大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 講Giảng 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 四tứ 圓Viên 瑛Anh 大Đại 師Sư 著trước 卯mão 五ngũ 顯hiển 見kiến 無vô 還hoàn 。 分phân 四tứ 辰thần 初sơ 阿A 難Nan 求cầu 決quyết 取thủ 捨xả 二nhị 如Như 來Lai 力lực 為vi 破phá 顯hiển 三tam 承thừa 前tiền 判phán 決quyết 取thủ 捨xả 四tứ 結kết 歎thán 自tự 述thuật 淪luân 溺nịch 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 承thừa 佛Phật 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 。 垂thùy 泣khấp 叉xoa 手thủ 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 上thượng 科khoa 如Như 來Lai 。 盡tận 心tâm 吐thổ 露lộ 。 極cực 顯hiển 真chân 心tâm 。 可khả 惜tích 阿A 難Nan 。 未vị 能năng 領lãnh 悟ngộ 。 而nhi 反phản 起khởi 疑nghi 。 故cố 向hướng 佛Phật 求cầu 決quyết 取thủ 捨xả 。 悲bi 救cứu 深thâm 誨hối 者giả 。 承thừa 佛Phật 悲bi 憐lân 愍mẫn 念niệm 。 救cứu 拔bạt 性tánh 顛điên 倒đảo 苦khổ 。 深thâm 加gia 訓huấn 誨hối 。 而nhi 與dữ 正Chánh 遍Biến 知Tri 樂lạc 。 感cảm 傷thương 真chân 心tâm 不bất 失thất 。 顛điên 倒đảo 受thọ 淪luân 。 故cố 致trí 垂thùy 泣khấp 矣hĩ 。 我ngã 雖tuy 承thừa 佛Phật 。 如như 是thị 妙diệu 音âm 。 如như 是thị 指chỉ 法pháp 之chi 詞từ 。 即tức 指chỉ 上thượng 三tam 科khoa 妙diệu 音âm 。 乃nãi 指chỉ 說thuyết 法Pháp 微vi 妙diệu 音âm 聲thanh 。 佛Phật 音âm 具cụ 足túc 眾chúng 妙diệu 。 乃nãi 總tổng 讚tán 之chi 曰viết 。 妙diệu 音âm 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 即tức 指chỉ 領lãnh 悟ngộ 上thượng 三tam 科khoa 。 所sở 顯hiển 見kiến 性tánh 。 阿A 難Nan 前tiền 求cầu 發phát 妙diệu 明minh 心tâm 。 佛Phật 向hướng 阿A 難Nan 眼nhãn 中trung 指chỉ 出xuất 。 顯hiển 見kiến 性tánh 即tức 是thị 妙diệu 明minh 心tâm 。 阿A 難Nan 領lãnh 悟ngộ 不bất 動động 。 不bất 滅diệt 。 不bất 失thất 之chi 見kiến 性tánh 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 指chỉ 不bất 失thất 科khoa 中trung 。 包bao 括quát 虛hư 空không 曰viết 圓viên 。 周chu 遍biến 萬vạn 法pháp 曰viết 滿mãn 。 所sở 顯hiển 廣quảng 大đại 圓viên 滿mãn 之chi 義nghĩa 。 常thường 指chỉ 不bất 滅diệt 科khoa 中trung 。 真chân 常thường 不bất 滅diệt 之chi 義nghĩa 。 住trụ 捨xả 不bất 動động 科khoa 中trung 。 安an 住trụ 不bất 動động 之chi 義nghĩa 。 此thử 述thuật 聞văn 法Pháp 雖tuy 悟ngộ 本bổn 心tâm 。 下hạ 乃nãi 歸quy 功công 意ý 識thức 。 而nhi 我ngã 悟ngộ 佛Phật 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 現hiện 以dĩ 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 而nhi 字tự 轉chuyển 語ngữ 詞từ 。 悟ngộ 佛Phật 法Pháp 音âm 。 是thị 猶do 但đãn 領lãnh 其kỳ 文văn 。 未vị 諳am 其kỳ 旨chỉ 。 觀quán 下hạ 未vị 敢cảm 認nhận 取thủ 可khả 知tri 。 阿A 難Nan 以dĩ 聞văn 解giải 之chi 功công 。 全toàn 歸quy 重trùng 於ư 聽thính 法Pháp 緣duyên 心tâm 。 故cố 曰viết 現hiện 以dĩ 用dụng 也dã 緣duyên 心tâm 。 緣duyên 心tâm 即tức 第đệ 六lục 意ý 識thức 。 緣duyên 慮lự 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 而nhi 能năng 聞văn 法Pháp 領lãnh 悟ngộ 。 有hữu 大đại 功công 能năng 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 者giả 。 允duẫn 誠thành 義nghĩa 。 謂vị 此thử 緣duyên 心tâm 。 是thị 誠thành 我ngã 所sở 瞻chiêm 依y 仰ngưỡng 慕mộ 。 而nhi 不bất 能năng 捨xả 者giả 。 若nhược 捨xả 此thử 心tâm 。 憑bằng 誰thùy 聞văn 法Pháp 領lãnh 悟ngộ 耶da 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 此thử 心tâm 。 即tức 妙diệu 明minh 心tâm 。 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 施thí 為vi 。 一nhất 一nhất 無vô 非phi 。 承thừa 其kỳ 恩ân 力lực 。 咸hàm 皆giai 迷mê 而nhi 不bất 知tri 。 故cố 歸quy 功công 於ư 緣duyên 心tâm 。 阿A 難Nan 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 故cố 曰viết 。 徒đồ 獲hoạch 此thử 心tâm 。 獲hoạch 者giả 得đắc 也dã 。 其kỳ 意ý 徒đồ 得đắc 此thử 心tâm 。 而nhi 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 來lai 圓viên 滿mãn 。 元nguyên 來lai 無vô 失thất 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 其kỳ 故cố 何hà 也dã 。 因nhân 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。 故cố 未vị 敢cảm 認nhận 也dã 。 倘thảng 若nhược 認nhận 此thử 。 則tắc 必tất 捨xả 彼bỉ 。 卻khước 後hậu 將tương 何hà 承thừa 領lãnh 佛Phật 法Pháp 。 縱túng 不bất 惜tích 緣duyên 心tâm 。 而nhi 獨độc 不bất 重trọng 佛Phật 法Pháp 乎hồ 。 所sở 以dĩ 躊trù 躇trừ 莫mạc 決quyết 。 觀quán 此thử 阿A 難Nan 則tắc 真chân 妄vọng 雙song 迷mê 。 倘thảng 無vô 根căn 性tánh 真chân 心tâm 。 豈khởi 能năng 聞văn 法Pháp 。 聞văn 既ký 不bất 聞văn 。 則tắc 分phân 別biệt 緣duyên 慮lự 之chi 心tâm 。 何hà 自tự 而nhi 有hữu 。 全toàn 承thừa 根căn 性tánh 恩ân 力lực 。 反phản 疑nghi 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。 此thử 迷mê 真chân 也dã 。 聞văn 法Pháp 領lãnh 悟ngộ 之chi 心tâm 。 離ly 塵trần 即tức 無vô 分phân 別biệt 。 塵trần 有hữu 則tắc 生sanh 。 塵trần 無vô 則tắc 滅diệt 。 完hoàn 全toàn 無vô 體thể 。 不bất 過quá 妄vọng 有hữu 緣duyên 慮lự 分phân 別biệt 。 執chấp 認nhận 不bất 捨xả 。 此thử 迷mê 妄vọng 也dã 。 既ký 是thị 真chân 妄vọng 雙song 迷mê 。 何hà 得đắc 稱xưng 悟ngộ 。 直trực 至chí 三tam 卷quyển 末mạt 。 獲hoạch 本bổn 妙diệu 心tâm 。 常thường 住trụ 不bất 滅diệt 。 方phương 敢cảm 認nhận 取thủ 此thử 心tâm 。 方phương 是thị 真chân 悟ngộ 。 願nguyện 佛Phật 哀ai 愍mẫn 。 宣tuyên 示thị 圓viên 音âm 。 拔bạt 我ngã 疑nghi 根căn 。 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。 圓viên 音âm 。 即tức 佛Phật 最tối 勝thắng 口khẩu 輪luân 。 但đãn 以dĩ 一nhất 音âm 演diễn 說thuyết 法Pháp 。 眾chúng 生sanh 隨tùy 類loại 各các 得đắc 解giải 。 圓viên 音âm 。 即tức 是thị 一nhất 音âm 。 佛Phật 之chi 音âm 聲thanh 。 圓viên 滿mãn 普phổ 被bị 。 諸chư 方phương 異dị 類loại 。 聞văn 之chi 皆giai 同đồng 本bổn 音âm 。 一nhất 音âm 具cụ 足túc 一nhất 切thiết 音âm 。 故cố 稱xưng 圓viên 音âm 。 一nhất 切thiết 音âm 不bất 出xuất 一nhất 音âm 。 故cố 曰viết 一nhất 音âm 。 佛Phật 音âm 為vi 眾chúng 生sanh 作tác 增tăng 上thượng 緣duyên 。 隨tùy 根căn 差sai 別biệt 。 現hiện 眾chúng 多đa 聲thanh 。 猶do 如như 一nhất 雨vũ 所sở 潤nhuận 。 草thảo 木mộc 大đại 小tiểu 。 隨tùy 根căn 受thọ 益ích 。 有hữu 緣duyên 隔cách 遠viễn 。 如như 在tại 一nhất 堂đường 。 疑nghi 根căn 者giả 。 謂vị 致trí 疑nghi 之chi 端đoan 。 乃nãi 疑nghi 自tự 。 疑nghi 人nhân 。 疑nghi 法pháp 。 三tam 疑nghi 中trung 疑nghi 法pháp 也dã 。 此thử 疑nghi 根căn 之chi 於ư 心tâm 。 非phi 大đại 雄hùng 大đại 力lực 之chi 世Thế 尊Tôn 。 莫mạc 能năng 拔bạt 之chi 。 此thử 即tức 緣duyên 心tâm 。 真chân 心tâm 。 誰thùy 取thủ 。 誰thùy 捨xả 。 莫mạc 衷# 一nhất 是thị 。 如như 人nhân 惑hoặc 於ư 歧kỳ 途đồ 。 莫mạc 知tri 所sở 向hướng 。 故cố 求cầu 拔bạt 疑nghi 根căn 。 令linh 到đáo 不bất 疑nghi 之chi 地địa 。 庶thứ 可khả 歸quy 無vô 上thượng 道Đạo 。 無vô 上thượng 道Đạo 。 即tức 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 之chi 果quả 覺giác 。 須tu 識thức 不bất 生sanh 滅diệt 之chi 因nhân 心tâm 。 庶thứ 可khả 圓viên 成thành 矣hĩ 。 初sơ 阿A 難Nan 求cầu 決quyết 取thủ 捨xả 竟cánh 。 ❖ 辰thần 二nhị 如Như 來Lai 力lực 為vi 破phá 顯hiển 分phân 二nhị 巳tị 初sơ 破phá 緣duyên 心tâm 有hữu 還hoàn 二nhị 顯hiển 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 巳tị 初sơ 分phân 三tam 。 午ngọ 初sơ 破phá 所sở 緣duyên 之chi 法pháp 二nhị 破phá 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 三tam 指chỉ 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 此thử 法Pháp 亦diệc 緣duyên 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 。 上thượng 科khoa 阿A 難Nan 求cầu 決quyết 取thủ 捨xả 。 此thử 科khoa 如Như 來Lai 力lực 為vi 破phá 顯hiển 。 破phá 者giả 破phá 妄vọng 緣duyên 心tâm 也dã 。 顯hiển 者giả 顯hiển 真chân 見kiến 性tánh 也dã 。 此thử 欲dục 破phá 緣duyên 心tâm 有hữu 還hoàn 。 先tiên 破phá 所sở 緣duyên 之chi 法pháp 。 現hiện 說thuyết 法Pháp 音âm 。 阿A 難Nan 不bất 捨xả 緣duyên 心tâm 。 為vi 重trọng 於ư 法pháp 。 若nhược 破phá 所sở 緣duyên 非phi 真chân 。 而nhi 能năng 緣duyên 自tự 捨xả 矣hĩ 。 汝nhữ 等đẳng 尚thượng 以dĩ 。 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 謂vị 以dĩ 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 。 聽thính 我ngã 所sở 說thuyết 法Pháp 音âm 。 則tắc 此thử 法pháp 亦diệc 成thành 所sở 緣duyên 之chi 塵trần 。 非phi 得đắc 法Pháp 性tánh 真chân 理lý 。 以dĩ 法Pháp 音âm 但đãn 是thị 能năng 詮thuyên 。 真chân 理lý 方phương 是thị 所sở 詮thuyên 。 真chân 理lý 即tức 眾chúng 生sanh 之chi 心tâm 。 聽thính 法Pháp 能năng 悟ngộ 真chân 理lý 。 方phương 不bất 負phụ 我ngã 所sở 說thuyết 。 故cố 下hạ 喻dụ 說thuyết 。 聽thính 法Pháp 自tự 應ưng 觀quán 心tâm 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 彼bỉ 人nhân 因nhân 指chỉ 。 當đương 應ưng 看khán 月nguyệt 。 上thượng 人nhân 字tự 喻dụ 說thuyết 教giáo 人nhân 。 下hạ 二nhị 人nhân 字tự 皆giai 喻dụ 聽thính 教giáo 人nhân 。 指chỉ 喻dụ 佛Phật 之chi 聲thanh 教giáo 。 月nguyệt 喻dụ 聽thính 教giáo 人nhân 之chi 心tâm 。 如như 人nhân 以dĩ 手thủ 。 指chỉ 月nguyệt 示thị 人nhân 。 喻dụ 佛Phật 以dĩ 音âm 聲thanh 。 而nhi 作tác 佛Phật 事sự 。 說thuyết 出xuất 聲thanh 教giáo 。 直trực 指chỉ 人nhân 心tâm 。 告cáo 示thị 聽thính 教giáo 之chi 人nhân 。 彼bỉ 聽thính 教giáo 人nhân 。 因nhân 教giáo 自tự 當đương 觀quán 心tâm 。 猶do 因nhân 指chỉ 自tự 當đương 看khán 月nguyệt 也dã 。 若nhược 聽thính 教giáo 悟ngộ 心tâm 。 則tắc 因nhân 指chỉ 見kiến 月nguyệt 矣hĩ 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 月nguyệt 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 惟duy 。 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 指chỉ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 所sở 標tiêu 指chỉ 。 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 此thử 喻dụ 執chấp 教giáo 迷mê 心tâm 。 若nhược 復phục 觀quan 指chỉ 。 以dĩ 為vi 是thị 月nguyệt 之chi 體thể 。 此thử 人nhân 豈khởi 惟duy 獨độc 也dã 亡vong 失thất 月nguyệt 輪luân 不bất 能năng 見kiến 。 亦diệc 亡vong 其kỳ 所sở 謂vị 指chỉ 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 是thị 徵trưng 。 下hạ 二nhị 句cú 是thị 釋thích 。 即tức 以dĩ 所sở 標tiêu 之chi 指chỉ 。 認nhận 為vi 明minh 月nguyệt 故cố 。 法pháp 合hợp 當đương 云vân 。 若nhược 復phục 執chấp 教giáo 為vi 心tâm 。 此thử 聽thính 教giáo 人nhân 。 豈khởi 惟duy 不bất 達đạt 真chân 心tâm 。 亦diệc 且thả 不bất 知tri 教giáo 意ý 。 何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 所sở 緣duyên 聲thanh 教giáo 。 為vi 真chân 心tâm 故cố 。 豈khởi 惟duy 亡vong 指chỉ 。 亦diệc 復phục 不bất 識thức 。 明minh 之chi 與dữ 暗ám 。 何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 。 為vi 月nguyệt 明minh 性tánh 。 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 。 無vô 所sở 了liễu 故cố 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 明minh 暗ám 二nhị 字tự 。 喻dụ 中trung 易dị 知tri 。 法pháp 中trung 難nan 解giải 。 喻dụ 中trung 不bất 但đãn 亡vong 指chỉ 。 並tịnh 不bất 識thức 明minh 暗ám 。 何hà 以dĩ 故cố 句cú 徵trưng 。 下hạ 釋thích 不bất 識thức 明minh 暗ám 之chi 義nghĩa 。 即tức 以dĩ 指chỉ 體thể 之chi 暗ám 性tánh 。 認nhận 為vi 月nguyệt 光quang 之chi 明minh 性tánh 。 自tự 是thị 明minh 暗ám 二nhị 性tánh 雙song 迷mê 。 無vô 所sở 了liễu 知tri 故cố 。 法pháp 中trung 教giáo 合hợp 指chỉ 喻dụ 。 心tâm 合hợp 月nguyệt 喻dụ 。 教giáo 以dĩ 聲thanh 名danh 句cú 文văn 為vi 體thể 。 無vô 覺giác 照chiếu 之chi 用dụng 。 合hợp 暗ám 喻dụ 。 心tâm 以dĩ 靈linh 知tri 不bất 昧muội 為vi 性tánh 。 有hữu 覺giác 照chiếu 之chi 用dụng 。 合hợp 明minh 喻dụ 。 學học 人nhân 不bất 解giải 依y 教giáo 觀quán 心tâm 。 但đãn 認nhận 聲thanh 教giáo 為vi 真chân 心tâm 。 豈khởi 獨độc 迷mê 心tâm 。 亦diệc 迷mê 其kỳ 教giáo 。 何hà 以dĩ 故cố 。 以dĩ 所sở 說thuyết 教giáo 。 認nhận 為vi 真chân 心tâm 故cố 。 又hựu 不bất 但đãn 迷mê 教giáo 。 亦diệc 復phục 不bất 達đạt 有hữu 覺giác 照chiếu 。 無vô 覺giác 照chiếu 之chi 用dụng 。 何hà 以dĩ 故cố 。 即tức 以dĩ 聲thanh 。 名danh 。 句cú 。 文văn 。 無vô 覺giác 照chiếu 之chi 教giáo 體thể 。 為vi 靈linh 知tri 不bất 昧muội 。 有hữu 覺giác 照chiếu 之chi 心tâm 性tánh 。 覺giác 與dữ 不bất 覺giác 。 二nhị 者giả 無vô 所sở 了liễu 別biệt 故cố 。 謂vị 汝nhữ 以dĩ 緣duyên 心tâm 聽thính 法Pháp 。 則tắc 我ngã 所sở 說thuyết 之chi 法Pháp 。 亦diệc 成thành 緣duyên 塵trần 。 汝nhữ 則tắc 迷mê 失thất 法pháp 性tánh 。 何hà 異dị 執chấp 指chỉ 為vi 月nguyệt 。 不bất 識thức 明minh 暗ám 之chi 人nhân 。 故cố 曰viết 。 汝nhữ 亦diệc 如như 是thị 。 初sơ 破phá 所sở 緣duyên 之chi 法pháp 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 破phá 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 。 若nhược 以dĩ 分phân 別biệt 。 我ngã 說thuyết 法Pháp 音âm 。 為vi 汝nhữ 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 分phân 別biệt 音âm 。 有hữu 分phân 別biệt 性tánh 。 譬thí 如như 有hữu 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 暫tạm 止chỉ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 亭đình 人nhân 。 都đô 無vô 所sở 去khứ 。 名danh 為vi 亭đình 主chủ 。 此thử 正chánh 拔bạt 不bất 捨xả 緣duyên 心tâm 之chi 疑nghi 根căn 。 分phân 別biệt 。 指chỉ 聽thính 法Pháp 緣duyên 心tâm 。 法Pháp 音âm 。 即tức 所sở 聽thính 聲thanh 教giáo 。 上thượng 科khoa 先tiên 破phá 所sở 緣duyên 之chi 法pháp 。 此thử 科khoa 乃nãi 破phá 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 。 謂vị 汝nhữ 雖tuy 不bất 以dĩ 所sở 分phân 別biệt 聲thanh 教giáo 為vi 心tâm 。 若nhược 以dĩ 能năng 分phân 別biệt 法Pháp 音âm 。 為vì 汝nhữ 真chân 心tâm 者giả 。 此thử 心tâm 自tự 應ưng 。 離ly 卻khước 所sở 分phân 別biệt 法Pháp 音âm 。 有hữu 能năng 分phân 別biệt 自tự 性tánh 。 方phương 許hứa 為vi 真chân 。 此thử 暫tạm 縱túng 。 下hạ 即tức 奪đoạt 。 先tiên 喻dụ 說thuyết 。 後hậu 法pháp 合hợp 。 此thử 喻dụ 能năng 緣duyên 心tâm 。 離ly 塵trần 無vô 性tánh 。 譬thí 如như 行hành 客khách 。 寄ký 宿túc 旅lữ 亭đình 。 不bất 過quá 暫tạm 時thời 止chỉ 住trụ 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 常thường 住trụ 。 而nhi 掌chưởng 管quản 也dã 亭đình 人nhân 。 是thị 為vi 亭đình 主chủ 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。 此thử 亦diệc 如như 是thị 。 若nhược 真chân 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 無vô 所sở 去khứ 。 云vân 何hà 離ly 聲thanh 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 此thử 以dĩ 法pháp 合hợp 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 者giả 。 能năng 緣duyên 心tâm 不bất 住trụ 。 緣duyên 境cảnh 之chi 時thời 。 暫tạm 緣duyên 便tiện 去khứ 。 終chung 不bất 久cửu 緣duyên 。 故cố 喻dụ 如như 客khách 。 若nhược 真chân 是thị 汝nhữ 心tâm 。 則tắc 如như 亭đình 主chủ 常thường 住trụ 。 並tịnh 無vô 所sở 去khứ 。 云vân 何hà 離ly 卻khước 所sở 分phân 別biệt 聲thanh 。 無vô 有hữu 能năng 分phân 別biệt 之chi 自tự 性tánh 。 此thử 破phá 意ý 識thức 。 緣duyên 聲thanh 之chi 心tâm 也dã 。 斯tư 則tắc 豈khởi 惟duy 。 聲thanh 分phân 別biệt 心tâm 。 分phân 別biệt 我ngã 容dung 。 離ly 諸chư 色sắc 相tướng 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 此thử 下hạ 廣quảng 示thị 有hữu 還hoàn 。 故cố 云vân 。 斯tư 則tắc 豈khởi 獨độc 緣duyên 聲thanh 。 分phân 別biệt 之chi 心tâm 。 離ly 聲thanh 無vô 性tánh 。 即tức 能năng 分phân 別biệt 。 我ngã 三tam 十thập 二nhị 相tướng 之chi 容dung 貌mạo 。 亦diệc 是thị 相tướng 有hữu 則tắc 生sanh 。 相tướng 無vô 則tắc 滅diệt 。 離ly 諸chư 所sở 分phân 別biệt 之chi 色sắc 相tướng 。 亦diệc 無vô 能năng 分phân 別biệt 之chi 自tự 性tánh 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 分phân 別biệt 都đô 無vô 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 。 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 如như 是thị 二nhị 字tự 。 指chỉ 上thượng 緣duyên 聲thanh 色sắc 二nhị 塵trần 。 離ly 塵trần 無vô 分phân 別biệt 性tánh 。 乃nãi 至chí 二nhị 字tự 。 超siêu 略lược 中trung 間gian 香hương 。 味vị 。 觸xúc 。 塵trần 。 井tỉnh 法pháp 處xứ 所sở 攝nhiếp 。 半bán 分phần 生sanh 塵trần 。 而nhi 分phân 別biệt 之chi 性tánh 。 亦diệc 復phục 都đô 無vô 。 此thử 是thị 六lục 。 識thức 不bất 緣duyên 六lục 塵trần 境cảnh 界giới 。 五ngũ 俱câu 意ý 亦diệc 皆giai 不bất 行hành 。 如như 是thị 則tắc 能năng 分phân 別biệt 心tâm 。 與dữ 所sở 分phân 別biệt 境cảnh 。 悉tất 皆giai 寂tịch 然nhiên 。 故cố 曰viết 。 都đô 無vô 。 唯duy 留lưu 獨độc 頭đầu 意ý 識thức 。 緣duyên 法pháp 處xứ 半bán 分phần 滅diệt 塵trần 。 因nhân 法pháp 塵trần 有hữu 生sanh 滅diệt 之chi 分phần 故cố 。 非phi 色sắc 非phi 空không 。 即tức 內nội 守thủ 幽u 閒gian 。 法pháp 處xứ 滅diệt 塵trần 境cảnh 界giới 。 已dĩ 離ly 六lục 塵trần 麤thô 相tướng 。 故cố 非phi 色sắc 。 猶do 有hữu 寂tịch 靜tĩnh 細tế 境cảnh 。 故cố 非phi 空không 。 參tham 禪thiền 之chi 士sĩ 。 到đáo 此thử 境cảnh 界giới 。 難nan 免miễn 被bị 他tha 所sở 誤ngộ 。 又hựu 非phi 同đồng 色sắc 界giới 。 四tứ 禪thiền 天thiên 定định 。 故cố 非phi 色sắc 。 非phi 同đồng 空không 處xứ 。 空Không 無Vô 邊Biên 處Xứ 天Thiên 定định 。 故cố 非phi 空không 。 如như 八bát 定định 後hậu 三tam 定định 。 所sở 緣duyên 境cảnh 界giới 相tương 似tự 。 不bất 但đãn 隨tùy 塵trần 起khởi 滅diệt 之chi 見kiến 聞văn 。 緣duyên 心tâm 不bất 行hành 。 即tức 嗅khứu 。 嘗thường 。 覺giác 。 知tri 。 亦diệc 復phục 不bất 起khởi 。 此thử 處xứ 猶do 非phi 真chân 心tâm 。 切thiết 勿vật 錯thác 認nhận 。 拘Câu 舍Xá 離Ly 等đẳng 。 此thử 云vân 牛Ngưu 舍Xá 。 乃nãi 末Mạt 伽Già 黎Lê 母mẫu 名danh 。 即tức 拘Câu 舍Xá 離Ly 子tử 。 六lục 師sư 之chi 一nhất 。 等đẳng 餘dư 外ngoại 道đạo 。 昧muội 為vi 冥minh 諦đế 者giả 。 昧muội 即tức 迷mê 昧muội 。 不bất 知tri 此thử 境cảnh 非phi 真chân 。 執chấp 為vi 冥minh 初sơ 主chủ 諦đế 。 智Trí 論Luận 云vân 。 外ngoại 道đạo 通thông 力lực 。 能năng 觀quán 八bát 萬vạn 劫kiếp 。 八bát 萬vạn 劫kiếp 外ngoại 。 冥minh 然nhiên 不bất 知tri 。 謂vị 為vi 冥minh 初sơ 。 