 引dẫn 經kinh 證chứng 成thành 。 同đồng 業nghiệp 相tương 感cảm 故cố 。

有hữu 義nghĩa 若nhược 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 (# 至chí )# 變biến 為vi 此thử 土thổ/độ 復phục 何hà 所sở 用dụng 。

次thứ 第đệ 二nhị 家gia 。 先tiên 斥xích 前tiền 。 若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 牒điệp 前tiền 破phá 。 所sở 變biến 土thổ/độ 有hữu 四tứ 土thổ/độ 淨tịnh 穢uế 不bất 同đồng 。 能năng 變biến 亦diệc 有hữu 聖thánh 凡phàm 差sai 別biệt 。 今kim 此thử 一nhất 切thiết 。 之chi 言ngôn 無vô 所sở 簡giản 別biệt 。 則tắc 有hữu 凡phàm 聖thánh 混hỗn 濫lạm 之chi 過quá 。 諸chư 佛Phật 應ưng 實thật 變biến 穢uế 。 折chiết 伏phục 剛cang 強cường 。 權quyền 現hiện 則tắc 可khả 。 異dị 生sanh 應ưng 實thật 變biến 淨tịnh 土độ 。 攝nhiếp 受thọ 有hữu 緣duyên 。 暫tạm 覩đổ 則tắc 可khả 。 應ưng 實thật 二nhị 字tự 。 是thị 斥xích 之chi 辭từ 。 又hựu 那na 含hàm 聖thánh 者giả 。 厭yếm 離ly 有hữu 色sắc 。 消tiêu 礙ngại 入nhập 空không 。 必tất 不bất 下hạ 生sanh 。 變biến 此thử 何hà 用dụng 。

是thị 故cố 現hiện 居cư 及cập 當đương 生sanh 者giả (# 至chí )# 諸chư 業nghiệp 同đồng 者giả 皆giai 共cộng 變biến 故cố 。

是thị 故cố 下hạ 。 正chánh 釋thích 現hiện 居cư 當đương 生sanh 所sở 變biến 。 由do 現hiện 居cư 故cố 。 佛Phật 居cư 淨tịnh 而nhi 生sanh 居cư 穢uế 。 故cố 無vô 生sanh 佛Phật 雜tạp 變biến 之chi 失thất 。 由do 當đương 生sanh 故cố 。 故cố 無vô 無vô 色sắc 變biến 下hạ 土thổ/độ 之chi 失thất 。 經kinh 依y 下hạ 。 通thông 前tiền 經kinh 義nghĩa 。 一nhất 切thiết 有hữu 二nhị 。 少thiểu 分phần 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 一nhất 切thiết 。 經kinh 依y 同đồng 業nghiệp 少thiểu 分phần 一nhất 切thiết 言ngôn 也dã 。

有hữu 義nghĩa 若nhược 爾nhĩ 器khí 將tương 壞hoại 時thời (# 至chí )# 此thử 變biến 為vi 彼bỉ 亦diệc 何hà 所sở 益ích 。

第đệ 三tam 家gia 。 先tiên 斥xích 前tiền 。 若nhược 爾nhĩ 下hạ 。 牒điệp 前tiền 斥xích 。 器khí 界giới 有hữu 成thành 住trụ 壞hoại 空không 各các 二nhị 十thập 劫kiếp 。 然nhiên 彼bỉ 器khí 非phi 常thường 。 情tình 俱câu 生sanh 滅diệt 故cố 。 要yếu 七thất 火hỏa 一nhất 水thủy 。 七thất 水thủy 火hỏa 後hậu 風phong 。 壞hoại 時thời 既ký 無vô 現hiện 居cư 當đương 生sanh 者giả 。 則tắc 此thử 將tương 壞hoại 之chi 界giới 。 誰thùy 識thức 變biến 耶da 。 又hựu 諸chư 下hạ 。 復phục 破phá 當đương 生sanh 。 難nạn/nan 。 那na 含hàm 超siêu 出xuất 。 必tất 不bất 下hạ 生sanh 。 異dị 生sanh 退thoái 歿một 。 豈khởi 不bất 變biến 耶da 。 通thông 人nhân 間gian 五ngũ 十thập 年niên 。 下hạ 天thiên 一nhất 晝trú 夜dạ 。 承thừa 斯tư 壽thọ 五ngũ 百bách 。 上thượng 五ngũ 倍bội 倍bội 增tăng 。 空không 天thiên 展triển 轉chuyển 。 上thượng 壽thọ 永vĩnh 劫kiếp 。 下hạ 地địa 數số 災tai 。 預dự 變biến 何hà 用dụng 。 設thiết 有hữu 下hạ 。 難nạn/nan 。 無vô 色sắc 無vô 身thân 。 色sắc 界giới 有hữu 身thân 豈khởi 不bất 變biến 耶da 。 通thông 。 上thượng 色sắc 界giới 身thân 細tế 。 下hạ 界giới 地địa 麤thô 。 上thượng 下hạ 懸huyền 隔cách 不bất 相tương 依y 持trì 。 變biến 彼bỉ 何hà 益ích 。

