俱câu 舍xá 頌tụng 疏sớ/sơ 記ký 。 論luận 本bổn 第đệ 二nhị 十thập 五ngũ 。

富phú 春xuân 沙Sa 門Môn 。 遁độn 麟lân 。 述thuật 。

言ngôn 遇ngộ 少thiểu 緣duyên 便tiện 退thoái 所sở 得đắc 者giả 正chánh 理lý 論luận 云vân 謂vị 彼bỉ 獲hoạch 得đắc 如như 是thị 。 類loại 根căn 安an 住trụ 此thử 根căn 與dữ 退thoái 緣duyên 合hợp 便tiện 退thoái 所sở 得đắc 無vô 退thoái 緣duyên 者giả 便tiện 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 或hoặc 有hữu 精tinh 勤cần 進tiến 得đắc 勝thắng 性tánh 。

言ngôn 恆hằng 思tư 自tự 害hại 者giả 正chánh 理lý 論luận 云vân 恆hằng 作tác 如như 是thị 思tư 勿vật 遇ngộ 病bệnh 等đẳng 便tiện 於ư 正chánh 念niệm 有hữu 所sở 忘vong 失thất 。 於ư 加gia 行hành 中trung 致trí 有hữu 慢mạn 緩hoãn 由do 此thử 慢mạn 緩hoãn 令linh 我ngã 有hữu 退thoái 由do 斯tư 籌trù 慮lự 起khởi 自tự 害hại 思tư 或hoặc 由do 艱gian 辛tân 方phương 達đạt 勝thắng 位vị 。

言ngôn 自tự 防phòng 護hộ 者giả 正chánh 理lý 釋thích 云vân 彼bỉ 作tác 是thị 念niệm 。 我ngã 且thả 未vị 能năng 修tu 習tập 。 練luyện 根căn 堪kham 達đạt 安an 住trụ 法pháp 但đãn 於ư 自tự 愛ái 心tâm 解giải 脫thoát 中trung 能năng 不bất 放phóng 逸dật 精tinh 勤cần 防phòng 護hộ 如như 是thị 種chủng 類loại 。 名danh 為vi 護hộ 法Pháp 。

言ngôn 安an 住trụ 者giả 此thử 性tánh 無vô 進tiến 退thoái 二nhị 勝thắng 緣duyên 即tức 安an 住trụ 遇ngộ 二nhị 勝thắng 緣duyên 即tức 。 或hoặc 進tiến 或hoặc 退thoái 。

言ngôn 不bất 動động 者giả 正chánh 理lý 云vân 謂vị 有hữu 一nhất 類loại 。 根căn 性tánh 殊thù 勝thắng 於ư 行hành 自tự 在tại 於ư 斷đoạn 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 中trung 。 得đắc 方phương 便tiện 智trí 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 隨tùy 眠miên 退thoái 法pháp 之chi 所sở 傾khuynh 動động 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

此thử 五ngũ 總tổng 名danh 時thời 解giải 脫thoát 者giả 具cụ 足túc 應ưng 言ngôn 待đãi 時thời 解giải 脫thoát 略lược 初sơ 言ngôn 故cố 如như 言ngôn 蘇tô 瓶bình (# 解giải 云vân 略lược 初sơ 盛thịnh 字tự 但đãn 言ngôn 蘇tô 瓶bình 解giải 脫thoát 亦diệc 爾nhĩ 略lược 初sơ 待đãi 字tự 但đãn 名danh 時thời 解giải 脫thoát 也dã )# 時thời 有hữu 六lục 種chủng 者giả 是thị 婆bà 沙sa 文văn 此thử 論luận 但đãn 言ngôn 謂vị 待đãi 資tư 具cụ 無vô 病bệnh 處xứ 等đẳng 勝thắng 緣duyên 合hợp 時thời 方phương 入nhập 定định 故cố 。

一nhất 得đắc 好hảo/hiếu 衣y 者giả 謂vị 是thị 好hảo/hiếu 衣y 時thời 乃nãi 至chí 第đệ 六lục 。 亦diệc 須tu 言ngôn 時thời 章chương 中trung 略lược 也dã 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 如như 言ngôn 好hảo/hiếu 處xứ 等đẳng 可khả 名danh 時thời 耶da 。

言ngôn 後hậu 不bất 時thời 解giải 脫thoát 者giả 謂vị 於ư 六lục 中trung 不bất 動động 種chủng 性tánh 最tối 居cư 後hậu 故cố 但đãn 言ngôn 其kỳ 後hậu 表biểu 是thị 不bất 動động 此thử 必tất 無vô 退thoái 故cố 名danh 不bất 動động 。 貪tham 等đẳng 盡tận 故cố 名danh 心tâm 解giải 脫thoát 不bất 待đãi 好hảo/hiếu 衣y 等đẳng 時thời 故cố 名danh 為vi 不bất 時thời 故cố 論luận 云vân 謂vị 三tam 摩ma 地địa 隨tùy 欲dục 現hiện 前tiền 不bất 待đãi 勝thắng 緣duyên 和hòa 合hợp 時thời 故cố 。

言ngôn 退thoái 法pháp 種chủng 性tánh 必tất 是thị 先tiên 有hữu 者giả 以dĩ 退thoái 法pháp 性tánh 最tối 是thị 極cực 下hạ 無vô 有hữu 先tiên 非phi 此thử 性tánh 而nhi 後hậu 成thành 也dã 言ngôn 退thoái 法pháp 非phi 必tất 定định 退thoái 乃nãi 至chí 通thông 三tam 界giới 皆giai 有hữu 者giả 三tam 順thuận 釋thích 退thoái 法pháp 等đẳng 名danh 約ước 容dung 有hữu 立lập 故cố 六lục 種chủng 羅La 漢Hán 得đắc 通thông 三tam 界giới 言ngôn 若nhược 退thoái 定định 退thoái 乃nãi 至chí 無vô 餘dư 四tứ 者giả 反phản 釋thích 也dã 若nhược 退thoái 法pháp 等đẳng 非phi 容dung 有hữu 立lập 者giả 則tắc 唯duy 欲dục 界giới 具cụ 六lục 種chủng 羅La 漢Hán 上thượng 界giới 無vô 四tứ 既ký 言ngôn 具cụ 六lục 故cố 知tri 退thoái 非phi 定định 退thoái 等đẳng 上thượng 界giới 無vô 退thoái 等đẳng 四tứ 者giả 如như 頌tụng 言ngôn 此thử 及cập 往vãng 上thượng 生sanh 無vô 練luyện 根căn 并tinh 退thoái 故cố 問vấn 既ký 無vô 此thử 四tứ 如như 何hà 言ngôn 彼bỉ 有hữu 六lục 種chủng 性tánh 答đáp 彼bỉ 雖tuy 不bất 退thoái 是thị 此thử 性tánh 人nhân 故cố 名danh 退thoái 等đẳng 。