從tùng 此thử 覺giác 知tri 初sơ 立lập 。 故cố 名danh 主chủ 諦đế 。 亦diệc 云vân 世thế 性tánh 。 謂vị 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 由do 冥minh 初sơ 而nhi 有hữu 此thử 性tánh 。 即tức 世thế 間gian 本bổn 性tánh 也dã 。 離ly 諸chư 法pháp 緣duyên 。 無vô 分phân 別biệt 性tánh 者giả 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 縱túng 使sử 心tâm 之chi 分phần 別biệt 都đô 無vô 。 亦diệc 但đãn 離ly 於ư 麤thô 分phân 別biệt 耳nhĩ 。 微vi 細tế 流lưu 注chú 。 固cố 所sở 未vị 覺giác 。 縱túng 使sử 境cảnh 之chi 色sắc 空không 都đô 盡tận 。 亦diệc 但đãn 離ly 於ư 麤thô 境cảnh 耳nhĩ 。 滅diệt 塵trần 影ảnh 事sự 。 固cố 不bất 能năng 離ly 。 若nhược 離ly 諸chư 法pháp 塵trần 。 半bán 分phần 滅diệt 塵trần 之chi 緣duyên 。 即tức 無vô 分phân 別biệt 之chi 性tánh 。 與dữ 上thượng 之chi 離ly 聲thanh 。 色sắc 。 而nhi 無vô 性tánh 者giả 。 同đồng 一nhất 例lệ 也dã 。 二nhị 破phá 能năng 緣duyên 之chi 心tâm 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 三tam 指chỉ 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 汝nhữ 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。 此thử 心tâm 性tánh 。 非phi 圓viên 妙diệu 明minh 心tâm 。 寶bảo 明minh 妙diệu 性tánh 。 即tức 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 心tâm 性tánh 。 亦diệc 即tức 上thượng 文văn 所sở 謂vị 。 昏hôn 擾nhiễu 擾nhiễu 相tướng 。 以dĩ 為vi 心tâm 性tánh 。 乃nãi 隨tùy 塵trần 生sanh 滅diệt 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 分phân 別biệt 聲thanh 者giả 。 從tùng 聲thanh 塵trần 來lai 。 還hoàn 之chi 於ư 聲thanh 。 乃nãi 至chí 分phân 別biệt 冥minh 諦đế 者giả 。 從tùng 冥minh 諦đế 來lai 。 還hoàn 之chi 冥minh 諦đế 。 如như 人nhân 影ảnh 相tương 似tự 。 從tùng 何hà 人nhân 來lai 。 還hoàn 隨tùy 何hà 人nhân 而nhi 去khứ 。 有hữu 來lai 有hữu 去khứ 。 但đãn 是thị 暫tạm 住trụ 之chi 客khách 。 不bất 是thị 常thường 住trụ 主chủ 人nhân 。 故cố 曰viết 。 云vân 何hà 為vi 主chủ 。 初sơ 破phá 緣duyên 心tâm 有hữu 還hoàn 竟cánh 。 ❖ 巳tị 二nhị 顯hiển 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 分phân 二nhị 午ngọ 初sơ 阿A 難Nan 求cầu 示thị 無vô 還hoàn 二nhị 如Như 來Lai 詳tường 與dữ 顯hiển 示thị 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 若nhược 我ngã 心tâm 性tánh 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 則tắc 如Như 來Lai 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 本bổn 也dã 心tâm 。 云vân 何hà 無vô 還hoàn 。 惟duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 此thử 當đương 機cơ 聞văn 說thuyết 緣duyên 心tâm 有hữu 還hoàn 。 而nhi 求cầu 示thị 無vô 還hoàn 也dã 。 還hoàn 者giả 歸quy 還hoàn 。 如như 世thế 間gian 之chi 物vật 。 從tùng 誰thùy 借tá 來lai 。 還hoàn 之chi 於ư 誰thùy 。 若nhược 是thị 自tự 己kỷ 之chi 物vật 。 則tắc 無vô 可khả 還hoàn 。 故cố 問vấn 曰viết 。 若nhược 我ngã 能năng 緣duyên 心tâm 性tánh 。 如Như 來Lai 現hiện 說thuyết 。 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 而nhi 如Như 來Lai 所sở 說thuyết 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 云vân 何hà 乃nãi 是thị 無vô 還hoàn 。 惟duy 垂thùy 哀ai 愍mẫn 。 為vì 我ngã 宣tuyên 說thuyết 。 初sơ 阿A 難Nan 求cầu 示thị 無vô 還hoàn 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 如Như 來Lai 詳tường 與dữ 顯hiển 示thị 分phân 四tứ 未vị 初sơ 指chỉ 喻dụ 見kiến 精tinh 切thiết 真chân 二nhị 許hứa 示thị 無vô 還hoàn 之chi 旨chỉ 三tam 備bị 彰chương 八bát 相tướng 皆giai 還hoàn 四tứ 獨độc 顯hiển 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 且thả 汝nhữ 見kiến 我ngã 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 此thử 見kiến 雖tuy 非phi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 非phi 是thị 月nguyệt 影ảnh 。 佛Phật 欲dục 示thị 無vô 還hoàn 之chi 旨chỉ 。 先tiên 明minh 見kiến 性tánh 。 切thiết 近cận 真chân 心tâm 。 且thả 就tựu 阿A 難Nan 日nhật 用dụng 之chi 見kiến 。 分phân 明minh 指chỉ 示thị 。 故cố 曰viết 。 且thả 汝nhữ 現hiện 前tiền 見kiến 我ngã 之chi 時thời 。 此thử 見kiến 即tức 是thị 八bát 識thức 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 元nguyên 者giả 本bổn 也dã 。 故cố 出xuất 其kỳ 名danh 曰viết 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 即tức 二nhị 根căn 本bổn 中trung 真chân 本bổn 。 識thức 精tinh 元nguyên 明minh 是thị 也dã 。 體thể 即tức 第đệ 八bát 識thức 見kiến 分phần 。 映ánh 在tại 六lục 根căn 門môn 頭đầu 。 在tại 眼nhãn 曰viết 見kiến 精tinh 。 在tại 耳nhĩ 曰viết 聞văn 精tinh 。 在tại 鼻tị 曰viết 嗅khứu 精tinh 。 在tại 舌thiệt 曰viết 嘗thường 精tinh 。 在tại 身thân 曰viết 覺giác 精tinh 。 在tại 意ý 曰viết 知tri 精tinh 。 本bổn 具cụ 精tinh 明minh 之chi 體thể 。 而nhi 有hữu 了liễu 境cảnh 之chi 用dụng 。 但đãn 體thể 受thọ 妄vọng 熏huân 。 而nhi 有hữu 二nhị 種chủng 顛điên 倒đảo 。 見kiến 妄vọng 未vị 除trừ 。 精tinh 明minh 尚thượng 欠khiếm 於ư 妙diệu 。 故cố 曰viết 。 雖tuy 非phi 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 雖tuy 非phi 二nhị 字tự 暫tạm 抑ức 之chi 。 而nhi 喻dụ 中trung 。 隨tùy 即tức 揚dương 其kỳ 切thiết 近cận 於ư 真chân 。 如như 捏niết 目mục 所sở 見kiến 之chi 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 雖tuy 非phi 真chân 月nguyệt 。 而nhi 與dữ 真chân 月nguyệt 原nguyên 無vô 別biệt 體thể 。 但đãn 多đa 一nhất 捏niết 而nhi 已dĩ 。 放phóng 手thủ 即tức 真chân 。 非phi 同đồng 水thủy 中trung 月nguyệt 影ảnh 。 與dữ 真chân 月nguyệt 有hữu 虛hư 實thật 之chi 殊thù 。 天thiên 淵uyên 之chi 隔cách 。 以dĩ 第đệ 一nhất 月nguyệt 。 喻dụ 純thuần 真chân 無vô 妄vọng 之chi 。 妙diệu 精tinh 明minh 心tâm 。 第đệ 二nhị 月nguyệt 喻dụ 。 見kiến 精tinh 明minh 元nguyên 。 水thủy 中trung 月nguyệt 影ảnh 。 喻dụ 緣duyên 塵trần 分phân 別biệt 之chi 識thức 心tâm 。 佛Phật 欲dục 令linh 人nhân 捨xả 彼bỉ 妄vọng 識thức 。 取thủ 此thử 見kiến 精tinh 。 為vi 本bổn 修tu 因nhân 也dã 。 問vấn 。 阿A 難Nan 求cầu 索sách 真chân 心tâm 。 佛Phật 何hà 不bất 指chỉ 與dữ 純thuần 真chân 。 無vô 妄vọng 之chi 心tâm 。 而nhi 乃nãi 指chỉ 此thử 帶đái 妄vọng 之chi 見kiến 精tinh 耶da 。 答đáp 。 純thuần 真chân 之chi 心tâm 。 唯duy 佛Phật 獨độc 證chứng 。 等Đẳng 覺Giác 菩Bồ 薩Tát 。 猶do 有hữu 一nhất 分phần 無vô 明minh 未vị 破phá 。 真chân 尚thượng 未vị 純thuần 。 而nhi 況huống 位vị 居cư 凡phàm 。 小tiểu 。 離ly 此thử 憑bằng 何hà 指chỉ 示thị 乎hồ 。 譬thí 如như 指chỉ 礦quáng 說thuyết 金kim 。 求cầu 金kim 之chi 人nhân 。 若nhược 捨xả 於ư 礦quáng 。 豈khởi 有hữu 真chân 金kim 可khả 求cầu 。 十thập 番phiên 正chánh 示thị 。 二nhị 見kiến 翻phiên 顯hiển 。 如như 銷tiêu 礦quáng 成thành 金kim 。 其kỳ 金kim 一nhất 純thuần 。 則tắc 光quang 明minh 煥hoán 發phát 矣hĩ 。 從tùng 上thượng 諸chư 祖tổ 。 皆giai 本bổn 佛Phật 意ý 。 多đa 於ư 六lục 根căn 門môn 頭đầu 。 接tiếp 引dẫn 學học 人nhân 。 豎thụ 臂tý 擎kình 拳quyền 。 一nhất 棒bổng 一nhất 喝hát 。 無vô 非phi 欲dục 令linh 學học 人nhân 。 親thân 向hướng 自tự 身thân 中trung 。 識thức 取thủ 本bổn 來lai 面diện 目mục 。 慎thận 勿vật 因nhân 此thử 有hữu 雖tuy 非phi 妙diệu 精tinh 明minh 句cú 。 遂toại 疑nghi 見kiến 精tinh 。 以dĩ 為vi 全toàn 妄vọng 。 不bất 敢cảm 認nhận 取thủ 也dã 。 初sơ 指chỉ 喻dụ 見kiến 精tinh 切thiết 真chân 竟cánh 。 ❖ 未vị 二nhị 許hứa 示thị 無vô 還hoàn 之chi 旨chỉ 。 汝nhữ 應ưng 諦đế 聽thính 。 今kim 當đương 示thị 汝nhữ 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。 首thủ 句cú 誡giới 聽thính 。 下hạ 乃nãi 許hứa 示thị 。 無vô 所sở 還hoàn 地địa 者giả 。 即tức 本bổn 元nguyên 妙diệu 明minh 心tâm 地địa 。 前tiền 阿A 難Nan 所sở 云vân 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 既ký 圓viên 滿mãn 。 則tắc 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 常thường 住trụ 不bất 動động 。 安an 有hữu 所sở 還hoàn 。 是thị 為vi 無vô 所sở 還hoàn 地địa 。 二nhị 許hứa 示thị 無vô 還hoàn 之chi 旨chỉ 竟cánh 。 ❖ 未vị 三tam 備bị 彰chương 八bát 相tướng 皆giai 還hoàn 。 阿A 難Nan 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 洞đỗng 開khai 東đông 方phương 。 日nhật 輪luân 昇thăng 天thiên 。 則tắc 有hữu 明minh 曜diệu 。 中trung 夜dạ 黑hắc 月nguyệt 。 雲vân 霧vụ 晦hối 瞑minh 。 則tắc 復phục 昏hôn 暗ám 。 戶hộ 牖dũ 之chi 隙khích 。 則tắc 復phục 見kiến 通thông 。 牆tường 宇vũ 之chi 間gian 。 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 頑ngoan 虛hư 之chi 中trung 。 遍biến 是thị 空không 性tánh 。 鬱uất 垺# 之chi 象tượng 。 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 氛phân 。 又hựu 觀quan 清thanh 淨tịnh 。 此thử 欲dục 示thị 無vô 還hoàn 之chi 見kiến 。 先tiên 列liệt 可khả 還hoàn 之chi 相tướng 。 佛Phật 意ý 非phi 有hữu 可khả 還hoàn 之chi 相tướng 。 莫mạc 顯hiển 無vô 還hoàn 之chi 見kiến 。 故cố 先tiên 列liệt 可khả 還hoàn 。 共cộng 有hữu 八bát 相tướng 四tứ 對đối 。 明minh 。 暗ám 。 通thông 。 塞tắc 。 同đồng 。 異dị 。 清thanh 。 濁trược 也dã 。 各các 有hữu 體thể 相tướng 。 如như 日nhật 輪luân 是thị 體thể 。 明minh 曜diệu 是thị 相tướng 。 乃nãi 至chí 澄trừng 霽tễ 是thị 體thể 。 清thanh 淨tịnh 是thị 相tướng 。 其kỳ 中trung 惟duy 六lục 七thất 體thể 相tướng 顛điên 倒đảo 。 觀quán 還hoàn 處xứ 自tự 知tri 。 大đại 講giảng 堂đường 戶hộ 牖dũ 洞đỗng 然nhiên 大đại 開khai 。 內nội 外ngoại 通thông 達đạt 。 東đông 方phương 日nhật 輪luân 昇thăng 天thiên 。 則tắc 全toàn 講giảng 堂đường 。 皆giai 有hữu 明minh 曜diệu 之chi 相tướng 。 中trung 夜dạ 即tức 子tử 夜dạ 。 黑hắc 月nguyệt 謂vị 一nhất 月nguyệt 之chi 中trung 。 有hữu 分phần 白bạch 月nguyệt 。 黑hắc 月nguyệt 。 白bạch 月nguyệt 則tắc 光quang 。 黑hắc 月nguyệt 便tiện 暗ám 。 因nhân 雲vân 霧vụ 晦hối 冥minh 掩yểm 蔽tế 於ư 空không 。 則tắc 復phục 現hiện 昏hôn 暗ám 之chi 相tướng 。 昏hôn 者giả 暗ám 之chi 始thỉ 。 暗ám 者giả 昏hôn 之chi 極cực 。 此thử 明minh 。 暗ám 一nhất 對đối 。 戶hộ 牖dũ 空không 隙khích 之chi 處xứ 。 則tắc 見kiến 通thông 相tướng 。 牆tường 宇vũ 之chi 間gian 。 四tứ 圍vi 曰viết 牆tường 。 四tứ 簷diêm 曰viết 宇vũ 。 內nội 外ngoại 彼bỉ 此thử 不bất 通thông 。 則tắc 復phục 觀quan 壅ủng 塞tắc 之chi 相tướng 。 此thử 通thông 。 塞tắc 一nhất 對đối 。 分phân 別biệt 之chi 處xứ 。 指chỉ 眼nhãn 前tiền 所sở 分phân 別biệt 之chi 境cảnh 。 處xử 即tức 境cảnh 也dã 。 如như 山sơn 。 地địa 。 林lâm 。 泉tuyền 等đẳng 處xứ 。 則tắc 復phục 見kiến 緣duyên 。 緣duyên 即tức 塵trần 緣duyên 差sai 別biệt 。 如như 山sơn 是thị 高cao 。 地địa 是thị 平bình 。 林lâm 是thị 密mật 。 泉tuyền 是thị 流lưu 。 彼bỉ 此thử 之chi 相tướng 不bất 一nhất 。 則tắc 復phục 見kiến 差sai 別biệt 之chi 相tướng 。 頑ngoan 虛hư 之chi 中trung 。 遍biến 是thị 空không 性tánh 。 應ưng 是thị 空không 性tánh 之chi 中trung 。 遍biến 是thị 頑ngoan 虛hư 。 空không 性tánh 廣quảng 大đại 。 同đồng 是thị 冥minh 頑ngoan 無vô 知tri 。 故cố 曰viết 遍biến 是thị 頑ngoan 虛hư 之chi 相tướng 。 此thử 同đồng 。 異dị 一nhất 對đối 。 鬱uất 垺# 之chi 象tượng 。 則tắc 紆hu 昏hôn 塵trần 。 應ưng 是thị 昏hôn 塵trần 之chi 象tượng 。 則tắc 紆hu 鬱uất 垺# 。 象tượng 即tức 境cảnh 象tượng 。 紆hu 環hoàn 繞nhiễu 也dã 。 地địa 氣khí 屯truân 聚tụ 曰viết 鬱uất 。 灰hôi 沙sa 飛phi 揚dương 曰viết 垺# 。 昏hôn 塵trần 境cảnh 象tượng 。 則tắc 紆hu 繞nhiễu 鬱uất 垺# 之chi 相tướng 。 澄trừng 霽tễ 斂liểm 收thu 也dã 氛phân 。 雨vũ 後hậu 天thiên 晴tình 為vi 澄trừng 霽tễ 。 所sở 有hữu 塵trần 氛phân 。 悉tất 皆giai 收thu 斂liểm 。 萬vạn 裡# 蒼thương 蒼thương 。 一nhất 色sắc 清thanh 淨tịnh 。 故cố 又hựu 觀quán 清thanh 淨tịnh 之chi 相tướng 。 此thử 清thanh 。 濁trược 一nhất 對đối 也dã 。 此thử 八bát 相tướng 。 皆giai 為vi 見kiến 精tinh 所sở 對đối 之chi 境cảnh 。 下hạ 明minh 各các 有hữu 所sở 還hoàn 。 對đối 顯hiển 見kiến 精tinh 無vô 還hoàn 。 離ly 塵trần 別biệt 有hữu 全toàn 性tánh 。 異dị 前tiền 緣duyên 心tâm 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 也dã 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 喻dụ 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 不bất 動động 不bất 變biến 之chi 體thể 。 為vi 大đại 總tổng 相tướng 法Pháp 門môn 。 八bát 相tướng 。 喻dụ 心tâm 體thể 隨tùy 緣duyên 。 現hiện 一nhất 切thiết 別biệt 相tướng 。 總tổng 言ngôn 之chi 。 隨tùy 迷mê 。 悟ngộ 二nhị 緣duyên 。 而nhi 現hiện 染nhiễm 。 淨tịnh 諸chư 相tướng 。 明minh 喻dụ 智trí 慧tuệ 。 善thiện 能năng 照chiếu 了liễu 。 暗ám 喻dụ 無vô 明minh 。 昏hôn 於ư 長trường 夜dạ 。 通thông 喻dụ 六lục 根căn 通thông 達đạt 。 觸xúc 處xứ 洞đỗng 然nhiên 。 壅ủng 喻dụ 二nhị 執chấp 障chướng 蔽tế 。 頭đầu 頭đầu 是thị 礙ngại 。 差sai 別biệt 之chi 緣duyên 。 喻dụ 善thiện 惡ác 。 頑ngoan 虛hư 之chi 狀trạng 。 喻dụ 無vô 記ký 。 鬱uất 垺# 喻dụ 昏hôn 迷mê 之chi 性tánh 。 清thanh 淨tịnh 喻dụ 澂# 湛trạm 之chi 心tâm 。 正chánh 顯hiển 種chủng 種chủng 幻huyễn 化hóa 。 皆giai 生sanh 當đương 人nhân 。 妙diệu 明minh 元nguyên 心tâm 。 此thử 心tâm 不bất 拒cự 。 諸chư 相tướng 發phát 揮huy 。 能năng 為vi 諸chư 相tướng 所sở 依y 。 若nhược 講giảng 堂đường 然nhiên 。 人nhân 人nhân 皆giai 有hữu 。 此thử 大đại 講giảng 堂đường 。 試thí 深thâm 思tư 之chi 。 昔tích 報báo 慈từ 文văn 遂toại 禪thiền 師sư 。 嘗thường 究cứu 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 。 謁yết 於ư 法Pháp 眼Nhãn 。 述thuật 己kỷ 所sở 業nghiệp 。 深thâm 符phù 經kinh 旨chỉ 。 眼Nhãn 曰viết 。 楞Lăng 嚴Nghiêm 豈khởi 不bất 是thị 有hữu 八bát 還hoàn 義nghĩa 。 遂Toại 曰viết 。 是thị 。 眼Nhãn 曰viết 。 明minh 還hoàn 甚thậm 麼ma 。 遂Toại 曰viết 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 眼Nhãn 又hựu 曰viết 。 日nhật 還hoàn 甚thậm 麼ma 。 遂Toại 懵mộng 然nhiên 無vô 對đối 。 自tự 此thử 服phục 膺ưng 請thỉnh 益ích 。 是thị 可khả 知tri 主chủ 中trung 主chủ 。 故cố 非phi 註chú 疏sớ 所sở 及cập 。 端đoan 師sư 子tử 頌tụng 曰viết 。 八bát 還hoàn 之chi 教giáo 垂thùy 來lai 久cửu 。 自tự 古cổ 宗tông 師sư 各các 分phân 剖phẫu 。 直trực 饒nhiêu 還hoàn 得đắc 不bất 還hoàn 時thời 。 也dã 是thị 蝦hà 跳khiêu 不bất 出xuất 斗đẩu 。 阿A 難Nan 。 汝nhữ 咸hàm 看khán 此thử 。 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 能năng 見kiến 是thị 一nhất 。 所sở 見kiến 不bất 一nhất 之chi 相tướng 。 咸hàm 在tại 一nhất 見kiến 之chi 中trung 。 故cố 曰viết 咸hàm 看khán 此thử 諸chư 變biến 化hóa 相tướng 。 相tướng 以dĩ 變biến 化hóa 稱xưng 者giả 。 自tự 無vô 而nhi 有hữu 。 謂vị 之chi 變biến 。 雖tuy 有hữu 若nhược 無vô 。 謂vị 之chi 化hóa 。 顯hiển 其kỳ 不bất 實thật 也dã 。 吾ngô 今kim 各các 還hoàn 。 本bổn 所sở 因nhân 處xứ 。 以dĩ 上thượng 八bát 相tướng 。 各các 有hữu 所sở 因nhân 。 本bổn 因nhân 何hà 處xứ 而nhi 來lai 。 還hoàn 之chi 何hà 處xứ 。 云vân 何hà 本bổn 因nhân 。 阿A 難Nan 。 此thử 諸chư 變biến 化hóa 。 明minh 還hoàn 日nhật 輪luân 。 何hà 以dĩ 故cố 。 無vô 日nhật 不bất 明minh 。 明minh 因nhân 屬thuộc 日nhật 。 是thị 故cố 還hoàn 日nhật 。 上thượng 科khoa 云vân 。 諸chư 相tướng 各các 有hữu 本bổn 因nhân 。 此thử 科khoa 徵trưng 釋thích 本bổn 因nhân 。 謂vị 明minh 相tướng 當đương 還hoàn 日nhật 輪luân 。 以dĩ 日nhật 是thị 明minh 相tướng 本bổn 因nhân 。 以dĩ 是thị 之chi 故cố 。 還hoàn 之chi 於ư 日nhật 。 暗ám 還hoàn 黑hắc 月nguyệt 。 通thông 還hoàn 戶hộ 牖dũ 。 壅ủng 還hoàn 牆tường 宇vũ 。 緣duyên 還hoàn 分phân 別biệt 。 頑ngoan 虛hư 還hoàn 空không 。 鬱uất 垺# 還hoàn 塵trần 。 清thanh 明minh 還hoàn 霽tễ 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 所sở 有hữu 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 此thử 中trung 頑ngoan 虛hư 還hoàn 空không 。 鬱uất 垺# 還hoàn 塵trần 。 足túc 證chứng 前tiền 之chi 體thể 相tướng 顛điên 倒đảo 。 其kỳ 餘dư 例lệ 上thượng 可khả 知tri 。 以dĩ 此thử 八bát 相tướng 類loại 推thôi 。 則tắc 諸chư 世thế 間gian 。 一nhất 切thiết 眼nhãn 家gia 所sở 對đối 之chi 色sắc 塵trần 。 皆giai 有hữu 可khả 還hoàn 。 不bất 出xuất 斯tư 類loại 。 三tam 備bị 彰chương 八bát 相tướng 皆giai 還hoàn 竟cánh 。 ❖ 未vị 四tứ 獨độc 顯hiển 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 汝nhữ 見kiến 八bát 種chủng 。 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 當đương 欲dục 誰thùy 還hoàn 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 還hoàn 於ư 明minh 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 雖tuy 明minh 暗ám 等đẳng 。 種chủng 種chủng 差sai 別biệt 。 見kiến 無vô 差sai 別biệt 。 此thử 正chánh 顯hiển 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 乃nãi 為vi 真chân 主chủ 人nhân 。 謂vị 汝nhữ 能năng 見kiến 八bát 種chủng 之chi 相tướng 。 此thử 見kiến 之chi 精tinh 。 即tức 是thị 妙diệu 明minh 真chân 性tánh 。 無vô 來lai 無vô 去khứ 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 當đương 欲dục 從tùng 誰thùy 以dĩ 俱câu 還hoàn 乎hồ 。 誰thùy 字tự 。 即tức 八bát 相tướng 中trung 隨tùy 舉cử 那na 一nhất 相tướng 。 何hà 以dĩ 故cố 起khởi 。 是thị 徵trưng 釋thích 。 設thiết 若nhược 見kiến 精tinh 還hoàn 於ư 明minh 相tướng 。 已dĩ 隨tùy 明minh 相tướng 而nhi 去khứ 。 則tắc 不bất 明minh 時thời 。 應ưng 無vô 復phục 見kiến 暗ám 。 汝nhữ 今kim 不bất 然nhiên 。 雖tuy 明minh 去khứ 暗ám 來lai 。 通thông 去khứ 塞tắc 來lai 。 異dị 滅diệt 同đồng 生sanh 。 濁trược 滅diệt 清thanh 生sanh 。 所sở 見kiến 之chi 相tướng 。 任nhậm 從tùng 種chủng 種chủng 。 千thiên 差sai 萬vạn 別biệt 。 而nhi 能năng 見kiến 之chi 性tánh 。 湛trạm 然nhiên 盈doanh 滿mãn 。 如như 明minh 鏡kính 當đương 臺đài 。 有hữu 物vật 斯tư 鑑giám 。 明minh 來lai 見kiến 明minh 。 乃nãi 至chí 清thanh 來lai 見kiến 清thanh 。 昭chiêu 然nhiên 不bất 昧muội 。 凝ngưng 然nhiên 不bất 動động 。 無vô 差sai 無vô 別biệt 。 無vô 往vãng 無vô 還hoàn 。 本bổn 科khoa 獨độc 顯hiển 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 竟cánh 。 併tinh 前tiền 二nhị 如Như 來Lai 力lực 為vi 破phá 顯hiển 竟cánh 。 ❖ 辰thần 三tam 承thừa 前tiền 判phán 決quyết 取thủ 捨xả 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 首thủ 句cú 。 近cận 指chỉ 八bát 相tướng 。 遠viễn 指chỉ 六lục 識thức 。 八bát 相tương 從tùng 緣duyên 而nhi 有hữu 。 