然nhiên 所sở 變biến 土thổ/độ 本bổn 為vi 色sắc 身thân (# 至chí )# 雖tuy 無vô 有hữu 情tình 而nhi 亦diệc 現hiện 有hữu 。

然nhiên 所sở 下hạ 。 正chánh 釋thích 。 他tha 方phương 自tự 地địa 者giả 。 如như 他tha 方phương 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 地địa 。 望vọng 此thử 雜tạp 居cư 。 名danh 曰viết 自tự 地địa 。 業nghiệp 分phần/phân 相tương/tướng 同đồng 。 彼bỉ 識thức 亦diệc 變biến 此thử 地địa 。 餘dư 地địa 例lệ 然nhiên 。

此thử 說thuyết 一nhất 切thiết 共cộng 受thọ 用dụng 者giả (# 至chí )# 鬼quỷ 人nhân 天thiên 等đẳng 所sở 見kiến 異dị 故cố 。

此thử 說thuyết 下hạ 。 釋thích 共cộng 中trung 不bất 共cộng 種chủng 變biến 。 初sơ 句cú 結kết 前tiền 。 若nhược 別biệt 下hạ 。 例lệ 釋thích 。 如như 頌tụng 云vân 。 鬼quỷ 旁bàng 生sanh 人nhân 天thiên 。 各các 隨tùy 其kỳ 所sở 應ưng 。 等đẳng 事sự 心tâm 異dị 故cố 。 許hứa 義nghĩa 非phi 真chân 實thật 。 各các 隨tùy 所sở 應ứng 者giả 。 隨tùy 自tự 業nghiệp 力lực 也dã 。 等đẳng 事sự 者giả 。 共cộng 也dã 。 心tâm 異dị 者giả 。 不bất 共cộng 也dã 。 此thử 明minh 各các 隨tùy 自tự 業nghiệp 。 異dị 熟thục 識thức 中trung 共cộng 中trung 不bất 共cộng 種chủng 所sở 變biến 起khởi 故cố 。

諸chư 種chủng 子tử 者giả 謂vị 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 如như 真Chân 如Như 性tánh 不bất 違vi 唯duy 識thức 。

諸chư 種chủng 下hạ 。 釋thích 不bất 共cộng 中trung 不bất 共cộng 種chủng 變biến 。 異dị 熟thục 識thức 。 即tức 能năng 持trì 。 有hữu 漏lậu 種chủng 。 即tức 所sở 持trì 。 同đồng 無vô 記ký 性tánh 。 故cố 是thị 所sở 緣duyên 。 無vô 漏lậu 種chủng 唯duy 善thiện 性tánh 。 非phi 無vô 記ký 攝nhiếp 。 故cố 非phi 所sở 緣duyên 。 雖tuy 非phi 下hạ 。 通thông 妨phương 。 妨phương 云vân 。 既ký 非phi 所sở 緣duyên 。 與dữ 心tâm 相tương 離ly 。 豈khởi 不bất 違vi 唯duy 識thức 耶da 。 立lập 量lượng 釋thích 云vân 。 無vô 漏lậu 種chủng 是thị 有hữu 法pháp 。 不bất 違vi 唯duy 識thức 宗tông 。 非phi 所sở 緣duyên 而nhi 不bất 相tương 離ly 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 真Chân 如Như 。

有hữu 根căn 身thân 者giả 謂vị 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 即tức 內nội 大đại 種chủng 及cập 所sở 造tạo 色sắc 。

有hữu 根căn 下hạ 。 釋thích 不bất 共cộng 中trung 共cộng 種chủng 變biến 。 先tiên 通thông 明minh 。 似tự 色sắc 根căn 者giả 。 謂vị 眼nhãn 等đẳng 五ngũ 根căn 。 即tức 清thanh 淨tịnh 四tứ 大đại 。 根căn 依y 處xứ 。 謂vị 如như 葡bồ 萄đào 朵đóa 新tân 卷quyển 葉diệp 等đẳng 。 即tức 身thân 根căn 攝nhiếp 。 此thử 二nhị 即tức 能năng 造tạo 四tứ 大đại 所sở 造tạo 。 四tứ 微vi 而nhi 成thành 。 根căn 是thị 不bất 共cộng 中trung 不bất 共cộng 種chủng 變biến 。 身thân 是thị 不bất 共cộng 中trung 共cộng 種chủng 變biến 。