言ngôn 唯duy 思tư 等đẳng 四tứ 有hữu 種chủng 性tánh 退thoái 者giả 簡giản 初sơ 後hậu 二nhị 種chủng 初sơ 以dĩ 極cực 下hạ 故cố 不bất 退thoái 性tánh 後hậu 以dĩ 不bất 動động 故cố 。 唯duy 此thử 四tứ 種chủng 有hữu 下hạ 性tánh 可khả 退thoái 故cố 言ngôn 退thoái 法pháp 等đẳng 五ngũ 皆giai 容dung 有hữu 退thoái 者giả 前tiền 約ước 退thoái 性tánh 唯duy 思tư 等đẳng 四tứ 此thử 論luận 退thoái 果quả 故cố 兼kiêm 退thoái 法pháp 雖tuy 不bất 退thoái 性tánh 有hữu 退thoái 果quả 故cố 言ngôn 雖tuy 俱câu 有hữu 退thoái 者giả 或hoặc 以dĩ 四tứ 種chủng 為vi 俱câu 或hoặc 以dĩ 性tánh 果quả 為vi 俱câu 言ngôn 學học 無Vô 學Học 所sở 成thành 堅kiên 故cố 者giả 謂vị 二nhị 道đạo 資tư 持trì 極cực 堅kiên 窂lao 故cố 若nhược 諸chư 有Hữu 學Học 。 先tiên 凡phàm 位vị 中trung 所sở 住trụ 種chủng 性tánh 彼bỉ 從tùng 此thử 性tánh 亦diệc 無vô 退thoái 理lý 世thế 出xuất 世thế 道đạo 所sở 成thành 堅kiên 故cố 。

頌tụng 言ngôn 非phi 先tiên 不bất 攝nhiếp 退thoái 法pháp 者giả 謂vị 思tư 法pháp 等đẳng 四tứ 有hữu 是thị 先tiên 有hữu 有hữu 是thị 後hậu 成thành 先tiên 有hữu 則tắc 不bất 退thoái 後hậu 成thành 則tắc 許hứa 退thoái 故cố 以dĩ 非phi 先tiên 簡giản 之chi 今kim 退thoái 法pháp 性tánh 雖tuy 必tất 先tiên 有hữu 而nhi 亦diệc 退thoái 果quả 故cố 非phi 先tiên 言ngôn 但đãn 望vọng 思tư 等đẳng 不bất 論luận 退thoái 法pháp 也dã 舊cựu 云vân 或hoặc 可khả 此thử 文văn 言ngôn 並tịnh 非phi 先tiên 從tùng 多đa 分phần 說thuyết 理lý 實thật 退thoái 法pháp 先tiên 亦diệc 有hữu 退thoái 果quả 言ngôn 修tu 惑hoặc 迷mê 事sự 至chí 有hữu 失thất 念niệm 退thoái 者giả 謂vị 見kiến 惑hoặc 迷mê 理lý 是thị 無vô 事sự 惑hoặc 修tu 惑hoặc 迷mê 麤thô 事sự 生sanh 名danh 有hữu 事sự 惑hoặc 論luận 云vân 又hựu 修tu 斷đoạn 惑hoặc 非phi 審thẩm 慮lự 生sanh 昧muội 鈍độn 性tánh 故cố 見kiến 所sở 斷đoạn 惑hoặc 。 由do 審thẩm 慮lự 生sanh 推thôi 度độ 性tánh 故cố 聖thánh 不bất 審thẩm 慮lự 於ư 麤thô 事sự 中trung 失thất 念niệm 惑hoặc 生sanh 審thẩm 慮lự 不bất 爾nhĩ 如như 於ư 繩thằng 等đẳng 卒tuất 爾nhĩ 謂vị 虵xà 故cố 修tu 斷đoạn 惑hoặc 聖thánh 有hữu 退thoái 起khởi 非phi 由do 卒tuất 爾nhĩ 可khả 起khởi 見kiến 惑hoặc 聖thánh 若nhược 審thẩm 慮lự 便tiện 見kiến 諦Đế 理lý 故cố 聖thánh 見kiến 斷đoạn 定định 無vô 退thoái 義nghĩa 言ngôn 大đại 眾chúng 部bộ 預dự 流lưu 有hữu 退thoái 羅La 漢Hán 無vô 退thoái 失thất 者giả 以dĩ 預dự 流lưu 煩phiền 惱não 惑hoặc 未vị 盡tận 聖thánh 解giải 未vị 滿mãn 故cố 所sở 以dĩ 退thoái 羅La 漢Hán 煩phiền 惱não 惑hoặc 已dĩ 盡tận 聖thánh 解giải 已dĩ 滿mãn 無vô 有hữu 退thoái 經kinh 部bộ 預dự 流lưu 羅La 漢Hán 必tất 無vô 有hữu 退thoái 果quả 者giả 預dự 流lưu 不bất 退thoái 與dữ 有hữu 宗tông 同đồng 羅La 漢Hán 無vô 退thoái 與dữ 有hữu 宗tông 異dị 論luận 主chủ 評bình 云vân 經kinh 部bộ 所sở 說thuyết 應ưng 理lý 云vân 何hà 知tri 然nhiên 由do 理lý 教giáo 故cố 如như 何hà 由do 教giáo 經kinh 言ngôn 苾Bật 芻Sô 聖thánh 慧tuệ 斷đoạn 惑hoặc 名danh 為vi 實thật 斷đoạn 乃nãi 至chí 有hữu 學học 應ưng 不bất 放phóng 逸dật 非phi 阿A 羅La 漢Hán 。 云vân 何hà 由do 理lý 若nhược 阿A 羅La 漢Hán 。 此thử 道đạo 未vị 生sanh 未vị 能năng 永vĩnh 拔bạt 煩phiền 惱não 種chủng 故cố 應ưng 非phi 漏lậu 盡tận 若nhược 非phi 漏lậu 盡tận 寧ninh 說thuyết 為vi 應ưng 是thị 名danh 由do 理lý 然nhiên 此thử 部bộ 意ý 羅La 漢Hán 猶do 退thoái 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 者giả 謂vị 由do 利lợi 養dưỡng 等đẳng 擾nhiễu 亂loạn 過quá 失thất 故cố 於ư 所sở 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 容dung 有hữu 退thoái 失thất 。

言ngôn 所sở 證chứng 四tứ 種chủng 增tăng 上thượng 心tâm 所sở 至chí 隨tùy 一nhất 有hữu 退thoái 者giả 四tứ 種chủng 謂vị 四tứ 靜tĩnh 慮lự 心tâm 所sở 目mục 定định 此thử 說thuyết 退thoái 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 所sở 得đắc 不bất 動động 心tâm 。 解giải 脫thoát 至chí 無vô 因nhân 緣duyên 退thoái 者giả 謂vị 無vô 退thoái 不bất 動động 法pháp 果quả 如như 何hà 不bất 動động 。 退thoái 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 者giả 此thử 問vấn 意ý 既ký 言ngôn 退thoái 現hiện 法Pháp 樂lạc 不bất 退thoái 不bất 動động 法pháp 果quả 如như 何hà 退thoái 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 。 耶da 即tức 以dĩ 三tam 退thoái 答đáp 之chi 言ngôn 不bất 動động 約ước 受thọ 用dụng 退thoái 者giả 問vấn 既ký 言ngôn 利lợi 根căn 羅La 漢Hán 有hữu 中trung 後hậu 二nhị 退thoái 今kim 何hà 故cố 唯duy 約ước 受thọ 用dụng 一nhất 退thoái 通thông 此thử 難nạn/nan 耶da 答đáp 汎# 明minh 不bất 動động 羅La 漢Hán 通thông 望vọng 一nhất 切thiết 有hữu 未vị 得đắc 退thoái 今kim 既ký 言ngôn 已dĩ 得đắc 四tứ 種chủng 心tâm 所sở 故cố 無vô 未vị 得đắc 退thoái 但đãn 不bất 可khả 四tứ 種chủng 頓đốn 現hiện 前tiền 故cố 有hữu 受thọ 用dụng 退thoái 。