還hoàn 之chi 於ư 緣duyên 。 緣duyên 有hữu 則tắc 有hữu 。 緣duyên 無vô 則tắc 無vô 。 六lục 識thức 因nhân 塵trần 而nhi 有hữu 。 還hoàn 之chi 於ư 塵trần 。 塵trần 生sanh 則tắc 生sanh 。 塵trần 滅diệt 則tắc 滅diệt 。 皆giai 有hữu 可khả 還hoàn 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 常thường 住trụ 不bất 遷thiên 之chi 真chân 性tánh 。 汝nhữ 當đương 決quyết 定định 棄khí 捨xả 。 而nhi 不bất 須tu 執chấp 吝lận 矣hĩ 。 云vân 何hà 汝nhữ 先tiên 說thuyết 。 現hiện 以dĩ 用dụng 也dã 緣duyên 心tâm 。 允duẫn 所sở 瞻chiêm 仰ngưỡng 。 而nhi 猶do 戀luyến 戀luyến 不bất 捨xả 。 今kim 此thử 見kiến 精tinh 明minh 性tánh 。 明minh 來lai 見kiến 明minh 。 暗ám 來lai 見kiến 暗ám 。 不bất 由do 汝nhữ 以dĩ 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 屬thuộc 汝nhữ 自tự 己kỷ 。 非phi 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 而nhi 是thị 誰thùy 耶da 。 汝nhữ 當đương 決quyết 定định 認nhận 取thủ 。 而nhi 不bất 可khả 猶do 豫dự 也dã 。 云vân 何hà 汝nhữ 先tiên 言ngôn 。 未vị 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 而nhi 起khởi 愛ái 妄vọng 疑nghi 真chân 之chi 心tâm 。 今kim 聞văn 如như 是thị 破phá 顯hiển 。 其kỳ 疑nghi 根căn 當đương 可khả 自tự 拔bạt 矣hĩ 。 三tam 承thừa 前tiền 判phán 決quyết 取thủ 捨xả 竟cánh 。 ❖ 辰thần 四tứ 結kết 歎thán 自tự 述thuật 淪luân 溺nịch 。 則tắc 知tri 汝nhữ 心tâm 。 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 汝nhữ 自tự 迷mê 悶muộn 。 喪táng 本bổn 受thọ 淪luân 。 於ư 生sanh 死tử 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 溺nịch 。 是thị 故cố 如Như 來Lai 。 名danh 可khả 憐lân 愍mẫn 。 則tắc 知tri 二nhị 字tự 。 承thừa 上thượng 無vô 還hoàn 而nhi 言ngôn 。 則tắc 知tri 汝nhữ 之chi 見kiến 性tánh 真chân 心tâm 。 雖tuy 隨tùy 緣duyên 而nhi 恆hằng 不bất 變biến 。 本bổn 字tự 貫quán 下hạ 妙diệu 明minh 淨tịnh 。 此thử 三tam 義nghĩa 本bổn 來lai 現hiện 具cụ 根căn 中trung 。 即tức 生sanh 滅diệt 門môn 中trung 。 之chi 本bổn 覺giác 心tâm 。 眾chúng 生sanh 日nhật 用dụng 。 不bất 離ly 這giá 箇cá 。 不bất 為vi 諸chư 相tướng 所sở 遷thiên 。 非phi 同đồng 緣duyên 心tâm 之chi 。 離ly 塵trần 無vô 體thể 。 故cố 曰viết 。 本bổn 妙diệu 。 不bất 為vi 諸chư 相tướng 所sở 蔽tế 。 非phi 同đồng 緣duyên 心tâm 之chi 昏hôn 擾nhiễu 為vi 性tánh 。 故cố 曰viết 。 本bổn 明minh 。 不bất 為vi 諸chư 相tướng 所sở 染nhiễm 。 非phi 同đồng 緣duyên 心tâm 之chi 分phần 別biệt 愛ái 著trước 。 故cố 曰viết 。 本bổn 淨tịnh 。 迷mê 悶muộn 者giả 。 執chấp 吝lận 緣duyên 心tâm 。 無vô 智trí 自tự 解giải 。 具cụ 足túc 本bổn 末mạt 不bất 覺giác 。 由do 是thị 喪táng 失thất 本bổn 妙diệu 明minh 淨tịnh 之chi 覺giác 心tâm 。 此thử 非phi 失thất 似tự 失thất 也dã 。 法Pháp 身thân 流lưu 轉chuyển 於ư 五ngũ 道đạo 。 枉uổng 受thọ 淪luân 溺nịch 。 於ư 生sanh 死tử 苦khổ 海hải 之chi 中trung 。 常thường 被bị 漂phiêu 流lưu 沉trầm 溺nịch 。 如như 懷hoài 珠châu 乞khất 丐cái 。 珠châu 本bổn 不bất 失thất 。 枉uổng 受thọ 貧bần 窮cùng 。 為vi 可khả 憐lân 愍mẫn 者giả 。 此thử 科khoa 以dĩ 見kiến 性tánh 。 無vô 還hoàn 而nhi 論luận 。 無vô 往vãng 無vô 還hoàn 。 挺đĩnh 物vật 表biểu 而nhi 常thường 住trụ 。 亦diệc 四tứ 義nghĩa 中trung 常thường 義nghĩa 。 五ngũ 顯hiển 見kiến 無vô 還hoàn 竟cánh 。 ❖ 卯mão 六lục 顯hiển 見kiến 不bất 雜tạp 。 分phân 二nhị 辰thần 初sơ 阿A 難Nan 以dĩ 物vật 見kiến 混hỗn 雜tạp 疑nghi 自tự 性tánh 二nhị 如Như 來Lai 以dĩ 物vật 見kiến 分phần 明minh 顯hiển 自tự 性tánh 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 阿A 難Nan 雖tuy 聞văn 見kiến 精tinh 無vô 還hoàn 。 而nhi 領lãnh 之chi 未vị 的đích 。 故cố 言ngôn 我ngã 雖tuy 識thức 此thử 。 見kiến 性tánh 無vô 還hoàn 。 是thị 雖tuy 知tri 見kiến 性tánh 。 不bất 與dữ 諸chư 相tướng 以dĩ 俱câu 還hoàn 。 云vân 何hà 分phân 辨biện 。 可khả 以dĩ 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 而nhi 不bất 屬thuộc 於ư 物vật 也dã 。 觀quán 雖tuy 識thức 二nhị 字tự 阿A 難Nan 以dĩ 見kiến 性tánh 。 昭chiêu 昭chiêu 靈linh 靈linh 。 盈doanh 滿mãn 目mục 前tiền 。 物vật 。 見kiến 混hỗn 雜tạp 。 仍nhưng 是thị 有hữu 疑nghi 莫mạc 決quyết 。 不bất 敢cảm 認nhận 見kiến 為vi 心tâm 。 故cố 佛Phật 即tức 以dĩ 物vật 。 見kiến 分phần 明minh 顯hiển 自tự 性tánh 也dã 。 初sơ 阿A 難Nan 以dĩ 物vật 見kiến 混hỗn 雜tạp 疑nghi 自tự 性tánh 竟cánh 。 ❖ 辰thần 二nhị 如Như 來Lai 以dĩ 物vật 見kiến 分phần 明minh 顯hiển 自tự 性tánh 分phân 四tứ 巳tị 初sơ 標tiêu 定định 能năng 所sở 二nhị 就tựu 中trung 揀giản 擇trạch 三tam 物vật 見kiến 分phần 明minh 四tứ 責trách 疑nghi 自tự 性tánh 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 今kim 未vị 得đắc 。 無vô 漏lậu 清thanh 淨tịnh 。 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 。 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 障chướng 礙ngại 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 上thượng 科khoa 。 當đương 機cơ 疑nghi 物vật 。 見kiến 混hỗn 雜tạp 。 此thử 科khoa 佛Phật 欲dục 顯hiển 物vật 。 見kiến 不bất 雜tạp 。 故cố 先tiên 須tu 列liệt 出xuất 。 如như 何hà 是thị 能năng 見kiến 之chi 性tánh 。 如như 何hà 是thị 所sở 見kiến 之chi 物vật 。 然nhiên 後hậu 就tựu 中trung 揀giản 擇trạch 。 自tự 然nhiên 見kiến 是thị 見kiến 。 物vật 是thị 物vật 。 分phân 明minh 不bất 雜tạp 。 此thử 先tiên 列liệt 能năng 見kiến 。 有hữu 聲Thanh 聞Văn 見kiến 。 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 佛Phật 見kiến 。 凡phàm 夫phu 見kiến 。 故cố 呼hô 當đương 機cơ 。 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 汝nhữ 現hiện 今kim 未vị 得đắc 四Tứ 果Quả 無vô 漏lậu 。 清thanh 淨tịnh 慧tuệ 眼nhãn 。 乃nãi 承thừa 佛Phật 神thần 力lực 加gia 被bị 。 乃nãi 能năng 見kiến 於ư 初sơ 禪thiền 。 得đắc 無vô 遮già 障chướng 留lưu 礙ngại 。 而nhi 阿A 那Na 律Luật 。 具cụ 足túc 云vân 阿A 那Na 律Luật 陀Đà 。 彌Di 陀Đà 經Kinh 云vân 。 阿A 冕# 樓Lâu 陀Đà 。 此thử 云vân 無Vô 貧Bần 。 亦diệc 云vân 不Bất 滅Diệt 。 因nhân 昔tích 日nhật 以dĩ 稗bại 飯phạn 。 施thí 供cúng 闢Tịch 支Chi 佛Phật 。 所sở 以dĩ 受thọ 福phước 不bất 滅diệt 。 於ư 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 中trung 。 天thiên 上thượng 人nhân 間gian 。 不bất 受thọ 貧bần 窮cùng 果quả 報báo 。 過quá 去khứ 劫kiếp 中trung 為vi 農nông 夫phu 。 遠viễn 種chúng 山sơn 田điền 。 無vô 暇hạ 回hồi 家gia 喫khiết 飯phạn 。 帶đái 飯phạn 而nhi 食thực 。 山sơn 中trung 有hữu 一nhất 道Đạo 人Nhân 。 修tu 行hành 巳tị 證chứng 闢Tịch 支Chi 佛Phật 果Quả 。 七thất 日nhật 下hạ 山sơn 化hóa 緣duyên 一nhất 次thứ 。 是thị 年niên 饑cơ 荒hoang 。 米mễ 糧lương 昂ngang 貴quý 。 一nhất 日nhật 下hạ 山sơn 募mộ 化hóa 。 連liên 化hóa 七thất 家gia 。 竟cánh 無vô 一nhất 家gia 施thí 供cúng 。 空không 缽bát 而nhi 回hồi 。 該cai 農nông 夫phu 見kiến 。 而nhi 問vấn 之chi 曰viết 。 大đại 師sư 今kim 日nhật 。 乞khất 食thực 得đắc 否phủ 。 答đáp 曰viết 。 無vô 人nhân 布bố 施thí 。 農nông 夫phu 聞văn 言ngôn 。 心tâm 中trung 動động 念niệm 。 此thử 大đại 師sư 七thất 日nhật 化hóa 一nhất 次thứ 。 每mỗi 次thứ 化hóa 七thất 家gia 。 無vô 論luận 多đa 少thiểu 。 下hạ 七thất 再tái 化hóa 。 今kim 空không 缽bát 而nhi 回hồi 。 豈khởi 不bất 是thị 要yếu 餓ngạ 七thất 日nhật 。 自tự 愧quý 無vô 可khả 供cúng 養dường 。 乃nãi 以dĩ 所sở 帶đái 稗bại 飯phạn 一nhất 包bao 。 布bố 施thí 供cúng 養dường 。 闢Tịch 支Chi 佛Phật 接tiếp 而nhi 受thọ 之chi 。 乃nãi 為vi 咒chú 願nguyện 曰viết 。 所sở 謂vị 布bố 施thí 者giả 。 必tất 獲hoạch 其kỳ 利lợi 益ích 。 若nhược 為vi 樂nhạo 布bố 施thí 。 後hậu 必tất 得đắc 安an 樂lạc 。 願nguyện 畢tất 而nhi 去khứ 。 十thập 分phần 感cảm 激kích 。 後hậu 農nông 夫phu 持trì 刀đao 割cát 草thảo 。 草thảo 中trung 跳khiêu 出xuất 一nhất 兔thố 。 其kỳ 色sắc 純thuần 黃hoàng 。 遂toại 跳khiêu 至chí 農nông 夫phu 背bội 上thượng 。 伏phục 而nhi 不bất 動động 。 農nông 夫phu 驚kinh 怪quái 。 奔bôn 回hồi 急cấp 喚hoán 其kỳ 妻thê 捉tróc 之chi 。 乃nãi 一nhất 金kim 兔thố 。 自tự 此thử 無vô 貧bần 。 九cửu 十thập 一nhất 劫kiếp 。 受thọ 福phước 不bất 滅diệt 。 故cố 以dĩ 名danh 焉yên 。 此thử 過quá 去khứ 因nhân 緣duyên 也dã 。 阿A 那Na 律Luật 是thị 佛Phật 堂đường 弟đệ 。 因nhân 聽thính 法Pháp 之chi 時thời 。 常thường 好hiếu 睡thụy 眠miên 。 被bị 佛Phật 訶ha 云vân 。 咄đốt 咄đốt 何hà 為vi 睡thụy 。 螺loa 螄# 蚌# 蛤# 類loại 。 一nhất 睡thụy 一nhất 千thiên 年niên 。 不bất 聞văn 佛Phật 名danh 字tự 。 遂toại 生sanh 慚tàm 愧quý 。 發phát 大đại 精tinh 進tấn 。 七thất 日nhật 不bất 寐mị 。 失thất 其kỳ 雙song 目mục 。 佛Phật 愍mẫn 而nhi 教giáo 之chi 。 授thọ 以dĩ 樂nhạo 見kiến 照chiếu 明minh 。 金Kim 剛Cang 三Tam 昧Muội 。 遂toại 得đắc 半bán 頭đầu 天thiên 眼nhãn 。 而nhi 證chứng 圓viên 通thông 。 自tự 述thuật 。 我ngã 不bất 因nhân 眼nhãn 。 觀quán 見kiến 十thập 方phương 。 精tinh 真chân 洞đỗng 然nhiên 。 如như 觀quan 掌chưởng 果quả 。 維Duy 摩Ma 詰Cật 經Kinh 。 阿A 那Na 律Luật 答đáp 嚴Nghiêm 淨Tịnh 梵Phạm 王Vương 亦diệc 云vân 。 吾ngô 見kiến 此thử 釋Thích 迦Ca 牟Mâu 尼Ni 佛Phật 土độ 。 三Tam 千Thiên 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 如như 觀quan 掌chưởng 中trung 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 今kim 言ngôn 閻Diêm 浮Phù 提Đề 者giả 。 以dĩ 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 有hữu 萬vạn 億ức 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 舉cử 別biệt 顯hiển 總tổng 也dã 。 故cố 華Hoa 嚴Nghiêm 云vân 。 一nhất 切thiết 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 皆giai 言ngôn 佛Phật 在tại 中trung 。 者giả 是thị 矣hĩ 。 有hữu 云vân 。 此thử 閻Diêm 浮Phù 提Đề 三tam 字tự 。 與dữ 下hạ 科khoa 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 三tam 字tự 對đối 換hoán 。 則tắc 兩lưỡng 皆giai 不bất 訛ngoa 。 此thử 應ưng 見kiến 娑sa 婆bà 國quốc 。 下hạ 科khoa 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 應ưng 只chỉ 見kiến 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 此thử 理lý 不bất 錯thác 。 據cứ 愚ngu 見kiến 不bất 必tất 更cánh 換hoán 。 兩lưỡng 處xứ 但đãn 加gia 字tự 可khả 也dã 。 此thử 加gia 萬vạn 億ức 。 或hoặc 一nhất 切thiết 二nhị 字tự 。 於ư 閻Diêm 浮Phù 提Đề 之chi 上thượng 。 下hạ 科khoa 娑Sa 婆Bà 國Quốc 下hạ 。 加gia 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 即tức 可khả 。 菴am 摩ma 羅la 果quả 。 桃đào 柰nại 相tương 似tự 。 生sanh 熟thục 難nan 分phân 。 此thử 方phương 所sở 無vô 。 故cố 不bất 翻phiên 。 上thượng 二nhị 是thị 聲Thanh 聞Văn 見kiến 。 諸chư 菩Bồ 薩Tát 等đẳng 。 見kiến 百bách 千thiên 界giới 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 清thanh 淨tịnh 國quốc 土độ 。 無vô 所sở 不bất 矚chú 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。 前tiền 二nhị 句cú 菩Bồ 薩Tát 見kiến 。 中trung 四tứ 句cú 佛Phật 見kiến 。 後hậu 二nhị 句cú 凡phàm 夫phu 見kiến 。 百bách 千thiên 界giới 者giả 。 初Sơ 地Địa 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 百bách 界giới 二nhị 地địa 見kiến 千thiên 界giới 。 乃nãi 至chí 十Thập 地Địa 。 見kiến 無vô 量lượng 世thế 界giới 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 見kiến 無vô 限hạn 量lượng 。 故cố 曰viết 。 一nhất 窮cùng 盡tận 微vi 塵trần 。 喻dụ 其kỳ 多đa 不bất 可khả 數sổ 也dã 。 國quốc 土độ 皆giai 稱xưng 清thanh 淨tịnh 者giả 。 佛Phật 眼nhãn 等đẳng 觀quán 。 見kiến 穢uế 同đồng 淨tịnh 。 無vô 所sở 不bất 瞻chiêm 。 即tức 佛Phật 見kiến 周chu 圓viên 也dã 。 以dĩ 上thượng 聖thánh 見kiến 。 下hạ 為vi 凡phàm 見kiến 。 眾chúng 生sanh 洞đỗng 視thị 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 。 作tác 三tam 意ý 釋thích 之chi 。 一nhất 。 對đối 勝thắng 顯hiển 劣liệt 。 謂vị 眾chúng 生sanh 洞đỗng 明minh 之chi 見kiến 。 較giảo 之chi 佛Phật 聖thánh 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 而nhi 已dĩ 。 二nhị 。 收thu 盡tận 含hàm 生sanh 。 謂vị 蜎quyên 蝡nhuyễn 之chi 屬thuộc 。 見kiến 量lượng 狹hiệp 窄# 。 極cực 其kỳ 洞đỗng 視thị 明minh 見kiến 也dã 。 不bất 過quá 分phần 寸thốn 之chi 地địa 。 三tam 。 障chướng 礙ngại 失thất 用dụng 。 謂vị 隔cách 紙chỉ 不bất 見kiến 。 此thử 不bất 過quá 分phần 也dã 。 隔cách 板bản 不bất 見kiến 。 此thử 不bất 過quá 寸thốn 也dã 。 過quá 作tác 通thông 過quá 解giải 。 與dữ 上thượng 二nhị 不bất 同đồng 。 此thử 中trung 能năng 見kiến 之chi 文văn 。 具cụ 足túc 十thập 界giới 五ngũ 眼nhãn 。 凡phàm 夫phu 肉nhục 眼nhãn 。 阿A 那Na 律Luật 天thiên 眼nhãn 。 阿A 難Nan 仗trượng 承thừa 佛Phật 力lực 慧tuệ 眼nhãn 。 菩Bồ 薩Tát 法Pháp 眼nhãn 。 如Như 來Lai 佛Phật 眼nhãn 。 五ngũ 眼nhãn 頌tụng 云vân 。 天thiên 眼nhãn 通thông 非phi 礙ngại 。 肉nhục 眼nhãn 礙ngại 非phi 通thông 。 法Pháp 眼nhãn 唯duy 觀quán 俗tục 。 慧tuệ 眼nhãn 了liễu 知tri 空không 真Chân 諦Đế 。 佛Phật 眼nhãn 如như 千thiên 日nhật 。 照chiếu 異dị 體thể 還hoàn 同đồng 同đồng 。 是thị 如Như 來Lai 藏tạng 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 平bình 等đẳng 一nhất 相tướng 。 明minh 法Pháp 界Giới 內nội 。 無vô 處xứ 不bất 含hàm 容dung 。 阿A 難Nan 。 且thả 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quan 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trú 宮cung 殿điện 。 中trung 間gian 遍biến 覽lãm 。 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 雖tuy 有hữu 昏hôn 明minh 。 種chủng 種chủng 形hình 像tượng 。 無vô 非phi 前tiền 塵trần 。 分phân 別biệt 留lưu 礙ngại 。 此thử 列liệt 所sở 見kiến 。 獨độc 約ước 當đương 機cơ 。 現hiện 量lượng 所sở 親thân 見kiến 之chi 境cảnh 。 謂vị 言ngôn 以dĩ 上thượng 聖thánh 凡phàm 諸chư 見kiến 。 姑cô 勿vật 論luận 耳nhĩ 。 且thả 就tựu 吾ngô 與dữ 汝nhữ 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 所sở 住trú 宮cung 殿điện 。 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 腰yêu 。 離ly 地địa 四tứ 萬vạn 二nhị 千thiên 由do 旬tuần 。 東đông 方phương 持Trì 國Quốc 天Thiên 王Vương 。 居cư 黃hoàng 金kim 埵đóa 。 南nam 方phương 增Tăng 長Trưởng 天Thiên 王Vương 。 居cư 琉lưu 璃ly 埵đóa 。 西tây 方phương 廣Quảng 目Mục 天Thiên 王Vương 。 居cư 白bạch 銀ngân 埵đóa 。 北bắc 方phương 多Đa 聞Văn 天Thiên 王Vương 。 居cư 水thủy 晶tinh 埵đóa 。 而nhi 齊tề 日nhật 月nguyệt 。 中trung 間gian 遍biến 覽lãm 者giả 。 忉Đao 利Lợi 天Thiên 之chi 下hạ 。 大đại 地địa 之chi 上thượng 。 周chu 遍biến 歷lịch 覽lãm 。 有hữu 情tình 之chi 類loại 。 有hữu 水thủy 居cư 。 陸lục 處xứ 。 空không 行hành 諸chư 眾chúng 生sanh 。 無vô 情tình 之chi 處xứ 。 有hữu 山sơn 。 河hà 。 大đại 地địa 。 虛hư 空không 。 諸chư 境cảnh 界giới 。 雖tuy 有hữu 晦hối 昧muội 而nhi 昏hôn 暗ám 者giả 。 晴tình 霽tễ 而nhi 明minh 朗lãng 者giả 。 種chủng 種chủng 形hình 像tượng 。 差sai 殊thù 不bất 一nhất 。 無vô 非phi 眼nhãn 前tiền 塵trần 境cảnh 。 所sở 分phân 別biệt 之chi 相tướng 。 種chủng 種chủng 滯trệ 留lưu 隔cách 礙ngại 也dã 。 初sơ 標tiêu 定định 能năng 所sở 竟cánh 。 巳tị 二nhị 就tựu 中trung 揀giản 擇trạch 。 汝nhữ 應ưng 於ư 此thử 。 分phân 別biệt 自tự 他tha 。 今kim 吾ngô 將tương 汝nhữ 。 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 。 誰thùy 是thị 我ngã 體thể 。 誰thùy 為vi 物vật 象tượng 。 物vật 見kiến 本bổn 來lai 不bất 雜tạp 。 阿A 難Nan 先tiên 疑nghi 混hỗn 雜tạp 。 故cố 佛Phật 欲dục 令linh 自tự 己kỷ 揀giản 擇trạch 。 自tự 驗nghiệm 自tự 知tri 。 自tự 可khả 不bất 疑nghi 。 應ưng 字tự 平bình 聲thanh 。 謂vị 汝nhữ 當đương 於ư 此thử 。 能năng 見kiến 所sở 見kiến 之chi 中trung 。 分phân 別biệt 誰thùy 自tự 誰thùy 他tha 。 自tự 即tức 見kiến 性tánh 。 他tha 指chỉ 物vật 象tượng 。 吾ngô 今kim 將tương 汝nhữ 擇trạch 於ư 見kiến 中trung 四tứ 句cú 。 吾ngô 是thị 佛Phật 自tự 稱xưng 。 將tương 汝nhữ 將tương 字tự 。 文văn 意ý 稍sảo 難nan 領lãnh 會hội 。 今kim 不bất 作tác 別biệt 解giải 。 謂vị 現hiện 今kim 吾ngô 將tương 汝nhữ 。 現hiện 前tiền 所sở 見kiến 。 要yếu 汝nhữ 自tự 己kỷ 揀giản 擇trạch 。 於ư 能năng 見kiến 所sở 見kiến 之chi 中trung 。 仔tử 細tế 分phân 別biệt 。 誰thùy 是thị 我ngã 能năng 見kiến 之chi 見kiến 體thể 。 誰thùy 為vi 我ngã 所sở 見kiến 之chi 物vật 象tượng 。 令linh 能năng 所sở 分phân 明minh 不bất 混hỗn 。 自tự 然nhiên 得đắc 知tri 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 矣hĩ 。 二nhị 就tựu 中trung 揀giản 擇trạch 竟cánh 。 ❖ 巳tị 三tam 物vật 見kiến 分phần 明minh 分phân 四tứ 午ngọ 初sơ 正chánh 明minh 物vật 不bất 是thị 見kiến 二nhị 正chánh 明minh 見kiến 不bất 是thị 物vật 三tam 反phản 辨biện 見kiến 不bất 是thị 物vật 四tứ 反phản 辨biện 物vật 不bất 是thị 見kiến 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 。 極cực 汝nhữ 見kiến 源nguyên 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 是thị 物vật 非phi 汝nhữ 。 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 周chu 遍biến 諦đế 觀quan 。 雖tuy 種chủng 種chủng 光quang 。 亦diệc 物vật 非phi 汝nhữ 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 雲vân 騰đằng 鳥điểu 飛phi 。 風phong 動động 塵trần 起khởi 。 樹thụ 木mộc 山sơn 川xuyên 。 草thảo 芥giới 人nhân 畜súc 。 咸hàm 皆giai 也dã 物vật 非phi 汝nhữ 。 上thượng 文văn 佛Phật 令linh 自tự 揀giản 物vật 見kiến 。 惜tích 阿A 難Nan 無vô 此thử 智trí 力lực 。 不bất 能năng 辨biện 別biệt 分phân 明minh 。 故cố 佛Phật 此thử 下hạ 。 更cánh 以dĩ 四tứ 番phiên 。 展triển 轉chuyển 發phát 明minh 也dã 。 此thử 正chánh 明minh 物vật 不bất 是thị 見kiến 。 極cực 者giả 盡tận 也dã 。 見kiến 源nguyên 即tức 見kiến 性tánh 。 如như 云vân 盡tận 汝nhữ 見kiến 性tánh 能năng 力lực 。 從tùng 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 最tối 上thượng 所sở 見kiến 是thị 物vật 。 而nhi 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 也dã 。 又hựu 至chí 七thất 金kim 山sơn 。 此thử 山sơn 圍vi 繞nhiễu 須Tu 彌Di 山Sơn 之chi 外ngoại 。 一nhất 重trùng 香Hương 水Thủy 海Hải 。 一nhất 重trùng 金kim 山sơn 。 共cộng 有hữu 七thất 重trùng 香Hương 水Thủy 海Hải 。 七thất 重trùng 金kim 山sơn 。 其kỳ 體thể 皆giai 金kim 。 一nhất 。 雙Song 持Trì 。 二nhị 。 持Trì 軸Trục 。 三tam 。 擔Đảm 木Mộc 。 四tứ 。 善Thiện 見Kiến 。 五ngũ 。 馬Mã 耳Nhĩ 。 六lục 。 象Tượng 鼻Tị 。 七thất 。 魚Ngư 觜Tủy 。 