華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 上thượng )#

玉ngọc 峯phong 沙Sa 門Môn 。 師sư 會hội 。 述thuật 。

第đệ 九cửu 明minh 諸chư 教giáo 所sở 詮thuyên 差sai 別biệt 者giả 。 略lược 舉cử 十thập 門môn 義nghĩa 差sai 別biệt 故cố 顯hiển 彼bỉ 能năng 詮thuyên 差sai 別biệt 非phi 一nhất 。 餘dư 如như 別biệt 說thuyết 。

言ngôn 諸chư 教giáo 者giả 即tức 五ngũ 類loại 能năng 詮thuyên 教giáo 也dã 。 所sở 詮thuyên 者giả 即tức 理lý 行hành 果quả 三tam 。 是thị 所sở 詮thuyên 所sở 目mục 義nghĩa 也dã 。 差sai 別biệt 者giả 所sở 詮thuyên 義nghĩa 中trung 各các 有hữu 五ngũ 門môn 。 不bất □# 如như 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 一nhất 心tâm 具cụ 五ngũ 義nghĩa 門môn 。 由do 此thử 得đắc 知tri 彼bỉ 能năng 詮thuyên 法pháp 五ngũ 類loại 不bất 同đồng 。 故cố 云vân 顯hiển 彼bỉ 非phi 一nhất 。 吾ngô 祖tổ 曰viết 此thử 就tựu 義nghĩa 分phần/phân 非phi 約ước 時thời 事sự 十thập 門môn 。 初sơ 二nhị 是thị 理lý 。 後hậu 三tam 是thị 果quả 。 中trung 間gian 是thị 行hành 。 上thượng 文văn 云vân 若nhược 約ước 法pháp 義nghĩa 如như 下hạ 別biệt 辨biện 即tức 指chỉ 此thử 也dã 。 上thượng 是thị 能năng 詮thuyên 之chi 法pháp 。 此thử 是thị 法pháp 下hạ 之chi 義nghĩa 。 持trì 此thử 之chi 義nghĩa 。 分phần/phân 彼bỉ 之chi 法pháp 。 簡giản 而nhi 真chân (# 矣hĩ )# 。

一nhất 所sở 依y 心tâm 識thức 。 二nhị 明minh 佛Phật 種chủng 性tánh 。 三tam 行hành 位vị 分phân 齊tề 。 四tứ 修tu 行hành 時thời 分phần/phân 。 五ngũ 修tu 行hành 依y 身thân 。 六lục 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 。 七thất 二Nhị 乘Thừa 迴hồi 心tâm 。 八bát 佛Phật 果Quả 義nghĩa 相tương/tướng 。 九cửu 攝nhiếp 化hóa 境cảnh 界giới 。 十thập 佛Phật 身thân 開khai 合hợp 。

第đệ 一nhất 心tâm 識thức 差sai 別biệt 者giả 。

心tâm 意ý 識thức 為vi 諸chư 法pháp 依y 。 諸chư 教giáo 詮thuyên 此thử 分phân 齊tề 差sai 別biệt 也dã 。

如như 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 有hữu 六lục 識thức 。 義nghĩa 分phần/phân 心tâm 意ý 識thức 如như 小Tiểu 乘Thừa 論luận 說thuyết 。 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 但đãn 得đắc 其kỳ 名danh 如như 增tăng 一nhất 經kinh 說thuyết 。

言ngôn 但đãn 有hữu 六lục 識thức 無vô 七thất 八bát 也dã 。 義nghĩa 分phần/phân 下hạ 演diễn 義nghĩa 云vân 小Tiểu 乘Thừa 謂vị 未vị 來lai 名danh 心tâm 。 過quá 去khứ 名danh 意ý 。 現hiện 在tại 名danh 識thức 等đẳng 。 種chủng 種chủng 分phân 別biệt 。 然nhiên 無vô 別biệt 體thể 。 彼bỉ 為vi 約ước 此thử 三tam 世thế 不bất 同đồng 義nghĩa 。 說thuyết 心tâm 意ý 識thức 名danh 。 體thể 即tức 第đệ 六lục 。 小tiểu 論luận 即tức 毗tỳ 曇đàm 俱câu 舍xá 也dã 。 賴lại 耶da 下hạ 但đãn 得đắc 第đệ 八bát 之chi 名danh 。 無vô 別biệt 自tự 體thể 。 謂vị 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 是thị 第đệ 六lục 入nhập 三tam 世thế 故cố 指chỉ 增Tăng 一Nhất 阿A 含Hàm 經kinh 也dã 。

若nhược 依y 始thỉ 教giáo 。 於ư 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 但đãn 得đắc 一nhất 分phần/phân 生sanh 滅diệt 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 於ư 真chân 理lý 未vị 能năng 融dung 通thông 。 但đãn 說thuyết 凝ngưng 然nhiên 不bất 作tác 諸chư 法pháp 。

謂vị 相tương/tướng 中trung 辨biện 成thành 就tựu 義nghĩa 也dã 。 世thế 諦đế 因nhân 緣duyên 無vô 性tánh 故cố 成thành 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 本bổn 來lai 不bất 作tác 故cố 不bất 成thành 。 緣duyên 成thành 故cố 非phi 不bất 成thành 。 緣duyên 成thành 故cố 非phi 是thị 成thành 。 一nhất 切thiết 識thức 門môn 皆giai 如như 是thị 也dã 。 起khởi 信tín 疏sớ/sơ 云vân 。 以dĩ 始thỉ 教giáo 相tương/tướng 宗tông 不bất 知tri 佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 。 藏tạng 以dĩ 為vi 阿a 賴lại 耶da 。 故cố 云vân 但đãn 得đắc 一nhất 分phần/phân 。 彼bỉ 以dĩ 業nghiệp 相tương/tướng 為vi 賴lại 耶da 自tự 證chứng 分phần/phân 。 轉chuyển 相tương/tướng 為vi 見kiến 分phần/phân 。 現hiện 相tướng 為vi 相tương/tướng 分phần/phân 。 即tức 唯duy 識thức 宗tông 齊tề 此thử 業nghiệp 相tương/tướng 為vi 諸chư 法pháp 生sanh 起khởi 之chi 本bổn 。 此thử 但đãn 生sanh 滅diệt 之chi 業nghiệp 。 以dĩ 於ư 下hạ 論luận 疏sớ/sơ 又hựu 云vân 。 以dĩ 彼bỉ 宗tông 未vị 明minh 識thức 等đẳng 與dữ 真Chân 如Như 同đồng 以dĩ 一nhất 心tâm 為vi 源nguyên 。 故cố 說thuyết 真Chân 如Như 無vô 知tri 無vô 覺giác 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 變biến 。 不bất 許hứa 隨tùy 緣duyên 但đãn 與dữ 八bát 識thức 為vi 諸chư 法pháp 本bổn 。 故cố 真chân 理lý 不bất 作tác 諸chư 法pháp 也dã 。

故cố 就tựu 緣duyên 起khởi 生sanh 滅diệt 事sự 中trung 建kiến 立lập 賴lại 耶da 。 從tùng 業nghiệp 等đẳng 種chủng 辨biện 體thể 而nhi 生sanh 異dị 熟thục 報báo 識thức 為vi 諸chư 法pháp 依y 。

唯duy 識thức 第đệ 四tứ 云vân 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 皆giai 有hữu 三tam 依y 。 一nhất 因nhân 緣duyên 依y 。 謂vị 自tự 種chủng 子tử 諸chư 有hữu 為vi 法pháp 。 皆giai 託thác 此thử 依y 。 離ly 自tự 因nhân 緣duyên 必tất 不bất 生sanh 故cố 。 二nhị 增tăng 上thượng 依y 。 謂vị 內nội 六lục 處xứ 。 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 皆giai 託thác 此thử 依y 。 離ly 俱câu 有hữu 根căn 必tất 不bất 轉chuyển 故cố 。 三tam 等đẳng 無vô 間gian 依y 。 謂vị 緣duyên 前tiền 滅diệt 識thức 諸chư 心tâm 心tâm 所sở 皆giai 託thác 此thử 依y 。 離ly 開khai 導đạo 根căn 必tất 不bất 起khởi 故cố 。 釋thích 曰viết 。 根căn 識thức 同đồng 時thời 名danh 俱câu 有hữu 也dã 。 前tiền 滅diệt 識thức 等đẳng 猶do 能năng 開khai 闢tịch 導đạo 引dẫn 後hậu 生sanh 名danh 開khai 導đạo 也dã 。 然nhiên 此thử 三tam 依y 言ngôn 生sanh 轉chuyển 起khởi 別biệt 相tướng 云vân 何hà 生sanh 。 約ước 依y 種chủng 辨biện 體thể 而nhi 生sanh 。 轉chuyển 約ước 隨tùy 順thuận 與dữ 力lực 令linh 轉chuyển 起khởi 約ước 由do 前tiền 開khai 路lộ 令linh 後hậu 得đắc 起khởi 。 又hựu 云vân 業nghiệp 無vô 識thức 種chủng 不bất 親thân 辨biện 體thể 。 識thức 無vô 業nghiệp 種chủng 不bất 招chiêu 苦khổ 樂lạc 。 既ký 有hữu 依y 托thác 。 故cố 云vân 從tùng 業nghiệp 等đẳng 生sanh 。 業nghiệp 即tức 有hữu 支chi 習tập 氣khí 等đẳng 等đẳng 取thủ 我ngã 執chấp 名danh 言ngôn 二nhị 習tập 氣khí 也dã 。 生sanh 死tử 相tương 續tục 。 由do 諸chư 習tập 氣khí 。 然nhiên 諸chư 習tập 氣khí 總tổng 有hữu 三tam 種chủng 。 一nhất 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 。 二nhị 我ngã 執chấp 習tập 氣khí 。 三tam 有hữu 支chi 習tập 氣khí 。 名danh 言ngôn 習tập 氣khí 者giả 謂vị 有hữu 為vi 法pháp 。 各các 別biệt 親thân 種chủng 名danh 言ngôn 有hữu 二nhị 。 一nhất 表biểu 義nghĩa 名danh 言ngôn 即tức 能năng 詮thuyên 義nghĩa 音âm 聲thanh 差sai 別biệt 。 二nhị 顯hiển 境cảnh 名danh 言ngôn 即tức 能năng 了liễu 境cảnh 。 心tâm 心tâm 所sở 法pháp 。 隨tùy 二nhị 名danh 言ngôn 所sở 熏huân 成thành 種chủng 作tác 有hữu 為vi 法pháp 各các 別biệt 因nhân 緣duyên 。 二nhị 我ngã 執chấp 習tập 氣khí 者giả 謂vị 虗hư 妄vọng 執chấp 我ngã 我ngã 所sở 種chủng 。 我ngã 執chấp 有hữu 二nhị 。 一nhất 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 。 即tức 修tu 所sở 斷đoạn 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 二nhị 分phần 別biệt 我ngã 執chấp 即tức 見kiến 所sở 斷đoạn 。 我ngã 我ngã 所sở 執chấp 。 隨tùy 二nhị 我ngã 執chấp 所sở 熏huân 成thành 種chủng 令linh 有hữu 情tình 等đẳng 自tự 他tha 差sai 別biệt 。 三tam 有hữu 支chi 習tập 氣khí 。 謂vị 招chiêu 三tam 界giới 異dị 熟thục 業nghiệp 種chủng 。 有hữu 支chi 有hữu 二nhị 。 一nhất 有hữu 漏lậu 善thiện 即tức 是thị 能năng 招chiêu 可khả 愛ái 果quả 業nghiệp 。 二nhị 諸chư 不bất 善thiện 即tức 是thị 能năng 招chiêu 非phi 愛ái 果quả 。 業nghiệp 隨tùy 二nhị 有hữu 支chi 所sở 熏huân 成thành 種chủng 令linh 異dị 熟thục 果quả 善thiện 惡ác 趣thú 別biệt 故cố 。 論luận 頌tụng 云vân 。 由do 諸chư 業nghiệp 習tập 氣khí 。 二nhị 取thủ 習tập 氣khí 俱câu 。 前tiền 異dị 熟thục 既ký 盡tận 。 復phục 生sanh 餘dư 異dị 熟thục 。 此thử 能năng 引dẫn 業nghiệp 即tức 諸chư 業nghiệp 習tập 氣khí 。 若nhược 無vô 業nghiệp 種chủng 不bất 招chiêu 苦khổ 樂lạc 。 如như 種chủng 無vô 田điền 終chung 不bất 生sanh 芽nha 。 故cố 此thử 名danh 言ngôn 由do 業nghiệp 引dẫn 起khởi 方phương 受thọ 當đương 來lai 異dị 熟thục 之chi 果quả 。 異dị 熟thục 等đẳng 者giả 孔khổng 目mục 云vân 所sở 熏huân 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 亦diệc 名danh 異dị 熟thục 識thức 亦diệc 名danh 。 阿a 陀đà 那na 識thức 。 以dĩ 能năng 積tích 集tập 。 諸chư 習tập 氣khí 故cố 。 習tập 氣khí 者giả 謂vị 由do 現hiện 行hành 薀# 等đẳng 令linh 彼bỉ 種chủng 子tử 。 皆giai 得đắc 增tăng 益ích 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 識thức 者giả 謂vị 能năng 生sanh 蘊uẩn 等đẳng 。 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 所sở 積tích 集tập 故cố 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 者giả 謂vị 能năng 攝nhiếp 藏tạng 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 故cố 。 又hựu 諸chư 有hữu 情tình 。 取thủ 為vi 我ngã 故cố 。 異dị 熟thục 識thức 者giả 先tiên 業nghiệp 所sở 生sanh 故cố 。 為vi 諸chư 法pháp 依y 者giả 以dĩ 賴lại 耶da 是thị 根căn 本bổn 依y 故cố 。 諸chư 識thức 通thông 依y 不bất 唯duy 七thất 識thức 。 心tâm 所sở 等đẳng 法pháp 皆giai 依y 此thử 故cố 。 故cố 云vân 諸chư 法pháp 依y 也dã 。

方phương 便tiện 漸tiệm 漸tiệm 引dẫn 向hướng 真chân 理lý 。 故cố 說thuyết 薰huân 等đẳng 悉tất 皆giai 即tức 空không 。 如như 解giải 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 內nội 於ư 外ngoại 。 不bất 見kiến 藏tạng 性tánh 不bất 見kiến 薰huân 習tập 。 不bất 見kiến 阿a 賴lại 耶da 。 不bất 見kiến 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 不bất 見kiến 阿a 陀đà 那na 。 不bất 見kiến 阿a 陀đà 那na 識thức 。 若nhược 能năng 如như 是thị 知tri 。 者giả 是thị 名danh 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 齊tề 此thử 。 建kiến 立lập 一nhất 切thiết 。 心tâm 意ý 識thức 秘bí 密mật 善thiện 巧xảo 。 瑜du 伽già 中trung 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。

方phương 便tiện 等đẳng 者giả 。 孔khổng 目mục 曰viết 。 理lý 體thể 辨biện 成thành 就tựu 。 又hựu 云vân 。 當đương 知tri 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 欲dục 成thành 就tựu 者giả 會hội 須tu 通thông 如Như 來Lai 藏tạng 始thỉ 可khả 得đắc 成thành 堅kiên 實thật 依y 止chỉ 。 若nhược 但đãn 取thủ 其kỳ 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 識thức 即tức 同đồng 七thất 法pháp 不bất 住trụ 。 非phi 究cứu 竟cánh 依y 也dã 。 彼bỉ 就tựu 究cứu 竟cánh 歸quy 如Như 來Lai 藏tạng 。 此thử 約ước 初sơ 教giáo 。 故cố 云vân 漸tiệm 漸tiệm 引dẫn 向hướng 真chân 理lý 。 乃nãi 至chí 但đãn 云vân 悉tất 皆giai 即tức 空không 。 如như 解giải 下hạ 若nhược 菩Bồ 薩Tát 者giả 。 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 由do 此thử 心tâm 識thức 微vi 細tế 境cảnh 界giới 所sở 攝nhiếp 故cố 。 不bất 為vi 聲Thanh 聞Văn 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 。 為vì 諸chư 菩Bồ 薩Tát 說thuyết 。 應ưng 有hữu 勝thắng 位vị 為vi 得đắc 一Nhất 切Thiết 智Trí 故cố 佛Phật 為vi 說thuyết 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 離ly 此thử 智trí 得đắc 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 若nhược 菩Bồ 薩Tát 於ư 內nội 外ngoại 各các 別biệt 。 不bất 見kiến 阿a 陀đà 那na 阿a 陀đà 那na 識thức 。 阿a 賴lại 耶da 阿a 賴lại 耶da 識thức 者giả 。 此thử 皆giai 藏tạng 識thức 之chi 別biệt 名danh 重trọng/trùng 言ngôn 。 阿a 賴lại 耶da 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 約ước 能năng 所sở 藏tạng 義nghĩa 。 阿a 陀đà 那na 阿a 陀đà 那na 識thức 。 謂vị 能năng 數sổ 數số 令linh 生sanh 相tương 續tục 持trì 諸chư 根căn 等đẳng 令linh 不bất 壞hoại 故cố 。 又hựu 能năng 積tích 集tập 一nhất 切thiết 法pháp 習tập 氣khí 故cố 。 清thanh 涼lương 云vân 。 阿a 賴lại 那na 此thử 云vân 藏tạng 識thức 。 能năng 藏tạng 一nhất 切thiết 雜tạp 染nhiễm 。 品phẩm 法pháp 令linh 不bất 失thất 故cố 。 我ngã 見kiến 愛ái 等đẳng 執chấp 藏tạng 以dĩ 為vi 自tự 內nội 我ngã 故cố 。 此thử 名danh 唯duy 在tại 異dị 生sanh 有hữu 學học 。 阿a 陀đà 那na 此thử 云vân 執chấp 持trì 。 執chấp 持trì 種chủng 子tử 及cập 色sắc 根căn 故cố 。 此thử 名danh 通thông 一nhất 切thiết 位vị 。 此thử 二nhị 即tức 心tâm 之chi 別biệt 名danh 。 論luận 主chủ 意ý 明minh 心tâm 含hàm 染nhiễm 淨tịnh 。 雙song 舉cử 二nhị 名danh 釋thích 一nhất 心tâm 義nghĩa 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 有hữu 我ngã 執chấp 則tắc 成thành 阿a 賴lại 。 若nhược 我ngã 執chấp 亡vong 則tắc 捨xả 賴lại 耶da 名danh 唯duy 阿a 陀đà 那na 。 持trì 無vô 漏lậu 種chủng 則tắc 妄vọng 心tâm 斯tư 滅diệt 真chân 心tâm 顯hiển 現hiện 。 故cố 偈kệ 云vân 。 心tâm 若nhược 滅diệt 者giả 生sanh 死tử 盡tận 即tức 妄vọng 滅diệt 也dã 。 非phi 心tâm 體thể 滅diệt 而nhi 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 。 菩Bồ 薩Tát 者giả 揀giản 非phi 聲Thanh 聞Văn 菩Bồ 薩Tát 。 緣Duyên 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 如Như 來Lai 下hạ 如Như 來Lai 不bất 齊tề 法pháp 住trụ 智trí 建kiến 立lập 心tâm 意ý 識thức 也dã 。 瑜du 伽già 云vân 。 如như 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 離ly 由do 法pháp 住trụ 智trí 為vi 依y 止chỉ 。 為vi 建kiến 立lập 於ư 心tâm 意ý 識thức 。 秘bí 密mật 善thiện 巧xảo 。 然nhiên 諸chư 如Như 來Lai 。 不bất 齊tề 於ư 此thử 。 施thi 設thiết 心tâm 意ý 識thức 等đẳng 。 廣quảng 如như 唯duy 識thức 章chương 具cụ 出xuất 。

解giải 云vân 既ký 齊tề 此thử 不bất 見kiến 等đẳng 處xứ 。 為vi 立lập 心tâm 意ý 等đẳng 善thiện 巧xảo 故cố 。 是thị 故cố 所sở 立lập 賴lại 耶da 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tướng 。 皆giai 是thị 密mật 意ý 。 不bất 令linh 如như 言ngôn 而nhi 取thủ 故cố 會hội 歸quy 真chân 也dã 。

是thị 故cố 下hạ 即tức 前tiền 相tương/tướng 成thành 就tựu 從tùng 業nghiệp 等đẳng 生sanh 滅diệt 相tương/tướng 也dã 。 皆giai 是thị 下hạ 孔khổng 目mục 曰viết 但đãn 於ư 生sanh 死tử 之chi 中trung 。 辨biện 因nhân 果quả 相tương 生sanh 道Đạo 理lý 。 並tịnh 是thị 轉chuyển 理lý 門môn 無vô 真chân 實thật 理lý 。 故cố 云vân 會hội 歸quy 真chân 理lý 明minh 即tức 空không 也dã 。 始thỉ 教giáo 有hữu 二nhị 門môn 。 相tương/tướng 成thành 就tựu 當đương 於ư 始thỉ 門môn 。 理lý 成thành 就tựu 義nghĩa 當đương 終chung 門môn 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 於ư 此thử 賴lại 耶da 識thức 得đắc 理lý 事sự 融dung 通thông 二nhị 分phần 義nghĩa 。

若nhược 依y 等đẳng 者giả 以dĩ 此thử 教giáo 中trung 說thuyết 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 緣duyên 成thành 阿a 賴lại 耶da 或hoặc 名danh 阿a 梨lê 耶da 但đãn 梵Phạm 音âm 楚sở 夏hạ 耳nhĩ 。 阿a 賴lại 耶da 而nhi 與dữ 無vô 明minh 七thất 識thức 共cộng 俱câu 如như 大đại 海hải 波ba 常thường 無vô 斷đoạn 絕tuyệt 等đẳng 。 勝thắng 鬘man 云vân 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 等đẳng 。 稜lăng 伽già 云vân 。 以dĩ 七thất 識thức 染nhiễm 法pháp 為vi 生sanh 滅diệt 。 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 淨tịnh 法pháp 為vi 不bất 生sanh 滅diệt 。 此thử 二nhị 和hòa 合hợp 為vi 。 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 故cố 得đắc 理lý 事sự 融dung 通thông 也dã 。

故cố 論luận 但đãn 云vân 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 阿a 梨lê 耶da 識thức 。

不bất 生sanh 滅diệt 者giả 如Như 來Lai 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 動động 作tác 生sanh 滅diệt 不bất 相tương 離ly 故cố 。 故cố 云vân 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 者giả 真Chân 如Như 全toàn 體thể 動động 故cố 心tâm 與dữ 生sanh 滅diệt 非phi 異dị 。 而nhi 恆hằng 不bất 變biến 真chân 性tánh 故cố 與dữ 生sanh 滅diệt 不bất 一nhất 。 此thử 生sanh 滅diệt 不bất 生sanh 滅diệt 即tức 之chi 義nghĩa 不bất 一nhất 。 離ly 之chi 心tâm 不bất 異dị 。 目mục 此thử 二nhị 義nghĩa 。 不bất 二nhị 之chi 心tâm 名danh 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。

以dĩ 許hứa 真Chân 如Như 隨tùy 薰huân 和hòa 合hợp 成thành 此thử 本bổn 識thức 。 不bất 同đồng 前tiền 教giáo 業nghiệp 等đẳng 種chủng 生sanh 。

孔khổng 目mục 云vân 。 隨tùy 熏huân 梨lê 耶da 具cụ 四tứ 德đức 方phương 堪kham 受thọ 熏huân 。 一nhất 堅kiên 謂vị 理lý 實thật 故cố 堅kiên 。 二nhị 無vô 記ký 義nghĩa 方phương 得đắc 受thọ 熏huân 。

何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 記ký 者giả 即tức 是thị 無vô 分phân 別biệt 義nghĩa 。 如Như 來Lai 藏tạng 中trung 。 方phương 有hữu 此thử 法pháp 。 三tam 可khả 熏huân 者giả 唯duy 如Như 來Lai 藏tạng 不bất 守thủ 自tự 性tánh 。 隨tùy 諸chư 法pháp 緣duyên 起khởi 成thành 似tự 義nghĩa 故cố 是thị 可khả 熏huân 。 四tứ 與dữ 能năng 熏huân 相tương 應ứng 者giả 唯duy 如Như 來Lai 藏tạng 有hữu 應ưng 諸chư 法pháp 義nghĩa 。 餘dư 法pháp 即tức 無vô 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 不bất 守thủ 自tự 性tánh 故cố 。 然nhiên 能năng 熏huân 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 者giả 淨tịnh 法pháp 名danh 真Chân 如Như 。 二nhị 者giả 一nhất 切thiết 染nhiễm 因nhân 。 名danh 為vi 無vô 明minh 。 三tam 者giả 妄vọng 心tâm 名danh 為vi 業nghiệp 識thức 。 四tứ 者giả 妄vọng 境cảnh 界giới 。 所sở 謂vị 六lục 塵trần 熏huân 習tập 義nghĩa 者giả 。 如như 世thế 間gian 衣y 服phục 實thật 無vô 於ư 香hương 。 若nhược 人nhân 以dĩ 香hương 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 香hương 氣khí 。 真Chân 如Như 淨tịnh 法pháp 實thật 無vô 於ư 染nhiễm 。 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 而nhi 熏huân 習tập 故cố 則tắc 有hữu 染nhiễm 相tướng 等đẳng 。 清thanh 涼lương 云vân 。 今kim 法pháp 性tánh 宗tông 亦diệc 七thất 識thức 等đẳng 而nhi 為vi 能năng 熏huân 。 八bát 識thức 為vi 所sở 熏huân 。 其kỳ 第đệ 八bát 識thức 中trung 以dĩ 如Như 來Lai 藏tạng 隨tùy 緣duyên 成thành 立lập 。 含hàm 有hữu 生sanh 滅diệt 不bất 生sanh 滅diệt 義nghĩa 故cố 熏huân 第đệ 八bát 即tức 熏huân 真Chân 如Như 。 相tương/tướng 宗tông 所sở 熏huân 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 堅kiên 住trụ 性tánh 。 若nhược 法pháp 始thỉ 終chung 一nhất 類loại 相tương 續tục 。 能năng 持trì 習tập 氣khí 乃nãi 是thị 所sở 熏huân 。 二nhị 無vô 記ký 性tánh 。 若nhược 法pháp 平bình 等đẳng 。 無vô 所sở 違vi 逆nghịch 。 能năng 受thọ 習tập 氣khí 乃nãi 是thị 所sở 熏huân 。 三tam 可khả 熏huân 性tánh 。 若nhược 法pháp 自tự 在tại 性tánh 非phi 堅kiên 密mật 。 能năng 容dung 習tập 氣khí 乃nãi 是thị 所sở 熏huân 。 四tứ 與dữ 能năng 熏huân 共cộng 和hòa 合hợp 性tánh 。 若nhược 與dữ 能năng 熏huân 同đồng 時thời 同đồng 處xứ 不bất 即tức 不bất 離ly 。 乃nãi 是thị 所sở 熏huân 。 能năng 熏huân 亦diệc 有hữu 四tứ 義nghĩa 。 一nhất 有hữu 生sanh 滅diệt 。 二nhị 有hữu 勝thắng 用dụng 。 三tam 有hữu 增tăng 減giảm 。 四tứ 與dữ 所sở 熏huân 和hòa 合hợp 而nhi 轉chuyển 。 但đãn 彼bỉ 相tương/tướng 宗tông 賴lại 耶da 唯duy 是thị 生sanh 滅diệt 。 是thị 故cố 所sở 熏huân 第đệ 三tam 能năng 熏huân 第đệ 一nhất 正chánh 揀giản 無vô 為vi 非phi 能năng 所sở 熏huân 。 即tức 不bất 熏huân 如Như 來Lai 藏tạng 。 遂toại 成thành 兩lưỡng 宗tông 不bất 同đồng 。 備bị 如như 問vấn 明minh 鈔sao 。 不bất 同đồng 下hạ 揀giản 前tiền 生sanh 滅diệt 識thức 也dã 。

故cố 楞lăng 伽già 云vân 。 如Như 來Lai 藏tạng 為vi 無vô 始thỉ 惡ác 習tập 所sở 薰huân 。 名danh 為vi 識thức 藏tạng 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 受thọ 苦khổ 樂lạc 與dữ 因nhân 俱câu 。 若nhược 生sanh 若nhược 滅diệt 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 藏tạng 名danh 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 而nhi 與dữ 無vô 明minh 七thất 識thức 俱câu 。 又hựu 起khởi 信tín 云vân 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 成thành 染nhiễm 心tâm 等đẳng 。 如như 是thị 非phi 一nhất 。

如Như 來Lai 藏tạng 即tức 所sở 薰huân 也dã 。 惡ác 習tập 能năng 熏huân 七thất 轉chuyển 識thức 也dã 。 藏tạng 識thức 第đệ 八bát 異dị 名danh 。 密mật 嚴nghiêm 經Kinh 云vân 。 佛Phật 說thuyết 如Như 來Lai 。 藏tạng 以dĩ 為vi 阿a 賴lại 耶da 。 惡ác 慧tuệ 不bất 能năng 知tri 藏tạng 識thức 海hải 常thường 住trụ 。 藏tạng 即tức 賴lại 耶da 識thức 。 此thử 明minh 守thủ 權quyền 拒cự 實thật 訶ha 為vi 惡ác 慧tuệ 。 又hựu 云vân 如Như 來Lai 清thanh 淨tịnh 。 藏tạng 世thế 間gian 阿a 賴lại 耶da 。 如như 金kim 與dữ 指chỉ 環hoàn 。 展triển 轉chuyển 無vô 差sai 別biệt 。 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 與dữ 七thất 識thức 俱câu 。 如như 海hải 浪lãng 生sanh 常thường 生sanh 不bất 斷đoạn 。 起khởi 信tín 論luận 云vân 。 如như 是thị 眾chúng 生sanh 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 因nhân 無vô 明minh 風phong 動động 心tâm 。 與dữ 無vô 明minh 俱câu 無vô 形hình 相tướng 。 不bất 相tương 捨xả 離ly 。 其kỳ 文văn 非phi 一nhất 也dã 。

問vấn 真Chân 如Như 既ký 言ngôn 常thường 法pháp 。 云vân 何hà 得đắc 說thuyết 。 隨tùy 薰huân 起khởi 滅diệt 。 既ký 許hứa 起khởi 滅diệt 。 如như 何hà 復phục 說thuyết 為vi 凝ngưng 然nhiên 常thường 。

唯duy 識thức 論luận 釋thích 真Chân 如Như 云vân 。 真chân 謂vị 真chân 實thật 揀giản 非phi 虗hư 妄vọng 。 如như 謂vị 如như 常thường 。 表biểu 無vô 變biến 易dị 。 前tiền 說thuyết 常thường 法pháp 。 云vân 何hà 起khởi 滅diệt 。 又hựu 若nhược 起khởi 滅diệt 。 何hà 謂vị 凝ngưng 然nhiên 常thường 耶da 。 動động 靜tĩnh 相tương 違vi 故cố 須tu 問vấn 釋thích 。

答đáp 既ký 言ngôn 真Chân 如Như 常thường 固cố 。 非phi 如như 言ngôn 所sở 謂vị 常thường 也dã 。 何hà 者giả 聖thánh 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 凝ngưng 然nhiên 者giả 。 此thử 是thị 隨tùy 緣duyên 作tác 諸chư 法pháp 。

時thời 不bất 失thất 自tự 體thể 。 故cố 說thuyết 為vi 常thường 。 是thị 則tắc 不bất 異dị 無vô 常thường 之chi 常thường 。 名danh 不bất 思tư 議nghị 常thường 。 非phi 謂vị 不bất 作tác 諸chư 法pháp 。 如như 情tình 所sở 謂vị 之chi 凝ngưng 然nhiên 也dã 。

經kinh 論luận 說thuyết 真Chân 如Như 常thường 。 非phi 彼bỉ 世thế 間gian 如như 言ngôn 所sở 對đối 之chi 常thường 。 何hà 者giả 徵trưng 聖thánh 教giáo 所sở 說thuyết 真Chân 如Như 為vi 凝ngưng 然nhiên 者giả 。 是thị 隨tùy 緣duyên 作tác 生sanh 滅diệt 。

時thời 不bất 失thất 自tự 性tánh 。 如như 水thủy 作tác 波ba 時thời 不bất 失thất 濕thấp 性tánh 。 故cố 說thuyết 為vi 常thường 。 由do 不bất 變biến 故cố 始thỉ 能năng 隨tùy 緣duyên 。 由do 隨tùy 緣duyên 故cố 方phương 能năng 不bất 變biến 。 何hà 者giả 若nhược 變biến 自tự 體thể 將tương 何hà 隨tùy 緣duyên 如như 無vô 濕thấp 性tánh 。 將tương 何hà 隨tùy 緣duyên 如như 無vô 濕thấp 性tánh 。 將tương 何hà 隨tùy 風phong 而nhi 成thành 波ba 浪lãng 。 即tức 由do 此thử 義nghĩa 說thuyết 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 。 若nhược 不bất 隨tùy 緣duyên 。 體thể 即tức 不bất 變biến 。 緣duyên 中trung 既ký 無vô 。 何hà 成thành 不bất 變biến 。

故cố 勝thắng 鬘man 中trung 云vân 不bất 染nhiễm 而nhi 染nhiễm 者giả 。 明minh 隨tùy 緣duyên 作tác 諸chư 法pháp 也dã 。 染nhiễm 而nhi 不bất 染nhiễm 者giả 明minh 隨tùy 緣duyên 時thời 不bất 失thất 自tự 性tánh 。 由do 初sơ 義nghĩa 故cố 俗tục 諦đế 得đắc 成thành 由do 後hậu 義nghĩa 。 故cố 真Chân 諦Đế 復phục 立lập 如như 是thị 。 真chân 俗tục 但đãn 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 無vô 有hữu 二nhị 體thể 。 相tương/tướng 融dung 無vô 礙ngại 。 離ly 諸chư 情tình 執chấp 。 是thị 故cố 論luận 云vân 智trí 障chướng 極cực 盲manh 闇ám 謂vị 真chân 俗tục 別biệt 執chấp 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

不bất 染nhiễm 下hạ 上thượng 即tức 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 。 下hạ 即tức 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 。 由do 隨tùy 緣duyên 故cố 俗tục 諦đế 得đắc 成thành 。 由do 不bất 變biến 故cố 真Chân 諦Đế 復phục 立lập 。 然nhiên 此thử 二nhị 義nghĩa 竟cánh 無vô 二nhị 體thể 但đãn 是thị 一nhất 法pháp 。 故cố 說thuyết 相tương/tướng 融dung 。 未vị 破phá 所sở 知tri 。 別biệt 執chấp 真chân 俗tục 是thị 盲manh 闇ám 也dã 。

此thử 真Chân 如Như 二nhị 義nghĩa 同đồng 前tiền 始thỉ 教giáo 中trung 約ước 法pháp 相tướng 差sai 別biệt 門môn 。 故cố 但đãn 說thuyết 一nhất 分phần/phân 凝ngưng 然nhiên 義nghĩa 也dã 。 此thử 終chung 教giáo 中trung 約ước 體thể 相tướng 鎔dong 融dung 門môn 。 故cố 說thuyết 二nhị 分phần 不bất 二nhị 之chi 義nghĩa 。 此thử 義nghĩa 廣quảng 如như 起khởi 信tín 義nghĩa 記ký 中trung 說thuyết 。

同đồng 字tự 當đương 作tác 內nội 字tự 。 此thử 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 不bất 變biến 二nhị 義nghĩa 內nội 前tiền 始thỉ 教giáo 就tựu 法pháp 相tướng 差sai 別biệt 門môn 。 但đãn 說thuyết 不bất 變biến 。 一nhất 分phân 之chi 義nghĩa 。 此thử 終chung 教giáo 深thâm 細tế 。 故cố 就tựu 體thể 之chi 與dữ 相tương/tướng 鎔dong 通thông 二nhị 分phần 無vô 二nhị 之chi 義nghĩa 。 起khởi 信tín 義nghĩa 記ký 即tức 古cổ 疏sớ/sơ 也dã 。

又hựu 如như 十Thập 地Địa 經Kinh 云vân 三tam 界giới 虗hư 妄vọng 。 唯duy 一nhất 心tâm 作tác 。 攝nhiếp 論luận 等đẳng 約ước 始thỉ 教giáo 義nghĩa 釋thích 為vi 賴lại 耶da 識thức 等đẳng 也dã 。 十Thập 地Địa 論luận 約ước 終chung 教giáo 釋thích 為vi 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 真chân 心tâm 也dã 。 又hựu 如như 達đạt 摩ma 經kinh 頌tụng 攝nhiếp 論luận 等đẳng 釋thích 曰viết 此thử 界giới 等đẳng 者giả 。 界giới 謂vị 因nhân 義nghĩa 即tức 種chủng 子tử 識thức 。 如như 是thị 等đẳng 實thật 性tánh 論luận 約ước 終chung 教giáo 釋thích 云vân 此thử 性tánh 者giả 即tức 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 。 依y 此thử 有hữu 諸chư 趣thú 等đẳng 者giả 如như 勝thắng 鬘man 經kinh 說thuyết 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 有hữu 生sanh 死tử 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

十Thập 地Địa 經kinh 下hạ 經kinh 通thông 也dã 。 攝nhiếp 論luận 下hạ 清thanh 涼lương 云vân 。 二nhị 異dị 熟thục 賴lại 耶da 名danh 為vi 一nhất 心tâm 。 揀giản 無vô 外ngoại 境cảnh 故cố 說thuyết 一nhất 心tâm 。 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 義nghĩa 。 十Thập 地Địa 論luận 下hạ 論luận 異dị 也dã 。 清thanh 涼lương 云vân 。 三tam 如Như 來Lai 藏tạng 性tánh 清thanh 淨tịnh 一nhất 心tâm 。 理lý 無vô 二nhị 體thể 故cố 說thuyết 一nhất 心tâm 。 此thử 約ước 終chung 教giáo 義nghĩa 。 前tiền 說thuyết 由do 熏huân 習tập 力lực 變biến 現hiện 三tam 界giới 依y 正chánh 等đẳng 報báo 。 後hậu 說thuyết 舉cử 體thể 隨tùy 緣duyên 成thành 辨biện 之chi 事sự 。 探thám 玄huyền 大đại 疏sớ/sơ 經kinh 文văn 廣quảng 說thuyết 十thập 門môn 以dĩ 顯hiển 一nhất 心tâm 。 恐khủng 繁phồn 不bất 錄lục 。 又hựu 如như 下hạ 演diễn 義nghĩa 云vân 。 此thử 通thông 指chỉ 大Đại 乘Thừa 經Kinh 為vi 對đối 法pháp 經kinh 耳nhĩ 。 經kinh 頌tụng 云vân 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 界giới 為vi 一nhất 切thiết 法pháp 等đẳng 依y 。 由do 此thử 有hữu 諸chư 趣thú 及cập 涅Niết 槃Bàn 證chứng 得đắc 。 攝nhiếp 論luận 下hạ 等đẳng 取thủ 瑜du 伽già 雜tạp 集tập 。 彼bỉ 論luận 釋thích 云vân 。 無vô 始thỉ 者giả 初sơ 際tế 無vô 故cố 。 界giới 者giả 因nhân 義nghĩa 即tức 種chủng 子tử 也dã 。 是thị 識thức 因nhân 種chủng 。 謂vị 一nhất 切thiết 法pháp 。 此thử 唯duy 雜tạp 染nhiễm 。 非phi 是thị 清thanh 淨tịnh 。 彼bỉ 一nhất 切thiết 法pháp 。 等đẳng 所sở 依y 者giả 能năng 任nhậm 持trì 故cố 。 非phi 因nhân 性tánh 義nghĩa 。 所sở 依y 能năng 依y 性tánh 各các 異dị 故cố 。 第đệ 三tam 論luận 云vân 此thử 中trung 聞văn 熏huân 習tập 為vi 是thị 阿a 賴lại 耶da 識thức 自tự 性tánh 等đẳng 。 論luận 答đáp 云vân 。 此thử 聞văn 熏huân 習tập 隨tùy 在tại 一nhất 種chủng 所sở 依y 轉chuyển 處xứ 寄ký 在tại 異dị 熟thục 識thức 中trung 。 與dữ 彼bỉ 和hòa 合hợp 俱câu 轉chuyển 。 猶do 如như 水thủy 乳nhũ 。 然nhiên 非phi 阿a 賴lại 耶da 自tự 性tánh 。 是thị 彼bỉ 賴lại 耶da 對đối 治trị 無vô 分phân 別biệt 智trí 。 種chủng 子tử 性tánh 故cố 。 明minh 知tri 賴lại 耶da 但đãn 是thị 生sanh 滅diệt 非phi 真chân 性tánh 成thành 故cố 云vân 界giới 是thị 因nhân 義nghĩa 等đẳng 實thật 性tánh 下hạ 即tức 法pháp 性tánh 宗tông 論luận 第đệ 四tứ 論luận 云vân 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 性tánh 。 作tác 諸chư 法pháp 依y 止chỉ 。 依y 性tánh 有hữu 諸chư 道đạo 。 及cập 證chứng 涅Niết 槃Bàn 果Quả 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 性tánh 者giả 如như 經kinh 說thuyết 言ngôn 。 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 說thuyết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 始thỉ 本bổn 際tế 不bất 可khả 得đắc 知tri 故cố 。 所sở 言ngôn 性tánh 者giả 如như 聖thánh 者giả 勝thắng 鬘man 經kinh 言ngôn 。

世Thế 尊Tôn 如Như 來Lai 說thuyết 諸chư 如Như 來Lai 。 藏tạng 者giả 是thị 法Pháp 界Giới 藏tạng 。 出xuất 世thế 間gian 法Pháp 。 身thân 藏tạng 出xuất 世thế 間gian 上thượng 上thượng 藏tạng 。 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 法Pháp 身thân 藏tạng 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 。 如Như 來Lai 藏tạng 故cố 。 作tác 諸chư 法pháp 依y 止chỉ 者giả 如như 勝thắng 鬘man 云vân 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 藏tạng 。 是thị 依y 是thị 持trì 。 是thị 住trụ 持trì 是thị 建kiến 立lập 等đẳng 。 論luận 云vân 依y 性tánh 有hữu 諸chư 道đạo 者giả 。 經Kinh 云vân 。

世Thế 尊Tôn 。 生sanh 死tử 者giả 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。

世Thế 尊Tôn 。 有hữu 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 說thuyết 生sanh 死tử 。 是thị 名danh 善thiện 說thuyết 。 敁# 及cập 證chứng 涅Niết 槃Bàn 果Quả 者giả 。 經Kinh 云vân 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 死tử 。 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 證chứng 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 云vân 界giới 者giả 性tánh 義nghĩa 等đẳng 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 二nhị 門môn 別biệt 也dã 。

二nhị 門môn 別biệt 者giả 始thỉ 終chung 二nhị 門môn 也dã 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 。 唯duy 一nhất 真chân 心tâm 差sai 別biệt 相tương/tướng 盡tận 離ly 言ngôn 絕tuyệt 慮lự 不bất 可khả 說thuyết 也dã 。

即tức 二nhị 祖tổ 攝nhiếp 相tương/tướng 歸quy 性tánh 以dĩ 顯hiển 一nhất 心tâm 。 以dĩ 八bát 識thức 皆giai 無vô 自tự 體thể 。 唯duy 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 平bình 等đẳng 顯hiển 現hiện 餘dư 相tương/tướng 皆giai 盡tận 。 故cố 云vân 一nhất 切thiết 等đẳng 也dã 。 不bất 可khả 說thuyết 者giả 論luận 云vân 。 一nhất 切thiết 虗hư 妄vọng 。 如như 石thạch 女nữ 兒nhi 。 用dụng 炎diễm 水thủy 浴dục 。 被bị 龜quy 毛mao 衣y 。 著trước 兔thố 角giác 屣tỉ 。 戴đái 空không 華hoa 冠quan 。 入nhập 乾càn 闥thát 婆bà 城thành 共cộng 幻huyễn 化hóa 女nữ 戲hí 義nghĩa 。 言ngôn 但đãn 起khởi 心tâm 見kiến 法pháp 並tịnh 皆giai 非phi 有hữu 。 如như 上thượng 所sở 諭dụ 。 當đương 知tri 聖thánh 教giáo 所sở 現hiện 道Đạo 理lý 。 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 。 無vô 我ngã 實thật 性tánh 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 此thử 是thị 三tam 乘thừa 義nghĩa 。 故cố 云vân 離ly 言ngôn 不bất 可khả 說thuyết 等đẳng 。

如như 維duy 摩ma 經kinh 中trung 三tam 十thập 二nhị 菩Bồ 薩Tát 所sở 說thuyết 。 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 者giả 。 即tức 是thị 前tiền 終chung 教giáo 中trung 染nhiễm 淨tịnh 鎔dong 融dung 無vô 二nhị 之chi 義nghĩa 。 淨tịnh 名danh 所sở 顯hiển 離ly 言ngôn 不bất 二nhị 是thị 此thử 門môn 也dã 。

二nhị 教giáo 不bất 同đồng 真Chân 如Như 章chương 等đẳng 累lũy/lụy/luy 作tác 此thử 判phán 。 分phần/phân 教giáo 處xứ 引dẫn 此thử 亦diệc 證chứng 成thành 。

以dĩ 其kỳ 一nhất 切thiết 染nhiễm 淨tịnh 相tương/tướng 盡tận 無vô 有hữu 二nhị 法pháp 。 可khả 以dĩ 融dung 會hội 。 故cố 不bất 可khả 說thuyết 為vi 不bất 二nhị 也dã 。

不bất 可khả 說thuyết 者giả 。 以dĩ 無vô 二nhị 法pháp 。 可khả 以dĩ 指chỉ 訴tố 說thuyết 二nhị 不bất 二nhị 也dã 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 。 即tức 約ước 性tánh 海hải 圓viên 明minh 法Pháp 界Giới 緣duyên 起khởi 。 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 主chủ 伴bạn 圓viên 融dung 。 故cố 說thuyết 十thập 心tâm 以dĩ 顯hiển 無vô 盡tận 。

即tức 二nhị 祖tổ 後hậu 之chi 三tam 門môn 所sở 顯hiển 唯duy 心tâm 之chi 義nghĩa 。 十thập 心tâm 用dụng 顯hiển 無vô 盡tận 。

如như 離ly 世thế 間gian 品phẩm 及cập 第đệ 九cửu 地địa 說thuyết 。 又hựu 唯duy 一nhất 法Pháp 界Giới 性tánh 起khởi 心tâm 亦diệc 具cụ 十thập 德đức 。 如như 性tánh 起khởi 品phẩm 說thuyết 。 此thử 等đẳng 據cứ 別biệt 教giáo 言ngôn 。

離ly 世thế 間gian 及cập 九cửu 地địa 所sở 出xuất 一nhất 廣quảng 心tâm 二nhị 深thâm 心tâm 三tam 勝thắng 心tâm 四tứ 淨tịnh 心tâm 五ngũ 利lợi 心tâm 六lục 堅kiên 心tâm 七thất 無vô 染nhiễm 心tâm 八bát 希hy 有hữu 心tâm 九cửu 智trí 慧tuệ 心tâm 十thập 無vô 邊biên 心tâm 。 唯duy 識thức 章chương 引dẫn 地địa 論luận 云vân 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 如như 實thật 知tri 眾chúng 生sanh 。 諸chư 心tâm 種chủng 種chủng 相tương/tướng 心tâm 雜tạp 相tương/tướng 。 乃nãi 至chí 無vô 量lượng 。 百bách 千thiên 種chủng 種chủng 。 心tâm 差sai 別biệt 相tương/tướng 皆giai 如như 實thật 知tri 。 性tánh 起khởi 品phẩm 云vân 。 佛Phật 子tử 。 菩Bồ 薩Tát 摩Ma 訶Ha 薩Tát 。 應ưng 云vân 何hà 知tri 如Như 來Lai 。 應Ứng 。 正Chánh 等Đẳng 覺Giác 心tâm 。 佛Phật 子tử 。 如Như 來Lai 心tâm 意ý 。 識thức 俱câu 不bất 可khả 得đắc 。 但đãn 應ưng 以dĩ 智trí 無vô 量lượng 故cố 。 知tri 如Như 來Lai 心tâm 。 譬thí 如như 虗hư 空không 為vi 一nhất 切thiết 所sở 依y 而nhi 虗hư 空không 無vô 所sở 依y 。 探thám 玄huyền 廣quảng 釋thích 。

若nhược 約ước 同đồng 教giáo 。 即tức 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 所sở 說thuyết 心tâm 識thức 。

何hà 以dĩ 故cố 。 是thị 此thử 方phương 便tiện 故cố 。 從tùng 此thử 而nhi 流lưu 故cố 。 餘dư 可khả 准chuẩn 之chi 。

問vấn 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 者giả 。 未vị 審thẩm 攝nhiếp 何hà 等đẳng 教giáo 。 若nhược 言ngôn 即tức 前tiền 所sở 列liệt 諸chư 教giáo 。 別biệt 教giáo 亦diệc 列liệt 乎hồ 前tiền 。 豈khởi 亦diệc 攝nhiếp 耶da 。 若nhược 云vân 但đãn 攝nhiếp 前tiền 四tứ 。 何hà 不bất 如như 餘dư 處xứ 列liệt 乎hồ 別biệt 教giáo 之chi 前tiền 。 答đáp 無vô 可khả 無vô 不bất 可khả 。 言ngôn 無vô 可khả 者giả 如như 餘dư 處xứ 列liệt 之chi 於ư 前tiền 但đãn 攝nhiếp 前tiền 四tứ 。 以dĩ 是thị 一Nhất 乘Thừa 之chi 方phương 便tiện 故cố 。 無vô 不bất 可khả 者giả 前tiền 五ngũ 總tổng 融dung 為vi 同đồng 教giáo 故cố 。 如như 建kiến 立lập 中trung 同đồng 教giáo 之chi 內nội 亦diệc 列liệt 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 三tam 一nhất 和hòa 合hợp 中trung 以dĩ 大đại 白bạch 牛ngưu 車xa 望vọng 三tam 乘thừa 為vi 義nghĩa 故cố 。 探thám 玄huyền 十thập 門môn 唯duy 心tâm 中trung 云vân 。 初sơ 三tam 門môn 約ước 初sơ 教giáo 說thuyết 。 次thứ 四tứ 門môn 約ước 終chung 教giáo 頓đốn 教giáo 說thuyết 。 後hậu 三tam 門môn 約ước 圓viên 教giáo 中trung 別biệt 教giáo 說thuyết 。 總tổng 具cụ 十thập 門môn 約ước 同đồng 教giáo 說thuyết 。 則tắc 別biệt 教giáo 亦diệc 攝nhiếp 是thị 為vi 同đồng 教giáo 。 故cố 亦diệc 前tiền 亦diệc 後hậu 也dã 。 問vấn 探thám 玄huyền 云vân 。 華hoa 嚴nghiêm 初sơ 成thành 頓đốn 說thuyết 。 無vô 權quyền 可khả 會hội 。 如như 何hà 令linh 說thuyết 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 是thị 此thử 方phương 便tiện 耶da 。 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 從tùng 初sơ 至chí 極cực 唯duy 談đàm 一Nhất 乘Thừa 更cánh 無vô 異dị 說thuyết 。 如như 何hà 前tiền 教giáo 從tùng 此thử 流lưu 耶da 。 答đáp 祖tổ 云vân 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 部bộ 唯duy 是thị 不bất 共cộng 。 未vị 有hữu 末mạt 之chi 可khả 攝nhiếp 也dã 。 法pháp 華hoa 乃nãi 攝nhiếp 末mạt 歸quy 本bổn 歸quy 華hoa 嚴nghiêm 故cố 。 故cố 為vi 本bổn 也dã 。 是thị 故cố 諸chư 祖tổ 皆giai 判phán 法pháp 華hoa 為vi 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 。 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 歸quy 華hoa 嚴nghiêm 矣hĩ 。 又hựu 此thử 經Kinh 是thị 開khai 漸tiệm 之chi 本bổn 。 非phi 本bổn 無vô 以dĩ 垂thùy 末mạt 。 二Nhị 乘Thừa 在tại 座tòa 如như 聾lung 如như 盲manh 。 故cố 興hưng 一nhất 代đại 漸tiệm 經kinh 。 無vô 權quyền 者giả 以dĩ 對đối 普phổ 機cơ 。 故cố 與dữ 漸tiệm 者giả 為vi 別biệt 機cơ 故cố 。

問vấn 云vân 何hà 一nhất 心tâm 約ước 就tựu 諸chư 教giáo 得đắc 有hữu 如như 是thị 差sai 別biệt 義nghĩa 耶da 。

問vấn 心tâm 性tánh 是thị 一nhất 。 云vân 何hà 教giáo 有hữu 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。

答đáp 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 法pháp 通thông 收thu 。 二nhị 約ước 機cơ 分phân 齊tề 。

答đáp 法pháp 具cụ 五ngũ 門môn 約ước 機cơ 得đắc 別biệt 。

初sơ 義nghĩa 者giả 由do 此thử 甚thậm 深thâm 緣duyên 起khởi 一nhất 心tâm 具cụ 五ngũ 義nghĩa 門môn 。 是thị 故cố 聖thánh 者giả 隨tùy 以dĩ 一nhất 門môn 。 攝nhiếp 化hóa 眾chúng 生sanh 。

初sơ 義nghĩa 下hạ 即tức 緣duyên 起khởi 理lý 實thật 一nhất 法Pháp 界Giới 心tâm 也dã 。 隨tùy 應ứng 攝nhiếp 化hóa 故cố 有hữu 多đa 種chủng 。

一nhất 攝nhiếp 義nghĩa 從tùng 名danh 門môn 如như 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 說thuyết 。 二nhị 攝nhiếp 理lý 從tùng 事sự 門môn 如như 始thỉ 教giáo 說thuyết 。 三tam 理lý 事sự 無vô 礙ngại 門môn 如như 終chung 教giáo 說thuyết 。 四tứ 事sự 盡tận 理lý 顯hiển 門môn 如như 頓đốn 教giáo 說thuyết 。 五ngũ 性tánh 海hải 具cụ 德đức 門môn 如như 圓viên 教giáo 說thuyết 。

一nhất 者giả 得đắc 名danh 而nhi 不bất 得đắc 義nghĩa 。 依y 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 有hữu 六lục 識thức 義nghĩa 分phần/phân 心tâm 意ý 識thức 。 餘dư 如như 小Tiểu 乘Thừa 。 二nhị 者giả 如như 雜tạp 集tập 論luận 以dĩ 八bát 義nghĩa 建kiến 立lập 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 孔khổng 目mục 云vân 。 據cứ 此thử 文văn 相tương/tướng 阿a 賴lại 耶da 即tức 在tại 事sự 中trung 。 但đãn 得đắc 一nhất 分phần/phân 生sanh 滅diệt 之chi 義nghĩa 。 三tam 者giả 真chân 理lý 隨tùy 熏huân 遍biến 在tại 緣duyên 中trung 成thành 賴lại 耶da 故cố 。 四tứ 者giả 楞lăng 伽già 云vân 心tâm 如như 工công 伎kỹ 兒nhi 。 意ý 如như 和hòa 伎kỹ 者giả 。 五ngũ 識thức 為vi 伴bạn 侶lữ 。 妄vọng 想tưởng 觀quán 伎kỹ 眾chúng 。 據cứ 此thử 經Kinh 文văn 。 雖tuy 知tri 是thị 識thức 。 由do 不bất 免miễn 戲hí 論luận 。 如như 上thượng 所sở 喻dụ 。 當đương 知tri 聖thánh 教giáo 所sở 現hiện 道Đạo 理lý 諸chư 法pháp 非phi 有hữu 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 無vô 我ngã 實thật 性tánh 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 此thử 是thị 三tam 乘thừa 義nghĩa 。 五ngũ 者giả 如như 是thị 等đẳng 法Pháp 。 為vi 無vô 盡tận 教giáo 攝nhiếp 性tánh 海hải 融dung 融dung 具cụ 德đức 無vô 盡tận 故cố 。

是thị 故cố 不bất 動động 本bổn 而nhi 常thường 末mạt 。 不bất 壞hoại 末mạt 而nhi 恆hằng 本bổn 。 故cố 五ngũ 義nghĩa 相tương/tướng 融dung 唯duy 一nhất 心tâm 轉chuyển 也dã 。

不bất 動động 本bổn 際tế 而nhi 成thành 諸chư 法pháp 。 即tức 本bổn 而nhi 常thường 末mạt 也dã 。 不bất 壞hoại 有hữu 情tình 。 而nhi 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 末mạt 而nhi 恆hằng 本bổn 也dã 。 由do 心tâm 迴hồi 轉chuyển 善thiện 成thành 立lập 門môn 矣hĩ 。

二nhị 約ước 機cơ 明minh 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 者giả 。 或hoặc 有hữu 得đắc 名danh 而nhi 不bất 得đắc 義nghĩa 如như 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 或hoặc 有hữu 得đắc 名danh 得đắc 一nhất 分phần/phân 義nghĩa 如như 始thỉ 教giáo 。 或hoặc 有hữu 得đắc 名danh 得đắc 具cụ 分phần/phân 義nghĩa 如như 終chung 教giáo 。 或hoặc 有hữu 得đắc 義nghĩa 而nhi 不bất 存tồn 名danh 如như 頓đốn 教giáo 。 或hoặc 有hữu 名danh 義nghĩa 俱câu 無vô 盡tận 如như 圓viên 教giáo 。

機cơ 有hữu 普phổ 別biệt 。 智trí 有hữu 大đại 小tiểu 。 隨tùy 宜nghi 得đắc 證chứng 。 聞văn 有hữu 淺thiển 深thâm 。 分phần/phân 量lượng 齊tề 限hạn 。 故cố 有hữu 不bất 同đồng 。 言ngôn 名danh 義nghĩa 無vô 盡tận 者giả 如như 隨tùy 一nhất 世thế 界giới 名danh 字tự 。 差sai 別biệt 有hữu 四tứ 十thập 億ức 。 百bách 千thiên 那na 由do 他tha 名danh 。 又hựu 娑sa 婆bà 四Tứ 諦Đế 有hữu 四tứ 百bách 億ức 。 十thập 千thiên 名danh 等đẳng 名danh 即tức 無vô 盡tận 也dã 。 義nghĩa 無vô 盡tận 如như 海hải 雲vân 比Bỉ 丘Khâu 聞văn 此thử 法Pháp 門môn 。 假giả 使sử 有hữu 人nhân 。 以dĩ 大đại 海hải 量lượng 墨mặc 須Tu 彌Di 聚tụ 筆bút 書thư 寫tả 於ư 此thử 普phổ 眼nhãn 法Pháp 門môn 。 一nhất 品phẩm 中trung 一nhất 門môn 。 一nhất 門môn 中trung 一nhất 法pháp 。 一nhất 法pháp 中trung 一nhất 義nghĩa 。 一nhất 義nghĩa 中trung 一nhất 句cú 。 不bất 得đắc 少thiểu 分phần 。 何hà 況huống 能năng 盡tận 。 又hựu 如như 一nhất 塵trần 具cụ 十thập 玄huyền 門môn 等đẳng 。 非phi 華hoa 嚴nghiêm 圓viên 宗tông 餘dư 宗tông 安an 能năng 談đàm 此thử 。

其kỳ 餘dư 義nghĩa 門môn 如như 唯duy 識thức 章chương 說thuyết 。

廣quảng 如như 孔khổng 目mục 唯duy 識thức 章chương 也dã 。 是thị 知tri 此thử 章chương 全toàn 錄lục 孔khổng 目mục 問vấn 答đáp 不bất 妄vọng 矣hĩ 。

第đệ 二nhị 明minh 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 者giả 。

若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 種chủng 性tánh 有hữu 六lục 種chủng 。 謂vị 退thoái 思tư 護hộ 住trụ 昇thăng 進tiến 不bất 動động 。

謂vị 退thoái 思tư 等đẳng 下hạ 皆giai 有hữu 一nhất 法pháp 字tự 。 一nhất 退thoái 法pháp 者giả 因nhân 遇ngộ 違vi 緣duyên 退thoái 失thất 所sở 得đắc 法Pháp 故cố 。 二nhị 思tư 法pháp 者giả 常thường 自tự 思tư 惟duy 。 所sở 得đắc 之chi 法Pháp 。 恐khủng 有hữu 退thoái 失thất 故cố 。 三tam 護hộ 法Pháp 者giả 常thường 自tự 防phòng 護hộ 所sở 得đắc 之chi 法Pháp 。 恐khủng 退thoái 失thất 故cố 。 四tứ 安an 住trụ 法pháp 者giả 常thường 自tự 安an 住trụ 。 所sở 得đắc 之chi 法Pháp 。 此thử 羅La 漢Hán 無vô 勝thắng 退thoái 緣duyên 。 雖tuy 不bất 自tự 防phòng 護hộ 。 亦diệc 不bất 退thoái 失thất 。 又hựu 無vô 勝thắng 加gia 行hành 。 不bất 能năng 精tinh 進tấn 。 五ngũ 昇thăng 進tiến 法pháp 者giả 即tức 是thị 堪kham 達đạt 法pháp 羅La 漢Hán 也dã 。 其kỳ 性tánh 有hữu 勝thắng 堪kham 能năng 常thường 好hảo/hiếu 鍊luyện 根căn 堪kham 達đạt 法pháp 故cố 。 故cố 名danh 昇thăng 進tiến 。 六lục 不bất 動động 法pháp 者giả 謂vị 不bất 被bị 煩phiền 惱não 。 之chi 所sở 退thoái 動động 故cố 。

