法Pháp 苑Uyển 義Nghĩa 林Lâm 章Chương 決Quyết 擇Trạch 記Ký 卷quyển 下hạ 本bổn

沙Sa 門Môn 。 智trí 周chu 。 撰soạn 。

五ngũ 根căn 章chương

章chương 。 唯duy 菩Bồ 薩Tát 地địa 造tạo 者giả 。

其kỳ 菩Bồ 薩Tát 字tự 錯thác 。 合hợp 是thị 大đại 字tự 。

章chương 。 或hoặc 五ngũ 大đại 共cộng 造tạo 者giả 。

五ngũ 字tự 錯thác 也dã 。 合hợp 是thị 色sắc 字tự 。 似tự 色sắc 大đại 。 簡giản 地địa 大đại 。 地địa 造tạo 理lý 亦diệc 不bất 然nhiên 。 彼bỉ 宗tông 說thuyết 色sắc 而nhi 為vi 唯duy 量lượng 。 不bất 名danh 大đại 故cố 。 應ưng 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 不bất 爾nhĩ 用dụng 狹hiệp 不bất 與dữ 通thông 稱xưng 者giả 。

若nhược 不bất 修tu 方phương 便tiện 及cập 離ly 擁ủng 等đẳng 者giả 。 功công 能năng 良lương 狹hiệp 不bất 與dữ 通thông 名danh 。

章chương 。 又hựu 不bất 能năng 除trừ 三tam 際tế 愚ngu 故cố 者giả 。

談đàm 實thật 天thiên 眼nhãn 不bất 能năng 除trừ 三tam 際tế 之chi 愚ngu 。 觀quán 現hiện 色sắc 而nhi 能năng 引dẫn 發phát 生sanh 死tử 智trí 。 相tương 從tùng 可khả 名danh 除trừ 三tam 際tế 也dã 。 天thiên 耳nhĩ 不bất 爾nhĩ 。 問vấn 。 如như 聞văn 於ư 察sát 知tri 生sanh 死tử 等đẳng 。 亦diệc 由do 耳nhĩ 引dẫn 意ý 識thức 等đẳng 知tri 。 耳nhĩ 識thức 何hà 不bất 得đắc 名danh 明minh 。 答đáp 。 今kim 義nghĩa 准chuẩn 之chi 。 非phi 勝thắng 眼nhãn 故cố 故cố 不bất 立lập 之chi 。

章chương 。 處xử 寬khoan 遍biến 者giả 。

能năng 令linh 根căn 等đẳng 而nhi 長trường/trưởng 大đại 故cố 。 名danh 寬khoan 遍biến 也dã 。

章chương 。 相tương/tướng 增tăng 盛thịnh 者giả 。

能năng 令linh 根căn 等đẳng 而nhi 但đãn 增tăng 明minh 勝thắng 利lợi 而nhi 不bất 大đại 也dã 。 下hạ 有hữu 四tứ 者giả 。 皆giai 是thị 增tăng 明minh 。 與dữ 緣duyên 彼bỉ 所sở 依y 故cố 者giả 。 彼bỉ 識thức 依y 也dã 。 由do 為vi 識thức 依y 。 今kim 根căn 明minh 利lợi 。 由do 修tu 習tập 彼bỉ 勝thắng 作tác 意ý 故cố 。 而nhi 專chuyên 觀quán 境cảnh 。 能năng 令linh 其kỳ 根căn 能năng 審thẩm 明minh 故cố 。 數sác 數sác 觀quán 之chi 。 長trường 時thời 不bất 絕tuyệt 亦diệc 明minh 利lợi 。

章chương 。 異dị 熟thục 等đẳng 流lưu 者giả 。

非phi 異dị 熟thục 及cập 以dĩ 長trưởng 養dưỡng 。 諸chư 色sắc 等đẳng 法pháp 剎sát 那na 剎sát 那na 。 前tiền 後hậu 變biến 易dị 等đẳng 依y 。 如như 無vô 想tưởng 定định 等đẳng 。 對đối 法pháp 論luận 云vân 。 自tự 性tánh 無vô 記ký 即tức 此thử 前tiền 後hậu 相tương 生sanh 。 又hựu 異dị 名danh 為vi 本bổn 性tánh 等đẳng 流lưu 。 又hựu 異dị 熟thục 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 其kỳ 第đệ 八bát 識thức 是thị 真chân 異dị 熟thục 。 所sở 餘dư 識thức 等đẳng 真chân 異dị 熟thục 類loại 為vi 等đẳng 流lưu 。 二nhị 第đệ 八bát 識thức 第đệ 二nhị 念niệm 後hậu 名danh 等đẳng 流lưu 。 餘dư 法pháp 可khả 知tri 。 其kỳ 長trưởng 養dưỡng 者giả 。 如như 五ngũ 根căn 等đẳng 中trung 有hữu 長trưởng 養dưỡng 者giả 。 第đệ 二nhị 念niệm 後hậu 即tức 名danh 長trưởng 養dưỡng 等đẳng 流lưu 。

章chương 。 二nhị 養dưỡng 二nhị 皆giai 具cụ 者giả 。

異dị 熟thục 長trưởng 養dưỡng 名danh 之chi 為vi 二nhị 。 此thử 二nhị 之chi 中trung 各các 有hữu 二nhị 故cố 。 名danh 二nhị 二nhị 也dã 。

章chương 。 亦diệc 謂vị 自tự 計kế 當đương 其kỳ 深thâm 理lý 者giả 。

此thử 所sở 說thuyết 義nghĩa 。

章chương 。 以dĩ 雜tạp 心tâm 云vân 至chí 在tại 有hữu 香hương 地địa 者giả 。

此thử 師sư 意ý 。 若nhược 是thị 欲dục 界giới 身thân 根căn 有hữu 時thời 。 餘dư 之chi 四tứ 根căn 必tất 隨tùy 有hữu 一nhất 。 不bất 可khả 但đãn 身thân 物vật 餘dư 根căn 。 論luận 既ký 說thuyết 云vân 。 有hữu 身thân 有hữu 九cửu 。 明minh 知tri 約ước 起khởi 上thượng 界giới 根căn 境cảnh 。 上thượng 身thân 根căn 可khả 許hứa 不bất 起khởi 。 上thượng 之chi 可khả 等đẳng 。 若nhược 談đàm 欲dục 界giới 。 可khả 有hữu 身thân 時thời 即tức 合hợp 說thuyết 十thập 。 不bất 應ưng 言ngôn 九cửu 。 彼bỉ 意ý 如như 此thử 。

章chương 。 起khởi 彼bỉ 眼nhãn 耳nhĩ 當đương 成thành 身thân 等đẳng 者giả 。

縱túng/tung 是thị 起khởi 彼bỉ 上thượng 界giới 眼nhãn 。 可khả 必tất 當đương 成thành 於ư 欲dục 界giới 身thân 根căn 返phản 顯hiển 於ư 前tiền 。 不bất 可khả 起khởi 於ư 上thượng 身thân 根căn 也dã 。 雖tuy 作tác 此thử 解giải 。 行hành 相tương/tướng 難nan 見kiến 。 今kim 觀quán 文văn 意ý 。 非phi 說thuyết 上thượng 界giới 當đương 成thành 身thân 等đẳng 相tương/tướng 運vận 。 而nhi 談đàm 意ý 云vân 。 彼bỉ 云vân 頌tụng 文văn 不bất 說thuyết 上thượng 界giới 微vi 聚tụ 及cập 起khởi 彼bỉ 眼nhãn 。 可khả 及cập 成thành 彼bỉ 身thân 根căn 等đẳng 。 言ngôn 當đương 成thành 者giả 。 起khởi 之chi 義nghĩa 。 思tư 之chi 。

表biểu 無vô 表biểu 章chương

章chương 。 依y 三tam 業nghiệp 道đạo 者giả 。

即tức 貪tham 。 嗔sân 。 痴si 。 以dĩ 業nghiệp 道đạo 唯duy 三tam 。 故cố 意ý 無vô 表biểu 亦diệc 但đãn 三tam 支chi 。

章chương 。 除trừ 染nhiễm 無vô 記ký 者giả 。

不bất 善thiện 有hữu 覆phú 俱câu 名danh 為vi 染nhiễm 。 言ngôn 增tăng 上thượng 者giả 。 善thiện 中trung 上thượng 者giả 。

章chương 。 獨độc 意ý 種chủng 二nhị 者giả 。

善thiện 及cập 不bất 善thiện 。 名danh 之chi 為vi 二nhị 。

章chương 。 十Thập 善Thiện 種chủng 有hữu 十thập 戒giới 但đãn 七thất 支chi 者giả 。

此thử 師sư 會hội 前tiền 。 據cứ 其kỳ 種chủng 有hữu 十thập 故cố 為vi 十Thập 善Thiện 。 談đàm 其kỳ 戒giới 體thể 但đãn 有hữu 七thất 支chi 。

章chương 。

問vấn 。 今kim 三tam 說thuyết 中trung 。 何hà 者giả 為vi 勝thắng 。 答đáp 。 雖tuy 言ngôn 任nhậm 用dụng 據cứ 實thật 論luận 許hứa 意ý 發phát 無vô 表biểu 勝thắng 。

何hà 以dĩ 故cố 。 意ý 勝thắng 身thân 語ngữ 。 菩Bồ 薩Tát 防phòng 意ý 。 意ý 有hữu 無vô 表biểu 故cố 知tri 為vi 勝thắng 。 若nhược 爾nhĩ 。 對đối 法pháp 何hà 故cố 不bất 別biệt 說thuyết 意ý 有hữu 無vô 表biểu 。 答đáp 。 彼bỉ 論luận 通thông 對đối 三tam 乘thừa 說thuyết 故cố 。

章chương 。 色sắc 用dụng 差sai 別biệt 者giả 。

總tổng 標tiêu 。 謂vị 有hữu 表biểu 無vô 表biểu 者giả 。 指chỉ 法pháp 律luật 儀nghi 至chí 所sở 攝nhiếp 作tác 用dụng 者giả 。 此thử 即tức 列liệt 彼bỉ 表biểu 無vô 表biểu 也dã 。 說thuyết 布bố 施thí 等đẳng 為vi 此thử 業nghiệp 故cố 等đẳng 者giả 。 此thử 即tức 正chánh 顯hiển 處xứ 中trung 得đắc 有hữu 無vô 表biểu 。 所sở 以dĩ 布bố 施thí 。 即tức 是thị 處xứ 中trung 所sở 收thu 。 說thuyết 布bố 施thí 等đẳng 名danh 表biểu 無vô 表biểu 。 故cố 知tri 處xứ 中trung 有hữu 表biểu 無vô 表biểu 也dã 。 大đại 意ý 如như 此thử 。

章chương 。 非phi 律luật 儀nghi 至chí 亦diệc 持trì 業nghiệp 釋thích 者giả 。

問vấn 。 其kỳ 不bất 律luật 儀nghi 亦diệc 是thị 非phi 律luật 儀nghi 。 豈khởi 律luật 儀nghi 即tức 是thị 非phi 不bất 律luật 儀nghi 。 答đáp 。 彼bỉ 言ngôn 不bất 律luật 儀nghi 所sở 以dĩ 非phi 律luật 儀nghi 。 即tức 非phi 不bất 律luật 儀nghi 得đắc 持trì 業nghiệp 釋thích 。

章chương 。 前tiền 解giải 為vi 正chánh 者giả 。

前tiền 師sư 意ý 說thuyết 。 佛Phật 餘dư 善thiện 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 收thu 。 因nhân 中trung 無vô 漏lậu 。 道đạo 共cộng 戒giới 也dã 。 無vô 漏lậu 法pháp 可khả 處xứ 中trung 收thu 。 前tiền 為vi 正chánh 。

章chương 。 其kỳ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 及cập 處xứ 中trung 一nhất 分phần/phân 者giả 。

處xứ 中trung 通thông 善thiện 及cập 不bất 善thiện 故cố 。 二nhị 者giả 一nhất 分phần/phân 。

章chương 。 十thập 七thất 地địa 中trung 有hữu 漏lậu 定định 者giả 。

八bát 根căn 本bổn 地địa 及cập 八bát 近cận 並tịnh 中trung 間gian 禪thiền 。

章chương 。 此thử 說thuyết 道Đạo 俱câu 無vô 漏lậu 戒giới 外ngoại 靜tĩnh 慮lự 律luật 儀nghi 故cố 者giả 。

此thử 即tức 釋thích 彼bỉ 定định 律luật 儀nghi 戒giới 。 唯duy 言ngôn 有hữu 漏lậu 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 道đạo 俱câu 無vô 漏lậu 戒giới 外ngoại 靜tĩnh 慮lự 戒giới 外ngoại 。 故cố 定định 律luật 儀nghi 俱câu 說thuyết 有hữu 漏lậu 。 談đàm 實thật 定định 律luật 儀nghi 亦diệc 有hữu 無vô 漏lậu 。

章chương 。 對đối 法pháp 云vân 至chí 略lược 不bất 立lập 故cố 者giả 。

此thử 會hội 違vi 非phi 令linh 也dã 。 若nhược 薩tát 婆bà 多đa 無vô 色sắc 全toàn 無vô 定định 律luật 儀nghi 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 無vô 色sắc 不bất 防phòng 欲dục 界giới 之chi 色sắc 。 以dĩ 隔cách 界giới 故cố 。 若nhược 大Đại 乘Thừa 中trung 。 遠viễn 分phần/phân 對đối 治trị 亦diệc 能năng 防phòng 之chi 。

章chương 。 無vô 漏lậu 律luật 儀nghi 等đẳng 者giả 。

問vấn 。 若nhược 薩tát 婆bà 多đa 不bất 許hứa 無vô 漏lậu 定định 律luật 儀nghi 。 今kim 者giả 許hứa 之chi 。 與dữ 道đạo 律luật 儀nghi 而nhi 有hữu 何hà 別biệt 。 答đáp 。 道đạo 體thể 是thị 慧tuệ 。 定định 即tức 一nhất 現hiện 思tư 。 與dữ 道Đạo 相tương 應ứng 。 能năng 防phòng 於ư 惡ác 。 名danh 道đạo 共cộng 戒giới 。 與dữ 定định 相tương 應ứng 。 防phòng 於ư 怨oán 等đẳng 。 名danh 定định 共cộng 戒giới 。 即tức 是thị 一nhất 思tư 隨tùy 相tương 應ứng 義nghĩa 分phần/phân 二nhị 戒giới 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 定định 道đạo 二nhị 體thể 別biệt 故cố 。 問vấn 。 云vân 何hà 一nhất 思tư 分phân 為vi 二nhị 也dã 。 答đáp 。 雖tuy 一nhất 思tư 種chủng 尚thượng 分phần/phân 七thất 支chi 。 一nhất 現hiện 行hành 思tư 何hà 妨phương 分phần/phân 二nhị 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 思tư 種chủng 分phần/phân 七thất 。 戒giới 唯duy 是thị 一nhất 。 何hà 故cố 一nhất 思tư 分phân 為vi 二nhị 戒giới 。 答đáp 。 種chủng 有hữu 一nhất 戒giới 得đắc 分phần/phân 七thất 支chi 。 現hiện 有hữu 二nhị 能năng 分phần/phân 二nhị 何hà 失thất 。 問vấn 。 何hà 故cố 瑜du 伽già 五ngũ 十thập 三tam 文văn 不bất 言ngôn 定định 戒giới 而nhi 是thị 無vô 漏lậu 。 答đáp 。 豈khởi 以dĩ 不bất 說thuyết 即tức 不bất 許hứa 耶da 。 彼bỉ 亦diệc 不bất 說thuyết 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 而nhi 是thị 無vô 漏lậu 。 豈khởi 即tức 不bất 許hứa 通thông 無vô 漏lậu 耶da 。 誰thùy 言ngôn 解giải 脫thoát 而nhi 是thị 無vô 漏lậu 。 若nhược 爾nhĩ 。 三Tam 聚Tụ 淨Tịnh 戒Giới 。 佛Phật 不bất 捨xả 成thành 佛Phật 身thân 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 豈khởi 是thị 有hữu 漏lậu 。 若nhược 爾nhĩ 。 彼bỉ 文văn 如như 何hà 會hội 釋thích 。 答đáp 五ngũ 十thập 三tam 文văn 通thông 三tam 乘thừa 。 說thuyết 薩tát 婆bà 多đa 不bất 許hứa 定định 戒giới 及cập 解giải 脫thoát 而nhi 是thị 無vô 漏lậu 。 故cố 亦diệc 無vô 妨phương 。

章chương 。 若nhược 表biểu 無vô 表biểu 二nhị 業nghiệp 三tam 業nghiệp 者giả 。

身thân 語ngữ 名danh 二nhị 。 通thông 意ý 名danh 三tam 。 何hà 謂vị 二nhị 三tam 而nhi 別biệt 說thuyết 有hữu 也dã 。 為vi 約ước 小Tiểu 乘Thừa 及cập 大Đại 乘Thừa 故cố 。 談đàm 身thân 語ngữ 意ý 皆giai 有hữu 無vô 表biểu 。 即tức 但đãn 舉cử 二nhị 三tam 。 意ý 通thông 取thủ 七thất 業nghiệp 道đạo 。

章chương 。 不bất 律luật 儀nghi 色sắc 至chí 建kiến 立lập 色sắc 性tánh 等đẳng 者giả 。

以dĩ 不bất 善thiện 戒giới 不bất 防phòng 善thiện 身thân 語ngữ 故cố 。 故cố 俱câu 依y 現hiện 。 發phát 身thân 語ngữ 色sắc 。 立lập 為vi 戒giới 性tánh 。

章chương 。 分phần/phân 義nghĩa 類loại 義nghĩa 者giả 。

分phần/phân 者giả 一nhất 一nhất 別biệt 說thuyết 。 類loại 者giả 約ước 多đa 同đồng 類loại 而nhi 合hợp 說thuyết 之chi 。

章chương 。 謂vị 止chỉ 持trì 等đẳng 者giả 。

如như 經kinh 生sanh 等đẳng 。 止chỉ 不bất 作tác 名danh 為vi 持trì 。 若nhược 不bất 止chỉ 作tác 即tức 名danh 為vi 犯phạm 。 如như 安an 居cư 等đẳng 。 若nhược 依y 法pháp 作tác 名danh 之chi 為vi 持trì 。 若nhược 不bất 作tác 者giả 即tức 名danh 為vi 犯phạm 。

章chương 。 羯yết 耻sỉ 那na 等đẳng 家gia 者giả 。

有hữu 曰viết 唱xướng 令linh 家gia 不bất 知tri 何hà 者giả 。 名danh 為vi 眼nhãn 會hội 。

章chương 。 若nhược 有hữu 妄vọng 語ngữ 至chí 不bất 重trọng/trùng 修tu 故cố 者giả 。

由do 妄vọng 語ngữ 故cố 。 覆phú 藏tàng 己kỷ 罪tội 。 不bất 肯khẳng 懺sám 悔hối 重trọng/trùng 修tu 戒giới 也dã 。

章chương 。 三tam 非phi 時thời 僧Tăng 食thực 者giả 。

僧Tăng 字tự 賸# 也dã 。

章chương 。 若nhược 為vi 沽cô 酒tửu 所sở 醉túy 者giả 。

由do 為vi 沽cô 酒tửu 便tiện 有hữu 飲ẩm 故cố 。 故cố 離ly 沽cô 酒tửu 。

章chương 。 出xuất 家gia 五ngũ 眾chúng 合hợp 一nhất 所sở 明minh 者giả 。

七thất 眾chúng 戒giới 中trung 出xuất 家gia 相tương 似tự 。 五ngũ 合hợp 明minh 之chi 。 近cận 事sự 近cận 住trụ 二nhị 別biệt 說thuyết 也dã 。 即tức 上thượng 四tứ 支chi 明minh 五ngũ 眾chúng 戒giới 。

章chương 。 此thử 中trung 意ý 說thuyết 至chí 有hữu 此thử 增tăng 減giảm 者giả 。

七thất 眾chúng 之chi 中trung 總tổng 數số 七thất 支chi 。 中trung 間gian 有hữu 具cụ 不bất 具cụ 之chi 者giả 。 釋thích 此thử 所sở 以dĩ 支chi 分phần/phân 同đồng 分phân 別biệt 之chi 定định 道đạo 二nhị 。 戒giới 定định 七thất 支chi 故cố 。 十Thập 善Thiện 十thập 種chủng 。 數số 即tức 決quyết 定định 。 處xử 中trung 不bất 定định 有hữu 其kỳ 數số 品phẩm 。 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 不bất 律luật 儀nghi 者giả 。 既ký 有hữu 二nhị 師sư 。 支chi 既ký 不bất 定định 。 故cố 亦diệc 不bất 說thuyết 。 思tư 之chi 。

章chương 。 何hà 意ý 至chí 七thất 支chi 律luật 儀nghi 者giả 。

此thử 即tức 問vấn 也dã 。 苾Bật 芻Sô 等đẳng 至chí 非phi 有hữu 別biệt 類loại 等đẳng 者giả 。 是thị 答đáp 詞từ 。 問vấn 意ý 可khả 知tri 。 答đáp 意ý 者giả 由do 意ý 簡giản 。 遮già 身thân 三tam 語ngữ 四tứ 。 一nhất 種chủng 色sắc 性tánh 。 故cố 唯duy 七thất 支chi 。 妄vọng 語ngữ 一nhất 種chủng 。 障chướng 其kỳ 懺sám 悔hối 。 以dĩ 過quá 重trọng/trùng 故cố 。 故cố 不bất 是thị 遮già 。 綺ỷ 語ngữ 等đẳng 三tam 。 為vi 護hộ 妄vọng 語ngữ 。 而nhi 受thọ 之chi 也dã 。 除trừ 四tứ 餘dư 戒giới 。 悉tất 為vi 護hộ 四tứ 而nhi 方phương 受thọ 之chi 。 問vấn 。 若nhược 論luận 正chánh 遮già 。 唯duy 四tứ 色sắc 性tánh 。 為vi 防phòng 彼bỉ 四tứ 。 餘dư 戒giới 皆giai 是thị 。 何hà 故cố 但đãn 身thân 口khẩu 七thất 支chi 。 答đáp 。 三tam 除trừ 妄vọng 語ngữ 。 不bất 是thị 其kỳ 勝thắng 。 故cố 舉cử 其kỳ 勝thắng 餘dư 劣liệt 類loại 之chi 。 更cánh 不bất 別biệt 說thuyết 。 故cố 但đãn 七thất 支chi 。 且thả 為vi 此thử 釋thích 。 彼bỉ 應ưng 詳tường 之chi 。

章chương 。 然nhiên 通thông 防phòng 彼bỉ 至chí 皆giai 三tam 世thế 者giả 。

如như 次thứ 加gia 行hành 及cập 根căn 本bổn 等đẳng 。 次thứ 第đệ 配phối 之chi 以dĩ 為vi 三tam 世thế 。

章chương 。 此thử 不bất 爾nhĩ 至chí 實thật 唯duy 現hiện 在tại 者giả 。

此thử 大Đại 乘Thừa 也dã 。 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 不bất 同đồng 有hữu 宗tông 。 唯duy 現hiện 在tại 其kỳ 定định 道đạo 戒giới 實thật 防phòng 現hiện 在tại 。 據cứ 其kỳ 義nghĩa 說thuyết 可khả 言ngôn 防phòng 三tam 。 有hữu 宗tông 定định 道đạo 實thật 防phòng 三tam 世thế 。 問vấn 。 有hữu 何hà 所sở 以dĩ 。 答đáp 。 如như 義nghĩa 證chứng 第đệ 二nhị 。

章chương 。 不bất 律luật 儀nghi 亦diệc 有hữu 七thất 支chi 者giả 。

文văn 有hữu 二nhị 釋thích 。 章chương 斷đoạn 任nhậm 取thủ 愚ngu 情tình 觀quán 之chi 。 初sơ 釋thích 應ưng 勝thắng 。 現hiện 見kiến 世thế 間gian 。 不bất 律luật 儀nghi 者giả 。 雖tuy 但đãn 行hành 殺sát 而nhi 不bất 起khởi 於ư 盜đạo 等đẳng 六lục 故cố 。 若nhược 言ngôn 無vô 心tâm 。 防phòng 餘dư 六lục 故cố 。 故cố 為vi 殺sát 等đẳng 即tức 為vi 七thất 者giả 。 如như 處xứ 中trung 者giả 而nhi 行hành 殺sát 等đẳng 亦diệc 無vô 心tâm 。 故cố 防phòng 餘dư 六lục 。 豈khởi 可khả 即tức 許hứa 具cụ 有hữu 七thất 支chi 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 初sơ 說thuyết 為vi 善thiện 。

章chương 。 非phi 初sơ 攝nhiếp 受thọ 者giả 。

近cận 事sự 近cận 住trụ 名danh 初sơ 攝nhiếp 受thọ 。 可khả 多đa 少thiểu 受thọ 出xuất 家gia 。 既ký 非phi 初sơ 攝nhiếp 受thọ 。 故cố 必tất 盡tận 形hình 。 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 。 多đa 少thiểu 受thọ 等đẳng 。

章chương 。 其kỳ 十Thập 善Thiện 至chí 攝nhiếp 初sơ 眾chúng 者giả 。

近cận 事sự 等đẳng 名danh 為vi 初sơ 眾chúng 者giả 。 近cận 事sự 亦diệc 不bất 稱xưng 者giả 。 此thử 意ý 難nạn/nan 云vân 。 能năng 攝nhiếp 十Thập 善Thiện 既ký 許hứa 多đa 少thiểu 。 所sở 攝nhiếp 近cận 事sự 近cận 住trụ 二nhị 種chủng 。 何hà 故cố 不bất 許hứa 同đồng 於ư 十Thập 善Thiện 多đa 少thiểu 受thọ 耶da 。

章chương 。 即tức 具cụ 等đẳng 支chi 者giả 。

其kỳ 等đẳng 字tự 錯thác 。 應ưng 為vi 十thập 字tự 。

章chương 。 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 具cụ 十thập 支chi 故cố 者giả 。

言ngôn 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 而nhi 有hữu 十thập 支chi 。 除trừ 疑nghi 錯thác 應ưng 。 勘khám 之chi 。

章chương 。 性tánh 罪tội 護hộ 謂vị 等đẳng 者giả 。

謂vị 字tự 錯thác 。 合hợp 是thị 治trị 字tự 。 據cứ 其kỳ 色sắc 支chi 俱câu 言ngôn 其kỳ 七thất 。 通thông 其kỳ 非phi 色sắc 即tức 有hữu 十thập 支chi 。

章chương 。 前tiền 依y 後hậu 說thuyết 之chi 得đắc 有hữu 頓đốn 漸tiệm 者giả 。

談đàm 表biểu 無vô 表biểu 得đắc 有hữu 漸tiệm 頓đốn 。 如như 下hạ 自tự 悉tất 。 近cận 住trụ 後hậu 受thọ 出xuất 家gia 四tứ 支chi 名danh 重trọng/trùng 。 在tại 近cận 事sự 中trung 早tảo 已dĩ 得đắc 故cố 。 今kim 時thời 更cánh 得đắc 名danh 之chi 為vi 重trọng/trùng 。 三tam 支chi 名danh 業nghiệp 。 曾tằng 未vị 得đắc 故cố 。 久cửu 但đãn 受thọ 十thập 戒giới 六lục 法pháp 。 名danh 之chi 為vi 單đơn 。 後hậu 受thọ 具cụ 戒giới 名danh 為vi 重trọng/trùng 也dã 。 從tùng 師sư 等đẳng 受thọ 至chí 後hậu 時thời 不bất 定định 者giả 。 後hậu 近cận 事sự 等đẳng 。 表biểu 與dữ 無vô 表biểu 不bất 同đồng 所sở 以dĩ 約ước 必tất 善thiện 。 以dĩ 後hậu 時thời 不bất 定định 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 表biểu 無vô 表biểu 。 受thọ 字tự 應ưng 賸# 。 又hựu 自tự 受thọ 等đẳng 者giả 。 謂vị 近cận 事sự 等đẳng 。 表biểu 與dữ 無vô 表biểu 同đồng 時thời 而nhi 發phát 。 前tiền 師sư 一nhất 向hướng 不bất 許hứa 同đồng 時thời 。 後hậu 師sư 說thuyết 有hữu 同đồng 不bất 同đồng 不bất 定định 也dã 。 故cố 與dữ 前tiền 別biệt 。 以dĩ 自tự 受thọ 時thời 禮lễ 拜bái 發phát 言ngôn 。 發phát 身thân 語ngữ 七thất 。 亦diệc 俱câu 能năng 發phát 於ư 無vô 表biểu 也dã 。 更cánh 思tư 。

章chương 。 未vị 成thành 殺sát 生sanh 所sở 生sanh 者giả 。

未vị 得đắc 殺sát 生sanh 所sở 越việt 業nghiệp 道đạo 。

章chương 。 及cập 餘dư 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 者giả 。

即tức 餘dư 偷thâu 盜đạo 及cập 斷đoạn 獄ngục 等đẳng 。 不bất 善thiện 業nghiệp 道đạo 。 雖tuy 生sanh 彼bỉ 家gia 。 未vị 作tác 之chi 時thời 亦diệc 得đắc 不bất 得đắc 。 同đồng 殺sát 生sanh 也dã 。

章chương 。 後hậu 若nhược 現hiện 行hành 等đẳng 者giả 。

初sơ 生sanh 彼bỉ 宗tông 發phát 新tân 心tâm 等đẳng 。 即tức 得đắc 不bất 律luật 儀nghi 。 作tác 殺sát 生sanh 業nghiệp 事sự 方phương 成thành 表biểu 業nghiệp 。 由do 先tiên 得đắc 無vô 表biểu 。 故cố 言ngôn 後hậu 也dã 。

章chương 。 處xử 中trung 表biểu 業nghiệp 至chí 或hoặc 作tác 方phương 得đắc 者giả 。

如như 遣khiển 使sứ 殺sát 。 處xử 分phần/phân 得đắc 即tức 。 若nhược 自tự 作tác 。 作tác 時thời 即tức 得đắc 。 殺sát 餘dư 可khả 知tri 。

章chương 。 餘dư 戒giới 名danh 得đắc 准chuẩn 此thử 應ưng 知tri 者giả 。

餘dư 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 准chuẩn 定định 等đẳng 戒giới 俱câu 用dụng 倍bội 增tăng 。 名danh 之chi 為vi 得đắc 。

章chương 。 相tương/tướng 即tức 可khả 爾nhĩ 等đẳng 者giả 。

據cứ 其kỳ 不bất 相tương 。 可khả 知tri 後hậu 說thuyết 正chánh 理lý 即tức 非phi 。 如như 文văn 可khả 悉tất 。

章chương 。 或hoặc 通thông 無vô 漏lậu 心tâm 受thọ 者giả 。

即tức 無vô 漏lậu 心tâm 得đắc 受thọ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 。 命mạng 終chung 時thời 亦diệc 捨xả 也dã 。

章chương 。 持trì 律luật 為vi 第đệ 五ngũ 者giả 。

有hữu 二nhị 解giải 。 一nhất 云vân 五ngũ 人nhân 悉tất 皆giai 持trì 律luật 。 今kim 言ngôn 第đệ 五ngũ 談đàm 羯yết 磨ma 人nhân 。 二nhị 云vân 五ngũ 人nhân 。 悉tất 皆giai 清thanh 淨tịnh 。 言ngôn 持trì 律luật 者giả 是thị 智trí 法pháp 人nhân 。 知tri 法pháp 人nhân 者giả 羯yết 磨ma 人nhân 也dã 。 餘dư 四tứ 人nhân 者giả 清thanh 淨tịnh 即tức 得đắc 。 今kim 觀quán 從tùng 應ưng 正chánh 。 撿kiểm 俱câu 舍xá 。

章chương 。 六lục 十thập 賢hiền 部bộ 者giả 。

部bộ 者giả 部bộ 類loại 。 六lục 十thập 賢hiền 人nhân 者giả 為vi 賢hiền 部bộ 。

章chương 。 故cố 唯duy 三tam 種chủng 佛Phật 無vô 時thời 得đắc 者giả 。

物vật 護hộ 得đắc 四tứ 。 佛Phật 無vô 亦diệc 得đắc 。 若nhược 別biệt 言ngôn 之chi 。 其kỳ 大đại 戒giới 等đẳng 唯duy 得đắc 法Pháp 。 彼bỉ 七thất 八bát 九cửu 三tam 沙Sa 彌Di 尼ni 等đẳng 。 三Tam 歸Quy 亦diệc 得đắc 。

章chương 。 後hậu 當đương 為vi 名danh 等đẳng 者giả 。

此thử 師sư 意ý 云vân 。 言ngôn 不bất 善thiện 根căn 為vi 不bất 律luật 者giả 。 從tùng 當đương 為vi 名danh 。

章chương 。 由do 公công 因nhân 中trung 者giả 。

即tức 遮già 難nạn/nan 緣duyên 而nhi 有hữu 六lục 種chủng 。 問vấn 。 唯duy 除trừ 闕khuyết 減giảm 至chí 僧Tăng 眾chúng 等đẳng 。 六lục 因nhân 之chi 中trung 幾kỷ 因nhân 所sở 攝nhiếp 。 答đáp 。 撿kiểm 文văn 方phương 悉tất 。

章chương 。 故cố 法Pháp 師sư 等đẳng 者giả 。

此thử 文văn 錯thác 也dã 。 應ưng 勘khám 之chi 。 諸chư 小Tiểu 乘Thừa 部bộ 中trung 有hữu 說thuyết 和hòa 尚thượng 雖tuy 不bất 在tại 壇đàn 。 但đãn 遙diêu 推thôi 法pháp 而nhi 亦diệc 得đắc 成thành 。

章chương 。 若nhược 等đẳng 護hộ 持trì 福phước 。 無vô 差sai 別biệt 者giả 。

自tự 從tùng 他tha 受thọ 。 若nhược 是thị 自tự 受thọ 一nhất 種chủng 護hộ 持trì 。 福phước 亦diệc 一nhất 種chủng 。 生sanh 慚tàm 愧quý 增tăng 佗tha 受thọ 勝thắng 。 兼kiêm 自tự 他tha 故cố 而nhi 不bất 犯phạm 也dã 。

章chương 。 從tùng 他tha 何hà 人nhân 不bất 清thanh 淨tịnh 耶da 者giả 。

此thử 但đãn 問vấn 詞từ 而nhi 無vô 答đáp 語ngữ 。 准chuẩn 大đại 論luận 文văn 。 清thanh 淨tịnh 人nhân 方phương 得đắc 戒giới 。 應ưng 撿kiểm 文văn 。

章chương 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 說thuyết 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 心tâm 等đẳng 者giả 。

若nhược 從tùng 他tha 受thọ 及cập 以dĩ 自tự 受thọ 一nhất 種chủng 名danh 等đẳng 。

章chương 。 雖tuy 有hữu 續tục 皆giai 不bất 定định 故cố 者giả 。

從tùng 師sư 乞khất 戒giới 。 禮lễ 拜bái 之chi 時thời 名danh 為vi 表biểu 業nghiệp 。 以dĩ 後hậu 之chi 者giả 而nhi 即tức 非phi 也dã 。 不bất 由do 以dĩ 後hậu 相tương 續tục 之chi 相tướng 。 而nhi 能năng 發phát 戒giới 。 身thân 語ngữ 無vô 表biểu 起khởi 身thân 後hậu 表biểu 。 必tất 須tu 善thiện 心tâm 。 以dĩ 後hậu 有hữu 無vô 三tam 性tánh 不bất 定định 。 故cố 不bất 取thủ 。

章chương 。 非phi 發phát 無vô 表biểu 之chi 業nghiệp 也dã 者giả 。

雖tuy 有hữu 表biểu 業nghiệp 而nhi 更cánh 不bất 發phát 無vô 表biểu 。 以dĩ 圓viên 滿mãn 故cố 。

章chương 。 雖tuy 聖thánh 不bất 作tác 者giả 。

得đắc 聖thánh 之chi 者giả 名danh 為vi 無vô 形hình 。

章chương 。 虫trùng 食thực 之chi 時thời 即tức 入nhập 見kiến 道đạo 者giả 。

聖thánh 教giáo 之chi 中trung 有hữu 此thử 事sự 也dã 。 若nhược 無vô 之chi 者giả 說thuyết 之chi 誰thùy 信tín 。 既ký 言ngôn 入nhập 見kiến 得đắc 戒giới 不bất 失thất 。 若nhược 無vô 其kỳ 戒giới 如như 何hà 入nhập 見kiến 。

章chương 。 比Bỉ 丘Khâu 轉chuyển 為vi 尼ni 得đắc 彼bỉ 戒giới 者giả 。

由do 受thọ 戒giới 時thời 諸chư 惡ác 法pháp 斷đoạn 。 所sở 以dĩ 具cụ 得đắc 僧Tăng 尼ni 二nhị 戒giới 。 俱câu 為vi 佛Phật 制chế 持trì 有hữu 差sai 別biệt 。 故cố 轉chuyển 根căn 時thời 隨tùy 得đắc 彼bỉ 戒giới 。 然nhiên 僧Tăng 有hữu 犯phạm 尼ni 戒giới 之chi 時thời 亦diệc 不bất 為vi 犯phạm 。 據cứ 不bất 制chế 說thuyết 。 尼ni 准chuẩn 之chi 知tri 。 應ưng 思tư 。

章chương 。 俱câu 舍xá 至chí 不bất 可khả 依y 據cứ 者giả 。

俱câu 舍xá 意ý 說thuyết 無vô 界giới 等đẳng 。 根căn 不bất 入nhập 見kiến 道đạo 信tín 等đẳng 五ngũ 根căn 及cập 眼nhãn 身thân 等đẳng 五ngũ 。 命mạng 根căn 意ý 根căn 男nam 女nữ 隨tùy 一nhất 。 未vị 知tri 根căn 者giả 。 世thế 於ư 見kiến 道đạo 。 所sở 以dĩ 無vô 根căn 不bất 得đắc 入nhập 見kiến 。 道đạo 不bất 可khả 依y 者giả 。 是thị 許hứa 無vô 根căn 入nhập 見kiến 師sư 語ngữ 。

章chương 。 不bất 無vô 戒giới 除trừ 三tam 漏lậu 者giả 。

若nhược 其kỳ 無vô 形hình 而nhi 失thất 戒giới 者giả 。 應ưng 同đồng 二nhị 形hình 除trừ 三tam 無vô 漏lậu 。 論luận 既ký 不bất 除trừ 三tam 漏lậu 者giả 。 明minh 知tri 有hữu 戒giới 。

章chương 。 斷đoạn 善thiện 根căn 同đồng 其kỳ 戒giới 先tiên 後hậu 捨xả 者giả 。

受thọ 別Biệt 解Giải 脫Thoát 戒Giới 。 而nhi 有hữu 二nhị 心tâm 。 方phương 便tiện 生sanh 得đắc 。 方phương 便tiện 心tâm 受thọ 。 斷đoạn 善thiện 方phương 便tiện 其kỳ 戒giới 無vô 捨xả 。 生sanh 得đắc 心tâm 受thọ 。 正Chánh 斷Đoạn 善thiện 時thời 其kỳ 戒giới 方phương 捨xả 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 斷đoạn 善thiện 根căn 但đãn 斷đoạn 生sanh 得đắc 。 善thiện 根căn 無vô 力lực 能năng 斷đoạn 方phương 便tiện 善thiện 故cố 。 為vi 此thử 其kỳ 戒giới 捨xả 有hữu 前tiền 後hậu 。 問vấn 。 生sanh 得đắc 善thiện 心tâm 如như 何hà 得đắc 戒giới 。 感cảm 於ư 果quả 耶da 。 答đáp 。 求cầu 三tam 乘thừa 果quả 。 名danh 為vi 方phương 便tiện 。 求cầu 三tam 界giới 等đẳng 皆giai 生sanh 得đắc 收thu 。 所sở 以dĩ 生sanh 得đắc 亦diệc 能năng 受thọ 戒giới 。 人nhân 言ngôn 問vấn 別Biệt 解Giải 脫Thoát 者giả 。 此thử 文văn 錯thác 也dã 。

章chương 。 命mạng 終chung 已dĩ 至chí 名danh 捨xả 者giả 。

此thử 明minh 第đệ 五ngũ 棄khí 同đồng 分phần/phân 捨xả 。

章chương 。 然nhiên 正Chánh 法Pháp 滅diệt 者giả 。 重trọng/trùng 新tân 更cánh 不bất 得đắc 者giả 。

有hữu 云vân 。 佛Phật 正Chánh 法Pháp 滅diệt 。 其kỳ 戒giới 亦diệc 捨xả 。 今kim 章chương 意ý 說thuyết 。 但đãn 不bất 新tân 受thọ 。 舊cựu 戒giới 不bất 捨xả 。

章chương 。 亦diệc 起khởi 不bất 同đồng 分phần/phân 心tâm 者giả 。

捨xả 於ư 佛Phật 法Pháp 入nhập 外ngoại 道đạo 中trung 。

章chương 。 亦diệc 隱ẩn 形hình 影ảnh 者giả 。

由do 近cận 住trụ 中trung 有hữu 日nhật 出xuất 捨xả 隱ẩn 形hình 。 斷đoạn 善thiện 近cận 事sự 之chi 中trung 顯hiển 斷đoạn 善thiện 捨xả 。

章chương 。 故cố 應ưng 有hữu 四tứ 者giả 。

加gia 其kỳ 斷đoạn 善thiện 。

章chương 。 此thử 同đồng 於ư 上thượng 者giả 。

同đồng 前tiền 別Biệt 解Giải 脫Thoát 犯phạm 重trọng/trùng 失thất 戒giới 。

章chương 。 要yếu 決quyết 擇trạch 分phần/phân 者giả 。

此thử 文văn 似tự 錯thác 。 無vô 由do 來lai 也dã 。 勘khám 。

章chương 。 出xuất 家gia 亦diệc 犯phạm 重trọng/trùng 捨xả 。

以dĩ 下hạ 廣quảng 明minh 捨xả 不bất 善thiện 也dã 。

章chương 。 息tức 謗báng 俗tục 為vi 論luận 者giả 。

談đàm 實thật 捨xả 戒giới 無vô 俗tục 。 生sanh 謗báng 故cố 言ngôn 不bất 失thất 。

章chương 。 又hựu 棄khí 戒giới 可khả 說thuyết 上thượng 說thuyết 上thượng 等đẳng 者giả 。

上thượng 品phẩm 犯phạm 重trọng/trùng 。 失thất 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 非phi 上thượng 品phẩm 犯phạm 即tức 不bất 失thất 。 故cố 此thử 亦diệc 屬thuộc 第đệ 二nhị 解giải 。