周chu 遍biến 諦đế 觀quan 者giả 。 用dụng 目mục 循tuần 歷lịch 。 諦đế 實thật 觀quán 察sát 。 雖tuy 有hữu 種chủng 種chủng 光quang 明minh 。 亦diệc 是thị 物vật 而nhi 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 也dã 。 漸tiệm 漸tiệm 更cánh 觀quan 。 自tự 高cao 而nhi 卑ty 。 自tự 近cận 而nhi 遠viễn 。 乃nãi 見kiến 雲vân 之chi 騰đằng 。 鳥điểu 之chi 飛phi 。 風phong 之chi 動động 。 塵trần 之chi 起khởi 。 此thử 皆giai 空không 中trung 所sở 有hữu 。 以dĩ 至chí 地địa 上thượng 。 樹thụ 木mộc 也dã 。 山sơn 川xuyên 也dã 。 草thảo 芥giới 菜thái 類loại 也dã 。 人nhân 畜súc 也dã 。 亦diệc 咸hàm 是thị 物vật 。 而nhi 非phi 汝nhữ 見kiến 性tánh 也dã 。 初sơ 正chánh 明minh 物vật 不bất 是thị 見kiến 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 正chánh 明minh 見kiến 不bất 是thị 物vật 。 阿A 難Nan 。 是thị 諸chư 近cận 遠viễn 。 諸chư 有hữu 物vật 性tánh 。 雖tuy 復phục 差sai 殊thù 。 同đồng 汝nhữ 見kiến 精tinh 。 清thanh 淨tịnh 所sở 矚chú 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 此thử 正chánh 明minh 見kiến 不bất 是thị 物vật 。 上thượng 明minh 諸chư 物vật 非phi 見kiến 。 見kiến 性tánh 已dĩ 經kinh 擇trạch 出xuất 。 阿A 難Nan 不bất 解giải 。 故cố 此thử 承thừa 上thượng 重trùng 示thị 云vân 。 阿A 難Nan 是thị 汝nhữ 所sở 見kiến 。 若nhược 近cận 若nhược 遠viễn 。 若nhược 高cao 若nhược 低đê 。 若nhược 大đại 若nhược 小tiểu 。 所sở 有hữu 物vật 性tánh 物vật 是thị 無vô 情tình 性tánh 。 雖tuy 復phục 種chủng 種chủng 狀trạng 態thái 。 差sai 別biệt 殊thù 異dị 。 列liệt 在tại 目mục 前tiền 。 同đồng 是thị 汝nhữ 之chi 見kiến 精tinh 。 一nhất 道đạo 清thanh 淨tịnh 。 不bất 起khởi 分phân 別biệt 。 圓viên 明minh 照chiếu 了liễu 。 矚chú 見kiến 也dã 。 則tắc 諸chư 物vật 類loại 。 指chỉ 所sở 見kiến 一nhất 切thiết 物vật 類loại 。 自tự 有hữu 千thiên 差sai 萬vạn 別biệt 。 而nhi 汝nhữ 見kiến 性tánh 畢tất 竟cánh 無vô 殊thù 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 者giả 。 即tức 此thử 見kiến 精tinh 。 本bổn 妙diệu 本bổn 明minh 。 與dữ 物vật 不bất 雜tạp 故cố 妙diệu 。 遍biến 見kiến 諸chư 物vật 故cố 明minh 。 即tức 此thử 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 誠thành 汝nhữ 自tự 己kỷ 見kiến 性tánh 。 物vật 見kiến 分phần 明minh 。 云vân 何hà 於ư 諸chư 物vật 中trung 。 而nhi 不bất 能năng 揀giản 擇trạch 耶da 。 此thử 正chánh 酬thù 上thượng 文văn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 之chi 問vấn 也dã 。 二nhị 正chánh 明minh 見kiến 不bất 是thị 物vật 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 三tam 反phản 辨biện 見kiến 不bất 是thị 物vật 。 若nhược 見kiến 是thị 物vật 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 此thử 數số 節tiết 文văn 。 承thừa 上thượng 反phản 辨biện 。 見kiến 不bất 是thị 物vật 。 上thượng 科khoa 已dĩ 將tương 物vật 。 見kiến 分phần 析tích 明minh 白bạch 。 物vật 有hữu 差sai 別biệt 。 見kiến 性tánh 無vô 殊thù 。 則tắc 見kiến 當đương 然nhiên 不bất 是thị 物vật 。 反phản 辨biện 云vân 。 若nhược 汝nhữ 執chấp 言ngôn 。 見kiến 即tức 是thị 物vật 。 即tức 當đương 有hữu 相tướng 。 見kiến 若nhược 有hữu 相tướng 。 則tắc 汝nhữ 見kiến 有hữu 相tướng 。 我ngã 見kiến 亦diệc 當đương 有hữu 相tướng 。 則tắc 汝nhữ 亦diệc 可khả 。 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 。 畢tất 竟cánh 作tác 何hà 形hình 相tướng 。 試thí 問vấn 我ngã 見kiến 之chi 相tướng 。 同đồng 於ư 何hà 物vật 。 為vi 方phương 圓viên 耶da 。 為vi 大đại 小tiểu 耶da 。 若nhược 同đồng 見kiến 者giả 。 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 。 吾ngô 不bất 見kiến 時thời 。 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 前tiền 二nhị 句cú 防phòng 謬mậu 。 下hạ 三tam 句cú 難nan 破phá 。 若nhược 謂vị 汝nhữ 我ngã 同đồng 見kiến 萬vạn 物vật 之chi 時thời 。 我ngã 見kiến 在tại 於ư 物vật 上thượng 。 汝nhữ 見kiến 此thử 物vật 時thời 。 即tức 名danh 為vi 見kiến 吾ngô 之chi 見kiến 者giả 。 下hạ 即tức 難nan 其kỳ 當đương 見kiến 不bất 見kiến 。 則tắc 吾ngô 收thu 視thị 不bất 見kiến 物vật 時thời 。 汝nhữ 亦diệc 當đương 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 現hiện 今kim 吾ngô 不bất 見kiến 物vật 時thời 。 汝nhữ 何hà 以dĩ 不bất 能năng 。 見kiến 吾ngô 不bất 見kiến 之chi 體thể 。 在tại 於ư 何hà 處xứ 。 既ký 不bất 能năng 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 而nhi 說thuyết 能năng 見kiến 吾ngô 見kiến 物vật 之chi 見kiến 者giả 。 亦diệc 不bất 足túc 信tín 也dã 。 譬thí 如như 我ngã 手thủ 取thủ 物vật 之chi 時thời 。 伸thân 在tại 物vật 上thượng 。 為vì 汝nhữ 所sở 見kiến 。 吾ngô 不bất 取thủ 物vật 時thời 。 手thủ 在tại 何hà 處xứ 。 汝nhữ 亦diệc 應ưng 見kiến 。 若nhược 見kiến 不bất 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 不bất 見kiến 之chi 相tướng 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 。 此thử 躡niếp 前tiền 何hà 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 防phòng 阿A 難Nan 謬mậu 答đáp 能năng 見kiến 。 故cố 分phân 開khai 若nhược 見kiến 若nhược 不bất 見kiến 兩lưỡng 途đồ 。 俱câu 反phản 證chứng 見kiến 性tánh 非phi 物vật 。 上thượng 二nhị 句cú 。 謂vị 若nhược 能năng 見kiến 我ngã 收thu 視thị 。 不bất 見kiến 之chi 處xứ 。 自tự 然nhiên 是thị 我ngã 能năng 不bất 見kiến 之chi 見kiến 體thể 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 所sở 不bất 見kiến 之chi 物vật 相tướng 。 自tự 然nhiên 二nhị 字tự 。 即tức 分phân 明minh 義nghĩa 。 非phi 彼bỉ 不bất 見kiến 之chi 相tướng 六lục 字tự 。 即tức 非phi 物vật 二nhị 字tự 。 此thử 句cú 與dữ 第đệ 四tứ 句cú 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 四tứ 字tự 同đồng 。 乃nãi 譯dịch 者giả 潤nhuận 文văn 之chi 巧xảo 耳nhĩ 。 此thử 文văn 欲dục 求cầu 義nghĩa 理lý 明minh 白bạch 。 須tu 知tri 彼bỉ 字tự 即tức 指chỉ 物vật 言ngôn 。 當đương 與dữ 我ngã 字tự 對đối 看khán 。 再tái 用dụng 能năng 所sở 二nhị 字tự 對đối 釋thích 。 我ngã 見kiến 為vi 能năng 見kiến 。 彼bỉ 物vật 為vi 所sở 見kiến 。 例lệ 如như 眼nhãn 根căn 見kiến 物vật 。 是thị 我ngã 能năng 見kiến 之chi 見kiến 體thể 。 非phi 彼bỉ 所sở 見kiến 之chi 物vật 相tướng 。 今kim 不bất 見kiến 物vật 。 照chiếu 上thượng 例lệ 云vân 。 自tự 然nhiên 是thị 我ngã 能năng 不bất 見kiến 之chi 見kiến 體thể 。 自tự 然nhiên 非phi 彼bỉ 。 所sở 不bất 見kiến 之chi 物vật 相tướng 此thử 句cú 。 即tức 自tự 然nhiên 。 非phi 物vật 四tứ 字tự 。 不bất 必tất 過quá 於ư 搜sưu 索sách 。 愈dũ 晦hối 本bổn 意ý 。 下hạ 二nhị 句cú 。 若nhược 不bất 見kiến 吾ngô 。 不bất 見kiến 之chi 地địa 。 則tắc 吾ngô 之chi 見kiến 。 自tự 然nhiên 非phi 物vật 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 是thị 物vật 。 收thu 視thị 不bất 見kiến 時thời 。 必tất 有hữu 所sở 在tại 之chi 處xứ 。 當đương 然nhiên 令linh 汝nhữ 可khả 見kiến 。 既ký 不bất 能năng 見kiến 。 當đương 然nhiên 非phi 物vật 。 吾ngô 之chi 見kiến 既ký 非phi 是thị 物vật 。 汝nhữ 之chi 見kiến 亦diệc 應ưng 非phi 物vật 。 故cố 末mạt 句cú 結kết 曰viết 。 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 真chân 性tánh 。 此thử 云vân 何hà 非phi 汝nhữ 句cú 。 即tức 答đáp 阿A 難Nan 前tiền 言ngôn 。 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 相tương 對đối 。 三tam 反phản 辨biện 見kiến 不bất 是thị 物vật 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 四tứ 反phản 辨biện 物vật 不bất 是thị 見kiến 。 又hựu 則tắc 汝nhữ 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 物vật 亦diệc 見kiến 汝nhữ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 並tịnh 諸chư 世thế 間gian 。 不bất 成thành 安an 立lập 。 此thử 反phản 辨biện 物vật 不bất 是thị 見kiến 。 當đương 承thừa 上thượng 云vân 。 見kiến 若nhược 是thị 物vật 者giả 。 物vật 亦diệc 當đương 是thị 見kiến 。 則tắc 汝nhữ 現hiện 今kim 。 見kiến 物vật 之chi 時thời 。 汝nhữ 既ký 見kiến 物vật 。 而nhi 物vật 亦diệc 當đương 見kiến 汝nhữ 矣hĩ 。 體thể 性tánh 紛phân 雜tạp 者giả 。 則tắc 無vô 情tình 之chi 物vật 體thể 。 與dữ 有hữu 情tình 之chi 見kiến 性tánh 。 紛phân 然nhiên 雜tạp 亂loạn 。 而nhi 不bất 可khả 辨biện 也dã 。 果quả 然nhiên 如như 是thị 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 並tịnh 諸chư 世thế 間gian 眾chúng 生sanh 。 有hữu 情tình 之chi 界giới 。 不bất 成thành 安an 立lập 矣hĩ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 物vật 亦diệc 能năng 見kiến 。 物vật 亦diệc 屬thuộc 有hữu 情tình 。 則tắc 有hữu 情tình 無vô 情tình 雜tạp 亂loạn 。 故cố 不bất 成thành 安an 立lập 。 又hựu 有hữu 一nhất 解giải 。 則tắc 汝nhữ 與dữ 我ngã 。 有hữu 情tình 世thế 間gian 。 並tịnh 諸chư 器khí 世thế 間gian 。 則tắc 不bất 成thành 安an 立lập 矣hĩ 。 何hà 以dĩ 故cố 。 物vật 亦diệc 能năng 見kiến 。 就tựu 無vô 有hữu 無vô 情tình 之chi 器khí 世thế 間gian 。 即tức 壞hoại 器khí 世thế 間gian 相tướng 。 何hà 成thành 安an 立lập 。 阿A 難Nan 。 若nhược 汝nhữ 見kiến 時thời 。 是thị 汝nhữ 非phi 我ngã 。 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 此thử 轉chuyển 正chánh 意ý 。 言ngôn 若nhược 汝nhữ 見kiến 物vật 見kiến 我ngã 之chi 時thời 。 一nhất 定định 是thị 汝nhữ 見kiến 而nhi 非phi 我ngã 見kiến 。 汝nhữ 我ngã 有hữu 情tình 之chi 與dữ 有hữu 情tình 。 尚thượng 不bất 混hỗn 濫lạm 。 豈khởi 有hữu 情tình 之chi 與dữ 無vô 情tình 。 而nhi 至chí 雜tạp 亂loạn 耶da 。 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 者giả 。 謂vị 汝nhữ 現hiện 前tiền 。 觀quán 四Tứ 天Thiên 王Vương 宮cung 。 以dĩ 及cập 水thủy 陸lục 空không 行hành 。 皆giai 屬thuộc 汝nhữ 之chi 。 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 。 此thử 見kiến 總tổng 不bất 屬thuộc 於ư 物vật 。 亦diệc 不bất 屬thuộc 於ư 我ngã 。 非phi 汝nhữ 真chân 性tánh 。 而nhi 是thị 誰thùy 耶da 。 物vật 見kiến 分phần 明minh 。 本bổn 不bất 混hỗn 雜tạp 。 為vi 何hà 不bất 敢cảm 認nhận 取thủ 。 四tứ 辯biện 見kiến 不bất 是thị 物vật 竟cánh 。 併tinh 上thượng 巳tị 三tam 物vật 見kiến 分phần 明minh 竟cánh 。 ❖ 巳tị 四tứ 責trách 疑nghi 自tự 性tánh 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 。 取thủ 我ngã 求cầu 實thật 。 此thử 承thừa 上thượng 物vật 。 見kiến 分phần 明minh 不bất 雜tạp 。 見kiến 性tánh 是thị 在tại 汝nhữ 。 而nhi 不bất 屬thuộc 於ư 物vật 。 云vân 何hà 汝nhữ 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 。 性tánh 汝nhữ 不bất 真chân 者giả 。 此thử 性tánh 本bổn 來lai 是thị 汝nhữ 。 本bổn 有hữu 家gia 珍trân 。 反phản 不bất 敢cảm 認nhận 以dĩ 為vi 真chân 。 而nhi 取thủ 我ngã 言ngôn 。 以dĩ 求cầu 證chứng 實thật 。 汝nhữ 問vấn 云vân 何hà 得đắc 知tri 。 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 故cố 我ngã 責trách 汝nhữ 。 云vân 何hà 自tự 疑nghi 。 汝nhữ 之chi 真chân 性tánh 也dã 。 此thử 科khoa 以dĩ 見kiến 性tánh 。 非phi 物vật 而nhi 論luận 。 不bất 雜tạp 不bất 亂loạn 。 超siêu 象tượng 外ngoại 以dĩ 孤cô 標tiêu 。 是thị 四tứ 義nghĩa 中trung 明minh 義nghĩa 。 六lục 顯hiển 見kiến 非phi 物vật 竟cánh 。 ❖ 卯mão 七thất 顯hiển 見kiến 無vô 礙ngại 。 分phân 二nhị 辰thần 初sơ 阿A 難Nan 因nhân 塵trần 疑nghi 礙ngại 二nhị 如Như 來Lai 顯hiển 性tánh 無vô 礙ngại 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 此thử 科khoa 因nhân 當đương 機cơ 聞văn 說thuyết 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 一nhất 語ngữ 。 遂toại 生sanh 疑nghi 惑hoặc 。 以dĩ 為vi 真chân 性tánh 。 既ký 是thị 周chu 遍biến 。 應ưng 當đương 一nhất 定định 周chu 遍biến 。 自tự 應ưng 無vô 礙ngại 。 何hà 乃nãi 動động 被bị 物vật 礙ngại 。 故cố 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 必tất 我ngã 非phi 餘dư 。 見kiến 性tánh 下hạ 。 當đương 加gia 本bổn 來lai 周chu 遍biến 意ý 。 與dữ 下hạ 文văn 語ngữ 脈mạch 。 方phương 可khả 連liên 續tục 。 謂vị 若nhược 此thử 見kiến 性tánh 。 本bổn 來lai 周chu 遍biến 。 必tất 定định 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 而nhi 非phi 餘dư 物vật 。 則tắc 應ưng 當đương 一nhất 定định 無vô 礙ngại 。 今kim 何hà 不bất 然nhiên 。 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quan 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 祗chi 見kiến 伽già 藍lam 。 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 但đãn 瞻chiêm 簷diêm 廡vũ 。 此thử 述thuật 見kiến 性tánh 大đại 小tiểu 不bất 定định 。 云vân 我ngã 與dữ 如Như 來Lai 。 觀quan 四Tứ 天Thiên 王Vương 。 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 此thử 殿điện 乃nãi 殊thù 勝thắng 藏tạng 寶bảo 所sở 成thành 。 故cố 稱xưng 勝thắng 藏tạng 寶bảo 殿điện 。 阿A 難Nan 隨tùy 佛Phật 至chí 彼bỉ 。 故cố 與dữ 如Như 來Lai 。 同đồng 觀quan 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 此thử 宮cung 亦diệc 在tại 須Tu 彌Di 山Sơn 半bán 。 與dữ 天thiên 王vương 宮cung 殿điện 齊tề 。 隨tùy 至chí 二nhị 宮cung 。 故cố 曰viết 居cư 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 灌quán 頂đảnh 云vân 。 日nhật 宮cung 縱tung 廣quảng 五ngũ 十thập 一nhất 由do 旬tuần 。 火hỏa 摩ma 尼ni 寶bảo 所sở 成thành 。 月nguyệt 宮cung 四tứ 十thập 九cửu 由do 旬tuần 。 水thủy 摩ma 尼ni 寶bảo 所sở 成thành 。 皆giai 天thiên 人nhân 充sung 滿mãn 。 日nhật 宮cung 雖tuy 火hỏa 。 摩ma 尼ni 寶bảo 所sở 成thành 。 其kỳ 清thanh 涼lương 與dữ 月nguyệt 宮cung 同đồng 。 但đãn 光quang 勝thắng 下hạ 注chú 耳nhĩ 。 猶do 如như 火hỏa 鏡kính 。 體thể 質chất 不bất 熱nhiệt 。 光quang 注chú 成thành 燒thiêu 。 起Khởi 世Thế 經Kinh 云vân 。 日nhật 月nguyệt 宮cung 運vận 行hành 無vô 滯trệ 。 為vi 五ngũ 風phong 所sở 持trì 。 一nhất 。 持trì 風phong 令linh 不bất 墜trụy 。 二nhị 。 住trụ 風phong 令linh 安an 住trụ 。 三tam 。 隨tùy 順thuận 風phong 令linh 順thuận 行hành 。 四tứ 。 攝nhiếp 風phong 令linh 緩hoãn 急cấp 。 五ngũ 。 將tương 行hành 風phong 令linh 得đắc 中trung 。 也dã 。 此thử 見kiến 周chu 圓viên 。 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 者giả 。 自tự 二nhị 宮cung 遠viễn 觀quán 。 此thử 見kiến 周chu 遍biến 圓viên 滿mãn 。 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 據cứ 日nhật 月nguyệt 宮cung 所sở 見kiến 。 不bất 應ưng 遍biến 娑Sa 婆Bà 國Quốc 。 有hữu 云vân 。 此thử 處xứ 娑Sa 婆Bà 國Quốc 三tam 字tự 。 與dữ 上thượng 文văn 閻Diêm 浮Phù 提Đề 三tam 字tự 對đối 換hoán 。 兩lưỡng 皆giai 不bất 訛ngoa 。 余dư 意ý 亦diệc 可khả 不bất 必tất 換hoán 。 但đãn 於ư 娑Sa 婆Bà 國Quốc 下hạ 加gia 。 一nhất 四tứ 天thiên 下hạ 。 南Nam 閻Diêm 浮Phù 提Đề 。 便tiện 是thị 。 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 祗chi 見kiến 伽già 藍lam 者giả 。 從tùng 四tứ 天thiên 退thoái 歸quy 精tinh 舍xá 。 祗chi 見kiến 伽già 藍lam 。 此thử 云vân 眾chúng 園viên 。 清thanh 心tâm 戶hộ 堂đường 。 謂vị 講giảng 堂đường 。 聞văn 法Pháp 能năng 清thanh 淨tịnh 心tâm 地địa 故cố 。 安an 處xứ 於ư 戶hộ 內nội 堂đường 中trung 。 不bất 能năng 遠viễn 見kiến 。 但đãn 瞻chiêm 垂thùy 簷diêm 與dữ 廊lang 廡vũ 。 先tiên 大đại 今kim 小tiểu 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 見kiến 如như 是thị 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 遍biến 一nhất 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 此thử 陳trần 疑nghi 以dĩ 請thỉnh 。 意ý 謂vị 。 見kiến 性tánh 既ký 云vân 周chu 遍biến 。 自tự 當đương 一nhất 定định 常thường 遍biến 。 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 此thử 見kiến 今kim 何hà 如như 是thị 大đại 小tiểu 不bất 定định 。 其kỳ 體thể 本bổn 來lai 。 周chu 遍biến 一nhất 界giới 。 今kim 在tại 室thất 中trung 。 忽hốt 然nhiên 成thành 小tiểu 。 唯duy 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 見kiến 。 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 。 為vi 當đương 牆tường 宇vũ 。 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 願nguyện 垂thùy 弘hoằng 慈từ 。 為vì 我ngã 敷phu 演diễn 。 此thử 妄vọng 情tình 計kế 度độ 。 求cầu 決quyết 於ư 佛Phật 。 承thừa 上thượng 遍biến 界giới 之chi 見kiến 。 今kim 滿mãn 一nhất 室thất 。 為vi 復phục 此thử 見kiến 。 因nhân 室thất 所sở 局cục 。 縮súc 一nhất 界giới 廣quảng 大đại 之chi 見kiến 。 而nhi 為vi 一nhất 室thất 狹hiệp 小tiểu 之chi 見kiến 耶da 。 如như 身thân 入nhập 卑ty 門môn 。 必tất 要yếu 鞠cúc 躬cung 。 為vi 當đương 牆tường 宇vũ 。 夾giáp 斷đoạn 周chu 遍biến 整chỉnh 個cá 之chi 見kiến 。 而nhi 成thành 內nội 外ngoại 之chi 二nhị 耶da 。 如như 水thủy 築trúc 長trường 隄đê 。 則tắc 分phân 彼bỉ 此thử 。 為vi 復phục 為vi 當đương 二nhị 句cú 。 皆giai 有hữu 不bất 決quyết 之chi 意ý 。 故cố 求cầu 佛Phật 與dữ 決quyết 。 曰viết 。 我ngã 今kim 不bất 知tri 。 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 即tức 大đại 。 小tiểu 。 縮súc 。 斷đoạn 之chi 義nghĩa 。 還hoàn 是thị 縮súc 大đại 為vi 小tiểu 耶da 。 還hoàn 是thị 夾giáp 令linh 斷đoạn 絕tuyệt 耶da 。 實thật 未vị 明minh 了liễu 。 願nguyện 垂thùy 弘hoằng 大đại 也dã 慈từ 。 為vì 我ngã 敷phu 演diễn 斯tư 義nghĩa 。 一nhất 定định 所sở 在tại 。 初sơ 阿A 難Nan 因nhân 塵trần 疑nghi 礙ngại 竟cánh 。 ❖ 辰thần 二nhị 如Như 來Lai 顯hiển 性tánh 無vô 礙ngại 分phân 五ngũ 巳tị 初sơ 明minh 不bất 定định 由do 塵trần 二nhị 教giáo 忘vong 塵trần 自tự 遍biến 三tam 以dĩ 反phản 顯hiển 難nan 謬mậu 四tứ 出xuất 成thành 礙ngại 之chi 由do 五ngũ 教giáo 轉chuyển 物vật 自tự 在tại 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 所sở 事sự 業nghiệp 。 各các 屬thuộc 前tiền 塵trần 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 。 以dĩ 下hạ 如Như 來Lai 。 顯hiển 性tánh 無vô 礙ngại 。 此thử 總tổng 示thị 大đại 略lược 。 一nhất 切thiết 世thế 間gian 。 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 諸chư 凡phàm 所sở 有hữu 事sự 相tướng 業nghiệp 用dụng 。 該cai 上thượng 下hạ 方phương 圓viên 等đẳng 類loại 。 皆giai 屬thuộc 前tiền 塵trần 而nhi 有hữu 留lưu 礙ngại 。 非phi 關quan 見kiến 性tánh 也dã 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 見kiến 有hữu 舒thư 縮súc 者giả 。 舒thư 縮súc 意ý 該cai 斷đoạn 續tục 。 應ưng 知tri 見kiến 性tánh 不bất 變biến 。 不bất 因nhân 境cảnh 礙ngại 。 