台Thai 宗Tông 十Thập 類Loại 因Nhân 革Cách 論Luận 卷quyển 第đệ 四tứ

壽thọ 量lượng 論luận 第đệ 九cửu

總tổng 篇thiên 上thượng

論luận 曰viết 。 佛Phật 身thân 無vô 為vi 。 不bất 墮đọa 諸chư 數số 。 則tắc 佛Phật 固cố 不bất 可khả 以dĩ 數số 量lượng 求cầu 也dã 。 云vân 云vân 自tự 彼bỉ 。 於ư 我ngã 何hà 為vi 。 而nhi 尚thượng 得đắc 以dĩ 名danh 相tướng 論luận 乎hồ 夫phu 。 是thị 則tắc 佛Phật 本bổn 無vô 身thân 。 無vô 壽thọ 無vô 量lượng 而nhi 可khả 說thuyết 示thị 也dã 。 矧# 以dĩ 凡phàm 地địa 情tình 量lượng 分phân 別biệt 。 諸chư 佛Phật 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 其kỳ 不bất 可khả 論luận 而nhi 得đắc 辨biện 而nhi 知tri 也dã 亦diệc 明minh 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 。 此thử 特đặc 佛Phật 本bổn 住trụ 法pháp 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦Đế 。 不bất 可khả 說thuyết 一nhất 途đồ 爾nhĩ 。 若nhược 乃nãi 全toàn 體thể 起khởi 用dụng 。 普phổ 應ưng 群quần 機cơ 。 隨tùy 順thuận 世thế 間gian 。 於ư 無vô 身thân 壽thọ 。 現hiện 有hữu 身thân 壽thọ 。 施thí 於ư 應ưng 迹tích 。 寄ký 諸chư 名danh 言ngôn 。 亦diệc 何hà 往vãng 而nhi 不bất 可khả 哉tai 。 故cố 一nhất 家gia 壽thọ 量lượng 之chi 說thuyết 。 該cai 於ư 三Tam 身Thân 。 三Tam 身Thân 應ưng 於ư 四tứ 教giáo 。 四tứ 教giáo 機cơ 別biệt 。 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 體thể 同đồng 用dụng 殊thù 。 身thân 說thuyết 亦diệc 異dị 。 故cố 三Tam 身Thân 有hữu 事sự 理lý 修tu 性tánh 體thể 用dụng 開khai 合hợp 法pháp 相tướng 之chi 別biệt 。 而nhi 壽thọ 量lượng 亦diệc 有hữu 通thông 別biệt 進tiến 否phủ/bĩ 名danh 義nghĩa 之chi 殊thù 。 播bá 諸chư 章chương 疏sớ/sơ 。 則tắc 六lục 能năng 四tứ 句cú 。 文văn 各các 異dị 釋thích 。 歷lịch 乎hồ 時thời 教giáo 。 則tắc 五ngũ 時thời 教giáo 主chủ 。 相tương/tướng 復phục 殊thù 品phẩm 。 至chí 於ư 應ưng 相tương 勝thắng 劣liệt 。 身thân 土thổ/độ 感cảm 應ứng 。 言ngôn 迹tích 既ký 彰chương 。 則tắc 辨biện 論luận 形hình 焉yên 。 辨biện 論luận 生sanh 於ư 異dị 見kiến 。 故cố 宗tông 途đồ 之chi 說thuyết 不bất 齊tề 。 雖tuy 不bất 能năng 齊tề 。 而nhi 是thị 是thị 非phi 非phi 。 要yếu 有hữu 定định 論luận 。 然nhiên 則tắc 一nhất 宗tông 說thuyết 而nhi 歸quy 至chí 當đương 者giả 。 必tất 藉tạ 夫phu 論luận 辨biện 。 今kim 試thí 略lược 以dĩ 諸chư 例lệ 論luận 之chi 。

別biệt 例lệ 中trung

右hữu 壽thọ 量lượng 類loại 文văn 。 總tổng 八bát 十thập 有hữu 七thất 。 言ngôn 四tứ 佛Phật 身thân 相tướng 機cơ 見kiến 體thể 用dụng 同đồng 異dị 者giả 十thập 六lục 。 言ngôn 三Tam 身Thân 壽thọ 量lượng 身thân 說thuyết 不bất 同đồng 者giả 二nhị 十thập 。 言ngôn 諸chư 身thân 開khai 合hợp 者giả 九cửu 。 言ngôn 六lục 能năng 四tứ 句cú 釋thích 量lượng 無vô 量lượng 者giả 十thập 五ngũ 。 言ngôn 應ưng 相tương 勝thắng 劣liệt 者giả 十thập 。 言ngôn 五ngũ 時thời 教giáo 主chủ 兼kiêm 淨tịnh 土độ 應ưng 相tương/tướng 者giả 十thập 一nhất 。 言ngôn 身thân 土thổ/độ 感cảm 應ứng 者giả 六lục 。 凡phàm 七thất 例lệ 。

四tứ 佛Phật 身thân 相tướng 機cơ 見kiến 體thể 用dụng 同đồng 異dị 例lệ (# 一nhất 。 三tam 。 五ngũ 。 六lục 。 七thất 。 八bát 。 九cửu 。 十thập 三tam 。 十thập 四tứ 。 三tam 十thập 五ngũ 。 三tam 十thập 六lục 。 三tam 十thập 八bát 。 三tam 十thập 九cửu 。 四tứ 十thập 一nhất 。 四tứ 十thập 二nhị 。 五ngũ 十thập 一nhất )# 。

論luận 曰viết 。 自tự 佛Phật 言ngôn 之chi 。 由do 三Tam 身Thân 而nhi 應ưng 四tứ 教giáo 。 自tự 機cơ 言ngôn 之chi 。 由do 四tứ 佛Phật 而nhi 見kiến 三Tam 身Thân 。 蓋cái 三Tam 身Thân 乃nãi 如Như 來Lai 圓viên 證chứng 。 是thị 為vi 三tam 德đức 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 。 未vị 起khởi 化hóa 前tiền 。 合hợp 為vi 法Pháp 身thân 是thị 也dã 。 義nghĩa 須tu 先tiên 明minh 。 今kim 從tùng 文văn 始thỉ 。 且thả 以dĩ 四tứ 佛Phật 。 而nhi 為vi 首thủ 論luận 。 夫phu 佛Phật 本bổn 於ư 無vô 身thân 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 身thân 定định 。 原nguyên 於ư 無vô 相tướng 。 故cố 不bất 可khả 以dĩ 相tương 見kiến 。 尚thượng 無vô 一nhất 法pháp 可khả 取thủ 。 豈khởi 得đắc 以dĩ 四tứ 佛Phật 而nhi 言ngôn 乎hồ 。 特đặc 由do 機cơ 教giáo 相tương/tướng 扣khấu 。 感cảm 應ứng 斯tư 彰chương 一nhất 期kỳ 化hóa 迹tích 。 故cố 四tứ 教giáo 應ưng 相tương/tướng 。 於ư 是thị 所sở 以dĩ 形hình 焉yên 。 如như 文văn 明minh 四tứ 佛Phật 成thành 道Đạo 。 自tự 覺giác 覺giác 它# 。 以dĩ 至chí 轉chuyển 法Pháp 輪luân 。 入nhập 涅Niết 槃Bàn 相tương/tướng 。 即tức 八bát 相tương/tướng 之chi 三tam 。 或hoặc 圓viên 見kiến 一nhất 一nhất 皆giai 八bát 相tương/tướng 者giả 。 佛Phật 果Quả 之chi 事sự 備bị 矣hĩ 。 而nhi 文văn 出xuất 四tứ 佛Phật 壽thọ 命mạng 。 常thường 無vô 常thường 異dị 。 及cập 四tứ 教giáo 相tướng 好hảo 之chi 別biệt 。 其kỳ 所sở 以dĩ 異dị 相tướng 亦diệc 明minh 矣hĩ 。 然nhiên 則tắc 所sở 見kiến 者giả 應ưng 也dã 。 能năng 見kiến 者giả 機cơ 也dã 。 故cố 復phục 出xuất 四tứ 教giáo 。 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 。 大đại 略lược 文văn 相tương/tướng 。 不bất 過quá 如như 此thử 。 今kim 姑cô 約ước 六lục 義nghĩa 四tứ 難nan 以dĩ 論luận 之chi 。 何hà 謂vị 六lục 義nghĩa 。 曰viết 機cơ 應ưng 。 曰viết 揀giản 判phán 。 曰viết 境cảnh 本bổn 。 曰viết 本bổn 迹tích 。 曰viết 當đương 分phần/phân 跨khóa 節tiết 。 曰viết 體thể 用dụng 。 所sở 以dĩ 機cơ 應ưng 者giả 。 然nhiên 應ưng 本bổn 無vô 殊thù 。 機cơ 見kiến 自tự 異dị 。 機cơ 雖tuy 見kiến 異dị 。 應ưng 相tương/tướng 常thường 同đồng 。 故cố 以dĩ 應ưng 從tùng 機cơ 。 應ưng 相tương/tướng 亦diệc 別biệt 。 以dĩ 機cơ 從tùng 應ưng 。 機cơ 見kiến 亦diệc 融dung 。 故cố 曰viết 祇kỳ 是thị 一nhất 身thân 。 四tứ 見kiến 不bất 同đồng 。 此thử 則tắc 機cơ 應ưng 之chi 論luận 也dã 。 夫phu 既ký 約ước 機cơ 。 四tứ 相tương/tướng 有hữu 異dị 。 教giáo 門môn 揀giản 判phán 。 義nghĩa 乃nãi 多đa 途đồ 。 謂vị 小tiểu 衍diễn 則tắc 相tương/tướng 無vô 相tướng 殊thù 。 約ước 偏thiên 圓viên 則tắc 曲khúc 直trực 之chi 異dị 。 如như 文văn 云vân 云vân 。 准chuẩn 此thử 以dĩ 明minh 。 則tắc 四tứ 教giáo 迭điệt 論luận 。 次thứ 第đệ 勝thắng 劣liệt 。 真chân 中trung 事sự 理lý 。 見kiến 相tương/tướng 差sai 殊thù 。 此thử 則tắc 揀giản 判phán 之chi 論luận 也dã 。 又hựu 以dĩ 境cảnh 本bổn 言ngôn 之chi 。 則tắc 四tứ 教giáo 之chi 身thân 。 雖tuy 皆giai 三tam 密mật 。 約ước 身thân 從tùng 土thổ/độ 。 本bổn 自tự 同đồng 居cư 。 則tắc 曰viết 以dĩ 三tam 藏tạng 如Như 來Lai 。 而nhi 為vi 境cảnh 本bổn 。 於ư 色sắc 相tướng 上thượng 。 四tứ 見kiến 不bất 同đồng 。 境cảnh 本bổn 雖tuy 爾nhĩ 。 本bổn 迹tích 不bất 然nhiên 。 故cố 約ước 應ưng 邊biên 。 從tùng 實thật 而nhi 論luận 。 則tắc 本bổn 圓viên 迹tích 偏thiên 。 如như 曰viết 前tiền 三tam 權quyền 果quả 。 本bổn 是thị 圓viên 佛Phật 。 垂thùy 為vi 三tam 迹tích 。 此thử 則tắc 境cảnh 本bổn 。 本bổn 迹tích 之chi 辨biện 也dã 。 然nhiên 則tắc 此thử 皆giai 當đương 分phân 之chi 身thân 。 故cố 有hữu 四tứ 佛Phật 四tứ 見kiến 之chi 別biệt 。 若nhược 約ước 法pháp 華hoa 開khai 顯hiển 跨khóa 節tiết 而nhi 言ngôn 。 則tắc 三tam 藏tạng 劣liệt 應ưng 。 尚thượng 是thị 圓viên 佛Phật 。 況huống 通thông 別biệt 乎hồ 。 故cố 曰viết 若nhược 開khai 方phương 便tiện 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 即tức 向hướng 身thân 是thị 圓viên 常thường 之chi 身thân 。 雖tuy 然nhiên 文văn 示thị 當đương 分phần/phân 。 無vô 非phi 圓viên 實thật 。 猶do 是thị 會hội 偏thiên 歸quy 圓viên 之chi 意ý 。 若nhược 約ước 實thật 意ý 。 而nhi 論luận 體thể 用dụng 。 則tắc 不bất 唯duy 體thể 同đồng 一nhất 佛Phật 。 而nhi 亦diệc 用dụng 均quân 四tứ 殊thù 。 亦diệc 猶do 約ước 法pháp 。 既ký 開khai 三tam 教giáo 。 無vô 非phi 秘bí 妙diệu 。 是thị 則tắc 三tam 佛Phật 。 亦diệc 皆giai 妙diệu 權quyền 。 故cố 曰viết 若nhược 得đắc 實thật 意ý 。 方phương 知tri 四tứ 佛Phật 體thể 同đồng 用dụng 殊thù 。 此thử 則tắc 六lục 義nghĩa 之chi 論luận 也dã 。 何hà 謂vị 四tứ 難nạn/nan 。 曰viết 四tứ 佛Phật 成thành 道Đạo 。 曰viết 通thông 教giáo 合hợp 身thân 。 曰viết 亦diệc 通thông 佛Phật 収thâu 。 曰viết 入nhập 見kiến 尊tôn 特đặc 。 所sở 以dĩ 初sơ 難nạn/nan 者giả 。 此thử 由do 昔tích 人nhân 嘗thường 有hữu 難nạn/nan 曰viết 。 大đại 小tiểu 二nhị 始thỉ 佛Phật 。 固cố 各các 有hữu 成thành 道Đạo 之chi 處xứ 。 敢cảm 問vấn 通thông 佛Phật 。 何hà 處xứ 成thành 道Đạo 。 (# 云vân 云vân )# 彼bỉ 因nhân 答đáp 曰viết 。 祇kỳ 一nhất 佛Phật 成thành 道Đạo 。 四tứ 見kiến 不bất 同đồng 。 何hà 必tất 一nhất 一nhất 約ước 處xứ 難nạn/nan 邪tà 。 彼bỉ 作tác 是thị 答đáp 。 自tự 謂vị 獨độc 拔bạt 之chi 見kiến 。 殊thù 不bất 知tri 其kỳ 難nạn 猶do 在tại 。 今kim 應ưng 更cánh 問vấn 。 通thông 機cơ 復phục 於ư 何hà 地địa 見kiến 成thành 佛Phật 邪tà 。 故cố 知tri 義nghĩa 猶do 未vị 盡tận 。 以dĩ 今kim 言ngôn 之chi 成thành 道Đạo 機cơ 見kiến 之chi 說thuyết 。 固cố 不bất 可khả 易dị 。 要yếu 知tri 通thông 機cơ 。 初sơ 見kiến 成thành 道Đạo 。 雖tuy 非phi 二nhị 始thỉ 顯hiển 教giáo 之chi 數số 。 不bất 妨phương 此thử 機cơ 。 於ư 鹿lộc 苑uyển 時thời 。 有hữu 密mật 見kiến 者giả 。 作tác 此thử 答đáp 之chi 。 庶thứ 亦diệc 可khả 矣hĩ 。 其kỳ 次thứ 難nạn/nan 者giả 。 出xuất 於ư 通thông 佛Phật 。 有hữu 所sở 謂vị 帶đái 比Bỉ 丘Khâu 像tượng 。 現hiện 尊tôn 特đặc 身thân 。 又hựu 曰viết 。 丈trượng 六lục 尊tôn 特đặc 合hợp 身thân 佛Phật 。 雙song 住trụ 真chân 中trung 。 故cố 有hữu 合hợp 身thân 之chi 義nghĩa 。 因nhân 有hữu 兩lưỡng 宗tông 論luận 。 以dĩ 須tu 現hiện 不bất 須tu 現hiện 者giả 。 今kim 謂vị 此thử 義nghĩa 頗phả 涉thiệp 宗tông 旨chỉ 。 至chí 下hạ 論luận 宗tông 。 始thỉ 可khả 究cứu 本bổn 。 今kim 置trí 其kỳ 諸chư 。 姑cô 約ước 合hợp 義nghĩa 。 折chiết 中trung 其kỳ 說thuyết 。 則tắc 現hiện 不bất 現hiện 。 自tự 當đương 知tri 爾nhĩ 。 彼bỉ 云vân 合hợp 者giả 。 蓋cái 言ngôn 一nhất 身thân 雙song 現hiện 兩lưỡng 相tương/tướng 。 非phi 謂vị 即tức 劣liệt 是thị 勝thắng 名danh 之chi 為vi 合hợp 。 今kim 則tắc 不bất 然nhiên 。 祇kỳ 一nhất 佛Phật 身thân 。 二nhị 見kiến 不bất 同đồng 。 義nghĩa 之chi 如như 合hợp 共cộng 義nghĩa 。 帶đái 義nghĩa 亦diệc 然nhiên 。 何hà 必tất 須tu 現hiện 然nhiên 後hậu 為vi 合hợp 哉tai 。 若nhược 如như 彼bỉ 說thuyết 。 是thị 殆đãi 以dĩ 兒nhi 戲hí 。 論luận 佛Phật 身thân 相tướng 。 惟duy 識thức 者giả 斷đoạn 焉yên 。 又hựu 其kỳ 次thứ 難nạn/nan 者giả 。 蓋cái 霅# 川xuyên 。 嘗thường 以dĩ 輔phụ 行hành 及cập 觀quán 經kinh 等đẳng 。 亦diệc 通thông 佛Phật 収thâu 。 以dĩ 難nạn/nan 四tứ 明minh 淨tịnh 土độ 教giáo 主chủ 非phi 尊tôn 特đặc 者giả 。 四tứ 明minh 以dĩ 謂vị 指chỉ 四tứ 十thập 八bát 願nguyện 經kinh 焉yên 。 今kim 謂vị 。 四tứ 明minh 凡phàm 所sở 議nghị 論luận 。 率suất 皆giai 正chánh 當đương 。 白bạch 玉ngọc 微vi 瑕hà 。 唯duy 在tại 指chỉ 經kinh 一nhất 事sự 。 不bất 然nhiên 則tắc 的đích 指chỉ 何hà 經kinh 耶da 。 此thử 唯duy 憲hiến 章chương 。 頗phả 得đắc 指chỉ 文văn 之chi 實thật 。 委ủy 如như 彼bỉ 文văn 。 自tự 昔tích 共cộng 取thủ 。 今kim 從tùng 之chi 也dã 。 至chí 於ư 入nhập 見kiến 尊tôn 特đặc 。 所sở 以dĩ 難nạn/nan 者giả 。 本bổn 二Nhị 乘Thừa 於ư 方Phương 等Đẳng 被bị 彈đàn 斥xích 故cố 。 轉chuyển 藏tạng 成thành 通thông 。 既ký 入nhập 衍diễn 門môn 。 得đắc 見kiến 尊tôn 特đặc 。 有hữu 異dị 一nhất 家gia 真chân 中trung 義nghĩa 者giả 。 今kim 謂vị 見kiến 有hữu 分phần/phân 見kiến 。 有hữu 非phi 分phần/phân 見kiến 。 此thử 蓋cái 非phi 分phần/phân 見kiến 者giả 也dã 。 以dĩ 彈đàn 斥xích 故cố 。 須tu 加gia 被bị 見kiến 。 以dĩ 非phi 分phần/phân 故cố 。 出xuất 仍nhưng 見kiến 劣liệt 。 故cố 不bất 應ưng 以dĩ 真chân 中trung 分phần/phân 見kiến 者giả 。 為vi 妨phương 二nhị 識thức 進tiến 退thoái 。 委ủy 如như 後hậu 辨biện 。 於ư 此thử 亦diệc 應ưng 論luận 真chân 中trung 感cảm 應ứng 等đẳng 相tương/tướng 。 義nghĩa 在tại 後hậu 例lệ 。 此thử 得đắc 置trí 之chi 。

三Tam 身Thân 壽thọ 量lượng 身thân 說thuyết 不bất 同đồng 例lệ (# 四tứ 。 二nhị 十thập 。 廿# 一nhất 。 二nhị 十thập 二nhị 。 廿# 五ngũ 。 廿# 六lục 。 三tam 十thập 。 三tam 十thập 一nhất 。 三tam 十thập 二nhị 。 三tam 十thập 四tứ 。 六lục 十thập 。 五ngũ 十thập 八bát 。 六lục 十thập 九cửu 。 六lục 十thập 一nhất 。 六lục 十thập 二nhị 。 六lục 十thập 七thất 。 七thất 十thập 。 七thất 十thập 一nhất 。 七thất 十thập 三tam 。 八bát 十thập 三tam )# 。