章chương 。 心tâm 必tất 寬khoan 漫mạn 者giả 。

漫mạn 者giả 遍biến 也dã 。

章chương 。 及cập 別biệt 皆giai 不bất 失thất 者giả 。

別biệt 餘dư 趣thú 生sanh 。 名danh 之chi 為vi 別biệt 。 即tức 云vân 大đại 同đồng 分phần/phân 不bất 失thất 戒giới 。

章chương 。 若nhược 不bất 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 至chí 以dĩ 隨tùy 作tác 生sanh 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 但đãn 受thọ 出xuất 家gia 之chi 戒giới 。 命mạng 終chung 亦diệc 捨xả 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 戒giới 通thông 於ư 五ngũ 趣thú 。 命mạng 終chung 不bất 捨xả 。 出xuất 家gia 之chi 戒giới 。 不bất 遍biến 諸chư 趣thú 。 隨tùy 作tác 令linh 受thọ 而nhi 合hợp 受thọ 之chi 。 所sở 以dĩ 命mạng 終chung 形hình 沒một 等đẳng 捨xả 。 且thả 為vi 此thử 趣thú 。 應ưng 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 若nhược 生sanh 分phần/phân 者giả 捨xả 至chí 亦diệc 得đắc 隨tùy 轉chuyển 者giả 。

此thử 文văn 意ý 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 生sanh 分phần/phân 中trung 盡tận 轉chuyển 趣thú 餘dư 生sanh 。 其kỳ 出xuất 家gia 戒giới 。 而nhi 亦diệc 不bất 捨xả 。 隨tùy 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 。 菩Bồ 薩Tát 期kỳ 心tâm 得đắc 多đa 生sanh 故cố 。

章chương 。 准chuẩn 此thử 文văn 故cố 者giả 。

准chuẩn 決quyết 擇trạch 文văn 。 得đắc 許hứa 經kinh 生sanh 而nhi 戒giới 不bất 捨xả 。 而nhi 勘khám 別biệt 不bất 得đắc 者giả 。 餘dư 文văn 之chi 中trung 不bất 許hứa 菩Bồ 薩Tát 出xuất 家gia 。 之chi 戒giới 經kinh 生sanh 不bất 失thất 。 而nhi 無vô 答đáp 也dã 。 今kim 思tư 答đáp 者giả 。 經kinh 生sanh 捨xả 者giả 據cứ 別biệt 受thọ 說thuyết 。 言ngôn 不bất 捨xả 者giả 約ước 其kỳ 同đồng 受thọ 。 上thượng 下hạ 有hữu 此thử 答đáp 意ý 。

章chương 。 還hoàn 得đắc 順thuận 意ý 四tứ 乘thừa 故cố 者giả 。

身thân 三tam 語ngữ 一nhất 。 章chương 不bất 說thuyết 述thuật 。 戒giới 而nhi 便tiện 捨xả 者giả 。 不bất 說thuyết 彼bỉ 人nhân 體thể 持trì 戒giới 已dĩ 前tiền 不bất 律luật 儀nghi 而nhi 亦diệc 棄khí 捨xả 。 故cố 知tri 還hoàn 得đắc 名danh 不bất 律luật 儀nghi 。

章chương 。 義nghĩa 准chuẩn 至chí 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。

捨xả 不bất 律luật 儀nghi 。 通thông 繫hệ 非phi 繫hệ 。 准chuẩn 據cứ 律luật 儀nghi 。 亦diệc 可khả 得đắc 有hữu 暫tạm 時thời 多đa 時thời 。 十Thập 善Thiện 等đẳng 戒giới 隨tùy 多đa 少thiểu 時thời 皆giai 得đắc 受thọ 故cố 。 今kim 觀quán 文văn 勢thế 明minh 不bất 律luật 儀nghi 。 何hà 須tu 說thuyết 彼bỉ 律luật 儀nghi 。 律luật 儀nghi 無vô 許hứa 短đoản 長trường 受thọ 故cố 。 今kim 助trợ 釋thích 者giả 。 受thọ 不bất 律luật 儀nghi 亦diệc 可khả 得đắc 故cố 。 許hứa 短đoản 長trường/trưởng 而nhi 受thọ 成thành 不bất 律luật 儀nghi 。 而nhi 同đồng 於ư 捨xả 。 思tư 之chi 。

章chương 。 況huống 彼bỉ 唯duy 惡ác 與dữ 惡ác 行hành 事sự 卻khước 便tiện 捨xả 惡ác 者giả 。

不bất 律luật 儀nghi 者giả 是thị 最tối 惡ác 。 諸chư 有hữu 彼bỉ 形hình 沒một 二nhị 形hình 生sanh 。 惡ác 行hành 惡ác 念niệm 更cánh 增tăng 。 如như 何hà 言ngôn 卻khước 捨xả 惡ác 法pháp 。

章chương 。 得đắc 煩phiền 惱não 所sở 引dẫn 無vô 表biểu 者giả 。

信tín 所sở 引dẫn 無vô 表biểu 。 信tín 萎nuy 時thời 捨xả 。 煩phiền 惱não 所sở 引dẫn 無vô 表biểu 。 煩phiền 惱não 盡tận 時thời 捨xả 。

章chương 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 至chí 亦diệc 不bất 捨xả 者giả 。

菩Bồ 薩Tát 善thiện 中trung 所sở 攝nhiếp 處xứ 中trung 律luật 儀nghi 。 命mạng 終chung 不bất 捨xả 。 菩Bồ 薩Tát 意ý 廣quảng 彼bỉ 故cố 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 像tượng 造tạo 作tác 經kinh 所sở 行hành 施thí 等đẳng 皆giai 處xứ 中trung 也dã 。

章chương 。 其kỳ 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 第đệ 一nhất 攝nhiếp 者giả 。

菩Bồ 薩Tát 戒giới 二nhị 緣duyên 捨xả 中trung 退thoái 菩Bồ 薩Tát 心tâm 。 即tức 六lục 緣duyên 中trung 初sơ 之chi 所sở 攝nhiếp 。

章chương 。 由do 此thử 但đãn 五ngũ 者giả 。

菩Bồ 薩Tát 捨xả 處xứ 中trung 戒giới 但đãn 有hữu 五ngũ 緣duyên 。 無vô 表biểu 表biểu 。 斷đoạn 斷đoạn 壞hoại 。 壞hoại 捨xả 捨xả 者giả 。 即tức 是thị 命mạng 終chung 具cụ 六lục 緣duyên 者giả 。 據cứ 其kỳ 餘dư 人nhân 。

章chương 。 如như 鼻tị 舌thiệt 應ưng 亦diệc 爾nhĩ 者giả 。

說thuyết 佛Phật 鼻tị 舌thiệt 。 佛Phật 既ký 恆hằng 居cư 第đệ 四tứ 靜tĩnh 慮lự 。 明minh 知tri 二nhị 識thức 上thượng 地địa 亦diệc 有hữu 。 不bất 爾nhĩ 。 佛Phật 豈khởi 無vô 八bát 識thức 耶da 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 舌thiệt 等đẳng 既ký 然nhiên 。 無vô 漏lậu 身thân 語ngữ 八bát 地địa 有hữu 。 亦diệc 有hữu 云vân 。 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 。 生sanh 第đệ 四tứ 禪thiền 。 雖tuy 無vô 有hữu 漏lậu 鼻tị 舌thiệt 二nhị 識thức 。 然nhiên 許hứa 此thử 菩Bồ 薩Tát 起khởi 欲dục 界giới 鼻tị 舌thiệt 二nhị 識thức 。 依y 上thượng 界giới 根căn 。 然nhiên 借tá 六lục 識thức 理lý 亦diệc 無vô 違vi 。 望vọng 其kỳ 章chương 意ý 。 即tức 不bất 如như 是thị 。 章chương 中trung 自tự 言ngôn 無vô 漏lậu 識thức 故cố 。 借tá 下hạ 識thức 者giả 是thị 有hữu 漏lậu 故cố 。

章chương 。 善thiện 者giả 如như 前tiền 者giả 。

同đồng 次thứ 前tiền 表biểu 業nghiệp 。 欲dục 及cập 四tứ 禪thiền 五ngũ 地địa 所sở 攝nhiếp 。 有hữu 云vân 。 有hữu 漏lậu 身thân 語ngữ 表biểu 。 得đắc 許hứa 已dĩ 上thượng 三tam 定định 而nhi 起khởi 。 說thuyết 十thập 八bát 梵Phạm 。 佛Phật 邊biên 受thọ 戒giới 不bất 可khả 起khởi 。 初sơ 禪thiền 散tán 心tâm 發phát 表biểu 。 有hữu 漏lậu 善thiện 繫hệ 。 地địa 強cường/cưỡng 故cố 上thượng 不bất 起khởi 下hạ 。 有hữu 漏lậu 定định 亦diệc 然nhiên 。 又hựu 彼bỉ 定định 中trung 。 不bất 發phát 身thân 語ngữ 。 若nhược 起khởi 下hạ 無vô 記ký 。 如như 何hà 受thọ 戒giới 。 故cố 知tri 但đãn 是thị 自tự 地địa 散tán 善thiện 發phát 表biểu 業nghiệp 。 故cố 而nhi 受thọ 戒giới 也dã 。 彼bỉ 有hữu 思tư 故cố 。 故cố 知tri 有hữu 漏lậu 身thân 語ngữ 表biểu 通thông 上thượng 三tam 定định 。 故cố 命mạng 終chung 等đẳng 得đắc 起khởi 下hạ 。 染nhiễm 唯duy 借tá 識thức 。 但đãn 異dị 地địa 意ý 言ngôn 相tương/tướng 行hành 因nhân 緣duyên 。 言ngôn 定định 不bất 起khởi 下hạ 善thiện 心tâm 等đẳng 者giả 。 唯duy 第đệ 六lục 識thức 。 第đệ 五ngũ 識thức 得đắc 起khởi 不bất 識thức 行hành 。 依y 上thượng 根căn 上thượng 識thức 不bất 得đắc 依y 下hạ 根căn 也dã 。 更cánh 有hữu 超siêu 禪thiền 等đẳng 。 可khả 容dung 上thượng 起khởi 不bất 定định 心tâm 地địa 捨xả 證chứng 。

章chương 。 此thử 別biệt 解giải 至chí 定định 是thị 無vô 漏lậu 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 若nhược 是thị 色sắc 界giới 迴hồi 心tâm 菩Bồ 薩Tát 別biệt 脫thoát 戒giới 。 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 依y 於ư 色sắc 界giới 而nhi 是thị 有hữu 漏lậu 。 至chí 佛Phật 位vị 時thời 捨xả 前tiền 有hữu 漏lậu 。 決quyết 定định 得đắc 其kỳ 無vô 漏lậu 別biệt 脫thoát 。 有hữu 云vân 。 此thử 約ước 菩Bồ 薩Tát 無vô 漏lậu 心tâm 受thọ 以dĩ 上thượng 三tam 定định 。 有hữu 漏lậu 不bất 能năng 發phát 身thân 語ngữ 表biểu 。 故cố 言ngôn 定định 無vô 漏lậu 。 此thử 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 既ký 許hứa 四tứ 禪thiền 凡phàm 夫phu 得đắc 受thọ 。 菩Bồ 薩Tát 律luật 儀nghi 。 豈khởi 可khả 不bất 發phát 身thân 語ngữ 表biểu 業nghiệp 得đắc 戒giới 無vô 表biểu 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 迴hồi 心tâm 之chi 者giả 不bất 得đắc 言ngôn 定định 無vô 漏lậu 心tâm 受thọ 。

章chương 。 十thập 八bát 梵Phạm 者giả 。

有hữu 云vân 十thập 八bát 天thiên 中trung 梵Phạm 王Vương 。 非phi 餘dư 少thiểu 梵Phạm 王Vương 。 且thả 作tác 此thử 釋thích 。 未vị 為vi 決quyết 定định 。

章chương 。 別biệt 受thọ 別biệt 脫thoát 除trừ 諸chư 一nhất 切thiết 聖thánh 者giả 者giả 。

若nhược 是thị 聖thánh 者giả 即tức 能năng 別biệt 受thọ 出xuất 家gia 別biệt 脫thoát 。 凡phàm 夫phu 即tức 不bất 然nhiên 。 既ký 簡giản 凡phàm 夫phu 唯duy 不bất 得đắc 受thọ 出xuất 家gia 戒giới 。 明minh 知tri 亦diệc 得đắc 。 受thọ 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 如như 何hà 說thuyết 言ngôn 三tam 定định 唯duy 依y 無vô 漏lậu 心tâm 受thọ 。

章chương 。 上thượng 界giới 至chí 由do 此thử 不bất 得đắc 者giả 。

釋thích 色sắc 界giới 凡phàm 夫phu 不bất 得đắc 別biệt 受thọ 出xuất 家gia 律luật 儀nghi 。 又hựu 釋thích 者giả 色sắc 界giới 迴hồi 心tâm 必tất 不bất 生sanh 下hạ 。 故cố 須tu 於ư 上thượng 受thọ 出xuất 家gia 。 凡phàm 雖tuy 迴hồi 心tâm 。 求cầu 大đại 菩Bồ 提Đề 。 還hoàn 下hạ 生sanh 。 故cố 不bất 定định 受thọ 。 談đàm 實thật 容dung 受thọ 於ư 理lý 何hà 傷thương 。 思tư 之chi 。

章chương 。 既ký 許hứa 欲dục 天thiên 至chí 得đắc 別biệt 脫thoát 者giả 。

住trụ 梵Phạm 行hạnh 者giả 有hữu 聖thánh 教giáo 文văn 得đắc 別biệt 脫thoát 戒giới 。 雖tuy 未vị 見kiến 文văn 。 舉cử 梵Phạm 行hạnh 例lệ 。

章chương 。 但đãn 非phi 彼bỉ 性tánh 者giả 。

雖tuy 受thọ 五ngũ 八bát 俱câu 名danh 妙diệu 行hạnh 。 相tương 似tự 解giải 脫thoát 非phi 真chân 解giải 脫thoát 。 以dĩ 彼bỉ 非phi 是thị 受thọ 戒giới 器khí 故cố 。 言ngôn 有hữu 別biệt 脫thoát 。 但đãn 據cứ 相tương 似tự 。

章chương 。 非phi 菩Bồ 薩Tát 戒giới 者giả 。

此thử 意ý 既ký 云vân 非phi 畜súc 生sanh 五ngũ 八bát 。 但đãn 是thị 相tương 似tự 。 非phi 實thật 別biệt 脫thoát 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 戒giới 彼bỉ 受thọ 得đắc 。 非phi 如như 五ngũ 八bát 是thị 相tương 似tự 也dã 。

章chương 。 地địa 獄ngục 無vô 由do 至chí 可khả 攝nhiếp 於ư 彼bỉ 者giả 。

地địa 獄ngục 唯duy 得đắc 菩Bồ 薩Tát 戒giới 攝nhiếp 。 然nhiên 雜tạp 受thọ 處xứ 。 今kim 解giải 或hoặc 可khả 純thuần 受thọ 處xứ 得đắc 。 亦diệc 何hà 妨phương 哉tai 。 佛Phật 等đẳng 力lực 故cố 。 云vân 純thuần 受thọ 者giả 。 據cứ 餘dư 時thời 說thuyết 。

章chương 。 瑜du 伽già 俱câu 遮già 意ý 至chí 不bất 遮già 畜súc 生sanh 等đẳng 。

此thử 論luận 意ý 云vân 。 畜súc 生sanh 等đẳng 趣thú 既ký 非phi 所sở 遮già 。 何hà 故cố 不bất 得đắc 。 受thọ 近cận 事sự 戒giới 。 俱câu 字tự 疑nghi 錯thác 。

章chương 。 根căn 依y 發phát 起khởi 犯phạm 戒giới 煩phiền 惱não 者giả 。

根căn 者giả 三tam 不bất 善thiện 根căn 。 此thử 根căn 為vi 依y 而nhi 能năng 發phát 起khởi 。 犯phạm 戒giới 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 初sơ 未vị 至chí 定định 能năng 對đối 治trị 之chi 。 有hữu 云vân 。 根căn 字tự 錯thác 。 合hợp 為vi 總tổng 字tự 。 總tổng 依y 犯phạm 戒giới 煩phiền 惱não 種chủng 子tử 。 立lập 所sở 對đối 治trị 。

章chương 。 法pháp 爾nhĩ 靜tĩnh 慮lự 皆giai 能năng 伏phục 者giả 。

伹# 是thị 靜tĩnh 慮lự 。 此thử 能năng 伏phục 者giả 但đãn 是thị 靜tĩnh 慮lự 。 即tức 能năng 伏phục 於ư 犯phạm 戒giới 。 非phi 也dã 。

章chương 。 唯duy 是thị 色sắc 界giới 有hữu 此thử 為vi 未vị 可khả 者giả 。

若nhược 色sắc 界giới 有hữu 定định 律luật 儀nghi 。 理lý 為vi 不bất 可khả 。 若nhược 其kỳ 有hữu 宗tông 定định 戒giới 。 色sắc 界giới 有hữu 色sắc 。 故cố 唯duy 在tại 色sắc 。

章chương 。 有hữu 唯duy 脩tu 道Đạo 等đẳng 者giả 。

前tiền 言ngôn 六lục 地địa 是thị 常thường 途đồ 義nghĩa 。 章chương 家gia 欲dục 明minh 下hạ 三tam 無vô 色sắc 而nhi 亦diệc 得đắc 有hữu 。 所sở 以dĩ 更cánh 言ngôn 有hữu 義nghĩa 而nhi 為vi 徵trưng 起khởi 。 今kim 觀quán 文văn 勢thế 。 復phục 無vô 有hữu 義nghĩa 二nhị 字tự 。 理lý 亦diệc 應ưng 好hảo/hiếu 。 言ngôn 不bất 次thứ 故cố 。

章chương 。 非phi 想tưởng 地địa 者giả 至chí 明minh 斷đoạn 義nghĩa 者giả 。

明minh 字tự 應ưng 合hợp 是thị 得đắc 字tự 。 說thuyết 彼bỉ 非phi 想tưởng 但đãn 是thị 遠viễn 分phần/phân 得đắc 斷đoạn 義nghĩa 也dã 。 非phi 是thị 斷đoạn 。 對đối 治trị 名danh 為vi 斷đoạn 也dã 。 得đắc 斷đoạn 義nghĩa 字tự 。 向hướng 屬thuộc 於ư 非phi 想tưởng 。 若nhược 明minh 斷đoạn 義nghĩa 。 向hướng 屬thuộc 下hạ 者giả 。 理lý 即tức 相tương 違vi 。 色sắc 界giới 等đẳng 身thân 非phi 得đắc 斷đoạn 義nghĩa 違vi 分phần/phân 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 要yếu 斷đoạn 下hạ 惑hoặc 方phương 生sanh 於ư 上thượng 。 身thân 既ký 生sanh 。 欲dục 界giới 惑hoặc 已dĩ 斷đoạn 。 如như 何hà 上thượng 二nhị 界giới 身thân 得đắc 斷đoạn 義nghĩa 耶da 。 故cố 知tri 身thân 但đãn 得đắc 遠viễn 。 謂vị 此thử 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 屬thuộc 下hạ 。

章chương 。 三tam 界giới 身thân 一nhất 切thiết 容dung 起khởi 者giả 。

此thử 文văn 總tổng 也dã 。 上thượng 二nhị 界giới 身thân 但đãn 起khởi 遠viễn 分phần/phân 。 依y 欲dục 界giới 身thân 可khả 通thông 起khởi 也dã 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 意ý 表biểu 等đẳng 及cập 無vô 漏lậu 者giả 。

即tức 是thị 前tiền 明minh 處xứ 中trung 之chi 中trung 。 許hứa 處xứ 中trung 戒giới 而nhi 有hữu 無vô 漏lậu 師sư 義nghĩa 。 章chương 。 起khởi 者giả 下hạ 。 明minh 諸chư 趣thú 起khởi 諸chư 律luật 儀nghi 故cố 。 言ngôn 故cố 者giả 。 即tức 據cứ 舉cử 也dã 。

章chương 。 三tam 界giới 別biệt 說thuyết 者giả 。

說thuyết 字tự 錯thác 也dã 。 合hợp 是thị 脫thoát 字tự 。 三tam 界giới 別biệt 脫thoát 者giả 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。

何hà 以dĩ 故cố 。 攝nhiếp 善thiện 法Pháp 戒giới 。 即tức 三tam 界giới 漏lậu 與dữ 無vô 漏lậu 一nhất 切thiết 善thiện 法Pháp 。 皆giai 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 攝nhiếp 善thiện 別biệt 脫thoát 。 善thiện 言ngôn 說thuyết 者giả 有hữu 何hà 所sở 以dĩ 。 次thứ 言ngôn 定định 道đạo 及cập 無vô 漏lậu 者giả 。 通thông 三tam 乘thừa 說thuyết 。 三tam 界giới 別biệt 脫thoát 。 說thuyết 唯duy 菩Bồ 薩Tát 戒giới 。 更cánh 思tư 。

章chương 。 皆giai 是thị 能năng 至chí 四tứ 大đại 所sở 造tạo 者giả 。

即tức 以dĩ 無vô 漏lậu 等đẳng 律luật 儀nghi 色sắc 。 此thử 是thị 造tạo 彼bỉ 。 欲dục 界giới 怨oán 身thân 語ngữ 。 能năng 造tạo 四tứ 大đại 之chi 所sở 造tạo 。

章chương 。 所sở 以dĩ 亦diệc 界giới 已dĩ 名danh 造tạo 者giả 。

此thử 義nghĩa 錯thác 賸# 無vô 用dụng 故cố 。

章chương 。 小Tiểu 乘Thừa 必tất 有hữu 至chí 知tri 相tương/tướng 無vô 故cố 為vi 殺sát 者giả 。

小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 鬼quỷ 神thần 見kiến 彼bỉ 仙tiên 人nhân 身thân 語ngữ 。 現hiện 其kỳ 瞋sân 色sắc 。 有hữu 勤cần 說thuyết 故cố 而nhi 方phương 行hành 殺sát 。 所sở 以dĩ 上thượng 有hữu 表biểu 發phát 無vô 表biểu 。

章chương 。 大Đại 乘Thừa 意ý 表biểu 至chí 發phát 殺sát 生sanh 無vô 者giả 。

無vô 者giả 無vô 身thân 語ngữ 表biểu 。

章chương 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 至chí 云vân 何hà 成thành 者giả 。

若nhược 仙tiên 人nhân 意ý 業nghiệp 亦diệc 有hữu 。 依y 身thân 語ngữ 表biểu 故cố 。 便tiện 違vi 二nhị 十thập 論luận 。 可khả 知tri 。

章chương 。 今kim 解giải 至chí 非phi 彼bỉ 論luận 意ý 者giả 。

不bất 用dụng 身thân 業nghiệp 者giả 。 說thuyết 仙tiên 人nhân 不bất 以dĩ 身thân 殺sát 國quốc 人nhân 也dã 。 能năng 殺sát 具cụ 者giả 。 即tức 是thị 仙tiên 人nhân 現hiện 其kỳ 瞋sân 時thời 。 身thân 色sắc 改cải 變biến 感cảm 動động 。 語ngữ 發phát 怨oán 聲thanh 。 此thử 等đẳng 皆giai 是thị 。 殺sát 家gia 之chi 具cụ 。 此thử 殺sát 具cụ 不bất 所sở 發phát 色sắc 。 故cố 意ý 無vô 表biểu 亦diệc 得đắc 色sắc 名danh 。 彼bỉ 論luận 本bổn 意ý 不bất 說thuyết 意ý 業nghiệp 。 依y 表biểu 而nhi 發phát 言ngôn 。 由do 先tiên 至chí 鬼quỷ 成thành 者giả 。 會hội 彼bỉ 論luận 意ý 。 彼bỉ 論luận 意ý 云vân 。 但đãn 由do 意ý 行hành 成thành 殺sát 鬼quỷ 。 非phi 親thân 行hành 殺sát 。 故cố 說thuyết 意ý 業nghiệp 。 不bất 有hữu 身thân 語ngữ 等đẳng 表biểu 。 據cứ 本bổn 成thành 罪tội 鬼quỷ 。 然nhiên 鬼quỷ 神thần 等đẳng 未vị 殺sát 之chi 時thời 。 仙tiên 人nhân 業nghiệp 道đạo 亦diệc 復phục 未vị 得đắc 。 要yếu 殺sát 方phương 得đắc 。

章chương 。 扇thiên/phiến 據cứ 半bán 擇trạch 迦ca 者giả 。

初sơ 重trọng/trùng 後hậu 輕khinh 。

章chương 。 外ngoại 道đạo 賊tặc 住trụ 者giả 。

外ngoại 道đạo 詐trá 為vi 比Bỉ 丘Khâu 。 名danh 外ngoại 道đạo 賊tặc 住trụ 。 若nhược 受thọ 戒giới 時thời 緣duyên 不bất 具cụ 等đẳng 。 雖tuy 受thọ 而nhi 不bất 得đắc 戒giới 。 處xử 比Bỉ 丘Khâu 中trung 同đồng 布bố 薩tát 等đẳng 。 名danh 賊tặc 住trụ 。 准chuẩn 可khả 知tri 。

章chương 。 若nhược 別biệt 異dị 住trụ 者giả 。

犯phạm 四tứ 根căn 本bổn 。 無vô 藏tạng 心tâm 而nhi 即tức 發phát 露lộ 。 名danh 破phá 戒giới 。 而nhi 不bất 得đắc 根căn 本bổn 之chi 罪tội 。 由do 無vô 露lộ 故cố 汗hãn 別biệt 住trụ 。 終chung 身thân 懺sám 悔hối 。 故cố 與dữ 不bất 共cộng 而nhi 別biệt 明minh 也dã 。 有hữu 曰viết 是thị 異dị 喜hỷ 住trụ 盜đạo 心tâm 受thọ 戒giới 也dã 。 此thử 亦diệc 不bất 可khả 。

章chương 。 不bất 共cộng 住trú 者giả 。

犯phạm 根căn 本bổn 罪tội 。 若nhược 不bất 即tức 發phát 露lộ 之chi 者giả 。

章chương 。 若nhược 王vương 所sở 惡ác 者giả 。

王vương 酬thù 家gia 。

章chương 。 若nhược 有hữu 至chí 不bất 宜nghi 業nghiệp 者giả 。

不bất 宜nghi 業nghiệp 者giả 。 違vi 王vương 教giáo 法pháp 。

章chương 。 若nhược 他tha 劫kiếp 引dẫn 者giả 被bị 他tha 所sở 得đắc 者giả 。

設thiết 成thành 盜đạo 巳tị 後hậu 轉chuyển 與dữ 餘dư 人nhân 。 餘dư 人nhân 得đắc 者giả 名danh 他tha 所sở 得đắc 。 有hữu 云vân 。 劫kiếp 引dẫn 者giả 是thị 劫kiếp 成thành 引dẫn 明minh 。 他tha 得đắc 者giả 成thành 盜đạo 將tương 。 雖tuy 作tác 一nhất 解giải 。 然nhiên 欲dục 多đa 別biệt 。 不bất 及cập 前tiền 解giải 。

章chương 。 若nhược 從tùng 五Ngũ 戒Giới 一nhất 者giả 。

第đệ 一nhất 即tức 受thọ 名danh 五Ngũ 戒Giới 。

章chương 。 但đãn 遮già 其kỳ 遮già 戒giới 者giả 。

賸# 初sơ 遮già 字tự 。 受thọ 十Thập 戒Giới 時thời 。 但đãn 品phẩm 得đắc 其kỳ 遮già 戒giới 。 餘dư 四tứ 共cộng 從tùng 。

章chương 。 若nhược 損tổn 至chí 即tức 頓đốn 等đẳng 者giả 。

三tam 支chi 四tứ 支chi 不bất 別biệt 相tướng 望vọng 。 初sơ 戒giới 之chi 時thời 即tức 得đắc 名danh 為vi 頓đốn 也dã 。 望vọng 名danh 斬trảm 者giả 。 據cứ 相tương 望vọng 也dã 。

章chương 。 又hựu 尼ni 五Ngũ 戒Giới 等đẳng 者giả 。

五ngũ 字tự 錯thác 。 合hợp 是thị 具cụ 字tự 。 此thử 難nạn/nan 意ý 云vân 。 受thọ 具cụ 戒giới 時thời 。 四tứ 支chi 先tiên 得đắc 。 捨xả 具cụ 戒giới 時thời 但đãn 為vi 捨xả 三tam 。 為vi 四tứ 亦diệc 捨xả 。

章chương 。 總tổng 捨xả 七thất 支chi 等đẳng 者giả 。

問vấn 。 雖tuy 言ngôn 別biệt 受thọ 。 但đãn 增tăng 其kỳ 明minh 。 更cánh 不bất 別biệt 明minh 。 何hà 故cố 。 捨xả 時thời 即tức 捨xả 七thất 也dã 。 答đáp 。 言ngôn 捨xả 三tam 。 七thất 支chi 全toàn 捨xả 。 四tứ 支chi 據cứ 捨xả 。 增tăng 明minh 而nhi 說thuyết 。 非phi 捨xả 彼bỉ 體thể 也dã 。 十thập 戒giới 時thời 得đắc 故cố 捨xả 十thập 。 捨xả 若nhược 爾nhĩ 。 捨xả 六lục 法pháp 時thời 何hà 故cố 即tức 言ngôn 捨xả 四tứ 體thể 。 答đáp 。 六lục 法pháp 受thọ 持trì 更cánh 無vô 別biệt 法pháp 。 但đãn 持trì 前tiền 四tứ 如như 七thất 受thọ 業nghiệp 。 故cố 六lục 法pháp 捨xả 捨xả 四tứ 體thể 具cụ 戒giới 。 依y 於ư 大đại 僧Tăng 所sở 受thọ 而nhi 別biệt 作tác 法pháp 。 與dữ 彼bỉ 十thập 戒giới 作tác 法pháp 不bất 同đồng 。 為vi 此thử 但đãn 捨xả 四tứ 體thể 之chi 用dụng 。 法Pháp 師sư 助trợ 一nhất 釋thích 云vân 。 受thọ 大đại 戒giới 時thời 可khả 得đắc 四tứ 體thể 不bất 同đồng 。 六lục 法pháp 作tác 法pháp 別biệt 故cố 。 六lục 法pháp 十thập 戒giới 但đãn 依y 尼ni 受thọ 。 不bất 可khả 發phát 具cụ 戒giới 。 要yếu 依y 大đại 僧Tăng 之chi 受thọ 。 從tùng 師sư 乞khất 戒giới 更cánh 復phục 作tác 之chi 。 何hà 故cố 不bất 別biệt 得đắc 四tứ 體thể 耶da 。 故cố 知tri 別biệt 得đắc 理lý 亦diệc 無vô 失thất 。 若nhược 其kỳ 別biệt 得đắc 捨xả 具cụ 戒giới 時thời 。 捨xả 體thể 也dã 。

章chương 。 解giải 云vân 至chí 種chủng 子tử 能năng 感cảm 者giả 。

問vấn 。 如như 何hà 道Đạo 理lý 種chủng 子tử 能năng 感cảm 異dị 熟thục 耶da 。 答đáp 。 資tư 有hữu 漏lậu 業nghiệp 名danh 之chi 為vi 感cảm 也dã 。 問vấn 。 現hiện 行hành 上thượng 尚thượng 不bất 能năng 招chiêu 。 種chủng 何hà 能năng 感cảm 。 答đáp 。 談đàm 實thật 現hiện 行hành 亦diệc 能năng 感cảm 彼bỉ 。 然nhiên 業nghiệp 未vị 熟thục 。 果quả 不bất 即tức 生sanh 。 故cố 熏huân 成thành 種chủng 。 後hậu 時thời 招chiêu 果quả 。 若nhược 爾nhĩ 。 現hiện 行hành 既ký 能năng 招chiêu 。 何hà 須tu 種chủng 子tử 感cảm 。 答đáp 。 現hiện 行hành 雖tuy 生sanh 。 剎sát 那na 滅diệt 故cố 。 熏huân 種chủng 子tử 後hậu 生sanh 於ư 果quả 。 若nhược 但đãn 現hiện 行hành 。 現hiện 行hành 滅diệt 已dĩ 後hậu 果quả 起khởi 。 闕khuyết 俱câu 有hữu 之chi 因nhân 。 久cửu 已dĩ 滅diệt 故cố 。 為vi 此thử 言ngôn 種chủng 感cảm 也dã 。 定định 道đạo 種chủng 子tử 。 定định 道đạo 類loại 故cố 。 假giả 名danh 定định 道đạo 。 非phi 如như 餘dư 人nhân 將tương 此thử 種chủng 子tử 實thật 為vi 定định 道đạo 戒giới 體thể 也dã 。

章chương 。 若nhược 不bất 生sanh 者giả 。

身thân 語ngữ 不bất 生sanh 也dã 。

章chương 。 若nhược 如như 前tiền 說thuyết 即tức 是thị 身thân 業nghiệp 為vi 重trọng/trùng 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 仙tiên 人nhân 意ý 嫌hiềm 是thị 意ý 業nghiệp 重trọng 。 能năng 殺sát 國quốc 人nhân 。 若nhược 准chuẩn 初sơ 解giải 許hứa 有hữu 表biểu 業nghiệp 既ký 。 由do 有hữu 表biểu 。 國quốc 人nhân 方phương 死tử 。 即tức 是thị 表biểu 業nghiệp 。 何hà 云vân 意ý 重trọng/trùng 。

章chương 。 解giải 即tức 亦diệc 色sắc 也dã 者giả 。

從tùng 彼bỉ 鬼quỷ 神thần 所sở 發phát 雨vũ 石thạch 。 仙tiên 人nhân 無vô 表biểu 而nhi 得đắc 色sắc 名danh 。 依y 他tha 所sở 發phát 假giả 名danh 自tự 色sắc 。

章chương 。 持trì 七thất 受thọ 之chi 業nghiệp 者giả 。

捨xả 論luận 文văn 。

章chương 。 然nhiên 十thập 業nghiệp 體thể 是thị 思tư 者giả 。

問vấn 。 業nghiệp 道đạo 無vô 表biểu 二nhị 有hữu 何hà 別biệt 。 答đáp 。 業nghiệp 體thể 實thật 思tư 。 無vô 表biểu 色sắc 者giả 是thị 唯duy 是thị 假giả 立lập 。 防phòng 惡ác 色sắc 故cố 。 假giả 名danh 無vô 表biểu 色sắc 。 又hựu 無vô 表biểu 者giả 種chủng 上thượng 功công 能năng 。 業nghiệp 思tư 實thật 體thể 。 又hựu 未vị 受thọ 戒giới 但đãn 不bất 殺sát 生sanh 。 唯duy 得đắc 一nhất 種chủng 自tự 性tánh 業nghiệp 道đạo 。 若nhược 受thọ 戒giới 已dĩ 更cánh 別biệt 得đắc 彼bỉ 無vô 表biểu 之chi 戒giới 。 又hựu 處xứ 中trung 善thiện 。 雖tuy 不bất 由do 受thọ 亦diệc 有hữu 無vô 表biểu 。 據cứ 其kỳ 體thể 用dụng 亦diệc 與dữ 業nghiệp 道đạo 而nhi 不bất 即tức 一nhất 。 問vấn 。 戒giới 體thể 但đãn 是thị 種chủng 上thượng 功công 能năng 。 為vi 假giả 實thật 耶da 。 答đáp 。 是thị 假giả 。 若nhược 爾nhĩ 。 假giả 法pháp 如như 無vô 。 如như 何hà 經kinh 言ngôn 戒giới 能năng 感cảm 果quả 。 而nhi 復phục 言ngôn 持trì 名danh 非phi 色sắc 心tâm 。 答đáp 。 實thật 種chủng 能năng 感cảm 。 以dĩ 種chủng 體thể 從tùng 用dụng 。 名danh 戒giới 感cảm 也dã 。 而nhi 言ngôn 持trì 者giả 。 亦diệc 據cứ 體thể 說thuyết 。 言ngôn 非phi 色sắc 心tâm 。 說thuyết 彼bỉ 功công 能năng 。 問vấn 。 思tư 體thể 是thị 業nghiệp 。 體thể 能năng 感cảm 者giả 但đãn 是thị 其kỳ 業nghiệp 。 何hà 實thật 戒giới 耶da 。 答đáp 。 但đãn 是thị 一nhất 種chủng 。 約ước 其kỳ 義nghĩa 用dụng 立lập 名danh 字tự 異dị 。 問vấn 。 戒giới 既ký 種chủng 上thượng 差sai 別biệt 功công 能năng 。 第đệ 八bát 緣duyên 不phủ 。 答đáp 。 不bất 緣duyên 。 若nhược 爾nhĩ 。 種chủng 上thượng 廣quảng 大đại 功công 能năng 如như 何hà 即tức 緣duyên 。 答đáp 。 廣quảng 大đại 是thị 實thật 。 戒giới 是thị 假giả 故cố 。 故cố 緣duyên 其kỳ 實thật 不bất 緣duyên 其kỳ 假giả 也dã 。 問vấn 。 一nhất 種chủng 功công 能năng 。 假giả 實thật 何hà 別biệt 。 答đáp 。 廣quảng 大đại 依y 種chủng 親thân 起khởi 。 不bất 約ước 防phòng 外ngoại 。 名danh 實thật 戒giới 體thể 。 其kỳ 色sắc 外ngoại 防phòng 身thân 語ngữ 。 是thị 故cố 名danh 假giả 。 如như 提đề 塘đường 等đẳng 亦diệc 遮già 故cố 。 思tư 之chi 。

章chương 。 如như 何hà 得đắc 言ngôn 至chí 無vô 表biểu 色sắc 耶da 者giả 。

其kỳ 答đáp 意ý 者giả 。 假giả 所sở 發phát 雨vũ 石thạch 之chi 色sắc 以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 。 亦diệc 復phục 何hà 失thất 。

章chương 。 生sanh 今kim 亦diệc 者giả 。

二nhị 字tự 錯thác 。 合hợp 是thị 在tại 字tự 。

章chương 。 並tịnh 先tiên 從tùng 師sư 者giả 。

師sư 下hạ 脫thoát 受thọ 字tự 。

歸Quy 敬Kính 章Chương (# 卷quyển 第đệ 四tứ 本bổn )#

章chương 。 故cố 我ngã 稽khể 首thủ 大đại 沙Sa 門Môn 者giả 。

頌tụng 云vân 稽khể 首thủ 故cố 非phi 身thân 敬kính 。 若nhược 爾nhĩ 。 雜tạp 集tập 序tự 云vân 。 敬kính 禮lễ 如như 何hà 即tức 通thông 身thân 語ngữ 二nhị 。 答đáp 。 彼bỉ 論luận 釋thích 中trung 自tự 言ngôn 身thân 語ngữ 業nghiệp 。 實thật 性tánh 論luận 中trung 而nhi 無vô 釋thích 處xứ 。 且thả 依y 有hữu 文văn 作tác 如như 是thị 判phán 。 據cứ 實thật 相tướng 似tự 。

章chương 。 轉chuyển 愛ái 果quả 者giả 。

身thân 心tâm 名danh 愛ái 果quả 。 由do 於ư 善thiện 心tâm 轉chuyển 動động 愛ái 果quả 而nhi 禮lễ 敬kính 也dã 。

章chương 。 俱câu 舍xá 至chí 之chi 通thông 稱xưng 者giả 。

俱câu 舍xá 但đãn 以dĩ 身thân 心tâm 。 不bất 名danh 為vi 稽khể 首thủ 。 稽khể 首thủ 即tức 是thị 身thân 業nghiệp 別biệt 名danh 。 亦diệc 是thị 三tam 業nghiệp 之chi 通thông 稱xưng 也dã 。 俱câu 舍xá 且thả 約ước 別biệt 名danh 而nhi 說thuyết 。 據cứ 實thật 通thông 三tam 。

章chương 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 亦diệc 通thông 種chủng 子tử 者giả 。

今kim 是thị 身thân 語ngữ 二nhị 種chủng 無vô 表biểu 。 依y 思tư 種chủng 立lập 。 名danh 種chủng 為vi 體thể 。

章chương 。 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 至chí 聲thanh 處xứ 者giả 。

次thứ 明minh 佛Phật 位vị 歸quy 敬kính 自tự 性tánh 。 亦diệc 得đắc 在tại 於ư 色sắc 聲thanh 二nhị 處xứ 。 佛Phật 位vị 既ký 有hữu 身thân 語ngữ 業nghiệp 等đẳng 無vô 表biểu 與dữ 色sắc 。 故cố 通thông 四tứ 處xứ 。 今kim 現hiện 文văn 意ý 。 身thân 語ngữ 二nhị 業nghiệp 無vô 表biểu 色sắc 等đẳng 。 故cố 此thử 總tổng 是thị 釋thích 名danh 種chủng 子tử 之chi 所sở 以dĩ 。 應ưng 思tư 。

章chương 。 語ngữ 業nghiệp 禮lễ 者giả 。

所sở 有hữu 違vi 妨phương 如như 三tam 輪luân 章chương 及cập 彼bỉ 記ký 會hội 。 故cố 不bất 更cánh 釋thích 。