不bất 動động 性tánh 中trung 有hữu 三tam 品phẩm 。 上thượng 者giả 佛Phật 種chủng 性tánh 。 中trung 者giả 獨Độc 覺Giác 性tánh 。 下hạ 者giả 聲Thanh 聞Văn 性tánh 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。

此thử 就tựu 利lợi 根căn 忍nhẫn 位vị 中trung 分phần/phân 三tam 品phẩm 也dã 。 上thượng 者giả 佛Phật 種chủng 性tánh 仁nhân 恕thứ 慈từ 愛ái 異dị 二Nhị 乘Thừa 故cố 。 中trung 者giả 獨Độc 覺Giác 性tánh 其kỳ 根căn 小tiểu 利lợi 故cố 。 下hạ 者giả 聲Thanh 聞Văn 性tánh 其kỳ 性tánh 厭yếm 沒một 欣hân 出xuất 故cố 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 等đẳng 。 即tức 下hạ 品phẩm 根căn 性tánh 也dã 。 要yếu 問vấn 曰viết 。 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 於ư 一nhất 時thời 中trung 。 俱câu 菩Bồ 薩Tát 一nhất 人nhân 慈từ 悲bi 愛ái 行hành 依y 三tam 十thập 三tam 心tâm 次thứ 第đệ 作tác 佛Phật 。 餘dư 現hiện 行hành 者giả 並tịnh 不bất 作tác 佛Phật 。 但đãn 得đắc 二nhị 種chủng 涅Niết 槃Bàn 住trụ 無vô 餘dư 也dã 。

雖tuy 於ư 此thử 中trung 說thuyết 佛Phật 一nhất 人nhân 有hữu 佛Phật 種chủng 性tánh 。 然nhiên 非phi 是thị 彼bỉ 大đại 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 以dĩ 於ư 佛Phật 功công 德đức 不bất 說thuyết 盡tận 未vị 來lai 際tế 。 起khởi 大đại 用dụng 等đẳng 故cố 。

以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 中trung 說thuyết 佛Phật 身thân 。 皆giai 是thị 無vô 常thường 。 三tam 根căn 雖tuy 異dị 位vị 皆giai 羅La 漢Hán 並tịnh 證chứng 滅diệt 果quả 。 故cố 於ư 佛Phật 德đức 不bất 說thuyết 未vị 來lai 等đẳng 也dã 。 大Đại 乘Thừa 即tức 不bất 然nhiên 。 依y 三tam 乘thừa 等đẳng 雖tuy 有hữu 常thường 無vô 常thường 。 皆giai 盡tận 未vị 來lai 際tế 故cố 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 於ư 此thử 教giáo 中trung 除trừ 佛Phật 一nhất 人nhân 餘dư 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 不bất 說thuyết 有hữu 大đại 菩Bồ 提Đề 性tánh 。 餘dư 義nghĩa 如như 小tiểu 論luận 說thuyết 。

要yếu 問vấn 云vân 。 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 。 但đãn 一nhất 人nhân 成thành 佛Phật 。 若nhược 餘dư 人nhân 成thành 佛Phật 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 時thời 。 若nhược 教giáo 化hóa 有hữu 情tình 後hậu 時thời 作tác 佛Phật 由do 無vô 十thập 方phương 佛Phật 故cố 。

若nhược 依y 三tam 乘thừa 教giáo 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 略lược 有hữu 三tam 說thuyết 。

三tam 乘thừa 略lược 有hữu 三tam 說thuyết 。 下hạ 列liệt 始thỉ 終chung 頓đốn 皆giai 三tam 乘thừa 。 但đãn 三tam 義nghĩa 說thuyết 有hữu 不bất 同đồng 遂toại 開khai 三tam 教giáo 。 豈khởi 有hữu 一nhất 章chương 所sở 揀giản 大đại 義nghĩa 前tiền 後hậu 不bất 同đồng 而nhi 章chương 家gia 不bất 為vi 和hòa 會hội 耶da 。

一nhất 約ước 始thỉ 教giáo 。 即tức 就tựu 有hữu 為vi 無vô 常thường 。 法pháp 中trung 立lập 種chủng 性tánh 故cố 。 則tắc 不bất 能năng 遍biến 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 故cố 五ngũ 種chủng 性tánh 中trung 即tức 有hữu 一nhất 分phần/phân 。 無vô 性tánh 眾chúng 生sanh 。

由do 取thủ 賴lại 耶da 中trung 傳truyền 來lai 種chủng 子tử 以dĩ 為vi 種chủng 性tánh 故cố 。 故cố 是thị 有hữu 為vi 無vô 常thường 法pháp 也dã 。 故cố 論luận 云vân 謂vị 先tiên 世thế 所sở 作tác 。 增tăng 長trưởng 業nghiệp 煩phiền 惱não 為vi 緣duyên 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 戲hí 論luận 熏huân 習tập 為vi 因nhân 。 所sở 生sanh 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 異dị 熟thục 識thức 為vi 體thể 。 至chí 相tương/tướng 判phán 云vân 據cứ 此thử 即tức 生sanh 死tử 體thể 。 此thử 依y 唯duy 識thức 論luận 。 但đãn 於ư 生sanh 死tử 之chi 中trung 。 辨biện 因nhân 果quả 相tương 生sanh 道Đạo 理lý 。 並tịnh 是thị 轉chuyển 理lý 門môn 無vô 真chân 實thật 理lý 。 既ký 從tùng 事sự 立lập 。 事sự 有hữu 差sai 別biệt 不phủ 。 遍biến 一nhất 切thiết 故cố 。 有hữu 無vô 性tánh 等đẳng 。

故cố 顯hiển 揚dương 論luận 云vân 云vân 何hà 。 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 五ngũ 種chủng 道Đạo 理lý 一nhất 切thiết 界giới 差sai 別biệt 可khả 得đắc 故cố 。 乃nãi 至chí 唯duy 現hiện 在tại 世thế 非phi 般bát 涅Niết 槃Bàn 法Pháp 不phủ 應ưng 理lý 故cố 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

言ngôn 界giới 差sai 別biệt 者giả 。 界giới 者giả 分phần/phân 義nghĩa 因nhân 義nghĩa 。 今kim 以dĩ 種chủng 子tử 為vi 因nhân 。 故cố 有hữu 差sai 別biệt 。 彼bỉ 宗tông 新tân 熏huân 本bổn 有hữu 皆giai 有hữu 五ngũ 種chủng 。 故cố 說thuyết 唯duy 現hiện 在tại 世thế 非phi 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 餘dư 生sanh 中trung 可khả 轉chuyển 為vi 般bát 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 不bất 應ưng 理lý 故cố 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 由do 法pháp 爾nhĩ 故cố 。 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 。 第đệ 五ngũ 種chủng 性tánh 無vô 有hữu 出xuất 世thế 功công 德đức 因nhân 。 故cố 永vĩnh 不bất 滅diệt 度độ 。

言ngôn 法pháp 爾nhĩ 者giả 謂vị 法pháp 本bổn 如như 是thị 。 不bất 可khả 詰cật 其kỳ 所sở 由do 也dã 。 五ngũ 性tánh 者giả 謂vị 一nhất 聲Thanh 聞Văn 性tánh 乃nãi 至chí 五ngũ 無vô 性tánh 闡xiển 提đề 。 善thiện 戒giới 地địa 持trì 云vân 無vô 種chủng 性tánh 人nhân 無vô 種chủng 性tánh 故cố 。 雖tuy 復phục 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 終chung 不bất 能năng 得đắc 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 菩Bồ 提Đề 。 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 瑜du 伽già 等đẳng 皆giai 同đồng 此thử 說thuyết 。

由do 是thị 道Đạo 理lý 諸chư 佛Phật 利lợi 樂lạc 有hữu 情tình 。 功công 德đức 無vô 有hữu 斷đoạn 盡tận 。

意ý 云vân 此thử 類loại 有hữu 情tình 既ký 不bất 入nhập 滅diệt 。 則tắc 生sanh 界giới 不bất 空không 諸chư 佛Phật 常thường 化hóa 。 故cố 利lợi 德đức 無vô □# 也dã 。

其kỳ 有hữu 種chủng 性tánh 者giả 如như 瑜du 伽già 論luận 云vân 。 種chủng 性tánh 略lược 有hữu 二nhị 種chủng 。 一nhất 本bổn 性tánh 住trụ 。 二nhị 習tập 所sở 成thành 本bổn 性tánh 住trụ 者giả 。 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 六lục 處xứ 殊thù 勝thắng 。 有hữu 如như 是thị 相tướng 。 從tùng 無vô 始thỉ 世thế 。 展triển 轉chuyển 傳truyền 來lai 法pháp 爾nhĩ 所sở 得đắc 。 習tập 所sở 成thành 者giả 謂vị 先tiên 串xuyến 習tập 善thiện 根căn 所sở 得đắc 。

種chủng 性tánh 者giả 謂vị 體thể 同đồng 曰viết 性tánh 。 相tương 似tự 名danh 種chủng 。 如như 稻đạo 生sanh 稻đạo 。 不bất 生sanh 餘dư 穀cốc 。 此thử 屬thuộc 性tánh 也dã 。 萌manh 幹cán 花hoa 粒lạp 。 其kỳ 類loại 無vô 差sai 。 此thử 屬thuộc 種chủng 也dã 。 關quan 中trung 云vân 。 佛Phật 報báo 唯duy 佛Phật 。 其kỳ 理lý 不bất 差sai 。 即tức 性tánh 義nghĩa 也dã 。 說thuyết 法Pháp 度độ 人nhân 。 類loại 皆giai 相tương 似tự 。 此thử 亦diệc 種chủng 也dã 。 瑜du 伽già 下hạ 列liệt 釋thích 六lục 處xứ 者giả 指chỉ 體thể 也dã 。 即tức 取thủ 賴lại 耶da 中trung 種chủng 子tử 為vi 性tánh 種chủng 也dã 。 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 性tánh 住trụ (# 此thử 問vấn 位vị 體thể )# 。 云vân 何hà 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 種chủng 性tánh 位vị (# 此thử 問vấn 能năng 住trụ 人nhân )# 先tiên 答đáp 後hậu 能năng 住trụ 人nhân 問vấn 。 謂vị 由do 其kỳ 性tánh 仁nhân 賢hiền 。 性tánh 能năng 成thành 菩Bồ 薩Tát 行hành 德đức 。 不bất 由do 思tư 擇trạch 制chế 約ước 有hữu 所sở 防phòng 護hộ 。 即tức 善thiện 行hành 人nhân 也dã 。 二nhị 答đáp 前tiền 位vị 體thể 問vấn 。 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 性tánh 任nhậm 持trì 一nhất 切thiết 。 佛Phật 法Pháp 種chủng 子tử 於ư 自tự 體thể 中trung 。 於ư 所sở 依y 中trung 具cụ 足túc 有hữu 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 種chủng 子tử 。 清thanh 涼lương 釋thích 曰viết 。 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 名danh 為vi 自tự 體thể 。 相tương 續tục 之chi 身thân 名danh 為vi 所sở 依y 。 未vị 發phát 心tâm 前tiền 彼bỉ 自tự 體thể 中trung 佛Phật 法Pháp 種chủng 子tử 為vi 此thử 住trụ 體thể 種chủng 性tánh 。 即tức 住trụ 以dĩ 此thử 為vi 體thể 名danh 種chủng 性tánh 住trụ 等đẳng 。 二nhị 習tập 所sở 成thành 性tánh 約ước 修tu 習tập 說thuyết 。 故cố 云vân 串xuyến 習tập 所sở 得đắc 也dã 。

此thử 中trung 本bổn 性tánh 。 即tức 內nội 六lục 處xứ 中trung 意ý 處xứ 為vi 殊thù 勝thắng 。 即tức 攝nhiếp 賴lại 耶da 識thức 中trung 本bổn 覺giác 性tánh 為vi 性tánh 種chủng 性tánh 。

上thượng 云vân 六lục 處xứ 。 六lục 處xứ 語ngữ 通thông 故cố 於ư 六lục 中trung 指chỉ 意ý 殊thù 勝thắng 也dã 。 孔khổng 目mục 曰viết 。 若nhược 欲dục 出xuất 體thể 則tắc 用dụng 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 緣duyên 起khởi 福phước 慧tuệ 定định 慧tuệ 等đẳng 門môn 為vi 體thể 。 故cố 此thử 約ước 本bổn 覺giác 解giải 性tánh 也dã 。

故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 。 聞văn 薰huân 習tập 與dữ 阿a 梨lê 耶da 識thức 。 中trung 解giải 性tánh 和hòa 合hợp 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 以dĩ 此thử 為vi 因nhân 。

聞văn 熏huân 習tập 即tức 習tập 所sở 成thành 也dã 。 阿a 賴lại 耶da 中trung 解giải 性tánh 即tức 性tánh 種chủng 性tánh 。 二nhị 法pháp 和hòa 合hợp 為vi 佛Phật 因nhân 性tánh 。 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 乃nãi 三tam 乘thừa 聖thánh 人nhân 也dã 。 孔khổng 目mục 云vân 此thử 順thuận 三tam 乘thừa 故cố 。

然nhiên 瑜du 伽già 既ký 云vân 具cụ 種chủng 性tánh 者giả 方phương 能năng 發phát 心tâm 。 即tức 知tri 具cụ 性tánh 習tập 二nhị 法pháp 成thành 一nhất 種chủng 性tánh 。

祖tổ 云vân 種chủng 性tánh 義nghĩa 者giả 是thị 其kỳ 佛Phật 因nhân 。 其kỳ 義nghĩa 廣quảng 大đại 。 又hựu 云vân 諸chư 佛Phật 從tùng 菩Bồ 薩Tát 中trung 生sanh 故cố 。 又hựu 云vân 以dĩ 是thị 三tam 世thế 佛Phật 。 種chủng 性tánh 能năng 生sanh 一nhất 切thiết 。 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 故cố 。 謂vị 依y 外ngoại 凡phàm 十thập 千thiên 劫kiếp 來lai 修tu 信tín 善thiện 根căn 方phương 便tiện 行hành 。 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 起khởi 決quyết 定định 心tâm 。 入nhập 位vị 不bất 退thoái 方phương 能năng 發phát 心tâm 。 至chí 發phát 心tâm 住trụ 名danh 種chủng 性tánh 位vị 。 即tức 知tri 具cụ 性tánh 習tập 成thành 種chủng 性tánh 也dã 。 至chí 相tương/tướng 曰viết 。 今kim 立lập 性tánh 習tập 二nhị 種chủng 性tánh 者giả 。 約ước 總tổng 說thuyết 之chi 。 清thanh 涼lương 云vân 。 謂vị 種chủng 性tánh 位vị 由do 於ư 習tập 種chủng 合hợp 於ư 性tánh 種chủng 。 方phương 名danh 種chủng 性tánh 。 性tánh 種chủng 即tức 自tự 性tánh 。 住trụ 性tánh 為vi 正chánh 因nhân 。 性tánh 習tập 即tức 新tân 熏huân 修tu 成thành 之chi 性tánh 。 決quyết 為vi 佛Phật 因nhân 。 稱xưng 為vi 種chủng 性tánh 。

是thị 故cố 此thử 二nhị 緣duyên 起khởi 不bất 二nhị 。 隨tùy 闕khuyết 不bất 成thành 。 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 性tánh 為vi 先tiên 習tập 為vi 後hậu 。 但đãn 可khả 位vị 至chí 堪kham 任nhậm 以dĩ 去khứ 方phương 可khả 。 約ước 本bổn 說thuyết 有hữu 性tánh 種chủng 。 約ước 修tu 說thuyết 為vi 習tập 種chủng 。 然nhiên 有hữu 二nhị 義nghĩa 而nhi 無vô 二nhị 事sự 。 如như 上thượng 攝nhiếp 論luận 云vân 。 二nhị 義nghĩa 和hòa 合hợp 為vi 一nhất 因nhân 。 故cố 得đắc 知tri 也dã 。

是thị 故cố 下hạ 結kết 成thành 有hữu 性tánh 故cố 起khởi 習tập 。 有hữu 習tập 故cố 說thuyết 性tánh 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 。 隨tùy 闕khuyết 一nhất 不bất 成thành 者giả 。 無vô 性tánh 曰viết 無vô 習tập 。 無vô 習tập 不bất 成thành 性tánh 。 共cộng 為vi 緣duyên 起khởi 方phương 成thành 種chủng 性tánh 。 亦diệc 不bất 下hạ 孔khổng 目mục 曰viết 亦diệc 有hữu 解giải 者giả 。 性tánh 種chủng 性tánh 是thị 本bổn 有hữu 性tánh 。 習tập 種chủng 性tánh 者giả 是thị 修tu 生sanh 性tánh 。 此thử 非phi 佛Phật 法Pháp 所sở 樂lạc 故cố 。 此thử 云vân 亦diệc 不bất 等đẳng 也dã 。 但đãn 可khả 位vị 至chí 堪kham 任nhậm 者giả 是thị 發phát 心tâm 住trụ 。 也dã 已dĩ 去khứ 者giả 向hướng 第đệ 二nhị 住trụ 以dĩ 往vãng 也dã 。 是thị 從tùng 凡phàm 夫phu 修tu 信tín 心tâm 行hành 滿mãn 至chí 此thử 位vị 也dã 。 瑜du 伽già 十thập 二nhị 住trụ 。 一nhất 種chủng 性tánh 住trụ 。 二nhị 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 。 乃nãi 至chí 十thập 二nhị 。 最Tối 上Thượng 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。 要yếu 問vấn 云vân 。 直trực 進tiến 及cập 迴hồi 心tâm 二nhị 人nhân 修tu 行hành 滿mãn 十thập 千thiên 劫kiếp 住trụ 堪kham 任nhậm 地địa 者giả 並tịnh 皆giai 成thành 就tựu 。 孔khổng 目mục 云vân 。 性tánh 種chủng 性tánh 者giả 約ước 本bổn 性tánh 說thuyết 。 習tập 種chủng 性tánh 者giả 約ước 修tu 生sanh 說thuyết 。 論luận 既ký 云vân 和hòa 合hợp 為vi 一nhất 。 因nhân 故cố 無vô 二nhị 事sự 矣hĩ 。 雲vân 華hoa 曰viết 。 夫phu 論luận 種chủng 性tánh 者giả 順thuận 因nhân 緣duyên 門môn 說thuyết 。 豈khởi 容dung 不bất 對đối 因nhân 緣duyên 而nhi 說thuyết 種chủng 性tánh 。 故cố 今kim 性tánh 種chủng 性tánh 不bất 得đắc 為vi 本bổn 有hữu 。 又hựu 習tập 種chủng 性tánh 不bất 得đắc 為vi 修tu 生sanh 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 法pháp 性tánh 外ngoại 有hữu 修tu 生sanh 者giả 緣duyên 起khởi 可khả 增tăng 。 是thị 故cố 不bất 得đắc 說thuyết 修tu 生sanh 。 故cố 今kim 種chủng 性tánh 義nghĩa 者giả 是thị 其kỳ 佛Phật 因nhân 。 其kỳ 義nghĩa 廣quảng 大đại 。 非phi 偏thiên 在tại 解giải 。 非phi 偏thiên 在tại 行hành 。 非phi 偏thiên 在tại 位vị 。 非phi 偏thiên 在tại 比tỉ 。 非phi 偏thiên 在tại 證chứng 。 非phi 偏thiên 因nhân 果quả 。 非phi 偏thiên 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 。 故cố 今kim 立lập 性tánh 習tập 二nhị 種chủng 性tánh 者giả 。 約ước 總tổng 說thuyết 之chi 。 性tánh 種chủng 性tánh 約ước 本bổn 性tánh 說thuyết 位vị 在tại 種chủng 子tử 。 習tập 種chủng 性tánh 者giả 約ước 修tu 生sanh 說thuyết 。 義nghĩa 則tắc 廣quảng 大đại 。 從tùng 緣duyên 起khởi 門môn 。 義nghĩa 則tắc 善thiện 成thành 。 不bất 對đối 緣duyên 起khởi 說thuyết 本bổn 有hữu 修tu 生sanh 。 義nghĩa 則tắc 不bất 成thành 。 得đắc 位vị 已dĩ 去khứ 。 緣duyên 方phương 成thành 起khởi 。 故cố 約ước 堪kham 任nhậm 。 方phương 名danh 種chủng 性tánh 。

問vấn 此thử 二nhị 種chủng 性tánh 與dữ 仁nhân 王vương 及cập 本bổn 業nghiệp 經kinh 中trung 六lục 種chủng 性tánh 內nội 習tập 種chủng 性tánh 種chủng 。 有hữu 何hà 差sai 別biệt 耶da 。

六lục 種chủng 性tánh 。 一nhất 習tập 種chủng 性tánh 。 二nhị 性tánh 種chủng 性tánh 。 三tam 道đạo 種chủng 性tánh 。 四tứ 聖thánh 種chủng 性tánh 。 五ngũ 等đẳng 覺giác 性tánh 。 六lục 妙diệu 覺giác 性tánh 。 故cố 問vấn 二nhị 性tánh 有hữu 何hà 差sai 別biệt 也dã 。

答đáp 彼bỉ 經kinh 大đại 都đô 約ước 位vị 而nhi 說thuyết 。 以dĩ 初sơ 習tập 為vi 習tập 種chủng 性tánh 。 久cửu 習tập 積tích 成thành 為vi 性tánh 種chủng 性tánh 。 故cố 說thuyết 習tập 種chủng 在tại 十thập 住trụ 。 性tánh 種chủng 在tại 十thập 行hành 三tam 賢hiền 之chi 前tiền 但đãn 名danh 善thiện 趣thú 不bất 名danh 種chủng 性tánh 。 瑜du 伽già 中trung 久cửu 習tập 名danh 習tập 種chủng 。 約ước 本bổn 為vi 性tánh 種chủng 。 而nhi 此thử 二nhị 種chủng 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 習tập 故cố 成thành 性tánh 。 論luận 中trung 說thuyết 為vi 依y 性tánh 起khởi 習tập 。 良lương 以dĩ 此thử 二nhị 互hỗ 成thành 緣duyên 起khởi 無vô 二nhị 相tương/tướng 。 故cố 經kinh 論luận 互hỗ 說thuyết 。 義nghĩa 方phương 備bị 足túc 。

彼bỉ 經kinh 下hạ 至chí 相tương/tướng 亦diệc 曰viết 。 此thử 約ước 位vị 說thuyết 義nghĩa 則tắc 是thị 通thông 經kinh 以dĩ 初sơ 習tập 為vi 習tập 。 習tập 成thành 為vi 性tánh 。 習tập 先tiên 性tánh 後hậu 。 故cố 習tập 在tại 住trụ 性tánh 居cư 行hành 也dã 。 信tín 未vị 成thành 位vị 。 但đãn 名danh 善thiện 趣thú 中trung 修tu 信tín 行hành 人nhân 。 不bất 名danh 種chủng 性tánh 人nhân 也dã 。 瑜du 伽già 論luận 中trung 久cửu 習tập 名danh 習tập 。 位vị 在tại 修tu 生sanh 。 約ước 本bổn 名danh 性tánh 。 位vị 在tại 種chủng 子tử 。 上thượng 總tổng 出xuất 經kinh 論luận 之chi 意ý 。 而nhi 此thử 下hạ 章chương 家gia 會hội 成thành 緣duyên 起khởi 義nghĩa 。 非phi 初sơ 中trung 後hậu 地địa 論luận 斷đoạn 惑hoặc 義nghĩa 也dã 。 下hạ 云vân 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 。 是thị 則tắc 三tam 昧muội 不bất 斷đoạn 而nhi 不bất 離ly 三tam 時thời 。 緣duyên 起khởi 無vô 定định 性tánh 。 故cố 會hội 性tánh 習tập 義nghĩa 。 緣duyên 起khởi 亦diệc 然nhiên 。 由do 是thị 之chi 故cố 。 經kinh 說thuyết 先tiên 習tập 而nhi 後hậu 成thành 性tánh 。 論luận 說thuyết 依y 性tánh 而nhi 能năng 起khởi 習tập 。 盖# 由do 性tánh 習tập 共cộng 成thành 緣duyên 起khởi 。 經kinh 論luận 各các 說thuyết 也dã 。

又hựu 經kinh 說thuyết 種chủng 性tánh 在tại 發phát 心tâm 後hậu 。 論luận 中trung 種chủng 性tánh 在tại 發phát 心tâm 前tiền 。 何hà 以dĩ 爾nhĩ 者giả 。 以dĩ 其kỳ 至chí 得đắc 位vị 時thời 功công 能năng 方phương 顯hiển 。 是thị 故cố 經kinh 說thuyết 在tại 三tam 賢hiền 位vị 中trung 。 然nhiên 彼bỉ 功công 能năng 。 必tất 有hữu 所sở 依y 。 是thị 故cố 論luận 中trung 說thuyết 在tại 位vị 前tiền 。 要yếu 由do 功công 能năng 顯hiển 方phương 可khả 說thuyết 有hữu 故cố 經kinh 不bất 違vi 論luận 。 要yếu 由do 有hữu 性tánh 方phương 起khởi 功công 能năng 故cố 論luận 不bất 違vi 經kinh 。 亦diệc 是thị 互hỗ 舉cử 。 義nghĩa 意ý 融dung 通thông 。

經kinh 說thuyết 發phát 心tâm 後hậu 者giả 。 性tánh 種chủng 性tánh 當đương 十thập 行hành 故cố 。 初sơ 住trụ 發phát 心tâm 故cố 。 言ngôn 在tại 後hậu 論luận 說thuyết 在tại 前tiền 者giả 良lương 以dĩ 從tùng 外ngoại 。 凡phàm 修tu 信tín 滿mãn 時thời 成thành 種chủng 性tánh 發phát 心tâm 故cố 。 故cố 言ngôn 在tại 前tiền 。 何hà 以dĩ 者giả 。 徵trưng 以dĩ 其kỳ 下hạ 釋thích 。 顯hiển 得đắc 位vị 則tắc 功công 成thành 。 故cố 在tại 三tam 賢hiền 位vị 中trung 經kinh 說thuyết 在tại 後hậu 。 若nhược 起khởi 現hiện 行hành 必tất 依y 種chủng 子tử 。 是thị 故cố 說thuyết 言ngôn 。 依y 性tánh 起khởi 習tập 故cố 論luận 說thuyết 在tại 前tiền 。 功công 能năng 未vị 顯hiển 不bất 說thuyết 有hữu 性tánh 。 經kinh 何hà 違vi 論luận 。 有hữu 性tánh 則tắc 能năng 起khởi 習tập 。 論luận 何hà 違vi 經kinh 。 故cố 云vân 互hỗ 舉cử 融dung 通thông 也dã 。

問vấn 又hựu 以dĩ 何hà 義nghĩa 知tri 種chủng 性tánh 至chí 堪kham 任nhậm 位vị 耶da 。

問vấn 辭từ 可khả 解giải 。

答đáp 以dĩ 論luận 說thuyết 種chủng 性tánh 必tất 具cụ 性tánh 習tập 。 既ký 已dĩ 有hữu 習tập 必tất 已dĩ 修tu 行hành 。 若nhược 已dĩ 修tu 行hành 必tất 至chí 堪kham 任nhậm 。 若nhược 不bất 從tùng 愚ngu 夫phu 至chí 堪kham 任nhậm 以dĩ 來lai 中trung 間gian 修tu 此thử 串xuyến 習tập 行hành 者giả 更cánh 何hà 位vị 修tu 也dã 。 以dĩ 於ư 愚ngu 位vị 未vị 修tu 習tập 故cố 。 得đắc 位vị 以dĩ 去khứ 是thị 第đệ 二nhị 住trụ 故cố 。 是thị 故cố 當đương 知tri 。 從tùng 愚ngu 位vị 來lai 修tu 串xuyến 習tập 行hành 至chí 彼bỉ 堪kham 任nhậm 串xuyến 習tập 方phương 成thành 。 故cố 得đắc 性tánh 習tập 通thông 融dung 以dĩ 為vi 種chủng 性tánh 。

論luận 說thuyết 者giả 前tiền 引dẫn 瑜du 伽già 也dã 。 既ký 已dĩ 下hạ 慈từ 恩ân 云vân 。 一nhất 本bổn 性tánh 住trụ 種chủng 性tánh 。 謂vị 住trụ 本bổn 識thức 能năng 生sanh 無vô 漏lậu 本bổn 性tánh 功công 德đức 。 二nhị 習tập 所sở 成thành 種chủng 性tánh 。 謂vị 聞văn 正Chánh 法Pháp 等đẳng 熏huân 習tập 所sở 起khởi 。 若nhược 入nhập 五ngũ 位vị 所sở 修tu 無vô 邊biên 勝thắng 善thiện 法Pháp 名danh 習tập 所sở 成thành 種chủng 性tánh 故cố 。 若nhược 修tu 信tín 心tâm 不bất 退thoái 。 必tất 至chí 堪kham 任nhậm 。 則tắc 串xuyến 習tập 善thiện 等đẳng 也dã 。 若nhược 不bất 下hạ 非phi 此thử 一nhất 萬vạn 劫kiếp 修tu 。 於ư 何hà 時thời 修tu 耶da 。 以dĩ 於ư 下hạ 釋thích 成thành 愚ngu 位vị 未vị 修tu 得đắc 位vị 以dĩ 後hậu 當đương 第đệ 二nhị 位vị 。 是thị 故cố 下hạ 結kết 成thành 聞văn 法Pháp 起khởi 修tu 位vị 。 當đương 善thiện 趣thú 信tín 行hành 位vị 人nhân 也dã 。 故cố 得đắc 性tánh 習tập 融dung 成thành 種chủng 性tánh 也dã 。

問vấn 若nhược 要yếu 待đãi 習tập 方phương 說thuyết 性tánh 者giả 愚ngu 位vị 未vị 習tập 豈khởi 無vô 性tánh 種chủng 。 如như 其kỳ 無vô 者giả 後hậu 不bất 應ưng 有hữu 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 非phi 性tánh 種chủng 故cố 。 如như 其kỳ 有hữu 者giả 無vô 習tập 有hữu 性tánh 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 論luận 不bất 說thuyết 故cố 。

若nhược 要yếu 下hạ 躡niếp 前tiền 以dĩ 立lập 難nạn/nan 本bổn 。 愚ngu 位vị 下hạ 開khai 兩lưỡng 關quan 設thiết 無vô 何hà 失thất 。 先tiên 本bổn 自tự 無vô 。 何hà 時thời 方phương 有hữu 。 如như 其kỳ 下hạ 既ký 云vân 待đãi 習tập 說thuyết 有hữu 今kim 愚ngu 夫phu 無vô 習tập 。 汝nhữ 言ngôn 其kỳ 有hữu 。 與dữ 所sở 立lập 義nghĩa 理lý 不bất 相tương 應ứng 。 瑜du 伽già 論luận 中trung 要yếu 具cụ 性tánh 習tập 不bất 說thuyết 無vô 習tập 而nhi 有hữu 性tánh 故cố 。

答đáp 此thử 二nhị 既ký 為vi 緣duyên 起khởi 。 故cố 無vô 習tập 時thời 亦diệc 無vô 彼bỉ 性tánh 。 由do 此thử 亦diệc 立lập 無vô 性tánh 有hữu 情tình 。 先tiên 無vô 後hậu 有hữu 非phi 性tánh 種chủng 者giả 。 此thử 亦diệc 不bất 然nhiên 。 以dĩ 習tập 成thành 處xứ 定định 先tiên 有hữu 性tánh 。 愚ngu 位vị 未vị 習tập 故cố 不bất 說thuyết 性tánh 後hậu 起khởi 習tập 已dĩ 不bất 名danh 無vô 習tập 。 是thị 故cố 習tập 成thành 則tắc 說thuyết 有hữu 性tánh 隨tùy 於ư 諸chư 乘thừa 串xuyến 習tập 何hà 行hành 爾nhĩ 時thời 則tắc 說thuyết 本bổn 有hữu 彼bỉ 性tánh 。

此thử 二nhị 下hạ 以dĩ 緣duyên 起khởi 法pháp 闕khuyết 一nhất 則tắc 一nhất 切thiết 不bất 成thành 。 故cố 無vô 習tập 亦diệc 無vô 性tánh 也dã 。 由do 此thử 下hạ 由do 無vô 習tập 故cố 立lập 彼bỉ 無vô 性tánh 也dã 。 先tiên 無vô 下hạ 舉cử 難nan 以dĩ 答đáp 釋thích 此thử 亦diệc 下hạ 總tổng 非phi 也dã 。 無vô 性tánh 則tắc 無vô 習tập 。 今kim 既ký 習tập 成thành 定định 知tri 先tiên 來lai 決quyết 有hữu 性tánh 種chủng 。 愚ngu 位vị 下hạ 會hội 難nạn/nan 釋thích 成thành 諸chư 乘thừa 下hạ 則tắc 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 習tập 彼bỉ 聲Thanh 聞Văn 行hành 至chí 忍nhẫn 位vị 時thời 。

爾nhĩ 時thời 即tức 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 性tánh 等đẳng 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 此thử 則tắc 唯duy 是thị 一nhất 不bất 定định 性tánh 。 如như 何hà 得đắc 有hữu 五ngũ 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 耶da 。

答đáp 則tắc 由do 此thử 義nghĩa 安an 立lập 五ngũ 種chủng 。

由do 性tánh 不bất 定định 隨tùy 熏huân 成thành 立lập 。 故cố 有hữu 五ngũ 性tánh 。

何hà 者giả 謂vị 修tu 六Lục 度Độ 串xuyến 習tập 行hành 已dĩ 位vị 到đáo 堪kham 任nhậm 成thành 。 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 若nhược 習tập 小Tiểu 乘Thừa 行hành 到đáo 於ư 忍nhẫn 位vị 成thành 聲Thanh 聞Văn 性tánh 。 故cố 智trí 論luận 云vân 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 等đẳng 。 名danh 為vi 性tánh 地địa 。 善thiện 戒giới 經Kinh 云vân 若nhược 得đắc 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 是thị 名danh 第đệ 二nhị 位vị 。 故cố 知tri 前tiền 三tam 善thiện 根căn 屬thuộc 種chủng 性tánh 住trụ 。 若nhược 依y 俱câu 舍xá 論luận 。 得đắc 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 善thiện 根căn 位vị 方phương 說thuyết 有hữu 性tánh 。 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 謂vị 定định 能năng 感cảm 涅Niết 槃Bàn 果quả 。 善thiện 此thử 善thiện 生sanh 已dĩ 令linh 彼bỉ 有hữu 情tình 。 名danh 為vi 身thân 中trung 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 獨Độc 覺Giác 准chuẩn 知tri 。 由do 此thử 則tắc 立lập 三tam 乘thừa 種chủng 等đẳng 。

何hà 者giả 徵trưng 由do 一nhất 成thành 五ngũ 。 其kỳ 義nghĩa 云vân 何hà 。 若nhược 修tu 六Lục 度Độ 至chí 堪kham 任nhậm 時thời 名danh 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 智trí 論luận 下hạ 引dẫn 證chứng 煗noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世thế 第đệ 一nhất 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 名danh 為vi 性tánh 地địa 。 以dĩ 至chí 此thử 位vị 必tất 不bất 退thoái 。 故cố 俱câu 舍xá 頌tụng 云vân 忍nhẫn 。 不bất 墮đọa 惡ác 趣thú 。 若nhược 至chí 忍nhẫn 位vị 定định 無vô 退thoái 義nghĩa 。 雖tuy 有hữu 命mạng 終chung 。 畢tất 竟cánh 不bất 入nhập 。 三tam 惡ác 道đạo 故cố 。 又hựu 暖noãn 頂đảnh 二nhị 位vị 許hứa 轉chuyển 根căn 成thành 佛Phật 。 若nhược 至chí 忍nhẫn 位vị 必tất 無vô 成thành 佛Phật 義nghĩa 已dĩ 成thành 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 故cố 。 善thiện 戒giới 下hạ 得đắc 世thế 第đệ 一nhất 。 既ký 是thị 第đệ 二nhị 位vị 暖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 三tam 屬thuộc 種chủng 性tánh 位vị 。 此thử 即tức 小Tiểu 乘Thừa 十thập 二nhị 住trụ 中trung 第đệ 二nhị 住trụ 也dã 。 是thị 從tùng 遠viễn 近cận 方phương 便tiện 中trung 修tu 串xuyến 習tập 也dã 。 俱câu 舍xá 順thuận 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 即tức 資tư 粮# 之chi 異dị 名danh 也dã 。 修tu 至chí 彼bỉ 位vị 即tức 名danh 性tánh 種chủng 。 此thử 位vị 善thiện 根căn 定định 能năng 感cảm 果quả 故cố 名danh 為vi 身thân 中trung 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 法pháp 。 即tức 名danh 性tánh 地địa 。 獨Độc 覺Giác 下hạ 例lệ 顯hiển 由do 此thử 下hạ 結kết 也dã 。

若nhược 於ư 三tam 行hành 隨tùy 一nhất 修tu 行hành 未vị 至chí 本bổn 位vị 。

爾nhĩ 時thời 立lập 為vi 不bất 定định 種chủng 性tánh 。

本bổn 位vị 謂vị 堪kham 任nhậm 及cập 忍nhẫn 位vị 等đẳng 也dã 。

若nhược 於ư 三tam 行hành 全toàn 未vị 修tu 行hành 。

爾nhĩ 時thời 立lập 為vi 無vô 有hữu 種chủng 性tánh 。

由do 此thử 當đương 知tri 諸chư 乘thừa 性tánh 種chủng 皆giai 就tựu 習tập 說thuyết 。

問vấn 若nhược 愚ngu 位vị 無vô 習tập 則tắc 無vô 性tánh 者giả 後hậu 縱túng/tung 起khởi 習tập 。 何hà 得đắc 為vi 有hữu 。

若nhược 愚ngu 下hạ 無vô 固cố 為vi 無vô 。 習tập 何hà 為vi 有hữu 。

答đáp 有hữu 習tập 非phi 是thị 無vô 習tập 位vị 故cố 。 是thị 故cố 有hữu 習tập 常thường 恆hằng 有hữu 。 無vô 習tập 自tự 恆hằng 無vô 。 既ký 不bất 以dĩ 無vô 習tập 而nhi 作tác 習tập 。 亦diệc 不bất 以dĩ 無vô 性tánh 而nhi 為vi 性tánh 。 以dĩ 位vị 差sai 別biệt 故cố 。

有hữu 習tập 無vô 習tập 二nhị 位vị 不bất 同đồng 。 是thị 故cố 有hữu 性tánh 無vô 性tánh 。 自tự 恆hằng 差sai 別biệt 。

如như 涅Niết 槃Bàn 經kinh 言ngôn 。 三tam 種chủng 人nhân 中trung 畢tất 竟cánh 死tử 者giả 喻dụ 一nhất 闡xiển 提đề 無vô 佛Phật 性tánh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 。 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối 若nhược 遇ngộ 善thiện 友hữu 。 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 聞văn 說thuyết 深thâm 法Pháp 。 及cập 以dĩ 不bất 遇ngộ 俱câu 不bất 得đắc 離ly 一nhất 闡xiển 提đề 心tâm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 斷đoạn 善thiện 根căn 故cố 。 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối 亦diệc 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。

所sở 以dĩ 者giả 何hà 。 若nhược 能năng 發phát 菩Bồ 提Đề 之chi 心tâm 。 則tắc 不bất 復phục 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 性tánh 也dã 。

善thiện 男nam 子tử 。 以dĩ 何hà 緣duyên 故cố 。 說thuyết 一nhất 闡xiển 提đề 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 一nhất 闡xiển 提đề 輩bối 實thật 不phủ 。 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 如như 命mạng 盡tận 者giả 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

三tam 種chủng 下hạ 至chí 斷đoạn 善thiện 根căn 故cố 。 無vô 習tập 則tắc 無vô 性tánh 也dã 。 一nhất 闡xiển 提đề 至chí 不bất 復phục 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 性tánh 也dã 。 下hạ 有hữu 習tập 名danh 有hữu 性tánh 也dã 。 發phát 心tâm 即tức 是thị 。 習tập 故cố 不bất 名danh 闡xiển 提đề 。 是thị 有hữu 性tánh 也dã 。 善thiện 男nam 下hạ 復phục 成thành 無vô 性tánh 。

當đương 知tri 此thử 中trung 。 就tựu 位vị 前tiền 後hậu 有hữu 無vô 。 恆hằng 定định 不bất 相tương 由do 也dã 。

位vị 之chi 前tiền 後hậu 性tánh 之chi 有hữu 無vô 。 理lý 常thường 自tự 定định 各các 不bất 相tương 由do 也dã 。 此thử 上thượng 初sơ 教giáo 相tương/tướng 宗tông 事sự 中trung 建kiến 立lập 五ngũ 性tánh 定định 別biệt 。 成thành 者giả 成thành 。 不bất 成thành 者giả 不bất 成thành 。 故cố 云vân 以dĩ 深thâm 密mật 第đệ 二nhị 第đệ 三tam 。 時thời 教giáo 同đồng 許hứa 定định 性tánh 無vô 性tánh 俱câu 不bất 成thành 佛Phật 。 故cố 今kim 合hợp 之chi 以dĩ 為vi 一nhất 教giáo 。 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 彼bỉ 說thuyết 初sơ 唯duy 不bất 成thành 次thứ 一nhất 向hướng 成thành 。 第đệ 二nhị 時thời 中trung 。 准chuẩn 說thuyết 大Đại 乘Thừa 唯duy 菩Bồ 薩Tát 機cơ 言ngôn 教giáo 攝nhiếp 機cơ 闕khuyết 而nhi 不bất 具cụ 耶da 。 答đáp 深thâm 密mật 經kinh 意ý 許hứa 俱câu 不bất 成thành 。 以dĩ 第đệ 三tam 破phá 第đệ 二nhị 。 故cố 第đệ 二nhị 約ước 遍biến 計kế 密mật 說thuyết 。 第đệ 三tam 約ước 依y 圓viên 實thật 說thuyết 。 以dĩ 後hậu 照chiếu 前tiền 。 故cố 知tri 同đồng 許hứa 。 又hựu 問vấn 義nghĩa 若nhược 如như 是thị 終chung 教giáo 既ký 說thuyết 一nhất 性tánh 。 何hà 以dĩ 分phần/phân 教giáo 等đẳng 中trung 以dĩ 第đệ 二nhị 為vi 始thỉ 教giáo 第đệ 三tam 為vi 終chung 教giáo 耶da 。 答đáp 彼bỉ 第đệ 二nhị 時thời 顯hiển 說thuyết 。 諸chư 法pháp 皆giai 空không 。 攝nhiếp 一nhất 切thiết 空không 經Kinh 。 故cố 當đương 初sơ 教giáo 。 第đệ 三tam 時thời 教giáo 以dĩ 有hữu 照chiếu 空không 。 以dĩ 顯hiển 中trung 道đạo 雙song 持trì 空không 有hữu 。 名danh 持trì 法Pháp 輪luân 。 三tam 時thời 次thứ 第đệ 總tổng 攝nhiếp 一nhất 代đại 漸tiệm 經kinh 。 三tam 輪luân 義nghĩa 寬khoan 收thu 經kinh 亦diệc 廣quảng 。 故cố 當đương 漸tiệm 門môn 。 三tam 教giáo 未vị 克khắc 所sở 宗tông 。 但đãn 是thị 境cảnh 空không 心tâm 有hữu 五ngũ 種chủng 三tam 乘thừa 有hữu 不bất 成thành 佛Phật 。 今kim 明minh 種chủng 性tánh 。 方phương 究cứu 其kỳ 宗tông 。 本bổn 非phi 終chung 實thật 。 經kinh 含hàm 多đa 義nghĩa 。 用dụng 有hữu 不bất 同đồng 。 非phi 吾ngô 祖tổ 師sư 前tiền 後hậu 異dị 說thuyết 。 奘tráng 師sư 歸quy 於ư 至chí 相tương/tướng 之chi 時thời 。 此thử 章chương 成thành 於ư 至chí 相tương/tướng 之chi 後hậu 。 言ngôn 教giáo 具cụ 闕khuyết 攝nhiếp 機cơ 寬khoan 狹hiệp 。 自tự 吾ngô 祖tổ 出xuất 。 故cố 知tri 非phi 後hậu 時thời 方phương 改cải 也dã 。

二nhị 約ước 終chung 教giáo 。 即tức 就tựu 真Chân 如Như 性tánh 中trung 。 立lập 種chủng 性tánh 故cố 。 則tắc 遍biến 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 有hữu 性tánh 。

良lương 以dĩ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 成thành 種chủng 種chủng 味vị 故cố 。 言ngôn 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 論luận 曰viết 真Chân 如Như 內nội 熏huân 力lực 故cố 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 真Chân 如Như 熏huân 無vô 明minh 成thành 淨tịnh 用dụng 等đẳng 。 要yếu 問vấn 曰viết 若nhược 依y 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 則tắc 一nhất 切thiết 有hữu 情tình 。 眾chúng 生sanh 皆giai 悉tất 成thành 佛Phật 。 由do 他tha 聖thánh 智trí 顯hiển 本bổn 有hữu 佛Phật 性tánh 及cập 行hành 性tánh 故cố 。 除trừ 其kỳ 草thảo 木mộc 故cố 曰viết 遍biến 有hữu 情tình 皆giai 悉tất 有hữu 性tánh 也dã 。 孔khổng 目mục 曰viết 。 佛Phật 性tánh 者giả 諸chư 佛Phật 所sở 師sư 。 所sở 謂vị 法pháp 也dã 。 真chân 性tánh 平bình 等đẳng 猶do 如như 虗hư 空không 。 於ư 諸chư 凡phàm 聖thánh 。 無vô 有hữu 限hạn 礙ngại 。 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。

故cố 智trí 論luận 云vân 。 白bạch 石thạch 有hữu 銀ngân 性tánh 。 黃hoàng 石thạch 有hữu 金kim 性tánh 。 水thủy 是thị 濕thấp 性tánh 。 火hỏa 是thị 熱nhiệt 性tánh 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 有hữu 涅Niết 槃Bàn 性tánh 。 以dĩ 一nhất 切thiết 妄vọng 識thức 無vô 不bất 歸quy 自tự 真chân 性tánh 故cố 。 如như 經kinh 說thuyết 言ngôn 眾chúng 生sanh 亦diệc 爾nhĩ 。 悉tất 皆giai 有hữu 心tâm 。 凡phàm 有hữu 心tâm 者giả 定định 。 當đương 得đắc 成thành 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 我ngã 常thường 宣tuyên 說thuyết 一nhất 切thiết 。 眾chúng 生sanh 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。

此thử 在tại 無vô 情tình 數số 中trung 即tức 諸chư 法pháp 自tự 性tánh 也dã 。 在tại 有hữu 情tình 數số 中trung 名danh 涅Niết 槃Bàn 性tánh 。 涅Niết 槃Bàn 即tức 所sở 證chứng 佛Phật 性tánh 也dã 。 論luận 文văn 甚thậm 明minh 。 或hoặc 謂vị 今kim 學học 者giả 遍biến 執chấp 論luận 文văn 並tịnh 無vô 此thử 義nghĩa 者giả 悞ngộ 矣hĩ 。 良lương 以dĩ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 而nhi 成thành 妄vọng 識thức 。 妄vọng 識thức 從tùng 緣duyên 。 無vô 有hữu 自tự 性tánh 。 皆giai 歸quy 真chân 性tánh 也dã 。 故cố 論luận 曰viết 以dĩ 真Chân 如Như 法pháp 常thường 熏huân 習tập 故cố 妄vọng 心tâm 則tắc 滅diệt 法Pháp 身thân 顯hiển 現hiện 。 凡phàm 是thị 有hữu 心tâm 定định 當đương 作tác 佛Phật 。 涅Niết 槃Bàn 云vân 若nhược 說thuyết 草thảo 木mộc 有hữu 佛Phật 性tánh 者giả 是thị 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 孔khổng 目mục 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 據cứ 覺giác 時thời 語ngữ 所sở 以dĩ 知tri 者giả 。 為vi 隨tùy 其kỳ 流lưu 處xứ 。 成thành 種chủng 種chủng 味vị 。 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 五ngũ 道đạo 。 名danh 曰viết 眾chúng 生sanh 。 則tắc 在tại 有hữu 情tình 位vị 中trung 名danh 為vi 佛Phật 性tánh 。 佛Phật 者giả 覺giác 也dã 。 口khẩu 稱xưng 無vô 情tình 復phục 言ngôn 有hữu 覺giác 。 是thị 知tri 不bất 曉hiểu 也dã 。 須tu 知tri 以dĩ 性tánh 從tùng 緣duyên 。 則tắc 成thành 差sai 別biệt 。 以dĩ 緣duyên 從tùng 性tánh 方phương 歸quy 一nhất 體thể 。

問vấn 如như 有hữu 難nạn/nan 云vân 。 若nhược 諸chư 有hữu 心tâm 悉tất 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 者giả 。 佛Phật 亦diệc 有hữu 心tâm 亦diệc 應ưng 當đương 得đắc 。 若nhược 言ngôn 佛Phật 雖tuy 有hữu 心tâm 更cánh 非phi 當đương 得đắc 。 是thị 則tắc 無vô 性tánh 眾chúng 生sanh 。 雖tuy 有hữu 是thị 心tâm 亦diệc 非phi 當đương 得đắc 。

佛Phật 及cập 無vô 性tánh 同đồng 是thị 有hữu 心tâm 。 佛Phật 非phi 當đương 得đắc 。 無vô 性tánh 應ưng 然nhiên 。

答đáp 經kinh 中trung 已dĩ 自tự 簡giản 濫lạm 故cố 。 但đãn 云vân 眾chúng 生sanh 有hữu 心tâm 不bất 云vân 佛Phật 矣hĩ 。 以dĩ 處xứ 處xứ 受thọ 生sanh 。 名danh 為vi 眾chúng 生sanh 。 故cố 不bất 同đồng 佛Phật 也dã 。

經kinh 自tự 揀giản 云vân 。 眾chúng 生sanh 有hữu 心tâm 。 何hà 以dĩ 濫lạm 佛Phật 。 故cố 不bất 同đồng 也dã 。

問vấn 若nhược 並tịnh 有hữu 性tánh 。 如như 何hà 建kiến 立lập 。 五ngũ 種chủng 性tánh 中trung 無vô 性tánh 者giả 耶da 。

性tánh 若nhược 並tịnh 有hữu 。 經kinh 論luận 云vân 何hà 建kiến 立lập 無vô 性tánh 。

答đáp 論luận 自tự 有hữu 釋thích 故cố 。 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 向hướng 說thuyết 闡xiển 提đề 無vô 涅Niết 槃Bàn 性tánh 不bất 入nhập 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 為vi 欲dục 示thị 顯hiển 謗báng 大Đại 乘Thừa 因nhân 故cố 。 此thử 明minh 何hà 義nghĩa 。 為vi 欲dục 迴hồi 轉chuyển 誹phỉ 謗báng 大Đại 乘Thừa 。 心tâm 依y 無vô 量lượng 時thời 。 故cố 作tác 是thị 說thuyết 。 以dĩ 彼bỉ 實thật 有hữu 清thanh 淨tịnh 佛Phật 性tánh 故cố 。

此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。 此thử 是thị 論luận 中trung 自tự 有hữu 此thử 問vấn 。 論luận 自tự 答đáp 釋thích 也dã 。 誣vu 謗báng 大Đại 乘Thừa 是thị 地địa 獄ngục 因nhân 。 為vi 轉chuyển 此thử 心tâm 令linh 不bất 生sanh 謗báng 。 故cố 約ước 長trường 時thời 不bất 得đắc 成thành 佛Phật 。 非phi 謂vị 永vĩnh 無vô 清thanh 淨tịnh 佛Phật 性tánh 。

又hựu 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 。 問vấn 云vân 。 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 佛Phật 說thuyết 眾chúng 生sanh 不bất 住trụ 於ư 性tánh 。 永vĩnh 無vô 般Bát 涅Niết 槃Bàn 耶da 。 答đáp 云vân 。 若nhược 憎tăng 背bối/bội 大Đại 乘Thừa 者giả 。 此thử 法pháp 是thị 一nhất 闡xiển 提đề 因nhân 。 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 捨xả 此thử 法pháp 故cố 。 若nhược 隨tùy 闡xiển 提đề 因nhân 於ư 長trường 時thời 。 輪luân 轉chuyển 不bất 息tức 。 以dĩ 是thị 義nghĩa 故cố 。 經kinh 作tác 此thử 說thuyết 。 若nhược 依y 道Đạo 理lý 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 悉tất 本bổn 有hữu 清thanh 淨tịnh 佛Phật 性tánh 。 若nhược 不bất 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 者giả 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 是thị 故cố 佛Phật 性tánh 決quyết 定định 本bổn 有hữu 。 離ly 有hữu 離ly 無vô 故cố 。

問vấn 下hạ 論luận 自tự 問vấn 也dã 。 不bất 住trụ 於ư 性tánh 不bất 住trụ 清thanh 淨tịnh 佛Phật 性tánh 。 答đáp 下hạ 論luận 答đáp 也dã 。 若nhược 背bối/bội 大Đại 乘Thừa 是thị 謗báng 誹phỉ 大Đại 乘Thừa 也dã 。 若nhược 有hữu 此thử 法pháp 則tắc 墮đọa 闡xiển 提đề 。 故cố 為vi 欲dục 恐khủng 怖bố 令linh 捨xả 此thử 法pháp 故cố 說thuyết 無vô 性tánh 。 若nhược 墮đọa 此thử 法pháp 則tắc 。 長trường 時thời 流lưu 轉chuyển 。 約ước 此thử 義nghĩa 故cố 經kinh 說thuyết 無vô 性tánh 。 若nhược 依y 真chân 實thật 道Đạo 理lý 。 皆giai 有hữu 佛Phật 性tánh 。 若nhược 言ngôn 闡xiển 提đề 實thật 不bất 得đắc 滅diệt 度độ 。 無vô 有hữu 是thị 處xứ 。 是thị 故cố 下hạ 結kết 成thành 俱câu 有hữu 。

解giải 云vân 又hựu 此thử 論luận 前tiền 文văn 廣quảng 破phá 無vô 性tánh 。 乃nãi 至chí 末mạt 文văn 云vân 三tam 者giả 失thất 同đồng 外ngoại 道đạo 。 有hữu 本bổn 定định 有hữu 。 無vô 本bổn 定định 無vô 。 有hữu 不bất 可khả 滅diệt 無vô 不bất 可khả 生sanh 。 此thử 等đẳng 過quá 失thất 。 由do 汝nhữ 邪tà 執chấp 無vô 性tánh 義nghĩa 生sanh 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

良lương 以dĩ 種chủng 性tánh 順thuận 因nhân 緣duyên 門môn 。 非phi 偏thiên 在tại 有hữu 。 不bất 偏thiên 在tại 無vô 。 汝nhữ 執chấp 定định 無vô 故cố 生sanh 諸chư 過quá 。 是thị 失thất 同đồng 外ngoại 道đạo 也dã 。

問vấn 前tiền 始thỉ 教giáo 中trung 決quyết 定định 說thuyết 有hữu 。 無vô 性tánh 眾chúng 生sanh 。 此thử 終chung 教giáo 中trung 並tịnh 皆giai 有hữu 性tánh 。 云vân 何hà 會hội 通thông 。

始thỉ 終chung 二nhị 教giáo 各các 有hữu 所sở 依y 之chi 經kinh 。 二nhị 義nghĩa 差sai 別biệt 如như 何hà 和hòa 會hội 。

答đáp 亦diệc 論luận 自tự 有hữu 釋thích 。 故cố 佛Phật 性tánh 論luận 第đệ 二nhị 卷quyển 云vân 。 何hà 故cố 復phục 有hữu 。 經kinh 說thuyết 闡xiển 提đề 眾chúng 生sanh 決quyết 定định 。 無vô 有hữu 般bát 涅Niết 槃Bàn 性tánh 。 若nhược 爾nhĩ 二nhị 經kinh 便tiện 自tự 相tương 違vi 。 如như 何hà 會hội 二nhị 說thuyết 。 一nhất 了liễu 一nhất 不bất 了liễu 故cố 不bất 相tương 違vi 。

此thử 論luận 王vương 宗tông 一nhất 性tánh 。 故cố 作tác 此thử 問vấn 。 意ý 在tại 釋thích 通thông 。 了liễu 者giả 終chung 教giáo 所sở 依y 之chi 。 經kinh 說thuyết 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 清thanh 淨tịnh 佛Phật 性tánh 者giả 。 了liễu 義nghĩa 說thuyết 也dã 。 不bất 了liễu 者giả 始thỉ 教giáo 所sở 依y 之chi 。 典điển 言ngôn 有hữu 無vô 性tánh 者giả 是thị 權quyền 施thí 不bất 了liễu 說thuyết 也dã 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 所sở 說thuyết 不bất 相tương 違vi 也dã 。

解giải 云vân 。 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 中trung 但đãn 佛Phật 一nhất 人nhân 有hữu 性tánh 。 一nhất 切thiết 人nhân 皆giai 不bất 說thuyết 有hữu 。 三tam 乘thừa 始thỉ 教giáo 中trung 以dĩ 漸tiệm 異dị 小Tiểu 乘Thừa 故cố 。 說thuyết 多đa 人nhân 有hữu 性tánh 猶do 未vị 全toàn 異dị 彼bỉ 。 故cố 許hứa 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 。 是thị 故cố 論luận 中trung 判phán 為vi 權quyền 施thí 不bất 了liễu 說thuyết 也dã 。

尚thượng 言ngôn 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 猶do 未vị 全toàn 異dị 。 故cố 曰viết 權quyền 施thí 矣hĩ 。

問vấn 若nhược 依y 終chung 教giáo 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 當đương 作tác 佛Phật 。 即tức 眾chúng 生sanh 雖tuy 多đa 亦diệc 有hữu 終chung 盡tận 。 若nhược 如như 是thị 者giả 。 最tối 後hậu 成thành 佛Phật 。 即tức 無vô 所sở 化hóa 。 所sở 化hóa 無vô 故cố 利lợi 他tha 行hành 闕khuyết 。 行hành 闕khuyết 成thành 佛Phật 不bất 應ưng 道Đạo 理lý 。 又hựu 令linh 諸chư 佛Phật 利lợi 他tha 功công 德đức 有hữu 斷đoạn 盡tận 故cố 。

生sanh 界giới 雖tuy 多đa 而nhi 皆giai 有hữu 性tánh 終chung 竟cánh 有hữu 盡tận 。 若nhược 如như 下hạ 立lập 理lý 進tiến 難nạn/nan 。 若nhược 許hứa 俱câu 成thành 。 二nhị 利lợi 行hành 中trung 利lợi 他tha 為vi 上thượng 。 生sanh 總tổng 成thành 佛Phật 則tắc 無vô 他tha 可khả 利lợi 。 無vô 他tha 可khả 利lợi 則tắc 無vô 妙diệu 行hạnh 。 無vô 行hành 而nhi 成thành 理lý 不bất 應ưng 故cố 。 又hựu 諸chư 佛Phật 如Như 來Lai 。 利lợi 他tha 功công 德đức 。 無vô 有hữu 斷đoạn 盡tận 。 生sanh 界giới 若nhược 盡tận 則tắc 斷đoạn 盡tận 矣hĩ 。

如như 其kỳ 一nhất 切thiết 盡tận 當đương 作tác 佛Phật 而nhi 言ngôn 眾chúng 生sanh 終chung 無vô 盡tận 者giả 。 即tức 有hữu 自tự 語ngữ 相tương 違vi 過quá 失thất 。 以dĩ 無vô 終chung 盡tận 者giả 永vĩnh 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 又hựu 如như 一nhất 佛Phật 度độ 無vô 量lượng 人nhân 於ư 眾chúng 生sanh 界giới 有hữu 損tổn 。 以dĩ 不bất 若nhược 有hữu 漸tiệm 損tổn 必tất 有hữu 終chung 盡tận 。 有hữu 損tổn 無vô 盡tận 不bất 應ưng 理lý 故cố 。 若nhược 無vô 損tổn 者giả 。 則tắc 無vô 滅diệt 度độ 。 有hữu 滅diệt 無vô 損tổn 不bất 應ưng 理lý 故cố 。

眾chúng 生sanh 總tổng 許hứa 作tác 佛Phật 而nhi 云vân 無vô 盡tận 。 則tắc 自tự 相tương 違vi 也dã 。 又hựu 如như 下hạ 問vấn 生sanh 界giới 損tổn 不bất 損tổn 否phủ/bĩ 。 若nhược 有hữu 損tổn 。 云vân 何hà 有hữu 損tổn 而nhi 云vân 無vô 盡tận 。 不bất 成thành 理lý 故cố 。

依y 如như 是thị 等đẳng 道Đạo 理lý 。 佛Phật 地địa 論luận 等đẳng 由do 此thử 建kiến 立lập 無vô 性tánh 有hữu 情tình 。 離ly 上thượng 諸chư 過quá 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。