有hữu 共cộng 相tương 種chủng 成thành 熟thục 力lực 故cố 。 (# 至chí )# 不bất 爾nhĩ 應ưng 無vô 受thọ 用dụng 他tha 義nghĩa 。

有hữu 共cộng 下hạ 。 正chánh 釋thích 不bất 共cộng 中trung 共cộng 。 他tha 人nhân 身thân 處xứ 。 是thị 我ngã 共cộng 種chủng 所sở 變biến 。 不bất 爾nhĩ 下hạ 。 反phản 釋thích 。 受thọ 用dụng 他tha 者giả 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 互hỗ 相tương 緣duyên 故cố 。

此thử 中trung 有hữu 義nghĩa 亦diệc 變biến 似tự 根căn (# 至chí )# 彼bỉ 餘dư 屍thi 骸hài 猶do 見kiến 相tương 續tục 。

此thử 中trung 下hạ 。 通thông 異dị 解giải 。 初sơ 句cú 明minh 變biến 根căn 。 辯biện 中trung 下hạ 。 引dẫn 證chứng 。 似tự 自tự 他tha 身thân 之chi 中trung 亦diệc 變biến 五ngũ 根căn 現hiện 故cố 。 有hữu 義nghĩa 下hạ 。 顯hiển 正chánh 義nghĩa 。 初sơ 句cú 直trực 明minh 唯duy 變biến 身thân 。 次thứ 句cú 明minh 不bất 變biến 根căn 。 似tự 自tự 下hạ 。 通thông 所sở 引dẫn 論luận 。 謂vị 論luận 中trung 文văn 總tổng 意ý 別biệt 。 說thuyết 自tự 識thức 變biến 自tự 根căn 身thân 。 他tha 識thức 變biến 他tha 根căn 身thân 。 故cố 生sanh 下hạ 。 引dẫn 現hiện 事sự 證chứng 唯duy 變biến 身thân 。 屍thi 骸hài 相tương 續tục 者giả 。 正chánh 顯hiển 眾chúng 有hữu 情tình 識thức 之chi 所sở 變biến 故cố 。 若nhược 能năng 變biến 他tha 人nhân 之chi 根căn 。 雖tuy 死tử 亦diệc 應ưng 有hữu 見kiến 聞văn 故cố 。

前tiền 來lai 且thả 說thuyết 業nghiệp 力lực 所sở 變biến (# 至chí )# 隨tùy 現hiện 緣duyên 力lực 擊kích 發phát 起khởi 故cố 。

前tiền 來lai 下hạ 。 約ước 定định 不bất 定định 判phán 前tiền 所sở 變biến 。 初sơ 句cú 牒điệp 前tiền 業nghiệp 力lực 因nhân 緣duyên 變biến 是thị 定định 。 若nhược 定định 下hạ 。 初sơ 二nhị 句cú 標tiêu 不bất 定định 。 等đẳng 者giả 。 等đẳng 通thông 力lực 。 所sở 變biến 下hạ 。 明minh 不bất 定định 相tương/tướng 。 身thân 器khí 多đa 恆hằng 相tương 續tục 者giả 。 一nhất 期kỳ 利lợi 物vật 。 或hoặc 折chiết 或hoặc 攝nhiếp 。 現hiện 穢uế 現hiện 淨tịnh 。 故cố 多đa 相tương 續tục 。 少thiểu 分phần 或hoặc 暫tạm 時thời 。 聲thanh 光quang 多đa 暫tạm 時thời 者giả 。 一nhất 時thời 緣duyên 繫hệ 。 林lâm 沼chiểu 聲thanh 光quang 。 機cơ 忘vong 應ưng 息tức 。 故cố 多đa 暫tạm 時thời 。 少thiểu 分phần 或hoặc 久cửu 停đình 。

略lược 說thuyết 此thử 識thức 所sở 變biến 境cảnh 者giả (# 至chí )# 及cập 墮đọa 法pháp 處xứ 所sở 現hiện 實thật 色sắc 。