章chương 。 二nhị 歸quy 依y 境cảnh 廣quảng 等đẳng 者giả 。

問vấn 。 狹hiệp 境cảnh 敬kính 禮lễ 歸quy 依y 可khả 差sai 。 寬khoan 境cảnh 敬kính 禮lễ 歸quy 依y 何hà 別biệt 。 答đáp 。 歸quy 依y 寬khoan 。 敬kính 禮lễ 不bất 定định 。 故cố 名danh 二nhị 差sai 。 非phi 是thị 寬khoan 敬kính 即tức 是thị 歸quy 依y 。 歸quy 依y 三Tam 寶Bảo 。 所sở 以dĩ 寬khoan 之chi 。 敬kính 禮lễ 雖tuy 三tam 。 尊tôn 而nhi 非phi 是thị 寬khoan 也dã 。 亦diệc 復phục 全toàn 別biệt 。

章chương 。 四tứ 支chi 七thất 支chi 等đẳng 者giả 。

言ngôn 言ngôn 支chi 者giả 。 語ngữ 業nghiệp 四tứ 支chi 約ước 語ngữ 表biểu 業nghiệp 。 但đãn 說thuyết 於ư 四tứ 。 身thân 表biểu 於ư 語ngữ 。 義nghĩa 准chuẩn 可khả 知tri 。 不bất 言ngôn 三tam 支chi 合hợp 而nhi 言ngôn 七thất 。

章chương 。 七thất 歸quy 依y 義nghĩa 勝thắng 至chí 而nhi 兼kiêm 是thị 者giả 。

現hiện 理lý 者giả 。 法Pháp 寶bảo 意ý 。 說thuyết 歸quy 敬kính 必tất 具cụ 三Tam 寶Bảo 。 敬kính 禮lễ 禮lễ 賢hiền 而nhi 又hựu 得đắc 成thành 。 非phi 要yếu 具cụ 也dã 。

章chương 。 證chứng 淨tịnh 是thị 信tín 等đẳng 者giả 。

今kim 觀quán 此thử 文văn 意ý 設thiết 遮già 。 於ư 下hạ 難nan 會hội 。 歸quy 敬kính 之chi 境cảnh 即tức 是thị 三Tam 寶Bảo 證chứng 淨tịnh 之chi 境cảnh 。 亦diệc 是thị 三Tam 寶Bảo 。 何hà 不bất 對đối 辨biện 。 為vi 此thử 故cố 言ngôn 信tín 業nghiệp 別biệt 也dã 。

章chương 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 者giả 。

隨tùy 聞văn 慧tuệ 法pháp 。 行hành 修tu 思tư 慧tuệ 。 此thử 法pháp 隨tùy 與dữ 彼bỉ 法pháp 隨tùy 第đệ 二nhị 聽thính 聞văn 何hà 殊thù 。 法pháp 行hành 中trung 思tư 與dữ 彼bỉ 第đệ 三tam 作tác 意ý 何hà 別biệt 。 答đáp 。 由do 二nhị 三tam 而nhi 為vi 因nhân 故cố 。 而nhi 能năng 生sanh 起khởi 。 法Pháp 隨tùy 法Pháp 行hành 。 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 前tiền 三tam 為vi 因nhân 。 第đệ 四tứ 為vi 果quả 。 果quả 即tức 三tam 慧tuệ 。

章chương 。 一nhất 者giả 諸chư 根căn 不bất 調điều 者giả 。

由do 根căn 不bất 調điều 。 故cố 須tu 歸quy 依y 練luyện 根căn 器khí 。

章chương 。 依y 不bất 成thành 依y 者giả 。

所sở 歸quy 者giả 無vô 恐khủng 怖bố 故cố 。 更cánh 不bất 說thuyết 求cầu 所sở 歸quy 依y 也dã 。 若nhược 爾nhĩ 。 僧Tăng 寶bảo 又hựu 是thị 所sở 歸quy 依y 收thu 。 豈khởi 不bất 求cầu 依y 更cánh 無vô 怖bố 。 答đáp 。 勝thắng 鬘man 經Kinh 云vân 。 但đãn 說thuyết 如Như 來Lai 名danh 歸quy 依y 。

章chương 。 七thất 地địa 已dĩ 前tiền 在tại 因nhân 位vị 故cố 者giả 。

言ngôn 因nhân 位vị 者giả 。 釋thích 身thân 語ngữ 二nhị 有hữu 漏lậu 。 所sở 以dĩ 言ngôn 七thất 地địa 者giả 。 釋thích 彼bỉ 意ý 通thông 無vô 漏lậu 。 所sở 以dĩ 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 唯duy 無vô 漏lậu 故cố 。 若nhược 是thị 地địa 前tiền 。 唯duy 有hữu 漏lậu 故cố 。 所sở 以dĩ 七thất 地địa 言ngôn 通thông 。

章chương 。 一nhất 界giới 處xứ 者giả 。

據cứ 其kỳ 實thật 體thể 。 體thể 唯duy 思tư 故cố 。 五ngũ 蘊uẩn 中trung 言ngôn 色sắc 行hành 二nhị 種chủng 。 體thể 表biểu 合hợp 說thuyết 。

章chương 。 由do 形hình 惡ác 者giả 。

即tức 欲dục 界giới 能năng 變biến 惡ác 身thân 。 恐khủng 怖bố 生sanh 類loại 亦diệc 生sanh 類loại 。

章chương 。 十thập 二nhị 受thọ 歸quy 依y 者giả 。

從tùng 於ư 師sư 受thọ 三Tam 歸Quy 依Y 。

章chương 。 善thiện 十thập 一nhất 眾chúng 中trung 所sở 謂vị 大đại 師sư 等đẳng 者giả 。

言ngôn 大đại 師sư 等đẳng 即tức 善thiện 十thập 一nhất 之chi 眾chúng 。

四tứ 食thực 章chương

章chương 。 前tiền 解giải 不bất 然nhiên 等đẳng 者giả 。

談đàm 初sơ 師sư 釋thích 與dữ 後hậu 師sư 解giải 意ý 有hữu 別biệt 故cố 。 名danh 為vi 不bất 然nhiên 。 非phi 是thị 破phá 前tiền 名danh 為vi 不bất 然nhiên 。 非phi 要yếu 等đẳng 下hạ 。 出xuất 前tiền 意ý 。

章chương 。 然nhiên 准chuẩn 諸chư 文văn 行hành 解giải 勝thắng 者giả 。

准chuẩn 論luận 但đãn 言ngôn 攝nhiếp 益ích 喜hỷ 等đẳng 。 不bất 言ngôn 八bát 識thức 。

章chương 。 能năng 會hội 境cảnh 思tư 名danh 意ý 會hội 思tư 者giả 。

意ý 相tương 應ứng 思tư 能năng 思tư 於ư 境cảnh 。 令linh 合hợp 會hội 故cố 。 意ý 會hội 思tư 有hữu 。 有hữu 能năng 令linh 境cảnh 思tư 。 此thử 思tư 能năng 令linh 意ý 於ư 境cảnh 中trung 思tư 惟duy 也dã 。 自tự 聞văn 思tư 與dữ 所sở 思tư 二nhị 行hành 何hà 別biệt 。 答đáp 。 思tư 但đãn 思tư 量lượng 彼bỉ 境cảnh 。 心tâm 所sở 即tức 能năng 令linh 心tâm 造tạo 作tác 等đẳng 。 故cố 二nhị 別biệt 也dã 。 不bất 然nhiên 。 今kim 者giả 正chánh 取thủ 意ý 相tương 應ứng 思tư 而nhi 為vi 食thực 體thể 。 何hà 須tu 說thuyết 言ngôn 思tư 令linh 思tư 惟duy 自tự 聞văn 取thủ 。 理lý 猶do 未vị 盡tận 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 文văn 。

章chương 。 能năng 攝nhiếp 益ích 識thức 者giả 。

遍biến 八bát 識thức 也dã 。 有hữu 云vân 但đãn 對đối 自tự 三tam 識thức 也dã 。 但đãn 初sơ 益ích 。 自tự 識thức 變biến 壞hoại 時thời 。 益ích 更cánh 用dụng 。 欲dục 徧biến 益ích 餘dư 等đẳng 也dã 。 有hữu 云vân 。 觀quán 大đại 意ý 但đãn 於ư 變biến 壞hoại 時thời 益ích 本bổn 識thức 方phương 益ích 諸chư 根căn 。 非phi 是thị 自tự 三tam 識thức 也dã 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 論luận 方phương 悉tất 。 今kim 謂vị 不bất 相tương 增tăng 邊biên 長trưởng 養dưỡng 。 由do 段đoạn 食thực 等đẳng 令linh 識thức 明minh 利lợi 。 如như 何hà 言ngôn 但đãn 資tư 本bổn 識thức 。

章chương 。 依y 止chỉ 方phương 便tiện 者giả 。

思tư 為vi 依y 止chỉ 。 是thị 起khởi 愛ái 根căn 等đẳng 。 亦diệc 方phương 便tiện 。

章chương 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 至chí 由do 體thể 增tăng 盛thịnh 者giả 。

由do 三tam 食thực 故cố 得đắc 增tăng 盛thịnh 。 識thức 言ngôn 通thông 八bát 。 有hữu 云vân 其kỳ 者giả 可khả 也dã 。

章chương 。 及cập 緣duyên 現hiện 在tại 者giả 。

觸xúc 食thực 也dã 。

章chương 。 未vị 來lai 生sanh 故cố 者giả 。

思tư 食thực 也dã 。

章chương 。 亦diệc 緣duyên 過quá 去khứ 者giả 。

雙song 說thuyết 觸xúc 思tư 。 通thông 緣duyên 過quá 去khứ 。

章chương 。 此thử 義nghĩa 且thả 依y 順thuận 觸xúc 思tư 故cố 略lược 而nhi 不bất 論luận 者giả 。

觸xúc 思tư 緣duyên 現hiện 及cập 未vị 來lai 世thế 而nhi 是thị 順thuận 。 故cố 云vân 說thuyết 現hiện 未vị 。 略lược 而nhi 不bất 言ngôn 。 緣duyên 過quá 去khứ 也dã 。

章chương 。 能năng 與dữ 後hậu 後hậu 為vi 增tăng 盛thịnh 因nhân 者giả 。

令linh 彼bỉ 合hợp 識thức 而nhi 得đắc 生sanh 。 言ngôn 意ý 根căn 等đẳng 無vô 間gian 滅diệt 意ý 。

章chương 。 四tứ 者giả 前tiền 三tam 之chi 所sở 依y 止chỉ 者giả 。

即tức 第đệ 八bát 識thức 。 由do 此thử 任nhậm 持trì 根căn 大đại 種chủng 等đẳng 。 而nhi 得đắc 安an 住trú 。

章chương 。 依y 彼bỉ 而nhi 轉chuyển 者giả 。

彼bỉ 即tức 第đệ 八bát 識thức 。

章chương 。 能năng 集tập 後hậu 有hữu 業nghiệp 煩phiền 惱não 識thức 者giả 。

即tức 業nghiệp 煩phiền 惱não 所sở 招chiêu 當đương 來lai 異dị 熟thục 識thức 也dã 。

章chương 。 由do 此thử 四tứ 種chủng 各các 有hữu 通thông 別biệt 等đẳng 者giả 。

數số 能năng 資tư 氣khí 力lực 。 觸xúc 長trường/trưởng 樂nhạo/nhạc/lạc 愛ái 等đẳng 思tư 。 資tư 欲dục 貪tham 等đẳng 識thức 。 令linh 根căn 等đẳng 識thức 。 而nhi 安an 住trụ 也dã 。 名danh 為vi 別biệt 通thông 。 即tức 能năng 招chiêu 當đương 來lai 果quả 等đẳng 。 又hựu 有hữu 通thông 者giả 如như 上thượng 下hạ 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 欲dục 令linh 根căn 義nghĩa 明minh 增tăng 明minh 淨tịnh 者giả 。

四tứ 食thực 各các 別biệt 。 名danh 為vi 本bổn 也dã 。 此thử 四tứ 名danh 得đắc 義nghĩa 明minh 淨tịnh 故cố 。

章chương 。 謂vị 變biến 壞hoại 故cố 有hữu 變biến 壞hoại 者giả 。

此thử 等đẳng 四tứ 文văn 如như 次thứ 四tứ 食thực 。 初sơ 言ngôn 變biến 礙ngại 非phi 是thị 食thực 。 彼bỉ 言ngôn 變biến 者giả 正chánh 是thị 食thực 。 故cố 總tổng 結kết 之chi 。 一nhất 一nhất 之chi 中trung 。 有hữu 是thị 有hữu 非phi 。

章chương 。 四tứ 有hữu 種chủng 法pháp 至chí 四tứ 食thực 者giả 。

由do 此thử 四tứ 食thực 各các 別biệt 能năng 資tư 長trường/trưởng 氣khí 力lực 。 四tứ 方phương 能năng 資tư 諸chư 根căn 大đại 也dã 。

章chương 。 又hựu 由do 追truy 求cầu 三tam 食thực 等đẳng 者giả 。

一nhất 二nhị 未vị 來lai 所sở 有hữu 食thực 。 若nhược 前tiền 先tiên 不phủ 。 初sơ 相tương 從tùng 而nhi 追truy 求cầu 觸xúc 思tư 者giả 。 據cứ 展triển 轉chuyển 求cầu 三tam 食thực 也dã 。 求cầu 食thực 即tức 意ý 。 起khởi 喜hỷ 樂lạc 即tức 觸xúc 食thực 。 思tư 量lượng 二nhị 行hành 相tương/tướng 難nan 見kiến 。

章chương 。 生sanh 業nghiệp 煩phiền 惱não 生sanh 後hậu 有hữu 識thức 等đẳng 者giả 。

由do 求cầu 三tam 食thực 以dĩ 為vi 因nhân 故cố 有hữu 業nghiệp 。 後hậu 有hữu 識thức 生sanh 。

章chương 。 四tứ 是thị 諸chư 行hành 至chí 因nhân 緣duyên 等đẳng 者giả 。

諸chư 行hành 多đa 分phần 。 以dĩ 識thức 而nhi 為vi 住trụ 因nhân 。 緣duyên 此thử 徧biến 者giả 。 言ngôn 識thức 。

章chương 。 嬰anh 兒nhi 等đẳng 類loại 亦diệc 能năng 知tri 故cố 者giả 。

雖tuy 不bất 能năng 知tri 觸xúc 思tư 識thức 等đẳng 體thể 用dụng 行hành 相tương/tướng 。 然nhiên 亦diệc 思tư 量lượng 觸xúc 對đối 。 對đối 諦đế 境cảnh 故cố 名danh 為vi 可khả 知tri 。

章chương 。 日nhật 日nhật 分phần/phân 易dị 資tư 養dưỡng 等đẳng 者giả 。

此thử 日nhật 日nhật 資tư 身thân 也dã 。 若nhược 闕khuyết 。 身thân 即tức 羸luy 損tổn 。

章chương 。 無vô 無vô 生sanh 而nhi 住trụ 故cố 者giả 。

無vô 有hữu 眾chúng 而nhi 無vô 。 有hữu 生sanh 而nhi 得đắc 住trụ 也dã 。 故cố 章chương 云vân 生sanh 生sanh 即tức 生sanh 相tương/tướng 。

章chương 。 由do 緣duyên 未vị 盡tận 善thiện 等đẳng 者giả 。

即tức 是thị 前tiền 生sanh 能năng 滅diệt 生sanh 之chi 善thiện 。 由do 有hữu 此thử 善thiện 。 有hữu 情tình 得đắc 住trụ 。

章chương 。 謂vị 於ư 是thị 處xứ 說thuyết 由do 命mạng 住trụ 者giả 。

即tức 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 名danh 為vi 是thị 處xứ 。 不bất 曾tằng 求cầu 食thực 。 又hựu 不bất 食thực 有hữu 求cầu 食thực 故cố 。 而nhi 有hữu 難nạn/nan 作tác 。 對đối 於ư 彼bỉ 說thuyết 依y 命mạng 住trụ 。

章chương 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 至chí 處xứ 寬khoan 遍biến 耶da 者giả 。

此thử 未vị 詳tường 也dã 。 今kim 助trợ 釋thích 者giả 意ý 云vân 。 若nhược 其kỳ 不bất 損tổn 。 即tức 名danh 長trưởng 養dưỡng 者giả 。 有hữu 處xứ 寬khoan 遍biến 。 長trưởng 養dưỡng 一nhất 切thiết 。 以dĩ 是thị 不bất 損tổn 害hại 也dã 。

章chương 。 根căn 由do 其kỳ 識thức 所sở 資tư 長trưởng 養dưỡng 者giả 。

問vấn 。 根căn 望vọng 於ư 識thức 有hữu 五ngũ 義nghĩa 勝thắng 。 如như 何hà 令linh 識thức 能năng 長trưởng 養dưỡng 相tương/tướng 耶da 。 答đáp 。 彼bỉ 約ước 聞văn 聲thanh 見kiến 色sắc 時thời 根căn 有hữu 力lực 勝thắng 。 今kim 據cứ 為vi 食thực 故cố 識thức 若nhược 勝thắng 。 即tức 由do 第đệ 八bát 任nhậm 持trì 根căn 故cố 。

章chương 。 雖tuy 具cụ 五ngũ 處xứ 全toàn 非phi 是thị 食thực 者giả 。

界giới 繫hệ 別biệt 故cố 。 若nhược 無vô 漏lậu 者giả 據cứ 有hữu 漏lậu 故cố 。

章chương 。 然nhiên 由do 聖thánh 力lực 至chí 可khả 為vi 食thực 故cố 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 聖thánh 定định 等đẳng 力lực 及cập 思tư 成thành 等đẳng 力lực 為vi 食thực 之chi 時thời 。 但đãn 取thủ 香hương 味vị 觸xúc 三tam 為vi 食thực 。 不bất 取thủ 其kỳ 色sắc 而nhi 食thực 。 故cố 此thử 即tức 法pháp 處xứ 以dĩ 為vi 食thực 也dã 。

章chương 。 有hữu 義nghĩa 不bất 然nhiên 至chí 非phi 法pháp 處xứ 者giả 。

此thử 師sư 意ý 說thuyết 。 聖thánh 者giả 定định 力lực 變biến 魚ngư 米mễ 等đẳng 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 。 有hữu 漏lậu 第đệ 八bát 據cứ 彼bỉ 自tự 變biến 為vi 魚ngư 米mễ 等đẳng 。 受thọ 用dụng 之chi 時thời 。 但đãn 用dụng 自tự 八bát 所sở 變biến 之chi 者giả 實thật 香hương 味vị 等đẳng 。 而nhi 不bất 用dụng 彼bỉ 法pháp 處xứ 等đẳng 色sắc 也dã 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 有hữu 情tình 三tam 識thức 而nhi 能năng 用dụng 法pháp 處xứ 色sắc 故cố 。

章chương 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 至chí 三tam 處xứ 名danh 食thực 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 但đãn 能năng 資tư 養dưỡng 即tức 名danh 為vi 食thực 。 非phi 要yếu 三tam 識thức 緣duyên 故cố 名danh 食thực 。 上thượng 有hữu 情tình 類loại 食thực 段đoạn 食thực 勝thắng 。 正chánh 為vi 食thực 時thời 。 三tam 識thức 量lượng 是thị 緣duyên 。 若nhược 得đắc 三tam 時thời 未vị 為vi 食thực 故cố 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 道Đạo 理lý 皆giai 難nạn/nan 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 定định 等đẳng 所sở 變biến 是thị 上thượng 界giới 法pháp 。 如như 何hà 得đắc 資tư 欲dục 界giới 有hữu 情tình 界giới 。 隨tùy 增tăng 過quá 。 又hựu 無vô 漏lậu 者giả 破phá 於ư 有hữu 故cố 。 如như 何hà 食thực 緣duyên 之chi 。 定định 通thông 等đẳng 力lực 。 即tức 不bất 決quyết 定định 。 故cố 得đắc 以dĩ 上thượng 而nhi 為vi 下hạ 食thực 。 雖tuy 然nhiên 。 終chung 有hữu 致trí 別biệt 。 非phi 有hữu 失thất 。 又hựu 解giải 。 尅khắc 實thật 言ngôn 之chi 。 但đãn 以dĩ 彼bỉ 色sắc 而nhi 為vi 其kỳ 質chất 。 自tự 第đệ 八bát 識thức 變biến 業nghiệp 果quả 色sắc 而nhi 受thọ 用dụng 之chi 。 如như 義nghĩa 燈đăng 中trung 廣quảng 問vấn 答đáp 辨biện 。

章chương 。 有hữu 漏lậu 者giả 是thị 善thiện 性tánh 攝nhiếp 者giả 。

此thử 即tức 是thị 許hứa 七thất 地địa 以dĩ 前tiền 變biến 魚ngư 米mễ 等đẳng 得đắc 實thật 用dụng 。 七thất 地địa 以dĩ 前tiền 有hữu 漏lậu 尚thượng 行hành 。 故cố 有hữu 漏lậu 心tâm 亦diệc 能năng 變biến 也dã 。

章chương 。 若nhược 無vô 漏lậu 者giả 至chí 漏lậu 者giả 至chí 彼bỉ 損tổn 有hữu 故cố 者giả 。

問vấn 。 為vi 食thực 之chi 時thời 。 但đãn 唯duy 食thực 自tự 第đệ 八bát 所sở 變biến 有hữu 漏lậu 之chi 者giả 。 不bất 食thực 無vô 漏lậu 。 如như 何hà 得đắc 言ngôn 破phá 於ư 有hữu 耶da 。 答đáp 。 由do 以dĩ 無vô 漏lậu 為vi 疎sơ 緣duyên 故cố 。 畢tất 竟cánh 能năng 令linh 有hữu 情tình 。 終chung 得đắc 斷đoạn 於ư 有hữu 漏lậu 。

章chương 。 此thử 義nghĩa 便tiện 狹hiệp 者giả 。

對đối 法pháp 及cập 彼bỉ 在tại 下hạ 。 離ly 欲dục 之chi 人nhân 。 攝nhiếp 論luận 無vô 及cập 。 故cố 不bất 攝nhiếp 彼bỉ 下hạ 離ly 欲dục 者giả 。

章chương 。 答đáp 有hữu 二nhị 定định 至chí 資tư 下hạ 三tam 耶da 者giả 。

眼nhãn 耳nhĩ 身thân 意ý 名danh 四tứ 識thức 也dã 。 既ký 言ngôn 下hạ 。 識thức 思tư 識thức 觸xúc 定định 隨tùy 。

章chương 。 問vấn 下hạ 資tư 上thượng 耶da 至chí 思tư 妙diệu 理lý 故cố 者giả 。

上thượng 字tự 錯thác 。 合hợp 為vi 下hạ 字tự 。

章chương 。 約ước 方phương 便tiện 別biệt 義nghĩa 者giả 。

此thử 方phương 字tự 錯thác 。 應ưng 撿kiểm 餘dư 本bổn 。

章chương 。

界giới 不bất 思tư 食thực 故cố 。 有hữu 求cầu 不bất 得đắc 。

章chương 。 集tập 種chủng 子tử 識thức 得đắc 有hữu 增tăng 長trưởng 者giả 。

前tiền 三tam 者giả 。 此thử 明minh 由do 三tam 為vi 門môn 。 起khởi 業nghiệp 或hoặc 識thức 支chi 種chủng 子tử 。 為vi 後hậu 有hữu 因nhân 。 名danh 識thức 食thực 。

章chương 。 智trí 順thuận 益ích 捨xả 故cố 者giả 。

簡giản 非phi 遍biến 境cảnh 故cố 也dã 。

章chương 。 然nhiên 唯duy 約ước 與dữ 未vị 生sanh 諸chư 法pháp 作tác 生sanh 緣duyên 理lý 者giả 。

由do 此thử 食thực 為vi 因nhân 食thực 。 得đắc 長trưởng 養dưỡng 諸chư 種chủng 子tử 。 彼bỉ 六lục 識thức 等đẳng 准chuẩn 勝thắng 果quả 故cố 。 以dĩ 現hiện 在tại 食thực 不bất 資tư 落lạc 漏lậu 謝tạ 故cố 。

章chương 。 但đãn 由do 法pháp 假giả 者giả 。

更cánh 非phi 有hữu 受thọ 者giả 。

章chương 。 無vô 漏lậu 又hựu 爾nhĩ 者giả 。

但đãn 持trì 無vô 漏lậu 故cố 。

章chương 。 初sơ 解giải 遍biến 六lục 識thức 者giả 。

但đãn 由do 外ngoại 聞văn 法Pháp 。 初sơ 資tư 名danh 愛ái 。 後hậu 資tư 名danh 樂nhạo/nhạc/lạc 。 十thập 業nghiệp 防phòng 色sắc 支chi 。 說thuyết 有hữu 文văn 言ngôn 。 記ký 心tâm 如như 是thị 等đẳng 者giả 。 但đãn 是thị 方phương 便tiện 非phi 本bổn 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 道đạo 。

六Lục 十Thập 二Nhị 見Kiến 。 章Chương (# 卷quyển 第đệ 四tứ 末mạt )#

章chương 。 由do 習tập 異dị 見kiến 異dị 親thân 近cận 故cố 者giả 。

與dữ 師sư 見kiến 異dị 。 名danh 為vi 見kiến 異dị 。 與dữ 師sư 別biệt 為vi 發phát 。 名danh 異dị 親thân 近cận 。

章chương 。 本bổn 劫kiếp 本bổn 見kiến 者giả 。

前tiền 際tế 也dã 。

章chương 。 末mạt 劫kiếp 末mạt 見kiến 者giả 。

後hậu 際tế 也dã 。 有hữu 云vân 。 本bổn 是thị 成thành 劫kiếp 。 末mạt 是thị 壞hoại 劫kiếp 者giả 。 不bất 然nhiên 。 總tổng 名danh 中trung 云vân 。 五ngũ 為vi 前tiền 際tế 。 五ngũ 為vi 後hậu 際tế 。 即tức 阿a 含hàm 云vân 。 本bổn 劫kiếp 末mạt 劫kiếp 。 明minh 知tri 是thị 前tiền 後hậu 際tế 也dã 。

章chương 。 二nhị 十thập 句cú 等đẳng 者giả 。

即tức 色sắc 為vi 我ngã 等đẳng 是thị 。

章chương 。 阿a 含hàm 經kinh 有hữu 至chí 非phi 可khả 全toàn 憑bằng 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 此thử 六lục 十thập 二nhị 見kiến 。 遍biến 計kế 三tam 界giới 。 無vô 色sắc 界giới 亦diệc 有hữu 色sắc 故cố 。 亦diệc 非phi 所sở 宗tông 。 此thử 經Kinh 既ký 是thị 大đại 眾chúng 部bộ 。 不bất 可khả 全toàn 依y 彼bỉ 經kinh 所sở 說thuyết 。 定định 果quả 可khả 爾nhĩ 。 業nghiệp 果quả 即tức 非phi 。

章chương 。 由do 上thượng 中trung 下hạ 。 清thanh 淨tịnh 差sai 別biệt 者giả 。

淨tịnh 色sắc 也dã 。 靜tĩnh 慮lự 異dị 名danh 。

章chương 。 第đệ 二nhị 觀quán 生sanh 者giả 。

唯duy 觀quán 生sanh 彼bỉ 。 不bất 觀quán 死tử 此thử 也dã 。 應ưng 撿kiểm 疏sớ/sơ 論luận 。

章chương 。 若nhược 有hữu 說thuyết 言ngôn 。 至chí 即tức 有hữu 違vi 天thiên 眼nhãn 者giả 。

前tiền 三tam 者giả 除trừ 後hậu 一nhất 也dã 。 瑜du 伽già 第đệ 四tứ 名danh 為vi 天thiên 眼nhãn 。 即tức 婆bà 娑sa 第đệ 三tam 名danh 為vi 天thiên 眼nhãn 。 所sở 以dĩ 違vi 也dã 。

章chương 。 常thường 論luận 者giả 。

瑜du 伽già 論luận 中trung 解giải 常thường 論luận 。 更cánh 名danh 為vi 常thường 論luận 。

章chương 。 或hoặc 見kiến 梵Phạm 王Vương 隨tùy 意ý 成thành 立lập 者giả 。

見kiến 彼bỉ 梵Phạm 王Vương 大đại 種chủng 常thường 。 或hoặc 見kiến 心tâm 無vô 常thường 。 或hoặc 見kiến 自tự 身thân 及cập 眾chúng 具cụ 。 梵Phạm 王Vương 自tự 隨tùy 意ý 成thành 立lập 也dã 。

章chương 。 同đồng 彼bỉ 忍nhẫn 者giả 。

彼bỉ 。 梵Phạm 王Vương 也dã 。

章chương 。 或hoặc 住trụ 梵Phạm 世Thế 者giả 。

出xuất 彼bỉ 在tại 親thân 聞văn 梵Phạn 語ngữ 也dã 。

章chương 。 或hoặc 是thị 展triển 轉chuyển 聞văn 者giả 。

即tức 生sanh 此thử 間gian 。 傳truyền 聞văn 他tha 說thuyết 。 或hoặc 可khả 在tại 梵Phạm 世Thế 。 亦diệc 傳truyền 聞văn 說thuyết 。

章chương 。 皆giai 依y 靜tĩnh 慮lự 者giả 。

問vấn 。 第đệ 二nhị 即tức 聞văn 梵Phạm 王Vương 說thuyết 。 云vân 何hà 依y 靜tĩnh 慮lự 耶da 。 答đáp 。 昔tích 在tại 即tức 上thượng 中trung 。 梵Phạm 王Vương 說thuyết 令linh 在tại 人nhân 間gian 得đắc 定định 。 卻khước 緣duyên 已dĩ 前tiền 聞văn 者giả 。 亦diệc 無vô 違vi 也dã 。 或hoặc 可khả 現hiện 在tại 梵Phạm 王Vương 說thuyết 未vị 來lai 前tiền 。 故cố 亦diệc 名danh 前tiền 際tế 。

章chương 。 出xuất 心tâm 以dĩ 前tiền 所sở 有hữu 諸chư 位vị 者giả 。

通thông 自tự 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 及cập 餘dư 法pháp 也dã 。

章chương 。 諸chư 法pháp 如như 我ngã 者giả 。

此thử 諸chư 法pháp 者giả 。 身thân 外ngoại 諸chư 法pháp 。 舉cử 自tự 之chi 身thân 。 例lệ 於ư 諸chư 法pháp 而nhi 亦diệc 無vô 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 憶ức 出xuất 心tâm 以dĩ 前tiền 。 答đáp 。 出xuất 心tâm 以dĩ 前tiền 正chánh 在tại 無vô 心tâm 。 無vô 心tâm 何hà 憶ức 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 憶ức 無vô 心tâm 以dĩ 前tiền 諸chư 有hữu 心tâm 位vị 。 答đáp 。 外ngoại 道đạo 宿túc 住trụ 極cực 唯duy 憶ức 八bát 十thập 。 為vi 在tại 無vô 心tâm 。 經kinh 五ngũ 百bách 劫kiếp 。 故cố 不bất 應ưng 能năng 憶ức 無vô 心tâm 已dĩ 前tiền 。 問vấn 。 宿túc 住trụ 亦diệc 得đắc 緣duyên 於ư 色sắc 法pháp 。 在tại 無vô 心tâm 位vị 。 心tâm 。 心tâm 法pháp 雖tuy 無vô 礙ngại 。 色sắc 法pháp 在tại 。 何hà 不bất 緣duyên 色sắc 執chấp 無vô 因nhân 耶da 。 答đáp 。 凡phàm 宿túc 住trụ 觀quán 。 要yếu 於ư 心tâm 方phương 。 觀quán 色sắc 出xuất 心tâm 。 前tiền 心tâm 法pháp 既ký 無vô 。 如như 何hà 觀quán 色sắc 。

章chương 。 若nhược 依y 緣duyên 斷đoạn 邊biên 際tế 求cầu 世thế 邊biên 時thời 者giả 。

壞hoại 時thời 論luận 於ư 盡tận 劫kiếp 。 名danh 斷đoạn 邊biên 際tế 。 盡tận 邊biên 以dĩ 為vi 分phần/phân 限hạn 。 名danh 有hữu 邊biên 也dã 。 作tác 此thử 見kiến 解giải 報báo 故cố 。 名danh 求cầu 世thế 邊biên 。

章chương 。 出xuất 觀quán 方phương 便tiện 者giả 。

出xuất 現hiện 成thành 劫kiếp 也dã 。 方phương 便tiện 者giả 。 以dĩ 此thử 出xuất 現hiện 而nhi 名danh 方phương 便tiện 。 觀quán 邊biên 無vô 邊biên 。 今kim 是thị 旦đán 舉cử 劫kiếp 等đẳng 。 又hựu 是thị 方phương 便tiện 。

章chương 。 三tam 種chủng 妄vọng 想tưởng 者giả 。

雖tuy 列liệt 四tứ 。 今kim 談đàm 其kỳ 體thể 。 第đệ 四tứ 但đãn 是thị 第đệ 三tam 故cố 。 而nhi 是thị 無vô 別biệt 體thể 。

章chương 。 一nhất 不bất 善thiện 清thanh 淨tịnh 者giả 。

外ngoại 道đạo 也dã 。

章chương 。 二nhị 善thiện 清thanh 淨tịnh 者giả 。

唯duy 佛Phật 也dã 。 唯duy 入nhập 俗tục 定định 者giả 。 外ngoại 道đạo 定định 也dã 。

章chương 。 或hoặc 為vi 異dị 記ký 者giả 。

善thiện 說thuyết 不bất 善thiện 等đẳng 名danh 為vi 異dị 記ký 。

章chương 。 或hoặc 撥bát 實thật 有hữu 者giả 。

撥bát 實thật 法pháp 以dĩ 為vi 無vô 等đẳng 。 或hoặc 有hữu 云vân 應ưng 據cứ 動động 。

章chương 。 或hoặc 許hứa 非phi 有hữu 者giả 。

外ngoại 人nhân 解giải 云vân 。 其kỳ 有hữu 法pháp 而nhi 乃nãi 問vấn 言ngôn 此thử 法pháp 豈khởi 不bất 是thị 無vô 耶da 。 而nhi 隨tùy 問vấn 言ngôn 是thị 非phi 。 有hữu 名danh 淨tịnh 名danh 有hữu 。 此thử 言ngôn 三tam 並tịnh 外ngoại 思tư 欲dục 名danh 答đáp 也dã 。 通thông 解giải 四tứ 行hành 相tương/tướng 。

章chương 。 又hựu 以dĩ 聖thánh 者giả 至chí 不bất 矯kiểu 亂loạn 天thiên 。

有hữu 答đáp 不bất 亂loạn 天thiên 故cố 名danh 亂loạn 天thiên 。 非phi 佛Phật 法Pháp 說thuyết 彼bỉ 是thị 不bất 亂loạn 天thiên 。 乍sạ 觀quán 欲dục 似tự 以dĩ 答đáp 不bất 亂loạn 天thiên 故cố 。 以dĩ 從tùng 能năng 問vấn 。 故cố 佛Phật 法Pháp 亦diệc 名danh 不bất 亂loạn 天thiên 。 思tư 之chi 。

章chương 。 隨tùy 於ư 處xứ 所sở 者giả 。

隨tùy 世thế 何hà 方phương 域vực 之chi 處xứ 也dã 。

章chương 。 案án 未vị 開khai 者giả 。

於ư 同đồng 淨tịnh 天thiên 而nhi 未vị 解giải 也dã 。

章chương 。 性tánh 雖tuy 有hữu 識thức 者giả 。

雖tuy 有hữu 解giải 性tánh 。 有hữu 本bổn 言ngôn 隨tùy 憶ức 也dã 。

章chương 。 答đáp 成thành 邪tà 見kiến 者giả 。

見kiến 不bất 正chánh 故cố 名danh 之chi 為vi 邪tà 。 非phi 要yếu 五ngũ 見kiến 中trung 邪tà 見kiến 。

章chương 。 不bất 答đáp 成thành 妄vọng 語ngữ 者giả 。

雖tuy 不bất 分phân 明minh 說thuyết 我ngã 愛ái 有hữu 證chứng 能năng 。 亦diệc [糸*奄]# 含hàm 自tự 說thuyết 有hữu 證chứng 。 今kim 總tổng 不bất 答đáp 。 前tiền 說thuyết 有hữu 證chứng 者giả 便tiện 說thuyết 妄vọng 語ngữ 。

章chương 。 如như 是thị 三tam 種chủng 。 假giả 託thác 餘dư 事sự 者giả 。

假giả 託thác 即tức 同đồng 餘dư 事sự 行hành 相tương/tướng 。 各các 各các 有hữu 別biệt 。 即tức 壞hoại 畏úy 等đẳng 是thị 。

章chương 。 無vô 色sắc 界giới 下hạ 三tam 地địa 亦diệc 通thông 於ư 彼bỉ 者giả 。

如như 大đại 眾chúng 部bộ 。 若nhược 說thuyết 無vô 色sắc 亦diệc 有hữu 色sắc 者giả 。 我ngã 有hữu 色sắc 句cú 亦diệc 攝nhiếp 無vô 色sắc 。 下hạ 三tam 無vô 色sắc 。 何hà 故cố 除trừ 有hữu 頂đảnh 。 答đáp 。 彼bỉ 非phi 有hữu 想tưởng 非phi 無vô 想tưởng 中trung 故cố 。 思tư 之chi 。

章chương 。 第đệ 七thất 者giả 。

大đại 論luận 第đệ 七thất 。

章chương 。 二nhị 執chấp 我ngã 種chủng 種chủng 想tưởng 謂vị 在tại 下hạ 地địa 者giả 。

第đệ 四tứ 禪thiền 下hạ 三tam 天thiên 及cập 欲dục 界giới 也dã 。 欲dục 界giới 可khả 知tri 。 初sơ 禪thiền 為vi 見kiến 。 覺giác 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 別biệt 。 二nhị 三tam 禪thiền 等đẳng 見kiến 大đại 水thủy 災tai 。 有hữu 怖bố 不bất 怖bố 差sai 別biệt 心tâm 故cố 。 如như 法Pháp 華hoa 抄sao 。

章chương 。 一nhất 我ngã 純thuần 有hữu 樂nhạo/nhạc/lạc 至chí 謂vị 下hạ 三tam 靜tĩnh 慮lự 者giả 。

三tam 唯duy 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 。

章chương 。 我ngã 有hữu 麤thô 色sắc 至chí 我ngã 斷đoạn 滅diệt 者giả 。

欲dục 界giới 人nhân 起khởi 惡ác 道đạo 中trung 。 以dĩ 極cực 苦khổ 故cố 。 不bất 作tác 斷đoạn 滅diệt 故cố 。 如như 法Pháp 華hoa 抄sao 。

章chương 。 欲dục 界giới 諸chư 天thiên 者giả 。

人nhân 天thiên 趣thú 別biệt 。 故cố 別biệt 開khai 也dã 。

章chương 。 三tam 色sắc 界giới 諸chư 天thiên 者giả 。

章chương 於ư 無vô 色sắc 界giới 合hợp 為vi 一nhất 。 無vô 色sắc 翻phiên 色sắc 。

章chương 。 不bất 定định 自tự 他tha 至chí 一nhất 切thiết 皆giai 得đắc 者giả 。

若nhược 計kế 自tự 身thân 。 若nhược 此thử 若nhược 此thử 。 他tha 身thân 及cập 此thử 。 今kim 說thuyết 以dĩ 為vi 滅diệt 。 悉tất 皆giai 得đắc 故cố 。

章chương 。 我ngã 解giải 脫thoát 心tâm 得đắc 自tự 在tại 者giả 。

由do 我ngã 解giải 脫thoát 故cố 心tâm 自tự 在tại 也dã 。

章chương 。 觀quán 得đắc 自tự 在tại 者giả 。

於ư 所sở 變biến 境cảnh 。 而nhi 得đắc 自tự 在tại 。 名danh 觀quán 得đắc 自tự 在tại 。 有hữu 云vân 心tâm 得đắc 自tự 在tại 。 者giả 謂vị 止Chỉ 觀Quán 兩lưỡng 行hành 。 互hỗ 未vị 詳tường 所sở 以dĩ 也dã 。

章chương 。 此thử 說thuyết 勝thắng 妙diệu 略lược 無vô 人nhân 中trung 婆bà 娑sa 說thuyết 有hữu 者giả 。

此thử 一nhất 段đoạn 文văn 疑nghi 錯thác 。

章chương 。 具cụ 足túc 住trụ 者giả 。

證chứng 得đắc 現hiện 法Pháp 樂lạc 住trụ 也dã 。

章chương 。 何hà 故cố 無vô 有hữu 二nhị 天thiên 者giả 。

三Tam 十Thập 三Tam 天Thiên 。 與dữ 四tứ 王vương 天thiên 。

章chương 。 及cập 仙tiên 趣thú 耶da 者giả 。

亦diệc 有hữu 於ư 仙tiên 而nhi 沒một 得đắc 之chi 天thiên 執chấp 不bất 沒một 者giả 。 以dĩ 為vi 常thường 何hà 。 故cố 不bất 立lập 為vi 一nhất 分phần/phân 耶da 。 答đáp 。 此thử 等đẳng 難nan 及cập 廣quảng 聊liêu 。 簡giản 法pháp 皆giai 如như 義nghĩa 燈đăng 。

八bát 解giải 脫thoát 章chương

章chương 。 內nội 未vị 伏phục 除trừ 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 者giả 。

自tự 內nội 身thân 見kiến 有hữu 好hảo 惡ác 貪tham 等đẳng 未vị 盡tận 未vị 除trừ 。 問vấn 。 離ly 當đương 地địa 惑hoặc 及cập 依y 六lục 行hành 得đắc 空không 識thức 等đẳng 。 即tức 得đắc 名danh 八bát 解giải 脫thoát 不phủ 。 答đáp 。 有hữu 云vân 離ly 當đương 地địa 染nhiễm 非phi 八bát 解giải 脫thoát 。 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 要yếu 解giải 脫thoát 處xứ 思tư 惟duy 勝thắng 行hành 也dã 。 六lục 行hành 者giả 。 外ngoại 道đạo 可khả 然nhiên 。 佛Phật 弟đệ 子tử 但đãn 依y 諦đế 觀quán 修tu 解giải 脫thoát 。

章chương 。 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 安an 立lập 現hiện 前tiền 者giả 。