論luận 曰viết 。 夫phu 三Tam 身Thân 者giả 。 壽thọ 量lượng 之chi 本bổn 也dã 。 故cố 量lượng 非phi 身thân 。 無vô 以dĩ 極cực 其kỳ 致trí 。 身thân 非phi 量lượng 。 無vô 以dĩ 盡tận 其kỳ 相tương/tướng 。 然nhiên 欲dục 明minh 壽thọ 量lượng 。 則tắc 必tất 約ước 三Tam 身Thân 。 以dĩ 示thị 大đại 體thể 。 但đãn 三Tam 身Thân 之chi 義nghĩa 。 大đại 有hữu 所sở 關quan 。 壽thọ 量lượng 之chi 言ngôn 。 名danh 有hữu 通thông 別biệt 故cố 。 於ư 是thị 有hữu 體thể 性tánh 焉yên 。 有hữu 法pháp 相tướng 焉yên 。 有hữu 所sở 住trụ 理lý 焉yên 。 有hữu 壽thọ 量lượng 文văn 焉yên 。 有hữu 身thân 相tướng 焉yên 。 有hữu 說thuyết 默mặc 焉yên 。 有hữu 宗tông 途đồ 論luận 焉yên 。 是thị 不bất 可khả 不bất 明minh 之chi 也dã 。 何hà 謂vị 體thể 性tánh 。 即tức 文văn 有hữu 曰viết 。 二nhị 者giả 從tùng 體thể 。 三Tam 身Thân 相tương/tướng 即tức 。 無vô 暫tạm 離ly 時thời 。 又hựu 曰viết 。 若nhược 其kỳ 相tương/tướng 即tức 。 俱câu 說thuyết 俱câu 不bất 說thuyết 。 此thử 皆giai 約ước 體thể 性tánh 以dĩ 言ngôn 之chi 。 故cố 三Tam 身Thân 舉cử 一nhất 即tức 三tam 。 全toàn 三tam 是thị 一nhất 。 不bất 縱túng/tung 不bất 橫hoạnh/hoành 。 不bất 並tịnh 不bất 別biệt 也dã 。 何hà 謂vị 法pháp 相tướng 。 不bất 出xuất 事sự 理lý 修tu 性tánh 體thể 用dụng 等đẳng 別biệt 。 即tức 法Pháp 身thân 理lý 也dã 。 性tánh 也dã 。 報báo 應ứng 事sự 也dã 。 修tu 也dã 。 又hựu 法pháp 報báo 為vi 理lý 。 應ứng 用dụng 屬thuộc 事sự 。 智trí 合hợp 於ư 法pháp 。 名danh 為vi 體thể 。 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 。 名danh 為vi 用dụng 。 體thể 則tắc 為vi 真chân 。 用dụng 則tắc 為vi 應ưng 。 故cố 合hợp 唯duy 二nhị 身thân 三tam 身thân 。 既ký 其kỳ 體thể 一nhất 。 法pháp 相tướng 亦diệc 不bất 分phân 而nhi 分phần/phân 。 一nhất 往vãng 雖tuy 然nhiên 。 通thông 論luận 非phi 例lệ 。 (# 云vân 云vân )# 又hựu 報báo 有hữu 自tự 報báo 。 有hữu 它# 報báo 。 名danh 雖tuy 通thông 它# 。 實thật 唯duy 局cục 自tự 。 故cố 文văn 釋thích 三Tam 身Thân 。 報báo 但đãn 約ước 智trí 。 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。 但đãn 智trí 德đức 勝thắng 應ưng 。 莫mạc 非phi 實thật 因nhân 所sở 克khắc 。 故cố 通thông 得đắc 名danh 報báo 應ứng 。 由do 從tùng 機cơ 所sở 現hiện 故cố 。 復phục 名danh 它# 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 修tu 性tánh 不bất 妨phương 體thể 用dụng 。 體thể 用dụng 不bất 妨phương 修tu 性tánh 。 但đãn 觀quán 報báo 智trí 。 合hợp 於ư 何hà 身thân 。 以dĩ 分phần/phân 二nhị 義nghĩa 。 非phi 謂vị 合hợp 自tự 它# 為vi 一nhất 報báo 身thân 。 離ly 報báo 身thân 而nhi 為vi 體thể 用dụng 也dã 。 若nhược 以dĩ 它# 報báo 。 定định 屬thuộc 報báo 身thân 。 則tắc 應ứng 用dụng 唯duy 劣liệt 。 徧biến 應ưng 義nghĩa 不bất 成thành 。 若nhược 應ưng 兼kiêm 勝thắng 劣liệt 。 則tắc 它# 報báo 徒đồ 張trương 。 其kỳ 妨phương 匪phỉ 一nhất 。 又hựu 自tự 昔tích 謂vị 。 報báo 有hữu 上thượng 冥minh 下hạ 契khế 。 故cố 兼kiêm 自tự 它# 者giả 不bất 然nhiên 。 是thị 亦diệc 祇kỳ 約ước 自tự 報báo 之chi 智trí 。 以dĩ 論luận 冥minh 契khế 。 故cố 曰viết 報báo 身thân 智trí 慧tuệ 上thượng 冥minh 下hạ 契khế 。 若nhược 也dã 它# 報báo 下hạ 契khế 則tắc 局cục 。 何hà 由do 通thông 應ưng 勝thắng 劣liệt 乎hồ 。 其kỳ 非phi 略lược 爾nhĩ 。 但đãn 深thâm 窮cùng 它# 報báo 根căn 乎hồ 理lý 智trí 。 故cố 未vị 始thỉ 敻# 殊thù 也dã 。 何hà 謂vị 為vi 所sở 住trụ 理lý 。 即tức 文văn 有hữu 曰viết 。 丈trượng 六lục 身thân 佛Phật 。 住trụ 真Chân 諦Đế 等đẳng 。 是thị 亦diệc 一nhất 往vãng 。 從tùng 教giáo 有hữu 四tứ 。 實thật 唯duy 三Tam 身Thân 。 住trụ 三tam 諦đế 理lý 。 又hựu 以dĩ 真chân 中trung 感cảm 應ứng 言ngôn 之chi 。 則tắc 所sở 住trụ 唯duy 二nhị 。 蓋cái 以dĩ 教giáo 從tùng 理lý 。 亦diệc 從tùng 於ư 應ưng 。 唯duy 二nhị 應ưng 故cố 也dã 。 何hà 謂vị 為vi 壽thọ 量lượng 。 文văn 如như 妙diệu 疏sớ/sơ 等đẳng 。 或hoặc 直trực 釋thích 壽thọ 量lượng 。 而nhi 義nghĩa 通thông 三Tam 身Thân 者giả 。 或hoặc 約ước 三Tam 身Thân 。 以dĩ 明minh 身thân 壽thọ 量lượng 三tam 不bất 同đồng 者giả 。 或hoặc 引dẫn 三tam 日nhật 喻dụ 。 以dĩ 喻dụ 見kiến 佛Phật 壽thọ 有hữu 長trường 短đoản 者giả 。 或hoặc 釋thích 非phi 滅diệt 唱xướng 滅diệt 。 通thông 約ước 三Tam 身Thân 。 以dĩ 明minh 義nghĩa 者giả 。 或hoặc 約ước 修tu 德đức 三Tam 身Thân 。 與dữ 法pháp 性tánh 冥minh 一nhất 。 故cố 各các 有hữu 非phi 常thường 非phi 無vô 常thường 義nghĩa 者giả 。 或hoặc 別biệt 從tùng 報báo 身thân 釋thích 品phẩm 。 通thông 攝nhiếp 三Tam 身Thân 者giả 。 或hoặc 直trực 言ngôn 壽thọ 量lượng 。 意ý 欲dục 圓viên 論luận 三tam 佛Phật 者giả 。 今kim 謂vị 文văn 雖tuy 異dị 釋thích 。 其kỳ 明minh 三Tam 身Thân 壽thọ 量lượng 一nhất 也dã 。 但đãn 義nghĩa 有hữu 詳tường 略lược 。 喻dụ 有hữu 長trường 短đoản 。 言ngôn 偏thiên 義nghĩa 圓viên 。 修tu 性tánh 相tướng 對đối 。 名danh 義nghĩa 通thông 別biệt 。 或hoặc 通thông 總tổng 等đẳng 。 故cố 文văn 相tương/tướng 不bất 同đồng 。 以dĩ 義nghĩa 帖# 釋thích 。 略lược 可khả 知tri 也dã 。 (# 云vân 云vân )# 然nhiên 於ư 名danh 相tướng 。 不bất 無vô 進tiến 否phủ/bĩ 。 大đại 體thể 無vô 別biệt 。 亦diệc 會hội 之chi 可khả 知tri 。 而nhi 所sở 當đương 論luận 者giả 。 唯duy 三tam 日nhật 喻dụ 文văn 。 霅# 川xuyên 以dĩ 謂vị 別biệt 圓viên 。 地địa 住trụ 以dĩ 前tiền 。 猶do 見kiến 劣liệt 應ưng 。 故cố 以dĩ 此thử 文văn 。 為vi 的đích 據cứ 也dã 。 文văn 曰viết 。 於ư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 登đăng 地địa 住trụ 。 所sở 見kiến 同đồng 前tiền 。 記ký 云vân 。 同đồng 前tiền 二Nhị 乘Thừa 。 豈khởi 非phi 於ư 見kiến 同đồng 劣liệt 應ưng 乎hồ 。 今kim 謂vị 經kinh 以dĩ 三tam 日nhật 喻dụ 三Tam 身Thân 。 則tắc 冬đông 日nhật 一nhất 喻dụ 。 正chánh 喻dụ 應ưng 身thân 。 約ước 人nhân 雖tuy 局cục 。 約ước 喻dụ 實thật 寬khoan 。 以dĩ 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 。 莫mạc 非phi 冬đông 日nhật 所sở 喻dụ 。 故cố 同đồng 前tiền 者giả 。 同đồng 二Nhị 乘Thừa 所sở 喻dụ 之chi 冬đông 日nhật 不bất 同đồng 。 二Nhị 乘Thừa 所sở 見kiến 之chi 劣liệt 應ưng 。 是thị 則tắc 地địa 住trụ 以dĩ 前tiền 。 乃nãi 見kiến 勝thắng 應ưng 耳nhĩ 。 若nhược 猶do 未vị 悉tất 。 更cánh 試thí 以dĩ 文văn 中trung 兩lưỡng 猶do 是thị 勝thắng 應ưng 句cú 。 進tiến 退thoái 與dữ 奪đoạt 論luận 之chi 。 彼bỉ 之chi 初sơ 句cú 。 即tức 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 見kiến 勝thắng 應ưng 。 猶do 是thị 冬đông 日nhật 。 例lệ 知tri 未vị 登đăng 地địa 住trụ 菩Bồ 薩Tát 所sở 見kiến 勝thắng 應ưng 明minh 矣hĩ 。 彼bỉ 之chi 後hậu 句cú 。 即tức 已dĩ 破phá 無vô 明minh 者giả 。 奪đoạt 而nhi 論luận 之chi 。 亦diệc 猶do 是thị 勝thắng 應ưng 。 雖tuy 謂vị 冬đông 日nhật 可khả 也dã 。 但đãn 地địa 住trụ 以dĩ 上thượng 所sở 見kiến 。 正chánh 喻dụ 春xuân 日nhật 。 故cố 止chỉ 以dĩ 報báo 應ứng 二nhị 名danh 。 而nhi 論luận 與dữ 奪đoạt 。 不bất 以dĩ 冬đông 日nhật 論luận 與dữ 奪đoạt 也dã 。 此thử 姑cô 通thông 文văn 。 後hậu 當đương 更cánh 論luận 。 何hà 謂vị 身thân 相tướng 。 即tức 如như 光quang 明minh 文văn 句cú 。 凡phàm 兩lưỡng 出xuất 之chi 。 前tiền 雖tuy 明minh 身thân 。 其kỳ 相tương/tướng 猶do 略lược 。 蓋cái 對đối 壽thọ 量lượng 。 而nhi 說thuyết 身thân 故cố 。 今kim 獨độc 明minh 身thân 。 故cố 專chuyên 以dĩ 相tướng 好hảo 言ngôn 之chi 。 則tắc 三Tam 身Thân 各các 有hữu 相tướng 好hảo 。 文văn 雖tuy 互hỗ 見kiến 。 義nghĩa 必tất 兩lưỡng 兼kiêm 。 今kim 但đãn 舉cử 身thân 。 則tắc 可khả 以dĩ 知tri 壽thọ 量lượng 。 然nhiên 相tướng 好hảo 之chi 言ngôn 。 本bổn 雖tuy 報báo 應ứng 。 今kim 於ư 法Pháp 身thân 亦diệc 云vân 者giả 。 此thử 則tắc 無vô 身thân 之chi 身thân 。 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 以dĩ 諸chư 法Pháp 門môn 莊trang 嚴nghiêm 法Pháp 身thân 。 義nghĩa 云vân 相tướng 好hảo 。 故cố 曰viết 無vô 形hình 第đệ 一nhất 體thể 。 非phi 莊trang 嚴nghiêm 莊trang 嚴nghiêm 。 即tức 法Pháp 身thân 相tướng 好hảo 之chi 謂vị 也dã 。 何hà 謂vị 說thuyết 默mặc 。 此thử 由do 記ký 主chủ 。 斥xích 近cận 代đại 譯dịch 者giả 。 法pháp 報báo 不bất 分phân 。 二nhị 三tam 莫mạc 辨biện 故cố 。 委ủy 明minh 三Tam 身Thân 說thuyết 默mặc 。 以dĩ 闢tịch 其kỳ 非phi 。 意ý 言ngôn 若nhược 以dĩ 遮già 那na 。 為vi 即tức 舍xá 那na 。 舍xá 那na 有hữu 說thuyết 。 則tắc 法Pháp 身thân 亦diệc 有hữu 說thuyết 。 法Pháp 身thân 說thuyết 者giả 。 則tắc 眾chúng 生sanh 亦diệc 然nhiên 。 是thị 則tắc 進tiến 退thoái 皆giai 非phi 。 故cố 曰viết 若nhược 存tồn 三Tam 身Thân 等đẳng 。 (# 云vân 云vân )# 言ngôn 存tồn 三Tam 身Thân 。 則tắc 相tương 對đối 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 從tùng 事sự 義nghĩa 。 惟duy 相tương 對đối 則tắc 有hữu 相tương/tướng 即tức 。 從tùng 事sự 則tắc 有hữu 從tùng 理lý 。 若nhược 事sự 理lý 相tương 對đối 。 亦diệc 應ưng 有hữu 事sự 理lý 相tương/tướng 即tức 。 今kim 從tùng 略lược 說thuyết 。 故cố 對đối 祇kỳ 是thị 即tức 。 所sở 以dĩ 從tùng 開khai 有hữu 六lục 。 約ước 合hợp 但đãn 四tứ 。 委ủy 明minh 其kỳ 相tương/tướng 。 (# 云vân 云vân )# 然nhiên 則tắc 一nhất 家gia 大đại 體thể 。 必tất 具cụ 即tức 對đối 等đẳng 義nghĩa 。 文văn 雖tuy 出xuất 此thử 。 義nghĩa 必tất 該cai 通thông 。 凡phàm 諸chư 名danh 相tướng 。 皆giai 得đắc 約ước 之chi 。 以dĩ 示thị 通thông 說thuyết 。 何hà 謂vị 宗tông 途đồ 論luận 。 即tức 四tứ 明minh 霅# 川xuyên 。 所sở 議nghị 三Tam 身Thân 。 無vô 不bất 皆giai 異dị 。 故cố 論luận 法Pháp 身thân 。 則tắc 相tương/tướng 無vô 相tướng 別biệt 。 報báo 身thân 則tắc 現hiện 不bất 現hiện 殊thù 。 應ưng 身thân 則tắc 即tức 不bất 即tức 異dị 。 宜nghi 其kỳ 齟# 齬# 不bất 相tương 入nhập 也dã 。 且thả 夫phu 法Pháp 身thân 相tương/tướng 無vô 相tướng 別biệt 者giả 。 一nhất 往vãng 定định 宗tông 。 謂vị 法Pháp 身thân 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 四tứ 明minh 也dã 。 謂vị 無vô 相tướng 者giả 。 霅# 川xuyên 也dã 。 然nhiên 則tắc 法Pháp 身thân 未vị 始thỉ 異dị 。 而nhi 兩lưỡng 宗tông 之chi 說thuyết 殊thù 。 蓋cái 霅# 川xuyên 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 理lý 。 故cố 唯duy 如như 如như 冥minh 寂tịch 之chi 體thể 。 則tắc 無vô 形hình 質chất 。 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 設thiết 論luận 其kỳ 法pháp 。 但đãn 具cụ 其kỳ 性tánh 。 亦diệc 言ngôn 即tức 理lý 。 還hoàn 即tức 無vô 相tướng 。 纔tài 言ngôn 即tức 事sự 。 而nhi 有hữu 相tương/tướng 者giả 。 便tiện 屬thuộc 三tam 土thổ/độ 應ứng 用dụng 之chi 事sự 。 故cố 寂tịch 光quang 法Pháp 身thân 。 定định 無vô 相tướng 也dã 。 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。 四tứ 明minh 則tắc 不bất 然nhiên 。 雖tuy 亦diệc 以dĩ 理lý 為vi 法Pháp 身thân 。 而nhi 言ngôn 非phi 無vô 相tướng 者giả 。 蓋cái 理lý 性tánh 之chi 相tướng 。 即tức 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 故cố 曰viết 但đãn 無vô 隨tùy 情tình 有hữu 相tương/tướng 之chi 三tam 。 非phi 無vô 性tánh 具cụ 微vi 妙diệu 身thân 等đẳng 。 然nhiên 論luận 即tức 具cụ 。 未vị 始thỉ 相tương 離ly 。 故cố 說thuyết 性tánh 具cụ 之chi 相tướng 。 不bất 離ly 依y 正chánh 色sắc 心tâm 。 雖tuy 即tức 諸chư 法pháp 。 而nhi 非phi 諸chư 法pháp 。 所sở 謂vị 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 以dĩ 非phi 諸chư 法pháp 故cố 。 則tắc 無vô 隨tùy 情tình 有hữu 相tương/tướng 之chi 三tam 。 以dĩ 不bất 離ly 諸chư 法pháp 顯hiển 非phi 相tướng 之chi 相tướng 故cố 。 則tắc 曰viết 非phi 無vô 性tánh 具cụ 微vi 妙diệu 身thân 等đẳng 。 是thị 則tắc 終chung 日nhật 常thường 即tức 。 終chung 日nhật 常thường 離ly 。 即tức 離ly 俱câu 時thời 。 性tánh 具cụ 旨chỉ 顯hiển 。 方phương 曰viết 妙diệu 達đạt 即tức 具cụ 者giả 也dã 。 以dĩ 此thử 格cách 彼bỉ 。 得đắc 失thất 可khả 知tri 。 雖tuy 然nhiên 是thị 猶do 分phần/phân 宗tông 之chi 說thuyết 。 若nhược 夫phu 大đại 體thể 論luận 之chi 。 則tắc 又hựu 有hữu 克khắc 體thể 義nghĩa 焉yên 。 即tức 事sự 義nghĩa 焉yên 。 相tương 對đối 義nghĩa 焉yên 。 克khắc 體thể 則tắc 有hữu 寂tịch 有hữu 照chiếu 。 即tức 事sự 則tắc 有hữu 即tức 有hữu 離ly 。 對đối 義nghĩa 則tắc 有hữu 對đối 有hữu 各các 。 莫mạc 不bất 一nhất 有hữu 相tương/tướng 。 而nhi 一nhất 無vô 相tướng 。 膠giao 於ư 一nhất 端đoan 。 未vị 免miễn 偏thiên 見kiến 。 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 始thỉ 曰viết 大đại 方phương 。 然nhiên 所sở 以dĩ 偏thiên 言ngôn 者giả 。 是thị 非phi 四tứ 明minh 之chi 言ngôn 。 蓋cái 佛Phật 祖tổ 之chi 言ngôn 也dã 。 良lương 以dĩ 真chân 寂tịch 性tánh 中trung 。 本bổn 不bất 可khả 示thị 。 亦diệc 不bất 可khả 見kiến 。 苟cẩu 不bất 可khả 示thị 而nhi 見kiến 者giả 。 則tắc 如Như 來Lai 教giáo 何hà 所sở 施thí 。 機cơ 緣duyên 理lý 何hà 所sở 入nhập 。 故cố 於ư 非phi 身thân 非phi 土thổ/độ 。 而nhi 說thuyết 身thân 土thổ/độ 。 宜nghi 乎hồ 。 今kim 示thị 非phi 相tướng 之chi 相tướng 。 雖tuy 然nhiên 偏thiên 言ngôn 則tắc 可khả 。 偏thiên 計kế 則tắc 不bất 可khả 。 如như 霅# 川xuyên 者giả 。 則tắc 偏thiên 計kế 矣hĩ 。 彼bỉ 又hựu 焉yên 知tri 大đại 體thể 哉tai 。 而nhi 乃nãi 專chuyên 以dĩ 事sự 中trung 差sai 別biệt 為vi 難nạn/nan 。 或hoặc 直trực 以dĩ 依y 正chánh 色sắc 心tâm 等đẳng 為vi 相tương/tướng 。 是thị 皆giai 厚hậu 誣vu 四tứ 明minh 。 非phi 所sở 謂vị 善thiện 宗tông 旨chỉ 也dã 。 要yếu 當đương 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 識thức 得đắc 此thử 理lý 。 始thỉ 可khả 與dữ 言ngôn 。 法Pháp 身thân 之chi 相tướng 。 所sở 謂vị 報báo 身thân 現hiện 不bất 現hiện 殊thù 。 應ưng 身thân 即tức 不bất 即tức 異dị 。 此thử 二nhị 相tương/tướng 由do 故cố 。 合hợp 而nhi 論luận 之chi 。 然nhiên 以dĩ 應ưng 身thân 即tức 故cố 。 報báo 身thân 有hữu 不bất 待đãi 現hiện 者giả 。 四tứ 明minh 之chi 說thuyết 也dã 。 應ưng 身thân 不bất 即tức 故cố 。 報báo 身thân 須tu 現hiện 者giả 。 霅# 川xuyên 之chi 義nghĩa 也dã 。 蓋cái 各các 為vi 說thuyết 不bất 同đồng 。 彼bỉ 約ước 身thân 相tướng 大đại 小tiểu 。 而nhi 為vi 勝thắng 劣liệt 。 故cố 尊tôn 特đặc 有hữu 全toàn 現hiện 分phần/phân 現hiện 。 生sanh 身thân 有hữu 但đãn 可khả 即tức 法pháp 不bất 即tức 尊tôn 特đặc 之chi 說thuyết 。 (# 云vân 云vân )# 四tứ 明minh 則tắc 異dị 是thị 。 不bất 以dĩ 身thân 相tướng 論luận 之chi 。 克khắc 就tựu 真chân 中trung 感cảm 應ứng 而nhi 辨biện 。 故cố 有hữu 三tam 雙song 六lục 隻chỉ 之chi 義nghĩa 。 示thị 現hiện 現hiện 起khởi 之chi 相tướng 。 其kỳ 建kiến 義nghĩa 若nhược 此thử 。 何hà 者giả 為vi 主chủ 當đương 邪tà 。 今kim 試thí 得đắc 以dĩ 評bình 之chi 。 夫phu 報báo 應ứng 者giả 。 法Pháp 身thân 之chi 大đại 用dụng 也dã 。 然nhiên 以dĩ 法Pháp 身thân 為vi 體thể 。 則tắc 寂tịch 然nhiên 不bất 動động 。 故cố 無vô 現hiện 不bất 現hiện 。 無vô 即tức 不bất 即tức 。 唯duy 一nhất 大đại 圓viên 鏡kính 體thể 。 而nhi 隨tùy 緣duyên 赴phó 感cảm 。 未vị 始thỉ 有hữu 窮cùng 。 惟duy 其kỳ 稱xưng 此thử 體thể 故cố 。 起khởi 而nhi 為vi 用dụng 。 亦diệc 無vô 現hiện 無vô 不bất 現hiện 。 無vô 即tức 無vô 不bất 即tức 。 但đãn 對đối 機cơ 設thiết 化hóa 故cố 。 或hoặc 勝thắng 或hoặc 劣liệt 。 或hoặc 大đại 或hoặc 小tiểu 。 千thiên 變biến 萬vạn 化hóa 。 不bất 可khả 紀kỷ 極cực 。 然nhiên 則tắc 尚thượng 不bất 當đương 即tức 。 況huống 言ngôn 不bất 即tức 乎hồ 。 尚thượng 不bất 當đương 不bất 現hiện 。 況huống 言ngôn 必tất 現hiện 乎hồ 。 但đãn 四tứ 明minh 即tức 體thể 示thị 用dụng 。 且thả 以dĩ 即tức 而nhi 不bất 現hiện 言ngôn 之chi 。 霅# 川xuyên 捨xả 體thể 論luận 用dụng 。 故cố 言ngôn 不bất 即tức 而nhi 必tất 須tu 現hiện 也dã 。 夫phu 捨xả 體thể 而nhi 論luận 用dụng 。 其kỳ 用dụng 未vị 必tất 然nhiên 。 即tức 體thể 而nhi 示thị 用dụng 。 是thị 用dụng 與dữ 體thể 兼kiêm 得đắc 之chi 也dã 。 彼bỉ 徒đồ 見kiến 身thân 相tướng 之chi 迹tích 。 文văn 義nghĩa 之chi 末mạt 。 區khu 區khu 求cầu 合hợp 而nhi 已dĩ 。 殊thù 不bất 知tri 佛Phật 身thân 之chi 本bổn 。 機cơ 教giáo 之chi 正chánh 。 有hữu 不bất 在tại 是thị 者giả 。 餘dư 如như 後hậu 論luận 。 (# 云vân 云vân )# 由do 是thị 評bình 之chi 。 兩lưỡng 家gia 得đắc 失thất 。 較giảo 然nhiên 可khả 知tri 。 此thử 所sở 謂vị 宗tông 途đồ 論luận 也dã 。 至chí 於ư 壽thọ 量lượng 名danh 有hữu 通thông 別biệt 者giả 。 然nhiên 身thân 壽thọ 固cố 各các 有hữu 實thật 。 量lượng 名danh 何hà 所sở 召triệu 乎hồ 。 蓋cái 不bất 出xuất 通thông 別biệt 之chi 義nghĩa 。 通thông 則tắc 莫mạc 非phi 詮thuyên 量lượng 身thân 壽thọ 。 故cố 身thân 量lượng 有hữu 大đại 小tiểu 。 壽thọ 量lượng 有hữu 長trường 短đoản 是thị 已dĩ 。 別biệt 則tắc 壽thọ 之chi 量lượng 故cố 。 故cố 言ngôn 壽thọ 量lượng 。 是thị 則tắc 量lượng 名danh 為vi 通thông 。 身thân 壽thọ 為vi 別biệt 。 苟cẩu 為vi 通thông 別biệt 。 則tắc 二nhị 實thật 而nhi 已dĩ 。 二nhị 實thật 而nhi 三tam 名danh 何hà 也dã 。 曰viết 實thật 雖tuy 唯duy 二nhị 。 三tam 義nghĩa 何hà 妨phương 。 蓋cái 非phi 量lượng 。 無vô 以dĩ 詮thuyên 量lượng 身thân 壽thọ 。 故cố 身thân 壽thọ 必tất 由do 量lượng 而nhi 定định 。 是thị 則tắc 身thân 壽thọ 者giả 。 實thật 之chi 名danh 也dã 。 量lượng 者giả 義nghĩa 之chi 名danh 也dã 。 所sở 以dĩ 二nhị 實thật 。 不bất 妨phương 三tam 義nghĩa 。 亦diệc 猶do 十thập 如như 。 本bổn 末mạt 之chi 一nhất 。 其kỳ 實thật 則tắc 前tiền 九cửu 如như 而nhi 已dĩ 。 要yếu 必tất 由do 此thử 一nhất 如như 。 而nhi 後hậu 得đắc 前tiền 九cửu 如như 之chi 實thật 。 所sở 以dĩ 諸chư 文văn 。 皆giai 言ngôn 十thập 如như 者giả 。 亦diệc 其kỳ 義nghĩa 也dã 。

諸chư 身thân 開khai 合hợp 例lệ (# 二nhị 。 十thập 一nhất 。 十thập 二nhị 。 十thập 九cửu 。 二nhị 十thập 九cửu 。 四tứ 十thập 三tam 。 四tứ 十thập 四tứ 。 七thất 十thập 二nhị 。 八bát 十thập 四tứ )# 。

論luận 曰viết 。 佛Phật 固cố 不bất 可khả 以dĩ 身thân 。 數số 開khai 合hợp 論luận 也dã 。 而nhi 經kinh 教giáo 法pháp 相tướng 。 言ngôn 有hữu 廣quảng 略lược 故cố 。 廣quảng 則tắc 十thập 身thân 。 略lược 唯duy 二nhị 身thân 。 處xử 中trung 而nhi 言ngôn 。 則tắc 三Tam 身Thân 或hoặc 四tứ 身thân 。 雖tuy 有hữu 廣quảng 略lược 。 體thể 無vô 增tăng 減giảm 。 但đãn 開khai 合hợp 之chi 異dị 。 故cố 於ư 是thị 論luận 開khai 合hợp 焉yên 。 略lược 論luận 為vi 二nhị 。 謂vị 各các 論luận 開khai 合hợp 。 迭điệt 論luận 開khai 合hợp 。 各các 論luận 復phục 四tứ 。 初sơ 。 二nhị 身thân 開khai 合hợp 者giả 。 如như 釋thích 論luận 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 。 而nhi 一nhất 家gia 約ước 之chi 。 大đại 小tiểu 兩lưỡng 乘thừa 。 各các 有hữu 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 生sanh 相tương/tướng 。 又hựu 以dĩ 教giáo 言ngôn 。 四tứ 教giáo 不bất 出xuất 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 。 於ư 兩lưỡng 應ưng 上thượng 。 各các 有hữu 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 。 離ly 之chi 則tắc 四tứ 。 若nhược 相tương 望vọng 合hợp 說thuyết 。 還hoàn 同đồng 二nhị 身thân 也dã 。 二nhị 。 三Tam 身Thân 開khai 合hợp 者giả 。 如như 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 。 有hữu 色sắc 相tướng 身thân 法Pháp 門môn 身thân 實thật 相tướng 身thân 。 金kim 光quang 明minh 則tắc 合hợp 彼bỉ 理lý 智trí 。 為vi 法pháp 性tánh 身thân 。 開khai 彼bỉ 應ưng 身thân 。 為vi 生sanh 身thân 。 為vi 尊tôn 特đặc 。 雖tuy 互hỗ 開khai 合hợp 。 三Tam 身Thân 不bất 虧khuy 是thị 也dã 。 三tam 。 四tứ 身thân 開khai 合hợp 者giả 。 如như 止Chỉ 觀Quán 明minh 。 法pháp 報báo 應ứng 化hóa 。 四tứ 身thân 為vi 本bổn 。 一nhất 一nhất 能năng 起khởi 四tứ 身thân 。 又hựu 四tứ 身thân 各các 入nhập 一nhất 身thân 。 兼kiêm 本bổn 共cộng 成thành 三tam 十thập 六lục 身thân 。 俱câu 法Pháp 界Giới 故cố 。 能năng 起khởi 能năng 入nhập 。 故cố 合hợp 則tắc 四tứ 身thân 。 開khai 則tắc 三tam 十thập 六lục 身thân 。 四tứ 。 十thập 身thân 開khai 合hợp 者giả 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 十thập 身thân 舍xá 那na 。 謂vị 於ư 眾chúng 生sanh 身thân 作tác 己kỷ 身thân 。 具cụ 餘dư 九cửu 身thân 。 乃nãi 至chí 虗hư 空không 身thân 作tác 頭đầu 亦diệc 然nhiên 。 故cố 合hợp 則tắc 十thập 身thân 。 開khai 則tắc 百bách 身thân 。 若nhược 次thứ 第đệ 迭điệt 論luận 。 乃nãi 開khai 一nhất 為vi 二nhị 。 開khai 二nhị 為vi 三tam 。 開khai 三tam 為vi 四tứ 。 開khai 四tứ 為vi 十thập 。 反phản 而nhi 言ngôn 之chi 亦diệc 可khả 十thập 歸quy 於ư 四tứ 。 四tứ 歸quy 於ư 三tam 。 三Tam 歸Quy 於ư 二nhị 。 二nhị 歸quy 於ư 一nhất 。 次thứ 第đệ 互hỗ 攝nhiếp 也dã 。 所sở 以dĩ 論luận 者giả 。 二nhị 義nghĩa 一nhất 論luận 。 十thập 身thân 通thông 別biệt 。 彼bỉ 難nạn/nan 四tứ 明minh 云vân 。 若nhược 不bất 現hiện 大đại 。 便tiện 為vi 尊tôn 特đặc 。 則tắc 別biệt 圓viên 之chi 人nhân 。 見kiến 猿viên 猴hầu 鹿lộc 馬mã 。 無vô 非phi 它# 受thọ 用dụng 報báo 邪tà 。 而nhi 四tứ 明minh 解giải 之chi 。 有hữu 順thuận 有hữu 違vi 。 如như 曰viết 。 若nhược 中trung 道đạo 感cảm 應ứng 。 名danh 尊tôn 特đặc 者giả 。 名danh 多đa 在tại 佛Phật 等đẳng 。 則tắc 違vi 問vấn 答đáp 也dã 。 又hựu 曰viết 。 雖tuy 不bất 立lập 名danh 。 非phi 無vô 其kỳ 義nghĩa 。 乃nãi 用dụng 華hoa 嚴nghiêm 十thập 身thân 為vi 說thuyết 。 則tắc 順thuận 問vấn 答đáp 也dã 。 然nhiên 此thử 違vi 順thuận 二nhị 答đáp 。 即tức 妙diệu 樂lạc 所sở 謂vị 通thông 別biệt 二nhị 義nghĩa 。 如như 曰viết 彼bỉ 通thông 云vân 身thân 。 故cố 云vân 十thập 身thân 舍xá 那na 。 別biệt 釋thích 如Như 來Lai 。 故cố 不bất 應ưng 云vân 業nghiệp 報báo 佛Phật 等đẳng 。 以dĩ 彼bỉ 會hội 此thử 。 文văn 旨chỉ 宛uyển 同đồng 。 安an 得đắc 隱ẩn 其kỳ 違vi 問vấn 之chi 文văn 。 而nhi 專chuyên 以dĩ 別biệt 義nghĩa 為vi 難nạn/nan 。 以dĩ 此thử 考khảo 之chi 。 霅# 川xuyên 虗hư 妄vọng 。 一nhất 皆giai 如như 此thử 。 檢kiểm 文văn 可khả 知tri 也dã 。 二nhị 論luận 四tứ 身thân 起khởi 入nhập 者giả 。 即tức 法pháp 報báo 應ứng 化hóa 。 互hỗ 起khởi 互hỗ 入nhập 。 勝thắng 劣liệt 相tương/tướng 即tức 。 皆giai 不bất 思tư 議nghị 。 得đắc 有hữu 三tam 十thập 六lục 身thân 之chi 旨chỉ 。 而nhi 輔phụ 行hành 釋thích 此thử 有hữu 曰viết 。 從tùng 勝thắng 起khởi 劣liệt 。 即tức 是thị 施thí 權quyền 。 從tùng 劣liệt 起khởi 勝thắng 。 即tức 是thị 開khai 權quyền 等đẳng 。 又hựu 曰viết 。 理lý 無vô 起khởi 入nhập 。 約ước 化hóa 緣duyên 明minh 。 豈khởi 可khả 從tùng 緣duyên 而nhi 亡vong 於ư 理lý 。 據cứ 此thử 一nhất 文văn 。 可khả 以dĩ 格cách 霅# 川xuyên 之chi 非phi 者giả 三tam 。 一nhất 彼bỉ 以dĩ 生sanh 身thân 。 但đãn 可khả 即tức 法pháp 。 不bất 即tức 尊tôn 特đặc 。 而nhi 此thử 則tắc 四tứ 身thân 。 互hỗ 論luận 起khởi 即tức 。 二nhị 彼bỉ 以dĩ 法pháp 華hoa 教giáo 主chủ 。 唯duy 是thị 生sanh 身thân 。 而nhi 此thử 則tắc 曰viết 。 從tùng 劣liệt 起khởi 勝thắng 。 即tức 是thị 開khai 權quyền 。 三tam 彼bỉ 以dĩ 用dụng 約ước 從tùng 緣duyên 。 故cố 勝thắng 劣liệt 不bất 等đẳng 。 而nhi 此thử 則tắc 曰viết 。 豈khởi 可khả 從tùng 緣duyên 而nhi 亡vong 其kỳ 理lý 。 其kỳ 於ư 此thử 等đẳng 文văn 旨chỉ 。 合hợp 乎hồ 不bất 合hợp 。 當đương 自tự 知tri 之chi 。 如như 向hướng 四tứ 明minh 即tức 體thể 示thị 用dụng 。 則tắc 合hợp 之chi 矣hĩ 。

六lục 能năng 四tứ 句cú 釋thích 量lượng 無vô 量lượng 例lệ (# 十thập 八bát 。 二nhị 十thập 三tam 。 二nhị 十thập 四tứ 。 四tứ 十thập 六lục 。 四tứ 十thập 七thất 。 四tứ 十thập 八bát 。 四tứ 十thập 九cửu 。 五ngũ 十thập 一nhất 。 五ngũ 十thập 七thất 。 五ngũ 十thập 九cửu 。 六lục 十thập 三tam 。 六lục 十thập 四tứ 。 六lục 十thập 五ngũ 。 六lục 十thập 六lục 。 七thất 十thập 七thất )# 。