依y 上thượng 諸chư 義nghĩa 。 佛Phật 地địa 瑜du 伽già 等đẳng 論luận 立lập 無vô 性tánh 者giả 。 其kỳ 義nghĩa 善thiện 成thành 。

答đáp 若nhược 謂vị 眾chúng 生sanh 。 由do 有hữu 性tánh 故cố 。 並tịnh 全toàn 成thành 佛Phật 說thuyết 有hữu 盡tận 者giả 是thị 。 即tức 便tiện 於ư 眾chúng 生sanh 界giới 中trung 。 起khởi 於ư 減giảm 見kiến 。 眾chúng 生sanh 界giới 既ký 減giảm 。 佛Phật 界giới 必tất 增tăng 。 故cố 於ư 佛Phật 界giới 便tiện 起khởi 增tăng 見kiến 。 如như 是thị 增tăng 減giảm 。 非phi 是thị 正chánh 見kiến 。

若nhược 謂vị 下hạ 牒điệp 難nạn/nan 是thị 即tức 下hạ 總tổng 非phi 。 既ký 云vân 增tăng 減giảm 。 是thị 外ngoại 道đạo 說thuyết 。 故cố 非phi 正chánh 見kiến 。

是thị 故cố 不bất 增tăng 不bất 減giảm 。 經Kinh 云vân 。 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 大đại 邪tà 見kiến 者giả 。 所sở 謂vị 見kiến 眾chúng 生sanh 界giới 增tăng 。 見kiến 眾chúng 生sanh 界giới 減giảm 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

邪tà 見kiến 之chi 人nhân 。 則tắc 有hữu 增tăng 減giảm 。 彼bỉ 經kinh 又hựu 云vân 。 法Pháp 身thân 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 眾chúng 生sanh 即tức 是thị 法Pháp 身thân 。 法Pháp 身thân 眾chúng 生sanh 。 義nghĩa 一nhất 名danh 異dị 。 又hựu 云vân 。 眾chúng 生sanh 界giới 法Pháp 界Giới 。 無vô 二nhị 無vô 別biệt 。 若nhược 言ngôn 眾chúng 生sanh 法Pháp 界Giới 。 有hữu 二nhị 有hữu 別biệt 者giả 。 我ngã 說thuyết 彼bỉ 人nhân 。 名danh 一nhất 闡xiển 提đề 。

設thiết 避tị 此thử 見kiến 。 故cố 立lập 此thử 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 有hữu 情tình 為vi 不bất 增tăng 減giảm 者giả 。 彼bỉ 終chung 不bất 能năng 。 離ly 增tăng 減giảm 見kiến 。

何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 彼bỉ 見kiến 於ư 諸chư 有hữu 性tánh 者giả 並tịnh 成thành 佛Phật 故cố 。 則tắc 便tiện 起khởi 於ư 斷đoạn 見kiến 減giảm 見kiến 。 諸chư 無vô 性tánh 者giả 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 即tức 便tiện 起khởi 於ư 常thường 見kiến 增tăng 見kiến 。 以dĩ 彼bỉ 不bất 了liễu 。 眾chúng 生sanh 界giới 故cố 。

設thiết 避tị 下hạ 是thị 牒điệp 難nạn/nan 彼bỉ 終chung 下hạ 總tổng 非phi 。 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 釋thích 有hữu 情tình 俱câu 成thành 則tắc 後hậu 不bất 復phục 有hữu 成thành 佛Phật 者giả 。 則tắc 斷đoạn 見kiến 減giảm 見kiến 無vô 性tánh 不bất 成thành 。 常thường 在tại 生sanh 界giới 是thị 常thường 見kiến 增tăng 見kiến 。 有hữu 如như 是thị 見kiến 者giả 。 由do 不bất 了liễu 生sanh 界giới 也dã 。

是thị 故cố 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 愚ngu 癡si 凡phàm 夫phu 。 不bất 如như 實thật 知tri 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 不bất 如như 實thật 見kiến 。 一Nhất 法Pháp 界Giới 故cố 。 起khởi 邪tà 見kiến 心tâm 。 謂vị 眾chúng 生sanh 界giới 增tăng 。 眾chúng 生sanh 界giới 減giảm 。

在tại 文văn 可khả 見kiến 。

文Văn 殊Thù 般Bát 若Nhã 經Kinh 云vân 。 假giả 使sử 一nhất 佛Phật 住trụ 世thế 。 若nhược 一nhất 劫kiếp 若nhược 過quá 一nhất 劫kiếp 。 如như 一nhất 佛Phật 世thế 界giới 。

復phục 有hữu 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 恆Hằng 河Hà 沙sa 諸chư 佛Phật 。 如như 是thị 一nhất 一nhất 佛Phật 。 若nhược 一nhất 劫kiếp 若nhược 過quá 一nhất 劫kiếp 。 晝trú 夜dạ 說thuyết 法Pháp 。 心tâm 無vô 暫tạm 息tức 。 各các 各các 度độ 於ư 。 無vô 量lượng 河hà 沙sa 眾chúng 生sanh 皆giai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 而nhi 眾chúng 生sanh 界giới 。 亦diệc 不bất 增tăng 減giảm 。 乃nãi 至chí 十thập 方phương 。 諸chư 佛Phật 世thế 界giới 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 一nhất 一nhất 諸chư 佛Phật 。 說thuyết 法Pháp 教giáo 化hóa 。 各các 度độ 無vô 量lượng 。 河hà 沙sa 眾chúng 生sanh 。 皆giai 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 於ư 眾chúng 生sanh 界giới 。 亦diệc 不bất 增tăng 減giảm 。

即tức 文Văn 殊Thù 問vấn 般Bát 若Nhã 也dã 。 假giả 使sử 過quá 一nhất 劫kiếp 等đẳng 言ngôn 其kỳ 長trường 時thời 也dã 。 如như 一nhất 下hạ 以dĩ 一nhất 例lệ 多đa 亦diệc 爾nhĩ 許hứa 時thời 晝trú 夜dạ 度độ 生sanh 不bất 息tức 。 如như 是thị 之chi 多đa 爾nhĩ 許hứa 成thành 佛Phật 。 而nhi 不bất 增tăng 減giảm 。 此thử 約ước 一nhất 方phương 說thuyết 乃nãi 至chí 下hạ 列liệt 明minh 十thập 方phương 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 眾chúng 生sanh 定định 相tướng 。 不bất 可khả 得đắc 故cố 。

何hà 故cố 爾nhĩ 所sở 時thời 界giới 多đa 佛Phật 度độ 生sanh 。 而nhi 不bất 增tăng 減giảm 。 眾chúng 生sanh 既ký 無vô 定định 相tương/tướng 。 將tương 何hà 以dĩ 增tăng 減giảm 。 法Pháp 身thân 被bị 染nhiễm 故cố 曰viết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 緣duyên 成thành 立lập 性tánh 本bổn 自tự 空không 譬thí 如như 虗hư 空không 。 一nhất 切thiết 世thế 界giới 。 若nhược 成thành 若nhược 壞hoại 常thường 無vô 增tăng 減giảm 。 以dĩ 義nghĩa 從tùng 名danh 假giả 立lập 眾chúng 生sanh 耳nhĩ 。 故cố 經Kinh 云vân 若nhược 成thành 正chánh 覺giác 。 與dữ 不bất 成thành 正chánh 覺giác 。 亦diệc 無vô 增tăng 減giảm 。

何hà 以dĩ 故cố 。 菩Bồ 提Đề 無vô 相tướng 無vô 非phi 相tướng 。 無vô 一nhất 無vô 種chủng 種chủng 。 能năng 成thành 所sở 成thành 皆giai 無vô 有hữu 相tương/tướng 。 復phục 何hà 增tăng 減giảm 。

義nghĩa 言ngôn 說thuyết 眾chúng 生sanh 界giới 猶do 如như 虗hư 空không 。 假giả 使sử 無vô 量lượng 。 勝thắng 神thần 通thông 之chi 者giả 。 各các 無vô 量lượng 劫kiếp 飛phi 行hành 虗hư 空không 。 求cầu 空không 邊biên 際tế 。 終chung 不bất 可khả 盡tận 。 非phi 以dĩ 不bất 盡tận 不bất 名danh 遊du 行hành 。 非phi 以dĩ 遊du 行hành 令linh 其kỳ 得đắc 際tế 。

虗hư 空không 諭dụ 生sanh 界giới 。 神thần 通thông 諭dụ 諸chư 佛Phật 。 飛phi 行hành 求cầu 空không 諭dụ 說thuyết 法Pháp 度độ 生sanh 也dã 。

當đương 知tri 此thử 中trung 。 道Đạo 理lý 亦diệc 爾nhĩ 。 非phi 以dĩ 當đương 得đắc 令linh 其kỳ 有hữu 終chung 。 非phi 以dĩ 無vô 終chung 說thuyết 有hữu 無vô 得đắc 。 是thị 故cố 諸chư 難nạn 無vô 不bất 通thông 也dã 。

非phi 以dĩ 當đương 得đắc 成thành 佛Phật 。 令linh 生sanh 界giới 有hữu 盡tận 。 非phi 以dĩ 生sanh 界giới 無vô 盡tận 說thuyết 有hữu 無vô 性tánh 不bất 成thành 佛Phật 故cố 。 是thị 故cố 結kết 成thành 義nghĩa 宗tông 。 生sanh 界giới 離ly 盡tận 不bất 盡tận 。 諸chư 難nạn 皆giai 遣khiển 也dã 。

又hựu 為vi 成thành 諸chư 佛Phật 利lợi 他tha 功công 德đức 無vô 斷đoạn 盡tận 故cố 。 立lập 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 眾chúng 生sanh 者giả 。

是thị 則tắc 令linh 彼bỉ 諸chư 佛Phật 。 但đãn 有hữu 變biến 化hóa 利lợi 他tha 功công 德đức 。 亦diệc 即tức 斷đoạn 彼bỉ 隨tùy 他tha 受thọ 用dụng 諸chư 功công 德đức 也dã 。 以dĩ 無vô 菩Bồ 薩Tát 證chứng 諸chư 地địa 故cố 。 又hựu 化hóa 他tha 中trung 亦diệc 但đãn 有hữu 麤thô 斷đoạn 滅diệt 彼bỉ 細tế 。 以dĩ 無vô 一nhất 人nhân 得đắc 二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 故cố 。

登đăng 地địa 即tức 見kiến 報báo 身thân 。 今kim 無vô 登đăng 地địa 之chi 機cơ 。 故cố 斷đoạn 報báo 身thân 利lợi 他tha 功công 德đức 。 以dĩ 彼bỉ 無vô 性tánh 但đãn 以dĩ 人nhân 天thiên 。 而nhi 成thành 熟thục 之chi 。 又hựu 化hóa 下hạ 且thả 凡phàm 夫phu 二Nhị 乘Thừa 。 見kiến 彼bỉ 化hóa 佛Phật 。 以dĩ 彼bỉ 無vô 性tánh 但đãn 是thị 凡phàm 夫phu 。 既ký 無vô 二Nhị 乘Thừa 變biến 化hóa 利lợi 他tha 有hữu 麤thô 無vô 細tế 。

又hựu 今kim 已dĩ 後hậu 諸chư 佛Phật 無vô 有hữu 一nhất 佛Phật 得đắc 說thuyết 三tam 乘thừa 等đẳng 教giáo 。 以dĩ 無vô 得đắc 聖thánh 機cơ 故cố 即tức 斷đoạn 諸chư 佛Phật 同đồng 體thể 大đại 悲bi 也dã 。

應ưng 但đãn 天thiên 乘thừa 梵Phạm 乘thừa 。 諸chư 佛Phật 不bất 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 法pháp 。 以dĩ 無vô 所sở 化hóa 機cơ 故cố 。

又hựu 若nhược 定định 意ý 謂vị 悉tất 有hữu 性tánh 故cố 必tất 皆giai 有hữu 盡tận 。 恐khủng 最tối 後hậu 佛Phật 闕khuyết 利lợi 他tha 行hành 故cố 立lập 一nhất 分phần/phân 定định 無vô 性tánh 者giả 。

然nhiên 彼bỉ 後hậu 佛Phật 終chung 於ư 利lợi 他tha 不bất 圓viên 滿mãn 。 以dĩ 其kỳ 所sở 化hóa 無vô 一nhất 有hữu 情tình 。 得đắc 聖thánh 果Quả 故cố 。 但đãn 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 二nhị 利lợi 之chi 中trung 利lợi 他tha 為vi 最tối 。 何hà 有hữu 不bất 令linh 一nhất 人nhân 得đắc 聖thánh 果Quả 而nhi 於ư 自tự 身thân 得đắc 成thành 佛Phật 耶da 。

不bất 能năng 度độ 一nhất 眾chúng 生sanh 令linh 得đắc 聖thánh 果Quả 故cố 。 利lợi 他tha 行hành 闕khuyết 。 闕khuyết 利lợi 他tha 行hành 而nhi 自tự 成thành 佛Phật 耶da 。

又hựu 本bổn 皆giai 發phát 弘hoằng 誓thệ 願nguyện 。 云vân 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 悉tất 得đắc 菩Bồ 提Đề 。 是thị 故cố 令linh 得đắc 故cố 本bổn 願nguyện 不bất 虗hư 。 而nhi 眾chúng 生sanh 界giới 。 不bất 可khả □# 故cố 。 本bổn 願nguyện 不bất 斷đoạn 。 若nhược 不bất 爾nhĩ 者giả 。 違vi 本bổn 願nguyện 故cố 。 行hạnh 願nguyện 虗hư 故cố 虗hư 行hành 成thành 佛Phật 不bất 應ưng 理lý 故cố 。

諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 初sơ 始thỉ 發phát 心tâm 即tức 有hữu 此thử 願nguyện 。 由do 有hữu 此thử 故cố 得đắc 成thành 菩Bồ 提Đề 。 今kim 皆giai 無vô 性tánh 不bất 能năng 令linh 得đắc 故cố 本bổn 願nguyện 虗hư 也dã 。 有hữu 性tánh 俱câu 成thành 生sanh 界giới 。 故cố 本bổn 願nguyện 斷đoạn 也dã 。 若nhược 不bất 下hạ 虗hư 發phát 度độ 生sanh 之chi 願nguyện 。 無vô 生sanh 證chứng 性tánh 。 行hạnh 願nguyện 虗hư 矣hĩ 。 不bất 能năng 如như 實thật 。 修tu 行hành 而nhi 自tự 成thành 佛Phật 。 理lý 不bất 應ưng 故cố 。

是thị 故cố 雖tuy 欲dục 避tị 上thượng 諸chư 失thất 建kiến 立lập 無vô 性tánh 。 不bất 謂vị 彼bỉ 過quá 還hoàn 墮đọa 此thử 宗tông 。 是thị 故cố 無vô 性tánh 非phi 為vi 究cứu 竟cánh 了liễu 義nghĩa 也dã 。

此thử 上thượng 諸chư 過quá 是thị 法pháp 相tướng 宗tông 立lập 此thử 以dĩ 難nạn/nan 性tánh 宗tông 。 故cố 云vân 不bất 謂vị 彼bỉ 過quá 。 彼bỉ 即tức 性tánh 家gia 也dã 。 還hoàn 墮đọa 此thử 宗tông 即tức 相tương/tướng 宗tông 也dã 。 以dĩ 能năng 立lập 過quá 設thiết 難nạn/nan 之chi 家gia 為vi 此thử 。 受thọ 難nạn/nan 之chi 家gia 為vi 彼bỉ 也dã 。

問vấn 夫phu 論luận 種chủng 性tánh 必tất 是thị 有hữu 為vi 。 如như 何hà 此thử 教giáo 約ước 真Chân 如Như 為vi 種chủng 性tánh 耶da 。

此thử 亦diệc 有hữu 宗tông 以dĩ 事sự 難nạn/nan 理lý 也dã 。 不bất 達đạt 有hữu 為vi 皆giai 從tùng 真chân 起khởi 。 故cố 有hữu 是thị 問vấn 。

答đáp 以dĩ 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 與dữ 染nhiễm 和hòa 合hợp 成thành 本bổn 識thức 時thời 。 即tức 彼bỉ 真chân 中trung 有hữu 本bổn 覺giác 無vô 漏lậu 。 內nội 薰huân 眾chúng 生sanh 為vi 返phản 流lưu 因nhân 。 得đắc 為vi 有hữu 種chủng 性tánh 。

即tức 起khởi 信tín 云vân 心tâm 生sanh 減giảm 者giả 依y 如Như 來Lai 藏tạng 。 故cố 有hữu 生sanh 滅diệt 心tâm 。 所sở 謂vị 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 非phi 一nhất 非phi 異dị 。 名danh 為vi 阿a 梨lê 耶da 識thức 也dã 。 即tức 彼bỉ 下hạ 論luận 云vân 此thử 識thức 。 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 者giả 覺giác 義nghĩa 。 二nhị 者giả 不bất 覺giác 義nghĩa 。 乃nãi 至chí 即tức 是thị 如Như 來Lai 。 平bình 等đẳng 法Pháp 身thân 。 依y 此thử 法Pháp 身thân 說thuyết 名danh 本bổn 覺giác 。 又hựu 曰viết 依y 法pháp 力lực 熏huân 習tập 如như 實thật 修tu 行hành 。 滅diệt 相tương 續tục 心tâm 相tương/tướng 。 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 故cố 。 為vi 返phản 流lưu 因nhân 。 為vi 性tánh 種chủng 性tánh 也dã 。

梁lương 攝nhiếp 論luận 說thuyết 為vi 梨lê 耶da 中trung 解giải 性tánh 。 起khởi 信tín 論luận 中trung 說thuyết 梨lê 耶da 二nhị 義nghĩa 中trung 本bổn 覺giác 是thị 也dã 。

梁lương 論luận 稱xưng 解giải 性tánh 即tức 是thị 起khởi 信tín 梨lê 耶da 中trung 本bổn 覺giác 二nhị 論luận 共cộng 詮thuyên 也dã 。

又hựu 彼bỉ 論luận 中trung 如Như 來Lai 藏tạng 具cụ 足túc 無vô 漏lậu 。 常thường 薰huân 眾chúng 生sanh 為vi 淨tịnh 法pháp 因nhân 。 又hựu 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 及cập 彼bỉ 真Chân 如Như 性tánh 者giả 彼bỉ 本bổn 云vân 如như 六lục 根căn 聚tụ 。 經kinh 說thuyết 六lục 根căn 如như 是thị 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 畢tất 竟cánh 諸chư 法pháp 為vi 體thể 。 故cố 解giải 云vân 以dĩ 真Chân 如Như 通thông 一nhất 切thiết 法pháp 。 今kim 簡giản 去khứ 非phi 情tình 故cố 。 約ước 云vân 處xứ 眾chúng 生sanh 數số 中trung 。 取thủ 彼bỉ 畢tất 竟cánh 真Chân 如Như 理lý 以dĩ 為vi 種chủng 性tánh 也dã 。

解giải 云vân 下hạ 章chương 家gia 示thị 經kinh 義nghĩa 也dã 。 經kinh 取thủ 諸chư 法pháp 中trung 唯duy 真Chân 如Như 是thị 不bất 可khả 破phá 壞hoại 故cố 。 故cố 云vân 究cứu 竟cánh 為vi 體thể 。

此thử 與dữ 瑜du 伽già 所sở 說thuyết 名danh 同đồng 。 但đãn 彼bỉ 約ước 始thỉ 教giáo 。 以dĩ 理lý 從tùng 事sự 麤thô 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 故cố 。 約ước 事sự 中trung 明minh 種chủng 性tánh 故cố 也dã 。 地địa 持trì 云vân 種chủng 性tánh 麤thô 相tương/tướng 。 我ngã 已dĩ 略lược 說thuyết 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

寶bảo 性tánh 與dữ 瑜du 伽già 所sở 說thuyết 名danh 同đồng 。 彼bỉ 宗tông 就tựu 事sự 建kiến 立lập 種chủng 性tánh 。 故cố 云vân 以dĩ 理lý 從tùng 事sự 麤thô 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 也dã 。 以dĩ 彼bỉ 證chứng 。

寶bảo 性tánh 論luận 中trung 約ước 此thử 終chung 教giáo 以dĩ 事sự 從tùng 理lý 深thâm 細tế 而nhi 說thuyết 故cố 。 就tựu 真Chân 如Như 明minh 性tánh 種chủng 性tánh 。 是thị 故cố 佛Phật 性tánh 論luận 云vân 自tự 性tánh 清thanh 淨tịnh 心tâm 。 名danh 為vi 道Đạo 諦Đế 。

就tựu 真Chân 如Như 本bổn 覺giác 以dĩ 明minh 故cố 云vân 終chung 教giáo 以dĩ 事sự 從tùng 理lý 深thâm 細tế 而nhi 說thuyết 也dã 。 佛Phật 性tánh 下hạ 引dẫn 證chứng 道Đạo 諦Đế 即tức 。 所sở 修tu 之chi 道đạo 。 皆giai 從tùng 真chân 流lưu 也dã 。

又hựu 涅Niết 槃Bàn 經Kinh 云vân 佛Phật 性tánh 者giả 名danh 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 空không 。 名danh 為vi 智trí 慧tuệ 。

此thử 等đẳng 並tịnh 就tựu 本bổn 覺giác 性tánh 智trí 說thuyết 為vi 性tánh 種chủng 。

指chỉ 上thượng 所sở 引dẫn 經kinh 論luận 並tịnh 將tương 本bổn 覺giác 性tánh 智trí 。 說thuyết 為vi 性tánh 種chủng 也dã 。

其kỳ 習tập 種chủng 亦diệc 從tùng 真Chân 如Như 所sở 成thành 故cố 。 攝nhiếp 論luận 云vân 多đa 聞văn 薰huân 習tập 從tùng 最tối 清thanh 淨tịnh 法Pháp 。 界giới 所sở 流lưu 等đẳng 。

又hựu 起khởi 信tín 論luận 中trung 以dĩ 真Chân 如Như 體thể 相tướng 二nhị 大đại 為vi 內nội 薰huân 因nhân 。 真Chân 如Như 用dụng 大đại 為vi 外ngoại 薰huân 緣duyên 。 以dĩ 與dữ 無vô 明minh 染nhiễm 法pháp 合hợp 故cố 。 是thị 故cố 三tam 大đại 內nội 外ngoại 說thuyết 薰huân 以dĩ 薰huân 力lực 故cố 。 無vô 明minh 盡tận 時thời 冥minh 合hợp 不bất 二nhị 。 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 也dã 。

論luận 云vân 真Chân 如Như 熏huân 習tập 義nghĩa 有hữu 二nhị 。 一nhất 者giả 自tự 體thể 相tướng 熏huân 習tập 者giả 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 具cụ 無vô 漏lậu 法pháp 乃nãi 至chí 常thường 恆hằng 熏huân 習tập 。 以dĩ 有hữu 力lực 故cố 能năng 令linh 眾chúng 生sanh 。 厭yếm 生sanh 死tử 苦khổ 。 樂nhạo 求cầu 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 為vi 內nội 熏huân 也dã 。 用dụng 大đại 者giả 論luận 用dụng 熏huân 習tập 者giả 即tức 是thị 眾chúng 生sanh 。 外ngoại 緣duyên 之chi 力lực 乃nãi 至chí 見kiến 報báo 應ứng 之chi 身thân 。 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 等đẳng 故cố 云vân 外ngoại 熏huân 緣duyên 也dã 。 隨tùy 事sự 業nghiệp 二nhị 識thức 見kiến 報báo 應ứng 等đẳng 故cố 與dữ 合hợp 也dã 。 無vô 明minh 下hạ 論luận 云vân 熏huân 習tập 真Chân 如Như 滅diệt 無vô 明minh 故cố 。 以dĩ 真Chân 如Như 常thường 恆hằng 熏huân 習tập 故cố 妄vọng 心tâm 則tắc 滅diệt 顯hiển 現hiện 法Pháp 身thân 。 名danh 為vi 如Như 來Lai 藏tạng 。 亦diệc 名danh 如Như 來Lai 法Pháp 身thân 。 等đẳng 同đồng 一nhất 味vị 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 。

三tam 約ước 頓đốn 教giáo 。 明minh 者giả 唯duy 一nhất 真Chân 如Như 。 離ly 言ngôn 絕tuyệt 相tương/tướng 。 名danh 為vi 種chủng 性tánh 。 亦diệc 不bất 分phân 性tánh 習tập 之chi 異dị 。 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 由do 無vô 二nhị 相tướng 故cố 。 是thị 故cố 諸chư 法pháp 無vô 行hành 。 經Kinh 云vân 。 云vân 何hà 是thị 事sự 。 名danh 為vi 種chủng 性tánh 。 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 云vân 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 皆giai 是thị 一nhất 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 不bất 生sanh 。 離ly 諸chư 名danh 字tự 。 一nhất 異dị 不bất 可khả 得đắc 故cố 。 是thị 名danh 種chủng 性tánh 。 以dĩ 此thử 准chuẩn 之chi 。

唯duy 真Chân 如Như 者giả 以dĩ 無vô 生sanh 滅diệt 等đẳng 相tương/tướng 。 總tổng 鎔dong 染nhiễm 淨tịnh 。 一nhất 一nhất 白bạch 白bạch 皆giai 悉tất 真chân 故cố 。 唯duy 是thị 一nhất 法Pháp 界Giới 大đại 總tổng 相tương/tướng 法Pháp 門môn 。 體thể 離ly 言ngôn 說thuyết 相tương/tướng 。 離ly 名danh 字tự 相tương/tướng 。 離ly 心tâm 緣duyên 相tương/tướng 。 畢tất 竟cánh 平bình 等đẳng 。 無vô 有hữu 變biến 異dị 。 不bất 可khả 破phá 壞hoại 。 唯duy 是thị 一nhất 心tâm 。 故cố 名danh 真Chân 如Như 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 經Kinh 云vân 。 一nhất 切thiết 萬vạn 法pháp 。 皆giai 悉tất 言ngôn 文văn 之chi 相tướng 。 言ngôn 文văn 之chi 相tướng 。 則tắc 非phi 為vi 義nghĩa 。 如như 實thật 之chi 義nghĩa 。 不bất 可khả 言ngôn 說thuyết 。 眾chúng 生sanh 說thuyết 者giả 。 文văn 語ngữ 非phi 義nghĩa 。 論luận 云vân 以dĩ 無vô 分phân 別biệt 。 離ly 分phân 別biệt 故cố 。 是thị 故cố 無vô 二nhị 亦diệc 不phủ 。 下hạ 論luận 云vân 。 此thử 真Chân 如Như 體thể 無vô 有hữu 可khả 遣khiển 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 悉tất 皆giai 真chân 故cố 。 亦diệc 無vô 可khả 立lập 以dĩ 一nhất 切thiết 法pháp 。 皆giai 同đồng 如như 故cố 。 是thị 故cố 下hạ 引dẫn 經kinh 證chứng 大đại 本bổn 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 。

爾nhĩ 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 。 讚tán 維duy 摩ma 詰cật 言ngôn 。 善thiện 哉tai 居cư 士sĩ 。 如như 言ngôn 說thuyết 如như 如như 。 耳nhĩ 聽thính 如như 斯tư 。 乃nãi 真chân 實thật 不bất 二nhị 法Pháp 門môn 。 斯tư 乃nãi 真chân 實thật 不bất 二nhị 法pháp 體thể 。 是thị 故cố 以dĩ 此thử 。 為vi 種chủng 性tánh 也dã 。

上thượng 來lai 約ước 三tam 乘thừa 說thuyết 竟cánh 。

今kim 明minh 佛Phật 種chủng 性tánh 中trung 間gian 三tam 教giáo 首thủ 標tiêu 三tam 乘thừa 。 今kim 結kết 三tam 乘thừa 則tắc 三tam 乘thừa 至chí 此thử 其kỳ 義nghĩa 明minh 矣hĩ 。

第đệ 三tam 約ước 一Nhất 乘Thừa 有hữu 二nhị 說thuyết 。 一nhất 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 所sở 明minh 種chủng 性tánh 。 並tịnh 皆giai 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 。 成thành 宗tông 以dĩ 同đồng 教giáo 故cố 。 攝nhiếp 方phương 便tiện 故cố 。

攝nhiếp 前tiền 等đẳng 而nhi 言ngôn 主chủ 伴bạn 成thành 宗tông 者giả 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 依y 鎮trấn 國quốc 曰viết 以dĩ 別biệt 該cai 同đồng 皆giai 圓viên 教giáo 攝nhiếp 。 即tức 此thử 同đồng 中trung 必tất 有hữu 別biệt 義nghĩa 。 如như 事sự 理lý 無vô 礙ngại 必tất 有hữu 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 猶do 彼bỉ 江giang 水thủy 入nhập 海hải 亦diệc 鹹hàm 。 華hoa 嚴nghiêm 大đại 疏sớ/sơ 佛Phật 身thân 土thổ/độ 中trung 十thập 門môn 云vân 上thượng 分phần/phân 權quyền 實thật 。 唯duy 第đệ 九cửu 屬thuộc 於ư 此thử 經Kinh 。 若nhược 據cứ 融dung 攝nhiếp 及cập 攝nhiếp 同đồng 教giáo 。 總tổng 前tiền 九cửu 義nghĩa 一nhất 總tổng 句cú 是thị 謂vị 如Như 來Lai 。 無vô 礙ngại 身thân 土thổ/độ 。 普phổ 賢hiền 亦diệc 爾nhĩ 。 義nghĩa 隨tùy 隱ẩn 顯hiển 不bất 可khả 累lũy/lụy/luy 安an 。 達đạt 者giả 尋tầm 文văn 無vô 生sanh 局cục 見kiến 。 問vấn 答đáp 云vân 已dĩ 上thượng 諸chư 惑hoặc 。 一nhất 惑hoặc 一nhất 切thiết 障chướng 。 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 。 此thử 屬thuộc 一Nhất 乘Thừa 教giáo 。 皆giai 是thị 全toàn 收thu 諸chư 教giáo 作tác 別biệt 教giáo 釋thích 也dã 。 二nhị 依y 孔khổng 目mục 。 橫hoạnh/hoành 依y 方phương 便tiện 即tức 是thị 。 圓viên 通thông 究cứu 竟cánh 法pháp 。 從tùng 彼bỉ 所sở 流lưu 無vô 異dị 事sự 故cố 云vân 雖tuy 約ước 諸chư 義nghĩa 。 差sai 別biệt 不bất 同đồng 。 皆giai 是thị 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 也dã 。

何hà 以dĩ 故cố 。 為vi 成thành 普phổ 法pháp 故cố 。 普phổ 法pháp 所sở 成thành 故cố 。 是thị 故cố 攝nhiếp 成thành 主chủ 伴bạn 。 即tức 決quyết 擇trạch 中trung 第đệ 八bát 門môn 也dã 。 孔khổng 目mục 又hựu 曰viết 。 若nhược 據cứ 同đồng 教giáo 。 說thuyết 即tức 攝nhiếp 前tiền 四tứ 乘thừa 所sở 明minh 道Đạo 理lý 。 一nhất 切thiết 皆giai 是thị 。 一Nhất 乘Thừa 之chi 義nghĩa 。 文văn 雖tuy 是thị 同đồng 而nhi 義nghĩa 皆giai 別biệt 者giả 。 在tại 此thử 一nhất 一nhất 主chủ 伴bạn 成thành 宗tông 也dã 。 搜sưu 玄huyền 云vân 。 如như 法Pháp 華hoa 經kinh 。 三tam 界giới 之chi 中trung 。 三tam 車xa 引dẫn 諸chư 子tử 出xuất 宅trạch 。 露lộ 地địa 別biệt 授thọ 。 大đại 牛ngưu 之chi 車xa 。 仍nhưng 此thử 二nhị 教giáo 同đồng 在tại 三tam 界giới 作tác 見kiến 聞văn 境cảnh 。 又hựu 聲Thanh 聞Văn 等đẳng 為vi 窮cùng 子tử 是thị 其kỳ 所sở 引dẫn 。 故cố 知tri 小Tiểu 乘Thừa 之chi 外ngoại 別biệt 有hữu 三tam 乘thừa 。 互hỗ 得đắc 相tương/tướng 引dẫn 。 主chủ 伴bạn 成thành 宗tông 。 此thử 是thị 一Nhất 乘Thừa 為vi 主chủ 。 三tam 乘thừa 為vi 伴bạn 耳nhĩ 。 然nhiên 是thị 法pháp 華hoa 同đồng 教giáo 攝nhiếp 也dã 。

二nhị 據cứ 別biệt 教giáo 種chủng 性tánh 甚thậm 深thâm 因nhân 果quả 無vô 二nhị 。 通thông 依y 及cập 正chánh 盡tận 二nhị 世thế 間gian 。 該cai 收thu 一nhất 切thiết 理lý 事sự 解giải 行hành 等đẳng 諸chư 法Pháp 門môn 。 本bổn 來lai 滿mãn 足túc 。 已dĩ 成thành 就tựu 訖ngật 。 故cố 大đại 經Kinh 云vân 。 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 與dữ 法Pháp 界Giới 虗hư 空không 等đẳng 。 此thử 之chi 謂vị 也dã 。

孔khổng 目mục 曰viết 。 種chủng 性tánh 義nghĩa 者giả 是thị 其kỳ 佛Phật 因nhân 。 其kỳ 義nghĩa 廣quảng 大đại 。 因nhân 果quả 無vô 二nhị 者giả 各các 攝nhiếp 法pháp 盡tận 故cố 。 通thông 依y 下hạ 孔khổng 目mục 曰viết 非phi 偏thiên 在tại 解giải 行hành 比tỉ 證chứng 因nhân 果quả 等đẳng 。 又hựu 曰viết 普phổ 賢hiền 證chứng 位vị 佛Phật 果Quả 攝nhiếp 用dụng 無vô 礙ngại 自tự 在tại 。 一nhất 切thiết 皆giai 盡tận 故cố 。 又hựu 說thuyết 從tùng 因nhân 感cảm 果quả 依y 一Nhất 乘Thừa 教giáo 具cụ 一nhất 切thiết 因nhân 緣duyên 。 理lý 事sự 教giáo 義nghĩa 人nhân 法pháp 因nhân 果quả 。 又hựu 總tổng 雖tuy 有hữu 因nhân 緣duyên 。 乃nãi 至chí 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 一nhất 切thiết 即tức 一nhất 。 又hựu 盧Lô 舍Xá 那Na 佛Phật 。 普phổ 賢hiền 行hành 因nhân 成thành 就tựu 因nhân 果quả 。 與dữ 三tam 乘thừa 等đẳng 別biệt 。 又hựu 問vấn 云vân 普phổ 賢hiền 因nhân 果quả 法Pháp 門môn 體thể 性tánh 不bất 與dữ 世thế 間gian 道Đạo 理lý 事sự 同đồng 因nhân 。 何hà 從tùng 凡phàm 夫phu 世thế 間gian 得đắc 成thành 普phổ 賢hiền 解giải 行hành 等đẳng 果quả 。 答đáp 普phổ 賢hiền 因nhân 果quả 不bất 從tùng 凡phàm 夫phu 世thế 間gian 尅khắc 得đắc 。

何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 未vị 成thành 則tắc 不bất 說thuyết 普phổ 賢hiền 。 若nhược 已dĩ 成thành 則tắc 舊cựu 來lai 如như 此thử 道Đạo 理lý 時thời 事sự 皆giai 悉tất 不bất 同đồng 。 凡phàm 夫phu 之chi 法pháp 。 本bổn 來lai 無vô 物vật 。 無vô 物vật 能năng 成thành 。 普phổ 賢hiền 對đối 凡phàm 舊cựu 來lai 非phi 有hữu 無vô 所sở 可khả 成thành 。 唯duy 普phổ 賢hiền 望vọng 普phổ 賢hiền 。 說thuyết 成thành 說thuyết 不bất 成thành 。 可khả 准chuẩn 知tri 之chi 。 大đại 經kinh 下hạ 引dẫn 證chứng 。

若nhược 隨tùy 門môn 顯hiển 現hiện 即tức 五ngũ 位vị 之chi 中trung 位vị 位vị 內nội 六lục 決quyết 定định 義nghĩa 等đẳng 。 名danh 為vi 種chủng 性tánh 。 亦diệc 即tức 此thử 法pháp 名danh 為vi 果quả 相tương/tướng 。 以dĩ 因nhân 果quả 同đồng 體thể 唯duy 一nhất 性tánh 故cố 。 廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 。 餘dư 可khả 准chuẩn 知tri 。

五ngũ 位vị 即tức 住trụ 行hành 向hướng 地địa 及cập 果quả 位vị 也dã 。 六lục 決quyết 定định 者giả 。 一nhất 觀quán 相tương/tướng 善thiện 決quyết 定định 。 二nhị 真chân 實thật 善thiện 決quyết 定định 。 三tam 勝thắng 善thiện 決quyết 定định 。 四tứ 因nhân 善thiện 決quyết 定định 。 五ngũ 大đại 善thiện 決quyết 定định 。 六lục 不bất 怯khiếp 弱nhược 決quyết 定định 。 此thử 六lục 何hà 以dĩ 名danh 決quyết 定định 。 有hữu 六lục 義nghĩa 故cố 得đắc 名danh 決quyết 定định 。 一nhất 約ước 行hành 體thể 決quyết 定định 堅kiên 固cố 不bất 退thoái 故cố 。 二nhị 望vọng 所sở 證chứng 決quyết 定định 已dĩ 證chứng 。 三tam 約ước 煩phiền 惱não 決quyết 定định 能năng 斷đoạn 。 四tứ 約ước 所sở 信tín 決quyết 定định 不bất 疑nghi 。 五ngũ 約ước 所sở 化hóa 決quyết 定định 能năng 度độ 。 六lục 望vọng 佛Phật 果Quả 決quyết 定định 能năng 成thành 。 由do 六lục 義nghĩa 得đắc 名danh 決quyết 定định 。 孔khổng 目mục 云vân 。 此thử 六lục 決quyết 定định 是thị 十Thập 地Địa 體thể 通thông 十Thập 地Địa 故cố 亦diệc 通thông 十thập 住trụ 已dĩ 來lai 。 經Kinh 云vân 。 十thập 住trụ 中trung 有hữu 五ngũ 決quyết 定định 。 十thập 行hành 亦diệc 同đồng 除trừ 大đại 善thiện 。 十thập 回hồi 向hướng 有hữu 三tam 決quyết 定định 。 謂vị 觀quán 相tương 及cập 大đại 善thiện 不bất 怯khiếp 弱nhược 。 此thử 之chi 廢phế 興hưng 顯hiển 位vị 高cao 下hạ 增tăng 微vi 故cố 。 通thông 義nghĩa 可khả 知tri 。 此thử 義nghĩa 通thông 彼bỉ 修tu 生sanh 及cập 本bổn 有hữu 普phổ 賢hiền 性tánh 起khởi 在tại 此thử 位vị 中trung 。

何hà 以dĩ 故cố 。 同đồng 是thị 證chứng 故cố 非phi 彼bỉ 三tam 乘thừa 及cập 小Tiểu 乘Thừa 所sở 知tri 。 探thám 玄huyền 云vân 。 大đại 海hải 十thập 相tương/tướng 別biệt 諭dụ 十Thập 地Địa 。 總tổng 一nhất 大đại 以dĩ 諭dụ 佛Phật 地địa 。 又hựu 云vân 地địa 有hữu 二nhị 分phần 別biệt 。 所sở 盡tận 大đại 虗hư 以dĩ 譬thí 果quả 分phần/phân 。 能năng 盡tận 十thập 相tương/tướng 以dĩ 諭dụ 因nhân 分phần/phân 。 是thị 故cố 通thông 能năng 所sở 依y 為vi 一nhất 種chủng 性tánh 也dã 。

問vấn 云vân 何hà 種chủng 性tánh 約ước 諸chư 教giáo 差sai 別biệt 不bất 同đồng 耶da 。 答đáp 此thử 亦diệc 有hữu 二nhị 義nghĩa 。 一nhất 約ước 法pháp 辨biện 隱ẩn 顯hiển 相tương/tướng 收thu 。 二nhị 約ước 機cơ 明minh 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 。

初sơ 義nghĩa 者giả 由do 此thử 種chủng 性tánh 緣duyên 起khởi 無vô 礙ngại 具cụ 五ngũ 義nghĩa 門môn 。 是thị 故cố 諸chư 教giáo 各các 述thuật 一nhất 門môn 。 隨tùy 機cơ 攝nhiếp 化hóa 義nghĩa 不bất 相tương 違vi 。

何hà 為vi 五ngũ 者giả 。 一nhất 是thị 隨tùy 執chấp 非phi 有hữu 門môn 如như 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 二nhị 隨tùy 事sự 虧khuy 盈doanh 門môn 如như 始thỉ 教giáo 說thuyết 。 三tam 從tùng 理lý 遍biến 情tình 門môn 如như 終chung 教giáo 說thuyết 。 四tứ 絕tuyệt 相tương 離ly 言ngôn 門môn 如như 頓đốn 教giáo 說thuyết 。 五ngũ 性tánh 備bị 眾chúng 德đức 門môn 如như 圓viên 教giáo 說thuyết 。

義nghĩa 雖tuy 有hữu 五ngũ 然nhiên 種chủng 性tánh 圓viên 通thông 隨tùy 攝nhiếp 遍biến 收thu 隱ẩn 顯hiển 齊tề 致trí 也dã 。

二nhị 明minh 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 者giả 。 或hoặc 一nhất 切thiết 皆giai 無vô 。 唯duy 除trừ 佛Phật 一nhất 人nhân 如như 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 。 或hoặc 一nhất 切thiết 皆giai 有hữu 。 唯duy 除trừ 草thảo 木mộc 等đẳng 如như 終chung 教giáo 說thuyết 。 或hoặc 亦diệc 有hữu 亦diệc 無vô 。 如như 始thỉ 教giáo 說thuyết 以dĩ 許hứa 一nhất 分phần/phân 無vô 性tánh 故cố 。 或hoặc 非phi 有hữu 非phi 無vô 。 如như 頓đốn 教giáo 說thuyết 以dĩ 離ly 相tương/tướng 故cố 。 或hoặc 具cụ 前tiền 四tứ 如như 一Nhất 乘Thừa 攝nhiếp 方phương 便tiện 處xứ 說thuyết 。 或hoặc 即tức 因nhân 具cụ 果quả 通thông 三tam 世thế 間gian 如như 圓viên 教giáo 說thuyết 。 餘dư 可khả 准chuẩn 知tri 。

並tịnh 如như 所sở 依y 心tâm 識thức 。 准chuẩn 知tri 可khả 解giải 。

第đệ 三tam 行hành 位vị 差sai 別biệt 者giả 於ư 諸chư 教giáo 中trung 皆giai 以dĩ 三tam 義nghĩa 略lược 示thị 。 一nhất 明minh 位vị 相tương/tướng 。 二nhị 明minh 不bất 退thoái 。 三Tam 明Minh 行hành 相tương/tướng 。

初sơ 者giả 依y 小Tiểu 乘Thừa 有hữu 四tứ 位vị 。 謂vị 方phương 便tiện 見kiến 修tu 及cập 究cứu 竟cánh 。 又hựu 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 十thập 二nhị 住trụ 以dĩ 為vi 究cứu 竟cánh 。 及cập 說thuyết 三tam 界giới 九cửu 地địa 十thập 一nhất 地địa 等đẳng 廣quảng 如như 小tiểu 論luận 說thuyết 。

方phương 便tiện 謂vị 七thất 方phương 便tiện 。 一nhất 五ngũ 停đình 心tâm 。 二nhị 別biệt 相tướng 念niệm 。 三tam 總tổng 相tương/tướng 念niệm 。 四tứ 煖noãn 。 五ngũ 頂đảnh 。 六lục 忍nhẫn 。 七thất 世thế 第đệ 一nhất 。 此thử 七thất 總tổng 名danh 道đạo 前tiền 方phương 便tiện 。 二nhị 見kiến 道đạo 。 三tam 修tu 道Đạo 。 四tứ 究cứu 竟cánh 道đạo 。 孔khổng 目mục 云vân 。 從tùng 小Tiểu 乘Thừa 位vị 十thập 二nhị 住trụ 即tức 合hợp 四Tứ 果Quả 共cộng 成thành 十thập 二nhị 住trụ 。 十thập 二nhị 住trụ 者giả 。 一nhất 聲Thanh 聞Văn 自tự 種chủng 性tánh 乃nãi 至chí 第đệ 十thập 。 二nhị 一nhất 切thiết 種chủng 阿A 羅La 漢Hán 。 住trụ 三tam 界giới 九cửu 地địa 者giả 。 一nhất 五ngũ 趣thú 雜tạp 居cư 地địa 乃nãi 至chí 第đệ 九cửu 。 非phi 非phi 想tưởng 處xứ 地địa 。 欲dục 界giới 為vi 一nhất 。 上thượng 二nhị 為vi 八bát 十thập 一nhất 地địa 者giả 。 九cửu 地địa 復phục 加gia 十thập 未vị 至chí 定định 地địa 十thập 一nhất 滅diệt 受thọ 想tưởng 地địa 。

二nhị 不bất 退thoái 者giả 。 此thử 中trung 修tu 行hành 至chí 忍nhẫn 位vị 得đắc 不bất 退thoái 故cố 也dã 。

忍nhẫn 位vị 等đẳng 如như 前tiền 門môn 說thuyết 。

三tam 其kỳ 行hành 相tương/tướng 亦diệc 如như 彼bỉ 諸chư 論luận 說thuyết 。

即tức 愚ngu 慧tuệ 勝thắng 劣liệt 行hành 相tương/tướng 如như 毗tỳ 曇đàm 等đẳng 論luận 。

問vấn 何hà 故cố 小Tiểu 乘Thừa 行hành 位vị 等đẳng 相tương/tướng 不bất 廣quảng 顯hiển 耶da 。 答đáp 此thử 中trung 意ý 者giả 以dĩ 義nghĩa 差sai 別biệt 顯hiển 教giáo 不bất 同đồng 而nhi 小Tiểu 乘Thừa 異dị 大Đại 乘Thừa 理lý 無vô 疑nghi 故cố 不bất 待đãi 說thuyết 也dã 。

文văn 皆giai 可khả 見kiến 故cố 下hạ 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 中trung 但đãn 標tiêu 起khởi 而nhi 已dĩ 。

若nhược 依y 初sơ 教giáo 亦diệc 以dĩ 三tam 義nghĩa 顯hiển 初sơ 位vị 相tương/tướng 者giả 此thử 中trung 有hữu 二nhị 。

一nhất 為vi 引dẫn 愚ngu 法pháp 二Nhị 乘Thừa 令linh 迴hồi 心tâm 故cố 施thi 設thiết 迴hồi 心tâm 教giáo 亦diệc 但đãn 有hữu 見kiến 修tu 等đẳng 四tứ 位vị 及cập 九cửu 地địa 等đẳng 名danh 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 或hoặc 立lập 五ngũ 位vị 謂vị 見kiến 道đạo 前tiền 七thất 方phương 便tiện 內nội 前tiền 三tam 種chủng 為vi 資tư 粮# 位vị 以dĩ 遠viễn 方phương 便tiện 故cố 後hậu 四tứ 善thiện 根căn 為vi 加gia 行hành 位vị 是thị 近cận 方phương 便tiện 故cố 餘dư 名danh 同đồng 前tiền 。

施thi 設thiết 下hạ 謂vị 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 有hữu 將tương 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 地địa 位vị 和hòa 合hợp 而nhi 說thuyết 如như 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 地địa 是thị 大đại 小tiểu 雜tạp 列liệt 作tác 十Thập 地Địa 也dã 又hựu 如như 大đại 小tiểu 二Nhị 乘Thừa 。 同đồng 說thuyết 見kiến 修tu 等đẳng 皆giai 為vi 引dẫn 令linh 二Nhị 乘Thừa 迴hồi 心tâm 施thi 設thiết 此thử 法pháp 也dã 故cố 云vân 引dẫn 愚ngu 法pháp 等đẳng 此thử 教giáo 通thông 於ư 三tam 乘thừa 又hựu 說thuyết 見kiến 謂vị 見kiến 道đạo 通thông 大đại 小Tiểu 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 者giả 見kiến 謂vị 推thôi 度độ 為vi 義nghĩa 謂vị 能năng 推thôi 度độ 見kiến 諦Đế 理lý 故cố 名danh 見kiến 道đạo 見kiến 即tức 是thị 道đạo 屬thuộc 主chủ 受thọ 稱xưng 有hữu 云vân 八bát 忍nhẫn 名danh 見kiến 八bát 智trí 名danh 道đạo 即tức 見kiến 之chi 道đạo 依y 士sĩ 得đắc 名danh 大Đại 乘Thừa 義nghĩa 者giả 真chân 見kiến 道đạo 得đắc 無vô 分phân 別biệt 。 智trí 親thân 證chứng 諦đế 理lý 非phi 比tỉ 智trí 知tri 相tương 見kiến 道đạo 以dĩ 後hậu 得đắc 智trí 修tu 道Đạo 修tu 謂vị 修tu 習tập 道đạo 謂vị 聖thánh 道Đạo 於ư 此thử 位vị 中trung 勤cần 修tu 聖thánh 道Đạo 故cố 名danh 修tu 道Đạo 等đẳng 者giả 名danh 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 故cố 。

又hựu 亦diệc 為vi 說thuyết 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 十Thập 地Địa 第đệ 九cửu 名danh 菩Bồ 薩Tát 地địa 第đệ 十thập 名danh 佛Phật 地địa 者giả 欲dục 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 望vọng 上thượng 不bất 足túc 漸tiệm 次thứ 修tu 行hành 。 至chí 佛Phật 果Quả 故cố 又hựu 彼bỉ 佛Phật 果Quả 不bất 在tại 十Thập 地Địa 外ngoại 同đồng 在tại 地địa 中trung 者giả 以dĩ 引dẫn 彼bỉ 故cố 方phương 便tiện 同đồng 彼bỉ 以dĩ 二Nhị 乘Thừa 人nhân 於ư 現hiện 身thân 上thượng 。 得đắc 聖thánh 果Quả 故cố 。 不bất 在tại 後hậu 也dã 。

十Thập 地Địa 者giả 初sơ 乾can 慧tuệ 地địa 。 二nhị 性tánh 地địa 三tam 八bát 人nhân 地địa 四tứ 見kiến 地địa 五ngũ 薄bạc 地địa 六lục 離ly 欲dục 地địa 七thất 辨biện 地địa 八bát 辟Bích 支Chi 地địa 九cửu 十thập 如như 章chương 欲dục 引dẫn 等đẳng 者giả 此thử 乃nãi 三tam 乘thừa 雜tạp 列liệt 從tùng 初sơ 至chí 十thập 示thị 勝thắng 劣liệt 故cố 又hựu 彼bỉ 下hạ 既ký 二Nhị 乘Thừa 在tại 現hiện 身thân 得đắc 果quả 故cố 同đồng 彼bỉ 說thuyết 在tại 地địa 中trung 得đắc 佛Phật 是thị 方phương 便tiện 善thiện 巧xảo 也dã 。

又hựu 此thử 位vị 相tương 及cập 行hành 相tương/tướng 等đẳng 廣quảng 如như 瑜du 伽già 聲Thanh 聞Văn 決quyết 擇trạch 及cập 雜tạp 集tập 論luận 說thuyết 。

位vị 相tương/tướng 即tức 上thượng 十Thập 地Địa 等đẳng 孔khổng 目mục 云vân 地địa 者giả 位vị 也dã 行hành 相tương/tướng 者giả 謂vị 五ngũ 乘thừa 人nhân 所sở 觀quán 行hành 相tương/tướng 也dã 。

問vấn 何hà 故cố 瑜du 伽già 等đẳng 所sở 明minh 聲Thanh 聞Văn 行hành 位vị 相tương/tướng 而nhi 不bất 同đồng 彼bỉ 毗tỳ 曇đàm 等đẳng 耶da 答đáp 不bất 同đồng 相tương/tướng 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 意ý 一nhất 為vi 顯hiển 小Tiểu 乘Thừa 人nhân 愚ngu 於ư 諸chư 法pháp 不bất 了liễu 說thuyết 故cố 二nhị 為vi 方phương 便tiện 漸tiệm 漸tiệm 引dẫn 向hướng 大Đại 乘Thừa 故cố 是thị 故cố 所sở 明minh 行hành 位vị 等đẳng 法pháp 皆giai 悉tất 方phương 便tiện 順thuận 向hướng 大đại 說thuyết 故cố 不bất 同đồng 也dã 此thử 既ký 非phi 是thị 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 又hựu 非phi 菩Bồ 薩Tát 即tức 知tri 是thị 彼bỉ 三tam 乘thừa 教giáo 中trung 。 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 也dã 。

見kiến 修tu 乾can/kiền/càn 慧tuệ 等đẳng 位vị 相tương/tướng 如như 何hà 與dữ 前tiền 毗tỳ 曇đàm 等đẳng 不bất 同đồng 耶da 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 故cố 不bất 同đồng 一nhất 欲dục 顯hiển 小Tiểu 乘Thừa 不bất 達đạt 法pháp 空không 對đối 之chi 以dĩ 說thuyết 毗tỳ 曇đàm 等đẳng 所sở 宗tông 之chi 經kinh 也dã 二nhị 欲dục 迴hồi 小tiểu 入nhập 大đại 方phương 便tiện 漸tiệm 同đồng 順thuận 向hướng 大đại 說thuyết 故cố 不bất 同đồng 也dã 此thử 既ký 下hạ 指chỉ 此thử 迴hồi 心tâm 教giáo 也dã 退thoái 非phi 愚ngu 法pháp 進tiến 非phi 菩Bồ 薩Tát 即tức 是thị 三tam 乘thừa 中trung 聲Thanh 聞Văn 乘Thừa 也dã 。 吾ngô 祖tổ 就tựu 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 中trung 准chuẩn 諸chư 經kinh 論luận 曲khúc 開khai 三tam 種chủng 一nhất 諍tranh 論luận 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 謂vị 契Khế 經Kinh 四tứ 阿a 含hàm 調điều 伏phục 五ngũ 部bộ 對đối 法pháp 二nhị 十thập 部bộ 互hỗ 相tương 違vi 諍tranh 所sở 說thuyết 不bất 同đồng 。 不bất 妨phương 聖thánh 果Quả 是thị 故cố 總tổng 名danh 諍tranh 論luận 藏tạng 二nhị 稱xưng 實thật 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 如như 瑜du 伽già 聲Thanh 聞Văn 地địa 及cập 聲Thanh 聞Văn 決quyết 擇trạch 詮thuyên 示thị 聲Thanh 聞Văn 行hành 位vị 果quả 等đẳng 皆giai 悉tất 稱xưng 實thật 與dữ 理lý 相tương 應ứng 。 不bất 同đồng 婆bà 娑sa 及cập 諸chư 異dị 論luận 。 以dĩ 補bổ 處xứ 所sở 說thuyết 非phi 諸chư 異dị 論luận 所sở 能năng 諍tranh 故cố 是thị 故cố 總tổng 名danh 稱xưng 實thật 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 問vấn 此thử 中trung 所sở 說thuyết 既ký 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 諸chư 部bộ 不bất 同đồng 豈khởi 聲Thanh 聞Văn 人nhân 有hữu 兩lưỡng 種chủng 。 耶da 答đáp 此thử 約ước 教giáo 中trung 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 法Pháp 。 盡tận 理lý 不bất 盡tận 理lý 故cố 開khai 為vi 二nhị 非phi 謂vị 聲thanh 聞văn 亦diệc 有hữu 。 差sai 別biệt 三tam 假giả 立lập 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 如như 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 為vi 引dẫn 聲Thanh 聞Văn 令linh 迴hồi 心tâm 故cố 所sở 立lập 法Pháp 門môn 亦diệc 同đồng 聲Thanh 聞Văn 名danh 數số 而nhi 說thuyết 如như 無vô 作tác 四Tứ 諦Đế 及cập 道Đạo 品Phẩm 等đẳng 如như 諸chư 大Đại 乘Thừa 經Kinh 中trung 說thuyết 不bất 能năng 繁phồn 引dẫn 既ký 非phi 菩Bồ 薩Tát 所sở 學học 是thị 故cố 名danh 為vi 。 假giả 立lập 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 問vấn 此thử 中trung 名danh 雖tuy 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 實thật 是thị 大đại 何hà 得đắc 總tổng 說thuyết 為vi 聲Thanh 聞Văn 藏tạng 答đáp 只chỉ 為vì 此thử 義nghĩa 名danh 為vi 假giả 立lập 問vấn 諸chư 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 根căn 熟thục 迴hồi 心tâm 所sở 學học 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 藏tạng 収thâu 此thử 假giả 立lập 名danh 於ư 彼bỉ 何hà 用dụng 答đáp 但đãn 聲Thanh 聞Văn 迴hồi 心tâm 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 勝thắng 二nhị 劣liệt 勝thắng 者giả 一nhất 往vãng 入nhập 大đại 不bất 籍tịch 此thử 藏tạng 劣liệt 猶do 怖bố 大đại 是thị 故cố 方phương 便tiện 同đồng 彼bỉ 名danh 數số 令linh 易dị 信tín 受thọ 故cố 立lập 此thử 門môn 今kim 即tức 稱xưng 實thật 藏tạng 収thâu 。

二nhị 為vi 直trực 進tiến 人nhân 顯hiển 位vị 相tương/tướng 者giả 彼bỉ 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 。

十Thập 地Địa 差sai 別biệt 者giả 孔khổng 目mục 云vân 復phục 約ước 位vị 從tùng 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 。 盡tận 第đệ 九cửu 地địa 於ư 第đệ 十Thập 地Địa 。 即tức 不bất 退thoái 成thành 其kỳ 佛Phật 故cố 。

又hựu 以dĩ 十Thập 地Địa 說thuyết 為vi 見kiến 修tu 及cập 通thông 地địa 前tiền 以dĩ 為vi 大Đại 乘Thừa 。 十thập 二nhị 住trụ 義nghĩa 何hà 以dĩ 故cố 為vi 影ảnh 似tự 小Tiểu 乘Thừa 故cố 又hựu 彼bỉ 地địa 前tiền 有hữu 四tứ 十thập 心tâm 以dĩ 彼bỉ 十thập 信tín 亦diệc 成thành 位vị 此thử 亦diệc 為vi 似tự 小Tiểu 乘Thừa 道đạo 前tiền 四tứ 方phương 便tiện 故cố 是thị 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 如như 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 道Đạo 。 前tiền 有hữu 四tứ 位vị 謂vị 煖noãn 頂đảnh 忍nhẫn 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 地địa 前tiền 四tứ 位vị 亦diệc 如như 是thị 謂vị 十thập 信tín 十thập 解giải 十thập 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 。

又hựu 以dĩ 十Thập 地Địa 者giả 約ước 位vị 見kiến 修tu 等đẳng 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 故cố 及cập 通thông 下hạ 約ước 大Đại 乘Thừa 十thập 二nhị 位vị 於ư 第đệ 十thập 二nhị 最Tối 上Thượng 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 後hậu 即tức 成thành 其kỳ 佛Phật 似tự 小Tiểu 乘Thừa 十thập 二nhị 住trụ 故cố 地địa 前tiền 四tứ 十thập 心tâm 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 道đạo 前tiền 四tứ 加gia 行hành 故cố 。

又hựu 亦diệc 為vi 似tự 迴hồi 心tâm 教giáo 故cố 以dĩ 信tín 等đẳng 四tứ 位vị 為vi 資tư 粮# 位vị 十thập 迴hồi 向hướng 後hậu 別biệt 立lập 四tứ 善thiện 根căn 為vi 加gia 行hành 位vị 見kiến 等đẳng 同đồng 前tiền 。

地địa 前tiền 立lập 資tư 粮# 加gia 行hành 似tự 小Tiểu 乘Thừa 見kiến 道đạo 前tiền 開khai 七thất 方phương 便tiện 故cố 。

問vấn 何hà 故cố 此thử 教giáo 所sở 立lập 名danh 數số 多đa 分phần 影ảnh 似tự 小Tiểu 乘Thừa 等đẳng 耶da 答đáp 為vi 隨tùy 方phương 便tiện 影ảnh 似tự 引dẫn 彼bỉ 有hữu 勝thắng 方phương 便tiện 故cố 若nhược 全toàn 異dị 彼bỉ 難nan 信tín 受thọ 故cố 若nhược 全toàn 同đồng 彼bỉ 不bất 名danh 引dẫn 故cố 。

答đáp 中trung 全toàn 同đồng 全toàn 異dị 俱câu 不bất 成thành 引dẫn 同đồng 而nhi 且thả 異dị 方phương 成thành 引dẫn 義nghĩa 故cố 云vân 勝thắng 方phương 便tiện 。