見kiến 者giả 是thị 能năng 見kiến 。 能năng 見kiến 者giả 所sở 觀quán 色sắc 相tướng 。 安an 立lập 現hiện 前tiền 。 問vấn 。 見kiến 者giả 色sắc 相tướng 何hà 安an 立lập 現hiện 前tiền 耶da 。 答đáp 。 有hữu 云vân 雖tuy 離ly 色sắc 染nhiễm 仍nhưng 有hữu 定định 障chướng 。 見kiến 有hữu 好hảo 惡ác 。 故cố 此thử 色sắc 相tướng 當đương 情tình 安an 立lập 。 今kim 助trợ 釋thích 者giả 。 由do 已dĩ 離ly 染nhiễm 。 為vi 令linh 障chướng 更cánh 轉chuyển 遠viễn 。 所sở 以dĩ 安an 立lập 色sắc 相tướng 現hiện 前tiền 而nhi 觀quán 之chi 也dã 。

章chương 。 由do 前tiền 三tam 解giải 脫thoát 引dẫn 勝thắng 處xứ 等đẳng 者giả 。

問vấn 。 為vi 是thị 八bát 解giải 脫thoát 方phương 修tu 勝thắng 處xứ 。 為vi 將tương 少thiểu 多đa 即tức 引dẫn 勝thắng 處xứ 。 答đáp 。 為vi 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 得đắc 於ư 二nhị 解giải 脫thoát 已dĩ 。 引dẫn 前tiền 四tứ 處xứ 次thứ 起khởi 第đệ 三tam 。 清thanh 淨tịnh 解giải 脫thoát 。 解giải 脫thoát 起khởi 已dĩ 引dẫn 前tiền 四tứ 處xứ 。 四tứ 處xứ 起khởi 已dĩ 解giải 修tu 餘dư 解giải 脫thoát 。 二nhị 云vân 定định 得đắc 八Bát 解Giải 脫Thoát 已dĩ 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 引dẫn 其kỳ 勝thắng 處xứ 。 且thả 依y 解giải 後hậu 釋thích 。 若nhược 爾nhĩ 。 第đệ 二nhị 解giải 脫thoát 而nhi 已dĩ 得đắc 。 於ư 內nội 無vô 色sắc 初sơ 二nhị 勝thắng 處xứ 。 如như 何hà 復phục 云vân 內nội 有hữu 色sắc 耶da 。 答đáp 。 內nội 安an 立lập 色sắc 名danh 為vi 有hữu 色sắc 。 非phi 未vị 離ly 染nhiễm 名danh 有hữu 色sắc 故cố 。 對đối 法pháp 云vân 。 解giải 脫thoát 名danh 造tạo 。 修tu 勝thắng 處xứ 名danh 起khởi 。 加gia 行hành 遍biến 處xứ 即tức 成thành 滿mãn 。 故cố 三tam 種chủng 次thứ 第đệ 別biệt 也dã 。 若nhược 如như 前tiền 解giải 。 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 。 修tu 有hữu 雜tạp 亂loạn 。 更cánh 思tư 。

章chương 。 或hoặc 見kiến 者giả 無vô 色sắc 想tưởng 安an 立lập 現hiện 前tiền 者giả 。

由do 初sơ 習tập 業nghiệp 未vị 能năng 任nhậm 運vận 。 故cố 須tu 安an 立lập 無vô 色sắc 現hiện 前tiền 。 問vấn 。 設thiết 不bất 安an 立lập 。 但đãn 依y 靜tĩnh 慮lự 觀quán 作tác 少thiểu 多đa 等đẳng 何hà 失thất 。 答đáp 。 有hữu 云vân 。 由do 要yếu 先tiên 安an 立lập 無vô 色sắc 想tưởng 伏phục 除trừ 見kiến 者giả 。 色sắc 想tưởng 始thỉ 依y 靜tĩnh 慮lự 作tác 解giải 脫thoát 。 以dĩ 彼bỉ 先tiên 除trừ 定định 故cố 。 更cánh 遠viễn 防phòng 故cố 。 問vấn 。 瑜du 伽già 對đối 法pháp 皆giai 不bất 作tác 少thiểu 多đa 等đẳng 也dã 。 准chuẩn 何hà 言ngôn 之chi 。 答đáp 。 第đệ 二nhị 既ký 云vân 餘dư 。 如như 前tiền 說thuyết 故cố 知tri 爾nhĩ 也dã 。 問vấn 。 初sơ 解giải 脫thoát 等đẳng 但đãn 作tác 光quang 明minh 觀quán 如như 何hà 。 如như 前tiền 證chứng 少thiểu 多đa 耶da 。 答đáp 。 攝nhiếp 少thiểu 多đa 境cảnh 而nhi 為vi 光quang 明minh 。 取thủ 彼bỉ 如như 前tiền 所sở 攝nhiếp 少thiểu 多đa 。 故cố 無vô 失thất 也dã 。 更cánh 思tư 。 有hữu 云vân 。 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 安an 立lập 現hiện 前tiền 。 未vị 得đắc 無vô 色sắc 定định 。 但đãn 依y 諦đế 觀quán 伏phục 除trừ 見kiến 者giả 。 色sắc 想tưởng 或hoặc 依y 真chân 觀quán 。 問vấn 。 初sơ 二nhị 解giải 脫thoát 但đãn 觀quán 欲dục 。 何hà 故cố 但đãn 於ư 第đệ 二nhị 言ngôn 已dĩ 離ly 欲dục 色sắc 。 答đáp 。 據cứ 實thật 是thị 齊tề 。 但đãn 初sơ 據cứ 二nhị 果quả 及cập 外ngoại 道đạo 等đẳng 合hợp 。 單đơn 作tác 者giả 故cố 不bất 離ly 色sắc 已dĩ 。 有hữu 云vân 。 佛Phật 弟đệ 子tử 但đãn 依y 諦đế 觀quán 得đắc 根căn 本bổn 諸chư 定định 。 不bất 依y 六lục 行hành 不bất 同đồng 外ngoại 道đạo 。 如như 聞văn 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 即tức 得đắc 初Sơ 果Quả 。 豈khởi 說thuyết 六lục 行hành 得đắc 近cận 分phần/phân 也dã 。 有hữu 云vân 。 初sơ 解giải 若nhược 初sơ 俱câu 未vị 得đắc 無vô 色sắc 定định 。 俱câu 依y 諦đế 觀quán 伏phục 斷đoạn 色sắc 染nhiễm 。

章chương 。 又hựu 不bất 思tư 惟duy 彼bỉ 想tưởng 者giả 。

不bất 思tư 惟duy 彼bỉ 初sơ 光quang 明minh 相tướng 而nhi 為vi 相tương/tướng 也dã 。

章chương 。 今kim 此thử 第đệ 二nhị 內nội 有hữu 色sắc 有hữu 根căn 等đẳng 色sắc 者giả 。

此thử 會hội 違vi 也dã 。 有hữu 餘dư 文văn 言ngôn 內nội 有hữu 色sắc 者giả 。 有hữu 根căn 等đẳng 色sắc 也dã 。

章chương 。 世thế 間gian 正chánh 智trí 者giả 。

修tu 六lục 行hành 智trí 亦diệc 名danh 正chánh 智trí 。

章chương 。 前tiền 無vô 間gian 道đạo 至chí 方phương 得đắc 至chí 解giải 脫thoát 名danh 者giả 。

欲dục 入nhập 滅diệt 定định 還hoàn 作tác 無vô 間gian 解giải 脫thoát 道đạo 也dã 。

章chương 。 即tức 外ngoại 色sắc 之chi 觀quán 及cập 有hữu 色sắc 之chi 觀quán 外ngoại 色sắc 者giả 。

初sơ 釋thích 大Đại 乘Thừa 。 後hậu 及cập 有hữu 色sắc 等đẳng 釋thích 小Tiểu 乘Thừa 。 攝nhiếp 大Đại 乘Thừa 初sơ 觀quán 觀quán 外ngoại 色sắc 故cố 。

章chương 。 諸chư 色sắc 之chi 觀quán 及cập 內nội 無vô 色sắc 之chi 觀quán 外ngoại 色sắc 者giả 。

大đại 小Tiểu 乘Thừa 兼kiêm 釋thích 。 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。

章chương 。 一nhất 向hướng 意ý 解giải 思tư 惟duy 淨tịnh 妙diệu 者giả 隨tùy 轉chuyển 理lý 門môn 者giả 。

隨tùy 小Tiểu 乘Thừa 俱câu 舍xá 等đẳng 說thuyết 。 唯duy 作tác 清thanh 淨tịnh 名danh 一nhất 意ý 解giải 。

章chương 。 定định 等đẳng 諸chư 所sở 依y 法pháp 等đẳng 者giả 。

彼bỉ 同đồng 時thời 心tâm 。 心tâm 所sở 等đẳng 也dã 。 即tức 此thử 定định 等đẳng 名danh 之chi 為vi 處xứ 。 定định 等đẳng 非phi 一nhất 名danh 諸chư 所sở 依y 。 即tức 是thị 彼bỉ 能năng 依y 功công 德đức 虗hư 空không 之chi 所sở 依y 故cố 。 名danh 所sở 依y 法pháp 。 言ngôn 能năng 依y 行hành 者giả 所sở 緣duyên 虗hư 空không 等đẳng 者giả 。 舉cử 彼bỉ 能năng 依y 顯hiển 所sở 依y 也dã 。 能năng 依y 行hành 者giả 即tức 功công 德đức 等đẳng 。 便tiện 思tư 。

章chương 。 餘dư 無vô 所sở 有hữu 。 無vô 別biệt 境cảnh 界giới 者giả 。

無vô 所sở 有hữu 外ngoại 。 更cánh 無vô 境cảnh 也dã 。

章chương 。 觀quán 已dĩ 上thượng 境cảnh 無vô 所sở 有hữu 少thiểu 者giả 。

觀quán 彼bỉ 識thức 外ngoại 名danh 觀quán 已dĩ 上thượng 。 有hữu 云vân 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 。 者giả 緣duyên 無vô 邊biên 為vi 境cảnh 。 若nhược 厭yếm 色sắc 生sanh 彼bỉ 。 皆giai 無vô 色sắc 故cố 。 即tức 緣duyên 彼bỉ 空không 故cố 。 若nhược 厭yếm 色sắc 行hành 。 非phi 要yếu 緣duyên 空không 對đối 治trị 色sắc 也dã 。 如như 滅diệt 定định 但đãn 厭yếm 心tâm 令linh 滅diệt 。 非phi 要yếu 空không 也dã 。 故cố 但đãn 厭yếm 色sắc 。 問vấn 。 無vô 所sở 有hữu 心tâm 。 唯duy 但đãn 思tư 惟duy 。 下hạ 識thức 處xứ 外ngoại 無vô 餘dư 法pháp 故cố 。 名danh 解giải 脫thoát 。 為vi 亦diệc 緣duyên 於ư 自tự 他tha 四Tứ 諦Đế 非phi 擇trạch 等đẳng 法pháp 為vi 解giải 脫thoát 耶da 。 答đáp 。 緣duyên 於ư 自tự 他tha 四Tứ 諦Đế 等đẳng 下hạ 。 然nhiên 解giải 脫thoát 障chướng 。 所sở 知tri 障chướng 收thu 。 若nhược 也dã 不bất 解giải 自tự 他tha 之chi 名danh 。 亦diệc 是thị 障chướng 攝nhiếp 。 若nhược 也dã 解giải 名danh 。 除trừ 一nhất 分phần/phân 障chướng 。 若nhược 欲dục 解giải 名danh 必tất 須tu 思tư 惟duy 識thức 所sở 處xử 。 為vi 境cảnh 戒giới 之chi 外ngoại 色sắc 心tâm 等đẳng 。 無vô 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 不bất 爾nhĩ 如như 何hà 。 名danh 無vô 所sở 有hữu 。 有hữu 頂đảnh 解giải 脫thoát 亦diệc 引dẫn 此thử 知tri 而nhi 言ngôn 無vô 色sắc 。 不bất 緣duyên 下hạ 者giả 。 不bất 緣duyên 下hạ 界giới 。 又hựu 餘dư 不bất 能năng 作tác 解giải 脫thoát 者giả 。 不bất 能năng 緣duyên 之chi 。 非phi 一nhất 切thiết 也dã 。 更cánh 思tư 。 問vấn 。 答đáp 此thử 難nạn/nan 但đãn 厭yếm 色sắc 作tác 何hà 行hành 解giải 。 故cố 緣duyên 空không 及cập 識thức 。 更cánh 不bất 緣duyên 下hạ 地địa 。 若nhược 無vô 所sở 有hữu 。 即tức 緣duyên 下hạ 識thức 。 於ư 識thức 上thượng 無vô 彼bỉ 空không 境cảnh 等đẳng 故cố 。 名danh 無vô 有hữu 微vi 細tế 。 若nhược 爾nhĩ 。 此thử 與dữ 識thức 處xứ 何hà 別biệt 。 答đáp 。 識thức 處xứ 但đãn 觀quán 唯duy 有hữu 識thức 。 更cánh 不bất 觀quán 所sở 餘dư 。

章chương 。 故cố 漸tiệm 入nhập 真chân 觀quán 方phương 斷đoạn 空không 障chướng 者giả 。

此thử 釋thích 緣duyên 如như 以dĩ 觀quán 光quang 明minh 及cập 少thiểu 多đa 已dĩ 方phương 入nhập 真chân 觀quán 。 斷đoạn 於ư 定định 障chướng 。 定định 障chướng 斷đoạn 已dĩ 既ký 證chứng 真Chân 如Như 。 所sở 以dĩ 此thử 觀quán 得đắc 緣duyên 如như 也dã 。 言ngôn 緣duyên 如như 者giả 。 出xuất 瑜du 伽già 論luận 。

章chương 。 以dĩ 攝nhiếp 受thọ 相tương/tướng 者giả 。

即tức 是thị 展triển 轉chuyển 相tương/tướng 攝nhiếp 受thọ 。

章chương 。 為vi 斷đoạn 此thử 二nhị 障chướng 者giả 。

色sắc 。 無vô 色sắc 二nhị 也dã 。

章chương 。 異dị 生sanh 聖thánh 者giả 至chí 然nhiên 有hữu 差sai 別biệt 者giả 。

聖thánh 之chi 中trung 通thông 離ly 染nhiễm 得đắc 淨tịnh 。 異dị 生sanh 一nhất 向hướng 是thị 加gia 行hành 得đắc 。 應ưng 更cánh 撿kiểm 彼bỉ 文văn 。

章chương 。 除trừ 變biến 化hóa 障chướng 得đắc 自tự 在tại 故cố 者giả 。

於ư 色sắc 解giải 脫thoát 。 起khởi 諸chư 神thần 通thông 。 得đắc 自tự 在tại 也dã 。 此thử 說thuyết 聖thánh 者giả 。 異dị 生sanh 不bất 然nhiên 。

章chương 。 不bất 說thuyết 異dị 生sanh 不bất 作tác 初sơ 三tam 者giả 。

論luận 既ký 不bất 說thuyết 異dị 生sanh 不bất 作tác 。 明minh 知tri 異dị 生sanh 得đắc 作tác 也dã 。

章chương 。 由do 此thử 返phản 顯hiển 至chí 故cố 通thông 內nội 外ngoại 有hữu 者giả 。

此thử 會hội 意ý 。 論luận 既ký 不bất 言ngôn 唯duy 聖thánh 者giả 得đắc 。 聖thánh 之chi 弟đệ 子tử 不bất 得đắc 。 明minh 知tri 異dị 生sanh 而nhi 又hựu 得đắc 也dã 。 所sở 有hữu 言ngôn 外ngoại 者giả 。 異dị 生sanh 名danh 外ngoại 。 或hoặc 外ngoại 者giả 外ngoại 道đạo 。 彼bỉ 論luận 但đãn 言ngôn 多đa 生sanh 貪tham 味vị 。 非phi 是thị 一nhất 向hướng 不bất 許hứa 彼bỉ 得đắc 。 文văn 無vô 遮già 故cố 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 論luận 。

章chương 。 即tức 於ư 淨tịnh 色sắc 至chí 變biến 化hóa 相tương 違vi 者giả 。

於ư 淨tịnh 執chấp 不bất 淨tịnh 。 執chấp 為vi 定định 實thật 。 故cố 障chướng 展triển 轉chuyển 相tương 待đãi 。 解giải 言ngôn 變biến 化hóa 加gia 行hành 功công 用dụng 者giả 。 於ư 淨tịnh 色sắc 變biến 化hóa 不bất 淨tịnh 加gia 行hành 功công 用dụng 。 行hành 而nhi 不bất 能năng 成thành 。 或hoặc 功công 用dụng 者giả 。 於ư 淨tịnh 色sắc 加gia 功công 用dụng 。 行hành 而nhi 執chấp 著trước 也dã 。 不bất 淨tịnh 准chuẩn 之chi 。 後hậu 解giải 好hảo/hiếu 。

章chương 。 惑hoặc 苦khổ 二nhị 法pháp 者giả 。

是thị 定định 障chướng 中trung 義nghĩa 說thuyết 。 或hoặc 聞văn 在tại 定định 障chướng 中trung 無vô 有hữu 也dã 。

章chương 。 第đệ 六lục 解giải 脫thoát 至chí 之chi 令linh 遠viễn 者giả 。

此thử 通thông 對đối 以dĩ 下hạ 為vi 境cảnh 。 斷đoạn 定định 障chướng 也dã 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 論luận 。

章chương 。 後hậu 成thành 滿mãn 時thời 至chí 得đắc 後hậu 起khởi 者giả 。

此thử 證chứng 意ý 者giả 通thông 於ư 二nhị 界giới 。 得đắc 起khởi 成thành 滿mãn 之chi 者giả 。 色sắc 界giới 遍biến 處xứ 既ký 為vi 其kỳ 因nhân 。 明minh 知tri 必tất 有hữu 解giải 脫thoát 之chi 果quả 也dã 。 如như 初sơ 業nghiệp 者giả 要yếu 慧tuệ 為vi 因nhân 方phương 能năng 得đắc 定định 。 分phần/phân 成thành 已dĩ 後hậu 。 即tức 定định 為vi 因nhân 慧tuệ 為vi 果quả 也dã 。

章chương 。 不bất 作tác 淨tịnh 觀quán 不bất 唯duy 在tại 欲dục 者giả 。

作tác 淨tịnh 無vô 色sắc 色sắc 亦diệc 得đắc 。 有hữu 云vân 。 又hựu 遠viễn 作tác 欲dục 顯hiển 色sắc 淨tịnh 觀quán 也dã 。 今kim 解giải 者giả 設thiết 觀quán 色sắc 界giới 顯hiển 等đẳng 色sắc 。 何hà 失thất 更cánh 問vấn 。

章chương 。 離ly 欲dục 得đắc 者giả 。

但đãn 離ly 欲dục 已dĩ 而nhi 即tức 得đắc 之chi 。 更cánh 修tu 行hành 方phương 便tiện 得đắc 。 問vấn 。 若nhược 離ly 染nhiễm 得đắc 依y 斷đoạn 者giả 說thuyết 。 何hà 故cố 前tiền 言ngôn 伏phục 除trừ 見kiến 者giả 色sắc 想tưởng 。 答đáp 。 望vọng 義nghĩa 有hữu 別biệt 。 約ước 斷đoạn 伏phục 入nhập 隨tùy 有hữu 別biệt 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 而nhi 已dĩ 得đắc 解giải 脫thoát 。 至chí 觀quán 自tự 境cảnh 作tác 何hà 行hành 相tương/tướng 。 答đáp 。 遂toại 作tác 先tiên 等đẳng 解giải 行hành 俱câu 更cánh 增tăng 勝thắng 。

二nhị 執chấp 章chương

章chương 。 思tư 誕đản 提đề 底để 者giả 。

此thử 無vô 相tướng 當đương 。 故cố 不bất 翻phiên 之chi 。 但đãn 此thử 四tứ 字tự 助trợ 彼bỉ 薩tát 字tự 自tự 為vi 偽ngụy 也dã 。

章chương 。 依y 本bổn 我ngã 無vô 境cảnh 者giả 。

依y 本bổn 執chấp 心tâm 妄vọng 為vi 我ngã 執chấp 我ngã 境cảnh 而nhi 無vô 體thể 也dã 。

章chương 。 故cố 法pháp 我ngã 見kiến 亦diệc 同đồng 生sanh 我ngã 者giả 。

同đồng 上thượng 所sở 說thuyết 我ngã 見kiến 行hành 相tương 生sanh 也dã 。

章chương 。 除trừ 染nhiễm 淨tịnh 意ý 者giả 。

有hữu 覆phú 名danh 染nhiễm 淨tịnh 等đẳng 攝nhiếp 。 無vô 覆phú 無vô 記ký 及cập 以dĩ 善thiện 等đẳng 。

二Nhị 十Thập 七Thất 賢Hiền 聖Thánh 章Chương (# 卷quyển 第đệ 五ngũ 本bổn )#

章chương 。 斷đoạn 六lục 七thất 品phẩm 即tức 半bán 生sanh 在tại 者giả 。

但đãn 斷đoạn 七thất 品phẩm 有hữu 半bán 生sanh 在tại 。 而nhi 言ngôn 六lục 者giả 。 由do 斷đoạn 六lục 故cố 應ưng 義nghĩa 。 第đệ 七thất 所sở 斷đoạn 半bán 六lục 故cố 名danh 。 六lục 字tự 賸# 。

章chương 。 初sơ 預dự 流lưu 向hướng 者giả 。

前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 名danh 之chi 為vi 向hướng 。 何hà 故cố 文văn 中trung 更cánh 不bất 出xuất 。 應ưng 撿kiểm 餘dư 章chương 。

章chương 。 八bát 智trí 十thập 六lục 行hành 者giả 。

十thập 六lục 心tâm 中trung 八bát 智trí 為vi 體thể 。 忍nhẫn 從tùng 於ư 智trí 但đãn 名danh 八bát 智trí 。 四Tứ 諦Đế 之chi 下hạ 各các 四tứ 類loại 行hành 相tương/tướng 。 乃nãi 名danh 十thập 六lục 行hành 。 問vấn 。 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 三tam 諦đế 四tứ 行hành 皆giai 悉tất 是thị 向hướng 。 如như 何hà 總tổng 說thuyết 以dĩ 為vi 果quả 耶da 。 答đáp 。 唯duy 道đạo 類loại 智trí 初sơ 果quả 正chánh 修tu 。 餘dư 之chi 七thất 智trí 。 初sơ 果quả 之chi 時thời 而nhi 是thị 得đắc 修tu 。 正chánh 修tu 得đắc 修tu 總tổng 以dĩ 為vi 體thể 。 故cố 言ngôn 八bát 智trí 。 道đạo 四tứ 行hành 相tương/tướng 而nhi 是thị 正chánh 修tu 。 三tam 諦đế 四tứ 行hành 並tịnh 是thị 得đắc 修tu 。 亦diệc 同đồng 智trí 說thuyết 。 不bất 出xuất 第đệ 二nhị 果quả 者giả 。 第đệ 二nhị 果quả 或hoặc 易dị 。 故cố 不bất 說thuyết 。 或hoặc 是thị 脫thoát 也dã 。 其kỳ 第đệ 三tam 果quả 及cập 第đệ 四Tứ 果Quả 頓đốn 修tu 八bát 智trí 十thập 六lục 行hành 。 准chuẩn 初sơ 果quả 說thuyết 。 問vấn 。 分phân 別biệt 之chi 惑hoặc 初sơ 果quả 已dĩ 除trừ 。 第đệ 三tam 果quả 等đẳng 不bất 斷đoạn 彼bỉ 故cố 。 何hà 故cố 取thủ 彼bỉ 八bát 十thập 一nhất 無vô 為vi 為vi 體thể 。 答đáp 。 果quả 總tổng 無vô 為vi 。 所sở 以dĩ 得đắc 有hữu 八bát 十thập 一nhất 也dã 。 此thử 等đẳng 皆giai 依y 小Tiểu 乘Thừa 。 應ưng 撿kiểm 俱câu 舍xá 等đẳng 。

章chương 。 轉chuyển 至chí 前tiền 三tam 果quả 等đẳng 者giả 。

談đàm 實thật 此thử 二nhị 四Tứ 果Quả 皆giai 有hữu 利lợi 鈍độn 別biệt 故cố 。 然nhiên 唯duy 依y 於ư 初sơ 果quả 建kiến 立lập 。 若nhược 四tứ 皆giai 立lập 。 成thành 雜tạp 亂loạn 故cố 。 今kim 言ngôn 前tiền 三tam 果quả 皆giai 有hữu 者giả 。 道Đạo 理lý 稍sảo 難nạn/nan 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 若nhược 據cứ 有hữu 體thể 。 四Tứ 果Quả 皆giai 有hữu 。 不bất 唯duy 前tiền 三tam 。 若nhược 約ước 建kiến 立lập 。 唯duy 初sơ 果quả 不bất 依y 中trung 二nhị 。 故cố 不bất 可khả 。 應ưng 撿kiểm 瑜du 伽già 第đệ 三tam 抄sao 及cập 俱câu 舍xá 等đẳng 。

章chương 。 第đệ 三tam 果quả 中trung 為vi 身thân 證chứng 者giả 。

據cứ 其kỳ 別biệt 也dã 。 通thông 而nhi 言ngôn 之chi 四tứ 皆giai 有hữu 故cố 。 羅La 漢Hán 之chi 中trung 第đệ 六lục 不bất 動động 見kiến 至chí 餘dư 五ngũ 信tín 解giải 。

章chương 。 成thành 就tựu 彼bỉ 對đối 治trị 者giả 。

成thành 三tam 四tứ 六lục 對đối 治trị 。

章chương 。 問vấn 上thượng 之chi 三tam 亦diệc 應ưng 入nhập 斷đoạn 者giả 。

答đáp 此thử 問vấn 者giả 初sơ 之chi 三tam 品phẩm 。 初sơ 入nhập 修tu 道Đạo 智trí 猛mãnh 利lợi 即tức 斷đoạn 中trung 之chi 三tam 品phẩm 。 修tu 道Đạo 再tái 起khởi 不bất 入nhập 斷đoạn 盡tận 。 又hựu 中trung 下hạ 三tam 倍bội 離ly 欲dục 。 故cố 不bất 須tu 初sơ 。 三tam 非phi 倍bội 故cố 入nhập 即tức 斷đoạn 。 又hựu 初sơ 三tam 品phẩm 麤thô 易dị 故cố 入nhập 。 中trung 三tam 細tế 斷đoạn 入nhập 不bất 頓đốn 斷đoạn 。 應ưng 撿kiểm 俱câu 舍xá 。 大Đại 乘Thừa 無vô 文văn 。 而nhi 解giải 者giả 通thông 大Đại 乘Thừa 。 無vô 失thất 。

章chương 。 皆giai 於ư 初sơ 禪thiền 身thân 至chí 而nhi 斷đoạn 受thọ 生sanh 者giả 。

此thử 半bán 超siêu 。 不bất 同đồng 全toàn 超siêu 直trực 生sanh 非phi 想tưởng 及cập 五ngũ 淨tịnh 居cư 。 不bất 同đồng 遍biến 沒một 。 地địa 地địa 皆giai 生sanh 。 隨tùy 於ư 何hà 地địa 而nhi 受thọ 生sanh 。 故cố 得đắc 半bán 名danh 。 今kim 此thử 三tam 種chủng 依y 上thượng 流lưu 。 依y 初sơ 禪thiền 身thân 死tử 上thượng 生sanh 。 而nhi 建kiến 立lập 之chi 。 故cố 此thử 三tam 種chủng 皆giai 言ngôn 初sơ 禪thiền 死tử 生sanh 上thượng 。

章chương 。 答đáp 四Tứ 果Quả 說thuyết 者giả 。

此thử 答đáp 意ý 云vân 。 為vi 立lập 四Tứ 果Quả 故cố 說thuyết 羅La 漢Hán 。 羅La 漢Hán 若nhược 無vô 。 四Tứ 果Quả 不bất 定định 。

章chương 。 答đáp 約ước 種chủng 姓tánh 別biệt 立lập 六lục 有hữu 別biệt 者giả 。

三tam 有hữu 別biệt 應ưng 撿kiểm 俱câu 舍xá 等đẳng 。

章chương 。 問vấn 向hướng 中trung 何hà 故cố 不bất 取thủ 。 見kiến 道đạo 無vô 為vi 者giả 。

此thử 舉cử 見kiến 道đạo 而nhi 等đẳng 取thủ 修tu 無vô 為vi 亦diệc 然nhiên 。 向hướng 亦diệc 無vô 故cố 。 答đáp 此thử 意ý 者giả 。 無vô 為vi 進tiến 向hướng 義nghĩa 不bất 勝thắng 故cố 不bất 取thủ 。 如như 解giải 向hướng 中trung 已dĩ 為vi 此thử 釋thích 。 故cố 今kim 不bất 為vi 答đáp 。

章chương 。 以dĩ 彼bỉ 經kinh 生sanh 至chí 無vô 由do 生sanh 欲dục 界giới 者giả 。

此thử 是thị 答đáp 。 二nhị 解giải 合hợp 在tại 。 必tất 無vô 命mạng 終chung 。 下hạ 錄lục 錯thác 。 無vô 命mạng 終chung 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 怖bố 生sanh 死tử 故cố 。 不bất 生sanh 上thượng 界giới 。 欲dục 界giới 惑hoặc 盡tận 。 不bất 於ư 欲dục 生sanh 。 為vi 此thử 所sở 以dĩ 必tất 不bất 命mạng 終chung 。 如như 廣quảng 章chương 說thuyết 。 錄lục 誤ngộ 失thất 。 安an 在tại 問vấn 中trung 。

章chương 。 又hựu 多đa 障chướng 難nạn 者giả 。

放phóng 逸dật 處xứ 故cố 。 唯duy 梵Phạm 王Vương 所sở 居cư 放phóng 逸dật 名danh 障chướng 。

章chương 。 何hà 界giới 所sở 攝nhiếp 者giả 。

此thử 文văn 說thuyết 錯thác 。 應ưng 勘khám 本bổn 。

章chương 。 有hữu 果quả 而nhi 非phi 向hướng 至chí 不bất 進tiến 斷đoạn 位vị 是thị 者giả 。

此thử 前tiền 問vấn 意ý 。 今kim 約ước 得đắc 是thị 果quả 亦diệc 為vi 向hướng 之chi 者giả 而nhi 以dĩ 為vi 問vấn 。 不bất 據cứ 唯duy 果quả 及cập 唯duy 是thị 向hướng 而nhi 作tác 問vấn 端đoan 。 初sơ 果quả 第đệ 四tứ 唯duy 果quả 非phi 向hướng 。 初sơ 向hướng 唯duy 向hướng 。 故cố 今kim 答đáp 中trung 於ư 此thử 而nhi 答đáp 。 不bất 爾nhĩ 者giả 。 何hà 所sở 以dĩ 而nhi 不bất 取thủ 之chi 。 應ưng 撿kiểm 廣quảng 章chương 。

章chương 。 如như 何hà 而nhi 斷đoạn 欲dục 界giới 第đệ 八bát 品phẩm 等đẳng 者giả 。

此thử 脫thoát 七thất 字tự 。 此thử 中trung 問vấn 意ý 。 八bát 九cửu 未vị 斷đoạn 有hữu 果quả 生sanh 在tại 。 可khả 名danh 一nhất 間gian 。 既ký 斷đoạn 第đệ 八bát 唯duy 第đệ 九cửu 下hạ 而nhi 無vô 半bán 生sanh 。 何hà 名danh 一nhất 間gian 。 答đáp 此thử 意ý 者giả 。 據cứ 小tiểu 生sanh 說thuyết 名danh 為vi 一nhất 間gian 。 亦diệc 無vô 妨phương 也dã 。

章chương 。 二nhị 性tánh 煩phiền 雜tạp 故cố 者giả 。

二nhị 性tánh 難nạn/nan 辨biện 。 故cố 不bất 作tác 而nhi 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 又hựu 生sanh 死tử 厭yếm 者giả 。 生sanh 。 性tánh 也dã 。 唯duy 有hữu 一nhất 性tánh 無vô 極cực 離ly 厭yếm 。 故cố 得đắc 涅Niết 槃Bàn 。 略lược 而nhi 言ngôn 之chi 。 名danh 無vô 厭yếm 也dã 。 不bất 作tác 此thử 釋thích 。 道Đạo 理lý 難nan 知tri 。

章chương 。 略lược 有hữu 五ngũ 義nghĩa 。

如như 廣quảng 章chương 說thuyết 。

三tam 科khoa 章chương

章chương 。 五ngũ 蘊uẩn 通thông 二nhị 性tánh 者giả 。

問vấn 。 唯duy 識thức 第đệ 八bát 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 等đẳng 通thông 三tam 性tánh 收thu 。 今kim 唯duy 言ngôn 二nhị 。 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。 答đáp 。 今kim 談đàm 蘊uẩn 等đẳng 體thể 。 遍biến 計kế 無vô 體thể 。 故cố 不bất 說thuyết 之chi 。 處xử 。 界giới 准chuẩn 此thử 。

章chương 。 除trừ 一nhất 合hợp 我ngã 至chí 合hợp 識thức 為vi 一nhất 者giả 。

問vấn 。 執chấp 一nhất 開khai 色sắc 為vi 十thập 。 理lý 即tức 章chương 違vi 。 合hợp 識thức 為vi 一nhất 如như 何hà 能năng 遣khiển 一nhất 合hợp 之chi 執chấp 。 答đáp 。 為vi 執chấp 色sắc 身thân 為vi 一nhất 。 合hợp 我ngã 開khai 為vi 十thập 。 但đãn 書thư 心tâm 法pháp 非phi 見kiến 不bất 執chấp 。 一nhất 合hợp 不bất 別biệt 開khai 非phi 不bất 開khai 。 除trừ 彼bỉ 一nhất 合hợp 也dã 。 此thử 門môn 依y 彼bỉ 般Bát 若Nhã 經kinh 中trung 破phá 一nhất 合hợp 相tương/tướng 以dĩ 為vi 廢phế 詮thuyên 。

章chương 。 又hựu 釋thích 樂nhạo/nhạc/lạc 色sắc 多đa 至chí 開khai 心tâm 為vi 七thất 者giả 。

此thử 等đẳng 文văn 錯thác 。 應ưng 撿kiểm 俱câu 舍xá 。

章chương 。 好hảo 惡ác 等đẳng 三tam 據cứ 性tánh 是thị 假giả 者giả 。

所sở 之chi 性tánh 者giả 。 非phi 體thể 性tánh 性tánh 。 用dụng 性tánh 性tánh 也dã 。 而nhi 言ngôn 好hảo 惡ác 等đẳng 無vô 故cố 惡ác 體thể 。 由do 能năng 發phát 生sanh 好hảo 惡ác 心tâm 故cố 。 假giả 名danh 好hảo 惡ác 。 所sở 依y 之chi 體thể 而nhi 是thị 實thật 俱câu 生sanh 。 二nhị 體thể 是thị 俱câu 生sanh 故cố 不bất 說thuyết 假giả 。 味vị 性tánh 是thị 假giả 。 准chuẩn 香hương 應ưng 知tri 。 苦khổ 味vị 性tánh 假giả 設thiết 故cố 也dã 。

章chương 。 定định 自tự 在tại 生sanh 實thật 者giả 。

定định 所sở 生sanh 起khởi 色sắc 是thị 實thật 。

章chương 。 定định 境cảnh 色sắc 是thị 假giả 者giả 。

即tức 假giả 想tưởng 所sở 觀quán 之chi 色sắc 名danh 定định 境cảnh 也dã 。

章chương 。 如như 梵Phạm 王Vương 起khởi 論luận 者giả 。

即tức 彼bỉ 梵Phạm 王Vương 不bất 矯kiểu 答đáp 梵Phạm 眾chúng 。 謟siểm 於ư 馬mã 勝thắng 所sở 發phát 語ngữ 者giả 。 皆giai 有hữu 覆phú 攝nhiếp 。 把bả 馬mã 勝thắng 手thủ 引dẫn 迎nghênh 馬mã 勝thắng 。 有hữu 覆phú 身thân 業nghiệp 。 上thượng 無vô 不bất 善thiện 有hữu 覆phú 心tâm 發phát 。 名danh 為vi 有hữu 覆phú 身thân 語ngữ 表biểu 。 實thật 非phi 有hữu 覆phú 。

章chương 。 二nhị 十thập 四tứ 不bất 相tương 應ứng 隨tùy 應ứng 者giả 。

等đẳng 隨tùy 彼bỉ 所sở 依y 以dĩ 明minh 性tánh 也dã 。

章chương 。 法pháp 中trung 定định 引dẫn 果quả 者giả 。

即tức 定định 果quả 也dã 。 由do 定định 引dẫn 故cố 。 名danh 為vi 定định 引dẫn 也dã 。

章chương 。 遍biến 計kế 並tịnh 威uy 儀nghi 者giả 。

即tức 遍biến 計kế 心tâm 妄vọng 為vi 色sắc 境cảnh 。 名danh 遍biến 計kế 色sắc 。 即tức 遍biến 計kế 心tâm 於ư 所sở 計kế 境cảnh 作tác 威uy 儀nghi 解giải 。 名danh 為vi 威uy 儀nghi 。

章chương 。 九cửu 變biến 化hóa 五ngũ 界giới 中trung 者giả 。

界giới 字tự 錯thác 也dã 。 合hợp 為vi 蘊uẩn 字tự 。 又hựu 唯duy 取thủ 色sắc 界giới 者giả 。 緣duyên 字tự 又hựu 錯thác 。 又hựu 合hợp 為vi 蘊uẩn 字tự 。 下hạ 自tự 分phân 別biệt 十thập 八bát 界giới 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 。 下hạ 言ngôn 識thức 中trung 唯duy 第đệ 六lục 等đẳng 。 如như 何hà 今kim 云vân 唯duy 色sắc 蘊uẩn 。 答đáp 。 談đàm 所sở 變biến 化hóa 唯duy 色sắc 蘊uẩn 故cố 。 心tâm 。 心tâm 所sở 等đẳng 非phi 所sở 變biến 化hóa 之chi 第đệ 六lục 。 說thuyết 能năng 化hóa 。 若nhược 爾nhĩ 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 識thức 何hà 名danh 能năng 變biến 化hóa 。 答đáp 。 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 種chủng 實thật 非phi 能năng 化hóa 。 以dĩ 眼nhãn 耳nhĩ 二nhị 有hữu 二nhị 通thông 故cố 。 名danh 為vi 變biến 化hóa 。

章chương 。 五ngũ 塵trần 全toàn 者giả 。

有hữu 云vân 據cứ 實thật 所sở 變biến 皆giai 能năng 法pháp 處xứ 收thu 。 但đãn 以dĩ 境cảnh 對đối 根căn 言ngôn 五ngũ 境cảnh 。

章chương 。 扶phù 根căn 四tứ 塵trần 扶phù 根căn 塵trần 非phi 業nghiệp 感cảm 者giả 。

各các 自tự 性tánh 收thu 。

章chương 。 非phi 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 無vô 記ký 者giả 。

談đàm 離ly 異dị 熟thục 無vô 記ký 更cánh 不bất 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 無vô 記ký 。 異dị 熟thục 生sanh 寬khoan 。 攝nhiếp 得đắc 於ư 彼bỉ 。

章chương 。 無vô 間gian 以dĩ 辨biện 緣duyên 者giả 。

依y 等đẳng 無vô 間gian 以dĩ 辨biện 緣duyên 也dã 。

極cực 微vi 章chương

章chương 。 瑜du 伽già 亦diệc 說thuyết 至chí 中trung 間gian 盡tận 滅diệt 者giả 。

更cánh 云vân 不bất 至chí 。 明minh 無vô 實thật 微vi 。 若nhược 有hữu 實thật 微vi 。 應ưng 云vân 至chí 也dã 。

章chương 。 翻phiên 解giải 此thử 至chí 微vi 至chí 邊biên 際tế 者giả 。

非phi 至chí 極cực 微vi 邊biên 名danh 際tế 也dã 。 但đãn 七thất 極cực 微vi 之chi 處xứ 名danh 之chi 為vi 邊biên 。

章chương 。 便tiện 能năng 清thanh 淨tịnh 廣quảng 大đại 。 修tu 習tập 等đẳng 者giả 。

根căn 諸chư 色sắc 心tâm 無vô 一nhất 念niệm 執chấp 著trước 之chi 心tâm 。 故cố 能năng 廣quảng 大đại 。 修tu 清thanh 淨tịnh 行hạnh 。

章chương 。 五ngũ 勝thắng 利lợi 者giả 。

一nhất 以dĩ 與dữ 二nhị 空không 為vi 方phương 便tiện 故cố 。 二nhị 又hựu 與dữ 至chí 破phá 辨biện 色sắc 故cố 。 三tam 又hựu 能năng 斷đoạn 薩tát 迦ca 耶da 見kiến 等đẳng 。 四tứ 憍kiêu 慢mạn 伏phục 故cố 。 五ngũ 煩phiền 惱não 纏triền 除trừ 諸chư 相tướng 。

章chương 。 修tu 諸chư 空không 觀quán 至chí 先tiên 至chí 極cực 微vi 者giả 。

欲dục 修tu 法pháp 空không 觀quán 。 要yếu 先tiên 折chiết 色sắc 等đẳng 。

章chương 。 後hậu 入nhập 空không 故cố 者giả 。

後hậu 字tự 錯thác 也dã 。 應ưng 為vi 得đắc 字tự 。 由do 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 空không 也dã 。

章chương 。 斷đoạn 集Tập 諦Đế 辨biện 苦khổ 者giả 。

為vi 因nhân 名danh 集tập 。 為vi 果quả 名danh 苦khổ 。 一nhất 諦đế 體thể 義nghĩa 分phần/phân 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 。 此thử 二nhị 定định 別biệt 。