言ngôn 住trụ 果quả 位vị 所sở 不bất 作tác 至chí 必tất 亦diệc 不bất 作tác 者giả 謂vị 退thoái 果quả 之chi 後hậu 不bất 造tạo 為vi 果quả 事sự 業nghiệp 果quả 時thời 不bất 為vi 退thoái 亦diệc 不bất 作tác 故cố 言ngôn 不bất 作tác 者giả 作tác 前tiền 例lệ 也dã 正chánh 理lý 論luận 云vân 誰thùy 有hữu 退thoái 誰thùy 無vô 退thoái 耶da 修tu 不bất 淨tịnh 觀quán 。 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 容dung 有hữu 退thoái 失thất 修tu 持trì 息tức 念niệm 入nhập 聖thánh 道Đạo 者giả 必tất 無vô 退thoái 失thất 又hựu 何hà 界giới 何hà 趣thú 容dung 有hữu 退thoái 耶da 唯duy 欲dục 界giới 三tam 州châu 有hữu 退thoái 六Lục 欲Dục 天Thiên 處xứ 得đắc 聖thánh 果Quả 者giả 名danh 為vi 利lợi 根căn 故cố 無vô 有hữu 退thoái 以dĩ 有hữu 勝thắng 智trí 解giải 能năng 制chế 伏phục 心tâm 背bối/bội 妙diệu 欲dục 境cảnh 入nhập 聖thánh 道Đạo 故cố 有hữu 說thuyết 退thoái 者giả 由do 闕khuyết 資tư 緣duyên 或hoặc 所sở 依y 身thân 不bất 平bình 等đẳng 故cố 。 六Lục 欲Dục 天Thiên 處xứ 二nhị 事sự 並tịnh 無vô 雖tuy 有hữu 鈍độn 根căn 隨tùy 信tín 行hành 性tánh 生sanh 彼bỉ 得đắc 聖thánh 理lý 亦diệc 無vô 退thoái 理lý 。

退thoái 法pháp 等đẳng 五ngũ 轉chuyển 一nhất 一nhất 性tánh 者giả 謂vị 不bất 動động 無vô 練luyện 根căn 故cố 但đãn 言ngôn 五ngũ 猶do 如như 初sơ 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。 者giả 引dẫn 喻dụ 釋thích 也dã 正chánh 理lý 論luận 云vân 若nhược 有hữu 學học 位vị 修tu 練luyện 根căn 時thời 道đạo 數số 所sở 修tu 如như 斷đoạn 上thượng 界giới 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 由do 彼bỉ 但đãn 與dữ 隣lân 得đắc 果quả 時thời 道đạo 相tương 似tự 故cố 問vấn 修tu 惑hoặc 有hữu 九cửu 品phẩm 無Vô 學Học 練luyện 根căn 各các 九cửu 無vô 間gian 見kiến 道đạo 有hữu 八bát 忍nhẫn 有hữu 學học 練luyện 根căn 八bát 無vô 間gian 耶da 答đáp 見kiến 斷đoạn 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 一nhất 諦đế 之chi 下hạ 自tự 有hữu 九cửu 品phẩm 之chi 惑hoặc 今kim 但đãn 合hợp 為vi 一nhất 品phẩm 頓đốn 斷đoạn 故cố 約ước 一nhất 諦đế 成thành 一nhất 無vô 間gian 一nhất 解giải 脫thoát 道đạo 不bất 約ước 異dị 諦đế 修tu 道Đạo 一nhất 地địa 之chi 中trung 分phần/phân 九cửu 品phẩm 斷đoạn 故cố 彼bỉ 即tức 成thành 九cửu 無vô 間gian 等đẳng 此thử 上thượng 所sở 明minh 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 學học 無Vô 學Học 位vị 多đa 少thiểu 有hữu 異dị 若nhược 論luận 加gia 行hành 齊tề 一nhất 無vô 間gian 一nhất 解giải 脫thoát 道Đạo 故cố 。 論luận 云vân 彼bỉ 加gia 行hành 道Đạo 諸chư 位vị 各các 一nhất 又hựu 正chánh 理lý 云vân 以dĩ 何hà 等đẳng 故cố 。 名danh 為vi 練luyện 根căn 答đáp 調điều 練luyện 諸chư 根căn 令linh 增tăng 長trưởng 故cố 謂vị 道Đạo 力lực 故cố 令linh 根căn 相tướng 續tục 捨xả 下hạ 得đắc 中trung 捨xả 中trung 得đắc 上thượng 漸tiệm 漸tiệm 增tăng 勝thắng 名danh 為vi 練luyện 根căn 故cố 練luyện 根căn 名danh 目mục 轉chuyển 根căn 義nghĩa 也dã 言ngôn 唯duy 無vô 漏lậu 者giả 此thử 明minh 聖thánh 者giả 故cố 唯duy 無vô 漏lậu 若nhược 凡phàm 轉chuyển 根căn 理lý 應ưng 有hữu 漏lậu 言ngôn 唯duy 人nhân 三tam 州châu 者giả 三tam 州châu 有hữu 退thoái 怖bố 畏úy 退thoái 故cố 故cố 修tu 練luyện 根căn 惡ác 趣thú 北bắc 州châu 無vô 聖thánh 道Đạo 故cố 天thiên 趣thú 之chi 中trung 無vô 有hữu 退thoái 。 故cố 言ngôn 無Vô 學Học 依y 九cửu 地địa 者giả 無Vô 學Học 練luyện 根căn 如như 得đắc 應ưng 果quả 得đắc 果quả 既ký 通thông 九cửu 地địa 練luyện 根căn 亦diệc 通thông 九cửu 地địa 也dã 言ngôn 所sở 得đắc 唯duy 果quả 至chí 但đãn 依y 六lục 地địa 者giả 謂vị 有hữu 學học 練luyện 根căn 亦diệc 如như 得đắc 果quả 無vô 色sắc 不bất 得đắc 有hữu 學học 果quả 故cố 練luyện 根căn 不bất 依y 無vô 色sắc 以dĩ 有hữu 學học 前tiền 二nhị 果quả 唯duy 依y 未vị 至chí 第đệ 三tam 不bất 還hoàn 通thông 依y 六lục 地địa 故cố 此thử 等đẳng 意ý 者giả 但đãn 以dĩ 無vô 色sắc 無vô 有hữu 學học 果quả 非phi 無vô 有Hữu 學Học 。 之chi 向hướng 既ký 練luyện 根căn 唯duy 得đắc 果quả 不bất 得đắc 向hướng 故cố 知tri 不bất 依y 無vô 色sắc 也dã 問vấn 何hà 故cố 捨xả 通thông 向hướng 果quả 所sở 得đắc 唯duy 果quả 答đáp 練luyện 根căn 心tâm 唯duy 欣hân 樂nhạo 果quả 所sở 以dĩ 所sở 得đắc 唯duy 果quả 意ý 總tổng 棄khí 劣liệt 所sở 以dĩ 捨xả 通thông 果quả 向hướng 。