問vấn 若nhược 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 可khả 須tu 似tự 彼bỉ 如như 為vi 直trực 進tiến 何hà 假giả 似tự 彼bỉ 小tiểu 耶da 答đáp 有hữu 二nhị 意ý 故cố 亦diệc 稍sảo 似tự 小tiểu 一nhất 始thỉ 教giáo 中trung 直trực 進tiến 之chi 人nhân 機cơ 麤thô 淺thiển 故cố 不bất 能năng 盡tận 受thọ 。 大Đại 乘Thừa 深thâm 法Pháp 是thị 故cố 所sở 示thị 位vị 等đẳng 法pháp 相tướng 亦diệc 似tự 小Tiểu 乘Thừa 而nhi 義nghĩa 理lý 仍nhưng 別biệt 二nhị 凡phàm 以dĩ 大Đại 乘Thừa 似tự 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 者giả 皆giai 通thông 二nhị 義nghĩa 一nhất 為vi 引dẫn 小tiểu 二nhị 為vi 淺thiển 機cơ 是thị 故cố 說thuyết 此thử 為vi 始thỉ 教giáo 也dã 。

答đáp 義nghĩa 理lý 仍nhưng 別biệt 者giả 小Tiểu 乘Thừa 即tức 實thật 初sơ 教giáo 即tức 空không 等đẳng 既ký 為vi 淺thiển 機cơ 又hựu 復phục 引dẫn 小tiểu 由do 是thị 說thuyết 為vi 大Đại 乘Thừa 初sơ 門môn 也dã 。

即tức 如như 何hà 義nghĩa 等đẳng 者giả 如như 瑜du 伽già 說thuyết 云vân 何hà 已dĩ 成thành 就tựu 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 相tương 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 先tiên 已dĩ 串xuyến 習tập 諸chư 善thiện 法Pháp 。 故cố 若nhược 時thời 安an 住trụ 下hạ 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 下hạ 品phẩm 欲dục 樂lạc 下hạ 品phẩm 加gia 行hành 猶do 往vãng 惡ác 趣thú 非phi 於ư 現hiện 法pháp 證chứng 沙Sa 門Môn 果Quả 。 非phi 於ư 現hiện 法pháp 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 時thời 安an 住trụ 中trung 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 中trung 品phẩm 欲dục 樂lạc 中trung 品phẩm 加gia 行hành 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 證chứng 沙Sa 門Môn 果Quả 。 非phi 於ư 現hiện 法pháp 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 若nhược 時thời 安an 住trụ 上thượng 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 上thượng 品phẩm 欲dục 樂lạc 上thượng 品phẩm 加gia 行hành 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 於ư 現hiện 法Pháp 中trung 。 證chứng 沙Sa 門Môn 果Quả 。 即tức 於ư 現hiện 法pháp 。 得đắc 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。

上thượng 言ngôn 以dĩ 大đại 似tự 小tiểu 者giả 經kinh 論luận 中trung 何hà 等đẳng 法pháp 義nghĩa 是thị 耶da 故cố 引dẫn 此thử 以dĩ 示thị 之chi 已dĩ 成thành 下hạ 已dĩ 於ư 凡phàm 夫phu 地địa 。 遇ngộ 佛Phật 教giáo 法pháp 起khởi 行hành 進tiến 修tu 故cố 下hạ 品phẩm 等đẳng 應ưng 是thị 頂đảnh 位vị 已dĩ 還hoàn 人nhân 也dã 以dĩ 忍nhẫn 位vị 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 故cố 欲dục 樂lạc 加gia 行hành 者giả 即tức 彼bỉ 頂đảnh 前tiền 諸chư 位vị 所sở 修tu 四Tứ 諦Đế 觀quán 行hành 等đẳng 頂đảnh 位vị 人nhân 縱túng/tung 造tạo 業nghiệp 入nhập 惡ác 趣thú 必tất 不bất 起khởi 大đại 邪tà 見kiến 。 斷đoạn 善thiện 根căn 故cố 煖noãn 位vị 不bất 容dung 久cửu 留lưu 諸chư 趣thú 後hậu 必tất 生sanh 人nhân 天thiên 遇ngộ 佛Phật 法Pháp 證chứng 涅Niết 槃Bàn 故cố 云vân 非phi 於ư 現hiện 法pháp 等đẳng 中trung 品phẩm 者giả 應ưng 是thị 忍nhẫn 位vị 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 人nhân 也dã 以dĩ 忍nhẫn 位vị 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 世thế 第đệ 一nhất 位vị 。 雖tuy 是thị 異dị 生sanh 必tất 能năng 為vi 等đẳng 無vô 間gian 緣duyên 。 引dẫn 入nhập 見kiến 道đạo 正chánh 性tánh 離ly 生sanh 。 位vị 故cố 上thượng 品phẩm 者giả 此thử 應ưng 見kiến 修tu 位vị 人nhân 也dã 然nhiên 此thử 有hữu 多đa 種chủng 人nhân 且thả 如như 欲dục 界giới 現hiện 般bát 那na 含hàm 人nhân 謂vị 此thử 那na 含hàm 於ư 現hiện 在tại 身thân 。 上thượng 般Bát 涅Niết 槃Bàn 故cố 。 此thử 是thị 最tối 利lợi 根căn 人nhân 只chỉ 於ư 現hiện 在tại 欲dục 界giới 身thân 上thượng 得đắc 三tam 果quả 已dĩ 不bất 生sanh 上thượng 界giới 便tiện 能năng 進tiến 斷đoạn 上thượng 八bát 地địa 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 俱câu 生sanh 修tu 惑hoặc 證chứng 阿A 羅La 漢Hán 。 涅Niết 槃Bàn 果quả 故cố 。

如như 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 獨Độc 覺Giác 。 亦diệc 爾nhĩ 何hà 以dĩ 故cố 道đạo 與dữ 聲Thanh 聞Văn 種chủng 性tánh 。 同đồng 故cố 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

當đương 亦diệc 立lập 三tam 品phẩm 也dã 。

於ư 菩Bồ 薩Tát 位vị 為vi 似tự 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 立lập 如như 是thị 三tam 種chủng 。 成thành 就tựu 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 名danh 下hạ 品phẩm 成thành 就tựu 住trụ 淨tịnh 勝thắng 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 地địa 名danh 中trung 品phẩm 成thành 就tựu 住trụ 墮đọa 決quyết 定định 究cứu 竟cánh 地địa 名danh 上thượng 品phẩm 成thành 就tựu 若nhược 菩Bồ 薩Tát 住trụ 。 下hạ 品phẩm 成thành 就tựu 猶do 往vãng 惡ác 趣thú 此thử 盡tận 第đệ 一nhất 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。 餘dư 二nhị 大đại 劫kiếp 配phối 二nhị 成thành 就tựu 如như 是thị 。 等đẳng 文văn 類loại 別biệt 非phi 一nhất 皆giai 具cụ 上thượng 意ý 可khả 准chuẩn 而nhi 知tri 。

勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 者giả 論luận 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 名danh 下hạ 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 下hạ 品phẩm 欲dục 樂lạc 下hạ 品phẩm 加gia 行hành 猶do 往vãng 惡ác 趣thú 此thử 盡tận 第đệ 一nhất 無vô 數số 劫kiếp 邊biên 際tế 熾sí 然nhiên 無vô 動động 極cực 善thiện 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 品phẩm 善thiện 法Pháp 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 皆giai 未vị 得đắc 相tương 應ứng 若nhược 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 中trung 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 中trung 品phẩm 欲dục 樂lạc 中trung 品phẩm 加gia 行hành 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 此thử 盡tận 第đệ 二nhị 無vô 數số 劫kiếp 邊biên 際tế 熾sí 然nhiên 無vô 動động 覺giác 品phẩm 善thiện 法Pháp 已dĩ 得đắc 相tương 應ứng 極cực 善thiện 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 品phẩm 善thiện 法Pháp 未vị 得đắc 相tương 應ứng 若nhược 時thời 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 上thượng 品phẩm 成thành 就tựu 爾nhĩ 時thời 便tiện 有hữu 。 上thượng 品phẩm 欲dục 樂lạc 上thượng 品phẩm 加gia 行hành 不bất 往vãng 惡ác 趣thú 此thử 盡tận 第đệ 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 邊biên 際tế 熾sí 然nhiên 無vô 動động 極cực 善thiện 清thanh 淨tịnh 。 覺giác 品phẩm 善thiện 法Pháp 當đương 知tri 一nhất 切thiết 。 皆giai 悉tất 成thành 就tựu 。

二nhị 不bất 退thoái 位vị 者giả 依y 佛Phật 性tánh 論luận 聲Thanh 聞Văn 至chí 苦khổ 忍nhẫn 緣Duyên 覺Giác 至chí 世Thế 第Đệ 一Nhất 法Pháp 。 菩Bồ 薩Tát 至chí 于vu 迴hồi 向hướng 方phương 皆giai 不bất 退thoái 也dã 。

如như 種chủng 性tánh 處xứ 辨biện 。

當đương 知tri 此thử 中trung 。 聲Thanh 聞Văn 緣Duyên 覺Giác 。 非phi 是thị 愚ngu 法pháp 是thị 故cố 皆giai 是thị 始thỉ 教giáo 中trung 三tam 乘thừa 人nhân 也dã 。

揀giản 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 此thử 是thị 通thông 大đại 之chi 小tiểu 故cố 云vân 是thị 始thỉ 教giáo 中trung 人nhân 也dã 。

亦diệc 可khả 菩Bồ 薩Tát 地địa 前tiền 總tổng 說thuyết 為vi 退thoái 以dĩ 其kỳ 猶do 墮đọa 諸chư 惡ác 趣thú 。 故cố 如như 瑜du 伽già 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 勝thắng 解giải 行hành 地địa 。 猶do 往vãng 惡ác 趣thú 故cố 此thử 盡tận 第đệ 一nhất 無vô 數số 大đại 劫kiếp 。 如như 是thị 等đẳng 也dã 。

地địa 前tiền 總tổng 退thoái 如như 瑜du 伽già 等đẳng 說thuyết 此thử 亦diệc 教giáo 淺thiển 非phi 深thâm 細tế 盡tận 理lý 說thuyết 也dã 。

三Tam 明Minh 位vị 中trung 行hành 相tương/tướng 差sai 別biệt 者giả 如như 瑜du 伽già 云vân 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 菩Bồ 薩Tát 轉chuyển 時thời 何hà 行hành 何hà 相tương/tướng 或hoặc 時thời 具cụ 足túc 聰thông 慧tuệ 於ư 其kỳ 諸chư 法pháp 能năng 受thọ 能năng 持trì 。 於ư 其kỳ 義nghĩa 理lý 堪kham 能năng 悟ngộ 入nhập 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 不bất 能năng 如như 是thị 。 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 具cụ 足túc 憶ức 念niệm 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 成thành 於ư 妄vọng 類loại 於ư 諸chư 眾chúng 生sanh 。 未vị 能năng 了liễu 知tri 調điều 伏phục 方phương 便tiện 於ư 自tự 佛Phật 法Pháp 亦diệc 未vị 了liễu 知tri 如như 實thật 引dẫn 發phát 善thiện 巧xảo 。 方phương 便tiện 為vì 他tha 說thuyết 法Pháp 。 教giáo 授thọ 教giáo 誡giới 。 勉miễn 勵lệ 而nhi 轉chuyển 勉miễn 勵lệ 轉chuyển 故cố 不bất 能năng 如như 實thật 知tri 。 或hoặc 時thời 虗hư 棄khí 如như 闇ám 中trung 射xạ 或hoặc 中trung 或hoặc 不bất 中trung 隨tùy 欲dục 成thành 故cố 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 於ư 大đại 菩Bồ 提Đề 。 已dĩ 發phát 心tâm 而nhi 後hậu 退thoái 捨xả 由do 意ý 樂nhạo/nhạc/lạc 故cố 欲dục 令linh 自tự 樂nhạo/nhạc/lạc 由do 思tư 擇trạch 故cố 欲dục 令linh 他tha 樂nhạo/nhạc/lạc 或hoặc 於ư 一nhất 時thời 。 聞văn 說thuyết 甚thậm 深thâm 。 廣quảng 大đại 法pháp 教giáo 而nhi 生sanh 驚kinh 怖bố 。 猶do 豫dự 疑nghi 惑hoặc 如như 是thị 等đẳng 類loại 。 名danh 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 。

言ngôn 差sai 別biệt 者giả 如như 諸chư 位vị 行hành 人nhân 所sở 起khởi 智trí 慧tuệ 願nguyện 行hành 位vị 位vị 不bất 同đồng 言ngôn 菩Bồ 薩Tát 轉chuyển 時thời 者giả 轉chuyển 入nhập 諸chư 位vị 轉chuyển 起khởi 諸chư 行hành 之chi 時thời 也dã 何hà 行hành 者giả 所sở 行hành 之chi 行hạnh 。 云vân 何hà 何hà 相tương/tướng 者giả 得đắc 位vị 相tướng 狀trạng 若nhược 何hà 也dã 此thử 菩Bồ 薩Tát 未vị 能năng 一nhất 向hướng 升thăng 進tiến 演diễn 義nghĩa 引dẫn 瑜du 伽già 疏sớ/sơ 云vân 即tức 以dĩ 此thử 住trụ 有hữu 漏lậu 種chủng 現hiện 及cập 無vô 漏lậu 種chủng 諸chư 善thiện 為vi 體thể 而nhi 猶do 未vị 證chứng 真chân 寂tịch 之chi 理lý 但đãn 印ấn 持trì 決quyết 定định 而nhi 起khởi 諸chư 行hành 故cố 名danh 勝thắng 解giải 行hành 住trụ 。

解giải 云vân 此thử 是thị 十thập 二nhị 住trụ 中trung 第đệ 二nhị 住trụ 行hành 相tương/tướng 其kỳ 第đệ 一nhất 種chủng 性tánh 住trụ 行hành 相tương/tướng 更cánh 劣liệt 及cập 地địa 上thượng 行hành 相tương/tướng 皆giai 如như 彼bỉ 說thuyết 。

十thập 二nhị 住trụ 者giả 孔khổng 目mục 曰viết 直trực 進tiến 菩Bồ 薩Tát 一nhất 人nhân 即tức 有hữu 十Thập 地Địa 并tinh 說thuyết 見kiến 修tu 後hậu 方phương 得đắc 成thành 佛Phật 。 及cập 說thuyết 大Đại 乘Thừa 十thập 二nhị 住trụ 一nhất 種chủng 性tánh 住trụ 二nhị 解giải 行hành 住trụ 三tam 淨tịnh 心tâm 住trụ 四tứ 增tăng 上thượng 戒giới 住trụ 五ngũ 增tăng 上thượng 意ý 住trụ 六lục 增tăng 上thượng 慧tuệ 住trụ 七thất 諦đế 相tướng 應ưng 慧tuệ 住trụ 八bát 緣duyên 起khởi 相tương 應ứng 慧tuệ 住trụ 九cửu 有hữu 行hành 有hữu 開khai 發phát 無vô 相tướng 住trụ 十thập 無vô 行hành 無vô 開khai 發phát 無vô 相tướng 住trụ 十thập 一nhất 無vô 礙ngại 慧tuệ 住trụ 十thập 二nhị 最Tối 上Thượng 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 第đệ 一nhất 種chủng 性tánh 住trụ 者giả 演diễn 義nghĩa 引dẫn 論luận 釋thích 能năng 住trụ 人nhân 云vân 謂vị 由do 性tánh 有hữu 仁nhân 賢hiền 性tánh 能năng 成thành 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 德đức 不bất 由do 思tư 擇trạch 制chế 約ước 有hữu 所sở 防phòng 護hộ 故cố 即tức 善thiện 行hành 人nhân 也dã 瑜du 伽già 與dữ 孔khổng 目mục 名danh 有hữu 小tiểu 異dị 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 示thị 說thuyết 菩Bồ 薩Tát 十Thập 地Địa 差sai 別biệt 。

孔khổng 目mục 云vân 約ước 大Đại 乘Thừa 終chung 教giáo 有hữu 其kỳ 十thập 門môn 顯hiển 十Thập 地Địa 故cố 。

亦diệc 不bất 以dĩ 見kiến 修tu 等đẳng 名danh 說thuyết 。

不bất 假giả 似tự 彼bỉ 故cố 。

又hựu 於ư 地địa 前tiền 但đãn 有hữu 三tam 賢hiền 以dĩ 信tín 但đãn 是thị 行hành 非phi 見kiến 位vị 故cố 未vị 得đắc 不bất 退thoái 。 故cố 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 未vị 上thượng 住trụ 前tiền 有hữu 此thử 十thập 心tâm 不bất 云vân 位vị 也dã 又hựu 云vân 始thỉ 從tùng 凡phàm 夫phu 地địa 值trị 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 正chánh 教giáo 法pháp 中trung 起khởi 一nhất 念niệm 信tín 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 是thị 人nhân 爾nhĩ 時thời 。 名danh 為vi 住trụ 前tiền 信Tín 相Tướng 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 名danh 假giả 名danh 菩Bồ 薩Tát 名danh 字tự 。 菩Bồ 薩Tát 其kỳ 人nhân 略lược 修tu 行hành 十thập 心tâm 謂vị 信tín 進tiến 等đẳng 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 。

吾ngô 祖tổ 曰viết 此thử 信tín 但đãn 是thị 十thập 住trụ 位vị 之chi 方phương 便tiện 自tự 無vô 別biệt 位vị 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 未vị 上thượng 住trụ 前tiền 有hữu 此thử 十thập 心tâm 名danh 字tự 謂vị 一nhất 信tín 心tâm 二nhị 念niệm 心tâm 三tam 精tinh 進tấn 心tâm 四tứ 慧tuệ 心tâm 五ngũ 定định 心tâm 六lục 不bất 退thoái 心tâm 七thất 迴hồi 向hướng 心tâm 八bát 護hộ 心tâm 九cửu 戒giới 心tâm 十thập 願nguyện 心tâm 增tăng 修tu 是thị 心tâm 一nhất 劫kiếp 二nhị 劫kiếp 。 乃nãi 至chí 得đắc 入nhập 。 初sơ 住trụ 中trung 心tâm 心tâm 有hữu 十thập 增tăng 成thành 百Bách 法Pháp 明Minh 門Môn 。 名danh 入nhập 習tập 種chủng 性tánh 中trung 故cố 知tri 無vô 位vị 但đãn 是thị 方phương 便tiện 行hành 也dã 。 又hựu 云vân 此thử 經Kinh 中trung 後hậu 四tứ 位vị 皆giai 有hữu 入nhập 住trụ 出xuất 。 已dĩ 列liệt 十thập 名danh 辨biện 十thập 義nghĩa 等đẳng 唯duy 信tín 位vị 中trung 無vô 此thử 故cố 得đắc 知tri 也dã 又hựu 本bổn 業nghiệp 經kinh 但đãn 說thuyết 四tứ 十thập 二nhị 賢hiền 聖thánh 。 不bất 說thuyết 五ngũ 十thập 二nhị 是thị 也dã 問vấn 何hà 故cố 仁nhân 王vương 經kinh 說thuyết 十thập 信tín 為vi 種chủng 性tánh 位vị 仍nhưng 只chỉ 立lập 三tam 賢hiền 位vị 耶da 答đáp 此thử 有hữu 相tương/tướng 攝nhiếp 故cố 如như 是thị 何hà 者giả 義nghĩa 准chuẩn 有hữu 四tứ 句cú 一nhất 以dĩ 本bổn 位vị 攝nhiếp 方phương 便tiện 故cố 唯duy 立lập 三tam 賢hiền 則tắc 沒một 信tín 名danh 准chuẩn 論luận 住trụ 位vị 引dẫn 文văn 可khả 知tri 二nhị 以dĩ 方phương 便tiện 攝nhiếp 本bổn 位vị 故cố 即tức 十thập 住trụ 名danh 十thập 信tín 沒một 十thập 住trụ 名danh 也dã 故cố 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 十thập 信tín 十thập 止chỉ 十thập 堅kiên 心tâm 則tắc 不bất 論luận 十thập 住trụ 但đãn 名danh 十thập 信tín 也dã 三tam 開khai 方phương 便tiện 異dị 本bổn 位vị 故cố 則tắc 如như 住trụ 前tiền 有hữu 此thử 十thập 心tâm 為vi 方phương 便tiện 等đẳng 四tứ 於ư 方phương 便tiện 處xứ 假giả 施thí 正chánh 位vị 如như 前tiền 始thỉ 教giáo 說thuyết 又hựu 問vấn 信tín 既ký 實thật 無vô 正chánh 位vị 何hà 故cố 始thỉ 教giáo 說thuyết 為vi 位vị 耶da 答đáp 為vi 始thỉ 教giáo 機cơ 麤thô 智trí 淺thiển 行hành 位vị 不bất 分phân 影ảnh 似tự 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 故cố 說thuyết 四tứ 位vị 終chung 教giáo 機cơ 細tế 智trí 深thâm 尅khắc 實thật 分phần/phân 異dị 故cố 也dã 。

又hựu 仁nhân 王vương 經kinh 習tập 忍nhẫn 以dĩ 前tiền 行hành 十Thập 善Thiện 菩Bồ 薩Tát 有hữu 進tiến 有hữu 退thoái 。 猶do 如như 輕khinh 毛mao 隨tùy 風phong 東đông 西tây 。 等đẳng 在tại 此thử 修tu 行hành 經kinh 十thập 千thiên 劫kiếp 。 入nhập 十thập 住trụ 位vị 方phương 得đắc 不bất 退thoái 故cố 十thập 住trụ 初sơ 即tức 不bất 退thoái 墮đọa 下hạ 二Nhị 乘Thừa 地địa 況huống 諸chư 惡ác 趣thú 及cập 凡phàm 地địa 耶da 。

習tập 忍nhẫn 即tức 伏phục 忍nhẫn 當đương 習tập 種chủng 性tánh 也dã 演diễn 義nghĩa 云vân 習tập 種chủng 性tánh 者giả 十thập 住trụ 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 其kỳ 法Pháp 師sư 者giả 。 是thị 習tập 種chủng 性tánh 菩Bồ 薩Tát 彼bỉ 經kinh 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 亦diệc 即tức 五ngũ 忍nhẫn 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 初sơ 發phát 相tương/tướng 心tâm 信tín 恆Hằng 河Hà 沙sa 眾chúng 生sanh 修tu 行hành 伏phục 忍nhẫn 於ư 三Tam 寶Bảo 中trung 。 生sanh 習tập 種chủng 性tánh 修tu 信tín 進tiến 等đẳng 十thập 信tín 此thử 之chi 十thập 心tâm 是thị 習tập 種chủng 性tánh 中trung 為vi 十thập 住trụ 因nhân 開khai 因nhân 異dị 果quả 故cố 說thuyết 十thập 心tâm 今kim 文văn 云vân 忍nhẫn 前tiền 行hành 十Thập 善Thiện 即tức 開khai 信tín 異dị 住trụ 也dã 在tại 信tín 位vị 中trung 即tức 有hữu 退thoái 墮đọa 登đăng 住trụ 初sơ 心tâm 即tức 不bất 退thoái 故cố 云vân 耳nhĩ 也dã 。

設thiết 本bổn 業nghiệp 經kinh 說thuyết 十thập 住trụ 第đệ 六lục 心tâm 有hữu 退thoái 者giả 起khởi 信tín 論luận 中trung 釋thích 彼bỉ 文văn 為vi 示thị 現hiện 退thoái 也dã 為vi 慢mạn 緩hoãn 者giả 策sách 勵lệ 其kỳ 心tâm 故cố 而nhi 實thật 菩Bồ 薩Tát 。 入nhập 發phát 心tâm 住trụ 即tức 得đắc 不bất 退thoái 也dã 。

縱túng/tung 本bổn 業nghiệp 契Khế 經Kinh 作tác 如như 是thị 說thuyết 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 若nhược 一nhất 劫kiếp 二nhị 劫kiếp 。 乃nãi 至chí 十thập 劫kiếp 。 修tu 行hành 十thập 信tín 得đắc 入nhập 十thập 住trụ 是thị 人nhân 爾nhĩ 時thời 。 從tùng 初sơ 一nhất 住trụ 至chí 第đệ 六lục 住trụ 。 中trung 若nhược 修tu 第đệ 六lục 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 正chánh 觀quán 現hiện 在tại 前tiền 復phục 值trị 諸chư 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 。 善Thiện 知Tri 識Thức 所sở 。 護hộ 出xuất 到đáo 第đệ 七thất 住trụ 常thường 住trụ 不bất 退thoái 自tự 此thử 七thất 住trụ 以dĩ 前tiền 名danh 為vi 退thoái 分phân 是thị 故cố 起khởi 信tín 論luận 云vân 修Tu 多Đa 羅La 中trung 。 或hoặc 說thuyết 有hữu 退thoái 墮đọa 惡ác 趣thú 者giả 。 非phi 其kỳ 實thật 退thoái 但đãn 為vi 初sơ 學học 菩Bồ 薩Tát 。 未vị 入nhập 正chánh 位vị 。 而nhi 懈giải 怠đãi 者giả 。 恐khủng 怖bố 令linh 彼bỉ 勇dũng 猛mãnh 如như 淨tịnh 目mục 天thiên 子tử 法pháp 才tài 王vương 子tử 舍Xá 利Lợi 弗Phất 各các 入nhập 第đệ 六lục 住trụ 其kỳ 間gian 值trị 惡ác 知tri 識thức 。 因nhân 緣duyên 故cố 退thoái 入nhập 凡phàm 夫phu 不bất 善thiện 趣thú 中trung 惡ác 緣duyên 即tức 乞khất 眼nhãn 等đẳng 。

其kỳ 行hành 相tương/tướng 者giả 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 三tam 賢hiền 初sơ 位vị 中trung 少thiểu 分phần 得đắc 見kiến 法Pháp 身thân 能năng 於ư 十thập 方phương 世thế 界giới 。 八bát 相tương/tướng 成thành 道Đạo 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 又hựu 以dĩ 願nguyện 力lực 受thọ 身thân 自tự 在tại 亦diệc 非phi 業nghiệp 繫hệ 又hựu 依y 三tam 昧muội 亦diệc 得đắc 少thiểu 分phần 見kiến 於ư 報báo 身thân 佛Phật 其kỳ 所sở 修tu 行hành 。 皆giai 順thuận 真chân 性tánh 謂vị 知tri 法pháp 性tánh 體thể 無vô 慳san 貪tham 隨tùy 順thuận 修tu 行hành 。 檀Đàn 波Ba 羅La 蜜Mật 。 等đẳng 廣quảng 如như 彼bỉ 說thuyết 又hựu 梁lương 攝nhiếp 論luận 中trung 十thập 言ngôn 名danh 凡phàm 夫phu 菩Bồ 薩Tát 十thập 解giải 名danh 聖thánh 人nhân 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 其kỳ 地địa 上thượng 行hành 倍bội 前tiền 准chuẩn 知tri 。

即tức 彼bỉ 論luận 信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 菩Bồ 薩Tát 。 行hành 狀trạng 三tam 賢hiền 初sơ 位vị 者giả 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 也dã 少thiểu 分phần 下hạ 論luận 云vân 菩Bồ 薩Tát 發phát 是thị 心tâm 故cố 則tắc 得đắc 少thiểu 分phần 見kiến 於ư 法Pháp 身thân 能năng 於ư 下hạ 以dĩ 見kiến 法Pháp 身thân 故cố 隨tùy 其kỳ 願nguyện 力lực 。 能năng 現hiện 八bát 種chủng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 所sở 謂vị 從tùng 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 退thoái 入nhập 胎thai 等đẳng 乃nãi 至chí 入nhập 於ư 。 涅Niết 槃Bàn 又hựu 云vân 亦diệc 非phi 業nghiệp 繫hệ 以dĩ 有hữu 大đại 願nguyện 自tự 在tại 。 力lực 故cố 等đẳng 又hựu 依y 下hạ 論luận 云vân 謂vị 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 究cứu 竟cánh 地địa 心tâm 所sở 見kiến 者giả 名danh 為vi 報báo 身thân 。 身thân 有hữu 無vô 量lượng 色sắc 等đẳng 又hựu 云vân 復phục 次thứ 初sơ 發phát 意ý 菩Bồ 薩Tát 。 等đẳng 所sở 見kiến 者giả 。 以dĩ 深thâm 信tín 真Chân 如Như 法pháp 故cố 少thiểu 分phần 而nhi 見kiến 其kỳ 所sở 下hạ 論luận 云vân 於ư 真Chân 如Như 法pháp 中trung 深thâm 解giải 現hiện 前tiền 所sở 修tu 離ly 相tương/tướng 以dĩ 知tri 法pháp 性tánh 體thể 無vô 慳san 貪tham 乃nãi 至chí 以dĩ 知tri 法pháp 性tánh 體thể 明minh 離ly 無vô 明minh 故cố 修tu 行hành 般Bát 若Nhã 波Ba 羅La 蜜Mật 。 然nhiên 是thị 解giải 行hành 發phát 心tâm 中trung 文văn 位vị 當đương 行hành 滿mãn 入nhập 向hướng 深thâm 解giải 現hiện 前tiền 即tức 十thập 解giải 中trung 之chi 解giải 也dã 所sở 修tu 離ly 相tương/tướng 即tức 十thập 行hành 中trung 之chi 行hành 也dã 知tri 法pháp 性tánh 無vô 慳san 等đẳng 顯hiển 所sở 修tu 離ly 相tương/tướng 總tổng 是thị 地địa 前tiền 初sơ 僧Tăng 祇kỳ 中trung 行hành 相tương/tướng 故cố 梁lương 論luận 可khả 知tri 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 此thử 中trung 行hành 位vị 與dữ 前tiền 始thỉ 教giáo 淺thiển 深thâm 之chi 相tướng 差sai 別biệt 顯hiển 矣hĩ 。

問vấn 此thử 教giáo 豈khởi 不bất 通thông 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 何hà 行hành 位vị 不bất 似tự 小Tiểu 乘Thừa 說thuyết 耶da 答đáp 此thử 後hậu 諸chư 教giáo 並tịnh 皆giai 深thâm 勝thắng 所sở 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 亦diệc 是thị 純thuần 熟thục 高cao 勝thắng 機cơ 故cố 不bất 假giả 似tự 彼bỉ 也dã 。

在tại 文văn 可khả 見kiến 當đương 知tri 此thử 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 令linh 迴hồi 心tâm 向hướng 大đại 非phi 三tam 車xa 引dẫn 諸chư 子tử 也dã 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 一nhất 切thiết 行hành 位vị 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 離ly 相tương/tướng 故cố 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 故cố 若nhược 見kiến 行hành 位vị 差sai 別biệt 等đẳng 相tương/tướng 即tức 是thị 倒đảo 故cố 。

如như 地địa 品phẩm 中trung 十Thập 地Địa 如như 空không 中trung 鳥điểu 跡tích 。 豈khởi 有hữu 差sai 別biệt 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 約ước 頓đốn 教giáo 即tức 一nhất 切thiết 行hành 位vị 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 以dĩ 無vô 相tướng 故cố 。 此thử 據cứ 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 說thuyết 古cổ 德đức 云vân 一nhất 念niệm 妄vọng 心tâm 不bất 起khởi 云vân 何hà 不bất 得đắc 。 名danh 佛Phật 又hựu 心tâm 本bổn 是thị 佛Phật 念niệm 起khởi 故cố 為vì 眾chúng 生sanh 。 故cố 念niệm 不bất 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 也dã 。 法pháp 數số 章chương 就tựu 維duy 摩ma 嘿mặc 然nhiên 無vô 言ngôn 義nghĩa 當đương 頓đốn 教giáo 嘿mặc 絕tuyệt 萬vạn 法pháp 故cố 對đối 法pháp 論luận 云vân 不bất 待đãi 名danh 言ngôn 及cập 餘dư 根căn 境cảnh 是thị 名danh 實thật 有hữu 即tức 顯hiển 待đãi 名danh 言ngôn 根căn 境cảnh 是thị 假giả 有hữu 也dã 是thị 故cố 見kiến 相tương/tướng 差sai 別biệt 即tức 名danh 顛điên 倒đảo 大đại 疏sớ/sơ 等đẳng 皆giai 言ngôn 頓đốn 教giáo 無vô 位vị 者giả 即tức 其kỳ 義nghĩa 也dã 故cố 佛Phật 境cảnh 界giới 章chương 言ngôn 若nhược 據cứ 頓đốn 教giáo 舉cử 心tâm 皆giai 不bất 當đương 理lý 。

若nhược 寄ký 言ngôn 顯hiển 者giả 楞lăng 伽già 云vân 初Sơ 地Địa 即tức 八bát 地địa 乃nãi 至chí 云vân 無vô 所sở 有hữu 何hà 次thứ 第đệ 。 又hựu 思tư 益ích 經Kinh 云vân 若nhược 人nhân 聞văn 是thị 。 諸chư 法pháp 正chánh 性tánh 勤cần 行hành 精tinh 進tấn 。 如như 說thuyết 修tu 行hành 。 不bất 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 若nhược 不bất 從tùng 一nhất 地Địa 至chí 一nhất 地Địa 。 是thị 人nhân 不bất 住trụ 生sanh 死tử 。 涅Niết 槃Bàn 如như 是thị 等đẳng 也dã 。

寄ký 彼bỉ 不bất 次thứ 之chi 言ngôn 以dĩ 顯hiển 無vô 位vị 引dẫn 經Kinh 云vân 相tương/tướng 經kinh 文văn 語ngữ 略lược 演diễn 義nghĩa 第đệ 五ngũ 具cụ 出xuất 初sơ 之chi 七thất 句cú 以dĩ 義nghĩa 配phối 同đồng 最tối 後hậu 一nhất 句cú 據cứ 理lý 都đô 泯mẫn 又hựu 云vân 不bất 立lập 地địa 位vị 者giả 以dĩ 第đệ 八bát 句cú 中trung 一nhất 切thiết 俱câu 拂phất 故cố 云vân 正chánh 意ý 在tại 於ư 下hạ 句cú 平bình 等đẳng 理lý 中trung 佛Phật 亦diệc 不bất 立lập 復phục 何hà 更cánh 有hữu 次thứ 第đệ 證chứng 耶da 故cố 云vân 無vô 所sở 有hữu 有hữu 何hà 次thứ 即tức 經kinh 長trường/trưởng 行hành 云vân 於ư 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 。 無vô 次thứ 第đệ 相tương 續tục 。 等đẳng 若nhược 爾nhĩ 如như 何hà 祖tổ 師sư 復phục 說thuyết 頓đốn 教giáo 無vô 位vị 之chi 位vị 而nhi 指chỉ 起khởi 信tín 論luận 翻phiên 妄vọng 四tứ 位vị 凡phàm 賢hiền 聖thánh 果Quả 次thứ 第đệ 說thuyết 耶da 答đáp 彼bỉ 鈔sao 註chú 曰viết 傍bàng 斷đoạn 譬thí 如như 逐trục 鹿lộc 者giả 不bất 見kiến 山sơn 斬trảm 蛟giao 者giả 不bất 見kiến 水thủy 志chí 在tại 蛟giao 鹿lộc 忘vong 於ư 山sơn 水thủy 傍bàng 觀quan 之chi 士sĩ 言ngôn 其kỳ 登đăng 山sơn 有hữu 高cao 下hạ 入nhập 水thủy 有hữu 淺thiển 深thâm 行hành 者giả 忘vong 心tâm 唯duy 知tri 寂tịch 滅diệt 世Thế 尊Tôn 說thuyết 彼bỉ 斷đoạn 惑hoặc 有hữu 麤thô 細tế 得đắc 位vị 自tự 高cao 下hạ 法pháp 爾nhĩ 必tất 然nhiên 無vô 位vị 之chi 中trung 有hữu 此thử 位vị 故cố 論luận 結kết 四tứ 位vị 云vân 而nhi 實thật 無vô 有hữu 。 始thỉ 覺giác 之chi 異dị 本bổn 來lai 平bình 等đẳng 同đồng 一nhất 覺giác 故cố 問vấn 起khởi 信tín 豈khởi 亦diệc 頓đốn 教giáo 乎hồ 答đáp 以dĩ 起khởi 信tín 三tam 重trọng/trùng 因Nhân 地Địa 凡phàm 賢hiền 聖thánh 果Quả 四tứ 位vị 圭# 山sơn 釋thích 義nghĩa 總tổng 屬thuộc 頓đốn 門môn 與dữ 圓viên 覺giác 一nhất 體thể 又hựu 云vân 今kim 用dụng 論luận 者giả 分phân 齊tề 一nhất 也dã 良lương 以dĩ 論luận 中trung 從tùng 生sanh 滅diệt 門môn 入nhập 真Chân 如Như 門môn 生sanh 滅diệt 是thị 能năng 入nhập 之chi 假giả 真Chân 如Như 是thị 所sở 入nhập 之chi 實thật 以dĩ 假giả 從tùng 實thật 故cố 屬thuộc 於ư 頓đốn 又hựu 此thử 論luận 雖tuy 有hữu 四tứ 法pháp 正chánh 以dĩ 一nhất 體thể 摩ma 訶ha 衍diễn 為vi 宗tông 故cố 故cố 當đương 頓đốn 教giáo 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 復phục 云vân 正chánh 終chung 兼kiêm 頓đốn 當đương 知tri 此thử 約ước 眾chúng 生sanh 心tâm 生sanh 起khởi 染nhiễm 法pháp 如Như 來Lai 藏tạng 隨tùy 染nhiễm 故cố 云vân 欲dục 究cứu 妄vọng 本bổn 約ước 凡phàm 以dĩ 標tiêu 心tâm 義nghĩa 判phán 要yếu 彰chương 動động 末mạt 先tiên 明minh 靜tĩnh 體thể 故cố 正chánh 終chung 而nhi 兼kiêm 於ư 頓đốn 也dã 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 者giả 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

一nhất 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 所sở 明minh 行hành 位vị 以dĩ 是thị 此thử 方phương 便tiện 故cố 。

攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 者giả 則tắc 知tri 前tiền 四tứ 皆giai 圓viên 中trung 四tứ 教giáo 非phi 圓viên 中trung 別biệt 有hữu 四tứ 教giáo 也dã 諸chư 門môn 攝nhiếp 前tiền 義nghĩa 皆giai 同đồng 此thử 。

二nhị 據cứ 別biệt 教giáo 有hữu 其kỳ 三tam 義nghĩa 。

一nhất 約ước 寄ký 位vị 顯hiển 謂vị 始thỉ 從tùng 十thập 信tín 乃nãi 至chí 佛Phật 地Địa 。 六lục 位vị 不bất 同đồng 隨tùy 得đắc 一nhất 位vị 得đắc 一nhất 切thiết 位vị 何hà 以dĩ 故cố 由do 以dĩ 六lục 相tương/tướng 取thủ 故cố 主chủ 伴bạn 故cố 相tương/tướng 入nhập 故cố 相tương/tướng 即tức 故cố 圓viên 融dung 故cố 。

始thỉ 從tùng 下hạ 謂vị 寄ký 彼bỉ 三tam 乘thừa 次thứ 第đệ 六lục 位vị 顯hiển 此thử 教giáo 中trung 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 也dã 何hà 以dĩ 下hạ 擇trạch 相tương/tướng 收thu 清thanh 涼lương 曰viết 六lục 位vị 不bất 亂loạn 以dĩ 更cánh 収thâu 。

經Kinh 云vân 在tại 於ư 一nhất 地địa 普phổ 攝nhiếp 一nhất 切thiết 。 諸chư 地địa 功công 德đức 是thị 故cố 經Kinh 中trung 。 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 勝thắng 進tiến 分phần/phân 上thượng 得đắc 一nhất 切thiết 位vị 及cập 佛Phật 地địa 者giả 是thị 其kỳ 事sự 也dã 。

即tức 初Sơ 地Địa 經kinh 文văn 此thử 與dữ 演diễn 義nghĩa 第đệ 二nhị 用dụng 意ý 小tiểu 異dị 彼bỉ 但đãn 當đương 位vị 之chi 中trung 自tự 一nhất 攝nhiếp 十thập 此thử 證chứng 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 五ngũ 十thập 二nhị 位vị 正chánh 當đương 彼bỉ 中trung 總tổng 攝nhiếp 諸chư 位vị 故cố 此thử 云vân 得đắc 一nhất 切thiết 位vị 及cập 佛Phật 地địa 故cố 是thị 故cố 下hạ 義nghĩa 引dẫn 梵Phạm 行hạnh 品phẩm 文văn 云vân 若nhược 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 能năng 與dữ 如như 是thị 。 觀quán 行hành 相tương 應ứng 於ư 諸chư 法pháp 不bất 生sanh 。 二nhị 解giải 一nhất 切thiết 佛Phật 法Pháp 。 疾tật 得đắc 現hiện 前tiền 初sơ 發phát 心tâm 時thời 。 即tức 得đắc 阿A 耨Nậu 多Đa 羅La 三Tam 藐Miệu 三Tam 菩Bồ 提Đề 。 知tri 一nhất 切thiết 法pháp 。 即tức 心tâm 自tự 性tánh 成thành 就tựu 。 惠huệ 身thân 不bất 由do 他tha 悟ngộ 。

又hựu 以dĩ 諸chư 位vị 及cập 佛Phật 地địa 等đẳng 相tương/tướng 即tức 等đẳng 故cố 即tức 因nhân 果quả 無vô 二nhị 始thỉ 終chung 無vô 礙ngại 於ư 一nhất 一nhất 位vị 上thượng 即tức 是thị 菩Bồ 薩Tát 。 即tức 是thị 佛Phật 者giả 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。

言ngôn 相tương/tướng 即tức 等đẳng 等đẳng 於ư 相tương/tướng 收thu 相tương/tướng 入nhập 也dã 一nhất 一nhất 位vị 者giả 此thử 別biệt 明minh 五ngũ 位vị 互hỗ 攝nhiếp 如như 初sơ 住trụ 攝nhiếp 於ư 初sơ 行hành 初sơ 迴hồi 向hướng 初Sơ 地Địa 第đệ 二nhị 住trụ 攝nhiếp 二nhị 行hành 等đẳng 第đệ 十thập 住trụ 滿mãn 則tắc 十thập 行hành 滿mãn 等đẳng 十thập 行hành 智Trí 度Độ 圓viên 十Thập 地Địa 智Trí 度Độ 滿mãn 如như 海hải 幢tràng 比Bỉ 丘Khâu 寄ký 第đệ 十thập 住trụ 頂đảnh 出xuất 諸chư 佛Phật 灌quán 頂đảnh 成thành 佛Phật 者giả 即tức 其kỳ 事sự 也dã 前tiền 約ước 理lý 行hành 圓viên 融dung 此thử 兼kiêm 行hành 證chứng 相tương 似tự 。

二nhị 約ước 報báo 明minh 位vị 相tương/tướng 者giả 但đãn 有hữu 三tam 生sanh 。

一nhất 成thành 見kiến 聞văn 位vị 謂vị 見kiến 聞văn 此thử 無vô 盡tận 法Pháp 門môn 成thành 金kim 剛cang 種chủng 子tử 等đẳng 如như 性tánh 起khởi 品phẩm 說thuyết 。

亦diệc 名danh 見kiến 聞văn 生sanh 故cố 曰viết 三tam 生sanh 未vị 起khởi 解giải 行hành 前tiền 皆giai 見kiến 聞văn 生sanh 性tánh 起khởi 品phẩm 彼bỉ 經kinh 說thuyết 親thân 近cận 如Như 來Lai 。 見kiến 聞văn 所sở 種chúng 善thiện 根căn 。 皆giai 悉tất 不bất 虗hư 出xuất 生sanh 無vô 盡tận 。 覺giác 慧tuệ 乃nãi 至chí 到đáo 無vô 功công 用dụng 智trí 地địa 即tức 引dẫn 喻dụ 云vân 佛Phật 子tử 譬thí 如như 丈trượng 夫phu 。 食thực 少thiểu 金kim 剛cang 終chung 竟cánh 不bất 消tiêu 要yếu 穿xuyên 其kỳ 身thân 出xuất 在tại 于vu 外ngoại 何hà 以dĩ 故cố 金kim 剛cang 不bất 與dữ 肉nhục 身thân 雜tạp 穢uế 同đồng 處xứ 故cố 。

二nhị 成thành 解giải 行hành 位vị 謂vị 都đô 率suất 天thiên 子tử 等đẳng 從tùng 惡ác 道đạo 出xuất 。 已dĩ 一nhất 生sanh 即tức 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 前tiền 得đắc 十Thập 地Địa 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 及cập 十thập 眼nhãn 十thập 耳nhĩ 等đẳng 境cảnh 界giới 廣quảng 如như 小tiểu 相tương/tướng 品phẩm 說thuyết 。

經Kinh 云vân 佛Phật 子tử 我ngã 為vi 菩Bồ 薩Tát 時thời 。 於ư 兜Đâu 率Suất 天Thiên 宮Cung 。 放phóng 大đại 光quang 明minh 。 名danh 光quang 幢tràng 王vương 照chiếu 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 世thế 界giới 彼bỉ 世thế 界giới 中trung 。 地địa 獄ngục 眾chúng 生sanh 。 遇ngộ 斯tư 光quang 者giả 。 眾chúng 苦khổ 休hưu 息tức 得đắc 十thập 種chủng 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 等đẳng 。 咸hàm 生sanh 歡hoan 喜hỷ 。 踊dũng 躍dược 稱xưng 慶khánh 從tùng 彼bỉ 命mạng 終chung 。 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 又hựu 足túc 輪luân 有hữu 光quang 名danh 清thanh 淨tịnh 功công 德đức 。 阿A 鼻Tỳ 地Địa 獄Ngục 。 極cực 苦khổ 眾chúng 生sanh 。 遇ngộ 斯tư 光quang 者giả 。 皆giai 悉tất 命mạng 終chung 生sanh 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 既ký 生sanh 天thiên 已dĩ 。 天thiên 鼓cổ 說thuyết 法Pháp 時thời 諸chư 天thiên 子tử 。 聞văn 說thuyết 普phổ 賢hiền 廣quảng 大đại 迴hồi 向hướng 得đắc 十Thập 地Địa 故cố 等đẳng 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 前tiền 者giả 地địa 論luận 說thuyết 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 現hiện 在tại 前tiền 又hựu 此thử 是thị 果quả 定định 而nhi 有hữu 二nhị 分phần 今kim 得đắc 十Thập 地Địa 故cố 言ngôn 前tiền 也dã 。

又hựu 如như 善thiện 財tài 始thỉ 從tùng 十thập 信tín 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 於ư 善thiện 友hữu 所sở 。 一nhất 生sanh 一nhất 身thân 上thượng 皆giai 悉tất 具cụ 足túc 。 如như 是thị 普Phổ 賢Hiền 。 諸chư 行hành 位vị 者giả 亦diệc 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。

初sơ 見kiến 表biểu 十thập 信tín 至chí 釋Thích 種chủng 童đồng 女nữ 。 得đắc 法Pháp 雲vân 地địa 最tối 後hậu 見kiến 普Phổ 賢Hiền 菩Bồ 薩Tát 。 與dữ 諸chư 佛Phật 等đẳng 。 普phổ 賢hiền 等đẳng 至chí 覺giác 位vị 清thanh 凉# 曰viết 非phi 唯duy 前tiền 後hậu 理lý 觀quán 圓viên 融dung 行hành 布bố 亦diệc 足túc 彌Di 勒Lặc 言ngôn 餘dư 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 無vô 量lượng 劫kiếp 修tu 善thiện 財tài 一nhất 生sanh 皆giai 得đắc 故cố 言ngôn 具cụ 足túc 諸chư 行hành 位vị 也dã 。

三tam 證chứng 果Quả 海hải 位vị 謂vị 如như 彌Di 勒Lặc 告cáo 善Thiện 財Tài 言ngôn 。 我ngã 當đương 來lai 世thế 。 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。 汝nhữ 當đương 見kiến 我ngã 如như 是thị 等đẳng 。

即tức 入nhập 證chứng 分phân 齊tề 處xứ 也dã 彌Di 勒Lặc 等đẳng 者giả 入nhập 法Pháp 界Giới 品phẩm 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 我ngã 願nguyện 滿mãn 足túc 成thành 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 汝nhữ 及cập 文Văn 殊Thù 俱câu 來lai 見kiến 我ngã 。

當đương 知tri 此thử 約ước 因nhân 果quả 前tiền 後hậu 分phần/phân 二nhị 位vị 是thị 故cố 前tiền 位vị 但đãn 是thị 因nhân 圓viên 果quả 在tại 後hậu 位vị 故cố 說thuyết 當đương 見kiến 我ngã 也dã 。

今kim 見kiến 彌Di 勒Lặc 但đãn 是thị 因nhân 圓viên 見kiến 成thành 正chánh 覺giác 則tắc 是thị 果quả 滿mãn 也dã 。

三tam 約ước 行hành 明minh 位vị 即tức 唯duy 有hữu 二nhị 謂vị 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 分phần/phân 此thử 門môn 通thông 前tiền 諸chư 位vị 解giải 行hành 及cập 以dĩ 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 處xứ 說thuyết 如như 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 童đồng 子tử 等đẳng 也dã 。

行hàng 行hàng 之chi 中trung 皆giai 有hữu 此thử 二nhị 探thám 玄huyền 云vân 然nhiên 此thử 二nhị 分phần 通thông 說thuyết 有hữu 七thất 重trùng 一nhất 約ước 一nhất 行hành 生sanh 熟thục 分phần/phân 二nhị 約ước 二nhị 行hành 如như 先tiên 施thi 行hành 已dĩ 成thành 後hậu 修tu 戒giới 等đẳng 三tam 約ước 二nhị 利lợi 以dĩ 分phần/phân 四tứ 就tựu 行hành 位vị 以dĩ 得đắc 位vị 為vi 勝thắng 進tiến 五ngũ 約ước 比tỉ 證chứng 以dĩ 分phần/phân 六lục 約ước 二nhị 位vị 謂vị 前tiền 位vị 已dĩ 成thành 為vi 自tự 分phần/phân 趣thú 向hướng 後hậu 位vị 為vi 勝thắng 進tiến 七thất 就tựu 因nhân 果quả 因nhân 成thành 自tự 分phần/phân 入nhập 果quả 勝thắng 進tiến 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 處xứ 者giả 所sở 得đắc 三tam 昧muội 也dã 如như 善thiện 財tài 於ư 彌Di 勒Lặc 所sở 得đắc 解giải 脫thoát 門môn 名danh 入nhập 三tam 世thế 一nhất 切thiết 。 境cảnh 界giới 不bất 忘vong 念niệm 智trí 莊trang 嚴nghiêm 藏tạng 未vị 得đắc 三tam 昧muội 。 是thị 善thiện 財tài 自tự 分phần/phân 得đắc 三tam 昧muội 已dĩ 。 則tắc 是thị 勝thắng 進tiến 二nhị 位vị 不bất 同đồng 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 者giả 探thám 玄huyền 云vân 此thử 童đồng 子tử 得đắc 法Pháp 是thị 何hà 位vị 者giả 義nghĩa 准chuẩn 上thượng 下hạ 經kinh 有hữu 三tam 種chủng 成thành 佛Phật 一nhất 約ước 位vị 以dĩ 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 即tức 十thập 信tín 終chung 心tâm 勝thắng 進tiến 分phần/phân 後hậu 入nhập 十thập 解giải 初sơ 位vị 即tức 成thành 佛Phật 以dĩ 此thử 是thị 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 不bất 退thoái 之chi 位vị 故cố 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 六lục 相tương/tướng 融dung 攝nhiếp 即tức 具cụ 諸chư 位vị 至chí 佛Phật 果Quả 也dã 是thị 故cố 此thử 童đồng 子tử 見kiến 初sơ 佛Phật 為vi 信tín 位vị 自tự 分phần/phân 聞văn 初sơ 經kinh 為vi 信tín 位vị 勝thắng 進tiến 見kiến 後hậu 佛Phật 當đương 解giải 位vị 自tự 分phần/phân 聞văn 後hậu 經kinh 為vi 解giải 位vị 勝thắng 進tiến 以dĩ 攝nhiếp 諸chư 位vị 皆giai 具cụ 足túc 故cố 。 二nhị 約ước 行hành 總tổng 不bất 依y 位vị 但đãn 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 究cứu 竟cánh 即tức 至chí 佛Phật 果Quả 三tam 約ước 理lý 則tắc 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 並tịnh 已dĩ 成thành 竟cánh 更cánh 不bất 新tân 成thành 以dĩ 餘dư 相tương/tướng 皆giai 盡tận 故cố 性tánh 德đức 本bổn 滿mãn 故cố 。

其kỳ 身thân 在tại 於ư 世thế 界giới 性tánh 等đẳng 以dĩ 上thượng 處xứ 住trụ 當đương 是thị 白bạch 淨tịnh 寶bảo 網võng 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 得đắc 普phổ 見kiến 肉nhục 眼nhãn 見kiến 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 世thế 界giới 海hải 等đẳng 。

世thế 界giới 章chương 云vân 一nhất 世thế 界giới 性tánh 二nhị 世thế 界giới 海hải 乃nãi 至chí 十thập 世thế 界giới 相tương 謂vị 積tích 種chủng 成thành 性tánh 等đẳng 此thử 當đương 萬vạn 子tử 輪Luân 王Vương 已dĩ 去khứ 所sở 居cư 若nhược 晉tấn 經kinh 寄ký 當đương 十Thập 地Địa 如như 兜Đâu 率Suất 天Thiên 。 子tử 從tùng 惡ác 道đạo 出xuất 。 即tức 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 前tiền 得đắc 十Thập 地Địa 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 位vị 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 章chương 曰viết 若nhược 證chứng 得đắc 普phổ 賢hiền 位vị 在tại 六lục 相tương/tướng 方phương 便tiện 十Thập 地Địa 位vị 中trung 。 何hà 以dĩ 故cố 依y 十Thập 地Địa 證chứng 義nghĩa 會hội 普phổ 法pháp 故cố 今kim 章chương 既ký 云vân 及cập 以dĩ 得đắc 法Pháp 分phân 齊tề 處xứ 說thuyết 則tắc 知tri 普phổ 莊trang 儼nghiễm 等đẳng 位vị 皆giai 十Thập 地Địa 准chuẩn 唐đường 經Kinh 云vân 種chủng 一nhất 清thanh 淨tịnh 金kim 網võng 轉Chuyển 輪Luân 聖Thánh 王Vương 。 據cứ 晉tấn 經Kinh 云vân 所sở 謂vị 白bạch 淨tịnh 寶bảo 網võng 輪Luân 王Vương 等đẳng 清thanh 凉# 會hội 云vân 是thị 則tắc 多đa 箇cá 輪Luân 王Vương 非phi 一nhất 輪Luân 王Vương 之chi 多đa 善thiện 也dã 梵Phạm 本bổn 亦diệc 然nhiên 而nhi 言ngôn 清thanh 淨tịnh 金kim 網võng 者giả 准chuẩn 瓔anh 珞lạc 上thượng 卷quyển 金kim 輪luân 在tại 十thập 迴hồi 向hướng 中trung 初Sơ 地Địa 已dĩ 上thượng 皆giai 是thị 琉lưu 璃ly 。 輪luân 而nhi 增tăng 寶bảo 數số 為vi 別biệt 是thị 知tri 舊cựu 譯dịch 為vi 寶bảo 網võng 者giả 勝thắng 金kim 網võng 也dã 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 百bách 寶bảo 瓔anh 珞lạc 。 七thất 寶bảo 相tương/tướng 輪luân 四Tứ 天Thiên 王Vương 一nhất 萬vạn 子tử 為vi 眷quyến 屬thuộc 寶bảo 數số 一nhất 一nhất 增tăng 至chí 第đệ 七Thất 地Địa 。 十thập 三Tam 寶Bảo 相tương/tướng 輪luân 八bát 地địa 但đãn 云vân 大đại 應ưng 寶bảo 相tương/tướng 輪luân 九cửu 地địa 云vân 白bạch 雲vân 寶bảo 相tương/tướng 輪luân 十Thập 地Địa 云vân 百bách 萬vạn 神thần 通thông 寶bảo 光quang 瓔anh 珞lạc 無vô 畏úy 珠châu 寶bảo 相tương/tướng 輪luân 若nhược 順thuận 晉tấn 經kinh 白bạch 淨tịnh 之chi 言ngôn 則tắc 當đương 九cửu 地địa 今kim 章chương 與dữ 孔khổng 目mục 皆giai 云vân 十Thập 地Địa 但đãn 據cứ 晉tấn 經kinh 天thiên 子tử 所sở 得đắc 位vị 判phán 清thanh 凉# 由do 二nhị 經kinh 不bất 同đồng 以dĩ 義nghĩa 會hội 通thông 故cố 有hữu 是thị 說thuyết 普phổ 見kiến 下hạ 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 在tại 普phổ 見kiến 肉nhục 眼nhãn 位vị 中trung 見kiến 十thập 方phương 界giới 經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 住trụ 金kim 網võng 輪Luân 王Vương 位vị 放phóng 摩ma 尼ni 髻kế 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 遇ngộ 斯tư 光quang 者giả 。 皆giai 得đắc 菩Bồ 薩Tát 。 第đệ 十Thập 地Địa 位vị 成thành 就tựu 智trí 慧tuệ 。 光quang 明minh 得đắc 十thập 種chủng 清thanh 淨tịnh 眼nhãn 等đẳng 。 又hựu 菩Bồ 薩Tát 業nghiệp 報báo 清thanh 淨tịnh 肉nhục 眼nhãn 。 乃nãi 至chí 如như 頗pha 梨lê 鏡kính 清thanh 淨tịnh 光quang 明minh 。 照chiếu 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 等đẳng 。

若nhược 三tam 乘thừa 肉nhục 眼nhãn 則tắc 不bất 如như 此thử 故cố 智trí 論luận 云vân 肉nhục 眼nhãn 唯duy 見kiến 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 內nội 事sự 若nhược 見kiến 三Tam 千Thiên 世Thế 界Giới 。 外ngoại 者giả 何hà 用dụng 天thiên 眼nhãn 為vi 故cố 知tri 不bất 同đồng 也dã 。

文văn 處xứ 可khả 見kiến 。

又hựu 彼bỉ 能năng 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 化hóa 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 眾chúng 生sanh 一nhất 時thời 皆giai 至chí 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 前tiền 餘dư 念niệm 念niệm 中trung 。 皆giai 亦diệc 如như 是thị 。

經Kinh 云vân 菩Bồ 薩Tát 住trụ 此thử 。 轉Chuyển 輪Luân 王Vương 位vị 。 於ư 百bách 千thiên 億ức 那na 由do 他tha 。 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 世thế 界giới 中trung 。 教giáo 化hóa 眾chúng 生sanh 。 乃nãi 至chí 未vị 曾tằng 一nhất 念niệm 。 而nhi 得đắc 間gian 斷đoạn 若nhược 有hữu 眾chúng 生sanh 。 暫tạm 得đắc 遇ngộ 光quang 者giả 必tất 獲hoạch 菩Bồ 薩Tát 第đệ 十Thập 地Địa 位vị 皆giai 至chí 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 之chi 前tiền 者giả 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 約ước 解giải 行hành 法pháp 分phân 齊tề 尅khắc 唯duy 未vị 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 其kỳ 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 是thị 未vị 受thọ 職chức 之chi 前tiền 定định 又hựu 云vân 當đương 知tri 白bạch 淨tịnh 輪Luân 王Vương 之chi 位vị 。 福phước 分phần/phân 非phi 少thiểu 若nhược 起khởi 利lợi 用dụng 即tức 合hợp 無vô 量lượng 眾chúng 生sanh 。 發phát 不bất 退thoái 菩Bồ 提Đề 。 心tâm 及cập 在tại 十Thập 地Địa 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 。 地địa 唯duy 未vị 得đắc 離ly 垢cấu 三tam 昧muội 少thiểu 分phần 之chi 力lực 。 故cố 云vân 至chí 前tiền 定định 也dã 。

其kỳ 福phước 分phần/phân 感cảm 一nhất 錠đĩnh 光quang 頗phả 璃ly 鏡kính 照chiếu 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 世thế 界giới 等đẳng 。

一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 章chương 云vân 白bạch 淨tịnh 寶bảo 網võng 輪Luân 王Vương 位vị 時thời 有hữu 錠đĩnh 光quang 頗pha 梨lê 鏡kính 光quang 明minh 照chiếu 十thập 佛Phật 剎sát 微vi 塵trần 數số 。 等đẳng 世thế 界giới 驗nghiệm 知tri 福phước 分phần/phân 不bất 少thiểu 也dã 。

當đương 知tri 此thử 是thị 。 前tiền 三tam 生sanh 中trung 解giải 行hành 位vị 內nội 之chi 行hành 相tương/tướng 也dã 以dĩ 約ước 因nhân 門môn 示thị 故cố 。

如như 是thị 身thân 土thổ/độ 化hóa 用dụng 福phước 分phân 是thị 解giải 行hành 生sanh 行hành 相tương/tướng 以dĩ 此thử 照chiếu 前tiền 約ước 行hành 明minh 位vị 是thị 位vị 內nội 行hành 相tương/tướng 矣hĩ 以dĩ 約ước 下hạ 以dĩ 因nhân 果quả 該cai 徹triệt 。 圓viên 通thông 之chi 法pháp 在tại 因nhân 為vi 因nhân 在tại 果quả 為vi 果quả 總tổng 別biệt 相tướng 成thành 無vô 有hữu 前tiền 後hậu 始thỉ 終chung 淺thiển 深thâm 近cận 遠viễn 等đẳng 別biệt 今kim 云vân 解giải 行hành 者giả 就tựu 因nhân 門môn 示thị 也dã 。