而nhi 有hữu 縮súc 有hữu 斷đoạn 。 又hựu 見kiến 性tánh 隨tùy 緣duyên 。 在tại 大đại 見kiến 大đại 。 處xử 小tiểu 見kiến 小tiểu 。 亦diệc 非phi 塵trần 之chi 所sở 能năng 礙ngại 也dã 。 而nhi 眾chúng 生sanh 妄vọng 見kiến 。 大đại 小tiểu 之chi 遷thiên 。 別biệt 有hữu 元nguyên 由do 。 下hạ 科khoa 自tự 明minh 。 譬thí 如như 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 吾ngô 復phục 問vấn 汝nhữ 。 此thử 方phương 器khí 中trung 。 所sở 見kiến 方phương 空không 。 為vi 復phục 定định 方phương 。 為vi 不bất 定định 方phương 。 此thử 以dĩ 喻dụ 明minh 塵trần 。 大đại 小tiểu 不bất 定định 。 全toàn 由do 於ư 塵trần 。 但đãn 得đắc 亡vong 塵trần 。 自tự 然nhiên 無vô 礙ngại 。 今kim 以dĩ 見kiến 性tánh 譬thí 虛hư 空không 。 塵trần 相tướng 譬thí 器khí 皿mãnh 。 塵trần 相tướng 有hữu 大đại 小tiểu 內nội 外ngoại 。 而nhi 見kiến 性tánh 無vô 舒thư 縮súc 斷đoạn 續tục 。 其kỳ 猶do 器khí 有hữu 方phương 圓viên 。 空không 無vô 定định 相tướng 。 先tiên 舉cử 方phương 器khí 。 中trung 見kiến 方phương 空không 。 分phân 開khai 定định 方phương 與dữ 不bất 定định 方phương 兩lưỡng 義nghĩa 。 若nhược 定định 方phương 者giả 。 別biệt 安an 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 若nhược 不bất 定định 者giả 。 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 。 此thử 明minh 二nhị 義nghĩa 皆giai 非phi 。 若nhược 言ngôn 定định 方phương 者giả 。 易dị 以dĩ 圓viên 器khí 。 空không 應ưng 不bất 圓viên 。 既ký 隨tùy 圓viên 現hiện 圓viên 。 是thị 不bất 定định 方phương 。 若nhược 言ngôn 不bất 定định 者giả 。 則tắc 在tại 方phương 器khí 中trung 。 應ưng 無vô 方phương 空không 之chi 相tướng 。 今kim 既ký 器khí 方phương 而nhi 方phương 。 是thị 又hựu 定định 方phương 矣hĩ 。 兩lưỡng 應ưng 字tự 。 皆giai 讀độc 平bình 聲thanh 。 汝nhữ 言ngôn 。 不bất 知tri 斯tư 義nghĩa 所sở 在tại 。 義nghĩa 性tánh 如như 是thị 。 云vân 何hà 為vi 在tại 。 汝nhữ 先tiên 言ngôn 。 不bất 知tri 大đại 。 小tiểu 。 縮súc 。 斷đoạn 之chi 義nghĩa 所sở 在tại 。 而nhi 見kiến 性tánh 大đại 小tiểu 之chi 義nghĩa 。 與dữ 定định 不bất 定định 之chi 性tánh 。 如như 虛hư 空không 者giả 是thị 也dã 。 虛hư 空không 隨tùy 器khí 而nhi 現hiện 方phương 。 圓viên 之chi 相tướng 。 云vân 何hà 為vi 有hữu 定định 在tại 耶da 。 初sơ 不bất 定định 由do 塵trần 竟cánh 。 ❖ 巳tị 二nhị 教giáo 亡vong 塵trần 自tự 遍biến 。 阿A 難Nan 。 若nhược 復phục 欲dục 令linh 。 入nhập 無vô 方phương 圓viên 。 但đãn 除trừ 器khí 方phương 。 空không 體thể 無vô 方phương 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 更cánh 除trừ 虛hư 空không 。 方phương 相tướng 所sở 在tại 。 此thử 輾triển 轉chuyển 解giải 釋thích 。 見kiến 性tánh 無vô 礙ngại 。 故cố 謂vị 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 欲dục 令linh 。 虛hư 空không 之chi 入nhập 。 無vô 有hữu 方phương 。 圓viên 之chi 相tướng 。 但đãn 除trừ 器khí 之chi 方phương 。 圓viên 。 空không 體thể 本bổn 無vô 一nhất 定định 方phương 。 圓viên 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 除trừ 器khí 之chi 方phương 。 圓viên 外ngoại 。 更cánh 除trừ 虛hư 空không 方phương 。 圓viên 相tướng 之chi 所sở 在tại 也dã 。 法pháp 合hợp 欲dục 令linh 見kiến 性tánh 無vô 大đại 。 小tiểu 之chi 相tướng 。 但đãn 除trừ 塵trần 界giới 空không 色sắc 塵trần 之chi 相tướng 之chi 大đại 。 小tiểu 。 見kiến 性tánh 本bổn 無vô 一nhất 定định 大đại 。 小tiểu 。 不bất 應ưng 說thuyết 言ngôn 。 除trừ 塵trần 之chi 外ngoại 。 更cánh 除trừ 見kiến 性tánh 大đại 。 小tiểu 相tướng 之chi 所sở 在tại 也dã 。 大đại 。 小tiểu 由do 塵trần 。 但đãn 得đắc 亡vong 塵trần 。 而nhi 大đại 。 小tiểu 之chi 相tướng 自tự 泯mẫn 。 則tắc 見kiến 性tánh 廓khuếch 周chu 法Pháp 界Giới 矣hĩ 。 二nhị 教giáo 亡vong 塵trần 自tự 遍biến 竟cánh 。 ❖ 巳tị 三tam 以dĩ 反phản 難nan 顯hiển 謬mậu 。 若nhược 如như 汝nhữ 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 汝nhữ 豈khởi 挽vãn 見kiến 。 齊tề 於ư 日nhật 面diện 。 若nhược 築trúc 牆tường 宇vũ 。 能năng 夾giáp 見kiến 斷đoạn 。 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 寧ninh 無vô 續tục 跡tích 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 此thử 之chi 反phản 難nan 。 要yếu 當đương 機cơ 自tự 審thẩm 。 以dĩ 顯hiển 其kỳ 謬mậu 。 若nhược 如như 汝nhữ 先tiên 所sở 問vấn 。 入nhập 室thất 之chi 時thời 。 縮súc 見kiến 令linh 小tiểu 。 則tắc 汝nhữ 仰ngưỡng 觀quan 日nhật 時thời 。 豈khởi 能năng 挽vãn 引dẫn 長trường 也dã 見kiến 齊tề 於ư 日nhật 之chi 面diện 前tiền 耶da 。 此thử 乃nãi 令linh 審thẩm 。 觀quán 日nhật 非phi 舒thư 。 自tự 知tri 入nhập 室thất 非phi 縮súc 矣hĩ 。 若nhược 築trúc 牆tường 宇vũ 。 能năng 夾giáp 汝nhữ 見kiến 令linh 斷đoạn 。 則tắc 將tương 牆tường 宇vũ 穿xuyên 為vi 小tiểu 竇đậu 。 孔khổng 穴huyệt 也dã 時thời 。 寧ninh 無vô 接tiếp 續tục 之chi 跡tích 耶da 。 此thử 亦diệc 令linh 審thẩm 穿xuyên 無vô 續tục 跡tích 。 自tự 知tri 夾giáp 無vô 斷đoạn 痕ngân 矣hĩ 。 而nhi 疑nghi 縮súc 疑nghi 斷đoạn 。 俱câu 非phi 正chánh 義nghĩa 。 故cố 斥xích 之chi 曰viết 。 是thị 義nghĩa 不bất 然nhiên 。 三tam 以dĩ 反phản 難nan 顯hiển 謬mậu 竟cánh 。 ❖ 巳tị 四tứ 出xuất 成thành 礙ngại 之chi 由do 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 來lai 。 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 失thất 於ư 本bổn 心tâm 。 為vị 物vật 所sở 轉chuyển 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 此thử 出xuất 成thành 礙ngại 之chi 由do 。 由do 於ư 法pháp 執chấp 。 眾chúng 生sanh 法pháp 執chấp 未vị 亡vong 。 執chấp 心tâm 外ngoại 有hữu 法pháp 。 動động 成thành 有hữu 礙ngại 。 法pháp 執chấp 一nhất 亡vong 。 自tự 可khả 同đồng 佛Phật 作tác 用dụng 。 惟duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 融dung 照chiếu 了liễu 。 無vô 有hữu 少thiểu 法pháp 可khả 得đắc 。 夫phu 復phục 何hà 礙ngại 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 總tổng 該cai 凡phàm 。 外ngoại 。 權quyền 。 小tiểu 而nhi 言ngôn 。 夫phu 見kiến 本bổn 不bất 可khả 礙ngại 。 而nhi 物vật 亦diệc 不bất 能năng 礙ngại 。 而nhi 凡phàm 。 外ngoại 。 權quyền 。 小tiểu 。 畢tất 竟cánh 成thành 礙ngại 者giả 。 皆giai 從tùng 無vô 始thỉ 無vô 明minh 住trụ 地địa 而nhi 來lai 。 迷mê 己kỷ 真chân 心tâm 。 而nhi 為vi 萬vạn 物vật 。 不bất 了liễu 萬vạn 物vật 皆giai 己kỷ 。 遂toại 失thất 本bổn 來lai 一nhất 體thể 之chi 真chân 心tâm 。 而nhi 執chấp 心tâm 外ngoại 有hữu 實thật 法pháp 。 迷mê 字tự 即tức 是thị 法pháp 執chấp 。 乃nãi 為vi 成thành 礙ngại 之chi 由do 。 不bất 達đạt 萬vạn 法pháp 唯duy 心tâm 。 遂toại 有hữu 心tâm 。 物vật 之chi 分phần 。 非phi 惟duy 物vật 不bất 隨tùy 心tâm 轉chuyển 。 而nhi 心tâm 反phản 被bị 物vật 礙ngại 矣hĩ 。 故cố 於ư 是thị 中trung 。 即tức 是thị 於ư 一nhất 體thể 之chi 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 逐trục 境cảnh 遷thiên 移di 。 動động 被bị 物vật 礙ngại 。 又hựu 不bất 僅cận 觀quán 小tiểu 。 是thị 為vi 物vật 轉chuyển 。 即tức 觀quán 大đại 亦diệc 然nhiên 。 以dĩ 界giới 相tướng 尚thượng 在tại 。 塵trần 相tướng 未vị 亡vong 。 總tổng 成thành 有hữu 礙ngại 。 須tu 知tri 物vật 本bổn 是thị 心tâm 。 迷mê 之chi 為vi 物vật 。 則tắc 能năng 礙ngại 心tâm 。 亦diệc 如như 冰băng 原nguyên 是thị 水thủy 。 結kết 之chi 成thành 冰băng 。 則tắc 能năng 礙ngại 水thủy 。 果quả 能năng 返phản 迷mê 。 自tự 可khả 轉chuyển 物vật 矣hĩ 。 轉chuyển 物vật 者giả 。 即tức 轉chuyển 萬vạn 物vật 為vi 自tự 己kỷ 。 如như 融dung 冰băng 為vi 水thủy 。 水thủy 自tự 不bất 至chí 礙ngại 水thủy 也dã 。 四tứ 出xuất 成thành 礙ngại 之chi 由do 竟cánh 。 ❖ 巳tị 五ngũ 教giáo 轉chuyển 物vật 自tự 在tại 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 轉chuyển 物vật 之chi 功công 。 須tu 憑bằng 妙diệu 智trí 。 悟ngộ 圓viên 理lý 。 破phá 法pháp 執chấp 。 悟ngộ 明minh 心tâm 外ngoại 無vô 法pháp 。 法pháp 法pháp 唯duy 心tâm 。 轉chuyển 萬vạn 物vật 為vi 自tự 己kỷ 。 則tắc 知tri 天thiên 地địa 與dữ 我ngã 同đồng 根căn 。 萬vạn 物vật 皆giai 吾ngô 一nhất 體thể 。 此thử 由do 事sự 法Pháp 界Giới 。 而nhi 悟ngộ 入nhập 理lý 法Pháp 界Giới 也dã 。 繼kế 起khởi 圓viên 修tu 。 亡vong 塵trần 入nhập 性tánh 。 以dĩ 性tánh 融dung 塵trần 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 。 以dĩ 妙diệu 明minh 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 之chi 自tự 性tánh 。 合hợp 如Như 來Lai 藏tạng 。 而nhi 如Như 來Lai 藏tạng 。 唯duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 理lý 不bất 礙ngại 事sự 。 事sự 不bất 礙ngại 理lý 。 一nhất 為vi 無vô 量lượng 。 無vô 量lượng 為vi 一nhất 。 而nhi 證chứng 入nhập 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 也dã 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 者giả 。 法Pháp 身thân 如Như 來Lai 也dã 。 法Pháp 身thân 以dĩ 理lý 為vi 身thân 。 圓viên 融dung 無vô 礙ngại 。 隨tùy 舉cử 一nhất 法pháp 。 體thể 即tức 法Pháp 身thân 。 由do 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 然nhiên 後hậu 身thân 界giới 無vô 分phân 。 塵trần 毛mao 相tướng 即tức 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 。 而nhi 證chứng 入nhập 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 稱xưng 性tánh 作tác 用dụng 。 一nhất 切thiết 自tự 在tại 矣hĩ 。 昔tích 僧Tăng 問vấn 谷Cốc 隱Ẩn 聰Thông 禪Thiền 師Sư 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 萬vạn 象tượng 是thị 物vật 。 如như 何hà 轉chuyển 得đắc 。 聰Thông 曰viết 。 喫khiết 了liễu 飯phạn 。 無vô 些# 子tử 意ý 智trí 。 若nhược 有hữu 意ý 智trí 。 為vi 物vật 轉chuyển 也dã 。 又hựu 僧Tăng 問vấn 韶Thiều 國Quốc 師Sư 。 如như 何hà 是thị 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 。 韶Thiều 曰viết 。 汝nhữ 喚hoán 甚thậm 麼ma 作tác 物vật 。 曰viết 。 恁nhẫm 麼ma 則tắc 即tức 。 同đồng 如Như 來Lai 也dã 。 韶Thiều 曰viết 。 莫mạc 作tác 野dã 干can 鳴minh 。 擬nghĩ 同đồng 如Như 來Lai 。 即tức 千thiên 里lý 萬vạn 裡# 。 又hựu 此thử 兩lưỡng 節tiết 文văn 。 若nhược 按án 相Tướng 宗Tông 解giải 釋thích 。 一nhất 切thiết 眾chúng 生sanh 。 從tùng 無vô 始thỉ 一nhất 念niệm 。 妄vọng 動động 以dĩ 來lai 。 不bất 生sanh 不bất 滅diệt 。 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 成thành 阿a 賴lại 識thức 。 此thử 識thức 有hữu 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 不bất 知tri 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 本bổn 來lai 不bất 離ly 一nhất 心tâm 。 以dĩ 能năng 見kiến 之chi 見kiến 分phần 。 取thủ 所sở 見kiến 之chi 相tướng 分phần 。 如như 下hạ 文văn 云vân 。 自tự 心tâm 取thủ 自tự 心tâm 。 非phi 幻huyễn 成thành 幻huyễn 法pháp 。 此thử 為vi 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 既ký 迷mê 為vi 物vật 。 則tắc 失thất 本bổn 心tâm 將tương 心tâm 認nhận 作tác 物vật 。 不bất 了liễu 是thị 心tâm 。 則tắc 非phi 失thất 似tự 失thất 矣hĩ 。 由do 是thị 心tâm 。 物vật 兩lưỡng 分phần 。 見kiến 分phần 恆hằng 被bị 相tướng 分phần 所sở 轉chuyển 。 逐trục 物vật 意ý 移di 。 故cố 於ư 相tướng 分phần 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 若nhược 能năng 轉chuyển 物vật 。 即tức 同đồng 如Như 來Lai 者giả 。 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 如như 蝸# 牛ngưu 二nhị 角giác 。 出xuất 則tắc 成thành 雙song 。 收thu 則tắc 歸quy 一nhất 。 現hiện 要yếu 轉chuyển 物vật 。 相tướng 分phần 即tức 是thị 物vật 。 必tất 由do 見kiến 分phần 去khứ 轉chuyển 他tha 。 如như 何hà 轉chuyển 法pháp 。 但đãn 要yếu 見kiến 分phần 不bất 取thủ 相tướng 分phần 。 不bất 取thủ 無vô 非phi 幻huyễn 。 非phi 幻huyễn 尚thượng 不bất 生sanh 。 幻huyễn 法pháp 云vân 何hà 立lập 。 則tắc 無vô 物vật 可khả 轉chuyển 矣hĩ 。 如như 性tánh 宗tông 金Kim 剛Cang 經Kinh 云vân 。 不bất 取thủ 於ư 相tướng 。 如như 如như 不bất 動động 。 則tắc 同đồng 如Như 來Lai 矣hĩ 。 相tướng 既ký 叵phả 得đắc 。 礙ngại 從tùng 何hà 來lai 。 身thân 心tâm 圓viên 明minh 。 不bất 動động 道Đạo 場Tràng 。 此thử 明minh 體thể 自tự 在tại 。 屬thuộc 理lý 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 眾chúng 生sanh 迷mê 時thời 。 妄vọng 認nhận 四tứ 大đại 。 為vi 自tự 身thân 相tướng 。 則tắc 被bị 四tứ 大đại 留lưu 礙ngại 而nhi 不bất 圓viên 。 妄vọng 認nhận 六lục 塵trần 緣duyên 影ảnh 。 為vi 自tự 心tâm 相tướng 。 則tắc 被bị 六lục 塵trần 障chướng 蔽tế 而nhi 不bất 明minh 。 即tức 是thị 認nhận 物vật 為vi 己kỷ 。 又hựu 妄vọng 認nhận 諸chư 法pháp 。 心tâm 外ngoại 實thật 有hữu 。 即tức 是thị 迷mê 己kỷ 為vi 物vật 。 所sở 以dĩ 動động 被bị 物vật 礙ngại 。 今kim 既ký 轉chuyển 物vật 。 則tắc 身thân 為vi 法pháp 性tánh 身thân 。 圓viên 照chiếu 周chu 遍biến 。 心tâm 為vi 妙diệu 明minh 心tâm 。 靈linh 明minh 洞đỗng 徹triệt 。 萬vạn 物vật 身thân 心tâm 。 本bổn 來lai 一nhất 體thể 。 即tức 所sở 謂vị 澈triệt 法pháp 底để 源nguyên 。 無vô 動động 無vô 壞hoại 。 身thân 心tâm 即tức 是thị 法Pháp 界Giới 。 不bất 動động 之chi 道Đạo 場Tràng 矣hĩ 。 於ư 一nhất 毛mao 端đoan 。 遍biến 能năng 含hàm 受thọ 。 十thập 方phương 國quốc 土độ 。 此thử 明minh 用dụng 自tự 在tại 。 屬thuộc 事sự 事sự 無vô 礙ngại 法Pháp 界Giới 。 十thập 玄huyền 門môn 中trung 。 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 門môn 也dã 。 亦diệc 即tức 第đệ 四tứ 卷quyển 。 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 。 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 之chi 義nghĩa 相tướng 。 毛mao 端đoan 即tức 一nhất 毛mao 頭đầu 上thượng 。 屬thuộc 正chánh 報báo 之chi 最tối 小tiểu 者giả 。 國quốc 土độ 即tức 佛Phật 利lợi 。 大Đại 千Thiên 世Thế 界Giới 。 屬thuộc 依y 報báo 之chi 最tối 大đại 者giả 。 毛mao 端đoan 含hàm 國quốc 土độ 。 即tức 以dĩ 正chánh 攝nhiếp 依y 。 國quốc 土độ 在tại 毛mao 端đoan 。 即tức 以dĩ 依y 入nhập 正chánh 。 毛mao 端đoan 看khán 國quốc 。 而nhi 國quốc 不bất 小tiểu 。 即tức 小tiểu 中trung 現hiện 大đại 也dã 。 國quốc 外ngoại 觀quán 毛mao 。 而nhi 毛mao 不bất 大đại 。 即tức 大đại 中trung 現hiện 小tiểu 也dã 。 如như 一nhất 尺xích 之chi 鏡kính 。 而nhi 現hiện 千thiên 里lý 之chi 境cảnh 。 境cảnh 在tại 鏡kính 而nhi 不bất 小tiểu 。 鏡kính 含hàm 境cảnh 而nhi 有hữu 餘dư 。 依y 正chánh 相tương 涉thiệp 。 不bất 相tương 妨phương 礙ngại 。 小tiểu 大đại 相tương 容dung 。 無vô 不bất 自tự 在tại 。 即tức 廣quảng 狹hiệp 自tự 在tại 無vô 礙ngại 玄huyền 門môn 也dã 。 前tiền 文văn 故cố 於ư 是thị 中trung 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 乃nãi 是thị 正chánh 報báo 被bị 依y 報báo 所sở 礙ngại 。 見kiến 性tánh 被bị 境cảnh 界giới 所sở 遷thiên 。 此thử 則tắc 非phi 獨độc 不bất 礙ngại 不bất 遷thiên 。 且thả 能năng 相tướng 即tức 相tướng 入nhập 。 而nhi 成thành 無vô 障chướng 礙ngại 之chi 妙diệu 用dụng 矣hĩ 。 又hựu 較giảo 前tiền 亡vong 塵trần 境cảnh 界giới 。 更cánh 是thị 甚thậm 深thâm 。 彼bỉ 但đãn 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 。 而nhi 得đắc 理lý 事sự 無vô 礙ngại 。 此thử 則tắc 大đại 用dụng 自tự 在tại 。 而nhi 得đắc 事sự 事sự 無vô 礙ngại 。 見kiến 性tánh 之chi 妙diệu 。 無vô 以dĩ 加gia 矣hĩ 。 此thử 科khoa 以dĩ 見kiến 性tánh 。 無vô 礙ngại 而nhi 論luận 。 觀quan 大đại 觀quan 小tiểu 。 轉chuyển 物vật 自tự 在tại 無vô 礙ngại 。 是thị 四tứ 義nghĩa 中trung 妙diệu 義nghĩa 。 又hựu 兼kiêm 具cụ 如Như 來Lai 藏tạng 。 不bất 動động 周chu 圓viên 二nhị 義nghĩa 。 七thất 顯hiển 見kiến 無vô 礙ngại 竟cánh 。 ❖ 卯mão 八bát 顯hiển 見kiến 不bất 分phân 。 分phân 二nhị 辰thần 初sơ 阿A 難Nan 疑nghi 身thân 見kiến 各các 體thể 二nhị 如Như 來Lai 明minh 萬vạn 法pháp 一nhất 體thể 。 今kim 初sơ 。 阿A 難Nan 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 必tất 我ngã 妙diệu 性tánh 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 前tiền 。 此thử 領lãnh 前tiền 義nghĩa 。 以dĩ 生sanh 疑nghi 難nan 也dã 。 前tiền 佛Phật 要yếu 當đương 機cơ 。 認nhận 見kiến 為vi 心tâm 。 多đa 與dữ 發phát 明minh 。 見kiến 性tánh 超siêu 然nhiên 獨độc 立lập 。 身thân 境cảnh 無vô 干can 。 無vô 還hoàn 科khoa 中trung 云vân 。 諸chư 可khả 還hoàn 者giả 。 自tự 然nhiên 非phi 汝nhữ 。 不bất 汝nhữ 還hoàn 者giả 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 不bất 雜tạp 科khoa 中trung 云vân 。 此thử 精tinh 妙diệu 明minh 。 誠thành 汝nhữ 見kiến 性tánh 。 又hựu 云vân 。 見kiến 性tánh 周chu 遍biến 。 非phi 汝nhữ 而nhi 誰thùy 。 阿A 難Nan 遂toại 從tùng 分phân 別biệt 心tâm 中trung 。 變biến 現hiện 一nhất 種chủng 昭chiêu 昭chiêu 靈linh 靈linh 光quang 景cảnh 。 湛trạm 然nhiên 盈doanh 滿mãn 目mục 前tiền 。 喚hoán 作tác 見kiến 性tánh 。 似tự 與dữ 身thân 心tâm 。 判phán 而nhi 為vi 二nhị 。 阿A 難Nan 前tiền 疑nghi 見kiến 性tánh 。 與dữ 萬vạn 物vật 混hỗn 雜tạp 。 此thử 疑nghi 見kiến 性tánh 。 與dữ 身thân 心tâm 各các 體thể 。 故cố 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 現hiện 前tiền 周chu 遍biến 萬vạn 物vật 之chi 見kiến 精tinh 。 必tất 定định 是thị 我ngã 。 妙diệu 精tinh 明minh 性tánh 者giả 。 今kim 此thử 妙diệu 性tánh 。 現hiện 在tại 我ngã 之chi 眼nhãn 前tiền 。 則tắc 離ly 我ngã 身thân 矣hĩ 。 既ký 然nhiên 是thị 我ngã 妙diệu 性tánh 。 豈khởi 有hữu 反phản 在tại 身thân 外ngoại 耶da 。 見kiến 必tất 我ngã 真chân 。 我ngã 今kim 身thân 心tâm 。 復phục 是thị 何hà 物vật 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 彼bỉ 見kiến 無vô 別biệt 。 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 此thử 恐khủng 認nhận 見kiến 必tất 遺di 身thân 心tâm 。 意ý 謂vị 湛trạm 然nhiên 滿mãn 前tiền 之chi 見kiến 。 必tất 定định 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 則tắc 我ngã 現hiện 今kim 之chi 身thân 心tâm 。 當đương 然nhiên 非phi 我ngã 。 究cứu 竟cánh 復phục 是thị 何hà 物vật 。 而nhi 今kim 身thân 心tâm 。 分phân 別biệt 有hữu 實thật 。 此thử 約ước 分phân 別biệt 以dĩ 起khởi 計kế 。 謂vị 。 現hiện 今kim 身thân 心tâm 。 為vi 能năng 分phân 別biệt 。 有hữu 實thật 在tại 作tác 用dụng 。 彼bỉ 在tại 前tiền 之chi 見kiến 。 無vô 有hữu 分phân 別biệt 功công 能năng 。 來lai 分phân 辨biện 我ngã 身thân 。 我ngã 身thân 尚thượng 不bất 能năng 辨biện 。 況huống 能năng 辨biện 萬vạn 物vật 耶da 。 此thử 正chánh 同đồng 世thế 間gian 凡phàm 夫phu 情tình 見kiến 。 