論luận 曰viết 。 文văn 釋thích 壽thọ 量lượng 一nhất 也dã 。 而nhi 或hoặc 約ước 三Tam 身Thân 六lục 能năng 釋thích 。 或hoặc 作tác 四tứ 句cú 釋thích 。 蓋cái 各các 隨tùy 所sở 釋thích 。 文văn 旨chỉ 不bất 同đồng 。 義nghĩa 勢thế 各các 別biệt 。 或hoặc 者giả 乃nãi 疑nghi 。 此thử 以dĩ 此thử 釋thích 。 而nhi 彼bỉ 以dĩ 彼bỉ 釋thích 。 必tất 求cầu 其kỳ 元nguyên 致trí 者giả 。 且thả 以dĩ 亦diệc 得đắc 互hỗ 釋thích 為vi 問vấn 者giả 。 是thị 皆giai 舊cựu 傳truyền 迃# 闊khoát 之chi 論luận 。 縱túng/tung 無vô 來lai 自tự 。 其kỳ 可khả 彼bỉ 此thử 一nhất 律luật 乎hồ 。 凡phàm 此thử 等đẳng 不bất 急cấp 之chi 論luận 。 雖tuy 略lược 之chi 可khả 也dã 。 況huống 不bất 無vô 所sở 以dĩ 。 且thả 三Tam 身Thân 六lục 能năng 之chi 釋thích 。 是thị 固cố 一nhất 家gia 建kiến 義nghĩa 當đương 然nhiên 。 蓋cái 先tiên 通thông 示thị 三Tam 身Thân 。 而nhi 後hậu 依y 體thể 起khởi 用dụng 。 以dĩ 明minh 六lục 能năng 。 則tắc 修tu 性tánh 體thể 用dụng 。 兼kiêm 而nhi 有hữu 之chi 。 抑ức 有hữu 會hội 於ư 題đề 品phẩm 之chi 義nghĩa 故cố 也dã 。 若nhược 妙diệu 疏sớ/sơ 四tứ 句cú 。 則tắc 評bình 古cổ 而nhi 作tác 。 繼kế 以dĩ 文văn 會hội 義nghĩa 便tiện 之chi 釋thích 。 亦diệc 豈khởi 少thiểu 三Tam 身Thân 哉tai 。 況huống 復phục 四tứ 句cú 。 義nghĩa 當đương 三Tam 身Thân 開khai 合hợp 之chi 異dị 。 且thả 曰viết 。 法pháp 報báo 合hợp 故cố 。 能năng 應ưng 物vật 者giả 。 此thử 即tức 六lục 能năng 。 義nghĩa 備bị 文văn 略lược 而nhi 已dĩ 。 一nhất 往vãng 雖tuy 異dị 。 大đại 體thể 無vô 別biệt 。 而nhi 或hoặc 者giả 乃nãi 謂vị 。 修tu 性tánh 體thể 用dụng 之chi 義nghĩa 。 且thả 甄chân 部bộ 別biệt 者giả 。 如như 向hướng 會hội 通thông 。 何hà 異dị 之chi 有hữu 。 異dị 苟cẩu 不bất 存tồn 。 部bộ 別biệt 何hà 在tại 。 以dĩ 今kim 言ngôn 之chi 。 談đàm 常thường 過quá 未vị 。 本bổn 迹tích 通thông 局cục 。 自tự 足túc 揀giản 別biệt 。 安an 在tại 其kỳ 釋thích 義nghĩa 異dị 邪tà 。 斯tư 皆giai 鑿tạc 說thuyết 。 不bất 足túc 道đạo 也dã 。 然nhiên 於ư 六lục 能năng 。 則tắc 又hựu 先tiên 達đạt 判phán 能năng 。 上thượng 下hạ 指chỉ 身thân 。 勝thắng 劣liệt 有hữu 異dị 。 (# 云vân 云vân )# 今kim 詳tường 定định 其kỳ 說thuyết 。 當đương 以dĩ 四tứ 明minh 為vi 正chánh 。 何hà 者giả 。 盖# 六lục 能năng 者giả 大đại 用dụng 也dã 。 大đại 用dụng 起khởi 於ư 寂tịch 體thể 。 是thị 必tất 該cai 乎hồ 四tứ 土thổ/độ 。 乃nãi 極cực 其kỳ 所sở 謂vị 體thể 用dụng 。 則tắc 宜nghi 曰viết 常thường 身thân 無vô 量lượng 。 通thông 應ưng 三tam 土thổ/độ 。 無vô 常thường 有hữu 量lượng 。 但đãn 應ưng 同đồng 居cư 。 而nhi 用dụng 必tất 對đối 體thể 。 其kỳ 說thuyết 圓viên 顯hiển 矣hĩ 。 不bất 如như 是thị 則tắc 。 既ký 非phi 寂tịch 體thể 。 無vô 以dĩ 垂thùy 三tam 土thổ/độ 之chi 用dụng 。 非phi 大đại 用dụng 。 無vô 以dĩ 顯hiển 常thường 寂tịch 之chi 體thể 。 又hựu 何hà 足túc 為vi 圓viên 極cực 體thể 用dụng 乎hồ 。 大đại 體thể 既ký 正chánh 。 則tắc 有hữu 量lượng 二nhị 義nghĩa 。 任nhậm 當đương 如như 四tứ 明minh 之chi 說thuyết 。 復phục 何hà 疑nghi 焉yên 。 苟cẩu 如như 彼bỉ 釋thích 。 則tắc 是thị 以dĩ 寂tịch 光quang 理lý 智trí 之chi 體thể 。 而nhi 獨độc 垂thùy 同đồng 居cư 淨tịnh 機cơ 之chi 用dụng 。 方phương □# 實thật 報báo 體thể 用dụng 何hà 歸quy 。 但đãn 此thử 考khảo 之chi 。 一nhất 何hà 疎sơ 矣hĩ 。 指chỉ 身thân 之chi 說thuyết 。 固cố 各các 有hữu 據cứ 。 其kỳ 如như 名danh 義nghĩa 。 要yếu 必tất 精tinh 簡giản 。 然nhiên 彼bỉ 以dĩ 其kỳ 說thuyết 。 則tắc 曰viết 依y 句cú 之chi 次thứ 第đệ 。 而nhi 此thử 亦diệc 以dĩ 其kỳ 說thuyết 。 曰viết 唯duy 義nghĩa 之chi 是thị 。 從tùng 是thị 皆giai 未vị 足túc 議nghị 其kỳ 取thủ 舍xá 。 今kim 以dĩ 二nhị 言ngôn 。 折chiết 中trung 之chi 曰viết 。 非phi 身thân 之chi 身thân 。 其kỳ 身thân 勝thắng 。 所sở 非phi 之chi 身thân 。 其kỳ 身thân 劣liệt 。 雖tuy 皆giai 非phi 身thân 。 所sở 以dĩ 則tắc 異dị 。 但đãn 以dĩ 此thử 義nghĩa 。 勘khám 彼bỉ 二nhị 說thuyết 。 是thị 否phủ/bĩ 判phán 然nhiên 。 當đương 不bất 言ngôn 而nhi 定định 也dã 。 如như 四tứ 明minh 所sở 指chỉ 。 可khả 謂vị 依y 義nghĩa 不bất 依y 語ngữ 者giả 矣hĩ 。 其kỳ 於ư 四tứ 句cú 指chỉ 身thân 之chi 說thuyết 。 雖tuy 或hoặc 異dị 同đồng 。 皆giai 可khả 見kiến 之chi 。 義nghĩa 無vô 足túc 言ngôn 者giả 。 唯duy 觀quán 經kinh 所sở 謂vị 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 者giả 。 若nhược 以dĩ 為vi 尊tôn 特đặc 。 合hợp 屬thuộc 第đệ 二nhị 句cú 。 但đãn 題đề 稱xưng 無vô 量lượng 。 約ước 此thử 義nghĩa 便tiện 。 故cố 屬thuộc 第đệ 三tam 。 況huống 疏sớ/sơ 文văn 明minh 判phán 。 為vi 真chân 法Pháp 身thân 。 然nhiên 亦diệc 不bất 失thất 法Pháp 身thân 句cú 義nghĩa 。 是thị 則tắc 初sơ 後hậu 二nhị 句cú 。 劣liệt 應ưng 生sanh 身thân 也dã 。 次thứ 句cú 報báo 身thân 也dã 。 第đệ 三tam 句cú 法Pháp 身thân 也dã 。 所sở 以dĩ 四tứ 句cú 三Tam 身Thân 義nghĩa 足túc 。 而nhi 言ngôn 量lượng 無vô 量lượng 者giả 。 兼kiêm 彼bỉ 諸chư 文văn 。 則tắc 又hựu 有hữu 雙song 非phi 。 或hoặc 四tứ 句cú 之chi 異dị 。 今kim 總tổng 論luận 之chi 。 其kỳ 於ư 量lượng 無vô 量lượng 。 又hựu 有hữu 多đa 義nghĩa 之chi 別biệt 。 謂vị 約ước 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 以dĩ 說thuyết 。 或hoặc 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 分phân 之chi 。 或hoặc 四tứ 句cú 名danh 實thật 對đối 辨biện 。 或hoặc 四tứ 喻dụ 法pháp 譬thí 況huống 釋thích 。 或hoặc 俱câu 無vô 量lượng 。 而nhi 有hữu 生sanh 法pháp 之chi 異dị 。 或hoặc 祇kỳ 約ước 有hữu 量lượng 二nhị 義nghĩa 。 相tương 望vọng 而nhi 言ngôn 。 雖tuy 此thử 不bất 同đồng 。 要yếu 不bất 過quá 量lượng 無vô 量lượng 耳nhĩ 。 但đãn 無vô 量lượng 之chi 言ngôn 。 或hoặc 兼kiêm 法pháp 報báo 。 有hữu 量lượng 之chi 義nghĩa 。 復phục 通thông 長trường 短đoản 。 故cố 使sử 諸chư 文văn 說thuyết 之chi 異dị 爾nhĩ 。 雖tuy 復phục 兼kiêm 通thông 。 捨xả 通thông 從tùng 別biệt 。 正chánh 以dĩ 生sanh 身thân 為vi 有hữu 量lượng 。 尊tôn 特đặc 為vi 無vô 量lượng 。 此thử 其kỳ 常thường 論luận 也dã 。 餘dư 之chi 同đồng 異dị 。 會hội 攝nhiếp 可khả 知tri 。 如như 釋thích 論luận 生sanh 法pháp 。 全toàn 同đồng 二nhị 應ưng 。 即tức 指chỉ 尊tôn 特đặc 為vi 法Pháp 身thân 故cố 。 四tứ 句cú 之chi 中trung 。 初sơ 後hậu 二nhị 句cú 。 生sanh 身thân 有hữu 量lượng 也dã 。 亦diệc 有hữu 量lượng 之chi 二nhị 義nghĩa 。 第đệ 二nhị 句cú 尊tôn 特đặc 無vô 量lượng 也dã 。 以dĩ 兼kiêm 第đệ 三tam 。 法Pháp 身thân 無vô 量lượng 。 故cố 成thành 四tứ 句cú 。 亦diệc 由do 名danh 實thật 對đối 辨biện 故cố 也dã 。 山sơn 斤cân 海hải 滴tích 。 譬thí 兼kiêm 能năng 所sở 。 故cố 況huống 有hữu 量lượng 有hữu 無vô 量lượng 也dã 。 所sở 以dĩ 光quang 明minh 疏sớ/sơ 。 以dĩ 此thử 同đồng 彌di 陀đà 之chi 壽thọ 。 能năng 況huống 有hữu 量lượng 也dã 。 妙diệu 樂lạc 以dĩ 此thử 證chứng 光quang 明minh 之chi 一nhất 義nghĩa 。 所sở 況huống 無vô 量lượng 也dã 。 或hoặc 生sanh 身thân 無vô 量lượng 。 此thử 則tắc 彌di 陀đà 。 生sanh 身thân 有hữu 量lượng 。 此thử 則tắc 釋Thích 迦Ca 。 若nhược 約ước 法pháp 。 則tắc 二nhị 佛Phật 皆giai 無vô 量lượng 也dã 。 有hữu 量lượng 之chi 無vô 量lượng 。 義nghĩa 通thông 二nhị 向hướng 。 或hoặc 謂vị 。 無vô 量lượng 順thuận 題đề 言ngôn 也dã 。 或hoặc 謂vị 。 有hữu 量lượng 克khắc 實thật 論luận 也dã 。 約ước 義nghĩa 雖tuy 通thông 。 望vọng 彼bỉ 無vô 量lượng 。 還hoàn 歸quy 有hữu 量lượng 。 若nhược 加gia 雙song 非phi 。 則tắc 進tiến 取thủ 法Pháp 身thân 。 及cập 自tự 報báo 智trí 。 義nghĩa 當đương 非phi 量lượng 非phi 無vô 量lượng 故cố 。 量lượng 無vô 量lượng 者giả 。 二nhị 應ưng 也dã 。 又hựu 以dĩ 有hữu 量lượng 等đẳng 四tứ 句cú 言ngôn 之chi 。 則tắc 退thoái 取thủ 有hữu 量lượng 一nhất 句cú 屬thuộc 凡phàm 。 故cố 以dĩ 應ưng 身thân 。 義nghĩa 當đương 雙song 亦diệc 。 餘dư 不bất 異dị 上thượng 。 是thị 則tắc 法Pháp 身thân 。 該cai 乎hồ 二nhị 義nghĩa 。 非phi 量lượng 非phi 無vô 量lượng 者giả 。 理lý 性tánh 法Pháp 身thân 。 雙song 非phi 報báo 應ứng 。 不bất 偏thiên 屬thuộc 故cố 。 亦diệc 無vô 量lượng 者giả 。 乃nãi 以dĩ 法pháp 身thân 體thể 常thường 。 強cường/cưỡng 名danh 無vô 量lượng 。 亦diệc 是thị 非phi 量lượng 非phi 無vô 量lượng 。 而nhi 偏thiên 言ngôn 無vô 量lượng 耳nhĩ 。 義nghĩa 雖tuy 進tiến 否phủ/bĩ 。 實thật 不bất 相tương 違vi 。 應ưng 亦diệc 二nhị 義nghĩa 。 准chuẩn 說thuyết 可khả 知tri 。 (# 料liệu 揀giản 如như 別biệt 記ký )# 要yếu 知tri 諸chư 文văn 。 各các 當đương 其kỳ 義nghĩa 。 不bất 事sự 煩phiền 委ủy 也dã 。

應ưng 相tương 勝thắng 劣liệt 例lệ (# 二nhị 十thập 七thất 。 二nhị 十thập 八bát 。 三tam 十thập 七thất 。 四tứ 十thập 。 五ngũ 十thập 三tam 。 五ngũ 十thập 四tứ 。 五ngũ 十thập 五ngũ 。 六lục 十thập 八bát 。 八bát 十thập 。 八bát 十thập 一nhất 。 八bát 十thập 二nhị )# 。

論luận 曰viết 。 壽thọ 量lượng 雖tuy 廣quảng 。 三Tam 身Thân 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 應ưng 相tương/tướng 雖tuy 殊thù 。 勝thắng 劣liệt 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 (# 勝thắng 應ưng 。 亦diệc 名danh 報báo 身thân 。 亦diệc 名danh 尊tôn 特đặc 。 劣liệt 應ưng 。 亦diệc 名danh 生sanh 身thân 。 亦diệc 名danh 丈trượng 六lục )# 然nhiên 言ngôn 三Tam 身Thân 。 則tắc 法pháp 報báo 常thường 同đồng 。 示thị 應ưng 相tương/tướng 。 則tắc 勝thắng 劣liệt 或hoặc 異dị 。 故cố 宗tông 途đồ 於ư 是thị 論luận 焉yên 。 如như 霅# 川xuyên 。 專chuyên 以dĩ 身thân 相tướng 為vi 說thuyết 。 故cố 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 藏tạng 塵trần 相tướng 好hảo 。 為vi 尊tôn 特đặc 。 以dĩ 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 及cập 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 為vi 生sanh 身thân 。 則tắc 是thị 約ước 現hiện 不bất 現hiện 。 以dĩ 論luận 勝thắng 劣liệt 也dã 。 不bất 得đắc 已dĩ 。 而nhi 有hữu 分phần/phân 現hiện 全toàn 現hiện 之chi 義nghĩa 。 彼bỉ 之chi 建kiến 立lập 。 如như 是thị 而nhi 已dĩ 。 四tứ 明minh 則tắc 不bất 然nhiên 。 指chỉ 身thân 言ngôn 之chi 。 藏tạng 塵trần 八bát 萬vạn 。 固cố 唯duy 勝thắng 應ưng 。 而nhi 丈trượng 六lục 四tứ 八bát 。 不bất 專chuyên 劣liệt 身thân 。 於ư 是thị 有hữu 示thị 現hiện 現hiện 起khởi 之chi 相tướng 。 故cố 曰viết 不bất 定định 。 約ước 相tương/tướng 多đa 少thiểu 分phần 之chi 。 克khắc 就tựu 真chân 中trung 感cảm 應ứng 而nhi 辨biện 。 (# 云vân 云vân )# 。 所sở 以dĩ 然nhiên 者giả 。 蓋cái 如Như 來Lai 有hữu 定định 應ưng 。 而nhi 無vô 定định 形hình 。 惟duy 其kỳ 無vô 定định 形hình 故cố 。 則tắc 不bất 可khả 以dĩ 。 身thân 相tướng 大đại 小tiểu 定định 其kỳ 勝thắng 劣liệt 。 亦diệc 不bất 可khả 以dĩ 。 現hiện 不bất 現hiện 判phán 其kỳ 優ưu 降giáng/hàng 。 惟duy 其kỳ 有hữu 定định 應ưng 故cố 。 則tắc 必tất 以dĩ 機cơ 教giáo 論luận 之chi 。 乃nãi 見kiến 如Như 來Lai 。 所sở 以dĩ 應ưng 相tương/tướng 未vị 始thỉ 差sai 忒thất 。 故cố 有hữu 所sở 謂vị 真chân 中trung 感cảm 應ứng 之chi 辨biện 。 要yếu 其kỳ 說thuyết 不bất 出xuất 有hữu 三tam 。 謂vị 真chân 中trung 二nhị 理lý 。 即tức 如Như 來Lai 所sở 住trụ 。 能năng 應ưng 之chi 本bổn 也dã 。 事sự 業nghiệp 二nhị 識thức 。 即tức 機cơ 緣duyên 所sở 依y 。 能năng 感cảm 之chi 資tư 也dã 。 雖tuy 有hữu 是thị 二nhị 。 苟cẩu 不bất 於ư 中trung 。 修tu 以dĩ 二nhị 觀quán 。 則tắc 生sanh 佛Phật 懸huyền 隔cách 。 何hà 由do 感cảm 應ứng 道đạo 交giao 乎hồ 。 是thị 則tắc 空không 中trung 二nhị 觀quán 。 又hựu 為vi 交giao 感cảm 之chi 道đạo 也dã 。 故cố 三tam 者giả 一nhất 不bất 可khả 減giảm 。 減giảm 則tắc 機cơ 教giáo 之chi 義nghĩa 缺khuyết 。 亦diệc 不bất 可khả 增tăng 。 增tăng 則tắc 感cảm 應ứng 之chi 道đạo 贅# 。 以dĩ 是thị 知tri 。 四tứ 明minh 三tam 雙song 六lục 隻chỉ 義nghĩa 門môn 之chi 功công 也dã 。 夫phu 如Như 來Lai 之chi 應ưng 有hữu 常thường 。 而nhi 機cơ 或hoặc 在tại 亡vong 者giả 。 蓋cái 佛Phật 所sở 住trụ 理lý 。 未vị 始thỉ 暫tạm 虧khuy 。 性tánh 識thức 與dữ 觀quán 。 或hoặc 俱câu 不bất 俱câu 。 故cố 有hữu 是thị 識thức 。 而nhi 無vô 是thị 觀quán 。 不bất 見kiến 也dã 。 如như 凡phàm 夫phu 。 雖tuy 是thị 事sự 識thức 。 而nhi 不bất 見kiến 生sanh 身thân 。 二Nhị 乘Thừa 雖tuy 當đương 業nghiệp 識thức 。 而nhi 不bất 見kiến 尊tôn 特đặc 是thị 也dã 。 有hữu 是thị 教giáo 。 而nhi 非phi 是thị 識thức 。 不bất 見kiến 也dã 。 如như 別biệt 十thập 信tín 。 圓viên 名danh 字tự 人nhân 。 雖tuy 稟bẩm 別biệt 圓viên 。 而nhi 見kiến 思tư 尚thượng 熾sí 。 事sự 識thức 彌di 隆long 。 故cố 亦diệc 未vị 見kiến 也dã 。 惟duy 三tam 者giả 備bị 。 而nhi 後hậu 能năng 見kiến 者giả 。 分phần/phân 當đương 見kiến 也dã 。 三tam 者giả 不bất 備bị 。 而nhi 或hoặc 亦diệc 見kiến 者giả 。 非phi 分phần/phân 見kiến 者giả 也dã 。 如như 向hướng 二nhị 類loại 。 則tắc 佛Phật 以dĩ 力lực 加gia 。 乃nãi 加gia 於ư 可khả 加gia 。 令linh 其kỳ 得đắc 見kiến 。 亦diệc 非phi 見kiến 而nhi 見kiến 。 不bất 在tại 此thử 類loại 。 則tắc 凡phàm 夫phu 人nhân 。 或hoặc 示thị 劣liệt 身thân 。 或hoặc 以dĩ 勝thắng 身thân 。 強cường/cưỡng 之chi 令linh 見kiến 。 至chí 於ư 所sở 見kiến 。 有hữu 示thị 現hiện 現hiện 起khởi 。 能năng 見kiến 。 有hữu 位vị 次thứ 進tiến 否phủ/bĩ 者giả 。 亦diệc 由do 來lai 共cộng 議nghị 。 是thị 不bất 得đắc 不bất 論luận 也dã 。 昔tích 論luận 二nhị 現hiện 者giả 。 或hoặc 以dĩ 藏tạng 塵trần 八bát 萬vạn 。 為vi 現hiện 起khởi 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 為vi 示thị 現hiện 。 或hoặc 亦diệc 通thông 現hiện 起khởi 。 (# 云vân 云vân )# 今kim 謂vị 此thử 義nghĩa 亦diệc 難nạn/nan 定định 論luận 。 若nhược 約ước 如Như 來Lai 。 自tự 其kỳ 境cảnh 本bổn 言ngôn 之chi 。 通thông 謂vị 示thị 現hiện 可khả 也dã 。 自tự 其kỳ 高cao 大đại 言ngôn 之chi 。 通thông 謂vị 現hiện 起khởi 可khả 也dã 。 夫phu 豈khởi 有hữu 意ý 於ư 示thị 現hiện 現hiện 起khởi 哉tai 。 然nhiên 則tắc 二nhị 現hiện 所sở 以dĩ 異dị 者giả 。 亦diệc 約ước 乎hồ 機cơ 教giáo 。 定định 之chi 而nhi 已dĩ 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 藏tạng 塵trần 。 帶đái 別biệt 教giáo 道đạo 。 因nhân 於ư 緣duyên 修tu 。 唯duy 大đại 機cơ 所sở 見kiến 。 不bất 通thông 於ư 小tiểu 者giả 。 謂vị 之chi 現hiện 起khởi 可khả 也dã 。 又hựu 如như 方Phương 等Đẳng 。 雖tuy 小tiểu 機cơ 在tại 座tòa 。 為vi 彰chương 彈đàn 斥xích 故cố 。 令linh 皆giai 見kiến 大đại 者giả 。 亦diệc 現hiện 起khởi 也dã 。 又hựu 如như 通thông 教giáo 合hợp 身thân 。 於ư 被bị 接tiếp 者giả 。 雖tuy 睹đổ 尊tôn 特đặc 。 然nhiên 猶do 與dữ 小tiểu 機cơ 同đồng 見kiến 。 謂vị 之chi 示thị 現hiện 可khả 也dã 。 至chí 於ư 法pháp 華hoa 。 唯duy 圓viên 機cơ 所sở 覩đổ 。 且thả 為vi 彰chương 開khai 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 義nghĩa 。 故cố 即tức 劣liệt 辨biện 勝thắng 者giả 。 亦diệc 示thị 現hiện 也dã 。 由do 是thị 言ngôn 之chi 。 相tương/tướng 雖tuy 有hữu 四tứ 。 不bất 出xuất 二nhị 義nghĩa 。 則tắc 二nhị 約ước 機cơ 論luận 。 二nhị 從tùng 教giáo 辨biện 。 此thử 其kỳ 大đại 體thể 而nhi 已dĩ 。 若nhược 乃nãi 應ưng 持trì 不bất 見kiến 其kỳ 頂đảnh 。 目Mục 連Liên 不bất 窮cùng 其kỳ 聲thanh 。 則tắc 又hựu 彰chương 如Như 來Lai 不bất 思tư 議nghị 應ưng 。 故cố 令linh 二nhị 聖thánh 始thỉ 見kiến 丈trượng 六lục 身thân 聲thanh 及cập 量lượng 之chi 彌di 高cao 。 窮cùng 之chi 益ích 遠viễn 。 始thỉ 知tri 高cao 大đại 有hữu 不bất 可khả 及cập 者giả 。 使sử 驟sậu 見kiến 之chi 。 則tắc 不bất 復phục 窮cùng 矣hĩ 。 以dĩ 是thị 知tri 其kỳ 亦diệc 示thị 現hiện 耳nhĩ 。 然nhiên 則tắc 止Chỉ 觀Quán 等đẳng 文văn 。 以dĩ 之chi 示thị 別biệt 佛Phật 現hiện 起khởi 相tương/tướng 者giả 。 蓋cái 齊tề 其kỳ 末mạt 而nhi 言ngôn 也dã 。 若nhược 揣đoàn 其kỳ 本bổn 則tắc 異dị 矣hĩ 。 彼bỉ 或hoặc 以dĩ 此thử 。 而nhi 為vi 分phần/phân 現hiện 。 盖# 不bất 知tri 輔phụ 行hành 有hữu 身thân 聲thanh 既ký 爾nhĩ 諸chư 相tướng 例lệ 然nhiên 之chi 文văn 也dã 。 如như 光quang 明minh 所sở 讚tán 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 四tứ 明minh 以dĩ 為vi 示thị 現hiện 者giả 。 亦diệc 約ước 其kỳ 方Phương 等Đẳng 。 機cơ 教giáo 不bất 一nhất 。 祇kỳ 一nhất 佛Phật 身thân 。 而nhi 所sở 見kiến 高cao 大đại 者giả 。 謂vị 之chi 示thị 現hiện 宜nghi 也dã 。 於ư 非phi 分phần/phân 見kiến 者giả 。 即tức 加gia 之chi 令linh 見kiến 。 然nhiên 則tắc 方Phương 等Đẳng 別biệt 機cơ 見kiến 示thị 現hiện 。 而nhi 華hoa 嚴nghiêm 不bất 然nhiên 。 被bị 接tiếp 之chi 機cơ 見kiến 示thị 現hiện 。 而nhi 別biệt 當đương 教giáo 者giả 。 不bất 然nhiên 何hà 也dã 。 曰viết 非phi 然nhiên 也dã 。 若nhược 直trực 約ước 機cơ 論luận 。 大đại 則tắc 見kiến 勝thắng 。 小tiểu 則tắc 見kiến 劣liệt 。 又hựu 安an 知tri 所sở 謂vị 示thị 現hiện 現hiện 起khởi 哉tai 。 但đãn 約ước 機cơ 教giáo 合hợp 論luận 故cố 。 華hoa 嚴nghiêm 機cơ 教giáo 純thuần 大đại 。 謂vị 之chi 現hiện 起khởi 。 方Phương 等Đẳng 通thông 於ư 大đại 小tiểu 。 謂vị 之chi 示thị 現hiện 。 抑ức 被bị 接tiếp 者giả 。 始thỉ 睹đổ 劣liệt 應ưng 。 後hậu 以dĩ 機cơ 發phát 受thọ 接tiếp 。 還hoàn 於ư 劣liệt 身thân 。 而nhi 見kiến 尊tôn 特đặc 。 庶thứ 幾kỷ 乎hồ 知tri 示thị 現hiện 矣hĩ 。 故cố 與dữ 當đương 教giáo 者giả 異dị 。 然nhiên 終chung 不bất 可khả 以dĩ 此thử 。 論luận 其kỳ 優ưu 劣liệt 。 又hựu 如như 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 謂vị 之chi 現hiện 起khởi 者giả 。 此thử 本bổn 淨tịnh 土độ 應ưng 相tương/tướng 。 雖tuy 自tự 一nhất 途đồ 。 亦diệc 豈khởi 外ngoại 於ư 機cơ 教giáo 哉tai 。 後hậu 當đương 更cánh 論luận 。 所sở 謂vị 能năng 見kiến 。 有hữu 進tiến 退thoái 者giả 。 彼bỉ 約ước 別biệt 圓viên 真chân 似tự 而nhi 論luận 。 此thử 以dĩ 真chân 中trung 始thỉ 終chung 而nhi 見kiến 。 雖tuy 有hữu 兩lưỡng 說thuyết 。 要yếu 之chi 大đại 體thể 。 當đương 以dĩ 後hậu 說thuyết 為vi 正chánh 。 何hà 者giả 。 若nhược 使sử 別biệt 圓viên 似tự 位vị 。 猶do 見kiến 劣liệt 應ưng 。 則tắc 別biệt 佛Phật 不bất 應ưng 單đơn 現hiện 尊tôn 特đặc 。 圓viên 佛Phật 不bất 應ưng 隱ẩn 前tiền 三tam 相tương/tướng 。 往vãng 往vãng 彼bỉ 必tất 謂vị 之chi 加gia 被bị 也dã 。 然nhiên 別biệt 猶do 可khả 爾nhĩ 。 祇kỳ 如như 五ngũ 品phẩm 。 已dĩ 能năng 圓viên 修tu 三tam 觀quán 。 則tắc 觀quán 行hành 見kiến 。 十thập 信tín 似tự 證chứng 。 即tức 相tương 似tự 見kiến 。 而nhi 必tất 須tu 加gia 被bị 。 何hà 抑ức 之chi 甚thậm 乎hồ 。 推thôi 此thử 而nhi 言ngôn 。 別biệt 亦diệc 應ưng 見kiến 。 但đãn 有hữu 淺thiển 深thâm 耳nhĩ 。 不bất 然nhiên 。 四tứ 明minh 以dĩ 三tam 根căn 按án 位vị 接tiếp 入nhập 者giả 難nạn/nan 之chi 。 當đương 何hà 所sở 逃đào 。 抑ức 彼bỉ 之chi 說thuyết 。 乃nãi 以dĩ 破phá 無vô 明minh 。 方phương 是thị 業nghiệp 識thức 故cố 也dã 。 殊thù 不bất 知tri 二nhị 識thức 之chi 論luận 。 本bổn 以dĩ 教giáo 所sở 詮thuyên 。 惑hoặc 所sở 熏huân 者giả 言ngôn 之chi 。 所sở 以dĩ 別biệt 圓viên 。 無vô 問vấn 真chân 似tự 。 皆giai 屬thuộc 業nghiệp 識thức 。 以dĩ 莫mạc 非phi 無vô 明minh 所sở 熏huân 起khởi 故cố 。 況huống 今kim 不bất 獨độc 以dĩ 業nghiệp 識thức 論luận 見kiến 。 必tất 於ư 業nghiệp 識thức 。 而nhi 修tu 中trung 觀quán 。 始thỉ 能năng 見kiến 耳nhĩ 。 若nhược 地địa 住trụ 破phá 無vô 明minh 。 正chánh 是thị 分phần/phân 破phá 業nghiệp 識thức 。 以dĩ 中trung 觀quán 見kiến 。 豈khởi 止chỉ 業nghiệp 識thức 而nhi 已dĩ 。 由do 是thị 明minh 之chi 。 則tắc 勝thắng 劣liệt 二nhị 應ưng 。 歸quy 於ư 真chân 中trung 明minh 矣hĩ 。 故cố 妙diệu 樂lạc 曰viết 。 藏tạng 通thông 二nhị 身thân 。 是thị 劣liệt 應ưng 耳nhĩ 。 別biệt 圓viên 二nhị 身thân 。 是thị 勝thắng 應ưng 也dã 。 四tứ 明minh 則tắc 曰viết 。 生sanh 身thân 本bổn 被bị 藏tạng 通thông 之chi 機cơ 。 尊tôn 特đặc 身thân 應ưng 別biệt 圓viên 之chi 眾chúng 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 焉yên 。 然nhiên 則tắc 妙diệu 疏sớ/sơ 。 以dĩ 二nhị 應ưng 為vi 應ưng 。 利lợi 鈍độn 兩lưỡng 根căn 。 各các 有hữu 生sanh 法pháp 者giả 。 而nhi 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 。 則tắc 曰viết 。 勝thắng 應ưng 為vi 菩Bồ 薩Tát 。 說thuyết 大đại 所sở 現hiện 。 劣liệt 應ưng 為vi 聲Thanh 聞Văn 。 說thuyết 小tiểu 所sở 示thị 。 且thả 曰viết 。 尋tầm 應ưng 有hữu 得đắc 法Pháp 身thân 不bất 得đắc 之chi 義nghĩa 。 則tắc 並tịnh 似tự 約ước 大đại 小tiểu 而nhi 說thuyết 。 若nhược 與dữ 向hướng 義nghĩa 異dị 者giả 。 今kim 謂vị 文văn 各các 有hữu 旨chỉ 。 而nhi 終chung 歸quy 一nhất 致trí 。 妙diệu 疏sớ/sơ 之chi 文văn 。 正chánh 明minh 生sanh 法pháp 二nhị 身thân 。 約ước 大đại 小tiểu 始thỉ 說thuyết 故cố 。 且thả 以dĩ 三tam 藏tạng 。 對đối 別biệt 圓viên 言ngôn 之chi 。 舉cử 藏tạng 可khả 以dĩ 兼kiêm 通thông 。 若nhược 淨tịnh 名danh 文văn 者giả 。 一nhất 往vãng 彼bỉ 約ước 部bộ 旨chỉ 言ngôn 也dã 。 其kỳ 實thật 通thông 佛Phật 。 乃nãi 在tại 兩lưỡng 楹doanh 之chi 間gian 。 既ký 有hữu 尋tầm 應ưng 得đắc 法Pháp 之chi 言ngôn 。 還hoàn 歸quy 真chân 中trung 而nhi 已dĩ 。 又hựu 如như 淨tịnh 名danh 云vân 。 亦diệc 可khả 劣liệt 身thân 而nhi 說thuyết 勝thắng 法Pháp 者giả 。 此thử 約ước 障chướng 邊biên 故cố 。 義nghĩa 與dữ 上thượng 異dị 。 然nhiên 亦diệc 應ưng 有hữu 勝thắng 身thân 。 說thuyết 劣liệt 法pháp 者giả 。 此thử 復phục 一nhất 途đồ 。 姑cô 置trí 之chi 耳nhĩ 。 又hựu 輔phụ 行hành 示thị 通thông 佛Phật 神thần 變biến 。 而nhi 以dĩ 勝thắng 應ưng 言ngôn 者giả 。 葢# 約ước 增tăng 勝thắng 而nhi 說thuyết 。 故cố 藏tạng 以dĩ 劣liệt 應ưng 言ngôn 。 通thông 以dĩ 勝thắng 應ưng 言ngôn 。 別biệt 以dĩ 報báo 言ngôn 。 圓viên 以dĩ 法pháp 言ngôn 是thị 也dã 。 如như 曰viết 各các 見kiến 世Thế 尊Tôn 在tại 其kỳ 前tiền 。 是thị 固cố 通thông 教giáo 合hợp 身thân 之chi 相tướng 。 其kỳ 如như 淨tịnh 名danh 。 所sở 謂vị 如như 須Tu 彌Di 山Sơn 等đẳng 。 豈khởi 直trực 通thông 佛Phật 。 故cố 知tri 一nhất 往vãng 云vân 爾nhĩ 。 至chí 於ư 光quang 明minh 。 約ước 弟đệ 子tử 一nhất 多đa 。 以dĩ 見kiến 四tứ 佛Phật 同đồng 異dị 者giả 。 亦diệc 機cơ 應ưng 相tương/tướng 顯hiển 之chi 義nghĩa 故cố 。 以dĩ 機cơ 顯hiển 應ưng 。 則tắc 見kiến 四tứ 佛Phật 身thân 有hữu 同đồng 異dị 。 以dĩ 應ưng 顯hiển 機cơ 。 還hoàn 知tri 弟đệ 子tử 有hữu 常thường 身thân 應ứng 化hóa 之chi 別biệt 。 而nhi 曰viết 眾chúng 有hữu 一nhất 多đa 者giả 。 亦diệc 約ước 四tứ 教giáo 機cơ 有hữu 三tam 乘thừa 純thuần 雜tạp 而nhi 已dĩ 。

教giáo 主chủ 應ưng 相tương/tướng 例lệ (# 十thập 。 十thập 五ngũ 。 二nhị 十thập 七thất 。 三tam 十thập 三tam 。 五ngũ 十thập 。 五ngũ 十thập 二nhị 。 七thất 十thập 八bát 。 七thất 十thập 九cửu 。 八bát 十thập 五ngũ 。 八bát 十thập 六lục )# 。