略lược 說thuyết 下hạ 。 總tổng 結kết 。 十thập 有hữu 色sắc 處xứ 。 謂vị 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 。 即tức 根căn 身thân 。 器khí 界giới 。 并tinh 種chủng 子tử 。 即tức 三tam 類loại 境cảnh 也dã 。 墮đọa 法pháp 處xứ 者giả 。 謂vị 五ngũ 塵trần 落lạc 謝tạ 影ảnh 。 即tức 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 色sắc 。 所sở 現hiện 實thật 色sắc 者giả 。 法pháp 處xứ 色sắc 有hữu 五ngũ 種chủng 。 謂vị 極cực 逈huýnh 極cực 略lược 。 徧biến 計kế 所sở 執chấp 。 受thọ 所sở 引dẫn 生sanh 。 定định 果quả 。 前tiền 四tứ 是thị 假giả 。 定định 果quả 是thị 實thật 。 定định 果quả 實thật 色sắc 。 是thị 異dị 熟thục 識thức 所sở 變biến 。 餘dư 四tứ 假giả 色sắc 。 是thị 意ý 識thức 分phân 別biệt 妄vọng 生sanh 。

何hà 故cố 此thử 識thức 不bất 能năng 變biến 似tự (# 至chí )# 初sơ 必tất 有hữu 用dụng 後hậu 但đãn 為vi 境cảnh 。

何hà 故cố 下hạ 。 通thông 明minh 諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 變biến 。 先tiên 假giả 問vấn 。 由do 上thượng 云vân 十thập 有hữu 色sắc 處xứ 等đẳng 是thị 異dị 熟thục 變biến 。 今kim 假giả 不bất 變biến 心tâm 等đẳng 所sở 緣duyên 為vi 問vấn 端đoan 。 徵trưng 出xuất 二nhị 變biến 中trung 為vi 是thị 何hà 等đẳng 變biến 耶da 。 何hà 故cố 不bất 變biến 心tâm 耶da 。 有hữu 漏lậu 下hạ 。 答đáp 。 通thông 明minh 諸chư 識thức 有hữu 二nhị 種chủng 變biến 。 以dĩ 顯hiển 異dị 熟thục 唯duy 因nhân 緣duyên 變biến 。 略lược 標tiêu 二nhị 種chủng 。 通thông 言ngôn 因nhân 緣duyên 變biến 者giả 。 謂vị 五ngũ 八bát 。 及cập 意ý 識thức 一nhất 分phần/phân 。 皆giai 伏phục 親thân 踈sơ 因nhân 緣duyên 生sanh 。 唯duy 是thị 現hiện 量lượng 。 任nhậm 運vận 緣duyên 性tánh 境cảnh 故cố 。 通thông 言ngôn 分phân 別biệt 變biến 者giả 。 謂vị 第đệ 七thất 。 及cập 意ý 識thức 一nhất 分phần/phân 。 皆giai 計kế 度độ 分phân 別biệt 生sanh 。 通thông 非phi 比tỉ 量lượng 。 緣duyên 帶đái 質chất 獨độc 影ảnh 故cố 。 初sơ 有hữu 實thật 體thể 用dụng 。 後hậu 但đãn 為vi 所sở 緣duyên 。 故cố 頌tụng 云vân 。 性tánh 境cảnh 不bất 隨tùy 心tâm 。 獨độc 影ảnh 唯duy 從tùng 見kiến 。 帶đái 質chất 通thông 情tình 本bổn 。 性tánh 種chủng 等đẳng 隨tùy 應ứng 。 是thị 因nhân 緣duyên 非phi 分phân 別biệt 。 謂vị 五ngũ 八bát 。 非phi 因nhân 緣duyên 是thị 分phân 別biệt 。 謂vị 第đệ 七thất 。 亦diệc 因nhân 緣duyên 亦diệc 分phân 別biệt 。 謂vị 第đệ 六lục 。 非phi 因nhân 緣duyên 非phi 分phân 別biệt 。 謂vị 不bất 相tương 應ứng 行hành 。

異dị 熟thục 識thức 變biến 但đãn 隨tùy 因nhân 緣duyên (# 至chí )# 不bất 爾nhĩ 諸chư 佛Phật 應ưng 非phi 遍biến 智trí 。