言ngôn 由do 下hạ 下hạ 等đẳng 九cửu 品phẩm 根căn 異dị 者giả 如như 退thoái 法pháp 最tối 劣liệt 由do 下hạ 下hạ 根căn 乃nãi 至chí 大đại 覺giác 由do 上thượng 上thượng 根căn 不bất 動động 分phần/phân 二nhị 者giả 謂vị 本bổn 是thị 利lợi 根căn 不bất 因nhân 練luyện 根căn 得đắc 名danh 為vi 不bất 退thoái 若nhược 先tiên 鈍độn 根căn 後hậu 練luyện 得đắc 者giả 但đãn 名danh 不bất 動động 不bất 名danh 不bất 退thoái 。

依y 根căn 不bất 同đồng 立lập 次thứ 二nhị 聖thánh 者giả 謂vị 修tu 道Đạo 位vị 鈍độn 根căn 信tín 增tăng 名danh 信tín 勝thắng 解giải 利lợi 根căn 慧tuệ 增tăng 故cố 名danh 見kiến 至chí 義nghĩa 如như 前tiền 解giải 言ngôn 解giải 脫thoát 障chướng 不bất 染nhiễm 無vô 知tri 為vi 體thể 者giả 正chánh 理lý 云vân 何hà 等đẳng 名danh 為vi 。 解giải 脫thoát 障chướng 體thể 謂vị 有hữu 劣liệt 無vô 知tri 無vô 覆phú 無vô 記ký 性tánh 能năng 障chướng 解giải 脫thoát 故cố 由do 彼bỉ 力lực 故cố 能năng 為vi 障chướng 礙ngại 。 令linh 於ư 彼bỉ 定định 不bất 自tự 在tại 轉chuyển 言ngôn 三tam 道đạo 各các 二nhị 者giả 謂vị 各các 唯duy 利lợi 鈍độn 二nhị 聖thánh 其kỳ 身thân 證chứng 一nhất 即tức 是thị 信tín 解giải 見kiến 至chí 慧tuệ 解giải 脫thoát 俱câu 解giải 脫thoát 二nhị 即tức 是thị 時thời 不bất 時thời 也dã 。

言ngôn 有hữu 學học 名danh 滿mãn 具cụ 由do 三tam 因nhân 者giả 謂vị 有hữu 學học 中trung 有hữu 前tiền 二nhị 果quả 未vị 名danh 滿mãn 故cố 第đệ 三tam 名danh 為vi 果quả 滿mãn 其kỳ 根căn 定định 等đẳng 有hữu 得đắc 未vị 得đắc 故cố 並tịnh 相tương 對đối 立lập 其kỳ 滿mãn 名danh 若nhược 無Vô 學Học 果quả 一nhất 向hướng 是thị 滿mãn 故cố 不bất 約ước 果quả 名danh 為vi 滿mãn 也dã 夫phu 得đắc 滅diệt 定định 必tất 是thị 不bất 還hoàn 者giả 明minh 有hữu 學học 中trung 是thị 定định 滿mãn 必tất 果quả 滿mãn 故cố 故cố 論luận 云vân 無vô 有hữu 學học 者giả 但đãn 由do 定định 故cố 及cập 根căn 定định 故cố 亦diệc 得đắc 滿mãn 名danh 准chuẩn 此thử 無vô 二nhị 句cú 餘dư 可khả 知tri 。

言ngôn 道đạo 謂vị 求cầu 所sở 依y 者giả 前tiền 解giải 道đạo 是thị 路lộ 之chi 別biệt 名danh 此thử 約ước 所sở 依y 義nghĩa 釋thích 謂vị 有hữu 所sở 追truy 求cầu 必tất 依y 於ư 道đạo 依y 此thử 四tứ 道đạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 亦diệc 名danh 為vi 乘thừa 是thị 所sở 依y 運vận 動động 之chi 義nghĩa 問vấn 加gia 行hành 無vô 間gian 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 可khả 名danh 為vi 道đạo 解giải 脫thoát 已dĩ 至chí 勝thắng 進tiến 已dĩ 過quá 如như 何hà 名danh 道đạo 論luận 有hữu 三tam 釋thích 一nhất 云vân 與dữ 道đạo 類loại 同đồng 轉chuyển 上thượng 品phẩm 故cố 二nhị 云vân 或hoặc 前tiền 前tiền 力lực 至chí 後hậu 後hậu 故cố 三tam 云vân 或hoặc 能năng 趣thú 入nhập 無vô 餘dư 依y 。 故cố 正chánh 理lý 論luận 云vân 二Nhị 乘Thừa 賢hiền 聖thánh 涉thiệp 此thử 為vi 途đồ 速tốc 達đạt 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 界giới 故cố 。

言ngôn 任nhậm 運vận 轉chuyển 故cố 名danh 之chi 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 此thử 謂vị 不bất 艱gian 辛tân 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 非phi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 也dã 如như 第đệ 四tứ 禪thiền 。 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 亦diệc 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 通thông 行hành 無vô 色sắc 等đẳng 中trung 無vô 苦khổ 受thọ 亦diệc 名danh 苦khổ 通thông 行hành 也dã 正chánh 理lý 論luận 云vân 任nhậm 運vận 轉chuyển 故cố 如như 乘thừa 船thuyền 筏phiệt 苦khổ 通thông 行hành 如như 依y 陸lục 地địa 乘thừa 馬mã 等đẳng 行hành 言ngôn 止Chỉ 觀Quán 不bất 等đẳng 者giả 但đãn 以dĩ 增tăng 減giảm 不bất 均quân 非phi 有hữu 無vô 漏lậu 也dã 此thử 依y 地địa 立lập 苦khổ 樂lạc 名danh 鈍độn 根căn 名danh 遲trì 利lợi 根căn 名danh 速tốc 者giả 此thử 依y 根căn 立lập 遲trì 速tốc 名danh 新tân 云vân 此thử 遲trì 速tốc 名danh 在tại 道đạo 非phi 人nhân 正chánh 理lý 論luận 云vân 此thử 行hành 五ngũ 蘊uẩn 四tứ 蘊uẩn 為vi 性tánh 由do 依y 色sắc 定định 無vô 色sắc 定định 別biệt 而nhi 名danh 通thông 者giả 顯hiển 慧tuệ 勝thắng 故cố 如như 見kiến 道đạo 位vị 雖tuy 具cụ 五ngũ 蘊uẩn 以dĩ 慧tuệ 勝thắng 故cố 偏thiên 立lập 見kiến 名danh 。