論luận 曰viết 。 苟cẩu 得đắc 向hướng 勝thắng 劣liệt 義nghĩa 。 則tắc 五ngũ 時thời 教giáo 主chủ 。 與dữ 夫phu 淨tịnh 土độ 應ưng 相tương/tướng 。 當đương 不bất 言ngôn 而nhi 定định 。 今kim 所sở 論luận 者giả 。 姑cô 略lược 言ngôn 其kỳ 大đại 致trí 。 然nhiên 則tắc 教giáo 主chủ 之chi 義nghĩa 一nhất 也dã 。 而nhi 所sở 以dĩ 論luận 之chi 者giả 四tứ 。 謂vị 或hoặc 以dĩ 身thân 土thổ/độ 大đại 體thể 。 或hoặc 以dĩ 部bộ 教giáo 權quyền 實thật 。 或hoặc 以dĩ 機cơ 教giáo 感cảm 應ứng 。 或hoặc 以dĩ 方phương 土thổ/độ 彼bỉ 此thử 。 蓋cái 各các 隨tùy 其kỳ 時thời 宜nghi 。 與dữ 所sở 當đương 論luận 者giả 。 如như 何hà 非phi 直trực 定định 其kỳ 身thân 相tướng 而nhi 已dĩ 。 知tri 此thử 始thỉ 可khả 與dữ 議nghị 兩lưỡng 宗tông 是thị 否phủ/bĩ 焉yên 。 何hà 者giả 。 如như 華hoa 嚴nghiêm 應ưng 相tương/tướng 。 既ký 現hiện 華hoa 藏tạng 塵trần 相tương/tướng 之chi 身thân 。 其kỳ 相tương/tướng 則tắc 顯hiển 。 不bất 待đãi 言ngôn 其kỳ 為vi 舍xá 那na 。 而nhi 所sở 當đương 論luận 者giả 。 五ngũ 時thời 之chi 始thỉ 。 必tất 先tiên 正chánh 其kỳ 身thân 土thổ/độ 大đại 體thể 。 故cố 四tứ 明minh 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 。 是thị 千thiên 百bách 億ức 應ưng 身thân 所sở 說thuyết 。 又hựu 曰viết 。 須tu 是thị 分phân 段đoạn 生sanh 滅diệt 之chi 身thân 。 然nhiên 則tắc 藏tạng 塵trần 相tướng 好hảo 之chi 佛Phật 。 而nhi 特đặc 指chỉ 為vi 分phân 段đoạn 生sanh 身thân 者giả 。 盖# 以dĩ 其kỳ 相tương/tướng 。 雖tuy 是thị 尊tôn 崇sùng 特đặc 勝thắng 之chi 形hình 。 然nhiên 以dĩ 其kỳ 土thổ/độ 。 則tắc 同đồng 居cư 分phân 段đoạn 。 有hữu 色sắc 有hữu 心tâm 。 以dĩ 其kỳ 身thân 。 則tắc 示thị 同đồng 人nhân 法pháp 。 有hữu 生sanh 有hữu 滅diệt 。 又hựu 以dĩ 始thỉ 終chung 大đại 體thể 求cầu 之chi 。 則tắc 始thỉ 有hữu 初sơ 或hoặc 之chi 文văn 。 知tri 其kỳ 為vi 補bổ 處xứ 應ưng 佛Phật 也dã 。 又hựu 有hữu 脫thoát 著trước 之chi 義nghĩa 。 知tri 其kỳ 祇kỳ 是thị 一nhất 佛Phật 。 而nhi 示thị 有hữu 勝thắng 劣liệt 也dã 。 終chung 有hữu 入nhập 滅diệt 之chi 事sự 。 驗nghiệm 其kỳ 至chí 於ư 雙song 林lâm 。 還hoàn 歸quy 無vô 常thường 也dã 。 故cố 知tri 相tương/tướng 起khởi 之chi 本bổn 。 元nguyên 自tự 生sanh 身thân 。 謂vị 指chỉ 其kỳ 體thể 一nhất 也dã 。 若nhược 夫phu 辨biện 相tương/tướng 。 是thị 亦diệc 舍xá 那na 為vi 教giáo 主chủ 爾nhĩ 。 故cố 曰viết 此thử 身thân 既ký 被bị 別biệt 圓viên 之chi 機cơ 。 見kiến 是thị 尊tôn 特đặc 。 豈khởi 非phi 以dĩ 相tương/tướng 則tắc 舍xá 那na 乎hồ 。 今kim 因nhân 為vi 之chi 說thuyết 曰viết 。 約ước 應ưng 指chỉ 體thể 。 (# 此thử 體thể 即tức 身thân 。 但đãn 對đối 相tương/tướng 立lập 。 故cố 以dĩ 體thể 言ngôn 。 非phi 體thể 用dụng 之chi 體thể 也dã )# 元nguyên 是thị 生sanh 身thân 。 從tùng 機cơ 辨biện 相tương/tướng 。 乃nãi 為vi 舍xá 那na 。 義nghĩa 方phương 盡tận 耳nhĩ 。 或hoặc 謂vị 四tứ 明minh 之chi 說thuyết 。 專chuyên 在tại 生sanh 身thân 者giả 亦diệc 誤ngộ 矣hĩ 。 而nhi 霅# 川xuyên 以dĩ 謂vị 勝thắng 應ưng 尊tôn 特đặc 。 此thử 身thân 本bổn 是thị 界giới 外ngoại 法pháp 性tánh 之chi 色sắc 。 非phi 同đồng 居cư 應ưng 相tương/tướng 現hiện 起khởi 者giả 。 惡ác 有hữu 是thị 理lý 。 彼bỉ 據cứ 其kỳ 相tương/tướng 。 未vị 必tất 得đắc 其kỳ 體thể 。 今kim 指chỉ 其kỳ 體thể 。 抑ức 得đắc 其kỳ 相tương/tướng 焉yên 。 然nhiên 則tắc 四tứ 明minh 。 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 應ưng 相tương/tướng 。 為vi 生sanh 身thân 者giả 。 約ước 身thân 土thổ/độ 大đại 體thể 論luận 也dã 。 又hựu 如như 法Pháp 華hoa 教giáo 主chủ 。 以dĩ 其kỳ 身thân 雖tuy 是thị 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 然nhiên 以dĩ 部bộ 旨chỉ 言ngôn 之chi 。 謂vị 是thị 開khai 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 妙diệu 身thân 可khả 也dã 。 夫phu 既ký 開khai 顯hiển 矣hĩ 。 則tắc 能năng 說thuyết 教giáo 主chủ 。 即tức 圓viên 佛Phật 相tương/tướng 也dã 。 夫phu 既ký 絕tuyệt 待đãi 矣hĩ 。 則tắc 還hoàn 指chỉ 昔tích 身thân 。 不bất 別biệt 有hữu 也dã 。 故cố 曰viết 法pháp 華hoa 已dĩ 前tiền 。 三tam 佛Phật 離ly 明minh 。 隔cách 偏thiên 小tiểu 故cố 。 來lai 至chí 今kim 經kinh 。 從tùng 劣liệt 辨biện 勝thắng 。 即tức 三tam 而nhi 一nhất 等đẳng 。 良lương 以dĩ 今kim 明minh 法pháp 華hoa 。 須tu 混hỗn 一nhất 代đại 。 以dĩ 論luận 開khai 顯hiển 。 身thân 有hữu 以dĩ 驗nghiệm 乎hồ 說thuyết 。 說thuyết 有hữu 以dĩ 驗nghiệm 乎hồ 身thân 。 至chí 於ư 能năng 說thuyết 之chi 人nhân 。 獨độc 不bất 然nhiên 乎hồ 。 故cố 亦diệc 必tất 窮cùng 其kỳ 始thỉ 末mạt 。 而nhi 為vi 之chi 說thuyết 。 何hà 者giả 。 且thả 以dĩ 在tại 昔tích 勝thắng 劣liệt 言ngôn 之chi 。 則tắc 華hoa 嚴nghiêm 藏tạng 塵trần 。 瓔anh 珞lạc 勝thắng 應ưng 。 尊tôn 特đặc 也dã 。 鹿lộc 苑uyển 丈trượng 六lục 垢cấu 衣y 。 劣liệt 應ưng 生sanh 身thân 也dã 。 雖tuy 有hữu 四tứ 教giáo 當đương 分phân 之chi 身thân 。 亦diệc 無vô 出xuất 此thử 二nhị 途đồ 而nhi 已dĩ 。 然nhiên 今kim 法pháp 華hoa 。 於ư 彼bỉ 二nhị 身thân 。 為vi 何hà 身thân 邪tà 。 曰viết 俱câu 非phi 並tịnh 是thị 。 何hà 也dã 。 是thị 必tất 約ước 開khai 判phán 。 論luận 之chi 可khả 也dã 。 謂vị 以dĩ 論luận 判phán 。 則tắc 藏tạng 塵trần 尚thượng 非phi 丈trượng 六lục 。 安an 得đắc 是thị 乎hồ 。 論luận 開khai 則tắc 垢cấu 衣y 。 尚thượng 是thị 瓔anh 珞lạc 。 那na 得đắc 非phi 乎hồ 。 但đãn 華hoa 嚴nghiêm 雖tuy 是thị 瓔anh 珞lạc 。 而nhi 猶do 隔cách 彼bỉ 垢cấu 衣y 。 鹿lộc 苑uyển 但đãn 是thị 垢cấu 衣y 。 而nhi 不bất 即tức 彼bỉ 瓔anh 珞lạc 。 然nhiên 則tắc 開khai 垢cấu 衣y 。 而nhi 即tức 瓔anh 珞lạc 者giả 。 其kỳ 為vi 法pháp 華hoa 教giáo 主chủ 乎hồ 。 故cố 曰viết 開khai 垢cấu 衣y 內nội 身thân 。 實thật 是thị 瓔anh 珞lạc 長trưởng 者giả 。 記ký 釋thích 云vân 云vân 。 又hựu 曰viết 。 今kim 開khai 方phương 便tiện 門môn 。 示thị 真chân 實thật 相tướng 。 即tức 向hướng 身thân 是thị 圓viên 常thường 之chi 身thân 等đẳng 。 又hựu 如như 向hướng 所sở 示thị 二nhị 文văn 。 皆giai 其kỳ 旨chỉ 也dã 。 所sở 以dĩ 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 。 示thị 四tứ 度độ 現hiện 尊tôn 特đặc 。 唯duy 法pháp 華hoa 最tối 勝thắng 者giả 。 以dĩ 餘dư 經kinh 皆giai 非phi 開khai 顯hiển 絕tuyệt 待đãi 之chi 身thân 故cố 也dã 。 又hựu 曰viết 。 若nhược 說thuyết 法Pháp 華hoa 。 但đãn 現hiện 尊tôn 勝thắng 是thị 也dã 。 所sở 以dĩ 四tứ 明minh 。 以dĩ 今kim 經kinh 教giáo 主chủ 。 為vi 尊tôn 特đặc 者giả 。 約ước 部bộ 教giáo 權quyền 實thật 論luận 也dã 。 而nhi 霅# 川xuyên 於ư 此thử 。 專chuyên 以dĩ 相tương/tướng 言ngôn 。 謂vị 是thị 生sanh 身thân 者giả 。 豈khởi 不bất 乖quai 於ư 部bộ 旨chỉ 乎hồ 。 如như 易dị 置trí 其kỳ 說thuyết 亦diệc 得đắc 。 以dĩ 部bộ 教giáo 權quyền 實thật 論luận 華hoa 嚴nghiêm 。 則tắc 彼bỉ 猶do 帶đái 別biệt 相tướng 。 須tu 現hiện 起khởi 故cố 。 不bất 若nhược 法pháp 華hoa 之chi 最tối 勝thắng 也dã 。 若nhược 以dĩ 身thân 土thổ/độ 大đại 體thể 論luận 法pháp 華hoa 。 則tắc 此thử 亦diệc 生sanh 身thân 。 如như 曰viết 住trụ 生sanh 身thân 而nhi 顯hiển 一nhất 等đẳng 是thị 也dã 。 但đãn 今kim 從tùng 強cường/cưỡng 耳nhĩ 。 至chí 於ư 方Phương 等Đẳng 般Bát 若Nhã 。 能năng 說thuyết 教giáo 主chủ 。 教giáo 既ký 不bất 一nhất 。 機cơ 亦diệc 異dị 見kiến 。 則tắc 宜nghi 以dĩ 機cơ 教giáo 感cảm 應ứng 論luận 之chi 。 故cố 方Phương 等Đẳng 凡phàm 二nhị 途đồ 。 若nhược 以dĩ 大đại 斥xích 小tiểu 。 如như 淨tịnh 名danh 等đẳng 。 則tắc 有hữu 入nhập 見kiến 尊tôn 特đặc 出xuất 仍nhưng 見kiến 劣liệt 之chi 事sự 。 雖tuy 約ước 小tiểu 衍diễn 而nhi 論luận 出xuất 入nhập 。 不bất 以dĩ 加gia 被bị 。 還hoàn 是thị 真chân 中trung 感cảm 應ứng 義nghĩa 。 若nhược 逗đậu 大đại 逗đậu 小tiểu 。 則tắc 如như 光quang 明minh 等đẳng 。 一nhất 佛Phật 異dị 見kiến 。 有hữu 勝thắng 有hữu 劣liệt 。 或hoặc 如như 藥dược 師sư 等đẳng 。 唯duy 尊tôn 特đặc 身thân 。 諸chư 方Phương 等Đẳng 經kinh 。 是thị 例lệ 非phi 一nhất 。 在tại 般Bát 若Nhã 。 則tắc 正chánh 現hiện 尊tôn 特đặc 。 以dĩ 帶đái 通thông 機cơ 故cố 或hoặc 現hiện 劣liệt 。 如như 曰viết 般Bát 若Nhã 亦diệc 現hiện 門môn 內nội 尊tôn 特đặc 之chi 身thân 。 乃nãi 至chí 云vân 。 以dĩ 眾chúng 生sanh 疑nghi 故cố 現hiện 常thường 身thân 。 放phóng 常thường 光quang 等đẳng 。 是thị 亦diệc 約ước 機cơ 異dị 見kiến 之chi 相tướng 。 非phi 謂vị 如Như 來Lai 實thật 爾nhĩ 現hiện 大đại 現hiện 小tiểu 也dã 。 鹿lộc 苑uyển 唯duy 小tiểu 。 故cố 佛Phật 亦diệc 劣liệt 身thân 。 若nhược 約ước 密mật 論luận 。 何hà 容dung 非phi 大đại 。 姑cô 置trí 之chi 耳nhĩ 。 其kỳ 如như 淨tịnh 土độ 應ưng 相tương/tướng 。 則tắc 又hựu 二nhị 說thuyết 不bất 同đồng 。 如như 般bát 舟chu 等đẳng 。 唯duy 說thuyết 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 觀quán 經kinh 則tắc 說thuyết 。 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 。 及cập 丈trượng 六lục 八bát 赤xích 。 雖tuy 有hữu 此thử 異dị 。 不bất 出xuất 二nhị 身thân 。 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 。 本bổn 唯duy 一nhất 佛Phật 。 對đối 機cơ 有hữu 異dị 。 大đại 小tiểu 不bất 同đồng 。 故cố 使sử 經kinh 教giáo 從tùng 緣duyên 異dị 說thuyết 。 如như 彼bỉ 般bát 舟chu 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 通thông 大đại 小tiểu 機cơ 。 無vô 不bất 咸hàm 見kiến 。 故cố 小tiểu 則tắc 見kiến 劣liệt 。 大đại 則tắc 見kiến 勝thắng 。 亦diệc 如như 此thử 土thổ/độ 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 而nhi 眾chúng 機cơ 異dị 見kiến 是thị 也dã 。 若nhược 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 唯duy 大đại 機cơ 所sở 睹đổ 。 以dĩ 為vi 圓viên 人nhân 所sở 緣duyên 勝thắng 境cảnh 。 亦diệc 如như 此thử 土thổ/độ 藏tạng 塵trần 等đẳng 相tương/tướng 是thị 也dã 。 故cố 從tùng 丈trượng 六lục 劣liệt 應ưng 言ngôn 之chi 。 則tắc 是thị 有hữu 量lượng 之chi 無vô 量lượng 。 從tùng 八bát 萬vạn 勝thắng 應ưng 言ngôn 之chi 。 則tắc 無vô 量lượng 之chi 無vô 量lượng 。 二nhị 義nghĩa 雖tuy 異dị 。 同đồng 名danh 彌di 陀đà 。 無vô 量lượng 雖tuy 同đồng 。 名danh □# 體thể 別biệt 。 不bất 可khả 惑hoặc 其kỳ 名danh 似tự 。 遂toại 乃nãi 混hỗn 而nhi 不bất 分phân 。 是thị 則tắc 彼bỉ 此thử 二nhị 土thổ/độ 。 生sanh 身thân 尊tôn 特đặc 。 其kỳ 相tương/tướng 攸du 同đồng 。 但đãn 此thử 則tắc 身thân 土thổ/độ 斯tư 劣liệt 。 故cố 以dĩ 丈trượng 六lục 生sanh 身thân 為vi 本bổn 。 彼bỉ 則tắc 依y 正chánh 殊thù 勝thắng 。 故cố 以dĩ 八bát 萬vạn 相tướng 好hảo 為vi 正chánh 。 然nhiên 則tắc 四tứ 明minh 。 以dĩ 彼bỉ 土độ 教giáo 主chủ 。 為vi 勝thắng 應ưng 尊tôn 特đặc 者giả 。 是thị 約ước 方phương 土thổ/độ 彼bỉ 此thử 論luận 之chi 也dã 。 非phi 謂vị 彼bỉ 土độ 不bất 兼kiêm 生sanh 身thân 。 若nhược 以dĩ 常thường 身thân 常thường 相tương/tướng 言ngôn 之chi 。 是thị 亦diệc 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 為vi 教giáo 主chủ 焉yên 。 隨tùy 緣duyên 異dị 說thuyết 。 逐trục 物vật 所sở 宜nghi 。 則tắc 無vô 在tại 不bất 在tại 。 若nhược 如như 霅# 川xuyên 。 併tinh 以dĩ 八bát 萬vạn 相tương/tướng 為vi 生sanh 身thân 。 則tắc 彼bỉ 土độ 但đãn 有hữu 生sanh 身thân 。 殊thù 無vô 尊tôn 特đặc 。 別biệt 圓viên 大đại 機cơ 。 何hà 以dĩ 應ưng 之chi 。 若nhược 必tất 以dĩ 藏tạng 塵trần 相tướng 好hảo 。 為vi 尊tôn 特đặc 者giả 。 一nhất 家gia 教giáo 門môn 。 淨tịnh 土độ 諸chư 經kinh 。 曾tằng 不bất 言ngôn 之chi 。 況huống 彼bỉ 於ư 此thử 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 尚thượng 有hữu 分phần/phân 現hiện 之chi 義nghĩa 。 何hà 不bất 於ư 彼bỉ 。 八bát 萬vạn 相tương/tướng 上thượng 亦diệc 分phần/phân 現hiện 邪tà 。 但đãn 此thử 考khảo 之chi 。 進tiến 退thoái 咸hàm 失thất 。 雖tuy 彼bỉ 有hữu 十thập 義nghĩa 。 伸thân 之chi 之chi 難nạn/nan 。 與dữ 夫phu 前tiền 諸chư 應ưng 相tương/tướng 。 文văn 義nghĩa 之chi 妨phương 。 斯tư 皆giai 末mạt 節tiết 。 大đại 體thể 既ký 正chánh 。 餘dư 不bất 足túc 言ngôn 。 亦diệc 當đương 伸thân 之chi 於ư 後hậu 也dã 。 然nhiên 則tắc 文văn 以dĩ 法pháp 華hoa 。 為vi 報báo 佛Phật 所sở 說thuyết 。 又hựu 曰viết 。 凡phàm 四tứ 度độ 現hiện 尊tôn 特đặc 。 唯duy 法pháp 華hoa 最tối 勝thắng 者giả 。 是thị 固cố 定định 身thân 相tướng 。 合hợp 部bộ 旨chỉ 之chi 言ngôn 也dã 。 而nhi 又hựu 以dĩ 法pháp 華hoa 。 為vi 垢cấu 衣y 者giả 。 約ước 所sở 開khai 說thuyết 也dã 。 疏sớ/sơ 示thị 誡giới 妙diệu 音âm 之chi 意ý 。 對đối 彼bỉ 土độ 不bất 達đạt 者giả 言ngôn 也dã 。 況huống 文văn 曰viết 。 不bất 可khả 見kiến 卑ty 小tiểu 。 而nhi 忘vong 其kỳ 尊tôn 嚴nghiêm 。 正chánh 是thị 即tức 劣liệt 。 辨biện 勝thắng 之chi 旨chỉ 。 故cố 皆giai 無vô 所sở 違vi 。 其kỳ 於ư 方Phương 等Đẳng 。 言ngôn 尊tôn 特đặc 者giả 。 或hoặc 示thị 現hiện 。 或hoặc 現hiện 起khởi 。 示thị 現hiện 如như 上thượng 光quang 明minh 之chi 文văn 。 固cố 無vô 可khả 疑nghi 者giả 。 現hiện 起khởi 則tắc 如như 藥dược 師sư 。 巍nguy 巍nguy 堂đường 堂đường 之chi 相tướng 。 淨tịnh 名danh 須Tu 彌Di 映ánh 海hải 之chi 身thân 。 皆giai 其kỳ 相tương/tướng 也dã 。 既ký 唯duy 大đại 覩đổ 。 於ư 藏tạng 通thông 小tiểu 機cơ 。 亦diệc 加gia 被bị 令linh 見kiến 而nhi 已dĩ 。 以dĩ 其kỳ 在tại 應ưng 同đồng 一nhất 見kiến 故cố 。 不bất 同đồng 示thị 現hiện 。 自tự 見kiến 劣liệt 故cố 。 又hựu 如như 觀quán 疏sớ/sơ 。 引dẫn 智trí 論luận 之chi 文văn 。 十thập 疑nghi 論luận 緣duyên 彌di 陀đà 之chi 相tướng 。 觀quán 佛Phật 三tam 昧muội 經kinh 。 說thuyết 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 相tướng 。 皆giai 言ngôn 淨tịnh 土độ 教giáo 主chủ 。 正chánh 符phù 四tứ 明minh 之chi 說thuyết 。 如như 彼bỉ 曲khúc 釋thích 。 烏ô 得đắc 合hợp 哉tai 。

身thân 土thổ/độ 感cảm 應ứng 例lệ (# 十thập 六lục 。 四tứ 十thập 五ngũ 。 七thất 十thập 四tứ 。 七thất 十thập 五ngũ 。 七thất 十thập 六lục 。 八bát 十thập 七thất )# 。

論luận 曰viết 。 三Tam 身Thân 依y 於ư 四tứ 土thổ/độ 。 四tứ 土thổ/độ 本bổn 於ư 三Tam 身Thân 。 身thân 既ký 即tức 一nhất 而nhi 三tam 。 土thổ/độ 亦diệc 全toàn 四tứ 而nhi 一nhất 。 夫phu 是thị 則tắc 孰thục 同đồng 孰thục 異dị 。 何hà 通thông 何hà 局cục 。 未vị 始thỉ 有hữu 定định 論luận 也dã 。 但đãn 教giáo 門môn 分phân 別biệt 。 有hữu 即tức 有hữu 離ly 。 其kỳ 於ư 離ly 義nghĩa 。 對đối 義nghĩa 如như 常thường 。 (# 云vân 云vân )# 或hoặc 文văn 有hữu 進tiến 否phủ/bĩ 。 或hoặc 義nghĩa 有hữu 通thông 變biến 。 不bất 可khả 一nhất 揆quỹ 論luận 也dã 。 如như 曰viết 常thường 身thân 無vô 量lượng 。 通thông 應ưng 三tam 土thổ/độ 等đẳng 。 此thử 則tắc 體thể 用dụng 之chi 義nghĩa 。 故cố 理lý 智trí 屬thuộc 體thể 。 當đương 乎hồ 寂tịch 光quang 。 勝thắng 劣liệt 二nhị 用dụng 。 屬thuộc 下hạ 三tam 土thổ/độ 。 但đãn 勝thắng 應ưng 二nhị 名danh 。 亦diệc 名danh 尊tôn 特đặc 。 亦diệc 名danh 報báo 身thân 。 言ngôn 報báo 身thân 者giả 。 即tức 佗tha 受thọ 用dụng 。 然nhiên 與dữ 尊tôn 特đặc 。 同đồng 出xuất 異dị 名danh 。 故cố 下hạ 三tam 土thổ/độ 。 通thông 皆giai 應ưng 之chi 。 但đãn 劣liệt 應ưng 生sanh 身thân 。 不bất 通thông 上thượng 二nhị 土thổ/độ 。 此thử 常thường 論luận 也dã 。 又hựu 如như 文văn 曰viết 。 若nhược 從tùng 妙diệu 覺giác 。 應ưng 為vi 實thật 報báo 。 圓viên 滿mãn 相tướng 好hảo 。 非phi 餘dư 界giới 所sở 堪kham 者giả 。 又hựu 於ư 方phương 便tiện 。 示thị 勝thắng 應ưng 身thân 。 圓viên 滿mãn 相tương/tướng 海hải 。 如như 前tiền 實thật 報báo 者giả 。 而nhi 記ký 料liệu 揀giản 云vân 云vân 。 此thử 所sở 謂vị 文văn 有hữu 進tiến 否phủ/bĩ 也dã 。 然nhiên 言ngôn 非phi 餘dư 界giới 餘dư 土thổ/độ 所sở 堪kham 者giả 。 約ước 真chân 奪đoạt 似tự 言ngôn 之chi 也dã 。 而nhi 亦diệc 應ưng 之chi 者giả 。 取thủ 其kỳ 勝thắng 應ưng 。 似tự 彼bỉ 報báo 身thân 也dã 亦diệc 謂vị 應ứng 其kỳ 機cơ 宜nghi 。 實thật 不bất 應ứng 其kỳ 土thổ/độ 界giới 也dã 。 故cố 曰viết 云vân 如như 前tiền 者giả 。 稍sảo 似tự 實thật 報báo 。 非phi 謂vị 全toàn 同đồng 。 又hựu 文văn 有hữu 於ư 方phương 便tiện 土thổ/độ 示thị 勝thắng 劣liệt 二nhị 應ưng 者giả 。 又hựu 曰viết 。 方phương 便tiện 有hữu 餘dư 土thổ/độ 。 起khởi 勝thắng 劣liệt 兩lưỡng 應ưng 者giả 。 此thử 所sở 謂vị 義nghĩa 有hữu 通thông 變biến 也dã 。 所sở 以dĩ 初sơ 文văn 。 則tắc 相tương 望vọng 而nhi 言ngôn 。 故cố 方phương 便tiện 土thổ/độ 似tự 道đạo 之chi 機cơ 。 而nhi 有hữu 體thể 析tích 巧xảo 拙chuyết 之chi 異dị 。 故cố 所sở 見kiến 應ưng 相tương/tướng 。 有hữu 勝thắng 有hữu 劣liệt 。 雖tuy 云vân 劣liệt 應ưng 。 實thật 匪phỉ 生sanh 身thân 。 故cố 曰viết 更cánh 不bất 示thị 為vi 種chủng 種chủng 諸chư 身thân 也dã 。 其kỳ 次thứ 文văn 者giả 。 則tắc 又hựu 兼kiêm 彼bỉ 同đồng 居cư 言ngôn 之chi 。 如như 曰viết 勝thắng 兼kiêm 兩lưỡng 處xứ 。 劣liệt 唯duy 鹿lộc 園viên 是thị 也dã 。 又hựu 曰viết 。 方phương 便tiện 土thổ/độ 通thông 佛Phật 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 既ký 不bất 同đồng 界giới 內nội 灰hôi 身thân 之chi 滅diệt 。 是thị 亦diệc 法pháp 性tánh 勝thắng 應ưng 而nhi 已dĩ 。 但đãn 方phương 便tiện 有hữu 用dụng 。 通thông 之chi 說thuyết 故cố 。 約ước 機cơ 息tức 應ưng 轉chuyển 。 義nghĩa 云vân 入nhập 滅diệt 。 在tại 文văn 可khả 見kiến 。 然nhiên 而nhi 霅# 川xuyên 有hữu 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 勝thắng 應ưng 。 本bổn 是thị 界giới 外ngoại 法pháp 性tánh 之chi 色sắc 。 既ký 不bất 由do 生sanh 身thân 現hiện 起khởi 。 有hữu 似tự 彼bỉ 土độ 應ưng 來lai 者giả 。 而nhi 四tứ 明minh 亦diệc 曰viết 。 是thị 實thật 報báo 身thân 。 應ưng 同đồng 居cư 土thổ/độ 。 若nhược 為vi 異dị 邪tà 。 曰viết 不bất 同đồng 也dã 。 所sở 以dĩ 四tứ 明minh 云vân 者giả 。 一nhất 往vãng 以dĩ 土thổ/độ 定định 身thân 。 其kỳ 實thật 還hoàn 自tự 生sanh 身thân 現hiện 起khởi 。 故cố 有hữu 千thiên 百bách 億ức 應ưng 身thân 。 所sở 說thuyết 之chi 言ngôn 。 義nghĩa 則tắc 無vô 失thất 也dã 。 彼bỉ 既ký 不bất 然nhiên 。 則tắc 彼bỉ 此thử 乖quai 隔cách 故cố 。 不bất 可khả 同đồng 日nhật 語ngữ 也dã 。