若nhược 約ước 信tín 滿mãn 得đắc 位vị 已dĩ 去khứ 所sở 起khởi 行hành 用dụng 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 如như 經kinh 能năng 以dĩ 一nhất 手thủ 。 覆phú 大Đại 千Thiên 界Giới 等đẳng 手thủ 出xuất 供cúng 具cụ 與dữ 虗hư 空không 法Pháp 界Giới 等đẳng 一nhất 時thời 供cúng 養dường 。 無vô 盡tận 諸chư 佛Phật 作tác 大đại 佛Phật 事sự 。 饒nhiêu 益ích 眾chúng 生sanh 。 不bất 可khả 說thuyết 也dã 廣quảng 如như 信tín 位vị 經kinh 文văn 說thuyết 又hựu 云vân 不bất 離ly 一nhất 世thế 界giới 不phủ 。 起khởi 一nhất 坐tọa 處xứ 而nhi 能năng 現hiện 一nhất 切thiết 。 無vô 量lượng 身thân 所sở 行hành 等đẳng 又hựu 於ư 一nhất 念niệm 中trung 。 十thập 方phương 世thế 界giới 。 一nhất 時thời 成thành 佛Phật 。 轉chuyển 法Pháp 輪luân 等đẳng 。 乃nãi 至chí 廣quảng 說thuyết 。

言ngôn 得đắc 位vị 即tức 信tín 滿mãn 不bất 退thoái 際tế 上thượng 以dĩ 終chung 教giáo 三tam 乘thừa 至chí 此thử 入nhập 住trụ 名danh 為vi 得đắc 位vị 今kim 以dĩ 一Nhất 乘Thừa 同đồng 彼bỉ 而nhi 說thuyết 引dẫn 彼bỉ 三tam 乘thừa 令linh 入nhập 一Nhất 乘Thừa 。 故cố 三tam 一nhất 義nghĩa 章chương 云vân 但đãn 不bất 退thoái 以dĩ 後hậu 即tức 明minh 得đắc 彼bỉ 普phổ 賢hiền 之chi 法pháp 約ước 熟thục 教giáo 比tỉ 之chi 即tức 十thập 信tín 滿mãn 心tâm 已dĩ 去khứ 即tức 是thị 其kỳ 位vị 其kỳ 普phổ 賢hiền 位vị 中trung 對đối 彼bỉ 解giải 行hành 法pháp 及cập 彼bỉ 得đắc 義nghĩa 唯duy 有hữu 自tự 分phần/phân 勝thắng 進tiến 兩lưỡng 義nghĩa 不bất 同đồng 故cố 下hạ 文văn 問vấn 答đáp 備bị 揀giản 終chung 教giáo 三tam 乘thừa 皆giai 遍biến 法Pháp 界Giới 已dĩ 得đắc 普phổ 賢hiền 法pháp 故cố 經kinh 引dẫn 晉tấn 譯dịch 賢hiền 首thủ 品phẩm 十thập 種chủng 三tam 昧muội 中trung 第đệ 四tứ 手thủ 出xuất 廣quảng 供cung 三tam 昧muội 門môn 偈kệ 也dã 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 分phân 齊tề 全toàn 別biệt 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 三tam 乘thừa 行hành 位vị 是thị 約ước 信tín 解giải 阿a 含hàm 門môn 中trung 作tác 如như 是thị 說thuyết 也dã 。

與dữ 彼bỉ 下hạ 建kiến 立lập 一Nhất 乘Thừa 十thập 義nghĩa 差sai 別biệt 後hậu 結kết 判phán 云vân 此thử 上thượng 十thập 證chứng 足túc 為vi 龜quy 鏡kính 其kỳ 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 所sở 明minh 行hành 位vị 因nhân 果quả 等đẳng 相tương/tướng 與dữ 彼bỉ 三tam 乘thừa 教giáo 施thi 設thiết 分phân 齊tề 全toàn 別biệt 不bất 同đồng 廣quảng 在tại 經kinh 文văn 略lược 如như 下hạ 辨biện 行hành 位vị 因nhân 果quả 則tắc 此thử 復phục 揀giản 者giả 會hội 成thành 前tiền 義nghĩa 此thử 中trung 正chánh 揀giản 終chung 教giáo 三tam 乘thừa 豈khởi 有hữu 前tiền 後hậu 義nghĩa 異dị 文văn 句cú 全toàn 同đồng 祖tổ 師sư 不bất 明minh 辨biện 而nhi 示thị 後hậu 學học 聖thánh 言ngôn 寧ninh 容dung 有hữu 失thất 何hà 以dĩ 下hạ 徵trưng 三tam 乘thừa 行hành 位vị 者giả 種chủng 性tánh 章chương 云vân 三tam 乘thừa 教giáo 種chủng 性tánh 差sai 別biệt 。 略lược 有hữu 三tam 說thuyết 一nhất 約ước 始thỉ 教giáo 二nhị 約ước 終chung 教giáo 三tam 約ước 頓đốn 教giáo 真Chân 如Như 章chương 云vân 真Chân 如Như 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 者giả 一Nhất 乘Thừa 真Chân 如Như 二nhị 者giả 三tam 乘thừa 真Chân 如Như 次thứ 釋thích 云vân 三tam 乘thừa 真Chân 如Như 復phục 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 頓đốn 教giáo 門môn 二nhị 漸tiệm 教giáo 門môn 又hựu 次thứ 云vân 漸tiệm 教giáo 門môn 者giả 略lược 有hữu 三tam 門môn 一nhất 終chung 教giáo 門môn 二nhị 始thỉ 教giáo 門môn 三tam 所sở 知tri 門môn 又hựu 此thử 下hạ 問vấn 答đáp 正chánh 以dĩ 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 對đối 揀giản 則tắc 所sở 揀giản 三tam 乘thừa 通thông 諸chư 教giáo 甚thậm 明minh 矣hĩ 良lương 以dĩ 長trưởng 養dưỡng 彼bỉ 根căn 器khí 故cố 施thi 設thiết 行hành 布bố 十Thập 地Địa 等đẳng 行hành 位vị 令linh 生sanh 信tín 解giải 。 阿a 含hàm 此thử 云vân 淨tịnh 教giáo 乃nãi 至chí 佛Phật 果Quả 並tịnh 是thị 教giáo 佛Phật 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 章chương 約ước 諸chư 教giáo 說thuyết 行hành 位vị 竟cánh 頓đốn 教giáo 末mạt 文văn 結kết 云vân 此thử 據cứ 三tam 乘thừa 方phương 便tiện 說thuyết 章chương 初sơ 云vân 今kim 依y 大Đại 乘Thừa 云vân 昔tích 日nhật 但đãn 有hữu 言ngôn 教giáo 無vô 實thật 行hạnh 果quả 故cố 云vân 三tam 車xa 空không 無vô 又hựu 云vân 臨lâm 門môn 牛ngưu 車xa 亦diệc 同đồng 羊dương 鹿lộc 但đãn 有hữu 其kỳ 名danh 以dĩ 望vọng 一Nhất 乘Thừa 但đãn 是thị 教giáo 故cố 是thị 故cố 經Kinh 云vân 以dĩ 佛Phật 教giáo 門môn 。 出xuất 三tam 界giới 苦khổ 。 等đẳng 妙diệu 趣thú 云vân 又hựu 諸chư 三tam 乘thừa 經kinh 論luận 所sở 明minh 位vị 地địa 及cập 差sai 別biệt 次thứ 第đệ 法pháp 相tướng 門môn 等đẳng 並tịnh 約ước 信tín 解giải 門môn 中trung 依y 如như 是thị 說thuyết 故cố 。 大đại 論luận 云vân 隨tùy 一nhất 方phương 化hóa 儀nghi 也dã 若nhược 據cứ 行hành 法pháp 則tắc 不bất 如như 是thị 。 行hành 解giải 亦diệc 入nhập 解giải 門môn 彼bỉ 亦diệc 通thông 揀giản 諸chư 教giáo 也dã 問vấn 頓đốn 實thật 二nhị 教giáo 豈khởi 皆giai 權quyền 也dã 答đáp 既ký 皆giai 一nhất 方phương 化hóa 儀nghi 非phi 無vô 盡tận 說thuyết 是thị 故cố 前tiền 四tứ 皆giai 方phương 便tiện 權quyền 施thí 也dã 行hành 法pháp 分phân 齊tề 云vân 若nhược 修tu 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 為vi 迴hồi 聲Thanh 聞Văn 初sơ 教giáo 許hứa 行hành 為vi 引dẫn 初sơ 教giáo 終chung 教giáo 許hứa 行hành 為vi 引dẫn 漸tiệm 教giáo 頓đốn 教giáo 許hứa 行hành 為vi 引dẫn 頓đốn 教giáo 圓viên 教giáo 許hứa 行hành 當đương 知tri 頓đốn 實thật 皆giai 是thị 所sở 引dẫn 唯duy 圓viên 教giáo 究cứu 竟cánh 非phi 所sở 引dẫn 也dã 又hựu 云vân 據cứ 佛Phật 別biệt 意ý 唯duy 一Nhất 乘Thừa 可khả 行hành 餘dư 不bất 可khả 行hành 何hà 以dĩ 故cố 非phi 。 究cứu 竟cánh 依y 故cố 是thị 故cố 前tiền 四tứ 皆giai 是thị 此thử 經Kinh 。 方phương 便tiện 枝chi 末Mạt 法Pháp 輪luân 並tịnh 非phi 本bổn 究cứu 竟cánh 正chánh 乘thừa 也dã 。

問vấn 前tiền 終chung 教giáo 中trung 不bất 退thoái 際tế 上thượng 亦diệc 得đắc 如như 是thị 。 八bát 相tương/tướng 等đẳng 用dụng 與dữ 此thử 何hà 別biệt 。

終chung 教giáo 三tam 乘thừa 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 亦diệc 得đắc 八bát 相tương/tướng 等đẳng 與dữ 今kim 一Nhất 乘Thừa 何hà 別biệt 此thử 如như 起khởi 信tín 等đẳng 說thuyết 。

答đáp 彼bỉ 於ư 此thử 位vị 示thị 成thành 佛Phật 時thời 於ư 後hậu 諸chư 位vị 皆giai 不bất 自tự 在tại 以dĩ 未vị 得đắc 故cố 但đãn 是thị 當đương 位vị 蹔tạm 起khởi 化hóa 故cố 此thử 即tức 不bất 爾nhĩ 於ư 初sơ 位vị 中trung 起khởi 此thử 用dụng 時thời 於ư 後hậu 諸chư 位vị 並tịnh 同đồng 時thời 起khởi 皆giai 已dĩ 得đắc 故cố 是thị 實thật 行hạnh 故cố 該cai 六lục 位vị 故cố 。

答đáp 彼bỉ 終chung 教giáo 但đãn 於ư 信tín 滿mãn 入nhập 住trụ 得đắc 位vị 證chứng 如như 能năng 起khởi 化hóa 用dụng 示thị 現hiện 成thành 佛Phật 。 於ư 後hậu 諸chư 位vị 並tịnh 未vị 得đắc 故cố 皆giai 不bất 自tự 在tại 不bất 同đồng 一Nhất 乘Thừa 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 一nhất 起khởi 一nhất 切thiết 起khởi 並tịnh 皆giai 自tự 在tại 妙diệu 趣thú 云vân 華hoa 嚴nghiêm 中trung 信tín 解giải 行hành 等đẳng 諸chư 位vị 以dĩ 信tín 一nhất 言ngôn 成thành 其kỳ 信tín 位vị 位vị 中trung 所sở 含hàm 即tức 通thông 成thành 解giải 行hành 理lý 事sự 一nhất 切thiết 法Pháp 門môn 等đẳng 。

問vấn 義nghĩa 既ký 不bất 同đồng 何hà 故cố 一nhất 種chủng 同đồng 是thị 信tín 滿mãn 勝thắng 進tiến 分phần/phân 上thượng 起khởi 此thử 用dụng 耶da 。

一nhất 三tam 義nghĩa 異dị 權quyền 實thật 宗tông 差sai 何hà 故cố 同đồng 此thử 起khởi 用dụng 。

答đáp 為vì 欲dục 方phương 便tiện 。 顯hiển 此thử 一Nhất 乘Thừa 信tín 滿mãn 成thành 佛Phật 令linh 易dị 信tín 受thọ 故cố 於ư 彼bỉ 教giáo 先tiên 作tác 此thử 說thuyết 。

良lương 以dĩ 信tín 該cai 果quả 海hải 理lý 圓viên 難nan 信tín 故cố 佛Phật 菩Bồ 薩Tát 於ư 彼bỉ 。 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 信tín 滿mãn 之chi 處xứ 說thuyết 能năng 作tác 佛Phật 巧xảo 令linh 聞văn 者giả 易dị 信tín 斯tư 經Kinh 也dã 。

問vấn 既ký 一nhất 位vị 中trung 有hữu 一nhất 切thiết 位vị 及cập 信tín 滿mãn 心tâm 即tức 得đắc 佛Phật 者giả 何hà 須tu 更cánh 說thuyết 後hậu 諸chư 位vị 耶da 。

文văn 處xứ 可khả 見kiến 。

答đáp 說thuyết 後hậu 諸chư 位vị 即tức 是thị 初sơ 中trung 之chi 一nhất 切thiết 也dã 。 如như 初sơ 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 。

初sơ 後hậu 亦diệc 爾nhĩ 者giả 所sở 說thuyết 一nhất 切thiết 即tức 後hậu 中trung 所sở 具cụ 一nhất 切thiết 也dã 。

問vấn 若nhược 初sơ 即tức 具cụ 後hậu 得đắc 初sơ 即tức 得đắc 後hậu 者giả 亦diệc 可khả 後hậu 亦diệc 具cụ 初sơ 既ký 不bất 得đắc 後hậu 應ưng 亦diệc 不bất 得đắc 初sơ 耶da 。

以dĩ 後hậu 例lệ 前tiền 可khả 見kiến 。

答đáp 實thật 爾nhĩ 但đãn 以dĩ 得đắc 初sơ 無vô 不bất 得đắc 後hậu 故cố 是thị 故cố 無vô 有hữu 。 未vị 得đắc 後hậu 而nhi 不bất 得đắc 初sơ 也dã 。

實thật 爾nhĩ 者giả 理lý 實thật 如như 是thị 若nhược 無vô 十thập 一nhất 不bất 成thành 故cố 餘dư 文văn 可khả 知tri 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 得đắc 說thuyết 諸chư 位vị 階giai 降giáng/hàng 次thứ 第đệ 。

若nhược 初sơ 後hậu 皆giai 具cụ 一nhất 切thiết 義nghĩa 實thật 夷di 齊tề 云vân 何hà 經kinh 中trung 復phục 說thuyết 階giai 降giáng/hàng 。

答đáp 以dĩ 此thử 經Kinh 中trung 安an 立lập 諸chư 位vị 有hữu 二nhị 善thiện 巧xảo 一nhất 約ước 相tương/tướng 就tựu 門môn 分phần/phân 位vị 前tiền 後hậu 寄ký 同đồng 三tam 乘thừa 引dẫn 彼bỉ 方phương 便tiện 是thị 同đồng 教giáo 也dã 二nhị 約ước 體thể 就tựu 法pháp 前tiền 後hậu 相tương/tướng 入nhập 圓viên 融dung 自tự 在tại 異dị 彼bỉ 三tam 乘thừa 是thị 別biệt 教giáo 也dã 。

約ước 相tương/tướng 者giả 且thả 入nhập 法pháp 行hành 位vị 皆giai 有hữu 體thể 相tướng 用dụng 三tam 若nhược 就tựu 十thập 住trụ 約ước 法pháp 說thuyết 者giả 十thập 住trụ 之chi 中trung 教giáo 義nghĩa 二nhị 分phần 吾ngô 祖tổ 乃nãi 言ngôn 義nghĩa 中trung 以dĩ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 界giới 為vi 體thể 十thập 住trụ 行hành 位vị 為vi 相tương 應ứng 教giáo 所sở 詮thuyên 為vi 用dụng 教giáo 中trung 以dĩ 六lục 決quyết 定định 為vi 體thể 十thập 住trụ 不bất 同đồng 為vi 相tương/tướng 益ích 機cơ 為vi 用dụng 就tựu 門môn 者giả 以dĩ 住trụ 行hành 向hướng 等đẳng 為vi 門môn 卻khước 以dĩ 住trụ 向hướng 地địa 等đẳng 相tương/tướng 就tựu 於ư 六lục 位vị 之chi 門môn 故cố 有hữu 前tiền 後hậu 階giai 降giáng/hàng 次thứ 第đệ 不bất 同đồng 寄ký 同đồng 三tam 乘thừa 引dẫn 彼bỉ 之chi 機cơ 令linh 捨xả 權quyền 三tam 而nhi 入nhập 一nhất 實thật 也dã 此thử 中trung 所sở 同đồng 即tức 終chung 頓đốn 三tam 乘thừa 能năng 同đồng 即tức 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 寄ký 同đồng 三tam 乘thừa 融dung 會hội 云vân 又hựu 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 文văn 前tiền 之chi 五ngũ 會hội 及cập 十thập 明minh 已dĩ 後hậu 盡tận 不bất 思tư 議nghị 品phẩm 即tức 以dĩ 別biệt 教giáo 從tùng 三tam 乘thừa 說thuyết 十Thập 地Địa 文văn 中trung 即tức 用dụng 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 從tùng 三tam 乘thừa 教giáo 以dĩ 顯hiển 別biệt 教giáo 說thuyết 又hựu 十Thập 地Địa 已dĩ 前tiền 四tứ 會hội 中trung 六lục 決quyết 定định 文văn 何hà 故cố 不bất 依y 十thập 數số 而nhi 說thuyết 答đáp 六lục 決quyết 定định 是thị 本bổn 分phần/phân 義nghĩa 深thâm 體thể 略lược 難nan 解giải 故cố 寄ký 三tam 乘thừa 之chi 教giáo 。 卻khước 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 玄huyền 趣thú 令linh 其kỳ 聞văn 者giả 一nhất 往vãng 易dị 解giải 也dã 經kinh 文văn 善thiện 巧xảo 交giao 絡lạc 二nhị 義nghĩa 顯hiển 宗tông 分phân 齊tề 極cực 善thiện 妙diệu 也dã 又hựu 言ngôn 同đồng 者giả 吾ngô 祖tổ 云vân 同đồng 者giả 通thông 也dã 故cố 名danh 通thông 教giáo 一Nhất 乘Thừa 或hoặc 名danh 通thông 相tương/tướng 一Nhất 乘Thừa 又hựu 云vân 通thông 之chi 與dữ 同đồng 義nghĩa 無vô 別biệt 趣thú 所sở 言ngôn 同đồng 者giả 三tam 乘thừa 同đồng 一Nhất 乘Thừa 故cố 又hựu 言ngôn 同đồng 者giả 小Tiểu 乘Thừa 同đồng 一Nhất 乘Thừa 故cố 經Kinh 云vân 毗Tỳ 尼Ni 即tức 大Đại 乘Thừa 也dã 又hựu 云vân 汝nhữ 等đẳng 所sở 行hành 。 是thị 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 。 等đẳng 今kim 以dĩ 一nhất 同đồng 於ư 三tam 彼bỉ 以dĩ 三tam 同đồng 於ư 一nhất 是thị 則tắc 兩lưỡng 宗tông 交giao 接tiếp 連liên 綴chuế 引dẫn 攝nhiếp 令linh 歸quy 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 也dã 又hựu 云vân 同đồng 教giáo 者giả 經Kinh 云vân 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 故cố 知tri 同đồng 也dã 是thị 則tắc 全toàn 収thâu 諸chư 教giáo 前tiền 四tứ 皆giai 三tam 乘thừa 是thị 遠viễn 方phương 便tiện 攝nhiếp 故cố 上thượng 云vân 則tắc 三tam 乘thừa 等đẳng 並tịnh 名danh 一Nhất 乘Thừa 是thị 故cố 總tổng 列liệt 同đồng 教giáo 中trung 也dã 若nhược 爾nhĩ 何hà 以dĩ 大đại 疏sớ/sơ 但đãn 同đồng 頓đốn 實thật 答đáp 且thả 収thâu 江giang 河hà 若nhược 地địa 品phẩm 疏sớ/sơ 鈔sao 亦diệc 說thuyết 若nhược 下hạ 同đồng 三tam 乘thừa 亦diệc 収thâu 始thỉ 小tiểu 但đãn 彼bỉ 文văn 正chánh 約ước 性tánh 相tướng 料liệu 揀giản 對đối 權quyền 顯hiển 實thật 以dĩ 後hậu 三tam 為vi 一nhất 於ư 一Nhất 乘Thừa 以dĩ 分phần/phân 同đồng 別biệt 則tắc 頓đốn 實thật 為vi 同đồng 圓viên 教giáo 為vi 別biệt 能năng 揀giản 十thập 條điều 亦diệc 即tức 此thử 經Kinh 同đồng 教giáo 中trung 義nghĩa 圭# 峯phong 指chỉ 云vân 華hoa 嚴nghiêm 同đồng 教giáo 故cố 大đại 疏sớ/sơ 至chí 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 中trung 即tức 言ngôn 同đồng 教giáo 者giả 同đồng 頓đốn 同đồng 實thật 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 一nhất 一nhất 會hội 前tiền 終chung 頓đốn 未vị 說thuyết 同đồng 於ư 始thỉ 小tiểu 至chí 地địa 品phẩm 方phương 該cai 前tiền 四tứ 貞trinh 元nguyên 疏sớ/sơ 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 中trung 第đệ 三tam 於ư 大Đại 乘Thừa 中trung 。 復phục 分phân 為vi 二nhị 一nhất 者giả 權quyền 教giáo 大Đại 乘Thừa 亦diệc 名danh 三tam 乘thừa 即tức 第đệ 二nhị 大Đại 乘Thừa 始thỉ 教giáo 二nhị 實thật 教giáo 大Đại 乘Thừa 亦diệc 名danh 一Nhất 乘Thừa 謂vị 會hội 三Tam 歸Quy 一nhất 十thập 方phương 國quốc 土độ 中trung 。 唯duy 有hữu 一Nhất 乘Thừa 法Pháp 。 故cố 即tức 後hậu 三tam 教giáo 合hợp 名danh 為vi 實thật 即tức 今kim 性tánh 相tướng 二nhị 宗tông 乃nãi 至chí 有hữu 多đa 差sai 別biệt 十thập 對đối 料liệu 揀giản 竟cánh 即tức 云vân 第đệ 四tứ 就tựu 實thật 教giáo 中trung 復phục 分phần/phân 二nhị 教giáo 一nhất 約ước 有hữu 位vị 無vô 位vị 以dĩ 分phần/phân 頓đốn 漸tiệm 二nhị 約ước 圓viên 融dung 不bất 融dung 分phần/phân 成thành 二nhị 種chủng 即tức 實thật 教giáo 頓đốn 教giáo 並tịnh 皆giai 不bất 融dung 為vi 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 第đệ 五ngũ 圓viên 融dung 具cụ 德đức 名danh 別biệt 教giáo 一Nhất 乘Thừa 故cố 知tri 同đồng 頓đốn 同đồng 實thật 是thị 合hợp 終chung 頓đốn 歸quy 於ư 一Nhất 乘Thừa 為vi 同đồng 教giáo 也dã 貞trinh 元nguyên 至chí 義nghĩa 理lý 分phân 齊tề 中trung 亦diệc 云vân 故cố 此thử 圓viên 教giáo 語ngữ 廣quảng 名danh 無vô 量lượng 乘thừa 語ngữ 深thâm 唯duy 顯hiển 一Nhất 乘Thừa 一Nhất 乘Thừa 有hữu 二nhị 一nhất 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 同đồng 頓đốn 同đồng 實thật 故cố 乃nãi 至chí 云vân 以dĩ 別biệt 該cai 同đồng 皆giai 圓viên 教giáo 攝nhiếp 等đẳng 鎮trấn 國quốc 二nhị 疏sớ/sơ 其kỳ 義nghĩa 一nhất 揆quỹ 若nhược 言ngôn 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 中trung 自tự 有hữu 能năng 同đồng 一nhất 性tánh 一nhất 相tương/tướng 為vi 同đồng 教giáo 者giả 豈khởi 得đắc 便tiện 云vân 不bất 融dung 又hựu 不bất 應ưng 後hậu 三tam 合hợp 為vi 一nhất 實thật 開khai 同đồng 別biệt 矣hĩ 但đãn 彼bỉ 合hợp 二nhị 教giáo 歸quy 圓viên 此thử 引dẫn 三tam 機cơ 入nhập 一nhất 但đãn 小tiểu 異dị 耳nhĩ 問vấn 分phần/phân 四tứ 教giáo 中trung 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 如như 探thám 玄huyền 等đẳng 從tùng 共cộng 教giáo 開khai 出xuất 何hà 以dĩ 今kim 云vân 圓viên 教giáo 攝nhiếp 耶da 答đáp 當đương 知tri 總tổng 相tương/tướng 會hội 通thông 義nghĩa 意ý 雖tuy 同đồng 文văn 言ngôn 小tiểu 別biệt 或hoặc 有hữu 廣quảng 略lược 一nhất 或hoặc 合hợp 為vi 一nhất 圭# 峯phong 云vân 圓viên 教giáo 攝nhiếp 於ư 前tiền 四tứ 一nhất 一nhất 同đồng 圓viên 唯duy 一nhất 善thiện 巧xảo 二nhị 或hoặc 開khai 為vi 二nhị 探thám 玄huyền 首thủ 開khai 一Nhất 乘Thừa 前tiền 四tứ 為vi 三tam 乘thừa 即tức 是thị 智trí 論luận 共cộng 教giáo 三tam 於ư 共cộng 教giáo 中trung 開khai 出xuất 小Tiểu 乘Thừa 四tứ 於ư 共cộng 中trung 開khai 出xuất 終chung 頓đốn 為vi 同đồng 教giáo 一Nhất 乘Thừa 貞trinh 元nguyên 則tắc 初sơ 開khai 小Tiểu 乘Thừa 次thứ 開khai 權quyền 教giáo 三tam 乘thừa 後hậu 於ư 一Nhất 乘Thừa 開khai 為vi 同đồng 別biệt 玄huyền 談đàm 該cai 於ư 多đa 義nghĩa 對đối 小tiểu 顯hiển 大đại 則tắc 先tiên 開khai 小Tiểu 乘Thừa 對đối 權quyền 顯hiển 實thật 乃nãi 開khai 前tiền 二nhị 為vi 權quyền 後hậu 三tam 合hợp 為vi 一Nhất 乘Thừa 乃nãi 至chí 開khai 成thành 四tứ 五ngũ 皆giai 圓viên 教giáo 漸tiệm 次thứ 開khai 也dã 故cố 此thử 同đồng 教giáo 從tùng 一nhất 從tùng 三tam 理lý 無vô 不bất 可khả 但đãn 由do 不bất 知tri 或hoặc 總tổng 為vi 一nhất 即tức 是thị 圓viên 教giáo 乃nãi 云vân 非phi 圓viên 中trung 開khai 出xuất 又hựu 問vấn 何hà 以dĩ 定định 知tri 是thị 今kim 圓viên 教giáo 章chương 云vân 若nhược 依y 圓viên 教giáo 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 等đẳng 又hựu 云vân 三tam 約ước 一Nhất 乘Thừa 有hữu 二nhị 說thuyết 一nhất 攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 所sở 明minh 種chủng 性tánh 並tịnh 皆giai 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 成thành 宗tông 以dĩ 同đồng 教giáo 故cố 攝nhiếp 方phương 便tiện 故cố 如như 此thử 文văn 義nghĩa 溢dật 目mục 盈doanh 空không 不bất 知tri 思tư 耳nhĩ 由do 是thị 義nghĩa 故cố 。 所sở 揀giản 三tam 乘thừa 正chánh 揀giản 終chung 頓đốn 但đãn 異dị 權quyền 三tam 不bất 足túc 為vi 別biệt 教giáo 也dã 餘dư 如như 同đồng 教giáo 策sách 辨biện 二nhị 約ước 體thể 者giả 如như 十thập 住trụ 以dĩ 平bình 等đẳng 法Pháp 。 界giới 為vi 體thể 今kim 以dĩ 行hành 位vị 等đẳng 為vi 體thể 以dĩ 就tựu 圓viên 融dung 普phổ 法pháp 是thị 故cố 前tiền 後hậu 圓viên 融dung 異dị 彼bỉ 三tam 乘thừa 是thị 別biệt 教giáo 也dã 。

但đãn 以dĩ 不bất 移di 門môn 而nhi 恆hằng 相tương/tướng 即tức 不bất 壞hoại 即tức 而nhi 恆hằng 前tiền 後hậu 是thị 故cố 二nhị 義nghĩa 融dung 通thông 不bất 相tương 違vi 也dã 。

不bất 移di 門môn 而nhi 恆hằng 相tương/tướng 即tức 行hành 布bố 不bất 礙ngại 圓viên 融dung 不bất 壞hoại 即tức 而nhi 恆hằng 前tiền 後hậu 圓viên 融dung 不bất 礙ngại 行hành 布bố 行hành 布bố 是thị 教giáo 相tương/tướng 施thi 設thiết 圓viên 融dung 是thị 理lý 性tánh 德đức 用dụng 相tương/tướng 是thị 即tức 性tánh 之chi 相tướng 性tánh 是thị 即tức 相tương/tướng 之chi 性tánh 是thị 故cố 不bất 相tương 違vi 也dã 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 是thị 初sơ 門môn 即tức 一nhất 切thiết 者giả 何hà 不bất 說thuyết 信tín 位vị 初sơ 心tâm 即tức 得đắc 而nhi 說thuyết 滿mãn 心tâm 等đẳng 耶da 。

文văn 處xứ 可khả 見kiến 。

答đáp 若nhược 自tự 別biệt 教giáo 即tức 不bất 依y 位vị 成thành 今kim 寄ký 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 位vị 說thuyết 以dĩ 彼bỉ 教giáo 中trung 信tín 滿mãn 不bất 退thoái 方phương 得đắc 入nhập 位vị 今kim 即tức 寄ký 彼bỉ 得đắc 入nhập 位vị 處xứ 一nhất 時thời 得đắc 此thử 一nhất 切thiết 前tiền 後hậu 諸chư 位vị 行hành 相tương/tướng 是thị 故cố 不bất 於ư 信tín 初sơ 心tâm 說thuyết 以dĩ 未vị 得đắc 不bất 退thoái 。 不bất 成thành 位vị 相tương/tướng 但đãn 是thị 行hành 故cố 。

答đáp 若nhược 直trực 自tự 宗tông 別biệt 教giáo 則tắc 不bất 依y 位vị 成thành 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 章chương 云vân 若nhược 依y 一Nhất 乘Thừa 圓viên 通thông 之chi 教giáo 由do 義nghĩa 自tự 在tại 總tổng 別biệt 相tướng 成thành 故cố 無vô 前tiền 後hậu 始thỉ 終chung 淺thiển 深thâm 近cận 遠viễn 等đẳng 別biệt 又hựu 要yếu 問vấn 云vân 若nhược 須tu 成thành 佛Phật 則tắc 數sác 數sác 成thành 新tân 新tân 斷đoạn 結kết 亦diệc 不bất 住trụ 學học 地địa 若nhược 對đối 不bất 成thành 機cơ 則tắc 常thường 不bất 成thành 由do 如như 大đại 海hải 於ư 諸chư 位vị 中trung 無vô 有hữu 溢dật 滿mãn 等đẳng 今kim 寄ký 下hạ 義nghĩa 皆giai 可khả 見kiến 問vấn 若nhược 爾nhĩ 應ưng 言ngôn 住trụ 位vị 成thành 佛Phật 何hà 名danh 信tín 滿mãn 。

答đáp 由do 信tín 成thành 故cố 是thị 故cố 是thị 行hành 佛Phật 非phi 位vị 佛Phật 也dã 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 之chi 。

今kim 但đãn 是thị 信tín 行hành 成thành 就tựu 故cố 非phi 位vị 佛Phật 若nhược 但đãn 言ngôn 十thập 信tín 作tác 佛Phật 不bất 論luận 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 作tác 佛Phật 則tắc 是thị 三tam 乘thừa 教giáo 若nhược 具cụ 五ngũ 位vị 及cập 九cửu 位vị 作tác 佛Phật 則tắc 是thị 一Nhất 乘Thừa 圓viên 教giáo 攝nhiếp 若nhược 小Tiểu 乘Thừa 三tam 乘thừa 並tịnh 是thị 阿a 含hàm 佛Phật 一Nhất 乘Thừa 是thị 義nghĩa 佛Phật 也dã 。

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 上thượng )#

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 下hạ )#

第đệ 四tứ 修tu 行hành 時thời 分phần/phân 者giả 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 自tự 有hữu 三tam 人nhân 下hạ 根căn 者giả 謂vị 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 中trung 極cực 疾tật 三tam 生sanh 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 謂vị 於ư 一nhất 生sanh 種chủng 解giải 脫thoát 分phân 第đệ 二nhị 生sanh 隨tùy 順thuận 決quyết 擇trạch 分phân 第đệ 三tam 生sanh 漏lậu 盡tận 得đắc 果quả 極cực 遲trì 逕kính 六lục 十thập 劫kiếp 中trung 。 根căn 者giả 謂vị 獨Độc 覺Giác 人nhân 極cực 疾tật 四tứ 生sanh 得đắc 果quả 極cực 遲trì 逕kính 百bách 劫kiếp 上thượng 根căn 者giả 謂vị 佛Phật 定định 滿mãn 。 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。

若nhược 依y 下hạ 正chánh 示thị 一nhất 生sanh 種chủng 解giải 脫thoát 分phần/phân 者giả 謂vị 第đệ 一nhất 生sanh 修tu 聲Thanh 聞Văn 資tư 粮# 作tác 五ngũ 停đình 心tâm 觀quán 別biệt 相tướng 念niệm 觀quán 總tổng 相tương/tướng 念niệm 觀quán 等đẳng 名danh 隨tùy 順thuận 解giải 脫thoát 。 分phần/phân 善thiện 第đệ 二nhị 生sanh 修tu 聲Thanh 聞Văn 加gia 行hành 作tác 四Tứ 諦Đế 一nhất 十thập 六lục 心tâm 拋phao 緣duyên 減giảm 行hành 等đẳng 名danh 順thuận 決quyết 擇trạch 分phần/phân 善thiện 第đệ 三tam 生sanh 起khởi 智trí 斷đoạn 惑hoặc 入nhập 於ư 見kiến 道đạo 極cực 遲trì 則tắc 鈍độn 根căn 六lục 十thập 劫kiếp 初sơ 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 資tư 粮# 次thứ 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 加gia 行hành 後hậu 二nhị 十thập 劫kiếp 入nhập 見kiến 道đạo 正chánh 理lý 論luận 云vân 初sơ 位vị 下hạ 種chủng 次thứ 位vị 留lưu 成thành 後hậu 位vị 結kết 實thật 中trung 根căn 獨Độc 覺Giác 亦diệc 名danh 緣Duyên 覺Giác 四tứ 生sanh 者giả 第đệ 一nhất 生sanh 修tu 聲Thanh 聞Văn 資tư 粮# 第đệ 二nhị 生sanh 修tu 聲Thanh 聞Văn 加gia 行hành 第đệ 三tam 生sanh 別biệt 修tu 緣Duyên 覺Giác 資tư 粮# 加gia 行hành 第đệ 四tứ 生sanh 入nhập 見kiến 道đạo 便tiện 證chứng 無Vô 學Học 百bách 劫kiếp 者giả 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 聲Thanh 聞Văn 資tư 粮# 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 聲Thanh 聞Văn 加gia 行hành 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 緣Duyên 覺Giác 資tư 粮# 二nhị 十thập 劫kiếp 修tu 聲Thanh 聞Văn 加gia 行hành 第đệ 五ngũ 二nhị 十thập 劫kiếp 方phương 入nhập 見kiến 道đạo 證chứng 無Vô 學Học 果Quả 。 上thượng 根căn 定định 三tam 僧Tăng 祇kỳ 第đệ 一nhất 無vô 數số 劫kiếp 修tu 大Đại 乘Thừa 資tư 粮# 加gia 行hành 第đệ 二nhị 無vô 數số 劫kiếp 入nhập 見kiến 道đạo 乃nãi 至chí 七Thất 地Địa 。 滿mãn 心tâm 第đệ 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 從tùng 八bát 地địa 初sơ 心tâm 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 滿mãn 心tâm 生sanh 色Sắc 究Cứu 竟Cánh 天Thiên 。 上thượng 他tha 受thọ 用dụng 土thổ/độ 中trung 更cánh 百bách 劫kiếp 於ư 頂đảnh 寂tịch 定định 中trung 學học 諸chư 相tướng 好hảo/hiếu 千thiên 劫kiếp 於ư 金kim 剛cang 定định 中trung 學học 諸chư 威uy 儀nghi 萬vạn 劫kiếp 於ư 大đại 寂tịch 定định 中trung 學học 諸chư 化hóa 行hành 然nhiên 昇thăng 大đại 寶bảo 華hoa 王vương 座tòa 上thượng 放phóng 十thập 道đạo 光quang 明minh 成thành 得đắc 正chánh 覺giác 拆# 玄huyền 云vân 遇ngộ 一nhất 化hóa 佛Phật 出xuất 世thế 名danh 為vi 一nhất 生sanh 如như 舍Xá 利Lợi 弗Phất 。 等đẳng 於ư 過quá 去khứ 拘Câu 那Na 含Hàm 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 。 時thời 修tu 聲Thanh 聞Văn 資tư 粮# 於ư 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 。 時thời 修tu 聲Thanh 聞Văn 加gia 行hành 於ư 釋Thích 迦Ca 佛Phật 時thời 方phương 入nhập 見kiến 道đạo 乃nãi 至chí 極cực 果quả 也dã 。

此thử 中trung 劫kiếp 數số 取thủ 水thủy 火hỏa 等đẳng 一nhất 劫kiếp 為vi 一nhất 數sổ 十thập 箇cá 合hợp 一nhất 為vi 第đệ 二nhị 數số 如như 是thị 展triển 轉chuyển 。 至chí 第đệ 六lục 十thập 為vi 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 依y 此thử 以dĩ 數số 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 也dã 。

水thủy 火hỏa 等đẳng 一nhất 劫kiếp 者giả 要yếu 問vấn 云vân 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 世thế 界giới 成thành 壞hoại 。 大đại 劫kiếp 滿mãn 三tam 僧Tăng 祇kỳ 則tắc 將tương 一nhất 成thành 壞hoại 劫kiếp 為vi 一nhất 數số 劫kiếp 數số 此thử 十thập 劫kiếp 為vi 第đệ 二nhị 如như 是thị 數số 至chí 第đệ 六lục 十thập 為vi 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 所sở 以dĩ 說thuyết 六lục 十thập 者giả 孔khổng 目mục 云vân 小Tiểu 乘Thừa 以dĩ 六lục 十thập 劫kiếp 為vi 大đại 劫kiếp 阿a 僧Tăng 祗chi 小Tiểu 乘Thừa 經kinh 三tam 僧Tăng 祇kỳ 得đắc 作tác 佛Phật 。

問vấn 何hà 故cố 下hạ 根căn 返phản 經kinh 時thời 少thiểu 而nhi 上thượng 根căn 等đẳng 乃nãi 多đa 時thời 耶da 答đáp 能năng 於ư 多đa 時thời 修tu 練luyện 根căn 行hành 等đẳng 以dĩ 為vi 難nạn/nan 故cố 是thị 故cố 多đa 也dã 。

於ư 文văn 可khả 知tri 。

又hựu 依y 婆bà 娑sa 等đẳng 菩Bồ 薩Tát 成thành 佛Phật 。 有hữu 二nhị 身thân 一nhất 法Pháp 身thân 二nhị 生sanh 身thân 法Pháp 身thân 。 者giả 謂vị 戒giới 定định 等đẳng 五ngũ 分phần/phân 修tu 此thử 法Pháp 身thân 具cụ 有hữu 四tứ 時thời 一nhất 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 修tu 有hữu 漏lậu 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 時thời 二nhị 於ư 百bách 劫kiếp 修tu 相tướng 好hảo 業nghiệp 時thời 三tam 出xuất 家gia 苦khổ 行hạnh 。 修tu 禪thiền 定định 時thời 四tứ 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 成thành 正chánh 覺giác 時thời 。

法Pháp 身thân 者giả 即tức 以dĩ 丈trượng 六lục 五ngũ 分phần/phân 功công 德đức 法pháp 為vi 體thể 三tam 僧Tăng 祇kỳ 者giả 婆bà 娑sa 云vân 一nhất 切thiết 諸chư 佛Phật 。 盡tận 於ư 三tam 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 修tu 諸chư 方phương 便tiện 四tứ 波Ba 羅La 蜜Mật 即tức 前tiền 四tứ 度độ 也dã 三tam 祇kỳ 修tu 有hữu 漏lậu 者giả 未vị 入nhập 見kiến 道đạo 故cố 尚thượng 在tại 四tứ 加gia 行hành 位vị 。 入nhập 見kiến 道đạo 發phát 真chân 無vô 漏lậu 三tam 十thập 四tứ 心tâm 斷đoạn 結kết 成thành 佛Phật 。

生sanh 身thân 者giả 但đãn 百bách 劫kiếp 修tu 相tướng 好hảo 業nghiệp 於ư 冣# 後hậu 身thân 伽già 耶da 城thành 淨tịnh 飯phạn 王vương 家gia 受thọ 生sanh 報báo 身thân 於ư 摩ma 訶ha 陀đà 國quốc 而nhi 成thành 覺giác 道đạo 餘dư 如như 彼bỉ 說thuyết 。

父phụ 母mẫu 所sở 生sanh 。 身thân 三tam 祇kỳ 行hành 滿mãn 百bách 劫kiếp 修tu 因nhân 然nhiên 後hậu 菩Bồ 提Đề 樹thụ 下hạ 。 而nhi 登đăng 正chánh 覺giác 。

若nhược 依y 始thỉ 教giáo 修tu 行hành 成thành 佛Phật 定định 逕kính 三tam 僧Tăng 祇kỳ 。

定định 劫kiếp 章chương 云vân 大Đại 乘Thừa 小Tiểu 乘Thừa 二Nhị 乘Thừa 不bất 同đồng 三tam 乘thừa 大Đại 乘Thừa 佛Phật 准chuẩn 一nhất 方phương 化hóa 儀nghi 經kinh 此thử 三tam 大đại 劫kiếp 修tu 道Đạo 得đắc 成thành 佛Phật 若nhược 依y 頓đốn 教giáo 則tắc 不bất 可khả 說thuyết 。 彼bỉ 則tắc 正chánh 約ước 終chung 教giáo 以dĩ 揀giản 小Tiểu 乘Thừa 今kim 章chương 開khai 於ư 始thỉ 教giáo 故cố 二nhị 處xứ 小tiểu 異dị 。

但đãn 此thử 劫kiếp 數số 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 何hà 者giả 此thử 取thủ 水thủy 火hỏa 等đẳng 大đại 劫kiếp 數số 至chí 百bách 千thiên 數số 此thử 復phục 至chí 百bách 千thiên 為vi 一nhất 俱câu 胝chi 名danh 第đệ 一nhất 數sác 數sác 此thử 俱câu 胝chi 復phục 至chí 俱câu 胝chi 為vi 第đệ 二nhị 數số 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 以dĩ 所sở 數số 等đẳng 能năng 數sổ 至chí 第đệ 一nhất 百bách 名danh 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 此thử 即tức 十thập 大đại 數số 中trung 第đệ 一nhất 數số 也dã 依y 此thử 數số 滿mãn 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 。

不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 下hạ 鎮trấn 國quốc 云vân 黃hoàng 帝đế 筭# 法pháp 但đãn 有hữu 二nhị 十thập 三tam 數số 始thỉ 從tùng 一nhất 二nhị 終chung 至chí 正chánh 載tái 鈔sao 云vân 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 為vi 十thập 次thứ 有hữu 十thập 三tam 數số 謂vị 十thập 十thập 為vi 百bách 十thập 百bách 為vi 千thiên 次thứ 萬vạn 億ức 兆triệu 京kinh 垓cai 秭# 壤nhưỡng 溝câu 澗giản 正chánh 載tái 言ngôn 載tái 者giả 天thiên 地địa 不bất 能năng 容dung 載tái 也dã 小Tiểu 乘Thừa 六lục 十thập 已dĩ 至chí 無vô 數số 亦diệc 約ước 從tùng 一nhất 至chí 十thập 。 為vi 十thập 十thập 十thập 為vi 百bách 乃nãi 至chí 跋bạt 羅la 攙# 方phương 第đệ 五ngũ 十thập 二nhị 阿a 僧tăng 企xí 耶da 。 彼bỉ 論luận 失thất 於ư 後hậu 八bát 六lục 十thập 之chi 後hậu 別biệt 無vô 數số 法pháp 僧Tăng 祇kỳ 品phẩm 中trung 有hữu 百bách 二nhị 十thập 四tứ 數số 倍bội 倍bội 變biến 之chi 故cố 非phi 凡phàm 小tiểu 所sở 知tri 也dã 小Tiểu 乘Thừa 中trung 但đãn 以dĩ 水thủy 火hỏa 劫kiếp 之chi 一nhất 劫kiếp 為vi 第đệ 一nhất 數số 卻khước 從tùng 一nhất 二nhị 數số 至chí 十thập 便tiện 為vi 第đệ 二nhị 數số 大Đại 乘Thừa 以dĩ 水thủy 火hỏa 劫kiếp 數số 至chí 百bách 千thiên 百bách 千thiên 則tắc 當đương 於ư 億ức 數số 此thử 復phục 至chí 百bách 千thiên 則tắc 百bách 千thiên 億ức 為vi 一nhất 俱câu 胝chi 方phương 為vi 第đệ 一nhất 數số 則tắc 相tương/tướng 去khứ 甚thậm 遠viễn 數số 此thử 復phục 至chí 者giả 謂vị 一nhất 俱câu 胝chi 二nhị 俱câu 胝chi 數số 至chí 俱câu 胝chi 方phương 為vi 第đệ 二nhị 數số 良lương 以dĩ 數số 法pháp 有hữu 三tam 種chủng 謂vị 上thượng 中trung 下hạ 。 下hạ 等đẳng 數số 法pháp 十thập 十thập 變biến 之chi 中trung 等đẳng 數số 法pháp 百bách 百bách 變biến 之chi 上thượng 等đẳng 數số 法pháp 倍bội 倍bội 變biến 之chi 故cố 有hữu 不bất 同đồng 也dã 又hựu 俱câu 胝chi 若nhược 唐đường 三tam 藏tạng 譯dịch 百bách 億ức 為vi 俱câu 胝chi 若nhược 測trắc 法Pháp 師sư 深thâm 密mật 記ký 第đệ 六lục 云vân 俱câu 胝chi 相tương/tướng 傳truyền 釋thích 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 者giả 十thập 萬vạn 二nhị 者giả 百bách 萬vạn 三tam 者giả 千thiên 萬vạn 是thị 故cố 諸chư 說thuyết 或hoặc 有hữu 不bất 同đồng 也dã 如như 是thị 次thứ 第đệ 。 下hạ 舊cựu 本bổn 云vân 以dĩ 所sở 數số 等đẳng 能năng 數sổ 至chí 一nhất 百bách 者giả 如như 約ước 俱câu 胝chi 以dĩ 數số 物vật 則tắc 俱câu 胝chi 為vi 能năng 數sổ 也dã 復phục 數số 至chí 俱câu 胝chi 是thị 等đẳng 能năng 數sổ 也dã 經kinh 中trung 從tùng 百bách 洛lạc 叉xoa 為vi 一nhất 俱câu 胝chi 中trung 間gian 越việt 劫kiếp 阿a 庾dữu 多đa 乃nãi 至chí 趣thú 趣thú 為vi 一nhất 至chí 一nhất 至chí 為vi 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 。 故cố 言ngôn 次thứ 第đệ 至chí 一nhất 百bách 也dã 阿a 之chi 言ngôn 無vô 僧Tăng 祇kỳ 曰viết 數số 謂vị 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 也dã 十thập 大đại 數số 者giả 即tức 心tâm 王vương 所sở 問vấn 十thập 大đại 數số 也dã 謂vị 僧Tăng 祗chi 至chí 不bất 可khả 說thuyết 。 不bất 可khả 說thuyết 耳nhĩ 。

仍nhưng 此thử 教giáo 中trung 就tựu 釋Thích 迦Ca 身thân 以dĩ 分phần/phân 此thử 義nghĩa 如như 優Ưu 婆Bà 塞Tắc 戒giới 。 經Kinh 云vân 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 寶bảo 頂đảnh 佛Phật 所sở 滿mãn 足túc 第đệ 一nhất 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 滿mãn 足túc 第đệ 二nhị 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 迦Ca 葉Diếp 佛Phật 所sở 。 滿mãn 足túc 第đệ 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 我ngã 於ư 往vãng 昔tích 。 釋Thích 迦Ca 佛Phật 所sở 始thỉ 發phát 阿a 耨nậu 菩Bồ 提Đề 心tâm 。

文văn 中trung 可khả 知tri 。

又hựu 依y 本bổn 業nghiệp 經kinh 又hựu 有hữu 百bách 劫kiếp 修tu 相tướng 好hảo 業nghiệp 但đãn 是thị 變biến 化hóa 非phi 實thật 修tu 也dã 又hựu 以dĩ 一nhất 偈kệ 歎thán 弗phất 沙sa 佛Phật 已dĩ 即tức 超siêu 九cửu 劫kiếp 但đãn 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 即tức 成thành 佛Phật 也dã 。

為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 故cố 示thị 修tu 此thử 業nghiệp 又hựu 以dĩ 下hạ 智trí 論luận 歎thán 弗Phất 沙Sa 如Như 來Lai 。 超siêu 彌Di 勒Lặc 九cửu 劫kiếp 先tiên 成thành 正chánh 覺giác 偈kệ 即tức 天thiên 上thượng 天thiên 下hạ 。 無vô 如như 佛Phật 等đẳng 。

問vấn 三tam 無vô 數số 劫kiếp 。 修tu 諸chư 實thật 行hạnh 應ưng 成thành 報báo 身thân 何hà 故cố 乃nãi 就tựu 化hóa 身thân 說thuyết 耶da 答đáp 由do 此thử 始thỉ 教giáo 就tựu 下hạ 機cơ 故cố 有hữu 二Nhị 乘Thừa 故cố 此thử 身thân 是thị 彼bỉ 所sở 知tri 見kiến 故cố 是thị 權quyền 教giáo 故cố 作tác 是thị 說thuyết 也dã 。

以dĩ 釋Thích 迦Ca 身thân 為vi 化hóa 身thân 故cố 下hạ 機cơ 者giả 即tức 前tiền 機cơ 麤thô 淺thiển 故cố 有hữu 二Nhị 乘Thừa 者giả 即tức 引dẫn 一Nhất 乘Thừa 故cố 又hựu 是thị 三tam 乘thừa 共cộng 教giáo 二Nhị 乘Thừa 唯duy 見kiến 化hóa 身thân 故cố 是thị 權quyền 教giáo 者giả 謂vị 三tam 乘thừa 中trung 就tựu 法pháp 華hoa 前tiền 以dĩ 分phần/phân 權quyền 實thật 如như 云vân 金kim 剛cang 般Bát 若Nhã 三tam 乘thừa 始thỉ 教giáo 大đại 品phẩm 般Bát 若Nhã 是thị 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 清thanh 凉# 所sở 以dĩ 不bất 取thủ 。 光quang 宅trạch 者giả 以dĩ 法pháp 華hoa 之chi 前tiền 不bất 分phân 權quyền 實thật 玉ngọc 石thạch 俱câu 焚phần 也dã 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 說thuyết 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 定định 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 約ước 一nhất 方phương 化hóa 儀nghi 故cố 。

劫kiếp 章chương 中trung 文văn 與dữ 此thử 同đồng 如như 上thượng 已dĩ 引dẫn 念niệm 劫kiếp 成thành 佛Phật 中trung 又hựu 云vân 若nhược 據cứ 一nhất 三Tam 千Thiên 界Giới 定định 三tam 僧Tăng 祇kỳ 成thành 佛Phật 此thử 依y 華hoa 嚴nghiêm 一nhất 百bách 二nhị 十thập 數số 說thuyết 僧Tăng 祇kỳ 義nghĩa 就tựu 此thử 一nhất 類loại 世thế 界giới 也dã 。

又hựu 此thử 教giáo 中trung 修tu 實thật 行hạnh 故cố 成thành 實thật 報báo 身thân 不bất 約ước 化hóa 說thuyết 故cố 法pháp 華hoa 經Kinh 云vân 我ngã 實thật 成thành 佛Phật 以dĩ 來lai 。 經kinh 於ư 無vô 量lượng 無vô 邊biên 。 百bách 千thiên 萬vạn 億ức 。 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 又hựu 經Kinh 云vân 我ngã 於ư 燃Nhiên 燈Đăng 佛Phật 所sở 。 得đắc 受thọ 記ký 等đẳng 皆giai 以dĩ 方phương 便tiện 。 分phân 別biệt 故cố 也dã 。

修tu 實thật 行hạnh 者giả 從tùng 真chân 流lưu 故cố 如như 起khởi 信tín 性tánh 無vô 慳san 貪tham 隨tùy 順thuận 檀đàn 等đẳng 然nhiên 燈đăng 授thọ 記ký 即tức 金kim 剛cang 經kinh 文văn 諸chư 經kinh 所sở 以dĩ 異dị 說thuyết 者giả 方phương 便tiện 分phân 別biệt 。 引dẫn 彼bỉ 器khí 也dã 。

又hựu 亦diệc 無vô 百bách 劫kiếp 修tu 相tướng 好hảo 業nghiệp 等đẳng 何hà 以dĩ 故cố 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 中trung 偏thiên 修tu 智trí 分phần/phân 不bất 修tu 福phước 分phân 是thị 故cố 臨lâm 成thành 佛Phật 時thời 更cánh 於ư 百bách 劫kiếp 別biệt 修tu 彼bỉ 業nghiệp 始thỉ 教giáo 中trung 引dẫn 彼bỉ 亦diệc 同đồng 彼bỉ 說thuyết 仍nhưng 是thị 化hóa 也dã 此thử 終chung 教giáo 中trung 論luận 其kỳ 實thật 行hạnh 從tùng 初sơ 發phát 意ý 。 即tức 福phước 慧tuệ 雙song 修tu 故cố 成thành 佛Phật 時thời 無vô 別biệt 修tu 也dã 。

小Tiểu 乘Thừa 唯duy 求cầu 出xuất 離ly 不bất 肯khẳng 化hóa 生sanh 故cố 有hữu 羅La 漢Hán 飡xan 沙sa 是thị 無vô 福phước 也dã 今kim 此thử 勝thắng 無vô 別biệt 修tu 也dã 。

二nhị 不bất 定định 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 通thông 餘dư 雜tạp 類loại 世thế 界giới 故cố 如như 勝thắng 天thiên 王vương 經kinh 說thuyết 。

要yếu 問vấn 云vân 若nhược 通thông 餘dư 世thế 界giới 亦diệc 不bất 定định 三tam 僧Tăng 祇kỳ 亦diệc 指chỉ 彼bỉ 經kinh 以dĩ 諸chư 類loại 世thế 界giới 時thời 劫kiếp 不bất 同đồng 故cố 。

二nhị 據cứ 佛Phật 功công 德đức 無vô 限hạn 量lượng 。 故cố 如như 寶bảo 雲vân 經Kinh 云vân 善thiện 男nam 子tử 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 能năng 思tư 議nghị 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 如Như 來Lai 境cảnh 界giới 。 不bất 可khả 思tư 量lượng 。 但đãn 為vi 淺thiển 近cận 眾chúng 生sanh 說thuyết 三tam 僧Tăng 祇kỳ 修tu 集tập 所sở 得đắc 菩Bồ 提Đề 而nhi 實thật 發phát 心tâm 以dĩ 來lai 。 不bất 可khả 計kế 數sổ 。

先tiên 示thị 意ý 次thứ 引dẫn 經kinh 證chứng 起khởi 信tín 亦diệc 云vân 為vi 懈giải 慢mạn 眾chúng 生sanh 說thuyết 無vô 量lượng 阿a 僧Tăng 祗chi 修tu 為vi 怯khiếp 弱nhược 眾chúng 生sanh 故cố 說thuyết 一nhất 念niệm 成thành 佛Phật 是thị 知tri 普phổ 機cơ 之chi 外ngoại 皆giai 淺thiển 近cận 之chi 器khí 也dã 。

解giải 云vân 此thử 中trung 不bất 可khả 計kế 數sổ 。 者giả 是thị 不bất 可khả 計kế 。 數số 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 非phi 但đãn 三tam 也dã 。

問vấn 何hà 故cố 前tiền 教giáo 定định 三tam 僧Tăng 祇kỳ 此thử 教giáo 有hữu 定định 不bất 定định 耶da 答đáp 前tiền 教giáo 生sanh 故cố 此thử 教giáo 熟thục 故cố 方phương 便tiện 漸tiệm 漸tiệm 勸khuyến 彼bỉ 三tam 乘thừa 向hướng 一Nhất 乘Thừa 故cố 作tác 此thử 說thuyết 也dã 。

機cơ 有hữu 生sanh 熟thục 是thị 故cố 說thuyết 不bất 同đồng 麤thô 細tế 二nhị 教giáo 雖tuy 異dị 總tổng 勸khuyến 三tam 機cơ 向hướng 後hậu 一Nhất 乘Thừa 也dã 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 一nhất 切thiết 時thời 分phần/phân 皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 但đãn 一nhất 念niệm 不bất 生sanh 即tức 是thị 佛Phật 故cố 一nhất 念niệm 者giả 即tức 無vô 念niệm 也dã 時thời 者giả 即tức 無vô 時thời 也dã 餘dư 可khả 准chuẩn 思tư 。

皆giai 不bất 可khả 說thuyết 。 者giả 地địa 章chương 云vân 頓đốn 教giáo 者giả 唯duy 有hữu 一nhất 門môn 。 所sở 謂vị 無vô 相tướng 。 何hà 以dĩ 故cố 由do 成thành 一Nhất 行Hành 三Tam 昧Muội 。 故cố 乘thừa 彼bỉ 一nhất 味vị 真Chân 如Như 。 所sở 成thành 故cố 不bất 可khả 說thuyết 有hữu 諸chư 異dị 相tướng 門môn 一nhất 切thiết 俱câu 離ly 是thị 名danh 佛Phật 也dã 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 一nhất 切thiết 時thời 分phần/phân 悉tất 皆giai 不bất 定định 何hà 以dĩ 故cố 為vi 諸chư 劫kiếp 相tương/tướng 入nhập 故cố 相tương/tướng 即tức 故cố 該cai 通thông 一nhất 切thiết 因nhân 陀đà 羅la 等đẳng 諸chư 世thế 界giới 故cố 仍nhưng 各các 隨tùy 處xứ 或hoặc 一nhất 念niệm 或hoặc 無vô 量lượng 劫kiếp 。 等đẳng 不bất 違vi 時thời 法pháp 也dã 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 之chi 。

謂vị 諸chư 劫kiếp 既ký 乃nãi 即tức 入nhập 不bất 可khả 得đắc 而nhi 分phần/phân 其kỳ 定định 量lượng 又hựu 乃nãi 該cai 通thông 同đồng 異dị 類loại 剎sát 事sự 非phi 一nhất 准chuẩn 要yếu 問vấn 云vân 依y 一Nhất 乘Thừa 義nghĩa 成thành 佛Phật 時thời 節tiết 並tịnh 皆giai 不bất 定định 為vi 十thập 方phương 世thế 界giới 。 時thời 節tiết 不bất 同đồng 因nhân 陀đà 羅la 世thế 界giới 等đẳng 並tịnh 據cứ 當đương 分phần/phân 報báo 位vị 說thuyết 有hữu 為vi 諸chư 劫kiếp 相tương/tướng 作tác 及cập 相tương/tướng 入nhập 等đẳng 故cố 無vô 定định 時thời 仍nhưng 不bất 違vi 時thời 法pháp 者giả 所sở 謂vị 或hoặc 無vô 量lượng 劫kiếp 等đẳng 也dã 。

第đệ 五ngũ 修tu 行hành 所sở 依y 身thân 者giả 。

所sở 依y 身thân 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 者giả 分phân 段đoạn 分phần/phân 謂vị 分phần/phân 限hạn 段đoạn 者giả 形hình 段đoạn 即tức 三tam 界giới 苦khổ 果quả 身thân 之chi 與dữ 命mạng 有hữu 定định 齊tề 限hạn 無vô 所sở 改cải 易dị 故cố 名danh 分phân 段đoạn 唯duy 識thức 論luận 云vân 身thân 命mạng 短đoản 長trường/trưởng 隨tùy 因nhân 緣duyên 力lực 有hữu 定định 齊tề 限hạn 故cố 名danh 分phân 段đoạn 即tức 以dĩ 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam 為vi 體thể 如như 演diễn 義nghĩa 釋thích 二nhị 者giả 變biến 易dị 謂vị 改cải 麤thô 為vi 細tế 易dị 短đoản 為vi 長trường/trưởng 改cải 轉chuyển 不bất 定định 故cố 名danh 變biến 易dị 故cố 論luận 云vân 由do 悲bi 願nguyện 力lực 改cải 轉chuyển 身thân 命mạng 無vô 定định 齊tề 限hạn 故cố 名danh 變biến 易dị 諸chư 乘thừa 修tu 行hành 不bất 離ly 二nhị 身thân 故cố 就tựu 此thử 以dĩ 明minh 諸chư 教giáo 不bất 同đồng 分phân 段đoạn 即tức 煩phiền 惱não 為vi 緣duyên 變biến 易dị 以dĩ 所sở 知tri 為vi 緣duyên 。