言ngôn 菩Bồ 提Đề 云vân 覺giác 者giả 謂vị 末mạt 伽già 云vân 道đạo 菩Bồ 提Đề 云vân 覺giác 西tây 域vực 常thường 言ngôn 覺giác 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 如như 睡thụy 覺giác 二nhị 覺giác 知tri 故cố 章chương 中trung 無vô 明minh 睡thụy 眠miên 。 皆giai 永vĩnh 斷đoạn 故cố 即tức 是thị 初sơ 義nghĩa 准chuẩn 論luận 又hựu 言ngôn 及cập 如như 實thật 知tri 已dĩ 。 作tác 已dĩ 事sự 不bất 復phục 作tác 故cố 此thử 二nhị 名danh 覺giác 解giải 云vân 知tri 已dĩ 作tác 已dĩ 事sự 者giả 是thị 盡tận 智trí 覺giác 不bất 復phục 作tác 者giả 是thị 無vô 生sanh 智trí 覺giác 。

章chương 中trung 十thập 一nhất 體thể 同đồng 也dã 毗tỳ 婆bà 沙sa 師sư 說thuyết 有hữu 十thập 一nhất 者giả 新tân 云vân 婆bà 沙sa 有hữu 三tam 說thuyết 一nhất 說thuyết 同đồng 此thử 論luận 一nhất 說thuyết 開khai 戒giới 為vi 二nhị 一nhất 師sư 開khai 為vi 三tam 謂vị 正chánh 語ngữ 正chánh 業nghiệp 正chánh 命mạng 今kim 章chương 但đãn 敘tự 第đệ 二nhị 說thuyết 。

言ngôn 念niệm 住trụ 等đẳng 三tam 名danh 無vô 別biệt 屬thuộc 者giả 謂vị 但đãn 名danh 念niệm 住trụ 等đẳng 無vô 別biệt 所sở 屬thuộc 如như 何hà 獨độc 說thuyết 為vi 慧tuệ 勤cần 定định 等đẳng 言ngôn 如như 實thật 見kiến 者giả 能năng 明minh 記ký 者giả 實thật 見kiến 是thị 慧tuệ 明minh 記ký 是thị 念niệm 既ký 因nhân 實thật 見kiến 方phương 能năng 明minh 記ký 故cố 知tri 因nhân 慧tuệ 令linh 念niệm 住trụ 境cảnh 論luận 云vân 如như 念niệm 住trụ 中trung 已dĩ 廣quảng 分phân 別biệt 。 言ngôn 勤cần 斷đoạn 二nhị 惡ác 者giả 一nhất 已dĩ 生sanh 惡ác 法pháp 。 方phương 便tiện 令linh 斷đoạn 二nhị 未vị 生sanh 惡ác 法pháp 。 遮già 皆giai 令linh 不bất 生sanh 。 勤cần 修tu 二nhị 善thiện 者giả 一nhất 未vị 生sanh 善thiện 法Pháp 。 方phương 便tiện 令linh 生sanh 。 二nhị 已dĩ 生sanh 善thiện 法Pháp 。 修tu 令linh 增tăng 廣quảng 。 故cố 婆bà 娑sa 云vân 一nhất 正chánh 勤cần 體thể 有hữu 四tứ 作tác 用dụng 如như 燈đăng 一nhất 時thời 有hữu 四tứ 作tác 用dụng 問vấn 前tiền 二nhị 可khả 名danh 斷đoạn 後hậu 二nhị 何hà 名danh 斷đoạn 答đáp 以dĩ 初sơ 為vi 名danh 故cố 無vô 有hữu 失thất 或hoặc 此thử 四tứ 種chủng 皆giai 有hữu 斷đoạn 義nghĩa 謂vị 前tiền 二nhị 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 後hậu 二nhị 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 修tu 善thiện 法Pháp 斷đoạn 無vô 知tri 故cố 。 暫tạm 斷đoạn 永vĩnh 斷đoạn 俱câu 名danh 斷đoạn 故cố 神thần 謂vị 靈linh 妙diệu 德đức 者giả 謂vị 現hiện 諸chư 變biến 化hóa 等đẳng 事sự 。 為vi 靈linh 妙diệu 德đức 也dã 然nhiên 下hạ 文văn 云vân 神thần 體thể 謂vị 等đẳng 持trì 彼bỉ 即tức 定định 為vi 神thần 體thể 也dã 舊cựu 云vân 理lý 實thật 而nhi 言ngôn 定định 為vi 體thể 性tánh 而nhi 言ngôn 四Tứ 神Thần 足Túc 者giả 。 從tùng 因nhân 說thuyết 四tứ 就tựu 果quả 名danh 神thần 就tựu 用dụng 稱xưng 足túc 釋thích 四tứ 名danh 者giả 欲dục 謂vị 希hy 求cầu 勤cần 謂vị 勤cần 策sách 心tâm 謂vị 所sở 依y 觀quán 謂vị 觀quán 察sát 故cố 從tùng 同đồng 時thời 四tứ 因nhân 為vi 名danh 如như 人nhân 依y 床sàng 床sàng 有hữu 四tứ 足túc 神thần 依y 於ư 定định 定định 有hữu 四tứ 因nhân 亦diệc 爾nhĩ 故cố 婆bà 沙sa 云vân 謂vị 於ư 俱câu 有hữu 相tương 應ứng 法pháp 中trung 資tư 養dưỡng 等đẳng 持trì 此thử 四tứ 勝thắng 故cố 。