法Pháp 苑Uyển 義Nghĩa 林Lâm 章Chương 決Quyết 擇Trạch 記Ký 卷quyển 下hạ 本bổn

法Pháp 苑Uyển 義Nghĩa 林Lâm 章Chương 決Quyết 擇Trạch 記Ký 卷quyển 下hạ 末mạt

沙Sa 門Môn 。 智trí 周chu 。 撰soạn 。

勝thắng 定định 果quả 色sắc 章chương

章chương 。 心tâm 自tự 住trụ 轉chuyển 者giả 。

由do 自tự 在tại 心tâm 。 而nhi 乃nãi 得đắc 起khởi 。 起khởi 者giả 生sanh 義nghĩa 。

章chương 。 微vi 細tế 性tánh 者giả 。

談đàm 此thử 定định 色sắc 是thị 微vi 細tế 也dã 。

章chương 。 空không 量lượng 地địa 處xứ 者giả 。

毛mao 端đoan 量lượng 許hứa 空không 。 色sắc 端đoan 量lượng 許hứa 地địa 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 空không 量lượng 地địa 也dã 。

章chương 。 豈khởi 二Nhị 乘Thừa 等đẳng 者giả 亦diệc 不bất 能năng 變biến 者giả 。

准chuẩn 彼bỉ 顯hiển 揚dương 。 二Nhị 乘Thừa 聖thánh 者giả 亦diệc 不bất 能năng 變biến 也dã 。

章chương 。 無vô 色sắc 界giới 天thiên 。 許hứa 雨vũ 淚lệ 故cố 者giả 。

牒điệp 前tiền 阿a 含hàm 。 證chứng 其kỳ 凡phàm 夫phu 而nhi 得đắc 變biến 也dã 。 問vấn 。 但đãn 言ngôn 天thiên 雨vũ 。 不bất 說thuyết 凡phàm 夫phu 。 如như 何hà 證chứng 知tri 凡phàm 夫phu 亦diệc 得đắc 起khởi 。 答đáp 。 但đãn 言ngôn 天thiên 雨vũ 。 不bất 言ngôn 唯duy 聖thánh 。 不bất 障chướng 凡phàm 夫phu 。 故cố 得đắc 通thông 也dã 。

章chương 。 顯hiển 非phi 出xuất 世thế 智trí 之chi 所sở 行hành 者giả 。

說thuyết 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 名danh 出xuất 世thế 間gian 智trí 。 非phi 攝nhiếp 後hậu 得đắc 智trí 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 何hà 所sở 以dĩ 言ngôn 非phi 出xuất 世thế 定định 之chi 所sở 行hành 。

章chương 。 隨tùy 所sở 修tu 勝thắng 定định 果quả 色sắc 勝thắng 解giải 者giả 。

隨tùy 此thử 修tu 勝thắng 果quả 色sắc 之chi 勝thắng 解giải 。 所sở 以dĩ 一nhất 切thiết 如như 實thật 成thành 辨biện 。 文văn 中trung 臨lâm 宗tông 也dã 。

章chương 。 說thuyết 初sơ 勝thắng 處xứ 者giả 。

八bát 勝thắng 處xứ 中trung 初sơ 勝thắng 處xứ 也dã 。

章chương 。 若nhược 勝thắng 者giả 至chí 所sở 攝nhiếp 色sắc 者giả 。

作tác 此thử 勝thắng 處xứ 有hữu 其kỳ 勝thắng 劣liệt 等đẳng 之chi 行hành 智trí 相tương/tướng 。 今kim 舉cử 等đẳng 勝thắng 總tổng 意ý 證chứng 之chi 。 既ký 依y 勝thắng 處xứ 觀quán 聲thanh 香hương 等đẳng 。 作tác 八bát 解giải 脫thoát 亦diệc 復phục 觀quán 之chi 。 後hậu 起khởi 神thần 通thông 變biến 於ư 境cảnh 。 雖tuy 解giải 脫thoát 等đẳng 因nhân 。 故cố 亦diệc 變biến 五ngũ 境cảnh 。

章chương 。 定định 前tiền 加gia 行hành 因nhân 劣liệt 故cố 不bất 能năng 變biến 起khởi 者giả 。

彼bỉ 定định 前tiền 加gia 行hành 但đãn 變biến 色sắc 三tam 界giới 。 不bất 變biến 香hương 味vị 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 彼bỉ 定định 地địa 無vô 香hương 味vị 故cố 。 加gia 行hành 心tâm 不bất 思tư 變biến 。 即tức 加gia 行hành 心tâm 名danh 為vi 因nhân 。

章chương 。 設thiết 復phục 變biến 之chi 無vô 彼bỉ 實thật 用dụng 者giả 。

問vấn 。 彼bỉ 變biến 色sắc 等đẳng 亦diệc 無vô 實thật 用dụng 。 何hà 即tức 變biến 之chi 。 答đáp 。 雖tuy 無vô 實thật 用dụng 。 以dĩ 此thử 定định 地địa 有hữu 此thử 三tam 故cố 。 故cố 可khả 變biến 之chi 。 不bất 用dụng 香hương 等đẳng 。

章chương 。 不bất 可khả 說thuyết 言ngôn 。 至chí 有hữu 實thật 用dụng 故cố 者giả 。

此thử 並tịnh 牒điệp 難nạn/nan 詞từ 也dã 。 思tư 之chi 。

章chương 。 根căn 為vi 識thức 依y 至chí 具cụ 五ngũ 境cảnh 故cố 者giả 。

並tịnh 是thị 釋thích 難nạn/nan 也dã 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。 言ngôn 似tự 根căn 但đãn 是thị 色sắc 等đẳng 五ngũ 攝nhiếp 者giả 。 以dĩ 無vô 根căn 用dụng 。 但đãn 五ngũ 塵trần 中trung 收thu 。

章chương 。 然nhiên 從tùng 緣duyên 彼bỉ 至chí 發phát 故cố 者giả 。

緣duyên 彼bỉ 觸xúc 處xứ 大đại 變biến 起khởi 影ảnh 像tượng 已dĩ 。 定định 之chi 大đại 種chủng 方phương 變biến 造tạo 為vi 此thử 疎sơ 緣duyên 。 亦diệc 定định 是thị 色sắc 觸xúc 大đại 種chủng 造tạo 。

章chương 。 一nhất 者giả 觸xúc 處xứ 業nghiệp 等đẳng 者giả 。

等đẳng 取thủ 心tâm 。 心tâm 所sở 也dã 。

章chương 。 此thử 唯duy 定định 果quả 意ý 者giả 。

賸# 此thử 唯duy 定định 果quả 四tứ 字tự 。 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 或hoặc 五ngũ 識thức 境cảnh 者giả 。

定định 果quả 色sắc 通thông 變biến 五ngũ 塵trần 。 故cố 五ngũ 識thức 緣duyên 也dã 。

章chương 。 或hoặc 通thông 不bất 繫hệ 者giả 。

無vô 漏lậu 既ký 許hứa 通thông 十thập 八bát 界giới 。 觸xúc 大đại 種chủng 故cố 通thông 不bất 繫hệ 。

章chương 。 隨tùy 定định 前tiền 因nhân 者giả 。

定định 前tiền 以dĩ 初sơ 期kỳ 心tâm 先tiên 變biến 大đại 種chủng 。 後hậu 造tạo 色sắc 也dã 。 即tức 是thị 前tiền 心tâm 。 名danh 之chi 為vi 因nhân 。

章chương 。 此thử 大đại 通thông 造tạo 三tam 識thức 之chi 境cảnh 者giả 。

第đệ 八bát 第đệ 六lục 。 五ngũ 識thức 為vi 一nhất 。 名danh 三tam 識thức 。

章chương 。 亦diệc 許hứa 定định 力lực 先tiên 起khởi 定định 果quả 者giả 。

起khởi 定định 果quả 者giả 。 定định 果quả 色sắc 也dã 。 言ngôn 本bổn 識thức 等đẳng 境cảnh 大đại 後hậu 造tạo 生sanh 故cố 者giả 。 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 五ngũ 六lục 識thức 。 此thử 意ý 說thuyết 由do 於ư 彼bỉ 定định 色sắc 故cố 。 第đệ 八bát 等đẳng 境cảnh 還hoàn 復phục 自tự 大đại 種chủng 變biến 所sở 造tạo 而nhi 為vi 境cảnh 。

章chương 。 或hoặc 此thử 文văn 說thuyết 至chí 後hậu 造tạo 生sanh 故cố 者giả 。

依y 初sơ 文văn 者giả 。 依y 觸xúc 處xứ 說thuyết 由do 定định 繫hệ 彼bỉ 大đại 種chủng 起khởi 已dĩ 造tạo 色sắc 。 方phương 依y 彼bỉ 能năng 繫hệ 名danh 勝thắng 定định 色sắc 。

章chương 。 雖tuy 定định 亦diệc 變biến 至chí 大đại 種chủng 所sở 造tạo 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 定định 四tứ 大đại 種chủng 變biến 自tự 親thân 能năng 生sanh 定định 果quả 色sắc 時thời 。 要yếu 託thác 觸xúc 處xứ 以dĩ 為vi 本bổn 質chất 。 法pháp 處xứ 四tứ 大đại 方phương 變biến 定định 色sắc 。 今kim 從tùng 本bổn 質chất 說thuyết 初sơ 能năng 造tạo 。

章chương 。 定định 大đại 種chủng 劣liệt 不bất 說thuyết 依y 起khởi 者giả 。

定định 四tứ 大đại 種chủng 當đương 身thân 不bất 說thuyết 。 依y 觸xúc 大đại 起khởi 說thuyết 定định 果quả 色sắc 親thân 依y 觸xúc 大đại 生sanh 。

章chương 。 然nhiên 非phi 本bổn 大đại 親thân 變biến 能năng 生sanh 者giả 。

觸xúc 處xứ 本bổn 質chất 名danh 本bổn 大đại 也dã 。

章chương 。 顯hiển 揚dương 意ý 說thuyết 至chí 非phi 定định 中trung 者giả 。

依y 此thử 說thuyết 言ngôn 非phi 實thật 大đại 生sanh 者giả 。 非phi 是thị 觸xúc 大đại 種chủng 親thân 生sanh 。 名danh 非phi 實thật 生sanh 。 非phi 說thuyết 定định 中trung 大đại 種chủng 不bất 親thân 生sanh 故cố 。 名danh 非phi 定định 生sanh 。

章chương 。 若nhược 初sơ 大đại 種chủng 至chí 非phi 親thân 造tạo 故cố 者giả 。

三tam 識thức 名danh 准chuẩn 前tiền 。 應ưng 望vọng 果quả 色sắc 相tướng 依y 名danh 造tạo 。 非phi 是thị 親thân 造tạo 。

章chương 。 若nhược 後hậu 大đại 造tạo 至chí 非phi 疎sơ 遠viễn 者giả 。

法pháp 處xứ 大đại 種chủng 望vọng 定định 果quả 色sắc 。 俱câu 時thời 親thân 造tạo 。

章chương 。 若nhược 依y 初sơ 造tạo 至chí 能năng 造tạo 無vô 漏lậu 者giả 。

約ước 大đại 種chủng 。 約ước 疎sơ 相tương 依y 。 名danh 之chi 為vi 造tạo 。 所sở 以dĩ 下hạ 大đại 能năng 造tạo 上thượng 等đẳng 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 或hoặc 以dĩ 自tự 處xứ 能năng 造tạo 他tha 處xứ 者giả 。

此thử 有hữu 二nhị 釋thích 。 一nhất 云vân 。 即tức 如như 經Kinh 云vân 。 耳nhĩ 根căn 門môn 入nhập 正chánh 受thọ 根căn 門môn 三tam 昧muội 起khởi 等đẳng 。 即tức 以dĩ 耳nhĩ 根căn 大đại 種chủng 造tạo 眼nhãn 處xứ 門môn 中trung 定định 果quả 色sắc 等đẳng 。 思tư 之chi 。 二nhị 云vân 。 觀quán 此thử 觸xúc 處xứ 大đại 種chủng 起khởi 通thông 變biến 。 起khởi 他tha 身thân 定định 彼bỉ 色sắc 。 此thử 不bất 及cập 初sơ 釋thích 。

章chương 。 此thử 依y 依y 處xứ 大đại 種chủng 所sở 造tạo 者giả 。

此thử 初sơ 文văn 中trung 據cứ 依y 法pháp 處xứ 大đại 方phương 造tạo 色sắc 。

章chương 。 如như 依y 此thử 處xứ 至chí 豈khởi 無vô 大đại 造tạo 者giả 。

入nhập 定định 之chi 時thời 不bất 杖trượng 觸xúc 處xứ 以dĩ 為vi 本bổn 質chất 。 又hựu 彼bỉ 定định 前tiền 加gia 行hành 之chi 心tâm 不bất 作tác 期kỳ 願nguyện 先tiên 變biến 大đại 種chủng 後hậu 變biến 造tạo 色sắc 。 然nhiên 彼bỉ 定định 中trung 得đắc 起khởi 定định 果quả 。 此thử 定định 果quả 色sắc 豈khởi 無vô 大đại 造tạo 。

章chương 。 即tức 隨tùy 所sở 依y 至chí 第đệ 三tam 依y 處xứ 者giả 。

出xuất 能năng 造tạo 大đại 也dã 。 凡phàm 入nhập 定định 時thời 各các 有hữu 所sở 依y 床sàng 座tòa 等đẳng 物vật 。 故cố 以dĩ 此thử 物vật 大đại 種chủng 而nhi 為vi 造tạo 定định 果quả 色sắc 。 此thử 異dị 前tiền 二nhị 。 故cố 名danh 第đệ 三tam 。 非phi 唯duy 床sàng 座tòa 。 名danh 為vi 第đệ 三tam 。 俱câu 言ngôn 前tiền 二nhị 為vi 能năng 造tạo 者giả 皆giai 第đệ 三tam 攝nhiếp 。

章chương 。 唯duy 故cố 觀quán 處xứ 者giả 。

此thử 初sơ 方phương 便tiện 。 但đãn 是thị 發phát 起khởi 觀quán 行hành 心tâm 處xứ 。 不bất 起khởi 定định 色sắc 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 方phương 便tiện 義nghĩa 同đồng 何hà 故cố 復phục 三tam 。 即tức 不bất 能năng 發phát 。 今kim 助trợ 救cứu 云vân 。 方phương 便tiện 以dĩ 創sáng/sang 初sơ 故cố 。 故cố 心tâm 猛mãnh 利lợi 。 餘dư 三tam 非phi 創sáng/sang 。 故cố 不bất 為vi 例lệ 。 又hựu 初sơ 近cận 分phần/phân 得đắc 有hữu 見kiến 道đạo 。 豈khởi 近cận 分phần/phân 同đồng 許hứa 不bất 起khởi 見kiến 道đạo 耶da 。

章chương 。 更cánh 除trừ 中trung 間gian 者giả 。

以dĩ 隨tùy 恐khủng 處xứ 。 故cố 此thử 義nghĩa 不bất 好hảo/hiếu 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 有hữu 聖thánh 教giáo 說thuyết 梵Phạm 王Vương 來lai 於ư 佛Phật 邊biên 聽thính 法Pháp 。 謟siểm 至chí 其kỳ 界giới 際tế 。 佛Phật 語ngữ 彼bỉ 。 自tự 應ưng 非phi 本bổn 起khởi 心tâm 令linh 變biến 定định 色sắc 為vi 自tự 所sở 依y 方phương 乃nãi 得đắc 故cố 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 此thử 亦diệc 不bất 可khả 。

章chương 。 無vô 漏lậu 不bất 論luận 者giả 。

無vô 漏lậu 非phi 繫hệ 不bất 得đắc 論luận 一nhất 。 共cộng 三tam 界giới 差sai 別biệt 。 故cố 名danh 不bất 論luận 。 問vấn 。 如Như 來Lai 所sở 變biến 亦diệc 唯duy 無vô 漏lậu 。 何hà 故cố 即tức 說thuyết 通thông 三tam 界giới 耶da 。 答đáp 。 尅khắc 實thật 性tánh 論luận 。 佛Phật 約ước 示thị 現hiện 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。

章chương 。 善thiện 及cập 無vô 記ký 者giả 。

問vấn 。 今kim 此thử 定định 果quả 為vi 定định 散tán 耶da 。 答đáp 。 若nhược 是thị 定định 者giả 。 何hà 名danh 無vô 記ký 。 定định 唯duy 善thiện 故cố 。 若nhược 非phi 定định 故cố 。 是thị 法pháp 處xứ 收thu 。 不bất 可khả 名danh 散tán 。 亦diệc 說thuyết 此thử 為vi 三tam 摩ma 哂# 多đa 故cố 。 答đáp 。 此thử 義nghĩa 極cực 難nạn/nan 。 義nghĩa 且thả 相tương/tướng 傳truyền 。 釋thích 非phi 全toàn 是thị 。 定định 亦diệc 非phi 全toàn 散tán 。 為vi 此thử 得đắc 名danh 三tam 摩ma 哂# 多đa 及cập 無vô 記ký 。 如như 睡thụy 初sơ 起khởi 未vị 醒tỉnh 時thời 。 不bất 名danh 全toàn 心tâm 無vô 不bất 名danh 全toàn 睡thụy 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 思tư 之chi 。

章chương 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 一nhất 向hướng 善thiện 者giả 。

設thiết 為vi 嬉hi 戲hí 。 亦diệc 為vì 利lợi 益ích 。 故cố 唯duy 善thiện 也dã 。

章chương 。 定định 力lực 但đãn 是thị 任nhậm 運vận 生sanh 故cố 者giả 。

但đãn 於ư 定định 中trung 心tâm 欲dục 所sở 起khởi 而nhi 即tức 非phi 之chi 。 不bất 同đồng 於ư 通thông 。 要yếu 加gia 行hành 思tư 後hậu 方phương 變biến 作tác 。

章chương 。 或hoặc 是thị 根căn 本bổn 及cập 果quả 所sở 變biến 者giả 。

定định 是thị 根căn 本bổn 。 通thông 是thị 果quả 也dã 。 定định 果quả 故cố 。

章chương 。 根căn 本bổn 境cảnh 定định 力lực 所sở 起khởi 。

是thị 根căn 本bổn 家gia 所sở 緣duyên 之chi 境cảnh 。

章chương 。 若nhược 解giải 脫thoát 境cảnh 等đẳng 者giả 。

通thông 是thị 解giải 脫thoát 。 通thông 所sở 變biến 境cảnh 是thị 解giải 脫thoát 所sở 觀quán 之chi 境cảnh 。

章chương 。 然nhiên 通thông 能năng 引dẫn 根căn 之chi 與dữ 塵trần 者giả 。

通thông 勝thắng 定định 劣liệt 。 故cố 通thông 根căn 。

十Thập 因Nhân 章Chương (# 卷quyển 第đệ 五ngũ 末mạt )#

章chương 。 隨tùy 之chi 說thuyết 名danh 隨tùy 說thuyết 因nhân 者giả 。

但đãn 言ngôn 隨tùy 說thuyết 。 可khả 是thị 依y 主chủ 。 言ngôn 隨tùy 說thuyết 因nhân 。 即tức 是thị 持trì 業nghiệp 。 今kim 言ngôn 因nhân 者giả 。 且thả 總tổng 相tương/tướng 說thuyết 。

章chương 。 若nhược 待đãi 能năng 受thọ 有hữu 所sở 受thọ 者giả 。

問vấn 。 與dữ 前tiền 何hà 別biệt 。 答đáp 。 前tiền 所sở 受thọ 為vi 先tiên 。 後hậu 能năng 受thọ 為vi 先tiên 。 先tiên 後hậu 難nạn/nan 殊thù 。 所sở 受thọ 一nhất 種chủng 。 通thông 一nhất 切thiết 。

章chương 。 餘dư 有hữu 通thông 故cố 者giả 。

即tức 所sở 受thọ 也dã 。 能năng 受thọ 餘dư 故cố 。

章chương 。 若nhược 疎sơ 緣duyên 相tương/tướng 攝nhiếp 者giả 。

依y 瑜du 伽già 尋tầm 伺tứ 地địa 意ý 。 除trừ 其kỳ 種chủng 子tử 是thị 因nhân 。 攝nhiếp 種chủng 子tử 是thị 彼bỉ 生sanh 起khởi 因nhân 收thu 。 如như 唯duy 識thức 第đệ 八bát 。

章chương 。 依y 引dẫn 中trung 等đẳng 者giả 。

取thủ 上thượng 品phẩm 。 但đãn 中trung 上thượng 不bất 引dẫn 下hạ 。

章chương 。 後hậu 界giới 狹hiệp 性tánh 寬khoan 者giả 。

唯duy 引dẫn 當đương 界giới 名danh 為vi 狹hiệp 。 通thông 善thiện 惡ác 性tánh 。 招chiêu 異dị 熟thục 故cố 。 名danh 之chi 為vi 寬khoan 。

章chương 。 諸chư 雜tạp 染nhiễm 法pháp 。 清thanh 淨tịnh 法pháp 家gia 相tương 違vi 者giả 。

不bất 相tương 違vi 。 因nhân 雜tạp 染nhiễm 者giả 。 相tương 違vi 。 因nhân 合hợp 而nhi 言ngôn 也dã 。 言ngôn 加gia 行hành 者giả 。 依y 生sanh 等đẳng 事sự 明minh 前tiền 因nhân 。 事sự 已dĩ 更cánh 依y 生sanh 住trụ 說thuyết 此thử 二nhị 。 故cố 名danh 之chi 加gia 行hành 。

章chương 。 有hữu 依y 主chủ 釋thích 亦diệc 持trì 業nghiệp 也dã 者giả 。

不bất 伹# 唯duy 依y 主chủ 。 亦diệc 得đắc 持trì 業nghiệp 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 若nhược 清thanh 淨tịnh 之chi 隨tùy 說thuyết 因nhân 體thể 通thông 三tam 性tánh 者giả 。

以dĩ 不bất 善thiện 心tâm 。 說thuyết 無vô 漏lậu 法pháp 。 即tức 是thị 不bất 善thiện 為vi 清thanh 淨tịnh 因nhân 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。 總tổng 而nhi 言ngôn 故cố 。

章chương 。 若nhược 據cứ 觀quán 察sát 至chí 有hữu 漏lậu 性tánh 者giả 。

其kỳ 攝nhiếp 受thọ 因nhân 攝nhiếp 六lục 依y 處xứ 。 妙Diệu 觀Quán 察Sát 智Trí 。 與dữ 染nhiễm 第đệ 七thất 為vi 無vô 間gian 緣duyên 。 第đệ 七thất 為vi 果quả 。 觀quán 察sát 為vi 因nhân 。 據cứ 此thử 義nghĩa 邊biên 。 故cố 果quả 得đắc 通thông 有hữu 漏lậu 三tam 性tánh 。 且thả 舉cử 末mạt 那na 。 餘dư 准chuẩn 思tư 之chi 。

章chương 。 既ký 言ngôn 於ư 勝thắng 品phẩm 亦diệc 至chí 三tam 性tánh 者giả 。

雖tuy 作tác 此thử 釋thích 。 道Đạo 理lý 稍sảo 難nạn/nan 。 有hữu 漏lậu 三tam 性tánh 望vọng 於ư 無vô 漏lậu 。 無vô 漏lậu 可khả 得đắc 名danh 之chi 為vi 上thượng 。 漏lậu 無vô 漏lậu 別biệt 。 善thiện 惡ác 等đẳng 殊thù 。 何hà 名danh 同đồng 類loại 。 故cố 為vi 不bất 可khả 。

章chương 。 若nhược 清thanh 淨tịnh 法pháp 。 之chi 定định 異dị 至chí 果quả 是thị 無vô 為vi 者giả 。

約ước 究cứu 竟cánh 說thuyết 。 究cứu 意ý 言ngôn 意ý 。 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 為vi 無vô 漏lậu 之chi 因nhân 。 皆giai 是thị 無vô 為vi 之chi 因nhân 法pháp 。

章chương 。 若nhược 能năng 同đồng 辨biện 至chí 通thông 三tam 性tánh 也dã 者giả 。

謂vị 從tùng 觀quán 待đãi 通thông 至chí 差sai 別biệt 。 並tịnh 名danh 同đồng 事sự 。 即tức 妙diệu 觀quán 等đẳng 與dữ 第đệ 七thất 識thức 為vi 等đẳng 無vô 間gian 。 名danh 辨biện 末mạt 那na 。 與dữ 攝nhiếp 義nghĩa 亦diệc 相tương 似tự 。

章chương 。 若nhược 總tổng 而nhi 言ngôn 之chi 。 何hà 妨phương 亦diệc 通thông 三tam 性tánh 者giả 。

別biệt 問vấn 言ngôn 之chi 不bất 善thiện 有hữu 覆phú 。 總tổng 合hợp 而nhi 說thuyết 。 故cố 可khả 通thông 三tam 。

章chương 。 雜tạp 染nhiễm 法pháp 之chi 隨tùy 說thuyết 因nhân 者giả 。

問vấn 。 雜tạp 染nhiễm 既ký 攝nhiếp 有hữu 漏lậu 三tam 性tánh 下hạ 。 何hà 故cố 說thuyết 無vô 記ký 十thập 因nhân 。 答đáp 。 雜tạp 染nhiễm 義nghĩa 寬khoan 。 無vô 記ký 義nghĩa 有hữu 別biệt 。 故cố 別biệt 明minh 之chi 。

章chương 。 因nhân 果quả 差sai 別biệt 等đẳng 者giả 。

雖tuy 俱câu 是thị 受thọ 。 約ước 因nhân 果quả 別biệt 。 所sở 以dĩ 能năng 受thọ 待đãi 受thọ 也dã 。 差sai 別biệt 應ưng 思tư 者giả 。 即tức 是thị 苦khổ 受thọ 待đãi 樂nhạo/nhạc/lạc 受thọ 等đẳng 。 雖tuy 總tổng 名danh 受thọ 。 苦khổ 樂lạc 等đẳng 別biệt 。

章chương 。 若nhược 據cứ 表biểu 業nghiệp 至chí 於ư 理lý 何hà 失thất 者giả 。

若nhược 約ước 表biểu 邊biên 。 何hà 妨phương 果quả 因nhân 俱câu 通thông 。 善thiện 等đẳng 之chi 首thủ 等đẳng 。 舉cử 其kỳ 表biểu 色sắc 。

章chương 。 少thiểu 有hữu 雜tạp 染nhiễm 牽khiên 引dẫn 因nhân 等đẳng 者giả 。

此thử 中trung 意ý 說thuyết 。 據cứ 業nghiệp 牽khiên 引dẫn 邊biên 有hữu 少thiểu 分phần 雜tạp 染nhiễm 牽khiên 引dẫn 因nhân 體thể 。 與dữ 果quả 性tánh 可khả 別biệt 也dã 。 非phi 一nhất 切thiết 故cố 。 故cố 言ngôn 少thiểu 有hữu 。

章chương 。 若nhược 雜tạp 染nhiễm 之chi 攝nhiếp 受thọ 至chí 法pháp 性tánh 同đồng 前tiền 者giả 。

同đồng 前tiền 清thanh 淨tịnh 之chi 攝nhiếp 受thọ 因nhân 唯duy 清thanh 淨tịnh 。 此thử 之chi 攝nhiếp 受thọ 果quả 亦diệc 唯duy 雜tạp 染nhiễm 。

章chương 。 言ngôn 引dẫn 發phát 至chí 果quả 性tánh 同đồng 前tiền 者giả 。

與dữ 之chi 攝nhiếp 受thọ 相tương 似tự 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 亦diệc 可khả 無vô 此thử 釋thích 者giả 。

說thuyết 三tam 性tánh 之chi 因nhân 。 並tịnh 能năng 與dữ 彼bỉ 勝thắng 三tam 性tánh 果quả 而nhi 為vi 其kỳ 因nhân 。 論luận 言ngôn 得đắc 。 與dữ 勝thắng 為vi 因nhân 故cố 。 今kim 不bất 許hứa 者giả 。 不bất 約ước 三tam 性tánh 應ưng 得đắc 為vi 因nhân 。 論luận 中trung 但đãn 勝thắng 因nhân 類loại 故cố 。 不bất 言ngôn 異dị 類loại 。

章chương 。 若nhược 據cứ 因nhân 有hữu 漏lậu 善thiện 至chí 無vô 為vi 耶da 者giả 。

有hữu 漏lậu 善thiện 者giả 取thủ 六lục 行hành 道Đạo 。 此thử 六lục 行hành 道Đạo 既ký 能năng 斷đoạn 惑hoặc 。 何hà 妨phương 雜tạp 染nhiễm 因nhân 果quả 得đắc 通thông 無vô 為vi 。 問vấn 。 大Đại 乘Thừa 六lục 行hành 不bất 得đắc 。 雖tuy 繫hệ 但đãn 得đắc 非phi 擇trạch 。 如như 何hà 今kim 言ngôn 證chứng 離ly 繫hệ 。 答đáp 。 雖tuy 實thật 六lục 行hành 不bất 證chứng 離ly 繫hệ 。 由do 此thử 為vi 因nhân 得đắc 後hậu 能năng 證chứng 。 故cố 據cứ 遠viễn 說thuyết 。 或hoặc 此thử 中trung 談đàm 薩tát 婆bà 多đa 。 彼bỉ 詐trá 六lục 行hành 得đắc 離ly 繫hệ 故cố 。 雖tuy 然nhiên 彼bỉ 宗tông 不bất 說thuyết 有hữu 十thập 因nhân 。

章chương 。 言ngôn 定định 異dị 至chí 體thể 通thông 善thiện 惡ác 二nhị 性tánh 者giả 。

此thử 中trung 文văn 錯thác 果quả 法pháp 二nhị 字tự 。 應ưng 重trọng/trùng 言ngôn 若nhược 有hữu 為vi 者giả 。 若nhược 字tự 賸# 也dã 。 應ưng 撿kiểm 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 言ngôn 相tương 違vi 因nhân 至chí 唯duy 善thiện 性tánh 也dã 者giả 。

問vấn 。 無vô 為vi 以dĩ 為vi 諸chư 法pháp 之chi 依y 。 如như 何hà 說thuyết 言ngôn 是thị 雜tạp 染nhiễm 法pháp 相tướng 違vi 因nhân 也dã 。 答đáp 。 由do 無vô 漏lậu 道Đạo 證chứng 真Chân 如Như 已dĩ 。 雜tạp 染nhiễm 便tiện 斷đoạn 。 據cứ 此thử 義nghĩa 邊biên 說thuyết 彼bỉ 真Chân 如Như 為vi 相tương 違vi 因nhân 。 不bất 爾nhĩ 。 稍sảo 難nạn/nan 。 問vấn 。 異dị 生sanh 性tánh 是thị 聖thánh 相tương 違vi 。 何hà 故cố 不bất 有hữu 雜tạp 染nhiễm 。 即tức 因nhân 清thanh 淨tịnh 准chuẩn 此thử 。 答đáp 。 今kim 說thuyết 不bất 得đắc 雜tạp 染nhiễm 。 即tức 是thị 雜tạp 染nhiễm 家gia 因nhân 。 異dị 生sanh 性tánh 者giả 是thị 聖thánh 相tương 違vi 。 不bất 是thị 雜tạp 染nhiễm 相tướng 違vi 因nhân 也dã 。 清thanh 淨tịnh 准chuẩn 知tri 。 問vấn 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 釋thích 名danh 中trung 云vân 相tương 違vi 即tức 因nhân 。 答đáp 。 前tiền 言ngôn 即tức 因nhân 。 不bất 約ước 其kỳ 性tánh 。 但đãn 總tổng 說thuyết 故cố 。 可khả 言ngôn 即tức 因nhân 。 今kim 者giả 約ước 性tánh 。 所sở 以dĩ 不bất 同đồng 相tương 違vi 因nhân 。

章chương 。 果quả 即tức 種chủng 通thông 一nhất 切thiết 者giả 。

因nhân 唯duy 有hữu 漏lậu 。 可khả 通thông 三tam 性tánh 。 果quả 通thông 一nhất 切thiết 有hữu 漏lậu 。 無vô 漏lậu 有hữu 為vi 無vô 為vi 等đẳng 。 俱câu 所sở 障chướng 者giả 。 皆giai 有hữu 名danh 果quả 故cố 。 故cố 名danh 寬khoan 也dã 。 餘dư 准chuẩn 可khả 知tri 。

章chương 。 果quả 上thượng 實thật 無vô 記ký 者giả 。

佛Phật 之chi 上thượng 實thật 無vô 無vô 記ký 。

章chương 。 為vi 極cực 成thành 者giả 。

為vi 善thiện 極cực 成thành 。

章chương 。 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 者giả 。

因nhân 果quả 合hợp 說thuyết 。

章chương 。 以dĩ 果quả 顯hiển 形hình 待đãi 水thủy 等đẳng 者giả 。

水thủy 中trung 顯hiển 形hình 者giả 是thị 影ảnh 像tượng 色sắc 也dã 。

章chương 。 以dĩ 八bát 取thủ 外ngoại 麥mạch 等đẳng 者giả 。

記ký 者giả 。 說thuyết 也dã 。 論luận 中trung 據cứ 假giả 且thả 說thuyết 外ngoại 麥mạch 等đẳng 。 據cứ 實thật 因nhân 種chủng 上thượng 無vô 記ký 。 如như 名danh 言ngôn 種chủng 子tử 亦diệc 是thị 無vô 記ký 。 即tức 因nhân 。

章chương 。 第đệ 四tứ 廢phế 立lập 至chí 有hữu 六lục 別biệt 者giả 。

如như 義nghĩa 燈đăng 中trung 煩phiền 略lược 明minh 之chi 。

五ngũ 果quả 章chương

章chương 。 總tổng 中trung 者giả 。

總tổng 談đàm 五ngũ 果quả 名danh 之chi 為vi 總tổng 。

章chương 。 於ư 中trung 依y 總tổng 立lập 者giả 。

以dĩ 彼bỉ 別biệt 法pháp 本bổn 依y 總tổng 故cố 。 云vân 依y 於ư 總tổng 得đắc 士sĩ 用dụng 名danh 。

章chương 。 六lục 行hành 所sở 住trụ 等đẳng 者giả 。

住trụ 字tự 錯thác 也dã 。 應ưng 合hợp 是thị 得đắc 。 由do 作tác 斷đoạn 惑hoặc 不bất 得đắc 離ly 繫hệ 。 故cố 增tăng 上thượng 收thu 。

章chương 。 勝thắng 者giả 名danh 士sĩ 用dụng 等đẳng 者giả 。

簡giản 非phi 勝thắng 招chiêu 致trí 也dã 。

章chương 。 果quả 眾chúng 唯duy 尅khắc 今kim 無vô 五ngũ 果quả 者giả 。

唯duy 字tự 疑nghi 錯thác 。 意ý 說thuyết 果quả 雖tuy 眾chúng 多đa 。 尅khắc 體thể 只chỉ 合hợp 五ngũ 也dã 。

章chương 。 此thử 依y 聖thánh 教giáo 至chí 通thông 無vô 為vi 處xứ 者giả 。

大Đại 乘Thừa 聖thánh 教giáo 。 無vô 文văn 說thuyết 無vô 為vi 得đắc 增tăng 上thượng 。 士sĩ 用dụng 二nhị 果quả 處xứ 也dã 。 若nhược 准chuẩn 小Tiểu 乘Thừa 。 我ngã 即tức 許hứa 得đắc 之chi 。

章chương 。 無vô 記ký 望vọng 善thiện 惡ác 法pháp 者giả 。

釋thích 滅diệt 異dị 熟thục 也dã 。

章chương 。 以dĩ 顯hiển 無vô 為vi 至chí 一nhất 二nhị 果quả 者giả 。

一nhất 者giả 無vô 為vi 離ly 繫hệ 。 二nhị 者giả 有hữu 為vi 增tăng 上thượng 。 異dị 熟thục 據cứ 相tương/tướng 而nhi 分phân 別biệt 也dã 。

法pháp 處xứ 色sắc 變biến 章chương

章chương 。 就tựu 此thử 論luận 說thuyết 五ngũ 者giả 。

此thử 對đối 法pháp 也dã 。 此thử 章chương 本bổn 依y 對đối 法pháp 論luận 作tác 。

章chương 。 一nhất 影ảnh 像tượng 者giả 。

或hoặc 託thác 質chất 所sở 變biến 起khởi 故cố 。 或hoặc 自tự 心tâm 上thượng 變biến 現hiện 之chi 者giả 。

章chương 。 二nhị 所sở 作tác 成thành 就tựu 者giả 。

變biến 定định 果quả 有hữu 實thật 用dụng 也dã 。

章chương 。 三tam 無vô 見kiến 者giả 。

此thử 定định 果quả 色sắc 是thị 法pháp 七thất 處xứ 色sắc 。 色sắc 者giả 非phi 眼nhãn 見kiến 故cố 。 若nhược 爾nhĩ 。 如như 何hà 此thử 界giới 凡phàm 夫phu 見kiến 佛Phật 身thân 等đẳng 及cập 梵Phạm 王Vương 等đẳng 。 答đáp 。 言ngôn 得đắc 見kiến 者giả 。 由do 他tha 定định 通thông 之chi 所sở 引dẫn 。 故cố 今kim 談đàm 不bất 見kiến 。 尅khắc 體thể 而nhi 說thuyết 。 故cố 唯duy 識thức 云vân 。 定định 通thông 等đẳng 力lực 。 即tức 不bất 決quyết 定định 。 測trắc 法Pháp 師sư 云vân 。 定định 通thông 等đẳng 色sắc 非phi 眼nhãn 見kiến 。 引dẫn 此thử 文văn 證chứng 而nhi 言ngôn 見kiến 者giả 。 但đãn 是thị 為vi 緣duyên 起khởi 業nghiệp 界giới 色sắc 從tùng 緣duyên 也dã 。

章chương 。 非phi 實thật 大đại 生sanh 者giả 。

無vô 別biệt 大đại 種chủng 而nhi 生sanh 此thử 色sắc 。 或hoặc 隨tùy 所sở 依y 。 或hoặc 杖trượng 質chất 大đại 種chủng 生sanh 也dã 。

章chương 。 六lục 計kế 屬thuộc 心tâm 相tương/tướng 者giả 。

此thử 章chương 通thông 等đẳng 屬thuộc 能năng 變biến 心tâm 也dã 。

章chương 。 七thất 世thế 間gian 者giả 。

以dĩ 是thị 事sự 故cố 。 名danh 為vi 世thế 間gian 。 遍biến 無vô 漏lậu 云vân 但đãn 辨biện 有hữu 漏lậu 。 又hựu 云vân 。 世thế 間gian 定định 果quả 辨biện 能năng 因nhân 也dã 。

章chương 。 自tự 他tha 地địa 境cảnh 者giả 。

所sở 變biến 定định 色sắc 通thông 自tự 他tha 緣duyên 。 梵Phạm 王Vương 等đẳng 自tự 變biến 所sở 依y 自tự 受thọ 用dụng 故cố 。 名danh 為vi 自tự 境cảnh 。 引dẫn 他tha 為vi 得đắc 見kiến 。 名danh 他tha 境cảnh 。

章chương 。 熏huân 種chủng 為vi 因nhân 後hậu 生sanh 根căn 境cảnh 者giả 。

由do 獨độc 意ý 識thức 相tương/tướng 境cảnh 熏huân 種chủng 子tử 故cố 。 此thử 種chủng 為vi 因nhân 復phục 生sanh 根căn 境cảnh 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 獨độc 散tán 意ý 成thành 種chủng 也dã 。 意ý 識thức 與dữ 五ngũ 因nhân 緣duyên 之chi 時thời 。 不bất 緣duyên 根căn 故cố 。 又hựu 意ý 為vi 因nhân 。 不bất 說thuyết 緣duyên 彼bỉ 。 龜quy 毛mao 兔thố 角giác 。 所sở 起khởi 遍biến 計kế 。 熏huân 種chủng 子tử 後hậu 生sanh 實thật 現hiện 也dã 。

章chương 。 以dĩ 因nhân 從tùng 果quả 者giả 。

所sở 生sanh 根căn 名danh 之chi 為vi 果quả 。

章chương 。 以dĩ 影ảnh 隨tùy 質chất 者giả 。

遍biến 計kế 影ảnh 像tượng 從tùng 所sở 緣duyên 質chất 有hữu 云vân 。 問vấn 。 如như 空không 華hoa 龜quy 毛mao 等đẳng 是thị 遍biến 計kế 色sắc 。 既ký 無vô 果quả 可khả 生sanh 。 不bất 可khả 從tùng 果quả 。 是thị 何hà 所sở 攝nhiếp 。 無vô 本bổn 質chất 攝nhiếp 。 此thử 為vi 法pháp 處xứ 攝nhiếp 。 答đáp 。 此thử 說thuyết 果quả 攝nhiếp 。 與dữ 見kiến 同đồng 種chủng 。 法pháp 現hiện 生sanh 隨tùy 色sắc 蘊uẩn 攝nhiếp 。 故cố 於ư 法pháp 處xứ 不bất 可khả 云vân 也dã 。

章chương 。 若nhược 假giả 若nhược 實thật 至chí 異dị 於ư 餘dư 類loại 者giả 。

此thử 談đàm 顯hiển 揚dương 定định 果quả 十thập 二nhị 與dữ 法pháp 處xứ 中trung 餘dư 四tứ 別biệt 意ý 。 或hoặc 與dữ 餘dư 根căn 塵trần 等đẳng 多đa 別biệt 意ý 也dã 。 有hữu 云vân 。 諸chư 於ư 差sai 別biệt 下hạ 屬thuộc 下hạ 。 唯duy 立lập 三tam 種chủng 等đẳng 中trung 。

章chương 。 理lý 應ưng 法pháp 處xứ 唯duy 有hữu 三tam 種chủng 者giả 。

章chương 主chủ 聊liêu 簡giản 立lập 為vi 三tam 也dã 。

章chương 。 五ngũ 蘊uẩn 等đẳng 說thuyết 者giả 至chí 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。

難nạn/nan 五ngũ 蘊uẩn 論luận 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 影ảnh 暗ám 。