若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 有hữu 分phân 段đoạn 身thân 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 佛Phật 亦diệc 同đồng 然nhiên 是thị 實thật 非phi 化hóa 。

但đãn 有hữu 下hạ 以dĩ 此thử 教giáo 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 究cứu 竟cánh 位vị 方phương 盡tận 故cố 是thị 實thật 下hạ 佛Phật 德đức 章chương 云vân 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 實thật 佛Phật 報báo 身thân 生sanh 在tại 王vương 宮cung 臨lâm 菩Bồ 提Đề 樹thụ 成thành 佛Phật 攝nhiếp 生sanh 化hóa 用dụng 及cập 德đức 。 皆giai 在tại 其kỳ 中trung 。

若nhược 依y 始thỉ 教giáo 中trung 為vi 迴hồi 心tâm 聲Thanh 聞Văn 亦diệc 說thuyết 分phân 段đoạn 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 佛Phật 身thân 亦diệc 爾nhĩ 然nhiên 此thử 是thị 化hóa 非phi 實thật 也dã 。

引dẫn 彼bỉ 就tựu 下hạ 而nhi 說thuyết 義nghĩa 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 同đồng 但đãn 佛Phật 身thân 是thị 化hóa 耳nhĩ 。

若nhược 依y 真chân 進tiến 中trung 有hữu 二nhị 說thuyết 一nhất 為vi 寄ký 顯hiển 十Thập 地Địa 之chi 中trung 功công 用dụng 無vô 功công 用dụng 麤thô 細tế 二nhị 位vị 差sai 別biệt 相tương/tướng 故cố 即tức 說thuyết 七thất 地địa 以dĩ 還hoàn 有hữu 分phân 段đoạn 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 有hữu 變biến 易dị 。

然nhiên 諸chư 教giáo 皆giai 有hữu 直trực 進tiến 迴hồi 心tâm 凡phàm 夫phu 直trực 入nhập 菩Bồ 薩Tát 乘Thừa 。 謂vị 之chi 直trực 進tiến 先tiên 入nhập 二Nhị 乘Thừa 或hoặc 至chí 無vô 漏lậu 然nhiên 後hậu 發phát 心tâm 皆giai 曰viết 迴hồi 心tâm 小Tiểu 乘Thừa 中trung 亦diệc 有hữu 直trực 進tiến 故cố 要yếu 問vấn 云vân 仍nhưng 直trực 進tiến 有hữu 二nhị 種chủng 一nhất 大Đại 乘Thừa 中trung 直trực 進tiến 二nhị 小Tiểu 乘Thừa 中trung 直trực 進tiến 菩Bồ 薩Tát 寄ký 於ư 二nhị 身thân 顯hiển 二nhị 位vị 差sai 別biệt 非phi 實thật 受thọ 二nhị 身thân 也dã 以dĩ 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 修tu 隨tùy 相tương/tướng 有hữu 功công 用dụng 行hành 。 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 修tu 無vô 相tướng 無vô 功công 用dụng 行hành 。 欲dục 顯hiển 二nhị 行hành 麤thô 細tế 異dị 故cố 故cố 說thuyết 有hữu 二nhị 身thân 也dã 。

二nhị 就tựu 實thật 報báo 即tức 說thuyết 分phân 段đoạn 至chí 金kim 剛cang 以dĩ 還hoàn 以dĩ 十Thập 地Địa 中trung 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 留lưu 至chí 金kim 剛cang 故cố 既ký 有hữu 惑hoặc 障chướng 何hà 得đắc 不bất 受thọ 分phân 段đoạn 之chi 身thân 故cố 十thập 住trụ 經Kinh 云vân 第đệ 十Thập 地Địa 已dĩ 還hoàn 有hữu 中trung 陰ấm 者giả 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。

實thật 報báo 即tức 業nghiệp 惑hoặc 等đẳng 所sở 感cảm 身thân 如như 分phân 段đoạn 身thân 以dĩ 惑hoặc 業nghiệp 苦khổ 三tam 為vi 體thể 言ngôn 惑hoặc 者giả 謂vị 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 障chướng 發phát 業nghiệp 潤nhuận 生sanh 。 能năng 為vi 緣duyên 故cố 言ngôn 業nghiệp 者giả 即tức 總tổng 別biệt 報báo 業nghiệp 正chánh 感cảm 助trợ 感cảm 能năng 為vi 因nhân 故cố 言ngôn 苦khổ 者giả 即tức 三tam 界giới 九cửu 地địa 四tứ 蘊uẩn 五ngũ 蘊uẩn 能năng 為vi 果quả 故cố 唯duy 識thức 論luận 云vân 一nhất 分phân 段đoạn 生sanh 死tử 謂vị 有hữu 漏lậu 善thiện 不bất 善thiện 業nghiệp 。 由do 煩phiền 惱não 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 所sở 感cảm 三tam 界giới 麤thô 異dị 熟thục 果quả 等đẳng 言ngôn 變biến 易dị 者giả 即tức 以dĩ 無vô 漏lậu 業nghiệp 所sở 知tri 障chướng 欲dục 色sắc 二nhị 界giới 異dị 熟thục 五ngũ 蘊uẩn 為vi 體thể 謂vị 諸chư 聖Thánh 者giả 。 由do 以dĩ 悲bi 智trí 上thượng 求cầu 下hạ 化hóa 念niệm 斯tư 分phân 段đoạn 短đoản 促xúc 不bất 能năng 長trường 時thời 遠viễn 征chinh 大đại 劫kiếp 修tu 行hành 遂toại 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 為vi 緣duyên 無vô 漏lậu 業nghiệp 為vi 因nhân 冥minh 資tư 故cố 業nghiệp 故cố 業nghiệp 被bị 資tư 便tiện 能năng 熏huân 感cảm 識thức 等đẳng 五ngũ 支chi 五ngũ 支chi 種chủng 子tử 既ký 被bị 感cảm 已dĩ 生sanh 現hiện 功công 能năng 而nhi 復phục 殊thù 勝thắng 改cải 麤thô 為vi 細tế 易dị 短đoản 為vi 長trường/trưởng 名danh 變biến 易dị 身thân 唯duy 識thức 論luận 云vân 二nhị 不bất 思tư 議nghị 變biến 易dị 生sanh 死tử 謂vị 諸chư 無vô 漏lậu 有hữu 分phân 別biệt 業nghiệp 由do 所sở 知tri 障chướng 緣duyên 助trợ 勢thế 力lực 所sở 感cảm 殊thù 勝thắng 細tế 異dị 熟thục 果quả 名danh 變biến 易dị 生sanh 死tử 今kim 說thuyết 行hành 者giả 所sở 依y 之chi 身thân 故cố 云vân 實thật 報báo 此thử 教giáo 既ký 留lưu 煩phiền 惱não 至chí 金kim 剛cang 位vị 受thọ 分phân 段đoạn 身thân 以dĩ 煩phiền 惱não 發phát 業nghiệp 受thọ 分phân 段đoạn 故cố 故cố 十Thập 地Địa 下hạ 引dẫn 證chứng 既ký 有hữu 中trung 陰ấm 知tri 是thị 分phân 段đoạn 也dã 亦diệc 名danh 中trung 有hữu 身thân 。

問vấn 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 煩phiền 惱não 障chướng 永vĩnh 伏phục 不bất 行hành 以dĩ 無vô 漏lậu 智trí 。 果quả 恆hằng 相tương 續tục 故cố 如như 阿A 羅La 漢Hán 。 既ký 無vô 現hiện 行hành 惑hoặc 何hà 得đắc 更cánh 受thọ 分phân 段đoạn 之chi 身thân 耶da 。

八bát 地địa 下hạ 以dĩ 於ư 俱câu 生sanh 中trung 六lục 七thất 識thức 惑hoặc 七thất 地địa 已dĩ 來lai 寄ký 有hữu 現hiện 行hành 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 永vĩnh 伏phục 不bất 起khởi 又hựu 如như 未vị 那na 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 七thất 地địa 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 唯duy 有hữu 所sở 知tri 等đẳng 故cố 引dẫn 為vi 問vấn 前tiền 說thuyết 分phân 段đoạn 至chí 金kim 剛cang 位vị 故cố 須tu 問vấn 釋thích 。

答đáp 若nhược 是thị 凡phàm 夫phu 。 即tức 以dĩ 現hiện 惑hoặc 潤nhuận 業nghiệp 受thọ 生sanh 聖thánh 人nhân 不bất 爾nhĩ 但đãn 留lưu 惑hoặc 種chủng 用dụng 以dĩ 受thọ 生sanh 。

可khả 知tri 。

故cố 雜tạp 集tập 論luận 云vân 一nhất 切thiết 聖thánh 人nhân 。 皆giai 以dĩ 隨tùy 眠miên 力lực 故cố 結kết 生sanh 相tương 續tục 又hựu 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 異dị 凡phàm 夫phu 故cố 永vĩnh 伏phục 上thượng 心tâm 異dị 二Nhị 乘Thừa 故cố 留lưu 彼bỉ 種chủng 子tử 。

隨tùy 眠miên 即tức 是thị 種chủng 子tử 故cố 九cửu 煩phiền 惱não 中trung 一nhất 隨tùy 眠miên 貪tham 二nhị 隨tùy 眠miên 瞋sân 三tam 隨tùy 眠miên 癡si 第đệ 四tứ 貪tham 瞋sân 癡si 等đẳng 。 分phần/phân 極cực 重trọng 上thượng 心tâm 惑hoặc 方phương 是thị 現hiện 行hành 也dã 又hựu 稠trù 林lâm 中trung 十thập 三tam 有hữu 二nhị 煩phiền 惱não 謂vị 隨tùy 眠miên 煩phiền 惱não 上thượng 心tâm 煩phiền 惱não 故cố 指chỉ 隨tùy 眠miên 為vi 種chủng 子tử 也dã 。

解giải 云vân 聖thánh 人nhân 受thọ 生sanh 非phi 現hiện 潤nhuận 彼bỉ 復phục 留lưu 種chủng 子tử 如như 何hà 不bất 受thọ 分phân 段đoạn 身thân 耶da 若nhược 言ngôn 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 以dĩ 智trí 障chướng 為vi 緣duyên 受thọ 變biến 易dị 者giả 所sở 留lưu 惑hoặc 種chủng 即tức 便tiện 無vô 用dụng 何hà 不bất 於ư 此thử 第đệ 八bát 地địa 初sơ 永vĩnh 害hại 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 種chủng 耶da 彼bỉ 既ký 不bất 爾nhĩ 此thử 云vân 何hà 然nhiên 。

聖thánh 人nhân 下hạ 釋thích 成thành 當đương 受thọ 分phân 段đoạn 若nhược 言ngôn 下hạ 奪đoạt 其kỳ 惑hoặc 種chủng 無vô 用dụng 而nhi 不bất 斷đoạn 也dã 彼bỉ 既ký 下hạ 反phản 質chất 而nhi 結kết 成thành 本bổn 義nghĩa 。

若nhược 約ước 迴hồi 向hướng 菩Bồ 提Đề 。 聲Thanh 聞Văn 已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。 彼bỉ 即tức 可khả 以dĩ 所sở 知tri 障chướng 受thọ 變biến 易dị 身thân 通thông 諸chư 位vị 也dã 。

已dĩ 斷đoạn 煩phiền 惱não 者giả 。 既ký 無vô 惑hoặc 障chướng 許hứa 受thọ 變biến 易dị 也dã 三tam 乘thừa 中trung 迴hồi 心tâm 即tức 入nhập 十thập 信tín 故cố 通thông 諸chư 位vị 也dã 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 聖thánh 教giáo 說thuyết 八bát 地địa 以dĩ 上thượng 唯duy 所sở 知tri 障chướng 為vi 依y 止chỉ 故cố 。 受thọ 變biến 易dị 身thân 。

即tức 下hạ 第đệ 四tứ 仁nhân 王vương 中trung 義nghĩa 也dã 。

答đáp 此thử 等đẳng 為vi 欲dục 寄ký 對đối 二Nhị 乘Thừa 顯hiển 其kỳ 優ưu 劣liệt 故cố 經kinh 作tác 此thử 說thuyết 。

經kinh 作tác 此thử 說thuyết 為vi 寄ký 對đối 顯hiển 優ưu 劣liệt 耳nhĩ 非phi 實thật 受thọ 此thử 身thân 也dã 。

然nhiên 此thử 寄ký 對đối 依y 諸chư 聖thánh 教giáo 約ước 位vị 不bất 同đồng 略lược 辨biện 十thập 門môn 。

一nhất 說thuyết 羅La 漢Hán 即tức 同đồng 於ư 佛Phật 更cánh 不bất 分phân 位vị 如như 律luật 中trung 說thuyết 佛Phật 度độ 五ngũ 人nhân 已dĩ 即tức 云vân 通thông 佛Phật 有hữu 六lục 羅La 漢Hán 出xuất 於ư 世thế 間gian 。 文văn 同đồng 座tòa 等đẳng 當đương 知tri 此thử 約ước 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 說thuyết 。

出xuất 於ư 世thế 間gian 。 者giả 位vị 當đương 出xuất 世thế 間gian 也dã 。

二nhị 亦diệc 於ư 佛Phật 地địa 分phần/phân 出xuất 羅La 漢Hán 如như 對đối 法pháp 論luận 說thuyết 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 頓đốn 成thành 羅La 漢Hán 及cập 如Như 來Lai 故cố 此thử 中trung 雖tuy 約ước 煩phiền 惱não 盡tận 邊biên 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 亦diệc 為vi 生sanh 諸chư 聲Thanh 聞Văn 中trung 。 心tâm 勝thắng 欲dục 樂lạc 故cố 寄ký 於ư 佛Phật 果Quả 以dĩ 分phần/phân 大đại 小tiểu 也dã 。

寄ký 斷đoạn 二nhị 障chướng 已dĩ 分phần/phân 大đại 小tiểu 也dã 而nhi 言ngôn 雖tuy 者giả 亦diệc 止chỉ 言ngôn 斷đoạn 惑hoặc 障chướng 成thành 阿A 羅La 漢Hán 。 而nhi 不bất 說thuyết 彼bỉ 亦diệc 斷đoạn 智trí 障chướng 是thị 亦diệc 為vi 生sanh 彼bỉ 心tâm 中trung 勝thắng 欲dục 樂lạc 也dã 。

三tam 第đệ 十Thập 地Địa 名danh 阿A 羅La 漢Hán 。 佛Phật 地địa 超siêu 過quá 故cố 非phi 彼bỉ 也dã 如như 涅Niết 槃Bàn 中trung 說thuyết 四tứ 依y 云vân 阿A 羅La 漢Hán 者giả 。 住trụ 第đệ 十Thập 地Địa 。 此thử 寄ký 因nhân 異dị 果quả 以dĩ 分phần/phân 大đại 小tiểu 此thử 上thượng 二nhị 門môn 約ước 始thỉ 教giáo 中trung 迴hồi 二Nhị 乘Thừa 教giáo 說thuyết 。

文văn 亦diệc 可khả 見kiến 此thử 上thượng 等đẳng 者giả 對đối 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 故cố 知tri 是thị 迴hồi 心tâm 教giáo 也dã 。

四tứ 七thất 地địa 以dĩ 還hoàn 寄ký 同đồng 羅La 漢Hán 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 寄ký 菩Bồ 薩Tát 位vị 如như 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 遠viễn 行hành 菩Bồ 薩Tát 伏phục 三tam 界giới 習tập 因nhân 果quả 業nghiệp 滅diệt 住trụ 後hậu 身thân 中trung 住trụ 第đệ 七Thất 地Địa 。 阿A 羅La 漢Hán 位vị 此thử 寄ký 因nhân 中trung 自tự 在tại 未vị 自tự 在tại 位vị 以dĩ 分phần/phân 大đại 小tiểu 也dã 此thử 約ước 始thỉ 教giáo 直trực 進tiến 中trung 說thuyết 此thử 中trung 既ký 寄ký 聲Thanh 聞Văn 至chí 七thất 地địa 故cố 煩phiền 惱não 障chướng 及cập 分phân 段đoạn 身thân 俱câu 至chí 此thử 位vị 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 寄ký 此thử 菩Bồ 薩Tát 行hành 。 位vị 勝thắng 前tiền 是thị 故cố 唯duy 有hữu 彼bỉ 所sở 知tri 及cập 變biến 易dị 身thân 。

遠viễn 行hành 即tức 七thất 地địa 伏phục 三tam 界giới 習tập 等đẳng 以dĩ 此thử 地địa 已dĩ 還hoàn 寄ký 滅diệt 三tam 界giới 色sắc 心tâm 煩phiền 惱não 及cập 彼bỉ 果quả 報báo 又hựu 七thất 地địa 已dĩ 去khứ 寄ký 菩Bồ 薩Tát 位vị 細tế 於ư 二Nhị 乘Thừa 寄ký 滅diệt 色sắc 心tâm 習tập 氣khí 又hựu 俱câu 生sanh 第đệ 七thất 識thức 惑hoặc 七thất 地địa 已dĩ 來lai 寄ký 有hữu 現hiện 行hành 又hựu 末mạt 那na 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 七thất 地địa 八bát 地địa 寄ký 滅diệt 色sắc 心tâm 二nhị 習tập 無vô 明minh 又hựu 八bát 地địa 俱câu 生sanh 內nội 六lục 七thất 識thức 惑hoặc 永vĩnh 伏phục 不bất 起khởi 又hựu 以dĩ 六lục 識thức 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 四tứ 地địa 末mạt 那na 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 七thất 地địa 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 唯duy 有hữu 所sở 知tri 障chướng 。 二nhị 障chướng 二nhị 身thân 以dĩ 顯hiển 二nhị 位vị 不bất 同đồng 故cố 在tại 直trực 進tiến 中trung 也dã 。

五ngũ 初sơ 二nhị 三tam 地địa 寄ký 同đồng 世thế 間gian 以dĩ 得đắc 世thế 間gian 四tứ 禪thiền 等đẳng 故cố 四tứ 地địa 寄ký 是thị 須Tu 陀Đà 洹Hoàn 。 等đẳng 以dĩ 得đắc 道Đạo 品phẩm 故cố 此thử 初sơ 出xuất 世thế 故cố 五ngũ 地địa 寄ký 此thử 聲Thanh 聞Văn 羅La 漢Hán 。 以dĩ 得đắc 四Tứ 諦Đế 法Pháp 故cố 。 六lục 地địa 寄ký 辟Bích 支Chi 佛Phật 以dĩ 得đắc 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 法pháp 故cố 七thất 地địa 以dĩ 去khứ 寄ký 是thị 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 得đắc 無Vô 生Sanh 法Pháp 忍Nhẫn 故cố 。 此thử 如như 本bổn 業nghiệp 經kinh 說thuyết 上thượng 來lai 唯duy 約ước 三tam 乘thừa 教giáo 說thuyết 以dĩ 未vị 分phần/phân 出xuất 一Nhất 乘Thừa 法pháp 故cố 。

前tiền 三tam 地địa 修tu 四tứ 禪thiền 八bát 定định 寄ký 同đồng 世thế 間gian 即tức 人nhân 天thiên 也dã 四tứ 地địa 寄ký 須tu 般bát 洹hoàn 等đẳng 三tam 果quả 即tức 出xuất 世thế 間gian 。 也dã 五ngũ 地địa 已dĩ 下hạ 寄ký 出xuất 出xuất 世thế 間gian 五ngũ 地địa 修tu 四Tứ 諦Đế 六lục 地địa 修tu 十Thập 二Nhị 緣Duyên 生Sanh 。 觀quán 七thất 地địa 已dĩ 去khứ 寄ký 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 同đồng 得đắc 無vô 生sanh 。 忍nhẫn 故cố 通thông 以dĩ 十Thập 地Địa 寄ký 三tam 乘thừa 說thuyết 前tiền 六lục 寄ký 同đồng 凡phàm 小tiểu 後hậu 四tứ 通thông 寄ký 大Đại 乘Thừa 未vị 分phần/phân 出xuất 一Nhất 乘Thừa 者giả 融dung 一nhất 同đồng 大đại 故cố 也dã 。

六lục 世thế 間gian 二Nhị 乘Thừa 同đồng 前tiền 至chí 六lục 地địa 第đệ 七thất 地địa 寄ký 三tam 乘thừa 菩Bồ 薩Tát 以dĩ 未vị 自tự 在tại 故cố 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 寄ký 一Nhất 乘Thừa 法pháp 以dĩ 得đắc 自tự 在tại 。 故cố 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 等đẳng 說thuyết 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 三tam 乘thừa 等đẳng 分phần/phân 相tương/tướng 而nhi 說thuyết 。

於ư 菩Bồ 薩Tát 位vị 中trung 。 為vi 顯hiển 自tự 在tại 及cập 未vị 自tự 在tại 二nhị 位vị 別biệt 故cố 。

七thất 於ư 初Sơ 地Địa 之chi 中trung 已dĩ 過quá 世thế 間gian 。 及cập 二Nhị 乘Thừa 故cố 如như 地địa 論luận 等đẳng 說thuyết 此thử 約ước 三tam 乘thừa 中trung 比tỉ 證chứng 分phân 齊tề 說thuyết 。

此thử 約ước 地địa 前tiền 比tỉ 觀quán 登đăng 地địa 現hiện 證chứng 分phân 齊tề 不bất 同đồng 故cố 初Sơ 地Địa 過quá 凡phàm 小tiểu 也dã 。

八bát 地địa 前tiền 三tam 賢hiền 位vị 已dĩ 過quá 二Nhị 乘Thừa 地địa 如như 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 又hựu 如như 仁nhân 王vương 經kinh 說thuyết 習tập 種chủng 性tánh 中trung 有hữu 十thập 種chủng 心tâm 已dĩ 超siêu 過quá 二Nhị 乘Thừa 一nhất 切thiết 善thiện 地địa 此thử 約ước 終chung 教giáo 退thoái 不bất 退thoái 說thuyết 。

起khởi 信tín 論luận 信tín 成thành 就tựu 發phát 心tâm 十thập 解giải 菩Bồ 薩Tát 一nhất 發phát 心tâm 後hậu 遠viễn 離ly 怯khiếp 弱nhược 畢tất 竟cánh 不bất 畏úy 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 故cố 知tri 超siêu 過quá 仁nhân 王vương 經kinh 行hành 位vị 中trung 已dĩ 引dẫn 。

九cửu 信tín 滿mãn 心tâm 後hậu 即tức 過quá 一nhất 切thiết 小Tiểu 乘Thừa 三tam 乘thừa 等đẳng 如như 賢hiền 首thủ 品phẩm 說thuyết 此thử 約ước 一Nhất 乘Thừa 說thuyết 。

信tín 滿mãn 發phát 心tâm 即tức 得đắc 成thành 佛Phật 等đẳng 。

十thập 初sơ 在tại 凡phàm 夫phu 地địa 。 創sáng/sang 發phát 心tâm 時thời 即tức 過quá 二Nhị 乘Thừa 如như 智trí 論luận 說thuyết 羅La 漢Hán 比Bỉ 丘Khâu 。 知tri 沙Sa 彌Di 發phát 心tâm 推thôi 在tại 前tiền 等đẳng 此thử 通thông 一Nhất 乘Thừa 及cập 三tam 乘thừa 說thuyết 。

即tức 智trí 論luận 說thuyết 阿A 羅La 漢Hán 。 將tương 沙Sa 彌Di 行hành 令linh 持trì 衣y 鉢bát 道đạo 中trung 沙Sa 彌Di 思tư 惟duy 當đương 以dĩ 何hà 乘thừa 得đắc 入nhập 涅Niết 槃Bàn 。 即tức 發phát 大đại 心tâm 師sư 知tri 其kỳ 念niệm 即tức 取thủ 衣y 鉢bát 自tự 將tương 令linh 沙Sa 彌Di 前tiền 行hành 沙Sa 彌Di 思tư 惟duy 佛Phật 道Đạo 。 甚thậm 難nan 且thả 以dĩ 小Tiểu 乘Thừa 早tảo 入nhập 涅Niết 槃Bàn 師sư 復phục 將tương 衣y 鉢bát 令linh 沙Sa 彌Di 後hậu 行hành 如như 是thị 至chí 乎hồ 三tam 沙Sa 彌Di 問vấn 師sư 師sư 具cụ 答đáp 曰viết 汝nhữ 發phát 大đại 心tâm 吾ngô 修tu 小tiểu 行hành 故cố 令linh 汝nhữ 前tiền 汝nhữ 今kim 退thoái 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 汝nhữ 是thị 凡phàm 夫phu 。 不bất 合hợp 居cư 吾ngô 前tiền 沙Sa 彌Di 聞văn 已dĩ 警cảnh 悟ngộ 即tức 住trụ 大Đại 乘Thừa 。

由do 有hữu 如như 是thị 寄ký 對đối 法Pháp 門môn 故cố 諸chư 說thuyết 前tiền 後hậu 准chuẩn 此thử 而nhi 知tri 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 地địa 前tiền 留lưu 惑hoặc 受thọ 分phân 段đoạn 身thân 於ư 初Sơ 地Địa 中trung 。 永vĩnh 斷đoạn 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 使sử 種chủng 亦diệc 不bất 分phân 彼bỉ 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 於ư 所sở 知tri 障chướng 。 中trung 亦diệc 斷đoạn 一nhất 分phần/phân 麤thô 品phẩm 正chánh 使sử 是thị 故cố 地địa 上thượng 受thọ 變biến 易dị 身thân 至chí 金kim 剛cang 位vị 餘dư 義nghĩa 如như 下hạ 斷đoạn 惑hoặc 中trung 說thuyết 。

地địa 前tiền 留lưu 惑hoặc 等đẳng 並tịnh 如như 斷đoạn 惑hoặc 中trung 具cụ 釋thích 。

問vấn 若nhược 於ư 地địa 上thượng 不bất 留lưu 煩phiền 惱não 云vân 何hà 大đại 悲bi 。 同đồng 事sự 攝nhiếp 生sanh 。

惑hoặc 障chướng 潤nhuận 生sanh 地địa 上thượng 既ký 不bất 留lưu 惑hoặc 云vân 何hà 度độ 生sanh 。

答đáp 若nhược 於ư 地địa 前tiền 及cập 始thỉ 教giáo 中trung 願nguyện 智trí 力lực 劣liệt 故cố 留lưu 煩phiền 惱não 助trợ 願nguyện 受thọ 生sanh 今kim 此thử 不bất 爾nhĩ 願nguyện 智trí 勝thắng 故cố 自tự 在tại 同đồng 生sanh 。

此thử 教giáo 地địa 上thượng 願nguyện 智trí 殊thù 勝thắng 自tự 在tại 同đồng 生sanh 不bất 同đồng 地địa 前tiền 并tinh 初sơ 教giáo 中trung 故cố 須tu 留lưu 惑hoặc 也dã 。

問vấn 如như 說thuyết 八bát 地địa 以dĩ 還hoàn 菩Bồ 薩Tát 略lược 有hữu 二nhị 類loại 一nhất 悲bi 增tăng 上thượng 二nhị 智trí 增tăng 上thượng 悲bi 增tăng 者giả 留lưu 惑hoặc 受thọ 分phân 段đoạn 身thân 故cố 智trí 增tăng 者giả 伏phục 惑hoặc 受thọ 變biến 易dị 身thân 故cố 。 此thử 義nghĩa 云vân 何hà 。

問vấn 意ý 可khả 知tri 。

答đáp 如như 此thử 所sở 說thuyết 。 良lương 恐khủng 未vị 然nhiên 何hà 者giả 若nhược 悲bi 增tăng 上thượng 其kỳ 惠huệ 必tất 劣liệt 劣liệt 惠huệ 導đạo 悲bi 悲bi 應ưng 滯trệ 見kiến 滯trệ 見kiến 之chi 悲bi 豈khởi 名danh 增tăng 上thượng 縱túng/tung 悲bi 智trí 齊tề 均quân 尚thượng 不bất 名danh 悲bi 增tăng 上thượng 況huống 以dĩ 劣liệt 惠huệ 導đạo 悲bi 而nhi 言ngôn 增tăng 上thượng 若nhược 智trí 增tăng 上thượng 其kỳ 悲bi 必tất 劣liệt 劣liệt 悲bi 導đạo 智trí 智trí 應ưng 滯trệ 寂tịch 滯trệ 寂tịch 之chi 智trí 何hà 名danh 增tăng 上thượng 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 從tùng 初sơ 以dĩ 來lai 異dị 凡phàm 小tiểu 故cố 悲bi 智trí 相tương/tướng 導đạo 念niệm 念niệm 雙song 修tu 如như 車xa 二nhị 輪luân 如như 鳥điểu 之chi 二nhị 翼dực 何hà 得đắc 說thuyết 彼bỉ 。 有hữu 增tăng 減giảm 耶da 。

既ký 滯trệ 見kiến 滯trệ 寂tịch 故cố 非phi 增tăng 上thượng 唯duy 修tu 智trí 分phần/phân 則tắc 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 修tu 住trụ 相tương/tướng 福phước 則tắc 墮đọa 凡phàm 夫phu 故cố 菩Bồ 薩Tát 發phát 心tâm 。 已dĩ 來lai 雙song 修tu 二nhị 行hành 豈khởi 互hỗ 增tăng 減giảm 。

當đương 知tri 由do 此thử 始thỉ 終chung 二nhị 教giáo 麤thô 細tế 異dị 故cố 有hữu 二nhị 生sanh 死tử 非phi 由do 悲bi 智trí 互hỗ 增tăng 上thượng 也dã 。

始thỉ 教giáo 麤thô 故cố 地địa 上thượng 受thọ 分phân 段đoạn 身thân 終chung 教giáo 細tế 故cố 地địa 上thượng 受thọ 變biến 易dị 身thân 非phi 由do 互hỗ 增tăng 上thượng 也dã 。

若nhược 言ngôn 彼bỉ 智trí 增tăng 上thượng 者giả 有hữu 小Tiểu 乘Thừa 習tập 怖bố 諸chư 煩phiền 惱não 故cố 。 永vĩnh 伏phục 者giả 若nhược 於ư 地địa 前tiền 未vị 證chứng 真Chân 如Như 可khả 約ước 本bổn 習tập 容dung 有hữu 此thử 類loại 以dĩ 未vị 純thuần 熟thục 故cố 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 行hành 解giải 純thuần 熟thục 同đồng 證chứng 同đồng 行hành 同đồng 修tu 同đồng 斷đoạn 如như 何hà 得đắc 有hữu 如như 是thị 差sai 別biệt 故cố 起khởi 信tín 論luận 云vân 地địa 上thượng 菩Bồ 薩Tát 種chủng 性tánh 。 發phát 心tâm 修tu 行hành 。 皆giai 等đẳng 無vô 差sai 別biệt 也dã 。

若nhược 言ngôn 至chí 永vĩnh 伏phục 者giả 牒điệp 問vấn 若nhược 於ư 下hạ 印ấn 彼bỉ 地địa 前tiền 機cơ 生sanh 未vị 證chứng 容dung 有hữu 此thử 類loại 初Sơ 地Địa 下hạ 奪đoạt 其kỳ 機cơ 熟thục 已dĩ 證chứng 斷đoạn 無vô 差sai 別biệt 起khởi 信tín 論luận 云vân 而nhi 實thật 菩Bồ 薩Tát 。 種chủng 性tánh 根căn 等đẳng (# 因nhân 等đẳng 也dã )# 發phát 心tâm 則tắc 等đẳng (# 行hành 等đẳng 也dã )# 所sở 證chứng 亦diệc 等đẳng (# 證chứng 等đẳng 也dã )# 無vô 有hữu 超siêu 過quá 之chi 法pháp 以dĩ 一nhất 切thiết 菩Bồ 薩Tát 。 皆giai 經kinh 三tam 阿a 僧tăng 祇kỳ 劫kiếp 。 (# 時thời 等đẳng 也dã )# 故cố 修tu 行hành 斷đoạn 證chứng 。 皆giai 無vô 差sai 別biệt 。

又hựu 此thử 教giáo 中trung 地địa 上thượng 變biến 易dị 寄ký 位vị 不bất 同đồng 有hữu 其kỳ 四tứ 種chủng 。 等đẳng 亦diệc 如như 下hạ 指chỉ 。

指chỉ 下hạ 斷đoạn 惑hoặc 處xứ 也dã 地địa 上thượng 配phối 四tứ 種chủng 生sanh 死tử 受thọ 變biến 易dị 等đẳng 報báo 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 一nhất 切thiết 行hành 位vị 既ký 不bất 可khả 說thuyết 所sở 依y 身thân 分phần/phân 亦diệc 准chuẩn 此thử 知tri 廣quảng 如như 大đại 般Bát 若Nhã 經kinh 那na 伽già 室thất 利lợi 分phần/phân 說thuyết 。

那na 伽già 室thất 利lợi 即tức 文Văn 殊Thù 所sở 問vấn 經kinh 也dã 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 不bất 說thuyết 變biến 易dị 但đãn 分phân 段đoạn 身thân 至chí 於ư 十Thập 地Địa 離ly 垢cấu 定định 前tiền 以dĩ 至chí 彼bỉ 位vị 得đắc 普phổ 見kiến 肉nhục 眼nhãn 故cố 知tri 是thị 分phân 段đoạn 也dã 又hựu 如như 善thiện 財tài 等đẳng 以dĩ 分phân 段đoạn 身thân 窮cùng 於ư 因nhân 位vị 故cố 也dã 。

此thử 義nghĩa 前tiền 科khoa 已dĩ 引dẫn 既ký 云vân 肉nhục 眼nhãn 知tri 是thị 分phân 段đoạn 也dã 善thiện 財tài 一nhất 生sanh 非phi 變biến 易dị 。

問vấn 何hà 故cố 此thử 中trung 。 不bất 說thuyết 變biến 易dị 答đáp 如như 世thế 界giới 性tánh 等đẳng 以dĩ 上thượng 身thân 分phần/phân 甚thậm 極cực 微vi 細tế 出xuất 過quá 諸chư 天thiên 應ưng 同đồng 變biến 易dị 但đãn 以dĩ 此thử 教giáo 不bất 分phân 生sanh 死tử 麤thô 細tế 之chi 相tướng 總tổng 就tựu 過quá 患hoạn 以dĩ 為vi 一nhất 際tế 至chí 信tín 滿mãn 後hậu 頓đốn 飜phiên 彼bỉ 際tế 故cố 不bất 說thuyết 也dã 餘dư 准chuẩn 而nhi 知tri 之chi 。

世thế 界giới 性tánh 等đẳng 者giả 等đẳng 取thủ 十thập 重trọng/trùng 如như 上thượng 引dẫn 普phổ 莊trang 嚴nghiêm 童đồng 子tử 等đẳng 在tại 世thế 界giới 性tánh 等đẳng 上thượng 住trụ 已dĩ 得đắc 十Thập 地Địa 此thử 教giáo 不bất 分phân 者giả 但đãn 以dĩ 無vô 明minh 邊biên 域vực 為vi 生sanh 死tử 邊biên 際tế 。 總tổng 屬thuộc 過quá 患hoạn 故cố 不bất 分phân 也dã 然nhiên 生sanh 稠trù 林lâm 有hữu 二nhị 一nhất 分phân 段đoạn 生sanh 二nhị 變biến 易dị 生sanh 分phân 別biệt 有hữu 二nhị 十thập 八bát 門môn 問vấn 變biến 易dị 生sanh 死tử 是thị 無vô 流lưu 轉chuyển 何hà 故cố 入nhập 生sanh 稠trù 林lâm 攝nhiếp 答đáp 變biến 易dị 生sanh 死tử 本bổn 教giáo 興hưng 意ý 為vi 顯hiển 佛Phật 法Pháp 。 漸tiệm 漸tiệm 深thâm 遠viễn 將tương 變biến 易dị 死tử 在tại 分phân 段đoạn 後hậu 顯hiển 其kỳ 終chung 教giáo 漸tiệm 漸tiệm 甚thậm 深thâm 據cứ 理lý 論luận 之chi 變biến 易dị 生sanh 死tử 只chỉ 是thị 分phân 段đoạn 細tế 相tương/tướng 所sở 以dĩ 知tri 之chi 。 中trung 陰ấm 本bổn 立lập 為vi 分phân 段đoạn 身thân 求cầu 生sanh 方phương 便tiện 故cố 立lập 中trung 陰ấm 如như 十thập 住trụ 經kinh 說thuyết 中trung 陰ấm 之chi 身thân 乃nãi 至chí 涅Niết 槃Bàn 。 菩Bồ 提Đề 亦diệc 有hữu 中trung 陰ấm 但đãn 微vi 細tế 漸tiệm 深thâm 唯duy 佛Phật 境cảnh 界giới 據cứ 此thử 文văn 證chứng 當đương 知tri 變biến 易dị 生sanh 死tử 只chỉ 是thị 分phân 段đoạn 細tế 相tương/tướng 為vi 其kỳ 變biến 易dị 問vấn 據cứ 此thử 生sanh 稠trù 林lâm 中trung 陰ấm 乃nãi 證chứng 變biến 易dị 漸tiệm 細tế 至chí 佛Phật 境cảnh 界giới 。 何hà 以dĩ 此thử 章chương 初sơ 教giáo 直trực 進tiến 中trung 引dẫn 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 有hữu 分phân 段đoạn 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 有hữu 變biến 易dị 耶da 答đáp 當đương 知tri 中trung 陰ấm 之chi 身thân 位vị 通thông 麤thô 細tế 為vi 分phân 段đoạn 求cầu 生sanh 方phương 便tiện 故cố 屬thuộc 分phân 段đoạn 若nhược 以dĩ 微vi 細tế 漸tiệm 深thâm 唯duy 佛Phật 境cảnh 界giới 則tắc 是thị 變biến 易dị 是thị 故cố 變biến 易dị 是thị 分phân 段đoạn 細tế 相tương/tướng 也dã 又hựu 云vân 中trung 陰ấm 身thân 是thị 其kỳ 報báo 分phần/phân 其kỳ 陰ấm 大đại 分phần/phân 受thọ 經kinh 七thất 日nhật 為vi 一nhất 限hạn 於ư 中trung 不bất 定định 。 或hoặc 一nhất 日nhật 二nhị 日nhật 。 三tam 日nhật 四tứ 日nhật 乃nãi 至chí 經kinh 劫kiếp 佛Phật 亦diệc 於ư 中trung 出xuất 世thế 。 教giáo 化hóa 入nhập 涅Niết 槃Bàn 如như 十thập 住trụ 經kinh 說thuyết 又hựu 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 佛Phật 二nhị 十thập 年niên 中trung 。 處xử 中trung 陰ấm 身thân 又hựu 如như 地địa 論luận 其kỳ 中trung 陰ấm 身thân 亦diệc 得đắc 造tạo 業nghiệp 有hữu 其kỳ 熏huân 習tập 故cố 知tri 中trung 陰ấm 有hữu 麤thô 細tế 也dã 。

第đệ 六lục 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 者giả 。

初sơ 依y 小Tiểu 乘Thừa 。

但đãn 標tiêu 而nhi 不bất 釋thích 者giả 諸chư 記ký 皆giai 云vân 此thử 中trung 脫thoát 一nhất 段đoạn 今kim 勘khám 高cao 麗lệ 本bổn 亦diệc 但đãn 有hữu 標tiêu 不bất 應ưng 皆giai 脫thoát 今kim 釋thích 有hữu 四tứ 所sở 以dĩ 故cố 非phi 脫thoát 也dã 一nhất 前tiền 行hành 位vị 中trung 已dĩ 有hữu 問vấn 答đáp 釋thích 成thành 小Tiểu 乘Thừa 異dị 大Đại 乘Thừa 理lý 無vô 疑nghi 故cố 不bất 待đãi 說thuyết 也dã 故cố 但đãn 標tiêu 小Tiểu 乘Thừa 顯hiển 五ngũ 教giáo 不bất 同đồng 不bất 必tất 釋thích 耳nhĩ 若nhược 更cánh 備bị 釋thích 前tiền 文văn 問vấn 答đáp 即tức 成thành 元nguyên 用dụng 二nhị 師sư 承thừa 有hữu 據cứ 至chí 相tương/tướng 尊tôn 者giả 亦diệc 不bất 說thuyết 小Tiểu 乘Thừa 。 煩phiền 惱não 今kim 章chương 錄lục 彼bỉ 文văn 義nghĩa 是thị 故cố 不bất 釋thích 三tam 大Đại 乘Thừa 據cứ 用dụng 義nghĩa 顯hiển 煩phiền 惱não 中trung 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 異dị 小Tiểu 乘Thừa 門môn 二nhị 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 門môn 第đệ 二nhị 門môn 中trung 煩phiền 惱não 惑hoặc 品phẩm 名danh 數số 與dữ 小Tiểu 乘Thừa 同đồng 今kim 說thuyết 三tam 中trung 二Nhị 乘Thừa 惑hoặc 品phẩm 即tức 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 義nghĩa 雖tuy 有hữu 異dị 名danh 字tự 是thị 同đồng 故cố 不bất 別biệt 釋thích 四tứ 作tác 者giả 任nhậm 放phóng 辨biện 才tài 如như 探thám 玄huyền 但đãn 有hữu 標tiêu 五ngũ 門môn 而nhi 不bất 釋thích 或hoặc 釋thích 一nhất 二nhị 如như 十thập 住trụ 中trung 諸chư 門môn 分phân 別biệt 梵Phạm 行hạnh 無vô 念niệm 理lý 觀quán 皆giai 標tiêu 五ngũ 門môn 而nhi 不bất 開khai 釋thích 等đẳng 。

若nhược 依y 三tam 乘thừa 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 一nhất 約ước 位vị 滅diệt 惑hoặc 相tương/tướng 二nhị 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 相tương/tướng 。

若nhược 依y 三tam 乘thừa 者giả 中trung 間gian 三tam 教giáo 為vi 一nhất 三tam 乘thừa 教giáo 也dã 以dĩ 二nhị 義nghĩa 中trung 皆giai 具cụ 始thỉ 終chung 二nhị 教giáo 故cố 便tiện 行hành 稠trù 林lâm 云vân 煩phiền 惱não 行hành 等đẳng 者giả 略lược 分phần/phân 二nhị 義nghĩa 一nhất 約ước 位vị 顯hiển 煩phiền 惱não 即tức 今kim 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 相tương/tướng 也dã 此thử 中trung 寄ký 惑hoặc 品phẩm 顯hiển 位vị 差sai 別biệt 彼bỉ 約ước 十Thập 地Địa 等đẳng 斷đoạn 煩phiền 惱não 麤thô 細tế 以dĩ 顯hiển 諸chư 教giáo 有hữu 異dị 但đãn 寄ký 位vị 顯hiển 惑hoặc 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 小tiểu 有hữu 左tả 右hữu 耳nhĩ 二nhị 據cứ 用dụng 義nghĩa 顯hiển 煩phiền 惱não 即tức 約ước 諸chư 教giáo 具cụ 明minh 麤thô 細tế 惑hoặc 品phẩm 即tức 今kim 約ước 位vị 滅diệt 惑hoặc 相tương/tướng 也dã 彼bỉ 云vân 此thử 之chi 二nhị 義nghĩa 約ước 三tam 乘thừa 顯hiển 約ước 位vị 者giả 但đãn 諸chư 教giáo 中trung 約ước 十Thập 地Địa 顯hiển 斷đoạn 麤thô 細tế 分phân 齊tề 者giả 即tức 屬thuộc 終chung 教giáo 攝nhiếp 二nhị 但đãn 經kinh 論luận 中trung 約ước 見kiến 修tu 及cập 九cửu 地địa 十thập 一nhất 地địa 等đẳng 明minh 斷đoạn 惑hoặc 不bất 同đồng 及cập 麤thô 細tế 分phân 齊tề 者giả 皆giai 初sơ 教giáo 所sở 攝nhiếp 若nhược 經kinh 論luận 中trung 依y 十Thập 地Địa 位vị 顯hiển 別biệt 無vô 明minh 不bất 論luận 麤thô 細tế 者giả 如như 十thập 一nhất 無vô 明minh 及cập 二nhị 十thập 二nhị 。 無vô 明minh 皆giai 初sơ 教giáo 中trung 直trực 進tiến 教giáo 攝nhiếp 何hà 以dĩ 故cố 為vi 順thuận 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 頓đốn 斷đoạn 諸chư 惑hoặc 故cố 彼bỉ 文văn 亦diệc 以dĩ 始thỉ 終chung 二nhị 教giáo 為vi 三tam 乘thừa 也dã 。

初sơ 義nghĩa 者giả 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 具cụ 足túc 三tam 乘thừa 斷đoạn 惑hoặc 差sai 別biệt 由do 此thử 是thị 三tam 乘thừa 教giáo 故cố 障chướng 有hữu 二nhị 種chủng 謂vị 煩phiền 惱não 所sở 知tri 。

若nhược 依y 下hạ 由do 有hữu 迴hồi 心tâm 真chân 進tiến 二nhị 種chủng 人nhân 故cố 迴hồi 心tâm 即tức 是thị 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 門môn 直trực 進tiến 即tức 是thị 異dị 小Tiểu 乘Thừa 門môn 迴hồi 心tâm 直trực 進tiến 二nhị 種chủng 教giáo 也dã 是thị 三tam 乘thừa 教giáo 者giả 問vấn 若nhược 據cứ 此thử 文văn 豈khởi 非phi 獨độc 以dĩ 始thỉ 教giáo 為vi 三tam 乘thừa 耶da 答đáp 上thượng 云vân 若nhược 依y 三tam 乘thừa 有hữu 二nhị 種chủng 義nghĩa 。 牒điệp 釋thích 處xứ 云vân 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 若nhược 依y 終chung 教giáo 豈khởi 容dung 便tiện 相tương 違vi 耶da 況huống 釋thích 終chung 教giáo 亦diệc 先tiên 說thuyết 二Nhị 乘Thừa 豈khởi 無vô 二Nhị 乘Thừa 耶da 但đãn 教giáo 漸tiệm 深thâm 細tế 言ngôn 其kỳ 不bất 能năng 斷đoạn 耳nhĩ 豈khởi 彼bỉ 伏phục 惑hoặc 無vô 觀quán 智trí 乎hồ 問vấn 答đáp 云vân 終chung 教giáo 二Nhị 乘Thừa 心tâm 數số 亦diệc 不bất 可khả 說thuyết 。 則tắc 有hữu 二Nhị 乘Thừa 明minh 矣hĩ 以dĩ 此thử 教giáo 亦diệc 有hữu 直trực 進tiến 迴hồi 心tâm 當đương 知tri 此thử 前tiền 揀giản 小Tiểu 乘Thừa 後hậu 異dị 一Nhất 乘Thừa 中trung 間gian 三tam 教giáo 為vi 一nhất 共cộng 教giáo 三tam 乘thừa 前tiền 後hậu 章chương 文văn 皆giai 作tác 此thử 說thuyết 非phi 揀giản 終chung 頓đốn 理lý 無vô 疑nghi 也dã 下hạ 文văn 云vân 前tiền 約ước 三tam 乘thừa 中trung 聲Thanh 聞Văn 此thử 約ước 愚ngu 法pháp 豈khởi 可khả 云vân 二Nhị 乘Thừa 並tịnh 成thành 佛Phật 而nhi 無vô 聲Thanh 聞Văn 耶da 障chướng 有hữu 下hạ 孔khổng 目mục 云vân 又hựu 依y 終chung 教giáo 煩phiền 惱não 有hữu 十thập 六lục 門môn 首thủ 列liệt 有hữu 二nhị 無vô 明minh 謂vị 煩phiền 惱não 障chướng 所sở 知tri 障chướng 又hựu 云vân 惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 後hậu 判phán 云vân 上thượng 十thập 六lục 門môn 煩phiền 惱não 義nghĩa 當đương 孰thục 教giáo 分phần/phân 亦diệc 得đắc 通thông 初sơ 教giáo 中trung 直trực 進tiến 教giáo 說thuyết 若nhược 在tại 直trực 進tiến 教giáo 其kỳ 體thể 即tức 空không 若nhược 在tại 終chung 教giáo 說thuyết 其kỳ 體thể 即tức 如như 等đẳng 。

先tiên 辨biện 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 於ư 中trung 有hữu 二nhị 先tiên 障chướng 名danh 數số 後hậu 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 果quả 。

初sơ 中trung 煩phiền 惱não 有hữu 二nhị 謂vị 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 總tổng 有hữu 十thập 種chủng 一nhất 貪tham 二nhị 嗔sân 三tam 無vô 明minh 四tứ 慢mạn 五ngũ 疑nghi 六lục 身thân 見kiến 七thất 邊biên 見kiến 八bát 邪tà 見kiến 九cửu 見kiến 取thủ 十thập 戒giới 禁cấm 取thủ 。

分phân 別biệt 則tắc 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 迷mê 理lý 煩phiền 惱não 俱câu 生sanh 則tắc 修tu 道Đạo 所sở 斷đoạn 迷mê 事sự 煩phiền 惱não 一nhất 貪tham 下hạ 列liệt 惑hoặc 體thể 也dã 。

於ư 中trung 四tứ 種chủng 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 謂vị 疑nghi 邪tà 見kiến 見kiến 取thủ 戒giới 禁cấm 取thủ 餘dư 六Lục 通Thông 二nhị 種chủng 。

分phân 別biệt 起khởi 者giả 疑nghi 親thân 於ư 苦Khổ 諦Đế 猶do 豫dự 不bất 決quyết 邪tà 見kiến 親thân 於ư 苦Khổ 諦Đế 身thân 撥bát 無vô 因nhân 果quả 。 見kiến 取thủ 親thân 於ư 苦Khổ 諦Đế 果quả 執chấp 劣liệt 為vi 勝thắng 戒giới 禁cấm 取thủ 親thân 於ư 苦Khổ 諦Đế 果quả 非phi 因nhân 計kế 因nhân 是thị 故cố 唯duy 分phân 別biệt 起khởi 餘dư 六Lục 通Thông 二nhị 。

五ngũ 識thức 得đắc 起khởi 初sơ 三tam 亦diệc 通thông 分phân 別biệt 及cập 俱câu 生sanh 由do 用dụng 意ý 識thức 中trung 邪tà 師sư 等đẳng 三tam 因nhân 引dẫn 故cố 得đắc 有hữu 分phân 別biệt 起khởi 也dã 。

得đắc 起khởi 初sơ 三tam 即tức 貪tham 嗔sân 癡si 由do 用dụng 下hạ 釋thích 分phân 別biệt 起khởi 因nhân 也dã 假giả 三tam 因nhân 生sanh 方phương 有hữu 分phân 別biệt 心tâm 數số 云vân 五ngũ 識thức 由do 與dữ 意ý 識thức 或hoặc 同đồng 體thể 或hoặc 異dị 體thể 故cố 經Kinh 云vân 有hữu 一nhất 意ý 識thức 與dữ 五ngũ 識thức 共cộng 緣duyên 境cảnh 故cố 此thử 約ước 三tam 乘thừa 始thỉ 教giáo 麤thô 相tương/tướng 說thuyết 也dã 。

意ý 識thức 具cụ 十thập 種chủng 四tứ 分phân 別biệt 六Lục 通Thông 二nhị 。

以dĩ 此thử 識thức 具cụ 起khởi 六lục 位vị 心tâm 所sở 有hữu 法pháp 。 良lương 以dĩ 此thử 識thức 是thị 無vô 邊biên 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 處xử 分phân 別biệt 與dữ 五ngũ 識thức 或hoặc 一nhất 或hoặc 異dị 故cố 具cụ 起khởi 十thập 煩phiền 惱não 也dã 。

末mạt 那na 唯duy 四tứ 俱câu 生sanh 六lục 中trung 除trừ 嗔sân 及cập 邊biên 見kiến 以dĩ 嗔sân 唯duy 不bất 善thiện 此thử 識thức 有hữu 覆phú 無vô 記ký 故cố 又hựu 以dĩ 一nhất 類loại 相tương 續tục 緣duyên 第đệ 八bát 識thức 剎sát 那na 剎sát 那na 。 執chấp 我ngã 故cố 無vô 邊biên 見kiến 又hựu 以dĩ 後hậu 三tam 見kiến 及cập 疑nghi 藉tạ 三tam 因nhân 生sanh 此thử 識thức 無vô 彼bỉ 故cố 不bất 起khởi 又hựu 由do 恆hằng 相tương 續tục 緣duyên 故cố 非phi 第đệ 六lục 所sở 引dẫn 不bất 同đồng 五ngũ 識thức 是thị 故cố 唯duy 四tứ 。

唯duy 貪tham 無vô 明minh 慢mạn 身thân 見kiến 何hà 以dĩ 除trừ 嗔sân 以dĩ 瞋sân 唯duy 下hạ 釋thích 所sở 以dĩ 此thử 識thức 執chấp 我ngã 是thị 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 覆phú 弊tệ 有hữu 情tình 令linh 不bất 出xuất 離ly 不bất 屬thuộc 善thiện 惡ác 唯duy 無vô 記ký 性tánh 此thử 云vân 染nhiễm 污ô 意ý 從tùng 過quá 立lập 名danh 與dữ 四tứ 惑hoặc 相tương 應ứng 故cố 是thị 有hữu 覆phú 無vô 記ký 能năng 障chướng 聖thánh 道Đạo 。 隱ẩn 覆phú 自tự 心tâm 說thuyết 名danh 有hữu 覆phú 又hựu 於ư 善thiện 惡ác 義nghĩa 中trung 不bất 可khả 記ký 別biệt 說thuyết 名danh 無vô 記ký 又hựu 以dĩ 第đệ 七thất 名danh 恆hằng 審thẩm 思tư 量lượng 常thường 緣duyên 第đệ 八bát 見kiến 分phân 為vi 內nội 自tự 我ngã 剎sát 那na 剎sát 那na 。 不bất 斷đoạn 恆hằng 執chấp 我ngã 故cố 無vô 邊biên 見kiến 也dã 唯duy 識thức 章chương 云vân 末mạt 那na 一nhất 起khởi 相tương 續tục 不bất 癈phế 與dữ 我ngã 見kiến 等đẳng 四tứ 使sử 相tương 應ứng 又hựu 以dĩ 後hậu 三tam 見kiến 謂vị 邪tà 取thủ 禁cấm 三tam 見kiến 也dã 又hựu 由do 下hạ 唯duy 識thức 章chương 對đối 治trị 門môn 云vân 末mạt 那na 一nhất 起khởi 相tương 續tục 緣duyên 我ngã 不bất 癡si 不bất 同đồng 五ngũ 待đãi 六lục 引dẫn 也dã 同đồng 末mạt 那na 何hà 故cố 唯duy 是thị 俱câu 生sanh 答đáp 末mạt 那na 不bất 緣duyên 於ư 外ngoại 緣duyên 義nghĩa 不bất 緣duyên 外ngoại 故cố 不bất 得đắc 起khởi 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 是thị 故cố 。 唯duy 俱câu 生sanh 中trung 四tứ 也dã 。

其kỳ 第đệ 八bát 識thức 總tổng 不bất 起khởi 唯duy 是thị 異dị 熟thục 無vô 覆phú 無vô 記ký 性tánh 故cố 。

識thức 總tổng 不bất 起khởi 者giả 孔khổng 目mục 云vân 梨lê 耶da 是thị 實thật 餘dư 法pháp 是thị 假giả 餘dư 法pháp 即tức 無vô 由do 識thức 以dĩ 外ngoại 只chỉ 是thị 遍biến 計kế 即tức 體thể 空không 故cố 阿a 賴lại 耶da 識thức 。 者giả 謂vị 能năng 攝nhiếp 藏tạng 諸chư 法pháp 種chủng 子tử 故cố 異dị 熟thục 識thức 者giả 先tiên 業nghiệp 所sở 生sanh 故cố 阿a 陀đà 那na 識thức 。 者giả 謂vị 能năng 數sổ 數số 令linh 生sanh 相tương 續tục 持trì 諸chư 根căn 等đẳng 令linh 不bất 壞hoại 故cố 言ngôn 異dị 熟thục 者giả 心tâm 意ý 識thức 云vân 識thức 所sở 變biến 相tương/tướng 雖tuy 無vô 量lượng 種chủng 而nhi 能năng 變biến 識thức 類loại 別biệt 唯duy 三tam 一nhất 謂vị 異dị 熟thục 則tắc 第đệ 八bát 識thức 多đa 異dị 熟thục 性tánh 故cố 又hựu 云vân 異dị 熟thục 習tập 氣khí 為vi 增tăng 上thượng 緣duyên 感cảm 第đệ 八bát 識thức 酬thù 引dẫn 業nghiệp 力lực 恆hằng 相tương 續tục 故cố 立lập 異dị 熟thục 名danh 感cảm 前tiền 六lục 識thức 酬thù 滿mãn 業nghiệp 者giả 從tùng 異dị 熟thục 起khởi 名danh 異dị 熟thục 生sanh 不bất 名danh 異dị 熟thục 有hữu 間gian 斷đoạn 故cố 則tắc 前tiền 異dị 熟thục 及cập 異dị 熟thục 生sanh 名danh 異dị 熟thục 果quả 果quả 異dị 因nhân 故cố 此thử 中trung 且thả 說thuyết 我ngã 愛ái 執chấp 藏tạng 持trì 雜tạp 染nhiễm 種chủng 能năng 變biến 異dị 識thức 名danh 為vi 異dị 熟thục 非phi 謂vị 一nhất 切thiết 無vô 覆phú 下hạ 三tam 性tánh 料liệu 揀giản 也dã 論luận 云vân 覆phú 謂vị 染nhiễm 法pháp 障chướng 聖thánh 道Đạo 故cố 又hựu 能năng 弊tệ 心tâm 令linh 不bất 淨tịnh 故cố 此thử 識thức 非phi 染nhiễm 故cố 名danh 無vô 覆phú 無vô 記ký 。

此thử 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 皆giai 通thông 三tam 界giới 嗔sân 唯duy 欲dục 界giới 以dĩ 上thượng 二nhị 界giới 煩phiền 惱não 皆giai 有hữu 覆phú 無vô 記ký 性tánh 故cố 。

上thượng 二nhị 界giới 煩phiền 惱não 由do 定định 力lực 所sở 制chế 故cố 屬thuộc 無vô 記ký 心tâm 數số 中trung 煩phiền 惱não 隨tùy 煩phiền 惱não 通thông 不bất 善thiện 及cập 無vô 記ký 者giả 以dĩ 彼bỉ 總tổng 論luận 三tam 界giới 及cập 定định 地địa 故cố 彼bỉ 又hựu 云vân 若nhược 約ước 違vi 理lý 不bất 善thiện 但đãn 是thị 不bất 善thiện 性tánh 。

其kỳ 分phân 別biệt 起khởi 者giả 欲dục 界giới 四Tứ 諦Đế 各các 有hữu 十thập 使sử 即tức 為vi 四tứ 十thập 上thượng 二nhị 界giới 除trừ 嗔sân 諦đế 別biệt 各các 有hữu 九cửu 即tức 有hữu 七thất 十thập 二nhị 。 并tinh 欲dục 界giới 合hợp 有hữu 一nhất 百bách 一nhất 十thập 二nhị 也dã 。

言ngôn 分phân 別biệt 者giả 演diễn 義nghĩa 云vân 言ngôn 惑hoặc 體thể 者giả 謂vị 能năng 發phát 業nghiệp 之chi 惑hoặc 即tức 六lục 煩phiền 惱não 収thâu 唯duy 識thức 論luận 中trung 十thập 煩phiền 惱não 攝nhiếp 不bất 正chánh 見kiến 中trung 開khai 五ngũ 見kiến 故cố 貪tham 等đẳng 六lục 法pháp 通thông 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 體thể 雖tuy 是thị 一nhất 而nhi 起khởi 時thời 有hữu 異dị 論luận 云vân 任nhậm 運vận 思tư 察sát 而nhi 得đắc 生sanh 故cố 。 又hựu 迷mê 理lý 迷mê 事sự 障chướng 見kiến 修tu 異dị 故cố 論luận 說thuyết 因nhân 邪tà 師sư 等đẳng 起khởi 者giả 名danh 分phân 別biệt 言ngôn 自tự 邪tà 思tư 惟duy 。 者giả 計kế 度độ 分phân 別biệt 由do 此thử 虗hư 妄vọng 計kế 度độ 而nhi 起khởi 十thập 分phân 別biệt 惑hoặc 問vấn 若nhược 爾nhĩ 第đệ 七thất 亦diệc 應ưng 有hữu 分phần 。 別biệt 煩phiền 惱não 以dĩ 有hữu 計kế 度độ 分phân 別biệt 故cố 答đáp 彼bỉ 非phi 強cường 盛thịnh 故cố 無vô 分phân 別biệt 又hựu 有hữu 三tam 義nghĩa 無vô 分phân 別biệt 惑hoặc 一nhất 是thị 內nội 緣duyên 二nhị 唯duy 有hữu 覆phú 三tam 緣duyên 微vi 境cảnh 第đệ 六lục 返phản 此thử 故cố 有hữu 十thập 分phân 別biệt 瑜du 伽già 第đệ 一nhất 云vân 俱câu 生sanh 我ngã 執chấp 無vô 始thỉ 時thời 來lai 。 虗hư 妄vọng 熏huân 習tập 由do 內nội 因nhân 力lực 故cố 與dữ 身thân 俱câu 有hữu 名danh 為vi 俱câu 生sanh 七thất 十thập 二nhị 即tức 二nhị 界giới 除trừ 瞋sân 八bát 九cửu 成thành 七thất 十thập 二nhị 也dã 。