言ngôn 身thân 等đẳng 四tứ 境cảnh 者giả 謂vị 身thân 受thọ 心tâm 法pháp 。 四tứ 境cảnh 為vi 念niệm 所sở 觀quán 故cố 正chánh 理lý 論luận 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 為vi 息tức 顛điên 倒đảo 思tư 念niệm 勢thế 力lực 於ư 身thân 等đẳng 境cảnh 自tự 相tướng 共cộng 相tướng 。 能năng 審thẩm 了liễu 知tri 壞hoại 二nhị 種chủng 愚ngu 慧tuệ 用dụng 勝thắng 故cố 言ngôn 能năng 證chứng 異dị 品phẩm 者giả 謂vị 此thử 決quyết 擇trạch 望vọng 前tiền 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 名danh 為vi 異dị 品phẩm 或hoặc 能năng 證chứng 入nhập 後hậu 忍nhẫn 等đẳng 位vị 名danh 異dị 前tiền 解giải 為vi 正chánh 正chánh 理lý 論luận 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 見kiến 生sanh 死tử 過quá 。 涅Niết 槃Bàn 功công 德đức 遂toại 能năng 勇dũng 猛mãnh 發phát 勤cần 精tinh 進tấn 。 不bất 墮đọa 生sanh 死tử 。 速tốc 趣thú 涅Niết 槃Bàn 勤cần 用dụng 勝thắng 故cố 頂Đảnh 法Pháp 位vị 中trung 趣thú 無vô 退thoái 位vị 者giả 謂vị 趣thú 忍nhẫn 位vị 忍nhẫn 不bất 退thoái 故cố 正chánh 理lý 論luận 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 能năng 制chế 伏phục 心tâm 識thức 趣thú 不bất 退thoái 位vị 終chung 不bất 遺di 乏phạp 信tín 等đẳng 善thiện 根căn 定định 用dụng 勝thắng 故cố 言ngôn 忍nhẫn 位vị 中trung 善thiện 根căn 堅kiên 固cố 。 者giả 正chánh 理lý 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 永vĩnh 息tức 惡ác 趣thú 終chung 不bất 退thoái 墮đọa 速tốc 入nhập 離ly 生sanh 增tăng 上thượng 義nghĩa 成thành 根căn 義nghĩa 勝thắng 故cố 言ngôn 得đắc 無vô 屈khuất 義nghĩa 者giả 正chánh 理lý 云vân 謂vị 此thử 位vị 中trung 不bất 為vị 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 力lực 義nghĩa 勝thắng 故cố 或hoặc 此thử 位vị 中trung 不bất 為vị 一nhất 切thiết 。 餘dư 異dị 生sanh 法pháp 之chi 所sở 屈khuất 伏phục 故cố 於ư 此thử 位vị 力lực 義nghĩa 偏thiên 增tăng 又hựu 論luận 云vân 何hà 緣duyên 信tín 等đẳng 先tiên 說thuyết 為vi 根căn 後hậu 名danh 為vi 力lực 由do 此thử 五ngũ 法pháp 依y 上thượng 下hạ 品phẩm 分phần/phân 前tiền 後hậu 故cố 言ngôn 修tu 道Đạo 位vị 近cận 菩Bồ 提Đề 者giả 謂vị 與dữ 無Vô 學Học 盡tận 智trí 相tương/tướng 隣lân 次thứ 故cố 正chánh 理lý 云vân 或hoặc 此thử 位vị 中trung 斷đoạn 九cửu 品phẩm 惑hoặc 數sác 數sác 覺giác 支chi 義nghĩa 增tăng 言ngôn 見kiến 道đạo 位vị 至chí 八bát 正Chánh 道Đạo 增tăng 者giả 謂vị 尋tầm 求cầu 依y 及cập 通thông 往vãng 趣thú 二nhị 義nghĩa 具cụ 故cố 說thuyết 名danh 為vi 道đạo 見kiến 道đạo 位vị 中trung 二nhị 義nghĩa 最tối 勝thắng 謂vị 此thử 位vị 中trung 聖thánh 慧tuệ 初sơ 生sanh 如như 實thật 尋tầm 求cầu 諦đế 理lý 勝thắng 故cố 又hựu 於ư 此thử 位vị 不bất 起khởi 邪tà 心tâm 能năng 速tốc 疾tật 行hành 往vãng 趣thú 勝thắng 故cố 言ngôn 於ư 見kiến 道đạo 位vị 建kiến 立lập 覺giác 支chi 者giả 准chuẩn 論luận 餘dư 師sư 不bất 破phá 契Khế 經Kinh 所sở 說thuyết 。 次thứ 第đệ 立lập 念niệm 住trụ 等đẳng 但đãn 不bất 迴hồi 見kiến 道đạo 於ư 後hậu 遂toại 於ư 見kiến 道đạo 立lập 覺giác 支chi 增tăng 與dữ 婆bà 沙sa 宗tông 異dị 。

言ngôn 七Thất 覺Giác 八Bát 道Đạo 。 支chi 唯duy 無vô 漏lậu 者giả 論luận 云vân 唯duy 於ư 修tu 道Đạo 見kiến 道đạo 位vị 中trung 方phương 建kiến 立lập 故cố 又hựu 正chánh 理lý 云vân 一nhất 切thiết 覺Giác 支Chi 。 皆giai 助trợ 菩Bồ 提Đề 唯duy 一nhất 獨độc 標tiêu 覺giác 支chi 名danh 以dĩ 最tối 隣lân 近cận 菩Bồ 提Đề 果quả 故cố 由do 此thử 理lý 趣thú 證chứng 七Thất 覺Giác 支Chi 。 應ưng 知tri 但đãn 依y 治trị 有hữu 頂đảnh 說thuyết 此thử 為vi 上thượng 首thủ 類loại 治trị 下hạ 地địa 唯duy 於ư 無vô 漏lậu 立lập 覺giác 支chi 名danh 乃nãi 至chí 見kiến 道đạo 位vị 中trung 八bát 道đạo 支chi 勝thắng 故cố 此thử 一nhất 向hướng 無vô 漏lậu 性tánh 攝nhiếp 雖tuy 正chánh 見kiến 等đẳng 亦diệc 通thông 有hữu 漏lậu 然nhiên 彼bỉ 不bất 得đắc 聖thánh 道Đạo 支chi 名danh 。

言ngôn 於ư 下hạ 地địa 法pháp 猶do 疑nghi 慮lự 者giả 謂vị 與dữ 下hạ 地địa 相tương/tướng 隣lân 恐khủng 為vi 下hạ 法pháp 所sở 染nhiễm 亂loạn 也dã 言ngôn 前tiền 三tam 無vô 色sắc 除trừ 戒giới 三tam 支chi 者giả 謂vị 正chánh 語ngữ 業nghiệp 命mạng 三tam 是thị 色sắc 法pháp 故cố 故cố 無vô 色sắc 界giới 無vô 此thử 三tam 支chi 然nhiên 與dữ 有hữu 頂đảnh 外ngoại 別biệt 說thuyết 者giả 有hữu 頂đảnh 無vô 無vô 漏lậu 全toàn 無vô 七thất 覺giác 及cập 八bát 道đạo 支chi 此thử 三tam 地địa 中trung 有hữu 無vô 漏lậu 故cố 有hữu 七thất 覺giác 支chi 及cập 餘dư 道đạo 支chi 也dã 正chánh 理lý 論luận 云vân 初sơ 根căn 本bổn 定định 雖tuy 容dung 有hữu 三tam 十thập 七thất 然nhiên 實thật 三tam 十thập 四tứ 解giải 云vân 謂vị 四tứ 念niệm 住trụ 必tất 不bất 並tịnh 生sanh 以dĩ 一nhất 慧tuệ 分phần/phân 四tứ 念niệm 住trụ 故cố 應ưng 諸chư 地địa 中trung 若nhược 據cứ 同đồng 時thời 即tức 各các 除trừ 三tam 雖tuy 慧tuệ 定định 等đẳng 一nhất 法pháp 義nghĩa 分phần/phân 據cứ 義nghĩa 不bất 同đồng 亦diệc 不bất 除trừ 故cố 。