翻phiên 前tiền 光quang 明minh 。

章chương 。 上thượng 下hạ 見kiến 別biệt 至chí 及cập 空không 一nhất 顯hiển 者giả 。

上thượng 觀quán 者giả 名danh 空không 一nhất 。 下hạ 觀quán 之chi 者giả 名danh 向hướng 也dã 。

章chương 。 界giới 色sắc 攝nhiếp 六lục 種chủng 色sắc 者giả 。

界giới 者giả 空không 界giới 色sắc 也dã 。 明minh 暗ám 光quang 影ảnh 空không 一nhất 極cực 迴hồi 。

章chương 。 一nhất 因nhân 中trung 計kế 所sở 變biến 五ngũ 根căn 五ngũ 塵trần 者giả 。

賸# 彼bỉ 一nhất 字tự 。 意ý 識thức 所sở 變biến 根căn 皆giai 遍biến 計kế 攝nhiếp 。

章chương 。 定định 境cảnh 色sắc 等đẳng 者giả 。

此thử 言ngôn 定định 者giả 即tức 散tán 心tâm 定định 。 即tức 是thị 等đẳng 持trì 。 若nhược 等đẳng 引dẫn 定định 。 是thị 第đệ 五ngũ 自tự 在tại 中trung 收thu 。 如như 何hà 說thuyết 在tại 遍biến 計kế 中trung 耶da 。 見kiến 無vô 用dụng 等đẳng 。 言ngôn 通thông 彼bỉ 根căn 塵trần 定định 轉chuyển 也dã 。 有hữu 云vân 。 除trừ 無vô 漏lậu 位vị 。 以dĩ 因nhân 中trung 遍biến 定định 心tâm 影ảnh 像tượng 無vô 實thật 用dụng 者giả 並tịnh 名danh 遍biến 此thử 色sắc 體thể 者giả 。 此thử 釋thích 不bất 然nhiên 。 下hạ 許hứa 定định 中trung 而nhi 有hữu 假giả 色sắc 。 若nhược 假giả 皆giai 遍biến 計kế 收thu 。 定định 中trung 更cánh 有hữu 何hà 假giả 法pháp 而nhi 言ngôn 通thông 假giả 耶da 。

章chương 。 一nhất 者giả 總tổng 義nghĩa 者giả 。

略lược 聚tụ 眾chúng 色sắc 而nhi 總tổng 之chi 。

章chương 。 今kim 此thử 色sắc 者giả 至chí 持trì 業nghiệp 為vi 勝thắng 者giả 。

言ngôn 即tức 色sắc 者giả 簡giản 彼bỉ 通thông 色sắc 。 彼bỉ 通thông 色sắc 故cố 持trì 業nghiệp 勝thắng 。

章chương 。 色sắc 既ký 通thông 名danh 初sơ 後hậu 解giải 勝thắng 者giả 。

今kim 者giả 既ký 意ý 明minh 極cực 迴hồi 色sắc 。 初sơ 持trì 業nghiệp 釋thích 。 極cực 過quá 即tức 色sắc 。 色sắc 在tại 於ư 極cực 。 第đệ 二nhị 釋thích 者giả 。 迴hồi 色sắc 之chi 極cực 。 逈huýnh 色sắc 即tức 是thị 色sắc 處xứ 。 逈huýnh 色sắc 極cực 但đãn 是thị 法pháp 處xứ 。 法pháp 處xứ 極cực 持trì 逈huýnh 色sắc 。 不bất 該cai 談đàm 故cố 為vi 不bất 好hảo/hiếu 。 於ư 三tam 釋thích 者giả 。 逈huýnh 之chi 極cực 色sắc 色sắc 談đàm 於ư 極cực 。 故cố 為vi 勝thắng 也dã 。

章chương 。 逈huýnh 色sắc 者giả 。

總tổng 者giả 逈huýnh 中trung 攝nhiếp 彼bỉ 光quang 明minh 暗ám 影ảnh 。 故cố 得đắc 總tổng 名danh 。

章chương 。 處xử 所sở 寬khoan 廣quảng 復phục 能năng 為vi 依y 者giả 。

處xứ 所sở 寬khoan 者giả 。 義nghĩa 同đồng 總tổng 也dã 。 依y 逈huýnh 色sắc 有hữu 光quang 明minh 等đẳng 。

章chương 。 恐khủng 濫lạm 虗hư 空không 者giả 。

恐khủng 濫lạm 虗hư 空không 無vô 為vi 也dã 。

章chương 。 又hựu 逈huýnh 色sắc 通thông 至chí 但đãn 稱xưng 極cực 逈huýnh 者giả 。

此thử 舉cử 例lệ 答đáp 。 如như 以dĩ 逈huýnh 色sắc 為vi 空không 界giới 。 准chuẩn 上thượng 釋thích 名danh 。 然nhiên 但đãn 名danh 逈huýnh 不bất 以dĩ 通thông 空không 。 即tức 名danh 極cực 空không 。 今kim 者giả 極cực 逈huýnh 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 雖tuy 復phục 通thông 空không 不bất 以dĩ 通thông 空không 即tức 名danh 極cực 空không 。 為vi 此thử 但đãn 名danh 極cực 逈huýnh 色sắc 也dã 。

章chương 。 散tán 合hợp 二nhị 名danh 即tức 成thành 兩lưỡng 釋thích 者giả 。

散tán 依y 主chủ 釋thích 。 合hợp 持trì 業nghiệp 釋thích 。 名danh 為vi 二nhị 釋thích 。 有hữu 云vân 。 准chuẩn 此thử 合hợp 釋thích 但đãn 一nhất 依y 主chủ 。 謂vị 受thọ 之chi 所sở 引dẫn 色sắc 故cố 等đẳng 者giả 。 今kim 觀quán 合hợp 釋thích 。 但đãn 是thị 持trì 業nghiệp 。 依y 主chủ 者giả 即tức 不bất 可khả 也dã 。

章chương 。 又hựu 別Biệt 解Giải 脫Thoát 至chí 亦diệc 名danh 受thọ 所sở 引dẫn 者giả 。

以dĩ 彼bỉ 隨tùy 心tâm 從tùng 不bất 隨tùy 心tâm 。 有hữu 云vân 。 或hoặc 以dĩ 是thị 無vô 表biểu 因nhân 故cố 。 說thuyết 彼bỉ 別biệt 緣duyên 得đắc 名danh 者giả 。 此thử 不bất 可khả 也dã 。 與dữ 下hạ 釋thích 何hà 別biệt 。

章chương 。 亦diệc 亦diệc 兩lưỡng 解giải 者giả 。

亦diệc 是thị 散tán 合hợp 。 成thành 其kỳ 二nhị 解giải 。 此thử 散tán 即tức 持trì 業nghiệp 。 合hợp 即tức 依y 主chủ 。

章chương 。 猶do 如như 變biến 化hóa 者giả 。

此thử 定định 果quả 色sắc 如như 變biến 化hóa 也dã 。

章chương 。 彼bỉ 果quả 者giả 。

此thử 定định 果quả 色sắc 是thị 彼bỉ 定định 前tiền 加gia 行hành 心tâm 果quả 。 由do 加gia 行hành 先tiên 期kỳ 欲dục 變biến 後hậu 方phương 變biến 也dã 。

章chương 。 彼bỉ 境cảnh 者giả 。

定định 果quả 色sắc 定định 所sở 行hành 境cảnh 。

章chương 。 解giải 脫thoát 勝thắng 處xứ 。 至chí 實thật 用dụng 都đô 無vô 者giả 。

此thử 即tức 皆giai 是thị 假giả 心tâm 中trung 變biến 多đa 等đẳng 。 由do 此thử 假giả 相tương/tướng 能năng 起khởi 遍biến 。 往vãng 來lai 無vô 礙ngại 。

章chương 。 佛Phật 智trí 具cụ 能năng 現hiện 諸chư 影ảnh 故cố 者giả 。

諸chư 佛Phật 亦diệc 有hữu 假giả 影ảnh 像tượng 也dã 。 如như 緣duyên 龜quy 毛mao 等đẳng 所sở 有hữu 影ảnh 像tượng 。 及cập 知tri 外ngoại 道đạo 所sở 執chấp 我ngã 等đẳng 。 佛Phật 不bất 緣duyên 不bất 名danh 遍biến 智trí 。 若nhược 緣duyên 於ư 彼bỉ 。 影ảnh 像tượng 即tức 實thật 。 此thử 等đẳng 影ảnh 種chủng 豈khởi 可khả 生sanh 彼bỉ 龜quy 毛mao 現hiện 行hành 耶da 。 故cố 知tri 假giả 也dã 。

章chương 。 然nhiên 由do 聖thánh 者giả 至chí 極cực 殊thù 勝thắng 故cố 者giả 。

令linh 他tha 所sở 見kiến 以dĩ 有hữu 形hình 像tượng 名danh 為vi 成thành 實thật 。 極cực 殊thù 勝thắng 也dã 。 非phi 是thị 令linh 他tha 有hữu 受thọ 用dụng 故cố 名danh 為vi 殊thù 勝thắng 。

章chương 。 瑜du 伽già 唯duy 說thuyết 至chí 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。

此thử 會hội 初sơ 引dẫn 瑜du 伽già 。 彼bỉ 文văn 但đãn 言ngôn 威uy 德đức 定định 色sắc 而nhi 是thị 實thật 色sắc 。 故cố 略lược 不bất 說thuyết 。 餘dư 假giả 想tưởng 也dã 。

章chương 。 由do 三tam 品phẩm 心tâm 至chí 後hậu 是thị 實thật 色sắc 者giả 。

下hạ 中trung 品phẩm 起khởi 。 影ảnh 色sắc 上thượng 品phẩm 起khởi 者giả 。 名danh 成thành 熟thục 色sắc 。 初sơ 即tức 影ảnh 像tượng 。 後hậu 成thành 熟thục 。

章chương 。 若nhược 與dữ 能năng 緣duyên 體thể 雖tuy 離ly 者giả 。

問vấn 。 五ngũ 識thức 緣duyên 境cảnh 依y 本bổn 質chất 。 能năng 緣duyên 既ký 與dữ 本bổn 質chất 相tương 離ly 。 如như 何hà 得đắc 有hữu 合hợp 中trung 知tri 耶da 。 答đáp 。 約ước 相tương/tướng 分phần/phân 合hợp 中trung 知tri 。 八bát 識thức 皆giai 是thị 合hợp 中trung 知tri 攝nhiếp 。 若nhược 隔cách 相tương/tướng 分phần/phân 名danh 離ly 中trung 知tri 。 識thức 杖trượng 質chất 皆giai 離ly 中trung 知tri 。 進tiến 退thoái 俱câu 過quá 。 若nhược 言ngôn 境cảnh 親thân 近cận 識thức 之chi 者giả 為vi 合hợp 中trung 知tri 者giả 。 既ký 俱câu 言ngôn 離ly 。 何hà 得đắc 有hữu 親thân 。 應ưng 尋tầm 善thiện 釋thích 。

章chương 。 諸chư 非phi 實thật 色sắc 至chí 無vô 用dụng 者giả 。

即tức 緣duyên 龜quy 毛mao 等đẳng 所sở 有hữu 相tương/tướng 分phần/phân 。 與dữ 能năng 緣duyên 見kiến 同đồng 種chủng 生sanh 。

章chương 。 或hoặc 與dữ 質chất 同đồng 種chủng 生sanh 者giả 。

即tức 極cực 微vi 等đẳng 。

章chương 。 別biệt 從tùng 種chủng 生sanh 。

定định 果quả 善thiện 實thật 色sắc 。

章chương 。 依y 此thử 二nhị 理lý 者giả 。

即tức 次thứ 前tiền 三tam 。 或hoặc 有hữu 色sắc 用dụng 假giả 實thật 二nhị 理lý 。

章chương 。 集tập 量lượng 論luận 說thuyết 疎sơ 所sở 緣duyên 緣duyên 等đẳng 者giả 。

此thử 論luận 說thuyết 云vân 。 但đãn 疎sơ 所sở 緣duyên 皆giai 有hữu 本bổn 質chất 。

章chương 。 論luận 說thuyết 極cực 微vi 有hữu 十thập 五ngũ 故cố 者giả 。

欲dục 界giới 十thập 色sắc 處xứ 。 色sắc 。 無vô 色sắc 界giới 定định 果quả 五ngũ 塵trần 。 以dĩ 定định 報báo 同đồng 。 故cố 合hợp 為vi 五ngũ 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 論luận 。

章chương 。 次thứ 影ảnh 逈huýnh 至chí 色sắc 無vô 別biệt 處xứ 所sở 者giả 。

此thử 極cực 逈huýnh 依y 空không 界giới 色sắc 上thượng 下hạ 分phần/phân 。 成thành 影ảnh 過quá 及cập 空không 一nhất 顯hiển 。 色sắc 。 無vô 色sắc 無vô 別biệt 處xứ 故cố 。 不bất 可khả 取thủ 無vô 色sắc 界giới 也dã 。

章chương 。 然nhiên 從tùng 緣duyên 彼bỉ 種chủng 類loại 影ảnh 逈huýnh 者giả 。

色sắc 界giới 定định 色sắc 種chủng 類loại 。

章chương 。 說thuyết 彼bỉ 大đại 造tạo 者giả 。

所sở 發phát 定định 色sắc 。 即tức 以dĩ 種chủng 類loại 色sắc 之chi 大đại 種chủng 造tạo 也dã 。 前tiền 者giả 本bổn 質chất 至chí 名danh 教giáo 以dĩ 為vi 本bổn 質chất 者giả 。 前tiền 即tức 所sở 說thuyết 。 隨tùy 有hữu 本bổn 質chất 及cập 無vô 本bổn 質chất 。 總tổng 以dĩ 名danh 教giáo 為vi 本bổn 質chất 。

章chương 。 許hứa 識thức 行hành 相tương/tướng 至chí 定định 有hữu 本bổn 質chất 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 若nhược 質chất 為vi 所sở 緣duyên 。 相tương/tướng 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 相tương/tướng 分phân 為vi 所sở 緣duyên 。 見kiến 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 唯duy 影ảnh 像tượng 。 如như 何hà 相tương/tướng 分phần/phân 名danh 為vi 行hành 相tương/tướng 。 若nhược 唯duy 本bổn 質chất 。 如như 何hà 見kiến 分phần/phân 名danh 為vi 行hành 相tương/tướng 。 既ký 說thuyết 見kiến 相tương/tướng 分phần/phân 通thông 名danh 行hành 相tương/tướng 。 故cố 俱câu 有hữu 質chất 影ảnh 二nhị 也dã 。 思tư 之chi 。

章chương 。 折chiết 緣duyên 諸chư 色sắc 因nhân 名danh 教giáo 者giả 。

本bổn 質chất 如như 前tiền 者giả 。 若nhược 緣duyên 諸chư 色sắc 。 若nhược 折chiết 諸chư 色sắc 。 并tinh 杖trượng 名danh 教giáo 而nhi 為vi 質chất 。 皆giai 有hữu 本bổn 質chất 。 同đồng 前tiền 師sư 說thuyết 。

章chương 。 劫kiếp 盡tận 常thường 假giả 者giả 。

假giả 字tự 錯thác 也dã 。 合hợp 為vi 隱ẩn 字tự 。 如như 外ngoại 道đạo 計kế 劫kiếp 壞hoại 之chi 時thời 。 父phụ 母mẫu 而nhi 常thường 微vi 。 各các 各các 散tán 隱ẩn 而nhi 不bất 減giảm 無vô 。

章chương 。 離ly 說thuyết 行hành 相tương/tướng 至chí 通thông 一nhất 切thiết 心tâm 。

若nhược 但đãn 行hành 相tương 通thông 見kiến 。 誰thùy 言ngôn 一nhất 切thiết 心tâm 。 心tâm 所sở 法pháp 皆giai 相tương/tướng 分phân 為vi 行hành 相tương/tướng 耶da 。

章chương 。 正chánh 智trí 緣duyên 如như 行hành 一nhất 故cố 者giả 。

見kiến 分phần/phân 行hành 也dã 。

章chương 。 若nhược 緣duyên 如như 智trí 至chí 有hữu 真Chân 如Như 者giả 。

若nhược 根căn 本bổn 智trí 亦diệc 有hữu 相tương/tướng 分phần/phân 。 相tương/tướng 分phần/phân 通thông 隔cách 。 更cánh 說thuyết 於ư 誰thùy 能năng 親thân 證chứng 如như 。 既ký 不bất 親thân 證chứng 。 誰thùy 智trí 如như 有hữu 。

章chương 。 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 至chí 依y 何hà 本bổn 質chất 者giả 。

此thử 意ý 證chứng 云vân 。 此thử 位vị 雖tuy 有hữu 影ảnh 像tượng 威uy 儀nghi 而nhi 無vô 本bổn 質chất 。 明minh 影ảnh 像tượng 非phi 皆giai 有hữu 。 即tức 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 定định 前tiền 加gia 行hạnh 願nguyện 入nhập 定định 已dĩ 。 十thập 方phương 佛Phật 土độ 。 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 。 說thuyết 種chủng 種chủng 法Pháp 。 以dĩ 為vi 佛Phật 事sự 。 由do 此thử 加gia 行hành 入nhập 定định 後hậu 。 而nhi 能năng 隨tùy 願nguyện 種chủng 種chủng 皆giai 成thành 。

章chương 。 不bất 爾nhĩ 至chí 諸chư 威uy 儀nghi 者giả 。

若nhược 不bất 同đồng 前tiền 說thuyết 。 爾nhĩ 者giả 。 八bát 地địa 上thượng 位vị 常thường 定định 。 無vô 別biệt 定định 加gia 行hành 繫hệ 發phát 。 如như 何hà 念niệm 念niệm 。 能năng 入nhập 滅diệt 定định 。 既ký 許hứa 念niệm 念niệm 。 能năng 入nhập 滅diệt 定định 。 明minh 知tri 不bất 要yếu 據cứ 彼bỉ 第đệ 六lục 威uy 儀nghi 定định 心tâm 威uy 儀nghi 方phương 起khởi 。 又hựu 經kinh 言ngôn 念niệm 念niệm 入nhập 者giả 。 談đàm 彼bỉ 菩Bồ 薩Tát 堪kham 能năng 如như 是thị 。 非phi 是thị 念niệm 念niệm 恆hằng 在tại 滅diệt 定định 。 若nhược 恆hằng 滅diệt 定định 。 一nhất 僧Tăng 祇kỳ 中trung 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 。 等đẳng 豈khởi 不bất 斷đoạn 除trừ 。 稍sảo 難nạn/nan 。 思tư 之chi 。 第đệ 八bát 杖trượng 彼bỉ 第đệ 六lục 相tương/tướng 分phần/phân 以dĩ 為vi 本bổn 質chất 而nhi 緣duyên 持trì 也dã 。

章chương 。 又hựu 梵Phạm 王Vương 等đẳng 至chí 為vi 本bổn 質chất 耶da 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 正chánh 聽thính 法Pháp 時thời 能năng 變biến 之chi 識thức 而nhi 已dĩ 滅diệt 位vị 。 又hựu 定định 等đẳng 識thức 非phi 時thời 時thời 現hiện 。 此thử 身thân 形hình 兩lưỡng 影ảnh 像tượng 既ký 無vô 本bổn 質chất 。 何hà 依y 得đắc 有hữu 此thử 。 既ký 得đắc 有hữu 。 明minh 非phi 影ảnh 像tượng 。 皆giai 依y 質chất 生sanh 。 餘dư 細tế 思tư 之chi 。

章chương 。 性tánh 境cảnh 不bất 隨tùy 心tâm 者giả 。

一nhất 意ý 之chi 法pháp 處xứ 色sắc 性tánh 境cảnh 等đẳng 。 當đương 何hà 境cảnh 攝nhiếp 。 如như 義nghĩa 燈đăng 第đệ 一nhất 。

三Tam 寶Bảo 章Chương (# 卷quyển 第đệ 六lục 本bổn )#

章chương 。 又hựu 云vân 至chí 一nhất 切thiết 三Tam 寶Bảo 者giả 。

此thử 並tịnh 彼bỉ 論luận 釋thích 詞từ 。 意ý 思tư 可khả 知tri 。

章chương 。 安an 慧tuệ 意ý 同đồng 天thiên 親thân 者giả 。

同đồng 天thiên 親thân 師sư 俱câu 舍xá 論luận 中trung 歸quy 敬kính 頌tụng 中trung 諸chư 一nhất 切thiết 言ngôn 。

章chương 。 諸chư 會hội 諸chư 聖thánh 眾chúng 者giả 。

亦diệc 是thị 雜tạp 集tập 歸quy 敬kính 頌tụng 文văn 。

章chương 。 住trụ 道đạo 者giả 。

十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 名danh 為vi 住trụ 道đạo 。 即tức 辟Bích 支Chi 迦ca 亦diệc 名danh 住trụ 道đạo 。 緣Duyên 覺Giác 之chi 中trung 。 而nhi 無vô 前tiền 三tam 果quả 及cập 向hướng 故cố 。 故cố 名danh 住trụ 道đạo 。

章chương 。 彼bỉ 由do 記ký 說thuyết 變biến 現hiện 力lực 故cố 者giả 。

善thiện 說thuyết 諸chư 法pháp 。 名danh 為vi 記ký 說thuyết 。 起khởi 諸chư 神thần 通thông 名danh 為vi 變biến 現hiện 。

章chương 。 依y 彼bỉ 經kinh 至chí 名danh 為vi 命mạng 道đạo 者giả 。

辨biện 二nhị 差sai 別biệt 由do 持trì 戒giới 。 後hậu 為vì 他tha 說thuyết 聖thánh 道Đạo 等đẳng 法pháp 。 名danh 為vi 示thị 道đạo 。 但đãn 持trì 戒giới 等đẳng 。 不bất 為vì 他tha 說thuyết 。 聖thánh 道Đạo 等đẳng 法pháp 。 即tức 名danh 命mạng 道đạo 。 言ngôn 具cụ 六lục 支chi 者giả 。 即tức 次thứ 云vân 軏# 則tắc 所sở 行hành 清thanh 淨tịnh 等đẳng 是thị 如như 。 是thị 無vô 表biểu 說thuyết 。

章chương 。 於ư 汗hãn 道đạo 中trung 等đẳng 者giả 。

由do 無vô 初sơ 三tam 。 應ưng 汗hãn 中trung 求cầu 有hữu 見kiến 者giả 而nhi 奉phụng 事sự 。

章chương 。 乃nãi 至chí 弃khí 捨xả 者giả 。

師sư 也dã 。 有hữu 白bạch 法Pháp 香hương 氣khí 者giả 。 即tức 戒giới 種chủng 。 斷đoạn 戒giới 種chủng 子tử 但đãn 用dụng 捨xả 之chi 種chủng 子tử 在tại 也dã 。

章chương 。 寂tịch 靜tĩnh 根căn 者giả 。

菩Bồ 薩Tát 名danh 也dã 。 而nhi 能năng 寂tịch 靜tĩnh 諸chư 根căn 過quá 故cố 。

章chương 。 因nhân 聖thánh 所sở 修tu 等đẳng 者giả 。

因nhân 中trung 聖thánh 者giả 名danh 因nhân 聖thánh 。 二nhị 利lợi 行hành 者giả 唯duy 取thủ 無vô 漏lậu 真chân 三Tam 寶Bảo 故cố 。

章chương 。 二nhị 轉chuyển 依y 果quả 是thị 果quả 法Pháp 寶bảo 者giả 。

問vấn 。 果quả 法pháp 佛Phật 寶bảo 何hà 殊thù 。 答đáp 。 佛Phật 果Quả 通thông 取thủ 五ngũ 聚tụ 諸chư 法pháp 及cập 似tự 假giả 者giả 。 法Pháp 寶bảo 但đãn 取thủ 所sở 依y 真chân 理lý 及cập 彼bỉ 所sở 依y 別biệt 別biệt 。 無vô 漏lậu 之chi 法Pháp 。 故cố 二nhị 別biệt 也dã 。

章chương 。 能năng 依y 德đức 義nghĩa 者giả 。

道đạo 所sở 依y 法pháp 上thượng 有hữu 此thử 能năng 依y 。 佛Phật 位vị 僧Tăng 位vị 亦diệc 取thủ 此thử 位vị 。 並tịnh 名danh 佛Phật 僧Tăng 。

章chương 。 麟lân 角giác 獨Độc 覺Giác 天thiên 趣thú 亦diệc 然nhiên 者giả 。

此thử 麟lân 角giác 獨độc 出xuất 天thiên 趣thú 之chi 中trung 。 無vô 出xuất 家gia 僧Tăng 是thị 僧Tăng 種chủng 類loại 。 總tổng 得đắc 名danh 僧Tăng 。 雖tuy 取thủ 事sự 和hòa 。 有hữu 理lý 無vô 諍tranh 。 同đồng 於ư 菩Bồ 薩Tát 。 故cố 言ngôn 亦diệc 然nhiên 。 思tư 之chi 。

章chương 。 如như 上thượng 二nhị 界giới 至chí 四Tứ 果Quả 者giả 。

言ngôn 二nhị 果quả 者giả 即tức 初sơ 二nhị 果quả 。 言ngôn 四Tứ 果Quả 者giả 總tổng 談đàm 四tứ 種chủng 。 以dĩ 欲dục 六lục 天thiên 得đắc 有hữu 四tứ 有hữu 。 總tổng 說thuyết 也dã 。 今kim 助trợ 釋thích 者giả 。 二nhị 前tiền 同đồng 前tiền 四tứ 者giả 。 第đệ 四tứ 欲dục 界giới 六lục 天thiên 。 舉cử 初sơ 二nhị 果quả 顯hiển 有hữu 學học 果quả 。 但đãn 說thuyết 第đệ 四tứ 。 影ảnh 第đệ 三tam 。 不bất 爾nhĩ 。 何hà 須tu 言ngôn 二nhị 四tứ 。

章chương 。 不bất 同đồng 有hữu 宗tông 至chí 生sanh 罪tội 福phước 者giả 。

薩tát 婆bà 多đa 說thuyết 五ngũ 蘊uẩn 假giả 者giả 非phi 是thị 佛Phật 僧Tăng 。 取thủ 彼bỉ 所sở 有hữu 無vô 漏lậu 法pháp 名danh 佛Phật 僧Tăng 體thể 。 彼bỉ 宗tông 意ý 說thuyết 。 佛Phật 僧Tăng 五ngũ 蘊uẩn 俱câu 有hữu 漏lậu 故cố 。 即tức 此thử 五ngũ 蘊uẩn 為vi 無vô 漏lậu 法pháp 之chi 所sở 依y 故cố 。 故cố 損tổn 益ích 時thời 成thành 其kỳ 罪tội 福phước 。

章chương 。 先tiên 受thọ 歸quy 取thủ 三tam 乘thừa 皆giai 取thủ 者giả 。

約ước 納nạp 受thọ 人nhân 通thông 取thủ 三tam 乘thừa 皆giai 為vi 所sở 歸quy 。 又hựu 云vân 。 見kiến 道đạo 已dĩ 上thượng 乃nãi 至chí 八bát 種chủng 亦diệc 爾nhĩ 等đẳng 。 並tịnh 明minh 所sở 歸quy 。 聲Thanh 聞Văn 有hữu 五ngũ 。 獨Độc 覺Giác 三tam 種chủng 。 如như 乘thừa 章chương 說thuyết 。 菩Bồ 薩Tát 八bát 種chủng 。 撿kiểm 文văn 可khả 悉tất 。

章chương 。 對đối 詮thuyên 辨biện 實thật 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 將tương 詮thuyên 對đối 實thật 。 實thật 者giả 真Chân 如Như 。 實thật 非phi 四Tứ 諦Đế 是thị 詮thuyên 。 實thật 非phi 詮thuyên 故cố 。

章chương 。 依y 詮thuyên 顯hiển 旨chỉ 者giả 。

依y 於ư 言ngôn 詮thuyên 明minh 於ư 旨chỉ 者giả 。 一nhất 體thể 三Tam 寶Bảo 可khả 滅Diệt 諦Đế 攝nhiếp 。

章chương 。 准chuẩn 下hạ 住trụ 持trì 三Tam 寶Bảo 。 亦diệc 苦khổ 集tập 攝nhiếp 者giả 。

顯hiển 釋thích 破phá 也dã 。

章chương 。 謂vị 聲thanh 法pháp 處xứ 者giả 。

聲thanh 處xứ 。 法pháp 處xứ 也dã 。 言ngôn 五ngũ 蘊uẩn 者giả 。 聲thanh 等đẳng 蘊uẩn 與dữ 行hành 同đồng 時thời 。 心tâm 王vương 心tâm 所sở 即tức 四tứ 蘊uẩn 攝nhiếp 。 住trụ 持trì 法Pháp 中trung 無vô 理lý 果quả 故cố 。 但đãn 明minh 教giáo 行hành 。

章chương 。 於ư 三tam 聚tụ 法pháp 平bình 等đẳng 開khai 覺giác 者giả 。

善thiện 及cập 不bất 善thiện 並tịnh 無vô 記ký 。

章chương 。 法pháp 名danh 不bất 覺giác 者giả 。

問vấn 非phi 自tự 覺giác 亦diệc 不bất 覺giác 他tha 。 故cố 名danh 不bất 覺giác 。

章chương 。 從tùng 多đa 論luận 議nghị 者giả 。

多đa 者giả 眾chúng 多đa 也dã 。 依y 多đa 義nghĩa 故cố 以dĩ 立lập 僧Tăng 名danh 。 非phi 要yếu 言ngôn 邊biên 作tác 幾kỷ 字tự 也dã 。

章chương 。 如như 辨biện 法pháp 事sự 至chí 而nhi 自tự 白bạch 耶da 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 律luật 中trung 說thuyết 言ngôn 四tứ 人nhân 為vi 僧Tăng 談đàm 辨biện 法pháp 事sự 。 言ngôn 四tứ 人nhân 也dã 。 得đắc 僧Tăng 名danh 者giả 即tức 是thị 三tam 人nhân 。 能năng 白bạch 之chi 者giả 非phi 是thị 僧Tăng 也dã 。 非phi 辨biện 法pháp 事sự 。 但đãn 有hữu 三tam 人nhân 即tức 得đắc 名danh 僧Tăng 。 又hựu 如như 受thọ 日nhật 。 雖tuy 四tứ 人nhân 法pháp 事sự 不bất 成thành 。 一nhất 說thuyết 羯yết 磨ma 。 一nhất 受thọ 四tứ 人nhân 。 餘dư 者giả 二nhị 人nhân 不bất 成thành 僧Tăng 事sự 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 所sở 和hòa 三tam 人nhân 而nhi 得đắc 僧Tăng 體thể 。

章chương 。 辨biện 法pháp 事sự 故cố 非phi 所sở 和hòa 體thể 者giả 。

即tức 能năng 羯yết 磨ma 自tự 事sự 。 三tam 人nhân 非phi 是thị 所sở 和hòa 僧Tăng 體thể 攝nhiếp 也dã 。

章chương 。 所sở 證chứng 無vô 異dị 者giả 。

師sư 資tư 所sở 證chứng 法pháp 無vô 差sai 別biệt 。

章chương 。 能năng 證chứng 因nhân 果quả 者giả 。

資tư 因nhân 師sư 果quả 。

章chương 。 六lục 種chủng 人nhân 等đẳng 者giả 。

能năng 信tín 所sở 信tín 合hợp 成thành 六lục 種chủng 。 所sở 信tín 法Pháp 寶bảo 雖tuy 非phi 是thị 人nhân 。 人nhân 之chi 所sở 證chứng 亦diệc 得đắc 人nhân 稱xưng 。

章chương 。 捨xả 煩phiền 惱não 苦khổ 所sở 緣duyên 境cảnh 業nghiệp 等đẳng 。

正chánh 智trí 能năng 捨xả 也dã 。 等đẳng 所sở 捨xả 知tri 。 所sở 觀quán 境cảnh 不bất 為vi 所sở 緣duyên 即tức 教giáo 理lý 。 非phi 以dĩ 煩phiền 惱não 。 為vi 所sở 緣duyên 境cảnh 。 思tư 之chi 。

章chương 。 應ưng 以dĩ 餘dư 相tương 隨tùy 念niệm 等đẳng 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 具cụ 佛Phật 寶bảo 相tương/tướng 。 非phi 是thị 法Pháp 寶bảo 。 僧Tăng 寶bảo 亦diệc 爾nhĩ 。

章chương 。 能năng 覺giác 所sở 覺giác 等đẳng 者giả 。

談đàm 此thử 真Chân 如Như 理lý 能năng 覺giác 性tánh 即tức 名danh 佛Phật 寶bảo 。 所sở 覺giác 之chi 性tánh 即tức 法Pháp 寶bảo 収thâu 。 隨tùy 分phần/phân 覺giác 性tánh 即tức 名danh 僧Tăng 寶bảo 。

章chương 。 為vi 異dị 彼bỉ 徒đồ 者giả 。

但đãn 唯duy 言ngôn 僧Tăng 。 即tức 濫lạm 外ngoại 道đạo 。 今kim 言ngôn 佛Phật 僧Tăng 。 簡giản 別biệt 外ngoại 道đạo 故cố 。

章chương 。 佛Phật 據cứ 易dị 損tổn 至chí 通thông 為vi 二Nhị 乘Thừa 者giả 。

化hóa 身thân 易dị 損tổn 。 今kim 說thuyết 五ngũ 逆nghịch 通thông 對đối 二Nhị 乘Thừa 。 若nhược 說thuyết 法Pháp 報báo 成thành 於ư 逆nghịch 者giả 。 非phi 二Nhị 乘Thừa 知tri 。 所sở 以dĩ 不bất 說thuyết 。

章chương 。 隨tùy 類loại 化hóa 至chí 亦diệc 成thành 逆nghịch 者giả 。

為vi 傍bàng 生sanh 類loại 等đẳng 。 縱túng/tung 殺sát 非phi 逆nghịch 。 若nhược 其kỳ 菩Bồ 薩Tát 。 同đồng 出xuất 家gia 類loại 。 殺sát 成thành 逆nghịch 罪tội 。

章chương 。 何hà 不bất 至chí 分phần/phân 三tam 者giả 。

云vân 何hà 性tánh 等đẳng 理lý 一nhất 分phần/phân 三tam 。 究cứu 意ý 依y 求cầu 等đẳng 。 果quả 一nhất 分phần/phân 三tam 。 究cứu 意ý 之chi 時thời 唯duy 即tức 一nhất 果quả 。 據cứ 意ý 方phương 便tiện 。 分phần/phân 得đắc 圓viên 滿mãn 。 得đắc 分phần/phân 三tam 乘thừa 果quả 。 此thử 約ước 不bất 定định 性tánh 人nhân 說thuyết 好hảo/hiếu 。

章chương 。 或hoặc 寶bảo 雖tuy 可khả 重trọng/trùng 至chí 寶bảo 一nhất 分phần/phân 三tam 一nhất 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 言ngôn 。 寶bảo 亦diệc 得đắc 言ngôn 一nhất 寶bảo 。 三tam 乘thừa 三Tam 寶Bảo 。 三tam 乘thừa 一nhất 一nhất 寶bảo 中trung 。 皆giai 有hữu 三tam 乘thừa 。 名danh 一nhất 寶bảo 。 第đệ 二nhị 。 以dĩ 佛Phật 寶bảo 通thông 應ưng 二Nhị 乘Thừa 。 即tức 一nhất 佛Phật 寶bảo 而nhi 有hữu 三tam 乘thừa 。 法pháp 僧Tăng 寶bảo 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 作tác 此thử 釋thích 。 答đáp 難nạn/nan 不bất 爾nhĩ 。 一Nhất 乘Thừa 三Tam 寶Bảo 但đãn 具cụ 一nhất 分phần/phân 而nhi 有hữu 三Tam 寶Bảo 。 何hà 故cố 。 一nhất 寶bảo 三tam 乘thừa 即tức 寶bảo 寶bảo 中trung 有hữu 三tam 乘thừa 。 故cố 名danh 一nhất 寶bảo 三tam 分phần/phân 。 解giải 者giả 乘thừa 得đắc 。 然nhiên 立lập 於ư 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 立lập 一nhất 分phần/phân 而nhi 有hữu 三Tam 寶Bảo 。 寶bảo 中trung 無vô 文văn 。 唯duy 立lập 一nhất 寶bảo 。 寶bảo 不bất 同đồng 乘thừa 。

章chương 。 僧Tăng 本bổn 非phi 多đa 等đẳng 者giả 。

真Chân 如Như 即tức 是thị 僧Tăng 所sở 依y 本bổn 。

章chương 。 佛Phật 非phi 二Nhị 乘Thừa 故cố 無vô 三tam 一nhất 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 不bất 得đắc 說thuyết 三tam 。 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 佛Phật 。 故cố 二Nhị 乘Thừa 中trung 不bất 別biệt 立lập 有hữu 三Tam 身Thân 一nhất 身thân 。

章chương 。 何hà 因nhân 隨tùy 念niệm 加gia 六lục 加gia 三tam 者giả 。

念niệm 佛Phật 法Pháp 僧Tăng 。 六lục 者giả 加gia 施thí 戒giới 天thiên 。 念niệm 三tam 令linh 其kỳ 親thân 近cận 。 念niệm 六lục 令linh 其kỳ 行hành 進tiến 修tu 。

破phá 魔ma 章chương

章chương 。 既ký 分phần/phân 二nhị 死tử 等đẳng 者giả 。

於ư 列liệt 名danh 之chi 中trung 雖tuy 復phục 不bất 列liệt 。 然nhiên 前tiền 分phân 段đoạn 變biến 易dị 事sự 有hữu 死tử 蘊uẩn 。

章chương 。 惡ác 魔ma 波Ba 旬Tuần 。 號hiệu 名danh 雙song 舉cử 者giả 。

魔ma 者giả 是thị 號hiệu 。 波Ba 旬Tuần 是thị 名danh 。 上thượng 言ngôn 惡ác 者giả 。 對đối 善thiện 之chi 稱xưng 。 非phi 魔ma 稱xưng 。

章chương 。 神thần 光quang 用dụng 潔khiết 名danh 自tự 在tại 名danh 天thiên 者giả 。

此thử 中trung 文văn 錯thác 。 應ưng 言ngôn 自tự 在tại 光quang 潔khiết 。 神thần 用dụng 名danh 天thiên 。 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 或hoặc 兼kiêm 死tử 觸xúc 觸xúc 於ư 末mạt 摩ma 者giả 。

死tử 觸xúc 即tức 是thị 末mạt 摩ma 。 為vi 體thể 四tứ 大đại 。 觸xúc 之chi 便tiện 死tử 。

章chương 。 變biến 易dị 正chánh 死tử 將tương 死tử 二nhị 位vị 者giả 。

此thử 亦diệc 與dữ 彼bỉ 分phân 段đoạn 相tương 似tự 。

章chương 。 唯duy 說thuyết 蘊uẩn 惑hoặc 以dĩ 為vi 魔ma 軍quân 者giả 。

此thử 以dĩ 惑hoặc 蘊uẩn 為vi 此thử 十thập 魔ma 。 飢cơ 渴khát 及cập 欲dục 等đẳng 名danh 之chi 為vi 蘊uẩn 。 三tam 毒độc 等đẳng 類loại 。 即tức 是thị 惑hoặc 收thu 。

章chương 。 天thiên 魏ngụy 弊tệ 阿A 難Nan 心tâm 等đẳng 者giả 。

釋thích 但đãn 立lập 三tam 。 不bất 立lập 天thiên 魔ma 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 舉cử 事sự 明minh 之chi 。

章chương 。 情tình 立lập 一nhất 魔ma 者giả 。

情tình 謂vị 有hữu 情tình 。

章chương 。 唯duy 業nghiệp 一nhất 種chủng 不bất 立lập 為vi 魔ma 者giả 。

分phân 段đoạn 。 變biến 易dị 二nhị 俱câu 有hữu 業nghiệp 中trung 煩phiền 惱não 業nghiệp 。 望vọng 因nhân 及cập 果quả 。 而nhi 體thể 是thị 劣liệt 。 故cố 不bất 立lập 之chi 。 變biến 易dị 業nghiệp 事sự 無vô 疑nghi 。

章chương 。 一nhất 情tình 分phần/phân 假giả 實thật 者giả 。

分phân 段đoạn 天thiên 魔ma 是thị 實thật 情tình 收thu 。 變biến 易dị 天thiên 魔ma 假giả 情tình 收thu 。

章chương 。 所sở 知tri 障chướng 品phẩm 至chí 故cố 說thuyết 後hậu 四tứ 者giả 。

此thử 煩phiền 惱não 。 所sở 知tri 障chướng 品phẩm 不bất 立lập 蘊uẩn 天thiên 魔ma 等đẳng 。 但đãn 立lập 四tứ 倒đảo 為vi 魔ma 。 所sở 以dĩ 由do 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 起khởi 無vô 常thường 無vô 樂nhạo/nhạc/lạc 無vô 我ngã 等đẳng 倒đảo 。 障chướng 大đại 涅Niết 槃Bàn 常thường 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 四tứ 德đức 。 故cố 亦diệc 名danh 魔ma 。 然nhiên 所sở 知tri 障chướng 不bất 能năng 別biệt 感cảm 異dị 熟thục 果quả 也dã 。 言ngôn 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 起khởi 障chướng 四tứ 倒đảo 約ước 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 中trung 文văn 錯thác 。 應ưng 云vân 障chướng 涅Niết 槃Bàn 四tứ 德đức 位vị 。 或hoặc 應ưng 云vân 障chướng 四tứ 德đức 。 涅Niết 槃Bàn 約ước 字tự 應ưng 是thị 德đức 字tự 。

章chương 。 別biệt 障chướng 相tương 似tự 者giả 。

二nhị 四tứ 之chi 中trung 皆giai 有hữu 蘊uẩn 死tử 。 云vân 六lục 或hoặc 四tứ 。 故cố 名danh 相tướng 似tự 。