餘dư 論luận 下hạ

論luận 曰viết 。 後hậu 五ngũ 百bách 歲tuế 。 鬪đấu 諍tranh 堅kiên 固cố 。 其kỳ 於ư 一nhất 家gia 壽thọ 量lượng 見kiến 之chi 。 始thỉ 則tắc 孤cô 山sơn 四tứ 明minh 。 二nhị 大đại 宗tông 師sư 。 角giác 立lập 於ư 前tiền 。 加gia 之chi 霅# 川xuyên 法Pháp 師sư 。 鼎đỉnh 分phần/phân 於ư 後hậu 。 逮đãi 至chí 于vu 今kim 。 異dị 論luận 不bất 息tức 。 由do 是thị 壽thọ 量lượng 之chi 道đạo 。 蓁# 莽mãng 蕪# 穢uế 。 日nhật 以dĩ 充sung 塞tắc 。 而nhi 四tứ 明minh 之chi 說thuyết 。 卓trác 立lập 乎hồ 其kỳ 間gian 。 久cửu 而nhi 愈dũ 明minh 。 但đãn 雪tuyết 謗báng 之chi 。 後hậu 會hội 四tứ 明minh 。 歸quy 寂tịch 無vô 得đắc 。 而nhi 伸thân 後hậu 學học 。 不bất 能năng 無vô 遺di 恨hận 也dã 。 故cố 今kim 因nhân 之chi 。 以dĩ 餘dư 論luận 焉yên 。 或hoặc 問vấn 。 彼bỉ 雪tuyết 謗báng 中trung 第đệ 一nhất 。 先tiên 論luận 法pháp 華hoa 教giáo 主chủ 。 即tức 劣liệt 辨biện 勝thắng 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 謂vị 內nội 體thể 可khả 即tức 。 外ngoại 用dụng 不bất 可khả 即tức 。 以dĩ 外ngoại 不bất 即tức 故cố 。 敝tệ 服phục 宛uyển 然nhiên 。 非phi 謂vị 開khai 權quyền 。 便tiện 須tu 脫thoát 敝tệ 。 若nhược 然nhiên 則tắc 法pháp 華hoa 滅diệt 絕tuyệt 。 老lão 比Bỉ 丘Khâu 相tương/tướng 。 世thế 間gian 相tương 當đương 。 如như 何hà 解giải 邪tà 。 又hựu 若nhược 謂vị 法pháp 華hoa 。 但đãn 現hiện 尊tôn 特đặc 。 全toàn 不bất 現hiện 劣liệt 者giả 。 如như 妙diệu 樂lạc 。 明minh 示thị 法pháp 華hoa 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 身thân 俱câu 是thị 劣liệt 。 豈khởi 亦diệc 減giảm 謗báng 邪tà 。 以dĩ 至chí 備bị 引dẫn 諸chư 文văn 。 並tịnh 難nạn/nan 四tứ 明minh 尊tôn 特đặc 。 不bất 須tu 現hiện 者giả 。 (# 云vân 云vân )# 此thử 等đẳng 文văn 義nghĩa 。 若nhược 為vi 伸thân 之chi 。 曰viết 但đãn 得đắc 向hướng 來lai 諸chư 例lệ 明minh 義nghĩa 。 此thử 自tự 可khả 知tri 。 不bất 待đãi 伸thân 也dã 。 為vi 未vị 悉tất 者giả 。 略lược 言ngôn 之chi 。 今kim 謂vị 彼bỉ 作tác 是thị 難nạn/nan 。 有hữu 不bất 曉hiểu 者giả 三tam 。 一nhất 不bất 曉hiểu 體thể 用dụng 。 二nhị 不bất 曉hiểu 應ưng 相tương/tướng 。 三tam 不bất 曉hiểu 身thân 土thổ/độ 。 且thả 夫phu 圓viên 論luận 體thể 用dụng 。 一nhất 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 體thể 用dụng 既ký 一nhất 。 用dụng 可khả 異dị 乎hồ 。 若nhược 但đãn 體thể 即tức 。 而nhi 用dụng 自tự 不bất 即tức 者giả 。 如như 妙diệu 用dụng 何hà 。 抑ức 今kim 家gia 有hữu 言ngôn 。 良lương 由do 理lý 具cụ 。 方phương 有hữu 事sự 用dụng 。 亦diệc 一nhất 而nhi 已dĩ 。 若nhược 一nhất 融dung 一nhất 不bất 融dung 。 則tắc 不bất 得đắc 為vi 全toàn 理lý 為vi 事sự 。 由do 事sự 顯hiển 理lý 也dã 。 不bất 知tri 霅# 川xuyên 何hà 見kiến 。 輒triếp 以dĩ 凡phàm 情tình 。 度độ 量lương 聖thánh 境cảnh 。 苟cẩu 如như 彼bỉ 說thuyết 。 是thị 全toàn 未vị 曉hiểu 即tức 體thể 之chi 用dụng 也dã 。 二nhị 不bất 曉hiểu 應ưng 相tương/tướng 。 原nguyên 夫phu 如Như 來Lai 應ưng 相tương/tướng 。 本bổn 一nhất 妙diệu 體thể 。 未vị 始thỉ 差sai 別biệt 。 雖tuy 無vô 差sai 別biệt 。 而nhi 不bất 得đắc 不bất 別biệt 者giả 。 由do 機cơ 緣duyên 感cảm 見kiến 之chi 異dị 也dã 。 所sở 以dĩ 宜nghi 大đại 則tắc 大đại 。 宜nghi 小tiểu 則tắc 小tiểu 。 宜nghi 見kiến 勝thắng 則tắc 。 與dữ 之chi 為vi 勝thắng 。 宜nghi 見kiến 劣liệt 則tắc 。 與dữ 之chi 為vi 劣liệt 。 現hiện 不bất 現hiện 等đẳng 。 亦diệc 悉tất 隨tùy 緣duyên 。 而nhi 未vị 始thỉ 定định 一nhất 。 非phi 謂vị 應ưng 小tiểu 。 而nhi 見kiến 自tự 大đại 見kiến 勝thắng 。 而nhi 應ưng 自tự 劣liệt 也dã 。 然nhiên 則tắc 法pháp 華hoa 應ưng 相tương/tướng 。 雖tuy 曰viết 即tức 劣liệt 辨biện 勝thắng 。 既ký 見kiến 勝thắng 矣hĩ 。 豈khởi 應ưng 尚thượng 劣liệt 乎hồ 。 既ký 即tức 尊tôn 特đặc 矣hĩ 。 豈khởi 定định 不bất 現hiện 乎hồ 。 而nhi 彼bỉ 專chuyên 以dĩ 劣liệt 應ưng 不bất 現hiện 為vi 難nạn/nan 。 是thị 皆giai 以dĩ 局cục 量lượng 。 而nhi 失thất 大đại 體thể 。 豈khởi 如Như 來Lai 應ưng 相tương/tướng 之chi 謂vị 邪tà 。 然nhiên 言ngôn 即tức 劣liệt 辨biện 勝thắng 。 此thử 以dĩ 今kim 對đối 昔tích 言ngôn 也dã 。 垢cấu 衣y 瓔anh 珞lạc 云vân 者giả 。 約ước 施thí 開khai 大đại 小tiểu 以dĩ 言ngôn 也dã 。 亦diệc 非phi 猶do 存tồn 劣liệt 身thân 謂vị 之chi 。 即tức 劣liệt 定định 有hữu 脫thoát 著trước 。 謂vị 之chi 弊tệ 衣y 。 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 。 尚thượng 不bất 當đương 著trước 。 何hà 脫thoát 之chi 有hữu 。 彼bỉ 又hựu 以dĩ 世thế 間gian 相tương/tướng 常thường 為vi 難nạn/nan 。 是thị 不bất 唯duy 不bất 曉hiểu 應ưng 相tương/tướng 。 亦diệc 失thất 相tương/tướng 常thường 之chi 旨chỉ 。 然nhiên 既ký 於ư 世thế 相tương/tướng 。 達đạt 常thường 住trụ 矣hĩ 。 豈khởi 猶do 存tồn 生sanh 滅diệt 之chi 見kiến 。 以dĩ 彼bỉ 例lệ 此thử 。 一nhất 何hà 昧muội 哉tai 。 三tam 不bất 曉hiểu 身thân 土thổ/độ 。 彼bỉ 據cứ 佛Phật 及cập 弟đệ 子tử 身thân 俱câu 是thị 劣liệt 以dĩ 為vi 難nạn/nan 者giả 。 葢# 不bất 知tri 是thị 約ước 土thổ/độ 之chi 言ngôn 。 且thả 對đối 它# 方phương 淨tịnh 土độ 云vân 爾nhĩ 。 至chí 於ư 分phần/phân 二nhị 種chủng 相tương/tướng 海hải 之chi 別biệt 。 例lệ 金kim 錍bề 二nhị 徧biến 之chi 義nghĩa 。 示thị 二nhị 種chủng 尊tôn 特đặc 之chi 異dị 。 是thị 皆giai 不bất 得đắc 已dĩ 。 以dĩ 彼bỉ 直trực 文văn 。 順thuận 己kỷ 曲khúc 見kiến 。 祇kỳ 如như 二nhị 徧biến 之chi 說thuyết 在tại 事sự 。 固cố 有hữu 廣quảng 狹hiệp 言ngôn 徧biến 。 豈khởi 得đắc 異dị 乎hồ 。 以dĩ 此thử 考khảo 之chi 。 其kỳ 義nghĩa 壞hoại 矣hĩ 。 或hoặc 問vấn 。 彼bỉ 論luận 彌di 陀đà 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 非phi 它# 受thọ 用dụng 身thân 。 文văn 有hữu 總tổng 難nạn/nan 別biệt 難nạn/nan 。 總tổng 中trung 先tiên 以dĩ 劣liệt 身thân 說thuyết 勝thắng 法Pháp 難nạn/nan 之chi 。 又hựu 據cứ 彌di 陀đà 雖tuy 是thị 生sanh 身thân 。 大đại 機cơ 所sở 解giải 。 其kỳ 壽thọ 無vô 量lượng 者giả 。 又hựu 立lập 圓viên 教giáo 機cơ 應ưng 。 各các 有hữu 生sanh 身thân 。 今kim 以dĩ 彌di 陀đà 。 為vi 生sanh 身thân 。 是thị 所sở 託thác 之chi 境cảnh 。 非phi 所sở 顯hiển 身thân 者giả 。

又hựu 問vấn 。

圓viên 人nhân 觀quán 丈trượng 六lục 像tượng 。 還hoàn 是thị 觀quán 生sanh 身thân 否phủ/bĩ 。 意ý 顯hiển 生sanh 身thân 。 四tứ 教giáo 俱câu 有hữu 。 但đãn 隨tùy 大đại 小tiểu 。 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 。 其kỳ 別biệt 難nạn/nan 中trung 。 凡phàm 約ước 十thập 義nghĩa 。 以dĩ 伸thân 八bát 萬vạn 相tướng 好hảo 。 定định 是thị 生sanh 身thân 。 今kim 為vi 四tứ 明minh 說thuyết 者giả 。 於ư 其kỳ 疑nghi 難nan 。 何hà 以dĩ 通thông 之chi 。 曰viết 理lý 本bổn 自tự 直trực 。 何hà 勞lao 曲khúc 辨biện 。 彼bỉ 既ký 妄vọng 難nạn/nan 。 此thử 亦diệc 謾man 伸thân 之chi 。 如như 總tổng 難nạn/nan 。 以dĩ 淨tịnh 名danh 劣liệt 身thân 。 說thuyết 勝thắng 法Pháp 者giả 。 正chánh 約ước 障chướng 邊biên 而nhi 論luận 。 何hà 中trung 道đạo 感cảm 應ứng 之chi 有hữu 。 又hựu 若nhược 彌di 陀đà 。 元nguyên 是thị 生sanh 身thân 。 小tiểu 機cơ 固cố 當đương 見kiến 劣liệt 。 大đại 機cơ 既ký 見kiến 無vô 量lượng 。 何hà 得đắc 尚thượng 是thị 生sanh 身thân 。 正chánh 所sở 謂vị 壽thọ 量lượng 。 屬thuộc 於ư 尊tôn 特đặc 。 身thân 相tướng 自tự 屬thuộc 生sanh 身thân 。 進tiến 退thoái 皆giai 非phi 感cảm 應ứng 何hà 在tại 其kỳ 。 又hựu 以dĩ 生sanh 身thân 是thị 所sở 託thác 之chi 境cảnh 。 別biệt 有hữu 所sở 顯hiển 身thân 者giả 。 豈khởi 所sở 顯hiển 異dị 於ư 所sở 託thác 邪tà 。 抑ức 所sở 顯hiển 託thác 通thông 局cục 頓đốn 異dị 乎hồ 。 況huống 云vân 假giả 觀quán 之chi 中trung 。 或hoặc 有hữu 且thả 見kiến 。 八bát 萬vạn 相tướng 好hảo 。 此thử 又hựu 以dĩ 所sở 託thác 。 為vi 所sở 顯hiển 何hà 邪tà 。 未vị 曾tằng 聞văn 離ly 此thử 之chi 外ngoại 。 別biệt 顯hiển 藏tạng 塵trần 。 若nhược 法pháp 若nhược 報báo 者giả 。 果quả 如như 彼bỉ 說thuyết 。 則tắc 十thập 六lục 觀quán 。 境cảnh 外ngoại 例lệ 別biệt 。 有hữu 所sở 顯hiển 邪tà 。 且thả 謂vị 生sanh 身thân 。 通thông 於ư 四tứ 教giáo 。 機cơ 見kiến 不bất 同đồng 者giả 。 意ý 如như 前tiền 詰cật 。 (# 云vân 云vân )# 其kỳ 十thập 義nghĩa 中trung 。 一nhất 約ước 相tướng 好hảo 伸thân 者giả 。 意ý 以dĩ 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 唯duy 在tại 彌di 陀đà 故cố 也dã 。 今kim 反phản 質chất 之chi 。 若nhược 必tất 以dĩ 藏tạng 塵trần 相tương/tướng 。 為vi 尊tôn 特đặc 。 亦diệc 應ưng 佛Phật 佛Phật 皆giai 有hữu 。 何hà 獨độc 釋Thích 迦Ca 。 未vị 必tất 它# 佛Phật 。 皆giai 藏tạng 塵trần 故cố 。 況huống 以dĩ 乎hồ 等đẳng 意ý 趣thú 言ngôn 之chi 。 釋Thích 迦Ca 亦diệc 有hữu 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 如như 彌di 陀đà 。 安an 知tri 不bất 現hiện 八bát 萬vạn 邪tà 。 二nhị 約ước 光quang 明minh 伸thân 者giả 。 然nhiên 以dĩ 光quang 明minh 。 比tỉ 校giáo 它# 佛Phật 。 曰viết 無vô 量lượng 光quang 者giả 。 是thị 亦diệc 悉tất 檀đàn 。 隨tùy 宜nghi 攝nhiếp 受thọ 而nhi 已dĩ 。 非phi 謂vị 餘dư 佛Phật 有hữu 所sở 不bất 如như 也dã 。 祇kỳ 如như 舍xá 那na 翻phiên 為vi 光quang 明minh 徧biến 照chiếu 。 豈khởi 亦diệc 以dĩ 彌di 陀đà 。 較giảo 優ưu 劣liệt 乎hồ 。 若nhược 謂vị 常thường 光quang 一nhất 尋tầm 。 不bất 得đắc 名danh 無vô 量lượng 者giả 。 彼bỉ 土độ 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 當đương 名danh 何hà 等đẳng 。 又hựu 如như 光quang 明minh 云vân 。 圓viên 光quang 一nhất 尋tầm 。 能năng 照chiếu 無vô 量lượng 。 雖tuy 謂vị 無vô 量lượng 可khả 也dã 。 三tam 約ước 壽thọ 量lượng 伸thân 者giả 。 然nhiên 壽thọ 斯tư 長trường/trưởng 。 身thân 斯tư 大đại 。 信tín 固cố 有hữu 之chi 。 若nhược 直trực 以dĩ 此thử 。 驗nghiệm 其kỳ 大đại 小tiểu 。 是thị 以dĩ 世thế 間gian 報báo 法pháp 。 論luận 之chi 而nhi 已dĩ 。 豈khởi 佛Phật 土độ 之chi 化hóa 事sự 乎hồ 。 殊thù 不bất 知tri 彼bỉ 土độ 生sanh 身thân 。 既ký 唯duy 化hóa 生sanh 。 非phi 實thật 段đoạn 質chất 。 大đại 小tiểu 長trường 短đoản 。 初sơ 無vô 定định 量lượng 。 況huống 佛Phật 法Pháp 界giới 身thân 。 變biến 現hiện 自tự 在tại 。 又hựu 安an 得đắc 以dĩ 壽thọ 命mạng 局cục 其kỳ 大đại 小tiểu 邪tà 。 四tứ 約ước 位vị 次thứ 伸thân 者giả 。 由do 向hướng 明minh 之chi 。 尊tôn 特đặc 不bất 唯duy 地địa 上thượng 能năng 見kiến 故cố 。 今kim 上thượng 輩bối 往vãng 生sanh 。 以dĩ 圓viên 信tín 位vị 。 見kiến 尊tôn 特đặc 身thân 宜nghi 也dã 。 所sở 據cứ 大đại 論luận 。 乃nãi 向hướng 以dĩ 真chân 奪đoạt 似tự 之chi 義nghĩa 。 非phi 謂vị 地địa 前tiền 有hữu 所sở 不bất 見kiến 。 彼bỉ 唯duy 識thức 文văn 。 雖tuy 自tự 一nhất 途đồ 。 以dĩ 身thân 對đối 土thổ/độ 。 未vị 失thất 大đại 體thể 。 皆giai 不bất 足túc 證chứng 也dã 。 五ngũ 約ước 華hoa 座tòa 伸thân 者giả 。 若nhược 以dĩ 華hoa 座tòa 。 為vi 願nguyện 力lực 所sở 成thành 。 故cố 唯duy 同đồng 居cư 淨tịnh 土độ 之chi 相tướng 者giả 。 一nhất 何hà 局cục 哉tai 。 彼bỉ 意ý 以dĩ 此thử 座tòa 。 若nhược 處xứ 丈trượng 六lục 。 則tắc 太thái 高cao 。 以dĩ 處xứ 尊tôn 特đặc 。 則tắc 不bất 足túc 故cố 也dã 。 是thị 何hà 見kiến 之chi 陋lậu 歟# 。 殊thù 不bất 知tri 丈trượng 六lục 若nhược 升thăng 。 豈khởi 不bất 身thân 稱xưng 於ư 座tòa 。 尊tôn 特đặc 若nhược 處xứ 。 何hà 妨phương 座tòa 容dung 於ư 身thân 。 豈khởi 必tất 大đại 小tiểu 廣quảng 狹hiệp 之chi 為vi 礙ngại 邪tà 。 六lục 約ước 菩Bồ 薩Tát 伸thân 者giả 。 然nhiên 今kim 既ký 以dĩ 彌di 陀đà 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 為vi 尊tôn 特đặc 。 則tắc 二nhị 菩Bồ 薩Tát 。 高cao 大đại 之chi 身thân 。 何hà 須tu 更cánh 問vấn 。 意ý 以dĩ 議nghị 書thư 。 所sở 謂vị 中trung 三tam 品phẩm 人nhân 。 見kiến 丈trượng 六lục 身thân 。 下hạ 三tam 品phẩm 人nhân 。 見kiến 二nhị 菩Bồ 薩Tát 故cố 。 以dĩ 前tiền 後hậu 勝thắng 劣liệt 為vi 難nạn/nan 者giả 。 今kim 謂vị 若nhược 許hứa 中trung 輩bối 。 見kiến 丈trượng 六lục 者giả 。 則tắc 下hạ 三tam 品phẩm 。 見kiến 菩Bồ 薩Tát 常thường 相tương/tướng 。 亦diệc 復phục 何hà 疑nghi 。 若nhược 使sử 九cửu 品phẩm 。 皆giai 見kiến 八bát 萬vạn 。 則tắc 何hà 以dĩ 辨biện 三tam 輩bối 之chi 別biệt 。 彼bỉ 謂vị 見kiến 丈trượng 六lục 者giả 。 文văn 無vô 所sở 憑bằng 。 而nhi 言ngôn 皆giai 見kiến 三tam 勝thắng 相tương/tướng 者giả 。 復phục 何hà 所sở 據cứ 。 若nhược 以dĩ 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 例lệ 為vi 生sanh 身thân 。 則tắc 彼bỉ 三tam 輩bối 。 全toàn 無vô 見kiến 勝thắng 。 豈khởi 今kim 頓đốn 觀quán 所sở 顯hiển 乎hồ 。 舍xá 此thử 別biệt 求cầu 勝thắng 。 復phục 何hà 有hữu 。 七thất 約ước 諸chư 淨tịnh 土độ 身thân 伸thân 者giả 。 據cứ 文văn 既ký 由do 大đại 眾chúng 咸hàm 欲dục 見kiến 諸chư 世thế 界giới 。 清thanh 淨tịnh 莊trang 嚴nghiêm 故cố 。 佛Phật 示thị 現hiện 諸chư 佛Phật 身thân 相tướng 。 大đại 於ư 須Tu 彌Di 。 何hà 謂vị 卻khước 以dĩ 生sanh 身thân 示thị 之chi 。 彼bỉ 非phi 生sanh 身thân 。 則tắc 此thử 為vi 尊tôn 特đặc 明minh 矣hĩ 。 八bát 約ước 觀quán 經kinh 疏sớ/sơ 伸thân 者giả 。 其kỳ 文văn 雖tuy 本bổn 釋thích 題đề 。 實thật 非phi 題đề 下hạ 所sở 指chỉ 。 葢# 是thị 有hữu 量lượng 中trung 二nhị 義nghĩa 。 即tức 小tiểu 彌di 陀đà 經kinh 所sở 明minh 是thị 也dã 。 亦diệc 與dữ 妙diệu 疏sớ/sơ 四tứ 句cú 中trung 初sơ 句cú 義nghĩa 同đồng 。 安an 得đắc 指chỉ 為vi 山sơn 毫hào 海hải 目mục 無vô 量lượng 之chi 無vô 量lượng 邪tà 。 況huống 據cứ 解giải 。 謗báng 池trì 上thượng 丈trượng 六lục 之chi 身thân 。 尚thượng 是thị 無vô 量lượng 之chi 無vô 量lượng 。 豈khởi 此thử 八bát 萬vạn 。 乃nãi 同đồng 有hữu 量lượng 乎hồ 。 九cửu 約ước 十thập 疑nghi 論luận 伸thân 者giả 。 文văn 既ký 曰viết 緣duyên 彌di 陀đà 。 若nhược 法Pháp 身thân 。 若nhược 報báo 身thân 等đẳng 。 金kim 色sắc 光quang 明minh 。 正chánh 言ngôn 即tức 法pháp 報báo 之chi 勝thắng 應ưng 。 何hà 嘗thường 於ư 法pháp 報báo 外ngoại 。 別biệt 指chỉ 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 為vi 生sanh 身thân 。 謂vị 之chi 圓viên 觀quán 邪tà 。 十thập 約ước 輔phụ 行hành 伸thân 者giả 。 已dĩ 如như 向hướng 示thị 。 自tự 見kiến 其kỳ 非phi 。 (# 云vân 云vân )# 又hựu 義nghĩa 編biên 十thập 義nghĩa 則tắc 七thất 。 約ước 人nhân 天thiên 身thân 伸thân 之chi 。 略lược 無vô 第đệ 九cửu 義nghĩa 。 今kim 謂vị 彼bỉ 土độ 人nhân 天thiên 所sở 謂vị 。 皆giai 受thọ 自tự 然nhiên 。 虗hư 無vô 之chi 身thân 無vô 極cực 之chi 體thể 者giả 。 即tức 向hướng 謂vị 化hóa 生sanh 。 非phi 實thật 段đoạn 質chất 是thị 也dã 。 何hà 嘗thường 定định 言ngôn 高cao 大đại 乎hồ 。 然nhiên 彼bỉ 十thập 義nghĩa 。 既ký 皆giai 虗hư 張trương 。 則tắc 此thử 應ưng 相tương/tướng 。 非phi 生sanh 身thân 必tất 矣hĩ 。 或hoặc 問vấn 。 彼bỉ 論luận 圓viên 教giáo 。 內nội 外ngoại 凡phàm 位vị 。 不bất 當đương 以dĩ 業nghiệp 識thức 見kiến 尊tôn 特đặc 者giả 。 凡phàm 約ước 多đa 義nghĩa 難nạn/nan 之chi 。 初sơ 以dĩ 十thập 身thân 舍xá 那na 通thông 別biệt 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 以dĩ 起khởi 信tín 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 文văn 明minh 依y 報báo 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 據cứ 論luận 中trung 深thâm 信tín 真Chân 如Như 少thiểu 分phần 而nhi 見kiến 位vị 在tại 初sơ 住trụ 為vi 難nạn/nan 。 又hựu 以dĩ 麤thô 細tế 等đẳng 四tứ 句cú 顯hiển 地địa 住trụ 前tiền 猶do 依y 事sự 識thức 為vi 難nạn/nan 。 且thả 引dẫn 三tam 日nhật 喻dụ 文văn 證chứng 之chi 。 又hựu 以dĩ 加gia 被bị 用dụng 。 通thông 被bị 接tiếp 難nạn/nan 者giả 。 兩lưỡng 家gia 矢thỉ 石thạch 。 孰thục 當đương 於ư 理lý 。 孰thục 得đắc 於ư 文văn 邪tà 。 曰viết 當đương 理lý 者giả 不bất 競cạnh 。 競cạnh 文văn 者giả 不bất 當đương 。 如như 霅# 川xuyên 之chi 說thuyết 。 所sở 謂vị 競cạnh 文văn 者giả 也dã 。 今kim 以dĩ 次thứ 論luận 之chi 。 彼bỉ 以dĩ 十thập 身thân 通thông 別biệt 難nạn/nan 者giả 。 苟cẩu 得đắc 向hướng 違vi 順thuận 二nhị 答đáp 意ý 。 此thử 自tự 釋thích 然nhiên 。 不bất 足túc 疑nghi 也dã 。 其kỳ 次thứ 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 之chi 文văn 。 據cứ 論luận 雖tuy 是thị 正chánh 明minh 依y 果quả 。 然nhiên 依y 必tất 稱xưng 正chánh 二nhị 現hiện 。 豈khởi 得đắc 偏thiên 乎hồ 。 今kim 於ư 正chánh 報báo 言ngôn 現hiện 起khởi 。 於ư 依y 果quả 言ngôn 示thị 現hiện 。 亦diệc 影ảnh 略lược 互hỗ 顯hiển 之chi 義nghĩa 。 非phi 謂vị 示thị 現hiện 專chuyên 依y 報báo 而nhi 已dĩ 。 夫phu 既ký 曰viết 隨tùy 所sở 示thị 現hiện 。 則tắc 無vô 往vãng 不bất 可khả 。 始thỉ 得đắc 云vân 隨tùy 。 又hựu 何hà 間gian 於ư 猿viên 猴hầu 鹿lộc 馬mã 邪tà 。 彼bỉ 謂vị 唯duy 在tại 報báo 土thổ/độ 莊trang 嚴nghiêm 。 何hà 太thái 局cục 乎hồ 。 所sở 謂vị 深thâm 信tín 真Chân 如Như 之chi 文văn 。 疏sớ/sơ 釋thích 固cố 未vị 足túc 憑bằng 。 論luận 文văn 亦diệc 不bất 易dị 曉hiểu 。 何hà 者giả 方phương 以dĩ 此thử 為vi 相tương 似tự 。 按án 下hạ 三tam 種chủng 發phát 心tâm 。 其kỳ 信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 。 亦diệc 曰viết 少thiểu 分phần 見kiến 於ư 法Pháp 身thân 。 即tức 初sơ 住trụ 八bát 相tương/tướng 之chi 位vị 。 以dĩ 今kim 家gia 言ngôn 之chi 。 乃nãi 分phần/phân 真chân 位vị 也dã 。 方phương 以dĩ 此thử 為vi 真chân 證chứng 。 而nhi 又hựu 對đối 後hậu 。 證chứng 發phát 心tâm 位vị 。 未vị 名danh 法Pháp 身thân 。 乃nãi 相tương 似tự 覺giác 要yếu 之chi 論luận 。 以dĩ 地địa 向hướng 對đối 分phần/phân 真chân 。 似tự 則tắc 似tự 於ư 別biệt 。 又hựu 以dĩ 初sơ 住trụ 能năng 現hiện 八bát 相tương/tướng 。 則tắc 似tự 於ư 圓viên 。 而nhi 疏sớ/sơ 釋thích 信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 文văn 。 有hữu 所sở 謂vị 留lưu 惑hoặc 益ích 生sanh 之chi 說thuyết 。 又hựu 似tự 於ư 通thông 。 故cố 知tri □# 途đồ 各các 自tự 。 建kiến 立lập 不bất 應ưng 。 以dĩ 彼bỉ 律luật 此thử 。 定định 其kỳ 淺thiển 深thâm 。 置trí 之chi 可khả 也dã 。 □# 彼bỉ 唯duy 在tại 初sơ 住trụ 能năng 見kiến 。 乃nãi 向hướng 以dĩ 真chân 奪đoạt 似tự 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 不bất 妨phương 似tự 見kiến 也dã 。 其kỳ 又hựu 以dĩ 四tứ 句cú 麤thô 細tế 為vi 難nạn/nan 者giả 。 今kim 謂vị 二nhị 識thức 之chi 說thuyết 。 略lược 如như 向hướng 明minh 。 蓋cái 約ước 教giáo 門môn 。 大đại 分phần/phân 言ngôn 之chi 。 而nhi 又hựu 須tu 知tri 。 有hữu 斷đoạn 位vị 進tiến 否phủ/bĩ 。 及cập 障chướng 不bất 障chướng 。 當đương 情tình 不bất 當đương 情tình 等đẳng 義nghĩa 。 故cố 不bất 可khả 一nhất 槩# 論luận 也dã 。 何hà 者giả 自tự 有hữu 。 能năng 熏huân 雖tuy 亡vong 。 所sở 熏huân 猶do 在tại 。 在tại 乎hồ 事sự 業nghiệp 之chi 間gian 。 雖tuy 存tồn 事sự 識thức 。 而nhi 不bất 為vi 障chướng 以dĩ 當đương 業nghiệp 識thức 。 故cố 加gia 被bị 能năng 見kiến 者giả 。 二Nhị 乘Thừa 是thị 也dã 。 自tự 有hữu 見kiến 已dĩ 先tiên 盡tận 。 而nhi 思tư 有hữu 盡tận 不bất 盡tận 。 雖tuy 有hữu 餘dư 分phần/phân 。 亦diệc 不bất 為vi 障chướng 。 大đại 分phần/phân 言ngôn 之chi 。 屬thuộc 於ư 業nghiệp 識thức 者giả 。 別biệt 似tự 位vị 是thị 也dã 。 又hựu 有hữu 見kiến 思tư 全toàn 在tại 。 以dĩ 圓viên 觀quán 故cố 。 事sự 識thức 被bị 伏phục 。 能năng 以dĩ 業nghiệp 識thức 。 見kiến 尊tôn 特đặc 者giả 。 圓viên 五ngũ 品phẩm 是thị 也dã 。 若nhược 別biệt 十thập 信tín 。 圓viên 名danh 字tự 人nhân 。 既ký 非phi 業nghiệp 識thức 當đương 情tình 。 而nhi 又hựu 事sự 障chướng 全toàn 在tại 。 故cố 須tu 加gia 被bị 能năng 見kiến 已dĩ 見kiến 上thượng 論luận 。 然nhiên 則tắc 四tứ 句cú 之chi 難nạn/nan 。 本bổn 不bất 為vi 妨phương 。 彼bỉ 自tự 不bất 明minh 。 何hà 關quan 大đại 旨chỉ 。 祇kỳ 如như 論luận 句cú 。 縱túng/tung 約ước 麤thô 細tế 。 以dĩ 分phần/phân 二nhị 識thức 。 要yếu 知tri 位vị 次thứ 。 本bổn 自tự 相tương 當đương 。 但đãn 境cảnh 界giới 有hữu 所sở 知tri 所sở 離ly 。 及cập 所sở 證chứng 之chi 別biệt 。 所sở 以dĩ 麤thô 中trung 之chi 麤thô 。 凡phàm 夫phu 境cảnh 界giới 。 二Nhị 乘Thừa 知tri 而nhi 離ly 之chi 。 麤thô 中trung 之chi 細tế 。 似tự 位vị 菩Bồ 薩Tát 。 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 亦diệc 當đương 位vị 菩Bồ 薩Tát 離ly 之chi 。 細tế 中trung 之chi 麤thô 。 真chân 位vị 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 地địa 住trụ 知tri 而nhi 離ly 之chi 。 細tế 中trung 之chi 細tế 。 是thị 佛Phật 所sở 知tri 境cảnh 界giới 。 究cứu 竟cánh 佛Phật 果Quả 離ly 之chi 。 但đãn 初sơ 句cú 既ký 末mạt 。 故cố 以dĩ 所sở 著trước 。 顯hiển 其kỳ 能năng 離ly 。 後hậu 句cú 既ký 極cực 。 故cố 以dĩ 所sở 知tri 。 彰chương 其kỳ 能năng 證chứng 。 然nhiên 則tắc 麤thô 中trung 之chi 細tế 。 既ký 似tự 位vị 菩Bồ 薩Tát 能năng 離ly 。 豈khởi 非phi 業nghiệp 識thức 邪tà 。 彼bỉ 雖tuy 唯duy 取thủ 此thử 句cú 為vi 難nạn/nan 。 曾tằng 不bất 知tri 與dữ 第đệ 三tam 句cú 。 同đồng 是thị 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 既ký 不bất 分phân 異dị 。 豈khởi 地địa 住trụ 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc □# 識thức 邪tà 。 故cố 知tri 彼bỉ 槩# 難nạn/nan 之chi 非phi 也dã 。 然nhiên 論luận 疏sớ/sơ 不bất 作tác 此thử 釋thích 。 今kim 何hà 臆ức 說thuyết 。 曰viết 理lý 之chi 所sở 在tại 。 義nghĩa 苟cẩu 合hợp 焉yên 。 何hà 恤tuất 乎hồ 論luận 疏sớ/sơ 同đồng 異dị 也dã 。 霅# 川xuyên 此thử 難nạn/nan 。 既ký 非phi 三tam 日nhật 喻dụ 。 文văn 義nghĩa 當đương 自tự 失thất 。 亦diệc 如như 向hướng 辨biện 也dã 。 其kỳ 又hựu 以dĩ 加gia 被bị 。 通thông 被bị 接tiếp 難nạn/nan 者giả 。 然nhiên 一nhất 等đẳng 佛Phật 力lực 。 何hà 不bất 加gia 被bị 。 當đương 教giáo 之chi 機cơ 。 亦diệc 令linh 其kỳ 見kiến 邪tà 。 若nhược 謂vị 加gia 於ư 可khả 加gia 。 祇kỳ 如như 方Phương 等Đẳng 二Nhị 乘Thừa 。 尚thượng 可khả 加gia 之chi 。 何hà 得đắc 菩Bồ 薩Tát 反phản 為vi 所sở 棄khí 。 霅# 川xuyên 到đáo 此thử 。 結kết 舌thiệt 可khả 也dã 。 或hoặc 問vấn 。 彼bỉ 論luận 般bát 舟chu 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 乃nãi 隨tùy 機cơ 化hóa 現hiện 之chi 身thân 。 非phi 淨tịnh 土độ 生sanh 身thân 。 但đãn 真chân 佛Phật 勝thắng 相tương/tướng 。 初sơ 心tâm 難nan 見kiến 。 故cố 須tu 先tiên 觀quán 。 以dĩ 為vi 方phương 便tiện 。 又hựu 以dĩ 鼓cổ 音âm 王vương 經kinh 說thuyết 。 有hữu 父phụ 母mẫu 邪tà 魔ma 等đẳng 事sự 。 例lệ 同đồng 大đại 論luận 。 彌di 陀đà 不bất 淨tịnh 國quốc 土độ 者giả 。 又hựu 以dĩ 妙diệu 宗tông 不bất 須tu 身thân 大đại 相tương/tướng 多đa 。 而nhi 此thử 須tu 身thân 相tướng 。 逈huýnh 拔bạt 非phi 常thường 。 為vi 自tự 語ngữ 相tương 違vi 者giả 。 又hựu 以dĩ 華hoa 嚴nghiêm 及cập 觀quán 經kinh 。 對đối 難nan 有hữu 不bất 當đương 。 以dĩ 舍xá 那na 為vi 劣liệt 應ưng 。 彌di 陀đà 生sanh 身thân 。 為vi 尊tôn 特đặc 。 為vi 彼bỉ 此thử 增tăng 減giảm 者giả 。 更cánh 有hữu 不bất 一nhất 之chi 難nạn/nan 。 擇trạch 其kỳ 尤vưu 者giả 。 請thỉnh 試thí 疏sớ/sơ 決quyết 之chi 。 曰viết 言ngôn 有hữu 似tự 。 而nhi 卻khước 背bối/bội 理lý 有hữu 當đương 。 而nhi 反phản 乖quai 是thị 皆giai 偶ngẫu 中trung 。 不bất 明minh 之chi 過quá 也dã 。 如như 曰viết 真chân 佛Phật 難nan 見kiến 。 高cao 位vị 可khả 觀quán 。 儻thảng 唯duy 勝thắng 相tương/tướng 。 曷hạt 被bị 初sơ 心tâm 。 又hựu 曰viết 。 但đãn 別biệt 教giáo 謂vị 之chi 修tu 成thành 。 圓viên 教giáo 謂vị 之chi 性tánh 具cụ 。 以dĩ 其kỳ 言ngôn 則tắc 近cận 。 似tự 而nhi 卻khước 反phản 。 背bối/bội 以dĩ 為vi 難nạn/nan 。 乃nãi 曰viết 八bát 萬vạn 相tương/tướng 。 非phi 尊tôn 特đặc 。 丈trượng 六lục 像tượng 。 非phi 生sanh 身thân 。 既ký 知tri 別biệt 圓viên 所sở 見kiến 之chi 別biệt 。 何hà 得đắc 卻khước 以dĩ 身thân 相tướng 勝thắng 劣liệt 難nạn/nan 之chi 。 故cố 考khảo 其kỳ 實thật 。 則tắc 非phi 也dã 。 又hựu 如như 曰viết 安an 用dụng 細tế 事sự 。 而nhi 妨phương 大đại 途đồ 。 又hựu 曰viết 。 無vô 以dĩ 片phiến 文văn 。 而nhi 害hại 大đại 義nghĩa 。 以dĩ 其kỳ 理lý 則tắc 頗phả 當đương 。 乃nãi 反phản 蹈đạo 之chi 。 而nhi 不bất 知tri 觀quán 。 其kỳ 所sở 說thuyết 率suất 以dĩ □# 文văn 隻chỉ 義nghĩa 。 與dữ 夫phu 名danh 相tướng 。 細tế 事sự 方phương 害hại 大đại 途đồ 者giả 多đa 矣hĩ 。 豈khởi 非phi 究cứu 其kỳ 說thuyết 乃nãi 反phản 乖quai 乎hồ 。 然nhiên 以dĩ 鼓cổ 音âm 王vương 經kinh 。 為vi 說thuyết 不bất 淨tịnh 國quốc 土độ 者giả 。 考khảo 觀quán 彼bỉ 經kinh 。 雖tuy 土thổ/độ 相tương/tướng 斯tư 劣liệt 。 要yếu 亦diệc 淨tịnh 土độ 爾nhĩ 。 何hà 謂vị 之chi 不bất 淨tịnh 邪tà 。 今kim 准chuẩn 天Thiên 竺Trúc 之chi 說thuyết 。 則tắc 以dĩ 謂vị 因nhân 土thổ/độ 焉yên 。 至chí 成thành 佛Phật 時thời 。 一nhất 切thiết 隨tùy 轉chuyển 。 故cố 無vô 邪tà 魔ma 等đẳng 事sự 也dã 。 然nhiên 則tắc 解giải 謗báng 等đẳng 文văn 。 以dĩ 彼bỉ 依y 報báo 之chi 相tướng 。 驗nghiệm 其kỳ 生sanh 身thân 。 未vị 必tất 其kỳ 然nhiên 。 且thả 以dĩ 頓đốn 觀quán 。 顯hiển 其kỳ 非phi 常thường 。 斯tư 有hữu 是thị 理lý 。 但đãn 霅# 川xuyên 。 專chuyên 以dĩ 身thân 土thổ/độ 事sự 相tướng 為vi 言ngôn 。 故cố 四tứ 明minh 。 亦diệc 因nhân 以dĩ 格cách 之chi 。 未vị 必tất 意ý 專chuyên 在tại 是thị 也dã 。 又hựu 四tứ 明minh 所sở 謂vị 。 純thuần 雜tạp 不bất 同đồng 。 勝thắng 劣liệt 可khả 見kiến 者giả 。 蓋cái 言ngôn 兩lưỡng 經kinh 機cơ 見kiến 之chi 勝thắng 劣liệt 。 非phi 謂vị 其kỳ 身thân 相tướng 也dã 。 安an 得đắc 固cố 以dĩ 身thân 相tướng 難nạn/nan 之chi 而nhi 曰viết 增tăng 觀quán 經kinh 減giảm 華hoa 嚴nghiêm 邪tà 。 或hoặc 問vấn 。 彼bỉ 又hựu 論luận 生sanh 身thân 即tức 不bất 即tức 及cập 法Pháp 身thân 相tương/tướng 無vô 相tướng 義nghĩa 者giả 。 雖tuy 向hướng 已dĩ 明minh 。 然nhiên 猶do 有hữu 文văn 義nghĩa 未vị 盡tận 之chi 論luận 。 更cánh 試thí 略lược 釋thích 之chi 。 如như 曰viết 若nhược 得đắc 金kim 錍bề 二nhị 徧biến 之chi 意ý 。 終chung 不bất 將tương 少thiểu 為vi 多đa 以dĩ 劣liệt 為vi 勝thắng 。 今kim 得đắc 以dĩ 反phản 之chi 。 云vân 若nhược 得đắc 二nhị 徧biến 意ý 。 終chung 不bất 將tương 少thiểu 為vi 劣liệt 以dĩ 多đa 為vi 勝thắng 。 葢# 境cảnh 雖tuy 廣quảng 狹hiệp 。 徧biến 無vô 有hữu 異dị 故cố 也dã 。 所sở 波ba 濕thấp 之chi 喻dụ 。 理lý 亦diệc 應ưng 然nhiên 。 若nhược 於ư 二nhị 波ba 。 達đạt 濕thấp 性tánh 者giả 。 終chung 不bất 見kiến 有hữu 。 大đại 小tiểu 之chi 異dị 。 縱túng/tung 約ước 事sự 論luận 。 亦diệc 分phần/phân 喻dụ 耳nhĩ 。 又hựu 評bình 解giải 謗báng 。 即tức 一nhất 論luận 三tam 之chi 義nghĩa 。 有hữu 可khả 否phủ/bĩ 者giả 。 今kim 謂vị 以dĩ 向hướng 四tứ 身thân 。 互hỗ 論luận 起khởi 入nhập 言ngôn 之chi 。 亦diệc 何hà 往vãng 不bất 可khả 。 又hựu 言ngôn 。 若nhược 但đãn 云vân 如Như 來Lai 妙diệu 力lực 。 示thị 無vô 分phân 齊tề 。 無vô 乃nãi 太thái 妙diệu 者giả 。 然nhiên 不bất 言ngôn 妙diệu 。 則tắc 已dĩ 妙diệu 。 則tắc 無vô 現hiện 不bất 現hiện 。 無vô 可khả 不bất 可khả 。 千thiên 變biến 萬vạn 化hóa 。 未vị 始thỉ 有hữu 極cực 。 何hà 有hữu 於ư 過quá 量lượng 乎hồ 。 又hựu 以dĩ 大đại 論luận 。 三tam 十thập 二nhị 相tướng 。 是thị 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 中trung 少thiểu 相tương/tướng 者giả 。 此thử 乃nãi 般Bát 若Nhã 部bộ 中trung 。 以dĩ 衍diễn 斥xích 小tiểu 之chi 意ý 。 非phi 所sở 謂vị 定định 論luận 也dã 。 又hựu 曰viết 。 如Như 來Lai 身thân 密mật 應ưng 。 現hiện 勝thắng 劣liệt 須tu 分phần/phân 者giả 。 今kim 謂vị 既ký 言ngôn 密mật 矣hĩ 。 則tắc 必tất 一nhất 多đa 大đại 小tiểu 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 應ưng 現hiện 不bất 窮cùng 。 苟cẩu 勝thắng 劣liệt 定định 分phần/phân 。 大đại 小tiểu 確xác 爾nhĩ 。 何hà 密mật 之chi 有hữu 邪tà 。 其kỳ 又hựu 以dĩ 四tứ 明minh 與dữ 奪đoạt 之chi 斥xích 因nhân 。 謂vị 法Pháp 身thân 定định 無vô 相tướng 等đẳng 。 蓋cái 本bổn 荊kinh 溪khê 說thuyết 默mặc 。 義nghĩa 以dĩ 為vi 之chi 說thuyết 。 殊thù 不bất 知tri 記ký 主chủ 。 政chánh 恐khủng 學học 者giả 。 不bất 盡tận 圓viên 意ý 。 故cố 特đặc 約ước 此thử 多đa 義nghĩa 示thị 之chi 。 雖tuy 有hữu 諸chư 義nghĩa 。 一nhất 以dĩ 貫quán 之chi 。 方phương 稱xưng 圓viên 旨chỉ 。 如như 彼bỉ 之chi 說thuyết 。 膠giao 於ư 一nhất 端đoan 。 其kỳ 與dữ 祖tổ 意ý 合hợp 邪tà 。 不bất 合hợp 邪tà 。 至chí 於ư 論luận 性tánh 德đức 。 三Tam 身Thân 具cụ 性tánh 不bất 具cụ 相tương/tướng 之chi 說thuyết 。 備bị 引dẫn 諸chư 文văn 。 無vô 相tướng 之chi 言ngôn 。 且thả 與dữ 應ưng 身thân 。 對đối 揀giản 同đồng 異dị 。 及cập 據cứ 文văn 云vân 。 若nhược 唯duy 法Pháp 身thân 。 應ưng 無vô 垂thùy 世thế 者giả 。 今kim 謂vị 苟cẩu 得đắc 一nhất 家gia 即tức 具cụ 之chi 旨chỉ 。 克khắc 論luận 所sở 以dĩ 法Pháp 身thân 之chi 相tướng 。 與dữ 夫phu 四tứ 明minh 所sở 示thị 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 之chi 義nghĩa 。 則tắc 此thử 等đẳng 文văn 義nghĩa 。 盖# 不bất 足túc 言ngôn 。 當đương 自tự 知tri 之chi 。 若nhược 彼bỉ 三Tam 身Thân 壽thọ 量lượng 解giải 等đẳng 。 所sở 有hữu 破phá 立lập 。 如như 妙diệu 宗tông 料liệu 簡giản 。 及cập 解giải 謗báng 等đẳng 。 文văn 已dĩ 伸thân 之chi 矣hĩ 。 此thử 不bất 重trọng/trùng 示thị 。 嗚ô 呼hô 凡phàm 是thị 諍tranh 論luận 。 其kỳ 來lai 已dĩ 久cửu 。 敝tệ 已dĩ 甚thậm 矣hĩ 。 今kim 求cầu 諍tranh 論luận 者giả 。 復phục 不bất 可khả 得đắc 吾ngô 道đạo 。 其kỳ 益ích 衰suy 乎hồ 。