言ngôn 覺giác 分phần/phân 轉chuyển 時thời 必tất 能năng 得đắc 證chứng 淨tịnh 者giả 轉chuyển 之chi 言ngôn 起khởi 起khởi 之chi 言ngôn 生sanh 謂vị 根căn 力lực 等đẳng 覺giác 分phần/phân 生sanh 時thời 必tất 能năng 獲hoạch 得đắc 四tứ 證chứng 淨tịnh 也dã 或hoặc 從tùng 根căn 力lực 轉chuyển 入nhập 證chứng 淨tịnh 故cố 今kim 名danh 四tứ 證chứng 淨tịnh 仍nhưng 三tam 是thị 信tín 為vi 體thể 一nhất 戒giới 以dĩ 色sắc 為vi 體thể 昔tích 言ngôn 四tứ 不bất 壞hoại 信tín 總tổng 以dĩ 信tín 為vi 體thể 也dã 一nhất 於ư 佛Phật 證chứng 淨tịnh 者giả 謂vị 緣duyên 佛Phật 身thân 諸chư 無Vô 學Học 法pháp 生sanh 信tín 也dã 二nhị 法pháp 證chứng 淨tịnh 者giả 謂vị 無vô 我ngã 理lý 等đẳng 正chánh 理lý 論luận 云vân 於ư 何hà 等đẳng 法pháp 如như 何hà 而nhi 得đắc 法Pháp 證chứng 淨tịnh 耶da 謂vị 唯duy 於ư 苦khổ 達đạt 唯duy 有hữu 法pháp 無vô 實thật 有hữu 情tình 生sanh 決quyết 定định 信tín 。 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 見kiến 集tập 滅diệt 時thời 亦diệc 唯duy 如như 前tiền 得đắc 二nhị 證chứng 淨tịnh 新tân 云vân 准chuẩn 上thượng 信tín 法pháp 不bất 緣duyên 教giáo 也dã 言ngôn 僧Tăng 者giả 謂vị 以dĩ 佛Phật 為vi 師sư 因nhân 教giáo 得đắc 道Đạo 總tổng 名danh 為vi 僧Tăng 不bất 簡giản 道đạo 俗tục 但đãn 取thủ 無vô 漏lậu 若nhược 約ước 現hiện 行hành 唯duy 有hữu 信tín 戒giới 。 二nhị 種chủng 證chứng 淨tịnh 者giả 謂vị 現hiện 觀quán 心tâm 但đãn 緣duyên 諦đế 法pháp 得đắc 法Pháp 證chứng 淨tịnh 戒giới 必tất 俱câu 故cố 有hữu 戒giới 證chứng 淨tịnh 而nhi 約ước 得đắc 修tu 未vị 來lai 有hữu 別biệt 緣duyên 佛Phật 無Vô 學Học 法pháp 及cập 菩Bồ 薩Tát 二nhị 根căn (# 除trừ 具cụ 知tri 根căn 以dĩ 學học 地địa 故cố )# 辟Bích 支Chi 三tam 根căn 及cập 四tứ 向hướng 果quả 各các 不bất 同đồng 故cố 名danh 具cụ 四tứ 種chủng 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 及cập 獨Độc 覺Giác 道đạo 名danh 法pháp 者giả 謂vị 簡giản 佛Phật 僧Tăng 道đạo 別biệt 標tiêu 此thử 二nhị 道đạo 以dĩ 佛Phật 僧Tăng 自tự 立lập 為vi 二nhị 證chứng 淨tịnh 故cố 論luận 云vân 然nhiên 所sở 信tín 法pháp 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 別biệt 二nhị 總tổng 總tổng 通thông 四Tứ 諦Đế 別biệt 唯duy 三tam 諦đế 全toàn 菩Bồ 薩Tát 獨Độc 覺Giác 道đạo 准chuẩn 此thử 三tam 諦đế 唯duy 別biệt 道đạo 通thông 總tổng 別biệt 今kim 頌tụng 約ước 別biệt 相tướng 故cố 偏thiên 舉cử 也dã 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 獨Độc 覺Giác 唯duy 有hữu 一nhất 人nhân 。 者giả 一nhất 世thế 界giới 中trung 。 唯duy 有hữu 一nhất 佛Phật 。 故cố 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 獨độc 一nhất 即tức 王vương 宮cung 生sanh 三tam 十thập 四tứ 心tâm 成thành 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 也dã 獨Độc 覺Giác 約ước 麟lân 喻dụ 不bất 取thủ 部bộ 行hành 故cố 亦diệc 唯duy 一nhất 聖thánh 所sở 受thọ 戒giới 與dữ 現hiện 觀quán 俱câu 者giả 即tức 無vô 漏lậu 道Đạo 俱câu 戒giới 也dã 言ngôn 由do 所sở 信tín 別biệt 故cố 名danh 有hữu 四tứ 者giả 此thử 言ngôn 總tổng 而nhi 且thả 略lược 謂vị 由do 所sở 信tín 別biệt 分phần/phân 信tín 成thành 三tam 并tinh 戒giới 成thành 四tứ 非phi 即tức 信tín 別biệt 成thành 四tứ 種chủng 也dã 言ngôn 證chứng 四Tứ 諦Đế 理lý 故cố 名danh 為vi 證chứng 者giả 謂vị 如như 實thật 覺giác 知tri 。 四Tứ 諦Đế 理lý 故cố 故cố 名danh 為vi 證chứng 言ngôn 正chánh 信tín 三Tam 寶Bảo 及cập 妙diệu 尸thi 羅la 者giả 謂vị 信tín 三Tam 寶Bảo 及cập 得đắc 尸thi 羅la 非phi 謂vị 及cập 言ngôn 顯hiển 信tín 於ư 戒giới 故cố 論luận 下hạ 釋thích 言ngôn 由do 信tín 心tâm 淨tịnh 故cố 發phát 聖thánh 戒giới 乃nãi 至chí 要yếu 具cụ 前tiền 信tín 此thử 戒giới 現hiện 前tiền 等đẳng 故cố 言ngôn 由do 證chứng 得đắc 淨tịnh 者giả 前tiền 三tam 證chứng 得đắc 淨tịnh 信tín 後hậu 一nhất 證chứng 得đắc 淨tịnh 戒giới 並tịnh 是thị 證chứng 淨tịnh 言ngôn 佛Phật 如như 良lương 醫y 者giả 此thử 約ước 喻dụ 說thuyết 准chuẩn 論luận 先tiên 法pháp 說thuyết 云vân 如như 出xuất 觀quán 時thời 現hiện 起khởi 次thứ 第đệ 故cố 說thuyết 觀quán 內nội 次thứ 第đệ 如như 是thị 謂vị 出xuất 觀quán 位vị 信tín 世Thế 尊Tôn 是thị 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 次thứ 於ư 正Chánh 法Pháp 毗tỳ 奈nại 耶da 中trung 信tín 是thị 善thiện 說thuyết 後hậu 信tín 聖thánh 僧Tăng 是thị 妙diệu 行hạnh 者giả 後hậu 方phương 說thuyết 喻dụ 如như 章chương 又hựu 第đệ 二nhị 喻dụ 云vân 或hoặc 此thử 四tứ 種chủng 由do 如như 導đạo 師sư 道đạo 路lộ 商thương 侶lữ 及cập 所sở 乘thừa 乘thừa 可khả 知tri 。