其kỳ 俱câu 生sanh 者giả 欲dục 界giới 具cụ 六lục 上thượng 二nhị 界giới 除trừ 嗔sân 各các 唯duy 有hữu 五ngũ 合hợp 成thành 十thập 六Lục 通Thông 前tiền 分phân 別biệt 總tổng 有hữu 一nhất 百bách 二nhị 十thập 八bát 也dã 。

即tức 任nhậm 運vận 而nhi 起khởi 障chướng 修tu 道Đạo 迷mê 事sự 煩phiền 惱não 如như 前tiền 已dĩ 釋thích 。

問vấn 何hà 故cố 前tiền 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 中trung 十thập 使sử 不bất 通thông 迷mê 四Tứ 諦Đế 此thử 中trung 即tức 通thông 耶da 答đáp 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 一nhất 以dĩ 三tam 乘thừa 中trung 煩phiền 惱não 力lực 漸tiệm 寬khoan 廣quảng 故cố 障chướng 一nhất 切thiết 也dã 二nhị 又hựu 由do 迷mê 等đẳng 義nghĩa 通thông 一nhất 切thiết 境cảnh 也dã 。

小Tiểu 乘Thừa 不bất 通thông 迷mê 者giả 顯hiển 宗tông 論luận 云vân 苦khổ 下hạ 具cụ 一nhất 切thiết 集tập 滅diệt 離ly 三tam 見kiến 道đạo 除trừ 於ư 二nhị 見kiến 上thượng 界giới 不bất 行hành 恚khuể 除trừ 三tam 見kiến 者giả 身thân 見kiến 邊biên 見kiến 戒giới 禁cấm 取thủ 。 除trừ 二nhị 見kiến 者giả 身thân 邊biên 二nhị 見kiến 則tắc 不bất 通thông 迷mê 也dã 問vấn 答đáp 云vân 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 教giáo 一nhất 惑hoặc 一nhất 障chướng 一nhất 世thế 一nhất 忍nhẫn 一nhất 智trí 一nhất 斷đoạn 得đắc 一nhất 滅diệt 依y 三tam 乘thừa 教giáo 初sơ 教giáo 名danh 同đồng 前tiền 義nghĩa 中trung 深thâm 淺thiển 異dị 若nhược 據cứ 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 一nhất 惑hoặc 一nhất 障chướng 三tam 世thế 一nhất 忍nhẫn 一nhất 智trí 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 斷đoạn 得đắc 三tam 世thế 滅diệt 也dã 據cứ 一Nhất 乘Thừa 教giáo 一nhất 惑hoặc 多đa 障chướng 多đa 世thế 一nhất 數số 多đa 數số 忍nhẫn 多đa 數số 一nhất 數số 忍nhẫn 一nhất 數số 多đa 數số 智trí 多đa 數số 一nhất 數số 智trí 等đẳng 則tắc 知tri 惑hoặc 品phẩm 於ư 諸chư 乘thừa 中trung 力lực 用dụng 有hữu 大đại 小tiểu 寬khoan 狹hiệp 不bất 同đồng 迷mê 境cảnh 亦diệc 別biệt 也dã 。

第đệ 二nhị 斷đoạn 惑hoặc 得đắc 果quả 者giả 先tiên 斷đoạn 分phân 別biệt 有hữu 其kỳ 三tam 人nhân 。

三tam 人nhân 三tam 類loại 也dã 。

一nhất 若nhược 從tùng 具cụ 縛phược 入nhập 真chân 見kiến 道đạo 剎sát 那na 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 四Tứ 諦Đế 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 。 得đắc 預Dự 流Lưu 果Quả 。

凡phàm 言ngôn 具cụ 縛phược 者giả 具cụ 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 故cố 名danh 具cụ 縛phược 入nhập 見kiến 道đạo 時thời 於ư 剎sát 那na 中trung 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 證chứng 預dự 流lưu 果quả 此thử 人nhân 入nhập 見kiến 道đạo 斷đoạn 迷mê 理lý 惑hoặc 時thời 名danh 初sơ 果quả 向hướng 出xuất 見kiến 道đạo 後hậu 只chỉ 得đắc 初sơ 果quả 是thị 故cố 俱câu 舍xá 云vân 具cụ 修tu 惑hoặc 斷đoạn 一nhất 至chí 五ngũ 向hướng 初sơ 果quả 此thử 中trung 斷đoạn 五ngũ 品phẩm 修tu 惑hoặc 一nhất 人nhân 斷đoạn 一nhất 品phẩm 則tắc 有hữu 五ngũ 人nhân 并tinh 具cụ 縛phược 一nhất 人nhân 共cộng 六lục 人nhân 皆giai 入nhập 見kiến 道đạo 名danh 初sơ 果quả 向hướng 出xuất 見kiến 道đạo 後hậu 只chỉ 得đắc 初sơ 果quả 今kim 章chương 不bất 同đồng 彼bỉ 爾nhĩ 以dĩ 此thử 中trung 約ước 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 二nhị 惑hoặc 麤thô 細tế 以dĩ 分phần/phân 見kiến 修tu 二nhị 道đạo 不bất 同đồng 彼bỉ 中trung 正chánh 說thuyết 果quả 向hướng 故cố 小tiểu 別biệt 也dã 下hạ 皆giai 類loại 此thử 。

二nhị 若nhược 倍bội 離ly 欲dục 人nhân 入nhập 真chân 見kiến 道đạo 兼kiêm 斷đoạn 倍bội 離ly 欲dục 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 言ngôn 倍bội 離ly 欲dục 者giả 謂vị 凡phàm 夫phu 時thời 欲dục 界giới 修tu 惑hoặc 九cửu 品phẩm 之chi 中trung 伏phục 斷đoạn 前tiền 六lục 故cố 云vân 倍bội 離ly 欲dục 入nhập 見kiến 道đạo 時thời 即tức 永vĩnh 斷đoạn 前tiền 所sở 伏phục 故cố 是thị 以dĩ 得đắc 彼bỉ 果quả 也dã 。

此thử 由do 利lợi 根căn 超siêu 證chứng 之chi 人nhân 入nhập 見kiến 道đạo 時thời 匪phỉ 唯duy 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 見kiến 惑hoặc 亦diệc 斷đoạn 欲dục 界giới 六lục 品phẩm 修tu 惑hoặc 名danh 倍bội 離ly 欲dục 證chứng 斯Tư 陀Đà 含Hàm 果Quả 。 此thử 云vân 一nhất 來lai 謂vị 一nhất 來lai 人nhân 間gian 。 一nhất 往vãng 天thiên 上thượng 也dã 。

三tam 若nhược 已dĩ 離ly 欲dục 人nhân 入nhập 真chân 見kiến 道đạo 兼kiêm 斷đoạn 九cửu 品phẩm 。 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。

從tùng 具cụ 縛phược 凡phàm 夫phu 兼kiêm 能năng 進tiến 修tu 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 修tu 惑hoặc 俱câu 盡tận 證chứng 阿A 那Na 含Hàm 果Quả 。 此thử 云vân 不bất 還hoàn 不bất 還hoàn 來lai 欲dục 界giới 受thọ 生sanh 也dã 。

如như 瑜du 伽già 說thuyết 入nhập 見kiến 道Đạo 果Quả 者giả 有hữu 其kỳ 三tam 種chủng 。 隨tùy 其kỳ 所sở 應ứng 。 證chứng 三tam 果quả 故cố 。

通thông 指chỉ 前tiền 三tam 類loại 人nhân 斷đoạn 分phân 別biệt 惑hoặc 也dã 但đãn 與dữ 今kim 章chương 小tiểu 有hữu 不bất 次thứ 。

次thứ 斷đoạn 俱câu 生sanh 者giả 第đệ 六lục 識thức 俱câu 生sanh 九cửu 地địa 。 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。

意ý 識thức 通thông 迷mê 十thập 使sử 謂vị 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 今kim 斷đoạn 俱câu 生sanh 三tam 界giới 九cửu 地địa 各các 有hữu 九cửu 品phẩm 。 分phần/phân 上thượng 中trung 下hạ 九cửu 九cửu 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 也dã 。

又hựu 進tiến 修tu 道Đạo 人nhân 有hữu 其kỳ 二nhị 種chủng 。 一nhất 漸tiệm 出xuất 離ly 者giả 斷đoạn 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 中trung 前tiền 六lục 品phẩm 盡tận 得đắc 一Nhất 來Lai 果Quả 。 斷đoạn 九cửu 品phẩm 盡tận 得đắc 不Bất 還Hoàn 果Quả 。 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 盡tận 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果quả 。

謂vị 斷đoạn 欲dục 界giới 俱câu 生sanh 修tu 惑hoặc 前tiền 五ngũ 品phẩm 得đắc 二nhị 果quả 向hướng 斷đoạn 六lục 品phẩm 盡tận 得đắc 二nhị 果quả 斷đoạn 八bát 品phẩm 修tu 惑hoặc 得đắc 三tam 果quả 向hướng 斷đoạn 九cửu 品phẩm 盡tận 得đắc 三tam 果quả 斷đoạn 上thượng 二nhị 界giới 七thất 十thập 一nhất 品phẩm 得đắc 四Tứ 果Quả 向hướng 斷đoạn 七thất 十thập 二nhị 品phẩm 盡tận 得đắc 四Tứ 果Quả 。

二nhị 頓đốn 出xuất 離ly 者giả 得đắc 初sơ 果quả 已dĩ 即tức 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 漸tiệm 除trừ 九cửu 品phẩm 即tức 得đắc 阿A 羅La 漢Hán 果Quả 。 更cánh 無vô 餘dư 果quả 。

從tùng 初sơ 果quả 現hiện 身thân 頓đốn 成thành 羅La 漢Hán 。

何hà 者giả 以dĩ 彼bỉ 欲dục 界giới 九cửu 品phẩm 修tu 惑hoặc 及cập 上thượng 二nhị 界giới 總tổng 三tam 種chủng 九cửu 品phẩm 各các 初sơ 一nhất 品phẩm 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 故cố 云vân 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 竪thụ 論luận 九cửu 品phẩm 一nhất 一nhất 別biệt 斷đoạn 故cố 云vân 漸tiệm 除trừ 也dã 。

謂vị 三tam 界giới 九cửu 地địa 修tu 惑hoặc 纔tài 斷đoạn 欲dục 界giới 一nhất 品phẩm 上thượng 色sắc 界giới 無vô 色sắc 界giới 。 各các 一nhất 品phẩm 同đồng 時thời 齊tề 斷đoạn 故cố 云vân 頓đốn 斷đoạn 後hậu 二nhị 三tam 品phẩm 等đẳng 一nhất 一nhất 別biệt 斷đoạn 故cố 云vân 漸tiệm 除trừ 地địa 地địa 皆giai 起khởi 一nhất 無vô 間gian 道đạo 斷đoạn 惑hoặc 一nhất 解giải 脫thoát 道đạo 證chứng 真chân 也dã 。

若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 有hữu 漸tiệm 斷đoạn 者giả 以dĩ 於ư 三tam 界giới 法pháp 不bất 能năng 頓đốn 緣duyên 故cố 。

徵trưng 詰cật 所sở 由do 謂vị 根căn 劣liệt 不bất 能năng 頓đốn 緣duyên 三tam 界giới 故cố 。

對đối 法pháp 論luận 云vân 頓đốn 出xuất 離ly 者giả 謂vị 入nhập 諦đế 現hiện 觀quán 已dĩ 依y 止chỉ 未vị 至chí 定định 發phát 出xuất 世thế 道đạo 頓đốn 斷đoạn 三tam 界giới 一nhất 切thiết 。 煩phiền 惱não 品phẩm 品phẩm 別biệt 斷đoạn 唯duy 立lập 二nhị 果quả 謂vị 預dự 流lưu 果quả 及cập 阿A 羅La 漢Hán 。 果quả 乃nãi 至chí 廣quảng 引dẫn 指chỉ 瑞thụy 經kinh 等đẳng 如như 彼bỉ 說thuyết 。

依y 止chỉ 未vị 至chí 定định 者giả 梵Phạn 語ngữ 禪thiền 那na 此thử 云vân 靜tĩnh 慮lự 由do 此thử 寂tịch 靜tĩnh 能năng 審thẩm 慮lự 故cố 即tức 依y 止chỉ 未vị 至chí 定định 起khởi 無vô 漏lậu 智trí 能năng 斷đoạn 三tam 界giới 九cửu 地địa 八bát 十thập 一nhất 品phẩm 煩phiền 惱não 餘dư 八bát 地địa 即tức 除trừ 此thử 未vị 至chí 定định 外ngoại 所sở 起khởi 無vô 漏lậu 道Đạo 名danh 中trung 間gian 禪thiền 謂vị 諸chư 禪thiền 定định 以dĩ 具cụ 支chi 不bất 具cụ 支chi 止Chỉ 觀Quán 均quân 不bất 均quân 有hữu 差sai 別biệt 故cố 。 問vấn 若nhược 心tâm 一nhất 境cảnh 性tánh 。 是thị 靜tĩnh 慮lự 體thể 依y 何hà 相tương/tướng 立lập 初sơ 二nhị 三tam 四tứ 答đáp 云vân 初sơ 尋tầm 伺tứ 喜hỷ 樂lạc 後hậu 漸tiệm 離ly 前tiền 支chi 謂vị 尋tầm 伺tứ 喜hỷ 樂lạc 建kiến 立lập 為vi 初sơ 漸tiệm 離ly 前tiền 支chi 立lập 二nhị 三tam 四tứ 離ly 伺tứ 有hữu 喜hỷ 樂lạc 立lập 第đệ 二nhị 禪thiền 若nhược 離ly 伺tứ 喜hỷ 唯duy 樂nhạo/nhạc/lạc 立lập 第đệ 三tam 禪thiền 若nhược 兼kiêm 離ly 前tiền 三tam 種chủng 則tắc 立lập 第đệ 四tứ 禪thiền 同đồng 一nhất 境cảnh 性tánh 分phân 為vi 四tứ 種chủng 已dĩ 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 分phân 別biệt 煩phiền 惱não 進tiến 斷đoạn 修tu 道Đạo 俱câu 生sanh 煩phiền 惱não 遂toại 證chứng 四Tứ 果Quả 。

其kỳ 末mạt 那na 煩phiền 惱não 行hành 相tương/tướng 微vi 細tế 前tiền 漸tiệm 頓đốn 二nhị 人nhân 皆giai 與dữ 非phi 想tưởng 地địa 惑hoặc 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 。

非phi 想tưởng 地địa 即tức 無vô 色sắc 界giới 第đệ 四tứ 地địa 也dã 其kỳ 七thất 識thức 恆hằng 行hành 無vô 明minh 至chí 佛Phật 地địa 方phương 盡tận 。

故cố 瑜du 伽già 云vân 末mạt 那na 相tương 應ứng 任nhậm 運vận 煩phiền 惱não 唯duy 與dữ 非phi 想tưởng 處xứ 共cộng 斷đoạn 故cố 一nhất 時thời 頓đốn 斷đoạn 非phi 如như 餘dư 惑hoặc 漸tiệm 次thứ 而nhi 斷đoạn 故cố 也dã 。

問vấn 何hà 故cố 前tiền 愚ngu 法pháp 二Nhị 乘Thừa 無vô 頓đốn 出xuất 離ly 此thử 中trung 有hữu 耶da 答đáp 為vi 顯hiển 前tiền 劣liệt 故cố 此thử 超siêu 過quá 愚ngu 法pháp 二Nhị 乘Thừa 無vô 此thử 勝thắng 智trí 顯hiển 彼bỉ 教giáo 劣liệt 方phương 便tiện 漸tiệm 引dẫn 起khởi 彼bỉ 勝thắng 欲dục 令linh 捨xả 小tiểu 從tùng 大đại 故cố 作tác 此thử 說thuyết 其kỳ 論luận 末mạt 那na 惑hoặc 滅diệt 小Tiểu 乘Thừa 無vô 者giả 亦diệc 准chuẩn 此thử 知tri 此thử 謂vị 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。

拆# 玄huyền 云vân 問vấn 還hoàn 許hứa 得đắc 初sơ 果quả 已dĩ 超siêu 二nhị 證chứng 三tam 否phủ/bĩ 得đắc 二nhị 果quả 已dĩ 超siêu 三tam 證chứng 四tứ 否phủ/bĩ 答đáp 依y 大Đại 乘Thừa 亦diệc 許hứa 此thử 義nghĩa 今kim 依y 小Tiểu 乘Thừa 不bất 爾nhĩ 為vi 得đắc 初sơ 果quả 已dĩ 欲dục 擬nghĩ 進tiến 斷đoạn 三tam 界giới 修tu 惑hoặc 時thời 必tất 須tu 依y 地địa 九cửu 品phẩm 次thứ 第đệ 而nhi 斷đoạn 斷đoạn 惑hoặc 既ký 有hữu 次thứ 第đệ 得đắc 果quả 亦diệc 然nhiên 末mạt 那na 此thử 云vân 染nhiễm 污ô 意ý 孔khổng 目mục 引dẫn 攝nhiếp 論luận 云vân 舉cử 六lục 過quá 失thất 證chứng 有hữu 末mạt 那na 一nhất 若nhược 無vô 末mạt 那na 即tức 意ý 識thức 與dữ 五ngũ 識thức 相tương 似tự 不bất 成thành 過quá 等đẳng 若nhược 有hữu 末mạt 那na 即tức 有hữu 六lục 德đức 小Tiểu 乘Thừa 但đãn 有hữu 六lục 識thức 即tức 無vô 末mạt 那na 顯hiển 彼bỉ 教giáo 劣liệt 也dã 。

其kỳ 所sở 知tri 障chướng 諸chư 趣thú 寂tịch 者giả 入nhập 無vô 餘dư 時thời 一nhất 時thời 皆giai 斷đoạn 唯duy 此thử 非phi 擇trạch 滅diệt 也dã 。

斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 故cố 入nhập 無vô 餘dư 者giả 揀giản 異dị 前tiền 三tam 果quả 有Hữu 餘Dư 涅Niết 槃Bàn 。 擇trạch 滅diệt 無vô 餘dư 諸chư 趣thú 寂tịch 者giả 一nhất 時thời 俱câu 斷đoạn 。 所sở 知tri 障chướng 故cố 不bất 同đồng 俱câu 解giải 脫thoát 人nhân 分phần/phân 有hữu 所sở 斷đoạn 非phi 擇trạch 滅diệt 者giả 入nhập 無vô 餘dư 時thời 證chứng 非phi 擇trạch 滅diệt 無vô 為vi 也dã 。

其kỳ 餘dư 一nhất 切thiết 。 有hữu 斷đoạn 不bất 斷đoạn 惠huệ 解giải 脫thoát 人nhân 不bất 斷đoạn 俱câu 解giải 脫thoát 人nhân 分phần/phân 有hữu 所sở 斷đoạn 謂vị 八bát 解giải 脫thoát 障chướng 不bất 染nhiễm 無vô 知tri 修tu 八bát 勝thắng 解giải 所sở 對đối 治trị 故cố 如như 瑜du 伽già 說thuyết 。

惠huệ 解giải 脫thoát 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 解giải 脫thoát 煩phiền 惱não 。 障chướng 未vị 解giải 脫thoát 定định 障chướng 俱câu 分phân 解giải 脫thoát 。 阿A 羅La 漢Hán 已dĩ 解giải 脫thoát 煩phiền 惱não 。 障chướng 及cập 解giải 脫thoát 定định 障chướng 對đối 法pháp 論luận 惠huệ 解giải 脫thoát 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 者giả 謂vị 已dĩ 盡tận 諸chư 漏lậu 。 而nhi 未vị 具cụ 證chứng 八Bát 解Giải 脫Thoát 。 定định 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 俱câu 分phân 解giải 脫thoát 。 補bổ 特đặc 伽già 羅la 。 者giả 謂vị 已dĩ 斷đoạn 諸chư 漏lậu 及cập 具cụ 證chứng 解giải 脫thoát 定định 由do 煩phiền 惱não 障chướng 及cập 定định 障chướng 俱câu 得đắc 解giải 脫thoát 。 故cố 八bát 解giải 脫thoát 即tức 所sở 知tri 障chướng 境cảnh 解giải 脫thoát 不bất 染nhiễm 無vô 知tri 無vô 知tri 有hữu 二nhị 一nhất 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 能năng 招chiêu 生sanh 死tử 故cố 曰viết 染nhiễm 污ô 於ư 境cảnh 不bất 了liễu 故cố 曰viết 無vô 知tri 二nhị 不bất 染nhiễm 污ô 無vô 知tri 不bất 招chiêu 生sanh 死tử 故cố 曰viết 不bất 染nhiễm 污ô 於ư 一nhất 切thiết 種chủng 。 冥minh 然nhiên 故cố 曰viết 無vô 知tri 即tức 界giới 內nội 外ngoại 迷mê 事sự 之chi 惑hoặc 修tu 八bát 勝thắng 解giải 脫thoát 者giả 孔khổng 目mục 云vân 八bát 解giải 脫thoát 亦diệc 名danh 背bối/bội 捨xả 解giải 脫thoát 者giả 謂vị 一nhất 內nội 有hữu 色sắc 外ngoại 觀quán 色sắc 二nhị 內nội 無vô 色sắc 外ngoại 觀quán 色sắc 三tam 淨tịnh 身thân 證chứng 解giải 脫thoát 處xứ 。 四tứ 空không 處xứ 五ngũ 識thức 處xứ 六lục 無Vô 所Sở 有Hữu 處Xứ 。 七thất 非Phi 想Tưởng 非Phi 非Phi 想Tưởng 處Xứ 。 八bát 想tưởng 受thọ 滅diệt 身thân 證chứng 位vị 初sơ 三tam 背bối/bội 煩phiền 惱não 名danh 解giải 脫thoát 次thứ 四tứ 背bối/bội 下hạ 地địa 名danh 解giải 脫thoát 後hậu 一nhất 背bối/bội 有hữu 緣duyên 心tâm 名danh 解giải 脫thoát 又hựu 八Bát 解Giải 脫Thoát 者giả 。 今kim 解giải 不bất 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 大Đại 乘Thừa 。 經kinh 意ý 觀quán 色sắc 知tri 空không 無vô 礙ngại 成thành 色sắc 是thị 此thử 文văn 意ý 初sơ 解giải 脫thoát 捨xả 染nhiễm 相tướng 色sắc 第đệ 二nhị 者giả 捨xả 色sắc 心tâm 第đệ 三tam 者giả 成thành 色sắc 無vô 礙ngại 第đệ 四tứ 者giả 捨xả 空không 心tâm 第đệ 五ngũ 者giả 捨xả 取thủ 識thức 想tưởng 第đệ 六lục 者giả 去khứ 少thiểu 識thức 想tưởng 第đệ 七thất 者giả 去khứ 取thủ 定định 想tưởng 第đệ 八bát 者giả 去khứ 成thành 定định 取thủ 捨xả 不bất 自tự 在tại 等đẳng 。

又hựu 諸chư 解giải 脫thoát 由do 所sở 知tri 障chướng 解giải 脫thoát 所sở 顯hiển 由do 聲Thanh 聞Văn 及cập 緣Duyên 覺Giác 。 等đẳng 於ư 所sở 知tri 障chướng 。 心tâm 得đắc 解giải 脫thoát 故cố 。

言ngôn 所sở 知tri 障chướng 所sở 知tri 非phi 障chướng 是thị 障chướng 障chướng 所sở 知tri 故cố 障chướng 是thị 根căn 本bổn 無vô 明minh 能năng 障chướng 此thử 理lý 理lý 體thể 非phi 障chướng 云vân 心tâm 解giải 脫thoát 惠huệ 解giải 脫thoát 正chánh 明minh 脫thoát 二nhị 障chướng 也dã 解giải 脫thoát 之chi 言ngôn 是thị 虗hư 語ngữ 若nhược 不bất 指chỉ 心tâm 指chỉ 惠huệ 何hà 法pháp 解giải 脫thoát 但đãn 云vân 煩phiền 惱não 障chướng 解giải 脫thoát 者giả 未vị 指chỉ 的đích 顯hiển 出xuất 所sở 法pháp 體thể 今kim 云vân 障chướng 心tâm 障chướng 惠huệ 令linh 不bất 解giải 脫thoát 然nhiên 二nhị 障chướng 約ước 心tâm 約ước 境cảnh 雖tuy 分phần/phân 麤thô 細tế 之chi 異dị 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 俱câu 至chí 佛Phật 地địa 方phương 盡tận 故cố 得đắc 二nhị 俱câu 互hỗ 障chướng 也dã 。

當đương 知tri 此thử 始thỉ 教giáo 為vi 引dẫn 愚ngu 法pháp 漸tiệm 向hướng 大đại 故cố 安an 立lập 此thử 教giáo 深thâm 勝thắng 於ư 彼bỉ 故cố 所sở 知tri 障chướng 亦diệc 許hứa 分phần/phân 斷đoạn 。

然nhiên 上thượng 所sở 斷đoạn 不bất 同đồng 愚ngu 法pháp 以dĩ 彼bỉ 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 得đắc 故cố 此thử 則tắc 不bất 爾nhĩ 斷đoạn 種chủng 子tử 故cố 。

但đãn 揀giản 大đại 小Tiểu 乘Thừa 異dị 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 觀quán 上thượng 下hạ 八bát 諦đế 苦khổ 法pháp 智trí 忍nhẫn 等đẳng 十thập 六lục 心tâm 八bát 忍nhẫn 名danh 無vô 間gian 道đạo 能năng 斷đoạn 八bát 諦đế 下hạ 迷mê 理lý 惑hoặc 得đắc 此thử 八bát 忍nhẫn 不bất 被bị 惑hoặc 得đắc 之chi 所sở 間gian 隔cách 故cố 名danh 無vô 間gian 謂vị 惑hoặc 體thể 已dĩ 不bất 現hiện 行hành 雖tuy 有hữu 惑hoặc 得đắc 而nhi 無vô 力lực 用dụng 不bất 為vi 障chướng 礙ngại 八bát 智trí 名danh 八bát 解giải 脫thoát 道đạo 能năng 證chứng 八bát 諦đế 下hạ 無vô 為vi 理lý 故cố 謂vị 此thử 八bát 智trí 已dĩ 離ly 惑hoặc 得đắc 故cố 名danh 解giải 脫thoát 大Đại 乘Thừa 即tức 斷đoạn 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 也dã 。

直trực 進tiến 菩Bồ 薩Tát 斷đoạn 惑hoặc 者giả 二nhị 障chướng 俱câu 斷đoạn 。

孔khổng 目mục 云vân 若nhược 經kinh 論luận 中trung 依y 十Thập 地Địa 位vị 顯hiển 別biệt 無vô 明minh 不bất 論luận 麤thô 細tế 者giả 皆giai 初sơ 教giáo 中trung 直trực 進tiến 教giáo 攝nhiếp 何hà 以dĩ 故cố 為vi 順thuận 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 頓đốn 斷đoạn 諸chư 惑hoặc 故cố 。

又hựu 煩phiền 惱não 障chướng 中trung 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 約ước 界giới 分phần/phân 品phẩm 。

不bất 同đồng 愚ngu 法pháp 小Tiểu 乘Thừa 約ước 三tam 界giới 九cửu 地địa 別biệt 斷đoạn 見kiến 修tu 無vô 明minh 等đẳng 。

但đãn 於ư 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 起khởi 者giả 地địa 前tiền 伏phục 現hiện 行hành 初Sơ 地Địa 真chân 見kiến 道đạo 時thời 一nhất 剎sát 那na 中trung 。 頓đốn 斷đoạn 彼bỉ 種chủng 。

謂vị 地địa 前tiền 資tư 粮# 加gia 行hành 位vị 中trung 雙song 伏phục 二nhị 障chướng 分phân 別biệt 現hiện 行hành 登đăng 地địa 證chứng 真chân 見kiến 道đạo 頓đốn 斷đoạn 分phân 別biệt 種chủng 子tử 故cố 。

其kỳ 俱câu 生sanh 中trung 煩phiền 惱não 障chướng 初Sơ 地Địa 以dĩ 去khứ 自tự 在tại 能năng 斷đoạn 留lưu 故cố 不bất 斷đoạn 何hà 以dĩ 故cố 潤nhuận 生sanh 攝nhiếp 化hóa 故cố 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 故cố 為vi 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 故cố 為vi 。 得đắc 大đại 菩Bồ 提Đề 故cố 。

如như 百bách 論luận 判phán 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 見kiến 道đạo 斷đoạn 俱câu 生sanh 我ngã 見kiến 修tu 道Đạo 斷đoạn 今kim 留lưu 故cố 不bất 斷đoạn 用dụng 斷đoạn 所sở 知tri 等đẳng 故cố 。

是thị 故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 由do 留lưu 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 證chứng 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 解giải 云vân 惑hoặc 盡tận 者giả 是thị 所sở 知tri 障chướng 盡tận 即tức 由do 留lưu 煩phiền 惱não 障chướng 起khởi 勝thắng 行hành 故cố 得đắc 至chí 此thử 位vị 證chứng 佛Phật 果Quả 。

論luận 云vân 煩phiền 惱não 伏phục 不bất 起khởi 如như 毒độc 咒chú 所sở 害hại 留lưu 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 證chứng 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 孔khổng 目mục 云vân 諸chư 菩Bồ 薩Tát 留lưu 隨tùy 眠miên 惑hoặc 為vi 助trợ 道đạo 分phần/phân 不bất 同đồng 二Nhị 乘Thừa 。 速tốc 般bát 涅Niết 槃Bàn 由do 此thử 事sự 故cố 修tu 道Đạo 究cứu 竟cánh 得đắc 習tập 氣khí 滅diệt 盡tận 乃nãi 證chứng 圓viên 智trí 。

又hựu 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 既ký 云vân 留lưu 種chủng 子tử 是thị 故cố 當đương 知tri 。 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 至chí 金kim 剛cang 位vị 。

以dĩ 十Thập 地Địa 中trung 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 未vị 永vĩnh 斷đoạn 故cố 留lưu 彼bỉ 種chủng 子tử 用dụng 以dĩ 受thọ 生sanh 。

其kỳ 所sở 知tri 障chướng 行hành 相tương/tướng 細tế 故cố 正chánh 障chướng 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 是thị 故cố 地địa 地địa 分phần/phân 斷đoạn 要yếu 至chí 佛Phật 地địa 方phương 得đắc 總tổng 盡tận 。

地địa 地địa 分phần/phân 斷đoạn 者giả 初Sơ 地Địa 斷đoạn 異dị 生sanh 性tánh 障chướng 二nhị 地địa 斷đoạn 邪tà 行hành 障chướng 等đẳng 智trí 障chướng 正chánh 障chướng 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 故cố 。 至chí 金kim 剛cang 位vị 。 究cứu 竟cánh 盡tận 故cố 。

由do 此thử 即tức 說thuyết 二nhị 障chướng 修tu 惑hoặc 俱câu 至chí 佛Phật 地địa 。

可khả 知tri 。

故cố 對đối 法pháp 論luận 云vân 又hựu 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 十Thập 地Địa 修tu 道Đạo 位vị 中trung 唯duy 修tu 所sở 知tri 障chướng 對đối 治trị 道đạo 非phi 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 障chướng 得đắc 菩Bồ 提Đề 時thời 。 頓đốn 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 頓đốn 成thành 羅La 漢Hán 及cập 如Như 來Lai 故cố 。

菩Bồ 薩Tát 見kiến 道đạo 位vị 修tu 煩phiền 惱não 障chướng 對đối 治trị 為vi 留lưu 惑hoặc 故cố 相tương 隨tùy 至chí 金kim 剛cang 定định 斷đoạn 今kim 約ước 二nhị 障chướng 盡tận 處xứ 說thuyết 也dã 。

其kỳ 末mạt 那na 俱câu 生sanh 行hành 相tương/tướng 細tế 故cố 亦diệc 同đồng 前tiền 至chí 佛Phật 地địa 盡tận 也dã 。

然nhiên 末mạt 那na 即tức 與dữ 我ngã 見kiến 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 無vô 明minh 四tứ 使sử 相tương 應ứng 同đồng 至chí 佛Phật 地địa 方phương 盡tận 也dã 。

問vấn 其kỳ 二nhị 障chướng 修tu 惑hoặc 諸chư 識thức 相tương 應ứng 地địa 上thượng 現hiện 行hành 有hữu 何hà 同đồng 異dị 。

諸chư 識thức 者giả 六lục 七thất 識thức 相tương 應ứng 地địa 上thượng 同đồng 異dị 如như 何hà 。

答đáp 其kỳ 煩phiền 惱não 障chướng 內nội 第đệ 六lục 識thức 惑hoặc 既ký 盡tận 故cố 留lưu 彼bỉ 是thị 故cố 現hiện 種chủng 皆giai 以dĩ 智trí 御ngự 用dụng 成thành 勝thắng 行hành 不bất 起khởi 過quá 患hoạn 猶do 如như 毒độc 虵xà 以dĩ 咒chú 力lực 御ngự 不bất 令linh 死tử 無vô 起khởi 過quá 患hoạn 而nhi 成thành 餘dư 用dụng 菩Bồ 薩Tát 善thiện 巧xảo 。 留lưu 惑hoặc 亦diệc 爾nhĩ 。

論luận 云vân 諸chư 惑hoặc 已dĩ 滅diệt 伏phục 如như 毒độc 咒chú 所sở 害hại 釋thích 云vân 此thử 偈kệ 明minh 第đệ 十thập 一nhất 滅diệt 惑hoặc 其kỳ 深thâm 諸chư 惑hoặc 謂vị 見kiến 修tu 煩phiền 惱não 於ư 菩Bồ 薩Tát 地địa 。 中trung 先tiên 已dĩ 滅diệt 盡tận 餘dư 心tâm 煩phiền 惱não 雖tuy 復phục 未vị 滅diệt 由do 念niệm 智trí 所sở 伏phục 廢phế 其kỳ 功công 用dụng 譬thí 如như 眾chúng 毒độc 咒chú 力lực 所sở 害hại 無vô 復phục 本bổn 能năng 心tâm 惑hoặc 亦diệc 爾nhĩ 智trí 念niệm 所sở 守thủ 不bất 能năng 復phục 生sanh 二nhị 惑hoặc 染nhiễm 污ô 。

故cố 攝nhiếp 論luận 云vân 如như 毒độc 咒chú 所sở 害hại 等đẳng 是thị 故cố 當đương 知tri 。 於ư 彼bỉ 煩phiền 惱não 或hoặc 現hiện 或hoặc 種chủng 。 皆giai 得đắc 自tự 在tại 。

論luận 云vân 由do 惑hoặc 至chí 惑hoặc 盡tận 證chứng 佛Phật 一Nhất 切Thiết 智Trí 。 若nhược 不bất 留lưu 此thử 隨tùy 眠miên 欲dục 則tắc 同đồng 二Nhị 乘Thừa 涅Niết 槃Bàn 若nhược 不bất 除trừ 上thượng 心tâm 欲dục 則tắc 與dữ 凡phàm 夫phu 不bất 異dị 。

其kỳ 第đệ 七thất 識thức 煩phiền 惱não 性tánh 非phi 潤nhuận 生sanh 故cố 非phi 所sở 留lưu 行hành 相tương/tướng 細tế 故cố 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 有hữu 時thời 暫tạm 現hiện 以dĩ 觀quán 智trí 有hữu 間gian 故cố 。

初sơ 見kiến 道đạo 位vị 即tức 滅diệt 末mạt 那na 何hà 以dĩ 故cố 障chướng 見kiến 無vô 我ngã 理lý 故cố 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 轉chuyển 染nhiễm 污ô 末mạt 那na 得đắc 平bình 等đẳng 性tánh 智trí 。

其kỳ 所sở 知tri 障chướng 皆giai 後hậu 地địa 起khởi 或hoặc 於ư 前tiền 地địa 起khởi 或hoặc 現hiện 或hoặc 種chủng 以dĩ 地địa 地địa 分phần/phân 斷đoạn 故cố 。

如như 十Thập 地Địa 所sở 斷đoạn 之chi 障chướng 在tại 九cửu 地địa 斷đoạn 乃nãi 至chí 初Sơ 地Địa 。 障chướng 在tại 地địa 前tiền 除trừ 。

問vấn 若nhược 爾nhĩ 何hà 故cố 有hữu 處xứ 說thuyết 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 起khởi 有hữu 漏lậu 心tâm 等đẳng 耶da 。

既ký 云vân 地địa 地địa 分phần/phân 斷đoạn 何hà 故cố 下hạ 難nạn/nan 相tương 違vi 。

答đáp 若nhược 約ước 第đệ 六lục 識thức 中trung 煩phiền 惱não 障chướng 為vi 有hữu 漏lậu 者giả 。 彼bỉ 既ký 留lưu 惑hoặc 故cố 即tức 似tự 有hữu 漏lậu 若nhược 約ước 所sở 知tri 障chướng 為vi 漏lậu 即tức 實thật 有hữu 漏lậu 此thử 二nhị 通thông 十Thập 地Địa 。

六lục 識thức 煩phiền 惱não 及cập 所sở 知tri 障chướng 。 此thử 二nhị 通thông 十Thập 地Địa 但đãn 有hữu 似tự 實thật 之chi 異dị 俱câu 至chí 十Thập 地Địa 盡tận 也dã 。

若nhược 末mạt 那na 煩phiền 惱não 即tức 實thật 有hữu 漏lậu 至chí 於ư 七thất 地địa 有hữu 無vô 不bất 定định 以dĩ 有hữu 時thời 暫tạm 起khởi 有hữu 漏lậu 心tâm 故cố 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 知tri 。

七thất 地địa 容dung 有hữu 暫tạm 起khởi 觀quán 智trí 劣liệt 故cố 八bát 地địa 無vô 功công 用dụng 道đạo 。 任nhậm 運vận 不bất 起khởi 。

又hựu 此thử 教giáo 中trung 惑hoặc 滅diệt 智trí 起khởi 分phân 齊tề 者giả 惑hoặc 種chủng 在tại 滅diệt 相tương/tướng 時thời 智trí 即tức 在tại 生sanh 相tương/tướng 同đồng 時thời 相tương/tướng 返phản 如như 昂ngang 即tức 低đê 低đê 即tức 昂ngang 等đẳng 廣quảng 如như 對đối 法pháp 論luận 說thuyết 。

論luận 約ước 四tứ 相tương/tướng 前tiền 後hậu 問vấn 無vô 間gian 道đạo 正Chánh 斷Đoạn 惑hoặc 時thời 為vi 智trí 先tiên 起khởi 惑hoặc 後hậu 滅diệt 耶da 為vi 惑hoặc 先tiên 滅diệt 智trí 後hậu 起khởi 耶da 為vi 同đồng 時thời 耶da 此thử 三tam 惑hoặc 智trí 各các 有hữu 兩lưỡng 失thất 不bất 成thành 斷đoạn 義nghĩa 謂vị 智trí 先tiên 起khởi 有hữu 自tự 成thành 無vô 漏lậu 過quá (# 不bất 因nhân 惑hoặc 滅diệt 故cố )# 不bất 能năng 滅diệt 惑hoặc 過quá (# 智trí 起khởi 惑hoặc 猶do 在tại 故cố )# 惑hoặc 有hữu 自tự 滅diệt 過quá (# 前tiền 念niệm 智trí 起khởi 而nhi 惑hoặc 猶do 在tại 故cố 後hậu 滅diệt 時thời 是thị 自tự 滅diệt 也dã )# 不bất 障chướng 聖thánh 道Đạo 過quá (# 令linh 智trí 先tiên 起khởi 故cố )# 智trí 後hậu 及cập 同đồng 時thời 皆giai 具cụ 此thử 四tứ 過quá 還hoàn 於ư 智trí 上thượng 惑hoặc 上thượng 各các 說thuyết 二nhị 過quá 過quá 名danh 同đồng 前tiền 義nghĩa 則tắc 順thuận 於ư 智trí 後hậu 及cập 同đồng 時thời 而nhi 說thuyết 以dĩ 意ý 可khả 知tri 相tương/tướng 兼kiêm 總tổng 成thành 十thập 二nhị 過quá 也dã 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 斷đoạn 耶da 唯duy 識thức 云vân 二nhị 真chân 見kiến 道đạo 現hiện 在tại 前tiền 時thời 。 彼bỉ 二nhị 障chướng 種chủng 必tất 不bất 成thành 就tựu 。 (# 二nhị 真chân 即tức 二Nhị 乘Thừa 真chân 及cập 菩Bồ 薩Tát 真chân 故cố 云vân 二nhị 真chân )# 猶do 明minh 與dữ 闇ám 定định 不bất 俱câu 生sanh 如như 秤xứng 兩lưỡng 頭đầu 低đê 昂ngang 時thời 乖quai 諸chư 相tướng 違vi 法pháp 理lý 必tất 應ưng 然nhiên 是thị 故cố 二nhị 性tánh 無vô 俱câu 成thành 失thất 此thử 但đãn 舉cử 法pháp 相tướng 一nhất 邊biên 亦diệc 不bất 違vi 餘dư 緣duyên 集tập 斷đoạn 義nghĩa 有hữu 本bổn 作tác 押áp 即tức 筇# 筇# 即tức 押áp 等đẳng 悞ngộ 矣hĩ 。

又hựu 此thử 障chướng 法pháp 以dĩ 依y 識thức 無vô 性tánh 故cố 即tức 空không 無vô 分phân 別biệt 是thị 其kỳ 障chướng 義nghĩa 如như 維duy 摩ma 經Kinh 云vân 五ngũ 受thọ 陰ấm 洞đỗng 達đạt 。 空không 無vô 所sở 起khởi 是thị 苦khổ 義nghĩa 今kim 此thử 障chướng 義nghĩa 亦diệc 准chuẩn 彼bỉ 知tri 之chi 。

以dĩ 始thỉ 教giáo 空không 宗tông 顯hiển 識thức 等đẳng 空không 故cố 楞lăng 伽già 云vân 心tâm 如như 工công 伎kỹ 兒nhi 意ý 如như 和hòa 伎kỹ 者giả 五ngũ 識thức 如như 伴bạn 侶lữ 妄vọng 想tưởng 觀quán 伎kỹ 眾chúng 據cứ 此thử 經Kinh 文văn 雖tuy 知tri 是thị 識thức 由do 不bất 免miễn 戲hí 論luận 引dẫn 迦ca 旃chiên 延diên 章chương 證chứng 今kim 障chướng 義nghĩa 苦khổ 性tánh 即tức 空không 是thị 真chân 苦khổ 義nghĩa 始thỉ 教giáo 之chi 終chung 門môn 也dã 。

若nhược 依y 終chung 教giáo 諸chư 聲Thanh 聞Văn 於ư 煩phiền 惱não 障chướng 尚thượng 不bất 能năng 斷đoạn 但đãn 能năng 折chiết 伏phục 何hà 況huống 能năng 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 。

大Đại 乘Thừa 終chung 教giáo 深thâm 細tế 而nhi 說thuyết 不bất 許hứa 出xuất 界giới 但đãn 伏phục 煩phiền 惱não 現hiện 行hành 。 未vị 除trừ 種chủng 子tử 況huống 斷đoạn 所sở 知tri 耶da 。

故cố 彌Di 勒Lặc 所sở 問vấn 經kinh 論luận 云vân 一nhất 切thiết 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 人nhân 。 不bất 能năng 如như 實thật 。 修tu 四tứ 無vô 量lượng 。 不bất 能năng 究cứu 竟cánh 。 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 但đãn 能năng 折chiết 伏phục 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 等đẳng 。 楞lăng 伽già 經kinh 文văn 。 亦diệc 如như 上thượng 說thuyết 。

謂vị 二Nhị 乘Thừa 行hành 果quả 非phi 真chân 不bất 如như 實thật 修tu 行hành 。 不bất 真chân 也dã 不bất 究cứu 竟cánh 斷đoạn 果quả 不bất 真chân 也dã 楞lăng 伽già 云vân 味vị 著trước 三tam 昧muội 。 樂nhạo/nhạc/lạc 安an 住trụ 無vô 漏lậu 界giới 。 譬thí 如như 昏hôn 醉túy 人nhân 。 酒tửu 消tiêu 然nhiên 後hậu 覺giác 言ngôn 諸chư 二Nhị 乘Thừa 得đắc 涅Niết 槃Bàn 者giả 。 非phi 究cứu 竟cánh 也dã 。

問vấn 此thử 說thuyết 何hà 故cố 與dữ 前tiền 教giáo 不bất 同đồng 耶da 。

以dĩ 始thỉ 教giáo 有hữu 宗tông 說thuyết 彼bỉ 愚ngu 法pháp 出xuất 界giới 總tổng 斷đoạn 煩phiền 惱não 分phần/phân 斷đoạn 所sở 知tri 今kim 實thật 教giáo 尚thượng 未vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 況huống 斷đoạn 所sở 知tri 耶da 二nhị 教giáo 不bất 同đồng 故cố 興hưng 問vấn 也dã 。

答đáp 彼bỉ 為vi 引dẫn 二Nhị 乘Thừa 故cố 未vị 深thâm 說thuyết 故cố 是thị 故cố 以dĩ 上thượng 就tựu 下hạ 說thuyết 煩phiền 惱não 障chướng 同đồng 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 至chí 佛Phật 地địa 智trí 方phương 盡tận 又hựu 以dĩ 下hạ 同đồng 上thượng 亦diệc 許hứa 二Nhị 乘Thừa 全toàn 斷đoạn 惑hoặc 障chướng 分phần/phân 斷đoạn 所sở 知tri 障chướng 今kim 此thử 就tựu 實thật 以dĩ 愚ngu 法pháp 二Nhị 乘Thừa 無vô 廣quảng 大đại 心tâm 。 故cố 不bất 究cứu 竟cánh 斷đoạn 煩phiền 惱não 障chướng 。

始thỉ 教giáo 菩Bồ 薩Tát 亦diệc 說thuyết 煩phiền 惱não 須tu 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 頓đốn 斷đoạn 又hựu 許hứa 聲Thanh 聞Văn 全toàn 斷đoạn 惑hoặc 障chướng 等đẳng 今kim 此thử 就tựu 實thật 深thâm 細tế 而nhi 說thuyết 並tịnh 不bất 名danh 究cứu 竟cánh 出xuất 三tam 界giới 斷đoạn 煩phiền 惱não 有hữu 謂vị 終chung 教giáo 不bất 見kiến 有hữu 二Nhị 乘Thừa 斷đoạn 惑hoặc 行hành 相tương/tướng 然nhiên 教giáo 有hữu 麤thô 細tế 則tắc 前tiền 機cơ 麤thô 故cố 須tu 似tự 小tiểu 此thử 教giáo 深thâm 勝thắng 不bất 假giả 似tự 彼bỉ 法pháp 華hoa 火hỏa 宅trạch 喻dụ 三tam 車xa 引dẫn 諸chư 子tử 豈khởi 非phi 實thật 教giáo 三tam 乘thừa 行hành 相tương/tướng 耶da 。

又hựu 亦diệc 可khả 前tiền 約ước 三tam 乘thừa 中trung 聲Thanh 聞Văn 此thử 中trung 約ước 愚ngu 法pháp 故cố 不bất 同đồng 也dã 。

以dĩ 前tiền 二nhị 教giáo 俱câu 約ước 愚ngu 法pháp 說thuyết 今kim 此thử 二nhị 教giáo 以dĩ 始thỉ 教giáo 約ước 三tam 中trung 二Nhị 乘Thừa 此thử 終chung 教giáo 約ước 愚ngu 法pháp 二Nhị 乘Thừa 若nhược 終chung 教giáo 約ước 三tam 乘thừa 說thuyết 聲Thanh 聞Văn 者giả 亦diệc 如như 諸chư 論luận 若nhược 始thỉ 教giáo 約ước 愚ngu 法pháp 義nghĩa 同đồng 法pháp 華hoa 則tắc 二nhị 教giáo 互hỗ 出xuất 也dã 。

其kỳ 菩Bồ 薩Tát 人nhân 於ư 二nhị 障chướng 中trung 不bất 分phân 俱câu 生sanh 及cập 分phân 別biệt 但đãn 有hữu 正chánh 使sử 及cập 習tập 氣khí 地địa 前tiền 伏phục 使sử 現hiện 初Sơ 地Địa 斷đoạn 使sử 種chủng 地địa 上thượng 除trừ 習tập 氣khí 佛Phật 地địa 。 究cứu 竟cánh 清thanh 淨tịnh 。

言ngôn 使sứ 者giả 如như 世thế 公công 使sử 隨tùy 遂toại 其kỳ 人nhân 得đắc 使sử 繫hệ 縛phược 故cố 云vân 使sử 也dã 此thử 通thông 二nhị 障chướng 言ngôn 習tập 氣khí 者giả 熏huân 習tập 氣khí 分phần/phân 孔khổng 目mục 云vân 大đại 分phần/phân 有hữu 二nhị 一nhất 種chủng 子tử 熏huân 習tập 二nhị 上thượng 心tâm 熏huân 習tập 。

然nhiên 彼bỉ 地địa 前tiền 三tam 賢hiền 位vị 中trung 初sơ 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 中trung 於ư 煩phiền 惱não 障chướng 自tự 在tại 能năng 斷đoạn 留lưu 故cố 不bất 斷đoạn 為vi 除trừ 所sở 知tri 障chướng 等đẳng 故cố 。

地địa 前tiền 雖tuy 伏phục 正chánh 使sử 現hiện 行hành 留lưu 彼bỉ 種chủng 子tử 故cố 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 也dã 。

是thị 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 十thập 解giải 以dĩ 去khứ 得đắc 出xuất 世thế 淨tịnh 心tâm 又hựu 云vân 十thập 解giải 心tâm 以dĩ 上thượng 名danh 聖thánh 人nhân 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 故cố 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 地địa 前tiền 得đắc 人nhân 空không 而nhi 不bất 取thủ 證chứng 。 等đẳng 又hựu 起khởi 信tín 論luận 見kiến 少thiểu 分phần 得đắc 法Pháp 身thân 作tác 八bát 相tương/tướng 等đẳng 皆giai 此thử 義nghĩa 也dã 。

可khả 知tri 。

以dĩ 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 唯duy 怖bố 智trí 障chướng 故cố 修tu 唯duy 識thức 真Chân 如Như 等đẳng 觀quán 伏phục 斷đoạn 彼bỉ 障chướng 然nhiên 於ư 煩phiền 惱não 障chướng 非phi 但đãn 不bất 怖bố 不bất 修tu 對đối 治trị 亦diệc 乃nãi 故cố 留lưu 助trợ 成thành 勝thắng 行hành 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 斷đoạn 於ư 所sở 知tri 障chướng 。 一nhất 分phần/phân 麤thô 故cố 於ư 煩phiền 惱não 障chướng 不bất 復phục 更cánh 留lưu 是thị 故cố 二nhị 障chướng 不bất 分phân 見kiến 修tu 。

智trí 障chướng 障chướng 成thành 菩Bồ 提Đề 修tu 唯duy 識thức 真Chân 如Như 等đẳng 觀quán 對đối 治trị 唯duy 識thức 觀quán 事sự 真Chân 如Như 觀quán 理lý 然nhiên 於ư 煩phiền 惱não 留lưu 故cố 為vi 成thành 勝thắng 用dụng 。

至chí 初Sơ 地Địa 時thời 正chánh 使sử 俱câu 盡tận 。

二nhị 障chướng 正chánh 使sử 初Sơ 地Địa 俱câu 盡tận 習tập 氣khí 地địa 地địa 漸tiệm 次thứ 微vi 薄bạc 至chí 金kim 剛cang 際tế 。 究cứu 竟cánh 方phương 盡tận 。

故cố 彌Di 勒Lặc 所sở 問vấn 經kinh 論luận 云vân 問vấn 曰viết 若nhược 聲Thanh 聞Văn 人nhân 。 先tiên 斷đoạn 見kiến 道đạo 所sở 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 然nhiên 後hậu 漸tiệm 斷đoạn 修tu 道Đạo 煩phiền 惱não 何hà 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 不bất 同đồng 聲Thanh 聞Văn 答đáp 曰viết 菩Bồ 薩Tát 之chi 人nhân 。 無vô 量lượng 世thế 來lai 。 為vì 諸chư 眾chúng 生sanh 。 作tác 利lợi 益ích 事sự 。 後hậu 見kiến 真Chân 如Như 甘cam 露lộ 法Pháp 界giới 觀quán 彼bỉ 一nhất 切thiết 諸chư 眾chúng 生sanh 。 身thân 而nhi 實thật 不bất 異dị 我ngã 所sở 求cầu 處xứ 是thị 故cố 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 修tu 道Đạo 中trung 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 能năng 障chướng 利lợi 益ích 眾chúng 生sanh 。 行hành 故cố 即tức 見kiến 道đạo 中trung 一nhất 切thiết 俱câu 斷đoạn 此thử 文văn 為vi 證chứng 。

問vấn 終chung 教giáo 自tự 言ngôn 正chánh 使sử 習tập 氣khí 何hà 以dĩ 引dẫn 見kiến 修tu 等đẳng 惑hoặc 為vi 證chứng 耶da 答đáp 但đãn 二nhị 教giáo 惑hoặc 障chướng 名danh 字tự 雖tuy 異dị 而nhi 惑hoặc 體thể 是thị 同đồng 故cố 得đắc 為vi 證chứng 孔khổng 目mục 使sử 行hành 稠trù 林lâm 云vân 如như 是thị 等đẳng 文văn 並tịnh 屬thuộc 初sơ 教giáo 攝nhiếp 今kim 釋thích 終chung 教giáo 何hà 以dĩ 引dẫn 此thử 下hạ 文văn 云vân 義nghĩa 當đương 熟thục 教giáo 分phần/phân 亦diệc 得đắc 通thông 初sơ 教giáo 中trung 直trực 進tiến 教giáo 說thuyết 。

其kỳ 末mạt 那na 煩phiền 惱não 亦diệc 初Sơ 地Địa 斷đoạn 麤thô 後hậu 除trừ 殘tàn 習tập 故cố 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 轉chuyển 染nhiễm 末mạt 那na 得đắc 平bình 等đẳng 性tánh 。 智trí 初sơ 現hiện 觀quán 時thời 先tiên 已dĩ 證chứng 得đắc 修tu 道Đạo 位vị 中trung 轉chuyển 復phục 清thanh 淨tịnh 。 解giải 云vân 轉chuyển 淨tịnh 者giả 除trừ 習tập 氣khí 也dã 以dĩ 正chánh 使sử 先tiên 斷đoạn 故cố 後hậu 但đãn 云vân 轉chuyển 淨tịnh 更cánh 不bất 云vân 斷đoạn 也dã 。

無vô 性tánh 下hạ 見kiến 道đạo 初sơ 觀quán 智trí 現hiện 前tiền 先tiên 以dĩ 證chứng 得đắc 修tu 道Đạo 位vị 中trung 為vi 除trừ 習tập 氣khí 解giải 云vân 下hạ 知tri 。

若nhược 云vân 此thử 是thị 入nhập 真chân 見kiến 道đạo 時thời 暫tạm 不bất 起khởi 非phi 正Chánh 斷Đoạn 者giả 即tức 不bất 得đắc 言ngôn 轉chuyển 復phục 清thanh 淨tịnh 。 以dĩ 總tổng 未vị 斷đoạn 何hà 名danh 轉chuyển 淨tịnh 若nhược 依y 始thỉ 教giáo 容dung 如như 彼bỉ 說thuyết 。

縱túng/tung 云vân 見kiến 道đạo 伏phục 惑hoặc 非phi 正Chánh 斷Đoạn 者giả 奪đoạt 云vân 不bất 得đắc 言ngôn 清thanh 淨tịnh 以dĩ 總tổng 未vị 斷đoạn 故cố 若nhược 依y 前tiền 教giáo 容dung 許hứa 此thử 義nghĩa 。

是thị 故cố 當đương 知tri 。 此thử 教giáo 地địa 上thượng 但đãn 除trừ 習tập 氣khí 故cố 寶bảo 性tánh 論luận 云vân 不bất 淨tịnh 者giả 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 有hữu 煩phiền 惱não 障chướng 故cố 有hữu 垢cấu 者giả 以dĩ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 有hữu 智trí 障chướng 故cố 有hữu 黠hiệt 者giả 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 摩Ma 訶Ha 薩Tát 等đẳng 。 依y 彼bỉ 二nhị 種chủng 習tập 氣khí 障chướng 故cố 解giải 云vân 論luận 釋thích 云vân 地địa 上thượng 名danh 摩ma 訶ha 薩tát 故cố 知tri 但đãn 有hữu 習tập 氣khí 障chướng 也dã 。

寶bảo 性tánh 論luận 云vân 不bất 淨tịnh 者giả 以dĩ 諸chư 凡phàm 夫phu 有hữu 惑hoặc 障chướng 故cố 有hữu 垢cấu 者giả 以dĩ 諸chư 聲Thanh 聞Văn 。 辟Bích 支Chi 佛Phật 等đẳng 。 有hữu 智trí 障chướng 故cố 有hữu 點điểm 者giả 污ô 也dã 以dĩ 諸chư 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 二nhị 障chướng 習tập 氣khí 。 故cố 今kim 章chương 云vân 黠hiệt 者giả 恐khủng 刀đao 筆bút 之chi 悞ngộ 也dã 。

此thử 中trung 習tập 氣khí 從tùng 斷đoạn 正chánh 使sử 種chủng 子tử 無vô 間gian 方phương 有hữu 習tập 氣khí 何hà 以dĩ 故cố 未vị 斷đoạn 以dĩ 前tiền 無vô 微vi 薄bạc 故cố 種chủng 斷đoạn 無vô 間gian 方phương 有hữu 微vi 薄bạc 故cố 論luận 說thuyết 名danh 無vô 間gian thọ 生sanh 習tập 氣khí 。

地địa 前tiền 斷đoạn 彼bỉ 使sử 種chủng 麤thô 重trọng/trùng 地địa 上thượng 方phương 除trừ 習tập 氣khí 孔khổng 目mục 云vân 習tập 氣khí 有hữu 三tam 種chủng 一nhất 名danh 言ngôn 熏huân 習tập 識thức 熏huân 習tập 二nhị 色sắc 識thức 熏huân 習tập 識thức 識thức 熏huân 習tập 見kiến 識thức 熏huân 習tập 三tam 煩phiền 惱não 熏huân 習tập 業nghiệp 熏huân 習tập 果quả 報báo 熏huân 習tập 此thử 等đẳng 熏huân 習tập 皆giai 通thông 染nhiễm 淨tịnh 及cập 無vô 記ký 。

問vấn 云vân 何hà 地địa 上thượng 煩phiền 惱não 使sử 盡tận 而nhi 得đắc 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 耶da 。

始thỉ 教giáo 留lưu 惑hoặc 故cố 不bất 墮đọa 今kim 終chung 教giáo 煩phiền 惱não 種chủng 盡tận 何hà 不bất 墮đọa 耶da 。

答đáp 智trí 力lực 勝thắng 故cố 智trí 障chướng 正chánh 使sử 亦diệc 已dĩ 斷đoạn 除trừ 故cố 。

今kim 實thật 教giáo 出xuất 二nhị 所sở 以dĩ 故cố 不bất 墮đọa 也dã 。

如như 始thỉ 教giáo 小Tiểu 乘Thừa 頓đốn 出xuất 離ly 人nhân 斷đoạn 欲dục 界giới 惑hoặc 六lục 品phẩm 盡tận 時thời 上thượng 二nhị 界giới 六lục 品phẩm 亦diệc 同đồng 斷đoạn 盡tận 故cố 猶do 尚thượng 不bất 得đắc 彼bỉ 一nhất 來lai 果quả 。

今kim 舉cử 三tam 中trung 小Tiểu 乘Thừa 為vi 例lệ 拆# 玄huyền 云vân 大Đại 乘Thừa 中trung 二Nhị 乘Thừa 有hữu 頓đốn 出xuất 離ly 小Tiểu 乘Thừa 則tắc 無vô 見kiến 道đạo 斷đoạn 分phân 別biệt 八bát 十thập 八bát 使sử 進tiến 斷đoạn 俱câu 生sanh 六lục 品phẩm 修tu 惑hoặc 猶do 不bất 證chứng 二nhị 果quả 。