四tứ 土thổ/độ 論luận 第đệ 十thập

總tổng 篇thiên 上thượng

論luận 曰viết 。 統thống 法Pháp 界Giới 一nhất 圓viên 覺giác 性tánh 也dã 。 湛trạm 乎hồ 其kỳ 若nhược 海hải 。 曠khoáng 乎hồ 其kỳ 若nhược 空không 。 罔võng 痕ngân 能năng 所sở 之chi 端đoan 。 倪nghê 詎cự 形hình 依y 正chánh 之chi 眹# 。 迹tích 方phương 是thị 時thời 也dã 。 孰thục 為vi 身thân 乎hồ 。 孰thục 為vi 土thổ/độ 乎hồ 。 洎kịp 一nhất 念niệm 迷mê 妄vọng 。 世thế 界giới 爰viên 立lập 。 眾chúng 生sanh 起khởi 乎hồ 。 知tri 覺giác 國quốc 土độ 。 由do 於ư 想tưởng 澄trừng 此thử 依y 正chánh 。 所sở 以dĩ 相tương 從tùng 而nhi 有hữu 。 故cố 以dĩ 十thập 界giới 之chi 為vi 身thân 。 則tắc 有hữu 若nhược 干can 之chi 依y 土thổ/độ 。 依y 隨tùy 正chánh 轉chuyển 。 雖tuy 一nhất 處xứ 而nhi 勝thắng 劣liệt 懸huyền 殊thù 。 相tương/tướng 以dĩ 性tánh 融dung 極cực 十thập 方phương 。 而nhi 含hàm 容dung 無vô 礙ngại 。 是thị 以dĩ 華hoa 藏tạng 包bao 徧biến 。 塵trần 剎sát 該cai 羅la 。 雖tuy 依y 正chánh 無vô 窮cùng 。 而nhi 亦diệc 莫mạc 越việt 乎hồ 自tự 心tâm 體thể 量lượng 。 此thử 其kỳ 大đại 旨chỉ 而nhi 已dĩ 。 但đãn 諸chư 經kinh 論luận 。 及cập 古cổ 今kim 宗tông 師sư 。 明minh 土thổ/độ 義nghĩa 非phi 一nhất 。 或hoặc 一nhất 或hoặc 二nhị 。 以dĩ 至chí 十thập 數số 。 或hoặc 二nhị 十thập 七thất 品phẩm 。 至chí 於ư 無vô 量lượng 。 雖tuy 多đa 少thiểu 開khai 合hợp 。 各các 有hữu 其kỳ 理lý 。 要yếu 皆giai 未vị 見kiến 處xứ 中trung 。 而nhi 要yếu 攝nhiếp 者giả 。 唯duy 吾ngô 一nhất 家gia 。 以dĩ 四tứ 攝nhiếp 諸chư 。 舉cử 無vô 遺di 者giả 。 可khả 謂vị 兩lưỡng 得đắc 之chi 矣hĩ 。 曰viết 同đồng 居cư 。 曰viết 方phương 便tiện 。 曰viết 實thật 報báo 。 曰viết 寂tịch 光quang 。 其kỳ 揀giản 判phán 士sĩ 相tương/tướng 。 則tắc 有hữu 事sự 理lý 體thể 用dụng 法pháp 性tánh 分phân 段đoạn 界giới 內nội 外ngoại 等đẳng 義nghĩa 粲sán 然nhiên 殊thù 。 流lưu 布bố 在tại 諸chư 文văn 。 是thị 固cố 不bất 待đãi 論luận 。 而nhi 知tri 辨biện 而nhi 明minh 也dã 。 其kỳ 所sở 尤vưu 難nạn/nan 。 而nhi 當đương 論luận 者giả 三tam 焉yên 。 曰viết 寂tịch 光quang 相tướng 。 曰viết 淨tịnh 穢uế 。 曰viết 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 蓋cái 寂tịch 光quang 相tướng 。 則tắc 宗tông 旨chỉ 之chi 難nạn/nan 。 淨tịnh 穢uế 則tắc 教giáo 門môn 之chi 難nạn/nan 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 則tắc 文văn 相tương/tướng 之chi 難nạn/nan 。 至chí 於ư 通thông 示thị 四tứ 土thổ/độ 。 則tắc 有hữu 身thân 土thổ/độ 名danh 相tướng 即tức 離ly 等đẳng 義nghĩa 。 論luận 生sanh 方phương 便tiện 。 則tắc 涉thiệp 五ngũ 種chủng 意ý 生sanh 之chi 名danh 。 兼kiêm 出xuất 餘dư 義nghĩa 。 則tắc 復phục 機cơ 教giáo 土thổ/độ 相tương/tướng 有hữu 殊thù 。 是thị 皆giai 不bất 可khả 不bất 論luận 者giả 。 故cố 因nhân 而nhi 明minh 之chi 。 大đại 槩# 苦khổ 明minh 。 則tắc 文văn 義nghĩa 可khả 識thức 也dã 。

別biệt 例lệ 中trung

右hữu 四tứ 土thổ/độ 類loại 文văn 。 總tổng 四tứ 十thập 有hữu 一nhất 。 通thông 示thị 四tứ 土thổ/độ 名danh 相tướng 即tức 離ly 等đẳng 義nghĩa 者giả 十thập 一nhất 。 別biệt 示thị 寂tịch 光quang 體thể 相tướng 者giả 十thập 。 言ngôn 土thổ/độ 教giáo 相tương 對đối 橫hoạnh/hoành 竪thụ 者giả 六lục 。 言ngôn 四tứ 土thổ/độ 各các 有hữu 淨tịnh 穢uế 者giả 四tứ 。 明minh 方phương 便tiện 土thổ/độ 涉thiệp 意ý 生sanh 身thân 者giả 五ngũ 。 兼kiêm 出xuất 土thổ/độ 教giáo 餘dư 義nghĩa 者giả 六lục 。 凡phàm 六lục 例lệ 。

通thông 示thị 四tứ 土thổ/độ 名danh 相tướng 即tức 離ly 相tương/tướng 攝nhiếp 例lệ (# 二nhị 。 三tam 。 七thất 。 十thập 。 十thập 三tam 。 十thập 四tứ 。 十thập 五ngũ 。 十thập 八bát 。 十thập 五ngũ 。 二nhị 十thập 。 三tam 十thập 九cửu )# 。

論luận 曰viết 。 身thân 無vô 土thổ/độ 不bất 生sanh 。 土thổ/độ 無vô 身thân 不bất 立lập 。 是thị 則tắc 土thổ/độ 者giả 身thân 之chi 依y 。 身thân 者giả 土thổ/độ 之chi 趣thú 。 蓋cái 相tương/tướng 因nhân 而nhi 有hữu 。 亦diệc 相tương 從tùng 而nhi 成thành 立lập 也dã 。 故cố 今kim 明minh 四tứ 土thổ/độ 。 以dĩ 其kỳ 能năng 化hóa 。 必tất 以dĩ 三Tam 身Thân 。 而nhi 為vi 應ưng 。 以dĩ 其kỳ 所sở 化hóa 。 必tất 以dĩ 十thập 界giới 。 而nhi 為vi 機cơ 。 舉cử 土thổ/độ 則tắc 可khả 以dĩ 攝nhiếp 其kỳ 機cơ 應ưng 也dã 。 然nhiên 則tắc 四tứ 土thổ/độ 。 誰thùy 知tri 所sở 為vi 乎hồ 。 或hoặc 云vân 。 是thị 眾chúng 生sanh 業nghiệp 感cảm 。 或hoặc 云vân 。 是thị 諸chư 佛Phật 化hóa 現hiện 。 或hoặc 以dĩ 眾chúng 生sanh 對đối 佛Phật 。 共cộng 成thành 國quốc 土độ 。 或hoặc 謂vị 俱câu 離ly 無vô 因nhân 。 而nhi 有hữu 今kim 家gia 評bình 之chi 。 以dĩ 謂vị 若nhược 定định 報báo 其kỳ 說thuyết 。 則tắc 墮đọa 自tự 生sanh 等đẳng 性tánh 計kế 。 是thị 故cố 須tu 破phá 究cứu 竟cánh 。 而nhi 言ngôn 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 破phá 性tánh 執chấp 已dĩ 。 悉tất 檀đàn 赴phó 緣duyên 。 不bất 妨phương 作tác 上thượng 種chủng 種chủng 說thuyết 也dã 。 一nhất 家gia 明minh 義nghĩa 。 土thổ/độ 必tất 至chí 四tứ 何hà 也dã 。 曰viết 以dĩ 其kỳ 事sự 理lý 體thể 用dụng 。 則tắc 以dĩ 寂tịch 光quang 。 對đối 下hạ 三tam 土thổ/độ 。 以dĩ 其kỳ 分phân 段đoạn 法pháp 性tánh 界giới 內nội 外ngoại 等đẳng 。 則tắc 以dĩ 同đồng 居cư 。 對đối 上thượng 三tam 土thổ/độ 。 以dĩ 其kỳ 小tiểu 大đại 純thuần 雜tạp 方phương 便tiện 實thật 道đạo 。 則tắc 須tu 分phần/phân 於ư 實thật 報báo 有hữu 餘dư 。 以dĩ 此thử 等đẳng 義nghĩa 。 合hợp 而nhi 明minh 之chi 。 此thử 四tứ 土thổ/độ 所sở 以dĩ 不bất 可khả 盈doanh 縮súc 。 而nhi 無vô 有hữu 餘dư 。 不bất 足túc 之chi 過quá 也dã 。 況huống 以dĩ 一nhất 家gia 四tứ 教giáo 。 所sở 配phối 義nghĩa 門môn 。 宛uyển 然nhiên 符phù 合hợp 。 略lược 無vô 增tăng 損tổn 。 如như 後hậu 橫hoạnh/hoành 竪thụ 所sở 對đối 也dã 。 (# 云vân 云vân )# 今kim 更cánh 覽lãm 諸chư 文văn 旨chỉ 。 總tổng 以dĩ 四tứ 義nghĩa 論luận 之chi 。 一nhất 曰viết 分phân 別biệt 。 二nhị 曰viết 即tức 離ly 。 三tam 曰viết 相tương/tướng 攝nhiếp 。 四tứ 曰viết 融dung 會hội 。 何hà 謂vị 分phân 別biệt 。 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 。 約ước 一nhất 異dị 等đẳng 。 三tam 種chủng 四tứ 句cú 。 揀giản 四tứ 土thổ/độ 之chi 別biệt 。 而nhi 記ký 又hựu 約ước 淨tịnh 質chất 穢uế 見kiến 。 以dĩ 揀giản 同đồng 居cư 二nhị 土thổ/độ 。 是thị 雖tuy 各các 通thông 四tứ 句cú 。 其kỳ 實thật 異dị 質chất 一nhất 質chất 者giả 。 同đồng 居cư 有hữu 餘dư 之chi 辨biện 也dã 。 有hữu 礙ngại 無vô 礙ngại 者giả 。 方phương 便tiện 實thật 報báo 之chi 辨biện 也dã 。 有hữu 質chất 礙ngại 見kiến 。 無vô 質chất 礙ngại 見kiến 者giả 。 寂tịch 光quang 三tam 土thổ/độ 之chi 辨biện 也dã 。 以dĩ 此thử 分phân 別biệt 四tứ 土thổ/độ 之chi 相tướng 。 顯hiển 然nhiên 可khả 識thức 。 何hà 謂vị 即tức 離ly 。 如như 妙diệu 玄huyền 文văn 。 以dĩ 分phân 別biệt 而nhi 言ngôn 。 則tắc 四tứ 土thổ/độ 迭điệt 異dị 。 以dĩ 即tức 事sự 而nhi 真chân 。 則tắc 體thể 不bất 相tương 遠viễn 。 所sở 以dĩ 即tức 事sự 而nhi 真chân 者giả 。 即tức 義nghĩa 也dã 。 分phân 別biệt 而nhi 言ngôn 者giả 。 離ly 義nghĩa 也dã 。 亦diệc 可khả 離ly 約ước 竪thụ 論luận 。 即tức 約ước 橫hoạnh/hoành 辨biện 故cố 。 成thành 四tứ 土thổ/độ 之chi 橫hoạnh/hoành 竪thụ 也dã 。 何hà 謂vị 相tương/tướng 攝nhiếp 准chuẩn 淨tịnh 名danh 文văn 。 一nhất 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 則tắc 上thượng 能năng 攝nhiếp 下hạ 。 唯duy 下hạ 不bất 攝nhiếp 上thượng 。 若nhược 約ước 義nghĩa 通thông 。 理lý 何hà 隔cách 異dị 。 亦diệc 可khả 上thượng 下hạ 彼bỉ 此thử 相tương/tướng 攝nhiếp 。 何hà 謂vị 融dung 會hội 。 如như 不bất 二nhị 門môn 云vân 。 界giới 界giới 轉chuyển 見kiến 。 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 。 土thổ/độ 土thổ/độ 互hỗ 生sanh 。 不bất 出xuất 寂tịch 光quang 。 又hựu 曰viết 。 須tu 知tri 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 祇kỳ 在tại 一nhất 處xứ 。 處xứ 處xứ 者giả 。 有hữu 事sự 有hữu 理lý 。 事sự 一nhất 處xứ 者giả 。 一nhất 念niệm 是thị 也dã 。 理lý 一nhất 處xứ 者giả 。 寂tịch 光quang 是thị 也dã 。 雖tuy 有hữu 事sự 理lý 。 一nhất 處xứ 無vô 別biệt 。 故cố 知tri 四tứ 明minh 之chi 文văn 。 即tức 荊kinh 溪khê 之chi 旨chỉ 。 荊kinh 溪khê 之chi 旨chỉ 。 即tức 四tứ 明minh 之chi 文văn 。 又hựu 曰viết 。 若nhược 兼kiêm 體thể 同đồng 。 一nhất 切thiết 皆giai 四tứ 。 當đương 知tri 四tứ 四tứ 。 祇kỳ 是thị 一nhất 四tứ 。 一nhất 四tứ 不bất 出xuất 一nhất 處xứ 。 由do 是thị 明minh 之chi 。 四tứ 土thổ/độ 同đồng 異dị 。 常thường 同đồng 常thường 異dị 。 或hoặc 非phi 同đồng 異dị 。 祇kỳ 在tại 一nhất 處xứ 。 豈khởi 不bất 妙diệu 乎hồ 。

別biệt 論luận 寂tịch 光quang 體thể 相tướng 例lệ (# 四tứ 。 六lục 。 十thập 二nhị 。 十thập 六lục 。 廿# 三tam 。 廿# 四tứ 。 廿# 五ngũ 。 廿# 六lục 。 三tam 十thập 三tam 。 三tam 十thập 四tứ )# 。