章chương 。 由do 智trí 證chứng 真chân 彼bỉ 方phương 滅diệt 故cố 者giả 。

我ngã 生sanh 已dĩ 盡tận 。 等đẳng 四Tứ 智Trí 方phương 成thành 。

章chương 。 又hựu 具cụ 破phá 四tứ 者giả 。

分phân 段đoạn 。 變biến 易dị 二nhị 四tứ 俱câu 破phá 。

章chương 。 阿A 彌Di 陀Đà 佛Phật 。 既ký 有hữu 魔ma 王vương 等đẳng 者giả 。

此thử 釋thích 變biến 易dị 天thiên 魔ma 所sở 以dĩ 。 通thông 十Thập 地Địa 有hữu 名danh 已dĩ 上thượng 諸chư 位vị 。 又hựu 云vân 。 若nhược 住trụ 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 通thông 取thủ 住trụ 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 今kim 觀quán 文văn 意ý 。 住trụ 第đệ 七Thất 地Địa 名danh 為vi 住trụ 。 思tư 之chi 。

三Tam 慧Tuệ 章Chương (# 卷quyển 第đệ 六lục 末mạt )#

章chương 。 有hữu 說thuyết 此thử 三tam 至chí 或hoặc 七thất 八bát 識thức 者giả 。

此thử 師sư 意ý 說thuyết 。 以dĩ 果quả 第đệ 八bát 緣duyên 於ư 教giáo 理lý 。 故cố 通thông 三tam 慧tuệ 。 第đệ 七thất 亦diệc 然nhiên 。 因nhân 中trung 無vô 漏lậu 第đệ 七thất 亦diệc 得đắc 緣duyên 教giáo 理lý 。 故cố 不bất 正chánh 義nghĩa 也dã 。

章chương 。 若nhược 能năng 引dẫn 意ý 至chí 生sanh 得đắc 善thiện 者giả 。

後hậu 師sư 牒điệp 前tiền 義nghĩa 。 言ngôn 亦diệc 應ưng 能năng 引dẫn 至chí 唯duy 五ngũ 識thức 俱câu 生sanh 者giả 。 後hậu 師sư 舉cử 例lệ 以dĩ 難nạn/nan 前tiền 師sư 。 若nhược 爾nhĩ 。 至chí 違vi 聖thánh 教giáo 者giả 。 後hậu 師sư 牒điệp 前tiền 辯biện 違vi 教giáo 。 思tư 之chi 可khả 知tri 。

章chương 。 若nhược 親thân 聞văn 聲thanh 方phương 名danh 聞văn 者giả 者giả 。

後hậu 師sư 牒điệp 前tiền 師sư 。 前tiền 師sư 之chi 意ý 云vân 。 親thân 聞văn 名danh 義nghĩa 教giáo 法pháp 之chi 聲thanh 方phương 成thành 聞văn 慧tuệ 。 五ngũ 識thức 既ký 不bất 親thân 緣duyên 於ư 彼bỉ 。 故cố 非phi 聞văn 慧tuệ 。 云vân 意ý 慧tuệ 應ưng 非phi 者giả 。 後hậu 師sư 難nạn/nan 前tiền 師sư 。 前tiền 師sư 意ý 云vân 。 意ý 識thức 卒tuất 爾nhĩ 。 聞văn 聲thanh 之chi 時thời 思tư 未vị 起khởi 尋tầm 求cầu 。 尋tầm 求cầu 以dĩ 後hậu 其kỳ 慧tuệ 方phương 生sanh 。 此thử 慧tuệ 既ký 滅diệt 不bất 親thân 聞văn 聲thanh 。 應ưng 同đồng 五ngũ 識thức 不bất 名danh 聞văn 慧tuệ 。 有hữu 尋tầm 求cầu 時thời 聲thanh 之chi 無vô 。 故cố 云vân 若nhược 聞văn 。 聲thanh 至chí 五ngũ 亦diệc 應ưng 有hữu 者giả 。 後hậu 師sư 舉cử 前tiền 師sư 義nghĩa 例lệ 成thành 自tự 義nghĩa 。 前tiền 師sư 意ý 云vân 。 後hậu 之chi 慧tuệ 雖tuy 不bất 聞văn 聲thanh 。 由do 意ý 聞văn 聲thanh 引dẫn 成thành 於ư 慧tuệ 。 慧tuệ 名danh 聞văn 也dã 。 後hậu 師sư 例lệ 云vân 。 五ngũ 識thức 亦diệc 爾nhĩ 。 雖tuy 不bất 親thân 聞văn 名danh 義nghĩa 之chi 教giáo 。 由do 彼bỉ 聞văn 慧tuệ 第đệ 六lục 引dẫn 成thành 五ngũ 聞văn 。 斯tư 有hữu 何hà 失thất 。 故cố 後hậu 師sư 解giải 為vi 正chánh 。

章chương 。 故cố 耳nhĩ 識thức 俱câu 至chí 亦diệc 是thị 聞văn 慧tuệ 者giả 。

縱túng/tung 與dữ 耳nhĩ 識thức 同đồng 時thời 明minh 了liễu 。 意ý 亦diệc 得đắc 是thị 聞văn 。 言ngôn 意ý 別biệt 者giả 。 別biệt 字tự 應ưng 錯thác 。 合hợp 是thị 識thức 字tự 。 問vấn 。 瑜du 伽già 論luận 云vân 。 聞văn 謂vị 比tỉ 量lượng 。 與dữ 耳nhĩ 俱câu 意ý 。 既ký 是thị 現hiện 量lượng 。 何hà 得đắc 有hữu 聞văn 。 答đáp 。 瑜du 伽già 且thả 據cứ 獨độc 意ý 而nhi 明minh 。 今kim 此thử 通thông 說thuyết 。 道Đạo 理lý 稍sảo 難nạn/nan 。

章chương 。 由do 此thử 聞văn 慧tuệ 至chí 亦diệc 通thông 五ngũ 識thức 者giả 。

聞văn 慧tuệ 自tự 性tánh 唯duy 意ý 識thức 。 但đãn 約ước 所sở 引dẫn 等đẳng 得đắc 通thông 五ngũ 識thức 。 如như 分phân 別biệt 惑hoặc 自tự 性tánh 意ý 。 但đãn 據cứ 意ý 引dẫn 邊biên 亦diệc 通thông 五ngũ 識thức 。

章chương 。 非phi 七thất 識thức 俱câu 至chí 行hành 相tương/tướng 深thâm 故cố 者giả 。

在tại 無vô 漏lậu 位vị 雖tuy 行hành 相tương/tướng 深thâm 。 是thị 修tu 慧tuệ 慧tuệ 。 亦diệc 無vô 思tư 有hữu 漏lậu 可khả 知tri 。

章chương 。 佛Phật 無vô 思tư 慧tuệ 非phi 第đệ 八bát 識thức 俱câu 者giả 。

無vô 漏lậu 第đệ 八bát 行hành 相tương/tướng 雖tuy 深thâm 。 佛Phật 位vị 無vô 思tư 。 故cố 八bát 不bất 有hữu 漏lậu 可khả 知tri 。

章chương 。 思tư 謂vị 思tư 數số 至chí 隣lân 近cận 釋thích 者giả 。

談đàm 隣lân 近cận 釋thích 全toàn 取thủ 他tha 名danh 。 今kim 言ngôn 思tư 慧tuệ 名danh 鄰lân 近cận 者giả 。 自tự 他tha 俱câu 取thủ 。 理lý 即tức 有hữu 濫lạm 。 鄰lân 近cận 。 依y 主chủ 二nhị 有hữu 何hà 別biệt 。 以dĩ 是thị 故cố 知tri 。 第đệ 二nhị 釋thích 言ngôn 依y 主chủ 釋thích 者giả 而nhi 為vi 勝thắng 也dã 。 如như 宿túc 住trụ 智trí 亦diệc 用dụng 此thử 判phán 。

章chương 。 念niệm 三tam 藏tạng 教giáo 及cập 師sư 友hữu 教giáo 者giả 。

餘dư 也dã 涅Niết 槃Bàn 會hội 之chi 。 義nghĩa 非phi 但đãn 解giải 三tam 藏tạng 教giáo 名danh 為vi 聞văn 慧tuệ 解giải 。 師sư 主chủ 教giáo 朋bằng 友hữu 教giáo 亦diệc 名danh 聞văn 慧tuệ 。

章chương 。 於ư 命mạng 牛ngưu 等đẳng 至chí 食thực 艸thảo 所sở 成thành 者giả 。

人nhân 以dĩ 食thực 成thành 命mạng 。 牛ngưu 以dĩ 艸thảo 成thành 於ư 命mạng 。 命mạng 名danh 所sở 成thành 。

章chương 。 又hựu 於ư 依y 止chỉ 等đẳng 者giả 。

句cú 等đẳng 即tức 是thị 依y 止chỉ 。

章chương 。 雖tuy 彼bỉ 亦diệc 說thuyết 至chí 非phi 彼bỉ 文văn 故cố 者giả 。

此thử 會hội 違vi 也dã 。 且thả 素tố 怛đát 纜# 所sở 詮thuyên 之chi 義nghĩa 非phi 思tư 。 素tố 怛đát 纜# 能năng 詮thuyên 教giáo 文văn 故cố 云vân 非phi 彼bỉ 文văn 。 故cố 亦diệc 無vô 違vi 。

章chương 。 在tại 佛Phật 身thân 中trung 至chí 然nhiên 皆giai 證chứng 解giải 者giả 。

文văn 即tức 是thị 第đệ 二nhị 義nghĩa 也dã 。 於ư 中trung 難nạn/nan 意ý 。 思tư 惟duy 可khả 知tri 。

章chương 。 餘dư 為vi 福phước 相tương/tướng 劣liệt 故cố 合hợp 說thuyết 者giả 。

此thử 依y 六Lục 度Độ 分phân 為vi 二nhị 類loại 。 餘dư 五ngũ 度độ 福phước 。

章chương 。 彼bỉ 地địa 無vô 故cố 彼bỉ 無vô 色sắc 界giới 無vô 決quyết 釋thích 分phần/phân 。

決quyết 釋thích 分phân 為vi 見kiến 道đạo 加gia 行hành 。 無vô 色sắc 以dĩ 慧tuệ 劣liệt 不bất 得đắc 能năng 為vi 勝thắng 見kiến 道đạo 加gia 行hành 。 問vấn 。 初sơ 無vô 漏lậu 根căn 許hứa 在tại 資tư 糧lương 。 加gia 行hành 二nhị 位vị 。 唯duy 識thức 七thất 云vân 。 有hữu 勝thắng 見kiến 道đạo 傍bàng 修tu 得đắc 故cố 。 許hứa 無vô 色sắc 界giới 有hữu 三tam 無vô 漏lậu 根căn 。 如như 何hà 加gia 行hành 無vô 色sắc 無vô 耶da 。 答đáp 。 三tam 根căn 義nghĩa 寬khoan 。 加gia 行hành 即tức 狹hiệp 。 但đãn 言ngôn 無vô 色sắc 得đắc 有hữu 三tam 根căn 。 非phi 是thị 一nhất 切thiết 皆giai 須tu 。 彼bỉ 有hữu 資tư 糧lương 未vị 知tri 彼bỉ 界giới 。 心tâm 有hữu 加gia 行hành 未vị 知tri 彼bỉ 界giới 。 即tức 無vô 未vị 知tri 亦diệc 何hà 爽sảng 理lý 。 又hựu 如như 見kiến 道đạo 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 有hữu 所sở 未vị 知tri 。 可khả 當đương 知tri 故cố 。 名danh 未vị 知tri 。 而nhi 不bất 得đắc 名danh 為vi 加gia 行hành 。 故cố 未vị 知tri 根căn 寬khoan 。 加gia 行hành 狹hiệp 也dã 。 或hoặc 無vô 色sắc 以dĩ 亦diệc 能năng 少thiểu 分phần 作tác 彼bỉ 加gia 行hành 。 加gia 行hành 方phương 便tiện 非phi 正chánh 彼bỉ 位vị 。 彼bỉ 位vị 唯duy 依y 色sắc 界giới 。 思tư 之chi 。

章chương 。 如như 目Mục 連Liên 至chí 非phi 聞văn 慧tuệ 者giả 。

雖tuy 以dĩ 欲dục 界giới 耳nhĩ 根căn 為vi 緣duyên 。 但đãn 是thị 修tu 慧tuệ 。 非phi 唯duy 聞văn 慧tuệ 。

章chương 。 何hà 故cố 中trung 間gian 說thuyết 無vô 聞văn 慧tuệ 者giả 。

此thử 難nạn/nan 唯duy 在tại 五ngũ 地địa 中trung 也dã 。 又hựu 云vân 。 不bất 許hứa 上thượng 三tam 未vị 至chí 地địa 無vô 者giả 。 此thử 難nạn/nan 或hoặc 在tại 七thất 地địa 中trung 也dã 。 總tổng 意ý 難nạn/nan 云vân 。 有hữu 何hà 所sở 以dĩ 。 中trung 間gian 地địa 無vô 未vị 至chí 相tương 似tự 。 何hà 故cố 上thượng 三tam 即tức 不bất 許hứa 有hữu 。

章chương 。 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 。 異dị 心tâm 名danh 出xuất 者giả 。

此thử 師sư 意ý 說thuyết 。 出xuất 無vô 漏lậu 定định 後hậu 起khởi 有hữu 漏lậu 定định 。 名danh 出xuất 無vô 漏lậu 定định 。 在tại 有hữu 漏lậu 定định 出xuất 有hữu 漏lậu 定định 。 翻phiên 此thử 應ưng 知tri 。 若nhược 其kỳ 凡phàm 夫phu 入nhập 初sơ 禪thiền 定định 。 起khởi 餘dư 禪thiền 三tam 心tâm 。 名danh 出xuất 初sơ 禪thiền 。 餘dư 皆giai 准chuẩn 此thử 。 今kim 且thả 依y 下hạ 起khởi 上thượng 心tâm 為vi 問vấn 。 若nhược 得đắc 初sơ 禪thiền 。 起khởi 欲dục 界giới 心tâm 。 亦diệc 名danh 為vi 出xuất 。 問vấn 。 第đệ 二nhị 師sư 要yếu 生sanh 彼bỉ 起khởi 聞văn 慧tuệ 者giả 。 七thất 地địa 以dĩ 前tiền 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 身thân 欲dục 界giới 。 起khởi 上thượng 定định 聽thính 佛Phật 說thuyết 法Pháp 。 豈khởi 說thuyết 下hạ 界giới 起khởi 上thượng 聞văn 慧tuệ 耶da 。 答đáp 。 依y 上thượng 地địa 心tâm 聽thính 法Pháp 者giả 。 實thật 是thị 意ý 識thức 相tương 應ứng 修tu 慧tuệ 義nghĩa 分phân 為vi 聞văn 慧tuệ 。 非phi 是thị 實thật 起khởi 上thượng 地địa 聞văn 也dã 。 今kim 明minh 起khởi 實thật 聞văn 慧tuệ 也dã 。 又hựu 起khởi 出xuất 世thế 心tâm 聽thính 法Pháp 者giả 。 非phi 出xuất 定định 心tâm 。 故cố 亦diệc 不bất 可khả 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 不bất 起khởi 者giả 勝thắng 。

章chương 。 彼bỉ 說thuyết 厭yếm 苦khổ 等đẳng 者giả 。

彼bỉ 勝thắng 鬘man 經kinh 說thuyết 心tâm 法pháp 智trí 而nhi 厭yếm 於ư 苦khổ 求cầu 涅Niết 槃Bàn 也dã 。

章chương 。 斷đoạn 諸chư 住trụ 地địa 者giả 。

斷đoạn 五ngũ 住trụ 地địa 也dã 。

章chương 。 三tam 皆giai 通thông 二nhị 者giả 。

或hoặc 勝thắng 義nghĩa 或hoặc 世thế 俗tục 。 皆giai 有hữu 四tứ 重trọng/trùng 。 合hợp 而nhi 言ngôn 之chi 。 合hợp 世thế 三tam 俗tục 三tam 慧tuệ 理lý 即tức 無vô 疑nghi 。 勝thắng 義nghĩa 之chi 中trung 無vô 漏lậu 即tức 各các 別biệt 無vô 漏lậu 義nghĩa 分phần/phân 。 或hoặc 可khả 依y 四tứ 重trọng/trùng 而nhi 說thuyết 勝thắng 義nghĩa 之chi 。 唯duy 無vô 漏lậu 義nghĩa 說thuyết 一nhất 一nhất 通thông 二nhị 。

章chương 。 觀quán 至chí 境cảnh 等đẳng 者giả 。

觀quán 此thử 二nhị 十thập 二nhị 。 根căn 功công 能năng 善thiện 能năng 立lập 之chi 。 所sở 以dĩ 等đẳng 。 二nhị 觀quán 業nghiệp 根căn 。 根căn 字tự 應ưng 錯thác 。 合hợp 是thị 報báo 字tự 。 觀quán 意ý 可khả 知tri 。 三tam 觀quán 羅La 漢Hán 隨tùy 眠miên 者giả 。 觀quán 察sát 羅La 漢Hán 為vi 有hữu 隨tùy 眠miên 為vi 無vô 隨tùy 眠miên 也dã 。 四tứ 觀quán 心tâm 樂nhạo/nhạc/lạc 禪thiền 樂nhạo/nhạc/lạc 等đẳng 者giả 。 觀quán 此thử 心tâm 禪thiền 兩lưỡng 樂nhạo/nhạc/lạc 差sai 別biệt 。 五ngũ 觀quán 聖thánh 自tự 在tại 通thông 達đạt 者giả 。 觀quán 此thử 三tam 其kỳ 神thần 通thông 差sai 別biệt 。 此thử 之chi 五ngũ 種chủng 並tịnh 是thị 所sở 觀quán 。

章chương 。 彼bỉ 經kinh 自tự 說thuyết 至chí 道đạo 因nhân 故cố 者giả 。

引dẫn 此thử 文văn 意ý 證chứng 通thông 三tam 慧tuệ 。 言ngôn 隨tùy 信tín 者giả 聞văn 思tư 二nhị 慧tuệ 。 信tín 增tăng 上thượng 者giả 即tức 是thị 修tu 慧tuệ 。 依y 明minh 信tín 者giả 。 即tức 此thử 明minh 信tín 為vi 三tam 慧tuệ 依y 。 隨tùy 順thuận 法Pháp 智trí 者giả 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 者giả 。 即tức 是thị 真Chân 如Như 。 彼bỉ 為vi 煩phiền 惱não 染nhiễm 汙ô 而nhi 得đắc 究cứu 意ý 者giả 。 彼bỉ 者giả 真Chân 如Như 。 觀quán 真Chân 如Như 得đắc 離ly 煩phiền 惱não 。 且thả 作tác 此thử 釋thích 理lý 恐khủng 未vị 詳tường 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 經kinh 及cập 疏sớ/sơ 。

章chương 。 通thông 有hữu 漏lậu 無vô 漏lậu 二nhị 慧tuệ 者giả 。

即tức 漏lậu 無vô 漏lậu 名danh 之chi 為vi 二nhị 。

章chương 。 因nhân 集tập 生sanh 緣duyên 等đẳng 者giả 。

此thử 十thập 六lục 俱câu 舍xá 論luận 中trung 及cập 對đối 法pháp 論luận 廣quảng 易dị 多đa 解giải 之chi 。 今kim 且thả 依y 文văn 略lược 釋thích 。 因nhân 者giả 。 為vi 苦khổ 等đẳng 。 因nhân 集tập 煩phiền 惱não 生sanh 者giả 。 能năng 生sanh 諸chư 法pháp 緣duyên 。 為vi 諸chư 漏lậu 等đẳng 緣duyên 。 滅diệt 者giả 。 能năng 滅diệt 諸chư 惑hoặc 。 靜tĩnh 者giả 。 體thể 離ly 散tán 亂loạn 。 妙diệu 者giả 。 起khởi 勝thắng 。 為vi 離ly 諸chư 惑hoặc 行hành 道Đạo 者giả 。 遊du 履lý 通thông 生sanh 之chi 義nghĩa 。 由do 無vô 漏lậu 道Đạo 通thông 生sanh 諸chư 聖thánh 。 如như 者giả 。 稱xưng 實thật 之chi 義nghĩa 。 如như 其kỳ 意ý 實thật 理lý 稱xưng 而nhi 知tri 之chi 。 行hành 出xuất 等đẳng 者giả 。 應ưng 撿kiểm 俱câu 舍xá 。

章chương 。 菩Bồ 薩Tát 昔tích 在tại 至chí 而nhi 為vi 此thử 觀quán 者giả 。

問vấn 。 准chuẩn 何hà 得đắc 知tri 。 在tại 菩Bồ 提Đề 樹thụ 。 答đáp 。 道đạo 樹thụ 已dĩ 雖tuy 復phục 亦diệc 作tác 而nhi 不bất 定định 故cố 。 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 唯duy 欲dục 起khởi 見kiến 道đạo 故cố 。 艸thảo 須tu 化hóa 攝nhiếp 定định 處xứ 。 言ngôn 得đắc 理lý 已dĩ 後hậu 方phương 作tác 淨tịnh 觀quán 。 故cố 道đạo 樹thụ 下hạ 見kiến 道đạo 之chi 前tiền 但đãn 化hóa 染nhiễm 。 二nhị 更cánh 緣duyên 生sanh 。

章chương 。 前tiền 五ngũ 神thần 通thông 。

之chi 中trung 。 前tiền 五ngũ 通thông 也dã 。

章chương 。 空không 八bát 智trí 攝nhiếp 者giả 。

通thông 四Tứ 諦Đế 十thập 智trí 之chi 中trung 。 除trừ 彼bỉ 世thế 俗tục 及cập 他tha 心tâm 智trí 。 中trung 間gian 八bát 智trí 緣duyên 前tiền 空không 無vô 願nguyện 六lục 者giả 。 法pháp 智trí 。 類loại 智trí 。 苦khổ 智trí 。 集tập 智trí 。 道đạo 智trí 。 無vô 生sanh 智trí 。 無vô 生sanh 緣duyên 諦đế 為vi 境cảnh 。 至chí 無Vô 學Học 位vị 苦khổ 便tiện 不bất 生sanh 。 名danh 為vi 無vô 生sanh 。 有hữu 為vi 之chi 法pháp 。 不bất 可khả 願nguyện 求cầu 。 所sở 以dĩ 六lục 智trí 名danh 無vô 願nguyện 也dã 。 無vô 相tướng 五ngũ 智trí 者giả 。 法pháp 智trí 。 類loại 智trí 。 滅diệt 智trí 。 道đạo 智trí 及cập 其kỳ 空không 智trí 。 法pháp 類loại 二nhị 智trí 而nhi 是thị 總tổng 故cố 。 故cố 通thông 無vô 相tướng 空không 智trí 。 而nhi 滅Diệt 諦Đế 為vi 境cảnh 有hữu 漏lậu 之chi 者giả 。 名danh 為vi 有hữu 相tương/tướng 。 所sở 以dĩ 道Đạo 諦Đế 亦diệc 無vô 相tướng 收thu 。 然nhiên 有hữu 處xứ 說thuyết 空không 智trí 緣duyên 苦khổ 。 苦khổ 果quả 無vô 故cố 。 無vô 生sanh 緣duyên 滅diệt 之chi 無vô 生sanh 故cố 。 諸chư 教giáo 不bất 定định 。 且thả 作tác 此thử 釋thích 為vi 未vị 定định 。

章chương 。 評bình 曰viết 至chí 是thị 生sanh 得đắc 慧tuệ 者giả 。

諸chư 宗tông 意ý 說thuyết 。 受thọ 持trì 三tam 藏tạng 但đãn 是thị 劣liệt 慧tuệ 非phi 是thị 殊thù 勝thắng 。 故cố 生sanh 得đắc 收thu 。

章chương 。 成thành 八bát 千thiên 功công 德đức 者giả 。

八bát 字tự 錯thác 。 應ưng 是thị 六lục 字tự 。 應ưng 撿kiểm 餘dư 本bổn 。

章chương 。 不bất 爾nhĩ 三tam 地địa 至chí 自tự 在tại 愚ngu 者giả 。

此thử 意ý 證chứng 有hữu 別biệt 修tu 法pháp 義nghĩa 等đẳng 。 四tứ 之chi 總tổng 持trì 地địa 已dĩ 後hậu 方phương 斷đoạn 此thử 障chướng 。 上thượng 下hạ 細tế 披phi 。 義nghĩa 可khả 知tri 異dị 。

章chương 。 由do 此thử 定định 非phi 四tứ 十thập 心tâm 等đẳng 者giả 。

既ký 言ngôn 獲hoạch 常thường 六lục 根căn 等đẳng 。 明minh 知tri 不bất 是thị 四tứ 十thập 等đẳng 也dã 。

章chương 。 是thị 決quyết 擇trạch 至chí 此thử 說thuyết 聞văn 思tư 等đẳng 者giả 。

談đàm 決quyết 擇trạch 分phần/phân 體thể 而nhi 是thị 修tu 慧tuệ 。 在tại 此thử 位vị 中trung 為vi 佛Phật 法Pháp 及cập 說thuyết 法Pháp 。 但đãn 是thị 殊thù 勝thắng 自tự 在tại 聞văn 慧tuệ 。 非phi 是thị 修tu 慧tuệ 。 未vị 能năng 在tại 定định 而nhi 法pháp 故cố 。

章chương 。 如như 實thật 義nghĩa 者giả 至chí 非phi 憂ưu 根căn 俱câu 者giả 。

問vấn 。 內nội 初sơ 之chi 中trung 。 五ngũ 有hữu 聞văn 熏huân 而nhi 是thị 正chánh 義nghĩa 。 如như 何hà 今kim 者giả 如như 實thật 義nghĩa 者giả 。 不bất 許hứa 聞văn 慧tuệ 苦khổ 根căn 應ưng 。 答đáp 。 不bất 障chướng 聞văn 慧tuệ 與dữ 五ngũ 俱câu 有hữu 。 然nhiên 憂ưu 苦khổ 受thọ 非phi 聞văn 慧tuệ 並tịnh 。 義nghĩa 相tương 違vi 故cố 。 苦khổ 受thọ 雖tuy 不bất 聞văn 慧tuệ 相tương 應ứng 。 不bất 廢phế 聞văn 慧tuệ 。 意ý 識thức 俱câu 有hữu 。 何hà 妨phương 不bất 與dữ 苦khổ 受thọ 俱câu 起khởi 。 種chủng 類loại 五ngũ 有hữu 。

章chương 。 唯duy 依y 色sắc 地địa 聞văn 有hữu 種chủng 類loại 故cố 者giả 。

既ký 漏lậu 唯duy 在tại 上thượng 二nhị 界giới 。 有hữu 色sắc 界giới 之chi 中trung 有hữu 散tán 聞văn 慧tuệ 。 是thị 無vô 漏lậu 者giả 之chi 種chủng 類loại 故cố 。 故cố 無vô 漏lậu 慧tuệ 實thật 體thể 是thị 修tu 。 聞văn 教giáo 等đẳng 是thị 義nghĩa 分phần/phân 聞văn 慧tuệ 。

章chương 。 若nhược 無Vô 學Học 身thân 至chí 通thông 無Vô 學Học 者giả 。

此thử 說thuyết 羅La 漢Hán 而nhi 有hữu 二nhị 說thuyết 。 一nhất 云vân 唯duy 無vô 漏lậu 法pháp 名danh 為vi 無Vô 學Học 。 一nhất 云vân 無Vô 學Học 身thân 有hữu 漏lậu 善thiện 等đẳng 。 順thuận 無Vô 學Học 收thu 。 今kim 取thủ 後hậu 義nghĩa 。 聞văn 慧tuệ 順thuận 無Vô 學Học 故cố 。 亦diệc 名danh 無Vô 學Học 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 以dĩ 義nghĩa 分phần/phân 聞văn 慧tuệ 言ngôn 通thông 無Vô 學Học 說thuyết 相tương 從tùng 。 答đáp 。 聲Thanh 聞Văn 不bất 能năng 無vô 漏lậu 心tâm 中trung 聽thính 法Pháp 。 思tư 量lượng 後hậu 得đắc 。 有hữu 不bất 廣quảng 不bất 得đắc 義nghĩa 分phần/phân 故cố 。 但đãn 相tương 從tùng 名danh 無Vô 學Học 也dã 。 通thông 緣duyên 三tam 種chủng 聞văn 思tư 修tu 也dã 。

三tam 輪luân 章chương

章chương 。 漏lậu 盡tận 智trí 通thông 至chí 唯duy 是thị 無vô 漏lậu 者giả 。

說thuyết 漏lậu 盡tận 智trí 唯duy 是thị 無vô 漏lậu 故cố 。 故cố 二nhị 智trí 攝nhiếp 。

章chương 。 漏lậu 盡tận 身thân 起khởi 至chí 十thập 智trí 為vi 性tánh 者giả 。

是thị 漏lậu 盡tận 身thân 之chi 所sở 起khởi 故cố 。 名danh 為vi 無vô 漏lậu 。 非phi 體thể 全toàn 是thị 。 故cố 通thông 十thập 智trí 。 十thập 智trí 之chi 中trung 。 世thế 俗tục 有hữu 漏lậu 。 他tha 心tâm 三tam 智trí 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。 下hạ 之chi 兩lưỡng 義nghĩa 意ý 同đồng 此thử 也dã 。 以dĩ 漏lậu 盡tận 通thông 即tức 三tam 輪luân 教giáo 誡giới 輪luân 攝nhiếp 。 餘dư 二nhị 准chuẩn 此thử 通thông 漏lậu 無vô 漏lậu 。

章chương 。 三tam 皆giai 世thế 間gian 者giả 。

今kim 為vi 二nhị 釋thích 。 一nhất 者giả 世thế 間gian 者giả 即tức 後hậu 智trí 。 二nhị 者giả 長trường/trưởng 讀đọc 作tác 通thông 有hữu 漏lậu 。 非phi 三tam 智trí 世thế 間gian 字tự 該cai 下hạ 。

章chương 。 作tác 用dụng 狹hiệp 故cố 者giả 。

問vấn 。 亦diệc 能năng 聽thính 法Pháp 者giả 。 境cảnh 何hà 故cố 名danh 狹hiệp 。 答đáp 。 望vọng 於ư 色sắc 界giới 仍nhưng 是thị 狹hiệp 故cố 。 不bất 與dữ 通thông 名danh 。

章chương 。 答đáp 由do 遍biến 計kế 至chí 三tam 輪luân 清thanh 淨tịnh 者giả 。

此thử 中trung 總tổng 意ý 。 遍biến 計kế 所sở 執chấp 。 而nhi 無vô 自tự 性tánh 。 故cố 三tam 世thế 無vô 希hy 望vọng 等đẳng 。 總tổng 談đàm 三tam 世thế 離ly 遍biến 計kế 。 故cố 三tam 輪luân 淨tịnh 。 非phi 三tam 輪luân 別biệt 配phối 三tam 世thế 。

章chương 。 亦diệc 名danh 三tam 種chủng 神thần 變biến 據cứ 教giáo 者giả 。

此thử 總tổng 標tiêu 也dã 。

章chương 。 修tu 所sở 成thành 果quả 者giả 。

三tam 種chủng 聞văn 果quả 。

章chương 。 今kim 者giả 大Đại 乘Thừa 至chí 教giáo 誡giới 攝nhiếp 者giả 。

以dĩ 四tứ 道Đạo 理lý 教giáo 示thị 於ư 彼bỉ 。 不bất 名danh 示thị 道đạo 等đẳng 。 俱câu 舍xá 意ý 者giả 。 六Lục 通Thông 之chi 中trung 神thần 境cảnh 通thông 。 他tha 心tâm 通thông 及cập 以dĩ 宿túc 住trụ 名danh 三tam 乘thừa 道đạo 。

所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 示thị 現hiện 神thần 通thông 及cập 說thuyết 法Pháp 。 以dĩ 宿túc 世thế 等đẳng 事sự 多đa 令linh 彼bỉ 證chứng 知tri 而nhi 生sanh 信tín 。 故cố 得đắc 示thị 道đạo 名danh 。 天thiên 眼nhãn 等đẳng 通thông 自tự 性tánh 遠viễn 見kiến 所sở 照chiếu 境cảnh 等đẳng 。 然nhiên 他tha 心tâm 不bất 智trí 不bất 肯khẳng 依y 信tín 。 所sở 以dĩ 不bất 得đắc 。 示thị 道đạo 之chi 稱xưng 。

章chương 。 記ký 之chi 說thuyết 者giả 。

記ký 者giả 。 他tha 心tâm 即tức 言ngôn 說thuyết 。 即tức 此thử 言ngôn 說thuyết 名danh 記ký 說thuyết 輪luân 。

章chương 。 說thuyết 之chi 記ký 者giả 。

記ký 如như 前tiền 。 今kim 即tức 以dĩ 記ký 復phục 論luận 。 三tam 輪luân 皆giai 悉tất 是thị 通thông 所sở 攝nhiếp 。 記ký 即tức 是thị 通thông 。 故cố 後hậu 說thuyết 勝thắng 。 說thuyết 非phi 通thông 故cố 。

章chương 。 屬thuộc 耳nhĩ 聽thính 者giả 。

此thử 意ý 說thuyết 云vân 。 既ký 能năng 於ư 己kỷ 。 生sanh 尊tôn 重trọng 心tâm 故cố 。 亦diệc 於ư 己kỷ 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 能năng 屬thuộc 耳nhĩ 聽thính 。 於ư 字tự 疑nghi 依y 也dã 。 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 能năng 知tri 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 義nghĩa 故cố 者giả 。

天thiên 耳nhĩ 也dã 。

章chương 。 以dĩ 知tri 他tha 心tâm 等đẳng 者giả 。

他tha 心tâm 通thông 。

章chương 。 依y 於ư 此thử 義nghĩa 至chí 用dụng 故cố 者giả 。

談đàm 亦diệc 通thông 是thị 語ngữ 淨tịnh 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。

章chương 。 聞văn 彼bỉ 聲thanh 教giáo 或hoặc 說thuyết 法Pháp 音âm 聲thanh 者giả 。

聞văn 聲thanh 者giả 但đãn 聞văn 他tha 聲thanh 。 或hoặc 說thuyết 法Pháp 音âm 者giả 。 聞văn 他tha 說thuyết 法Pháp 之chi 音âm 聲thanh 也dã 。 或hoặc 可khả 聞văn 自tự 聲thanh 及cập 自tự 說thuyết 法Pháp 聲thanh 。 亦diệc 無vô 有hữu 失thất 。

章chương 。 雖tuy 天thiên 眼nhãn 通thông 至chí 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 者giả 。

此thử 說thuyết 天thiên 眼nhãn 不bất 是thị 語ngữ 業nghiệp 之chi 所sở 以dĩ 也dã 。 由do 彼bỉ 天thiên 眼nhãn 見kiến 未vị 來lai 等đẳng 。 彼bỉ 意ý 識thức 生sanh 死tử 智trí 通thông 緣duyên 於ư 未vị 來lai 。 為vi 此thử 所sở 引dẫn 知tri 未vị 來lai 法pháp 。 是thị 意ý 業nghiệp 淨tịnh 。 能năng 引dẫn 天thiên 眼nhãn 。 略lược 而nhi 不bất 說thuyết 。 談đàm 實thật 天thiên 眼nhãn 見kiến 於ư 色sắc 已dĩ 。 而nhi 說thuyết 於ư 法pháp 。 亦diệc 合hợp 是thị 彼bỉ 語ngữ 業nghiệp 淨tịnh 收thu 。 思tư 之chi 。

章chương 。 又hựu 為vi 示thị 現hiện 至chí 三tam 業nghiệp 化hóa 者giả 。

神thần 通thông 記ký 心tâm 教giáo 誠thành 如như 次thứ 配phối 之chi 。 問vấn 。 准chuẩn 前tiền 十Thập 地Địa 論luận 及cập 歸quy 敬kính 章chương 。 並tịnh 皆giai 說thuyết 記ký 心tâm 而nhi 是thị 語ngữ 業nghiệp 。 何hà 故cố 今kim 說thuyết 為vi 意ý 業nghiệp 。 答đáp 。 由do 他tha 心tâm 智trí 等đẳng 記ký 。 知tri 他tha 心tâm 已dĩ 言ngôn 語ngữ 。 今kim 彼bỉ 語ngữ 業nghiệp 。 而nhi 得đắc 清thanh 淨tịnh 。 名danh 為vi 語ngữ 業nghiệp 。 語ngữ 業nghiệp 非phi 自tự 能năng 記ký 於ư 他tha 。 今kim 意ý 業nghiệp 名danh 記ký 心tâm 者giả 。 談đàm 彼bỉ 意ý 業nghiệp 親thân 能năng 記ký 。 望vọng 義nghĩa 別biệt 也dã 。

章chương 。 六lục 至chí 令linh 發phát 心tâm 故cố 者giả 。

發phát 心tâm 為vi 第đệ 三tam 。 即tức 同đồng 瑜du 伽già 十thập 二nhị 種chủng 方phương 便tiện 之chi 中trung 增tăng 上thượng 皆giai 有hữu 者giả 。 今kim 除trừ 悉tất 恆hằng 處xứ 中trung 住trú 處xứ 。 令linh 其kỳ 證chứng 入nhập 。 已dĩ 證chứng 入nhập 者giả 令linh 成thành 熟thục 。 成thành 熟thục 即tức 是thị 此thử 間gian 發phát 心tâm 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 何hà 故cố 。 成thành 熟thục 名danh 發phát 心tâm 。 今kim 觀quán 文văn 意ý 。 發phát 心tâm 即tức 是thị 令linh 彼bỉ 增tăng 。 皆giai 處xứ 中trung 亦diệc 發phát 心tâm 。 若nhược 爾nhĩ 。 何hà 故cố 名danh 第đệ 三tam 。 或hoặc 可khả 發phát 心tâm 而nhi 有hữu 多đa 義nghĩa 。 雖tuy 復phục 成thành 熟thục 亦diệc 名danh 發phát 心tâm 。 撿kiểm 十thập 二nhị 方phương 便tiện 。

章chương 。 以dĩ 一nhất 記ký 一nhất 者giả 。

以dĩ 一nhất 剎sát 那na 他tha 心tâm 之chi 智trí 記ký 一nhất 有hữu 情tình 。

章chương 。 以dĩ 一nhất 記ký 多đa 者giả 。

以dĩ 一nhất 他tha 心tâm 智trí 記ký 多đa 有hữu 情tình 。

章chương 。 即tức 令linh 離ly 欲dục 等đẳng 者giả 。

遮già 心tâm 等đẳng 。

章chương 。 唯duy 以dĩ 一nhất 界giới 者giả 。

一nhất 三Tam 千Thiên 界Giới 也dã 。

章chương 。 即tức 是thị 彼bỉ 所sở 有hữu 俗tục 智trí 者giả 。

彼bỉ 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 所sở 有hữu 俗tục 智trí 。

章chương 。 上thượng 下hạ 應ưng 思tư 者giả 。

下hạ 非phi 一nhất 地địa 獄ngục 。 上thượng 但đãn 作tác 者giả 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 。 問vấn 。 何hà 故cố 不bất 化hóa 無vô 色sắc 界giới 。 答đáp 。 通thông 依y 色sắc 界giới 。 色sắc 界giới 劣liệt 於ư 無vô 色sắc 界giới 故cố 。 故cố 不bất 作tác 彼bỉ 。 若nhược 爾nhĩ 。 世Thế 尊Tôn 如như 何hà 能năng 化hóa 。 答đáp 。 世Thế 尊Tôn 自tự 在tại 。 故cố 不bất 相tương 例lệ 。

章chương 。 小tiểu 山sơn 等đẳng 類loại 者giả 。

即tức 胎thai 生sanh 也dã 。 依y 小tiểu 山sơn 住trụ 。 即tức 名danh 小tiểu 山sơn 。 依y 大đại 山sơn 等đẳng 亦diệc 爾nhĩ 。 即tức 胎thai 生sanh 人nhân 雞kê 胤dận 相tương 似tự 。

章chương 。 若nhược 異dị 生sanh 者giả 可khả 能năng 化hóa 之chi 者giả 。

大Đại 乘Thừa 故cố 。 緣Duyên 覺Giác 種chủng 姓tánh 聲Thanh 聞Văn 可khả 有hữu 化hóa 得đắc 之chi 義nghĩa 。 四tứ 善thiện 根căn 前tiền 可khả 有hữu 化hóa 義nghĩa 。 四tứ 善thiện 根căn 已dĩ 即tức 不bất 可khả 化hóa 。 餘dư 可khả 知tri 之chi 。

三Tam 身Thân 章Chương (# 卷quyển 第đệ 七thất 本bổn )#

章chương 。 法Pháp 身thân 空không 理lý 等đẳng 者giả 。

理lý 等đẳng 空không 無vô 。 名danh 之chi 為vi 空không 。 問vấn 。 彼bỉ 宗tông 俗tục 諦đế 而nhi 許hứa 是thị 有hữu 。 何hà 故cố 今kim 者giả 。 總tổng 說thuyết 為vi 空không 。 若nhược 說thuyết 為vi 空không 者giả 。 真Chân 諦Đế 何hà 別biệt 。 答đáp 。 談đàm 其kỳ 法pháp 體thể 。 真chân 俗tục 二nhị 諦đế 悉tất 皆giai 不bất 是thị 空không 。 真Chân 諦Đế 離ly 妄vọng 達đạt 無vô 名danh 空không 。 俗tục 諦đế 妄vọng 執chấp 有hữu 名danh 本bổn 。 今kim 言ngôn 空không 者giả 談đàm 其kỳ 體thể 也dã 。

章chương 。 此thử 無vô 不bất 然nhiên 等đẳng 者giả 。

此thử 並tịnh 章chương 主chủ 而nhi 以dĩ 理lý 斥xích 。

章chương 。 應ưng 同đồng 彼bỉ 經kinh 至chí 皆giai 。 是thị 法Pháp 身thân 者giả 。

此thử 難nạn/nan 意ý 云vân 。 若nhược 言ngôn 鏡kính 智trí 有hữu 為vi 德đức 本bổn 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 應ưng 同đồng 金kim 光quang 明minh 。 是thị 有hữu 為vi 德đức 依y 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 而nhi 不bất 得đắc 言ngôn 同đồng 於ư 真Chân 如Như 名danh 自tự 性tánh 身thân 。