以dĩ 有hữu 分phân 別biệt 者giả 為vi 我ngã 。 無vô 分phân 別biệt 者giả 非phi 我ngã 。 不bất 知tri 恰kháp 墮đọa 意ý 識thức 窠khòa 臼cữu 。 與dữ 前tiền 執chấp 緣duyên 心tâm 有hữu 用dụng 。 悟ngộ 妙diệu 明minh 心tâm 。 元nguyên 所sở 圓viên 滿mãn 。 常thường 住trụ 心tâm 地địa 。 不bất 得đắc 其kỳ 用dụng 。 故cố 不bất 敢cảm 認nhận 為vi 。 本bổn 元nguyên 心tâm 地địa 。 如như 出xuất 一nhất 轍triệt 。 若nhược 實thật 我ngã 心tâm 。 令linh 我ngã 今kim 見kiến 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 此thử 約ước 能năng 見kiến 以dĩ 起khởi 計kế 。 謂vị 在tại 前tiền 之chi 見kiến 。 若nhược 實thật 在tại 是thị 我ngã 真chân 心tâm 。 令linh 我ngã 現hiện 今kim 。 此thử 身thân 反phản 為vi 所sở 見kiến 。 則tắc 見kiến 性tánh 在tại 我ngã 之chi 前tiền 。 如như 同đồng 外ngoại 物vật 在tại 前tiền 。 若nhược 實thật 在tại 是thị 我ngã 。 而nhi 今kim 此thử 身thân 竟cánh 成thành 所sở 見kiến 。 反phản 非phi 是thị 我ngã 矣hĩ 。 何hà 殊thù 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 惟duy 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 發phát 未vị 悟ngộ 。 此thử 解giải 承thừa 上thượng 前tiền 一nhất 解giải 。 見kiến 性tánh 既ký 已dĩ 離ly 我ngã 同đồng 物vật 。 反phản 能năng 見kiến 我ngã 身thân 。 即tức 同đồng 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 何hà 殊thù 異dị 也dã 如Như 來Lai 。 先tiên 所sở 難nan 言ngôn 。 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 然nhiên 物vật 能năng 見kiến 我ngã 。 佛Phật 先tiên 不bất 許hứa 。 已dĩ 斥xích 其kỳ 謬mậu 。 惟duy 願nguyện 再tái 垂thùy 大đại 慈từ 。 開khai 導đạo 發phát 明minh 。 令linh 未vị 悟ngộ 者giả 。 可khả 以dĩ 得đắc 悟ngộ 。 認nhận 見kiến 何hà 得đắc 不bất 遺di 身thân 心tâm 。 見kiến 身thân 何hà 得đắc 不bất 同đồng 物vật 見kiến 也dã 。 總tổng 會hội 前tiền 文văn 。 佛Phật 則tắc 諄# 諄# 責trách 之chi 。 警cảnh 其kỳ 不bất 可khả 認nhận 妄vọng 為vi 真chân 。 阿A 難Nan 則tắc 種chủng 種chủng 疑nghi 之chi 。 反phản 恐khủng 認nhận 真chân 遺di 妄vọng 。 誠thành 為vi 顛điên 倒đảo 之chi 甚thậm 。 良lương 由do 不bất 達đạt 認nhận 妄vọng 者giả 。 必tất 至chí 遺di 真chân 。 而nhi 識thức 真chân 者giả 。 自tự 能năng 融dung 妄vọng 。 何hà 至chí 有hữu 所sở 遺di 哉tai 。 詳tường 佛Phật 答đáp 處xứ 。 自tự 見kiến 真chân 妄vọng 遍biến 融dung 之chi 旨chỉ 趣thú 矣hĩ 。 又hựu 見kiến 性tánh 靈linh 明minh 洞đỗng 澈triệt 。 身thân 心tâm 世thế 界giới 。 外ngoại 物vật 頑ngoan 礙ngại 。 豈khởi 具cụ 能năng 見kiến 功công 用dụng 。 物vật 不bất 是thị 見kiến 。 前tiền 已dĩ 辨biện 明minh 。 初sơ 阿A 難Nan 疑nghi 身thân 見kiến 各các 體thể 竟cánh 。 ❖ 辰thần 二nhị 如Như 來Lai 明minh 萬vạn 法pháp 一nhất 體thể 分phân 六lục 巳tị 初sơ 直trực 斥xích 妄vọng 擬nghĩ 二nhị 正chánh 遣khiển 是thị 見kiến 三tam 轉chuyển 遣khiển 非phi 見kiến 四tứ 眾chúng 懼cụ 俯phủ 慰úy 五ngũ 文Văn 殊Thù 啟khải 請thỉnh 六lục 如Như 來Lai 慈từ 示thị 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 汝nhữ 今kim 所sở 言ngôn 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 前tiền 阿A 難Nan 謬mậu 執chấp 。 見kiến 性tánh 與dữ 身thân 心tâm 各các 體thể 。 故cố 有hữu 見kiến 性tánh 在tại 前tiền 之chi 疑nghi 。 佛Phật 不bất 即tức 約ước 身thân 心tâm 見kiến 性tánh 。 無vô 有hữu 二nhị 體thể 以dĩ 釋thích 之chi 。 而nhi 獨độc 約ước 萬vạn 法pháp 一nhất 體thể 以dĩ 破phá 者giả 。 中trung 有hữu 二nhị 意ý 。 一nhất 者giả 。 易dị 於ư 施thí 破phá 。 見kiến 性tánh 如như 果quả 在tại 前tiền 。 應ưng 同đồng 萬vạn 物vật 分phân 明minh 可khả 指chỉ 。 既ký 於ư 萬vạn 象tượng 中trung 。 竟cánh 無vô 是thị 見kiến 非phi 見kiến 之chi 可khả 指chỉ 。 則tắc 是thị 非phi 雙song 絕tuyệt 。 了liễu 無vô 前tiền 相tướng 。 而nhi 見kiến 性tánh 萬vạn 物vật 。 自tự 成thành 一nhất 體thể 。 以dĩ 此thử 例lệ 觀quán 。 疏sơ 遠viễn 之chi 萬vạn 物vật 。 與dữ 見kiến 尚thượng 屬thuộc 一nhất 體thể 。 而nhi 至chí 親thân 之chi 身thân 心tâm 。 與dữ 見kiến 豈khởi 復phục 為vi 二nhị 耶da 。 二nhị 者giả 。 兼kiêm 除trừ 二nhị 執chấp 。 蓋cái 身thân 心tâm 者giả 。 我ngã 執chấp 之chi 親thân 依y 。 萬vạn 物vật 者giả 。 法pháp 執chấp 之chi 顯hiển 境cảnh 。 阿A 難Nan 祗chi 恐khủng 認nhận 見kiến 。 必tất 遺di 身thân 心tâm 。 則tắc 我ngã 執chấp 正chánh 自tự 熾sí 然nhiên 。 而nhi 法pháp 執chấp 尚thượng 猶do 微vi 隱ẩn 。 若nhược 但đãn 說thuyết 見kiến 性tánh 身thân 心tâm 一nhất 體thể 。 彼bỉ 將tương 更cánh 執chấp 見kiến 性tánh 身thân 心tâm 。 合hợp 為vi 我ngã 體thể 。 而nhi 以dĩ 萬vạn 物vật 為vi 他tha 體thể 。 非phi 惟duy 法pháp 執chấp 不bất 能năng 兼kiêm 破phá 。 而nhi 二nhị 執chấp 益ích 增tăng 上thượng 矣hĩ 。 故cố 佛Phật 總tổng 對đối 萬vạn 法pháp 。 悉tất 顯hiển 其kỳ 無vô 自tự 無vô 他tha 。 則tắc 二nhị 執chấp 蕩đãng 然nhiên 矣hĩ 。 如như 灸# 病bệnh 者giả 。 須tu 得đắc 其kỳ 穴huyệt 。 阿A 難Nan 種chủng 種chủng 謬mậu 執chấp 。 惟duy 此thử 見kiến 性tánh 在tại 前tiền 。 是thị 其kỳ 謬mậu 本bổn 。 故cố 佛Phật 首thủ 奪đoạt 云vân 。 見kiến 在tại 汝nhữ 前tiền 。 是thị 義nghĩa 非phi 實thật 。 初sơ 直trực 斥xích 妄vọng 擬nghĩ 竟cánh 。 ❖ 巳tị 二nhị 正chánh 遣khiển 是thị 見kiến 分phân 三tam 午ngọ 初sơ 如Như 來Lai 問vấn 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 三tam 佛Phật 印ấn 證chứng 。 今kim 初sơ 。 若nhược 實thật 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 實thật 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 。 先tiên 阿A 難Nan 妄vọng 擬nghĩ 見kiến 性tánh 在tại 前tiền 。 佛Phật 已dĩ 直trực 斥xích 其kỳ 非phi 。 此thử 下hạ 辨biện 無vô 是thị 見kiến 。 與dữ 無vô 非phi 見kiến 。 此thử 科khoa 雙song 用dụng 即tức 物vật 離ly 物vật 。 而nhi 單đơn 遣khiển 是thị 見kiến 也dã 。 如Như 來Lai 問vấn 云vân 。 若nhược 此thử 見kiến 精tinh 。 實thật 在tại 汝nhữ 之chi 眼nhãn 前tiền 。 汝nhữ 實thật 實thật 可khả 以dĩ 看khán 見kiến 者giả 。 則tắc 此thử 見kiến 精tinh 。 一nhất 定định 有hữu 地địa 方phương 所sở 在tại 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 必tất 有hữu 相tướng 狀trạng 。 非phi 是thị 無vô 可khả 指chỉ 示thị 。 此thử 決quyết 斷đoán 定định 屬thuộc 可khả 指chỉ 。 下hạ 方phương 令linh 對đối 物vật 指chỉ 出xuất 。 且thả 今kim 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 祗chi 陀đà 林lâm 。 遍biến 觀quán 林lâm 渠cừ 。 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 。 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 。 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 舉cử 手thủ 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 者giả 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 草thảo 樹thụ 纖tiêm 毫hào 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 指chỉ 著trước 。 此thử 先tiên 以dĩ 物vật 皆giai 可khả 指chỉ 為vi 例lệ 。 下hạ 令linh 指chỉ 見kiến 。 且thả 今kim 我ngã 之chi 與dữ 汝nhữ 。 坐tọa 此thử 袛# 陀đà 林lâm 。 周chu 遍biến 觀quan 看khán 。 近cận 處xứ 林lâm 渠cừ 水thủy 也dã 河hà 流lưu 之chi 類loại 。 及cập 與dữ 殿điện 堂đường 。 高cao 處xứ 上thượng 至chí 日nhật 月nguyệt 宮cung 。 遠viễn 處xứ 前tiền 對đối 恆Hằng 河Hà 。 汝nhữ 今kim 於ư 我ngã 。 師sư 子tử 座tòa 前tiền 。 但đãn 是thị 目mục 之chi 可khả 見kiến 。 舉cử 手thủ 皆giai 可khả 指chỉ 陳trần 。 是thị 種chủng 種chủng 相tướng 。 分phân 別biệt 明minh 白bạch 。 陰ấm 者giả 是thị 林lâm 。 明minh 者giả 是thị 日nhật 。 礙ngại 老lão 是thị 壁bích 。 通thông 者giả 是thị 空không 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 草thảo 若nhược 樹thụ 。 纖tiêm 細tế 毫hào 末mạt 。 大đại 小tiểu 雖tuy 殊thù 。 但đãn 可khả 以dĩ 有hữu 形hình 。 無vô 不bất 可khả 以dĩ 指chỉ 著trước 也dã 。 若nhược 必tất 其kỳ 見kiến 。 現hiện 在tại 汝nhữ 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 此thử 教giáo 其kỳ 指chỉ 見kiến 。 若nhược 必tất 定định 見kiến 精tinh 。 現hiện 在tại 汝nhữ 之chi 眼nhãn 前tiền 。 汝nhữ 應ưng 以dĩ 手thủ 。 確xác 確xác 實thật 實thật 指chỉ 陳trần 。 何hà 者giả 是thị 汝nhữ 眼nhãn 前tiền 之chi 見kiến 。 阿A 難Nan 當đương 知tri 。 若nhược 空không 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 為vi 物vật 。 此thử 有hữu 兩lưỡng 節tiết 文văn 。 乃nãi 佛Phật 立lập 成thành 格cách 式thức 。 要yếu 阿A 難Nan 依y 此thử 解giải 答đáp 。 不bất 至chí 混hỗn 濫lạm 。 先tiên 所sở 謂vị 雙song 用dụng 即tức 物vật 離ly 物vật 。 單đơn 遣khiển 是thị 見kiến 。 即tức 在tại 本bổn 科khoa 。 此thử 節tiết 格cách 式thức 。 乃nãi 即tức 物vật 。 須tu 不bất 壞hoại 物vật 之chi 本bổn 相tướng 。 下hạ 節tiết 乃nãi 離ly 物vật 。 須tu 當đương 顯hiển 見kiến 之chi 自tự 體thể 。 當đương 知tri 二nhị 字tự 。 要yếu 阿A 難Nan 注chú 意ý 著trước 眼nhãn 。 何hà 者giả 是thị 空không 。 何hà 者giả 是thị 物vật 。 此thử 語ngữ 莫mạc 作tác 是thị 見kiến 無vô 空không 。 是thị 見kiến 無vô 物vật 解giải 釋thích 。 佛Phật 要yếu 阿A 難Nan 。 依y 所sở 定định 格cách 式thức 。 物vật 。 見kiến 雙song 指chỉ 。 不bất 壞hoại 物vật 之chi 本bổn 相tướng 。 先tiên 約ước 空không 說thuyết 。 若nhược 空không 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 須tu 當đương 不bất 壞hoại 空không 之chi 本bổn 相tướng 。 何hà 者giả 仍nhưng 舊cựu 是thị 空không 。 再tái 約ước 物vật 說thuyết 。 若nhược 物vật 是thị 見kiến 。 既ký 已dĩ 是thị 見kiến 。 亦diệc 當đương 不bất 壞hoại 物vật 之chi 本bổn 相tướng 。 何hà 者giả 仍nhưng 舊cựu 是thị 物vật 。 此thử 種chủng 格cách 式thức 。 譬thí 如như 即tức 壁bích 成thành 畫họa 。 要yếu 須tu 壁bích 畫họa 雙song 存tồn 。 方phương 成thành 物vật 見kiến 各các 體thể 之chi 義nghĩa 。 此thử 順thuận 阿A 難Nan 迷mê 執chấp 。 見kiến 性tánh 與dữ 根căn 身thân 萬vạn 物vật 。 各các 皆giai 有hữu 體thể 。 故cố 作tác 斯tư 解giải 。 若nhược 是thị 見kiến 。 即tức 便tiện 無vô 空không 無vô 物vật 。 遂toại 成thành 一nhất 體thể 。 則tắc 與dữ 阿A 難Nan 語ngữ 意ý 相tương 違vi 。 又hựu 既ký 成thành 一nhất 體thể 。 自tự 不bất 容dung 更cánh 說thuyết 是thị 見kiến 。 如như 下hạ 文văn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 此thử 種chủng 解giải 釋thích 。 是thị 正Chánh 脈Mạch 疏Sớ 。 交Giao 光Quang 法Pháp 師Sư 。 特đặc 出xuất 手thủ 眼nhãn 。 能năng 見kiến 人nhân 見kiến 不bất 到đáo 之chi 處xứ 。 能năng 會hội 佛Phật 立lập 格cách 本bổn 意ý 。 殊thù 令linh 人nhân 心tâm 悅duyệt 誠thành 服phục 也dã 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 分phân 明minh 無vô 惑hoặc 。 上thượng 節tiết 即tức 物vật 索sách 是thị 見kiến 。 此thử 節tiết 離ly 物vật 索sách 是thị 見kiến 。 乃nãi 離ly 物vật 須tu 當đương 顯hiển 見kiến 之chi 自tự 體thể 。 故cố 囑chúc 阿A 難Nan 。 汝nhữ 可khả 更cánh 加gia 一nhất 番phiên 微vi 細tế 工công 夫phu 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 即tức 剖phẫu 開khai 萬vạn 象tượng 。 分phân 析tích 出xuất 此thử 見kiến 元nguyên 。 此thử 即tức 離ly 物vật 索sách 是thị 見kiến 也dã 。 明minh 。 淨tịnh 。 妙diệu 見kiến 元nguyên 者giả 。 萬vạn 象tượng 不bất 能năng 混hỗn 曰viết 精tinh 。 萬vạn 象tượng 不bất 能năng 敝tệ 曰viết 明minh 。 萬vạn 象tượng 不bất 能năng 染nhiễm 曰viết 淨tịnh 。 萬vạn 象tượng 不bất 能năng 變biến 曰viết 妙diệu 。 此thử 四tứ 乃nãi 見kiến 元nguyên 義nghĩa 相tướng 。 即tức 本bổn 覺giác 所sở 具cụ 性tánh 功công 德đức 相tướng 。 此thử 曰viết 。 見kiến 元nguyên 。 上thượng 曰viết 見kiến 精tinh 。 有hữu 曰viết 見kiến 性tánh 。 名danh 雖tuy 各các 出xuất 。 乃nãi 隨tùy 語ngữ 便tiện 。 同đồng 指chỉ 眾chúng 生sanh 。 識thức 精tinh 元nguyên 明minh 。 即tức 二nhị 根căn 本bổn 中trung 真chân 本bổn 。 與dữ 物vật 同đồng 體thể 。 如như 果quả 物vật 見kiến 各các 體thể 。 必tất 須tu 離ly 物vật 以dĩ 顯hiển 見kiến 之chi 自tự 體thể 。 同đồng 彼bỉ 諸chư 物vật 。 歷lịch 歷lịch 分phân 明minh 。 無vô 所sở 疑nghi 惑hoặc 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 初sơ 如Như 來Lai 問vấn 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 今kim 於ư 此thử 。 重Trùng 閣Các 講Giảng 堂Đường 。 遠viễn 洎kịp 音âm 暨kỵ 恆Hằng 河Hà 。 上thượng 觀quan 日nhật 月nguyệt 。 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 。 縱túng 目mục 所sở 觀quan 。 指chỉ 皆giai 是thị 物vật 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 此thử 阿A 難Nan 答đáp 。 即tức 物vật 無vô 是thị 見kiến 。 謂vị 舉cử 手thủ 所sở 指chỉ 得đắc 到đáo 。 縱túng 目mục 即tức 放phóng 眼nhãn 所sở 觀quán 見kiến 也dã 得đắc 到đáo 。 指chỉ 者giả 皆giai 是thị 物vật 。 不bất 能năng 不bất 壞hoại 物vật 之chi 本bổn 相tướng 。 更cánh 指chỉ 出xuất 何hà 者giả 是thị 見kiến 也dã 。 故cố 曰viết 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 世Thế 尊Tôn 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 況huống 我ngã 有hữu 漏lậu 。 初sơ 學học 聲Thanh 聞Văn 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 萬vạn 物vật 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 此thử 阿A 難Nan 答đáp 。 離ly 物vật 無vô 是thị 見kiến 。 如như 佛Phật 所sở 說thuyết 。 即tức 指chỉ 上thượng 文văn 佛Phật 立lập 格cách 云vân 。 汝nhữ 可khả 微vi 細tế 。 披phi 剝bác 萬vạn 象tượng 。 析tích 出xuất 精tinh 明minh 。 淨tịnh 妙diệu 見kiến 元nguyên 。 指chỉ 陳trần 示thị 我ngã 。 況huống 我ngã 乃nãi 是thị 有hữu 漏lậu 初sơ 學học 人nhân 。 那na 能năng 離ly 物vật 指chỉ 出xuất 是thị 見kiến 。 即tức 羅La 漢Hán 。 闢Tịch 支Chi 佛Phật 。 亦diệc 所sở 不bất 能năng 。 乃nãi 至chí 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 萬vạn 象tượng 前tiền 。 剖phẫu 析tích 出xuất 精tinh 見kiến 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 見kiến 之chi 自tự 性tánh 也dã 。 是thị 離ly 物vật 亦diệc 無vô 是thị 見kiến 之chi 可khả 指chỉ 矣hĩ 。 此thử 雙song 用dụng 即tức 離ly 。 單đơn 遣khiển 是thị 見kiến 也dã 。 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 三tam 佛Phật 印ấn 證chứng 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 此thử 佛Phật 言ngôn 印ấn 證chứng 。 重trùng 言ngôn 如như 是thị 者giả 。 以dĩ 阿A 難Nan 所sở 答đáp 。 即tức 物vật 無vô 是thị 見kiến 可khả 指chỉ 。 離ly 物vật 亦diệc 無vô 是thị 見kiến 可khả 指chỉ 。 二nhị 者giả 皆giai 是thị 。 故cố 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 良lương 以dĩ 見kiến 性tánh 。 量lượng 括quát 十thập 方phương 。 體thể 周chu 萬vạn 法pháp 。 其kỳ 與dữ 萬vạn 法pháp 非phi 即tức 非phi 離ly 。 惟duy 其kỳ 非phi 即tức 也dã 。 故cố 能năng 靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 。 迥huýnh 脫thoát 根căn 塵trần 。 身thân 界giới 無vô 干can 。 生sanh 死tử 不bất 繫hệ 。 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 斯tư 義nghĩa 。 則tắc 混hỗn 淆# 真chân 妄vọng 。 沉trầm 溺nịch 輪luân 迴hồi 。 惟duy 其kỳ 非phi 離ly 也dã 。 故cố 能năng 塵trần 剎sát 普phổ 融dung 。 萬vạn 物vật 一nhất 體thể 。 用dụng 彌di 法Pháp 界Giới 。 色sắc 心tâm 不bất 二nhị 。 眾chúng 生sanh 不bất 達đạt 斯tư 義nghĩa 。 則tắc 沉trầm 空không 滯trệ 寂tịch 。 中trung 止chỉ 化hóa 城thành 。 如Như 來Lai 自tự 指chỉ 見kiến 是thị 心tâm 以dĩ 來lai 。 多đa 約ước 不bất 即tức 之chi 義nghĩa 。 分phần 析tích 妄vọng 。 以dĩ 決quyết 擇trạch 離ly 塵trần 獨độc 立lập 之chi 體thể 。 今kim 此thử 科khoa 合hợp 下hạ 無vô 非phi 見kiến 。 乃nãi 約ước 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 。 泯mẫn 妄vọng 合hợp 真chân 。 以dĩ 顯hiển 洩duệ 乎hồ 與dữ 物vật 混hỗn 融dung 之chi 妙diệu 。 以dĩ 釋thích 阿A 難Nan 身thân 見kiến 各các 體thể 之chi 疑nghi 。 二nhị 正chánh 遣khiển 是thị 見kiến 竟cánh 。 ❖ 巳tị 三tam 轉chuyển 遣khiển 非phi 見kiến 分phân 三tam 午ngọ 初sơ 如Như 來Lai 問vấn 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 三tam 佛Phật 印ấn 證chứng 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 復phục 告cáo 阿A 難Nan 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 見kiến 精tinh 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 此thử 顯hiển 離ly 見kiến 無vô 物vật 。 以dĩ 遣khiển 非phi 見kiến 也dã 。 上thượng 科khoa 雙song 用dụng 即tức 物vật 離ly 物vật 。 單đơn 明minh 無vô 是thị 見kiến 。 此thử 科khoa 單đơn 用dụng 即tức 物vật 。 雙song 明minh 無vô 非phi 見kiến 無vô 是thị 見kiến 。 佛Phật 恐khủng 當đương 機cơ 。 祗chi 知tri 見kiến 性tánh 。 離ly 一nhất 切thiết 相tướng 。 不bất 知tri 見kiến 性tánh 。 即tức 一nhất 切thiết 法pháp 也dã 。 故cố 先tiên 述thuật 彼bỉ 言ngôn 。 牒điệp 定định 其kỳ 意ý 。 曰viết 。 如như 汝nhữ 所sở 言ngôn 。 無vô 有hữu 見kiến 精tinh 。 離ly 一nhất 切thiết 物vật 。 別biệt 有hữu 自tự 性tánh 。 此thử 牒điệp 上thượng 離ly 物vật 無vô 是thị 見kiến 也dã 。 則tắc 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 是thị 物vật 之chi 中trung 。 無vô 是thị 見kiến 者giả 。 此thử 牒điệp 上thượng 即tức 物vật 無vô 是thị 見kiến 也dã 。 此thử 文văn 雙song 牒điệp 離ly 物vật 即tức 物vật 。 皆giai 無vô 是thị 見kiến 。 今kim 復phục 告cáo 汝nhữ 。 汝nhữ 與dữ 如Như 來Lai 。 坐tọa 祗Chi 陀Đà 林Lâm 。 更cánh 觀quan 林lâm 苑uyển 。 乃nãi 至chí 日nhật 月nguyệt 。 種chủng 種chủng 象tượng 殊thù 。 必tất 無vô 見kiến 精tinh 。 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 汝nhữ 又hựu 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 此thử 緊khẩn 承thừa 上thượng 文văn 。 復phục 告cáo 云vân 。 更cánh 觀quán 種chủng 種chủng 物vật 象tượng 差sai 殊thù 。 必tất 定định 無vô 有hữu 見kiến 精tinh 。 可khả 以dĩ 受thọ 汝nhữ 所sở 指chỉ 。 如như 是thị 則tắc 完hoàn 全toàn 無vô 是thị 見kiến 。 復phục 承thừa 上thượng 文văn 。 既ký 是thị 完hoàn 全toàn 無vô 有hữu 是thị 見kiến 。 汝nhữ 再tái 向hướng 萬vạn 象tượng 中trung 。 仔tử 細tế 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 之chi 中trung 。 何hà 者giả 非phi 汝nhữ 見kiến 耶da 。 初sơ 如Như 來Lai 問vấn 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 。 阿A 難Nan 言ngôn 。 我ngã 實thật 遍biến 見kiến 。 此thử 祗chi 陀đà 林lâm 。 不bất 知tri 是thị 中trung 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 此thử 直trực 答đáp 。 我ngã 實thật 遍biến 見kiến 。 一nhất 切thiết 萬vạn 象tượng 。 不bất 知tri 是thị 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 。 