異dị 熟thục 下hạ 。 別biệt 顯hiển 異dị 熟thục 唯duy 因nhân 緣duyên 變biến 。 初sơ 二nhị 句cú 答đáp 。 異dị 熟thục 唯duy 因nhân 緣duyên 變biến 。 以dĩ 有hữu 實thật 用dụng 。 故cố 唯duy 變biến 色sắc 。 若nhược 變biến 下hạ 。 答đáp 以dĩ 無vô 實thật 用dụng 。 故cố 不bất 變biến 心tâm 。 相tương/tướng 分phần/phân 一nhất 句cú 。 出xuất 無vô 用dụng 所sở 以dĩ 。 不bất 能năng 緣duyên 者giả 。 如như 化hóa 人nhân 心tâm 也dã 。 須tu 彼bỉ 下hạ 。 舉cử 有hữu 用dụng 者giả 反phản 顯hiển 。 若nhược 彼bỉ 心tâm 等đẳng 有hữu 實thật 能năng 緣duyên 用dụng 者giả 。 須tu 別biệt 從tùng 此thử 識thức 中trung 種chủng 生sanh 。 而nhi 非phi 識thức 變biến 。 今kim 是thị 識thức 變biến 故cố 無vô 實thật 用dụng 。 無vô 為vi 下hạ 一nhất 句cú 。 例lệ 無vô 為vi 是thị 觀quán 心tâm 中trung 現hiện 。 亦diệc 非phi 因nhân 緣duyên 變biến 。 故cố 亦diệc 無vô 用dụng 。 故cố 異dị 下hạ 一nhất 句cú 。 結kết 答đáp 。 不bất 變biến 故cố 不bất 緣duyên 。 至chí 無vô 漏lậu 下hạ 。 明minh 無vô 漏lậu 心tâm 不bất 同đồng 有hữu 漏lậu 。 亦diệc 變biến 亦diệc 緣duyên 。

故cố 有hữu 漏lậu 位vị 此thử 異dị 熟thục 識thức (# 至chí )# 彼bỉ 識thức 亦diệc 緣duyên 此thử 色sắc 為vi 境cảnh 。

故cố 有hữu 下hạ 。 總tổng 結kết 三tam 所sở 緣duyên 。 在tại 欲dục 下hạ 。 判phán 界giới 地địa 所sở 緣duyên 不bất 同đồng 。 如như 文văn 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 當đương 言ngôn 於ư 欲dục 界giới 中trung 。 緣duyên 狹hiệp 小tiểu 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 色sắc 界giới 中trung 。 緣duyên 廣quảng 大đại 執chấp 受thọ 境cảnh 。 無vô 色sắc 界giới 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 識Thức 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 緣duyên 無vô 量lượng 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 無vô 所sở 有hữu 處xứ 。 緣duyên 微vi 細tế 執chấp 受thọ 境cảnh 。 於ư 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 緣duyên 極cực 微vi 細tế 執chấp 受thọ 境cảnh 。

不bất 可khả 知tri 者giả 謂vị 此thử 行hành 相tương/tướng (# 至chí )# 量lượng 難nan 測trắc 故cố 名danh 不bất 可khả 知tri 。

不bất 可khả 下hạ 。 明minh 難nan 知tri 門môn 。 初sơ 明minh 能năng 緣duyên 行hành 相tương/tướng 不bất 可khả 知tri 。 次thứ 明minh 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 不bất 可khả 知tri 。

云vân 何hà 是thị 識thức 取thủ 所sở 緣duyên 境cảnh (# 至chí )# 無vô 想tưởng 等đẳng 位vị 。 當đương 知tri 亦diệc 爾nhĩ 。

云vân 何hà 下hạ 。 重trọng/trùng 徵trưng 行hành 相tương/tướng 難nan 知tri 。 如như 滅diệt 下hạ 。 答đáp 。 謂vị 此thử 識thức 行hành 相tương/tướng 。 微vi 細tế 難nan 知tri 。 如như 滅diệt 定định 中trung 識thức 。 不bất 離ly 身thân 故cố 。 極cực 微vi 細tế 故cố 。 立lập 量lượng 云vân 。 緣duyên 境cảnh 行hành 相tương/tướng 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 信tín 為vi 有hữu 宗tông 。 微vi 細tế 不bất 離ly 身thân 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 滅diệt 定định 中trung 識thức 。 此thử 以dĩ 滅diệt 定định 中trung 識thức 。 證chứng 成thành 微vi 細tế 行hành 相tương/tướng 為vi 有hữu 。 復phục 如như 何hà 知tri 滅diệt 定định 中trung 有hữu 識thức 耶da 。 復phục 立lập 量lượng 證chứng 。 滅diệt 定định 中trung 識thức 是thị 有hữu 法pháp 。 應ưng 信tín 為vi 有hữu 宗tông 。 有hữu 情tình 攝nhiếp 故cố 因nhân 。 喻dụ 如như 有hữu 心tâm 時thời 有hữu 情tình 。 無vô 想tưởng 下hạ 。 例lệ 無vô 想tưởng 。 如như 滅diệt 定định 亦diệc 有hữu 識thức 。

成Thành 唯Duy 識Thức 論Luận 自Tự 攷# 卷quyển 第đệ 二nhị