言ngôn 成thành 就tựu 八bát 支chi 者giả 即tức 正chánh 見kiến 等đẳng 八bát 道Đạo 支chi 也dã 。

言ngôn 尚thượng 有hữu 餘dư 縛phược 無vô 解giải 脫thoát 等đẳng 支chi 者giả 謂vị 如như 多đa 繩thằng 縛phược 雖tuy 解giải 多đa 縛phược 唯duy 有hữu 一nhất 縛phược 不bất 名danh 解giải 脫thoát 。 故cố 論luận 云vân 非phi 雖tuy 少thiểu 縛phược 可khả 名danh 解giải 脫thoát 故cố 無Vô 學Học 已dĩ 脫thoát 諸chư 煩phiền 惱não 縛phược 。 後hậu 能năng 起khởi 二nhị 了liễu 解giải 脫thoát 智trí 由do 二nhị 顯hiển 了liễu 可khả 立lập 二nhị 支chi 有hữu 學học 不bất 然nhiên 故cố 唯duy 成thành 八bát (# 解giải 云vân 二nhị 了liễu 解giải 脫thoát 智trí 即tức 盡tận 無vô 生sanh 由do 正chánh 解giải 正chánh 智trí 二nhị 相tương/tướng 顯hiển 了liễu 故cố 立lập 支chi 名danh )# 言ngôn 無Vô 學Học 勝thắng 解giải 者giả 即tức 通thông 大đại 地địa 中trung 勝thắng 解giải 為vi 體thể 言ngôn 無vô 為vi 解giải 脫thoát 者giả 即tức 擇trạch 滅diệt 為vi 體thể 言ngôn 已dĩ 立lập 支chi 名danh 屬thuộc 有hữu 為vi 者giả 既ký 言ngôn 其kỳ 支chi 明minh 顯hiển 有hữu 為vi 不bất 通thông 無vô 為vi 以dĩ 無vô 為vi 非phi 支chi 故cố 言ngôn 心tâm 慧tuệ 解giải 脫thoát 者giả 此thử 開khai 解giải 脫thoát 支chi 為vi 心tâm 慧tuệ 二nhị 種chủng 即tức 此thử 二nhị 種chủng 皆giai 以dĩ 通thông 中trung 勝thắng 解giải 為vi 體thể 是thị 有hữu 部bộ 宗tông 言ngôn 盡tận 無vô 生sanh 智trí 為vi 正chánh 智trí 體thể 者giả 謂vị 此thử 以dĩ 如như 實thật 正chánh 智trí 。 知tri 我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 等đẳng 故cố 名danh 正chánh 智trí 。

言ngôn 從tùng 煩phiền 惱não 障chướng 正chánh 得đắc 解giải 脫thoát 者giả 。 謂vị 煩phiền 惱não 得đắc 是thị 其kỳ 障chướng 體thể 故cố 論luận 云vân 由do 彼bỉ 能năng 遮già 此thử 心tâm 生sanh 故cố 此thử 就tựu 顯hiển 說thuyết 言ngôn 煩phiền 惱não 得đắc 理lý 實thật 亦diệc 通thông 色sắc 無vô 色sắc 業nghiệp 此thử 業nghiệp 亦diệc 障chướng 阿A 羅La 漢Hán 故cố 言ngôn 若nhược 現hiện 在tại 名danh 已dĩ 解giải 脫thoát 者giả 論luận 云vân 金kim 剛cang 喻dụ 定định 。 已dĩ 滅diệt 位vị 中trung 彼bỉ 得đắc 已dĩ 斷đoạn 初sơ 無Vô 學Học 心tâm 名danh 已dĩ 解giải 脫thoát 未vị 生sanh 無Vô 學Học 及cập 世thế 俗tục 心tâm 當đương 於ư 爾nhĩ 時thời 。 亦diệc 名danh 解giải 脫thoát 然nhiên 今kim 但đãn 說thuyết 決quyết 定định 生sanh 者giả 以dĩ 戒giới 爾nhĩ 時thời 行hành 身thân 世thế 故cố 。

言ngôn 道đạo 能năng 斷đoạn 障chướng 唯duy 正chánh 滅diệt 時thời 者giả 謂vị 道đạo 現hiện 在tại 有hữu 用dụng 能năng 衰suy 惑hoặc 得đắc 令linh 無vô 勢thế 用dụng 不bất 引dẫn 後hậu 得đắc 若nhược 過quá 未vị 道đạo 並tịnh 皆giai 無vô 能năng 以dĩ 無vô 作tác 用dụng 故cố 非phi 如như 解giải 脫thoát 通thông 生sanh 未vị 生sanh 已dĩ 生sanh 離ly 障chướng 同đồng 故cố 正chánh 理lý 論luận 云vân 如như 世thế 現hiện 是thị 開khai 水thủy 路lộ 時thời 近cận 水thủy 遠viễn 水thủy 皆giai 離ly 其kỳ 障chướng 如như 是thị 既ký 見kiến 能năng 斷đoạn 惑hoặc 道đạo 身thân 中trung 已dĩ 生sanh 亦diệc 應ưng 可khả 說thuyết 近cận 心tâm 遠viễn 心tâm 。 皆giai 得đắc 解giải 脫thoát 。

無vô 為vi 說thuyết 三tam 界giới 者giả 此thử 釋thích 經kinh 中trung 三tam 界giới 即tức 是thị 前tiền 二nhị 解giải 脫thoát 中trung 無vô 為vi 解giải 脫thoát 體thể 一nhất 無vô 為vi 就tựu 三tam 義nghĩa 別biệt 立lập 三tam 名danh 也dã 故cố 正chánh 理lý 論luận 云vân 然nhiên 三tam 界giới 體thể 約ước 假giả 有hữu 異dị 若nhược 就tựu 實thật 事sự 無vô 有hữu 差sai 別biệt 。 云vân 何hà 三tam 界giới 如như 是thị 差sai 別biệt 謂vị 有hữu 漏lậu 法pháp 總tổng 略lược 有hữu 三tam 一nhất 者giả 能năng 繫hệ 而nhi 非phi 能năng 染nhiễm 二nhị 者giả 能năng 繫hệ 亦diệc 是thị 能năng 染nhiễm 三tam 者giả 非phi 二nhị 順thuận 繫hệ 染nhiễm 法pháp 故cố 斷đoạn 此thử 三tam 所sở 證chứng 無vô 為vi 如như 次thứ 名danh 為vi 斷đoạn 等đẳng 三tam 界giới 。

言ngôn 厭yếm 離ly 相tương 對đối 廣quảng 狹hiệp 有hữu 殊thù 者giả 謂vị 厭yếm 通thông 斷đoạn 惑hoặc 不bất 斷đoạn 惑hoặc 是thị 廣quảng 唯duy 緣duyên 苦khổ 集tập 是thị 狹hiệp 離ly 通thông 四Tứ 諦Đế 是thị 廣quảng 唯duy 是thị 斷đoạn 惑hoặc 故cố 狹hiệp 言ngôn 惑hoặc 以dĩ 先tiên 斷đoạn 者giả 謂vị 超siêu 越việt 人nhân 先tiên 斷đoạn 惑hoặc 故cố 雖tuy 是thị 其kỳ 忍nhẫn 亦diệc 不bất 名danh 離ly 又hựu 此thử 中trung 言ngôn 智trí 能năng 斷đoạn 唯duy 修tu 道Đạo 中trung 無vô 間gian 道đạo 餘dư 並tịnh 不bất 能năng 。

言ngôn 忍nhẫn 能năng 斷đoạn 要yếu 未vị 離ly 染nhiễm 又hựu 是thị 離ly 句cú 通thông 取thủ 法Pháp 忍Nhẫn 類loại 忍nhẫn 非phi 離ly 句cú 中trung 但đãn 言ngôn 法Pháp 忍Nhẫn 不bất 言ngôn 類loại 忍nhẫn 可khả 以dĩ 思tư 知tri 餘dư 相tương/tướng 易dị 了liễu 故cố 不bất 復phục 釋thích 。

俱câu 舍xá 頌tụng 疏sớ/sơ 記ký