何hà 者giả 非phi 我ngã 之chi 見kiến 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 樹thụ 。 如như 是thị 乃nãi 至chí 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 見kiến 空không 。 若nhược 空không 即tức 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 空không 。 此thử 徵trưng 釋thích 無vô 非phi 見kiến 之chi 所sở 以dĩ 。 上thượng 云vân 單đơn 用dụng 即tức 物vật 。 雙song 明minh 無vô 非phi 見kiến 。 無vô 是thị 見kiến 。 即tức 在tại 此thử 節tiết 。 以dĩ 離ly 物vật 無vô 憑bằng 。 說thuyết 於ư 非phi 見kiến 。 故cố 單đơn 用dụng 即tức 物vật 。 承thừa 上thượng 徵trưng 云vân 。 我ngã 說thuyết 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 何hà 以dĩ 故cố 。 下hạ 釋thích 云vân 。 若nhược 樹thụ 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 能năng 見kiến 於ư 樹thụ 。 若nhược 樹thụ 即tức 見kiến 是thị 見kiến 也dã 。 則tắc 樹thụ 既ký 已dĩ 成thành 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 猶do 名danh 為vi 樹thụ 也dã 。 此thử 文văn 本bổn 明minh 無vô 非phi 。 帶đái 明minh 無vô 是thị 者giả 。 恐khủng 聞văn 無vô 非phi 。 仍nhưng 復phục 墮đọa 是thị 。 故cố 兼kiêm 帶đái 雙song 明minh 。 遮già 止chỉ 矯kiểu 亂loạn 也dã  # 。 如như 是thị 遍biến 歷lịch 萬vạn 象tượng 。 指chỉ 點điểm 將tương 來lai 。 以dĩ 至chí 虛hư 空không 。 謂vị 。 若nhược 空không 非phi 見kiến 。 云vân 何hà 能năng 見kiến 於ư 空không 。 若nhược 空không 即tức 是thị 見kiến 。 則tắc 空không 即tức 已dĩ 成thành 見kiến 。 復phục 云vân 何hà 猶do 名danh 為vi 空không 也dã 。 我ngã 又hựu 思tư 惟duy 。 是thị 萬vạn 象tượng 中trung 。 微vi 細tế 發phát 明minh 。 無vô 非phi 見kiến 者giả 。 此thử 結kết 答đáp 無vô 非phi 見kiến 。 再tái 四tứ 思tư 惟duy 是thị 萬vạn 象tượng 之chi 中trung 。 微vi 細tế 發phát 明minh 。 見kiến 性tánh 朗lãng 見kiến 萬vạn 物vật 。 無vô 一nhất 物vật 而nhi 非phi 是thị 見kiến 者giả 。 二nhị 阿A 難Nan 答đáp 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 三tam 佛Phật 印ấn 證chứng 。 佛Phật 言ngôn 。 如như 是thị 如như 是thị 。 此thử 佛Phật 印ấn 證chứng 。 無vô 一nhất 物vật 而nhi 非phi 見kiến 。 斯tư 言ngôn 不bất 謬mậu 。 故cố 重trùng 言ngôn 如như 是thị 以dĩ 證chứng 之chi 。 本bổn 科khoa 惟duy 明minh 。 一nhất 體thể 不bất 離ly 之chi 義nghĩa 。 若nhược 有hữu 是thị 非phi 。 何hà 成thành 一nhất 體thể 。 三tam 轉chuyển 遣khiển 非phi 見kiến 竟cánh 。 ❖ 巳tị 四tứ 眾chúng 懼cụ 俯phủ 慰úy 。 於ư 是thị 大đại 眾chúng 。 非phi 無Vô 學Học 者giả 。 聞văn 佛Phật 此thử 言ngôn 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 一nhất 時thời 惶hoàng 悚tủng 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 眾chúng 非phi 無Vô 學Học 。 智trí 力lực 有hữu 限hạn 。 故cố 致trí 茫mang 然nhiên 。 是thị 義nghĩa 即tức 無vô 是thị 無vô 非phi 之chi 二nhị 義nghĩa 。 終chung 者giả 義nghĩa 之chi 歸quy 趣thú 。 始thỉ 者giả 義nghĩa 之chi 由do 來lai 。 兩lưỡng 皆giai 不bất 知tri 。 下hạ 如Như 來Lai 答đáp 中trung 。 本bổn 是thị 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 即tức 義nghĩa 之chi 所sở 始thỉ 也dã 。 既ký 曰viết 妄vọng 為vi 。 即tức 無vô 是thị 非phi 之chi 可khả 指chỉ 。 又hựu 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 即tức 義nghĩa 之chi 所sở 終chung 也dã 。 既ký 是thị 一nhất 體thể 。 安an 有hữu 是thị 非phi 之chi 可khả 言ngôn 哉tai 。 又hựu 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 則tắc 是thị 非phi 始thỉ 起khởi 。 繇# 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 則tắc 是thị 非phi 終chung 息tức 矣hĩ 。 後hậu 二nhị 句cú 。 正chánh 由do 不bất 知tri 。 莫mạc 衷# 一nhất 是thị 。 故cố 驚kinh 惶hoàng 悚tủng 懼cụ 。 失thất 其kỳ 所sở 守thủ 。 或hoặc 是thị 或hoặc 非phi 。 無vô 可khả 把bả 握ác 。 故cố 曰viết 。 失thất 守thủ 。 如Như 來Lai 知tri 其kỳ 。 魂hồn 慮lự 變biến 慴triệp 。 心tâm 生sanh 憐lân 愍mẫn 。 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 真chân 實thật 語ngữ 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 不bất 誑cuống 不bất 妄vọng 。 非phi 末Mạt 伽Già 黎Lê 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 。 此thử 佛Phật 慈từ 安an 慰úy 。 知tri 其kỳ 即tức 知tri 阿A 難Nan 等đẳng 。 神thần 魂hồn 驚kinh 變biến 而nhi 不bất 安an 。 思tư 慮lự 憂ưu 慴triệp 而nhi 不bất 定định 。 佛Phật 心tâm 生sanh 起khởi 憐lân 愍mẫn 。 而nhi 安an 慰úy 阿A 難Nan 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 曰viết 。 諸chư 善thiện 男nam 子tử 。 汝nhữ 等đẳng 不bất 必tất 。 驚kinh 疑nghi 怖bố 畏úy 。 無vô 上thượng 法Pháp 王Vương 。 是thị 佛Phật 成thành 無vô 上thượng 道Đạo 。 為vi 諸chư 法pháp 之chi 王vương 。 於ư 法pháp 自tự 在tại 。 是thị 真chân 語ngữ 者giả 無vô 妄vọng 故cố 。 實thật 語ngữ 者giả 不bất 虛hư 故cố 。 如như 所sở 如như 說thuyết 。 如như 者giả 依y 也dã 。 依y 佛Phật 所sở 證chứng 。 真Chân 如Như 實thật 理lý 而nhi 說thuyết 故cố 。 不bất 誑cuống 者giả 。 無vô 賺# 誤ngộ 也dã 。 不bất 妄vọng 者giả 。 無vô 虛hư 偽ngụy 也dã 。 非phi 同đồng 末mạt 伽già 黎lê 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 末mạt 伽già 黎lê 解giải 在tại 前tiền 。 四tứ 種chủng 不bất 死tử 者giả 。 彼bỉ 外ngoại 道đạo 託thác 言ngôn 有hữu 不bất 死tử 天thiên 。 一nhất 生sanh 不bất 亂loạn 答đáp 人nhân 。 死tử 後hậu 當đương 生sanh 彼bỉ 天thiên 。 立lập 為vi 四tứ 種chủng 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 在tại 十thập 捲quyển 行hành 陰ấm 中trung 。 謂vị 。 亦diệc 變biến 。 亦diệc 恆hằng 。 亦diệc 生sanh 。 亦diệc 滅diệt 。 亦diệc 有hữu 。 亦diệc 無vô 。 亦diệc 增tăng 亦diệc 減giảm 。 皆giai 指chỉ 兩lưỡng 可khả 。 終chung 無vô 決quyết 定định 。 是thị 為vi 四tứ 種chủng 不bất 死tử 。 矯kiểu 亂loạn 論luận 議nghị 。 今kim 無vô 是thị 見kiến 。 無vô 非phi 見kiến 。 是thị 非phi 雙song 遣khiển 。 豈khởi 同đồng 彼bỉ 不bất 死tử 論luận 議nghị 哉tai 。 此thử 示thị 以dĩ 佛Phật 言ngôn 可khả 信tín 。 不bất 必tất 驚kinh 疑nghi 也dã 。 汝nhữ 諦đế 思tư 惟duy 。 無vô 忝thiểm 哀ai 慕mộ 者giả 。 諦đế 是thị 諦đế 實thật 。 思tư 惟duy 是thị 八Bát 正Chánh 道Đạo 。 中trung 正chánh 思tư 惟duy 。 如Như 來Lai 欲dục 阿A 難Nan 從tùng 聞văn 慧tuệ 而nhi 入nhập 思tư 慧tuệ 。 庶thứ 可khả 為vi 起khởi 修tu 之chi 本bổn 。 非phi 教giáo 以dĩ 仍nhưng 用dụng 識thức 心tâm 。 思tư 量lượng 分phân 別biệt 。 故cố 加gia 一nhất 諦đế 字tự 揀giản 之chi 。 忝thiểm 者giả 辜cô 負phụ 也dã 。 可khả 約ước 自tự 他tha 二nhị 意ý 釋thích 之chi 。 約ước 自tự 者giả 。 汝nhữ 既ký 已dĩ 回hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 哀ai 求cầu 佛Phật 定định 。 仰ngưỡng 慕mộ 佛Phật 果Quả 。 於ư 此thử 無vô 是thị 非phi 之chi 義nghĩa 。 誠thành 能năng 諦đế 實thật 思tư 惟duy 。 大đại 開khai 圓viên 解giải 。 則tắc 悟ngộ 明minh 因nhân 心tâm 。 自tự 可khả 圓viên 成thành 果quả 覺giác 。 庶thứ 不bất 負phụ 汝nhữ 自tự 己kỷ 之chi 哀ai 慕mộ 矣hĩ 。 約ước 他tha 者giả 。 哀ai 是thị 佛Phật 哀ai 。 慕mộ 是thị 眾chúng 慕mộ 。 謂vị 此thử 中trung 二nhị 義nghĩa 。 茫mang 然nhiên 不bất 知tri 。 佛Phật 哀ai 愍mẫn 之chi 。 望vọng 其kỳ 領lãnh 悟ngộ 。 眾chúng 仰ngưỡng 慕mộ 之chi 。 望vọng 其kỳ 啟khải 發phát 。 故cố 囑chúc 諦đế 思tư 。 無vô 負phụ 上thượng 下hạ 之chi 望vọng 也dã 。 四tứ 眾chúng 懼cụ 俯phủ 慰úy 竟cánh 。 ❖ 巳tị 五ngũ 文Văn 殊Thù 啟khải 講giảng 分phân 二nhị 午ngọ 初sơ 舉cử 疑nghi 代đại 問vấn 二nhị 揀giản 過quá 求cầu 示thị 。 今kim 初sơ 。 是thị 時thời 文Văn 殊Thù 師Sư 利Lợi 法Pháp 王Vương 子Tử 。 愍mẫn 諸chư 四tứ 眾chúng 。 在tại 大đại 眾chúng 中trung 。 即tức 從tùng 座tòa 起khởi 。 頂đảnh 禮lễ 佛Phật 足túc 。 合hợp 掌chưởng 恭cung 敬kính 。 而nhi 白bạch 佛Phật 言ngôn 。 世Thế 尊Tôn 。 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 。 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 發phát 明minh 二nhị 種chủng 。 精tinh 見kiến 色sắc 空không 。 是thị 非phi 是thị 義nghĩa 。 前tiền 是thị 經Kinh 家gia 。 敘tự 述thuật 代đại 問vấn 之chi 儀nghi 。 今kim 世Thế 尊Tôn 此thử 諸chư 大đại 眾chúng 起khởi 。 至chí 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 止chỉ 。 是thị 文Văn 殊Thù 代đại 問vấn 之chi 辭từ 。 先tiên 標tiêu 眾chúng 疑nghi 。 不bất 悟ngộ 者giả 。 舉cử 其kỳ 疑nghi 端đoan 。 二nhị 種chủng 即tức 是thị 義nghĩa 與dữ 非phi 是thị 義nghĩa 。 精tinh 見kiến 。 即tức 八bát 識thức 精tinh 明minh 之chi 見kiến 分phần 。 色sắc 空không 。 總tổng 該cai 諸chư 物vật 即tức 相tướng 分phần 。 文Văn 殊Thù 意ý 謂vị 。 大đại 眾chúng 所sở 以dĩ 惶hoàng 悚tủng 失thất 守thủ 者giả 。 祗chi 因nhân 不bất 悟ngộ 如Như 來Lai 。 兩lưỡng 番phiên 審thẩm 問vấn 。 特đặc 為vi 發phát 明minh 。 精tinh 見kiến 即tức 見kiến 精tinh 之chi 與dữ 色sắc 空không 。 是thị 義nghĩa 與dữ 非phi 是thị 義nghĩa 兩lưỡng 種chủng 。 是thị 義nghĩa 。 即tức 無vô 非phi 見kiến 之chi 義nghĩa 。 以dĩ 無vô 非phi 曰viết 是thị 故cố 。 非phi 是thị 義nghĩa 。 即tức 無vô 是thị 見kiến 之chi 義nghĩa 。 義nghĩa 字tự 雙song 連liên 上thượng 是thị 與dữ 非phi 是thị 。 成thành 二nhị 義nghĩa 也dã 。 世Thế 尊Tôn 。 若nhược 此thử 前tiền 緣duyên 。 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 有hữu 所sở 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 無vô 所sở 矚chú 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 此thử 述thuật 眾chúng 疑nghi 。 二nhị 應ưng 字tự 。 俱câu 屬thuộc 平bình 聲thanh 。 謂vị 。 若nhược 此thử 色sắc 空không 等đẳng 象tượng 。 若nhược 是thị 見kiến 者giả 。 應ưng 當đương 有hữu 所sở 指chỉ 。 云vân 何hà 無vô 是thị 見kiến 之chi 可khả 指chỉ 。 若nhược 非phi 見kiến 者giả 。 應ưng 當đương 無vô 所sở 矚chú 。 云vân 何hà 又hựu 能năng 見kiến 色sắc 見kiến 空không 。 而nhi 今kim 不bất 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 者giả 。 即tức 無vô 是thị 見kiến 。 無vô 非phi 見kiến 二nhị 義nghĩa 。 所sở 歸quy 趣thú 也dã 。 故cố 有hữu 驚kinh 怖bố 。 初sơ 舉cử 疑nghi 代đại 問vấn 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 揀giản 過quá 求cầu 示thị 。 非phi 是thị 疇trù 昔tích 。 善thiện 根căn 輕khinh 尟tiển 音âm 鮮tiên 。 惟duy 願nguyện 如Như 來Lai 。 大đại 慈từ 發phát 明minh 。 此thử 諸chư 物vật 象tượng 。 與dữ 此thử 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 其kỳ 中trung 間gian 。 無vô 是thị 非phi 是thị 。 此thử 代đại 求cầu 佛Phật 示thị 。 謂vị 此thử 眾chúng 雖tuy 然nhiên 有hữu 漏lậu 。 非phi 同đồng 疇trù 昔tích 從tùng 前tiền 也dã 。 未vị 曾tằng 回hồi 小tiểu 向hướng 大đại 。 善thiện 根căn 輕khinh 薄bạc 尟tiển 少thiểu 可khả 比tỉ 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 句cú 。 正chánh 追truy 究cứu 是thị 義nghĩa 終chung 始thỉ 。 詰cật 本bổn 窮cùng 源nguyên 之chi 問vấn 也dã 。 願nguyện 佛Phật 大đại 慈từ 哀ai 愍mẫn 。 發phát 明minh 物vật 象tượng 之chi 與dữ 見kiến 精tinh 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 於ư 中trung 即tức 無vô 是thị 見kiến 。 又hựu 無vô 非phi 是thị 見kiến 。 無vô 字tự 。 雙song 貫quán 下hạ 是thị 與dữ 非phi 是thị 。 佛Phật 若nhược 發phát 明minh 。 則tắc 大đại 眾chúng 既ký 知tri 。 是thị 義nghĩa 所sở 歸quy 。 而nhi 驚kinh 怖bố 自tự 息tức 矣hĩ 。 五ngũ 文Văn 殊Thù 啟khải 請thỉnh 竟cánh 。 ❖ 巳tị 六lục 如Như 來Lai 慈từ 示thị 分phân 二nhị 午ngọ 初sơ 曉hiểu 以dĩ 無vô 是thị 非phi 之chi 故cố 二nhị 教giáo 以dĩ 出xuất 是thị 非phi 之chi 法pháp 午ngọ 初sơ 分phân 四tứ 未vị 初sơ 明minh 一nhất 真chân 無vô 是thị 非phi 二nhị 喻dụ 一nhất 真chân 索sách 是thị 非phi 三tam 答đáp 本bổn 真chân 無vô 二nhị 相tướng 四tứ 總tổng 以dĩ 法pháp 而nhi 合hợp 喻dụ 。 今kim 初sơ 。 佛Phật 告cáo 文Văn 殊Thù 。 及cập 諸chư 大đại 眾chúng 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 於ư 其kỳ 自tự 住trụ 。 三tam 摩ma 地địa 中trung 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 並tịnh 所sở 想tưởng 相tướng 。 如như 虛hư 空không 華hoa 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 此thử 佛Phật 酬thù 答đáp 文Văn 殊Thù 之chi 代đại 問vấn 。 故cố 呼hô 其kỳ 名danh 而nhi 告cáo 之chi 。 併tinh 及cập 在tại 會hội 大đại 眾chúng 。 文văn 中trung 正chánh 顯hiển 真chân 心tâm 。 絕tuyệt 諸chư 對đối 待đãi 。 惟duy 是thị 一nhất 真chân 。 以dĩ 明minh 無vô 是thị 非phi 之chi 故cố 。 若nhược 有hữu 是thị 非phi 。 則tắc 非phi 惟duy 真chân 。 十thập 方phương 如Như 來Lai 。 已dĩ 證chứng 極cực 果quả 之chi 佛Phật 。 併tinh 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 有hữu 此thử 大đại 字tự 一nhất 字tự 。 非phi 但đãn 二Nhị 乘Thừa 絕tuyệt 分phần 。 即tức 權quyền 教giáo 菩Bồ 薩Tát 。 亦diệc 所sở 不bất 能năng 。 顯hiển 是thị 佛Phật 及cập 圓viên 頓đốn 。 菩Bồ 薩Tát 境cảnh 界giới 。 自tự 住trụ 三tam 摩ma 地địa 中trung 者giả 。 即tức 是thị 以dĩ 自tự 覺giác 聖thánh 智trí 。 常thường 住trụ 於ư 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 大Đại 定Định 也dã 。 所sở 謂vị 。 那na 伽già 常thường 在tại 定định 。 無vô 有hữu 不bất 定định 時thời 。 此thử 三tam 摩ma 地địa 。 即tức 同đồng 前tiền 佛Phật 告cáo 阿A 難Nan 。 有hữu 三tam 摩ma 提đề 。 名danh 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 王Vương 。 具cụ 足túc 萬vạn 行hạnh 。 之chi 三Tam 摩Ma 提Đề 相tướng 同đồng 。 地địa 。 提đề 。 不bất 過quá 梵Phạm 音âm 清thanh 濁trược 之chi 異dị 耳nhĩ 。 又hựu 此thử 定định 非phi 同đồng 權quyền 小tiểu 。 有hữu 出xuất 有hữu 入nhập 之chi 定định 。 是thị 以dĩ 曰viết 自tự 住trụ 。 即tức 自tự 住trụ 本bổn 地địa 風phong 光quang 。 不bất 假giả 修tu 為vi 造tạo 作tác 也dã 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 四tứ 句cú 。 了liễu 妄vọng 無vô 體thể 。 佛Phật 及cập 大đại 菩Bồ 薩Tát 。 住trụ 此thử 定định 中trung 。 內nội 脫thoát 身thân 心tâm 。 外ngoại 遺di 世thế 界giới 。 根căn 。 塵trần 。 識thức 三tam 。 不bất 能năng 為vi 礙ngại 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 並tịnh 所sở 想tưởng 相tướng 者giả 。 見kiến 。 即tức 能năng 緣duyên 見kiến 分phần 。 見kiến 緣duyên 即tức 所sở 緣duyên 六lục 塵trần 相tướng 分phần 。 並tịnh 者giả 及cập 也dã 。 想tưởng 即tức 六lục 識thức 妄vọng 想tưởng 。 相tướng 即tức 六lục 根căn 身thân 相tướng 。 此thử 三tam 六lục 十thập 八bát 界giới 。 一nhất 切thiết 諸chư 法pháp 。 凡phàm 。 外ngoại 內nội 執chấp 身thân 心tâm 為vi 實thật 我ngã 。 外ngoại 執chấp 萬vạn 法pháp 為vi 實thật 法pháp 。 具cụ 足túc 我ngã 法pháp 二nhị 執chấp 。 權quyền 。 小tiểu 法pháp 執chấp 堅kiên 固cố 。 仍nhưng 執chấp 實thật 有hữu 。 身thân 心tâm 世thế 界giới 。 佛Phật 及cập 圓viên 頓đốn 菩Bồ 薩Tát 。 了liễu 知tri 遍biến 計kế 六lục 識thức 本bổn 空không 。 依y 他tha 根căn 塵trần 如như 幻huyễn 。 喻dụ 如như 病bệnh 目mục 所sở 見kiến 之chi 空không 華hoa 。 從tùng 緣duyên 無vô 性tánh 。 本bổn 無vô 所sở 有hữu 。 非phi 作tác 故cố 無vô 。 本bổn 性tánh 無vô 故cố 。 非phi 待đãi 病bệnh 癒dũ 花hoa 滅diệt 纔tài 無vô 。 即tức 正chánh 當đương 病bệnh 眼nhãn 見kiến 空không 華hoa 時thời 。 華hoa 本bổn 無vô 有hữu 。 此thử 即tức 當đương 體thể 即tức 空không 也dã 。 又hựu 空không 華hoa 。 病bệnh 眼nhãn 觀quán 之chi 。 非phi 有hữu 似tự 有hữu 。 此thử 喻dụ 凡phàm 。 外ngoại 。 權quyền 小tiểu 。 見kiến 十thập 八bát 界giới 。 淨tịnh 眼nhãn 觀quán 之chi 。 了liễu 不bất 可khả 得đắc 。 此thử 喻dụ 佛Phật 及cập 圓viên 頓đốn 菩Bồ 薩Tát 。 見kiến 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 見kiến 與dữ 見kiến 緣duyên 。 並tịnh 所sở 想tưởng 相tướng 。 又hựu 一nhất 解giải 。 見kiến 攝nhiếp 六lục 識thức 。 見kiến 。 聞văn 。 嗅khứu 。 嘗thường 。 覺giác 。 知tri 。 見kiến 緣duyên 該cai 六lục 塵trần 見kiến 等đẳng 所sở 緣duyên 之chi 觀quán 境cảnh 。 想tưởng 相tướng 指chỉ 六lục 根căn 。 想tưởng 屬thuộc 心tâm 。 相tướng 屬thuộc 色sắc 。 心tâm 。 色sắc 和hòa 合hợp 。 以dĩ 成thành 根căn 身thân 。 前tiền 云vân 。 色sắc 雜tạp 妄vọng 想tưởng 。 想tưởng 相tướng 為vi 身thân 。 故cố 指chỉ 六lục 根căn 。 正Chánh 脈Mạch 云vân 。 此thử 科khoa 全toàn 是thị 諸chư 聖thánh 圓viên 觀quán 大đại 定định 。 行hành 人nhân 切thiết 須tu 究cứu 心tâm 。 若nhược 能năng 常thường 住trụ 此thử 境cảnh 。 念niệm 念niệm 不bất 昧muội 。 成thành 佛Phật 何hà 疑nghi 。 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。 此thử 達đạt 妄vọng 即tức 真chân 。 了liễu 達đạt 能năng 見kiến 見kiến 分phần 。 及cập 所sở 緣duyên 相tướng 分phần 。 當đương 體thể 即tức 真chân 。 緣duyên 字tự 並tịnh 攝nhiếp 根căn 。 塵trần 。 識thức 三tam 。 根căn 為vi 能năng 緣duyên 。 塵trần 為vi 所sở 緣duyên 。 識thức 從tùng 緣duyên 生sanh 。 故cố 以dĩ 緣duyên 字tự 。 總tổng 該cai 三tam 六lục 十thập 八bát 界giới 。 即tức 身thân 。 心tâm 。 世thế 界giới 。 依y 正chánh 二nhị 報báo 。 上thượng 明minh 萬vạn 象tượng 皆giai 妄vọng 。 故cố 喻dụ 空không 華hoa 。 此thử 明minh 一nhất 性tánh 元nguyên 真chân 。 故cố 曰viết 菩Bồ 提Đề 。 乃nãi 三tam 菩Bồ 提Đề 中trung 。 真chân 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 亦diệc 即tức 三tam 性tánh 中trung 。 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 元nguyên 是thị 二nhị 字tự 。 與dữ 前tiền 文Văn 殊Thù 所sở 問vấn 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 相tương 照chiếu 應ưng 。 今kim 順thuận 前tiền 文văn 答đáp 云vân 。 此thử 能năng 見kiến 之chi 見kiến 精tinh 。 及cập 所sở 緣duyên 之chi 物vật 象tượng 。 所sở 以dĩ 無vô 是thị 非phi 者giả 。 何hà 也dã 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 不bất 假giả 修tu 為vi 。 本bổn 來lai 自tự 妙diệu 。 不bất 用dụng 洗tẩy 滌địch 。 本bổn 來lai 自tự 淨tịnh 。 不bất 待đãi 揩khai 磨ma 。 本bổn 來lai 自tự 明minh 。 妙diệu 即tức 法Pháp 身thân 德đức 。 非phi 有hữu 非phi 空không 。 淨tịnh 即tức 解giải 脫thoát 德đức 。 處xử 染nhiễm 不bất 變biến 。 明minh 即tức 般Bát 若Nhã 德đức 。 靈linh 光quang 獨độc 耀diệu 。 乃nãi 是thị 三tam 德đức 秘bí 藏tạng 之chi 體thể 。 既ký 是thị 一nhất 體thể 。 迥huýnh 絕tuyệt 是thị 非phi 。 故cố 反phản 顯hiển 之chi 曰viết 。 云vân 何hà 更cánh 有hữu 。 是thị 見kiến 之chi 與dữ 非phi 是thị 見kiến 耶da 。 此thử 即tức 無vô 是thị 非phi 義nghĩa 之chi 所sở 終chung 也dã 。 會hội 諸chư 相tướng 終chung 歸quy 於ư 一nhất 性tánh 。 正Chánh 脈Mạch 問vấn 云vân 。 