論luận 曰viết 。 寂tịch 光quang 理lý 土thổ/độ 。 極cực 智trí 所sở 照chiếu 之chi 境cảnh 。 詎cự 容dung 言ngôn 議nghị 於ư 其kỳ 間gian 。 而nhi 自tự 昔tích 宗tông 師sư 。 競cạnh 以dĩ 有hữu 相tướng 無vô 相tướng 。 更cánh 相tương 矢thỉ 石thạch 者giả 。 因nhân 得đắc 以dĩ 論luận 之chi 為vi 三tam 。 其kỳ 一nhất 曰viết 。 即tức 寂tịch 理lý 。 以dĩ 示thị 體thể 相tướng 。 其kỳ 二nhị 曰viết 。 附phụ 宗tông 途đồ 。 以dĩ 論luận 有hữu 無vô 。 其kỳ 三tam 曰viết 。 據cứ 文văn 義nghĩa 。 以dĩ 申thân 疑nghi 難nan 。 且thả 初sơ 義nghĩa 者giả 。 夫phu 真chân 常thường 寂tịch 光quang 。 本bổn 虗hư 寂tịch 之chi 理lý 。 唯duy 如Như 來Lai 所sở 證chứng 得đắc 。 故cố 非phi 身thân 說thuyết 身thân 。 名danh 曰viết 清Thanh 淨Tịnh 法Pháp 身thân 。 非phi 土thổ/độ 說thuyết 土thổ/độ 。 號hiệu 曰viết 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 即tức 名danh 以dĩ 求cầu 體thể 。 則tắc 一nhất 法Pháp 界Giới 。 三tam 德đức 之chi 理lý 性tánh 也dã 。 以dĩ 是thị 為vi 體thể 。 徧biến 一nhất 切thiết 處xứ 。 以dĩ 是thị 為vi 相tương/tướng 。 即tức 空không 假giả 中trung 。 蓋cái 融dung 妙diệu 玄huyền 絕tuyệt 。 不bất 可khả 思tư 議nghị 。 之chi 體thể 相tướng 也dã 。 然nhiên 則tắc 有hữu 所sở 謂vị 依y 正chánh 色sắc 心tâm 金kim 寶bảo 華hoa 池trì 者giả 非phi 歟# 。 曰viết 固cố 不bất 離ly 此thử 。 而nhi 此thử 亦diệc 非phi 也dã 。 要yếu 必tất 於ư 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 理lý 顯hiển 妙diệu 。 是thị 為vi 毗tỳ 盧lô 身thân 土thổ/độ 爾nhĩ 。 故cố 妙diệu 疏sớ/sơ 以dĩ 之chi 。 配phối 乎hồ 四tứ 德đức 。 至chí 於ư 妙diệu 宗tông 。 所sở 引dẫn 誠thành 證chứng 。 亦diệc 即tức 事sự 顯hiển 理lý 。 或hoặc 約ước 理lý 而nhi 說thuyết 。 未vị 聞văn 直trực 以dĩ 事sự 中trung 依y 正chánh 為vi 相tương/tướng 也dã 。 然nhiên 而nhi 文văn 曰viết 。 三tam 惑hoặc 清thanh 淨tịnh 。 依y 正chánh 色sắc 心tâm 。 究cứu 竟cánh 明minh 顯hiển 者giả 何hà 邪tà 。 曰viết 斯tư 言ngôn 盡tận 之chi 矣hĩ 。 夫phu 既ký 曰viết 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 明minh 顯hiển 。 豈khởi 非phi 於ư 依y 正chánh 色sắc 心tâm 處xứ 。 以dĩ 三tam 惑hoặc 盡tận 故cố 。 清thanh 淨tịnh 三tam 智trí 融dung 故cố 。 明minh 顯hiển 三tam 諦đế 證chứng 故cố 。 究cứu 竟cánh □# 可khả 以dĩ 之chi 配phối 三tam 諦đế 三tam 觀quán 也dã 。 但đãn 於ư 是thị 六lục 字tự 。 求cầu 之chi 寂tịch 光quang 之chi 相tướng 得đắc 矣hĩ 。 所sở 謂vị 附phụ 宗tông 途đồ 以dĩ 論luận 有hữu 無vô 者giả 。 寂tịch 光quang 之chi 說thuyết 。 四tứ 明minh 已dĩ 前tiền 。 未vị 聞văn 異dị 論luận 也dã 。 至chí 妙diệu 宗tông 。 設thiết 兩lưỡng 端đoan 。 以dĩ 論luận 之chi 云vân 云vân 。 亦diệc 可khả 謂vị 至chí 論luận 矣hĩ 。 然nhiên 論luận 至chí 於ư 此thử 。 而nhi 亦diệc 變biến 。 於ư 此thử 果quả 有hữu 為vi 山sơn 外ngoại 說thuyết 者giả 。 攻công 之chi 。 霅# 川xuyên 始thỉ 則tắc 扶phù 之chi 。 卒thốt 則tắc 背bối/bội 叛bạn 之chi 建kiến 立lập 。 如như 別biệt 云vân 云vân 。 由do 是thị 宗tông 途đồ 。 有hữu 無vô 之chi 說thuyết 始thỉ 判phán 。 今kim 先tiên 指chỉ 體thể 相tướng 。 以dĩ 定định 之chi 。 使sử 彼bỉ 不bất 能năng 異dị 其kỳ 說thuyết 。 夫phu 苟cẩu 如như 向hướng 說thuyết 。 豈khởi 特đặc 四tứ 明minh 。 以dĩ 是thị 立lập 清thanh 淨tịnh 相tương/tướng 。 雖tuy 霅# 川xuyên 言ngôn 無vô 相tướng 。 亦diệc 不bất 過quá 謂vị 此thử 理lý 。 但đãn 彼bỉ 固cố 迷mê 圓viên 旨chỉ 。 離ly 事sự 說thuyết 理lý 。 故cố 謂vị 理lý 無vô 相tướng 。 而nhi 四tứ 明minh 善thiện 談đàm 即tức 義nghĩa 。 即tức 事sự 明minh 理lý 。 故cố 理lý 亦diệc 是thị 相tương/tướng 。 雖tuy 所sở 見kiến 不bất 同đồng 。 而nhi 寂tịch 光quang 是thị 三tam 諦đế 之chi 理lý 。 終chung 不bất 可khả 異dị 也dã 。 而nhi 次thứ 立lập 宗tông 旨chỉ 。 以dĩ 闢tịch 之chi 。 使sử 彼bỉ 不bất 能năng 逃đào 其kỳ 非phi 。 夫phu 三tam 諦đế 宗tông 旨chỉ 。 有hữu 亡vong 照chiếu 蕩đãng 立lập 之chi 義nghĩa 。 今kim 舉cử 一nhất 文văn 。 格cách 之chi 可khả 見kiến 。 如như 輔phụ 行hành 曰viết 。 三tam 諦đế (# 無vô 形hình )# 俱câu 不bất 可khả 見kiến 。 此thử 約ước 理lý 性tánh 俱câu 亡vong 。 則tắc 三tam 諦đế 皆giai 無vô 相tướng 。 又hựu 曰viết 。 然nhiên 即tức 假giả 法pháp 。 可khả 寄ký 事sự 辨biện 等đẳng 。 乃nãi 約ước 名danh 相tướng 以dĩ 辨biện 。 則tắc 三tam 諦đế 皆giai 有hữu 相tương/tướng 。 是thị 理lý 通thông 乎hồ 亡vong 照chiếu 也dã 。 然nhiên 則tắc 今kim 論luận 寂tịch 光quang 四tứ 土thổ/độ 之chi 一nhất 。 必tất 諸chư 法pháp 建kiến 立lập 。 是thị 義nghĩa 局cục 乎hồ 。 建kiến 立lập 一nhất 邊biên 。 雖tuy 謂vị 寂tịch 光quang 三tam 諦đế 。 有hữu 相tương/tướng 可khả 也dã 。 然nhiên 據cứ 霅# 川xuyên 膠giao 於ư 一nhất 端đoan 故cố 。 以dĩ 寂tịch 光quang 對đối 空không 中trung 。 有hữu 亦diệc 具cụ 俗tục 諦đế 者giả 。 性tánh 而nhi 已dĩ 矣hĩ 。 故cố 偏thiên 謂vị 無vô 相tướng 。 殊thù 不bất 知tri 但đãn 可khả 名danh 言ngôn 表biểu 示thị 。 雖tuy 空không 中trung 亦diệc 得đắc 是thị 相tương/tướng 。 何hà 必tất 森sâm 然nhiên 差sai 別biệt 者giả 。 乃nãi 為vi 相tương/tướng 乎hồ 。 故cố 其kỳ 夫phu 在tại 不bất 達đạt 寂tịch 光quang 元nguyên 意ý 。 三tam 諦đế 宗tông 旨chỉ 。 所sở 以dĩ 為vi 非phi 也dã 。 以dĩ 四tứ 明minh 計kế 之chi 。 則tắc 不bất 然nhiên 故cố 。 亡vong 則tắc 三tam 諦đế 俱câu 亡vong 。 雖tuy 無vô 寂tịch 光quang 可khả 也dã 。 照chiếu 則tắc 三tam 諦đế 俱câu 照chiếu 。 謂vị 寂tịch 光quang 有hữu 相tương/tướng 可khả 也dã 。 故cố 曰viết 言ngôn 無vô 相tướng 者giả 。 乃nãi 是thị 已dĩ 盡tận 染nhiễm 礙ngại 之chi 相tướng 等đẳng 。 又hựu 曰viết 。 但đãn 無vô 隨tùy 情tình 有hữu 相tương/tướng 之chi 三tam 等đẳng 。 其kỳ 得đắc 在tại 情tình 理lý 亡vong 照chiếu 之chi 旨chỉ 。 身thân 土thổ/độ 建kiến 立lập 之chi 意ý 。 所sở 以dĩ 為vi 至chí 論luận 也dã 。 又hựu 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 。 明minh 國quốc 有hữu 事sự 理lý 云vân 。 至chí 理lý 虗hư 寂tịch 。 本bổn 無vô 境cảnh 智trí 之chi 殊thù 等đẳng 。 而nhi 荊kinh 溪khê 有hữu 云vân 。 理lý 本bổn 絕tuyệt 待đãi 。 豈khởi 分phần/phân 二nhị 。 別biệt 說thuyết 有hữu 事sự 理lý 。 已dĩ 屬thuộc 於ư 事sự 等đẳng 。 是thị 亦diệc 今kim 亡vong 照chiếu 之chi 意ý 。 例lệ 論luận 可khả 知tri 也dã 。 (# 云vân 云vân )# 所sở 謂vị 據cứ 文văn 義nghĩa 。 以dĩ 申thân 疑nghi 難nan 者giả 。 觀quán 彼bỉ 所sở 以dĩ 難nạn/nan 四tứ 明minh 者giả 。 專chuyên 執chấp 事sự 中trung 依y 正chánh 之chi 相tướng 為vi 說thuyết 。 而nhi 不bất 知tri 。 今kim 所sở 謂vị 有hữu 相tương/tướng 。 乃nãi 即tức 事sự 顯hiển 理lý 。 三tam 諦đế 清thanh 淨tịnh 之chi 相tướng 也dã 。 以dĩ 此thử 格cách 之chi 。 則tắc 彼bỉ 所sở 援viện 文văn 義nghĩa 。 當đương 如như 拉lạp 杇# 矣hĩ 。 雖tuy 然nhiên 為vi 未vị 達đạt 者giả 。 更cánh 申thân 析tích 之chi 。 夫phu 寂tịch 光quang 一nhất 爾nhĩ 。 不bất 容dung 異dị 趣thú 也dã 。 然nhiên 則tắc 相tương/tướng 所sở 以dĩ 有hữu 者giả 。 義nghĩa 也dã 。 文văn 所sở 以dĩ 無vô 者giả 。 亦diệc 義nghĩa 也dã 。 言ngôn 雖tuy 似tự 。 反phản 理lý 實thật 相tướng 符phù 焉yên 其kỳ 反phản 之chi 何hà 也dã 。 蓋cái 義nghĩa 門môn 偏thiên 屬thuộc 。 所sở 對đối 進tiến 否phủ/bĩ 。 故cố 於ư 是thị 有hữu 事sự 理lý 修tu 性tánh 淨tịnh 穢uế 等đẳng 義nghĩa 。 所sở 以dĩ 言ngôn 之chi 。 或hoặc 異dị 其kỳ 為vi 三tam 諦đế 理lý 。 相tương/tướng 固cố 自tự 若nhược 也dã 。 試thí 以dĩ 一nhất 二nhị 文văn 旨chỉ 。 言ngôn 之chi 。 如như 輔phụ 行hành 曰viết 。 常thường 寂tịch 光quang 土thổ/độ 。 清thanh 淨tịnh 法Pháp 身thân 。 無vô 能năng 莊trang 嚴nghiêm 。 無vô 所sở 莊trang 嚴nghiêm 。 往vãng 往vãng 或hoặc 者giả 。 據cứ 此thử 等đẳng 文văn 。 便tiện 謂vị 無vô 相tướng 。 殊thù 不bất 知tri 是thị 以dĩ 性tánh 泯mẫn 修tu 之chi 義nghĩa 。 亦diệc 是thị 修tu 極cực 復phục 性tánh 。 不bất 分phân 能năng 所sở 故cố 也dã 。 然nhiên 以dĩ 非phi 嚴nghiêm 而nhi 嚴nghiêm 。 何hà 妨phương 修tu 性tánh 三tam 法pháp 。 有hữu 離ly 有hữu 合hợp 。 以dĩ 論luận 莊trang 嚴nghiêm 。 豈khởi 以dĩ 一nhất 無vô 之chi 言ngôn 。 遂toại 謂vị 諸chư 皆giai 無vô 相tướng 邪tà 。 又hựu 如như 玅# 樂nhạo/nhạc/lạc 有hữu 端đoan 醜xú 斯tư 亡vong 等đẳng 言ngôn 。 是thị 亦diệc 以dĩ 四tứ 土thổ/độ 對đối 說thuyết 故cố 。 寂tịch 光quang 屬thuộc 理lý 。 所sở 以dĩ 端đoan 醜xú 斯tư 亡vong 。 三tam 土thổ/độ 在tại 事sự 。 所sở 以dĩ 淨tịnh 穢uế 咸hàm 有hữu 。 故cố 曰viết 寂tịch 光quang 所sở 對đối 。 咸hàm 有hữu 淨tịnh 穢uế 。 是thị 則tắc 所sở 亡vong 者giả 。 乃nãi 三tam 土thổ/độ 形hình 相tướng 。 又hựu 凡phàm 言ngôn 亡vong 者giả 。 即tức 相tương/tướng 而nhi 泯mẫn 之chi 之chi 謂vị 也dã 。 非phi 謂vị 離ly 三tam 土thổ/độ 外ngoại 別biệt 有hữu 一nhất 處xứ 。 雙song 亡vong 之chi 理lý 。 而nhi 為vi 寂tịch 光quang 。 故cố 知tri 雖tuy 有hữu 斯tư 亡vong 之chi 文văn 。 無vô 妨phương 有hữu 相tương/tướng 之chi 說thuyết 。 又hựu 此thử 特đặc 文văn 相tương/tướng 一nhất 端đoan 耳nhĩ 。 通thông 途đồ 論luận 之chi 。 亦diệc 不bất 一nhất 向hướng 。 有hữu 以dĩ 寂tịch 光quang 。 但đãn 言ngôn 淨tịnh 者giả 。 有hữu 兼kiêm 言ngôn 淨tịnh 穢uế 者giả 。 有hữu 雙song 亡vong 淨tịnh 穢uế 者giả 。 蓋cái 各các 隨tùy 所sở 對đối 義nghĩa 門môn 進tiến 否phủ/bĩ 。 然nhiên 則tắc 但đãn 言ngôn 淨tịnh 者giả 。 九cửu 一nhất 義nghĩa 也dã 。 兼kiêm 言ngôn 淨tịnh 穢uế 者giả 。 分phần/phân 極cực 義nghĩa 也dã 。 雙song 亡vong 淨tịnh 穢uế 者giả 。 事sự 理lý 義nghĩa 也dã 。 而nhi 四tứ 明minh 於ư 是thị 。 則tắc 有hữu 所sở 謂vị 舍xá 穢uế 取thủ 淨tịnh 。 淨tịnh 穢uế 平bình 等đẳng 。 則tắc 已dĩ 當đương 三tam 義nghĩa 之chi 二nhị 。 (# 云vân 云vân )# 但đãn 據cứ 究cứu 竟cánh 以dĩ 論luận 故cố 。 略lược 分phần/phân 極cực 義nghĩa 耳nhĩ 。 若nhược 四tứ 明minh 者giả 。 可khả 謂vị 統thống 諸chư 文văn 而nhi 得đắc 大đại 體thể 者giả 也dã 。 與dữ 其kỳ 守thủ 一nhất 偏thiên 以dĩ 自tự 蔽tế 者giả 。 霄tiêu 壤nhưỡng 有hữu 間gian 矣hĩ 。

土thổ/độ 教giáo 相tương 對đối 橫hoạnh/hoành 竪thụ 例lệ (# 五ngũ 。 八bát 。 九cửu 。 十thập 七thất 。 二nhị 十thập 二nhị 。 四tứ 十thập 一nhất )# 。

論luận 曰viết 。 橫hoạnh/hoành 竪thụ 之chi 義nghĩa 。 不bất 一nhất 處xứ 出xuất 。 而nhi 惑hoặc 者giả 執chấp 。 為vi 定định 論luận 過quá 矣hĩ 。 然nhiên 於ư 四tứ 土thổ/độ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 之chi 難nạn/nan 者giả 無vô 它# 。 按án 止Chỉ 觀Quán 淨tịnh 名danh 。 俱câu 有hữu 以dĩ 土thổ/độ 對đối 諦đế 橫hoạnh/hoành 竪thụ 之chi 義nghĩa 。 故cố 妙diệu 樂lạc 會hội 之chi 。 (# 云vân 云vân )# 然nhiên 而nhi 淨tịnh 名danh 文văn 相tương/tướng 不bất 一nhất 。 故cố 輔phụ 行hành 指chỉ 之chi 。 (# 文văn 出xuất 九cửu 下hạ 云vân 云vân )# 但đãn 止Chỉ 觀Quán 文văn 。 顯hiển 而nhi 直trực 。 故cố 人nhân 所sở 不bất 疑nghi 。 淨tịnh 名danh 之chi 文văn 。 隱ẩn 而nhi 彰chương 。 故cố 由do 來lai 共cộng 惑hoặc 。 惑hoặc 故cố 有hữu 辨biện 。 辨biện 故cố 云vân 云vân 之chi 說thuyết 。 泥nê 而nhi 不bất 通thông 。 所sở 以dĩ 泥nê 而nhi 不bất 通thông 者giả 。 以dĩ 其kỳ 名danh 言ngôn 。 雖tuy 彰chương 而nhi 隱ẩn 故cố 也dã 。 苟cẩu 不bất 折chiết 諸chư 同đồng 異dị 之chi 論luận 。 析tích 以dĩ 義nghĩa 例lệ 之chi 別biệt 。 其kỳ 為vi 惑hoặc 也dã 。 終chung 莫mạc 能năng 解giải 。 況huống 求cầu 文văn 相tương/tướng 之chi 通thông 乎hồ 。 今kim 姑cô 折chiết 而nhi 析tích 諸chư 曰viết 。 然nhiên 據cứ 向hướng 文văn 所sở 指chỉ 。 謂vị 是thị 諸chư 土thổ/độ 說thuyết 法Pháp 文văn 也dã 必tất 矣hĩ 。 不bất 可khả 更cánh 它# 指chỉ 也dã 。 既ký 而nhi 妙diệu 樂lạc 會hội 之chi 。 則tắc 不bất 得đắc 不bất 謂vị 與dữ 止Chỉ 觀Quán 同đồng 然nhiên 。 而nhi 淨tịnh 名danh 記ký 文văn 。 有hữu 曰viết 俱câu 得đắc 橫hoạnh/hoành 論luận 。 又hựu 曰viết 。 然nhiên 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 。 據cứ 其kỳ 例lệ 別biệt 。 則tắc 不bất 得đắc 不bất 謂vị 與dữ 止Chỉ 觀Quán 異dị 。 要yếu 之chi 文văn 則tắc 一nhất 耳nhĩ 。 所sở 以dĩ 同đồng 異dị 敻# 殊thù 者giả 。 蓋cái 淨tịnh 名danh 文văn 。 兼kiêm 二nhị 例lệ 。 止Chỉ 觀Quán 則tắc 唯duy 一nhất 義nghĩa 而nhi 已dĩ 。 所sở 以dĩ 二nhị 例lệ 者giả 。 有hữu 約ước 土thổ/độ 論luận 土thổ/độ 之chi 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 有hữu 約ước 土thổ/độ 對đối 教giáo 之chi 橫hoạnh/hoành 竪thụ 。 兩lưỡng 者giả 其kỳ 言ngôn 雖tuy 同đồng 。 所sở 以dĩ 為vi 例lệ 。 則tắc 敵địch 反phản 也dã 。 然nhiên 則tắc 以dĩ 土thổ/độ 對đối 教giáo 者giả 。 即tức 文văn 有hữu 曰viết 。 若nhược 有hữu 餘dư 中trung 說thuyết 通thông 說thuyết 別biệt 。 以dĩ 對đối 一nhất 實thật 等đẳng 。 豈khởi 非phi 用dụng 教giáo 多đa 少thiểu 竪thụ 也dã 。 然nhiên 以dĩ 一nhất 土thổ/độ 。 對đối 一nhất 教giáo 。 如như 說thuyết 一nhất 實thật 即tức 寂tịch 光quang 等đẳng 。 豈khởi 非phi 土thổ/độ 體thể 敵địch 對đối 橫hoạnh/hoành 也dã 。 此thử 固cố 如như 止Chỉ 觀Quán 所sở 明minh 。 而nhi 妙diệu 樂lạc 以dĩ 之chi 會hội 同đồng 也dã 。 如như 此thử 若nhược 約ước 土thổ/độ 論luận 土thổ/độ 者giả 。 即tức 如như 次thứ 文văn 。 然nhiên 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 已dĩ 下hạ 文văn 。 是thị 玄huyền 文văn 所sở 謂vị 約ước 即tức 離ly 。 以dĩ 示thị 土thổ/độ 相tương/tướng 。 妙diệu 宗tông 所sở 示thị 。 有hữu 橫hoạnh/hoành 有hữu 竪thụ 。 若nhược 此thử 之chi 例lệ 。 則tắc 宜nghi 與dữ 止Chỉ 觀Quán 異dị 。 但đãn 淨tịnh 名danh 初sơ 例lệ 。 義nghĩa 顯hiển 而nhi 名danh 隱ẩn 。 次thứ 例lệ 名danh 義nghĩa 俱câu 顯hiển 。 妙diệu 樂lạc 會hội 其kỳ 隱ẩn 者giả 。 不bất 會hội 其kỳ 顯hiển 者giả 。 故cố 使sử 從tùng 來lai 以dĩ 顯hiển 。 而nhi 蔽tế 其kỳ 隱ẩn 也dã 。 若nhược 此thử 申thân 之chi 。 不bất 唯duy 文văn 旨chỉ 。 彼bỉ 此thử 無vô 違vi 。 抑ức 亦diệc 義nghĩa 例lệ 。 同đồng 異dị 甄chân 白bạch 。 雖tuy 然nhiên 安an 知tri 淨tịnh 名danh 然nhiên 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 之chi 文văn 非phi 約ước 土thổ/độ 對đối 教giáo 邪tà 。 曰viết 以dĩ 其kỳ 次thứ 文văn 。 知tri 之chi 繼kế 而nhi 曰viết 。 若nhược 兼kiêm 體thể 同đồng 。 一nhất 切thiết 皆giai 四tứ 。 豈khởi 謂vị 約ước 土thổ/độ 對đối 教giáo 乎hồ 。 故cố 知tri 其kỳ 例lệ 別biệt 也dã 。 然nhiên 則tắc 莫mạc 非phi 約ước 土thổ/độ 橫hoạnh/hoành 竪thụ 也dã 。 何hà 以dĩ 其kỳ 例lệ 頓đốn 爾nhĩ 。 相tương 反phản 曰viết 。 是thị 乃nãi 祖tổ 師sư 。 隨tùy 義nghĩa 而nhi 作tác 。 固cố 不bất 可khả 槩# 難nạn/nan 。 以dĩ 意ý 求cầu 之chi 。 非phi 無vô 所sở 以dĩ 。 祇kỳ 由do 約ước 土thổ/độ 。 既ký 無vô 可khả 對đối 。 乃nãi 成thành 土thổ/độ 中trung 。 自tự 論luận 而nhi 已dĩ 。 對đối 教giáo 者giả 。 有hữu 諦đế 可khả 望vọng 。 故cố 使sử 橫hoạnh/hoành 竪thụ 義nghĩa 勢thế 永vĩnh 別biệt 。 而nhi 自tự 昔tích 義nghĩa 學học 。 唯duy 名danh 相tướng 之chi 求cầu 。 但đãn 見kiến 橫hoạnh/hoành 論luận 之chi 言ngôn 。 便tiện 與dữ 止Chỉ 觀Quán 。 併tinh 為vi 一nhất 說thuyết 。 及cập 其kỳ 不bất 同đồng 。 則tắc 又hựu 確xác 守thủ 。 不bất 知tri 通thông 變biến 。 宜nghi 其kỳ 齟# 齬# 。 而nhi 不bất 相tương 入nhập 也dã (# 恐khủng 義nghĩa 難nan 曉hiểu 。 更cánh 以dĩ 圖đồ 示thị 之chi 如như 後hậu )# 。

四tứ 土thổ/độ 各các 有hữu 淨tịnh 穢uế 例lệ (# 三tam 十thập 五ngũ 。 三tam 十thập 六lục 。 三tam 十thập 七thất 。 三tam 十thập 八bát )# 。

論luận 曰viết 。 四tứ 土thổ/độ 淨tịnh 穢uế 。 本bổn 無vô 難nạn/nan 者giả 。 所sở 難nạn/nan 在tại 於ư 二nhị 三tam 。 其kỳ 說thuyết 決quyết 擇trạch 去khứ 取thủ 耳nhĩ 。 何hà 者giả 蓋cái 其kỳ 文văn 本bổn 。 出xuất 十thập 六lục 觀quán 疏sớ/sơ 以dĩ 心tâm 觀quán 為vi 宗tông 。 乃nãi 有hữu 四tứ 土thổ/độ 各các 論luận 淨tịnh 穢uế 之chi 義nghĩa 。 於ư 是thị 刊# 正chánh 妙diệu 宗tông 。 各các 為vi 之chi 說thuyết 。 霅# 川xuyên 義nghĩa 編biên 從tùng 。 而nhi 去khứ 取thủ 之chi 。 由do 是thị 學học 者giả 。 惑hoặc 於ư 多đa 歧kỳ 。 率suất 以dĩ 規quy 矩củ 之chi 說thuyết 。 而nhi 蔽tế 宗tông 致trí 之chi 旨chỉ 。 此thử 其kỳ 所sở 以dĩ 莫mạc 能năng 定định 一nhất 也dã 。 今kim 直trực 取thủ 諸chư 文văn 旨chỉ 。 以dĩ 斷đoạn 之chi 。 雖tuy 不bất 曲khúc 辨biện 是thị 非phi 。 而nhi 是thị 非phi 明minh 矣hĩ 。 然nhiên 則tắc 此thử 經Kinh 教giáo 相tương/tướng 。 唯duy 屬thuộc 圓viên 頓đốn 。 且thả 曰viết 修tu 心tâm 妙diệu 觀quán 。 感cảm 四tứ 淨tịnh 土độ 。 為vi 經kinh 宗tông 致trí 。 故cố 此thử 淨tịnh 穢uế 。 雖tuy 有hữu 四tứ 土thổ/độ 之chi 別biệt 。 教giáo 門môn 言ngôn 之chi 。 宜nghi 槩# 以dĩ 偏thiên 圓viên 之chi 論luận 。 是thị 則tắc 凡phàm 言ngôn 穢uế 土thổ/độ 。 即tức 偏thiên 教giáo 因nhân 果quả 所sở 生sanh 。 凡phàm 云vân 淨tịnh 土độ 。 即tức 圓viên 頓đốn 凡phàm 聖thánh 所sở 感cảm 。 惟duy 其kỳ 以dĩ 圓viên 觀quán 感cảm 之chi 。 故cố 一nhất 教giáo 始thỉ 終chung 。 皆giai 屬thuộc 淨tịnh 土độ 隨tùy 其kỳ 行hành 位vị 。 四tứ 土thổ/độ 不bất 同đồng 。 方phương 彰chương 一nhất 經kinh 宗tông 致trí 。 唯duy 圓viên 唯duy 淨tịnh 也dã 。 是thị 豈khởi 得đắc 復phục 以dĩ 小tiểu 衍diễn 分phần/phân 極cực 等đẳng 義nghĩa 為vi 說thuyết 乎hồ 。 宜nghi 其kỳ 四tứ 明minh 。 所sở 定định 諸chư 義nghĩa 。 皆giai 先tiên 存tồn 通thông 。 而nhi 後hậu 趣thú 別biệt 。 或hoặc 先tiên 言ngôn 實thật 證chứng 。 而nhi 後hậu 約ước 教giáo 道đạo 論luận 之chi 。 至chí 於ư 復phục 宗tông 。 莫mạc 不bất 旨chỉ 歸quy 圓viên 頓đốn 意ý 。 成thành 行hành 人nhân 。 初sơ 心tâm 妙diệu 觀quán 。 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。 夫phu 四tứ 明minh 。 豈khởi 不bất 知tri 務vụ 直trực 說thuyết 。 而nhi 好hảo/hiếu 迂# 闊khoát 哉tai 。 特đặc 以dĩ 宗tông 致trí 之chi 旨chỉ 。 有hữu 在tại 故cố 也dã 。 況huống 先tiên 存tồn 諸chư 通thông 義nghĩa 。 則tắc 規quy 矩củ 之chi 說thuyết 。 抑ức 不bất 失thất 之chi 。 雖tuy 欲dục 無vô 取thủ 得đắc 乎hồ 。 苟cẩu 如như 二nhị 師sư 所sở 釋thích 。 則tắc 小tiểu 衍diễn 之chi 義nghĩa 通thông 偏thiên 。 分phần/phân 極cực 之chi 說thuyết 乖quai 圓viên 。 既ký 迷mê 的đích 旨chỉ 。 縱túng/tung 有hữu 一nhất 二nhị 合hợp 於ư 規quy 矩củ 。 亦diệc 無vô 足túc 言ngôn 者giả 。 雖tuy 欲dục 無vô 去khứ 之chi 得đắc 乎hồ 。 故cố 曰viết 雖tuy 不bất 曲khúc 辨biện 是thị 非phi 。 而nhi 是thị 非phi 自tự 明minh 者giả 。 斯tư 言ngôn 有hữu 當đương 矣hĩ 。

明minh 方phương 便tiện 土thổ/độ 涉thiệp 意ý 生sanh 身thân 例lệ (# 十thập 八bát 。 二nhị 十thập 七thất 。 二nhị 十thập 八bát 。 二nhị 十thập 九cửu 。 三tam 十thập )# 。