況huống 此thử 菩Bồ 薩Tát 道Đạo 力lực 殊thù 勝thắng 又hựu 況huống 已dĩ 斷đoạn 智trí 障chướng 使sử 故cố 若nhược 地địa 前tiền 及cập 始thỉ 教giáo 容dung 有hữu 彼bỉ 失thất 此thử 中trung 無vô 也dã 。

此thử 中trung 菩Bồ 薩Tát 雙song 斷đoạn 二nhị 障chướng 故cố 。 不bất 墮đọa 二Nhị 乘Thừa 地địa 也dã 。

又hựu 此thử 教giáo 中trung 正Chánh 斷Đoạn 惑hoặc 時thời 智trí 起khởi 惑hoặc 滅diệt 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 云vân 何hà 滅diệt 如như 虗hư 空không 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 。 如như 是thị 滅diệt 廣quảng 如như 十Thập 地Địa 論luận 說thuyết 。

十Thập 地Địa 品phẩm 云vân 非phi 初sơ 非phi 中trung 後hậu 者giả 探thám 玄huyền 釋thích 此thử 文văn 有hữu 二nhị 門môn 一nhất 約ước 相tương/tướng 翻phiên 門môn 二nhị 約ước 相tương 續tục 門môn 謂vị 此thử 地địa 智trí 生sanh 滅diệt 相tương 續tục 。 前tiền 中trung 後hậu 三tam 何hà 時thời 定định 能năng 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 耶da 唯duy 前tiền 不bất 能năng 斷đoạn 以dĩ 落lạc 謝tạ 故cố 唯duy 後hậu 不bất 能năng 斷đoạn 以dĩ 未vị 起khởi 故cố 中trung 亦diệc 不bất 能năng 斷đoạn 以dĩ 不bất 住trụ 故cố 是thị 故cố 三tam 時thời 皆giai 無vô 斷đoạn 義nghĩa 若nhược 爾nhĩ 云vân 何hà 。 斷đoạn 論luận 云vân 如như 燈đăng 焰diễm 非phi 唯duy 初sơ 中trung 後hậu 前tiền 中trung 後hậu 取thủ 故cố 此thử 即tức 唯duy 中trung 等đẳng 不bất 可khả 有hữu 斷đoạn 前tiền 中trung 後hậu 相tương 續tục 取thủ 可khả 有hữu 斷đoạn 義nghĩa 問vấn 既ký 三tam 時thời 單đơn 取thủ 各các 不bất 成thành 斷đoạn 縱túng/tung 此thử 和hòa 合hợp 豈khởi 成thành 斷đoạn 耶da 如như 一nhất 沙sa 無vô 油du 多đa 沙sa 亦diệc 無vô 云vân 何hà 斷đoạn 約ước 罪tội 性tánh 空không 故cố 本bổn 淨tịnh 故cố 謂vị 此thử 實thật 教giáo 斷đoạn 惑hoặc 必tất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 也dã 。

又hựu 此thử 教giáo 中trung 煩phiền 惱não 等đẳng 法pháp 。 皆giai 是thị 真Chân 如Như 隨tùy 緣duyên 所sở 作tác 是thị 故cố 不bất 異dị 真Chân 如Như 是thị 煩phiền 惱não 義nghĩa 如như 起khởi 信tín 論luận 說thuyết 又hựu 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 法pháp 即tức 如như 如như 等đẳng 煩phiền 惱não 准chuẩn 此thử 是thị 故cố 當đương 知tri 。 與dữ 前tiền 諸chư 教giáo 施thi 設thiết 不bất 同đồng 宜nghi 應ưng 知tri 之chi 。

煩phiền 惱não 即tức 真Chân 如Như 者giả 若nhược 始thỉ 教giáo 諸chư 業nghiệp 即tức 空không 不bất 可khả 分phân 別biệt 。 若nhược 終chung 教giáo 即tức 如như 一nhất 切thiết 法pháp 亦diệc 如như 也dã 。

第đệ 二nhị 明minh 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 者giả 謂vị 聖thánh 教giáo 說thuyết 略lược 有hữu 一nhất 十thập 八bát 門môn 。

寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 即tức 孔khổng 目mục 約ước 位vị 顯hiển 煩phiền 惱não 以dĩ 諸chư 教giáo 具cụ 明minh 麤thô 細tế 惑hoặc 品phẩm 略lược 列liệt 十thập 八bát 廣quảng 如như 使sử 行hành 稠trù 林lâm 說thuyết 。

一nhất 寄ký 二nhị 障chướng 以dĩ 顯hiển 二nhị 位vị 謂vị 分phần/phân 惑hoặc 智trí 二nhị 障chướng 以dĩ 顯hiển 此thử 證chứng 二nhị 位vị 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 地địa 前tiền 漸tiệm 除trừ 煩phiền 惱não 障chướng 地địa 上thượng 漸tiệm 除trừ 智trí 障chướng 又hựu 云vân 十thập 解giải 以dĩ 去khứ 得đắc 出xuất 世thế 淨tịnh 心tâm 又hựu 云vân 地địa 前tiền 雖tuy 得đắc 人nhân 無vô 我ngã 以dĩ 法pháp 無vô 我ngã 未vị 淨tịnh 故cố 人nhân 無vô 我ngã 亦diệc 不bất 清thanh 淨tịnh 。 又hựu 云vân 其kỳ 人nhân 我ngã 執chấp 前tiền 十thập 解giải 中trung 已dĩ 除trừ 今kim 唯duy 滅diệt 法pháp 我ngã 執chấp 又hựu 仁nhân 王vương 經Kinh 云vân 習tập 種chủng 性tánh 已dĩ 入nhập 生sanh 空không 位vị 得đắc 聖thánh 人nhân 性tánh 故cố 本bổn 業nghiệp 經kinh 起khởi 信tín 論luận 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 。

若nhược 實thật 教giáo 中trung 斷đoạn 惑hoặc 必tất 性tánh 相tướng 雙song 明minh 今kim 以dĩ 地địa 前tiền 比tỉ 智trí 除trừ 惑hoặc 障chướng 地địa 上thượng 證chứng 智trí 除trừ 智trí 障chướng 則tắc 知tri 寄ký 顯hiển 非phi 實thật 斷đoạn 也dã 所sở 引dẫn 經kinh 論luận 證chứng 成thành 信tín 位vị 前tiền 得đắc 世thế 間gian 心tâm 三tam 賢hiền 得đắc 出xuất 世thế 間gian 心tâm 。 地địa 上thượng 得đắc 出xuất 出xuất 世thế 心tâm 仁nhân 王vương 習tập 種chủng 性tánh 三tam 賢hiền 位vị 得đắc 人nhân 無vô 我ngã 性tánh 種chủng 性tánh 地địa 上thượng 得đắc 法Pháp 無vô 我ngã 故cố 。

二nhị 寄ký 皮bì 等đẳng 三tam 惑hoặc 顯hiển 三tam 僧Tăng 祇kỳ 故cố 梁lương 攝nhiếp 論luận 云vân 初sơ 僧Tăng 祇kỳ 斷đoạn 皮bì 煩phiền 惱não 第đệ 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 斷đoạn 肉nhục 煩phiền 惱não 第đệ 三tam 僧Tăng 祇kỳ 斷đoạn 心tâm 煩phiền 惱não 。

寄ký 皮bì 等đẳng 者giả 孔khổng 目mục 云vân 俱câu 生sanh 惑hoặc 修tu 道Đạo 斷đoạn 者giả 此thử 將tương 煩phiền 惱não 寄ký 顯hiển 見kiến 修tu 如như 皮bì 肉nhục 心tâm 三tam 煩phiền 惱não 初sơ 僧Tăng 祇kỳ 斷đoạn 皮bì 二nhị 僧Tăng 祇kỳ 斷đoạn 肉nhục 等đẳng 其kỳ 義nghĩa 例lệ 同đồng 。

三tam 以dĩ 此thử 三tam 惑hoặc 寄ký 顯hiển 地địa 地địa 三tam 心tâm 不bất 同đồng 如như 梁lương 攝nhiếp 論luận 三tam 十thập 三tam 僧Tăng 祇kỳ 中trung 說thuyết 地địa 地địa 之chi 中trung 入nhập 心tâm 除trừ 皮bì 住trụ 心tâm 除trừ 完hoàn 出xuất 心tâm 除trừ 心tâm 等đẳng 。

言ngôn 三tam 十thập 三tam 僧Tăng 祇kỳ 者giả 地địa 前tiền 方phương 便tiện 自tự 有hữu 三tam 僧Tăng 祇kỳ 十Thập 地Địa 有hữu 三tam 十thập 僧Tăng 祇kỳ 論luận 云vân 於ư 地địa 地địa 各các 三tam 僧Tăng 祇kỳ 謂vị 入nhập 住trụ 出xuất 論luận 釋thích 云vân 謂vị 除trừ 皮bì 煩phiền 惱não 障chướng 入nhập 初Sơ 地Địa 為vi 除trừ 肉nhục 煩phiền 惱não 障chướng 住trụ 初Sơ 地Địa 為vi 除trừ 心tâm 煩phiền 惱não 障chướng 出xuất 初Sơ 地Địa 等đẳng 。

四tứ 以dĩ 二nhị 障chướng 麤thô 細tế 寄ký 顯hiển 三tam 位vị 如như 地địa 持trì 云vân 二nhị 障chướng 三tam 處xứ 通thông 謂vị 地địa 前tiền 地địa 上thượng 及cập 佛Phật 地địa 。

地địa 持trì 以dĩ 煩phiền 惱não 所sở 知tri 麤thô 細tế 寄ký 三tam 位vị 斷đoạn 二nhị 障chướng 麤thô 惑hoặc 地địa 前tiền 起khởi 正chánh 障chướng 地địa 上thượng 故cố 於ư 入nhập 地địa 時thời 斷đoạn 二nhị 障chướng 細tế 惑hoặc 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 起khởi 正chánh 障chướng 八bát 地địa 已dĩ 上thượng 故cố 入nhập 八bát 地địa 時thời 斷đoạn 二nhị 障chướng 極cực 細tế 惑hoặc 佛Phật 地địa 已dĩ 還hoàn 起khởi 正chánh 障chướng 佛Phật 地địa 入nhập 佛Phật 地địa 時thời 斷đoạn 寄ký 顯hiển 三tam 位vị 。

五ngũ 以dĩ 染nhiễm 心tâm 麤thô 細tế 寄ký 於ư 三tam 位vị 以dĩ 顯hiển 三Tam 身Thân 如như 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 說thuyết 依y 諸chư 伏phục 道đạo 起khởi 事sự 心tâm 盡tận 得đắc 顯hiển 化hóa 身thân 依y 法pháp 斷đoạn 道đạo 依y 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 得đắc 顯hiển 應ưng 身thân 依y 勝thắng 拔bạt 道đạo 根căn 本bổn 心tâm 盡tận 得đắc 顯hiển 法Pháp 身thân 。

合hợp 部bộ 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 諸chư 凡phàm 夫phu 人nhân 。 未vị 能năng 拔bạt 除trừ 於ư 三tam 心tâm 故cố 遠viễn 離ly 三Tam 身Thân 不bất 能năng 至chí 故cố 何hà 者giả 為vi 三tam 。 一nhất 起khởi 事sự 心tâm 二nhị 依y 根căn 本bổn 心tâm 即tức 末mạt 那na 緣duyên 阿a 賴lại 耶da 故cố 三tam 根căn 本bổn 心tâm 即tức 第đệ 八bát 識thức 心tâm 以dĩ 六lục 七thất 八bát 識thức 寄ký 於ư 三tam 位vị 以dĩ 顯hiển 三Tam 身Thân 。

有hữu 人nhân 解giải 云vân 伏phục 道đạo 此thử 是thị 地địa 前tiền 起khởi 事sự 心tâm 是thị 第đệ 六lục 識thức 法pháp 斷đoạn 道đạo 是thị 地địa 上thượng 依y 根căn 本bổn 心tâm 是thị 末mạt 那na 以dĩ 依y 緣duyên 賴lại 耶da 識thức 本bổn 心tâm 故cố 勝thắng 拔bạt 道đạo 是thị 金kim 剛cang 位vị 根căn 本bổn 心tâm 是thị 賴lại 耶da 識thức 。

伏phục 道đạo 斷đoạn 地địa 前tiền 第đệ 六lục 識thức 分phân 別biệt 一nhất 切thiết 。 事sự 心tâm 故cố 法pháp 斷đoạn 道đạo 地địa 上thượng 證chứng 迷mê 理lý 惑hoặc 斷đoạn 諸chư 煩phiền 惱não 。 故cố 勝thắng 拔bạt 道đạo 除trừ 微vi 細tế 惑hoặc 盡tận 故cố 。

六lục 寄ký 於ư 三tam 障chướng 直trực 顯hiển 三Tam 身Thân 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 煩phiền 惱não 障chướng 清thanh 淨tịnh 能năng 現hiện 應ưng 身thân 業nghiệp 障chướng 清thanh 淨tịnh 能năng 顯hiển 化hóa 身thân 智trí 障chướng 清thanh 淨tịnh 能năng 顯hiển 法Pháp 身thân 。

彼bỉ 經kinh 即tức 前tiền 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 云vân 是thị 法Pháp 身thân 者giả 。 煩phiền 惱não 清thanh 淨tịnh 故cố 能năng 現hiện 應ưng 身thân 者giả 業nghiệp 障chướng 清thanh 淨tịnh 故cố 能năng 現hiện 化hóa 身thân 者giả 智trí 障chướng 清thanh 淨tịnh 故cố 譬thí 如như 依y 空không 出xuất 電điện 依y 電điện 出xuất 光quang 等đẳng 與dữ 章chương 不bất 同đồng 。

七thất 以dĩ 迷mê 三tam 性tánh 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 寄ký 顯hiển 三Tam 身Thân 故cố 彼bỉ 經Kinh 云vân 一nhất 切thiết 凡phàm 夫phu 。 為vi 三tam 相tương/tướng 故cố 有hữu 縛phược 有hữu 障chướng 遠viễn 離ly 三Tam 身Thân 不bất 至chí 三Tam 身Thân 何hà 者giả 為vi 三tam 。 一nhất 者giả 思tư 惟duy 分phân 別biệt 。 相tương/tướng 二nhị 者giả 依y 他tha 起khởi 相tướng 。 三tam 者giả 成thành 就tựu 。 相tương/tướng 如như 是thị 三tam 相tương/tướng 不bất 能năng 解giải 故cố 不bất 能năng 滅diệt 故cố 不bất 能năng 淨tịnh 故cố 是thị 故cố 不bất 得đắc 。 至chí 三Tam 身Thân 如như 是thị 三tam 相tương/tướng 能năng 解giải 能năng 滅diệt 能năng 淨tịnh 是thị 故cố 諸chư 佛Phật 。 至chí 於ư 三Tam 身Thân 解giải 云vân 能năng 解giải 者giả 是thị 所sở 執chấp 性tánh 俱câu 應ưng 知tri 解giải 故cố 能năng 滅diệt 者giả 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 起khởi 性tánh 應ưng 斷đoạn 滅diệt 故cố 能năng 淨tịnh 者giả 在tại 纏triền 真Chân 如Như 修tu 令linh 淨tịnh 故cố 。

言ngôn 三tam 無vô 性tánh 者giả 唯duy 識thức 云vân 即tức 依y 此thử 三tam 性tánh 立lập 彼bỉ 三tam 無vô 性tánh 初sơ 即tức 相tương/tướng 無vô 性tánh 次thứ 無vô 自tự 然nhiên 性tánh 後hậu 由do 遠viễn 離ly 前tiền 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 性tánh 彼bỉ 經kinh 亦diệc 即tức 金Kim 光Quang 明Minh 經Kinh 。 清thanh 涼lương 釋thích 云vân 謂vị 依y 徧biến 計kế 所sở 執chấp 性tánh 立lập 相tướng 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 由do 彼bỉ 體thể 相tướng 畢tất 竟cánh 非phi 有hữu 。 猶do 如như 空không 花hoa 。 繩thằng 上thượng 蛇xà 故cố 依y 他tha 起khởi 性tánh 立lập 生sanh 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 此thử 如như 幻huyễn 事sự 托thác 眾chúng 緣duyên 生sanh 無vô 始thỉ 妄vọng 執chấp 自tự 然nhiên 性tánh 故cố 依y 圓viên 成thành 實thật 性tánh 立lập 勝thắng 義nghĩa 無vô 自tự 性tánh 性tánh 。 謂vị 即tức 勝thắng 義nghĩa 由do 遠viễn 離ly 前tiền 徧biến 計kế 所sở 執chấp 我ngã 法pháp 性tánh 故cố 今kim 迷mê 此thử 三tam 無vô 性tánh 故cố 起khởi 諸chư 煩phiền 惱não 。 不bất 至chí 三Tam 身Thân 反phản 此thử 能năng 至chí 也dã 解giải 云vân 下hạ 破phá 徧biến 計kế 性tánh 故cố 依y 他tha 有hữu 二nhị 一nhất 淨tịnh 分phần/phân 同đồng 圓viên 成thành 二nhị 染nhiễm 分phần/phân 同đồng 徧biến 計kế 能năng 滅diệt 染nhiễm 分phần/phân 依y 他tha 故cố 顯hiển 出xuất 圓viên 成thành 實thật 性tánh 故cố 。

八bát 寄ký 四tứ 障chướng 以dĩ 顯hiển 四tứ 位vị 此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 。

此thử 有hữu 二nhị 義nghĩa 者giả 謂vị 正chánh 使sử 習tập 氣khí 地địa 前tiền 地địa 上thượng 二nhị 義nghĩa 不bất 同đồng 故cố 。

一nhất 約ước 正chánh 使sử 寄ký 顯hiển 地địa 前tiền 四tứ 位vị 四tứ 行hành 四tứ 因nhân 四tứ 報báo 何hà 者giả 為vi 四tứ 。 一nhất 謂vị 以dĩ 闡xiển 提đề 不bất 信tín 障chướng 使sử 滅diệt 已dĩ 翻phiên 顯hiển 十thập 信tín 之chi 位vị 成thành 信tín 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。 行hành 為vi 淨tịnh 德đức 因nhân 及cập 鐵thiết 輪Luân 王Vương 報báo 二nhị 以dĩ 外ngoại 道đạo 執chấp 我ngã 寄ký 以dĩ 顯hiển 十thập 解giải 位vị 成thành 般Bát 若Nhã 行hành 為vi 我ngã 德đức 因nhân 銅đồng 輪Luân 王Vương 報báo 三tam 聲Thanh 聞Văn 畏úy 苦khổ 障chướng 寄ký 顯hiển 十thập 行hành 位vị 成thành 破phá 虗hư 空không 定định 器khí 三tam 昧muội 行hành 為vi 樂nhạo/nhạc/lạc 德đức 因nhân 銀ngân 輪Luân 王Vương 報báo 四tứ 獨Độc 覺Giác 捨xả 大đại 悲bi 障chướng 寄ký 顯hiển 十thập 迴hồi 向hướng 位vị 成thành 大đại 悲bi 行hành 為vi 常thường 德đức 因nhân 金kim 輪Luân 王Vương 報báo 。

二nhị 障chướng 正chánh 使sử 地địa 前tiền 四tứ 位vị 等đẳng 何hà 者giả 徵trưng 一nhất 謂vị 下hạ 別biệt 釋thích 四tứ 障chướng 等đẳng 清thanh 涼lương 云vân 梁lương 攝nhiếp 論luận 佛Phật 性tánh 論luận 皆giai 云vân 地địa 前tiền 修tu 四tứ 種chủng 行hành 謂vị 十thập 信tín 修tu 信tín 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。 行hành 十thập 解giải 修tu 般Bát 若Nhã 十thập 行hành 修tu 三tam 昧muội 行hành 十thập 迴hồi 向hướng 修tu 大đại 悲bi 行hành 。 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 即tức 是thị 四tứ 位vị 又hựu 為vi 除trừ 四tứ 類loại 障chướng 正chánh 使sử 故cố 即tức 此thử 四tứ 位vị 謂vị 初sơ 除trừ 闡xiển 提đề 不bất 信tín 障chướng 二nhị 除trừ 外ngoại 道đạo 我ngã 執chấp 障chướng 三tam 除trừ 聲Thanh 聞Văn 畏úy 苦khổ 障chướng 四tứ 除trừ 獨Độc 覺Giác 捨xả 大đại 悲bi 障chướng 又hựu 信tín 成thành 淨tịnh 德đức 因nhân 種chủng 解giải 成thành 我ngã 德đức 因nhân 種chủng 行hành 成thành 樂nhạo/nhạc/lạc 德đức 因nhân 種chủng 迴hồi 向hướng 成thành 常thường 德đức 因nhân 種chủng 又hựu 仁nhân 王vương 經kinh 寄ký 四tứ 輪Luân 王Vương 謂vị 鐵thiết 銅đồng 銀ngân 金kim 四tứ 報báo 故cố 知tri 十thập 信tín 亦diệc 成thành 位vị 也dã 若nhược 終chung 教giáo 十thập 信tín 但đãn 是thị 十thập 住trụ 方phương 便tiện 自tự 無vô 別biệt 位vị 前tiền 九cửu 門môn 約ước 終chung 教giáo 者giả 就tựu 多đa 分phần 說thuyết 。

又hựu 翻phiên 前tiền 四tứ 障chướng 所sở 得đắc 四tứ 行hành 即tức 為vi 佛Phật 子tử 四tứ 義nghĩa 翻phiên 初sơ 障chướng 成thành 信tín 樂nhạo 大Đại 乘Thừa 。 種chủng 子tử 為vi 因nhân 即tức 如như 父phụ 也dã 二nhị 般Bát 若Nhã 為vi 緣duyên 即tức 如như 母mẫu 也dã 三tam 顯hiển 虗hư 空không 定định 離ly 小Tiểu 乘Thừa 執chấp 令linh 法Pháp 身thân 堅kiên 固cố 如như 胎thai 也dã 四tứ 大đại 悲bi 益ích 生sanh 如như 乳nhũ 母mẫu 具cụ 四tứ 緣duyên 故cố 得đắc 從tùng 地địa 前tiền 生sanh 在tại 初Sơ 地Địa 以dĩ 上thượng 諸chư 佛Phật 家gia 故cố 名danh 佛Phật 子tử 也dã 。

地địa 前tiền 翻phiên 破phá 四tứ 障chướng 成thành 四tứ 種chủng 行hành 得đắc 入nhập 初Sơ 地Địa 。 生sanh 如Như 來Lai 家gia 。 紹thiệu 隆long 佛Phật 種chủng 名danh 為vi 佛Phật 子tử 。

又hựu 此thử 四tứ 種chủng 和hòa 合hợp 如như 車xa 輪luân 能năng 運vận 能năng 轉chuyển 至chí 解giải 脫thoát 處xứ 如như 聖thánh 王vương 輪luân 備bị 有hữu 四tứ 事sự 謂vị 轂cốc 輞võng 輻bức 軸trục 如như 其kỳ 次thứ 第đệ 四tứ 義nghĩa 應ưng 知tri 。

言ngôn 聖thánh 輪luân 者giả 一nhất 住trụ 如như 法Pháp 國quốc 土độ 二nhị 依y 善Thiện 知Tri 識Thức 三tam 調điều 伏phục 自tự 身thân 。 四tứ 宿túc 植thực 善thiện 根căn 。 如như 聖thánh 王vương 輪luân 備bị 有hữu 四tứ 物vật 所sở 謂vị 轂cốc 輞võng 輻bức 軸trục 若nhược 無vô 此thử 四tứ 輪luân 則tắc 不bất 成thành 。

第đệ 二nhị 以dĩ 四tứ 障chướng 習tập 氣khí 寄ký 顯hiển 地địa 上thượng 四tứ 位vị 四tứ 定định 四tứ 德đức 四tứ 報báo 一nhất 初sơ 二nhị 三tam 地địa 滅diệt 闡xiển 提đề 不bất 信tín 習tập 即tức 顯hiển 此thử 一nhất 位vị 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 又hựu 得đắc 大Đại 乘Thừa 光quang 明minh 三tam 昧muội 成thành 於ư 淨tịnh 德đức 除trừ 同đồng 緣duyên 生sanh 死tử 變biến 易dị 。 報báo 二nhị 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 滅diệt 外ngoại 道đạo 我ngã 執chấp 習tập 顯hiển 此thử 一nhất 位vị 相tương/tướng 同đồng 二Nhị 乘Thừa 得đắc 集tập 福phước 德đức 王vương 三tam 昧muội 成thành 於ư 我ngã 德đức 除trừ 方phương 便tiện 生sanh 死tử 三tam 七thất 八bát 九cửu 地địa 滅diệt 聲Thanh 聞Văn 畏úy 苦khổ 習tập 顯hiển 此thử 一nhất 位vị 相tương/tướng 同đồng 大Đại 乘Thừa 得đắc 賢Hiền 護Hộ 三tam 昧muội 成thành 於ư 樂nhạo/nhạc/lạc 德đức 除trừ 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 四tứ 十Thập 地Địa 至chí 佛Phật 地địa 已dĩ 還hoàn 滅diệt 獨Độc 覺Giác 捨xả 大đại 悲bi 習tập 顯hiển 此thử 一nhất 位vị 因nhân 圓viên 果quả 滿mãn 得đắc 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 三Tam 昧Muội 。 成thành 於ư 常thường 德đức 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 四tứ 德đức 圓viên 故cố 生sanh 死tử 永vĩnh 盡tận 故cố 云vân 無vô 有hữu 也dã 此thử 上thượng 義nghĩa 廣quảng 如như 無vô 上thượng 依y 經kinh 本bổn 業nghiệp 經kinh 佛Phật 性tánh 論luận 寶bảo 性tánh 論luận 梁lương 攝nhiếp 論luận 等đẳng 說thuyết 。

清thanh 涼lương 引dẫn 佛Phật 性tánh 第đệ 二nhị 略lược 示thị 名danh 相tướng 一nhất 方phương 便tiện 生sanh 死tử 謂vị 生sanh 死tử 緣duyên 即tức 無vô 明minh 住trụ 地địa 。 惑hoặc 能năng 生sanh 新tân 無vô 漏lậu 業nghiệp 譬thí 如như 界giới 內nội 無vô 明minh 生sanh 行hành 以dĩ 惑hoặc 生sanh 智trí 非phi 同đồng 類loại 故cố 名danh 為vi 方phương 便tiện 。 二nhị 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 謂vị 生sanh 死tử 因nhân 即tức 上thượng 無vô 明minh 所sở 生sanh 無vô 漏lậu 有hữu 分phân 別biệt 業nghiệp 譬thí 如như 無vô 明minh 。 所sở 生sanh 行hành 業nghiệp 但đãn 感cảm 同đồng 類loại 故cố 名danh 因nhân 緣duyên 三tam 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 即tức 由do 前tiền 因nhân 緣duyên 感cảm 得đắc 變biến 易dị 異dị 熟thục 有hữu 果quả 如như 三tam 界giới 內nội 以dĩ 有hữu 漏lậu 業nghiệp 感cảm 六lục 趣thú 身thân 言ngôn 有hữu 有hữu 者giả 未vị 來lai 生sanh 有hữu 更cánh 有hữu 一nhất 生sanh 故cố 如như 上thượng 流lưu 般bát 阿A 那Na 含Hàm 第đệ 二nhị 生sanh 般Bát 涅Niết 槃Bàn 。 故cố 亦diệc 云vân 有hữu 此thử 有hữu 果quả 故cố 名danh 有hữu 有hữu 四tứ 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 即tức 改cải 變biến 易dị 脫thoát 譬thí 如như 生sanh 為vi 緣duyên 有hữu 老lão 死tử 等đẳng 過quá 患hoạn 一nhất 期kỳ 報báo 謝tạ 更cánh 無vô 有hữu 有hữu 故cố 。 名danh 無vô 有hữu 章chương 先tiên 舉cử 因nhân 緣duyên 生sanh 死tử 者giả 恐khủng 刀đao 筆bút 悞ngộ 初sơ 二nhị 三tam 地địa 唯duy 識thức 云vân 一nhất 大Đại 乘Thừa 光quang 明minh 定định 謂vị 此thử 能năng 發phát 照chiếu 了liễu 大Đại 乘Thừa 教giáo 理lý 行hành 果quả 智trí 光quang 明minh 故cố 梁lương 論luận 云vân 此thử 定định 能năng 破phá 一nhất 闡xiển 提đề 習tập 氣khí 即tức 是thị 方phương 便tiện 。 生sanh 死tử 障chướng 於ư 大đại 淨tịnh 二nhị 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 唯duy 識thức 云vân 集tập 福phước 王vương 定định 梁lương 論luận 云vân 能năng 破phá 外ngoại 道đạo 。 我ngã 見kiến 習tập 氣khí 即tức 是thị 因nhân 緣duyên 生sanh 。 死tử 障chướng 於ư 大đại 我ngã 三tam 七thất 八bát 九cửu 地địa 唯duy 識thức 云vân 賢hiền 守thủ 定định 梁lương 論luận 云vân 能năng 破phá 聲Thanh 聞Văn 怖bố 畏úy 習tập 氣khí 即tức 是thị 有hữu 有hữu 生sanh 死tử 障chướng 於ư 大đại 樂nhạo/nhạc/lạc 四tứ 十Thập 地Địa 唯duy 識thức 名danh 健kiện 行hành 定định 梁lương 論luận 云vân 此thử 定định 是thị 十Thập 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 及cập 佛Phật 所sở 行hành 能năng 破phá 獨Độc 覺Giác 自tự 受thọ 習tập 氣khí 即tức 是thị 無vô 有hữu 生sanh 死tử 。 障chướng 於ư 大đại 常thường 。

又hựu 此thử 四tứ 中trung 初sơ 二nhị 通thông 二nhị 障chướng 後hậu 二nhị 唯duy 智trí 障chướng 正chánh 使sử 地địa 前tiền 除trừ 習tập 氣khí 地địa 上thượng 淨tịnh 此thử 文văn 亦diệc 成thành 證chứng 也dã 。

此thử 四tứ 障chướng 寄ký 顯hiển 四tứ 位vị 初sơ 二nhị 通thông 煩phiền 惱não 所sở 知tri 後hậu 二nhị 獨độc 所sở 知tri 障chướng 指chỉ 上thượng 經kinh 論luận 為vi 證chứng 也dã 。

九cửu 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 為vi 別biệt 相tướng 故cố 三tam 地địa 終chung 心tâm 已dĩ 來lai 斷đoạn 二nhị 障chướng 修tu 惑hoặc 正chánh 使sử 皆giai 盡tận 四tứ 地địa 以dĩ 去khứ 但đãn 有hữu 微vi 習tập 何hà 以dĩ 故cố 前tiền 三tam 地địa 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 四tứ 地địa 以dĩ 去khứ 是thị 出xuất 世thế 故cố 。

以dĩ 十Thập 地Địa 寄ký 別biệt 地địa 相tương/tướng 初sơ 三tam 地địa 已dĩ 還hoàn 斷đoạn 見kiến 修tu 麤thô 惑hoặc 故cố 四tứ 地địa 已dĩ 去khứ 除trừ 修tu 道Đạo 微vi 細tế 習tập 氣khí 前tiền 三tam 地địa 寄ký 三tam 界giới 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 四tứ 地địa 已dĩ 去khứ 寄ký 聲Thanh 聞Văn 義nghĩa 同đồng 出xuất 世thế 間gian 。

是thị 故cố 十Thập 地Địa 經kinh 三tam 地địa 末mạt 文văn 云vân 一nhất 切thiết 欲dục 縛phược 。 轉chuyển 復phục 微vi 薄bạc 一nhất 切thiết 色sắc 縛phược 。 轉chuyển 復phục 微vi 薄bạc 一nhất 切thiết 有hữu 縛phược 。 轉chuyển 復phục 微vi 薄bạc 一nhất 切thiết 無vô 明minh 。 縛phược 轉chuyển 復phục 微vi 薄bạc 諸chư 見kiến 縛phược 者giả 先tiên 已dĩ 除trừ 斷đoạn 。 地địa 論luận 釋thích 云vân 一nhất 切thiết 欲dục 縛phược 。 轉chuyển 復phục 微vi 薄bạc 等đẳng 者giả 斷đoạn 一nhất 切thiết 修tu 道Đạo 欲dục 色sắc 無vô 色sắc 。 所sở 有hữu 煩phiền 惱não 。 及cập 彼bỉ 因nhân 同đồng 無vô 明minh 習tập 氣khí 皆giai 悉tất 微vi 薄bạc 遠viễn 離ly 故cố 諸chư 見kiến 縛phược 者giả 於ư 初Sơ 地Địa 見kiến 道đạo 已dĩ 斷đoạn 故cố 。

先tiên 引dẫn 經kinh 後hậu 示thị 論luận 。

解giải 云vân 及cập 彼bỉ 因nhân 者giả 煩phiền 惱não 障chướng 種chủng 子tử 也dã 無vô 明minh 習tập 氣khí 者giả 所sở 知tri 障chướng 種chủng 子tử 也dã 以dĩ 二nhị 障chướng 種chủng 子tử 同đồng 時thời 遠viễn 離ly 故cố 云vân 同đồng 也dã 是thị 故cố 當đương 知tri 。 二nhị 障chướng 修tu 惑hoặc 正chánh 使sử 種chủng 子tử 此thử 地địa 皆giai 盡tận 上thượng 來lai 多đa 分phần 約ước 終chung 教giáo 說thuyết 。

清thanh 涼lương 云vân 謂vị 煩phiền 惱não 障chướng 三tam 縛phược 現hiện 行hành 及cập 種chủng 故cố 云vân 彼bỉ 因nhân 與dữ 當đương 地địa 所sở 知tri 障chướng 種chủng 同đồng 滅diệt 今kim 云vân 同đồng 時thời 遠viễn 離ly 也dã 上thượng 如như 下hạ 通thông 結kết 九cửu 門môn 。

十thập 又hựu 於ư 十Thập 地Địa 別biệt 相tướng 中trung 寄ký 顯hiển 世thế 間gian 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 三tam 位vị 別biệt 故cố 仁nhân 王vương 經kinh 說thuyết 前tiền 之chi 三tam 地địa 斷đoạn 三tam 界giới 中trung 色sắc 煩phiền 惱não 四tứ 五ngũ 六lục 地địa 斷đoạn 三tam 界giới 中trung 心tâm 煩phiền 惱não 七thất 八bát 九cửu 地địa 斷đoạn 三tam 界giới 中trung 色sắc 習tập 煩phiền 惱não 第đệ 十Thập 地Địa 及cập 佛Phật 地địa 斷đoạn 三tam 界giới 中trung 心tâm 習tập 煩phiền 惱não 。

寄ký 顯hiển 世thế 出xuất 世thế 出xuất 出xuất 世thế 三tam 位vị 別biệt 故cố 仁nhân 王vương 信tín 忍nhẫn 菩Bồ 薩Tát 於ư 歡Hoan 喜Hỷ 地Địa 垢cấu 地địa 發phát 光quang 地địa 能năng 斷đoạn 三tam 障chướng 。 色sắc 煩phiền 惱não 縛phược 順thuận 忍nhẫn 菩Bồ 薩Tát 於ư 焰diễm 惠huệ 地địa 難nan 勝thắng 地địa 現hiện 前tiền 地địa 能năng 斷đoạn 三tam 障chướng 。 心tâm 煩phiền 惱não 縛phược 無Vô 生Sanh 忍Nhẫn 菩Bồ 薩Tát 於ư 遠viễn 行hành 地địa 不bất 動động 地địa 善thiện 惠huệ 地địa 能năng 斷đoạn 三tam 障chướng 。 色sắc 心tâm 習tập 氣khí 十Thập 地Địa 至chí 佛Phật 地địa 斷đoạn 三tam 障chướng 心tâm 習tập 無vô 明minh 。

解giải 云vân 以dĩ 三tam 地địa 終chung 位vị 得đắc 上thượng 界giới 定định 極cực 至chí 四tứ 空không 定định 。 離ly 下hạ 地địa 色sắc 故cố 云vân 斷đoạn 色sắc 惑hoặc 也dã 以dĩ 四tứ 地địa 以dĩ 去khứ 得đắc 二Nhị 乘Thừa 無vô 漏lậu 出xuất 世thế 間gian 位vị 於ư 世thế 間gian 色sắc 心tâm 俱câu 盡tận 也dã 七thất 地địa 已dĩ 去khứ 是thị 菩Bồ 薩Tát 位vị 。 漸tiệm 細tế 於ư 前tiền 故cố 寄ký 滅diệt 於ư 色sắc 心tâm 習tập 氣khí 以dĩ 顯hiển 彼bỉ 位vị 也dã 。

仁nhân 王vương 經kinh 分phần/phân 四tứ 位vị 今kim 章chương 寄ký 顯hiển 三tam 位vị 色sắc 心tâm 合hợp 說thuyết 。

十thập 一nhất 於ư 此thử 菩Bồ 薩Tát 。 位vị 中trung 為vi 顯hiển 自tự 在tại 及cập 未vị 自tự 在tại 二nhị 位vị 別biệt 故cố 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 寄ký 滅diệt 三tam 界giới 色sắc 心tâm 煩phiền 惱não 及cập 彼bỉ 果quả 報báo 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 寄ký 滅diệt 色sắc 心tâm 二nhị 習tập 無vô 明minh 故cố 本bổn 業nghiệp 經Kinh 云vân 七thất 地địa 以dĩ 還hoàn 滅diệt 三tam 界giới 色sắc 心tâm 二nhị 習tập 果quả 報báo 滅diệt 無vô 遺di 餘dư 八bát 地địa 色sắc 習tập 無vô 明minh 盡tận 九cửu 地địa 心tâm 習tập 無vô 明minh 已dĩ 滅diệt 除trừ 十Thập 地Địa 二nhị 習tập 無vô 明minh 滅diệt 盡tận 。

於ư 此thử 七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 未vị 自tự 在tại 故cố 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 顯hiển 自tự 在tại 故cố 或hoặc 名danh 煩phiền 惱não 或hoặc 名danh 習tập 氣khí 或hoặc 名danh 無vô 明minh 皆giai 惑hoặc 業nghiệp 總tổng 名danh 經kinh 論luận 互hỗ 舉cử 。

十thập 二nhị 依y 三tam 無vô 性tánh 論luận 寄ký 滅diệt 二nhị 性tánh 以dĩ 顯hiển 見kiến 修tu 二nhị 位vị 差sai 別biệt 故cố 彼bỉ 論luận 云vân 由do 見kiến 道đạo 故cố 分phân 別biệt 性tánh 即tức 無vô 故cố 言ngôn 不bất 得đắc 由do 修tu 道Đạo 依y 他tha 性tánh 即tức 滅diệt 故cố 言ngôn 不bất 見kiến 。

二nhị 性tánh 即tức 徧biến 計kế 依y 他tha 二nhị 皆giai 無vô 性tánh 故cố 云vân 不bất 得đắc 不bất 見kiến 。

十thập 三tam 依y 雜tạp 集tập 論luận 等đẳng 以dĩ 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 二nhị 種chủng 煩phiền 惱não 寄ký 顯hiển 見kiến 修tu 二nhị 位vị 差sai 別biệt 。

以dĩ 分phân 別biệt 惑hoặc 寄ký 顯hiển 見kiến 道đạo 位vị 斷đoạn 俱câu 生sanh 惑hoặc 寄ký 修tu 道Đạo 位vị 斷đoạn 煩phiền 惱não 麤thô 細tế 二nhị 位vị 別biệt 故cố 。

何hà 以dĩ 得đắc 知tri 但đãn 是thị 寄ký 位vị 非phi 實thật 斷đoạn 者giả 如như 分phân 別biệt 我ngã 見kiến 籍tịch 三tam 緣duyên 生sanh 謂vị 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 及cập 邪tà 思tư 惟duy 妄vọng 計kế 即tức 蘊uẩn 離ly 蘊uẩn 等đẳng 我ngã 如như 佛Phật 弟đệ 子tử 。 雖tuy 居cư 凡phàm 位vị 然nhiên 依y 正chánh 師sư 正chánh 教giáo 正chánh 思tư 惟duy 故cố 。 非phi 直trực 不bất 起khởi 即tức 蘊uẩn 等đẳng 執chấp 亦diệc 乃nãi 願nguyện 樂nhạo 於ư 無vô 我ngã 性tánh 此thử 人nhân 豈khởi 斷đoạn 已dĩ 入nhập 見kiến 道đạo 耶da 若nhược 言ngôn 雖tuy 無vô 現hiện 行hành 然nhiên 有hữu 種chủng 故cố 非phi 入nhập 見kiến 者giả 既ký 無vô 現hiện 行hành 則tắc 應ưng 入nhập 資tư 糧lương 加gia 行hành 。

以dĩ 前tiền 約ước 位vị 滅diệt 惑hoặc 中trung 始thỉ 教giáo 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 正chánh 約ước 實thật 斷đoạn 今kim 何hà 云vân 寄ký 如như 分phân 別biệt 下hạ 先tiên 立lập 難nạn/nan 顯hiển 寄ký 所sở 以dĩ 如như 佛Phật 下hạ 正chánh 設thiết 難nạn/nan 若nhược 言ngôn 下hạ 縱túng/tung 救cứu 奪đoạt 破phá 。

義nghĩa 既ký 不bất 爾nhĩ 是thị 故cố 當đương 知tri 。 為vi 顯hiển 見kiến 道đạo 無vô 我ngã 理lý 故cố 寄ký 彼bỉ 橫hoạnh/hoành 計kế 顛điên 倒đảo 麤thô 惑hoặc 返phản 以dĩ 顯hiển 之chi 又hựu 以dĩ 任nhậm 運vận 所sở 起khởi 煩phiền 惱não 細tế 難nạn/nan 斷đoạn 故cố 翻phiên 顯hiển 修tu 位vị 漸tiệm 增tăng 差sai 別biệt 如như 實thật 義nghĩa 者giả 但đãn 一nhất 煩phiền 惱não 有hữu 麤thô 有hữu 細tế 見kiến 位vị 斷đoạn 麤thô 修tu 位vị 斷đoạn 細tế 。

以dĩ 始thỉ 教giáo 約ước 分phân 別biệt 俱câu 生sanh 見kiến 修tu 二nhị 位vị 斷đoạn 者giả 乃nãi 機cơ 麤thô 教giáo 淺thiển 且thả 約ước 見kiến 道đạo 斷đoạn 分phân 別biệt 惑hoặc 修tu 道Đạo 斷đoạn 俱câu 生sanh 惑hoặc 麤thô 細tế 以dĩ 顯hiển 差sai 別biệt 然nhiên 煩phiền 惱não 所sở 知tri 至chí 究cứu 竟cánh 位vị 。 餘dư 殘tàn 習tập 氣khí 方phương 盡tận 故cố 知tri 寄ký 對đối 以dĩ 立lập 其kỳ 名danh 非phi 實thật 斷đoạn 也dã 。

如như 末mạt 那na 煩phiền 惱não 通thông 二nhị 位vị 斷đoạn 之chi 如như 無vô 相tướng 論luận 云vân 第đệ 二nhị 執chấp 識thức 及cập 相tương 應ứng 法pháp 至chí 羅la 蓮liên 位vị 究cứu 竟cánh 滅diệt 盡tận 。 若nhược 見kiến 諦Đế 肉nhục 煩phiền 惱não 識thức 及cập 心tâm 法pháp 得đắc 出xuất 世thế 道đạo 十thập 六lục 心tâm 時thời 畢tất 竟cánh 斷đoạn 滅diệt 。 餘dư 殘tàn 未vị 盡tận 但đãn 屬thuộc 思tư 惟duy 是thị 名danh 第đệ 二nhị 。 識thức 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 亦diệc 同đồng 此thử 說thuyết 如như 上thượng 所sở 引dẫn 故cố 得đắc 知tri 也dã 。

末mạt 那na 煩phiền 惱não 通thông 見kiến 修tu 二nhị 位vị 斷đoạn 之chi 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 說thuyết 滅diệt 時thời 初sơ 見kiến 道đạo 位vị 即tức 滅diệt 末mạt 那na 何hà 以dĩ 故cố 障chướng 見kiến 無vô 我ngã 理lý 故cố 故cố 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 云vân 轉chuyển 染nhiễm 污ô 末mạt 那na 故cố 得đắc 平bình 等đẳng 性tánh 。 智trí 初sơ 現hiện 觀quán 時thời 先tiên 已dĩ 證chứng 得đắc 於ư 修tu 道Đạo 位vị 轉chuyển 復phục 清thanh 淨tịnh 。 轉chuyển 清thanh 淨tịnh 者giả 即tức 滅diệt 習tập 氣khí 無vô 相tướng 下hạ 第đệ 二nhị 執chấp 識thức 者giả 即tức 末mạt 那na 識thức 第đệ 一nhất 識thức 者giả 即tức 阿a 賴lại 耶da 相tương 應ứng 法pháp 者giả 孔khổng 目mục 云vân 末mạt 那na 一nhất 起khởi 相tương 續tục 不bất 廢phế 與dữ 我ngã 見kiến 我ngã 慢mạn 我ngã 愛ái 無vô 明minh 四tứ 使sử 相tương 應ứng 八bát 忍nhẫn 八bát 智trí 前tiền 十thập 五ngũ 心tâm 唯duy 斷đoạn 煩phiền 惱não 惑hoặc 得đắc 十thập 六lục 心tâm 斷đoạn 煩phiền 惱não 。 微vi 細tế 種chủng 子tử 俱câu 盡tận 引dẫn 無vô 性tánh 攝nhiếp 論luận 例lệ 同đồng 無vô 相tướng 論luận 說thuyết 。

十thập 四tứ 於ư 分phân 別biệt 惑hoặc 所sở 籍tịch 三tam 緣duyên 寄ký 顯hiển 地địa 前tiền 三tam 賢hiền 位vị 別biệt 謂vị 十thập 解giải 等đẳng 除trừ 邪tà 師sư 等đẳng 如như 次thứ 應ưng 知tri 此thử 約ước 直trực 進tiến 說thuyết 又hựu 以dĩ 邪tà 師sư 邪tà 教giáo 所sở 起khởi 寄ký 資tư 糧lương 位vị 伏phục 以dĩ 行hành 相tương/tướng 麤thô 故cố 邪tà 思tư 惟duy 所sở 起khởi 寄ký 加gia 行hành 位vị 伏phục 以dĩ 行hành 相tương/tướng 細tế 故cố 此thử 約ước 迴hồi 心tâm 二Nhị 乘Thừa 說thuyết 。

地địa 前tiền 不bất 立lập 十thập 信tín 成thành 位vị 以dĩ 信tín 但đãn 是thị 行hành 非phi 位vị 故cố 不bất 開khai 四tứ 加gia 行hành 者giả 異dị 小Tiểu 乘Thừa 故cố 約ước 直trực 進tiến 說thuyết 地địa 前tiền 開khai 資tư 粮# 加gia 行hành 為vi 七thất 方phương 便tiện 者giả 同đồng 小Tiểu 乘Thừa 故cố 約ước 迴hồi 心tâm 說thuyết 。

十thập 五ngũ 於ư 俱câu 生sanh 內nội 六lục 七thất 識thức 惑hoặc 七thất 地địa 已dĩ 來lai 寄ký 有hữu 現hiện 行hành 八bát 地địa 以dĩ 去khứ 永vĩnh 伏phục 不bất 起khởi 此thử 為vi 寄ký 顯hiển 入nhập 觀quán 有hữu 間gian 無vô 間gian 位vị 異dị 故cố 作tác 此thử 說thuyết 。

七thất 地địa 已dĩ 還hoàn 觀quán 心tâm 有hữu 間gian 容dung 有hữu 現hiện 行hành 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 觀quán 心tâm 無vô 間gian 永vĩnh 伏phục 不bất 起khởi 故cố 分phần/phân 二nhị 位vị 。

十thập 六lục 又hựu 以dĩ 六lục 識thức 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 四tứ 地địa 末mạt 那na 煩phiền 惱não 寄ký 至chí 七thất 地địa 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 唯duy 有hữu 所sở 知tri 障chướng 。 此thử 亦diệc 為vi 顯hiển 世thế 間gian 二Nhị 乘Thừa 菩Bồ 薩Tát 故cố 作tác 此thử 說thuyết 也dã 。

六lục 識thức 煩phiền 惱não 寄ký 四tứ 地địa 斷đoạn 相tương/tướng 同đồng 世thế 間gian 末mạt 那na 煩phiền 惱não 寄ký 七thất 地địa 斷đoạn 同đồng 彼bỉ 二Nhị 乘Thừa 八bát 地địa 已dĩ 去khứ 寄ký 菩Bồ 薩Tát 位vị 斷đoạn 所sở 知tri 故cố 。

十thập 七thất 為vi 顯hiển 十Thập 地Địa 至chí 佛Phật 地địa 各các 差sai 別biệt 故cố 以dĩ 十thập 一nhất 無vô 明minh 返phản 寄ký 顯hiển 之chi 。

二nhị 位vị 別biệt 故cố 寄ký 惑hoặc 返phản 顯hiển 位vị 相tương/tướng 差sai 別biệt 也dã 。

十thập 八bát 為vi 顯hiển 地địa 地địa 真chân 俗tục 二nhị 智trí 故cố 以dĩ 二nhị 十thập 二nhị 無vô 明minh 寄ký 以dĩ 顯hiển 之chi 如như 深thâm 密mật 經Kinh 云vân 由do 此thử 二nhị 十thập 二nhị 種chủng 愚ngu 癡si 。 品phẩm 及cập 十thập 一nhất 麤thô 重trọng/trùng 安an 立lập 諸chư 地Địa 。 故cố 既ký 云vân 安an 立lập 故cố 知tri 寄ký 顯hiển 也dã 此thử 諸chư 義nghĩa 廣quảng 如như 瑜du 伽già 對đối 法pháp 唯duy 識thức 攝nhiếp 論luận 等đẳng 說thuyết 上thượng 來lai 多đa 分phần 約ước 始thỉ 教giáo 說thuyết 。

地địa 地địa 皆giai 用dụng 根căn 本bổn 智trí 證chứng 真chân 後hậu 得đắc 智trí 達đạt 俗tục 解giải 深thâm 密mật 經kinh 有hữu 二nhị 十thập 二nhị 種chủng 愚ngu 。 十thập 一nhất 種chủng 麤thô 重trọng/trùng 一nhất 極cực 喜hỷ 地địa 斷đoạn 異dị 生sanh 障chướng 破phá 執chấp 著trước 我ngã 法pháp 愚ngu 惡ác 趣thú 雜tạp 染nhiễm 愚ngu 二nhị 離ly 垢cấu 地địa 斷đoạn 邪tà 行hành 障chướng 破phá 微vi 細tế 悞ngộ 犯phạm 愚ngu 種chủng 種chủng 惡ác 趣thú 。 愚ngu 三tam 發phát 光quang 地địa 斷đoạn 闇ám 鈍độn 障chướng 破phá 欲dục 貪tham 愚ngu 聞văn 持trì 愚ngu 四tứ 焰diễm 惠huệ 地địa 斷đoạn 現hiện 行hành 煩phiền 惱não 。 障chướng 破phá 等đẳng 至chí 愛ái 愚ngu 法pháp 愛ái 愚ngu 五ngũ 難nan 勝thắng 地địa 斷đoạn 下hạ 乘thừa 般bát 涅Niết 槃Bàn 障chướng 破phá 乘thừa 背bối/bội 生sanh 死tử 愚ngu 趣thú 向hướng 涅Niết 槃Bàn 。 愚ngu 六lục 現hiện 行hành 地địa 斷đoạn 麤thô 相tương/tướng 障chướng 破phá 觀quán 察sát 流lưu 轉chuyển 愚ngu 無vô 相tướng 現hiện 行hành 愚ngu 七thất 遠viễn 行hành 地địa 斷đoạn 細tế 相tướng 現hiện 行hành 。 障chướng 破phá 流lưu 轉chuyển 生sanh 死tử 。 愚ngu 生sanh 滅diệt 愚ngu 八bát 不bất 動động 地địa 斷đoạn 無vô 相tướng 加gia 行hành 障chướng 破phá 加gia 行hành 愚ngu 自tự 在tại 愚ngu 九cửu 善thiện 惠huệ 地địa 斷đoạn 利lợi 他tha 不bất 欲dục 行hành 障chướng 破phá 義nghĩa 詞từ 總tổng 持trì 愚ngu 辨biện 才tài 自tự 在tại 愚ngu 十thập 法pháp 雲vân 地địa 斷đoạn 未vị 得đắc 自tự 在tại 。 障chướng 破phá 大đại 神thần 通thông 愚ngu 悟ngộ 入nhập 微vi 細tế 。 愚ngu 十thập 一nhất 斷đoạn 如Như 來Lai 地địa 第đệ 一nhất 障chướng 破phá 所sở 知tri 著trước 愚ngu 微vi 細tế 礙ngại 愚ngu 此thử 諸chư 下hạ 總tổng 指chỉ 前tiền 九cửu 門môn 廣quảng 如như 諸chư 論luận 上thượng 來lai 下hạ 結kết 後hậu 九cửu 門môn 。

已dĩ 上thượng 諸chư 門môn 並tịnh 是thị 阿a 含hàm 門môn 寄ký 惑hoặc 返phản 顯hiển 位vị 相tương/tướng 差sai 別biệt 何hà 以dĩ 故cố 為vi 護hộ 十Thập 地Địa 故cố 為vì 令linh 眾chúng 生sanh 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 離ly 慢mạn 執chấp 故cố 位vị 相tương/tướng 甚thậm 深thâm 極cực 難nan 了liễu 知tri 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 生sanh 淨tịnh 信tín 故cố 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 思tư 可khả 見kiến 。

孔khổng 目mục 云vân 如như 此thử 等đẳng 法pháp 差sai 別biệt 相tương/tướng 者giả 為vi 護hộ 十Thập 地Địa 故cố 隨tùy 方phương 便tiện 門môn 作tác 種chủng 種chủng 說thuyết 令linh 諸chư 眾chúng 生sanh 。 於ư 十Thập 地Địa 中trung 。 離ly 增tăng 上thượng 慢mạn 。 寄ký 惑hoặc 顯hiển 位vị 令linh 眾chúng 生sanh 於ư 此thử 十Thập 地Địa 生sanh 敬kính 信tín 故cố 。

若nhược 依y 頓đốn 教giáo 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 本bổn 來lai 自tự 離ly 不bất 可khả 說thuyết 斷đoạn 及cập 與dữ 不bất 斷đoạn 如như 法Pháp 界giới 體thể 性tánh 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 師sư 利lợi 云vân 何hà 教giáo 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 發phát 菩Bồ 提Đề 心tâm 。 文Văn 殊Thù 言ngôn 我ngã 發phát 我ngã 見kiến 心tâm 何hà 以dĩ 故cố 我ngã 見kiến 。 際tế 即tức 是thị 菩Bồ 提Đề 故cố 。 此thử 文văn 證chứng 准chuẩn 知tri 。

引dẫn 法Pháp 界Giới 體thể 性tánh 。 經kinh 證chứng 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 體thể 性tánh 自tự 離ly 經Kinh 云vân 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 汝nhữ 云vân 何hà 男nam 子tử 。 等đẳng 說thuyết 法Pháp 文Văn 殊Thù 言ngôn 我ngã 於ư 彼bỉ 諸chư 男nam 子tử 所sở 教giáo 發phát 我ngã 見kiến 。 即tức 是thị 為vì 其kỳ 說thuyết 法Pháp 。 與dữ 無vô 差sai 別biệt 疏sớ/sơ 引dẫn 同đồng 與dữ 今kim 文văn 少thiểu 異dị 。

若nhược 依y 圓viên 教giáo 一nhất 切thiết 煩phiền 惱não 。 不bất 可khả 說thuyết 其kỳ 體thể 性tánh 但đãn 約ước 其kỳ 用dụng 即tức 甚thậm 深thâm 廣quảng 大đại 。 以dĩ 所sở 障chướng 法pháp 一nhất 即tức 一nhất 切thiết 。 具cụ 足túc 主chủ 伴bạn 等đẳng 故cố 彼bỉ 能năng 障chướng 惑hoặc 亦diệc 如như 是thị 也dã 。 是thị 故cố 不bất 分phân 使sử 習tập 種chủng 現hiện 但đãn 如như 法Pháp 界giới 一nhất 得đắc 一nhất 切thiết 得đắc 故cố 是thị 故cố 煩phiền 惱não 。 亦diệc 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 也dã 故cố 普phổ 賢hiền 品phẩm 明minh 一nhất 障chướng 一nhất 切thiết 障chướng 小tiểu 相tương/tướng 品phẩm 明minh 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 者giả 是thị 此thử 義nghĩa 也dã 。

孔khổng 目mục 云vân 若nhược 約ước 滅diệt 惑hoặc 分phân 齊tề 論luận 者giả 依y 普phổ 賢hiền 品phẩm 說thuyết 一nhất 障chướng 一nhất 切thiết 障chướng 依y 小tiểu 相tương/tướng 品phẩm 說thuyết 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 由do 彼bỉ 華hoa 嚴nghiêm 經kinh 文văn 云vân 內nội 外ngoại 各các 有hữu 五ngũ 百bách 。 煩phiền 惱não 及cập 八bát 萬vạn 四tứ 千thiên 。 煩phiền 惱não 普phổ 滅diệt 非phi 別biệt 故cố 得đắc 知tri 也dã 。

又hựu 此thử 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 准chuẩn 上thượng 下hạ 經kinh 文văn 有hữu 四tứ 種chủng 一nhất 約ước 證chứng 謂vị 十Thập 地Địa 中trung 斷đoạn 二nhị 約ước 位vị 謂vị 十thập 住trụ 已dĩ 去khứ 斷đoạn 三tam 約ước 行hành 謂vị 十thập 信tín 終chung 心tâm 斷đoạn 四tứ 約ước 實thật 謂vị 無vô 可khả 斷đoạn 以dĩ 本bổn 來lai 清thanh 淨tịnh 故cố 。 廣quảng 如như 經kinh 說thuyết 。

約ước 證chứng 當đương 知tri 即tức 順thuận 十Thập 地Địa 終chung 心tâm 頓đốn 斷đoạn 惑hoặc 義nghĩa 約ước 位vị 同đồng 三tam 乘thừa 終chung 教giáo 在tại 三tam 賢hiền 位vị 斷đoạn 約ước 行hành 在tại 十thập 信tín 終chung 心tâm 自tự 分phần/phân 已dĩ 還hoàn 使sử 習tập 俱câu 斷đoạn 約ước 實thật 無vô 可khả 斷đoạn 。 自tự 體thể 淨tịnh 故cố 。

又hựu 前tiền 三tam 乘thừa 等đẳng 諸chư 門môn 斷đoạn 惑hoặc 若nhược 一nhất 障chướng 一nhất 切thiết 障chướng 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 即tức 入nhập 此thử 教giáo 若nhược 隨tùy 門môn 前tiền 後hậu 是thị 三tam 乘thừa 等đẳng 此thử 約ước 別biệt 教giáo 言ngôn 。

諸chư 門môn 斷đoạn 惑hoặc 要yếu 問vấn 云vân 普phổ 賢hiền 品phẩm 內nội 據cứ 普phổ 賢hiền 法pháp 極cực 深thâm 廣quảng 大đại 又hựu 云vân 若nhược 依y 小Tiểu 乘Thừa 論luận 使sử 纏triền 垢cấu 乃nãi 至chí 兼kiêm 在tại 終chung 教giáo 等đẳng 已dĩ 上thượng 諸chư 惑hoặc 一nhất 惑hoặc 一nhất 切thiết 障chướng 一nhất 斷đoạn 一nhất 切thiết 斷đoạn 此thử 屬thuộc 一Nhất 乘Thừa 教giáo 若nhược 隨tùy 下hạ 揀giản 前tiền 此thử 約ước 下hạ 結kết 屬thuộc 。

若nhược 約ước 攝nhiếp 方phương 便tiện 前tiền 諸chư 教giáo 所sở 明minh 並tịnh 入nhập 此thử 中trung 以dĩ 是thị 此thử 方phương 便tiện 及cập 所sở 流lưu 所sở 目mục 故cố 餘dư 義nghĩa 准chuẩn 之chi 斷đoạn 惑hoặc 門môn 竟cánh 。

攝nhiếp 前tiền 諸chư 教giáo 即tức 全toàn 收thu 諸chư 教giáo 宗tông 同đồng 教giáo 緣duyên 起khởi 義nghĩa 清thanh 涼lương 曰viết 圓viên 必tất 攝nhiếp 四tứ 孔khổng 目mục 云vân 若nhược 橫hoạnh/hoành 依y 方phương 便tiện 進tiến 趣thú 法Pháp 門môn 即tức 有hữu 二nhị 義nghĩa 通thông 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 與dữ 彼bỉ 究cứu 竟cánh 圓viên 一Nhất 乘Thừa 為vi 方phương 便tiện 故cố 故cố 說thuyết 一Nhất 乘Thừa 非phi 即tức 圓viên 通thông 自tự 在tại 義nghĩa 也dã 斷đoạn 惑hoặc 分phân 齊tề 竟cánh 。

華Hoa 嚴Nghiêm 一Nhất 乘Thừa 教Giáo 義Nghĩa 分Phân 齊Tề 章Chương 復Phục 古Cổ 記Ký 卷quyển 第đệ 二nhị (# 之chi 下hạ )#