佛Phật 初sơ 惟duy 以dĩ 見kiến 為vi 性tánh 。 而nhi 曲khúc 明minh 其kỳ 不bất 與dữ 身thân 心tâm 萬vạn 物vật 為vi 侶lữ 。 以dĩ 謂vị 見kiến 獨độc 真chân 。 而nhi 餘dư 皆giai 妄vọng 。 令linh 人nhân 獨độc 依y 見kiến 性tánh 也dã 。 今kim 乃nãi 論luận 妄vọng 。 則tắc 降giáng 見kiến 性tánh 同đồng 是thị 空không 華hoa 。 論luận 真chân 。 則tắc 升thăng 諸chư 法pháp 。 同đồng 為vi 真chân 體thể 。 固cố 是thị 理lý 極cực 之chi 論luận 。 其kỳ 奈nại 人nhân 之chi 用dụng 心tâm 。 將tương 何hà 所sở 適thích 從tùng 乎hồ 。 今kim 別biệt 答đáp 云vân 。 阿A 難Nan 自tự 被bị 破phá 識thức 心tâm 之chi 後hậu 。 便tiện 乃nãi 捨xả 妄vọng 求cầu 真chân 。 如Như 來Lai 欲dục 示thị 真chân 心tâm 。 特đặc 向hướng 眼nhãn 根căn 指chỉ 出xuất 。 意ý 令linh 阿A 難Nan 認nhận 見kiến 為vi 心tâm 。 故cố 獨độc 顯hiển 見kiến 性tánh 為vi 真chân 心tâm 也dã 。 然nhiên 見kiến 性tánh 即tức 陀đà 那na 細tế 識thức 。 不bất 生sanh 滅diệt 與dữ 生sanh 滅diệt 和hòa 合hợp 。 體thể 雖tuy 元nguyên 明minh 。 用dụng 終chung 帶đái 妄vọng 。 而nhi 眾chúng 生sanh 捨xả 此thử 。 別biệt 無vô 純thuần 真chân 之chi 心tâm 可khả 指chỉ 。 既ký 不bất 可khả 認nhận 為vi 非phi 真chân 。 亦diệc 不bất 可khả 認nhận 為vi 全toàn 真chân 。 若nhược 認nhận 全toàn 真chân 。 無vô 異dị 執chấp 礦quáng 為vi 金kim 。 若nhược 認nhận 非phi 真chân 。 便tiện 同đồng 捨xả 礦quáng 求cầu 金kim 。 二nhị 皆giai 是thị 迷mê 。 故cố 前tiền 約ước 元nguyên 明minh 。 乃nãi 極cực 顯hiển 其kỳ 為vi 真chân 心tâm 。 今kim 約ước 帶đái 妄vọng 。 乃nãi 同đồng 降giáng 而nhi 喻dụ 空không 華hoa 。 而nhi 識thức 心tâm 諸chư 法pháp 。 觀quán 相tướng 元nguyên 妄vọng 。 無vô 可khả 指chỉ 陳trần 。 觀quán 性tánh 元nguyên 真chân 。 惟duy 妙diệu 覺giác 明minh 。 既ký 不bất 可khả 昧muội 性tánh 而nhi 執chấp 相tướng 。 亦diệc 不bất 可khả 撥bát 相tướng 而nhi 求cầu 性tánh 。 若nhược 欲dục 捨xả 諸chư 法pháp 而nhi 求cầu 真chân 心tâm 。 何hà 異dị 離ly 波ba 而nhi 覓mịch 水thủy 也dã 。 前tiền 約ước 相tướng 妄vọng 。 故cố 極cực 令linh 決quyết 擇trạch 分phân 明minh 。 今kim 約ước 性tánh 真chân 。 故cố 識thức 心tâm 亦diệc 升thăng 真chân 體thể 。 如Như 來Lai 為vi 是thị 理lý 極cực 之chi 論luận 者giả 。 欲dục 令linh 眾chúng 生sanh 。 徹triệt 證chứng 而nhi 圓viên 悟ngộ 也dã 。 初sơ 明minh 一nhất 相tướng 無vô 是thị 非phi 竟cánh 。 ❖ 未vị 二nhị 喻dụ 一nhất 真chân 索sách 是thị 非phi 。 文Văn 殊Thù 吾ngô 今kim 問vấn 汝nhữ 。 如như 汝nhữ 文Văn 殊Thù 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 文Văn 殊Thù 。 此thử 假giả 文Văn 殊Thù 為ví 喻dụ 。 以dĩ 明minh 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 本bổn 無vô 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 先tiên 喻dụ 一nhất 真chân 索sách 是thị 非phi 。 文Văn 殊Thù 喻dụ 一nhất 真chân 之chi 體thể 。 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 二nhị 句cú 索sách 是thị 。 喻dụ 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 末mạt 句cú 索sách 非phi 。 喻dụ 何hà 者giả 非phi 見kiến 。 問vấn 云vân 。 如như 汝nhữ 此thử 身thân 。 本bổn 來lai 一nhất 個cá 真chân 文Văn 殊Thù 。 為vi 是thị 更cánh 有hữu 文Văn 殊Thù 。 喚hoán 作tác 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 為vi 無vô 有hữu 文Văn 殊Thù 耶da 。 又hựu 無vô 字tự 即tức 作tác 非phi 字tự 解giải 。 於ư 文văn 亦diệc 順thuận 。 而nhi 詳tường 文Văn 殊Thù 答đáp 處xứ 。 無vô 字tự 義nghĩa 長trường 。 二nhị 喻dụ 一nhất 真chân 索sách 是thị 非phi 竟cánh 。 ❖ 未vị 三tam 答đáp 本bổn 真chân 無vô 二nhị 相tướng 。 如như 是thị 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 何hà 以dĩ 故cố 。 若nhược 有hữu 是thị 者giả 。 則tắc 二nhị 文Văn 殊Thù 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 。 此thử 喻dụ 一nhất 真chân 無vô 是thị 非phi 。 文Văn 殊Thù 是thị 大đại 智trí 慧tuệ 。 一nhất 聞văn 便tiện 悟ngộ 。 領lãnh 旨chỉ 直trực 答đáp 。 如như 是thị 。 即tức 領lãnh 諾nặc 之chi 辭từ 。 答đáp 曰viết 。 世Thế 尊Tôn 。 我ngã 本bổn 一nhất 個cá 真chân 文Văn 殊Thù 此thử 喻dụ 一nhất 真chân 之chi 體thể 。 於ư 我ngã 真chân 文Văn 殊Thù 分phần 上thượng 。 並tịnh 無vô 那na 個cá 喚hoán 作tác 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 此thử 喻dụ 色sắc 空không 無vô 是thị 見kiến 也dã 。 何hà 以dĩ 故cố 三tam 句cú 。 徵trưng 釋thích 無vô 是thị 所sở 以dĩ 。 若nhược 更cánh 有hữu 一nhất 喚hoán 作tác 。 是thị 文Văn 殊Thù 者giả 。 則tắc 成thành 二nhị 文Văn 殊Thù 。 而nhi 一nhất 體thể 自tự 不bất 能năng 成thành 。 意ý 顯hiển 一nhất 體thể 分phần 上thượng 。 更cánh 不bất 容dung 說thuyết 是thị 。 此thử 是thị 字tự 。 非phi 對đối 非phi 說thuyết 是thị 。 即tức 對đối 本bổn 體thể 說thuyết 是thị 。 若nhược 說thuyết 有hữu 是thị 。 則tắc 有hữu 對đối 待đãi 。 而nhi 非phi 絕tuyệt 待đãi 矣hĩ 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 非phi 無vô 文Văn 殊Thù 。 於ư 中trung 實thật 無vô 。 是thị 非phi 二nhị 相tướng 者giả 。 然nhiên 轉chuyển 語ngữ 詞từ 。 承thừa 上thượng 轉chuyển 云vân 。 然nhiên 我ngã 今kim 日nhật 。 真chân 實thật 文Văn 殊Thù 分phần 上thượng 。 非phi 無vô 有hữu 文Văn 殊Thù 此thử 喻dụ 色sắc 空không 無vô 非phi 見kiến 也dã 。 此thử 句cú 若nhược 作tác 無vô 非phi 文Văn 殊Thù 。 其kỳ 理lý 更cánh 明minh 。 於ư 中trung 者giả 。 於ư 真chân 實thật 文Văn 殊Thù 體thể 中trung 。 實thật 無vô 從tùng 說thuyết 是thị 。 及cập 與dữ 說thuyết 非phi 。 說thuyết 既ký 叵phả 說thuyết 。 安an 有hữu 是thị 非phi 二nhị 相tướng 可khả 得đắc 耶da 。 此thử 喻dụ 一nhất 真chân 無vô 是thị 非phi 。 真Chân 如Như 體thể 中trung 。 不bất 剩thặng 一nhất 法pháp 。 不bất 少thiểu 一nhất 法pháp 。 圓viên 同đồng 太thái 虛hư 。 無vô 欠khiếm 無vô 餘dư 故cố 也dã 。 合hợp 前tiền 此thử 見kiến 及cập 緣duyên 。 元nguyên 是thị 菩Bồ 提Đề 。 妙diệu 淨tịnh 明minh 體thể 。 云vân 何hà 於ư 中trung 。 有hữu 是thị 非phi 是thị 。 觀quán 二nhị 於ư 中trung 。 佛Phật 與dữ 文Văn 殊Thù 。 法pháp 喻dụ 雖tuy 然nhiên 各các 說thuyết 。 彼bỉ 此thử 照chiếu 應ưng 。 如như 出xuất 一nhất 轍triệt 。 昔tích 法Pháp 眼Nhãn 。 同đồng 紹Thiệu 修Tu 。 法Pháp 進Tiến 三tam 人nhân 。 參tham 地Địa 藏Tạng 禪Thiền 師Sư 。 天thiên 寒hàn 落lạc 雪tuyết 。 附phụ 鑪lư 烘# 火hỏa 次thứ 。 舉cử 肇Triệu 論Luận 至chí 。 天thiên 地địa 與dữ 我ngã 同đồng 根căn 處xứ 。 藏Tạng 曰viết 。 山sơn 河hà 大đại 地địa 。 與dữ 上thượng 座tòa 自tự 己kỷ 。 是thị 同đồng 是thị 別biệt 。 此thử 句cú 即tức 同đồng 。 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。 何hà 者giả 是thị 見kiến 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 一nhất 樣# 。 眼Nhãn 云vân 。 別biệt 。 藏Tạng 豎thụ 起khởi 二nhị 指chỉ 。 眼Nhãn 曰viết 。 同đồng 。 藏Tạng 又hựu 豎thụ 起khởi 二nhị 指chỉ 。 便tiện 起khởi 去khứ 。 雪tuyết 霽tễ 三tam 人nhân 辭từ 去khứ 。 藏Tạng 至chí 門môn 前tiền 送tống 之chi 。 問vấn 曰viết 。 上thượng 座tọa 尋tầm 常thường 說thuyết 。 三tam 界giới 唯duy 心tâm 。 萬vạn 法pháp 唯duy 識thức 。 乃nãi 指chỉ 庭đình 前tiền 片phiến 石thạch 曰viết 。 且thả 道đạo 此thử 石thạch 。 在tại 心tâm 內nội 在tại 心tâm 外ngoại 。 眼Nhãn 曰viết 。 在tại 心tâm 內nội 。 藏Tạng 曰viết 。 行hành 腳cước 人nhân 著trước 甚thậm 麼ma 來lai 由do 。 安an 片phiến 石thạch 在tại 心tâm 頭đầu 。 眼Nhãn 無vô 以dĩ 對đối 。 即tức 放phóng 下hạ 包bao 囊nang 。 依y 席tịch 下hạ 求cầu 請thỉnh 決quyết 。 近cận 一nhất 月nguyệt 餘dư 。 日nhật 呈trình 見kiến 解giải 。 藏Tạng 曰viết 。 佛Phật 法Pháp 不bất 恁nhẫm 麼ma 。 眼Nhãn 曰viết 。 某mỗ 甲giáp 詞từ 窮cùng 理lý 絕tuyệt 也dã 。 藏Tạng 曰viết 。 若nhược 論luận 佛Phật 法Pháp 。 一nhất 切thiết 現hiện 成thành 。 眼Nhãn 於ư 言ngôn 下hạ 大đại 悟ngộ 。 豐phong 干can 欲dục 遊du 五ngũ 臺đài 。 問vấn 寒Hàn 山Sơn 。 拾Thập 得Đắc 曰viết 。 汝nhữ 共cộng 我ngã 去khứ 遊du 五ngũ 臺đài 。 便tiện 是thị 同đồng 流lưu 。 若nhược 不bất 共cộng 我ngã 去khứ 遊du 五ngũ 臺đài 。 不bất 是thị 我ngã 同đồng 流lưu 。 山Sơn 曰viết 。 汝nhữ 去khứ 五ngũ 臺đài 作tác 甚thậm 麼ma 。 曰viết 。 禮lễ 文Văn 殊Thù 。 山Sơn 曰viết 。 汝nhữ 不bất 是thị 我ngã 同đồng 流lưu 。 干can 獨độc 入nhập 五ngũ 臺đài 。 逢phùng 一nhất 老lão 人nhân 。 便tiện 問vấn 。 莫mạc 是thị 文Văn 殊Thù 麼ma 。 老lão 人nhân 曰viết 。 豈khởi 有hữu 二nhị 文Văn 殊Thù 。 干can 作tác 禮lễ 未vị 起khởi 。 忽hốt 然nhiên 不bất 見kiến 。 三tam 答đáp 本bổn 真chân 無vô 二nhị 相tướng 竟cánh 。 ❖ 未vị 四tứ 總tổng 以dĩ 法pháp 而nhi 合hợp 喻dụ 。 佛Phật 言ngôn 。 此thử 見kiến 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 塵trần 。 亦diệc 復phục 如như 是thị 。 此thử 見kiến 即tức 能năng 見kiến 見kiến 精tinh 。 無vô 始thỉ 在tại 纏triền 。 靈linh 光quang 不bất 昧muội 。 故cố 稱xưng 妙diệu 明minh 。 與dữ 諸chư 空không 。 塵trần 。 即tức 指chỉ 物vật 象tượng 。 物vật 象tượng 雖tuy 多đa 。 空không 。 塵trần 二nhị 字tự 。 足túc 以dĩ 該cai 之chi 。 佛Phật 言ngôn 此thử 見kiến 精tinh 與dữ 物vật 象tượng 。 但đãn 惟duy 一nhất 體thể 。 所sở 以dĩ 無vô 是thị 無vô 非phi 。 亦diệc 復phục 如như 文Văn 殊Thù 一nhất 樣# 。 但đãn 有hữu 一nhất 真chân 文Văn 殊Thù 。 無vô 是thị 文Văn 殊Thù 。 與dữ 無vô 文Văn 殊Thù 也dã 。 初sơ 曉hiểu 以dĩ 無vô 是thị 非phi 之chi 故cố 竟cánh 。 ❖ 午ngọ 二nhị 教giáo 以dĩ 出xuất 是thị 非phi 之chi 法pháp 分phân 三tam 未vị 初sơ 曲khúc 顯hiển 真chân 妄vọng 二nhị 相tướng 二nhị 別biệt 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 喻dụ 三tam 以dĩ 法pháp 各các 合hợp 二nhị 喻dụ 。 今kim 初sơ 。 本bổn 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 。 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 上thượng 三tam 句cú 是thị 所sở 依y 真chân 。 下hạ 二nhị 句cú 是thị 所sở 起khởi 妄vọng 。 本bổn 是thị 對đối 前tiền 元nguyên 是thị 。 各các 有hữu 用dụng 意ý 。 前tiền 究cứu 是thị 義nghĩa 之chi 所sở 終chung 。 欲dục 曉hiểu 以dĩ 無vô 是thị 非phi 之chi 故cố 。 乃nãi 合hợp 二nhị 妄vọng 成thành 一nhất 真chân 。 明minh 妄vọng 元nguyên 是thị 真chân 。 於ư 一nhất 真chân 總tổng 喻dụ 而nhi 總tổng 合hợp 。 歸quy 真chân 即tức 無vô 是thị 非phi 。 今kim 推thôi 是thị 義nghĩa 之chi 所sở 始thỉ 。 欲dục 教giáo 以dĩ 出xuất 是thị 非phi 之chi 法pháp 。 乃nãi 從tùng 一nhất 真chân 起khởi 二nhị 妄vọng 。 明minh 妄vọng 本bổn 依y 真chân 。 於ư 真chân 妄vọng 別biệt 喻dụ 而nhi 別biệt 合hợp 。 悟ngộ 真chân 方phương 出xuất 是thị 非phi 。 準chuẩn 上thượng 文văn 。 亦diệc 有hữu 法pháp 喻dụ 合hợp 三tam 節tiết 之chi 文văn 。 推thôi 究cứu 見kiến 精tinh 。 物vật 象tượng 之chi 來lai 由do 。 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 既ký 無vô 是thị 。 而nhi 又hựu 無vô 非phi 。 乃nãi 曰viết 。 本bổn 來lai 是thị 妙diệu 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 淨tịnh 圓viên 真chân 心tâm 。 此thử 指chỉ 所sở 依y 真chân 。 不bất 變biến 隨tùy 緣duyên 曰viết 妙diệu 。 寂tịch 而nhi 常thường 照chiếu 曰viết 明minh 。 無vô 上thượng 菩Bồ 提Đề 。 即tức 第Đệ 一Nhất 義Nghĩa 諦đế 。 真chân 性tánh 菩Bồ 提Đề 。 為vi 諸chư 法pháp 之chi 本bổn 源nguyên 。 無vô 有hữu 何hà 法pháp 。 能năng 在tại 其kỳ 上thượng 。 故cố 曰viết 。 無vô 上thượng 。 淨tịnh 者giả 。 清thanh 淨tịnh 本bổn 然nhiên 。 圓viên 者giả 。 圓viên 滿mãn 周chu 遍biến 。 真chân 心tâm 。 即tức 人nhân 人nhân 本bổn 具cụ 。 一nhất 真chân 心tâm 體thể 。 此thử 心tâm 本bổn 來lai 寸thốn 絲ti 不bất 掛quải 。 一nhất 塵trần 不bất 染nhiễm 。 亦diệc 即tức 六Lục 祖Tổ 所sở 云vân 。 本bổn 來lai 無vô 一nhất 物vật 。 是thị 也dã 。 妄vọng 為vi 色sắc 。 空không 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 者giả 。 此thử 明minh 從tùng 真chân 起khởi 妄vọng 。 妄vọng 為vi 二nhị 字tự 。 對đối 上thượng 本bổn 是thị 而nhi 來lai 。 謂vị 本bổn 是thị 一nhất 真chân 心tâm 體thể 。 由do 最tối 初sơ 性tánh 覺giác 必tất 明minh 。 妄vọng 為vi 明minh 覺giác 。 轉chuyển 妙diệu 明minh 而nhi 為vi 無vô 明minh 。 轉chuyển 真chân 覺giác 而nhi 成thành 不bất 覺giác 。 起khởi 為vi 業nghiệp 識thức 。 詐trá 現hiện 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 色sắc 。 空không 即tức 所sở 現hiện 之chi 相tướng 分phần 。 依y 報báo 世thế 界giới 物vật 象tượng 等đẳng 。 及cập 與dữ 聞văn 見kiến 。 即tức 所sở 現hiện 之chi 見kiến 分phần 。 正chánh 報báo 六lục 根căn 身thân 相tướng 等đẳng 。 皆giai 屬thuộc 妄vọng 為vi 。 本bổn 非phi 實thật 有hữu 。 雖tuy 非phi 實thật 有hữu 。 宛uyển 現hiện 二nhị 相tướng 。 則tắc 是thị 非phi 生sanh 焉yên 。 初sơ 曲khúc 顯hiển 真chân 妄vọng 二nhị 相tướng 竟cánh 。 ❖ 未vị 二nhị 別biệt 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 喻dụ 。 如như 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 誰thùy 為vi 是thị 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 。 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 。 此thử 別biệt 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 喻dụ 。 上thượng 三tam 句cú 喻dụ 妄vọng 。 有hữu 二nhị 月nguyệt 終chung 墮đọa 是thị 非phi 。 如như 字tự 承thừa 上thượng 妄vọng 為vi 二nhị 分phần 。 如như 捏niết 目mục 所sở 見kiến 第đệ 二nhị 月nguyệt 。 既ký 有hữu 二nhị 輪luân 。 是thị 非phi 鋒phong 起khởi 。 於ư 中trung 妄vọng 計kế 。 誰thùy 是thị 真chân 月nguyệt 。 誰thùy 非phi 真chân 月nguyệt 。 合hợp 上thượng 真chân 心tâm 。 妄vọng 為vi 色sắc 。 空không 。 見kiến 相tướng 之chi 二nhị 分phần 。 於ư 中trung 是thị 非phi 自tự 生sanh 。 此thử 二nhị 月nguyệt 之chi 喻dụ 。 與dữ 前tiền 無vô 還hoàn 科khoa 中trung 不bất 同đồng 。 前tiền 單đơn 喻dụ 見kiến 精tinh 。 切thiết 近cận 真chân 心tâm 。 此thử 雙song 喻dụ 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 。 以dĩ 為vi 是thị 非phi 之chi 端đoan 。 下hạ 二nhị 句cú 。 不bất 可khả 作tác 有hữu 何hà 是thị 月nguyệt 。 有hữu 何hà 非phi 月nguyệt 解giải 。 若nhược 如như 是thị 解giải 。 已dĩ 成thành 無vô 是thị 非phi 。 即tức 錯thác 矣hĩ 。 當đương 作tác 誰thùy 是thị 真chân 月nguyệt 。 又hựu 誰thùy 非phi 真chân 月nguyệt 。 文Văn 殊Thù 但đãn 一nhất 月nguyệt 真chân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 者giả 。 此thử 三tam 句cú 喻dụ 真chân 以dĩ 一nhất 月nguyệt 。 方phương 出xuất 是thị 非phi 。 佛Phật 呼hô 文Văn 殊Thù 。 而nhi 告cáo 之chi 曰viết 。 但đãn 識thức 得đắc 一nhất 月nguyệt 為vi 真chân 。 則tắc 惟duy 一nhất 體thể 。 本bổn 無vô 二nhị 輪luân 。 中trung 間gian 自tự 無vô 。 是thị 月nguyệt 非phi 月nguyệt 之chi 可khả 言ngôn 。 自tự 可khả 超siêu 出xuất 妄vọng 擬nghĩ 之chi 戲hí 論luận 。 二nhị 別biệt 舉cử 真chân 妄vọng 二nhị 喻dụ 竟cánh 。 ❖ 未vị 三tam 以dĩ 法pháp 各các 合hợp 二nhị 喻dụ 。 是thị 以dĩ 汝nhữ 今kim 。 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 不bất 能năng 於ư 中trung 。 出xuất 是thị 非phi 是thị 。 是thị 以dĩ 二nhị 字tự 。 正chánh 承thừa 上thượng 文văn 。 乃nãi 謂vị 是thị 以dĩ 上thượng 來lai 所sở 說thuyết 法Pháp 喻dụ 。 研nghiên 究cứu 起khởi 來lai 。 汝nhữ 今kim 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 任nhậm 從tùng 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 無vô 非phi 妄vọng 想tưởng 。 汝nhữ 非phi 指chỉ 文Văn 殊Thù 。 乃nãi 指chỉ 阿A 難Nan 。 觀quán 見kiến 即tức 見kiến 精tinh 。 塵trần 即tức 內nội 之chi 身thân 心tâm 此thử 心tâm 乃nãi 妄vọng 識thức 屬thuộc 塵trần 影ảnh 。 外ngoại 之chi 萬vạn 物vật 。 承thừa 上thượng 汝nhữ 今kim 不bất 悟ngộ 。 妙diệu 明minh 真chân 心tâm 。 故cố 觀quan 見kiến 與dữ 塵trần 。 不bất 了liễu 元nguyên 是thị 何hà 物vật 。 任nhậm 從tùng 汝nhữ 種chủng 種chủng 發phát 明minh 。 如như 對đối 萬vạn 象tượng 而nhi 言ngôn 。 云vân 何hà 知tri 是thị 我ngã 真chân 性tánh 。 對đối 身thân 心tâm 而nhi 言ngôn 。 見kiến 性tánh 實thật 我ngã 。 而nhi 身thân 非phi 我ngã 。 說thuyết 是thị 說thuyết 非phi 。 總tổng 屬thuộc 分phân 別biệt 計kế 度độ 。 名danh 為vi 妄vọng 想tưởng 。 於ư 依y 他tha 法pháp 上thượng 。 起khởi 遍biến 計kế 執chấp 。 縱túng 饒nhiêu 說thuyết 到đáo 驢lư 年niên 。 亦diệc 不bất 能năng 於ư 。 中trung 超siêu 出xuất 是thị 與dữ 非phi 是thị 。 此thử 合hợp 二nhị 月nguyệt 妄vọng 計kế 是thị 非phi 之chi 喻dụ 。 由do 是thị 真chân 精tinh 。 妙diệu 覺giác 明minh 性tánh 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 。 由do 是thị 返phản 迷mê 歸quy 悟ngộ 。 會hội 妄vọng 歸quy 真chân 。 了liễu 知tri 見kiến 之chi 與dữ 塵trần 。 元nguyên 是thị 一nhất 真chân 。 則tắc 能năng 超siêu 出xuất 是thị 非phi 之chi 外ngoại 。 真chân 精tinh 者giả 。 無vô 妄vọng 離Ly 垢Cấu 之chi 體Thể 。 妙diệu 覺giác 明minh 者giả 。 圓viên 照chiếu 法Pháp 界Giới 之chi 性tánh 。 悟ngộ 此thử 體thể 性tánh 。 則tắc 能năng 遠viễn 離ly 。 依y 他tha 起khởi 性tánh 。 及cập 遍biến 計kế 執chấp 性tánh 。 則tắc 根căn 。 塵trần 。 識thức 三tam 。 無vô 非phi 圓viên 成thành 實thật 性tánh 。 悉tất 無vô 自tự 他tha 之chi 別biệt 。 安an 有hữu 是thị 非phi 可khả 指chỉ 耶da 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 出xuất 指chỉ 非phi 指chỉ 者giả 。 此thử 指chỉ 字tự 。 與dữ 前tiền 佛Phật 問vấn 阿A 難Nan 。 既ký 有hữu 方phương 所sở 。 非phi 無vô 指chỉ 示thị 句cú 。 相tương 對đối 。 若nhược 悟ngộ 一nhất 真chân 法Pháp 界Giới 。 見kiến 。 相tướng 二nhị 分phần 俱câu 屬thuộc 空không 華hoa 。 萬vạn 物vật 。 見kiến 性tánh 本bổn 來lai 一nhất 體thể 。 故cố 能năng 令linh 汝nhữ 。 超siêu 出xuất 是thị 非phi 。 豈khởi 復phục 於ư 萬vạn 象tượng 中trung 。 謂vị 何hà 者giả 是thị 見kiến 可khả 指chỉ 。 何hà 者giả 非phi 見kiến 可khả 指chỉ 耶da 。 亦diệc 如như 但đãn 知tri 一nhất 月nguyệt 真chân 。 則tắc 妄vọng 計kế 全toàn 消tiêu 。 此thử 合hợp 識thức 得đắc 真chân 月nguyệt 。 是thị 非phi 自tự 息tức 喻dụ 。 可khả 見kiến 迷mê 。 悟ngộ 。 真chân 。 妄vọng 。 惟duy 在tại 一nhất 念niệm 。 若nhược 一nhất 念niệm 迷mê 。 則tắc 心tâm 境cảnh 紛phân 然nhiên 。 是thị 非phi 鋒phong 起khởi 。 若nhược 一nhất 念niệm 悟ngộ 。 則tắc 妙diệu 覺giác 湛trạm 然nhiên 。 豈khởi 容dung 是thị 非phi 於ư 其kỳ 間gian 哉tai 。 此thử 科khoa 以dĩ 見kiến 性tánh 。 不bất 分phân 而nhi 論luận 。 無vô 是thị 無vô 非phi 。 見kiến 真chân 妄vọng 情tình 自tự 息tức 。 是thị 四tứ 義nghĩa 中trung 妙diệu 義nghĩa 。 卯mão 八bát 顯hiển 見kiến 不bất 分phân 竟cánh 。 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 講Giảng 義Nghĩa 第đệ 一nhất 冊sách 終chung 。 大Đại 佛Phật 頂Đảnh 首Thủ 楞Lăng 嚴Nghiêm 經Kinh 講Giảng 義Nghĩa 卷quyển 第đệ 四tứ 終chung