論luận 曰viết 。 楞lăng 伽già 明minh 三tam 種chủng 意ý 生sanh 身thân 。 凡phàm 兩lưỡng 出xuất 其kỳ 文văn 。 初sơ 總tổng 示thị 意ý 生sanh 。 次thứ 別biệt 列liệt 三tam 種chủng 。 文văn 見kiến 輔phụ 行hành 。 (# 云vân 云vân )# 今kim 按án 宋tống 譯dịch 。 (# 四tứ 卷quyển 行hành 者giả )# 亦diệc 有hữu 總tổng 別biệt 兩lưỡng 文văn 。 文văn 相tương/tướng 大đại 同đồng 而nhi 小tiểu 異dị 。 但đãn 初sơ 文văn 以dĩ 三tam 種chủng 意ý 生sanh 。 俱câu 時thời 而nhi 說thuyết 。 若nhược 與dữ 對đối 位vị 文văn 異dị 。 又hựu 前tiền 二nhị 種chủng 。 則tắc 次thứ 第đệ 對đối 地địa 。 種chủng 類loại 一nhất 種chủng 。 無vô 別biệt 對đối 位vị 者giả 。 (# 云vân 云vân )# 經kinh 旨chỉ 蘊uẩn 奧áo 。 信tín 矣hĩ 難nạn/nan 明minh 。 姑cô 據cứ 一nhất 家gia 教giáo 門môn 。 隨tùy 文văn 用dụng 義nghĩa 。 判phán 位vị 進tiến 否phủ/bĩ 。 得đắc 以dĩ 論luận 之chi 為vi 三tam 。 初sơ 經kinh 旨chỉ 對đối 位vị 。 二nhị 用dụng 義nghĩa 進tiến 否phủ/bĩ 。 三tam 法pháp 喻dụ 所sở 歸quy 。 且thả 初sơ 經kinh 旨chỉ 者giả 。 詳tường 究cứu 彼bỉ 文văn 。 始thỉ 以dĩ 三tam 種chủng 俱câu 時thời 。 此thử 似tự 約ước 橫hoạnh/hoành 論luận 。 至chí 下hạ 文văn 。 又hựu 以dĩ 三tam 種chủng 之chi 初sơ 。 對đối 三tam 四tứ 五ngũ 地địa 。 覺giác 法pháp 自tự 性tánh 。 對đối 第đệ 八bát 地địa 。 則tắc 似tự 約ước 竪thụ 說thuyết 。 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 。 雖tuy 不bất 對đối 地địa 。 既ký 云vân 了liễu 佛Phật 證chứng 法pháp 。 即tức 是thị 入nhập 中trung 屬thuộc 佛Phật 種chủng 類loại 。 今kim 以dĩ 意ý 求cầu 。 當đương 是thị 第đệ 九cửu 十Thập 地Địa 。 但đãn 經kinh 文văn 略lược 耳nhĩ 。 亦diệc 可khả 舉cử 隅ngung 而nhi 知tri 也dã 。 所sở 以dĩ 前tiền 文văn 三tam 種chủng 云vân 。 得đắc 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 。 住trụ 第đệ 八Bát 地Địa 者giả 。 舉cử 中trung 以dĩ 攝nhiếp 初sơ 後hậu 義nghĩa 。 之chi 如như 橫hoạnh/hoành 若nhược 約ước 位vị 。 則tắc 前tiền 不bất 攝nhiếp 後hậu 。 後hậu 必tất 攝nhiếp 前tiền 義nghĩa 。 之chi 如như 竪thụ 理lý 而nhi 言ngôn 之chi 。 三tam 種chủng 意ý 生sanh 。 祇kỳ 是thị 三tam 觀quán 斷đoạn 惑hoặc 為vi 因nhân 。 方phương 便tiện 感cảm 報báo 為vi 果quả 。 但đãn 得đắc 前tiền 前tiền 。 未vị 必tất 後hậu 後hậu 。 得đắc 後hậu 後hậu 者giả 。 必tất 攝nhiếp 前tiền 前tiền 。 故cố 有hữu 橫hoạnh/hoành 竪thụ 之chi 說thuyết 也dã 。 經kinh 文văn 隱ẩn 略lược 。 義nghĩa 稍sảo 難nan 見kiến 。 管quản 窺khuy 如như 此thử 。 未vị 必tất 其kỳ 然nhiên 。 次thứ 論luận 引dẫn 用dụng 進tiến 否phủ/bĩ 者giả 。 然nhiên 經kinh 文văn 本bổn 一nhất 。 而nhi 一nhất 家gia 用dụng 義nghĩa 。 進tiến 否phủ/bĩ 不bất 同đồng 。 或hoặc 唯duy 在tại 偏thiên 。 或hoặc 專chuyên 衍diễn 門môn 。 或hoặc 約ước 通thông 教giáo 。 兼kiêm 被bị 接tiếp 者giả 。 (# 云vân 云vân )# 蓋cái 經kinh 旨chỉ 多đa 含hàm 。 教giáo 門môn 通thông 變biến 故cố 也dã 。 今kim 先tiên 示thị 本bổn 經kinh 之chi 意ý 。 次thứ 述thuật 用dụng 與dữ 之chi 旨chỉ 。 如như 向hướng 所sở 論luận 。 雖tuy 通thông 橫hoạnh/hoành 辨biện 。 文văn 意ý 實thật 以dĩ 竪thụ 義nghĩa 為vi 正chánh 。 以dĩ 約ước 三tam 種chủng 歷lịch 對đối 諸chư 地địa 故cố 也dã 。 豈khởi 非phi 自tự 三tam 四tứ 地địa 去khứ 正chánh 當đương 破phá 見kiến 思tư 位vị 。 從tùng 趣thú 後hậu 說thuyết 。 有hữu 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 義nghĩa 。 故cố 得đắc 約ước 之chi 以dĩ 對đối 也dã 。 然nhiên 則tắc 輔phụ 行hành 。 正chánh 從tùng 通thông 教giáo 。 兼kiêm 被bị 接tiếp 言ngôn 者giả 。 本bổn 經kinh 之chi 意ý 。 餘dư 文văn 進tiến 否phủ/bĩ 者giả 。 用dụng 與dữ 之chi 異dị 也dã 。 今kim 詳tường 其kỳ 旨chỉ 。 又hựu 有hữu 通thông 有hữu 別biệt 。 通thông 意ý 者giả 。 即tức 輔phụ 行hành 所sở 謂vị 。 以dĩ 通thông 諸chư 教giáo 。 釋thích 義nghĩa 是thị 也dã 。 所sở 以dĩ 通thông 者giả 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 者giả 部bộ 旨chỉ 。 具cụ 四tứ 教giáo 故cố 。 二nhị 者giả 論luận 生sanh 。 通thông 諸chư 乘thừa 故cố 。 (# 云vân 云vân )# 別biệt 意ý 者giả 。 如như 玄huyền 文văn 。 則tắc 以dĩ 順thuận 教giáo 道đạo 。 讓nhượng 圓viên 實thật 故cố 。 且thả 判phán 屬thuộc 偏thiên 如như 輔phụ 行hành 云vân 。 六lục 根căn 淨tịnh 位vị 。 玄huyền 文văn 不bất 云vân 。 攝nhiếp 入nhập 三tam 者giả 。 以dĩ 觀quán 勝thắng 故cố 。 且thả 置trí 不bất 論luận 。 又hựu 意ý 生sanh 之chi 名danh 。 宜nghi 在tại 教giáo 道đạo 是thị 也dã 。 淨tịnh 名danh 則tắc 以dĩ 示thị 佛Phật 國quốc 因nhân 。 約ước 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 而nhi 三tam 藏tạng 菩Bồ 薩Tát 。 既ký 不bất 斷đoạn 惑hoặc 。 則tắc 非phi 所sở 論luận 。 故cố 判phán 屬thuộc 衍diễn 爾nhĩ 。 惟duy 其kỳ 文văn 旨chỉ 。 進tiến 否phủ/bĩ 之chi 異dị 。 故cố 使sử 名danh 相tướng 。 亦diệc 出xuất 沒một 不bất 同đồng 。 所sở 以dĩ 玄huyền 文văn 。 以dĩ 前tiền 二nhị 名danh 。 開khai 為vi 三tam 種chủng 。 而nhi 沒một 種chủng 類loại 無vô 作tác 者giả 。 意ý 以dĩ 類loại 種chủng 。 屬thuộc 圓viên 故cố 不bất 言ngôn 也dã 。 餘dư 文văn 若nhược 存tồn 種chủng 類loại 。 則tắc 合hợp 前tiền 為vi 二nhị 。 次thứ 約ước 衍diễn 門môn 釋thích 義nghĩa 故cố 也dã 。 是thị 則tắc 約ước 義nghĩa 從tùng 開khai 。 似tự 如như 有hữu 四tứ 。 從tùng 文văn 牙nha 略lược 。 還hoàn 祇kỳ 三tam 種chủng 。 天thiên 台thai 巧xảo 用dụng 。 雖tuy 有hữu 存tồn 略lược 。 克khắc 論luận 經kinh 文văn 。 亦diệc 祇kỳ 三tam 種chủng 耳nhĩ 。 然nhiên 則tắc 既ký 以dĩ 種chủng 類loại 一nhất 種chủng 。 與dữ 自tự 性tánh 同đồng 位vị 。 則tắc 不bất 應ưng 約ước 教giáo 異dị 論luận 判phán 。 若nhược 以dĩ 種chủng 類loại 屬thuộc 圓viên 。 則tắc 又hựu 妨phương 輔phụ 行hành 之chi 釋thích 。 以dĩ 文văn 中trung 種chủng 類loại 俱câu 生sanh 。 屬thuộc 別biệt 接tiếp 通thông 。 猶do 是thị 教giáo 道đạo 故cố 也dã 。 曰viết 文văn 各các 有hữu 意ý 。 不bất 可khả 槩# 論luận 。 然nhiên 以dĩ 經kinh 文văn 所sở 對đối 。 豈khởi 得đắc 不bất 作tác 同đồng 位vị 釋thích 之chi 。 及cập 示thị 玄huyền 文văn 出xuất 沒một 之chi 意ý 。 安an 得đắc 不bất 以dĩ 種chủng 類loại 屬thuộc 圓viên 。 輔phụ 行hành 既ký 釋thích 。 止Chỉ 觀Quán 文văn 相tương/tướng 。 何hà 妨phương 三tam 種chủng 約ước 通thông 別biệt 說thuyết 。 又hựu 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 。 亦diệc 以dĩ 約ước 別biệt 十Thập 地Địa 。 判phán 三tam 意ý 生sanh 。 即tức 生sanh 報báo 土thổ/độ 。 是thị 等đẳng 但đãn 可khả 隨tùy 文văn 而nhi 知tri 變biến 。 不bất 應ưng 局cục 義nghĩa 而nhi 害hại 文văn 。 苟cẩu 知tri 此thử 理lý 。 文văn 何hà 以dĩ 難nạn/nan 哉tai 。 三tam 論luận 法pháp 喻dụ 所sở 歸quy 者giả 。 舊cựu 據cứ 經Kinh 云vân 。 憶ức 先tiên 所sở 見kiến 。 又hựu 曰viết 。 憶ức 本bổn 願nguyện 故cố 。 生sanh 諸chư 聖thánh 中trung 。 以dĩ 謂vị 先tiên 曾tằng 。 生sanh 而nhi 作tác 難nạn/nan 者giả 。 殊thù 不bất 知tri 初sơ 文văn 從tùng 喻dụ 。 正chánh 喻dụ 意ý 去khứ 之chi 疾tật 。 次thứ 文văn 合hợp 法pháp 。 乃nãi 以dĩ 本bổn 願nguyện 。 以dĩ 合hợp 先tiên 見kiến 爾nhĩ 。 所sở 以dĩ 本bổn 願nguyện 。 即tức 期kỳ 心tâm 欲dục 生sanh 之chi 意ý 也dã 。 若nhược 夫phu 釋thích 名danh 辨biện 相tương/tướng 。 對đối 位vị 開khai 合hợp 。 具cụ 在tại 諸chư 文văn 。 此thử 略lược 論luận 其kỳ 大đại 例lệ 耳nhĩ 。

兼kiêm 出xuất 土thổ/độ 教giáo 餘dư 義nghĩa 例lệ (# 一nhất 。 十thập 一nhất 。 二nhị 十thập 一nhất 。 三tam 十thập 一nhất 。 三tam 十thập 二nhị 。 四tứ 十thập )# 。

論luận 曰viết 。 世thế 界giới 以dĩ 海hải 言ngôn 。 謂vị 其kỳ 廣quảng 而nhi 無vô 際tế 也dã 。 國quốc 土độ 以dĩ 微vi 塵trần 言ngôn 。 謂vị 其kỳ 多đa 而nhi 非phi 數số 也dã 。 或hoặc 以dĩ 帝đế 網võng 言ngôn 。 謂vị 其kỳ 參tham 而nhi 不bất 雜tạp 也dã 。 只chỉ 以dĩ 華hoa 藏tạng 言ngôn 。 謂vị 其kỳ 重trùng 重trùng 而nhi 無vô 盡tận 也dã 。 至chí 以dĩ 虗hư 空không 言ngôn 。 謂vị 其kỳ 徧biến 性tánh 無vô 礙ngại 也dã 。 況huống 乎hồ 聖thánh 人nhân 之chi 示thị 現hiện 。 經kinh 教giáo 之chi 詮thuyên 量lượng 。 淨tịnh 穢uế 差sai 品phẩm 。 優ưu 降giáng/hàng 天thiên 殊thù 。 浩hạo 乎hồ 其kỳ 不bất 可khả 窮cùng 也dã 。 於ư 是thị 有hữu 以dĩ 土thổ/độ 相tương/tướng 而nhi 論luận 勝thắng 劣liệt 者giả 。 有hữu 以dĩ 說thuyết 教giáo 而nhi 辨biện 高cao 下hạ 者giả 。 有hữu 於ư 方phương 便tiện 而nhi 論luận 利lợi 鈍độn 者giả 。 有hữu 於ư 實thật 報báo 而nhi 論luận 華hoa 果quả 者giả 。 有hữu 以dĩ 寂tịch 光quang 對đối 下hạ 三tam 土thổ/độ 而nhi 論luận 徧biến 等đẳng 同đồng 異dị 者giả 。 推thôi 是thị 以dĩ 言ngôn 。 其kỳ 不bất 可khả 一nhất 槩# 。 論luận 一nhất 途đồ 取thủ 也dã 亦diệc 明minh 矣hĩ 。 如như 籤# 論luận 。 淨tịnh 土độ 有hữu 無vô 三tam 界giới 。 引dẫn 無Vô 量Lượng 壽Thọ 經Kinh 以dĩ 證chứng 。 但đãn 無vô 須Tu 彌Di 非phi 無vô 三tam 界giới 也dã 。 自tự 有hữu 淨tịnh 土độ 。 亦diệc 有hữu 男nam 女nữ 。 須Tu 彌Di 者giả 。 如như 無vô 動động 世thế 界giới 。 准chuẩn 例lệ 以dĩ 明minh 。 亦diệc 有hữu 淨tịnh 土độ 。 無vô 三tam 界giới 者giả 。 故cố 知tri 同đồng 居cư 淨tịnh 穢uế 。 上thượng 相tương/tướng 優ưu 劣liệt 。 於ư 是thị 見kiến 矣hĩ 。 又hựu 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 記ký 。 論luận 淨tịnh 土độ 開khai 漸tiệm 有hữu 無vô 云vân 。 如như 香hương 積tích 佛Phật 國quốc 。 本bổn 不bất 開khai 漸tiệm 。 亦diệc 無vô 願nguyện 可khả 說thuyết 。 故cố 聞văn 漸tiệm 驚kinh 問vấn 。 自tự 有hữu 因nhân 願nguyện 說thuyết 三tam 乘thừa 。 如như 華hoa 光quang 佛Phật 國quốc 。 自tự 有hữu 無vô 願nguyện 而nhi 說thuyết 者giả 。 是thị 安an 養dưỡng 人nhân 。 開khai 羅La 漢Hán 樹thụ 。 說thuyết 苦khổ 空không 既ký 不bất 云vân 願nguyện 。 驗nghiệm 土thổ/độ 非phi 高cao 。 以dĩ 是thị 知tri 無vô 願nguyện 不bất 說thuyết 者giả 。 為vi 上thượng 品phẩm 也dã 。 又hựu 如như 輔phụ 行hành 等đẳng 文văn 。 論luận 生sanh 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 有hữu 雖tuy 破phá 塵trần 沙sa 伏phục 無vô 明minh 者giả 。 猶do 屬thuộc 空không 邊biên 。 非phi 妙diệu 果Quả 報báo 。 有hữu 分phần/phân 破phá 無vô 明minh 者giả 。 生sanh 彼bỉ 則tắc 利lợi 。 餘dư 者giả 皆giai 鈍độn 。 言ngôn 分phần/phân 破phá 者giả 。 如như 記ký 。 (# 云vân 云vân )# 更cánh 有hữu 雖tuy 破phá 無vô 明minh 生sanh 身thân 得đắc 忍nhẫn 。 猶do 是thị 華hoa 報báo 。 未vị 為vi 果quả 報báo 。 如như 曇đàm 無vô 竭kiệt 所sở 居cư 。 (# 云vân 云vân )# 至chí 於ư 三tam 賢hiền 十thập 聖thánh 。 皆giai 住trụ 果quả 報báo 。 乃nãi 借tá 別biệt 名danh 圓viên 之chi 義nghĩa 。 又hựu 如như 淨tịnh 名danh 疏sớ/sơ 記ký 。 論luận 寂tịch 光quang 理lý 。 徧biến 與dữ 下hạ 三tam 土thổ/độ 。 徧biến 同đồng 理lý 別biệt 。 所sở 以dĩ 徧biến 同đồng 者giả 。 三tam 外ngoại 虗hư 通thông 之chi 有hữu 。 與dữ 太thái 虗hư 無vô 殊thù 。 所sở 以dĩ 理lý 別biệt 者giả 。 寂tịch 光quang 之chi 徧biến 。 內nội 外ngoại 靈linh 知tri 。 徧biến 而nhi 非phi 徧biến 。 然nhiên 則tắc 寂tịch 光quang 。 不bất 異dị 太thái 虗hư 。 以dĩ 徧biến 同đồng 故cố 。 不bất 同đồng 太thái 虗hư 。 以dĩ 理lý 別biệt 故cố 。 至chí 於ư 曰viết 法pháp 體thể 恆hằng 徧biến 。 常thường 在tại 性tánh 無vô 。 但đãn 可khả 推thôi 之chi 。 不bất 可khả 思tư 之chi 等đẳng 。 此thử 尤vưu 妙diệu 極cực 理lý 致trí 。 不bất 可khả 不bất 知tri 。 故cố 今kim 略lược 例lệ 。 此thử 等đẳng 同đồng 異dị 。 以dĩ 開khai 義nghĩa 端đoan 。 苟cẩu 得đắc 其kỳ 旨chỉ 。 凡phàm 諸chư 文văn 義nghĩa 。 皆giai 可khả 觸xúc 類loại 長trường/trưởng 之chi 也dã 。

餘dư 論luận 下hạ

論luận 曰viết 。 一nhất 家gia 論luận 三tam 千thiên 。 必tất 涉thiệp 四tứ 土thổ/độ 。 故cố 今kim 明minh 四tứ 土thổ/độ 。 宜nghi 會hội 三tam 千thiên 。 但đãn 三tam 千thiên 有hữu 事sự 理lý 之chi 殊thù 。 而nhi 四tứ 土thổ/độ 亦diệc 體thể 用dụng 之chi 別biệt 。 言ngôn 其kỳ 依y 正chánh 。 彼bỉ 此thử 該cai 收thu 。 然nhiên 則tắc 若nhược 為vi 攝nhiếp 會hội 邪tà 。 曰viết 此thử 亦diệc 多đa 途đồ 。 不bất 可khả 槩# 論luận 。 應ưng 先tiên 知tri 異dị 。 然nhiên 可khả 會hội 同đồng 。 所sở 以dĩ 異dị 者giả 。 四tứ 土thổ/độ 則tắc 十thập 界giới 竪thụ 論luận 。 舉cử 依y 攝nhiếp 正chánh 。 三tam 千thiên 乃nãi 一nhất 念niệm 圓viên 具cụ 。 依y 正chánh 互hỗ 融dung 。 又hựu 復phục 四tứ 土thổ/độ 。 偏thiên 圓viên 對đối 論luận 。 有hữu 橫hoạnh/hoành 有hữu 竪thụ 。 三tam 千thiên 唯duy 約ước 圓viên 。 示thị 無vô 增tăng 無vô 減giảm 。 故cố 知tri 法pháp 相tướng 。 異dị 義nghĩa 非phi 一nhất 。 此thử 不bất 必tất 會hội 也dã 。 然nhiên 而nhi 三tam 千thiên 。 無vô 可khả 剩thặng 法pháp 。 四tứ 土thổ/độ 豈khởi 有hữu 餘dư 義nghĩa 。 故cố 亦diệc 得đắc 以dĩ 會hội 通thông 。 如như 義nghĩa 編biên 。 凡phàm 數sác 處xử 出xuất 之chi 義nghĩa 。 不bất 一nhất 端đoan 。 可khả 謂vị 心tâm 疑nghi 辭từ 枝chi 也dã 。 今kim 直trực 以dĩ 大đại 體thể 論luận 之chi 。 且thả 寂tịch 光quang 既ký 是thị 。 三tam 諦đế 三tam 千thiên 。 豈khởi 不bất 即tức 乎hồ 。 又hựu 寂tịch 光quang 無vô 非phi 四tứ 德đức 三tam 千thiên 。 豈khởi 不bất 具cụ 乎hồ 。 是thị 則tắc 三tam 千thiên 。 義nghĩa 當đương 寂tịch 光quang 矣hĩ 。 又hựu 三tam 千thiên 有hữu 事sự 理lý 之chi 義nghĩa 。 舉cử 理lý 必tất 攝nhiếp 於ư 事sự 。 而nhi 四tứ 土thổ/độ 則tắc 曰viết 。 界giới 界giới 轉chuyển 見kiến 。 土thổ/độ 土thổ/độ 互hỗ 生sanh 。 豈khởi 非phi 事sự 造tạo 乎hồ 。 既ký 不bất 出xuất 一nhất 念niệm 寂tịch 光quang 。 豈khởi 非phi 理lý 造tạo 乎hồ 。 是thị 則tắc 理lý 有hữu 攝nhiếp 事sự 之chi 功công 。 而nhi 寂tịch 光quang 亦diệc 有hữu 容dung 土thổ/độ 之chi 理lý 。 其kỳ 若nhược 克khắc 就tựu 下hạ 三tam 土thổ/độ 說thuyết 。 既ký 約ước 十thập 界giới 竪thụ 論luận 。 則tắc 三tam 千thiên 義nghĩa 疎sơ 。 所sở 以dĩ 先tiên 出xuất 異dị 義nghĩa 。 良lương 在tại 此thử 也dã 。 以dĩ 此thử 較giảo 彼bỉ 優ưu 劣liệt 如như 何hà 。 或hoặc 問vấn 。 方phương 便tiện 用dụng 通thông 。 信tín 如như 輔phụ 行hành 所sở 揀giản 。 其kỳ 義nghĩa 已dĩ 明minh 。 但đãn 自tự 來lai 因nhân 此thử 。 猶do 有hữu 可khả 疑nghi 者giả 二nhị 。 一nhất 疑nghi 皆giai 習tập 通thông 門môn 。 為vi 顯hiển 為vi 密mật 。 顯hiển 則tắc 方phương 於ư 化hóa 意ý 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 。 在tại 方Phương 等Đẳng 會hội 。 止chỉ 是thị 密mật 得đắc 通thông 益ích 。 那na 容dung 顯hiển 習tập 通thông 門môn 。 二nhị 疑nghi 在tại 方phương 便tiện 土thổ/độ 。 說thuyết 通thông 教giáo 者giả 。 為vi 以dĩ 何hà 身thân 勝thắng 應ưng 。 則tắc 真chân 中trung 感cảm 應ứng 。 義nghĩa 壞hoại 劣liệt 應ưng 。 則tắc 土thổ/độ 無vô 二nhị 身thân 。 曰viết 其kỳ 初sơ 疑nghi 者giả 。 前tiền 人nhân 已dĩ 釋thích 。 習tập 有hữu 染nhiễm 習tập 修tu 習tập 之chi 異dị 。 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 於ư 方Phương 等Đẳng 中trung 。 聞văn 大đại 覩đổ 勝thắng 。 內nội 愧quý 外ngoại 耻sỉ 。 有hữu 慕mộ 大đại 之chi 心tâm 。 是thị 即tức 染nhiễm 習tập 通thông 門môn 之chi 相tướng 。 而nhi 小tiểu 執chấp 猶do 在tại 。 還hoàn 不bất 妨phương 密mật 耳nhĩ 。 此thử 粗thô 可khả 用dụng 不bất 別biệt 為vi 釋thích 。 其kỳ 次thứ 疑nghi 者giả 。 若nhược 據cứ 彼bỉ 土độ 。 唯duy 有hữu 勝thắng 應ưng 。 更cánh 不bất 須tu 餘dư 身thân 餘dư 法pháp 化hóa 也dã 。 如như 觀quán 音âm 疏sớ/sơ 記ký 及cập 妙diệu 樂lạc 。 勝thắng 兼kiêm 兩lưỡng 處xứ 。 劣liệt 唯duy 鹿lộc 園viên 之chi 說thuyết 明minh 矣hĩ 。 (# 云vân 云vân )# 縱túng/tung 為vi 未vị 習tập 通thông 門môn 之chi 機cơ 。 為vi 知tri 故cố 學học 。 而nhi 說thuyết 通thông 法pháp 。 其kỳ 既ký 已dĩ 斷đoạn 通thông 惑hoặc 。 則tắc 已dĩ 不bất 同đồng 此thử 土thổ/độ 通thông 機cơ 。 亦diệc 何hà 妨phương 以dĩ 尊tôn 特đặc 身thân 說thuyết 其kỳ 真chân 中trung 感cảm 應ứng 。 自tự 是thị 同đồng 居cư 機cơ 教giáo 之chi 相tướng 。 何hà 關quan 方phương 便tiện 邪tà 。 然nhiên 則tắc 有hữu 餘dư 感cảm 。 應ưng 莫mạc 是thị 小tiểu 衍diễn 論luận 否phủ/bĩ 。 曰viết 彼bỉ 既ký 無vô 小Tiểu 乘Thừa 三tam 藏tạng 可khả 對đối 。 亦diệc 何hà 必tất 然nhiên 。 或hoặc 問vấn 。 若nhược 云vân 方phương 便tiện 用dụng 通thông 。 何hà 以dĩ 觀quán 音âm 義nghĩa 疏sớ/sơ 等đẳng 文văn 。 嗔sân 說thuyết 次thứ 不bất 次thứ 法pháp 邪tà 。 曰viết 此thử 有hữu 常thường 說thuyết 不bất 常thường 說thuyết 故cố 也dã 。 (# 云vân 云vân )# 或hoặc 問vấn 。 實thật 報báo 用dụng 別biệt 。 雖tuy 記ký 有hữu 約ước 教giáo 道đạo 說thuyết 。 證chứng 道đạo 必tất 無vô 之chi 。 言ngôn 猶do 自tự 難nan 見kiến 。 曰viết 自tự 來lai 有hữu 言ngôn 。 方phương 便tiện 用dụng 通thông 。 未vị 為vi 難nạn/nan 。 實thật 報báo 用dụng 別biệt 。 姑cô 是thị 難nạn/nan 。 今kim 亦diệc 例lệ 云vân 。 方phương 便tiện 用dụng 通thông 。 猶do 有hữu 說thuyết 。 實thật 報báo 用dụng 別biệt 。 定định 無vô 說thuyết 。 而nhi 言ngôn 約ước 教giáo 道đạo 者giả 。 但đãn 是thị 約ước 此thử 土thổ/độ 別biệt 教giáo 教giáo 道đạo 。 有hữu 破phá 無vô 明minh 生sanh 實thật 報báo 之chi 義nghĩa 。 故cố 擬nghĩ 之chi 云vân 爾nhĩ 。 其kỳ 實thật 實thật 報báo 。 既ký 唯duy 圓viên 聖thánh 所sở 居cư 。 豈khởi 復phục 用dụng 別biệt 邪tà 。 或hoặc 問vấn 。 寂tịch 光quang 既ký 論luận 三tam 品phẩm 。 實thật 報báo 亦diệc 得đắc 論luận 否phủ/bĩ 。 曰viết 若nhược 以dĩ 實thật 報báo 。 對đối 寂tịch 光quang 。 則tắc 寂tịch 光quang 唯duy 究cứu 極cực 。 實thật 報báo 乃nãi 分phần/phân 證chứng 。 今kim 於ư 寂tịch 光quang 。 而nhi 論luận 三tam 品phẩm 。 則tắc 約ước 事sự 准chuẩn 理lý 。 亦diệc 得đắc 論luận 之chi 。 如như 四tứ 明minh 曰viết 。 以dĩ 復phục 本bổn 時thời 。 名danh 無vô 上thượng 報báo 事sự 。 以dĩ 復phục 本bổn 時thời 。 名danh 常Thường 寂Tịch 光Quang 。 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 。 或hoặc 問vấn 。 疏sớ/sơ 約ước 即tức 義nghĩa 。 以dĩ 示thị 寂tịch 光quang 。 不bất 離ly 三tam 土thổ/độ 。 記ký 釋thích 之chi 文văn 。 凡phàm 數số 徵trưng 難nạn/nan 。 用dụng 意ý 頗phả 深thâm 。 向hướng 雖tuy 略lược 論luận 。 更cánh 試thí 詳tường 釋thích 之chi 。 記ký 云vân 。 答đáp 中trung 意ý 者giả 。 正chánh 帖# 釋thích 。 疏sớ/sơ 文văn 可khả 知tri 若nhược 爾nhĩ 。 三tam 尚thượng 徧biến 有hữu 者giả 。 此thử 徵trưng 因nhân 上thượng 。 答đáp 生sanh 意ý 言ngôn 。 三tam 土thổ/độ 質chất 礙ngại 。 寂tịch 光quang 尚thượng 徧biến 。 況huống 三tam 外ngoại 虗hư 通thông 。 何hà 得đắc 非phi 寂tịch 光quang 邪tà 。 文văn 似tự 徵trưng 而nhi 不bất 答đáp 。 然nhiên 意ý 已dĩ 顯hiển 。 不bất 復phục 別biệt 答đáp 。 故cố 更cánh 領lãnh 上thượng 再tái 徵trưng 。 後hậu 答đáp 文văn 曰viết 。 若nhược 爾nhĩ 虗hư 通thông 之chi 有hữu 等đẳng 。 及cập 答đáp 中trung 不bất 即tức 便tiện 釋thích 乃nãi 以dĩ 反phản 質chất 。 顯hiển 非phi 同đồng 異dị 。 然nhiên 乃nãi 結kết 釋thích 。 云vân 內nội 外ngoại 靈linh 知tri 。 意ý 言ngôn 雖tuy 非phi 同đồng 異dị 。 俱câu 徧biến 內nội 外ngoại 。 當đương 處xứ 靈linh 知tri 。 靈linh 知tri 即tức 寂tịch 。 故cố 徧biến 而nhi 非phi 徧biến 。 亦diệc 應ưng 更cánh 推thôi 為vi 亦diệc 徧biến 亦diệc 不bất 徧biến 非phi 徧biến 非phi 不bất 徧biến 。 故cố 曰viết 四tứ 句cú 推thôi 檢kiểm 如như 是thị 明minh 之chi 。 則tắc 可khả 以dĩ 融dung 通thông 言ngôn 教giáo 。 可khả 以dĩ 究cứu 顯hiển 真chân 實thật 也dã 。 論luận 至chí 於ư 此thử 。 理lý 雖tuy 顯hiển 然nhiên 。 其kỳ 於ư 上thượng 問vấn 。 猶do 未vị 決quyết 答đáp 。 故cố 復phục 宗tông 上thượng 問vấn 。 以dĩ 徧biến 同đồng 理lý 別biệt 示thị 之chi 。 夫phu 言ngôn 徧biến 同đồng 。 則tắc 不bất 離ly 太thái 虗hư 。 夫phu 言ngôn 理lý 別biệt 。 則tắc 不bất 即tức 太thái 虗hư 。 不bất 即tức 不bất 離ly 。 常thường 寂tịch 之chi 理lý 。 於ư 是thị 可khả 知tri 。 因nhân 復phục 問vấn 以dĩ 為vi 常thường 徧biến 邪tà 。 為vi 有hữu 在tại 無vô 在tại 邪tà 。 而nhi 答đáp 中trung 曰viết 。 常thường 在tại 性tánh 無vô 者giả 。 亦diệc 猶do 所sở 謂vị 雖tuy 一nhất 一nhất 徧biến 。 亦diệc 無vô 所sở 在tại 是thị 也dã 。 雖tuy 然nhiên 猶do 恐khủng 學học 者giả 。 滯trệ 言ngôn 壅ủng 理lý 。 故cố 復phục 更cánh 以dĩ 八bát 句cú 。 遮già 遣khiển 示thị 之chi 。 亦diệc 猶do 義nghĩa 例lệ 不bất 思tư 議nghị 境cảnh 智trí 。 後hậu 說thuyết 照chiếu 八bát 句cú 之chi 意ý 。 (# 云vân 云vân )# 古cổ 人nhân 所sở 謂vị 。 但đãn 可khả 作tác 此thử 。 示thị 不bất 可khả 作tác 此thử 會hội 。 亦diệc 其kỳ 意ý 也dã 。 或hoặc 問vấn 。 楞lăng 嚴nghiêm 空không 生sanh 大đại 覺giác 中trung 。 如như 海hải 一nhất 漚âu 。 發phát 有hữu 漏lậu 微vi 塵trần 國quốc 。 皆giai 依y 空không 所sở 生sanh 。 此thử 於ư 今kim 四tứ 土thổ/độ 。 屬thuộc 何hà 土thổ/độ 耶da 。 曰viết 經kinh 意ý 正chánh 明minh 。 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 祇kỳ 應ưng 以dĩ 大đại 覺giác 一nhất 性tánh 。 對đối 同đồng 居cư 剎sát 土độ 言ngôn 之chi 。 特đặc 云vân 有hữu 漏lậu 。 良lương 有hữu 以dĩ 也dã 。 若nhược 方phương 便tiện 實thật 報báo 。 及cập 反phản 妄vọng 歸quy 真chân 者giả 。 所sở 趣thú 故cố 經kinh 無vô 及cập 焉yên 。 或hoặc 問vấn 。 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 。 與dữ 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 同đồng 異dị 云vân 何hà 。 謂vị 同đồng 。 則tắc 求cầu 不bất 求cầu 。 生sanh 無vô 生sanh 別biệt 。 謂vị 異dị 。 則tắc 理lý 復phục 不bất 可khả 曰viết 此thử 二nhị 一nhất 致trí 。 方phương 曰viết 圓viên 談đàm 。 何hà 者giả 盖# 西tây 方phương 淨tịnh 土độ 者giả 。 事sự 也dã 。 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 者giả 。 理lý 也dã 。 苟cẩu 以dĩ 一nhất 家gia 圓viên 旨chỉ 言ngôn 之chi 。 則tắc 全toàn 理lý 立lập 事sự 。 舉cử 法Pháp 界Giới 。 以dĩ 示thị 西tây 方phương 。 由do 事sự 達đạt 理lý 。 即tức 西tây 方phương 。 而nhi 統thống 法Pháp 界Giới 。 此thử 所sở 以dĩ 唯duy 心tâm 淨tịnh 土độ 。 不bất 礙ngại 求cầu 生sanh 同đồng 居cư 。 西tây 方phương 不bất 異dị 法pháp 性tánh 也dã 。 而nhi 或hoặc 者giả 。 纔tài 說thuyết 西tây 方phương 便tiện 須tu 求cầu 生sanh 。 一nhất 聞văn 唯duy 心tâm 。 便tiện 謂vị 即tức 是thị 。 是thị 皆giai 偏thiên 僻tích 之chi 見kiến 。 非phi 所sở 以dĩ 達đạt 道đạo 者giả 也dã 。 今kim 謂vị 苟cẩu 得đắc 其kỳ 道đạo 。 無vô 可khả 不bất 可khả 。 苟cẩu 失thất 其kỳ 道đạo 。 無vô 一nhất 而nhi 可khả 。 難nan 以dĩ 言ngôn 辨biện 。 要yếu 須tu 自tự 得đắc (# 云vân 云vân )# 。

台thai 宗tông 十thập 類loại 因nhân 革cách 論luận 卷quyển (# 終chung )#