章chương 。 有hữu 依y 他tha 心tâm 者giả 。

從tùng 緣duyên 而nhi 起khởi 。 名danh 依y 他tha 心tâm 。

章chương 。 隨tùy 類loại 種chủng 種chủng 身thân 相tướng 為vi 變biến 化hóa 身thân 者giả 。

隨tùy 五ngũ 趣thú 類loại 所sở 現hiện 之chi 身thân 。 名danh 種chủng 種chủng 身thân 。 若nhược 言ngôn 化hóa 身thân 隨tùy 五ngũ 趣thú 身thân 而nhi 即tức 不bất 爾nhĩ 。 若nhược 言ngôn 化hóa 身thân 隨tùy 類loại 所sở 現hiện 亦diệc 爾nhĩ 也dã 。

章chương 。 顯hiển 法pháp 爾nhĩ 增tăng 令linh 他tha 受thọ 用dụng 者giả 。

令linh 他tha 受thọ 用dụng 者giả 。 令linh 他tha 受thọ 用dụng 法Pháp 樂lạc 增tăng 也dã 。 或hoặc 依y 此thử 身thân 能năng 現hiện 法Pháp 樂lạc 而nhi 增tăng 勝thắng 。

章chương 。 及cập 隨tùy 行hành 界giới 者giả 。

界giới 者giả 因nhân 義nghĩa 。 隨tùy 苦khổ 行hạnh 而nhi 現hiện 身thân 也dã 。

章chương 。 不bất 待đãi 過quá 時thời 等đẳng 者giả 。

若nhược 其kỳ 眾chúng 生sanh 宜nghi 見kiến 佛Phật 者giả 。 佛Phật 不bất 待đãi 請thỉnh 。 亦diệc 不bất 過quá 時thời 。 而nhi 即tức 為vi 現hiện 。

章chương 。 說thuyết 深thâm 密mật 法pháp 至chí 名danh 之chi 為vi 細tế 者giả 。

談đàm 真chân 理lý 非phi 空không 非phi 有hữu 。 非phi 生sanh 滅diệt 等đẳng 。 名danh 為vi 深thâm 法Pháp 。 稱xưng 之chi 細tế 也dã 。 不bất 終chung 十thập 二nhị 分phần 教giáo 等đẳng 類loại 差sai 別biệt 施thi 設thiết 。 法Pháp 身thân 下hạ 言ngôn 麤thô 者giả 。 返phản 此thử 而nhi 言ngôn 。

章chương 。 及cập 由do 此thử 說thuyết 當đương 得đắc 法Pháp 身thân 者giả 。

依y 十thập 二nhị 分phần 教giáo 說thuyết 云vân 修tu 行hành 證chứng 得đắc 法Pháp 身thân 。 十thập 二nhị 即tức 是thị 法Pháp 身thân 因nhân 也dã 。

章chương 。 二nhị 勝thắng 義nghĩa 佛Phật 至chí 或hoặc 實thật 體thể 故cố 者giả 。

報báo 佛Phật 之chi 中trung 攝nhiếp 他tha 自tự 身thân 。 隨tùy 十Thập 地Địa 意ý 名danh 隨tùy 勝thắng 心tâm 。 現hiện 他tha 受thọ 用dụng 名danh 現hiện 細tế 相tương/tướng 。 自tự 受thọ 用dụng 體thể 名danh 之chi 為vi 實thật 。 或hoặc 兼kiêm 法Pháp 身thân 。 勝thắng 義nghĩa 佛Phật 中trung 通thông 其kỳ 假giả 故cố 。 故cố 言ngôn 或hoặc 也dã 。 若nhược 報báo 之chi 中trung 不bất 兼kiêm 他tha 受thọ 。 即tức 不bất 得đắc 言ngôn 隨tùy 其kỳ 勝thắng 現hiện 細tế 相tương/tướng 等đẳng 。 自tự 受thọ 不bất 為vi 菩Bồ 薩Tát 現hiện 故cố 。

章chương 。 數sác 數sác 出xuất 現hiện 者giả 。

他tha 受thọ 變biến 化hóa 非phi 自tự 受thọ 用dụng 。 自tự 受thọ 用dụng 非phi 數sác 數sác 現hiện 。

章chương 。 前tiền 二nhị 義nghĩa 中trung 至chí 分phân 為vi 應ứng 化hóa 者giả 。

即tức 初sơ 解giải 名danh 前tiền 二nhị 義nghĩa 。 此thử 雙song 聊liêu 簡giản 。 前tiền 二nhị 釋thích 中trung 合hợp 法pháp 報báo 二nhị 應ứng 化hóa 為vi 一nhất 。 云vân 所sở 以dĩ 也dã 。 思tư 之chi 取thủ 別biệt 。

章chương 。 一nhất 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 至chí 化hóa 身thân 者giả 。

執chấp 無vô 我ngã 相tương/tướng 而nhi 以dĩ 為vi 是thị 障chướng 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 障chướng 於ư 化hóa 身thân 。 答đáp 。 觀quán 於ư 生sanh 類loại 為vi 現hiện 化hóa 身thân 。 今kim 總tổng 為vi 無vô 。 更cánh 何hà 施thí 化hóa 。 故cố 為vi 障chướng 也dã 。

章chương 。 能năng 取thủ 所sở 取thủ 雜tạp 染nhiễm 相tướng 現hiện 者giả 。

至chí 能năng 引dẫn 所sở 引dẫn 雜tạp 染nhiễm 之chi 心tâm 。 故cố 障chướng 報báo 身thân 。 報báo 身thân 無vô 。 或hoặc 是thị 雜tạp 字tự 作tác 離ly 。 相tương/tướng 亦diệc 是thị 執chấp 也dã 。 勘khám 。

章chương 。 三tam 成thành 就tựu 相tương/tướng 至chí 未vị 眠miên 相tương/tướng 故cố 者giả 。

未vị 眠miên 成thành 就tựu 之chi 相tướng 。 緣duyên 如như 真chân 智trí 而nhi 無vô 相tướng 。 故cố 障chướng 法Pháp 身thân 。

章chương 。 煩phiền 惱não 障chướng 淨tịnh 至chí 能năng 現hiện 法Pháp 身thân 者giả 。

據cứ 於ư 增tăng 勝thắng 別biệt 障chướng 三Tam 身Thân 。 有hữu 云vân 。 取thủ 煩phiền 惱não 所sở 招chiêu 業nghiệp 名danh 業nghiệp 障chướng 。 今kim 助trợ 一nhất 釋thích 。 通thông 取thủ 二nhị 障chướng 所sở 發phát 之chi 業nghiệp 。

章chương 。 二nhị 者giả 煩phiền 惱não 障chướng 品phẩm 能năng 障chướng 涅Niết 槃Bàn 者giả 。

此thử 約ước 無vô 性tánh 。 故cố 違vi 光quang 明minh 。 第đệ 六lục 據cứ 增tăng 而nhi 說thuyết 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 餘dư 身thân 准chuẩn 此thử 。

章chương 。 四tứ 福phước 相tương/tướng 至chí 得đắc 法Pháp 身thân 餘dư 施thí 等đẳng 果quả 者giả 。

即tức 福phước 相tương/tướng 身thân 是thị 施thí 等đẳng 智trí 慧tuệ 之chi 餘dư 也dã 。 由do 此thử 福phước 智trí 能năng 至chí 法Pháp 身thân 。 名danh 為vi 至chí 得đắc 。 此thử 三tam 四tứ 身thân 皆giai 是thị 報báo 身thân 。 撿kiểm 能năng 斷đoạn 疏sớ/sơ 。

章chương 。 餘dư 定định 餘dư 善thiện 等đẳng 者giả 。

此thử 文văn 脫thoát 小tiểu 。 應ưng 勘khám 餘dư 章chương 及cập 能năng 斷đoạn 疏sớ/sơ 。

章chương 。 由do 於ư 化hóa 身thân 至chí 法Pháp 身thân 因nhân 故cố 者giả 。

言ngôn 化hóa 身thân 者giả 即tức 初sơ 化hóa 身thân 。 言ngôn 教giáo 者giả 即tức 言ngôn 說thuyết 身thân 。 菩Bồ 薩Tát 於ư 此thử 。 化hóa 身thân 教giáo 故cố 。 以dĩ 二nhị 為vi 因nhân 。 撿kiểm 能năng 斷đoạn 疏sớ/sơ 。

章chương 。 即tức 前tiền 應ưng 身thân 者giả 。

即tức 前tiền 句cú 云vân 。 非phi 應ưng 身thân 者giả 所sở 非phi 之chi 身thân 。 即tức 是thị 第đệ 二nhị 應ưng 身thân 攝nhiếp 也dã 。 故cố 即tức 取thủ 彼bỉ 所sở 非phi 之chi 身thân 。 名danh 即tức 前tiền 身thân 。

章chương 。 所sở 現hiện 佛Phật 身thân 。 依y 定định 而nhi 起khởi 者giả 。

問vấn 。 諸chư 佛Phật 無vô 非phi 在tại 定định 之chi 時thời 。 何hà 故cố 此thử 身thân 偏thiên 言ngôn 依y 定định 。 答đáp 。 為vi 四tứ 善thiện 根căn 以dĩ 前tiền 生sanh 類loại 。 或hoặc 示thị 王vương 宮cung 。 後hậu 成thành 正chánh 覺giác 。 或hoặc 隨tùy 餘dư 類loại 。 為vi 此thử 與dữ 依y 定định 之chi 名danh 。 今kim 者giả 此thử 身thân 。 不bất 作tác 餘dư 類loại 及cập 示thị 王vương 宮cung 。 但đãn 從tùng 所sở 逗đậu 。 即tức 現hiện 佛Phật 身thân 。 所sở 以dĩ 獨độc 定định 之chi 稱xưng 。

章chương 。 謂vị 為vi 地địa 上thượng 至chí 種chủng 種chủng 身thân 者giả 。

種chủng 種chủng 雜tạp 類loại 之chi 身thân 。

章chương 。 菩Bồ 薩Tát 所sở 現hiện 種chủng 種chủng 者giả 者giả 。

由do 佛Phật 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 意ý 。 令linh 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 學học 佛Phật 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 隨tùy 利lợi 物vật 。 初Sơ 地Địa 能năng 現hiện 異dị 類loại 身thân 故cố 。 能năng 令linh 菩Bồ 薩Tát 現hiện 身thân 。 名danh 他tha 受thọ 用dụng 佛Phật 。

章chương 。 無vô 著trước 佛Phật 。

於ư 諸chư 世thế 間gian 。 而nhi 無vô 著trước 故cố 。

章chương 。 彼bỉ 名danh 現hiện 等đẳng 覺giác 佛Phật 者giả 。

無vô 著trước 名danh 現hiện 等đẳng 覺giác 同đồng 。 故cố 此thử 即tức 彼bỉ 。

章chương 。 願nguyện 佛Phật 者giả 。

因nhân 中trung 發phát 願nguyện 。 今kim 時thời 成thành 故cố 。 故cố 名danh 願nguyện 。 或hoặc 今kim 果quả 位vị 願nguyện 而nhi 現hiện 。 亦diệc 名danh 願nguyện 佛Phật 。

章chương 。 業nghiệp 報báo 佛Phật 者giả 。

因nhân 義nghĩa 。 造tạo 作tác 義nghĩa 。 就tựu 一nhất 義nghĩa 以dĩ 信tín 為vi 因nhân 。 造tạo 作tác 成thành 故cố 。 為vi 業nghiệp 報báo 佛Phật 。

章chương 。 五ngũ 涅Niết 槃Bàn 佛Phật 示thị 涅Niết 槃Bàn 故cố 者giả 。

果quả 者giả 現hiện 成thành 正chánh 覺giác 。 涅Niết 槃Bàn 者giả 示thị 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 疑nghi 錯thác 餘dư 本bổn 。

章chương 。 九cửu 性tánh 佛Phật 善thiện 決quyết 定định 故cố 者giả 。

善thiện 性tánh 決quyết 定định 。

章chương 。 七thất 地địa 中trung 得đắc 不bất 思tư 議nghị 身thân 等đẳng 。

此thử 地địa 中trung 喻dụ 之chi 。 能năng 即tức 空không 方phương 便tiện 智trí 發phát 起khởi 有hữu 中trung 殊thù 勝thắng 行hành 。 而nhi 能năng 化hóa 物vật 。 第đệ 六lục 地địa 等đẳng 雖tuy 能năng 空không 有hữu 二nhị 種chủng 雙song 行hành 。 未vị 能năng 以dĩ 空không 發phát 有hữu 廣quảng 利lợi 於ư 物vật 。

章chương 。 應ưng 物vật 化hóa 身thân 理lý 亦diệc 有hữu 十thập 者giả 。

應ưng 十Thập 地Địa 小tiểu 脫thoát 而nhi 化hóa 報báo 身thân 。 理lý 合hợp 有hữu 十thập 種chủng 。 非phi 是thị 化hóa 身thân 名danh 為vi 化hóa 。

章chương 。 德đức 用dụng 既ký 異dị 名danh 亦diệc 應ưng 別biệt 者giả 。

有hữu 本bổn 云vân 。 德đức 用dụng 無vô 異dị 。 無vô 字tự 悞ngộ 也dã 。

章chương 。 唯duy 所sở 證chứng 理lý 等đẳng 者giả 。

舉cử 所sở 證chứng 理lý 。 證chứng 智trí 而nhi 有hữu 十thập 別biệt 也dã 。 有hữu 言ngôn 。 唯duy 所sở 證chứng 者giả 。 唯duy 字tự 悞ngộ 也dã 。

章chương 。 十Thập 地Địa 之chi 稱xưng 即tức 報báo 身thân 名danh 者giả 。

十Thập 地Địa 之chi 稱xưng 即tức 是thị 十thập 種chủng 報báo 身thân 之chi 名danh 。 依y 能năng 證chứng 智trí 分phần/phân 十Thập 地Địa 故cố 。 有hữu 本bổn 云vân 。 十Thập 地Địa 之chi 攝nhiếp 者giả 。 攝nhiếp 定định 是thị 稱xưng 字tự 。

章chương 。 弟đệ 子tử 一nhất 意ý 故cố 現hiện 一nhất 相tương/tướng 者giả 。

弟đệ 子tử 意ý 願nguyện 但đãn 言ngôn 見kiến 佛Phật 。 佛Phật 形hình 一nhất 相tương/tướng 名danh 一nhất 意ý 也dã 。 問vấn 。 何hà 故cố 佛Phật 地địa 四tứ 句cú 之chi 中trung 亦diệc 應ưng 亦diệc 化hóa 。 云vân 為vi 地địa 上thượng 現hiện 種chủng 種chủng 身thân 器khí 。 豈khởi 不bất 相tương 違vi 。 答đáp 。 此thử 他tha 受thọ 用dụng 。 一nhất 佛Phật 對đối 弟đệ 子tử 故cố 恆hằng 現hiện 二nhị 相tương/tướng 。 此thử 身thân 不bất 滅diệt 。 然nhiên 更cánh 別biệt 起khởi 。 種chủng 種chủng 之chi 身thân 。 為vi 令linh 弟đệ 子tử 起khởi 種chủng 種chủng 類loại 身thân 。 故cố 今kim 言ngôn 一nhất 相tương/tướng 據cứ 彼bỉ 恆hằng 身thân 。 弟đệ 子tử 樂nhạo/nhạc/lạc 者giả 。 前tiền 言ngôn 種chủng 種chủng 約ước 別biệt 起khởi 者giả 。 亦diệc 不bất 相tương 違vi 。 問vấn 。 前tiền 四tứ 句cú 種chủng 種chủng 身thân 與dữ 諸chư 初sơ 而nhi 有hữu 何hà 別biệt 。 俱câu 現hiện 種chủng 種chủng 故cố 。 答đáp 。 彼bỉ 存tồn 佛Phật 身thân 別biệt 化hóa 種chủng 種chủng 時thời 。 佛Phật 形hình 即tức 滅diệt 故cố 。 故cố 有hữu 別biệt 。 問vấn 。 今kim 者giả 何hà 故cố 。 十thập 佛Phật 以dĩ 後hậu 更cánh 明minh 三tam 佛Phật 身thân 。 所sở 明minh 增tăng 減giảm 不bất 次thứ 。 答đáp 。 因nhân 前tiền 具cụ 明minh 十thập 種chủng 。 彼bỉ 報báo 乘thừa 前tiền 便tiện 故cố 。 兼kiêm 辯biện 三Tam 身Thân 。

章chương 。 入nhập 所sở 知tri 相tương/tướng 者giả 。

即tức 後hậu 三tam 性tánh 名danh 為vi 所sở 知tri 。

章chương 。 多đa 聞văn 熏huân 習tập 。 是thị 出xuất 世thế 心tâm 種chủng 子tử 者giả 。

此thử 無vô 漏lậu 種chủng 。 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 藉tạ 彼bỉ 有hữu 漏lậu 聞văn 熏huân 習tập 故cố 。 彼bỉ 能năng 生sanh 現hiện 。 故cố 說thuyết 彼bỉ 種chủng 名danh 。 多đa 聞văn 熏huân 習tập 。 非phi 彼bỉ 種chủng 是thị 多đa 聞văn 熏huân 。

章chương 。 若nhược 諸chư 習tập 氣khí 至chí 遍biến 計kế 相tương/tướng 麤thô 重trọng/trùng 者giả 。

此thử 難nạn/nan 意ý 云vân 。 習tập 氣khí 總tổng 持trì 一nhất 切thiết 種chủng 盡tận 。 即tức 此thử 習tập 氣khí 復phục 名danh 遍biến 行hành 麤thô 重trọng/trùng 。 明minh 智trí 種chủng 中trung 而nhi 無vô 無vô 漏lậu 。 不bất 得đắc 名danh 麤thô 重trọng/trùng 故cố 。

章chương 。 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 修tu 道Đạo 斷đoạn 者giả 。

初sơ 言ngôn 斷đoạn 者giả 。 總tổng 之chi 中trung 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 。 當đương 修tu 道Đạo 斷đoạn 意ý 證chứng 決quyết 擇trạch 通thông 有hữu 漏lậu 故cố 。 且thả 舉cử 顯hiển 相tương/tướng 。 據cứ 實thật 亦diệc 得đắc 通thông 見kiến 修tu 斷đoạn 。 如như 北bắc 洲châu 等đẳng 見kiến 道đạo 已dĩ 後hậu 不bất 重trọng/trùng 生sanh 故cố 。 名danh 為vi 見kiến 斷đoạn 。 即tức 不bất 生sanh 斷đoạn 也dã 。 此thử 亦diệc 應ưng 爾nhĩ 。

章chương 。 然nhiên 得đắc 建kiến 立lập 至chí 道Đạo 諦Đế 攝nhiếp 故cố 者giả 。

談đàm 彼bỉ 二nhị 德đức 無vô 漏lậu 種chủng 也dã 。 言ngôn 道Đạo 諦Đế 者giả 。 釋thích 彼bỉ 無vô 漏lậu 之chi 所sở 以dĩ 。

章chương 。 都đô 無vô 現hiện 行hành 文văn 新tân 熏huân 種chủng 子tử 者giả 。

都đô 無vô 有hữu 教giáo 文văn 說thuyết 現hiện 行hành 新tân 熏huân 生sanh 種chủng 。 或hoặc 可khả 文văn 字tự 合hợp 是thị 更cánh 字tự 。 撿kiểm 餘dư 本bổn 。

章chương 。 至chí 修tu 道Đạo 位vị 至chí 生sanh 中trung 現hiện 行hành 者giả 。

問vấn 。 此thử 道đạo 中trung 品phẩm 種chủng 子tử 為vi 是thị 本bổn 有hữu 為vi 不bất 是thị 耶da 。 若nhược 是thị 本bổn 有hữu 者giả 。 種chủng 即tức 有hữu 多đa 。 如như 何hà 說thuyết 言ngôn 本bổn 唯duy 一nhất 品phẩm 劣liệt 滅diệt 勝thắng 生sanh 。 若nhược 非phi 本bổn 有hữu 。 依y 何hà 而nhi 有hữu 。 答đáp 。 不bất 是thị 本bổn 來lai 有hữu 中trung 品phẩm 種chủng 子tử 。 下hạ 品phẩm 種chủng 子tử 生sanh 見kiến 現hiện 行hành 。 現hiện 行hành 現hiện 成thành 見kiến 下hạ 品phẩm 種chủng 。 同đồng 一nhất 剎sát 那na 。 即tức 此thử 現hiện 種chủng 落lạc 滅diệt 已dĩ 種chủng 已dĩ 。 引dẫn 起khởi 後hậu 念niệm 種chủng 子tử 。 後hậu 念niệm 種chủng 子tử 名danh 為vi 中trung 品phẩm 。 此thử 中trung 品phẩm 種chủng 生sanh 修tu 道Đạo 也dã 。 如như 第đệ 十thập 六lục 心tâm 現hiện 行hành 。 種chủng 一nhất 時thời 滅diệt 所sở 引dẫn 後hậu 種chủng 。 名danh 中trung 品phẩm 種chủng 子tử 也dã 。 或hoặc 於ư 無Vô 學Học 亦diệc 准chuẩn 知tri 之chi 。

章chương 。 無vô 所sở 依y 者giả 。

無vô 有hữu 漏lậu 第đệ 八bát 也dã 。

章chương 。 前tiền 之chi 同đồng 類loại 至chí 後hậu 同đồng 類loại 果quả 者giả 。

約ước 後hậu 不bất 能năng 引dẫn 於ư 同đồng 品phẩm 。 不bất 障chướng 引dẫn 於ư 勝thắng 品phẩm 之chi 果quả 。 引dẫn 於ư 何hà 同đồng 類loại 。 答đáp 。 以dĩ 性tánh 同đồng 故cố 。 不bất 約ước 品phẩm 也dã 。

章chương 。 如như 是thị 地địa 地địa 下hạ 中trung 上thượng 者giả 。

還hoàn 唯duy 一nhất 品phẩm 。 同đồng 前tiền 見kiến 道đạo 。 轉chuyển 三tam 行hành 相tương/tướng 。

章chương 。 法Pháp 爾nhĩ 種chủng 子tử 。 皆giai 有hữu 三tam 品phẩm 者giả 。

見kiến 。 修tu 。 無Vô 學Học 三tam 品phẩm 。 法pháp 爾nhĩ 而nhi 有hữu 。 准chuẩn 此thử 。 地địa 地địa 三tam 品phẩm 不bất 同đồng 種chủng 子tử 。 法pháp 爾nhĩ 而nhi 有hữu 。 亦diệc 自tự 別biệt 。

章chương 。 前tiền 中trung 下hạ 種chủng 至chí 故cố 名danh 轉chuyển 齊tề 者giả 。

問vấn 。 前tiền 中trung 下hạ 品phẩm 既ký 不bất 相tương 續tục 。 何hà 名danh 轉chuyển 齊tề 。 答đáp 。 如như 修tu 道Đạo 位vị 中trung 品phẩm 種chủng 子tử 生sanh 中trung 現hiện 行hành 。 熏huân 成thành 種chủng 已dĩ 見kiến 道đạo 下hạ 種chủng 。 後hậu 念niệm 所sở 引dẫn 種chủng 子tử 起khởi 時thời 又hựu 成thành 中trung 品phẩm 。 與dữ 修tu 道Đạo 齊tề 。 下hạ 品phẩm 之chi 者giả 即tức 後hậu 滅diệt 修tu 。 望vọng 無Vô 學Học 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 言ngôn 齊tề 勝thắng 者giả 。 說thuyết 轉chuyển 成thành 者giả 應ưng 斷đoạn 不bất 續tục 者giả 。 說thuyết 彼bỉ 本bổn 中trung 者giả 。 捨xả 無vô 常thường 色sắc 自tự 類loại 之chi 中trung 品phẩm 下hạ 品phẩm 說thuyết 。 問vấn 。 轉chuyển 齊tề 二nhị 中trung 何hà 勝thắng 。 答đáp 。 轉chuyển 齊tề 者giả 勝thắng 。 一nhất 三tam 道đạo 之chi 種chủng 各các 別biệt 。 不bất 雜tạp 二nhị 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 所sở 修tu 無vô 漏lậu 轉chuyển 成thành 上thượng 品phẩm 。 以dĩ 為vi 佛Phật 故cố 。 若nhược 轉chuyển 滅diệt 者giả 。 三tam 大đại 劫kiếp 中trung 所sở 修tu 無vô 漏lậu 。 臨lâm 至chí 佛Phật 果Quả 悉tất 皆giai 捨xả 棄khí 。 理lý 為vi 不bất 可khả 。 轉chuyển 齊tề 之chi 家gia 亦diệc 復phục 不bất 違vi 經kinh 論luận 所sở 說thuyết 捨xả 劣liệt 無vô 漏lậu 。

章chương 。 令linh 有hữu 漏lậu 善thiện 感cảm 十thập 王vương 果quả 者giả 。

正chánh 感cảm 十thập 王vương 之chi 業nghiệp 。 地địa 前tiền 時thời 造tạo 。

章chương 。 聞văn 似tự 法pháp 義nghĩa 理lý 者giả 。

由do 不bất 親thân 證chứng 。 但đãn 識thức 心tâm 似tự 法pháp 似tự 義nghĩa 之chi 理lý 現hiện 也dã 。

章chương 。 知tri 法pháp 已dĩ 等đẳng 者giả 。

由do 前tiền 變biến 化hóa 似tự 法pháp 似tự 義nghĩa 故cố 。 而nhi 能năng 了liễu 知tri 諸chư 法pháp 色sắc 。 更cánh 勘khám 知tri 字tự 。

章chương 。 能năng 證chứng 智trí 起khởi 至chí 受thọ 用dụng 身thân 因nhân 者giả 。

即tức 能năng 證chứng 知tri 。 所sở 現hiện 相tướng 好hảo/hiếu 而nhi 熏huân 成thành 種chủng 。 及cập 重trọng/trùng 成thành 種chủng 後hậu 漸tiệm 增tăng 勝thắng 為vi 報báo 身thân 因nhân 。

章chương 。 所sở 證chứng 理lý 明minh 者giả 。

由do 所sở 證chứng 理lý 得đắc 明minh 淨tịnh 故cố 。 故cố 為vi 法Pháp 身thân 。

章chương 。 於ư 無vô 量lượng 煩phiền 惱não 。 至chí 亦diệc 無vô 疑nghi 故cố 者giả 。

於ư 彼bỉ 在tại 纏triền 及cập 於ư 出xuất 纏triền 。 二nhị 藏tạng 中trung 皆giai 見kiến 疑nghi 者giả 。 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 得đắc 二nhị 身thân 。

章chương 。 唯duy 獨độc 諸chư 佛Phật 法Pháp 福phước 成thành 第đệ 一nhất 體thể 者giả 。

以dĩ 此thử 教giáo 法pháp 獨độc 諸chư 佛Phật 法Pháp 有hữu 。 外ngoại 道đạo 等đẳng 無vô 。 所sở 以dĩ 持trì 者giả 福phước 德đức 能năng 成thành 第đệ 一nhất 體thể 也dã 。

章chương 。 餘dư 謂vị 受thọ 報báo 至chí 生sanh 因nhân 故cố 者giả 。

釋thích 頌tụng 餘dư 言ngôn 。 報báo 化hóa 二nhị 身thân 莊trang 嚴nghiêm 相tướng 好hảo 。 皆giai 生sanh 因nhân 生sanh 。

章chương 。 雖tuy 十thập 法pháp 行hành 至chí 略lược 不bất 說thuyết 餘dư 者giả 。

此thử 中trung 總tổng 意ý 。 十thập 種chủng 總tổng 能năng 為vi 三Tam 身Thân 因nhân 。 總tổng 受thọ 持trì 自tự 利lợi 演diễn 說thuyết 利lợi 他tha 。 勝thắng 故cố 偏thiên 說thuyết 。 此thử 中trung 又hựu 錯thác 。 地địa 字tự 應ưng 是thị 他tha 字tự 。 上thượng 脫thoát 利lợi 字tự 也dã 。 受thọ 處xứ 十thập 行hành 者giả 。 處xử 者giả 在tại 也dã 。 持trì 說thuyết 處xử 在tại 十thập 八bát 中trung 勝thắng 。

章chương 。 非phi 諸chư 種chủng 子tử 不bất 聞văn 緣duyên 者giả 。

為vi 不bất 取thủ 種chủng 子tử 而nhi 為vi 了liễu 因nhân 。 一nhất 不bất 能năng 聞văn 故cố 。 二nhị 不bất 緣duyên 故cố 。 唯duy 取thủ 現hiện 行hành 。 現hiện 行hành 能năng 聞văn 教giáo 受thọ 持trì 。 演diễn 說thuyết 為vi 因nhân 也dã 。 不bất 同đồng 生sanh 因nhân 。 生sanh 據cứ 親thân 生sanh 。 故cố 取thủ 種chủng 子tử 。

章chương 。 先tiên 菩Bồ 薩Tát 位vị 至chí 後hậu 方phương 下hạ 生sanh 者giả 。

先tiên 在tại 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 滿mãn 位vị 。 欲dục 成thành 正chánh 覺giác 。 先tiên 作tác 一nhất 身thân 。 在tại 都đô 史sử 多đa 天thiên 變biến 身thân 往vãng 彼bỉ 自tự 在tại 宮cung 中trung 。 自tự 在tại 宮cung 中trung 成thành 正chánh 覺giác 已dĩ 知tri 足túc 。 化hóa 身thân 即tức 下hạ 閻Diêm 浮Phù 亦diệc 成thành 正chánh 覺giác 。 法pháp 爾nhĩ 菩Bồ 薩Tát 要yếu 如như 是thị 也dã 。 然nhiên 未vị 見kiến 文văn 。

章chương 。 成thành 道Đạo 離ly 三tam 魔ma 者giả 。

煩phiền 惱não 。 死tử 。 蘊uẩn 三tam 種chủng 魔ma 也dã 。

章chương 。 降hàng 魔ma 伏phục 一nhất 者giả 。

天thiên 魔ma 也dã 。

章chương 。 離ly 之chi 別biệt 立lập 者giả 。

攝nhiếp 論luận 以dĩ 其kỳ 出xuất 家gia 與dữ 彼bỉ 苦khổ 行hạnh 成thành 道Đạo 別biệt 故cố 。 故cố 別biệt 離ly 出xuất 家gia 也dã 。 言ngôn 示thị 厭yếm 俗tục 者giả 。 釋thích 其kỳ 所sở 以dĩ 。

章chương 。 經kinh 依y 出xuất 家gia 至chí 合hợp 建kiến 立lập 者giả 。

經kinh 約ước 出xuất 家gia 本bổn 為vi 修tu 行hành 。 故cố 攝nhiếp 彼bỉ 論luận 出xuất 家gia 。

章chương 。 行hành 道Đạo 證chứng 果Quả 至chí 故cố 離ly 別biệt 者giả 。

經kinh 據cứ 行hành 道Đạo 。 證chứng 果Quả 降hàng 魔ma 三tam 種chủng 有hữu 別biệt 。 故cố 離ly 出xuất 降hàng 魔ma 。

章chương 。 說thuyết 在tại 人nhân 中trung 除trừ 成thành 佛Phật 身thân 者giả 。

人nhân 本bổn 有hữu 身thân 即tức 成thành 佛Phật 故cố 。 所sở 以dĩ 除trừ 之chi 。 但đãn 言ngôn 三tam 也dã 。

章chương 。 二nhị 最tối 後hậu 身thân 三tam 坐tọa 道Đạo 場Tràng 等đẳng 者giả 。

餘dư 經kinh 論luận 言ngôn 最tối 後hậu 道Đạo 場Tràng 皆giai 唯duy 在tại 佛Phật 。

章chương 。 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 觀quán 其kỳ 真chân 理lý 者giả 。

菩Bồ 薩Tát 等đẳng 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 證chứng 真chân 理lý 時thời 。 名danh 見kiến 佛Phật 身thân 。

章chương 。 其kỳ 深thâm 除trừ 者giả 。

有hữu 本bổn 除trừ 字tự 為vi 微vi 字tự 者giả 。 悞ngộ 。 煩phiền 惱não 體thể 總tổng 盡tận 。 何hà 得đắc 言ngôn 微vi 。

章chương 。 若nhược 望vọng 化hóa 身thân 一nhất 因nhân 二nhị 果quả 者giả 。

俱câu 前tiền 位vị 種chủng 名danh 云vân 一nhất 因nhân 。 正chánh 果quả 殘tàn 果quả 名danh 為vi 二nhị 果quả 。 問vấn 。 豈khởi 可khả 化hóa 身thân 不bất 由do 金kim 剛cang 定định 前tiền 無vô 漏lậu 種chủng 引dẫn 。 而nhi 不bất 取thủ 彼bỉ 為vi 引dẫn 因nhân 。 答đáp 。 談đàm 實thật 化hóa 身thân 初sơ 起khởi 之chi 時thời 。 亦diệc 由do 彼bỉ 引dẫn 。 以dĩ 後hậu 類loại 所sở 現hiện 之chi 身thân 。 俱câu 依y 現hiện 在tại 種chủng 子tử 為vi 因nhân 。 金kim 剛cang 前tiền 時thời 亦diệc 已dĩ 無vô 故cố 。 今kim 據cứ 長trường 時thời 多đa 分phần 說thuyết 也dã 。

章chương 。 他tha 受thọ 用dụng 變biến 化hóa 通thông 共cộng 不bất 共cộng 者giả 。

望vọng 所sở 化hóa 生sanh 。 所sở 現hiện 之chi 身thân 。 名danh 共cộng 不bất 共cộng 。 若nhược 多đa 有hữu 情tình 屬thuộc 一nhất 佛Phật 者giả 。 此thử 化hóa 身thân 名danh 為vi 不bất 共cộng 。 若nhược 一nhất 有hữu 情tình 屬thuộc 多đa 佛Phật 者giả 。 其kỳ 所sở 現hiện 身thân 。 名danh 之chi 為vi 共cộng 。 即tức 百bách 千thiên 佛Phật 共cộng 化hóa 一nhất 生sanh 。 百bách 千thiên 佛Phật 身thân 。 共cộng 在tại 一nhất 處xứ 。 而nhi 似tự 一nhất 身thân 。 不bất 相tương 障chướng 礙ngại 。 談đàm 實thật 各các 別biệt 。 如như 眾chúng 燈đăng 明minh 遍biến 似tự 一nhất 身thân 。 名danh 之chi 為vi 共cộng 。

章chương 。 正chánh 智trí 正chánh 為vi 法Pháp 身thân 了liễu 因nhân 餘dư 二nhị 助trợ 等đẳng 者giả 。

此thử 中trung 二nhị 智trí 。 望vọng 彼bỉ 三Tam 身Thân 因nhân 果quả 通thông 說thuyết 。 若nhược 唯duy 約ước 因nhân 者giả 。 且thả 如như 初Sơ 地Địa 前tiền 證chứng 真Chân 如Như 理lý 。 名danh 為vi 法Pháp 身thân 。 後hậu 得đắc 未vị 起khởi 。 如như 何hà 後hậu 得đắc 名danh 之chi 助trợ 也dã 。 若nhược 唯duy 果quả 者giả 。 果quả 無vô 加gia 行hành 。 如như 何hà 為vi 化hóa 助trợ 因nhân 。 以dĩ 此thử 故cố 知tri 。 因nhân 果quả 通thông 說thuyết 。

章chương 。 行hành 應ưng 得đắc 故cố 者giả 。

由do 行hành 其kỳ 行hành 應ưng 證chứng 也dã 。 有hữu 本bổn 化hóa 字tự 。 誤ngộ 。

章chương 。 菩Bồ 提Đề 心tâm 者giả 。

欲dục 願nguyện 也dã 。

章chương 。 界giới 圓viên 滿mãn 因nhân 者giả 。

界giới 者giả 果quả 也dã 。

章chương 。 說thuyết 此thử 三tam 因nhân 各các 感cảm 三Tam 身Thân 者giả 。

即tức 一nhất 一nhất 因nhân 能năng 招chiêu 三Tam 身Thân 。

章chương 。 無vô 著trước 釋thích 至chí 欲dục 願nguyện 等đẳng 者giả 。

乍sạ 觀quán 此thử 文văn 為vi 言ngôn 釋thích 此thử 。 云vân 何hà 住trụ 等đẳng 問vấn 詞từ 尅khắc 實thật 釋thích 。 彼bỉ 經kinh 答đáp 詞từ 如như 是thị 住trụ 等đẳng 。

章chương 。 彼bỉ 經kinh 宗tông 至chí 亦diệc 受thọ 用dụng 因nhân 者giả 。

彼bỉ 經kinh 宗tông 說thuyết 。 此thử 三tam 種chủng 為vi 法Pháp 身thân 因nhân 。 然nhiên 彼bỉ 經kinh 中trung 亦diệc 說thuyết 福phước 智trí 二nhị 相tương/tướng 法Pháp 身thân 。 此thử 三tam 亦diệc 可khả 為vi 報báo 身thân 因nhân 也dã 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 經kinh 中trung 福phước 智trí 二nhị 相tương/tướng 法Pháp 身thân 。 以dĩ 何hà 為vi 因nhân 。

章chương 。 方phương 便tiện 能năng 起khởi 作tác 利lợi 益ích 無vô 盡tận 者giả 。

中trung 言ngôn 說thuyết 他tha 受thọ 化hóa 身thân 起khởi 方phương 便tiện 利lợi 益ích 有hữu 情tình 。 以dĩ 三tam 為vi 因nhân 。 亦diệc 復phục 無vô 失thất 。 然nhiên 文văn 錯thác 。 應ưng 勘khám 餘dư 本bổn 。

章chương 。 然nhiên 親thân 得đắc 者giả 法Pháp 身thân 即tức 非phi 者giả 。

報báo 化hóa 二nhị 身thân 於ư 四tứ 因nhân 中trung 通thông 親thân 非phi 親thân 。 法pháp 唯duy 非phi 親thân 。 故cố 別biệt 簡giản 中trung 。

章chương 。 嚴nghiêm 淨tịnh 佛Phật 土độ 。 皆giai 三Tam 身Thân 因nhân 者giả 。

即tức 無vô 垢cấu 稱xưng 經kinh 。 說thuyết 六Lục 波Ba 羅La 蜜Mật 。 四tứ 攝nhiếp 法pháp 等đẳng 皆giai 淨tịnh 土độ 因nhân 。 此thử 因nhân 亦diệc 即tức 三Tam 身Thân 因nhân 也dã 。 如như 彼bỉ 疏sớ/sơ 說thuyết 。

章chương 。 是thị 故cố 處xứ 處xứ 如như 如như 方phương 便tiện 者giả 。

化hóa 身thân 處xứ 處xứ 轉chuyển 於ư 法Pháp 輪luân 。 即tức 是thị 證chứng 真Chân 如Như 之chi 方phương 便tiện 也dã 。 或hoặc 可khả 化hóa 身thân 是thị 如như 如như 方phương 便tiện 因nhân 也dã 。

章chương 。 與dữ 智trí 冥minh 合hợp 者giả 。

智trí 字tự 錯thác 也dã 。 合hợp 是thị 理lý 字tự 。 或hoặc 是thị 真chân 字tự 。 或hoặc 與dữ 字tự 上thượng 脫thoát 理lý 字tự 也dã 。 勘khám 餘dư 本bổn 也dã 。

章chương 。 此thử 顯hiển 等đẳng 流lưu 者giả 。

即tức 報báo 身thân 也dã 。 法Pháp 身thân 流lưu 故cố 即tức 此thử 法Pháp 身thân 。 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 亦diệc 名danh 法Pháp 身thân 。 故cố 得đắc 等đẳng 流lưu 分phần/phân 。 或hoặc 相tương 續tục 故cố 名danh 為vi 等đẳng 流lưu 。

章chương 。 受thọ 法Pháp 身thân 聖thánh 財tài 最tối 增tăng 勝thắng 故cố 者giả 。

此thử 會hội 意ý 云vân 。 自tự 受thọ 用dụng 身thân 。 受thọ 用dụng 聖thánh 財tài 最tối 勝thắng 。 故cố 名danh 為vi 自tự 利lợi 也dã 。 他tha 受thọ 用dụng 身thân 令linh 他tha 受thọ 用dụng 聖thánh 財tài 勝thắng 故cố 。 受thọ 用dụng 財tài 等đẳng 。 故cố 從tùng 自tự 受thọ 用dụng 亦diệc 利lợi 他tha 攝nhiếp 。 思tư 之chi 。

章chương 。 然nhiên 能năng 證chứng 因nhân 至chí 假giả 說thuyết 差sai 別biệt 者giả 。

從tùng 能năng 證chứng 因nhân 。 假giả 說thuyết 法Pháp 身thân 為vi 差sai 別biệt 也dã 。

章chương 。 不bất 由do 依y 止chỉ 無vô 差sai 別biệt 故cố 者giả 。

但đãn 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 及cập 於ư 業nghiệp 因nhân 。 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 得đắc 無vô 異dị 名danh 。 不bất 據cứ 依y 止chỉ 無vô 差sai 別biệt 故cố 。 名danh 為vi 無vô 異dị 。

章chương 。 無vô 量lượng 依y 止chỉ 差sai 別biệt 轉chuyển 故cố 者giả 。

此thử 解giải 不bất 得đắc 約ước 依y 止chỉ 說thuyết 無vô 異dị 所sở 以dĩ 。

章chương 。 初Sơ 地Địa 自tự 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 一nhất 盧lô 舍xá 那na 者giả 。

十Thập 地Địa 所sở 見kiến 皆giai 名danh 盧lô 舍xá 那na 。 今kim 言ngôn 盧lô 舍xá 那na 者giả 。 即tức 是thị 梵Phạm 網võng 經kinh 言ngôn 。 我ngã 今kim 盧lô 舍xá 那na 也dã 。 然nhiên 准chuẩn 彼bỉ 經kinh 。 言ngôn 盧lô 舍xá 那na 是thị 二Nhị 地Địa 菩Bồ 薩Tát 所sở 見kiến 。 言ngôn 千thiên 世thế 界giới 等đẳng 。 應ưng 撿kiểm 彼bỉ 文văn 。

法pháp 苑uyển 義nghĩa 林lâm 章chương 決quyết 擇trạch 記ký 下hạ 末mạt (# 終chung )#